PRIS 75c

Rhif 341

Medi Y TINCER 2011 PAPUR BRO GENAU’R-GLYN, , , A’R Agoriad swyddogol Gorsaf Dân y Borth

Yr Arglwydd Elystan-Morgan agorodd Jenkin Owen yw enw’r Orsaf, a braf oedd criw uchod-pasiodd pawb yn wych! Hefyd Gorsaf Dân y Borth yn swyddogol ar yr gweld gweddw Dilwyn, Barbara, yn ôl cyflwynwyd medalau arbennig i Peter 28ain o fis Gorffennaf eleni. Nododd mai yn y Borth yn cyfrannu at yr achlysur. Davies a Phillip Jones am 27 mlynedd o gorsaf dân y Borth oedd yr unig orsaf Siaradodd Gareth Rowlands ynglñn â hanes wasanaeth i’r orsaf. Llongyfarchiadau iddynt! wirfoddol yng Nghymru (ar wahân i orsaf casglu’r arian a diolchodd i nifer fawr o Gwirfoddolwyr yr orsaf dân-o’r chwith i’r dân y mynachod ar yr Ynys Bñr /Caldy). bobl am eu hamryw gyfraniadau - ariannol dde: Lee Trubshaw, Peter Davies, Phillip Jones, Y mae llond dwrn i gael yng ngogledd a gweithredol. Ar ddiwedd yr areithiau Martyn Davies, Nigel Clifft, Simon Cashman, ynysoedd yr Alban. Gorsaf Dân Dilwyn cafwyd archwiliad gan Cheryl Philpott o’r Aled Jenkins. Enillydd cyntaf Cyrraedd y brig yng Gwobr Newydd Ngogerddan

Dydd Iau 1af Medi bu’r Athro April McMahon, Is-Ganghellor Prifysgol , yn dathlu cwblhau’r cam diweddaraf yn y gwaith o adeiladu canolfan ymchwil a dysgu £8.6m newydd IBERS (Sefydliad y Gwyddorau Biolegol, Amgylcheddol a Gwledig) ar safle Gogerddan. Yn ymuno â’r Athro McMahon roedd uwch swyddogion IBERS ac aelodau o Fwrdd Ymgynghorol Allanol IBERS, a chynrychiolwyr o’r cwmni adeiladu Willmott Aled Lly^r Thomas, Capel Madog, enillydd cyntaf Gwobr Goffa Brynle Williams yn cael ei Dixon, y cwmni rheoli prosiect Davies Langdon a’r penseiri Pascal & Watson. Nodwyd wobr gan Mary Williams, gweddw Brynle Williams ac Alun Davies, y Dirprwy Weinidog yr achlysur drwy glymu brigyn o goeden Ywen i’r adeilad. Chwith i’r Dde: Paul Evans o Amaethyddiaeth. Willmott Dixon, Yr Athro Wayne Powell Cyfarwyddwr IBERS, Yr Athro April McMahon (Gweler mwy o fanylion ar t.11) Llun: Arvid Parry-Jones Is-Ganghellor Prifysgol Aberystwyth, a Ryan Dixon o’r penseiri Pascal & Watson. 2 Y TINCER MEDI 2011

CYDNABYDDIR Y TINCER CEFNOGAETH - un o bapurau bro | Sefydlwyd Medi 1977 ISSN 0963-925X | Rhif 341 | Medi 2011

SWYDDOGION

GOLYGYDD - Ceris Gruffudd DYDDIADUR Y TINCER Rhos Helyg, 23 Maesyrefail Y DYDDIAD OLAF Y BYDD GOHEBWYR LLEOL YN DERBYN Penrhyn-coch % 828017 DEUNYDD AR GYFER Y RHIFYN NESAF FYDD MEDI 29 a MEDI 30 I’R [email protected] GOLYGYDD. DYDDIAD CYHOEDDI HYDREF 13 TEIPYDD - Iona Bailey

CYSODYDD - Dylunio GraffEG % 832980 MEDI 18 Bore Sul Rali Cler hudol a’r bwyd Lleol yng Nghanolfan y CADEIRYDD - Elin Hefin, Ynyswen, Stryd Fawr, tractorau; cwrdd yn Iard symudol!’ yng Nghanolfan y Celfyddydau Aberystwyth. Y Borth % 871334 Ysgol Penrhyn-coch am 10.30. Celfyddydau am 7.00 Tocynnau ar werth gan IS-GADEIRYDD - Bethan Bebb, Penpistyll, Elw at Ysgol Penrhyn-coch. Janice Petche (01970) 828861 . % 880228 Lluniaeth. HYDREF 5 Nos Fercher a Rowland Jones (01974) Cyfarfod diolchgarwch 241328 neu drwy Canolfan y YSGRIFENNYDD - Anwen Pierce MEDI 21 Nos Fercher Horeb yng nghwmni Celfyddydau (01970) 623232. 46 Bryncastell, Bow Street % 828337 Noson yng nghwmni y Parchedig Nan Elw at Apêl Nyrs Calon TRYSORYDD - Hedydd Cunningham, Tyddyn- Russell Jones – noson Powell-Davies, Yr Wyddgrug Ceredigion. Pen-y-Gaer, , Aberystwyth SY24 5NX agoriadol Cymdeithas y am 7.00 % 820652 [email protected] Penrhyn am 7.30 yn festri HYDREF 18 Nos Fawrth HYSBYSEBION - Rhodri Morgan, Maes Mieri Horeb HYDREF 8 Pnawn Sadwrn Theatr Na’Nog a Theatr Llandre, % 828 729 [email protected] Yr Arglwydd John Morris Mwldan yn cyflwyno MEDI 23 Nos Wener LLUNIAU - Peter Henley yn hel atgofion am ei yrfa Salsa! yng Nghanolfan y Dôleglur, Bow Street % 828173 Bingo yn Neuadd Eglwys fel cyfreithiwr ifanc yng Celfyddydau Aberystwyth Penrhyn-coch am 7.00 Ngheredigion yn y Drwm, am 7.30. TASG Y TINCER - Anwen Pierce LLGC am 2.00. Saesneg TREFNYDD GWERTHIANT A THREFNYDD MEDI 29 Nos Iau Cwrdd fydd iaith y digwyddiad. TACHWEDD 2 Nos Fercher CYFEILLION Y TINCER - Bryn Roberts Diolchgarwch Capel Mynediad drwy docyn £3.50 Pwyllgor blynyddol Sioe 4 Brynmeillion, Bow Street % 828136 Llwyn-y-groes yng ngofal Am ddim i Gyfeillion y Capel Bangor. y Parchg Judith Morris am Llyfrgell GOHEBYDDION LLEOL 7.00 HYDREF 8 Nos ABER-FFRWD A CHWMRHEIDOL MEDI 30 Nos Wener Sadwrn Cyngerdd i’r Mrs Beti Daniel, Glyn Rheidol % 880 691 Cwmni Arad Goch yn Galon, gyda Chôr Meibion Y BORTH cyflwyno ‘Al ac Ant yn Pontarddulais ac Artistiaid Elin Hefin, Ynyswen, Stryd Fawr [email protected] BOW STREET Mrs Mair Lewis, 40 Maes Ceiro % 828 102 Y Tincer trwy’r post Lynn Phillips, 1 Cae’r Odyn % 820908 Set o’r Tincer Anwen Pierce, 46 Bryncastell % 828 337 Pris 10 rhifyn - £14 (£25 i wlad y tu allan i 1977-2011 Ewrop). CAPEL BANGOR/PEN-LLWYN Mae set gyflawn o’r Tincer ar gael i Mrs Aeronwy Lewis, Rheidol Banc Cysylltwch â’r Trysorydd - Hedydd Cunningham, gartref da! Os oes diddordeb gennych Blaengeuffordd % 880 645 Tyddyn-Pen-y-Gaer, Llandre, Aberystwyth, i gael set a rhoi cyfraniad i’r Tincer SY24 5NX CAPEL MADOG, CEFN-LLWYD A CAPEL DEWI cysylltwch â’r Golygydd. Eirian Hughes, Lluest Fach % 880 335; Elwyna % 01970 820652 [email protected] Davies, Tyncwm % 880 275; Dai Evans, Fferm Fronfraith, Comins-coch % 623 660 Cyhoeddir y Tincer yn fisol o Fedi i Mehefin DÔL-Y-BONT Y Tincer ar dâp - Mae modd cael y Tincer ar gan Bwyllgor y Tincer. Argreffir gan y Mrs Llinos Evans, Dôlwerdd % 871 615 gaset ar gyfer y rhai sydd â’r golwg yn pallu. Lolfa, Tal-y-bont. Nid yw’r Pwyllgor o DOLAU Cysylltwch â Rhiain Lewis, Glynllifon, angenrheidrwydd yn cytuno ag unrhyw farn a Mrs Margaret Rees, Seintwar % 828 309 17 Heol Alun, Aberystwyth, SY23 3BB fynegir yn y papur hwn. Dylid cyfeirio unrhyw newyddion i’ch gohebydd lleol neu i’r Golygydd, GOGINAN (% 612 984) Mrs Bethan Bebb, Penpistyll, ac unrhyw lythyr neu ddatganiad i’r wasg i’r Cwmbrwyno % 880 228 Camera’r Tincer - Cofiwch am gamera digidol G olygydd. Telerau hysbysebu LLANDRE y Tincer – mae ar gael i unrhyw un yn yr ardal Tudalen lawn (35 x 22 cm) £100 Mrs Mair England, Pantyglyn, Llandre % 828693 fydd am ei fenthyg i dynnu llun ar gyfer y papur Hanner tudalen £60 PENRHYN-COCH o gyngerdd, cinio neu ddigwyddiad a gynhelir Chwarter tudalen £30 Mairwen Jones, 7 Tan-y-berth % 820642 o fewn ein dalgylch. Fe’i cedwir gan Mrs Mair neu hysbyseb bach ca. 5 x 8 cm £6 y rhifyn % TREFEURIG Lewis, 40 Maes Ceiro, Bow Street ( 828102). - £40 y flwyddyn (10 rhifyn - misol o Fedi i Mrs Edwina Davies, Darren Villa Os byddwch am gael llun eich noson goffi yn Y Pen-bont Rhydybeddau % 828 296 Fehefin); mwy na 6 mis + £4 y mis , llai na 6 mis Tincer defnyddiwch y camera. - £6 y mis. Cysyllter â Rhodri Morgan os am hysbysebu. Y TINCER MEDI 2011 3

CYFEILLION Y TINCER 20 Mlynedd ’Nôl Dyma fanylion enillwyr Cyfeillion Y Tincer mis Mehefin

£25 (Rhif 155) Aeronwy Lewis, Rheidol Bank, Capel Bangor, £15 (Rhif260) Yr Athro Carter, Tyle Bach, Maes-y-Garn, Bow Street, £10 (Rhif139) Yr Athro Gruffydd Aled Williams, Bronafon, Dolau.

Fe dynnwyd y rhifau buddugol gan EleriRoberts yn dilyn ymarfer Côr Cantre’r Gwaelod nos Sul y 3ydd o Orffennaf.

Cysylltwch â’r Trefnydd, Bryn Roberts, 4 Bryn Meillion, os am fod yn aelod. Am restr o Gyfeillion y Tincer 2010/11 gweler http://www.trefeurig.org/uploads/cyfeilliontincer2009.pdf

TREFEURIG Swyddogion a gweithwyr Cae Chwarae Penrhyn-coch – yn sefyll Newid aelwyd Casgliad o’r chwith i’r dde; Richard Wyn Davies, Mervyn Hughes, Gareth Jones, Marion Baylis, Ieuan Jenkins, Phil Stone, Jenny Harding Yn ystod yr haf ffarweliwyd Cyflwynwyd siec am £115 i gyda’r dystysgrif teilyngdod gawsant gan Gymdeithas Gwasanaethau â Emrys a Gwyneth Williams, Gartref Tregerddan yn ddiweddar Gwirfoddol , Andy Brown, Daniel Huws, Irfon Rhys Williams, a Maesteg - sydd wedi symud i er cof am Miss Megan Olwen Debbie Stone. Yn eistedd: Bernard Jones a Rebecca Stone. Aberystwyth. Thomas, Tyngelli gynt, Trefeurig. Llun: Hugh Jones (O Dincer Medi 1991)

Brenhines Carnifal Penrhyn-coch ’91, Miss Emma Jones, Ger-y-llan Penodi’n Athro gyda’i morwynion a’r gweision Meganne John, Ellen Davies, Nicola Llongyfarchiadau i Gideon Koppel sydd yn dechrau y mis yma fel Chapman, Carys Evans, Reian Jones a Robert Glyn Hughes i gyd o Athro Ffilm yn Adran Astudiaethau Theatr, Ffilm a Theledu Prifysgol Benrhyn-coch. Hefyd gwelir Miss Melanie Evans, Brenhines ’90 a Aberystwyth. Mae Gideon hefyd yn Gymrawd Cysylltiol yng Ngholeg Llywydd y Carnifal eleni, Mrs Ceinwen Jones, Llanddeiniol, Brenhines Green Templeton, Prifysgol Rhydychen. 1975. Llun: Hugh Jones (O Dincer Medi 1991)

Ennill yn Wrecsam

Llongyfarchiadau i Parti’r Greal a’u hyfforddwraig Bethan Bryn ar ddod yn gyntaf yng nghystadleuaeth y Parti Cerdd Dant yn Eisteddfod Wrecsam eleni. Daw pedair aelod o ardal y Tincer - Anwen Pierce, Meinir Edwards, Gwennan Williams ac Angharad Fychan. Llongyfarchiadau hefyd i Anwen Pierce ar ennill Cadair Eisteddfod nos Sadwrn 10 Medi - a hynny am yr ail flwyddyn yn olynol. 4 Y TINCER MEDI 2011

Y BORTH

Carnifal

Cafwyd Carnifal llwydiannus arall eleni a chodwyd hyd yn oed yn fwy na’r £7,000 a godwyd llynedd! (Dyw’r cyfanswm terfynol ddim ar gael eto). Cynhaliwyd nifer o ddigwyddiadau codi arian, megis Cors Fochno, Ocsiwn, Noson Casino, Cwis a.y.y.b. yn arwain at ddydd Gwener y Carnifal lle roedd 15 fflôt a grãpiau cerdded yn ogystal ag unigolion. Rhoddwyd cefnogaeth ardderchog gan fusnesau lleol ac un elfen newydd eleni oedd fflôt BAM Nuttall (a gyfranodd yn hael dros ben at gyhoeddi rhaglen y Carnifal). C.B.

