Porth i Fro’r Sgydau Bro’r Sgydau | Waterfall Country Gateway to Waterfall Country

Croeso i Fro’r Welcome to Sgydau! Waterfall Country! Rydych chi wedi cyrraedd You’ve arrived at Ystradfellte Ystradfellte – porth i Fro’r – gateway to ’ Sgydau ryfeddol. wonderful Waterfall Country. Does yna unlle arall yng Nghymru gyda’r fath Nowhere else in Wales is there such a richness gyfoeth ac amrywiaeth o raeadrau mewn and diversity of waterfalls within such a small ardal mor fach. Yma, yn yr ardal a elwir yn area. Known as Waterfall Country, here the Fro’r Sgydau, mae afonydd Mellte, Hepste, rivers Mellte, Hepste, Pyrddin, Pyrddin, Nedd Fechan a Sychryd yn ymdroelli and Sychryd wind their way down deep, i lawr ceunentydd dwfn, coediog, dros gyfres tree-lined gorges, over a series of dramatic o raeadrau dramatig, cyn ymuno i urfio Afon waterfalls, before joining to form the River Nedd. P’un a ydych yn chwilio am antur am . Whether you are looking for a whole ddiwrnod cyfan neu dro am awr yn unig, day adventure or an hour’s stroll you should Croeso i Barc Cenedlaethol dylech allu dod o hyd i lwybr addas i chi. be able to find a route suitable for you. Bannau Brycheiniog – ardal Lleolir Bro’r Sgydau yn bennaf o fewn coetir a Waterfall Country lies largely within woodland sy’n orlawn o antur, natur, reolir ar y cyd gan Cyfoeth Naturiol Cymru a’r jointly managed by Natural Resources Wales Awdurdod Parc Cenedlaethol. Gyda’n gilydd, and the National Park Authority. Together we golygfeydd diguro a rydym yn rheoli’r llwybrau ac yn eich helpu chi manage the paths and help you explore and chymunedau amrywiol. i archwilio a mwynhau’r ardal unigryw hon. enjoy this unique area. Gyda’r nos mae hi’n tywyllu gymaint yma fe gydnabyddir Bannau Brycheiniog yn Warchodfa Awyr Rydych Dywyll Ryngwladol. Mae’n gartref hefyd i Geoparc Byd-eang UNESCO y chi yma i /to Heol Senni , sy’n cael ei ddathlu ledled dim ffordd drwodd / You are & Maen Llia no through road y byd am gyfoeth ei dreftadaeth here naturiol a diwylliannol. cerdyn ffôn yn unig Gwaun Cefnygarreg Beth allwch ei Ystradfellte phone card only 457m neuadd eglwys / wneud o Faes SP / PO church hall Gwaun Parcio Gwaun Hepste Hepste gerllaw Welcome to Beacons National Park – Cwm Porth Porth yr Ogof Llwybr Pedair Sgwd (cave) an area brimming with Uchafbwyntiau: Llwybr cylchol dim ffordd drwodd / no through road rhyfeddol drwy geunentydd adventure, nature, ffôn argyfwng yn unig / coediog sy’n cynnwys y pedair emergency phone only breath-taking scenery and sgwd fwyaf poblogaidd, dros risiau serth a thir garw dan draed. varied communities. At night it gets so dark here that the Sgwd Isaf Clun-gwyn Llwybr Pedair Sgwd i Aberhonddu / Comin to Brecon Brecon Beacons is recognised as an y Rhos Four Falls Trail International Dark Sky Reserve. It is also anurfiol Afon Mellte home to the Fforest Fawr UNESCO informal Sgwd What you can do Pont Clun-gwyn Global Geopark, celebrated world-wide Coed y Melin Fach from the nearby for its rich natural and cultural heritage. siop / shop Afon Nedd Fechan & diesel Gwaun Hepste www.breconbeacons.org Rhaiadr Sgwd Isaf Clun-gwyn Car Park Sgwd Four Falls