PRIS 75c Rhif 341 Medi Y TINCER 2011 PAPUR BRO GENAU’R-GLYN, MELINDWR, TIRYMYNACH, TREFEURIG A’R BORTH Agoriad swyddogol Gorsaf Dân y Borth Yr Arglwydd Elystan-Morgan agorodd Jenkin Owen yw enw’r Orsaf, a braf oedd criw uchod-pasiodd pawb yn wych! Hefyd Gorsaf Dân y Borth yn swyddogol ar yr gweld gweddw Dilwyn, Barbara, yn ôl cyflwynwyd medalau arbennig i Peter 28ain o fis Gorffennaf eleni. Nododd mai yn y Borth yn cyfrannu at yr achlysur. Davies a Phillip Jones am 27 mlynedd o gorsaf dân y Borth oedd yr unig orsaf Siaradodd Gareth Rowlands ynglñn â hanes wasanaeth i’r orsaf. Llongyfarchiadau iddynt! wirfoddol yng Nghymru (ar wahân i orsaf casglu’r arian a diolchodd i nifer fawr o Gwirfoddolwyr yr orsaf dân-o’r chwith i’r dân y mynachod ar yr Ynys Bñr /Caldy). bobl am eu hamryw gyfraniadau - ariannol dde: Lee Trubshaw, Peter Davies, Phillip Jones, Y mae llond dwrn i gael yng ngogledd a gweithredol. Ar ddiwedd yr areithiau Martyn Davies, Nigel Clifft, Simon Cashman, ynysoedd yr Alban. Gorsaf Dân Dilwyn cafwyd archwiliad gan Cheryl Philpott o’r Aled Jenkins. Enillydd cyntaf Cyrraedd y brig yng Gwobr Newydd Ngogerddan Dydd Iau 1af Medi bu’r Athro April McMahon, Is-Ganghellor Prifysgol Aberystwyth, yn dathlu cwblhau’r cam diweddaraf yn y gwaith o adeiladu canolfan ymchwil a dysgu £8.6m newydd IBERS (Sefydliad y Gwyddorau Biolegol, Amgylcheddol a Gwledig) ar safle Gogerddan. Yn ymuno â’r Athro McMahon roedd uwch swyddogion IBERS ac aelodau o Fwrdd Ymgynghorol Allanol IBERS, a chynrychiolwyr o’r cwmni adeiladu Willmott Aled Lly^r Thomas, Capel Madog, enillydd cyntaf Gwobr Goffa Brynle Williams yn cael ei Dixon, y cwmni rheoli prosiect Davies Langdon a’r penseiri Pascal & Watson. Nodwyd wobr gan Mary Williams, gweddw Brynle Williams ac Alun Davies, y Dirprwy Weinidog yr achlysur drwy glymu brigyn o goeden Ywen i’r adeilad. Chwith i’r Dde: Paul Evans o Amaethyddiaeth. Willmott Dixon, Yr Athro Wayne Powell Cyfarwyddwr IBERS, Yr Athro April McMahon (Gweler mwy o fanylion ar t.11) Llun: Arvid Parry-Jones Is-Ganghellor Prifysgol Aberystwyth, a Ryan Dixon o’r penseiri Pascal & Watson. 2 Y TINCER MEDI 2011 CYDNABYDDIR Y TINCER CEFNOGAETH - un o bapurau bro Ceredigion | Sefydlwyd Medi 1977 ISSN 0963-925X | Rhif 341 | Medi 2011 SWYDDOGION GOLYGYDD - Ceris Gruffudd DYDDIADUR Y TINCER Rhos Helyg, 23 Maesyrefail Y DYDDIAD OLAF Y BYDD GOHEBWYR LLEOL YN DERBYN Penrhyn-coch % 828017 DEUNYDD AR GYFER Y RHIFYN NESAF FYDD MEDI 29 a MEDI 30 I’R [email protected] GOLYGYDD. DYDDIAD CYHOEDDI HYDREF 13 TEIPYDD - Iona Bailey CYSODYDD - Dylunio GraffEG % 832980 MEDI 18 Bore Sul Rali Cler hudol a’r bwyd Lleol yng Nghanolfan y CADEIRYDD - Elin Hefin, Ynyswen, Stryd Fawr, tractorau; cwrdd yn Iard symudol!’ yng Nghanolfan y Celfyddydau Aberystwyth. Y Borth % 871334 Ysgol Penrhyn-coch am 10.30. Celfyddydau am 7.00 Tocynnau ar werth gan IS-GADEIRYDD - Bethan Bebb, Penpistyll, Elw at Ysgol Penrhyn-coch. Janice Petche (01970) 828861 Cwmbrwyno. Goginan % 880228 Lluniaeth. HYDREF 5 Nos Fercher a Rowland Jones (01974) Cyfarfod diolchgarwch 241328 neu drwy Canolfan y YSGRIFENNYDD - Anwen Pierce MEDI 21 Nos Fercher Horeb yng nghwmni Celfyddydau (01970) 623232. 