Onvergetelijk! Dromen En Plannen Voor De Getestreek Onvergetelijk!
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
OnverGETElijk! Dromen en plannen voor de Getestreek OnverGETElijk! De Getestreek in het zuidoosten van Vlaams-Brabant is één van de minst bebouwde regio’s van de provincie. De Grote en Kleine Gete vormen samen met hun zijbeken de ruggengraat van deze mooie streek. De rivieren zoeken hun zwierige weg door het landbouwlandschap, de natuurgebie- den, de dorpen en steden. Maar de roep om zichtbaar en voelbaar water wordt groter. Al enkele jaren na elkaar kreunen we onder aanhoudende droogte en hoge zomertemperaturen. De grondwaterstanden staan elk jaar ‘historisch laag’, bomen sterven van de dorst, het vee snakt naar schaduw en de opbrengst van de velden heeft te lijden onder verbranding en droogte. Toch blijven we betonneren en verharden in onze streek. Daarom startten twaalf partners in 2017 het strategisch project Getestreek: de zes ‘Getegemeen- ten’ en zes bovenlokale partners. Het gaat om Hoegaarden, Tienen, Linter, Landen, Zoutleeuw, Geetbets, en de provincie Vlaams-Brabant, Regionaal Landschap Zuid-Hageland, Natuurpunt, Boe- renbond, Hageland+ en het Bekkensecretariaat Demerbekken. De partners buigen zich over veel vragen. Hoe zullen we morgen wonen in de Getestreek? Hoe maken we deze streek meer klimaatrobuust? Welke toekomstplannen leggen we op tafel? Het doel van de samenwerking is om de waardevolle open ruimte te versterken en de leefbaarheid van de dorpskernen te vergroten. Daarvoor moet die open ruimte maximaal gevrijwaard worden met een groenblauw dooraderde landbouw die bestand is tegen de klimaatverandering, en met verbonden natuurgebieden met ruimte voor water in de valleien. In de dorpskernen streven we naar kernver- sterking, een hecht dorpsnetwerk, met water en groen, en verbondenheid met de vallei. Na drie jaar werken kunnen de partners resultaten voorleggen. Projecten werden opgestart en zijn in uitvoering. De studie ‘leefbare dorpen Getestreek’ leverde belangrijke nieuwe inzichten, concrete plannen en projectvoorstellen op om verdere stappen te zetten. Tijd om te oogsten. In dit krantje vind je een bloemlezing. Droom en werk mee aan de toekomst van de Getestreek. Vanuit de provincie geloven we sterk in een gebiedsgerichte aanpak van maatschappelijke en ruimtelijke uitdagingen. Om samen te werken aan de duurzame kwaliteit van de open ruimte, zijn bovengemeentelijke initiatieven een absolute noodzaak. De Getestreek heeft bovendien een speciaal plekje in mijn hart, omdat ik afkomstig ben uit Halle- Booienhoven in Zoutleeuw. Het is dan ook heel mooi om de samenwerking in deze bijzondere streek te zien groeien. Laat ons dit ook in de toekomst behouden en versterken. Ann Schevenels, gedeputeerde voor ruimtelijke planning Vlaams-Brabant COLOFON Deze Getekrant is een uitgave van het Strategisch Project Getestreek in opdracht van provincie Vlaams-Brabant en Regionaal Landschap Zuid-Hageland vzw | Oktober 2020 | Redactie en samenstelling: dienst ruimtelijke planning Tiens Broek, vallei van de Grote Gete Vlaams-Brabant en Regionaal Landschap Zuid-Hageland vzw | Eindredactie: Bart Claes | Illustraties: Plusoffice, dienst ruimtelijke planning Vlaams-Brabant | Foto’s: Regionaal Landschap Zuid-Hageland, Pieter-Jan Alles, Lander Loeckx, Pe- ter Maris, Johan Tollet, Marie Vanden Bosch | Grafische vormgeving: communicatiedienst Vlaams-Brabant | Wettelijk depot: D/2020/8495/12 | V.U.: Provincie Vlaams-Brabant, Provincieplein 1, 3010 Leuven | Ond. Nr. 0422.667.404 2 Dat de gemeenten elkaar beter kennen en op elkaar kunnen rekenen, Onze droom vind ik persoonlijk het mooiste resultaat van het project. Het oprichten van een kwaliteitskamer waar de Verpozen en erfgoed ont- Levenskrachtige dorpen in een dekken in het Warandebos omgevingsambtenaren inzichten en M e l s informatie uitwisselen over projecten, Geetbets t e groenblauw dooraderd landschap rb e e hun plan van aanpak en visie, of het De Motte als poort k tot de Gete Delta opmaken van een bovengemeentelijk GETEDELTA hemelwaterplan waar er gezamenlijk Open landschap aan de steenweg over oplossingen wordt nagedacht zijn Gebiedsprogramma onverGETElijk! hiervan voorbeelden. Iedereen wordt op Nieuwenhoven In 2017 begonnen de partners plannen te smeden voor de Ge- deze manier expert en mag zijn ervaring testreek. Het werden drie intensieve jaren met overleg, discussie, Velpe Netwerkpunten voor delen. Dit maakt het strategisch project en ideeën om de streek (nog) mooier te maken. Hoe kunnen we korteketenproductie Drieslinter de Getestreek een ‘sterk merk’ maken? Partners met verschillende HET GROENE SPOOR: De Een Vinnepad vanuit participatief, dynamisch en vooral rijk! I jze het hart van de stad interesses en belangen gingen met elkaar in dialoog, zochten een Infrastructuur herinrichten re voor veilig fietsen in prach- nw Maud Davadan, coördinatieteam strategisch project eg draagvlak en werkten een gemeenschappelijke visie uit. Het start- tige natuur, extra ruimte Het Vinne schot van een duurzame en ambitieuze samenwerking op lange voor water en biodiversiteit termijn. Zoutleeuw Grote Gete Ruimte voor water in een natuurlijk overstromingsgebied eg Eén van de resultaten van die samenwerking is het gebied- w en er sprogramma ‘onverGETElijk!’