God Sommar! LUSTRANYTT Ordføraren Har Ordet
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
KOMMUNALT INFORMASJONSMAGASIN FRÅ LUSTER KOMMUNE LUSTRA Nr. 1 • 2018 23. årgang nytt God sommar! LUSTRANYTT Ordføraren har ordet Ja, no er det eitt år sidan førre sommarutgåve av Lustranytt. Og me har lagt bak oss ein fantastisk flott vinter. Rikeleg med snø, passeleg kjøld, og eventyr- lege skitilhøve i heile kommunen. «Pudder»-køyring og toppskiturar er mest vorte den nye folkesporten. Fjelltoppar som for få år sidan knapt hadde eitt einaste besøk korkje sommar eller vinter, er no vorte svært po- pulære turmål heile året, men mest om vinteren. Det er ikkje lenger berre gutar på 22 som driv med toppturar om vinteren. No er det lustringar i alle aldrar som tek turen på bratte toppar, om ein er 10 eller 80 er ingen hindring for flott nedattkøyring i god styresnø. Ekstra kjekt er det å sjå alle tilreisande, både frå nabokommu- nar, men og heile landet komma til fjella våre for gode ski og friluftsopplevingar. Den korte våren Ein flott vinter gjekk direkte over i ein flott sommar. For å sitere ein kar som bur i ei av brebygdene våre: I år varde våren i 37,5 timar. Frå å vere heildekka med snø til berr mark gjekk det berre nokre få dagar. Som- Ivar Kvalen. Foto: Andreas Eikeseth Nygjerd maren kom så brått heime hjå meg at fjellskia framleis AENfotografi. stod på trappa medan ungane sprang rundt i badeklede. Gamle varmerekordar vert utkonkurrert fleire gonger i mai månad. Både folk og husdyr søkjer skugge eller med relativt kort avstand «reise fleire 1000 år» attende badevatn når gradestokken passerer 30 pluss dag etter i tid. Eg nemner då Ormelid, gard nr 1 bruk nr 1 i Lus- dag. Kontrasten til fjoråret er stor. No er det mest slik ter kommune som døme. Her har det vore dokumentert at badetemparaturen i Hanaskjeren er høgare no enn gardsdrift over 4000 år attende i tid. Det vil seie at det lufttemperaturen var i fjor på denne tida. Sjølv om det var ei form for gardsdrift her alt tidleg i steinalderen. byrjar å verta vel turt både i skog og på grasmark, må Garden og husa i Ormelid har ei heilt unik historie, me nyta dagane og kveldane. Varme og sol gjer godt for spesielt fordi den låg ved ei viktig ferdsleåre mellom kropp og sjel. vestlandet og Gudbrandsdalen - innlandet. Den eldste Også med tanke på turistsesongen har denne våren fått noverande bygningen i Ormelid er rekna frå 1500-talet ein pangstart. Bresenteret melder om omsetningsrekord og skal ha vore brukt mellom anna til overnatting for i mai, hotella melder om svært god førehandsbooking. reisande over fjellet. Ormelid er også den fyrste garden i Dei fyrste turbussane rulla inn i kommunen alt ved på- Noreg ein har dokumentert med fleire stølar. No arbei- sketider. Aktivitetsbedriftene våre melder om høg akti- der Stiftinga Ormelid med å restaurere desse unike og vitet alt tidleg i sesongen. Det er kjempeflott. Ein ser no viktige bygga og dette historiske gardsanlegget. heilt klårt at turistsesongen i Luster er utvida med fleire Vidare derifrå kan ein reise til ein annan høgdegard: veker, ja, truleg eit par månader. Ein kan nok rekne Fuglesteg; eit populært reisemål som er ei flott na- april til september som turistsesong no. Målet i framti- turoppleving like mykje som ei kulturoppleving. Der da er at me kan skapa ein større del som heilårsturisme, kjem ein opp til dei restaurerte bygningane, godt det vil auke lønsemda, gjere det mogleg å auka investe- tilrettelagt for både dagsbesøk og overnatting. Her har ringar og skapa heilårs arbeidsplassar. Luster Turlag gjort ein fantastisk innsats for å gjenreise både våningshus og fjøs i tillegg til fleire andre byg- Luster – ein fantastisk stad å koma til ningar som er knytte til garden. Ingen andre stader Det er mange gode grunnar for at folk kjem til Luster. har ein så mange høgdegardar som i Luster. Fleire av Vakker natur, flotte fjell, lang fjord, godt vertskap på desse er truleg med dei eldste gardane me har i vårt reiselivsbedriftene våre og trivelige lustringar kan vere område. Solrik og grøderik jord, med store utmark- og gode stikkord for kvifor tilreisande kjem til Luster. fjellressursar. Felles for dei fleste er ein noko vanskeleg Fjell, fjord, fossar og bre er ofte det som vert kopla til tilkomst, men til gjengjeld ei flott utsikt. turistkommunen og nasjonalparkkommunen Luster. Men eg vil hevde at mange vel oss også for kultur og verdsarvkommunen Luster. Få andre stader kan ein LUSTRANYTT Rådmannen har ordet Økonomi og organisa- sjonsutvikling Ja, rådmann gjentek seg sjølv. Eg pratar og skriv stadig om kommune- økonomi og utvikling av organisasjonen Luster kommune då dette er ein viktig del av jobben min. Denne våren har det vore arrangert fleire større konfe- ransar og samlingar her i Luster kommune. Landsdek- kande organisasjonar og bedrifter har valt å komma hit for flotte opplevingar og sosialt samvær. I mine auge Rådmann Jarle Skartun. må Luster