Y Clwb Pêl-droed Merched Ascott

Ar ôl llwyddiant gwerthiant y Cafwyd diwrnod hwyliog a llwyddiannus eleni eto yn ‘Dannys Bar’ ar gyfer diwrnod y menwod yn coed Helyg ar gyfer ymyl y cae Ascot/Borth. Codwyd tua £185 a rhoddwyd y cyfanswm tuag at Garnifal y Borth sy’n golygu fod pêl-droed mae cyfle newydd i yr arian yn mynd yn ôl at ddibenion y pentre. Fel y gwelwn o’r llun, mae’n amlwg fod pawb wedi brynu mwy! Maent ar werth am mwynhau’r gwisgo a’r cymdeithasu! £75.00 oddi wrth Peter Fleming 01970 871042.

Ymddeoliad Hapus bywyd. Teithiodd i Calcutta at i’w weld ac i’w deimlo ymhlith y ddi baid. Mae ffrwyth eu llafur Chwiorydd Sant Theresa yn dorf. Cafwyd amryw areithiau a i’w weld yn yr amgueddfa fach i Pat Richards (Cae Ffynnon), sydd ei 80au hwyr i helpu gyda’u chyflwynwyd blodau i Jo Romary. hynod hon, sydd erbyn dechrau ar fin dechrau ar ei hymddeoliad gwaith o edrych ar ôl plant Jo a George yn ogystal â John Medi wedi denu ymhell dros 2,000 ar ôl dysgu Saesneg yn ysgol amddifad. Bu hefyd yn gwâu Toler yw’r drindod sydd wedi rhoi o ymwelwyr. Pen-glais am un mlynedd ar cannoedd o eitemau er llês y egni ag amser ers blynyddoedd Yn ogystal â rhoi hanes manwl hugain. Mwynha Pat! plant dros y blynyddoedd, gan lawer erbyn hyn i greu y fath rheilffordd y Borth,mae hefyd yn fynychu gwasanaethau yn Eglwys wyrth! Yn wir maent wedi ‘byw’ cofnodi hanes y pentre a’r ardal. Marwolaeth Veronica Gatholig y Santes Gwenfrewi yn yr orsaf ers blynyddoedd-ond Gwelir model o’r orsaf fel ag yr Aberystwyth pob wythnos. Bu’n yn enwedig eleni, lle maent oedd yn ogystal â ffilm ddifyr, ac Bu farw Veronica Howells, Tyrol mynd i ddosbarthiadau Cymraeg wedi ymgyrchu, trefnu,llythyru, ailgread o stafell Gorsaf Feistr fel y House, ym mis Gorffennaf, priod rhan fwyaf o’i bywyd yn y Borth glanhau, casglu ,dethol a gosod yn byddai wedi bod ers llawer dydd. Michael Howells (Treorci gynt). ond roedd braidd yn swil i siarad Estynnwn ein cydymdeimlad yr iaith mewn cwmni Cymreig iddo, ac i’w hefaill , Judith sydd yn ond yn deall a darllen yr iaith yn treulio llawer o’i hamser yma yn hawdd. Roedd hefyd , hyd at rhyw y Borth. Bu Veronica yn treulio’i flwyddyn neu ddwy yn ôl yn gwyliau yma ers yn ferch fach ac mynychu dosbarthiadau Yoga bob yn y diwedd ymgartrefodd yma. nos Lun, a hithau yn ei nawdegau. Er nad oedd yn siarad Cymraeg, Erbyn hyn roedd yn fam-gu roedd yn dwli ar Gymru a a hen fam-gu i ddwsenni ac Chymreictod. mae’r teulu oll yn teimlo gwacter Cafwyd gwasanaeth hyfryd yn anferth yn eu bywydau ar ôl colli eglwys y Borth gyda’r Parchedig eu hannwyl “Jankey” Cecilia Charles yn gwasanaethu, a R.W. theyrnged gan John Hefin. Collodd y Borth gymeriad annwyl Dirk Lloyd a hwyliog iawn. Bu farw Dirk Lloyd, Frondirion, ar Cofio Mrs. Pamela Gibbs, Fedi’r 3ydd- byddwn yn cynnwys Gorwel teyrnged lawn iddo yn rhifyn Hydref. Bu Mrs. Pamela Gibbs farw yn esmwyth yn ei chartref gyda’i Agoriad Amgueddfa theulu o’i hamgylch ar Fai 26ain Gorsaf y Borth 2011 yn dilyn tostrwydd hir. Symudodd Mrs. Gibbs a’i gãr, Sqd. Agorwyd Amgueddfa Gorsaf y Ldr. John Gibbs, i’r Borth ym 1977 Borth yn swyddogol ar y 9fed i fod yn agos i’w merch Sarah o Orffennaf-daeth tua cant a Pugh, un o’u pedwar plentyn. hanner o bobl ynghyd ar bnawn Roedd yn brysur a gweithgar Sadwrn braf ac roedd yna Jo Romary yn derbyn tusw o flodau yn ystod agoriad swyddogol Amgueddfa Gorsaf iawn hyd at flwyddyn olaf ei awyrgylch o ddathlu a mwynhau y Borth. Y TINCER MEDI 2011 5

Aelodau grãp Canolfan Deuluol y Borth yn cael eu croesawu gan Sali Mali ar gyrraedd . Noddwyd y diwrnod gan Rwydwaith Canolfannau Teuluol Ceredigion.Roedd tua 800 o bobl yno i gyd i ddathlu Wythnos y Teulu 2011.

Cafwyd eitem ddifyr ar ysbyty yn dibynnu ar gyfraniadau fydd y noson agoriadol. Croeso Wedi 3 gan Heather Gregory elusennol o £10 miliwn y cynnes i’r cyn-aelodau ac i aelodau DOLAU ddechrau Medi, a da oedd gweld flwyddyn. newydd. Amgueddfa’r Borth yn cael sylw Llongyfarchiadau haeddiannol! Bydd croeso i unrhyw gyfraniad, Urddo i’r orsedd bach neu fawr, ar lein Llongyfarchiadau i Lisa Mae’r Amgueddfa wedi bod ar http://www.justgiving.com/ Llongyfarchiadau i Tamsin Wyn, Pant yr Haul, ar ei agor yn ddyddiol dros yr haf, bydd lejog2011/ Davies, y Borth ar gael ei llwyddiant yn arholiadau yr amserau’n amrywio yn ystod neu drwy anfon Neges Destun hurddo i’r orsedd. Bu Tamsin TG AU. yr Hydref a’r Gaeaf. At: 70070 yn fyfyrwraig ymchwil yn Testun: LJOG71 Adran Ddaearyddiaeth Prifysgol Gwerthir nifer o eitemau hynod Yna swm y cyfraniad, £… Abertawe ac roedd hi hefyd ddeniadol e.e. magnedau rhewgell, yn gwneud cwrs Cymraeg. pensiliau, beiros, amrywiol Pen blwydd arbennig Gweithiodd yn galed iawn dros y fathodynnau, a.y.y.b. – anrhegion blynyddoedd i loywi ei Chymraeg, GWELY A Nadolig?! Dathlodd Liz Thomas (The ac mae bellach yn gweithio Cottage) ben blwydd arbennig(!) BRECWAST MAIR trwy gyfrwng y Gymraeg ym 9 Heol Llangrallo, Pen-y-Bont Hogie Hafod Heli ganol Awst. Llongyfarchiadau Mhrifysgol Aberystwyth. ar Ogwr CF31 3AR gwresog iddi! Daeth ffrindiau o Daw Tamsin yn wreiddiol o Croeso cynnes Cymreig mewn Llongyfarchiadau i Carwyn bell ag agos i ddathlu gyda hi yn Ffwrnais a hi yw clerc Cyngor lleoliad delfrydol i ganolfanau siopa gorau de Cymru, Canolfan y Tywyn, Hafod Heli gynt, y Railway, a hoffai Liz ddiolch Cymuned Ysgubor y Coed. Mileniwn, Stadiwm y Mileniwm a ar ddod yn fuddugol yn am yr holl anrhegion a’r holl Symudodd i’r Borth ym mis Cae Pêl-droed Caerdydd. Eisteddfod Wrecsam a’r Fro yng ddymuniadau da a dderbyniodd. Chwefror eleni. www.mairsbedandbreakfast.co.uk nghystadleuaeth ysgrifennu Blog e-bost : [email protected] dros gyfnod o fis. Nododd y Y Morglawdd 01656 655442 beirniad, Lyn Lewis Dafis, mai 07768 286303 Cysylltwch â Huw a Sarah Tudur “cofnodion byr a bywiog” oedd Mae’r gwaith o fewn tri mis i’w O’ch chi’n gwbod? gan Carwyn yn y Blog “… ac mae orffen, ac os bydd y tywydd yn Hanes enw ein pentref. hynny’n gryfder yn ei waith”. Bu’r garedig, erbyn dydd Nadolig bydd blynyddoedd o lunio adroddiadau y traeth yn wag; dim rhagor o GWASANAETH Y Borth misol cryno i’r Tincer ar hynt a weld pum Jac Codi Baw melyn Yr Harbwr; y Porth helynt Tîm Pêl-droed y Borth o yn marcho lan a lawr at y rîff GARDDIO 1565 borthe. fudd felly! newydd; dim rhagor o lorïau 1602 Y Borth. ROBERT anferth i gyd yn chwifio’r Ddraig 1738 Borth. Wrth i’r Tincer fynd i’r wasg, neu faner Glyndãr, a dim rhagor GRIFFITHS 1798 Porth. roedd Carwyn wrthi’n paratoi chwaith o sãn a llwch! 1837 Borth. ar gyfer dathliad o fath arall, a Braf bu eu cwmni a braf bydd Sail posib i’r enw yw Porth hynny yng nghwmni ei frawd gweld y cyfan yn dod i ben. Yn Gwyddno 1=233., h.y. Gwyddno mawr, y Dr Alun Fowler. Yng y wybodaeth y bydd y pentre yn Am bob math o waith Garanhir, brenin Cantre’r nghwmni hen ffrind o’u dyddiau ddiogel……wel mor ddiogel a gall Gwaelod. garddio ffoniwch ysgol yn Aberystwyth, sef Gavin pentre glan môr fod os godith (01970) 820924 Drybrough, bwriad Alun fydd tymer Defi Jones. seiclo mewn pythefnos (Medi 3 –

18) o Land’s End i John O’Groats. Cymdeithas Gymraeg Y [email protected] Bydd y daith yn fodd i Alun a Borth a’r Cylch Gavin ddathlu eu pen-blwyddi yn 40 oed a hefyd yn daith er budd Bydd Cymdeithas Gymraeg Y Ysbyty Great Ormond Street. Borth a’r Cylch yn ail gychwyn Mynychwyd clinigau Thorasig yr y tymor newydd nos Fercher, 12 ysbyty gan Alun fel claf allanol am Hydref, 2011 am 7.30 o’r gloch. ugain mlynedd. Diolch i’r drefn Bydd y Gymdeithas yn symud ni chafodd y nam cynhwynol ar cartref, ac yn hytrach nag yn ei galon effaith andwyol arno ef Festri’r Gerlan bydd y cyfarfodydd ond mae bob amser yn awyddus yn cael eu cynnal yn Neuadd i helpu plant llai ffodus, gan fod y Borth. Noson yng ngofal ein cost darparu gwasanaethau’r Llywydd, Mr. John M. Hughes, 6 Y TINCER MEDI 2011

R.J.Edwards Adeiladau Fferm y Cwrt LLANDRE Cwrt Farm Buildings Penrhyn-coch Gwobrau diwedd tymor yn ddiweddar. y cyn-ysgrifennydd a Llinos Contractiwr, masnachwr Dafis, y cyn gadeirydd, am eu gwair a gwellt Llongyfarchiadau i Sion Gwellhad buan gwaith. Arbenigwr ar ailhadu Summers, Bodwylan, ar Cyflenwi a gwasgaru calch, dderbyn tlws chwaraewr mwyaf Dymunwn wellhad buan i Priodas ruddem slag a Fibrophos addawol y flwyddyn yng Marjorie Hughes, Frongelli, Lori, turiwr a malwr nghinio blynyddol Clwb Rygbi ar ôl cyfnod yn yr Llongyfarchiadau i Wynne a i’w llogi Aberystwyth. ysbyty. Hefyd i Tom Ricketts, Linda Melville Jones, y Berllan, Cyflenwi cerig mán Alderley, Lôn Glanfred sydd a ddathlodd eu priodas ruddem Ras am Fywyd wedi derbyn llawdriniaeth yn ar Awst 14eg 01970 820149 Ysbyty Treforys. 07980 687475 Da iawn ferched lleol Llandre Cydymdeimlo a gymerodd ran yn y Ras am Pen blwydd arbennig Fywyd ar ddydd Sul 15fed o Fai. Cydymdeimlwn â Mrs Agnes Mae’r ras yn agored i ferched o Pen blwydd hapus i Joseff Griffiths a’r teulu, 1 Maes bob oed i godi arian at ymchwil James, Tradiddan, ar ddathlu ei Henllan ar farwolaeth ei gãr cancr. ben blwydd yn 18 oed ar yr 2il Ronald Griffiths ar Awst 28ain. o Awst. Genedigaeth Cofiwch anfon eich newyddion Croeso neu gyfarchion i’r rhifyn nesa Llongyfarchiadau i Sue a Gareth at Mair England, rhif ffôn: Jones, Aberceiro ar ddod yn Croeso i Rhiannon a Craig 01970 828693; e-bost : mairllo@ fam-gu a thad-cu unwaith eto. Edwards sydd wedi symud hotmail.co.uk . Ganwyd mab i Edward a’i wraig i Bugeildy, Lôn Glanfred. yn Y Bala. Gobeithio byddant yn hapus yn ein plith. Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam Arholiadau

