Shqipëri, Futbolli Dje Edhe Sot. Tirana Dhe Një Skuadër Në Zemër: "17 Nëntori"
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
ALBANIA NEWS Quotidiano albanese online http://www.albanianews.it Shqipëri, futbolli dje edhe sot. Tirana dhe një skuadër në zemër: "17 Nëntori" Autore: Adela Kolea Categoria : Intervista Data : 8 agosto 2013 Nuk jam ndonjë sportive e madhe – aq më pak – ndonjë eksperte futbolli. E pra, për sportin në përgjithësi dhe, për futbollin në veçanti, më pëlqen të flas. Me një saktësim: më tepër sesa për sistemin e tërë të futbollit të sotëm, i referohem karakterisikave dhe tipologjisë së këtij sporti skuadre, ndjesive që ai përcjell, atij koncentrati drithmash, tensionesh, edhe dëshpërimesh, përse jo, asaj doze të tij emocionale - të lidhur në një farë raporti - me çdo çast të jetës së përditshme së gjithsecilit prej nesh. Ndoshta sepse futbolli është një sport popullor dhe unë vlerësoj gjithçka që historikisht, është themeluar nga një popull, nga fantazia e tij, nga tradita apo origjinaliteti i tij. Por, ka edhe diçka tjetër: unë pëlqej letërsinë. Të ketë vallë ndonjë lidhje ndërmjet letërsisë e futbollit? Ndoshta po - ose të paktën - kjo gjë vihet re vetëm nga kush është në gjendje ta perceptojë këtë shkrirje. Poeti italian,Umberto Saba, në poezinë e tij ‘Goal’, shkruan: Publiku - i bashkuar duke bërë tifo – duket sikur po derdhet në fushë. Fituesit ,( autorit të golit) i hidhen në qafë shokët ( vëllezërit) të paktë janë momentet e tillë të bukur që ndeshen tek njerëzit,të cilët tashmë janë si të ‘konsumuar’ nga pasionet e dashurisë e të urrejtjes. Komisari teknik i një skuadre futbolli i drejtohet lojtarëve të tij – përveçse gjuhës së folur – edhe nëpërmjet gjuhës së gjesteve.Do ta keni vërejtur besoj edhe ju, thjesht duke ndjekur një ndeshje futbolli nga televizori i shtëpisë.. “çfarë do të kishte dashur t’i komunikonte atij lojtari, nëpërmjet atij gjesti?..çfarë do t’i kishte sugjeruar ose përse do ta kishte kritikuar? Arrite t’ja kuptosh të folurën trajnerit që nga mimika e fytyrës apo lëvizja e gojës ?- të vjen të mendosh në ato çaste.. E mirë, kjo është e folura e futbollit: fjalë,lëvizje,veprime,teknikë,gadishmëri,mprehtësi,lodhje,energji.. Fundja,pavarësisht nga përdorimi relativ i secilit prej këtyre ‘përbërësve’ - nga gjithkush nga ne, edhe në të përditshmen e tij - cilido qoftë intensiteti dhe dedikimi që ai investon në ta,nuk të krijon përshtypjen që, këta të fundit, të jenë elemente të përbashkët me vetë jetën? Shqipëri, futbolli dje edhe sot. Tirana dhe një skuadër në zemër: ’ 17 Nëntori’. Kërkojmë disa përshtypje mbi këto e të tjera, zotit Ali Mema, një figurë e rëndësishme dhe me vlerë në botën e futbollit në Shqipëri. Më saktë, një futbollist i shquar dhe më pas, një trajner 1 / 12 ALBANIA NEWS Quotidiano albanese online http://www.albanianews.it tejet i aftë, në historinë e njërës nga shoqëritë sportive me prestigjioze të kryeqytetit, “17 Nëntori” i Tiranës. Kush është Ali Mema? Ali Mema ka lindur në Tiranë, më 01.02.1943. Në vitin 1957 ka filluar veprimtarinë me ekipin e Pallatit të Pionierëve. Që nga viti 1958 anëtarësuar në ekipin e të rinjve të Tiranës dhe më pas, në vitin 1960 ka kaluar në ekipin e të rriturve të Tiranës. Që në vitin 1963 ka qenë anëtar i Ekipit Kombëtar si dhe