Public Domain pdfs brought to you by http://bibletranslation.ws/palmer-translation/

JESUS

BUY THE TRUTH AND SELL IT NOT Prov. 23:23 THY WORD IS TRUTH John 17:17

This text is

The Greek Textus Receptus (Stephanus 1550)

Prepared for the Web by Richard T. Dodds for Christian Hospitality

Any feedback, including reports of errors found, would be welcome: mail to [email protected] THE COMPLETE NEW TESTAMENT th#v [Rou;y. ]Wbh'd de' e]ge;nnhse to'n ]Iessai;. 6 ]Iessai' de' e]ge;nnhse to'n Dabi'd to'n basile;a. Dabi'd de' o[ basileu'v e]ge;nnhse to'n Solomw#nta e]k

th#v tou# Ou]ri;ou. 7 Solomw'n de' e]ge;nnhse to'n [Roboa;m. [Roboa'm de' THS# KAINHS# e]ge;nnhse to'n ]Abia;. ]Abia' de' e]ge;nnhse to'n ]Asa;. 8 ]Asa' de' e]ge;nnhse ; to'n ]Iwsafa;t. ]Iwsafa't de' e]ge;nnhse DIAYHKHS to'n ]Iwra;m. ]Iwra'm de' e]ge;nnhse to'n ]Ozi;an. 9 ]Ozi;av de' e]ge;nnhse = to'n ]Iwa;yam. ]Iwa;yam de' e]ge;nnhse APANTA to'n /Acaz. /Acaz de' e]ge;nnhse to'n ]Ezeki;an. 10 ]Ezeki;av de' e]ge;nnhse

to'n Manassh#. Manassh#v de' e]ge;nnhse to'n ]Amw;n. ]Amw'n de' e]ge;nnhse to'n ]Iwsi;an. 11 ]Iwsi;av de' e]ge;nnhse MATTHEW to'n ]Ieconi;an kai' tou'v a]delfou'v au]tou#, e]pi' th#v metoikesi;av Babulw#nov. 12 meta' de' th'n metoikesi;an TO ' KATA ' MATYAION# Babulw#nov ]Ieconi;av e]ge;nnhse to'n Salayih;l. Salayih'l de' e]ge;nnhse to'n AGION= EUAGGE] LION; . Zoroba;bel. 13 Zoroba;bel de' e]ge;nnhse to'n ]Abiou;d. ]Abiou'd de' e]ge;nnhse to'n ]Eliakei;m. ]Eliakei'm de' Matthew 1 e]ge;nnhse to'n ]Azw;r. 14 ]Azw'r de' e]ge;nnhse to'n Sadw;k. Sadw'k de' 1 e]ge;nnhse to'n ]Acei;m. ]Acei'm de' e]ge;nnhse to'n ]Eliou;d. 15 ]Eliou'd de' e]ge;nnhse to'n ]Elea;zar. ]Elea;zar de' e]ge;nnhse 1 B I ; bl ov gene;sewv I ] HSOU # Cristou#, to'n Matya;n. Matya'n de' e]ge;nnhse ui[ou# Dabi'd, ui[ou# [Abraa;m. 2 [Abraa'm e]ge;nnhse to'n ]Isaa;k. ]Isaa'k de' to'n ]Iakw;b. 16 ]Iakw'b de' e]ge;nnhse e]ge;nnhse to'n ]Iakw;b. ]Iakw'b de' to'n ]Iwsh'f to'n a/ndra Mari;av, e]x h{v ] # e]ge;nnhse to'n ]Iou;dan kai' tou'v e]gennh;yh I HSOU S , o[ lego;menov a]delfou'v au]tou#. 3 ]Iou;dav de' Cristo;v. 17 Pa#sai ou}n ai[ geneai' e]ge;nnhse to'n Fare'v kai' to'n Zara' e]k th#v a]po' [Abraa'm e=wv Dabi'd, geneai' Ya;mar. Fare'v de' e]ge;nnhse dekate;ssarev> kai' a]po' Dabi'd e=wv th#v to'n [Esrw;m. [Esrw'm de' e]ge;nnhse metoikesi;av Babulw#nov, geneai' to'n ]Ara;m. 4 ]Ara'm de' e]ge;nnhse dekate;ssarev> kai' a]po' th#v metoikesi;av to'n ]Aminada;b. ]Aminada'b de' e]ge;nnhse Babulw#nov e=wv tou# Cristou#, geneai' to'n Naassw;n. Naassw'n de' e]ge;nnhse dekate;ssarev. 18 Tou# de' ]Ihsou# to'n Salmw;n. 5 Salmw'n de' e]ge;nnhse Cristou# h[ ge;nnhsiv ou=twv h}n. to'n Boo'z e]k th#v [Raca;b. Boo'z de' Mnhsteuyei;shv ga'r th#v mhtro'v au]tou# e]ge;nnhse to'n ]Wbh'd e]k Mari;av tw#j ]Iwsh'f, pri'n h\ sunelyei#n

1 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 au]tou'v, eu[re;yh e]n gastri' e/cousa e]k ou=tw ga'r ge;graptai dia' tou# profh;tou, Pneu;matov a[gi;ou. 19 ]Iwsh'f de' o[ a]nh'r 6 Kai' su' Bhylee'm gh# ]Iou;da, ou]damw#v au]th#v di;kaiov w\n, kai' mh' ye;lwn au]th'n e]laci;sth ei} e]n toi#v h[gemo;sin ]Iou;da. e]k paradeigmati;sai, e]boulh;yh la;yra sou# ga'r e]xeleu;setai h[gou;menov, o=vtiv a]polu#sai au]th;n. 20 tau#ta de' au]tou# poimanei# to'n lao;n mou to'n ]Israh;l. 7 e]nyumhye;ntov, i]dou' a/ggelov Kuri;ou To;te [Hrw;dhv la;yra kale;sav tou'v kat ] o/nar e]fa;nh au]twj#, le;gwn, ]Iwsh'f ma;gouv, h]kri;bwse par ] au]tw#n to'n ui[o'v Dabi'd, mh' fobhyh#jv paralabei#n cro;non tou# fainome;nou a]ste;rov. 8 kai' Maria'm th'n gunai#ka; sou. to' ga'r e]n pe;mqav au]tou'v ei]v Bhylee'm, ei}pe, au]th#j gennhye'n, e]k Pneu;mato;v e]stin Poreuye;ntev, a]kribw#v e]xeta;sate peri' a[gi;ou. 21 te;xetai de' ui[o'n, kai' tou# paidi;ou> e]pa'n de' eu=rhte, kale;seiv to' o/noma au]tou# ]Ihsou#n. a]paggei;late; moi, o=pwv ka]gw' e]lyw'n au]to'v ga'r sw;sei to'n lao'n au[tou# a]po' proskunh;sw au]tw#j. 9 oi[ de' tw#n a[martiw#n au]tw#n. 22 Tou#to de' a]kou;santev tou# basile;wv, o=lon ge;gonen i=na plhrwyh#j to' r[hye'n u[po' e]poreu;yhsan. kai' i]dou' o[ a]sth'r o`n tou# Kuri;ou, dia' tou# profh;tou le;gontov, ei}don e]n th#j a]natolh#j, proh#gen au]tou'v, 23 ]Idou' h[ parye;nov e]n gastri' e=xei, kai' e=wv e]lyw'n e/sth e]pa;nw ou{ h}n to' paidi;on. te;xetai ui[o'n, kai' kale;sousi to' o/noma 10 i]do;ntev de' to'n a]ste;ra, e]ca;rhsan au]tou# ]Emmanouh'l, o= e]sti cara'n mega;lhn sfo;dra? 11 kai' meyermhneuo;menon, mey ] h[mw#n o[ Yeo;v. e]lyo;ntev ei]v th'n oi]ki;an, eu{ron to' 24 Diegeryei'v de' o[ ]Iwsh'f a]po' tou# paidi;on meta' Mari;av th#v mhtro'v au]tou#, u=pnou, e]poi;hsen w[v prose;taxen au]tw#j kai' peso;ntev proseku;nhsan au]twj#, kai' o[ a/ggelov Kuri;ou, kai' pare;labe th'n a]noi;xantev tou'v yhsaurou'v au[tw#n, gunai#ka au[tou#> 25 kai' ou]k e]gi;nwsken prosh;negkan au]tw#j dw#ra, cruso'n, kai' au]th'n, e=wv ou{ e/teke to'n ui[o'n au[th#v to'n li;banon, kai' smu;rnan. 12 kai' prwto;tokon, kai' e]ka;lese to' o/noma crhmatisye;ntev kat ] o/nar mh' au]tou# I ] HSOU # N . a]naka;mqai pro'v [Hrw;dhn, di ] a/llhv o[dou# a]necw;rhsan ei]v th'n cw;ran au[tw#n. 13 ]Anacwrhsa;ntwn de' au]tw#n, i]dou' Matthew 2 a/ggelov Kuri;ou fai;netai kat ] o/nar tw#j ]Iwsh'f, le;gwn, ]Egeryei'v para;labe 2 to' paidi;on kai' th'n mhte;ra au]tou#, kai' feu#ge ei]v Ai/gupton, kai' i/syi e]kei# e=wv a\n 1 Tou# de' ]Ihsou# gennhye;ntov e]n Bhylee'm ei/pw soi;. me;llei ga'r [Hrw;dhv zhtei#n to' th#v ]Ioudai;av, e]n h[me;raiv [Hrw;dou tou# paidi;on, tou# a]pole;sai au]to;. 14 [O de' basile;wv, i]dou' ma;goi a]po' a]natolw#n e]geryei'v pare;labe to' paidi;on kai' th'n parege;nonto ei]v [Ieroso;luma, 2 mhte;ra au]tou# nukto'v, kai' a]necw;rhsen le;gontev, Pou# e]stin o[ tecyei'v basileu'v ei]v Ai/gupton> 15 kai' h}n e]kei# e=wv th#v tw#n ]Ioudai;wn? ei/domen ga'r au]tou# to'n teleuth#v [Hrw;dou> i=na plhrwyh#j to' a]ste;ra e]n th#j a]natolhj#, kai' h/lyomen r[hye'n u[po' tou# Kuri;ou dia' tou# proskunh#sai au]tw#j. 3 ]Akou;sav profh;tou le;gontov, ]Ex Ai]gu;ptou de' [Hrw;dhv o[ basileu'v e]tara;cyh, kai' e]ka;lesa to'n ui[o;n mou. 16 pa#sa [Ieroso;luma met ] au]tou#. 4 kai' To;te [Hrw;dhv i]dw'n o=ti e]nepai;cyh u[po' sunagagw'n pa;ntav tou'v a]rcierei#v kai' tw#n ma;gwn, e]yumw;yh li;an, kai' grammatei#v tou# laou#, e]punya;neto par ] a]postei;lav a]nei#le pa;ntav tou'v pai#dav au]tw#n pou# o[ Cristo'v genna#tai. 5 oi[ de' tou'v e]n Bhylee'm kai' e]n pa#si toi#v o[ri;oiv ei}pon au]tw#j, ]En Bhylee'm th#v ]Ioudai;av.

2 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= au]th#v, a]po' dietou#v, kai' katwte;rw, au]to'n [Ieroso;luma kai' pa#sa kata' to'n cro;non o`n h]kri;bwse para' tw#n h[ ]Ioudai;a kai' pa#sa h[ peri;cwrov ma;gwn. 17 To;te e]plhrw;yh to' r[hye'n tou# ]Iorda;nou, 6 kai' e]bapti;zonto e]n u[po' ]Ieremi;ou tou# profh;tou, le;gontov, tw#j ]Iorda;nhj u[p ]] au]tou#, 18 Fwnh' e]n r[ama# h]kou;syh, yrh#nov kai' e]xomologou;menoi ta'v a[marti;av au[tw#n. klauymo'v kai' o]durmo'v polu'v, [Rach'l 7 ]Idw'n de' pollou'v tw#n Farisai;wn kai' klai;ousa ta' te;kna au[th#v. kai' ou]k Saddoukai;wn e]rcome;nouv e]pi' to' h/yele paraklhyh#nai, o=ti ou]k ei]si;. ba;ptisma au[tou#, ei}pen au]toi#v, 19 Teleuth;santov de' tou# [Hrw;dou, Gennh;mata e]cidnw#n, ti;v u[pe;deixen u[mi#n i]dou' a/ggelov Kuri;ou kat ] o/nar fugei#n a]po' th#v mellou;shv o]rgh#v? 8 fai;netai tw#j ]Iwsh'f e]n Ai]gu;ptwj, 20 poih;sate ou}n karpou'v a]xi;ouv th#v le;gwn, ]Egeryei'v para;labe to' paidi;on metanoi;av> 9 kai' mh' do;xhte le;gein e]n kai' th'n mhte;ra au]tou#, kai' poreu;ou ei]v e[autoi#v, Pate;ra e/comen to'n [Abraa;m. gh#n ]Israh;l. teynh;kasi ga'r le;gw ga'r u[mi#n o=ti du;natai o[ Yeo'v e]k oi[ zhtou#ntev th'n quch'n tou# paidi;ou. tw#n li;ywn tou;twn e]gei#rai te;kna 21 [O de' e]geryei'v pare;labe to' paidi;on tw#j [Abraa;m. 10 /Hdh de' kai' h[ a]xi;nh kai' th'n mhte;ra au]tou#, kai' h}lyen ei]v pro'v th'n r[i;zan tw#n de;ndrwn kei#tai. pa#n gh#n ]Israh;l. 22 a]kou;sav de' ou}n de;ndron mh' poiou#n karpo'n kalo'n, o=ti ]Arce;laov basileu;ei e]pi' e]kko;ptetai kai' ei]v pu#r ba;lletai. th#v ]Ioudai;av a]nti' [Hrw;dou tou# patro'v 11 ]Egw' me'n bapti;zw u[ma#v e]n u=dati ei]v au]tou#, e]fobh;yh e]kei# a]pelyei#n. meta;noian> o[ de' o]pi;sw mou e]rco;menov, crhmatisyei'v de' kat ] o/nar, a]necw;rhsen i]scuro;tero;v mou e]sti'n, ou{ ou]k ei]mi' ei]v ta' me;rh th#v Galilai;av> 23 kai' i[kano'v ta' u[podh;mata basta;sai, au]to'v e]lyw'n katw;jkhsen ei]v po;lin legome;nhn u[ma#v bapti;sei e]n pneu;mati a[gi;wj kai' Nazare't, o=pwv plhrwyh#j to' r[hye'n dia' puri;. 12 ou{ to' ptu;on e]n th#j ceiri' au]tou#, tw#n profhtw#n, =Oti Nazwrai#ov kai' diakayariei# th'n a=lwna au[tou#, kai' klhyh;setai. suna;xei to'n si#ton au[tou# ei]v th'n a]poyh;khn, to' de' a/curon katakau;sei puri' a]sbe;stwj. 13 To;te paragi;netai Matthew 3 o[ ]Ihsou#v a]po' th#v Galilai;av e]pi' to'n ]Iorda;nhn pro'v to'n ]Iwa;nnhn, tou# 3 baptisyh#nai u[p ]] au]tou#. 14 o[ de' ]Iwa;nnhv diekw;luen au]to'n, 1 EN] de' tai#v h[me;raiv e]kei;naiv le;gwn, ]Egw' crei;an e/cw u[po' sou# paragi;netai ]Iwa;nnhv o[ baptisth'v baptisyh#nai, kai' su' e/rchj pro;v me? khru;sswn e]n th#j e]rh;mwj th#v ]Ioudai;av, 2 15 ]Apokriyei'v de' o[ ]Ihsou#v ei}pe pro'v kai' le;gwn, Metanoei#te. h/ggike ga'r au]to'n, /Afev a/rti. ou=tw ga'r pre;pon h[ basilei;a tw#n ou]ranw#n. 3 ou{tov ga;r e]sti'n h[mi#n plhrw#sai pa#san e]stin o[ r[hyei'v u[po' [Hsai:ou tou# dikaiosu;nhn. To;te a]fi;hsin au]to;n> 16 profh;tou, le;gontov, Fwnh' bow#ntov e]n kai' baptisyei'v o[ ]Ihsou#v a]ne;bh eu]yu'v th#j e]rh;mwj, [Etoima;sate th'n o[do'n Kuri;ou, a]po' tou# u=datov, kai' i]dou' a]new;jcyhsan eu]yei;av poiei#te ta'v tri;bouv au]tou#. 4 au]tw#j oi[ ou]ranoi', kai' ei}de to' pneu#ma Au]to'v de' o[ ]Iwa;nnhv ei}ce to' e/nduma tou# Yeou# katabai#non w[sei' peristera'n, au[tou# a]po' tricw#n kamh;lou, kai' zw;nhn kai' e]rco;menon e]p ] au]to;n. 17 kai' i]dou' dermati;nhn peri' th'n o]sfu'n au[tou#. h[ de' fwnh' e]k tw#n ou]ranw#n, le;gousa, Ou{to;v trofh' au]tou# h}n a]kri;dev, kai' me;li a/grion. 5 To;te e]xeporeu;eto pro'v

3 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 e]stin o[ ui[o;v mou o[ a]gaphto'v, e]n w{j o[ri;oiv Zaboulw'n kai' Nefyalei'm, 14 eu]do;khsa. i=na plhrwyh#j to' r[hye'n dia' [Hsai:ou tou# profh;tou le;gontov, 15 Gh# Zaboulw'n kai' gh# Nefyalei'm, o[do'n yala;sshv, Matthew 4 pe;ran tou# ]Iorda;nou, Galilai;a tw#n e]ynw#n, 16 o[ lao'v o[ kayh;menov e]n 4 sko;tei ei}de fw#v me;ga, kai' toi#v kayhme;noiv e]n cw;raj kai' skia#j yana;tou, 1 To;te o[ ]Ihsou#v a]nh;cyh ei]v th'n e/rhmon fw#v a]ne;teilen au]toi#v. 17 ]Apo' to;te u[po' tou# pneu;matov, peirasyh#nai u[po' h/rxato o[ ]Ihsou#v khru;ssein, kai' le;gein, tou# diabo;lou. 2 kai' nhsteu;sav Metanoei#te. h/ggike ga'r h[ basilei;a tw#n h[me;rav tessara;konta kai' nu;ktav ou]ranw#n. 18 Peripatw#n de' o[ ]Ihsou#v tessara;konta, u=steron e]pei;nase. 3 para' th'n ya;lassan th#v Galilai;av, kai' proselyw'n au]tw#j o[ peira;zwn ei}pen, ei}de du;o a]delfou'v, Si;mwna to'n Ei] ui[o'v ei} tou# Yeou#, ei]pe' i=na oi[ li;yoi lego;menon Pe;tron, kai' ]Andre;an to'n ou{toi a/rtoi ge;nwntai. 4 [O de' a]delfo'n au]tou#, ba;llontav a]pokriyei'v ei}pe, ge;graptai, Ou]k e]p ] a]mfi;blhstron ei]v th'n ya;lassan (h}san a/rtwj mo;nwj zh;setai a/nyrwpov, a]ll ] e]pi' ga'r a[liei#v) 19 kai' le;gei au]toi#v, Deu#te panti' r[h;mati e]kporeuome;nwj dia' o]pi;sw mou, kai' poih;sw u[ma#v a[liei#v sto;matov Yeou.# 5 To;te paralamba;nei a]nyrw;pwn. 20 oi[ de' eu]ye;wv a]fe;ntev ta' au]to'n o[ dia;bolov ei]v th'n a[gi;an po;lin, di;ktua, h]kolou;yhsan au]tw#j. 21 Kai' kai' i=sthsin au]to'n e]pi' to' pteru;gion tou# proba'v e]kei#yen, ei}den a/llouv du;o i[erou#. 6 kai' le;gei au]twj#, Ei] ui[o'v ei} tou# a]delfou'v, ]Ia;kwbon to'n tou# Zebedai;ou, Yeou#, ba;le seauto'n ka;tw. ge;graptai kai' ]Iwa;nnhn to'n a]delfo'n au]tou#, e]n tw#j ga'r, =Oti toi#v a]gge;loiv au[tou# ploi;wj meta' Zebedai;ou tou# patro'v e]ntelei#tai peri' sou#, kai' e]pi' ceirw#n au]tw#n, katarti;zontav ta' di;ktua au[tw#n> a]rou#si; se, mh;pote prosko;qhjv pro'v kai' e]ka;lesen au]tou;v. 22 oi[ de' eu]ye;wv li;yon to'n po;da sou. 7 /Efh au]tw#j a]fe;ntev to' ploi#on kai' to'n pate;ra o[ ]Ihsou#v, pa;lin ge;graptai, Ou]k au[tw#n, h]kolou;yhsan au]twj#. 23 Kai' e]kpeira;seiv Ku;rion to'n Yeo;n sou. 8 perih#gen o=lhn th'n Galilai;an o[ ]Ihsou#v, Pa;lin paralamba;nei au]to'n dida;skwn e]n tai#v sunagwgai#v au]tw#n, o[ dia;bolov ei]v o/rov u[qhlo'n li;an, kai' kai' khru;sswn to' eu]agge;lion th#v dei;knusin au]tw#j pa;sav ta'v basilei;av basilei;av, kai' yerapeu;wn pa#san tou# ko;smou kai' th'n do;xan au]tw#n, 9 no;son kai' pa#san malaki;an e]n tw#j lawj#. kai' le;gei au]twj#, Tau#ta pa;nta soi dw;sw, 24 kai' a]ph#lyen h[ a]koh' au]tou# ei]v o=lhn e]a'n pesw'n proskunh;shjv moi. 10 To;te th'n Suri;an, kai' prosh;negkan au]tw#j le;gei au]tw#j o[ ]Ihsou#v, =Upage satana#. pa;ntav tou'v kakw#v e/contav, poiki;laiv ge;graptai ga'r, Ku;rion to'n Yeo;n sou no;soiv kai' basa;noiv sunecome;nouv, kai' proskunh;seiv, kai' au]tw#j mo;nwj daimonizome;nouv, kai' selhniazome;nouv, latreu;seiv. 11 To;te a]fi;hsin au]to'n kai' paralutikou'v, kai' e]yera;peusen o[ dia;bolov. kai' i]dou', a/ggeloi au]tou;v. 25 kai' h]kolou;yhsan au]tw#j prosh#lyon, kai' dihko;noun au]tw#j. o/cloi polloi' a]po' th#v Galilai;av kai' 12 ]Akou;sav de' o[ ]Ihsou#v o=ti ]Iwa;nnhv Dekapo;lewv kai' [Ierosolu;mwn paredo;yh, a]necw;rhsen ei]v th'n kai' ]Ioudai;av, kai' pe;ran Galilai;an, 13 kai' katalipw'n th'n tou# ]Iorda;nou. Nazare't, e]lyw'n katw;jkhsen ei]v Kapernaou'm th'n parayalassi;an, e]n

4 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

u[mw#n ta' kala' e/rga, kai' doxa;swsi to'n pate;ra u[mw#n to'n e]n toi#v ou]ranoi#v. 17 Mh' nomi;shte o=ti h}lyon katalu#sai to'n no;mon, h\ tou'v profh;tav> ou]k h}lyon katalu#sai, a]lla' plhrw#sai. 18 a]mh'n Matthew 5 ga'r le;gw u[mi#n, e=wv a\n pare;lyhj o[ ou]rano'v kai' h[ gh#, i]w#ta e`n, h\ mi;a 5 kerai;a ou] mh' pare;lyhj a]po' tou# no;mou,

e=wv a\n pa;nta ge;nhtai. 19 `Ov e]a'n ou}n 1 ]Idw'n de' tou'v o/clouv, a]ne;bh ei]v to' lu;shj mi;an tw#n e]ntolw#n tou;twn tw#n o/rov. kai' kayi;santov au]tou#, e]laci;stwn, kai' dida;xhj ou=tw tou'v prosh#lyon au]tw#j oi[ mayhtai' au]tou#, 2 a]nyrw;pouv, e]la;cistov klhyh;setai e]n th#j kai' a]noi;xav to' sto;ma au[tou#, e]di;dasken basilei;aj tw#n ou]ranw#n> o`v d ] a\n poih;shj au]tou'v, le;gwn, kai' dida;xh,j ou{tov me;gav klhyh;setai e]n 3 Maka;rioi oi[ ptwcoi' tw#j pneu;mati, o=ti th#j basilei;aj tw#n ou]ranw#n. 20 le;gw au]tw#n e]stin h[ basilei;a tw#n ou]ranw#n. ga'r u[mi#n o=ti e]a'n mh' perisseu;shj 4 Maka;rioi oi[ penyou#ntev, o=ti au]toi' h[ dikaiosu;nh u[mw#n plei#on tw#n paraklhyh;sontai. 5 Maka;rioi grammate;wn kai' farisai;wn, ou] mh' oi[ prajei#v, o=ti au]toi' klhronomh;sousi ei]se;lyhte ei]v th'n basilei;an tw#n th'n gh#n. 6 Maka;rioi oi[ peinw#ntev kai' ou]ranw#n. 21 ]Hkou;sate o=ti e]r]r[e;yh diqw#ntev th'n dikaiosu;nhn, o=ti au]toi' toi#v a]rcai;oiv, Ou] foneu;seiv> o`v d ] a\n cortasyh;sontai. 7 Maka;rioi foneu;sh,j e/nocov e/stai th#j kri;sei. oi[ e]leh;monev, o=ti au]toi' e]lehyh;sontai. 22 ]Egw' de' le;gw u[mi#n, o=ti pa#v 8 Maka;rioi oi[ kayaroi' th#j kardi;aj, o=ti o[ o]rgizo;menov tw#j a]delfw#j au[tou# ei]kh#, au]toi' to'n Yeo'n o/qontai. 9 Maka;rioi e/nocov e/stai th#j kri;sei. o`v d ] a\n ei/phj tw#j oi[ ei]rhnopoioi', o=ti au]toi' ui[oi' yeou# a]delfw#j au[tou# r[aka', e/nocov e/stai tw#j klhyh;sontai. 10 Maka;rioi sunedri;wj. o`v d ] a\n ei/phj mwre', e/nocov oi[ dediwgme;noi e=neken dikaiosu;nhv, o=ti e/stai ei]v th'n ge;ennan tou# puro;v. au]tw#n e]stin h[ basilei;a tw#n ou]ranw#n. 23 ]Ea'n ou}n prosfe;rhjv to' dw#ro;n sou 11 Maka;rioi; e]ste o=tan o]neidi;swsin e]pi' to' yusiasth;rion, kaj]kei# mnhsyh#jv o=ti u[ma#v kai' diw;xwsi, kai' ei/pwsin pa#n o[ a]delfo;v sou e/cei ti kata' sou#, 24 ponhro'n r[h#ma kay ] u[mw#n qeudo;menoi, a/fev e]kei# to' dw#ro;n sou e/mprosyen tou# e=neken e]mou#> 12 cai;rete kai' yusiasthri;ou, kai' u=page, prw#ton a]gallia#sye, o=ti o[ misyo'v u[mw#n polu'v dialla;ghyi tw#j a]delfw#j sou, kai' to;te e]n toi#v ou]ranoi#v> ou=tw ga'r e]di;wxan e]lyw'n pro;sfere to' dw#ro;n sou. tou'v profh;tav tou'v pro' u[mw#n. 25 /]Isyi eu]now#n tw#j a]ntidi;kwj sou tacu', 13 [Umei#v e]ste to' a=lav th#v gh#v. e]a'n de' e=wv o=tou ei} e]n th#j o[dw#j met ] au]tou#, to' a=lav mwranyh#j, e]n ti;ni a[lisyh;setai? mh;pote; se paradw#j o[ a]nti;dikov tw#j ei]v ou]de'n i]scu;ei e/ti ei] mh' blhyh#nai e/xw, krith#,j kai' o[ krith;v se paradw#j tw#j kai' katapatei#syai u[po' tw#n a]nyrw;pwn. u[phre;thj, kai' ei]v fulakh'n blhyh;shj. 26 14 [Umei#v e]ste to' fw#v tou# ko;smou. ou] a]mh'n le;gw soi', ou] mh' e]xe;lyhjv e]kei#yen du;natai po;liv krubh#nai e]pa;nw o/rouv e=wv a\n a]podw#jv to'n e/scaton kodra;nthn. keime;nh> 15 ou]de' kai;ousi lu;cnon, kai' 27 ]Hkou;sate o=ti e]r]r[e;yh toi#v a]rcai;oiv, tiye;asin au]to'n u[po' to'n mo;dion, a]ll ] e]pi' Ou] moiceu;seiv. 28 ]Egw' de' le;gw u[mi#n th'n lucni;an, kai' la;mpei pa#si toi#v e]n th#j o=ti pa#v o[ ble;pwn gunai#ka pro'v to' oi]ki;a.j 16 Ou=tw lamqa;tw to' fw#v u[mw#n e]piyumh#sai au]th#v, h/dh e]moi;ceusen e/mprosyen tw#n a]nyrw;pwn, o=pwv i/dwsin

5 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 au]th'n e]n th#j kardi;aj au[tou#. 29 ei] de' proseu;cesye u[pe'r tw#n e]phreazo;ntwn o[ o]fyalmo;v sou o[ dexio'v skandali;zei u[ma#v kai' diwko;ntwn u[ma#v> 45 o=pwv se, e/xele au]to'n, kai' ba;le a]po' sou#. ge;nhsye ui[oi' tou# patro'v u[mw#n tou# e]n sumfe;rei ga;r soi i=na a]po;lhtai e`n tw#n ou]ranoi#v, o=ti to'n h=lion au[tou# melw#n sou, kai' mh' o=lon to' sw#ma; sou a]nate;llei e]pi' ponhrou'v kai' a]gayou'v, blhyh#j ei]v ge;ennan. 30 Kai' ei] h[ dexia; kai' bre;cei e]pi' dikai;ouv kai' a]di;kouv. sou cei'r skandali;zei se, e/kkoqon 46 e]a'n ga'r a]gaph;shte tou'v a]gapw#ntav au]th'n, kai' ba;le a]po' sou#> sumfe;rei ga;r u[ma#v, ti;na misyo'n e/cete? ou]ci' kai' soi i=na a]po;lhtai e`n tw#n melw#n sou, kai' oi[ telw#nai to' au]to' poiou#si? 47 kai' mh' o=lon to' sw#ma; sou blhyh#j ei]v ge;ennan. e]a'n a]spa;shsye tou'v a]delfou'v u[mw#n 31 ]Er]r[e;yh de' o=ti o`v a\n a]polu;shj th'n mo;non, ti; perisso'n poiei#te? ou]ci' kai' gunai#ka au[tou#, do;tw au]th#j a]posta;sion. oi[ telw#nai ou=tw poiou#sin? 48 e/sesye 32 ]Egw' de' le;gw u[mi#n o=ti o`v a\n a]polu;shj ou}n u[mei#v te;leioi, w=vper o[ path'r u[mw#n th'n gunai#ka au[tou#, parekto'v lo;gou o[ e]n toi#v ou]ranoi#v te;leio;v e]sti. pornei;av, poiei# au]th'n moica#syai> kai' o`v e]a'n a]polelume;nhn gamh;shj, moica#tai. 33 Pa;lin h]kou;sate o=ti e]r]r[e;yh toi#v Matthew 6 a]rcai;oiv, Ou]k e]piorkh;seiv, a]podw;seiv de' tw#j kuri;wj tou'v o=rkouv sou. 34 ]Egw' 6 de' le;gw u[mi#n mh' o]mo;sai o=lwv, mh;te e]n tw#j ou]ranwj#, o=ti yro;nov e]sti' tou# Yeou#> 1 Prose;cete th'n e]lehmosu;nhn u[mw#n mh' 35 mh;te e]n th#j gh#j, o=ti u[popo;dio;n e]sti tw#n poiei#n e/mprosyen tw#n a]nyrw;pwn, pro'v podw#n au]tou#> mh;te ei]v [Ieroso;luma, o=ti to' yeayh#nai au]toi#v> ei] de' mh;ge, misyo'n po;liv e]sti' tou# mega;lou basile;wv> 36 ou]k e/cete para' tw#j patri' u[mw#n tw#j e]n mh;te e]n th#j kefalh#j sou o]mo;shjv, o=ti ou] toi#v ou]ranoi#v. 2 =Otan ou}n poih#jv du;nasai mi;an tri;ca leukh'n h\ me;lainan e]lehmosu;nhn, mh' salpi;shjv e/mprosye;n poih#sai. 37 /Estw de' o[ lo;gov u[mw#n nai', sou, w=vper oi[ u[pokritai' poiou#sin e]n nai;> ou\, ou/> to' de' perisso'n tou;twn e]k tai#v sunagwgai#v kai' e]n tai#v r[u;maiv, tou# ponhrou# e]stin. 38 ]Hkou;sate o=ti o=pwv doxasyw#sin u[po' tw#n a]nyrw;pwn. e]r]r[e;yh, ]Ofyalmo'n a]nti' o]fyalmou#, kai' a]mh'n le;gw u[mi#n, a]pe;cousi to'n misyo'n o]do;nta a]nti' o]do;ntov. 39 ]Egw' de' le;gw au[tw#n. 3 Sou# de' poiou#ntov u[mi#n mh' a]ntisth#nai tw#j ponhrw#j> a]ll ] e]lehmosu;nhn, mh' gnw;tw h[ a]ristera; sou o=vtiv se r[api;sei e]pi' th'n dexia;n sou ti; poiei# h[ dexia; sou> 4 o=pwv h}j sou siago;na, stre;qon au]tw#j kai' th'n a/llhn> h[ e]lehmosu;nh e]n tw#j kruptw#j> kai' 40 kai' tw#j ye;lonti; soi kriyh#nai, kai' to'n o[ path;r sou o[ ble;pwn e]n tw#j kruptwj#, citw#na; sou labei#n, a/fev au]tw#j kai' to' au]to'v a]podw;sei soi e]n tw#j fanerwj#. 5 i[ma;tion> 41 kai' o=vtiv se a]ggareu;sei Kai' o=tan proseu;chj, ou]k e/shj w=vper mi;lion e`n, u=page met ] au]tou# du;o. 42 Tw#j oi[ u[pokritai', o=ti filou#sin e]n tai#v ai]tou#nti; se di;dou> kai' to'n ye;lonta a]po' sunagwgai#v kai' e]n tai#v gwni;aiv tw#n sou# danei;sasyai mh' a]postrafh#jv. plateiw#n e[stw#tev proseu;cesyai, o=pwv 43 ]Hkou;sate o=ti e]r]r[e;yh, ]Agaph;seiv a\n fanw#si toi#v a]nyrw;poiv> a]mh'n le;gw to'n plhsi;on sou, kai' mish;seiv to'n u[mi#n o=ti a]pe;cousi to'n misyo'n au[tw#n. 6 e]cyro;n sou. 44 ]Egw' de' le;gw u[mi#n, Su' de' o=tan proseu;chj, ei/selye ei]v to' a]gapa#te tou'v e]cyrou'v u[mw#n, eu]logei#te tamiei#o;n sou, kai' klei;sav th'n yu;ran tou'v katarwme;nouv u[ma#v, kalw#v sou, pro;seuxai tw#j patri; sou tw#j e]n tw#j poiei#te tou'v misou#ntav u[ma#v, kai' kruptw#j> kai' o[ path;r sou o[ ble;pwn e]n tw#j kruptwj#, a]podw;sei soi e]n tw#j fanerwj#.

6 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

7 Proseuco;menoi de' mh' battologh;shte, o[ o]fyalmo;v sou a[plou#v hj}, o=lon to' w=vper oi[ e]ynikoi;. dokou#si ga'r o=ti e]n th#j sw#ma; sou fwteino'n e/stai> 23 e]a'n de' polulogi;aj au[tw#n ei]sakousyh;sontai. o[ o]fyalmo;v sou ponhro'v hj}, o=lon to' 8 mh' ou}n o[moiwyh#te au]toi#v> oi}de ga'r sw#ma; sou skoteino'n e/stai. ei] ou}n to' o[ path'r u[mw#n w{n crei;an e/cete, pro' tou# fw#v to' e]n soi' sko;tov e]sti', to' sko;tov u[ma#v ai]th#sai au]to;n. 9 ou=twv ou}n po;son? 24 ou]dei'v du;natai dusi' kuri;oiv proseu;cesye u[mei#v> Pa;ter h[mw#n o[ e]n douleu;ein. h\ ga'r to'n e=na mish;sei, kai' toi#v ou]ranoi#v, a[giasyh;tw to' o/noma; sou. to'n e=teron a]gaph;sei> h\ e[no'v a]nye;xetai, 10 e]lye;tw h[ basilei;a sou. genhyh;tw kai' tou# e[te;rou katafronh;sei. ou] to' ye;lhma; sou, w[v e]n ou]ranwj#, kai' e]pi' du;nasye yew#j douleu;ein kai' mammwna#j. th#v gh#v. 11 to'n a/rton h[mw#n to'n 25 dia' tou#to le;gw u[mi#n, mh' merimna#te e]piou;sion do'v h[mi#n sh;meron. 12 kai' th#j quch#j u[mw#n ti; fa;ghte kai' ti; pi;hte, a/fev h[mi#n ta' o]feilh;mata h[mw#n, w[v kai' mhde' tw#j sw;mati u[mw#n ti; e]ndu;shsye. h[mei#v a]fi;emen toi#v o]feile;taiv h[mw#n. 13 ou]ci' h[ quch' plei#o;n e]sti th#v trofh#v, kai' kai' mh' ei]sene;gkhjv h[ma#v ei]v peirasmo'n, to' sw#ma tou# e]ndu;matov? a]lla' r[u#sai h[ma#v a]po' tou# ponhrou#. o=ti 26 ]Emble;qate ei]v ta' peteina' tou# sou# e]stin h[ basilei;a, kai' h[ du;namiv, ou]ranou#, o=ti ou] spei;rousin, ou]de' kai' h[ do;xa, ei]v tou#v ai]w#nav. a]mh;n. yeri;zousin, ou]de' suna;gousin ei]v 14 ]Ea'n ga'r a]fh#te toi#v a]nyrw;poiv ta' a]poyh;kav, kai' o[ path'r u[mw#n o[ ou]ra;niov paraptw;mata au]tw#n, a]fh;sei kai' u[mi#n tre;fei au]ta;. ou]c u[mei#v ma#llon o[ path'r u[mw#n o[ ou]ra;niov> 15 e]a'n de' mh' diafe;rete au]tw#n? 27 ti;v de' e]x u[mw#n a]fh#te toi#v a]nyrw;poiv ta' paraptw;mata merimnw#n du;natai prosyei#nai e]pi' th'n au]tw#n, ou]de' o[ path'r u[mw#n a]fh;sei ta' h[liki;an au[tou# ph#cun e=na? 28 kai' peri' paraptw;mata u[mw#n. 16 =Otan de' e]ndu;matov ti; merimna#te? katama;yete nhsteu;hte, mh' gi;nesye w=vper ta' kri;na tou# a]grou# pw#v au]xa;nei> ou] oi[ u[pokritai' skuyrwpoi;. a]fani;zousi kopia#j, ou]de' nh;yei> 29 le;gw de' u[mi#n o=ti ga'r ta' pro;swpa au[tw#n, o=pwv fanw#si ou]de' Solomw'n e]n pa;shj th#j do;xhj au[tou# toi#v a]nyrw;poiv nhsteu;ontev. a]mh'n le;gw perieba;leto w[v e`n tou;twn. 30 ei] de' to'n u[mi#n o=ti a]pe;cousi to'n misyo'n au[tw#n. co;rton tou# a]grou# sh;meron o/nta kai' 17 Su' de' nhsteu;wn a/leiqai; sou th'n au/rion ei]v kli;banon ballo;menon kefalh'n, kai' to' pro;swpo;n sou ni;qai, o[ Yeo'v ou=twv a]mfie;nnusin, ou] pollw#j 18 o=pwv mh' fanh#jv toi#v a]nyrw;poiv ma#llon u[ma#v, o]ligo;pistoi? 31 Mh' ou}n nhsteu;wn, a]lla' tw#j patri; sou tw#j e]n tw#j merimnh;shte le;gontev, ti; fa;gwmen, h/ ti; kruptw#j> kai' o[ path;r sou o[ ble;pwn e]n pi;wmen, h/ ti; peribalw;meya? 32 pa;nta tw#j kruptwj#, a]podw;sei soi e]n tw#j fanerwj#. ga'r tau#ta ta' e/ynh e]pizhtei#> oi}de ga'r 19 Mh' yhsauri;zete u[mi#n yhsaurou'v e]pi' o[ path'r u[mw#n o[ ou]ra;niov o=ti crh;jzete th#v gh#v, o=pou sh'v kai' brw#siv a]fani;zei, tou;twn a[pa;ntwn. 33 zhtei#te de' prw#ton kai' o=pou kle;ptai dioru;ssousi kai' th'n basilei;an tou# yeou# kai' th'n kle;ptousi> 20 yhsauri;zete de' u[mi#n dikaiosu;nhn au]tou#, kai' tau#ta pa;nta yhsaurou'v e]n ou]ranwj#, o=pou ou/te sh'v prosteyh;setai u[mi#n. 34 mh' ou}n ou/te brw#siv a]fani;zei, kai' o=pou merimnh;shte ei]v th'n au/rion> h[ ga'r kle;ptai ou] dioru;ssousin ou]de' au/rion merimnh;sei ta' e[auth#v. a]rketo'n kle;ptousin. 21 o=pou ga;r e]stin th#j h[me;raj h[ kaki;a au]th#v. o[ yhsauro'v u[mw#n, e]kei# e/stai kai' h[ kardi;a u[mw#n. 22 [O lu;cnov tou# sw;mato;v e]stin o[ o]fyalmo;v> e]a'n ou}n Matthew 7

7 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

KEF. 7 lu;koi a=rpagev 16 a]po' tw#n karpw#n au]tw#n e]pignw;sesye au]tou;v> mh;ti 1 Mh' kri;nete i=na mh' kriyh#te> 2 e]n w{j sulle;gousin a]po' a]kanyw#n stafulh'n, h\ ga'r kri;mati kri;nete kriyh;sesye kai' e]n a]po' tribo;lwn su#ka 17 ou=twv pa#n w{j me;trwj metrei#te a]ntimetrhyh;setai de;ndron a]gayo'n karpou'v kalou'v poiei# u[mi#n 3 ti; de' ble;peiv to' ka;rfov to' e]n to' de' sapro'n de;ndron karpou'v tw#j o]fyalmw#j tou# a]delfou# sou th'n de' e]n ponhrou'v poiei# 18 ou] du;natai de;ndron tw#j sw#j o]fyalmw#j doko'n ou] katanoei#v 4 a]gayo'n karpou'v ponhrou'v poiei#n ou]de' h\ pw#v e]rei#v tw#j a]delfw#j sou /Afev de;ndron sapro'n karpou'v kalou'v poiei#n e]kba;lw to' ka;rfov a]po' tou# o]fyalmou# 19 pa#n de;ndron mh' poiou#n karpo'n sou kai' i]dou;, h[ doko'v e]n tw#j o]fyalmw#j kalo'n e]kko;ptetai kai' ei]v pu#r sou# 5 u[pokrita;, e/kbale prw#ton th'n ba;lletai 20 a/rage a]po' tw#n karpw#n doko'n e]k tou# o]fyalmou# sou# kai' to;te au]tw#n e]pignw;sesye au]tou;v 21 Ou] pa#v diable;qeiv e]kbalei#n to' ka;rfov e]k tou# o[ le;gwn moi, Ku;rie ku;rie ei]seleu;setai o]fyalmou# tou# a]delfou# sou 6 Mh' ei]v th'n basilei;an tw#n ou]ranw#n a]ll ] dw#te to' a=gion toi#v kusi;n, mhde' ba;lhte o[ poiw#n to' ye;lhma tou# patro;v mou tou# tou'v margari;tav u[mw#n e/mprosyen tw#n e]n ou]ranoi#v 22 polloi' e]rou#si;n moi e]n coi;rwn mh;pote katapath;swsin au]tou'v e]kei;nhj th#j h[me;raj Ku;rie ku;rie ou] tw#j sw#j e]n toi#v posi'n au]tw#n kai' strafe;ntev o]no;mati proefhteu;samen, kai' tw#j sw#j r[h;xwsin u[ma#v 7 Ai]tei#te kai' doyh;setai o]no;mati daimo;nia e]xeba;lomen kai' tw#j u[mi#n zhtei#te kai' eu[rh;sete krou;ete kai' sw#j o]no;mati duna;meiv polla'v a]noigh;setai u[mi#n> 8 pa#v ga'r o[ ai]tw#n e]poih;samen 23 kai' to;te o[mologh;sw lamba;nei kai' o[ zhtw#n eu[ri;skei kai' tw#j au]toi#v o=ti Ou]de;pote e/gnwn u[ma#v> krou;onti a]noigh;setai 9 h\ ti;v e]stin e]x a]pocwrei#te a]p ] e]mou# oi[ e]rgazo;menoi u[mw#n a/nyrwpov o`n e]a'n ai]th;shj o[ ui[o'v th'n a]nomi;an au]tou# a/rton mh' li;yon e]pidw;sei au]tw#j? 24 Pa#v ou}n o=stiv a]kou;ei mou tou'v 10 kai' e]a'n i]cyu'n ai]th;shj, mh' o/fin lo;gouv tou;touv kai' poiei# au]tou'v e]pidw;sei au]tw#j 11 ei] ou}n u[mei#v o[moiw;sw au]to'n a]ndri' froni;mwj o=stiv ponhroi' o/ntev oi/date do;mata a]gaya' w]jkodo;mhsen th'n oi]ki;an au]tou# e]pi' th'n dido;nai toi#v te;knoiv u[mw#n po;swj ma#llon pe;tran> 25 kai' kate;bh h[ broch' kai' o[ path'r u[mw#n o[ e]n toi#v ou]ranoi#v dw;sei h}lyon oi[ potamoi' kai' e/pneusan a]gaya' toi#v ai]tou#sin au]to;n 12 Pa;nta oi[ a/nemoi kai' prose;peson th#j oi]ki;aj ou}n o=sa a\n ye;lhte i=na poiw#sin u[mi#n e]kei;nhj kai' ou]k e/pesen teyemeli;wto ga'r oi[ a/nyrwpoi ou=twv kai' u[mei#v poiei#te e]pi' th'n pe;tran 26 kai' pa#v o[ a]kou;wn au]toi#v> ou{tov ga;r e]stin o[ no;mov kai' mou tou'v lo;gouv tou;touv kai' mh' poiw#n oi[ profh#tai 13 Ei]se;lyete dia' th#v au]tou'v o[moiwyh;setai a]ndri' mwrw#j stenh#v pu;lhv> o=ti platei#a h[ pu;lh kai' o=stiv w]jkodo;mhsen th'n oi]ki;an au]tou# e]pi' eu]ru;cwrov h[ o[do'v h[ a]pa;gousa ei]v th'n th'n a/mmon> 27 kai' kate;bh h[ broch' kai' a]pw;leian kai' polloi; ei]sin h}lyon oi[ potamoi' kai' e/pneusan oi[ ei]serco;menoi di ] au]th#v> 14 o=ti; stenh' oi[ a/nemoi kai' prose;koqan th#j oi]ki;aj h[ pu;lh kai' teylimme;nh h[ o[do'v e]kei;nhj kai' e/pesen kai' h}n h[ ptw#siv au]th#v h[ a]pa;gousa ei]v th'n zwh;n, kai' o]li;goi mega;lh 28 Kai' e]ge;neto o=te ei]si'n oi[ eu[ri;skontev au]th;n 15 sunete;lesen o[ ]Ihsou#v tou'v lo;gouv Prose;cete de; a]po' tw#n qeudoprofhtw#n tou;touv e]xeplh;ssonto oi[ o/cloi e]pi' th#j oi=tinev e/rcontai pro'v u[ma#v e]n didach#j au]tou#> 29 h}n ga'r dida;skwn e]ndu;masin proba;twn e/swyen de' ei]sin

8 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= au]tou'v w[v e]xousi;an e/cwn kai' ou]c w[v o[ klauymo'v kai' o[ brugmo'v tw#n o]do;ntwn oi[ grammatei#v 13 kai' ei}pen o[ ]Ihsou#v tw#j e[katonta;rcwj, =Upage kai' w[v e]pi;steusav genhyh;tw soi kai' i]a;yh Matthew 8 o[ pai#v au]tou# e]n th#j w=raj e]kei;nhj 14 Kai' e]lyw'n o[ ]Ihsou#v ei]v th'n oi]ki;an Pe;trou KEF. 8 ei}den th'n penyera'n au]tou# beblhme;nhn kai' pure;ssousan> 15 kai' h=qato th#v 1 Kataba;nti de' au]tw#j a]po' tou# o/rouv ceiro'v au]th#v kai' a]fh#ken au]th'n h]kolou;yhsan au]tw#j o/cloi polloi; 2 o[ pureto;v, kai' h]ge;ryh kai' dihko;nei kai' i]dou;, lepro'v e]lyw'n proseku;nei au]toi#v 16 ]Oqi;av de' genome;nhv au]tw#j le;gwn, Ku;rie e]a'n ye;lhjv du;nasai; prosh;negkan au]tw#j daimonizome;nouv me kayari;sai 3 kai' e]ktei;nav th'n pollou;v> kai' e]xe;balen ta' pneu;mata cei#ra h=qato au]tou# o[ ]Ihsou#v le;gwn, lo;gwj kai' pa;ntav tou'v kakw#v e/contav Ye;lw kayari;syhti> kai' eu]ye;wv e]yera;peusen 17 o=pwv plhrwyh#j to' e]kayari;syh au]tou# h[ le;pra 4 kai' r[hye'n dia' ]Hsai:ou tou# profh;tou le;gei au]tw#j o[ ]Ihsou#v, =Ora mhdeni' le;gontov Au]to'v ta'v a]syenei;av h[mw#n ei/phjv, a]ll] u=page, seauto'n dei#xon tw#j e/laben kai' ta'v no;souv e]ba;stasen i[erei# kai' prose;negke to' dw#ron o` 18 ]Idw'n de' o[ ]Ihsou#v pollou'v o/clouv prose;taxen Mwsh#v, ei]v martu;rion peri' au]to'n e]ke;leusen a]pelyei#n ei]v to' au]toi#v 5 Ei]selyo;nti de' tw#j ]Ihsou# ei]v pe;ran 19 kai' proselyw'n ei{v Kapernaou;m, prosh#lyen au]tw#j grammateu'v ei}pen au]tw#j Dida;skale e[kato;ntarcov parakalw#n au]to'n 6 a]kolouyh;sw soi o=pou e]a'n a]pe;rchj 20 kai' le;gwn, Ku;rie o[ pai#v mou be;blhtai kai' le;gei au]tw#j o[ ]Ihsou#v Ai[ a]lw;pekev e]n th#j oi]ki;aj paralutiko;v, deinw#v fwleou'v e/cousin kai' ta' peteina' tou# basanizo;menov 7 kai' le;gei au]tw#j ou]ranou# kataskhnw;seiv o[ de' ui[o'v tou# o[ ]Ihsou#v, ]Egw' e]lyw'n yerapeu;sw a]nyrw;pou ou]k e/cei pou# th'n kefalh'n au]to;n kli;nhj 21 e=terov de' tw#n mayhtw#n au]tou# 8 kai' a]pokriyei'v o[ e[kato;ntarcov e/fh, ei}pen au]tw#j Ku;rie e]pi;treqo;n moi prw#ton Ku;rie ou]k ei]mi' i[kano'v i=na mou u[po' th'n a]pelyei#n kai' ya;qai to'n pate;ra mou ste;ghn ei]se;lyhjv a]lla' mo;non ei]pe' lo;gon, 22 o[ de' ]Ihsou#v ei#pen au]tw#j ]Akolou;yei kai' i]ayh;setai o[ pai#v mou 9 kai' ga'r moi kai' a/fev tou'v nekrou'v ya;qai tou'v e]gw' a/nyrwpo;v ei]mi u[po' e]xousi;an e/cwn e[autw#n nekrou;v 23 Kai' e]mba;nti au]tw#j u[p ] e]mauto'n stratiw;tav kai' le;gw ei]v to' ploi#on h]kolou;yhsan au]tw#j tou;twj, Poreu;yhti, kai' poreu;etai, kai' oi[ mayhtai' au]tou# 24 kai' i]dou;, seismo'v a/llwj. /Ercou, kai' e/rcetai, kai' tw#j me;gav e]ge;neto e]n th#j yala;sshj w=ste to' dou;lwj mou, Poi;hson tou#to, kai' poiei# ploi#on kalu;ptesyai u[po' tw#n kuma;twn 10 a]kou;sav de' o[ ]Ihsou#v e]yau;masen au]to'v de' e]ka;yeuden 25 kai' kai' ei}pen toi#v a]kolouyou#sin ]Amh'n proselyo;ntev oi[ mayhtai' au]tou# le;gw u[mi#n ou]de' e]n tw#j ]Israh'l tosau;thn h/geiran au]to'n le;gontev Ku;rie sw#son pi;stin eu{ron 11 le;gw de' u[mi#n o=ti h[ma#v, a]pollu;meya 26 kai' le;gei polloi' a]po' a]natolw#n kai' dusmw#n au]toi#v Ti; deiloi; e]ste o]ligo;pistoi to;te h=xousin kai' a]nakliyh;sontai e]geryei'v e]peti;mhsen toi#v a]ne;moiv kai' th#j meta' ]Abraa'm kai' ]Isaa'k kai' ]Iakw'b yala;sshj kai' e]ge;neto galh;nh mega;lh e]n th#j basilei;aj tw#n ou]ranw#n 12 oi[ de' 27 oi[ de' a/nyrwpoi e]yau;masan le;gontev ui[oi' th#v basilei;av e]kblhyh;sontai ei]v Potapo;v e]stin ou{tov o=ti kai' oi[ a/nemoi to' sko;tov to' e]xw;teron> e]kei# e/stai

9 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 kai' h[ ya;lassa u[pakou;ousin au]tw#j 28 ei]pei#n ]Afe;wntai; soi ai[ a[marti;ai h\ Kai' e]lyo;nti au]tw#j ei]v to' pe;ran ei]v th'n ei]pei#n /Egeirai kai' peripa;tei 6 i=na de' cw;ran tw#n Gergeshnw#n, u[ph;nthsan ei]dh#te o=ti e]xousi;an e/cei o[ ui[o'v tou# au]tw#j du;o daimonizo;menoi e]k tw#n a]nyrw;pou e]pi' th#v gh#v a]fie;nai a[marti;av mnhmei;wn e]xerco;menoi calepoi' li;an to;te le;gei tw#j paralutikw#j ]Egeryei'v w=ste mh' i]scu;ein tina' parelyei#n dia' th#v a}ro;n sou th'n kli;nhn kai' u=page ei]v to'n o[dou# e]kei;nhv 29 kai' i]dou;, e/kraxan oi}ko;n sou 7 kai' e]geryei'v a]ph#lyen ei]v le;gontev Ti; h[mi#n kai' soi,; ]Ihsouj ui[e' tou# to'n oi}kon au]tou# 8 i]do;ntev de' oi[ o/cloi yeou?# h]lyev w{de pro' kairou# basani;sai e]yau;masan, kai' e]do;xasan to'n yeo'n to'n h[ma#v? 30 h}n de' makra'n a]p ] au]tw#n do;nta e]xousi;an toiau;thn toi#v a]ge;lh coi;rwn pollw#n boskome;nh 31 a]nyrw;poiv oi[ de' dai;monev pareka;loun au]to'n 9 Kai' para;gwn o[ ]Ihsou#v e]kei#yen ei}den le;gontev Ei] e]kba;lleiv h[ma#v e]pi;treqon a/nyrwpon kayh;menon e]pi' to' telw;nion h[mi#n a]pelyei#n ei]v th'n a]ge;lhn tw#n Matyai#on lego;menon kai' le;gei coi;rwn 32 kai' ei}pen au]toi#v [Upa;gete au]tw#j ]Akolou;yei moi kai' a]nasta'v oi[ de' e]xelyo;ntev a]ph#lyon ei]v th'n h]kolou;yhsen au]tw#j 10 Kai' e]ge;neto a]ge;lhn tw#n coi;rwn> kai' i]dou;, w=rmhsen au]tou# a]nakeime;nou e]n th#j oi]ki;aj kai' pa#sa h[ a]ge;lh tw#n coi;rwn kata' tou# i]dou;, polloi' telw#nai kai' a[martwloi' krhmnou# ei]v th'n ya;lassan kai' e]lyo;ntev sunane;keinto tw#j ]Ihsou# kai' a]pe;yanon e]n toi#v u=dasin 33 oi[ de' toi#v mayhtai#v au]tou# 11 kai' i]do;ntev bo;skontev e/fugon kai' a]pelyo;ntev ei]v oi[ Farisai#oi ei}pon toi#v mayhtai#v th'n po;lin a]ph;ggeilan pa;nta kai' ta' tw#n au]tou# Diati; meta' tw#n telwnw#n kai' daimonizome;nwn 34 kai' i]dou;, pa#sa a[martwlw#n e]syi;ei o[ dida;skalov u[mw#n h[ po;liv e]xh#lyen ei]v suna;nthsin 12 o[ de' ]Ihsou#v a]kou;sav ei}pen au]toi#v, tw#j ]Ihsou# kai' i]do;ntev au]to'n Ou] crei;an e/cousin oi[ i]scu;ontev i]atrou# pareka;lesan o=pwv metabh#j a]po' tw#n a]ll ] oi[ kakw#v e/contev 13 poreuye;ntev o[ri;wn au]tw#n de' ma;yete ti; e]stin /Eleon ye;lw kai' ou] yusi;an> ou] ga'r h}lyon kale;sai dikai;ouv a]ll ] a[martwlou'v ei]v meta;noian 14 To;te prose;rcontai au]tw#j oi[ mayhtai' ]Iwa;nnou le;gontev Diati; h[mei#v kai' oi[ Farisai#oi nhsteu;omen polla; oi[ de' mayhtai; sou ou] KEF. 9 nhsteu;ousin 15 kai' ei}pen au]toi#v o[ ]Ihsou#v Mh' du;nantai oi[ ui[oi' tou# 1 Kai' e]mba'v ei]v to' ploi#on diepe;rasen numfw#nov penyei#n e]f ] o=son met ]] au]tw#n kai' h}lyen ei]v th'n i]di;an po;lin 2 kai' e]stin o[ numfi;ov e]leu;sontai de' h[me;rai i]dou;, prose;feron au]tw#j paralutiko'n o=tan a]paryh#j a]p ] au]tw#n o[ numfi;ov kai' e]pi' kli;nhv beblhme;non kai' i]dw'n to;te nhsteu;sousin 16 ou]dei'v de' o[ ]Ihsou#v th'n pi;stin au]tw#n ei}pen tw#j e]piba;llei e]pi;blhma r[a;kouv a]gna;fou paralutikw#j Ya;rsei te;knon a]fe;wntai; e]pi' i[mati;wj palaiw#j> ai/rei ga'r to' soi; ai[ a[marti;ai sou 3 kai' i]dou;, tinev plh;rwma au]tou# a]po' tou# i[mati;ou kai' tw#n grammate;wn ei}pon e]n e[autoi#v Ou{tov cei#ron sci;sma gi;netai 17 ou]de' blasfhmei# 4 kai' i]dw'n o[ ]Ihsou#v ta'v ba;llousin oi}non ne;on ei]v a]skou'v e]nyumh;seiv au]tw#n ei}pen i=na ti; u[mei#v palaiou;v> ei] de' mh;ge, r[h;gnuntai e]nyumei#sye ponhra' e]n tai#v kardi;aiv oi[ a]skoi; kai' o[ oi]nov e]kcei#tai kai' u[mw#n 5 ti; ga;r e]stin eu]kopw;teron

10 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= oi[ a]skoi' a]polou#ntai> a]lla' ba;llousin e]la;lhsen o[ kwfo;v, kai' e]yau;masan oi}non ne;on ei]v a]skou'v kainou;v, kai' oi[ o/cloi le;gontev o=ti Ou]de;pote e]fa;nh a]mfo;tera sunthrou#ntai 18 Tau#ta ou=twv e]n tw#j ]Israh;l 34 oi[ de' au]tou# lalou#ntov au]toi#v i]dou;, a/rcwn Farisai#oi e/legon ]En tw#j a/rconti tw#n e]lyw'n proseku;nei au]tw#j le;gwn o=ti [H daimoni;wn e]kba;llei ta' daimo;nia yuga;thr mou a/rti e]teleu;thsen> a]lla' 35 Kai' perih#gen o[ ]Ihsou#v ta'v po;leiv e]lyw'n e]pi;yev th'n cei#ra; sou e]p ] au]th;n, pa;sav kai' ta'v kw;mav dida;skwn e]n tai#v kai' zh;setai 19 kai' e]geryei'v o[ ]Ihsou#v sunagwgai#v au]tw#n kai' khru;sswn to' h]kolou;yhsen au]tw#j kai' oi[ mayhtai' eu]agge;lion th#v basilei;av kai' au]tou# 20 Kai' i]dou;, gunh' ai[mor]r[oou#sa yerapeu;wn pa#san no;son kai' pa#san dw;deka e/th proselyou#sa o/pisyen malaki;an e]n tw#j law#j 36 ]Idw'n de' tou'v h=qato tou# kraspe;dou tou# i[mati;ou o/clouv e]splagcni;syh peri' au]tw#n o=ti au]tou#> 21 e/legen ga'r e]n e[auth#j ]Ea'n h}san e]klelume;noi kai' e]r]r[imme;noi w[sei' mo;non a=qwmai tou# i[mati;ou au]tou# pro;bata mh' e/conta poime;na 37 to;te swyh;somai 22 o[ de' ]Ihsou#v le;gei toi#v mayhtai#v au]tou# [O me'n e]pistrafei'v kai' i]dw'n au]th'n ei}pen yerismo'v polu;v, oi[ de' e]rga;tai o]li;goi> Ya;rsei yu;gater> h[ pi;stiv sou se;swke;n 38 deh;yhte ou}n tou# kuri;ou tou# se kai' e]sw;yh h[ gunh' a]po' th#v w=rav yerismou# o=pwv e]kba;lhj e]rga;tav ei]v to'n e]kei;nhv yerismo'n au]tou# 23 Kai' e]lyw'n o[ ]Ihsou#v ei]v th'n oi]ki;an tou# a/rcontov kai' i]dw'n tou'v au]lhta'v kai' to'n o/clon yorubou;menon 24 le;gei Matthew 10 au]toi#v, ]Anacwrei#te ou] ga'r a]pe;yanen to' kora;sion a]lla' kayeu;dei kai' KEF. 10 katege;lwn au]tou# 25 o=te de' e]xeblh;yh o[ o/clov ei]selyw'n e]kra;thsen th#v ceiro'v 1 Kai' proskalesa;menov tou'v dw;deka au]th#v kai' h]ge;ryh to' kora;sion 26 kai' mayhta'v au]tou# e/dwken au]toi#v e]xousi;an e]xh#lyen h[ fh;mh au=th ei]v o=lhn th'n gh#n pneuma;twn a]kaya;rtwn w=ste e]kei;nhn 27 Kai' para;gonti e]kei#yen e]kba;llein au]ta' kai' yerapeu;ein pa#san tw#j ]Ihsou# h]kolou;yhsan au]tw#j du;o no;son kai' pa#san malaki;an 2 Tw#n de' tufloi' kra;zontev kai' dw;deka a]posto;lwn ta' o]no;mata; e]stin le;gontev ]Ele;hson h[ma#v ui[e' Dabi;d 28 tau#ta> prw#tov Si;mwn o[ lego;menov e]lyo;nti de' ei]v th'n oi]ki;an prosh#lyon Pe;trov kai' ]Andre;av o[ a]delfo'v au]tw#j oi[ tufloi; kai' le;gei au]toi#v au]tou# ]Ia;kwbov o[ tou# Zebedai;ou o[ ]Ihsou#v Pisteu;ete o=ti du;namai tou#to kai' ]Iwa;nnhv o[ a]delfo'v au]tou# 3 poih#sai le;gousin au]tw#j Nai; ku;rie 29 Fi;lippov kai' Baryolomai#ov Ywma#v kai' to;te h=qato tw#n o]fyalmw#n au]tw#n le;gwn, Matyai#ov o[ telw;nhv ]Ia;kwbov Kata' th'n pi;stin u[mw#n genhyh;tw u[mi#n o[ tou# [Alfai;ou kai' Lebbai#ov 30 kai' a]new;jcyhsan au]tw#n oi[ o]fyalmoi; o[ e]piklhyei'v Yaddai#ov 4 Si;mwn kai' e]nebrimhsato au]toi#v o[ ]Ihsou#v o[ Kanani;thv, kai' ]Iou;dav ]Iskariw;thv le;gwn, [Ora#te mhdei'v ginwske;tw 31 o[ kai' paradou'v au]to;n 5 Tou;touv tou'v oi[ de' e]xelyo;ntev diefh;misan au]to'n e]n dw;deka a]pe;steilen o[ ]Ihsou#v o=lhj th#j gh#j e]kei;nhj 32 Au]tw#n de' paraggei;lav au]toi#v le;gwn, Ei]v o[do'n e]xercome;nwn i]dou;, prosh;negkan au]tw#j e]ynw#n mh' a]pe;lyhte kai' ei]v po;lin a/nyrwpon kwfo'n daimonizo;menon 33 Samareitw#n mh' ei]se;lyhte> 6 kai' e]kblhye;ntov tou# daimoni;ou poreu;esye de' ma#llon pro'v ta' pro;bata ta' a]polwlo;ta oi/kou ]Israh;l 7

11 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 poreuo;menoi de' khru;ssete le;gontev swyh;setai 23 o=tan de' diw;kwsin u[ma#v o=ti /Hggiken h[ basilei;a tw#n ou]ranw#n e]n th#j po;lei tau;thj feu;gete ei]v th'n a/llhn> 8 a]syenou#ntav yerapeu;ete leprou'v a]mh'n ga'r le;gw u[mi#n ou] mh' tele;shte ta'v kayari;zete nekrou'v e]gei;rete daimo;nia po;leiv tou# ]Israh'l e=wv a\n e/lyhj o[ ui[o'v e]kba;llete> dwrea'n e]la;bete dwrea'n tou# a]nyrw;pou 24 Ou]k e/stin mayhth'v do;te 9 Mh' kth;shsye cruso'n mhde' u[pe'r to'n dida;skalon ou]de' dou#lov a/rguron mhde' calko'n ei]v ta'v zw;nav u[pe'r to'n ku;rion au]tou# 25 a]rketo'n tw#j u[mw#n 10 mh' ph;ran ei]v o[do'n mhde' du;o mayhth#j i=na ge;nhtai w[v o[ dida;skalov citw#nav mhde' u[podh;mata mhde' r[a;bdon> au]tou# kai' o[ dou#lov w[v o[ ku;riov au]tou# a/xiov ga'r o[ e]rga;thv th#v trofh#v au]tou# ei] to'n oi]kodespo;thn Beelzebou'l e]stin 11 ei]v h`n d ] a\n po;lin h\ kw;mhn e]ka;lesan, po;swj ma#llon tou'v ei]se;lyhte e]xeta;sate ti;v e]n au]th#j a/xio;v oi]kiakou'v au]tou# 26 Mh' ou}n fobhyh#te e]stin> ka]kei# mei;nate e=wv a\n e]xe;lyhte au]tou;v> ou]de'n ga;r e]stin kekalumme;non 12 ei]serco;menoi de' ei]v th'n oi]ki;an o` ou]k a]pokalufyh;setai kai' krupto'n o` a]spa;sasye au]th;n> 13 kai' e]a'n me'n h}j ou] gnwsyh;setai 27 o` le;gw u[mi#n e]n th#j h[ oi]ki;a a]xi;a e]lye;tw h[ ei]rh;nh u[mw#n e]p ] skoti;aj ei/pate e]n tw#j fwti; kai' o` ei]v to' au]th;n> e]a'n de' mh' h}j a]xi;a h[ ei]rh;nh u[mw#n ou}v a]kou;ete khru;xate e]pi' tw#n dwma;twn pro'v u[ma#v e]pistrafh;tw 14 kai' o`v e]a'n 28 kai' mh' fobhyh#te a]po' tw#n mh' de;xhtai u[ma#v mhde' a]kou;shj tou'v a]pokteino;ntwn to' sw#ma th'n de' quch'n lo;gouv u[mw#n e]xerco;menoi th#v oi]ki;av h\ mh' duname;nwn a]poktei#nai> fobhyh;te de' th#v po;lewv e]kei;nhv e]ktina;xate to'n ma#llon to'n duna;menon kai' quch'n kai' koniorto'n tw#n podw#n u[mw#n 15 a]mh'n sw#ma a]pole;sai e]n gee;nnhj 29 ou]ci' du;o le;gw u[mi#n a]nekto;teron e/stai gh#j strouyi;a a]ssari;ou pwlei#tai kai' e`n e]x Sodo;mwn kai' Gomo;r]r[wn e]n h[me;raj au]tw#n ou] pesei#tai e]pi' th'n gh#n a/neu tou# kri;sewv h\ th#j po;lei e]kei;nhj 16 ]Idou;, patro'v u[mw#n 30 u[mw#n de' kai' ai[ tri;cev e]gw' a]poste;llw u[ma#v w[v pro;bata e]n th#v kefalh#v pa#sai h]riymhme;nai ei]si;n me;swj lu;kwn> gi;nesye ou}n fro;nimoi w[v 31 mh' ou}n fobhyh#te, pollw#n strouyi;wn oi[ o/feiv kai' a]ke;raioi w[v ai[ peristerai; diafe;rete u[mei#v 17 prose;cete de' a]po' tw#n a]nyrw;pwn> 32 Pa#v ou}n o=stiv o[mologh;sei e]n e]moi' paradw;sousin ga'r u[ma#v ei]v sune;dria e/mprosyen tw#n a]nyrw;pwn o[mologh;sw kai' e]n tai#v sunagwgai#v au]tw#n ka]gw' e]n au]tw#j e/mprosyen tou# patro;v mastigw;sousin u[ma#v> 18 kai' e]pi' mou tou# e]n ou]ranoi#v> 33 o=stiv d ] a\n h[gemo;nav de' kai' basilei#v a]cyh;sesye a]rnh;shtai; me e/mprosyen tw#n a]nyrw;pwn e=neken e]mou# ei]v martu;rion au]toi#v kai' a]rnh;somai au]to'n ka]gw' e/mprosyen tou# toi#v e/ynesin 19 o=tan de' paradidw#sin patro;v mou tou# e]n ou]ranoi#v 34 Mh' u[ma#v mh' merimnh;shte pw#v h\ ti; lalh;shte> nomi;shte o=ti h}lyon balei#n ei]rh;nhn e]pi' doyh;setai ga'r u[mi#n e]n e]kei;nhj th#j w=raj ti; th'n gh#n> ou]k h}lyon balei#n ei]rh;nhn a]lla' lalh;sete 20 ou] ga'r u[mei#v e]ste ma;cairan 35 h}lyon ga'r dica;sai oi[ lalou#ntev a]lla' to' pneu#ma tou# a/nyrwpon kata' tou# patro'v au]tou# kai' patro'v u[mw#n to' lalou#n e]n u[mi#n 21 yugate;ra kata' th#v mhtro'v au]th#v kai' paradw;sei de' a]delfo'v a]delfo'n ei]v nu;mfhn kata' th#v penyera#v au]th#v 36 ya;naton kai' path'r te;knon kai' kai' e]cyroi' tou# a]nyrw;pou oi[ oi]kiakoi' e]panasth;sontai te;kna e]pi' gonei#v kai' au]tou# 37 [O filw#n pate;ra h\ mhte;ra yanatw;sousin au]tou;v 22 kai' e/sesye u[pe'r e]me' ou]k e/stin mou a/xiov kai' misou;menoi u[po' pa;ntwn dia' to' o/noma; o[ filw#n ui[o'n h\ yugate;ra u[pe'r e]me' ou]k mou> o[ de' u[pomei;nav ei]v te;lov ou{tov e/stin mou a/xiov> 38 kai' o`v ou]

12 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= lamba;nei to'n stauro'n au]tou# kai' basile;wn ei]si;n 9 a]lla' ti; e]xh;lyete a]kolouyei# o]pi;sw mou ou]k e/stin mou i]dei#n profh;thn nai; le;gw u[mi#n kai' a/xiov perisso;teron profh;tou 10 ou{to;v ga'r 39 o[ eu[rw'n th'n quch'n au]tou# a]pole;sei e}stin peri' ou{ ge;graptai, ]Idou;, e]gw' au]th;n, kai' o[ a]pole;sav th'n quch'n au]tou# a]poste;llw to'n a/ggelo;n mou pro' e=neken e]mou# eu[rh;sei au]th;n 40 [O prosw;pou sou o`v kataskeua;sei th'n deco;menov u[ma#v e]me' de;cetai kai' o[ e]me' o[do;n sou e/mprosye;n sou 11 a]mh'n deco;menov de;cetai to'n a]postei;lanta; me le;gw u[mi#n, ou]k e]gh;gertai e]n gennhtoi#v 41 o[ deco;menov profh;thn ei]v o/noma gunaikw#n mei;zwn ]Iwa;nnou tou# profh;tou misyo'n profh;tou lh;qetai> baptistou#> o[ de' mikro;terov e]n th#j kai' o[ deco;menov di;kaion ei]v o/noma basilei;aj tw#n ou]ranw#n mei;zwn au]tou# dikai;ou misyo'n dikai;ou lh;qetai 42 e]stin 12 a]po' de' tw#n h[merw#n ]Iwa;nnou kai' o`v e]a'n poti;shj e=na tw#n mikrw#n tou# baptistou# e=wv a/rti h[ basilei;a tw#n tou;twn poth;rion qucrou# mo;non ei]v ou]ranw#n bia;zetai kai' biastai' o/noma mayhtou# a]mh'n le;gw u[mi#n ou] mh' a[rpa;zousin au]th;n 13 pa;ntev ga'r a]pole;shj to'n misyo'n au]tou# oi[ profh#tai kai' o[ no;mov e=wv ]Iwa;nnou proefh;teusan> 14 kai' ei] ye;lete de;xasyai, au]to;v e]stin ]Hli;av o[ me;llwn Matthew 11 e/rcesyai 15 o[ e/cwn w}ta a]kou;ein, a]koue;tw 16 Ti;ni de' o[moiw;sw th'n KEF. 11 genea'n tau;thn o[moi;a e]sti'n paidari;oiv e]n a]gorai#v kayhme;noiv kai' 1 Kai' e]ge;neto o=te e]te;lesen o[ ]Ihsou#v prosfwnou#sin toi#v e[tai;roiv au]tw#n, 17 diata;sswn toi#v dw;deka mayhtai#v kai' le;gousin Hu]lh;samen u[mi#n kai' ou]k au]tou# mete;bh e]kei#yen tou# dida;skein w]rch;sasye e]yrhnh;samen u[mi#n, kai' ou]k kai' khru;ssein e]n tai#v po;lesin au]tw#n e]ko;qasye 18 h}lyen ga'r ]Iwa;nnhv mh;te 2 [O de' ]Iwa;nnhv a]kou;sav e]n tw#j e]syi;wn mh;te pi;nwn kai' le;gousin desmwthri;wj ta' e/rga tou# Cristou# Daimo;nion e/cei 19 h}lyen o[ ui[o'v tou# pe;mqav du;o tw#n mayhtw#n au]tou# a]nyrw;pou e]syi;wn kai' pi;nwn kai' 3 ei}pen au]tw#j Su' ei} o[ e]rco;menov h\ e=teron le;gousin ]Idou;, a/nyrwpov fa;gov kai' prosdokw#men 4 kai' a]pokriyei'v oi]nopo;thv telwnw#n fi;lov kai' o[ ]Ihsou#v ei}pen au]toi#v Poreuye;ntev a[martwlw#n kai' e]dikaiw;yh h[ sofi;a a]po' a]paggei;late ]Iwa;nnhj a` a]kou;ete kai' tw#n te;knwn au]th#v 20 To;te h/rxato ble;pete> 5 tufloi' a]nable;pousin kai' o]neidi;zein ta'v po;leiv e]n ai{v e]ge;nonto cwloi' peripatou#sin leproi' ai[ plei#stai duna;meiv au]tou# o=ti ou} kayari;zontai kai' kwfoi' a]kou;ousin meteno;hsan> 21 Ou]ai; soi Corazi;n, nekroi' e]gei;rontai kai' ptwcoi' ou]ai; soi Bhysai~da;n> o=ti ei] e]n Tu;rwj kai' eu]aggeli;zontai> 6 kai' maka;rio;v e]stin Sidw#ni e]ge;nonto ai[ duna;meiv o`v e]a'n mh' skandalisyh#j e]n e]moi; 7 ai[ geno;menai e]n u[mi#n pa;lai a\n e]n Tou;twn de' poreuome;nwn h/rxato sa;kkwj kai' spodw#j meteno;hsan 22 o[ ]Ihsou#v le;gein toi#v o/cloiv plh'n le;gw u[mi#n Tu;rwj kai' Sidw#ni peri' ]Iwa;nnou Ti; e]xh;lyete ei]v th'n a]nekto;teron e/stai e]n h[me;raj kri;sewv h\ e/rhmon yea;sasyai ka;lamon u[po' u[mi#n 23 kai' su; Kapernaou;m, h[ e=wv tou# a]ne;mou saleuo;menon 8 a]lla' ti; ou]ranou# u[qwyei#sa, e=wv a=jdou e]xh;lyete i]dei#n a/nyrwpon e]n malakoi#v katabibasyh;shj> o=ti ei] e]n Sodo;moiv i[mati;oiv h]mfiesme;non i]dou;, oi[ ta' e]ge;nonto ai[ duna;meiv ai[ geno;menai e]n malaka' forou#ntev e]n toi#v oi/koiv tw#n

13 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 soi; e/meinan a\n me;cri th#v sh;meron 24 ei]sin 6 le;gw de' u[mi#n o=ti tou# i[erou# plh'n le;gw u[mi#n o=ti gh#j Sodo;mwn mei;zwn e]stin w{de 7 ei] de' e]gnw;keite ti; a]nekto;teron e/stai e]n h[me;raj kri;sewv h\ e]stin, /Eleon ye;lw kai' ou] yusi;an, ou]k soi; 25 ]En e]kei;nwj tw#j kairw#j a\n katedika;sate tou'v a]naiti;ouv 8 a]pokriyei'v o[ ]Ihsou#v ku;riov ga;r e]stin kai; tou# sabba;tou ei}pen ]Exomologou#mai; soi pa;ter ku;rie o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou 9 Kai' metaba'v tou# ou]ranou# kai' th#v gh#v o=ti ape;kruqav e]kei#yen h}lyen ei]v th'n sunagwgh'n au]tw#n> tau#ta a]po' sofw#n kai' sunetw#n kai' 10 kai' i]dou;, a/nyrwpov h}n th'n cei#ra a]peka;luqav au]ta' nhpi;oiv> 26 nai;, e/cwn xhra;n, kai' e]phrw;thsan au]to'n o[ path;r, o=ti ou=twv e]ge;neto eu]doki;a le;gontev Ei] e/xestin toi#v sa;bbasin e/mprosye;n sou 27 Pa;nta moi yerapeu;ein i=na kathgorh;swsin au]tou# paredo;yh u[po' tou# patro;v mou kai' 11 o[ de' ei}pen au]toi#v, Ti;v e/stai e]x u[mw#n ou]dei'v e]piginw;skei to'n ui[o'n ei] mh' a/nyrwpov o`v e=xei pro;baton e=n kai' e]a'n o[ path;r, ou]de' to'n pate;ra tiv e]mpe;shj tou#to toi#v sa;bbasin ei]v e]piginw;skei ei] mh' o[ ui[o'v kai' w{j e]a'n bo;yunon ou]ci' krath;sei au]to' kai' e]gerei#? bou;lhtai o[ ui[o'v a]pokalu;qai 28 12 po;swj ou}n diafe;rei a/nyrwpov Deu#te pro;v me pa;ntev oi[ kopiw#ntev kai' proba;tou w=ste e/xestin toi#v sa;bbasin pefortisme;noi ka]gw' a]napau;sw u[ma#v kalw#v poiei#n 13 to;te le;gei tw#j 29 a/rate to'n zugo;n mou e]f ] u[ma#v kai' a]nyrw;pwj /Ekteinon th'n cei#ra; sou> kai' ma;yete a]p ] e]mou# o=ti pra#jo;v ei]mi kai' e]xe;teinen kai' a]pokatesta;yh u[gih'v w[v tapeino'v th#j kardi;aj kai' eu[rh;sete h[ a/llh 14 oi[ de' Farisai#oi a]na;pausin tai#v qucai#v u[mw#n> 30 o[ ga'r sumbou;lion e/labon kat ] au]tou# zugo;v mou crhsto'v kai' to' forti;on mou e]xelyo;ntev o=pwv au]to'n a]pole;swsin e]lafro;n e]stin 15 [O de' ]Ihsou#v gnou'v a]necw;rhsen e]kei#yen kai' h]kolou;yhsan au]tw#j o/cloi polloi; kai' e]yera;peusen au]tou'v Matthew 12 pa;ntav 16 kai' e]peti;mhsen au]toi#v i=na mh' fanero'n au]to'n poih;swsin 17 o=pwv KEF. 12 plhrwyh#j to' r[hye'n dia' ]Hsai:ou tou# profh;tou le;gontov 18 ]Idou;, o[ pai#v 1 ]En e]kei;nwj tw#j kairw#j e]poreu;yh mou o`n h[jre;tisa o[ a]gaphto;v mou ei]v o`n o[ ]Ihsou#v toi#v sa;bbasin dia' tw#n eu]do;khsen h[ quch; mou> yh;sw to' pneu#ma; spori;mwn> oi[ de' mayhtai' au]tou# mou e]p ] au]to;n, kai' kri;sin toi#v e/ynesin e]pei;nasan kai' h/rxanto ti;llein a]paggelei# 19 ou]k e]ri;sei ou]de' sta;cuav kai' e]syi;ein 2 oi[ de' krauga;sei ou]de' a]kou;sei tiv e]n tai#v Farisai#oi i]do;ntev ei}pon au]tw#j ]Idou;, platei;aiv th'n fwnh'n au]tou# oi[ mayhtai; sou poiou#sin o` ou]k e/xestin 20 ka;lamon suntetrimme;non ou] poiei#n e]n sabba;twj 3 o[ de' ei}pen au]toi#v katea;xei kai' li;non tufo;menon ou] Ou]k a]ne;gnwte ti; e]poi;hsen Dabi'd, o=te sbe;sei e=wv a\n e]kba;lhj ei]v ni#kov th'n e]pei;nasen au]to'v kai' oi[ met ] au]tou# 4 kri;sin 21 kai' e]n tw#j o]no;mati au]tou# pw#v ei]sh#lyen ei]v to'n oi}kon tou# yeou# kai' e/ynh e]lpiou#sin 22 To;te proshne;cyh tou'v a/rtouv th#v proye;sewv e/fagen o`uv au]tw#j daimonizo;menov tuflo'v kai' kwfo;v, ou]k e]xo'n h}n au]tw#j fagei#n ou]de' toi#v met ]] kai' e]yera;peusen au]to;n, w=ste to'n au]tou# ei] mh' toi#v i[ereu#sin mo;noiv 5 h\ tuflo'n kai' kwfo'n kai' lalei#n kai' ou]k a]ne;gnwte e]n tw#j no;mwj o=ti toi#v ble;pein 23 kai' e]xi;stanto pa;ntev sa;bbasin oi[ i[erei#v e]n tw#j i[erw#j to' oi[ o/cloi kai' e/legon Mh;ti ou{to;v e]stin sa;bbaton bebhlou#sin kai' a]nai;tioi;

14 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= o[ ui[o'v Dabi;d 24 oi[ de' Farisai#oi e]a'n lalh;swsin oi[ a/nyrwpoi a]kou;santev ei}pon Ou{tov ou]k e]kba;llei a]podw;sousin peri' au]tou# lo;gon e]n ta' daimo;nia ei] mh' e]n tw#j Beelzebou'l h[me;raj kri;sewv> 37 e]k ga'r tw#n lo;gwn a/rconti tw#n daimoni;wn 25 ei]dw'v de' sou dikaiwyh;shj kai' e]k tw#n lo;gwn sou o[ ]Ihsou#v ta'v e]nyumh;seiv au]tw#n ei}pen katadikasyh;shj 38 To;te a]pekri;yhsan au]toi#v Pa#sa basilei;a merisyei#sa tinev tw#n grammate;wn kai' Farisai;wn kay ] e[auth#v e]rhmou#tai kai' pa#sa po;liv le;gontev Dida;skale ye;lomen a]po' sou# h\ oi]ki;a merisyei#sa kay ] e[auth#v ou] shmei#on i]dei#n 39 o[ de' a]pokriyei'v ei}pen stayh;setai 26 kai' ei] o[ Satana#v to'n au]toi#v Genea' ponhra' kai' moicali'v Satana#n e]kba;llei e]f ] e[auto'n e]meri;syh> shmei#on e]pizhtei# kai' shmei#on ou] pw#v ou}n stayh;setai h[ basilei;a au]tou# doyh;setai au]th#j ei] mh' to' shmei#on ]Iwna# 27 kai' ei] e]gw' e]n Beelzebou'l e]kba;llw tou# profh;tou 40 w=sper ga'r h}n ]Iwna#v ta' daimo;nia oi[ ui[oi' u[mw#n e]n ti;ni e]n th#j koili;aj tou# kh;touv trei#v h[me;rav e]kba;llousin dia' tou#to au]toi' u[mw#n kai' trei#v nu;ktav ou=twv e/stai o[ ui[o'v tou# e/sontai kritai' 28 ei] de' e]gw' e]n a]nyrw;pou e]n th#j kardi;aj th#v gh#v trei#v pneu;mati yeou# e]kba;llw ta' daimo;nia h[me;rav kai' trei#v nu;ktav 41 a/ndrev a/ra e/fyasen e]f ] u[ma#v h[ basilei;a tou# Nineui#tai a]nasth;sontai e]n th#j kri;sei yeou# 29 h\ pw#v du;natai; tiv ei]selyei#n meta' th#v genea#v tau;thv kai' ei]v th'n oi]ki;an tou# i]scurou# kai' ta' skeu;h katakrinou#sin au]th;n, o=ti meteno;hsan au]tou# diarpa;sai, e]a'n mh' prw#ton dh;shj ei]v to' kh;rugma ]Iwna# kai' i]dou;, to'n i]scuro;n, kai' to;te th'n oi]ki;an au]tou# plei#on ]Iwna# w{de 42 basi;lissa no;tou diarpa;sei 30 o[ mh' w\n met ] e]mou# kat ] e]geryh;setai e]n th#j kri;sei meta' th#v e]mou# e]stin kai' o[ mh' suna;gwn met ] e]mou# genea#v tau;thv kai' katakrinei# au]th;n, skorpi;zei 31 Dia' tou#to le;gw u[mi#n o=ti h}lyen e]k tw#n pera;twn th#v gh#v pa#sa a[marti;a kai' blasfhmi;a a]kou#sai th'n sofi;an Solomw#ntov> kai' a]feyh;setai toi#v a]nyrw;poiv h[ de' tou# i]dou;, plei#on Solomw#ntov w{de pneu;matov blasfhmi;a ou]k a]feyh;setai 43 =Otan de' to' a]ka;yarton pneu#ma toi#v a]nyrw;poiv> 32 kai' o`v a\n ei/phj e]xe;lyhj a]po' tou# a]nyrw;pou die;rcetai di ] lo;gon kata' tou# ui[ou# tou# a]nyrw;pou a]nu;drwn to;pwn zhtou#n a]na;pausin kai' a]feyh;setai au]tw#j> o`v d ] a\n ei/phj kata' ou]c eu[ri;skei 44 to;te le;gei e]pistre;qw tou# pneu;matov tou# a[gi;ou ou]k Ei]v to'n oi}ko;n mou o=yen e]xh#lyon> kai' a]feyh;setai au]tw#j ou/te e]n tou;twj tw#j e]lyo'n eu[ri;skei scola;zonta ai]w#ni ou/te e]n tw#j me;llonti 33 \H sesarwme;non kai' kekosmhme;non 45 poih;sate to' de;ndron kalo'n kai' to'n to;te poreu;etai kai' paralamba;nei karpo'n au]tou# kalo;n> h\ poih;sate to' mey ] ] e[autou# e[pta' e=tera pneu;mata de;ndron sapro'n kai' to'n karpo'n au]tou# ponhro;tera e[autou# kai' ei]selyo;nta sapro;n> e]k ga'r tou# karpou# to' de;ndron katoikei# e]kei#> kai' gi;netai ta' e/scata ginw;sketai 34 gennh;mata e]cidnw#n pw#v tou# a]nyrw;pou e]kei;nou cei;rona tw#n du;nasye a]gaya' lalei#n ponhroi' o/ntev prw;twn ou=twv e/stai kai' th#j genea#j tau;thj e]k ga'r tou# perisseu;matov th#v kardi;av th#j ponhra#j 46 /Eti de' au]tou# lalou#ntov to' sto;ma lalei# toi#v o/cloiv i]dou;, h[ mh;thr kai' 35 o[ a]gayo'v a/nyrwpov e]k tou# a]gayou# oi[ a]delfoi' au]tou# ei[sth;keisan e/xw yhsaurou# th#v kardi;av e]kba;llei ta; zhtou#ntev au]tw#j lalh#sai a]gaya; kai' o[ ponhro'v a/nyrwpov e]k tou# 47 ei}pen de; tiv au]tw#j ]Idou;, h[ mh;thr sou ponhrou# yhsaurou# e]kba;llei ponhra; kai' oi[ a]delfoi; sou e/xw e[sth;kasin 36 le;gw de' u[mi#n o=ti pa#n r[h#ma a]rgo'n o` zhtou#nte;v soi lalh#sai 48 o[ de'

15 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 a]pokriyei'v ei}pen tw#j ei]po;nti au]tw#j, Ti;v au]toi#v lalw# o=ti ble;pontev ou] e]stin h[ mh;thr mou kai' ti;nev ei]si'n ble;pousin kai' a]kou;ontev ou]k oi[ a]delfoi; mou? 49 kai' e]ktei;nav th'n a]kou;ousin ou]de' suni;ousin 14 kai' cei#ra au]tou# e]pi' tou'v mayhta'v au]tou# a]naplhrou#tai e]p ] au]toi#v ei}pen, ]Idou;, h[ mh;thr mou kai' h[ profhtei;a ]Hsai:ou h[ le;gousa ]Akoh#j oi[ a]delfoi; mou 50 o=stiv ga'r a\n a]kou;sete kai' ou] mh' sunh#te kai' poih;shj to' ye;lhma tou# patro;v mou tou# ble;pontev ble;qete kai' ou] mh' i/dhte 15 e]n ou]ranoi#v au]to;v mou a]delfo'v kai' e]pacu;nyh ga'r h[ kardi;a tou# laou# a]delfh' kai' mh;thr e]sti;n tou;tou kai' toi#v w]si'n bare;wv h/kousan kai' tou'v o]fyalmou'v au]tw#n e]ka;mmusan mh;pote i/dwsin toi#v o]fyalmoi#v kai' toi#v w]si'n a]kou;swsin kai' th#j kardi;aj sunw#sin kai' e]pistre;qwsin kai' KEF. 13 i]a;swmai au]tou;v 16 u[mw#n de' maka;rioi oi[ o]fyalmoi' o=ti ble;pousin kai' ta' w}ta 1 ]En de' th#j h[me;raj e]kei;nhj e]xelyw'n u[mw#n o=ti a]kou;ei 17 a]mh'n ga'r le;gw o[ ]Ihsou#v a]po' th#v oi]ki;av e]ka;yhto para' u[mi#n o=ti polloi' profh#tai kai' di;kaioi th'n ya;lassan> 2 kai' sunh;cyhsan pro'v e]peyu;mhsan i]dei#n a` ble;pete kai' ou]k au]to'n o/cloi polloi; w=ste au]to'n ei]v to' ei}don> kai' a]kou#sai a` a]kou;ete kai' ou]k ploi#on e]mba;nta kayh#syai kai' pa#v h/kousan 18 [Umei#v ou}n a]kou;sate th'n o[ o/clov e]pi' to'n ai]gialo'n ei[sth;kei 3 parabolh'n tou# spei;rontov 19 panto'v kai' e]la;lhsen au]toi#v polla' e]n a]kou;ontov to'n lo;gon th#v basilei;av kai' parabolai#v le;gwn, ]Idou;, e]xh#lyen mh' sunie;ntov e/rcetai o[ ponhro'v kai' o[ spei;rwn tou# spei;rein 4 kai' e]n tw#j a[rpa;zei to' e]sparme;non e]n th#j kardi;aj spei;rein au]to'n a` me'n e/pesen para' th'n au]tou# ou{to;v e]stin o[ para' th'n o[do'n o[do;n, kai' h}lyen ta' peteina' kai' sparei;v kate;fagen au]ta; 5 a/lla de' e/pesen e]pi' 20 o[ de' e]pi' ta' petrw;dh sparei;v, ou{to;v ta' petrw;dh o=pou ou]k ei}cen gh#n pollh;n, e]stin o[ to'n lo;gon a]kou;wn kai' eu]yu'v kai' eu]ye;wv e]xane;teilen dia' to' mh' e/cein meta' cara#v lamba;nwn au]to;n 21 ou]k ba;yov gh#v> 6 h[li;ou de' a]natei;lantov e/cei de' r[i;zan e]n e[autw#j a]lla' e]kaumati;syh kai' dia' to' mh' e/cein r[i;zan pro;skairo;v e]stin genome;nhv de' yli;qewv e]xhra;nyh 7 a/lla de' e/pesen e]pi' ta'v h\ diwgmou# dia' to'n lo;gon eu]yu'v a]ka;nyav kai' a]ne;bhsan ai[ a/kanyai kai' skandali;zetai 22 o[ de' ei]v ta'v a]pe;pnixan au]ta; 8 a/lla de' e/pesen e]pi' a]ka;nyav sparei;v, ou{to;v e]stin o[ to'n th'n gh#n th'n kalh'n kai' e]di;dou karpo;n, o` lo;gon a]kou;wn kai' h[ me;rimna tou# ai]w#nov me'n e[kato;n, o` de' e[xh;konta o` de' tou;tou kai' h[ a]pa;th tou# plou;tou tria;konta 9 o[ e/cwn w}ta a]kou;ein, sumpni;gei to'n lo;gon kai' a/karpov a]koue;tw 10 Kai' proselyo;ntev gi;netai 23 o[ de' e]pi' th'n gh#n th'n kalh'n oi[ mayhtai' ei}pon au]tw#j Diati; e]n sparei;v, ou{to;v e]stin o[ to'n lo;gon parabolai#v lalei#v au]toi#v 11 o[ de' a]kou;wn kai' suniw;n> o`v dh' karpoforei# a]pokriyei'v ei}pen au]toi#v o=ti u[mi#n kai' poiei# o` me'n e[kato;n, o` de' e[xh;konta, o` de;dotai gnw#nai ta' musth;ria th#v de' tria;konta 24 /Allhn parabolh'n basilei;av tw#n ou]ranw#n e]kei;noiv de' ou] pare;yhken au]toi#v le;gwn, [Wmoiw;yh de;dotai 12 o=stiv ga'r e/cei doyh;setai h[ basilei;a tw#n ou]ranw#n a]nyrw;pwj au]tw#j kai' perisseuyh;setai> o=stiv de' spei;ronti kalo'n spe;rma e]n tw#j a]grw#j ou]k e/cei kai' o` e/cei a]ryh;setai a]p ] au]tou# 25 e]n de' tw#j kayeu;dein tou'v au]tou# 13 dia' tou#to e]n parabolai#v

