Rekomendacja Wojewody Dla Budowy Zintegrowanego Systemu Ostrzegania I Alarmowania Ludności

Spis treści WST ĘP...... 4 I. AKTY PRAWNE I DOKUMENTACJA PLANISTYCZNA ...... 5 II. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO ...... 6 1. Poło żenie...... 6 2. Komunikacja...... 6 3. Zaludnienie ...... 6 4. Struktura administracyjna ...... 7 III. CHARAKTERYSTYKA ZAGRO ŻEŃ WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO ..... 8 1. Zagro żenia powodziowe ...... 8 2. Zagro żenia niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi...... 8 3. Zagro żenia chemiczne ...... 9 4. Zagro żenia radiacyjne...... 9 5. Zagro żenie w transporcie materiałów niebezpiecznych ...... 11 6. Zagro żenie terrorystyczne...... 11 7. Zagro żenia katastrofami...... 12 IV. PRAWDOPODOBIE ŃSTWO ORAZ OCENA RYZYKA WYST ĄPIENIA ZAGRO ŻEŃ ...... 14 1. Zagro żenie spowodowane siłami natury...... 14 2. Zagro żenie spowodowane rozwojem technologicznym ...... 14 3. Zagro żenia atakiem terrorystycznym...... 15 4. Zagro żenie spowodowane katastrofami...... 16 V. CEL BUDOWY SYSTEMU OSTRZEGANIA I ALARMOWANIA LUDNOŚCI..... 17 VI. ZAŁO ŻENIA PROJEKTU...... 17 VII. PLANOWANA ILO ŚC PUNKTÓW ALARMOWYCH, TYP MONTOWANEJ SYRENY ORAZ URZ ĄDZE Ń STERUJ ĄCYCH ...... 17 VIII. SPECYFIKACJA DLA NOWEGO SYSTEMU OSTRZEGANIA I ALARMOWANIA LUDNO ŚCI O ZAGRO ŻENIACH ...... 18 IX. REKOMENDACJE...... 22 1. Rekomendacja dla Podsystemu Miasta Płock...... 22 2. Rekomendacja dla Podsystemu Miasta Siedlce...... 26 3. Rekomendacja dla Podsystemu Miasta Radom ...... 29 4. Rekomendacja dla Podsystemu Miasta Ostroł ęka ...... 32 5. Rekomendacja dla Podsystemu Miasta Stołecznego Warszawy ...... 37 6. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Białobrzeskiego ...... 41 7. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Grodziskiego...... 45 8. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Grójeckiego...... 48 9. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Legionowskiego...... 51 10. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Lipskiego ...... 56 11. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Ostroł ęckiego ...... 60 12. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Piaseczy ńskiego ...... 64 13. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Płockiego ...... 68 14. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Pło ńskiego...... 73 15. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Pruszkowskiego ...... 77 16. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Przasnyskiego ...... 80 17. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Przysuskiego ...... 84 18. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Pułtuskiego...... 88 19. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Warszawskiego Zachodniego ...... 92

2 20. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Radomskiego ...... 96 21. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Sokołowskiego...... 100 22. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Szydłowieckiego...... 104 23. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Wołomi ńskiego...... 108 24. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Zwole ńskiego...... 112 25. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Żyrardowskiego ...... 116 26. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Makowskiego...... 119 27. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Otwockiego...... 123 28. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Ostrów Mazowiecka ...... 126 29. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Sierpeckiego...... 130 30. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu W ęgrowskiego ...... 133 31. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Wyszkowskiego...... 136 32. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Żuromi ńskiego ...... 140 33. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Siedleckiego...... 144 34. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Mławskiego...... 149 35. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Kozienickiego ...... 153 36. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Garwoli ńskiego...... 159 37. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Gostyni ńskiego ...... 163 38. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Sochaczewskiego ...... 168 39. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Ciechanowskiego ...... 173 40. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Nowodworskiego ...... 180 41. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Łosickiego...... 188 42. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Mi ńskiego ...... 193 IX. ZAŁACZNIKI ...... 201

3 WST ĘP

Wojewoda, jako szef obrony cywilnej województwa jest odpowiedzialny za organizacj ę i funkcjonowanie Systemu Wczesnego Ostrzegania oraz Systemu Wykrywania i Alarmowania na terenie województwa mazowieckiego 1. Aktualnie województwo mazowieckie nie posiada scentralizowanego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach. Poszczególne miasta/powiaty i gminy posiadaj ą swoje punkty alarmowe oraz centrale steruj ące, lecz z poziomu wojewody /Wojewódzkiego Centrum Zarz ądzania Kryzysowego/ nie mo żna nimi zarz ądza ć. Ma to przede wszystkim znaczenie w przypadku powiatów i gmin, w których nie utworzono Centrów Zarz ądzania Kryzysowego. W przypadku wyst ąpienia sytuacji kryzysowej po godzinach pracy osób odpowiedzialnych za ogłaszanie alarmów lub komunikatów ostrzegawczych nie mo żna, uruchomi ć systemu ostrzegania i alarmowania. Budowa nowego scentralizowanego systemu pozwoliłaby na wł ączanie punktów alarmowych oraz ogłaszanie komunikatów ostrzegawczych w miejscach wyst ąpienia sytuacji kryzysowych przez operatorów Wojewódzkiego Centrum Zarz ądzania Kryzysowego. Udział w projekcie w ramach „Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2014-2020”, w temacie „Wspieranie inwestycji ukierunkowanych na konkretne rodzaje zagro żeń, przy jednoczesnym zwi ększeniu odporno ści na kl ęski, katastrofy i rozwijaniu systemów zarz ądzania kl ęskami i katastrofami” daje niepowtarzaln ą i by ć mo że jedyn ą szans ę na zbudowanie Systemu Ostrzegania i Alarmowania o zagro żeniach na miar ę XXI wieku dla naszego województwa. B ędzie to system umo żliwiaj ący reagowanie na pełne spektrum zagro żeń od sytuacji kryzysowych /powodzie, wichury i burze/ pocz ąwszy, sko ńczywszy na sytuacjach czasu W.

1 Rozporz ądzenie Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju, szefów obrony cywilnej województw powiatów i gmin.

4 I. AKTY PRAWNE I DOKUMENTACJA PLANISTYCZNA

1. Ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowi ązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej; 2. Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarz ądzaniu kryzysowym; 3. Rozporz ądzenie Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju, szefów obrony cywilnej województw powiatów i gmin. 4. Rozporz ądzenie Rady Ministrów z dnia 07 stycznia 2013 r. w sprawie systemów wykrywania ska żeń i powiadamiania o ich wyst ąpieniu oraz wła ściwo ści organów w tych sprawach; 5. Plan zarz ądzania kryzysowego województwa mazowieckiego; 6. Plany zarz ądzania kryzysowego powiatów i miast województwa mazowieckiego. 7. Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego. 8. Koncepcje systemów ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach powiatów, gmin i miast województwa mazowieckiego.

5 II. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

1. Poło żenie Województwo mazowieckie jest obszarowo najwi ększym regionem administracyjnym kraju. Jego powierzchnia stanowi 11,4% terytorium Polski. Poło żone jest na Nizinie Mazowieckiej. Główn ą sie ć wodn ą tworzy Wisła wraz z jej dopływami Pilic ą, Bugiem i Narwi ą. Średnie zalesienie województwa si ęga 22% jego obszaru. Do najbardziej lesistych powiatów nale żą : legionowski, ostroł ęcki, otwocki, wyszkowski. Tereny o najwy ższym stopniu urbanizacji to: Warszawa i gminy podwarszawskie, miasta Płock i Radom. Ogółem w regionie znajduje się 83 miasta i 8824 innych miejscowo ści. Do miast o najwi ększej g ęsto ści zaludnienia nale żą Warszawa, Legionowo i Piastów.

2. Komunikacja Centralne poło żenie oraz funkcje społeczne, jakie pełni Warszawa sprawiają, że województwo mazowieckie posiada dobrze rozwini ętą sie ć komunikacyjną. Główne szlaki drogowe kraju biegn ą przez Warszaw ę, ł ącz ąc stolicę Polski z krajami o ściennymi. Najwa żniejsz ą rol ę odgrywaj ą 4 trasy mi ędzynarodowe: • Nr 2 – z Berlina przez Sochaczew, Warszaw ę, Mi ńsk Mazowiecki, Siedlce i dalej do Moskwy; • Nr 8 – z Warszawy przez Mszczonów, Katowice i dalej do Pragi i Rzymu; • Nr 7 – z Mławy przez Pło ńsk, Warszaw ę, Grójec, Radom do Budapesztu: • Nr 17 - z Warszawy przez Garwolin do Lwowa. Warszawa jest głównym punktem transportowym polskiej sieci kolejowej zarówno w ruchu pasa żerskim, jak i towarowym.

3. Zaludnienie Województwo mazowieckie jest najbardziej zaludnionym województwem w kraju. Żyje w nim 13,1% wszystkich mieszka ńców Polski (ok.5 065 tys. osób). Na 1 km 2 przypadaj ą 142,4 osoby.

4. Struktura administracyjna Województwo mazowieckie składa si ę z 37 powiatów, 5 miast na prawach powiatu oraz 314 gmin. Stolic ą kraju i województwa jest Warszawa. Powierzchnia województwa mazowieckiego wynosi 35 597 tys. km 2.

Podział administracyjny województwa mazowieckiego

7 III. CHARAKTERYSTYKA ZAGRO ŻEŃ WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

1. Zagro żenia powodziowe 2 Zagro żenie powodziowe województwa mazowieckiego zwi ązane jest z przepływaj ącą przez nie na odcinku ok. 330 km rzek ą Wisł ą i jej du żymi dopływami: Narwi ą, Pilic ą i Bzur ą oraz rzek ą Bug. Katastrofalne zatopienia mog ą wyst ąpi ć: • w cz ęś ci środkowej województwa - Warszawa; • w południowej cz ęś ci – dolina rzeki Pilicy oraz gminy przyległe do rzeki Wisły; • we wschodniej cz ęś ci – dolina rzeki Bug; • w północno – wschodniej cz ęś ci – dolina rzeki Narew, szczególnie tereny miasta i gminy Pułtusk; • w zachodniej cz ęś ci – dolina Wisły, w szczególno ści rejon „cofki” zapory we Włocławku.

2. Zagro żenia niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi Województwo mazowieckie jak i teren całej Polski zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwającymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : a. Susze – wysokie temperatury; b. Silne huraganowe wiatry; c. Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; d. Nadmierne opady śniegu; e. Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

2 Ocena zagro żenia dla województwa mazowieckiego została opracowana na podstawie Planu zarz ądzania kryzysowego województwa mazowieckiego

3. Zagro żenia chemiczne Decyduj ącym dla skali zagro żeń miejscowych na terenie województwa jest lokalizacja 54 zakładów o du żym lub zwi ększonym ryzyku wyst ąpienia powa żnej awarii przemysłowej, w tym: 18 zakładów o du żym ryzyku (ZDR), 36 zakładów o zwi ększonym ryzyku (ZZR). Ponadto na terenie województwa zlokalizowane jest 97 zakładów stwarzaj ących potencjalne zagro żenie awariami przemysłowymi.

4. Zagro żenia radiacyjne Województwo mazowieckiego, jak i cały obszar Polski, jest nara żony na ska żenia promieniotwórcze powstałe w wyniku awarii lub zniszczenia reaktorów j ądrowych rozmieszczonych w pa ństwach o ściennych. W promieniu 250 km od granic Polski pracuje 9 elektrowni j ądrowych posiadaj ących 20 bloków o ł ącznej mocy zainstalowanej 14,6 tys. MW, które przedstawione s ą na rysunku poni żej.

Rysunek 1 Rozmieszczenie obiektów energetyki j ądrowej w pa ństwach granicz ących z Polsk ą.

Źródłami zagro żenia radiacyjnego na terenie województwa mazowieckiego s ą: − Instytut Energii Atomowej w Świerku; − Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych w Świerku; − Krajowe Składowisko Odpadów Promieniotwórczych w Różanie, Powiat Maków Maz.; − Użytkownicy źródeł promieniowania jonizuj ącego (ok. 2500 jednostek organizacyjnych stosuj ących źródła promieniotwórcze na podstawie zezwole ń Prezesa PAA); − Transporty źródeł i odpadów promieniotwórczych. W Instytucie Energii Atomowej w Świerku znajduje si ę jedyny eksploatowany w Polsce obiekt j ądrowy reaktor badawczy "Maria" o mocy 30 MW. Reaktor "Ewa" został wył ączony i wykorzystywany jest jako przechowalnik wypalonego paliwa j ądrowego. Dodatkowym źródłem zagro żenia radiacyjnego mo że by ć transport materiałów promieniotwórczych przewo żonych transportem samochodowym jak równie ż kolejowym

10 z Rosji do Niemiec. Wymienione źródła zagro żenia nie s ą w stanie spowodowa ć zdarzenia radiacyjnego o skali wymagaj ącej uruchomienia krajowego planu post ępowania awaryjnego. Natomiast, potencjalnymi źródłami zagro żenia promieniotwórczego mog ącymi teoretycznie spowodowa ć powstanie zdarzenia radiacyjnego powoduj ącego zagro żenie publiczne o zasi ęgu wojewódzkim (a tym samym konieczno ść wdro żenia krajowego planu post ępowania awaryjnego), s ą elektrownie j ądrowe zlokalizowane w pobli żu granic z Polsk ą: Chmielnicki i Równe /zał ącznik nr 1/.

5. Zagro żenie w transporcie materiałów niebezpiecznych Zagro żenia wynikaj ące ze stosowania i produkcji w zakładach pracy materiałów niebezpiecznych mog ą by ć pot ęgowane awariami i katastrofami środków transportu kolejowego i drogowego, przewo żą cych substancje toksyczne, palne i inne. Brak obwodnic sprawia, że transporty substancji niebezpiecznych odbywaj ą si ę przez centrum miast i wsi. Do najbardziej zagro żonych miast nale żą Warszawa, Płock, Radom, Ciechanów i Mi ńsk Mazowiecki. Głównymi szlakami przewozu substancji niebezpiecznych s ą droga: nr 7 Gda ńsk – Warszawa - Kraków, nr 17 Warszawa – Lublin, nr 2 Pozna ń – Warszawa – Terespol i nr 8 Białystok – Warszawa – Katowice. Najbardziej newralgicznymi miejscami w transporcie kolejowym materiałów niebezpiecznych s ą du że kolejowe w ęzły przeładunkowe – np. w Warszawie cztery stacje manewrowe lub rozrz ądowe: Warszawa-Towarowa, Warszawa - Odolany, Warszawa – Wschodnia i Warszawa – Praga, odprawiaj ące i przyjmuj ące po ok. 100 wagonów rocznie z ró żnymi materiałami niebezpiecznymi oraz Stacja PKP Trzepowo, na której prowadzony jest załadunek produktów naftowych z Płocka w ilo ści ok. 3,5 tys. ton dziennie. Przewóz materiałów toksycznych – przede wszystkim chloru i amoniaku – do zakładów produkcyjnych, głównie Warszawy oraz rejonów Grodziska Mazowieckiego i Piaseczna a tak że Radomia, Płocka, Ostroł ęki, Siedlec i Ciechanowa równie ż stanowi powa żne zagro żenie dla mieszkaj ącej w tych rejonach ludno ści.

6. Zagro żenie terrorystyczne Województwo mazowieckie jest w du żym stopniu nara żone na zagro żenia terrorystyczne. Wynika to lokalizacji na jego terenie - stolicy Polski, 54 zakładów o du żym lub zwi ększonym ryzyku wyst ąpienia powa żnej awarii przemysłowej, reaktora badawczego

11 "Maria" i Centralnej Składnicy Odpadów Promieniotwórczych jak równie ż jedynej w Polsce linii metra znajduj ącej si ę w Warszawie. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Obiektami ataku mog ą by ć: skupiska ludno ści – dworce kolejowe i autobusowe, stacje metra, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, reaktory j ądrowe oraz składowiska przechowywania substancji promieniotwórczych jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami zbrojnymi, wśród, których mog ą znale źć si ę terrory ści, mi ędzy innymi z Al-kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

7. Zagro żenia katastrofami a. Katastrofy drogowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym zwi ązane z przewozem substancji i materiałów niebezpiecznych, wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez du że miasta województwa mazowieckiego. Najbardziej zagro żonymi trasami drogowymi przebiegaj ącymi przez teren województwa s ą: • WARSZAWA – RADOM; • WARSZAWA – KATOWICE; • WARSZAWA – GDA ŃSK; • WARSZAWA – SIEDLCE – TERESPOL; • WARSZAWA – LUBLIN; • WARSZAWA – KOZIENICE; • WARSZAWA – BIAŁYSTOK;

b. Katastrofy kolejowe Warszawa stanowi jeden z głównych w ęzłów kolejowych, w którym zbiega si ę 7 magistrali kolejowych. Przez miasto ze wschodu na zachód przebiegaj ą du że magistrale kolejowe, w tym jedna ci ągnie sie tunelem średnicowym przez centrum miasta oraz magistrala północna (pasa żersko-towarowa). Poza miasto wychodzi siedem linii ł ącz ących

12 Warszaw ę z innymi rejonami kraju: • WARSZAWA – LUBLIN; • WARSZAWA – BIAŁYSTOK; • WARSZAWA – TERESPOL; • WARSZAWA – KIELCE, KRAKÓW; • WARSZAWA – ŁÓD Ź; • WARSZAWA – POZNA Ń; • WARSZAWA – GDA ŃSK. Kolejowy ruch towarowy skupia si ę na stacjach przeładunkowych Warszawa Praga, Warszawa Odolany, Warszawa Gda ńska, Warszawa Towarowa. Katastrofa kolejowa mo że wystąpi ć na szlaku kolejowym w ka żdym miejscu województwa.

c. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów. Du że zagro żenie katastrofami budowlanymi wyst ępuje w Warszawie. Obiektem najbardziej zagro żonym jest metro warszawskie. W innych cz ęś ciach województwa zagro żenia spowodowane katastrofami budowlanymi dotycz ą miast: posiadaj ących w wi ększo ści zwart ą zabudow ę budynków wyeksploatowanych technicznie, posiadających du że zakłady przemysłowe oraz dynamicznie rozwijaj ące si ę budownictwo mieszkaniowe. Do miast tych nale ży zaliczy ć Radom, Płock, Siedlce, Ciechanów, Ostroł ęka, Legionowo, Pruszków, Piaseczno, Nowy Dwór Mazowiecki.

d. Katastrofy w metrze Metro warszawskie jest środkiem komunikacji masowej, którego tunele przebiegaj ą głównie pod terenami zabudowanymi i du żymi w ęzłami komunikacyjnymi. Specyfik ą tego środka transportu jest szczególne zagro żenie pasa żerów w przypadku zaistnienia jakiejkolwiek awarii lub jego unieruchomienia mi ędzy stacjami oraz łatwo ść rozpylenia środków chemicznych.

13 Zobrazowanie ww. zagro żeń dla województwa mazowieckiego przedstawiono w zał ączniku nr 2.

IV. PRAWDOPODOBIE ŃSTWO ORAZ OCENA RYZYKA WYST ĄPIENIA ZAGRO ŻEŃ

1. Zagro żenie spowodowane siłami natury Anomalia i niekorzystne zjawiska Powodzie atmosferyczne 1 2 Potencjalne Powiaty i gminy, na których znajduj ą si ę miejsca Teren całego województwa. cieki wodne. wyst ąpienia Intensywne lub długotrwałe opady, spływ Przyczyny Silne wiatry i gwałtowne wichury, powstałe wód powodziowych z górnych cz ęś ci wyst ąpienia na skutek du żych spadków lub wzrostów zlewni, intensywne roztopy, zatory zagro żenia ci śnienia atmosferycznego. lodowe lub śry żowe. Ocena ryzyka Prawdopodobie ństwo prawdopodobne (4) prawdopodobne (4) Skutki średnie © średnie © Warto ść ryzyka średnie średnie Akceptacja ryzyka akceptowane akceptowane

2. Zagro żenie spowodowane rozwojem technologicznym Radiacyjne Chemiczne 1 2 Potencjalne miejsca Teren całego województwa. wyst ąpienia Przyczyny wyst ąpienia Awaria przemysłowa, Katastrofa komunikacyjna. zagro żenia Ocena ryzyka Prawdopodobie ństwo mo żliwe (3) prawdopodobne (4) Skutki du że (D) du że (D) Warto ść ryzyka średnie du że

14 Akceptacja ryzyka akceptowane akceptowane

3. Zagro żenia atakiem terrorystycznym Podło żenie ładunku wybuchowego: z zastosowaniem środka z z zastosowaniem z zastosowaniem wybuchowego zastosowaniem materiałów materiału z zastosowaniem środka pirotechnicznych promieniotwórczego środka chemicznego mikrobiologicznego 1 2 3 4 Obiekty dyplomatyczne i rezydencje wszystkich krajów, porty lotnicze, obiekty rz ądowe, centra handlowe, kina, du że dworce kolejowe i autobusowe, metro Potencjalne miejsca warszawskie, obiekty i urz ądzenia wa żne dla bezpiecze ństwa społecznego, zakłady wyst ąpienia produkuj ące materiały niebezpieczne lub firmy je dystrybuuj ące, transporty z substancjami niebezpiecznymi, świ ątynie, obiekty sportowe w trakcie trwania imprez masowych (koncerty). Niezadowolenie: społeczne, socjalne, ekonomiczne, polityczne, kulturalno - Przyczyny obyczajowe, religijne, które prowadzi ć mo że do irracjonalnych przesłanek, ślepej wyst ąpienia determinacji, fanatyzmu religijnego albo despotyzmu oraz ch ęć uzyskania żą da ń zagro żenia (politycznych, gospodarczych, osobistych). Ocena ryzyka prawdopodobne mo żliwe (3) mo żliwe (3) mo żliwe (3) Prawdopodobie ństwo (4) Skutki du że (d) du że (d) du że (d) du że (d) Warto ść ryzyka du że średnie średnie Średnie Akceptacja ryzyka tolerowane tolerowane tolerowane Tolerowane

Uprowadzenie środka transportu w komunikacji lotniczej lądowej wodnej 1 2 3 Lotnisko Chopina Dworce kolejowe Teren wód śródl ądowych Potencjalne miejsca i Warszawa Modlin i autobusowe, metro wyst ąpienia warszawskie Przyczyny Niezadowolenie: społeczne, socjalne, ekonomiczne, polityczne, kulturalno - obyczajowe, wyst ąpienia religijne, które prowadzi ć mo że do irracjonalnych przesłanek, ślepej determinacji, zagro żenia fanatyzmu religijnego albo despotyzmu. Ocena ryzyka Prawdopodobie ństwo mo żliwe (3) mo żliwe (3) mo żliwe (3) Skutki du że (D) du że (D) du że (D) Warto ść ryzyka średnie Średnie Średnie Akceptacja ryzyka tolerowane Tolerowane Tolerowane

4. Zagro żenie spowodowane katastrofami Katastrofy Drogowe Kolejowe Lotnicze Lotnicze Wodne Budowlane poza na lotnisku lotniskiem Lp. 1 2 3 4 5 6 Potencjalne miejsca Infrastruktura Komunikacyjna i techniczna zgodnie z wła ściwo ści ą odpowiedzialno ści. wyst ąpienia Rozwój cywilizacyjny, Rozwój cywilizacyjny, du ża Rozwój du ża intensywno ść ruchu intensywno ść ruchu na danym obszarze, cywilizacyjny. Przyczyny na danym obszarze, niekorzystne warunki pogodowe. wyst ąpienia ograniczona zagro żenia infrastruktura, niekorzystne warunki pogodowe. Ocena ryzyka bardzo bardzo mo żliwe Prawdopodobie ństwo prawdopod prawdopod mo żliwe (3) mo żliwe (3) mo żliwe (3) (3) obne (5) obne (5) katastrofalne ( katastrofalne ( Skutki średnie © średnie © du że (D) średnie © E) E) Warto ść ryzyka średnie du że du że du że średnie Średnie

Akceptacja ryzyka akceptowane akceptowane akceptowane akceptowane akceptowane Akceptowane V. CEL BUDOWY SYSTEMU OSTRZEGANIA I ALARMOWANIA LUDNO ŚCI

Celem jest: W czasie pokoju - ostrzeganie i alarmowanie ludno ści o zagro żeniach zwi ązanych z zagro żeniami terrorystycznymi, katastrofami naturalnymi, katastrofami technicznymi, zjawiskami pogody. W czasie wojny - ostrzeganie i alarmowanie ludno ści o zagro żeniach z powietrza, wyst ąpieniu ska żeń chemicznych, biologicznych i promieniotwórczych.

Zapewnienie przekazywania sygnałów d źwi ękowych oraz komunikatów głosowych dla ludno ści w razie wyst ąpienia zagro żeń na obszarze województwa mazowieckiego.

VI. ZAŁO ŻENIA PROJEKTU

Budowa zintegrowanego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach na terenie województwa mazowieckiego. Projekt zakłada wybudowanie do 1000 nowych punktów alarmowych składaj ących si ę z nowoczesnych syren elektronicznych szczelinowych oraz wirnikowych w raz z urz ądzeniami do wł ączania, sterowania, kontroli oraz monitorowania. Poł ączenie ich z centralami powiatowymi oraz central ą wojewódzk ą, a tak że podł ączenie do nowo budowanego systemu starych systemów b ędących ju ż w miastach powiatach i gminach.

VII. PLANOWANA ILO ŚC PUNKTÓW ALARMOWYCH, ORAZ URZ ĄDZE Ń STERUJ ĄCYCH

1. Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 1894; 2. Urz ądzenia do sterowania i kontroli a) Centrala alarmowa - 42 szt.; b) Pulpit sterowania - 309; 3. Urz ądzenia do monitorowania: a) Stacja pogody - 41;

17 b) Stacja burz – 5; c) Poziomowskaz wody – 24; d) Detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 53; e) Detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 47.

VIII. SPECYFIKACJA DLA NOWEGO SYSTEMU OSTRZEGANIA I ALARMOWANIA LUDNO ŚCI O ZAGRO ŻENIACH

1. Zało żenia

Zało żeniem jest dostarczenie rozwi ązania opartego na rozbudowie i modernizacji oprogramowania oraz integracj ę istniej ących systemów informatycznych, wspomagaj ących pracę powiatowych centrów zarz ądzania kryzysowego oraz innych podmiotów współpracuj ących. Realizacja zało żeń i budowa systemu wczesnego ostrzegania i alarmowania zwi ązana b ędzie z:

a. dostarczeniem dedykowanego oprogramowania dla Systemu (integruj ącego zdefiniowane funkcjonalno ści oraz otwartego na integracj ę z innymi systemami); b. dostaw ą, instalacj ą i konfiguracj ą oprogramowania, sprz ętu (w tym ł ączy komunikacyjnych dostarczonych przez zamawiaj ącego), anten, syren alarmowych, radiotelefonów itp. niezb ędnej do prawidłowego funkcjonowania Systemu; c. wykonaniem i wdro żeniem Systemu w lokalizacjach wskazanych przez Zamawiaj ącego; d. dostosowaniem Systemu do potrzeb u żytkowników.

2. W celu prawidłowego funkcjonowania modułu niezb ędne b ędzie: a. zapewnienie dost ępu radiowego w tym wykorzystanie obecnej infrastruktury radiowej oraz poprzez sie ć internetow ą, WLAN światłowodu z poziomu powiatowego do wszystkich obecnych i ewentualnych nowopowstałych central oraz wszystkich punktów alarmowych, b. zapewnienie oprogramowania, do pełnego sterowania syrenami alarmowymi na poziomie powiatowym/miejskim przez danego u żytkownika, umo żliwiaj ącego jednocze śnie dost ęp do Miast/ Gmin a tak że mo żliwość w przyszło ści rozszerzenia listy użytkowników o nowe podmioty.

3. Wymagane funkcjonalno ści a. mo żliwość uruchomienia za pomoc ą sieci internetowej i ł ączno ści radiowej/innej syren alarmowych w powiecie/mie ście, gminie wybranych przez u żytkownika z poziomu wojewódzkiego, powiatowego/miejskiego/gminnego b. podawanie przez syreny komunikatów d źwi ękowych i głosowych zgodnie z wymaganiami prawa RP i UE, uruchomienie komunikatów musi by ć zarówno przy dost ępie sieci internetowej, radiowej, innej, c. umo żliwia ć dodawanie kolejnych dost ępów „klienckich” jak i dost ępów do central przez administratora powiatowego/miejskiego, d. rejestrowa ć wszystkie operacje dokonywane zarówno drog ą internetow ą jak i radiow ą, e. zapewnia ć bezpiecze ństwo ł ącz internetowych i radiowych oraz bezpiecze ństwo transmisji, f. dać mo żliwo ść pó źniejszej integracji z pozostałymi systemami funkcjonuj ącymi w powiecie/mie ście/gminie, g. przekazywa ć informacje na temat bie żą cego stanu sprz ętu, ł ącz, transmisji danych, innych urz ądze ń (całej infrastruktury), w tym danych lokalizacyjnych, h. mo żliwo ść wydruku raportu pracy i sprawno ści systemu: dane bie żą ce, okresowe wg wskaza ń zamawiaj ącego, i. oprogramowanie pomi ędzy central ą wojewódzk ą, a powiatow ą/miejsk ą musi wykorzystywa ć transmisj ę danych z wykorzystaniem bezpiecznych poł ącze ń internetowych (np. VP + N) oraz bezpieczn ą łączno ść radiotelefoniczn ą, pomi ędzy centralami powiatowymi/miejskimi i punktami alarmowymi wł ączaj ącymi syreny – bezpieczn ą transmisj ę radiotelefoniczn ą (z wykorzystaniem radiotelefonów cyfrowych, na dedykowanej cz ęstotliwo ści), j. integrowa ć wszystkie systemy alarmowania oraz syreny funkcjonuj ące w systemie alarmowania powiatu/ miasta logowy, a tak że lokalne i rozległe sieci komputerowe (LAN, WAN, inne) oraz szyfrowany protokół IP, k. umo żliwia ć wł ączanie alarmów i testowanie syren. Wbudowana baza danych powinna umo żliwi ć pełn ą edycj ę przez u żytkownika systemu zawieraj ącą szczegółowe informacje o wszystkich syrenach w tym wprowadzenie do systemu nowych syren b ądź ich usuwanie,

19 l. oprogramowanie powinno zawiera ć cyfrow ą map ę skalowaln ą okre ślonej lokalizacji w pełni obrazuj ącą poło żenie i stan wszystkich obiektów systemu, w tym lokalizacj ę potencjalnego zagro żenia, m. moduł musi mie ć mo żliwo ść korzystania z map zewn ętrznych, n. obsługa gwarancyjna i pogwarancyjna w autoryzowanej sieci serwisowej producenta od daty zako ńczenia projektu min. 5 lat.

4. Niezb ędne do uruchomienia powy ższego oprogramowania b ędzie zapewnienie m.in. nast ępuj ącej infrastruktury: infrastruktura teleinformatyczna, radiowa (radiotelefoniczna, na dedykowanych cz ęstotliwo ściach), komputery stacjonarne, zasilacze awaryjne, sprz ęt niezb ędny do uruchomiania radiowej transmisji cyfrowej, syreny alarmowe.

5. Transmisja radiowa pomi ędzy centralami MUW (WCZK) a centralami powiatowymi/ miejskimi mo że odbywa ć si ę bezpo średnio lub po średnio z wykorzystaniem simpleksowego przeka źnika radiowego, w zale żno ści od odległo ści radiowej central powiatowych/miejskich wzgl ędem Warszawy (inne łącza).

SCHEMAT WOJEWÓDZKIEGO ZINTEGROWANEGO SYSTEMU OSTRZEGANIA I ALARMOWANIA LUDNO ŚCI O ZAGRO ŻENIACH

21 IX. REKOMENDACJE

1. Rekomendacja dla Podsystemu Miasta Płock

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla miasta Płocka. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla miasta Płocka. 1. Poło żenie Miasto Płock poło żone jest w środkowej cz ęś ci powiatu płockiego le żą cego w zach. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Jest to miasto średniej wielko ści o powierzchni ok. 88 km kw. Posiada ok. 122 tys. Mieszka ńców. Jest wa żnym w ęzłem komunikacyjnym drogowym i kolejowym. 2. Zagro żenia. a. Powodziowe – rzeka Wisła; b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Miasto Płock jak i cały powiat płocki zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te są zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia. c. Zagro żenia chemiczne Na terenie miasta Płocka zlokalizowane s ą cztery Zakłady Du żego Ryzyka i jeden Zakłady Zwi ększonego Ryzyka:

22 • Polski Koncern Naftowy Orlen SA /chlor, siarkowodór, dietanoloamina, perchloroetylen, fenol, wodór, ług sodowy, kwas solny, tlenek etylenu, siarka płynna metanol, kwas siarkowy, benzen, EETP, alkohol etylowy, hydrazyna, wodorotlenek potasu, kwas fluorowodorowy, chlorek glinu, tlen, toluen, azotyn sodu, ropa naftowa oleje, dwumetyloformmid, glikole, palne gazy skroplone, nafty/; • Basell Orlen Polyolepins SP ZOO /etylen oleje mineralne, nadtlenki organiczne LPG, telogen, wodór/; • PCCEXOL – /alkohol izotridecylowy, alkohol laurowy, nedol, rokanol, tlenek etylenu/; • OBR SA – /Alilkat destylowany, rafinat, petrocet 55, dibromoetan, olej nap ędowy, ksylen, benzyna lotnicza/.

