Buitenveldert
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Een veranderende tuinstad: Buitenveldert Auteur: Kimberley van Gent Begeleider: Stefan Metaal Datum : 20 juni 2016 Studentnummer 10451277 0 Opleiding: Planologie Inhoudsopgave 1. Inleiding ....................................................................................................................................... 2 1.1 Probleemstelling ........................................................................................................................ 3 2. Theoretisch kader ........................................................................................................................ 4 2.1 Veranderende wijken .......................................................................................................... 4 2.2 Verandering in de Westelijke tuinsteden ............................................................................ 5 2.3 Buitenveldert ....................................................................................................................... 6 2.4 Toestroom jonge mensen .................................................................................................... 7 2.5 Publieke familiariteit ........................................................................................................... 8 3. Methodologische verantwoording ............................................................................................ 10 3.1 Locaties .............................................................................................................................. 10 3.2 Selectie & werving ............................................................................................................. 11 3.3 operationalisering ............................................................................................................. 11 3.4 Interview strategie ............................................................................................................ 13 3.5 Leerproces interviews ....................................................................................................... 13 3.6 Coderen ............................................................................................................................. 13 3.7 Reflectie Onderzoeker ....................................................................................................... 14 4. Analyse .......................................................................................................................................... 15 4.1 De bevolkingssamenstelling toen ............................................................................................ 15 4.2 De bevolkingssamenstelling nu ............................................................................................... 16 4.3 Normen, waarden en omgangsvormen .................................................................................. 20 4.4 Contact tussen buren .............................................................................................................. 22 5. Bevindingen ............................................................................................................................... 25 6. Conclusie ................................................................................................................................... 26 7. Literatuur ................................................................................................................................... 27 8. Bijlagen ...................................................................................................................................... 29 a. Bijlage 1 ................................................................................................................................. 29 b. Bijlage 2 ................................................................................................................................. 31 1 1. Inleiding ‘Buitenveldert: een bruisende hotspot zal het wel nooit worden’(Het Parool, 2015). De eerste zin uit dit krantenartikel in het Parool geeft direct aan wat voor beeld er bestaat van Buitenveldert. De wijk wordt gezien als een rustige, enigszins saaie en vergrijsde plek. Toch wordt de wijk ook vaak beschreven als het welvarende broertje van de Westelijke tuinsteden. Waar de westelijke tuinsteden nog wel eens negatieve aandacht ontvangen, blijft het in Buitenveldert bij verwijten als 'saai'. Toch is deze rustige wijk in het zuiden van Amsterdam een interessante locatie voor onderzoek: recent is men begonnen met de bouw van de Zuidas. In eerste instantie was het doel dat de Zuidas een zelfvoorzienend en op zichzelf functionerend geheel zou worden. Daar is men in de loop der tijd echter vanaf gestapt, omdat voor