Plan Odnowy Miejscowości Ostaszewo W Gminie Grodziczno
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Plan Odnowy Miejscowo ści Ostaszewo w Gminie Grodziczno na lata 2010-2016 Spis tre ści Wst ęp 3 1. Charakterystyka miejscowo ści 3 1.1. Obszar i poło żenie geograficzne 3 1.2. Historia miejscowo ści 5 1.3. Demografia, sfera społeczna 7 1.4. Struktura przestrzenna 9 2. Inwentaryzacja zasobów 12 2.1. Zasoby przyrodnicze 12 2.2. Dziedzictwo kulturowe 19 2.3. Obiekty i tereny 21 2.4. Infrastruktura społeczna 26 2.5. Infrastruktura techniczna 27 2.6. Gospodarka i rolnictwo 29 2.7. Kapitał społeczny i ludzki 32 3. Ocena mocnych i słabych stron 33 4. Opis planowanych zada ń inwestycyjnych i przedsi ęwzi ęć 35 2 Wst ęp Plan Odnowy Miejscowo ści jest dokumentem stanowi ącym zał ącznik do wniosku aplikacyjnego o dofinansowanie inwestycji w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Plan Odnowy Miejscowo ści obejmuje w szczególno ści charakterystyk ę miejscowo ści, inwentaryzacj ę zasobów, analiz ę mocnych i słabych stron i perspektyw ę rozwoju oraz opis planowanych przedsi ęwzi ęć . Plan b ędzie aktualizowany i rozszerzany o zapisy dotycz ące inwestycji, dla których gmina b ędzie starała si ę o środki w ramach PROW 1. Charakterystyka miejscowo ści 1.1. Obszar i poło żenie geograficzne Ostaszewo - wie ś poło żona w województwie warmi ńsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Grodziczno. Typowa wie ś letniskowa poło żona nad brzegiem jeziora Hartowieckiego. W pobli żu znajduje si ę kompleks le śny Katlewo. Powstała w XV w., dawniej była siedzib ą wójtostwa. 3 Organy samorz ądowe sołectwa Ostaszewo na terenie Gminy Grodziczno Sołtys Henryka Łu żyńska 1. Mirosława Ewertowska 2. Stefan Wilczewski 3. Henryk Kaczmarczyk Rada Sołecka 4. Mateusz Willkomm 5. Albin Lubrecht 6. Marian Szwarc Z punktu widzenia podziału Polski na krainy fizyczno-geograficzne, okolice wsi znajduj ą si ę na pograniczu trzech jednostek geograficznych: przylegaj ącego od zachodu Pojezierza Chełmi ńskiego, od północy Pojezierza Iławskiego, od wschodu Garbu Lubawskiego i od południa Pojezierza Dobrzy ńskiego Gmina Grodziczno poło żona jest w południowo - zachodniej cz ęś ci województwa warmi ńsko - mazurskiego, we wschodniej cz ęś ci powiatu nowomiejskiego. Graniczy z gminami: Lubawa, Nowe Miasto, Rybno, Lidzbark, Kurz ętnik oraz Brzozie. Gmina Grodziczno dzieli si ę na 17 sołectw: Boleszyn, Grodziczno, Katlewo, Kowaliki, Kuligi, Linowiec, Lorki, Montowo, Mroczenko, Mroczno, Nowe Grodziczno, Ostaszewo, Rynek, Swiniarc, Trzcin, Zaj ączkowo oraz Zwiniarz. Źródło: www.grodziczno.pl 4 Gmina obejmuje 15.427 ha, w tym u żytki rolne stanowi ą 11.848 ha, z czego na grunty orne przypada 10.399 ha, a na trwałe u żytki zielone 1.421 ha, grunty pod lasami i zadrzewieniami 2.443 ha, grunty pod wodami 207 ha, u żytki kopalne - 4 ha, tereny komunikacyjne 424 ha, tereny osiedlowe - 226 ha, nieu żytki - 275 ha. Źródło: www.grodziczno.pl Wiod ącą funkcj ą gminy jest funkcja rolna a uzupełniaj ącą obsługa ruchu turystyczno - wypoczynkowego. Gmina Grodziczno wraz jedenastoma innymi gminami byłego województwa toru ńskiego nale ży do "Zielonych Płuc Polski", w/w tereny charakteryzuj ą si ę bardzo wysokimi walorami przyrodniczymi oraz krajobrazowymi co sprzyja turystyce. 