Zakłady Zwi ększonego Ryzyka: • Orlen Gaz Spółka z o.o - /propan butan/.

d. Zagro żenia radiacyjne Wynikaj ą jak dla całego województwa mazowieckiego przede wszystkim w przypadku wyst ąpienia du żej katastrofy technicznej w elektrowniach j ądrowych zlokalizowanych w pa ństwach o ściennych. Ponad to zagro żenie mo że wynikn ąć w przypadku katastrof drogowych podczas transportu substancji promieniotwórczych.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych 3 Drogowy : Płock – Sierpc – Starogard Gda ński – /tlenek etylenu/; Płock – Gostynin – Kutno – /gaz płynny, aceton, paliwa silnikowe, rozpuszczalniki, kwas siarkowy, etylen, kwas octowy, nadtlenki, trójchloro etan/. Płock – Gostynin – Kro śniewice – /gaz płynny, aceton, paliwa silnikowe, rozpuszczalniki, kwas fluorowodorowy/; Płock – Gostynin – Kowal – /gaz płynny, paliwa silnikowe, kwas siarkowy, kwas azotowy/; Płock – Gostynin – Szczawin – Żychocin – /gaz płynny, aceton, paliwa silnikowe, rozpuszczalniki/;

3 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

23 Płock – ł ąck – G ąbin – Żychlin – /gaz płynny, paliwa silnikowe, kwas siarkowy/; Płock - Łąck – Sochaczew – /gaz płynny, aceton, paliwa silnikowe, kwas siarkowy, chlor/; Płock – Ł ąck – Sanniki – Łowicz- /gaz płynny, aceton, paliwa silnikowe/; Płock – Dobrzyków- G ąbin – Żychlin - /gaz płynny, aceton, paliwa silnikowe/; Płock – Iłów – Sochaczew – /gaz płynny, paliwa silnikowe/; Gabin – Żychlin – /gaz płynny, gazy techniczne, paliwa płynne, amoniak/. Kro śniewice - Ł ącz ę - Gostynin – /rozpuszczalniki kwas fluorowodorowy, ług alkacytowy/. Kolejowy: Kutno – Gostynin - Płock - /rozpuszczalniki 22 tys. ton, gaz płynny 115 tys. ton, fenol 26 tys. ton, aceton 16 tys. ton, glikol 21 tys. ton, toluen 40 tys. ton, paliwa silnikowe 17 mln. 600 tys. ton, benzen 55 tys. ton, propylen 58 tys. ton, paraksylen 32 tys. ton, tlenek etylenu 19 tys. ton, metanol 21 tys. ton, trójchlorek tytanu 10 ton, wodorotlenek sodu 9 tys. ton, kwas solny 4,6 tys. ton/; Sierpc - Płock – /metanol 10 tys. ton/; Płock – Sierpc – /benzyna rozpuszczalnikowa 1 tys. ton, gaz płynny 12 tys. ton, toluen 5,2 tys. ton, paliwa płynne 2,2 tys. ton/; Nasielsk – Pło ńsk – Sierpc – /olej nap ędowy 24 tys. ton, olej opałowy 60 tys. ton, benzyna 30 tys. ton/.

f. Zagro żenia terrorystyczne Miasto Płock jest nara żone na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

24 g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miasto.

Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 15; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; c) Urz ądzenia monitoruj ące: • stacja pogody – 1; • poziomowskaz wody – 1 • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 3

2. Rekomendacja dla Podsystemu Miasta Siedlce

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla miasta Siedlce. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla miasta Siedlce. 1. Poło żenie Miasto Siedlce poło żone s ą w środkowej cz ęś ci powiatu siedleckiego le żą cego w wsch. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Miasto średniej wielko ści o powierzchni ok. 32 km kw. Ma ok. 76,5 tys. mieszka ńców. Jest wa żnym w ęzłem komunikacyjnym drogowym i kolejowym.

• Zagro żenia. a. Powodziowe – nie wyst ępuje. b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Miasto Siedlce jak i cały powiat siedlecki zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwającymi kilka dni. Zagro żenia są zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń związanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne Na terenie miasta Siedlce zlokalizowany jest jeden Zakłady Zwi ększonego Ryzyka - Przedsi ębiorstwo produkcyjno usługowo handlowe GAZDA – propan butan.

26 d. Zagro żenia radiacyjne Wynikaj ą jak dla całego województwa mazowieckiego przede wszystkim w przypadku wyst ąpienia du żej katastrofy technicznej w elektrowniach j ądrowych zlokalizowanych w pa ństwach o ściennych. Ponad to zagro żenie mo że wynikn ąć w przypadku katastrof drogowych podczas transportu substancji promieniotwórczych.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych 4 Drogowy: Warszawa - Siedlce - Terespol – /amoniak, etylina, olej nap ędowy, gaz płynny/. Terespol – Siedlce – Świerk /A2/ – /substancje promieniotwórcze/. Kolejowy: Warszawa – Górki – Podebłocie – /akrylonitryl 2,5tys. ton, czteroetylek ołowiu 2500 ton, amoniak 2,5 tys. ton/; Siedlce – Sokołów – Podlaski – /olej bitumiczny 8 tys, 600 ton, chlor 2 tys. ton, toluen 3,6 tys. ton, akrylonitryl 460 ton, etyloglikol 100 ton, fenol 2,5 tys. ton, fluorek glinu 1,9 tys. ton, tlen ciekły 3,3 tys. ton, benzol 20 tys. ton, spirytus izopropylenowy 120 ton, metanol 6,7 tys. ton/; Skierniewice – Pilawa – Laliny – /akrylonitryl 5 tys. ton, czteroetylek ołowiu 2500 ton, amoniak 2,5 tys. ton/; Warszawa – Mi ńsk Maz. – Siedlce - Łuków – /amoniak, chlor 2 tys. ton, akrylonitryl, chlorek winylu, propan butan 76 tys. 500 ton, etylina i olej nap ędowy 100 tys. ton/; Siedlce – Mordy – Fronołów – /dwuchloroetan 24 tys. 500 ton, olej nap ędowy 1 tys. ton, butylen 6 tys.500 ton, aceton 270 ton, tlenek propylenu 1,3 tys. ton, fenol 500 ton, tlenek etylenu 200 ton, fosfor żółty 4 tys. 400 ton, propan butan 82 tys. 500 ton/; Czeremcha – Niemojki – Siedlce – /olej nap ędowy – 3,5 tys. ton, amoniak 1,6 tys. ton, dwuchloroetan – 6,7 tys. ton, tlenek propylenu 1,2 tys. ton, fenol 219 ton, fosfor żółty 9 tys. ton, propan 335 ton/; Warszawa – Siedlce – Tłuszcz – Pilawa – /amoniak 2,7 tys. ton, chlor 2,2 tys. ton, akrylo nitryl 2,2 tys. ton, etylina i olej nap ędowy 250 tys. ton, gaz płynny 100 tys. ton/. f. Zagro żenia terrorystyczne Miasto Siedlce jest nara żone na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe

4 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

27 wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miasto. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w mie ście Siedlce wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 22; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; c) urz ądzenia do monitorowania; • stacja pogody – 1; • detektor burz – 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 2; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1.

28 3. Rekomendacja dla Podsystemu Miasta Radom

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla miasta Radom. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla miasta Radom. 1. Poło żenie Miasto Radom poło żone jest w środkowej cz ęś ci powiatu radomskiego le żą cego w płd. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Miasto o powierzchni ok. 112 km kw., ilo ść mieszka ńców ok. 217 tys. Jest wa żnym w ęzłem komunikacyjnym województwa mazowieckiego. 2. Zagro żenia. a. Powodziowe – nie wyst ępuje b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Miasto Radom jak i cały powiat radomski zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwającymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagrożenia chemiczne Na terenie miasta Radom znajduje si ę jeden Zakład Zwi ększonego Ryzyka. • Baza Przeładunkowa Gazu Płynnego MAR-ROM – propan butan.

29 d. Zagro żenia radiacyjne Wynikaj ą jak dla całego województwa mazowieckiego przede wszystkim w przypadku wyst ąpienia du żej katastrofy technicznej w elektrowniach j ądrowych zlokalizowanych w pa ństwach o ściennych oraz w razie wyst ąpienia katastrofy drogowej podczas transportu substancji promieniotwórczych.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych 5 Drogowy: Piotrków Trybunalski – Radom – Lublin – /amoniak/; Tarnów – Kielce – Radom – amoniak; Warszawa – Białobrzegi – Radom – Kraków – /paliwa ciekłe, amoniak, chlor, akrylonitryl, propan butan/; Góra Kalwaria – Puławy – /etylina, propan butan, trotyl, amoniak, nadtlenek wodoru, wodór/; Radom – Tomaszów Mazowiecki – /akrylonitryl, amoniak/; Pionki – Radom – Kielce – /amonit skalny, TNT, nitroceluloza, heksogen, karbonit w ęglowy/; Krupski Młyn – Cz ęstochowa – Radom – Bogdanka – /materiały wybuchowe/; Dorohusk – Radom – Gubin – /materiały wybuchowe/; Tarnów - Kielce - Radom – Piaseczno – /chlor/; Hrebenne – Radom – Gorzów Wlkp. – /cykloheksogen/; Radom – Łód ź – /etylina, tlen, propan butan, olej nap ędowy/ Ko ńskie – Nowe Miasto - olej nap ędowy. Kolejowy: Radom - Warszawa – /ropopochodne 310 tys. ton, amoniak 700 ton, dwutlenek siarki 400 ton/; Pionki – Radom – Sosnowiec – /materiały wybuchowe 3 tys. 100 ton/; Dęblin – Siemianówka – /propan butan 22 tys. ton/ Zebrzydowice – Radom – /ksylen 720 ton/; Radom – Tomaszów Maz. – /akrylonitryl 130 ton, amoniak 1,2 tys. ton/; Gorlice – Radom – /benzyna 55 tys. ton/ Gda ńsk – Radom – /benzyna 55 tys. ton/ Dęblin – Radom – /amoniak 2,5 tys. ton, fosfor żółty 800 ton, chlor 70 ton;

5 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

30 f. Zagro żenia terrorystyczne Miasto Radom jest nara żone na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miasto. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w mie ście Radom wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 46. b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody - 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 2; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 2.

31 4. Rekomendacja dla Podsystemu Miasta Ostroł ęka

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach miasta Ostroł ęki. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla miasta Ostroł ęka.

1. Poło żenie Miasto Ostroł ęka poło żone jest w środkowej cz ęś ci powiatu ostroł ęckiego le żą cego w płn. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Miasto o powierzchni ok. 29 km kw. Posiada ok. 53 tys. Mieszka ńców.

2. Zagro żenia 6 a. Powodziowe Miasto Ostroł ęka poło żone jest w dolinie rzeki Narew, która okresowo stwarza zagro żenie powodziowe dla miasta. W granicach miasta do rzeki Narew uchodz ą rzeki Omulew i Czeczotka. Prawobrze żna cz ęść miasta na odcinku od mostu Madali ńskiego do mostu kolejowego /2,30 km/ nie posiada wału przeciwpowodziowego. Nie posiada te ż obwałowania lewobrze żna cz ęść miasta na odcinku od ENERGA Zespołu Elektrowni SA Ostroł ęka do uj ścia rzeki Czeczotka. Na obszarze zalewowym znajduj ą si ę cztery obiekty, które b ędą podtapiane nawet przy średnich stanach wody. Wysokie stany wody w rzece Narew, najwi ększe zagro żenie stwarzaj ą dla ludno ści zamieszkuj ącej prawobrze żną cz ęść miasta Zagro żenie zalaniem przez wyst ępuj ące wody rzeki Narew (przy stanie wody 597 cm) obejmuje równie ż wa żne drogi komunikacyjne: Warszawa – Ostroł ęka, Ostroł ęka – Myszyniec, Ostroł ęka - Przasnysz oraz Ostroł ęka – Łom ża. Przerwanie wałów przeciwpowodziowych po lewej stronie rzeki przy stanie wody powy żej 5,0 m mo że doprowadzi ć do zalania znacznej cz ęś ci miasta o zabudowie jednorodzinnej (głównie Stare Miasto). W tym przypadku zalane zostan ą osiedla poło żone wzdłu ż ulic: Kurpiowskiej, Traugutta, Ko ściuszki i Sienkiewicza oraz Szpital.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Miasto Ostroł ęka jak i cały powiat ostroł ęcki zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz

6 Plan zarz ądzania kryzysowego dla miasta i gminy Ostroł ęki.

32 cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwającymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne Na terenie miasta Ostroł ęki i w bezpo średnim jego s ąsiedztwie zlokalizowanych jest pi ęć zakładów przemysłowych stosuj ących w procesach technologicznych toksyczne środki przemysłowe (T ŚP) i niebezpieczne substancje chemiczne (NSCh), które w przypadku uwolnienia si ę do atmosfery mog ą spowodowa ć zagro żenie dla zdrowia i życia mieszka ńców miasta. Ich rodzaje i ilo ści przedstawia poni ższa tabela.

Maksymalna strefa Liczba Nazwa i adres Ilo ść ska żeń Lp. Rodzaj środka Sposób przechowywania zagro żonej Zakładu (w tonach) śmiertelnych ludno ści rodzaj zagro żenia 1. ENERGA Kwas solny 143 4 zbiorniki Lokalne Pracownicy Elektrownie Podchloryn sodu 1 10 beczek plastikowych Lokalne Pracownicy Ostroł ęka SA 2 zb. 1000m 3 , Pracownicy, ul. Elektryczna 5 Mazut 1970 1 zb. 80 m 3, Ekologiczne rzeka Narew 3 zb. 70 m 3 Olej turbinowy 220 9 zb. 35 m 3 Ekologiczne Pracownicy i izolacyjny Ekologiczne Olej nap ędowy 56 2 zb. 50 m 3 Pracownicy i po żarowe Woda amoniakalna 0,2 30 litrowe butle szklane Lokalne Pracownicy Hydrazyna 0,9 Beczki 200 litrowe Po żarowe Pracownicy Wodór 0,15 Butle stalowe Wybuchowe Pracownicy Acetylen 0,5 Butle stalowe Wybuchowe Pracownicy Propan 0,13 Butle 33 litry Wybuchowe Pracownicy Nafta 0,24 Beczki 200 litrowe Po żarowe Pracownicy

33 Hałda w bezpo średnim Trudne do Popioły poprodukcyjne sąsiedztwie rz. Narew, Ekologiczne Pracownicy oszacowania ruroci ąg nad rzek ą Pracownicy, Kwas siarkowy 40 1 zb. 50 m 3, 2 zb. 30 m 3 Ekologiczne wody gruntowe Pojemniki poliestrowe Pracownicy, Kwas solny 1,2 Ekologiczne i szklane 500 l wody gruntowe Podchloryn sodu 1 Pojemniki polietylenowe Ekologiczne Pracownicy STORA ENSO S.A. 2. Ług sodowy biały 2000 6 zb. 600 m 3 Ekologiczne Pracownicy ul. I AWP 21 2 zb. 700 m 3 , Ług sodowy zielony 600 Ekologiczne Pracownicy 1 zb. 140 m 3 Olej talowy 20 Zbiorniki nadziemne Ekologiczne 2 zbiorniki Ekologiczne Pracownicy, Mazut 30 i instalacja i po żarowe wody gruntowe Amoniak 3 Instalacja 0,3 km 6000 osób Okr ęgowa Spółdzielnia Pojemniki Mleczarska w Pi ątnicy Kwas siarkowy 1,8 Ekologiczne Pracownicy szklane 40l 3. Zakład Produkcyjny w Pojemniki Ostroł ęce Kwas azotowy 2,25 Ekologiczne Pracownicy szklane 40 l ul. Ławska 1 Podchloryn sodu 1 Beczki 40 l Ekologiczne Pracownicy Ostroł ęckie Przedsi ębiorstwo Soda kaustyczna 2,5 Beczki 200 kg Pracownicy

4. Wodoci ągów i Kanalizacji ul. Kwas solny 2,5 Zbiornik stalowy Ekologiczne Pracownicy Kurpiowska 21

5. AGRANA FRUIT SP z

o.o. Amoniak 4 Instalacja 0,4 km 5500 osób

ul. Ławska 3

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych Przez teren miasta przebiegaj ą drogi krajowe i wojewódzkie, którymi przewo żone s ą du że ilo ści substancji chemicznych i paliw. Ponadto przez południowe rejony miasta przebiega wa żna linia kolejowa z du żym w ęzłem, przez któr ą codziennie przewo żone s ą znaczne ilo ści substancji niebezpiecznych i paliw. Transport Drogowy: Płock - Suwałki - /olej nap ędowy, etylina 36 15.000 l na rok/

34 Płock - Łom ża - /olej nap ędowy, etylina 24 15.000 l na rok / Płock - Ostroł ęka - /olej nap ędowy, etylina 30 15.000 l na rok/ Emilianów - Ostroł ęka - /olej nap ędowy, etylina 40 15.000 l na rok / Ostroł ęka – Jelonki- Ostrów Maz. - /Propan – Butan 50 10 t na rok / Spychowo - Pułtusk - /Propan – Butan 72 250 butli/ 1 l kg na rok / Płock-Pi ątnica - /Azot ciekły – 36 6.000 kg na rok / Puławy lub Włocławek - Ostroł ęka - /Amoniak – 5 t na rok / Włocławek - Ostroł ęka - /Amoniak 1 t na rok / Tarnów-Ostroł ęka - /Kwas solny 1 250 butli 1 l kg na rok /. Kolejowy: Warszawa – Tłuszcz – Ostroł ęka – / ług sodowy 2 tys. ton, kwas siarkowy 2.5 tys. ton rocznie/; Ropopochodne 50 tys. ton, Propan – Butan 1 tys. ton rocznie/; Śniadowo – Ostroł ęka – /Propan – Butan 1 tys. ton rocznie/.

f. Zagro żenia terrorystyczne Miasto Ostroł ęka jest nara żone na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

35 i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w mie ście Ostroł ęka wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi - 26, b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; c) Urz ądzenia do monitorowania • stacja pogody - 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 2; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 2.

36 5. Rekomendacja dla Podsystemu Miasta Stołecznego Warszawy

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla i miasta stołecznego Warszawa. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla miasta stołecznego Warszawa.

1. Poło żenie Miasto Warszawa poło żone jest w środkowej cz ęś ci województwa mazowieckiego. Powierzchnia ok. 517 km kw., ilo ść mieszka ńców ok. 1736 tys. Jest najwa żniejszym w ęzłem komunikacyjnym województwa mazowieckiego.

2. Zagro żenia. a. Powodziowe - Dla Warszawy najwi ększe zagro żenie powodziowe stwarza rzeka Wisła. Zwi ązane jest to ze zw ęż eniem koryta z normalnej szeroko ści 1000 m miedzy wałami do 460 m na terenie Warszawy.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Miasto st. Warszawa zagro żone jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Co raz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

37 c. Zagro żenia chemiczne 7 Na terenie m.st. Warszawy zlokalizowanych jest ponad 20 zakładów przerabiaj ących i magazynuj ących materiały niebezpieczne. Niebezpiecze ństwo wyst ąpienia miejscowych zagro żeń o du żym zasi ęgu wynika ze stosowania i przechowywania przez wi ększo ść z tych zakładów, w du żych ilo ściach takich substancji jak chlor, amoniak, gaz propan-butan czy produkty ropopochodne. Decyduj ącym dla skali zagro żeń miejscowych na terenie m.st. Warszawy jest sze ść zakładów o zwi ększonym ryzyku wyst ąpienia powa żnej awarii przemysłowej: • EADS PLZ Warszawa Ok ęcie – produkty destylacji ropy naftowej, substancje toksyczne, substancje utleniaj ące, substancje wybuchowe, łatwopalne; • PGNiG Termika SA ci ęż ki olej opałowy, olej opałowy lekki, wodór - Siekierki; • PGNiG Termika SA ci ęż ki olej opałowy, olej opałowy lekki, propan butan - Wola; • AIR PRducts Spółka ZOO – tlen, acetylen, wodór, kwas solny, substancje toksyczne; • PETROLOT – paliwa lotnicze, propan butan, olej opałowy; • Chłodnie Warszawskie MORSPOL SA. – amoniak;

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych 8 Kolejowe: Kędzierzyn Ko źle - Warszawa – amoniak 100 ton; Toru ń – Warszawa – Konstancin Jeziorna - dwutlenek siarki – 200 ton; Bierowa – Warszawa – amoniak 200 ton; Małaszewice - Warszawa - propan butan.

7 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego 8 Tam że

f. Zagro żenia terrorystyczne Miasto Warszawa jest nara żone na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, stacje metra, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, obiekty rz ądowe jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miasto. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w mie ście Warszawa wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów. Dodatkowym obiektem wra żliwym na katastrofy jest metro, którym dziennie przewozi si ę tysi ące pasa żerów. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznym - 250, b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; c) Urz ądzenia do monitorowania: • poziomowskaz wody – 3;

39 • detektor ska żeń promieniotwórczych - 3; • detektor ska żeń chemicznych – 3.

40 6. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Białobrzeskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla Powiatu Białobrzeskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu białobrzeskiego. 2. Poło żenie Powiat białobrzeski poło żony jest w płd. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Powierzchnia powiatu 693 km kw. Liczy 34 tys. mieszka ńców. W skład powiatu wchodz ą nast ępuj ące gminy: • gminy miejsko-wiejskie: Białobrzegi i Wy śmierzyce • gminy wiejskie: Promna, Radzanów, Stara Błotnica i Stromiec • miasta: Białobrzegi i Wy śmierzyce

2. Zagro żenia. a. Powodziowe Tereny powiatu białobrzeskiego le żą w dorzeczu Pilicy w zlewni Środkowej Wisły. Poza Pilic ą przez teren Powiatu Białobrzeskiego przepływaj ą mniejsze rzeki: Pierzchnianka, Rykolanka, Dyga, Tymianka (dopływ rzeki Radomki) oraz stanowi ące ich dopływy bezimienne, lokalne potoczki i strumyki. Powodzie Opadowe Poło żony na południu województwa mazowieckiego Powiat Białobrzeski cechuje si ę stosunkowo du żym stopniem zalesienia. W razie wyst ąpienia tego typu powodzi, najbardziej zagro żone na terenie Powiatu Białobrzeskiego s ą nast ępuj ące gminy: Wy śmierzyce, Białobrzegi, Promna, Stromiec. Powodzie Roztopowe Najbardziej zagro żone gminy z terenu Powiatu Białobrzeskiego to: Wy śmierzyce, Białobrzegi, Promna, Stromiec. Powodzie Zimowe Istnieje, zagro żenie powodzi ą wywołane powstaniem zatoru lodowego na Pilicy i Wi śle w przypadku tzw. cofki. Zatopienie Spowodowane Awaryjnym Zrzutem Wody ze Zbiornika W przypadku, gdy spływ wody do zbiornika jest tak du ży, że grozi to uszkodzeniem urz ądze ń hydrotechnicznych, niezb ędnym staje si ę awaryjny zrzut nadwy żki zgromadzonej wody. Mo że doprowadzi ć do podtopie ń w Wy śmierzycach, Białobrzegach, Promnie, Stromcu

41 i przyległych sołectwach. katastrofalne zatopienie spowodowane awari ą urz ądze ń hydrotechnicznych zbiornika sulejowskiego Uszkodzenia zapory czołowej Zbiornika Sulejowskiego spowoduje zagro żenie powodzi ą w całej dolinie rzeki Pilicy. Zniszczenie zapory czołowej spowoduje powód ź, w wyniku, której powstanie fala powodziowa przemieszczaj ąca si ę wzdłu ż koryta rzeki Pilicy w kierunku jej uj ścia do rzeki Wisły. Czas doj ścia kulminacyjnej fali powodziowej do miejscowo ści wynosi odpowiednio, w gminie Wy śmierzyce ok. 4 godz. 29 min., w gminie Promna ok. 5 godz. 43 min., w gminie Białobrzegi ok. 5 godz. 29 min , w gminie Stromiec ok. 7 godz. 30 min. W zwi ązku z powy ższym nie ma praktycznych mo żliwo ści prowadzenia akcji ratowniczej w gminach Wy śmierzyce i Promna.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat białobrzeski zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne 9 Na terenie powiatu białobrzeskiego nie ma zlokalizowanych zakładów du żego i zwi ększonego ryzyka. Nie mniej jednak znajduj ą si ę zakłady przemysłowe składuj ące lub wykorzystuj ące substancje niebezpieczne w procesie technologicznym.

9 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

42 Do nich nale żą : • Frubella Processing Sp. z o. o., • Przetwórnia Owoców „SELON” - w obydwu zakładach zgromadzony jest amoniak, • „Bracia Maliszewscy” – w którym znajduj ą si ę naziemne zbiorniki z gazem, • „WIRASET” S.J - w którym znajduje si ę instalacja odwadniania spirytusu.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych Drogowe Realizowany po drogach krajowych nr 7 i 48 oraz wojewódzkich nr 731 i 732.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat białobrzeski jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

43 Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie białobrzeskim wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznym - 29, b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 6. c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1 • stacja burzowa – 1 • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1

44 7. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Grodziskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu grodziskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu grodziskiego.

1. Poło żenie Powiat grodziski poło żony jest w zach. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 80 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 367 km kw. W skład powiatu wchodzi sze ść gmin: Grodzisk Mazowiecki, Baranów, Jaktorów, Milanówek, Podkowa Le śna i Żabia Wola.

2. Zagro żenia. a. Powodziowe Według oceny zagro żenie powodziowe na terenie powiatu grodziskiego jest minimalne. Lokalne podtopienia mog ą stwarza ć dopływy rzeki Bzury, ale tylko przy bardzo niekorzystnych warunkach atmosferycznych /długotrwałe opady deszczu i topnienie du żych ilo ści śniegu.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat grodziski zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

45 c. Zagro żenia chemiczne 10 ; Na terenie powiatu grodziskiego zlokalizowany jest jeden zakład du żego ryzyka. • Raben Polska Sp. z o.o. Oddz. Grodzisk Maz., ul. Chrzanowska 7,05-825 Grodzisk Maz. - /substancje toksyczne, łatwo palne i utleniaj ące/.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych 11 Drogowe Autostrada A 2 Trasa Warszawa Stryków.

Kolejowe Warszawa – Koluszki CMK Warszawa - Katowice Warszawa –Pozna ń Dęblin – Skierniewice Przewo żone s ą nimi nast ępuj ące substancje niebezpieczne: amoniak bezwodny, budadieny stabilizowane, butan, 1012but-1-en, mieszaniny, chlor, dimetyloamina bezwodna, eter di metylowy, chlorek etylu, tlenek etylenu, fluorowodór bezwodny, propen, ditlenek siarki, heksafluorek siarki, chlorotrifluoroetylen stabilizowany, trimetyloamiana bezwodna, aceton pent-1-en, benzene, octan butylu, aldehyd masłowy, disiarczek w ęgla, kleje, roztwór cyklopentan, ekstrakty aromatyczne ciekłe, etanol(alkohol etylowy), aceton etylowy, ekstrakty, substancje smakowe ciekłe, paliwa, heksany.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat grodziski jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady

10 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

11 Tam że

46 przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miasta powiatu. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie grodziskim wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 40; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 6; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1.

47 8. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Grójeckiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu grójeckiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu grójeckiego.

1. Poło żenie. Powiat grójecki poło żony jest w środkowej cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 97,03 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 1268.82 km kw. W skład powiatu wchodzi sze ść gmin: • gminy miejsko-wiejskie: Grójec, Mogielnica, Nowe Miasto nad Pilic ą, Warka; • gminy wiejskie: Belsk Du ży, Bł ędów, Chynów, Goszczyn, Jasieniec, Pniewy; • miasta: Grójec, Mogielnica, Nowe Miasto nad Pilic ą, Warka.

2. Zagro żenia a. Powodziowe Tereny powiatu le żą w dorzeczu Wisły i Pilicy w zlewni Środkowej Wisły. Poza Wisł ą i Pilic ą przez teren Powiatu grójeckiego przepływaj ą mniejsze rzeki Jeziorka, Czarna, Kruszewka, Kraska, Molnica, Drzewiczka, Rokitna, Mogielanka Machnatka, Dylewka, oraz stanowi ące ich dopływy bezimienne, lokalne potoczki i strumyki. Główne rzeki przepływaj ą przez tereny równinne z du żymi obszarami zalewowymi (Pilica) natomiast Wisła przepływa przez teren powiatu w obwałowaniu co w poł ączeniu z konfiguracj ą terenu nie stwarza warunków do gwałtownego spływu powierzchniowego i powstawania fali powodziowej. Powodzie opadowe Najbardziej zagro żone s ą powiatu: Nowe Miasto n/Pilic ą, Mogielnica, Warka.

Powodzie Roztopowe Najbardziej zagro żone t powiatu to: Nowe Miasto n/Pilic ą, Mogielnica, Warka.

Powodzie Zimowe Istnieje zagro żenie powodzi ą wywołan ą powstaniem zatoru lodowego na Pilicy i Wi śle.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat grójecki zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika

48 z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne 12 ; Na terenie powiatu grójeckiego zlokalizowany jest jeden zakład zwi ększonego ryzyka. • AGROSIMEX Sp. z o.o. 05-620 Błedów, Goliany 43

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych 13 Realizowany jest po drogach krajowych nr 7 i 50 - /materiały pirotechniczne, amunicja/. f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat grójecki jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż

12 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

13 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

49 cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miasta powiatu. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie grójeckim wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 29; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 10; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1 • detektor burz – 1 • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1 • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1

50 9. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Legionowskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu legionowskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu legionowskiego.

1. Poło żenie. Powiat legionowski poło żony jest w środkowej cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 108 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 389,86 km kw. W skład powiatu wchodzi sze ść gmin: • gminy miejskie: Legionowo • gminy miejsko-wiejskie: Serock • gminy wiejskie: Jabłonna, Niepor ęt, Wieliszew • miasta: Legionowo, Serock

2. Zagro żenia 14 a. Powodziowe Najwi ększe zagro żenie powodziowe stwarzaj ą rzeki dopływy Bugu. W przypadku Powiatu Legionowskiego, gdy dojdzie do wyst ąpienia wysokich stanów wód lub zatorów lądowych, mo że zosta ć podtopione lub zalane ok. 90 km² powierzchni na terenie gmin: Serock, Wieliszew, Jabłonna i Niepor ęt. Przy minimalnej wysoko ści pi ętrzenia zasi ęg cofki jeziora dochodzi na Narwi do Pułtuska (63,3 km), na Bugu do Popowa (17,0 km). W zasi ęgu cofki znajduj ą si ę te ż dolne odcinki rzeki Rz ądzy i Kanału Żera ńskiego (Królewskiego). Mo żliwe zalania: Gmina Serock - powierzchnia zalewowa ok. 12 km². Miejscowo ści zagro żone: Cupel, Kania Polska, Łacha, G ąsiorowo. Gmina Jabłonna - powierzchnia zalewowa ok. 16 km². Miejscowo ści zagro żone: Rajszew, Skierdy, Suchocin, Bo ża Wola, Wólka Górska. Gmina Niepor ęt - podtopienia terenów zalewowych w Niepor ęcie, Białobrzegach i Rynia oraz wzdłu ż rzek: Rz ądza, Beniaminówka, Czarna. Zagro żenie katastrofalnymi zatopieniami ma że wyst ąpi ć w przypadku awarii lub uszkodzenia urz ądze ń hydrotechnicznych (tam, zbiorników, zapór wodnych, śluz). W Powiecie Legionowskim takie zagro żenia stwarza Jezioro Zegrzy ńskie – zbiornik wody o pojemno ści ok. 89,96 mln m³.

14 Plan zarz ądzania kryzysowego dla powiatu legionowskiego.

51 b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat legionowski zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne; Na terenie powiatu legionowskiego nie ma zlokalizowanych zakładów du żego i zwi ększonego ryzyka. Nie mniej jednak znajduj ą si ę zakłady przemysłowe składuj ące lub wykorzystuj ące substancje niebezpieczne w procesie technologicznym. Do nich nale żą : • Lantmannen Unibake Poland Sp. z o.o.ul. Stru żańska 10,Stanisławów – amoniak; • Gaz System Sp. z o.o. Tłocznia Gazu w Rembelszczy źnie ul. J. Kazimierza 3, 05- 126 Niepor ęt – gaz ziemny; • Zakład Wodoci ągu Północnego MPWiK m.st. Warszawy ul. 600-lecia 20, 05-135 Wieliszew – chlor, wodorotlenek sodu, kwas siarkowy; • Piekarnia El żbieta Zjezierska, ul. Le śna 11, Michałów-Reginów – amoniak; • FSB Piekarnie ul. Le śna 9 Michałów – Reginów / HIESTAND POLSKA Sp z o.o. – amoniak; • Ruroci ąg "Przyja źń " – paliwa.