vere den perfekte stad å besøke også for denne type arrangement. Innan 30 minuttars reisetid frå alle hotella våre får me ei lang rekke fantastiske Kommuneøkonomien turmål ein finn få andre stader i landet. Ein kan velja Topp 30, sa tidlegare rådmann Terje Bakke alt i frå krevjande toppturar til fine vandreturar langs Nævdal til meg hin dagen på Lustramarknaden. flotte opparbeidde stiar, klatring i bresprekker, rafting, Topp 50, ville gjerne forgjengar Tore Eriksen juvvandring, padling på fjord og på fjellvatn til kultu- sagt. Kommunaldepartementet seier no topp 100 relle og historiske opplevingar som ein guida tur i Dale på Luster når dei rangerar kommuneøkonomi. kyrkje eller Urnes stavkyrkje. Ein rundtur som er mykje Statistikken no frå mai gir oss 96.-plass i kom- brukt er å køyre Sørsidevegen frå Skjolden til Ornes og over til Solvorn. Her køyrer me bokstaveleg tala rett mune-norge, når det gjeld kommuneinntekter, der inn i Nasjonalromantikken, med stopp ved Feigefossen, dei har korrigert for demografi og geografi. Rett «verdsarvjuvelen» Urnes stavkyrkje og strandsitjarsta- nok er det fleire måtar å måle kommuneøkonomi den Solvorn, og får med seg over tusen års noregshis- på, men rådmann sitt poeng er at me dei siste åra torie omgjeve av storslått natur. Mange eg har snakka har tapt terreng, vesentleg grunna reduserte kraft- med og møtt i sommar omtalar dette som den vakraste inntekter. rundturen dei nokon gong har teke i Noreg. Betre skussmål kan en knapt få. Samtidig får me no dokumentasjon på at kom- Interessa for Luster sin storslagne uberørte natur og muneøkonomien er svært følsam i høve straum- unike historie vil berre auke for kvart år. Me har utru- prisen. Til glede for kommunen er straumprisen leg mykje å vera stolt over i Luster kommune! høgare no enn den har vore siste åra og vil gi meirinntekter i 2018. Det gjenstår å sjå om dette God sommar til alle! er ei utvikling som vil vare ved. Her er det ulike prognosar. Ei noko styrka inntektsside vil etter rådmannen si vurdering vere positiv for økonomibalansen i kommunen og vil vere spesielt bra for det rådman- Ivar Kvalen, ordførar nen kallar for «utviklingsøkonomien» i kommu- 1 LUSTRANYTT nen; kva me kan vere med på arbeidskrevjande enn i kommu- opplæring til innbyggjarar, som av nye tiltak, korleis finansiere nar med ein enklare struktur. i samarbeid med bygdelag og auka investeringar og gjerne her Nærare gjennomgang synte og frivillige, startar opp til hausten. ha noko eigenkapital til desse at fleire kostnader som, i følgje slik at ikkje låneopptak er heile Kostra, skal belastast ute på finansieringa. tenestene er ført på administras- Telefon- og besøkstider jon. Her gjer me ei oppretting Når rådmannen i dette arbei- som gir eit rettare samanli- det utfordrar på tiltak som kan Organisasjonsutvikling og kningsgrunnlag, «eple mot eple, medverke til effektivisering, effektivisering om ein ser mot andre kommu- kan dei store overskriftene vere Sjølv om inntektssida betrar nar. organisering og digitalisering. seg noko, meiner rådmannen Men også god informasjon ut og at arbeidet med organisasjon- Funna arbeider me no med i eit forhold i arbeidskvardagen vert sutvikling og effektivisering må prosjekt som har fått namnet tekne fram. Me skal ha god ser- halde fram, slik me har planar OU-Rådhuset. Me har der teke vice på rådhuset, men ser at me for. tak i organiseringa. Spesial- gjerne må stramme inn på det I 2016 laga me ein ny plan for iseringa har og ramma kom- ein kan kalle å vere tilgjengeleg. utvikling av omsorgstenesta. I munesektoren og me har stilt Denne våren har me eksempelvis 2017 gjorde me mykje analy- spørsmål om ein etter måten måtte stenge av telefonen i deler searbeid for vegen vidare for liten kommune som Luster er av dagen for sentrale sakshand- å betre økonomibalansen, og i vorte for oppdelt i mange små samarar for å få betre framdrift 2018 går me vidare med funn administrative einingar. Eit i saker. Spesielle forhold har gitt og konklusjonar frå dette analy- hovudgrep er derfor å organisere noko lengre ventelister og sak- searbeidet. 2018-budsjettet aktiviteten på Rådhuset i to litt shandsamingstid enn ynskjeleg strammar inn på økonomiske større einingar. Ei eining, service denne våren. råmer på område der analysane og driftsstøtte, vil i hovudsak Telefontid, at møte vert avtalte i synte høgt forbruk. Det vart ved- støtte opp om tenesteeingane førevegen, at søknader er fulls- teke å utvida eigedoms-skatte- ute. Den andre eininga, forvalt- tendige og at fristar vert haldne ordninga medan skulestrukturen ning og utvikling, vil i større vil vere tiltak som kan effektivis- vart vedteken halden uendra. grad ha kommune-perspektivet ere kvardagen. med plan/forvaltningssaker og Me skal vere servicevennlege, Eit felt der rådmannen har eit næringsutvikling. Det ligg då i men dette må kombinerast med spesielt og direkte ansvar for større grad til rette for samvirke å sikra arbeidsro.