Otokar 2019 Faaliyet Raporu
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
OTOKAR 2019 FAALİYET RAPORU İÇİNDEKİLER 2 YÖNETİM KURULU BAŞKANI’NIN MEKTUBU 4 HAKKINDA 6 SAYILARLA OTOKAR 8 ÖZET FİNANSAL BİLGİLER 10 FAALİYET ALANLARI 12 TARİHÇE 14 2019’DA ÖNE ÇIKANLAR 18 GENEL KURUL 38 TİCARİ ARAÇLAR 40 SAVUNMA SANAYİSİ 42 AR-GE ÇALIŞMALARI 44 PAYDAŞLAR İÇİN DEĞER YARATMA 46 DİJİTAL DÖNÜŞÜM 48 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK 50 İNSAN KAYNAKLARI 52 YATIRIMCI İLİŞKİLERİ 54 GELECEK 56 KURUMSAL YÖNETİM 72 RAPORLAR VE MALİ TABLOLAR 149 BİLGİLENDİRME NOTU 154 KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU 166 TERİMLER SÖZLÜĞÜ YOLA ÜLKEMİZDE BİR İLKE İMZA ATMA FİKRİYLE BAŞLADIK. DURMADAN ÇALIŞTIK, HIZLI ADIMLARLA YOL ALDIK. YENİLİKLER, YENİ İLKLER GELDİ ARDINDAN. “YAPARIZ!” DİYEREK ÇIKTIĞIMIZ HER YOLDA KENDİMİZİ KANITLADIK. ADIMIZLA SINIRLARI AŞTIK; DÜNYAYA AÇILDIK. 5 KITADA 60’TAN FAZLA ÜLKENİN YOLLARINDA DOLAŞMAYA BAŞLADIK. HEDEFLERİMİZE KARARLILIKLA İLERLEMEYİ SÜRDÜRDÜK. GURUR VEREN BAŞARILARLA GELECEĞE YOL ALMAKTAN HİÇ VAZGEÇMEDİK. İLK GÜNDEN GELECEĞİ HEDEFLEYEN BİR YOLCULUKTAYIZ. GÖZÜMÜZ HER DAİM ÇAĞIN İLERİSİNDE. HER ADIMI GELECEK İÇİN; GELECEĞE ATARKEN GELECEĞE HAZIRIZ! BİR BAKIŞTA OTOKAR GENEL KURUL 2019 YILINDA OTOKAR KURUMSAL YÖNETİM FİNANSAL BİLGİLER BİLGİLENDİRME NOTU KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU YÖNETİM KURULU BAŞKANININ MEKTUBU OTOKAR UUN ADELİ EDEFLERİNE ODAKLANARAK YILINDA MİLYAR TL İRO ELDE ETTİ E YDE ORANINDA REKOR BİR BYMEYE İMA ATTI 2 OTOKAR 2019 FAALİYET RAPORU Değerli Hissedarlarımız, İş Otokar otobüs ürün parkı büyüdü. İç 2020 yılında ticari araçta Avrupa Ortaklarımız ve Çalışanlarımız, pazarda görülen talep daralmasına pazarı başta olmak üzere, global rağmen, faaliyet gösterdiğimiz pazarlarda otobüs satışlarımızı 2019 yılında şirketimiz Otokar’ın alanlarda en çok tercih edilen artırmayı hedefiyoruz. Yakın cirosunu 2,4 milyar TL’ye çıkararak otobüs markası olmaya devam ettik; gelecekte, farklı iş birlikleriyle otobüs yüzde 45’lik rekor bir büyümeye imza Türkiye’de satılan her üç otobüsten üretimi alanındaki iddiamızı global attık. Şirketimizin büyümesinde en biri Otokar markalı oldu. Haff kamyon ölçeğe taşımayı amaçlıyoruz. Ayrıca büyük katkı, yüzde 78 oranındaki pazarında da iç pazar küçülürken ürün ailemize geçtiğimiz yıl eklenen ihracat artışı oldu. 340 milyon ABD Otokar Atlas satışlarımızı yüzde 36 alternatif yakıtlı ürünlerin, Otokar’ın doları tutarındaki ihracatımızın artırdık. bu alandaki deneyimini artırmasını ciro içindeki payı yüzde 80 olarak hedefiyoruz. gerçekleşti. Geçtiğimiz yılın kârını Global pazarlarda büyüme stratejimizi ise yüzde 114 artışla 352 milyon TL hayata geçirirken yeni teknoloji ve Faaliyetlerimizi hayata geçirirken seviyesine çıkardık. uygulamaları da ürünlerimize yansıttık. daima Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir 2019 yılında Ar-Ge’ye 136 milyon TL Kalkınma Hedeferi çerçevesinde, 2019 yılında ticari araç ve savunma harcadık. Alternatif yakıtlar konusunda çevreyle dost, iş etiği ilkelerine sıkı sanayisi satışlarımızı dengeli tuttuk. 