Kategoria „Wieś Czysta I Estetyczna”
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Niniejszym przedstawiamy Pa ństwu opisy nominowanych sołectw, które zostały wyłonione przez Kapituł ę Konkursu pt. „Najestetyczniejsze i przyjazne środowisku sołectwo” KATEGORIA „WIE Ś CZYSTA I ESTETYCZNA” I miejsce - Sołectwo Trzygłów, gmina Gryfice, powiat gryficki Wie ś sołecka poło Ŝona w powiecie gryfickim, w południowo-zachodniej cz ęś ci gminy Gryfice. Wie ś poło Ŝona jest nad dwoma jeziorami „Jezioro Trzygłowskie I " o powierzchni 23,99 ha i „Jezioro Trzygłowskie II " o powierzchni 18,20 ha. W miejscowo ści znajduje si ę remiza Ochotniczej Stra Ŝy Po Ŝarnej oraz szkoła podstawowa, do której doje ŜdŜaj ą dzieci z okolicznych wsi. Młodzie Ŝ gimnazjalna dowo Ŝona jest do Gimnazjum nr 2 w Gryficach. We wsi funkcjonuje Ludowy Zespół Sportowy - LZS Bł ękitni Trzygłów. W Trzygłowie znajduje si ę murowany ko ściół filialny pw. św. Marii Magdaleny z 1896 r. (pierwotnie staroluterski). W XVII w. istniał tu dwór o konstrukcji ryglowej, został on przebudowany w I połowie XVIII w., a nast ępnie w latach 1840-1844 rozbudowany. Dzisiejszy istniej ący neobarokowy pałac pochodzi z przełomu XIX/XX wieku. W latach 1945-1954[1] miejscowo ść stanowiła siedzib ę gminy Trzygłów (do 1946 r. Trojanowo), nast ępnie obszar gminy został podzielony pomi ędzy cztery gromady: Trzygłów, Jasiel, Rybokarty i Rotnowo. Od 1973 r. miejscowo ść wł ączona do gminy Gryfice. Trzygłów jest sołectwem, do którego nale Ŝą równie Ŝ nast ępuj ące miejscowo ści: Rz ęsin i Grochów. Sołectwo posiada ogóln ą powierzchni ę 27,81 km 2 i liczy sobie 843 mieszka ńców w tym sam Trzygłów 671. Sołectwo jest pomysłodawc ą mi ędzy innymi takich imprez jak: do Ŝynki sołeckie, Dzie ń Stra Ŝaka, uczestniczyło w przygotowaniu wniosków o dofinansowanie budowy boiska sportowego, remontu i adaptacji budynku na świetlice wiejsk ą, oraz jej wyposaŜenia. Zabiegano o wymian ę chodników oraz postawienie przystanku autobusowego dla dzieci szkolnych, a tak Ŝe budow ę o świetlenia w pozostałej cz ęś ci wsi. Mieszka ńcy sołectwa wielokrotnie wyra Ŝali swoje zaanga Ŝowanie w realizacje przedsi ęwzi ęć słu Ŝą cych społeczno ści wiejskiej. W ramach czynu społecznego wykonano czyszczenie pla Ŝy, budow ę dodatkowego boiska sportowego. W ostatnich latach zrealizowano 2 projekty; boisko i adaptacja świetlicy powstały w 80% ze środków Sektorowego Programu Operacyjnego ,, Restrukturyzacja i modernizacja sektora Ŝywno ściowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004-2006” w zakresie działania ,, Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego”, za ś pozostał ą kwot ę uzyskano ze środków inwestycyjnych gminy. Chodniki i o świetlenie uliczne wykonano z bud Ŝetu gminy. Efektem działalno ści sołectwa jest poprawa walorów estetycznych wsi. Liczne działania dowiodły, Ŝe społecze ństwo jest gotowe i otwarte do działa ń słu Ŝą cych estetyzacji, poprawy walorów własnego otoczenia. Społeczno ść lokaln ą tworz ą mieszka ńcy pochodz ący z gospodarstw indywidualnych jak i pracownicy dawnej Stacji Hodowli Ro ślin, zamieszkuj ący głownie w osiedlu z klasycznymi popegeerowskimi budynkami wielorodzinnymi. Obecnie zespół pałacowo-parkowy jest własno ści ą prywatn ą i trwaj ą tam prace rekonstrukcyjne i renowacyjne na wielka skal ę. Chocia Ŝ zako ńczenie tych prac zapewne nast ąpi za jaki ś czas