46 Bryncastell, Bow Street % 828337 Noson yng nghwmni y Parchedig Nan Elw at Apêl Nyrs Calon TRYSORYDD - Hedydd Cunningham, Tyddyn- Russell Jones – noson Powell-Davies, Yr Wyddgrug Ceredigion. Pen-y-Gaer, Llandre, Aberystwyth SY24 5NX agoriadol Cymdeithas y am 7.00 % 820652 [email protected] Penrhyn am 7.30 yn festri HYDREF 18 Nos Fawrth HYSBYSEBION - Rhodri Morgan, Maes Mieri Horeb HYDREF 8 Pnawn Sadwrn Theatr Na’Nog a Theatr Llandre, % 828 729 [email protected] Yr Arglwydd John Morris Mwldan yn cyflwyno MEDI 23 Nos Wener LLUNIAU - Peter Henley yn hel atgofion am ei yrfa Salsa! yng Nghanolfan y Dôleglur, Bow Street % 828173 Bingo yn Neuadd Eglwys fel cyfreithiwr ifanc yng Celfyddydau Aberystwyth Penrhyn-coch am 7.00 Ngheredigion yn y Drwm, am 7.30. TASG Y TINCER - Anwen Pierce LLGC am 2.00. Saesneg TREFNYDD GWERTHIANT A THREFNYDD MEDI 29 Nos Iau Cwrdd fydd iaith y digwyddiad. TACHWEDD 2 Nos Fercher CYFEILLION Y TINCER - Bryn Roberts Diolchgarwch Capel Mynediad drwy docyn £3.50 Pwyllgor blynyddol Sioe 4 Brynmeillion, Bow Street % 828136 Llwyn-y-groes yng ngofal Am ddim i Gyfeillion y Capel Bangor. y Parchg Judith Morris am Llyfrgell GOHEBYDDION LLEOL 7.00 HYDREF 8 Nos ABER-FFRWD A CHWMRHEIDOL MEDI 30 Nos Wener Sadwrn Cyngerdd i’r Mrs Beti Daniel, Glyn Rheidol % 880 691 Cwmni Arad Goch yn Galon, gyda Chôr Meibion Y BORTH cyflwyno ‘Al ac Ant yn Pontarddulais ac Artistiaid Elin Hefin, Ynyswen, Stryd Fawr [email protected] BOW STREET Mrs Mair Lewis, 40 Maes Ceiro % 828 102 Y Tincer trwy’r post Lynn Phillips, 1 Cae’r Odyn % 820908 Set o’r Tincer Anwen Pierce, 46 Bryncastell % 828 337 Pris 10 rhifyn - £14 (£25 i wlad y tu allan i 1977-2011 Ewrop). CAPEL BANGOR/PEN-LLWYN Mae set gyflawn o’r Tincer ar gael i Mrs Aeronwy Lewis, Rheidol Banc Cysylltwch â’r Trysorydd - Hedydd Cunningham, gartref da! Os oes diddordeb gennych Blaengeuffordd % 880 645 Tyddyn-Pen-y-Gaer, Llandre, Aberystwyth, i gael set a rhoi cyfraniad i’r Tincer SY24 5NX CAPEL MADOG, CEFN-LLWYD A CAPEL DEWI cysylltwch â’r Golygydd. Eirian Hughes, Lluest Fach % 880 335; Elwyna % 01970 820652 [email protected] Davies, Tyncwm % 880 275; Dai Evans, Fferm Fronfraith, Comins-coch % 623 660 Cyhoeddir y Tincer yn fisol o Fedi i Mehefin DÔL-Y-BONT Y Tincer ar dâp - Mae modd cael y Tincer ar gan Bwyllgor y Tincer. Argreffir gan y Mrs Llinos Evans, Dôlwerdd % 871 615 gaset ar gyfer y rhai sydd â’r golwg yn pallu. Lolfa, Tal-y-bont. Nid yw’r Pwyllgor o DOLAU Cysylltwch â Rhiain Lewis, Glynllifon, angenrheidrwydd yn cytuno ag unrhyw farn a Mrs Margaret Rees, Seintwar % 828 309 17 Heol Alun, Aberystwyth, SY23 3BB fynegir yn y papur hwn. Dylid cyfeirio unrhyw newyddion i’ch gohebydd lleol neu i’r Golygydd, GOGINAN (% 612 984) Mrs Bethan Bebb, Penpistyll, ac unrhyw lythyr neu ddatganiad i’r wasg i’r Cwmbrwyno % 880 228 Camera’r Tincer - Cofiwch am gamera digidol G olygydd. Telerau hysbysebu LLANDRE y Tincer – mae ar gael i unrhyw un yn yr ardal Tudalen lawn (35 x 22 cm) £100 Mrs Mair England, Pantyglyn, Llandre % 828693 fydd am ei fenthyg i dynnu llun ar gyfer y papur Hanner tudalen £60 PENRHYN-COCH o gyngerdd, cinio neu ddigwyddiad a