16 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= a]nyrw;pouv h}lyen au]tou# o[ e]cyro'v kai' a]grou# 37 o[ de' a]pokriyei'v ei}pen e/speiren ziza;nia a]na' me;son tou# si;tou au]toi#v, [O spei;rwn to' kalo'n spe;rma kai' a]ph#lyen 26 o=te de' e]bla;sthsen e]sti'n o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou 38 o[ de' o[ co;rtov kai' karpo'n e]poi;hsen to;te a]gro;v e]stin o[ ko;smov to' de' kalo'n e]fa;nh kai' ta' ziza;nia 27 proselyo;ntev spe;rma ou{toi; ei]sin oi[ ui[oi' th#v de' oi[ dou#loi tou# oi]kodespo;tou ei}pon basilei;av> ta' de' ziza;nia; ei]sin oi[ ui[oi' au]tw#j Ku;rie ou]ci' kalo'n spe;rma tou# ponhrou# 39 o[ de' e]cyro'v o[ spei;rav e/speirav e]n tw#j sw#j a]grw#j po;yen ou}n e/cei au]ta; e]stin o[ dia;bolov o[ de' yerismo'v ta' ziza;nia 28 o[ de' e/fh au]toi#v ]Ecyro'v sunte;leia tou# ai]w#no;v e]stin oi[ de' a/nyrwpov tou#to e]poi;hsen oi[ de' dou#loi yeristai' a/ggeloi; ei]sin 40 w=sper ou}n ei}pon au]tw#j Ye;leiv ou}n a]pelyo;ntev sulle;getai ta' ziza;nia kai' puri' sulle;xwmen au]ta; 29 o[ de; e/fh, Ou/ katakai;etai ou=twv e/stai e]n th#j mh;pote sulle;gontev ta' ziza;nia suntelei;aj tou# ai]w#nov tou;tou 41 e]krizw;shte a=ma au]toi#v to'n si#ton 30 a]postelei# o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou tou'v a/fete sunauxa;nesyai a]mfo;tera me;cri a]gge;louv au]tou# kai' sulle;xousin e]k tou# yerismou# kai' e]n tw#j kairw#j tou# th#v basilei;av au]tou# pa;nta ta' yerismou# e]rw# toi#v yeristai#v ska;ndala kai' tou'v poiou#ntav th'n Sulle;xate prw#ton ta' ziza;nia kai' a]nomi;an 42 kai' balou#sin au]tou'v ei]v dh;sate au]ta' ei]v de;smav pro'v to' th'n ka;minon tou# puro;v> e]kei# e/stai katakau#sai au]ta; to'n de' si#ton o[ klauymo'v kai' o[ brugmo'v tw#n o]do;ntwn sunaga;gete ei]v th'n a]poyh;khn mou 43 To;te oi[ di;kaioi e]kla;mqousin w[v 31 /Allhn parabolh'n pare;yhken o[ h=liov e]n th#j basilei;aj tou# patro'v au]toi#v le;gwn, [Omoi;a e]sti'n h[ basilei;a au]tw#n o[ e/cwn w}ta a]kou;ein a]koue;tw 44 tw#n ou]ranw#n ko;kkwj sina;pewv o`n Pa;lin [Omoi;a e]sti'n h[ basilei;a tw#n labw'n a/nyrwpov e/speiren e]n tw#j a]grw#j ou]ranw#n yhsaurw#j kekrumme;nwj e]n tw#j au]tou#> 32 o` mikro;teron me;n e]stin a]grw#j o`n eu[rw'n a/nyrwpov e/kruqen kai' pa;ntwn tw#n sperma;twn o=tan de' au]xhyh#j a]po' th#v cara#v au]tou# u[pa;gei kai' pa;nta mei#zon tw#n laca;nwn e]sti'n kai' gi;netai o=sa e/cei pwlei# kai' a]gora;zei to'n a]gro'n de;ndron w=ste e]lyei#n ta' peteina' tou# e]kei#non 45 Pa;lin o[moi;a e]sti'n ou]ranou# kai' kataskhnou#n e]n toi#v h[ basilei;a tw#n ou]ranw#n a]nyrw;pwj kla;doiv au]tou# 33 /Allhn parabolh'n e]mpo;rwj zhtou#nti kalou'v margari;tav> e]la;lhsen au]toi#v> [Omoi;a e]sti'n 46 o`v eu[rw'n e=na polu;timon margari;thn h[ basilei;a tw#n ou]ranw#n zu;mhj h`n a]pelyw'n pe;praken pa;nta o=sa ei}cen kai' labou#sa gunh' e]ne;kruqen ei]v a]leu;rou h]go;rasen au]to;n 47 Pa;lin o[moi;a e]sti'n sa;ta tri;a e=wv ou{ e]zumw;yh o=lon 34 h[ basilei;a tw#n ou]ranw#n sagh;nhj Tau#ta pa;nta e]la;lhsen o[ ]Ihsou#v e]n blhyei;shj ei]v th'n ya;lassan kai' e]k parabolai#v toi#v o/cloiv kai' cwri'v panto'v ge;nouv sunagagou;shj> parabolh#v ou]k e]la;lei au]toi#v 35 48 h`n o=te e]plhrw;yh a]nabiba;santev e]pi' o=pwv plhrwyh#j to' r[hye'n dia' tou# to'n ai]gialo'n kai' kayi;santev profh;tou le;gontov ]Anoi;xw e]n sune;lexan ta' kala' ei]v a]ggei#a, ta' de' parabolai#v to' sto;ma mou e]reu;xomai sapra' e/xw e/balon 49 ou=twv e/stai e]n kekrumme;na a]po' katabolh#v ko;smou th#j suntelei;aj tou# ai]w#nov> e]xeleu;sontai 36 To;te a]fei'v tou'v o/clouv h}lyen ei]v th'n oi[ a/ggeloi kai' a]foriou#sin tou'v oi]ki;an o[ ]Ihsou#v, kai' prosh#lyon au]tw#j ponhrou'v e]k me;sou tw#n dikai;wn 50 oi[ mayhtai' au]tou# le;gontev Fra;son kai' balou#sin au]tou'v ei]v th'n ka;minon h[mi#n th'n parabolh'n tw#n zizani;wn tou# tou# puro;v> e]kei# e/stai o[ klauymo'v kai'

17 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 o[ brugmo'v tw#n o]do;ntwn 51 Le;gei genesi;wn de' a]gome;nwn tou# [Hrw;jdou au]toi#v o[ ]Ihsou#v, Sunh;kate tau#ta w]rch;sato h[ yuga;thr th#v [Hrwjdia;dov e]n pa;nta le;gousin au]tw#j Nai,; ku;rie 52 tw#j me;swj kai' h/resen tw#j [Hrw;jdhj 7 o=yen o[ de' ei}pen au]toi#v Dia' tou#to pa#v mey ] o=rkou w[molo;ghsen au]th#j dou#nai o` grammateu'v mayhteuyei'v ei]v th'n e]a'n ai]th;shtai 8 h[ de' probibasyei#sa basilei;an tw#n ou]ranw#n o=moio;v e]stin u[po' th#v mhtro'v au]th#v, Do;v moi, fhsi;n, a]nyrw;pwj oi]kodespo;thj o=stiv e]kba;llei w{de e]pi' pi;naki th'n kefalh'n ]Iwa;nnou e]k tou# yhsaurou# au]tou# kaina' kai' tou# baptistou# 9 kai' e]luphyh palaia; 53 Kai' e]ge;neto o=te e]te;lesen o[ basileu'v dia' de' tou'v o=rkouv kai' tou'v o[ ]Ihsou#v ta'v parabola'v tau;tav sunanakeime;nouv e]ke;leusen doyh#nai meth#ren e]kei#yen 54 kai' e]lyw'n ei]v th'n 10 kai' pe;mqav a]pekefa;lisen patri;da au]tou# e]di;dasken au]tou'v e]n th#j to'n ]Iwa;nnhn e]n th#j fulakh#j 11 kai' sunagwgh#j au]tw#n w=ste e]kplh;ttesyai h]ne;cyh h[ kefalh' au]tou# e]pi' pi;naki kai' au]tou'v kai' le;gein Po;yen tou;twj h[ sofi;a e]do;yh tw#j korasi;wj kai' h/negken th#j mhtri' au=th kai' ai[ duna;meiv 55 ou]c ou{to;v au]th#v 12 kai' proselyo;ntev oi[ mayhtai' e}stin o[ tou# te;ktonov ui[o;v? ou]ci; h[ mh;thr au]tou# h}ran to' sw#ma, kai' e/yaqan au]to;> au]tou# le;getai Maria'm kai' oi[ a]delfoi' kai' e]lyo;ntev a]ph;ggeilan tw#j ]Ihsou# 13 au]tou# ]Ia;kwbov kai' ]Iwsh#v kai' Si;mwn kai' a]kou;sav o[ ]Ihsou#v a]necw;rhsen kai' ]Iou;dav? 56 kai' ai[ a]delfai' au]tou# e]kei#yen e]n ploi;wj ei]v e/rhmon to;pon kat ] ou]ci' pa#sai pro'v h[ma#v ei]sin po;yen ou}n i]di;an> kai' a]kou;santev oi[ o/cloi tou;twj tau#ta pa;nta 57 kai' h]kolou;yhsan au]tw#j pezh#j a]po' tw#n e]skandali;zonto e]n au]tw#j o[ de' ]Ihsou#v po;lewn 14 kai' e]xelyw'n o[ ]Ihsou#v ei}pen au]toi#v Ou]k e/stin profh;thv a/timov ei}den polu'n o/clon kai' e]splagcni;syh ei] mh' e]n th#j patri;di au]tou# kai' e]n th#j e]p ] au]tou;v, kai' e]yera;peusen tou'v oi]ki;aj au[tou# 58 kai' ou]k e]poi;hsen e]kei# a]r]r[w;stouv au]tw#n 15 o]qi;av de' duna;meiv polla'v dia' th'n a]pisti;an genome;nhv prosh#lyon au]tw#j oi[ mayhtai' au]tw#n au]tou#, le;gontev /Erhmo;v e]stin o[ to;pov kai' h[ w=ra h/dh parh#lyen> a]po;luson tou'v o/clouv i=na a]pelyo;ntev ei]v ta'v Matthew 14 kw;mav a]gora;swsin e[autoi#v brw;mata 16 o[ de' ]Ihsou#v ei}pen au]toi#v Ou] crei;an KEF. 14 e/cousin a]pelyei#n do;te au]toi#v u[mei#v fagei#n 1 ]En e]kei;nwj tw#j kairw#j 17 oi[ de' le;gousin au]tw#j Ou]k e/comen h/kousen [Hrw;jdhv o[ tetra;rchv th'n w{de ei} mh' pe;nte a/rtouv kai' du;o i]cyu;av a]koh'n ]Ihsou# 2 kai' ei}pen toi#v paisi'n 18 o[ de' ei]pen Fe;rete; moi au]tou'v w{de au]tou# Ou{to;v e]stin ]Iwa;nnhv 19 kai' keleu;sav tou'v o/clouv o[ baptisth;v> au]to'v h]ge;ryh a]po' tw#n a]nakliyh#nai e]pi' tou'v co;rtouv kai' nekrw#n kai' dia' tou#to ai[ duna;meiv labw'n tou'v pe;nte a/rtouv kai' tou'v du;o e]nergou#sin e]n au]tw#j 3 [O ga'r [Hrw;jdhv i]cyu;av a]nable;qav ei]v to'n ou]rano'n krath;sav to'n ]Iwa;nnhn e/dhsen au]to'n eu]lo;ghsen kai' kla;sav e/dwken toi#v kai' e/yeto e]n fulakh#j dia' [Hrwjdia;da mayhtai#v tou'v a/rtouv oi[ de' mayhtai' th'n gunai#ka Fili;ppou tou# a]delfou# toi#v o/cloiv au]tou#> 4 e/legen ga'r au]tw#j o[ ]Iwa;nnhv 20 kai' e/fagon pa;ntev kai' Ou]k e/xesti;n soi e/cein au]th;n 5 kai' e]corta;syhsan kai' h}ran to' perisseu#on ye;lwn au]to'n a]poktei#nai e]fobh;yh to'n tw#n klasma;twn dw;deka kofi;nouv o/clon o=ti w[v profh;thn au]to'n ei}con 6

18 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= plh;reiv 21 oi[ de' e]syi;ontev h}san a/ndrev w[sei' pentakisci;lioi cwri'v gunaikw#n kai' paidi;wn 22 Kai' eu]ye;wv h]na;gkasen o[ ]Ihsou#v tou'v mayhta'v au]tou# e]mbh#nai ei]v to' ploi#on kai' KEF. 15 proa;gein au]to'n ei]v to' pe;ran e=wv ou{ a]polu;shj tou'v o/clouv 1 To;te prose;rcontai tw#j ]Ihsou# 23 kai' a]polu;sav tou'v o/clouv a]ne;bh ei]v oi[ a]po' [Ierosolu;mwn grammatei#v kai' to' o/rov kat ] i]di;an proseu;xasyai o]qi;av Farisai#oi le;gontev 2 Diati; de' genome;nhv mo;nov h}n e]kei# 24 to' de' oi[ mayhtai; sou parabai;nousin th'n ploi#on h/dh me;son th#v yala;sshv h}n para;dosin tw#n presbute;rwn ou] ga'r basanizo;menon u[po' tw#n kuma;twn h}n ni;ptontai ta'v cei#rav au]tw#n o=tan a/rton ga'r e]nanti;ov o[ a/nemov 25 teta;rthj de' e]syi;wsin 3 o[ de' a]pokriyei'v ei}pen fulakh#j th#v nukto'v a]ph#lyen pro'v au]toi#v Diati; kai' u[mei#v parabai;nete th'n au]tou'v o[ ]Ihsou#v, peripatw#n e]pi' th#v e]ntolh'n tou# yeou# Dia' th'n para;dosin yala;sshv 26 kai' i]do;ntev au]to'n u[mw#n 4 o[ ga'r yeo'v e]netei;lato le;gwn, oi[ mayhtai' e]pi' th'n yala;ssan Ti;ma to'n pate;ra sou#, kai' th'n mhte;ra, peripatou#nta e]tara;cyhsan le;gontev kai;, [O kakologw#n pate;ra h\ mhte;ra o=ti Fa;ntasma; e]stin kai' a]po' tou# fo;bou yana;twj teleuta;tw 5 u[mei#v de' e/kraxan 27 eu]ye'wv de' e]la;lhsen le;gete `Ov a\n ei/phj tw#j patri' h\ th#j mhtri; au]toi#v o[ ]Ihsou#v le;gwn, Yarsei#te e]gw; Dw#ron o` e]a'n e]x e]mou# w]felhyh#jv 6 kai' ei]mi> mh' fobei#sye 28 a]pokriyei'v de' ou] mh' timh;shj to'n pate;ra au]tou#> h\ th'n au]tw#j o[ Pe;trov ei]pen Ku;rie ei] su' ei}, mhte;ra au]tou#> kai' h]kurw;sate th'n ke;leuso;n me pro'v se' e]lyei#n e]pi' ta' e]ntolh'n tou# yeou# dia' th'n para;dosin u=data 29 o[ de' ei}pen ]Elye; kai' u[mw#n kataba'v a]po' tou# ploi;ou o[ Pe;trov 7 u[pokritai; kalw#v Proefh;teusen peri' periepa;thsen e]pi' ta' u=data e]lyei#n pro'v u[mw#n ]Hsai:av le;gwn 8 ]Eggi;zei moi [O to'n ]Ihsou#n 30 ble;pwn de' to'n a/nemon lao'v ou{tov tw#j sto;mati au]tw#n kai' toi#v i]scuro'n e]fobh;yh kai' a]rxa;menov cei;lesi;n me tima#j h[ de' kardi;a au]tw#n, kataponti;zesyai e/kraxen le;gwn, Ku;rie po;r]r[w a]pe;cei a]p ] e]mou#> 9 ma;thn de' sw#so;n me 31 eu]ye;wv de' o[ ]Ihsou#v se;bontai; me dida;skontev didaskali;av e]ktei;nav th'n cei#ra e]pela;beto au]tou# e]nta;lmata a]nyrw;pwn 10 Kai' kai' le;gei au]tw#j ]Oligo;piste ei]v ti; proskalesa;menov to'n o/clon ei}pen e]di;stasav 32 kai' e]mba;ntwn au]tw#n ei]v au]toi#v ]Akou;ete kai' suni;ete> 11 ou] to' to' ploi#on e]ko;pasen o[ a/nemov 33 oi[ de' ei]serco;menon ei]v to' sto;ma koinoi# to'n e]n tw#j ploi;wj e]lyo;ntev proseku;nhsan a/nyrwpon a]lla' to' e]kporeuo;menon e]k au]tw#j le;gontev ]Alhyw#v yeou# ui[o'v ei} 34 tou# sto;matov tou#to koinoi# to'n Kai' diapera;santev h}lyon ei]v th'n gh#n a/nyrwpon 12 To;te proselyo;ntev Gennhsare;t 35 kai' e]pigno;ntev au]to'n oi[ mayhtai' au]tou# ei}pon au]tw#j Oi}dav o=ti oi[ a/ndrev tou# to;pou e]kei;nou oi[ Farisai#oi a]kou;santev to'n lo;gon a]pe;steilan ei]v o=lhn th'n peri;cwron e]skandali;syhsan 13 o[ de' a]pokriyei'v e]kei;nhn kai' prosh;negkan au]tw#j pa;ntav ei}pen Pa#sa futei;a h`n ou]k e]fu;teusen tou'v kakw#v e/contav 36 kai' o[ path;r mou o[ ou]ra;niov e]krizwyh;setai pareka;loun au]to'n i=na mo;non a=qwntai 14 a/fete au]tou;v> o[dhgoi; ei]sin tufloi; tou# kraspe;dou tou# i[mati;ou au]tou#> kai' tuflw#n> tuflo'v de' tuflo'n e]a'n o[dhgh#j o=soi h=qanto diesw;yhsan a]mfo;teroi ei]v bo;yunon pesou#ntai 15 ]Apokriyei'v de' o[ Pe;trov ei]pen au]tw#j

19 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

Fra;son h[mi#n th'n parabolh'n tau;thn 16 para' tou'v po;dav tou# ]Ihsou# kai' o[ de' ]Ihsou#v ei}pen ]Akmh'n kai' u[mei#v e]yera;peusen au]tou;v> 31 w=ste tou'v a]su;netoi; e]ste 17 ou/pw noei#te o=ti pa#n o/clouv yauma;sai ble;pontav kwfou'v to' ei]sporeuo;menon ei]v to' sto;ma ei]v th'n lalou#ntav kullou'v u[giei#v cwlou'v koili;an cwrei# kai' ei]v a]fedrw#na peripatou#ntav kai' tuflou'v ble;pontav> e]kba;lletai 18 ta' de' e]kporeuo;mena kai' e]do;xasan to'n yeo'n ]Israh;l 32 [O e]k tou# sto;matov e]k th#v kardi;av de' ]Ihsou#v proskalesa;menov tou'v e]xe;rcetai ka]kei#na koinoi# to'n a/nyrwpon mayhta'v au]tou# ei}pen Splagcni;zomai 19 e]k ga'r th#v kardi;av e]xe;rcontai e]pi' to'n o/clon o=ti h/dh h[me;rav trei#v dialogismoi' ponhroi; fo;noi moicei#ai prosme;nousi;n moi kai' ou]k e/cousin ti; pornei#ai klopai; qeudomarturi;ai fa;gwsin> kai' a]polu#sai au]tou'v nh;steiv blasfhmi;ai 20 tau#ta; e]stin ta' ou] ye;lw mh;pote e]kluyw#sin e]n th#j o[dw#j koinou#nta to'n a/nyrwpon to' de' a]ni;ptoiv 33 kai' le;gousin au]tw#j oi[ mayhtai; cersi'n fagei#n ou] koinoi# to'n a/nyrwpon au]tou#, Po;yen h[mi#n e]n e]rhmi;aj a/rtoi 21 Kai' e]xelyw'n e]kei#yen o[ ]Ihsou#v tosou#toi w=ste corta;sai o/clon a]necw;rhsen ei]v ta' me;rh Tu;rou kai' tosou#ton 34 kai' le;gei au]toi#v Sidw#nov 22 kai' i]dou;, gunh' Cananai;a o[ ]Ihsou#v Po;souv a/rtouv e/cete oi[ de' a]po' tw#n o[ri;wn e]kei;nwn e]xelyou#sa ei}pon, [Epta; kai' o]li;ga i]cyu;dia 35 kai' e/krau;gasen au]tw#j le;gousa, ]Ele;hso;n e]ke;leusen toi#v o/cloiv a]napesei#n e]pi' me, ku;rie, ui[e' Dabi;d> h[ yuga;thr mou th'n gh#n 36 kai' labw'n tou'v e[pta' kakw#v daimoni;zetai a/rtouv kai' tou'v i]cyu;av eu]caristh;sav 23 o[ de' ou]k a]pekri;yh au]th#j lo;gon> kai' e/klasen kai' e/dwken toi#v mayhtai#v proselyo;ntev oi[ mayhtai' au]tou# au]tou#> oi[ de' mayhtai' tw#j o/clw#j 37 kai' h]rw;twn au]to'n le;gontev, ]Apo;luson e/fagon pa;ntev kai' e]corta;syhsan kai' au]th;n, o=ti kra;zei o/pisyen h[mw#n 24 h}ran to' perisseu#on tw#n klasma;twn o[ de' a]pokriyei'v ei}pen Ou]k a]pesta;lhn e[pta' spuri;dav plh;reiv ei] mh' ei]v ta' pro;bata ta' a]polwlo;ta 38 oi[ de' e]syi;ontev h}san tetrakisci;lioi oi/kou ]Israh;l 25 h[ de' e]lyou#sa a/ndrev cwri'v gunaikw#n kai' paidi;wn 39 proseku;nei au]tw#j le;gousa Ku;rie Kai' a]polu;sav tou'v o/clouv e]ne;bh ei]v to' boh;yei moi 26 o[ de' a]pokriyei'v ei}pen ploi#on kai' h}lyen ei]v ta' o=ria Magdala; Ou]k e/stin kalo'n labei#n to'n a/rton tw#n te;knwn kai' balei#n toi#v kunari;oiv 27 h[ de' ei}pen Nai; ku;rie kai' ga'r ta' kuna;ria e]syi;ei a]po' tw#n qici;wn tw#n pipto;ntwn a]po' th#v trape;zhv tw#n kuri;wn KEF. 16 au]tw#n 28 to;te a]pokriyei'v o[ ]Ihsou#v ei}pen au]th#j }W gu;nai mega;lh sou 1 Kai' proselyo;ntev oi[ Farisai#oi kai' h[ pi;stiv> genhyh;tw soi w[v ye;leiv kai' Saddoukai#oi peira;zontev e]phrw;thsan i]a;yh h[ yuga;thr au]th#v a]po' th#v w=rav au]to'n shmei#on e]k tou# ou]ranou# e]kei;nhv 29 Kai' metaba'v e]kei#yen e]pidei#xai au]toi#v 2 o[ de' a]pokriyei'v o[ ]Ihsou#v h}lyen para' th'n ya;lassan th#v ei}pen au]toi#v ]Oqi;av genome;nhv le;gete, Galilai;av kai' a]naba'v ei]v to' o/rov Eu]di;a, pur]r[a;zei ga'r o[ ou]rano;v> 3 kai' e]ka;yhto e]kei# 30 kai' prosh#lyon au]tw#j prwi: Sh;meron ceimw;n, pur]r[a;zei ga'r o/cloi polloi' e/contev mey ] ] e[autw#n stugna;zwn o[ ou]rano;v> u[pokritai;, to' cwlou;v, tuflou;v, kwfou;v, kullou;v, kai' me'n pro;swpon tou# ou]ranou# ginw;skete e[te;rouv pollou;v, kai' e/r]r[iqan au]tou'v diakri;nein, ta' de' shmei#a tw#n kairw#n ou] du;nasye 4 Genea' ponhra' kai' moicali'v

20 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= shmei#on e]pizhtei# kai' shmei#on ou] e]a'n lu;shjv e]pi' th#v gh#v e/stai lelume;non doyh;setai au]th#j ei] mh' to' shmei#on ]Iwna# e]n toi#v ou]ranoi#v 20 to;te diestei;lato tou# profh;tou kai' katalipw'n au]tou'v toi#v mayhtai#v au]tou# i=na mhdeni' ei/pwsin a]ph#lyen 5 Kai' e]lyo;ntev oi[ mayhtai' o=ti au]to;v e]stin ]Ihsou#v o[ Cristo;v au]tou# ei]v to' pe;ran e]pela;yonto a/rtouv 21 ]Apo' to;te h/rxato o[ ]Ihsou#v labei#n 6 o[ de' ]Ihsou#v ei}pen deiknu;ein toi#v mayhtai#v au]tou# o=ti dei# au]toi#v [Ora#te kai' prose;cete a]po' th#v au]to'n a]pelyei#n ei]v [Ieroso;luma kai' zu;mhv tw#n Farisai;wn kai' polla' payei#n a]po' tw#n presbute;rwn Saddoukai;wn 7 oi[ de' dielogi;zonto e]n kai' a]rciere;wn kai' grammate;wn kai' e[autoi#v le;gontev o=ti /Artouv ou]k a]poktanyh#nai kai' th#j tri;thj h[me;raj e]la;bomen 8 gnou'v de' o[ ]Ihsou#v ei}pen e]geryh#nai 22 kai' proslabo;menov au]toi#v, Ti; dialogi;zesye e]n e[autoi#v au]to'n o[ Pe;trov h/rxato e]pitima#n au]tw#j o]ligo;pistoi o=ti a/rtouv ou]k e]la;bete 9 le;gwn, =Ilew;v soi ku;rie> ou] mh' e/stai ou/pw noei#te ou]de' mnhmoneu;ete tou'v soi tou#to 23 o[ de' strafei'v ei}pen tw#j pe;nte a/rtouv tw#n pentakiscili;wn kai' Pe;trwj =Upage o]pi;sw mou Satana#> po;souv kofi;nouv e]la;bete 10 ou]de' ska;ndalon mou, ei} o=ti ou] fronei#v ta' tou'v e[pta' a/rtouv tw#n tetrakiscili;wn tou# yeou# a]lla' ta' tw#n a]nyrw;pwn 24 kai' po;sav spuri;dav e]la;bete 11 pw#v To;te o[ ]Ihsou#v ei}pen toi#v mayhtai#v ou] noei#te o=ti ou] peri' a/rtou# ei}pon u[mi#n au]tou# Ei/ tiv ye;lei o]pi;sw mou e]lyei#n prose;cein a]po' th#v zu;mhv tw#n a]parnhsa;syw e[auto'n kai' a]ra;tw to'n Farisai;wn kai' Saddoukai;wn 12 to;te stauro'n au]tou# kai' a]kolouyei;tw moi sunh#kan o=ti ou]k ei}pen prose;cein a]po' 25 o`v ga'r a\n ye;lhj th'n quch'n au]tou# th#v zu;mhv tou# a/rtou, a]ll] a]po' th#v sw#sai a]pole;sei au]th;n> o`v d ] a\n didach#v tw#n Farisai;wn kai' a]pole;shj th'n quch'n au]tou# e=neken e]mou# Saddoukai;wn 13 ]Elyw'n de' o[ ]Ihsou#v eu[rh;sei au]th;n 26 ti; ga'r w]felei#tai ei]v ta' me;rh Kaisarei;av th#v Fili;ppou a/nyrwpov e]a'n to'n ko;smon o=lon kerdh;shj h]rw;ta tou'v mayhta'v au]tou# le;gwn, Ti;na th'n de' quch'n au]tou# zhmiwyh#j h\ ti; dw;sei me le;gousin oi[ a/nyrwpoi ei]nai to'n ui[o'n a/nyrwpov a]nta;llagma th#v quch#v au]tou# tou# a]nyrw;pou 14 oi[ de' ei]pon, 27 me;llei ga'r o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou Oi[ me'n ]Iwa;nnhn to'n baptisth;n, a/lloi e/rcesyai e]n th#j do;xhj tou# patro'v au]tou# de' ]Hli;an, e=teroi de' ]Ieremi;an, h\ e=na meta' tw#n a]gge;lwn au]tou# kai' to;te tw#n profhtw#n 15 le;gei au]toi#v [Umei#v a]podw;sei e[ka;stwj kata' th'n pra#xin de' ti;na me le;gete ei}nai 16 a]pokriyei'v au]tou# 28 a]mh'n le;gw u[mi#n ei]si;n tinev de' Si;mwn Pe;trov ei}pen Su' ei} o[ Cristo'v tw#n w{de e[sthko;twn, oi=tinev ou] mh' o[ ui[o'v tou# yeou# tou# zw#ntov 17 kai' geu;swntai yana;tou e=wv a\n i/dwsin to'n a]pokriyei'v o[ ]Ihsou#v ei}pen au]tw#j ui[o'n tou# a]nyrw;pou e]rco;menon e]n th#j Maka;riov ei} Si;mwn Bar ]Iwna#, o=ti sa'rx basilei;aj au]tou# kai' ai{ma ou]k a]peka;luqe;n soi a]ll ] o[ path;r mou o[ e]n toi#v ou]ranoi#v 18 ka]gw' de; soi le;gw o=ti su' ei} Pe;trov kai' Matthew 17 e]pi' tau;thj th#j pe;traj oi]kodomh;sw mou th'n e]kklhsi;an kai' pu;lai a=jdou ou] KEF. 17 katiscu;sousin au]th#v 19 kai' dw;sw soi ta'v klei#v th#v basilei;av tw#n 1 Kai' mey ] ] h[me;rav e`x paralamba;nei ou]ranw#n kai' o` e]a'n dh;shjv e]pi' th#v gh#v o[ ]Ihsou#v to'n Pe;tron kai' ]Ia;kwbon e/stai dedeme;non e]n toi#v ou]ranoi#v kai' o` kai' ]Iwa;nnhn to'n a]delfo'n au]tou# kai' a]nafe;rei au]tou'v ei]v o/rov u[qhlo'n kat ]

21 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 i]di;an 2 kai' metemorfw;yh e/mprosyen 17 a]pokriyei'v de' o[ ]Ihsou#v ei}pen }W au]tw#n kai' e/lamqen to' pro;swpon au]tou# genea' a/pistov kai' diestramme;nh e=wv w[v o[ h=liov ta' de' i[ma;tia au]tou# e]ge;neto po;te e/somai mey ] ] u[mw#n e=wv po;te leuka' w[v to' fw#v 3 kai' i]dou;, w/fyhsan a]ne;xomai u[mw#n fe;rete; moi au]to'n w{de au]toi#v Mwsh#v kai' ]Hli;av met ] au]tou# 18 kai' e]peti;mhsen au]tw#j o[ ]Ihsou#v kai' sullalou#ntev 4 a]pokriyei'v de' e]xh#lyen a]p ] au]tou# to' daimo;nion kai' o[ Pe;trov ei]pen tw#j ]Ihsou# Ku;rie kalo;n e]yerapeu;yh o[ pai#v a]po' th#v w=rav e]stin h[ma#v w{de ei}nai> ei] ye;leiv e]kei;nhv 19 To;te proselyo;ntev poih;swmen w{de trei#v skhna;v, soi' mi;an oi[ mayhtai' tw#j ]Ihsou# kat ] i]di;an ei}pon kai' Mwshj# mi;an kai' mi;an ]Hli;aj 5 e/ti Diati; h[mei#v ou]k h]dunh;yhmen e]kbalei#n au]tou# lalou#ntov i]dou;, nefe;lh fwteinh' au]to; 20 o[ de' ]Ihsou#v ei}pen au]toi#v Dia' e]peski;asen au]tou;v, kai' i]dou;, fwnh' e]k th'n a]pisti;an u[mw#n> a]mh'n ga'r le;gw u[mi#n th#v nefe;lhv le;gousa Ou{to;v e]stin o[ ui[o;v e]a'n e/chte pi;stin w[v ko;kkon sina;pewv mou o[ a]gaphto;v, e]n w{j eu]do;khsa> au]tou# e]rei#te tw#j o/rei tou;twj Meta;bhyi a]kou;ete 6 kai' a]kou;santev oi[ mayhtai' e/nteu#yen e]kei# kai' metabh;setai> kai' e/peson e]pi' pro;swpon au]tw#n kai' ou]de'n a]dunath;sei u[mi#n 21 tou#to de' to' e]fobh;yhsan sfo;dra 7 kai' proselyw'n ge;nov ou]k e]kporeu;etai ei] mh' e]n o[ ]Ihsou#v h=qato au]tw#n kai' proseuch#j kai' nhstei;aj ei}pen ]Ege;ryhte kai' mh' fobei#sye 8 22 a]nastrefome;nwn de' au]tw#n e]n th#j e]pa;rantev de' tou'v o]fyalmou'v au]tw#n Galilai;aj ei}pen au]toi#v o[ ]Ihsou#v ou]de;na ei}don ei] mh' to'n ]Ihsou#n mo;non 9 Me;llei o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou Kai' katabaino;ntwn au]tw#n a]po' tou# paradi;dosyai ei]v cei#rav a]nyrw;pwn 23 o/rouv e]netei;lato au]toi#v o[ ]Ihsou#v kai' a]poktenou#sin au]to;n, kai' th#j tri;thj le;gwn, Mhdeni' ei/phte to' o=rama e=wv h[me;raj e]geryh;setai kai' e]luph;yhsan ou{ o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou e]k nekrw#n sfo;dra 24 ]Elyo;ntwn de' au]tw#n ei]v a]nasth#j 10 kai' e]phrw;thsan au]to'n Kapernaou;m, prosh#lyon oi[ ta' oi[ mayhtai' au]tou# le;gontev Ti; ou}n di;dracma lamba;nontev tw#j Pe;trwj kai' oi[ grammatei#v le;gousin o=ti ]Hli;an dei# ei}pon, [O dida;skalov u[mw#n ou] telei# ta' e]lyei#n prw#ton 11 o[ de' ]Ihsou#v di;dracma 25 le;gei Nai; kai' o=te a]pokriyei'v ei}pen au]toi#v, ]Hli;av me'n ei]sh#lyen ei]v th'n oi]ki;an proe;fyasen e/rcetai prw#ton kai' a]pokatasth;sei au]to'n o[ ]Ihsou#v le;gwn, Ti; soi dokei# pa;nta> 12 le;gw de' u[mi#n o=ti ]Hli;av h/dh Si;mwn oi[ basilei#v th#v gh#v a]po' ti;nwn h}lyen kai' ou]k e]pe;gnwsan au]to'n a]ll ] lamba;nousin te;lh h\ kh#nson a]po' tw#n e]poi;hsan e]n au]tw#j o=sa h]ye;lhsan> ui[w#n au]tw#n h\ a]po' tw#n a]llotri;wn 26 ou=twv kai' o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou me;llei le;gei au]tw#j o[ Pe;trov, ]Apo' tw#n pa;scein u[p ]] au]tw#n 13 to;te sunh#kan a]llotri;wn e/fh au]tw#j o[ ]Ihsou#v /Arage oi[ mayhtai' o=ti peri' ]Iwa;nnou tou# e]leu;yeroi; ei]sin oi[ ui[oi; baptistou# ei}pen au]toi#v 14 Kai' 27 i=na de' mh' skandali;swmen au]tou;v, e]lyo;ntwn au]tw#n pro'v to'n o/clon poreuyei'v ei]v th'n ya;lassan ba;le prosh#lyen au]tw#j a/nyrwpov gonupetw#n a/gkistron kai' to'n a]naba;nta prw#ton au]tw#j Kai' le;gwn 15 Ku;rie e]le;hso;n mou i]cyu'n a}ron kai' a]noi;xav to' sto;ma au]tou# to'n ui[o;n, o=ti selhnia;zetai kai' kakw#v eu[rh;seiv stath#ra> e]kei#non labw'n do'v pa;scei> polla;kiv ga'r pi;ptei ei]v to' pu#r au]toi#v a]nti' e]mou# kai' sou# kai' polla;kiv ei]v to' u=dwr 16 kai' prosh;negka au]to'n toi#v mayhtai#v sou kai' ou]k h]dunh;yhsan au]to'n yerapeu#sai

22 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

KEF. 18 ge;nhtai eu[rei#n au]to; a]mh'n le;gw u[mi#n o=ti cai;rei e]p ] au]tw#j ma#llon h\ e]pi' toi#v 1 ]En e]kei;nhj th#j w=raj prosh#lyon e]nnenhkontaenne;a toi#v mh' oi[ mayhtai' tw#j ]Ihsou# le;gontev, Ti;v a/ra peplanhme;noiv 14 ou=twv ou]k e/stin mei;zwn e]sti'n e]n th#j basilei;aj tw#n ye;lhma e/mprosyen tou# patro'v u[mw#n ou]ranw#n? 2 kai' proskalesa;menov tou# e]n ou]ranoi#v i=na a]po;lhtai ei\v tw#n o[ ]Ihsou#v paidi;on e/sthsen au]to' e]n mikrw#n tou;twn 15 ]Ea'n de' a[marth;shj me;swj au]tw#n 3 kai' ei}pen ]Amh'n le;gw ei]v se' o[ a]delfo;v sou u=page kai' e/legxon u[mi#n e]a'n mh' strafh#te kai' ge;nhsye w[v au]to'n metaxu' sou# kai' au]tou# mo;nou e]a;n ta' paidi;a ou] mh' ei]se;lyhte ei]v th'n sou a]kou;shj e]ke;rdhsav to'n a]delfo;n basilei;an tw#n ou]ranw#n 4 o=stiv ou}n sou> 16 e]a'n de' mh' a]kou;shj para;labe tapeinw;shj e[auto'n w[v to' paidi;on tou#to meta' sou# e/ti e=na h\ du;o i=na e]pi' sto;matov ou{to;v e]stin o[ mei;zwn e]n th#j basilei;aj du;o martu;rwn h\ triw#n stayh#j pa#n r[h#ma> tw#n ou]ranw#n 5 kai' o`v e]a'n de;xhtai 17 e]a'n de' parakou;shj au]tw#n ei]pe' th#j paidi;on toiou#ton e`n e]pi' tw#j o]no;mati; mou e]kklhsi;aj> e]a'n de' kai' th#v e]kklhsi;av e]me' de;cetai 6 `Ov d ] a\n skandali;shj parakou;shj e/stw soi w=sper o[ e]yniko'v e=na tw#n mikrw#n tou;twn tw#n kai' o[ telw;nhv 18 ]Amh'n le;gw u[mi#n> pisteuo;ntwn ei]v e]me; sumfe;rei au]tw#j i=na o=sa e]a'n dh;shte e]pi' th#v gh#v e/stai kremasyh#j mu;lov o]niko'v e]pi' to'n dedeme;na e]n tw#j ou]ranw#j kai' o=sa e]a'n tra;chlon au]tou# kai' katapontisyh#j e]n lu;shte e]pi' th#v gh#v e/stai lelume;na e]n tw#j pela;gei th#v yala;sshv 7 ou]ai' tw#j tw#j ou]ranw#j 19 Pa;lin le;gw u[mi#n o=ti ko;smwj a]po' tw#n skanda;lwn> a]na;gkh e]a'n du;o u[mw#n sumfwnh;swsin e]pi' th#v ga;r e]stin e]lyei#n ta' ska;ndala plh'n gh#v peri' panto'v pra;gmatov ou{ e]a'n ou]ai' tw#j a]nyrw;pwj e]kei;nwj di ] ou{ to' ai]th;swntai genh;setai au]toi#v para' tou# ska;ndalon e/rcetai 8 Ei] de' h[ cei;r sou patro;v mou tou# e]n ou]ranoi#v 20 ou{ ga;r h\ o[ pou;v sou skandali;zei se e/kkoqon ei]sin du;o h\ trei#v sunhgme;noi ei]v to' e]mo'n au]ta' kai' ba;le a]po' sou#> kalo;n soi o/noma e]kei# ei]mi e]n me;swj au]tw#n e]sti'n ei]selyei#n ei]v th'n zwh'n cwlo;n, h\ 21 To;te proselyw'n au]tw#j o[ Pe;trov kullo;n, h\ du;o cei#rav h\ du;o po;dav ei}pen Ku;rie posa;kiv a[marth;sei ei]v e]me' e/conta blhyh#nai ei]v to' pu#r to' ai]w;nion o[ a]delfo;v mou kai' a]fh;sw au]tw#j e=wv 9 kai' ei] o[ o]fyalmo;v sou skandali;zei e[pta;kiv 22 le;gei au]tw#j o[ ]Ihsou#v Ou] se e/xele au]to'n kai' ba;le a]po' sou#> le;gw soi e=wv e[pta;kiv a]ll ] e=wv kalo;n soi e]sti'n mono;fyalmon ei]v th'n e[bdomhkonta;kiv e[pta; 23 Dia' tou#to zwh'n ei]selyei#n h\ du;o o]fyalmou'v w[moiw;yh h[ basilei;a tw#n ou]ranw#n e/conta blhyh#nai ei]v th'n ge;ennan tou# a]nyrw;pwj basilei# o`v h]ye;lhsen suna#rai puro;v 10 [Ora#te mh' katafronh;shte lo;gon meta' tw#n dou;lwn au]tou# 24 e[no'v tw#n mikrw#n tou;twn> le;gw ga'r u[mi#n a]rxame;nou de' au]tou# sunai;rein o=ti oi[ a/ggeloi au]tw#n e]n ou]ranoi#v dia' proshne;cyh au]tw#j ei{v o]feile;thv muri;wn panto'v ble;pousin to' pro;swpon tou# tala;ntwn 25 mh' e/contov de' au]tou# patro;v mou tou# e]n ou]ranoi#v 11 h}lyen a]podou#nai e]ke;leusen au]to'n o[ ku;riov ga'r o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou sw#sai to' au]tou# prayh#nai kai' th'n gunai#ka au]tou# a]polwlo;v 12 Ti; u[mi#n dokei# e]a'n kai' ta' te;kna kai' pa;nta o=sa ei}cen, kai' ge;nhtai; tini a]nyrw;pwj e[kato'n pro;bata a]podoyh#nai 26 pesw'n ou}n o[ dou#lov kai' planhyh#j e`n e]x au]tw#n ou]ci' a]fei#v ta' proseku;nei au]tw#j le;gwn, Ku;rie, e]nnenh;kontaenne;a, e]pi' ta' o/rh poreuyei'v Makroyu;mhson e]p ] e]moi; kai' pa;nta soi zhtei# to' planw;menon 13 kai' e]a'n a]podw;sw

23 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

27 splagcnisyei'v de' o[ ku;riov tou# a]ne;gnwte o=ti o[ poih;sav a]p ] a]rch#v a/rsen dou;lou e]kei;nou a]pe;lusen au]to;n, kai' to' kai' yh#lu e]poi;hsen au]tou;v 5 kai' ei}pen da;neion a]fh#ken au]tw#j 28 e]xelyw'n de' e=neken tou;tou katalei;qei a/nyrwpov o[ dou#lov e]kei#nov eu{ren e=na tw#n to'n pate;ra kai' th'n mhte;ra kai' sundou;lwn au]tou# o`v w/feilen au]tw#j proskollhyh;setai th#j gunaiki' au]tou# e[kato'n dhna;ria kai' krath;sav au]to'n kai' e/sontai oi[ du;o ei]v sa;rka mi;an 6 e/pnigen le;gwn, ]Apo;dov moi o[ ti w=ste ou]ke;ti ei]si'n du;o a]lla' sa'rx mi;a> o]fei;leiv 29 pesw'n ou}n o[ su;ndoulov o` ou}n o[ yeo'v sune;zeuxen a/nyrwpov mh' au]tou# ei'v tou'v po;dav au]tou# pareka;lei cwrize;tw 7 le;gousin au]tw#j Ti; ou}n au]to'n le;gwn, Makroyu;mhson e]p ] e]moi; Mwsh#v e]netei;lato dou#nai bibli;on kai' pa;nta a]podw;sw soi 30 o[ de' ou]k a]postasi;ou kai' a]polu#sai au]th;n 8 h/yelen a]lla' a]pelyw'n e/balen au]to'n ei]v le;gei au]toi#v o=ti Mwsh#v pro'v th'n fulakh'n e=wv ou{ a]podw#j to' o]feilo;menon sklhrokardi;an u[mw#n e]pe;treqen u[mi#n 31 i]do;ntev de' oi[ su;ndouloi au]tou# ta' a]polu#sai ta'v gunai#kav u[mw#n a]p ] a]rch#v geno;mena e]luph;yhsan sfo;dra kai' de' ou] ge;gonen ou=twv 9 le;gw de' u[mi#n o=ti e]lyo;ntev diesa;fhsan tw#j kuri;wj a]utw#n o`v a\n a]polu;shj th'n gunai#ka au]tou# ei] mh' pa;nta ta' geno;mena 32 to;te e]pi' pornei;aj kai' gamh;shj a/llhn proskalesa;menov au]to'n o[ ku;riov moica#tai kai' o[ a]polelume;nhn gamh;sav au]tou# le;gei au]tw#j Dou#le ponhre; pa#san moica#tai 10 le;gousin au]tw#j th'n o]feilh'n e]kei;nhn a]fh#ka; soi e]pei' oi[ mayhtai' au]tou#, Ei] ou=twv e]sti'n pareka;lesa;v me> 33 ou]k e/dei kai' se' h[ ai]ti;a tou# a]nyrw;pou meta' th#v e]leh#sai to'n su;ndoulo;n sou w[v kai' e]gw; gunaiko;v, ou] sumfe;rei gamh#sai 11 se' h]le;hsa 34 kai' o]rgisyei'v o[ ku;riov o[ de' ei}pen au]toi#v Ou] pa;ntev cwrou#sin au]tou# pare;dwken au]to'n toi#v to'n lo;gon tou#ton a]ll ] oi{v de;dotai 12 basanistai#v e=wv ou{ a]podw#j pa#n to' ei]si'n ga'r eu]nou#coi oi=tinev e]k koili;av o]feilo;menon au]tw#j 35 Ou=twv kai' mhtro'v e]gennh;yhsan ou=twv kai' ei]si'n o[ path;r mou o[ e]poura;niov poih;sei u[mi#n eu]nou#coi oi=tinev eu]nouci;syhsan u[po' e]a'n mh' a]fh#te e=kastov tw#j a]delfw#j tw#n a]nyrw;pwn kai' ei]si'n eu]nou#coi au]tou# a]po' tw#n kardiw#n u[mw#n ta' oi=tinev eu]nou;cisan e[autou'v dia' th'n paraptw;mata au]tw#n basilei;an tw#n ou]ranw#n o[ duna;menov cwrei#n cwrei;tw 13 To;te proshne;cyh au]tw#j paidi;a i=na ta'v cei#rav e]piyh#j au]toi#v kai' proseu;xhtai> oi[ de' mayhtai' KEF. 19 e]peti;mhsan au]toi#v 14 o[ de' ]Ihsou#v ei}pen /Afete ta' paidi;a kai' mh' kwlu;ete 1 Kai' e]ge;neto o=te e]te;lesen o[ ]Ihsou#v au]ta' e]lyei#n pro;v me tw#n ga'r toiou;twn tou'v lo;gouv tou;touv meth#ren a]po' th#v e]sti'n h[ basilei;a tw#n ou]ranw#n 15 kai' Galilai;av kai' h}lyen ei]v ta' o=ria e]piyei'v au]toi#v ta'v cei#rav e]poreu;yh th#v ]Ioudai;av pe;ran tou# ]Iorda;nou 2 e]kei#yen 16 Kai' i]dou;, ei{v proselyw'n kai' h]kolou;yhsan au]tw#j o/cloi polloi; ei}pen au]tw#j Dida;skale a]gaye, ti; kai' e]yera;peusen au]tou'v e]kei# 3 Kai' a]gayo'n poih;sw i=na e/cw zwh'n ai]w;nion prosh#lyon au]tw#j oi[ Farisai#oi 17 o[ de' ei]pen au]tw#j Ti; me le;geiv a]gayon peira;zontev au]to'n kai' le;gontev au]tw#j ou]dei'v a]gayo;v> ei] mh' ei{v o[ ;Yeo;v. ei] de' Ei] e/xestin a]nyrw;pwj a]polu#sai th'n ye;leiv ei]selyei#n ei]v th'n zwh'n th;rhson gunai#ka au]tou# kata' pa#san ai]ti;an 4 ta'v e]ntola;v 18 le;gei au]tw#j Poi;av o[ de' a]pokriyei'v ei}pen au]toi#v, Ou]k

24 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= o[ de' ]Ihsou#v ei}pen To' Ou] foneu;seiv Ou] moiceu;seiv Ou] kle;qeiv Ou] Matthew 20 qeudomarturh;seiv 19 Ti;ma to'n pate;ra sou kai' th'n mhte;ra, KEF. 20 kai,; ]Agaph;seiv to'n plhsi;on sou w[v seauto;n 20 le;gei au]tw#j o[ neani;skov> 1 [Omoi;a ga;r e]stin h[ basilei;a tw#n Pa;nta tau#ta e]fulaxa;mhn e]k neo;thto;v ou]ranw#n a]nyrw;pwj oi]kodespo;thj o=stiv mou> ti; e/ti u[sterw# 21 e/fh au]tw#j e]xh#lyen a=ma prwi@ misyw;sasyai o[ ]Ihsou#v Ei] ye;leiv te;leiov ei}nai u=page e]rga;tav ei]v to'n a]mpelw#na au]tou# 2 pw;lhso;n sou ta' u[pa;rconta kai' do'v sumfwnh;sav de' meta' tw#n e]rgatw#n e]k ptwcoi#v kai' e=xeiv yhsauro'n e]n ou]ranw#j dhnari;ou th'n h[me;ran a]pe;steilen kai' deu#ro a]kolou;yei moi 22 a]kou;sav au]tou'v ei]v to'n a]mpelw#na au]tou# 3 kai' de' o[ neani;skov to'n lo;gon a]ph#lyen e]xelyw'n peri' th'n tri;thn w=ran ei}den lupou;menov> h}n ga'r e/cwn kth;mata a/llouv e[stw#tav e]n th#j a]gora#j a]rgou;v 4 polla; 23 [O de' ]Ihsou#v ei}pen toi#v ka]kei;noiv ei}pen [Upa;gete kai' u[mei#v ei]v mayhtai#v au]tou# ]Amh'n le;gw u[mi#n o=ti to'n a]mpelw#na kai' o` e]a'n h}j di;kaion dusko;lwv plou;siov ei]seleu;setai ei]v dw;sw u[mi#n oi= de; a]ph#lyo;n 5 pa;lin th'n basilei;an tw#n ou]ranw#n 24 pa;lin e]xelyw'n peri' e=kthn kai' e]nna;thn w=ran de' le;gw u[mi#n eu]kopw;tero;n e]stin e]poi;hsen w[sau;twv 6 peri' de' th'n ka;mhlon dia' truph;matov r[afi;dov e[ndeka;thn w=ran e]xelyw'n eu{ren a/llouv dielyei#n h\ plou;sion ei]v th'n basilei;an e[stw#tav a]rgou;v, kai' le;gei au}toi#v Ti; tou# yeou# ei]selyei#n 25 a]kou;santev de' w{de e[sth;kate o=lhn th'n h[me;ran a]rgoi; 7 oi[ mayhtai' au]tou# e]xeplh;ssonto le;gousin au]tw#j =Oti ou]dei'v h[ma#v sfo;dra le;gontev, Ti;v a/ra du;natai e]misyw;sato le;gei au]toi#v, [Upa;gete kai' swyh#nai? u[mei#v ei]v to'n a]mpelw#na kai' o[ e]a'n hj}}} 26 e]mble;qav de' o[ ]Ihsou#v ei}pen au]toi#v di;kaion lh;qesye 8 o]qi;av de' genome;nhv Para' a]nyrw;poiv tou#to a]du;nato;n e]stin le;gei o[ ku;riov tou# a]mpelw#nov tw#j para' de' yew#j pa;nta dunata; e]sti;n 27 e]pitro;pwj au]tou# Ka;leson tou'v e]rga;tav To;te a]pokriyei'v o[ Pe;trov ei]pen kai' a]po;dov au]toi#v to'n misyo'n au]tw#j ]Idou;, h[mei#v a]fh;kamen pa;nta kai' a]rxa;menov a]po' tw#n e]sca;twn e=wv tw#n h]kolouyh;same;n soi> ti; a/ra e/stai h[mi#n? prw;twn 9 kai' e]lyo;ntev oi[ peri' th'n 28 o[ de' ]Ihsou#v ei}pen au]toi#v ]Amh'n e[ndeka;thn w=ran e/labon a]na' dhna;rion le;gw u[mi#n o=ti u[mei#v oi[ a]kolouyh;sante;v 10 e]lyo;ntev de' oi[ prw#toi e]no;misan o=ti moi e]n th#j paliggenesi;aj o=tan kayi;shj plei#ona lh;qontai> kai' e/labon kai' o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou e]pi' yro;nou do;xhv au]toi; a]na' dhna;rion 11 labo;ntev de' au]tou# kayi;sesye kai' u[mei#v e]pi' dw;deka e]go;gguzon kata' tou# oi]kodespo;tou 12 yro;nouv kri;nontev ta'v dw;deka fula'v le;gontev o=ti Ou{toi oi[ e/scatoi mi;an tou# ]Israh;l 29 kai' pa#v o=v a]fh#ken w=ran e]poi;hsan kai' i/souv h[mi#n au]tou'v oi]ki;av h\ a]delfou'v h\ a]delfa'v h\ pate;ra e]poi;hsav toi#v basta;sasin to' ba;rov th#v h\ mhte;ra h\ gunai#ka; h\ te;kna h\ a]grou'v h[me;rav kai' to'n kau;swna 13 o[ de' e=neken tou# o]no;mato;v mou a]pokriyei'v ei}pen e[ni' au]tw#n [Etai#re ou]k e[katontaplasi;ona lh;qetai kai' zwh'n a]dikw# se> ou]ci' dhnari;ou sunefw;nhsa;v ai]w;nion klhronomh;sei 30 Polloi' de' moi 14 a}ron to' so'n kai' u=page ye;lw de' e/sontai prw#toi e/scatoi kai' e/scatoi tou;twj tw#j e]sca;twj dou#nai w[v kai' soi;> prw#toi 15 h\ ou]k e/xesti;n moi poih#sai o` ye;lw e]n toi#v e]moi#v ei] o[ o]fyalmo;v sou ponhro;v e]stin o=ti e]gw' a]gayo;v ei]mi 16 Ou=twv

25 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 e/sontai oi[ e/scatoi prw#toi kai' a]nti' pollw#n 29 Kai' e]kporeuome;nwn oi[ prw#toi e/scatoi polloi' ga'r ei]sin au]tw#n a]po' ]Iericw' h]kolou;yhsen au]tw#j klhtoi;, o]li;goi de' e]klektoi; 17 Kai' o/clov polu;v 30 kai' i]dou;, du;o tufloi' a]nabai;nwn o[ ]Ihsou#v ei]v [Ieroso;luma kayh;menoi para' th'n o[do;n, a]kou;santev pare;laben tou'v dw;deka mayhta'v kat ] o=ti ]Ihsou#v para;gei e/kraxan i]di;an e]n th#j o[dw#j kai' ei}pen au]toi#v le;gontev, ]Ele;hson h[ma#v, ku;rie, ui[o'v 18 ]Idou;, a]nabai;nomen ei]v [Ieroso;luma Dabi;d 31 o[ de' o/clov e]peti;mhsen kai' o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou au]toi#v i=na siwph;swsin> oi[ de' mei#zon paradoyh;setai toi#v a]rciereu#sin kai' e/krazon le;gontev ]Ele;hson h[ma#v, ku;rie, grammateu#sin kai' katakrinou#sin ui[o'v Dabi;d 32 kai' sta'v o[ ]Ihsou#v au]to'n yana;twj 19 kai' paradw;sousin e]fw;nhsen au]tou'v kai' ei}pen Ti; ye;lete au]to'n toi#v e/ynesin ei]v to' e]mpai#xai kai' poih;sw u[mi#n 33 le;gousin au]tw#j Ku;rie mastigw#sai kai' staurw#sai kai' th#j i=na a]noicyw#sin h[mw#n oi[ o]fyalmoi; tri;thj h[me;raj a]nasth;setai 20 To;te 34 splagcnisyei'v de' o[ ]Ihsou#v h=qato prosh#lyen au]tw#j h[ mh;thr tw#n ui[w#n tw#n o]fyalmw#n au]tw#n kai' eu]ye;wv Zebedai;ou meta' tw#n ui[w#n au]th#v a]ne;bleqan au]tw#n, oi[ o]fyalmoi', kai' proskunou#sa kai' ai]tou#sa; ti par ] h]kolou;yhsan au]tw#j au]tou# 21 o[ de' ei}pen au]th#j Ti; ye;leiv le;gei au]tw#j Ei]pe' i=na kayi;swsin ou{toi oi[ du;o ui[oi; mou ei{v e]k dexiw#n sou kai' ei{v e]x eu]wnu;mwn e]n th#j basilei;aj sou 22 Matthew 21 a]pokriyei'v de' o[ ]Ihsou#v ei}pen Ou]k oi/date ti; ai]tei#sye du;nasye piei#n to' KEF. 21 poth;rion o` e]gw' me;llw pi;nein kai' to' ba;ptisma o[ e]gw' bapti;zomai 1 Kai' o=te h/ggisan ei]v [Ieroso;luma kai' baptisyh#nai le;gousin au]tw#j Duna;meya h}lyon ei]v Bhyfagh' pro'v to' /Orov tw#n ]Elaiw#n to;te o[ ]Ihsou#v a]pe;steilen 23 kai' le;gei au]toi#v To' me'n poth;rio;n mou pi;esye kai' to' ba;ptisma o` e]gw' du;o mayhta'v 2 le;gwn au]toi#v, bapti;zomai baptisyh;sesye> To' de' Poreu;yhte ei]v th'n kw;mhn th'n a]pe;nanti kayi;sai e]k dexiw#n mou kai' e]x u[mw#n kai' eu]ye;wv eu[rh;sete o/non eu]wnu;mwn mou ou]k e/stin e]mo'n dou#nai dedeme;nhn kai' pw#lon met ] au]th#v> a]ll ] oi{v h[toi;mastai u[po' tou# patro;v lu;santev a]ga;gete; moi 3 kai' e]a;n tiv u[mi#n ei/phj ti e]rei#te o=ti [O ku;riov au]tw#n mou 24 Kai' a]kou;santev oi[ de;ka h]gana;kthsan peri' tw#n du;o a]delfw#n crei;an e/cei> eu]ye;wv de' a]postelei# au]tou;v 4 Tou#to de' o=lon ge;gonen i=na 25 o[ de' ]Ihsou#v proskalesa;menov au]tou'v ei}pen Oi/date o=ti oi[ a/rcontev plhrwyh#j to' r[hye'n dia' tou# profh;tou tw#n e]ynw#n katakurieu;ousin au]tw#n kai' le;gontov 5 Ei/pate th#j yugatri' oi[ mega;loi katexousia;zousin au]tw#n Siw;n> ]Idou;, o[ basileu;v sou e/rcetai; soi prau"v kai' e]pibebhkw'v e]pi' o/non 26 ou]c ou=twv de; e/stai e]n u[mi#n a]ll ] o`v e]a'n ye;lhj e]n u[mi#n me;gav gene;syai e/stw kai' pw#lon ui[o'n u[pozugi;ou 6 poreuye;ntev de' oi[ mayhtai' kai' u[mw#n dia;konov 27 kai' o`v e]a'n ye;lhj e]n u[mi#n ei}nai prw#tov e/stw u[mw#n dou#lov> poih;santev kayw'v prose;taxen au]toi#v o[ ]Ihsou#v 7 h/gagon th'n o/non kai' to'n 28 w=sper o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou ou]k h}lyen diakonhyh#nai a]lla' diakonh#sai pw#lon kai' e]pe;yhkan e]pa;nw au]tw#n ta' kai' dou#nai th'n quch'n au]tou# lu;tron i[ma;tia au]tw#n kai' e]peka;yisen e]pa;nw au]tw#n 8 o[ de' plei#stov o/clov

26 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= e/strwsan e[autw#n ta' i[ma;tia e]n th#j o[dw#j pi;stin kai' mh' diakriyh#te ou] mo;non to' a/lloi de' e/kopton kla;douv a]po' tw#n th#v sukh#v poih;sete a]lla' ka\n tw#j o/rei de;ndrwn kai' e]strw;nnuon e]n th#j o[dw#j 9 tou;twj ei/phte /Aryhti kai' blh;yhti ei]v oi[ de' o/cloi oi[ proa;gontev kai' th'n ya;lassan genh;setai> 22 kai' oi[ a]kolouyou#ntev e/krazon pa;nta o=sa a\n ai]th;shte e]n th#j proseuch#j le;gontev [Wsanna' tw#j ui[w#j Dabi;d> pisteu;ontev lh;qesye 23 Kai' e]lyo;nti Eu]loghme;nov o[ e]rco;menov e]n o]no;mati au]tw#j ei]v to' i[ero'n prosh#lyon au]tw#j kuri;ou> [Wsanna' e]n toi#v u[qi;stoiv 10 dida;skonti oi[ a]rcierei#v kai' kai' ei]selyo;ntov au]tou# ei]v [Ieroso;luma oi[ presbu;teroi tou# laou# le;gontev ]En e]sei;syh pa#sa h[ po;liv le;gousa, Ti;v poi;aj e]xousi;aj tau#ta poiei#v kai' ti;v soi e]stin ou{tov 11 oi[ de' o/cloi e/legon e/dwken th'n e]xousi;an tau;thn 24 Ou{to;v e]stin ]Ihsou#v o[ profh;thv o[ a]po' a]pokriyei'v de' o[ ]Ihsou#v ei}pen Nazare't th#v Galilai;av 12 Kai' au]toi#v ]Erwth;sw u[ma#v ka]gw' lo;gon e=na ei]sh#lyen o[ ]Ihsou#v ei]v to' i[ero'n tou# o`n e]a'n ei/phte; moi ka]gw' u[mi#n e]rw# e]n yeou# kai' e]xe;balen pa;ntav tou'v poi;aj e]xousi;aj tau#ta poiw#> 25 to' pwlou#ntav kai' a]gora;zontav e]n tw#j i[erw#j ba;ptisma ]Iwa;nnou po;yen h}n e]x kai' ta'v trape;zav tw#n kollubistw#n ou]ranou# h\ e]x a]nyrw;pwn oi[ de' kate;streqen kai' ta'v kaye;drav tw#n dielogi;zonto par] e[autoi#v pwlou;ntwn ta'v peristera;v 13 kai' le;gontev ]Ea'n ei/pwmen ]Ex ou]ranou# le;gei au]toi#v Ge;graptai [O oi}ko;v mou e]rei# h[mi#n Diati; ou}n ou]k e]pisteu;sate oi}kov proseuch#v klhyh;setai u[mei#v de' au]tw#j 26 e]a'n de' ei/pwmen ]Ex au]to'n e]poih;sate sph;laion lhjstw#n 14 a]nyrw;pwn fobou;meya to'n o/clon pa;ntev Kai' prosh#lyon au]tw#j tufloi' kai' cwloi' ga'r e/cousin to'n ]Iwa;nnhn w[v profh;thn e]n tw#j i[erw#j kai' e]yera;peusen au]tou;v 15 27 kai' a]pokriye;ntev tw#j ]Ihsou# ei}pon, i]do;ntev de' oi[ a]rcierei#v kai' Ou]k oi/damen. e/fh au]toi#v kai' au]to;v, oi[ grammatei#v ta' yauma;sia a` e]poi;hsen Ou]de' e]gw' le;gw u[mi#n e]n poi;aj e]xousi;aj kai' tou'v pai#dav kra;zontav e]n tw#j i[erw#j tau#ta poiw# 28 Ti; de' u[mi#n dokei# kai' le;gontav [Wsanna' tw#j ui[w#j Dabi;d, a/nyrwpov ei}cen te;kna du;o kai' h]gana;kthsan 16 kai' ei}pon proselyw'n tw#j prw;twj ei}pen Te;knon au]tw#j ]Akou;eiv ti; ou{toi le;gousin u=page sh;meron e]rga;zou e]n tw#j a]mpelw#ni o[ de' ]Ihsou#v le;gei au]toi#v Nai; ou]de;pote mou 29 o[ de' a]pokriyei'v ei}pen Ou] ye;lw a]ne;gnwte o=ti ]Ek sto;matov nhpi;wn kai' u=steron de' metamelhyei'v a]ph#lyen 30 yhlazo;ntwn kathrti;sw ai}non 17 Kai' kai' proselyw'n tw#j deute;rwj ei}pen katalipw'n au]tou'v e]xh#lyen e/xw th#v w[sau;twv o[ de' a]pokriyei'v ei}pen ]Egw; po;lewv ei]v Bhyani;an kai' hu]li;syh e]kei# ku;rie kai' ou]k a]ph#lyen 31 ti;v e]k tw#n 18 Prwi:av de' e]pana;gwn ei]v th'n po;lin du;o e]poi;hsen to' ye;lhma tou# patro;v? e]pei;nasen 19 kai' i]dw'n sukh#n mi;an e]pi' le;gousin au]tw#j, [O prw#tov. le;gei au]toi#v th#v o[dou# h]lyen e]p ] au]th;n, kai' ou]de'n o[ ]Ihsou#v, ]Amh'n le;gw u[mi#n o=ti eu{ren e]n au]th#j ei] mh' fu;lla mo;non kai' oi[ telw#nai kai' ai[ po;rnai proa;gousin le;gei au]th#j Mhke;ti e]k sou# karpo'v u[ma#v ei]v th'n basilei;an tou# yeou# 32 ge;nhtai ei]v to'n ai]w#na kai' e]xhra;nyh h}lyen ga'r pro'v u[ma#v ]Iwa;nnhv e]n o[dw#j paracrh#ma h[ sukh# 20 kai' i]do;ntev dikaiosu;nhv kai' ou]k e]pisteu;sate au]tw#j oi[ mayhtai' e]yau;masan le;gontev Pw#v oi[ de' telw#nai kai' ai[ po;rnai paracrh#ma e]xhra;nyh h[ sukh# 21 e]pi;steusan au]tw#j> u[mei#v de' i]do;ntev ou] a]pokriyei'v de' o[ ]Ihsou#v ei}pen metemelh;yhte u=steron tou# pisteu#sai au]toi#v ]Amh'n le;gw u[mi#n e]a'n e/chte au]tw#j 33 /Allhn parabolh'n

27 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 a]kou;sate /Anyrwpov tiv h}n tou'v o/clouv e]peidh' w[v profh;thn au]to'n oi]kodespo;thv o=stiv e]fu;teusen ei}con a]mpelw#na kai' fragmo'n au]tw#j perie;yhken kai' w/ruxen e]n au]tw#j lhno'n kai' w]jkodo;mhsen pu;rgon kai' e]xe;doto au]to'n gewrgoi#v kai' a]pedh;mhsen 34 o=te de' h/ggisen o[ kairo'v tw#n karpw#n KEF. 22 a]pe;steilen tou'v dou;louv au]tou# pro'v tou'v gewrgou'v labei#n tou'v karpou'v 1 Kai' a]pokriyei'v o[ ]Ihsou#v pa;lin ei}pen au]tou# 35 kai' labo;ntev oi[ gewrgoi' au]toi#v e]n parabolai#v le;gwn tou'v dou;louv au]tou# o`n me'n e/deiran o`n 2 [Wmoiw;yh h[ basilei;a tw#n ou]ranw#n de' a]pe;kteinan o`n de' e]liyobo;lhsan 36 a]nyrw;pwj basilei# o=stiv e]poi;hsen pa;lin a]pe;steilen a/llouv dou;louv ga;mouv tw#j ui[w#j au]tou# plei;onav tw#n prw;twn kai' e]poi;hsan 3 kai' a]pe;steilen tou'v dou;louv au]tou# au]toi#v w[sau;twv 37 u=steron de' kale;sai tou'v keklhme;nouv ei]v tou'v a]pe;steilen pro'v au]tou'v to'n ui[o'n au]tou# ga;mouv kai' ou]k h/yelon e]lyei#n 4 pa;lin le;gwn, ]Entraph;sontai to'n ui[o;n mou a]pe;steilen a/llouv dou;louv le;gwn, 38 oi[ de' gewrgoi' i]do;ntev to'n ui[o'n ei}pon Ei/pate toi#v keklhme;noiv ]Idou;, to' e]n e[autoi#v Ou{to;v e]stin o[ klhrono;mov> a/risto;n mou h[toi;masa, oi[ tau#roi; mou deu#te a]poktei;nwmen au]to'n kai' kai' ta' sitista' teyume;na kai' pa;nta kata;scwmen th'n klhronomi;an au]tou# e=toima> deu#te ei]v tou'v ga;mouv 5 oi[ de' 39 kai' labo;ntev au]to'n e]xe;balon e/xw a]melh;santev a]ph#lyon o[ me'n ei]v to'n tou# a]mpelw#nov kai' a]pe;kteinan 40 i/dion a]gro;n, o[ de' ei]v th'n e]mpori;an o=tan ou}n e/lyhj o[ ku;riov tou# a]mpelw#nov au]tou#> 6 oi[ de' loipoi' krath;santev ti; poih;sei toi#v gewrgoi#v e]kei;noiv 41 tou'v dou;louv au]tou# u=brisan kai' le;gousin au]tw#j Kakou'v kakw#v a]pe;kteinan 7 a]kou;sav de' o[ basileu'v a]pole;sei au]tou;v, kai' to'n a]mpelw#na w]rgi;syh kai' pe;mqav ta' strateu;mata e]kdo;setai a/lloiv gewrgoi#v oi=tinev au]tou# a]pw;lesen tou'v fonei#v e]kei;nouv a]podw;sousin au]tw#j tou'v karpou'v e]n kai' th'n po;lin au]tw#n e]ne;prhsen toi#v kairoi#v au]tw#n 42 le;gei au]toi#v 8 to;te le;gei toi#v dou;loiv au]tou# [O me'n o[ ]Ihsou#v Ou]de;pote a]ne;gnwte e]n tai#v ga;mov e=toimo;v e]stin oi[ de' keklhme;noi grafai#v Li;yon o`n a]pedoki;masan ou]k h}san a/xioi> 9 poreu;esye ou}n e]pi' oi[ oi]kodomou#ntev ou{tov e]genh;yh ei]v ta'v diexo;douv tw#n o[dw#n kai' o=souv a\n kefalh'n gwni;av> para' kuri;ou e]ge;neto eu=rhte kale;sate ei]v tou'v ga;mouv 10 au=th kai' e/stin yaumasth' e]n o]fyalmoi#v kai' e]xelyo;ntev oi[ dou#loi e]kei#noi ei]v h[mw#n 43 dia' tou#to le;gw u[mi#n o=ti ta'v o[dou'v sunh;gagon pa;ntav o=souv a]ryh;setai a]f ] u[mw#n h[ basilei;a tou# eu{ron ponhrou;v te kai' a]gayou;v> kai' yeou# kai' doyh;setai e/ynei poiou#nti tou'v e]plh;syh o[ ga;mov a]nakeime;nwn karpou'v au]th#v 44 Kai' o[ pesw'n e]pi' to'n 11 ei]selyw'n de' o[ basileu'v yea;sasyai li;yon tou#ton sunylasyh;setai> e]f ] o`n d ] tou'v a]nakeime;nouv ei}den e]kei# a/nyrwpon a\n pe;shj likmh;sei au]to;n 45 Kai' ou]k e]ndedume;non e/nduma ga;mou 12 kai' a]kou;santev oi[ a]rcierei#v kai' le;gei au]tw#j [Etai#re pw#v ei]sh#lyev w{de oi[ Farisai#oi ta'v parabola'v au]tou# mh' e/cwn e/nduma ga;mou o[ de' e]fimw;yh 13 e/gnwsan o=ti peri' au]tw#n le;gei> 46 kai' to;te ei}pen o[ basileu'v toi#v diako;noiv zhtou#ntev au]to'n krath#sai e]fobh;yhsan Dh;santev au]tou# po;dav kai' cei#rav a/rate au]to'n kai' e]kba;lete ei]v to' sko;tov to' e]xw;teron> e]kei# e/stai

28 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= o[ klauymo'v kai' o[ brugmo'v tw#n o]do;ntwn Yeou# e]n ou]ranw#j ei]sin 31 peri' de' th#v 14 polloi' ga;r ei]sin klhtoi' o]li;goi de' a]nasta;sewv tw#n nekrw#n ou]k a]ne;gnwte e]klektoi; 15 To;te poreuye;ntev to' r[hye'n u[mi#n u[po' tou# yeou# le;gontov oi[ Farisai#oi sumbou;lion e/labon o=pwv 32 ]Egw; ei]mi o[ yeo'v ]Abraa'm kai' au]to'n pagideu;swsin e]n lo;gwj 16 kai' o[ yeo'v ]Isaa'k kai' o[ yeo'v ]Iakw;b. ou]k a]poste;llousin au]tw#j tou'v mayhta'v e/stin o[ yeo'v Yeo'v nekrw#n a]lla' zw;ntwn au]tw#n meta' tw#n [Hrwjdianw#n le;gontev 33 kai' a]kou;santev oi[ o/cloi Dida;skale oi/damen o=ti a]lhyh'v ei} kai' e]xeplh;ssonto e]pi' th#j didach#j au]tou# 34 th'n o[do'n tou# yeou# e]n a]lhyei;aj dida;skeiv Oi[ de' Farisai#oi a]kou;santev o=ti kai' ou] me;lei soi peri' ou]deno;v> ou] ga'r e]fi;mwsen tou'v Saddoukai;ouv ble;peiv ei]v pro;swpon a]nyrw;pwn 17 sunh;cyhsan e]pi' to' au]to; 35 kai' ei]pe' ou}n h[mi#n ti; soi dokei#> e/xestin e]phrw;thsen ei{v e]x au]tw#n nomiko'v dou#nai kh#nson Kai;sari h\ ou/ peira;zwn au]to'n kai' le;gwn 36 18 gnou'v de' o[ ]Ihsou#v th'n ponhri;an Dida;skale, poi;a e]ntolh' mega;lh e]n tw#j au]tw#n ei}pen Ti; me peira;zete u[pokritai; no;mwj? 37 o[ de' ]Ihsou#v ei}pen 19 e]pidei;xate; moi to' no;misma tou# au]tw#j, ]Agaph;seiv ku;rion to'n yeo;n sou kh;nsou oi[ de' prosh;negkan au]tw#j e]n o=lhj th#j kardi;aj sou kai' e]n o=lhj th#j dhna;rion 20 kai' le;gei au]toi#v Ti;nov quch#j sou kai' e]n o=lhj th#j dianoi;aj sou> 38 h[ ei]kw'n au=th kai' h[ e]pigrafh; 21 au=th e]sti'n prw;th kai' mega;lh e]ntolh; le;gousin au]tw#j Kai;sarov to;te le;gei 39 deute;ra de' o[moi;a au]th#j ]Agaph;seiv au]toi#v ]Apo;dote ou}n ta' Kai;sarov to'n plhsi;on sou w[v seauto;n Kai;sari kai' ta' tou# yeou# tw#j yew#j 22 40 e]n tau;taiv tai#v dusi'n e]ntolai#v o=lov kai' a]kou;santev e]yau;masan kai' o[ no;mov kai' oi[ profh#tai kre;mantai a]fe;ntev au]to'n a]ph#lyon 23 ]En e]kei;nhj 41 Sunhgme;nwn de' tw#n Farisai;wn th#j h[me;raj prosh#lyon au]tw#j e]phrw;thsen au]tou'v o[ ]Ihsou#v 42 Saddoukai#oi oi= le;gontev mh' ei}nai le;gwn, Ti; u[mi#n dokei# peri' tou# Cristou# a]na;stasin kai' e]phrw;thsan au]to'n 24 ti;nov ui[o;v e]stin le;gousin au]tw#j Tou# le;gontev, Dida;skale, Mwsh#v Dabi;d 43 le;gei au]toi#v Pw#v ou}n Dabi'd ei}pen, ]Ea;n tiv a]poya;nhj mh' e/cwn te;kna e]n pneu;mati ku;rion au]to'n kalei# le;gwn e]pigambreu;sei o[ a]delfo'v au]tou# th'n 44 Ei}pen o[ ku;riov tw#j kuri;wj mou> Ka;you gunai#ka au]tou# kai' a]nasth;sei spe;rma e]k dexiw#n mou e=wv a\n yw# tou'v e]cyrou;v tw#j a]delfw#j au]tou# sou u[popo;dion tw#n podw#n sou 25 h}san de' par ] h[mi#n e[pta' a]delfoi;> 45 ei] ou}n Dabi'd kalei# au]to'n ku;rion kai' o[ prw#tov ga;mhsav e]teleu;thsen kai' pw#v ui[o'v au]tou# e]stin 46 kai' ou]dei'v mh' e/cwn spe;rma a]fh#ken th'n gunai#ka e]du;nato au]tw#j a]pokriyh#nai lo;gon ou]de' au]tou# tw#j a]delfw#j au]tou#> 26 o[moi;wv e]to;lmhse;n tiv a]p ] e]kei;nhv th#v h[me;rav kai' o[ deu;terov kai' o[ tri;tov e=wv tw#n e]perwth#sai au]to'n ou]ke;ti e[pta; 27 u=steron de' pa;ntwn a]pe;yanen kai' h[ gunh; 28 e]n th#j ou}n a]nasta;sei ti;nov tw#n e[pta' e/stai gunh; pa;ntev ga'r e/scon au]th;n> 29 a]pokriyei'v de' o[ ]Ihsou#v ei}pen au]toi#v Plana#sye mh' ei]do;tev ta'v grafa'v mhde' th'n du;namin tou# yeou#> KEF. 23 30 e]n ga'r th#j a]nasta;sei ou/te gamou#sin ou/te e]kgami;zontai, a]ll ] w[v a/ggeloi tou# 1 To;te o[ ]Ihsou#v e]la;lhsen toi#v o/cloiv

29 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 kai' toi#v mayhtai#v au]tou# 2 le;gwn, ]Epi' gee;nnhv diplo;teron u[mw#n 16 Ou]ai' u[mi#n th#v Mwse;wv kaye;drav e]ka;yisan o[dhgoi' tufloi' oi[ le;gontev `Ov a\n o]mo;shj oi[ grammatei#v kai' oi[ Farisai#oi 3 e]n tw#j naw#j ou]de;n e]stin> o`v d ] a\n o]mo;shj pa;nta ou}n o=sa a\n ei/pwsin u[mi#n threi#n e]n tw#j crusw#j tou# naou# o]fei;lei 17 threi#te kai' poiei#te> kata' de' ta' e/rga mwroi' kai' tufloi;, ti;v ga'r mei;zwn e]sti;n, au]tw#n mh' poiei#te> le;gousin ga'r kai' ou] o[ cruso'v h\ o[ nao'v o[ a[gia;zwn to'n cruso;n? poiou#sin 4 desmeu;ousin ga'r forti;a 18 kai;, `Ov e]a'n o]mo;shj e]n tw#j bare;a kai' dusba;stakta kai' yusiasthri;wj ou]de;n e]stin> o`v d ] a\n e]pitiye;asin e]pi' tou'v w/mouv tw#n o]mo;shj e]n tw#j dw;rwj tw#j e]pa;nw au]tou# a]nyrw;pwn tw#j de' daktu;lwj au]tw#n ou] o]fei;lei 19 mwroi' kai' tufloi,; ti; ga'r ye;lousin kinh#sai au]ta; 5 pa;nta de' ta' mei#zon to' dw#ron h\ to' yusiasth;rion to' e/rga au]tw#n poiou#sin pro'v to' yeayh#nai a[gia;zon to' dw#ron? 20 o[ ou}n o]mo;sav e]n toi#v a]nyrw;poiv> platu;nousin de' ta' tw#j yusiasthri;wj o]mnu;ei e]n au]tw#j kai' e]n fulakth;ria au]tw#n kai' megalu;nousin pa;sin toi#v e]pa;nw au]tou#> 21 kai' ta' kra;speda tw#n i[mati;wn au]tw#n 6 o[ o]mo;sav e]n tw#j naw#j o]mnu;ei e]n au]tw#j kai' filou#sin te' th'n prwtoklisi;an e]n toi#v e]n tw#j katoikou#nti au]to;n 22 kai' dei;pnoiv kai' ta'v prwtokayedri;av e]n o[ o]mo;sav e]n tw#j ou]ranw#j o]mnu;ei e]n tw#j tai#v sunagwgai#v 7 kai' tou'v yro;nwj tou# yeou# kai' e]n tw#j kayhme;nwj a]spasmou'v e]n tai#v a]gorai#v kai' e]pa;nw au]tou# 23 Ou]ai' u[mi#n kalei#syai u[po' tw#n grammatei#v kai' Farisai#oi u[pokritai; a]nyrw;pwn [Rabbi;, [Rabbi;. 8 u[mei#v de' o=ti a]podekatou#te to' h[du;osmon kai' to' mh' klhyh#te [Rabbi;> ei{v ga;r e]stin u[mw#n a/nhyon kai' to' ku;minon kai' a]fh;kate ta' o[ kayhghth;v, o[ Cristo'v> pa;ntev de' u[mei#v baru;tera tou# no;mou th'n kri;sin kai' to'n a]delfoi; e]ste 9 kai' pate;ra mh' e/leon kai' th'n pi;stin> tau#ta e/dei kale;shte u[mw#n e]pi' th#v gh#v ei{v ga;r e]stin poih#sai ka]kei#na mh' a]fie;nai 24 o[dhgoi' o[ path'r u[mw#n o[ e]n toi#v ou]ranoi#v 10 tufloi; oi[ diu~li;zontev to'n kw;nwpa th'n mhde' klhyh#te kayhghtai; ei{v ga'r u[mw#n de' ka;mhlon katapi;nontev 25 Ou]ai' e]stin o[ kayhghth'v o[ Cristo;v 11 o[ de' u[mi#n grammatei#v kai' Farisai#oi mei;zwn u[mw#n e/stai u[mw#n dia;konov 12 u[pokritai; o=ti kayari;zete to' e/xwyen o=stiv de' u[qw;sei e[auto'n tou# pothri;ou kai' th#v paroqi;dov tapeinwyh;setai kai' o=stiv tapeinw;sei e/swyen de' ge;mousin e]x a[rpagh#v kai' e[auto'n u[qwyh;setai 13 Ou]ai' u[mi#n a]krasi;av 26 Farisai#e tufle; grammatei#v kai' Farisai#oi u[pokritai; kaya;rison prw#ton to' e]nto'v tou# o=ti klei;ete th'n basilei;an tw#n ou]ranw#n pothri;ou kai' th#v paroqi;dov, i=na e/mprosyen tw#n a]nyrw;pwn> u[mei#v ga'r ge;nhtai kai' to' e]kto'v au]tw#n kayaro;n ou]k ei]se;rcesye ou]de' tou'v 27 Ou]ai' u[mi#n grammatei#v kai' ei]sercome;nouv a]fi;ete ei]selyei#n 14 Farisai#oi u[pokritai; o=ti paromoia;zete Ou]ai' de; u[mi#n, grammatei#v kai' ta;foiv kekoniame;noiv oi=tinev e/xwyen Farisai#oi u[pokritai;, o=ti katesyi;ete me'n fai;nontai w[rai#oi e/swyen de' ta'v oi]ki;av tw#n chrw#n, kai' profa;sei ge;mousin o]ste;wn nekrw#n kai' pa;shv makra' proseuco;menoi> dia' tou#to a]kayarsi;av 28 ou=twv kai' u[mei#v lh;qesye perisso;teron kri;ma 15 e/xwyen me'n fai;nesye toi#v a]nyrw;poiv Ou]ai' u[mi#n grammatei#v kai' Farisai#oi di;kaioi e/swyen de; mestoi' e]ste u[pokritai; o=ti peria;gete th'n ya;lassan u[pokri;sewv kai' a]nomi;av 29 Ou]ai' u[mi#n kai' th'n xhra'n poih#sai e=na prosh;luton grammatei#v kai' Farisai#oi u[pokritai; kai' o=tan ge;nhtai poiei#te au]to'n ui[o'n o=ti oi]kodomei#te tou'v ta;fouv tw#n

30 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= profhtw#n kai' kosmei#te ta' mnhmei#a tw#n u[mi#n ou] mh' a]feyh#j w{de li;yov e]pi' li;yon o`v dikai;wn 30 kai' le;gete Ei] h/men e]n tai#v ou] mh' kataluyh;setai 3 Kayhme;nou de' h[me;raiv tw#n pate;rwn h[mw#n ou]k a\n h/men au]tou# e]pi' tou# /Orouv tw#n ]Elaiw#n koinwnoi' au]tw#n e]n tw#j ai=mati tw#n prosh#lyon au]tw#j oi[ mayhtai' kat ] i]di;an profhtw#n 31 w=ste marturei#te le;gontev Ei]pe' h[mi#n po;te tau#ta e/stai e[autoi#v o=ti ui[oi; e]ste tw#n foneusa;ntwn kai' ti; to' shmei#on th#v sh#v parousi;av kai' tou'v profh;tav 32 kai' u[mei#v th#v suntelei;av tou# ai]w#nov 4 kai' plhrw;sate to' me;tron tw#n pate;rwn a]pokriyei'v o[ ]Ihsou#v ei}pen au]toi#v u[mw#n 33 o/feiv gennh;mata e]cidnw#n pw#v Ble;pete mh; tiv u[ma#v planh;shj> 5 fu;ghte a]po' th#v kri;sewv th#v gee;nnhv 34 polloi' ga'r e]leu;sontai e]pi' tw#j o]no;mati; dia' tou#to i]dou;, e]gw' a]poste;llw pro'v mou le;gontev, ]Egw; ei]mi o[ Cristo;v, kai' u[ma#v profh;tav kai' sofou'v kai' pollou'v planh;sousin 6 mellh;sete de' grammatei#v> kai' e]x au]tw#n a]poktenei#te a]kou;ein pole;mouv kai' a]koa'v pole;mwn> kai' staurw;sete kai' e]x au]tw#n o[ra#te mh' yroei#sye> dei# ga'r pa;nta mastigw;sete e]n tai#v sunagwgai#v u[mw#n gene;syai a]ll ] ou/pw e]sti'n to' te;lov 7 kai' diw;xete a]po' po;lewv ei]v po;lin> e]geryh;setai ga'r e/ynov e]pi' e/ynov kai' 35 o=pwv e/lyhj e]f ] u[ma#v pa#n ai{ma basilei;a e]pi' basilei;an kai' e/sontai di;kaion e]kcuno;menon e]pi' th#v gh#v a]po' limoi' kai' loimoi; kai' seismoi' kata' tou# ai=matov =Abel tou# dikai;ou e=wv tou# to;pouv> 8 pa;nta de' tau#ta a]rch' w]di;nwn ai=matov Zacari;ou ui[ou# Baraci;ou o`n 9 to;te paradw;sousin u[ma#v ei]v yli#qin e]foneu;sate metaxu' tou# naou# kai' tou# kai' a]poktenou#sin u[ma#v kai' e/sesye yusiasthri;ou 36 a]mh'n le;gw u[mi#n h=xei misou;menoi u[po' pa;ntwn tw#n e]ynw#n dia' tau#ta pa;nta e]pi' th'n genea'n tau;thn to' o/noma; mou 10 kai' to;te 37 ]Ierousalh'm ]Ierousalh;m, skandalisyh;sontai polloi' kai' h[ a]poktei;nousa tou'v profh;tav kai' a]llh;louv paradw;sousin kai' liyobolou#sa tou'v a]pestalme;nouv pro'v mish;sousin a]llh;louv> 11 kai' polloi' au]th;n, posa;kiv h]ye;lhsa e]pisunagagei#n qeudoprofh#tai e]geryh;sontai kai' ta' te;kna sou o`n tro;pon e]pisuna;gei planh;sousin pollou;v> 12 kai' dia' to' o/rniv ta' nossi;a e[auth#v u[po' ta'v plhyunyh#nai th'n a]nomi;an qugh;setai pte;rugav kai' ou]k h]yelh;sate 38 i]dou;, h[ a]ga;ph tw#n pollw#n a]fi;etai u[mi#n o[ oi}kov u[mw#n e/rhmov 39 13 o[ de' u[pomei;nav ei]v te;lov ou{tov le;gw ga'r u[mi#n ou] mh; me i/dhte a]p ] a/rti swyh;setai 14 kai' khrucyh;setai e=wv a\n ei/phte Eu]loghme;nov o[ e]rco;menov tou#to to' eu]agge;lion th#v basilei;av e]n e]n o]no;mati kuri;ou o=lhj th#j oi]koume;nhj ei]v martu;rion pa#sin toi#v e/ynesin kai' to;te h=xei to' te;lov 15 =Otan ou}n i/dhte to' bde;lugma th#v e]rhmw;sewv to' r[hye'n dia' Danih'l tou# profh;tou e[sto'v e]n to;pwj a[gi;wj Matthew 24 o[ a]naginw;skwn noei;tw 16 to;te oi[ e]n th#j ]Ioudai;aj feuge;twsan e]pi; ta' o/rh 17 KEF. 24 o[ e]pi' tou# dw;matov mh' katabaine;tw

a}rai ti e]k th#v oi]ki;av au]tou# 18 kai' o[ e]n 1 Kai' e]xelyw'n o[ ]Ihsou#v e]poreu;eto a]po' tw#j a]grw#j mh' e]pistreqa;tw o]pi;sw a}rai tou# i[erou# kai' prosh#lyon oi[ mayhtai' ta' i[ma;tia au]tou# 19 ou]ai' de' tai#v e]n au]tou# e]pidei#xai au]tw#j ta'v oi]kodoma'v gastri' e]cou;saiv kai' tai#v yhlazou;saiv tou# i[erou# 2 o[ de' ]Ihsou#v ei}pen au]toi#v e]n e]kei;naiv tai#v h[me;raiv Ou] ble;pete pa;nta tau#ta a]mh'n le;gw

31 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

20 proseu;cesye de' i=na mh' ge;nhtai yu;raiv 34 a]mh'n le;gw u[mi#n ou] mh' h[ fugh' u[mw#n ceimw#nov mhde' e]n sabba;twj pare;lyhj h[ genea' au=th e=wv a\n pa;nta 21 e/stai ga'r to;te yli#qiv mega;lh oi=a tau#ta ge;nhtai 35 o[ ou]rano'v kai' h[ gh# ou] ge;gonen a]p ] a]rch#v ko;smou e=wv tou# pareleu;sontai, oi[ de' lo;goi mou ou] mh' nu#n ou]d ] ou] mh' ge;nhtai 22 kai' ei] mh' pare;lywsin 36 Peri' de' th#v h[me;rav e]kolobw;yhsan ai[ h[me;rai e]kei#nai ou]k e]kei;nhv kai' th#v w=rav ou]dei'v oi}den ou]de' a\n e]sw;yh pa#sa sa;rx> dia' de' tou'v oi[ a/ggeloi tw#n ou]ranw#n ei] mh' o[ path'r e]klektou'v kolobwyh;sontai ai[ h[me;rai mou mo;nov 37 w=sper de' ai[ h[me;rai tou# e]kei#nai 23 to;te e]a;n tiv u[mi#n ei/phj ]Idou;, Nw#e ou=twv e/stai kai' h[ parousi;a tou# w{de o[ Cristo;v, h/, {Wde, mh' pisteu;shte> ui[ou# tou# a]nyrw;pou 38 w=sper ga'r 24 e]geryh;sontai ga'r qeudo;cristoi kai' h}san e]n tai#v h[me;raiv tai#v pro' tou# qeudoprofh#tai kai' dw;sousin shmei#a kataklusmou# trw;gontev kai' pi;nontev mega;la kai' te;rata w=ste planh#sai, ei] gamou#ntev kai' e]kgami;zontev, a/cri h{v dunato;n, kai' tou'v e]klektou;v> 25 i]dou;, h[me;rav ei]sh#lyen Nw#e ei]v th'n kibwto;n proei;rhka u[mi#n 26 e]a'n ou}n ei/pwsin 39 kai' ou]k e/gnwsan e=wv h}lyen u[mi#n ]Idou;, e]n th#j e]rh;mwj e]sti;n, mh' o[ kataklusmo'v kai' h}ren a=pantav e]xe;lyhte> ]Idou;, e]n toi#v tamei;oiv mh' ou=twv e/stai kai' h[ parousi;a tou# ui[ou# pisteu;shte> 27 w=sper ga'r h[ a]straph' tou# a]nyrw;pou 40 to;te du;o e/sontai e]n e]xe;rcetai a]po' a]natolw#n kai' fai;netai tw#j a]grw#j o[ ei{v paralamba;netai kai' e=wv dusmw#n ou=twv e/stai kai' o[ ei{v a]fi;etai> 41 du;o a]lh;yousai e]n tw#j h[ parousi;a tou# ui[ou# tou# a]nyrw;pou> 28 mu;lwni> mi;a paralamba;netai kai' mi;a o=pou ga'r e]a'n h}j to' ptw#ma e]kei# a]fi;etai sunacyh;sontai oi[ a]etoi; 29 Eu]ye;wv de' 42 grhgorei#te ou}n o=ti ou]k oi/date poi;aj meta' th'n yli#qin tw#n h[merw#n e]kei;nwn w=raj o[ ku;riov u[mw#n e/rcetai 43 e]kei#no o[ h=liov skotisyh;setai kai' h[ selh;nh ou] de' ginw;skete o=ti ei] h/jdei o[ oi]kodespo;thv dw;sei to' fe;ggov au]th#v kai' oi[ a]ste;rev poi;aj fulakh#j o[ kle;pthv e/rcetai pesou#ntai a]po' tou# ou]ranou# kai' e]grhgo;rhsen a\n kai' ou]k a\n ei/asen ai[ duna;meiv tw#n ou]ranw#n diorugh#nai th'n oi]ki;an au]tou# 44 dia' saleuyh;sontai 30 kai' to;te tou#to kai' u[mei#v gi;nesye e=toimoi o=ti h{j fanh;setai to' shmei#on tou# ui[ou# tou# w=raj ou] dokei#te o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou a]nyrw;pou e]n tw#j ou]ranw#j kai' to;te e/rcetai 45 Ti;v a/ra e]sti'n o[ pisto'v ko;qontai pa#sai ai[ fulai' th#v gh#v kai' dou#lov kai' fro;nimov o`n kate;sthsen o/qontai to'n ui[o'n tou# a]nyrw;pou o[ ku;riov au]tou# e]pi' th#v yerapei;av e]rco;menon e]pi' tw#n nefelw#n tou# au]tou# tou# dido#nai au]toi#v th'n trofh'n e]n ou]ranou# meta' duna;mewv kai' do;xhv kairw#j 46 maka;riov o[ dou#lov e]kei#nov pollh#v> 31 kai' a]postelei# tou'v o`n e]lyw'n o[ ku;riov au]tou# eu[rh;sei a]gge;louv au]tou# meta' sa;lpiggov fwnh#v poiou#nta ou=twv 47 a]mh'n le;gw u[mi#n o=ti mega;lhv kai' e]pisuna;xousin tou'v e]pi' pa#sin toi#v u[pa;rcousin au]tou# e]klektou'v au]tou# e]k tw#n tessa;rwn katasth;sei au]to;n 48 e]a'n de' ei/phj a]ne;mwn a]p ] a/krwn ou]ranw#n e=wv a/krwn o[ kako'v dou#lov e]kei#nov e]n th#j kardi;aj au]tw#n 32 ]Apo' de' th#v sukh#v ma;yete au]tou# Croni;zei o[ ku;riov mou e]lyei#n, th'n parabolh;n> o=tan h/dh o[ kla;dov 49 kai' a/rxhtai tu;ptein tou'v au]th#v ge;nhtai a[palo'v kai' ta' fu;lla sundou;louv e]syi;ein de' kai' pi;nein meta' e]kfu;hj ginw;skete o=ti e]ggu'v to' ye;rov> 33 tw#n meyuo;ntwn 50 h=xei o[ ku;riov tou# ou=twv kai' u[mei#v o=tan i/dhte pa;nta dou;lou e]kei;nou e]n h[me;raj h{j ou] tau#ta ginw;skete o=ti e]ggu;v e]stin e]pi' prosdoka#j kai' e]n w=raj h{j ou] ginw;skei 51

32 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= kai' dicotomh;sei au]to'n kai' to' me;rov 15 kai' w{j me'n e/dwken pe;nte ta;lanta w{j au]tou# meta' tw#n u[pokritw#n yh;sei> e]kei# de' du;o w{j de' e=n e[ka;stwj kata' th'n i]di;an e/stai o[ klauymo'v kai' o[ brugmo'v tw#n du;namin kai' a]pedh;mhsen eu]ye;wv 16 o]do;ntwn poreuyei'v de; o[ ta' pe;nte ta;lanta labw'n ei]rga;sato e]n au]toi#v kai' e]poi;hsen a/lla pe;nte ta;lanta 17 Matthew 25 w[sau;twv kai' o[ ta' du;o e]ke;rdhsen kai' au]to'v a/lla du;o 18 o[ de' to' e`n labw'n KEF. 25 a]pelyw'n w/ruxen e`n th#j gh#j kai' a]pe;kruqen to' a]rgu;rion tou# kuri;ou 1 To;te o[moiwyh;setai h[ basilei;a tw#n au]tou# 19 meta' de' cro;non polu'n ou]ranw#n de;ka parye;noiv ai=tinev e/rcetai o[ ku;riov tw#n dou;lwn e]kei;nwn labou#sai ta'v lampa;dav a]utw#n kai' sunai;rei met ] au]tw#n lo;gon 20 kai' e]xh#lyon ei]v a]pa;nthsin tou# numfi;ou 2 proselyw'n o[ ta' pe;nte ta;lanta labw'n pe;nte de' h}san e]x au]tw#n fro;nimoi kai' prosh;negken a/lla pe;nte ta;lanta ai[ pe;nte mwrai' 3 ai=tinev mwrai' le;gwn, Ku;rie pe;nte ta;lanta; moi labou#sai ta'v lampa;dav e[autw#n ou]k pare;dwkav> i/de a/lla pe;nte ta;lanta e/labon mey ] e[autw#n, e/laion 4 ai[ de' e]ke;rdhsa e]p] au]toi#v 21 e/fh de; au]tw#j fro;nimoi e/labon e/laion e]n toi#v o[ ku;riov au]tou# Eu} dou#le a]gaye' kai' a]ggei;oiv au]tw#n meta' tw#n lampa;dwn piste; e]pi' o]li;ga h}v pisto;v, e]pi' pollw#n a]utw#n 5 croni;zontov de' tou# numfi;ou se katasth;sw> ei/selye ei]v th'n cara'n e]nu;staxan pa#sai kai' e]ka;yeudon 6 tou# kuri;ou sou me;shv de' nukto'v kraugh' ge;gonen ]Idou;, 22 proselyw'n de' kai' o[ ta' du;o ta;lanta o[ numfi;ov e/rcetai, e]xe;rcesye ei]v labw;n ei]pen, Ku;rie, du;o ta;lanta; moi a]pa;nthsin au]tou# 7 to;te h]ge;ryhsan pare;dwkav> i/de a/lla du;o ta;lanta pa#sai ai[ parye;noi e]kei#nai kai' e]ke;rdhsa e]p] au]toi#v 23 e/fh au]tw#j e]ko;smhsan ta'v lampa;dav a]utw#n 8 o[ ku;riov au]tou# Eu} dou#le a]gaye' kai' ai[ de' mwrai' tai#v froni;moiv ei}pon, Do;te piste; e]pi' o]li;ga h}v pisto;v, e]pi' pollw#n h[mi#n e]k tou# e]lai;ou u[mw#n o=ti se katasth;sw> ei/selye ei]v th'n cara'n ai[ lampa;dev h[mw#n sbe;nnuntai 9 tou# kuri;ou sou 24 proselyw'n de' kai' a]pekri;yhsan de' ai[ fro;nimoi le;gousai o[ to' e`n ta;lanton ei]lhfw'v ei}pen Ku;rie Mh;pote ou]k a]rke;shj h[mi#n kai' u[mi#n> e/gnwn se o=ti sklhro'v ei} a/nyrwpov poreu;esye de' ma#llon pro'v tou'v yeri;zwn o=pou ou]k e/speirav kai' pwlou#ntav kai' a]gora;sate e[autai#v 10 suna;gwn o=yen ou] diesko;rpisav 25 kai' a]percome;nwn de' au]tw#n a]gora;sai h}lyen fobhyei'v a]pelyw'n e/kruqa to' ta;lanto;n o[ numfi;ov kai' ai[ e=toimoi ei]sh#lyon sou e]n th#j gh#j> i/de e/ceiv to' so;n 26 met ]au]tou# ei]v tou'v ga;mouv kai' a]pokriyei'v de' o[ ku;riov au]tou# ei}pen e]klei;syh h[ yu;ra 11 u=steron de' au]tw#j Ponhre' dou#le kai' o]knhre; h/jdeiv e/rcontai kai' ai[ loipai' parye;noi o=ti yeri;zw o=pou ou]k e/speira kai' le;gousai Ku;rie ku;rie a/noixon h[mi#n 12 suna;gw o=yen ou] diesko;rpisa 27 e/dei o[ de' a]pokriyei'v ei}pen ]Amh'n le;gw u[mi#n ou}n se balei#n to' a]rgu;rion mou toi#v ou]k oi}da u[ma#v 13 Grhgorei#te ou}n o=ti trapezi;taiv kai' e]lyw'n e]gw' e]komisa;mhn ou]k oi/date th'n h[me;ran ou]de' th'n w=ran a\n to' e]mo'n su'n to;kwj e]n h{j o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou e/rcetai 28 a/rate ou}n a]p ] au]tou# to' ta;lanton 14 =Wsper ga'r a/nyrwpov a]podhmw#n kai' do;te tw#j e/conti ta' de;ka ta;lanta> e]ka;lesen tou'v i]di;ouv dou;louv kai' 29 tw#j ga'r e/conti panti' doyh;setai kai' pare;dwken au]toi#v ta' u[pa;rconta au]tou#

