2014

wkw5 xgc5b6ym/q8i4 scsyc3i6

WINTER UKIUQ HIVER Giving Voice to the Inuit Experience w Inuit Atuqattaqsimajanginnik uqausiqarniq srs6 Inuktitut L’expression de l’expérience inuite

Captains’ stories of whaling glories x3?Zh4gi4 yKo6ts2 x3?Zh1i3j5 si4√q5 Arvagasuktuni sivuliqtiup arvagasungnirmut unikkaangit Prouesses de capitaines de baleinières PM40069916 n6rtb6 • ISSUE • NUMÉRO • SAQQITITAQ 114 $6.25 o www.itk.ca

wloq5 | TABLE OF CONTENTS | ILULINGIT | TABLE DES MATIÈRES x3Fs2 ©3zz Spirit Whale 18 Arviup Turnganga La baleine des esprits si4√6†4 t?w mvw by / unikkaaqtuq / par Teevi Mackay

wkgcE/3i4 ˆM5yxE5 28 Listen to your Elders Inutuqarijarnik Naalatsiarit Prêtez l’oreille aux aînés si4√6†4 ÷iy ACw x7ml u5h ?w5 by / unikkaaqtuq / par Janice Grey, Mitchell White

WJ1N6gA¡ Yes we can! 34 Pijunnaqtugut! 34 Oui, nous le pouvons! si4√6g6 wnWs9 gSw xbs5t4f5: W¿9oChx5yx3i6 by / unikkaaqtuq / par Teevi Mackay 5 Atauttikkut: Aiming High Atauttikkut: Pivaallirasuatsiarniq n6r2X9oxi6 jfo kahw5©J6 Atauttikkut : Viser haut

Mercury Rising 6 gnZ4n5 41 Saqqippallianiq muukuli nungusuittuujuq Tusagaksat Le Mercure monte 48 whmQ/4v: wkw5 bW‰5 vNbu W/‰6ymJ5 si4√6†4 u5h ?w5 Isumagijakka: ITK Grads by / unikkaaqtuq / par Mitchell White Isumagijakka: Inuit Tapiriit Kanatami Pijariiqsimajut Isumagijakka : Diplômés de l’ITK ttC6g6 txE xs5M / by / titiraqtuq / par Terry Audla

wkw5 s9lu: wkw5 bW‰ vNbu gnZ4nq5 PUBLICATIONS MAIL AGREEMENT NO. 40069916 52 RETURN UNDELIVERABLE CANADIAN ADDRESSES TO: Inuit Today: Inuit Tapiriit Kanatami News INUIT TAPIRIIT KANATAMI Inuit Ullumi: Inuit Tapiriit Kanatami Tusagaksangit 75 ALBERT ST., SUITE 1101 Les Inuits aujourd’hui : Nouvelles de l’ITK OTTAWA ON K1P 5E7 CANADA UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 3 wk4tg5 Inuktitut 2014 ≈6r4hwp bs5gzi4 ≈6r4hwp wk4tg5 eu3DxZ6, wkw5 ttC6gk5 moZ4nw5 WJmAFQ5 wkw5 xgc5b6ym/q8i4 scsyc3i6 Editor Design wo3dyq8i4, scsyq8i4 sKz cspQxD8N6gt5: WINTER UKIUQ HIVER Giving Voice to the Inuit Experience w Inuit Atuqattaqsimajanginnik uqausiqarniq srs6 Aaqqiksuiji Tauttunganik Aaqqiksuiji w˚yq8i[l ttCsyc6ymJ6, To download a copy of our Inuktitut L’expression de l’expérience inuite Rédactrice Conception @ x3ÇAu gn3etbsM6g6: freelancers' guidelines, go to: †?w mvw ÇS5 B≈hb8 Inuktitut magazine, dedicated to Titiraqtunut maligaksait Teevi Mackay Robert Hoselton Inuit culture, language and life, is pijumaguvigit uvunga qaujigiarunnaqtutit: ≈6r4hwi3u5 xsM5tp wk4t©oEp5 published twice a year by: Pour télécharger un exemplaire Managing Editor Inuktitut Translation Inuktitut uqalimaagaq, de nos lignes directrices à Aaqqiksuijnirmik Aulattiji Inuktituulitiji Inuit ilirqusinginnik, uqausinginnik l’intention des pigistes, visiter : Rédactrice administrative Traduction en inuktitut inuusinginniglu titirausiqaq- www.itk.ca Captains’ stories Xgwn t˙n ÷i bcsZ6 simajuq, 2 arraagumi of whaling glories gnsm/4noEp5: x3?Zh4gi4 yKo6ts2 Patricia D’Souza Johnny Takawgak sarqititauvaktuq: x3?Zh1i3j5 si4√q5 ≈gE cmi6 Advertising: ttC6tsMs3uJ6 Le revue Inuktitut, axée sur la Arvagasuktuni sivuliqtiup Audrey Qamanirq Tusaumajaksalirijit: arvagasungnirmut unikkaangit culture, la langue et la vie des Prouesses de capitaines Contributor nwt Bws9 Publicité : de baleinières Ikajuqsimajuq Inuits, est publiée deux fois par PM40069916 Sadie Hill année par : Beat Studios n6rtb6 • ISSUE • NUMÉRO • SAQQITITAQ 114 $6.25 o www.itk.ca Contribution 202-203 Colonnade Road South u5h ?w5 swÏt©o6tEp wkw5 bW‰5 vNbu ̇ Ottawa, ON K2E 7K3 ᖄᖓ | Cover | Qaanga | Couverture : Mitchell White French Translation Inuit Tapiriit Kanatami sc¬∫ © Glenn Williams/Nunavut Tunngavik Inc. Uiviitituuliqtiriji 75 Albert St. /Tel/Tél. : 613-224-3400 Traduction française Suite/Bureau 1101 877-224-3404 h4vJ4f5 t‰y tM SxbNw Ottawa, ON K1P 5E7 /Fax/Téléc. : 613-224-6799 Thérèse de la Bourdonnaye sc¬∫/Tel/Tél. : 613-238-8181 [email protected] xg MBs5 h4vJ4f5/Fax/Téléc. : 613-234-1991 www.beatstudios.ca Adel Lahoude ÎM8 tM SxbNw tt6v5 ≈3e4hwp sKz n3ebsJ5 g9f xu˙o6tEpk5 ttCD8N6g5: Roland de la Bourdonnaye Printed by Dollco Printing Address letters or comments Imprimé par Dollco Printing WJu~DtoEp to the editor at: Saqqitaujut Dollco Printing Advertising Sales Titiqqat araqiqsuijimut uvunga Pijuumisaarutiliriji titirarunnaqtut ISSN 0020-9872 Ventes de publicité Adresser lettres ou © 2014, Inuit Tapiriit Kanatami ÷8 wsS5 commentaires à la rédactrice à : John Albert [email protected]

x3ÇAbµ5 eu3DxZ∫c5b3i6 ANNUAL SUBSCRIPTION xtz | Name | Nom : ARRAAGUTAMAAT QIMIRRUAGATAAQATTARNIQ ABONNEMENT ANNUEL gÇDtx | Mailing Address | Adresse postale : vNbu/Canada...... $20.00 CAD uxoZ3i/US/É.U. : ...... $25.00 USD kNo3JxaJi/International ...... $30.00 USD yt | City | Ville : SC?8{ | Province : Gwk4tg5 eu3DxZ6 wk1kx6t6bsc5b6S6 xrcq5©9lA vNboµuH (Inuktitut magazine is delivered free of charge to Inuit households across Canada) Postal Code | Code postal : (Inuktitut qimirruagaq Inungnuaqtiqtauqattaqpuq akiqangittuullugu Kanatalimaami) (La revue Inuktitut est livrée sans frais aux foyers inuits partout au Canada) kˆ | Country | Pays : tt6v4fF4f5 s=?¬8•5 h4vJf5 eu3DxZu4 try/sJ8N6g5 sKz: Mail or fax subscription orders to: Titiqqakkuvikkut uvvaluunniit sukkajukut qimirruagamik VISA MASTERCARD tikisijaujunnaqtut uvunga: Poster ou télécopier vos commandes pour abonnement à : Card Number | No de la carte : Inuktitut c/o Inuit Tapiriit Kanatami whoFxb s9lz | Expiry Date | Date d’échéance : Suite 1101 – 75 Albert Street Ottawa ON Canada K1P 5E7 xtos4Fx | Signature on Card | Signature sur la carte : Fax/Téléc. : 613-234-1991 s9lu g4yCMsE5¡ SUBSCRIBE TODAY! ULLUMI TUKSIRALAURIT! ABONNEZ-VOUS DÈS AUJOURD’HUI! www.itk.ca 4 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 xbs5t4f5 | ATAUTTIKKUT W¿9oChx5yx3i6 Aiming high Pivaallirasuatsiarniq Viser haut

ᓚᑦᑐᖅᓴᕐᕕᒡᔪᐊᕐᒥᑦ ᐃᓕᓐᓂᐊᒐᑎᒍᑎᑖᓚᕐᓂᕋ ᓄᕕᐱᕆᐅᓚᐅᖅᑐᒥᑦ ᐊᔾᔨᒌᙱᑦᑐᓂᒃ ᑐᑭᓯᓐᓇ- ᕈᑎᒋᓚᐅᖅᑕᕋ. ᑐᑭᖃᓚᐅᖅᑐᖅ ᐊᒃᓱᕈᕐᓂᕆᓚᐅᖅᑕᓐᓂᒃ, ᓴᐱᓕᖅᑕᐃᓕᒪᓂᓐᓂᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᐱᔭᕇᑦ ᓯ ᐊᕈᒪᒻᒪᕆᓐᓂᓐᓂᒃ ᐱᔪᒪᔭᓐᓄᑦ ᑎᑭᐅᑎᒐᓱᒃᑎᓪᓗᖓ. ᓯᑐᑭᖃᕐᒥᔪᖅ ᐃᓄᖕᓄᑦ ᑕᑯᔭᒃᓴᑦᓯᐊᖑᔪᒪᓂᓐᓂᒃ. ᑲᓇᑕᒥᐅᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᓇᑉᐸᖏᑦ ᐅᖓᑖᓂᑦ ᐅᑭᐅ- ᖃᖅᑐᑦ 30 ᐊᑖᓂᑦ, ᑕᐃᒪᐃᒻᒪᑦ ᑕᑯᔭᒃᓴᑦᓯᐊᒋᐊᖃᒻᒪᕆᒃᑐᖓ. ᓲᖃᐃᒻᒪ ᐊᓯᖏᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᖁᑦᓯᖕᓂᖅᓴᒥᒃ ᐃᓕᓐᓂᐊᒐᓂᒍᑎᑖᖅᓯᒪᔪᑦ ᐱᓕᕆᓯᒪᓪᓗᑎᒡᓗ ᑕᐃᒃᑯᐊ ᐅᐱᒋᑦᓯᐊᖅᐸᒃᑲ ᑕᑯᔭᒃᓴᑦᓯᐊᖑᓯᒪᖕᒪᑕ ᓄᓇᓕᖏᓐᓂᑦ. ᓯᕗᓕᖅᑎᐅᑉ ᑲᒪᒋᔭᒃᓴᕆᖃᑕᐅᖕᒥᔭᖓ, ᐅᒃᐱᕈ - ᓱᖕᑐᖓ, ᐊᓯᖏᓐᓄᑦ ᐅᖃᖃᑦᑕᕆᐊᖃᕐᓂᖏᑦ ᐃᑲᔪᖅᑐᐃᑦᓯᐊᕐᓗᑎᒃ ᑕᑯᔭᒃᓴᑦᓯᐊᖑᓗᑎᒡᓗ ᐃᓕᓐᓂ- ᐊᕐᓂᖅ ᓴᖅᑭᑎᑦᓯᔾᔪᑕᐅᖕᒪᑦ ᐱᔭᒃᓴᑦᓯᐊᓂᒃ. ᐅᒃᐱᕆᔭᖃᕐᒥᔪᖓ ᖃᓄᑐᐃᓐᓇᖅ ᐃᓕᓐᓂᐊᕋᓱᖕᓂᕐᒥᒃ ᐃᓅᓯᕐᒥᑦ, ᐃᓕᓐᓂᐊᕐᕕᒃᑯᑦ ᐅᕝᕙᓘᓐᓃᑦ ᓇᖕᒥᓂᖅ, ᐱᓗᐊᖅᑐᒥᒃ ᐃᓕᒐᓱᖕᓂᕐᒥᒃ ᐃᓄᐃᑦ ᖃᐅᔨᒪᔭᖏᓐᓂᒃ ᐅᖃᐅᓯᖏᓐᓂᒡᓗ. ᓴᙱᓂᖃᒻᒪᕆᒃᑐᖅ ᐱᕚᓪᓕᕈᑎᒋᔪᖕᓇᖅᑕᖏᓪᓗ ᐅᐱᓐᓇᕈᑎᑦᓯᖑᕙᒃᑐᑦ ᑭᓇᐅᓂᕐᒥᒡᓗ ᑐᙵᕕᖃᕐᓇᖅᖢᑎᒃ. ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ w ᐅᓂᒃᑳᕐᕕᒃᓴᑦᓯᐊᖑᔪᖅ, ᓂᕆᐅᒃᑐᖓ ᐃᓕᒍᑎᒃᓴᑦᓯᐊᓂᒃ ᐅᖃᓕᒫᕈᖕᓇᓛᕋᕕᑦ ᑕᒡᕙᓂᑦ ᕿᒥᕐᕈᐊᒐᕐᒥᑦ.

© VINCENT L'HERAULT ᑏᕙᐃ ᒪᑲᐃ, ᐋᖅᑭᒃᓱᐃᔨ

raduating from university this past November was symbolic on many levels. It Part of the duty of a leader, I believe, is to communicate to others either through symbolized my hard work, my perseverance and my determination to encouragement or example that education is the key to awaiting opportunities. Gachieve a goal. I believe in learning in all avenues of life, either through formal study or on your It also symbolized my desire to be a role model for Inuit. More than half of own, especially in terms of learning Inuit knowledge and language. Its strengths are Canada’s Inuit population is under 30, so I feel the great and pressing need to be an vast and real and its fruit ripens to sweet adventures and a real sense of rich cultural example. well-being. Inuktitut is about telling these stories, and I hope you find some of that There are, of course, other Inuit who have achieved higher levels of education and richness reflected in these pages. w experience and I commend them for being role models in their own communities. Teevi Mackay, Editor

ilattuqsarvigjuarmii ilinniarutitaalarniq nuvipiriulautumiajjigiinngittunik ’obtention de mon diplôme universitaire en novembre dernier était tuki sinnarutigilauqtara. Tukiqalauqtuq aksururnirilauqtannik, sapiliqtaili- symbo lique à différents points de vue. Elle a symbolisé mon travail ardu, ma Smaninnik ammalu pijariittiatsiarumammarinninnik pijumajannut tikiutiga- Lpersévérance et ma détermination d’atteindre un but. suktillunga. Elle a aussi symbolisé mon désir d’être un modèle de comportement pour les Inuits. Tukiqarmijuq inungnut takujatsatsiangujumaninnik. Kanatamiut Inuit nappangit Plus de la moitié de la population inuite du Canada a moins de 30 ans; je ressens ungataani ukiuqtaqtut 30 ataani, taimaimmat takujaksatsiagiaqammariktunga. donc un besoin urgent d’être un exemple. Suuqaimma asingit Inuit qutsingniqsamik ilinniagaanigutitaaqsimajut pilirisi- Bien entendu, d’autres Inuits ont obtenu une scolarité plus élevée et une expérience mallutiglu taikkua upigitsiaqpakka takujaksatsiangungmata nunalinginni. Sivuliqtiup plus diversifiée, et je les félicite d’être des modèles de comportement dans kamagijaksariqataungmijangit, ukpirusuktunga, asinginnut uqaqattariaqanginningit leurs communautés respectives. Je crois que la responsabilité d’un leader est en ikajuqtutsiarlutik takujaksatsiangulutiglu ilinniarniq saqititsijjutaungmat pijaksatsianik. partie d’informer les autres que l’éducation est la clé des possibilités latentes, en les Ukpirijaqarmijunga qanutuinnaq ilinniarasungnirmik inuusirmik, ilinniarvikkut encou r ageant ou en étant un exemple. uvvaluunniit nangminiq, piluaqtumik iligasungnirmik Inuit qaujimajanginnik uqau- Je crois qu’il est possible d’apprendre de tous les aspects de la vie, que ce soit par singinniglu. Sannginiqammariktuq pivaallirutigijungnaqtangillu upinnarutitsingu- des études formelles ou autonomes, surtout en ce qui concerne l’apprentissage du vaktut kinaunirmiglu tunngaviqarnaq&utik. Inuktitut unikkaarviksatsiangujuq, savoir et de la langue des Inuits. Leurs forces sont vastes et réelles et elles peuvent niriuk tunga iligutiksatsianik uqalimaarungnalaaravit tagvaniqimirruagarmi. w mener à des possibilités intéressantes et un sentiment de bien-être culturel riche. Teevi Mackay, Aaqqiksuiji Inuktitut raconte ces histoires et j’espère que vous trouverez cette richesse reflétée dans ces pages. w Teevi Mackay, rédactrice UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 5 gnZ4n5 | TUSAGAKSAT ᑐᓴᕐᓈᖅᑎᑦᑎᓂᖅ ᐅᐊᖕᓇᕐᒥ

ᑲᑎᓚᐅᑦᑕ ᐱᓕᕆᐊᖃᖃᑎᒌᑦᑎᑦ ᓄᖅᑲᓚᐅᐱᓪᓚᓐᓂᖏᑦ ᐊᔾᔨᓕᐅᖅᑕᐅᓂᐊᕋᒥᒃ. The Katilautta team takes a break to pose for the camera. ᕐᕌᒍᑕᒫᑦ ᐱᓕᕆᔭᐅᕙᒃᑐᖅ ᑲᓇᖕᓇᕐᒥᓗ ᐃᓱᐊ ᓂᓪᓕᐊᔾᔪᑎᓄᑦ ᑐᓴᕐᓈᖅᑎᑦᑎᓂᖅ ᐋᒡᒋᓯ 23 – 25, 2013, Katilautta piliriaqaqatigiittit nuqqalaupillanningit ajjiliuqtauniaramik. L’équipe de katilautta prend une pause, le temps d’une photo. ᐃᓅᕕᖕᒥ, ᓄᓇᑦᑎᕐᐊᒥ. ᐃᙱᖃᑕᖅᑎᐅᔪᑦ ᑕᒫᙵᑦ ᑲᓇᑕᓕᒫᒥᙶᖅᖢᑎᒃ ᐃᓚᐅᖃᑕᐅᓚᐅᖅᑐᑦ, ᖁᙱᐊᖅᑎᑦᑎᓪᓗᑎᒃ ᓄᓇᓕᖕᓂ ᐊᒻᒪ ᑕᑯᒥᒋᔭᐅᓪᓗᓂ ᓂᐅᕐᕈᕋᖅᑎᓄᑦ. “ᐱᓇᓱᐊᖅᑏᑦ ᐊᑭᓕᖅ- ᓕᐋᓐ ᒎᔅ ᓱᖅᑕᐅᓇᑎᒃᐊ ᐊᒻᒪ ᓄᓇᓖᑦ ᑲᔪᖏᕐᓂᖏᓐᓄᑦ ᑲᔪᓯᑦᑎᐊᕐᓂᖃᓚᐅᖅᑐᑦ,” ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᖅ ᓕᐊᓐᓂ ᒍᓱ, ᐊᖓ - Leanne Goose ᔪᖅᑳᕆᔭᐅᔪᖅ ᑲᑎᓐᓂᕆᔭᐅᔪᓄᑦ ᐊᒻᒪ ᐃᙱᖅᑎᐅᒋᓪᓗᓂ. ᑕᒪᑐᒪᓐᓂ ᐊᕐᕌᒍᐊᓂ ᐅᓄᓛᖑᓯᒪᔪᑦ ᐅᐸᒍᑎ ᖃᑦ - ᑕᖅᑐᓂᒃ ᐊᕐᕋᒍᓂ ᐊᓂᒍᖅᑐᓂ. ᑕᕙᓐᓂᑦᑕᐃᓐᓇ ᐱᓇᓱᐊᕈᓯᐅᑉ ᓄᕐᖑᐊᓂ ᓕᐊᓐᓂ ᒍᓱ ᐃᙱᖃᑦᑕᖅᑎᓪᓗᒋᑦ ᐃᓅᕕᖕᒥ, ᐃᙱᖅᑏᑦ ᑲᓇᑕᒥ ᑕᐅᕙᙵᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᑲᓇᖕᓇᖓᓂ ᑲᑎᓯᒪᓚᐅᕐᒥᔪᑦ ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᒻᒥ ᓄᓇᓕᕐᔪᐊᖓᓂ ᐊᐅᓚᑦᑎᕕᐅᔪᖅ ᐱᓇᓱᐊᕈᓯᐅᑉ ᓄᕐᖑᓕᒫᖓᓄᑦ ᖁᙱᐊᖅᑎᑦᑎᓪᓗᑎᒃ ᐃᙱᖃᑕᖅᑐᓂᒃ, ᓂᕆᔭᒃᓴᖃᑦᑎᐊᖅᖢᑎᒃ, ᐃᖅᑲᐅᒪᔾ - ᔪᑎᒃᓴᖃᑦᑎᐊᓕᖅᖢᑎᒡᓗ. ᐅᑭᐅᕆᓕᖅᑕᖓ 7 ᑖᔅᓱᒧᖓ ᑲᑎᖦᖢᑕ, ᐅᕝᕙᓘᓐᓃᑦ “ᖃᐃᒋᑦᑎ ᑲᑎᓪᓗᑕ,” ᓄᓇᓖᒡᒍᖅ ᒪᕐᕈᐃᖅᓱᕐᓗᑎᒃ ᐊᕐᕌᒍᒥ ᖁᕕᐊᓱᐊᖃᑎᒌᒃᑎᑦᑎᓲᑦ ᐃᙱᖃᑦᑕᕐᓂᒃᑯᑦ. 20 ᐅᖓᑖᓂ ᓂᓕᐊᔾᔪᓯᖅ- ᐋᓚᓐ ᑰᒋᐊᖅ ᑎᐅᔪᑦ ᐊᒻᒪ ᐱᙳᐊᖅᑎᐅᓲᑦ ᐃᓚᐅᓚᐅᖅᑐᑦ ᓛᐸᑐᐊᒥ ᑲᑎᖦᖢᑎᒃ ᐃᙱᖃᖅᑕᖅᖢᑎᒡᓗ ᖁᙱ - Alan Kogiak ᐊᖅᑎᑦᑎᓪᓗᑎᒃ ᓄᓇᓕᖕᓂ. “ᑕᒪᑐᒪᓂ ᐊᕐᕌᒍᒥ ᑖᓐᓇ ᑲᑎᓪᓗᑕ ᐱᐅᓛᖑᓯᒪᔪᖅ.” ᐅᖃᓚ ᐅᖅᑐᖅ ᓯᕗᓕᖅᑎᒋᔭᐅᔪᖅ ᐋᖅᑭᒃᓱᐃᓯᒪᔪᓂᒃ ᔪᐅᓐᓄ ᑎᒃᑯ. “ᑲᑎᑦᑎᔾᔪᑕᐅᓚᐅᖅᑐᖅ ᐅᓄᖅᑐᓂᒃ, ᒪᒃᑯᒃ - ᑐᓂᒃ ᐊᒻᒪ ᐃᓐᓇᐅᔪᓂᒃ, ᑐᓴᕋᓐᓈᖃᑎᒌᒃᖢᑎᒃ ᐊᔾᔨᒌᖏᑦᑐᓂᒃ ᐅᓄᖅᑐᓂᒃ ᐃᙱᖃᑦᑕᖅᑐᓂᒃ.” w

ᒍᕋᐃᒡ ᓇᓱᒐᓚᒃ Greg Nasogalak © RITA-ANN © DICKER RITA-ANN Rocking West and East he annual End of the Road Music Festival took place August 23-25, 2013, in , Northwest TTerritories. Talented artists from all over Canada attend this festival, entertain locals and attract tourists. “The volunteers and the community spirit make this festival a success,” said Leanne Goose, festival presi- dent and performer. This year marked the highest attendance in recent years. The same weekend Leanne Goose was rocking Inuvik, folks in Canada’s most easterly Inuit region gathered in Nunatsiavut’s administrative capital for a ᓗᐃ ᒎᔅ ᐱᒃ ᕆᕗᕐ ᐹᓐᒥᐅᑕᖅ ᖁᕕᐊᓱᒃᑎᑦᑎᔪᖅ ᐃᓄᓐᓂᒃ ᐃᓅᕕᒻᒥ. weekend full of live entertainment, great food and Louie Goose of the Big River Band keeps the crowd entertained in Inuvik. memory making. This was the seventh year for kati- Louie Goose Big River Band-miutaq lautta, or “come together,” Nain’s biannual celebration quviasuktittijuq Inunnik Inuvikmi. of music. More than 20 bands and performers from Louie Goose du groupe Big River divertit la foule à Inuvik. throughout Labrador came together to perform for the community. “This year’s katilautta was one of the best!” says lead organizer Joan Dicker. “It brought together many people, both young and old, with a wide variety of music.” w

6 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 gnZ4n5 | TUSAGAKSAT

ᓇᐃᓂᒥᐅᑕᐅᓪᓗᑎᒃ ᑎᑯᐊᑯᕐ ᑎᑕᒃᑎᖏᑦ ᓇᐃᓂᒥᐅᖃᑎᒋᔭᒥᓐᓂᒃ ᓇᖏᖅᓯᑎᑦᑏᓐᓇᐅᔭᖅᐸᑦᑐᑦ ᑎᑕᓕᕋᐃᒐᒥᒃ. Nain’s Dicker Band never fails to get their fellow Nainimiut on their feet. Nain-miutaullutik Dicker Titaktingit Nain-miuqatigijaminnik nangiqsitittiinnaujaqpaktut titaliraigamik. Le groupe Dicker de Nain ne manque jamais de faire danser les Nainimiuts. Tusarnaaqtittiniq uangnami amma kananngnami rraagutamaat pilirijauvaktuq isua nilliajjutinut tusarnaaqtittiniq © RITA-ANN © DICKER RITA-ANN Aaggiisi 23-25, 2013, Inuuvik, Nunattiarmi. Inngiqataqtiujut Atamaanngat kanatalimaaminngaarlutik ilauqataulauqtut, Qunngiaq - tittilutik nunalingni amma takumigijaulluni niurruraqtinut. “Pinasuaqtiit akiliqsuqtaunatik amma nunaliit kajungirninginnut kajusittiarniqalauq- tut,” uqalauqtuq Liani Gusu, angajuqqaarijaujuq katinnirijaujunut amma © RITA-ANN © DICKER RITA-ANN © DICKER RITA-ANN inngiqtiugilluni. Tamatumani arraguani unulaangusimajut upagutiqat- taqtunik arraaguni aniguqtuni. Tavvanittainnaq pinasuarusiup nurnguani Liani Gusu inngiqattaq til - lugit Inuuvingmi, inngiqtiit kanatami tau- vanngat inuit kanangnangani katisi- malaurmijut Nunatsiavummi nuna - lirjua ngani aulattiviujuq pina sua ru - siup nurngulimaanganut qun - ngiaqtittil lutik inngiqattaqtu - ᔫᑎ ᑯᑦᕕᓐ ᒥᐊᕆ ᐋᓐᑐᕐᓴᓐ, Jodie Goodwin Mary Andersen niglu, nirijaksa qattiaqłutik, iqqaumajjutiksa qat tialiqłutiglu. ᑕᐃᕝ ᑕᐃᓴᓐ ᐃᐊᑦ ᑕᐃᕕᔅ Ukiuriliqtanga 7 taassumunga katiłłuta, Dave Dyson Ed Davis uvvaluunniit “qaigitti katilluta,” nunaig guuq

marruiqsurlutik arraagumi quviasuktittisuut

© RITA-ANN © DICKER RITA-ANN © DICKER RITA-ANN inngiqattarnikkut. Unurniqsait 20 nilliajjusiqtiu- jut amma pinnguaqtiusuut ilaulauqtut Laapatuami katiłłutik inngiqattaq łutiglu qunngiaqtittillutik nuna - lingni. “Tamatu mani arraagumi taanna katiłłuta piu - laangusimajuq.” Uqalauqtuq sivuliqtigijaujuq aaqqiksuisimajunik Juunnu Tikku. Katittijjutaulauqtuq unuqtunik, makuninga makkuktunik amma innau junik, tusarannaaqatigiik - łutik ajjigii ngittunik unuqtunik inngiqattaqtunik.” w Le rock d’ouest en est a représentation annuelle intitulée « End of the Road Music Festival » a eu lieu du 23 au 25 août 2013 à Inuvik (T.N.-O.) Des artistes talentueux provenant des quatre coins du Canada ont participé à ce festival, diverti les Lrésidents et attiré des touristes. La présidente du festival et artiste Leanne Goose a déclaré : « Les bénévoles et l’esprit communautaire ont assuré le succès du festival » [Traduction]. Le festival a connu le taux de participation le plus élevé des dernières années. Pendant que Leanne Goose divertissait Inuvik, les résidents de la région inuite qui se trouve le plus à l’est du Canada se sont réunis dans la capitale administrative du Nunatsiavut pour une fin de semaine remplie de spectacles sur scène, de cuisine savoureuse et de bons souvenirs. Il s’agissait de la septième édition de « katilautta » ou « rassemblement », la célébration biennale de musique de Nain. Plus de 20 groupes de musique et interprètes du Labrador se sont produits devant le public à cette occasion. « Le katilautta de cette année a été l’un des meilleurs, a

affirmé l’organisatrice principale Joan Dicker. Il a rassemblé de nombreuses personnes, des jeunes et des moins ᐃᐊᕆᒃ ᒥᑦᓱᒃ jeunes, grâce à différents genres de musique. » [Traduction] w Eric Mitsuk UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 7 gnZ4n5 | TUSAGAKSAT

ᐃᓄᕕᐊᓗᐃᑦ ᐊᖏᖃᑎᒌᒍᑎᖓᑦ ᐊᐅᓚᑦᑎᔪᓐᓇᖅᓯᖁᓪᓗᒋᑦ © INUVIALUIT REGIONAL CORPORATION

ᐃᓄᐃᑦ ᓯᓚᕐᔪᐊᒥ ᑲᑐᔾᔨᖃᑎᒌᖏᑦ ᑲᓇᑕᒥ ᐊᖏᔪᖅᑳᖓᑦ ᑐᐄᓐ ᓯᒥᑦ ᓂ 25, 2013, ᐊᓂᒍᖅᑐᑦ 20 ᐅᓪᓗᐃᑦ, ᐅᑭᐅᑦ 19 ᑕᐃᒪᙵᓂᑦ ᐃᓄᕕᐊᓗᐃᑦ ᐊᖏᖃᑎᒌᒍᑎᖓᑦ ᐊᑎᓕᐅᖅᑕ ᐅᓚ - ᑕᐅᑐᑦᑐᖅ ᓂᐊᓕ ᑯᐊᓐᔨᐄ ᐊᑎᓕᐅᕆᑎᓪᓗᒍ ᒐᕙᒪᐅᔪᑦ ᓄᑭᒋᔭᒥᓐᓂᒃ ᑐᓂᐅᖅᑲᐃᕙᓪᓕᐊᓂᖏᓄᑦ ᐊᖏᕈᑎᒋᔭᐅᓯᒪᔪᓂᒃ. ᐅᕐᓂᖓᓂᑦ, ᓇᓕ ᑯᓇᐃᔭ ᐊᑎᓕᐅᖅᑎᐅᓪᓗᓂ ᓄᓇᓯᐊᕐᒥ ᓄᓇᐃᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᓄᓇᒥᙶᖅᑐᓂᒃ ᑭᓱᑐᐃᓐᓇᖏᓐᓂᒃ ᐊᐅᓚᑦ - Inuit Circumpolar Canada President ᑎᔪᓇᕐᓂᕐᒥᒃ ᐊᖏᖃᑎᒌᒍᑎ ᑭᒡᒐᖅᑐᐃᓪᓗᓂ ᐃᓄᕕᐊᓗᖕᓂᒃ. ᑖᒃᑯᐊ ᐊᖏᖃᑎᒌᒍᑎᐅᔪᑦ ᐃᓄᕕᐊᓗᐃᑦ ᐱᕝᕕᖃᓕ - Duane Smith looks on as signs the official Devolution Agreement. ᖁᓪᓗᒋᑦᔫ ᐊᐅᓚᑦᑎᒃᑲᓐᓂᕈᓐᓇᖅᓯᓗᑎᒃ ᓄᓇᒥᒃ ᐱᕙᓪᓕᐊᓂᖓᓄᑦ ᑲᒪᒋᔭᖃᕐᓂᒃᑯᑦ. ᐊᑎᓕᐅᖃᑕᐅᓯᒪᔪᑦ ᑖᔅᓱᒧᖓ ᐊᖏᖃ - Inuit Silarjuami Katutjiqatigiingit Canada-mi ᑎᒌᒍᑎᖃᕐᓂᕐᒧᑦ ᐱᖃᑕᐅᔪᑦ ᒐᕙᒪᖏᑦ ᑲᓇᑕᒥ, ᒐᕙᒪᖏᑦ ᓄᓇᑦᓯᐊᕐᒥ ᐊᒻᒪᓗ ᑎᒥᐅᖃᑕᐅᔪᑦ ᐃᓄᕕᐊᓗᐃᑦ ᑎᒥᖁᑎᖓ Angijuqqaangat Duane Smith taututtuq Nellie Cournoyea atiliuritillugu government-ngujut ᑯᐊᐳᕆᓴᓐ. ᓇᓕ ᑯᓇᐃᔭ ᐊᔭᐅᕆᓚᐅᖅᑐᖅ ᐊᖏᖃᑎᒌᒍᑎᒥᒃ ᐊᑎᓕᐅᖃᑎᒋᑎᓪᓗᒋᑦ ᐊᑐᖅᑕᐅᖁᔨᓪᓗᓂ ᓇᓄᕋᕐᒥᒃ ᓇᑎᕋᕆ - Nukigijaminnik Tuniuqqaivallianinginnut Angirutigijausimajunik. ᔭᐅᓪᓗᓂ, ᐊᑐᖅᑕᐅᓂᑰᔪᖅ ᐃᓄᕕᐊᓗᐃᑦ ᐊᖏᖃᑎᒌᖕᓂᖃᖅᑎᓪᓗᒋᑦ ᔫᓂ 5, 1984-ᒥ. ᐅᑯᐊᓗ ᐃᓅᕕᖕᒥ ᕿᓚᐅᔾᔭᖅᑏᑦ w Le président du Conseil circumpolaire ᒧᒥᖅᑎᖏᑦ ᐃᑲᔪᖅᑎᖃᖅᖢᑎᒃ ᓇᓪᓕᐅᓐᓂᖅᓯᐅᖅᑎᓪᓗᒋᑦ ᐅᓪᓗᖓᓂᒃ ᐃᓄᕕᐊᓗᐃᑦ. inuit (Canada) Duane Smith observe la signature de l’Entente sur le transfert des responsabilités par Nellie Cournoyea. Inuvialuit Sign Devolution Agreement n June 25, 2013, 20 days and 19 years after the Inuvialuit Final Agreement was signed, Nellie Cournoyea signed the Lands and Resources Devolution OAgreement on behalf of Inuvialuit. This agreement will give Inuvialuit more control over Inuvialuit angiqatigiigutingat resource development. Signatories of this Devolution Agreement include the Government of Canada, the Government of the Northwest Territories and the Parties to the Agreement, which aulattijunnaqsiqullugit include the Inuvialuit Regional Corporation. Cournoyea insisted that the official ceremonial uuni 25, 2013, aniguqtuq 20 ulluit, ukiut 19 taimannganit signing of the agreement be done on the very same polar bear rug that was used for the signing Inuvialuit angiqatigiigutinga atiliuqtaulaurninganit, Nali of the Inuvialuit Final Agreement on June 5, 1984. The Inuvik Drummers and Dancers helped JKunuaja atiliuqtiulluni nunassiarmi nunait ammalu nuna - celebrate this historic Inuvialuit day. w minngaaqtunik kisutuinnanginnik aulattijunnarnirmik angi qa - tigiiguti kiggaqtuilluni Inuvialungnik. Taakua angiqatigiigutaujut Signature de l’Entente sur le transfert Inuvialuit piviqaliqullugit aulattikkannirunnaqullugit nunamik des responsabilités aux Inuvialuits pivallianinganut kamagijaqarnikkut. Atiliuqatausimajut taassu - munga angiqatigiigunnarnirmut piqataujut gavamangit kanata, e 25 juin 2013, 19 ans et 20 jours après la signature de la Convention définitive des Inuvialuits, gavamangit nunassiarmi ammalu timiuqataujut Inuvialuit tim- Nellie Cournoyea a signé l’Entente sur le transfert des responsabilités liées aux terres et aux iqutinga kuapuriisan. Nali Kunuija ajaurilauqtuq angiqatigiigu - Lressources des Territoires du Nord-Ouest au nom des Inuvialuits. L’entente accordera à ces timik atiliuqatigiiktillugit nanurarmik natirarijaulluni, atuqtau- derniers plus de contrôle sur le développement des ressources. Les signataires de l’Entente étaient nikuujuq Inuvialuit angiqatigiingniqaqtillugit Juuni 05, 1984-mi. le gouvernement du Canada, le gouvernement des Territoires du Nord-Ouest et les parties à Ukualu Inuuvingmi qilaujjaqtiit mumiqtingit ikajuqtiqaqłutik l'Entente, dont l’Inuvialuit Regional Corporation. Madame Cournoyea a insisté pour que la céré- nalliunniqsiuqtillugit ullungani Inuvialuit. w monie officielle de signature se déroule sur la peau d’ours qui avait été utilisée pour la signature de la Convention définitive des Inuvialuits le 5 juin 1984. Des joueurs de tambour et des danseurs d’Inuvik ont participé à la célébration de ce jour historique pour les Inuvialuits. w 8 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 gnZ4n5 | TUSAGAKSAT

ᐃᒃᓯᕙᐅᑕᖅᐅᓇ ᐊᒃᓘᒃᑲᖅ ᐃᓱᒻᒥᑦᓯᐊᕈᑕᐅᖏᓐᓇᖅᑐᖅ ᓲᕐᓗ ᐃᓄᖕᓄᑦ ᓂᕈᐊᖅᑕᐅᓯᒪᓂᖓ ᐱᕚᓪᓕᖅᐸᓪᓕᐊᖏᓐᓇᖅ ᑎᓪ - ᓗᒍ. ᐊᒡᓘᒃᑲᖅ ᐱᕚᓪᓕᖅᓯᒪᒋᐊᒃᑲᓐᓂᓕᓚᐅᕐᒥᔪᖅ ᐃᒃᓯᕙᐅᑕᕆᔭᐅᓕᖅᑎᓪᓗᒍ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᕐᒥ ᑲᑎᒪᔨᕐᔪ ᐊᒃ - ᑯᓐᓄᑦ. ᐊᒡᓘᒃᑲᖅ ᐃᒃᓯᕙᐅᑕᕆᔭᐅᓕᖅᑎᓪᓗᒍ ᓯᕗᓕᖅᑎᐅᓕᖅᑐᖅ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᕐᒥ ᑲᑎᒪᔨᕐᔪᐊᕐᓄᑦ 8 ᓄᓇᕐᔪᐃᑦ ᐃᓚᒋᔭᐅᑎᓪᓗᒋᑦ ᑲᓇᑕ ᐃᒃᓯᕙᐅᑕᕆᔭᐅᓂᐊᓕᖅᑎᓪᓗᒍ ᐅᑭᐅᒃ ᒪᕐᕉᖕᓂᒃ ᐊᒡᒋᖅᑑᖕᓂᒃ. ᐃᒃᓯᕙᐅᑕᐅᑎᓪᓗᒍ, ᒥᓂᔅᑕ ᐊᒡᓘᒃᑲᖅ, ᓕ © LINNEA NORDSTROM (3) ᓅᑕᐅᓵᓚᐅᖅᑐᖅ ᒐᕙᒪᑐᖃᒃᑯᑦ ᐋᓐᓂᐊᖃᕐᓇᖏᑦᑐᓕᕆᔨᕐᔪᐊᒃᑯᓐᓄᑦ ᒥᓂᔅᑕᐅᓂᕐᒥᒃ ᐊᕙᑎᓕᕆᔨᕐᔪᐊᒃᑯᓐᓄᑦ ᒥᓂᔅᑕᖑᓚ - ᓕᐆᓇ ᐊᒡᓘᒃᑲᖅ ᑕᐃᔭᐅᓯᒪᓕᓚᐅᕐᑐᖅ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ ᑲᑎᒪᔨᕐᔪᐊᓄᑦ ᐃᒃᓯᕙᐅᑕᕆᔭᐅᓂᐊᕐᓂᖓᓂᒃ 2013-ᒥ. ᐅᖅᑎᓪᓗᒍ ᔪᓚᐃ 2013-ᒥ, ᐱᕕᒃᓴᖃᓕᖅᑐᖅ ᐃᓄᐃᑦ ᑲᒪᒋᔭᖏᓐᓂᒃ ᑐᓴᐅᒪᑎᑦᓯᔪᓐᓇᕐᓂᕐᒥᒃ ᓄᓇᕐᔪᐊᕐᒥᐅᓄᑦ. ᐃᓄᐃᑦ Leona Aglukkaq was named Chair of the Arctic Council in 2013. Leona Aglukark taijausimalilaurtuq Ukiuqtaqtumi Katimajirjuanut ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᓕᒫᕐᒥ ᑲᑎᒪᔨᕐᔪᐊᖏᑦ, ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᕐᒥᑦ ᑲᑎᒪᔨᕐᔪᐊᒃᑯᓐᓂ ᐃᓚᒋᔭᐅᖃᑕᐅᑎᓪᓗᒋᑦ, ᓄᑖᕐᒥᒃ ᓯᕗᓕᖅᑎᑖᓛᕐᒥᔪᑦ Iksivautarijauniarninganik 2013-mi. w ᔪᓚᐃ 2014-ᒥ, ᑲᓇᑕ ᐃᒃᓯᕙᐅᑕᕆᔭᐅᓂᐊᓕᕐᒥᑎᓪᓗᒍᑦᑕᐅᖅ ᑖᒃᑯᓄᖓ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᓕᒫᕐᒨᓕᖓᔪᒧᑦ. Leona Aglukkaq a été nommée présidente du Conseil de l’Arctique en 2013. Iksivautaq Madam Chair eona Aglukkaq isummitsiarutaunginnaqtuq suurlu inungnut eona Aglukkaq continues to serve as an inspiration for Inuit niruaqtausimaninga pivaaqpallianginnaqtillugu. Aglukkaup pivaal- as she continues her political ascension. Aglukkaq’s latest Lliqsimagiakkannililaurmijuq iksivautarijauliqtillugu Ukiuq taq - Lachieve ment sees her chairing the Arctic Council. The turmi Katimajirjuakkunnut. Aglukkaq iksivautarijauliqtillugu sivu liq tiu - posting puts Aglukkaq at the head of an eight-nation collective as liqtuq Ukiuqtaqtumi Katimajirjuanut 8 nunarjuit ilagijautillugit Canada takes over chairman responsibilities for the next two Kanata iksivautarijaunialiqtillugu ukiut marruungnik. Iksivautau til lugu, years. As chair, Minister Aglukkaq, who moved from the federal Minista Aglukkaq, Nuutausaalauqtuq Gavamatuqakkut aanniaqar- government’s health portfolio to environment in July 2013, has nangittulirijirjuakkunnut ministaunirmik avatilirijirjuakkunnut ministangulautillugu July 2013-mi, the opportunity to take Inuit issues to a global audience. The piviksaqaliqtuq Inuit Katimajinginnik tusaumatitsijunnarnirmik nunarjuarmiunut. Inuit ukiuqtaq- Inuit Circumpolar Council, which serves as an Arctic Council tulimaarmi katimajingit, ukiuqtaqturmi katimajirjuakkunni ilagijagijauqataullugit, nutaarmik permanent participant, will choose its new leader in July 2014, sivuliqtitaa laar mijut July 2014-mi, Kanata iksivautarijaunialirmitilluguttauq taakkununga ukiuq- when Canada takes over the international chairmanship. w taqtulimaarmulingajumut. w Madame la présidente eona Aglukkaq continue de jouer un rôle d’inspiratrice pour les Inuits au fur et à mesure qu’elle poursuit son ascension dans le monde politique. Sa dernière réalisation est celle Lde présidente du Conseil de l’Arctique. Ce poste place Mme Aglukkaq à la tête d’une collectivité de huit nations au moment où le Canada assume la présidence de ce conseil pour les deux prochaines années. À titre de présidente, la ministre Aglukkaq, qui est passée du portefeuille fédéral de la Santé à celui de l’Environnement en juillet 2013, est en mesure main- tenant de présenter les questions inuites à un auditoire mondial. Le Conseil circumpolaire inuit, qui agit à titre de participant permanent au Conseil de l’Arctique, choisira son nouveau dirigeant en juillet 2014, lorsque le Canada assumera la présidence internationale. w © OFFICE OF THE HONOURABLE LEONA AGLUKKAQ

ᒥᓂᔅᑕ ᐊᒡᓘᒃᑲᖅ ᑐᓂᔭᐅᑎᓪᓗᒍ ᓄᑖᒥᒃ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ ᑲᑎᒪᔨᕐᔪᐊᖑᔪᑦ ᑲᑎᒪᑎᓪᓗᒋᑦ ᐅᓕᒪᐅᑎᒋᕙᑦᑕᖓᓐᓂᒃ (ᐊᔾᔨᓕᐅᖅᑕᐅᓯᒪᔪᖅ ᓴᐅᒥᐊᓂ) ᔫᑳᓐᒥᐅᓄᑦ ᒥᓂᔅᑕᕆᔭᐅᔪᒥᑦ ᑎᐊᕈᓪ ᐹᔅᓘᔅᑭ. ᑕᐃᒪᓐᓇᑲᓴᑦᑎᐊᖅᑕᐅᖅ ᑐᓂᔭᐅᓂᖃᓚᐅᕆᕗᖅ ᓱᕖᑕᓐᒥᐅᑦ ᑭᒡᒐᖅᑐᕐᑎᖓᑕ ᒥᓂᔅᑕᕆᔭᖓᓂᑦ, ᑳᕈᓪ ᐱᑦ, ᑯᕉᓇ ᓱᕖᑕᓐᒥ. Minister Aglukkaq is presented with the new Arctic Council meeting gavel (pictured left) by Yukon Premier Darrell Pasloski. A similar presentation took place with the Swedish Foreign Minister, Carl Bidtt, in Kiruna, Sweden. Minista Aglukkaq tunijautillugu nutaamik Ukiuqtaqtumi Katima- jirjuangujut katimatillugit ulimautigivaktangannik (ajjiliuqtausi- majuq saumiani) Yukon-miunut Ministarijaujumit Darrell Pasloski. Taimannakasattiaqtauq tunijauniqalaurivuq Sweden-miut Kigaqturtingata Ministarijanganit, Carl Bidtt, Kiruna, Sweden-mi La ministre Aglukkaq reçoit le marteau de la réunion du Conseil de l’Arctique (à gauche) présenté par le premier ministre du Yukon Darrell Pasloski. Une présentation semblable a eu lieu en présence du ministre des Affaires étrangères suédois Carl Bidtt, à Kiruna, en Suède. UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 9 gnZ4n5 | TUSAGAKSAT

ᔫ ᑭᐅᓕᒃᐅᒥᐊᖅᑐᖅᑎ 17-ᓂᒃ ᔫᓯᐱ ᑰᒃᑰᑦ ᐅᖅᓱᖅᑐᕐᒥᐅᑕᖅ ᑭᐅᔨᐅᓚᖅᐅᓯᒪᔪᖅ, ᐱᑎᑕᐅᓚᐅᖅᓯᒪᔪᖅ ᐅᑯᓇᖓ ᐃᓄᐃᑦ ᑕᐱᕇᑦ ᑲᓇᑕᒥ 2013 ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑎᑦ ᒪᒃᑯᒃᑐᑦ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ ᐃᓕᑉᐹᓪᓕᕋᓱᐊᖅᖢᓂ ᐃᓚᐅᖃᑕᐅᔾᔪᑎᒃᓴᖓᓄᑦ. ᓄᕐᖑᐊᓂ ᔪᓚᐃ, ᑯᑐᖅ ᐱᖃᑕᐅᔭᕆᐅᓚᖅᓯᒪᔪᖅ ᐃᙱᕋᖃᑕᐅᓪᓗᓂ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ ᖃᐅᔨᕚᓪᓕᖅᖢᓂᓗ ᓄᓇᕐᔪᐊᒥ ᐅᑭᐅᖅ - ᑕᖅᑐᖓᓂᒃᐅ ᐃᓗᐊᖏᔾᔪᑎᐅᓕᖅᑐᓂᒃ, ᐱᖃᑕᐅᓪᓗᓂ ᐅᖅᑰᓯᕙᓪᓕᐊᓂᖓᓂᒃ ᓯᓚᐅᑉ. ᐃᖏᕐᕋᓯᓛᖅᑐᑦ ᐱᒋᐊᕐᓗᑎᒃ ᐅᐊᖕᓇᖓᓂ © STUDENTS ON ICE / DONALD ROSS (2) ᑲᓛᖦᖠᑦ ᓄᓈᓐᓂ ᐊᒻᒪ ᐃᖏᕐᕋᓗᓂᔾᔪᒃ ᐅᐊᖕᓇᖓᒍᑦ ᑲᓇᑕᒥ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᖓ ᑕᕆᐅᖓᒍᑦ. ᑯᑐᖅ ᐃᓚᒋᔭᐅᓛᖅᑐᖅ ᑕᒃᑯᓇᓂ ᔫᓯᕝ ᑰᒃᑰᑦ ᓯᕗᓪᓕᕐᒥᒃ ᐃᑭᒋᐅᕐᑐᖅ ᐅᒥᐊᕐᔪᐊᒧᑦ ᐊᑯᑭᑦᑐᓂ. 70 ᐅᓄᕐᓂᓖᑦ ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑏᑦ ᖁᑦᑎᖕᓂᖅᓴᓂ ᓄᓇᕐᔪᐊᕐᒥᐅᓂ ᐱᖃᑕᐅᓇᓱᐊᖅᑐᓂᒃ, ᖃᐅᔨᓴᖅᑐᓕᕆᔩᑦ, ᐊᒻᒪ ᓯᕗᓕᖅᑎᐅᔪᑦ Joseph Kirkoot first boards the ship in Greenland. ᐃᓚᐅᖃᑕᐅᓪᓗᑎᒃ ᑖᔅᓱᒪᓂ ᐃᓅᓯᕐᒧᑦ ᑐᑭᓯᕚᓪᓕᕐᓇᖅᖢᓂ ᐊᓯᔾᔨᕈᑎᔪᓐᓇᖅᖢᓂᓗ. ᐃᓄᐃᑦ ᑕᐱᕇᑦ ᑲᓇᑕᒥ ᐊᒻᒪ ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑏᑦ Joseph Kirkoot sivullirnmik ikigiuqtuq umiarjuarnmut Akukittuni. Joseph Kirkoot monte à bord du bateau au Groenland. ᑕᕝᕗᖓ ᐱᖃᑕᐅᔪᑦ ᐅᐱᒍᓱᖕᓂᖃᓚᐅᖅᑐᑦ ᑯᑐᕐᒥᒃ ᐱᔾᔪᑎᖃᖅᖢᑎᒃ ᐱᓇᔪᓪᓚᕆᖕᒪᑦ ᐊᒻᒪ ᐊᓯᒥᓄᑦ ᑕᐅᑐᒐᐅᓂᖓᓄᑦ ᐊᔪᖏᑦ - ᑎᐊᖅᖢᓂᓗ ᓇᓗᓇᖏᒻᒪᑦ ᐅᑎᖅᓯᒪᓕᕐᓂᖓᓄᑦ ᐃᓕᓐᓂᐊᓂᕐᒧᑦ ᓄᖅᑲᓚᐅᖅᓯᒪᓪᓗᓂ ᐃᓕᓐᓂᐊᕐᕕᖕᒥ ᖁᑦᑎᖕᓂᖃᓕᖅᖢᓂ 7. ᓇᓛᒎᕐᓂᖃᑦᑎᐊᕋᓱᐊᕐᒪᓪᓗ ᐱᓕᕆᔭᒥᓂᒃ ᓯᕗᓕᖅᑎᐅᓪᓗᓂ: ᑐᑭᓯᔪᒪᓂᖃᑦᑎᐊᖅᖢᓂᓗ, ᐱᖃᓐᓂᖅᖢᓂ, ᓱᓕᓂᖃᑦᑎᐊᖅᖢᓂ w Juu umiaqtuqti ᐊᒻᒪᓗ ᐃᓕᑦᑐᒪᑦᑎᐊᖅᖢᓂ ᐊᒻᒪ ᐃᓚᒋᔭᐅᔪᓐᓇᑦᑎᐊᖅᖢᓂ ᐊᓯᒥᓄᑦ. kiulik 17-nik Joseph Kirkoot uqsuqtuurmiutaq kiujiu lauq - simajuq, pititaulauqsimajuq ukunanngat Inuit Tapiriit UKanatami 2013-mi ilinniaqtiit makkuktut ukiuqtaqtumi Sailor Joe ilippaallirasuaqtunik ilauqataujjutiksanganut. Nurnguani Julai, Kutuq piqataujariulauqsimajuq inngiqataulluni ukiuqtaqtumi eventeen-year old Joseph Kirkoot of Gjoa Haven was the recipient of Inuit Tapiriit Kanatami’s qaujivaalliqłunilu nunarjuarmik ukiuqtaqtunganik iluanngijju- (ITK) 2013 Students on Ice Arctic Youth Expedition Scholarship. In late July, Kirkoot experi- tiuliqtunik, piqataulluni uqquusivallianinganik silaup. Ingirra si - Senced first-hand the wonders of the Arctic and gained a global perspective on circumpolar laaqtuq pigiarlutik uangnangani Kalaałłiit nunanganni amma issues, including climate change. This epic journey began in western Greenland and sailed the ingirralunijjuk uangnangagut kanatami ukiuqtaqtunga tariun- eastern Canadian Arctic. Kirkoot was among the seventy international high school students, gagut. Kutuq ilagijaulaqtuq taakkunani 70-nik unurniliit ilinniaq - scientists, and leaders taking part in this life-changing trip. ITK and Students on Ice were tiit quttingniqsani nunarjuamiunik piqataunasuaqtunik, qauji saq - impressed with Kirkoot because of the courage and role-model qualities he showed by going back tulirijiit, amma sivuliqtiujut ilauqataulutik taassumani inuusir- to school after having dropped out in seventh grade. He genuinely exhibits true characteristics w mut tukisivaallirnaqłuni asijjirurtijunnaqłunilu. Inuit Tapiriit Kanatami of a leader: curious, friendly, honest and eager to learn and engage with others. amma ilinniaqtiit piqataujut upigusungniqalauqtut Kuturmik pijjutiqaqłutik pinajullaringmat amma asiminut tautugauni - nga nut ajungittiaqłunilu nalunangimmat utiqsimalirninganut Joe le matelot ilinniarnirmut nuqqalausimalluni ilinniarvingmi quttingniqa liq - łuni savannik. Nalaaguurniqattiarasungmallu pilirijaminik silvu - oseph Kirkoot, 17 ans, de Gjoa Haven, a remporté la bourse 2013 de l’Inuit Tapiriit Kanatami liqtiulluni: tukisijumaniqattiaqłunilu, piqanniqłunilu, suliniqatti- (ITK) pour le projet Students on Ice Arctic Youth Expedition (expédition dans l’Arctique pour aqłunilu ammalu ilittumattaqłuni amma ilagijaujunnattiaqłunilu Jles jeunes). Vers la fin de juillet, Joe a eu la possibilité de mieux connaître l’Arctique, tout en asiminut. w acquérant une perspective globale des questions circumpolaires, notamment le changement climatique. Le voyage épique a débuté dans l’ouest du Groenland et le groupe a navigué dans ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑐᐃᑦ ᓯᑯᒦᖃᑎᒌᒋᐊᖅᓯᒪᔪᑦ ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᐸᓪᓕᐊᑎᑕᐅᓪᓗᑎᒃ ᖁᔭᓐᓇᒦᕐᓂᖓᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᑕᐱᕇᒃᑯᓐᓄᑦ l’est de l’Arctique canadien. Joe représentait l’ITK auprès de participants comprenant 70 élèves ᐃᓕᑕᖅᓯᓯᒪᓚᐅᕐᓂᖓᓂᒃ ᔫᓯᕝ ᑰᒃᑯᑦᒥᒃ ᑖᔅᓱᒥᖓ ᐃᓅᓯᕐᒥᓂ ᐊᑕᐅᓯᐊᑐᐃᓐᓇᕐᓗᒍ ᐊᑐᖅᓯᒪᓂᐊᖅᑕᖓᓂᒃ. The Students on Ice group show their appreciation to ITK du secondaire, des chercheurs et des leaders qui provenaient du monde entier, lors de ce voyage for awarding Joseph Kirkoot this once-in-a-lifetime experience. qui marquera leur vie. L’ITK et Students on Ice ont été impressionnés par le courage et les qualités Ilinniaqtuit Sikumiiqatigiigiaqsimajut Ilinniaqpalliallutik qujannami- irningat Inuit Tapiriikkunnut ilitaqsisimalaurninganik Joseph Kirkoot-mik de modèle de Joe du fait qu’il soit retourné à l’école après l’avoir quittée en 7e année. Il présente taassuminga inuusirnmini atausiatuinnarlugu atuqsimaniaqtanganik. véritablement des qualités de leader : curieux, amical, honnête et souhaitant toujours apprendre Le groupe Students on Ice montre son appréciation de l’ITK w pour avoir offert à Joseph Kirkoot cette expérience unique. et dialoguer avec les autres.

