Sceny Polskie Pismo Związku Artystów Scen Polskich ZASP ISSN: 2657-3490 9/10 Egzemplarz Bezpłatny Fot
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Sceny Polskie Pismo Związku Artystów Scen Polskich ZASP ISSN: 2657-3490 9/10 egzemplarz bezpłatny fot. Mateusz Grochockifot. Mateusz 15 maja 2021 roku na Placu Teatralnym u stóp pomnika Wojciecha Bogusławskiego, sztandar ZASP utkany na kształt pierwowzoru, po poświęceniu przekazany został młodym reprezentantom naszego Stowarzyszenia. SPIS TREŚCI EDYTORIAL PUBLICYSTYKA 4 Bez złudzeń, bez masek 64 Kiedy zawód jest pasją Krystyna Piaseczna Anita Nowak 66 Pandemia, czyli panopticum jako bezlik Z PRAC ZARZĄDU czegoś Lidia Bogaczówna 5 Zdążyć przed kolejną falą Krystyna Piaseczna 68 Po lekturze Zbigniew Dolny 10 LX Walne Zebranie Delegatów ZASP za nami Krzysztof Szuster 11 LX Walne Zebranie Delegatów ZASP GALERIA SCENOGRAFÓW Redakcja 70 Julian Józef Antonisz 12 Sprawozdanie kwartalne z działalności Zarządu Głównego ZASP SYLWETKI Urszula Drzewińska 72 Jak działa jamniczek? Sabina Antoniszczak Z PRAC KOMISJI ZAGRANICZNEJ 77 Dziecinnie proste 17 22. Kongres FIA Sabina Antoniszczak Barbara Zawada 79 Jan Wilkowski. W stulecie urodzin 18 Budowanie dialogu społecznego na Henryk Izydor Rogacki zmieniającym się rynku pracy 83 30 lat, jak jeden dzień… Barbara Zawada Anita Nowak 22 DSF Kopenhaga 86 Dubbing – jedna ze scen polskich Barbara Zawada Zbigniew Dolny TEMAT NUMERU – TADEUSZ RÓŻEWICZ Z ŻYCIA ZASP 26 Lothe Lachmann Videoteatr Poza. 90 Marek Waszkiel z Nagrodą GUSTAW Czy tam były czary? Gabriel Michalik 91 Świat to za mało Agnieszka Kukuła 29 Różewicza obraz wartości Andrzej Piątek 95 Międzynarodowy Dzień Teatru 2021 w Łodzi Anna Bobrowska-Ekiert 32 „Kartoteka” w teatrze lalek Kamil Kopania 100 Szczecińscy artyści zasłużeni dla polskiego teatru 38 Tadeusz Różewicz, mój Mistrz Monika Gapińska Anna Kękuś 102 Być tam, gdzie się nie jest 40 Radomsko. Miasto braci Różewiczów Monika Gapińska Jolanta Dąbrowska JUBILEUSZE W ŚWIETLE JUPITERÓW 105 Jubileusze styczeń-czerwiec 2021 45 Nasz Pasaż Róż Krystyna Piaseczna 46 Czcigodna i niemniej urocza laureatko! WSPOMNIENIA Gabriel Michalik 108 Katarzyna Łaniewska 48 Nagroda Róży za debiut w Teatrze Polskiego Maria Wilma-Hinz Radia 109 Hanna Stankówna Ewa Heine Iza Kuna 49 Nagroda Róży 110 Piotr Machalica za kreację zbiorową w sieci Krystyna Janda Paulina Ilska 111 Krzysztof Kowalewski 51 Ułomny raport pamięci Maria Wilma-Hinz Paulina Ilska 112 Adam Pfeiffer 54 Szukać, eksperymentować i doświadczać Maria Wilma-Hinz Katarzyna Mańko 113 Maria Koterbska 57 KAMYK PUZYNY dla Joanny Szczepkowskiej Adrianna Godlewska Barbara Zawada 114 Michał Szewczyk 58 38. Festiwal Szkół Teatralnych – nagrody Rafał Dajbor i wyróżnienia 115 Aniela Świderska Janina Klimasowa Zbigniew Dolny 117 Jadwiga Andrzejewska PUBLICYSTYKA Anita Nowak 61 Streaming czy zamrożona „Antygona”? 