Cafodd Annette Williamson, Llongyfarchiadau i bobl ifanc Coedgruffydd, aelod newydd yr ardal sydd wedi derbyn o’r grãp ‘A Llawer Mwy’ canlyniadau arholiadau lefel brofiad da yn yr Eisteddfod A a TGAU. Dymunwn bob Genedlaethol yn Wrecsam llwyddiant iddynt yn y dyfodol. yn ddiweddar. Daeth y grãp (Elsa Davies ffidil, Keith Floyd Ymddeol ffidil, Nigel Hardy ffliwt, Ceri Owen-Jones telyn, Annette Mae Elina Davies, Bronallt melodeon) yn gyntaf yn y wedi penderfynu ymddeol gystadleuaeth ‘Grãp offerynnol/ fel dosbarthwr y Tincer yn offerynnol a lleisiol’ yn erbyn Llandre. Mae Elina wedi bod ‘Band Panteg a ‘Telynorion yn dosbarthu’r Tincer ers y Cwm Derwent’. Chwaraeon cychwyn cyntaf. Diolch i ti nhw bedair alaw - Morfa Elina. Rhuddlan, Ymdaith Syr Watkin, Pibddawns Ned Roberts a Treftadaeth Llandre Breuddwyd y Wrach. Hefyd, hoffai Annette ddweud Medi 29 - Y teulu Williams o diolch yn fawr i bawb yn Dy’n y bedw - Randall Enoch. Llandre sydd wedi’i helpu hi Cynhelir cyfarfodydd yn ymarfer i basio ei harholiad Ysgoldy Bethlehem, Llandre gan Cymraeg ‘canolradd’ ym mis gychwyn am 7.30 hy. Mehefin - diolch am eich GWASANAETH amynedd! Merched y Wawr Genau’r-glyn TEIPIO Cysylltwch â Cydymdeimlo Cyfunodd y gangen ei Mrs Glenwen Morgans Estynnwn ein cydymdeimlad Chyfarfod Blynyddol â’r Heulwen M THOMAS dwysaf i Marian Jenkins, Eryl trip pentymor eleni, ac fe’i Garth a’r teulu yn ei phrofedigaeth cynhaliwyd yng ngwesty’r Penrhyn-coch Plymwr Lleol o golli ei brawd, Dr Dafydd Cross Foxes, ger Dolgellau. Y Penrhyn-coch Huws yn dilyn salwch hir. Bu’r swyddogion am y flwyddyn Ffôn: 01970 820385 Gosod gwres canolog angladd yng Nghapel y Garn sydd i ddod yw Cadeirydd: Ebost: glenwen.morgans Ystafelloedd ymolchi ddydd Sadwrn, 9 Gorffennaf, Marian Jenkins, Is-ysgrifennydd: @btopenworld.com Cawodydd dan arweiniad y Parchg R. Alun Gwenda James, Ysgrifennydd: Pob math o waith plymio Evans. Llinos Evans, Is-Ysgrifennydd: ac hefyd gwaith nwy Linda Jones. Cytunodd Prisiau rhesymol Hefyd cydymdeimlwn â Mrs Mair England i barhau yn ytincer@googlemail. 07968 728470 Kay, Maeshenllan a’r teulu ar drysorydd am y tro. Diolchodd com 01970 820375 farwolaeth ei gãr Mr Jim Kay Marian Jenkins i Nans Morgan Y TINCER MEDI 2011 7

CLARACH

Cafodd y merlyn mynydd “Gwisg ffansi”. Roedd Nero wedi Cymreig yma ddiwrnod bodloni cael ei wisgo lan fel llwyddiannus iawn yn sioe Eeyore yr asyn, o’r llyfr Winnie Tal-y-bont ar y 27ain o Awst. the Pooh. Perchennog y ceffyl, o’r enw Gwnaeth y merlyn ac Anya Claremore Nero, yw Debbie eu gwaith yn berffaith yn Allen o Langorwen, Clarach. y dosbarth i “Ddangosydd Cafodd y ceffyl ei fridio gan Ifanc” ble roedd yn cael ei Mr. D. G. Morgan, Blaen-plwyf, ddangos mewn llaw, heb gael sef Bridfa Claremore. Enillodd ei farchogaeth, ac fe ddaeth yn nifer o wobrwyon yn cynnwys gyntaf unwaith eto. Prynwyd cyntaf yn y dosbarth i “Geffyl y merlyn pan oedd yn dair Adran A” ac eto yn y dosbarth oed ac Anna yn 5 oed ac maent “Mynydd a Gweundir” gydag wedi cael llawer o hwyl yn tyfu Anya Edwardes o Gapel Bangor lan gyda’i gilydd.Yn y merlyn yn ei farchogaeth. bach yma gallwn weld esiampl Cafodd Anna Allen Jones a’i arbennig o ferlyn mynydd ffrind Anya hwyl yn gwisgo lan Cymreig ac mae’n dangos pa fel Pooh Bear a Tigger i ennill y mor amryddawn y gall ceffylau wobr gyntaf yn y gystadleuaeth cynhenid Cymru fod.

PEN-LLWYN A CAPEL BANGOR

Ysbyty galon i bawb a ddanfonodd iddi cwmni iddo, a da oedd gweld ddiwedd Ebrill. Carai ddiolch ddymuniadau gorau ar ei phen y plant wedi datblygu yn bobl hefyd i holl ddisgyblion, Hyderwn fod Miss Ann blwydd, yn gardiau, negeseuon ieuainc bellach. Danfonwyd staff, rhieni a llywodraethwyr Vaughan, Gwarddol; Mr Gerald ffôn, ymweliadau a chyfraniadau ein cofion at Mrs Glenda Ysgol Pen-llwyn am drefnu Ingram, Sunnycroft a Mr Noel yn lle anrhegion. Morris ac Elan, hwythau wedi a pharatoi ‘Parti Ffarwel’ Scott, Brynawel, yn well, neu methu a dod y tro hyn, gan byth-gofiadwy ar ei chyfer gobeithio yn iach erbyn hyn; ar Diolch yn fawr i berthnasau fod Elan yn anffodus wedi yn neuadd Capel Bangor. ôl bod yn yr ysbyty yn ystod a chyfeillion oll, am eu torri ei braich. Dymuna’r gorau i Mr Emyr misoedd yr haf. cyfraniadau tuag at Cronfa Pugh- Evans, Mr Berian Lewis y Gwahangleifion. Hyn oedd Swydd Newydd Pennaeth Cynorthwyol yr Hefyd cafodd Mrs Ann Edwards, dymuniad Enid Vaughan, a ysgol, y staff a’r disgyblion oll. Hyfrydle, Blaengeuffordd, derbyniwyd swm anrhydeddus Dymuniadau gorau yr driniaeth yn ysbyty Llanelli iawn i’r gronfa. ardal i Miss Delyth Davies, Ar y teledu y mis diwethaf, ac yn gwella Diolch i bob un eto ar ran Mrs Maencrannog, sydd wedi yn araf deg erbyn hyn. Pob Vaughan am gyfrannu i’r achos dechrau ei swydd newydd yn y Hyfryd oedd gweld Neula Jones, dymuniad da Ann am lwyr teilwng hwn. Llyfrgell Genedlaethol. Hyderwn Maes y Neuadd, ar y teledu ym wellhad. y byddwch yn hapus iawn yno, mis Awst. Llongyfarchiadau Capel Pen-llwyn Delyth. mawr iti Neula ar ennill yr Pen blwydd Arbennig ail wobr yn y Sioe Cobiau Hyfryd oedd croesawu ein Diolch Rhyngwladol yn Llanelwedd yn Llongyfarchiadau i Mrs Enid cyn weinidog y Parchg Morris ddiweddar. Vaughan, Maesawel, ar gyrraedd P Morris o Ruthun, ar ddydd Dymuna Christine y garreg filltir, 80 mlwydd oed, ar Sul olaf mis Awst. Roedd ei Charlton ddiolch o galon Gwelwyd hefyd Lisa Saycell yn y 7fed o Awst. bregeth yr un mor rymus a am y rhoddion, cardiau a’r ymddangos ar ei cheffyl yr un bendithiol ag erioed. Daeth dymuniadau da a dderbyniodd noson. Go lew chi, sêr y sgrîn Carai Mrs Vaughan ddiolch o Esyllt a Llñr hefyd i gadw ar ôl ei hymddeoliad ar fach! 8 Y TINCER MEDI 2011

SIOE CAPEL BANGOR ABER-FFRWD A CHWMRHEIDOL

Bu Sioe Capel Bangor yn un llwyddiannus Cofion Digwyddiadau iawn eleni eto. Cafwyd cystadlu brwd yn adran y ceffylau, y defaid ac yn y babell. Anfonwn ein cofion cynhesaf at Vivian Cwrdd Diolchgarwch Capel Llwyn-y-groes nos Enillwyd y cwpan am yr anifail gorau yn Morgan, Is-y-Coed, Aber-ffrwd sydd yn Ysbyty Iau Medi 29ain, am 7.00y.h yng ngofal y Parchg y Sioe gan deulu Broehedydd Pennant a Bron-glais ar hyn o bryd. Judith Morris, Penrhyn-coch. nhw hefyd enillodd Cwpan Coffa John Davies Glasfryn am yr anifail ifanc gorau. Cydymdeimlad STATKRAFT Eleni am y tro cyntaf cyflwynwyd pedol arbennig i’r Ceffyl gwedd a oedd wedi ei Estynnwn ein cydymdeimlad dwysaf â Hywel Dydd Sul Awst18 cynhaliwyd diwrnod o bedoli orau ym marn y beirniad. Pedol Ellis, Hywelfan, ar farwolaeth modryb yn ddathlu ym Mhwerdy Cwmrheidol gan fod wedi ei gwneud gan y diweddar Clive y Llundain ddechrau ‘r haf. trydan wedi ei gynhyrchu yma ers hanner can Gof, ar gyfer Rheidol George mlynedd. Gwahoddwyd holl weithwyr dros - un o geffylau gwedd Fridfa Rheidol Llongyfarchiadau y cyfnod yn ôl yn y bore a chafwyd hanes y Aber-ffrwd yw hon ac fe’i cyflwynwyd dechreuad gan Mair Stanleigh, Dolfawr. ‘Roedd i’r Sioe gan Barry Matthews, Y Gamlyn, Llongyfarchiadau i David Davies, hi a’i diweddar ãr newydd symud i Dolfawr Dick a David Davies Troedrhiwceir a Troedrhiwceir, ar gael ei ddewis yn chwaraewr a gorfu iddynt werthu rhan o’u tir i adeiladu Peter Davies Cwmsymlog er cof am Clive. gorau Clwb Rygbi Tregaron y tymor diwethaf. y Pwerdy. Clywyd am y sioc a gafodd pawb Yr enillwyr oedd Elfed a Louise Davies, Mae David hefyd wedi cipio nifer o wobrau pan ddaeth y “Registered Letter” drwy’r post, Castellnewydd Emlyn a chyflwynwyd y mewn sioeau lleol gyda’i ebol gwedd o doedd neb lawer wedi gweld y fath amlen o’r bedol iddynt gan Rhian Davies, merch Fridfa Rheidol; mae David yn dod yn enw blaen!’Roedd nifer o aelodau staff Statkraft Clive. Mae pwyllgor y Sioe yn ddiolchgar adnabyddus iawn ym myd y ceffylau gwedd. wedi dod draw o Norwy ar gyfer yr achlysur. iawn iddynt am y rhodd werthfawr yma, Llongyfarchiadau hefyd i Dafydd a Sian Cynhaliwyd prynhawn o hwyl i’r plant ac yna mae eu haelioni i’r Sioe yn arbennig iawn. Morris, Neuadd Parc, ar eu llwyddiant yn y fin nos daeth nifer dda o bobl y cwm ynghyd Llywydd y Sioe eleni yw Eifion Thomas, Sioe Frenhinol a hefyd yn y Sioe Ryngwladol i fwynhau Barbeciw wedi ei drefnu gan staff Ty’ncwm, un sydd wedi bod ynghlwm â’r a gynhaliwyd yn Llanelwedd ddechrau Awst. Statkraft. Gorffennwyd y noson gyda gêm o Sioe ers y dechrau. Cafwyd araith arbennig Aeth Neuadd Parc Welsh Anthem ymlaen rownderi o dan ofal Liam Lucas, Tynewydd. ganddo a hefyd rodd haelionus iawn i i gipio y gul-wobr yn adran C y Cobiau Cafwyd noson yn llawn hwyl gyda’r hen a’r goffrau y Sioe. Bu yna gystadlu brwd iawn Cymreig mewn dosbarth cryf iawn. ifanc yn cael noson wrth eu bodd. yn y babell gyda’r wobr am y gacen orau yn mynd i Richard Edwards, 2 Pen-llwyn, gydag Alun Jenkins, y Pandy, yn ennill y darian am y nifer uchaf o bwyntiau i drigolion lleol. Hoffai y pwyllgor ddiolch o galon i’r Llywydd am ei waith drwy’r dydd ac am ei rodd haelionus, i bawb a fu yn stiwardio ac i’r gymdogaeth am eu cefnogaeth eleni eto. Cynhelir pwyllgor blynyddol y Sioe nos Fercher Tachwedd 2il; am fwy o wybodaeth cofiwch am y wefan www.capelbangorshow.co.uk

DÔL-Y-BONT

Llwyddiant

Llongyfarchiadau mawr i ddau o fechgyn y pentref ar eu llwyddiant yr haf yma. Jacob Billingsley, Dolwar wedi llwyddo Cyn aelodau o staff a Mair Stanleigh yn niwrnod hwyl Statkraft mor arbennig gyda’r TGAU yn Ysgol Gyfun Penweddig ac am fynd i’r chweched dosbarth yn ysgol Pen-glais a Ben Williams, Y Tanery yn mynd i Brifysgol Lerpwl yn dilyn ei lwyddiant lefel A. Pob hwyl i’r ddau ohonoch

FFENESTRI IMEJ FFENESTRI PVCu, HEULFANNAU, DRYSAU a.y.y.b. Am y GWASANETH, PRIS a’r SAFON GORAU gan GWMNI LLEOL Sefydledig dros 30 mlynedd

Edrychwch am y Ty^ Twt 01970 880330 Cofrestrwyd gyda Marilyn a Ifor Jones Tîm rownderi gyda’r hwyr Y TINCER MEDI 2011 9

BOW STREET

Suliau Medi Fe fu Elis Wyn Lewis o Capel y Garn Bow Street, sydd yn 12 10 a 5 oed, yn chwarae mewn Gweler http://www.capelygarn.org/ cystadleuaeth golff Medi arbennig ar ddechrau 18 Bugail (Cymun) Mehefin lan yn Gullane 25 Adrian P Williams wrth ymyl Caeredin. Hydref Roedd Elis yn ymuno 2 Richard Lewis (yn Noddfa) gyda chwaraewyr o Raymond Davies nifer o wahanol wledydd 9 Oedfa’r Ofalaeth ar draws y byd yng 16 Bugail Nghystadleuaeth Ewrop, 23 Maldwyn C John ac fe orffennodd yn safle 30 Bugail 19 allan o rhyw 65 yn ei adran. Roedd Elis, sydd yn Dechrau Canu Dechrau aelod o glwb golff y Borth, Canmol wedi mwynhau yn fawr iawn y profiad o chwarae Darlledir y rhaglen gyntaf gyda bechgyn o Loegr, yr Dechrau Canu Dechrau Canmol Alban, Ffrainc, Denmarc, o Gapel y Garn, nos Sul, Hydref Colombia ac Awstralia. Yn yr 2il. y llun gwelir Elis gyda cyd -chwaraewr, Jens Christan Llwyddiant Eisteddfodol Tvergaard o Ddenmarc.