10 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 gnZ4n5 | TUSAGAKSAT

ᒥᖁᑎᖏᑦ ᓄᓇᖃᖅᑳᖅᓯᒪᔪᑦ,ᑕᒪᒃᑯᐊ ᑖᒃᑯᐊ ᑕᐱᕇᒃᑯᑦ, ᐱᓇᓱᐊᖃᑎᖅᑲᖅᖢᑎᒃ ᐅᖃᓕᒫᒃᑭᑦ ᑲᓇᑕᒥᐅᑦ ᑎᒥᖁᑎᖓᓐᓂᒃ ᑕᒪᒃᑯᓂᖓ ᐱᕙᓪᓕᐊᑎᑦᑎᓇ - ᓱᐊᕐᓂᕐᒧᑦ ᐊᖅᑯᑎᒋᓪᓗᒍ ᐃᓕᓐᓂᐊᕐᓂᖅ ᐃᓕᓴᖅᓯᔪᓐᓇᕐᓗᑎᒃ ᓄᓇᖃᖅᑳᖅᓯᒪᔪᓂᒃ ᐅᓂᒃᑳᓕᐅᖃᑦᑕᕐᓂᕐᒥᒃ ᑎᑎᖅᑲᑎᒍᑦ ᑕᕝᕙᙵᑦ ᓄᑖᖑᔪᖅ ᑐᓐᓂᖅᑯᑕᐅᔪᓐᓇᖅᑐᖅ ᑕᐃᔭᐅᓪᓗᓂ ᐴᑦ ᐊᔪᙱᔾᔪᓯᐊᖅ. ᓯᕗᓪᓕᖅᐹᖑᓪᓗᓂ ᐴᑦ ᐊᔪᙱᔾᔪᓯᐊᖅ ᐊᓪᓚᓄᑦ, ᖃᓪᓗᓇᐃᖓᔪᑦ ᐊᓪᓚᐃᑦᑎ ᐊᒻᒪ ᐃᓄᖕᓄᑦ ᐅᖃᓕᒫᒐᓕᐅᖃᑦᑕᕐᓂᕐᒧᑦ ᑐᓐᓂᖅᑯᑕᐅᓛᖅᑐᑦ ᒐᒃᓄᒥ ᐅᑐᐱᕆ 2013. ᐅᕆᓱᑦ ᕗᐊᒐᓯ ᓯᕗᓪᓕᖅᐹᖅᓯᐅᒻᒥᒃ ᓵᓚᒃᓴᓚᐅᖅᑐᖅ ᑎᑎᕋᖅᑕᒥᓄᑦ ᐊᓚ ᕿᒻᒥᕐᔪᐊᖅ, ᑎᐅᓚ ᓕ ᒧᐊᓐᓂ ᑭᖑᓪᓕᐅᓪᓗᓂ ᑎᑎᕋᖅᑕᒥᓄᑦ ᑕᐃᒪᙵᑦ ᐃᖅᑲᐅᒪᔭᒃᑲ ᐊᒻᒪ ᔭᐃᒥᓯ ᐸᓐᓗᒪᓐ ᐱᖓᔪᒋᔭᐅᓪᓗᓂ ᐅᓂᒃᑳᓕᐊᕆᔭᒥᓄᑦ ᑕᐃᒪᙵᓂ ᑰᒃᑰᖏᓐᓇᕋᒥ ᐅᐱᒋᕙᑦᑎᒋᑦ ᐃᓚᐅᖃᑕᐅᔪᕕᓃᑦ. ᑭᖑᓪᓕᕐᒥᒃ ᑐᓂᓯᓂᖅ ᓄᖅᑲᕐᕕᖃᓛᖅᑐᖅ ᐊᐃᐸᕆᓕᖅᑕᖓᓂ ᐴᑦ w

ᐊᔪᙱᔾᔪᓯᐊᖅ ᒪᐃ 01, 2014. ᖃᐅᔨᒋᐊᒃᑲᓐᓂᕈᒪᒍᕕᑦ, ᑲᕆᓴᐅᔭᒃᑯᑦ ᑐᕋᕈᑖ, www.codecan.org/burt-award. © ITK/TEEVI (2) MACKAY ᑐᒡᓕᕆᔭᐅᓪᓗᓂ ᓵᓚᔅᓴᐅᑎᑖᕐᑐᖅ ᐴᕐᑦ ᐃᓕᑕᕆᔭᐅᔾᔪᑎᖓᓂᒃ, ᑎᐊᕋ ᓖ ᒧᐊᕆᓐ ᐃᓚᒋᓪᓗᓂᐅᒃ ᑯᕆᔅᑕᕗᕐ ᐅᓵᓪᔅᑭ. Second place Burt Award laureate, Read all about it Tara Lee Morin with Christopher Ochalski, of Baker Lake, who introduced Morin. boriginal organizations, including ITK, partnered with the Canadian Organization for Development through Tuglirijaulluni Saalassautitaartuq Education (CODE) to recognize Aboriginal authorship through a new annual prize called the Burt Awards. The first Burt Ilitarijaujjutinganik, Tara Lee Morin Burt Literary Award for First Nations, Métis and Inuit literature was presented in Gatineau last October 2013. Richard ilagilluniuk Christopher Ochalski A La lauréate du deuxième Prix Burt, Wagamese won first prize for Indian Horse, Tara Lee Morin took second place for As I Remember It and James Bartleman Tara Lee Morin, avec Christopher Ochalski. won third place for As Long as the Rivers Flow. Congratulations to all entrants! The deadline for submissions for the second annual Burt Award is May 1, 2014. To find out more, visit http://www.codecan.org/burt-award. w Bonne lecture! Tamakkua uqalimaakkit uelques organisations autochtones, dont l’ITK, se sont associées imiqutingit nunaqaqqaaqsimajut, taakkua tapiriikkut, pinasuaqa ti qaq &utik à l’Organisation canadienne pour l'éducation au service du kanataup timiqutingannik tamakkuninga pivaalliqtittinasuarnirmut aqqutigil lu git Qdéveloppement afin de reconnaître la profession d’auteur autoch - Tilinniarniq ilisaqsijunnarlutik nunaqaqqaaqsimajunik unik kaaliuqtamingnik titiq - tone au moyen de nouveaux prix nommés les Prix Burt. Les premiers qatigut tavvanngat nutaangujuq tunniqqutaujunnaqtuq taijaulluni puat ajungijju siaq, Prix Burt pour la littérature des Premières nations, Métis et Inuits ont été sivulliqpaangulluni puat ajungijjusiaq allamut, qallunaingajut allait amma inungnut présentés à Gatineau en octobre 2013. Richard Wagamese a remporté uqalimaagaliuqtauqattarnirmut tunniqqu tau lauqtut gaknumi utupiri 2013. Uritsut le premier prix pour Indian Horse, Tara Lee Morin a obtenu le deuxième vuagasi sivulliqpaaqsiummik saalaksa lauq tuq titiraqtaminut ala qimmirjuaq tiula li prix pour As I Remember It et James Bartleman le troisième prix pour muanni kingulliulluni titiraqtaminut taimanngat iqaumajakka amma jaimisi panluman As Long as the Rivers Flow. Toutes nos félicitations aux participants! pingajugijaulluni unikkaaliarijaminut taimanngani kuukkuunginnarami. Upigivattigit L’échéance pour la présentation des demandes dans le cadre de la ilau qa taulauqtut. Kingullirmik tunisiniq nuqqarviqalaaqtuq aippariliqtanganik puut deuxième édition des Prix Burt annuels est le 1er mai 2014. Pour en aju ngi j jusiaq May 01, 2014. Qaujigiakkannirumaguvit, qarasaujakkut turaa rutaa, apprendre davantage, veuillez visiter http://www.codecan.org/fr/ www.codecan.org/burt-award. w prix-burt-canada. w Ilangit inuit ikajuqatauniqalauqtut Burt Ilitarijaujjutinganik saalassautitaaqtittinirmut ammalu quviasugutiqaqtittinirmut. ᐃᓚᖏᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᐃᑲᔪᖃᑕᐅᓂᖃᓚᐅᖅᑐᑦ ᐴᕐᑦ ᐃᓕᑕᕆᔭᐅᔾᔪᑎᖓᓂᒃ ᓵᓚᔅᓴᐅᑎᑖᖅᑎᑦᑎᓂᕐᒧᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᖁᕕᐊᓱᒍᑎᖃᖅᑎᑦᑎᓂᕐᒧᑦ. Quelques-unes des personnes qui ont participé à l’attribution Some of the individuals who made the Burt Award and ceremony possible. des Prix Burt et à la cérémonie connexe.

UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 11 gnZ4n5 | TUSAGAKSAT

ᑐᙵᓱᒋᑦ ᐅᑎᕋᕕᑦ, © DONALD ROSS ᕗᓗᐊᐃ ᒃᑯᒃᑑᓪᓗᓂ, ᕗᓗᐊᐃ ᐅᓘᓚᓐ ᐊᒻᒪ ᐊᑖᑕᖓ ᐊᐅᓚᖅᓯᒪᒐᔪᓚᐅᖅᑑᒃ ᓄᓇᐃᓐᓇᕐᒧᑦ ᐃᓛᓐᓂᒃᑯᓪᓗ ᐋᖅᑭᒃᓱᐃᕙᒃᖢᑎᒃ ᐃᒪᖅᓯᐅᑎᓂᒃ ᐊᐅ - ᓚᐅᑎᓂᒃ. ᑕᒪᓐᓇ ᐊᑑᑎᖃᖃᑦᑕᖅᓯᒪᔪᖅ ᐱᒋᐊᓕᕐᓂᖓᓄᑦ ᐅᓘᓚᓐ ᐃᖅᑲᓇᐃᔮᖃᓕᖅᓯᒪᖕᒪᑦᒪ ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᐸᓪᓕᐊᓪᓗᓂ ᐊᐅᓚᐅᓯᕆᓂᕐᒥᒃ ᑖᒃᑯᓄᖓ ᓄᓇᑦᑎᐊᕐᒥ ᒐᕙᒪᖏᓐᓄᑦ. 1990 ᐊᕐᕌᒍᖓᓂ ᐅᓘᓚᓐ ᐃᓚᓕᐅᑎᓕᓚᐅᖅᓯᒪᔪᖅ ᓄᓇᒥᓂ ᑲᑎᒪᔨ ᕋ - ᓛᖑᖃᑕᐅᓕᖅᖢᓂ ᓂᕈᐊᖅᑕᐅᓕᓚᖅᐅᓯᒪᔪᖅ 1992 ᓄᓇᓖᑦ ᒐᕙᒪᖓᑕ ᑲᑎᒪ - ᔨᖏᓐᓄᑦ ᐊᒻᒪ 1994, ᖁᑦᑎᒃᓯᒋᐊᕆᓪᓗᓂ ᓄᓇᓕᖕᓄᑦ ᒪᐃᔭᒧᑦ ᑐᖓᓕᐅ ᓕᖅ - ᖢᓂ. ᓄᓇᖃᓚᐅᖅᓯᒪᔪᖅ 1995 ᓂᕈᐊᒐᒃᓴᙳᕋᓱᐊᕐᓂᕐᒥᓄᑦ ᒪᓕᒐᓕ ᐅᖅ ᑎᓄᑦ ᑲᑎᒪᔨᙳᕋᓱᐊᕐᓂᕐᒥᓄᑦ, ᐊᒻᒪ ᓯᕗᓕᖅᑎᒻᒪᕆᐅᓕᖅᑐᖅ, ᓄᓇᑦᑎᐊᕐᒥ ᑖᒃᑯᓄᖓ ᐃᓅᕕᖕᒥᐅᓄᑦ. ᑭᖑᓂᖓᓂ ᓄᖅᑲᐅᓯᓚᐅᖅᓯᒪᓂᕐᒥᓄᑦ ᐊᒻᒪ ᐅᑎᖅᖢᓂ ᐊᖏᕐᕋᒥᓄᑦ ᓄᓇᑦ ᑎᐊᕐᒥ ᑲᑎᒪᔨᐅᓂᕐᒧᑦ, ᐅᓘᓚᓐ ᒪᐃᔭᐅᓕᓚᐅᖅᑐᖅ ᐃᓅᕕᖕᒧᑦ. ᐅᓪᓗᒥ ᐃᓚᖓᓂ ᐅᓘᓚᓐ ᓯᕗᓪᓕᐅᔾᔨᔪᒪᔪᖅ ᐱᕙᓪᓕᐊᑎᑦᑎᓇᓱᐊᕐᓂᕐᒥᒃ ᑮᓇᐅᔭᓕᐅᕈᓐᓇᖅᓯᖁᓪᓗᒋᑦ. “ᐃᓚᒋᖕᒪᒍ ᐱᕙᓪᓕᐊᑎᑦᑎᓇᓱᐊᕐᓂᕐᒥᒃ ᑮᓇᐅᔭ - ᓕᐅᕈᓐᓇᖅᓯᖁᓪᓗᒋᑦ ᐅᓄᖅᓯᒋᐊᖅᑎᓪᓗᒋᑦ ᓄᓇᖓᓄᑦ ᓂᕈᐊᖃᑦᑕᖅᑐᑦ ᐱᕕᖃ - ᕈᓐᓇᕐᓂᖏᓐᓄᑦ ᑕᕝᕙᓂ ᓄᓇᖓᓐᓂ,” ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᖅ, “ᑕᒪᓐᓇ ᐱᕕᖃᕐᓂᖓᓂᒃ ᓄᓇᖓᓐᓂ ᐊᒻᒪᓗ ᐱᑕᖃᑦᑎᐊᕋᑦᑕ ᑮᓇᐅᔭᓕᐅᕈᑎᒋᔪᓐᓇᖅᑕᑦᑎᓐᓂᒃ ᑭᓯᐊᓂ ᑭᙴᒪᔭᖃᖅᑐᒍᑦ ᐅᕙᑦᑎᒍᑦ ᐱᑐᐃᓐᓇᕈᐃᓇᓱᐊᕐᓗᑕ ᓄᓇᓕᕗᑦ ᐃᓚᓕᐅᑎᑦ - w ᑎᐊᕐᓗᑕ ᑕᒪᓐᓇ ᐊᖅᑯᑎᒋᓗᒍ ᓇᖕᒥᓂᖃᐅᕐᓂᖅ.” Welcome Tunngasugit tuttiraviit, Floyd akkuktulluni, Floyd Roland amma ataatanga aulaqsimagajulauqtuuk nunainnarmut ilannilkullu aqqik- back, Floyd suivak&utik imaqsiutit aulautinik. Tamanna atutiqaqattaqsimajuq pigialirninganut Roland iqqanaijaa - Mqaliqsimangmat ilinniaqpallialluni aulausirinirmik takkununga nunattiarmi gavamanginnut. s a young adult, Floyd Roland and 1990 arragungani Roland ilaliutililauqsimajuq nunamini katimajiralaanguqatauliq&uni niruaqtaulilaqusima- his father spent a lot of time on the juq 1992 nunaliit gavamangata katimajinginnut amma 1994, quttiksigiarilluni nunalingnut miajumut tungaliu - Aland and at times fixing outboard liq&uni. Nunaqalauqsimajuq 1995 niruagaksanngurasuarnirminut maligaliuqtinut katimajinngurasuarnirminut, motors. This influenced the first successful amma sivuliqtimmariuliqtuq, nunattiarmi takkununga inuuvingmiunut. chapter of Roland’s career as an automotive Kinguningani nuqqausilauqsimanirminut amma utiq&uni angirraminut nunattiarmi katimajiunirmut, Roland mechanic apprentice for the Government miajulilauqtuq inuvingmut. of the Northwest Territories. Ullumi ilangani Roland sivulliujjijumajuq pivalliatittinasuarnirmik kinaujaliurunnaqsiqullugit. “Ilagingmagu In 1990, Roland joined town commit- pivalliatittinasuarnirmi kinaujaliurunnaqsiqullugit unuqsigiaqtillugit nunanganut niruaqattaqtut piviqarunnar - tees and was elected as a town councillor ninginnut tavanni nunanganni,” uqalauqtuq, “tamanna piviqangninganik nunanganni ammalu pitaqattiaratta in 1992 and 1994, climbing to the ranks of kinaujaliurutigijunnaqtattinnik kisiani kinngumajaqaqtugut uvattigut pituinnaruinasuarluta nunalivut ilaliutittiar- deputy mayor. He resigned in 1995 to success - luta tamanna aqqutigilugu nangminiqaurniq.” w fully run as the Member of the Legi slative Assembly, and eventually Premier, of the Northwest Territories for Inuvik. Bienvenue, Floyd After retiring and returning home from uand il était jeune adulte, Floyd Roland et son père passaient beaucoup de temps sur les terres et parfois territorial politics, Roland soon became réparaient des hors-bords. Cette expérience a influencé le premier chapitre réussi de la carrière de Floyd mayor of Inuvik. Qà titre d’apprenti mécanicien d’automobiles pour le gouvernement des Territoires du Nord-Ouest. Today one of Roland’s top priorities is En 1990, Floyd s’est joint à des comités municipaux d’Inuvik et y a été élu conseiller municipal en 1992 et economic development. “Part of economic 1994, puis adjoint au maire. Il a démissionné en 1995 et a été élu député d’Inuvik à l’Assemblée législative des development is to expand our tourism Territoires du Nord-Ouest. Il est devenu par la suite premier ministre des T.N.-O. opportunities here,” he says, “The opportu- Après avoir pris sa retraite de la politique territoriale, Floyd a été élu maire d’Inuvik. nities exist and we have a great product À l’heure actuelle, le développement économique constitue l’une des priorités principales de Floyd. « Les but we need to prepare ourselves better as possibilités touristiques font partie de notre développement économique, dit-il. Elles existent et nous avons un a community on the business end.” w produit de grande qualité, mais notre collectivité doit mieux se préparer sur le plan des affaires. » [Traduction] w 12 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 gnZ4n5 | TUSAGAKSAT

ᖅᐱᒃᑕᖃᕐᓇᐅᓕᕌᖓᑦ ᐊᖅᐲᑦ ᐅᓄᒻᒪᕆᒃᐸᒃᑑᒐᓗᐃᑦ ᓄᓇᕕᖕᒥ ᐊᑎᖃᕈ - ᑎᒋᔭᐅᖦᖢᑎᒡᓗ ᓄᓇᕕᖕᒥᑦ ᐊᖏᓂᖅᐹᖅ ᑎᑕᖃᑎᒌᖕᓂᐅᔪᒧᑦ. ᑭᓯᐊᓂ ᑕᒡᕙᓂ ᐅᑭᐅᒥ ᐊᖅᐱᒃ ᑎᑕᖃᑎᒌᖕᓂᖅ ᑲᔪᓯᓚᐅᖅᑐᖅ ᐊᖅᐱᖃᙱᑎᓪᓗᒍ. ᑕᐃᒪᐃᒻᒪᑦᐊ ᐊᖅᐱᓕᕆᓂᐅᔪᒃᓴᐅᓚᐅᖅᑑᒐᓗᐃᑦ ᑎᑕᖃᑎᒌᖕᓂᐅᑎᓪᓗᒍ ᑲᔪᓯᔪᓐᓇᖏ - ᓕ ᓚᐅᖅᑐᑦ. “ᓯᓚ ᐱᔾᔪᑕᐅᓗᐊᓚᐅᖅᑐᖅ,” ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᖅ ᓵᒥ ᑰᓂᐊᒃ, ᐋᖅᑭᒃᓱᐃ - ᐊᖅᐱᒃ-ᖃᙱᑦᑐᖅ ᔨᐅᖃᑕᐅᔪᖅ ᑕᒡᕙᙵᑦ ᐊᕐᕌᒍᑕᒫᑦ ᑎᑕᖃᑎᒌᖕᓂᐅᕙᒃᑐᕐᒥᒃ. ᑕᐃᒪᙵᓂᑦ 18 ᐅᑭᐅᑦ ᐊᐅᓚᑕᐅᓂᕆᓕᖅᑕᖓᓂᒃ ᐊᖅᐱᖃᓗᐊᙱᓂᖅᓴᒻᒪᕆᐅᓚᐅᕐᒪᑦ ᓯᓚ ᓂᒡᓚᓱᓗᐊᕐ ᓂ - ᖓᓄᑦ ᒪᖁᒐᔪᓗᐊᕐᓂᖓᓄᓪᓗ. ᐅᓄᙱᑐᑯᓗᐃᑦ ᐊᖅᐱᖕᓂᒃ ᑲᑎᖅᓱᐃᔪᖕᓇᖅ ᓯᓚᐅᖅᑐᑦ Aqpik-lessᑎᑕᖃᑎᒌᖕᓂᖅ Jamᑕᒡᕙᓂ ᐅᑭᐅᒥ. w Aqpi-qanganittuq titaqatigiingniq « Aqpik Jam » sans aqpiks

easonally aqpiks are usually found in abundance throughout Nunavik and serve as the namesake of the region’s largest celebration of music. But this year’s Aqpik Jam took place without the local fruit, meaning Sseveral berry-themed events had to be cancelled. “Weather had a lot to do with it,” said Sammy Koneak, one of the organizers of the annual festival, who attributes the most severe Aqpik shortage in the celebration’s 18 years to w an unusually cold and wet summer. Only a handful of people were able to scrounge up some Aqpiks this year. © DOUG ALLEN

ᐊᑯᑭᑦᑐᖅᒥᐅᑕᑦ ᓯᑯ ᑎᑕᒃᑎᖏᑦ (ᓴᐅᒥᐊᓂ) ᐊᒻᒪᓗ ᓕᐊ ᒪᐃ ᐊᒻᒪᓗ ᐋᓐ-ᒧᕇ ᐊᐃᓯᓴᓐ ᑰᔾᔪᐊᕐᒥᐊᑖᒃ ᑎᑕᖃᑎᒌᓚᐅᖅᑐᑦ ᐊᖅᐱᒃ ᑎᑕᒃᑏᑦ ᑎᑕᖃᑎᒌᓐᓂᖃᖅᑎᓪᓗᒋᑦ. Greenland’s Siku Band (left) and Leah May and Ann-Marie Aitchison of Kuujjuaq perform during past Aqpik Jams. Akukittuqmiutat Siku Titaktingit (saumiani) ammalu Leah May ammalu Ann-Marie Aitchison Kuujjuaq-miutaak titaqatigiilauqtut Aqpik Titaktiit Titaqatigiinniqaqtillugit. Le groupe Siku du Groenland (à gauche), et Leah May et Ann-Marie Aitchison de Kuujjuaq s’exécutent lors des Aqpik Jams précédents. © SAMMY KUDLUK (3)

qpiktaqarnauliraangat aqpiit unummarikpaktuugaluit es aqpiks se trouvent habituellement en abondance nunavingmi atiqarutigijaullutiglu nunavingmi angi niq - partout au Nunavik pendant la période saisonnière Apaaq titaqatigiingniujumut. Kisiani tavvani ukiumi aqpik Let leur nom sert d’homo nyme à la célébration musicale titaqatigiingniq kajusilauqtuq aqpiqanngitillugu. Taimaim mat la plus importante de la région. Mais, l’« Aqpik Jam » cette aqpiliriniujuksaulauqtugaluit titaqatigiingniutillugu kajusi- année a eu lieu sans le fruit local, c’est-à-dire que plusieurs junnarunniilauqtut. “Sila pijjutaulualauqtuq,” uqalauqtuq activités ayant les baies pour thème ont dû être annu - Saami Kunuak. Aaqqiksuijiuqataujuq tavvanngat arraagutamaat lées. « C’est en grande partie à cause de la température » titaqatigiingniuvaktumik. Taimannganit 18 ukiut aulatauniri- [traduction], a expliqué Sammy Koneak, l’un des organisa- liqtangani aqpiqaluanginniqsammariulaurmat sila niglasuluar - teurs, qui attribue la pénurie d’aqpiks la plus sévère depuis ninganut maqugajuluarninganullu. Unungittukuluit aqpingnik les derniers 18 ans de célébrations à un été exception- katiqsuijunnaqsililauqtut tavvani ukiumi. w nellement froid et humide. Seules quelques personnes ont pu mettre la main sur quelques aqpiks cette année. w

ᑰᔾᔪᐊᕐᒥ ᒪᒃᑯᒃᑐᐃᑦ ᐊᔪᖖᒋᓐᓂᕆᔭᒥᓐᓂᒃ ᓴᓇᐅᒐᓕᐅᕈᓐᓇᕐᓂᕐᒧᑦ ᑕᑯᔅᓴᐅᑎᑦᑎᔪᑦ ᖁᕕᐊᓱᒍᑎᖃᖅᑎᑦᑎᓚᐅᖅᓯᒪᓂᖓᓐᓂ. The Kuujjuaq Youth Group puts their skills on display during a past celebration. Kuujjuaq-mi Makkuktuit ajunnginnirijaminnik sanaugaliurunnarnirnmut takutsautittijut quviasugutiqaqqaqtittilauqsimatillugit. Le groupe Kuujjuaq Youth fait preuve de ses talents lors de célébrations précédentes. UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 13

Brock Friesen / XÇ4 K‰n8 Jobie Tukkiapik / JW bexW4 President, Makivik Corporation & Chairman, First Air xzJ6√6, mr=F4 fxS‰nzk5 x7m w4y?sb6, {5 wsf8k5 Président, Société Makivik et président du conseil, First Air

2014 Arctic Winter Games 2014ᒥ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥᐅᑦ ᐅᑭᐅᒥ Jeux d’hiver de l’Arctique 2014 Arctic Winter Games is an exciting time for many northerners Les Jeux d’hiver de l’Arctique sont un moment palpitant pour ᐱᖖᒍᐊᕕᒡᔪᐊᕐᓂᖓᑦ de nombreux résidents du Nord; en effet, les meilleurs athlètes as the best athletes the Arctic has to offer congregate for a ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥᐅᑦ ᐅᑭᐅᒥ ᐱᖖᒍᐊᕕᒡᔪᐊᕐᓂᕆᕙᒃᑕᖓᑦ ᖁᕕᐊᒋᔭᐅᓪᓚ ᕆᒃ ᐸᑦᑐᖅ ᐊᒥᓱᓄᑦ de l’Arctique se réunissent pour mettre leurs forces, leurs test of strength, skill and the human spirit. As a company that ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥᐅᖑᔪᓂᑦ ᐱᔾᔪᑎᒋᓪᓗᒍ ᐱᖖᒍᐊᖅᑎᒻᒪᕆᐅᔪᑦ ᐊᔪᖖᒋᓛᖏᑦ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑑᑉ habiletés et leur courage à l’épreuve. Comme entreprise qui ᑕᑯᓐᓇᒐᔅᓴᕆᑎᑉᐸᒻᒪᒋᑦ ᑲᑎᖖᒐᓂᖃᖅᑎᓪᓗᒋᑦ ᖃᐅᔨᒋᐊᖅᑐᑎᒃ ᓇᓪᓕᐊᑦ ᓴᖖᒋᓛ - prides itself in supporting a broad range of sporting events in se targue d’appuyer une vaste gamme d’activités sportives northern communities, First Air congratulates Team Nunavik, ᖑᖕᒪᖔᑦ, ᐊᔪᖖᒋᓛᖑᖕᒪᖔᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᐃᓅᑉ ᐆᒪᓂᕆᔭᖓᑕ. ᑲᒻᐸᓂᐅᓪᓗᑕ ᖁᕕᐊᓱᒻᒪᖖ - ᒃᐸᒃᑐᑕᓗ ᐊᒥᓱᐃᖑᔪᓄᑦ ᐱᖖᒍᐊᕕᒡᔪᐊᕐᓂᐅᔪᓂᒃ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ ᓄᓇᓕᒋᔭᐅᔪᓂ ᐃᑲᔪᖅ - dans les communautés du Nord, First Air félicite l’Équipe Team Nunavut and Team NWT for making it to the 2014 Arctic ᓯᓂᖃᖅᐸᓐᓂᑦᑎᓐᓄᑦ, ᕘᔅᑦ ᐃᐊᒃᑯᑦ ᖁᕕᐊᓱ ᒍᔾᔨᕗᑦ ᐱᖖᒍᐊᖅᑎᑦ ᓄᓇᕕᖕᒥᑦ, ᐱᖖᒍᐊᖅᑎᑦ Nunavik, l’Équipe Nunavut et l’Équipe T.N.-O. de leur parti - Winter Games in Fairbanks, Alaska. ᓄᓇᕗᒻᒥᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᐱᖖᒍᐊᖅᑎᑦ ᓄᓇᑦᓯᐊᕐᒥᑦ ᐅᐸᒍᑎᔪᓐᓇᓚᐅᕐᓂᖏᓐᓄᑦ 2014ᒥ ᐅᑭᐅᖅ - cipation aux Jeux d’hiver de l’Arctique 2014 à Fairbanks, en Alaska. We understand the importance of developing strong and ᑕᖅᑐᒥᐅᑦ ᐅᑭᐅᒥ ᐱᖖᒍᐊᕕᒡᔪᐊᕆᐊᖅᓯᒪᑎᓪᓗᒋᑦ ᕕᐅᕐᐸᐃᖕᒃᔅ, ᐊᓛᔅᑲᒥ. Nous comprenons l’importance d’établir des collectivités healthy communities, and investing in our youth is certainly ᑐᑭᓯᐅᒪᑦᑎᐊᕋᑦᑕ ᐋᖅᑭᒃᓯᓯᒪᓕᕆᐊᖃᕐᓂᑦᑎᓐᓂᒃ ᓄᓇᓕᒋᔭᐅᔪᐃᑦ ᓴᖖᒋᓂ ᖃᑦ ᑎᐊᓕᖅ- ᑎᑕᐅᖁᓪᓗᒋᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᒪᑭᑕᑦᑎᐊᓕᖅᑎᑕᐅᖁᓪᓗᒋᑦ, ᐊᒻᒪᓗ ᒪᒃᑯᒃ ᑐᑦᑕ ᓯᕗᓂᒃᓴᕆ ᓂᐊᖅ - fortes et saines. Investir dans la jeunesse est certainement l’un one of the best ways to make it happen. Each year, First Air ᑕᐃᓐᓄᑦ ᐸᕐᓇᐅᑎᔅᓴᖃᓕᖅᑎᑦᑎᓇᔭᕐᓂᖅᐳᑦ ᓇᓗ ᓇᖖᒋᓚᖅ ᐊᖅᑯ ᑎᒋᔭᐅᓕᕈᓐ ᓇᕋᔭᕐᒪᑕ des meilleurs moyens d’atteindre cet objectif. Chaque année, contributes over $40 million into Canada’s northern economy, ᑕᒪᒃᑯᐊ ᓴᖅᑭᑎᑕᐅᓯᒪᓕᖁᓪᓗᒋᑦ. ᐅᑭᐅᑕᒫᑦ, ᕘᔅᑦ ᐃᐊᒃᑯᑦ ᑮᓇᐅᔭᖁᑎᔅᓴᓂᒃ ᐅᖓᑖᓄᑦ First Air contribue plus de 40 millions de dollars à l’économie much of which goes towards enhancing the lives and well- $40-ᒥᓕᐊᓐᑖᓚᓄᑦ ᑐᓂᓯᓯᒪᖃᑕᐅᕙᒻᒪᑕ ᑲᓇᑕᐅᑉ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᖓᓂ ᑮᓇᐅᔭᓕᐅᓕᕋ - du nord canadien, dont une grande partie sert à améliorer la being of our fellow northerners. ᓱᐊᕈ ᑎᔅᓴᓂᒃ, ᐊᖏᓂᖅᐸᐅᔪᓪᓗ ᑖᒃᑯᓇᖖᒐᑦ ᑐᕌᖓᑎᑕᐅᕙᑦᑐᑎᒃ ᐅᑭ ᐅᖅᑕᖅᑐ - vie et le bien-être de nos concitoyens dans cette partie du ᒥᐅᖃᑎᑦᑕ ᐃᓅᓯᖏᓄᑦ ᐱᐅᓯᒋᐊᖅ ᑎᑦᑎᔾᔪᑎᔅᓴᓂᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᖃᓄᐃᖖᒋᑦ ᑎ ᐊᖅ ᐹᓪᓕᕈ - pays. As the Arctic Winter Games play on, it is highly rewarding to ᑎᔅᓴᖏᓄᑦ ᐱᓕᕆᐊᖑᔪᓂ. know that at First Air, we have played a part in the success and Pendant les Jeux d’hiver de l’Arctique, nous sommes heureux ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥᐅᑦ ᐅᑭᐅᒥ ᐱᖖᒍᐊᕕᒡᔪᐊᕐᓂᖃᖅᑎᓪᓗᒋᑦ, ᐊᖏᔪᒻᒪᕆᒻᒥᒃ ᐊᒃᑐᐃ ᓂᖃᖅ - de savoir que First Air concourt à assurer le succès et le growth of our young athletes and their communities. ᓯᒪᓕᕐᐳᖅ ᖃᐅᔨᒪᓪᓗᑕᓗ ᕘᔅᑦ ᐃᐊᒃᑯᑎᒍᑦ, ᐃᓚᒋᔭᐅᖃᑕ ᐅ ᓚᐅᕐᓂᑦᑎᓐᓄᑦ ᐃᖏᕐᕋᑦᑎ - perfectionnement de nos jeunes athlètes et de leurs ᐊᕐᓂᖃᓕᖅᑎᑕᐅᓂᖏᓄᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᐱᕈᖅᐸᓪᓕ ᐊᓂᖏᓄᑦ ᒪᒃᑯᒃᑐᖁᑎᑦᑕ ᐱᖖᒍᐊᖅᑎᒻ - collectivités. 17th Annual Nunavut ᒪᕆᐅᔫᓪᓗᑎᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᓄᓇᓕᒋᔭᖏᑦᑕ. e Mining Symposium 17-ᒋᓪᓗᓂᐅᒃ ᓄᓇᕗᒻᒥ ᐅᔭᕋᖕᓂᐊᕐᓂ - 17 Symposium annuel sur This April will see the 17th Annual Nunavut Mining Symposium ᓕᕆᓂᕐᒧᑦ ᑲᑎᒪᕕᒡᔪᐊᕐᓂᖃᕐᓂᖅ l’exploitation minière au Nunavut take place in Iqaluit, Nunavut. It’s a venue where industry, ᐊᐃᐱᕆᐅᓕᖅᐸᑦ 17-ᒋᔭᖓᓂᒃ ᐅᑭᐅᑕᒫᑦ ᓄᓇᕗᒻᒥ ᐅᔭᕋᖕᓂᐊᕐᓂᓕᕆᓂᕐᒧᑦ Au mois d’avril, le 17e Symposium annuel sur l'exploitation community members, regulatory bodies and governments ᑲᑎᒪᕕᒡᔪᐊᕐᓂᖃᓛᕐᒪᑕ ᐃᖃᓗᐃᑦ, ᓄᓇᕗᒻᒥ. ᑲᑎᒪᕕᒡᔪᐊᕐᓂᖃᖅᑎᓪᓗᒋᑦ ᓴᓇᕝᕕ ᐅᔪᐃᑦ, minière au Nunavut aura lieu à Iqaluit. À cette occasion, le milieu gather to do business, offer trade shows and talks. We look ᓄᓇᓕᖃᖅᑐᐃᑦ, ᒪᓕᒐᓕᐅᖅᑎᐅᓪᓗᑎᒃ ᑎᒥᖁᑎᒋᔭᐅᔪᐃᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᒐᕙᒪᐅ ᔪᐃᑦ ᑲᑎᓐ - industriel, les collectivités, les organismes de contrôle et les forward to participating in this important sector of northern ᓂᖃᖅᐸᒻᒪᑕ ᐱᓕᕆᐊᒃᓴᐅᔪᓂᒃ ᐱᓕᕆᐊᖃᖃ ᑎᒌᓐ ᓂᐊᖅᑐᑎᒃ, ᑕᑯᔭᑦᓴ ᖃᖅ ᑎᑦᑎ ᕙᒃᑐᑎᒃᓗ gouvernements se réuniront pour faire des affaires, ainsi ᐊᒻᒪᓗ ᐅᖃᓪᓚᐅᓯᖃᕆᐊᖅᓯᒪᕙᒃᑐᑎᒃ. ᓂᕆᐅᓐᓂᖃᑦᑎᐊᖅᐳᒍᑦ ᐃᓚᒋᔭᐅ ᖃᑕᐅᒋ ᐊᑦ - qu’organiser des expositions commerciales et des conférences. development. ᑎᓐᓂᒃ ᑕᕝᕙᓂ ᐱᒻᒪᕆᐅᑎ ᐅᓪ ᓗᓂ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥᒃ ᐱᕙᓪᓕᐊ ᔪᓕᕆᓂᐅᔪᓄᑦ. Nous avons hâte de participer à cette import ante rencontre With our Boeing 767 Super Freighter, twin Hercules aircraft and ᖃᖓᑕᓲᖃᖅᑐᑕ ᓱᐴᔫᓕᒃ 767 ᐊᖏᔪᒻᒪᕆᐅᓪᓗᓂ ᐊᒃᔭᖅᑐᐃᔾᔪᑎᒥᒃ, ᖃᖓ ᑕ ᓲᕐ ᔪᐊᓐᓂᒃ consacrée au développement du Nord. a versatile fleet of passenger/cargo aircraft, First Air is always ᐊᒻᒪᓗ ᐊᓯᔾᔨᖅᑕᐅᔪᓐᓇᖅᑑᓪᓗᑎᒃ ᖃᖓᑕᓲᕆᔭᐅᕙᑦᑐᓂᒃ ᓂᐅᕐ ᕈᔪᓄᑦ/ ᐊᒃᔭᖅᑐ ᒐᔅᓴ- Avec son supercargo Boeing 767, son Twin Hercules et sa flotte ready to take on any job that is required to keep the northern ᓕᓐᓄᑦ ᖃᖓᑕᓲᖃᖅᑐᑕ, ᕘᔅᑦ ᐃᐊᒃᑯᑎᒍᑦ ᐸᕐᓇᒃ ᓯᒪᐃᓐ ᓇᖅᐸᒃᑐᒍᑦ ᖃᓄᐃᑦᑐᑐᐃᓐᓇᓂᒃ à usages multiples d’aéronefs passagers/fret, First Air est prêt à ᐱᓕᕆᐊᖃᕈᓐᓇᓕᖅᓯᒪᓪᓗᑕ ᐊᑐᐃᓐ ᓇᐅ ᑎᑕᐅᔭᕆᐊᓕᓐᓂᒃ ᐊᖑᒻᒪᑎᓂᐊᕐᓂᕈᑦᑎᒍ economy moving. These types of investments that we have entreprendre toute tâche pour le bon fonc tionnement de ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥᐅᑦ ᑮᓇᐅᔭᓕᐅ ᕋᓱ ᐊᕈᑎᒋᓪᓗᒋᑦ ᐱᓕᕆᐊ ᕆᓕᖅᐸᓪᓕᐊᔭᖏᓂᒃ. ᑕᐃᒪᓐᓇ - made within our company support a diverse range of industries, l’économie du Nord. Ces investissements de la part de notre ᐃᑦᑐᑎᒍᑦ ᕿᑐᕐᒋᐅᖅ ᑎᑉᐸᓪᓕᐊᕙᑦᑕᑦᑎᓐᓂᑦ ᑲᒻᐸ ᓂᒋᔭᑦᑕ ᐃᓗᐊᓂ ᐃᑲᔪᕈᑎᐅᓕᖅᐸᒻᒪᑕ entreprise appuient diverses industries. Par ailleurs, nous and we recognize the success of industries in the North also ᐊᔾᔨ ᒌᖖᒋ ᐅᖅᑐᓄᑦ ᓴᓇᕝᕕᐅᔪᓄᑦ, ᐊᒻᒪᓗ ᐅᔾᔨᕈᓱᒃᑐᑕ ᓴᓇᕝᕕᐅᔪᐃᑦ ᐃᖏᕐ - reconnaissons que le succès des industries dans le Nord se ᕋᑦᑎᐊᖅᑎᑦᑎᓂᖏᓐᓂᒃ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥᐅᓂ ᑐᑭᖃᕐᒥᒻᒪᑕ ᓄᓇᓕᒋᔭᐅᔪᐃᑦ ᐱᕙᓪᓕᐊ - mean successful and viable communities. traduit par des collectivités solides et viables. ᓂᖃᑦᑎᐊᖅᑎᑕᐅᓂᖏᓐᓄᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᑮᓇᐅ ᔭᑎᒍᑦ ᐊᔪᖖᒋᓐᓂᖃ ᓕᕐ ᓂᖏᓐᓄᑦ. I have been with First Air for 1 year now, and I have seen why ᐊᑕᐅᓯᕐᒥᒃ ᐅᑭᐅᕐᒥ ᕘᔅᑦ ᐃᐊᒃᑯᓐᓂ ᐃᖅᑲᓇᐃᔭᖅᑎᐅᓯᒪᓕᖅᐳᖓ, ᐊᒻᒪᓗ ᑐᑭᓯ ᐅᒪ - Je fais partie de First Air depuis un an et j’ai constaté pourquoi this airline has been in business for nearly 70 years. In anything ᓕᖅᑐᖓ ᖃᓄᕐᓕ ᑖᒃᑯᐊ ᖃᖓᑕᓲᓕᕆᔨᒃᑯᑦ ᐱᓕᕆᐊᖃᖃᑦᑕᖅᑎᐅᓯᒪᓕᕐᒪᖔᑕ 70- cette compagnie aérienne fonctionne depuis près de 70 ans. that we do and support across the north, whether it’s the ᑲᓴᐅᓕᖅᑐᓄᑦ ᐅᑭᐅᓄᑦ. ᓱᓇᑐᐃᓐᓇᓂᒃ ᐱᓕᕆᐊᖃᖅᐸᒃᑎᓪᓗᑕ ᐊᒻᒪᓗ ᐃᑲᔪᖅᓯ ᓂ - Dans tout ce que nous faisons et avec l’appui que nous offrons mining sector, the film industry or sporting events, it is always ᖃᖅᐸᒃᑎᓪᓗᑕ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᓕᒫᒥ, ᐅᔭᕋᓐᓂᐊᕐᓂᓕᕆᔨᐅᒃᐸᑕ, ᑕᕐᕆᔭ ᒐᑦᓴᓕᐅᖅᑎᐅᒃᐸᑕ au Nord, qu’il s’agisse du secteur minier, de l’industrie ciné - about the people. You have made First Air successful. Thank ᐅᕝᕙᓘᓐᓃᑦ ᐱᖖᒍᐊᕆᐊᖅᓯᒪᑎᑦᑎᓂᐊᖅᐸᑕ, ᐱᔾᔪᑎᖃᐃᓐ ᓇᖅᐸᒃᑐᒍᑦ ᐃᓄᖏᓐᓂᒃ. matographique ou d’activités sportives, tout est centré sur les personnes. Vous avez participé à la réussite de First Air. Je vous you and I look forward to seeing you on board First Air, The ᐃᓕᑦᓯ ᐃᓅᔪᓯ ᕘᔅᑦ ᐃᐊᒃᑯᓐᓂᒃ ᐃᖏᕐᕋᑦᑎᐊᖅ ᑎᑦᑎ ᓯᒪᔫᒐᑦᓯ. ᖁᔭᓐᓇᒦᖅᐸᑦᓯ ᐊᒻᒪᓗ ᓂᕆᐅᒋᓂᐊᖅᐸᑦᓯ ᑕᑯᔪᒫᕋᑦᑎᒋ5 ᐃᑭᒋᐊᖅ ᑎᓪᓗᑎᑦ ᕘᔅᑦ ᐃᐊ ᖃᖓᑕᓲᖓᓄᑦ, en remercie et j’espère pouvoir vous rencontrer à bord de First Airline of the North. ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥᐅᑦ ᖃᖓᑕᓲᖓᑦ. Air, la Ligne aérienne du Nord. Brock Friesen ᐸᕌᒃ ᕗᕇᓴᓐ Brock Friesen First Air President & CEO ᕘᔅᑎᐊᒃᑯᓐᓄᑦ ᐊᖓᔪᖅᑳᖅ & ᐊᐅᓚᑦᑎᔨᒻᒪᕆᒃ Président-directeur général de First Air

ᐱᒻᒪᕆᐅᑎᑦᑕᕗᑦ ᐃᑲᔪᖅᑐᐃᓃᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᖁᔭᓐᓇᒦᒃ ᕘᔅᑎᐊ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᕐᒥᒃ ᖃᖓᑕᓲᓕᕆᔨᒻᒪᕆᐅᑎᒃᑲᕕᐅᒃ. We value your support and thank you for making First Air The Airline of the North. Nous apprécions votre soutien et vous remercions de votre appui à First Air la ligne aérienne du Nord. gnZ4n5 | TUSAGAKSAT

ᐊᓯᔾᔨᖅᐸᓪᓕᐊᓂᐅᔪᒥᒃWitness toᑕᐅᑐᖃᑕᐅᓂᖅ History Asijjiqpallianiujumik tautuqatauniq Témoins de l’histoire

ᐃ 25, 1993-ᖑᑎᓪᓗᒍ, ᓯᕗᓕᖅᑎᕐᔪᐊᖅ ᐳᕋᐃᔭᓐ ᒪᕉᓂ ᐃᖃᓗᖕᓄᓕᐊᓚᐅᖅᑐᖅ ᐊᑎᓕᐅᕆᐊᖅᑐᖅᖢᓂ ᓄᓇᕗᑦ ᓄᓇᑖᕐᓂᕐᒥᒃ ᐊᖏᖃᑎᒌᒍᑎᒥᒃ ᐊᑎᓕᐅᖃᑎᖃᕐᓂᐊᕐᓗᓂ ᐃᓄᖕᓂᒃ ᓯᕗᓕᖅᑎᐅᔪᓂᒃ. ᐅᓪᓛᖑᑎᓪᓗᒍ ᐅᓄᖅᑐᑦ ᑕᐅᑐᒋᐊᖅᑐᖃᑕᐅᓯᒪᔪᑦ ᐃᓄᒃᓱᒃ ᐃᓕᓐᓂᐊᕐᕕᒡᔫᑉ ᐱᖃᐃᓕᓴᕐᕕᖓᓄᑦ ᖃᐅᔨᒪᑦᓯᐊᓚᐅᖅᑐᑦ ᑲᓇᑕᐅᑉ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᖓᓂ ᐱᒻᒪᕆᐅᓂᖅᐹᖑᖃᑕᐅᔪᕐᒥᒃ ᐊᓯᔾᔨᖅᐸᓪᓕᐊ - ᓂᐅᔪᒃᓴᒥᒃᒪ ᑕᐅᑐᒃᐸᓪᓕᐊᓚᐅᕐᒪᑕ. ᐱᖃᐃᓕᓴᕐᕕᖕᒥ ᓂᕆᐅᖕᓂᖅᑕᖃᒻᒪᕆᒃᑎᓪᓗᓂ ᐸᑦᑕᒃᑐᓕᒻᒪᕆᓕᓚᐅᖅᑐᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᓯᕗᓕᖅᑎᑦ ᐃᑎᖅᑎᓕᕐᒪᑕ, ᐊᒻᒪᓗ ᐸᑦᑕᒃᑐᒻᒪᕆᓕᕐᒥᓪᓗᑎᒃ ᐹ ᖁᐊᓴ ᐊᒻᒪᓗ ᐳᕋᐃᔭᓐ ᒪᕉᓂ ᐊᑎᓕᐅᖅᓯᒪᔪᒥᒃ ᐊᖏᖃᑎᒌᒍᑎᒥᒃ ᐃᓵᒃᓯᒪᓪᓗᑎᒃ ᑕᑯᑎᑖᕆᓕᕐᒪᓂᒃ. ᐃᓄᐃᑦ ᐊᖏᕈᑎᒋᓕᖅᖢᓂᔾᔪᒃ ᑲᓇᑕᒥ ᐃᓚᒋᔭᐅᓕᕐᓂᖏᓐᓂᒃ, ᐊᔾᔨᒌᖕᓂᖅᓴᐅᓕᖅᖢᑎᒃ, ᐊᒻᒪᓗ ᓈᒻᒪᒋᔭᒥᒃᑎᒍᑦ ᑭᓯᐊᓂᐅᓕᖅᖢᓂᓗ. w ᓂᒃ ᓂᐅᐱᐅᕆ © NICK NEWBERY (10) Nellie Cournoyea uqallaqatiqaqtuq John Amagoalik-mik. ᓂᐊᓕ ᑯᐊᓐᔨᐄ ᐅᖃᓪᓚᖃᑎᖃᕐᑐᖅ ᔮᓐ ᐊᒪᕈᐊᓕᒻᒥᒃ. Nellie Cournoyea speaking with John Amagoalik. Nellie Cournoyea discute avec John Amagoalik.