119 Stanisław Dziedzic Anita Nowak Lidia Bogaczówna 120 Wiesława Mazurkiewicz FELIETON Maria Wilma-Hinz 63 Papkinada. Złotouści 121 Barbara Baryżewska (Azor) Małgorzata Karbowiak Adrianna Godlewska Bez złudzeń, bez masek ddajemy Państwu „Sceny Polskie”, nr 9/10, tuż po okresie pandemicznym, w chwili, gdy otwierają się teatry, kina, zapowiadane są koncerty, a aktorzy jak w letargu grają zarejestro- Owane w sobie kilka miesięcy wcześniej – role. Można się uśmiechać! Czas zarazy mija! „Walka o oddech” kończy się zwycięstwem i już spokojnie możemy wykonywać od dwunastu do siedemnastu oddechów na minutę. Tadeusz Różewicz z jego „walką o oddech” jest patronem tego numeru. Uchwałą Sejmu RP z dnia 27 listopada 2020 roku, ustanowiono rok 2021 Rokiem Tadeusza Różewicza. Kiedyś „Spadanie”, „Na czworakach”, „Kartoteka”, „Stara kobieta…” kształtowały świadomość młodego pokolenia, były wytrychem do zrozumienia współczesności, a dziś? W tej sprawie wypowiadają się na łamach naszego pisma, m.in.: Gabriel Michalik, Andrzej Piątek, Kamil Kopania, Jolanta Dąbrowska. Poświęcenie sztandaru ZASP i LX Walne Zebranie Delegatów ZASP online były wydarzeniami bez precedensu. Regulaminy, nowy Statut Stowarzyszenia, podział na sekcje repartycyjne i nierepartycyjne, to w historii naszego Związku rzecz nowa. Wstrzymaliśmy oddech. Pierwszy raz w stuletniej historii Związku Artystów Scen Polskich, nastąpiło tak gruntowne przekształcenie i to w okresie panującej przez rok zarazy. A zatem czym dzisiaj są dla nas mocno już wytarte pojęcia takie jak „misja”, „praca społeczna”, „artysta teatru”, „artysta w teatrze”? „Sceny Polskie” w tej nowej sytuacji mogą odegrać kolejną, ważną rolę. Obecny numer „Scen…” stał się właściwie almanachem, zbiorem artykułów i informacji, które nadsyłane były na moją prośbę od lutego do czerwca tego roku. Stąd mozaika czasowo-przestrzenna, odwrócony bieg wydarzeń. Rozmowa z prezesem Krzysztofem Szusterem przeprowadzona w marcu sąsiaduje ze sprawozdaniem z Walnego Zebrania Delegatów, które odbyło się 17 maja 2021 roku. Krystyna Piaseczna redaktor naczelna „Scen Polskich” SCENY POLSKIE Redakcja: Krystyna Piaseczna – redaktor naczelna; Barbara Zawada, Paulina Ilska, Anita Nowak, Łukasz Kaczyński, Agnieszka Kahl, Maria Wilma-Hinz. Wydawca: Zarząd Główny ZASP. Adres redakcji: Zarząd Główny ZASP, 00-536 Warszawa, Al. Ujazdowskie 45, tel.: 22 696 79 22, fax.: 22 696 79 09, e-mail: [email protected] Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów i zmian w przesyłanych materiałach. Projekt okładki: Barbara Zawada. Layout, skład, łamanie: Pink Design (www.pink-design.pl). Wykorzystano zdjęcia i materiały ze zbiorów: Archiwum ZASP, Oddziałów ZASP, Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego oraz archiwów prywatnych. Redakcja przyjmuje reklamy na stronach wewnętrznych i trzech stronach okładkowych. 4 SCENY POLSKIE nr 9/10/2021 Z PRAC ZARZĄDU Zdążyć przed kolejną falą fot. Maria Wilma-Hinz Krzysztof Szuster – prezes Zarządu Głównego ZASP Krystyna Piaseczna: Dzień dobry, Stowarzyszeniem, czy Zarządem tego być góra 6 miesięcy. COVID spłatał panie prezesie. Kolejna tura rozmów Stowarzyszenia, które jest stowarzy- nam potwornego figla. Przedstawiłem związanych z sytuacją, która zmusza szeniem nie artystów produkujących wcześniej plan działań, który nie jest nas do innego widzenia naszej działal- w teatrach, lecz artystów pokazują- tajemnicą i, jak wiesz, zdałem pełną ności społecznej i nie tylko społecznej cych swoje produkcje w internecie. relację przed Zarządem z tego, co zro- – również twojej, jako prezesa, po- Krzysztof Szuster: Wolałbym żebyś biłem przez ostatni