ju Ŝ w tej chwili wida ć ich efekt. Tereny zielone wokół pałacu i pot ęŜ nych zabudowa ń gospodarczych s ą uporz ądkowane, obsadzone kwiatami i krzewami ozdobnymi. Dawne stajnie, obory i chlewnie dzisiaj spełniaj ą całkiem inn ą rol ę - są czyste, estetyczne z girlandami kwiatów. Sam pałac wraz z przynale Ŝnymi do nich domami wybudowanymi w dawnych czasach, s ą wiernie rekonstruowane. Cały zespół pałacowo- parkowy wywiera ogromne, pozytywne wra Ŝenie. Społeczno ść sołectwa Trzygłów jest gotowa do działa ń, czynów społecznych, co znacznie podnosi atrakcyjno ść naszej wsi. Ogromne znaczenie ma to, ze do tych wspólnych działa ń wł ącza si ę zarówno wła ściciel pałacu jak i mieszka ńcy osiedla popegeerowskiego. St ąd odczucie czysto ści porz ądku estetyki dotyczy całej wsi ł ącznie z osiedlem dawnych pracowników SHR. W Trzygłowie pr ęŜ nie działaj ą OSP, Rada Sołecka oraz Klub sportowy. Wiele cennych inicjatyw i projektów na rzecz dzieci i społecze ństwa lokalnego podejmuje i realizuje Szkoła Podstawowa w Trzygłowie. W budynku przedszkola wygospodarowano pomieszczenia i przebudowano na gabinet lekarski, dzi ęki czemu mieszka ńcy mog ą korzysta ć z opieki lekarskiej na miejscu. Podejmowane s ą działania na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego. W ten sposób wsparto urz ądzenie lapidarium na dawnym poniemieckim cmentarzu, do którego prowadzi przepi ękna aleja starych kasztanowców oraz okazała rze źbiona w kamieniu brama cmentarna. Wi ększo ść mieszka ńców z ochot ą i zaanga Ŝowaniem podejmuje si ę prac w ramach czynów społecznych, za ś ka Ŝdy mieszkaniec sołectwa dba o estetyk ę własnej zagrody i jej otoczenia. II miejsce - Sołectwo Karnieszewice, gmina Sianów, powiat koszali ński Wie ś sołecka poło Ŝona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie koszali ńskim, w gminie Sianów; 5,5 km na północny wschód od Sianowa, 1 km na północ od drogi nr „6" (Koszalin-Słupsk) oraz 2 km na południowy wschód od linii kolejowej (Koszalin-Słupsk). Licz ąca 255 mieszka ńców. Wie ś le Ŝą ca przy dawnym szlaku pocztowym z Berlina do Prus. Nieznana jest data lokacji wsi. Wg H. Griebenowaw 1275 roku, Karnieszewice zostały wymienione jako nale Ŝą ce do Klasztoru w Bukowie. W innym dokumencie, pochodz ącym z 1372 roku wzmiankuje si ę, Ŝe Albertus Sclecz sprzedał Karnieszewice klasztorowi Cystersów w Bukowie Morskim za 200 grzywien monet ą. W XVI w, po sekularyzacji maj ątku klasztornego wie ś stała si ę własno ści ą ksi ąŜę cą. W centrum wsi usytuowany jest ko ściół o konstrukcji ryglowej, salowy, zbudowany na planie prostok ąta, z nie wyodr ębnionym prezbiterium. Od strony zachodniej korpus nawowy wbudowana wie Ŝa – dzwonnica. Ko ściół wzniesiony w 1803 roku przez M. Martina Karstena na miejscu starego ko ścioła, który spłon ął w 1801 roku. Forma i czas budowy pierwotnego ko ścioła w Karnieszewicach s ą nieznane. Obecnie zachowany jest lokacyjny układ wsi – owalnica, z owalnym nawiasem w centrum, ze zwart ą zabudow ą. Owalnica była rozbudowana przypuszczalnie na początku XIX wieku w wielodro Ŝnice poprzez usytuowanie w cz ęś ci północno – wschodniej, wzdłu Ŝ ulicy dwu budynkowych niewielkich zagród, nast ępnie w pocz ątku XX wieku rozbudowana o nowe zagrody w cz ęś ci południowo – zachodniej. Cmentarz komunalny usytuowany jest na południowy zachód od zabudowy wsi, zało Ŝony na planie prostok ąta z wej