het aantrekken van voorzieningen eerst meer bewoners getrokken moeten worden. Voor grootstedelijke voorzieningen wordt in de visiestukken nu verwezen naar het, in Buitenveldert gelegen, winkelcentrum Gelderlandplein. Daarnaast worden het Vu en de omliggende gebouwen meegenomen in de plannen voor de Zuidas als zijnde 'het Kenniskwartier' (Gemeente Amsterdam, 2015). Dit geeft aan dat de Zuidas en Buitenveldert toch meer met elkaar te maken zouden kunnen krijgen dan oorspronkelijk gepland. In beleidsstukken voor Buitenveldert wordt recent ook een nieuwe toon aangeslagen. Er wordt verwacht dat het aantal ouderen in de wijk hoog blijft, maar dat de Zuidas tegelijkertijd gaat zorgen voor meer dynamiek en meer jongeren. Daarnaast trekt het gebied, volgens de gebiedsanalyse (gemeente Amsterdam, 2016), ook nieuwe jonge gezinnen aan. Deze ontwikkelingen maken dat de wijk steeds meer transformeert van rustige, saaie wijk naar een meer diverse stadswijk. Er wordt immers verwacht dat de instroom van bovenstaande groepen de voorzieningen in de wijk zal beïnvloeden (gemeente Amsterdam, 2016). Onderzoek in de wijk lijkt dus relevant met de recente veranderingen in het achterhoofd. Nog relevanter wordt het om onderzoek te doen naar de wijk als blijkt dat er nog niet enorm veel onderzoek bestaat naar de wijk. Er wordt wel veel onderzoek gedaan naar het westelijke deel van de tuinsteden, maar de wijk met ogenschijnlijk minder problematiek blijft buiten beschouwing. Met de komst van de Zuidas wordt de aandacht nog verder van Buitenveldert weg getrokken. De Zuidas is het onderzoeksobject in veel onderzoeken en beleidsstukken: het is immers een groot project waar Amsterdam veel waarde aan hecht. Het stadsdeel schrijft zelfs een gebiedsanalyse en visie over de Zuidas én Buitenveldert als één gebied. Het belang van Buitenveldert wordt hierdoor eigenlijk buiten beschouwing gelaten, of als ondergeschikt gezien aan de Zuidas, ongeacht de veranderingen die voor de wijk worden verwacht. Dit onderzoek zal daarom specifiek gericht zijn op Buitenveldert en de visie van de bewoners van Buitenveldert. In drie verschillende straten zullen door middel van een steekproef een aantal bewoners worden uitgenodigd om mee te werken aan een interview. In totaal zal er per straat 5 uur aan interviews worden afgenomen. De analyse zal uiteindelijk gebaseerd worden op 15 uur aan getranscribeerde interviews, waarin respondenten gevraagd worden naar hun visie op de wijk. In de interviews komen wat persoonlijke keuzes ter sprake, zoals de keuze voor Buitenveldert als woonlocatie en het al dan niet bestaan van een sociaal netwerk in de wijk. Daarnaast wordt er gevraagd naar de mate van verandering die men in de wijk ziet of merkt. Ook zal er worden ingezoomd op de interactie met de buren; weet men wie er in de straat wonen, groet men de buren of gaan buren zelfs bij elkaar op de koffie? De analyse zal voornamelijk bestaan uit interessante quotes en toelichting van die quotes. Het daaropvolgende hoofdstuk ‘bevindingen’ zal de informatie die is opgedaan uit de quotes koppelen aan literatuur. 2 1.1 Probleemstelling De bovenstaande vragen zullen leiden tot het antwoord op de volgende hoofdvraag: Wat is de invloed van veranderingen in de bevolkingssamenstelling in Buitenveldert op de interactie tussen bewoners? Buitenveldert wordt in beleidsstukken beschreven als een wijk met homogene buurten, waar veel mensen met dezelfde ‘mind set’ wonen. De verandering in bevolkingssamenstelling zou deze structuur kunnen beïnvloeden. Bij hogere diversiteit van de buurt zou het kunnen dat mensen elkaar minder gaan (her)kennen, waardoor mensen minder goed kunnen inschatten wat ze van elkaar kunnen verwachten met als gevolg dat het vertrouwde gevoel van de buurt kan afnemen. Talja Blokland (2009) noemt dit een afname van de publieke familiariteit. Deze publieke familiariteit hangt sterk samen met de interactie die buurtbewoners met elkaar hebben. Immers, als er hoge mate van interactie in de buurt bestaat dan (her)kent men meer mensen en is het gevoel van vertrouwdheid dus mogelijk hoger. De eventuele afname van publieke familiariteit zou dan samen kunnen hangen met de invloed van veranderingen in de wijk op de interactie. De centrale onderzoeksvraag zal worden beantwoord aan de hand van een aantal deelvragen. Ten eerste zal gekeken moeten worden welke veranderingen er in de wijk spelen. Dit resulteert in deelvraag 1; 1. Welke veranderingen in bevolkingssamenstelling kunnen er worden vastgesteld in Buitenveldert? Als de veranderingen in de wijk vastgesteld zijn kan naar een antwoord gekeken worden op het volgende; 2. a) In hoeverre (her-)kennen bewoners hun medebewoners? b) In hoeverre is er interactie tussen bewoners? De verschillende bevolkingsgroepen in de wijk zullen mogelijk andere behoeften hebben. Nieuwe groepen