33 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 perisseuyh;setai a]po' de' tou# mh' e/contov au]toi' le;gontev Ku;rie po;te se ei/domen kai' o` e/cei a]ryh;setai a]p ] au]tou# 30 kai' peinw#nta h\ diqw#nta h\ xe;non h\ gumno'n h\ to'n a]crei#on dou#lon e]kba;llete ei]v to' a]syenh# h\ e]n fulakh#j kai' ou] sko;tov to' e]xw;teron> e]kei# e/stai dihkonh;same;n soi 45 to;te o[ klauymo'v kai' o[ brugmo'v tw#n o]do;ntwn a]pokriyh;setai au]toi#v le;gwn, ]Amh'n 31 =Otan de' e/lyhj o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou le;gw u[mi#n e]f ] o=son ou]k e]poih;sate e[ni' e]n th#j do;xhj au]tou# kai' pa;ntev oi[ a=gioi tou;twn tw#n e]laci;stwn ou]de' e]moi' a/ggeloi met ]] au]tou# to;te kayi;sei e]pi' e]poih;sate 46 kai' a]peleu;sontai ou{toi yro;nou do;xhv au]tou#> 32 kai' ei]v ko;lasin ai]w;nion oi[ de' di;kaioi ei]v sunacyh;setai e/mprosyen au]tou# pa;nta zwh'n ai]w;nion ta' e/ynh kai' a]foriei# au]tou'v a]p ] a]llh;lwn w=sper o[ poimh'n a]fori;zei ta' pro;bata a]po' tw#n e]ri;fwn 33 kai' sth;sei ta' me'n pro;bata e]k dexiw#n au]tou# ta' de' e]ri;fia e]x eu]wnu;mwn 34 to;te e]rei# o[ basileu'v toi#v e]k dexiw#n au]tou# Deu#te oi[ eu]loghme;noi tou# patro;v Matthew 26 mou klhronomh;sate th'n h[toimasme;nhn KEF. 26 u[mi#n basilei;an a]po' katabolh#v ko;smou

35 e]pei;nasa ga'r kai' e]dw;kate; moi 1 Kai' e]ge;neto o=te e]te;lesen o[ ]Ihsou#v fagei#n e]di;qhsa kai' e]poti;sate; me xe;nov pa;ntav tou'v lo;gouv tou;touv ei}pen toi#v h/mhn kai' sunhga;gete; me 36 gumno'v kai' mayhtai#v au]tou# 2 Oi/date o=ti meta' perieba;lete; me h]sye;nhsa kai' du;o h[me;rav to' pa;sca gi;netai kai' o[ ui[o'v e]peske;qasye; me e]n fulakh#j h/mhn kai' tou# a]nyrw;pou paradi;dotai ei]v to' h/lyete pro;v me 37 to;te staurwyh#nai 3 To;te sunh;cyhsan a]pokriyh;sontai au]tw#j oi[ di;kaioi oi[ a]rcierei#v kai' oi[ grammatei#v kai' le;gontev Ku;rie po;te se ei/domen oi[ presbu;teroi tou# laou# ei]v th'n au]lh'n peinw#nta kai' e]yre;qamen h\ diqw#nta kai' tou# a]rciere;wv tou# legome;nou Kai~a;fa e]poti;samen 38 po;te de; se ei/domen 4 kai' sunebouleu;santo i=na xe;non kai' sunhga;gomen h\ gumno'n kai' to'n ]Ihsou#n krath;swsin do;lwj kai' perieba;lomen 39 po;te de; se ei/domen a]poktei;nwsin> a]syenh# h\ e]n fulakh#j kai' h/lyomen pro;v 5 e/legon de; Mh' e]n th#j e[orth#j i=na mh' se 40 kai' a]pokriyei'v o[ basileu'v e]rei# yo;rubov ge;nhtai e]n tw#j law#j 6 Tou# au]toi#v ]Amh'n le;gw u[mi#n e]f ] o=son de' ]Ihsou# genome;nou e]n Bhyani;aj e]n e]poih;sate e[ni' tou;twn tw#n a]delfw#n mou oi]ki;aj Si;mwnov tou# leprou# 7 tw#n e]laci;stwn e]moi' e]poih;sate 41 prosh#lyen au]tw#j gunh' a]la;bastron To;te e]rei# kai' toi#v e]x eu]wnu;mwn mu;rou e/cousa baruti;mou kai' kate;ceen Poreu;esye a]p ] e]mou# oi[ kathrame;noi ei]v e]pi' th#n kefalh'n au]tou# a]nakeime;nou 8 to' pu#r to' ai]w;nion to' h[toimasme;non tw#j i]do;ntev de' oi[ mayhtai' au]tou# diabo;lwj kai' toi#v a]gge;loiv au]tou# 42 h]gana;kthsan le;gontev Ei]v ti; h[ a]pw;leia e]pei;nasa ga'r kai' ou]k e]dw;kate; moi au=th 9 h]du;nato ga'r tou#to to' mu;ron fagei#n e]di;qhsa kai' ou]k e]poti;sate; me prayh#nai pollou# kai' doyh#nai ptwcoi#v 43 xe;nov h/mhn kai' ou] sunhga;gete; me 10 gnou'v de' o[ ]Ihsou#v ei}pen au]toi#v Ti; gumno'v kai' ou] perieba;lete; me a]syenh'v ko;pouv pare;cete th#j gunaiki; e/rgon ga'r kai' e]n fulakh#j kai' ou]k e]peske;qasye; kalo'n ei]rga;sato ei]v e]me;> 11 pa;ntote me 44 to;te a]pokriyh;sontai au]tw#j kai' ga'r tou'v ptwcou'v e/cete mey ] ] e[autw#n

34 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= e]me' de' ou] pa;ntote e/cete> labw'n to' poth;rion kai' eu]caristh;sav 12 balou#sa ga'r au=th to' mu;ron tou#to e/dwken au]toi#v le;gwn, Pi;ete e]x au]tou# e]pi' tou# sw;mato;v mou pro'v to' pa;ntev 28 tou#to ga;r e]stin to' ai{ma; mou e]ntafia;sai me e]poi;hsen 13 a]mh'n le;gw to' th#v kainh#v diayh;khv to' peri' pollw#n u[mi#n o=pou e]a'n khrucyh#j to' eu]agge;lion e]kcuno;menon ei]v a/fesin a[martiw#n 29 tou#to e]n o=lwj tw#j ko;smwj lalhyh;setai le;gw de' u[mi#n o=ti ou] mh' pi;w a]p ] a/rti e]k kai' o` e]poi;hsen au=th ei]v mnhmo;sunon tou;tou tou# gennh;matov th#v a]mpe;lou e=wv au]th#v 14 To;te poreuyei'v ei{v tw#n th#v h[me;rav e]kei;nhv o=tan au]to' pi;nw mey ] ] dw;deka u[mw#n kaino'n e]n th#j basilei;aj tou# patro;v o[ lego;menov ]Iou;dav ]Iskariw;thv pro'v mou 30 Kai' u[mnh;santev e]xh#lyon ei]v tou'v a}rcierei#v 15 ei}pen, Ti; ye;lete; moi to' /Orov tw#n ]Elaiw#n 31 To;te le;gei dou#nai ka]gw' u[mi#n paradw;sw au]to;n? au]toi#v o[ ]Ihsou#v Pa;ntev u[mei#v oi[ de' e/sthsan au]tw#j tria;konta a]rgu;ria skandalisyh;sesye e]n e]moi' e]n th#j nukti' 16 kai' a]po' to;te e]zh;tei eu]kairi;an i=na tau;thj> ge;graptai ga;r, Pata;xw to'n au]to'n paradw#j 17 Th#j de' prw;thj tw#n poime;na kai' diaskorpisyh;setai ta' a]zu;mwn prosh#lyon oi[ mayhtai' pro;bata th#v poi;mnhv 32 meta' de' to' tw#j ]Ihsou# le;gontev au]tw#j Pou# ye;leiv e]geryh#nai; me proa;xw u[ma#v ei]v th'n e[toima;swme;n soi fagei#n to' pa;sca Galilai;an 18 o[ de' ei}pen [Upa;gete ei]v th'n po;lin 33 a]pokriyei'v de' o[ Pe;trov ei}pen au]tw#j pro'v to'n dei#na kai' ei/pate au]tw#j [O Ei] kai' pa;ntev skandalisyh;sontai e]n dida;skalov le;gei [O kairo;v mou e]ggu;v soi; e]gw' ou]de;pote skandalisyh;somai e]stin pro'v se' poiw# to' pa;sca meta' tw#n 34 e/fh au]tw#j o[ ]Ihsou#v ]Amh'n le;gw soi mayhtw#n mou 19 kai' e]poi;hsan o=ti e]n tau;thj th#j nukti' pri'n a]le;ktora oi[ mayhtai' w[v sune;taxen au]toi#v fwnh#sai tri'v a]parnh;shj me 35 le;gei o[ ]Ihsou#v kai' h[toi;masan to' pa;sca au]tw#j o[ Pe;trov Ka\n de;hj me su'n soi' 20 ]Oqi;av de' genome;nhv a]ne;keito meta' a]poyanei#n ou] mh; se a]parnh;somai tw#n dw;deka 21 kai' e]syio;ntwn au]tw#n o[moi;wv kai' pa;ntev oi[ mayhtai' ei}pon 36 ei}pen ]Amh'n le;gw u[mi#n o=ti ei{v e]x u[mw#n To;te e/rcetai met ]] au]tw#n o[ ]Ihsou#v ei]v paradw;sei me 22 kai' lupou;menoi cwri;on lego;menon Geyshmanh#, kai' le;gei sfo;dra h/rxanto le;gein au]tw#j e=kastov toi#v mayhtai#v Kayi;sate au]tou# e=wv au]tw#n, Mh;ti e]gw; ei]mi ku;rie 23 o[ de' ou{ a]pelyw'n proseu;xwmai e]kei# 37 kai' a]pokriyei'v ei}pen [O e]mba;qav met ] paralabw'n to'n Pe;tron kai' tou'v du;o e]mou# e]n tw#j trubli;wj th'n cei#ra ou{to;v me ui[ou'v Zebedai;ou h/rxato lupei#syai kai' paradw;sei 24 o[ me'n ui[o'v tou# a]dhmonei#n 38 to;te le;gei au]toi#v a]nyrw;pou u[pa;gei kayw'v ge;graptai Peri;lupo;v e]stin h[ quch; mou e=wv peri' au]tou# ou]ai' de' tw#j a]nyrw;pwj e]kei;nwj yana;tou> mei;nate w{de kai' grhgorei#te di ] ou{ o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou met ] e]mou# paradi;dotai> kalo'n h}n au]tw#j ei] ou]k 39 kai' proelyw'n mikro'n e/pesen e]pi' e]gennh;yh o[ a/nyrwpov e]kei#nov 25 pro;swpon au]tou# proseuco;menov kai' a]pokriyei'v de' ]Iou;dav o[ paradidou'v le;gwn, Pa;ter mou ei] dunato;n e]stin au]to'n ei}pen Mh;ti e]gw; ei]mi r[abbi; le;gei parelye;tw a]p ] e]mou# to' poth;rion tou#to> au]tw#j Su' ei}pav 26 ]Esyio;ntwn de' plh'n ou]c w[v e]gw' ye;lw a]ll ] w[v su; 40 au]tw#n labw'n o[ ]Ihsou#v to'n a/rton kai' kai' e/rcetai pro'v tou'v mayhta'v kai' eu]logh;sav e/klasen kai' e]di;dou toi#v eu[ri;skei au]tou'v kayeu;dontav kai' mayhtai#v kai' ei}pen La;bete fa;gete le;gei tw#j Pe;trwj Ou=twv ou]k i]scu;sate tou#to; e]stin to' sw#ma; mou 27 kai' mi;an w=ran grhgorh#sai met ] e]mou# 41

35 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 grhgorei#te kai' proseu;cesye i=na mh' gene;syai 55 ]En e]kei;nhj th#j w=raj ei}pen ei]se;lyhte ei]v peirasmo;n> to' me'n o[ ]Ihsou#v toi#v o/cloiv [Wv e]pi' lhjsth'n pneu#ma pro;yumon h[ de' sa'rx a]syenh;v e]xh;lyete meta' macairw#n kai' xu;lwn 42 pa;lin e]k deute;rou a]pelyw'n sullabei#n me kay ] h[me;ran pro'v u[ma#v proshu;xato le;gwn, Pa;ter mou ei] ou] e]kayezo;mhn dida;skwn e]n tw#j i[erw#j kai' du;natai tou#to to' poth'rion parelyei#n ou]k e]krath;sate; me 56 tou#to de' o=lon a]p] e]mou#, e]a'n mh' au]to' pi;w genhyh;tw to' ge;gonen i=na plhrwyw#sin ai[ grafai' tw#n ye;lhma; sou profhtw#n To;te oi[ mayhtai' pa;ntev 43 kai' e]lyw'n eu[ri;skei au]tou'v pa;lin a]fe;ntev au]to'n e/fugon 57 Oi[ de' kayeu;dontav h}san ga'r au]tw#n krath;santev to'n ]Ihsou#n a]ph;gagon oi[ o]fyalmoi' bebarhme;noi 44 kai' pro'v Kai~a;fan to'n a]rciere;a o=pou a]fei'v au]tou'v a]pelyw'n pa;lin oi[ grammatei#v kai' oi[ presbu;teroi proshu;xato e]k tri;tou to'n au]to'n lo;gon sunh;cyhsan 58 o[ de' Pe;trov h]kolou;yei ei]pw'n 45 to;te e/rcetai pro'v tou'v au]tw#j a]po' makro;yen e=wv th#v au]lh#v tou# mayhta'v au]tou# kai' le;gei au]toi#v a]rciere;wv kai' ei]selyw'n e/sw e]ka;yhto Kayeu;dete to' loipo'n kai' a]napau;esye> meta' tw#n u[phretw#n i]dei#n to' te;lov 59 i]dou;, h/ggiken h[ w=ra kai' o[ ui[o'v tou# oi[ de' a]rcierei#v kai' oi[ presbu;teroi kai' a]nyrw;pou paradi;dotai ei]v cei#rav to' sune;drion o=lon e]zh;toun a[martwlw#n 46 e]gei;resye a/gwmen> qeudomarturi;an kata' tou# ]Ihsou# o=pwv i]dou;, h/ggiken o[ paradidou;v me 47 Kai' au]to'n yanatw;swsin 60 kai' ou]c eu{ron e/ti au]tou# lalou#ntov i]dou;, ]Iou;dav ei{v kai' pollw#n qeudomartu;rwn tw#n dw;deka h}lyen kai' met ] au]tou# o/clov proselyo;ntwn ou]c eu{ron> u=steron de' polu'v meta' macairw#n kai' xu;lwn a]po' proselyo;ntev du;o qeudoma;rturev 61 tw#n a]rciere;wn kai' presbute;rwn tou# ei}pon, Ou{tov e/fh Du;namai katalu#sai laou# 48 o[ de' paradidou'v au]to'n to'n nao'n tou# yeou# kai' dia' triw#n h[merw#n e/dwken au]toi#v shmei#on le;gwn, `On a\n oi]kodomh#sai au]to;n 62 kai' a]nasta'v filh;sw au]to;v e]stin krath;sate au]to;n o[ a]rciereu'v ei}pen au]tw#j Ou]de'n 49 kai' eu]ye;wv proselyw'n tw#j ]Ihsou# a]pokri;nhj ti; ou{toi; sou ei}pen Cai#re r[abbi; kai' katefi;lhsen katamarturou#sin au]to;n 50 o[ de' ]Ihsou#v ei}pen 63 o[ de' ]Ihsou#v e]siw;pa kai' a]pokriyei'v au]tw#j [Etai#re e]f ] w} pa;rei to;te o[ a]rciereu'v ei}pen au]tw#j ]Exorki;zw se proselyo;ntev e]pe;balon ta'v cei#rav e]pi' kata' tou# yeou# tou# zw#ntov i=na h[mi#n ei/phjv to'n ]Ihsou#n kai' e]kra;thsan au]to;n 51 ei] su' ei} o[ Cristo'v o[ ui[o'v tou# yeou# 64 kai' i]dou;, ei{v tw#n meta' ]Ihsou# e]ktei;nav le;gei au]tw#j o[ ]Ihsou#v Su' ei}pav> plh'n th'n cei#ra a]pe;spasen th'n ma;cairan le;gw u[mi#n a]p ] a/rti o/qesye to'n ui[o'n tou# au}tou# kai' pata;xav to'n dou#lon tou# a]nyrw;pou kayh;menon e]k dexiw#n th#v a}rciere;wv a}fei#len au}tou# to' w}ti;on 52 duna;mewv kai' e]rco;menon e]pi' tw#n to;te le;gei au]tw#j nefelw#n tou# ou]ranou# 65 to;te o[ ]Ihsou#v, ]Apo;streqo;n sou th'n o[ a]rciereu'v die;r]r[hxen ta' i[ma;tia au]tou# ma;cairan ei]v to'n to;pon au]th#v> pa;ntev le;gwn o=ti ]Eblasfh;mhsen> ti; e/ti ga'r oi[ labo;ntev ma;cairan e]n macai;raj crei;an e/comen martu;rwn i/de nu#n a]polou#ntai 53 h\ dokei#v o=ti ou] h]kou;sate th'n blasfhmi;an au]tou#, 66 du;namai a/rti parakale;sai to'n pate;ra ti; u[mi#n dokei# oi[ de' a]pokriye;ntev mou kai' parasth;sei moi plei;ouv h\ ei]pon, /Enocov yana;tou e]sti;n 67 To;te dw;deka legew#nav a]gge;lwn 54 pw#v ou}n e]ne;ptusan ei]v to' pro;swpon au]tou# kai' plhrwyw#sin ai[ grafai' o=ti ou=twv dei# e]kola;fisan au]to;n, oi[ de' e]r]r[a;pisan,

36 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

68 le;gontev, Profh;teuson h[mi#n, Criste;, sumbou;lion de' labo;ntev h]go;rasan e]x ti;v e]stin o[ pai;sav se? 69 [O de' Pe;trov au]tw#n to'n ]Agro'n tou# Kerame;wv ei]v e/xw e]ka;yhto e]n th#j au]lh#j> kai' tafh'n toi#v xe;noiv 8 dio' e]klh;yh o[ a]gro'v prosh#lyen au]tw#j mi;a paidi;skh le;gousa e]kei#nov ]Agro'v Ai=matov e=wv th#v sh;meron Kai' su' h}sya meta' ]Ihsou# tou# 9 to;te e]plhrw;yh to' r[hye'n Galilai;ou 70 o[ de' h]rnh;sato dia' ]Ieremi;ou tou# profh;tou le;gontov e/mprosyen pa;ntwn le;gwn, Ou]k oi}da ti; Kai' e/labon ta' tria;konta a]rgu;ria th'n le;geiv 71 e]xelyo;nta de' au]to'n ei]v to'n timh'n tou# tetimhme;nou o`n e]timh;santo pulw#na ei}den au]to'n a/llh kai' le;gei a]po' ui[w#n ]Israh;l 10 kai' e/dwkan toi#v e]kei# kai' Ou{tov h}n meta' ]Ihsou# tou# au]ta' ei]v to'n a]gro'n tou# kerame;wv kaya' Nazwrai;ou 72 kai' pa;lin h]rnh;sato sune;taxe;n moi ku;riov 11 [O de' ]Ihsou#v mey] o=rkou o=ti Ou]k oi}da to'n a/nyrwpon e/sth e/mprosyen tou# h[gemo;nov> kai' 73 meta' mikro'n de' proselyo;ntev e]phrw;thsen au]to'n o[ h[gemw'n le;gwn, Su' oi[ e[stw#tev ei}pon tw#j Pe;trwj ]Alhyw#v kai' ei} o[ basileu'v tw#n ]Ioudai;wn su' e]x au]tw#n ei} kai' ga'r h[ lalia; sou o[ de' ]Ihsou#v e/fh au]tw#j Su' le;geiv 12 dh#lo;n se poiei# 74 to;te h/rxato kai' e]n tw#j kathgorei#syai au]to'n u[po' tw#n katanayemati;zein kai' o]mnu;ein o=ti Ou]k a]rciere;wn kai' tw#n presbute;rwn ou]de'n oi}da to'n a/nyrwpon kai' eu]ye;wv a]pekri;nato 13 to;te le;gei au]tw#j a]le;ktwr e]fw;nhsen 75 kai' e]mnh;syh o[ Pila#tov Ou]k a]kou;eiv po;sa sou o[ Pe;trov tou# r[h;matov tou# ]Ihsou# katamarturou#sin 14 kai' ou]k ei]rhko;tov au]tw#j o=ti Pri'n a]le;ktora a]pekri;yh au]tw#j pro'v ou]de' e`n r[h#ma w=ste fwnh#sai tri'v a]parnh;shj me> kai' yauma;zein to'n h[gemo;na li;an 15 Kata' e]xelyw'n e/xw e/klausen pikrw#v de' e[orth'n ei]w;yei o[ h[gemw'n a]polu;ein e=na tw#j o/clwj de;smion o`n h/yelon 16 ei}con de' to;te de;smion e]pi;shmon Matthew 27 lego;menon Barabba#n 17 sunhgme;nwn ou}n au]tw#n ei}pen au]toi#v o[ Pila#tov Ti;na KEF. 27 ye;lete a]polu;sw u[mi#n Barabba#n h\ ]Ihsou#n to'n lego;menon Cristo;n 18 1 Prwi:av de' genome;nhv sumbou;lion h/jdei ga'r o=ti dia' fyo;non pare;dwkan e/labon pa;ntev oi[ a]rcierei#v kai' au]to;n 19 Kayhme;nou de' au]tou# e]pi' tou# oi[ presbu;teroi tou# laou# kata' bh;matov a]pe;steilen pro'v au]to'n h[ gunh' tou# ]Ihsou# w=ste yanatw#sai au]to;n> 2 au]tou# le;gousa Mhde'n soi' kai' tw#j kai' dh;santev au]to'n a]ph;gagon kai' dikai;wj e]kei;nwj> polla' ga'r e/payon pare;dwkan au]to'n Ponti;wj Pila;twj tw#j sh;meron kat ] o/nar di ] au]to;n 20 Oi[ de' h[gemo;ni 3 To;te i]dw'n ]Iou;dav a]rcierei#v kai' oi[ presbu;teroi e/peisan o[ paradidou'v au]to'n o=ti katekri;yh tou'v o/clouv i=na ai]th;swntai to'n metamelhyei'v a]pe;streqen ta' Barabba#n to'n de' ]Ihsou#n a]pole;swsin tria;konta a]rgu;ria toi#v a]rciereu#sin 21 a]pokriyei'v de' o[ h[gemw'n ei}pen au]toi#v kai' toi#v presbute;roiv 4 Ti;na ye;lete a]po' tw#n du;o a]polu;sw u[mi#n le;gwn, =Hmarton paradou'v ai{ma a]yw#jon oi[ de' ei]pon, Barabba#n 22 le;gei au]toi#v oi[ de' ei}pon, Ti; pro'v h[ma#v su' o/qeij 5 o[ Pila#tov Ti; ou]n poih;sw ]Ihsou#n to'n kai' r[i;qav ta' a]rgu;ria e=n tw#j naw#j lego;menon Cristo;n? le;gousin au]tw#j a]necw;rhsen kai' a]pelyw'n a]ph;gxato 6 pa;ntev Staurwyh;tw 23 o[ de' h[gemw'n oi[ de' a]rcierei#v labo;ntev ta' a]rgu;ria e/fh Ti; ga'r kako'n e]poi;hsen oi[ de' ei}pon, Ou]k e/xestin balei#n au]ta' ei]v to'n perissw#v e/krazon le;gontev korbana#n e]pei' timh' ai=mato;v e]stin 7

37 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

Staurwyh;tw su'n au]tw#j du;o lhjstai; ei{v e]k dexiw#n kai' 24 i]dw'n de' o[ Pila#tov o=ti ou]de'n w]felei# ei{v e]x eu]wnu;mwn 39 Oi[ de' a]lla' ma#llon yo;rubov gi;netai labw'n paraporeuo;menoi e]blasfh;moun au]to'n u=dwr a]peni;qato ta'v cei#rav a]pe;nanti kinou#ntev ta'v kefala'v au]tw#n 40 kai' tou# o/clou le;gwn, ]Ayw#jo;v ei]mi a]po' tou# le;gontev [O katalu;wn to'n nao'n kai' e]n ai=matov tou# dikai;ou tou;tou> u[mei#v trisi'n h[me;raiv oi]kodomw#n sw#son o/qesye 25 kai' a]pokriyei'v pa#v o[ lao'v seauto;n, ei] ui[o'v ei} tou# yeou# kata;bhyi ei}pen To' ai{ma au]tou# e]f ] h[ma#v kai' e]pi' ta' a]po' tou# staurou# 41 o[moi;wv de' kai' te;kna h[mw#n 26 to;te a]pe;lusen au]toi#v oi[ a]rcierei#v e]mpai;zontev meta' tw#n to'n Barabba#n to'n de' ]Ihsou#n grammate;wn kai' presbute;rwn e/legon fragellw;sav pare;dwken i=na 42 /Allouv e/swsen e[auto'n ou] du;natai staurwyh#j 27 To;te oi[ stratiw#tai tou# sw#sai> ei] basileu'v ]Israh;l e]stin h[gemo;nov paralabo;ntev to'n ]Ihsou#n ei]v kataba;tw nu#n a]po' tou# staurou# kai' to' praitw;rion sunh;gagon e]p ] au]to'n pisteu;somen au]tw#j o=lhn th'n spei#ran 28 kai' e]kdu;santev 43 pe;poiyen e]pi' to'n yeo;n> r[usa;syw nu#n au]to'n perie;yhkan au]tw#j clamu;da au]to;n> ei] ye;lei au]to;n, ei}pen ga'r o=ti kokki;nhn 29 kai' ple;xantev ste;fanon Yeou# ei]mi ui[o;v 44 to' d ] au]to' kai' e]x a]kanyw#n e]pe;yhkan e]pi' th'n kefalh'n oi[ lhjstai' oi[ sustaurwye;ntev au]tw#j au]tou# kai' ka;lamon e]pi' th'n dexia'n w]nei;dizon au]tw#j 45 ]Apo' de' e=kthv w=rav au]tou# kai' gonupeth;santev e/mprosyen sko;tov e]ge;neto e]pi' pa#san th'n gh#n e=wv au]tou# e]ne;paizon au]tw#j le;gontev Cai#re w=rav e]nna;thv 46 peri' de' th'n e]nna;thn o[ basileu#v tw#n ]Ioudai;wn 30 kai' w=ran a]nebo;hsen o[ ]Ihsou#v fwnh#j mega;lhj e]mptu;santev ei]v au]to'n e/labon to'n le;gwn, Hli hli lama' sabacyani tou#t ] ka;lamon kai' e/tupton ei]v th'n kefalh'n e/stin Yee; mou yee; mou i[nati; me au]tou# 31 kai' o=te e]ne;paixan au]tw#j e]gkate;lipev 47 tine'v de' tw#n e]kei# e]xe;dusan au]to'n th'n clamu;da kai' e[stw;twn a]kou;santev e/legon o=ti ]Hli;an e]ne;dusan au]to'n ta' i[ma;tia au]tou# kai' fwnei# ou{tov 48 kai' eu]ye;wv dramw'n ei{v a]ph;gagon au]to'n ei]v to' staurw#sai e]x au]tw#n kai' labw'n spo;ggon plh;sav te 32 ]Exerco;menoi de' eu{ron a/nyrwpon o/xouv kai' periyei'v kala;mwj e]po;tizen Kurhnai#on o]no;mati Si;mwna tou#ton au]to;n 49 oi[ de' loipoi' e/legon /Afev h]gga;reusan i=na a/rhj to'n stauro'n au]tou# i/dwmen ei] e/rcetai ]Hli;av sw;swn au]to;n 33 Kai' e]lyo;ntev ei]v to;pon lego;menon 50 o[ de' ]Ihsou#v pa;lin kra;xav fwnh#j Golgoya# o=v e]stin lego;menov Krani;ou mega;lhj a]fh#ken to' pneu#ma 51 Kai' i]dou;, To;pov 34 e/dwkan au]tw#j piei#n o/xov meta' to' katape;tasma tou# naou# e]sci;syh ei]v colh#v memigme;non> kai' geusa;menov ou]k du;o a]po' a/nwyen e=wv ka;tw kai' h[ gh# h/yelen piei#n 35 staurw;santev de' e]sei;syh kai' ai[ pe;trai e]sci;syhsan 52 au]to'n diemeri;santo ta' i[ma;tia au]tou# kai' ta' mnhmei#a a]new;jcyhsan kai' polla' ba;llontev klh#ron i=na plhrwyh#j to' sw;mata tw#n kekoimhme;nwn a[gi;wn r[hye'n u[po' tou# profh;tou, diemeri;santo h]ge;ryh, 53 kai' e]xelyo;ntev e]k tw#n ta' i[ma;tia mou e[autoi#v, kai' e]pi' to'n mnhmei;wn meta' th'n e/gersin au]tou# i[matismo;n mou e/balon klh#ron, 36 kai' ei]sh#lyon ei]v th'n a[gi;an po;lin kai' kayh;menoi e]th;roun au]to'n e]kei# 37 kai' e]nefani;syhsan polloi#v 54 [O de' e]pe;yhkan e]pa;nw th#v kefalh#v au]tou# th'n e[kato;ntarcov kai' oi[ met ] au]tou# ai]ti;an au]tou# gegramme;nhn> Ou{to;v throu#ntev to'n ]Ihsou#n i]do;ntev to'n e]stin ]Ihsou#v o[ basileu#v seismo'n kai' ta' geno;mena e]fobh;yhsan tw#n ]Ioudai;wn 38 To;te staurou#ntai sfo;dra le;gontev ]Alhyw#v yeou# ui[o'v h}n

38 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= ou{tov 55 }Hsan de' e]kei# gunai#kev h[ Magdalhnh' kai' h[ a/llh Maria' pollai' a]po' makro;yen yewrou#sai yewrh#sai to'n ta;fon 2 kai' i]dou;, ai=tinev h]kolou;yhsan tw#j ]Ihsou# a]po' th#v seismo'v e]ge;neto me;gav> a/ggelov ga'r Galilai;av diakonou#sai au]tw#j> kuri;ou kataba'v e]x ou]ranou# 56 e]n ai{v h}n Mari;a h[ Magdalhnh' kai' proselyw'n a]peku;lisen to'n li;yon a]po' Mari;a h[ tou# ]Iakw;bou kai' ]Iwsh' mh;thr th#v yu;rav, kai' e]ka;yhto e]pa;nw au]tou# 3 kai' h[ mh;thr tw#n ui[w#n Zebedai;ou h}n de' h[ i]de;a au]tou# w[v a]straph' kai' to' 57 ]Oqi;av de' genome;nhv h}lyen e/nduma au]tou# leuko'n w[sei' ciw;n 4 a]po' a/nyrwpov plou;siov a]po' [Arimayai;av, de' tou# fo;bou au]tou# e]sei;syhsan tou/noma ]Iwsh;f, o`v kai' au]to'v oi[ throu#ntev kai' e]ge;nonto w[sei' nekroi; e]mayh;teusen tw#j ]Ihsou#> 58 ou{tov 5 a]pokriyei'v de' o[ a/ggelov ei]pen tai#v proselyw'n tw#j Pila;twj h]jth;sato to' gunaixi;n, Mh' fobei#sye u[mei#v> oi}da ga'r sw#ma tou# ]Ihsou# to;te o[ Pila#tov o=ti ]Ihsou#n to'n e]staurwme;non zhtei#te> e]ke;leusen a]podoyh#nai to' sw#ma 59 6 ou]k e/stin w{de h]ge;ryh ga'r kayw'v kai' labw'n to' sw#ma o[ ]Iwsh'f ei}pen> deu#te i/dete to'n to;pon o=pou e]netu;lixen au]to' sindo;ni kayara#j 60 e/keito o[ Ku;riov 7 kai' tacu' kai' e/yhken au]to' e]n tw#j kainw#j au]tou# poreuyei#sai ei/pate toi#v mayhtai#v mnhmei;wj o` e]lato;mhsen e]n th#j pe;traj kai' au]tou# o=ti ]Hge;ryh a]po' tw#n nekrw#n kai' proskuli;sav li;yon me;gan th#j yu;raj tou# i]dou;, proa;gei u[ma#v ei]v th'n Galilai;an mnhmei;ou a]ph#lyen 61 h}n de' e]kei# e]kei# au]to'n o/qesye> i]dou;, ei}pon u[mi#n 8 Mari;a h[ Magdalhnh' kai' h[ a/llh Maria; kai' e]xelyou#sai tacu' a]po' tou# mnhmei;ou kayh;menai a]pe;nanti tou# ta;fou 62 Th#j meta' fo;bou kai' cara#v mega;lhv de' e]pau;rion, h=tiv e]sti'n meta' th'n e/dramon a]paggei#lai toi#v mayhtai#v paraskeuh;n, sunh;cyhsan oi[ a]rcierei#v au]tou# 9 w[v de' e]poreu;onto a]paggei#lai kai' oi[ Farisai#oi pro'v Pila#ton 63 toi#v mayhtai#v au]tou# kai' i]dou;, o[ ]Ihsou#v le;gontev Ku;rie e]mnh;syhmen o=ti e]kei#nov a]ph;nthsen au]tai#v le;gwn, Cai;rete ai[ de' o[ pla;nov ei}pen e/ti zw#n Meta' trei#v proselyou#sai e]kra;thsan au]tou#, tou'v h[me;rav e]gei;romai 64 ke;leuson ou}n po;dav kai' proseku;nhsan au]tw#j 10 a]sfalisyh#nai to'n ta;fon e=wv th#v tri;thv to;te le;gei au]tai#v o[ ]Ihsou#v Mh' h[me;rav mh;pote e]lyo;ntev oi[ mayhtai' fobei#sye> u[pa;gete a]paggei;late toi#v au]tou# nukto'v kle;qwsin au]to'n kai' a]delfoi#v mou i=na a]pe;lywsin ei]v th'n ei/pwsin tw#j law#j ]Hge;ryh a]po' tw#n Galilai;an ka]kei# me o/qontai 11 nekrw#n kai' e/stai h[ e]sca;th pla;nh Poreuome;nwn de' au]tw#n i]dou;, tinev th#v cei;rwn th#v prw;thv 65 e/fh de' au]toi#v koustwdi;av e]lyo;ntev ei]v th'n po;lin o[ Pila#tov /Ecete koustwdi;an> u[pa;gete a]ph;ggeilan toi#v a]rciereu#sin a=panta a]sfali;sasye w[v oi/date 66 oi[ de' ta' geno;mena 12 kai' sunacye;ntev meta' poreuye;ntev h]sfali;santo to'n ta;fon tw#n presbute;rwn sumbou;lio;n te sfragi;santev to'n li;yon meta' th#v labo;ntev a]rgu;ria i[kana' e/dwkan toi#v koustwdi;av stratiw;taiv 13 le;gontev Ei/pate o=ti Oi[ mayhtai' au]tou# nukto'v e]lyo;ntev e/kleqan au]to'n h[mw#n koimwme;nwn 14 kai' e]a'n a]kousyh#j tou#to e]pi' tou# h[gemo;nov h[mei#v pei;somen au]to'n kai' KEF. 28 u[ma#v a]meri;mnouv poih;somen 15 oi[ de' labo;ntev ta' a]rgu;ria e]poi;hsan w[v 1 ]Oqe' de' sabba;twn th#j e]pifwskou;shj e]dida;cyhsan. Kai' diefhmi;syh o[ lo;gov ei]v mi;an sabba;twn h}lyen Mari;a

39 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 ou{tov para' ]Ioudai;oiv me;cri th#v sh;meron 16 Oi[ de' e=ndeka mayhtai' e]poreu;yhsan ei]v th'n Galilai;an ei]v to' o/rov ou{ e]ta;xato au]toi#v o[ ]Ihsou#v 17 kai' i]do;ntev au]to'n proseku;nhsan au]tw#j> oi[ de' e]di;stasan 18 kai' proselyw'n o[ ]Ihsou#v e]la;lhsen au]toi#v le;gwn, ]Edo;yh moi pa#sa e]xousi;a e]n ou]ranw#j kai' e]pi' gh#v 19 poreuye;ntev ou}n mayhteu;sate pa;nta ta' e/ynh bapti;zontev au]tou'v ei]v to' o/noma tou# patro'v kai' tou# ui[ou# kai' tou# a[gi;ou pneu;matov 20 dida;skontev au]tou'v threi#n pa;nta o=sa e]neteila;mhn u[mi#n> kai' i]dou;, e]gw' mey ] u[mw#n ei]mi pa;sav ta'v h[me;rav e=wv th#v suntelei;av tou# ai]w#nov ]Amh;n

40 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

MARK w} eu]do;khsa 12 Kai' eu]yu'v to' pneu#ma au]to'n e]kba;llei ei]v th'n e/rhmon 13 kai' h}n e]kei# e]n th#j e]rh;mwj h[me;rav TO KATA MARKON AGION tessara;konta peirazo;menov u[po' tou# EUAGGELION Satana# kai' h}n meta' tw#n yhri;wn kai' oi[ a/ggeloi dihko;noun au]tw#j 14 Meta' de' to' paradoyh#nai to'n ]Iwa;nnhn h}lyen o[ ]Ihsou#v ei]v th'n Galilai;an khru;sswn to' eu]agge;lion th#v basilei;av tou# yeou# KEF. 1 15 kai' le;gwn o=ti Peplh;rwtai o[ kairo'v kai' h/ggiken h[ basilei;a tou# yeou#> 1 ]Arch' tou# eu]aggeli;ou ]Ihsou# metanoei#te kai' pisteu;ete e]n tw#j Cristou# ui[ou# tou# yeou# 2 [Wv eu]aggeli;wj 16 Peripatw#n de' para' th'n ge;graptai e]n toi#v profh;taiv, ]Idou;, e]gw' ya;lassan th#v Galilai;av ei}den Si;mwna a]poste;llw to'n a/ggelo;n mou pro' Kai' ]Andre;an to'n a]delfo'n au]tou# prosw;pou sou o`v kataskeua;sei th'n ba;llontav a]mfi;blhstron e]n th#j o[do;n sou e/mprosye;n sou, 3 fwnh' yala;sshj> h}san ga'r a[liei#v 17 kai' bow#ntov e]n th#j e]rh;mwj> [Etoima;sate th'n ei}pen au]toi#v o[ ]Ihsou#v Deu#te o]pi;sw mou o[do'n kuri;ou eu]yei;av poiei#te ta'v kai' poih;sw u[ma#v gene;syai a[liei#v tri;bouv au]tou# 4 e]ge;neto ]Iwa;nnhv a]nyrw;pwn 18 kai' eu]ye;wv a]fe;ntev ta' bapti;zwn e]n th#j e]rh;mwj kai' khru;sswn di;ktua au]tw#n, h]kolou;yhsan au]tw#j 19 ba;ptisma metanoi;av ei]v a/fesin Kai' proba'v e]kei#yen o]li;gon a[martiw#n 5 kai' e]xeporeu;eto pro'v ei}den ]Ia;kwbon to'n tou# Zebedai;ou au]to'n pa#sa h[ ]Ioudai;a cw;ra kai' kai' ]Iwa;nnhn to'n a]delfo'n au]tou# kai' oi[ [Ierosolumi#tai kai' e]bapti;zonto au]tou'v e]n tw#j ploi;wj katarti;zontav ta' pa;ntev e]n tw#j ]Iorda;nhj potamw#j u[p ]] di;ktua 20 kai' eu]yew'v e]ka;lesen au]tou# e]xomologou;menoi ta'v a[marti;av au]tou;v kai' a]fe;ntev to'n pate;ra au]tw#n au]tw#n 6 h}n de' ]Iwa;nnhv e]ndedume;nov Zebedai#on e]n tw#j ploi;wj meta' tw#n tri;cav kamh;lou kai' zw;nhn dermati;nhn misywtw#n a]ph#lyon o]pi;sw au]tou# 21 peri' th'n o]sfu'n au]tou# kai' e]syi;wn Kai' ei]sporeu;ontai ei]v Kapernaou;m kai' a]kri;dav kai' me;li a/grion 7 kai' eu]yew'v toi#v sa;bbasin ei]selyw'n ei]v th'n e]kh;russen le;gwn, /Ercetai o[ sunagwgh'n e]di;dasken 22 kai' i]scuro;tero;v mou o]pi;sw mou ou{ ou]k ei]mi' e]xeplh;ssonto e]pi' th#j didach#j au]tou#> h}n i[kano'v ku;qav lu#sai to'n i[ma;nta tw#n ga'r dida;skwn au]tou'v w[v e]xousi;an e/cwn u[podhma;twn au]tou# kai' ou]c w[v oi[ grammatei#v 8 e]gw' me'n e]ba;ptisa u[ma#v e]n u=dati 23 kai' h}n e]n th#j sunagwgh#j au]tw#n au]to'v de' bapti;sei u[ma#v e]n pneu;mati a/nyrwpov e]n pneu;mati a]kaya;rtwj kai' a[gi;wj 9 Kai' e]ge;neto e]n e]kei;naiv tai#v a]ne;kraxen h[me;raiv h}lyen ]Ihsou#v a]po' Nazare't th#v 24 le;gwn, /Ea, ti; h[mi#n kai' soi;, ]Ihsou# Galilai;av kai' e]bapti;syh u[po' ]Iwa;nnou Nazarhne;? h}lyev a]pole;sai h[ma#v? oi}da; ei]v to'n ]Iorda;nhn 10 kai' eu]ye'wv se ti;v ei} o[ a=giov tou# yeou# 25 kai' a]nabai;nwn a]po' tou# u=datov ei}den e]peti;mhsen au]tw#j o[ ]Ihsou#v le;gwn, scizome;nouv tou'v ou]ranou'v kai' to' Fimw;yhti kai' e/xelye e]x au]tou# 26 kai' pneu#ma w[sei' peristera'n katabai#non spara;xan au]to'n to' pneu#ma to' e]p ] au]to;n> 11 kai' fwnh' e]ge;neto e]k tw#n a]ka;yarton kai' kra;xan fwnh#j mega;lhj ou]ranw#n Su' ei} o[ ui[o;v mou o[ a]gaphto;v e]n e]xh#lyen e]x au]tou# 27 kai' e]yambh;yhsan

41 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 pante;v, w=ste suzhtei#n pro'v au]tou'v, mhde'n ei/phjv a]ll] u=page seauto'n dei#xon le;gontav Ti; e]stin tou#to tiv h[ didach' h[ tw#j i[erei# kai' prose;negke peri' tou# kainh' au[th, o=ti kat ] e]xousi;an> kai' toi#v kayarismou# sou a` prose;taxen Mwsh#v, pneu;masin toi#v a]kaya;rtoiv e]pita;ssei ei]v martu;rion au]toi#v 45 o[ de' e]xelyw'n kai' u[pakou;ousin au]tw#j 28 e]xh#lyen de' h/rxato khru;ssein polla' kai' h[ a]koh' au]tou# eu]yu'v ei]v o=lhn th'n diafhmi;zein to'n lo;gon w=ste mhke;ti peri;cwron th#v Galilai;av 29 Kai' au]to'n du;nasyai fanerw#v ei]v po;lin eu]ye;wv e]k th#v sunagwgh#v e]xelyo;ntev ei]selyei#n a]ll ] e/xw e]n e]rh;moiv to;poiv h}n> h}lyon ei]v th'n oi]ki;an Si;mwnov kai' h/rconto pro'v au]to'n pantaco;yen kai' ]Andre;ou meta' ]Iakw;bou kai' ]Iwa;nnou 30 h[ de' penyera' Si;mwnov kate;keito pure;ssousa kai' eu]ye'wv le;gousin au]tw#j peri' au]th#v 31 kai' proselyw'n h/geiren au]th'n krath;sav th#v KEF. 2 ceiro'v au]th#v> kai' a]fh#ken au]th'n o[ pureto;v eu]ye'wv, kai' dihko;nei au]toi#v 1 Kai' pa;lin ei]sh#lyen ei]v Kapernaou'm 32 ]Oqi;av de' genome;nhv o=te e/du o[ h=liov di ] h[merw#n Kai' h]kou;syh o=ti ei]v oi}kon e/feron pro'v au]to'n pa;ntav tou'v kakw#v e]sti;n e/contav kai' tou'v daimonizome;nouv> 33 2 kai' eu]ye'wv sunh;cyhsan polloi' w=ste kai' h[ po;liv o=lh e]pisunhgme;nh h}n pro'v mhke;ti cwrei#n mhde' ta' pro'v th'n yu;ran th'n yu;ran 34 kai' e]yera;peusen kai' e]la;lei au]toi#v to'n lo;gon 3 kai' pollou'v kakw#v e/contav poiki;laiv e/rcontai pro'v au]to'n paralutiko'n no;soiv kai' daimo;nia polla' e]xe;balen fe;rontev ai]ro;menon u[po' tessa;rwn 4 kai' ou]k h/fien lalei#n ta' daimo;nia o=ti kai' mh' duna;menoi proseggi;sai au]tw#j h/jdeisan au]to;n 35 Kai' prwi@ e/nnucon dia' to'n o/clon a]peste;gasan th'n ste;ghn li;an a]nasta'v e]xh#lyen kai' a]ph#lyen ei]v o=pou h}n kai' e]xoru;xantev calw#sin to'n e/rhmon to;pon ka]kei# proshu;ceto 36 kra;bbaton e]f ] w{ o[ paralutiko'v kai' katedi;wxa;n au]to'n o[ Si;mwn kai' oi[ kate;keito 5 i]dw'n de' o[ ]Ihsou#v th'n met ] au]tou# 37 kai' eu{rontev au]to'n pi;stin au]tw#n le;gei tw#j paralutikw#j le;gousin au]tw#j o=ti Pa;ntev zhtou#si;n se Te;knon a]fe;wntai soi ai[ a[marti;ai sou 38 kai' le;gei au]toi#v /Agwmen ei]v ta'v 6 h}san de; tinev tw#n grammate;wn e]kei# e]come;nav kwmopo;leiv i=na ka]kei# kayh;menoi kai' dialogizo;menoi e]n tai#v khru;xw> ei]v tou#to ga'r e]xelh;luya 39 kardi;aiv au]tw#n 7 Ti; ou{tov ou=twv kai' h}n khru;sswn e]n tai#v sunagwgai#v lalei# blasfhmi'av ti;v du;natai a]fie;nai au]tw#n ei]v o=lhn th'n Galilai;an kai' ta' a[marti;av ei] mh' ei{v o[ yeo;v 8 kai' eu]ye'wv daimo;nia e]kba;llwn 40 Kai' e/rcetai e]pignou'v o[ ]Ihsou#v tw#j pneu;mati au]tou# pro'v au]to'n lepro'v parakalw#n au]to'n o=ti ou=twv dialogi;zontai e]n e[autoi#v kai' gonupetw#n au]to'n kai' le;gwn au]tw#j ei}pen au]toi#v Ti; tau#ta dialogi;zesye e]n o=ti ]Ea'n ye;lhjv du;nasai; me kayari;sai tai#v kardi;aiv u[mw#n 9 ti; e]stin 41 o[ de' ]Ihsou#v splagcnisyei'v e]ktei;nav eu]kopw;teron ei]pei#n tw#j th'n cei#ra h=qato au]tou# kai' le;gei au]tw#j paralutikw#j ]Afe;wntai; soi; ai[ Ye;lw kayari;syhti> 42 kai' ei]po;ntov a[marti;ai h\ ei]pei#n /Egeirai kai' a}ron au]tou# eu]ye'wv a]ph#lyen a]p ] au]tou#, h[ sou to'n kra;bbaton kai' peripa;tei 10 le;pra kai' e]kayari;syh 43 kai' i=na de' ei]dh#te o=ti e]xousi;an e/cei o[ ui[o'v e]mbrimhsa;menov au]tw#j eu]ye'wv e]xe;balen tou# a]nyrw;pou a]fie;nai e]pi' th#v gh#v au]to;n 44 kai' le;gei au]tw#j =Ora mhdeni' a[marti;av le;gei tw#j paralutikw#j 11 Soi' le;gw e/geirai kai' a}ron to'n kra;bbaton

42 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= sou kai' u=page ei]v to'n oi}ko;n sou 12 palaiou;v> ei] de' mh; r[h;ssei o[ oi}nov o[ kai' h]ge;ryh eu]ye'wv, kai' a/rav to'n ne;ov tou'v a]skou;v kai' o[ oi}nov e]kcei#tai, kra;bbaton e]xh#lyen e]nanti;on pa;ntwn kai' oi[ a]skoi;> a]po;lou#ntai a]lla' oi}non w=ste e]xi;stasyai pa;ntav kai' doxa;zein ne;on ei]v a]skou'v kainou;v blhte;on 23 to'n yeo'n le;gontav o=ti ou]de;pote Ou=twv Kai' e]ge;neto paraporeu;esyai au]to'n e]n ei/domen 13 Kai' e]xh#lyen pa;lin para' toi#v sa;bbasin dia' tw#n spori;mwn kai' th'n ya;lassan> kai' pa#v o[ o/clov h/rceto h/rxanto oi[ mayhtai' au]tou# o[do'n poiei#n pro'v au]to;n kai' e]di;dasken au]tou;v 14 ti;llontev tou'v sta;cuav 24 kai' oi[ kai' para;gwn ei}den Leui'n to'n Farisai#oi e/legon au]tw#j /Ide ti; tou# [Alfai;ou kayh;menon e]pi' to' poiou#sin e]n toi#v sa;bbasin o` ou]k telw;nion kai' le;gei au]tw#j ]Akolou;yei e/xestin 25 kai' au]to'v e/legen au]toi#v moi kai' a]nasta'v h]kolou;yhsen au]tw#j 15 Ou]de;pote a]ne;gnwte ti; e]poi;hsen Dabi;d, Kai' e]gene;to e]n tw#j katakei#syai au]to'n o=te crei;an e/scen kai' e]pei;nasen au]to;v e]n th#j oi]ki;aj au]tou# kai' polloi' telw#nai kai' oi[ met ] au]tou# 26 pw#v ei]sh#lyen ei]v kai' a[martwloi' sunane;keinto tw} ]Ihsou# to'n oi}kon tou# yeou# e]pi' ]Abiaya'r tou# kai' toi#v mayhtai#v au]tou#> h}san ga'r a]rciere;wv kai' tou'v a/rtouv th#v polloi' kai' h]kolou;yhsan au]tw#j 16 kai' proye;sewv e/fagen ou`v ou]k e/xestin oi[ grammatei#v kai' oi[ Farisai#oi, fagei#n ei] mh' toi#v i[ereu#sin kai' e/dwken i]do;ntev au]to'n e]syi;onta meta' tw#n kai' toi#v su'n au]tw#j ou}sin 27 kai' e/legen telwnw#n kai' a[martwlw#n e/legon toi#v au]toi#v To' sa;bbaton dia' to'n a/nyrwpon mayhtai#v au]tou# Ti o=ti meta' tw#n e]ge;neto ou]c o[ a/nyrwpov dia' to' telwnw#n kai' a[martwlw#n e]syi;ei kai' sa;bbaton> 28 w=ste ku;rio;v e]stin o[ ui[o'v pi;nei 17 kai' a]kou;sav o[ ]Ihsou#v le;gei tou# a]nyrw;pou kai' tou# sabba;tou au]toi#v Ou] crei;an e/cousin oi[ i]scu;ontev i]atrou# a]ll ] oi[ kakw#v e/contev> ou]k h}lyon kale;sai dikai;ouv a]lla' a[martwlou;v ei]v meta;noian 18 Kai' h}san oi[ mayhtai' ]Iwa;nnou kai' oi[ tw#n KEF. 3 Farisai;wn nhsteu;ontev kai' e/rcontai kai' le;gousin au]tw#j Diati; oi[ 1 Kai' ei]sh#lyen pa;lin ei]v th'n mayhtai' ]Iwa;nnou kai' oi[ tw#n sunagwgh;n kai' h}n e]kei# a/nyrwpov Farisai;wn nhsteu;ousin oi[ de' soi' e]xhramme;nhn e/cwn th'n cei#ra 2 kai' mayhtai' ou] nhsteu;ousin 19 kai' ei}pen pareth;roun au]to'n ei] toi#v sa;bbasin au]toi#v o[ ]Ihsou#v Mh' du;nantai oi[ ui[oi' yerapeu;sei au]to;n i=na kathgorh;swsin tou# numfw#nov e]n w{j o[ numfi;ov met ] au]tw#n au]tou# 3 kai' le;gei tw#j a]nyrw;pwj tw#j e]stin nhsteu;ein o=son cro;non mey ] ] e]xhramme;nhn e/conti th'n cei#ra e]gei#rai e[autw#n e/cousin to'n numfi;on ou] ei]v to' me;son 4 kai' le;gei du;nantai nhsteu;ein 20 e]leu;sontai de' au]toi#v /Exestin toi#v sa;bbasin h[me;rai o=tan a]paryh#j a]p ] au]tw#n o[ a]gayopoih#sai, h\ kakopoih#sai quch'n numfi;ov kai' to;te nhsteu;sousin e]n sw#sai h\ a]poktei#nai oi[ de' e]siw;pwn 5 e]kei;naiv tai#v h[me;rai#v 21 kai' ou]dei'v kai' peribleqa;menov au]tou'v met ] o]rgh#v e]pi;blhma r[a;kouv a]gna;fou e]pir]r[a;ptei sullupou;menov e]pi' th#j pwrw;sei th#v e]pi' i[ma;ti;wj palaiw#j> ei] de' mh; ai/rei to' kardi;av au]tw#n le;gei tw#j plh;rwma au]tou# to' kaino'n tou# palaiou# a]nyrw;pwj /Ekteinon th'n cei#ra sou kai' kai cei#ron sci;sma gi;netai 22 kai' e]xe;teinen kai' a]pokatesta;yh h[ cei'r ou]dei'v ba;llei oi}non ne;on ei]v a]skou'v au]tou# u[gih'v w[v h[ a/llh 6 kai' e]xelyo;ntev oi[ Farisai#oi eu]ye'wv meta'

43 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 tw#n [Hrwjdianw#n sumbou;lion e]poi;oun oi[ a]po' [Ierosolu;mwn kataba;ntev kat ] au]tou# o=pwv au]to'n a]pole;swsin 7 e/legon o=ti Beelzebou'l e/cei kai' o=ti e]n Kai' o[ ]Ihsou#v a]necw;rhsen meta' tw#n tw#j a/rconti tw#n daimoni;wn e]kba;llei ta' mayhtw#n au]tou# pro'v th'n ya;lassan kai' daimo;nia 23 kai' proskalesa;menov polu' plh#yov a]po' th#v Galilai;av au]tou'v e]n parabolai#v e/legen au]toi#v h]kolou;yhsan au]tw#, kai' a]po' Pw#v du;natai Satana#v Satana#n th#v ]Ioudai;av 8 kai' e]kba;llein 24 kai' e]a'n basilei;a e]f ] a]po' [Ierosolu;mwn kai' a]po' e[auth'n merisyh#j ou] du;natai stayh#nai h[ th#v ]Idoumai;av kai' pe;ran basilei;a e]kei;nh> 25 kai' e]a'n oi]ki;a e]f ] tou# ]Iorda;nou kai' oi[ peri' Tu;ron kai' e[auth'n merisyh#j ou] du;natai stayh#nai h[ Sidw#na plh#yov polu; a]kou;santev o=sa oi]ki;a e]kei;nh 26 kai' ei] o[ Satana#v e]poi;ei h}lyon pro'v au]to;n 9 kai' ei}pen a]ne;sth e]f ] e[auto'n kai' memeri;stai, ou] toi#v mayhtai#v au]tou# i=na ploia;rion du;natai stayh#nai, a]lla' te;lov e/cei 27 proskarterh#j au]tw#j dia' to'n o/clon i=na ou] du;natai ou]dei'v ta' skeu;h tou# mh' yli;bwsin au]to;n> 10 pollou'v ga'r i]scurou# ei]selyw'n ei]v th'n oi]ki;an au]tou# e]yera;peusen w=ste e]pipi;ptein au]tw#j i=na diarpa;sai e]a'n mh' prw#ton to'n i]scuro'n au]tou# a=qwntai o=soi ei}con ma;stigav 11 dh;shj kai' to;te th'n oi]ki;an au]tou# kai' ta' pneu;mata ta' a]ka;yarta o=tan diarpa;sei 28 ]Amh'n le;gw u[mi#n o=ti au]to'n e]yew;rei, prose;pipten au]tw#j kai' pa;nta a]feyh;setai ta' a[marth;mata toi#v e/krazen le;gonta, o=ti Su' ei} o[ ui[o'v tou# ui[oi#v tw#n a]nyrw;pwn kai' blasfhmi;ai yeou# 12 kai' polla' e]peti;ma au]toi#v i=na o=sav a\n blasfhmh;swsin> 29 o`v d ] a\n mh' au]to'n fanero'n poih;swsin 13 Kai' blasfhmh;shj ei]v to' pneu#ma to' a=gion ou]k a]nabai;nei ei]v to' o/rov kai' e/cei a/fesin ei]v to'n ai]w#na a]ll ] e/noco;v proskalei#tai ou`v h/yelen au]to;v kai' e]stin ai]wni;ou kri;sewv, 30 o=ti e/legon a]ph#lyon pro'v au]to;n 14 kai' e]poi;hsen Pneu#ma a]ka;yarton e/cei 31 e/rcontai dw;deka i=na w}sin met ] au]tou# kai' i=na ou#n oi[ a]delfoi' Kai' h[ mh;thr au]tou# kai' a]poste;llhj au]tou'v khru;ssein 15 kai' e/xw e[stw#tev a]pe;steilan pro'v au]to'n e/cein e]xousi;an yerapeu;ein ta'v no;souv fwnou#ntev au]to;n 32 kai' e]ka;yhto kai' e]kba;llein ta' daimo;nia> 16 kai' o/clov peri' au]to'n ei}pon de' au]tw#j ]Idou;, h[ e]pe;yhken tw#j Si;mwni o/noma Pe;tron 17 mh;thr sou kai' oi[ a]delfoi; sou e/xw kai' ]Ia;kwbon to'n tou# Zebedai;ou zhtou#si;n se 33 kai' a]pekriyh au]toi#v kai' ]Iwa;nnhn to'n a]delfo'n le;gwn, Ti;v e]stin h[ mh;thr mou h[ oi[ tou# ]Iakw;bou kai' e]pe;yhken au]toi#v a]delfoi; mou o]no;mata Boanerge;v o= e]stin Ui[oi' 34 kai' peribleqa;menov ku;klwj tou'v Bronth#v> 18 kai' ]Andre;an kai' peri' au]to'n kayhme;nouv le;gei /Ide h[ Fi;lippon kai' Baryolomai#on kai' mh;thr mou kai' oi[ a]delfoi; mou 35 o`v Matyai#on, kai' Ywma#n kai' ]Ia;kwbon ga'r a\n poih;shj to' ye;lhma tou# yeou# to'n tou# [Alfai;ou kai' Yaddai#on kai' ou{tov a]delfo;v mou kai' a]delfh' mou kai' Si;mwna to'n Kanani;thn, 19 mh;thr e]sti;n kai' ]Iou;dan ]Iskariw;thn, o`v kai' pare;dwken au]to;n kai' e/rcontai ei/v oi}kon 20 Kai' sune;rcetai pa;lin o/clov Mark 4 w=ste mh' du;nasyai au]tou'v mh;te a/rton fagei#n 21 kai' a]kou;santev oi[ par ] KEF. 4 au]tou# e]xh#lyon krath#sai au]to;n> e/legon ga'r o=ti e]xe;sth 22 kai' oi[ grammatei#v 1 Kai' pa;lin h/rxato dida;skein para' th'n ya;lassan> kai' sunh;cyh pro'v au]to'n

44 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= o/clov polu;v, w=ste au]to'n e]mba;nta ei]v to' e/cousin r[i;zan e]n e[autoi#v a]lla' ploi#on kayh#syai e]n th#j yala;sshj kai' pro;skairoi; ei]sin ei}ta genome;nhv pa#v o[ o/clov pro'v th'n ya;lassan e]pi' th#v yli;qewv h\ diwgmou# dia' to'n lo;gon gh#v h}n 2 kai' e]di;dasken au]tou'v e]n eu]ye'wv skandali;zontai 18 kai' ou{toi; parabolai#v polla; kai' e/legen au]toi#v ei]si'n oi[ ei]v ta'v a]ka;nyav speiro;menoi> e]n th#j didach#j au]tou# 3 ]Akou;ete i]dou;, ou[toi; ei]sin oi[ to'n lo;gon a]kou;ontev 19 e]xh#lyen o[ spei;rwn tou# spei#rai kai' ai[ me;rimnai tou# ai]w#nov tou;tou, kai' 4 kai' e]ge;neto e]n tw#j spei;rein o` me'n h[ a]pa;th tou# plou;tou kai' ai[ peri' ta' e/pesen para' th'n o[do;n kai' h}lyen ta' loipa' e]piyumi;ai ei]sporeuo;menai peteina' tou# ou]ranou# kai' kate;fagen sumpni;gousin to'n lo;gon kai' a/karpov au]to; 5 a/llo de' e/pesen e]pi' to' gi;netai 20 kai' ou{toi; ei]sin oi[ e]pi' th'n petrw#dev o=pou ou]k ei}cen gh#n pollh;n gh#n th'n kalh'n spare;ntev oi=tinev kai' eu]ye'wv e]xane;teilen dia' to' mh' e/cein a]kou;ousin to'n lo;gon kai' parade;contai ba;yov gh#v> 6 h[li;ou de' a]natei;lantov kai' karpoforou#sin e`n tria;konta kai' e]kaumati;syh kai' dia' to' mh' e/cein r[i;zan e`n e[xh;konta kai' e`n e[kato;n 21 Kai' e]xhra;nyh 7 kai' a/llo e/pesen ei]v ta'v e/legen au]toi#v Mh;ti o[ lu;cnov e/rcetai a]ka;nyav kai' a]ne;bhsan ai[ a/kanyai kai' i=na u[po' to'n mo;dion teyh#j h\ u[po' th'n sune;pnixan au]to; kai' karpo'n ou]k kli;nhn ou]c i=na e]pi' th'n lucni;an e]piteyh#j e/dwken 8 kai' a/llo e/pesen ei]v th'n gh#n 22 ou] ga;r e]stin ti; krupto'n o[ e]a'n mh' th'n kalh;n kai' e]di;dou karpo'n fanerwyh#j ou]de' e]ge;neto a]po;krufon a]nabai;nonta kai' au]xano;nta, kai' a]ll ] i=na ei]v fanero;n e/lyhj 23 ei/ tiv e/feren e`n tria;konta kai' e`n e[xh;konta e/cei w}ta a]kou;ein a]koue;tw 24 Kai' kai' e`n e[kato;n 9 kai' e/legen au]toi#v, `O e/legen au]toi#v Ble;pete ti; a]kou;ete e]n w{j e/cwn w}ta a]kou;ein a]koue;tw 10 o=te de' me;trwj metrei#te metrhyh;setai u[mi#n kai' e]ge;neto katamo;nav, h]rw;thsan au]to'n oi[ prosteyh;setai u[mi#n toi#v a]kou;ousin peri' au]to'n su'n toi#v dw;deka th'n 25 o`v ga'r a\n e/chj, doyh;setai au]tw#j> kai' parabolh;n 11 kai' e/legen o`v ou]k e/cei kai' o` e/cei a]ryh;setai a]p ] au]toi#v [Umi#n de;dotai gnw#nai to' au]tou# 26 Kai' e/legen Ou=twv e]sti'n h[ musth;rion th#v basilei;av tou# yeou#> basilei;a tou# yeou# w[v e]a;n a/nyrwpov e]kei;noiv de' toi#v e/xw e]n parabolai#v ta' ba;lhj to'n spo;ron e]pi' th#v gh#v pa;nta gi;netai 12 i=na ble;pontev 27 kai' kayeu;dhj kai' e]gei;rhtai nu;kta ble;pwsin kai' mh' i/dwsin kai' a]kou;ontev kai' h[me;ran kai' o[ spo;rov blasta;nhj kai' a]kou;wsin kai' mh' suniw#sin mh;pote mhku;nhtai w[v ou]k oi}den au]to;v 28 e]pistre;qwsin kai' a]feyh#j au]toi#v ta' au]toma;th ga'r h[ gh# karpoforei# prw#ton a[marth;mata 13 Kai' le;gei au]toi#v Ou]k co;rton ei}ta sta;cun ei}ta plh;rh si#ton e]n oi/date th'n parabolh'n tau;thn kai' pw#v tw#j sta;cui~ 29 o=tan de' paradw#j o[ pa;sav ta'v parabola'v gnw;sesye 14 o[ karpo;v eu]ye;wv a]poste;llei to' spei;rwn to'n lo;gon spei;rei 15 ou{toi de; dre;panon o=ti pare;sthken o[ yerismo;v ei]sin oi[ para' th'n o[do'n> o=pou spei;retai 30 Kai' e/legen ti;ni o[moiw;swmen th'n o[ lo;gov kai' o=tan a]kou;swsin eu]ye'wv basilei;an tou# yeou# h\ e]n poi'a e/rcetai o[ Satana#v kai' ai/rei to'n lo;gon parabolh#j paraba;lwmen au]th'n 31 w[v to'n e]sparme;non e]n tai#v kardi;aiv au]tw#n ko;kkwj sina;pewv o`v o=tan sparh#j e]pi' th#v 16 kai' ou{toi; ei]sin o[moi;wv oi[ e]pi' ta' gh#v mikro;terov pa;ntwn tw#n sperma;twn petrw;dh speiro;menoi oi` o=tan e]sti'n tw#n e]pi' th#v gh#v 32 kai' o=tan a]kou;swsin to'n lo;gon eu]ye'wv meta' sparh#j a]nabai;nei kai' gi;netai pa;ntwn cara#v lamba;nousin au]to;n 17 kai' ou]k tw#n laca;nwn mei;zwn kai' poiei# kla;douv

45 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 mega;louv w=ste du;nasyai u[po' th'n skia'n ta'v pe;dav suntetri#fyai kai' ou]dei'v au]tou# ta' peteina' tou# ou]ranou# au]to'n i/scuen dama;sai> 5 kai' kataskhnou#n 33 Kai' toiau;taiv diapanto;v nukto'v kai' h[me;rav e]n toi#v parabolai#v pollai#v e]la;lei au]toi#v to'n o/resin kai' e]n toi#v mnh;masin h}n kra;zwn lo;gon kayw'v h]du;nanto a]kou;ein> 34 kai' katako;ptwn e[auto'n li;yoiv 6 i]dw'n cwri'v de' parabolh#v ou]k e]la;lei au]toi#v de' to'n ]Ihsou#n a]po' makro;yen e/dramen kat ] i]di;an de' toi#v mayhtai#v au]tou# kai' proseku;nhsen au]tw#j 7 kai' kra;xav e]pe;luen pa;nta 35 Kai' le;gei au]toi#v e]n fwnh#j mega;lhj ei}pen Ti; e]moi' kai' e]kei;nhj th#j h[me;raj o]qi;av genome;nhv soi; ]Ihsou# ui[e' tou# yeou# tou# u[qi;stou Die;lywmen ei]v to' pe;ran 36 kai' o[rki;zw se to'n yeo;n mh; me basani;shjv a]fe;ntev to'n o/clon paralamba;nousin 8 e/legen ga'r au]tw#j /Exelye to' pneu#ma au]to'n w[v h}n e]n tw#j ploi;wj kai' a/lla de' to' a]ka;yarton e]k tou# a]nyrw;pou 9 kai' ploia;ria h}n met ] au]tou# 37 kai' gi;netai e]phrw;ta au]to;n Ti; soi o/noma; kai' lai#laq a]ne;mou mega;lh ta' de' ku;mata a]pekri;yh le;gwn, Legew'n o/noma; moi o=ti e]pe;ballen ei]v to' ploi#on w=ste au]to; h/dh polloi; e]smen 10 kai' pareka;lei au]to'n gemi;zesyai 38 kai' h}n au]to'v e]pi' th#j polla' i=na mh' au]tou'v a]postei;lhj e/xw th#v pru;mnhj e]pi' to' proskefa;laion cw;rav 11 }Hn de' e]kei# pro'v ta' o/rh kayeu;dwn kai' diegei;rousin au]to'n kai' a]ge;lh coi;rwn mega;lh boskome;nh> 12 le;gousin au]tw#j Dida;skale ou] me;lei soi kai' pareka;lesan au]to'n pa;ntev oi[ o=ti a]pollu;meya 39 kai' diegeryei'v dai;monev le;gontev Pe;mqon h[ma#v ei]v e]peti;mhsen tw#j a]ne;mwj kai' ei}pen th#j tou'v coi;rouv i=na ei]v au]tou'v ei]se;lywmen yala;sshj Siw;pa pefi;mwso kai' 13 kai' e]pe;treqen au]toi#v eu]ye;wv e]ko;pasen o[ a/nemov kai' e]ge;neto galh;nh o[ ]Ihsou#v kai' e]xelyo;nta ta' pneu;mata mega;lh 40 kai' ei}pen au]toi#v Ti; deiloi; ta' a]ka;yarta ei]sh#lyon ei]v tou'v coi;rouv e]ste ou=twv pw#v ou]k e/cete pi;stin 41 kai' w=rmhsen h[ a]ge;lh kata' tou# krhmnou# kai' e]fobh;yhsan fo;bon me;gan kai' ei]v th'n ya;lassan h}san de' w[v disci;lioi e/legon pro'v a]llh;louv Ti;v a/ra ou{to;v kai' e]pni;gonto e]n th#j yala;sshj 14 oi[ de' e]stin o=ti kai' o[ a/nemov kai' h[ ya;lassa bo;skontev tou'v coi;rouv e/fugon kai' u[pakou;ousin au]tw#j a]nh;ggeila;n ei]v th'n po;lin kai' ei]v tou'v a]grou;v> kai' e]xh#lyon i]dei#n ti; e]stin to' gegono;v 15 kai' e/rcontai pro'v to'n ]Ihsou#n kai' yewrou#sin to'n daimonizo;menon kayh;menon kai' Mark 5 i[matisme;non kai' swfronou#nta to'n e]schko;ta to'n legew#na> kai' KEF. 5 e]fobh;yhsan 16 kai' dihgh;santo au]toi#v oi[ i]do;ntev pw#v e]ge;neto tw#j 1 Kai' h}lyon ei]v to' pe;ran th#v yala;sshv daimonizome;nwj kai' peri' tw#n coi;rwn 17 ei]v th'n cw;ran tw#n Gadarhnw#n 2 kai' kai' h/rxanto parakalei#n au]to'n e]xelyo;nti au]tw#j e]k tou# ploi;ou eu]ye'wv a]pelyei#n a]po' tw#n o[ri;wn au]tw#n a]ph;nthsen au]tw# e]k tw#n mnhmei;wn 18 kai' e]mba;ntov au]tou# ei]v to' ploi#on a/nyrwpov e]n pneu;mati a]kaya;rtwj 3 o`v pareka;lei au]to'n o[ daimonisyei'v i=na h}j th'n katoi;khsin ei}cen e]n toi#v mnh;mei;oiv> met ] au]tou# 19 o[ de' ]Ihsou#v ou]k a]fh#ken kai' ou\te a[lu;sesin ou]dei'v h]du;nato au]to;n a]lla' le;gei au]tw#j =Upage ei]v to'n au]to'n dh#sai 4 dia' to' au]to'n polla;kiv oi}ko;n sou pro'v tou'v sou;v kai' pe;daiv kai' a[lu;sesin dede;syai kai' a]na;ggeilon au]toi#v o=sa soi o[ ku;rio;v diespa;syai u[p ]] au]tou# ta'v a[lu;seiv kai'

46 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= e]poi;hsen kai' h]le;hse;n se 20 kai' a]rcisunagw;gou le;gontev o=ti [H a]ph#lyen kai' h/rxato khru;ssein e]n th#j yuga;thr sou a]pe;yanen> ti; e/ti sku;lleiv Dekapo;lei o=sa e]poi;hsen au]tw#j to'n dida;skalon 36 o[ de' ]Ihsou#v o[ ]Ihsou#v kai' pa;ntev e]yau;mazon 21 eu]ye;wv a]kou;sav to'n lo;gon lalou;menon Kai' diapera;santov tou# ]Ihsou# e]n tw#j le;gei tw#j a]rcisunagw;gwj Mh' fobou# ploi;wj pa;lin ei]v to' pe;ran sunh;cyh mo;non pi;steue 37 kai' ou]k a]fh#ken o/clov polu'v e]p ] au]to;n kai' h}n para' th'n ou]de;na au]tw#j sunakolouyh#sai ei] mh' ya;lassan 22 kai' i]dou', e/rcetai ei{v Pe;tron kai' ]Ia;kwbon kai' ]Iwa;nnhn to'n tw#n a]rcisunagw;gwn o]no;mati ]Ia;eirov a]delfo'n ]Iakw;bou kai' i]dw'n au]to'n pi;ptei pro'v tou'v po;dav 38 kai' e/rcetai ei]v to'n oi}kon tou# au]tou# a]rcisunagw;gou kai' yewrei# yo;rubon 23 kai' pareka;lei au]to'n polla' le;gwn klai;ontav kai' a]lala;zontav polla; 39 o=ti To' yuga;trio;n mou e]sca;twv e/cei i=na kai' ei]selyw'n le;gei au]toi#v Ti; e]lyw'n e]piyh#jv au]th#j ta'v cei#rav o=pwv yorubei#sye kai' klai;ete to' paidi;on ou]k swyh#j kai' zh;setai 24 kai' a]ph#lyen a]pe;yanen a]lla' kayeu;dei 40 kai' met ] au]tou# Kai' h]kolou;yei au]tw#j o/clov katege;lwn au]tou# o[ de' e]kbalw'n polu;v kai' sune;ylibon au]to;n 25 kai' a=pantav, paralamba;nei to'n pate;ra gunh' tiv ou}sa e]n r[u;sei ai=matov e/th tou# paidi;ou kai' th'n mhte;ra kai' tou'v dw;deka 26 kai' polla' payou#sa u[po' met ] au]tou# kai' ei]sporeu;etai o=pou h}n to' pollw#n i]atrw#n kai' dapanh;sasa ta' paidi;on a]nakei;menon> 41 kai' par ] e[auth#v pa;nta kai' mhde'n krath;sav th#v ceiro'v tou# paidi;ou le;gei w]felhyei#sa a]lla' ma#llon ei]v to' cei#ron au]th#j Taliya kou#mi> o= e]stin e]lyou#sa meyermhneuo;menon To' kora;sion soi' 27 a]kou;sasa peri' tou# ]Ihsou# e]lyou#sa le;gw e/geirai 42 kai' eu]ye'wv a]ne;sth to' e]n tw#j o/clwj o/pisyen h=qato tou# i[mati;ou kora;sion kai' periepa;tei> h}n ga'r e]tw#n au]tou#> 28 e/legen ga'r o=ti ka\n tw#n dw;deka kai' e]xe;sthsan e]ksta;sei i[mati;wn au]tou# a=qwmai swyh;somai 29 mega;lhj 43 kai' diestei;lato au]toi#v kai' eu]ye'wv e]xhra;nyh h[ phgh' tou# polla' i=na mhdei'v gnw#j tou#to kai' ei}pen ai=matov au]th#v kai' e/gnw tw#j sw;mati o=ti doyh#nai au]th#j fagei#n i/atai a]po' th#v ma;stigov 30 kai' eu]ye'wv o[ ]Ihsou#v e]pignou'v e]n e[autw#j th'n e]x au]tou# du;namin Mark 6 e]xelyou#san e]pistrafei'v e]n tw#j o/clwj e/legen Ti;v mou h=qato tw#n i[mati;wn 31 KEF. 6 kai' e/legon au]tw#j oi[ mayhtai' au]tou# Ble;peiv to'n o/clon sunyli;bonta; se kai' 1 Kai' e]xh#lyen e]kei#yen kai' h}lyen ei]v th'n le;geiv Ti;v mou h=qato 32 kai' patri;da au]tou# kai' a]kolouyou#sin perieble;peto i]dei#n th'n tou#to au]tw#j oi[ mayhtai' au]tou# 2 kai' poih;sasan 33 h[ de' gunh' fobhyei#sa genome;nou sabba;tou h/rxato e]n th#j kai' tre;mousa ei]dui#a o` ge;gonen e]p ] sunagwgh#j dida;skein kai' polloi' au]th#j h}lyen kai' prose;pesen au]tw#j kai' a]kou;ontev e]xeplh;ssonto le;gontev ei}pen au]tw#j pa#san th'n a]lh;yeian 34 o[ Po;yen tou;twj tau#ta kai' ti;v h[ sofi;a h[ de' ei}pen au]th#j yu;gater h[ pi;stiv sou doyei#sa au]tw#j, o=ti kai' duna;meiv se;swke;n se> u=page ei]v ei]rh;nhn kai' i/syi toiau#tai dia' tw#n ceirw#n au]tou# u[gih'v a]po' th#v ma;stigo;v sou 35 /Eti gino;ntai 3 ou]k ou{to;v e]stin o[ te;ktwn o[ au]tou# lalou#ntov e/rcontai a]po' tou# ui[o'v Mari;av a]delfo'v de' ]Iakw;bou kai' ]Iwsh# kai' ]Iou;da kai' Si;mwnov kai'

47 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 ou]k ei]si'n ai[ a]delfai' au]tou# w{de pro'v fulakh#j dia' [Hrwjdia;da th'n gunai#ka h[ma#v kai' e]skandali;zonto e]n au]tw#j 4 Fili;ppou tou# a]delfou# au]tou# o=ti au]th'n e/legen de' au]toi#v o[ ]Ihsou#v o=ti Ou]k e]ga;mhsen> 18 e/legen ga'r o[ ]Iwa;nnhv e/stin profh;thv a/timov ei] mh' e]n th#j tw#j [Hrw;jdhj o=ti Ou]k e/xesti;n soi e/cein patri;di au]tou# kai' e]n toi#v suggene;sin th'n gunai#ka tou# a]delfou# sou 19 h[ kai' e]n th#j oi]ki;aj au]tou# 5 kai' ou]k de' [Hrwjdia'v e]nei#cen au]tw#j kai' h/yelen h]du;nato e]kei# ou]demi;an du;namin au]to'n a]poktei#nai kai' ou]k h]du;nato> 20 poih#sai ei] mh' o]li;goiv a]r]r[w;stoiv o[ ga'r [Hrw;jdhv e]fobei#to to'n ]Iwa;nnhn e]piyei'v ta'v cei#rav e]yera;peusen 6 kai' ei]dw'v au]to'n a/ndra di;kaion kai' a=gion e]yau;mazen dia' th'n a]pisti;an au]tw#n Kai' kai' suneth;rei au]to;n kai' a]kou;sav perih#gen ta'v kw;mav ku;klwj dida;skwn au]tou# polla' e]poi;ei, kai' h[de;wv au]tou# 7 kai' proskalei#tai tou'v dw;deka kai' h/kouen 21 Kai' genome;nhv h[me;rav h/rxato au]tou'v a]poste;llein du;o du;o eu]kai;rou o=te [Hrw;jdhv toi#v genesi;oiv kai' e]di;dou au]toi#v e]xousi;an tw#n au]tou# dei#pnon e]poi;ei toi#v megista#sin pneuma;twn tw#n a]kaya;rtwn 8 kai' au]tou# kai' toi#v cilia;rcoiv kai' toi#v parh;ggeilen au]toi#v i=na mhde'n ai/rwsin prw;toiv th#v Galilai;av 22 kai' ei]v o[do'n ei] mh' r[a;bdon mo;non mh' ph;ran ei]selyou;shv th#v yugatro'v au]th#v mh' a/rton mh' ei]v th'n zw;nhn calko;n 9 th#v [Hrwjdia;dov kai' o]rchsame;nhv kai' a]ll ] u[podedeme;nouv sanda;lia kai' mh' a/resashv, tw#j [Hrw;jdhj kai' toi#v e]ndu;shsye du;o citw#nav 10 kai' e/legen sunanakeime;noiv ei}pen o[ basileu'v tw#j au]toi#v =Opou e]a'n ei]se;lyhte ei]v oi]ki;an korasi;wj Ai/thso;n me o` e]a'n ye;lhjv kai' e]kei# me;nete e=wv a\n e]xe;lyhte e]kei#yen 11 dw;sw soi> 23 kai' w/mosen au]th#j o=ti, =O kai' o`soi a\n mh' de;xwntai; u[ma#v mhde' e]a;n me ai]th;shjv dw;sw soi e=wv h[mi;souv a]kou;swsin u[mw#n e]kporeuo;menoi th#v basilei;av mou 24 h[ de' e]xelyou#sa e]kei#yen e]ktina;xate to'n cou#n to'n ei}pen th#j mhtri' au]th#v Ti; ai]th;somai h[ de' u[poka;tw tw#n podw#n u[mw#n ei]v ei}pen Th'n kefalh'n ]Iwa;nnou tou# martu;rion au]toi#v a]mh'n le;gw u[mi#n, bapti;stou 25 kai' ei]selyou#sa eu]ye'wv a]nektoteron e/stai Sodo;moiv h/ meta' spoudh#v pro'v to'n basile;a Gomo;r]r[oiv e]n h[me;raj kri;sewv, h/ th#j po;lei h]jth;sato le;gousa Ye;lw i=na moi dw#jv e]x e]kei;nh 12 Kai' e]xelyo;ntev e]kh;russon au]th#v e]pi' pi;naki th'n kefalh'n ]Iwa;nnou i=na metanoh;swsin 13 kai' daimo;nia tou# baptistou# 26 kai' peri;lupov polla' e]xe;ballon kai' h/leifon e]lai;wj geno;menov o[ basileu'v dia' tou'v o=rkouv pollou'v a]r]r[w;stouv kai' e]yera;peuon kai' tou'v sunanakeime;nouv ou]k 14 Kai' h/kousen o[ basileu'v [Hrw;jdhv h]ye;lhsen au]th'n a]yeth#sai 27 kai' fanero'n ga'r e]ge;neto to' o/noma au]tou# eu]ye'wv a]postei;lav o[ basileu'v kai' e/legen o=ti ]Iwa;nnhv o[ bapti;zwn e]k spekoula;twra e]pe;taxen e]necyh#nai th'n nekrw#n h]ge;ryh, kai' dia' tou#to kefalh'n au]tou# o[ de' a]pelyw'n e]nergou#sin ai[ duna;meiv e]n au]tw#j 15 a]pekefa;lisen au]to'n e]n th#j fulakh#j 28 a/lloi e/legon o=ti ]Hli;av e]sti;n> a/lloi kai' h/negken th'n kefalh'n au]tou# e]pi' de' e/legon o=ti profh;thv e]sti;n> h\ w[v ei{v pi;naki kai' e/dwken au]th'n tw#j korasi;wj tw#n profhtw#n 16 a]kou;sav de' kai' to' kora;sion e/dwken au]th'n th#j mhtri' o[ [Hrw;jdhv ei}pen, o=ti `On e]gw' au]th#v 29 kai' a]kou;santev oi[ mayhtai' a]pekefa;lisa ]Iwa;nnhn ou{tov e]stin> au]tou# h}lyon kai' h}ran to' ptw#ma au]tou# au]to'v h]ge;ryh e]k nekrw#n 17 Au]to'v ga'r kai' e/yhkan au]to' e]n tw#j mnhmei;wj 30 Kai' o[ [Hrw;jdhv a]postei;lav e]kra;thsen suna;gontai oi[ a]po;stoloi pro'v to'n ]Iwa;nnhn kai' e/dhsen au]to'n e]n th#j to'n ]Ihsou#n kai' a]ph;ggeilan au]tw#j

48 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= pa;nta kai' o=sa e]poi;hsan Kai' o=sa h]na;gkasen tou'v mayhta'v au]tou# e]di;daxan 31 kai' ei}pen au]toi#v Deu#te e]mbh#nai ei]v to' ploi#on kai' proa;gein ei]v u[mei#v au]toi' kat ] i]di;an ei]v e/rhmon to;pon to' pe;ran pro'v Bhysai~da;n e=wv au]to'v kai' a]napau;esye o]li;gon h}san ga'r oi[ a]polu;shj to'n o/clon 46 kai' e]rco;menoi kai' oi[ u[pa;gontev polloi; kai' a]potaxa;menov au]toi#v a]ph#lyen ei]v to' ou]de' fagei#n hu]kai;roun 32 kai' o/rov proseu;xasyai 47 kai' o]qi;av a]ph#lyon ei]v e/rhmon to;pon tw#j ploi;wj genome;nhv h}n to' ploi#on e]n me;swj th#v kat ] i]di;an 33 kai' ei}don au]tou'v yala;sshv kai' au]to'v mo;nov e]pi' th#v gh#v u[pa;gontav oi[ o/cloi, kai' e]pe;gnwsan 48 kai' ei}den au]tou'v basanizome;nouv e]n au]to'n polloi; kai' pezh#j a]po' pasw#n tw#n tw#j e]lau;nein h}n ga'r o[ a/nemov e]nanti;ov po;lewn sune;dramon e]kei# kai' proh#lyon au]toi#v kai' peri' teta;rthn fulakh'n th#v au]tou;v kai' sunh#lyon pro'v au]to'n 34 nukto'v e/rcetai pro'v au]tou'v peripatw#n kai' e]xelyw'n ei}den o[ ]Ihsou#v polu'n e]pi' th#v yala;sshv> kai' h/yelen o/clon kai' e]splagcni;syh e]p ] au]toi#v, o=ti parelyei#n au]tou;v 49 oi[ de' i]do;ntev h}san w[v pro;bata mh' e/conta poime;na au]to'n peripatou#nta e]pi' th#v yala;sshv kai' h/rxato dida;skein au]tou'v polla; e/doxan fa;ntasma; ei}nai, kai' 35 Kai' h/dh w=rav pollh#v genome;nhv a]ne;kraxan> 50 pa;ntev ga'r au]to'n ei}don proselyo;ntev au]tw#j oi[ mayhtai' au]tou# kai' e]tara;cyhsan kai' eu]ye'wv e]la;lhsen le;gousin o=ti /Erhmo;v e]stin o[ to;pov kai' met ] au]tw#n kai' le;gei au]toi#v Yarsei#te h/dh w=ra pollh;> 36 a]po;luson au]tou;v e]gw; ei]mi> mh' fobei#sye 51 kai' a]ne;bh i=na a]pelyo;ntev ei]v tou'v ku;klwj a]grou'v pro'v au]tou'v ei]v to' ploi#on kai' e]ko;pasen kai' kw;mav a]gora;swsin e[autoi#v a/rtouv o[ a/nemov kai' li;an e]k perissou# e]n ti; ga'r fa;gwsin ou]k e/cousin 37 o[ de' e[autoi#v e]xi;stanto> kai' e]yau;mazon 52 a]pokriyei'v ei}pen au]toi#v Do;te au]toi#v ou] ga'r sunh#kan e]pi' toi#v a/rtoiv h}n ga'r h[ u[mei#v fagei#n kai' le;gousin kardi;a au]tw#n pepwrwme;nh 53 Kai' au]tw#j ]Apelyo;ntev a]gora;swmen diapera;santev h}lyon e]pi' th'n gh#n diakosi;wn dhnari;wn a/rtouv kai' dw;men Genhsare;t kai' proswrmi;syhsan 54 au]toi#v fagei#n 38 o[ de' le;gei au]toi#v kai' e]xelyo;ntwn au]tw#n e]k tou# ploi;ou Po;souv a/rtouv e/cete u[pa;gete kai' i/dete eu]ye'wv e]pigno;ntev au]to'n 55 kai' gno;ntev le;gousin Pe;nte kai' du;o peridramo;ntev o=lhn th'n peri;cwron i]cyu;av 39 kai' e]pe;taxen au]toi#v e]kei;nhn h/rxanto e]pi' toi#v krabba;toiv a]nakli#nai pa;ntav sumpo;sia sumpo;sia tou'v kakw#v e/contav perife;rein o=pou e]pi' tw#j clwrw#j co;rtwj 40 kai' a]ne;peson h/kouon o=ti e]kei# e]stin 56 kai' o=pou a\n prasiai' prasiai' a]na' e[kato'n kai' a]na' ei]seporeu;eto ei]v kw;mav h\ po;leiv h\ penth;konta 41 kai' labw'n tou'v pe;nte a]grou'v e]n tai#v a]gorai#v e]ti;youn tou'v a/rtouv kai' tou'v du;o i]cyu;av a]nable;qav a]syenou#ntav kai' pareka;loun au]to'n ei]v to'n ou]rano'n eu]lo;ghsen kai' i=na ka\n tou# kraspe;dou tou# i[mati;ou kate;klasen tou'v a/rtouv kai' e]di;dou au]tou# a=qwntai> kai' o=soi a\n h/ptonto toi#v mayhtai#v au]tou# i=na parayw#sin au]tou# e]sw;jzonto au]toi#v kai' tou'v du;o i]cyu;av e]me;risen pa#sin 42 kai' e/fagon pa;ntev kai' e]corta;syhsan 43 kai' h}ran Mark 7 klasma;twn dw;deka kofi;nouv plhreiv, kai' a]po' tw#n i]cyu;wn 44 kai' h}san oi[ KEF. 7 fago;ntev tou'v a/rtouv w[sei' pentakisci;lioi a/ndrev 45 Kai' eu]ye'wv 1 Kai' suna;gontai pro'v au]to'n oi[ Farisai#oi kai; tinev tw#n grammate;wn

49 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 e]lyo;ntev a]po' [Ierosolu;mwn 2 kai' du;natai au]to;n koinw#sai a]lla' ta' i]do;ntev tina'v tw#n mayhtw#n au]tou# e]kporeuo;mena; a]p ] au]tou#, e]kei#na; e]stin koinai#v cersi;n tou#t ] e/stin a]ni;ptoiv ta' koinou#nta to'n a/nyrwpon 16 Ei/ tiv e]syi;ontav a/rtouv e]me;mqanto 3 oi[ ga'r e/cei w}ta a]kou;ein, a]koue;tw 17 Kai' o=te Farisai#oi kai' pa;ntev oi[ ]Ioudai#oi e]a'n ei]sh#lyen ei]v oi}kon a]po' tou# o/clou mh' pugmh#j ni;qwntai ta'v cei#rav ou]k e]phrw;twn au]to'n oi[ mayhtai' au]tou# peri' e]syi;ousin kratou#ntev th'n para;dosin th'v parabolh;v 18 kai' le;gei au]toi#v tw#n presbute;rwn 4 kai' a]po; a]gora#v Ou=twv kai' u[mei#v a]su;netoi; e]ste ou] e]a'n mh' bapti;swntai ou]k e]syi;ousin kai' noei#te o=ti pa#n to' e/xwyen a/lla polla; e]stin a` pare;labon ei]sporeuo;menon ei]v to'n a/nyrwpon ou] kratei#n baptismou'v pothri;wn kai' du;natai au]to'n koinw#sai 19 o=ti ou]k xestw#n kai' calki;wn kai' klinw#n 5 ei]sporeu;etai au]tou# ei]v th'n kardi;an e/peita e]perwtw#sin au]to'n oi[ Farisai#oi a]ll ] ei]v th'n koili;an kai' ei]v to'n kai' oi[ grammatei#v Dia'ti oi[ mayhtai; sou a]fedrw#na e]kporeu;etai kayari;zon ou] peripatou#sin kata' th'n para;dosin pa;nta ta' brw;mata 20 e/legen de' o=ti To' tw#n presbute;rwn a]lla' a]ni;ptoiv cersi'n e]k tou# a]nyrw;pou e]kporeuo;menon e]kei#no e]syi;ousin to'n a/rton 6 o[ de' a]pokriyei'v koinoi# to'n a/nyrwpon 21 e/swyen ga'r e]k ei}pen au]toi#v o=ti Kalw#v th#v kardi;av tw#n a]nyrw;pwn oi[ proefh;teusen ]Hsai:av peri' u[mw#n tw#n dialogismoi' oi[ kakoi' e]kporeu;ontai u[pokritw#n w[v ge;graptai Ou{tov o[ lao'v moicei#ai, pornei#ai fo;noi 22 klopai; toi#v cei;lesi;n me tima#j h[ de' kardi;a pleonexi;ai ponhri;ai do;lov a]se;lgeia au]tw#n po;r]r[w a]pe;cei a]p ] e]mou#> 7 ma;thn o]fyalmo'v ponhro;v blasfhmi;a de' se;bontai; me dida;skontev u[perhfani;a a]frosu;nh> 23 pa;nta didaskali;av e]nta;lmata a]nyrw;pwn 8 tau#ta ta' ponhra' e/swyen e]kporeu;etai a]fe;ntev ga'r th'n e]ntolh'n tou# yeou# kai' koinoi# to'n a/nyrwpon 24 kratei#te th'n para;dosin tw#n a]nyrw;pwn kai' ]Ekei#yen a]nasta'v a]ph#lyen ei]v ta' baptismou'v xestw#n kai' pothri;wn> kai' meyo;ria Tu;rou kai' Sidw#nov Kai' a]lla' paro;moia toiau#ta polla' poiei#te ei]selyw'n ei]v th'n oi]ki;an ou]de;na h/yelen 9 Kai' e/legen au]toi#v Kalw#v a]yetei#te gnw#nai kai' ou]k h]dunh;yh layei#n> 25 th'n e]ntolh'n tou# yeou# i=na th'n para;dosin a]kou;sasa ga'#r gunh' peri' au]tou# h[v ei}cen u[mw#n thrh;shte 10 Mwsh#v ga'r ei}pen to' yuga;trion au]th#v pneu#ma a]ka;yarton Ti;ma to'n pate;ra sou kai' th'n mhte;ra e]lyou#sa prose;pesen pro'v tou'v po;dav sou kai; [O kakologw#n pate;ra h\ au]tou#> 26 h}n de' h[ gunh' [Ellhni;v mhte;ra yana;twj teleuta;tw 11 u[mei#v de' Surofoini;ssa tw#j ge;nei> kai' h]rw;ta le;gete ]Ea'n ei/phj a/nyrwpov tw#j patri' h\ au]to'n i=na to' daimo;nion e]kba;llhj e]k th#v th#j mhtri; Korba#n o= e]stin Dw#ron o` e]a'n e]x yugatro'v au]th#v 27 o[ de' ]Ihsou#v ei}pen e]mou# w]felhyh#jv 12 kai' ou]ke;ti a]fi;ete au]th#j /Afev prw#ton cortasyh#nai ta' au]to'n ou]de'n poih#sai tw#j patri' au]tou# h\ te;kna ou] ga;r kalo'n e]stin labei#n to'n th#j mhtri; au]tou#, 13 a]kurou#ntev to'n a/rton tw#n te;knwn kai' balei#n toi#v lo;gon tou# yeou# th#j parado;sei u[mw#n h{j kunari;oiv 28 h[ de' a]pekri;yh kai' le;gei paredw;kate> kai' paro;moia toiau#ta au]tw#j Nai', Ku;rie kai' ga'r ta' kuna;ria polla' poiei#te 14 Kai' u[poka;tw th#v trape;zhv e]syi;ei a]po' tw#n proskalesa;menov pa;nta to'n o/clon qici;wn tw#n paidi;wn 29 kai' ei}pen au]th#j e/legen au]toi#v ]Akou;ete; mou pa;ntev kai' Dia' tou#ton to'n lo;gon u=page e]xelh;luyen suni;ete 15 ou]de;n e]stin e/xwyen tou# to' daimo;nion e]k th#v yugatro;v sou 30 a]nyrw;pou ei]sporeuo;menon ei]v au]to'n o` kai' a]pelyou#sa ei]v to'n oi}kon au]th#v