12 metrelik şehir içi otobüsümüzü sıkıya bağlı olarak operasyonel Her iki ürün grubunun da cirodaki payı ürün ailemize ekledik ve Türkiye’nin ilk mükemmelliğe odaklanıyoruz. benzer oranlarda gerçekleşti. Türkiye elektrikli zırhlı aracını geliştirdik. savunma sanayisi ihracat kalemleri Şirketimize duyduğunuz güven için siz içinde, kara sistemleri ihracatı Değerli Ortaklarımız, değerli ortaklarımıza, müşterilerimize, 2019’da yüzde 73’lük artışla en çok Yurt dışındaki bağlı ortaklık ve Otokar’ın başarısında büyük katkı büyüyen alan oldu. Biz de geçtiğimiz iştiraklerimizin, şirketimizin 2019 ve emekleri olan iş ortaklarımıza ve dönemlerde aldığımız siparişlerin yılındaki büyümesine olumlu etkileri çalışanlarımıza en içten teşekkürlerimi teslimatlarına odaklanarak aynı oldu. Geçtiğimiz yıl, yurt dışındaki sunuyorum. dönemde kara sistemleri ihracatımızı dördüncü şirketimizi Kazakistan’da ikiye katladık. kurduk. Kazakistan ve Orta Asya Sevgi ve saygılarımla, Bölgesi’nde halihazırda askeri ve ticari Geçtiğimiz yıl otobüs ihracatımızı adet ürünlerimiz aktif olarak kullanılıyor. Bu bazında yüzde 29 artırdık. Hedef bölgede, ortak ürün geliştirme, yerel pazarlarımızdan Avrupa’da Fransa, iş ortaklıkları, yerel üretim, teknoloji Malta, Romanya, İtalya ve Sırbistan transferi gibi farklı iş birliği fırsatlarını Ali Y. Koç başta olmak üzere pek çok ülkede değerlendirmeyi arzu ediyoruz. Yönetim Kurulu Başkanı 3 BİR BAKIŞTA OTOKAR GENEL KURUL 2019 YILINDA OTOKAR KURUMSAL YÖNETİM FİNANSAL BİLGİLER BİLGİLENDİRME NOTU KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU AKKINDA TRKİYENİN ÖNDE GELEN TİARİ ARA E SAUNMA SANAYİSİ RETİİSİ OTOKAR TEKNOLOİ TASARIM E UYGULAMALARIYLA MŞTERİLERİNİN İTİYALARINA ÖEL ÖMLER SUNMAKTADIR Otokar, Türkiye’de sanayileşme ve korumaya devam etmektedir. Koç modernleşme atılımlarının başladığı Topluluğu bünyesinde, Sakarya’nın dönemde ülkenin şehirlerarası ilk Arifye ilçesindeki fabrikasında faaliyet otobüslerini üretmek üzere 1963 gösteren Otokar; teknoloji, tasarım yılında kurulmuştur. Faaliyetlerine ve uygulamalarıyla müşterilerinin otobüs ve minibüs üretimiyle başlayan ihtiyaçlarına özel çözümler şirket, 1976 yılında Koç Topluluğu’na sunmaktadır. katılarak toplu taşımacılıkla birlikte farklı iş alanlarında uzmanlaşma kararı Ticari araçlar yolcu taşımacılığı almıştır. Sürdürmekte olduğu otobüs segmentinde 7 metreden 18,75 ve minibüs üretiminin yanı sıra, 1987 metreye kadar çeşitlenen geniş ürün yılında savunma sanayisi için araç gamıyla Otokar, faaliyet gösterdiği üretimine başlamış, 1990’lı yıllarda segmentlerin toplamında Türkiye’nin Türkiye’nin ilk taktik tekerlekli zırhlı en çok satılan otobüs markası unvanını aracını üreterek bir ilke imza atmıştır. korumaktadır. Alternatif yakıtlı otobüsler konusunda çalışmalarını sürdüren Bugün, Türkiye’nin önde gelen ticari şirketin, Türkiye’nin ilk hibrit otobüsü araç ve savunma sanayisi üreticisi ve ilk elektrikli otobüsünde imzası olarak ticari araç alanında otobüs bulunmaktadır. Ayrıca lojistik sektörü ve haff kamyon; savunma sanayisi için 8,5 tonluk azami yük ağırlığına için çeşitli tiplerde taktik tekerlekli sahip olan Otokar Atlas kamyonlarını 5 kITAdA ve paletli zırhlı araçlar ile kule lisans altında üretmektedir. sistemleri üretmektedir. Türkiye’nin Ülkede öncü savunma sanayisi kuruluşu Otokar, savunma sanayisi kara 60+ unvanıyla sektördeki güçlü konumunu araçları alanında her türlü araç ve 4 OTOKAR 2019 FAALİYET RAPORU Vizyon OTOAR Eİ TEOLOİİİ ELİTİRERE