Ewentualna awaria zbiorników lub urz ądze ń technicznych z TŚP mo że spowodowa ć uwalnianie si ę środka toksycznego do atmosfery i skazi ć ludno ść w strefie przemieszczania

52 si ę obłoku toksycznego. Przewiduje si ę, że w wypadku awarii w Zakładzie Wodoci ągu Północnego strefa st ęż eń śmiertelnych obejmie teren zakładu, zagro żonych jest ok. 30 osób . W wypadku awarii instalacji chłodniczej w Lantmannen Unibake Poland Sp. z o.o. ul. Stru żańska 10, Stanisławów (piekarnia) strefa st ęż eń śmiertelnych mo że mie ć zasi ęg ok. 200 m, w której mo że znale źć si ę ok. 100 osób . Oprócz zagro żeń ze strefy zakładów przemysłowych istnieje realne niebezpiecze ństwo ska żenia ludzi w wypadku awarii cystern z TSP przewo żonych transportem drogowym i kolejowym. W ci ągu tygodnia przewozi si ę ok. 5 ton TSP transportem samochodowym i osiem razy w roku po ok. 20 ton kolej ą.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych Oprócz zagro żeń ze strefy zakładów przemysłowych istnieje realne niebezpiecze ństwo ska żenia ludzi w wypadku awarii cystern z TSP przewo żonych transportem drogowym i kolejowym. W ci ągu tygodnia przewozi si ę ok. 5 ton TSP transportem samochodowym i osiem razy w roku po ok. 20 ton kolej ą. Drogowy: m. Wierzbica, droga krajowa 62 i 61; droga wojewódzka 631 i 632.

Potencjalne zagro żenie w transporcie niebezpiecznych substancji chemicznych nie będzie malało. Najbardziej zagro żonymi rejonami na działanie toksycznych środków przemysłowych są miasta: Legionowo i Serock. Ładunki szczególnie niebezpieczne przewo żone s ą po ni żej wymienionych liniach Kolejowy: magistrala kolejowa Warszawa – Gda ńsk - /materiały toksyczne i substancje niebezpieczne w du żych ilo ściach/; linia kolejowa Legionowo – Tłuszcz – /materiały toksyczne i substancje niebezpieczne/.

53 f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat legionowski jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miasta powiatu. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie legionowskim wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 37; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 5; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1

54 • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1 • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1

55 10. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Lipskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu lipskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu lipskiego.

1. Poło żenie Powiat lipski poło żony jest w płd. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 36 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 747,58 km kw. W skład powiatu wchodzi sze ść gmin: • gminy miejsko-wiejskie: Lipsko • gminy wiejskie: Chotcza, Ciepielów, Rzeczniów, Sienno, Solec nad Wisł ą • miasta: Lipsko

2. Zagro żenia. a. Powodziowe Najwi ększe zagro żenie powodziowe na terenie powiatu lipskiego wyst ępuje ze strony rzeki Wisły i Kamiennej powodowane wzmo żonymi opadami deszczu, roztopami wiosennymi śniegu oraz roztopami zjawisk lodowych na ciekach, które mog ą spowodowa ć katastrofalne zatopienia szczególnie wzdłu ż rzeki Wisły. Powód ź swym zasi ęgiem mo że obj ąć tereny dwóch gmin Powiatu Lipskiego, mo że tak że doj ść do ska żenia wody. W czasie wysokich stanów wody na rzece Ił żance i Kamiennej, wolno dryfuj ące przedmioty (konary drzew) mog ą stanowi ć zagro żenie dla obiektów hydrotechnicznych (mosty). Wykaz obszarów zagro żonych powodzią: Gmina Chotcza: Sołectwa: Chotcza Dolna, Gniazdków i Jarentowskie Pole. Gmina Solec nad Wisł ą: Sołectwa: Boiska, Kolonia Nadwi śla ńska, K ępa Piotrowi ńska, Marianów, Wola Pawłowska, Sadkowice, Pawłowice, Zemborzyn Pierwszy, a tak że; Przedmie ście Bli ższe i Dalsze oraz Dziurków. m. Solec nad Wisł ą – ulice: Amernia, Pla żowa, Podzamcze, Podgórna. Gmina Ciepielów: Sołectwa: Kaw ęczyn, Rekówka, Świesielice, Gmina Lipsko:

56 Sołectwa: Lipa Miklas, Kr ępa Ko ścielna. m. Lipsko – ulice: Armii Ludowej, Kili ńskiego, Papiernia.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat lipski zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne 15 ; Na terenie powiatu lipieckiego zlokalizowany jest jeden zakład zwi ększonego ryzyka. g. Kingspan Sp. z o.o. w Lipsku ul. Przemysłowa 20, Frubella Processing Sp.z o.o.

15 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

57 e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych 16 Drogowy: Zwole ń - Lipsko – Tarnobrzeg - /paliwa płynne, gaz propan – butan, gazy techniczne, n-pentan, amoniak/.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat lipski jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

16 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

58 a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 21. b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 6; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1; • detektor burz – 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1.

59 11. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Ostroł ęckiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu ostroł ęckiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu ostroł ęckiego.

1. Poło żenie Powiat ostroł ęcki poło żony jest w płn. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 88 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 2099,32 km kw. W skład powiatu wchodz ą nast ępuj ące gminy: • gminy miejsko-wiejskie: Myszyniec • gminy wiejskie: Baranowo, Czarnia (najmniejsza), Czerwin, Goworowo, Kadzidło (najwi ększa), Lelis, Łyse, Olszewo-Borki, Rzeku ń, Troszyn • miasta: Myszyniec.

2. Zagro żenia. a. Powodziowe Najwi ększe zagro żenie powodziowe stwarzaj ą rzeki Narew i jej dopływy. Najbardziej nara żone gminy to: Olszewo-Borki, Baranowo, Lelis, Czarnia, Goworowo, Rzeku ń. Według oceny mo żliwo ść wyst ąpienia powodzi jest mo żliwe.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat ostroł ęcki zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu;

60 • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne 17 ; Na terenie powiatu ostroł ęckiego zlokalizowany jest jeden zakład zwi ększonego ryzyka. • PEGAS Oil Sp. z o.o., 07 - 411 Rzeku ń Ławy, ul. Składowa 9 Rozlewnia gazu propan – butan;

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych 18 Drogowe Płock – Suwałki - /paliwa/; Płock – Łom ża - /paliwa/; Płock – Ostroł ęka - /paliwa/; Emilianów – Ostroł ęka - /paliwa/; Ostroł ęka - Ostrów Maz. /propan – butan/; Spychowo – Pułtusk - /propan – butan/; Płock – Pi ątnica – /azot ciekły/ Włocławek – Ostroł ęka - /amoniak/; (Zakłady Mi ęsne:PEKPOL Ostroł ęka” S.A.) - /amoniak/; Puławy (lub Włocławek) Ostroł ęka (ATYS) – /kwas solny/.

Kolejowe Śniadowo-Ostroł ęka - /propan-butan/;

17 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego 18 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

61 Warszawa – Tłuszcz – Ostroł ęka - /ług sodowy, kwas siarkowy, ropopochodne, propan-butan dwutlenek siarki; Warszawa – Tłuszcz – Emilianów - /ropopochodne/; Warszawa – Tłuszcz – Małkinia – Białystok - /ropopochodne, chlor/; Warszawa – Wyszków – Ostroł ęka – Małkinia - /olej opałowy, paliwa płynne, propan-butan/; Warszawa – Wyszków – Białystok - /paliwa płynne, chlor, propan-butan, amoniak/; Warszawa – Wyszków – Ostroł ęką - /paliwa płynne, propan-butan, chlor, kwas siarkowy, ług sodowy/.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat ostroł ęcki jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

62 Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 75; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 11; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1 • detektor burz – 1 • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 2 • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1

12. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Piaseczy ńskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu piaseczy ńskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu piaseczy ńskiego.

1. Poło żenie Powiat piaseczy ński poło żony jest w środkowej cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 168 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 621.04 km kw. W skład powiatu wchodzi sze ść gmin: • gminy miejsko-wiejskie: Góra Kalwaria, Konstancin-Jeziorna, Piaseczno, Tarczyn, • gminy wiejskie: Lesznowola, Pra żmów. W skład powiatu wchodz ą 4 miasta: Góra Kalwaria, Konstancin-Jeziorna, Piaseczno i Tarczyn oraz 223 wsie.

2. Zagro żenia. a. Powodziowe Zagro żenie powodziowe koncentruje si ę na terenie powiatu piaseczy ńskiego w gminach: Góra Kalwaria i Konstancin-Jeziorna. Gminy te poło żone s ą w bezpo średnim sąsiedztwie Wisły. W przypadku przerwania wału przeciwpowodziowego zagro żone s ą nast ępuj ące miejscowo ści, wybrane na podstawie analizy układu poziomic: Góra Kalwaria, Gmina Konstancin–Jeziorna. Tereny w obr ębie ww. miejscowo ści gmin Góra Kalwaria i Konstancin-Jeziorna zagro żone s ą powodzi ą rzeczn ą i opadow ą. Zagro żenie powodziowe powodowa ć mo że równie ż wzrost poziomu wody w rzece Jeziorce. Rzeka ta przepływa przez nast ępuj ące gminy Powiatu Piaseczy ńskiego: Lesznowola, Pra żmów, Piaseczno, Konstancin–Jeziorna. Oprócz terenów b ędących w s ąsiedztwie rzek Wisły i Jeziorki głównymi obszarami nara żonymi na skutki powodzi wylewowych s ą tereny poło żone wzdłu ż koryt rzek: Czarnej, Głoskówki, Tarczynki, Zielonej, Utraty.

W powiecie piaseczy ńskim zagro żone mo żliwo ści ą podtopie ń od rzek s ą: • gmina Góra Kalwaria od rzek: Wisła i Czarna, Cedron, Mała; • gmina Konstancin–Jeziorna od rzek: Wisła, Jeziorka, Mała;

64 • gmina Piaseczno od rzek: Jeziorka, Zielona, Kanał Piaseczy ński; • gmina Pra żmów od rzek: Jeziorka, Zielona; • gmina Tarczyn od rzek: Tarczynka, Głoskówka; • gmina Lesznowola od rzek: Utrata.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat piaseczy ński zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne 19 ; Na terenie powiatu piaseczy ńskiego zlokalizowany jest jeden zakład zwi ększonego ryzyka. • Polski Gaz Rozlewnia Oddział w Górze Kalwarii ul. Adamowicza 1 - /propan- butan/.

19 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych 20 Drogowe: Sosnowiec - Piotrków Trybunalski - Mszczonów - Grójec – Góra Kalwaria - /propan-butan/; Grodno (Białoru ś) przez Ku źnic ę - Białystok - Zambrów - Ostrów Mazowiecki - Łochów - Mi ńsk Mazowiecki - Góra Kalwaria - /propan-butan/; Małaszewicze - Biała Podlaska - Siedlce - Góra Kalwaria - /propan-butan/. Kolejowe: Łuków – Pilawa - Góra Kalwaria BESTA GAS - /propan-butan/; Gda ńsk - Warszawa – Praga – Pilawa - Góra Kalwaria - BESTA GAS - /propan-butan/; Toru ń - Warszawa Ok ęcie - Konstancin Jeziorna – WZP - /kwas siarkowy/.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat piaseczy ński jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

20 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

66 Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie piaseczy ńskim wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 71; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 6; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1 • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1 • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1

67 13. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Płockiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu płockiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu płockiego.

1. Poło żenie Powiat płockiego poło żony jest w płn. – zach. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 110 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 1798,71 km kw. W skład powiatu wchodzi sze ść gmin: • gminy miejsko-wiejskie: Drobin, Gąbin, Wyszogród; • gminy wiejskie: Bielsk, Bodzanów, Brudze ń Du ży, Bulkowo, Łąck, Mała Wie ś, Nowy Duninów, Radzanowo, Słubice, Słupno, Stara Biała, Staro źreby.

2. Zagrożenia 21 a. Powodziowe Najwi ększe zagro żenie powodziowe stwarza rzeka Wisła z dopływami: Skrwa Prawa, Skrwa Lewa, Brze źnica, Rosica, Slupianka, Mohawa i Struga. Zatopienia mog ą wyst ąpi ć w obr ębie ww. sieci rzecznej powiatu. Powodzie wyst ępuj ą w ro żnych porach roku i spowodowane są gwałtownym topnieniem śniegów, intensywnymi deszczami, zlodzeniem rzek, krótkotrwałymi burzami oraz silnymi wiatrami. Najwi ększym zagro żeniem powodziowym jest okres zimowo - wiosenny, gdy korytem rzeki płynie kra lodowa. Zagro żenie powodziowe w okresach zimowych zwi ązane jest ze spowolnieniem nurtu rzeki przed zapor ą włocławsk ą. co sprzyja wypłycaniu si ę rzeki i gromadzeniu kry. Na zbiorniku powstaj ą trudne do likwidacji zatory lodowo - śryzowe oraz nast ępuje blokowanie swobodnego spływu wody. Powierzchnia terenów zalewowych poszczególnych gmin i dolin przedstawia si ę nast ępuj ąco: • Tereny lewobrze żne - Gminy: Nowy Duninów - 1.080 ha, Miasto i Gmina G ąbin - 2.450 ha, Słubice -4.491 ha, w sumie 8.021 ha; • Tereny prawobrze żne - Gmina Słupno - 1.975 ha, Gmina Bodzanów - 1.008 ha, Gmina Mała Wie ś - 944 ha w sumie 5.062 ha; • Miasto i Gmina Wyszogród - .

21 Plan zarz ądzania kryzysowego dla powiatu płockiego.

68 Łącznie zagro żonych zalaniem na terenie powiatu płockiego jest 13.083 ha . Stwarza to niebezpieczeństwo dla 1418 gospodarstw domowych, tj, 6988 osób oraz około 10.241 zwierz ąt domowych. Zagro żenie powodziowe i zatopienia mog ą wyst ąpi ć w obr ębie podstawowej sieci rzecznej powiatu. który tworzy rzeka Wisła z dopływami: Skrwa Prawa, Skrwa Lewa, Brze źnica, Rosica, Slupianka, Mohawa i Struga.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat płocki zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz częś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne 22 ; Na terenie powiatu płockiego zlokalizowanych jest sze ść zakładów du żego ryzyka i jeden zakład zwi ększonego ryzyka. Do nich nale żą : • Polski Koncern Naftowy Orlen S.A., Zakład produkcyjny w Płocku, ul. Chemików 7, Płock; • Basell Orlen Polyolefins Sp. z o.o., ul. Chemików 7, Płock; • PERN "Przyja źń " S.A. ul. Kazimierza Wielkiego 2 - Baza Magazynowa w Miszewku Styrzałkowskim 09-472 Słupno;

22 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

69 • Orlen Gaz Sp. z o.o. ul.. Chemików 7, 09-411 Płock Rozlewnia Gazu Płynnego w Płocku przy ul. Długiej 1; • PCC Exol S.A. ul. Długa 14, 09-411 Płock; • OBR S.A., ul. Chemików 5, 09-411 Płock. • Zakład Zwi ększonego Ryzyka: • Przedsi ębiorstwo Gazyfikacji Bezprzewodowej ZALGAZ Gostomscy J.G.E. Sp. J. Bronowo Zalesie 65A gm. Stara Biała

d) Zagro żenia radiacyjne Wynikaj ą jak dla całego województwa mazowieckiego przede wszystkim w przypadku wyst ąpienia du żej katastrofy technicznej w elektrowniach j ądrowych zlokalizowanych w pa ństwach o ściennych. Ponad to zagro żenie mo że wynikn ąć w przypadku katastrof drogowych podczas transportu substancji promieniotwórczych.

e) Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych 23 Drogowy : Płock – Sierpc – Starogard Gda ński – /tlenek etylenu/; Płock – Gostynin – Kutno – /gaz płynny, aceton, paliwa silnikowe, rozpuszczalniki, kwas siarkowy, etylen, kwas octowy, nadtlenki, trójchloro etan/. Płock – Gostynin – Kro śniewice – /gaz płynny, aceton, paliwa silnikowe, rozpuszczalniki, kwas fluorowodorowy/; Płock – Gostynin – Kowal – /gaz płynny, paliwa silnikowe, kwas siarkowy, kwas azotowy/; Płock – Gostynin – Szczawin – Żychocin – /gaz płynny, aceton, paliwa silnikowe, rozpuszczalniki/; Płock – ł ąck – Gąbin – Żychlin – /gaz płynny, paliwa silnikowe, kwas siarkowy/; Płock - Ł ąck – Sochaczew – /gaz płynny, aceton, paliwa silnikowe, kwas siarkowy, chlor/; Płock – Ł ąck – Sanniki – Łowicz- /gaz płynny, aceton, paliwa silnikowe/; Płock – Dobrzyków- G ąbin – Żychlin - /gaz płynny, aceton, paliwa silnikowe/; Płock – Iłów – Sochaczew – /gaz płynny, paliwa silnikowe/; Gabin – Żychlin – /gaz płynny, gazy techniczne, paliwa płynne, amoniak/. Kro śniewice - Ł ącz ę - Gostynin – /rozpuszczalniki kwas fluorowodorowy, ług alkacytowy/.

23 Tam że

70 Kolejowy: Kutno – Gostynin - Płock - /rozpuszczalniki 22 tys. ton, gaz płynny 115 tys. ton, fenol 26 tys. ton, aceton 16 tys. ton, glikol 21 tys. ton, toluen 40 tys. ton, paliwa silnikowe 17 mln. 600 tys. ton, benzen 55 tys. ton, propylen 58 tys. ton, paraksylen 32 tys. ton, tlenek etylenu 19 tys. ton, metanol 21 tys. ton, trójchlorek tytanu 10 ton, wodorotlenek sodu 9 tys. ton, kwas solny 4,6 tys. ton/; Sierpc - Płock – /metanol 10 tys. ton/; Płock – Sierpc – /benzyna rozpuszczalnikowa 1 tys. ton, gaz płynny 12 tys. ton, toluen 5,2 tys. ton, paliwa płynne 2,2 tys. ton/; Nasielsk – Pło ńsk – Sierpc – /olej nap ędowy 24 tys. ton, olej opałowy 60 tys. ton, benzyna 30 tys. ton/. f) Zagro żenia terrorystyczne Powiat płocki jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

g) Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miasta powiatu. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie płockim wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu.

Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 39; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 15; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1 • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 2 • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1

72 14. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Pło ńskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagrożeniach dla powiatu pło ńskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu pło ńskiego. 1. Poło żenie Powiat pło ński poło żony jest w płn.-zach. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 89 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 1383.67 km kw. W skład powiatu wchodzi sze ść gmin: • gminy miejskie: Pło ńsk, Raci ąż ; • gminy wiejskie: Baboszewo, Czerwi ńsk nad Wisł ą, Dzierz ąż nia, Joniec, Naruszewo, Nowe Miasto, Pło ńsk, Raci ąż , Sochocin, Załuski; • miasta: Pło ńsk, Raci ąż .

2. Zagro żenia. a. Powodziowe Obszar powiatu płońskiego obejmuje zlewnie rzeki Wkry, która jest dopływem Narwi. Południow ą granic ą powiatu jest rzeka Wisła. Wa żniejsze dopływy Wkry na terenie powiatu to: Sona. Łydynia, Naruszewa, Płonka i Raci ąż nica. Wkra i jej dopływy stwarzaj ą zagro żenie e zalewami po wyst ąpieniu du żych i długotrwałych opadów deszczu. Zagro żenie takie mo że tez zaistnie ć w miesi ącach wiosennych w wyniku długotrwałych i obwitych opadów śniegu zim ą a w konsekwencji ich pó źniejszego długotrwałego topnienia. Rzeka Wkra wraz z dopływami stwarza zagro żenie zalewami dla gmin: Sochocin. Nowe miasto, Naruszewo, Joniec, Baboszewo i Dzierz ąż nia. Du żo wi ększe zagro żenie powodziowe stwarza rzeka Wisła, która jest południow ą granica gminy Czerwi ńsk n/ Wisł ą na długo ści ok. 18 kilometrów. Szczególnie zagro żona jest wie ś Wychódźc. Z analizy sytuacji hydrologicznej obszaru powiatu pło ńskiego wynika, że bezpo średnie zagro żenie powodziowe stwarzają rzeki: Wisła i Wkra oraz ich dopływy wyst ępuje na terenie gmin: Czerwi ńsk n./Wisła, Nowe Miasto oraz Sochocin i cz ęś ciowo Joniec.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat pło ński zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia

73 z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępujących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne 24 ; Na terenie powiatu pło ńskiego zlokalizowany jest jeden zakład du żego ryzyka. • wytwórnia Pasz CEDROB PASZE, ul. Płocka , 09-140 Raci ąż . Inne zakłady posiadaj ące substancje niebezpieczne: • Zakłady takie jak AMP Logistyka; • Zakład mleczarski Sp. z o.o. w Pło ńsku z/s w Skar żynie - /amoniak/; • Polmlek Raci ąż Sp. z o.o. Zakład Mleczarski w Raci ąż u - /amoniak/.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych Drogowy droga krajowa nr 7 – Warszawa –Gda ńsk; droga krajowa nr 10 – Pło ńsk-Bydgoszcz; droga nr 60 – Drobin- Ciechanów;

24 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

74 droga nr 62 – Włocławek - Zakroczym. Transportowane s ą materiały niebezpieczne tj. paliwa ropopochodne, gazy techniczne, amoniak, chlor itp.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat pło ński jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadzących przez miasta powiatu. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie pło ńskim wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 58; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1;

75 • pulpit steruj ący – 12; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1 • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 2 • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 2

76 15. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Pruszkowskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu pruszkowskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu pruszkowskiego.

• Poło żenie. Powiat pruszkowski poło żony jest w zach. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 155 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 246 km kw. W skład powiatu wchodzi sze ść gmin: • gminy miejskie: Piastów, Pruszków • gminy miejsko-wiejskie: Brwinów • gminy wiejskie: Michałowice, Nadarzyn, Raszyn • miasta: Piastów, Pruszków, Brwinów.

• Zagro żenia. a. Powodziowe – nie wyst ępuje. b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat pruszkowski zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

77 c. Zagro żenia chemiczne 25 ; Na terenie powiatu pruszkowskiego zlokalizowany jest jeden zakład zwi ększonego ryzyka. • Zakłady Akumulatorowe „ZAP Sznajder Batterien S.A. - /kwas siarkowy/.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych 26 Kolejowe Warszawa-Katowice [CMK] - /Toksyczne Środki Przemysłowe/; Warszawa-Pozna ń - /Toksyczne Środki Przemysłowe, paliwa/

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat pruszkowski jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

25 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

26 Tam że

78 g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miasta powiatu. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie pruszkowskim wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 27; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 6; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1 • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1 • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1

79 16. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Przasnyskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu przasnyskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu przasnyskiego.

1. Poło żenie. Powiat przasnyskiego poło żony jest w płn. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 53 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 1217,82 km kw. W skład powiatu wchodz ą gminy:

• gminy miejskie: Przasnysz • gminy miejsko-wiejskie: Chorzele • gminy wiejskie: Czernice Borowe, Jednoro żec, Krasne, Krzynowłoga Mała, Przasnysz • miasta: Przasnysz, Chorzele

2. Zagro żenia. a. Powodziowe – zagro żenie stanowi rzeka Orzyc. Rejony najbardziej nara żone na zalanie Miasto Przasnysz poło żone nad rzek ą W ęgierk ą: ulice: Św. St. Kostki, Św. Wojciecha Świerczewo, Przechodnia, Kacza, Piłsudzkiego Mostowa, Leszno, Nadrzeczna Miejscowo ści w Gminie Przasnysz: Obr ąb, Dobrzankowo, Bogate, Wielodró ż; Miejscowo ści w Gminie Czernice Borowe: Pawłowo Ko ścielne Pawłówko, Olszewiec.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat przasnyski zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami

80 atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne; Na terenie powiatu przasnyskiego są cztery zakłady przemysłowe wykorzystuj ące substancje niebezpieczne: • ABB w Przasnyszu, SM. MAZOWSZE w Chorzelach, • Sp. z o.o. BELL POLSKA w Chorzelach Zakład Produkcji Rowerów KROSS w Przasnyszu, • Proszkownia mleka i serwatki MLEKOMA Sp. z o.o. w Przasnyszu, • Przedsi ębiorstwo Produkcyjno - Handlowe "WR" Sp. z o.o. Ponadto istnieje potencjalne zagro żenie ludno ści i środowiska naturalnego spowodowane wyst ąpieniem nadzwyczajnych zagro żeń w postaci katastrof cystern samochodowych, w których przewo żone s ą przede wszystkim ciekły etylen, etylin, olej nap ędowy, gaz propan-butan.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych 27 Drogowy droga krajowa: Nr 57 Maków Mazowiecki – Przasnysz – Szczytno; Nr 57 Bogate – Przasnysz – Chorzele; drogi wojewódzkie Nr 616, 617, 614, 544 (umo żliwiaj ą poł ączenie wschód-zachód: tj. Ostroł ęka, Ciechanów, Mława droga krajowa Nr 7) .

27 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

81 f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat przasnyski jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miasta powiatu. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie przasnyskim wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 84; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 7; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1

82 • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1 • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1

83 17. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Przysuskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu przysuskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu przysuskiego.

1. Poło żenie. Powiat przysuski poło żony jest w płd. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 43 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 800,68 km kw. W skład powiatu wchodz ą gminy:

• gminy miejsko-wiejskie: Przysucha; • gminy wiejskie: Borkowice, Gielniów, Klwów, Odrzywół, Potworów, Rusinów, Wieniawa; • miasta: Przysucha;

2. Zagro żenia. a. Powodziowe Zagro żenie powodziowe na terenie powiatu przysuskiego sprowadza si ę wył ącznie do podtopie ń, które w zale żno ści od pory roku przyjmuj ą form ę podtopie ń roztopowych lub podtopie ń spowodowanych gwałtownymi i intensywnymi opadami deszczu, doprowadzaj ą w konsekwencji do gwałtownego przyboru wód i wyst ępowania wódy z koryt rzek i rowów melioracyjnych. Wyst ąpienie zagro żenia powoduje podtopienia ł ąk i pojedynczych zabudowa ń na terenach gmin wiejskich, natomiast na terenach miejskich podtapiane s ą piwnice, gara że i inne obiekty gospodarcze znajduj ące si ę w obni żeniach terenu. Najwi ększe zagro żenie powstałe w wyniku gwałtownego topnienia śniegu cz ęsto poł ączonego z opadami deszczu lub wył ącznie opadu samego deszczu wyst ępuje w gminie Odrzywół. Zagro żeniem jest rzeka Pilica, b ędąca jednocze śnie granic ą z gmin ą Nowe Miasto (powiat grójecki). Rzeka jest nieuregulowana i podczas du żych opadów lub zrzucie wody ze zbiornika w Sulejowie terenom przyległym grozi powód ź. Najbardziej nara żone są miejscowo ści: My ślakowice, Kolonia My ślakowice, Ł ęgonice Małe. Drugą rzek ą b ędącą jednocze śnie granic ą z gmin ą Klwów jest Drzewiczka. Jest ona dopływem Pilicy zagra żaj ącym miejscowo ściom: Cete ń, Odrzywół, Janówek. Drug ą gmin ą, która jest najbardziej nara żona na ryzyko powodzi jest gmina Wieniawa. Zagro żenie podtopieniami

84 mo że nast ąpi ć wzdłu ż rzek Radomka i Jabłonica. Miejscowo ści, które s ą obj ęte zagro żeniem podtopie ń to: Skrzynno, Jabłonica, Sokolniki Mokre, Ryków, Wieniawa. W wyniku przelania zbiornika domaniowskiego zalaniu mog ą ulec miejscowo ści poni żej zbiornika, znajduj ące si ę na terenie powiatu radomskiego. W pozostałych gminach powiatu przysuskiego, a mianowicie: Borkowice, Gielniów, Klwów, Potworów, Rusinów, Przysucha, zagro żenie powodziowe wyst ępuje w du żo mniejszym stopniu. Rzek ą nios ącą zagro żenie powodziowe w gminie Borkowice jest Jabłonica. Podtopieniom mog ą ulec miejscowo ści: Rusinów Konecki, Kochanów, Wola Kuraszowa, Rzuców, Jabłonica Niska. W gminie Gielniów podtopieniami zagro żone s ą miejscowo ści: Gielniów, Bieliny, Ro żek, Drynia, Wywóz, Kolonia Wywóz, Gałki, Mechlin; gminy poło żone nad rzekami Brzu śnia, Gielniowianka i Wi ązownica. W gminie Klwów zagro żeniem podtopie ń obj ęte s ą miejscowo ści: Brzeski, Lig ęzów poło żone nad rzek ą Drzewiczk ą. W gminie Potworów zagro żenie mo że wyst ąpi ć na terenach wzdłu ż rzeki Wi ązownicy. Zagro żenie powodziowe w gminie Rusinów dotyczy miejscowo ści Brogowa i Karczówka poło żonych nad rzek ą Wi ązownic ą. Rzeka Drzewiczka zagra ża miejscowo ści Nieznamierowice. W gminie Przysucha zagro żenie powodziowe dotyczy terenów w miejscowo ściach: Wawrzynów, Janów, Topornia, Młyny, Hucisko wzdłu ż rzek Radomki i Jabłonicy. b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat przysuski zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne; W istniej ących zakładach produkcyjnych nie wyst ępuj ą zagro żenia wybuchowe, po żarowe wynikaj ące ze stosowania w procesach technologicznych i magazynowych niebezpiecznych zwi ązków i substancji chemicznych.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych Drogowe droga krajowa nr 12 Wieniawa – Przysucha – Gielniów.

Kolejowe Radom – Tomaszów Mazowiecki; Radom – Łód ź.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat przysuski jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

86 g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miasta powiatu. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie przysuskim wynikaj ą zarówno ze zróżnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 25; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 8; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1 • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1 • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1

87 18. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Pułtuskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu pułtuskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu pułtuskiego. 1. Poło żenie. Powiat pułtuski poło żony jest w środkowej cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 51 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 828,63 km kw. W skład powiatu wchodz ą gminy:

• gminy miejsko-wiejskie: Pułtusk • gminy wiejskie: Gzy, Obryte, Pokrzywnica, Świercze, Winnica, Zatory • miasta: Pułtusk

2. Zagro żenia 28 . a. Powodziowe Zagro żenie stanowi rzeka Narew. Szczególne zagro żenie powodziowe w powiecie pułtuskim wyst ępuje w okresie zimowo-wiosennym i jest powodowane zatorami śry żowo- lodowymi oraz gwałtownymi roztopami mas śniegowych w zlewni Narwi. W okresie letnim w wyniku długotrwałych i gwałtownych opadów cz ęsto dochodzi do lokalnych podtopie ń gruntów oraz powodzi, które mog ą dotyczy ć nie tylko rejonów w pobli żu rzeki Narew, ale równie ż jej dopływów oraz innych terenów w powiecie pułtuskim. Do rejonów zagro żonych bezpo średnim zatopieniem powodziowym nale żą nieobwałowane tereny gminy Pułtusk, Obryte i Pokrzywnica. S ą to głównie mało zurbanizowane tereny, na których znajduje si ę kilka miejscowo ści:

• 2 wsie w gminie Pułtusk: Szygówek, Pawłówek i posesje posadowione przy ul. Pod Wróblem i ul. Solnej oraz tereny Domu Polonii w mie ście Pułtusk; • 6 wsi w gminie Obryte: Zambski Ko ścielne, Gostkowo, Kalinowo, Rozdziały, Rowy, Sokołowo Wło ścia ńskie; • 6 wsi w gminie Pokrzywnica: Dzier żenin, Klusek, Karniewek, Gzowo, Łubienica Superunki, Pogorzelec.