50 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= eu{ren to' daimo;nion e]xelhluyo;v kai' th'n labw'n tou'v e[pta' a/rtouv eu]caristh;sav yugatera beblhme;nhn e]pi' th'v kli;nhv e/klasen kai' e]di;dou toi#v mayhtai#v 31 Kai' pa;lin e]xelyw'n e]k tw#n o[ri;wn au]tou# i=na parayw#sin kai' pare;yhkan Tu;rou Kai' Sidw#nov h}lyen pro'v th'n tw#j o/clwj 7 kai' ei}con i]cyu;dia o]li;ga> ya;lassan th#v Galilai;av a]na' me;son kai' eu]logh;sav ei}pen parayei#nai kai' tw#n o[ri;wn Dekapo;lewv 32 kai' au]ta' 8 e/fagon de', kai' e]corta;syhsan fe;rousin au]tw#j kwfo'n mogila;lon kai' kai' h}ran perisseu;mata klasma;twn parakalou#sin au]to'n i=na e]piyh#j au]tw#j e[pta' spuri;dav 9 h}san de' oi[ fago;ntev th'n cei#ra 33 kai' a]polabo;menov au]to'n w[v tetrakisci;lioi kai' a]pe;lusen a]po' tou# o/clou kat ] i]di;an e/balen tou'v au]tou;v 10 Kai' eu]ye'wv e]mba'v ei]v to' daktu;louv au]tou# ei]v ta' w}ta au]tou# kai' ploi#on meta' tw#n mayhtw#n au]tou# h}lyen ptu;sav h=qato th#v glw;sshv au]tou# 34 ei]v ta' me;rh Dalmanouya; 11 Kai' kai' a]nable;qav ei]v to'n ou]rano'n e]xh#lyon oi[ Farisai#oi kai' h/rxanto e]ste;naxen kai' le;gei au]tw#j Effaya o= suzhtei#n au]tw#j zhtou#ntev par ] au]tou# e]stin Dianoi;cyhti 35 kai' eu]ye;wv shmei#on a]po' tou# ou]ranou# peira;zontev dihnoi;cyhsan au]tou# ai[ a]koai; kai' au]to;n 12 kai' a]nastena;xav tw#j e]lu;yh o[ desmo'v th#v glw;sshv au]tou# kai' pneu;mati au]tou# le;gei Ti; h[ genea' au=th e]la;lei o]ryw#v 36 kai' diestei;lato shmei#on e]pizhtei# a]mh'n le;gw u[mi#n ei] au]toi#v i=na mhdeni' ei/pwsin> o=son de' doyh;setai th#j genea#j tau;thj shmei#on 13 au]to'v au]toi#v dieste;lleto ma#llon kai' a]fei'v au]tou'v e]mba'v pa;lin ei]v to' perisso;teron e]kh;russon 37 kai' ploi#on a]ph#lyen ei]v to' pe;ran 14 Kai' u[perperissw#v e]xeplh;ssonto le;gontev e]pela;yonto labei#n a/rtouv kai' ei] mh' Kalw#v pa;nta pepoi;hken kai' tou'v e=na a/rton ou]k ei}con mey ] e[autw#n e]n tw#j kwfou'v poiei# a]kou;ein kai' tou'v ploi;wj 15 kai' dieste;lleto au]toi#v a]la;louv lalei#n le;gwn, [Ora#te ble;pete a]po' th#v zu;mhv tw#n Farisai;wn kai' th#v zu;mhv [Hrw;jdou 16 kai' dielogi;zonto pro'v a]llh;louv le;gontev, o=ti /Artouv ou]k e/comen 17 kai' gnou'v o[ ]Ihsou#v le;gei au]toi#v Ti; KEF. 8 dialogi;zesye o=ti a/rtouv ou]k e/cete ou/pw noei#te ou]de' suni;ete e/ti 1 ]En e]kei;naiv tai#v h[me;raiv pampollou# pepwrwme;nhn e/cete th'n kardi;an u[mw#n o/clou o/ntov kai' mh' e]co;ntwn ti; fa;gwsin 18 o]fyalmou'v e/contev ou] ble;pete kai' proskalesa;menov o[ ]Ihsou#v tou'v w}ta e/contev ou]k a]kou;ete kai' ou] mayhta'v au]tou# le;gei au]toi#v 2 mnhmoneu;ete Splagcni;zomai e]pi' to'n o/clon o=ti h/dh 19 o=te tou'v pe;nte a/rtouv e/klasa ei]v h[me;rav trei#v prosme;nousi;n moi kai' ou]k tou'v pentakiscili;ouv po;souv kofi;nouv e/cousin ti; fa;gwsin> 3 kai' e]a'n plh;reiv klasma;twn h/rate le;gousin a]polu;sw au]tou'v nh;steiv ei]v oi}kon au]tw#j Dw;deka 20 =Ote de' tou'v e[pta' ei]v au]tw#n e]kluyh;sontai e]n th#j o[dw#j> tinev tou'v tetrakiscili;ouv po;swn spuri;dwn ga'r au]tw#n makro;yen h=kasin 4 kai' plhrw;mata klasma;twn h/rate Oi[ de' a]pekri;yhsan au]tw#j oi[ mayhtai' au]tou# ei}pon, [Epta; 21 kai' e/legen au]toi#v Pw#v Po;yen tou;touv dunh;setai; tiv w{de ou] suni;ete 22 Kai' e/rcetai; ei]v corta;sai a/rtwn e]p ] e]rhmi;av 5 kai' Bhysai~da;n kai' fe;rousin au]tw#j tuflo'n e]phrw;ta au]tou;v Po;souv e/cete a/rtouv kai' parakalou#sin au]to'n i=na au]tou# oi[ de' ei}pon, [Epta; 6 kai' parh;ggeilen a=qhtai 23 kai' e]pilabo;menov th#v tw#j o/clwj a]napesei#n e]pi' th#v gh#v> kai'

51 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 ceiro'v tou# tuflou# e]xh;gagen au]to'n e/xw kai' tou# eu]aggeli;ou ou]to'v sw;sei au]th;n th#v kw;mhv kai' ptu;sav ei]v ta' o/mmata 36 ti; ga'r w]felh;sei a/nyrwpon e]a'n au]tou# e]piyei'v ta'v cei#rav au]tw#j e]phrw;ta kerdh;shj to'n ko;smon o=lon kai' zhmiwyhj au]to;n Ei/ ti ble;pei 24 kai' a]nable;qav th'n quch'n au]tou# 37 h\ ti; dw;sei e/legen Ble;pw tou'v a]nyrw;pouv o=ti w[v a/nyrwpov a]nta;llagma th#v quch#v au]tou# de;ndra o[rw# peripatou#ntav 25 ei}ta 38 o`v ga'r a\n e]paiscunyh#j me kai' tou'v pa;lin e]pe;yhken ta'v cei#rav e]pi' tou'v e]mou'v lo;gouv e]n th#j genea#j tau;thj th#j o]fyalmou'v au]tou# kai' e]poi;hsen au]to'n moicali;di kai' a[martwlw#j kai' o[ ui[o'v tou# anable;qai kai' a]pokatesta;yh kai' a]nyrw;pou e]paiscunyh;setai au]to'n o=tan e]ne;bleqen thlaugw#v a=pantav 26 kai' e/lyhj e]n th#j do;xhj tou# patro'v au]tou# meta' a]pe;steilen au]to'n ei]v to'n oi}kon au]tou# tw#n a]gge;lwn tw#n a[gi;wn le;gwn, Mhde' ei]v th'n kw;mhn ei]se;lyhjv Mhde' ei/phv tini' e]n th#j kw;mhj 27 Kai' e]xh#lyen o[ ]Ihsou#v kai' oi[ mayhtai' au]tou# Mark 9 ei]v ta'v kw;mav Kaisarei;av th#v Fili;ppou> kai' e]n th#j o[dw#j e]phrw;ta tou'v KEF. 9 mayhta'v au]tou# le;gwn au]toi#v, Ti;na me le;gousin oi[ a/nyrwpoi ei}nai 28 oi[ de' 1 Kai' e/legen au]toi#v ]Amh'n le;gw u[mi#n a]pekri;yhsan, ]Iwa;nnhn to'n baptisth;n o=ti ei]si;n tinev tw#n w{de e[sthko;twn kai' a/lloi ]Hli;an a/lloi de' e=na tw#n oi=tinev ou] mh' geu;swntai yana;tou e=wv profhtw#n 29 kai' au]to'v le;gei a\n i/dwsin th'n basilei;an tou# yeou# au]toi#v [Umei#v de' ti;na me le;gete ei}nai e]lhluyui#an e]n duna;mei a]pokriyei'v de' o[ Pe;trov le;gei au]tw#j Su' 2 Kai' mey ] ] h[me;rav e`x paralamba;nei ei} o[ Cristo;v 30 kai' e]peti;mhsen au]toi#v o[ ]Ihsou#v to'n Pe;tron kai' to'n ]Ia;kwbon i=na mhdeni' le;gwsin peri' au]tou# kai' to'n ]Iwa;nnhn kai' a]nafe;rei au]tou'v 31 Kai' h/rxato dida;skein au]tou'v o=ti ei]v o/rov u[qhlo'n kat ] i]di;an mo;nouv kai' dei# to'n ui[o'n tou# a]nyrw;pou polla' metemorfw;yh e/mprosyen au]tw#n 3 kai' payei#n kai' a]podokimasyh#nai a]po' tw#n ta' i[ma;tia au]tou# e]ge;neto sti;lbonta presbute;rwn kai' a]rciere;wn kai' leuka' li;an w[v ciw'n, oi{a gnafeu'v e]pi' th#v grammate;wn kai' a]poktanyh#nai kai' gh#v ou] du;natai leuka#nai 4 kai' w/fyh meta' trei#v h[me;rav a]nasth#nai> 32 kai' au]toi#v ]Hli;av su'n Mwsei#, kai' h}san par]r[hsi;aj to'n lo;gon e]la;lei kai' sullalou#ntev tw#j ]Ihsou# 5 kai' proslabo;menov au]to'n o[ Pe;trov h/rxato a]pokriyei'v o[ Pe;trov le;gei e]pitima#n au]tw#j 33 o[ de' e]pistrafei'v tw#j ]Ihsou# [Rabbi; kalo;n e]stin h[ma#v w{de kai' i]dw'n tou'v mayhta'v au]tou# ei}nai kai' poih;swmen skhna;v trei#v soi' e]peti;mhsen tw#j Pe;trwj le;gwn, =Upage mi;an kai' Mwsei# mi;an kai' ]Hli;aj mi;an 6 o]pi;sw mou satana# o=ti ou] fronei#v ta' ou] ga'r h/jdei ti; lalh;shj> h}san ga'r tou# yeou# a]lla' ta' tw#n a]nyrw;pwn 34 e/kfoboi 7 kai' e]ge;neto nefe;lh Kai' proskalesa;menov to'n o/clon su'n e]piskia;zousa au]toi#v kai' h}lyen fwnh' toi#v mayhtai#v au]tou# ei}pen e]k th#v nefe;lhv le;gousa, Ou{to;v e]stin o[ au]toi#v =Ostiv ye;lei o]pi;sw mou e]lyei#n, ui[o;v mou o[ a]gaphto;v au]tou# a]kou;ete 8 a]parnhsa;syw e[auto'n kai' a]ra;tw to'n kai' e]xa;pina peribleqa;menoi ou]ke;ti stauro'n au]tou# kai' a]kolouyei;tw moi ou]de;na ei}don a]lla' to'n ]Ihsou#n mo;non 35 o`v ga'r a\n ye;lhj th'n quch'n au]tou# mey ] e[autw#n 9 katabaino;ntwn de' sw#sai a]pole;sei au]th;n> o`v d ] a\n au]tw#n a]po' tou# o/rouv diestei;lato a]pole;shj th'n quch'n au]tou# e=neken e]mou# au]toi#v i=na mhdeni' dihgh;swntai a` ei}don ei] mh' o=tan o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou e]k

52 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= nekrw#n a]nasth#j 10 kai' to'n lo;gon a]pisti;aj 25 i]dw'n de' o[ ]Ihsou#v o=ti e]kra;thsan pro'v e[autou'v suzhtou#ntev e]pisuntre;cei o/clov e]peti;mhsen tw#j ti; e]stin to' e]k nekrw#n a]nasth#nai 11 pneu;mati tw#j a]kaya;rtwj le;gwn au]twj#, To' kai' e]phrw;twn au]to'n le;gontev =Oti pneu#ma to' a/lalon kai' kwfo'n e]gw' soi le;gousin oi[ grammatei#v o=ti ]Hli;an dei# e]pita;ssw e/xelye e]x au]tou# kai' mhke;ti e]lyei#n prw#ton 12 o[ de' a]pokriyei'v ei]se;lyhjv ei]v au]to;n 26 kai' kra;xan, kai' ei}pen au]toi#v ]Hli;av me'n e]lyw'n prw#ton polla' spara;xan au]to'n, e]xh#lyen> kai' a]pokayistaj pa;nta> kai' pw#v ge;graptai e]ge;neto w[sei' nekro;v w=ste pollou'v e]pi' to'n ui[o'n tou# a]nyrw;pou i=na polla' le;gein o=ti a]pe;yanen 27 o[ de' ]Ihsou#v pa;yhj kai' e]xoudenw;yh 13 a]lla' le;gw krath;sav au]to;n th#v ceiro'v h/geiren u[mi#n o=ti kai' ]Hli;av e]lh;luyen kai' au]to'n kai' a]ne;sth 28 kai' ei]selyo;nta e]poi;hsan au]tw#j o=sa h/yelhsan, kayw'v au]to;n ei]v oi}kon oi[ mayhtai' au]tou# ge;graptai e]p ] au]to;n 14 Kai' e]lyw'n e]phrw;twn au]to'n kat ] i]di;an =Oti h[mei#v pro'v tou'v mayhta'v ei}den o/clon polu'n ou]k h]dunh;yhmen e]kbalei#n au]to; 29 kai' peri' au]tou'v kai' grammatei#v ei}pen au]toi#v Tou#to to' ge;nov e]n ou]deni' suzhtou#ntav au]toi#v> 15 kai' eu]ye'wv du;natai e]xelyei#n ei] mh' e]n proseuch#j Kai' pa#v o[ o/clov i]dw'n au]to'n e]xeyambh;yh, nhstei;aj kai' prostre;contev h]spa;zonto au]to;n 30 kai' e]kei#yen e]xelyo;ntev 16 kai' e]phrw;thsen tou#v grammatei#v, Ti; pareporeu;onto dia' th#v Galilai;av Kai' suzhtei#te pro'v au]tou;v 17 kai' ou]k h/yelen i=na tiv gnw#> 31 e]di;dasken a]pokriyei'v ei{v e]k tou# o/clou ei}pen ga'r tou'v mayhta'v au]tou# kai' e/legen Dida;skale h/negka to'n ui[o;n mou pro'v se; au]toi#v o=ti [O ui[o'v tou# a]nyrw;pou e/conta pneu#ma a/lalon> 18 kai' o=pou paradi;dotai ei]v cei#rav a]nyrw;pwn kai' a\n au]to'n katala;bhj r[h;ssei au]to;n kai' a]poktenou#sin au]to;n kai' a]poktanyei'v a]fri;zei kai' tri;zei tou'v o]do;ntav au]tou#, th#j tri;thj h[me;raj a]nasth;setai 32 oi[ de' kai' xhrai;netai> kai' ei}pon toi#v h]gno;oun to' r[h#ma kai' e]fobou#nto au]to'n mayhtai#v sou i=na au]to' e]kba;lwsin kai' e]perwth#sai 33 Kai' h}lyen ei]v ou]k i/scusan 19 o[ de' a]pokriyei'v au]tw#j Kapernaou;m> kai' e]n th#j oi]ki;aj geno;menov le;gei }W genea' a/pistov e=wv po;te pro'v e]phrw;ta au]tou;v Ti; e]n th#j o[dw#j pro'v u[ma#v e/somai e=wv po;te a]ne;xomai u[mw#n e[autou'v dielogi;zesye 34 oi[ de' fe;rete au]to'n pro;v me 20 kai' h/negkan e]siw;pwn> pro'v a]llh;louv ga'r au]to'n pro'v au]to;n kai' i]dw'n au]to'n diele;cyhsan e]n th#j o[dw#j ti;v mei;zwn 35 eu]ye'wv to' pneu#ma espa;raxen au]to;n kai' kai' kayi;sav e]fw;nhsen tou'v dw;deka pesw'n e]pi' th#v gh#v e]kuli;eto a]fri;zwn 21 kai' le;gei au]toi#v Ei/ tiv ye;lei prw#tov kai' e]phrw;thsen to'n pate;ra au]tou# ei}nai e/stai pa;ntwn e/scatov kai' pa;ntwn Po;sov cro;nov e]sti'n w[v tou#to ge;gonen dia;konov 36 kai' labw'n paidi;on au]tw#j o[ de' ei}pen paidio;yen> e/sthsen au]to' e]n me;swj au]tw#n kai' 22 kai' polla;kiv au]to'n kai' ei]v pu#r e]nagkalisa;menov au]to' ei}pen au]toi#v e/balen kai' ei]v u=data i=na a]pole;shj 37 `Ov e]a'n e`n tw#n toiou;twn paidi;wn au]to;n> a]ll ] ei/ ti du;nasai, boh;yhson de;xhtai e]pi' tw#j o]no;mati; mou e]me' h[mi#n splagcnisyei'v e]f ] h[ma#v 23 o[ de;cetai> kai' o`v e]a'n e]me' de;xhtai ou]k e]me' de' ]Ihsou#v ei}pen au]tw#j To' Ei] du;nasai de;cetai a]lla' to'n a]postei;lanta; me 38 pisteu#sai, pa;nta dunata' tw#j a]pekri;yh de' au]tw#j o[ ]Iwa;nnhv le;gwn, pisteu;onti 24 kai' eu]ye'wv kra;xav o[ Dida;skale ei/dome;n tina tw#j o]no;mati; path'r tou# paidi;ou meta' dakru;wn sou e]kba;llonta daimo;nia o`v ou]k e/legen Pisteu;w> ku;rie boh;yei mou th#j a]kolouyei# h[mi#n kai' e]kwlu;samen au]to;n

53 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 o=ti ou]k a]kolouyei# h[mi#n> 39 o[ o=ria th#v ]Ioudai;av dia' tou# pe;ran de' ]Ihsou#v ei}pen Mh' kwlu;ete au]to;n tou# ]Iorda;nou Kai' sumporeu;ontai ou]dei'v ga;r e]stin o`v poih;sei du;namin e]pi' pa;lin o/cloi pro'v au]to;n kai' w[v ei]w;yei tw#j o]no;mati; mou kai' dunh;setai tacu' pa;lin e]di;dasken au]tou;v kakologh#sai; me> 40 o`v ga'r ou]k e/stin 2 kai' proselyo;ntev oi[ Farisai#oi kay ] u[mw#n, u[pe'r u[mw#n e]stin e]phrw;thsan au]to'n ei] e/xestin a]ndri' 41 `Ov ga'r a\n poti;shj u[ma#v poth;rion gunai#ka a]polu#sai peira;zontev au]to;n u=datov e]n tw#j o]no;mati mou, o=ti Cristou# 3 o[ de' a]pokriyei'v ei}pen au]toi#v Ti; u[mi#n e]ste a]mh'n le;gw u[mi#n ou] mh' a]pole;shj to'n e]netei;lato Mwsh#v 4 oi[ de' ei}pon, misyo'n au]tou# 42 Kai' o`v a\n Mwsh#v ]Epe;treqen bibli;on skandali;shj e=na tw#n mikrw#n tw#n a]postasi;ou gra;qai kai' a]polu#sai 5 pisteuo;ntwn ei]v e]me; kalo;n e]stin au]tw#j Kai' a]pokriyei'v o[ ]Ihsou#v ei}pen au]toi#v ma#llon ei] peri;keitai li'yov mu;liko'v Pro'v th'n sklhrokardi;an u[mw#n peri' to'n tra;chlon au]tou# kai' be;blhtai e/graqen u[mi#n th'n e]ntolh'n tau;thn 6 ei]v th'n ya;lassan 43 Kai' e]a'n a]po' de' a]rch#v kti;sewv a/rsen kai' yh#lu skandali;zhj se h[ cei;r sou a]po;koqon e]poi;hsen au]tou'v o[ yeo;v 7 e=neken au]th;n> kalo;n soi e]sti;n kullo'n ei]v th'n tou;tou katalei;qei a/nyrwpov to'n zwh'n ei]selyei#n h\ ta'v du;o cei#rav e/conta pate;ra au]tou# kai' th'n mhte;ra kai' a]pelyei#n ei]v th'n ge;ennan ei]v to' pu#r to' proskollhyh;setai pro'v th'n gunai#ka a/sbeston 44 o=pou o[ skw;lhx au]tw#n ou] au]tou# 8 kai' e/sontai oi[ du;o ei]v sa;rka teleuta#j, kai' to' pu#r ou] sbe;nnutai 45 mi;an> w=ste ou]ke;ti ei]si'n du;o a]lla' mi;a kai' e]a'n o[ pou;v sou skandali;zhj se sa;rx 9 o` ou}n o[ yeo'v sune;zeuxen a]po;koqon au]to;n> kalo;n e]sti;n soi a/nyrwpov mh' cwrize;tw 10 Kai' e]n th#j ei]selyei#n ei]v th'n zwh'n cwlo'n h\ tou'v du;o oi]ki;aj pa;lin oi[ mayhtai' au]tou# peri' tou# po;dav e/conta blhyh#nai ei]v th'n ge;ennan au]tou# e]phrw;thsan au]to;n 11 kai' le;gei ei]v to' pu#r to' a/sbeston, 46 o=pou o[ au]toi#v `Ov e]a'n a]polu;shj th'n gunai#ka skw;lhx au]tw#n ou] teleuta#j, kai' to' pu#r au]tou# kai' gamh;shj a/llhn moica#tai e]p ] ou] sbe;nnutai 47 kai' e]a'n o[ o]fyalmo;v au]th;n> 12 kai' e]a'n gunh' a]polu;shj to'n sou skandali;zhj se e/kbale au]to;n> a/ndra au]th#v kai' gamhyh# a/llwj, kalo;n soi e]stin mono;fyalmon moica#tai 13 Kai' prose;feron au]tw#j ei]selyei#n ei]v th'n basilei;an tou# yeou# h\ paidi;a i=na a=qhtai au]tw#n> oi[ de' du;o o]fyalmou'v e/conta blhyh#nai ei]v th'n mayhtai' e]peti;mwn toi#v prosfe;rousin ge;ennan tou# puro'v, 48 o=pou o[ skw;lhx 14 i]dw'n de' o[ ]Ihsou#v h]gana;kthsen kai' au]tw#n ou] teleuta#j kai' to' pu#r ou] ei}pen au]toi#v /Afete ta' paidi;a sbe;nnutai 49 pa#v ga'r puri' e/rcesyai pro;v me kai' mh' kwlu;ete au]ta; a[lisyh;setai kai' pa#sa yusi;a a]li' tw#n ga'r toiou;twn e]sti'n h[ basilei;a tou# a[lisyh;setai, 50 Kalo'n to' a=lav> e]a'n yeou# 15 a]mh'n le;gw u[mi#n o`v e]a'n mh' de' to' a=lav a/nalon ge;nhtai e]n ti;ni au]to' de;xhtai th'n basilei;an tou# yeou# w[v a]rtu;sete e/cete e]n e[autoi#v a=lav> kai' paidi;on ou] mh' ei]se;lyhj ei]v au]th;n 16 ei]rhneu;ete e]n a]llh;loiv kai' e]nagkalisa;menov au]ta' tiyei'v ta'v cei#rav e]p ] au]ta; hu]lo;gei au]ta', 17 Kai' e]kporeuome;nou au]tou# ei]v o[do'n Mark 10 prosdramw'n ei{v kai' gonupeth;sav au]to'n e]phrw;ta au]to;n Dida;skale KEF. 10 a]gaye; ti; poih;sw i=na zwh'n ai]w;nion klhronomh;sw 18 o[ de' ]Ihsou#v ei}pen 1 Kakei#yen a]nasta'v e/rcetai ei]v ta'

54 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= au]tw#j Ti; me le;geiv a]gayo;n ou]dei'v a]grou'v meta' diwgmw#n kai' e]n tw#j ai]w#ni a]gayo'v ei] mh' ei{v o[ yeo;v 19 ta'v e]ntola'v tw#j e]rcome;nwj zwh'n ai]w;nion 31 polloi' oi}dav> Mh' moiceu;shjv Mh' foneu;shjv Mh' de' e/sontai prw#toi e/scatoi kai' oi[ kle;qhjv Mh' qeudomarturh;shjv Mh' e/scatoi prw#toi 32 }Hsan de' e]n th#j o[dw#j a]posterh;shjv Ti;ma to'n pate;ra sou kai' a]nabai;nontev ei]v [Ieroso;luma kai' h}n th'n mhte;ra 20 o[ de' a]pokriyei'v ei}pen proa;gwn au]tou'v o[ ]Ihsou#v kai' au]tw#j Dida;skale tau#ta pa;nta e]yambou#nto kai' a]kolouyou#ntev e]fulaxa;mhn e]k neo;thto;v mou 21 o[ e]fobou#nto kai' paralabw'n pa;lin tou'v de' ]Ihsou#v e]mble;qav au]tw#j h]ga;phsen dw;deka h/rxato au]toi#v le;gein ta' au]to'n kai' ei}pen au]tw#j =En soi; u[sterei#> me;llonta au]tw#j sumbai;nein 33 u=page o=sa e/ceiv pw;lhson kai' do'v toi#v o=ti ]Idou;, a]nabai;nomen ptwcoi#v kai' e=xeiv yhsauro'n e]n ou]ranw#j ei]v [Ieroso;luma kai' o[ ui[o'v tou# kai' deu#ro a]kolou;yei moi a/rav to'n a]nyrw;pou paradoyh;setai toi#v stauro;n 22 o[ de' stugna;sav e]pi' tw#j a]rciereu#sin kai' toi#v grammateu#sin kai' lo;gwj a]ph#lyen lupou;menov> h}n ga'r e/cwn katakrinou#sin au]to'n yana;twj kai' kth;mata polla; 23 Kai' paradw;sousin au]to'n toi#v e/ynesin 34 peribleqa;menov o[ ]Ihsou#v le;gei toi#v kai' e]mpai;xousin au]tw#j kai' mayhtai#v au]tou# Pw#v dusko;lwv oi[ ta' mastigw;sousin au]to'n kai' e]mptu;sousin crh;mata e/contev ei]v th'n basilei;an tou# au]tw#j kai' a]poktenou#sin au]to'n, kai' th#j yeou# ei]seleu;sontai 24 oi[ de' mayhtai' tri;thj h[me;raj a]nasth;setai 35 Kai' e]yambou#nto e]pi' toi#v lo;goiv au]tou# o[ prosporeu;ontai au]tw#j ]Ia;kwbov de' ]Ihsou#v pa;lin a]pokriyei'v le;gei kai' ]Iwa;nnhv oi[ ui[oi' Zebedai;ou au]toi#v Te;kna pw#v du;skolo;n e]stin tou'v le;gontev Dida;skale ye;lomen i=na o` e]a'n pepoiyo;tav e]pi' toi#v crh;masin, ei]v th'n ai]th;swme;n poih;shjv h[mi#n 36 o[ de' ei}pen basilei;an tou# yeou# ei]selyei#n> au]toi#v Ti; ye;lete; poih;sai me u[mi#n 37 oi[ 25 eu]kopw;tero;n e]stin ka;mhlon dia' th#v de' ei}pon au]tw#j Do'v h[mi#n i=na ei{v e]k trumalia#v th#v r[afi;dov ei]selyei#n h\ dexiw#n sou kai' ei{v e]x eu]wnu;mw#n sou plou;sion ei]v th'n basilei;an tou# yeou# kayi;swmen e]n th#j do;xhj sou 38 o[ ei]selyei#n 26 oi[ de' perissw#v de' ]Ihsou#v ei}pen au]toi#v Ou]k oi/date ti; e]xeplh;ssonto le;gontev pro'v e[autou;v ai]tei#sye du;nasye piei#n to' poth;rion o` Kai' ti;v du;natai swyh#nai 27 e]mble;qav e]gw' pi;nw kai; to' ba;ptisma o` e]gw' de' au]toi#v o[ ]Ihsou#v le;gei Para' bapti;zomai baptisyh#nai 39 oi[ de' a]nyrw;poiv a]du;naton a]ll ] ou] para' tw#j ei}pon au]tw#j Duna;meya o[ de' ]Ihsou#v yew#j> pa;nta ga'r dunata' e]sti;n para' tw#j ei}pen au]toi#v To' me'n poth;rion o` e]gw' pi;nw yew#j pi;esye kai' to' ba;ptisma o` e]gw' 28 kai' h/rxato o[ Pe;trov le;gein bapti;zomai baptisyh;sesye 40 to' de' au]tw#j ]Idou;, h[mei#v a]fh;kamen pa;nta kai' kayi;sai e]k dexiw#n mou kai' e]x h]kolouyh;same;n soi 29 a]pokriyei'v de' eu]wnu;mwn mou ou]k e/stin e]mo'n dou#nai o[ ]Ihsou#v ei}pen ]Amh'n le;gw u[mi#n ou]dei;v a]ll ] oi{v h[toi;mastai 41 Kai' e]stin o`v a]fh#ken oi]ki;an h\ a]delfou'v h\ a]kou;santev oi[ de;ka h/rxanto a]delfa'v h\ pate;ra h\ mhte;ra h\ gunai#ka, a]ganaktei#n peri' ]Iakw;bou h\ te;kna h\ a]grou'v e=neken e]mou# kai' tou# kai' ]Iwa;nnou 42 o[ de' ]Ihsou#v eu]aggeli;ou 30 e]a'n mh' la;bhj proskalesa;menov au]tou'v le;gei au]toi#v e[katontaplasi;ona nu#n e]n tw#j kairw#j Oi/date o=ti oi[ dokou#ntev a/rcein tw#n tou;twj oi]ki;av kai' a]delfou'v kai' e]ynw#n katakurieu;ousin au]tw#n kai' oi[ a]delfa'v kai' mhte;rav kai' te;kna kai' mega;loi au]tw#n katexousia;zousin

55 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 au]tw#n 43 ou]c ou=twv de; e/stai e]n u[mi#n au]tou# crei;an e/cei kai' eu]ye'wv au]to'n a]ll ] o`v e]a'n ye;lhj gene;syai me;gav e]n u[mi#n a]postelei# w{de 4 a]ph#lyon de' kai' e]stai dia;konov u[mw#n 44 kai' o`v a\n eu{ron to'n pw#lon dedeme;non pro'v th'n ye;lhj u[mw#n gene;syai prw#tov e/stai yu;ran e/xw e]pi' tou# a]mfo;dou kai' pa;ntwn dou#lov> 45 kai' ga'r o[ ui[o'v tou# lu;ousin au]to;n 5 kai; tinev tw#n e]kei# a]nyrw;pou ou]k h}lyen diakonhyh#nai e[sthko;twn e/legon au]toi#v Ti; poiei#te a]lla' diakonh#sai kai' dou#nai th'n quch'n lu;ontev to'n pw#lon 6 oi[ de' ei}pon au]tou# lu;tron a]nti' pollw#n 46 Kai' au]toi#v kayw'v e]netei;lato o[ ]Ihsou#v kai' e/rcontai ei]v ]Iericw; kai' a]fh#kan au]tou;v 7 kai' h/gagon to'n e]kporeuome;nou au]tou# a]po' ]Iericw' kai' pw#lon pro'v to'n ]Ihsou#n kai' e]pe;balon tw#n mayhtw#n au]tou# kai' o/clou i[kanou# au]tw#j ta' i[ma;tia au]tw#n kai' e]ka;yisen e]p ] ui[o'v Timai;ou Bartimai#ov o[ tuflo'v au]tw#j 8 polloi' de' ta' i[ma;tia au]tw#n e]ka;yhto para' th'n o[do;n prosaitw#n 47 e/strwsan ei]v th'n o[do;n a/lloi de' kai' a]kou;sav o=ti ]Ihsou#v o[ Nazwrai#ov stoiba;dav e/kopton e]k tw#n de;ndrwn, kai' e]stin h/rxato kra;zein kai' le;gein o[ u[io'v e]strw;nnuon ei]v th'n o[do;n> 9 kai' oi[ Dabi'd ]Ihsou# e]le;hso;n me 48 kai' proa;gontev kai' oi[ a]kolouyou#ntev e]peti;mwn au]tw#j polloi' i=na siwph;shj> o[ e/krazon le;gontev, [Wsanna;> de' pollw#j ma#llon e/krazen Ui[e' Dabi;d, Eu]loghme;nov o[ e]rco;menov e]n o]no;mati e]le;hso;n me 49 kai' sta'v o[ ]Ihsou#v kuri;ou> 10 Eu]loghme;nh h[ e]rcome;nh ei}pen au]to;n Fwnhyh#nai> kai' fwnou#sin basilei;a e]n o]no;mati Kuri;ou, tou# to'n tuflo'n le;gontev au]tw#j Ya;rsei patro'v h[mw#n Dabi;d> [Wsanna' e]n toi#v e/geirai, fwnei# se 50 o[ de' a]pobalw'n u[qi;stoiv 11 Kai' ei]sh#lyen to' i[ma;tion au]tou# a]nasta'v h}lyen pro'v ei]v [Ieroso;luma o[ ]Ihsou#v, kai' ei]v to' to'n ]Ihsou#n 51 kai' a]pokriyei'v le'gei i[ero;n kai' peribleqa;menov pa;nta o]qi;av au]tw#j o[ ]Ihsou#v Ti; ye;leiv poih;sw soi o[ h/dh ou/shv th#v w=rav e]xh#lyen ei]v de' tuflo'v ei}pen au]tw#j [Rabboni; i=na Bhyani;an meta' tw#n dw;deka 12 Kai' th#j a]nable;qw 52 o[ de' ]Ihsou#v ei}pen e]pau;rion e]xelyo;ntwn au]tw#n a]po' au]tw#j =Upage h[ pi;stiv sou se;swke;n se Bhyani;av e]pei;nasen 13 kai' i]dw'n kai' eu]ye'wv a]ne;bleqen kai' h]kolou;yei sukh#n makro;yen e/cousan fu;lla h}lyen tw#j ]Ihsou# e]n th#j o[dw#j ei] a/ra eu[rh;sei ti e]n au]th#j kai' e]lyw'n e]p ] au]th'n ou]de'n eu{ren ei] mh' fu;lla> ou] ga'r h}n kairo'v su;kwn 14 kai' a]pokriyei'v o[ ]Ihsou#v ei}pen au]th#j Mhke;ti e]k sou# ei]v to'n ai]w#na mhdei'v karpo'n fa;goi kai' KEF. 11 h/kouon oi[ mayhtai' au]tou# 15 Kai' e/rcontai ei]v [Ieroso;luma kai' ei]selyw'n 1 Kai' o=te e]ggi;zousin ei]v ]Ierousalh;m o[ ]Ihsou#v ei]v to' i[ero'n h/rxato ei]v Bhyfagh' kai' Bhyani;an pro'v e]kba;llein tou'v pwlou#ntav kai' to' /Orov tw#n ]Elaiw#n a]poste;llei du;o a]gora;zontav e]n tw#j i[erw#j kai' ta'v tw#n mayhtw#n au]tou# 2 kai' le;gei trape;zav tw#n kollubistw#n kai' ta'v au]toi#v [Upa;gete ei]v th'n kw;mhn th'n kaye;drav tw#n pwlou;ntwn ta'v kate;nanti u[mw#n kai' eu]ye'wv peristera'v kate;streqen 16 kai' ou]k ei]sporeuo;menoi ei]v au]th'n eu[rh;sete h/fien i=na tiv diene;gkhj skeu#ov dia' tou# pw#lon dedeme;non e]f ] o`n ou]dei'v i[erou# 17 kai' e]di;dasken le;gwn au]toi#v, a]nyrw;pwn keka;yiken lu;santev au]to'n Ou] ge;graptai o=ti [O oi}ko;v mou oi}kov a]ga;gete 3 kai' e]a;n tiv u[mi#n ei/phj Ti; proseuch#v klhyh;setai pa#sin toi#v poiei#te tou#to ei/pate o=ti [O ku;riov

56 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= e/ynesin u[mei#v de' epoih;sate au]to'n to'n ]Iwa;nnhn o=ti o/ntwv profh;thv h}n 33 sph;laion lhjstw#n 18 kai' h/kousan oi[ kai' a]pokriye;ntev le;gousin tw#j ]Ihsou# grammatei#v kai' oi[ a]rcierei#v kai' Ou]k oi/damen kai' o[ ]Ihsou#v a]pokriyei'v e]zh;toun pw#v au]to'n a]pole;sousin> le;gei au]toi#v Ou]de' e]gw' le;gw u[mi#n e]n e]fobou#nto ga'r au]to;n o=ti pa#v o[ o/clov poi;aj e]xousi;aj tau#ta poiw# e]xeplh;sseto e]pi' th#j didach#j au]tou# 19 Kai' o=te o]qe' e]ge;neto e]xeporeu;eto e/xw th#v po;lewv 20 Kai' prwi@ paraporeuo;menoi ei}don th'n sukh#n e]xhramme;nhn e]k r[izw#n 21 kai' KEF. 12 a]namnhsyei'v o[ Pe;trov le;gei au]tw#j [Rabbi; i/de h[ sukh# h`n kathra;sw 1 Kai' h/rxato au]toi#v e]n parabolai#v e]xh;rantai 22 kai' a]pokriyei'v ]Ihsou#v le;gei#n, ]Ampelw#na e]fu;teusen le;gei au]toi#v /Ecete pi;stin yeou# a/nyrwpov kai' perie;yhken fragmo'n kai' 23 a]mh'n ga'r le;gw u[mi#n o=ti o`v a\n ei/phj w/ruxen u[polh;nion kai' w]jkodo;mhsen tw#j o/rei tou;twj /Aryhti kai' blh;yhti ei]v pu;rgon kai' e]xe;doto au]to'n gewrgoi#v kai' th'n ya;lassan kai' mh' diakriyh#j e]n th#j a]pedh;mhsen 2 kai' a]pe;steilen pro'v kardi;aj au]tou# a]lla' pisteu;shj o=ti a` tou'v gewrgou'v tw#j kairw#j dou#lon i=na le;gei# gi;netai e/stai au]tw#j o` e]a'n ei/phj 24 para' tw#n gewrgw#n la;bhj a]po' tou# dia' tou#to le;gw u[mi#n pa;nta o=sa a/n karpou# tou# a]mpelw#nov> 3 oi[ de' proseu;comenoi ai]tei#sye pisteu;ete o=ti labo;ntev au]to'n e/deiran kai' lamba;nete; kai' e/stai u[mi#n 25 kai' o=tan a]pe;steilan keno;n 4 kai' pa;lin sth;khte proseuco;menoi a]fi;ete ei/ ti a]pe;steilen pro'v au]tou'v a/llon dou#lon> e/cete kata; tinov i=na kai' o[ path'r u[mw#n ka]kei#non liyobolh;santev o[ e]n toi#v ou]ranoi#v a]fh#j u[mi#n ta' e]kefalai;wsan kai' a]pe;steilan paraptw;mata u[mw#n 26 ei] de' u[mei#v ou}k h]ti;mwme;non 5 kai' pa;lin a/llon a]fi;ete, ou]de o[ path'r u[mw#n o[ e]n toi#v a]pe;steilen> ka]kei#non a]pe;kteinan kai' ou]ranoi#v a]fhsei' ta' paraptw;mata pollou'v a/llouv tou`v me'n de;rontev tou'v u[mw#n 27 Kai' e/rcontai pa;lin de' a]poktei;nontev 6 e/ti ou}n e=na ui[o'n ei]v [Ieroso;luma kai' e]n tw#j i[erw#j e/cwn, a]gaphto'n au]tou#> a]pe;steilen kai' peripatou#ntov au]tou# e/rcontai pro'v au]to'n pro'v au]tou'v e/scaton le;gwn au]to'n oi[ a]rcierei#v kai' oi[ grammatei#v o=ti ]Entraph;sontai to'n ui[o;n mou 7 kai' oi[ presbu;teroi 28 kai' leg;ousin e]kei#noi de' oi[ gewrgoi' ei}pon pro'v au]tw#j ]En poi;aj e]xousi;aj tau#ta poiei#v e[autou'v o=ti Ou{to;v e]stin o[ klhrono;mov> kai' ti;v soi th'n e]xousi;an tau;thn e/dwken deu#te a]poktei;nwmen au]to;n kai' h[mw#n i=na tau#ta poih#jv 29 o[ de' ]Ihsou#v e/stai h[ klhronomi;a 8 kai' labo;ntev a]pokriyei'v ei}pen au]toi#v ]Eperwth;sw au]to;n a]pe;kteinan kai' e]xe;balon e/xw u[ma#v ka]gw' e=na lo;gon kai' a]pokri;yhte; tou# a]mpelw#nov 9 ti; ou}n poih;sei o[ moi kai' e]rw# u[mi#n e]n poi;aj e]xousi;aj tau#ta ku;riov tou# a]mpelw#nov e]leu;setai kai' poiw#> 30 to' ba;ptisma ]Iwa;nnou e]x a]pole;sei tou'v gewrgou;v kai' dw;sei to'n ou]ranou# h}n h\ e]x a]nyrw;pwn a]pokri;yhte; a]mpelw#na a/lloiv 10 ou]de' th'n grafh'n moi 31 kai' e]logi;zonto pro'v e[autou'v tau;thn a]ne;gnwte Li;yon o`n le;gontev ]Ea'n ei/pwmen ]Ex ou]ranou# a]pedoki;masan oi[ oi]kodomou#ntev ou{tov e]rei# Dia'ti; ou}n ou]k e]pisteu;sate au]tw#j e]genh;yh ei]v kefalh'n gwni;av> 11 para' 32 a]ll ] e]a'n ei/pwmen ]Ex a]nyrw;pwn kuri;ou e]ge;neto au=th kai' e/stin e]fobou#nto to'n lao;n a=pantev ga'r ei}con yaumasth' e]n o]fyalmoi#v h[mw#n 12 Kai' e]zh;toun au]to'n krath#sai kai'

57 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 e]fobh;yhsan to'n o/clon e/gnwsan ga'r o=ti de' tw#n nekrw#n o=ti e]gei;rontai ou]k pro'v au]tou'v th'n parabolh'n ei}pen kai' a]ne;gnwte e]n th#j bi;blwj Mwse;wv, e]pi' th#v a]fe;ntev au]to'n a]ph#lyon 13 Kai' ba;tou w[v ei}pen au]tw#j o[ yeo'v a]poste;llousin pro'v au]to;n tinav tw#n le;gwn, ]Egw' o[ yeo'v ]Abraa'm kai' o[ Farisai;wn kai' tw#n [Hrwjdianw#n i=na yeo'v ]Isaa'k kai' o[ yeo'v ]Iakw;b 27 ou]k au]to'n a]greu;swsin lo;gwj 14 oi[ de' e/stin o[ yeo'v nekrw#n a]lla' Yeo'v zw;ntwn> e]lyo;ntev le;gousin au]tw#j Dida;skale u[mei#v ou}n polu' plana#sye 28 Kai' oi/damen o=ti a]lhyh'v ei} kai' ou] me;lei soi proselyw'n ei{v tw#n grammate;wn peri' ou]deno;v> ou] ga'r ble;peiv ei]v a]kou;sav au]tw#n suzhtou;ntwn ei]dw'v o=ti pro;swpon a]nyrw;pwn a]ll ] e]p ] a]lhyei;av kalw#v au]toi#v a]pekri;yh e]phrw;thsen th'n o[do'n tou# yeou# dida;skeiv> e/xestin au]to;n Poi;a e]sti'n prw;th pasw#n e]ntolh' kh#nson Kai;sari dou#nai h\ ou/ 15 dw#men 29 o[ de' ]Ihsou#v a]pekri;yh au]tw#j, o=ti h= mh; dw#men o[ de' ei]dw'v au]tw#n th'n Prw;th pasw#n tw#n u[po;krisin ei}pen au]toi#v Ti; me peira;zete e]ntolw#n, /Akoue ]Israh;l ku;riov o[ yeo'v fe;rete; moi dhna;rion i=na i/dw 16 oi[ de' h[mw#n ku;riov ei{v e]sti;n 30 kai' h/negkan kai' le;gei au]toi#v Ti;nov h[ ei]kw'n a]gaph;seiv ku;rion to'n yeo;n sou e]x o=lhv au=th kai' h[ e]pigrafh; oi[ de' ei}pon au]tw#j th#v kardi;av sou kai' e]x o=lhv th#v quch#v Kai;sarov 17 kai' a]pokriyei'v o[ ]Ihsou#v sou kai' e]x o=lhv th#v dianoi;av sou kai' e]x ei}pen au]toi#v a]po;dote Ta' Kai;sarov o=lhv th#v i]scu;ov sou au=th prw;th e]ntolh; Kai;sari kai' ta' tou# yeou# tw#j yew#j kai' 31 kai' deute;ra o[moi;a, au=th ]Agaph;seiv e]yau;masan e]p ] au]tw#j 18 Kai' e/rcontai to'n plhsi;on sou w[v seauto;n mei;zwn Saddoukai#oi pro'v au]to;n oi=tinev tou;twn a/llh e]ntolh' ou]k e/stin 32 kai' le;gousin a]na;stasin mh' ei}nai kai' ei}pen au]tw#j o[ grammateu;v Kalw#v e]phrw;thsan au]to'n le;gontev 19 dida;skale e]p ] a]lhyei;av ei}pav, o=ti ei{v Dida;skale Mwsh#v e/graqen h[mi#n o=ti e]stin Yeo'v, kai' ou]k e/stin a/llov plh'n e]a;n tinov a]delfo'v a]poya;nhj kai' au]tou#> 33 kai' to' a]gapa#n au]to'n e]x katali;phj gunai#ka kai' te;kna mh' a]fh#j o=lhv th#v kardi;av kai' e]x o=lhv th#v i=na la;bhj o[ a]delfo'v au]tou# th'n gunai#ka sune;sewv kai' e]x o=lhv th#v quch#v, kai' e]x au]tou# kai' e]xanasth;shj spe;rma tw#j o=lhv th#v i]scu;ov kai' to' a]gapa#n to'n a]delfw#j au]tou# 20 e[pta' a]delfoi' h}san> plhsi;on w[v e[auto'n plei#o;n e]stin pa;ntwn kai' o[ prw#tov e/laben gunai#ka kai' tw#n o[lokautwma;twn kai' tw#n yusiw#n a]poynh;jskwn ou]k a]fh#ken spe;rma> 21 34 kai' o[ ]Ihsou#v i]dw'n au]to'n o=ti kai' o[ deu;terov e/laben au]th;n kai' nounecw#v a]pekri;yh ei}pen au]tw#j Ou] a]pe;yanen kai' ou]de' au]to'v a]fh#ken makra'n ei} a]po' th#v basilei;av tou# yeou# spe;rma> kai' o[ tri;tov w[sau;twv> 22 kai' kai' ou]dei'v ou]ke;ti e]to;lma au]to'n e/labon au]th'n oi[ e[pta' kai' ou]k a]fh#kan e]perwth#sai 35 Kai' a]pokriyei'v spe;rma e/scath pa;ntwn a]pe;yanen kai' h[ o[ ]Ihsou#v e/legen dida;skwn e]n tw#j i[erw#j gunh' 23 e]n th#j ou}n a]nasta;sei o=tan Pw#v le;gousin oi[ grammatei#v o=ti o[ a]nastw#sin ti;nov au]tw#n e/stai gunh; oi[ Cristo'v ui[o'v e]stin Dabi;d ga'r e[pta' e/scon au]th'n gunai#ka 24 kai' 36 au]to'v ga'r Dabi'd ei}pen e]n tw#j a]pokriyei'v o[ ]Ihsou#v ei}pen au]toi#v Ou] pneu;mati tw#j a[gi;wj Ei}pen o[ ku;riov tw#j dia' tou#to plana#sye mh' ei]do;tev ta'v kuri;wj mou> Ka;you e]k dexiw#n mou e=wv grafa'v mhde' th'n du;namin tou# yeou# 25 a\n yw# tou'v e]cyrou;v sou u[popo;dion tw#n o=tan ga'r e]k nekrw#n a]nastw#sin ou/te podw#n sou 37 au]to'v ou}n Dabi'd le;gei gamou#sin ou/te gami;skontai, a]ll ] ei]si'n au]to'n ku;rion kai' po;yen ui[o;v au]tou# w[v a/ggeloi oi[ e]n toi#v ou]ranoi#v 26 peri' e]stin kai' o[ polu'v o/clov h/kouen au]tou#

58 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= h[de;wv 38 Kai' e/legen au]toi#v e]n th#j mou le;gontev o=ti ]Egw; ei]mi kai' pollou'v didach#j au]tou# Ble;pete a]po' tw#n planh;sousin grammate;wn tw#n yelo;ntwn e]n stolai#v 7 o=tan de' a]kou;shte pole;mouv kai' peripatei#n kai' a]spasmou'v e]n tai#v a]koa'v pole;mwn mh' yroei#sye> dei# ga'r a]gorai#v 39 kai' prwtokayedri;av e]n gene;syai a]ll ] ou/pw to' te;lov 8 tai#v sunagwgai#v kai' prwtoklisi;av e]n e]geryh;setai ga'r e/ynov e]pi' e/ynov kai' toi#v dei;pnoiv 40 oi[ katesyi;ontev ta'v basilei;a e]pi' basilei;an kai' e/sontai oi]ki;av tw#n chrw#n kai' profa;sei makra' seismoi' kata' to;pouv kai' e/sontai limoi' proseuco;menoi> ou{toi lh;qontai kai' taracai;> a]rcai' w]di;nwn tau#ta perisso;teron kri;ma 41 Kai' kayi;sav 9 ble;pete de' u[mei#v e[autou;v> o[ ]Ihsou#v kate;nanti tou# gazofulaki;ou paradw;sousin ga'r u[ma#v ei]v sune;dria e]yew;rei pw#v o[ o/clov ba;llei calko'n ei]v kai' ei]v sunagwga'v darh;sesye kai' e]pi' to' gazofula;kion kai' polloi' plou;sioi h[gemo;nwn kai' basile;wn stayh;sesye e/ballon polla;> 42 kai' e]lyou#sa mi;a e=neken e]mou# ei]v martu;rion au]toi#v 10 ch;ra ptwch' e/balen lepta' du;o o= e]stin kai' ei]v pa;nta ta' e/ynh dei# prw#ton kodra;nthv 43 kai' proskalesa;menov khrucyh#nai to' eu]agge;lion 11 o=tan de' tou'v mayhta'v au]tou# le;gei au]toi#v ]Amh'n a/gagwsin u[ma#v paradido;ntev mh' le;gw u[mi#n o=ti h[ ch;ra au=th h[ ptwch' promerimna#te ti; lalh;shte mhde' plei#on pa;ntwn be;blhken tw#n balo;ntwn meleta#te> a]ll ] o` e]a'n doyh#j u[mi#n e]n ei]v to' gazofula;kion> 44 pa;ntev ga'r e]k e]kei;nhj th#j w=raj tou#to lalei#te> ou] ga;r tou# perisseu;ontov au]toi#v e/balon au=th e]ste u[mei#v oi[ lalou#ntev a]lla' to' de' e]k th#v u[sterh;sewv au]th#v pa;nta o=sa pneu#ma to' a=gion 12 paradw;sei de' ei}cen e/balen o=lon to'n bi;on au]th#v a]delfo'v a]delfo'n ei]v ya;naton kai' path'r te;knon kai' e]panasth;sontai te;kna e]pi' gonei#v kai' yanatw;sousin au]tou;v> 13 kai' e/sesye misou;menoi u[po' Mark 13 pa;ntwn dia' to' o/noma; mou o[ de' u[pomei;nav ei]v te;lov ou{tov swyh;setai KEF. 13 14 =Otan de' i/dhte to' bde;lugma th#v e]rhmw;sewv to' r[hye'n u[po' Danih'l tou# 1 Kai' e]kporeuome;nou au]tou# e]k tou# profh;tou, e[sto;v o=pou ou] dei# o[ i[erou# le;gei au]tw#j ei{v tw#n mayhtw#n a]naginw;skwn noei;tw to;te oi[ e]n au]tou# Dida;skale i/de potapoi' li;yoi th#j ]Ioudai;aj feuge;twsan ei]v ta' o/rh 15 kai' potapai' oi]kodomai; 2 kai' o[ de' e]pi' tou# dw;matov mh' kataba;tw ei]v o[ ]Ihsou#v a]pokriyei'v ei}pen au]tw#j th'n oi]ki;an, mhde' ei]selye;tw a}rai; ti e]k Ble;peiv tau;tav ta'v mega;lav oi]kodoma;v th#v oi]ki;av au]tou# 16 kai' o[ ei]v to'n ou] mh' a]feyh#j li;yov e]pi' li;yw#j, o`v ou] mh' a]gro'n w\n mh' e]pistreqa;tw ei]v ta' o]pi;sw kataluyh#j 3 Kai' kayhme;nou au]tou# ei]v a}rai to' i[ma;tion au]tou# 17 ou]ai' de' tai#v to' /Orov tw#n ]Elaiw#n kate;nanti tou# e]n gastri' e]cou;saiv kai' tai#v i[erou# e]phrw;twn au]to'n kat ] i]di;an yhlazou;saiv e]n e]kei;naiv tai#v h[me;raiv Pe;trov kai' ]Ia;kwbov kai' ]Iwa;nnhv 18 proseu;cesye de' i=na mh' ge;nhtai h] kai' ]Andre;av 4 Ei]pe' h[mi#n po;te tau#ta fugh' u[mw#n ceimw#nov> 19 e/sontai ga'r e/stai kai' ti; to' shmei#on o=tan me;llhj ai[ h[me;rai e]kei#nai yli#qiv oi=a ou] ge;gonen pa;nta tau#ta suntelei#syai 5 o[ toiau;th a]p ] a]rch#v kti;sewv h`v e/ktisen o[ de' ]Ihsou#v a]pokriyei'v au]toi#v h/rxato yeo'v e=wv tou# nu#n kai' ou] mh' ge;nhtai 20 le;gein Ble;pete mh; tiv u[ma#v planh;shj> 6 kai' ei] mh' ku;riov e]kolo;bwsen ta'v polloi' ga'r e]leu;sontai e]pi' tw#j o]no;mati;

59 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 h[me;rav ou]k a\n e]sw;yh pa#sa sa;rx> a]lla' ku;riov th#v oi]ki;av e/rcetai o]qe' h\ dia' tou'v e]klektou'v ou`v e]xele;xato mesonukti;ou, h\ a]lektorofwni;av h\ prwi: e]kolo;bwsen ta'v h[me;rav 21 kai' to;te 36 mh' e]lyw'n e]xai;fnhv eu=rhj u[ma#v e]a;n tiv u[mi#n ei/phj /Idou' w{de o[ Cristo;v kayeu;dontav 37 a` de' u[mi#n le;gw pa#sin h\ ]Idou;, e]kei# mh' pisteu;shte le;gw grhgorei#te 22 e]geryh;sontai ga'r qeudo;cristoi kai' qeudoprofh#tai kai' dw;sousin shmei#a kai' te;rata pro'v to' a]poplana#n ei] dunato;n kai' tou'v e]klektou;v 23 u[mei#v de' ble;pete> i]dou# proei;rhka u[mi#n pa;nta 24 a]ll ] e]n e]kei;naiv tai#v h[me;raiv meta' Mark 14 th'n yli#qin e]kei;nhn o[ h=liov KEF. 14 skotisyh;setai kai' h[ selh;nh ou] dw;sei to' fe;ggov au]th#v 25 kai' oi[ a]ste;rev tou# 1 }Hn de' to' pa;sca kai' ta' a/zuma meta' ou]ranou# e/sontai e]kpi;ptontev, kai' ai[ du;o h[me;rav kai' e]zh;toun oi[ a]rcierei#v duna;meiv ai[ e]n toi#v ou]ranoi#v kai' oi[ grammatei#v pw#v au]to'n e]n do;lwj saleuyh;sontai krath;santev a]poktei;nwsin> 2 e/legon 26 kai' to;te o/qontai to'n ui[o'n tou# de', Mh' e]n th#j e[orth#j mh;pote yo;rubov a]nyrw;pou e]rco;menon e]n nefe;laiv meta' e/stai tou# laou# 3 Kai' o/ntov au]tou# e]n duna;mewv pollh#v kai' do;xhv 27 kai' Bhyani;aj e]n th#j oi]ki;aj Si;mwnov tou# to;te a]postelei# tou'v a]gge;louv au]tou# leprou# katakeime;nou au]tou# h}lyen kai' e]pisuna;xei tou'v e]klektou'v au]tou#, gunh' e/cousa a]la;bastron mu;rou e]k tw#n tessa;rwn a]ne;mwn a]p ] a/krou gh#v na;rdou pistikh#v polutelou#v Kai' e=wv a/krou ou]ranou# suntri;qasa to; a]la;bastron kate;ceen 28 ]Apo' de' th#v sukh#v ma;yete th'n au]tou# kata' th#v kefalh#v 4 h}san de; parabolh;n> o=tan au]th#v h/dh o[ kla;dov tinev a]ganaktou#ntev pro'v e[autou;v kai' a[palo'v ge;nhtai kai' e]kfu;hj ta' fu;lla le;gontev, Ei]v ti; h[ a]pw;leia au=th tou# ginw;skete o=ti e]ggu'v to' ye;rov e]sti;n> 29 mu;rou ge;gonen 5 h]du;nato ga'r tou#to ou=twv kai' u[mei#v o=tan tau#ta i/dhte prayh#nai e]pa;nw triakosi;wn dhnari;wn gino;mena ginw;skete o=ti e]ggu;v e]stin e]pi' kai' doyh#nai toi#v ptwcoi#v> kai' yu;raiv 30 a]mh'n le;gw u[mi#n o=ti ou] mh' e]nebrimw#nto au]th#j 6 o[ de' ]Ihsou#v pare;lyhj h[ genea' au=th me;criv ou{ pa;nta ei}pen /Afete au]th;n> ti; au]th#j ko;pouv tau#ta ge;nhtai 31 o[ ou]rano'v kai' h[ gh# pare;cete kalo'n e/rgon ei]rga;sato ei]v pareleu;sontai oi[ de' lo;goi mou ou] mh' e]me; 7 pa;ntote ga'r tou'v ptwcou'v e/cete pare;lywsin 32 Peri' de' th#v h[me;rav mey ] e[autw#n kai' o=tan ye;lhte du;nasye e]kei;nhv kai' th#v w=rav ou]dei'v oi}den ou]de' au]tou;v eu} poih#sai e]me' de' ou] pa;ntote oi[ a/ggeloi oi[ e]n ou]ranw#j ou]de' o[ ui[o;v ei] e/cete 8 o` ei}cen au=th e]poi;hsen> mh' o[ path;r proe;laben muri;sai mou to' sw#ma; ei]v 33 ble;pete a]grupnei#te kai' to'n e]ntafiasmo;n 9 a]mh'n le;gw u[mi#n proseu;cesye> ou]k oi/date ga'r po;te o[ o=pou a\n khrucyh#j to' eu]agge;lion tou#to kairo;v e]stin 34 w[v a/nyrwpov ei]v o=lon to'n ko;smon kai' o` e]poi;hsen a]po;dhmov a]fei'v th'n oi]ki;an au]tou# kai' au=th lalhyh;setai ei]v mnhmo;sunon dou'v toi#v dou;loiv au]tou# th'n e]xousi;an au]th#v 10 Kai' o[ ]Iou;dav o[ ]Iskariw;thv, kai' e[ka;stwj to' e/rgon au]tou# kai' tw#j ei{v tw#n dw;deka a]ph#lyen pro'v tou'v yurwrw#j e]netei;lato i=na grhgorh#j 35 a]rcierei#v i=na paradw#j au]to'n au]toi#v grhgorei#te ou}n> ou]k oi/date ga'r po;te o[ 11 oi[ de' a]kou;santev e]ca;rhsan kai'

60 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= e]phggei;lanto au]tw#j a]rgu;rion dou#nai au]to' pi;nw kaino'n e]n th#j basilei;aj tou# kai' e]zh;tei pw#v eu]kai;rwv au]to'n paradw#j yeou# 12 Kai' th#j prw;thj h[me;raj tw#n a]zu;mwn 26 Kai' u[mnh;santev e]xh#lyon ei]v o=te to' pa;sca e/yuon le;gousin au]tw#j oi[ to' /Orov tw#n ]Elaiw#n 27 Kai' le;gei mayhtai' au]tou# Pou# ye;leiv a]pelyo;ntev au]toi#v o[ ]Ihsou#v o=ti Pa;ntev e[toima;swmen i=na fa;ghjv to' pa;sca 13 skandalisyh;sesye e]n e]moi' e]n th#j nukti' kai' a]poste;llei du;o tw#n mayhtw#n tau;th, o=ti ge;graptai Pata;xw to'n au]tou# kai' le;gei au]toi#v [Upa;gete ei]v poime;na kai' diaskorpisyh;setai ta' th'n po;lin kai' a]panth;sei u[mi#n a/nyrwpov pro;bata 28 a]lla' meta' to' e]geryh#nai; kera;mion u=datov basta;zwn> me proa;xw u[ma#v ei]v th'n Galilai;an 29 a]kolouyh;sate au]tw#j 14 kai' o=pou e]a'n o[ de' Pe;trov e/fh au]tw#j kai' Ei] pa;ntev ei]se;lyhj ei/pate tw#j oi]kodespo;thj o=ti [O skandalisyh;sontai a]ll ] ou]k e]gw; 30 dida;skalov le;gei Pou# e]stin to' kai' le;gei au]tw#j o[ ]Ihsou#v ]Amh'n le;gw kata;luma; o=pou to' pa;sca meta' tw#n soi o=ti sh;meron e]n th#j nukti' tau;thj pri'n h\ mayhtw#n mou fa;gw 15 kai' au]to'v u[mi#n di'v a]le;ktora fwnh#sai tri;v a]parnh;shj dei;xei a]nw'geon me;ga e]strwme;non me 31 o[ de' e]k perissou# e/legen e=toimon> e]kei# e[toima;sate h[mi#n 16 kai' ma#llon, ]Ea'n me de;hj sunapoyanei#n soi e]xh#lyon oi[ mayhtai' au]tou#, kai' h}lyon ou] mh; se a]parnh;somai w[sau;twv de' kai' ei]v th'n po;lin kai' eu{ron kayw'v ei}pen pa;ntev e/legon 32 Kai' e/rcontai ei]v au]toi#v kai' h[toi;masan to' pa;sca 17 cwri;on ou{ to' o/noma Geyshmanh#> kai' Kai' o]qi;av genome;nhv e/rcetai meta' tw#n le;gei toi#v mayhtai#v au]tou# Kayi;sate dw;deka 18 kai' a]nakeime;nwn au]tw#n w{de e=wv proseu;xwmai 33 kai' kai' e]syio;ntwn ei}pen o[ ]Ihsou#v ]Amh'n paralamba;nei to'n Pe;tron kai' le;gw u[mi#n o=ti ei{v e]x u[mw#n paradw;sei to'n ]Ia;kwbon kai' ]Iwa;nnhn mey ] ] me o[ e]syi;wn met ] e]mou# 19 oi= de' h/rxanto e[autou# kai' h/rxato e]kyambei#syai kai' lupei#syai kai' le;gein au]tw#j ei{v kay ] ei{v a]dhmonei#n 34 kai' le;gei au]toi#v Mh;ti e]gw; kai' a/llov, mh;ti e]gw; 20 o[ de' Peri;lupo;v e]stin h[ quch; mou e=wv a]pokriyei'v ei}pen au]toi#v Ei{v e]k tw#n yana;tou> mei;nate w{de kai' grhgorei#te dw;deka o[ e]mbapto;menov met ] e]mou# ei]v 35 kai' proelyw'n mikro'n e/pesen e]pi' th#v to' tru;blion 21 o[ me'n ui[o'v tou# gh#v kai' proshu;ceto i=na ei] dunato;n a]nyrw;pou u[pa;gei kayw'v ge;graptai e]stin pare;lyhj a]p ] au]tou# h[ w=ra 36 kai' peri' au]tou# ou]ai' de' tw#j a]nyrw;pwj e]kei;nwj e/legen Abba o[ path;r pa;nta dunata; soi> di ] ou{ o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou pare;negke to' poth;rion a]p ] e]mou# tou#to> paradi;dotai> kalo'n h}n au]tw#j ei] ou]k a]ll ] ou] ti; e]gw' ye;lw a]lla' ti; su; 37 kai' e]gennh;yh o[ a/nyrwpov e]kei#nov 22 Kai' e/rcetai kai' eu[ri;skei au]tou'v e]syio;ntwn au]tw#n labw'n o[ ]Ihsou#v kayeu;dontav kai' le;gei tw#j Pe;trwj Si;mwn a/rton eu]logh;sav e/klasen kai' e/dwken kayeu;deiv ou]k i/scusav mi;an w=ran au]toi#v kai' ei}pen La;bete fa;gete> tou#to; grhgorh#sai 38 grhgorei#te kai' e]stin to' sw#ma; mou 23 kai' labw'n to' proseu;cesye i=na mh' ei]se;lyhte ei]v poth;rion eu]caristh;sav e/dwken au]toi#v peirasmo;n> to' me'n pneu#ma pro;yumon h[ kai' e/pion e]x au]tou# pa;ntev 24 kai' de' sa'rx a]syenh;v 39 kai' pa;lin ei}pen au]toi#v Tou#to; e]stin to' ai{ma; mou to' a]pelyw'n proshu;xato to'n au]to'n lo;gon th#v kainh#v diayh;khv to' peri' pollw#n ei]pw;n 40 kai' u[postre;qav eu{ren e]kcuno;menon 25 a]mh'n le;gw u[mi#n o=ti au]tou'v pa;lin kayeu;dontav h}san ga'r oi[ ou]ke;ti ou] mh' pi;w e]k tou# gennh;matov th#v o]fyalmoi' au]tw#n bebarh;menoi, kai' ou]k a]mpe;lou e=wv th#v h[me;rav e]kei;nhv o=tan h/jdeisan ti; au]tw#j a]pokriyw#sin 41 kai'

61 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 e/rcetai to' tri;ton kai' le;gei au]toi#v to' yanatw#sai au]to;n kai' ou]c eu=riskon Kayeu;dete to' loipo'n kai' a]napau;esye> 56 polloi' ga'r e]qeudomartu;roun kat ] a]pe;cei> h}lyen h[ w=ra i]dou;, paradi;dotai au]tou# kai' i/sai ai[ marturi;ai ou]k h}san o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou ei]v ta'v cei#rav tw#n 57 kai; tinev a]nasta;ntev a[martwlw#n 42 e]gei;resye a/gwmen> e]qeudomartu;roun kat ] au]tou# le;gontev i]dou;, o[ paradidou;v me h/ggiken 43 Kai' 58 o=ti [Hmei#v h]kou;samen au]tou# eu]ye'wv, e/ti au]tou# lalou#ntov le;gontov o=ti ]Egw' katalu;sw to'n nao'n paragi;netai ]Iou;dav ei{v w\n tw#n dw;deka tou#ton to'n ceiropoi;hton kai' dia' triw#n kai' met ] au]tou# o/clov polu'v meta' h[merw#n a/llon a]ceiropoi;hton macairw#n kai' xu;lwn para' tw#n oi]kodomh;sw 59 kai' ou]de' ou=twv i/sh h}n a]rciere;wn kai' tw#n grammate;wn kai' tw#n h[ marturi;a au]tw#n 60 kai' a]nasta'v o[ presbute;rwn a]rciereu'v ei]v to' me;son e]phrw;thsen 44 dedw;kei de' o[ paradidou'v au]to'n to'n ]Ihsou#n le;gwn, Ou]k a]pokri;nhj ou]de;n su;sshmon au]toi#v le;gwn, `On a\n filh;sw ti; ou{toi; sou katamarturou#sin 61 o[ au]to;v e]stin krath;sate au]to'n kai' de' e]siw;pa kai' ou]de;n a]pekri;nato pa;lin a]paga;gete a]sfalw#v 45 kai' e]lyw'n o[ a]rciereu'v e]phrw;ta au]to'n kai' le;gei eu]ye'wv proselyw'n au]tw#j au]tw#j Su' ei} o[ Cristo'v o[ ui[o'v tou# le;gei [Rabbi; [Rabbi; kai' katefi;lhsen eu]loghtou# 62 o[ de' ]Ihsou#v ei}pen ]Egw; au]to;n> 46 oi[ de' e]pe;balon e]p ] au]to;n ei]mi kai' o/qesye to'n ui[o'n tou# a]nyrw;pou ta'v cei#rav au[tw#n, kai' e]kra;thsan au]to'n kayh;menon e]k dexiw#n th#v duna;mewv kai' 47 ei{v de; tiv tw#n paresthko;twn e]rco;menon meta' tw#n nefelw#n tou# spasa;menov th'n ma;cairan e/paisen to'n ou]ranou# dou#lon tou# a]rciere;wv kai' a]fei#len 63 o[ de' a]rciereu'v diar]r[h;xav tou'v au]tou# to' w]ti;on 48 kai' a]pokriyei'v citw#nav au]tou# le;gei Ti; e/ti crei;an o[ ]Ihsou#v ei}pen au]toi#v [Wv e]pi' lhjsth'n e/comen martu;rwn 64 h]kou;sate th#v e]xh;lyete meta' macairw#n kai' xu;lwn blasfhmi;av> ti; u[mi#n fai;netai oi[ de' sullabei#n me 49 kay ] h[me;ran h/mhn pa;ntev kate;krinan au]to'n ei}nai e/nocon pro'v u[ma#v e]n tw#j i[erw#j dida;skwn kai' ou]k yana;tou 65 Kai' h/rxanto; tinev e]krath;sate; me> a]ll ] i=na plhrwyw#sin e]mptu;ein au]tw#j kai' perikalu;ptein to' ai[ grafai; 50 kai' a]fe;ntev au]to'n pro;swpon au]tou# kai' kolafi;zein au]to'n pa;ntev e/fugon 51 Kai' ei]v tiv neani;skov kai' le;gein au]tw#j Profh;teuson kai' oi[ h]kolou;yei au]tw#j peribeblhme;nov u[phre;tai r[api;smasin au]to'n e/ballon sindo;na e]pi' gumnou# kai' kratou#sin 66 Kai' o/ntov tou# Pe;trou e]n th#j au]lh#j au]to;n> oi[ neani;skoi> 52 o[ de' ka;tw e/rcetai mi;a tw#n paidiskw#n tou# katalipw'n th'n sindo;na gumno'v e/fugen a]rciere;wv 67 kai' i]dou#sa to'n Pe;tron a]p ] au]tw#n 53 Kai' a]ph;gagon yermaino;menon e]mble;qasa au]tw#j le;gei to'n ]Ihsou#n pro'v to'n a]rciere;a kai' Kai' su' meta' tou# Nazarhnou# ]Ihsou# sune;rcontai au]tw#j pa;ntev oi[ a]rcierei#v h}sya 68 o[ de' h]rnh;sato le;gwn, Ou]k kai' oi[ presbu;teroi kai' oi[ grammatei#v oi}da ou]de; e]pi;stamai ti; su' le;geiv kai' 54 kai' o[ Pe;trov a]po' makro;yen e]xh#lyen e/xw ei]v to' proau;lion kai' h]kolou;yhsen au]tw#j e=wv e/sw ei]v th'n a]le;ktwr e]fw;nhsen 69 kai' h[ paidi;skh au]lh'n tou# a]rciere;wv kai' h}n i]dou#sa au]to'n pa;lin h/rxato le;gein toi#v sugkayh;menov meta' tw#n u[phretw#n kai' paresthko;sin, o=ti Ou{tov e]x au]tw#n yermaino;menov pro'v to' fw#v 55 oi[ de' e]stin 70 o[ de' pa;lin h]rnei#to kai' meta' a]rcierei#v kai' o=lon to' sune;drion mikro'n pa;lin oi[ parestw#tev e/legon tw#j e]zh;toun kata' tou# ]Ihsou# marturi;an ei]v Pe;trwj ]Alhyw#v e]x au]tw#n ei} kai' ga'r

62 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

Galilai#ov ei} kai' h[ lalia; sou o[moia;zei Pila#tov e/legen au]toi#v Ti; ga'r kako;n 71 o[ de' h/rxato a]nayemati;zein kai' e]poi;hsen oi[ de' perissote;rwv e/kraxan o]mnu;ein o=ti Ou]k oi}da to'n a/nyrwpon Stau;rwson au]to;n 15 o[ de' Pila#tov tou#ton o`n le;gete 72 kai' e]k deute;rou boulo;menov tw#j o/clwj to' i[kano'n poih#sai a]le;ktwr e]fw;nhsen kai' a]nemnh;syh o[ a]pe;lusen au]toi#v to'n Barabba#n kai' Pe;trov tou# r[h;matov ou} ei}pen au]tw#j pare;dwken to'n ]Ihsou#n fragellw;sav o[ ]Ihsou#v o=ti Pri'n a]le;ktora fwnh#sai i=na staurwyh#j 16 Oi[ de' stratiw#tai di'v a]parnh;shj me tri;v> kai' e]pibalw'n a]ph;gagon au]to'n e/sw th#v au]lh#v o= e]stin e/klaien praitw;rion kai' sugkalou#sin o=lhn th'n spei#ran 17 kai' e]ndu;ousin au]to'n porfu;ran kai' peritiye;asin au]tw#j ple;xantev a]ka;nyinon ste;fanon> 18 kai' h/rxanto a]spa;zesyai au]to;n KEF. 15 Cai#re basileu# tw#n ]Ioudai;wn> 19 kai' e/tupton au]tou# th'n kefalh'n kala;mwj 1 Kai' eu]ye'wv e]pi' to' prwi@ sumbou;lion kai' e]ne;ptuon au]tw#j kai' tiye;ntev ta' poih;santev oi[ a]rcierei#v meta' tw#n go;nata proseku;noun au]tw#j 20 kai' o=te presbute;rwn kai' grammate;wn kai' o=lon e]ne;paixan au]tw#j e]xe;dusan au]to'n th'n to' sune;drion dh;santev to'n ]Ihsou#n porfu;ran kai' e]ne;dusan au]to'n ta' a]ph;negkan kai' pare;dwkan tw#j Pila;twj i[ma;tia ta' i/dia kai' e]xa;gousin au]to'n 2 kai' e]phrw;thsen au]to'n o[ Pila#tov Su' i=na staurw;swsin au]to;n 21 Kai' ei} o[ basileu'v tw#n ]Ioudai;wn o[ de' a]ggareu;ousin para;gonta; tina Si;mwna a]pokriyei'v ei}pen au]tw#j Su' le;geiv 3 kai' Kurhnai#on e]rco;menon a]p ] a]grou# to'n kathgo;roun au]tou# oi[ a]rcierei#v polla; pate;ra ]Alexa;ndrou kai' [Rou;fou i=na 4 o[ de' Pila#tov pa;lin e]phrw;thsen a/rhj to'n stauro'n au]tou# 22 kai' au]to'n le;gwn, Ou]k a]pokri;nhj ou]de;n i/de fe;rousin au]to'n e]pi' Golgoya# to;pon o= po;sa sou katamarturou#sin 5 o[ e]stin meyermhneuo;menon Krani;ou To;pov de' ]Ihsou#v ou]ke;ti ou]de'n a]pekri;yh w=ste 23 kai' e]di;doun au]tw#j piei#n yauma;zein to'n Pila#ton 6 Kata' de' e]smurnisme;non oi}non> o[ de' ou]k e/laben e[orth'n a]pe;luen au]toi#v e=na de;smion 24 kai' staurw;santev au]to'n diemeri;zon o=nper h]tou#nto 7 h}n de' o[ lego;menov ta' i[ma;tia au]tou# ba;llontev klh#ron e]p ] Barabba#v meta' tw#n sustasiastw#n au]ta' ti;v ti; a/rhj 25 h}n de' w=ra tri;th kai' dedeme;nov oi=tinev e]n th#j sta;sei fo;non e]stau;rwsan au]to;n 26 kai' h}n h[ pepoih;keisan 8 kai' a]naboh;sav o[ e]pigrafh' th#v ai]ti;av au]tou# o/clov h/rxato ai]tei#syai kayw'v a]ei; e]pigegramme;nh [O basileu'v e]poi;ei au]toi#v tw#n ]Ioudai;wn 27 Kai' su'n au]tw#j 9 o[ de' Pila#tov a]pekri;yh au]toi#v le;gwn, staurou#sin du;o lhjsta;v e=na e]k dexiw#n Ye;lete a]polu;sw u[mi#n to'n basile;a kai' e=na e]x eu]wnu;mwn au]tou# 28 kai' tw#n ]Ioudai;wn 10 e]gi;nwsken ga'r o=ti e]plhrw;yh h[ grafh' h[ le;gousa, Kai' meta' dia' fyo;non paradedw;keisan au]to'n oi[ a]no;mwn e]logi;syh 29 Kai' oi[ a]rcierei#v 11 oi[ de' a]rcierei#v paraporeuo;menoi e]blasfh;moun au]to'n a]ne;seisan to'n o/clon i=na ma#llon to'n kinou#ntev ta'v kefala'v au]tw#n kai' Barabba#n a]polu;shj au]toi#v 12 o[ de' le;gontev Ou]a' o[ katalu;wn to'n nao'n kai' Pila#tov a]pokriyei'v pa;lin ei}pen au]toi#v e]n trisi'n h[me;raiv oi]kodomw#n Ti; ou}n ye;lete poih;sw o`n le;gete 30 sw#son seauto'n kai' kata;ba a]po' tou# basile;a tw#n ]Ioudai;wn 13 oi[ de' pa;lin staurou# 31 o[moi;wv de' kai' oi[ e/kraxan Stau;rwson au]to;n 14 o[ de'

63 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 a]rcierei#v e]mpai;zontev pro'v a]llh;louv e]dwrh;sato to' sw#ma tw#j ]Iwsh;f 46 kai' meta' tw#n grammate;wn e/legon /Allouv a]gora;sav sindo;na kai' kayelw'n au]to'n e/swsen e[auto'n ou] du;natai sw#sai> 32 e]nei;lhsen th#j sindo;ni kai' kate;yhken o[ Cristo'v o[ basileu'v tou# ]Israh'l au]to'n e]n mnhmei;wj o` h}n lelatomhme;non kataba;tw nu#n a]po' tou# staurou# i=na e]k pe;trav kai' proseku;lisen li;yon e]pi' i/dwmen kai' pisteu;swmen kai' oi[ th'n yu;ran tou# mnhmei;ou 47 h[ de' Mari;a sunestaurwme;noi au]tw#j w]nei;dizon h[ Magdalhnh' kai' Mari;a ]Iwsh# au]to;n 33 genome;nhv de' w=rav e=kthv e]yew;roun pou# ti;yetai sko;tov e]ge;neto e]f ] o=lhn th'n gh#n e=wv w=rav e]nna;thv 34 kai' th#j w=raj th#j e]nna;thj e]bo;hsen o[ ]Ihsou#v fwnh#j mega;lhj le;gwn, Mark 16 Elwi elwi lamma# sabacyani o= e]stin meyermhneuo;menon [O yeo;v mou o[ yeo;v KEF. 16 mou ei]v ti; me e]gkate;lipe;v 35 kai; tinev tw#n paresthko;twn a]kou;santev 1 Kai' diagenome;nou tou# sabba;tou e/legon ]Idou;, ]Hli;an fwnei# 36 dramw'n Mari;a h[ Magdalhnh' kai' Mari;a h[ de; ei}v kai' gemi;sav spo;ggon o/xouv tou# ]Iakw;bou kai' Salw;mh h]go;rasan periyei'v te kala;mwj e]po;tizen au]to;n a]rw;mata i=na e]lyou#sai a]lei;qwsin le;gwn, /Afete i/dwmen ei] e/rcetai ]Hli;av au]to;n 2 kai' li;an prwi@ th#v mia#v kayelei#n au]to;n 37 o[ de' ]Ihsou#v a]fei'v sabba;twn e/rcontai e]pi' to' mnhmei#on fwnh'n mega;lhn e]xe;pneusen a]natei;lantov tou# h[li;ou 3 kai' e/legon 38 Kai' to' katape;tasma tou# naou# pro'v e[auta;v Ti;v a]pokuli;sei h[mi#n to'n e]sci;syh ei]v du;o a]po' a/nwyen e=wv ka;tw li;yon e]k th#v yu;rav tou# mnhmei;ou 4 kai' 39 ]Idw'n de' o[ kenturi;wn o[ paresthkw'v a]nable;qasai yewrou#sin o=ti e]x e]nanti;av au]tou# o=ti ou=twv kra;xav a]pokeku;listai o[ li;yov> h}n ga'r me;gav e]xe;pneusen ei}pen ]Alhyw#v o[ a/nyrwpov sfo;dra 5 kai' ei]selyou#sai ei]v to' ou{tov ui[o'v h}n yeou# 40 }Hsan de' kai' mnhmei#on ei}don neani;skon kayh;menon e]n gunai#kev a]po' makro;yen yewrou#sai e]n toi#v dexioi#v peribeblhme;non stolh'n ai{v h}n kai' Mari;a h[ Magdalhnh' kai' leukh;n kai' e]xeyambh;yhsan 6 o[ de' Mari;a h[ tou# ]Iakw;bou tou# mikrou# le;gei au]tai#v Mh' e]kyambei#sye> ]Ihsou#n kai' ]Iwsh# mh;thr kai' Salw;mh 41 ai` zhtei#te to'n Nazarhno'n to'n kai' o=te h}n e]n th#j Galilai;aj h]kolou;youn e]staurwme;non> h]ge;ryh ou]k e/stin w{de> au]tw#j kai' dihko;noun au]tw#j kai', a/llai i/de o[ to;pov o=pou e/yhkan au]to;n 7 a]ll ] pollai' ai[ sunanaba#sai au]tw#j u[pa;gete ei/pate toi#v mayhtai#v au]tou# ei]v [Ieroso;luma 42 Kai' h/dh o]qi;av kai' tw#j Pe;trwj o=ti Proa;gei u[ma#v ei]v th'n genome;nhv e]pei' h}n paraskeuh; o= e]stin Galilai;an> e]kei# au]to'n o/qesye kayw'v prosa;bbaton 43 h}lyen ]Iwsh'f o[ ei}pen u[mi#n 8 kai' e]xelyou#sai tacu' a]po' [Arimayai;av eu]sch;mwn bouleuth;v e/fugon a]po' tou# mnhmei;ou ei}cen de' o`v kai' au]to'v h}n prosdeco;menov th'n au]ta'v tro;mov kai' e/kstasiv> kai' ou]deni' basilei;an tou# yeou# tolmh;sav ei]sh#lyen ou]de'n ei}pon, e]fobou#nto ga'r pro'v Pila#ton kai' h]jth;sato to' sw#ma 9 ]Anasta'v de' prwi@ prw;thj sabba;tou tou# ]Ihsou# 44 o[ de' Pila#tov e]fa;nh prw#ton Mari;aj th#j Magdalhnh#j e]yau;masen ei] h/dh te;ynhken kai' a]f ] h[v e]kbeblh;kei e[pta' daimo;nia 10 proskalesa;menov to'n kenturi;wna e]kei;nh poreuyei#sa a]ph;ggeilen toi#v met ] e]phrw;thsen au]to'n ei] pa;lai a]pe;yanen> au]tou# genome;noiv penyou#sin kai' 45 kai' gnou'v a]po' tou# kenturi;wnov klai;ousin> 11 ka]kei#noi a]kou;santev o=ti zh#j kai' e]yea;yh u[p ]] au]th#v h]pi;sthsan

64 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

12 Meta' de' tau#ta dusi'n e]x au]tw#n peripatou#sin e]fanerw;yh e]n e[te;raj morfh#j poreuome;noiv ei]v a]gro;n> 13 ka]kei#noi a]pelyo;ntev a]ph;ggeilan toi#v loipoi#v> ou]de' e]kei;noiv e]pi;steusan 14 =Usteron a]nakeime;noiv au]toi#v toi#v e=ndeka e]fanerw;yh kai' w]nei;disen th'n a]pisti;an au]tw#n kai' sklhrokardi;an o=ti toi#v yeasame;noiv au]to'n e]ghgerme;non ou]k e]pi;steusan 15 kai' ei}pen au]toi#v Poreuye;ntev ei]v to'n ko;smon a=panta khru;xate to' eu]agge;lion pa;shj th#j kti;sei 16 o[ pisteu;sav kai' baptisyei'v swyh;setai o[ de' a]pisth;sav katakriyh;setai 17 shmei#a de' toi#v pisteu;sasin tau#ta parakolouyh;sei> e]n tw#j o]no;mati; mou daimo;nia e]kbalou#sin glw;ssaiv lalh;sousin kainai#v 18 o/feiv a]rou#sin ka\n yana;simo;n ti pi;wsin ou] mh' au]tou'v bla;qei, e]pi' a]r]r[w;stouv cei#rav e]piyh;sousin kai' kalw#v e=xousin 19 [O me'n ou}n ku;riov meta' to' lalh#sai au]toi#v a]nelh;fyh ei]v to'n ou]rano'n kai' e]ka;yisen e]k dexiw#n tou# yeou# 20 e]kei#noi de' e]xelyo;ntev e]kh;ruxan pantacou# tou# kuri;ou sunergou#ntov kai' to'n lo;gon bebaiou#ntov dia' tw#n e]pakolouyou;ntwn shmei;wn ]Amh;n

65 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

dio;ti ei]shkou;syh h[ de;hsi;v sou kai' h[ LUKE gunh; sou ]Elisa;bet gennh;sei ui[o;n soi kai' kale;seiv to' o/noma au]tou# ]Iwa;nnhn 14 kai' e/stai cara; soi kai' a]galli;asiv TO KATA LOUKAN AGION kai' polloi' e]pi' th#j gennh;sei au]tou# EUAGGELION carh;sontai 15 e/stai ga'r me;gav e]nw;pion tou# kuri;ou kai' oi}non kai' si;kera ou] mh' pi;hj kai' pneu;matov a[gi;ou plhsyh;setai e/ti e]k koili;av mhtro'v au]tou# 16 kai' pollou'v tw#n KEF. 1 ui[w#n ]Israh'l e]pistre;qei e]pi' ku;rion to'n yeo'n au]tw#n 17 kai' au]to'v 1 ]Epeidh;per polloi' e]pecei;rhsan proeleu;setai e]nw;pion au]tou# e]n a]nata;xasyai dih;ghsin peri' tw#n pneu;mati kai' duna;mei ]Hli;ou peplhroforhme;nwn e]n h[mi#n pragma;twn e]pistre;qai kardi;av pate;rwn e]pi' te;kna 2 kayw'v pare;dosan h[mi#n oi[ a]p ] a]rch#v kai' a]peiyei#v e]n fronh;sei dikai;wn au]to;ptai kai' u[phre;tai geno;menoi tou# e[toima;sai kuri;wj lao'n lo;gou 3 e/doxen ka]moi' kateskeuasme;non parhkolouyhko;ti a/nwyen pa#sin 18 Kai' ei}pen Zacari;av pro'v to'n a]kribw#v kayexh#v soi gra;qai kra;tiste a/ggelon Kata' ti; gnw;somai tou#to e]gw' Yeo;file 4 i=na e]pignw#jv peri' w{n ga;r ei]mi presbu;thv kai' h[ gunh; mou kathch;yhv lo;gwn th'n a]sfa;leian probebhkui#a e]n tai#v h[me;raiv au]th#v 19 5 ]Ege;neto e]n tai#v h[me;raiv [Hrw;jdou kai' a]pokriyei'v o[ a/ggelov ei}pen tou# basile;wv th#v ]Ioudai;av i[ereu;v tiv au]tw#j ]Egw; ei]mi Gabrih'l o[ paresthkw'v o]no;mati Zacari;av e]x e]fhmeri;av ]Abia; e]nw;pion tou# yeou# kai' a]pesta;lhn kai' h[ gunh' au]tou# e]k tw#n lalh#sai pro'v se' kai' eu]aggeli;sasyai; yugate;rwn ]Aarw;n kai' to' o/noma soi tau#ta> 20 kai' i]dou;, e/shj siwpw#n au]th#v ]Elisa;bet 6 h}san de' di;kaioi kai' mh' duna;menov lalh#sai a/cri h[v a]mfo;teroi e]nw;pion tou# yeou# h[me;rav ge;nhtai tau#ta a]ny w{n ou]k poreuo;menoi e]n pa;saiv tai#v e]ntolai#v e]pi;steusav toi#v lo;goiv mou oi=tinev kai' dikaiw;masin tou# kuri;ou a/memptoi plhrwyh;sontai ei]v to'n kairo'n au]tw#n 7 kai' ou]k h}n au]toi#v te;knon kayo;ti 21 Kai' h}n o[ lao'v prosdokw#n to'n h[ ]Elisa;bet h}n stei#ra kai' a]mfo;teroi Zacari;an kai' e]yau;mazon e]n tw#j probebhko;tev e]n tai#v h[me;raiv au]tw#n croni;zein au]to;n e]n tw#j naw#j 22 e]xelyw'n h}san 8 ]Ege;neto de' e]n tw#j i[erateu;ein de' ou]k h]du;nato lalh#sai au]toi#v kai' au]to'n e]n th#j ta;xei th#v e]fhmeri;av au]tou# e]pe;gnwsan o=ti o]ptasi;an e[w;raken e]n tw#j e/nanti tou# yeou# 9 kata' to' e/yov th#v naw#j> kai' au]to'v h}n dianeu;wn au]toi#v kai' i[eratei;av e/lacen tou# yumia#sai die;menen kwfo;v 23 kai' e]ge;neto w[v ei]selyw'n ei]v to'n nao'n tou# kuri;ou 10 e]plh;syhsan ai[ h[me;rai th#v leitourgi;av kai' pa#n to' plh#yov tou# laou# h}n au]tou# a]ph#lyen ei]v to'n oi}kon au]tou# 24 proseuco;menon e/xw th#j w=raj tou# Meta' de' tau;tav ta'v h[me;rav yumia;matov 11 w/fyh de' au]tw#j a/ggelov sune;laben ]Elisa;bet h[ gunh' au]tou# kai' kuri;ou e[stw'v e]k dexiw#n tou# perie;kruben e[auth'n mh#nav pe;nte yusiasthri;ou tou# yumia;matov 12 kai' le;gousa e]tara;cyh Zacari;av i]dw;n kai' fo;bov 25 o=ti Ou=twv moi pepoi;hken o[ ku;riov e]n e]pe;pesen e]p ] au]to;n 13 ei}pen de' pro'v h[me;raiv ai{v e]pei#den a]felei#n to' o/neido;v au]to'n o[ a/ggelov Mh' fobou# Zacari;a

66 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= mou e]n a]nyrw;poiv 26 ]En de' tw#j mhni' tw#j a]nefw;nhsen fwnh#j mega;lhj kai' ei}pen e=ktwj a]pesta;lh o[ a/ggelov Gabrih'l u[po' Eu]loghme;nh su' e]n gunaixi;n kai' tou# yeou# ei]v po;lin th#v Galilai;av h{j eu]loghme;nov o[ karpo'v th#v koili;av sou o/noma Nazare't 27 pro'v parye;non 43 kai' po;yen moi tou#to i=na e/lyhj h[ memnhsteume;nhn a]ndri' w{j o/noma ]Iwsh'f mh;thr tou# kuri;ou mou pro'v me; 44 e]x oi/kou Dabi;d> kai' to' o/noma th#v i]dou;, ga'r w[v e]ge;neto h[ fwnh' tou# parye;nou Maria;m 28 kai' ei]selyw'n o[ a]spasmou# sou ei]v ta' w}ta; mou a/ggelov pro'v au]th'n ei}pen Cai#re e]ski;rthsen e]n a]gallia;sei to' bre;fov e]n kecaritwme;nh o[ ku;riov meta' sou# th#j koili;aj mou 45 kai' makari;a h[ eu]loghme;nh su' e]n gunaixi;n 29 h[ de' pisteu;sasa o=ti e/stai telei;wsiv toi#v i]dou#sa dietara;cyh e]pi' tw#j lo;gwj au]tou#, lelalhme;noiv au]th#j para' kuri;ou 46 kai' dielogi;zeto potapo'v ei/h o[ Kai' ei}pen Maria;m Megalu;nei h= quch; a]spasmo'v ou{tov 30 kai' ei}pen o[ mou to;n ku;rio;n 47 kai' h]galli;asen to' a/ggelov au]th#j Mh' fobou# Maria;m eu{rev pneu#ma; mou e]pi' tw#j yew#j tw#j swth#ri; mou ga'r ca;rin para' tw#j yew#j 31 kai' i]dou;, 48 o=ti e]pe;bleqen e]pi' th'n tapei;nwsin sullh;qhj e]n gastri' kai' te;xhj ui[o;n kai' th#v dou;lhv au]tou# i]dou;, ga'r a]po' tou# nu#n kale;seiv to' o/noma au]tou# ]Ihsou#n 32 makariou#si;n me pa#sai ai[ geneai; 49 ou{tov e/stai me;gav kai' ui[o'v u[qi;stou o=ti e]poi;hse;n moi mega;lei#a o[ dunato;v klhyh;setai kai' dw;sei au]tw#j ku;riov o[ kai' a=gion to' o/noma au]tou# 50 kai' to' yeo'v to'n yro;non Dabi'd tou# patro'v e/leov au]tou# ei]v genea'v genew#n toi#v au]tou# 33 kai' basileu;sei e]pi' to'n foboume;noiv au]to;n 51 ]Epoi;hsen oi}kon ]Iakw'b ei]v tou'v ai]w#nav kai' th#v kra;tov e]n braci;oni au]tou# basilei;av au]tou# ou]k e/stai te;lov 34 diesko;rpisen u[perhfa;nouv dianoi;aj ei}pen de' Maria'm pro'v to'n a/ggelon Pw#v kardi;av au]tw#n> 52 kayei#len duna;stav e/stai tou#to e]pei' a/ndra ou] ginw;skw 35 a]po' yro;nwn kai' u=qwsen tapeinou;v 53 kai' a]pokriyei'v o[ a/ggelov ei}pen au]th#j peinw#ntav e]ne;plhsen a]gayw#n kai' Pneu#ma a=gion e]peleu;setai e]pi' se; kai' ploutou#ntav e]xape;steilen kenou;v 54 du;namiv u[qi;stou e]piskia;sei soi> dio' a]ntela;beto ]Israh'l paido'v au]tou# kai' to' gennw;menon a=gion klhyh;setai mnhsyh#nai e]le;ouv 55 kayw'v e]la;lhsen ui[o'v yeou# 36 kai' i]dou;, ]Elisa;bet h[ pro'v tou'v pate;rav h[mw#n tw#j ]Abraa'm suggenh;v sou kai' au]th' sunei;lhfui#a kai' tw#j spe;rmati au]tou# ei]v to'n ai]w#na ui[o'n e]n gh;raj au]th#v kai' ou{tov mh'n e=ktov 56 /Emeinen de' Maria'm su'n au]th#j w[sei' e]sti'n au]th#j th#j kaloume;nhj stei;raj> 37 mh#nav trei#v kai' u[pe;streqen ei]v to'n o=ti ou]k a]dunath;sei para' tw#j yew#j pa#n oi}kon au]th#v 57 Th#j de' ]Elisa;bet r[h#ma 38 ei}pen de' Maria;m ]Idou;, h[ e]plh;syh o[ cro;nov tou# tekei#n au]th;n kai' dou;lh kuri;ou> ge;noito; moi kata' to' e]ge;nnhsen ui[o;n 58 kai' h/kousan oi[ r[h#ma; sou kai' a]ph#lyen a]p ] au]th#v o[ peri;oikoi kai' oi[ suggenei#v au]th#v o=ti a/ggelov 39 ]Anasta#sa de' Maria'm e]n e]mega;lunen ku;riov to' e/leov au]tou# met ] tai#v h[me;raiv tau;taiv e]poreu;yh ei]v th'n au]th#v kai' sune;cairon au]th#j 59 Kai' o]reinh'n meta' spoudh#v ei]v po;lin ]Iou;da e]ge;neto e]n th#j o]gdo;hj h[me;raj h}lyon 40 kai' ei]sh#lyen ei]v to'n oi}kon Zacari;ou peritemei#n to' paidi;on kai' e]ka;loun kai' h]spa;sato th'n ]Elisa;bet 41 kai' au]to' e]pi' tw#j o]no;mati tou# patro'v au]tou# e]ge;neto w[v h/kousen h[ ]Elisa;bet to'n Zacari;an 60 kai' a]pokriyei#sa h[ mh;thr a]spasmo'n th#v Mari;av e]ski;rthsen to' au]tou# ei}pen Ou]ci; a]lla' bre;fov e]n th#j koili;aj au]th#v kai' e]plh;syh klhyh;setai ]Iwa;nnhv 61 kai' ei}pon pneu;matov a[gi;ou h[ ]Elisa;bet 42 kai' pro'v au]th'n o=ti Ou]dei;v e]stin e]n th#j

