Medialne Obrazy Świata. Tom 2. Polityka I Bezpieczeństwo W
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Rafał Klepka – doktor nauk politycznych, adiunkt w Instytucie Nauk o Bezpieczeństwie Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, prowadzi badania nad relacjonowaniem wybra- Medialne obrazy świata nych zjawisk społecznych (głównie politycznych) w mediach, jego zainte- resowania naukowe koncentrują się wokół komunikowania politycznego, wpływu mediów na postawy, opinie i zachowania wyborcze, problematyki Tom 2 stronniczości medialnej, manipulacji, propagandy oraz bezpieczeństwa medialnego; autor monografiiMedialna walka o dobrą zmianę. Obraz wyborów parlamentarnych w 2015 roku w wybranych mediach, redaktor Polityka i bezpieczeństwo naukowy tomu Medialne obrazy świata. Wybrane problemy społeczno- medialnych w relacjach i bezpieczeństwo 2: Polityka Tom -polityczne w mediach, współredaktor Vademecum bezpieczeństwa, autor w relacjach medialnych szeregu artykułów naukowych, redaktor naczelny czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Securitate”. Medialne obrazy świata Medialne obrazy Jakub Idzik – absolwent studiów z bezpieczeństwa narodowego na Uni- wersytecie Pedagogicznym im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, interesuje się uzbrojeniem, sposobami prowadzenia wojny, a także no- Redakcja naukowa wymi technologiami, komunikowaniem masowym oraz możliwościami Rafał Klepka wykorzystania analizy zawartości w naukach o bezpieczeństwie. Uczestnik krajowych i międzynarodowych konferencji naukowych, autor i współ- Jakub Idzik autor artykułów naukowych, członek komitetu redakcyjnego czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Securitate”. W książce wyniki swoich badań przedstawiają autorzy, którzy w zgodzie z wymaganiami me- todologicznymi analizy zawartości mediów, jednak patrząc z dystansem i bez osobistego za- angażowania, prezentują szczegółowe wnioski dotyczące zagadnień popularnych i bieżących. Dołożono wszelkich starań, aby wszystkie rozdziały ukazujące wyniki badań empirycznych zbudowane były w podobny sposób. W pierwszej części każdego rozdziału zarysowano tema- tykę badania, następnie omówiono metodologię procesu badawczego, obszernie przedstawiono wyniki analizy, na końcu zaś zaprezentowano ostateczne wnioski płynące z przedstawionego badania. Do analizy wybrano aktualne zagadnienia i problemy odnoszące się do polityki i bez- pieczeństwa, które były przedmiotem zainteresowania mediów w ostatnich latach. Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Prace Monograficzne 912 Instytut Nauk o Bezpieczeństwie ISSN 0239-6025 Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie ISBN 978-83-8084-319-6 2019 medialne obrazy świata Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Prace Monograficzne 912 medialne obrazy świata tom 2 polityka i bezpieczeństwo w relacjach medialnych redakcja naukowa Rafał Klepka Jakub Idzik Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie WYDAWNICTWO NAUKOWE Prace Monograficzne 871 UNIWERSYTETU PEDAGOGICZNEGO KRAKÓW 2019 © Copyright by Authors Kraków 2019 ISSN 0239-6025 ISBN 978-83-8084-319-6 e-ISBN 978-83-8084-320-2 DOI 10.24917/978838083196 Recenzja: dr hab. Jerzy Sielski, prof. UJD dr hab. Patrycja Szostok-Nowacka Redakcja i korekta: Anna Kędroń Skład: LIBRON Projekt okładki: Justyna Rokitowska Fotografie na IV stronie okładki: Piotr Pietrzyk, Pietrzyk-Foto Źródło grafiki wykorzystanej na okładce: https://pixabay.com/pl/photos/artyku%C5%82-tle-gazecie-biznesu-makro-71342/ Wydawnictwo Naukowe UP 30-084 Kraków, ul. Podchorążych 2 tel./fax 12 662-63-83, tel. 12 662–67–56 e-mail: [email protected] http://www.wydawnictwoup.pl SpiS treści Wstęp 7 JAKUB IDZIK, RAFAŁ KLEPKA O analizie zawartości, czyli jak badać medialne obrazy świata? 11 MICHAŁ PIEKARZ Śmierć Igora Stachowiaka a skandalizacja medialnego obrazu polskiej policji 33 ESTERA WEREDYŃSKA Obraz służb specjalnych w tygodnikach społeczno-politycznych 47 MACIEJ UJMA Protesty przeciw reformie sądownictwa w relacjach wieczornych programów informacyjnych 73 DAMIAN GARDOCKI Sposób prezentowania sporu o zmiany zasad funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego w tygodnikach opinii 87 IWONA BIŁKA Obraz zamachów terrorystycznych w USA (2001) i we Francji (2015) na łamach polskich tygodników opinii 119 ZUZANNA CHUDY Obraz uchodźców prezentowany na łamach „Gazety Wyborczej” przed zamachem terrorystycznym w Paryżu w 2015 roku i po nim 145 KATARZYNA KORBA Relacjonowanie problematyki obecności uchodźców w Europie w 2015 roku w „Wiadomościach” TVP 169 SYLWIA NESSING-KALICIECKA Zagrożenie wybuchem światowego konfliktu zbrojnego jako temat podejmowany przez tygodniki opinii w 2015 roku 189 ANNA BĘBENEK Wystąpienie Wielkiej Brytanii ze Wspólnot Europejskich w polskich tygodnikach