rok. Z dziewiętna- wiedziałeś kiedyś, technicznego. Ten powiedziała, że jestem organizato- stu punktów tylko trzech rzeczy nie numer Scen Polskich zatytułowali- rem pracy Zarządu, a nie zarządza- udało się przeprowadzić. Nie, żebym śmy „Nie ma misji bez emisji”. Mamy jącym, ale jest wiele racji w twoich się chwalił, ale stało się to nie z mojej taką sytuację, że właściwie rządzisz słowach. Przypominam, miałem winy, tylko z winy COVID-u, ale SCENY POLSKIE nr 9/10/2021 5 Z PRAC ZARZĄDU i szeregu nowych rzeczy. Natomiast bądź bić się w pierś za to, czego nie studentom – póki fuks nie został wspaniale ujęłaś tę zależność, jaka załatwiliśmy dla środowiska. Jestem przyjęty po tym przedstawieniu, nie w tej chwili nastąpiła. Borykamy się człowiekiem teatru. Nie opowiadamy byliśmy dla studentów starszych lat z tym absolutnie wszyscy. Mówię to o tym, co się działo w trakcie prób, jeszcze prawdziwymi studentami. celowo – wszyscy. Nie tylko ZASP, tylko prezentujemy przedstawienie Mój rok i starsze roczniki stawali- jako ZASP, nie tylko Zarząd, Komi- premierowe. Proszę rozliczać nas śmy się kolegami w dniu fuksówki sja Rewizyjna, ale i wszelkie struk- z premiery, czyli z efektów. i nikt nie miał do nikogo żalu. Wręcz tury społeczne, szkoły, przedszkola, przeciwnie. Ta forma dowcipnego Ja tu jestem w roli nie rozliczają- samorządy, organy założycielskie stosowania zakazów, bądź nakazów, cego, lecz współuczestnika tych teatrów i innych jednostek kultural- co nam wolno, czego nie wolno, to decyzji, ponieważ jako członek Za- nych, ministerstwa, rząd. Wszyscy mówienie na „pan” często do młod- rządu Głównego nie mogę stawiać spotkaliśmy się z sytuacją, którą po- szych koleżanek lub kolegów (my by- się obok. kolenie, do którego należymy, znało liśmy rokiem starszym wiekowo od tylko z opowiadań naszych rodziców Wspaniale, że o tym przypomniałaś, IV roku, który nas przyjmował), to o wojnie. Wojnie nie z wrogiem, tylko ale w tej chwili jesteś dziennikarką, było bardzo fajne, używając języka nieuchwytnym wrogiem, na którego która ma prawo męczyć prezesa. młodzieżowego, i naprawdę wycho- nie można znaleźć sposobu. wawcze. Każdemu, kto dostaje się do Spróbuję. Powiedziałeś, że teatry szkoły teatralnej wydaje się, że jest Ale jednak działalność w tym pan- są rozliczane nie z prób, lecz z pre- od razu wybitnym geniuszem. Jak ja demicznym aspekcie ma miejsce. miery. Dziś oblicze teatru polskiego zdawałem było prawie 170. kandyda- Mam przed sobą twoje sprawoz- i środowiska prezentuje się nieco tów, spośród nich wybrano jedynie danie dotyczące rocznej pracy, inaczej, również przez to, co jest 25. szczęśliwców. No, to wiadomo, a nie kilku miesięcy. Stajemy w tej ujawniane, co podobno dzieje się że jest w tym coś niebywałego. Ja rozmowie przed takim oto proble- w trakcie prób. Mówię o tych ak- czułem się tak, jakbym złapał Pana mem – czy zacytować to wszystko, tach przemocy, które wychodzą na Boga za nogi, ale zapominałem o tym, co zostało tutaj zawarte w tym jaw właściwie od dwóch lat. Teraz że przede mną byli także geniusze, sprawozdaniu, dosyć obszernie, koncentrujące się między innymi ale i po mnie tych osób przybywa. choć w niektórych przypadkach wokół bliskiej mi łódzkiej Szkoły Nie uważam, że fuksowanie w sposób hasłowo, czy