67 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 suggenei;a sou o`v kalei#tai tw#j o]no;mati e]rh;moiv e=wv h[me;rav a]nadei;xewv au]tou# tou;twj 62 e]ne;neuon de' tw#j patri' au]tou# pro'v to'n ]Israh;l to' ti; a\n ye;loi kalei#syai au]to;n 63 kai' ai]th;sav pinaki;dion e/graqen le;gwn, ]Iwa;nnhv e]sti'n to' o/noma au]tou# Luke 2 kai' e]yau;masan pa;ntev 64 a]new;jcyh de' to' sto;ma au]tou# paracrh#ma kai' h[ KEF. 2 glw#ssa au]tou# kai' e]la;lei eu]logw#n to'n yeo;n 65 kai' e]ge;neto e]pi' pa;ntav fo;bov 1 ]Ege;neto de' e]n tai#v h[me;raiv e]kei;naiv tou'v perioikou#ntav au]tou;v kai' e]n o=lhj e]xh#lyen do;gma para' Kai;sarov th#j o]reinh#j th#v ]Ioudai;av dielalei#to Au]gou;stou a]pogra;fesyai pa#san th'n pa;nta ta' r[h;mata tau#ta 66 kai' e/yento oi]koume;nhn 2 au=th h[ a]pografh' prw;th pa;ntev oi[ a]kou;santev e]n th#j kardi;aj e]ge;neto h[gemoneu;ontov th#v Suri;av au]tw#n le;gontev Ti; a/ra to' paidi;on tou#to Kurhni;ou 3 kai' e]poreu;onto pa;ntev e/stai kai' cei'r kuri;ou h}n met ] au]tou# 67 a]pogra;fesyai e=kastov ei]v th'n i]di;an Kai' Zacari;av o[ path'r au]tou# e]plh;syh po;lin 4 ]Ane;bh de' kai' ]Iwsh'f a]po' th#v pneu;matov a[gi;ou kai' Proefh;teusen Galilai;av e]k po;lewv Nazare't ei]v le;gwn 68 Eu]loghto'v ku;riov o[ yeo'v th'n ]Ioudai;an ei]v po;lin Dabi'd, h=tiv tou# ]Israh;l o=ti e]peske;qato kai' kalei#tai Bhyle;em dia' to' ei}nai au]to'n e]x e]poi;hsen lu;trwsin tw#j law#j au]tou# 69 oi/kou kai' patria#v Dabi;d, 5 kai' h/geiren ke;rav swthri;av h[mi#n e]n tw#j a]pogra;qasyai su'n Maria'm th#j oi/kwj Dabi'd tou# paido'v au]tou# 70 memnhsteume;nhj au]tw#j gunaiki', ou/shj kayw'v e]la;lhsen dia' sto;matov tw#n e]gku;wj 6 e]ge;neto de' e]n tw#j ei}nai au]tou'v a[gi;wn tw#n a]p ] ai]w#nov profhtw#n au]tou# e]kei# e]plh;syhsan ai[ h[me;rai tou# tekei#n 71 swthri;an e]x e]cyrw#n h[mw#n kai' e]k au]th;n 7 kai' e/teken to'n ui[o'n au]th#v to'n ceiro'v pa;ntwn tw#n misou;ntwn h[ma#v 72 prwto;tokon kai' e]sparga;nwsen au]to'n poih#sai e/leov meta' tw#n pate;rwn h[mw#n kai' a]ne;klinen au]to'n e]n th#j fa;tnhj dio;ti kai' mnhsyh#nai diayh;khv a[gi;av au]tou# ou]k h}n au]toi#v to;pov e]n tw#j katalu;mati 73 o=rkon o`n w/mosen pro'v ]Abraa'm to'n 8 Kai' poime;nev h}san e]n th#j cw;raj th#j au]th#j pate;ra h[mw#n 74 tou# dou#nai; h[mi#n a]graulou#ntev kai' fula;ssontev a]fo;bwv e]k ceiro'v tw#n e]cyrw#n h[mw#n fulaka'v th#v nukto'v e]pi' th'n poi;mnhn r[usye;ntav latreu;ein au]tw#j 75 e]n au]tw#n 9 kai' i]dou;, a/ggelov kuri;ou o[sio;thti kai' dikaiosu;nhj e]nw;pion au]tou# e]pe;sth au]toi#v kai' do;xa kuri;ou pa;sav ta'v h[me;rav th'v zwh#v h[mw#n 76 perie;lamqen au]tou;v kai' e]fobh;yhsan Kai' su' paidi;on profh;thv u[qi;stou fo;bon me;gan 10 kai' ei}pen au]toi#v o[ klhyh;shj> proporeu;shj ga'r pro' a/ggelov Mh' fobei#sye i]dou;, ga'r prosw;pou kuri;ou e[toima;sai o[dou'v eu]aggeli;zomai u[mi#n cara'n mega;lhn h=tiv au]tou# 77 tou# dou#nai gnw#sin swthri;av e/stai panti' tw#j law#j 11 o=ti e]te;cyh u[mi#n tw#j law#j au]tou# e]n a]fe;sei a[martiw#n sh;meron swth'r o=v e]stin Cristo'v ku;riov au]tw#n 78 dia' spla;gcna e]le;ouv yeou# e]n po;lei Dabi;d 12 kai' tou#to u[mi#n to' h[mw#n e]n oi{v e]peske;qato h[ma#v a]natolh' shmei#on eu[rh;sete bre;fov e]x u=qouv 79 e]pifa#nai toi#v e]n sko;tei e]sparganwme;non kei;menon e]n th#j fa;tnhj kai' skia#j yana;tou kayhme;noiv tou# 13 kai' e]xai;fnhv e]ge;neto su'n tw#j a]gge;lwj kateuyu#nai tou'v po;dav h[mw#n ei]v o[do'n plh#yov stratia#v ou]rani;ou ai]nou;ntwn ei]rh;nhv 80 To' de' paidi;on hu/xanen kai' to'n yeo'n kai' lego;ntwn 14 Do;xa e]n e]krataiou#to pneu;mati kai' h}n e]n tai#v u[qi;stoiv yew#j kai' e]pi' gh#v ei]rh;nh e]n a]nyrw;poiv eu]doki;a 15 Kai' e]ge;neto w[v

68 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= a]ph#lyon a]p ] au]tw#n ei]v to'n ou]rano'n oi[ au]tou# 28 kai' au]to'v e]de;xato au]to' ei]v a/ggeloi kai' oi[ a]nyrwpoi oi[ poime;nev ta'v a]gka;lav au]tou#, kai' eu]lo;ghsen to'n ei}pon pro'v a]llh;louv Die;lywmen dh' e=wv yeo'n kai' ei}pen 29 Nu#n a]polu;eiv to'n Bhyle;em Kai' i/dwmen to' r[h#ma tou#to to' dou#lo;n sou de;spota kata' to' r[h#ma; sou gegono'v o` o[ ku;riov e]gnw;risen h[mi#n 16 e]n ei]rh;nhj> 30 o=ti ei}don oi[ o]fyalmoi; kai' h}lyon speu;santev kai' a]neu#ron, th;n mou to' swth;rio;n sou 31 o` h[toi;masav te Maria'm kai' to'n ]Iwsh'f kai' to' kata' pro;swpon pa;ntwn tw#n law#n 32 bre;fov kei;menon e]n th#j fa;tnhj> 17 fw#v ei]v a]poka;luqin e]ynw#n kai' do;xan i]do;ntev de' diegnw;risan peri' tou# laou# sou ]Israh;l 33 kai' h}n ]Iwsh'f r[h;matov tou# lalhye;ntov au]toi#v peri' kai' h[ mh;thr au]tou# yauma;zontev e]pi' toi#v tou# paidi;ou tou;tou 18 kai' pa;ntev oi[ laloume;noiv peri' au]tou# 34 kai' a]kou;santev e]yau;masan peri' tw#n eu]lo;ghsen au]tou'v Sumew'n kai' ei}pen lalhye;ntwn u[po' tw#n poime;nwn pro'v pro'v Maria'm th'n mhte;ra au]tou# ]Idou;, au]tou;v> 19 h[ de' Maria'm pa;nta ou{tov kei#tai ei]v ptw#sin kai' a]na;stasin suneth;rei ta' r[h;mata tau#ta pollw#n e]n tw#j ]Israh'l kai' ei]v shmei#on sumba;llousa e]n th#j kardi;aj au]th#v 20 a]ntilego;menon 35 kai' sou# de' au]th#v kai' e]pe;streqan oi[ poime;nev doxa;zontev th'n quch'n dieleu;setai r[omfai;a o=pwv kai' ai]nou#ntev to'n yeo'n e]pi' pa#sin oi{v a\n a]pokalufyw#sin e]k pollw#n kardiw#n h/kousan kai' ei}don kayw'v e]lalh;yh pro'v dialogismoi; 36 Kai' h}n =Anna profh#tiv au]tou;v 21 Kai' o=te e]plh;syhsan h[me;rai yuga;thr Fanouh;l e]k fulh#v ]Ash;r> au=th o]ktw' tou# peritemei#n to' paidi;on, kai' probebhkui#a e]n h[me;raiv pollai#v e]klh;yh to' o/noma au]tou# ]Ihsou#v to' zh;sasa e/th meta' a]ndro'v e[pta' a]po' th#v klhye'n u[po' tou# a]gge;lou pro' tou# paryeni;av au]th#v 37 kai' au]th' ch;ra w[v sullhfyh#nai au]to;n e]n th#j koili;aj 22 e]tw#n o]gdohkontatessa;rwn, h` ou]k Kai' o=te e]plh;syhsan ai[ h[me;rai tou# a]fi;stato a]po' tou# i[erou# nhstei;aiv kai' kayarismou# au]tw#n kata' to'n no;mon deh;sesin latreu;ousa nu;kta kai' Mwse;wv, a]nh;gagon au]to'n h[me;ran 38 kai' au]th#j au=th th#j w=raj ei]v [Ieroso;luma parasth#sai tw#j kuri;wj e]pista#sa a]nywmologei#to tw#j Kuri;wj, 23 kayw'v ge;graptai e]n no;mwj kuri;ou kai' e]la;lei peri' au]tou# pa#sin toi#v o=ti Pa#n a/rsen dianoi#gon mh;tran a=gion prosdecome;noiv lu;trwsin tw#j kuri;wj klhyh;setai 24 kai' tou# e]n ]Ierousalh;m 39 Kai' w[v e]te;lesan dou#nai yusi;an kata' to' ei]rhme;non e]n a=panta ta' kata' to'n no;mon kuri;ou no;mwj kuri;ou zeu#gov trugo;nwn h\ du;o u[pe;streqan ei]v th'n Galilai;an ei]v th'n neossou'v peristerw#n 25 Kai' i]dou;, h}n po;lin au[tw#n Nazare;t 40 To' de' a/nyrwpov e]n ]Ierousalh'm w{j o/noma paidi;on hu/xanen kai' e]krataiou#to Sumew;n kai' o[ a/nyrwpov ou{tov di;kaiov pneu;mati, plhrou;menon sofi;av> kai' kai' eu]labh;v prosdeco;menov ca;riv yeou# h}n e]p ] au]to; 41 Kai' para;klhsin tou# ]Israh;l kai' pneu#ma e]poreu;onto oi[ gonei#v au]tou# kat ] e/tov a=gion h}n e]p ] au]to;n> 26 kai' h}n au]tw#j ei]v ]Ierousalh'm th#j e[orth#j tou# pa;sca kecrhmatisme;non u[po' tou# pneu;matov 42 kai' o=te e]ge;neto e]tw#n dw;deka tou# a[gi;ou mh' i]dei#n ya;naton pri'n h\ i/dhj a]naba;ntwn au]tw#n ei]v ]Ieroso;luma, to'n Cristo'n kuri;ou 27 kai' h}lyen e]n kata' to' e/yov th#v e[orth#v 43 kai' tw#j pneu;mati ei]v to' i[ero;n> kai' e]n tw#j teleiwsa;ntwn ta'v h[me;rav e]n tw#j ei]sagagei#n tou'v gonei#v to' u[postre;fein au]tou'v u[pe;meinen ]Ihsou#v paidi;on ]Ihsou#n tou# poih#sai au]tou'v o[ pai#v e]n ]Ierousalh;m kai' ou]k kata' to' ei]yisme;non tou# no;mou peri' e/gnw ]Iwsh'f kai' h[ mh;thr au]tou# 44

69 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 nomi;santev de' au]to'n e]n th#j sunodi;aj a[martiw#n 4 w[v ge;graptai e]n bi;blwj ei}nai h}lyon h[me;rav o[do'n kai' a]nezh;toun lo;gwn ]Hsai:ou tou# profh;tou le;gontov, au]to'n e]n toi#v suggene;sin kai' e]n toi#v Fwnh' bow#ntov e]n th#j gnwstoi#v 45 kai' mh' eu[ro;ntev au]to;n e]rh;mwj> [Etoima;sate th'n o[do'n kuri;ou u[pe;streqan ei]v ]Ierousalh'm zhtou#ntev eu]yei;av poiei#te ta'v tri;bouv au]tou#> 5 au]to'n, 46 kai' e]ge;neto mey ] h[me;rav pa#sa fa;ragx plhrwyh;setai kai' pa#n trei#v eu{ron au]to'n e]n tw#j i[erw#j o/rov kai' bouno'v tapeinwyh;setai kai' kayezo;menon e]n me;swj tw#n didaska;lwn e/stai ta' skolia' ei]v eu]yei;an kai' ai[ kai' a]kou;onta au]tw#n kai' e]perwtw#nta tracei#ai ei]v o[dou'v lei;av> 6 kai' o/qetai au]tou;v> 47 e]xi;stanto de' pa;ntev oi[ pa#sa sa'rx to' swth;rion tou# yeou# a]kou;ontev au]tou# e]pi' th#j sune;sei kai' 7 /Elegen ou}n toi#v e]kporeuome;noiv tai#v a]pokri;sesin au]tou# 48 kai' o/cloiv baptisyh#nai u[p ] au]tou# i]do;ntev au]to'n e]xepla;ghsan kai' pro'v Gennh;mata e]cidnw#n ti;v u[pe;deixen u[mi#n au]to'n h[ mh;thr au]tou# ei}pen Te;knon ti; fugei#n a]po' th#v mellou;shv o]rgh#v 8 e]poi;hsav h[mi#n ou=twv i]dou;, o[ path;r sou poih;sate ou}n karpou'v a]xi;ouv th#v ka]gw' o]dunw;menoi e]zhtou#me;n se 49 kai' metanoi;av kai' mh' a/rxhsye le;gein e]n ei}pen pro'v au]tou;v Ti; o=ti e]zhtei#te; me ou]k e[autoi#v Pate;ra e/comen to'n ]Abraa;m h/jdeite o=ti e]n toi#v tou# patro;v mou dei# le;gw ga'r u[mi#n o=ti du;natai o[ yeo'v e]k ei}nai; me 50 kai' au]toi' ou] sunh#kan to' tw#n li;ywn tou;twn e]gei#rai te;kna r[h#ma o` e]la;lhsen au]toi#v 51 kai' tw#j ]Abraa;m kate;bh met ] au]tw#n kai' h}lyen ei]v 9 h/dh de' kai' h[ a]xi;nh pro'v th'n r[i;zan tw#n Nazare;t kai' h}n u[potasso;menov au]toi#v de;ndrwn kei#tai> pa#n ou}n de;ndron mh' kai' h[ mh;thr au]tou# dieth;rei pa;nta ta' poiou#n karpo'n kalo'n e]kko;ptetai kai' r[h;mata tau#ta e]n th#j kardi;aj au]th#v 52 ei]v pu#r ba;lletai 10 Kai' e]phrw;twn Kai' ]Ihsou#v proe;kopten sofi;aj kai' au]to'n oi[ o/cloi le;gontev Ti; ou}n h[liki;aj kai' ca;riti para' yew#j kai' poih;somen 11 a]pokriyei'v de' le;gei a]nyrw;poiv au]toi#v [O e/cwn du;o citw#nav metado;tw tw#j mh' e/conti kai' o[ e/cwn brw;mata o[moi;wv poiei;tw 12 h}lyon de' kai' Luke 3 telw#nai baptisyh#nai kai' ei}pon pro'v au]to;n Dida;skale ti; poih;somen 13 o[ KEF. 3 de' ei}pen pro'v au]tou;v Mhde'n ple;on para' to' diatetagme;non u[mi#n pra;ssete 1 ]En e/tei de' pentekaideka;twj th#v 14 e]phrw;twn de' au]to'n kai' h[gemoni;av Tiberi;ou Kai;sarov strateuo;menoi le;gontev kai' h[mei#v Ti; h[gemoneu;ontov Ponti;ou Pila;tou poih;somen kai' ei}pen pro'v au]tou;v th#v ]Ioudai;av kai' tetrarcou#ntov th#v Mhde;na diasei;shte mhde' Galilai;av [Hrw;jdou Fili;ppou de' tou# sukofanth;shte kai' a]rkei#sye toi#v a]delfou# au]tou# tetrarcou#ntov, o]qwni;oiv u[mw#n 15 Prosdokw#ntov de' th#v ]Itourai;av kai' Tracwni;tidov cw;rav tou# laou# kai' dialogizome;nwn pa;ntwn kai' Lusani;ou th#v ]Abilhnh#v e]n tai#v kardi;aiv au]tw#n peri' tetrarcou#ntov 2 e]p ] a]rciere;wn =Anna tou# ]Iwa;nnou mh;pote au]to'v ei/h o[ kai' Kai~a;fa e]ge;neto r[h#ma yeou# Cristo;v 16 a]pekri;nato o[ ]Iwa;nnhv e]pi' ]Iwa;nnhn to'n tou# Zacari;ou ui[o'n e]n a=pasin le;gwn, ]Egw' me'n u=dati bapti;zw th#j e]rh;mwj 3 kai' h}lyen ei]v pa#san th'n u[ma#v> e/rcetai de' o[ i]scuro;tero;v mou ou{ peri;cwron tou# ]Iorda;nou khru;sswn ou]k ei]mi' i[kano'v lu#sai to'n i[ma;nta tw#n ba;ptisma metanoi;av ei]v a/fesin

70 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= u[podhma;twn au]tou#> au]to'v u[ma#v tou# /Eber tou# Sala' 36 tou# Kai~na;n, bapti;sei e]n pneu;mati a[gi;wj kai' puri;> tou# ]Arfaxa'd tou# Sh'm tou# Nw#e tou# 17 ou{ to' ptu;on e]n th#j ceiri' au]tou# kai' La;mec 37 tou# Mayousala' tou# [Enw'c diakaya#riei# th'n a=lwna au]tou# kai' tou# ]Iare;d, tou# Maleleh'l tou# Kai~na'n, sunaxei# to'n si#ton ei]v th'n a]poyh;khn 38 tou# ]Enw'v tou# Sh'y tou# ]Ada'm tou# au]tou# to' de' a/curon katakau;sei puri' yeou# a]sbe;stwj 18 Polla' me'n ou}n kai' e=tera parakalw#n eu]hggeli;zeto to'n lao;n 19 o[ de' [Hrw;jdhv o[ tetra;rchv, e]legco;menov u[p ] au]tou# peri' [Hrwjdia;dov th#v gunaiko'v fili;ppou tou# a]delfou# au]tou# KEF. 4 kai' peri' pa;ntwn w{n e]poi;hsen ponhrw#n o[ [Hrw;jdhv 20 prose;yhken kai' tou#to 1 ]Ihsou#v de' pneu;matov a[gi;ou plh;rhv e]pi' pa#sin kai' kate;kleisen u[pe;streqen a]po' tou# ]Iorda;nou kai' to'n ]Iwa;nnhn e]n th#j fulakh#j 21 ]Ege;neto h/geto e]n tw#j pneu;mati ei]v th;n e]rh;monj 2 de' e]n tw#j baptisyh#nai a=panta to'n lao'n h[me;rav tessara;konta peirazo;menov kai' ]Ihsou# baptisye;ntov kai' u[po' tou# diabo;lou kai' ou]k e/fagen proseucome;nou a]newjcyh#nai to'n ou]de'n e]n tai#v h[me;raiv e]kei;naiv kai' ou]rano'n 22 kai' katabh#nai to' pneu#ma suntelesyeisw#n au]tw#n u=steron to' a=gion swmatikw#j ei/dei w[sei' e]pei;nasen 3 kai' Ei}pen au]tw#j o[ peristera'n e]p ] au]to;n kai' fwnh'n e]x dia;bolov Ei] ui[o'v ei} tou# yeou# ei]pe' tw#j ou]ranou# gene;syai le;gousan, Su' ei} o[ li;ywj tou;twj i=na ge;nhtai a/rtov 4 kai' ui[o;v mou o[ a]gaphto;v e]n soi' h]udo;khsa a]pekri;yh ]Ihsou#v pro'v au]to'n le;gwn, 23 Kai' au]to'v h}n o[ ]Ihsou#v w[sei' e]tw#n Ge;graptai o=ti Ou]k e]p ] a/rtwj mo;nwj tria;konta a]rco;menov w\n w[v e]nomi;zeto zh;setai o[ a/nyrwpov a]ll ] e]pi' panti' ui[o;v ]Iwsh'f tou# ]Hli' 24 tou# Matya't, r[h;mati Yeou# 5 Kai' a]nagagw'n au]to'n o[ tou# Leui' tou# Melci' tou# ]Ianna', dia;bolov ei]v o/rov u[qhl'on e/deixen au]tw#j tou# ]Iwsh'f 25 tou# Mattayi;ou pa;sav ta'v basilei;av th#v oi]koume;nhv e]n tou# ]Amw'v tou# Naou'm tou# [Esli' tou# stigmh#j cro;nou 6 kai' ei}pen au]tw#j o[ Naggai' 26 tou# Ma;ay tou# Mattayi;ou dia;bolov Soi' dw;sw th'n e]xousi;an tou# Semei", tou# ]Iwsh'f, tou# ]Iouda', 27 tau;thn a=pasan kai' th'n do;xan au]tw#n tou# ]Iwa'nna tou# [Rhsa' tou# Zorobabe'l o=ti e]moi' parade;dotai kai' w{j e]a'n ye;lw tou# Salayih'l tou# Nhri' 28 tou# Melci' di;dwmi au]th;n> 7 su' ou}n e]a'n tou# ]Addi' tou# Kwsa'm tou# ]Elmwda'm, proskunh;shjv e]nw;pion mou#, e/stai sou# tou# \Hr 29 tou# ]Iwsh', tou# ]Elie;zer pa;nta 8 kai' a]pokriyei'v au]tw#j ei}pen tou# ]Iwrei'm, tou# Matya't, tou# Leui' 30 o[ ]Ihsou#v [Upage o]pi;sw mou, Satana#> tou# Sumew'n tou# ]Iou;da tou# ]Iwsh'f Ge;graptai ga'r proskunh;seiv Ku;rion tou# ]Iwna'n, tou# ]Eliakei'm, 31 tou# to'n yeo;n sou kai' au]tw#j mo;nwj Melea' tou# Mai~na;n tou# Mattaya' tou# latreu;seiv 9 kai' /Hgagen au]to'n Naya'n, tou# Dabi'd, 32 tou# ]Iessai' ei]v ]Ierousalh'm kai' e/sthsen au]to'n e]pi' tou# ]Wbh;d, tou# Bo;oz, tou# Salmw;n, tou# to' pteru;gion tou# i[erou# kai' ei}pen au]tw#j Naassw'n 33 tou# ]Aminada'b Ei] o[ ui[o'v ei} tou# yeou# ba;le seauto'n tou# ]Ara;m, tou# [Esrw'm tou# Fa;rev e]nteu#yen ka;tw> 10 ge;graptai ga'r o=ti tou# ]Iou;da 34 tou# ]Iakw'b tou# ]Isaa'k Toi#v a]gge;loiv au]tou# e]ntelei#tai peri' tou# ]Abraa'm tou# Ya;ra tou# Nacw'r 35 sou# tou# diafula;xai se 11 kai' tou# Sarou;c, tou# [Ragau' tou# Fa;lek o=ti ]Epi' ceirw#n a]rou#si;n se mh;pote prosko;qhjv pro'v li;yon to'n po;da sou

71 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

12 kai' a]pokriyei'v ei}pen au]tw#j o[ ]Ihsou#v e]klei;syh o[ ou]rano'v e]pi' e/th tri;a kai' o=ti Ei/rhtai Ou]k e]kpeira;seiv ku;rion to'n mh#nav e=x w[v e]ge;neto limo'v me;gav e]pi' yeo;n sou 13 Kai' suntele;sav pa;nta pa#san th'n gh#n 26 kai' pro'v ou]demi;an peirasmo'n o[ dia;bolov a]pe;sth a]p ] au]tw#n e]pe;mfyh ]Hli;av ei] mh' ei]v au]tou# a/cri kairou# Sa;repta th#v Sidw#nov pro'v gunai#ka 14 Kai' u[pe;streqen o[ ]Ihsou#v e]n th#j ch;ran 27 kai' polloi' leproi' h}san e]pi' duna;mei tou# pneu;matov ei]v th'n e]lissai;ou tou# profh;tou e]n tw#j ]Israh'l Galilai;an kai' fh;mh e]xh#lyen kay ] o=lhv kai' ou]dei'v au]tw#n e]kayari;syh ei] mh' th#v pericw;rou peri' au]tou# 15 kai' Neema'n o[ Su;rov 28 kai' e]plh;syhsan au]to'v e]di;dasken e]n tai#v sunagwgai#v pa;ntev yumou# e]n th#j sunagwgh#j au]tw#n doxazo;menov u[po' pa;ntwn 16 a]kou;ontev tau#ta 29 kai' a]nasta;ntev Kai' h}lyen ei]v th'n Nazare;t ou{ h}n e]xe;balon au]to'n e/xw th#v po;lewv kai' teyramme;nov kai' ei]sh#lyen kata' to' h/gagon au]to'n e=wv th#v o]fru;ov tou# o/rouv ei]wyo'v au]tw#j e]n th#j h[me;raj tw#n sabba;twn e]f ] ou{ h[ po;liv au]tw#n w]jkodo;mhto ei]v to' ei]v th'n sunagwgh;n kai' a]ne;sth katakrhmni;sai au]to;n> 30 au]to'v de' a]nagnw#nai 17 kai' e]pedo;yh au]tw#j dielyw'n dia' me;sou au]tw#n e]poreu;eto bibli;on ]Hsai:ou tou# profh;tou kai' 31 Kai' kath#lyen ei]v Kapernaou'm po;lin a]naptu;xav to' bibli;on eu{ren to'n to;pon th#v Galilai;av kai' h}n dida;skwn au]tou'v ou{ h}n gegramme;non 18 Pneu#ma kuri;ou e]n toi#v sa;bbasin> 32 kai' e]p ] e]me; ou{ e=neken e/crise;n me e]xeplh;ssonto e]pi' th#j didach#j au]tou# o=ti eu]aggeli;zesyai ptwcoi#v a]pe;stalke;n e]n e]xousi;aj h}n o[ lo;gov au]tou# 33 kai' e]n me i]a'sasyai tou'v suntetrimme;nouv th'n th#j sunagwgh#j h}n a/nyrwpov e/cwn pneu#ma kardi;an, khru;xai ai]cmalw;toiv a/fesin daimoni;ou a]kaya;rtou kai' a]ne;kraxen kai' tufloi#v a]na;bleqin a]postei#lai fwnh#j mega;lhj 34 le;gwn, /Ea ti; h[mi#n kai' teyrausme;nouv e]n a]fe;sei 19 khru;xai soi; ]Ihsou# Nazarhne; h}lyev a]pole;sai e]niauto'n kuri;ou dekto;n 20 kai' ptu;xav h[ma#v oi}da; se ti;v ei} o[ a=giov tou# yeou# 35 to' bibli;on a]podou'v tw#j u[phre;thj kai' e]peti;mhsen au]tw#j o[ ]Ihsou#v le;gwn, e]ka;yisen> kai' pa;ntwn e]n th#j sunagwgh#j Fimw;yhti kai' e/xelye e]x au]tou# kai' oi[ o]fyalmoi' h}san a]teni;zontev au]tw#j 21 r[i#qan au]to'n to' daimo;nion ei]v to' me;son h/rxato de' le;gein pro'v au]tou'v o=ti e]xh#lyen a]p ] au]tou# mhde'n bla;qan au]to;n Sh;meron peplh;rwtai h[ grafh' au=th e]n 36 kai' e]ge;neto ya;mbov e]pi' pa;ntav kai' toi#v w]si'n u[mw#n 22 Kai' pa;ntev sunela;loun pro'v a]llh;louv le;gontev e]martu;roun au]tw#j kai' e]yau;mazon e]pi' Ti;v o[ lo;gov ou{tov o=ti e]n e]xousi;aj kai' toi#v lo;goiv th#v ca;ritov toi#v duna;mei e]pita;ssei toi#v a]kaya;rtoiv e]kporeuome;noiv e]k tou# sto;matov au]tou# pneu;masin kai' e]xe;rcontai 37 kai' kai' e/legon Ou]c ou{tov e]stin o[ e]xeporeu;eto h}cov peri' au]tou# ei]v pa;nta ui[o;v ]Iwsh'f 23 kai' ei}pen pro'v au]tou;v to;pon th#v pericw;rou Pa;ntwv e]rei#te; moi th'n parabolh'n 38 ]Anasta'v de' e]k th#v sunagwgh#v tau;thn> ]Iatre; yera;peuson seauto;n> ei]sh#lyen ei]v th'n oi]ki;an Si;mwnov h[ o=sa h]kou;samen geno;mena e]n th#j penyera' de' tou# Si;mwnov h}n sunecome;nh Kapernaou;m, poi;hson kai' w{de e]n th#j puretw#j mega;lwj kai' h]rw;thsan au]to'n patri;di sou 24 ei}pen de; ]Amh'n le;gw peri' au]th#v 39 kai' e]pista'v e]pa;nw u[mi#n o=ti ou]dei'v profh;thv dekto;v e]stin au]th#v e]peti;mhsen tw#j puretw#j kai' e]n th#j patri;di au]tou# 25 e]p ] a]lhyei;av a]fh#ken au]th;n> paracrh#ma de' de' le;gw u[mi#n pollai' ch#rai h}san e]n tai#v a]nasta#sa dihko;nei au]toi#v 40 h[me;raiv ]Hli;ou e]n tw#j ]Israh;l o=te Du;nontov de' tou# h[li;ou pa;ntev o=soi

72 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= ei}con a]syenou#ntav no;soiv poiki;laiv e/plhsan a]mfo;tera ta' ploi#a w=ste h/gagon au]tou'v pro'v au]to;n> o[ de' e[ni' buyi;zesyai au]ta; 8 i]dw'n de' Si;mwn e[ka;stwj au]tw#n ta'v cei#rav e]piyei'v, Pe;trov prose;pesen toi#v go;nasin e]yera;peusen au]tou;v 41 e]xh;rceto de' tou# ]Ihsou# le;gwn, /Exelye a]p ] e]mou# o=ti kai' daimo;nia a]po' pollw#n kra;zonta a]nh'r a[martwlo;v ei]mi ku;rie 9 ya;mbov kai' le;gonta o=ti Su' ei} o[ Cristo'v o[ ui[o'v ga'r perie;scen au]to'n kai' pa;ntav tou'v tou# yeou# kai' e]pitimw#n ou]k ei/a au]ta' su'n au]tw#j e]pi' th#j a/graj tw#n i]cyu;wn h= lalei#n o=ti h/jdeisan to'n Cristo'n au]to'n sune;labon 10 o[moi;wv de' kai' ]Ia;kwbon ei}nai 42 Genome;nhv de' h[me;rav e]xelyw'n kai' ]Iwa;nnhn ui[ou'v Zebedai;ou oi` h}san e]poreu;yh ei]v e/rhmon to;pon> kai' oi[ koinwnoi' tw#j Si;mwni kai' ei}pen pro'v to'n o/cloi e]zh;toun au]to;n kai' h}lyon e=wv Si;mwna o[ ]Ihsou#v Mh' fobou#> a]po' tou# au]tou# kai' katei#con au]to'n tou# mh' nu#n a]nyrw;pouv e/shj zwgrw#n 11 kai' poreu;esyai a]p ] au]tw#n 43 o[ de' ei}pen katagago;ntev ta' ploi#a e]pi' th'n gh#n pro'v au]tou'v o=ti Kai' tai#v e[te;raiv a]fe;ntev a=panta h]kolou;yhsan au]tw#j 12 po;lesin eu]aggeli;sasyai; me dei# th'n Kai' e]ge;neto e]n tw#j ei}nai au]to'n e]n mia#j basilei;an tou# yeou# o=ti ei\v tou#to tw#n po;lewn kai' i]dou;, a]nh'r plh;rhv a]pesta;lmai 44 kai' h}n khru;sswn e]n le;prav> kai' i]dw'n to'n ]Ihsou#n pesw'n e]pi' tai#v sunagwgai#v th#v Galilai;av pro;swpon e]deh;yh au]tou# le;gwn, Ku;rie e]a'n ye;lhjv du;nasai; me kayari;sai 13 kai' e]ktei;nav th'n cei#ra h=qato au]tou# Luke 5 ei]pw'n, Ye;lw kayari;syhti> kai' eu]ye;wv h[ le;pra a]ph#lyen a]p ] au]tou# 14 kai' KEF. 5 au]to'v parh;ggeilen au]tw#j mhdeni' ei]pei#n a]lla' a]pelyw'n dei#xon seauto'n tw#j i[erei# 1 ]Ege;neto de' e]n tw#j to'n o/clon kai' prose;negke peri' tou# kayarismou# e]pikei#syai au]tw#j tou# a]kou;ein to'n lo;gon sou kayw'v prose;taxen Mwsh#v, ei]v tou# yeou# kai' au]to'v h}n e[stw'v para' th'n martu;rion au]toi#v 15 dih;rceto de' li;mnhn Gennhsare;t 2 kai' ei}den du;o ma#llon o[ lo;gov peri' au]tou# kai' ploi#a e[stw#ta para' th'n li;mnhn> oi[ de' sunh;rconto o/cloi polloi' a]kou;ein kai' a[liei#v a]poba;ntev a]p ] au]tw#n a]pe;plunan yerapeu;esyai u[p ] au]tou#> a]po' tw#n ta' di;ktua 3 e]mba'v de' ei]v e`n tw#n a]syeneiw#n au]tw#n> 16 au]to'v de' h}n ploi;wn o` h}n tou# Si;mwnov h]rw;thsen u[pocwrw#n e]n tai#v e]rh;moiv kai' au]to'n a]po' th#v gh#v e]panagagei#n o]li;gon proseuco;menov 17 Kai' e]ge;neto e]n mia#j kai' kayi;sav e]di;dasken e]k tou# ploi;ou tw#n h[merw#n kai' au]to'v h}n dida;skwn kai' tou'v o/clouv 4 w[v de' e]pau;sato lalw#n h}san kayh;menoi Farisai#oi kai' ei}pen pro'v to'n Si;mwna ]Epana;gage ei]v nomodida;skaloi oi` h}san e]lhluyo;tev e]k to' ba;yov kai' cala;sate ta' di;ktua u[mw#n pa;shv kw;mhv th#v Galilai;av ei]v a/gran 5 kai' a]pokriyei'v o[ Si;mwn kai' ]Ioudai;av kai' ]Ierousalh;m> kai' ei}pen au]tw#j, ]Epista;ta di ] o=lhv th#v du;namiv kuri;ou h}n ei]v to' i]a#syai au]tou;v nukto'v kopia;santev ou]de'n e]la;bomen> 18 kai' i]dou;, a/ndrev fe;rontev e]pi' e]pi' de' tw#j r[h;mati; sou cala;sw to' kli;nhv a/nyrwpon o`v h}n paralelume;nov di;ktuon 6 kai' tou#to poih;santev kai' e]zh;toun au]to'n ei]senegkei#n kai' sune;kleisan i]cyu;wn plh#yov polu; yei#nai e]nw;pion au]tou# 19 kai' mh' dier]r[h;gnuto de' to' di;ktuon au]tw#n 7 eu[ro;ntev dia' poi;av ei]sene;gkwsin au]to'n kai' kate;neusan toi#v meto;coiv toi#v e]n tw#j dia' to'n o/clon a]naba;ntev e]pi' to' dw#ma e[te;rwj ploi;wj tou# e]lyo;ntav dia' tw#n kera;mwn kayh#kan au]to'n su'n sullabe;syai au]toi#v> kai' h}lyon kai'

73 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 tw#j klinidi;wj ei]v to' me;son e/mprosyen poiou#ntai o[moi;wv kai' oi[ tw#n tou# ]Ihsou# 20 kai' i]dw'n th'n pi;stin Farisai;wn oi[ de' soi' e]syi;ousin kai' au]tw#n ei}pen au]tw#j, /Anyrwpe a]fe;wntai; pi;nousin 34 o[ de' ei}pen pro'v au]tou;v Mh' soi ai[ a[marti;ai sou 21 kai' h/rxanto du;nasye tou'v ui[ou'v tou# numfw#nov e]n w{j dialogi;zesyai oi[ grammatei#v kai' o[ numfi;ov met ] au]tw#n e]stin poih#sai oi[ Farisai#oi le;gontev Ti;v e]stin ou{tov nhsteu;ein 35 e]leu;sontai de' h[me;rai o`v lalei# blasfhmi;av ti;v du;natai kai' o=tan a]paryh#j a]p ] au]tw#n o[ numfi;ov a]fie;nai a[marti;av ei] mh' mo;nov o[ yeo;v 22 to;te nhsteu;sousin e]n e]kei;naiv tai#v e]pignou'v de' o[ ]Ihsou#v tou'v h[me;raiv 36 /Elegen de' kai' parabolh'n dialogismou'v au]tw#n a]pokriyei'v ei}pen pro'v au]tou'v o=ti Ou]dei'v e]pi;blhma pro'v au]tou;v Ti; dialogi;zesye e]n tai#v i[mati;ou kainou# e]piba;llei e]pi' i[ma;tion kardi;aiv u[mw#n 23 ti; e]stin palaio;n> ei] de' mh;ge, kai' to' kaino'n eu]kopw;teron ei]pei#n ]Afe;wntai; soi sci;zei kai' tw#j palaiw#j ou] sumfwnei ai[ a[marti;ai sou h\ ei]pei#n /Egeirai kai' e]pi;blhma to' a]po' tou# kainou# 37 kai' peripa;tei 24 i=na de' ei]dh#te o=ti ou]dei'v ba;llei oi}non ne;on ei]v a]skou'v e]xousi;an e/cei o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou e]pi' palaiou;v> ei] de' mh;ge, r[h;xei o[ ne;ov oi}nov th#v gh#v a]fie;nai a[marti;av ei}pen tw#j tou'v a]skou;v kai' au]to'v e]kcuyh;setai paralelume;nwj Soi' le;gw e/geirai, kai' kai' oi[ a]skoi' a]polou#ntai> 38 a]lla' a/rav to' klini;dio;n sou poreu;ou ei]v to'n oi}non ne;on ei]v a]skou'v kainou'v blhte;on oi}ko;n sou 25 kai' paracrh#ma a]nasta'v kai' a]mfo;teroi sunthrou#ntai 39 kai' e]nw;pion au]tw#n a/rav e]f ] w{j kate;keito ou]dei'v piw'n palaio'n eu]ye;wv ye;lei ne;on> a]ph#lyen ei]v to'n oi}kon au]tou# doxa;zwn le;gei ga;r [O palaio'v crhsto;tero;v to'n yeo;n 26 kai' e/kstasiv e/laben e]stin a=pantav kai' e]do;xazon to'n yeo;n kai' e]plh;syhsan fo;bou le;gontev o=ti Ei/domen para;doxa sh;meron 27 Kai' meta' tau#ta e]xh#lyen kai' e]yea;sato telw;nhn o]no;mati Leui'n kayh;menon e]pi' to' telw;nion kai' ei}pen au]tw#j ]Akolou;yei moi 28 kai' katalipw'n a=panta, KEF. 6 a]nasta'v h]kolou;yhsen au]tw#j 29 Kai' e]poi;hsen doch'n mega;lhn o[ Leui'v au]tw#j 1 ]Ege;neto de' e]n sabba;twj e]n th#j oi]ki;aj au]tou# kai' h}n o/clov telwnw#n deuteroprw;twj diaporeu;esyai au]to'n polu'v kai' a/llwn oi` h}san met ] au]tw#n dia' tw#n spori;mwn kai' e/tillon oi[ katakei;menoi 30 kai' e]go;gguzon mayhtai' au]tou# tou'v sta;cuav kai' oi[ grammatei#v au]tw#n kai' oi[ Farisai#oi h/syion qw;contev tai#v cersi;n 2 tine'v de' pro'v tou'v mayhta'v au]tou# le;gontev tw#n Farisai;wn ei}pon au]toi#v, Ti; poiei#te Diati; meta' telwnw#n kai' a[martwlw#n o` ou]k e/xestin poiei#n e]n toi#v sa;bbasin e]syi;ete kai' pi;nete 31 kai' a]pokriyei'v 3 kai' a]pokriyei'v pro'v au]tou'v ei}pen o[ ]Ihsou#v ei}pen pro'v au]tou;v Ou] crei;an o[ ]Ihsou#v Ou]de' tou#to a]ne;gnwte o` e/cousin oi[ u[giai;nontev i]atrou# a]ll] e]poi;hsen Dabi'd, o=pote e]pei;nasen au]to'v oi[ kakw#v e/contev> 32 ou]k e]lh;luya kai' oi[ met ] au]tou# o/ntev 4 w[v ei]sh#lyen kale;sai dikai;ouv a]lla' a[martwlou'v ei]v to'n oi}kon tou# yeou# kai' tou'v a/rtouv ei]v meta;noian 33 Oi[ de' ei}pon pro'v th#v proye;sewv e/laben kai' e/fagen kai' au]to;n Diati; Oi[ mayhtai' ]Iwa;nnou e/dwken kai' toi#v met ] au]tou# ou`v ou]k nhsteu;ousin pukna' kai' deh;seiv e/xestin fagei#n ei] mh' mo;nouv tou'v i[erei#v

74 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

5 kai' e/legen au]toi#v o=ti Ku;rio;v e]stin o[ au]tou#, kai' i]ayh#nai a]po' tw#n no;swn ui[o'v tou# a]nyrw;pou kai' tou# sabba;tou au]tw#n, 18 kai' oi` o]clou;menoi u[po' 6 ]Ege;neto de' kai' e]n e[te;rwj sabba;twj pneuma;twn a]kaya;rtwn kai' ei]selyei#n au]to'n ei]v th'n sunagwgh'n kai' e]yerapeu;onto 19 kai' pa#v o[ o/clov dida;skein kai' h}n e]kei# a/nyrwpov kai' h[ e]zh;tei a=ptesyai au]tou# o=ti du;namiv cei'r au]tou# h[ dexia' h}n xhra; 7 par ] au]tou# e]xh;rceto kai' i]a#to pa;ntav pareth;roun de' au]to'n oi[ grammatei#v kai' 20 Kai' au]to'v e]pa;rav tou'v o]fyalmou'v oi[ Farisai#oi ei] e]n tw#j sabba;twj au]tou# ei]v tou'v mayhta'v au]tou# e/legen yerapeu;sei i=na eu=rwsin kathgori;an Maka;rioi oi[ ptwcoi; o=ti u[mete;ra e]sti'n au]tou# 8 au]to'v de' h/jdei tou'v h[ basilei;a tou# yeou# 21 maka;rioi oi[ dialogismou'v au]tw#n kai' ei}pen tw#j peinw#ntev nu#n o=ti cortasyh;sesye a]nyrw;pwj tw#j xhra'n e/conti th'n maka;rioi oi[ klai;ontev nu#n o=ti gela;sete cei#ra /Egeirai kai' sth#yi ei]v to' me;son> 22 maka;rioi; e]ste o=tan mish;swsin u[ma#v o[ de' a]nasta'v e/sth 9 ei}pen ou}n oi[ a/nyrwpoi kai' o=tan a]fori;swsin u[ma#v o[ ]Ihsou#v pro'v au]tou;v ]Eperwth;sw kai' o]neidi;swsin kai' e]kba;lwsin to' u[ma#v ti; e/xestin toi#v sa;bbasin, o/noma u[mw#n w[v ponhro'n e=neka tou# ui[ou# a]gayopoih#sai h\ kakopoih#sai quch'n tou# a]nyrw;pou> 23 cai;rete e]n e]kei;nhj th#j sw#sai h\ a]pole;sai 10 kai' h[me;raj kai' skirth;sate i]dou;, ga'r o[ peribleqa;menov pa;ntav au]tou'v ei}pen misyo'v u[mw#n polu'v e]n tw#j ou]ranw#j> kata' tw#j a]nyrw;pwj, /Ekteinon th'n cei#ra; sou o[ tau#ta ga'r e]poi;oun toi#v profh;taiv oi[ de' e]poi;hsen ou=twv kai' a]pokatesta;yh h[ pate;rev au]tw#n 24 Plh'n ou]ai' u[mi#n toi#v cei'r au]tou# u[gih'v w[v h[ a/llh 11 au]toi' plousi;oiv o=ti a]pe;cete th'n para;klhsin de' e]plh;syhsan a]noi;av kai' diela;loun u[mw#n 25 ou]ai' u[mi#n oi[ e]mpeplhsme;noi pro'v a]llh;louv ti; a\n poih;seian o=ti peina;sete ou]ai; u[mi#n, oi[ gelw#ntev tw#j ]Ihsou# nu#n o=ti penyh;sete kai' klau;sete 26 12 ]Ege;neto de' e]n tai#v h[me;raiv tau;taiv ou]ai' u[mi#n, o=tan kalw#v u[ma#v ei/pwsin e]xhlyen ei]v to' o/rov proseu;xasyai kai' pa;ntev oi[ a/nyrwpoi> kata' tau#ta ga'r h}n dianuktereu;wn e]n th#j proseuch#j tou# e]poi;oun toi#v qeudoprofh;taiv oi[ yeou# 13 kai' o=te e]ge;neto h[me;ra pate;rev au]tw#n 27 a]ll ] u[mi#n le;gw toi#v prosefw;nhsen tou'v mayhta'v au]tou# kai' a]kou;ousin a]gapa#te tou'v e]cyrou'v u[mw#n e]klexa;menov a]p ] au]tw#n dw;deka ou`v kai' kalw#v poiei#te toi#v misou#sin u[ma#v 28 a]posto;louv w]no;masen 14 Si;mwna o`n eu]logei#te tou'v katarwme;nouv u[mi#n kai' kai' w]no;masen Pe;tron kai' ]Andre;an to'n proseu;cesye u[pe'r tw#n e]phreazo;ntwn a]delfo'n au]tou# ]Ia;kwbon kai' ]Iwa;nnhn u[ma#v 29 tw#j tu;ptonti; se e]pi' th'n Fi;lippon kai' Baryolomai#on 15 siago;na pa;rece kai' th'n a/llhn kai' a]po' Matyai#on kai' Ywma#n ]Ia;kwbon to'n tou# ai/ronto;v sou to' i[ma;tion kai' to'n tou# [Alfai;ou kai' Si;mwna to'n citw#na mh' kwlu;shjv 30 panti' de' tw#j kalou;menon Zhlwth'n ai]tou#nti; se di;dou kai' a]po' tou# ai/rontov 16 ]Iou;dan ]Iakw;bou ta' sa' mh' a]pai;tei 31 kai' kayw'v ye;lete kai' ]Iou;dan ]Iskariw;thn, o`v kai' i=na poiw#sin u[mi#n oi[ a/nyrwpoi kai' u[mei#v e]ge;neto prodo;thv 17 Kai' kataba'v met ] poiei#te au]toi#v o[moi;wv 32 kai' ei] au]tw#n e/sth e]pi' to;pou pedinou# kai' a]gapa#te tou'v a]gapw#ntav u[ma#v poi;a o/clov mayhtw#n au]tou# kai' plh#yov polu' u[mi#n ca;riv e]sti;n kai' ga'r oi[ a[martwloi' tou# laou# a]po' pa;shv th#v ]Ioudai;av tou'v a]gapw#ntav au]tou'v a]gapw#sin 33 kai' ]Ierousalh'm kai' th#v parali;ou kai' e]a'n a]gayopoih#te tou'v Tu;rou kai' Sidw#nov oi= h}lyon a]kou#sai; a]gayopoiou#ntav u[ma#v poi;a u[mi#n ca;riv

75 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 e]sti;n kai' ga'r oi[ a[martwloi' to' au]to' a/nyrwpov e]k tou# a]gayou# yhsaurou# th#v poiou#sin 34 kai' e]a'n danei;zhte par ] w{n kardi;av au]tou# profe;rei to' a]gayo;n kai' e]lpi;zete a]polabei#n, poi;a u[mi#n ca;riv o[ ponhro'v a/nyrwpov e]k tou# ponhrou# e]sti;n kai' ga'r oi[ a[martwloi' yhsaurou# th#v kardi;av au[tou# profe;rei a[martwloi#v danei;zousin i=na to' ponhro;n> e]k ga'r tou# perisseu;matov a]pola;bwsin ta' i/sa 35 plh'n a]gapa#te th#v kardi;av lalei# to' sto;ma au[tou# 46 tou'v e]cyrou'v u[mw#n kai' a]gayopoiei#te Ti; de; me kalei#te Ku;rie ku;rie kai' ou] kai' danei;zete mhde'n a]pelpi;zontev> kai' poiei#te a` le;gw 47 pa#v o[ e]rco;menov e/stai o[ misyo'v u[mw#n polu;v kai' e/sesye pro;v me kai' a]kou;wn mou tw#n lo;gwn kai' ui[oi' tou# u[qi;stou o=ti au]to'v crhsto;v poiw#n au]tou;v u[podei;xw u[mi#n ti;ni e]sti'n e]stin e]pi' tou'v a]cari;stouv kai' ponhrou;v o=moiov> 48 o=moio;v e]stin a]nyrw;pwj 36 Gi;nesye ou}n oi]kti;rmonev kayw'v kai' oi]kodomou#nti oi]ki;an o`v e/skaqen kai' o[ path'r u[mw#n oi]kti;rmwn e]sti;n 37 Kai' e]ba;yunen kai' e/yhken yeme;lion e]pi' th'n mh' kri;nete kai' ou] mh' kriyh#te> mh' pe;tran> plhmmu;rav de' genome;nhv katadika;zete kai' ou] mh' prose;r]r[hxen o[ potamo'v th#j oi]ki;aj e]kei;nhj katadikasyh#te a]polu;ete kai' kai' ou]k i/scusen saleu#sai au]th'n a]poluyh;sesye> 38 di;dote kai' teyemeli;wto ga'r e]pi' th'n pe;tran> 49 o[ doyh;setai u[mi#n> me;tron kalo'n de' a]kou;sav kai' mh' poih;sav o=moio;v pepiesme;non kai' sesaleume;non kai' e]stin a]nyrw;pwj oi]kodomh;santi oi]ki;an u[perekcuno;menon dw;sousin ei]v to'n e]pi' th'n gh#n cwri'v yemeli;ou h{j ko;lpon u[mw#n> tw{j ga'r au]tw#j me;trwj w{j prose;r]r[hxen o[ potamo;v kai' eu]ye'wv metrei#te a]ntimetrhyh;setai u[mi#n 39 e/pesen kai' e]ge;neto to' r[h#gma th#v oi]ki;av Ei}pen de' parabolh'n au]toi#v> Mh;ti e]kei;nhv me;ga du;natai tuflo'v tuflo'n o[dhgei#n ou]ci' a]mfo;teroi ei]v bo;yunon pesou#ntai 40 ou]k e/stin mayhth'v u[pe'r to'n Luke 7 dida;skalon> au]tou# kathrtisme;nov de' pa#v e/stai w[v o[ dida;skalov au]tou#> 41 KEF. 7 Ti; de' ble;peiv to' ka;rfov to' e]n tw#j o]fyalmw#j tou# a]delfou# sou th'n de' 1 ]Epei de' e]plh;rwsen pa;nta ta' r[h;mata doko'n th'n e]n tw#j i]di;wj o]fyalmw#j ou] au]tou# ei]v ta'v a]koa'v tou# laou# ei]sh#lyen katanoei#v 42 h/ pw#v du;nasai le;gein tw#j ei]v Kapernaou;m 2 [Ekatonta;rcou de; a]delfw#j sou ]Adelfe; a/fev e]kba;lw to' tinov dou#lov kakw#v e/cwn h/mellen ka;rfov to' e]n tw#j o]fyalmw#j sou au]to'v teleuta#n o`v h}n au]tw#j e/ntimov 3 th'n e]n tw#j o]fyalmw#j sou# doko'n ou] a]kou;sav de' peri' tou# ]Ihsou# a]pe;steilen ble;pwn u[pokrita; e/kbale prw#ton th'n pro'v au]to'n presbute;rouv doko'n e]k tou# o]fyalmou# sou# kai' to;te tw#n ]Ioudai;wn e]rwtw#n au]to'n o=pwv diable;qeiv e]kbalei#n to' ka;rfov to' e]n e]lyw'n diasw;shj to'n dou#lon au]tou# 4 oi[ tw#j o]fyalmw#j tou# a]delfou# sou 43 Ou] de' parageno;menoi pro'v to'n ]Ihsou#n ga;r e]stin de;ndron kalo'n poiou#n pareka;loun au]to'n spoudai;wv le;gontev karpo'n sapro;n ou]de' de;ndron sapro'n o=ti /Axio;v e]stin w{j pare;xei tou#to> 5 poiou#n karpo'n kalo;n 44 e=kaston ga'r a]gapa#j ga'r to' e/ynov h[mw#n kai' th'n de;ndron e]k tou# i]di;ou karpou# sunagwgh'n au]to'v w]jkodo;mhsen h[mi#n 6 o[ ginw;sketai> ou] ga'r e]x a]kanyw#n de' ]Ihsou#v e]poreu;eto su'n au]toi#v h/dh de' sulle;gousin su#ka ou]de' e]k ba;tou au]tou# ou] makra'n a]pe;contov a]po' th#v trugw#sin stafulh'n 45 o[ a]gayo'v oi]ki;av e/pemqen pro'v au]to'n o[ e[kato;ntarcov fi;louv le;gwn au]twj#,

76 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

Ku;rie mh' sku;llou ou] ga'r ei]mi i[kano;v o[ e]rco;menov h\ a/llon prosdokw#men 21 i=na u[po' th'n ste;ghn mou ei]se;lyhjv> 7 dio' e]n au]th#j de' th#j w=raj e]yera;peusen ou]de' e]mauto'n h]xi;wsa pro'v se' e]lyei#n> pollou'v a]po' no;swn kai' masti;gwn kai' a]lla' ei]pe' lo;gwj kai' i]ayh;setai o[ pai#v pneuma;twn ponhrw#n kai' tufloi#v mou 8 kai' ga'r e]gw' a/nyrwpo;v ei]mi u[po' polloi#v e]cari;sato to' ble;pein 22 kai' e]xousi;an tasso;menov e/cwn u[p ] e]mauto'n a]pokriyei'v o[ ]Ihsou#v ei}pen au]toi#v stratiw;tav kai' le;gw tou;twj Poreu;yhti Poreuye;ntev a]paggei;late ]Iwa;nnhj a` kai' poreu;etai kai' a/llwj /Ercou kai' ei/dete kai' h]kou;sate> o=ti tufloi' e/rcetai kai' tw#j dou;lwj mou Poi;hson a]nable;pousin cwloi' peripatou#sin tou#to kai' poiei# 9 a]kou;sav de' tau#ta leproi' kayari;zontai kwfoi' a]kou;ousin o[ ]Ihsou#v e]yau;masen au]to;n kai' nekroi' e]gei;rontai ptwcoi' strafei'v tw#j a]kolouyou#nti au]tw#j o/clwj eu]aggeli;zontai> 23 kai' maka;rio;v ei}pen Le;gw u[mi#n ou]de' e]n tw#j ]Israh'l e]stin o`v e]a'n mh' skandalisyh#j e]n e]moi; tosau;thn pi;stin eu{ron 10 kai' 24 ]Apelyo;ntwn de' tw#n u[postre;qantev oi[ pemfye;ntev ei]v to'n a]gge;lwn ]Iwa;nnou h/rxato le;gein pro'v oi}kon eu{ron to'n a]syenou#nta dou#lon tou'v o/clouv peri' ]Iwa;nnou Ti; u[giai;nonta 11 Kai' e]ge;neto e]n th#j e[xh#v e]xelhlu;yate ei]v th'n e/rhmon yea;sasyai e]poreu;eto ei]v po;lin kaloume;nhn Nai:n ka;lamon u[po' a]ne;mou saleuo;menon 25 kai' suneporeu;onto au]tw#j oi[ mayhtai' a]lla' ti; e]xelhlu;yate i]dei#n a/nyrwpon au]tou# i[kanoi', kai' o/clov polu;v 12 w[v e]n malakoi#v i[mati;oiv h]mfiesme;non i]dou;, de' h/ggisen th#j pu;lhj th#v po;lewv kai' i]dou;, oi[ e]n i[matismw#j e]ndo;xwj kai' trufh#j e]xekomi;zeto teynhkw'v ui[o'v monogenh'v th#j u[pa;rcontev e]n toi#v basilei;oiv ei]si;n 26 mhtri' au]tou# kai' au]th' h}n ch;ra kai' o/clov a]lla' ti; e]xelhlu;yate i]dei#n profh;thn th#v po;lewv i[kano'v su'n au]th#j 13 kai' nai; le;gw u[mi#n kai' perisso;teron i]dw'n au]th'n o[ ku;riov e]splagcni;syh e]p ] profh;tou 27 ou{to;v e]stin peri' ou{ au]th#j kai' ei}pen au]th#j Mh' klai#e 14 kai' ge;graptai ]Idou;, e]gw; a]poste;llw to'n proselyw'n h=qato th#v sorou# oi[ de' a/ggelo;n mou pro' prosw;pou sou o`v basta;zontev e/sthsan kai' ei}pen kataskeua;sei th'n o[do;n sou e/mprosye;n Neani;ske soi' le;gw e]ge;ryhti 15 kai' sou 28 le;gw ga'r u[mi#n mei;zwn e]n a]neka;yisen o[ nekro'v kai' h/rxato lalei#n gennhtoi#v gunaikw#n profh;thv ]Iwa;nnou kai' e/dwken au]to'n th#j mhtri' au]tou# 16 tou# baptistou# ou]dei;v e]stin> o[ de' e/laben de' fo;bov a=pantav, kai' e]do;xazon mikro;terov e]n th#j basilei;aj tou# yeou# to'n yeo'n le;gontev o=ti Profh;thv me;gav mei;zwn au]tou# e]stin 29 Kai' pa#v o[ lao'v e]gh;gertai e]n h[mi#n kai' o=ti ]Epeske;qato a]kou;sav kai' oi[ telw#nai e]dikai;wsan o[ yeo'v to'n lao'n au]tou# 17 kai' e]xh#lyen to'n yeo;n baptisye;ntev to' o[ lo;gov ou{tov e]n o=lhj th#j ]Ioudai;aj peri' ba;ptisma ]Iwa;nnou> 30 oi[ de' au]tou# kai' e]n pa;shj th#j pericw;rwj 18 Farisai#oi kai' oi[ nomikoi' th'n boulh'n Kai' a]ph;ggeilan ]Iwa;nnhj oi[ mayhtai' tou# yeou# h]ye;thsan ei]v e[autou;v mh' au]tou# peri' pa;ntwn tou;twn 19 kai; baptisye;ntev u[p ] au]tou# proskalesa;menov du;o tina;v tw#n 31 ei}pen de' o[ Ku;riov, Ti;ni ou}n o[moiw;sw mayhtw#n au]tou# o[ ]Iwa;nnhv e/pemqen tou'v a]nyrw;pouv th#v genea#v tau;thv kai' pro'v to'n ]Ihsou#n, le;gwn, Su' ei} o[ ti;ni ei]si'n o=moioi 32 o=moioi; ei]sin e]rco;menov h\ a/llon prosdokw#men paidi;oiv toi#v e]n a]gora#j kayhme;noiv kai' 20 parageno;menoi de' pro'v au]to'n oi[ prosfwnou#sin a]llh;loiv kai' le;gousin, a/ndrev ei}pon, ]Iwa;nnhv o[ baptisth'v Hu]lh;samen u[mi#n kai' ou]k w]rch;sasye a]pe;stalken h[ma#v pro'v se' le;gwn, Su' ei} e]yrhnh;samen u[mi#n, kai' ou]k e]klau;sate

77 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

33 e]lh;luyen ga'r ]Iwa;nnhv o[ baptisth'v mou ou]k h/leiqav> au=th de' mu;rwj h/leiqen mh;te a/rton e]syi;wn mh'te' oi}non pi;nwn kai' mou tou'v po;dav 47 ou{ ca;rin le;gw soi le;gete Daimo;nion e/cei 34 e]lh;luyen o[ a]fe;wntai ai[ a[marti;ai au]th#v ai[ pollai; ui[o'v tou# a]nyrw;pou e]syi;wn kai' pi;nwn o=ti h]ga;phsen polu;> w{j de' o]li;gon a]fi;etai kai' le;gete ]Idou;, a/nyrwpov fa;gov kai' o]li;gon a]gapa#j oi]nopo;thv telwnw#n fi;lov kai' 48 ei}pen de' au]th#j ]Afe;wntai; sou ai[ a[martwlw#n a[marti;ai 49 kai' h/rxanto oi[ 35 kai' e]dikaiw;yh h[ sofi;a a]po' tw#n sunanakei;menoi le;gein e]n e[autoi#v Ti;v te;knwn au]th#v pa;ntwn 36 ]Hrw;ta de; tiv ou{to;v e]stin o`v kai' a[marti;av a]fi;hsin au]to'n tw#n Farisai;wn i=na fa;ghj met ] 50 ei}pen de' pro'v th'n gunai#ka [H pi;stiv au]tou# kai' ei]selyw'n ei]v th'n oi}ki'an tou# sou se;swke;n se> poreu;ou ei]v ei]rh;nhn Farisai;ou a]nekli;yh 37 kai' i]dou;, gunh' e]n th#j po;lei h=tiv h}n a[martwlo;v e]pignou#sa o=ti a]na;keitai e]n th#j oi]ki;aj Luke 8 tou# Farisai;ou komi;sasa a]la;bastron mu;rou 38 kai' sta#sa para' tou'v po;dav KEF. 8 au]tou# o]pi;sw klai;ousa h/rxato bre;cein tou'v po;dav au]tou# toi#v da;krusin kai' 1 Kai' e]ge;neto e]n tw#j kayexh#v kai' au]to'v tai#v yrixi'n th#v kefalh#v au]th#v diw;deuen kata' po;lin kai' kw;mhn e]xe;massen kai' katefi;lei tou'v po;dav khru;sswn kai' eu]aggelizo;menov th'n au]tou# kai' h/leifen tw#j mu;rwj basilei;an tou# yeou# kai' oi[ dw;deka su'n 39 i]dw'n de' o[ Farisai#ov o[ kale;sav au]tw#j 2 kai' gunai#ke;v tinev ai` h}san au]to'n ei}pen e]n e[autw#j le;gwn, Ou{tov ei] h}n teyerapeume;nai a]po' pneuma;twn profh;thv e]gi;nwsken a\n ti;v kai' potaph' h[ ponhrw#n kai' a]syeneiw#n Mari;a h[ gunh' h=tiv a=ptetai au]tou# o=ti a[martwlo;v kaloume;nh Magdalhnh; a]f ] h[v daimo;nia e]stin 40 kai' a]pokriyei'v o[ ]Ihsou#v e[pta' e]xelhlu;yei 3 kai' ]Iwa;nna gunh' ei}pen pro'v au]to;n Si;mwn e/cw soi; ti Couza# e]pitro;pou [Hrw;jdou kai' ei]pei#n o[ de; fhsi;n Dida;skale ei]pe; 41 Sousa;nna kai' e=terai pollai; ai=tinev du;o crewfeile;tai h}san daneisth#j tini> dihko;noun au]tw#j a]po' tw#n u[parco;ntwn o[ ei{v w/feilen dhna;ria pentako;sia o[ de' au]tai#v 4 Sunio;ntov de' o/clou pollou# e=terov penth;konta 42 mh' e]co;ntwn de' kai' tw#n kata' po;lin e]piporeuome;nwn au]tw#n a]podou#nai a]mfote;roiv pro'v au]to'n ei}pen dia' parabolh#v> e]cari;sato ti;v ou}n au]tw#n ei}pe', plei#on 5 ]Exh#lyen o[ spei;rwn tou# spei#rai to'n au]to;n a]gaph;sei 43 a]pokriyei'v de' o[ spo;ron au]tou# kai' e]n tw#j spei;rein au]to'n Si;mwn ei}pen [Upolamba;nw o=ti w{j to' o` me'n e/pesen para' th'n o[do;n kai' plei#on e]cari;sato o[ de' ei}pen katepath;yh kai' ta' peteina' tou# au]tw#j ]Oryw#v e/krinav 44 kai' strafei'v ou]ranou# kate;fagen au]to; 6 kai' e=teron pro'v th'n gunai#ka tw#j Si;mwni e/fh e/pesen e]pi' th'n pe;tran kai' fue'n Ble;peiv tau;thn th'n gunai#ka ei]sh#lyo;n e]xhra;nyh dia' to' mh' e/cein i]kma;da 7 kai' sou ei]v th'n oi]ki;an u=dwr e]pi' tou'v po;dav e=teron e/pesen e]n me;swj tw#n a]kanyw#n mou ou]k e/dwkav> au=th de' toi#v da;krusin kai' sumfuei#sai ai[ a/kanyai a]pe;pnixan e/brexe;n mou tou'v po;dav kai' tai#v yrixi'n au]to; 8 kai' e=teron e/pesen e]pi' th'n gh#n th'v kefalh#v au]th#v e]xe;maxen 45 th'n a]gayh;n kai' fue'n e]poi;hsen karpo'n fi;lhma; moi ou]k e/dwkav> au=th de' a]f ] h[v e[katontaplasi;ona tau#ta le;gwn ei]sh#lyon ou] die;lipen katafilou#sa; e]fw;nei, [O e/cwn w}ta a]kou;ein a]koue;tw mou tou'v po;dav 46 e]lai;wj th'n kefalh;n 9 ]Ephrw;twn de' au]to'n oi[ mayhtai' au]tou# le;gontev, ti;v ei/h h[ parabolh;

78 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= au=th 10 o[ de' ei}pen [Umi#n de;dotai li;mnhv Kai' a]nh;cyhsan gnw#nai ta' musth;ria th#v basilei;av tou# 23 pleo;ntwn de' au]tw#n a]fu;pnwsen kai' yeou# toi#v de' loipoi#v e]n parabolai#v i=na kate;bh lai#laq a]ne;mou ei]v th'n li;mnhn ble;pontev mh' ble;pwsin kai' a]kou;ontev kai' suneplhrou#nto kai' e]kindu;neuon mh' suniw#sin 11 /Estin de' au=th h[ 24 proselyo;ntev de' dih;geiran au]to'n parabolh;> [O spo;rov e]sti'n o[ lo;gov tou# le;gontev ]Epista;ta e]pista;ta yeou# 12 oi[ de' para' th'n o[do;n ei]sin oi[ a]pollu;meya o[ de' e]geryei'v e]peti;mhsen a]kou;ontev ei}ta e/rcetai o[ dia;bolov kai' tw#j a]ne;mwj kai' tw#j klu;dwni tou# u=datov> ai/rei to'n lo;gon a]po' th#v kardi;av au]tw#n kai' e]pau;santo kai' e]ge;neto galh;nh 25 i=na mh' pisteu;santev swyw#sin 13 oi[ de' ei}pen de' au]toi#v Pou# e]stin h[ pi;stiv u[mw#n e]pi' th#v pe;trav oi` o=tan a]kou;swsin meta' fobhye;ntev de' e]yau;masan le;gontev cara#v de;contai to'n lo;gon kai' ou{toi pro'v a]llh;louv Ti;v a/ra ou{to;v e]stin o=ti r[i;zan ou]k e/cousin oi` pro'v kairo'n kai' toi#v a]ne;moiv e]pita;ssei kai' tw#j pisteu;ousin kai' e]n kairw#j peirasmou# u=dati kai' u[pakou;ousin au]tw#j 26 Kai' a]fi;stantai 14 to' de' ei]v ta'v a]ka;nyav kate;pleusan ei]v th'n cw;ran tw#n peso;n ou{toi; ei]sin oi[ a]kou;santev kai' Gadarhnw#n, h=tiv e]sti'n a]ntipe;ran th#v u[po' merimnw#n kai' plou;tou kai' h[donw#n Galilai;av 27 e]xelyo;nti de' au]tw#j e]pi' tou# bi;ou poreuo;menoi sumpni;gontai kai' th'n gh#n u[ph;nthsen au]tw#j a]nh;r tiv e]k th#v ou] telesforou#sin 15 to' de' e]n th#j kalh#j po;lewv o=v ei}ce;n daimo;nia e]k cro;nwn gh#j ou{toi; ei]sin oi=tinev e]n kardi;aj kalh#j i[kanw#n kai' i[ma;tion ou]k e]nedidu;sketo, kai' a]gayh#j a]kou;santev to'n lo;gon kai' e]n oi]ki;aj ou]k e/menen a]ll ] e]n toi#v kate;cousin kai' karpoforou#sin e]n mnh;masin 28 i]dw'n de' to'n ]Ihsou#n kai' u[pomonh#j 16 Ou]dei'v de' lu;cnon a=qav a]nakra;xav prose;pesen au]tw#j kai' fwnh#j kalu;ptei au]to'n skeu;ei h\ u[poka;tw mega;lhj ei}pen Ti; e]moi' kai' soi; ]Ihsou# ui[e' kli;nhv ti;yhsin a]ll ] e]pi' lucni;av tou# yeou# tou# u[qi;stou de;omai; sou mh; me e]piti;yhsin, i=na oi[ ei]sporeuo;menoi basani;shjv 29 Parh;ggellen ga'r tw#j ble;pwsin to' fw#v 17 ou] ga;r e]stin pneu;mati tw#j a]kaya;rtwj e]xelyei#n a]po' krupto'n o` ou] fanero'n genh;setai ou]de' tou# a]nyrw;pou polloi#v ga'r cro;noiv a]po;krufon o` ou] gnwsyh;setai, kai' ei]v sunhrpa;kei au]to;n kai' e]desmei#to fanero'n e/lyhj 18 ble;pete ou}n pw#v a[lu;sesin kai' pe;daiv fulasso;menov a]kou;ete> o`v ga'r a\n e/chj doyh;setai au]tw#j kai' diar]r[h;sswn ta' desma' h]lau;neto kai' o`v a\n mh' e/chj kai' o` dokei# e/cein u[po' tou# dai;monov ei]v ta'v e]rh;mouv 30 a]ryh;setai a]p ] au]tou# e]phrw;thsen de' au]to'n o[ ]Ihsou#v le;gwn, 19 Parege;nonto de' pro'v au]to'n h[ mh;thr Ti; soi e]stin o/noma; o[ de' ei}pen Legew;n> kai' oi[ a]delfoi' au]tou# kai' ou]k h]du;nanto o=ti daimo;nia polla' ei]sh#lyen ei]v au]to;n suntucei#n au]tw#j dia' to'n o/clon 20 kai' 31 kai' pareka;lei au]to'n i=na mh' e]pita;xhj a]phgge;lh au]tw#j le;gontwn, [H mh;thr sou au]toi#v ei]v th'n a/busson a]pelyei#n kai' oi[ a]delfoi; sou e[sth;kasin e/xw 32 }Hn de' e]kei# a]ge;lh coi;rwn i[kanw#n i]dei#n se ye;lonte;v 21 o[ de' a]pokriyei'v boskome;nwn e]n tw#j o/rei> kai' ei}pen pro'v au]tou;v Mh;thr mou kai' pareka;loun au]to'n i=na e]pitre;qhj au]toi#v a]delfoi; mou ou{toi; ei]sin oi[ to'n lo;gon ei]v e]kei;nouv ei]selyei#n> kai' e]pe;treqen tou# yeou# a]kou;ontev kai' poiou#ntev au]toi#v 33 e]xelyo;nta de' ta' daimo;nia au]to'n 22 kai' ]Ege;neto e]n mia#j tw#n a]po' tou# a]nyrw;pou ei]sh#lyen ei]v tou'v h[merw#n kai' au]to'v e]ne;bh ei]v ploi#on kai' coi;rouv kai' w=rmhsen h[ a]ge;lh kata' tou# oi[ mayhtai' au]tou# kai' ei}pen pro'v krhmnou# ei]v th'n li;mnhn kai' a]pepni;gh au]tou;v Die;lywmen ei]v to' pe;ran th#v 34 i]do;ntev de' oi[ bo;skontev to'

79 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 gegenhme;non e/fugon kai' a]pelyo;ntev a[qa;meno;v mou 46 o[ de' ]Ihsou#v a]ph;ggeilan ei]v th'n po;lin kai' ei]v tou'v ei}pen =Hqato; mou; tiv e]gw' ga'r e/gnwn a]grou;v 35 e]xh#lyon de' i]dei#n to' gegono'v du;namin e]xelyou#san a]p ] e]mou# 47 kai' h}lyon pro'v to'n ]Ihsou#n kai' eu{ron i]dou#sa de' h[ gunh' o=ti ou]k e/layen kayh;menon to'n a/nyrwpon a]f ] ou{ ta' tre;mousa h}lyen kai' prospesou#sa daimo;nia e]xelhlu;yei, i[matisme;non kai' au]tw#j di ] h`n ai]ti;an h=qato au]tou# swfronou#nta para' tou'v po;dav a]ph;ggeilen au]tw#j, e]nw;pion panto'v tou# tou# ]Ihsou# kai' e]fobh;yhsan 36 laou# kai' w[v i]a;yh paracrh#ma 48 o[ de' a]ph;ggeilan de' au]toi#v kai' oi[ i]do;ntev ei}pen au]th#j Ya;rsei, yu;gater h[ pi;stiv pw#v e]sw;yh o[ daimonisyei;v sou se;swke;n se> poreu;ou ei]v ei]rh;nhn 37 kai' h]rw;thsan au]to'n a=pan to' plh#yov 49 /Eti au]tou# lalou#ntov e/rcetai; tiv th#v pericw;rou tw#n Gadarhnw#n para' tou# a]rcisunagw;gou le;gwn au]tw#j a]pelyei#n a]p ] au]tw#n o=ti fo;bwj mega;lwj o=ti Te;ynhken h[ yuga;thr sou> mh' sku;lle sunei;conto> au]to'v de' e]mba'v ei]v to' to'n dida;skalon 50 o[ de' ]Ihsou#v ploi#on u[pe;streqen a]kou;sav a]pekri;yh au]tw#j le;gwn, Mh' 38 e]de;eto de' au]tou# o[ a]nh'r a]f ] ou{ fobou# mo;non pi;steue, kai' swyh;setai e]xelhlu;yei ta' daimo;nia ei}nai su'n 51 ei]selyw'n de' ei]v th'n oi]ki;an ou]k au]tw#j> a]pe;lusen de' au]to'n o[ ]Ihsou#v, a]fh#ken ei]selyei#n ou]de;na ei] mh' Pe;tron le;gwn 39 [Upo;strefe ei]v to'n oi}ko;n kai' ]Ia;kwbon kai' ]Iwa;nnhn kai' to'n sou kai' dihgou# o=sa e]poi;hsen soi o[ yeo;v pate;ra th#v paido'v kai' th'n mhte;ra 52 kai' a]ph#lyen kay ] o=lhn th'n po;lin e/klaion de' pa;ntev kai' e]ko;ptonto au]th;n khru;sswn o=sa e]poi;hsen au]tw#j o[ ]Ihsou#v o[ de' ei}pen Mh' klai;ete ou]k a]pe;yanen 40 ]Ege;neto de' ]En tw#j u[postre;qai a]lla' kayeu;dei 53 kai' katege;lwn to'n ]Ihsou#n a]pede;xato au]to'n o[ o/clov au]tou# ei]do;tev o=ti a]pe;yanen 54 au]to'v h}san ga'r pa;ntev prosdokw#ntev au]to;n de' e]kbalw'n e/xw pa;ntav, kai' krath;sav 41 kai' i]dou;, h}lyen a]nh'r w{j th#v ceiro'v au]th#v e]fw;nhsen le;gwn, [H o/noma ]Ia;eirov, kai' au]to'v a/rcwn th#v pai#v e/geirou 55 kai' e]pe;streqen to' sunagwgh#v u[ph#rcen kai' pesw'n para' pneu#ma au]th#v kai' a]ne;sth paracrh#ma tou'v po;dav tou# ]Ihsou# pareka;lei kai' die;taxen au]th#j doyh#nai fagei#n 56 au]to'n ei]selyei#n ei]v to'n oi}kon au]tou# 42 kai' e]xe;sthsan oi[ gonei#v au]th#v> o[ de' o=ti yuga;thr monogenh'v h}n au]tw#j w[v e]tw#n parh;ggeilen au]toi#v mhdeni' ei]pei#n to' dw;deka kai' au]th' a]pe;ynhjsken ]En de' tw#j gegono;v u[pa;gein au]to'n oi[ o/cloi sune;pnigon au]to;n 43 kai' gunh' ou}sa e]n r[u;sei ai=matov a]po' Luke 9 e]tw#n dw;deka h=tiv ei]v i]atrou;v prosanalw;sasa o=lon to'n bi;on ou]k KEF. 9 i/scusen u[p ] ou]deno'v yerapeuyh#nai 44 proselyou#sa o/pisyen h=qato tou# 1 Sugkalesa;menov de' tou'v dw;deka kraspe;dou tou# i[mati;ou au]tou# kai' mayhta'v au[tou#, e/dwken au]toi#v du;namin paracrh#ma e/sth h[ r[u;siv tou# ai=matov kai' e]xousi;an e]pi' pa;nta ta' daimo;nia au]th#v 45 kai' ei}pen o[ ]Ihsou#v Ti;v o[ kai' no;souv yerapeu;ein 2 kai' a[qa;meno;v mou a]rnoume;nwn de' pa;ntwn a]pe;steilen au]tou'v khru;ssein th'n ei}pen o[ Pe;trov kai' oi[ met ] basilei;an tou# yeou# kai' i]a#syai tou'v au]tou#, ]Epista;ta oi[ o/cloi sune;cousi;n a]syenou#ntav 3 kai' ei}pen pro'v au]tou;v se kai' a]poyli;bousin kai' le;geiv, Ti;v o[ Mhde'n ai/rete ei]v th'n o[do;n mh;te r[a;bdouv, mh;te ph;ran mh;te a/rton mh;te

80 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= a]rgu;rion mh;te a]na' du;o citw#nav e/cein 4 au]tou'v kai' kate;klasen kai' e]di;dou toi#v kai' ei]v h`n a\n oi]ki;an ei]se;lyhte e]kei# mayhtai#v paratiye;nai tw#j o/clwj 17 kai' me;nete kai' e]kei#yen e]xe;rcesye 5 kai' e/fagon kai' e]corta;syhsan pa;ntev kai' o=soi a\n mh' de;xwntai; u[ma#v e]xerco;menoi h/ryh to' perisseu#san au]toi#v a]po' th#v po;lewv e]kei;nhv kai' to'n klasma;twn ko;finoi dw;deka 18 Kai' koniorto'n a]po' tw#n podw#n u[mw#n e]ge;neto e]n tw#j ei}nai au]to'n a]potina;xate ei]v martu;rion e]p ] au]tou;v proseuco;menon kata'mo;nav, sunh#san 6 e]xerco;menoi de' dih;rconto kata' ta'v au]tw#j oi[ mayhtai; kai' e]phrw;thsen kw;mav eu]aggelizo;menoi kai' au]tou'v le;gwn, Ti;na me le;gousin oi[ yerapeu;ontev pantacou# 7 /Hkousen o/cloi ei}nai 19 oi[ de' a]pokriye;ntev de' [Hrw;jdhv o[ tetra;rchv ta' gino;mena u[p ] ei}pon, ]Iwa;nnhn to'n baptisth;n a/lloi au]tou# pa;nta kai' dihpo;rei dia' to' de' ]Hli;an a/lloi de' o=ti profh;thv tiv le;gesyai u[po; tinwn o=ti ]Iwa;nnhv tw#n a]rcai;wn a]ne;sth 20 ei}pen de' e]gh;gertai e]k nekrw#n 8 u[po; tinwn de' au]toi#v [Umei#v de' ti;na me le;gete ei}nai o=ti ]Hli;av e]fa;nh a/llwn de' o=ti a]pokriyei'v de' o[ Pe;trov ei}pen To'n profh;thv ei{v tw#n a]rcai;wn a]ne;sth 9 Cristo'n tou# yeou# 21 [O de' e]pitimh;sav kai' ei}pen o[ [Hrw;jdhv ]Iwa;nnhn e]gw' au]toi#v parh;ggeilen mhdeni' ei]pei#n tou#to a]pekefa;lisa> ti;v de' e]stin ou{tov peri' 22 ei]pw'n o=ti Dei# to'n ui[o'n tou# a]nyrw;pou ou{ e]gw' a]kou;w toiau#ta kai' e]zh;tei i]dei#n polla' payei#n kai' a]podokimasyh#nai au]to;n 10 Kai' u[postre;qantev oi[ a]po' tw#n presbute;rwn kai' a]rciere;wn a]po;stoloi dihgh;santo au]tw#j o=sa kai' grammate;wn kai' a]poktanyh#nai kai' e]poi;hsan kai' paralabw'n au]tou'v th#j tri;thj h[me;raj e]geryh#nai 23 /Elegen u[pecw;rhsen kat ] i]di;an ei]v to;pon e/rhmon de' pro'v pa;ntav Ei/ tiv ye;lei o]pi;sw mou po;lewv kaloume;nhv Bhysai~da; 11 oi[ de' e]lyei#n, a]parnhsa;syw e[auto'n kai' o/cloi gno;ntev h]kolou;yhsan au]tw#j> kai' a]ra;tw to'n stauro'n au]tou# kay ] h[me;ran dexa;menov au]tou'v e]la;lei au]toi#v peri' kai' a]kolouyei;tw moi 24 o`v ga'r a\n th#v basilei;av tou# yeou# kai' tou'v crei;an ye;lhj th'n quch'n au]tou# sw#sai a]pole;sei e/contav yerapei;av i]a#to 12 [H de' au]th;n> o`v d ] a\n a]pole;shj th'n quch'n h[me;ra h/rxato kli;nein> proselyo;ntev de' au]tou# e=neken e]mou# ou{tov sw;sei au]th;n oi[ dw;deka ei}pon au]tw#j ]Apo;luson to'n 25 ti; ga'r w]felei#tai a/nyrwpov o/clon i=na a]pelyo;ntev ei]v ta'v ku;klwj kerdh;sav to'n ko;smon o=lon e[auto'n de' kw;mav kai' tou#v a]grou'v katalu;swsin a]pole;sav h\ zhmiwyei;v 26 o`v ga'r a\n kai' eu=rwsin e]pisitismo;n o=ti w{de e]n e]paiscunyh#j me kai' tou'v e]mou'v lo;gouv e]rh;mwj to;pwj e]sme;n 13 ei}pen de' pro'v tou#ton o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou au]tou;v Do;te au]toi#v u[mei#v fagei#n oi[ de' e]paiscunyh;setai o=tan e/lyhj e]n th#j do;xhj ei}pon, Ou]k ei]si'n h[mi#n plei#on h\ pe;nte au]tou# kai' tou# patro'v kai' tw#n a[gi;wn a/rtoi kai' du;o i]cyu;ev ei] mh;ti a]gge;lwn 27 le;gw de' u[mi#n a]lhyw#v poreuye;ntev h[mei#v a]gora;swmen ei]v ei]si;n tinev tw#n w{de e[sthko;twn oi` ou] mh' pa;nta to'n lao'n tou#ton brw;mata 14 geu;sontai yana;tou e=wv a\n i/dwsin th'n h}san ga'r w[sei' a/ndrev pentakisci;lioi basilei;an tou# yeou# 28 ]Ege;neto de' ei}pen de' pro'v tou'v mayhta'v au]tou# meta' tou'v lo;gouv tou;touv w[sei' h[me;rai Katakli;nate au]tou'v klisi;av a]na' o]ktw' kai' paralabw'n to'n Pe;tron penth;konta 15 kai' e]poi;hsan ou=twv kai' ]Iwa;nnhn kai' ]Ia;kwbon a]ne;bh ei]v to' kai' a]ne;klinan a=pantav 16 labw'n de' o/rov proseu;xasyai 29 kai' e]ge;neto e]n tou'v pe;nte a/rtouv kai' tou'v du;o i]cyu;av tw#j proseu;cesyai au]to'n to' ei}dov tou# a]nable;qav ei]v to'n ou]rano'n eu]lo;ghsen prosw;pou au]tou# e=teron kai' o[

81 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 i[matismo'v au]tou# leuko'v e]xastra;ptwn a]kaya;rtwj kai' i]a;sato to'n pai#da kai' 30 kai' i]dou;, a/ndrev du;o sunela;loun a]pe;dwken au]to'n tw#j patri' au]tou# au]tw#j oi=tinev h}san Mwsh#v kai' ]Hli;av 43 e]xeplh;ssonto de' pa;ntev e]pi' th#j 31 oi` o]fye;ntev e]n do;xhj e/legon th'n megaleio;thti tou# yeou# Pa;ntwn de' e/xodon au]tou# h`n e/mellen plhrou#n yaumazo;ntwn e]pi' pa#sin oi{v e]poi;hsen e]n ]Ierousalh;m 32 o[ de' Pe;trov kai' oi[ o[ ]Ihsou#v, ei}pen pro'v tou'v mayhta'v su'n au]tw#j h}san bebarhme;noi u=pnwj> au]tou# 44 Ye;sye u[mei#v ei]v ta' w}ta u[mw#n diagrhgorh;santev de' ei}don th'n do;xan tou'v lo;gouv tou;touv> o[ ga'r ui[o'v tou# au]tou# kai' tou'v du;o a/ndrav tou'v a]nyrw;pou me;llei paradi;dosyai ei]v sunestw#tav au]tw#j 33 kai' e]ge;neto e]n cei#rav a]nyrw;pwn 45 oi[ de' h]gno;oun to' tw#j diacwri;zesyai au]tou'v a]p ] au]tou# r[h#ma tou#to kai' h}n parakekalumme;non ei}pen o[ Pe;trov pro'v a]p ] au]tw#n i=na mh' ai/sywntai au]to; kai' to'n ]Ihsou#n ]Epista;ta kalo;n e]stin e]fobou#nto e]rwth#sai au]to'n peri' tou# h[ma#v w{de ei}nai kai' poih;swmen skhna'v r[h;matov tou;tou 46 Ei]sh#lyen de' trei#v mi;an soi' kai' Mwsei# mi;an kai' dialogismo'v e]n au]toi#v to' ti;v a\n ei/h mi;an ]Hli;aj mh' ei]dw'v o` le;gei mei;zwn au]tw#n 47 o[ de' ]Ihsou#v i]dw'n to'n 34 tau#ta de' au]tou# le;gontov e]ge;neto dialogismo'n th#v kardi;av au]tw#n nefe;lh kai' e]peski;asen au]tou;v> e]pilabo;menov paidi;ou, e/sthsen au]to' e]fobh;yhsan de' e]n tw#j e]kei;nouv par ] e[autw#j 48 kai' ei}pen au]toi#v `Ov ei]selyei#n ei]v th'n nefe;lhn 35 kai' fwnh' e]a'n de;xhtai tou#to to' paidi;on e]pi' tw#j e]ge;neto e]k th#v nefe;lhv le;gousa Ou{to;v o]no;mati; mou e]me' de;cetai> kai' o`v e]a'n e]me' e]stin o[ ui[o;v mou o[ a]gaphto'v, au]tou# de;xhtai de;cetai to'n a]postei;lanta; me> a]kou;ete 36 kai' e]n tw#j gene;syai th'n o[ ga'r mikro;terov e]n pa#sin u[mi#n fwnh'n eu[re;yh o[ ]Ihsou#v mo;nov kai' au]toi' u[pa;rcwn ou{to;v e]stai me;gav e]si;ghsan kai' ou]deni' a]ph;ggeilan e]n 49 ]Apokriyei'v de' o[ ]Iwa;nnhv e]kei;naiv tai#v h[me;raiv ou]de'n w{n ei}pen ]Epista;ta ei/dome;n tina e]pi' tw#j e[w;rakasin 37 ]Ege;neto de' e=n th#j e[xh#v o]no;mati; sou e]kba;llonta ta; daimo;nia h[me;raj katelyo;ntwn au]tw#n a]po' tou# kai' e]kwlu;samen au]to'n o=ti ou]k o/rouv sunh;nthsen au]tw#j o/clov polu;v a]kolouyei# mey ] h[mw#n 50 kai' ei}pen 38 kai' i]dou;, a]nh'r a]po' tou# o/clou pro'v au]to'n o[ ]Ihsou#v Mh' kwlu;ete> o`v a]nebo;hsen le;gwn, Dida;skale de;omai; ga'r ou]k e/stin kay ] h[mw#n u[pe'r h[mw#n sou e]pible;qon e]pi' to'n ui[o;n mou o=ti e]stin 51 ]Ege;neto de' e]n tw#j monogenh;v e]stin moi; 39 kai' i]dou;, sumplhrou#syai ta'v h[me;rav th#v pneu#ma lamba;nei au]to;n kai' e]xai;fnhv a]nalh;qewv au]tou# kai' au]to'v to' kra;zei kai' spara;ssei au]to'n meta' pro;swpon au]tou#, e]sth;rixen tou# a]frou# kai' mo;giv a]pocwrei# a]p ] au]tou# poreu;esyai ei]v ]Ierousalh;m 52 kai' suntri#bon au]to;n> 40 kai' e]deh;yhn tw#n a]pe;steilen a]gge;louv pro' prosw;pou mayhtw#n sou i=na e]kba;llwsin au]to; kai' au]tou# kai' poreuye;ntev ei]sh#lyon ei]v ou]k h]dunh;yhsan 41 a]pokriyei'v de' kw;mhn Samareitw#n, w[ste e[toima;sai o[ ]Ihsou#v ei}pen }W genea' a/pistov kai' au]tw#j> 53 kai' ou]k e]de;xanto au]to;n o=ti diestramme;nh e=wv po;te e/somai pro'v to' pro;swpon au]tou# h}n poreuo;menon u[ma#v kai' a]ne;xomai u[mw#n prosa;gage ei]v ]Ierousalh;m 54 i]do;ntev de' oi[ w{de to'n ui[o;n sou 42 e/ti de' mayhtai' au]tou# ]Ia;kwbov kai' ]Iwa;nnhv prosercome;nou au]tou# e/r]r[hxen au]to'n to' ei}pon, Ku;rie ye;leiv ei/pwmen pu#r daimo;nion kai' sunespa;raxen> katabh#nai a]po' tou# ou]ranou# kai' e]peti;mhsen de' o[ ]Ihsou#v tw#j pneu;mati tw#j a]nalw#sai au]tou;v w[v kai' ]Hli;av

82 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= e]poi;hsen 55 strafei'v de' e]peti;mhsen kata' th'n o[do'n a]spa;shsye 5 ei]v h`n d ] au]toi#v kai' ei}pen, Ou]k oi]date oi=ou a\n oi]ki;an ei]se;rchsye, prw#ton le;gete pneu;mato;v e]ste u[mei#v> 56 o[ ga'r u[io'v Ei]rh;nh tw#j oi/kwj tou;twj 6 kai' e]a'n me;n h}j tou# a]nyrw;pou ou]k h}lyen quca'v e]kei# ui[o'v ei]rh;nhv e]panapau;setai e]p ] a]nyrw;pwn a]pole;sai, alla sw#sai kai' au]to'n h[ ei]rh;nh u[mw#n> ei] de' mh;ge, e]f ] e]poreu;yhsan ei]v e[te;ran kw;mhn u[ma#v a]naka;mqei 7 e]n au]th#j de' th#j oi]ki;aj 57 ]Ege;neto de' poreuome;nwn au]tw#n e]n me;nete e]syi;ontev kai' pi;nontev ta' par ] th#j o[dw#j ei}pe;n tiv pro'v au]tw#n> a/xiov ga'r o[ e]rga;thv tou# misyou# au]to;n ]Akolouyh;sw soi o=pou a\n au]tou# e]stin mh' metabai;nete e]x oi]ki;av a]pe;rchj Ku;rie 58 kai' ei}pen au]tw#j ei]v oi]ki;an 8 kai' ei]v h`n d ] a\n po;lin o[ ]Ihsou#v Ai[ a]lw;pekev fwleou'v e/cousin ei]se;rchsye kai' de;cwntai u[ma#v e]syi;ete kai' ta' peteina' tou# ou]ranou# ta' paratiye;mena u[mi#n 9 kai' kataskhnw;seiv o[ de' ui[o'v tou# a]nyrw;pou yerapeu;ete tou'v e]n au]th#j a]syenei#v kai' ou]k e/cei pou# th'n kefalh'n kli;nhj 59 le;gete au]toi#v /Hggiken e]f ] u[ma#v h[ Ei}pen de' pro'v e=teron ]Akolou;yei moi o[ basilei;a tou# yeou# 10 ei]v h`n d ] a\n de' ei}pen Ku;rie e]pi;treqo;n moi a]pelyo;nti po;lin ei]se;rchsye, kai' mh' de;cwntai prw#ton ya;qai to'n pate;ra mou 60 u[ma#v e]xelyo;ntev ei]v ta'v platei;av au]th#v ei}pen de' au]tw#j o[ ]Ihsou#v, /Afev tou'v ei/pate nekrou'v ya;qai tou'v e[autw#n nekrou;v su' 11 Kai' to'n koniorto'n to'n kollhye;nta de' a]pelyw'n dia;ggelle th'n basilei;an h[mi#n e]k th#v po;lewv u[mw#n tou# yeou# 61 Ei}pen de' kai' a]pomasso;meya u[mi#n> plh'n tou#to e=terov ]Akolouyh;sw soi ku;rie> prw#ton ginw;skete o=ti h/ggiken e]f ] u[ma#v h[ de' e]pi;treqo;n moi a]pota;xasyai toi#v ei]v basilei;a tou# yeou# 12 le;gw de' u[mi#n to'n oi}ko;n mou 62 ei}pen de' pro'v au]to'n o=ti Sodo;moiv e]n th#j h[me;raj e]kei;nhj o[ ]Ihsou#v Ou]dei'v e]pibalw'n th'n cei#ra a]nekto;teron e/stai h\ th#j po;lei e]kei;nhj au]tou# e]p ] a/rotron kai' ble;pwn ei]v ta' 13 Ou]ai; soi Cwrazi;n ou]ai; soi o]pi;sw eu/yeto;v e]stin ei]v th'n basilei;an Bhysai~da;> o=ti ei] e]n Tu;rwj kai' Sidw#ni tou# yeou# e]gen;onto, ai[ duna;meiv ai[ geno;menai e]n u[mi#n pa;lai a\n e]n sa;kkwj kai' spodw#j kayh;menai meteno;hsan 14 plh'n Tu;rwj Luke 10 kai' Sidw#ni a]nekto;teron e/stai e]n th#j kri;sei h\ u[mi#n 15 kai' su; Kapernaou;m, KEF. 10 h[ e=wv tou# ou]ranou# u[qwyei#sa, e=wv a=jdou katabibasyh;shj 16 [O a]kou;wn u[mw#n 1 Meta' de' tau#ta a]ne;deixen o[ ku;riov e]mou# a]kou;ei kai' o[ a]yetw#n u[ma#v e]me' kai' e[te;rouv e[bdomh;konta kai' a]yetei#> o[ de' e]me' a]yetw#n a]yetei# to'n a]pe;steilen au]tou'v a]na' du;o pro' a]postei;lanta; me prosw;pou au]tou# ei]v pa#san po;lin kai' 17 [Upe;streqan de' oi[ e[bdomh;konta to;pon ou{ e/mellen au]to'v e/rcesyai 2 meta' cara#v le;gontev Ku;rie kai' ta' e/legen ou}n pro'v au]tou;v [O me'n daimo;nia u[pota;ssetai h[mi#n e]n tw#j yerismo'v polu;v oi[ de' e]rga;tai o]li;goi> o]no;mati; sou 18 ei}pen de' deh;yhte ou}n tou# kuri;ou tou# yerismou# au]toi#v ]Eyew;roun to'n Satana#n w[v o=pwv e]kba;llhj e]rga;tav ei]v to'n yerismo'n a]straph'n e]k tou# ou]ranou# peso;nta 19 au]tou# 3 u[pa;gete> i]dou;, e]gw' i]dou;, di;dwmi u[mi#n th'n e]xousi;an tou# a]poste;llw u[ma#v w[v a/rnav e]n me;swj patei#n e]pa;nw o/fewn kai' skorpi;wn kai' lu;kwn 4 mh' basta;zete bala;ntion, mh' e]pi' pa#san th'n du;namin tou# e]cyrou# kai' ph;ran mhde' u[podh;mata kai' mhde;na

83 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 ou]de'n u[ma#v ou] mh' a]dikh;shj 20 plh'n e]n 32 o[moi;wv de' kai' Leui;thv geno;menov tou;twj mh' cai;rete o=ti ta' pneu;mata u[mi#n kata' to'n to;pon e]lyw'n kai' i]dw'n u[pota;ssetai cai;rete de' ma#llon o=ti ta' a]ntiparh#lyen o]no;mata u[mw#n e]gra;fh e]n toi#v ou]ranoi#v 33 Samarei;thv de; tiv o[deu;wn h}lyen 21 ]En au]th#j th#j w=raj h]gallia;sato tw#j kat ] au]to'n kai' i]dw'n au]to'n, pneu;mati o[ ]Ihsou#v, kai' e]splagcni;syh 34 kai' proselyw'n ei}pen ]Exomologou#mai; soi pa;ter ku;rie kate;dhsen ta' trau;mata au]tou# e]pice;wn tou# ou]ranou# kai' th#v gh#v o=ti a]pe;kruqav e/laion kai' oi}non e]pibiba;sav de' au]to'n tau#ta a]po' sofw#n kai' sunetw#n kai' e]pi' to' i/dion kth#nov h/gagen au]to'n ei]v a]peka;luqav au]ta' nhpi;oiv> nai; o[ path;r pandocei#on kai' e]pemelh;yh au]tou# 35 o=ti ou=twv e]ge;neto eu]doki;a e/mprosye;n kai' e]pi' th'n au/rion e]xelyw'n, e]kbalw'n sou 22 kai' strafei;v pro;v tou;v du;o dhna;ria e/dwken tw#j pandocei# kai' mayhta;v ei}pen Pa;nta paredo;yh moi u[po' ei}pen au]tw#j, ]Epimelh;yhti au]tou# kai' o= tou# patro;v mou kai' ou]dei'v ginw;skei ti;v ti a\n prosdapanh;shjv e]gw' e]n tw#j e]stin o[ ui[o'v ei] mh' o[ path;r kai' ti;v e]stin e]pane;rcesyai; me a]podw;sw soi 36 ti;v o[ path'r ei] mh' o[ ui[o'v kai' w{j e]a'n bou;lhtai ou}n tou;twn tw#n triw#n dokei# soi o[ ui[o'v a]pokalu;qai 23 Kai' strafei'v plhsi;on gegone;nai tou# e]mpeso;ntov ei]v pro'v tou'v mayhta'v kat ] i]di;an ei}pen tou'v lhjsta;v 37 o[ de' ei}pen [O poih;sav Maka;rioi oi[ o]fyalmoi' oi[ ble;pontev a` to' e/leov met ] au]tou# ei}pen ou}n au]tw#j ble;pete 24 le;gw ga'r u[mi#n o=ti polloi' o[ ]Ihsou#v Poreu;ou kai' su' poi;ei o[moi;wv profh#tai kai' basilei#v h]ye;lhsan i]dei#n 38 ]Ege;neto de' ]En tw#j poreu;esyai a` u[mei#v ble;pete kai' ou]k ei}don> kai' au]tou'v kai' au]to'v ei]sh#lyen ei]v kw;mhn a]kou#sai a` a]kou;ete kai' ou]k h/kousan tina;> gunh' de; tiv o]no;mati Ma;rya 25 Kai' i]dou;, nomiko;v tiv a]ne;sth u[pede;xato au]to;n ei]v to'n oi}kon au[th#v e]kpeira;zwn au]to'n Kai' le;gwn, 39 kai' th#jde h}n a]delfh' kaloume;nh Dida;skale ti; poih;sav zwh'n ai]w;nion Maria;, h` kai' parakayi;sasa para' klhronomh;sw 26 o[ de' ei}pen pro'v tou'v po;dav tou# ]Ihsou#, h/kouen to'n au]to;n ]En tw#j no;mwj ti; ge;graptai pw#v lo;gon au]tou# 40 h[ de' Ma;rya a]naginw;skeiv 27 o[ de' a]pokriyei'v periespa#to peri' pollh'n diakoni;an> ei}pen ]Agaph;seiv ku;rion to'n yeo;n sou e]pista#sa de' ei}pen Ku;rie ou] me;lei soi e]x o=lhv th#v kardi;av sou kai' e]x o=lhv th#v o=ti h[ a]delfh; mou mo;nhn me kate;lipen quch#v sou kai' e]x o=lhv th#v i]scu;ov sou diakonei#n ei]pe' ou}n au]th#j i=na moi kai' e]x o=lhv th#v dianoi;av sou kai' to'n sunantila;bhtai 41 a]pokriyei'v de' plhsi;on sou w[v seauto;n 28 ei}pen de' ei}pen au]th#j o[ ]Ihsou#v, Ma;rya Ma;rya au]tw#j ]Oryw#v a]pekri;yhv> tou#to poi;ei merimna#jv kai' turba;zhj peri' polla; 42 kai' zh;shj 29 o[ de' ye;lwn dikaiou#n e[no'v de; e]stin crei;a> Maria; de; th'n e[auto'n ei}pen pro'v to'n ]Ihsou#n Kai' ti;v a]gayh'n meri;da e]xele;xato h=tiv ou]k e]sti;n mou plhsi;on 30 u[polabw'n de; a]faireyh;setai a]p ] au]th#v o[ ]Ihsou#v ei}pen /Anyrwpo;v tiv kate;bainen a]po' ]Ierousalh'm ei]v ]Iericw' kai' lhjstai#v perie;pesen oi` Luke 11 kai' e]kdu;santev au]to'n kai' plhga'v e]piye;ntev a]ph#lyon a]fe;ntev h[miyanh# KEF. 11 tugca;nonta 31 kata' sugkuri;an de' i[ereu;v tiv kate;bainen e]n th#j o[dw#j e]kei;nhj 1 Kai' e]ge;neto e]n tw#j ei}nai au]to'n e]n to;pwj kai' i]dw'n au]to'n a]ntiparh#lyen> tini' proseuco;menon w[v e]pau;sato ei}pe;n tiv tw#n mayhtw#n au]tou# pro'v au]to;n