1.2. Historia miejscowo ści Nazwy historyczne: - XIII w. - Ostaschewo, - Oststechau, - Buchenau, - Nuwestechau, - Nowe Ostaszewo, - Ostaszewo, - 1939- 1945 - Stechau, - od 1945 - Ostaszewo W 1390 r. Ostaszewo nale żało do rycerza Dittericha von Osszeczaw. W pocz ątkach XV w. zostało lokowane na prawie chełmi ńskim. W 1492 roku wła ścicielk ą Ostaszewa była Katarzyna z Fr ący, od której posiadło ści, m.in. Ostaszewo kupili: chor ąż y tczewski – Andrzej Łaszewski, chor ąż y chełmi ński – Arnold z Fr ący i Jakub Białobłocki. W XVII wieku Ostaszewo znalazło si ę w r ękach rodu Bistramów. W XVIII wieku wie ś nazywano – Nowe Ostaszewo. W 1868 roku obszar wsi wynosił 469,29 ha, znajdowało si ę tu 17 budynków, lecz tylko 9 domów mieszkalnych. Mieszkało tu 75 katolików. 5 W 1880 roku w Ostaszewie zamieszkiwało 534 mieszka ńców, a miejscowo ść liczyła 487,56 ha. Siedzib ą wójtostwa do którego nale żało Ostaszewo było Wesołowo (kolonia Wesołowo była własno ści ą Otto Raula z Katlewa). Obecnie Wesołowo to cz ęść Ostaszewa poło żona na północ; ponadto do Ostaszewa nale żały kolonie: Piecki i Pijewki. W okresie międzywojennym w Ostaszewie był jeden maj ątek ziemski – Z. Popławskiego. Ogólna powierzchnia maj ątku – 58 ha (w tym 41 ha ziemi ornej, 15 ha ł ąk i pastwisk, 2 ha nieu żytków). W czasie I wojny światowej działało tu Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, do którego nale żeli m.in. Jan Zdunkowski, Jgnacy, Ignacy Willkomm, Jan Łu żyński, Wacław Szulwic, Leon Kozicki, Antoni Kozicki i Jan Golamowski. Oficjalnie gniazdo Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Ostaszewoe zostało zarejestrowane w 1927 roku na czele którego stał prezes – Leon Kozicki. W 1933 roku zgodnie z nowym prawem o stowarzyszeniach przeprowadzono rejestracj ę gniazd sokolich: Ostaszewo i Jeglia były filiami gniazda w Lidzbarku. Sztandar organizacji TG „Sokół” został po II wojnie światowej przekazany do Muzeum Po żarnictwa w Lidzbarku. W 1921 roku przez Ostaszewo, gor ąco witany przeje żdżał Józef Piłsudski. W latach 1932- 1934 pobudowano w Ostaszewie zlewni ę mleka. Fundusze w cało ści pokryli mieszka ńcy wioski. Funkcj ę zlewniarzy pełnili: M. Szczygłowski, Helena Szczepa ńska, Jan Markowski, Bronisław Liszewski, Krystyna Raszkowska, Joachim Markowski. Do 1939 roku w Ostaszewie działała cegielnia, której wła ścicielem był pan Tadaj. We wsi znajdowała si ę równie ż karczma i kr ęgielnia. Do Ostaszewa wł ączono w latach 20-tych Piecki i Wesołowo – ogółem w tych miejscowo ściach mieszkało 649 katolików. W latach 1939 – 1945 Ostaszewo nale żało do Okr ęgu Urz ędowego w Kiełpinach. W 1944 roku Ostaszewo liczyło 774 mieszka ńców, 155 gospodarstw, a powierzchnia wynosiła 665,95 ha. Podczas okupacji mieszka ńcy Ostaszewa zmuszani byli do pracy na rzecz Niemców – była to praca przy umocnieniach i rowach przeciwpancernych (w okolicach Koszelew). Wyzwolenie Ostaszewa nast ąpiło 19 stycznia 1945 roku. Od strony Lidzbarka Welskiego wkroczyły wojska radzieckie, które spaliły wiele budynków, m.in. szkoł ę. Ostaszewo od 1920 roku było gmin ą w powiecie lubawskim, od stycznia 1932 r. wł ączone zostało do powiatu działdowskiego, w latach 1945 – 1957 nale żało do gminy Hartowiec, pow. działdowski, od 1957 r. do gromady Kiełpiny, pow. działdowski, od 1973 r. do gminy Grodziczno. Ostaszewo zostało zelektryfikowane w 1963 roku. W latach 90-tych zało żono we wsi wodoci ągi i nowe przył ącza do sieci telefonicznej. Podział administracyjny miejscowo ści OSTASZEWO do 2003 r.: - do 1920 r. – gmina Ostaszewo, pow. Lubawa, - 1920-1939 – gmina Ostaszewo-wójtostwo Katlejo, pow. Lubawa, - od I 1932 r. – pow. Działdowo, - 1939-1945 – gmina Ostaszewo – obwód urz ędowy Kiełpiny, pow. Nowe Miasto Lubawskie, - 1945-1957 – gromada Ostaszewo – gmina Hartowiec, pow. Działdowo, - 1957-1972 – sołectwo Ostaszewo – gromada Hartowiec, pow. Działdowo, - 1973-1998 – sołectwo Ostaszewo – gmina Grodziczno, - 1999 – obecnie – sołectwo Ostaszewo – gmina Grodziczno, pow. Nowe Miasto Lubawskie. 