28 Plan zarz ądzania kryzysowego powiatu pułtuskiego.

88 Po średnie zagro żenie powodziowe wyst ępuje w dolinie Narwi w rejonie miasta Pułtuska i gminy Zatory. W pozostałych gminach na terenie powiatu, tj. Gzy, Winnica i Świercze, nie istnieje zagro żenie powodziowe powodowane przez rzek ę Narew. Łącznie w powiecie pułtuskim na terenie przewidywanego zatopienia powodziowego zamieszkuje ok. 6211 osób oraz inwentarz z tego: na terenach bezpo średniego zatopienia 235 osób, na terenach po średniego zatopienia ok. 5976 osób.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat pułtuski zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne; Wyst ępuj ące na terenie powiatu zagro żenie chemiczne pochodzi od: • transportu drogowego, • transportu kolejowego (stosunkowo krótki odcinek szlaku kolejowego – ok. 8 km przez teren gminy Świercze), • awarii obiektów infrastruktury technicznej i zakładów pracy, w tym poło żonych poza powiatem pułtuskim, np. w wyniku wycieku materiałów ropopochodnych z elektrociepłowni w Ostroł ęce, które spowodowały zanieczyszczenie wód rzeki Narew w powiecie pułtuskim. Zagro żenie dla środowiska stwarzaj ą paliwa znajduj ące si ę w zbiornikach stacji paliw

89 płynnych: oraz punktach wydawania butli 11 kg z propanem - butanem, które zlokalizowane są prawie we wszystkich miejscowo ściach powiatu.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych Drogowe Wyszków – Pułtusk – Ciechanów - /amoniak, chlor/; Wyszków – Pułtusk – Ró żan - /amoniak, chlor/; Warszawa – Pułtusk – Ró żan - /materiały promieniotwórcze/; Wyszków – Pułtusk – Przasnysz - /amoniak, chlor/. Wielko ść pojedynczego transportu samochodowego chloru w beczkach wynosi około 1.500 kg, a pojedynczego transportu amoniaku w autocysternie około 4500 kg.

Kolejowe Warszawa – Gda ńsk - /Amoniak, Chlor/ Du że zagro żenie stwarza równie ż trasa kolejowa przebiegaj ąca przez teren gminy Świercze. Drog ą t ą odbywaj ą si ę przejazdy towarowe i osobowe na kierunku Warszawa - Nasielsk - Ciechanów. Cz ęstotliwo ść ruchu odbywaj ącego si ę t ą tras ą jest do ść du ża, rocznie przewozi si ę ni ą kilka tysi ęcy ton ró żnego rodzaju zwi ązków i substancji chemicznych (chlor, fosgen, amoniak, cyjanowodór, kwasy, zwi ązki siarki, itp.). Jeden transport mo że zawiera ć nawet kilkadziesi ąt ton TSP. W jednym składzie poci ągu mog ą znajdowa ć si ę ró żne zwi ązki chemiczne. Ta droga kolejowa przebiega przez teren o stosunkowo małym zaludnieniu, najwi ększe niebezpiecze ństwo nast ąpiłoby wtedy gdyby TSP uwolniły si ę w miejscowo ści Świercze. W przypadku uwolnienia si ę wi ększych ilo ści niebezpiecznych zwi ązków zachodziłaby konieczno ść ewakuacji okolicznych mieszka ńców.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat pułtuski jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż

90 cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miasta powiatu. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie pułtuskim wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 44; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 7; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1 • poziomowskaz wody – 2 • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1 • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1

91 19. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Warszawskiego Zachodniego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu warszawskiego zachodniego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu warszawskiego zachodniego.

1. Poło żenie. Powiat warszawski zachodni poło żony jest w Zach. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 108 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 532.99 km kw. W skład powiatu wchodz ą gminy:

• gminy miejsko-wiejskie: Błonie, Łomianki, Ożarów Mazowiecki; • gminy wiejskie: Izabelin, Kampinos, Leszno, Stare Babice; • miasta: Błonie, Łomianki, Ożarów Mazowiecki.

2. Zagro żenia. a. Powodziowe – nie wyst ępuje. b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat warszawski zachodni zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

92 c. Zagro żenia chemiczne 29 ; Na terenie powiatu warszawskiego zachodniego zlokalizowane są cztery zakłady du żego i trzy zwi ększonego ryzyka. Do nich nale żą : • PKN „ORLEN” S.A. Baza Magazynowa 101, w Mo ściskach, ul. Estrady 8, • BAYER Sp. z o.o. 05-870 Błonie, ul. Pass 19, Budynek D; • Wilshire Holding Sp. z o.o. Pass 21, 05-870 Błonie. Zakład obsługuj ący logistycznie BASF the Chemical Company; • Hurtownia, Skpel i Magazyn FERTICO Sp. z o.o. w Błoniu, ul. Bieniewicka 43, 05-870 Błonie; • Zakłady Zwi ększonego Ryzyka: • KAZGOD Sp. z o.o., ul. Wierzbowa 7, 05-870 Błonie Radiacyjne; • Centrum Dystrybucyjne Błonie Sp. z o.o. ul. Wierzbowa 7, 05-870 Błonie; • Centrum Dystrybucji L'Oreal Polska Sp. z o.o., ul. Stefana Batorego 6, miejscowo ść Pass, gmina Błonie.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych 30 Drogowe Autostrada A2 pomi ędzy w ęzłami Pruszków Konotopa - /paliwa propan – butan, etylina i olej nap ędowy gaz płynny, amoniak, rozpuszczalniki, gazy techniczne, propan – butan inne substancje niebezpieczne/; Cz ęść obwodnicy Warszawy S8 – paliwa propan – /butan, etylina i olej nap ędowy gaz płynny, amoniak, rozpuszczalniki, gazy techniczne, propan – butan inne substancje niebezpieczne/;

29 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

30 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

93 droga krajowa nr 2 (E-30) Warszawa – Pozna ń - /paliwa propan – butan, etylina i olej nap ędowy gaz płynny, amoniak, rozpuszczalniki, gazy techniczne, propan – butan inne substancje niebezpieczne.

Kolejowe Warszawa – Pozna ń - /Produkty ropy naftowej, azot, amoniak, kwas solny, tlen, acetylen, wodór, amoniak, chlor, inne substancje niebezpieczne/.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat warszawski zachodni jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

94 Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 40; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 7; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1.

95 20. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Radomskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu radomskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu radomskiego.

1. Poło żenie. Powiat radomski poło żony jest w płd. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 150 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 1529,75 km kw. W skład powiatu wchodz ą gminy:

• gminy miejskie: Pionki; • gminy miejsko-wiejskie: Ił ża, Skaryszew; • gminy wiejskie: Gózd, Jastrz ębia, Jedli ńsk, Jedlnia-Letnisko, Kowala, Pionki, Przytyk, Wierzbica, Wolanów, Zakrzew; • miasta: Pionki, Ił ża, Skaryszew.

2. Zagro żenia. a. Powodziowe Dopływy Wisły Radomka i Ił żanki Na terenie powiatu wyst ępuj ą cieki oraz zbiorniki wodne o niewielkich zasobach wodnych. Do głównych rzek powiatu nale żą : rzeka Radomka, Ił żanka, Zago żdżonka, Mleczna oraz Pacynka. Zagro żenie powodziowe sprowadza si ę do mog ących wyst ąpi ć lokalnie obszarów zalewowych lub miejscowych podtopie ń na skutek intensywnych opadów deszczu.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwającymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi.

96 Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne; Na terenie powiatu radomskiego zlokalizowane s ą dwa zakładów du żego i jeden zwi ększonego ryzyka. Do nich nale żą 31 : • SOUDAL MANUFACTURING ul. Wspólna 21, 26-670 Pionki; • MESKO S.A. W Skar żysku Kamiennej oddz. w Pionkach ul. Zakładowa 7, 26-670 Pionki. • Baza Przeładunkowa Gazu Płynnego "MAR-ROM" Marian Janiszek i wspólnicy Spółka Jawna ul. Tokarska 3, 26-600 Radom.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych 32 Drogowe /toksyczne i wybuchowe/; Tarnów – Kielce - Radom - Piaseczno - /chlor/; Krupski Młyn – Cz ęstochowa – Radom – Bogdanka - /Materiały wybuchowe/; Stawy – Piotrków Tryb. – Ko żuchów – Żago ń - / Materiały wybuchowe/ Pobudzacze Trotylowe – Trotyl/;

31 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

32 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

97 Chełm – Radom – Wrocław – J ędrychowie - / Proch bezdymny/ Pionki – Stawy - / Proch/; Tarnów - Radom – Grodzisk Mazowiecki - / Akrylonitryl/; Stawy – D ęblin - Pionki – Radom – Kraków – Tenczynek - / Proch Nitrocelulozowy - Bydgoszcz – Płock – Grójec – Radom – Stalowa Wola - /Trotyl, Heksogen/ Zamo ść – Lublin – Radom – Wrocław – J ędrychowie - / Kwas Octowy/; Chełm – Radom – Kraków – Chy żne - / Kwas Octowy/; Kędzierzyn Koźle – Radom – Sokołów Podlaski - /Amoniak/; Lublin – Radom – Piotrków Tryb. – Kalisz - / Amoniak/; Lublin – Radom – Siedlce – Siemiatycze - / Amoniak/; Biała Podlaska – Warszawa – Garbatka Letnisko - /Terpentyna/; Grodzisk Mazowiecki. – Radom – Cz ęstochowa – Imelin - /Octan Etylu/; Chełm – Lublin – Radom - Świecko - /Hexamethyld (2924)/; Chełm – Radom – Sochaczew – Konin – Świecko - / Hethyltriethexsisilone (1993) Viniltrichlorosilane (1305)/.

Kolejowe Warszawa – Radom - Skar żysko Kamienne Tomaszów Mazowiecki – Radom – D ęblin Na obu liniach kolejowych mo że wyst ąpi ć zagro żenie dla osób korzystaj ących z transportu kolejowego poci ągów pasa żerskich jak i przewo żonych poci ągami towarowymi ładunków, materiałów w tym niebezpiecznych ( chemicznych, wybuchowych i promieniotwórczych).

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat radomski jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych

98 konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miasta powiatu. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie radomskim wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 98; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 13; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 2; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 2.

99 21. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Sokołowskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu sokołowskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu sokołowskiego.

1. Poło żenie. Powiat sokołowski poło żony jest w wsch. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 56 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 131,42 km kw. W skład powiatu wchodz ą gminy:

• gminy miejskie: Sokołów Podlaski; • gminy miejsko-wiejskie: Kosów Lacki; • gminy wiejskie: Sokołów Podlaski, Sterdy ń, Repki, Bielany, Jabłonna Lacka, Sabnie, Ceranów; • miasta: Sokołów Podlaski, Kosów Lacki.

2. Zagro żenia a. Powodziowe Zagro żenie powodziowe stwarza przede wszystkim rzeka Bug (odcinek od 100 do 148 km), która przepływa na odcinku 65 km na skraju gmin; Repki, Jabłonna Lacka, Sterdy ń, Ceranów i Kosów Lacki oraz lokalnie mniejsze rzeki: Kosówka w miejscowo ści Kosów Lacki.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat sokołowski zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury;

100 • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne; Na terenie powiatu sokołowskiego nie ma zlokalizowanych zakładów du żego i zwi ększonego ryzyka. Jednak s ą cztery zakłady przemysłowe posiadaj ące substancje niebezpieczne. Do nich nale żą :

• Real S.A. Zamra żalnia Morszków 08-304 Jabłonna Lacka Okr ęgowa ; • Spółdzielnia Mleczarska 08-330 Kosów Lacki ul. Parkowa; • Zakład Produkcyjny "OSTEL" Zbigniew Małyszka 08-300 Grochów ul. Sokołowska 26Sokołów S.A. Oddział w Sokołowskie Podlaskim 08-300 Sokołów Podlaski al.550-lecia 1; • Przedsi ębiorstwo Eksploatacji Ruroci ągów Naftowych “Przyja źń ”.

W ww. wymienionych zakładach u żywane s ą nast ępuj ące substancje niebezpieczne: amoniak, kwas siarkowy, kwas azotowy, soda kaustyczna, kwas siarkowy kwas solny kwas azotowy, soda kaustyczna środki nabłyszczaj ące środki koloryzuj ące kwas octowy kwas borowy chlorek cynku chlorek potasu w ęglan sodu fosforan trójsodowy amoniak, ropa naftowa.

d. Zagro żenia radiacyjne Wynikaj ą jak dla całego województwa mazowieckiego przede wszystkim w przypadku wyst ąpienia du żej katastrofy technicznej w elektrowniach jądrowych zlokalizowanych w pa ństwach o ściennych. Ponad to zagro żenie mo że wynikn ąć w przypadku katastrof drogowych podczas transportu substancji promieniotwórczych.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych 33 Drogowe DK 62 W ęgrów – Sokołów Podlaski – Drohiczyn – /materiały ropopochodne/; DK 63 Siedlce – Sokołów Podl. – Ceranów – Nur - /materiały ropopochodne/;

33 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

101 DW 627 Sokołów Podl. – Kosów Lacki - /materiały ropopochodne/.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat sokołowski jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miasta powiatu. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie sokołowskim wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 51. b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 9. c) Urz ądzenia do monitorowania:

102 • stacja pogody – 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1.

103 22. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Szydłowieckiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu szydłowieckiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu szydłowieckiego.

1. Poło żenie. Powiat szydłowiecki poło żony jest w płd. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 40 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 452,22 km kw. W skład powiatu wchodz ą gminy:

• gmina miejsko-wiejska: Szydłowiec; • gminy wiejskie: Chlewiska, Jastrz ąb, Mirów, Oro ńsko.

2. Zagro żenia 34 a. Powodziowe Wi ększo ść obszaru Powiatu Szydłowieckiego znajduje si ę w dorzeczu rzeki Radomki. Główną o ś hydrograficzn ą powiatu stanowi rzeka Szabasówka z dopływami: Korzeniówk ą, Jabłonic ą i Oronk ą. Na terenie powiatu swoje źródła maj ą rzeki Ole śnica, Ił żanka i Kamienna. Najwi ększe zbiorniki wodne to zalewy w: Koszorowie, Szydłowcu, Chlewiskach, Jastrz ębiu i Aleksandrowie. Powodzie opadowe Na skutek intensywnych opadów atmosferycznych deszczu poł ączonych z gwałtownymi burzami i wichurami istnieje zagro żenie lokalnych podtopie ń. W razie wyst ąpienia intensywnych i długotrwałych opadów deszczu, najbardziej zagro żone na terenie Powiatu s ą nast ępuj ące gminy: • Chlewiska, • Szydłowiec , • Oro ńsko. Powodzie roztopowe Zagro żenie powodziowe wyst ępuje głównie w miesi ącach wiosennych i zwi ązane jest z szybkim topieniem śniegu. Masy wody powstałe w wyniku szybkiego topnienia śniegu spływaj ą do zlewni głównych rzek przepływaj ących przez teren powiatu tj. Korzeniówki,

34 Plan zarz ądzania kryzysowego powiatu szydłowieckiego.

104 Ił żanki, Szabasówki i Oronki. Terenem zagro żonym powodzi ą jest obszar bezpo średnio w s ąsiedztwie koryt rzek oraz tereny stanowi ące cz ęść zlewni w/w rzek. Tereny zalewowe to głównie nieu żytki, ł ąki i tereny rolnicze. Zagro żenie dla ludno ści jest znikome i ograniczone ilo ściowo dla pojedynczych posesji.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne; Powiat szydłowiecki zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne; Na terenie powiatu szydłowieckiego nie ma zlokalizowanych zakładów du żego i zwi ększonego ryzyka. Nie mniej jednak znajduje si ę sze ść zakładów przemysłowych składuj ących lub wykorzystuj ących substancje niebezpieczne w procesie technologicznym. Do nich nale żą : • Zakład Elektroniki Przemysłowej ,,PROFEL” Szydłowiec; • Spółdzielnia Inwalidów ,, ELEKTRON” Szydłowiec; • Zakład Wózków Widłowych, TOOLMEX TRUCK” Szydłowiec; • Zakład Przemysłowy BIELLA POLSKA S.A. Szydłowiec; • Zakłady Przetwórstwa Skórzanego (Garbarnie) w Szydłowcu, Chlewiskach, Budkach, Dotrucie; • Stacja redukcyjna gazu w miejscowo ści: Szydłowiec.

105

Na terenie powiatu, najbardziej nara żone s ą rejony poło żone wzdłu ż dróg: Nr 7 (S 7): - Warszawa - Radom - Szydłowiec – Kraków, na odcinku Krogulcza - Barak długo ść 30 km, Nr 727 - Szydłowiec - Wierzbica - na odcinku 15 km, Nr 727 - Szydłowiec - Przysucha - na odcinku 15 km.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych Kolejowe Kraków - Skar żysko Kamienna - Radom - Warszawa na odcinku: Lipowe Pole – Szydłowiec - Ruda Wielka -Ro żki o długo ści 15 km; Łód ź - Radom - Lublin na odcinku: 6 km w rejonie miejscowo ści Chronów – Chronówek. Przewozy substancji chemicznych transportem kolejowym zawsze stwarzaj ą zagro żenia ska żeniami. Wynika to z du żych ilo ści przewo żonych jednorazowo zwi ązków oraz niejednokrotnie powa żnych niedoci ągni ęć w transporcie. Wpływ na to ma równie ż zły stan techniczny cystern oraz fakt, że transport realizowany

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat szydłowiecki jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

106 g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miasta powiatu. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie szydłowieckim wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 26; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 5. c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1.

107 23. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Wołomi ńskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu wołomi ńskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu wołomi ńskiego. 1. Poło żenie. Powiat wołomi ński poło żony jest w środkowej cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 222 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 955,37 km kw. W skład powiatu wchodz ą gminy:

• gminy miejskie: Kobyłka, Marki, Ząbki, Zielonka; • gminy miejsko-wiejskie: Radzymin, Tłuszcz, Wołomin; • gminy wiejskie: Dąbrówka, Jadów, Klembów, Po świ ętne, Strachówka; • miasta: Kobyłka, Marki, Ząbki, Zielonka, Radzymin, Tłuszcz, Wołomin.

2. Zagro żenia. a. Powodziowe – Na terenie powiatu mog ą wyst ąpi ć 2 typy powodzi:

• powód ź rzeczna (opadowa, roztopowa, zatorowa) - powód ź zwi ązana z wezbraniem powodziowym wód rzecznych, strumieni, kanałów; • powód ź opadowa - powód ź zwi ązana z zalaniem terenu wodami pochodz ącymi bezpo średnio z opadów deszczu lub z topnienia śniegu.

Od południowej strony powiatu przez dwie gminy: Zielonka i Marki przepływa rzeka Długa. Rzeka ta w zurbanizowanej cz ęś ci miast Zielonki i Marek jest obwałowana i na obecn ą chwil ę nie stwarza zagro żenia, lecz w przypadku wyst ąpienia długotrwałych opadów deszczu lub gwałtownych roztopów śniegu mo że spowodowa ć podtopienia budynków. Przez cztery gminy: Po świ ętne, Wołomin, Radzymin i Marki przepływa rzeka Czarna, regulowana w latach 60-tych, zabudowana małymi stopniami (progami) wodnymi i stwarzaj ąca zagro żenie lokalnych podtopie ń budynków i dróg na terenie miejscowości Marki oraz Nadma. Przez trzy gminy: Po świ ętne, Klembów i Radzymin przepływa rzeka Rz ądza, po cz ęś ci regulowana w latach 60-tych, zabudowana małymi budowlami wodnymi jak progi i jazy. Rzeka bezpieczna na terytorium gminy Po świ ętne i Klembów, ale zagra żaj ąca powodzi ą

108 w dolnym odcinku na terenie gminy Radzymin, głównie dla miejscowo ści Załubice Stare i Załubice Nowe. W środkowej cz ęś ci powiatu przez teren trzech gmin: Strachówka, Tłuszcz i Klembów, przepływa rzeka Cienka regulowana w latach 70-tych wpływaj ąca do Rz ądzy w miejscowo ści Klembów, rzeka nie stanowi zagro żenia dla budynków gdy ż jej wody rozlewaj ą si ę po ł ąkach. Przez cz ęść gminy Strachówka i Jadów przepływa rzeka Osownica, ko ńcz ąca swój bieg w Liwcu i zasilaj ąca po drodze swoimi wodami stawy w Jadowie. Rzeka kontrolowana przez Wojewódzki Zarz ąd Melioracji i Urz ądze ń Wodnych (WZM i UW) z racji okre ślonej wysoko ści pi ętrzenia wody na jazie. Rzeka na obecn ą chwil ę nie stwarza zagro żenia. Rzek ą stanowi ącą potencjalne zagro żenie, jest rzeka Bug b ędąca po cz ęś ci (na długo ści 20,5 km) granic ą Powiatu Wołomi ńskiego z Powiatem Wyszkowskim.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat wołomi ński zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne; Na terenie powiatu zlokalizowane s ą dwa zakłady o zwi ększonym ryzyku: • DJ Chemicals Poland produkuj ący i magazynuj ący toksyczne środki przemysłowe. Zakład na chwil ę obecn ą jest prawidłowo zabezpieczony i monitorowany przez własn ą słu żbę ratownicz ą,

109 • Baza paliw płynnych w Emilianowie jest to zakład o zwi ększonym ryzyku, do którego transportowane jest za po średnictwem ruroci ągu paliwo i składowane w magazynach, nast ępnie dystrybuowane za po średnictwem cystern.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych Drogowe Przez teren powiatu przebiegaj ą dwie drogi krajowe: S 8 (gminy: Marki, Radzymin, Dąbrówka) i DK 50 (gminy: Strachówka, Jadów), ponadto jest 111 km dróg wojewódzkich i 472 km dróg powiatowych. Ka żdą z tych dróg codziennie przeje żdża kilkadziesi ąt tysi ęcy samochodów w tym pojazdy przewo żą ce środki chemiczne, materiały niebezpieczne, cysterny z paliwem. Kolejowe Przez gminy Z ąbki, Zielonka, Kobyłka, Wołomin, Klembów, Tłuszcz i Jadów przebiega linia kolejowa Warszawa – Białystok (fragment mi ędzynarodowej linii E75 łącz ącej Warszaw ę z Helsinkami), po której przeje żdżaj ą poci ągi towarowe przewo żą ce środki chemiczne, materiały niebezpieczne itp.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat wołomi ński nie jest ponad przeci ętnie zagro żony działalno ści ą terrorystyczn ą i ryzyko ataku jest porównywalne z innymi powiatami w kraju. Bior ąc jednak pod uwag ę blisko ść aglomeracji warszawskiej, to atak w stolicy miałby negatywne skutki równie ż na ludno ść naszego powiatu. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii

110 i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miasta powiatu. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie wołomi ńskim wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 60; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 12; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1 • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1 • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1

111 24. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Zwole ńskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu zwole ńskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu zwole ńskiego.

1. Poło żenie. Powiat zwole ński poło żony jest w płd. – wsch. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 37 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 571,24 km kw. W skład powiatu wchodz ą gminy:

• gminy miejsko-wiejskie: Zwole ń; • gminy wiejskie: Kazanów, Policzna, Przył ęk, Tczów; • miasta: Zwole ń.

2. Zagro żenia 35 a. Powodziowe Na terenie powiatu zwole ńskiego dominuj ącym jest zagro żenie powodziowe stwarzanym. przez przepływaj ącą przez powiat Wisł ę oraz dwie rzeki: Ił żanka i Zwolenka. Rejonem szczególnie zagro żonym jest teren Gminy Przył ęk, a w niej miejscowo ści Lucimia, Andrzejów i Borowiec. Wynika to z mo żliwo ści wylania rzeki Wisły oraz tzw. „cofki” Zwolenki. W obszarze zalewowym od miejscowo ści Lucimia do Gniazdkowa znajduje si ę 116 gospodarstw domowych z 330 mieszka ńcami. Powierzchnia terenu zalewanego kształtuje si ę w granicach 350 ha. Wody rzek powiatu na przełomie lutego i marca maj ą charakter wezbraniowy (typ roztopowy), na przełomie lipca i sierpnia s ą to wezbrania letnie. Okresy niskich stanów wód wyst ępuj ą w czerwcu i na pocz ątku lipca oraz jesieni ą. Podtopienia mog ą powstawa ć od Ił żanki, Plewki, Czerniawki, Tczówki, Pi ątkowego Stoku i Modrzejowicy. Gro źnymi zjawiskami dla całego obszaru powiatu mog ą by ć gwałtowne przybory wód wskutek ulewnych i długotrwałych opadów deszczu.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne;

35 Plan zarz ądzania kryzysowego dla powiatu zwole ńskiego.

112 Powiat zwole ński zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne; Stanowi ą dwa zakłady przemysłowe stosuj ące w swoim procesie technologicznym amoniak. Do nich nale żą : • Spółdzielnia Ogrodnicza „EKSPORT - IMPORT” - Zwole ń, ul. 11 Listopada, zlokalizowana w północno-zachodniej cz ęś ci miasta u zbiegu ulic 11 Listopada i Sienkiewicza na działce o powierzchni 43137 m 2. Zasi ęg strefy śmiertelnej 0,10 - 0,20 km 2 i 60 osób, które mog ą si ę potencjalnie w niej znale źć .

• Spółdzielnia Mleczarska w Grajewie Zakład Produkcyjny w Zwoleniu - Zwole ń, ul. Puławska 88, zlokalizowana około 2 km od centrum miasta, w kierunku zachodnim od centrum na trasie Zwole ń-Puławy. Zasi ęg strefy śmiertelnej 0,10 km 2 i 20 osób mog ących tu przebywa ć.

Potencjalne zagro żenie stwarza o środek przemysłu chemicznego w Puławach. W przypadku powa żnej awarii chmura amoniaku z Zakładów Azotowych w Puławach (województwo lubelskie) przy wschodnim kierunku wiatru mo że obj ąć swoim zasi ęgiem ponad połow ę obszaru powiatu zwole ńskiego. Ponadto w zbiornikach i instalacjach technologicznych „azotów” przechowuje si ę około 4000 ton amoniaku, dla którego stref ę

113 zagro żeń śmiertelnych si ęgaj ącą 10 kilometrów. W Zakładach składuje si ę ponadto 2000 ton kwasu siarkowego, w tym 840 ton dymi ącego kwasu siarkowego (oleum).

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat zwole ński jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

114 i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 19; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 5; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1; • poziomowskaz wody – 2; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1.

115 25. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Żyrardowskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu żyrardowskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu żyrardowskiego.

1. Poło żenie. Powiat żyrardowski poło żony jest w zach. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 76 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 532,63 km kw. W skład powiatu wchodz ą gminy:

• gminy miejskie: Żyrardów; • gminy miejsko-wiejskie: Mszczonów; • gminy wiejskie: Puszcza Maria ńska, Radziejowice, Wiskitki; • miasta: Żyrardów, Mszczonów.

2. Zagro żenia. a. Powodziowe – Nie wyst ępuj ą. b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat żyrardowski zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

116 c. Zagro żenia chemiczne 36 ; Na terenie powiatu żyrardowskiego zlokalizowany jest jeden zakład zwi ększonego ryzyka. • Rozlewnia gazu "GAZGROD" Sp. J. - /propan butan/.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych 37 Drogowe Warszawa – Wrocław; Sochaczew –Żyrardów-Mszczonów – Grójec; Mszczonów – Huta Zawadzka – Skierniewice; Autostrada A 2’ Transportowane s ą: produkty ropy naftowej, azot, amoniak, kwas solny, tlen. acetylen, argon, wodór, ftalan, naleinian. Kolejowe Warszawa- Sochaczew- Łowicz; CMK- Katowice –Warszawa; Skierniewice- Żyrardów- Warszawa; Tarczyn – Mszczonów – Puszcza Maria ńska – Skierniewice; Transportowane s ą: produkty ropy naftowej, azot, amoniak, kwas solny, tlen, acetylen, argon, wodór, chlor, czteroetylek ołowiu.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat żyrardowski jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami

36 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

37 Tam że

117 wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miasta powiatu. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie żyrardowskim wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 34; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 5; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1 • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1 • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1

118 26. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Makowskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu makowskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu makowskiego.

1. Poło żenie. Powiat makowski poło żony jest w płn. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 46 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 1 065 km kw. W skład powiatu wchodz ą gminy: • gminy miejskie: Maków Mazowiecki; • gminy miejsko-wiejskie: Ró żan; • gminy wiejskie: Czerwonka, Karniewo, Krasnosielc, Młynarze, Płoniawy- Bramura, Rzewnie, Sypniewo, Szelków; • miasta: Maków Mazowiecki, Ró żan.

2. Zagro żenia.

a. Powodziowe Obserwacje zjawisk powodziowych w zlewni rzeki Narew, do której nale żą wszystkie rzeki płyn ące przez teren powiatu/ wskazuj ą na to, że typowe dla tego obszaru wezbrania powodziowe maj ą charakter roztopowy i pojawiaj ą si ę zazwyczaj od marca do kwietnia. W mniejszym stopniu mog ą wyst ąpi ć wezbrania powodowane wyst ąpieniem zatorów. Zagro żenie powodziowe od rzeki Narew wyst ępuje praktycznie na całej długo ści jej przepływu przez obszar powiatu i obejmuje gminy: • Młynarze – powierzchnia zalewowa około 120 ha • Ró żan – powierzchnia zalewowa około 500 ha • Rzewnie – powierzchnia zalewowa około 650 ha • Szelków – powierzchnia zalewowa około 750 ha /razem Narew i Orzyc/. Natomiast zagro żenie powodziowe od rzeki Orzyc obejmuje: • wie ś Obiecanowo w gminie Karniewo – powierzchnia zalewowa ok. 35 ha • Maków Mazowiecki – ulica Spółdzielcza.

119 Szybkie topnienie śniegu, obfite opady deszczu oraz zaniedbania w infrastrukturze melioracyjnej mog ą spowodowa ć w okresie wiosennym podtopienia budynków mieszkalnych oraz gospodarskich. b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat makowski zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne Na terenie powiatu zlokalizowane s ą cztery zakłady wykorzystuj ące substancje niebezpieczne: • „NAREW-STYL”w Ró żanie ul. Polna 67; • Fabryka Elementów Zł ącznych „BOLT” Maków Maz. ul. Przasnyska 58; • Zakład Utylizacji „ELKUR” w Krasnosielcu; • PHU „POLINDUS” s.c. w G ąsewie ul. Mazowiecka.

Substancjami niebezpiecznymi s ą: amoniak, trójchloroetylen, nafta oczyszczona, soda kaustyczna.

120 w miejscowo ści Ró żan zlokalizowane jest Krajowe Składowisko Odpadów Promieniotwórczych. W miejscowo ści Ró żan, ul. Przemysłowa 10 zlokalizowana jest Centralna Składnica Odpadów Promieniotwórczych. Drog ą krajow ą Nr 61 przewo żone są na teren Składnicy odpady z terenu Instytutu Energii Atomowej w Świerku. Przewozy te są monitorowane. Średnia cz ęstotliwo ść przewozu – raz w miesi ącu.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych Drogowe Nr 60 Ciechanów – Ró żan – Białystok Nr 61 Ostroł ęka – Ró żan – Warszawa Nr 60 i 61 Ostroł ęka - Bydgoszcz

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat makowski jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Obiektem mog ącym sta ć si ę interesuj ącym dla ataku terrorystycznego jest Krajowe Składowisko Odpadów Promieniotwórczych w Ró żanie. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

121 zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 30; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 10. c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1; • poziomowskaz wody – 2; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 2;

122 27. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Otwockiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagrożeniach dla powiatu otwockiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu otwockiego. 1. Poło żenie. Powiat otwocki poło żony jest w środkowej cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 120 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 615 km kw. W skład powiatu wchodz ą gminy:

• Gminy miejskie: Otwock i Józefów; • Gminy wiejskie: Celestynów, Kołbiel, Osieck, Sobienie-Jeziory, Wi ązowna.

2. Zagro żenia. a. Powodziowe – Wisła od zachodu, Świder od wschodu, b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne. Powiat otwocki zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynikają z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

123 c. Zagro żenia chemiczne; Na terenie powiatu otwockiego nie ma zlokalizowanych zakładów du żego i zwi ększonego ryzyka. Zagro żenie wynika z transportu substancji niebezpiecznych przez miasto. d. Zagro żenia radiacyjne Wynikaj ą jak dla całego województwa mazowieckiego przede wszystkim w przypadku wyst ąpienia du żej katastrofy technicznej w elektrowniach j ądrowych zlokalizowanych w pa ństwach o ściennych. Dodatkowym zagro żeniem jest Instytut Energii Atomowej w Świerku. Ponad to zagro żenie mo że wynikn ąć w przypadku katastrof drogowych podczas transportu substancji promieniotwórczych.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych Drogowe Przewóz odpadów promieniotwórczych z Instytutu Energii Atomowej w Świerku / k. Otwocka do Ró żana (woj. ostroł ęckie) Świerk / k. Otwocka - Trakt Lubelski - ul. Marsa - Marki - Niepor ęt - Zegrze - Serock - Wierzbice i dalej w kierunku Pułtuska Płock – Sierpc - / benzyna rozpuszczalnikowa, gaz płynny, toluen, paliwa płynne, metanol/; Sierpc – Płock - / benzyna rozpuszczalnikowa, gaz płynny, toluen, paliwa płynne, metanol/. Warszawa-Lublin Warszawa – W ęgrów – Kołbiel - Mi ńsk Maz. Gda ńsk – Warszawa przez Wygoda Smoszewska Płock – Warszawa przez Zakroczym Toru ń – Konstancin Jeziorna Kolejowe Warszawa – Lublin na odcinku Falenica – Pilawa o dł. 30 km ; trasa towarowo – osobowa Trasa Tłuszcz – Pilawa gm. Kołbiel o dł. 11 km Trasa Pilawa – Góra Kalwaria gm. Karczew o dł. 18 km , trasa towarowa. Przewóz substancji niebezpiecznych: chlor, akrylonitryl, chlorek winylu, etylina i olej nap ędowy, czteroetylek ołowiu.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat otwocki jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie przede wszystkim mo że by ć Instytut Energii Atomowej w Świerku. Ponad to

124 mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miasta powiatu. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie otwockim wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: • Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 56; • Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 8; • Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1 • poziomowskaz wody – 2 • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1 • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1

125 28. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Ostrów Mazowiecka

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu ostrowskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu ostrowskiego.