84 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

Ku;rie di;daxon h[ma#v proseu;cesyai au]tw#n ei}pon ]En Beelzebou'l a/rconti kayw'v kai' ]Iwa;nnhv e]di;daxen tou'v tw#n daimoni;wn e]kba;llei ta' daimo;nia> mayhta'v au]tou# 2 ei}pen de' 16 e=teroi de' peira;zontev shmei#on par ] au]toi#v =Otan proseu;chsye le;gete au]tou# e]zh;toun e]x ou]ranou# 17 au]to'v de' Pa;ter h[mw#n o[ e]n toi#v ou]ranoiv, ei]dw'v au]tw#n ta' dianoh;mata ei}pen a[giasyh;tw to' o/noma; sou> e]lye;tw h[ au]toi#v Pa#sa basilei;a e]f ] e[auth'n basilei;a sou> genhyh;tw to' ye;lhma; sou diamerisyei#sa e]rhmou#tai kai' oi}kov e]pi' w[v e]n ou]ranwj, kai' e]pi' th'v gh'v 3 to'n oi}kon pi;ptei 18 ei] de' kai' o[ Satana#v a/rton h[mw#n to'n e]piou;sion di;dou h[mi#n to' e]f ] e[auto'n diemeri;syh pw#v stayh;setai kay ] h[me;ran> 4 kai' a/fev h[mi#n ta'v h[ basilei;a au]tou# o=ti le;gete e]n a[marti;av h[mw#n kai' ga'r au]toi' a]fi;emen Beelzebou'l e]kba;llein me ta' daimo;nia panti' o]fei;lonti h[mi#n> kai' mh' ei]sene;gkhjv 19 ei] de' e]gw' e]n Beelzebou'l e]kba;llw h[ma#v ei]v peirasmo;n a]lla' r[u#sai h[ma#v ta' daimo;nia oi[ ui[oi' u[mw#n e]n ti;ni a]po' tou# ponhrou# 5 Kai' ei}pen pro'v e]kba;llousin dia' tou#to kritai' u[mw#n au]tou;v Ti;v e]x u[mw#n e=xei fi;lon kai' au]toi' e/sontai 20 ei] de' e]n daktu;lwj poreu;setai pro'v au]to'n mesonukti;ou yeou# e]kba;llw ta' daimo;nia a/ra kai' ei/phj au]tw#j Fi;le crh#so;n moi trei#v e/fyasen e]f ] u[ma#v h[ basilei;a tou# yeou# a/rtouv 6 e]peidh' fi;lov mou parege;neto 21 o=tan o[ i]scuro'v kaywplisme;nov e]x o[dou# pro;v me kai' ou]k e/cw o` fula;sshj th'n e[autou# au]lh;n e]n ei]rh;nhj parayh;sw au]tw#j> 7 ka]kei#nov e/swyen e]sti'n ta' u[pa;rconta au]tou#> 22 e]pa'n de' a]pokriyei'v ei/phj Mh; moi ko;pouv pa;rece> o[ i]scuro;terov au]tou# e]pelyw'n nikh;shj h/dh h[ yu;ra ke;kleistai kai' ta' paidi;a au]to;n th'n panopli;an au]tou# ai/rei e]f ] h{j mou met ] e]mou# ei]v th'n koi;thn ei]si;n> ou] e]pepoi;yei kai' ta' sku#la au]tou# du;namai a]nasta'v dou#nai; soi 8 le;gw diadi;dwsin 23 o[ mh' w\n met ] e]mou# kat ] u[mi#n ei] kai' ou] dw;sei au]tw#j a]nasta'v dia' e]mou# e]stin kai' o[ mh' suna;gwn met ] e]mou# to' ei}nai au]tou# fi;lon dia; ge th'n skorpi;zei 24 =Otan to' a]ka;yarton a]nai;deian au]tou# e]geryei'v dw;sei au]tw#j pneu#ma e]xe;lyhj a]po' tou# a]nyrw;pou o=swn crh;jzei 9 ka]gw' u[mi#n le;gw ai]tei#te die;rcetai di ] a]nu;drwn to;pwn zhtou#n kai' doyh;setai u[mi#n zhtei#te kai' a]na;pausin kai' mh' eu[ri;skon> eu[rh;sete krou;ete kai' a]noigh;setai le;gei [Upostre;qw ei]v to'n oi}ko;n mou u[mi#n> 10 pa#v ga'r o[ ai]tw#n lamba;nei kai' o=yen e]xh#lyon> 25 kai' e]lyo'n eu[ri;skei o[ zhtw#n eu[ri;skei kai' tw#j krou;onti sesarwme;non kai' kekosmhme;non 26 a]noigh;setai 11 ti;na de' u[mw#n to'n to;te poreu;etai kai' paralamba;nei pate;ra ai]th;sei o[ ui[o'v a/rton, mh' li'yon e[pta; e=tera pneu;mata ponhro;tera e]pidw;sei au]tw#j ei] kai' i]cyu;n mh' a]nti' e[autou# kai' ei]selyo;nta katoikei# e]kei#> i]cyu;ov o/fin e]pidw;sei au]tw#j 12 h\ kai' kai' gi;netai ta' e/scata tou# a]nyrw;pou e]a'n ai]th;shj w]jo;n mh' e]pidw;sei au]tw#j e]kei;nou cei;rona tw#n prw;twn skorpi;on 13 ei] ou}n u[mei#v ponhroi' 27 ]Ege;neto de' e]n tw#j le;gein au]to'n u[pa;rcontev oi/date a]gaya' do;mata tau#ta e]pa;rasa; tiv gunh' fwnh'n e]k tou# dido;nai toi#v te;knoiv u[mw#n po;swj ma#llon o/clou ei}pen au]tw#j Makari;a h[ koili;a h[ o[ path'r o[ e]x ou]ranou# dw;sei pneu#ma basta;sasa; se kai' mastoi' ou`v a=gion toi#v ai]tou#sin au]to;n 14 Kai' h}n e]yh;lasav 28 au]to'v de' ei}pen menou#nge e]kba;llwn daimo;nion kai' au]to' h}n maka;rioi oi[ a]kou;ontev to'n lo;gon tou# kwfo;n> e]ge;neto de' tou# daimoni;ou yeou# kai' fula;ssontev au]to'n 29 Tw#n e]xelyo;ntov e]la;lhsen o[ kwfo;v kai' de' o/clwn e]payroizome;nwn h/rxato e]yau;masan oi[ o/cloi 15 tine'v de' e]x le;gein [H genea' au=th ponhra; e]stin>

85 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 shmei#on e]pizhtei#, kai' shmei#on ou] tou# yeou#> tau#ta e/dei poih#sai ka]kei#na doyh;setai au]th#j ei] mh' to' shmei#on ]Iwna# mh' a]fie;nai 43 ou]ai' u[mi#n toi#v tou# profh;tou> 30 kayw'v ga'r Farisai;oiv o=ti a]gapa#te th'n e]ge;neto ]Iwna#v shmei#on toi#v Nineui;taiv prwtokayedri;an e]n tai#v sunagwgai#v ou=twv e/stai kai' o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou kai' tou'v a]spasmou'v e]n tai#v a]gorai#v th#j genea#j tau;thj 31 basi;lissa no;tou 44 ou]ai' u[mi#n grammatei#v kai' e]geryh;setai e]n th#j kri;sei meta' tw#n Farisai#oi, u[pokritai;, o=ti e]ste' w[v ta' a]ndrw#n th#v genea#v tau;thv kai' mnhmei#a ta' a/dhla kai' oi[ a/nyrwpoi oi[ katakrinei# au]tou;v o=ti h}lyen e]k tw#n peripatou#ntev e]pa;nw ou]k oi/dasin pera;twn th#v gh#v a]kou#sai th'n sofi;an 45 ]Apokriyei'v de; tiv tw#n nomikw#n Solomw#ntov, kai' i]dou;, plei#on le;gei au]tw#j Dida;skale tau#ta le;gwn Solomw#ntov w{de 32 a/ndrev Nineui@ kai' h[ma#v u[bri;zeiv 46 o[ de' ei}pen Kai' a]nasth;sontai e]n th#j kri;sei meta' th#v u[mi#n toi#v nomikoi#v ou]ai; o=ti forti;zete genea#v tau;thv kai' katakrinou#sin tou'v a]nyrw;pouv forti;a dusba;stakta au]th;n> o=ti meteno;hsan ei]v to' kai' au]toi' e[ni' tw#n daktu;lwn u[mw#n ou] kh;rugma ]Iwna# kai' i]dou;, plei#on ]Iwna# prosqau;ete toi#v forti;oiv 47 ou]ai' w{de 33 Ou]dei'v de' lu;cnon a=qav ei]v u[mi#n o=ti oi]kodomei#te ta' mnhmei#a tw#n krupto;n ti;yhsin ou]de' u[po' to'n mo;dion profhtw#n oi[ de' pate;rev u[mw#n a]ll ] e]pi' th'n lucni;an i=na oi[ a]pe;kteinan au]tou;v 48 a/ra ei]sporeuo;menoi to' fe;ggov ble;pwsin 34 ma;rturei#te kai' suneudokei#te toi#v o[ lu;cnov tou# sw;mato;v e]stin o[ o]fyalmo;v e/rgoiv tw#n pate;rwn u[mw#n o=ti au]toi' me'n o=tan ou}n o[ o]fyalmo;v sou a[plou#v h}j kai' a]pe;kteinan au]tou'v u[mei#v de' o=lon to' sw#ma; sou fwteino;n e]stin> e]pa'n oi]kodomei#te au]tw#n ta' mnhmei#a 49 dia' de' ponhro'v h}j kai' to' sw#ma; sou tou#to kai' h[ sofi;a tou# yeou# skoteino;n 35 sko;pei ou}n mh' to' fw#v to' ei}pen ]Apostelw# ei]v au]tou'v profh;tav e]n soi' sko;tov e]sti;n 36 ei] ou}n to' sw#ma; kai' a]posto;louv kai' e]x au]tw#n sou o=lon fwteino;n mh' e/con ti me;rov a]poktenou#sin kai' e]kdiw;xousin> 50 i=na skoteino;n e/stai fwteino'n o=lon w[v o=tan e]kzhthyh#j to' ai{ma pa;ntwn tw#n profhtw#n o[ lu;cnov th#j a]straph#j fwti;zhj se 37 ]En to' e]kcuno;menon a]po' katabolh#v ko;smou de' tw#j lalh#sai h]rwta#j au]to'n Farisai#ov a]po' th#v genea#v tau;thv 51 a]po' tou# tiv o=pwv a]risth;shj par ] au]tw#j> ai=matov =Abel e=wv tou# ai=matov ei]selyw'n de' a]ne;pesen 38 o[ de' Zacari;ou tou# a]polome;nou metaxu' tou# Farisai#ov i]dw'n e]yau;masen o=ti ou] yusiasthri;ou kai' tou# oi/kou> nai; le;gw prw#ton e]bapti;syh pro' tou# a]ri;stou u[mi#n e]kzhthyh;setai a]po' th#v genea#v 39 ei}pen de' o[ ku;riov pro'v au]to;n Nu#n tau;thv 52 ou]ai' u[mi#n toi#v nomikoi#v o=ti u[mei#v oi[ Farisai#oi to' e/xwyen tou# h/rate th'n klei#da th#v gnw;sewv> au]toi' pothri;ou kai' tou# pi;nakov kayari;zete ou]k ei]sh;lyete, kai' tou'v ei]sercome;nouv to' de' e/swyen u[mw#n ge;mei a[rpagh#v kai' e]kwlu;sate 53 le;gontov de' au]tou# ponhri;av 40 a/fronev ou]c o[ poih;sav to' tau#ta pro'v au]tou'v, h/rxanto oi[ e/xwyen kai' to' e/swyen e]poi;hsen 41 grammatei#v kai' oi[ Farisai#oi deinw#v plh'n ta' e]no;nta do;te e]lehmosu;nhn kai' e]ne;cein kai' a]postomati;zein au]to'n peri' i]dou;, pa;nta kayara' u[mi#n e]stin 42 pleio;nwn 54 e]nedreu;ontev au]to'n kai' a]ll ] ou]ai' u[mi#n toi#v Farisai;oiv o=ti zhtou'ntev yhreu#sai; ti e]k tou# sto;matov a]podekatou#te to' h[du;osmon kai' to' au]tou# i=na kathgorh;swsin au]tou#. ph;ganon kai' pa#n la;canon kai' pare;rcesye th'n kri;sin kai' th'n a]ga;phn Luke 12

86 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

KEF. 12 a]delfw#j mou meri;sasyai met ] e]mou# th'n klhronomi;an 1 ]En oi{v e]pisunacyeisw#n tw#n 14 o[ de' ei}pen au]tw#j /Anyrwpe ti;v me muria;dwn tou# o/clou w=ste katapatei#n kate;sthsen dikasth'n h\ meristh'n e]f ] a]llh;louv h/rxato le;gein pro'v tou'v u[ma#v 15 ei}pen de' pro'v au]tou;v [Ora#te mayhta'v au]tou# prw#ton Prose;cete kai' fula;ssesye a]po' th#v pleonexi;av e[autoi#v a]po' th#v zu;mhv tw#n Farisai;wn o=ti ou]k e]n tw#j perisseu;ein tini' h[ zwh' h=tiv e]sti'n u[po;krisiv 2 ou]de'n de' au]tou# e]stin e]k tw#n u[parco;ntwn au]tou# sugkekalumme;non e]sti'n o` ou]k 16 Ei}pen de' parabolh'n pro'v au]tou'v a]pokalufyh;setai kai' krupto'n o` ou] le;gwn, ]Anyrw;pou tino'v plousi;ou gnwsyh;setai 3 a]ny w{n o=sa e]n th#j eu]fo;rhsen h[ cw;ra 17 kai' dielogi;zeto skoti;aj ei/pate e]n tw#j fwti' e]n e[autw#j le;gwn, Ti; poih;sw o=ti ou]k e/cw a]kousyh;setai kai' o` pro'v to' ou}v pou# suna;xw tou'v karpou;v mou 18 kai' e]lalh;sate e]n toi#v tamei;oiv ei}pen Tou#to poih;sw kayelw# mou ta'v khrucyh;setai e]pi' tw#n dwma;twn 4 a]poyh;kav kai' mei;zonav oi]kodomh;sw Le;gw de' u[mi#n toi#v fi;loiv mou mh' kai' suna;xw e]kei# pa;nta ta' genh;mata; fobhyh#te a]po' tw#n a]pokteino;ntwn to' mou kai' ta' a]gaya; mou 19 kai' e]rw# th#j sw#ma kai' meta' tau#ta mh' e]co;ntwn quch#j mou Quch; e/ceiv polla' a]gaya' perisso;tero;n ti poih#sai 5 u[podei;xw kei;mena ei]v e/th polla;> a]napau;ou fa;ge de' u[mi#n ti;na fobhyh#te> fobh;yhte to'n pi;e eu]frai;nou 20 ei}pen de' au]tw#j o[ meta' to' a]poktei#nai e]xousi;an e/conta yeo;v /Afrwn tau;thj th#j nukti' th'n quch;n e]mbalei#n ei]v th'n ge;ennan nai; le;gw u[mi#n sou a]paitou#sin a]po' sou#> a` de' tou#ton fobh;yhte 6 ou]ci' pe;nte h[toi;masav ti;ni e/stai 21 ou=twv o[ strouyi;a pwlei#tai a]ssari;wn du;o kai' yhsauri;zwn e[autw#j kai' mh' ei]v yeo'n e`n e]x au]tw#n ou]k e/stin e]pilelhsme;non ploutw#n 22 Ei}pen de' pro'v tou'v e]nw;pion tou# yeou# 7 a]lla' kai' ai[ tri;cev mayhta;v au]tou# Dia' tou#to u[mi#n> le;gw th#v kefalh#v u[mw#n pa#sai h]ri;ymhntai mh' mh' merimna#te th#j quch#j u[mw#n, ti; fa;ghte ou}n fobei#sye> pollw#n strouyi;wn mhde' tw#j sw;mati ti; e]ndu;shsye 23 h[ diafe;rete quch' plei#o;n e]stin th#v trofh#v kai' to' 8 Le;gw de' u[mi#n pa#v o`v a\n o[mologh;shj e]n sw#ma tou# e]ndu;matov 24 katanoh;sate e]moi' e/mprosyen tw#n a]nyrw;pwn kai' o[ tou'v ko;rakav o=ti ou] spei;rousin ou]de' ui[o'v tou# a]nyrw;pou o[mologh;sei e]n au]tw#j yeri;zousin oi{v ou]k e/stin tamei#on ou]de' e/mprosyen tw#n a]gge;lwn tou# yeou#> 9 o[ a]poyh;kh kai' o[ yeo'v tre;fei au]tou;v> de' a]rnhsa;meno;v me e]nw;pion tw#n po;swj ma#llon u[mei#v diafe;rete tw#n a]nyrw;pwn a]parnhyh;setai e]nw;pion tw#n peteinw#n 25 ti;v de' e]x u[mw#n merimnw#n a]gge;lwn tou# yeou# 10 kai' pa#v o`v e]rei# du;natai prosyei#nai e]pi' th'n h[liki;an lo;gon ei]v to'n ui[o'n tou# a]nyrw;pou au]tou# ph#cun e=na 26 ei] ou}n ou]te' a]feyh;setai au]tw#j> tw#j de' ei]v to' a=gion e]la;ciston du;nasye ti; peri' tw#n loipw#n pneu#ma blasfhmh;santi ou]k merimna#te a]feyh;setai 11 o=tan de' prosfe;rwsin 27 katanoh;sate ta' kri;na pw#v au]xa;nei> u[ma#v e]pi' ta'v sunagwga'v kai' ta'v a]rca'v ou] kopia#j ou]de' nh;yei> le;gw de' u[mi#n ou]de' kai' ta'v e]xousi;av mh' merimna#te pw#v h\ ti; Solomw'n e]n pa;shj th#j do;xhj au]tou# a]pologh;shsye h\ ti; ei/phte> 12 to' ga'r perieba;leto w[v e`n tou;twn 28 ei] de' to'n a=gion pneu#ma dida;xei u[ma#v e]n au]th#j th#j co;rton e]n tw#j a]grw#j sh;meron o/nta kai' w=raj a` dei# ei]pei#n 13 Ei}pen de; tiv au]tw#j au/rion ei]v kli;banon ballo;menon o[ yeo'v e]k tou# o/clou Dida;skale ei]pe' tw#j ou=twv a]mfie;nnusin po;swj ma#llon u[ma#v

87 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 o]ligo;pistoi 29 kai' u[mei#v mh' zhtei#te ti; o[ ku;riov au]tou# eu[rh;sei poiou#nta ou=twv fa;ghte h\ ti; pi;hte kai' mh' metewri;zesye> 44 a]lhyw#v le;gw u[mi#n o=ti e]pi' pa#sin toi#v 30 tau#ta ga'r pa;nta ta' e/ynh tou# u[pa;rcousin au]tou# katasth;sei au]to;n ko;smou e]pizhtei#> u[mw#n de' o[ path'r 45 e]a'n de' ei/phj o[ dou#lov e]kei#nov e]n th#j oi}den o=ti crh;jzete tou;twn 31 plh'n kardi;aj au]tou# Croni;zei o[ ku;rio;v mou zhtei#te th'n basilei;an tou# Yeou#, kai' e/rcesyai kai' a/rxhtai tu;ptein tou'v tau#ta pa;nta prosteyh;setai u[mi#n 32 pai#dav kai' ta'v paidi;skav e]syi;ein te Mh' fobou# to' mikro'n poi;mnion o=ti kai' pi;nein kai' meyu;skesyai 46 h=xei o[ eu]do;khsen o[ path'r u[mw#n dou#nai u[mi#n ku;riov tou# dou;lou e]kei;nou e]n h[me;raj h{j th'n basilei;an 33 Pwlh;sate ta' ou] prosdoka#j kai' e]n w=raj h{j ou] ginw;skei u[pa;rconta u[mw#n kai' do;te e]lehmosu;nhn> kai' dicotomh;sei au]to'n kai' to' me;rov poih;sate e[autoi#v bala;ntia mh' au]tou# meta' tw#n a]pi;stwn yh;sei 47 palaiou;mena yhsauro'n a]ne;kleipton e]n e]kei#nov de' o[ dou#lov o[ gnou'v to' ye;lhma toi#v ou]ranoi#v o=pou kle;pthv ou]k e]ggi;zei tou# kuri;ou e[autou#, kai' mh' e[toima;sav ou]de' sh'v diafyei;rei> 34 o=pou ga;r mhde' poih;sav pro'v to' ye;lhma au]tou# e]stin o[ yhsauro'v u[mw#n e]kei# kai' h[ darh;setai polla;v> 48 o[ de' mh' gnou;v kardi;a u[mw#n e/stai 35 /Estwsan poih;sav de' a/xia plhgw#n darh;setai u[mw#n ai[ o]sfu;ev periezwsme;nai kai' oi[ o]li;gav panti' de' w{j e]do;yh polu; polu' lu;cnoi kaio;menoi> 36 kai' u[mei#v o=moioi zhthyh;setai par ] au]tou# kai' w{j a]nyrw;poiv prosdecome;noiv to'n ku;rion pare;yento polu; perisso;teron e[autw#n po;te a]nalu;sei e]k tw#n ga;mwn ai]th;sousin au]to;n 49 Pu#r h}lyon i=na e]lyo;ntov kai' krou;santov eu]ye;wv balei#n ei]v th'n gh#n kai' ti; ye;lw ei] h/dh a]noi;xwsin au]tw#j a]nh;fyh 50 ba;ptisma de' e/cw 37 maka;rioi oi[ dou#loi e]kei#noi ou`v baptisyh#nai kai' pw#v sune;comai e=wv ou} e]lyw'n o[ ku;riov eu[rh;sei grhgorou#ntav> telesyh#j 51 dokei#te o=ti ei]rh;nhn a]mh'n le;gw u[mi#n o=ti perizw;setai kai' paregeno;mhn dou#nai e]n th#j gh#j ou]ci; le;gw a]naklinei# au]tou'v kai' parelyw'n u[mi#n a]ll ] h\ diamerismo;n 52 e/sontai diakonh;sei au]toi#v 38 kai' e]a'n e/lyhj e]n ga'r a]po' tou# nu#n pe;nte e]n oi/kwj e[ni' th#j deute;raj fulakh#j kai' e]n th#j tri;thj diamemerisme;noi trei#v e]pi' dusi'n kai' fulakh#j, e/lyhj kai' eu=rhj ou=twv maka;rioi; du;o e]pi' trisi;n 53 diamerisyh;setai ei]sin oi[ dou#loi e]kei#noi 39 tou#to de' path'r e]f ] ui[w#j kai' ui[o'v e]pi' patri; mh;thr ginw;skete o=ti ei] h/jdei o[ oi]kodespo;thv e]pi' yugatri;, kai' yuga;thr e]pi' mhtri;> poi;aj w=raj o[ kle;pthv e/rcetai penyera' e]pi' th'n nu;mfhn au]th#v kai' e]grhgo;rhsen a\n kai' ou]k a/n, a]fh#ken nu;mfh e]pi' th'n penyera;n au]th#v, diorugh#nai to'n oi}kon au]tou# 54 /Elegen de' kai' toi#v o/cloiv =Otan 40 kai' u[mei#v ou}n gi;nesye e=toimoi o=ti h{j i/dhte th'n nefe;lhn a]nate;llousan a]po' w=raj ou] dokei#te o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou dusmw#n eu]ye;wv le;gete /Ombrov e/rcetai e/rcetai kai' gi;netai ou=twv> 55 kai' o=tan 41 Ei}pen de' au]tw#j o[ Pe;trov Ku;rie pro'v no;ton pne;onta le;gete o=ti Kau;swn e/stai h[ma#v th'n parabolh'n tau;thn le;geiv h\ kai' gi;netai 56 u[pokritai; to' pro;swpon kai' pro'v pa;ntav 42 ei}pen de' o[ ku;riov th#v gh#v kai' tou# ou]ranou# oi/date Ti;v a/ra e]sti'n o[ pisto'v oi]kono;mov kai' dokima;zein to'n de' kairo'n tou#ton pw#v ou] fro;nimov o`n katasth;sei o[ ku;riov e]pi' dokima;zete 57 Ti; de' kai' a]f ] e[autw#n th#v yerapei;av au]tou# tou# dido;nai e]n ou] kri;nete to' di;kaion 58 w[v ga'r kairw#j to' sitome;trion u[pa;geiv meta' tou# a]ntidi;kou sou e]p ] 43 maka;riov o[ dou#lov e]kei#nov o`n e]lyw'n a/rconta e]n th#j o[dw#j do'v e]rgasi;an

88 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= a]phlla;cyai a]p ] au]tou# mh;pote e/cousa a]syenei;av e/th de;ka kai' o]ktw', katasu;rhj se pro'v to'n krith;n kai' o[ kai' h}n sugku;ptousa kai' mh' duname;nh krith;v se paradw#j tw#j pra;ktori kai' o[ a]naku;qai ei]v to' pantele;v 12 i]dw'n de' pra;ktwr se ba;llhj ei]v fulakh;n 59 au]th'n o[ ]Ihsou#v prosefw;nhsen kai' le;gw soi ou] mh' e]xe;lyhjv e]kei#yen e=wv ou] ei}pen au]th#j Gu;nai a]pole;lusai th#v kai' to' e/scaton lepto'n a]podw#jv a]syenei;av sou 13 kai' e]pe;yhken au]th#j ta'v cei#rav> kai' paracrh#ma a]nwryw;yh kai' e]do;xazen to'n yeo;n 14 a]pokriyei'v de' o[ a]rcisuna;gwgov a]ganaktw#n o=ti tw#j sabba;twj e]yera;peusen o[ ]Ihsou#v e/legen tw#j o/clwj `Ex h[me;rai ei]si'n e]n ai{v dei# e]rga;zesyai> e]n tau;taiv ou}n KEF. 13 e]rco;menoi yerapeu;esye kai' mh' th#j h[me;raj tou# sabba;tou 1 Parh#san de; tinev e]n au]tw#j tw#j kairw#j 15 a]pekri;yh ou}n au]tw#j o[ ku;riov kai' a]pagge;llontev au]tw#j peri' tw#n ei}pen u[pokrita; e=kastov u[mw#n tw#j Galilai;wn w{n to' ai{ma Pila#tov e/mixen sabba;twj ou] lu;ei to'n bou#n au]tou# h\ to'n meta' tw#n yusiw#n au]tw#n 2 kai' o/non a]po' th#v fa;tnhv kai' a]pagagw'n a]pokriyei'v o[ ]Ihsou#v ei}pen au]toi#v poti;zei 16 tau;thn de' Dokei#te o=ti oi[ Galilai#oi ou{toi yugate;ra ]Abraa'm ou}san h`n e/dhsen a[martwloi' para' pa;ntav tou'v o[ Satana#v i]dou;, de;ka kai' o]ktw' e/th ou]k Galilai;ouv e]ge;nonto o=ti toiau#ta e/dei luyh#nai a]po' tou# desmou# tou;tou th#j pepo;nyasin 3 ou]ci; le;gw u[mi#n a]ll ] e]a'n h[me;raj tou# sabba;tou 17 kai' tau#ta mh' metanoh#te pa;ntev w[sau;twv le;gontov au]tou# kathjscu;nonto pa;ntev a]polei#sye 4 h\ e]kei#noi oi[ deka kai' oi[ a]ntikei;menoi au]tw#j kai' pa#v o[ o/clov oktw', e]f ] ou`v e/pesen o[ pu;rgov e]n tw#j e/cairen e]pi' pa#sin toi#v e]ndo;xoiv toi#v Silwa'm kai' a]pe;kteinen au]tou;v dokei#te ginome;noiv u[p ] au]tou# 18 /Elegen de', o=ti ou]toi' o]feile;tai e]ge;nonto para' Ti;ni o[moi;a e]sti'n h[ basilei;a tou# yeou# pa;ntav a]nyrw;pouv tou'v katoikou#ntav kai' ti;ni o[moiw;sw au]th;n 19 o[moi;a e]n ]Ierousalh;m 5 ou]ci; le;gw u[mi#n a]ll ] e]sti'n ko;kkwj sina;pewv o`n labw'n e]a'n mh' metanoh#te pa;ntev o[moi;wv a/nyrwpov e/balen ei]v kh#pon e[autou# kai' a]polei#sye 6 /Elegen de' tau;thn th'n hu/xhsen kai' e]ge;neto ei]v de;ndron me;ga, parabolh;n> Sukh#n ei}ce;n tiv e]n tw#j kai' ta' peteina' tou# ou]ranou# a]mpelw#ni au]tou# pefuteume;nhn kai' kateskh;nwsen e]n toi#v kla;doiv au]tou# h}lyen karpo'n zhtw#n e]n au]th#j kai' ou]c 20 Kai' pa;lin ei}pen Ti;ni o[moiw;sw th'n eu{ren 7 ei}pen de' pro'v to'n basilei;an tou# yeou# 21 o[moi;a e]sti'n a]mpelourgo;n ]Idou;, tri;a e/th e/rcomai zu;mhj h`n labou#sa gunh' e]ne;kruqen ei]v zhtw#n karpo'n e]n th#j sukh#j tau;thj kai' ou]c a]leu;rou sa;ta tri;a e=wv ou{ e]zumw;yh eu[ri;skw> e/kkoqon au]th;n i[nati; kai' th'n o=lon 22 Kai' dieporeu;eto kata' po;leiv gh#n katargei# 8 o[ de' a]pokriyei'v le;gei kai' kw;mav dida;skwn kai' porei;an au]tw#j Ku;rie a/fev au]th'n kai' tou#to to' poiou;menov ei]v ]Ierousalh;m 23 ei}pen e/tov e=wv o=tou ska;qw peri' au]th'n kai' de; tiv au]tw#j Ku;rie ei] o]li;goi ba;lw ko;prian, oi[ swjzo;menoi o[ de' ei}pen pro'v au]tou;v 9 ka\n me'n poih;shj karpo'n ei] de' mh;ge, ei]v 24 ]Agwni;zesye ei]selyei#n dia' th#v to' me;llon> e]kko;qeiv au]th;n 10 }Hn de' stenh#v pu;lhv> o=ti polloi; le;gw u[mi#n dida;skwn e]n mia#j tw#n sunagwgw#n e]n toi#v zhth;sousin ei]selyei#n kai' ou]k sa;bbasin 11 kai' i]dou;, gunh' h}n pneu#ma

89 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 i]scu;sousin 25 a]f ] ou{ a\n e]geryh#j KEF. 14 o[ oi]kodespo;thv kai' a]poklei;shj th'n yu;ran kai' a/rxhsye e/xw e[sta;nai kai' 1 Kai' e]ge;neto e]n tw#j e]lyei#n au]to'n ei]v krou;ein th'n yu;ran le;gontev Ku;rie oi}ko;n tinov tw#n a]rco;ntwn tw#n Ku;rie, a/noixon h[mi#n kai' a]pokriyei'v e]rei# Farisai;wn sabba;twj fagei#n a/rton kai' u[mi#n Ou]k oi}da u[ma#v po;yen e]ste; 26 au]toi' h}san parathrou;menoi au]to;n 2 to;te a/rxesye le;gein ]Efa;gomen kai' i]dou;, a/nyrwpo;v tiv h}n u[drwpiko'v e]nw;pio;n sou kai' e]pi;omen kai' e]n tai#v e/mprosyen au]tou# 3 kai' a]pokriyei'v platei;aiv h[mw#n e]di;daxav> 27 kai' e]rei# o[ ]Ihsou#v ei}pen pro'v tou'v nomikou'v kai' le;gw u[mi#n Ou]k oi}da u[ma#v po;yen e]ste;> Farisai;ouv le;gwn, ]Ei /Exestin tw#j a]po;sthte a]p ] e]mou# pa;ntev oi[ e]rga;tai sabba;twj yerapeu;ein 4 oi[ de' th#v a]diki;av 28 e]kei# e/stai o[ klauymo'v h[su;casan kai' e]pilabo;menov i]a;sato kai' o[ brugmo'v tw#n o]do;ntwn o=tan au]to'n kai' a]pe;lusen 5 kai' a]pokriyei'v o/qhsye ]Abraa'm kai' ]Isaa'k pro'v au]tou'v ei}pen Ti;nov u[mw#n o/nov h\ kai' ]Iakw'b kai' pa;ntav tou'v profh;tav bou#v ei]v fre;ar e]mpesei#tai, kai' ou]k e]n th#j basilei;aj tou# yeou# u[ma#v de' eu]ye;wv a]naspa;sei au]to'n e]n th' h[me;raj e]kballome;nouv e/xw 29 kai' h=xousin tou# sabba;tou 6 kai' ou]k i/scusan a]po' a]natolw#n kai' dusmw#n kai' a]po' a]ntapokriyh#nai au]tw#j pro'v tau#ta bor]r[a# kai' no;tou kai' a]nakliyh;sontai 7 /Elegen de' pro'v tou'v keklhme;nouv e]n th#j basilei;aj tou# yeou# parabolh;n e]pe;cwn pw#v ta'v 30 kai' i]dou;, ei]si'n e/scatoi oi` e/sontai prwtoklisi;av e]xele;gonto le;gwn pro'v prw#toi kai' ei]si'n prw#toi oi` e/sontai au]tou;v 8 =Otan klhyh#jv u[po; tinov ei]v e/scatoi 31 ]En au]th#j th#j h[me;ra ga;mouv mh' katakliyh#jv ei]v th'n prosh#lyo;n tinev Farisai#oi le;gontev prwtoklisi;an mh;pote e]ntimo;tero;v sou au]tw#j /Exelye kai' poreu;ou e]nteu#yen h}j keklhme;nov u[p ] au]tou# 9 kai' e]lyw'n o[ o=ti [Hrw;jdhv ye;lei se a]poktei#nai 32 se' kai' au]to'n kale;sav e]rei# soi Do'v kai' ei}pen au]toi#v Poreuye;ntev ei/pate th#j tou;twj to;pon kai' to;te a/rxhj met ] a]lw;peki tau;thj ]Idou;, e]kba;llw ai]scu;nhv to'n e/scaton to;pon kate;cein daimo;nia kai' i]a;seiv e]pitelw# sh;meron 10 a]ll ] o=tan klhyh#jv poreuyei'v kai' au/rion kai' th#j tri;thj teleiou#mai 33 a]na;peson ei]v to'n e/scaton to;pon i=na plh'n dei# me sh;meron kai' au/rion kai' th#j o=tan e/lyhj o[ keklhkw;v se ei/phj soi Fi;le e]come;nhj poreu;esyai o=ti ou]k e]nde;cetai prosana;bhyi a]nw;teron> to;te e/stai soi profh;thn a]pole;syai e/xw ]Ierousalh;m do;xa e]nw;pion tw#n sunanakeime;nwn soi 34 ]Ierousalh'm ]Ierousalh;m 11 o=ti pa#v o[ u[qw#n e[auto'n h[ a]poktei;nousa tou'v profh;tav kai' tapeinwyh;setai kai' o[ tapeinw#n e[auto'n liyobolou#sa tou'v a]pestalme;nouv pro'v u[qwyh;setai 12 /Elegen de' kai' tw#j au]th;n posa;kiv h]ye;lhsa e]pisuna;xai ta' keklhko;ti au]to;n =Otan poih#jv a/riston h\ te;kna sou o`n tro;pon o/rniv th'n e[auth#v dei#pnon mh' fw;nei tou'v fi;louv sou mhde' nossia'n u[po' ta'v pte;rugav kai' ou]k tou'v a]delfou;v sou mhde' tou'v suggenei#v h]yelh;sate 35 i]dou;, a]fi;etai u[mi#n sou mhde' gei;tonav plousi;ouv mh;pote o[ oi}kov u[mw#n e/rhmov> a]mh'n de' le;gw u[mi#n kai' au]toi' se a]ntikale;swsi;n kai' o=ti ou] mh' me i/dhte; e=wv a/n h=xhj, o=te ei/phte ge;nhtai soi a]ntapo;doma; 13 a]ll ] o=tan Eu]loghme;nov o[ e]rco;menov e]n o]no;mati poih#jv doch'n ka;lei ptwcou;v a]naph;rouv, kuri;ou. cwlou;v tuflou;v> 14 kai' maka;riov e/shj o=ti ou]k e/cousin a]ntapodou#nai; soi a]ntapodoyh;setai ga;r soi e]n th#j Luke 14

90 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= a]nasta;sei tw#n dikai;wn 15 ]Akou;sav e/cei ta' pro'v a]partismo;n 29 i=na de; tiv tw#n sunanakeime;nwn tau#ta ei}pen mh;pote ye;ntov au]tou# yeme;lion kai' mh' au]tw#j Maka;riov o`v fa;getai a/rton e]n th#j i]scu;ontov e]ktele;sai pa;ntev oi[ basilei;aj tou# yeou# 16 o[ de' ei}pen yewrou#ntev a/rxwntai e]mpai;zein au]tw#j au]tw#j /Anyrwpo;v tiv e]poi;hsen dei#pnon 30 le;gontev o=ti Ou{tov o[ a/nyrwpov me;ga kai' e]ka;lesen pollou;v 17 kai' h/rxato oi]kodomei#n kai' ou]k i/scusen a]pe;steilen to'n dou#lon au]tou# th#j w=raj e]ktele;sai 31 h\ ti;v basileu'v tou# dei;pnou ei]pei#n toi#v poreuo;menov sumbalei#n e[te;rwj basilei# keklhme;noiv /Ercesye o=ti h/dh e=toima; ei]v po;lemon ou]ci' kayi;sav prw#ton e]stin pa;nta 18 kai' h/rxanto a]po' mia#v bouleu;etai ei] dunato;v e]stin e]n de;ka paraitei#syai pa;ntev o[ prw#tov ei}pen cilia;sin a]panth#sai tw#j meta' ei/kosi au]tw#j ]Agro'n h]go;rasa kai' e/cw a]na;gkhn cilia;dwn e]rcome;nwj e]p ] au]to;n 32 ei] de' e]xelyei#n kai' i]dei#n au]to;n> e]rwtw# se e/ce mh;ge, e/ti au]tou# po;r]r[w o/ntov presbei;an me parhjthme;non 19 kai' e=terov ei}pen a]postei;lav e]rwta#j ta' pro'v ei]rh;nhn 33 Zeu;gh bow#n h]go;rasa pe;nte kai' ou=twv ou}n pa#v e]x u[mw#n o`v ou]k poreu;omai dokima;sai au]ta;> e]rwtw# se a]pota;ssetai pa#sin toi#v e[autou# e/ce me parhjthme;non 20 kai' e=terov u[pa;rcousin ou] du;natai mou ei}nai; ei}pen Gunai#ka e/ghma kai' dia' tou#to ou] mayhth;v du;namai e]lyei#n 21 kai' parageno;menov 34 Kalo'n to' a=lav> e]a'n de' to' a=lav o[ dou#lov e]kei#nov a]ph;ggeilen tw#j kuri;wj mwranyh#j e]n ti;ni a]rtuyh;setai 35 ou/te au]tou# tau#ta to;te o]rgisyei'v o[ ei]v gh#n ou/te ei]v kopri;an eu/yeto;n e]stin oi]kodespo;thv ei}pen tw#j dou;lwj e/xw ba;llousin au]to; o[ e/cwn w}ta au]tou# /Exelye tace;wv ei]v ta'v platei;av a]kou;ein a]koue;tw kai' r[u;mav th#v po;lewv kai' tou'v ptwcou'v kai' a]naph;rouv kai' cwlou'v kai' tuflou'v ei]sa;gage w{de 22 kai' ei}pen o[ dou#lov Luke 15 Ku;rie ge;gonen w[v e]pe;taxav kai' e/ti to;pov e]sti;n 23 kai' ei}pen o[ ku;riov pro'v KEF. 15 to'n dou#lon /Exelye ei]v ta'v o[dou'v kai' fragmou'v kai' a]na;gkason ei]selyei#n i=na 1 }Hsan de' e]ggi;zontev au]tw#j pa;ntev oi[ gemisyh#j o[ oi}kov mou 24 le;gw ga'r u[mi#n telw#nai kai' oi[ a[martwloi' a]kou;ein o=ti ou]dei'v tw#n a]ndrw#n e]kei;nwn tw#n au]tou# 2 kai' diego;gguzon oi= Farisai#oi keklhme;nwn geu;setai; mou tou# dei;pnou kai' oi[ grammatei#v le;gontev o=ti Ou{tov 25 Suneporeu;onto de' au]tw#j o/cloi a[martwlou'v prosde;cetai kai' polloi; kai' strafei'v ei}pen pro'v au]tou;v sunesyi;ei au]toi#v 3 ei}pen de' pro'v 26 Ei/ tiv e/rcetai pro;v me kai' ou] misei# au]tou'v th'n parabolh'n tau;thn le;gwn 4 to'n pate;ra e[autou# kai' th'n mhte;ra kai' Ti;v a/nyrwpov e]x u[mw#n e/cwn e[kato'n th'n gunai#ka kai' ta' te;kna kai' tou'v pro;bata kai' a]pole;sav e`n e]x au]tw#n ou] a]delfou'v kai' ta'v a]delfa;v e/ti de; kai' katalei;pei ta' e]nnenh;kontaenne;a e]n th#j th'n e[autou# quch'n ou] du;natai mou e]rh;mwj kai' poreu;etai e]pi' to' a]polwlo'v mayhth;v ei}nai; 27 kai' o=stiv ou] e=wv eu=rhj au]to; 5 kai' eu[rw'n e]piti;yhsin basta;zei to'n stauro'n au[tou# kai' e]pi' tou'v w/mouv e[autou# cai;rwn 6 kai' e/rcetai o]pi;sw mou ou] du;natai mou e]lyw'n ei]v to'n oi}kon sugkalei# tou'v ei}nai; mayhth;v 28 ti;v ga'r e]x u[mw#n fi;louv kai' tou'v gei;tonav le;gwn au]toi#v, ye;lwn pu;rgon oi]kodomh#sai ou]ci' Sugca;rhte; moi o=ti eu{ron to' pro;bato;n prw#ton kayi;sav qhfi;zei th'n dapa;nhn ei] mou to' a]polwlo;v 7 le;gw u[mi#n o=ti ou=twv cara' e/stai e]n tw#j ou]ranw#j e]pi' e[ni'

91 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 a[martwlw#j metanoou#nti h\ e]pi' klhyh#nai ui[o;v sou 22 ei}pen de' o[ path'r e]nnenh;kontaenne;a dikai;oiv oi=tinev ou] pro'v tou'v dou;louv au]tou# e]xene;gkate crei;an e/cousin metanoi;av 8 \H ti;v th'n stolh'n th'n prw;thn kai' e]ndu;sate gunh' dracma'v e/cousa de;ka e]a'n au]to;n kai' do;te daktu;lion ei]v th'n cei#ra a]pole;shj dracmh'n mi;an ou]ci' a=ptei au]tou# kai' u[podh;mata ei]v tou'v po;dav lu;cnon kai' saroi# th'n oi]ki;an kai' zhtei# 23 kai' e]ne;gkantev to'n mo;scon to'n e]pimelw#v e=wv o=tou eu=rhj 9 kai' siteuto;n yu;sate kai' fago;ntev eu[rou#sa sugkalei#tai ta'v fi;lav kai' eu]franyw#men 24 o=ti ou{tov o[ ui[o;v mou ta'v gei;tonav le;gousa Sugca;rhte; moi nekro'v h}n kai' a]ne;zhsen kai' a]polwlw'v o=ti eu{ron th'n dracmh'n h`n a]pw;lesa 10 h}n kai' eu[re;yh kai' h/rxanto ou=twv le;gw u[mi#n cara' gi;netai e]nw;pion eu]frai;nesyai 25 }Hn de' o[ ui[o'v au]tou# tw#n a]gge;lwn tou# yeou# e]pi' e[ni' o[ presbu;terov e]n a]grw#j> kai' w[v a[martwlw#j metanoou#nti 11 Ei}pen e]rco;menov h/ggisen th#j oi]ki;aj h/kousen de; /Anyrwpo;v tiv ei}cen du;o ui[ou;v 12 sumfwni;av kai' corw#n 26 kai' kai' ei}pen o[ new;terov au]tw#n tw#j patri; proskalesa;menov e=na tw#n pai;dwn Pa;ter do;v moi to' e]piba;llon me;rov th#v au]tou# e]punya;neto ti; ei/h tau#ta 27 o[ de' ou]si;av kai' diei#len au]toi#v to'n bi;on 13 ei}pen au]tw#j o=ti [O a]delfo;v sou h=kei kai' met ] ou] polla'v h[me;rav sunagagw'n kai' e/yusen o[ path;r sou to'n mo;scon to'n a=panta o[ new;terov ui[o'v a]pedh;mhsen ei]v siteuto;n o=ti u[giai;nonta au]to'n cw;ran makra;n kai' e]kei# diesko;rpisen a]pe;laben 28 w]rgi;syh de' kai' ou]k th'n ou]si;an au]tou# zw#n a]sw;twv 14 h/yelen ei]selyei#n o[ ou}n path'r au]tou# dapanh;santov de' au]tou# pa;nta e]ge;neto e]xelyw'n pareka;lei au]to;n 29 o[ de' limo'v i]scuro'v kata' th'n cw;ran e]kei;nhn a]pokriyei'v ei}pen tw#j patri' ]Idou;, kai' au]to'v h/rxato u[sterei#syai 15 kai' tosau#ta e/th douleu;w soi kai' ou]de;pote poreuyei'v e]kollh;yh e[ni' tw#n politw#n e]ntolh;n sou parh#lyon kai' e]moi' th#v cw;rav e]kei;nhv kai' e/pemqen au]to'n ou]de;pote e/dwkav e/rifon i=na meta' tw#n ei]v tou'v a]grou'v au]tou# bo;skein coi;rouv fi;lwn mou eu]franyw#> 30 o=te de' o[ ui[o;v 16 kai' e]peyu;mei gemi;sai th'n koili;an sou ou{tov o[ katafagw;n sou to'n bi;on au[tou# a]po' tw#n kerati;wn w{n h/syion oi[ meta' pornw#n h}lyen e/yusav au]tw#j to'n coi#roi kai' ou]dei'v e]di;dou au]tw#j 17 ei]v mo;scon to'n siteuto'n e[auto'n de' e]lyw'n ei}pen Po;soi mi;syioi 31 o[ de' ei}pen au]tw#j Te;knon su' pa;ntote tou# patro;v mou perisseu;ousin a/rtwn met ] e]mou# ei} kai' pa;nta ta' e]ma' sa; e]stin> e]gw' de' limw#j a]po;llumai 18 a]nasta'v 32 eu]franyh#nai de' kai' carh#nai e/dei poreu;somai pro'v to'n pate;ra mou kai' o=ti o[ a]delfo;v sou ou{tov nekro'v h}n kai' e]rw# au]tw#j Pa;ter h=marton ei]v to'n a]ne;zhsen kai' a]polwlw'v h}n, kai' eu[re;yh ou]rano'n kai' e]nw;pio;n sou 19 kai' ou]ke;ti ei]mi' a/xiov klhyh#nai ui[o;v sou> poi;hso;n me w[v e=na tw#n misyi;wn sou 20 Luke 16 kai' a]nasta'v h}lyen pro'v to'n pate;ra e[autou# e/ti de' au]tou# makra'n a]pe;contov KEF. 16 ei}den au]to'n o[ path'r au]tou# kai' e]splagcni;syh kai' dramw'n e]pe;pesen 1 /Elegen de' kai' pro'v tou'v mayhta;v e]pi' to'n tra;chlon au]tou# kai' au]tou# /Anyrwpo;v tiv h}n plou;siov o`v katefi;lhsen au]to;n 21 ei}pen de' au]tw#j o[ ei}cen oi]kono;mon kai' ou{tov dieblh;yh ui[o'v Pa;ter h=marton ei]v to'n ou]rano'n au]tw#j w[v diaskorpi;zwn ta' u[pa;rconta kai' e]nw;pio;n sou kai' ou]ke;ti ei]mi' a/xiov au]tou#, 2 kai' fwnh;sav au]to'n ei}pen au]tw#j Ti; tou#to a]kou;w peri' sou# a]po;dov

92 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= to'n lo;gon th#v oi]konomi;av sou ou] ga'r e]nw;pion tou# yeou# e]stin 16 [O no;mov du;nh;shj e/ti oi]konomei#n 3 ei}pen de' e]n kai' oi[ profh#tai e=wv ]Iwa;nnou> a]po' to;te e[autw#j o[ oi]kono;mov Ti; poih;sw o=ti o[ h[ basilei;a tou# yeou# eu]aggeli;zetai kai' ku;rio;v mou a]fairei#tai th'n oi]konomi;an pa#v ei]v au]th'n bia;zetai 17 a]p ] e]mou# ska;ptein ou]k i]scu;w e]paitei#n Eu]kopw;teron de; e]stin to'n ou]rano'n kai' ai]scu;nomai 4 e/gnwn ti; poih;sw i=na th'n gh#n parelyei#n h\ tou# no;mou mi;an o=tan metastayw# th#v oi]konomi;av kerai;an pesei#n 18 Pa#v o[ a]polu;wn th'n de;xwntai; me ei]v tou'v oi/kouv au]tw#n 5 gunai#ka au]tou# kai' gamw#n e[te;ran kai' proskalesa;menov e=na e=kaston tw#n moiceu;ei kai' pa#v o[ a]polelume;nhn a]po' crewfeiletw#n tou# kuri;ou e[autou# a]ndro'v gamw#n moiceu;ei 19 /Anyrwpov e/legen tw#j prw;twj Po;son o]fei;leiv tw#j de; tiv h}n plou;siov kai' e]nedidu;sketo kuri;wj mou 6 o[ de' ei}pen [Ekato'n porfu;ran kai' bu;sson eu]fraino;menov ba;touv e]lai;ou kai' ei}pen au]tw#j De;xai kay ] h[me;ran lamprw#v 20 ptwco'v de; tiv sou to' gra;mma, kai' kayi;sav tace;wv h}n o]no;mati La;zarov o`v e]be;blhto pro'v gra;qon penth;konta 7 e/peita e[te;rwj to'n pulw#na au]tou# h[lkwme;nov 21 kai' ei}pen Su' de' po;son o]fei;leiv o[ de' e]piyumw#n cortasyh#nai a]po' tw#n qici;wn ei}pen [Ekato'n ko;rouv si;tou kai' le;gei tw#n pipto;ntwn a]po' th#v trape;zhv tou# au]tw#j De;xai sou to' gra;mma, kai' gra;qon plousi;ou> a]lla' kai' oi[ ku;nev e]rco;menoi o]gdoh;konta 8 kai' e]ph;jnesen o[ ku;riov a]pe;leicon ta' e=lkh au]tou# 22 e]ge;neto to'n oi]kono;mon th#v a]diki;av o=ti froni;mwv de' a]poyanei#n to'n ptwco'n kai' e]poi;hsen> o=ti oi[ ui[oi' tou# ai]w#nov tou;tou a]penecyh#nai au]to'n u[po' tw#n a]gge;lwn ei]v fronimw;teroi u[pe'r tou'v ui[ou'v tou# to'n ko;lpon tou# ]Abraa;m> a]pe;yanen de' fwto'v ei]v th'n genea'n th'n e[autw#n ei]sin kai' o[ plou;siov kai' e]ta;fh 23 kai' e]n tw#j 9 ka ]gw' u[mi#n le;gw poih;sate e[autoi#v a=jdhj e]pa;rav tou'v o]fyalmou'v au]tou# fi;louv e]k tou# mamwna# th#v a]diki;av i=na u[pa;rcwn e]n basa;noiv o[ra#j to'n ]Abraa'm o=tan e]kli;phte, de;xwntai u[ma#v ei]v ta'v a]po' makro;yen kai' La;zaron e]n toi#v ai]wni;ouv skhna;v 10 o[ pisto'v e]n ko;lpoiv au]tou# 24 kai' au]to'v fwnh;sav e]laci;stwj kai' e]n pollw#j pisto;v e]stin ei}pen Pa;ter ]Abraa;m e]le;hso;n me kai' kai' o[ e]n e]laci;stwj a/dikov kai' e]n pollw#j pe;mqon La;zaron i=na ba;qhj to' a/kron tou# a/diko;v e]stin 11 ei] ou}n e]n tw#j a]di;kwj daktu;lou au]tou# u=datov kai' kataqu;xhj mamwna#j pistoi' ou]k e]ge;nesye to' th'n glw#ssa;n mou o=ti o]dunw#mai e]n th#j a]lhyino'n ti;v u[mi#n pisteu;sei 12 kai' ei] flogi' tau;thj 25 ei}pen de' ]Abraa;m> e]n tw#j a]llotri;wj pistoi' ou]k e]ge;nesye to' Te;knon mnh;syhti o=ti a]pe;labev su' ta' u[me;teron ti;v u[mi#n dw;sei 13 Ou]dei'v a]gaya; sou e]n th#j zwh#j sou kai' La;zarov oi]ke;thv du;natai dusi' kuri;oiv o[moi;wv ta' kaka;> nu#n de' o{de douleu;ein> h\ ga'r to'n e=na mish;sei kai' parakalei#tai su' de' o]duna#sai to'n e=teron a]gaph;sei h\ e[no'v a]nye;xetai 26 kai' e]pi' pa;sin tou;toiv metaxu' h[mw#n kai' tou# e[te;rou katafronh;sei ou] kai' u[mw#n ca;sma me;ga e]sth;riktai o=pwv du;nasye yew#j douleu;ein kai' mamwna#j oi[ ye;lontev diabh#nai e]nteu#yen pro'v 14 /Hkouon de' tau#ta pa;nta kai' oi[ u[ma#v mh' du;nwntai mhde' oi[ e]kei#yen pro'v Farisai#oi fila;rguroi u[pa;rcontev kai' h[ma#v diaperw#sin 27 ei}pen de; ]Erwtw# e]xemukth;rizon au]to;n 15 kai' ei}pen ou}n se pa;ter i=na pe;mqhjv au]to'n ei]v to'n au]toi#v [Umei#v e]ste oi[ dikaiou#ntev oi}kon tou# patro;v mou 28 e/cw ga'r e[autou'v e]nw;pion tw#n a]nyrw;pwn o[ de' pe;nte a]delfou;v o=pwv diamartu;rhtai yeo'v ginw;skei ta'v kardi;av u[mw#n> o=ti to' au]toi#v i=na mh' kai' au]toi' e/lywsin ei]v to'n e]n a]nyrw;poiv u[qhlo'n bde;lugma to;pon tou#ton th#v basa;nou 29 le;gei

93 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 au]tw#j ]Abraa;m e/cousin Mwse;a kai' ei]v ]Ierousalh'm kai' au]to'v dih;rceto tou'v profh;tav> a]kousa;twsan au]tw#n dia' me;sou Samarei;av kai' Galilai;av 30 o[ de' ei}pen Ou]ci; pa;ter ]Abraa;m a]ll ] 12 kai' ei]sercome;nou au]tou# ei/v tina e]a;n tiv a]po' nekrw#n poreuyh#j pro'v kw;mhn a]ph;nthsan au]tw#j de;ka leproi' au]tou'v metanoh;sousin 31 ei}pen de' a/ndrev oi` e/sthsan po;r]r[wyen 13 kai' au]tw#j Ei] Mwse;wv kai' tw#n profhtw#n ou]k au]toi' h}ran fwnh'n le;gontev ]Ihsou# a]kou;ousin ou]de' e]a;n tiv e]k nekrw#n e]pista;ta e]le;hson h[ma#v 14 kai' i]dw'n a]nasth#j peisyh;sontai ei}pen au]toi#v Poreuye;ntev e]pidei;xate e[autou'v toi#v i[ereu#sin kai' e]ge;neto e]n tw#j u[pa;gein au]tou'v e]kayari;syhsan 15 ei{v de' e]x au]tw#n i]dw'n o=ti i]a;yh u[pe;streqen meta' fwnh#v mega;lhv doxa;zwn to'n yeo;n KEF. 17 16 kai' e/pesen e]pi' pro;swpon para' tou'v po;dav au]tou# eu]caristw#n au]tw#j> kai' 1 Ei}pen de' pro'v tou'v au]to'v h}n Samarei;thv 17 a]pokriyei'v mayhta'v ]Ane;ndekto;n e]stin tou# mh' de' o[ ]Ihsou#v ei}pen Ou]ci' oi[ de;ka e]lyei#n ta' ska;ndala ou]ai' de' di ] ou{ e]kayari;syhsan oi[ de' e]nne;a pou# 18 e/rcetai> 2 lusitelei# au]tw#j ei] mu;lov ou]c eu[re;yhsan u[postre;qantev dou#nai o]niko'v peri;keitai peri' to'n tra;chlon do;xan tw#j yew#j ei] mh' o[ a]llogenh'v ou{tov au]tou# kai' e/r]r[iptai ei]v th'n ya;lassan h\ 19 kai' ei}pen au]tw#j ]Anasta'v poreu;ou> i=na skandali;shj e=na tw#n mikrw#n tou;twn h[ pi;stiv sou se;swke;n se 3 prose;cete e[autoi#v e]a'n de' a[ma;rthj ei]v 20 ]Eperwthyei'v de' u[po' tw#n se' o[ a]delfo;v sou e]piti;mhson au]tw#j kai' Farisai;wn po;te e/rcetai h[ basilei;a e]a'n metanoh;shj a/fev au]tw#j 4 kai' e]a'n tou# yeou# a]pekri;yh au]toi#v kai' ei}pen e[pta;kiv th#v h[me;rav a[ma;rth ei]v se' kai' Ou]k e/rcetai h[ basilei;a tou# yeou# meta' e[pta;kiv th#v h[me;rav e]pistre;qhj e]pi' se' parathrh;sewv 21 ou]de' e]rou#sin ]Idou;, le;gwn, Metanow# a]fh;seiv au]tw#j 5 Kai' w{de h/ i]dou;, ]Ekei# ]Idou;, ga'r h[ basilei;a ei}pon oi[ a]po;stoloi tw#j kuri;wj Pro;syev tou# yeou# e]nto'v u[mw#n e]stin 22 Ei}pen de' h[mi#n pi;stin 6 ei}pen de' o[ ku;riov Ei] pro'v tou'v mayhta;v ]Eleu;sontai h[me;rai ei/cete pi;stin w[v ko;kkon sina;pewv o=te e]piyumh;sete mi;an tw#n h[merw#n tou# e]le;gete a\n th#j sukami;nwj ui[ou# tou# a]nyrw;pou i]dei#n kai' ou]k tau;thj ]Ekrizw;yhti kai' futeu;yhti e]n th#j o/qesye 23 kai' e]rou#sin u[mi#n ]Idou;, yala;sshj> kai' u[ph;kousen a\n u[mi#n 7 w{de> h/ }Idou' e}kei# mh' a}pe;lyhte mhde' Ti;v de' e]x u[mw#n dou#lon e/cwn a]rotriw#nta diw;xhte 24 w=sper ga'r h[ a]straph' h[ h\ poimai;nonta o`v ei]selyo;nti e]k tou# a]stra;ptousa e]k th#v u[p ] ou]rano'n ei]v a]grou# e]rei# Eu]ye;wv parelyw'n th'n u[p ] ou]rano'n la;mpei ou=twv e/stai a]na;pesai> 8 a]ll ] ou]ci' e]rei# kai' o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou e]n th#j h[me;raj au]tw#j [Etoi;mason ti; deipnh;sw kai' au]tou# 25 prw#ton de' dei# au]to'n polla' perizwsa;menov diako;nei moi e=wv fa;gw payei#n kai' a]podokimasyh#nai a]po' th#v kai' pi;w kai' meta' tau#ta fa;gesai kai' genea#v tau;thv 26 kai' kayw'v e]ge;neto e]n pi;esai su; 9 mh' ca;rin e/cei tw#j dou;lwj tai#v h[me;raiv tou# Nw#e ou=twv e/stai kai' e]kei;nwj, o=ti e]poi;hsen ta' diatacye;nta e]n tai#v h[me;raiv tou# ui[ou# tou# a]nyrw;pou> au]tw#j ou] dokw# 10 ou=twv kai' u[mei#v 27 h/syion e/pinon e]ga;moun e]xegami;zonto o=tan poih;shte pa;nta ta' diatacye;nta a/cri h[v h[me;rav ei]sh#lyen Nw#e ei]v th'n u[mi#n le;gete o=ti Dou#loi a]crei#oi; e]smen kibwto;n kai' h}lyen o[ kataklusmo'v kai' o=ti o` w]fei;lomen poih#sai pepoih;kamen a]pw;lesen a=pantav 28 o[moi;wv kai' w'v 11 Kai' e]ge;neto e]n tw#j poreu;esyai au]to'n

94 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= e]ge;neto e]n tai#v h[me;raiv Lw;t> h/syion a]diki;av le;gei> 7 o[ de' yeo'v ou] mh' e/pinon h]go;razon e]pw;loun e]fu;teuon poih;sei th'n e]kdi;khsin tw#n e]klektw#n w]jkodo;moun> 29 h{j de' h[me;raj e]xh#lyen au]tou# tw#n bow;ntwn pro'v au]to;n h[me;rav Lw't a]po' Sodo;mwn e/brexen pu#r kai' kai' nukto;v kai' makroyumw#n e]p ] au]toi#v yei#on a]p ] ou]ranou# kai' a]pw;lesen 8 le;gw u[mi#n o=ti poih;sei th'n e]kdi;khsin a=pantav> 30 kata' tau]ta' e/stai h{j au]tw#n e]n ta;cei plh'n o[ ui[o'v tou# h[me;raj o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou a]nyrw;pou e]lyw'n a}ra eu[rh;sei th'n a]pokalu;ptetai 31 e]n e]kei;nhj th#j h[me;raj pi;stin e]pi' th#v gh#v 9 Ei}pen de' kai' pro;v o`v e/stai e]pi' tou# dw;matov kai' ta' skeu;h tinav tou'v pepoiyo;tav e]f ] e[autoi#v o=ti au]tou# e]n th#j oi]ki;aj mh' kataba;tw a}rai ei]si'n di;kaioi kai' e]xouyenou#ntav tou'v au]ta; kai' o[ e]n tw#j a]grw#j o[moi;wv mh' loipou'v th'n parabolh'n tau;thn> e]pistreqa;tw ei]v ta' o]pi;sw 32 10 /Anyrwpoi du;o a]ne;bhsan ei]v to' mnhmoneu;ete th#v gunaiko'v Lw;t 33 o`v i[ero'n proseu;xasyai o[ ei{v Farisai#ov e]a'n zhth;shj th'n quch'n au]tou# sw#sai kai' o[ e=terov telw;nhv 11 o[ Farisai#ov a]pole;sei au]th;n kai' o`v e]a'n a]pole;shj stayei'v pro'v e[auto'n tau#ta au]th;n zwjogonh;sei au]th;n> proshu;ceto [O yeo;v eu]caristw# soi o=ti 34 le;gw u[mi#n tau;thj th#j nukti' e/sontai ou]k ei]mi' w=sper oi[ loipoi' tw#n du;o e]pi' kli;nhv mia#v o[ ei{v a]nyrw;pwn a=rpagev a/dikoi moicoi; h\ kai' paralhfyh;setai, kai' o[ e=terov w[v ou{tov o[ telw;nhv> 12 nhsteu;w di'v a]feyh;setai> 35 du;o e/sontai tou# sabba;tou a]podekatw# pa;nta o=sa a]lh;yousai e]pi' to' au]to; mi;a ktw#mai 13 kai' o[ telw;nhv makro;yen paralhfyh;setai, kai' h[ e[te;ra e[stw'v ou]k h/yelen ou]de' tou'v o]fyalmou'v a]feyh;setai 36 37 kai' a]pokriye;ntev ei]v to'n ou]rano;n e]pa#rai a]ll ] e/tupten ei]v le;gousin au]tw#j Pou# ku;rie o[ de' ei}pen to' sth#yov au]tou# le;gwn, [O yeo;v au]toi#v =Opou to' sw#ma e]kei# i[la;syhti; moi tw#j a[martwlw#j 14 le;gw sunacyh;sontai oi[ a]etoi' u[mi#n kate;bh ou{tov dedikaiwme;nov ei]v to'n oi}kon au]tou# h\ e]kei#nov> o=ti pa#v o[ u[qw#n e[auto'n tapeinwyh;setai o[ de' Luke 18 tapeinw#n e[auto'n u[qwyh;setai 15 Prose;feron de' au]tw#j kai' ta' bre;fh i=na KEF. 18 au]tw#n a=pthtai> i]do;ntev de' oi[ mayhtai' e]peti;mhsan au]toi#v 16 o[ de' ]Ihsou#v 1 /Elegen de' kai' parabolh'n au]toi#v proskalesa;menov au]ta' ei}pen, /Afete pro'v to' dei#n pa;ntote proseu;cesyai kai' ta' paidi;a e/rcesyai pro;v me kai' mh' mh' e]kkakei#n, 2 le;gwn, Krith;v tiv h}n e/n kwlu;ete au]ta; tw#n ga'r toiou;twn e]sti'n h[ tini po;lei to'n yeo'n mh' fobou;menov kai' basilei;a tou# yeou# 17 a]mh'n le;gw u[mi#n a/nyrwpon mh' e]ntrepo;menov 3 ch;ra de' o`v e]a'n mh' de;xhtai th'n basilei;an tou# h}n e]n th#j po;lei e]kei;nhj kai' h/rceto pro'v yeou# w[v paidi;on ou] mh' ei]se;lyhj ei]v au]to'n le;gousa ]Ekdi;khso;n me a]po' tou# au]th;n 18 Kai' e]phrw;thse;n tiv au]to'n a]ntidi;kou mou 4 kai' ou]k h/yelhsen e]pi' a/rcwn le;gwn, Dida;skale a]gaye; ti; cro;non meta' de' tau#ta ei}pen e]n e[autw#j Ei] poih;sav zwh'n ai]w;nion klhronomh;sw 19 kai' to'n yeo'n ou] fobou#mai kai' ei}pen de' au]tw#j o[ ]Ihsou#v Ti; me le;geiv a/nyrwpon ou]k e]ntre;pomai 5 dia; ge to' a]gayo;n ou]dei'v a]gayo'v ei] mh' ei{v o[ yeo;v pare;cein moi ko;pon th'n ch;ran tau;thn 20 ta'v e]ntola'v oi}dav> Mh' moiceu;shjv Mh' e]kdikh;sw au]th;n i=na mh' ei]v te;lov foneu;shjv Mh' kle;qhjv Mh' e]rcome;nh u[pwpia;zhj me 6 Ei}pen de' o[ qeudomarturh;shjv Ti;ma to'n pate;ra sou ku;riov ]Akou;sate ti; o[ krith'v th#v

95 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 kai' th'n mhte;ra sou 21 o[ de' ei}pen Nazwrai#ov pare;rcetai 38 kai' Tau#ta pa;nta e]fu;laxamhn e]k neo;thtov e]bo;hsen le;gwn, ]Ihsou# ui[e' Dabi;d, mou 22 a]kou;sav de' tau#ta o[ ]Ihsou#v e]le;hso;n me 39 kai' oi[ proa;gontev ei}pen au]tw#j /Eti e=n soi lei;pei> pa;nta e]peti;mwn au]tw#j i=na siwph;shj> au]to'v de' o=sa e/ceiv pw;lhson kai' dia;dov ptwcoi#v pollw#j ma#llon e/krazen Ui[e' Dabi;d, kai' e=xeiv yhsauro'n e]n ou]ranw#j, kai' e]le;hso;n me 40 stayei'v de' o[ ]Ihsou#v deu#ro a]kolou;yei moi 23 o[ de' a]kou;sav e]ke;leusen au]to'n a]cyh#nai pro'v au]to;n tau#ta peri;lupov e]gen;eto> h}n ga'r e]ggi;santov de' au]tou# e]phrw;thsen au]to;n plou;siov sfo;dra 24 ]Idw'n de' au]to'n 41 le;gwn, Ti; soi ye;leiv poih;sw o[ de' o[ ]Ihsou#v peri;lupon geno;menon ei}pen ei}pen Ku;rie i=na a]nable;qw 42 kai' Pw#v dusko;lwv oi[ ta' crh;mata e/contev o[ ]Ihsou#v ei}pen au]tw#j ]Ana;bleqon> h[ ei]seleu;sontai ei]v th'n basilei;an tou# pi;stiv sou se;swke;n se 43 kai' yeou# 25 eu]kopw;teron ga;r e]stin paracrh#ma a]ne;bleqen kai' h]kolou;yei ka;mhlon dia' trumalia#v r[afi;dov au]tw#j doxa;zwn to'n yeo;n kai' pa#v o[ lao'v ei]selyei#n h\ plou;sion ei]v th'n basilei;an i]dw'n e/dwken ai}non tw#j yew#j tou# yeou# ei]selyei#n 26 ei}pon de' oi[ a]kou;santev Kai' ti;v du;natai swyh#nai 27 o[ de' ei}pen Ta' a]du;nata para' a]nyrw;poiv dunata' e]stin para' tw#j yew#j 28 Ei}pen de' o[ Pe;trov ]Idou;, h[mei#v a]fhkamen pa;nta, kai' h]kolouyh;same;n Luke 19 soi 29 o[ de' ei}pen au]toi#v ]Amh'n le;gw u[mi#n o=ti ou]dei;v e]stin o`v a]fh#ken oi]ki;an h\ KEF. 19 gonei#v h\ a]delfou'v h\ gunai#ka h\ te;kna e=neken th#v basilei;av tou# yeou# 30 o`v 1 Kai' ei]selyw'n dih;rceto th'n ]Iericw; 2 ou] mh' a]pola;bhj pollaplasi;ona e]n tw#j kai' i]dou;, a]nh'r o]no;mati kalou;menov kairw#j tou;twj kai' e]n tw#j ai]w#ni tw#j Zakcai#ov kai' au]to'v h}n a]rcitelw;nhv kai' e]rcome;nwj zwh'n ai]w;nion 31 ou{tov h}n plou;siov> 3 kai' e]zh;tei i]dei#n Paralabw'n de' tou'v dw;deka ei}pen pro'v to'n ]Ihsou#n ti;v e]stin kai' ou]k h]du;nato au]tou;v ]Idou;, a]nabai;nomen a]po' tou# o/clou o=ti th#j h[liki;aj mikro'v h}n ei]v [Ieroso;luma kai' telesyh;setai 4 kai' prodramw'n e/mprosyen a]ne;bh e]pi' pa;nta ta' gegramme;na dia' tw#n sukomwrai;an, i=na i/dhj au]to;n o=ti di ] profhtw#n tw#j ui[w#j tou# a]nyrw;pou> 32 e]kei;nhv h/mellen die;rcesyai 5 kai' w[v paradoyh;setai ga'r toi#v e/ynesin kai' h}lyen e]pi' to'n to;pon a]nable;qav e]mpaicyh;setai kai' u[brisyh;setai kai' o[ ]Ihsou#v ei}den au]to;n> kai' ei}pen pro'v e]mptusyh;setai 33 kai' mastigw;santev au]to;n, Zakcai#e speu;sav kata;bhyi a]poktenou#sin au]to;n kai' th#j h[me;raj th#j sh;meron ga'r e]n tw#j oi/kwj sou dei# me tri;thj a]nasth;setai 34 kai' au]toi' ou]de'n mei#nai 6 kai' speu;sav kate;bh kai' tou;twn sunh#kan kai' h}n to' r[h#ma tou#to u[pede;xato au]to'n cai;rwn 7 kai' i]do;ntev kekrumme;non a]p ] au]tw#n kai' ou]k a=pantev diego;gguzon le;gontev o=ti Para' e]gi;nwskon ta' lego;mena 35 ]Ege;neto de' a[martwlw#j a]ndri' ei]sh#lyen katalu#sai e]n tw#j e]ggi;zein au]to'n ei]v ]Iericw' tuflo;v 8 stayei'v de' Zakcai#ov ei}pen pro'v to'n tiv e]ka;yhto para' th'n o[do'n prosaitw#n> ku;rion ]Idou;, ta' h[mi;sh tw#n u[parco;ntwn 36 a]kou;sav de' o/clou diaporeuome;nou mou ku;rie di;dwmi toi#v ptwcoi#v kai' ei/ e]punya;neto ti; ei/h tou#to 37 tino;v ti e]sukofa;nthsa a]podi;dwmi a]ph;ggeilan de' au]tw#j o=ti ]Ihsou#v o[ tetraplou#n 9 ei}pen de' pro'v au]to'n

96 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= o[ ]Ihsou#v o=ti Sh;meron swthri;a tw#j oi/kwj do;te tw#j ta'v de;ka mna#v e/conti 25 kai' tou;twj e]ge;neto kayo;ti kai' au]to'v ei}pon au]tw#j Ku;rie e/cei de;ka mna#v 26 ui[o'v ]Abraa;m e]stin> 10 h}lyen ga'r o[ le;gw ga'r u[mi#n o=ti panti' tw#j e/conti ui[o'v tou# a]nyrw;pou zhth#sai kai' sw#sai doyh;setai a]po' de' tou# mh' e/contov kai' o` to' a]polwlo;v 11 ]Akouo;ntwn de' au]tw#n e/cei a]ryh;setai a]p ] au]tou# 27 plh'n tau#ta prosyei'v ei}pen parabolh'n dia' tou'v e]cyrou;v mou e]kei;nouv, tou'v mh' to' e]ggu'v au]to'n ei}nai ]Ierousalh'm kai' yelh;santa;v me basileu#sai e]p ] au]tou'v dokei#n au]tou'v o=ti paracrh#ma me;llei h[ a]ga;gete w{de kai' katasfa;xate basilei;a tou# yeou# a]nafai;nesyai 12 e/mprosye;n mou 28 Kai' ei]pw'n tau#ta ei}pen ou}n /Anyrwpo;v tiv eu]genh'v e]poreu;eto e/mprosyen a]nabai;nwn e]poreu;yh ei]v cw;ran makra'n labei#n ei]v [Ieroso;luma 29 Kai' e]ge;neto w[v e[autw#j basilei;an kai' u[postre;qai h/ggisen ei]v Bhyfagh' kai' Bhyani;an pro'v 13 kale;sav de' de;ka dou;louv e[autou# to' o/rov to' kalou;menon ]Elaiw#n e/dwken au]toi#v de;ka mna#v kai' ei}pen a]pe;steilen du;o tw#n mayhtw#n au]tou#, pro'v au]tou;v Pragmateu;sasye e=wv 30 ei]pw'n, [Upa;gete ei]v th'n kate;nanti e/rcomai 14 oi[ de' poli#tai au]tou# kw;mhn e]n h{j ei]sporeuo;menoi eu[rh;sete e]mi;soun au]to;n kai' a]pe;steilan pw#lon dedeme;non e]f ] o`n ou]dei'v pw;pote presbei;an o]pi;sw au]tou# le;gontev Ou] a]nyrw;pwn e]ka;yisen lu;santev au]to'n ye;lomen tou#ton basileu#sai e]f ] h[ma#v a]ga;gete 31 kai' e]a;n tiv u[ma#v e]rwta#j 15 Kai' e]ge;neto e]n tw#j e]panelyei#n au]to'n Diati; lu;ete ou=twv e]rei#te au]tw#j, o=ti [O labo;nta th'n basilei;an kai' ei}pen ku;riov au]tou# crei;an e/cei 32 fwnhyh#nai au]tw#j tou'v dou;louv tou;touv a]pelyo;ntev de' oi[ a]pestalme;noi eu{ron oi{v e/dwken to' a]rgu;rion i=na gnw#j ti;v ti; kayw'v ei}pen au]toi#v 33 luo;ntwn de' diepragmateu;sato au]tw#n to'n pw#lon ei}pon oi[ ku;rioi au]tou# 16 parege;neto de' o[ prw#tov le;gwn, pro'v au]tou;v Ti; lu;ete to'n pw#lon 34 oi[ Ku;rie h[ mna# sou proseirga;sato de;ka de' ei}pon [O ku;riov au]tou# crei;an e/cei mna#v 17 kai' ei}pen au]tw#j Eu}, a]gaye' 35 kai' h/gagon au]to'n pro'v to'n ]Ihsou#n dou#le o=ti e]n e]laci;stwj pisto'v e]ge;nou kai' e]pir]r[i;qantev e[autw#n ta' i[ma;tia e]pi' i/syi e]xousi;an e/cwn e]pa;nw de;ka po;lewn to'n pw#lon e]pebi;basan to'n ]Ihsou#n 36 18 kai' h}lyen o[ deu;terov le;gwn, poreuome;nou de' au]tou# u[pestrw;nnuon Ku;rie [H mna# sou e]poi;hsen pe;nte mna#v ta' i[ma;tia au]tw#n e]n th#j o[dw#j 19 ei}pen de' kai' tou;twj Kai' su' gi;nou 37 ]Eggi;zontov de' au]tou# h/dh pro'v th#j e]pa;nw pe;nte po;lewn 20 kai' e=terov kataba;sei tou# /Orouv tw#n ]Elaiw#n h}lyen le;gwn, Ku;rie i]dou;, h[ mna# sou h`n h/rxanto a=pan to' plh#yov tw#n mayhtw#n ei}con a]pokeime;nhn e]n soudari;wj> 21 cai;rontev ai]nei#n to'n yeo'n fwnh#j mega;lhj e]fobou;mhn ga;r se o=ti a/nyrwpov peri' pasw#n w{n ei}don duna;mewn 38 au]sthro'v ei} ai/reiv o` ou]k e/yhkav kai' le;gontev Eu]loghme;nov o[ e]rco;menov yeri;zeiv o` ou]k e/speirav 22 le;gei de' basileu'v e]n o]no;mati kuri;ou> ei]rh;nh e]n au]tw#j ]Ek tou# sto;mato;v sou krinw# se ou]ranw#j kai' do;xa e]n u[qi;stoiv 39 kai; ponhre' dou#le h/jdeiv o=ti e]gw' a/nyrwpov tinev tw#n Farisai;wn a]po' tou# o/clou au]sthro;v ei]mi ai/rwn o` ou]k e/yhka kai' ei}pon pro'v au]to;n Dida;skale yeri;zwn o` ou]k e/speira 23 kai' diati; e]piti;mhson toi#v mayhtai#v sou 40 kai' ou]k e/dwka;v to' a]rgu;rion mou e]pi' th'n a]pokriyei'v ei}pen au]toi#v, Le;gw u[mi#n o=ti, tra;pezan kai' e]gw' e]lyw'n su'n to;kwj a\n e]a'n ou{toi siwph;swsin, oi[ li;yoi e/praxa au]to' 24 kai' toi#v parestw#sin kekra;xontai 41 Kai' w[v h/ggisen i]dw'n ei}pen /Arate a]p ] au]tou# th'n mna#n kai' th'n po;lin e/klausen e]p ] au]th;, 42 le;gwn

97 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 o=ti Ei] e/gnwv kai' su' kai' ge e]n th#j h[me;raj a]pekri;yhsan mh' ei]de;nai po;yen 8 kai' sou tau;thj ta' pro'v ei]rh;nhn sou> nu#n de' o[ ]Ihsou#v ei}pen au]toi#v Ou]de' e]gw' le;gw e]kru;bh a]po' o]fyalmw#n sou> u[mi#n e]n poi;aj e]xousi;aj tau#ta poiw# 43 o=ti h=xousin h[me;rai e]pi' se' kai' 9 /Hrxato de' pro'v to'n lao'n le;gein th'n peribalou#sin oi[ e]cyroi; sou ca;raka; parabolh'n tau;thn> /Anyrwpo;v tiv soi kai' perikuklw;sousi;n se kai' e]fu;teusen a]mpelw#na kai' e]xe;doto sune;xousi;n se pa;ntoyen 44 kai' au]to'n gewrgoi#v kai' a]pedh;mhsen e]dafiou#si;n se kai' ta' te;kna sou e]n soi; cro;nouv i[kanou;v 10 kai' e]n kairw#j kai' ou]k a]fh;sousin e]n soi; li;yon e]pi' a]pe;steilen pro'v tou'v gewrgou'v dou#lon li;ywj> a]ny w{n ou]k e/gnwv to'n kairo'n th#v i=na a]po' tou# karpou# tou# a]mpelw#nov e]piskoph#v sou 45 Kai' ei]selyw'n ei]v to' dw#sin au]tw#j> oi[ de' gewrgoi' dei;rantev i[ero'n h/rxato e]kba;llein tou'v au]to'n e]xape;steilan keno;n 11 kai' pwlou#ntav e]n au]tw#j Kai' a]gora;zontav, prose;yeto pe;mqai e=teron dou#lon> oi[ de' 46 le;gwn au]toi#v, Ge;graptai o[ oi]ko;v mou ka]kei#non dei;rantev kai' a]tima;santev oi]kov proseuch#v e]sti;n, u[mei#v de' au]to'n e]xape;steilan keno;n 12 kai' prose;yeto e]poih;sate sph;laion lhjstw#n 47 Kai' h}n pe;mqai> tri;ton oi[ de' kai' tou#ton dida;skwn to' kay ] h[me;ran e]n tw#j i[erw#j oi[ traumati;santev e]xe;balon 13 ei}pen de' de' a]rcierei#v kai' oi[ grammatei#v e]zh;toun o[ ku;riov tou# a]mpelw#nov Ti; poih;sw au]to'n a]pole;sai kai' oi[ prw#toi tou# pe;mqw to'n ui[o;n mou to'n a]gaphto;n> i/swv laou# 48 kai' ou]c eu=riskon to' ti; tou#ton i]do;ntev e]ntraph;sontai 14 poih;swsin o[ lao'v ga'r a=pav e]xekre;mato i]do;ntev de' au]to'n oi[ gewrgoi' au]tou# a]kou;wn dielogi;zonto pro'v e[autou'v, le;gontev Ou{to;v e]stin o[ klhrono;mov> deu#te a]poktei;nwmen au]to;n i=na h[mw#n ge;nhtai h[ klhronomi;a 15 kai' e]kbalo;ntev au]to'n e/xw tou# a]mpelw#nov a]pe;kteinan ti; ou}n KEF. 20 poih;sei au]toi#v o[ ku;riov tou# a]mpelw#nov 16 e]leu;setai kai' a]pole;sei tou'v 1 Kai' e]ge;neto e]n mia#j tw#n h[merw#n gewrgou'v tou;touv kai' dw;sei to'n e]kei;nwn, dida;skontov au]tou# to'n lao'n a]mpelw#na a/lloiv a]kou;santev de' ei}pon, e]n tw#j i[erw#j kai' eu]aggelizome;nou Mh' ge;noito 17 o[ de' e]mble;qav au]toi#v e]pe;sthsan oi[ a]rcierei#v kai' oi[ ei}pen Ti; ou}n e]stin to' gegramme;non grammatei#v su'n toi#v presbute;roiv tou#to> Li;yon o`n a]pedoki;masan oi[ 2 kai' Ei]po'n pro'v au]to;n le;gontev Ei]pe oi]kodomou#ntev ou{tov e]genh;yh ei]v h[mi#n e]n poi;aj e]xousi;aj tau#ta poiei#v h\ ti;v kefalh'n gwni;av 18 pa#v o[ pesw'n e]p ] e]stin o[ dou;v soi th'n e]xousi;an tau;thn 3 e]kei#non to'n li;yon sunylasyh;setai> e]f ] a]pokriyei'v de' ei}pen pro'v o`n d ] a\n pe;shj likmh;sei au]to;n 19 Kai' au]tou;v ]Erwth;sw u[ma#v ka]gw' e=na lo;gon e]zh;thsan oi[ a]rcierei#v kai' oi[ kai' ei/pate; moi> 4 To' grammatei#v e]pibalei#n e]p ] au]to'n ta'v ba;ptisma ]Iwa;nnou e]x ou]ranou# h}n h\ e]x cei#rav e]n au]th#j th#j w=raj kai' e]fobh;yhsan a]nyrw;pwn 5 oi[ de' sunelogi;santo pro'v to'n lao;n e/gnwsan ga'r o=ti pro'v au]tou'v e[autou'v le;gontev o=ti ]Ea'n ei/pwmen ]Ex th'n parabolh'n tau;thn ei}pen 20 Kai' ou]ranou# e]rei# Diati; ou}n ou]k parathrh;santev a]pe;steilan e]pisteu;sate au]tw#j 6 e]a'n de' e]gkaye;touv u[pokrinome;nouv e[autou'v ei/pwmen ]Ex a]nyrw;pwn pa#v o[ lao'v dikai;ouv ei}nai i=na e]pila;bwntai au]tou# kataliya;sei h[ma#v pepeisme;nov ga;r lo;gou ei]v to' paradou#nai au]to'n th#j a]rch#j e]stin ]Iwa;nnhn profh;thn ei}nai 7 kai'

98 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= kai' th#j e]xousi;aj tou# h[gemo;nov 21 kai' ba;tou w[v le;gei ku;rion to'n e]phrw;thsan au]to'n le;gontev Dida;skale yeo'n ]Abraa'm kai' to'n yeo'n ]Isaa'k kai' oi/damen o=ti o]ryw#v le;geiv kai' dida;skeiv to;n yeo'n ]Iakw;b 38 yeo'v de' ou]k e/stin kai' ou] lamba;neiv pro;swpon a]ll ] e]p ] nekrw#n a]lla' zw;ntwn pa;ntev ga'r au]tw#j a]lhyei;av th'n o[do'n tou# yeou# dida;skeiv> zw#sin 39 a]pokriye;ntev de; tinev tw#n 22 e/xestin h[mi#n Kai;sari fo;ron dou#nai grammate;wn ei}pon, Dida;skale kalw#v h\ ou/ 23 katanoh;sav de' au]tw#n th'n ei}pav 40 ou]ke;ti de' e]to;lmwn e]perwta#n panourgi;an ei}pen pro'v au]tou;v ti; me; au]to'n ou]de;n 41 Ei}pen de' pro'v au]tou;v peira;zete 24 e]pidei;xate; moi dhna;rion> Pw#v le;gousin to'n Cristo'n ui[o;n Dabi'd ti;nov e/cei ei]ko;na kai' e]pigrafh;n ei}nai 42 kai' au]to'v Dabi'd le;gei e]n a]pokriye;ntev de' ei}pon, Kai;sarov 25 o[ bi;blwj qalmw#n Ei}pen o[ ku;riov tw#j kuri;wj de' ei}pen au]toi#v, a]po;dote Toi;nun ta' mou> Ka;you e]k dexiw#n mou 43 e=wv a\n Kai;sarov Kai;sari kai' ta' tou# yeou# tw#j yw# tou'v e]cyrou;v sou u[popo;dion tw#n yew#j 26 kai' ou]k i/scusan e]pilabe;syai podw#n sou 44 Dabi'd ou}n ku;rion au]to'n au]tou# r[h;matov e]nanti;on tou# laou# kai' kalei# kai' pw#v ui[o;v au]tou# e]stin yauma;santev e]pi' th#j a]pokri;sei au]tou# 45 ]Akou;ontov de' panto'v tou# laou# e]si;ghsan 27 Proselyo;ntev de; tinev ei}pen toi#v mayhtai#v au]tou# 46 tw#n Saddoukai;wn oi[ a]ntile;gontev Prose;cete a]po' tw#n grammate;wn tw#n a]na;stasin mh' ei}nai e]phrw;thsan au]to'n yelo;ntwn peripatei#n e]n stolai#v kai' 28 le;gontev Dida;skale Mwsh#v filou;ntwn a]spasmou'v e]n tai#v a]gorai#v e/graqen h[mi#n e]a;n tinov a]delfo'v kai' prwtokayedri;av e]n tai#v a]poya;nhj e/cwn gunai#ka kai' ou{tov sunagwgai#v kai' prwtoklisi;av e]n toi#v a/teknov a]poya;nhj i=na la;bhj o[ a]delfo'v dei;pnoiv 47 oi` katesyi;ousin ta'v au]tou# th'n gunai#ka kai' e]xanasth;shj oi]ki;av tw#n chrw#n kai' profa;sei makra' spe;rma tw#j a]delfw#j au]tou# 29 e[pta' ou}n proseu;contai> ou{toi lh;qontai a]delfoi' h}san> kai' o[ prw#tov labw'n perisso;teron kri;ma gunai#ka a]pe;yanen a/teknov> 30 kai' e/laben o[ deu;terov th'n gunai#ka, kai' ou[to'v ape;yanen a/teknov 31 kai' o[ Luke 21 tri;tov e/laben au]th;n w[sau;twv de' kai' oi[ e[pta' ou] kate;lipon te;kna kai' a]pe;yanon KEF. 21 32 u=steron de' pa;ntwn a]pe;yanen kai' h[ gunh' 33 e]n th#j ou}n a]nasta;sei ti;nov 1 ]Anable;qav de' ei}den tou'v ba;llontav au]tw#n gi;netai gunh' oi[ ga'r e[pta' e/scon ta' dw#ra au]tw#n ei]v to' gazofula;kion au]th'n gunai#ka 34 kai' a]pokriyei'v plousi;ouv 2 ei}den de; kai' tina ch;ran ei}pen au]toi#v o[ ]Ihsou#v Oi[ ui[oi' tou# penicra'n ba;llousan e]kei# du;o lepta' 3 ai]w#nov tou;tou gamou#sin kai' kai' ei}pen ]Alhyw#v le;gw u[mi#n o=ti h[ ch;ra e]kgami;skontai, 35 oi[ de' h[ ptwch' au=th plei#on pa;ntwn e/balen> 4 kataxiwye;ntev tou# ai]w#nov e]kei;nou a=pantev ga'r ou{toi e]k tou# tucei#n kai' th#v a]nasta;sewv th#v e]k perisseu;ontov au]toi#v e/balon ei]v ta' nekrw#n ou/te gamou#sin ou/te dw#ra tou# Yeou#, au=th de' e]k tou# e]kgami;skontai 36 ou/te ga'r a]poyanei#n u[sterh;matov au]th#v a=panta to'n bi;on o`n e/ti du;nantai i]sa;ggeloi ga;r ei]sin kai' ei}cen e/balen 5 Kai; tinwn lego;ntwn ui[oi; ei]sin tou# yeou# th#v a]nasta;sewv peri' tou# i[erou# o=ti li;yoiv kaloi#v kai' ui[oi' o/ntev 37 o=ti de' e]gei;rontai oi[ a]nayh;masin keko;smhtai ei}pen 6 nekroi' kai' Mwsh#v e]mh;nusen e]pi' th#v Tau#ta a` yewrei#te e]leu;sontai h[me;rai e]n ai{v ou]k a]feyh;setai li;yov e]pi' li;ywj

99 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 o`v ou] kataluyh;setai tai#v yhlazou;saiv e]n e]kei;naiv tai#v 7 ]Ephrw;thsan de' au]to'n le;gontev h[me;raiv> e/stai ga'r a]na;gkh mega;lh e]pi' Dida;skale po;te ou}n tau#ta e/stai kai' ti; th#v gh#v kai' o]rgh' e]n tw#j law#j tou;twj 24 to' shmei#on o=tan me;llhj tau#ta gi;nesyai kai' pesou#ntai sto;mati macai;rav kai' 8 o[ de' ei}pen Ble;pete mh' planhyh#te> ai]cmalwtisyh;sontai ei]v pa;nta ta' e/ynh polloi' ga'r e]leu;sontai e]pi' tw#j o]no;mati; kai' ]Ierousalh'm e/stai patoume;nh u[po' mou le;gontev o`ti ]Egw; ei]mi kai; [O e]ynw#n a/cri plhrwyw#sin kairoi' e]ynw#n kairo'v h/ggiken mh' ou}n poreuyh#te o]pi;sw 25 Kai' e/stai shmei#a e]n h[li;wj kai' au]tw#n 9 o=tan de' a]kou;shte pole;mouv selh;nhj kai' a/stroiv kai' e]pi' th#v gh#v kai' a]katastasi;av mh' ptohyh#te> dei# sunoch' e]ynw#n e]n a]pori;aj h]cou;shv ga'r tau#ta gene;syai prw#ton a]ll ] ou]k yala;sshv kai' sa;lou 26 a]poquco;ntwn eu]ye;wv to' te;lov 10 To;te e/legen a]nyrw;pwn a]po' fo;bou kai' prosdoki;av au]toi#v ]Egeryh;setai e/ynov e]pi' e/ynov tw#n e]percome;nwn th#j oi]koume;nhj ai[ ga'r kai' basilei;a e]pi' basilei;an 11 duna;meiv tw#n ou]ranw#n saleuyh;sontai seismoi; te mega;loi kata' to;pouv kai' 27 kai' to;te o/qontai to'n ui[o'n tou# limoi' kai' loimoi' e/sontai fo;bhtra; te a]nyrw;pou e]rco;menon e]n nefe;lhj meta' kai' shmei#a a]p ] ou]ranou# mega;la e/stai duna;mewv kai' do;xhv pollh#v 28 12 pro' de' tou;twn a=pantwn a]rcome;nwn de' tou;twn gi;nesyai e]pibalou#sin e]f ] u[ma#v ta'v cei#rav au]tw#n a]naku;qate kai' e]pa;rate ta'v kefala'v kai' diw;xousin paradido;ntev ei]v u[mw#n dio;ti e]ggi;zei h[ a]polu;trwsiv u[mw#n sunagwga'v kai' fulaka;v a]gome;nouv e]pi' 29 Kai' ei}pen parabolh'n au]toi#v> /Idete basilei#v kai' h[gemo;nav e=neken tou# th'n sukh#n kai' pa;nta ta' de;ndra> 30 o]no;mato;v mou> 13 a]pobh;setai de' u[mi#n o=tan proba;lwsin h/dh ble;pontev a]f ] ei]v martu;rion 14 ye;sye ou}n ei/v ta'v e[autw#n ginw;skete o=ti h/dh e]ggu'v to' kardi;av u[mw#n mh' promeleta#n ye;rov e]sti;n> 31 ou=twv kai' u[mei#v o=tan a]pologhyh#nai> 15 e]gw' ga'r dw;sw u[mi#n i/dhte tau#ta gino;mena ginw;skete o=ti sto;ma kai' sofi;an h{j ou] dunh;sontai e]ggu;v e]stin h[ basilei;a tou# yeou# 32 a]nteipei#n ou]de' a]ntisth#nai pa;ntev oi[ a]mh'n le;gw u[mi#n o=ti ou] mh' pare;lyhj h[ a]ntikei;menoi u[mi#n 16 paradoyh;sesye genea' au=th e=wv a\n pa;nta ge;nhtai 33 o[ de' kai' u[po' gone;wn kai' a]delfw#n kai' ou]rano'v kai' h[ gh# pareleu;sontai oi[ de' suggenw#n kai' fi;lwn kai' yanatw;sousin lo;goi mou ou] mh' pare;lywsin 34 e]x u[mw#n 17 kai' e/sesye misou;menoi Prose;cete de' e[autoi#v mh;pote u[po' pa;ntwn dia' to' o/noma; mou 18 kai' barunyw#sin u[mw#n ai[ kardi;ai e]n yri'x e]k th#v kefalh#v u[mw#n ou] mh' kraipa;lhj kai' me;yhj kai' meri;mnaiv a]po;lhtai 19 e]n th#j u[pomonh#j u[mw#n biwtikai#v kai' ai]fni;diov e]f ] u[ma#v kth;sasye ta'v quca'v u[mw#n 20 =Otan e]pisth#j h[ h[me;ra e]kei;nh 35 w[v pagi;v ga'r de' i/dhte kukloume;nhn u[po' e]peleu;setai e]pi' pa;ntav tou'v stratope;dwn th;n ]Ierousalh;m to;te kayhme;nouv e]pi' pro;swpon pa;shv th#v gh#v gnw#te o=ti h/ggiken h[ e]rh;mwsiv au]th#v 21 36 a]grupnei#te ou}n e]n panti' kairw#j to;te oi[ e]n th#j ]Ioudai;aj feuge;twsan ei]v deo;menoi i=na kataxiwyh#te e]kfugei#n ta' o/rh kai' oi[ e]n me;swj au]th#v tau#ta pa;nta ta' me;llonta gi;nesyai kai' e]kcwrei;twsan kai' oi[ e]n tai#v cw;raiv mh' stayh#nai e/mprosyen tou# ui[ou# tou# ei]serce;sywsan ei]v au]th;n 22 o=ti a]nyrw;pou 37 }Hn de' ta'v h[me;rav e]n tw#j h[me;rai e]kdikh;sewv au{tai; ei]sin tou# i[erw#j dida;skwn ta'v de' nu;ktav plhrwyh#nai pa;nta ta' gegramme;na 23 e]xerco;menov hu]li;zeto ei]v to' o/rov to' ou]ai' de' tai#v e]n gastri' e]cou;saiv kai' kalou;menon ]Elaiw#n> 38 kai' pa#v o[