i ekipit të Tiranës, Dinamos, Partizanit, Vllaznisë. Ka frekuentuar Institutin e Lartë të Kulturës Fizike “Vojo Kushi”. Deri në vitin 1972 ka qenë pjesëtar i ekipit të të rriturve të Tiranës. Nga viti 1972, me lënien e sportit ka kaluar si ndihmës trajner i ekipit të Tiranës deri në vitin 1987. Gjatë karrierës futbollistike si lojtar në ekipin e Tiranës ka qenë fitues i 4 titujve “Kampionati Kombëtar” dhe i një “Kupe Republike”. Gjatë kësaj periudhe ka marrë kupa të ndryshme të vendosura nga Federata Shqiptare e Futbollit. Pjesëmarrës në mbi 70 takime ndërkombëtare. Gjatë karrierës futbollistike si trajner në ekipin e Tiranës ka qenë fitues i titujve “Kampionati Kombëtar” dhe “Kupë Republike”. Pra që nga viti 1958 – 2010, me përjashtim të vitit 1987-1989, ka qenë anëtar i Klubit të Tiranës si lojtar, trajner e inspektor futbolli. Në vitin 1964 i është dhënë titulli “Mjeshtër Sporti” dhe më vonë titulli “Mjeshtër i Merituar Sporti”. Dekoruar me Urdhërin “Naim Frashëri”i Klasit të II dhe i Klasit të I. Me nismën e Ministrisë së Kulturës Rinisë dhe Sporteve, në vitin 1999 i është dhënë titulli “Nderi i Sportit Shqiptar”. Dekoruar me titullin “Mirënjohja e Qytetit të Tiranës” nga Këshilli Bashkiak i Tiranës. Ndërsa në vitin 2006 nga Federata Shqiptare e Futbollit i është dhënë titulli “Legjenda e Futbollit Shqiptar”. Mirëserdhët zoti Ali, faleminderit që jeni pranë nesh, në Albania News. Do të filloja nga ana ime, bashkëbisedimin tonë, me një pohim të një trajneri tjetër prestigjioz - ai është italian - Giovanni Trapattoni - , që thotë: “Topi është diçka e bukur, por të mos harrojmë që është gjithë ajër” . - Ju, si do ta interpretonit këtë citim? Në radhë të parë ju falënderoj për këtë intervistë. Giovanni Trapattoni ka qenë një trajner i madh i Italisë dhe njerëzit e mëdhenj thonë edhe shprehje të mençura. Kjo shprehje, për mendimin tim do të komentohej që topin duhet të dish ta përdorësh si duhet, se përndryshe të nxjerr “bllof”. 2 / 12 ALBANIA NEWS Quotidiano albanese online http://www.albanianews.it -Ju vini nga një familje që ka qenë e lidhur tradicionalisht me futbollin, nuk është kështu? Po është e vërtetë. Familja ime ka nxjerrë futbollistë të talentuar në tre dhe mund të themi edhe katër breza, duke nisur nga vëllai im i madh Haxhiu që nuk jeton më, vëllai i tretë Osmani, unë, nipi im Sulejmani, djali im Ardiani si dhe stërnipi im Klevi (ndjesë pastë që u nda nga jeta në moshën 19 vjeç). Ndërsa vëllai i dytë është marrë me basketboll. -Ju keni filluar lidhjet me futbollin që në moshë të re. Ky i sotmi, në Shqipëri, është një ndryshim jo vetëm brezash, por rrënjësor do të thoja, për jetën e vendit. Sidoqoftë, ju vëreni elemente të përbashkët, përsa i përket konceptimit të një sporti si futbolli,tek djemtë e sotëm, në krahasim me ata të kohës së mëparshme? Fillimi i karrierës sime si futbollist ka filluar që në moshë të njomë (5 vjeçare)në rrugicat e Tiranës (lagjes), fushat e shkollave si dhe ato të Shallvareve, të Punës etj. Në ato kohë luanim me topa lecke të cilët i bënim vetë. Më vonë gjenim kamerdare, e vishnim me lecka sipër në mënyrë që krijonim efektin e kërcimit të topit. Në këtë kohë shquhesha për xhonglim me topin derisa më lodheshin këmbët e koka e nuk mbanin më. Përdornim vrima ose rrathë duke u stërvitur