1. Poło żenie. Powiat ostrowski poło żony jest w wsch. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 75 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 1218,06 km kw. W skład powiatu wchodz ą gminy: • gminy miejskie: Ostrów Mazowiecka • gminy miejsko-wiejskie: Brok • gminy wiejskie: Andrzejewo, Boguty-Pianki, Małkinia Górna, Nur, Ostrów Mazowiecka, Stary Luboty ń, Szulborze Wielkie, Wąsewo, Zar ęby Ko ścielne • miasta: Ostrów Mazowiecka, Brok

2. Zagro żenia. a. Powodziowe Gmina poło żona jest w krainie Mazowiecko-Podlaskiej, w dolinie dolnego Bugu. Wody powierzchniowe obejmuj ą trzy niewielkie rzeczki: Wymakracz, Tuchełka i Struga z licznymi dopływami bez nazwy, o wielko ści i przepływie jak w małych rowach melioracyjnych. Na odcinku kilku kilometrów wzdłu ż Gminy płynie rzeka Brok. Na terenie powiatu ostrowskiego wyst ępuje zagro żenie powodziowe w okresach wiosennych w czasie gwałtownych roztopów śniegu i lodu. Mog ą one tak że wyst ąpi ć podczas silnych i długotrwałych opadów deszczu w innych porach roku zalewaj ąc ni żej poło żone cz ęś ci budynków oraz powierzchnie upraw rolnych. Najbardziej zagro żonymi gminami powiatu s ą gminy Małkinia Górna, Brok oraz Nur. Powstawaniu zatorów lokalnych na rzece sprzyja jej naturalny bieg – nieuregulowane kr ęte koryto rzeki, wyst ępowanie naturalnych przeszkód w postaci wysp, mielizn, zakoli – s ą to predysponowane miejsca do tworzenia si ę zatorów lodowych. Gwałtowny przybór wód poł ączony z powstawaniem zatorów lodowych, stwarza zagro żenie dla mostów znajduj ących si ę na rzece.

126 b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat ostrowski zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne; Na terenie powiatu ostrowskiego zlokalizowany jest jeden zakład du żego ryzyka. • AmeriGas Polska Sp. z o.o. ul. Modli ńska 344, Rozlewnia Gazu Płynnego w Małkini, ul. Jana III Sobieskiego 8, Małkinia – /propan – butan/.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych Drogowe Nr.677, Warszawa- Ostrów Maz.- Łom ża; Nr. 8, Warszawa-Ostrów Maz. – Białystok; Nr.627, Ostroł ęka-Ostrów Maz. – Siedlce;

127 Nr.627,694, Ostroł ęka-Ostrów Maz.- Małkinia –Sokołów Podlaski; Nr.50,Ostrów-Brok – Mi ńsk; Nr.627,Ostroł ęka- Ostrów Maz.- Jasienica - Wysokie Maz. Transportowane s ą nast ępuj ące materiały niebezpieczne Kwas siarkowy, Kwas solny, Kwas azotowy, Chlor, Olej opałowy, amoniak, soda kaustyczna, etylina, propan-butan.

Kolejowe Warszawa - Białystok - /etylina, Olej nap ędowy, propan-butan, amoniak, soda kaustyczna, kwas siarkowy, kwas solny, kwas azotowy, chlor, olej opałowy/.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat ostrowski jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, w śród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

128 Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 41; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 11; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1 • poziomowskaz wody – 3 • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1 • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1

129 29. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Sierpeckiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu sierpeckiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu sierpeckiego.

1. Poło żenie. Powiat sierpecki poło żony jest w płn. - zach. cz ęś ci województwa mazowieckiego. Liczy ponad 53 tys. mieszka ńców i ma powierzchni ę 852,89 km kw. W skład powiatu wchodz ą gminy:

• Gminy miejskie: Sierpc; • Gminy wiejskie: Gozdowo, Mochowo, Ro ściszewo, Sierpc, Szczutowo, Zawidz.

2. Zagro żenia. a. Powodziowe – rzeka Sierpienica – uj ście do rz. Skrwy, b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne. Powiat sierpecki zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

130 c. Zagro żenia chemiczne; Na terenie powiatu sierpeckiego nie ma zlokalizowanych zakładów du żego i zwi ększonego ryzyka. Zagro żenie wynika z transportu substancji niebezpiecznych przez miasto.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych Drogowe Włocławek -Sierpc – Ciechanów /amoniak/; Włocławek -Sierpc – Warszawa / amoniak/; Włocławek –Sierpc - /amoniak/; Włocławek -Sierpc – Żuromin - /amoniak/; Włocławek -Sierpc – Ostroł ęka - /chlor/ Płock - Sierpc - Starogard Gda ński - /tlenek etylenu/. Kolejowe Płock – Sierpc - / benzyna rozpuszczalnikowa, gaz płynny, toluen, paliwa płynne, metanol/; Sierpc – Płock - / benzyna rozpuszczalnikowa, gaz płynny, toluen, paliwa płynne, metanol/.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat sierpecki jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

131

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miasta powiatu. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie sierpeckim wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 21; b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit steruj ący – 7; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1. • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1.

132 30. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu W ęgrowskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu W ęgrowskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu.

1. Poło żenie Powiat w ęgrowski znajduje si ę w środkowo - wschodniej cz ęś ci województwa mazowieckiego. Poło żone jest w obr ębie tzw. niecki mazowieckiej, w otulinie rzeki Liwiec, lewego dopływu Bugu. Miasto le ży w odległo ści ok. 80 km na wschód od Warszawy, przy wa żnym szlaku komunikacyjnym ł ącz ącym stolic ę Polski z Drohiczynem, przy trasie na Siedlce oraz do Wyszkowa nad Bugiem.

2. Zagro żenia a. Powodziowe Szczególnym zagro żeniem powodziowym na terenie powiatu w ęgrowskiego jest rzeka Bug, która przepływa na odcinku 36,32 km przez tereny gm. Sadowne i Łochów oraz wyst ępuj ąca lokalnie rzeka Liwiec. Dodatkowe niebezpiecze ństwo stwarza pogł ębiaj ąca si ę erozja wałów przeciwpowodziowych oraz linii brzegowej rzeki Bug, która w sytuacji wyst ąpienia wysokiej wody mo że grozi ć podmywaniem wałów oraz w efekcie ich przerwaniem. Ponadto, zagro żenia powodziowe mog ą wyst ąpi ć lokalnie w obr ębie rzeki Liwiec, w szczególno ści na obszarze miejscowo ści Jarnice oraz Liw. b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat w ęgrowski i miasto W ęgrów w równym stopniu nara żone s ą na wyst ępowanie niekorzystnych zjawisk atmosferycznych. Post ępuj ące globalnie zmiany klimatyczne, w tym ocieplenie klimatu powoduj ą wzrost siły oraz zwi ększenie cz ęstotliwo ści wyst ępowania ró żnego rodzaju zjawisk atmosferycznych wpływaj ących w sposób szczególny na bezpiecze ństwo ludzi oraz środowisko. Ich nieprzewidywalno ść utrudnia budowanie mechanizmów przeciwdziałania im oraz skutecznej ochrony dla ludzi, mienia i środowiska. W powiecie w ęgrowskim do najcz ęś ciej wyst ępuj ących negatywnych zjawisk atmosferycznych nale żą : • silne (huraganowe) wiatry, • nadmierne opady deszczu,

133 • nadmierne opady śniegu, • silne mrozy i oblodzenia, • wysokie temperatury – susze,

c. Zagro żenia chemiczne Na terenie miasta W ęgrów znajduje si ę jeden zakład szczególnego ryzyka: Zakład Mleczarski HOCHLAND POLSKA, na którego terenie znajduj ą si ę zbiorniki oraz instalacje zawieraj ące toksyczne środki przemysłowe - głównie amoniak, którego przedostanie si ę do atmosfery mo że stwarza ć zagro żenie dla zdrowia i życia pracowników zakładu oraz okolicznej ludno ści. Według prognozy uwolnienie si ę całej zawarto ści substancji toksycznej do atmosfery - strefa ska żenia obejmie obszar o wielko ści 1200 m.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych Przez teren powiatu w ęgrowskiego odbywa si ę drogowy i kolejowy transport towarów niebezpiecznych, tudzie ż toksycznych środków przemysłowych. Z uwagi na liczn ą sie ć dróg krajowych (13), wojewódzkich (12) i powiatowych (35) zagro żenie w tym obszarze i na tym terenie nale ży szacowa ć jako du że. Wykaz tras kolejowych szczególnego ryzyka: • Warszawa – Białystok ( przez gminy Łochów i Sadowne) - /chlor/ amoniak/ materiały wybuchowe/

f. Zagro żenia terrorystyczne Miasto W ęgrów jest nara żone na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku mog ą by ć: uj ęcia wody pitnej, du że skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, obiekty użyteczno ści publicznej oraz szkoły, obiekty sakralne, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe, jak równie ż substancje

134 chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie atakiem terrorystycznym mo że wzrosn ąć wraz z przyj ęciem uchod źców muzułma ńskich z Syrii oraz innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których przebywa ć mog ą terrory ści mi ędzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe: Katastrofy komunikacyjne mogą wyst ąpi ć w ka żdym rejonie. Najwi ększe zagro żenia w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym w przewozie towarów niebezpiecznych mog ą wyst ąpi ć na głównych arteriach komunikacyjnych, na drogach przelotowych przebiegaj ących przez teren powiatu w ęgrowskiego oraz mostach znajduj ących si ę na jego obszarze. Katastrofy budowlane: Szczególnie istotne w tym obszarze s ą katastrofy budowlane, powodowane głównie awariami w sieci gazowniczej oraz rozległych sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Szczególnie wra żliwe w tym aspekcie jest istnienie w obiektach licznych instalacji i urz ądze ń zawieraj ących czynniki wybuchowe. Ponadto, du że niebezpiecze ństwo stanowi ą obsuni ęcia stropów lub nadwyr ęż enia wa żnych elementów konstrukcyjnych budynków. Zagro żenia w tym obszarze wynika ć mog ą równie ż ze złego stanu technicznego budynków oraz du żej ilo ści zalegaj ącego na dachach śniegu w sezonie zimowym. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe syreny elektronicznymi –29 b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 9. c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody - 1; • poziomowskaz wody – 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych –1.

135

31. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Wyszkowskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu Wyszkowskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu Wyszków.

1. Poło żenie. Powiat poło żony jest w północno – wschodniej cz ęś ci Polski, na Nizinie Mazowieckiej. Powierzchnia miasta wynosi 87649 ha. Liczb ę mieszka ńców szacuje si ę na ok. 73.636 2. Zagro żenia. a. Powodziowe Powiat wyszkowski nale ży do powiatów o du żym stopniu zagro żenia powodziowego, powodowanego obfitymi opadami deszczu, intensywnym topnieniem śniegu oraz zatorami na rzekach podczas spływania kry lodowej – śry żu. Gminy powiatu wyszkowskiego: Wyszków, Bra ńszczyk, Somianka oraz Zabrodzie w sposób szczególny zagro żone s ą powodzi ą od poło żonych w ich rejonie rzek Bug i Liwiec (na odcinku 75 km), a gminy Rz ąś nik i Długosiodło od rzeki Narew (na długo ści 15 km).

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Miasto Wyszków, jak równie ż cały powiat wyszkowski zagro żone jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych. Obserwowane w ostatnich latach zmiany klimatyczne, w tym globalne ocieplenie klimatu powoduje wzrost cz ęstotliwo ści wyst ępowania negatywnych zdarze ń oraz ich siły. Z uwagi na losowe wyst ępowanie i nieprzewidywalno ść niekorzystne zjawiska atmosferyczne s ą zagro żeniem szczególnie niebezpiecznym dla mienia oraz zdrowia i życia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących w powiecie wyszkowskim zagro żeń b ędących pochodnymi niekorzystnych zjawisk atmosferycznych nale żą : • silne (huraganowe) wiatry, • nadmierne opady deszczu, • nadmierne opady śniegu, • oblodzenia, • silne mrozy, • susza.

136 c. Zagro żenia chemiczne. Na terenie powiatu wyszkowskiego funkcjonuj ą cztery zakłady wykorzystuj ące w procesie technologicznym TSP (Toksyczne Środki Przemysłowe), których przedostanie si ę do atmosfery mo że powodowa ć zagro żenie dla zdrowia i życia mieszka ńców powiatu. Szczegółowe zestawienie zakładów o podwy ższonym ryzyku przedstawione zostało w poni ższej tabeli.

Ilo ść Lp. Nazwa i adres zakładu Rodzaj środka Sposób przechowywania (w tonach)

Huta Szkła „Ardah Glass” 1. Soda kalcynowana 235 w zbiorniku ul. Zakolejowa 23 Wyszków

PPU „Pomel” propan-butan 14,6 w instalacji technologicznej 2. ul. Serocka 11 polipropylen 300 w zbiornikach Wyszków

„Cynkomet” w instalacji technologicznej 3. ul. Le śna 38 Kwas solny 30 w zbiornikach w Wyszkowie

Centrum Dystryb.-Logist. w amoniak 6 w instalacji chłodniczej 4. Turzynie propan-butan 30 m³ w zbiornikach

d. Zagro żenia radiacyjne. Ryzyko wyst ąpienia ska żeń promieniotwórczych na terenie powiatu wyszkowskiego szacuje si ę jako małe. Zagro żenie stanowi znajduj ący si ę w Instytucie Energii Atomowej w Świerku czynny obiekt j ądrowy – reaktor badawczy „Maria” o mocy 30 MW (obecnie eksploatowany na mocy nominalnej 21 MW). Dodatkowym źródłem zagro żenia radiacyjnego na terenie powiatu wyszkowskiego mog ą by ć materiały promieniotwórcze przewo żone transportem drogowym, w szczególno ści na trasie przewozu do Centralnej Składnicy Odpadów Promieniotwórczych w miejscowo ści Ró żan (powiat makowski). Ponadto, zagro żenie radiacyjne istniej ące dla całego obszaru Polski, w tym powiatu wyszkowskiego stanowi 12 elektrowni j ądrowych znajduj ących si ę w pa ństwach s ąsiednich, w odległo ści 350 km od granic RP. Najbli żej powiatu wyszkowskiego znajduje si ę elektrownia w Równe (Ukraina). Powiat wyszkowski znajduje si ę w strefie zagro żenia ska żeniami promieniotwórczymi powy ższej elektrowni.

137

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych Przez teren powiatu wyszkowskiego przebiega szereg dróg krajowych i wojewódzkich, którymi ka żdego dnia transportowane s ą du że ilo ści substancji chemicznych. Szczególne niebezpiecze ństwo stanowi mo żliwo ść wyst ąpienia ska żenia ludzi, zwierz ąt i środowiska w przypadku awarii i rozszczelnienia cystern z TSP, przewo żonych drogowo i/lub kolejowo. Wykaz tras szczególnego ryzyka: Drogowe: • Warszawa – Wyszków – Białystok - /nadtlenek wodoru 11 t na rok/ kwas fluorowodorowy 3 t na rok/ chlorek cynku 9 t na rok/ argon ciekły 2 t na rok/ kwas mrówkowy 3 t na rok/ kwas solny 6 t na rok/ kwas siarkowy 10 t na rok/ kwas azotowy 5 t na rok/ gazy techniczne 300 t na rok/ propan butan 500 t na rok/ • Ostroł ęka – Wyszków – Łochów – Siedlce - /amoniak 6 t na rok/ kwas fluorowodorowy 2 t na rok/propan – butan 200 t na rok/ • Ostrów mazowiecka – Wyszków – Warszawa - / hydroksyloamina 20 t na rok/ • Serock – Wyszków – Ostrów Mazowiecka - /amoniak 9 t na rok/ materiały wybuchowe 10 t na rok/ propan – butan 100 t na rok/ • Wyszków – Porz ądzie – Obryte – Pułtusk - /propan – butan 150 t na rok/ • Wyszków – Długosiodło – Ostroł ęka - /propan – butan 150 t na rok/ • Wyszków – Pułtusk – Łochów - /amoniak 20 t na rok/ Kolejowe: • Warszawa – Wyszków – Ostroł ęka - /propan – butan 29000 t na rok/ chlor 1300 t na rok/ kwas siarkowy 2500 t na rok/

f. Zagro żenia terrorystyczne Miasto Wyszków jest nara żone na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku mog ą by ć: uj ęcia wody pitnej, du że skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, obiekty użyteczno ści publicznej i szkoły, obiekty sakralne, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe, jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby)

138 oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem uchod źców muzułma ńskich z Syrii oraz innych pa ństw obj ętych konfliktami, w śród których mog ą przebywa ć terrory ści mi ędzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Katastrofy komunikacyjne mog ą wyst ąpi ć w ka żdym rejonie. Najwi ększe zagro żenia w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym w przewozie towarów niebezpiecznych mog ą wyst ąpi ć na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych przebiegaj ących przez teren powiatu. W powiecie wyszkowskim szczególnie nara żone na katastrofy komunikacyjne s ą rejony o zwi ększonym nat ęż eniu ruchu tj. droga krajowa K – 62 oraz S – 8. Prawdopodobie ństwo wyst ąpienia katastrofy komunikacyjnej na tym terenie szacuje si ę jako du że. Katastrofy budowlane Szczególnie istotne w tym obszarze s ą katastrofy budowlane, powodowane głównie awariami w sieci gazowniczej oraz rozległych sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Szczególnie wra żliwe w tym aspekcie jest istnienie w obiektach licznych instalacji i urz ądze ń zawieraj ących czynniki wybuchowe. Ponadto, du że niebezpiecze ństwo stanowi ą obsuni ęcia stropów lub nadwyr ęż enia wa żnych elementów konstrukcyjnych budynków. Zagro żenia w tym obszarze wynika ć mog ą równie ż ze złego stanu technicznego budynków oraz du żej ilo ści zalegaj ącego na dachach śniegu w sezonie zimowym. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 40. b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 6. c) Urz ądzenia do monitorowania • stacja pogody -1; • poziomowskaz wody – 2; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych –1 ; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1.

139 32. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Żuromi ńskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu żuromi ńskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu żuromi ńskiego.

1. Poło żenie Powiat żuromi ński jest poło żony w północno-zachodniej cz ęś ci województwa mazowieckiego. Powiat zajmuje obszar 805 km 2 i zamieszkiwany jest przez ok. 40 ty ś osób. W skład powiatu wchodzi 6 gmin: Siemi ątkowo, Lutocin, Bie żuń, Kluczbork-Osada, Lubowidz, Żuromin.

2. Zagro żenia. a. Powodziowe Według oceny zagro żenie powodziowe na terenie powiatu żuromi ńskiego jest minimalne. Lokalne podtopienia mog ą stwarza ć dopływy rzeki Wkry, ale tylko przy bardzo niekorzystnych warunkach atmosferycznych /długotrwałe opady deszczu i topnienie du żych ilo ści śniegu/.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat żuromi ński zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych. Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

140 c. Zagro żenia chemiczne 38 ; Na terenie powiatu żuromi ńskiego wyst ępuj ą dwa obiekty, w których wykorzystuje si ę materiały niebezpieczne w ilo ściach przekraczaj ących dopuszczalne warto ści substancji chemicznych, które powoduj ą zaliczenie zakładu produkcyjnego do zakładu o zwi ększonym ryzyku: - Ferma drobiu w Kozielsku (gaz propan butan) - Ferma drobiu w Chodubce gm. Kuczbork-Osada (gaz propan-butan)

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych 39 Drogowe Najwa żniejsze szlaki komunikacyjne, to: • Nr 541 Lubawa – Lidzbark – Żuromin – Sierpc – Dobrzy ń n. Wisł ą • Nr 563 Mława – Żuromin – Rypin • Nr 561 Bie żuń – Zawidz – Szumanie (do drogi krajowej Nr 10) Ponadto przez teren powiatu przebiega kilka wa żnych dróg powiatowych, tj.: • Nr 07158 Poniatowo – Lutocin • Nr 07160 Lutocin – Bie żuń • Nr 07165 Żuromin – Olszewo – Kuczbork-Osada • Nr 07153 Lubowidz – Sinogóra Kolejowe Na terenie powiatu żuromi ńskiego nie ma żadnej linii kolejowej przechodz ącej przez powiat.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat żuromi ński jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe, szkoły, zakłady przemysłowe

38 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

39 Tam że

141 wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, w śród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miejscowo ści powiatu. Przez teren powiatu nie przebiega żadna linia kolejowa. Katastrofy budowlane Katastrofa budowlana mo że wyst ąpi ć w dowolnym miejscu na terenie powiatu żuromi ńskiego. Wzrost zagro żenia powodowany jest przez trwaj ący w ostatnim okresie gwałtowny rozwój budownictwa oraz powstawanie zaawansowanych konstrukcyjnie obiektów budowlanych. W budynkach, gdzie wyst ępuj ą instalacje gazowe w momencie zaistnienia katastrofy budowlanej nale ży liczy ć si ę z mo żliwo ści ą wybuchu spowodowanego rozszczelnieniem instalacji. Podczas katastrofy budowlanej mog ą wyst ępowa ć wtórne zagro żenia (wybuchy, pora żenia pr ądem, mo żliwo ść powstawania dalszych zawałów i t ąpni ęć , zalewanie gruzowisk), które przyczyni ą si ę do wzrostu ilo ści osób poszkodowanych oraz wzrostu rozmiarów strat i zniszcze ń. Najbardziej prawdopodobn ą przyczyn ą katastrofy budowlanej mo że by ć stan techniczny budynków, cz ęste samowolne przebudowy i remonty budowlane wykonywane bez stosownych pozwole ń, niezgodno ść z dokumentacj ą projektow ą oraz nieprzestrzeganie prawa budowlanego. Prawdopodobie ństwo wyst ąpienia na terenie powiatu małe.

142 • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 6; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1.

143 33. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Siedleckiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu siedleckiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu siedleckiego.

1. Poło żenie. Powiat Siedlecki poło żony jest we wschodniej cz ęś ci województwa mazowieckiego obejmuj ąc tereny wokół Siedlec – miasta na prawach powiatu. Powiat zamieszkuje ok. 82 ty ś. Mieszka ńców i obejmuj ę powierzchni ę ok. 160 ha. W skład Powiatu wchodzi trzyna ście gmin: Domanice, Korczew, Kotu ń, Mokobody, Mordy, Paprotnia, Przesmyki, Siedlce, Skórzec, Sucho żebry, Wi śniew, Wodynie i Zbuczyn.

2. Zagro żenia 40 a. Powodziowe Zagro żenie powodziowe Powiatu Siedleckiego dotyczy głównie terenów wzdłu ż rzeki Bug w Gminie Korczew na odcinku ok. 15 km (wzdłu ż linii brzegowej). Strefa zalewowa mo że wyst ąpi ć na obszarze ok. 1200 ha i obj ąć nast ępuj ące miejscowo ści: Mogielnica, Starczewice, Bu żyska, Ruska Strona, Góry i K ępa Dra żniewska. Cz ęste jest wyst ępowanie lokalnych zagro żeń zwi ązanych z gwałtownymi opadami (tzw. „oberwanie chmury”) mog ących by ć przyczyn ą zala ń domostw, budynków gospodarczych, itp.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Na podstawie obserwowanych przez klimatologów zmian zachodz ących w klimacie Polski, nale ży stwierdzi ć, że istnieje du że prawdopodobie ństwo coraz cz ęstszego wyst ępowania zjawiska porywistych wiatrów na terenie Powiatu Siedleckiego. Ze wzgl ędu na charakter zabudowy wyst ępuj ącej na terenie Powiatu nale ży liczy ć si ę ze zniszczeniami domów mieszkalnych i zabudowa ń gospodarczych w gminach, gdzie powy ższe zjawisko wyst ąp. Mog ą zosta ć zniszczone zbiory płodów rolnych i wyst ąpi ć straty w śród zwierz ąt gospodarskich. Istnieje du że prawdopodobie ństwo wyst ąpienia dłu ższych przerw w dostawach energii elektrycznej oraz zerwania przewodów linii telefonicznych, a co za tym idzie, zakłóce ń w funkcjonowaniu gospodarki Powiatu. Mog ą zosta ć zablokowane drogi i szlaki kolejowe – wyst ąpi ą trudno ści w dotarciu słu żb ratowniczych do osób

40 Plan zarz ądzania kryzysowego dla powiatu siedleckiego.

144 poszkodowanych i potrzebuj ących pomocy. Zjawisko jest trudne do przewidzenia, co do czasu i miejsca wyst ąpienia z odpowiednim wyprzedzeniem. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne; Na terenie powiatu zlokalizowane s ą dwa zakłady posiadaj ące T ŚP: - chłodnia „ZENTIS” w Żelkowie (gm. Siedlce) – ok. 5 t amoniaku; - „SOLBET” Podnie śno (gm. Sucho żebry) – ok. 10 t sproszkowanego aluminium. W strefie zagro żenia, w przypadku uwolnienia si ę całej ilo ści amoniaku zmagazynowanej w chłodni w Żelkowie, mo że si ę znale źć ok. 450 osób. Sproszkowane aluminium stanowi zagro żenie dla załogi zakładu pracy i ekip ratowniczych bior ących udział w akcji gaszenia po żaru. Zagro żenia te s ą zwi ązane z wykorzystywaniem toksycznych substancji chemicznych w zakładach pracy zlokalizowanych na terenie Powiatu Siedleckiego oraz ich transportem po drogach i szlakach kolejowych Powiatu. Po drogach kołowych Powiatu przewo żone są znaczne ilo ści nw. niebezpiecznych środków chemicznych (truj ących), przeznaczonych dla zakładów pracy zlokalizowanych na terenie Powiatu Siedleckiego oraz powiatów sąsiednich: amoniak; acetylen; chlor; benzyna; fenol; olej nap ędowy; ró żne gazy techniczne. Przewozy kolejowe dotycz ą głównie takich materiałów jak: anilina; aceton; butadien; butylen; chlorek winylu; fenol; fosfor; olej nap ędowy; sadza; propan – butan; tlenek propylenu. Znaczne zagro żenie wyst ępuje podczas przewozu substancji niebezpiecznych, szczególnie transportem kołowym. Jest to spowodowane brakiem monitoringu je śli chodzi o materiały truj ące (niebezpieczne) przewo żone przez przewo źników zagranicznych, zwłaszcza zza wschodniej granicy. Szczególn ą uwag ę nale ży zwraca ć na transport kolejowy takich niebezpiecznych materiałów jak: akrylonitryl; tlenek etylenu; S ą to materiały zakwalifikowane do I klasy zagro żenia i jako takie winny podlega ć obowi ązkowemu monitoringowi na całej trasie przewozu.

145

e. Transport materiałów niebezpiecznych Kolejowe Za strefy zagro żone nale ży uzna ć tereny wzdłu ż linii kolejowych: - Warszawa – Terespol;

- Siedlce – Mordy – Czeremcha;

- Siedlce – Sokołów Podlaski. Przewozy kolejowe dotycz ą głównie takich materiałów jak: anilina; aceton; butadien; butylen; chlorek winylu; fenol; fosfor; olej nap ędowy; sadza; propan – butan; tlenek propylenu. Drogowe - Warszawa – Terespol;

- Siedlce – Łuków;

- Siedlce – Sokołów Podlaski;

- Siedlce – W ęgrów;

- Siedlce – Garwolin. Po trasach kołowych głównie przewo żone s ą substancje niebezpieczne takie jak: amoniak; acetylen; chlor; benzyna; fenol; olej nap ędowy; ró żne gazy techniczne, materiały promieniotwórcze.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat Siedlecki jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki

146 promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, w śród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

- awaryjnymi zrzutami paliwa lotniczego;

- upadkami amunicji i uzbrojenia lotniczego;

- katastrof ą statku powietrznego.

Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie siedleckim wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 48. b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 13. c) Urz ądzenia do monitorowania:

147 • stacja pogody – 1; • poziomowskaz wody – 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1.

148 34. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Mławskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu mławskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu mławskiego.

1. Poło żenie Powiat mławski poło żony jest w północno-zachodniej cz ęś ci województwa mazowieckiego i zajmuje powierzchni ę 1182.15 km2. Administracyjnie powiat mławski podzielony jest na 10 jednostek administracyjnych. W śród nich znajduje si ę miasto Mława, oraz nast ępuj ące miejscowo ści gminne: Dzierzgowo, Lipowiec Ko ścielny, Radzanów, Strzegowo, Stupsk, Szre ńsk, Szydłowo, Wieczfnia Ko ścielna, Wi śniewo.

2. Zagro żenia. a. Powodziowe

Zagro żenie powodziowe na terenie powiatu mławskiego sprowadza si ę wył ącznie do podstopie ń łąk, pojedynczych zabudowa ń i dróg na terenach gmin wiejskich, natomiast na terenach miejskich podtapiane s ą piwnice, gara że, inne obiekty gospodarcze oraz ulice znajduj ące si ę w obni żeniach terenu.

Nale ży nadmieni ć, i ż je śli chodzi o zagro żenie życia i zdrowia mieszka ńców powiatu mławskiego w zwi ązku z powstałymi lokalnymi podtopieniami zagro żenie takie nie wyst ępuje.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat mławski zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych. Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi de szczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą :

149 • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne 41 ; Na terenie powiatu mławskiego wyst ępuje jeden zakład zwi ększonego ryzyka , który stwarza zagro żenie powstania powa żnej awarii przemysłowej (ZZR). Jest to Ferma Drobiu w miejscowo ści Mdzewo gm. Strzegowo na terenie, której znajduj ą si ę 24 zbiorniki magazynowe gazu o pojemno ści 6400 l ka żdy.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych Drogowe Przez teren powiatu przebiega droga krajowa • nr 7 Gda ńsk – Warszawa, stanowi ąca podstawowe powi ązanie komunikacyjne, zewn ętrzne z s ąsiednimi obszarami. W powiecie droga nr 7 stanowi odcinek o długo ści 45,533 km.

Ponadto na obszarze powiatu znajduj ą si ę 4 drogi wojewódzkie o ł ącznej długo ści 58,447 km, w tym: • nr 544 Brodnica – Działdowo – Mława – Przasnysz – o długo ści 19,320 km, • nr 563 Rypin – Żuromin – Mława – o długo ści 16,891 km, • nr 615 Mława – Ciechanów - o długo ści 17,064 km, • nr 616 Ciechanów – Grudusk – Chorzele - o długo ści 5,172 km

41 Wyci ąg z krajowego zestawienia Zakładów Du żego Ryzyka, Zakładów Zwi ększonego Ryzyka oraz tras przewozu substancji niebezpiecznych transportem drogowym i kolejowym dla województwa mazowieckiego

150 f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat mławski jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, w śród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Najwi ększe zagro żenia komunikacyjne w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym przy przewozie substancji i materiałów niebezpiecznych wyst ępuje na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych prowadz ących przez miejscowo ści powiatu. Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie mławskim wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 48. b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 10. c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1;

151 • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1.

152 35. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Kozienickiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla powiatu kozienickiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla powiatu kozienickiego.

1. Poło żenie Powiat kozienicki poło żony jest w południowo – wschodniej cz ęś ci województwa mazowieckiego i przylega bezpo średnio do rzeki Wisły. W skład powiatu wchodz ą gminy: Garbatka-Letnisko, Głowaczów, Gniewoszów, Grabów n/Pilic ą, Kozienice, Magnuszew oraz Sieciechów. Powierzchnia powiatu wynosi 917 km2, liczba mieszka ńców ok. 64 ty ś.

2. Zagro żenia. a. Powodziowe Zagro żenie powodziowe na terenie powiatu kozienickiego wyst ępuje okresowo głównie w dolinach rzeki Wisły i uj ścia rzeki Pilicy i Radomki. Jest ono powodowane przez wysoki poziom wody w rzece Wi śle podczas spływu „wysokiej fali” powstałej na skutek gwałtownych roztopów po bardzo śnie żnej zimie b ądź po długotrwałych ulewnych deszczach w południowo-wschodniej cz ęś ci kraju. Na mniejsz ą skal ę wyst ępuje ono tak że na najni żej poło żonych terenach przylegaj ących do rzeki Pilicy, Radomki i Zago żdżonki. Do świadczenia ostatnich 30 lat pozwalaj ą na stwierdzenie, że wysoko ść wałów nadwi śla ńskich na przewa żaj ącej długo ści jest odpowiednia. Wyst ępuj ą krótkie odcinki zani żeń rz ędnej ich korony. Nie notowano jednak przypadków przelania si ę wody przez wały. Korzystn ą okoliczno ści ą dla naszego powiatu jest stopniowe narastanie zagro żenia powodziowego. Od pojawienia si ę jego przesłanek do osi ągni ęcia poziomu alarmowego na Wi śle upływa kilka dni. W przypadku rzeki Radomki i Zago żdżonki czas ten jest znacznie krótszy, ale te ż umo żliwia zmobilizowanie sił i środków zaplanowanych do działa ń interwencyjnych .