100 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= lao'v w/ryrizen pro'v au]to'n e]n tw#j i[erw#j e=wv o=tou plhrwyh#j e]n th#j basilei;aj tou# a]kou;ein au]tou# yeou# 17 kai' dexa;menov poth;rion eu]caristh;sav ei}pen La;bete tou#to kai' diameri;sate e[autoi#v> 18 le;gw ga'r Luke 22 u[mi#n o=ti ou] mh' pi;w a]po' tou# gennh;matov th#v a]mpe;lou e=wv o=tou h[ basilei;a tou# KEF. 22 yeou# e/lyhj 19 kai' labw'n a/rton eu]caristh;sav e/klasen kai' e/dwken 1 /Hggizen de' h[ e[orth' tw#n a]zu;mwn h[ au]toi#v le;gwn, Tou#to; e]stin to' sw#ma; mou legome;nh pa;sca 2 kai' e]zh;toun oi[ to' u[pe'r u[mw#n dido;menon> tou#to poiei#te a]rcierei#v kai' oi[ grammatei#v to' pw#v ei]v th'n e]mh'n a]na;mnhsin 20 w[sau;twv a]ne;lwsin au]to;n e]fobou#nto ga'r to'n kai' to' poth;rion meta' to' deipnh#sai lao;n 3 Ei]sh#lyen de' o[ Satana#v le;gwn, Tou#to to' poth;rion h[ kainh' ei]v ]Iou;dan to'n diayh;kh e]n tw#j ai=mati; mou to' u[pe'r u[mw#n e]pikalou;menon ]Iskariw;thn o/nta e]k e]kcuno;menon 21 plh'n i]dou;, h[ cei'r tou# tou# a]riymou# tw#n dw;deka> 4 kai' paradido;ntov me met ] e]mou# e]pi' th#v a]pelyw'n sunela;lhsen toi#v trape;zhv> 22 kai' o[ me'n ui[o'v tou# a]rciereu#sin kai' toi#v strathgoi#v to' pw#v a]nyrw;pou poreu;etai kata' to' au]to;n paradw#j au]toi#v 5 kai' e]ca;rhsan w[risme;non plh'n ou]ai' tw#j a]nyrw;pwj kai' sune;yento au]tw#j a]rgu;rion dou#nai e]kei;nwj di ] ou{ paradi;dotai 23 kai' 6 kai' e]xwmolo;ghsen kai' e]zh;tei au]toi' h/rxanto suzhtei#n pro'v e[autou'v eu]kairi;an tou# paradou#nai au]to'n to' ti;v a/ra ei/h e]x au]tw#n o[ tou#to me;llwn au]toi#v a/ter o/clou 7 }Hlyen de' h[ pra;ssein 24 ]Ege;neto de' kai' h[me;ra tw#n a]zu;mwn e]n h{j e/dei yu;esyai to' filoneiki;a e]n au]toi#v to' ti;v au]tw#n dokei# pa;sca> 8 kai' a]pe;steilen Pe;tron ei}nai mei;zwn 25 o[ de' ei}pen au]toi#v Oi[ kai' ]Iwa;nnhn ei]pw;n Poreuye;ntev basilei#v tw#n e]ynw#n kurieu;ousin au]tw#n e[toima;sate h[mi#n to' pa;sca i=na fa;gwmen kai' oi[ e]xousia;zontev au]tw#n eu]erge;tai 9 oi[ de' ei}pon au]tw#j Pou# ye;leiv kalou#ntai e[toima;swmen 10 o[ de' ei}pen 26 u[mei#v de' ou]c ou=twv a]ll ] o[ mei;zwn e]n au]toi#v ]Idou;, ei]selyo;ntwn u[mw#n ei]v th'n u[mi#n gene;syw w[v o[ new;terov kai' o[ po;lin sunanth;sei u[mi#n a/nyrwpov h[gou;menov w[v o[ diakonw#n 27 ti;v ga'r kera;mion u=datov basta;zwn> mei;zwn o[ a]nakei;menov h\ o[ diakonw#n ou]ci' a]kolouyh;sate au]tw#j ei]v th'n oi]ki;an ou{ o[ a]nakei;menov e]gw' de' ei]mi e]n me;swj ei]sporeu;etai 11 kai' e]rei#te tw#j u[mw#n w[v o[ diakonw#n 28 u[mei#v de; e]ste oi]kodespo;thj th#v oi]ki;av Le;gei soi o[ oi[ diamemenhko;tev met ] e]mou# e]n toi#v dida;skalov Pou# e]stin to' kata;luma peirasmoi#v mou> 29 ka]gw' diati;yemai o=pou to' pa;sca meta' tw#n mayhtw#n mou u[mi#n kayw'v die;yeto; moi o[ path;r mou fa;gw 12 ka]kei#nov u[mi#n dei;xei a]nw;geon basilei;an 30 i=na e]syi;hte kai' pi;nhte me;ga e]strwme;non> e]kei# e[toima;sate 13 e]pi' th#v trape;zhv mou e]n th#j basilei;aj a]pelyo;ntev de' eu{ron kayw'v ei]rh;ken mou kai' kayi;shsye e]pi' yro;nwn au]toi#v kai' h[toi;masan to' pa;sca 14 kri;nontev ta'v dw;deka fula'v Kai' o=te e]ge;neto h[ w=ra a]ne;pesen kai' oi[ tou# ]Israh;l 31 ei}pen de' o[ Ku;riov, dw;deka a]po;stoloi su'n au]tw#j 15 kai' Si;mwn Si;mwn i]dou;, o[ Satana#v e]xhjth;sato ei}pen pro'v au]tou;v ]Epiyumi;aj u[ma#v tou# sinia;sai w[v to'n si#ton> 32 e]peyu;mhsa tou#to to' pa;sca fagei#n mey ] e]gw' de' e]deh;yhn peri' sou# i=na mh' e]klei;phj u[mw#n pro' tou# me payei#n> 16 le;gw ga'r h[ pi;stiv sou> kai' su; pote e]pistre;qav u[mi#n o=ti ou]ke;ti ou] mh' fa;gw e]x au]tou#,

101 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 sth;rixon tou'v a]delfou;v sou 33 o[ de' de' ]Ihsou#v ei}pen au]tw#j ]Iou;da filh;mati ei}pen au]tw#j Ku;rie meta' sou# e=toimo;v ei]mi to'n ui[o'n tou# a]nyrw;pou paradi;dwv 49 kai' ei]v fulakh'n kai' ei]v ya;naton i]do;ntev de' oi[ peri' au]to'n to' e]so;menon poreu;esyai 34 o[ de' ei}pen Le;gw soi ei}pon au]tw#j, Ku;rie ei] pata;xomen e]n Pe;tre ou] mh; fwnh;sei sh;meron a]le;ktwr macai;raj 50 kai' e]pa;taxen ei{v tiv e]x pri'n h\ tri;v a]parnh;shj mh; ei]de;nai me 35 au]tw#n to'n dou#lon tou# a]rciere;wv kai' Kai' ei}pen au]toi#v =Ote a]pe;steila u[ma#v a]fei#len au]tou# to' ou}v to' dexio;n 51 a/ter balanti;ou kai' ph;rav kai' a]pokriyei'v de' o[ ]Ihsou#v ei}pen ]Ea#te u[podhma;twn mh; tinov u[sterh;sate oi[ de' e=wv tou;tou> kai' a[qa;menov tou# w]ti;ou ei}pon, ou]deno;v 36 ei}pen ou}n au]tou# i]a;sato au]to;n 52 ei}pen de' au]toi#v ]Alla' nu#n o[ e/cwn bala;ntion o[ ]Ihsou#v pro'v tou'v paragenome;nouv e]p ] a]ra;tw o[moi;wv kai' ph;ran kai' o[ mh' e/cwn au]to'n a]rcierei#v kai' strathgou'v tou# pwlhsa;tw to' i[ma;tion au]tou# kai' i[erou# kai' presbute;rouv [Wv e]pi' lhjsth'n a]gorasa;tw ma;cairan 37 le;gw ga'r e]xelhlu;yate meta' macairw#n kai' xu;lwn u[mi#n o=ti e/ti tou#to to' gegramme;non dei# 53 kay ] h[me;ran o/ntov mou mey ] u[mw#n e]n telesyh#nai e]n e]moi; to' Kai' meta' a]no;mwn tw#j i[erw#j ou]k e]xetei;nate ta'v cei#rav e]p ] e]logi;syh> kai' ga'r ta' peri' e]mou# te;lov e]me; a]ll ] au=th u[mw#n e]sti'n h[ w=ra kai' h[ e/cei 38 oi[ de' ei}pon, Ku;rie i]dou;, e]xousi;a tou# sko;touv 54 Sullabo;ntev ma;cairai w{de du;o o[ de' ei}pen de' au]to'n h/gagon kai' ei]sh;gagon au]to'n au]toi#v [Ikano;n e]stin 39 Kai' e]xelyw'n ei]v to'n oi}kon tou# a]rciere;wv> o[ de' e]poreu;yh kata' to' e/yov ei]v to' /Orov Pe;trov h]kolou;yei makro;yen 55 tw#n ]Elaiw#n h]kolou;yhsan de' au]tw#j kai' a]qa;ntwn de' pu#r e]n me;swj th#v au]lh#v kai' oi[ mayhtai; au]tou# 40 geno;menov de' e]pi' sugkayisa;ntwn au]tw#n e]ka;yhto o[ tou# to;pou ei}pen au]toi#v Proseu;cesye Pe;trov e]n me;swj au]tw#n, 56 i]dou#sa de' mh' ei]selyei#n ei]v peirasmo;n 41 kai' au]to'n paidi;skh tiv kayh;menon pro'v to' au]to'v a]pespa;syh a]p ] au]tw#n w[sei' fw#v kai' a]teni;sasa au]tw#j ei}pen Kai' li;you bolh;n kai' yei'v ta' go;nata ou{tov su'n au}tw#j h}n> 57 o[ de' h]rnh;sato proshu;ceto 42 le;gwn, Pa;ter ei] au]to;n le;gwn, Gu;nai, ou]k oi}da au]to'n 58 bou;lei parenegkei#n to' poth;rion tou#to kai' meta' bracu' e=terov i]dw'n au]to'n e/fh a]p ] e]mou#> plh'n mh' to' ye;lhma; mou a]lla' Kai' su' e]x au]tw#n ei} o[ de' Pe;trov to' so'n gene;syw 43 w/fyh de' au]tw#j ei/pen, /Anyrwpe ou]k ei]mi; a/ggelov a]p ] ou]ranou# e]niscu;wn au]to;n 59 kai' diasta;shv w[sei' w=rav mia#v 44 kai' geno;menov e]n a]gwni;aj a/llov tiv dii~scuri;zeto le;gwn, ]Ep e]ktene;steron proshu;ceto> e]ge;neto de' o[ a]lhyei;av kai' ou{tov met ] au]tou# h}n kai' i[drw'v au]tou# w[sei' yro;mboi ai=matov ga'r Galilai#o;v e]stin 60 ei}pen de' o[ katabai;nontev e]pi' th'n gh#n 45 kai' Pe;trov /Anyrwpe ou]k oi}da o` le;geiv kai' a]nasta'v a]po' th#v proseuch#v e]lyw'n pro'v paracrh#ma e/ti lalou#ntov au]tou# tou'v mayhta'v eu{ren au]tou'v e]fw;nhsen o[ a]le;ktwr 61 kai' strafei'v koimwme;nouv a]po' th#v lu;phv 46 kai' o[ ku;riov e]ne;bleqen tw#j Pe;trwj kai' ei}pen au]toi#v Ti; kayeu;dete a]nasta;ntev u[pemnh;syh o[ Pe;trov tou# lo;gou tou# proseu;cesye i=na mh' ei]se;lyhte ei]v kuri;ou w[v ei}pen au]tw#j o=ti Pri'n peirasmo;n 47 /Eti de; au]tou# a]le;ktora fwnh#sai a]parnh;shj me tri;v lalou#ntov i]dou;, o/clov kai' o[ 62 kai' e]xelyw'n e/xw o[ Pe;trov e/klausen lego;menov ]Iou;dav ei{v tw#n dw;deka pikrw#v 63 Kai' oi[ a/ndrev oi[ sune;contev proh;rceto au]tw#n, kai' h/ggisen to'n ]Ihsou#n e]ne;paizon au]tw#j de;rontev tw#j ]Ihsou# filh#sai au]to;n 48 o[ 64 kai' perikalu;qantev au]to'n e/tupton

102 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= au]tou# to' pro;swpon, kai' e]phrw;twn h[me;raiv 8 o[ de' [Hrw;jdhv i]dw'n au]to'n, le;gontev Profh;teuson ti;v e]stin to'n ]Ihsou#n e]ca;rh li;an h}n ga'r ye;lwn e]x o[ pai;sav se 65 kai' e=tera polla' i[kanou# i]dei#n au]to'n dia' to' a]kou;ein blasfhmou#ntev e/legon ei]v au]to;n 66 polla' peri' au]tou# kai' h/lpize;n ti Kai' w[v e]ge;neto h[me;ra sunh;cyh to' shmei#on i]dei#n u[p ] au]tou# gino;menon 9 presbute;rion tou# laou# a]rcierei#v te e]phrw;ta de' au]to'n e]n lo;goiv i[kanoi#v kai' grammatei#v kai' a]nh;gagon au]to'n ei]v au]to'v de' ou]de'n a]pekri;nato au]tw#j 10 to' sune;drion e[autw#n, le;gontev 67 Ei] ei[sth;keisan de' oi[ a]rcierei#v kai' oi[ su' ei} o[ Cristo;v ei]pe' h[mi#n ei}pen de' grammatei#v eu]to;nwv kathgorou#ntev au]toi#v ]Ea'n u[mi#n ei/pw ou] mh' au]tou# 11 e]xouyenh;sav de' au]to'n pisteu;shte> 68 e]a'n de' kai' e]rwth;sw ou] o[ [Hrw;jdhv su'n toi#v strateu;masin mh' a]pokriyh#te moi, h\ a]polu;shte 69 au]tou# kai' e]mpai;xav peribalw'n au]to'n a]po' tou# nu#n e/stai o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou e]syh#ta lampra'n a]ne;pemqen au]to'n tw#j kayh;menov e]k dexiw#n th#v duna;mewv tou# Pila;twj 12 e]ge;nonto de' fi;loi o= te yeou# 70 ei}pon de' pa;ntev Su' ou}n ei} o[ Pila#tov kai' o[ [Hrw;jdhv e]n au]th#j th#j ui[o'v tou# yeou# o[ de' pro'v au]tou'v h[me;raj met ] a]llh;lwn> prou~ph#rcon ga'r e/fh [Umei#v le;gete o=ti e]gw; ei]mi e]n e/cyraj o/ntev pro'v e[autou;v 13 71 oi[ de' ei}pon, Ti; e/ti crei;an e/comen Pila#tov de' sugkalesa;menov tou'v marturi;av au]toi' ga'r h]kou;samen a]po' a]rcierei#v kai' tou'v a/rcontav kai' to'n tou# sto;matov au]tou# lao'n 14 ei}pen pro'v au]tou;v Proshne;gkate; moi to'n a/nyrwpon tou#ton w[v a]postre;fonta to'n lao;n kai' i]dou;, e]gw' e]nw;pion u[mw#n a]nakri;nav ou]de'n eu{ron e]n tw#j a]nyrw;pwj tou;twj KEF. 23 ai/tion w{n kathgorei#te kat ] au]tou# 15 a]ll ] ou]de' [Hrw;jdhv a]ne;pemqa ga'r u[ma#v 1 Kai' a]nasta'n a=pan to' plh#yov au]tw#n pro'v au]to'n kai' i]dou;, ou]de'n a/xion h/gagen au]to'n e]pi' to'n Pila#ton 2 yana;tou e]sti'n pepragme;non au]tw#j> 16 h/rxanto de' kathgorei#n au]tou# le;gontev paideu;sav ou}n au]to'n a]polu;sw 17 Tou#ton eu=romen diastre;fonta to' e/ynov a]na;gkhn de; ei}cen a]polu;ein au]toi#v kata' kai' kwlu;onta Kai;sari fo;rouv dido;nai e[orth'n e=na 18 a]ne;kraxan de' le;gonta e[auto'n Cristo'n basile;a ei}nai pamplhyei' le;gontev Ai}re tou#ton 3 o[ de' Pila#tov e]phrw;thsen au]to'n a]po;luson de' h[mi#n to'n Barabba#n> 19 le;gwn, Su' ei} o[ basileu'v tw#n ]Ioudai;wn o=stiv h}n dia' sta;sin tina' genome;nhn e]n o[ de' a]pokriyei'v au]tw#j e/fh Su' le;geiv 4 th#j po;lei kai' fo;non beblhme;nov ei]v o[ de' Pila#tov ei}pen pro'v tou'v a]rcierei#v fulakh;n 20 pa;lin ou}n o[ Pila#tov kai' tou'v o/clouv Ou]de'n eu[ri;skw ai/tion prosefw;nhsen ye;lwn a]polu#sai e]n tw#j a]nyrw;pwj tou;twj 5 oi[ de' e]pi;scuon to'n ]Ihsou#n 21 oi[ de' e]pefw;noun le;gontev o=ti ]Anasei;ei to'n lao'n le;gontev Stau;rwson, stau;rwson au]to;n dida;skwn kay ] o=lhv th#v ]Ioudai;av 22 o[ de' tri;ton ei}pen pro'v au]tou;v Ti; ga'r a]rxa;menov a]po' th#v Galilai;av e=wv w{de kako'n e]poi;hsen ou{tov ou]de'n ai/tion 6 Pila#tov de' a]kou;sav Galilai;an yana;tou eu{ron e]n au]tw#j> paideu;sav ou}n e]phrw;thsen ei] o[ a/nyrwpov Galilai#o;v au]to'n a]polu;sw 23 oi[ de' e]pe;keinto e]stin> 7 kai' e]pignou'v o=ti e]k th#v fwnai#v mega;laiv ai]tou;menoi au]to'n e]xousi;av [Hrw;jdou e]sti'n a]ne;pemqen staurwyh#nai kai' kati;scuon ai[ fwnai' au]to'n pro'v [Hrw;jdhn o/nta kai' au]to'n au]tw#n kai' tw#n a][rciere;wn 24 o[ de' e]n [Ierosolu;moiv e]n tau;taiv tai#v

103 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

Pila#tov e]pe;krinen gene;syai to' ai/thma kremasye;ntwn kakou;rgwn e}blasfh;mei au]tw#n> 25 a]pe;lusen de' au]toi#v to'n dia' au}to'n le;gwn, Ei] su' ei} o[ Cristo;v, sw#son sta;sin kai' fo;non beblhme;non ei]v th'n seauto'n kai' h[ma#v 40 a]pokriyei'v de' o[ fulakh'n o`n h]jtou#nto to'n de' ]Ihsou#n e=terov e]peti;ma au]tw#j le;gwn, Ou]de' fobh#j pare;dwken tw#j yelh;mati au]tw#n 26 Kai' su' to'n yeo;n o=ti e]n tw#j au]tw#j kri;mati ei} w[v a]ph;gagon au]to;n e]pilabo;menoi 41 kai' h[mei#v me'n dikai;wv a/xia ga'r w{n Si;mwnov tinov Kurhnai;ou tou# e]rco;menou e]pra;xamen a]polamba;nomen> ou{tov de' a]p ] a]grou# e]pe;yhkan au]tw#j to'n stauro'n ou]de'n a/topon e/praxen 42 kai' e/legen fe;rein o/pisyen tou# ]Ihsou# tw]j ]Ihsou# mnh;syhti; mou Ku;rie, o=tan 27 ]Hkolou;yei de' au]tw#j polu' plh#yov e/lyhjv e=n thj basilei;aj sou 43 kai' ei}pen tou# laou# kai' gunaikw#n ai` kai' au]tw#j o[ ]Ihsou#v, ]Amh;n le;gw soi e]ko;ptonto kai' e]yrh;noun au]to;n 28 sh;meron met ] e]mou# e/shj e]n tw#j strafei'v de' pro'v au]ta'v o[ ]Ihsou#v ei}pen paradei;swj 44 h}n de' w[sei' w=ra e=kth Yugate;rev ]Ierousalh;m mh' klai;ete e]p ] Kai' sko;tov e]ge;neto e]f ] o=lhn th'n gh#n e=wv e]me;> plh'n e]f ] e[auta'v klai;ete kai' e]pi' w=rav e]nna;thv 45 kai' e]skoti;syh o[ ta' te;kna u[mw#n 29 o=ti i]dou;, e/rcontai h=liov, kai; e]sci;syh to' katape;tasma tou# h[me;rai e]n ai{v e]rou#sin Maka;riai ai[ naou# me;son stei#rai kai' koili;ai ai[ ou]k e]ge;nnhsan 46 kai' fwnh;sav fwnh#j mega;lhj o[ ]Ihsou#v kai' mastoi' oi` ou]k e/yh;lasan 30 to;te ei}pen Pa;ter ei]v cei#ra;v sou a/rxontai le;gein toi#v o/resin Pe;sete e]f ] parayh;somai to' pneu#ma; mou kai' tau#ta h[ma#v kai' toi#v bounoi#v Kalu;qate h[ma#v> ei]pw'n e]xe;pneusen 47 ]Idw'n de' o[ 31 o=ti ei] e]n tw#j u[grw#j xu;lwj tau#ta e[kato;ntarcov to' geno;menon e]do;xasen poiou#sin e]n tw#j xhrw#j ti; ge;nhtai to'n yeo'n le;gwn, /Ontwv o[ a/nyrwpov 32 /Hgonto de' kai' e=teroi du;o ou{tov di;kaiov h}n 48 kai' pa;ntev oi[ kakou#rgoi su'n au]tw#j a]naireyh#nai 33 sumparageno;menoi o/cloi e]pi' th'n kai' o=te a]ph#lyon e]pi' to'n to;pon to'n yewri;an tau;thn yewrou#ntev ta' kalou;menon Krani;on e]kei# e]stau;rwsan geno;mena tu;ptontev e[autw#n ta' sth;yh au]to'n kai' tou'v kakou;rgouv o`n me'n e]k u[pe;strefon 49 ei[sth;keisan de' pa;ntev dexiw#n o`n de' e]x a]risterw#n 34 o[ oi[ gnwstoi' au]tou# makro;yen kai' de' ]Ihsou#v e/legen Pa;ter a/fev au]toi#v gunai#kev ai[ sunakolouyh;sasai au]tw#j ou] ga'r oi/dasin ti; poiou#sin a]po' th#v Galilai;av o[rw#sai tau#ta 50 diamerizo;menoi de' ta' i[ma;tia au]tou# Kai' i]dou;, a]nh'r o]no;mati ]Iwsh'f e/balon klh#ron 35 kai' ei[sth;kei o[ lao'v bouleuth'v u[pa;rcwn a]nh'r a]gayo'v kai' yewrw#n e]xemukth;rizon de' kai' oi[ di;kaiov 51 ou{tov ou]k h}n a/rcontev su'n au]toi#v, le;gontev /Allouv sugkatateyeime;nov th#j boulh#j kai' th#j e/swsen swsa;tw e[auto;n ei] ou{to;v e]stin pra;xei au]tw#n a]po' [Arimayai;av po;lewv o[ Cristo'v o[ tou# yeou# e]klekto;v tw#n ]Ioudai;wn o`v kai' prosede;ceto kai' 36 e]ne;paizon de' au]tw#j kai' oi[ au]to'v th'n basilei;an tou# yeou# 52 stratiw#tai proserco;menoi kai' o/xov ou{tov proselyw'n tw#j Pila;twj h]jth;sato prosfe;rontev au]tw#j 37 kai' le;gontev to' sw#ma tou# ]Ihsou# 53 kai' kayelw'n Ei] su' ei} o[ basileu'v tw#n ]Ioudai;wn au]to' e]netu;lixen au]to' sindo;ni kai' sw#son seauto;n 38 h}n de' kai' e]pigrafh' e/yhken au]to' e]n mnh;mati laxeutw#j ou{ gegramme;nh e]p ] au]tw#j ou]k h}n ou]de;pw ou]dei'v kei;menov gra;mmasin [Ellhnikoi#v, kai' Rwmaikoi#v 54 kai' h[me;ra h}n paraskeuh; kai' kai' [Ebraikoi#v, ou{tov e}sti'n [O sa;bbaton e]pe;fwsken 55 basileu'v tw#n ]Ioudai;wn 39 Ei{v de' tw#n Katakolouyh;sasai de' kai' gunai#kev

104 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= ai=tinev h}san sunelhluyui#ai au]tw#j e]k e[xh;konta a]po' ]Ierousalh;m h{j th#v Galilai;av e]yea;santo to' mnhmei#on o/noma ]Emmaou#v 14 kai' au]toi' kai' w[v e]te;yh to' sw#ma au]tou# 56 w[mi;loun pro'v a]llh;louv peri' pa;ntwn u[postre;qasai de' h[toi;masan a]rw;mata tw#n sumbebhko;twn tou;twn 15 kai' kai' mu;ra. Kai' to' me'n sa;bbaton e]ge;neto e]n tw#j o[milei#n au]tou'v kai' h[su;casan kata' th'n e]ntolh;n suzhtei#n kai' au]to'v o[ ]Ihsou#v e]ggi;sav suneporeu;eto au]toi#v 16 oi[ de' o]fyalmoi' au]tw#n e]kratou#nto tou# mh' e]pignw#nai au]to;n 17 ei}pen de' pro'v au]tou;v Ti;nev oi[ lo;goi ou{toi ou`v KEF. 24 a]ntiba;llete pro'v a]llh;louv peripatou#ntev kai' e]ste' skuyrwpoi; 18 1 th#j de' mia#j tw#n sabba;twn o/ryrou a]pokriyei'v de' o[ ei{v w{j o/noma Kleopa#v baye;ov h}lyon e]pi' to' mnh#ma fe;rousai a` ei}pen pro'v au]to;n Su' mo;nov paroikei#v h[toi;masan a]rw;mata kai; tine;v su;n e]n ]Ierousalh'm kai' ou]k e/gnwv ta' au]tai#v 2 eu{ron de' to'n li;yon geno;mena e]n au]th#j e]n tai#v h[me;raiv a]pokekulisme;non a]po' tou# mnhmei;ou 3 tau;taiv 19 kai' ei}pen au]toi#v Poi#a oi[ kai' ei]selyou#sai ou]c eu{ron to' sw#ma de' ei}pon au]tw#j Ta' peri' ]Ihsou# tou# tou# kuri;ou ]Ihsou# 4 kai' e]ge;neto e]n tw#j Nazwrai;ou, o`v e]ge;neto a]nh'r profh;thv diaporei#syai au]ta'v peri' tou;tou kai' dunato'v e]n e/rgwj kai' lo;gwj e]nanti;on tou# i]dou;, du;o a/ndrev e]pe;sthsan au]tai#v e]n yeou# kai' panto'v tou# laou# 20 o=pwv te e]syh;sesin a]straptou;saiv 5 e]mfo;bwn pare;dwkan au]to'n oi[ a]rcierei#v kai' oi[ de' genome;nwn au]tw#n kai' klinousw#n to' a/rcontev h[mw#n ei]v kri;ma yana;tou kai' pro;swpon ei]v th'n gh#n ei}pon pro'v au]ta;v e]stau;rwsan au]to;n 21 h[mei#v de' Ti; zhtei#te to'n zw#nta meta' tw#n nekrw#n> h]lpi;zomen o=ti au]to;v e]stin o[ me;llwn 6 ou]k e/stin w{de a]ll ] h]ge;ryh mnh;syhte lutrou#syai to'n ]Israh;l> a]lla; ge su'n w[v e]la;lhsen u[mi#n e/ti w\n e]n th#j Galilai;aj pa#sin tou;toiv tri;thn tau;thn h[me;ran 7 le;gwn o=ti dei# to'n ui[o'n tou# a]nyrw;pou a/gei sh;meron, a]f ] ou{ tau#ta e]ge;neto 22 paradoyh#nai ei]v cei#rav a]nyrw;pwn a]lla' kai' gunai#ke;v tinev e]x h[mw#n a[martwlw#n kai' staurwyh#nai kai' th#j e]xe;sthsan h[ma#v geno;menai o]ryriai' e]pi' tri;thj h[me;raj a]nasth#nai 8 kai' to' mnhmei#on 23 kai' mh' eu[rou#sai to' e]mnh;syhsan tw#n r[hma;twn au]tou# sw#ma au]tou# h}lyon le;gousai kai' 9 kai' u[postre;qasai a]po' tou# mnhmei;ou o]ptasi;an a]gge;lwn e[wrake;nai oi` a]ph;ggeilan tau#ta pa;nta toi#v e=ndeka le;gousin au]to'n zh#n kai' pa#sin toi#v loipoi#v 10 h}san de' h[ 24 kai' a]ph#lyo;n tinev tw#n su'n h[mi#n e]pi' Magdalhnh' Mari;a kai' ]Iwa;nna kai' to' mnhmei#on kai' eu{ron ou=twv kayw'v kai' Mari;a ]Iakw;bou kai' ai[ loipai' su'n ai[ gunai#kev ei}pon au]to'n de' ou]k ei}don au]tai#v ai[ e/legon pro'v tou'v a]posto;louv 25 kai' au]to'v ei}pen pro'v au]tou;v }W tau#ta 11 kai' e]fa;nhsan e]nw;pion a]no;htoi kai' bradei#v th#j kardi;aj tou# au]tw#n w[sei' lh#rov ta' r[h;mata au]tw#n pisteu;ein e]pi' pa#sin oi{v e]la;lhsan oi[ kai' h]pi;stoun au]tai#v 12 [O de' Pe;trov profh#tai> 26 ou]ci' tau#ta e/dei payei#n a]nasta'v e/dramen e]pi' to' mnhmei#on kai' to'n Cristo'n kai' ei]selyei#n ei]v th'n do;xan paraku;qav ble;pei ta' o]yo;nia kei;mena au]tou# 27 kai' a]rxa;menov a]po' Mwse;wv mo;na kai' a]ph#lyen pro'v e[auto'n kai' a]po' pa;ntwn tw#n profhtw#n yauma;zwn to' gegono;v 13 Kai' i]dou;, du;o dihrmh;neuen au]toi#v e]n pa;saiv tai#v e]x au]tw#n h}san poreuo;menoi e]n au]th#j th#j grafai#v ta' peri' e[autou# 28 Kai' h[me;raj ei]v kw;mhn a]pe;cousan stadi;ouv

105 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 h/ggisan ei]v th'n kw;mhn ou{ e]poreu;onto e]n tw#j no;mwj Mwse;wv kai' profh;taiv kai' kai' au]to'v prosepoiei#to por]r[wte;rw qalmoi#v peri' e]mou# 45 to;te dih;noixen poreu;esyai 29 kai' parebia;santo au]tw#n to'n nou#n tou# sunie;nai ta'v au]to'n le;gontev Mei#non mey ] h[mw#n o=ti grafa;v> 46 kai' ei}pen au]toi#v o=ti Ou=twv pro'v e[spe;ran e]sti'n kai' ke;kliken h[ ge;graptai kai' ou=twv e/dei payei#n to'n h[me;ra kai' ei]sh#lyen tou# mei#nai su'n Cristo'n kai' a]nasth#nai e]k nekrw#n th#j au]toi#v 30 kai' e]ge;neto e]n tw#j tri;thj h[me;raj 47 kai' khrucyh#nai e]pi' tw#j katakliyh#nai au]to'n met ] au]tw#n labw'n o]no;mati au]tou# meta;noian kai' a/fesin to'n a/rton eu]lo;ghsen kai' kla;sav a[martiw#n ei]v pa;nta ta' e/ynh a]rxa;menon e]pedi;dou au]toi#v> 31 au]tw#n de' a]po' ]Ierousalh;m 48 u[mei#v de' e]ste dihnoi;cyhsan oi[ o]fyalmoi' kai' ma;rturev tou;twn 49 kai' i]dou;, e]gw' e]pe;gnwsan au]to;n> kai' au]to'v a/fantov a]poste;llw th'n e]paggeli;an tou# patro;v e]ge;neto a]p ] au]tw#n 32 kai' ei}pon pro'v mou e]f ] u[ma#v> u[mei#v de' kayi;sate e]n th#j a]llh;louv Ou]ci' h[ kardi;a h[mw#n po;lei ]Ierousalh;m, e=wv ou{ e]ndu;shsye kaiome;nh h}n e]n h[mi#n w[v e]la;lei h[mi#n e]n th#j du;namin e]x u=qouv 50 ]Exh;gagen de' o[dw#j kai' w[v dih;noigen h[mi#n ta'v grafa;v au]tou'v e/xw e=wv ei]v Bhyani;an kai' 33 kai' a]nasta;ntev au]th#j th#j w=raj e]pa;rav ta'v cei#rav au]tou# eu]lo;ghsen u[pe;streqan ei]v ]Ierousalh;m kai' eu{ron au]tou;v 51 kai' e]ge;neto e]n tw#j eu]logei#n sunhyroisme;nouv tou'v e=ndeka kai' tou'v au]to'n au]tou'v die;sth a]p ] au]tw#n kai' su'n au]toi#v 34 le;gontav o=ti h]ge;ryh o[ a]nefe;reto ei]v to'n ou]rano;n 52 kai' ku;riov o/ntwv kai' w/fyh Si;mwni 35 kai' au]toi' proskunh;santev au]to'n au]toi' e]xhgou#nto ta' e]n th#j o[dw#j kai' w[v u[pe;streqan ei]v ]Ierousalh'm meta' e]gnw;syh au]toi#v e]n th#j kla;sei tou# a/rtou cara#v mega;lhv 53 kai' h}san diapanto'v 36 Tau#ta de' au]tw#n lalou;ntwn au]to'v e]n tw#j i[erw#j ai]nou#ntev kai' eu]logou#ntev o[ ]Ihsou#v e/sth e]n me;swj au]tw#n kai' le;gei to'n yeo;n ]Amh;n au]toi#v Ei]rh;nh u[mi#n 37 ptohye;ntev de' kai' e/mfoboi geno;menoi e]do;koun pneu#ma yewrei#n 38 kai' ei}pen au]toi#v Ti; tetaragme;noi e]ste; kai' diati; dialogismoi' a]nabai;nousin e]n tai#v kardi;aiv u[mw#n 39 i/dete ta'v cei#ra;v mou kai' tou'v po;dav mou o=ti au]to;v> e]gw; ei]mi qhlafh;sate; me kai' i/dete o=ti pneu#ma sa;rka kai' o]ste;a ou]k e/cei kayw'v e]me' yewrei#te e/conta 40 kai' tou#to ei]pw'n e]pe;deixen au]toi#v ta'v cei#rav kai' tou'v po;dav 41 e/ti de' a]pistou;ntwn au]tw#n a]po' th#v cara#v kai' yaumazo;ntwn ei}pen au]toi#v /Ecete; ti brw;simon e]nya;de 42 oi[ de' e]pe;dwkan au]tw#j i]cyu;ov o]ptou# me;rov kai' a]po' melissi;ou khri;ou 43 kai' labw'n e]nw;pion au]tw#n e/fagen 44 Ei}pen de' au]toi#v Ou{toi oi[ lo;goi ou`v e]la;lhsa pro'v u[ma#v e/ti w\n su'n u[mi#n o=ti dei# plhrwyh#nai pa;nta ta' gegramme;na

106 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

plhrw;matov au]tou# h[mei#v pa;ntev JOHN e]la;bomen kai' ca;rin a]nti' ca;ritov> 17 o=ti o[ no;mov dia' Mwse;wv e]do;yh h[ ca;riv TO KATA IWANNHN AGION kai' h[ a]lh;yeia dia' ]Ihsou# Cristou# e]ge;neto 18 yeo'n ou]dei'v e[w;raken EUAGGELION pw;pote> o[ monogenh'v ui[o;v, o[ w\n ei]v to'n ko;lpon tou# patro'v e]kei#nov e]xhgh;sato 19 Kai' au=th e]sti'n h[ marturi;a John 1 tou# ]Iwa;nnou o=te a]pe;steilan oi[ ]Ioudai#oi e]x [Ierosolu;mwn i[erei#v KEF. 1 kai' Leui;tav i=na e]rwth;swsin au]to'n Su' ti;v ei} 20 kai' w[molo;ghsen kai' ou]k 1 ]En a]rch#j h}n o[ lo;gov kai' o[ lo;gov h}n h]rnh;sato kai' w[molo;ghsen o=ti ou]k pro'v to'n yeo;n kai' yeo'v h}n o[ lo;gov 2 ei]mi' ]Egw' o[ Cristo;v 21 kai' h]rw;thsan ou{tov h}n e]n a]rch#j pro'v to'n yeo;n 3 au]to;n Ti; ou}n ]Hli;av ei} Su; kai' le;gei pa;nta di ] au]tou# e]ge;neto kai' cwri'v Ou]k ei]mi; [O profh;thv ei} su; kai' au]tou# e]ge;neto ou]de' e=n o` ge;gonen 4 e]n a]pekri;yh Ou/ 22 ei}pon ou}n au]tw#j Ti;v ei} au]tw#j zwh' h}n kai' h[ zwh' h}n to' fw#v tw#n i=na a]po;krisin dw#men toi#v pe;mqasin a]nyrw;pwn> 5 kai' to' fw#v e]n th#j skoti;aj h[ma#v> ti; le;geiv peri' seautou# 23 fai;nei kai' h[ skoti;a au]to' ou] kate;laben e/fh ]Egw' fwnh' bow#ntov e]n th#j e]rh;mwj 6 ]Ege;neto a/nyrwpov a]pestalme;nov Eu]yu;nate th'n o[do'n kuri;ou kayw'v para' yeou# o/noma au]tw#j ]Iwa;nnhv> 7 ei}pen ]Hsai:av o[ profh;thv 24 Kai' oi[ ou{tov h}lyen ei]v marturi;an i=na a]pestalme;noi h}san e]k tw#n Farisai;wn marturh;shj peri' tou# fwto;v i=na pa;ntev 25 kai' h]rw;thsan au]to'n kai' ei}pon au]tw#j pisteu;swsin di ] au]tou# 8 ou]k h}n Ti; ou}n bapti;zeiv ei] su' ou]k ei} o[ Cristo'v e]kei#nov to' fw#v a]ll ] i=na marturh;shj ou/te ]Hli;av ou/te o[ profh;thv 26 peri' tou# fwto;v 9 }Hn to' fw#v to' a]pekri;yh au]toi#v o[ ]Iwa;nnhv a]lhyino;n o` fwti;zei pa;nta a/nyrwpon le;gwn, ]Egw' bapti;zw e]n u=dati> me;sov e]rco;menon ei]v to'n ko;smon 10 e]n tw#j de' u[mw#n e=sthken o`n u[mei#v ou]k oi/date ko;smwj h}n kai' o[ ko;smov di ] au]tou# 27 au]to;v e]stin o[ o]pi;sw mou e]rco;menov e]ge;neto kai' o[ ko;smov au]to'n ou]k e/gnw o`v e/mprosye;n mou ge;gonen> ou{ e]gw' ou]k 11 ei]v ta' i/dia h}lyen kai' oi[ i/dioi au]to'n ei]mi' a/xiov i=na lu;sw au]tou# to'n i[ma;nta ou] pare;labon 12 o=soi de' e/labon tou# u[podh;matov 28 Tau#ta e]n au]to;n e/dwken au]toi#v e]xousi;an te;kna Bhyabara# e]ge;neto pe;ran yeou# gene;syai toi#v pisteu;ousin ei]v to' tou# ]Iorda;nou o=pou h}n ]Iwa;nnhv o/noma au]tou# 13 oi` ou]k e]x ai[ma;twn bapti;zwn 29 Th#j e]pau;rion ble;pei ou]de' e]k yelh;matov sarko'v ou]de' e]k o[ ]Iwa;nnhv to'n ]Ihsou#n e]rco;menon pro'v yelh;matov a]ndro'v a]ll ] e]k yeou# au]to;n kai' le;gei /Ide o[ a]mno'v tou# yeou# o[ e]gennh;yhsan 14 Kai' o[ lo;gov sa'rx ai/rwn th'n a[marti;an tou# ko;smou 30 e]ge;neto kai' e]skh;nwsen e]n h[mi#n kai' ou{to;v e]stin peri' ou{ e]gw' ei}pon ]Opi;sw e]yeasa;meya th'n do;xan au]tou# do;xan w[v mou e/rcetai a]nh'r o`v e/mprosye;n mou monogenou#v para' patro;v plh;rhv ge;gonen o=ti prw#to;v mou h}n 31 ka]gw' ca;ritov kai' a]lhyei;av 15 ]Iwa;nnhv ou]k h/jdein au]to;n a]ll ] i=na fanerwyh#j marturei# peri' au]tou# kai' ke;kragen tw#j ]Israh'l dia' tou#to h}lyon e]gw' e]n tw#j le;gwn, Ou{tov h}n o`n ei}pon [O o]pi;sw mou u=dati bapti;zwn 32 Kai' e]rco;menov e/mprosye;n mou ge;gonen o=ti e]martu;rhsen ]Iwa;nnhv le;gwn o=ti prw#to;v mou h}n 16 kai' e]k tou#

107 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

Teye;amai to' pneu#ma katabai#non w[sei' a]gayo'n ei}nai le;gei au]tw#j peristera'n e]x ou]ranou# kai' e/meinen e]p ] Fi;lippov /Ercou kai' i/de 47 ei}den au]to;n 33 ka]gw' ou]k h/jdein au]to;n a]ll ] o[ o[ ]Ihsou#v to'n Nayanah'l e]rco;menon pro'v pe;mqav me bapti;zein e]n u=dati e]kei#no;v au]to'n kai' le;gei peri' au]tou# /Ide moi ei}pen ]Ef o`n a\n i/dhjv to' pneu#ma a]lhyw#v ]Israhli;thv e]n w{j do;lov ou]k katabai#non kai' me;non e]p ] au]to;n ou{to;v e/stin 48 le;gei au]tw#j Nayanah;l Po;yen e]stin o[ bapti;zwn e]n pneu;mati a[gi;wj 34 me ginw;skeiv a]pekri;yh o[ ]Ihsou#v kai' ka]gw' e[w;raka kai' memartu;rhka o=ti ei}pen au]tw#j Pro' tou# se Fi;lippon ou{to;v e]stin o[ ui[o'v tou# yeou# 35 Th#j fwnh#sai o/nta u[po' th'n sukh#n ei}do;n se e]pau;rion pa;lin ei[sth;kei o[ ]Iwa;nnhv kai' 49 a]pekri;yh Nayanah;l kai' le;gei e]k tw#n mayhtw#n au]tou# du;o 36 kai' au]tw#j [Rabbi; su' ei} o[ ui[o'v tou# yeou# su' ei} e]mble;qav tw#j ]Ihsou# peripatou#nti o[ basileu'v tou# ]Israh;l 50 le;gei /Ide o[ a]mno'v tou# yeou# 37 kai' a]pekri;yh ]Ihsou#v kai' ei}pen au]tw#j =Oti h/kousan au]tou# oi[ du;o mayhtai' ei}po;n soi ei}do;n se u[poka;tw th#v sukh#v lalou#ntov kai' h]kolou;yhsan tw#j ]Ihsou# pisteu;eiv mei;zw tou;twn o/qei 51 kai' 38 strafei'v de' o[ ]Ihsou#v kai' le;gei au]tw#j ]Amh'n a]mh'n le;gw u[mi#n a]p] yeasa;menov au]tou'v a]kolouyou#ntav a/rti o/qesye to'n ou]rano'n a]newjgo;ta kai' le;gei au]toi#v Ti; zhtei#te oi[ de' ei}pon tou'v a]gge;louv tou# yeou# a]nabai;nontav au]tw#j [Rabbi; o` le;getai e[rmhneuo;menon, kai' katabai;nontav e]pi' to'n ui[o'n tou# Dida;skale pou# me;neiv 39 le;gei a]nyrw;pou au]toi#v /Ercesye kai' i/dete h}lyon kai' ei}don pou# me;nei kai' par ] au]tw#j e/meinan th'n h[me;ran e]kei;nhn> w=ra de; h}n w[v John 2 deka;th 40 }Hn ]Andre;av o[ a]delfo'v Si;mwnov KEF. 2 Pe;trou ei{v e]k tw#n du;o tw#n a]kousa;ntwn para' ]Iwa;nnou kai' a]kolouyhsa;ntwn 1 Kai' th#j h[me;raj th#j tri;thj ga;mov e]ge;neto au]tw#j> 41 eu[ri;skei ou{tov prw#tov to'n e]n Kana' th#v Galilai;av kai' h}n h[ mh;thr a]delfo'n to'n i/dion Si;mwna kai' le;gei tou# ]Ihsou# e]kei#> 2 e]klh;yh de' kai' au]tw#j Eu[rh;kamen to'n Messi;an o= e]stin o[ ]Ihsou#v kai' oi[ mayhtai' au]tou# ei]v to'n meyermhneuo;menon o= Cristo;v> 42 kai' ga;mon 3 kai' u[sterh;santov oi/nou le;gei h/gagen au]to'n pro'v to'n ]Ihsou#n h[ mh;thr tou# ]Ihsou# pro'v au]to;n Oi}non e]mble;qav de' au]tw#j o[ ]Ihsou#v ei}pen Su' ei} ou]k e/cousin 4 le;gei au]th#j o[ ]Ihsou#v Ti; Si;mwn o[ ui[o'v ]Iwna#> su' klhyh;shj Khfa#v o` e]moi' kai' soi; gu;nai ou/pw h=kei h[ w=ra mou e[rmhneu;etai Pe;trov 43 Th#j e]pau;rion 5 le;gei h[ mh;thr au]tou# toi#v h]ye;lhsen o[ ]Ihsou#v e]xelyei#n ei]v th'n diako;noiv =O ti a\n le;ghj u[mi#n poih;sate Galilai;an kai' eu[ri;skei Fi;lippon kai' 6 h}san de' e]kei# u[dri;ai li;yinai e`x le;gei au]tw#j ]Akolou;yei moi 44 h}n de' o[ kei;menai kata' to'n kayarismo'n Fi;lippov a]po' Bhysai~da; e]k th#v tw#n ]Ioudai;wn cwrou#sai a]na' metrhta'v po;lewv ]Andre;ou kai' Pe;trou du;o h\ trei#v 7 le;gei au]toi#v o[ ]Ihsou#v 45 eu[ri;skei Fi;lippov to'n Nayanah'l Gemi;sate ta'v u[dri;av u=datov kai' kai' le;gei au]tw#j `On e/graqen Mwsh#v e]n e]ge;misan au]ta'v e=wv a/nw 8 kai' le;gei tw#j no;mwj kai' oi[ profh#tai au]toi#v ]Antlh;sate nu#n kai' fe;rete tw#j eu[rh;kamen ]Ihsou#n to'n ui[o'n tou# ]Iwsh'f a]rcitrikli;nwj> kai' h/negkan 9 w[v de' to'n a]po' Nazare;t 46 kai' ei}pen au]tw#j e]geu;sato o[ a]rcitri;klinov to' u=dwr Nayanah;l ]Ek Nazare't du;natai; ti oi}non gegenhme;non kai' ou]k h/jdei po;yen e]sti;n oi[ de' dia;konoi h/jdeisan oi[

108 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= h]ntlhko;tev to' u=dwr fwnei# to'n numfi;on e[orth#j polloi' e]pi;steusan ei]v to' o/noma o[ a]rcitri;klinov 10 kai' le;gei au]tw#j au]tou# yewrou#ntev au]tou# ta' shmei#a a` Pa#v a/nyrwpov prw#ton to'n kalo'n oi}non e]poi;ei> 24 au]to'v de' o[ ]Ihsou#v ou]k ti;yhsin kai' o=tan meyusyw#sin to;te to'n e]pi;steuen e[auto'n au]toi#v dia' to' au]to'n e]la;ssw> su' teth;rhkav to'n kalo'n oi}non ginw;skein pa;ntav 25 kai' o=ti ou] crei;an e=wv a/rti 11 Tau;thn e]poi;hsen th'n ei}cen i=na tiv marturh;shj peri' tou# a]rch'n tw#n shmei;wn o[ ]Ihsou#v e]n Kana' a]nyrw;pou> au]to'v ga'r e]gi;nwsken ti; h}n th#v Galilai;av kai' e]fane;rwsen th'n e]n tw#j a]nyrw;pwj do;xan au]tou# kai' e]pi;steusan ei]v au]to'n oi[ mayhtai' au]tou# 12 Meta' tou#to kate;bh ei]v Kapernaou;m, au]to'v kai' h[ John 3 mh;thr au]tou# kai' oi[ a]delfoi' au]tou# kai' oi[ mayhtai' au]tou# kai' e]kei# e/meinan ou] KEF. 3 polla'v h[me;rav 13 Kai' e]ggu'v h}n to' pa;sca tw#n ]Ioudai;wn kai' a]ne;bh 1 }Hn de' a/nyrwpov e]k tw#n Farisai;wn ei]v [Ieroso;luma o[ ]Ihsou#v 14 kai' Niko;dhmov o/noma au]tw#j a/rcwn eu{ren e]n tw#j i[erw#j tou'v pwlou#ntav bo;av tw#n ]Ioudai;wn> kai' pro;bata kai' peristera'v kai' tou'v 2 ou{tov h}lyen pro'v to'n ]Ihsou#n nukto'v kermatista'v kayhme;nouv 15 kai' kai' ei}pen au]tw#j [Rabbi; oi/damen o=ti a]po' poih;sav frage;llion e]k scoini;wn yeou# e]lh;luyav dida;skalov> ou]dei'v pa;ntav e]xe;balen e]k tou# i[erou# ta; te ga'r tau#ta ta' shmei#a du;natai poiei#n a` pro;bata kai' tou'v bo;av kai' tw#n su' poiei#v e]a'n mh' h}j o[ yeo'v met ] au]tou# 3 kollubistw#n e]xe;ceen to' ke;rma kai' ta'v a]pekri;yh o[ ]Ihsou#v kai' ei}pen trape;zav a]ne;streqen 16 kai' toi#v ta'v au]tw#j ]Amh'n a]mh'n le;gw soi e]a'n mh; tiv peristera'v pwlou#sin ei}pen /Arate gennhyh#j a/nwyen ou] du;natai i]dei#n th'n tau#ta e]nteu#yen mh' poiei#te to'n oi}kon basilei;an tou# yeou# 4 le;gei pro'v tou# patro;v mou oi}kon e]mpori;ou au]to'n o[ Niko;dhmov Pw#v du;natai 17 ]Emnh;syhsan de' oi[ mayhtai' au]tou# a/nyrwpov gennhyh#nai ge;rwn w/n mh' o=ti gegramme;non e]sti;n [O zh#lov tou# du;natai ei]v th'n koili;an th#v mhtro'v oi/kou sou kate;fagen me au]tou# deu;teron ei]selyei#n kai' 18 a]pekri;yhsan ou}n oi[ ]Ioudai#oi kai' gennhyh#nai 5 a]pekri;yh ei}pon au]tw#j Ti; shmei#on deiknu;eiv h[mi#n o[ ]Ihsou#v ]Amh'n a]mh'n le;gw soi e]a'n mh; o=ti tau#ta poiei#v 19 a]pekri;yh tiv gennhyh#j e]x u=datov kai' pneu;matov ou] o[ ]Ihsou#v kai' ei}pen au]toi#v Lu;sate to'n du;natai ei]selyei#n ei]v th'n basilei;an nao'n tou#ton kai' e]n trisi'n h[me;raiv tou# yeou# 6 to' gegennhme;non e]k th#v e]gerw# au]to;n 20 ei}pon ou}n oi[ ]Ioudai#oi sarko'v sa;rx e]stin kai' to' gegennhme;non tessara;konta kai' e`x e/tesin e]k tou# pneu;matov pneu#ma; e]stin 7 mh' w]jkodomh;yh o[ nao'v ou{tov kai' su' e]n yauma;shjv o=ti ei}po;n soi Dei# u[ma#v trisi'n h[me;raiv e]gerei#v au]to;n 21 gennhyh#nai a/nwyen 8 to' pneu#ma o=pou e]kei#nov de' e/legen peri' tou# naou# tou# ye;lei pnei# kai' th'n fwnh'n au]tou# a]kou;eiv sw;matov au]tou# 22 o=te ou}n h]ge;ryh e]k a]ll ] ou]k oi}dav po;yen e/rcetai kai' pou# nekrw#n e]mnh;syhsan oi[ mayhtai' au]tou# u[pa;gei> ou=twv e]sti'n pa#v o[ gegennhme;nov o=ti tou#to e/legen au]toi#v> kai' e]k tou# pneu;matov e]pi;steusan th#j grafh#j kai' tw#j lo;gwj w} 9 a]pekri;yh Niko;dhmov kai' ei}pen au]tw#j ei}pen o[ ]Ihsou#v 23 [Wv de' h}n Pw#v du;natai tau#ta gene;syai 10 e]n [Ierosolu;moiv e]n tw#j pa;sca e]n th#j a]pekri;yh o[ ]Ihsou#v kai' ei}pen au]tw#j Su' ei} o[ dida;skalov tou# ]Israh'l kai' tau#ta

109 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 ou] ginw;skeiv kayarismou# 26 kai' h}lyon pro'v 11 a]mh'n a]mh'n le;gw soi o=ti o` oi/damen to'n ]Iwa;nnhn kai' ei}pon au]tw#j [Rabbi; o`v lalou#men kai' o` e[wra;kamen h}n meta' sou# pe;ran tou# ]Iorda;nou w{j su' marturou#men kai' th'n marturi;an h[mw#n memartu;rhkav i/de ou{tov bapti;zei kai' ou] lamba;nete 12 ei] ta' e]pi;geia ei}pon pa;ntev e/rcontai pro'v au]to;n 27 u[mi#n kai' ou] pisteu;ete pw#v e]a'n ei/pw a]pekri;yh ]Iwa;nnhv kai' ei}pen Ou] u[mi#n ta' e]poura;nia pisteu;sete 13 kai' du;natai a/nyrwpov lamba;nein ou]de'n ou]dei'v a]nabe;bhken ei]v to'n ou]rano'n ei] e]a'n mh' h}j dedome;non au]tw#j e]k tou# mh' o[ e]k tou# ou]ranou# kataba;v o[ ui[o'v tou# ou]ranou# 28 au]toi' u[mei#v moi a]nyrw;pou o[ w/n e]n tw#j ou]ranw#j 14 kai' marturei#te o=ti ei}pon Ou]k ei]mi' e]gw' o[ kayw'v Mwsh#v u=qwsen to'n o/fin e]n th#j Cristo;v a]ll ] o=ti ]Apestalme;nov ei]mi' e]rh;mwj ou=twv u[qwyh#nai dei# to'n ui[o'n tou# e/mprosyen e]kei;nou 29 o[ e/cwn th'n a]nyrw;pou nu;mfhn numfi;ov e]sti;n> o[ de' fi;lov tou# 15 i=na pa#v o[ pisteu;wn ei]v au]to'n mh' numfi;ou o[ e[sthkw'v kai' a]kou;wn au]tou# a]po;lhtai, a]ll ] e/chj zwh'n ai]w;nion 16 cara#j cai;rei dia' th'n fwnh'n tou# numfi;ou Ou=twv ga'r h]ga;phsen o[ yeo'v to'n ko;smon au=th ou}n h[ cara' h[ e]mh' peplh;rwtai 30 w=ste to'n ui[o'n au]tou# to'n monogenh# e]kei#non dei# au]xa;nein e]me' de' e/dwken i=na pa#v o[ pisteu;wn ei]v au]to'n mh' e]lattou#syai 31 [O a/nwyen e]rco;menov a]po;lhtai a]ll ] e/chj zwh'n ai]w;nion 17 ou] e]pa;nw pa;ntwn e]sti;n> o[ w\n e]k th#v gh#v e]k ga'r a]pe;steilen o[ yeo'v to'n ui[o'n au]tou# th#v gh#v e]stin kai' e]k th#v gh#v lalei# o[ e]k ei]v to'n ko;smon i=na kri;nhj to'n ko;smon tou# ou]ranou# e]rco;menov e]pa;nw pa;ntwn a]ll ] i=na swyh#j o[ ko;smov di ] au]tou# 18 o[ e]sti;n> 32 kai' o` e[w;raken kai' h/kousen pisteu;wn ei]v au]to'n ou] kri;netai> o[ de' mh' tou#to marturei# kai' th'n marturi;an pisteu;wn h/dh ke;kritai o=ti mh' au]tou# ou]dei'v lamba;nei 33 o[ labw'n pepi;steuken ei]v to' o/noma tou# au]tou# th'n marturi;an e]sfra;gisen o=ti o[ monogenou#v ui[ou# tou# yeou# 19 au=th de; yeo'v a]lhyh;v e]stin 34 o`n ga'r e]stin h[ kri;siv o=ti to' fw#v e]lh;luyen ei]v a]pe;steilen o[ yeo'v ta' r[h;mata tou# yeou# to'n ko;smon kai' h]ga;phsan oi[ a/nyrwpoi lalei# ou] ga'r e]k me;trou di;dwsin o[ Yeo'v, ma#llon to' sko;tov h\ to' fw#v> h}n ga'r to' pneu#ma 35 o[ path'r a]gapa#j to'n ui[o;n ponhra' au]tw#n ta' e/rga 20 pa#v ga'r o[ kai' pa;nta de;dwken e]n th#j ceiri' au]tou# fau#la pra;sswn misei# to' fw#v kai' ou]k 36 o[ pisteu;wn ei]v to'n ui[o'n e/cei zwh'n e/rcetai pro'v to' fw#v i=na mh' e]legcyh#j ta' ai]w;nion> o[ de' a]peiyw#n tw#j ui[w#j ou]k e/rga au]tou#> 21 o[ de' poiw#n th'n o/qetai zwh;n a]ll ] h[ o]rgh' tou# yeou# me;nei a]lh;yeian e/rcetai pro'v to' fw#v i=na e]p ] au]to;n fanerwyh#j au]tou# ta' e/rga o=ti e]n yew#j e]stin ei]rgasme;na 22 Meta' tau#ta h}lyen o[ ]Ihsou#v kai' oi[ mayhtai' au]tou# ei]v th'n ]Ioudai;an gh#n kai' e]kei# die;triben met ] au]tw#n kai' KEF. 4 e]ba;ptizen 23 h}n de' kai' ]Iwa;nnhv bapti;zwn e]n Ai]nw'n e]ggu'v tou# Salei;m o=ti 1 [Wv ou}n e/gnw o[ Ku;riov o=ti h/kousan oi[ u=data polla' h}n e]kei# kai' paregi;nonto farisai#oi o=ti ]Ihsou#v plei;onav kai' e]bapti;zonto> 24 ou/pw ga'r h}n mayhta'v poiei# kai' bapti;zei h\ ]Iwa;nnhv beblhme;nov ei]v th'n fulakh'n o[ ]Iwa;nnhv 2 kai;toige ]Ihsou#v au]to'v ou]k 25 ]Ege;neto ou}n zh;thsiv e]k tw#n e]ba;ptizen a]ll ] oi[ mayhtai' au]tou# 3 mayhtw#n ]Iwa;nnou meta' ]Ioudai;wn peri' a]fh#ken th'n ]Ioudai;an kai' a]ph#lyen pa;lin ei]v th'n Galilai;an 4 e/dei de'

110 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= au]to'n die;rcesyai dia' th#v Samarei;av 5 proseku;nhsan> kai' u[mei#v le;gete o=ti e/rcetai ou}n ei]v po;lin th#v Samarei;av e]n [Ierosolu;moiv e]sti'n o[ to;pov o=pou dei# legome;nhn Suca'r plhsi;on tou# cwri;ou o` proskunei#n 21 le;gei au]th#j o[ ]Ihsou#v e/dwken ]Iakw'b ]Iwsh'f tw#j ui[w#j au]tou#> gu;nai pi;steuson moi o=ti e/rcetai w=ra 6 h}n de' e]kei# phgh' tou# ]Iakw;b o[ o=te ou/te e]n tw#j o/rei tou;twj ou/te ou}n ]Ihsou#v kekopiakw'v e]k th#v e]n [Ierosolu;moiv proskunh;sete tw#j o[doipori;av e]kaye;zeto ou=twv e]pi' th#j patri; 22 u[mei#v proskunei#te o` ou]k phgh#j> w=ra h}n w[sei' e=kth 7 /Ercetai oi/date> h[mei#v proskunou#men o` oi/damen gunh' e]k th#v Samarei;av a]ntlh#sai u=dwr o=ti h[ swthri;a e]k tw#n ]Ioudai;wn e]sti;n le;gei au]th#j o[ ]Ihsou#v Do;v moi piei#n> 8 23 a]ll] e/rcetai w=ra kai' nu#n e]stin o=te oi[ ga'r mayhtai' au]tou# a]pelhlu;yeisan oi[ a]lhyinoi' proskunhtai' ei]v th'n po;lin i=na trofa'v a]gora;swsin 9 proskunh;sousin tw#j patri' e]n pneu;mati le;gei ou}n au]tw#j h[ gunh' h[ Samarei#tiv, kai' a]lhyei;aj> kai' ga'r o[ path'r Pw#v su' ]Ioudai#ov w\n par ] e]mou# piei#n toiou;touv zhtei# tou'v proskunou#ntav ai]tei#v ou/shv gunaiko'v Samarei;tidov ou] au]to;n 24 pneu#ma o[ yeo;v kai' tou'v ga'r sugcrw#ntai ]Ioudai#oi Samarei;taiv proskunou#ntav au]to'n e]n pneu;mati kai' 10 a]pekri;yh ]Ihsou#v kai' ei}pen au]th#j a]lhyei;aj dei# proskunei#n 25 le;gei Ei] h/jdeiv th'n dwrea'n tou# yeou# kai' ti;v au]tw#j h[ gunh; Oi}da o=ti Messi;av e/rcetai e]stin o[ le;gwn soi, Do;v moi piei#n, su' a\n o[ lego;menov Cristo;v> o=tan e/lyhj e]kei#nov h/jthsav au]to'n kai' e/dwken a/n soi u=dwr a]naggelei# h[mi#n pa;nta 26 le;gei au]th#j zw#n 11 le;gei au]tw#j h[ gunh; Ku;rie ou/te o[ ]Ihsou#v ]Egw; ei]mi o[ lalw#n soi 27 a/ntlhma e/ceiv kai' to' fre;ar e]sti'n bayu;> Kai' e]pi' tou;twj h}lyon oi[ mayhtai' au]tou# po;yen ou}n e/ceiv to' u=dwr to' zw#n 12 mh' kai' e]yau;masan o=ti meta' gunaiko'v su' mei;zwn ei} tou# patro'v h[mw#n ]Iakw;b e]la;lei> ou]dei'v me;ntoi ei}pen Ti; zhtei#v h/ o`v e/dwken h[mi#n to' fre;ar kai' au]to'v e]x Ti; lalei#v met ] au]th#v 28 a]fh#ken ou}n th'n au]tou# e/pien kai' oi[ ui[oi' au]tou# kai' ta' u[dri;an au]th#v h[ gunh' kai' a]ph#lyen ei]v yre;mmata au]tou# 13 a]pekri;yh th'n po;lin kai' le;gei toi#v a]nyrw;poiv 29 o[ ]Ihsou#v kai' ei}pen au]th#j Pa#v o[ pi;nwn e]k Deu#te i/dete a/nyrwpon o`v ei}pe;n moi tou# u=datov tou;tou diqh;sei pa;lin> 14 pa;nta o=sa e]poi;hsa mh;ti ou{to;v e]stin o[ o`v d ] a\n pi;hj e]k tou# u=datov ou{ e]gw' dw;sw Cristo;v 30 e]xh#lyon ou}n e]k th#v po;lewv au]tw#j ou] mh' diqh;shj ei]v to'n ai]w#na a]lla' kai' h/rconto pro'v au]to;n 31 ]En de' tw#j to' u=dwr o` dw;sw au]tw#j genh;setai e]n metaxu' h]rw;twn au]to'n oi[ mayhtai' au]tw#j phgh' u=datov a[llome;nou ei]v zwh'n le;gontev [Rabbi; fa;ge 32 o[ de' ei}pen ai]w;nion 15 le;gei pro'v au]to'n h[ gunh; au]toi#v ]Egw' brw#sin e/cw fagei#n h`n Ku;rie do;v moi tou#to to' u=dwr i=na mh' u[mei#v ou]k oi/date 33 e/legon ou}n oi[ diqw# mhde' e;rcwmai e]nya;de a]ntlei#n 16 mayhtai' pro'v a]llh;louv Mh; tiv h/negken Le;gei au]th#j o[ ]Ihsou#v, =Upage fw;nhson au]tw#j fagei#n to'n a/ndra sou kai' e]lye' e]nya;de 17 34 le;gei au]toi#v o[ ]Ihsou#v ]Emo'n brw#ma; a]pekri;yh h[ gunh' kai' ei}pen Ou]k e/cw e]stin i=na poiw# to' ye;lhma tou# a/ndra le;gei au]th#j o[ ]Ihsou#v Kalw#v pe;mqanto;v me kai' teleiw;sw au]tou# to' ei}pav o=ti /Andra ou]k e/cw> e/rgon 35 ou]c u[mei#v le;gete o=ti /Eti 18 pe;nte ga'r a/ndrav e/scev kai' nu#n o`n tetra;mhno;n e]stin kai' o[ yerismo'v e/ceiv ou]k e/stin sou a]nh;r> tou#to a]lhye'v e/rcetai i]dou;, le;gw u[mi#n e]pa;rate tou'v ei/rhkav 19 le;gei au]tw#j h[ gunh; Ku;rie o]fyalmou'v u[mw#n kai' yea;sasye ta'v yewrw# o=ti profh;thv ei} su; 20 oi[ cw;rav o=ti leukai; ei]sin pro'v yerismo;n pate;rev h[mw#n e]n tou;twj tw#j o/rei h/dh 36 kai' o[ yeri;zwn misyo'n lamba;nei

111 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 kai' suna;gei karpo'n ei]v zwh'n ai]w;nion ei}pen au]tw#j ]Ihsou#v kai' e]poreu;eto 51 i=na kai' o[ spei;rwn o[mou# cai;rhj kai' o[ h/dh de' au]tou# katabai;nontov oi[ dou#loi yeri;zwn 37 e]n ga'r tou;twj o[ lo;gov e]sti'n au]tou# a]ph;nthsan au]tw#j kai' a]ph;ggeilan o[ a]lhyino'v o=ti /Allov e]sti'n o[ spei;rwn le;gontev o=ti o[ pai#v sou zh#j 52 e]pu;yeto kai' a/llov o[ yeri;zwn 38 e]gw' ou}n par ] au]tw#n th'n w=ran e]n h{j a]pe;steila u[ma#v yeri;zein o` ou]c u[mei#v komqo;teron e/scen> kai' ei}pon au]tw#j o=ti kekopia;kate> a/lloi kekopia;kasin kai' Cye'v w=ran e[bdo;mhn a]fh#ken au]to'n o[ u[mei#v ei]v to'n ko;pon au]tw#n pureto;v 53 e/gnw ou}n o[ path'r o=ti e]n ei]selhlu;yate 39 ]Ek de' th#v po;lewv e]kei;nhj th#j w=raj e]n h{j ei}pen au]tw#j o[ ]Ihsou#v e]kei;nhv polloi' e]pi;steusan ei]v au]to'n o=ti [O ui[o;v sou zh#j kai' e]pi;steusen tw#n Samareitw#n, dia' to'n lo;gon th#v au]to'v kai' h[ oi]ki;a au]tou# o=lh 54 Tou#to gunaiko'v marturou;shv o=ti Ei}pe;n moi pa;lin deu;teron shmei#on e]poi;hsen pa;nta o=sa e]poi;hsa 40 w[v ou}n h}lyon o[ ]Ihsou#v e]lyw'n e]k th#v ]Ioudai;av ei]v th'n pro'v au]to'n oi[ Samarei#tai, h]rw;twn Galilai;an au]to'n mei#nai par ] au]toi#v> kai' e/meinen e]kei# du;o h[me;rav 41 kai' pollw#j plei;ouv e]pi;steusan dia' to'n lo;gon au]tou# 42 th#j te gunaiki' e/legon o=ti Ou]ke;ti dia' th'n sh'n lalia'n pisteu;omen> KEF. 5 au]toi' ga'r a]khko;amen kai' oi/damen o=ti ou{to;v e]stin a]lhyw#v o[ swth'r tou# 1 Meta' tau#ta h}n e[orth' tw#n ]Ioudai;wn ko;smou o[ Cristo;v 43 Meta' de' ta'v du;o kai' a]ne;bh o[ ]Ihsou#v ei]v [Ieroso;luma 2 h[me;rav e]xh#lyen e]kei#yen kai' a]ph#lyen ei]v e/stin de' e]n toi#v [Ierosolu;moiv e]pi' th#j th'n Galilai;an> 44 au]to'v ga'r o[ ]Ihsou#v probatikh#j kolumbh;yra h[ e]martu;rhsen o=ti profh;thv e]n th#j i]di;aj e]pilegome;nh [Ebrai~sti' Bhyesda;, pe;nte patri;di timh'n ou]k e/cei 45 o=te ou}n stoa'v e/cousa 3 e]n tau;taiv kate;keito h}lyen ei]v th'n Galilai;an e]de;xanto plh#yov polu' tw#n a]syenou;ntwn tuflw#n au]to'n oi[ Galilai#oi pa;nta e[wrako;tev a` cwlw#n xhrw#n e]kdecome;nwn th'n tou# e]poi;hsen e]n [Ierosolu;moiv e]n th#j e[orth#j u=datov ki;nhsin 4 a/ggelov ga'r kata' kai' au]toi' ga'r h}lyon ei]v th'n e[orth;n kairo'n kate;bainen e]n th#j kolumbh;yraj, 46 }Hlyen ou}n o[ ]Ihsou#v pa;lin ei]v th'n kai' e]ta;rassen to' u=dwr> o[ ou}n prw#tov Kana' th#v Galilai;av o=pou e]poi;hsen to' e]mba'v meta' th'n tarach'n tou# u=datov, u=dwr oi}non kai' h}n tiv basiliko'v ou{ o[ u[gih'v e]gi;neto, w{j dh;pote kateiceto ui[o'v h]sye;nei e]n Kapernaou;m> nosh;mati 5 h}n de; tiv a/nyrwpov e]kei# 47 ou{tov a]kou;sav o=ti ]Ihsou#v h=kei e]k triakontaoktw; e/th e/cwn e]n th#j a]syenei;aj th#v ]Ioudai;av ei]v th'n Galilai;an 6 tou#ton i]dw'n o[ ]Ihsou#v katakei;menon a]ph#lyen pro'v au]to'n kai' h]rw;ta au]to'n, kai' gnou'v o=ti polu'n h/dh cro;non e/cei i=na katabh#j kai' i]a;shtai au]tou# to'n ui[o;n le;gei au]tw#j Ye;leiv u[gih'v gene;syai h/mellen ga'r a]poynh;jskein 48 ei}pen 7 a]pekri;yh au]tw#j o[ a]syenw#n Ku;rie ou}n o[ ]Ihsou#v pro'v au]to;n ]Ea'n mh' a/nyrwpon ou]k e/cw i=na o=tan taracyh#j to' shmei#a kai' te;rata i/dhte ou] mh' u=dwr ba;llhj me ei]v th'n kolumbh;yran> e]n pisteu;shte 49 le;gei pro'v au]to'n o[ w{j de' e/rcomai e]gw' a/llov pro' e]mou# basiliko;v Ku;rie kata;bhyi pri'n katabai;nei a]poyanei#n to' paidi;on mou 50 le;gei 8 le;gei au]tw#j o[ ]Ihsou#v e]gei#rai a}ron au]tw#j o[ ]Ihsou#v Poreu;ou o[ ui[o;v sou zh#j to'n kra;bbaton sou kai' peripa;tei 9 kai' e]pi;steusen o[ a/nyrwpov tw#j lo;gwj w}j kai' eu]ye;wv e]ge;neto u[gih'v o[ a/nyrwpov kai' h}ren to'n kra;bbaton au]tou# kai'

112 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= periepa;tei }Hn de' sa;bbaton e]n e]kei;nhj a]mh'n le;gw u[mi#n o=ti o[ to'n lo;gon mou th#j h[me;raj 10 e/legon ou}n oi[ ]Ioudai#oi a]kou;wn kai' pisteu;wn tw#j pe;mqanti; me tw#j teyerapeume;nwj Sa;bbato;n e]stin ou]k e/cei zwh'n ai]w;nion kai' ei]v kri;sin ou]k e/xesti;n soi a}rai to'n kra;bbaton 11 e/rcetai a]lla' metabe;bhken e]k tou# a]pekri;yh au]toi#v o[ poih;sav me u[gih# yana;tou ei]v th'n zwh;n 25 a]mh'n a]mh'n e]kei#no;v moi ei]pen }Aron to'n kra;bbaton le;gw u[mi#n o=ti e/rcetai w=ra kai' nu#n sou kai' peripa;tei 12 h]rw;thsan ou}n e]stin o=te oi[ nekroi' a]kou;sontai th#v au]to;n Ti;v e]stin o[ a/nyrwpov o[ ei]pw;n fwnh#v tou# ui[ou# tou# yeou# kai' oi[ soi }Aron to'n kra;bbaton sou kai' a]kou;santev zh;sontai 26 w=sper ga'r o[ peripa;tei 13 o[ de' i]ayei'v ou]k h/jdei ti;v path'r e/cei zwh'n e]n e[autw#j ou=twv e/dwken e]stin o[ ga'r ]Ihsou#v e]xe;neusen o/clou kai' tw#j ui[w#j zwh'n e/cein e]n e[autw#j 27 kai' o/ntov e]n tw#j to;pwj 14 meta' tau#ta e]xousi;an e/dwken au]tw#j kai' kri;sin eu[ri;skei au]to'n o[ ]Ihsou#v e]n tw#j i[erw#j poiei#n o=ti ui[o'v a]nyrw;pou e]sti;n 28 mh' kai' ei}pen au]tw#j /Ide u[gih'v ge;gonav yauma;zete tou#to o=ti e/rcetai w=ra e]n h{j mhke;ti a[ma;rtane i=na mh' cei#ro;n ti soi; pa;ntev oi[ e]n toi#v mnhmei;oiv a]kou;sontai ge;nhtai 15 a]ph#lyen o[ a/nyrwpov kai' th#v fwnh#v au]tou# 29 kai' a]nh;ggeilen toi#v ]Ioudai;oiv o=ti ]Ihsou#v e]kporeu;sontai oi[ ta' a]gaya' poih;santev e]stin o[ poih;sav au]to'n u[gih# 16 kai' dia' ei]v a]na;stasin zwh#v oi[ de' ta' fau#la tou#to e]di;wkon to'n ]Ihsou#n oi[ ]Ioudai#oi pra;xantev ei]v a]na;stasin kri;sewv 30 kai' e]zh;toun au]to'n a]poktei#nai, o=ti Ou] du;namai e]gw' poiei#n a]p ] e]mautou# tau#ta e]poi;ei e]n sabba;twj 17 o[ ou]de;n> kayw'v a]kou;w kri;nw kai' h[ de' ]Ihsou#v a]pekri;nato au]toi#v [O path;r kri;siv h[ e]mh' dikai;a e]sti;n o=ti ou] zhtw# mou e=wv a/rti e]rga;zetai ka]gw' to' ye;lhma to' e]mo'n a]lla' to' ye;lhma tou# e]rga;zomai pe;mqanto;v me patro;v 31 e]a'n e]gw' 18 dia' tou#to ou}n ma#llon e]zh;toun au]to'n marturw# peri' e]mautou# h[ marturi;a mou oi[ ]Ioudai#oi a]poktei#nai o=ti ou] mo;non ou]k e/stin a]lhyh;v> 32 a/llov e]sti'n o[ e/luen to' sa;bbaton a]lla' kai' pate;ra marturw#n peri' e]mou# kai' oi}da o=ti i/dion e/legen to'n yeo;n i/son e[auto'n poiw#n a]lhyh;v e]stin h[ marturi;a h`n marturei# tw#j yew#j peri' e]mou# 33 u[mei#v a]pesta;lkate 19 ]Apekri;nato ou}n o[ ]Ihsou#v kai' ei}pen pro'v ]Iwa;nnhn kai' memartu;rhken th#j au]toi#v ]Amh'n a]mh'n le;gw u[mi#n ou] a]lhyei;aj> 34 e]gw' de' ou] para' du;natai o[ ui[o'v poiei#n a]f ] e[autou# ou]de'n a]nyrw;pou th'n marturi;an lamba;nw e]a'n mh; ti ble;phj to'n pate;ra poiou#nta> a` a]lla' tau#ta le;gw i=na u[mei#v swyh#te 35 ga'r a\n e]kei#nov poih#j tau#ta kai' o[ ui[o'v e]kei#nov h}n o[ lu;cnov o[ kaio;menov kai' o[moi;wv poiei# 20 o[ ga'r path'r filei# to'n fai;nwn u[mei#v de' h]yelh;sate ui[o'n kai' pa;nta dei;knusin au]tw#j a` au]to'v agalliasyh#nai pro'v w=ran e]n tw#j fwti' poiei# kai' mei;zona tou;twn dei;xei au]tw#j au]tou# 36 e]gw' de' e/cw th'n marturi;an e/rga i=na u[mei#v yauma;zhte mei;zw tou# ]Iwa;nnou> ta' ga'r e/rga a` 21 w=sper ga'r o[ path'r e]gei;rei tou'v e/dwken moi o[ path'r i=na teleiw;sw au]ta; nekrou'v kai' zwjopoiei# ou=twv kai' o[ ui[o'v au]ta' ta' e/rga a` e]gw' poiw# marturei# peri' ou`v ye;lei zwjopoiei# 22 ou]de' ga'r o[ e]mou# o=ti o[ path;r me a]pe;stalken> 37 path'r kri;nei ou]de;na a]lla' th'n kri;sin kai' o[ pe;mqav me path'r au]to'v pa#san de;dwken tw#j ui[w#j 23 i=na pa;ntev memartu;rhken peri' e]mou# ou/te fwnh'n timw#si;n to'n ui[o'n kayw'v timw#si;n to'n au]tou# a]khko;ate pw;pote ou/te ei}dov pate;ra o[ mh' timw#n to'n ui[o'n ou] tima#j to'n au]tou# e[wra;kate 38 kai' to'n lo;gon pate;ra to'n pe;mqanta au]to;n 24 ]Amh'n au]tou# ou]k e/cete me;nonta e]n u[mi#n o=ti o`n

113 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 a]pe;steilen e]kei#nov tou;twj u[mei#v ou] ou]k a]rkou#sin au]toi#v i=na e=kastov pisteu;ete au]tw#n bracu; ti la;bhj 8 le;gei au]tw#j ei{v 39 e]reuna#te ta'v grafa;v o=ti u[mei#v e]k tw#n mayhtw#n au]tou# ]Andre;av o[ dokei#te e]n au]tai#v zwh'n ai]w;nion e/cein> a]delfo'v Si;mwnov Pe;trou 9 /Estin kai' e]kei#nai; ei]sin ai[ marturou#sai peri' paida;rion e`n w{de o` e/cei pe;nte a/rtouv e]mou#> 40 kai' ou] ye;lete e]lyei#n pro;v me kriyi;nouv kai' du;o o]qa;ria> a]lla' tau#ta i=na zwh'n e/chte ti; e]stin ei]v tosou;touv 10 ei}pen de' 41 Do;xan para' a]nyrw;pwn ou] lamba;nw o[ ]Ihsou#v Poih;sate tou'v a]nyrw;pouv 42 a]ll] e/gnwka u[ma#v o=ti th'n a]ga;phn tou# a]napesei#n h}n de' co;rtov polu'v e]n tw#j yeou# ou]k e/cete e]n e[autoi#v 43 e]gw' to;pwj a]ne;peson ou}n oi[ a/ndrev to'n e]lh;luya e]n tw#j o]no;mati tou# patro;v mou a]riymo'n w[sei' pentakisci;lioi 11 kai' ou] lamba;nete; me> e]a'n a/llov e/lyhj e/laben de' tou'v a/rtouv o[ ]Ihsou#v kai' e]n tw#j o]no;mati tw#j i]di;wj e]kei#non lh;qesye eu]caristh;sav die;dwken toi#v mayhtai#v, 44 pw#v du;nasye u[mei#v pisteu#sai do;xan oi[ de; mayhtai' toi#v a]nakeime;noiv o[moi;wv para' a]llh;lwn lamba;nontev kai' th'n kai' e]k tw#n o]qari;wn o=son h/yelon 12 do;xan th'n para' tou# mo;nou yeou# ou] w[v de' e]neplh;syhsan le;gei toi#v zhtei#te 45 mh' dokei#te o=ti e]gw' mayhtai#v au]tou# Sunaga;gete ta' kathgorh;sw u[mw#n pro'v to'n pate;ra> perisseu;santa kla;smata i=na mh; ti e/stin o[ kathgorw#n u[mw#n Mwsh#v, ei]v o`n a]po;lhtai u[mei#v h]lpi;kate 46 ei] ga'r e]pisteu;ete 13 sunh;gagon ou}n kai' e]ge;misan Mwsh#j, e]pisteu;ete a\n e]moi;> peri' ga'r dw;deka kofi;nouv klasma;twn e]k tw#n e]mou# e]kei#nov e/graqen 47 ei] de' toi#v pe;nte a/rtwn tw#n kriyi;nwn a` e]kei;nou gra;mmasin ou] pisteu;ete pw#v e]peri;sseusen toi#v bebrwko;sin 14 Oi[ toi#v e]moi#v r[h;masin pisteu;sete ou}n a/nyrwpoi i]do;ntev o` e]poi;hsen shmei#on o[ ]Ihsou#v, e/legon o=ti Ou{to;v e]stin a]lhyw#v o[ profh;thv o` e]rco;menov John 6 ei]v to'n ko;smon 15 ]Ihsou#v ou}n gnou'v o=ti me;llousin e/rcesyai kai' a[rpa;zein KEF. 6 au]to'n i=na poih;swsin au]to'n, basile;a a]necw;rhsen pa;lin ei]v to' o/rov au]to'v 1 Meta' tau#ta a]ph#lyen o[ ]Ihsou#v pe;ran mo;nov 16 [Wv de' o]qi;a e]ge;neto th#v yala;sshv th#v Galilai;av th#v kate;bhsan oi[ mayhtai' au]tou# e]pi' th'n Tiberia;dov ya;lassan 17 kai' e]mba;ntev ei]v to' 2 kai' h]kolou;yei au]tw#j o/clov polu;v o=ti ploi#on h/rconto pe;ran th#v yala;sshv ei]v e[w;rwn au]tou# ta' shmei#a a` e]poi;ei e]pi' Kapernaou;m kai' skoti;a h/dh e]gego;nei tw#n a]syenou;ntwn 3 a]nh#lyen de' ei]v to' kai' ou]k e]lhlu;yei pro'v au]tou'v o/rov o[ ]Ihsou#v kai' e]kei# e]ka;yhto meta' o[ ]Ihsou#v 18 h= te ya;lassa a]ne;mou tw#n mayhtw#n au]tou# 4 h}n de' e]ggu'v to' mega;lou pne;ontov dihgei;reto 19 pa;sca h[ e[orth' tw#n ]Ioudai;wn 5 e]lhlako;tev ou}n w[v stadi;ouv e]pa;rav ou}n o[ ]Ihsou#v tou'v o]fyalmou'v ei]kosipe;nte h\ tria;konta yewrou#sin kai' yeasa;menov o=ti polu'v o/clov to'n ]Ihsou#n peripatou#nta e]pi' th#v e/rcetai pro'v au]to'n le;gei pro'v to'n yala;sshv kai' e]ggu'v tou# ploi;ou Fi;lippon Po;yen a]gora;somen a/rtouv gino;menon kai' e]fobh;yhsan 20 o[ de' i=na fa;gwsin ou{toi 6 tou#to de' e/legen le;gei au]toi#v ]Egw; ei]mi mh' fobei#sye 21 peira;zwn au]to;n> au]to'v ga'r h/jdei ti; h/yelon ou}n labei#n au]to'n ei]v to' ploi#on e/mellen poiei#n 7 a]pekri;yh au]tw#j kai' eu]ye;wv to' ploi#on e]ge;neto e]pi' th#v Fi;lippov Diakosi;wn dhnari;wn a/rtoi

114 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= gh#v ei]v h`n u[ph#gon 22 Th#j e]pau;rion o[ to'n a/rton tou#ton 35 ei}pen de' au]toi#v o/clov o[ e[sthkw'v pe;ran th#v yala;sshv o[ ]Ihsou#v ]Egw; ei]mi o[ a/rtov th#v zwh#v> o[ i]dw'n o=ti ploia;rion a/llo ou]k h}n e]kei# ei] e]rco;menov pro;v me', ou] mh' peina;shj kai' o[ mh' e=n e]kei#no ei]v o[ e]ne;bhsan oi[ mayhtai' pisteu;wn ei]v e]me' ou] mh' diqh;shj pw;pote au]tou# kai' o=ti ou] suneish#lyen toi#v 36 a]ll] ei}pon u[mi#n o=ti kai' e[wra;kate; me mayhtai#v au]tou# o[ ]Ihsou#v ei]v to' kai' ou] pisteu;ete 37 Pa#n o` di;dwsi;n ploia;rion a]lla' mo;noi oi[ mayhtai' moi o[ path'r pro'v e]me' h=xei kai' to'n au]tou#, a]ph#lyon> 23 a/lla de' h}lyen e]rco;menon pro'v me ou] mh' e]kba;lw e/xw ploia;ria e]k Tiberia;dov e]ggu'v tou# 38 o=ti katabe;bhka e]k tou# ou]ranou# ou]c to;pou o=pou e/fagon to'n a/rton i=na poiw# to' ye;lhma to' e]mo'n a]lla' to' eu]caristh;santov tou# kuri;ou 24 o=te ye;lhma tou# pe;mqanto;v me 39 tou#to de; ou}n ei}den o[ o/clov o=ti ]Ihsou#v ou]k e/stin e]stin to' ye;lhma tou# pe;mqanto;v me e]kei# ou]de' oi[ mayhtai' au]tou# e]ne;bhsan patro;v, i=na pa#n o` de;dwke;n moi mh' kai' au]toi' ei]v ta' ploi#a, kai' h}lyon ei]v a]pole;sw e]x au]tou# a]lla' a]nasth;sw Kapernaou;m zhtou#ntev to'n ]Ihsou#n au]to' e]n th#j e]sca;thj h[me;raj 40 tou#to de' 25 kai' eu[ro;ntev au]to'n pe;ran th#v e]stin to' ye;lhma tou# pe;mqantov me, i=na yala;sshv ei}pon au]tw#j [Rabbi; po;te w{de pa#v o[ yewrw#n to'n ui[o'n kai' pisteu;wn ei]v ge;gonav au]to'n e/chj zwh'n ai]w;nion kai' a]nasth;sw 26 a]pekri;yh au]toi#v o[ ]Ihsou#v kai' au]to'n e]gw' th#j e]sca;thj h[me;raj ei}pen ]Amh'n a]mh'n le;gw u[mi#n zhtei#te; me 41 ]Ego;gguzon ou}n oi[ ]Ioudai#oi peri' ou]c o=ti ei/dete shmei#a a]ll ] o=ti e]fa;gete au]tou# o=ti ei}pen ]Egw; ei]mi o[ a/rtov o[ e]k tw#n a/rtwn kai' e]corta;syhte 27 kataba'v e]k tou# ou]ranou# 42 kai' e]rga;zesye mh' th'n brw#sin th'n e/legon Ou]c ou{to;v e]stin ]Ihsou#v o[ a]pollume;nhn a]lla' th'n brw#sin th'n ui[o'v ]Iwsh;f ou{ h[mei#v oi/damen to'n me;nousan ei]v zwh'n ai]w;nion h`n o[ ui[o'v tou# pate;ra kai' th'n mhte;ra pw#v ou}n le;gei a]nyrw;pou u[mi#n dw;sei> tou#ton ga'r o[ ou{to;v o=ti ]Ek tou# ou]ranou# katabe;bhka path'r e]sfra;gisen o[ yeo;v 28 ei}pon ou}n 43 a]pekri;yh ou}n o[ ]Ihsou#v kai' ei}pen pro'v au]to;n Ti; poiou#men i=na au]toi#v Mh' goggu;zete met ] a]llh;lwn 44 e]rgazw;meya ta' e/rga tou# yeou# 29 ou]dei'v du;natai e]lyei#n pro;v me e]a'n mh' o[ a]pekri;yh o[ ]Ihsou#v kai' ei}pen au]toi#v path'r o[ pe;mqav me e[lku;shj au]to;n kai' Tou#to; e]stin to' e/rgon tou# yeou# i=na e]gw' a]nasth;sw au]to'n th#j e]sca;thj h[me;raj pisteu;shte ei]v o`n a]pe;steilen e]kei#nov 45 e/stin gegramme;non e]n toi#v profh;taiv 30 ei}pon ou}n au]tw#j Ti; ou}n poiei#v su' Kai' e/sontai pa;ntev didaktoi' tou# yeou#> shmei#on i=na i/dwmen kai' pisteu;swme;n pa#v ou}n o[ a]kou;sav para' tou# patro'v soi ti; e]rga;zhj 31 oi[ pate;rev h[mw#n to' kai' mayw'n e/rcetai pro'v me 46 ou]c o=ti ma;nna e/fagon e]n th#j e]rh;mwj kayw;v e]stin to'n pate;ra tiv e[w;rake;n ei] mh' o[ w\n para' gegramme;non /Arton e]k tou# ou]ranou# tou# yeou# ou{tov e[w;raken to'n pate;ra 47 e/dwken au]toi#v fagei#n 32 ei}pen ou}n a]mh'n a]mh'n le;gw u[mi#n o[ pisteu;wn ei]v au]toi#v o[ ]Ihsou#v ]Amh'n a]mh'n le;gw u[mi#n e]me', e/cei zwh'n ai]w;nion 48 e]gw; ei]mi o[ ou] Mwsh#v de;dwken u[mi#n to'n a/rton e]k a/rtov th#v zwh#v 49 oi[ pate;rev u[mw#n tou# ou]ranou# a]ll ] o[ path;r mou di;dwsin e/fagon to' ma;nna e]n th#j e]rh;mwj kai' u[mi#n to'n a/rton e]k tou# ou]ranou# to'n a]pe;yanon> 50 ou{to;v e]stin o[ a/rtov o[ e]k a]lhyino;n> 33 o[ ga'r a/rtov tou# yeou# tou# ou]ranou# katabai;nwn i=na tiv e]x e]stin o[ katabai;nwn e]k tou# ou]ranou# au]tou# fa;ghj kai' mh' a]poya;nhj 51 e]gw; kai' zwh'n didou'v tw#j ko;smwj 34 Ei}pon ei]mi o[ a/rtov o[ zw#n o[ e]k tou# ou]ranou# ou}n pro'v au]to;n Ku;rie pa;ntote do'v h[mi#n kataba;v> e]a;n tiv fa;ghj e]k tou;tou tou#

115 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 a/rtou zh;setai ei]v to'n ai]w#na kai' o[ mayhtw#n au]tou# ei]v ta' o]pi;sw kai' ou]ke;ti a/rtov de' o`n e]gw' dw;sw h[ sa;rx mou; e]stin met ] au]tou# periepa;toun 67 ei}pen ou}n h`n e]gw; dw;sw, u[pe'r th#v tou# ko;smou zwh#v o[ ]Ihsou#v toi#v dw;deka Mh' kai' u[mei#v 52 ]Ema;conto ou}n pro'v a]llh;louv ye;lete u[pa;gein oi[ ]Ioudai#oi le;gontev Pw#v du;natai 68 a]pekri;yh ou}n au]tw#j Si;mwn Pe;trov ou{tov h[mi#n dou#nai th'n sa;rka fagei#n 53 Ku;rie pro'v ti;na a]peleuso;meya r[h;mata ei}pen ou}n au]toi#v o[ ]Ihsou#v ]Amh'n a]mh'n zwh#v ai]wni;ou e/ceiv 69 kai' h[mei#v le;gw u[mi#n e]a'n mh' fa;ghte th'n sa;rka tou# pepisteu;kamen kai' e]gnw;kamen o=ti su' ei} ui[ou# tou# a]nyrw;pou kai' pi;hte au]tou# to' o[ Cristo'v o[ ui[o'v tou# yeou# tou# zw#ntov ai{ma ou]k e/cete zwh'n e]n e[autoi#v 54 o[ 70 a]pekri;yh au]toi#v o[ ]Ihsou#v Ou]k e]gw' trw;gwn mou th'n sa;rka kai' pi;nwn mou u[ma#v tou'v dw;deka e]xelexa;mhn kai' e]x to' ai{ma e/cei zwh'n ai]w;nion kai' e]gw' u[mw#n ei{v dia;bolo;v e]stin 71 e/legen de' a]nasth;sw au]to'n th#j e]sca;thj h[me;raj 55 h[ to'n ]Iou;dan Si;mwnov ]Iskariw;thn> ga'r sa;rx mou a]lhyw#v e]stin brw#siv kai' ou{tov ga'r h/mellen au]to;n paradido;nai to' ai{ma; mou a]lhyw#v e]stin po;siv 56 o[ ei{v w\n e]k tw#n dw;deka trw;gwn mou th'n sa;rka kai' pi;nwn mou to' ai{ma e]n e]moi' me;nei ka]gw' e]n au]tw#j 57 kayw'v a]pe;steile;n me o[ zw#n path'r ka]gw' zw# dia' to'n pate;ra kai' o[ trw;gwn me ka]kei#nov zh;setai di ] e]me; 58 ou{to;v KEF. 7 e]stin o[ a/rtov o[ e]k tou# ou]ranou# kataba;v ou] kayw'v e/fagon oi[ pate;rev 1 Kai' periepa;tei o[ ]Ihsou#v meta' tau#ta u[mw#n to' ma;nna, kai' a]pe;yanon> o[ e]n th#j Galilai;aj> ou] ga'r h/yelen e]n trw;gwn tou#ton to'n a/rton zh;setai ei]v th#j ]Ioudai;aj peripatei#n o=ti e]zh;toun to'n ai]w#na 59 Tau#ta ei}pen e]n au]to'n oi[ ]Ioudai#oi a]poktei#nai 2 h}n de' sunagwgh#j dida;skwn e]n Kapernaou;m e]ggu'v h[ e[orth' tw#n ]Ioudai;wn h[ 60 Polloi' ou}n a]kou;santev e]k tw#n skhnophgi;a 3 ei}pon ou}n pro'v au]to'n oi[ mayhtw#n au]tou# ei}pon, Sklhro;v e]stin a]delfoi' au]tou# Meta;bhyi e]nteu#yen kai' ou{tov> o[ lo;gov ti;v du;natai au]tou# u=page ei]v th'n ]Ioudai;an i=na kai' oi[ a]kou;ein 61 ei]dw'v de' o[ ]Ihsou#v e]n mayhtai; sou yewrh;swsin ta' e/rga sou# e[autw#j o=ti goggu;zousin peri' tou;tou oi[ a` poiei#v> 4 ou]dei'v ga;r e]n kruptw#j ti mayhtai' au]tou# ei}pen au]toi#v Tou#to u[ma#v poiei# kai' zhtei# au]to'v e]n par]r[hsi;aj ei}nai skandali;zei 62 e]a'n ou}n yewrh#te to'n ei] tau#ta poiei#v fane;rwson seauto'n tw#j ui[o'n tou# a]nyrw;pou a]nabai;nonta o=pou ko;smwj 5 ou]de' ga'r oi[ a]delfoi' au]tou# h}n to' pro;teron 63 to' pneu#ma; e]stin to' e]pi;steuon ei]v au]to;n zwjopoiou#n h[ sa'rx ou]k w]felei# ou]de;n> ta' 6 le;gei ou}n au]toi#v o[ ]Ihsou#v [O kairo'v r[h;mata a` e]gw' lalw# u[mi#n pneu#ma; e]stin o[ e]mo'v ou/pw pa;restin o[ de' kairo'v o[ kai' zwh; e]stin u[me;terov pa;ntote; e]stin e=toimov 7 ou] 64 a]ll ] ei]si'n e]x u[mw#n tinev oi` ou] du;natai o[ ko;smov misei#n u[ma#v e]me' de' pisteu;ousin h/jdei ga'r e]x a]rch#v misei# o=ti e]gw' marturw# peri' au]tou# o=ti o[ ]Ihsou#v ti;nev ei]si'n oi[ mh' pisteu;ontev ta' e/rga au]tou# ponhra; e]stin 8 u[mei#v kai' ti;v e]stin o[ paradw;swn au]to;n 65 a]na;bhte ei]v th'n e[orth;n> tau;thn e]gw' kai' e/legen Dia' tou#to ei/rhka u[mi#n o=ti ou/pw a]nabai;nw ei]v th'n e[orth'n tau;thn> ou]dei'v du;natai e]lyei#n pro;v me e]a'n mh' h}j o=ti o[ kairo'v o[ e]mo'v ou/pw peplh;rwtai dedome;non au]tw#j e]k tou# patro;v mou 9 tau#ta de' ei]pw'n au]toi#v e/meinen e]n th#j 66 ]Ek tou;tou polloi' a]ph#lyon tw#n Galilai;aj 10 [Wv de' a]ne;bhsan oi[ a]delfoi' au]tou# to;te kai' au]to'v a]ne;bh