RLERİE YERLİ E İLLİ İLİ ELLİİİ ORUATAR TOPYE EELLİ FELEFEİYLE TERİLERİİ ALALAR E ORTALAR EUİYETİE RELİLİİ ALAAY platformun tasarımı, geliştirilmesi ve sistem EEFLEETEİR entegrasyonu konularındaki uzmanlığıyla ön plana çıkmaktadır. Fikri mülkiyet haklarına sahip olduğu taktik tekerlekli ya da paletli zırhlı araçları ve kule sistemleriyle yurt dışında 35’den fazla ülkeye savunma sanayisi ürünleri ihraç etmektedir. Otokar, Misyon savunma sanayisinde global ölçekteki bilgi birikimi, mühendislik, Ar-Ge ve OTOAR AA REİ teknoloji transferi kabiliyetleriyle de fark yaratmaktadır. TİARİ ARALAR İLE EİTLİ AUA Otokar’ın geniş ürün ailesi, sadece AAYİİ AULLERİİ Türkiye’de değil, yurt dışında da talep görmektedir. Otokar, beş kıtada, Türkiye’nin TERİ ELETİLERİ de aralarında bulunduğu 60’tan fazla ORULTUUA YA ülkede kullanıcılarıyla buluşmaktadır. APA REAET Kuruluşundan bugüne birçok ilke imza OLA RLER OLARA atan Otokar, uluslararası standartlarda TAARLAA RETE E yürüttüğü Ar-Ge çalışmalarıyla da ön plana çıkmaktadır. Şirket, son 10 yılda PAARLAATR Ar-Ge faaliyetlerine cirosunun yüzde 8’ini ayırmıştır. 5 BİR BAKIŞTA OTOKAR GENEL KURUL 2019 YILINDA OTOKAR KURUMSAL YÖNETİM FİNANSAL BİLGİLER BİLGİLENDİRME NOTU KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU SAYILARLA OTOKAR KURULUŞ 1963 YERLİ SERMAYE %45 Koç HoLdinG A.Ş. %25 ÜnVER HoLdinG A.Ş. %30 diĞER DNYA ŞİRKETİ ÖN PAAR LİDERİ 5 KıTADA 60’TAn FAzLA TüRK SİLAHLı TüRKİYE’DE FAALİYET GöSTERDİğİ üLKEDE KULLAnıLAn, KUvvETLERİ’nİn öncü OTOBüS SEGMEnTLERİ FİKRİ MüLKİYET HAKLARı KARA ARAçLARı TOPLAMınDA En çOK TERcİH OTOKAR’A AİT üRünLER TEDARİKçİSİ EDİLEn OTOBüS MARKASı TAKTiK TEKERLEKLi VE ZIRHLI ARAçLAR, PALETLi ZIRHLI ARAçLAR, ALIŞAN KuLE SiSTEmLERi TiCARi FAALİYET ARAçLAR 2 ALANLARI M RETİM ALANI SAVunmA SAnAyiSi OtObüs, HAfif KAmyon E YAKIN SATIŞ E SERİS AI 6 OTOKAR 2019 FAALİYET RAPORU REAET AATALAR FİRİ LİYET ALAR ALA ARE İALAR E OTOARA AİT RLER AL EE RETİ AİLİYETİ PAzAR İHTİYAçLARınA GöRE üRün ŞEFFAF YAPı, YEnİ üRün GELİŞTİRME vE GELİŞTİREBİLME özGüRLüğü, YURT GüvEnİLİRLİK PAzARA SUnMA Hızı DıŞınA TEKnOLOjİ İHRAcATı POTAnSİYELİ İ PAARLARA İTİYAA YELİ FAALİYET TERE ELLİLER UA OLAA SüRDüRüLEBİLİR MüŞTERİ MEMnUnİYETİ BüYüME GARAnTİSİ 0 İLYO 2 İLYAR TL 11 İLYAR TL 2019 İRAAT 2019 İROU 10 YLL ARE ARAA RETİ APAİTEİ 000 100 00 900 OTOBüS/MİnİBüS KAMYOn/KAMYOnET ARAzİ ARAcı TAKTİK zıRHLı ARAç 2019A TRİYEE ATLA ER OTOTE 1İ OTOAR *FAALİYET GöSTERDİğİ SEGMEnTLERİn TOPLAMınDA 7 BİR BAKIŞTA OTOKAR GENEL KURUL 2019 YILINDA OTOKAR KURUMSAL YÖNETİM FİNANSAL BİLGİLER BİLGİLENDİRME NOTU KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU ÖET FİNANSAL BİLGİLER Satış adetleri adet Satış Gelirleri milyon TL ihracat Gelirleri milyon ABD doları Yurt İçi Yurt Dışı 340 1.945 547 211 3.187 1.093 2.282 149 2.010 1.239 586 486 2017 2018 2019 2017 2018 2019 2017 2018 2019 Net döNem Kârı milyon TL temettü ödemeleri milyon TL özKayNaKlar milyon TL 638 352 200 390 164 284 70 72 99 2017 2018 2019 2017 2018 2019* 2017 2018 2019 * Temettü tutarı öneri olup Mart 2020’de yapılacak Genel Kurul’un onayına sunulacaktır. OTOKAR % BIST %100 İSSE %85 PERFORMANSI Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş. hisseleri Borsa İstanbul’da 24 Nisan 1995 tarihinden bu yana OTKAR hisse koduyla işlem görmektedir. %25 2019 yılında