ściem od południa w połowie dziewi ętnastego wieku. Na osi głównej aleja obsadzona lipami, w dalszej cz ęś ci klonami. Cało ść ogrodzona obecnie siatk ą metalow ą. W cz ęś ci północno – zachodniej zachowane fragmenty starych nagrobków. W cz ęś ci południowej pochówki współczesne. Godnym szczególnej uwagi jest park le śny „Arboretum”, który znajduje si ę przy drodze ze wsi Karnieszewice do Wierciszewa, w pobli Ŝu torów kolejowych w Le śnictwie Kamionka. Jego powierzchnia wynosi 4,75 ha, zało Ŝony w drugiej połowie dziewi ętnastego wieku. Prowadzono tu badania nad aklimatyzacj ą na Pomorzu ameryka ńskiej daglezji i jodły. W śród drzewostanu dominuj ą d ęby, buki, świerki, sosny, choinka kanadyjska, daglezja, orzesznik pi ęciolistny, przeorzech i kasztanowiec jadalny. W sumie znajduje si ę około 100 gatunków drzew i krzewów z wielu stron świata. Z uwagi na ró Ŝnorodn ą ro ślinno ść otaczaj ącą wie ś wyst ępuj ą tu du Ŝe skupiska ptaków i ssaków. Do najliczniejszej grupy ssaków nale Ŝą : dziki, sarny, jelenie, nietoperze oraz kuna le śna i zaj ąc szarak, a z ptaków nale Ŝy wymieni ć: orła bielika, bociana, kuropatw ę, świergotka ł ąkowego i drzewnego, słowika rdzawego, dzi ęcioła, sójki i kaczki. 2 km na południowy wschód od wsi znajduje si ę rezerwat przyrody „Jodły Karnieszewickie”, o powierzchni 37,14 ha (utworzony 16.02.1978). Wie ś jest czysta i estetyczna dzi ęki wspólnej pracy mieszka ńców, realizuj ących szereg projektów. Jeden z ostatnich to projekt pn. „Nasza wie ś sło ńcem lata – baw si ę i pracuj” w ramach, którego wspólnie doro śli, młodzie Ŝ i dzieci upi ększyli teren wokół p ętli autobusowej. Poło Ŝenie nowoczesnych chodników we wsi sfinansował Urz ąd Gminy w Sianowie, ale tereny przyległe do chodników, mieszka ńcy Karnieszewic zagospodarowali samodzielnie. We wsi wszystkie budynki, mieszkalne i niemieszkalne są zadbane i estetyczne. Przy nich pi ękne, ukwiecone ogrody. Mieszka ńcy piel ęgnuj ą i chroni ą dziedzictwo kulturowe – sami pomalowali zabytkowy ko ściół i okalaj ący plot. We wsi pr ęŜ nie działa świetlica a w niej teatr, zespół muzyczny oraz zaj ęcia r ękodzielnicze. W Karnieszewicach realizuje si ę program segregacji odpadów, a wiele posesji ma własne przydomowe oczyszczalnie ścieków. Przez wie ś przechodz ą le śne szlaki rowerowe, jako Ŝe w okolicy znajduje si ę wiele pomników przyrody. Obecnie mieszka ńcy pracuj ą nad urz ądzeniem placu zabaw dla dzieci. Został te Ŝ napisany projekt o dofinansowanie remontu i zakup wyposa Ŝenia świetlicy wiejskiej. III miejsce - Sołectwo Trz ęsacz, gmina Rewal, powiat gryficki Wie ś sołecka poło Ŝona w powiecie gryfickim, w gminie Rewal nad Bałtykiem. Na wschód od Trz ęsacza przechodzi południk 15°00' długo ści geograficznej wschodniej, wyznaczaj ący czas środkowoeuropejski. We wsi znajduj ą si ę ruiny gotyckiego ko ścioła wybudowanego po środku wsi na przełomie XIV/XV wieku w odległo ści prawie 2 km od morza. Ko ściół na pocz ątku nale Ŝał do katolików, lecz po reformacji został ko ściołem ewangelickim do ko ńca swych dni. Procesy abrazyjne spowodowały, Ŝe brzeg morski nieustannie zbli Ŝał si ę do budowli. Ostatnie nabo Ŝeństwo odprawiono w ko ściele 2 marca 1874 roku. Wyposa Ŝenie świ ątyni przewieziono do katedry w Kamieniu Pomorskim, a cz ęść zabytkowego tryptyku mo Ŝna obejrze ć w Rewalskim ko ściele. W 1901 roku zawaliła si ę pierwsza jego cz ęść .