Llongyfarchiadau i Geraint Davies, Casnewydd, mab Ken a Jane Davies, Maes Ceiro - ar ennill y Cydymdeimlad Enid Jones, ac â Garmon, Lowri eu priodas ruddem ar ddiwedd wobr am gyfansoddiad ar gyfer a’r teulu yng Nghaerdydd yn mis Gorffennaf. ensemble pres mewn arddull Cydymdeimlwn â Carole Davies, eu profedigaeth lem. Gweler y jazz neu blues yn yr Eisteddfod Neuadd ar farwolaeth sydyn deyrnged ar t.10. Diolch Genedlaethol yn Wrecsam. ei mab Peter Thompson - fu farw wrth ei waith fel postmon Estynnwn ein cydymdeimlad â Hoffai Enid ac Alun Jones, Cwrs offeiriad ym Mhenrhyn-coch ar 22 Noel a Maureen Morgan, Bryn Gwyddfor Bow Street ddiolch G orffennaf. Meillion, ar farwolaeth tad Noel am bob arwydd o Llongyfarchiadau a phob ddechrau’r haf. gydymdeimlad yn dilyn dymuniad da i Rhun Gwynedd Taenwyd ton o dristwch drwy’r marwolaeth Gwion Rhys ac am ap Rhobert, Caerdydd ar gael ardal o glywed y newyddion Diolch bob cyfraniad i’w gronfa goffa i ei ddewis fel darpar offeiriad trist am farwolaeth Dr Gwion Ambilwans Awyr Cymru sydd gyda’r Eglwys yng Nghymru. Rhys, Nefyn, trwy ddamwain Hoffai Gareth a Gaenor, Hafle, wedi cyrraedd £7,000 erbyn hyn. Dymuniadau gorau iddo - bydd ddydd Mawrth, 12 Gorffennaf. ddiolch yn fawr iawn am y Bu cydymdeimlad yr ardal o yn dechrau cwrs hyfforddi Cydymdeimlir yn ddwys a cardiau a’r dymuniadau da a gymorth mawr i ni wrth geisio ddiwedd Medi. diffuant iawn a’i rieni, Alun ac dderbyniwyd ar achlysur dathlu dygymod â’r golled. 10 Y TINCER MEDI 2011

Cofio Dr Gwion Rhys

Rydym ni’n dueddol o fesur bywyd yn Be am un Gwion? Roedd e wedi dyfeisio nhermau nifer y blynyddoedd a gaiff sustem ddãr i oeri’r cyfrifiadur! Roedd e’n person a bod byw am oes hir yn rhywbeth medru ysgrifennu rhaglenni ar gyfer y i ymhyfrydu ynddo. Ac yn hynny o beth, cyfrifiadur, creu meddalwedd arbennig ar cafodd Gwion gam. Ond os awn ni ati i gyfer ei feddygfa er mwyn medru casglu fesur bywyd yn nhermau’r hyn a gafodd ei gwybodaeth am ganlyniadau ei gleifion a gyflawni, yna mae’n stori wahanol iawn. Yn thynnu sylw’r meddyg at unrhyw broblemau wir fe fedrwn ddweud bod Gwion wedi cael ac afiechydon a allai ddatblygu. Lledaenwyd y oes hir a llewyrchus iawn a’i fod wedi rhagori a rhaglen ymhlith meddygon Gwynedd, ac yn llwyddo’n eithriadol. wir bu’n cynghori’r Cynulliad yn genedlaethol ar y defnydd o gyfrifiaduron ym maes iechyd. Ganed Gwion Rhys ar y 3ydd o Dachwedd A chafodd Gwion erioed wers yn ymwneud â 1972, yn fab i Alun ac Enid Jones, a’i fagu yn chyfrifiaduron yn ei fywyd - athrylith! ardal Rhydypennau. Aeth, yn naturiol i Ysgol Rhydypennau, ac yna i Ysgol Penweddig ac Cerddorol wedi cyrraedd y 6ed dosbarth y dechreuodd Mae Pat (Jones – arweinydd Cor Eifionydd) Gwion ddisgleirio ac erbyn hynny roedd wedi sôn amdano fe’n cyrraedd yr ymarferion ganddo nod bendant o’r hyn y dymunai ei yn hwyr, ei wynt yn ei ddwrn, wedi anghofio ddilyn fel gyrfa. Fe gafodd y canlyniadau ei gopïau o’r darnau i’w canu, cria sgidia heb lefel A gorau trwy’r ysgol drwy ennill pedair eu clymu a’i ddillad ymhell o fod yn daclus. gradd A, ac ymhlith yr uchaf drwy’r wlad Ac eto, fe fyddai’r unig un a fyddai’n gwybod yn ei arholiad Ffiseg. Ers yn blentyn bach y geiriau i gyd, ac yn medru canu’r caneuon. roedd ganddo ddiddordeb eithriadol ym myd Roedd y Côr, mae’n debyg, mewn nosweithiau meddygaeth, gan fod ei fam yn nyrsio wrth cymdeithasol yn osgoi canu ‘Llongau gwrs. Mae ‘na hanes amdano yn yr ysbyty yn Caernarfon’, oherwydd mynnai Gwion bedair oed yn dioddef o asthma, a rhywun yn ganu’r chwe phennill a dim ond fe a wyddai’r gofyn iddo a oedd y doctor wedi bod wrth ei holl benillion. Ac o’i gael mewn hwyl ar wely ac wedi rhoi corn ar ei frest? Stethescope ddiwedd noson medrai ganu 24 pennill o’r da chi’n feddwl, ife? medda Gwion wrtho - fel y den i’r plant i fyny ar un o’r coed yn yr ardd - gân ‘Brethyn Glân… Bu’n eisteddfota yn ifanc bydd hogiau pedair oed yn ei wneud! dyna oedd yn bwysig iddo fe - fod y plant yn fel unigolyn gan ennill nifer o weithiau yn y hapus. Genedlaethol ar lefaru. Bu’n arwain steddfod Gyrfa y gylchwyl yma yn Chwilog yn gynharach Yn dilyn ei lwyddiant yn yr arholiadau Safon Tair A eleni, eto gyda’i hynawsedd a’i addfwynder A, fe aeth i goleg Meddygol Manceinion i Wrth geisio cyflwyno darlun i chi o Gwion arferol. Roedd e yn medru chwarae’r hyfforddi ar gyfer bod yn feddyg. Wedi graddio roedd hi’n amlwg fod gen i dri phennawd a’r mandolin yn feistrolgar, a’r boran y drwm fe aeth Gwion i Goleg Meddygol Caerdydd tri gair yn agor gyda’r llythyren A - oherwydd Celtaidd hefyd - athrylith. i baratoi at fod yn feddyg teulu, ac yna fe i Gwion yn ystod ei holl fywyd, dim ond un gwblhaodd ei ail radd, a dod yn ‘Member of llythyren a fynnai ei sylw - y llythyren A. Crefftwr the Royal College of General Practitioners, Ac mae ‘na gymaint o feysydd eraill hefyd - a’i phasio gydag anrhydedd! Roedd Owain Addfwyn ac annwyl roedd e’n grefftwr - a’i ddawn yn amlwg i’w newydd ei eni a ddim yn dda yn yr ysbyty ar Wrth i ni feddwl amdano fe fyddwn ni’n ei weld o gwmpas y tñ - yn saer coed cywrain y pryd, ond fe aeth Gwion i Lundain i sefyll yr gofio fel person addfwyn ac annwyl. Dyna mae iawn. Roedd y tñ bach twt yn yr ardd yn arholiad, heb sylweddoli ei fod wedi llwyddo i Manon am i ni bwysleisio yn fwy na dim - ei gampwaith ynddo’i hun, ac wedi adeiladu ennill gradd anrhydedd eisoes yn y modiwlau addfwynder a’i anwyldeb, ac yn arbennig gyda ffrâm gardd berlysiau yn ddiweddar - ac yn eraill. Ond o nabod Gwion, hyd yn oed petai e nhw fel teulu a’r plant. Dyna’r nodweddion ei dro yn defnyddio’r perlysiau hynny ei hun wedi sylweddoli ei fod wedi pasio eisoes, fyddai hefyd mae cynifer o’i gleifion wedi cyfeirio ato wrth goginio - roedd yn chwip o gogydd hefyd hynny ddim wedi gwneud dim gwahaniaeth. - ei addfwynder a’i anwyldeb yn ei ofal drostyn - ac mae’r rhestr yn parhau a hyn i gyd y tu Doedd hanner ymdrech ddim yn ei natur e - nhw. Doedd dim byd yn ormod iddo, a gwnâi allan i’w waith pob dydd. dim ond gwneud ei orau glas bob amser. nifer o ymweliadau annisgwyl ac ychwanegol ar ei ffordd adre o’r gwaith. Does ryfedd chwaith iddo gyflawni cymaint Teulu - o gofio’r fagwraeth a gawsai o - a stoc y teulu Yn ystod ei gyfnod yn y coleg y cyfarfu â’i Angerddol ac amyneddgar - o feddwl am Alun ac Enid, a Thaid a Nain gymar, Manon, hithau wedi’i hyfforddi i fod Roedd e hefyd yn berson angerddol ac Tyn Gors - fe gafodd bob cyfle, pob cariad a yn athrawes. Diolch am ofal a chariad Manon amyneddgar ym mhob dim - o ddifri, a chael dysgu trwy esiampl. A dyna fydd gyda’r ohono - roedd Gwion bob amser yn fodlon brwdfrydig - doedd hanner gwneud rhywbeth pedwar ohonoch chi blant hefyd - mae Dad ei fyd ac yn cyfrif ei hun yn ffodus iawn o ddim yn ddigon da, a doedd ildio cyn sicrhau wedi dysgu cymaint i chi - o fod ar ben sied yn gael teulu mor arbennig. Roedd Gwion bob ateb i broblem ddim yn opsiwn. Roedd ganddo trwsio to gydag Owain, i’r storïe a’r caneuon amser yn brysur - fe gyfeiriodd rhywun ato amynedd di-baid, ac angerdd i wneud pob dim mae e wedi’i dysgu i chi a’r holl brofiadau a fel ‘multi tasker’. Mae ‘na stori amdano yn hyd eithaf ei allu. gawsoch chi. cynghori meddyg arall ar y ffôn sut i drwsio’i gyfrifiadur, yn newid clwt Deio ac yn yfed Athrylith A tydw i ddim yn dweud hyn yn ysgafn, panad o de ar yr un pryd. Yna down ni at y trydydd A - athrylith. ond mae gen i bob ffydd a hyder y byddi di Na tydi galw Gwion yn athrylith ddim yn Manon a’r pedwar ohonoch chi ac Alun ac Ond un peth a gâi’r flaenoriaeth dros y cyfan gor-ddweud o gwbl. Enid yn cael y nerth i wynebu bywyd. Bydd, oedd ei blant annwyl, Owain, Luned, Ifan a fe fydd na hiraeth, ond mae’r un rhuddin Deio wrth gwrs - nhw oedd cannwyll ei lygaid Gaf i rannu ambell brofiad gyda chi, i ynoch chi ag oedd yn Gwion, y penderfyniad o. Wrth ei fodd yn sgwrsio, chwarae a rhoi brofi ei fod yn athrylith. Roedd y ffasiwn i lwyddo ac ymdrechu ym mhob dim. cyngor am eu gwaith iddyn nhw. Mae ‘na stori, wybodaeth ganddo yn anhygoel ac yn fy ar ôl symud i Lanarmon, gyda rhestr hyd ei syfrdanu. Roedd e wedi adeiladu ei gyfrifiadur Teyrnged a gyflwynwyd i Dr Gwion Rhys fraich o bethe roedd angen ei wneud yn y tñ, ei hun - tipyn o beiriant mae’n debyg. Be sy’n ar ddydd ei angladd, Gorffennaf 18fed y dasg gyntaf a wnaeth Gwion oedd adeiladu cwlio eich cyfrifiadur chi? Ffan mae’n debyg. 2011 gan y Parchg Aled Davies, Chwilog. Y TINCER MEDI 2011 11