gynhelir Chwarter tudalen £30 Mairwen Jones, 7 Tan-y-berth % 820642 o fewn ein dalgylch. Fe’i cedwir gan Mrs Mair neu hysbyseb bach ca. 5 x 8 cm £6 y rhifyn % TREFEURIG Lewis, 40 Maes Ceiro, Bow Street ( 828102). - £40 y flwyddyn (10 rhifyn - misol o Fedi i Mrs Edwina Davies, Darren Villa Os byddwch am gael llun eich noson goffi yn Y Pen-bont Rhydybeddau % 828 296 Fehefin); mwy na 6 mis + £4 y mis , llai na 6 mis Tincer defnyddiwch y camera. - £6 y mis. Cysyllter â Rhodri Morgan os am hysbysebu. Y TINCER MEDI 2011 3 CYFEILLION Y TINCER 20 Mlynedd ’Nôl Dyma fanylion enillwyr Cyfeillion Y Tincer mis Mehefin £25 (Rhif 155) Aeronwy Lewis, Rheidol Bank, Capel Bangor, £15 (Rhif260) Yr Athro Carter, Tyle Bach, Maes-y-Garn, Bow Street, £10 (Rhif139) Yr Athro Gruffydd Aled Williams, Bronafon, Dolau. Fe dynnwyd y rhifau buddugol gan EleriRoberts yn dilyn ymarfer Côr Cantre’r Gwaelod nos Sul y 3ydd o Orffennaf. Cysylltwch â’r Trefnydd, Bryn Roberts, 4 Bryn Meillion, os am fod yn aelod. Am restr o Gyfeillion y Tincer 2010/11 gweler http://www.trefeurig.org/uploads/cyfeilliontincer2009.pdf TREFEURIG Swyddogion a gweithwyr Cae Chwarae Penrhyn-coch – yn sefyll Newid aelwyd Casgliad o’r chwith i’r dde; Richard Wyn Davies, Mervyn Hughes, Gareth Jones, Marion Baylis, Ieuan Jenkins, Phil Stone, Jenny Harding Yn ystod yr haf ffarweliwyd Cyflwynwyd siec am £115 i gyda’r dystysgrif teilyngdod gawsant gan Gymdeithas Gwasanaethau â Emrys a Gwyneth Williams, Gartref Tregerddan yn ddiweddar Gwirfoddol Dyfed, Andy Brown, Daniel Huws, Irfon Rhys Williams, a Maesteg - sydd wedi symud i er cof am Miss Megan Olwen Debbie Stone. Yn eistedd: Bernard Jones a Rebecca Stone. Aberystwyth. Thomas, Tyngelli gynt, Trefeurig. Llun: Hugh Jones (O Dincer Medi 1991) Brenhines Carnifal Penrhyn-coch ’91, Miss Emma Jones, Ger-y-llan Penodi’n Athro gyda’i morwynion a’r gweision Meganne John, Ellen Davies, Nicola Llongyfarchiadau i Gideon Koppel sydd yn dechrau y mis yma fel Chapman, Carys Evans, Reian Jones a Robert Glyn Hughes i gyd o Athro Ffilm yn Adran Astudiaethau Theatr, Ffilm a Theledu Prifysgol Benrhyn-coch. Hefyd gwelir Miss Melanie Evans, Brenhines ’90 a Aberystwyth. Mae Gideon hefyd yn Gymrawd Cysylltiol yng Ngholeg Llywydd y Carnifal eleni, Mrs Ceinwen Jones, Llanddeiniol, Brenhines Green Templeton, Prifysgol Rhydychen. 1975. Llun: Hugh Jones (O Dincer Medi 1991) Ennill yn Wrecsam Llongyfarchiadau i Parti’r Greal a’u hyfforddwraig Bethan Bryn ar ddod yn gyntaf yng nghystadleuaeth y Parti Cerdd Dant yn Eisteddfod Wrecsam eleni. Daw pedair aelod o ardal y Tincer - Anwen Pierce, Meinir Edwards, Gwennan Williams ac Angharad Fychan. Llongyfarchiadau hefyd i Anwen Pierce ar ennill Cadair Eisteddfod Tregaron nos Sadwrn 10 Medi - a hynny am yr ail flwyddyn yn olynol. 4 Y TINCER MEDI 2011 Y BORTH Carnifal Cafwyd Carnifal llwydiannus arall eleni a chodwyd hyd yn oed yn fwy na’r £7,000 a godwyd llynedd! (Dyw’r cyfanswm terfynol ddim ar gael eto). Cynhaliwyd nifer o ddigwyddiadau codi arian, megis Cors Fochno, Ocsiwn, Noson Casino, Cwis a.y.y.b. yn arwain at ddydd Gwener y Carnifal lle roedd 15 fflôt a grãpiau cerdded yn ogystal ag unigolion.