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Powiat kozienicki zagro żony jest wyst ępowaniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych . Zwi ększenie ilo ści ich wyst ępowania oraz siły w ostatnich latach wynika z globalnych zmian klimatycznych /ocieplaniem klimatu/. Coraz cz ęś ciej mamy do czynienia

153 z orkanami i lokalnie wyst ępuj ącymi tr ąbami powietrznymi, długo trwałymi suszami lub ulewnymi deszczami trwaj ącymi kilka dni. Zagro żenia te s ą zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem i trudno jest si ę przed nimi uchroni ć. Powoduj ą zniszczenia materialne jak równie ż s ą bardzo niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym nale żą : • Susze – wysokie temperatury; • Silne huraganowe wiatry; • Nadmierne opady deszczu oraz szybkie topnienie śniegu; • Nadmierne opady śniegu; • Oblodzenia zalodzenia i zeszronienia.

c. Zagro żenia chemiczne; Zagro żenia wynikaj ące ze stosowania w zakładach pracy materiałów niebezpiecznych mog ą by ć pot ęgowane awariami i katastrofami środków transportu kolejowego i drogowego, przewo żą cych substancje toksyczne, palne i inne w tym zagrażaj ące środowisku wodnemu. Najbardziej newralgicznymi miejscami w transporcie samochodowym materiałów niebezpiecznych s ą skrzy żowania głównych tras przelotowych, mosty i wiadukty. Brak obwodnic sprawia, że transporty substancji niebezpiecznych odbywaj ą si ę przez miasta. Decyduj ącym dla skali zagro żeń miejscowych, mog ącym powodowa ć równie ż zagro żenia powszechne dla ludno ści zamieszkałej w pasie 5 km od tras przewozu, jest przewóz materiałów toksycznych – przede wszystkim chloru i amoniaku – do zakładów pracy w du żych o środkach miejskich, głównie Warszawy. Własne zagro żenia chemiczne terenów powiatu kozienickiego pochodz ą od obiektów stacjonarnych, a tak że od środków transportu dostarczaj ących materiały niebezpieczne. Działanie toksycznych środków przemysłowych uwolnionych w czasie awarii z urz ądze ń i instalacji stacjonarnych b ędzie wpływa ć ujemnie na ludzi i środowisko naturalne. Mo że stanowi ć nawet zagro żenie dla życia ludzi. Zale żnie od rodzaju substancji, wielko ści źródła emisji oraz warunków atmosferycznych, ska żeniem mog ą by ć obj ęte ró żnej wielko ści obszary terenu. Cech ą charakterystyczn ą tej sytuacji kryzysowej jest wiadoma lokalizacja obiektu niebezpiecznego oraz stała lokalizacja obiektów zagro żonych. Urz ądzenia i instalacje stacjonarne zawieraj ące toksyczne substancje przemysłowe są przedmiotem ci ągłej działalno ści kontrolno-rozpoznawczej Pa ństwowej Stra ży Po żarnej

154 i pozostałych słu żb działaj ących w interesie bezpiecze ństwa ludzi i środowiska. Egzekwuj ą one od wła ścicieli niebezpiecznych obiektów stosowanie wszelkich przedsi ęwzi ęć wynikaj ących z przepisów prawa zmierzaj ących do zapobiegania awariom, a na wypadek ich zaistnienia – do działa ń ratowniczych przy u życiu własnych sił. Powa żnym źródłem zagro żeń powiatu kozienickiego s ą przewozy toksycznych środków przemysłowych transportem kolejowym. Wynika to z du żych ilo ści przewo żonych jednorazowo zwi ązków chemicznych oraz niejednokrotnie z powa żnych niedoci ągni ęć w warunkach realizacji transportu. Wpływa na to równie ż zły stan cystern i torowisk, mała świadomo ść pracowników kolei, którzy z reguły nie s ą zorientowani co transportuj ą oraz jak nale ży post ępowa ć w razie zaistnienia awarii lub katastrofy. Najwi ększe zagro żenie mieszka ńcom i środowisku naturalnemu powiatu kozienickiego stwarza transport drogowy toksycznych środków przemysłowych. Wynika to głównie z: • Dużej ilo ści przewo żonych substancji, • Dużej ró żnorodno ści przewo żonych substancji. Substancje, których nie podejmuje si ę przewozi ć kolej, przewo żone s ą transportem drogowym, • Braku oznakowania wyznaczonych tras przewozu oraz skutecznej ich kontroli, • Niedostatecznego stanu technicznego środków transportu drogowego, • Nieprzestrzegania przepisów ADR o przewozie materiałów niebezpiecznych, • Dużego zagro żenia kolizjami na drogach, • Braku świadomo ści spedytorów i przewo źników o skutkach wyst ępuj ących zagro żeń, • Bardzo du żej szarej strefy przewozów – świadomy transport z zatajeniem przez przewo źnika zagro żenia wynikaj ącego z wła ściwo ści przewo żonego materiału, • Braku monitoringu transportu.

Najgro źniejszymi w skutkach mog ą okaza ć si ę wypadki z gazowymi toksycznymi środkami przemysłowymi w obszarach zurbanizowanych oraz wypadki gdy medium dostaje si ę do rzek stanowi ących uj ęcie wody pitnej. Środki transportu drogowego słu żą ce do przewozu toksycznych środków przemysłowych są przedmiotem dora źnych kontroli prowadzonych wspólnie przez Komend ę Powiatow ą Pa ństwowej Stra ży Po żarnej i Komend ę Powiatow ą Policji oraz Inspekcj ę Transportu Drogowego.

155 d. Zagro żenia radiacyjne Potencjalne zagro żenie radiacyjne dla terenu powiatu kozienickiego stanowi tranzyt materiałów niebezpiecznych oraz transport aparatury zawieraj ącej materiały promieniotwórcze. Szczególne środki ostro żno ści nierozerwalnie zwi ązane z ich zastosowaniem wydaj ą si ę by ć wystarczaj ącym zabezpieczeniem dla ludzi i środowiska naturalnego. Trudne do wykluczenia sytuacje awaryjne mog ą jednak zaistnie ć w czasie ci ągłego monitorowania sytuacji i w pełnej gotowo ści do działania specjalistycznych słu żb ratowniczych. Statystyki pierwszych lat transformacji ustrojowej zawierały przypadki nielegalnego przemieszczania, przez terytorium Polski, materiałów promieniotwórczych, pochodz ących prawdopodobnie z pa ństw byłego ZSRR. Bezpo średnie zagro żenie środowiska tymi spot ęgowane jest mo żliwo ści ą porzucenia ich b ądź wykorzystania ich do celów terrorystycznych. Reaktor „MARIA” eksploatowany w Instytucie Energii Atomowej w Świerku, utrwalony w świadomo ści mieszka ńców naszego powiatu jako źródło potencjalnego zagro żenia radiologicznego, nie zagra ża terenowi naszego powiatu. W przypadku jego awarii, oddziaływanie zagro żenia radiologicznego b ędzie zamyka ć si ę w strefie zakre ślonej promieniem 6 km.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych Drogowe • Drogi krajowe: - 79 – Mniszew – Kozienice _Garbatka –Letnisko – 54 km, - 48 – Miejska D ąbrowa – Głowaczów –Kozienice – Słowiki – D ęblin – 49 km; • Drogi wojewódzkie: - 691 – Pionki – Laski – Garbatka-Letnisko – 4,20 km, - 737 – Kozienice – Radom – 6,77 km, - 782 – ST. Kolejowa B ąkowiec – B ąkowiec – Garbatka-Letnisko – 20,30 km, - 788 – ST. Kolejowa Sarnów – droga nr 738 – 5,00 km, - 730 – Warka – Głowaczów – 19,20 km, - 736 – Warka – Magnuszew – rz. Wisła – 18,03 km, - 738 – Słowiki – Góra Puławska – 17,87 km, - 822 – B ąkowiec – Opactwo – 4,34 km, - 823 – Zajezierze – Borek – rz. Wisła – 4 km.

156 f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat kozienicki jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku w powiecie mog ą by ć: skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, szkoły, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem ok. 5000 uchod źców muzułma ńskich z Syrii i innych pa ństw obj ętych konfliktami, w śród których mog ą by ć terrory ści miedzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

Katastrofy budowlane Jednym z najwi ększych zagro żeń w tej dziedzinie s ą katastrofy budowlane spowodowane awari ą w elektrociepłowni Kozienice oraz sieci gazowniczej oraz rozległych awarii sieci wodoci ągowych. Zagro żenia katastrofami budowlanymi w powiecie kozienickim wynikaj ą zarówno ze zró żnicowanego charakteru istniej ącej zabudowy, istnienia w obiektach instalacji i urz ądze ń z czynnikami wybuchowymi, jak i procesu budowy nowych obiektów w miastach powiatu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 44. b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 7. c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1;

157 • poziomowskaz wody 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1.

158 36. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Garwoli ńskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla Powiatu Garwoli ńskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla Powiatu Garwoli ńskiego.

1. Poło żenie. Powiat garwoli ński poło żony jest we wschodniej cz ęś ci Niziny Południowo- Mazowieckiej na granicy Kotliny Warszawskiej i Wysoczyzny Siedleckiej. Jego obszar znajduje si ę w prawym dorzeczu środkowego biegu Wisły oraz jej niewielkich dopływów: Wilgi, Okrzejki i Promnika. Obecnie Powiat Garwoli ński zajmuje powierzchni ę 1 284km2, a mieszka w nim około 109 tys. osób. Administracyjnie w skład Powiatu Garwoli ńskiego wchodz ą 2 miasta: Garwolin, Łaskarzew, 2 miasta - gminy Pilawa i Żelechów oraz 10 gmin: Garwolin, Pilawa, Żelechów, Górzno, Miastków Ko ścielny, Wilga, Borowie, Maciejowice, Trojanów, Sobolew, Parysów i Łaskarzew.

2. Zagro żenia. a. Powodziowe Zagro żenie powodziowe na terenie Powiatu Garwoli ńskiego wyst ępuje okresowo głównie w dolinach rzeki Wisły i uj ścia Wilgi. Jest ono powodowane przez wysoki poziom wody w rzece Wi śle podczas spływu „wysokiej fali” powstałej na skutek gwałtownych roztopów po bardzo śnie żnej zimie b ądź po długotrwałych ulewnych deszczach w południowo-wschodniej cz ęś ci kraju. Na mniejsz ą skal ę wyst ępuje ono tak że na najni żej poło żonych terenach przylegaj ących do rzeki Wilgi, Promnika i Okrzejki. Do świadczenia ostatnich 30 lat pozwalaj ą na stwierdzenie, że wysoko ść wałów nadwi śla ńskich na przewa żaj ącej długo ści jest odpowiednia. Wyst ępuj ą krótkie odcinki zani żeń rz ędnej ich korony. b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne Anomalie pogodowe w szeroko ści geograficznej Polski przejawiaj ą si ę w sposób uci ąż liwy dla infrastruktury Powiatu Garwoli ńskiego. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zagro żeń atmosferycznych w rejonie Powiatu Garwoli ńskiego zaliczy ć nale ży: • huraganowe wiatry zrywaj ące dachy zabudowa ń, powalaj ące drzewa, słupy energetyczne i telegraficzne, • ulewne deszcze poł ączone z gradobiciem i wyładowaniami atmosferycznymi.

159 c. Zagro żenia chemiczne. Decyduj ącym dla skali zagro żeń miejscowych na terenie województwa jest lokalizacja 45 zakładów o du żym lub zwi ększonym ryzyku wyst ąpienia powa żnej awarii przemysłowej, w tym: 14 zakładów o du żym ryzyku (ZDR), 31 zakładów o zwi ększonym ryzyku (ZZR). Ponadto na terenie województwa zlokalizowane jest 97 zakładów stwarzaj ących potencjalne zagro żenie awariami przemysłowymi.

d. Zagro żenia radiacyjne. Potencjalne zagro żenie radiacyjne dla terenu Powiatu Garwoli ńskiego stanowi tranzyt materiałów niebezpiecznych oraz transport aparatury zawieraj ącej materiały promieniotwórcze. Szczególne środki ostro żno ści nierozerwalnie zwi ązane z ich zastosowaniem wydaj ą si ę by ć wystarczaj ącym zabezpieczeniem dla ludzi i środowiska naturalnego.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych Główn ą tras ą komunikacji samochodowej jest droga krajowa nr S17 ł ącz ąca Warszaw ę z przej ściem granicznym w Hrebennem. Du ża intensywno ść ruchu tranzytowego jest przyczyn ą wielu gro źnych w skutkach kolizji samochodowych. Jest ona jedn ą z dwóch podstawowych tras przewozu materiałów niebezpiecznych. Drug ą drog ą krajow ą jest trasa nr 76 Wilga – Garwolin – Stoczek Łukowski - Łuków. Kolejnymi, co do wa żno ści, s ą drogi wojewódzkie: • 801 – Warszawa – Puławy, • 805 – Osieck – Pilawa – Parysów – Wilchta, • 807 – Maciejowice – Sobolew – Żelechów. Pozostałe drogi (powiatowe i gminne) zapewniaj ą dojazd do wszystkich miejscowo ści powiatu. Przez teren powiatu przebiegaj ą dwie trasy kolejowe: • Warszawa – Pilawa – D ęblin, • Skierniewice – Pilawa – Łuków. Nat ęż enie ruchu na szlakach kolejowych oraz w jedynym w ęź le kolejowym z roku na rok malało. Ci ęż ar przewozów osobowych i towarowych przeniósł si ę na środki transportu drogowego.

160 f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat Garwoli ński jest nara żony na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku mog ą by ć: uj ęcia wody pitnej, du że skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, obiekty użyteczno ści publicznej i szkoły, obiekty sakralne, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe, jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie to zwi ększy si ę wraz z przyj ęciem uchod źców muzułma ńskich z Syrii oraz innych pa ństw obj ętych konfliktami, w śród których mog ą przebywa ć terrory ści mi ędzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe Katastrofy komunikacyjne mog ą wyst ąpi ć w ka żdym rejonie. Największe zagro żenia w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym w przewozie towarów niebezpiecznych mog ą wyst ąpi ć na głównych arteriach komunikacyjnych oraz na drogach przelotowych przebiegaj ących przez teren powiatu. W powiecie garwoli ńskim szczególnie nara żone na katastrofy komunikacyjne s ą rejony o zwi ększonym nat ęż eniu ruchu tj. • droga ekspresowa S17 Warszawa – Lublin – Hrebenne, • droga wojewódzka DW801 Warszawa – D ęblin – Puławy. Prawdopodobie ństwo wyst ąpienia katastrofy komunikacyjnej na tym terenie szacuje si ę jako du że. Katastrofy budowlane Szczególnie istotne w tym obszarze s ą katastrofy budowlane, powodowane głównie awariami w sieci gazowniczej oraz rozległych sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Szczególnie wra żliwe w tym aspekcie jest istnienie w obiektach licznych instalacji i urz ądze ń zawieraj ących czynniki wybuchowe. Ponadto, du że niebezpiecze ństwo stanowi ą obsuni ęcia stropów lub nadwyr ęż enia wa żnych elementów konstrukcyjnych budynków. Zagro żenia w tym obszarze wynika ć mog ą równie ż ze złego stanu technicznego budynków oraz du żej ilo ści zalegaj ącego na dachach śniegu w sezonie zimowym. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie:

161 a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi - 54, b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa –1; • pulpit sterowania – 14. c) Urz ądzenia do monitorowania • stacja pogody – 1 • poziomowskaz wody – 2 • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1.

162 37. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Gostyni ńskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla Powiatu Gostyni ńskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla Powiatu Gostyni ńskiego.

1. Poło żenie Powiat Gostyni ński poło żony jest w zachodniej cz ęś ci województwa mazowieckiego. Swoim zasi ęgiem obejmuje powierzchni ę 615,5 km². W jego skład wchodz ą miasto Gostynin i cztery gminy : Gostynin, Szczawin Ko ścielny, Pacyna i Sanniki. Powiat Gostyni ński graniczy z nast ępuj ącymi powiatami: płockim, włocławskim, kutnowskim, łowickim i sochaczewskim. Powiat Gostyni ński zamieszkuje 46.362 osoby.

2. Zagro żenia a. Powodziowe Zagro żenia powodziowe w powiecie wyst ępuj ą w bardzo niewielkim stopniu oraz przy bardzo niekorzystnych warunkach pogodowych. Przez teren powiatu przepływa kilka niewielkich rzek powierzchniowych. Do najdłu ższych z nich nale ży : - Skrwa na odcinku ok. 25 km, - Osetnica na odcinku 20 km, - Przysowa na odcinku 15 km, - Nida na odcinku 27km. W granicach powiatu znajduj ą si ę 22 jeziora o powierzchni ponad 1 ha. Około 70 % stanowi ą zbiorniki małe o powierzchni do 10 ha. Do najwi ększych jezior nale ży zaliczy ć : - Jezioro Lucie ńskie o powierzchni 203,3 ha - Jezioro Białe o powierzchni 150,2 ha - Jezioro Szczawi ńskie o powierzchni 48,4 ha - Jezioro Przytomne o powierzchni 38,5 ha - Jezioro Sumino o powierzchni 35,6 ha - Jezioro Drzewno o powierzchni 13,8 ha Rzeczki, jeziora i zbiorniki wodne nie stanowi ą typowych zagro żeń powodziowych, jednak że w przypadku intensywnych długotrwałych opadów atmosferycznych mo że doj ść do podtopienia ł ąk, pól i pojedynczych zabudowa ń. Podtapianiu mog ą ulec równie ż gara że, piwnice, budynki gospodarcze oraz budynki mieszkalne.

163 b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne W powiecie gostyni ńskim do najcz ęś ciej wyst ępuj ących negatywnych zjawisk atmosferycznych nale żą : • silne (huraganowe) wiatry: mog ą zaistnie ć w okresie od wiosny do pó źnej jesieni z najwi ększym nasileniem w okresie letnich burz i szkwałów. Zagro żenie silnym wiatrem mo że wyst ąpi ć na obszarze całego Powiatu Gostyni ńskiego, • intensywne opady śniegu: mo że wyst ąpi ć na terenie całego Powiatu Gostyni ńskiego i mo że powodowa ć utrudnienia w ruchu drogowym oraz kolejowym, • oblodzenia i silny mróz: mo że wyst ąpi ć na terenie całego Powiatu Gostyni ńskiego, • intensywne opady deszczu i gradobicia: mog ą wyst ąpi ć na terenie całego Powiatu Gostyni ńskiego, szczególnie w okresie letnim, • wysokie temperatury – susze, • wyładowania atmosferyczne (burze o ró żnym nat ęż eniu): w tym intensywne opady deszczu. Mog ą wyst ąpi ć na terenie całego powiatu w okresie letnich upałów. Tego typu zagro żenia stanowi ą szczególne niebezpiecze ństwo dla ludzi oraz mienia (uderzenie pioruna) oraz znaczne zniszczenia w infrastrukturze energetycznej. • mgła intensywnie osadzaj ąca szad ź: mo że wyst ąpi ć na obszarze całego powiatu, powoduj ąc du że straty w infrastrukturze energetycznej i telekomunikacyjnej.

c. Zagro żenia chemiczne Źródłem zagro żeń chemicznych w powiecie gostyni ńskim mog ą by ć zakłady składuj ące lub wykorzystuj ące w procesie technologicznym ró żnego rodzaju substancje chemiczne i ich mieszaniny. Na terenie Powiatu Gostyni ńskiego obecnie znajduj ą si ę trzy zakłady produkcyjne mog ące stwarza ć zagro żenia dla bezpiecze ństwa chemicznego. Nale żą do nich: • Okr ęgowa Spółdzielnia Mleczarska w Sannikach • Zakłady Sprz ętu O świetleniowego w Gostyninie • Zakłady Elektro – Techniczne ”Era” w Gostyninie Prawdopodobie ństwo wyst ąpienia zagro żeń chemicznych w Powiecie Gostyni ńskim szacuje si ę jako du że.

164 d. Zagro żenia radiacyjne Wynikaj ą jak dla całego województwa mazowieckiego, przede wszystkim w przypadku wyst ąpienia du żej katastrofy technicznej w elektrowniach j ądrowych zlokalizowanych w pa ństwach o ściennych oraz w razie wyst ąpienia katastrofy drogowej podczas transportu substancji promieniotwórczych. Zagro żenia radiacyjne mog ą wyst ąpi ć na obszarze całego Powiatu Gostyni ńskiego.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych Z uwagi na rozbudowan ą sie ć poł ącze ń drogowych oraz kolejowych przebiegaj ących przez obszar Powiatu Gostyni ńskiego prawdopodobie ństwo wyst ąpienia zagro żeń pochodz ących z transportu towarów niebezpiecznych – szacuje si ę jako du że. Najwi ększe zagro żenie w tym zakresie odnotowywane jest w miejscowo ściach Gostynin i Sanniki, na trasie kolejowej Płock – Kutno oraz drodze krajowej nr 60 na odcinku Płock – Kutno.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat Gostyni ński nara żony jest na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku mog ą by ć: uj ęcia wody pitnej, du że skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, obiekty użyteczno ści publicznej oraz szkoły, obiekty sakralne, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe, jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie atakiem terrorystycznym mo że wzrosn ąć wraz z przyj ęciem uchod źców muzułma ńskich z Syrii oraz innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których przebywa ć mog ą terrory ści mi ędzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego. Zagro żenia terrorystyczne Powiatu Gostyni ńskiego mog ą by ć skierowane na: - ruroci ąg naftowy „ PERN”, - stacja Kolejowa w Gostyninie, - obiekty administracji samorz ądowej, instytucji pa ństwowych, obiekty religijne, - banki w miestach: Gostynin, Szczawin Ko ścielny, Pacyna i Sanniki, - stacj ę energetyczna w Gostyninie.

165 g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe: Katastrofy komunikacyjne mog ą wyst ąpi ć w ka żdym rejonie. Najwi ększe zagro żenia w ruchu pasa żerskim i towarowym, w tym w przewozie towarów niebezpiecznych mog ą wyst ąpi ć na głównych arteriach komunikacyjnych, na drogach przelotowych przebiegaj ących przez teren Powiatu Gostyni ńskiego. Szczególnie nara żone na zagro żenia trasy komunikacyjne o charakterze tranzytowym, a w szczególno ści: • Droga Krajowa Nr 60 relacji Kutno- Gostynin- Płock- Ciechanów,

• Drogi Wojewódzkie na odcinkach : /Brze ść Kujawski - Kowal - Gostynin/ Duninów Nowy – Gostynin - Żychlin/Dobrzyków – G ąbin - Szczawin Borowy- Żychlin/ Ł ąck - Gąbin - Sanniki/ Gostynin – Łani ęta - Kro śniewice/ Bedlno – Żychlin - Sanniki/ Sanniki - Kiernozia – Łowicz/ Przez terytorium Powiatu Gostyni ńskiego przebiega jedna główna linia kolejowa PKP Płock - Kutno, obsługuje transport pasa żerski, towarowy – dalekobie żny.

Katastrofy budowlane: Katastrofa budowlane mog ą wyst ąpi ć na dowolnym terenie Powiatu Gostyni ńskiego. Z punktu widzenia bezpiecze ństwa ludno ści szczególnie istotne w tym aspekcie s ą katastrofy budowlane, powodowane w głównej mierze awariami w sieci gazowniczej oraz rozległych sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Szczególnie wra żliwe w tym aspekcie jest istnienie w obiektach licznych instalacji i urz ądze ń zawieraj ących czynniki wybuchowe. Du że niebezpiecze ństwo stanowi ą obsuni ęcia stropów lub nadwyr ęż enia wa żnych elementów konstrukcyjnych budynków. Zagro żenia w tym obszarze wynika ć mog ą przede wszystkim ze złego stanu technicznego budynków oraz du żej ilo ści zalegaj ącego na dachach śniegu w sezonie zimowym. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 19. b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa –1 ; • pulpit sterowania – 5. c) Urz ądzenia do monitorowania:

166 • stacja pogody - 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1

167 38. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Sochaczewskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla Powiatu Sochaczewskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla Powiatu Sochaczewskiego.

1. Poło żenie Powiat sochaczewski jest poło żony w zachodniej cz ęś ci Mazowsza na Równinie Łowicko – Bło ńskiej nad dolnym odcinkiem rzeki Bzury, zajmuje powierzchni ę 731 km 2. Sochaczew znajduje si ę 55 kilometrów od Warszawy, 60 kilometrów od Płocka i 80 kilometrów od Łodzi. Od północy powiat sochaczewski graniczy z powiatami: Płock i Pło ńsk, gdzie naturaln ą granic ę stanowi rzeka Wisła; od wschodu graniczy z powiatami: nowodworskim, warszawskim zachodnim i grodziskim; od południa z powiatem żyrardowskim; natomiast od zachodu z powiatem gostyni ńskim oraz powiatami skierniewickim i łowickim. W skład powiatu wchodz ą: miasto Sochaczew, gminy: Sochaczew, Brochów, Iłów, Młodzieszyn, Nowa Sucha, Rybno Teresin . Według stanu na dzie ń 31.12.2010 r. liczba ludno ści powiatu sochaczewskiego wynosi 84 919 osób. Gęsto ść zaludnienia powiatu sochaczewskiego wynosi 116,2 mieszka ńców na km 2.

2. Zagro żenia a. Powodziowe Wyst ępuj ą lokalne podtopienia

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne W powiecie sochaczewskim do najcz ęś ciej wyst ępuj ących negatywnych zjawisk atmosferycznych nale żą : • silne (huraganowe) wiatry: mog ą zaistnie ć w okresie od wiosny do pó źnej jesieni z najwi ększym nasileniem w okresie letnich burz i szkwałów. Zagro żenie silnym wiatrem mo że wyst ąpi ć na obszarze całego powiatu sochaczewskiego, • intensywne opady śniegu: mo że wyst ąpi ć na terenie całego powiatu sochaczewskiego i mo że powodowa ć utrudnienia w ruchu drogowym oraz kolejowym, • oblodzenia i silny mróz: mo że wyst ąpi ć na terenie całego powiatu sochaczewskiego,

168 • intensywne opady deszczu i gradobicia: mog ą wyst ąpi ć na terenie całego powiatu sochaczewskiego, szczególnie w okresie letnim, • wysokie temperatury – susze, • wyładowania atmosferyczne (burze o ró żnym nat ęż eniu): w tym intensywne opady deszczu. Mog ą wyst ąpi ć na terenie całego powiatu w okresie letnich upałów. Tego typu zagro żenia stanowi ą szczególne niebezpiecze ństwo dla ludzi oraz mienia (uderzenie pioruna) oraz znaczne zniszczenia w infrastrukturze energetycznej. • Mgła intensywnie osadzaj ąca szad ź: mo że wyst ąpi ć na obszarze całego powiatu, powoduj ąc du że straty w infrastrukturze energetycznej i telekomunikacyjnej.

c. Zagro żenia radiacyjne Wynikaj ą jak dla całego województwa mazowieckiego, przede wszystkim w przypadku wyst ąpienia du żej katastrofy technicznej w elektrowniach j ądrowych zlokalizowanych w pa ństwach o ściennych oraz w razie wyst ąpienia katastrofy drogowej podczas transportu substancji promieniotwórczych. Zagro żenia radiacyjne mog ą wyst ąpi ć na obszarze całego Powiatu Sochaczewskiego.

d. Zagro żenia chemiczne Na terenie powiatu zlokalizowany jest jeden zakład o zwi ększonym ryzyku: • Centrum Dystrybucyjne PROCTER & GAMBLE Polska Sp. z.o.o. Sochaczew ul. Olimpijska 2, na którego terenie składowane i wykorzystywane w procesie produkcyjnym nast ępuj ące substancje niebezpieczne: izobutan, propan, butan, izopentan, etanol, alkohol etylowy, alkohol ter butylowy, nadtlenek wodoru.

e. Zagro żenia w transporcie materiałów niebezpiecznych Z uwagi na rozbudowan ą sie ć poł ącze ń drogowych oraz kolejowych przebiegaj ących przez obszar Powiatu Sochaczewskiego Poło żenie geograficzne powiatu sochaczewskiego pomi ędzy du żymi aglomeracjami (Warszawa, Łód ź, Płock), kształtuje sie ć poł ącze ń i szlaków zarówno drogowych, jak i kolejowych. Przez teren powiatu przebiegaj ą mi ędzynarodowe i krajowe trasy komunikacyjne drogowe i kolejowe, a mianowicie:

169 • droga krajowa nr 2 Warszawa – Pozna ń – przebiegaj ąca przez teren powiatu od miejscowo ści Lisice do Kozłowa Starego (trasa ta przebiega przez centrum miasta Sochaczew), • droga krajowa nr 50 Grójec – Sochaczew – Pło ńsk, która nabiera równie ż mi ędzynarodowego znaczenia ze wzgl ędu na to, że prowadzi do jedynej pomi ędzy Zakroczymiem i Włocławkiem przeprawy mostowej na Wiśle dostosowanej do przejazdu samochodów cięż arowych. Most ten jest elementem szlaku komunikacyjnego „Via Baltica”, ł ącz ącego południe Polski z pa ństwami nadbałtyckimi, • szlak magistrali kolejowej Warszawa – Pozna ń,

Ponadto do najbardziej ucz ęszczanych szlaków drogowych nale ży zaliczy ć trasy: • Sochaczew – Płock – droga nr 577, • Sochaczew – Kampinos – droga nr 585, • Sochaczew – Skierniewice – droga nr 705, oraz do ść poka źna sie ć dróg lokalnych. Przez teren powiatu sochaczewskiego przebiegaj ą nast ępuj ące trasy kolejowe: • trasa Warszawa – Pozna ń o długo ści 25 km, na której odbywa si ę ruch pasa żerski mi ędzynarodowy, podmiejski oraz towarowy, • trasa kolejki w ąskotorowej Sochaczew – Tułowice o długo ści 18 km, na której odbywa si ę ruch turystyczno-rekreacyjny w sezonie letnim od czerwca do wrze śnia. Nat ęż enia ruchu na szlakach kolejowych, za wyj ątkiem ruchu pasa żerskiego, nie jest wysokie i nie stanowi du żego zagro żenia, co nie oznacza, że takie zagro żenie na terenie powiatu nie będzie miało miejsca. Powa żne źródło zagro żenia, zarówno w ruchu drogowym jak i kolejowym, stanowi transport substancji niebezpiecznych. Z reguły s ą to produkty przemysłu naftowego i chemicznego oraz gazu płynnego propan-butan. Przeznaczone s ą do zaopatrzenia istniej ących na terenie powiatu zakładów lub przewo żone w ruchu tranzytowym. Du żym utrudnieniem jest brak ewidencji przewo żonych substancji, których ilo ść ci ągle wzrasta.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat Sochaczewski nara żony jest na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku mog ą by ć: uj ęcia wody pitnej, du że skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, obiekty użyteczno ści publicznej oraz szkoły, obiekty sakralne, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami

170 niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe, jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Zagro żenie atakiem terrorystycznym mo że wzrosn ąć wraz z przyj ęciem uchod źców muzułma ńskich z Syrii oraz innych pa ństw obj ętych konfliktami, wśród których przebywa ć mog ą terrory ści mi ędzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

Katastrofy budowlane: Katastrofa budowlane mog ą wyst ąpi ć na dowolnym terenie Powiatu Sochaczewskiego. Z punktu widzenia bezpiecze ństwa ludno ści szczególnie istotne w tym aspekcie s ą katastrofy budowlane, powodowane w głównej mierze awariami w sieci gazowniczej oraz rozległych sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Szczególnie wra żliwe w tym aspekcie jest istnienie w obiektach licznych instalacji i urz ądze ń zawieraj ących czynniki wybuchowe. Du że niebezpiecze ństwo stanowi ą obsuni ęcia stropów lub nadwyr ęż enia wa żnych elementów konstrukcyjnych budynków. Zagro żenia w tym obszarze wynika ć mog ą przede wszystkim ze złego stanu technicznego budynków oraz du żej ilo ści zalegaj ącego na dachach śniegu w sezonie zimowym. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi – 40. b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa –1 ; • pulpit sterowania – 8

171 c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody - 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1

172 39. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Ciechanowskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla Powiatu Ciechanowskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla Powiatu Ciechanowskiego.