ᓴᐅᒥᒻᒥᑦ ᑕᓕᖅᐱᐊᓄᑦ: ᔭᐃᒥᓯ ᐃᑦᑐᓗᒃ, ᐹᓪ ᖁᐊᓴ, ᑕᐃᑕᔅ ᐊᓗᓗ, ᑖᒻ ᓯᑦᑕᓐ ᑕᑯᓐᓇᖅᑐᑦ ᑲᓇᑕᒧᑦ ᐊᖏᔪᖅᑳᕐᔪᐊᖅ ᐳᕋᐃᐊᓐ ᒨᓪᕉᓂ ᐊᑎᓕᐅᕆᑎᓪᓗᒍ ᓄᓇᕗᒻᒥ ᓄᓇᓕᕆᓂᕐᒧᑦ ᐊᖏᕈᑎᓂᒃ. James Eetoolook, Paul Quassa, Titus Allooloo, Tom Siddon look on as Prime Minister Brian Mulroney signs the Nunavut Land Claim Agreement. Saumimmit taliqpianut: James Eetoolook, Paul Quassa, Titus Allooloo, Tom Siddon takunnaqtut Canada-mi Angijuqqaarjuaq Brian Mulroney atiliuritillugu Nunavummi Nunalirinirnmut Angirutinik. James Eetoolook, Paul Quassa, Titus Allooloo et Tom Siddon observent le premier ministre Brian Mulroney lors de la signature de l’Accord sur les revendications territoriales du Nunavut.

n May 25, 1993, Prime Minister Brian Mulroney came to Iqaluit to sign the Nunavut Land Claims OAgreement with Inuit leaders. The many people who crowded into the gym at Inuksuk High School that morning knew that they were witnessing probably the most significant event in Canadian northern history. The buzz of anticipation in the room gave way to a roar when ᓄᓇᕗᑦ ᑐᖖᒐᕝᕕᒃᑯᑦ ᑎᒥᖁᑎᖓᑦ ᐱᖓᓱᓂᒃ ᓴᓇᖖᒍᐊᖅᑎᒻᒪᕆᓐᓂᒃ ᑖᔅᓱᒥᖓ ᓇᓗᓇᐃᔭᖅᓯᒪᑦᑎᐊᖅᑐᒍᑦ ᓴᓇᖖᒍᐊᒐᓕᐅᖅᑎᑦ - the leaders walked in, only to be echoed a short time later ᑎᓚᐅᖅᓯᒪᕗᑦ ᐅᑭᐅᓐᓄᑦ ᒪᕐᕉᓐᓄᑦ ᐸᕐᓇᒍᑎᒋᓯᒪᓕᖅᑳᖅᑐᒍ, ᓴᓇᖖᒍᐊᖅᐸᓪᓕᐊᓕᖅᑐᒍ ᐊᒻᒪᓗ ᐱᔭᕇᖅᓯᒪᓕᕆᐊᖅᓱᓂᔾᔪᒃ. Nunavut Tunngavik Incorporated hired three master carvers to create this detailed when Paul Quassa and Brian Mulroney held up signed carving that took over two years to plan, carve and complete. copies of the agreement to the applause and approval of Nunavut Tunngavik Timiqutingat pingasunik sanannguaqtimmarinnik taassuminga nalunaijaqsimattiaqtugu sanannguagaliuqtittilauqsimavut ukiunnut marruunnut those present. Inuit had just agreed to join Canada, but as parnagutisimaliqqaaqtugu, sanannguaqpallialiqtugu ammalu pijariiqsimaliriaqsunijjuk. equals, and on their own terms. w La société Nunavut Tunngavik Incorporated a engagé trois maîtres sculpteurs pour créer cette sculpture détaillée qui a pris plus de deux ans à planifier, sculpter et compléter. Nick Newbery 16 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 gnZ4n5 | TUSAGAKSAT

ai 25, 2013-ngutillugu, sivuliqtirjuaq puraijan maruuni iqalungnualilauqtuq atiliuriaqtuq&uni Nunavut nunataarnirmik angiqatigiigutimik atiliuqatiqar- niarnirmik Inuit suvuliqtiujunik. Ullaangutillugu unuqtut tautugiaqtuqatausimajut inuksuk ilinniarvigjuup piqaujisarvinganut qaujimatsialauqtut Kanataup Mukiuqtaqtunganik pimmariuniqpaanguqataujurmik asijjiqpallianiujuksamik tatukpallialaurmata. Piqalisaarvingmik niriunngitaqammariktillunipattaktu - limmarililauqtut inuit sivuliqtiit itiqtilirmata, ammalu pattaktummarilirillutik paal quasa ammalu puraijan maruuni atiliuqsimajunik angiqatigiigutimik isaaksimallutik takutitaarilirmanik. Inuit angirutigiliq&unijjuk kanatami ilagijaulirninginnik, ajjigiingniqsauliq&utik, ammalu naammagijamiktigut kisianiuliq&unilu. w Nick Newbery

ᐃᖃᓗᓐᓂ ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑐᐃᑦ ᑕᑯᓐᓇᖅᑐᑦ ᓄᓇᕗᒻᒥ ᓄᓇᓕᕆᓂᕐᒧᑦ ᐊᖏᕈᑎᓂᒃ ᐊᑎᓕᐅᕆᑎᓪᓗᒋᑦ. Iqaluit students watch the signing of the NLCA. Iqalunni ilinniaqtut takunnaqtut Nunavummi Nunalirinirnmut Angirutinik atiliuritillugit. Des étudiants d’Iqaluit observent la signature de l’Accord sur les revendications territoriales du Nunavut.

e 25 mai 1993, le premier ministre Brian Mulroney se rendait à Iqaluit pour signer l’Accord sur les revendi- Lcations territoriales du Nunavut avec les dirigeants inuits. Les nombreuses personnes qui se pressaient dans le gymnase de l’école secondaire Inuksuk ce matin-là savaient qu’elles participaient probablement à l’événement le plus important de l’histoire du Nord canadien. L’effervescence de l’anticipation s’est transformée en une acclamation à l’entrée des dirigeants et la foule a manifesté de nouveau son appui lorsque Paul Quassa et Brian Mulroney lui ont ᖁᐊᓴ ᐊᒻᒪᓗ ᑲᓇᑕᒧᑦ ᐊᖏᔪᖅᑳᕐᔪᐊᖅ ᐳᕋᐃᐊᓐ ᒨᓪᕉᓂ. présenté des copies signées de l’accord sous les applau - Paul Quassa and Prime Minister Brian Mulroney. dissements et l’approbation de tous les participants. Les Paul Quassa ammalu Inuits avaient donné leur accord de se joindre au Canada, et Brian Mulroney ce, à titre d’égaux et en fonction de leurs propres termes. w Paul Quassa et le premier ministre Brian Mulroney. Nick Newbery UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 17 x0π5 | AJJIIT © DAVID © KILABUK DAVID © KILABUK DAVID © ROBERT FRÉCHETTE/AVATAQ x3Fs2 ©3zz ᓂᕿᖃᖅᑎᑦᑎᔪᓐᓇᖅᑐᖅ ᐊᕐᕕᖅ ᓄᓇᓕᖏᓐᓂ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ ᐊᒻᒪᓗ ᐃᓄᐃᑦ ᐃᓕᖅᑯᓯᖏᓐᓂᒃ ᓴᖅᑭᔮᖅᑎᑦᑎᓪᓗᓂ Spirit Whale Bowhead whaling feeds Arctic communities and sustains Inuit culture

si4√6†4 t?w mvw by / unikkaaqtuq / par Teevi Mackay

t the age of five, Tommy Nageak of Barrow, Alaska, insisted on joining ᓪᓕᒪᓂᒃ ᐅᑭᐅᖃᓕᖅᖢᓂ, ᑖᒥ ᓇᒋᐊᖅ ᓄᓇᓕᒃ ᐸᐅᓗ, ᐊᓚᔅᑲ, ᐃᓚᐅᔪᒪᐃᓐᓇ ᐅᔭ - his father, a bowhead whaling captain, on a hunt. Nageak soon found ᓚᐅᖅᓯᒪᖕᒪᑦ ᐊᑖᑕᒥᓂᒃ, ᐊᕐᕙᒐᓱᒋᐊᖅᑎᓪᓗᒍ ᑲᐱᑕᐃᒋᔭᐅᖕᒪᑦ ᐊᕐᕙᒐᓱᒋᐊᖅᑐᓄᑦ. himself frightened and shivering on thin ice at three or four in the ᓇᒋᐊᖅ ᑲᑉᐱᐊᓱᓕᓚᐅᖅᓯᒪᔪᖅ ᓴᔪᒃᓱᓕᖅᖢᓂᓗ ᓵᑦᑐᒦᖦᖢᑎᒃ ᓯᑯᒥ ᐅᓪᓛᒃᑯᑦ 3-ᒥ A morning and thought to himself, “I don’t want to go whaling anymore.” ᐅᕝᕙᓘᓐᓃᑦ 4-ᒥ ᐃᓱᒪᓕᖅᖢᓂ. “ᐊᕐᕙᒐᓱᐊᕆᐊᖅᑐᖃᕌᖓᑦ ᐃᓚᐅᖃᑦᑕᕈᒪᔪᓐᓂᖅᑐᖓ.” ᑕ Three decades later, the memory of that early experience long behind ᐊᕐᕌᒍᑦ ᖁᓖᖅᓱᖅᖢᒋᑦ ᐱᖓᓱᑦ ᐊᓂᒍᖅᑎᓪᓗᒋᑦ, ᐃᖅᑲᐅᒪᔪᓐᓃᓚᐅᖅᑕᖏᑦ, ᓇᒋᐊᖅ him, Nageak is a young but experienced whaling captain, taking after his ᒪᒃᑯᒃᑑᔪᖅ ᑭᓯᐊᓂ ᖃᐅᔨᒪᑦᑎᐊᖅᑐᖅ ᐊᕐᕙᒐᓱᐊᕐᓂᕐᒥᒃ ᑲᐱᑕᐃᖑᓯᒪᓕᖅᖢᓂᓗ ᑕᐃᒪᙵᓂᑦ father who has since passed on. ᐊᑖᑕᖓ ᐃᓅᔪᓐᓃᓚᐅᖅᑎᓪᓗᒍ. The Alaskan experience has a lot to teach Canadian Inuit who are ᐊᓚᔅᑲᒥᐅᑦ ᖃᐅᔨᒪᓂᕆᔭᖏᑦ ᐊᕐᕙᒐᓱᐊᕐᓂᕐᒥᒃ ᑲᓇᑕᒥ ᐃᓄᖏᑦ ᐃᓕᑦᑐᓐᓇᖅᑐᑦ ᐊᖑᓇ - reconnecting with the bowhead whale hunt after a decades-long pause ᓱ ᐊᕋᓱᓕᓵᕐᓂᑰᖕᒪᑕ ᐅᑭᐅᓂᒃ ᐅᓄᖅᑐᓂᒃ ᐊᖑᓇᓱᐊᕈᓐᓇᓚᐅᖏᒻᒪᑕ ᐊᕐᕕᖕᓂᒃ. ᐊᓚᔅᑲᒥᓕ without a hunt. In Alaska, bowhead whaling is a year-long process, Nageak ᐊᕐᕕᒐᓱᐊᕐᓂᖏᑦ ᐊᕐᕋᒍᑕᒫᑦ ᐱᔪᓐᓇᕋᒥᒃ ᐸᕐᓇᒃᐸᒌᖅᓯᒪᓲᖑᓪᓗᑎᒃ. ᓇᒋᐊᖅ ᐅᖃᐅᓯᕆᓪᓗᓂᒋᑦ. explains. ᐊᐅᔭᒃᑯᑦ ᐱᒋᐊᓲᑦ ᐅᒡᔪᒐᓱᐊᖅᖢᑎᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᑐᒃᑐᓐᓇᓱᒃᖢᑎᒃ.

18 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 x0π5 | AJJIIT © DAVID © KILABUK DAVID © LUCIANA WHITAKER © DAVID © JOANASIE/QIA DAVID

Arviup Tuurnganga Niqiqaqtittijunnaqtuq arviq nunalinginni ukiuqtaqtumi ammalu inuit iliqqusinginnik saqqijaaqtittilluni

La baleine des esprits La pêche à la baleine boréale : nourriture pour les collectivités de l’Arctique et appui à la culture inuite

allimanik ukiuqaliqłuni, Tommy Nageak nunalik Barrow, Alaska, ilau- n jour, quand il avait cinq ans, Tommy Nageak, de Barrow en Alaska, jumainnaujalauqsimangmat ataataminik, arvagasugiaqtillugu kapi- avait insisté d’accompagner son père, capitaine de pêche à la baleine T ta i gijaungmat arvagasugiaqtunut. Nagiaq kappiasulilauqsimajuq Uboréale, pour une chasse. Tommy s’était vite retrouvé frissonnant et sajuksuliqłunilu saattumiiłłutik sikumi ullaakkut 3-mi uvvaluunniit 4-mi apeuré sur la glace mince à trois ou quatre heures du matin et il s’était isuma liqłuni. “arvagasuariaqtuqaraangat ilauqattarumajunniqtunga.” promis : « Je ne veux plus faire de pêche à la baleine ». Arraagut quliiqsuqługit pingasut aniguqtillugit, iqqaumajunniilauqtangit, Trois décennies plus tard, le souvenir de cette expérience précoce loin Nageak makkuktuujuq kisiani qaujimattiaqtuq arvagasuarnirmik kapi tain - derrière lui, Tommy est un jeune capitaine de baleinière expérimenté qui gusimaliqłunilu taimannganit ataatanga inuujunniilauqtillugu. suit les traces de son père maintenant décédé. Alaskamiut qaujimanirijangit arvagasuarnirmik kanatami Inungnit ilit- L’expérience de l’Alaska est très utile pour les Inuits canadiens qui tunnaqtut angunasuarasulisaarnikuungmata ukiunik unuqtunik angunasua - reprennent intérêt à la chasse à la baleine boréale après une pause de runnalaungimmata arvingnik. Alaskamili arvigasuarningit arragutamaat plusieurs décennies. En Alaska, comme Tommy l’explique, la pêche à la pijunnaramik parnakpagiiqsimasuungullutik. Nageak uqausirillunigit. baleine boréale dure toute l’année. Aujakkut pigiasuut ugjugasuaqłutik ammalu tuktunnasukłutik. Elle commence en été avec la prise du phoque barbu (ugruk) et du caribou Aminginnik umialiusuungugamik atulaaqtamingnik arvagasuar ni - (tuttu) pour fabriquer une umiaq (baleinière traditionnelle). Les baleiniers nginni sanausillaringmingnik sanallunijjuk. Arvagasuaqtinut inupiat atullat- iñupiaqs [parlant la langue utilisée dans l’extrême nord de l’Alaska] extraient taasuungujut uliutinginnik tuktut ivaluliarillunijjuk miqsulirutik ivaluginiu- méticuleusement les tendons des muscles dorsaux et du quartier arrière du jaramijjuk atuqpaktatuqarigamijjuk, arnanginnut miqsuqłutik ugjugajamik, caribou pour faire du fil solide traditionnel (ivalu) que les femmes iñupiaqs ugjugajanik 6-nik atuqattaqłutik umialiuqłutik. Ugjugajait uqsunginnut nattent et utilisent pour coudre ensemble les peaux de phoque. Il faut

© ROBERT FRÉCHETTE/AVATAQ UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 19 x0π5 | AJJIIT

ᐊᒥᖏᓐᓂᒃ ᐅᒥᐊᓕᐅᓲᖑᒐᒥᒃ ᐊᑐᓛᖅᑕᒥᖕᓂᒃ ᐊᕐᕙᒐᓱᐊᕐᓂᖏᓐᓂ ᓴᓇᐅᓯᓪᓚᕆᖕᒥᖕᓂᒃ ᓴᓇᓪᓗᓂᔾᔪᒃ. ᐊᕐᕙᒐᓱᐊᖅᑎᓄᑦ ᐃᓄᐱᐊᑦ ᐊᑐᓪᓚᑦᑖᓲᖑᔪᑦ ᐅᓕᐅᑎᖏᓐᓂᒃ ᑐᒃᑐᑦ ᐃᕙᓗᓕᐊᕆᓪᓗᓂᔾᔪᒃ ᒥᖅᓱᓕᕈᑎᒃ ᐃᕙᓗᒋᓂᐅᔭᕋᒥᔾᔪᒃ ᐊᑐᖅᐸᒃᑕᑐᖃ ᕆ - ᒐᒥᔾᔪᒃ, ᐊᕐᓇᖏᓐᓄᑦ ᒥᖅᓱᖅᖢᑎᒃ ᐅᒡᔪᒐᔭᒥᒃ, ᐅᒡᔪᒐᔭᓂᒃ 6-ᓂᒃ ᐊᑐᖃᑦᑕᖅᖢᑎᒃ ᐅᒥᐊᓕᐅᖅᖢᑎᒃ. ᐅᒡᔪᒐᔭᐃᑦ ᐅᖅᓱᖏᓐᓄᑦ ᑲᑎᖦᖢᓂᔾᔪᒃ ᐃᓕᓯᒪᔭᐅᓪᓗᑎᒃ ᒥᖅᑯᐃᔭᕈᑎᒃᓴᖓᓄᑦ ᑕᖅᑭᓂᑦ ᐅᓄᖅᑐᓄᑦ ᔮᓐᓄᐊᓕᒥ ᒥᖅᑯᐊ ᐲᔭᒐᕐᓂᓕᓲᖑᖕᒪᑕ. ᐱᒋᐊᖅᖢᑎᒃ

ᔮᓐᓄᐊᓕ ᒫᔾᔨᒧᑦ ᑎᑭᖦᖢᒍ, ᐊᕐᓇᐃᑦ ᒥᖅᓱᖃᑎᒌᖃᑦᑕᖅᖢᑎᒃ ᑲᑐᔾᔨᓪᓗᑎᒃ, ᐊᒥᓕᐅᔾᔭᐅᔪᒃᓴᒥᒃ ᐅᒥᔾᔨᐊᓵᖏᓐᓄᑦ. ᐅᒥᐊᕐᒧᑦ © LUCIANA (7) WHITAKER ᐊᒥᒃᓴᖏᑦ ᐅᑭᐅᒥ ᓯᓚᒥ ᐸᓂᖅᓯᖅᑕᐅᓲᑦ ᑕᖅᑭᓄᑦ ᒪᕐᕉᖕᓄᑦ. ᐅᓄᖅᑐᑦ ᐃᑲᔪᖅᑎᖏᑦ ᐱᔭᒃᓴᖃᓲᖑᔪᑦ ᑲᐱᑕᐃᒋᔭᐅᔪᖅ ᐊᕐᕙᒐᓱᐊᖅᑐᓄᑦ. ᒪᑯᓂᖓ ᖃᐅᔨᒪᔭᐅᖕᒪᑦ ᐊᑭᓕᖅᓱᐃᔭᕆᐊᓕᒃ ᐊᕐᕙᒐᓱᐊᕐᓂᕐᒧᑦ ᐊᑐᖅᑕᐅᔭᕆᐊᓕᖕᓂᒃ, ᐱᖃᓯᐅᓪᓗᒋᑦ ᐅᖅᓱᐊᓗᒃ ᐊᒻᒪ ᑕᖁᐊᒃᓴᐃᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᐃᓚᒃᓴᖏᓐᓄᑦ ᐊᐅᓚᔾᔪᑎᓄᑦ (ᓱᐴᔫᑦ, ᐅᖅᑯᒃᓴᐅᑏᑦ, ᑐᐲᓪᓗ). ᐊᕐᓇᐃᑦ ᐸᕐᓇᖃᑕᐅᔪᑦ ᐱᔭᒃᓴᖃᓪᓚᕆᖃᑦᑕᕐᒥᔪᑦ. ᓂᕿᓕᐅᖃᑦᑕᖅᖢᑎᒃ ᐊᕐᕙᖕᓂᐊᖅᑎᐅᔪᓂᒃ, ᒥᖅᓱᖃᑦᑕᖅᖢᑎᒃ ᐊᓐᓄᕌᒃ - ᓴᖏᓐᓂᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᑲᒪᒋᔭᖃᖃᑦᑕᖅᖢᑎᒃ ᓂᕆᔭᐅᔪᒃᓴᓂᒃ ᓄᓇᓕᖕᓄᑦ ᐊᕐᕙᒃᓯᒪᓕᑐᐊᕈᑎᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᓯᑯᒥ ᓴᓇᒃᓴᖅᑕᐅᑎᓪᓗᒍ

It begins in the summer with the har vest ᒪᒃᐱᕋᖏᓂ 20 ᐊᒻᒪᓗ 21 ᐊᔾᔨᑦ: ᐊᓛᔅᑲᒥᐅᑦ ᐃᓄᑉᐱᐊᑦ ᐱᐅᓯᑐᖃᒥᓐᓂ of bearded seals (ugruk) and caribou (tuttu) ᐱᓕᕆᐊᖃᕈᓯᕆᕙᑦᑕᖏᑦ ᐅᕙᓂ ᑕᑯᔅᓴᐅᑎᑕᐅᕗᑦ Page 20 and 21 photos: Alaskan Inupiaq cultural to make an umiaq (traditional whaling boat). practices depicted here Iñupiaq whalers meticulously extract caribou Makpirangini 20 ammalu 21 atjit: Alaskamiut Inuppiat piusituqaminni piliriaqarusirivattangit uvani takussautitauvut tendons from the back strap and hindquarter Photos des p. 20 et 21 : Les pratiques de baleiniers muscles to make ivalu (strong traditional iñupiaqs de l'Alaska sont dépeintes ici. thread), which Iñupiaq women braid and use to sew the sealskins together. About six bearded seal skins are used for an umiaq. The sealskins are then wrapped in blubber and fermented for months to loosen the hair for easy removal in January. From January to March, women sew the skins together, making a cover that will be lashed to the umiaq frame. The umiaq skins sit in the winter sun for a couple months to bleach and dry. Along with the many rewards that come with the title of whaling captain, there are several responsibilities. For instance, captains are expected to pay all whaling expenses, including gas and food, and replace equipment (stoves, heaters, tents) that break down. Woman who partake in whaling have a huge responsibility as well. They feed the whaling crew, mend their clothing and have the supervisory role in cooking the whale to serve the community once a whale is caught and the butchering on ice is complete. “When you run a whaling crew, it’s pretty spendy,” says Nageak, “but the reward of feeding the community — that’s what you wish and that’s what you strive for as a whaling captain.” 20 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 x0π5 | AJJIIT

ᓇᓗᑲᑕᖅ, ᐃᓄᑉᐱᐊᑦ ᖁᕕᐊᓱᒍᑎᒋᕙᒃᑕᖏᓄᑦ ᐃᓚᒋᔭᐅᔪᖅ ᐊᕐᕕᖅᓯᐅᖅᑐᑦ ᐱᑕᓚᐅᕐᓂᖓᓂᒃ ᖁᕕᐊᓱᒍᑎᖃᖅᑎᓪᓗᒋᑦ Nalukataq, one of the ways in which the Iñupiaq celebrate a successful bowhead whaling hunt. Nalukataq, Inuppiaq quviasugutigivattanginut ilagijaujuq arviqsiuqtut pitalaurninganik quviasugutiqaqtillugit. Nalukataq, une des façons dont les Iñupiaqs célèbrent une chasse réussie à la baleine boréale. © NUNAVUT © SIVUNIKSAVUT NUNAVUT

katiłłunijjuk ilisimajaullutik miqquijarutiksanganut environ six peaux de phoque barbu pour faire une taqqinit unuqtunut Jaannualimi miqqua piijagarnilisuu - umiaq. ngungmata. Pigiaqłutik January-mit March-mut tikiłługu, Les peaux de phoque sont ensuite enveloppées arnait miqsuqatigiiqattaqłutik katujjillutik, amiliujjaujuk - dans de l’huile de mammifère marin et fermentées samik umijjiasaanginnut. Umiarmut amiksangit ukiumi pendant plusieurs mois pour en dégager facilement silami paniqsiqtausuut taqqinut marruungnut. le poil en janvier. De janvier à mars, les femmes Unuqtut ikajuqtingit pijaksaqasuungujut kapitai - cousent les peaux ensemble, pour en recouvrir la gijaujuq arvagasuaqtunut. Makuninga qaujimajaungmat structure de l’umiaq. Les peaux de l’umiaq sont akiliqsuijarialik arvagasuarnirmut atuqtaujarialingnik, exposées au soleil tout l’hiver pour blanchir et sécher. piqasiullugit uqsualuk amma taquaksait ammalu ilaksa - Si le titre de capitaine de baleinière comporte nginnut aulajjutinut (supuujuut, uqquksautiit, tupiillu). de nombreux avantages, il comprend aussi plusieurs Arnait parnaqataujut pijaksaqallariqattarmijut. responsabilités. Par exemple, on s’attend à ce que Niqiliuqattaqłutik arvangniaqtiujunik, miqsuqattaqłutik le capitaine paie toutes les dépenses liées à la pêche annuraaksanginnik ammalu kamagijaqaqattaqłutik à la baleine, y compris le carburant et la nourriture, nirijaujuksanik nunalingnut arvaksimalituarutik ammalu et qu’il remplace le matériel (poêles, chaufferettes, sikumi sanaksaqtautillugu arvaktaujuviniq. “Kamagi ja - tentes) au besoin. Les femmes qui participent à qaqłuni arvangniaqtinik, kinaujatujuq” uqaqłuni “kisiani cette pêche ont aussi une grande responsabilité. ikajurniq niqiksaqtaaqtittilluni nunalingni-tamatumin- Elles doivent nourrir l’équipage, raccommoder leurs galu niriugijaqarnarmingmat amma kajungirasuaqłuni vêtements et surveiller la cuisson de la baleine kapitaingulluni arvagasuaqtuni.” Alaskami ukiuqtaqtu - pour servir la communauté après sa capture et son ngani, nunalinginnut qanigijangita Piullu, inupiat pijun - dépeçage sur la glace. UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 21 x0π5 | AJJIIT © ROBERT FRÉCHETTE (8)

22 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 x0π5 | AJJIIT

In Arctic Alaska, where Barrow is located, Iñupiat are allowed 77 bowhead ᐊᕐᕙᒃᑕᐅᔪᕕᓂᖅ. “ᑲᒪᒋᔭᖃᖅᖢᓂ ᐊᕐᕙᖕᓂᐊᖅᑎᓂᒃ, ᑭᓇᐅᔭᑐᔪᖅ” ᐅᖃᖅᖢᓂ “ᑭᓯᐊᓂ ᐃᑲᔪᕐᓂᖅ whaling strikes in the region’s 11 whaling communities. Barrow, with a ᓂᕿᒃᓴᖅᑖᖅᑎᑦᑎᓪᓗᓂ ᓄᓇᓕᖕᓂ-ᑕᒪᑐᒥᖓᓗ ᓂᕆᐅᒋᔭᖃᕐ ᓇᕐᒥᖕᒪᑦ ᐊᒻᒪ ᑲᔪᖏᕋᓱᐊᖅᖢᓂ population of about 5,000, has a quota of 22 strikes a year whether a whale ᑲᐱᑕᐃᖑᓪᓗᓂ ᐊᕐᕙᒐᓱᐊᖅᑐᓂ.” ᐊᓚᔅᑲᒥ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᖓᓂ, ᓄᓇᓕᖏᓐᓄᑦ ᖃᓂᒋᔭᖏᑕ is harvested or not. ᐱᐅᓪᓗ, ᐃᓄᐱᐊᑦ ᐱᔪᓐᓇᖅᑎᑕᐅᔪᑦ 77-ᓂᒃ ᐊᕐᕙᒍᓐᓇᖅᖢᑎᒃ ᑖᒃᑯ ᓇᓂ ᓄᓇᓕᖕᓂ ᐊᕐᕙᒃᑐ - In mid-April, the umiaq is ready for the hunt. But skidoos and sleds are ᖃᖅᓯᒪᔪᓂ 11 ᓄᓇᓖᑦ. ᐱᐅᓪᓗ ᐅᓄᕐᓂᖃᖅᑐᑦ 5,000 ᐅᓄᖅᑎ ᒋᔪᓂᒃ 22-ᓂᒃ ᐊᕐᕙᒍᓐᓇᖅᑐᑦ still the main form of transportation, at least until the crew gets to the floe ᐊᕐᕋᒍᑕᒫᑦ ᐊᖑᓇᓱᒃᑐᕕᓂᐅᒐᓗᐊᕈᑎᒃ ᐊᒻᒪ ᐊᕐᕙᒐᓱᐊᕐᓂᖏᒃ ᑲᓗᐊᖅᐸᑕ. edge. There, they camp on the ice and wait for whales. “Often whales will ᐅᒥᐊᑦ ᐱᑐᐃᓐᓇᐅᓕᖃᑦᑕᖅᑐᑦ ᕿᑎᐊᓂ ᐄᐳᕈ ᐊᖑᓇᓱᒃᑕᐅᔪᓐᓇᖅᓯᓪᓗᓂ. ᓯᑭᑑᑦ ᐊᒻᒪ come right to the floe edge and we’ll just push somebody out in the skin ᖃᒧᑏᑦ ᓱᓕ ᐃᖏᕐᕋᔾᔪᑎᐅᓗᐊᖃᑦᑕᖅᑐᑦ, ᐊᑐᖃᑦᑕᕐᒥᔪᑦ ᓯᓈᓄᐊᕋᓱᒃᖢᑎᒃ. ᓯᓈᓕᑦᑕᕌᖓᒥᒃ boat to harpoon the whale and then pull them back in,” says Nageak. Other ᑕᖕᒫᖅᓯᒪᓕᖅᖢᑎᒃ ᐅᑕᖅᑭᐅᓕᖃᑦᑕᖅᑐᑦ ᐊᕐᕕᖕᓂᒃ. “ᐃᒪᐃᒐᔪᒃᑐᑦ ᐊᕐᕖᑦ ᓯᓈᖓᑕ ᑭᒡᓕᖓᓄᑦ times, crew members will quietly paddle the ocean searching for their prey. ᐳᐃᖃᑦᑕᓲᖑᔪᑦ ᐅᒥᐊᕐᒧᑦ ᓴᕐᕕᑐᐃᓐᓇᖅᖢᑎᒃ ᓇᐅᓕᒃᑕᐅᓲᖑᔪᑦ ᑐᖁᑕᐅᔭᕌᖓᒥᒡᓕ ᐊᒧᔭᐅ ᕙᒃ - Spirituality plays a key role in the Alaskan whaling tradition. A whale ᖢᑎᒃ ᓯᑯᒧᑦ.” ᐃᓚᓐᓂᒃᑯᑦ, ᐊᖑᓇᓱᒃᑎᐅᔪᑦ ᑐᐊᕕᖅᖢᑎᒃ ᐸᐅᖦᖢᑎᒃ ᐊᖑᑕᒥᖕᓂᒃ ᕿᓂᖃᑦ ᑕᖅᖢᑎᒃ. will only give itself to a captain and his crew if it knows it will be taken care ᐅᒃᐱᕆᔭᒥᖕᓂᒃ ᐊᑐᓲᖑᖕᒥᔪᑦ ᐊᓚᔅᑲᒥᐅᑦ ᐊᕐᕙᒐᓱᓯᓪᓚᕆᒃᑳᖓᒥᒃ. ᐊᕐᕖᑦ ᐃᒻᒥᖕᓂᒃ of, Nageak says. Before setting off on a hunt, each crew will have cleaned ᑐᓐᓂᖅ ᑯᑎᒋᓲᑦ ᑲᐱᑕᐃᒋᔭᐅᔪᒧᑦ ᐊᒻᒪ ᐊᖑᓇᓱᒃᑎᖏᓐᓄᑦ ᖃᐅᔨᒪᔭᕌᖓᒥᒃ ᑲᒪᒋᔭᐅᑦᑎᐊᕐᓂᕆ - out its underground ice cellars, lining them with fresh clean snow. “The ᓇᐃᖅᑕᒥᖕᓂᒃ, ᓇᒋᐊᖅ ᐅᖃᓚᐅᖅᓯᒪᔪᖅ. ᐃᖏᕐᕋᓯᓚᐅᖏᓐᓂᕐᒥᖕᓂᒃ ᐅᒥᐊᕐᒥᖕᓄᑦ ᐅᓗᒥᓃᑦᑐᓂᒃ whale knows which whaling crew has a nice clean ice cellar for a nice clean ᐲᔭᐃᖅᑳᖅᖢᑎᒃ, ᐊᐳᒻᒥᒃ ᓄᑖᒥᒃ ᐊᐳᓯᒥᐅᕋᖅᖢᓂᔾᔪᒃ. “ᖃᐅᔨᒪᖕᒪᑕ ᐊᕐᕖᑦ ᐊᕐᕙᖕᓂᐊᖅᑏᑦ resting place.” ᓴᓗᒪᔪᓂᒃ ᐊᓗᒥᐅᑦᑎᖅᓯᒪᓂᖏᓐᓂᒃ ᓄᑕᐅᔪᒥᒃ ᓴᓗᒪᓗᑎᒡᓕ ᐃᓂᑖᕆᓂᐊᓕᖅᑕᖓᓐᓄᑦ.

ᒪᒃᐱᕋᖏᓂ 22 ᐊᒻᒪᓗ 23: 2008-ᒥ ᓄᓇᕕᒻᒥᐅᑦ ᐊᕐᕕᖅᓯᐅᕐᓂᕆᓚᐅᖅᑕᖓᑦ ᐃᖏᕐᕋᑦᑎᐊᕐᑎᑕᐅᓚᐅᕐᑐᖅ! Pages 22 and 23: The 2008 Nunavik bowhead whaling hunt was a success! Makpirangini 22 ammalu 23: 2008-mi Nunavimmiut arviqsiurnirilauqtangat ingirrattiartitaulaurtuq! Photos des p. 22 et 23 : La chasse à la baleine boréale au Nunavik en 2008 a été un succès!

naqtitaujut 77-nik arvagunnaqłutik taakkunani nunalingni arvaktuqaqsimajuni 11 nunaliit. Piullu unurniqaqtut 5,000 unuqtigijunik 22-nik arvagunnaqtut arragutamaat angunasuktuviniugaluaru- tik amma arvagasuarningikkaluaqpata. Umiat pituinnauliqattaqtut qitiani Iipuru angunasuktaujunnaqsilluni. Sikituut amma qamutiit suli ingirrajjutiuluaqattaqtut, atuqattarmijut sinaanuarasukłutik. Sinaalittaraangamik tangmaaqsi- maliqłutik utaqqiuliqattaqtut arvingnik. “Imaigajuktut arviit sinaangata kiglinganut puiqattasuun- gujut umiarmut sarvituinnaqłutik nauliktausuungujut tuqutaujaraangamigli amujauvakłutik siku- mut.” Ilannikkut, angunasuktiujut tuaviqłutik paułłutik angutamingnik qiniqattaqłutik. Ukpirijamingnik atusuungungmijut Alaskamiut arvagasusillarikkaangamik. Arviit immingnik tunniqqutigisuut kapitaigijaujumut amma angunasuktinginnut qaujimajaraangamik kamagijaut- tiarnirinaiqtamingnik, Nageak uqalauqsimajuq. Ingirrasilaunginnirmingnik umiarmingnut

« La gestion d’une baleinière est dispendieuse, affirme le capitaine Nageak, mais le plaisir de nourrir la communauté, voilà ce qu’on souhaite et qu’on vise à titre de capitaine de baleinière. » [Traduction] Dans l’Alaska arctique, où est située la ville de Barrow, les Iñupiats ont l’autorisation de pêcher 77 baleines boréales dans les 11 communautés où se pratique la chasse à la baleine. Barrow, dont la population est d’environ 5 000 habitants, a une limite de 22 prises par année. À la mi-avril, l’umiaq est prête, mais les motoneiges et les traîneaux représentent le moyen principal de transport, du moins jusqu’à ce que l’équipage arrive au bord du floe. Là, les pêcheurs campent sur la glace et attendent les baleines. « Souvent, les baleines viennent jusqu’au bord du floe et on n’a qu’à pousser quelqu’un sur l’embarcation pour harponner une baleine et la retirer par la suite. » [Traduction] À d’autres occasions, les membres d’équipage pagaient en silence sur l’océan à la recherche de leur proie.

UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 x0π5 | AJJIIT © DAVID © KILABUK DAVID (5)

ᒪᒃᐱᕋᖓ 24-ᒥ ᐊᔾᔨᑦ: 2013-ᖑᓵᓚᐅᖅᑐᒥ ᐸᓐᓂᖅᑑᕐᒥᐅᑦ ᐊᕐᕕᖅᓯᐅᕐᓂᕆᓚᐅᖅᑕᖓᑦ Page 24 pictures: The recent 2013 Pangnirtung bowhead whale harvest. Makpiranga 24-mi atji: 2013-ngusaalauqtumi Pangnirtungmiut arviqsiurnirilauqtangat. Photos de la p. 24 : Une chasse réussie à la baleine boréale à Pangnirtung en 2013.

ᔫᓂᐅᓕᕋᖓᑦ ᖃᐅᔨᒪᓲᑦ ᐊᖑᓇᓱᐊᕐᓇᕈᓐᓃᕐᓂᖓᓂᒃ ᐊᕐᕕᖕᓂᒃ, ᐊᒻᒪ ᐱᒋ - ᐊ ᓕᖅᖢᑎᒃ ᓄᓇᓕᖕᓂ ᐱᙳᐊᕐᓂᖃᖅᖢᑎᒃ ᑕᐃᔭᐅᔪᖅ ᓇᓗᖅᑲᑕᖅ, ᐅᕝᕙ ᓘᓐᓃᑦ ᕿᒡᒋᖅᑕᖅᑎᑦᑎᖃᑦᑕᖅᖢᑎᒃ ᕿᐱᐅᔮᖅᑐᒥᒃ ᐊᑐᖅᖢᑎᒃ, ᑲᒪᒋᔭᐅᓪᓗᑎᒃ ᐅᐱᕐᖔᒥ ᐊᕐᕙᖕᓂᐊᖅᑎᓄᑦ ᑲᔪᓯᓂᖃᖅᑎᑕᐅᑦᑎᐊᓲᑦ. ᓄᓇᓖᑦ 1,0000-ᖏᓐᓃᑦᑐᑦ ᐱᐅᓛᒥᐅᑦ ᐱᖃᑕᐅᓲᖑᔪᑦ ᐊᕐᕙᖕᓂᐊᖅᑏᑦ ᑲᑎᖦᖢᒋᑦ ᐊᖑᑕᒥᖕᓂᒃ ᖁᔭᒪᓲᑎ - ᒋᓪᓗᒋᑦ ᓂᕿᒃᓴᖃᕐᓂᐊᓕᕐᒥᒐᒥᒃ ᐅᑭᐅᓕᒫᖅ. ᒪᒃᑕᖓ, ᓂᕿᐊᓂᓗ ᐊᒻᒪᓗ ᓴᖅᐱᖏᓐᓂᒃ ᓂᕆᔭᐅᓲᖑᔪᑦ ᐆᓯᒪᓇᑎᒃ ᖁᐊᖅᓯᐊᖑᕙᒃᖢᑎᒃ ᐅᓪᓗᒃᑯᑦ, ᒥᑭᒐᖅ, ᑕᐃᔭᐅᓲᖑᖕᒥᔪᖅ ᐃᒍᓇᓕᐊᕆᓯᒪᔪᖅ, ᒪᒪᒃᑯᑎᒋᔭᐅᓪᓗᓂ ᖁᕕᐊᓱᖃᑎᒌᒃᑎᓪᓗᒋᑦ ᐃᓄᖏᑦ ᑲᑎᙵᑎᓪᓗᒋᑦ ᐊᔾᔨᒌᖏᑦᑑᑎᓂᒃ ᓂᕆᖃᑎᒌᓲᑦ ᖃᔪᓕᐊᕆᐊᓯᒪᔪᓂᒃ ᒥᑎᕐᓂᒃ, ᑲᖑᕐᓂᒃ ᐊᒻᒪ ᑐᒃᑐᕕᓂᕐᓂᒃ..” ᓂᕆᖃᑎᒌᖕᓂᖓ ᐱᔭᕇᕌᖓᔾᔪᒃ ᐃᒪᐃᓕᐅᓲᖑᔪᑦ ᓇᓗᒃᑲᑕᖅ,” ᐅᖃᓚ - ᐅᖅᑐᖅ ᓇᒋᐊᖅ. ᐊᓕᐊᓐᓇᐅᔭᖅᑐᖅ ᐅᒥᐊᖓᑕ ᐊᒥᕕᓂᖓ ᐊᕐᕙᒐᓱᒃᖢᑎᒃ ᐊᒻᒪ ᒥᖅᓱᖅᑕᐅᖅᑳᖅᖢᓂ ᐊᑐᖅᑕᐅᓕᒑᓕᕐᒥᖕᒪᑦ ᕿᒡᒋᖅᑕᐅᑎᒋᔭᐅᓪᓗᓂ ᐊᑕᐅᓯᐅ - ᖃᑦᑕᖅᖢᓂ. ᓄᖅᑲᐅᓯᓲᖑᓪᓗᑎᒃ ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ ᒧᒥᖅᖢᑎᒃ, ᖁᕕᐊᓲᑎᒋᓪᓗᒋᑦ ᐊᕐᕙᒃ - ᑕᒥᖕᓄᑦ ᑐᓐᓂᖅᑯᓯᐊᕆᔭᒥᖕᓄᑦ ᐅᐱᒋᓪᓗᒍ. “ᖁᕕᐊᓇᖅ, ᖁᕕᐊᓇᖅ, ᖁᕕᐊᓇᖅ, ᑕᐃᒪᐃᓕᐅᓚᐅᖅᑐᖅ ᓴᓗᒧᓂ ᐊᕙ ᐃᖃᓗᖕᓂ ᓄᓇᖃᖅᑐᖅ ᐊᕐᕙᒐᓱᒋᐊᓚᐅᕐᓂᕐᒥᓂᒃ ᓯᕗᓪᓕᖅᐹᒥ ᑲᐱᑕᐃᒋᔭ ᐅᓪ - ᓗᓂ 2011-ᒥ. ᐊᕐᕙᒐᓱᖃᑎᒋᔭᖏᓪᓗ, ᐱᓇᓱᐊᕆᐅᕆᓪᓗᑎᒃ. ᑕᐃᔭᖓ ᐱᔭᕇᖅᓯᔪᑦ ᓲᕐᓗ ᐱᖅᑯᓯᓪᓚᕆᒃᑎᒃ ᐊᑐᖅᖢᒍ ᐃᓅᓯᕐᒥᓄᑦ ᖃᐅᔨᒪᐃᓐᓇᕐᓂᐊᓕᖅᑕᖓ, ᐱᔾᔪᔾᔨᓂᐅᖕᒪᑦ ᐊᖓᔪᖅᑳᒥᓂᒃ ᐊᒻᒪ ᐃᑦᑐᒃᑯᕕᓂᕐᒥᓂᒃ. ᐸᕐᓇᒃᖢᑎᒃ, ᐊᕙ ᐊᕐᕙᒐ - ᓱᖃᑎᖏᓪᓗ ᑲᑎᖃᑎᖃᓚᐅᖅᑐᑦ ᐅᓄᖅᑐᐃᖅᓱᖅᖢᑎᒃ ᐱᓇᓱᐊᕈᓯᕐᓂᒃ, ᐊᒻᒪᓗ ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑎᑕᐅᓪᓗᑎᒃ ᐊᑦᑕᕐᓈᕿᑦᑕᐃᓕᒪᓂᕐᒥᒃ. ᐃᓄᑐᖃᕐᓂᒡᓗ ᐅᓂᒃᑲᐅᔾᔭ - ᐅᖃᑦᑕᖅᖢᑎᒃ ᖃᓄᕐᓕ ᐊᕐᕙᒐᓱᐊᖃᑦᑕᕐᓂᕐᒪᖔᑕ. ᓄᓇᓖᑦ ᐱᓕᕆᖃᑎᒌᖕᓂᕐᒧᑦ ᖃᐅᔨᒃᑲᓂᖅᖢᑎᒡᓗ ᐃᓕᖅᑯᓯᐅᕙᒃᑐᕕᓃᑦ ᓴᖅᑭᑎᑕᐅᕙᖕᓂᖏᓐᓄᑦ ᐊᑐᖅᑕᐅ - ᕙᒃᑐᕕᓃᑦ ᑕᐅᕙᓂ 1951-ᒥ ᐊᕐᕙᒐᓱᖃᑦᑕᕐᓂᖅ ᓄᖅᑲᖅᑎᑕᐅᓚᐅᖅᓯᒪᖕᒪᑦ ᓂᐅᕐᕈᑎᖃᖃᑦᑕᖅᑐᓄᑦ ᐱᓪᓗᒋᑦ ᓄᖑᑕᐅᓗᐊᓕᕐᒪᑕ 1900-ᒥ ᐱᒋᐊᓚᐅᖅᓯ ᒪᖕᒪᑕ. ᐃᓄᐃᑦ ᓱᓕ ᐊᕐᕙᒐᓱᐊᕈᓐᓇᖅᖢᑎᒃ ᑭᖑᓂᖓᒍᑦ, ᑭᓯᐊᓂ ᐱᖁᔭᓕᐅᖅᑕᐅ ᓯᒪ - ᓕᖅᖢᓂ 1979 ᐊᕐᕌ ᒍ ᖓᓂ. ᐊᕐᕙᒐᓱᐊᕐᓂᖅ ᐱᔪᓐᓇᐅᑎᖃᓕᖅᖢᑎᒃ ᐊᒻᒪ ᐃᓄᕕᐊᓗᐃᑦ 1991-ᒥ ᐊᑐᓕᓚᐅᖅᑐᑦ ᐱᔭᕆᐊᖃᓕᕋᒥᔾᔪᒃ ᐋᖅᑭᒃᑕᐅ ᓯᒪᓕᖅᑐᖅ. 24 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 x0π5 | AJJIIT uluminiittunik piijaiqqaaqłutik, apummik nutaamik apusimiuraqłunijjuk. La spiritualité joue un rôle clé dans la tradition de la chasse à la “Qaujimangmata arviit arvangniaqtiit salumajunik alumiuttiqsimaninginnik baleine en Alaska. Une baleine ne se laisse prendre par un capitaine et nutaujumik salumalutigli initaarinialiqtangannut.” son équipage que si elle a confiance qu’on la traitera bien, raconte Tommy June-nguliraangat qaujimasuut angunasuarnarunniirninganik arvingnik, Nageak. Avant le départ pour la chasse, chaque équipage nettoie ses amma pigialiqłutik nunalingni pinnguarniqaqłutik taijaujuq naluqqataq, uvva- caves-glacières, les tapissant de neige fraîche et propre. « La baleine sait luunniit qiggiqtaqtittiqattaqłutik qipiujaaqtumik atuqłutik, kamagijaullutik upir - quel équipage de baleiniers dispose d’une belle cave-glacière propre ngaami arvangniaqtinut kajusiniqaqtitauttiasuut. Nunaliit 1,0000-nginniittut pour son dernier repos. » [Traduction] piulaamiut piqatausuungujut arvangniaqtiit katiłługit angutamingnik qujama- Le mois de juin signale la fin de la récolte et le début d’un festival suutigillugit niqiksaqarnialirmigamik ukiulimaaq. Maktanga, niqianilu ammalu communautaire nommé Nalukataq (saut sur couverture), organisé par saqpinginnik nirijausuungujut uusimanatik quaqsianguvakłutik ullukkut, les équipages de baleinières qui auront réussi. Quelque 1 000 résidents mikigaq, taijausuungungmijuq igunaliarisimajuq, mamakkutigijaulluni quvia- de Barrow se joignent aux équipages pour célébrer une récolte qui les suqatigiiktillugit Inungit katinngatillugit ajjigiingittuutinik niriqatigiisuut nourrira toute l’année. Du maktak, de la chair et des nageoires de baleine qajuliariasimajunik mitirnik, kangurnik amma tuktuvinirnik. boréale sont servis crus et congelés pendant la journée. Le mikigaq (baleine “Niriqatigiingninga pijariiraangajjuk imailiusuungujut nalukkataq,” fermentée) est un mets délicat très attendu et apprécié au cours de la Uqalauqtuq Nageak. Aliannaujaqtuq umiangata amivininga arvagasukłutik célébration, avec un assortiment de soupes de canard, d’oie et de caribou. amma miqsuqtauqqaaqłuni atuqtauligaalirmingmat qiggiqtautigijaulluni « Après les festivités qui durent toute la journée, nous entreprenons atausiuqattaqłuni. Nuqqausisuungullutik Inuktitut mumiqłutik, quviasuutig- le nalukataq » [traduction], indique Tommy. La couverture est faite de illugit arvaktamingnut tunniqqusiarijamingnut upigillugu. peau provenant d’une umiaq dont l’équipage a réussi; elle est coupée de “Quvianaq, quvianaq, quvianaq, taimailiulauqtuq Solomon Awa Iqalungni la structure et cousue en une couverture pour lancer une personne en nunaqaqtuq arvagasugialaurnirminik sivulliqpaami kapitaigijaulluni 2011-mi. l’air. La soirée se termine par une danse esquimaude, qui célèbre le Arvagasuqatigijangillu, pinasuariurillutik. Taijanga pijariiqsijut suurlu piqqusil- cadeau de la baleine. lariktik atuqługu inuusirminut qaujimainnarnialiqtanga, pijjujjiniungmat angajuqqaaminik amma ittukkuvinirminik. Parnakłutik, Awa arvagasuqa ti - « Joie, joie, joie! » s’exclame Solomon Awa d’Iqaluit pour décrire sa ngillu katiqatiqalauqtut unuqtuiqsuqłutik pinasuarusirnik, ammalu ilinniaqti- première expérience comme capitaine de pêche à la baleine boréale en taullutik attarnaaqittailimanirmik. Inutuqarniglu unikkaujjauqattaqłutik 2011. Comme lui, son équipage n’avait jamais pêché une telle baleine. Il qanurli arvagasuaqattarnirmangaata. Nunaliit piliriqatigiingnirmut qaujik - considère la récolte un peu comme l’obtention d’un diplôme, l’apogée kaniqłutiglu iliqqusiuvaktuviniit saqqititauvangninginnut atuqtauvaktuviniit de son expérience de la vie traditionnelle, la réalisation des rêves de ses tauvani 1951-mi arvagasuqattarniq nuqqaqtitaulauqsimangmat niurruti qa - parents et de ses grands-parents.