MADOG, DEWI A CEFN-LLWYD

Madog defaid, gyda’i stoc bridio yn ennill nifer o 2.00 wobrau mewn Sioeau Sir ar draws y wlad. 18 Bugail Diolch i’r Cynllun Cymorth mae Aled wedi 25 Adrian P Williams gallu codi sied ddefaid newydd sy’n golygu y bydd lle i 100 yn fwy o famogiaid (o 75 i 175) Hydref dros y blynyddoedd nesaf.“Dyma’r math o 2 Raymond Davies entrepreneur ifanc rydyn ni eisiau’i weld yn 9 Oedfa’r Ofalaeth yn y Garn am 10.00 ffynnu ac yn llwyddo yn niwydiant ffermio 16 Bugail Cymru. Drwy gefnogi ffermwyr ifanc drwy’r 23 Maldwyn C John Cynllun Cymorth Newydd-ddyfodiaid, 30 Bugail gallwn ni sicrhau dyfodol cryf i ffermio yng Nghymru.“Rwy’n gobeithio y bydd y wobr Eisteddfodol hon yn ffordd deilwng o goffáu Brynle a’i gariad at y Gymru wledig. Rwy’n gwybod y Llongyfarchiadau i Gwen Sims-Williams, byddai’n cytuno bod Aled yn enillydd teilwng Gwarcwm, ar ennill gwobr yn yr Eisteddfod iawn. Genedlaethol am gyfieithu Woyzzeck, Buchner i’r Gymraeg. Addysgiadol

Gwellhad buan Dymunwn yn dda i Megan Evans, Llain y Felin sydd yn dechrau yn Ysgol Penrhyn-coch. Dymunwn wellhad buan i Angharad Rowlands, Talar Deg. Llongyfarchiadau i’r canlynol yn arholiadau lefel A AS a TGAU – Mari Havard, Menna Cydymdeimlad Pugh Jones, Gerallt Hywel, Ifan Hywel, Ceri Gwin-Morgan, Rhys Wallace, Llñr Jones, Elin Cydymdeimlwn â Dilwyn a Catherine Wallace, Gwilym Simms-Williams, Hanna Thomas a’r teulu, Brynheulog, ar golli mam Meredydd; Priodwyd Michael ac Ursula Reeves yn Dilwyn – Mrs Mary Thomas, Llanllwni. Harrow Weald. Mae Michael yn ãyr i’r Hefyd i Siân Evans, Fronfraith ar ddechrau diweddar Mr a Mrs Elfyn Williams, Ysgubor Ar y 14 o Orffennaf bu farw Graham Edwards, cwrs astudiaethau plant ym Mhrifysgol Newydd. Delfryn. Cydymdeimlwn gyda’i wraig Debbie Aberystwyth; a’r meibion Gareth a Philyp. I Mared Hughes, Gwarcwm Hên ym Sioeau Mhrifysgol Caerdydd; Gwefan newydd Bu yn dymor llwyddiannus i lawer o amgylch I Llñr Jones, Felin Hen yng Ngholeg Amaeth y sioeau; teuluoedd Deilyn a Felin Hen; Gelli Aur ac i Rhys, Troedrhiw yn ei swydd Mae gwefan newydd wedi ei lansio gan Ruth Hywel Evans, Dai Evans, Huw Jones ac Aled cynorthwyydd dosbarth yn Ysgol Pen-glais. Jên yn ddiweddar. Gweler Llñr. Derbyniodd Aled hefyd wobr arbennig http://www.ruthjen.co.uk yn y Sioe Frenhinol yn Llanelwedd – gweler Graddio isod. Gwellhad buan Llongyfarchiadau i Hanna Binks ar raddio Enillydd cyntaf Gwobr newydd mewn Seicoleg ym Mhrifysgol Bangor; Dymunwn wellhad buan i Lyn Evans, Deilyn, dymuniadau gorau ar y radd ymchwil ar gyfer ar ôl ei thriniaeth yn Ysbyty Singleton, Sefydlwyd y wobr flynyddol hon i gydnabod doethur. Abertawe. cyfraniad y diweddar Brynle Williams, cyn Aelod Cynulliad y Gogledd, i amaethyddiaeth Cymru fel AC ac fel ffermwr. Bydd hefyd yn dathlu llwyddiant ffermwyr ifanc sydd wedi derbyn cymorth fel rhan o Gynllun Cymorth Newydd - ddyfodiaid Llywodraeth Cymru. Wrth gyhoeddi’r enillydd yn Sioe Frenhinol Cymru gyda Mary Williams, gweddw’r diweddar Brynle Williams, dywedodd y Dirprwy Weinidog Amaethyddiaeth Alun Davies, “Rwy’n gwybod faint roedd Brynle yn mwynhau’r Sioe a’r fraint o gael cais i feirniadu Pencampwriaeth ‘Supreme In Hand’ a Rhagbrofion ‘Cuddy Supreme’ y llynedd. Mae’n briodol felly ein bod yn nodi ymrwymiad Brynle heddiw drwy gyhoeddi enillydd cyntaf Gwobr Goffa Brynle Williams.“Roedd y ffermwyr yn y rownd derfynol i gyd yn rhan o Gynllun Cymorth Newydd-ddyfodiaid Llywodraeth Cymru ac roedd safon y ceisiadau yn uchel iawn. “Mae’r enillydd, Aled Llñr Thomas, eisoes yn gwneud ei farc yn y cylchoedd bridio 12 Y TINCER MEDI 2011

PENRHYN-COCH

Suliau a’r teulu, Ger-y-llan, ar farwolaeth chwaer Horeb Tom yn ddiweddar ac â Mervyn a Sue Medi Hughes a’r teulu ar farwolaeth Geraint 18 2.30 Oedfa dan ofal Sion Meredith Rees-Jones, brawd Sue ym Mhorthmadog 25 10.30 Oedfa bregethu Gweinidog ar Fedi 4ydd

Hydref Eisteddfod Penrhyn-coch 2 2.30 Oedfa Gymun Gweinidog 9 10.30 Oedfa deuluol Gweinidog Cyhoeddodd Mairwen Jones, Ysgrifennydd 16 2.30 Oedfa bregeth Gweinidog Eisteddfod Gadeiriol Penrhyn-coch - a 23 10.30 Oedfa bregeth Gweinidog gynhelir ar nos Wener a dydd Sadwrn, 30 10.30 Oedfa Bregeth Y Parchg Peter M. Ebrill 20fed a 21ain 2012 yn Neuadd y Thomas Penrhyn mai’r beirniaid fydd Gwener: Salem Cerdd – Elin Mair, Derwen-gam Medi Llefaru – Lowri Steffan, 25 2pm Y Parchg Richard H Lewis Sadwrn: Hydref Seren Jenkins, Charlotte Richmond a Beca Jenkins, Cerdd - Ann Atkinson, Corwen 9 10am Bethel, Tal-y-bont Cyfarfod enillwyr cystadleuaeth Sioe Penrhyn-coch i’r Brownies Llefaru a Llenyddiaeth: Dorothy Jones, Diolchgarwch Undebol (plant) – addurno masgiau. Llan-gwm 23 5pm Y Parchg Richard H Lewis – Pe hoffech dderbyn copi o’r rhaglen Cymundeb trwy e-bost pan fyddai allan cysylltwch â [email protected] Cydymdeimlad Ffordd ar gau Cydymdeimlwn yn ddwys â’r Parchedig Peter Thomas a’r teulu ar golli mam Peter Bydd y ffordd o Bont Rhydyrysgaw, yn ystod mis Gorffennaf. Glanceulan i Ben-cwm ar gau am 6 wythnos ar gyfer gwaith ffordd o ddydd Brysiwch wella! Llun 5 Medi ymlaen

Dymuniadau gorau i Bethan Davies, Glan Pen blwydd arbennig Ceulan; Henry Thomas, Cwmfelin a’n gohebydd Mairwen Jones, Tan-y-berth sydd Cyfarchion am ben blwydd hapus i Menna wedi derbyn triniaeth mewn ysbytai. Jenkins, Hafan y Waun, Waun-fawr a ddathlodd ei phen blwydd yn 90 oed ar Croeso nol Fedi 3ydd.

Croeso nol o Gapel Bangor i Benrhyn-coch Dyweddiad i Melanie a Dan Hughes a Charlie. Llongyfarchiadau a phob dymuniad da i Iwan Bryn a Nerys Roberts, Garn Wen, a briodwyd ar Cydymdeimlo Ceri John, Ger-y-llan a Chaerdydd ar ei 16 Gorffennaf yng Nghapel Horeb. Dymuniadau gorau ddyweddiad yn ddiweddar â Luned Jones, iddynt hwy ac i’r mab bach Iestyn Bryn. Cydymdeimlwn â Bethan, Steffan a Trystan Llanrug, a Chaerdydd. Thompson, Dôl Helyg ar farwolaeth sydyn Peter Thompson a fu farw wrth ei waith Oedfa arbennig fel postmon ddydd Gwener 22 Gorffennaf. Agorwyd cronfa i’r teulu ac mae blwch yn y Ddydd Sul 24 Gorffennaf 2011 cafwyd siop i dderbyn cyfraniadau hyd at ddiwedd oedfa arbennig yn Horeb yng nghwmni Medi. Rhiannon Williams a’i gãr Huw (Dolau gynt), a oedd yn cyfeilio iddi. Coleg

Llongyfarchiadau i’r canlynol am eu canlyniadau lefel A a dymuniadau gorau iddynt yn eu gwahanol golegau - Elin Fanning (Astudiaethau Busnes ym Mhrifysgol Lerpwl); Carys Jones (Almaeneg a Sbaeneg ym Mhrifysgol Caerdydd); Heledd Jones (Diploma estyngedig mewn cynhyrchiad cyfryngau creadigol yng Ngholeg Ceredigion), Lowri Morgan (Cynllunio Graffeg ym Mhrifysgol y Drindod Dewi Sant, Rachel Davies (Keele), Jessica Davies (Morgannwg), Joe Thomas (Morgannwg), a Louisa Scannell (Aberystwyth). Dymuniadau gorau i Lowri Evans (Refail Fach) a Tom Cydymdeimlad Guy a briodwyd ar Fedi’r 1af yn Horeb, Penrhyn-coch ac sydd wedi ymgartrefu yng Nghaerdydd. Cydymdeimlwn â Tom ac Alwen Fanning Llun: Keith Morris Y TINCER MEDI 2011 13

Mae Rhiannon yn paratoi traethawd plentyn - Dewi - ac un arall ar y ffordd ac doethuriaeth ym Mhrifysgol Morgannwg yn byw yng Nger-y-llan. ar y Capel, y Gymuned a Pherfformiad. Cafwyd perfformiad yn seiliedig ar ei Cydymdeimlad phrofiadau yn ei chapel ym Mhontiets gan ddwyn atgofion i bawb o brofiadau cyffelyb. Cydymdeimlwn â John Urry, Ger-y-nant, Diolchwyd yn gynnes iddi gan y Parchgn a’r teulu ar farwolaeth ei wraig Vera ar Judith Morris a Peter Thomas. Edrychwn Orffennaf 1af. ymlaen at gydweithio â hi yn yr hydref. Ar hyn o bryd mae Rhiannon a Huw ar eu Symud ardal mis mêl yn Ne America ac wedi ymweld â Machu Pichu ac â’r Wladfa ym Mhatagonia Llongyfarchiadau i Gareth Evans Rowlands, lle rhoddodd Rhiannon bedwar perfformiad Pontypridd (Maesyrefail gynt) ar dderbyn i gynulleidfaoedd. swydd yng Ngholeg Meirion-Dwyfor, Dolgellau, lle mae yn gweithio ers dechrau’r Golygydd Y Cylchgrawn mis gyda ieuenctid sydd â anghenion Efengylaidd arbennig yn yr adranau garddwriaeth a chymdeithaseg. Mae golygydd newydd y Cylchgrawn Efengylaidd yn byw ym Mhenrhyn-coch. Llwyddiant yn y Sioe Frenhinol Mae Steffan Jones - sydd yn olynu Robert Rhys fel golygydd - yn frodor o Rydaman. Llongyfarchiadau i Glyn ac Eileen Rowlands, Bu’n fyfyriwr hanes ym Mhrifysgol Frondeg, am ennill cymaint o wobrau ar Caerdydd cyn gweithio i Fudiad Efengylaidd eu hymdrech gyntaf ar gystadlu yn y Sioe Cymru a yna UCCF (Cymdeithas Gristnogol Frenhinol yn Llanelwedd. Prifysgolion a Cholegau). Erbyn hyn mae’n Hwrdd dyflwydd a drosodd 2il a 4ydd gweithio i Eglwys Efengylaidd Aberystwyth. Hwrdd blwydd 6ed Yn briod a Catherine, mae ganddynt un Oen fagwyd gan ddafad 2011 6ed Oen benyw 3ydd Grãp gorau - hwrdd - dafad - oen 1af Pob dymuniad da i Rhian Dobson, Cae Mawr ac Iwan Maent yn ddiolchgar i’w bugail Tomos Gareth, Llan Ffestiniog, a briodwyd ar Orffennaf 2il yn Hulme a’i gariad Zoe. Horeb. Maent yn byw yng Nghaernarfon. Llun: Geraint Thomas, Panorama, Caernarfon. Newid ardal

Dymuniadau gorau i Vera Dakin, 15 Katherine Livingstone ar ddod yn dad-cu a Maesyrefail, sydd wedi symud i ardal mam-gu. Ganwyd mab - Morgan Glanmor - Leicester ar ôl byw ym Mhenrhyn-coch i Thomas Livingstone a’i briod Laura ganol am dros ugain mlynedd. Croeso i Nathan, mis Gorffennaf. Linsey a’r mab Oliver fydd yn symud o Aberystwyth yn fuan i 15 Maesyrefail. Clwb Cymunedol Penrhyn-coch