1. Poło żenie Powiat Ciechanowski jest jednym z 42 powiatów zlokalizowanych na obszarze województwa mazowieckiego. W śród 37 tzw. powiatów „ziemskich” jest zarówno pod wzgl ędem obszarowym, jak i ze wzgl ędu na liczb ę ludno ści, powiatem średnim. Powiat Ciechanowski obejmuje obszar 106,3 tys. ha tj. 3,0 % powierzchni województwa mazowieckiego. Graniczy z pi ęcioma powiatami tj.: mławskim, przasnyskim, makowskim, pułtuskim i pło ńskim. Tworz ą go miasto Ciechanów i Miasto i gmina miejsko-wiejska Glinojeck oraz gminy wiejskie: Ciechanów, Gołymin, Grudusk, Ojrze ń, Opinogóra, Regimin i So ńsk.

2. Zagro żenia a. Powodziowe Wyst ępowanie zagro żeń powodziowych na terenie powiatu uwa ża si ę za mało prawdopodobne. Wynika to w głównej mierze ze słabo rozwini ętej sieci cieków wodnych oraz brakiem wi ększych zbiorników wodnych. Przepływaj ąca przez obszar gminy Glinojeck rzeka Wkra w wyniku intensywnych i długotrwałych opadów deszczu mo że stwarza ć zagro żenia powodziowe. W zwi ązku z tym zniszczeniu ulec mog ą mosty: • w mie ście Płaciszewo (most drewniany - 57 m), • w mie ście Wkra (most drewniany - 30 m). Innym zagro żeniem wynikaj ącym z intensywnych opadów wyst ępuj ącym na obszarze gminy Glinojeck jest ryzyko uszkodzenia urz ądze ń hydrotechnicznych, wypływu zanieczyszczonych wód poprodukcyjnych z odstojników „Cukrowni Glinojeck”, a co za tym idzie ska żenie środowiska, obszarów przylegaj ących do terenu oczyszczalni, a w konsekwencji konieczno ść prowadzenia akcji rekultywacji ska żonych terenów. Na terenach pozostałych jednostek administracji samorz ądowej prognozuje si ę, że w wyniku długotrwałych opadów atmosferycznych oraz przy braku konserwacji kanalizacji burzowej i urz ądze ń melioracyjnych, mo że wyst ąpi ć zagro żenie zalaniem pól uprawnych, a nawet ni żej

173 poło żonych gospodarstw. Prognozy te wskazuj ą na bezwzgl ędn ą konieczno ść prowadzenia systematycznego nadzoru oraz konserwacji w/w urz ądze ń i obiektów.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne W Powiecie Ciechanowskim do najcz ęś ciej wyst ępuj ących negatywnych zjawisk atmosferycznych nale żą : • Wysoka temperatura powietrza (w tym susze): wzrost temperatury w lecie oraz długie okresy suszy mog ą spowodowa ć wi ększ ą ilo ść po żarów, cz ęś ciowe braki wody, niszczenie upraw • Niska temperatura powietrza: występuje sporadycznie na terenie całego powiatu. Zagro żenie dotyczy w szczególno ści ludzi (bezdomni), problemów komunikacyjnych odmro żeń, złama ń oraz awarii sieci komunalnych. • Intensywny opad deszczu/gradu: dotyczy terenu całego powiatu. Wezbranie rzek i zalewanie terenów polderowych. • Intensywne opady śniegu: obejmuj ą teren całego powiatu. Problem wyst ąpi ć mo że w okresie zimowym i spowodowa ć utrudnienia komunikacyjne do uwi ęzienia pojazdów na drogach i ludzi w domach wł ącznie. Zawalenia dachów budynków, łamanie gał ęzi drzew pod ci ęż arem śniegu. Coraz mniejsza skala problemu z uwagi na ocieplenie klimatu. Problemy z przejazdem słu żb komunalnych i ratowniczych. • Silny wiatr: dotyczy terenu całego powiatu. Szczególnie niebezpieczne s ą wiatry z kierunków północnego i północno- wsch. Zagro żenie stanowi nieprzejezdno ść dróg z powodu powalonych drzew, zrywanie dachów i uszkadzanie konstrukcji budowli. Mo że spowodowa ć braki w dostawach energii elektrycznej, problemy w komunikacji oraz obra żenia mieszka ńców w wyniku uderze ń przedmiotami niesionymi przez wiatr. • Intensywne zjawiska burzowe (burze o ró żnym nat ęż eniu): mog ą wyst ąpi ć na terenie całego powiatu. Wyładowania atmosferyczne mog ą by ć powodem powstawania po żarów i braków w dostawach energii elektrycznej i wody. Powodowa ć mog ą równie ż zakłócenia w komunikacji radiowej, komórkowej i analogowej.

c. Zagro żenia chemiczne W przypadku Powiatu Ciechanowskiego zagro żenie ska żeniami powstałymi zdarzeniami z udziałem substancji chemicznych mo że dotyczy ć głównie dwóch rodzajów TŚP: amoniaku (NH3) i chloru (Cl2), których uwolnienie mo że stworzy ć zagro żenia

174 na znacznym obszarze powiatu. Ilo ści pozostałych T ŚP w wypadku uwolnienia, stwarza ć będą zagro żenia o charakterze lokalnym. W śród tych zagro żeń osobny problem stanowi ą paliwa płynne przewo żone transportem kolejowym i drogowym, których wyciek do podziemnej sieci kanalizacji ( ściekowej i burzowej) - poł ączony z wybuchem ich oparów - mo że spowodowa ć powa żne zagro żenie dla wielu elementów infrastruktury miejskiej oraz zdrowia i życia ludno ści. Zagro żenia o podobnym charakterze stwarzaj ą tak że sieci gazowe miejskie i wiejskie. Ogółem ilo ść amoniaku zgromadzona na obszarze powiatu ciechanowskiego wynosi ok. 7,5 t, w instalacjach. W prognozowanych strefach całkowitego uwolnienia NH3 na obszarze 30 km zamieszkuje około 47 tys. Osób. W przypadku cz ęś ciowego uwolnienia si ę NH3 w obszarze zagro żenia mo że znale źć si ę około 22,7 tys. osób, z tego ok. 1100 osób stanowi załoga zakładów wykorzystuj ących w procesie technologicznym TŚP.

d. Zagro żenia radiacyjne Wynikaj ą jak dla całego województwa mazowieckiego, przede wszystkim w przypadku wyst ąpienia du żej katastrofy technicznej w elektrowniach j ądrowych zlokalizowanych w pa ństwach o ściennych oraz w razie wyst ąpienia katastrofy drogowej podczas transportu substancji promieniotwórczych. Nale ży przyj ąć , że usytuowanie wokół granic RP (w odległo ści 350 - 500 km) elektrowni j ądrowych, o mocy pow. 440 MW stanowi powa żne i realne zagro żenie ska żeniem promieniotwórczym całego obszaru kraju.

Zagro żenie ska żeniami promieniotwórczymi na terenie Powiatu Ciechanowskiego mo że nast ąpi ć głównie w wyniku: • uszkodzenia źródeł promieniowania wykorzystywanych w procesach technologicznych oraz jako czujniki bezpiecze ństwa po żarowego i ska żeń, • uwolnienia materiałów i odpadów promieniotwórczych podczas składowania i transportu, a tak że w wyniku przemytu, • uwolnienie substancji radioaktywnych w wyniku awarii reaktorów j ądrowych.

e. Zagro żenia w transporcie towarów niebezpiecznych Transport drogowy Przez obszar powiatu przebiegaj ą 3 zasadnicze (monitorowane) trasy tranzytowe przewozu TSP. Głównymi przewo żonymi środkami s ą amoniak i chlor. Odnotowuje si ę tak że fakty transportu innych niebezpiecznych środków i materiałów niebezpiecznych jak:

175 polimery, poliestry, azot ciekły, kwasy, farby i lakiery, których transport jest monitorowany przez przewo źników oraz policj ę nieregularnie i bardzo rzadko. Strefy ska żeń w przypadku katastrof z TSP w transporcie samochodowym prognozuje si ę w granicach do 2 km po obu stronach osi drogi przewozu w miejscu zdarzenia (katastrofy). Ł ączna długo ść trzech w/w tras wynosi 96 km. Ogólna powierzchnia tak prognozowanych stref, potencjalnych ska żeń na obszarze powiatu wynosi ok. 380 km 2, zamieszkuje j ą ok. 65 tys. osób. Zagro żenie powstałe w wyniku katastrofy samochodowej cysterny paliwowej mo że by ć spowodowane jej wybuchem lub rozlaniem przewo żonego środka. Wybuch cysterny o pojemno ści do 35 t mo że spowodowa ć po żary i zniszczenie w promieniu od kilkudziesi ęciu do kilkuset metrów. Rozlanie paliwa, w zale żno ści od uwolnionej ilo ści, mo że skutkowa ć ska żeniem powierzchni gruntu, wód powierzchniowych i podziemnych, a tak że spowodowa ć zakłócenia w płynno ści ruchu drogowego. Do awarii skutkuj ącej uwolnieniem do atmosfery substancji niebezpiecznych mo że doj ść w zakładach: „CEDROB”, „BROWAR”, CSM, „BAUER” – w Ciechanowie. Zagro żone s ą tereny w pobli żu zakładów produkcyjnych oraz drogi o nr, 50,60 i 7 na skutek du żego nat ęż enia transportu środków chemicznych. Przebieg tras, prognozowana powierzchnia ska żeń oraz liczba ludno ści w strefach zagro żenia na obszarze Powiatu Ciechanowskiego przedstawione zostały w poni ższej tabeli.

TRASA Nr 1 Elbl ąg – Puławy średnia/ miesi ąc 6 – 10 t NH 3 (butle, beczki) Powierzchnia strefy Gęsto ść zamieszkania Ogółem liczba ludno ści Nazwa miasta/gminy Długo ść trasy (km) (km2) osób/km 2 w strefie

Gm. Regimin 9 36 46 1652

Gm. Ciechanów 3 12 41 492

M. Ciechanów 3 12 1434 17200

Gm. Opinogóra 4 16 46 736

Łącznie 19 76 - 20.080

TRASA Nr 2 Włocławek - Ełk średnia/miesi ąc 5 t NH 3 (butle) Długo ść trasy Powierzchnia strefy Gęsto ść zamieszkania Ogółem liczba ludno ści w Nazwa miasta/gminy (km) (km 2) osób/km 2 strefie

M i Gm. Glinojeck 17 68 55 3740

Gm. Ciechanów 7 28 41 1150

M. Ciechanów 3 12 1434 17200

Gm. Gołymin 12 48 40 1920 Łącznie 39 156 - 24010

176 TRASA Nr3 Ostroł ęka – Bydgoszcz średnia/miesi ąc 5 t CI 2 (beczki) Długo ść trasy Powierzchnia strefy Gęsto ść zamieszkania Ogółem liczba ludno ści Nazwa miasta/gminy (km) (km 2) osób/km 2 w strefie

M i Gm. Glinojeck 16 64 55 1150

Gm. Ciechanów 7 28 41 1200

M. Ciechanów 3 12 1434 17200

Gm. Opinogóra 12 48 46 1648

Łącznie 38 152 - 21198

Ogółem powiat 96 384 - 65288

Transport kolejowy Przez obszar powiatu przebiega magistrala kolejowa Warszawa - Ciechanów – Gda ńsk E-65. Średnio rocznie ilo ść przewo żonych TSP kształtuje si ę w granicach 700 - 7000 tys. ton. W ilo ściach tych nie s ą uwzgl ędnione przewozy paliw płynnych, gazu oraz innych ropopochodnych, których ogromne ilo ści przewozi si ę ka żdego dnia. Dyrekcje Okr ęgowe PKP (Centralna i Północna) nie powiadamiaj ą słu żb operacyjnych PSP i Policji o faktach przewozu TSP, w zwi ązku z czym nie s ą one w stanie wcze śniej przygotowa ć si ę do monitorowania takiego przewozu, a tak że ewentualnej akcji ratowniczej. Strefy ska żeń w przypadku katastrof kolejowych z TSP prognozuje si ę w granicach do 5 km po obu stronach osi szlaku (torowiska). Ł ączna długo ść w/w trasy na obszarze powiatu wynosi 32 km. Ogólna powierzchnia prognozowanych stref ska żeń wynosi około 320 km 2 i zamieszkiwana jest przez 55,5 tys. osób.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat Ciechanowski podobnie jak inne tereny poło żone na obszarze województwa mazowieckiego nara żony jest na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku mog ą by ć: uj ęcia wody pitnej, du że skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, obiekty użyteczno ści publicznej oraz szkoły, obiekty sakralne, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe, jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Niewykluczone jest, że zagro żenie atakiem terrorystycznym mo że wzrosn ąć wraz z przyj ęciem uchod źców muzułma ńskich z Syrii oraz innych pa ństw obj ętych

177 konfliktami, w śród których przebywa ć mog ą terrory ści mi ędzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego.

Dotychczas, na terenie Powiatu Ciechanowskiego miały miejsce próby działa ń o charakterze terrorystycznym. Kilkukrotnie odnotowano takie próby na terenie Specjalistycznego Szpitala Wojewódzkiego, S ądu Rejonowego, w szkołach oraz instytucjach administracji publicznej.

Katastrofy budowlane: Katastrofa budowlane mog ą wyst ąpi ć na dowolnym terenie Powiatu Ciechanowskiego. Mo że nast ąpi ć w wyniku zjawisk pogodowych, bł ędu konstrukcyjnego budynku, wybuchu gazu, celowej działalno ści człowieka. Z punktu widzenia bezpieczeństwa ludno ści szczególnie istotne w tym aspekcie s ą katastrofy budowlane, powodowane w głównej mierze awariami w sieci gazowniczej oraz rozległych sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Szczególnie wra żliwe w tym aspekcie jest istnienie w obiektach licznych instalacji i urz ądze ń zawieraj ących czynniki wybuchowe. Du że niebezpiecze ństwo stanowi ą obsuni ęcia stropów lub nadwyr ęż enia wa żnych elementów konstrukcyjnych budynków. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe syreny elektronicznymi – 40 . b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1;

178 • pulpit sterowania – 19. c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody -1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1.

179 40. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Nowodworskiego

1. Poło żenie

Powiat Nowodworski jest samorz ądow ą cz ęś ci ą województwa mazowieckiego. Poło żony jest w północno – zachodniej cz ęś ci województwa w środkowej strefie dorzecza Wisły, w miejscu uj ścia Narwi do Wisły oraz w miejscu uj ścia Wkry do Narwi. Powiat Nowodworski granicz ący z nast ępuj ącymi powiatami : • od strony wschodniej z legionowskim, • od strony północnej z pło ńskim oraz pułtuskim, • od strony zachodniej z sochaczewskim, • od strony południowej z warszawskim zachodnim.

Południowa granica powiatu gł ęboko wcina si ę w Kampinoski Park Narodowy. Teren powiatu nale ży do terenów silnie zalesionych, a zwłaszcza gminy: Czosnów, Leoncin i Pomiechówek. Klimat powiatu ma charakter przej ściowy, od klimatu morskiego do kontynentalnego, z charakterystyczn ą zmienno ści ą pogody. Na terenie powiatu wyst ępuj ą płaskie lub lekko faliste równiny moreny dennej. Wyst ępuj ą tak że wydmy piaszczyste, najwi ększe w Puszczy Kampinoskiej w gminie Leoncin. Powiat nowodworski dzi ęki szczególnym walorom przyrodniczym ma ogromny potencjał ekologiczny a to zawdzi ęcza dolinie Wisły, Narwi i Wkry oraz Kampinoskiemu Parkowi Narodowemu. Struktura administracyjna W skład powiatu wchodzi 6 jednostek samorz ądowych . Stolic ą powiatu i siedzib ą starostwa jest miasto Nowy Dwór Mazowiecki.a ponadto miasto i gmina Nasielsk, miasto i gmina Zakroczym, Czosnów, Pomiechówek, Leoncin

Komunikacja Poło żenie sprawia, że powiat nowodworski posiada dobrze rozwini ętą sie ć komunikacyjną. Najwa żniejsz ą rol ę odgrywa trasa: - mi ędzynarodowa nr 7 –Gda ńsk - Warszawa - krajowa - nr 62 – Płock - Nowy Dwór Maz.- Wyszków Drogi wojewódzkie • droga nr 623 Nowy Dwór Maz. – Serock,

180 • droga nr 631 Nowy Dwór Maz. – Niepor ęt, • droga nr 630 Nowy Dwór Maz. – Jabłonna, • droga nr 579 Nowy Dwór Maz. – Błonie. Sie ć kolejowa Warszawa - Gda ńsk. Na terenie powiatu nowodworskiego od 15 lipca 2012 r. funkcjonuje Mazowiecki Port Lotniczy Warszawa - Modlin. Lotnisko obsługuje przewozy mi ędzynarodowe na liniach krótkiego i średniego zasi ęgu oraz przewozy krajowe pomi ędzy portami regionalnymi.

2. Zagro żenia

a. Powodziowe Głównym źródłem zagro żenia powodziowego s ą rzeki Wisła, Narew i Wkra przepływaj ące przez teren Powiatu Nowodworskiego, które stwarzaj ą du że zagro żenie powodziowe, szczególnie w okresie wiosennym podczas spływu kry i nagłego topnienia śniegu mog ą tworzy ć si ę zatory lodowe i śry żowe oraz w okresie wiosenno-letnim po obfitych opadach deszczu. Zagro żenie powodziowe wyst ępuje w gminach: Nowy Dwór Mazowiecki, Czosnów, Leoncin, Pomiechówek i Nasielsk. Przyczyn ą wyst ępowania powy ższego zagro żenia s ą rzeki wraz z obwałowaniem: • Wisła obwałowanie lewostronne na odcinku ok. 36 km – gm. Czosnów, Leoncin; • Wisła obwałowanie prawostronne na odcinku ok. 4, 15 km – Nowy Dwór Mazowiecki; • Narew na odcinku ok. 20 km - obwałowanie lewostronne na odcinku 4, 7 km - Nowy Dwór Mazowiecki; • Wkra na odcinku ok. 23 km brak obwałowania - Nasielsk, Pomiechówek; • Zbiornik wodny Zalew Zegrzy ński znajduj ący si ę na terenie powiatu legionowskiego o pojemno ści około 91, 5 miliona m 3. Z uwagi na niskie poło żenie cz ęś ci terenów powiatu katastrofalne zatopienia mog ą wyst ąpi ć równie ż w czasie tzw. oberwania chmury lub bardzo intensywnych opadów deszczu. Dla powiatu nowodworskiego najwi ększe zagro żenie powodziowe stwarza rzeka Wisła. Zwi ązane jest to ze słab ą struktur ą wałów przeciwpowodziowych, które wymagaj ą modernizacji szczególnie w Nowym Dworze Mazowieckim oraz w gminie Czosnów i Leoncin. Na terenie powiatu mo że wyst ąpi ć przesi ąkanie wałów przeciwpowodziowych

181 spowodowane utrzymywaniem si ę przez długi okres wysokich stanów wód w rzekach. Przyczyn ą przesi ąków jest zbyt małe zag ęszczenie wałów, dotyczy to głównie rzeki Wisły. W gminie Czosnów planowana jest modernizacja wałów na odcinku około 6 km. Naprawy wymaga prawobrze żny wał przeciwpowodziowy rzeki Wisły w rejonie Nowego Dworu Mazowieckiego. W przypadku przerwania wałów rzeki Wisły na terenie miasta Nowy Dwór Mazowiecki zagro żone zalaniem jest Osiedle Młodych. W razie uszkodzenia wałów na terenie gminy Czosnów teren zalewowy obejmuje min. wioski; Pie ńków, Łomna, Cz ąstków Mazowiecki, D ębina, Kazu ń Nowy. Uszkodzenie wałów na terenie gminy Leoncin spowoduje zalanie około 1/3 obszaru gminy z miejscowo ściami: Leoncin, Nowe Grochale, Wilków Polski, Secymin Polski oraz inne mniejsze miejscowości. W wyniku przerwania wałów przeciwpowodziowych na rzece Narwi przewidziany teren zalewowy obejmuje cz ęść miasta Nowy Dwór Mazowiecki. Inn ą przyczyn ą wyst ąpienia powodzi mo że by ć uszkodzenie boczne zapory wodnej w m. D ębe co spowoduje nagły wypływ wody na tereny poza wały rzeki Narew. Zalana zostanie nie tylko Dolina Okuni ńska ale i cz ęść Nowego Dworu Mazowieckiego do ulicy Bohaterów Modlina. W przypadku uszkodzenia zapory czołowej nagły wypływ wody spowoduje wzrost fali czołowej o około 4 m, jednak woda powinna zmie ści ć si ę w korycie rzeki. Najwi ększe zagro żenie wyst ępuje na odcinku od zapory do miejscowo ści Brody. Poni żej tej miejscowo ści nast ąpi spadek fali czołowej, woda rozleje si ę po Dolinie Pomiechowskiej, która stanowi naturalny polder. W tym przypadku zagro żone są miejscowo ści: Bronisławka, Pomiechowo. Na rzece Wkra nie ma wałów przeciwpowodziowych, przewidywane s ą lokalne zagro żenia powodziowe min. w gminie Nasielsk w miejscowo ści Borkowo. Modernizacja wału rzeki Narew została zako ńczona w 2005 roku poprzez dog ęszczenie i zało żenie przegrody ebonitowej, co znacznie zmniejszyło ryzyko zagro żenia powodz ą. Na terenie powiatu na obszarach bezpo średnio zagro żonych powodziami zamieszkuje około 11 000 osób, których ewakuacj ę przewidziano w przypadku wyst ąpienia zagro żenia powodziowego. Kategoria zagro żenia: Katastrofa naturalna Rozmiar zagro żenia: zagro żenie wła ściwe dla powiatu - ma wpływu na powiaty s ąsiednie.

182 b. Zagro żenia niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi Zagro żenia są zjawiskami losowymi, których wyst ąpienie jest trudno przewidzie ć z odpowiednim wyprzedzeniem czasowym. Na podstawie prowadzonych obserwacji, prognozy wyst ąpienia tych zjawisk opracowuje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zdarze ń zwi ązanych ze zjawiskami atmosferycznym na obszarze powiatu zaliczy ć nale ży nale żą : • huragany (silne wiatry) i tr ąby powietrzne, • nadmierne opady śniegu, silne mrozy, • susze i wysokie temperatury.

Huragany (silne wiatry), tr ąby powietrzne

Zagro żenia klimatyczne zwi ązane z huraganowymi wiatrami, które w naszej strefie klimatycznej wyst ępuj ą sporadycznie, aczkolwiek coraz cz ęś ciej, charakteryzuj ą si ę du żą intensywno ści ą i gwałtownym przebiegiem. Na terenie powiatu istnieje małe prawdopodobie ństwo powstania huraganów, lecz nale ży si ę liczy ć z zagro żeniami powodowanymi silnymi wichurami, których pr ędko ść dochodzi do ponad 100 km/godz. Du ża pr ędko ść wiatru w wielu przypadkach stanowi zagro żenie dla życia ludzi, a tak że dla pewnych elementów infrastruktury technicznej. Głównymi skutkami silnej wichury s ą: powalone drzewa, zerwane trakcje elektryczne, uszkodzone budynki, uszkodzone pojazdy. Zdarzenia te mog ą powodowa ć przerwy w dostawach energii elektrycznej i wody, zakłócenia komunikacyjne, a tak że przerwanie ł ączno ści telefonicznej. W szczególnych przypadkach „wtórne” skutki wichur (spadaj ące przedmioty, wal ące si ę drzewa, przewody energetyczne itp.) mog ą powa żnie zagrozi ć zdrowiu i życiu ludno ści znajduj ącej si ę na obszarze, który został obj ęty działaniem wichury. Silne huraganowe wiatry zagra żaj ą: • napowietrznym liniom energetycznym; • napowietrznym liniom telekomunikacyjnym; • masztom radiowym i telekomunikacyjnym; • elementom budowli; • budownictwu wiejskiemu (szczególnie budynkom gospodarczym); • drzewostanom; • osobom podró żuj ącym w transporcie publicznym i prywatnym.

183 Opady śniegu i silne mrozy

W wyniku działania żywiołowych sił przyrody w okresie zimowym mog ą powstawa ć oblodzenia i zaspy śnie żne. Oblodzenie jest najbardziej niebezpieczne dla napowietrznych linii przesyłowych oraz linii ł ączno ści sieci trakcyjnych transportu zelektryfikowanego, urz ądze ń masztowo – antenowych i innych. Zaleganie pokrywy śnie żnej o ci ęż arze przekraczaj ącym norm ę obliczeniow ą na obiektach wielkopowierzchniowych takich jak: hale sportowe, supermarkety sklepy. Przyjmuje si ę, że silny mróz wyst ępuje wówczas, gdy temperatura powietrza spadnie poni żej -20ºC. W aspekcie społecznym natomiast o silnych mrozach mówimy wtedy, gdy chłód staje si ę przyczyn ą śmierci ludzi i powoduje straty materialne. Nadmierne opady śniegu zagra żaj ą: • komunikacji drogowej, kolejowej i lotniczej; • obiektom posiadającym płaskie dachy; • obiektom wielkopowierzchniowym; • liniom energetycznym, telekomunikacyjnym i trakcyjnym. Oblodzenia zalodzenia i zaszronienia zagra żaj ą: • liniom energetycznym; • liniom telekomunikacyjnym; • poruszaj ącym si ę pojazdom drogowym i pieszym (gołoled ź); • liniom kolejowym (szyny i sie ć trakcyjna); • budynkom (rynny i wisz ące sople).

c. Zagro żenie chemiczne Zagro żenie chemiczne mog ą spowodowa ć substancje chemiczne, które wprowadzone do organizmu człowieka w wi ększym ni ż dopuszczalnym st ęż eniu mog ą wywoła ć stany zatrucia chemicznego. Na terenie powiatu zakładami wykorzystuj ącymi Toksyczne Środki Przemysłowe s ą: - chłodnia „Binder” - zakład jest poło żony na terenie miasta Nasielsk – 8 t amoniaku; - LA LORRAINE BAKERY GROUP - zakład poło żony na terenie miasta Nowy Dwór Mazowiecki – przemysł spo żywczy w instalacji około 10 t amoniaku. Oprócz zagro żenia ze strony zakładów pracy istnieje realne niebezpiecze ństwo ska żenia w przypadku kolizji drogowych cystern przewo żą cych TSP i substancje ropopochodne, w przypadku ich rozszczelnienia. Zagro żenie mo że wyst ąpi ć na drogach :

184 • nr 7 Warszawa - Gda ńsk, • nr 62 Nowy Dwór Mazowiecki - Płock, • nr 579 Nowy Dwór Mazowiecki - Błonie, • nr 631 Nowy Dwór Mazowiecki - Niepor ęt, • nr 623 Nowy Dwór Mazowiecki - Serock.

Przez teren powiatu odbywa si ę tak że transport do ść du żych ilo ści TSP i substancji ropopochodnych trasami kolejowymi: Warszawa - Nasielsk - Ciechanów, stwarzaj ących zagro żenie dla mieszka ńców gmin: Nowy Dwór Mazowiecki, Pomiechówek i Nasielsk. W przypadku transportu drogowego i kolejowego brak jest jakiegokolwiek monitoringu przewozu materiałów niebezpiecznych. Wiąż e si ę to z tym, że prawdopodobnie równie ż na innych drogach powiatu pojawiaj ą si ę transporty materiałów niebezpiecznych. Wymienione powy żej trasy s ą jednak trasami głównymi, po których przewo żone s ą materiały niebezpieczne. W przypadku awarii instalacji w zakładach wykorzystuj ących TSP zagro żenie nie b ędzie wychodzi ć poza zakłady pracy. Natomiast w przypadku np. zamachu terrorystycznego na zbiorniki magazynuj ące TSP zagro żenie jest du że od zakładu „Binder” w Nasielsku. Kategoria zagro żenia: Katastrofa naturalna Rozmiar zagro żenia: zagro żenie wła ściwe dla powiatu - ma wpływ na powiaty s ąsiednie

d. Zagro żenie radiacyjne Zgodnie z zapisami ustawy Prawo atomowe z dnia 29 listopada 2000 r., zdarzenie radiacyjne powoduj ące zagro żenie publiczne to zdarzenie, które powstało na terenie jednostki organizacyjnej albo poza ni ą w czasie prowadzenia prac w terenie lub w czasie transportu materiałów j ądrowych, źródeł promieniowania jonizuj ącego, odpadów promieniotwórczych i wypalonego paliwa j ądrowego, a zasi ęg jego skutków przekracza lub mo że przekroczy ć obszar jednego województwa. Z uwagi na poło żenie w znacznej odległo ści od reaktorów elektrowni j ądrowych funkcjonuj ących poza granicami czas dotarcia obłoku radioaktywnego będzie wynosił od kilku do kilkunastu godzin od chwili ewentualnego wyst ąpienia emisji substancji promieniotwórczych do atmosfery. W przypadku wyst ąpienia zagro żenia ska żeniem promieniotwórczym najwi ększe znaczenie ma szybko ść otrzymania informacji o czasie i miejscu awarii z jednostek organizacyjnych prowadz ących całodobowy monitoring środowiska. Moc dawki oraz rozległo ść obszaru, na którym mo że wyst ąpi ć ska żenie uzale żnione s ą od warunków meteorologicznych tj. od kierunku i pr ędko ści wiatru, temperatury i wilgotno ści powietrza itp.

185 Na dotkni ętych ska żeniem obszarach nale ży wprowadzi ć działania profilaktycznego podania preparatów jodowych oraz kontroli radiologicznej. Mimo braku w Polsce elektrowni j ądrowych zagro żenie takie mo że by ć spowodowane awariami w elektrowniach j ądrowych, rozlokowanymi w pa ństwach s ąsiednich. Ww. zagro żenie mo że wyst ąpi ć równie ż w zwi ązku z transportowaniem materiałów radioaktywnych przez teren sasiednich powiatów do Centralnej Składnicy Odpadów Promieniotwórczych w miejscowo ści Ró żan, powiat makowski. W przypadku awarii reaktora w pa ństwach o ściennych istnieje du że prawdopodobie ństwo wyst ąpienia zagro żenia radiologicznego na terenie Polski a tym samym na terenie Powiatu Nowodworskiego.

e. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy budowlane

Katastrofa budowlana to niezamierzone, gwałtowne zniszczenie obiektu lub jego cz ęś ci tak że konstrukcyjnych elementów. Zagro żenia zwi ązane z katastrofami budowlanymi, dotyczy ć mog ą tak budownictwa mieszkalnego (jedno i wielorodzinnego) jak i rzemysłowego. Mo że by ć równie ż spowodowane zaleganiem pokrywy śnie żnej na dachach wielkopowierzchniowych obiektów handlowych i przemysłowych. Katastrofa budowlana mo że by ć równie ż wywołana przez inne miejscowe zagro żenia naturalne lub spowodowane działalno ści ą człowieka, w tym aktem terrorystycznym. Prawdopodobie ństwo zagro żenia katastrofami budowlanymi jest znikome, mo że dotyczy ć obiektów wielkopowierzchniowych, budynków wielorodzinnych, budynków wyeksploatowanych technicznie, pozostało ści po zakładach przemysłowo-produkcyjnych, starego najcz ęś ciej drewnianego budownictwa mieszkaniowego. W przypadku powstania katastrofy budowlanej akcja ratunkowa b ędzie prowadzona i koordynowana przez PINB z udziałem powiatowych słu żb, inspekcji i stra ży oraz innych specjalistycznych słu żb ratunkowych. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe syreny elektronicznymi–35 b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1;

186 • pulpit sterowania – 6. c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1; • poziomowskaz wody – 2; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1.

187 41. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Łosickiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla Powiatu Łosickiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla Powiatu Łosickiego.

1. Poło żenie Powiat Łosicki jest najdalej na wschód wysuni ętym powiatem wchodz ącym w skład województwa mazowieckiego. Swoim zasi ęgiem obejmuje obszar o powierzchni 771,77 km². W skład powiatu wchodz ą miasto Łosice oraz osiem gmin: Huszlew, Korczew, Łosice Olszanka, Platerów, Przesmyki, Sarnaki i Stara Kornica. Terytorium powiatu łosickiego zamieszkuje 32 581 osób, g ęsto ść zaludnienia wynosi 42,22 osób/km2. Powiat łosicki graniczy z trzema powiatami: od zachodu z powiatem siedleckim (województwo mazowieckie), od północnego – wschodu z powiatem siemiatyckim (województwo podlaskie) oraz od południowego – wschodu z powiatem bialskim (województwo lubelskie). Pod wzgl ędem hydrograficznym powiat łosicki poło żony jest w zlewni Bugu. Głównymi dopływami rzeki Bug na terenie powiatu s ą rzeki Toczna oraz Sarenka.

2. Zagro żenia a. Powodziowe Z uwagi na znajduj ąca si ę na terenie powiatu łosickiego rzek ę Bug wraz z dwoma jej dopływami: Toczn ą i Sarenk ą zagro żenie powodziowe nie mo że by ć wykluczone. Pojawiaj ące si ę okresowo wezbrania lokalnych wód wynikaj ące z intensywnych opadów atmosferycznych, roztopów etc. mog ą powodowa ć wyst ępowanie wody z koryt rzek i w konsekwencji podtopienie okolicznych terenów zielonych, zabudowa ń mieszkalnych, gospodarczych i wypoczynkowych.

b. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne W Powiecie Łosickim do najcz ęś ciej występuj ących negatywnych zjawisk atmosferycznych nale żą : • Silne (huraganowe) wiatry: mog ą wyst ąpi ć na dowolnym obszarze powiatu łosickiego. Z wi ększ ą cz ęstotliwo ści ą pojawiaj ą si ę w okresie od wiosny do pó źnej

188 jesieni. Szczególne zagro żenie stwarzaj ą pojawiaj ąc si ę towarzysz ąc wyładowaniom atmosferycznym.