Makpiranga 25-mi atjit: 2008-ngutillugu Nunavikmiut angunasuarningat. ᒪᒃᐱᕋᖓ 25-ᒥ ᐊᔾᔨᑦ: 2008-ᖑᑎᓪᓗᒍ ᓄᓇᕕᒃᒥᐅᑦ ᐊᖑᓇᓱᐊᕐᓂᖓᑦ Page 25 photos: The 2008 Nunavik hunt Photos de la p. 25 : La chasse au Nunavik en 2008. © ROBERT FRECHETTE/AVATAQ (3) © ROBERT FRECHETTE/AVATAQ

June signals the end of the harvest, and the start of a community festival “Joy, joy, joy!” is how Solomon Awa of Iqaluit describes his experience called Nalukataq, or blanket toss, hosted by the successful spring whaling as a first-time bowhead whaling captain in 2011. His crew, too, had never crews. Some 1,000 Barrow-ites join the whaling crew to celebrate a harvest before harvested a bowhead. He calls the harvest a graduation of sorts, the that will feed them for a year. Bowhead maktak, meat and flippers are served culmination of his traditional life experience, fulfilling the dreams of his raw and frozen throughout the day. Mikigaq, or fermented whale, is a delicacy parents and grandparents. long awaited and enjoyed during the celebration with an assortment of To prepare for the hunt, Awa’s crew of about 20 hunters held many soups made from duck, goose and caribou. gatherings over several weeks, also completing a compulsory safety training “After the all-day feasting is over, we do our nalukataq,” says Nageak. course. They sought knowledge from elders who told them how bowhead The blanket is made from the skin of a successful whaling crew’s umiaq cut whaling was done in the past. from the frame and sewn into a blanket for the tossing an individual in the air. It was a shared community experience of an age-old cultural practice The evening ends with the Eskimo dance, which celebrates the gift of the whale. brought back to life. In 1951, bowhead whaling came to a halt in Canada UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 25 x0π5 | AJJIIT

ᑕᐃᔅᓱᒪᓂ ᓄᓇᕗᑦ ᐊᖏᖃᑎᒌᒍᑦ ᐊᑎᓕᐅᖅᑕᐅᓯᒪᓚᐅᓯᒪᖕᒪᑦ 1993-ᖑᑎᓪᓗᒍ, ᐃᓄᐃᑦ ᐃᓕᖅᑯᓯᖓ ᐅᑎᖅᑎᑕᐅᓪᓗᓂ, ᓯᕗᓪᓕᖅᐹᖅ ᓇᐅᔮᓂ ᐊᕐᕙᓚᐅᖅᓯᒪᔪᑦ 1996-ᖑᑎᓪᓗᒍ. ᐅᓪᓗᒥᐅᓕᖅᑐᖅ ᐅᓄᖅᓯᒋᐊᖅᑐᑦ ᐱᖓᓱᓂᒃ ᐊᕐᕙᒍᓐᓇᖅᓯᓪᓗᑎᒃ ᐊᑐᓂ ᐱᖓᓱᑦ ᐊᕕᒃᑐᖅᓯᒪᔪᑦ ᓄᓇᕗᒻᒥ. ᓄᓇᕕᒃ ᐊᑕᐅᓯᕌᕈᓐᓇᖅᑎᑕᐅᔪᑦ ᐊᕐᕌᒍᒥ ᐊᒻᒪ ᑲᓛᖦᖡᑦ ᓄᓇᖓᓂ ᐊᑐᓲᖑᔪᑦ ᓄᓇᕐᔪᐊᕐᒥ ᐊᕙᒐᓱᖕᓂᕐᒧᑦ ᑎᒥᐅᔪᑦ ᐋᖅᑭᒃᓯᒪᔭᖓᓐᓂᒃ ᒪᕐᕈᕌᕈᓐᓇᕐᓗᑎᒃ ᐊᕐᕌᒍᒥ. ᓄᓇᕗᒻᒥ ᐅᓄᖅᓯᒋᐊᖅᑕᐅᓛᓕᖅᑐᑦ ᐊᕐᕙᒃᑕᐅᔪᓐᓇᖅᑐᑦ ᖃᐅᔨᓴᖅᑎᓄᑦ ᑲᑎᑦᑎᑦᑕᕐᕕᖕᓂᒃ ᓄᑖᑦ ᐊᑐᕐᓗᒋᑦ, ᒋᓚᓐ ᕕᐅᓕᐊᒻᔅ, ᐆᒪᔪᓕᕆᓂᕐᒧᑦ ᐊᑐᐊᒐᓕᐅᕐᓂᕐᒧᑦ ᖃᐅᔨᒪᔨᑕᕆᔭᐅᔪᖅ ᑳᑉᑕᓐ ᓵᓗᒪᓐ ᐊᕙ ᓄᓇᖅᑲᑎᒌᑦᑐᓄᑦ ᐊᖑᓇᓱᐊᕐᓂᕆᓂᐊᖅᑕᒥᓐᓂᒃ ᐅᖃᓪᓚᐅᓯᖃᕐᑐᖅ. ᑖᒃᑯᓇᓂ ᓄᓇᕗᑦ ᑐᙵᕕᒃ ᑎᒥᖓᓄᑦ. ᐅᓄᖅᓯᒋᐊᖅᑕᐅᒍᑎᒃ 90-ᖑᓕᕋᔭᖅᑐᑦ ᐊᕐᕙᒃᑕᐅᔪᓐᓇᖅᑐᑦ ᐊᕐᕌᒍᒥ. Captain Solomon Awa speaking to the ᐊᑕᐅᓯᖅ. ᐃᖃᓗᖕᓂ ᐊᕐᕙᒃᑕᐅᔪᖅ ᓯᕗᓪᓕᖅᐹᖑᓚᐅᖅᑐᖅ ᐅᑭᐅᓂᒃ 100-ᓂᒃ. ᐃᓄᑐᖃᓄᑦ ᐃᖅᑲᐅᒪᔭᐅᓗᐊᓚᐅᖏᑦᑐᖅ. community about the hunt. ᑭᓯᐊᓂ ᖃᐅᔨᒪᔭᐅᓂᖓ ᑲᔪᓯᓯᒪᔪᖅ ᓄᓇᓕᖏᓐᓂ ᐸᐅᓗ. ᒪᒃᑯᒃᑐᖅ ᑕᒥ ᓇᒋᖅ. ᐊᒻᒪᓗ ᓄᓇᕗᒻᒥ ᓴᖅᑭᒃᑲᓐᓂᓕᕐᒥᔪᖅ ᐊᖑᓇᓱ - Captain Solomon Awa nunaqqatigiittunut angunasuarniriniaqtaminnik uqallausiqaqtuq. ᐊᕈᓐᓇᖅᑐᓄᑦ ᓲᕐᓗ ᓵᓗᒨᓂ ᐊᕙ. Le capitaine Solomon Awa s’adresse à la collectivité ᑕᒪᕐᒥᒃ ᑲᐱᑕᐃᒋᔭᐅᓯᒪᔫᒃ, ᓇᒋᐊᖅ ᐊᒻᒪ ᐊᕙ ᑐᙵᓱᒃᑎᑦᑎᔫᒃ ᐱᕕᖃᖅᑎᑕᐅᒍᑎᒃ ᐅᖃᓪᓚᒋᐊᖅᑐᖅᑎᑕᐅᓗᑎᒃ ᖃᐅᔨ - w à propos de la chasse. ᒪᓕᖅᑕᒥᖕᓂᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᑐᑭᓯᓯᒪᓕᖅᑕᒥᖕᓂᒃ.

ᒪᒃᐱᕋᖓ 26: ᐃᖃᓗᒻᒥᐅᑦ ᐊᖑᓇᓱᐊᕐᓂᕆᓚᐅᖅᑕᖓᑕ ᐃᖏᕐᕋᑦᑎᐊᖅᑎᑕᐅᓚᐅᕐᓂᖓ 2011-ᒥ. ᐱᓯᕐᒥᒃ ᐃᖖᒋᖃᑎᒌᑦᑐᑦ ᐊᖑᓇᓱᐊᕐᓂᐊᓵᕐᓂᖏᓂ. Page 26 photos: The successful Iqaluit hunt in 2011. (Middle photo): A hymn being sung before the hunt. Makpiranga 26: Iqalummiut angunasuarnirilauqtangata ingirrattiaqtitaulaurninga 2011-mi. Pisirnmik inngiqatigiittut angunasuarniasaarninginni. P. 26 : La chasse réussie à Iqaluit en 2011. (Photo du centre) : Un hymne chanté avant la chasse.

following rampant overhunting in the 19th century by commercial whalers. Inuit subsistence hunting carried on to some degree after this period, but restrictions on subsistence hunts were introduced in 1979. This consisted of requiring a license to bowhead whale hunt and the Inuvialuit harvested a bowhead whale in 1991 through this particular protocol. When the Nunavut Land Claims Agreement was signed in 1993, the Inuit tradition returned, with the first bowhead harvest in Repulse Bay in 1996. Today, the harvest has grown to three bowheads annually, one for each region of Nunavut. Nunavik is allocated one whale per year and Greenland has an International Whaling Commission quota of two per year. The total allowable harvest in Nunavut is expected to grow with new scientific data, says Glenn Williams, the wildlife policy advisor at Nunavut Tunngavik Incorporated. The increase could be upwards of 90 bowhead strikes annually. Iqaluit’s hunt was the community’s first in about 100 years. That’s beyond the memory of most elders. But the knowledge survives in communities such as Barrow, in young men like Tommy Nageak. And it grows anew in Nunavut hunters like Solomon Awa. Both captains — Nageak and Awa — invite the opportunity to share their knowledge and expertise. w © DAVID © JOANASIE DAVID (9) 26 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 x0π5 | AJJIIT

ᒪᒃᐱᕋᖓ 27: ᐃᖃᓗᒻᒥᐅᑦ ᐊᖑᓇᓱᐊᖃᑎᒌᓚᐅᕐᓂᖓᑦ ᓄᓇᖅᑲᑎᒌᑦᑐᓄᑦ ᖃᓂᓪᓕᒋᐊᕈᑎᐅᓚᐅᕐᐳᖅ. Page 27: the Iqaluit hunt successfully brought the community of Iqaluit closer together. Makpiranga 27: Iqalummiut angunasuaqatigiilaurningat nunaqqatigiittunut qanilligiarutiulaurpuq. P. 27 : La chasse d’Iqaluit a réussi à rassembler cette collectivité.. qattaqtunut pillugit nungutaulualirmata 1900-mi pigialauqsimangmata. Inuit Pour préparer la chasse, l’équipage d’Awa, qui comprend quelque suli arvagasuarunnaqłutik kinguningagut, kisiani piqujaliuqtausimaliqłuni 20 personnes, s’est réuni à de nombreuses reprises pendant plusieurs 1979 arraagungani. Arvagasuarniq pijunnautiqaliqłutik amma Inuvialuit 1991- semaines, au cours desquelles ils ont aussi suivi un cours obligatoire sur mi atulilauqtut pijariaqaliramijjuk aaqqiktausimaliqtuq. la sécurité. Ils ont demandé les connaissances des anciens qui leur ont Taissumani Nunavut angiqatigiigut atiliuqtausimalausimangmat 1993- expliqué comment se pratiquait la pêche à la baleine par le passé. ngutillugu, inuit iliqqusinga utiqtitaulluni, sivulliqpaaq Naujatni arvalauqsi- Cette expérience communautaire partagée a fait revivre une majut 1996-ngutillugu. Ullumiuliqtuq unuqsigiaqtut pingasunik arvagunnaq - pratique culturelle ancienne. En 1951, la pêche à la baleine boréale a été sillutik atuni pingasut aviktuqsimajut Nunavummi. Nunavik atausiraarun- interrompue au Canada en raison de la chasse excessive et effrénée au naqtitaujut arraagumi amma Kalaałłiit nunangani atusuungujut nunarjuarmi 19e siècle par les baleiniers commerciaux. Les Inuits ont poursuivi la avagasungnirmut timiujut aaqqiksimajangannik marruraarunnarlutik arraa - chasse de subsistance par la suite, dans une certaine mesure, mais des gumi. Nunavummi unuqsigiaqtaulaaliqtut arvaktaujunnaqtut qaujisaqtinut restrictions ont été imposées en 1979. Il fallait obtenir un permis de katittittarvingnik nutaat aturlugit, Glenn Williams, uumajulirinirmut atuagali- chasse à la baleine boréale; dans le cadre de ce protocole, les Inuvialuits urnirmut qaujimajitarijaujuq taakkunani Nunavut Tunngavik timinganut. ont pêché une baleine boréale en 1991. Unuqsigiaqtaugutik 90-ngulirajaqtut arvaktaujunnaqtut arraagumi. Lorsque l’Accord sur les revendications territoriales du Nunavut a Atausiq. Iqalungni arvaktaujuq sivulliqpaangulauqtuq ukiunik 100-nik. été signé en 1993, la tradition inuite a été renouvelée, la première Inutuqanut iqqaumajaulualaungittuq. Kisiani qaujimajauninga kajusisimajuq récolte de baleines boréales ayant eu lieu à Repulse Bay en 1996. De nos nunalinginni Barrow. Makkuktuq Tommy Nageak. Ammalu Nunavummi saq - jours, on récolte trois baleines boréales par année, une pour chaque qik kannilirmijuq angunasuarunnaqtunut suurlu Solomon Awa. région du Nunavut. Le Nunavik peut en récolter une et le Groenland Tamarmik kapitaigijausimajuuk, Nageak amma Awa tunngasuktittijuuk deux, conformément à un quota de la Commission internationale de la piviqaqtitaugutik uqallagiaqtuqtitaulutik qaujimaliqtamingnik ammalu tukisi - chasse à la baleine. D’après Glenn Williams, conseiller en politique des simaliqtamingnik. w espèces sauvages auprès de la Nunavut Tunngavik Incorporated, on s’attend à ce que la récolte totale permise pour le Nunavut augmente en fonction de nouvelles données scientifiques. Le nombre de prises de baleine boréale pourrait augmenter jusqu’à 90 par année. La chasse qui s’est déroulée à Iqaluit a été la première de la collectivité depuis quelque 100 ans. Même la plupart des aînés ne s’en souviennent pas; cependant, le souvenir demeure dans les collectivités comme Barrow, chez des jeunes gens comme Tommy Nageak. Il se renouvelle aussi chez des chasseurs du Nunavut comme Solomon Awa. Les deux capitaines — Tommy et Solomon — sont heureux de partager leurs connaissances et leurs compétences. w UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 27 si4√5 | UNIKKAAT wkgcE/3i4 ˆM5yxE5

ᓄᓇᕕᖕᒥ ᑲᒪᑎᓂᖅ: ᐃᓄᐃᑦ ᐱᖅᑯᓯᑐᖃᖏᓐᓂᒃ ᑕᑯᒋᐊᒃᑲᓐᓂᕐᓂᖅ LISTEN TO YOUR ELDERS Nunavik conference: a window into Inuit traditional practices

si4√6†4 ÷iy ACw x7ml u5h ?w5 by / unikkaaqtuq / par Janice Grey, Mitchell White

or more than 30 years, The Nunavik Inuit Elders Conference ᐅᑭᐅᑦ ᖄᖏᖅᓯᒪᓕᖅᑐᓂᒃ, ᓄᓇᕕᖕᒥᐅᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᐃᓄᑐᖃᐃᑦ ᑲᑎᒪᓂᖓᑦ has been providing a platform for gathering and discussing ᑲᑎᑎᑦᓯᔪᖕᓇᖅᑎᑦᓯᓯᒪᓕᖅᑐᖅ ᐅᖃᖃᑎᒌᒍᖕᓇᖅᑎᑦᓯᓪᓗᓂᓗ ᐱᒻᒪᕆᐅᔪᑦ F important topics affecting elders and all Inuit in Northern Quebec. ᒥᒃᓵᓄᑦ ᐊᒃᑐᐃᓂᖃᖅᓯᒪᔪᓂᒃ ᐃᓄᑐᖃᕐᓂᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᐃᓄᓕᒫᓂᒃ ᓄᓇᕕᖕᒥ. This year’s conference in Inukjuak was no exception, with elders ᑕᒡᕙᓂ ᐅᑭᐅᒥ ᑲᑎᒪᓂᐅᓚᐅᖅᑐᖅ ᐃᓄᔾᔪᐊᕐᒥ ᑕᐃᒪᐃᓕᐅᖅᑎᑦᓯᓚᐅᕐᒥᔪᖅ, ᐃᓄᑐᖃᐃᑦ 30 touching on important issues such as traditional childrearing. The ᐅᖃᐅᓯᖃᖅᖢᑎᒃ ᐱᒻᒪᕆᐅᔪᓂᒃ ᓲᕐᓗ ᓄᑕᕋᕐᓂᒃ ᐱᕈᖅᓴᐃᓂᐅᕙᒃᑐᑐᖃᕐᓂᒃ. ᑲᑎᒪᔭᖅᑐᖅᓯ - delegates noted the dramatic differences in how Inuit children are raised ᒪᔪᑦ ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᑦ ᐅᓪᓗᒥᐅᓕᖅᑐᖅ ᐃᓄᐃᑦ ᓄᑕᕋᕐᓂᒃ ᐱᕈᖅᓴᕐᓂᕆᕙᒃᑕᖏᑦ ᐊᔾᔨᐅ ᖏᒻ- today, often with primary responsibility falling to daycares, schools ᒪᕆᓕᕐᒪᑕ, ᐸᐃᕆᕝᕖᑦ, ᐃᓕᓐᓂᐊᕐᕖᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᐊᖓᔪᖅᑳᙳᐊᖑᑲᐃᓐᓇᖅᐸᒃᑐᑦ ᑲᒪᒋᔭᖃᕐ - and foster care. ᓂᖅᓴᐅᔫᔭᓕᖅᖢᑎᒃ. ᐃᓄᑐᖃᐃᑦ ᐅᖃᓚᐅᕐᒥᔪᑦ ᑕᐃᒪᓐᓇᐃᓕᖅᑎᓪᓗᒋᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᐱᖅᑯᓯ -

28 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 si4√5 | UNIKKAAT Inutuqarijarnik Naalatsiarit Nunavingmi katimaniq: Inuit piqqusituqanginnik takugiakkannirniq PRÊTEZ L’OREILLE AUX AÎNÉS Conférence du Nunavik : un aperçu des pratiques traditionnelles inuites

ukiut qaangiqsimaliqtunik, nunavinngmiut Inuit Inutu - epuis plus de 30 ans, la Conférence des aînés inuits du Nunavik 30qait Katimaningat katititsijungnaqtitsisimaliqtut uqaqa ti - Dpermet aux aînés et à tous les Inuits du Nord québécois de se giigungnaqtitsillunilu pimmariujut miksaanutaktuini qaq- réunir et de discuter d’importants sujets qui les touchent. La simajunik inutuqarnik ammalu inulimaanik nunavingmi. Tagvani uki- conférence de cette année à Inukjuak n’a pas fait exception : les aînés y umi katimaniulauqtuq inukjuarmitaimailiuqtitsilaurmijut uqalauqtut ont abordé des sujets comme l’éducation traditionnelle des enfants. ullumiuliqtuq inuit nutararnik piruqsarniuvaktutuqarnik. Katima jaq - Les délégués ont remarqué d’énormes différences dans la façon dont tuqsimajut uqalauqtut ullumiuliqtuq inuit nutararnik piruqsainiriqat- les enfants inuits sont élevés de nos jours, la responsabilité principale taqtangitajjiungimmarilirmata, pairivviit, ilinniarviit ammalu angajuq- retombant sur les garderies, les écoles et les foyers nourriciers. © ROBERT FRECHETTE/AVATAQ CULTURAL INSTITUTE CULTURAL © ROBERT FRECHETTE/AVATAQ UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 29 si4√5 | UNIKKAAT

ᕉᑕ ᓵᓚ ᐊᕙᑕᖅᑯᓐᓄᑦ ᐊᖏᔪᖅᑳᖅ ᓵᕐᓕ ᐊᕐᖓᒃ ᔭᐃᐱᑎ ᓄᖖᒐᖅ Rhoda Sala Avataq President Charlie Arngak Zebeedee Nungak Avataq-kunnut Angijuqqaaq Charlie Arngak Le président d’Avataq Charlie Arngak

ᑐᖃᖏᓐᓂᒃ ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑎᑦᓯᖏᔾᔪᑕᐅᓕᕐᒪᑕ, ᑕᒪᐃᓐᓂᒃ ᐃᓄᒃᑐᑦ ᐅᖃᔪᓴᓂᕐᒥᒃ ᐊᒻᒪᓗ Elders discussed how these new methods slow down and can ᓄᑕᕋᑦ ᐃᓚᒋᔭᖏᓐᓂᒃ ᑐᖅᖢᕋᐅᓯᕆᔭᕆᐊᖃᖅᑕᖏᓐᓂᒃ. prevent the transmission of traditional knowledge, both in terms of ᐃᓱᒫᓗᒍᑕᐅᓚᐅᕐᒥᔪᖅ ᓄᑕᕋᐃᑦ ᐱᕈᖅᓴᖃᑦᑕᓕᖅᑎᓪᓗᒋᑦ ᐊᖏᕐᕋᖏᓐᓃᓗᐊᙱ ᓂᖅ - maintaining language and communicating the genealogical relation- ᓴ ᐅᓪᓗᑎᒃ ᐃᓕᓐᓂᐊᕈᑎᖃᙱᓂᖅᓴᐅᓕᕐᒪᑕ ᐃᓚᒋᔭᖏᓪᓗ ᓇᔪᖅᑎᒌᒃᖢᑎᒃ. ships children have in the region and the kinship terms used to relate “ᖃᓪᓗᓈᑦ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᕐᒨᖅᖢᑎᒃ ᓄᑕᕋᑦᑎᓐᓂᒃ ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑎᑦᓯᖃᑦᑕᕐᒪᑕ ᐃᓕᖅ - to people in the family and community. ᑯᓯᕆᔭᖏᓐᓂᒃ, ᑕᒪᓐᓇ ᐃᓅᑉ ᐱᖅᑯᓯᕆᙱᑦᑕᖓ,” ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᖅ ᓘᑲᓯ ᑲᓈᕐᔪᐊᖅ ᐅᖃᐅ - Concerns were also raised over how the institutionalization of ᓯᖃᖅᖢᓂ ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑎᑦᓯᔨᐅᔪᓂᒃ ᐃᓄᐃᑦ ᓄᓇᓕᖏᓐᓂ ᐃᓕᓐᓂᐊᕐᕕᖏᓐᓂ. childrearing has eliminated quality time children would have spent with ᐊᓯᖏᓪᓗ ᐃᓄᑐᖃᐃᑦ ᐅᒃᐱᕈᓱᑦᓯᐊᖅᑐᑦ ᓇᓕᖅᑲᑎᒌᖕᓂᖃᑦᓯᐊᕆᐊᖃᕐᒪᑦ ᓄᑕᕋᐃᑦ extended relatives where they would learn naturally by observation. ᐃᓕᑦᓯᒍᖕᓇᕐᓂᐊᕐᓗᑎᒃ ᓄᑖᓂᒃ ᑮᓇᐅᔭᓕᐅᖃᑕᐅᔪᖕᓇᕐᓗᑎᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᐊᑕᐅᑦᓯᒃᑯᑦ ᐃᓄᐃᑦ “The Qallunaat are coming up and teaching our children their ᐱᖅᑯᓯᑐᖃᖏᓐᓂᒃ ᐃᓕᑉᐸᓪᓕᐊᖃᑕᐅᓗᑎᒃ ᐃᓅᓂᖏᑦ ᓴᙱᓂᖃᑦᓯᐊᖅᑎᓪᓗᒋᑦ. culture, and that is not the Inuit way,” said Lukasi Kanarjuaq in reference ᐃᓚᒌᑦ ᑐᖅᖢᕋᐅᓯᖃᑎᒌᖏᓐᓂᒃ ᐊᑐᙱᓂᖅᓴᐅᖏᓐᓇᖅᐸᓪᓕᐊᓂᐅᔪᖅ ᐃᓱᒫᓘᑎᒋᔭ - to the teachers who work in Inuit schools. ᐅ ᓗᐊᒻᒪᕆᓚᐅᖅᑐᖅ ᐃᓚᖏᓐᓄᑦ ᑲᑎᒪᔭᖅᑐᖅᑐᓄᑦ. She and other elders believe a balance must be found that would ᓕᐊ ᑲᓪᓗᒃ ᑲᖏᖅᓱᒥᐅᑕᖅ ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᖅ allow children to learn in the new system and participate in the new ᓄᑕᕋᐅᑎᓪᓗᒍ ᖃᐅᔨᒪᔭᖃᓚᐅᙱᒻᒪᑦ ᐊᑎᒻ - economy while still learning traditional skills and maintaining their ᒪᕆᖏᑎᒍᑦ, ᑭᓯᐊᓂᓗ ᖃᓄᖅ ᐃᓚᒋᓂ - identity as Inuit. ᕆᔭᖏᑎᒍᑦ ᑐᖅᖢᕋᐅᓯᒃᑯᑦ. ᐅᓪᓗᒥᐅ - The erosion of the use of traditional kinship terms was especially ᓕᖅᑐᖅ ᑕᐃᒪᑦᓱᒥᙵᑦ ᐊᑐᓗᐊᙱ ᓂᖅ - worrisome to the delegates. ᓴᐅᕙᓪᓕᐊᓕᕐᒪᑕ ᐊᖓᔪᖅᑳᖑᓕᓵᖅᑐᑦ Leah Kudluk of Kangirsuk said that when she was a child, she didn’t ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑎᑦᓯᔾᔫᒥᕙᒃᑲᓗᐊᖅᖢᑎᒃ know anyone by his or her real name, but rather by the relationship (kinship name) they had to her. Today, this practice has all but

ᐃᓕᓴᐱ ᐃᓄᒃᐸᒃ ᖁᓪᓕᕐᒥᒃ ᐃᑭᑦᑎᑎᓪᓗᒍ. disappeared and young parents often arbitrarily teach their children Elisapi Inukpuk lighting the qulliq. kinship terms that do not correlate with the actual relationship the Elisapi Inukpuk qullirnmik ikittitillugu. child may have for a certain person. Elders said they often take it upon Elisapi Inukpuk themselves to correct parents when they notice this behavior. allume le qulliq. The development of kinship charts by the Genealogy Program at Avataq Cultural Institute was welcomed by the elders, especially because the charts are specified for male, female, Ungava, Hudson Strait and Hudson Bay dialects. The charts are available to the public at Avataq’s office in Montreal and online at www.avataq.qc.ca. Much of the discussions on childrearing also had to do with respect and discipline, Inuit values the elders believe are losing their place in modern society. They said abusive consumption of alcohol and drugs renders parents unable to gain the respect of their children and discipline them.

© ROBERT FRECHETTE/AVATAQ CULTURAL INSTITUTE (8) 30 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 si4√5 | UNIKKAAT

ᑖᒥ ᕖᑖᓗᒃᑐᖅ, ᐊᕙᑕᒃᑯᓐᓄᑦ ᐃᑦᓴᕐᓂᑕᓕᕆᔨ ᐊᒻᒪᓗ ᕉᑕ ᑯᑭᐊᐱᒃ, ᐊᓪᓚᕝᕕᒻᒥ ᒥᓂ ᐃᑎᑦᓗᐃ ᑲᖏᖕᓱᔾᔪᐊᖅᒥᐅᑕᖅ, ᐊᕙᑕᒃᑯᑦ ᑲᑎᒪᔨᖏᓄᑦ ᐃᓚᒋᔭᐅᔪᖅ. ᐊᕙᑕᒃᑯᓐᓄᑦ ᑲᑎᒪᔨᒋᔭᐅᔪᑦ: ᒥᓂ ᐃᑎᑦᓗᐃ, ᔩᓂ ᓄᖖᒐᖅ, ᔫᓯᐱ ᐸᑦᓚᔮᑦ. ᐃᓱᒪᑕᕆᔭᐅᔪᖅ ᐊᕙᑕᒃᑯᓐᓄᑦ. Minnie Etidloie of Kangiqsujuaq, an Avataq Board Avataq Board Members: Minnie Etidloie, Tommy Weetaluktuk, Avataq archeologist and Rhoda Kokiapik, Member. Jeannie Nungak, Jusipi Padlayat. executive director of Avataq. Minnie Etidloie Kangiqsujuaq-miutaq, Avataq-kut Avataq-kunnut Katimajigijaujut: Minnie Etidloie, Tommy Weetaluktuk, Avataq-kunnut Itsarnitaliriji ammalu Rhoda Katimajinginut Ilagijaujuq. Jeannie Nungak, Jusipi Padlayat. Kokiapik, Allavvimmi Isumatarijaujuq Avataq-kunnut. Minnie Etidloie, de Kangiqsujuaq, membre du Membres du conseil d’administration d’Avataq : Tommy Weetaluktuk, archéologue d’Avataq, et Rhoda Kokiapik, conseil d’administration d’Avataq. Minnie Etidloie, Jeannie Nungak et Jusipi Padlayat. directrice administrative d’Avataq. qaannguangukainnaqpaktut kamagijaqarniqsaujuujaaliq&utik. Inu tu - Les aînés ont discuté de l’effet de ralentissement de ces nouvelles qait uqalaurmijut taimannauliqtillugit inuit piqqusituqanginnik ilinniaq - méthodes sur le savoir traditionnel, qui peuvent même nuire à sa titsingijjutaulirmata, tamainnik inuktut uqajuksanirmik ammalu nutarat transmission, tant en matière de maintien de la langue que par rapport ilagijanginnik tuq&urausirijariaqaqtanginnik. à la communication des relations généalogiques des enfants dans la Isumaalugutaulaurmijuq nutarait piruqsaqattaliqtillugit angirra - région et des termes désignant les liens de parenté au sein de la famille nginniiluannginniqsaullutik ilinniarutiqanginniqsaulirmata ilagija - et de la communauté. ngil lu najuqtigiik&utik. L’institutionnalisation de l’éducation des “Qallunaat ukiuqtaqturmuuq&utik nutarattinnik ilinniaqtisi qa - enfants est également une préoccupation du tarmata iliqqusirijanginnik, tamanna inuup piqqusirinngitanga,” uqa - fait qu’elle a éliminé le temps de qualité que lauqtuq Lukasi Kanarjuaq uqausiqaq&uni ilinniaqtitsijiujunik Inuit les enfants auraient pu passer avec la famille nunalinginni ilinniarvinginni. élargie où ils auraient appris naturellement Asingillu inutuqai ukpirusutsiaqtut naliqqatigiingniqatsiariaqarmat par observation. nutarait ilitsigunnarniarlutik nutaanik kiinaujaliuqataujunnarlutik ammalu atautsikkut inuit piqqusituqanginnik ilippalliaqataulutik inuu - ningit sannginiqatsiaqtillugit. Ilagiit tuq&urausiqatigiinginnik atunnginniqsaunginnaqpallia - ᐃᓕᓴᐱ ᑐᒃᑭᐊᐱᒃ ᑰᔾᔪᐊᖅᒥᐅᑕᖅ. niujuq isumaaluutigijauluammarilauqtuq ilanginnut katimajaqtuqtunut. Elisapie Tukkiapik of Kuujjuaq. Elisapie Tukkiapik Kuujjuaq-miutaq. Leah kalluk Kangiqsurmiutaq uqalauqtuq nutarautilluni qaujima - Elisapie Tukkiapik, de Kuujjuaq. ja qalaunngimat atimmaringittugut, kisianilu qanuq ilagiingnirijangi tigut tuq&urausikkut. Ullumiuliqtuq tamassuminga atuluanginniq sau lir mata angajuqqaanngulisaaqtut ilinniaqtitsijjuumivakkaluaq&utik nutara ngin - nik qanuq ilaammarikkaluarmangaataa. Inutuqait uqa lauq tut nangminiq ilinniaqtitsinasuliqpangmata tammaqtunik tusaaliraa ngamik. Ilagiingniujunik tuq&urausiujunik titirarniulauqtuq avataq piusi- tuqalirijikkunnut akaugijammariulauqtuq inutuqarnut, iluaqtumik titi raqtausimajut turaangatsiarmata angutinut, arnanut, ammalu uqau - singita ungavamiut, nuvuamiut ammalu tasiujarjuarmiut. Titiraq si ma jut atuinnaujut avatakkut allavvingani mannauriami ammalu qaritau- jakkut www.avataq.gc.ca. Nutararnik piruqsainiup miksaanut uqausiulualaurmijuq upigu- sutsiarniq ammalu iniqtiritsiaqattarniq, inuituqait inuusirmut ukpiri- jangit ullumiuliqtuq ujjirijaunnginniqsaujuujalirningit. Uqalauqtut imia- lungmik aangajaarnaqtuniglu atutsianngitillugit angajuqqaat ukpiri- jaunginniqsaulirmata nutaranginnut iniqtiritsiarunnaliq&utiglu. UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 31 si4√5 | UNIKKAAT

ᑳᑎ ᑐᒃᑭᐊᐱᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᐸᐅᔪᖏ ᓄᑕᕌᓗᒃ. ᔫᓯᐱ ᐸᑦᓚᔮᑦ ᓇᓗᓇᐃᖅᓯᒋᐊᕈᑎᒥᓂᒃ ᐅᖃᓪᓚᒃᑐᖅ ᔮᓂᔅ ᒍᕇ ᐊᕙᑕᒃᑯᓐᓄᑦ (ᕿᑎᐊᓂ) ᐃᖅᑲᓇᐃᔭᖅᑎᐅᔪᖅ ᐃᓚᒋᓪᓗᓂᐅᒃ ᓖᕕ ᐊᕐᓇᐃᑦᑐᖅ Kathy Tukkiapik and Paujungi Nutaraaluk. ᓂᕈᐊᖅᑕᐅᓯᒪᓕᕋᒥ ᐊᕙᑕᒃᑯᑦ ᑲᑎᒪᔨᖏᓄᑦ. ᐊᒻᒪᓗ ᓯᓕᒪ ᐃᒪᑦᓚᒃ. Kathy Tukkiapik ammalu Paujungi Nutaraaluk. Jusipi Padlayat taking oath after his election Janice Grey of Avataq (centre) with Livi Arnaituk and Selima Emudluk. Kathy Tukkiapik et Paujungi Nutaraaluk. to the Avataq board. Janice Grey Avataq-kunnut (qitiani) iqqanaijaqtiujuq ilagilluniuk Jusipi Padlayat nalunaiqsigiarutiminik uqallaktuq Livi Arnaituk ammalu Selima Emudluk. niruaqtausimalirami Avataq-kut Katimajinginut. Janice Grey d’Avataq (au centre) avec Livi Arnaituk Jusipi Padlayat prête serment après son élection et Selima Emudluk. au conseil d’administration d’Avataq.

ᓄᑕᕋᖏᓐᓂᒃ ᖃᓄᖅ ᑐᖅᖢᕋᐃᔭᕆᐊᖃᕐᒪᖔᑕ ᑭᓯᐊᓂᓕ ᑕᒻᒪᖅᓯᒪᖃᑦᑕᖅᖢᑎᒃ ᖃᓄᖅ Discussions also included how children are constantly consuming ᐃᓛᒻᒪᕆᒃᑲᓗᐊᕐᒪᖔᑕ. ᐃᓄᑐᖃᐃᑦ ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᖅ ᓇᖕᒥᓂᖅ ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑎᑦᓯᓇᓱᓕᖅᐸᖕ - an outside culture incompatible with the Inuit way of life through media ᒪᑕ ᑕᒻᒪᖅᑐᓂᒃ ᑐᓴᓕᕌᖓᒥᒃ. such as television and the internet. The elders believe the glorification ᐃᓚᒌᖕᓂᐅᔪᓂᒃ ᑐᖅᖢᕋᐅᓯᐅᔪᓂᒃ ᑎᑎᕋᕐᓂᐅᓚᐅᖅᑐᖅ ᐊᕙᑕᖅ ᐱᐅᓯᑐᖃᓕᕆᔨᒃ - of western culture is doing serious harm to the transmission of Inuit ᑯᓐᓄᑦ ᐊᑲᐅᒋᔭᐅᒻᒪᕆᓚᐅᖅᑐᖅ ᐃᓄᑐᖃᕐᓄᑦ, ᐱᓗᐊᖅᑐᒥᒃ ᑎᑎᕋᖅᑕᐅᓯᒪᔪᑦ ᑐᕌᖓᑦᓯ - culture and language. ᐊᕐᒪᑕ ᐊᖑᑎᓄᑦ, ᐊᕐᓇᓄᑦ, ᐊᒻᒪᓗ ᐅᖃᐅᓯᖏᑦᑕ ᐅᖓᕙᒥᐅᑦ, ᓄᕗᒥᐅᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᑕᓯᐅᔭᕐᔪ - In an effort to combat this and refocus attention to Inuktitut Language ᐊᕐᒥᐅᑦ. ᑎᑎᕋᖅᑕᐅᓯᒪᔪᑦ ᐊᑐᐃᓐᓇᐅᔪᑦ ᐊᕙᑕᒃᑯᑦ ᐊᓪᓚᕝᕕᖓᓂ ᒪᓐᑐᔨᐊᒥ ᐊᒻᒪᓗ ᖃᕆᑕ- activities, Avataq has developed programs like the Nunavik Theatre ᐅᔭᒃᑯᑦ www.avataq.qc.ca. Company. The delegates were able to witness the results of the initiative ᓄᑕᕋᕐᓂᒃ ᐱᕈᖅᓴᐃᓂᐅᑉ ᒥᒃᓵᓄᑦ ᐅᖃᐅᓯᐅᓗᐊᓚᐅᕐᒥᔪᖅ ᐅᐱᒍᓱᑦᓯᐊᕐᓂᖅ ᐊᒻᒪᓗ when the legend of Kautjajuk was brought to life on stage by a group of ᐃᓂᖅᑎᕆᑦᓯᐊᖃᑦᑕᕐᓂᖅ, ᐃᓄᑐᖃᐃᑦ ᐃᓅᓯᕐᒧᑦ ᐅᒃᐱᕆᔭᖏᑦ ᐅᓪᓗᒥᐅᓕᖅᑐᖅ ᐅᔾᔨ- talented and confident young Inuit actors. The show was an immense ᕆᔭᐅᙱᓂᖅᓴᐅᔫᔭᓕᕐᓂᖏᑦ. ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᑦ ᐃᒥᐊᓗᖕᒥᒃ ᐋᖓᔮᕐᓇᖅᑐᓂᒡᓗ ᐊᑐᑦᓯᐊᖏ - success. ᑎᓪᓗᒋᑦ ᐊᖓᔪᖅᑳᑦ ᐅᐱᒋᔭᐅᙱᓂᖅᓴᐅᓕᖅᐸᖕᒪᑕ ᓄᑕᕋᖏᓐᓄᑦ ᐃᓂᖅᑎᕆᑦᓯᐊᕈᖕᓇ - The biennial conference is also used as an opportunity to provide ᐃᓕᖅᖢᑎᒡᓗ. guidelines and direction for the operation of Avataq, the organization ᐅᖃᐅᓯᖃᓚᐅᕐᒥᔪᑦ ᓄᑕᕋᐃᑦ ᑕᕐᕆᔭᐅᑎᒃᑯᓪᓘᓐᓃᑦ ᐃᓕᑦᓯᕙᓪᓕᐊᖏᓐᓇᓕᕐᒪᑕ ᐃᓄᐃᑦ responsible for organizing the event since the first one in 1981. The initial ᐊᓯᖏᑦᑕ ᐃᓕᖅᑯᓯᕆᔭᖏᓐᓂᒃ ᐃᓄᐃᑦ ᐱᖅᑯᓯᕆᔭᖏᓐᓂᒃ ᐊᔾᔨᐅᖏᒻᒪᕆᒃᖢᑎᒃ. ᐃᓄᑐ - conference in Kangirsuk saw the development of the mandate for Avataq, ᖃᐃᑦ ᐅᒃᐱᕈᓱᒃᑐᑦ ᖃᓪᓗᓈᑦ ᐃᓕᖅᑯᓯᖏᑦ ᐱᐅᓂᖅᓴᐅᔫᔮᖅᑎᑕᐅᓯᒪᖕᒪᑕ ᑐᓗᕈᑕᐅᓯᒪᒻᒪ - which is to promote and protect Inuit art, culture, and language in Nunavik. ᕆᓕᖅᓗᓂᓗ ᐃᓄᐃᑦ ᐃᓕᖅᑯᓯᖏᓐᓂᒃ ᐅᖃᐅᓯᖏᓐᓂᒡᓗ ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑎᑦᓯᓂᕐᒥᒃ. The conference is valuable for Avataq, as well as the people of Nunavik ᑕᒪᒃᑯᓂᖓ ᓄᖅᑲᖅᑎᒃᓯᒐᓱᒍᒪᓪᓗᑎᒃ ᑐᕌᒐᖃᖅᑎᑦᓯᓂᖅᓴᐅᒍᒪᓕᖅᖢᑎᒃ ᐃᓄᒃᑐᑦ because there are very few other opportunities for Inuit elders to connect ᐅᖃᐅᓯᓕᕆᓂᕐᒥᒃ, ᐊᕙᑕᒃᑯᑦ ᐋᖅᑭᒃᓱᐃᓯᒪᓕᖅᑐᑦ ᐊᐅᓚᒐᒃᓴᓂᒃ ᓲᕐᓗ ᓄᓇᕕᒃ ᐱᙳᐊᖅᑏᑦ. and share their experiences in an organized and documented forum. ᑲᑎᒪᔭᖅᑐᖃᑕᐅᓯᒪᔪᑦ ᑐᑯᕋᓐᓈᖅᑎᑕᐅᓚᐅᖅᑐᑦ ᑖᒃᑯᐊ ᐋᖅᑭᒃᓱᓚᐅᖅᑕᖏᓐᓂᒃ ᐱᙳᐊᖅ- The archives for this year’s conference, and all other conferences ᑎᓪᓗᒋᑦ ᑲᐅᔾᔭᔪᖕᒥᒃ ᐃᓄᐃᑦ ᒪᒃᑯᒃᑐᓄᑦ. ᐊᑲᐅᒋᔭᐅᒻᒪᕆᓚᐅᖅᑐᖅ. before and after, are priceless treasures that Nunavimmiut can readily w ᐅᑭᐅᒃ ᒪᕐᕉᒃ ᖄᖏᕌᖓᑎᒃ ᑲᑎᒪᓂᐅᕙᒃᑐᖅ ᐱᕕᒃᓴᖃᕐᕕᐅᕙᖕᒥᔪᖅ ᑐᑭᒧᐊᒃᑎᑦᓯ ᓕᖅ - access. ᖢᑎᒃ ᐊᕙᑕᒃᑯᑦ ᑲᒪᒋᔭᒃᓴᖏᓐᓂᒃ, ᑖᒃᑯᐊ ᐊᕙᑕᒃᑯᑦ ᑕᒪᑦᓱᒥᖓ ᑲᑎᒪᓂᐅᔪᕐᒥᒃ ᐋᖅᑭᒃᓱ - ᐃᔨᐅᕙᒃᑐᑦ ᑕᐃᒪᙵᓂᑦ ᐱᒋᐊᓕᓵᓚᐅᖅᑎᓪᓗᒍ ᑲᑎᒪᓂᕐᒥᒃ 1981-ᒥ. ᓯᕗᓪᓕᖅᐹᖅ ᑲᑎᒪᓂᐅᓯᒪᔪᖅ ᑲᖏᖅᓱᒥ ᐋᖅᑭᒃᓱᐃᕝᕕᐅᓚᐅᖅᓯᒪᔪᖅ ᐊᕙᑕᒃᑯᑦ ᐱᓕᕆᐊᕆᔭᕆᐊᖃᖅ- ᑕᖏᓐᓂᒃ, ᐱᕚᓪᓕᖅᑎᑦᓯᒐᓱᖕᓂᕐᒥᒃ ᓴᐳᒻᒥᓂᕐᒥᒡᓗ ᐃᓄᐃᑦ ᓴᓇᒐᖏᓐᓂᒃ, ᐃᓕᖅᑯᓯᖏᓐᓂᒃ, ᐅᖃᐅᓯᖏᓐᓂᒡᓗ ᓄᓇᕕᖕᒥ. ᑲᑎᒪᓂᐅᔪᖅ ᐱᒻᒪᕆᐊᓘᔪᖅ ᐊᕙᑕᒃᑯᓐᓄᑦ, ᐊᒻᒪᓗ ᓄᓇᕕᖕᒥᐅᓄᑦ ᓲᖃᐃᒻᒪ ᐅᓄᓗ - ᐊᙱᒻᒪᑕ ᐃᓄᑐᖃᐃᑦ ᑲᑎᕝᕕᒃᓴᕆᔪᖕᓇᖅᑕᖏᓐᓂᒃ ᐅᖃᖃᑎᒌᕝᕕᒃᓴᖏᓐᓂᒡᓗ ᐊᑐᖅᓯᒪ - ᔭᖏᓐᓂᒃ ᑎᑎᕋᖅᑕᐅᑦᓯᐊᕈᖕᓇᕐᓗᑎᒃ. ᑕᒡᕙᓂ ᐅᑭᐅᖑᔪᒥ ᑲᑎᒪᓂᐅᔪᕐᒥ ᑎᑎᕋᖅᑕᐅᓯᒪᔪᑦ ᓂᐱᓕᐅᖅᑕᐅᓯᒪᔪᓪᓗ, ᐊᒻᒪᓗ ᐊᓯᖏᑦ ᑲᑎᒪᓂᐅᓚᐅᖅᓯᒪᔪᑦ ᑲᑎᒪᓂᐅᓛᖅᑐᓪᓗ, ᐱᒻᒪᕆᐊᓘᔪᑦ ᓄᓇᕕᖕᒥᐅᑦ ᐊᑐᕈᖕ- w ᓇᑦᓯᐊᖅᖢᓂᒋᑦ. © ROBERT FRECHETTE/AVATAQ CULTURAL INSTITUTE CULTURAL (5) © ROBERT FRECHETTE/AVATAQ 32 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 si4√5 | UNIKKAAT

Uqausiqaluarmijut nutarait tarrijautikkulluunniit ilitsivaliangin- « Les Qallunaats (les “Blancs”) viennent enseigner leur culture à nalirmata Inuit asingita iliqqusirijanginnik Inuit piqqusirijanginnik nos enfants, et ce n’est pas le mode de vie des Inuits » [traduction], a ajjiungimmarik&utik. Inutuqait ukpirusuktut qallunaat iliqqusingit affirmé Lukasi Kanarjuaq par rapport aux enseignants qui travaillent piuniqsaujuujaaqtitausimangmata tulurutausimamariliq&unilu Inuit dans les écoles inuites. Madame Kanarjuaq et d’autres aînés sont d’avis iliqqusinginnik uqausinginniglu ilinniaqtitsinirmik. qu’il faut trouver un équilibre entre l’apprentissage du nouveau système Tamakkuninga nuqaqtiksigasugumallutik turaagaqaqtitsiniq- pour que les enfants puissent participer à la nouvelle économie, à saugumaliq&utik inuktut uqausilirinirmik, Avataqkut aaqqiksuisima - l’acquisition des compétences traditionnelles et au maintien de leur liqtut aulagaksanik suurlu Nunavik pinnguaqtiit. Katimajaqtu qat taq si - identité inuite. majut takurannaaqtitaulauqtut taakkua aaqiksulauqtanginnik pinnguaq- L’érosion de l’utilisation des termes désignant les liens de parenté tillugit kaugjagjungmik Inuit makkuktunut. Akaugijammarilauqtuq. est particulièrement inquiétante pour les délégués. Leah Kudluk de Ukiuk marruuk qaangiraatik katimaniuvaktuq piviksaqarviuvang- Kangirsuk a raconté que lorsqu’elle était enfant, elle ne connaissait pas mijuq tukimuaktitsiliq&utik Avataqkut kamagijaksanginnik, taakkua les personnes par leur vrai nom, mais par leur lien de parenté avec elle. Avataqkut tamatsuminga katimanirjuarmik aaqiksuijiuvaktut taiman- De nos jours, cette pratique a presque disparu et les jeunes parents ngani pigialisaalauqtillugu katimanirmik 1981-mi. sivulliqpaaq kati- enseignent souvent à leurs enfants des vocables de parenté qui n’ont pas maniusimajuq Kangiqsurmi aaqiksuiviulauqsimajuq Avataqkut piliri- de rapport avec la relation réelle de l’enfant avec une certaine personne. arijariaqaqtanginnik, pivaaliqtitsigasungnirmik sapumminirmiglu Les aînés ont indiqué qu’ils corrigent eux-mêmes les parents quand ils Inuit sanaganginnik, iliqqusinginnik, uqausinginniglu Nunavikmiut. observent ce comportement. L’élaboration de tableaux de liens de parenté préparés par le pro- gramme de généalogie de l’Institut culturel Avataq a été bien accueillie par les aînés, surtout du fait que les tableaux donnent des précisions sur le masculin, le féminin, et les dialectes de l’Ungava, du détroit d’Hudson et de la baie d’Hudson. Le public peut avoir accès aux tableaux au bureau de l’Institut à Montréal et en ligne à www.avataq.qc.ca. Une grande partie des discussions sur l’éducation des enfants a porté sur le respect et la discipline, valeurs inuites qui, d’après les aînés, sont en train de disparaître dans la société moderne. Ils disent que la consommation abusive d’alcool et de drogues rend les parents incapables d'obtenir le respect de leurs enfants et de les discipliner. Des discussions ont aussi porté sur le fait que les enfants consomment constamment, par la télévision et Internet, une culture externe incom- patible avec le mode de vie des Inuits. Les aînés sont d’avis que la glorification de la culture occidentale nuit sérieusement à la transmission de la culture et de la langue des Inuits. En vue de combattre cette situation et de recentrer l’attention sur ᐃᓄᒃᔪᐊᕐᒥ ᐱᖖᒍᐊᕐᕕᒻᒥ ᑲᑎᒪᕕᒃ. General view of the assembly room in the Inukjuak Recreation Centre. les activités liées à l’inuktitut, Avataq a mis sur pied des programmes Inukjuak-mi Pinnguarvimmi Katimavik. comme des ateliers de théâtre au Nunavik. Les délégués ont été témoins Vue générale de la salle de conférences au centre de loisirs d’Inukjuak. des résultats de cette initiative lorsque la légende de Kautjajuk a été présentée sur scène par un groupe de jeunes comédiens inuits talentueux. Le Katimaniujuq pimmarialuujuq Avataqkunnut, ammalu Nunavik - spectacle a connu un immense succès. miunut suuqaimma unuluanngimmata inutuqait kativviksarijunnaq- La conférence biennale est aussi l’occasion de présenter une orien- tanginnik uqaqatigiigviksanginniglu atuqsimajanginnik titiraqtauttia - tation et des directives sur le fonctionnement d’Avataq, qui organise runnarlutik. l’événement depuis la première conférence en 1981 à Kangirsuk. À Tagvani ukiungujumi katimaniujumi titiraqtausimajut nipiliuq- cette occasion, le mandat d’Avataq avait été élaboré : promouvoir et tausimajullu, ammalu asingit katimaniulauqsimajumijut katimaniu- protéger l’art, la culture et la langue des Inuits au Nunavik. laaqtullu, pimmarialuujut Nunavikmiut aturunatsiaq&unigit. w La conférence est utile pour Avataq, ainsi que pour la population du Nunavik, du fait qu’il n’existe que peu d’autres possibilités pour les ᐱᔭᐅᓯᒪᔪᖅ ᐱᖖᒍᐊᕐᓂᐅᓚᐅᖅᑐᒥᑦ, ᑲᐅᑦᔭᒃᔪᒃ: aînés inuits de communiquer et de partager leurs expériences dans un ᓕᓐᑕ ᑲᐅᓵᕐᓕ ᐱᖖᒍᐊᖅᑎᒻᒪᕆᐅᑎᓪᓗᒍ. Excerpt of the play, Kautjajuk: forum organisé et documenté. Linda Kowcharlie playing the title role. Pijausimajuq pinnguarniulauqtumit, Kautjajuk: Les archives de la conférence de cette année, de même que celles Linda Kowcharlie pinnguaqtimmariutillugu. des années passées et futures, constitueront un trésor précieux auquel Extrait de la pièce « Kautjajuk » : Linda Kowcharlie joue le rôle-titre. les Nunavimmiuts pourront avoir facilement accès. w

UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 33 si4√5 | UNIKKAAT

ᐃ ᒑᓚᖃᐅᑎᒃᑯᑦ ᑐᓴᕐᓈᖅᑎᑦᓯᑦᓯᐊᖅᓯᒪᓕᖅᑐᑦ ᑲᓇᑕᒥᑦ ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ ᐃᙱᖅᐸᒃᖢᑎᒃ ᓯᕗᓪᓕᖅᐹᒥᒃ ᕿᓪᓕᖅᑐᖁᑎᖏᑎᒍᑦ, ᓄᓇᕗᑦᑎᑐᑦ. ᐸ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᕐᒥᐅᓂᒃ ᑭᕙᒻᒥᐅᓂᒡᓗ ᒧᒥᖅᑎᑦᓯᔪᑦ ᐃᙱᖃᑕᐅ - ᑎᑦᓯᓪᓗᑎᒡᓗ ᓲᓪᓗ ᐅᕙᙵᑦ, “ᒪᒪᖅᑐᖅ,” ᑖᓐᓇ ᑐᓴᕐᓂᕆᔭᐅᓂᖅ - ᐹᖑᖃᑕᐅᖕᒪᑦ ᐃᙱᖃᑦᑕᖅ ᑕᖏᓐᓂᒃ. “ᒪᒪᖅᑐᖅ, ᒪᒪᖅᑐᖅ! ᓇᑦᑎᒥᓂᖅ ᐆᔪᖅ” ᑕᐃᒫᒃ ᐃᙱᖅᐸᒃᑐᖅ ᓯᕗᓕᖅᑎ ᒋᔭᖓᑦ ᐋᓐᑐᓘ ᒧᐊᕆᓴᓐ ᐃᓅᔾᔭᕆᒃᖢᓂ ᖁᕕᐊᓱᑦᓯ ᐊᖅ - ᖢᓂᓗ, ᓲᕐᓗ ᓇᑦᓯᕐᒥᒃ ᖃᔪᖕᒥᒃ ᒪᒪᖅᓴᒻᒪᕆᖅᑰᔨᓪᓗᓂ. ᒧᐊᕆᓴᓐ ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ ᐅᖃᔪᓴᓂᖓ ᐊᒃᓱᕉᑎᒋᓪᓚᕆᖃᑕᐅᔭᖓ, ᑭᓯᐊᓂ ᐃᙱᑎᓂᒃ ᑎᑎᕋᖅᑎᓪᓗᑎᒃ ᐃᑲᔪᖅᑕᐅᒻᒪᕆᖃᑦᑕᖅᑐᖅ ᐃᙱ ᐅᑎᓕᐅᖃ ᑎᒥᓂᒃ ᐊᐃᑉᐸᕆᓪᓗᓂᐅᒡᓗ ᓈᓐᓯ ᒪᐃᒃ, ᐃᓵᖅᑕᖅ - ᑐᖅ ᑎᒋᖕᒥᔭᖓᑦ ᑲᑕᔾᔭᖃᑦ ᑕᖅᖢᓂᓗ, ᐊᒻᒪᓗ ᐸᓂᖃᖃᑎᒋᖕᒥᔭᖓᑦ ᐃᓅᓕᓵᓚᐅᖅᑐᖅ ᐊᕐᕌᓂᑦ. ᐊᔪᙱᓂᖏᑦ ᐃᓕᑕᕆᔭᐅᓚᐅᖅᑐᑦ ᑲᓇᑕᒥ ᓂᔾᔭᐅᓯᔭᖅᑎᓂᒃ ᐃᓕᑕᖅᓯᓂ ᐅᔪᓂᒃ ᓄᕕᐱᕆᐅᓚᐅᖅᑐᒥᑦ ᑕᐃᑲᓂ ᒪᐃᒃ ᓵᓚᒃᓴᐅᓚ ᐅᖅ - ᖢᓂ ᓄᓇᖃᖅᖄᖅᓯ ᒪᔪᖅ ᐃᙱᐅᑎᓕᐅᒃᑲᐅᓂᖅᐹᖅ ᐅᑭᐅᒥᑦ. ᒪᐃᒃ ᐃᓄᐃᑦ ᐱᖅᑯᓯᑐᖃᖏᑦ ᒪᓕᒃᖢᒋᑦ ᐱᕈᖅᓴᖅᑕᐅᓚᐅᖅᑐᖅ ᐊᖓᔪᖅ - ᑳᖏᓐᓄᑦ ᓖᕕ ᐊᒻᒪ ᐄᓇ ᖁᓪᓗᐊᓕᖕᒧᑦ. ᐅᒡᒍᕐᓇᐅᒐᓗᐊᖅ ᑭᓯᐊᓂ ᓈᓐᓯᐅᑉ ᐊᑖᑕᖓ, ᓖᕕ, ᐃᓅᔪᖕᓇ ᐃᓚᐅᖅᑐᖅ ᓯᑎᐱᕆ 2013-ᒥᑦ. “ᐃᓚᒃᑲ ᐊᑖᑕᒐᓗ ᐃᓄᐃᑦ ᐃᓕᖅᑯᓯᖏᓐᓂᒃ ᐊᑐᑦᓯᐊᒻᒪᕆᒃᑎᓪᓗᒋᑦ, ᑕᒪᑦᓱ ᒪᙵᑦ ᓇᖕᒥᓂᖅ ᐱᔪᖕᓇᕐᓂᖃᑦᓯᐊᕈᑎᖃᖅᑑᔭᖅᐸᒃᑐᖓ,” ᐅᖃᖅᑐᖅ WJ1N6gA5¡ ᒪᐃᒃ. “ᐃᓄᐃᑦ ᓯᕗᓂᖓᓐᓂᑦ ᓇᖕᒥᓂᖅ ᐱᔪᖕᓇᕐᓂᖃᖅᑑᔭᖅᐸᒃᑐᖓ

ᐃᖃᓗᖕᒥᐅᑕᑦ ᐃᙱᖅᑎᑦ ᖁᕝᕙᖅᑎᕆᕙᒃᑐᑦ, ᐊᑲᐅᒋᔭᐅᒻᒪᕆᒃᖢᑎᒡᓗ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᕐᒥᑦ ᑕᑯᕋᓐᓈᖅᑎᑦᓯᕕᒡᔪᐊᕐᒥᑦ he Jerry Cans have been delighting audiences across Canada with Inuktitut Tsongs from their debut album, Nunavuttitut, a term they coined themselves, which means, roughly, doing things the Nunavut way. They’ve got Northerners and Southerners alike kicking up their heels and belting out the chorus to “Mamaqtuq,” one of the band’s most popular songs. “Mamaqtuq, Mamaqtuq! Nattiminiq uujuq” sings lead musician Andrew Morrison with high energy and enthusiasm, as if he’s savouring every bite of that yummy seal meat soup. Morrison has made learning the language a priority, but gets lots of song writing help from his co-writer and partner Nancy Mike, the band’s accor- dionist and throat singer, and the mother of the couple’s infant daughter. Yes we can! Iqaluit band fuels community spirit, fires up the Northern music scene

si4√6g6 wnWs9 gSw by / unikkaaqtuq / par Teevi Mackay

34 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 si4√5 | UNIKKAAT

PIJUNNAQTUGUT! Iqalungmiutat inngiqtiit quvvaqtirivaktut, akaugijaummarik&utiglu ukiuqtaqturmi takunnaaqtitsivigjuarnirmik

ai gaalaqautikkut tusarnaaqtitsitsiaqsimaliqtut Kanatami Inuktitut Pinngiqpak&utik sivulliqpaamik qilliqtuqutingagut, Nunavuutitut. Oui, nous le pouvons! Ukiuqtaqturmiunik kivammiuniglu mumiqtitsijut inngiqatautit- Un groupe de musique d’Iqaluit sillutiglu suurlu uvanngat, “mamaqtuq,” taanna tusarnirijauniq paa ngu - qa taungmat inngiqattaqtanginnik. avive l’esprit communautaire et anime “Mamaqtuq, mamaqtuq! Nattiminiq uujuuq” taimaak inngiqpaktuq la scène musicale du Nord sivuliqtigijangat Andrew Morrison inujjarik&uni quviasutsiaq &u nilu, suurlu qajungmik mamaqsammariqquujilluni. es Jerry Cans enflamment les auditoires partout au Canada par les Morrison Inuktitut uqajusaninga aksuruutigiqataullariktanga, Lchansons en inuktitut de leur premier album, Nunavuttitut, un mot kisiani inngiqtinik titiraqtillugit ikajuqtaummariqattaqtuq inngiutiliuq- de leur invention qui signifie, en gros, faire les choses comme elles se taminik aipparilluniglu Nancy Mike, isaaqtaqtuqtigingmijanga katag - font au Nunavut. ja qat taq &u nilu, ammalu paniqaqatigingmijanga inuurataaqtumik arraani. Ajunnginningit ilitarijaulauqtut Kanatami nijjausijaqtinik ilitaq si - niujunik nuvipiriulauqtumi taikani Mike saalaksalauq&uni nunaqaq - qaaqsimajuq inngiutiliukkauniqpaaq ukiumi. Mike Inuit piqqusituqangit malik&ugit piruqsaqtaulauqtuq anga - juq qaangingnut Livee amma Eena Kullualik. Ugguarnaugaluaq kisiani Nancy-up ataatanga, Livee, inuujunniilaurmat September 2013-mi. “Ilaka ataatagalu Inuit iliqqusinginnik atutsiammariktillugik, tamas - sumanngat nangminiq pijunnarniqatsiarutiqaqtuujaqpaktunga,” uqaqtuq © LAUREN TROUTMAN

ᐋᓐᑐᕉ ᒧᐊᕆᓴᓐ, ᔩᓇ ᐴᕐᔨᔅ, ᓈᓐᓯ ᒪᐃᒃ, ᓯᑏᕙᓐ ᕆᒡᐱ ᐊᒻᒪᓗ ᐳᕆᓐᑕᓐ ᑑᐅᕐᑎ. (L-R) Andrew Morrison, Gina Burgess, Nancy Mike, Steven Rigby and Brendan Doherty. Andrew Morrison, Gina Burgess, Nancy Mike, Steven Rigby ammalu Brendan Doherty. (De g. à d.) Andrew Morrison, Gina Burgess, Nancy Mike, Steven Rigby et Brendan Doherty.

UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 35 si4√5 | UNIKKAAT © TITKEN JAKOBSEN

Gina Burgess, Andrew Morrison, Steven Rigby, Brendan Doherty ᔩᓇ ᐴᕐᔨᔅ, ᐋᓐᑐᕉ ᒧᐊᕆᓴᓐ, ᓯᑏᕙᓐ ᕆᒡᐱ, ᐳᕆᓐᑕᓐ ᑑᐅᕐᑎ ᐊᒻᒪᓗ ᑳᔅᓖᓐ ᒥᐊᕆᑦ ammalu Kathleen Merritt (inangiqtiujuq Nancy Mike-mut). (ᐃᓇᖏᖅᑎᐅᔪᖅ ᓈᓐᓯ ᒪᐃᒃᒧᑦ). Gina Burgess, Andrew Morrison, Steven Rigby, Brendan Doherty Gina Burgess, Andrew Morrison, Steven Rigby, Brendan Doherty and Kathleen Merritt (filling in for Nancy Mike). et Kathleen Merritt (qui remplace Nancy Mike). Their talent was recognized at the Canadian Folk Music Awards this ᐊᑖᑕᒪ ᓴᙱᔫᔪᖕᓇᕐᓂᕐᒥᒃ ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑎᓚᐅᕐᒪᖓ.” past November when Mike walked away with the Aboriginal Song writer “ᓖᕕᐅ ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ ᐃᓕᓐᓂᐊᑦᓯᐊᖁᕙᓚᐅᖅᑖᖓ ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ ᐅᖃᖁᖃᑦᑕᖅᖢᓂᖓ of the Year award. ᓲᖃᐃᒻᒪ ᑕᒪᓐᓇ ᓄᓇᐅᑉ ᐅᖃᐅᓯᕆᖕᒪᒍ,” ᐅᖃᓚᐅᕐᒥᔪᖅ ᒧᐊᕆᓴᓐ. “ᐅᐱᒍᓱᒻᒪᕆᓚᐅᖅᑐᖅ Mike was raised traditionally by her parents Livee and Eena Kullualik. ᐃᓅᑉ ᐱᖅᑯᓯᖓᑎᒍᑦ ᖃᐅᔨᒪᓂᕆᓚᐅᖅᑕᖏᓐᓂᒃ. ᐊᑐᑦᓯᐊᒻᒪᕆᓚᐅᖅᑕᖏᑦ ᐃᓅᓯᓕᒫᖓᓂᒃ Sadly, Nancy’s father, Livee, passed away in September 2013. ᑕᐃᒪᐃᓐᓂᖓ ᓈᓐᓯᒧᑦ ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑎᒻᒪᕆᓚᐅᖅᖢᓂᐅᒡᓗ — ᓇᖕᒥᓂᖅ ᑭᓇᐅᓂᕐᒥᒃ ᖃᐅᔨᒪᓂᖅ “My family and my dad being so strong in the Inuit culture — I ᐊᒻᒪᓗ ᓇᐅᒃᑰᕆᐊᒃᓴᖅ ᖃᐅᔨᒪᑦᓯᐊᕐᓂᖅ ᑭᓯᐊᓂᓗ ᑕᒪᒃᑯᐊ ᐊᑐᕈᖕᓇᕐᓗᒋᑦ ᐅᓪᓗᒥᒧᑦ ᐃᓅᓯᕐᒧᑦ.” feel I get my confidence from that,” says Mike. “In public I feel more ᒪᐃᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᒧᐊᕆᓴᓐ ᐸᓂᖓᑦ, ᕖᕕ, ᐃᓅᓚᐅᖅᑐᖅ ᐸᐃ ᒑᓚᖃᐅᑎᒃᑯᑦ ᐋᑐᕚᒦ - confident because my dad taught me to be strong.” ᑎᓪᓗᒋᑦ ᓂᔾᔭᐅᓯᔭᕆᐊᖅᑐᖅᑎᓪᓗᒋᑦ ᑲᓇᑕᒥ ᑕᑯᕌᓐᓈᖅᑎᑦᓯᕕᒡᔪᐊᒃᑯᑦ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᕐᒥᑦ “Livee would always tell me to learn Inuktitut and speak Inuktitut ᑕᑯᕋᓐᓈᖅᑎᑦᓯᕕᒡᔪᐊᕐᒥᑦ 2013-ᒥᑦ ᐅᐱᙶᖑᑎᓪᓗᒍ. because that’s the language of the land,” adds Morrison. “He was really, “ᐊᔾᔨᒌᙱᑦᑐᕐᓂᒃ ᐊᓯᔾᔩᔭᕆᐊᖃᓚᐅᖅᑐᒍᑦ ᖃᑯᑎᒃᑯᑦ ᑲᔪᓯᔪᒪᒐᑦᑕ ᓂᔾᔭᐅᓯᔭᕐᓂᑦ - really proud of what he knew in a very, very Inuk way. He stuck to it ᑎᓐᓂᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᐊᖓᔪᖅᑳᖑᓕᖅᑎᓪᓗᑕᓗ,” ᐅᖃᖅᑐᖅ ᒪᐃᒃ. throughout his whole life and that’s something that he really instilled “ᕖᕕ ᓯᑕᒪᓄᑦ ᓂᔾᔭᐅᓯᔭᕐᓂᕐᓂᒃ ᑕᑯᕋᓐᓈᖅᑎᑦᓯᔪᓅᖅᓯᒪᓕᖅᑐᖅ,” ᐅᖃᖅᑐᖅ ᒧᐊᕆᓴᓐ. in Nancy — knowing who you are and knowing the paths but also “ᓂᕆᐅᑦᓯᐊᖅᑐᖓ ᐸᓂᒐ ᐱᕈᖅᓴᕆᐊᒃᓴᖓᓂᒃ ᓂᔾᔭᐅᓯᔭᕐᓂᖅ, ᐱᓗᐊᖅᑐᒥᒃ ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ being able to translate that into the present context.” ᓂᔾᔭᐅᓯᔭᕐᓂᖅ, ᐅᐱᒋᔾᔪᑎᒋᔭᐅᔪᖕᓇᕐᓗᓂ ᐊᒃᓱᕈᕈᑎᒋᓗᒍᓗ ᐱᔫᒥᒋᔭᐅᑦᓯᐊᕐᓗᓂᓗ.” Mike and Morrison’s daughter, Viivi, was born while The Jerry Cans were in Ottawa performing at the National Arts Centre’s Northern Scene festival in the Spring of 2013. “We definitely had to change a few things here and there to continue to play music and be parents at the same time,” says the proud mother. “Viivi’s already been to four music festivals,” says Morrison. “I look forward to my daughter being raised in a place where music, especially Inuktitut music, is seen as something to be proud of and to be very, very dedicated and passionate about.” The Jerry Cans are fueled by that kind of dedication and passion. Morrisson grew up in Iqaluit together with bass player Brendan (Dotes) Doherty and drummer Steven Rigby. The band’s fiddler, Gina Burgess, is a music teacher currently living

© ED MARUYAMA in Halifax. She hopes to one day move to Iqaluit, but for now spends 36 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 si4√5 | UNIKKAAT

Grâce à eux, tant les gens du Nord que ceux du Sud dansent et chantent à pleins poumons le refrain de « Mamaqtuq, » l’une des chansons les plus populaires du groupe. « Mamaqtuq, Mamaqtuq! Nattiminiq uujuq », chante le musicien principal Andrew Morrison avec beaucoup d’énergie et d’enthousiasme, comme s’il savourait chaque bouchée de la succulente soupe à la chair de phoque. Pour Andrew, il est important d’apprendre la langue, mais il obtient aussi beaucoup d’aide dans la rédaction de chansons de sa corédactrice et partenaire Nancy Mike, accordéoniste et interprète de chant guttural du groupe, et mère de leur petite fille. Leur talent a été reconnu au Prix de musique folk canadienne en novembre dernier lorsque Nancy a remporté le prix d’auteur-compositeur autochtone de l’année. Nancy a été élevée de façon traditionnelle par ses parents Livee et Eena Kullualik. Malheureusement, son père Livee est décédé en septembre 2013. « Ma famille et mon père étant très férus de culture inuite, je sens que c’est là la source de ma confiance, a expliqué Nancy. En public, je me sens plus confiante parce que mon père m’a appris à être forte. » © NANCY MIKE [Traduction] ᓖᕕ ᑯᓪᓗᐊᓕᐅᓚᐅᖅᓯᒪᔪᖅ, ᓈᓐᓯ ᒪᐃᒃ ᐊᑖᑕᓚᐅᖓ. The late Livee Kullualik, Nancy Mike’s father. « Livee m’a toujours encouragé à apprendre l’inuktitut et à le parler Livee Kullualik-ulausimajuq, Nancy Mike ataatalaunga. Feu Livee Kullualik, père de Nancy Mike. parce que c’est la langue de notre pays, Mike, “inuit suvuninganni nangminiq pijunnarniqaqtuujaaqpaktunga dit Andrew. Il était vraiment fier ataa tama sanngijuujunnarnirmik ilinniaqtilaurmaanga”. de ce qu’il connaissait, de façon “Livee Inuktitut ilinniatsiaquvalauqtaanga Inuktitut uqaquqat- réelle ment inuite. Il s’y est tenu taq&uninga suuqaimma tamanna nunaup uqausiringmagu,” uqalaur- pend ant toute sa vie et c’est mijuq Morrison. “Upigusummarilauqtuq Inuup piqqusingagut qaujima- ce qu’il a vraiment transmis nirilauqtanginnik. Atutsiammarilauqtangit inuusilimaanganik tai main - à Nancy — savoir qui l’on est ninga Nancy-up ilinniaqtimmarilauq&uniuglu-nangminiq kinau nir mi nik et connaître la route à suivre, qaujimaniq ammalu naukkuuriaksaq qaujimattsiarniq kisianilu tamak - mais aussi être en mesure de kua aturunnarlugit ullumimut inuusirmut.” traduire cela dans le contexte Mike ammalu Morrison paninga, Viivi, inuu lauqtuq pai gaalaqau qu - actuel. » [Traduction] tik kut Ottawa-miitillugit nijjausijariaqtillugit Kanatami takunnaaq tit si - La fille de Nancy et d’Andrew, vigjuakkut ukiuqtaqturmi takunnaaqtisi vigjuarmi 2013-mi upir ngaa - Viivi, est née lorsque les Jerry Cans gutillugu. chan t aient à Ottawa au festival Scène “Ajjigiinngittunik asijjiijariaqalauqtugut qakutikkut kajusijumagatta du Nord au Centre national des Arts nijjausijarnittinnik ammalu angajuqqanguliqtillutalu,” uqaqtuq maik. au printemps de 2013. “Viivi sitamanut nijjausijarnirnik takunnaqtitsijuniiqsimaliqtuq,” « Il nous a fallu définitivement uqaqtuq Morrison. “niriutsiaqtunga paniga piruqsariaksanganik nijjau - modifier certaines choses, ici et sijarniq, piluaqtumik Inuktitut nijjausijarniq, upigijjutigijaujunnarluni là, pour pouvoir continuer à jouer aksururutigilugulu pijuumigijautsiarlunilu.” de la musique et être parents en Pai gaalaqautikkut aksurusiaq&utik pijuumisungniqatsiaqtut. même temps », [traduction] Morrison piruqsalauqtuq Iqalungni ammalu kukittapaaqtigijanga explique la fière maman. Brendan (Dotes) Doherty ammalu Katuutiliriji Steven Rigby. Agiagaqtigijanga jiina puujjasi nijjausijarnirmik ilinniaqtitsijiujuq ᓈᓐᓯ ᒪᐃᒃ Nancy Mike manna Halifax-miutaq. Qangakiaq iqalungnut nuktiruaqtuq, ksisani manna ilaannikut aujauliraangat nijjausijarningmik ilinniaqtitsijaqtuq- paktuq Nunavummutnunalingni ilagijaulluni pai gaalaqautikkut titak- tinginnut. “Nijjausijarniq nunalingmi piruqsaijunnammariktuq katitirivak - © THE JERRY CANS UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 37 si4√5 | UNIKKAAT © ED MARUYAMA

Jerry Cans Titaktiit Titaqatigiinnirmik matuiqsijiujut Elisapie Isaac-mut ᔨᐊᕆ ᑳᓐᔅ ᑎᑕᒃᑏᑦ ᑎᑕᖃᑎᒌᓐᓂᕐᒥᒃ ᒪᑐᐃᖅᓯᔨᐅᔪᑦ ᐃᓕᓴᐱ ᐊᐃᓴᒃᒧᑦ Iqalunni ilagillugit Aqsarniit Quttingniqsaujunut Ilinniarviani. ᐃᖃᓗᓐᓂ ᐃᓚᒋᓪᓗᒋᑦ ᐊᖅᓴᕐᓃᑦ ᖁᑦᑎᖕᓂᖅᓴᐅᔪᓄᑦ ᐃᓕᓐᓂᐊᕐᕕᐊᓂ. The Jerry Cans opened for Elisapie Isaac in Iqaluit with Les Jerry Cans en première partie du spectacle d’Elisapie Isaac à Iqaluit, the Aqsarniit Middle School Choir last July. en juillet dernier, avec le chœur de l’école intermédiaire Aqsarniit.

ᐸᐃ ᒑᓚᖃᐅᑎᒃᑯᑦ ᐊᒃᓱᕈᑦᓯᐊᖅᖢᑎᒃ ᐱᔫᒥ - part of her summers teaching music workshops in Nunavut communities ᓱᖕᓂᖃᑦᓯᐊᖅᑐᑦ. with other members of the band. ᒧᐊᕆᓴᓐ ᐱᕈᖅᓴᓚᐅᖅᑐᖅ ᐃᖃᓗᖕᓂᑦ ᐊᒻᒪᓗ “Music can be a real community builder and a way to bring people ᑯᑭᑕᐹᖅᑎᒋᔭᖓᓗ ᐳᕌᓐᑕᓐ (ᑑᑦᓯ) ᑐᐊᕆᑎ ᐊᒻᒪᓗ together,” says Morrison. “It often doesn’t happen in Nunavut because ᑲᑑᑎᓕᕆᔨ ᓯᑏᕙᓐ ᕆᒡᐱ. people focus on the negative and all the bad things that happen.” ᐊᒋᐊᕋᖅᑎᒋᔭᖓᑦ ᔩᓇ ᐴᔾᔭᓯ ᓂᔾᔭᐅᓯᔭᕐ ᓂᕐᒥᒃ Drummer Rigby says, “It’s awesome to see people enjoying the music, ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑎᑦᓯᔨᐅᔪᖅ ᒫᓐᓇ ᕼᐋᓕᕚᒃ ᓯᒥᐅᑕᖅ. to see the community involved. I think it’s awesome that whenever ᖃᖓᒍᑭᐊᖅ ᐃᖃᓗᖕᓄᑦ ᓄᒃᑎᕈᐊᖅᑐᖅ, ᑭᓯᐊᓂ there are events in town that people are actually taking the opportunity ᒫᓐᓇ ᐃᓛᓐᓂᒃᑯᑦ ᐊᐅᔭᐅ ᓕ ᕌᖓᑦ ᓂᔾᔭᐅᓯ ᔭᕐ - to check them out, go out and have fun.” ᓂᕐᒥᒃ ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑎᑦᓯᔭᖅᑐᖅᐸᒃᑐᖅ ᓄᓇᕗᑦᒥᑦ That’s often the case now with the Jerry Cans, who regularly play ᓄᓇᓕᖕᓂᑦ ᐃᓚᒋᔭ ᐅᓪ ᓗᓂ ᐸᐃ ᒑᓚᖃᐅᑎᒃᑯᑦ for packed crowds. A song like “Mamaqtuq” lifts audiences out of their ᑎᑎᑕᒃᑎᖏᓐᓄᑦ. seats to clap, dance and feel the energetic cheer. But a song about eating © ED MARUYAMA “ᓂᔾᔭᐅᓯᔭᕐᓂᖅ ᓄᓇᓕᖕᒥᑦ ᐱᕈᖅᓴᐃᔪᖕᓇᒻ - seal meat is a political act. So is singing in Inuktitut, in a community ᒪᕆᒃᑐᖅ ᑲᑎᑎᕆᕙᒃᖢᓂᓗ ᐃᓅᖃᑎ ᒌᓂᒃ,” ᐅᖃᖅᑐᖅ ᒧᐊᕆᓴᓐ. “ᓄᓇᕗᑦᒥᑦ ᑕᐃᒪᐃᓐᓇ like Iqaluit, where English is everywhere. ᑕᑯᒐᔪᙱᓐᓇᑦᑕ ᓲᖃᐃᒻᒪ ᑲᒪᒋᔭᖃᖔ ᖃᑦ ᑕᕐᒪᑕ ᐊᑲᐅᙱᑦᑐᕐᓂᒃ.” That’s the power of music, says Morrison. “Music is a great way to w ᑎᑕᒃᑎ ᕆᒃᐱ ᐅᖃᖅᑐᖅ, “ᐊᑲᐅᒻᒪᕆᒃᑐᖅ ᑕᑯᓪᓗᒋᑦ ᑭᒃᑯᑐᐃᓐᓇᐃᑦ ᑐᓴᕐᓂᕈᓱᒃᑐᑦ contribute to a community and we try to do that now.” ᓂᔾᔭᐅᓯᔭᕐᓂᐅᔪᓂᒃ, ᓄᓇᓕᖕᒥᐅᖃᑎᒌᑦ ᐃᓚᒋᔭᐅᓪᓗᑎᒃ. ᐊᑲᐅᒻᒪᕆᖕᒥᔪᖅ ᓄᓇᓕᖕᒥᑦ ᖃᓄᐃᓕᐅᕐᓂᖅᑕᖃᓕᕌᖓᑦ ᐅᐸᒃᑕᐅᖃᑦᑕᕐᒪᑕ, ᖁᕕᐊᓱᒋᐊᖅᑐᖅᖢᑎᒃ.” ᑕᐃᒪᐃᒐᓱᒃᐸᓕᖅᑐᖅ ᐸᐃ ᒑᓚᖃᐅᑎᒃᑯᓐᓄᑦ, ᑕᑖᖅᑐᓂᒃ ᓂᔾᔭᐅᓯᔭᖃᑦᑕᓕᕐᒪᑕ. ᐃᙱ - ᐅᑎᑦ ᓲᕐᓗ “ᒪᒪᖅᑐᖅ” ᑕᑯᕋᓐᓈᖅᓯᒪᔪᓂᒃ ᒧᒥᖅᑎᑦᓯᓕᖅᐸᒃᑐᑦ ᐸᑦᑕᒃᑐᖅᖢᑎᒡᓗ ᖁᕕᐊᓇᒻ - ᒪ ᕆᖃᑦᑕᖅᑐᖅ. ᑭᓯᐊᓂ ᐃᙱᐅᑎ ᓇᑦᓯᕐᒥᒃ ᓂᕆᓂᐅᑉ ᒥᒃᓵᓂᒃ ᐅᓂᒃᑳᖅᑐᖅ ᓂᕈᐊᖅ ᑕᐅᓯ- ᒪᔪᓕᕆᓂᐅᖕᒥᔪᖅ. ᑕᐃᒪᐃᖕᒥᔪᖅ ᐃᙱᖅᖢᓂ ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ ᓄᓇᓕᖕᒥᑦ ᓲᕐᓗ ᐃᖃ ᓗᖕᓂᑦ, ᖃᓪᓗᓈᑎᑑᕐᓂᖃᒻᒪᕆᒃᑐᕐᒥᑦ. ᑕᒪᓐᓇ ᓂᔾᔭᐅᓯᔭᕐᓂᐅᑉ ᓴᙱᓂᖓ, ᐅᖃᖅᑐᖅ ᒧᐊᕆᓴᓐ. “ᓂᔾᔭᐅᓯᔭᖅᖢᓂ ᐃᑲᔫᑎᑦ- w ᓯᐊᕙᒃ ᓄᓇᓕᖕᒧᑦ ᑕᐃᒪᐃᓕᐅᕈᑎᒋᖃᑦᑕᓕᖅᑕᕗᑦ.”

ᐋᓐᑐᕉ ᒧᐊᕆᓴᓐ ᐊᒻᒪᓗ ᓈᓐᓯ ᒪᐃᒃ ᑎᒍᒥᐊᖅᑐᖅ ᐸᓂᒻᒥᓂᒃ ᕖᕕᒥᒃ; ᐅᖓᑖᓃᑦᑐᖅ ᑕᓕᖅᐱᐊᓂ: ᐳᕆᓐᑕᓐ ᑑᐅᕐᑎ ᐊᒻᒪᓗ ᓯᑏᕙᓐ ᕆᒡᐱ. Andrew Morrison and Nancy Mike carrying their daughter Viivi; back right: Brendan Doherty and Steven Rigby. Andrew Morrison ammalu Nancy Mike tigumiaqtuq panimminik Viivi-mik; ungataani taliqpiani: Brendan Doherty ammalu Steven Rigby. Andrew Morrison et Nancy Mike qui porte leur fille Viivi; à l’arrière à droite : Brendan Doherty et Steven Rigby. © THE JERRY CANS 38 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 si4√5 | UNIKKAAT

« Nous avons déjà emmené Viivi à quatre festivals de musique, dit Andrew. Je me réjouis du fait que ma fille est élevée dans un milieu où la musique, particulièrement la musique inuite, est une source de fierté, à laquelle on peut vraiment se dévouer et pour laquelle on peut se passionner. » [Traduction] Les Jerry Cans sont motivés par ce genre de dévouement et de passion. Andrew a grandi à Iqaluit avec le bassiste Brendan (Dotes) Doherty et le batteur Steven Rigby. La violoniste du groupe, Gina Burgess, enseigne la musique à Halifax où elle demeure. Elle espère déménager un jour à Iqaluit, mais pour le moment elle passe une partie de ses étés à offrir des ateliers de musique dans des collectivités du Nunavut avec d’autres membres du groupe. Selon Andrew, « la musique peut être un véritable bâtisseur com- © THE JERRY CANS munautaire et un moyen de rassembler les gens. Cela n’arrive pas &unilu inuuqatigiinik,” uqaqtuq Morrison. “Nunavummi taimainna souvent au Nunavut parce que les gens se concentrent sur le négatif takugajunginnatta suuqaimma kamagijaqangaaqattarmata akaunngit- et toutes les mauvaises choses qui se produisent. » [Traduction] tunik.” Selon Steven, le batteur, « c’est formidable de voir les gens apprécier Titakti Rigby uqaqtuq, “akaummariktuq takullugit kikutuinnait la musique, de voir la participation de la communauté. Je pense que tusarnirusuktut nijjausijarniujunik, nunalingmiuqatigiit ilagijaullutik. c’est merveilleux lorsque les gens profitent des activités pour venir Akaummarinngmijuq nunalingni qanuiliurniqtaqaliraangat upaktau - faire un tour, sortir et s’amuser. » [Traduction] qattarmata, quviasugiaqtuq&utik.” C’est souvent le cas maintenant pour les Jerry Cans qui s’exécutent Taimaigasukpaliqtuq pai gaalaqautikkunnut, tataaqtunik nijjausi- régulièrement devant des salles combles. Avec une chanson comme jaqattalirmata. Inngiutit suurlu “mamaqtuq” takunnaaqsimajunik mumiq- « Mamaqtuq », le public se lève pour applaudir, danser et ressentir la titsiliqpaktut pattaktuq&utiglu quviannammariqattaqtuq. Kisiani inngiu- bonne humeur énergique. Toutefois, une chanson sur la consommation tiit natsirmik niriniup miksaanut unikkaqtuq niruaqtausimajuliriniung- de chair de phoque est un acte politique, de même que chanter en inukti- mijuq. Taimaimmijuq inngiq&uni Inuktitut nunalingmi suurlu iqa lungni, tut, dans une collectivité comme Iqaluit, où l’anglais est omniprésent. qallunaatituurniqammarikturmi. « C’est le pouvoir de la musique, dit Andrew. La musique est un Tamanna nijjausijarniup sanngininga, uqaqtuq Morrison. “Nijjau - excellent moyen de contribuer à une collectivité et c’est ce que nous sijaq&uni ikajuutitsiavak nunalingmut taimailiurutigiqattaliqtavut.” w essayons de faire. » [Traduction] w © JESSE WINTERS

UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 39 si4√5 | UNIKKAAT © RODD LAING © PAULA MCLEAN-SHEPPARD © PAULA © ITK n6r2X9oxi6 jfo kahw5©J6

ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᑦ ᐃᓄᖏᑦ ᑲᑉᐱᐊᒋᔭᖃᕐᒪᑕ ᑰᖕᓂᒃ ᓯᒥᒃᑐᐃᓪᓗᑎᒃ ᐊᑎᖔᖓᓂ ᓱᓯᐅᑉ ᑰᖓᓂ ᓴᖅᑭᑦᑐᖃᓛᕐᓂᖓᓂᒃ ᓈᒻᒪᐅᑎᖏᑦᑐᓂᒃ ᑎᑎᕋᖅᑐᖅ ᒥᓯᐅ ᕗᐊᐃᑦ MERCURY RISING Nunatsiavut Inuit fear a hydro megaproject on the Lower Churchill River will bring consequences

si4√6g6 u5h ?w5 by / unikkaaqtuq / par Mitchell White

ᒦᑦ ᓯᓚᑖᓃᑦᑐᑦ ᓛᐸᑐᐊᒥ ᓄᓇᓕᖏᑦᑕ ᑭᑭᐊᒃ ᐊᒻᒪ ᖁᑦᑎᖕᓂᖅᓴᒦᑦᑐᑦ ᑕᓯᖅ ᒥᐅᕕᐅ he waters surrounding the Labrador communities of Rigolet and ᑖᒃᑯᐊ ᐃᖃᓗᖃᕐᒪᑕ ᐃᖃᓗᑦᑎᐊᕙᐅᓛᖑᔪᓂᒃ ᓄᓇᔪᐊᕐᒥ. ᓄᓇᖅᐸᓯᖓᓃᑦᑐᓪᓗ ᓯᑯ - TUpper Lake Melville are home to some of the best salmon fishing in ᔪᓐᐃ ᓇᕋᓂ ᐅᑭᐅᒃᑯᑦ, ᑭᑭᐊᒃ ᓇᑦᑎᕋᓱᕕᑦᑎᐊᕙᐅᓗᖕᓂ ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᒻᒥ. the world. With a harbour that never completely freezes over in winter, ᓇᑯᐊ ᖃᐅᒻᒪᖅᑯᓯᕆᔩᑦ ᐸᕐᓇᐅᑎᖃᖅᑐᑦ ᑰᖕᓂᒃ ᓯᒥᒃᑐᐃᓪᓗᑎᒃ ᐃᑯᒻᒪᖅᑯᑎᓄᑦ ᐊᐅ - Rigolet also boasts some of the best seal hunting in Nunatsiavut. ᓚᔾ ᔪᑎᒃᓴᓄᑦ ᖁᑦᑎᖕᓂᖓᓃᑦᑐᖅ ᖃᐅᔨᒪᔭᐅᔪᖅ ᒪᓯᑯᓚᑦ ᑰᒡᔪᐊᖓ, 40 ᑭᓛᒪᑐᒥᒃ ᐅᖓᓯᖕ- Nalcor Energy’s plans for a hydroelectric dam at a towering water- ᓂᓕᒃ ᒍᓯ ᐸᐃᒥᑦ ᐊᒻᒪ 200 ᑭᓛᒪᑐᒥᒃ ᐅᖓᓯᖕᓂᓕᒃ ᓂᒋᐊᓂ ᑭᑭᐊᒃ, ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᑦ ᐃᓄᖏᑦ fall known as Muskrat Falls, about 40 kilometres upstream of Goose ᑲᑉᐱᐊᒋᔭᖃᕐᒪᑕ ᐊᔪᓕᕈᒫᕐᒪᖔᑕ ᐃᓕᖅᑯᓯᓪᓚᕆᖏᑎᒍᑦ ᐊᑐᓲᖏᑦ ᐊᖑᓇᓱᐊᖅᖢᑎᒃ. ᐅᓄᖅᑐᑦ Bay and 200 kilometres southwest of Rigolet, has Nunatsiavut Inuit ᐃᓱᒫᓘᑎᖃᕐᒥᔪᑦ ᓯᕗᓂᕆᓂᐊᖅᑕᒥᖕᓂᒃ ᓱᕈᖅᑕᐅᓂᕐᐊᓂᖓᓂᒃ ᓄᓇ, ᓂᕐᔪᑎ ᖏᓪᓗ ᐊᒻᒪ fearing a potential end to those traditional harvesting practices. Many ᐊᑐᖅᑕᐅᓇᔭᕐᒥᔪᑦ ᐃᓚᒌᓄᑦ. also worry about the future health of the land, wildlife and even their ᓇᑯᐊ ᑕᐃᓯᒪᔭᖓ ᐊᑦᑎᖕᓂᓴᐅᔪᖅ ᓱᓯᐅ ᑰᒐᓗᐊ “ᐱᐅᓛᖑᒋᐊᖓᓂᒃ ᐋᖅᑭᒃᓱᖅᑕ - families. ᐅᓚᐅᖅᓯᒪᓇᓂ ᐆᒻᒪᖅᑯᓯᐅᕈᓐᓇᕐᒪᑦ ᐃᒥᒃᑯᑦ ᑕᒫᓂ ᐱᖓᖕᓈᓂ ᓄᐊᓴ ᐊᒥᐊᓕᒃᑲᒥ.” ᐅᖃ - Nalcor calls the Lower Churchill River “the best undeveloped ᕆᓪᓗᓂ ᑕᐅᕙᓂ ᓄᓇᓖᑦ ᐊᑭᑭᓐᓂᖅᓴᒥᒃ ᐆᒻᒪᖅᑯᑎᓄᑦ ᐊᑭᓕᖅᓱᐃᖃᑦᑕᓛᕐᓂᖏᓐᓂᒃ ᐊᒻᒪ hydroelectric source in North America,” and says the project will offer ᐊᕙᑎᒋᔭᐅᔪᒧᑦ ᐃᑲᔫᑎᒐᔭᕐᒪᑦ ᐃᒪᓐᓇ ᐊᑐᓗᐊᕈᓐᓃᕋᔭᕐᒪᑕ ᐅᖅᓱᐊᓗᖕᒥᒃ. ᑕᒪᓐᓇ ᐱᓕᕆᔭ- residents cheaper electricity and environmental benefits from a ᐅᕙᓪᓕᐊᔪᖅ ᐱᓕᕆᐊᕆᔭᐅᕐᓚᕐᒪᑦ ᐅᑭᐅᓄᑦ ᑕᓪᓕᒪᓄᑦ ᐱᔭᕇᖅᑕᐅᓇᓱᒡᓗᓂ, ᑕᐅᕗᖓᓗ reduced dependence on oil. The project is expected to take five years to ᓛᐸᑐᐊᒧᑦ ᐆᒻᒪᖅᑯᑎᖓ ᐊᑐᖅᑕᐅᔪᓐᓇᕋᔭᕐᒪᑦ ᐊᒡᒋᖅᑐᓐᓂ ᐅᑭᐅᓄᑦ 100. complete, and is set to power the province for the next 100 years. ᐃᑲᔫᑎᔪᓐᓇᖅᑐᑦ ᑮᓇᐅᔭᑎᒍᑦ ᐅᓄᕐᓂᖅᓴᐃᑦ 7,500 ᐃᖅᑲᓇᐃᔭᖃᑦᑕᕈᓐᓇᕋᔭᖅᑐᑦ Economic benefits include more than 7,500 person-years of ᐊᕐᕌᒍᑕᒫᑦ ᐊᒻᒪ 450 ᒥᓕᐊᓐ ᑖᓚᑦ ᐱᔭᐅᖃᑦᑕᕋᔭᖅᑐᑦ ᓛᐸᑐᐊᒥ ᓇᖕᒥᓂᖃᖅᑐᓄᑦ ᑖᒃᑯ - direct and indirect employment and a $450 million boost for Labrador ᓇᓂ ᓴᓇᔭᐅᓂᖓᓐᓂᑦ. businesses over the course of the development. ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᒻᒥ ᓄᓇᓖᑦ ᐃᓱᒫᓘᑎᖃᕐᒪᑕ ᖃᓄᐃᓕᔾᔪᑕᐅᔪᓐᓇᖅᑐᓂᒃ ᓯᒥᒃᑐᐃᑎᓪᓗᒋᑦ But Nunatsiavimmiut worry about the long-term effects of a ᑰᖕᓂᒃ ᓄᓇᓕᒋᔭᐅᔪᓄᑦ ᖃᓂᓗᐊᕐᓂᖓᓂᒃ, ᐱᔾᔪᑎᖃᓗᐊᖅᖢᑎᒃ, ᐊᖏᒡᓕᒋᐊᕋᔭᕐᒪᖔᑦ megaproject so close to home, specifically, the increased levels of the ᖁᑦᑎᒃ ᓯ ᒋᐊᕐᓗᓂ ᓄᖑᑦᑐᓐᓇᖏᑦᑐᒃᓴᔭᐃᑦ ᐱᐅᔪᓐᓂᕈᑕᐅᔪᓐᓇᖅᑐᑦ ᐊᕙᑎᖏᓐᓄᑦ. environmental toxin methylmercury.

40 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 si4√5 | UNIKKAAT © DAVE © WOLFREY DAVE © WOLFREY DAVE © PAULA MCLEAN-SHEPPARD © PAULA Saqqippallianiq Muukuli Nungusuittuujuq Nunatsiavut Inungit kappiagijaqarmata uummaqqutiliarijaunasuktumik kungnik simiktuilutik atingaangani Churchill Kuunganik saqittuqalaarninganik naammautikittunik LE MERCURE MONTE Les Inuits du Nunatsiavut craignent les conséquences d’un mégaprojet hydroélectrique sur le cours inférieur de la rivière Churchill

miit silataanittut Labrador nunalingita kikiak amma qutting niqsa - es eaux à proximité des collectivités de Rigolet et de la région Imiit tut tasiq miuviu taakkua iqaluqarmata iqaluttiavaulaangujunik L supérieure du lac Melville au Labrador sont les meilleures au nunarjuami. Nunaqpasinagniittullu sukujunnarani ukiukkut, kikiak monde pour la pêche au saumon. Avec son port qui ne gèle jamais nattirasugvittiavaulluni nunatsiavungmut. complètement l’hiver, Rigolet se targue d’offrir une des meilleures Nalcor Qaummaqqusiriji parnautiqaqtut kungnik simiktuilutik chasses au phoque au Nunatsiavut. ikummaqqutinut aulajjutiksanut quttingninganiittuq qaujimajaujuq Pour les Inuits du Nunatsiavut, le projet de Nalcor Energy en vue masikulaat kuugjuanga, 40 kilamatumik ungasingnilik Goose Baymi amma d’un barrage hydroélectrique aux très hautes chutes connues sous le 200 kilaamatumik ungasingnilik nigiani Kikiak, nunassiavut inungit nom de Muskrat Falls, à environ 40 kilomètres en amont de Goose Bay kappiagijaqarmata ajulirumangmangaata iliqqusillaringitigut atusuu ngit et 200 kilomètres au sud-ouest de Rigolet, risque de mettre fin à ces angunasuarlutik. Unuqtut isumaaluutiqarmijut suviniriniaqta mingnik pratiques traditionnelles de récolte. Plusieurs craignent aussi pour la suruqtauniarninganik nuna, nirjutingillu amma aktuqtaujunnarmijut ilagiinut. 40: (ᐅᖓᓯᓐᓂᖅᐸᐅᓪᓗᓂ ᓴᐅᒥᐊᓂ) ᓄᓇᑦᓯᐊᕕᑦᑯᓐᓄᑦ ᐊᖏᔪᖅᑳᖅ ᓯᐊᕋ ᓕᐅ. (ᓴᐅᒥᐊᓂ) ᓄᓇᓕᖓ ᕆᒍᓕᑦ, ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᑦ. Nalcor taisimajanga attingniqsaujuq Churchill Kuungani “piulaa - 41: (ᕿᑎᐊᓂ) ᑕᐃᕝ ᕘᓪᕝᕆ ᓄᓇᒥ ᑏᓕᐅᕐᑐᖅ. (ᑕᓕᖅᐱᐊᓂ) ᕘᓪᕝᕆ ᐃᕐᖑᑕᖓ, 12-ᓂᒃ ᐅᑭᐅᓕᒃ ᐃᐊᓪᑐᕆᑦ ᐋᓐᑐᕐᓴᓐ, ᑕᑯᔅᓴᐅᑎᑦᑎᔪᖅ ᐱᑕᖅᑕᒥᓂᒃ ngugianganik aaqqiksuqqtaulauqsimanani uummaqqusiurunnarmat Page 40: (Centre) Nunatsiavut President Sarah Leo. (Right) A shot of the community of imikkut tamaani pingannarni nuasa amialikkami.” Uqarilluni tauvani Rigolet, Nunatsiavut. Page 41: (Left) Dave Wolfrey enjoys a boil-up out on the land. (Right) Wolfrey’s grandson, 12-year-old Eldred Andersen, proudly displays his catch. nunalik akikinniqsamik uummaqqutinut akiliqsuiqattalingninginnik 40: (Ungasinniqpaulluni saumiani) Nunatsiavut-kunnut Angijuqqaaq Sarah Leo. (Saumiani) Nunalinga Rigolet, Nunatsiavut. 41: (Qitiani) Dave Wolfrey nunami tiiliurtuq. amma ava tigijaujumut ikajuutigajarmat imanna atuluarunniirajarmata (Taliqpiani) Wolfrey irngutanga, 12-nik ukiulik Elred Andersen, takussautittijuq uqsua lungmik. Tamanna pilirijauvalliajuq piliriarijaulaurmat ukiunut pitaqtaminik. Page 40 : (Au centre) La présidente du Nunatsiavut Sarah Leo. (À droite) Une photo de tallimanut pijariiqtaunasuk&uni, tauvungalu laapatuamut uummaq - la collectivité de Rigolet, au Nunatsiavut. Page 41 : (À gauche) Dave Wolfrey apprécie un repas autour du feu sur les terres. (À droite) Eldred Andersen, 12 ans, petit fils de Wolfrey, qu tinga atuqtaujunnarajarmat aggiqtuni ukiunut 100-nut. montre fièrement sa prise. Ikajuutijunnaqtut kiinaujatigut unurniqsait 7,500 iqqanaijaqat- tarunnarajaqtut arragutamaat amma 450 milianntaala pijauqattarajaq-

UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 41 si4√5 | UNIKKAAT

“It would affect everybody,” says Dave Wolfrey, a resident of Rigolet who has spent his whole life trapping, hunting, and fishing in the area. Wolfrey says the impacts of the project could rival those the

© COURTESY OF NALCOR community has experienced since the damming of Churchill Falls, approximately 200 kilometres further upstream on the Upper Churchill River, in the 1970s. Elders speak of changes in the tides since Churchill Falls was dammed. People have noticed thinner and softer ice over the years, conditions they believe are caused in part by increased salt levels in Lake Melville resulting from a decreased flow of fresh water. Rigolet also witnessed the depletion of a species of fish. “We saw our cod fish go and never come back after Upper Churchill,” says Wolfrey. The Nunatsiavut Government raised these and other concerns “ᐊᒃᑐᐃᔪᓐᓇᖅᑐᖅ ᑭᒃᑯᓕᒫᓄᑦ,” ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᖅ ᑕᐃᕕ ᕗᕕᓕ, ᑭᑭᐊᖕᒥᒃ ᓄᓇᓕᒃ in 2011 during a 30-day public consultation by a federal-provincial ᐃᓅᓯᓕᒫᒥᓂ ᑕᐃᒪᙵᑦ ᒥᑭᒋᐊᕐᓂᐊᓲᖅ, ᐊᖑᓇᓱᖃᖅᑕᖅᖢᓂᓗ, ᐊᒻᒪ ᐃᖃᓗᒐᓱᖃᑦ- environmental assessment panel. The Joint Review Panel produced a ᑕᖅᖢᓂ ᑕᐅᕙᓂ ᓄᓇᖓᓐᓂ. 400-page report later that year, which determined that “the project ᕗᕕᓕ ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᖅ ᖃᓄᐃᓕᓂᐅᓇᔭᖅᑐᑦ ᑕᐃᔅᓱᒪ ᐱᓕᕆᔭᐅᓂᖓᓄᑦ ᓈᒻᒪᙱ - would have several significant adverse environmental effects on the ᓕᐅᕈᑎᓇᔭᕐᒪᑦ ᑕᐅᕙᓂ ᓄᓇᖃᐅᖅᑐᓂᒃ ᖃᐅᔨᓯᒪᓕᕋᒥᒃ ᑕᐃᒪᙵᓂᑦ ᓯᒥᒃᑐᐃᓚᐅᖅ ᑎᓪ- aquatic and terrestrial environments, culture and heritage.” ᓗᒋᑦ ᓱᓯᐅᑉ ᑰᖏᓐᓂᒃ, ᖃᓂᒋᔮᓂ 200 ᑭᓛᒪᑐᒥᒃ ᐱᖓᓇᖔᖕᒐᓂ ᓱᓯᐅᑉ ᑰᖓᓂ, ᑕᐅᕙᓂ But, the report continued, “The Panel does not make the final ᐊᕐᕌᒍᖏᓐᓂ 1970. decision about the project. Government decision makers will now have ᐃᓇᑐᖃᐃᑦ ᐊᓯᔨᖅᐸᓪᓕᐊᓯᒪᔪᓂᒃ ᐅᖃᐅᓯᖃᖅᑎᓪᓗᒋᑦ ᑎᓂᖃᑦᑕᕐᓃᑦ ᐅᓕᖃᑦᑕᕐ - to weigh all effects, risks and uncertainties in order to decide whether ᓃᓪᓗ ᐃᒪᖓᑕ ᑕᐃᒪᙵᓂᑦ ᓱᓯᐅᑉ ᑰᖓᓂᒃ ᓯᒥᒃᑐᐃᓚᐅᖅᑎᓪᓗᒋᑦ. ᐅᔾᔨᕈᓱᒃᓯᒪᐅᖅᑐᑦ the project is justified in the circumstances.” ᓵᓐᓂᖅᓴᐅᖃᑦᑕᓕᖅᖢᓂ ᐊᒻᒪ ᐊᕿᓐᓂᖅᓴᐅᖃᑦᑕᕐᓂᕆᓕᖅᑕᖓᓂᒡᓗ ᓯᑯᐊ ᐊᓂᒍᖅᑐᓂᒃ The project got the go-ahead from the Newfoundland and ᐊᕐᕋᒍᓂᒃ, ᑕᒪᓐᓇ ᑕᐃᒪᐃᓕᕐᓂᕆᔭᖓ ᐅᒃᐱᕆᔭᐅᔪᖅ ᑕᓯᖓ ᑕᕆᐅᖃᓗᐊᓕᕐᓂᕆᔭᖓᑕ Labrador government in December 2012. ᑕᓯᖓᑕ ᒥᐅᕆᕕᐅᑉ ᑰᖓᓄᑦ ᐃᒥᓪᓚᑦᑖᖃᙱᓕᕐᓂᕆᔭᖓᓄᑦ. ᑭᑭᐊᖕᒥᐅᑦ ᑕᐅᑐᒃᓯᒪᓕᖅᑐᑦ ᖃᔅᓰᓐᓇᕈᕆᐊᖅᓯᒪᓂᖏᓐᓂᒃ ᐊᔾᔨᒌᖏᑦᑐᓂᒃ ᐃᖃᓗᖕᓂᒃ. “ᑕᑯᓯᒪᓕᕋᑦᑕ ᐆᒐᐃᑦ ᐊᖅᑯᓵᓚᐅᖅᖢᑎᒃ ᐅᑎᒃᑲᓐᓂᖃᑦᑕᕈᓐᓃᖅᑐᑦ ᑕᑉᐸᐅᖓᑦ ᐱᖓᓐᓇᖓᓂ ᓱᓯᐅᑉ ᑰᖓᓂ, ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᖅ ᕗᕕᓕ. ᑎᒻᒥᓲᒥᑦ ᐊᔾᔨᓕᐅᖅᑕᐅᓯᒪᔪᖅ ᒪᔅᒃᕌᑦ ᕚᓪᔅ ᑰᖓ ᐱᕙᓪᓕᐊᑎᑦᑎᓚᐅᖅᑎᓐᓇᒋᑦ ᓱᓕ. An aerial shot of Muskrat Falls before any development took place. ᒐᕙᒪᖓᑦ ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᑦ ᑕᒪᒃᑯᓂᖓ ᓴᖅᑭᓚᐅᖅᓯᒪᔪᑦ ᐃᓱᒪᒋᔭᐅᔪᓂᒃ 2011 ᑖᒃᑯᓇᓂ Timmisuumit ajjiliuqtausimajuq Muskrat Falls kuunga pivalliatittilauqtinnagit suli. 30 ᐅᓪᓗᐃᑦ ᐱᓕᕆᐊᖃᖅᑎᓪᓗᒋᑦ ᑭᒃᑯᑐᐃᓐᓇᕐᓂᒃ ᑐᓴᖅᑎᑦᑎᓇᓱᐊᖅᖢᑎᒃ ᓛᐸᑐᐊ Une photographie aérienne de Muskrat Falls avant que tout développement ait lieu. © NUNATUKAVUT