Bydd y Clwb yn cyfarfod yn Neuadd yr Apêl Pen Pal Eglwys dyddiau Mercher 28 Medi, 12 a 26 Hydref. Cysylltwch â Egryn Evans 828 987 Wrth deithio trwy wledydd India a Sri am fwy o fanylion neu i fwcio eich cinio. Lanka yn ddiweddar, fe gafodd Lynne Hughes (Ger-y-llan) ei syfrdanu nad oedd Sefydlu rheithor y plant bach ar y strydoedd yn gofyn am arian ond yn crefu am bensiliau a ‘beiros’ Dydd Iau Medi 13eg sefydlwyd y Parchg ac felly fe benderfynodd Lynne lansio apêl John Bennett yn rheithor â gofal o “Pen Pal” sef casglu cymaint er mwyn eu blwyfi Aberteifi gyda , a gyrru i’r plant. . Bu John a Barbara yn byw ym Maesyrefail pan ddarlithiaid John yn y Os gallwch chi helpu Lynne trwy gyfrannu Coleg Amaethyddol ynghanol yr 80au. Bu pensil neu feiro, fe fydd Mervyn neu Sue am yr wyth mlynedd ddiwethaf yng ngofal Hughes, 47 Ger-y-Llan yn falch o’u derbyn. Llanrhian a Llanhywel yn Sir Benfro. Diolch o galon. Cydymdeimlad Graddio a swydd Cydymdeimlwn â Ken Evans, Llongyfarchiadau i Lydia Adams, Glynhelyg Coedgruffydd ar farwolaeth ei frawd a raddiodd mewn cerddoriaeth ym Mangor Geraint yng Nghartref Tregerddan - gynt Enillwyr Sioe eleni; dymuniadau gorau iddi yn ei gwaith o Llawrcwmbach, Cwm Eleri, Tal-y-bont.; fel gweithiwr Relay hefo UCCF (University hefyd â theulu Bod Organ a gollodd dair Llongyfarchiadau i’r ddau frawd o Colleges Christian Fellowship) ym Mangor y modryb yn ddiweddar.. Pen-banc - John James, ar ddod yn flwyddyn nesaf. gyntaf am gi cyflymaf Sioe Tal-y-bont gyda Boost a Llñr James am ddod yn Geni ãyr gyntaf yn adran y gwartheg am dda biff. [email protected] Llongyfarchiadau i’r Parchg John a 14 Y TINCER MEDI 2011

GOGINAN COLOFN MRS JONES ynghyd ar eu Taith yn 2011. A dyma flwyddyn arall yn lle sydd yn gydnaws â chi ydi’r Unwyd hwy mewn cyfeillgarwch, cychwyn yn hanes y Tincer llall. Mae fy nghefnder yn nid yn unig fel aelodau o’r Grãp wrth iddo ailgychwyn ar ôl ei enwog am fod yn gynnar i’w Cymreig dros lawer blwyddyn, wyliau haf. A phethau rhyfedd wely ac yn gynnar ohono, felly ond hefyd wrth iddynt gydnabod yw’r rheini. Roeddwn yn roedd hi yn gyfangwbl amlwg unigoliaeth eu gwaith a’u ffyrdd ebostio cyfnither i mi y dydd nad oedd gwlad ffordd arall o fyw. Mae gan y naill barch a o’r blaen ac yn rhyw hanner rownd yn mynd i’w siwtio yn diddordeb ynglñn â gwaith y cwyno nad oeddwn wedi enwedig os oedd atyniadau llall sy’n ffynnu o’r difrifoldeb medru cymryd fy ngwyliau yn cau am y prynhawn. Nid a’r unigoliaeth a ddengys mewn blynyddol eto. Daeth ei yw, ychwaith, yn credu mewn ffyrdd o greu celf sy’n hollol ar hateb gyda’r troad yn datgan mentro gyda ei fwyd, a fe wahân i duedd neu fasiwn. yn eglur ddigon na wyddwn fy ddylai fod wedi meddwl hynny ngeni. Roedd hi wedi treulio’r drosto ei hun. Mae eu gwaith ar raddfa haf yn magu ei hwyres ac er ei Bwyd ar wyliau yw’r maen gymedrol fychan mewn bod wedi mwynhau’r profiad, tramgwydd mwyaf. I mi, cymhariaeth a rhai o’u cyfoeswyr, roedd wedi treulio yr haf yn rhan o’r hwyl yw trïo pethau ac yn aml mwynhânt ddefnyddio chwarae sioffyr yn gyrru’r newydd,fe wn nad wyf yn mynegiant personol. Trwy sylw, fechan yma a thraw o wersi hoffi’r pethau a restrais uchod Priodas cof, cydfodaeth, dychymyg, a marchogaeth i wersi drama a am fy mod wedi eu profi ac yn breuddwyd, cymerant agweddau chanu ac wedi llywyddu sawl gwybod nad ydynt at fy nant. Priodwyd merch John a Barbara o’u bywydau i greu delweddau ‘sleepover’. ‘Mi rydw i’, meddai, Yn wir, yr wyf yn rhyfeddu Clarke, Nant yr Arian, yn meddylgar a barddonol. ‘wedi blino gormod i fynd ar eu bod at ddant unrhyw un Eglwys Capel Bangor ar yr ail o fy ngwyliau hyd yn oed petai ond mae’n amlwg eu bod. At ei Orffennaf. Mae Jane a Danny Felly er bod eu gweledigaeth yn gennyf rai ar y gweill!’ gilydd, fe rof gynnig unwaith Bowden yn y fyddin ac ar hyn allanol, mae eu taith creadigol Digon teg ond mewn rhyw ar y rhan fwyaf o bethau er fe o bryd mae Jane yn Melton yn fewnol. Mae taith hudol y ddeuddydd neu ddau, dyma wrthodwn yn blwmp ac yn Mowbray a Danny wedi ei leoli naill a’r llall yn dechrau gyda ebost gan ei brawd, hwnnw blaen fwyta ymenydd na chi yn Poole, Dorset. Pob lwc i’r ddau cherbydau delwedd sy’n rhithiol wedi bod ar ei wyliau, i’r union na cheffyl. Ni archebais i erioed yn y dyfodol. a chyfeiriadol, er ydynt ffynnu tu ran o Sbaen yr ydw i yn mynd stec yn Ffrainc, rhag ofn, na fewn diffiniad profiad a bywyd. iddo ym mis Hydref. A nid bwyta salami yno ychwaith. Croeso Ar ôl clytiau niwlog byd hedegog oedd dim wedi ei blesio. Roedd Ond rhagfarn yw hyn, mi wn. a rhithlunol Eastes, fe welwn y gwlau yn galed a’r bwyd yn Y mae digon o Ffrancwyr a Braf yw cael croesawu David a arwynebau a gofodau mud, ffiaidd os nad oedd rhywun Ffilipinos a daerai mewn llys Paula Wilcockson a’i plant Alice anferth, cysegredig, anwys Elias, yn hoffi octopws a malwod, a’r barn beth mor flasus yw cãn a Toby sydd wedi ymgartrefu yn ac i ddilyn, problemau gogleisiol tywydd yn boeth a’r ciniawau a cheffylau ac y mae digon o Erwdeg. Gobeithio y byddant yn a phrofoclyd Thomas sydd wedi nos yn afresymol o hwyr. Ni bobl ym Mhrydain sydd yn hapus yn ein plith. eu seilio ar bortreadau o’i hunan allai ef gychwyn deall paham mwynhau brens. Roedd fy ag eraill. na gysgent lai yn y prynhawn mam yn eu mwynhau, wedi eu Cydymdeimlo i fynd i’w gwlau yn gynnar ffrio yn ysgafn gydag ychydig Mae’r canlyniadau i’w gweld yn fel y medrent fwyta eu swper fenyn a garlleg neu wedi eu Cydymdeimlwn a Maud a Eifion hollol wahanol. Ond wrth edrych ar awr resymol. Nid oedd hyd poetsio mewn gwin gwyn ond Evans, Bronwydd ar farwolaeth ymhellach efallai gytunwch bod yn oed y sieri wedi ei blesio. edrych arni yn eu bwyta mewn brawd Maud dechrau’r haf yn Eastes ,Elias, a Thomas ynghyd Aeth mor bell a’m gorchymyn arswyd a wnai’r gweddill o’r Llanilar. yn cynhyrchu enghreifftiau o i wario fy arian ar fynd i rywle teulu. Cymaint arswyd yn wir, wirioneb hudol Cymreig, a hwn arall. Fodd bynnag, glynu at fel y rhoddodd fy mam yr arfer Arddangos yn Beverly trwy eu cais oesol, ddychmygol fy nghynlluniau gwreiddiol heibio. Hills i ddarganfod, yn lleol yng a wnaf. Mater bach yw osgoi Ac wrth inni waredu at Nghymru ac yn pob unigolyn, y octopws a llyffaint a malwod ac ymarferion bwyta tramor, Bu misoedd yr haf yn adeg cyffredinoldeb sy’n perthyn i ni yr wyf yn eithaf hoff o siestas mae’n rhaid i ni gofio fod gynhyrfus i Heather Eastes, gyd. ar wyliau - ac o wlau caled petai gennym ni, ym Mhrydain Swyddfa Post, Goginan. Mi yn dod i hynny. ambell i fwyd go ych a fi. Cocos, dderbyniodd e-bost oddi wrth Llun o waith Heather Eastes a fu Mae pawb ohonom, wrth er enghraifft, fyddai waeth ichi Edward Lucie-Smith, arlunydd mewn arddangosfa yn America gwrs, wedi cael gwyliau fwyta india rwber yn fy nhyb enwog o America, yn ei gwahodd hunllefus ryw bryd neu i. A bara lawr, gwymon yw, i ddanfon tri siampl o’i gwaith ei gilydd a mae’n bosibl eu medden nhw, ond fe welais i er mwyn iddo eu harddangos hosgoi. Un ffordd yw gwneud ddigonedd o beth digon tebyg yn y “Garboushian Gallery” yn eich gwaith cartref cyn mewn ambell i gae gwartheg Beverly Hills, Los Angeles a hefyd cychwyn. Fe wn i, yn eistedd yn y gwanwyn a’r borfa yn un i arddangos yn y Torrance yn fan yma yn teipio hwn, ffres. A mae yna reswm da Museum. Roedd Harry Holland a na waeth i mi heb a meddwl paham nad yw siot a llymru Siani Rhys James a gwaith yn cael am dripiau i wledydd oer neu a brwes pig tegell yn dal yn ei arddangos ar y pryd hefyd. Ond dripiau yn golygu llongau boblogaidd. nid yn yr America yn unig fu bach, felly nid oes unrhyw Rhyw deithio mewn gobaith gwaith Heather ond hefyd mewn siawns y gwelwch chi fi yn y mae rhywun, yn gobeithio y arddangosfa yn y Cynulliad yng mynd i astudio pengwins bydd yn mwynhau ei hun ac Nghaerdydd o Orffennaf 4 hyd at mewn unrhyw le heblaw sw. yn dweud iddo gael gwerth ei 29 gyda dau o’i ffrindiau sef Ceri Peidio dewis lle sydd yn groes bres a chyfle da i ymlacio. Mae Thomas a Ken Elias. i’ch galluoedd corfforol a’ch teithio yn ehangu gorwelion sgiliau chi ydi un wers bwysig y meddwl - a bwrw fod yna Dyma ddywedir yn y rhagair wrth ddewis gwyliau, dewis feddwl i’w ehangu,wrth gwrs. Daeth Eastes, Elias, a Thomas Y TINCER MEDI 2011 15

ADOLYGIADAU

Appy: Bont, Busnes a Byd y Bêl. Hunangofiant afiaethus, ac ar dro – mae’n cyfaddef Meirion Appleton, gyda Lyn Ebenezer iddo ystyried hunan-laddiad ar un Y Lolfa 140t. £9.95 adeg – yn ingol. Wrth droi wedyn at ei anturiaethau, ei lwyddiannau a’i Wn i ddim pryd y darllenais i lyfr mor siomedigaethau ym myd pêl droed afaelgar, hynod ac amrywiol â hwn. (a fu, meddai ‘yn grefydd imi’) mae ei sylwadau ar ymddygiad bradwrus Mae’n agor gyda disgrifiad ambell un a ystyriodd yn gyfaill iddo dwys-delynegol o’r awdur yn blentyn yn dangos parodrwydd iachus o ddiofn saith oed ym mhriodas ei fam â’i lystad i ddweud pethau fel y maen nhw. Os William John, ac yn ein tywys wedyn yw e ar adegau yn ymffrostio, mae’n i hanes dod o hyd i’w dad biolegol, gãr gwneud hynny mewn ffordd hynod y bu’n cwmnïa ag ef droeon heb i’r un o hoffus – diniwed bron. Ac mae’n o’r ddau grybwyll eu bod yn dad a mab. fwy na pharod hefyd i gwympo dan GOLCHDY At y mater yna y mae’r awdur yn dychwelyd ar y ei fai, megis wrth ddisgrifio’i ymddygiad ei hunan LLANBADARN diwedd gyda’r ‘un cwestiwn a fydd yn aros heb ei yn dilyn ei sacio fel rheolydd Clwb Pêl Droed ateb am byth: pam na ddywedodd Mam?’ Aberystwyth. ‘Mae surni,’ meddai, ‘yn eich bwyta CYTUNDEB GOLCHI chi o’r tu fewn.’ GWASANAETH GOLCHI Fel pob hunangofiant gwerth ei ddarllen, mae’r DUFET MAWR gyfrol yn gronicl o gyfnod ac o gymdeithas yn Dyma lyfr difyr, darllenadwy, lliwgar, yn cyfuno’r CITS CHWARAEON gymaint ag o hanes bywyd unigolyn, ac mae’r digrif a’r dwys mewn modd trawiadol iawn. Mi darlun a gawn ni yma o hwyl a helynt bywyd aethen i ymhellach. Yn rhinwedd y darlunio craff FFÔN: 01970 612 459 gogledd Ceredigion, yn gefn gwlad a thref, o sydd ynddo o agweddau a esgeuluswyd ar fywyd MOB: 07967 235 687 ddiwedd yr Ail Ryfel Byd ymlaen, yn fywiog ac yn Cymru yn ail hanner yr ugeinfed ganrif, mae hwn GERAINT JAMES llachar. Drwy gyfrwng storïau, portreadau bachog yn llyfr pwysig. o gymeriadau, a disgrifiadau o lefydd a sefyllfaoedd, mae’r awdur yn mynd â ni reit mewn i wead y Wrth saernio’r gyfrol a dod o hyd i arddull gartrefol cymunedau a’r cylchoedd y cafodd e gymaint o flas ond gwreichiog i roi hanes Meirion Appleton ar ddu ar fyw ynddyn nhw. Rydyn ni fel petaen ni yna’n a gwyn, fe gadd Lyn Ebenezer hwyl ryfeddol ar ei hunain. Nid bach o ddawn lenyddol sy’n gwneud dasg. Yr unig fai a welais i yw ei duedd gyson i arfer peth felly’n bosibl y gystrawen anhyfryd ‘fe wnes i fynd’, ‘fe wnaethon ni ennill’ ac ati, yn lle’r ‘fe es i’, ‘fe enillon ni’ naturiol Ond mae’n barod i ddinoethi’i enaid ei hunan a llafar. Ond ysywaeth mae Lyn ymhell o fod ar ei yn ogystal. Wrth olrhain ei yrfa ryfeddol ym myd ben ei hunan yn y diffyg ffasiynol yma. busnes, o ddim i’r entrychion ac wedyn i fethdaliad, mae’r naratif weithiau’n garlamus, weithiau’n Cynog Dafis