• Intensywne opady deszczu: mogą wyst ąpi ć na terenie całego powiatu w okresie zimy, zjawisko to mo że powodowa ć utrudnienia w ruchu drogowym oraz kolejowym.

• Intensywne opady śniegu: zagro żenie spowodowane intensywnymi opadami śniegu, mo że wyst ąpi ć na terenie całego powiatu mi ńskiego w okresie zimy, zjawisku atmosferycznemu zazwyczaj mo że towarzyszy ć mróz i wiatr, a w ich konsekwencji zawieje i zamiecie śnie żne.

• Wysokie temperatury: wyst ępuj ące sezonowo w okresie wiosny i lata. Szczególnie niebezpieczne dla mieszka ńców powiatu oraz zwierz ąt. Wyst ępuj ące długotrwale mog ą zwi ększa ć ryzyko po żarów, degradacji znajduj ących si ę w powiecie obszarów Natura 2000, straty w rolnictwie, itp.

• Gradobicie: jako zagro żenie powodowane przez niskie temperatury mo że wyst ępowa ć na dowolnym obszarze powiatu łosickiego. Najwi ększe zagro żenie wyst ępuje w okresie zimy, w miesi ącach od grudnia do lutego. Zjawisku mo że towarzyszy ć silny wiatr utrudniaj ąc tym samym lub parali żuj ąc ruch drogowy w obr ębie powiatu.

• Silna mgła oraz mgła intensywnie osadzaj ąca szad ź: powoduj ące ograniczenie widoczno ści na drogach oraz ryzyko uszkodzenia infrastruktury energetycznej i telekomunikacyjnej rozmieszczonej na terenie powiatu. Mog ą wyst ępować na obszarze całego powiatu.

• Intensywne wyładowania atmosferyczne (burze): stwarzaj ące przede wszystkim zagro żenie dla życia i zdrowia mieszka ńców oraz ich mienia. Stanowi ą równie ż źródło zakłóce ń dla urz ądze ń elektronicznych i radiotelekomunikacyjnych znajdujących si ę na terenie powiatu. Mog ą pojawi ć si ę na dowolnym obszarze powiatu łosickiego, szczególnie w okresie wiosennym i letnim.

189 c. Zagro żenia chemiczne Na terenie powiatu łosickiego aktualnie nie wyst ępuj ą zakłady o du żym (ZDR) i zwi ększonym (ZZR) ryzyku wyst ąpienia powa żnej awarii przemysłowej. Potencjalnym zagro żeniem na terenie powiatu łosickiego jest natomiast transport substancji niebezpiecznych, tj. amoniak, paliwa płynne, propan butan, materiały wybuchowe, chlor, kwas siarkowy, kwas solny, kwas azotowy, ług sodowy. Dodatkowo, zagro żeniem dla bezpiecze ństwa chemicznego na obszarze powiatu łosickiego jest zlokalizowanych na jego obszarze 13 przedsi ębiorstw wytwarzaj ących, transportuj ących lub składuj ących na swoim terenie substancje niebezpieczne, w tym pochodz ące z odpadów.

d. Zagro żenia radiacyjne Zagro żenie radiacyjne na terenie powiatu łosickiego jest analogiczne jak dla pozostałych powiatów województwa mazowieckiego. Potencjalnie, ska żenie wyst ąpi ć mo że na skutek katastrofy technicznej w elektrowniach j ądrowych zlokalizowanych w pa ństwach ościennych oraz w razie wyst ąpienia katastrofy drogowej podczas transportu substancji promieniotwórczych. Zagro żenia radiacyjne nale żą do zdarze ń losowych mog ą zatem wyst ąpi ć na dowolnym obszarze powiatu łosickiego.

e. Zagro żenia w transporcie towarów niebezpiecznych Transport drogowy i kolejowy Ka żdego dnia, szlakami komunikacyjnymi zlokalizowanymi na obszarze powiatu łosickiego transportowana jest znaczna ilo ść substancji niebezpiecznych mog ących w wyniku wypadku spowodowa ć uwolnienie do atmosfery du żych ilo ści substancji toksycznych, stwarzaj ąc tym samym zagro żenie dla mieszka ńców i środowiska naturalnego.

f. Zagro żenia terrorystyczne Powiat łosicki podobnie jak inne tereny poło żone na obszarze województwa mazowieckiego nara żony jest na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku mog ą by ć: uj ęcia wody pitnej, du że skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, obiekty u żyteczno ści publicznej oraz szkoły, obiekty sakralne, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki

190 wybuchowe, jak równie ż substancje chemiczne, środki promieniotwórcze, oraz substancje biologiczne. Niewykluczone jest, że zagro żenie atakiem terrorystycznym mo że wzrosn ąć wraz z przyj ęciem uchod źców muzułma ńskich z Syrii oraz innych pa ństw obj ętych konfliktami, w śród których przebywa ć mog ą terrory ści. Uwzgl ędniaj ąc powy ższe, nale ży sądzi ć, i ż zagro żenie terrorystyczne o wielkiej skali w powiecie łosickim jest mało prawdopodobne, jednak z uwagi na specyfik ę tego typu zagro żeń nie mo że by ć ono całkowicie wyeliminowane.

g. Zagro żenia katastrofalne Katastrofy drogowe i kolejowe: Katastrofy komunikacyjne mog ą wyst ąpi ć w ka żdym rejonie. W powiecie łosickim na infrastruktur ę drogow ą składaj ą si ę: 38,2 km dróg krajowych (z 3 mostami), 49,0 km dróg wojewódzkich (z 1 mostem) oraz 368,8 km dróg powiatowych (z 16 mostami). Nie wszystkie drogi na terenie powiatu posiadaj ą dostosowane parametry techniczne do normatywu szeroko ści i korony drogi. Zasadniczym problemem wszystkich dróg jest ich niedostateczna no śno ść oraz zły stan nawierzchni lub podbudowy, wymagaj ący ci ągłej modernizacji. Z uwagi na mało rozbudowana sie ć kolejow ą w tym obszarze zagro żenia katastrof ą w tym aspekcie jest niewielkie.

Katastrofy budowlane: Katastrofy budowlane mog ą wyst ąpi ć na dowolnym terenie powiatu łosickiego. Z punktu widzenia bezpiecze ństwa ludno ści szczególnie istotne w tym aspekcie s ą katastrofy budowlane, powodowane w głównej mierze awariami w sieci gazowniczej oraz rozległych sieci ciepłowniczych i wodoci ągowych. Szczególnie wra żliwe w tym aspekcie jest istnienie w obiektach licznych instalacji i urz ądze ń zawieraj ących czynniki wybuchowe. Du że niebezpiecze ństwo stanowi ć mog ą obsuni ęcia stropów lub nadwyr ęż enia wa żnych elementów konstrukcyjnych budynków, powodowanych złym stanem technicznym lub zalegaj ących na dachach w sezonie zimowym du żych ilo ści śniegu. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty alarmowe z syrenami elektronicznymi –33. b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1;

191 • pulpit sterowania – 6. c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody - 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1.

192 42. Rekomendacja dla Podsystemu Powiatu Mi ńskiego

Wojewoda mazowiecki rekomenduje budow ę nowoczesnego systemu ostrzegania i alarmowania ludno ści o zagro żeniach dla Powiatu Mi ńskiego. Rekomendacja oparta została na analizie zagro żeń dla Powiatu Mi ńskiego 1. Poło żenie Powiat Mi ński jest jednym z najwi ększych powiatów w województwie mazowieckim. Swym zasi ęgiem obejmuje obszar 1164 km2. Ludno ść powiatu wynosi ponad 142 tys. mieszka ńców. W skład administracyjny powiatu wchodz ą miasta: Mi ńsk Mazowiecki i Sulejówek oraz Gminy: Cegłów, D ębe Wielkie, Dobre, Halinów, Jakubów, Kałuszyn, Latowicz, Mi ńsk Mazowiecki, Mrozy, Siennica, Stanisławów. Powiat Mi ński poło żony jest wzdłu ż drogi mi ędzynarodowej Berlin – Warszawa - Moskwa, w bliskiej odległo ści od stolicy kraju. Przez teren powiatu przebiega magistrala kolejowa Pary ż – Berlin – Warszawa - Moskwa.

2. Zagro żenia a. Powodziowe Zagro żenie powodziowe na terenie Powiatu Mi ńskiego sprowadza si ę wył ącznie do sezonowych podtopie ń, doprowadzaj ących w konsekwencji do gwałtownego przybierania wód i wyst ępowania wody z koryt rzek i rowów melioracyjnych. Wyst ąpienie zagro żenia mo że spowodowa ć podtopienia ł ąk, pojedynczych zabudowa ń i dróg na terenach gmin wiejskich, natomiast na terenach miejskich podtapiane s ą piwnice, gara że, inne obiekty gospodarcze oraz ulice znajduj ące si ę w obni żeniach terenu. Roztopy mog ą przyczynia ć si ę równie ż do powstawania osuwisk, powoduj ących rozmaite straty: degradacj ę obj ętych nimi terenów i zniszczenie całej posadowionej na nich infrastruktury (budynki mieszkalne, sie ć drogowa, kanalizacyjna, linie telekomunikacyjne, elektryczne, gazoci ągi, uprawy, lasy). Na terenie powiatu mi ńskiego znajduj ą si ę nast ępuj ące rzeki: - Boruczanka (8,54 km) (gm. Dobre) - Zonza ( 6.85 km) - Ciek Wodynie (6,2 km) - Cienka (6,1 km) - Czarna (30,07 km) - Długa (24,54 km) - Dorzucha (4,9 km) - Kanał Wawerski (3,96 km)

193 - Kobylanka (4,53 km) - Mienia (36,66 km) - Osownica (17,32 km) - Rynia (4,29 km) - Rz ądza (35,95 km) - Sienniczaka (16,67 km) - Srebrna (16,3 km) - Zonza (6,85 km) - Świder (25,7 km) - Witkówka (15,76 km) - Witówka I (12,04 km) - Witówka II (12,12 km)

Poziom wody w rzekach znajduj ących si ę na terenie powiatu nie jest du ży i nie stanowi on zagro żenia powodziowego. a. Niekorzystne zjawiska atmosferyczne W powiecie Mi ńskim do najcz ęś ciej wyst ępuj ących negatywnych zjawisk atmosferycznych nale żą : • Silny wiatr • Opady śniegu • Intensywne opady śniegu • Przymrozki • Oblodzenia • Opady marzn ące • Intensywne opady deszczu • Upały i susze • Silna mgła oraz mgła silnie osadzaj ąca szad ź • Burze • Burze z gradem

a. Zagro żenia chemiczne Na terenie powiatu mi ńskiego nie wyst ępuj ą obiekty, w których wykorzystuje si ę materiały niebezpieczne w ilo ściach przekraczaj ących dopuszczalne warto ści substancji chemicznych, klasyfikuj ących je do zakładów o zwi ększonym ryzyku lub du żym ryzyku. W funkcjonuj ących w Powiecie Mi ńskim czterech zakładach produkcyjnych wyst ąpi ć mog ą

194 zagro żenia wybuchowe i po żarowe. Ska żenie chemiczne mo że równie ż zosta ć spowodowane uwolnieniem substancji chemicznych w postaci płynnej lub gazowej podczas transportu substancji niebezpiecznych. Zestawienie zakładów produkcyjnych mog ących stwarza ć zagro żenia dla bezpiecze ństwa mieszka ńców Powiatu Mi ńskiego przedstawione zostało w poni ższej tabeli:

Maksymalna ilo ść Zasi ęg strefy Nazwa obiektu Rodzaj substancji środka ska żenia w tonach

chlorek baru 0,05 kwas fluorowodorowy 0,22 kwas azotowy 0,035 „CHEMA” Spółdzielnia Pracy benzyna lakowa 7,155 w Olesinie ul. Pałacowa 41, 42, Manpower Red Odpad 50 W obr ębie obiektu 53 Manpower Red Rozpuszcz. 45 05-311 D ębe Wielkie propan techniczny izobutan 0,4 toluen 4,0 kwas fosforowy 0,36 kwas fosforowy (V) 75% 56 Trójkrezol 30 „LIBELLA” kwas ABS 25 Sp. z o.o. kwas szczawiowy 0,6 Zakład Chemiczny W obr ębie obiektu wodorotlenek sodu 50% 1,0 05-310 Kałuszyn alkohol etylowy 0,6 ul. Mostowa 8 a alkohol izopropylow, 1,0 preventol P 91 0,1 azotyn sodu Przyspieszacze: - TMTD (Linkwell TMTD, Accelelator TMTD), - MBT ( Linkwell MBT, Accelelator MBT), - DOX-1 (Wingstay 100), - DPG (Linkwell DPG, Denax DPG), - Miksland ETU-80 (Meramid Rhenogran Zakłady Przemysłu ETU-80); 0,1 Gumowego Środki porotwórcze: 0,525 Magazyn trucizn ci ągi „SANTOCHEMIA” - Porofor BSH (Porofor TSH), 0,04 solne, pojemniki. Spółdzielnia - Porofor ADC/L; 0,06 mag. trucizn Pracy Opó źniacze: 0,05 nawa żalnia 05-311 D ębe Wielkie - Duslim P (Santogard PVI, Linkwell PVI, 0,024 ul. Warszawska 86 Rubex PVI) 0,21 Środki przeciwstarzeniowe: - Dusantox IPPD (Linkwell IPPD, Antioxidant IPPD); Peptyzatory: - Struktol-86; Zmi ękczacze: - Ftalan dwuizobutylu (Oxoplast IB), - Ftalan dwubutylu S (Oxoplast NB). kwas solny 0,30 kwas azotowy 0,15 acetylen 1,00 wodorotlenek sodu 2,00 wodorotlenek potasu 0,20 Produkcja Zakłady Naprawcze Taboru benzyna ekstrakcyjna 1,00 – Kolejowego „Mi ńsk benzyna lakowa 1,00 Magazyn Mazowiecki” olej nap ędowy 3,00 – S.A. aceton 0,05 rozdzielnia farb 05-300 Mi ńsk Maz. toluen 0,20 i ul. Gen. K. Sosnkowskiego 34 oleje 2,00 lakierów smary 2,00 farby i lakiery 2,00 lakier asfaltowy 4,00 rozcie ńczalniki 1,50 denaturat 0,09

195

b. Radiacyjne Zagro żenie radiacyjne na terenie Powiatu Mińskiego szacuje si ę jako znikome, nawet w przypadku awarii reaktora „Maria” w Instytucie Energii Atomowej w Świerku koło Otwocka. Stopienie si ę rdzenia reaktora spowoduje konieczno ść ewakuacji ludno ści w promieniu 7 km. Polska nie posiadaj ąc własnych elektrowni j ądrowych, ma w s ąsiedztwie, w odległo ści do ok. 310 km od swych granic, 10 pracuj ących elektrowni j ądrowych (25 bloków – reaktorów energetycznych) o ł ącznej zainstalowanej mocy elektrycznej ok. 17 GWe. Dodatkowo, źródłem zagro żenia radiacyjnego mog ącego zaistnie ć na terenie Powiatu Mi ńskiego mo że by ć materiał promieniotwórczy przewo żony transportem samochodowym, kolejowym, który uległby wypadkowi na trasie przewozu.

c. Transport towarów niebezpiecznych Transport drogowy i kolejowy Ska żenie chemiczne mo że powsta ć w wyniku uwolnienia substancji chemicznych w postaci płynnej lub gazowej podczas transportu. Szczególnym miejscem wyst ąpienia tego rodzaju katastrofy mog ą by ć trasy kolejowe Warszawa - Siedlce i Tłuszcz- Pilawa oraz drogi krajowe Warszawa - Siedlce i Kołbiel – Łochów. Najbardziej niekorzystn ą dla przewozów materiałów niebezpiecznych jest trasa kolejowa prowadz ąca przez Mi ńsk Mazowiecki- Warszawa. Wynika to przede wszystkim z du żej g ęsto ści zaludnienia obszarów poło żonych wokół trasy oraz du żego nat ęż enia przewozów pasa żerskich na niektórych jej odcinkach. Katastrofy i wypadki kolejowe charakteryzuj ą si ę du żymi zniszczeniami taboru, du żą ilo ści ą ofiar (zabitych i rannych), trudno ściami w prowadzeniu działa ń ratowniczych wynikaj ących z warunków terenowych, braku utwardzonych dróg dojazdowych, trakcji elektrycznej i konieczno ść używania ci ęż kiego sprz ętu ratowniczego. Najgro źniejsze w skutkach s ą wypadki poci ągów pasa żerskich w terenie trudno dost ępnym. Niebezpiecze ństwo zwi ązane z transportem drogowym towarów niebezpiecznych na terenie powiatu mi ńskiego zwi ązane jest głównie z drog ą mi ędzynarodow ą E 30, realizuj ącą poł ączenia mi ędzynarodowe w kierunku wschód-zachód. Przebiega ona przez miejscowo ści Dębe Wielkie, miasto Sulejówek, Mi ńsk Mazowiecki oraz Kałuszyn, co stwarza bardzo du że zagro żenie dla mieszka ńców. Droga jest dost ępna praktycznie dla wszystkich u żytkowników, gdy ż poza ruchem mi ędzynarodowym, obsługuje ona równie ż ruch lokalny, co przyczynia si ę do powstawania utrudnie ń w ruchu oraz wzrostu ilo ści wypadków. W samochodowych

196 przewozach substancji niebezpiecznych najwi ększy udział ma przewóz paliw płynnych. Prawie wszystkie ogólnodost ępne i zakładowe stacje paliw s ą zaopatrywane transportem samochodowym. Innym rodzajem przewozów jest transport butli z gazem płynnym propan- butan. Dystrybucj ą gazu zajmuje si ę szereg ró żnego rodzaju firm, które nie zawsze mog ą zapewni ć transport specjalistycznym taborem. Ponadto, do zakładów dowozi si ę transportem samochodowym ró żne ilo ści substancji takich jak: − kwasy (azotowy, fluorowodorowy, fosforowy, siarkowy, solny), − wodorotlenki sodu i potasu, − octan etylu, − aceton, − acetylen, − amoniak.

d. Terrorystyczne Powiat Mi ński podobnie jak inne tereny położone na obszarze województwa mazowieckiego w ró żnym stopniu nara żony jest na zagro żenia terrorystyczne. Obiektami ataku mog ą by ć: uj ęcia wody pitnej, du że skupiska ludzi – dworce autobusowe i kolejowe, obiekty u żyteczno ści publicznej oraz szkoły, obiekty sakralne, zakłady przemysłowe wykorzystuj ące lub magazynuj ące toksyczne środki przemysłowe, jak równie ż cysterny z substancjami niebezpiecznymi na bocznicach kolejowych. Środkami wykorzystywanymi w atakach terrorystycznych mog ą by ć: konwencjonalne ładunki wybuchowe, jak równie ż substancje chemiczne (w tym bojowe środki truj ące), środki promieniotwórcze (tzw. brudne bomby) oraz substancje biologiczne. Niewykluczone jest, że zagro żenie atakiem terrorystycznym mo że wzrosn ąć wraz z przyj ęciem uchod źców muzułma ńskich z Syrii oraz innych pa ństw obj ętych konfliktami, w śród których przebywa ć mog ą terrory ści mi ędzy innymi z Al-Kaidy lub Pa ństwa Islamskiego . Uwzgl ędniaj ąc powy ższe, zagro żenie terrorystyczne o wielkiej skali w Powiecie Mińskim jest mało prawdopodobne. Na terenie powiatu nie wyst ępuj ą atrakcyjne dla terrorystów cele (stadiony, biurowce, wie żowce itd.). Formami ataku terrorystycznego mog ącymi wyst ąpi ć w Powiecie Mi ńskim mog ą by ć: - zamachy na życie (zamachy bombowe) kierowane najcz ęś ciej przeciwko urz ędnikom, administracji pa ństwowej, policjantom, żołnierzom, przywódcom partii politycznych, biznesmenom, przywódcom grup przest ępczych, itp.,

197 - uprowadzenia pojazdów, - uprowadzenia osób, - wzi ęcie zakładników przetrzymywanie osoby lub osób słu ży u życiu ich jako elementu przetargowego w spełnieniu żą da ń.

e. Katastrofy techniczne Katastrofy drogowe i kolejowe: Katastrofy komunikacyjne mog ą wyst ąpi ć w ka żdym rejonie. Sie ć drogowa Powiatu Mi ńskiego obejmuje 1 658 km, w tym 512 km dróg to drogi powiatowe. Główne ci ągi dróg o najwi ększym nat ęż eniu ruchu, na których wykonuje si ę modernizacj ę i planuje wykonanie dalszych odcinków to drogi: Mi ńsk Mazowiecki -Mrozy, Kałuszyn – Mrozy - Latowicz, Jędrzejów – Jakubów - Dobre, Brzeziny - Halinów - Okuniew, oraz droga Stara Wie ś - Kuflew. Najwa żniejsze szlaki komunikacyjne przebiegaj ące przez powiat to: - mi ędzynarodowa droga z zachodu na wschód - Nr 2 (odcinek DK 92) z Berlina do Moskwy, - Obwodnica Mi ńska Mazowieckiego (odcinek autostrady A2 - Choszczówka-Węzeł - Ryczołek od km 520+400 do 541+249) - z południa na północ przebiega Droga Krajowa Nr 50 Kołbiel - Mi ńsk Mazowiecki - Łochów , - Nr 637 – Warszawa – W ęgrów, - Nr 802 – Mi ńsk Mazowiecki – Seroczyn. Na terenie powiatu mi ńskiego, od lat wzrasta ilo ść wypadków i kolizji drogowych, fakt ten wynika głównie z: niedostosowania dróg do obecnego nat ęż enia ruchu, a w szczególno ści ze złego stanu nawierzchni, wzrostu ilo ści poruszaj ących si ę pojazdów, braków w wyszkoleniu kierowców, nadmiernej pr ędko ści jazdy, stanu technicznego pojazdów, nieostro żno ści kierowców i braku kultury prowadzenia pojazdów. Drogi na terenie powiatu mi ńskiego pomimo sukcesywnych napraw cechuj ą si ę średni ą jako ści ą techniczn ą, s ą to zazwyczaj drogi o małym nat ęż eniu ruchu, głównie pomi ędzy małymi miejscowo ściami oraz wsiami, na których dominuje ruch pojazdów rolniczych. Dla przewozów samochodowych maj ą one niewielkie znaczenie. Najbardziej niebezpiecznymi drogami, na których dochodzi do najwi ększej ilo ści wypadków i kolizji s ą te, na których dominuje du że nat ęż enie ruchu i nadmierna pr ędko ść . Najgro źniejsze w skutkach s ą wypadki masowe z du żą ilo ści ą osób poszkodowanych, jak równie ż tzw. karambole z du żą ilo ści ą pojazdów. Zagro żenie katastrof ą drogow ą w powiecie mi ńskim wzro śnie w momencie wybudowania obwodnicy Mi ńska

198 Mazowieckiego, która w przyszło ści stanowi ć będzie cz ęść autostrady i wzrasta sezonowo w momencie zmiany warunków meteorologicznych w okresie wczesnej wiosny (odwil że i roztopy) pó źnej jesieni (mgły, opady deszczu, przymrozki) i zimy (opady śniegu, gołoled ź, itp.). Katastrofa kolejowa mo że wyst ąpi ć na szlakach kolejowych zlokalizowanych w powiecie mi ńskim. W zale żno ści od przewo żonego materiału mo że mie ć katastrofalne skutki dla środowiska lub w zale żno ści od miejsca wyst ąpienia straty i zniszczenia przyjm ą ró żne rozmiary. Przez teren powiatu przebiegaj ą 2 linie kolejowe. Pierwsza linia kolejowa mi ędzynarodowa, o du żym znaczeniu w transporcie i przewozach pasa żerskich – linia z Warszawy do Moskwy. Drug ą lini ą kolejow ą, maj ącą mniejsze znaczenie głównie w transporcie jest linia Tłuszcz – Pilawa. Dla tych dwóch linii miasto Mi ńsk Mazowiecki stanowi w ęzeł kolejowy. W transporcie kolejowym ilo ści wypadków i katastrof ci ągle wzrasta, wpływ na to maj ą przede wszystkim: - cz ęś ciowa modernizacja torowisk, - zły stan techniczny torowisk, - przestarzałe systemy sygnalizacji, - brak automatyki w sterowaniu ruchem poci ągów, niestrze żone przejazdy kolejowe, - zły stan taboru, - czynniki ludzkie. Katastrofy i wypadki kolejowe charakteryzuj ą si ę du żymi zniszczeniami taboru, du żą ilo ści ą ofiar (zabitych i rannych), trudno ściami w prowadzeniu działa ń ratowniczych wynikaj ących z warunków terenowych (miejsc katastrof), trakcji elektrycznej i konieczno ść używania specjalistycznego ci ęż kiego sprz ętu ratowniczego. Najgro źniejsze w skutkach s ą wypadki poci ągów pasa żerskich w terenie trudno dost ępnym, do którego niema dróg dojazdowych.

Katastrofy budowlane: Katastrofy budowlane mog ą wyst ąpi ć na dowolnym terenie Powiatu Mi ńskiego. Wzrost zagro żenia powodowany jest przez trwaj ący w ostatnim okresie gwałtowny rozwój budownictwa oraz powstawanie zaawansowanych konstrukcyjnie obiektów budowlanych. W budynkach, gdzie wyst ępuj ą instalacje gazowe w momencie zaistnienia katastrofy budowlanej nale ży liczy ć si ę z mo żliwości ą wybuchu spowodowanego rozszczelnieniem instalacji. Podczas katastrofy budowlanej mog ą wyst ępowa ć wtórne zagro żenia (wybuchy, pora żenia pr ądem, mo żliwo ść powstawania dalszych zawałów i t ąpni ęć , zalewanie gruzowisk), które przyczyni ą si ę do wzrostu ilo ści osób poszkodowanych oraz wzrostu rozmiarów strat i zniszcze ń. Najbardziej prawdopodobn ą przyczyn ą katastrofy budowlanej

199 mo że by ć stan techniczny budynków, cz ęste samowolne przebudowy i remonty budowlane wykonywane bez stosownych pozwole ń, niezgodno ść z dokumentacj ą projektow ą oraz nieprzestrzeganie prawa budowlanego. Potrzeby jednostki samorz ądu terytorialnego zwi ązane z budow ą podsystemu na podstawie analiz Wydziału Bezpiecze ństwa i Zarz ądzania Kryzysowego Mazowieckiego Urz ędu Wojewódzkiego w Warszawie: a) Punkty Alarmowe syreny elektroniczne – 26. b) Urz ądzenia sterowania i kontroli: • centrala alarmowa – 1; • pulpit sterowania – 13; c) Urz ądzenia do monitorowania: • stacja pogody – 1; • detektor do wykrywania ska żeń chemicznych – 1; • detektor do wykrywania ska żeń promieniotwórczych – 1.

200 IX. ZAŁ ĄCZNIKI Zał ącznik nr 1

Przewidywane sytuacje ska żeń wynikaj ących z „Wielkich Awarii” elektrowni j ądrowej zlokalizowanej w pobli żu granicy Polski.

• Równe

Charakterystyka elektrowni Kraj: Ukraina Odległo ść od granice RP: 134 km Dane reaktora: Typ: WWER Bloki: 2x440MWe, 2x1000MWe

• Chmielnicki

201

Prognoza rozprzestrzeniania si ę ska żeń z elektrowni Równe W strefie ska żeń promieniotwórczych mo że znale źć si ę około 7 milionów mieszka ńców Polski, z czego około 150 tysi ęcy mo że pochłon ąć roczn ą dawk ę graniczn ą promieniowania w ci ągu 2 godzin ekspozycji

Charakterystyka elektrowni Kraj: Ukraina Odległo ść od granice RP: 184 km Dane reaktora: Typ: WWER Bloki: 2x1000MWe

Prognoza rozprzestrzeniania si ę ska żeń z elektrowni Chmielnicki

W strefie ska żeń promieniotwórczych mo że znale źć si ę około 6 milionów mieszka ńców Polski, z czego około 100 tysi ęcy mo że pochłon ąć roczn ą dawk ę graniczn ą promieniowania w ci ągu 2 godzin ekspozycji.

202 Zał ącznik nr 1 cd. • Mochovce

Charakterystyka elektrowni Kraj: Słowacja Odległo ść od granice RP: 133 km Dane reaktora: Typ: WWER Bloki: 2x440MWe

Prognoza rozprzestrzeniania si ę ska żeń z elektrowni Mochovce

W strefie ska żeń promieniotwórczych mo że znale źć si ę około 16 milionów mieszka ńców Polski, z czego około 3 miliony mo że pochłon ąć roczn ą dawk ę graniczn ą promieniowania w ci ągu 2 godzin ekspozycji.

203

Zał ącznik nr 1 cd.

• Bohunice

Charakterystyka elektrowni Kraj: Słowacja Odległo ść od granice RP: 138 km Dane reaktora: Typ: WWER Bloki: 4x440MWe

Prognoza rozprzestrzeniania si ę ska żeń z elektrowni Bohunice

W strefie ska żeń promieniotwórczych mo że znale źć si ę około 11 milionów mieszka ńców Polski, z czego około 600 tys. mo że pochłon ąć roczn ą dawk ę graniczn ą promieniowania w ci ągu 2 godzin ekspozycji.

204

Zał ącznik nr 1 cd.

• Dukovany

Charakterystyka elektrowni Kraj: Czechy Odległo ść od granice RP: 119 km Dane reaktora: Typ: WWER Bloki: 4x440MWe

Prognoza rozprzestrzeniania si ę ska żeń z elektrowni Dukovany

W strefie ska żeń promieniotwórczych mo że znale źć si ę około 10 milionów mieszka ńców Polski, z czego około milion mo że pochłon ąć roczn ą dawk ę graniczn ą promieniowania w ci ągu 2 godzin ekspozycji.

205

Zał ącznik nr 1 cd.

• Temelin

Charakterystyka elektrowni Kraj: Czechy Odległo ść od granice RP: 192 km Dane reaktora: Typ: WWER Bloki: 2x1000MWe

Prognoza rozprzestrzeniania si ę ska żeń z elektrowni Temelin

W strefie ska żeń promieniotwórczych mo że znale źć si ę około 9 milionów mieszka ńców Polski, z czego około 600 tysi ęcy mo że pochłon ąć roczn ą dawk ę graniczn ą promieniowania w ci ągu 2 godzin ekspozycji.

206

Zał ącznik nr 1 cd.

• Krümmel

Charakterystyka elektrowni Kraj: Niemcy Odległo ść od granice RP: 254 km Dane reaktora: Typ: BWR Bloki: 1x1315MWe

Prognoza rozprzestrzeniania si ę ska żeń z elektrowni Krümmel

W strefie ska żeń promieniotwórczych mo że znale źć si ę około 6,6 miliona mieszka ńców Polski, z czego około 16 tysi ęcy mo że pochłon ąć roczn ą dawk ę graniczn ą promieniowania w ci ągu 2 godzin ekspozycji.

207 Zał ącznik nr 1 cd.

• Oskarshamn

Charakterystyka elektrowni Kraj: Szwecja Odległo ść od granice RP: 298 km Dane reaktora: Typ: BWR Bloki: 1x465MWe, 1x630MWe, 1x1205MWe

Prognoza rozprzestrzeniania si ę ska żeń z elektrowni Oskarshamn

W strefie ska żeń promieniotwórczych mo że znale źć si ę około 4,8 miliona mieszka ńców Polski mo że pochłon ąć roczn ą dawk ę graniczn ą promieniowania w ci ągu 50 godzin ekspozycji.

208 Zał ącznik 2 ZAGRO ŻENIA DLA WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

ZAKŁADY DU ŻEGO RYZYKA

Opracowanie własne Zał ącznik 2 cd.

ZAGRO ŻENIA DLA WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

ZAKŁADY ZWI ĘKSZONEGO RYZYKA

Opracowanie własne

210 Zał ącznik 2 cd.

ZAGRO ŻENIA DLA WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO DROGI PRZEWOZU SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNYCH

Opracowanie własne

211 Zał ącznik 2 cd. ZAGRO ŻENIA DLA WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO SZLAKI KOLEJOWE PRZEWOZU SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNYCH

Opracowanie własne

212 Zał ącznik 2 cd.

ZAGRO ŻENIA DLA WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO OBSZARY ZAGROZONE POWODZI Ą

Opracowanie własne

213

Zał ącznik nr 3

ROZMIESZCZENIE PUNKTÓW ALARMOWYCH W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM

214