42 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 si4√5 | UNIKKAAT

ᐱᕈᖅᑐᐃᑦ ᓰ ᑭᐅᑲᒻᐳᕐ (ᑕᓕᖅᐱᐊᓂ) ᐊᒻᒪᓗ ᐊᐃᓱᐹᑦ (ᐊᑖᓂ) ᑲᑎᖅᓱᐊᕆᔭᐅᓚᐅᖅᑐᑦ ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᑦ ᒐᕙᒪᖓᑕ ᐆᒪᔪᓂᒃ ᖃᐅᔨᓴᕐᓂᖃᖅᑎᓪᓗᒋᑦ ᓖᒃ ᒥᐅᓪᕕᐊᓪᒥ. A sea cucumber (right) and an isopod (below) collected during the Nunatsiavut Government’s fauna sampling in Lake Melville. Piruqtuit sea cucumber (taliqpiani) ammalu isopod (ataani) katiqsuarijaulauqtut Nunatsiavut Government-ngata uumajunik qaujisarniqaqtillugit Lake Melville-mi. © RODD LAING (2) Un concombre de mer (à droite) et un isopode (en bas) ramassés pendant l’échantillonnage de la faune au lac Melville par le gouvernement du Nunatsiavut. tuq Labradormi nangminiqaqtunut taakkunani sanajauningani. Nunatsiavummi nunaliit isumaaluutiqarmata qanuillijjutaujunnaq- tunik simikktuitillugit kuungnik nunaligijaujunut qanilurninganut, pijju - tiqaluaq&utik, angigligiarajarmangaat quttiksigiarluni nungutuinnan- gituksajait piujunniirutijunnaqtut avatanginnut. “Aktuijunnaqtuq kikkulimaanut,” uqalauqtuq Dave Wolfrey, Kikiangmik nunalik inuusilimaaminik taimanngat mikigiarniasuuq, angunasuqattarlunilu amma iqalugasuqattarluni tauvani nunanganni. Wolfrey uqalauqtuq qanuiliurniunajaqtut taissumani pilirijau- ninganut naammanngiliurutigajarmat tauvani nunaqauqtuni qaujisi- santé future des terres, des espèces sauvages et même de leurs familles. maliramik taimmanngani simiktuilauqtillugit Churchill Kuunginni, Selon Nalcor, le cours inférieur de la rivière Churchill constitue « la qani gijanni 200 kilaamatumik pingangnangaanganiksusiu kuungani, meilleure source hydroélectrique potentielle en Amérique du Nord » et tauvani arraagunginni 1970. le projet offrira aux résidents de l’électricité économique et des avantages Inutuqait asijjiqpalliasimajunik uqausiqaqtillugit tiniqattarniq environnementaux découlant d’une dépendance réduite au pétrole. On imangata taimmangani Churchill Kuunginni simiktuilauqtillugit. prévoit que le projet sera achevé en cinq ans et qu’il approvisionnera la Ujjiru suk simauqtut sannisauqattaliq&uni amma aqinniqsau qatta ni ri - province pour les 100 prochaines années. liqtanga nili sikua aniguqtuni arraaguni, tammanna taimailirnirijanga Les avantages économiques comprennent des emplois directs et ukpirijaujuq tasinga tariuqaluarnirijangata tasingata miuriviu kuun- indirects pour plus de 7 500 années-personnes et une injection de ganut imillattaaqanginniriliqtanganut. Kikiangmiut tautuksimaliqtut 450 millions de dollars pour les entreprises labradoriennes pendant la qassiin naruriaqsimaninginnik ajjigiingittunik iqalungnik. période de développement. “Takusimaliratta uugait aqusalauq&utik utiqattarunniqtut tappaan- Les Nunatsiavimmiuts s’inquiètent toutefois des effets à long terme ngat pingnngani susiu kuungani, uqalauqtuq vuvili.” d’un mégaprojet si près de chez eux et surtout des niveaux croissants Gavamangat Nunatsiavut tamakkuninga saqqilauqsimajut isuma - de méthylmercure, une toxine pour l’environnement. gijaujunik 2011 taakkunani 30 ulluit piliriaqaqtillugit kikkutuinnarnik « Tout le monde serait touché », d’après Dave Wolfrey, un résident tusaqtittinasuarlutik Labrador gavamatuqanginnik amma gavaman- de Rigolet qui a passé sa vie entière au piégeage, à la chasse et à la pêche gannik avatilirinirmut qaujisaqtingit naalaktiujunut. Taakua katinnga- dans le secteur. lutik qimirrujiit saqqilausimajut titiraqsimajut naliqqaliit 400 unur ni - Dave indique que l’incidence du projet pourrait se comparer à qarlutik tusagakksaliaviniit kinguningani arraagungani, nalunaiqsilutik celle que la communauté ressent depuis la construction du barrage à taakkua “pinasuaqtaujumajut unuqtuulutik nalunangittukkut naam- Churchill Falls, à environ 200 kilomètres en aval du cours supérieur de manngiliurutiujunnaqtunik avatannut aktuiniqarlunilu imarmut amma la rivière Churchill dans les années 1970. nunamut avatinginnut, iliqqusinginnut amma piqqusinginnullu” Les aînés ont remarqué des changements dans les marées depuis la Tainna pilirijiujumaninga angirutausimajuq kajusijunnaqtitaulluni construction du barrage à Churchill Falls : les glaces sont devenues plus takkununga niuvanlaan amma Labrador gavamanginnut tauvani minces et plus molles au cours des années, conditions qu’ils attribuent December 2012. en partie à une augmentation du niveau de sel dans le lac Melville dont Arraaguani suli, taakkua Nunatsiavut gavamangit tukisinasu liq - le débit d’eau douce a diminué. Les résidents de Rigolet ont aussi &utik amma qaujisarialilauqtut pilirijjutiksamingnik nalunaiqsijun- remarqué l’épuisement d’une espèce de poissons. narlutik qanuilivallianngmangaat nungusuitutiujut sururu tijunnaqtut tauvani nunanganni. Turaagarijangat saq qil lutik tunngaviksaujunnaqtu- nik Inuit qanuingit tiaqullugit, nunaliillu inuusi qat tiarun na qul lugit qanui - ngittiarlutik, amma uumajungit tasingani Melville kingu ni ngani sita- maujunut asijjilauqtillugu tavvanga masikulaa kuugjuanganni. Nungusuittuq saqqisuungungmat imminik tamaani ava - tittinni tamakkua qupirruit suruutijurminngaaqtut avik- tuutijaraanga muukulimut nungusuitturmut nanijaksausuungujut ijjurmi nunami saq qil- lutik avatittinni imarmiutanullu uqalauqtuq Tom Sheldon, Nunatsiavut gavamangit aulat- tijiujuq avatalirinirmut, amma ilagijaulluni piliri- UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 43 si4√5 | UNIKKAAT

ᒐᕙᒪᑐᖃᖏᓐᓂᑦ ᐊᒻᒪ ᒐᕙᒪᖓᓐᓂ ᐊᕙᑎᓕᕆᓂᕐᒧᑦ ᖃᐅᔨᓴᖅᑎᖏᑦ ᓈᓚᒃᑎᐅᔪᓄᑦ. ᑖᒃᑯᐊ ᑲᑎᙵᓗᑎᒃ ᕿᒥᕐᕈᔨᑦ ᓴᖅᑭᓚᐅᖅᓯᒪᔪᑦ ᑎᑎᕋᖅᓯᒪᔪᑦ ᓇᓕᖅᑲᓖᑦ 400 ᐅᓄᕐᓂᖃᕐᓗᑎᒃ ᑐᓴᒐᒃᓴᓕᐊᕕᓃᑦ ᕿᖑᓂᖓᓂ ᐊᕐᕌᒍᖓᓂ, ᓇᓗᓇᐃᖅᓯᓪᓗᑎᒃ ᑖᒃᑯᐊ “ᐱᓇᓱᐊᖅᑕᐅᔪᒪᔪᑦ ᐅᓄᖅᑑᓪᓗᑎᒃ ᓇᓗᓇᖏᑦᑐᒃᑯᑦ ᓈᒻᒪᙱᓕᐅᕈᑎᔪᓐᓇᖅᑐᓂᒃ ᐊᕙᑖᓄᑦ ᐊᒃᑐᐃᓂᖃᖅᖢᓂᓗ ᐃᒪᕐᒧᑦ ᐊᒻᒪ ᓄᓇᒧᑦ ᐊᕙᑎᖏᓐᓄᑦ, ᐃᓕᖅᑯᓯᖏᓐᓄᑦ ᐊᒻᒪ ᐱᖅᑯᓯᖏᓐᓄᓪᓗ.” ᑭᓯᐊᓂ ᑐᓴᒐᒃᓴᓕᐊᕆᔭᐅᔪᑦ ᑲᔪᓯᓂᖓᓄᑦ, “ᑕᒃᑯᐊ ᓈᓚᒃᑎᐅᓯᒪᔪᑦ ᐋᖅᑮᔪᓐᓇᖏᑦᑐᑦ ᖃᓄᐃᓕᖓᓂᐊᕐᒪᖔᑦ ᐱᔾᔪᑎᖃᖅᑐᓂᒃ ᐱᓕᕆᔭᐅᔪᒪᔪᓂᒃ. ᒐᕙᒪᒃᑯᑦ ᐃᓱᒪᓕᐅᕋᔭᕐᒪᑕ ᕿᒥᕐᕈᓗᑎᒡᓗ ᐊᒃᑑᑎᔾᔪᑕᐅᔪᓐᓇᖅᑐᓂᒃ, ᐊᑦᑕᕐᓇᐅᑎᔪᓂᒃ ᐊᒻᒪ ᖃᐅᔨᒪᔭᐅᓗᐊᖏᑦᑐᓂᒃ ᑐᑭᓕᐅᕋᓱᐊᖅᖢᑎᒃ ᑕᒪᓐᓇ ᐱᓕᕆᐊᕆᔭᐅᔪᒪᔪᖅ ᑕᒻᒪᐅᑎᓯᒪᖏᒃᑲᓗᐊᕐᒪᖔᑕ ᑕᒪᒃᑯᐊ ᓇᓗᓇᐃᖅᑕᐅᓯᒪᔪᑦ.” ᑕᐃᓐᓇ ᐱᓕᕆᔭᐅᔪᒪᓂᖓ ᐊᖏᕈᑕᐅᓯᒪᔪᖅ ᑲᔪᓯᔪᓐᓇᖅᑎᑕᐅᓪᓗᓂ ᑖᒃᑯᓇᙵᑦ © RODD LAING ᓂᐅᕙᓪᓚᓐ ᐊᒻᒪ ᓚᐸᑐᐊ ᒐᕙᒪᖏᓐᓄᑦ ᑕᐅᕙᓂ ᑎᓯᐱᕆ 2012. ᐅᒥᐊᕐᔪᐊᖅ ᐃᖃᓗᒃᓯᐅᕈᑎᐅᕙᑦᑐᖅ ᐊᑎᓕᒃ "ᕚᑦᔅ ᕼᐋᐱᓂᖕ", ᓇᖕᒥᓂᕆᔭᐅᓪᓗᓂ ᐊᐅᓚᑕᐅᓪᓗᓂᓗ ᓇᐃᓂᒥᐅᑕᕐᒥᑦ ᔪᐃ ᐊᖕᓇᑐᒃᒥᑦ, ᐊᕐᕌᒍᐊᓂ ᓱᓕ, ᑖᒃᑯᐊ ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᑦ ᒐᕙᒪᖏᑦ ᑐᑭᓯᓇᓱᐊᓕᖅᖢᑎᒃ ᐊᒻᒪ ᖃᐅᔨ - ᐅᓯᔨᐅᕙᓚᐅᖅᑐᖅ ᖃᐅᔨᓴᖅᑕᐅᔪᓂᒃ ᓖᒃ ᒥᐅᓪᕕᐊᓪᒥ. The “What’s Happening”, a longliner owned and operated by Nain’s Joey Angnatok, was ᓴᕆᐊᓕᓚᐅᖅᑐᑦ ᐱᓕᕆᔾᔪᑎᒃᓴᒥᖕᓂᒃ ᓇᓗᓇᐃᖅᓯᔪᓐᓇᖅᖢᑎᒃ ᖃᓄᐃᓕᕙᓪᓕᐊᖕᒪᖔᑦ ᓄᖑ - used to carry out the sampling in Lake Melville. Umiarjuaq iqaluksiurutiuvaktuq atilik "What's Happening", nangminirijaulluni aulataullu- ᓱ ᐃᑦᑑᑎᐅᔪᑦ ᓱᕈᕈᑕᐅᔪᓐᓇᖅᑐᑦ ᑕᐅᕙᓂ ᓄᓇᖓᓐᓂ. ᑐᕌᒐᕆᔭᖓᑦ ᓴᖅᑮᓗᑎᒃ ᑐᙵ- nilu Nain-miutarmit Joey Angnatok-mit usijiuvalauqtuq qaujisaqtaujunik Lake Melville-mi. ᕕᒃᓴᐅᔪᓐᓇᖅᑐᓂᒃ ᐃᓄᐃᑦ ᖃᓄᐃᖏᑦᑎᐊᖁᓪᓗᒋᑦ, ᓄᓇᓖᓪᓗ ᐃᓅᓯᖃᑦᑎᐊᕈᓐ ᓇᖁᓪᓗᒋᑦ Le « What’s Happening », un palangrier appartenant à Joey Angnatok, de Nain, et exploité par lui a été utilisé pour l'échantillonnage des eaux du lac Melville. ᖃᓄᐃᖏᑦᑎᐊᕐᓗᑎᒃ, ᐊᒻᒪ ᐆᒪᔪᖏᑦ ᑕᓯᖓᓂ ᒥᐅᕆᕕᐅ ᑭᖑᓂᖓᓂ ᓯᒥᒃᑕᐅᔪᓄᑦ ᐊᓯᔾᔨ- ᓚᐅᖅᑎᓪᓗᒍ ᑕᕝᕙᙵᑦ ᒪᓯᑯᓚ ᑰᒡᔪᐊᖓᓂ. That same year, the Nunatsiavut Government began a research ᓄᖑᓱᐃᑦᑐᖅ ᓴᖅᑭᑉᐸᖕᒪᑦ ᐃᒻᒥᓂᒃ ᑕᒫᓂ ᐊᕙᑎᑦᑎᓐᓂ ᑕᒪᒃᑯᐊ ᖁᐱᕐᕈᐃᑦ ᓱᕉᑎ ᔪ- and monitoring program to determine the levels of methylmercury in ᒥᙶᖅᑐᑦ ᐊᕕᒃᑑᑎᔭᕌᖓᑦ ᒧᒃᑯᓕᒧᑦ ᓄᖑᓱᐃᑦᑐᒧᑦ ᓇᓂᔭᒃᓴᐅᓲᖑᔪᑦ ᐃᔾᔪᕐᒥ ᓄᓇᒥ ᓴᖅᑮᖦ - the area. The goal is to establish baseline conditions for Inuit health, ᖢᑎᒃ ᐊᕙᑎᑦᑎᓐᓂ ᐃᒪᕐᒥᐅᑕᓄᓪᓗ ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᖅ ᑕᒻ ᓯᐅᑕᓐ, ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᑦ ᒐᕙᒪᖏᑦ community well-being, and ecosystem integrity in Lake Melville prior ᐊᐅᓚᑦᑎᔨᐅᔪᖅ ᐊᕙᑎᓕᕆᓂᕐᒧᑦ, ᐊᒻᒪ ᐃᓚᒋᔭᐅᓪᓗᓂ ᐱᓕᕆᔭᐅᔪᒪᔪᒧᑦ ᓯᕗᓪᓕᖅᑎ- to the flooding of Muskrat Falls. ᐅᖃᑕᐅᔪᖅ. Methylmercury occurs naturally in the environment when bacteria ᓄᓇᐃᓐᓇᕐᒧᑦ ᑰᓚᐅᖅᑎᓪᓗᒍ ᓄᓇᐅᑉ ᐱᕈᖅᐸᓕᐊᓂᖓ ᓱᒃᑲᒃᑎᒋᐊᓲᖑᖕᒪᑦ, ᐊᖏᒡ - breaks down the mercury found in vegetation and sediment in aquatic ᓕᒋᐊᖅᖢᑎᒡᓗ ᓄᖑᓱᐃᑦᑐᖅ ᑕᐅᕙᙵᓂᑦ ᓴᖅᑭᑉᐸᓪᓕᐊᓕᖅᖢᓂ ᓴᓇᔭᐅᓂᖓᓂᑦ ᑰᒡᔪᐊ - environments, says Tom Sheldon, the Nunatsiavut Government’s ᓕᐊᕆᔭᐅᔪᖅ. ᑕᒪᒃᑯᐊ ᓱᕈᐃᔾᔪᑕᐅᔪᓐᓇᖅᑐᑦ ᓴᕐᕙᐅᕙᓪᓕᐊᓂᖏᓐᓄᑦ ᐃᓄᖏᑦ ᐊᖑᑕ- Director of Environment, and one of the project’s leaders. ᖏᓐᓄᑦ ᓂᕆᔭᐅᕙᒃᑐᓄᑦ, ᑕᒪᒃᑯᐊᓗ ᓂᕿᒋᔭᐅᓪᓗᑎᒃ ᐃᖃᓗᖕᓄᑦ ᐊᒻᒪ ᐃᒪᕐᒥᐅᑕᐅᔪᓄᑦ. Flooding large areas of land speeds up this natural process, resulting ᑖᒃᑯᓇᙵᑦ ᖃᐅᔨᓴᕕᖕᓂᒃ ᓴᖅᑭᑕᐅᔪᕕᓃᑦ ᐃᓕᓐᓂᐊᕐᕕᒡᔪᐊᕐᒥ ᑲᓴᓐᑕ ᑐᖅᑲᖅ ᑕᕐ - in increased amounts of methylmercury in the years immediately ᕕᖓᓂ ᐃᒪᕐᒥᐅᑦ ᖃᐅᔨᓴᖅᑐᓕᕇᔨᑦ ᐊᒻᒪ ᕼᐊᕙᓐ ᐃᓕᓐᓂᐊᕐᕕᖓᓂ ᖃᓂᒪᖃᖅᑕᐃᓕ - following the creation of a reservoir. The contaminant then makes its ᔪᓕᕆᔨᑦ, ᐊᓯᖏᓪᓗ, “ᓄᖑᓱᐃᑦᑐᑦ… ᓴᙱᔪᐊᓘᖕᒪᑦ ᐱᐅᙱᓕᕈᓐᓇᖅᑐᓂᒃ ᓴᖅᑭᑎᑦᑎᔪᓐ - way into the local food chain by way of plankton, which is eaten by fish ᓇᖅᖢᑎᒃ ᐱᐅᔪᓐᓃᖅᑐᓂᒃ ᐊᐅᒃᑯᑦ ᐃᖏᕋᓪᓗᑎᒃ ᑎᒥᒧᐊᕈᓂ ᐃᓐᓇᐅᔪᓄᑦ ᑕᒪᓐᓇ and other mammals. ᖁᑦᑎᒃᑑᑎᓪᓗᒍ.” According to research published by the University of Connecticut’s ᓄᖑᑦᑐᓇᖏᑦᑐᑦ ᓱᕈᕈᑎᓯᒪᔪᓐᓇᕐᓂᖏᓐᓄᑦ ᐃᓱᒫᓗᑕᐅᖕᒪᑕ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥᐅᓄᑦ. Department of Marine Sciences and the Harvard School of Public ᐃᓗᐊᖏᔾᔪᑎᔪᖅ ᑕᐃᔅᓱᒪᓂ ᕿᒥᕐᕈᔭᐅᓚᐅᕐᒥᔪᖅ 2011 ᓄᓇᕕᒃ ᓱᕈᓯᓛᑦ ᐱᕈᖅᐸᓪᓕ- Health, among others, “Methylmercury... is a potent neurotoxin for the developing fetus and can impair cardiovascular health in adults at high exposure levels.” Methylmercury contamination is a concern across the North. The issue was also examined in the 2011 Nunavik Child Development Study, which found adverse effects produced by prenatal exposure. “Our preliminary data shows that methylmercury from the Churchill River is getting farther downstream than what Nalcor is predicting,” says Nunatsiavut President Sarah Leo. “We know that the damming of Churchill Falls caused increased levels of mercury in fish from Lake Melville. That’s almost 300 kilometres farther away from Lake Melville than Muskrat Falls. And, we have yet

© PROPERTY OF NALCOR to see any solid evidence that mercury levels will not climb higher as a

ᐃᓱᒪᓕᐅᕈᑕᐅᓯᒪᔪᑦ ᓴᐳᑎᓕᐅᕈᒪᓪᓗᑎᒃ ᒪᒃᔅᕌᑦ ᕚᓪᔅᒥ. result of flooding of the Muskrat Falls reservoir. The expert independent A schematic of the proposed damn at Muskrat Falls. Isumaliurutausimajut saputiliurumallutik Muskrat Falls-mi. Review Panel conducting the environmental assessment of the project Une esquisse du barrage à Muskrat Falls. had the same conclusion.””

44 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 si4√5 | UNIKKAAT jaujumajumut sivuliqtiuqataujuq « Nous avons été témoins de la disparition de la morue après la Nunainnarmut kulautirlugu nunaup piruqpallianinga sukatigia- construction du barrage sur le cours supérieur de la rivière Churchill » suungungmat, angigligiaq&utiglu nungusuittuq tauvanngani saqqip- [traduction], a déclaré Dave. pallialiq&uni sanajauninganik kuugjualiarijaujuq. Tamakkua niqigi- Le gouvernement du Nunatsiavut a soulevé ces questions parmi jaullutik iqalungnut amma imarmiutaujunut. d’autres en 2011 lors d’une consultation publique de 30 jours par une Taakununga qaujisarvingnik saqitaujuviniit ilinniarvigjuarmi commission fédérale-provinciale d’évaluation environnementale. La kasanta tuqqaqtarvingani imarmiut qaujisaqtulirijiit amma Havan ilin - commission mixte d’examen a produit un rapport de 400 pages plus niarvingani qaniqamaqtaijulirijiit, asingillu, “nungusuittut... sanngi- tard cette année-là, qui a conclu que le « projet aurait de nombreux jualuungmat piunngilirunnaqtunik saqqititijunnarlutik piujunniqtunik effets environnementaux négatifs sur les milieux aquatiques et terrestres, aukkut ingirralutik timimuuruni innaujunut tammanna qutitutigilugu.” la culture et le patrimoine » [traduction]. Nunguttunnangittuq sururutisimajunnarninginnut isumaaluu- Le rapport ajoute : « La commission ne prend pas de décision sans taungmata ukiuqtaqturmiunut. Iluanngijjutijuq taissumani qimirru- appel sur ce projet. Les décideurs gouvernementaux devront évaluer jaulaurmijuq 2011 Nunavik surusilaat piruqpalliasuunguninganut tous les effets, les risques et les incertitudes afin de décider si le projet qaujisarutinut, qaujilauqsimajut tamakkua atuutijunnaqtut najjiangul - est justifié dans les circonstances. » lutik atuqtausimajuviniit sururnautinut. Le projet a reçu l’aval du gouvernement de Terre-Neuve-et-Labrador “Uvagulli sivulliqpaangujuq qaujisaqsimajattinni nalunaiqsimajuq en décembre 2012. tamanna nungusuittuq tauvanngat kuungani Churchill sagvauvallua - La même année, le gouvernement du Nunatsiavut a entrepris un ninga kuukkut taissumali nikkuli nalauttaaqsimajanga,” uqalauqtuq programme de recherche et de surveillance pour déterminer les niveaux Nunatsiavut angajuqqangat Sarah Leo. de méthylmercure dans le secteur. Ce programme vise à déterminer “Qaujimajugulli tainna simiktuqtauningit Churchill Kuujjuangit les conditions de base pour assurer la santé des Inuits, le bien-être quttik sigiaqsimangmat nungusuittuq iqalungni tasingani Melville. Unga- communautaire et l’intégrité de l’écosystème du lac Melville avant sin ngi qapaluktuq 300 kilaamatumik ungasigijanganitasingani Melville l’inondation de Muskrat Falls. taikanngallu Muskrat Kuugjuangani, Qaujillarigiaqalaaqtugut nalu- « Le méthylmercure survient naturellement dans l’environnement naiqsimallariktunik tamakkua nungusuittut angigligialaangikkaluar- quand les bactéries décomposent le mercure se trouvant dans la mangaata tainna kuuliqtitauguni sanajaujumajuq taikanngat masikulat végétation et les sédiments des milieux aquatiques » [traduction], kuugjuangani sanajausimaliqtillugu. Taikkua qaujimallariktut immik - explique Tom Sheldon, directeur de l’Environnement (gouvernement kuuq&utik qimirrujiit naalaktingit qaujisaqtaviningitigut tamanna avata- du Nunatsiavut) et l’un des chefs de ce projet. liriniq tamanna pilirijaujumajunik ajjigiinik tukisiumaliqtut. L’inondation de larges secteurs terrestres accélère ce processus Nalcor tungalik angajuqqaamut Gilbert Bennett uqalauqtuq naturel, produisant des montants plus élevés de méthylmercure angig ligiaqattarninganik savvauvallianirmut nungusuittuq qaujimajau - dans les années suivant immédiatement la création d’un réservoir. Le juq saqqijaasuungungmat sagvauliraangat kuungmi asiqumititaujuni. contaminant entre ensuite dans la chaîne alimentaire par le plancton, “Nalcor tamanna nungusuittuq isumaaluutigillariktanga amma qui est mangé par le poisson et d’autres mammifères. atuliqtittilaarmijuq nalunaiqsimattiaqtumik qaujimajjutiksanut tammanna Selon les recherches publiées par le département de Sciences pivalliatillugu nigingani Churchill pilirivviunasuaqtumik mikilaangu- maritimes de l’Université du Connecticut et la Harvard School of Public junnasuarlugit iluangijjutiliurunnaqtut tamatuma avataanut” Uqa lauq- Health, entre autres, « le méthylmercure… est une forte neurotoxine tuq. “Imailirniraqtaungmat quttiksigiarluni iqalungni nungusuittuq pour le développement du fœtus et peut nuire à la santé cardiovasculaire manna attiktumiimmat tikillugu akunniqsuqtukkut asingit ajjingit des adultes s’ils sont exposés à des niveaux élevés de ce produit » [traduction]. La contamination au méthylmercure est une préoccupation partout dans le Nord. La question a aussi fait l’objet de l’Étude sur le dévelop - © RODD LAING

ᑖᒃᑯᐊ ᑭᓂᖅᑕᓂᒃ ᑲᑎᖅᓱᐃᒍᑎᐅᓪᓗᑎᒃ ᓱᓪᓗᐊᓗᐃᑦ ᐃᓗᓕᖃᖅᐳᑦ ᒪᕐᕋᕐᒥᒃ ᓖᒃ ᒥᐅᓪᕕᐊᓪ ᑕᓯᐊᑕ ᐊᑖᓂᑦ ᖃᐅᔨᓴᖅᑕᐅᓂᐊᖅᑐᓂᒃ ᐊᑭᕐᕉᔭᖃᕆᐊᔅᓴᖓᓄᑦ. These sediment core tubes contain mud from the bottom of Lake Melville which will be tested for their mercury content. Taakkua kiniqtanik katiqsuigutiullutik sullualuit iluliqaqput marrarmik Lake Melville tasiata ataani qaujisaqtauniaqtunik aqirruujaqariaksanganut. Ces tubes de carottiers contiennent de la boue provenant du fond du lac Melville qui sera examinée pour déterminer sa teneur en mercure.

UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 45 si4√5 | UNIKKAAT

ᐊᓲᖑᓂᖏᓐᓄᑦ ᖃᐅᔨᓴᕈᑎᓄᑦ, ᖃᐅᔨᓚᐅᖅᓯᒪᔪᑦ ᑕᒪᒃᑯᐊ ᐊᒃᑑᑎᔪᓐᓇᖅᑐᑦ ᓇᔾᔨᐊᖑᓗᑎᒃ ᐊᑐᒃᑕᐅᓯᒪᔪᕕᓃᑦ ᓱᕈᕐᓇᐅᑎᓄᑦ. “ᐅᕙᒍᓪᓕ ᓯᕗᓕᖅᐹᖑᔪᖅ ᖃᐅᔨᓴᖅᓯᒪᔭᑦᑎᓐᓂᑦ ᓇᓗᓇᐃᖅᓯᒪᔪᖅ ᑕᒪᓐᓇ ᓄᖑᓱ - ᐃᑦᑐᖅ ᑕᐅᕙᙵᑦ ᑰᖓᓂᑦ ᓱᓯᐅᑉ ᓴᕐᕙᐅᕙᓪᓕᐊᓂᖓ ᑰᒃᑯᑦ ᑕᐃᔅᓱᒪᓕ ᓂᑯᓕ ᓇᓚᐅᑦ - ᑖᖅᓯᒪᔭᖓ,” ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᖅ ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᑦ ᐊᖓᔪᖅᑳᖓᑦ ᓴᐅᓚ ᓕᐅ. “ᖃᐅᔨᒪᔪᒍᓪᓕ ᑕᐃᓇ ᓯᒥᒃᑐᑕᐅᓐᓂᖏᑦ ᓱᓯᐅᑉ ᑯᒡᔪᐊᖏᑦ ᖁᑦᑎᒃᓯᒋᐊᖅᓯᒪᖕᒪᑦ ᓄᖑᓱᐃᑦᑐᖅ ᐃᖃᓗᖕ ᓂ ᑕᓯᖓᓂ ᒥᐅᕕᐅ. ᐅᖓᓯᖕᓂᖃᐸᓗᒃᑐᖅ 300 ᑭᓚᒪᑐᒥᒃ ᐅᖓ - ᓯᒋᔭᖓᓂ ᑕᓯᖓᓂ ᒥᐅᕕᐅ ᑕᐃᑲᙵᓪᓗ ᒪᓯᑯᓚᑦ ᑯᒡᔪᐊᖓᓂ. ᖃᐅᔨᓪᓚᕆᒋᐊᖃᓛᖅᑐᒍᑦ ᓇᓗᓇᐃᖅᓯᒪᓪᓚᕆᒃᑐᓂᒃ ᑕᒪᒃᑯᐊ ᓄᖑᓱᐃᑦᑐᑦ ᐊᖏᒡᓕᒋᐊᓛᖏᒃᑲᓗᐊᕐᒪᖓᑦ ᑕᐃᖕᓇ ᑰᓕᖅᑎᑕᐅᒍᓂ ᓴᓇᔭᐅᔪᒪᔪᖅ ᑕᐃᑲᙵᑦ ᒪᓯᑯᓚᑦ ᑯᒡᔪᐊᖓᓂ ᓴᓇᔭᐅᓯᒪᓕᖅᑎᓪᓗᒍ. ᑕᐃᒃᑯᐊ

ᖃᐅᔨᒪᓪᓚᕆᒃᑐᑦ ᐃᒻᒥᒃᑯᖅᖢᑎᒃ ᕿᒥᕐᕈᔨᑦ ᓈᓚᒃᑎᖏᑦ ᖃᐅᔨᓴᖅᑕᕐᕕᖕᓂᖏᑎᒍᑦ ᑕᒪᓐᓇ © RODD LAING ᐊᕙᑎᓕᕆᓂᖅ ᑕᒫᓂ ᐱᓕᕆᔭᐅᔪᒪᔪᓂ ᐊᔾᔨᖏᓐᓂᒃ ᑐᑭᓯᐅᒪᓕᖅᑐᑦ.” ᐊᔾᔨᓕᐅᖅᑕᐅᓯᒪᔪᖅ ᐅᒥᐊᕐᔪᐊᒥᒃ ᐊᑐᖅᑕᐅᕙᑦᑐᒥᒃ ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᑦ ᒐᕙᒪᖓᓄᑦ ᖃᐅᔨᓴᖅᑕᐅᓂᐊᖅᑐᓂᒃ ᑲᑎᖅᓱᐃᓂᖃᖅᑎᓪᓗᒋᑦ ᓖᒃ ᒥᐅᓪᕕᐊᓪ ᐃᒪᖏᓂ. ᓇᒃᑯ ᑐᖓᓕ ᐊᖓᔪ˙ᖅᑲᒧᑦ ᒋᕕᐅᕆᐅ ᐳᐅᓇᑦ ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᖅ ᐊᖏᒡᓕᒋᐊᕆ ᐊᖃᖅ- A shot of the longliner used by the Nunatsiavut Government for its sampling project on the waters of Lake Melville in the distance. ᑕᕐᓂᖓᓂᒃ ᓴᒡᕙᐅᕙᓪᓕᐊᓂᕐᒧᑦ ᓄᖑᓱᐃᑦᑐᖅ ᖃᐅᔨᒪᔭᐅᔪᖅ ᓴᖅᑭᔮᓱᖑᖕᒪᑦ ᓴᒡᕙᐅᓕᕋᖓᑦ Ajjiliuqtausimajuq umiarjuamik atuqtauvattumik Nunatsiavut Government-nganut ᑯᖕᒥ ᐊᓯᖅᑯᒥᑎᑕᐅᔪᓂᒃ. qaujisaqtauniaqtunik katiqsuitillugit Lake Melville imangini Photo du palangrier, au loin, utilisé par le gouvernement du Nunatsiavut pour son projet “ᓇᒃᑯ ᑕᒪᓐᓇ ᓄᖑᓱᐃᑦᑐᑦ ᐃᓱᒫᓘᑎᒋᓪᓚᕆᒃᑕᖓ ᐊᒻᒪ ᐊᑐᓕᖅᑎᑦᑎᓛᕐᒥᔪᖅ ᓇᓗ - d’échantillonnage des eaux du lac Melville. ᓇᐃᖅᓯᒪᑦᑎᐊᖅᑐᒥᒃ ᖃᐅᔨᒪᔾᔪᑎᒃᓴᓄᑦ ᑕᒪᓐᓇ ᐱᕙᓪᓕᐊᑎᓪᓗᒍ ᓂᒋᖓᓂ ᓱᓯᐅᑉ ᐱᓕᕆ - ᕕᐅᓇᓱᐊᖅᑐᒥᒃ ᒥᑭᓛᖑᔪᓐᓇᖅᑎᓐᓇᓱᐊᕐᓗᒋᑦ ᐃᓗᐊᙱᔾᔪᑎᓕᕈᓐᓇᖅᑐᑦ ᑕᒪᑐᒪ ᐊᕙᑎᓄᑦ” Nalcor Vice-President Gilbert Bennett says increased concentrations ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᖅ. “ᐃᒪᐃᓕᓂᕋᖅᑕᐅᖕᒪᑦ ᖁᑦᑎᓯᒋᐊᖅᖢᓂ ᐃᖃᓗᖕᓂ ᓄᖑᓱᐃᑦᑐᖅ ᒫᓐᓇ of methylmercury are known to occur with flooding. ᐊᑦᑎᒃᑐᒥᒻᒪᑦ ᑎᑭᓪᓗᒍ ᐊᑯᓐᓂᖅᓱᒃᑐᖅᑯᑦ ᐊᓯᖏᑦ ᐊᔾᔨᖏᑦ ᐅᒪᖅᑯᑎᓄᑦ ᐊᐅᓚᔾᔪᑏᑦ “Nalcor takes methylmercury concerns very seriously and will ᓴᓇᔭᐅᖃᑦᑕᖅᓯᒪᔪᑦ ᐊᒻᒪ ᐃᒪᓐᓇᐃᓪᓚᕆᒐᓱᒋᔭᐅᖏᑦᑐᖅ ᐅᖓᑖᓄᕋᔭᖏᒻᒪᖔᑦ ᐊᑯᐊᓂ implement a number of mitigating measures as we move forward with ᓱᓯᐅᑉ ᑯᖓᑕ.” the Lower Churchill Project to minimize effects on the surrounding ᑕᒃᑯᐊ ᑲᐸᓐᓂᖃᖅᑐᑦ ᐸᕐᓇᐅᑎᓕᐅᖅᓯᒪᔪᑦ ᖃᐅᔨᓴᖃᑦᑕᕐᓗᑎᒃ ᐃᖃᓗᖕᓂᒃ ᐊᒻᒪ environment,” he says. “The predicted increase in fish methylmercury ᓇᑦᑎᕐᓂᒃ ᖃᓄᐃᑉᐸᓕᐊᓂᖏᓐᓂᒃ ᓱᓯᐅᑉ ᑰᖓᓂ ᐊᒻᒪ ᑕᓯᖓᓂ ᒥᐅᕆᕕᐅᑉ ᖃᓂᒋᔮᓂ levels is low to moderate compared to similar hydroelectric developments ᐱᓕᕆᔭᐅᓂᖓᓂ ᐊᒻᒪ ᓴᖅᑭᓪᓗᑎᒃ ᖃᓂᒪᖃᖅᑕᐃᓕᓂᕐᒧᑦ ᖃᐅᔨᒪᔨᑕᕐᓂᒃ ᐊᑐᕆᐊᖃᓕᖅ- and is not likely to extend beyond the mouth of the Churchill River.” ᑎᑕᐅᓯᒪᔪᓂᒃ ᑐᓴᖅᑎᑦᑎᓐᓇᖃᑦᑕᕐᓗᑎᒃ ᑲᓇᑕᒥ ᖃᓂᒪᖃᖅᑕᐃᓕᓕᕆᔨᓂᒃ ᐊᒻᒪ The company plans to monitor fish and seal health along the ᓄᓇᓕᖕᓂ. Churchill River and in the Lake Melville area throughout the project “ᑕᒃᑯᐊ ᖃᐅᔨᒪᔨᑕᕆᔭᐅᔪᑦ ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑎᑦᑎᖃᕐᑕᓛᖅᑐᑦ ᓄᓇᖃᐅᖅᑐᓂᒃ ᖃᓄᖅ and develop a health advisory protocol in consultation with Health ᐊᖏᑎᒋᓪᓗᓂ ᐃᖃᓗᒃᑐᖃᑦᑕᕈᑎᒃ ᐊᑦᑕᕐᓇᖏᓪᓗᓂ ᓂᕆᔭᐅᔪᓐᓇᖅᑐᓂᒃ,” ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᖅ Canada and local communities. ᐱᓇᑦᑎ. “These advisories will educate residents on the amount of fish that ᓕᐅ ᐊᖏᖃᑎᖃᖏᑦᑐᖅ ᐊᖏᖅᑕᐅᓇᓱᑎᐅᔪᒥᒃ ᖃᐅᔨᓴᕐᓂᕐᒧᑦ. “ᓂᐊᑯᑦ ᐃᒪᐃᓕ ᓂ- can be safely consumed,” says Bennett. ᕆ ᓯᒪᔭᖓᓄᑦ ᖃᐅᔨᓴᖓ, ᐃᒪᐃᒪᑦ ᐅᕙᒍᓪᓕ ᐃᓚᐅᓕᐅᖅᖢᑕ ᐊᒻᒪ ᐃᒪᐃᓕᐅᓪᓚᕆᓕᖅᑐᒍᑦ Leo isn’t sold on the proposed measures. “Nalcor based its predictions ᖃᐅᔨᒪᓇᓱᐊᖓᓕᖅᑐᒍᑦ ᑕᐃᑲᙵᑦ ᑕᓯᖓᓂ ᒥᐅᕆᕕᐅᑉ,” ᑖᓐᓇ ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᖅ. on models, whereas we’ve gone in and actually taken measurements ᐋᒡᒋᓯ 2013, ᑖᒃᑯᐊ ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᑦ ᒐᕙᒪᖓᑦ ᓴᖅᑭᓚᐅᖅᑐᑦ ᐱᓕᕆᔾᔪᑎᒃᓴᒥᖕᓂᒃ from Lake Melville,” she says. ᐱᖁᔭᑎᒍᖓᓪᓗᓂ ᕿᒥᕐᕈᔪᒪᓂᕐᒧᑦ ᒐᕙᒪᑐᖃᒃᑯᑦ ᐊᒻᒪ ᓚᐸᑐᐊ ᒐᕙᒪᖏᑦ ᐱᔪᓐᓇᐅᑎᐅᔪᑦ In August 2013, the Nunatsiavut Government filed applications ᑯᖕᓂᒃ ᓯᒥᒃᑐᐃᔪᒪᓪᓗᑎᒃ ᑯᒡᔪᐊᓕᐅᖓᕐᓗᒍ ᒪᓯᑯᓚᑦ ᑯᒡᔪᐊᖓᓂᒃ. ᕿᒥᕐᕈᓂᖅ ᐱᒋᐊᓯᒍᓂ for a judicial review of the federal and provincial permits to dam Muskrat ᐱᖃᓯᐅᔾᔨᓛᖅᑐᑦ ᕿᒥᕐᕈᓗᑎᒃ ᐱᓇᓲᑎᒋᔭᐅᔪᒥᒃ ᐊᖏᕈᑕᐅᓯᒪᓕᖅᑐᖅ ᖃᐅᔨᓴᕐᓗᑎᒃ Falls. The review processes would involve examining the project ᐊᑐᑦᑎᐊᖅᓯᒪᒐᓗᐊᕐᒪᖔᑕ ᑕᒃᑯᐊ ᓚᐸᑐᐊ ᐃᓄᐃᑦ ᓄᓇᒥ ᓇᒥᖕᓂᑖᕈᑏᑦ ᐊᖏᖃᑎᒋ - proposal to ensure that it complies with the Labrador Inuit Land ᒍᑎᖏᓐᓂᑦᑐᓂᒃ. Claims Agreement. “ᐃᓱᐊᓂ ᑐᕌᒐᕆᔭᐅᔪᖅ ᑖᒃᑯᓄᖓ ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᑦ ᓴᐳᓯᒪᔭᐅᑦᑎᐊᕋᓗᐊᕐᒪᖔᑕ “The end goal for Nunatsiavut is to ensure that the rights of Inuit ᐱᔪᓐᓇᐅᑎᒋᔭᐅᔪᑦ ᐃᓄᖕᓄᑦ ᐊᒻᒪ ᐅᕙᒍᑦ ᖃᓄᐃᖏᔾᔪᑎᒃᓴᑦᑎᓐᓄᑦ ᐊᒻᒪ ᐃᓄᓯᖃᑦᑎᐊᕐᓂᖅ are protected and our health and well-being are protected,” says Leo. ᓴᐳᓯᒪᔭᐅᓪᓗᑎᒃ,” ᐅᖃᓚᖅᕐᑐᖅ ᓕᐅ. “ᓴᐳᑎᓯᒪᔪᒪᒐᑦᑎᒍᑦ ᑕᒪᑦᑕ ᐊᑐᖅᑕᐅᓕᖁᓇᑕ “We want to ensure we aren’t affected negatively. If we are, we need ᐱᐅᖏᔾᔪᑎᔪᓐᓇᖅᑐᓄᑦ ᑕᐃᒪᐃᒃᑯᑦᑕ. ᐱᑕᖃᕆᐊᓕᒃ ᐊᐅᓚᑦᑎᔾᔪᑎᒋᔪᓐᓇᖅᑕᑦᑎᓐᓂᒃ that impact to be mitigated prior to flooding.” ᑭᖑᓂᐊᒍᑦ ᑯᖓ ᐊᓯᖅᑭᖅᑎᑕᐅᓚᖅᐅᖅᑎᓪᓗᒍ.” The federal review will likely be heard in March 2014. At press ᒐᕙᒪᑐᖃᒃᑯᑦ ᕿᒥᕐᕈᓂᕆᓯᒪᔭᖓᑦ ᓴᖅᑭᑕᐅᓚᖅᑐᖅ ᒪᔾᔨ 2014. ᒫᓐᓇᐅᔪᒥᒃ, ᐅᓪᓗᖓ time, no date had been set for the provincial review. ᖃᖓᐅᓛᕐᒪᖔᑦ ᓇᓗᓇᐃᖅᑕᐅᓯᒪᖏᑦᑐᖅ ᓚᐸᑐᐊ ᒐᕙᒪᖏᑦ ᓴᖅᑭᓛᕐᒪᖔᑕᓕ. Wolfrey hopes the mistakes of Upper Churchill aren’t repeated ᕗᕕᓕ ᓂᕆᐅᒋᔭᓕᒃ ᑖᒃᑯᐊ ᑕᒻᒪᕈᑕᐅᔪᕕᓃᑦ ᐱᖓᖕᓇᖓᓂ ᓱᓯᐅᑉ ᐃᔾᔪᐊᖅᑕᐅ - with the development of Lower Churchill. ᖁᓇᒋᑦ ᓴᓇᔭᐅᓐᓂᖓᓂ ᓂᒋᖓᓐᓂ ᓱᓯᐅ. “After it’s done, it’s going to be done.” w w “ᑕᐃᒪᓕ ᐱᔭᕆᑕᐅᒍᓂ, ᑕᐃᒪᓗ ᐃᓱᓕᓗᓐᓂᐅᔭᒻᒪᑦ.”

46 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 si4√5 | UNIKKAAT uummaq qutinut aulajjutiit sanajauqattaqsimajut amma imailarigasugi- pe ment des enfants au Nunavik 2011, qui a conclu que l’exposition jaungittuq ungataanurajangimmangaat akuanni Churchill Kuungata.” prénatale produit des effets adverses. Taakkua kapanniqaqtut parnautiliuqsimajut qaujisaqattarlutik iqa - « Nos données préliminaires indiquent que le méthylmercure de lungnik amma nattirnik qanuippallianinginnik susiu kuungani amma la rivière Churchill se retrouve plus loin en aval que ce que Nalcor avait tasingani miuriviup qanigijangani pi&irijauningani amma saqqillutik prévu » [traduction], a affirmé la présidente du Nunatsiavut Sarah Leo. qanimaqaqtailinirmut qaujimajitarnik aturiaqaliqtitausimajunik tusaq- Mme Leo a ajouté : « Nous savons que le barrage à Churchill Falls a suscité tittinasuqattarlutik Kanatami qanimaqaqtailimajulirijikkunnik amma des niveaux plus élevés de mercure dans le poisson du lac Melville, ce nunalingnik. barrage se trouvant à près de 300 kilomètres plus loin que Muskrat Falls. “Taakkua qaujimajitarijaujut ilinniaqtittiqattalaaqtut nunaqauqtunik Nous n’avons pas encore de preuves que les niveaux de mercure ne seront qanuq angitigilluni iqaluktaarutiit attarnangilluni nirijaujunnaqtunik,” pas plus élevés par suite de l’inondation du réservoir de Muskrat Falls. uqalauqtuq Bennett. La commission d’examen experte et indépendante effectuant l’évaluation Leo angiqatiqangittuq angiqtaunasuutiujumik qaujisarnirmut. environnementale du projet en est arrivée à la même conclusion. » “niakut imailannirisimajanganut Qaujisaangat, imaimmat uvagulli [Traduction] ilaulirlluta amma imailiullariliqtugut qaujimanasuangaaliqtugut Le vice-président de Nalcor Gilbert Bennett a indiqué que des taikanngat tasingani Melville-up,” taanna uqalauqtuq. concentrations plus élevées de méthylmercure sont plausibles lors d’une inondation. « Nalcor se préoccupe beaucoup du méthylmercure et instaurera plusieurs mesures d’atténuation dans le cadre du projet du cours inférieur de la rivière Churchill afin de réduire l’impact sur le milieu ambiant, dit-il. L’augmentation prévue du niveau de méthylmercure dans le poisson est faible à moyen, comparativement à d’autres projets hydro - électriques semblables, et ne se répandra probablement pas au-delà de l’embouchure de la rivière Churchill. » [Traduction] L’entreprise compte surveiller la santé du poisson et du phoque le long de la rivière Churchill et dans le secteur du lac Melville pendant toute la durée du projet et élaborer un protocole consultatif sur la santé en collaboration avec Santé Canada et les collectivités locales.