Cadw’r Byd i Droi: Hanes Cledwyn ddau fab a’i wyres. briodol ac ymateb Evans golygwyd gan Lyn Ebeneser i newidiadau, ac yn Cyhoeddwyr: Gwasg Carreg Aeth deugain bennaf oll efallai yr Gwalch (Cyfres Syniad Da) 94t £5 mlynedd heibio ers angen am gyfalaf i Cledwyn Evans digonol a safle addas. RHODRI JONES Ymhlith y miliynau o gerbydau ddechrau gwerthu Brici a chontractiwr newydd sydd ar y ffordd fawr teiers a setiau radio Mae’r llyfr yn gasgliad adeiladu ym Mhrydain, gallwch fod yn ceir. Yn ogystal ag o hanesion difyr am siãr fod tuag un o bob pedwar adrodd hanes y Cledwyn a’i gyfoedion 07815 121 238 yn rhedeg ar deiers a werthwyd fenter mae’r gyfrol yn eu hieuenctid yn Gwaith cerrig gan gwmni o Aberystwyth, sef yn codi’r llen ar gwibio ar hyd hewlydd Cledwyn Tyres. Sefydlwyd y ofynion byd busnes, y sir a thu hwnt ar Adeiladu o’r newydd fenter gan Cledwyn Evans yn y gystadleuaeth, eu moto-beics, ac o Estyniadau Patios 1971. Erbyn heddiw mae’r trosiant yr angen i allu wybodaeth berthnasol Waliau gardd yn ddegau o filiynau o bunnoedd darparu nwyddau i bobl sy’n meddwl am Llandre Bow Street y flwyddyn a’r busnes yn nwylo’i angenrheidiol ar yr adeg fentro i fyd busnes.

Richard E Huws The Footballers of Borth Borth United 1948-49 yw testun yr and Ynys-las, 1873 – 1950 olaf. Rhwng y ddau lun mae toreth Cyhoeddwyd gan yr awdur. 24t £5 o wybodaeth am dim y Borth a’r Ynys-las Gunners (1937 a 1939), Pêldroedwyr y Borth ac Ynys-las ynghyd â rhestr faith o’r rhai a fu’n sydd dan chwyddwydr Richard chwarae i’r ddau dîm. Yn atodiad i Huws y tro hwn. 1897 yw dyddiad y hanes y timau ceir tablau Cynghrair llun cyntaf o dîm y Borth, a thiîm Aberystwyth a’r Ardal. Diddorol! 16 Y TINCER MEDI 2011

DANIEL DAVIES Tair Rheol Annhrefn yw teitl y nofel fuddugol newyddion. Mae’n olrhain mis i ysgrifennu ei ail nofel, yng nghystadleuaeth Daniel Owen eleni. hyn i’w brofiadau cynnar yn Gerson a’r Angel. O’r pum nofel y Dr Daniel Davies, Maesmeurig yw’r awdur. cyfarfod á phobl o wahanol mae wedi eu cyhoeddi cyn hyn Ym maes crisialau hylifol yr enillodd ei haenau cymdeithasol yn ei ffefryn yw Gwylliaid Glyndwr. ddoethuriaeth; roedd e’n un o fyfyrwyr olaf Swyddfa’r Heddlu ac yng Mae Dickens, Daniel Owen, Adran Cemeg Prifysgol Aberystwyth. nghwmni ei dad wrth ei waith. Fielding, Jane Austen, Balzac, Cafodd ei fagu yn Llanarth, yn fab i Bu ei brofiadau amrywiol Dostoevsky, Waugh, Wodehouse, blismon y pentref. Roedd hynny’n debyg i fod ym myd gwaith yn fodd i Heller, Vonnegut, Roth, Jacob yn fab i weinidog, meddai, - braidd ar gyrion y gynyddu ei adnabyddiaeth o Dafis, Eurwyn Pontsián ac gymdeithas a disgwyliadau uchel o ymddygiad bobl o’r fath. Bu’n gweithio Eigra Lewis Roberts ymhlith yr gweddus! gydag adeiladydd, yn ateb awduron y mae wedi cael budd Ym Methlehem ger Llandeilo y magwyd ymholiadau BT ar linell o’u darllen. ei dad ar aelwyd ddi-Gymraeg. O’r de 192, yn ohebydd Dyffryn Ei hoffterau? - fish fingers, diwydiannol yr hanai ei dad-cu; yn yr Old Dyfi i’r Cambrian News, yn cwrw, Schubert a Wagner, Kent Road yn Llundain roedd gwreiddiau ei newyddiadurwr ar lein gwrando criced ar y radio, fam-gu. Mae gwreiddiau ei fam yn nwfn yn o’r Canolbarth i’r BBC, yn a cherdded. Fydd e byth yn ardal Undodaidd Cwmsychpant. Mae ei fam gweithio i’r Cynulliad yn Swyddfa Cyllid mynd ar daith gerdded, pa mor bell bynnag, bellach yn un o wirfoddolwyr Siop y Smotyn Ewrop yng Nghymru, ac yn gynhyrchydd heb ei radio, i gael clywed y criced. Petai’n Du yn Llanbed. Tra’n gwasanaethu gyda’r Where I Live i’r BBC ar y we. Ar hyn o bryd cael dewis noson allan, noson yn y Llew Du heddlu yn ardal Ceinewydd y meistrolodd ei mae’n newyddiadurwr ar lein i’r BBC yn yn Aberystwyth fyddai hi. Mae hefyd yn dad y Gymraeg. Bu farw yn 1990, cyn i’w fab gweithio o Aberystwyth. gobeithio, yn wir yn bwriadu, ymweld á’r gwblhau ei ddoethuriaeth. Bwrodd ei brentisiaeth lenyddol yn ysgrifennu Weriniaeth Tsiec ryw ddiwrnod. Atgofion hapus sydd gan Daniel am ei storïau byrion. Ei lwyddiant cyntaf oedd dod Y pethau gorau sydd wedi digwydd iddo ar blentydod a’i addysg yn ysgolion Llanarth ac yn ail yng nghystadleuaeth stori fer Taliesin wahán i ennill gwobr Daniel Owen? Cael ei – lle bu’n gapten tím criced yr ar gyfer pobl dan 30ain. Mae’n werthfawrogol fagu gan ei rieni, a chwrdd á Linda, ei gymar. ysgol. Bu hefyd yn chwarae i dím Ceredigion a iawn o gefnogaeth John Rowlands, golygydd Y peth mae e fwyaf balch o fod wedi ei thím y Gwerinwyr. Taliesin ar y pryd. gyflawni? Sgori 7 rhediad am 2 wiced i dîm Pobl a’r rhwydweithiau rhyngddyn nhw Yn 2001 yr ymddangosodd ei nofel gyntaf, criced y Gwerinwyr yn erbyn tîm Llanarth! yw ei ddiddordeb – y bobl hynny sydd Pele. Yn 2003 galluogodd grant gan yr Academi dan wyneb cymdeithas, byth yn dod i’r ef i fod yn rhydd o hualau cyflogaeth am chwe Llinos Dafis

Barbeciw Horeb Ar 22ain o Orffennaf cystadleuaeth dynnu lluniau i’r cynhaliwyd barbeciw i aelodau plant – Joio yn y festri – wedi a chyfeillion gan Horeb. Diolch i ei drefnu gan Ceri Williams. bawb a gyfrannodd i lwyddiant Bu Derfel Reynolds a Cerys y noson ac yn arbennig i Humphreys yn beirniadu Sandra a Mansel am baratoi’r a’r buddugol oedd Martha bwyd blasus ac i Sian am gael Rowlands (iau) a Beca Jenkins defnyddio’r stablau. Gwnaed (hñn). Daeth y noson ddifyr i elw o £200 i gartref Tregerddan. ben gyda Mairwen Jones yn Gan ei bod yn 80 mlynedd ers hel atgofion am y Festri trwy adeiladu festri Horeb cafwyd adrodd nifer o benillion.

Agorwyd Festri Horeb trannoeth Gãyl Banc Awst 1931 gan Miss Agnes Morgan, Llanbadarn a saif cydrhwng y Parchedigion O. E. Williams a D ap Morgan, Goginan. Eraill yn y darlun uchod yw J LewisEvans, pensaer, y Parchg Walter G. Thomas, B.D., Mrs R. M. Davies, Llandre a’i chwaer Mrs Isaac Davies a Mrs O.E. Williams. Y bachgen sy’n eistedd ar y fainc a’i gefn at y camera yw Mr Irfon Rhys Williams, Cae Mawr.

Erbyn diwedd y Rhyfel Byd o’ i gwaith llaw eu hunain gan Cyntaf disgynnodd yr aelodaeth droir mans yn weithdy o dan ofal rhywle rhwng 100-110 a theimlwyd gwraig y gweinidog. Cymerodd yr angen am adeilad llai o faint saith mlynedd o ymroi diwyd at amryfal ofynion yr aelodaeth. a dygn cyn casglu’r £639.18s a Poster sy’n dangos un agwedd ar y Breuddwyd y gweindog, y Parch dalwyd am adeiladu a dodrefnu’r gweithgarwch ar ran aelodau Capel O.J. Williams oedd sicrhau festri festri. Fe’i cynlluniwyd gan John Horeb, yn eu hymdrech i godi festri wrth i’r capel. Ystyriwyd neilltuo rhan Lewis Evans, Aberystwyth a’i ymyl y capel. Codwyd hi dair blynedd ar o’r capel ond barnwyd na fedrid chodi gan L. J. Evans. Tregaron ôl y Sale of Work a hysbysebir yma ac hynny yn hawdd felly aed ati i (taid y sylwebydd mabolgampau a a gynhaliwyd yn hen ysgol y pentref. Y drefnu cronfa aelodau ac er mwyn glywir ar Radio a theledu Cymru). poster trwy garedigrwydd Mrs Mairwen hybu’r bwriad aeth y chwiorydd (o erthygl gan Dr David Jenkins Jones. Tincer 40 (Meh - Gorff 1981) ati i drefnu cyfres o arwerthiannau yn y Tincer ) Y TINCER MEDI 2011 17

YSGOL PEN-LLWYN

Mabolgampau gallai gwneud drwg i’r dannedd. Roedd yn ymweliad diddorol Ar brynhawn hyfryd o haf fe iawn a wnaeth argraff ar y plant. aeth y plant a tyrfa o rieni a Gobeithio bydd y neges bwysig ffrindiau i fyny i faes Statkraft yma yn cael dylanwad yn y tymor yng Nghwmrheidol ar gyfer hir. mabolgampau’r ysgol. Fe gafwyd rhaglen amrywiol o gystadlu. Er Gwasanaeth gadael fod nifer o’r rasus yn glos doedd Blwyddyn 6 dim angen troi am gymorth y ffotograff o gwbl! Yr ydym yn Trist oedd dweud ffarwel i ddiolchgar i gwmni Statkraft am ddisgyblion flwyddyn 6 yn ystod gynnig llecyn mor hyfryd i’r wythnos diwethaf y tymor. Fe ysgol unwaith eto ac am werthu ddaeth nifer o rieni ynghyd hufen ia mor flasus. i’r gwasanaeth. Fel rhan o’r prynhawn fe ddangoswyd fideo Plant yn mwynhau ar stondin yr ysgol yn y Sioe Ffair Ysgol a’r Taith yn cynnwys rhai o atgofion y Gerdded plant o’u hamser yn yr ysgol. Fe darrodd araith Mrs Charlton, Fe drefnodd Cymdeithas Rhieni a ddychwelodd yn arbennig, Athrawon ffair a thaith noddedig nodyn pwrpasol wrth edrych i’r ar Ddydd Sadwrn Mehefin 18. Fe gorffennol ac ymlaen i’r dyfodol gerddodd criw dda o rieni, plant hefyd. a staff o Goginan i’r ysgol lle roedd yna farbeciw yn disgwyl. Bags for Schools Roedd plant dosbarth 2 wedi bod yn brysur yn cynllunio Diolch i bawb a gyfrannodd hen rhai stondinau a doedd dim ddillad yn ddiweddar. Yr ydym yn amheuaeth fod dyfodol posib ym edrych ymlaen i glywed faint o myd busnes o’u blaen. Mi oedd arian a godwyd i gronfa’r ysgol . sôn o’r trysorydd fod hyd yn oed y banc wedi synnu fod cyfanswm Sioe Capel Bangor o £1,233 wedi ei godi. Fe weithiodd nifer o rieni yn Trip Ysgol galed i baratoi stondin yr ysgol yn Tomos Evans yn cyflwyno’r dillad a gasglwyd ar gyfer Bags for Schools i’r gyrrwr Sioe Capel Bangor. Roedd y sŵn Fe brofodd y plant y pleser o i’w glywed o bell wrth i bawb gael deithio ar fws, tren a chwch ar hwyl yn taflu peli at hen ddarnau y trip ysgol a gynhaliwyd ar o lestri. Braf oedd gweld nifer o’r Fehefin 18fed. Fe gawsom drip plant yn cydweithio i gwblhau’r o Dywyn ar dren Tal-y-llyn ac gêm bwyta’n iach hefyd. Rhaid yna mewn cwch i grombil y diolch yn arbennig i Cathryn ddaear yn Labrinth Arthur yng Morgan am weithio mor galed i Nghorris. Yn anffodus ni fuom baratoi y stondin o flaen llaw ac yn llwyddiannus wrth edrych am frwdfrydedd yr holl rieni a am siop sglodion ar agor ym fu mor barod i helpu. Machynlleth ond roedd pawb yn hapus i gael hufen ia yn y Borth Gwella’r adeilad cyn dychwelyd adref erbyn swper. Braf oedd dychwelyd wedi’r Gofal Dannedd gwyliau i ddarganfod yr ysgol ar ei newydd wedd. Mwy o fanylion A ddylid golchi’r dannedd o fewn i ddilyn. Plant dosbarth 1 yn dysgu am ofal dannedd awr o yfed diod melys? Mi oedd y rhan fwyaf o’r plant o’r farn Twitter mae golchi fyddai orau. Hynny yw, hyd nes i’r nyrs ein perswadio Os am glywed ‘tweets’ o’r ysgol na ddylid gwneud hyn gan y dilynwch @ysgolpenllwyn.