społeczno-politycznych 213 NATALIA JAKÓBCZYK Obraz szczytu NATO w 2016 roku w Warszawie na łamach tygodników społeczno-politycznych 231 AGNIESZKA KAPUSTA Program 500+ w wybranych tygodnikach społeczno-politycznych 253 BARTOSZ KASOLIK Programy dotyczące bezpieczeństwa w parlamentarnej kampanii wyborczej w 2015 roku w relacjach wybranych mediów 281 AGNIESZKA PIERZCHAŁA Medialny dyskurs na temat pomocy kredytobiorcom zadłużonym we frankach szwajcarskich na przykładzie tygodników społeczno-politycznych 311 Wstęp Oddajemy w ręce Czytelników drugi tom pracy zatytułowanej Medialne obrazy świata. Popularność pierwszej części książki sprawiła, że posta nowiono zaproponować jej kontynuację w nowej, nieco innej odsłonie. W wydanej w 2018 roku pracy Medialne obrazy świata. Wybrane problemy społeczno-polityczne w mediach specjaliści z różnych dziedzin przed stawiali swoje refleksje i analizy dotyczące problemów bliskich z ich perspektywy zawodowej. W niniejszej części wyniki swoich badań przed stawiają autorzy, którzy w zgodzie z wymaganiami metodologicznymi analizy zawartości mediów prezentują szczegółowe wnioski odnoszące się do zagadnień popularnych i bieżących, na które starają się jednak patrzeć z dystansem i bez osobistego zaangażowania. Dołożono jednocześnie starań, aby wszystkie rozdziały ukazujące wyniki badań empirycznych zbudowane były w podobny sposób. W pierwszej części każdego roz działu zarysowano tematykę badania, następnie omówiono metodologię procesu badawczego, obszernie przedstawiono wyniki analizy, na końcu zaś zaprezentowano ostateczne wnioski płynące z przeprowadzonego badania. Do analizy wybrano aktualne zagadnienia oraz problemy doty czące polityki i bezpieczeństwa, które były przedmiotem zainteresowania mediów w ostatnich latach. Pierwsze opracowanie ma charakter wprowadzający do badań i jako je dyne prezentuje teorię. W tekście Jakuba Idzika i Rafała Klepki omówiono znaczenie mediów i sposobu prezentowania przez nie świata dla współ czesnego rozumienia rzeczywistości, scharakteryzowano także analizę zawartości, jej główne założenia oraz uwarunkowania i etapy stosowania, przybliżając także Czytelnikowi sposób, w jaki w następnych artykułach empirycznych projektowano badania i wyciągano wnioski z ich wyników. 7 Wstęp Dalsze artykuły stanowią wyniki analizy zawartości mediów, najczęś ciej tygodników społecznopolitycznych, gdyż to one są odbierane przez szczególnie zaangażowaną i zorientowaną część odbiorców mediów, dla których zagadnienia z zakresu polityki i bezpieczeństwa są ważne, osób zaangażowanych w poznawanie i kreowanie opinii na temat otaczającego ich świata oraz dzielenie się tymi opiniami. Nieznacznie rzadziej w roz działach pojawiają się analizy materiałów medialnych pochodzących z dzienników lub programów telewizyjnych. Przedmiotem zainteresowania badaczy był obraz policji i jego skan dalizacja, obszernie odtworzone i scharakteryzowane przez Michała Pie karza. Maciej Ujma przeanalizował sposób, w jaki media prezentowały protesty społeczne przeciw zmianom w polskim sądownictwie. Porówna nie sposobu przedstawiania zamachów terrorystycznych w USA w 2001 i we Francji w 2015 roku dokonane zostało przez Iwonę Biłkę. Dwa teksty dotyczą sposobu prezentowania w mediach problematyki uchodźców: badania Zuzanny Chudy i Katarzyny Korby. Sylwia NessingKaliciecka podjęła się analizy tego, jak media kreślą obraz zagrożeń wybuchem konfliktu na światową skalę. Estera Weredyńska przedstawiła sposób, w jaki media kreują wiedzę swoich odbiorców na temat służb specjalnych. To, jak prezentowano w mediach wyjście Wielkiej Brytanii ze Wspólnot Europejskich, badała z kolei Anna Bębenek. Ważną grupę analiz umieszczono w rozdziałach przedstawiających medialne obrazy polskich współczesnych problemów. Damian Gardocki ukazał wyniki badań dotyczących zmian w Trybunale Konstytucyjnym widzianych oczyma mediów, Natalia Jakóbczyk organizacji szczytu NATO w Warszawie, Agnieszka Kapusta programu pomocy dla rodzin z dzieć mi 500+, Bartosz Kasolik zagadnień bezpieczeństwa w parlamentarnej kampanii wyborczej, Agnieszka Pierzchała zaś sposobu, w jaki pisano o frankowiczach i możliwości udzielania im pomocy. Jako redaktorzy tomu dołożyliśmy starań, aby dobór materiału ba dawczego odnosił się do problematyki interesującej, ale też często kon trowersyjnej, budzącej mieszane odczucia. Uważamy jednak, że analiza zawartości mediów tym różni się od analizy historycznej, że także wyda rzenia, które dopiero co miały miejsce, mogą być przedmiotem analizy, 8 Wstęp o ile we właściwy sposób dobierze się materiał badawczy. Autorami badań są ludzie młodzi, często studenci lub doktoranci. Wierzymy w wiedzę i doświadczenie badaczy cieszących się ugruntowaną renomą w środowi sku naukowym, mamy jednak nadzieję, że również bez naukowej rutyny, z nowym,