© PAULA MCLEAN © SHEPARD PAULA « Ces avis informeront les résidents sur la quantité de poisson qu’ils August 2013, taakkua nunatsiavut gavamangat saqqilauqtut peuvent consommer sans danger » [traduction], a ajouté M. Bennett. pilirij jutiksamingnik piqujatiguungalluni qimirrujumanirmut gavama- Mme Leo n’est pas convaincue des mesures proposées, puisque Nalcor a tuqakkut amma Labrador gavamangit pijunnautiujut kuungnik simik- fondé ses prévisions sur des modèles, tandis que nous sommes allés sur tuijumallutik kuugjualiangullugu masikulat kuugjuangani. Qimir ru niq place et avons pris des échantillons du lac Melville. pigiasiguni piqasiujjilaaqtut qimirrulutik pinasuutigijaujumik angiru- En août 2013, le gouvernement du Nunatsiavut a présenté une tausimaliqtuq qaujisarlutik atuutiqattiaqsimagaluarmangaata taakkua demande d’examen judiciaire des permis fédéraux et provinciaux pour Labrador Inuit nunami nangminiqtaarutik angiqatigiigutinginniittunik. la construction du barrage de Muskrat Falls. Les processus d’examen Isuani turaagarijaujuq takkununga nunassiavut sapusimajauttiar- comprendraient l’analyse de la proposition du projet pour assurer sa aluarmangaata pijunnautigijaujut inungnut amma uvagut qanuingij - conformité avec l’Accord sur les revendications territoriales des Inuits jutiksattinnut amma inuusiqattiarniq sapusimajaulutik,” uqalauqtuq Leo. du Labrador. “Sapusimajumagattigut tamatta atuqtauliqunata piungijjutiujunnaq- « L’objectif final pour le Nunatsiavut est de veiller à ce que les droits tunut taimaikkutta. Pitaqarialik aulattijjutigijunnaqtattinnik kingunia - des Inuits soient protégés, ainsi que notre santé et notre bien-être, gut kuunga asiqqititaulauqtillugu.” selon Mme Leo. Nous voulons nous assurer d’éviter les conséquences Gavamatuqakkut qimirrunirisimajangat saqqitaulauqtuq maajji négatives. Si nous devons envisager de telles conséquences, nous voulons 2014. Maannaujumik, ullunga qangaulaurmangaat nalunaiqtausiman- qu’elles soient réduites avant l’inondation. » [Traduction] gittuq lapatua gavamangit saqqilaarmangaatali. L’examen fédéral aura lieu probablement en mars 2014. Au moment Wolfrey niriugijalik taakkua tamarrutaujuviniit pingangnangani d’aller sous presse, aucune date n’a été fixée pour l’examen provincial. susiu ijjuaqtauqunagit sanajauningani nigingani susiup. Dave Wolfrey espère que les erreurs commises sur le cours supérieur “Taimali pijariiqtauguni, taimalu isulilluniujarmat.” w de la rivière Churchill ne se répéteront pas lors de l’exploitation de son cours inférieur. « Une fois que ce sera fait, il sera trop tard. » [Traduction] w

UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 47 whmQ/4v | ISUMAGIJAKKA wkw5 bW‰5 vNbu W/‰6ymJ5

I T K G R A D S

si4√6g6 tsE xs9M By Terry Audla

ᑖᖅ ᐊᕐᕌᒍ ᐱᒋᐊᖅᑎᓪᓗᒍ ᐱᕕᖃᓲᖑᒐᑦᑕ ᕿᒥᕐᕈᓪᓗᒍ ᐊᕐᕌᒍ ᐊᓂᒍᖅᓵᖅᑐᖅ. he start of a New Year is a time to reflect on ᓈᓴᖅᖢᒋᑦ ᐱᐅᔾᔪᑏᑦ ᐱᐅᕋᖅᓯᒪᓕᖅᑐᑦ ᐊᒻᒪ ᖃᐅᔨᓴᖅᖢᒋᑦ ᑕᒪᐃᑕ ᓄᑖᑦ the one that has just passed. It’s a time to ᐃᓕᓯᒪᓕᖅᑕᑎᒃ. ᐊᕐᕌᒍ 2013 ᕿᒥᕐᕈᓪᓗᒍ, ᐅᕙᓐᓂᒃ ᓄᖅᑲᖓᑎᑦᑐᓐᓇᙱᓚᖓ Tcount your blessings and take an inventory ᑭᓯᐊᓂᓄ ᖁᕕᐊᒋᔭᖃᖅᑐᖓ ᖁᔭᓕᓪᓗᖓ ᐃᓚᓐᓄᑦ, ᐱᖃᓐᓇᕆᔭᓐᓄᑦ, ᐃᖅᑲᓇᐃᔭᖃᑎᒋ- of all the new lessons you have learned. As I look ᓲᓐᓄᓪᓗ, ᐊᒻᒪ ᐱᕕᖃᖅᑎᑕᐅᓂᕆᔭᓐᓄᑦ ᑖᒃᑯᓄᖓ ᑕᐱᕇᒃᑯᓐᓄᑦ ᑕᒪᒃᑯᐊ ᐊᑐᕈᓇᕐᓗᒋᑦ back on 2013, I can’t help but be grateful for my ᓇᖕᒥᓂᖅ ᖃᐅᔨᒪᔭᒃᑲ ᐊᒻᒪ ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᓯᒪᔭᒃᑲ ᐱᓪᓗᒋᑦ ᐃᑲᔫᑎᔪᓐᓇᖁᓪᓗᒋᑦ ᑲᓇᑕᒥᐅᑦ family, friends, colleagues, and the opportunity that ᐃᓄᖏᓐᓄᑦ ᒫᓐᓇ ᑕᕝᕙᓂᑦᑕᐃᓐᓇᖅ ᐅᓄᖅᓯᒋᐊᕐᒪᑕ ᐃᒻᒥᒃᑯᑦ ᐊᔪᖏᑦᑐᓐᓇᖅᑕᒃᑲ ᐊᒻᒪ I’ve been given at ITK to apply my knowledge and skills for the benefit ᖃᐅᔨᓯᒪᓕᖅᑕᒃᑲ ᐱᓕᕆᓇᓱᐊᕐᓂᓐᓄᑦ. of Canadian Inuit while at the same time broadening my own horizons ᑕᐱᕇᒃᑯᓐᓄᑦ ᐊᖏᓛᖑᓯᒪᕗᖅ ᐱᓕᕆᔪᓐᓇᐅᑎᒋᓪᓗᑎᒍᑦ ᐃᖅᑲᓇᐃᔭᒃᑲᐅᓂᖏᓐᓄᑦ through fulfilling and rewarding experiences. ᐱᓕᕆᔨᕗᑦ ᐊᒻᒪ ᖃᐅᔨᒪᓪᓚᕆᒃᑕᖏᓐᓄᑦ ᐱᓕᕆᖃᑎᒌᖕᓂᕐᒥᒃ ᑕᒪᓐᓇ ᐅᓄᖅᓯᒋᐊᕈᑎ ᐃᓄᐃᑦ ᓄᓇᖏᓐᓄᑦ ᐊᕕᒃᑐᖅᓯᒪᔪᓄᑦ. ᐅᓪᓗᒥ ᐅᓄᖅᑐᑦ ᓯᕗᓪᓕᖅᑎᐅᔪᑦ ᑕᕝᕘᓇᖃᑦᑕᖅ - ᓯᒪ ᓕᖅᑐᑦ ᐱᓕᕆᕝᕕᒋᔭᑦᑎᒍᑦ. ᑕᐃᔭᕗᑦ ᑕᐱᕇᑦ ᐃᓱᓕᑦᑎᓯᒪᔪᑦ, ᑕᒪᒃᑯᐊ ᐃᓄᐃᑦ ᒪᒃᑯᒃᑐᑦ ᖃᔪᖏᑦᑎᐊᕐᓗᑎᒃ ᐱᓇᓱᐊᖃᑦᑕᖅᓯᒪᓕᖅᑐᑦ ᐃᖅᑲᓇᐃᔭᕐᕕᑦᑎᓐᓂ ᐊᑐᕚᒥ, ᐊᒻᒪᓗ ᐅᑎᖃᑦ - ᑕᖅᖢᑎᒃ ᓄᓇᒥᖕᓄᑦ ᓯᕗᓪᓕᖅᑎᐅᖃᑕᐅᓕᖅᖢᑎᒃ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ. ᑐᑭᓕᐅᑎᓗᒍ ᓄᓇᕗᒻᒥ ᒪᓕᒐᓕᐅᕐᕕᖕᒥ ᑲᑎᒪᕕᖓᓐᓂ ᐱᑕᖃᓕᖅᑐᖅ ᐃᓚᒋᔭᐅ - ᓕᖅᑐᖅ ᒪᓕᒐᓕᐅᖅᑎᓄᑦ, ᑕᐃᕕᑎ ᔪᐊᓇᓯ, ᐃᖅᑲᓇᐃᔮᖃᓚᐅᖅᓯᒪᔪᖅ ᑐᓴᖃᑦᑕᐅᑎᓕ- ᕆᓂᕐᒥᒃ ᑕᕝᕙᓂ ᑐᖅᑲᖅᑕᕐᕕᖓᓂ ᑐᓴᒐᒃᓴᓕᕆᔨᓄᑦ ᐊᒻᒪ ᑐᕌᖓᔪᓄᑦ ᒪᒃᑯᒃᑐᓄᑦ ᑲᒪᔨ - ᐅᓪᓗᓂ, 2004-ᒥᑦ 2008-ᒧᑦ.

ᕗᕋᐃᖕᑰ ᐴᓴᒥ Franco Buscemi © FRANCO BUSCEMI

48 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 whmQ/4v | ISUMAGIJAKKA Inuit Tapiriit Kanatami pijariiqsimajut DIPLÔMÉS DE L’ITK

Unikkaaqtuq Terry Audla par Terry Audla

utaaq arraagu pigiaqtillugu piviqasuungugatta qimirrulugu e début d’une nouvelle année nous offre la possibilité de arraagu anigusaaqtuq. Naasarlugit piuraqsimaliqta amma réfléchir à celle qui vient de se terminer. C’est le moment Nqaujisarlugit tamaita nutaat ilisimaliqtatit. Arraagu 2013 qimir - Ld’apprécier tout ce dont nous avons bénéficié et de faire le bilan rulugu, uvaannik nuqqanga tittunnanngilanga kisiani quviagija qaq tunga de toutes les nouvelles leçons retenues. Faisant un retour sur 2013, je ne qujalillunga ilannut, piqannarijan nut, iqanaijaqatigisuunnullu, amma peux qu’être reconnaissant envers ma famille, mes amis, mes collègues piviqaqtitaunirijannut taakkununga Tapiriikkunnut tamakkua aturun- et l’occasion qui m’a été offerte à l’ITK de mettre mes connaissances et narlugit nangminiq qaujimajakka amma ilinniaqsimajakka pillugit ika- mes compétences en pratique au profit des Inuits canadiens, et, en juutijunnaqullugit kanatamiunut pilirinasuarnirnut. même temps, d’élargir mes propres horizons par des expériences Tapiiriikkunnut angilaangusimavuq pilirijunnautigilutigut iqqa - extrêmement satisfaisantes et gratifiantes. naijak kauninginnut pilirijivut amma qaujimallariktanginnut piliri qa - Les plus importantes ressources de l’ITK sont le personnel laborieux tigiingnirmik tamanna unuqsigiaruri Inuit nunanginnut aviktuqsima- et ses réseaux étendus qui couvrent toutes les régions inuites. Un grand junut. Ullumi unuqtut sivuliqtiujut tavvuunaaqattaqsimaliqtut piliriv - nombre de dirigeants actuels ont passé un certain temps ici. Nous les vigijangitigut. Taijauvut Tapiriit isulittisimajut, tamakkua Inuit appelons les diplômés de l’ITK, ces jeunes Inuits ambitieux qui vivent makkuktut kajungittiarlutik pinasuaqattaqsimaliqtut iqqanaijarvittinni un certain temps à Ottawa et retournent chez eux pour devenir des atugami, ammalu utiqattaq&utik nunamingnut sivuliqtiu qatau liq &u tik leaders dans l’Arctique. ukiuqtaqtumi. Prenons l’exemple du nouveau député et plus jeune membre de Tukiliutilugu nunavummi maligaliurvingmi katimavvinganni l’Assemblée législative du Nunavut, David Joanasie, qui a travaillé à pitaqaliqtuq ilagijauliqtuq maligaliuqtinut, David Joanasie, iqqanaijaa - l’ITK comme agent d’information au Département des communications qalausimajuq tusaqattautilirinirmut tavvani tuqqaqtarvingani tusagak - et ensuite à titre de coordonnateur auprès des jeunes de 2004 à 2008. salirijinut amma turaangajunut makkuktunut kamajiulluni, tauvanngani « Ce fut un privilège que de travailler auprès de l’ITK et de 20014 tiki&&ugu 20018. m’informer des problèmes qui se posent actuellement, dit-il. Jose Kusugak “Quvianalauqtuq iqqanaijaq&uni Tapirikkunnut, ilinnaq&unilu ullumi pijjutauvakktunik”, uqalauqtuq, “Josie Kusugak taissumani anga- était président à cette époque. Il m’a fortement impressionné. Il était juq qaangulaurmat. Uvannut pimmariaulaurmat. Tautuga rillu gulu mon modèle de comportement. » pimma riuninga”. Franco Buscemi a travaillé comme intervenant pour la jeunesse à Franco Buscemi, iqqanaijalauqsimajuq makkuktunuungajunik qauji- l’ITK afin de surveiller le travail du Conseil national des jeunes Inuits. ma jiulluni tavvani Tapiriikkunnut, kamagillunigit pilirijiujut Kanatami Il est maintenant directeur des Communications et du Marketing auprès Inuit Makkuktut Katimajinut, manna akunnaaniiliqtuq Nunasi kuapu - de la Nunasi Corporation à Iqaluit. Il garde aussi un très bon souvenir liisan timiqutingata aulattijiulluni tusaqattautilirinirmut amma niurru- de son temps à l’ITK. tiqaqattarnirmuungajunut tavvani Iqalungni. Quviagil lunigit tamaani « J’ai été en mesure de voyager dans toutes les régions, a expliqué pinasuaqattarvinirnik unik kaarillunigit. M. Buscemi, affirmant que son stage à l’ITK l’a aidé à établir le vaste “Upaqattaqsimajainnariliqtakka nunaliit aviktuqsimauqtunik,” réseau qu’il a à sa disposition aujourd’hui. Chaque fois que je voyageais, uqalauqtuq Buscemi, imminigli pijunnaqsivaallirniraqtuq iqanaijarni - j’avais l’occasion de faire l’expérience de différentes choses uniques et kuugami Tapiriikkunnut aaqqiksuisimalirnirminik pituinnanngisimajuq propres à chaque région. » tusaqattautinuungajuq ullumi aturunniqtanga, “taimanngat ingirra qat - L’un de ses meilleurs souvenirs est la coordination du sommet taq&unga qaujikkaninniqattaq tunga ajjigiingittunik piujuutinik national des jeunes Inuits à Nain en 2005, une activité qui a permis à quvianaqtuutiullutik nunaliit aviktuqsimajunik.” plus de 100 jeunes Inuits de visiter la collectivité d’un autre diplômé de

UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 49 whmQ/4v | ISUMAGIJAKKA

ᓃᓴᓐ ᐆᐱᑦ ᐱᒻᒪᕆᐅᑎᑦᑎᓗᐊᖅᐳᖅ ᐱᓯᒪᐃᓐᓇᕆᐊᖃᕐᓂᕐᒥᒃ ᐊᑕᕝᕕᒋᑐᕋᐅᑦᓴᕆᐊᖃᕐᓂᖏᑕ ᐃᕐᓂᕆᔭᒥᓄᑦ, ᐅᑭᐅᖃᖅᑐᓂᒃ 6-ᓂᒃ

© LETIA OBED ᐊᒻᒪᓗ 4-ᓂᒃ, ᐊᒻᒪᓗ ᐊᑕᕝᕕᖃᐃᓐᓇᕆᐊᖃᕐᓂᖏᓂᒃ ᐱᐅᓯᑐᖃᖅ ᒪᓕᓪᓗᒍ ᓄᓇᒋᕙᒃᑕᑐᖃᖏᓄᑦ. Natan Obed places a lot of importance on retaining a connection between his two sons, six and four-years-old, and their traditional lands. Natan Obed pimmariutittiluaqpuq pisimainnariaqarnirnmik atavvigiturautsariaqarningingita irngnirnminut, ukiuqaqtunik 6-nik ammalu 4-nik, ammalu atavviqainnariaqarninginnik piusituqaq milillugu nunagivaktatuqanginut. Natan Obed accorde beaucoup d’importance à la conservation de liens entre ses deux fils, âgés de six et quatre ans, et leurs terres traditionnelles.

ITK’s greatest resources are its hardworking staff and its expansive networks that extend into every Inuit region. Many of today’s leaders have put in some time here. We call them ITK Grads, those ambitious young Inuit who pass through our halls in Ottawa, and then head home to become leaders throughout the Arctic. Take for example the Nunavut’s Legislative Assembly’s youngest new member, David Joanasie, who worked as an Information Officer in the Department of Communications and then as a Youth Coordinator, from 2004 to 2008. “It was a privilege to work for ITK, learning about contemporary issues,” he says. “Jose Kusugak was the President at the time. He made a big impression on me. He was my role model.” Franco Buscemi, worked as a Youth Intervener at ITK, overseeing the work of the National Inuit Youth Council, and is now the Nunasi “ᖁᕕᐊᓇᓚᐅᖅᑐᖅ ᐃᖅᑲᓇᐃᔭᖅᖢᓂ ᑕᐱᕇᒃᑯᓐᓄᑦ, ᐃᓕᓐᓇᖅᖢᓂᓗ ᐅᓪᓗᒥ ᐱᔾᔪᑕ - Corporation’s Director of Communications and Marketing in Iqaluit. ᐅᕙᒃᑐᓐᓂᒃ,” ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᖅ. “ᔫᓯ ᑯᓱᒐᖅ ᑕᐃᔅᓱᒪᓂ ᐊᖓᔪᖅᑳᖑᓚᐅᕐᒪᑦ. ᐅᕙᓐᓄᑦ ᐱᒻᒪᕆᐅᓚᐅᕐᒪᑦ. ᑕᐅᑐᒐᕆᓪᓗᒍᓗ ᐱᒻᒪᕆᐅᓂᖓ.” He also looks back on his time fondly. ᕗᓪᓚᑯ ᐸᓯᒻᒥ, ᐃᖅᑲᓇᐃᔭᓚᐅᖅᓯᒪᔪᖅ ᒪᒃᑯᒃᑐᓅᖓᔪᓂᒃ ᖃᐅᔨᒪᔨᐅᓪᓗᓂ ᑕᕝᕙᓂ “I was able to travel to every region,” says Buscemi, who credits his ᑕᐱᕇᒃᑯᓐᓄᑦ, ᑲᒪᒋᓪᓗᓂᒋᑦ ᐱᓕᕆᔭᐅᔪᑦ ᑲᓇᑕᒥ ᐃᓄᐃᑦ ᒪᒃᑯᒃᑐᑦ ᑲᑎᒪᔨᓄᑦ, ᒫᓐᓇ ᓄᓇᓯ time at ITK for helping him develop the expansive network he has at ᑯᐊᐳᕆᓴᓐ ᑎᒥᖁᑎᖓᓃᓕᖅᑐᖅ ᐊᐅᓚᑦᑎᔨᐅᓪᓗᓂ ᑐᓴᖃᑦᑕᐅᑎᓕᕆᓂᕐᒧᑦ ᐊᒻᒪ ᓂᐅᕐᕈᑎ - his disposal today. “Every time I travelled I got to experience different ᖃᖃᑦᑕᕐᓂᕐᒨᖓᔪᓂᒃ ᑕᕝᕙᓂ ᐃᖃᓗᖕᓂ. ᖁᕕᐊᒋᓪᓗᓂᒋᑦ ᑕᒫᓂ ᐱᓇᓱᐊᖃᑦᑕᕐᒃᑕᕕᓂᓂ things unique to the region.” ᐅᓂᒃᑳᕆᓪᓗᓂᒋᑦ. One of his best memories was coordinating the National Inuit “ᐅᐸᖃᑦᑕᖅᓯᒪᔭᐃᓐᓇᕆᓕᖅᑕᒃᑲ ᓄᓇᓖᑦ ᐊᕕᒃᑐᖅᓯᒪᐅᖅᑐᓂ,” ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᖅ ᐸᓯᒻᒥ, Youth Summit in Nain in 2005, an event that saw more than 100 Inuit ᐃᒻᒥᓂᒡᓕ ᐱᔪᓐᓇᖅᓯᕚᓪᓕᖅᓯᒪᓂᕋᖅᑐᖅ ᐃᖅᑲᓇᐃᔭᕐᓂᑰᒐᒥ ᑕᐱᕇᒃᑯᓐᓄᑦ ᐋᖅᑭᒃᓱᐃᓯᒪ - youth visit the home community of another ITK grad: Natan Obed, ᓕᕐᓂᕐᒥᓂᒃ ᐱᑐᐃᓐᓇᐅᙱᓯᒪᔪᖅ ᑐᓴᖃᑦᑕᐅᑎᓅᖓᔪᖅ ᐅᓪᓗᒥ ᐊᑐᕈᓐᓃᖅᑕᖓ, “ᑕᐃᒪᙵᑦ Nunavut Tunngavik Incorporated’s Director of Social and Cultural ᐃᖏᕐᕋᑲᑕᖃᑦᑕᖅᖢᖓ ᖃᐅᔨᒃᑲᓐᓂᖃᑦᑕᖅᑐᖓ ᐊᔾᔨᒌᖏᑦᑐᓂᒃ ᐱᐅᔾᔪᑎᓂᒃ ᖁᕕᐊᓇᖅ - ᑑᑎᐅᓪᓗᑎᒃ ᓄᓇᓖᑦ ᐊᕕᒃᑐᖅᓯᒪᔪᓂ.” Development. ᐃᖅᑲᐅᒪᔭᖓ ᐱᐅᓛᖑᓯᒪᔪᖅ ᐃᒻᒥᓄᑦ ᑕᐃᔅᓱᒪᓂ ᑲᒪᒋᓪᓗᓂᐅᒃ ᑲᑎᒪᓂᐅᔪᖅ ᑲᓇᑕᒥ “I still look back on those days as some of my most productive and ᐃᓄᐃᑦ ᒪᒃᑯᒃᑐᑦ ᑲᑎᒪᔩᑦ ᓄᓇᐃᖑᒥ ᐊᕐᕌᒍᐊᓂ 2005, ᐃᓚᐅᓚᐅᖅᑐᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᒪᒃᑯᒃᑐᑦ exciting times to work in Inuit representation,” says Obed of his time 100, ᑕᐃᔅᓱᒪᑦᑕᐅᖅ ᐱᔭᕇᖅᓯᓯᒪᔪᖅ ᑕᐱᕇᒃᑯᓐᓂ ᓄᓇᖓᓂ: ᓇᑕᓐ ᐅᐱᑦ, ᓄᓇᕗᑦ ᑐᙵᕕᒃ with ITK when he served as a policy analyst and, later, the Director of ᑎᒥᖓᓄᑦ ᐊᐅᓚᑦᑎᔨᐅᓪᓗᓂ ᐃᓅᓯᓕᕆᓂᕐᒨᖓᔪᓂᒃ ᐊᒻᒪ ᐃᓕᖅᑯᓯᓕᕆᓂᕐᒨᖓᔪᓂᒃ. Socioeconomic Development. “It was just that sense of Inuit family in “ᑕᐅᕙᖕᓇ ᕿᒥᕐᕈᐊᕐᔪᒥᓲᕆᖕᒥᔭᕋ ᐱᔭᒃᓴᕆᓯᒪᔭᒃᑲ ᑲᔪᓯᑎᖃᑦᑕᖅᓯᒪᔪᑦ ᐊᒻᒪ the South that I really enjoyed during my time at ITK.” ᖁᕕᐊᒋᓪᓗᒋᑦ ᐃᖅᑲᓇᐃᔮᖃᕐᓗᖓ ᑭᒡᒐᖅᑐᐃᔪᓄᑦ ᐃᓄᖕᓂᒃ,” ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᖅ ᐅᐱᑦ The beginning of a New Year is also an excellent opportunity to ᑕᐱᕇᒃᑯᓐᓄᑦ ᐊᑐᐊᒐᓕᐊᕆᔭᐅᔪᓂᒃ ᕿᒥᕐᕈᔨᐅᓪᓗᓂ ᐊᒻᒪ ᑭᖑᓂᐊᒍᑦ, ᐊᐅᓚᑦᑎᔨᐅᓪᓗᓂ look ahead to what the future may bring. Joanasie, Buscemi and Obed ᑮᓇᐅᔭᓕᐅᕈᓐᓇᑦᑎᐊᕐᓂᖅ ᐱᕙᓪᓕᐊᑎᑦᑎᔨᐅᓪᓗᓂ. “ᑕᐃᔅᓱᒪᓂ ᐅᐱᓐᓇᕆᓪᓗᒍ ᓲᕐᓗ ᐃᓄᐃᑦ are just three examples from a number of Inuit who honed their skillset ᐃᓚᒌᒃᑐᑦ ᖃᓪᓗᓈᑦ ᓄᓇᖓᓐᓂ ᖁᕕᐊᒋᓪᓚᕆᒃᓯᒪᔭᕋ ᑖᒃᑯᓄᖓ ᐃᖅᑲᓇᐃᔮ ᖃᖅᖢᖓ here at ITK. ᑕᐱᕇᒃᑯᓐᓄᑦ.” ᐊᕐᕌᒍ ᓄᑖᖅ ᐱᒋᐊᓯᑎᓪᓗᒍ ᖁᕕᐊᓇᕐᒪᑦ ᐱᕕᖃᖅᖢᓂ ᑕᑯᓇᓱᐊᕐᓂᕐᒥᒃ ᓯᕗᒧᑦ When asked about what they hope to see in their respective futures, ᖃᓄᐃᑦᑑᓂᐊᕐᒪᖓᑦ. ᑖᒃᑯᐊ ᔪᐊᓇᓯ, ᐸᓯᒻᒥ ᐊᒻᒪ ᐅᐱᑦ ᐱᖓᓲᔪᑦ ᑐᑭᐅᔪᓐᓇᖅᑐᑦ ᐊᓯᖏᓐ - the responses were all the same: to serve my fellow Inuit. w ᓂᒡᓗ ᐃᓄᖕᓂᒃ ᐃᓕᐹᓪᓕᖃᑦᑕᖅᓯᒪᓂᕐᒧᑦ ᑕᕝᕙᓂ ᐱᓇᓱᐊᖃᑦᑕᖅᓯᒪᓂᕐᒥᖕᓄᑦ ᑕᐱᕇᒃᑯᓐᓄᑦ. ᑖᒃᑯᐊ ᐊᐱᕆᔭᐅᒐᒥᒃ ᖃᓄᖅ ᓂᕆᐅᒋᔭᖃᕐᒪᖔᕐᒥᒃ ᓯᕗᓂᒃᓴᒧᑦ, ᑕᕐᒪᒥᒡᓕ w ᑭᐅᓯᒪᔪᐃᓐᓇᐃᑦ ᐊᔾᔨᒌᒥᒃ: ᑭᒡᒐᖅᑐᕈᒪᓂᕐᒥᒃ ᐃᓅᖃᑎᒥᖕᓂᒃ. 50 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 whmQ/4v | ISUMAGIJAKKA

Iqaumajunga piulaangusimajuq imminut taissumani kamagillu- l’ITK : Natan Obed, actuellement directeur du Développement social niuk katimaniujuq Kanatami Inuit Makkuktut katimajiit nuniungumi et culturel de la Nunavut Tunngavik Incorporated. arraagumi 2005, ilaulauqtut Inuit makkuktut 100, taissumattauq pija - « Je me souviens encore de ces jours-là comme des plus productifs riiqsisimajuq tapiriik kunni nunanganni: qana Natan Obed, Nunavut et des plus intéressants dans la représentation des Inuits, a dit M. Obed Tunngavik Timinganut aulatti jiulluni inuusilirinirmuungalluni amma à propos du temps passé à l’ITK lorsqu’il travaillait comme analyste iliqusilirinirmuungalluni. des politiques et, plus tard, à titre de directeur du Développement “Tauvvanna qimirruarjuumisuuringmijara pijaksarisimajakka socioéconomique. C’était surtout le sentiment de retrouver une famille kajusitisitiqattaqsimajut amma quviagillugit iqqqanaijaaqaq&unga inuite au Sud que j’ai vraiment apprécié à l’ITK. » kiggaqtuijunut inungnik,” uqalauqtuq Obed tapiriikkunnut atuaga lia - Le début d’une nouvelle année est aussi une excellente occasion de rijaujunut qimirrujiulluni amma kinguniagut, aulattijiulluni kiinau- se tourner vers l’avenir et ce qu’il nous réserve. MM. Joanasie, Buscemi jaliurunnattiarniq pivalliattijiulluni. “taissumani upinnarillugu suurlu et Obed ne sont que trois exemples parmi un grand nombre d’Inuits inuit ilagiiktut qallunaat nunanganni quvia gillariksimajara taakku- qui ont perfectionné l’ensemble de leurs compétences ici à l’ITK. nunga iqqanaijaq&unga tapiriikkunnut.” Lorsqu’on leur a demandé respectivement comment ils envisagent Arraagu nutaaq pigiasitillugu quvianarmat piviqaq&uni takuna- leur avenir, leur réponse a été la même : servir leurs concitoyens inuits. w suarnirmik sivummut qanuittuuniarmangaat. Taakkua Joanasie, Buscemi amma Obed pingasuujut tukiujunnaqtut asinginnullu inungnik ilip - paalliqsimanirmut tavvani pinasuaqattaqsimanirmingnut tapiriikkun- nut. ᑕᐃᕕᑦ ᔪᐊᓇᓯ ᐊᑐᖅᑕᐅᓚᐅᖅᓯᒪᖖᒋᑦᑐᒥᒃ ᓇᓗᓇᐃᖅᓯᓂᖃᓚᐅᕐᐳᖅ 2013-ᖑᑎᓪᓗᒍ ᑕᐃᒪ ᒪᒃᑯᓐᓂᖅᐸᐅᓪᓗᓂ ᐃᓄᓐᓂᑦ ᓂᕈᐊᖅᑕᐅᓯᒪᓕᓚᐅᕋᒥ ᓄᓇᕗᒻᒥ ᒪᓕᒐᓕᕆᔨᕐᔪᐊᒃᑯᓐᓄᑦ. David Joanasie made history in 2013 when he was the youngest person ever elected Taakua apirijaugamik qanuq niriugijaqarmangaarmik sivunik - to the Nunavut legislature. samut, tamarmigli kiusimajuinnait ajjigiimik: Kiggaqturumanirminik David Joanasie atuqtaulauqsimanngittumik nalunaiqsiniqalauqpuq 2013-ngutillugu taima makkunniqpaulluni inunnit niruaqtausimalilaurami Nunavummi Inuuqatimingnik. w Maligalirijirjuakkunnut. David Joanasie est entré dans l’histoire en 2013 comme la plus jeune personne à être élue à l’Assemblée législative du Nunavut. © DAVID © JOANASIE DAVID

UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 51 wkw5 s9lu INUIT TODAY

srs6 | WINTER | UKIUQ | HIVER 2014, Nwns∫ VOLUME NAISAUTAA 23, # 1

ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ ᖃᔪᖏᖅᓴᐃᓂᕐᒧᑦArctic Inspirationᐱᒃᑲᐅᓯᐊᖅ Prize Ukiuqtaqtumi kajungiqsainirmut pikkausiaq Prix Inspiration Arctique

Ammaujaq kanatami tuqqaqtarvik turaa nga juq inungnut ilinniarvingmi piqa tau lauq- ᐊᒪᐅᔭᖅ ᑲᓇᑕᒥ ᑐᖅᑲᖅᑕᕐᕕᒃ ᑐᕌᖓᔪᖅ ᐃᓄᖕᓄᑦ ᐃᓕᓐᓂᐊᕐᕕᖕᒥ ᐱᖃᑕᐅᓚᖅᑐᑦ ᐱᖓᔪᒋᔭᐅᓪᓗᓂ ᐊᕐᕌᒍᖓᓂ 2013 ᐅᑭᐅᑕᖅᑐᒥ ᑲᔪᖏᖅᓴᐃᓂᖅ ᐱᒃᑲᐅᓯᐊᖅ ᑖᒃᑯᐊ ᐊᑐᓕᖅᑎᑕᐅᓂᖏᓐᓄᑦ ᑲᓇᑕᒥ ᑐᕌᖓᔪᑦ tuq pinga jugijaulluni arraagungani 2013 ukiuqtaqtumi kajungiqsai niq pikkausiaq ᕿᑐᕐᖓᖃᑦᑎᐊᕐᓂᖅ ᐃᖏᕐᕋᓪᓗᑎᒃ ᐃᓕᓴᐃᓂᖅ ᑐᕌᖓᔪᑦ ᕿᑐᕐᖓᖃᖅᑎᐅᔪᑦ ᐱᓇᓱᐊᖃᑎᒌᖕᓂᖓᑦ ᐃᓕᓐ - taakkua atuliqtitau ni nginnut kanatami turaangajut qiturnga qa tiuniq igiralutik ilisai - ᓂᐊᕐᓂᖅ ᐱᔾᔪᑎᒋᓪᓗᒍ. niq turaangajuq qiturnga qaqtiujut pinasuaqatigiingninga ilinniarniq pijjutigillugu. “ᑖᓐᓇ ᐱᓕᕆᔾᔪᑎᒃᓴᖅ ᓯᕗᓪᓕᖅᐹᖑᔪᖅ ᓴᖅᑭᓐᓂᖓ ᐃᓄᐃᑦ ᓄᓇᖓᓐᓂ. ᕿᒥᕐᕈᔭᐅᔪᓐᓇᓛᖅᑐᖅ “Taanna pilirijjutiksaq sivulliqpaangujuq saqqinninga inuit nunangani. Qimir ru jau - ᐊᑐᖅᑕᐅᔪᓐᓇᖅᑐᓂᒃ ᐱᐅᓛᖑᔪᑎᒍᑦ ᑲᓇᑕᓕᒫᒥ ᐊᒻᒪ ᓄᓇᕐᔪᐊᕐᒥ,” ᐅᖃᓚᐅᖅᑐᖅ ᒥᐊᓕ ᓴᐃᒪᓐ, ᐃᒃᓯ - jun na laaqtuq atuqtaujunnaqtunik piulaangujjutigut kanatalimaami amma nunarjuarmi,” ᕙᐅᑕᐅᔪᖅ ᑕᐱᕇᒃᑯᑦ ᑲᓇᑕᒧᑦ ᑲᑎᒪᔨᕋᓛᖏᓐᓄᑦ ᐱᓇᓱᐊᖃᑎᒌᓄᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᐃᓕᓐᓂᐊᕐᓂᖏᓐᓅᖓᔪᓂᒃ, uqa lauqtuq Mary Simon, Iksivautaujuq tapiriikkut kanatamut katimajiralaanginnut “ᑐᕌᒐᕆᔭᕗᑦ ᐱᓇᓱᐊᖃᑎᖃᕈᒪᓪᓗᑕ ᓄᓇᓕᐅᔪᓂᒃ ᐊᕕᒃᑐᖅᓯᒪᔪᓂᒃ ᐱᓇᓱᐊᖃᑎᒌᒡᓗᑎᒃ ᑐᓐᓂᖅᓴᑕ ᐅ - pinasua qa ti giinut Inuit ilinniarninginnuungajunik, “turaaga rijavut pinasuaqatiqaru- ᓗᑎᒡᓗ ᕿᑐᕐᖓᖃᖅᑎᐅᔪᑦ ᖃᐅᔨᒪᔾᔪᑎᒃᓴᓂᒃ ᖃᐅᔨᒪᔭᕆᐊᖃᖅᑕᖏᓐᓂᒃ ᕿᑐᕐᖓᖏᑦ ᐅᓪᓗᓕᒫᖅ ᐃᓕᓐᓂ - malluta nunaliujunik aviktuqsimajunik pinasuaqatigiglutik tunniq saq taulutiglu ᐊᖃᑕᐅᔪᓇᖁᓪᓗᒋᑦ, ᖃᐅᑕᒫᑦ ᑕᖃᐃᖓᑦᑎᐊᖃᑦᑕᕐᓗᑎᒃ ᐊᒻᒪ ᐃᓕᓐᓂᐊᓂᕐᒧᑦ ᐅᐸᓗᖓᐃᔭᕐᓂᕐᒥᒃ.” qiturngaqatiujut qaujimajjutiksanik qaujimajariaqaqtanginnik qitur ngangit ullulimaaq ilinniaqataujunna qullugit, qautamaat taqaingattiaqattar lutik amma ilinniarnirmut The Amaujaq National Centre for Inuit Education was one of three recipients of the upalungaijarnirmik.” 2013 Arctic Inspiration Prize for implementation of a national parental mobilization initiative aimed at engaging parents as partners in education. Le Centre national Amaujaq de scolarisation des Inuits était l’un des trois lauréats du “This program is the first of its kind in Inuit Nunangat. It will draw from best Prix Inspiration Arctique 2013. Le Centre s’est mérité ce prix pour la mise en place practices across Canada and around the world,” said Mary Simon, Chair of ITK’s d’une initiative nationale de mobilisation parentale visant à faire participer les parents National Committee on Inuit Education. “Our goal is to work with regional partners to give parents the resources they need to get their children to school all day, every comme partenaires dans l’éducation. day, well rested and ready to learn.” « Ce programme est le premier de son genre dans le Nunangat inuit. Il sera inspiré par les meilleures pratiques du Canada et du monde entier, a dit Mary Simon,

ᐊᒪᐅᔭᖅ ᐃᓕᓐᓂᐊᕐᓂᓕᕆᕝᕕᒃᑯᓐᓄᑦ ᐃᖅᑲᓇᐃᔭᖅᑎ ᑳᓱᕆᓐ ᑐᕋᒻᐳᕐ ᑎᒍᒥᐊᕐᑐᖅ 'ᕗᕌᒡ'-ᖑᐊᓕᐊᕆᓚᐅᖅᑕᖓᓂᒃ ᔨᐊᕆᑦ ᑲᐃᓐ présidente du Comité national de l’ITK sur la scolarisation des Inuits. Notre objectif ᔫᑳᓐᒥᐅᑕᐅᑉ; ᒥᐊᕆ ᓴᐃᒪᓐ ᑎᒍᒥᐊᖅᑎᓪᓗᒍ ᐱᔫᒥᓵᖅᑎᑦᑎᓂᕐᒧᑦ ᓵᓚᒃᓴᐅᑎᑖᕈᑎᒥᓂᒃ ᐃᓚᒋᓪᓗᓂᐅᒃ ᓗᐊᕆᓐ ᐳᕈᒃ. est de collaborer avec des partenaires régionaux afin de fournir aux parents les The Amaujaq Centre’s Katherine Trumper holding the ‘Frog Panel’ art work (given as part of the award) made by Jared Kane of the Yukon; Mary Simon holds the Arctic Inspiration Prize ressources dont ils ont besoin pour que les enfants aillent à l’école chaque jour, toute award with Lauren Brook by her side. la journée, et qu’ils soient bien reposés et disposés à apprendre. » [Traduction] Amaujaq ilinniarnilirivvikkunnut iqqanaijaqti Katherine Trumper tigumiartuq 'Frog'- ngualiarilauqtanganik Jared Kane Yukon-miutaup; Mary Simon tigumiaqtillugu Pijuumisaaqtittinirmut Saalaksautitaarutiminik ilagilluniuk Lauren Brook. Katherine Trumper, du Centre Amaujaq, tient l’œuvre d’art affichant des motifs liés aux grenouilles, créée par Jared Kane du Yukon, tandis que Mary Simon tient le Prix Inspiration Arctique, avec Lauren Brook à ses côtés.

52 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 wkw5 s9lu | INUIT TODAY

ᖃᕆᑕᐅᔭᒃᑯᑦ ᐱᓕᕆᖃᑎᒌᖕᓂᖅ ᐃᑲᔪᖃᑦᑕᐅᑎᓂᖅNetwork Support Qaritaujakkut piliriqati- giingniq ikajuqattautiniq Soutien en matière de réseau

ᐃᓄᐃᑦ ᑕᐱᕇᑦ ᑲᓇᑕᒥ ᑲᑎᒪᓚᐅᖅᓯᒪᔪᑦ ᐃᓕᓐᓂᐊᖃᑎᒌᒃᖢᑎᒃ ᓄᕕᐱᕆᒥ ᓴᖅᑮᖦᖢᑎᒃ ᑐᑭᑖᕐ - ᕕᖕᒥᒃ, ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑎᓄᑦ ᑲᕆᓴᐅᔭᒃᑰᖅᖢᑎᒃ ᑐᖅᑲᖅᑕᕐᕕᖕᒥᒃ ᑖᒃᑯᐊᓗ ᖃᐅᔨᒋᐊᕈᑎᒃᓴᐃᑦ ᐱᑕᖃᐅᖅᖢᑎᒃ ᑕᒪᒃᑯᓄᖓ ᐃᓄᖕᓄᑦ ᖃᐅᔨᕚᓪᓕᕈᑎᒃᓴᓂᒃ ᐃᓕᓐᓂᐊᕆᐊᖃᑦᑕᕐᓂᐅᔭᖅᑎᓪᓗᒋᑦ ᐃᓕᓐᓂᐊᕐᕕᒡᔪᐊᓄᑦ. ᑐᖅᑲᖅᑕᕐᕕᒃ ᖃᕆᓴᐅᔭᒃᑯᑦ ᐱᖃᓯᐅᓯᒪᔭᖓᑦ ᑲᔪᖏᖅᓴᐅᑏᑦ ᑕᕐᕆᔭᒐᐅᓪᓗᑎᒃ, ᐋᖅᑭᒃᓱᖅᓯᒪᓂᖓᓗ ᑖᔅᓱᒪ ᑐᓴᕋᓱᐊᕐᕕᐅᔪᓐᓇᖅᑐᖅ ᑎᑎᕋᓯᒪᒋᓪᓗᑎᒃ ᐊᔾᔨᒌᖏᑦᑐᑦ ᐃᓕᓐᓂᕐᐊᓂᕐᒧᑦ ᐃᑲᔪᖅᑎᐅᔪᓐᓇᖅᑐᓂᒃ ᐊᒻᒪ ᐃᑲᔫᑎᔪᓐᓇᖅᑐᓂᒃ ᐋᖅᑭᒃᓱᖅᓯᒪᐅᖅᑐᑦ ᑲᔪᓯᑦᑎᐊᖁᓪᓗᒋᑦ ᓄᓇᖃ ᖅ - ᑳᖅᓯᒪᔪᑦ ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑎᖏᑦ. ᑎᓕᐅ ᐅᓪᓗᑕᓐ ᐃᓕᓐᓂᐊᕐᕕᒡᔪᐊᒥ ᓚᕕᐅᒥ ᑕᒪᓐᓇ ᐱᒋᐊᖅᑎᑕᕕᓂᖓ ᐃᑲᔪᖅᑎᖃᖅᖢᓂ ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑎᓂᒃ ᐋᑐᕚᒥ ᑖᒃᑯᓇᙵᑦ ᓄᓇᕗᑦ ᓯᕗᓂᒃᓴᕗᑦ ᐃᓕᓴᖅᑐᓂᒃ, ᑮᓇᐅ - ᔭᖃᖅᑎᑕᐅᓪᓗᑎᒃ ᐋᒃᑎᒃᓇᒥᑦ. ᐃᓄᐃᑦ ᑕᐱᕇᑦ ᑲᓇᑕᒥ ᐋᖅᑭᒃᓯᒪᔭᖓ ᖃᐅᔨᓴᕐᕕᖓᑦ ᒫᓐᓇᐅᔪᒥᒃ ᐱᓕᕆᐊᖃᓕᕐᒥᔪᑦ ᐃᓚᓯᒃᑲᓐᓂᕈᒪᓪᓗᑎᒃ ᐊᑑᑎᔪᓐᓇᖅᑐᓂᒃ ᑕᕝᕙᓂ ᑐᖅᑲᖅᑕᕐᕕᖓᓂ ᖃᕆᑕᐅᔭᑦ ᐊᑐᕐᓗᒋᑦ. ᖃᐅᔨᒋᐊᕈᓐᓇᖅᑕᐃᑦ ᑐᕌᕈᑎᖓ www.tukitaarvik.ca.

ᐃᓕᓴᐃᔨᒻᒪᕆᒃ ᑎᐅᕆ ᕉᑖᓐ, ᐱᓕᕆᐊᖑᑲᐃᓐᓇᖅᑐᒧᑦ ᐊᐅᓚᑦᓯᔨ. ᓄᓇᕗᑦ ᓯᕗᓂᒃᓴᕗᑦ ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑐᑦ ᖃᕆᑕᐅᔭᑎᒍᑦ ᐊᑦᑕᑕᕐᕕᒻᒥᒃ ᐃᖏᕐᕋᓕᖅᑎᑦᑎᒋᐊᕐᓂᖓᓐᓂ ᑐᒃᑖᕐᕕᐅᑉ. Professor Thierry Rodon, Nunavut Sivuniksavut students at the official website launch of Tukitaarvik. the project manager. Nunavut Sivuniksavut ilinniaqtut qaritaujatigut attatarvimmik ingirraliqtittigiarningani Tukitarvik-up. Ilisaijimmarik Thierry Rodon, Les étudiants du Nunavut Sivuniksavut lors du lancement du site Web Tukitaarvik. piliriangukainnaqtumut aulatsiji. Le professeur Thierry Rodon, ITK held an afternoon workshop in November to introduce Tukitaarvik, an online student chef de projet. © ITK/PATRICIA D’SOUZA (2) © ITK/PATRICIA centre that provides information for Inuit about what to expect while studying at the post- Inuit Tapiriit Kanatami katimalauqsimajut ilinniaqatigiik&utik Novembermi secondary level. The site includes inspirational videos, a networking platform and lists saqiillutik Tukitaarvik, ilianiaqtinut qarisaujakkurlutik tuqqaqtarvingmik scholarships and bridging programs for Aboriginal students. Thierry Rodon of Laval taakkualu qaujigiarutiksait pitaqaurlutik tamakkununga inungnut qaujivaal- University started the project with the help of students at Ottawa’s Nunavut Sivuniksavut lirutiksanik ilinniariaqattarniujaqtillugit ilinniarvigjuarnut. Tuqqaqtarvik program and funding from ArcticNet. ITK’s Inuit Qaujisarvingat is now working on further qarisaujakkut piqasiujjisimajangat kajungiqsauti tarrijagaullutik, aaqiksuqsi- developing this useful website. Visit www.tukitaarvik.ca. maningalu taassuma tusarasuarviujunnaqtuq titiraqsimagillutik ajjigiingit- tut ilinniarnirmut ikajuutiujunnaqtunik amma ikajuutijunnaqtunik aaqqik- L’ITK a organisé un atelier d’un après-midi en novembre pour présenter Tukitaarvik, un suqsimauqtut kajusittiaqullugit nunaqaqqaaqsimajut ilianniaqtingit. Thierry centre scolaire en ligne qui fournit des renseignements aux Inuits sur ce à quoi ils peuvent Rodon ilinniarvigjuami laviumi tamanna pigiaqtitavininga ikajuutiqaq&uni s’attendre pendant leurs études postsecondaires. Le site comprend des vidéos inspirantes, ilinniaqtinik Ottawami taakkununga Nunavut Sivuniksavut ilisaqtunik, une plateforme de réseautage et une liste de bourses et de programmes de transition pour kiinaujaqaqtitaul lutik atiknat. Inuit Tapiriit Kanatami aaqqiksimajangat qau- les étudiants autochtones. Thierry Rodon de l’Université Laval a entrepris le projet avec jisarvingat maan naujumik piliriaqalirmijut ilasikkannirumallutik atuutijun- l’aide d’étudiants du programme Nunavut Sivuniksavut à Ottawa et le financement d’ArcticNet. naqtunik tavvani Tuqqaqtarvinganni qaritaujat aturlugit. Qaujigiarun naq - L’Inuit Qaujisarvingat de l’ITK travaille actuellement au perfectionnement de ce site Web tait turaa ru tinga www.tukitaarvik.ca. utile. Vous êtes invités à visiter www.tukitaarvik.ca. UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 53 wkw5 s9lu | INUIT TODAY © ITK/PATRICIA D’SOUZA © ITK/PATRICIA

Susan Nochasak, Terry Audla, Nellie Cournoyea (ungataani), Laverna Klegenberg, ᓲᓴᓐ ᓄᔅᓴᓴᖅ, ᑎᐊᕆ ᐊᐅᑦᓚ, ᓂᐊᓕ ᑯᐊᓐᔨᐄ (ᐅᖓᑖᓂ), ᓚᕘᕐᓇ ᒃᓕᒃᑭᓐᐴᕐᒃ, ᒥᐊᕆ ᓴᐃᒪᓐ, ᔫᐱ ᑐᒃᑭᐊᐱᒃ, ᑳᓯ ᑕᐅᑐᖖᒋ, ᕆᐱᑲ ᑲᑦᓗ, ᓯᐊᕋ ᓕᐅ, ᑎᐊᕈᓪ ᓯᕙᒃ (ᐅᖓᑖᓂ), ᐅᑲᓕᖅ ᐃᔨᑦᓯᐊᖅ, ᑰᕐᒃ ᐃᔨᑦᓯᐊᖅ, ᔮᓐ ᓘᑲᔅ ᔫᓂᐅᕐ, ᒪᐃᑯᓪ ᑯᐊᑕᓐ, Mary Simon, Jobie Tukkiapik, Cathie Towtongie, Rebecca Kudloo, Sarah Leo, Darryl Shiwak ᑐᕙᐃᓐ ᓯᒥᑦ, ᑕᐃᕕᑦ ᓂᖏᐅᖖᒐᖅ ᐊᒻᒪᓗ ᐊᖑᑎ ᔮᓐᔅᑕᓐ. (ungataani), Okalik Eegeesiak, Kirt Ejesiak, John Lucas Jr., Michael Gordon, Duane Smith, (L-R) Susan Nochasak, Terry Audla, Nellie Cournoyea (back), Laverna Klegenberg, David Ningeongan ammalu Anguti Johnston Mary Simon, Jobie Tukkiapik, Cathie Towtongie, Rebecca Kudloo, Sarah Leo, (De g. à d.) Susan Nochasak, Terry Audla, Nellie Cournoyea (à l’arrière), Laverna Klegenberg, Darryl Shiwak (back), Okalik Eegeesiak, Kirt Ejesiak, John Lucas Jr., Michael Gordon, Mary Simon, Jobie Tukkiapik, Cathie Towtongie, Rebecca Kudloo, Sarah Leo, Darryl Shiwak Duane Smith, David Ningeongan and Anguti Johnston. (à l’arrière), Okalik Eegeesiak, Kirt Ejesiak, John Lucas Jr., Michael Gordon, Duane Smith, David Ningeongan et Anguti Johnston.