Trail yr Eira i /to Garwnant Highlights: A legendary circular Llwybr Elidir Sgwd trail through woodland gorges Elidir Trail Ddwli Uchaf A4059 Sgwd taking in the four most popular GWARCHODFA AWYR DYWYLL y Pannwr waterfalls with steep steps and Bannau Brycheiniog Sgwd rough terrain underfoot. Ddwli Isaf Brecon Beacons DARK SKY RESERVE Afon Pyrddin Sgwd Sgwd y Pannwr y Bedol Llwybr Sgwd yr Eira Afon Mellte Sgwd Llwybr Powdwr Gwn Sgwd yr Eira Trail www.breconbeacons.org/stargazing Gwladus Trail i Sgwd Henrhyd / Afon Nedd Fechan to A4109 i Aber-craf, Y Coelbren Moel DEWIS LLWYBR | TRAIL SELECTOR ac / Penderyn Y Gwaith Powdwr Gwn / to Abercrave, Coelbren Gunpowder Works 371m Penderyn & Ystradgynlais + Sgydau Sychryd Sefydliad Addysg, Fforest Fawr Enw Llwybr Dechrau Tir Dan Draed Y Ffactor Waw Torfeydd Amser Pellter Llwybr Sain Gwyddoniaeth a Diwylliant y Geoparc Byd-eang UNESCO neuadd y pentref / Trail Name Start Terrain Wow Factor Crowds Time Distance Audio Trail Cenhedloedd Unedig village hall United Nations Fforest Fawr Educational, Scientific and UNESCO canolfan gymunedol / Cultural Organization Global Geopark community centre HenElidir Linell Fwynau / Pontneddfechan 1 3 4 1.5 2.4m/3.9km  Pwll OldSgwd Mineral Gwladus Line Waterfall awr/hours oddi-ac-yn-ôl Berw there and back www.geoparcy orestfawr.org.uk Bwa Maen Craig y Ddinas / Elidir Maes parcio Pont Melin-fach 2 4 2 1.5 2.5m/4km www. orestfawrgeopark.org.uk Afon Sychryd Sgwd Waterfall car park awr/hours oddi-ac-yn-ôl Gwladus Pont Melin-fach there and back Llwybr Sychryd Craig y Ddinas Sychryd Pontneddfechan 1 2 4 20 0.4m/0.6km Dinas Rock Sychryd Trail munud/mins oddi-ac-yn-ôl A465 there and back Edrych ar ôl eich hun a’r cefn gwlad: Looking after yourself and the countryside: Ffordd Blaenau’r Cymoedd | Heads of the Valleys Road Powdwr Gwn Maes parcio Craig y Ddinas 2 2 2 1 1.1m/1.8km  Glyn-nedd B4242 Dinas Rock car park awr/hours oddi-ac-yn-ôl Mae Bro’r Sgydau yn dirwedd fregus y gellir ei difrodi’n hawdd gan y niferoedd mawr Waterfall Country is a fragile landscape that can be easily damaged by Afon Cynon Gunpowder there and back o bobl sy’n ymweld â hi. Dilynwch y canllawiau hyn a gyda’ch help chi gallwn gadw’r the large numbers of people that visit. Follow these guidelines and with Afon Nedd / Sgwd yr Eira Maes parcio Craig y Ddinas 2 3 4 2 3.9m/6.3km  lle hwn heb ei ddifetha ar gyfer cenedlaethau’r dyfodol. your help we can keep this place unspoilt for future generations. car park awr/hours oddi-ac-yn-ôl Dinas Rock there and back siopau, SP, banciau • Cadwch at y llwybrau sydd wedi’u cyfeirbwyntio Rydym yn pryderu amdanoch chi hefyd, felly: • Keep on the waymarked paths – We care about you too, so please: shops, PO, banks Pontwalby Pedair Sgwd Maes parcio Gwaun Hepste 3 5 4 3-4 5.2m/8.4km – dyma fydd y llwybr mwyaf diogel i chi. they will oer you the safest route. Pont-walby awr/hours • Cofiwch wisgo esgidiau cadarn; mae’r llwybrau • Remember to wear sturdy footwear; the i Hirwaun, Merthyr Tudful, Four Falls neu Gwm Porth • Os dewch ag ef yma, ewch ag ef adref – cerdded yn gallu bod yn serth ac yn llithrig dan walking trails can be steep