. Dat programma werkt con- Ijz Kumtich e Transitieopgaven crete toekomstprojecten uit voor de maatschappelijke uit- D HET GROENE SPOOR dagingen die zich in de regio stellen: een klimaatrobuust Grote plannen voor De dorpen verbinden Orsmaal: chillen aan waterlandschap, levenskrachtige dorpskernen, een hecht de Gete in Tienen! met elkaar en de vallei het Getestrand Een klimaatrobuust waterlandschap. TIENEN dorpsnetwerk, een integrale fietscultuur, een onverge- 1 Ruimte voor water, met een integraal water- telijke beleving en een duurzame, productieve streek. beleid, levende en zuivere waterlopen, natuur ‘OnverGETElijk!’ is de basis voor het toekomstige Getepark en landbouw die bestand is tegen de klimaat- d Jor a – an Fi verandering. streekbeleid en geeft inspiratie voor nieuwe e et en sv ROBUUSTE DORMAAL- M er projecten. bi BEEKVALLEI: nd i k I Wandelen, fietsen en ng e E T e L verkennen langs een Levenskrachtige dorpen. Onze woonker- ie b L Want nieuwe projecten komen er zeker. De n Kleine Gete l A versterkt groenblauw lint e a V 2 n a – nen worden de parels van de vallei, groen- Duurzaam beleven en L E van bron tot monding. verschillende partners vonden elkaar en trokken a m n r T bewegen langs de vallei S d Wange: kronkelend water en meer o blauw dooraderd en gericht op sociale samen- e U een streekdynamiek op gang. Om de bestaande en n natuur nabij de kasteelhoeve D U hang. toekomstige uitdagingen het hoofd te bieden, is het B O van cruciaal belang om die dynamiek onder de streek- R Beemdenvinneroute Hoegaarden Een hecht dorpsnetwerk. Slaapdorpen partners levend te houden. Zo kunnen we verder samen- worden verbonden dorpen, die met elkaar werken, ieder vanuit de eigen competenties en kwaliteiten. 3 én met de steden als één dynamisch systeem Zo kunnen we het gebiedsprogramma ‘onverGETElijk!’ realiseren De Beemden Neerwinden functioneren. en voortwerken aan een (be)leefbare, veerkrachtige en klimaatro- De Ravel Trein en fiets maken de Molenbeekvallei: genieten van een buuste Getestreek. Samen met de boer in regio goed bereikbaar groene long doorheen de stad strijd tegen de droogte Een integrale fietscultuur. We gaan voor een modal shift met een hoogwaardig fiets- LANDEN 4 netwerk en een fietsgericht omgevingsbeleid. Het kan er in de Getestreek soms Hélécine pittig aan toe gaan. We zijn bezig met Een onverGETElijke beleving. Met het la- Kwaliteitsbronnen bel ‘onverGETElijk!’ werken we aan het toe- gevoelige thema’s en soms verschillende waar we willen werken aan waterkwaliteit 5 ristisch-recreatief potentieel. We verbinden de Bufferzones belangen. Iedereen deelt een grote passie dorpen met de vallei, langs trage wegen die meer ruimte voor het water interessantae plekjes ontsluiten en het waar- voor de streek! Maar met de klimaatver- Hermeandering devolle landschap tonen. andering kunnen we er niet meer onder- structuurverbetering van de waterloop Vensters voor ontlinting uit: alleen door samen te werken kunnen open vistas behouden of zelfs herstellen De productieve streek van morgen. Duur- 6 zame landbouw die een stootje van het kli- we tot een krachtige streek komen. M Mobipunten als schakelpunten naar zachte mobiliteit maat kan verdragen, met een koolstofrijke en levende bodem. Marc Wijnants, burgemeester Linter Geetways ontmoetingsplaatsen met het water Koolstofbouwers werken aan klimaatvriendelijke landbouw 4 5 Mee op pad Van droom naar realisatie: concrete plannen en projecten voor de Getestreek Hieronder vind je enkele concrete projecten 1. Een hemelwaterplan voor van ‘Water-Land-Schap’ die aansluiten bij 1 Klimaatrobuust waterlandschap de Getestreek de transitieopgaven van gebiedsprogramma ‘onverGETElijk!’. Een bovenlokaal hemelwaterplan geeft een ge- detailleerd overzicht van knelpunten zoals de 1. Een hemelwaterplan voor de Ruimte voor water, de versterking van onze biodiversiteit en het herstel ervan, zijn belangrijker dan ooit. Getestreek waterkwaliteit en de droogte- en overstromings- Ook in de Getestreek. De waterlopen vormen er een levensader, maar die ader moet dringend opnieuw risico’s. Het toont ook de oplossingen in een ge- 2. voelbaar en zichtbaar kloppen! De waterkwaliteit moet beter en er is een oplossing nodig voor de droogte- GETEst in Hoegaarden integreerd actieplan voor het hele stroomgebied, met waterinfiltratie, natuurlijke buffering en bron- en overstromingsproblematiek. Dat kan met een integraal waterbeheer, door