ᐊᕐᕕᑐᕐᒥ ᐊᕐᕌᒍᓕᒫᖅᓯᐅᑎᓂᒃ ᑲᑎᒪᕐᔪᐊᕐᓂᖅAGM in Hopedale Arviturmi arraagulimaaqsiutinik katimarjuarniq Assemblées générales annuelles à Hopedale

Inuit Tapiriit Kanatami katimajingit Le conseil d’administration de l’Inuit ᐃᓄᐃᑦ ᑕᐱᕇᑦ ᑲᓇᑕᒥ ᑲᑎᒪᔨᖏᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᑭᒡᒐᖅᑐᐃᓪᓗᑎᒃ ᐃᓚᐅᔪᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᓄᓇᖓᓐᓂ ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᒻᒥ ammalu kiggaqtuilutik ilaujut Inuit Tapiriit Kanatami (ITK) et les délégués ᓯᑎᐱᕆ 2013 ᑖᒃᑯᐊᖑᓪᓗᑎᒃ ᑕᐱᕇᒃᑯᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᑲᑎᒪᔩᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᓄᓇᔪᐊᕐᒥ ᑲᑐᔾᔨᖃᑎᒌᖏᑦ ᑲᑎᒪᔨᖏᑦ nunanganni nunatsiavummi September de l’ensemble du Nunangat inuit se sont ᑲᓇᑕᒥ ᐊᕐᕋᒍᓕᒫᖅᓯᐅᑎᓄᑦ ᑲᑎᒪᕐᔪᐊᖅᑎᓪᓗᒋᑦ. ᑲᑎᒪᓚᐅᖅᑐᑦ ᓄᑖᒥᒃ ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᑦ ᑲᑎᒪᕕᒃᑖᖓᓂ 2013 taakkuanguulutik Tapiriikkut rendus au Nunatsiavut en septembre ᐊᕐᕕᑐᕐᒥ. ammalu katimajiit Nunarjuarmi Katuj - 2013 pour participer aux assemblées ᑕᐱᕇᒃᑯᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᑲᑎᒪᔩᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᓄᓇᕐᔪᐊᕐᒥ ᑲᑐᔾᔨᖃᑎᒌᖏᑦ ᑲᑎᒪᔨᖏᑦ ᑲᓇᑕᒥ ᐱᕕᖃᓚᐅᖅᑐᑦ jiqatigiingit Katimajingit Kanatami générales annuelles (AGA) de l’ITK et du ᓴᖅᑮᓪᓗᑎᒃ ᓄᓇᓕᖕᓄᑦ ᐋᖅᑭᒃᓱᖅᑕᐅᔪᒃᓴᓂᒃ ᑐᕌᖓᔪᒃᓴᓂᒃ ᖃᐅᔨᒪᔨᑕᐅᓪᓗᑎᒃ ᑲᓇᑕᒥ ᑎᒥᐅᔪᓄᑦ. arraagulimaaqsiutingit katimarjuaqtil- Conseil circumpolaire inuit (CCI) Canada. ᐃᓐᓇᕆᔭᐅᔫᒃ ᓯᓕᐸ ᐊᒻᒪ ᑕᒪ ᐃᒻᒪᑕᓯ ᒪᑐᐃᖅᓯᔨᐅᓪᓗᑎᒃ ᑲᑎᒪᕐᔪᐊᕐᓂᕐᒥᒃ, ᐊᒻᒪ ᓯᓕᐸ ᐅᖃᓚᐅᖅᓯᒪᓪᓗᓂ lugit. Katimalauqtut nutamik Nunatsia - Les réunions ont eu lieu dans le nouvel ᑲᑎᒪᔨᓄᑦ ᐊᒻᒪ ᑲᑎᒪᔭᖅᑐᖅᓯᒪᖕᒥᔪᓄᑦ ᐱᓇᓱᐊᖃᑦᑕᖅᓯᒪᓂᕐᒥᖕᓂᒃ ᐃᓚᒋᔭᐅᓂᕐᒥᖕᓄᑦ ᓚᐸᑐᐊᒥ ᐃᓄᐃᑦ vut katimavingani Arviturmi.. édifice de l’Assemblée législative du ᑲᑐᔾᔨᖃᑎᒌᖏᓐᓄᑦ. Tapiriikkut ammalu katimajiit Inuit Nunatsiavut à Hopedale. Nunarjuami Katutjjiqatigiingit katima- Les AGA de l’ITK et du CCI Canada The Inuit Tapiriit Kanatami (ITK) board of directors and delegates from across Inuit jingit Kanatami piviqalauqtut saqilutik permettent de présenter aux collec - Nunangat were in Nunatsiavut in September 2013 for the ITK and Inuit Circumpolar nunalinngunut aaqiksuqtaujuksanik tivités le travail de nos organismes de Council (ICC) Canada annual general meetings (AGMs). The meetings took place at turaangajuksanik qaujimajitaullutik pression. Les aînés Silpa et Tom the new Nunatsiavut Assembly building in Hopedale. kanatami timiujunut. Innarijaujuuk Edmunds ont honoré les AGA par The ITK and ICC Canada AGMs are an opportunity to introduce communities to Silpa ammalu Tom Edmunds matuiq - leur visite, et Silpa s’est adressée aux the work of our national advocacy organizations. Elders Silpa and Tom Edmunds sijiullutik katimarjuarnirmik, amma Silpa membres du conseil et aux délégués graced the AGMs with a visit, and Silpa spoke to board members and delegates uqalausiqaq&uni katimajinut amma au sujet de ses travaux préliminaires about her early work as a member of the Labrador Inuit Association. katimajaqtuqsimamijullu pinasuaqqat- à titre de membre de la Labrador Inuit taqsimanirmingnik ilagijaunirmingnut Association. Labrador Inuit Katujjiqatigiinginnut. 54 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 wkw5 s9lu | INUIT TODAY © ITK/PATRICIA D’SOUZA © ITK/PATRICIA

ᒥᓂᔅᑕ ᐳᕐᓈᕐᑦ ᕕᐊᓪᑯᐊᕐ, ᒥᓂᔅᑕ ᓕᐆᓇ ᐊᒡᓘᒃᑲᖅ; ᐊᖑᑎ ᔮᓐᔅᑕᓐ,ᓯᕗᓕᖅᑎᐅᔪᑦ ᑕᕙᐃᓐ ᓯᒥᑦ, ᑎᐊᕆ ᐊᐅᑦᓚ, ᓂᐊᓕ ᑯᐊᓐᔨᐄ, ᑲᓇᑕᒥ ᐊᖏᔪᖅᑳᕐᔪᐊᖅ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥᐅᑦ ᑲᑎᒪᓂᖏᑦ ᓯᑏᕙᓐ ᕼᐋᕐᐳᕐ, ᑳᑎ ᑕᐅᑐᖖᒋ, ᕆᐱᑲ ᑲᑦᓗ, ᔫ ᐋᓕᕗᕐ, ᓯᐊᕋ ᓕᐅ ᐊᒻᒪᓗ ᔫᐱ ᑐᒃᑭᐊᐱᒃ. Arctic Leaders Meeting (L-R) The Honourable Bernard Valcourt, the Honourable Leona Aglukkaq; Anguti Johnston, Duane Smith, Terry Audla, Nellie Cournoyea, Prime Minister Stephen Harper, Cathy Towtongie, Rebecca Kudloo, Joe Oliver, Sarah Leo and Jobie Tukkiapik. Sivuliqtiujut ukiuqtaqturmiut Minister Bernard Valcourt, Minister Leona Aglukkaq; Anguti Johnston, Duane Smith, Terry Audla, Nellie Cournoyea, Canada-mi Angijuqqaarjuaq Stephen Harper, Cathy Towtongie, Rebecca Kudloo, katimaningit Joe Oliver, Sarah Leo ammalu Jobie Tukkiapik. (De g. à d.) L’honorable Bernard Valcourt, l’honorable Leona Aglukkaq; Anguti Johnston, Duane Smith, Terry Audla, Nellie Cournoyea, le premier ministre Stephen Harper, Cathy Towtongie, Réunion des dirigeants Rebecca Kudloo, Joe Oliver, Sarah Leo et Jobie Tukkiapik. de l’Arctique Inuit leaders sat down with Prime Minister Stephen Harper and members of ᓯᕗᓕᖅᑎᐅᔪᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᑲᑎᖃᑎᖃᓚᐅᖅᓯᒪᔪᑦ ᑲᓇᑕᒥ ᐊᖓᔪ˙ᖅᑳᖑᔪᖅ ᓯᑎᕙ ᕼᐊᐳ ᐊᒻᒪ ᑲᑎᒪᔨᖁᑎᖏᑦ ᑕᐅᕙᓂ his cabinet in Rankin Inlet in August 2013 for a five-hour discussion on a range ᖃᖏᖅᖠᓂᕐᒥ, ᐋᒡᒋᓯ 2013 ᐃᑲᕐᕋᓄᑦ ᑕᓪᓕᒪᓄᑦ ᐅᖃᖃᑎᒌᒃᖢᑎᒃ ᐱᔾᔪᑎᒋᔭᐅᔪᓂᒃ ᐋᖅᑭᒃᑕᐅᔪᓐᓇᖅᑐᓂᒃ, of vital issues, including economic development, resource development, ᐱᖃᓯᐅᔾᔭᐅᓪᓗᓂ ᑮᓇᐅᔭᓕᐅᕈᓐᓇᕐᓂᖅ, ᐱᕙᓪᓕᐊᓂᖓᓄᓪᓗ ᓄᓇᐅᑉ ᐊᑐᖅᑕᐅᓂᖓᓄᑦ, ᐃᓕᓐᓂᐊᕐᓂᓕᕆᓂᖅ ᐊᒻᒪ education and skills development, search and rescue, and more aggressive ᐋᖅᑭᒃᓱᖅᑕᐅᔭᕆᐊᖃᕐᓂᖏᑦ ᐃᓕᓐᓂᐊᒐᒃᓴᐃᑦ, ᐸᖅᓴᐃᖃᑦᑕᕐᓂᖅ ᐊᒻᒪᓗ ᐱᑕᖃᓕᒃᑲᓐᓂᕆᐊᖃᕐᓂᖓᓂᒃ ᐊᔭᐅᕈᑕ - land claims implementation. ᐅᓪᓚᕆᒡᓗᑎᒃ ᓄᓇᕗᑖᕈᑕᐅᓯᒪᔪᑦ ᐊᑐᓕᖅᑎᑕᐅᓇᓱᐊᕐᓂᖏᓐᓄᑦ. The meeting coincided with the Prime Minister’s annual Arctic tour, and ᑲᑎᒪᖃᑎᒌᒡᓗᑎᒃ ᐊᖏᖃᑎᒌᓚᐅᖅᑐᑦ ᑲᓇᑕᒥ ᐊᖓᔪᖅᑳᖑᔪᒥᒃ ᐊᕐᕌᒍ ᐅᑭᐅᑕᖅᑐᒥ ᓂᐅᕐᕈᕐᑲᑦᑕᕐᓗᓂ, ᐃᓱᒪᓕ - also suggested the creation of a National Inuit Housing Program, which would ᐅᕆᓪᓗᑎᒡᓗ ᓴᖅᑮᓪᓗᑎᒃ ᑲᓇᑕᒥ ᐃᓄᐃᑦ ᐃᒡᓗᓕᕆᓂᕐᒧᑦ ᐱᓕᕆᔾᔪᑎᒃᓴᓂᒃ, ᑕᒪᓐᓇ ᐊᖅᑯᑕᐅᓕᕈᓐᓇᕐᒪᑦ ᐃᓄᓕᕆ - address the need for social housing and develop a private home ownership ᔨᒃᑰᖓᔪᓂᒃ ᐃᒡᓗᕐᔪᐊᓂᒃ ᐊᒻᒪ ᐋᖅᑭᒡᓗᒋᒃ ᐃᒡᓗᖃᕐᓂᖅ ᓇᖕᒥᓂᖅ ᐊᒻᒪ ᐃᑲᔪᕐᓗᑎᒃ ᐃᒻᒥᒃᑰᖅᑐᒃᑯᑦ ᐃᒡᓗᕐᔪᐊᓂᒃ program and help build a private real estate market in Inuit Nunangat. ᓂᐅᕕᐊᒃᓴᖃᕐᓂᕐᒥᒃ ᐃᓄᐃᑦ ᓄᓇᖓᓐᓂ. Sivuliqtiujut Inuit katiqatiqalauqsimajut Kanatami Angajuqqaangujuq Stephen Harper Les dirigeants de l’Arctique ont rencontré le premier ministre Stephen Harper amma katimajiqutinginniglu tauvani Kangiq&inirmi, Augustmi 2013 ikarranut tallimanut et des membres de son Cabinet à Rankin Inlet en août 2013 pendant cinq heures uqaqatigiik &utik pijjutigijaujunik aaqqiktaujunnaqtunik, piqasiujjaulluni kiinaujaliurun- pour échanger sur diverses questions vitales, y compris le développement narniq, pivaallirninganullu nunaup atuqtauninganut, ilinniarniliriniq amma aaqqiksuqtau- économique, le développement des ressources, l’éducation et l’amélioration des jariaqarningit ilinniagakksait, paqsaiqattarniq ammalu pitaqalikkanniriaqarninganik ajau- compétences, la recherche-sauvetage, et une mise en œuvre plus dynamique rutallariglutik nunavuutarutausimajut atuliqtitaunasuarninginnut. des revendications territoriales. Katimaqatigiik&utik angiqatigiilauqtut Kanatami angajuqqaangujumik arraagu ukiuqtaq - Le réunion a coïncidé avec la tournée annuelle de l’Arctique du premier tumi niurruqattarluni, isumaliurillutiglu saqilutik Kanatami Inuit Illulirinirmut pilirjutiksanik, ministre pendant laquelle on a suggéré la création d’un programme de loge- tammanna aqqutaulirunnarmat inulirijikkuungajunik iglurjuarnik aaqqiglutik igluqarniq ment inuit national pour répondre aux besoins en logements sociaux, élaborer nagminiq amma ikajurlutik imikutukut iglurjuarnik niuviaksaqarnirmik Inuit nunagannik. un programme d’aide pour l’accession à la propriété et aider à établir un marché immobilier privé dans le Nunangat inuit.

UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 55 wkw5 s9lu | INUIT TODAY

ᑲᓇᑕᒥ ᒪᒃᑯᒃᑐᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᑲᑎᒪᔨᕐᔪᐊᖏᓄᑦ ᓯᕗᓕᖅᑎᒋᔭᐅᔪᖅ ᐊᖑᑎ ᔮᓐᔅᑕᓐ ᐊᖏᔪᖅᑳᕆᔭᐅᔪᑦ ᖁᕕᐊᒋᔭᐅᔪᑦ ᒪᒃᑯᒃᑐᓄᑦ ᖃᓄᐃᓘᖅᑕᐅᕙᓐᓂᖏᓄᑦ ᖃᓄᐃᓘᖅᑕᐅᔪᖅ ᖁᕝᕙᖅᑎᑕᐅᓯᒪᓪᓗᓂ ᑲᑎᒪᕕᒡᔪᐊᕆᐊᖅᓯᒪᔪᓂᑦ. Inspiring youth NIYC Leader Anguiti Johnston gets the true presidential treatment as he’s hoisted into the air by the summit’s delegates. NIYC-kunnut Sivuliqtigijaujuq Anguti Johnston angijuqqarijaujut qanuiluuq- Quviagijaujut makkuktunut tauvanninginut qanuiluuqtaujuq quvvaqtitaulluni katimavigjuariaqsimajunit. Les délégués du sommet donnent au leader du Conseil national des jeunes Inuits Anguiti Johnston le traitement présidentiel en le portant à bout de bras. Source d’inspiration pour les jeunes

Kuujjuaq, Nunavik, served as a breeding ground for inspiration and networking this ᑰᒡᔪᐊᖅ, ᓄᓇᕕᒃ ᐱᒋᐊᕐᕕᐅᓯᒪᔪᖅ ᖁᕕᐊᒋᔭᐅᔪᓄᑦ ᐱᓕᕆᖃᑎᒌᖕᓂᕐᒧᑦ ᑕᒪᑐᒪᓂ ᐊᐅᔭᐅᕋᑖᖅᑐᒥ ᖃᓂᒋᔭᓂ summer as nearly 100 youth from across Inuit Nunangat gathered in the community 100 ᒪᒃᑯᒃᑐᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᓄᓇᖓᓐᓂᙶᖅᖢᑎᒃ 2013-ᒥ ᑲᓇᑕᒥ ᒪᒃᑯᒃᑐᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᑲᑎᓂᙵᓂ. ᑲᑎᖃ - for the 2013 National Inuit Youth Summit. The gathering celebrated 20 years of the ᑎᒌᖕᓂᖓᑦ ᖁᕕᐊᓲᑎᖃᖅᖢᑎᒃ ᐅᑭᐅᖃᓕᕐᓂᖓᓄᑦ 20 ᑲᓇᑕᒥ ᒪᒃᑯᒃᑐᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᑲᑎᒪᔩᑦ. ᐊᖓᔪᖅᑳᖑ - National Inuit Youth Council. Past presidents including Tunu Napartuk, now mayor ᓚᐅᖅᓯᒪᔪᖅ ᐱᖃᑕᐅᓚᐅᖅᑐᖅ, ᑐᓴᖅᐸᒃᑐᖅ, ᐅᓪᓗᒥ ᒪᐃᔭᐅᓕᖅᑐᖅ ᓄᓇᓕᖏᓐᓄᑦ ᑲᑎᒪᔭᖅᑐᕐᕕᐅᓯᒪᔪᖅ, of the host community, also joined the delegates, helping them develop leadership ᐃᓚᐅᖃᑕᐅᓪᓗᓂᓗ ᑲᑎᒪᔪᓄᑦ, ᐃᑲᔪᖅᑐᐃᓪᓗᓂ, ᓯᕗᓕᖅᑎᐅᓂᕐᒥᒃ ᐃᓕᑉᐹᓕᖁᓪᓗᒋᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᐋᖅᑭᒃᓱᐃᓂᕐᒥᒃ skills and set out the priorities of the body they helped develop. ᓯᕗᓪᓕᐅᔾᔭᐅᓯᒪᔭᕆᐊᖃᖅᑐᓂᒃ ᑖᔅᓱᒧᖓ ᑎᒥᖁᑎᒋᔭᖓᓄᑦ ᐃᑲᔪᕐᓗᑎᒃ ᐋᖅᑭᒃᓱᖅᑕᐅᔪᓂᒃ.

56 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 wkw5 s9lu | INUIT TODAY

Kuujjuaq, Nunavik pigiarviusimajuq quviagijaujunut piliriqatigiingnirmut tama- ᐃᓄᐃᑦ ᓯᕗᓕᖅᑎᖏᑦ ᓲᕐᓗ ᐊᖏᔪᖅᑳᖅ ᐊᐅᑦᓚ (ᐊᔾᔨᓕᐅᖅᑕᐅᓯᒪᖃᑎᓕᒃ tumani aujaurataaqtumi qanigija ngani 100 makkuktut Inuit nunaganin ngaa q &utik ᓴᐅᒥᐊᓂ ᒪᒃᑯᒃᑐᓂᒃ), ᒥᐊᕆ ᓴᐃᒪᓐ (ᐊᔾᔨᓕᐅᖅᑕᐅᓯᒪᔪᖅ ᕿᑎᐊᓂ), ᐊᒻᒪᓗ ᐃᖃᓗᒃᑑᑦᑎᐊᕐᒥᐅᑕᖅ ᐃᓄᑐᖃᕆᔭᐅᔪᖅ ᐄᕙ ᑲᑯᕐᓚᒃ (ᐊᔾᔨᓕᐅᖅᑕᐅᓯᒪᔪᖅ 2013 Kanatami Makkuktut Inuit katinninganik. Katiqati giing ni ngat quviasuuti - ᑕᓕᖅᐱᐊᓂ), ᖁᕕᐊᓱᓪᓚᕆᓚᐅᕐᐳᑦ ᓯᓚᑐᓂᕐᒥᓐᓂᒃ ᐊᒥᖅᑲᖃᑎᖃᕆᐊᒥᓐᓂᒃ qaq &utik ukiuqalirninganut 20 Kanatami Makkuktut Inuit Katimajiit. Angajuq qaa - ᑲᑎᒪᔭᖅᑐᕐᓯᒪᔪᓄᑦ. Inuit leaders such as President Audla (pictured left with ngu lauqsimajuq piqa tau lauqtuq, Tunu Napartok, ullumi Mayor-nguliqtuq nuna - youth), Mary Simon (pictured centre), and Cambridge Bay li nginnut katimajaqtur viu simajuq, ilauqataullunilu katimajunut, ikajuqtuilluni, elder Eva Kakolak (pictured right), were more than happy suvuliqtiunirmik ilippaal liqullugit ammalu aaqqiksuinirmik sivulliujjausimajariaqaq - to share their wisdom with the delegates. tunik taassu munga timiqutigijannginnut ikajurlutik aaqqiksuqtaujunik. Inuit Sivuliqtingit suurlu Angijuqqaaq Audla (ajjiliuqtausimaqatillik saumiani makkuktunik), Mary Simon (ajjiliuqtausimajuq qitiani), ammalu Près de cent jeunes du Nunangat inuit se sont réunis cet été à Kuujjuaq, au Iqaluktuuttiarnmiutaq inutuqarijaujuq Eva Kakolak Nunavik, à l’occasion du sommet national des jeunes Inuits de 2013. Ils y ont (ajjiliuqtausimajuq taliqpiani) quviasullarilauqput trouvé une source d’inspiration et des possibilités de réseautage. La réunion s’est silatunirnminnik amiqqaqatiqariaminnik katimajaqtursimajunut. déroulée 20 ans après la création du Conseil national des jeunes Inuits. Quelques Les leaders inuits comme le président Audla (photo à anciens présidents, dont Tunu Napartuk, qui est maintenant maire de la ville gauche avec des jeunes), Mary Simon (photo au centre) hôte, se sont joints aux délégués pour élaborer des compétences en leadership et l’aînée de Cambridge Bay, Eva Kakolak, (photo à et établir les priorités du Conseil dont ils ont participé au développement. droite), étaient enchantés de partager leurs connaissances avec les délégués. © ITK/MITCHELL WHITE (7)

UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 57 wkw5 s9lu | INUIT TODAY

ᒫᓄᐃᐊᓪ ᒨᓚᔅ, ᑭᓕᓐ ᒍᐃᓕᐊᒻᔅ, ᔮᓐ ᑰᕐ, ᓕᐊᕆ ᑳᐱᓐᑐᕐ, ᒫᕐᓴ ᐳᕌᓂᑲᓐ, ᒥᑦᔅ ᑕᐃᓗᕐ, ᓄᓇᕗᒻᒥ ᐊᕙᑎᓕᕆᔨᒃᑯᓐᓄᑦ ᒥᓂᔅᑕ ᔮᓂ ᒪᐃᒃ, ᑐᕋᐃᑲᔅ ᑭᔅᓯᖕ, ᐊᕙᑎᓕᕆᔨᒃᑯᓐᓄᑦ ᒥᓂᔅᑕ ᓕᐆᓇ ᐊᒡᓘᒃᑲᖅ, ᐲᓱᓪ ᕚᓐ ᕼᐋᕝᕆ, ᐃᓄᐃᑦ ᑕᐱᕇᒃᑯᓐᓄᑦ ᐊᖏᔪᖅᑳᖅ ᑎᐊᕆ ᐊᐅᑦᓚ, ᐋᑕᒥ ᑎᓚᐃᐅᓪ ᐊᓚᑯ, ᑳᑎ ᑯᕋᐃᐊᒻ, ᓂᒃ ᓚᓐ, ᕋᐃᑦᓱᓪ ᕚᓕᓐᑐᕐ, ᓯᑏᕝ ᐱᖕᒃᓴᓐ, ᒪᐃᑯᓪ ᐲᐅᓪ ᐊᒻᒪᓗ ᔮᓐ ᓰᔅᓲ. (L-R) Manuel Mulas, Glenn Williams, John Kur, Larry Carpenter, Marsha Branigan, Mitch Taylor, Nunavut Environment Minister Johnny Mike, Drikus Gissing, Environment Minister Leona Aglukkaq, Basile van Havre, ITK President Terry Audla, Adamie Delisle Alaku, Kathy Graham, ᓇᓄᕐᓂᒃ ᖃᐅᔨᓴᕐᓂᖅ Nick Lunn, Rachel Vallender, Steve Pinksen, Michael Beale and John Cheechoo. Manuel Mulas, Glenn Williams, John Kur, Larry Carpenter, Marsha Branigan, Mitch Taylor, Polar Bear Patrol Nunavummi Avatilirijikkunnut Minister Johnny Mike, Drikus Gissing, Avatilirijikkunnut Minister Leona Aglukkaq, Basile van Havre, Inuit Tapiriikkunnut Angijuqqaaq President Terry Audla, Adamie Delisle Alaku, Kathy Graham, Nick Lunn, Rachel Vallender, Nanurnik qaujisarniq Steve Pinksen, Michael Beale ammalu John Cheechoo. (De g. à d.) Manuel Mulas, Glenn Williams, John Kur, Larry Carpenter, Marsha Branigan, Patrouille de l’ours blanc Mitch Taylor, le ministre de l’Environnement du Nunavut Johnny Mike, Drikus Gissing, la ministre de l’Environnement Leona Aglukkaq, Basile van Havre, le président de l’ITK Terry Audla, Adamie Delisle Alaku, Kathy Graham, Nick Lunn, Rachel Vallender, Steve Pinksen, Michael Beale et John Cheechoo. ᐃᓄᐃᑦ ᑲᓇᑕᒥᙶᖅᓯᒪᔪᑦ ᐊᐅᓪᓚᓚᐅᖅᓯᒪᔪᑦ ᒫᔅᑲᐅᒧᑦ ᐅᓚᓯᐊᑦ ᓄᓇᖓᓐᓄᑦ ᑎᓯᐱᕆᒥ ᐃᓚᐅᖃᑕᐅᓪᓗᑎᒃ ᓄᓇᔪᐊᕐᒥ ᓇᓄᓕᕆᓂᖅ ᐱᔾᔪᑎᒋᓪᓗᒍ. ᑖᒃᑯᐊᓕ ᓇᓗᓇᐃᖅᓯᓚᐅᖅᑐᑦ 40 ᐊᕐᕌᒎᓕᖅᑐᑦ ᓇᓪᓕᐅᓐᓂᖅᓯ ᐅᖅᖢᑎᒃ ᐊᖏᕈᑕᐅᓂᑯᒥᒃ 1973-ᒥ ᓇᓄᐃᑦ ᐱᔾᔪᑎ - ᒋᓪᓗᒋᑦ ᐊᑎᓕᐅᖅᑕᐅᓂᑰᔪᖅ ᓇᓄᖃᕐᕕᐅᔪᓄᑦ: ᑲᓇᑕ, ᐊᒥᐊᓕᒐᐃᑦ, ᐅᓚᓯᐊ, ᑲᓛᖦᖡᑦ ᓄᓇᖓᑦ ᐊᒻᒪ ᓄᐊᕗᐃ.

ᒫᔅᑲᐅᒥ, ᓇᓄᖃᐅᕐᓂᖏᑦ ᓄᓇᖓᓂ ᖃᑐᔾᔨᖃᑎᒌᖕᓂᒃᑯᑦ ᓇᓗᓇᐃᖅᓯᓯᒪᔪᑦ ᐱᖃᑕᐅᓚᑦᑖᕐᓂᕐᒥᒃ ᐱᑕᖃᐃᓐ ᓇᖅᑎᑦᑎᓇᓱᐊᕐᓂᕐᒧᑦ ᓇᓄᕐᓂᒃ ᐊᒻᒪ ᑲᒪᒋᔭᖃᑦᑎᐊᕐᓂᕐᒥᒃ ᐱᓕᕆᐊᒥᓂᒃ ᓇᓄᐃᑦ ᐅᓐᓄᕐᓂᖏᓐᓂᒃ ᖃᐅᔨᓴᕐᓂᕐᒧᑦ, ᐊᒻᒪ ᖃᐅᔨᒪᓪᓗᑎᒃ ᑲᒪᑦᑎᐊᕋ - ᓱᐊᕐᓂᖅ ᐊᐅᓚᑦ ᑎᓂᒃᑯᑦ ᐊᒻᒪ ᐱᑕᖃᐃᓐᓇᖅᑎᑦᑎᓇᓱᐊᕐᓂᖅ ᑐᙵᕕᖃᕐᒪᑦ ᐃᓚᐅᖃᑕ - ᐅᓂᕐᒥᒃ ᑖᒃᑯᓄᖓ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ ᓄᓇᖃᖅᑳᖅᓯᒪᔪᑦ ᐃᓄᖁᑎᖏᓐᓄᑦ.

Inuit from across Canada travelled to Moscow in December to take ᔮᓐ ᓰᓲ ᐃᓄᐃᑦ ᑕᐱᕇᒃᑯᓐᓂᑦ ᑲᓇᑕᒥ ᐊᒻᒪᓗ ᐋᑕᒥ ᑎᓚᐃᐅᓪ ᒪᑭᕕᒃ ᑯᐊᐳᕇᓴᓐᑯᓐᓂᑦ ᓯᓚᑖᓃᑦᑐᒃ part in an International Forum on Conservation of Polar Bears. The ᓰᓐᑦ ᐸᐃᓱᓪ ᑐᑦᓯᐊᕐᕕᕐᔪᐊᖓᓂ ᒫᔅᑲᐅᒥ. forum marked the 40th anniversary of the 1973 Agreement on the John Cheechoo of ITK and Adamie Delisle Alaku of Makivik Corporation in front of Conservation of Polar Bears signed by the five polar bear range St. Basil’s Cathedral in Moscow. states: Canada, the United States, Russia, Greenland and Norway. John Cheechoo Inuit Tapiriikkunnit Kanatami ammalu Adamie Delisle In Moscow, range states issued a joint statement reaffirming Makivik Corporation-kunnit silataaniittuk their commitment to the sustainable conservation of polar bears St. Basil tutsiarvirjuangani Moscow-mi. and effective management of polar bear populations, and noting John Cheechoo de l’ITK et Adamie Delisle Alaku de la Société Makivik devant that effective management and conservation depends on the la Cathédrale St-Basil à Moscou. participation of Arctic indigenous peoples.

58 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 wkw5 s9lu | INUIT TODAY

ᔮᓐ ᓰᔅᓲ, ᔨᒻ ᑲᐅᑎ, ᐋᑕᒥ ᑎᓚᐃᐅᓪ ᐊᓚᑯ, ᓕᐊᕆ ᑳᐱᓐᑐᕐ ᐊᒻᒪᓗ ᓵᕐᓕ ᐳᕋᐅᕗᕐ. (L-R) John Cheechoo, Jim Goudie, Adamie Delisle Alaku, Larry Carpenter and Charlie Brower. John Cheechoo, Jim Goudie, Adamie Delisle Alaku, Larry Carpenter ammalu Charlie Brower. (De g. à d.) John Cheechoo, Jim Goudie, Adamie Delisle Alaku, Larry Carpenter et Charlie Brower.

Des Inuits du Canada se sont rendus à Moscou en décembre pour participer à un forum inter- national sur la conservation de l’ours blanc. Le forum a marqué le 40e anniversaire de l’Accord sur la conservation des ours blancs de 1973 qui a été signé par les cinq États situés dans les aires de répartition de l’ours blanc, soit le Canada, les États-Unis, la Russie, le Groenland et la Norvège. À Moscou, les cinq États ont publié une déclaration conjointe réaffirmant leur engagement à la conservation durable de l’ours blanc et à la gestion efficace de ses populations, en notant que la gestion efficace et la conservation dépendent de la participation des peuples autochtones de l’Arctique.

ᐃᓄᐃᑦ ᑕᐱᕇᒃᑯᓐᓄᑦ ᑲᓇᑕᒥ ᐊᖏᔪᖅᑳᖅ ᑎᐊᕆ ᐊᐅᑦᓚ ᐊᒻᒪᓗ ᑖᑎᐊᓇ ᐊᓲᕐᔩᓇ. ITK President Terry Audla and Tatiana Achirgina. Inuit Tapiriikkunnut Canada-mi Angijuqqaaq Terry Audla ammalu Tatiana Achirgina. Le président de l’ITK Terry Audla et Tatiana Achirgina. Inuit Kanataminngaqsimajut aullalauqsimajut Moscowmi Russia-up nunaganut Decembermi ilauqataullutik nunarjuarmi nanuliriniq pijju - tigillugu. Taikkuali nalunaiq silauqtut 40 arraaguuliqtut nalliunniq- siuq&utik angirutaunikumik 1973 nanuit pijjutigillugit atiliuqtau- nikuujuq nanuqarviujunut: Kanata, Amialigait, Kalaa&&iit Nunangat amma Nuavai. Moscowmi, nanuqaurningit nunangani katujjiqatigiingnikkut nalunaiqsisimajut piqataulauqtamingnik pitaqainnaqtitinasuarnir- mut nanurnik amma kama gijaqattiarnirmik piliriamingnik nanuit unurninginnik qaujisarnirmut, amma qaujimallutik kamattiarasuar- niq aulattinikkut amma pitaqinnaqtittinasuarniq tunngaviqarmat ilauqataunirmik taakkununga ukiuqtaqqturmi nuna qaq q aaq si ma - ᓕᐊᕆ ᑳᕐᐱᓐᑐᕐ Larry Carpenter jut inuqutinginnut. D’SOUZA (4) © ITK/PATRICIA UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 59 wkw5 s9lu | INUIT TODAY

ᕈᒫᓂ ᒪᒃᑭᒃ ᐃᓱᒪᓂᕆᔭᖏᓄᑦ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ ᖃᐅᔨᓴᕐᓂᐅᔪᓄᑦ ᐊᐱᖅᓱᕐᑕᐅᑎᓪᓗᒍ. Romani Makkik being interviewed about her thoughts on Northern research. Romani Makkik isumanirijanginut Ukiuqtaqtumi qaujisarniujunut apiqsurtautillugu. Romani Makkik est interviewée au sujet de la recherche sur le Nord.

ᖃᐅᔨᒪᒃᑭᑦ ᑐᕌᖓᔪᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᖃᐅᔨᒪᔨᑕᐅᔪᑦ ᖃᐅᔨᓴᕐᓂᕐᒧᑦKnow Your IRAs Qaujimakkit turaangajut qaujimajitaujut qaujisarnirmut Apprenez à connaître vos CRI

Angiqataunasuutimik titirait qaujisarumajjutinik ukiuqtaq- tumi nunalinginnii? Qaujimaniaqpatit Inuit qaujimajitaujut qaujisarnirmut nunassinnut turaangajut. Inuit qaujimaji- taujut qaujisarnirmut qaujimajjutitiarasungnirmik pinasua- galiit ukiuqtaqtumi aviktuqsimajuni. Taakkua ikajurasuasuut qaujisaqtinik amma nunalingniittunik nalunaiqsi na suaq &u - tik qaujisaqtaujarialingnik amma kinnguumagijaujunik, nalunaiqsiqattarlutik kiinaujaqtaarasuarnirmik aturniaqtunik, qaujimaqattautinirlu pilirinirmut, amma asinginnik pijaria - qaqtanginnut. Nunavuummut turaangajut, qaujigiarlugu Romani © SHIRIN NUESSLEIN Makkik qarasaujakkut turaarutinga ([email protected]) ᑭᓐᑐᕋ ᑕᒍᕐᓈᖅ ITK-ᓄᑦ/ IRA-ᑯᓐᓄᑦ ᐋᖅᑭᔅᓱᐃᔨ), ᑳᕐᓚ ᐹᒪᒃ (IRA-ᑯᑦ-ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᑦ), ᐱᐊᑦᓯ ᐹᓕᓱᕐ (IRA-ᑯᑦ-ᓄᓇᕕᒃ), ᕈᒫᓂ ᒪᒃᑭᒃ (IRA-ᑯᑦ-ᓄᓇᕗᑦ), ᓵᓇᓐ ᐅᕼᐃᐊᕋ Nunatsiavut qaujigiarlugu Carla Pamak qarisaujakkut (IRA-ᑯᑦ-ᐃᓄᕕᐊᓗᐃᑦ ᐊᕕᑦᑐᖅᓯᒪᓂᖓᓂ). (L-R) Kendra Tagoona (ITK/IRA Coordinator), Carla Pamak (IRA-Nunatsiavut), Betsy Palliser (IRA-Nunavik), turaarutinga ([email protected] nunavummi Romani Makkik (IRA-Nunavut), Shannon O’Hara (IRA-Inuvialuit Settlement Region). Betsy Palliser ([email protected]) Inuuvialuit nunalinginni Kendra Tagoona (ITK-kunnut/IRA-kunnut Aaqqissuiji), Carla Pamak (IRA-kut-Nunatsiavut), Betsy Palliser (IRA-kut- qaujigiarlugu Shannon O'Hara qarisaujakkut turaarutinga Nunavik), Romani Makkik (IRA-kut-Nunavut), Shannon O’Hara (IRA-Inuvialuit Avittuqsimaningani). (De g. à d.) Kendra Tagoona (Coordonnatrice des CRI/ITK), Carla Pamak (CRI-Nunatsiavut), Betsy Palliser (CRI-Nunavik), ([email protected]) Romani Makkik (CRI-Nunavut), Shannon O’Hara (CRI-Région désignée des Inuvialuits).

Préparez-vous une proposition pour faire des recherches ᐊᖏᖅᑕᐅᓇᓲᑎᒥᒃ ᑎᑎᖅᑲᑦ ᖃᐅᔨᓴᕈᒪᔾᔪᑎᓂᒃ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ ᓄᓇᓕᖏᓐᓂ? ᖃᐅᔨᒪᓂᐊᖅᐸᑎᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᖃᐅᔨᒪᔨᑕᐅᔪᑦ ᖃᐅᔨᓴᕐᓂᕐᒧᑦ dans les communautés de l’Arctique? Communiquez avec ᓄᓇᔅᓯᓐᓄᑦ ᑐᕌᖓᔪᑦ. ᐃᓄᐃᑦ ᖃᐅᔨᒪᔨᑕᐅᔪᑦ ᖃᐅᔨᓴᕐᓂᕐᒧᑦ ᖃᐅᔨᒪᑎᑦ ᑎᑦᑎᐊᕋᓱᖕᓂᕐᒥᒃ ᐱᓇᓱᐊᒐᓖᑦ ᓄᓇᓕᖕᓂ ᐊᒻᒪ ᖃᐅᔨᓴᓲᓂᒃ un conseiller en recherche inuit (CRI) dans votre région. Les ᐱᓕᕆᔭᒥᖕᓂᒃ ᑲᔪᓯᑦᑎᐊᖁᓪᓗᒋᑦ ᐊᒻᒪ ᐱᓕᕆᔨᓪᓚᕇᑦ ᐱᓇᓱᖁᓪᓗᒋᑦ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ ᐊᕕᒃᑐᖅᓯᒪᔪᓂᒃ. ᑖᒃᑯᐊ ᐃᑲᔪᕋᓱᐊᓲᑦ ᖃᐅᔨᓴᖅᑎᓂᒃ CRI veillent à ce que les membres de la collectivité et les ᐊᒻᒪ ᓄᓇᓕᖕᓃᑦᑐᓂᒃ ᓇᓗᓇᐃᖅᓯᓇᓱᐊᖅᖢᑎᒃ ᖃᐅᔨᓴᖅᑕᐅᔭᕆᐊᓕᖕᓂᒃ ᐊᒻᒪ ᑭᙴᒪᒋᔭᐅᔪᓂᒃ, ᓇᓗᓇᐃᖅᓯ ᖃᑦᑕᖅᖢᑎᒃ ᑮᓇᐅᔭᖅᑖᕋ - chercheurs aient ce dont ils ont besoin pour réussir à faire ᓱᐊᕐᓂᕐᒥᒃ ᐊᑐᕐᓂᐊᖅᑐᓂᒃ, ᖃᐅᔨᒪᖃᑦᑕᐅᑎᓂᕐᓗ ᐱᓕᕆᓂᕐᒧᑦ, ᐊᒻᒪ ᐊᓯᖏᓐᓂᒃ ᐱᔭᕆᐊᖃᖅᑕᖏᓐᓄᑦ. des recherches de façon éthique dans les régions du Nord. ᓄᓇᕗᒻᒧᑦ ᑐᕌᖓᔪᑦ, ᕈᒫᓂ ᒪᒃᑭᒃ ᐅᓪᓗᒥᐅᓂᐊᕐᒪᖔᑦ ᖃᕆᓴᐅᔭᒃᑯᑦ ᑐᕌᕈᑎᖓ ([email protected]) ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᑦ ᖃᐅᔨᒋᐊᕐ - Ils aident tant les chercheurs que les membres des collec- ᓗᒍ ᑲᓚᐃ ᑳᕐᓚ ᖃᕆᓴᐅᔭᒃᑯᑦ ᑐᕌᕈᑎᖓ ([email protected]) ᓄᓇᕕᖕᒥ ᐸᑎ ᐱᐊᑦᓯ ([email protected]) ᐃᓄᕕᐊᓗᐃᑦ tivités à cerner les besoins en matière de recherche, à ᓄᓇᓕᖏᓐᓂ ᖃᐅᔨᒋᐊᕐᓗᒍ ᓯᐅᓚᓐ ᐅᕼᓚᐊ ᖃᕆᓴᐅᔭᒃᑯᑦ ᑐᕌᕈᑎᖓ ([email protected]). déterminer les options de financement et à communiquer Are you writing a proposal to conduct research in Arctic communities? Get to know the Inuit Research les résultats, entre autres. Advisor (IRA) in your region. IRAs make sure community members and researchers have what they need to Pour le Nunavut, communiquez avec Romani Makkik successfully and ethically conduct research in Northern regions. They assist both researchers and community ([email protected]); pour le Nunatsiavut, Carla Pamak members to pinpoint research needs, identify funding options, communicate results, and much more. ([email protected]); pour le Nunavik, Betsy For Nunavut, contact Romani Makkik ([email protected]); for Nunatsiavut, contact Carla Pamak Palliser ([email protected]) et pour la région désignée des ([email protected]); for Nunavik, contact Betsy Palliser ([email protected]) and for the Inuvialuit Inuvialuits, Shannon O’Hara ([email protected]). Settlement Region, contact Shannon O’Hara ([email protected]). 60 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 wkw5 s9lu | INUIT TODAY

ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥᐅᑦ Northernᑕᑯᔭᒐᖃᖅᑎᑦᑎᓂᖏᑦ Lights Exhibition Ukiuqtaqtumiut Takujagaqaqtittiningit Exposition du Salon Aurores boréales

ᓇᖕᒥᓂᖅ ᐱᓕᕆᕝᕕᖃᖅᑐᓄᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᒐᕙᒪᒋᔭᐅᔪᓄᑦ ᑎᒍᒥᐊᖅᑎᒋᔭᐅᔪᑦ ᓄᓇᕗᒻᒥᑦ, ᓄᓇᕕᒻᒥᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᓛᐸᑐᐊᕆ/ ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᒻᒥᑦ ᑲᑎᖕᒪᓂᖃᓵᓚᐅᕐᒪᑕ ᐋᑐᕙᒥ 2014 ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥᐅᑦ ᓇᖕᒥᓂᖅ ᐱᓕᕆᕝᕕᖃᖅᑎᐅᔪᑦ ᑕᑯᔭᔅᓴᖁᑎᒥᓐᓂᒃ ᑕᑯᔅᓴᐅᑎᑦᑎᓂᖃᖅᑎᓪᓗᒋᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᑲᑎᒪᕕᒡᔪᐊᖅᑎᑦᑎᓂᖃᖅᑎᓪᓗᒋᑦ. ᑕᒪᓐᓇ ᑲᑎᖕᒪᖃᑎᒌᖕᓂᐅᓚᐅᕐᑐᖅ ᑐᕌᖅᑎ - ᑕᐅᓯᒪᒋᐊᓚᐅᕐᐳᖅ ᓴᖖᒋᒃᑎᑦᑎᒋᐊᕈᒪᓪᓗᑎᒃ ᐱᓕᕆᐊᖃᖃᑎᒌᓐᓂᕆᓕᖅᑕᒥᓐᓂᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᓄᑖᓂᒃ ᐱᓕᕆᐊᖃᖃᑎᒋ ᓕᖅ - ᓯ ᒪᔭᒥᓐᓄᑦ ᐱᖓᓲᓪᓗᑎᒃ ᐃᓄᐃᑦ ᐊᕕᑦᑐᖅᓯᒪᓂᖏᓐᓃᑦᑐᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᖃᓪᓗᓈᑦ ᓄᓇᖓᓐᓂ ᐱᓕᕆᕝᕕᖃᖅᑎᒋᔭᐅᔪᓂᑦ. ᑲᑎᒪᕕᒡᔪᐊᖃᑎᒌᑦᑎᓪᓗᒋᑦ ᑭᓯᒥᑐᐊᖑᓚᐅᖖᒋᒻᒪᑕ ᐊᒥᓱᑲᓪᓚᒻᒪᕆᐅᓪᓗᑎᒃ ᐱᓕᕆᐊᖃᓕᕐᕕᐅᔪᓐᓇᖅᑐᑦ ᑕᐃᒪᐅᓕ - ᐊᓂᒃᑑᓪᓗᑎᒃ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ, ᑭᓯᐊᓂᓗᑦᑕᐅᖅ ᑕᑯᓐᓇᕈᓐᓇᖅᑎᑦᑎᓚᐅᕆᕗᑦ ᐊᕕᑦᑐᖅᓯᒪᓂᐅᔪᓂᑦ ᓴᓇᐅᒐᓕᐅᖅᑎ - ᐅᕙᑦᑐᓂᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᐱᖖᒍᐊᖅᑎᒋᔭᐅᔪᓂᒃ.

Business and government stakeholders from Nunavut, Nunavik and Labrador/Nunatsiavut recently gathered in Ottawa for the 2014 Northern Lights Tradeshow and Conference. The event aims to strengthen existing relationships while building new ones between the © ITK (2) three Inuit regions and their Southern counterparts. The conference not only featured the ᐃᓄᐃᑦ ᑕᐱᕇᒃᑯᑦ ᑲᓇᑕᒥ ᐊᖏᔪᖅᑳᖓᑦ ᑎᐊᕆ ᐊᐅᑦᓚ ᐅᖃᓪᓚᑦᑐᖅ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥᐅᑦ ᑕᑯᔭᔅᓴᖃᖅᑎᑦᑎᓂᖓᓂ vast amount of business opportunities that exist in the North, but also provided a platform ᐅᓪᓛᕈᒥᑕᖃᑎᒌᑦᑐᓄᑦ. ITK President Terry Audla speaking at a Northern Lights Trade Show breakfast. to feature the talents of the region’s artists and performers. Inuit Tapiriikkut Kanatami Angijuqqaangat Terry Audla uqallattuq Ukiuqtaqtumiut Takujassaqaqtittiningani ullaarumitaqatigiittunut. Nangminiq pilirivviqaqtunut ammalu gavamagijaujunut tigumiaqtigijaujut Nunavummit, Le président de l’ITK Terry Audla s’adresse aux participants à un déjeuner du Salon professionnel Aurores boréales. Nunavimmit ammalu Labrador/Nunatsiavummit katingmaniqasaalaurmata Ottawa-mi 2014 Ukiuqtaqtumiut Nangminiq Pilirivviqaqtiujut Takujassaqutiminnik takussautittiniqaqtillugit Les intervenants d’affaires et gouvernementaux du Nunavut, du Nunavik et ammalu Katimavigjuaqtittiniqaqtillugit. Tamanna katingmaqatigiingniulaurtuq turaaqti- du Labrador/Nunatsiavut se sont réunis récemment à Ottawa à l’occasion du tausimagialaurpuq sanngiktittigiarumallutik piliriaqaqatigiinniriliqtaminnik ammalu salon professionnel et de la conférence Aurores boréales 2014. Cette activité nutaanik piliriaqaqatigiliqsimajaminnut pingasuullutik Inuit avittuqsimaninginniittut ammalu vise à renforcer les relations existantes et à en établir de nouvelles entre Qallunaat nunanganni pilirivviqaqtigijaujunit. Katimavigjuaqatigiittillugit kisimituangulaun - les trois régions inuites et leurs homologues du Sud. La conférence a non ngimmata amisukallammariullutik piliriaqalirviujunnaqtut taimaulianiktuullutik ukiuqtaq- seulement présenté les possibilités d’affaires énormes dans le Nord, mais elle tumi, kisianiluttauq takunnarunnaqtittilaurivut avittuqsimaniujunit sanaugaliuqtiuvattunik a aussi permis de mettre en valeur des artistes et des interprètes de la région. ammalu pinnguaqtigijaujunik.

UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 61 wkw5 s9lu | INUIT TODAY

ᑏᕙᐃ ᒪᑲᐃ, ᓄᓇᕗᑦ Teevi Mackay, Nunavut

ᐃᓕᓴᐱ ᔮᕐᐸ ᐊᒻᒪᓗ ᒥᑦᓱᓪ ᕙᐃᑦ ᐱᕈᖅᓴᖃᑎᒌᓚᐅᖅᓯᒪᔪᒃ ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᒻᒥ. Elizabeth Zarpa and Mitchell White grew up together in Nunatsiavut. Elizabeth Zarpa ammalu Mitchell White piruqsaqatigiilauqsimajuk Nunatsiavummi. Elizabeth Zarpa et Mitchell White ont grandi ensemble au Nunatsiavuk.

Northernᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥᐅᑦ Fellows United ᐃᓅᖃᑎᒌᑦᑐᑦ ᑲᑎᓐᓂᖃᖅᑐᑦ Ukiuqtaqtumiut Inuuqatigiittut Katinniqaqtut Les boursiers du Nord font équipe

ᐱᖓᓱᑦ ᒪᒃᑯᒃᑐᖏᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᐃᓕᑕᕆᔭᐅᔾᔪᑎᑖᖅᑎᑕᐅᓚᐅᖅᐳᑦ ᔭᐃᓐ ᑲᓛᔅᑰ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥ ᐃᑲᔪᖅᑎᒌᓂᑦ ᐱᔾᔪᑎᖃᖅᑎᒋᔭᐅᔪᓄᑦ ᕗᐊᓪᑐᕐ ᐊᒻᒪᓗ ᑕᓐᑲᓐ ᑯᐊᕐᑕᓐ ᑮᓇᐅᔭᖁᑎᔅᓴᖅᑖᖅᑎᑦᑎᔨᖏᓂᑦ. ᑏᕙᐃ ᒪᑲᐃ, ᐃᓕᓴᐱ ᔮᕐᐸ ᐊᒻᒪᓗ ᒥᑦᓱᓪ ᕙᐃᑦ ᑖᒃᑯᐊ ᐱᖓᓱᑦ 9-ᖑᔪᓂᑦ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᓕᒫᒥᑦ ᐃᓕᑕᕆᔭᐅᔾᔪᑎᑖᓚᐅᖅᐳᑦ. 18-ᓄᑦ ᑕᖅᑭᓄᑦ ᐃᑲᔪᖅᑎᒌᓐᓂᕐᒧᑦ ᐱᓕᕆᓂᕆᓂᐊᖅᑕᖓᑎᒍᑦ, ᐱᒋᐊᕐᕕᖃᓚᐅᖅᑐᒥ 2013-ᒥᑦ, ᐊᔾᔨᒌᖖᒋᐅᖅᑐᓂᒃ ᒪᓕᒐᖁᑎᓕᕆᓂᕐᒥ ᐱᕙᓪᓕᐊᔪᓕᕆᓂᕐᒧᑦ ᐱᓕᕆᐊᖃᖃᑕᐅᔪᓐᓇᕈᑎᒋᓂᐊᕐᒪᒋᑦ ᒥᑦᓱᓪ ᕙᐃᑦ, ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᑦ ᑲᓇᑕᐅᑉ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᖓᓂ. ᑖᒃᑯᐊ ᐱᖓᓱᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᐃᖅᑲᓇᐃᔭᖅᑎᒋᔭᐅᕗᑦ ᐅᕝᕙᓘᓐᓃᑦ ᐃᖅᑲᓇᐃᔭᖅᑎᒋᔭᐅᓚᐅᖅᓯᒪᕗᑦ ᐃᓄᐃᑦ ᑕᐱᕇᒃᑯᓐᓂ ᑲᓇᑕᒥ ᐊᓪᓚᕝᕕᖓᓂ, ᒪᑲᐃ Mitchell White, Nunatsiavut ᐋᖅᑭᔅᓱᐃᔨᒋᔭᐅᓪᓗᓂ ᐃᓄᒃᑎᑑᖅᑐᓂᒃ ᐊᒻᒪᓗ ᕙᐃᑦ ᐊᒻᒪᓗ ᔮᕐᐸ ᐃᓕᓐᓂᐊᖅᑐᐃᑦ ᐃᖅᑲᓇᐃᔮᖏᓂᒃ ᐃᓂᖃᖅᑑᕗᑦ ᐊᓪᓚᕝᕕᒻᒥ. Three Inuit youth have been awarded the Jane Glassco Northern Fellowship by the Walter & Duncan Gordon Foundation. Teevi Mackay, Elizabeth Zarpa and Mitchell White are three of the nine fellows from across the North. The 18-month fellowship, which began in late 2013, will allow them to address various policy issues that exist in Canada’s North. The three of them currently work or have worked in ITK’s office, Mackay as the Editor of Inuktitut and White and Zarpa in student positions.

Pingasut makkuktungit Inuit ilitarijaujjutitaaqtitaulauqput Jane Glassco Ukiuqtaqtumi Ikajuqtigiinit pijjutiqaqtigijaujunut Walter ammalu Duncan Gordon Kiinaujaqutissaqtaaqtittijinginit. Teevi Mackay, Elizabeth Zarpa ammalu Mitchell White taakkua pingasut 9-ngujunit ukiuqtaqtulimaamit ilitarijaujjutitaalauqput. 18-nut taqqinut ikajuqtigiinnirmut piliriniriniaqtangatigut, pigiarviqalauqtuni 2013-mit, ajjigiinnggiuqtunik maligaqutilirinirmi pivalliajulirinirmut piliriaqaqataujunnarutiginiarmagit Canada-up ukiuqtaqtungani. Taakkua pinga - sut Inuit iqqanaijaqtigijauvut uvvaluunniit iqqanaijaqtigijaulauqsimavut Inuit Tapiriikkunni Canada-mi allavvingani, Mackay Aaqqis sui- jigijaulluni Inuktituuqtunik ammalu White ammalu Zarpa ilinniaqtuit iqqanaijaanginik iniqaqtuuvut allavvimmi.

Trois jeunes Inuits ont remporté la bourse de recherche sur l’Arctique Jane Glassco de la Fondation Walter & Duncan Gordon. Teevi Mackay, Elizabeth Zarpa et Mitchell White comptent parmi les neuf boursiers du Nord. Le programme de 18 mois, qui a commencé vers la fin de 2013, leur permettra d’étudier diverses questions stratégiques qui existent dans le Nord canadien. Tous les trois travaillent ᐃᓕᓴᐱ ᔮᕐᐸ, ᓄᓇᑦᓯᐊᕗᑦ actuellement ou ont travaillé au bureau de l’ITK, Teevi à titre de rédactrice de la revue Inuktitut, et Elizabeth et Mitchell comme stagières. Elizabeth Zarpa, Nunatsiavut 62 INUKTITUT wk4tg5 s r s 6 | W I N T E R 2 0 1 4 wkw5 s9lu | INUIT TODAY

2013-2015 ᐅᑭᐅᖏᓂ ᔭᐃᓐ ᑲᓛᔅᑰ ᐅᑭᐅᖅᑕᖅᑐᒥᐅᑦ: (ᓴᐅᒥᐊᓂᑦ ᑕᓕᖅᐱᐊᓄᑦ) ᒨᓯᔅ ᕼᐅᓈᓐᑎᔾ, ᐊᐃᑐᐊ ᓯᑳᑦ-ᐃᓐᔅ, ᔨᐊᓯ ᒪᑭᓐᔨ, ᒥᑦᓱᓪ ᕙᐃᑦ, ᑯᓘᐊᓐ ᐋᑕᒥᒃ, ᐃᓕᓴᐱ ᔮᕐᐸ, ᓃᓇ ᓛᕐᓴᓐ, ᓴᑎᐊᓪ ᓴᐃᒻᐳᕐᔅ ᐊᒻᒪᓗ ᑏᕙᐃ ᒪᑲᐃ. The 2013-2015 Jane Glassco Northern Fellows: (L-R) Moses Hernandez, Itoah Scott-Enns, Jessie MacKenzie, Mitchell White, Kluane Adamek, Elizabeth Zarpa, Nina Larsson, Shadelle Chambers and Teevi Mackay. 2013-2015 ukiungini Jane Glassco Ukiuqtaqtumiut: (saumianit taliqpianut) Moses Hernandez, Itoah Scott-Enns, Jessie MacKenzie, Mitchell White, Kluane Adamek, Elizabeth Zarpa, Nina Larsson, Shadelle Chambers ammalu Teevi Mackay. Les titulaires de la bourse de recherche sur l’Arctique Jane Glassco © WALTER & © DUNCAN WALTER GORDON (5) FOUNDATION 2013-2015 : (de g. à d.) Moses Hernandez, Itoah Scott-Enns, Jessie MacKenzie, Mitchell White, Kluane Adamek, Elizabeth Zarpa, Nina Larsson, Shadelle Chambers et Teevi Mackay.

UKIUQ | HIVER 2 0 1 4 INUKTITUT wk4tg5 63