Rhai o’r plant yn breuddwydio am yrru tren go iawn yn y dyfodol. Llyr, Alaw a Haf yn dathlu yn y sioe 18 Y TINCER MEDI 2011

YSGOL CRAIG YR WYLFA

Croeso Yn y llun efo plant Ysgol Craig yr Wylfa gwelir Rheolwr Safle Tymor newydd yn Ysgol Gynradd Bam Nuttall, Ray Jones, yn Craig yr Wylfa. Cyfnod cyffrous cyflwyno gwobrau cystadleuaeth yn ein hanes. Hoffwn groesawu llunio poster ‘Diogelwch’. staff newydd - sef Mr. Peter Derbyniodd yr enillwyr £20.00 Leggett fel Pennaeth Cynorthwyol yr un, a derbyniodd yr ysgol fydd yn cyd-weithio efo Mr. Hefin rodd ariannol o £50.00 Dymuna’r Jones, sef y Pennaeth â Gofal. ysgol ddiolch yn fawr i Ray Jones Dymunwn yn dda i Mrs. Carol a chwmni Bam Nuttall am eu Davies a diolchwn yn fawr iawn haelioni. Yn y llun o’r chwith i’r iddi am ei chyfraniad i fywyd a dde: Jonah Williamson-Evans, gwaith Ysgol Craig yr Wylfa. Lily Price, Eliza Williams, Anna Williams, George Evans a Ray Jones. Pob Lwc!

Dymuniadau gorau i blant blwyddyn 6 llynedd sydd bellach wedi symud i’r ysgol uwchradd. Mawr obeithiwn eu bod nhw i gyd wedi ymgartrefu yn eu hysgolion newydd ac yn dilyn gyrfaoedd llwyddiannus a hapus.

Mae plant dosbarth Mr. Leggett wedi bod yn brysur yn cydweithio er mwyn marchnata a gwerthu ‘Smoothies’ Masnach Deg. Bwriad y prosiect oedd datblygu sgiliau cyfathrebu a chydweithio’r disgyblion. Fel tîm, roedd rhaid i’r plant wneud a chytuno ar benderfyniadau pwysig er mwyn ceisio gwerthu mwy o smoothies na’r grwpiau eraill. Cafodd y plant llawer o hwyl gyda’r dasg a chodwyd tipyn o arian hefyd! Diolch yn fawr i’r rhieni ac i’r ymwelwyr am eu cefnogaeth, ac yn arbennig i’r plant am eu holl waith caled. Plant Cyfnod Allweddol 2 Ysgol Craig yr Wylfa yn paratoi ar gyfer cystadleuaeth debyg i’r ‘Apprentice’!

Cafwyd diwrnod i’r brenin ar ein taith ysgol eleni i’r Parc Dinosoriaid, Dinbych y Pysgod. Roedd y tywydd yn hyfryd a bu’r plant yn prysur redeg o un atyniad i’r llall. Roedd y daith bws adref yn o dawel!!

Pawb yn mwynhau y ‘Picnic Tedi Bêr’ yn Ysgol Craig yr Wylfa

Braf iawn oedd cael dadorchuddio y mosaic newydd sbon yn ddiweddar wrth fynedfa’r ysgol. Bu’r plant yn gweithio gyda’r arlunydd cymunedol Pod Clare er mwyn cynllunio a chreu mosaic croesawgar wrth glwydi’r ysgol. Penderfynodd y plant gynllunio rhywbeth fyddai’n cynrychioli’r Disgyblion gweithgareddau sy’n digwydd yn yr ysgol Blwyddyn 6 a’r pethau oedd yn bwysig iddyn nhw. yn mwynhau Cyfrannodd pob un plentyn at y prosiect. cacen ar eu Talwyd am y gwaith allan o gronfa’r diwrnod olaf! diweddar Peter Glover, Y Borth. Y TINCER MEDI 2011 19

YSGOL RHYDYPENNAU

Prysurdeb ennill y nifer fwyaf o bwyntiau i’w tai; Catrin Manley- Merched Ar ddechrau blwyddyn Blwyddyn 3 a 4; Corben academaidd arall, mae prysurdeb Pemberton-Bechgyn 3 a 4. Megan yr ysgol yn parhau. Yn barod, Jackson- Merched Blwyddyn rydym yn y broses o ethol, trwy 5 a 6 a Siôn Manley- Bechgyn bleidlais, y Cyngor Ysgol. Fel Blwyddyn 5 a 6. pob blwyddyn arall mi fydd, aelodau’r cyngor yn cwrdd yn Gala Nofio rheolaidd er mwyn gwneud penderfyniadau pwysig a sicrhau Enillwyr Gala Nofio’r ysgol eleni llais swyddogol i weddill y oedd Rheidol. Cyflwynwyd y disgyblion. Yn ychwanegol i hyn, tlws i’r ddau gapten, Alys Powell ac ar ôl cwblhau ffurflenni cais a Rhys Hughes. Megan Mason a chyfweliadau gyda’r prifathro, oedd y ferch â’r nifer fwyaf o mae blwyddyn 6 yn ran o Griw bwyntiau a Lewis Drakeley a Cãl yr ysgol. Maent yn gyfrifol lwyddodd yng nhystadleuaeth y am nifer o ddyletswyddau pwysig bechgyn. Mr a Mrs Tudor Gethin yn agor yr Arddwest yn swyddogol. yn ystod y flwyddyn. Ymweliadau Ffarwelio Os fuoch chi’n gwylio Hoffai’r ysgol ddymuno pob ‘Springwatch’ ar BBC 2 yn hwyl i blant blwyddyn 6 y ddiweddar mi fyddwch yn llynedd wrth iddynt ddechrau ymwybodol mai o Warchodfa bywyd addysgol newydd yn yr Natur Ynys-hir y darlledwyd y ysgolion uwchradd. Derbyniodd rhaglen. Mi fuodd Blwyddyn 2 pob un ohonynt rodd wrth yn ffodus ofnadwy cael mynd ymadael â’r ysgol am y tro olaf. draw i Ynys-hir tra bo’r criw “Dewch i brynu!”- stondin yn yr arddwest. Cyflwyniad Tomi Turner. Hoffai’r ysgol ddiolch hefyd i ffilmio’n cynhyrchu’r rhaglen. Mrs Linda Gay. Bu Linda yn Yn ystod yr ymweliad cafodd gaffaeliad mawr i’r ysgol am chwe y plant gyfle i bwll drochi ac mlynedd. Ymddeoliad Hapus! astudio creaduriaid bach a phlanhigion arbennig. Garddwest yr ysgol Cyngor Da Ar y 24ain o Fehefin cynhaliwyd Garddwest yr ysgol. Eleni eto, Galwodd Tomi Turner i’n penderfynwyd ei chynnal ar nos gweld ar ddiwedd y tymor er Wener ac fe agorwyd yr arddwest mwyn cyflwyno gwybodaeth yn swyddogol gan Mr a Mrs am Sefydliad Cenedlaethol Tudor Gethin. Cafwyd nifer o Brenhinol y Badau Achub weithgareddau difyr ac amryw (RNLI). Yn ystod y drafodaeth o stondinau pwrpasol er mwyn bu Tomi’n codi ymwybyddiaeth codi arian i’r ysgol. Hoffai’r ysgol y plant o ddiogelwch ar y traeth ddiolch o galon i Gymdeithas ac yn y dãr. Rhieni ac Athrawon yr ysgol am drefnu’r noson ac i rieni a Diwrnod Hwyl yr Urdd chyfeillion yr ysgol a fu’n barod iawn i gynnig cymorth hefyd. Cynhaliwyd diwrnod Hwyl yr Dawnsio Zumba-Diwrnod Hwyl yr Urdd. Diolch i’n prif noddwr, Anthony Urdd eleni ar y 12ed o Orffennaf. Motors; ac i noddwyr y gwobrau, Mwynhaodd hanner cant o Gerwyn Evans y Saer, Y Railway blant o flynyddoed 4, 5 a 6 Inn, y Borth; a’r Garddwr, Robert amrywiaeth o weithgareddau Griffiths am eu cyfraniadau hael yn cynnwys criced, athletau, hwy. Mi fydd yr arian a godwyd pêl-rwyd, pêl-doj, golff, tennis, yn ystod y noson yn gymorth pêl-droed, rygbi, a dawnsio sylweddol i brynu adnoddau zumba. pwysig iawn er mwyn hyrwyddo addysg pob plentyn yn yr ysgol. Clwb Cant

Dal lan â’r digwyddiadau Dyma ganlyniad fis Medi 1af - £25 Alwen Fanning, Mabolgampau Penrhyn-coch. 2il - £15 Efa Edwards, Llandre. Cynhaliwyd ein mabolgampau 3ydd - £10 Lyndsey Pope, eleni ar y 4ydd o Orffennaf. Tal-y-bont Y tîm buddugol eleni oedd Am fwy o wybodaeth a llwyth o Ystwyth gyda Rheidol luniau cliciwch ar yn ail ac Eleri yn drydydd, www.rhydypennau.ceredigion. Llongyfarchiadau i’r canlynol am sch.uk Ras agos yn y mabolgampau. 20 Y TINCER MEDI 2011

TASG Y TINCER

Gobeithio i chi fwynhau eich gwyliau haf. Mae’n siãr bod rhai ohonoch wedi bod yn y Sioe yn Llanelwedd ac yn yr Eisteddfod yn Wrecsam, a rhai eraill ohonoch wedi bod tramor gyda’ch teuluoedd. Bydd nifer fawr ohonoch wedi newid dosbarth yn Carwyn Davies yr wythnosau diwethaf, a rhai wedi mynd i ysgolion dîm enillodd yn 2007 tybed? newydd hyd yn oed – pob Ie, dyna chi, De Affrica. Mae lwc i chi gyd! ’na enw ar y cwpan bydd y Diolch i bawb fu’n lliwio’r tîm buddugol yn ei ennill, llun o’r ddau yn chwarae sef cwpan Webb Ellis. Dyn pêl-droed. Roedd eich oedd Webb Ellis a oedd yn dewis o liwiau i’r crysau yn byw dros ganrif a hanner yn grêt. Dyma pwy anfonodd ôl. Un o Salford yng ngogledd luniau: Nia Jones, Brynolwg, Lloegr oedd Ellis yn wreiddiol, Bont-goch; Gethin a ond symudodd i dref Rugby Carwyn Davies, Cynon Fawr, pan oedd yn fachgen, ac yn ôl Llanfihangel-y-creuddyn; y sôn, fe waeth ddyfeisio’r gêm Elen Morgan, Llys Alaw, tra oedd yn byw yn y dref Bow Street; Oliver ac Eliza honno. Williams, Sandymount, Y Yn Seland Newydd mae’r Borth; Ela Glain a Garan bencampwriaeth rygbi y tro Ebenenzer Thomas, Llandaf, hwn, ac mae sôn bod dros Caerdydd; Morgan Iwan a 70,000 o bobl o bob rhan o’r Gruffudd Iwan Ebenezer byd yn bwriadu mynd yno Ellis, Gwaelod-y-garth. Roedd i wylio’r timau! Beth fydd eich lluniau’n hyfryd, ond hanes tîm Cymru, tybed? Y Carwyn sy’n ennill y tro mis hwn, beth am liwio fflag hwn. Hoffais y sanau oren Seland Newydd? Gallwch oedd gan y bechgyn! Da ddefnyddio’r lliwiau cywir, iawn, bawb. neu beth am ddyfeisio fflag Un peth pwysig sy’n newydd o liwiau llachar? digwydd dros yr wythnosau Anfonwch eich gwaith at y nesaf yw Cwpan Rygbi’r Byd. cyfeiriad arferol, Tasg y Tincer, Mae’n anodd credu bod ’na 46 Bryncastell, Bow Street, bedair blynedd ers y gêmau Ceredigion SY24 5DE erbyn 1 diwethaf. Ydech chi’n cofio pa Hydref. Ta ta tan toc! Enw

Cyfeiriad

Ysgol

Oed Rhif ffôn

Amrywiaeth eang o lyfrau, cardiau,cerddoriaeth ac anrhegion Cymraeg. Croesawir archebion gan unigolion ac ysgolion 13 Stryd y Bont Rhif 341 | MEDI 2011 Aberystwyth 01970 626200