6 1.3. Demografia, sfera społeczna Na terenie gminy znajduje si ę 17 sołectw które zamieszkuje 6692 mieszka ńców (31.12.2007r.), z tego 451 zamieszkuje wie ś Ostaszewo. Wiod ącą funkcj ą w gminie Grodziczno jest rolnictwo. W gminie poza instytucjami publicznymi rozwija si ę drobna przedsi ębiorczo ść , handel i obsługa ruchu turystyczno – wypoczynkowego. Liczba ludno ści miejscowo ści Ostaszewo w latach 2000-2006 Liczba ludno ści 31 grudnia: 466 2000 456 2001 448 2002 444 2003 449 2004 449 2005 447 2006 451 2007 Stan ludno ści w Gminie Grodziczno - wg miejsca zameldowania/ zamieszkania i płci - lata 2002 - 2006. J. m. 2002 2003 2004 2005 2006 ogółem stałe miejsce zameldowania stan na 30 VI ogółem osoba 6 418 6 389 6 406 6 388 6 368 męż czy źni osoba 3 243 3 232 3 262 3 253 3 240 kobiety osoba 3 175 3 157 3 144 3 135 3 128 stan na 31 XII ogółem osoba 6 406 6 382 6 401 6 370 6 379 męż czy źni osoba 3 245 3 244 3 258 3 238 3 245 kobiety osoba 3 161 3 138 3 143 3 132 3 134 faktyczne miejsce zamieszkania stan na 30 VI ogółem osoba 6 276 6 244 6 277 6 200 6 195 męż czy źni osoba 3 177 3 168 3 209 3 177 3 160 kobiety osoba 3 099 3 076 3 068 3 023 3 035 stan na 31 XII ogółem osoba 6 261 6 253 6 213 6 197 6 228 męż czy źni osoba 3 181 3 191 3 182 3 158 3 179 kobiety osoba 3 080 3 062 3 031 3 039 3 049 Najwi ększ ą pod wzgl ędem ludno ści miejscowo ści ą w gminie jest Mroczno z 1183 mieszka ńcami , a najmniejsz ą - Jakubkowo - jedynie 3 mieszka ńców. 7 Ludno ść gminy w podziale na poszczególne miejscowo ści. (lata 2002 - 2006 ). Lp. Miejscowo ść 31.12.2002 31.12.2003 31.12.2004 31.12.2005 31.12.2006 1. Grodziczno 363 362 362 370 371 2. Kowaliki 87 87 85 83 84 3. N.Grodziczno 664 657 645 638 639 4. Jakubkowo 5 5 4 3 3 5. Montowo 492 496 490 487 490 6. Białobłoty 98 94 96 97 98 7 Lorki 202 195 198 201 202 8. Zwiniarz 298 295 290 293 288 9. Świniarc 266 270 269 272 272 10. Katlewo 193 194 196 185 186 11. Ostaszewo 448 444 449 449 447 12. Rynek 271 269 256 252 250 13. Trzcin 283 278 276 271 269 14. Boleszyn 516 524 518 518 518 15. Mroczno 1211 1231 1200 1189 1183 16. Mroczenko 301 301 282 281 282 17. Linowiec 439 434 428 428 427 18. Zaj ączkowo 253 254 254 256 260 19. Kuligi 338 338 323 325 325 Wykształcenie Poziom wykształcenia ludno ści w gminie Grodziczno Liczba ludno ści Poziom wykształcenia M K wy ższe 57 90 policealne 16 55 średnie razem 317 396 średnie ogólnokształc ące 44 125 średnie zawodowe 273 271 zasadnicze zawodowe 873 505 podstawowe uko ńczone 1153 1369 podstawowe nieuko ńczone i bez wykształcenia 66 84 Źródło: Narodowy Spis Powszechny, 2000 Z poni ższej tabeli wynika Bardzo niepokoj ący fakt, a mianowicie że najwi ększy odsetek stanowi ą osoby posiadaj ące tylko podstawowe wykształcenie, których liczba ponad dwudziestokrotnie w przypadku m ęż czyzn i pi ętnastokrotnie w przypadku kobiet przewy ższa liczb ę osób posiadaj ących wykształcenie wy ższe.