për të futur topat me gjuajtje me këmbë ose kokë. Gjatë kësaj periudhe, deri në klasën e VII, luaja për rreth 6 orë në ditë, në ndeshje që organizonim me grupe, klasa e lagje të tjera. Mbas klasës së VII, kur u bëra 15 vjeç, u futa në ekipin e të rinjve të 17 Nëntorit, me trajner z. Xhavit Demneri. Në vitin 1960 (17 vjeçar) më kërkoi ekipi i të rriturve të 17 Nëntorit. Në moshën 18-19 vjeç, përveç ekipit tim më kanë marrë skuadra të tjera si Dinamo, Partizani për përforcim ekipi në ndeshjet ndërkombëtare ballkanike të vitit 1962. Mbas këtyre aktiviteteve bëhem anëtar i ekipi kombëtar dhe ndeshjen e parë e kam luajtur me Danimarkën. Duke dalë tek pjesa e dytë e pyetjes po ju sqaroj se më parë sporti ka qenë amator, ka qenë dëshirë, pasion, vullnet, shpirt dhe talent. Sot sporti është profesion si gjithë profesionet e tjera, megjithëse edhe sot po nuk i pate cilësitë që përshkruam më lart, është e vështirë të bëhesh futbollist, sado me talent të jesh. -Sponsor dhe shoqëri futbolli: në Tiranë, në vitet e karrierës suaj, kishte administrues dhe sponsor të ndryshëm për këto shoqëri, si: Partizani ( Ministria e Mbrojtjes), Dinamo ( Ministria e Brendshme), Dajti ( rrethi i Tiranës), 17 Nëntori,- kryeqytetit,etj.. Dallimet në administrimin dhe mbështetjen nga ana e këtyre institucioneve, ndikonin në mbarëvajtjen e shoqërive sportive të kohës? 17 Nëntori ka qenë një skuadër të cilën e mbështeste vetëm populli i kryeqytetit, pra thjesht “tironcit”, përveç Komitetit Ekzekutiv të atëhershëm, i cili i jepte fonde simbolike dhe vendoste për drejtuesit e klubit. Dallimet në atë kohë ishin shumë të dukshme dhe ndikonin shumë në cilësinë dhe ecurinë e sportit. Pse e them këtë? Kështu p.sh. Klubi i Partizanit dhe Dinamos që mbështeteshin respektivisht nga Ministria e Mbrojtjes dhe Ministria e Brendshme financoheshin shumë më mirë se 17 Nëntori. Po kështu përkraheshin edhe nga gjyqtarët e ndeshjeve kur ato ishin decizive etj. Pra e thënë ndryshe “bënin ligjin” në sportin në përgjithësi dhe kryesisht në kampionatin e 3 / 12 ALBANIA NEWS Quotidiano albanese online http://www.albanianews.it futbollit, që ishte sporti më popullor. P.sh. në kohën që 17 Nëntori ose “Tirona” ishte një ekip shumë i mirë, të dy ministritë e sipërpërmendura e sulmuan duke ia çuar futbollistët për të kryer shërbimin ushtarak nëpër qytetet e tjera pa të drejtë, sepse sipas ligjit, meqë shumica kishte kryer studimet e larta nuk duhet të rrinin më shumë se 6 muaj “zbor”. Unë personalisht kam qëndruar për një vit e gjysmë në Shkodër, ku kam luajtur me Vllazninë. -Keni praktikuar sporte të tjerë përveç futbollit? Përveç futbollit kam praktikuar edhe sporte të tjera ndihmëse si basketbolli, volejbolli, boksi, mundje, sigurisht dhe atletikë. -Tek ne, në Shqipëri,pak a shumë si nëpër vende të tjerë të Ballkanit, të Evropës Lindore dhe atyre latino-amerikane, futbolli është praktikuar në mënyrë të përhapur, si sport rruge. Juve personalisht, ju ka qëlluar që të vëreni rastësisht ndonjë djalë,- duke luajtur në rrugë që- pajisur me aftësi për futbollin, të mendonit se ja vlente të thelloheshin dhe me tepër me një përgatitje sportive të mirëfilltë? Po në fillimet e veta çdo futbollist, të paktën flas për në Shqipëri, e ka filluar duke luajtur që fëmijë me shokët e lagjes, shkollës etj.