and slippery Y Fenni a Chaerdydd / car park • If you bring it here, take it home – Gwaun Hepste gall sbwriel ddifetha ymweliad pawb. draed. Byddwch yn ymwybodol o gwympiadau litter can spoil everyone’s visit. underfoot. Be aware of unguarded steep to Hirwaun, Merthyr Tydfil, or Cwm Porth serth heb ensys i’ch gwarchod, yn enwedig wrth drops, especially when taking photos. Abergavenny & Cardi • Gwyliwch lle rydych yn camu! – mae planhigion, dynnu lluniau. Nant Gwrelych yn enwedig mwsoglau, yn fregus ac yn tyfu’n araf • Watch where you step! – • Don’t be tempted to swim in the water – ac mae mor hawdd sathru arnyn nhw. • Peidiwch â chael eich temtio i nofio yn y dŵr – plants, especially mosses, are fragile and it can be cold and fast flowing. Even the Anhawster | 1=hawdd | 2=cymedrol | 3=anodd | Diculty | 1=easy | 2=moderate | 3=dicult mae’n gallu bod yn oer ac yn llifo’n gyflym. Mae slow growing and easily trampled. strongest swimmers have been known to i Gastell-nedd / A4061 • Mae tanau yn gallu creu difrod mawr – gadewch hyd yn oed y nofwyr cryfaf wedi gallu mynd i get into trouble. to Neath Hirwaun goed sy’n sefyll a rhai sydd wedi syrthio ar gyfer y draerthion. • Fires are devastating, leave standing siopau ac SP Ffactor Waw | 1=dymunol – 5=eithriadol | Wow Factor | 1=pleasant – 5=spectacular bywyd gwyllt. and fallen trees for the wildlife. • Mobile phone coverage is unreliable in Rhigos shops ac PO • Mae onau symudol yn annibynadwy ym Mro’r Waterfall Country. Emergency phones i Ferw Wion / i’r Rhondda / • yn cael eu to Penpych Falls to the Rhondda Mae heddwch a thawelwch Sgydau. Mae onau argyfwng a blychau ôn yn • Peace and quiet are appreciated by the and phone boxes are indicated on the Torfeydd | 1=tawelaf – 5=prysuraf | Crowds | 1=least busy – 5=busiest gwerthfawrogi gan y trigolion lleol, boed yn cael eu nodi ar y map dros y dudalen. Os cewch local residents, both people and animals. map. For walking, rock climbing or caving bobl neu’n anifeiliaid. ddamwain wrth gerdded, dringo creigiau neu ogofa, accidents call Police on 999 or 112 and ask oniwch yr heddlu ar 999 neu 112 a gofynnwch am for Mountain Rescue or Cave Rescue. Atgynhyrchir y map hwn o ddeunydd yr Arolwg Ordnans gyda chaniatâd Arolwg Ordnans ar ran Rheolwr Llyfrfa Ei Mawrhydi. © Hawlfraint y Goron a hawliau cronfa ddata 2020 Arolwg Ordnans 100019741. Amser | yn cynnwys dod yn ôl | Time | includes return | y tîm Achub Mynydd neu Achub Ogofâu. This map is based upon Ordnance Survey material with the permission of Ordnance Survey on behalf of the controller of Her Majesty’s Stationery Oce. © Crown copyright and database rights 2020 Ordnance Survey 100019741.

www.cyfoethnaturiol.cymru www.breconbeacons.org/ www.breconbeacons.org/ audiotrails www.naturalresources.wales llwybr-llafar parcio gwybodaeth toiledau parcio tâl sgwd (rhaeadr) llwybrau eraill (dewiswyd) llwybrau cerdded lle picnic tafarndy ca ôn ôn argyfwng parking information toilets pay parking waterfall other paths (selected) walking trails picnic area public house café phone emergency telephone www.adventuresmart.uk/cy/cymru/ 0300 065 3000 www.adventuresmart.uk/wales/