116 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= ei]v th'n e[orth;n ou] fanerw#v a]ll] w[v e]n Cristo;v 27 a]lla' tou#ton oi/damen kruptw#j po;yen e]sti;n> o[ de' Cristo'v o=tan e/rchtai 11 oi[ ou}n ]Ioudai#oi e]zh;toun au]to'n e]n th#j ou]dei'v ginw;skei po;yen e]sti;n 28 e[orth#j kai' e/legon Pou# e]stin e]kei#nov 12 e/kraxen ou}n e]n tw#j i[erw#j dida;skwn kai' goggusmo'v polu'v peri' au]tou# h}n e]n o[ ]Ihsou#v kai' le;gwn, Ka]me' oi/date kai' toi#v o/cloiv> oi[ me'n e/legon o=ti ]Agayo;v oi/date po;yen ei]mi;> kai' a]p ] e]mautou# ou]k e]stin a/lloi de' e/legon Ou/ a]lla' plana#j e]lh;luya a]ll ] e/stin a]lhyino'v o[ pe;mqav to'n o/clon 13 ou]dei'v me;ntoi par]r[hsi;aj me o`n u[mei#v ou]k oi/date> 29 e]gw' de' oi}da e]la;lei peri' au]tou# dia' to'n fo;bon au]to;n o=ti par ] au]tou# ei]mi ka]kei#no;v me tw#n ]Ioudai;wn 14 /Hdh de' th#v e[orth#v a]pe;steilen 30 ]Ezh;toun ou}n au]to'n mesou;shv a]ne;bh o[ ]Ihsou#v ei]v to' i[ero'n pia;sai kai' ou]dei'v e]pe;balen e]p ] au]to'n kai' e]di;dasken 15 kai' e]yau;mazon th'n cei#ra o=ti ou/pw e]lhlu;yei h[ w=ra oi[ ]Ioudai#oi le;gontev Pw#v ou{tov au]tou# 31 polloi' de' ]Ek tou# o/clou gra;mmata oi}den mh' memayhkw;v 16 e]pi;steusan ei]v au]to;n kai' e/legon o=ti [O a]pekri;yh au]toi#v o[ ]Ihsou#v kai' ei}pen [H Cristo'v o=tan e/lyhj mh;ti plei;ona shmei#a e]mh' didach' ou]k e/stin e]mh' a]lla' tou# tou;twn poih;sei w{n ou{tov e]poi;hsen pe;mqanto;v me> 17 e]a;n tiv ye;lhj to' 32 /Hkousan oi[ Farisai#oi tou# o/clou ye;lhma au]tou# poiei#n gnw;setai peri' th#v goggu;zontov peri' au]tou# tau#ta kai' didach#v po;teron e]k tou# yeou# e]stin h\ a]pe;steilan oi[ Farisai#oi kai' oi[ e]gw' a]p ] e]mautou# lalw# 18 o[ a]f ] a]rcierei#v u[phre;tav i=na pia;swsin au]to;n e[autou# lalw#n th'n do;xan th'n i]di;an 33 ei}pen ou}n au]toi#v o[ ]Ihsou#v /Eti zhtei#> o[ de' zhtw#n th'n do;xan tou# mikro'n cro;non mey ] u[mw#n ei]mi kai' pe;mqantov au]to;n ou{tov a]lhyh;v e]stin u[pa;gw pro'v to'n pe;mqanta; me kai' a]diki;a e]n au]tw#j ou]k e/stin 19 ou] 34 zhth;sete; me kai' ou]c eu[rh;sete; kai' Mwsh#v de;dwken u[mi#n to'n no;mon kai' o=pou ei]mi' e]gw' u[mei#v ou] du;nasye e]lyei#n ou]dei'v e]x u[mw#n poiei# to'n no;mon ti; me 35 ei}pon ou}n oi[ ]Ioudai#oi pro'v e[autou;v zhtei#te a]poktei#nai 20 a]pekri;yh o[ Pou# ou{tov me;llei poreu;esyai o=ti h[mei#v o/clov kai' ei}pen Daimo;nion e/ceiv> ti;v se ou]c eu[rh;somen au]to;n mh' ei]v th'n zhtei# a]poktei#nai 21 a]pekri;yh diaspora'n tw#n [Ellh;nwn me;llei o[ ]Ihsou#v kai' ei}pen au]toi#v `En e/rgon poreu;esyai kai' dida;skein e]poi;hsa kai' pa;ntev yauma;zete 22 dia' tou'v =Ellhnav 36 ti;v e]stin ou{tov o[ tou#to Mwsh#v de;dwken u[mi#n th'n lo;gov o`n ei}pen Zhth;sete; me kai' ou]c peritomh;n ou]c o=ti e]k tou# Mwse;wv e]sti'n eu[rh;sete; kai' o=pou ei]mi' e]gw' u[mei#v ou] a]ll ] e]k tw#n pate;rwn kai' e]n sabba;twj du;nasye e]lyei#n 37 ]En de' th#j e]sca;thj perite;mnete a/nyrwpon 23 ei] peritomh'n h[me;raj th#j mega;lhj th#v e[orth#v ei[sth;kei lamba;nei a/nyrwpov e]n sabba;twj i=na mh' o[ ]Ihsou#v kai' e/kraxen le;gwn, ]Ea;n tiv luyh#j o[ no;mov Mwse;wv, e]moi' cola#te o=ti diqa#j e]rce;syw pro;v me kai' pine;tw 38 o[ o=lon a/nyrwpon u[gih# e]poi;hsa e]n pisteu;wn ei]v e]me; kayw'v ei}pen h[ grafh; sabba;twj 24 mh' kri;nete kat ] o/qin potamoi' e]k th#v koili;av au]tou# a]lla' th'n dikai;an kri;sin kri;nate r[eu;sousin u=datov zw#ntov 39 tou#to de' 25 /Elegon ou}n tinev e]k ei}pen peri' tou# pneu;matov ou{ e/mellon tw#n [Ierosolumitw#n Ou]c ou{to;v e]stin o`n lamba;nein oi[ pisteu;ontev ei]v au]to;n> zhtou#sin a]poktei#nai 26 kai' i/de ou/pw ga'r h}n pneu#ma =Agion, o=ti par]r[hsi;aj lalei# kai' ou]de'n au]tw#j o` ]Ihsou#v ou]de;pw e]doxa;syh 40 polloi' le;gousin mh;pote a]lhyw#v e/gnwsan oi[ ou}n ]Ek tou# o/clou a]kou;santev to'n a/rcontev o=ti ou{to;v e]stin a]lhyw#v o[ lo;gon, e/legon Ou{to;v e]stin a]lhyw#v o[

117 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 profh;thv> 41 a/lloi e/legon Ou{to;v moiceuome;nh> 5 e]n de' tw#j no;mwj Mwsh#v e]stin o[ Cristo;v a/lloi de' e/legon Mh' h[mi#n e]netei;lato ta'v toiau;tav ga'r e]k th#v Galilai;av o[ Cristo'v liyobolei#syai> su' ou}n ti; le;geiv 6 e/rcetai 42 ou]ci' h[ grafh' ei}pen o=ti e]k tou#to de' e/legon peira;zontev au]to;n i=na tou# spe;rmatov Dabi;d, kai' a]po' Bhyle;em e/cwsin kathgorei#n au]tou# o[ de' ]Ihsou#v th#v kw;mhv o=pou h}n Dabi;d, o[ Cristo'v ka;tw ku;qav tw#j daktu;lwj e/grafen ei]v e/rcetai 43 sci;sma ou}n e]n tw#j o/clwj th'n gh#n 7 w[v de' e]pe;menon e]rwtw#ntev e]ge;neto di ] au]to;n> 44 tine'v de' h/yelon au]to;n a]na;kuqav ei}pen pro'v au]tou;v [O e]x au]tw#n pia;sai au]to;n a]ll ] ou]dei'v a]nama;rthtov u[mw#n prw#tov to'n li;yon e]p ] e]pe;balen e]p ] au]to'n ta'v cei#rav au`th bale;tw 8 kai' pa;lin ka;tw ku;qav 45 }Hlyon ou}n oi[ u[phre;tai pro'v tou'v e/grafen ei]v th'n gh#n 9 oi[ de' a]rcierei#v kai' Farisai;ouv kai' ei}pon a]kou;santev kai' u[po' th#v suneidh;sewv au]toi#v e]kei#noi Diati; ou]k h]ga;gete au]to;n e]legco;menoi, e]xh;rconto ei{v kay ] ei{v 46 a]pekri;yhsan oi[ u[phre;tai Ou]de;pote a]rxa;menoi a]po' tw#n presbute;rwn e=wv ou=twv e]la;lhsen a/nyrwpov w[v ou{tov o[ tw#n e]sca;twn kai' katelei;fyh mo;nov a/nyrwpov, 47 a]pekri;yhsan ou}n au]toi#v o[ ]Ihsou#v, kai' h[ gunh' e]n me;swj e[stw#sa oi[ Farisai#oi Mh' kai' u[mei#v pepla;nhsye 10 a]naku;qav de' o[ ]Ihsou#v kai' mhde;na 48 mh; tiv e]k tw#n a]rco;ntwn e]pi;steusen yeasa;menov plh'n th'v gunaiko'v, ei}pen ei]v au]to'n h\ e]k tw#n Farisai;wn 49 a]ll ] au]th#j [H gunh; pou# ei]sin e]kei#noi oi[ o[ o/clov ou{tov o[ mh' ginw;skwn to'n no;mon kath;goroi; sou ou]dei;v se kate;krinen e]pikata;ratoi ei]sin 11 h[ de' ei}pen Ou]dei;v ku;rie ei}pen de' 50 le;gei Niko;dhmov pro'v au]tou;v o[ au]th#j o[ ]Ihsou#v Ou]de' e]gw; se katakri;nw> e]lyw'n nukto'v pro'v au]to'n ei{v w\n e]x poreu;ou kai' mhke;ti a[ma;rtane 12 au]tw#n 51 Mh' o[ no;mov h[mw#n kri;nei to'n Pa;lin ou}n o[ ]Ihsou#v au]toi#v e]la;lhsen a/nyrwpon e]a'n mh' a]kou;shj par ] au]tou# le;gwn, ]Egw; ei]mi to' fw#v tou# ko;smou> o[ pro;teron, kai' gnw#j ti; poiei# 52 a]kolouyw#n e]moi' ou] mh' peripath;sei e]n a]pekri;yhsan kai' ei}pon au]tw#j Mh' kai' su' th#j skoti;aj a]ll ] e=xei to' fw#v th#v zwh#v 13 e]k th#v Galilai;av ei} e]reu;nhson kai' i/de ei}pon ou}n au]tw#j oi[ Farisai#oi Su' peri' o=ti profh;thv e]k th#v Galilai;av ou]k seautou# marturei#v> h[ marturi;a sou e]ghge;rtai 53 Kai' e]poreu;yh e=kastov ou]k e/stin a]lhyh;v 14 a]pekri;yh ]Ihsou#v ei]v to'n oi}kon au]tou# kai' ei}pen au]toi#v Ka\n e]gw' marturw# peri' e]mautou# a]lhyh;v e]stin h[ marturi;a mou o=ti oi}da po;yen h}lyon kai' pou# u[pa;gw> John 8 u[mei#v de' ou]k oi/date po;yen e/rcomai kai' pou# u[pa;gw 15 u[mei#v kata' th'n sa;rka KEF. 8 kri;nete e]gw' ou] kri;nw ou]de;na 16 kai' e]a'n kri;nw de' e]gw; h[ kri;siv h[ e]mh' a]lhyh;v 1 ]Ihsou#v de' e]poreu;yh ei]v to' /Orov e]stin o=ti mo;nov ou]k ei]mi; a]ll ] e]gw' kai' o[ tw#n ]Elaiw#n 2 /Oryrou de' pa;lin pe;mqav me path;r 17 kai' e]n tw#j no;mwj de' parege;neto ei]v to' i[ero;n kai' pa#v o[ lao'v tw#j u[mete;rwj ge;graptai o=ti du;o h/rceto pro'v au]to;n kai' kayi;sav a]nyrw;pwn h[ marturi;a a]lhyh;v e]stin 18 e]di;dasken au]tou;v 3 a/gousin de' oi[ e]gw; ei]mi o[ marturw#n peri' e]mautou# kai' grammatei#v kai' oi[ Farisai#oi pro'v marturei# peri' e]mou# o[ pe;mqav me path;r au]to'n gunai#ka e]n moicei;aj 19 e/legon ou}n au]tw#j Pou# e]stin o[ path;r kateilhmme;nhn kai' sth;santev au]th'n e]n sou a]pekri;yh o[ ]Ihsou#v Ou/te e]me' me;swj 4 le;gousin au]tw#j Dida;skale oi/date ou/te to'n pate;ra mou> ei] e]me' au=th h[ gunh' katei;lhfyh e]pautofw;rwj

118 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= h/jdeite kai' to'n pate;ra mou h/jdeite a\n o[ poiw#n th'n a[marti;an dou#lo;v e]stin th#v 20 Tau#ta ta' r[h;mata e]la;lhsen a[marti;av 35 o[ de' dou#lov ou] me;nei e]n o[ ]Ihsou#v e]n tw#j gazofulaki;wj dida;skwn th#j oi]ki;aj ei]v to'n ai]w#na o[ ui[o'v me;nei ei]v e]n tw#j i[erw#j> kai' ou]dei'v e]pi;asen au]to;n to'n ai]w#na 36 e]a'n ou}n o[ ui[o'v u[ma#v o=ti ou/pw e]lhlu;yei h[ w=ra au]tou# e]leuyerw;shj o/ntwv e]leu;yeroi e/sesye 21 Ei}pen ou}n pa;lin au]toi#v 37 oi}da o=ti spe;rma ]Abraa;m e]ste> o[ ]Ihsou#v, ]Egw' u[pa;gw kai' zhth;sete; me a]lla' zhtei#te; me a]poktei#nai o=ti o[ lo;gov kai' e]n th#j a[marti;aj u[mw#n a]poyanei#sye> o[ e]mo'v ou] cwrei# e]n u[mi#n 38 e]gw' o` o=pou e]gw' u[pa;gw u[mei#v ou] du;nasye e[w;raka para' tw#j patri' mou, lalw#> kai' e]lyei#n 22 e/legon ou}n oi[ ]Ioudai#oi u[mei#v ou}n o` e[wra;kate para' tw#j patri' Mh;ti a]poktenei# e[auto;n o=ti le;gei =Opou u[mw#n poiei#te e]gw' u[pa;gw u[mei#v ou] du;nasye e]lyei#n 23 39 ]Apekri;yhsan kai' ei}pon au]tw#j [O kai' ei/pen au]toi#v [Umei#v e]k tw#n ka;tw path'r h[mw#n ]Abraa;m e]stin le;gei e]ste; e]gw' e]k tw#n a/nw ei]mi;> u[mei#v e]k tou# au]toi#v o[ ]Ihsou#v Ei] te;kna tou# ]Abraa;m ko;smou tou;tou e]ste; e]gw' ou]k ei]mi' e]k h}te, ta' e/rga tou# ]Abraa'm e]poiei#te a/n tou# ko;smou tou;tou 24 ei}pon ou}n u[mi#n 40 nu#n de' zhtei#te; me a]poktei#nai o=ti a]poyanei#sye e]n tai#v a[marti;aiv a/nyrwpon o`v th'n a]lh;yeian u[mi#n u[mw#n> e]a'n ga'r mh' pisteu;shte o=ti e]gw; lela;lhka h`n h/kousa para' tou# yeou#> ei]mi a]poyanei#sye e]n tai#v a[marti;aiv tou#to ]Abraa'm ou]k e]poi;hsen 41 u[mei#v u[mw#n 25 e/legon ou}n au]tw#j Su' ti;v ei} kai' poiei#te ta' e/rga tou# patro'v u[mw#n ei}pon ei}pen au]toi#v o[ ]Ihsou#v Th'n a]rch'n o= ti ou}n au]tw#j [Hmei#v e]k pornei;av ou] kai' lalw# u[mi#n 26 polla' e/cw peri' gegennh;meya> e=na pate;ra e/comen to'n u[mw#n lalei#n kai' kri;nein a]ll ] o[ pe;mqav yeo;n 42 ei}pen ou}n au]toi#v o[ ]Ihsou#v Ei] o[ me a]lhyh;v e]stin ka]gw' a` h/kousa par ] yeo'v path'r u[mw#n h}n h]gapa#te a\n e]me; e]gw' au]tou# tau#ta le'gw ei]v to'n ko;smon 27 ga'r e]k tou# yeou# e]xh#lyon kai' h=kw> ou]de' ou]k e/gnwsan o=ti to'n pate;ra au]toi#v ga'r a]p ] e]mautou# e]lh;luya a]ll ] e]kei#no;v e/legen 28 ei}pen ou}n au]toi#v me a]pe;steilen 43 diati; th'n lalia'n th'n o[ ]Ihsou#v =Otan u[qw;shte to'n ui[o'n tou# e]mh'n ou] ginw;skete o=ti ou] du;nasye a]nyrw;pou to;te gnw;sesye o=ti e]gw; ei]mi a]kou;ein to'n lo;gon to'n e]mo;n 44 u[mei#v kai' a]p ] e]mautou# poiw# ou]de;n a]lla' e]k patro'v tou# diabo;lou e]ste' kai' ta'v kayw'v e]di;daxe;n me o[ path'r mou, tau#ta e]piyumi;av tou# patro'v u[mw#n ye;lete lalw# 29 kai' o[ pe;mqav me met ] e]mou# poiei#n e]kei#nov a]nyrwpokto;nov h}n a]p ] e]stin> ou]k a]fh#ke;n me mo;non o[ path'r, o=ti a]rch#v kai' e]n th#j a]lhyei;aj ou]c e/sthken e]gw' ta' a]resta' au]tw#j poiw# pa;ntote 30 o=ti ou]k e/stin a]lh;yeia e]n au]tw#j o=tan Tau#ta au]tou# lalou#ntov polloi' lalh#j to' qeu#dov e]k tw#n i]di;wn lalei# o=ti e]pi;steusan ei]v au]to;n 31 /Elegen ou}n qeu;sthv e]sti'n kai' o[ path'r au]tou# 45 o[ ]Ihsou#v pro'v tou'v pepisteuko;tav e]gw' de' o=ti th'n a]lh;yeian le;gw ou] au]tw#j ]Ioudai;ouv ]Ea'n u[mei#v mei;nhte e]n pisteu;ete; moi 46 ti;v e]x u[mw#n e]le;gcei tw#j lo;gwj tw#j e]mw#j a]lhyw#v mayhtai; mou; me peri' a[marti;av ei] de' a]lh;yeian le;gw e]ste 32 kai' gnw;sesye th'n a]lh;yeian diati; u[mei#v ou] pisteu;ete; moi 47 o[ w\n kai' h[ a]lh;yeia e]leuyerw;sei u[ma#v 33 e]k tou# yeou# ta' r[h;mata tou# yeou# a]pekri;yhsan au]tw#j Spe;rma ]Abraa;m a]kou;ei> dia' tou#to u[mei#v ou]k a]kou;ete e]smen kai' ou]deni' dedouleu;kamen o=ti e]k tou# yeou# ou]k e]ste; pw;pote> pw#v su' le;geiv o=ti ]Eleu;yeroi 48 ]Apekri;yhsan ou}n oi[ ]Ioudai#oi kai' genh;sesye 34 a]pekri;yh au]toi#v ei}pon au]tw#j Ou] kalw#v le;gomen h[mei#v o=ti o[ ]Ihsou#v ]Amh'n a]mh'n le;gw u[mi#n o=ti pa#v Samarei;thv ei} su;, kai' daimo;nion e/ceiv

119 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

49 a]pekri;yh ]Ihsou#v ]Egw' daimo;nion fanerwyh#j ta' e/rga tou# yeou# e]n au]tw#j 4 ou]k e/cw a]lla' timw# to'n pate;ra mou kai' e]me' dei# e]rga;zesyai ta' e/rga tou# u[mei#v a]tima;zete; me 50 e]gw' de' ou] zhtw# pe;mqanto;v me e=wv h[me;ra e]sti;n> e/rcetai th'n do;xan mou> e/stin o[ zhtw#n kai' nu'x o=te ou]dei'v du;natai e]rga;zesyai 5 kri;nwn 51 a]mh'n a]mh'n le;gw u[mi#n e]a;n tiv o=tan e]n tw#j ko;smwj w} fw#v ei]mi tou# to'n lo;gon to'n e]mo'n thrh;shj ya;naton ou] ko;smou 6 tau#ta ei]pw'n e/ptusen camai' mh' yewrh;shj ei]v to'n ai]w#na 52 ei}pon ou}n kai' e]poi;hsen phlo'n e]k tou# ptu;smatov au]tw#j oi[ ]Ioudai#oi Nu#n e]gnw;kamen o=ti kai' e]pe;crisen to'n phlo'n e]pi' tou'v daimo;nion e/ceiv ]Abraa'm a]pe;yanen kai' o]fyalmou'v tou# tuflou#, 7 kai' ei}pen oi[ profh#tai kai' su' le;geiv ]Ea;n tiv to'n au]tw#j =Upage ni;qai ei]v th'n lo;gon mou thrh;shj ou] mh' geu;setai kolumbh;yran tou# Silwa;m o` yana;tou ei]v to'n ai]w#na 53 mh' su' e[rmhneu;etai ]Apestalme;nov a]ph#lyen mei;zwn ei} tou# patro'v h[mw#n ]Abraa;m ou}n kai' e]ni;qato kai' h}lyen ble;pwn 8 o=stiv a]pe;yanen kai' oi[ profh#tai Oi[ ou}n gei;tonev kai' oi[ yewrou#ntev a]pe;yanon> ti;na seauto'n su' poiei#v 54 au]to'n to' pro;teron o=ti tuflo'v h}n e/legon a]pekri;yh ]Ihsou#v ]Ea'n e]gw' doxa;zw Ou]c ou{to;v e]stin o[ kayh;menov kai' e]mauto;n h[ do;xa mou ou]de;n e]stin> e/stin prosaitw#n 9 a/lloi e/legon o=ti Ou{to;v o[ path;r mou o[ doxa;zwn me o`n u[mei#v e]stin a/lloi de', o=ti o=moiov au]tw#j e]stin le;gete o=ti yeo'v u[mw#n e]stin 55 kai' ou]k e]kei#nov e/legen o=ti ]Egw; ei]mi 10 e/legon e]gnw;kate au]to;n e]gw' de' oi}da au]to;n kai' ou}n au]tw#j Pw#v a]new;jcyhsa;n sou oi[ e]a'n ei/pw o=ti ou]k oi}da au]to;n e/somai o]fyalmoi; 11 a]pekri;yh e]kei#nov kai' o=moiov u[mw#n, qeu;sthv> a]ll ] oi}da au]to'n ei}pe;n a/nyrwpov lego;menov ]Ihsou#v kai' to'n lo;gon au]tou# thrw# 56 ]Abraa'm phlo'n e]poi;hsen kai' e]pe;crise;n mou tou'v o[ path'r u[mw#n h]gallia;sato i=na i/dhj th'n o]fyalmou'v kai' ei}pen, moi =Upage ei]v h[me;ran th'n e]mh;n kai' ei}den kai' e]ca;rh th'n kolumbh;yran tou# Silwa'm kai' 57 ei}pon ou}n oi[ ]Ioudai#oi pro'v au]to;n ni;qai> a]pelyw'n de' kai' niqa;menov Penth;konta e/th ou/pw e/ceiv a]ne;bleqa 12 ei}pon ou}n au]tw#j Pou# kai' ]Abraa'm e[w;rakav 58 ei}pen au]toi#v e]stin e]kei#nov le;gei Ou]k oi}da o[ ]Ihsou#v ]Amh'n a]mh'n le;gw u[mi#n 13 /Agousin au]to'n pro'v tou'v pri'n ]Abraa'm gene;syai e]gw' ei]mi; 59 Farisai;ouv to;n pote tuflo;n 14 h}n de' h}ran ou}n li;youv i=na ba;lwsin e]p ] sa;bbaton o=te to'n phlo'n e]poi;hsen au]to;n> ]Ihsou#v de' e]kru;bh kai' e]xh#lyen o[ ]Ihsou#v kai' a]ne;wjxen au]tou# tou'v e]k tou# i[erou# dielyw'n dia' me;sou au]tw#n> o]fyalmou;v 15 pa;lin ou}n h]rw;twn kai' parh#gen ou=twv au]to'n kai' oi[ Farisai#oi pw#v a]ne;bleqen o[ de' ei}pen au]toi#v Phlo'n e]pe;yhke;n e]pi' tou'v o]fyalmou;v mou kai' e]niqa;mhn kai' ble;pw 16 e/legon ou}n e]k tw#n Farisai;wn tine;v ou{tov o[ a/nyrwpov Ou]k KEF. 9 e/stin para' tou# yeou# o=ti to' sa;bbaton ou] threi# a/lloi e/legon Pw#v du;natai 1 Kai' para;gwn ei}den a/nyrwpon tuflo'n a/nyrwpov a[martwlo'v toiau#ta shmei#a e]k geneth#v 2 kai' h]rw;thsan au]to'n oi[ poiei#n kai' sci;sma h}n e]n au]toi#v 17 mayhtai' au]tou# le;gontev [Rabbi; ti;v le;gousin tw#j tuflw#j pa;lin su' Ti; le;geiv h=marten ou{tov h\ oi[ gonei#v au]tou# i=na peri' au]tou# o=ti h/noixen sou tou'v tuflo'v gennhyh#j o]fyalmou;v o[ de' ei}pen o=ti Profh;thv 3 a]pekri;yh o[ ]Ihsou#v Ou/te ou{tov e]sti;n 18 Ou]k e]pi;steusan ou}n h=marten ou/te oi[ gonei#v au]tou# a]ll ] i=na

120 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= oi[ ]Ioudai#oi peri' au]tou# o=ti tuflo'v h}n ou{tov para' yeou# ou]k h]du;nato poiei#n kai' a]ne;bleqen e=wv o=tou e]fw;nhsan tou'v ou]de;n 34 a]pekri;yhsan kai' ei}pon gonei#v au]tou# tou# a]nable;qantov 19 au]tw#j ]En a[marti;aiv su' e]gennh;yhv o=lov kai' h]rw;thsan au]tou'v le;gontev Ou{to;v kai' su' dida;skeiv h[ma#v kai' e]xe;balon e]stin o[ ui[o'v u[mw#n o`n u[mei#v le;gete o=ti au]to'n e/xw tuflo'v e]gennh;yh pw#v ou}n a/rti ble;pei 35 /Hkousen o[ ]Ihsou#v o=ti e]xe;balon 20 a]pekri;yhsan au]toi#v oi[ gonei#v au]tou# au]to'n e/xw kai' eu[rw'n au]to'n ei}pen au]tw#j kai' ei}pon, Oi/damen o=ti ou{to;v e]stin o[ Su' pisteu;eiv ei]v to'n ui[o'n tou# Yeou# 36 ui[o'v h[mw#n kai' o=ti tuflo'v e]gennh;yh> 21 a]pekri;yh e]kei#nov kai' ei}pen ti;v e]stin pw#v de' nu#n ble;pei ou]k oi/damen h\ ti;v ku;rie i=na pisteu;sw ei]v au]to;n 37 ei}pen h/noixen au]tou# tou'v o]fyalmou'v h[mei#v de' au]tw#j o[ ]Ihsou#v Kai' e[w;rakav au]to'n ou]k oi/damen> au]to'v h[liki;an e/cei au]to'n kai' o[ lalw#n meta' sou# e]kei#no;v e]stin 38 e]rwth;sate au]to'v peri' au]tou# lalh;sei o[ de' e/fh Pisteu;w ku;rie> kai' 22 tau#ta ei}pon oi[ gonei#v au]tou# o=ti proseku;nhsen au]tw#j 39 kai' ei}pen e]fobou#nto tou'v ]Ioudai;ouv> h/dh ga'r o[ ]Ihsou#v Ei]v kri;ma e]gw' ei]v to'n ko;smon sunete;yeinto oi[ ]Ioudai#oi i=na e]a;n tiv tou#ton h}lyon i=na oi[ mh' ble;pontev au]to'n o[mologh;shj Cristo;n ble;pwsin kai' oi[ ble;pontev tufloi' a]posuna;gwgov ge;nhtai 23 dia' tou#to oi[ ge;nwntai 40 kai' /Hkousan e]k tw#n gonei#v au]tou# ei}pon, o=ti [Hliki;an e/cei Farisai;wn tau#ta oi[ o/ntev met ] au]tou# au]to'n e]rwth;sate 24 ]Efw;nhsan ou}n kai' ei}pon au]tw#j Mh' kai' h[mei#v tufloi; e]k deute;rou to'n a/nyrwpon o`v h}n tuflo'v e]smen 41 ei}pen au]toi#v o[ ]Ihsou#v Ei] kai' ei}pon au]tw#j Do'v do;xan tw#j yew#j> h[mei#v tufloi' h}te ou]k a\n ei/cete a[marti;an> nu#n oi/damen o=ti o[ a/nyrwpov ou{tov de' le;gete o=ti Ble;pomen h[ ou}n a[marti;a a[martwlo;v e]stin 25 a]pekri;yh ou}n u[mw#n me;nei e]kei#nov kai' ei}pen, Ei] a[martwlo;v e]stin ou]k oi}da> e`n oi}da o=ti tuflo'v w\n a/rti ble;pw 26 ei}pon de' au]tw#j pa;lin, Ti; e]poi;hse;n soi pw#v h/noixe;n sou tou'v o]fyalmou;v 27 a]pekri;yh au]toi#v Ei}pon KEF. 10 u[mi#n h/dh kai' ou]k h]kou;sate> ti; pa;lin ye;lete a]kou;ein mh' kai' u[mei#v ye;lete 1 ]Amh'n a]mh'n le;gw u[mi#n o[ mh' au]tou# mayhtai' gene;syai 28 ei]serco;menov dia' th#v yu;rav ei]v th'n e]loido;rhsan ou}n au]to'n kai' ei}pon Su' ei} au]lh'n tw#n proba;twn a]lla' a]nabai;nwn mayhth'v e]kei;nou h[mei#v de' tou# Mwse;wv a]llaco;yen e]kei#nov kle;pthv e]sti'n kai' e]sme'n mayhtai;> 29 h[mei#v oi/damen o=ti lhjsth;v> 2 o[ de' ei]serco;menov dia' th#v Mwshj lela;lhken o[ yeo;v tou#ton de' ou]k yu;rav poimh;n e]stin tw#n proba;twn 3 oi/damen po;yen e]sti;n 30 a]pekri;yh o[ tou;twj o[ yurwro'v a]noi;gei kai' ta' a/nyrwpov kai' ei}pen au]toi#v ]En ga'r pro;bata th#v fwnh#v au]tou# a]kou;ei kai' tou;twj yaumasto;n e]stin o=ti u[mei#v ou]k ta' i/dia pro;bata kalei# kat ] o/noma kai' oi/date po;yen e]sti;n kai' a]ne;wjxen mou e]xa;gei au]ta; 4 kai' o=tan ta' i/dia tou'v o]fyalmou;v 31 oi/damen de' o=ti pro;bata e]kba;lhj e/mprosyen au]tw#n a[martwlw#n o[ yeo'v ou]k a]kou;ei a]ll ] e]a;n poreu;etai kai' ta' pro;bata au]tw#j tiv yeosebh'v h}j kai' to' ye;lhma au]tou# a]kolouyei# o=ti oi/dasin th'n fwnh'n poih#j tou;tou a]kou;ei 32 e]k tou# ai]w#nov au]tou#> 5 a]llotri;wj de' ou] mh' ou]k h]kou;syh o=ti h/noixen tiv o]fyalmou'v a]kolouyh;swsin, a]lla' feu;xontai a]p ] tuflou# gegennhme;nou> 33 ei] mh' h}n au]tou# o=ti ou]k oi/dasin tw#n a]llotri;wn th'n fwnh;n 6 Tau;thn th'n paroimi;an

121 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 ei}pen au]toi#v o[ ]Ihsou#v e]kei#noi de' ou]k r[h;mata ou]k e/stin daimonizome;nou> mh' e/gnwsan ti;na h}n a` e]la;lei au]toi#v daimo;nion du;natai tuflw#n o]fyalmou'v 7 Ei}pen ou}n pa;lin au]toi#v a]noi;gein 22 ]Ege;neto de' ta' e]gkai;nia o[ ]Ihsou#v ]Amh'n a]mh'n le;gw u[mi#n o=ti e]gw; e]n toi#v [Ierosolu;moiv kai' ceimw'n h}n 23 ei]mi h[ yu;ra tw#n proba;twn 8 pa;ntev kai' periepa;tei o[ ]Ihsou#v e]n tw#j i[erw#j e]n o=soi pro' e]mou# h}lyon kle;ptai ei]si'n kai' th#j stoa#j tou# Solomw#ntov 24 lhjstai; a]ll ] ou]k h/kousan au]tw#n ta' e]ku;klwsan ou}n au]to'n oi[ ]Ioudai#oi kai' pro;bata 9 e]gw; ei]mi h[ yu;ra> di ] e]mou# e/legon au]tw#j =Ewv po;te th'n quch'n h[mw#n e]a;n tiv ei]se;lyhj swyh;setai kai' ai/reiv ei] su' ei} o[ Cristo;v ei]pe' h[mi#n ei]seleu;setai kai' e]xeleu;setai kai' par]r[hsi;aj nomh'n eu[rh;sei 10 o[ kle;pthv ou]k 25 a]pekri;yh au]toi#v o[ ]Ihsou#v Ei}pon e/rcetai ei] mh' i=na kle;qhj kai' yu;shj kai' u[mi#n kai' ou] pisteu;ete> ta' e/rga a` e]gw' a]pole;shj> e]gw' h}lyon i=na zwh'n e/cwsin poiw# e]n tw#j o]no;mati tou# patro;v mou kai' perisso'n e/cwsin tau#ta marturei# peri' e]mou#> 26 a]ll ] 11 ]Egw; ei]mi o[ poimh'n o[ kalo;v> o[ u[mei#v ou] pisteu;ete ou] ga'r e]ste' e]k tw#n poimh'n o[ kalo'v th'n quch'n au]tou# ti;yhsin proba;twn tw#n e]mw#n kayw'v ei}pon u[mi#n u[pe'r tw#n proba;twn> 12 o[ misywto'v de', 27 ta' pro;bata ta' e]ma' th#v fwnh#v mou kai' ou]k w\n poimh;n ou{ ou]k ei]sin ta' a]kou;ei, ka]gw' ginw;skw au]ta; kai' pro;bata i/dia yewrei# to'n lu;kon a]kolouyou#si;n moi 28 ka]gw' zwh'n e]rco;menon kai' a]fi;hsin ta' pro;bata kai' ai]w;nion di;dwmi au]toi#v kai' ou] mh' feu;gei kai' o[ lu;kov a[rpa;zei au]ta' kai' a]po;lwntai ei]v to'n ai]w#na kai' ou]c skorpi;zei ta' pro;bata 13 o[ de' a[rpa;sei tiv au]ta' e]k th#v ceiro;v mou 29 misywto;v feu;gei, o=ti misywto'v e]stin o[ path;r mou o`v de;dwke;n moi mei#zw;n kai' ou] me;lei au]tw#j peri' tw#n proba;twn pa;ntwn e]stin kai' ou]dei'v du;natai 14 ]Egw; ei]mi o[ poimh'n o[ kalo;v kai' a[rpa;zein e]k th#v ceiro'v tou# patro;v mou ginw;skw ta' e]ma' kai' ginw;skomai u[po' 30 e]gw' kai' o[ path'r e=n e]smen tw#n e]mw#n 15 kayw'v ginw;skei me o[ 31 ]Eba;stasan ou}n pa;lin li;youv path'r ka]gw' ginw;skw to'n pate;ra kai' oi[ ]Ioudai#oi i=na liya;swsin au]to;n 32 th'n quch;n mou ti;yhmi u[pe'r tw#n a]pekri;yh au]toi#v o[ ]Ihsou#v Polla' kala' proba;twn 16 kai' a/lla pro;bata e/cw e/rga e/deixa u[mi#n e]k tou# patro;v mou> a` ou]k e/stin e]k th#v au]lh#v tau;thv> dia' poi#on au]tw#n e/rgon liya;zete me' 33 ka]kei#na me dei# a]gagei#n kai' th#v fwnh#v a]pekri;yhsan au]tw#j oi[ ]Ioudai#oi mou a]kou;sousin kai' genh;setai mi;a le;gontev, Peri' kalou# e/rgou ou] poi;mnh ei{v poimh;n 17 dia' tou#to; o[ liya;zome;n se a]lla' peri' blasfhmi;av path'r me a]gapa#j o=ti e]gw' ti;yhmi th'n kai' o=ti su' a/nyrwpov w\n poiei#v seauto'n quch;n mou i=na pa;lin la;bw au]th;n 18 yeo;n 34 a]pekri;yh au]toi#v o[ ]Ihsou#v ou]dei'v ai/rei au]th'n a]p ] e]mou# a]ll ] e]gw' Ou]k e/stin gegramme;non e]n tw#j no;mwj ti;yhmi au]th'n a]p ] e]mautou# e]xousi;an e/cw u[mw#n ]Egw' ei}pa Yeoi; e]ste 35 ei] yei#nai au]th;n kai' e]xousi;an e/cw pa;lin e]kei;nouv ei}pen yeou'v pro'v ou`v o[ lo;gov labei#n au]th;n> tau;thn th'n e]ntolh'n tou# yeou# e]ge;neto kai' ou] du;natai e/labon para' tou# patro;v mou 19 luyh#nai h[ grafh; 36 o`n o[ path'r Sci;sma ou}n pa;lin e]ge;neto e]n h[gi;asen kai' a]pe;steilen ei]v to'n ko;smon toi#v ]Ioudai;oiv dia' tou'v lo;gouv tou;touv u[mei#v le;gete o=ti Blasfhmei#v o=ti ei}pon 20 e/legon de' polloi' e]x au]tw#n Ui[o'v tou# yeou# ei]mi 37 ei] ou] poiw# ta' Daimo;nion e/cei kai' mai;netai> ti; au]tou# e/rga tou# patro;v mou mh' pisteu;ete; moi> a]kou;ete 21 a/lloi e/legon Tau#ta ta' 38 ei] de' poiw# ka\n e]moi' mh' pisteu;hte

122 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= toi#v e/rgoiv pisteu;sate> i=na gnw#te kai' ei}pen kai' meta' tou#to le;gei au]toi#v pisteu;shte o=ti e]n e]moi' o[ path'r ka]gw' e]n La;zarov o[ fi;lov h[mw#n kekoi;mhtai> au]tw#j 39 ]Ezh;toun ou}n pa;lin au]to'n a]lla' poreu;omai i=na e]xupni;sw au]to;n pia;sai kai' e]xh#lyen e]k th#v ceiro'v au]tw#n 12 ei}pon ou}n oi[ mayhtai' au]tou#j, Ku;rie ei] 40 Kai' a]ph#lyen pa;lin pe;ran kekoi;mhtai swyh;setai 13 ei]rh;kei de' tou# ]Iorda;nou ei]v to'n to;pon o=pou o[ ]Ihsou#v peri' tou# yana;tou au]tou# h}n ]Iwa;nnhv to' prw#ton bapti;zwn kai' e]kei#noi de' e/doxan o=ti peri' th#v e/meinen e]kei# 41 kai' polloi' h}lyon pro'v koimh;sewv tou# u=pnou le;gei 14 to;te au]to'n kai' e/legon o=ti ]Iwa;nnhv me'n ou}n ei}pen au]toi#v o[ ]Ihsou#v par]r[hsi;aj shmei#on e]poi;hsen ou]de;n pa;nta de' o=sa La;zarov a]pe;yanen 15 kai' cai;rw di ] ei}pen ]Iwa;nnhv peri' tou;tou a]lhyh# h}n u[ma#v i=na pisteu;shte o=ti ou]k h/mhn e]kei#> 42 kai' e]pi;steusan polloi' e]kei# ei]v a]ll ] a/gwmen pro'v au]to;n 16 ei}pen ou}n au]to'n Ywma#v o[ lego;menov Di;dumov toi#v summayhtai#v /Agwmen kai' h[mei#v i=na a]poya;nwmen met ] au]tou# 17 ]Elyw'n John 11 ou}n o[ ]Ihsou#v eu{ren au]to'n te;ssarav h[me;rav h/dh e/conta e]n tw#j mnhmei;wj 18 h}n KEF. 11 de' h[ Bhyani;a e]ggu'v tw#n [Ierosolu;mwn w[v a]po' stadi;wn dekape;nte 1 }Hn de; tiv a]syenw#n La;zarov a]po' 19 kai' polloi' e]k tw#n ]Ioudai;wn Bhyani;av e]k th#v kw;mhv Mari;av kai' e]lhlu;yeisan pro'v ta'v peri' Ma;ryan kai' Ma;ryav th#v a]delfh#v au]th#v 2 h}n de' Mari;an, i=na paramuyh;swntai au]ta'v Mari;a h[ a]lei;qasa to'n ku;rion mu;rwj peri' tou# a]delfou# au]tw#n 20 h[ ou}n kai' e]kma;xasa tou'v po;dav au]tou# tai#v Ma;rya w[v h/kousen o=ti o[ ]Ihsou#v yrixi'n au]th#v h[v o[ a]delfo'v La;zarov e/rcetai u[ph;nthsen au]tw#j> Mari;a de' e]n h]sye;nei 3 a]pe;steilan ou}n ai[ a]delfai' tw#j oi/kwj e]kaye;zeto 21 ei}pen ou}n h[ pro'v au]to'n le;gousai Ku;rie i/de o`n Ma;rya pro'v to'n ]Ihsou#n Ku;rie ei] h}v filei#v a]syenei# 4 a]kou;sav de' w{de o[ a]delfo;v mou> ou]k a\n e]teynh;kei o[ ]Ihsou#v ei}pen Au=th h[ a]sye;neia ou]k 22 a]lla' kai' nu#n oi}da o=ti o=sa a\n e/stin pro'v ya;naton a]ll ] u[pe'r th#v do;xhv ai]th;shj to'n yeo'n dw;sei soi o[ yeo;v 23 tou# yeou# i=na doxasyh#j o[ ui[o'v tou# yeou# le;gei au]th#j o[ ]Ihsou#v ]Anasth;setai o[ di ] au]th#v 5 h]ga;pa de' o[ ]Ihsou#v th'n a]delfo;v sou 24 le;gei au]tw#j Ma;rya Ma;ryan kai' th'n a]delfh'n au]th#v kai' to'n Oi}da o=ti a]nasth;setai e]n th#j a]nasta;sei La;zaron 6 w[v ou}n h/kousen o=ti a]syenei# e]n th#j e]sca;thj h[me;raj 25 ei}pen au]th#j to;te me'n e/meinen e]n w{j h}n to;pwj du;o o[ ]Ihsou#v ]Egw; ei]mi h[ a]na;stasiv kai' h[ h[me;rav zwh;> o[ pisteu;wn ei]v e]me' ka\n a]poya;nhj 7 e/peita meta' tou#to le;gei toi#v zh;setai 26 kai' pa#v o[ zw#n kai' mayhtai#v /Agwmen ei]v th'n ]Ioudai;an pisteu;wn ei]v e]me' ou] mh' a]poya;nhj ei]v to'n pa;lin 8 le;gousin au]tw#j oi[ ai]w#na> pisteu;eiv tou#to 27 le;gei au]tw#j mayhtai; [Rabbi; nu#n e]zh;toun se liya;sai Nai; ku;rie e]gw' pepi;steuka o=ti su' ei} o[ oi[ ]Ioudai#oi kai' pa;lin u[pa;geiv e]kei# Cristo'v o[ ui[o'v tou# yeou# o[ ei]v to'n 9 a]pekri;yh o[ ]Ihsou#v Ou]ci' dw;deka ko;smon e]rco;menov 28 Kai' tau#ta; ei]sin w{rai; th#v h[me;rav e]a;n tiv peripath#j ei]pou#sa a]ph#lyen kai' e]fw;nhsen e]n th#j h[me;raj ou] prosko;ptei o=ti to' fw#v Mari;an th'n a]delfh'n au]th#v la;yraj tou# ko;smou tou;tou ble;pei> 10 e]a'n de; ei]pou#sa [O dida;skalov pa;restin kai' tiv peripath#j e]n th#j nukti; prosko;ptei o=ti fwnei# se 29 e]kei;nh w[v h/kousen to' fw#v ou]k e/stin e]n au]tw#j 11 tau#ta

123 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 e]gei;retai tacu' kai' e/rcetai pro'v au]to;n> kai' a/fete u[pa;gein 45 Polloi' ou}n e]k 30 ou/pw de' e]lhlu;yei o[ ]Ihsou#v ei]v th'n tw#n ]Ioudai;wn oi[ e]lyo;ntev pro'v th'n kw;mhn a]ll ] h}n e]n tw#j to;pwj o=pou Mari;an kai' yeasa;menoi a` e]poi;hsen u[ph;nthsen au]tw#j h[ Ma;rya 31 oi[ o[ ]Ihsou#'v, e]pi;steusan ei]v au]to;n> 46 ou}n ]Ioudai#oi oi[ o/ntev met ] au]th#v e]n th#j tine'v de' e]x au]tw#n a]ph#lyon pro'v tou'v oi]ki;aj kai' paramuyou;menoi au]th;n Farisai;ouv kai' ei}pon au]toi#v a` i]do;ntev th'n Mari;an, o=ti tace;wv a]ne;sth e]poi;hsen o[ ]Ihsou#v kai' e]xh#lyen h]kolou;yhsan au]th#j 47 sunh;gagon ou}n oi[ a]rcierei#v kai' oi[ le;gontev, o=ti u[pa;gei ei]v to' mnhmei#on i=na Farisai#oi sune;drion kai' e/legon Ti; klau;shj e]kei# 32 h[ ou}n Mari;a, w[v h}lyen poiou#men o=ti ou{tov o[ a/nyrwpov polla' o=pou h}n o[ ]Ihsou#v i]dou#sa au]to'n e/pesen shmei#a poiei# 48 e]a'n a]fw#men au]to'n ei]v tou'v po;dav au]tou# le;gousa au]tw#j ou=twv pa;ntev pisteu;sousin ei]v au]to;n Ku;rie ei] h}v w{de ou]k a/n a]pe;yanen mou o[ kai' e]leu;sontai oi[ [Rwmai#oi kai' a]delfo;v 33 ]Ihsou#v ou}n w[v ei}den a]rou#sin h[mw#n kai' to'n to;pon kai' to' au]th'n klai;ousan kai' tou'v sunelyo;ntav e/ynov 49 ei{v de; tiv e]x au]tw#n Kai~a;fav au]th#j ]Ioudai;ouv klai;ontav a]rciereu'v w\n tou# e]niautou# e]kei;nou e]nebrimh;sato tw#j pneu;mati kai' ei}pen au]toi#v [Umei#v ou]k oi/date ou]de;n e]ta;raxen e[auto;n> 34 kai' ei}pen Pou# 50 ou]de' dialogi;zesye o=ti sumfe;rei teyei;kate au]to;n le;gousin au]tw#j Ku;rie h[mi#n i=na ei{v a/nyrwpov a]poya;nhj u[pe'r e/rcou kai' i/de 35 e]da;krusen o[ ]Ihsou#v tou# laou# kai' mh' o=lon to' e/ynov 36 e/legon ou}n oi[ ]Ioudai#oi /Ide pw#v a]po;lhtai 51 tou#to de' a]f ] e[autou# ou]k e]fi;lei au]to;n 37 tine'v de' e]x au]tw#n ei}pen a]lla' a]rciereu'v w\n tou# e]niautou# ei}pon, Ou]k h]du;nato ou{tov o[ a]noi;xav e]kei;nou proefh;teusen o=ti e/mellen tou'v o]fyalmou'v tou# tuflou# poih#sai o[ ]Ihsou#v a]poynh;jskein u[pe'r tou# e/ynouv i=na kai' ou{tov mh' a]poya;nhj 38 ]Ihsou#v 52 kai' ou]c u[pe'r tou# e/ynouv mo;non a]ll ] ou}n pa;lin e]mbrimw;menov e]n e[autw#j i=na kai' ta' te;kna tou# yeou# ta' e/rcetai ei]v to' mnhmei#on> h}n de' sph;laion dieskorpisme;na sunaga;ghj ei]v e=n 53 kai' li;yov e]pe;keito e]p ] au]tw#j 39 le;gei a]p ] e]kei;nhv ou}n th#v h[me;rav o[ ]Ihsou#v /Arate to'n li;yon le;gei au]tw#j sunebouleu;santo i=na a]poktei;nwsin h[ a]delfh' tou# teynhko;tov Ma;rya Ku;rie au]to;n 54 ]Ihsou#v ou}n ou]k e/ti h/dh o/zei tetartai#ov ga;r e]stin 40 par]r[hsi;aj periepa;tei e]n toi#v ]Ioudai;oiv le;gei au]th#j o[ ]Ihsou#v Ou]k ei}po;n soi o=ti a]lla' a]ph#lyen e]kei#yen ei]v th'n cw;ran e]a'n pisteu;shjv o/qei th'n do;xan tou# yeou# e]ggu'v th#v e]rh;mou ei]v ]Efrai'm legome;nhn 41 h}ran ou}n to'n li;yon ou{ h}n o[ teynhkw'v po;lin ka]kei# die;triben meta' tw#n keime;nov o[ de' ]Ihsou#v h}ren tou'v mayhtw#n au]tou# 55 }Hn de' e]ggu'v to' o]fyalmou'v a/nw kai' ei}pen Pa;ter pa;sca tw#n ]Ioudai;wn kai' a]ne;bhsan eu]caristw# soi o=ti h/kousa;v mou 42 polloi' ei]v [Ieroso;luma e]k th#v cw;rav e]gw' de' h/jdein o=ti pa;ntote; mou a]kou;eiv pro' tou# pa;sca i=na a[gni;swsin e[autou;v a]lla' dia' to'n o/clon to'n periestw#ta 56 e]zh;toun ou}n to'n ]Ihsou#n kai' e/legon ei}pon i=na pisteu;swsin o=ti su; me met ] a]llh;lwn e]n tw#j i[erw#j e[sthko;tev Ti; a]pe;steilav 43 kai' tau#ta ei]pw'n fwnh#j dokei# u[mi#n o=ti ou] mh' e/lyhj ei]v th'n e[orth;n mega;lhj e]krau;gasen La;zare deu#ro e/xw 57 dedw;keisan de' kai' oi[ a]rcierei#v kai' 44 kai' e]xh#lyen o[ teynhkw'v dedeme;nov oi[ Farisai#oi e]ntolh'n i=na e]a;n tiv gnw#j tou'v po;dav kai' ta'v cei#rav keiri;aiv kai' pou# e]stin mhnu;shj o=pwv pia;swsin au]to;n h[ o/qiv au]tou# soudari;wj periede;deto le;gei au]toi#v o[ ]Ihsou#v Lu;sate au]to'n John 12

124 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

KEF. 12 pw#lon o/nou 16 tau#ta de' ou]k e/gnwsan oi[ mayhtai' au]tou# to' prw#ton a]ll ] o=te 1 [O ou}n ]Ihsou#v pro' e`x h[merw#n tou# e]doxa;syh o[ ]Ihsou#v to;te e]mnh;syhsan pa;sca h}lyen ei]v Bhyani;an o=pou h}n o=ti tau#ta h}n e]p ] au]tw#j gegramme;na kai' La;zarov [O teynhkw;v, o`n h/geiren e]k tau#ta e]poi;hsan au]tw#j 17 e]martu;rei nekrw#n 2 e]poi;hsan ou}n au]tw#j dei#pnon ou}n o[ o/clov o[ w\n met ] au]tou# o=te to'n e]kei# kai' h[ Ma;rya dihko;nei o[ de' La;zaron e]fw;nhsen e]k tou# mnhmei;ou kai' La;zarov ei{v h}n tw#n sunanakeime;nwn h/geiren au]to'n e]k nekrw#n 18 dia' tou#to au]tw#j 3 h[ ou}n Mari;a labou#sa li;tran kai' u[ph;nthsen au]tw#j o[ o/clov o=ti mu;rou na;rdou pistikh#v poluti;mou h/kousen tou#to au]to'n pepoihke;nai to' h/leiqen tou'v po;dav tou# ]Ihsou# kai' shmei#on 19 oi[ ou}n Farisai#oi ei}pon e]xe;maxen tai#v yrixi'n au]th#v tou'v po;dav pro'v e[autou;v Yewrei#te o=ti ou]k au]tou#> h[ de' oi]ki;a e]plhrw;yh e]k th#v w]felei#te ou]de;n> i/de o[ ko;smov o]pi;sw o]smh#v tou# mu;rou au]tou# a]ph#lyen 20 }Hsan de' 4 le;gei ou}n ei{v e]k tw#n mayhtw#n tinev =Ellhne;v e]k tw#n a]nabaino;ntwn au]tou# ]Iou;dav Si;mwnov ]Iskariw;thv o[ i=na proskunh;swsin e]n th#j e[orth#j> 21 me;llwn au]to'n paradido;nai 5 Diati; ou{toi ou}n prosh#lyon Fili;ppwj tw#j a]po' tou#to to' mu;ron ou]k e]pra;yh triakosi;wn Bhysai~da' th#v Galilai;av kai' h]rw;twn dhnari;wn kai' e]do;yh ptwcoi#v 6 ei}pen au]to'n le;gontev Ku;rie ye;lomen de' tou#to ou]c o=ti peri' tw#n ptwcw#n to'n ]Ihsou#n i]dei#n 22 e/rcetai Fi;lippov e/melen au]tw#j a]ll ] o=ti kle;pthv h}n kai' to' kai' le;gei tw#j ]Andre;aj kai' glwsso;komon ei}ce;n kai' ta' ballo;mena pa;lin ]Andre;av kai' Fi;lippov le;gousin e]ba;stazen 7 ei}pen ou}n o[ ]Ihsou#v /Afev tw#j ]Ihsou# 23 o[ de' ]Ihsou#v a]pekri;nato au]th;n ei]v th'n h[me;ran tou# e]ntafiasmou# au]toi#v le;gwn, ]Elh;luyen h[ w=ra i=na mou tethrh;ken au]to;> 8 tou'v ptwcou'v doxasyh#j o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou 24 a]mh'n ga'r pa;ntote e/cete mey ] e[autw#n e]me' de' a]mh'n le;gw u[mi#n e]a'n mh' o[ ko;kkov tou# ou] pa;ntote e/cete 9 /Egnw ou}n o/clov si;tou pesw'n ei]v th'n gh#n a]poya;nhj au]to'v polu'v e]k tw#n ]Ioudai;wn o=ti e]kei# e]stin mo;nov me;nei> e]a'n de' a]poya;nhj polu'n kai' h}lyon ou] dia' to'n ]Ihsou#n mo;non karpo'n fe;rei 25 o[ filw#n th'n quch'n a]ll ] i=na kai' to'n La;zaron i/dwsin o`n au]tou# a]pole;sei au]th;n kai' o[ misw#n th'n h/geiren e]k nekrw#n 10 e]bouleu;santo quch'n au]tou# e]n tw#j ko;smwj tou;twj ei]v de' oi[ a]rcierei#v i=na kai' to'n La;zaron zwh'n ai]w;nion fula;xei au]th;n 26 e]a'n a]poktei;nwsin 11 o=ti polloi' di ] au]to'n e]moi; diakonh#j tiv e]moi' a]kolouyei;tw kai' u[ph#gon tw#n ]Ioudai;wn kai' e]pi;steuon ei]v o=pou ei]mi' e]gw' e]kei# kai' o[ dia;konov o[ to'n ]Ihsou#n 12 Th#j e]pau;rion o/clov e]mo'v e/stai> kai' e]a;n tiv e]moi' diakonh#j polu'v o[ e]lyw'n ei]v th'n e[orth;n timh;sei au]to'n o[ path;r 27 Nu#n h[ quch; a]kou;santev o=ti e/rcetai o[ ]Ihsou#v mou teta;raktai kai' ti; ei/pw Pa;ter ei]v [Ieroso;luma 13 e/labon ta' bai:a sw#so;n me e]k th#v w=rav tau;thv a]lla' dia' tw#n foini;kwn kai' e]xh#lyon ei]v u[pa;nthsin tou#to h}lyon ei]v th'n w=ran tau;thn 28 au]tw#j kai' e/krazon, [Wsanna;> pa;ter do;xaso;n sou to' o/noma h}lyen ou}n eu]loghme;nov o[ e]rco;menov e]n o]no;mati fwnh' e]k tou# ou]ranou# Kai' e]do;xasa kai' kuri;ou o[ basileu'v tou# ]Israh;l 14 pa;lin doxa;sw 29 o[ ou}n o/clov o[ e[stw'v eu[rw'n de' o[ ]Ihsou#v o]na;rion e]ka;yisen kai' a]kou;sav e/legen bronth'n gegone;nai e]p ] au]to; kayw;v e]stin gegramme;non 15 a/lloi e/legon /Aggelov au]tw#j Mh' fobou# yu;gater Siw;n> i]dou;, o[ lela;lhken 30 a]pekri;yh o[ ]Ihsou#v kai' basileu;v sou e/rcetai kayh;menov e]pi' ei}pen Ou] di ] e]me' au=th h[ fwnh' ge;gonen

125 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 a]lla' di ] u[ma#v 31 nu#n kri;siv e]sti'n tou# pisteu;wn ei]v e]me' e]n th#j skoti;aj mh' mei;nhj ko;smou tou;tou nu#n o[ a/rcwn tou# ko;smou 47 kai' e]a;n ti;v mou a]kou;shj tw#n tou;tou e]kblhyh;setai e/xw> 32 ka]gw' r[hma;twn kai' mh' pisteu;shj, e]gw' ou] kri;nw e]a'n u[qwyw# e]k th#v gh#v pa;ntav e[lku;sw au]to;n ou] ga'r h}lyon i=na kri;nw to'n pro'v e]mauto;n 33 tou#to de' e/legen ko;smon a]ll ] i=na sw;sw to'n ko;smon 48 shmai;nwn poi;wj yana;twj h/mellen o[ a]yetw#n e]me' kai' mh' lamba;nwn ta' a]poynh;jskein 34 a]pekri;yh au]tw#j o[ r[h;mata; mou e/cei to'n kri;nonta au]to;n> o[ o/clov [Hmei#v h]kou;samen e]k tou# no;mou lo;gov o`n e]la;lhsa e]kei#nov krinei# au]to'n o=ti o[ Cristo'v me;nei ei]v to'n ai]w#na kai' e]n th#j e]sca;thj h[me;raj 49 o=ti e]gw' e]x pw#v su' le;geiv o=ti dei# u[qwyh#nai to'n ui[o'n e]mautou# ou]k e]la;lhsa a]ll ] o[ pe;mqav tou# a]nyrw;pou ti;v e]stin ou{tov o[ ui[o'v tou# me path'r au]to;v moi e]ntolh'n e/dwken ti; a]nyrw;pou 35 ei}pen ou}n au]toi#v ei/pw kai' ti; lalh;sw 50 kai' oi}da o=ti h[ o[ ]Ihsou#v /Eti mikro'n cro;non to' fw#v e]ntolh' au]tou# zwh' ai]w;nio;v e]stin a` ou}n mey ] ] u[mw#n e]stin peripatei#te e=wv to' lalw# e]gw' kayw'v ei/rhke;n moi o[ path;r fw#v e/cete i=na mh' skoti;a u[ma#v ou=twv lalw# katala;bhj> kai' o[ peripatw#n e]n th#j skoti;aj ou]k oi}den pou# u[pa;gei 36 e=wv to' fw#v e/cete pisteu;ete ei]v to' fw#v i=na ui[oi' fwto'v ge;nhsye Tau#ta e]la;lhsen o[ ]Ihsou#v kai' a]pelyw'n e]kru;bh a]p ] au]tw#n 37 Tosau#ta de' au]tou# shmei#a pepoihko;tov e/mprosyen au]tw#n ou]k e]pi;steuon ei]v au]to;n 38 i=na o[ KEF. 13 lo;gov ]Hsai:ou tou# profh;tou plhrwyh#j o`n ei}pen Ku;rie ti;v e]pi;steusen th#j a]koh#j 1 Pro' de' th#v e[orth#v tou# pa;sca ei]dw'v h[mw#n kai' o[ braci;wn kuri;ou ti;ni o[ ]Ihsou#v o=ti e]lh;luyen au]tou# h[ w=ra i=na a]pekalu;fyh 39 dia' tou#to ou]k metabh#j e]k tou# ko;smou tou;tou pro'v to'n h]du;nanto pisteu;ein o=ti pa;lin pate;ra a]gaph;sav tou'v i]di;ouv tou'v e]n ei}pen ]Hsai:av 40 Tetu;flwken au]tw#n tw#j ko;smwj ei]v te;lov h]ga;phsen au]tou;v 2 tou'v o]fyalmou'v kai' pepw;rwken au]tw#n kai' dei;pnou genome;nou, tou# diabo;lou th'n kardi;an i=na mh' i/dwsin toi#v h/dh beblhko;tov ei]v th'n kardi;an ]Iou;da o]fyalmoi#v kai' noh;swsin th#j kardi;aj kai' Si;mwnov ]Iskariw;tou i=na au]to'n e]pistrafw#sin kai' i]a;swmai au]tou;v 41 paradw#j, 3 ei]dw'v o[ ]Ihsou#v o=ti pa;nta tau#ta ei}pen ]Hsai:av o=te ei}den th'n de/dwken au]tw#j o[ path'r ei]v ta'v cei#rav do;xan au]tou# kai' e]la;lhsen peri' au]tou# kai' o=ti a]po' yeou# e]xh#lyen kai' pro'v to'n 42 o=mwv me;ntoi kai' e]k tw#n a]rco;ntwn yeo'n u[pa;gei 4 e]gei;retai e]k tou# polloi' e]pi;steusan ei]v au]to;n a]lla' dia' dei;pnou kai' ti;yhsin ta' i[ma;tia kai' tou'v Farisai;ouv ou]c w[molo;goun i=na mh' labw'n le;ntion die;zwsen e[auto;n> 5 a]posuna;gwgoi ge;nwntai> 43 h]ga;phsan ei}ta ba;llei u=dwr ei]v to'n nipth#ra kai' ga'r th'n do;xan tw#n a]nyrw;pwn ma#llon h/rxato ni;ptein tou'v po;dav tw#n mayhtw#n h/per th'n do;xan tou# yeou# 44 ]Ihsou#v de' kai' e]kma;ssein tw#j lenti;wj w{j h}n e/kraxen kai' ei}pen [O pisteu;wn ei]v e]me' diezwsme;nov 6 e/rcetai ou}n pro'v ou] pisteu;ei ei]v e]me' a]ll ] ei]v to'n Si;mwna Pe;tron> kai' le;gei au]tw#j pe;mqanta; me 45 kai' o[ yewrw#n e]me' e]kei#nov, Ku;rie su; mou ni;pteiv tou'v yewrei# to'n pe;mqanta; me 46 e]gw' fw#v po;dav 7 a]pekri;yh ]Ihsou#v kai' ei}pen ei]v to'n ko;smon e]lh;luya i=na pa#v o[ au]tw#j `O e]gw' poiw# su' ou]k oi}dav a/rti

126 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= gnw;shj de' meta' tau#ta 8 le;gei au]tw#j o[ ]Ihsou#v> 24 neu;ei ou}n tou;twj Si;mwn Pe;trov Ou] mh' ni;qhjv tou'v po;dav mou ei]v Pe;trov puye;syai ti;v a\n ei/h peri' ou{ to'n ai]w#na a]pekri;yh au]tw#j le;gei 25 e]pipesw'n de' e]kei#nov e]pi' to' o[ ]Ihsou#v ]Ea'n mh' ni;qw se ou]k e/ceiv sth#yov tou# ]Ihsou# le;gei au]tw#j Ku;rie ti;v me;rov met ] e]mou# 9 le;gei au]tw#j Si;mwn e]stin 26 a]pokri;netai Pe;trov Ku;rie mh' tou'v po;dav mou mo;non o[ ]Ihsou#v ]Ekei#no;v e]stin w{j e]gw' ba;qav a]lla' kai' ta'v cei#rav kai' th'n kefalh;n to' qwmi;on e]pidw;sw kai' e]mba;qav to' 10 le;gei au]tw#j o[ ]Ihsou#v [O leloume;nov qwmi;on di;dwsin ]Iou;daj ou] crei;an e/cei h\ tou'v po;dav ni;qasyai Si;mwnov ]Iskariw;th 27 kai' meta' to' a]ll ] e/stin kayaro'v o=lov> kai' u[mei#v qwmi;on to;te ei]sh#lyen ei]v e]kei#non o[ kayaroi; e]ste a]ll ] ou]ci' pa;ntev 11 Satana#v le;gei ou}n au]tw#j o[ ]Ihsou#v `O h/jdei ga'r to'n paradido;nta au]to;n> dia' poiei#v poi;hson ta;cion 28 tou#to de' tou#to ei}pen Ou]ci' pa;ntev kayaroi; e]ste ou]dei'v e/gnw tw#n a]nakeime;nwn pro'v ti; 12 =Ote ou}n e/niqen tou'v po;dav au]tw#n ei}pen au]tw#j> 29 tine'v ga'r e]do;koun e]pei' kai' e/laben ta' i[ma;tia au]tou# a]napesw;n to' glwsso;komon ei}cen o[ ]Iou;dav o=ti pa;lin ei}pen au]toi#v Ginw;skete ti; le;gei au]tw#j o[ ]Ihsou#v ]Ago;rason w{n pepoi;hka u[mi#n 13 u[mei#v fwnei#te; me [O crei;an e/comen ei]v th'n e[orth;n h\ toi#v dida;skalov kai' [O ku;riov kai' kalw#v ptwcoi#v i=na ti dw#j 30 labw'n ou}n to' le;gete ei]mi' ga;r 14 ei] ou}n e]gw' e/niqa qwmi;on e]kei#nov eu]ye;wv e]xh#lyen h}n de' u[mw#n tou'v po;dav o[ ku;riov kai' o[ nu;x 31 =Ote e]xh#lyen le;gei o[ ]Ihsou#v dida;skalov kai' u[mei#v o]fei;lete Nu#n e]doxa;syh o[ ui[o'v tou# a]nyrw;pou kai' a]llh;lwn ni;ptein tou'v po;dav> 15 o[ yeo'v e]doxa;syh e]n au]tw#j> 32 ei] o[ yeo'v u[po;deigma ga'r e/dwka u[mi#n i=na kayw'v e]doxa;syh e]n au]tw#j kai' o[ yeo'v doxa;sei e]gw' e]poi;hsa u[mi#n kai' u[mei#v poih#te 16 au]to'n e]n e[autw#j, kai' eu]yu'v doxa;sei a]mh'n a]mh'n le;gw u[mi#n ou]k e/stin dou#lov au]to;n 33 tekni;a e/ti mikro'n mey ] u[mw#n mei;zwn tou# kuri;ou au]tou# ou]de' ei]mi> zhth;sete; me kai' kayw'v ei}pon a]po;stolov mei;zwn tou# pe;mqantov toi#v ]Ioudai;oiv o=ti =Opou u[pa;gw e]gw' au]to;n 17 ei] tau#ta oi/date maka;rioi; u[mei#v ou] du;nasye e]lyei#n kai' u[mi#n le;gw e]ste e]a'n poih#te au]ta; 18 ou] peri' a/rti 34 e]ntolh'n kainh'n di;dwmi u[mi#n pa;ntwn u[mw#n le;gw> e]gw' oi}da ou=v i=na a]gapa#te a]llh;louv kayw'v h]ga;phsa e]xelexa;mhn> a]ll ] i=na h[ grafh' u[ma#v i=na kai' u[mei#v a]gapa#te a]llh;louv plhrwyh#j [O trw;gwn met ] e]mou# to'n 35 e]n tou;twj gnw;sontai pa;ntev o=ti e]moi' a/rton e]ph#ren e]p ] e]me' th'n pte;rnan au]tou# mayhtai; e]ste e]a'n a]ga;phn e/chte e]n 19 a]p ] a/rti le;gw u[mi#n pro' tou# gene;syai a]llh;loiv 36 Le;gei au]tw#j Si;mwn Pe;trov i=na o=tan ge;nhtai pisteu;shte o=ti e]gw; Ku;rie pou# u[pa;geiv a]pekri;yh au]tw#j ei]mi 20 a]mh'n a]mh'n le;gw u[mi#n o[ o[ ]Ihsou#v =Opou u[pa;gw ou] du;nasai; moi lamba;nwn e]a;n tina pe;mqw e]me' nu#n a]kolouyh#sai u=steron de' lamba;nei o[ de' e]me' lamba;nwn lamba;nei a]kolouyh;seiv moi 37 le;gei au]tw#j o[ to'n pe;mqanta; me 21 Tau#ta ei]pw'n Pe;trov Ku;rie diati; ou] du;namai; soi o[ ]Ihsou#v e]tara;cyh tw#j pneu;mati kai' a]kolouyh#sai a/rti th'n quch;n mou u[pe'r e]martu;rhsen kai' ei}pen ]Amh'n a]mh'n sou# yh;sw 38 a]pekri;yh au]tw#j o[ ]Ihsou#v le;gw u[mi#n o=ti ei{v e]x u[mw#n paradw;sei Th'n quch;n sou u[pe'r e]mou# yh;seiv a]mh'n me 22 e/blepon ou}n ei]v a]llh;louv oi[ a]mh'n le;gw soi ou] mh' a]le;ktwr fwnh;sei mayhtai' a]porou;menoi peri' ti;nov le;gei e=wv ou{ a]parnh;shj me tri;v 23 h}n de; a]nakei;menov ei{v tw#n mayhtw#n au]tou# e]n tw#j ko;lpwj tou# ]Ihsou# o`n h]ga;pa

127 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

KEF. 14 17 to' pneu#ma th#v a]lhyei;av o` o[ ko;smov ou] du;natai labei#n o=ti ou] yewrei# au]to' 1 Mh' tarasse;syw u[mw#n h[ kardi;a> ou]de' ginw;skei> au]to; u[mei#v de' pisteu;ete ei]v to'n yeo;n kai' ei]v e]me' ginw;skete au]to', o=ti par ] u[mi#n me;nei kai' pisteu;ete 2 e]n th#j oi]ki;aj tou# patro;v e]n u[mi#n e/stai 18 Ou]k a]fh;sw u[ma#v mou monai' pollai; ei]sin> ei] de' mh; ei}pon o]rfanou;v e/rcomai pro'v u[ma#v 19 e/ti a\n u[mi#n poreu;omai e[toima;sai to;pon mikro'n kai' o[ ko;smov me ou]k e/ti yewrei# u[mi#n 3 kai' e]a'n poreuyw# kai' e[toima;sw u[mei#v de' yewrei#te; me o=ti e]gw' zw# kai' u[mi#n to;pon pa;lin e/rcomai kai' u[mei#v zh;sesye 20 e]n e]kei;nhj th#j h[me;raj paralh;qomai u[ma#v pro'v e]mauto;n i=na gnw;sesye u[mei#v o=ti e]gw' e]n tw#j patri; mou o=pou ei]mi' e]gw' kai' u[mei#v h}te 4 kai' kai' u[mei#v e]n e]moi' ka]gw' e]n u[mi#n 21 o[ o=pou e]gw' u[pa;gw oi/date kai' th'n o[do;n e/cwn ta'v e]ntola;v mou kai' thrw#n au]ta'v oi/date, 5 Le;gei au]tw#j Ywma#v Ku;rie e]kei#no;v e]stin o[ a]gapw#n me> o[ de' a]gapw#n ou]k oi/damen pou# u[pa;geiv> kai' pw#v me a]gaphyh;setai u[po' tou# patro;v mou duna;meya th'n o[do'n ei]de;nai 6 le;gei kai' e]gw' a]gaph;sw au]to'n kai' e]mfani;sw au]tw#j o[ ]Ihsou#v ]Egw; ei]mi h[ o[do'v kai' h[ au]tw#j e]mauto;n 22 Le;gei au]tw#j ]Iou;dav a]lh;yeia kai' h[ zwh;> ou]dei'v e/rcetai pro'v ou]c o[ ]Iskariw;thv Ku;rie ti; ge;gonen o=ti to'n pate;ra ei] mh' di ] e]mou# 7 ei] h[mi#n me;lleiv e]mfani;zein seauto'n kai' e]gnw;keite; me kai' to'n pate;ra mou ou]ci' tw#j ko;smwj 23 a]pekri;yh o[ ]Ihsou#v e]gnw;keite a\n> kai' a]p ] a/rti ginw;skete kai' ei}pen au]tw#j ]Ea;n tiv a]gapa#j me to'n au]to'n kai' e[wra;kate au]to;n 8 le;gei lo;gon mou thrh;sei kai' o[ path;r mou au]tw#j Fi;lippov Ku;rie dei#xon h[mi#n to'n a]gaph;sei au]to;n kai' pro'v au]to'n pate;ra kai' a]rkei# h[mi#n 9 le;gei au]tw#j e]leuso;meya kai' monh'n par ] au]tw#j o[ ]Ihsou#v tosou#ton cro;non mey ] u[mw#n poihso;men 24 o[ mh' a]gapw#n me tou'v ei]mi kai' ou]k e/gnwka;v me Fi;lippe o[ lo;gouv mou ou] threi#> kai' o[ lo;gov o`n e[wrakw'v e]me' e[w;raken to'n pate;ra> kai' a]kou;ete ou]k e/stin e]mo'v a]lla' tou# pw#v su' le;geiv Dei#xon h[mi#n to'n pate;ra pe;mqanto;v me patro;v 25 Tau#ta 10 ou] pisteu;eiv o=ti e]gw' e]n tw#j patri' kai' lela;lhka u[mi#n par ] u[mi#n me;nwn> 26 o[ o[ path'r e]n e]moi; e]stin ta' r[h;mata a` e]gw' de' para;klhtov to' pneu#ma to' a=gion o` lalw# u[mi#n a]p ] e]mautou# ou] lalw#, o[ de' pe;mqei o[ path'r e]n tw#j o]no;mati; mou path'r o[ e]n e]moi' me;nwn au]to'v poiei# ta' e]kei#nov u[ma#v dida;xei pa;nta kai' e/rga 11 pisteu;ete; moi o=ti e]gw' e]n tw#j u[pomnh;sei u[ma#v pa;nta a` ei}pon u[mi#n 27 patri' kai' o[ path'r e]n e]moi;> ei] de' mh; dia' Ei]rh;nhn a]fi;hmi u[mi#n ei]rh;nhn th'n e]mh'n ta' e/rga au]ta' pisteu;ete moi di;dwmi u[mi#n> ou] kayw'v o[ ko;smov 12 a]mh'n a]mh'n le;gw u[mi#n o[ pisteu;wn ei]v di;dwsin e]gw' di;dwmi u[mi#n mh' e]me' ta' e/rga a` e]gw' poiw# ka]kei#nov tarasse;syw u[mw#n h[ kardi;a mhde' poih;sei kai' mei;zona tou;twn poih;sei o=ti deilia;tw 28 h]kou;sate o=ti e]gw' ei}pon e]gw' pro'v to'n pate;ra mou poreu;omai> u[mi#n [Upa;gw kai' e/rcomai pro'v u[ma#v ei] 13 kai' o= ti a\n ai]th;shte e]n tw#j o]no;mati; h]gapa#te; me e]ca;rhte a/n o=ti ei}pon mou tou#to poih;sw i=na doxasyh#j o[ path'r poreu;omai pro'v to'n pate;ra o=ti o[ path'r e]n tw#j ui[w#j> 14 e]a;n ti ai]th;shte; e]n tw#j mou; mei;zwn mou; e]stin 29 kai' nu#n o]no;mati; mou e]gw' poih;sw 15 ]Ea'n ei/rhka u[mi#n pri'n gene;syai i=na o=tan a]gapa#te; me ta'v e]ntola'v ta'v e]ma'v ge;nhtai pisteu;shte 30 ou]k e/ti polla' thrh;sate 16 kai' e]gw' e]rwth;sw to'n lalh;sw mey ] u[mw#n e/rcetai ga'r o[ tou# pate;ra kai' a/llon para;klhton dw;sei ko;smou tou;tou a/rcwn> kai' e]n e]moi' ou]k u[mi#n i=na me;nhj mey ] u[mw#n ei]v to'n ai]w#na e/cei ou]de;n 31 a]ll ] i=na gnw#j o[ ko;smov

128 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= o=ti a]gapw# to'n pate;ra kai' kayw'v ou]k oi}den ti; poiei# au]tou# o[ ku;riov> u[ma#v e]netei;lato moi o[ path;r ou=twv de' ei/rhka fi;louv o=ti pa;nta a` h/kousa poiw# ]Egei;resye a/gwmen e]nteu#yen para' tou# patro;v mou e]gnw;risa u[mi#n 16 ou]c u[mei#v me e]xele;xasye a]ll ] e]gw' e]xelexa;mhn u[ma#v kai' e/yhka u[ma#v i=na John 15 u[mei#v u[pa;ghte kai' karpo'n fe;rhte kai' o[ karpo'v u[mw#n me;nhj i=na o= ti a\n KEF. 15 ai]th;shte to'n pate;ra e]n tw#j o]no;mati; mou dw#j u[mi#n 17 tau#ta e]nte;llomai u[mi#n i=na 1 ]Egw; ei]mi h[ a/mpelov h[ a]lhyinh; kai' a]gapa#te a]llh;louv 18 Ei] o[ ko;smov o[ path;r mou o[ gewrgo;v e]stin 2 pa#n u[ma#v misei# ginw;skete o=ti e]me' prw#ton klh#ma e]n e]moi' mh' fe;ron karpo;n ai/rei u[mw#n memi;shken 19 ei] e]k tou# ko;smou au]to; kai' pa#n to' karpo'n fe;ron h}te o[ ko;smov a\n to' i/dion e]fi;lei> o=ti de' kayai;rei au]to' i=na plei;ona karpo'n e]k tou# ko;smou ou]k e]ste; a]ll ] e]gw' fe;rhj 3 h/dh u[mei#v kayaroi; e]ste dia' to'n e]xelexa;mhn u[ma#v e]k tou# ko;smou dia' lo;gon o`n lela;lhka u[mi#n> 4 mei;nate e]n tou#to misei# u[ma#v o[ ko;smov 20 e]moi; ka]gw' e]n u[mi#n kayw'v to' klh#ma ou] mnhmoneu;ete tou# lo;gou ou{ e]gw' ei}pon du;natai karpo'n fe;rein a]f ] e[autou# e]a'n u[mi#n Ou]k e/stin dou#lov mei;zwn tou# mh' mei;nhj e]n th#j a]mpe;lwj ou=twv ou]de' u[mei#v kuri;ou au]tou# ei] e]me' e]di;wxan kai' u[ma#v e]a'n mh' e]n e]moi' mei;nhte 5 e]gw; ei]mi diw;xousin> ei] to'n lo;gon mou e]th;rhsan h[ a/mpelov u[mei#v ta' klh;mata o[ me;nwn e]n kai' to'n u[me;teron thrh;sousin 21 a]lla' e]moi' ka]gw' e]n au]tw#j ou{tov fe;rei karpo'n tau#ta pa;nta poih;sousin u[mi#n dia' to' polu;n o=ti cwri'v e]mou# ou] du;nasye poiei#n o/noma; mou o=ti ou]k oi/dasin to'n ou]de;n 6 e]a'n mh; tiv mei;nhj e]n e]moi; pe;mqanta; me 22 ei] mh' h}lyon kai' e]blh;yh e/xw w[v to' klh#ma kai' e]xhra;nyh e]la;lhsa au]toi#v a[marti;an ou]k ei/con> kai' suna;gousin au]ta' kai' ei]v pu#r nu#n de' pro;fasin ou]k e/cousin peri' th#v ba;llousin kai' kai;etai 7 e]a'n mei;nhte a[marti;av au]tw#n 23 o[ e]me' misw#n kai' e]n e]moi' kai' ta' r[h;mata; mou e]n u[mi#n mei;nhj to'n pate;ra mou misei# 24 ei] ta' e/rga mh' o` e]a'n ye;lhte ai]th;sesye kai' genh;setai e]poi;hsa e]n au]toi#v a` ou]dei'v a/llov u[mi#n 8 e]n tou;twj e]doxa;syh o[ path;r mou pepoi;hken, a[marti;an ou]k ei/con> nu#n de' i=na karpo'n polu'n fe;rhte kai' kai' e[wra;kasin kai' memish;kasin kai' genh;sesye e]moi' mayhtai; e]me' kai' to'n pate;ra mou 25 a]ll ] i=na 9 kayw'v h]ga;phse;n me o[ path;r ka]gw' plhrwyh#j o[ lo;gov o[ gegramme;nov e]n tw#j h]ga;phsa> u[ma#v mei;nate e]n th#j a]ga;phj th#j no;mwj au]tw#n o=ti ]Emi;shsa;n me dwrea;n e]mh#j 10 e]a'n ta'v e]ntola;v mou thrh;shte 26 =Otan de' e/lyhj o[ para;klhtov o`n e]gw' menei#te e]n th#j a]ga;phj mou kayw'v e]gw' ta'v pe;mqw u[mi#n para' tou# patro;v to' pneu#ma e]ntola'v tou# patro;v mou teth;rhka kai' th#v a]lhyei;av o` para' tou# patro'v me;nw au]tou# e]n th#j a]ga;phj 11 Tau#ta e]kporeu;etai e]kei#nov marturh;sei peri' lela;lhka u[mi#n i=na h[ cara' h[ e]mh' e]n u[mi#n e]mou#> 27 kai' u[mei#v de' marturei#te o=ti mei;nhj, kai' h}j cara' u[mw#n plhrwyh#j 12 a]p ] a]rch#v met ] e]mou# e]ste au=th e]sti'n h[ e]ntolh' h[ e]mh; i=na a]gapa#te a]llh;louv kayw'v h]ga;phsa u[ma#v 13 mei;zona tau;thv a]ga;phn ou]dei'v e/cei i=na John 16 tiv th'n quch'n au]tou# yh#j u[pe'r tw#n fi;lwn au]tou# 14 u[mei#v fi;loi mou; e]ste e]a'n KEF. 16 poih#te o=sa e]gw' e]nte;llomai u[mi#n 15 ou]ke;ti u[ma#v le;gw dou;louv o=ti o[ dou#lov 1 Tau#ta lela;lhka u[mi#n i=na mh'

129 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 skandalisyh#te 2 a]posunagw;gouv mikro;n ou]k oi/damen ti; lalei# 19 e/gnw poih;sousin u[ma#v> a]ll ] e/rcetai w=ra i=na ou}n o[ ]Ihsou#v o=ti h/yelon au]to'n e]rwta#n pa#v o[ a]poktei;nav u[ma#v do;xhj latrei;an kai' ei}pen au]toi#v Peri' tou;tou zhtei#te prosfe;rein tw#j yew#j 3 kai' tau#ta met ] a]llh;lwn o=ti ei}pon Mikro'n kai' ou] poih;sousin u[mi#n o=ti ou]k e/gnwsan to'n yewrei#te; me kai' pa;lin mikro'n kai' pate;ra ou]de' e]me; 4 a]lla' tau#ta o/qesye; me 20 a]mh'n a]mh'n le;gw u[mi#n o=ti lela;lhka u[mi#n i=na o=tan e/lyhj h[ w=ra klau;sete kai' yrhnh;sete u[mei#v o[ de' mnhmoneu;hte au]tw#n o=ti e]gw' ei}pon u[mi#n ko;smov carh;setai u[mei#v de' Tau#ta de' u[mi#n e]x a]rch#v ou]k ei}pon o=ti luphyh;sesye a]ll ] h[ lu;ph u[mw#n ei]v mey ] u[mw#n h/mhn 5 nu#n de' u[pa;gw pro'v cara'n genh;setai 21 h[ gunh' o=tan ti;kthj to'n pe;mqanta; me kai' ou]dei'v e]x u[mw#n lu;phn e/cei o=ti h}lyen h[ w=ra au]th#v> o=tan e]rwta#j me Pou# u[pa;geiv 6 a]ll ] o=ti de' gennh;shj to' paidi;on ou]k e/ti tau#ta lela;lhka u[mi#n h[ lu;ph mnhmoneu;ei th#v yli;qewv dia' th'n cara'n peplh;rwken u[mw#n th'n kardi;an 7 a]ll ] o=ti e]gennh;yh a/nyrwpov ei]v to'n ko;smon e]gw' th'n a]lh;yeian le;gw u[mi#n sumfe;rei 22 kai' u[mei#v ou}n lu;phn me'n nu#n e/cete> u[mi#n i=na e]gw' a]pe;lyw e]a'n ga'r mh' pa;lin de' o/qomai u[ma#v kai' carh;setai a]pe;lyw o[ para;klhtov ou]k e]leu;setai u[mw#n h[ kardi;a kai' th'n cara'n u[mw#n pro'v u[ma#v> e]a'n de' poreuyw# pe;mqw ou]dei'v ai/rei a]f ] u[mw#n 23 kai' e]n e]kei;nhj au]to'n pro'v u[ma#v 8 kai' e]lyw'n e]kei#nov th#j h[me;raj e]me' ou]k e]rwth;sete ou]de;n e]le;gxei to'n ko;smon peri' a[marti;av kai' a]mh'n a]mh'n le;gw u[mi#n o=ti o=sa a/n peri' dikaiosu;nhv kai' peri' kri;sewv> 9 ai]th;shte to'n pate;ra e]n tw#j o]no;mati; mou peri' a[marti;av me;n o=ti ou] pisteu;ousin dw;sei u[mi#n 24 e=wv a/rti ou]k h]jth;sate ei]v e]me;> 10 peri' dikaiosu;nhv de; o=ti ou]de'n e]n tw#j o]no;mati; mou> ai]tei#te kai' pro'v to'n pate;ra mou u[pa;gw kai' ou]k e/ti lh;qesye, i=na h[ cara' u[mw#n h}j yewrei#te; me> 11 peri' de' kri;sewv o=ti o[ peplhrwme;nh a/rcwn tou# ko;smou tou;tou ke;kritai 25 Tau#ta e]n paroimi;aiv lela;lhka 12 /Eti polla' e/cw le;gein u[mi#n a]ll ] ou] u[mi#n> a]ll ] e/rcetai w=ra o=te ou]k e/ti e]n du;nasye basta;zein a/rti> 13 o=tan de' paroimi;aiv lalh;sw u[mi#n a]lla' e/lyhj e]kei#nov to' pneu#ma th#v a]lhyei;av par]r[hsi;aj peri' tou# patro'v a]naggelw# o[dhgh;sei u[ma#v ei]v pa;san th#n a]lhyei;an> u[mi#n 26 e]n e]kei;nhj th#j h[me;raj e]n tw#j ou] ga'r lalh;sei a]f ] e[autou# a]ll ] o=sa o]no;mati; mou ai]th;sesye kai' ou] le;gw a\n a]kou;shj lalh;sei kai' ta' e]rco;mena u[mi#n o=ti e]gw' e]rwth;sw to'n pate;ra peri' a]naggelei# u[mi#n 14 e]kei#nov e]me' u[mw#n> 27 au]to'v ga'r o[ path'r filei# doxa;sei o=ti e]k tou# e]mou# lh;qetai, kai' u[ma#v o=ti u[mei#v e]me' pefilh;kate kai' a]naggelei# u[mi#n 15 pa;nta o=sa e/cei o[ pepisteu;kate o=ti e]gw' para' tou# yeou# path'r e]ma; e]stin> dia' tou#to ei}pon o=ti e]k e]xh#lyon 28 e]xh#lyon para' tou# patro'v tou# e]mou# lh;qetai, kai' a]naggelei# u[mi#n kai' e]lh;luya ei]v to'n ko;smon> pa;lin 16 Mikro'n kai' ou] yewrei#te; me kai' a]fi;hmi to'n ko;smon kai' poreu;omai pro'v pa;lin mikro'n kai' o/qesye; me o=ti e]gw' to'n pate;ra 29 Le;gousin au]tw#j oi[ u[pa;gw pro'v to'n pate;ra 17 ei}pon ou}n mayhtai' au]tou# /Ide nu#n par]r[hsi;aj e]k tw#n mayhtw#n au]tou# pro'v a]llh;louv lalei#v kai' paroimi;an ou]demi;an le;geiv Ti; e]stin tou#to o` le;gei h[mi#n Mikro'n kai' 30 nu#n oi/damen o=ti oi}dav pa;nta kai' ou] ou] yewrei#te; me kai' pa;lin mikro'n kai' crei;an e/ceiv i=na ti;v se e]rwta#j> e]n tou;twj o/qesye; me kai; =Oti e]gw' u[pa;gw pro'v to'n pisteu;omen o=ti a]po' yeou# e]xh#lyev 31 pate;ra a]pekri;yh au]toi#v o[ ]Ihsou#v /Arti 18 e/legon ou}n tou#to Ti; e]stin o` le;gei to' pisteu;ete 32 i]dou;, e/rcetai w=ra kai'

130 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= nu#n e]lh;luyen i=na skorpisyh#te e=kastov e`n kayw'v h[mei#v 12 o=te h/mhn met ] au]tw#n ei]v ta' i/dia kai' e]me' mo;non a]fh#te> kai' e]n tw#j ko;smwj, e]gw' e]th;roun au]tou'v e]n tw#j ou]k ei]mi' mo;nov o=ti o[ path'r met ] e]mou# o]no;mati; sou ou`v de;dwka;v moi e]fu;laxa e]stin 33 tau#ta lela;lhka u[mi#n i=na e]n kai' ou]dei'v e]x au]tw#n a]pw;leto ei] mh' o[ e]moi' ei]rh;nhn e/chte> e]n tw#j ko;smwj yli#qin ui[o'v th#v a]pwlei;av i=na h[ grafh' plhrwyh#j e/cete a]lla' yarsei#te e]gw' neni;khka to'n 13 nu#n de' pro'v se' e/rcomai kai' tau#ta ko;smon lalw# e]n tw#j ko;smwj i=na e/cwsin th'n cara'n th'n e]mh'n peplhrwme;nhn e]n au]toi#v 14 e]gw' de;dwka au]toi#v to'n lo;gon sou John 17 kai' o[ ko;smov e]mi;shsen au]tou;v o=ti ou]k ei]si'n e]k tou# ko;smou kayw'v e]gw' ou]k KEF. 17 ei]mi' e]k tou# ko;smou 15 ou]k e]rwtw# i=na a/rhjv au]tou'v e]k tou# ko;smou a]ll ] i=na 1 Tau#ta e]la;lhsen o[ ]Ihsou#v kai' thrh;shjv au]tou'v e]k tou# ponhrou# 16 e]k e]ph#ren tou'v o]fyalmou'v au]tou# ei]v to'n tou# ko;smou ou]k ei]si'n kayw'v e]gw' e]k tou# ou]rano'n kai' ei}pen Pa;ter e]lh;luyen h[ ko;smou ou]k ei]mi' 17 a[gi;ason au]tou'v e]n w=ra> do;xaso;n sou to'n ui[o;n i=na kai' o[ th#j a]lhyei;aj sou> o[ lo;gov o[ so'v a]lh;yeia; ui[o'v sou doxa;shj se; e]stin 18 kayw'v e]me' a]pe;steilav ei]v to'n 2 kayw'v e/dwkav au]tw#j e]xousi;an pa;shv ko;smon ka]gw' a]pe;steila au]tou'v ei]v to'n sarko;v i=na pa#n o` de;dwkav au]tw#j dw;shj ko;smon> 19 kai' u[pe'r au]tw#n e]gw' au]toi#v zwh'n ai]w;nion 3 au=th de; e]stin h[ a[gia;zw e]mauto;n i=na kai' au]toi' w}sin ai]w;niov zwh; i=na ginw;skwsin se' to'n h[giasme;noi e]n a]lhyei;aj 20 Ou] peri' mo;non a]lhyino'n yeo'n kai' o`n tou;twn de' e]rwtw# mo;non a]lla' kai' peri' a]pe;steilav ]Ihsou#n Cristo;n 4 e]gw; se tw#n pisteuso;ntwn dia' tou# lo;gou au]tw#n e]do;xasa e]pi' th#v gh#v to' e/rgon etelei;wsa ei]v e]me; 21 i=na pa;ntev e`n w}sin kayw'v o` de;dwka;v moi i=na poih;sw> 5 kai' nu#n su; pa;ter e]n e]moi' ka]gw' e]n soi; i=na kai' do;xaso;n me su; pa;ter para' seautw#j th#j au]toi' e]n h[mi#n e`n w}sin i=na o[ ko;smov do;xhj h{j ei}con pro' tou# to'n ko;smon ei}nai pisteu;shj o=ti su; me a]pe;steilav 22 kai' para' soi; 6 ]Efane;rwsa; sou to' o/noma e]gw' th'n do;xan h`n de;dwka;v moi de;dwka toi#v a]nyrw;poiv ou`v de;dwka;v moi e]k tou# au]toi#v i=na w}sin e`n kayw'v h[mei#v e=n e]smen ko;smou soi' h}san kai' e]moi' au]tou'v 23 e]gw' e]n au]toi#v kai' su' e]n e]moi; i=na de;dwkav> kai' to'n lo;gon sou w}sin teteleiwme;noi ei]v e=n kai' i=na tethrh;kasin 7 nu#n e/gnwkan o=ti pa;nta ginw;skhj o[ ko;smov o=ti su; me a]pe;steilav o=sa de;dwka;v moi para' sou# e]stin kai' h]ga;phsav au]tou'v kayw'v e]me' 8 o=ti ta' r[h;mata a` de;dwka;v moi de;dwka h]ga;phsav 24 Pa;ter ou=v de;dwka;v moi au]toi#v kai' au]toi' e/labon kai' e/gnwsan ye;lw i=na o=pou ei]mi' e]gw' ka]kei#noi w}sin a]lhyw#v o=ti para' sou# e]xh#lyon kai' met ] e]mou# i=na yewrw#sin th'n do;xan th'n e]pi;steusan o=ti su; me a]pe;steilav 9 e]mh'n h`n e/dwka;v moi o=ti h]ga;phsa;v me e]gw' peri' au]tw#n e]rwtw# ou] peri' tou# pro' katabolh#v ko;smou 25 pa;ter ko;smou e]rwtw# a]lla' peri' w{n de;dwka;v di;kaie kai' o[ ko;smov se ou]k e/gnw e]gw' de; moi o=ti soi; ei]sin 10 kai' ta' e]ma' pa;nta se e/gnwn kai' ou{toi e/gnwsan o=ti su; me sa; e]stin kai' ta' sa' e]ma; kai' a]pe;steilav> 26 kai' e]gnw;risa au]toi#v dedo;xasmai e]n au]toi#v 11 kai' ou]k e/ti to' o/noma; sou kai' gnwri;sw i=na h[ a]ga;ph ei]mi' e]n tw#j ko;smwj kai' ou{toi e]n tw#j h`n h]ga;phsa;v me e]n au]toi#v h}j ka]gw' e]n ko;smwj ei]si;n kai' e]gw' pro'v se' e/rcomai au]toi#v Pa;ter a=gie th;rhson au]tou'v e]n tw#j o]no;mati; sou ou=v de;dwka;v moi i=na w}sin

131 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

Kai~a;fav o[ sumbouleu;sav John 18 toi#v ]Ioudai;oiv o=ti sumfe;rei e=na a/nyrwpon a]pole;syai u[pe'r tou# laou# KEF. 18 15 ]Hkolou;yei de' tw#j ]Ihsou# Si;mwn Pe;trov kai' o[ a/llov mayhth;v o[ de' 1 Tau#ta ei]pw'n o[ ]Ihsou#v e]xh#lyen su'n mayhth'v e]kei#nov h}n gnwsto'v tw#j a]rcierei# toi#v mayhtai#v au]tou# pe;ran tou# kai' suneish#lyen tw#j ]Ihsou# ei]v th'n ceima;r]r[ou tw#n Kedrw'n o=pou h}n kh#pov au]lh'n tou# a]rciere;wv 16 o[ de' Pe;trov ei]v o`n ei]sh#lyen au]to'v kai' oi[ mayhtai' ei[sth;kei pro'v th#j yu;raj e/xw e]xh#lyen ou}n au]tou# 2 h/jdei de' kai' ]Iou;dav o[ o[ mayhth'v o[ a/llov o=v h}n gnwsto'v tw#j paradidou'v au]to'n to'n to;pon o=ti a]rcierei#, kai' ei}pen th#j yurwrw#j kai' polla;kiv sunh;cyh o[ ]Ihsou#v e]kei# meta' ei]sh;gagen to'n Pe;tron 17 le;gei ou}n h[ tw#n mayhtw#n au]tou# 3 o[ ou}n ]Iou;dav paidi;skh h[ yurwro;v tw#j Pe;trwj Mh' kai' labw'n th'n spei#ran kai' e]k tw#n su' e]k tw#n mayhtw#n ei} tou# a]nyrw;pou a]rciere;wn kai' Farisai;wn u[phre;tav tou;tou le;gei e]kei#nov Ou]k ei]mi; 18 e/rcetai e]kei# meta' fanw#n kai' lampa;dwn ei[sth;keisan de' oi[ dou#loi kai' oi[ kai' o=plwn 4 ]Ihsou#v ou}n ei]dw'v pa;nta u[phre;tai a]nyrakia'n pepoihko;tev o=ti ta' e]rco;mena e]p ] au]to'n e]xelyw'n ei}pen qu#cov h}n kai' e]yermai;nonto> h}n de' met ] au]toi#v Ti;na zhtei#te au]tw#n o[ Pe;trov e[stw'v kai' 5 a]pekri;yhsan au]tw#j ]Ihsou#n to'n yermaino;menov 19 [O ou}n a]rciereu'v Nazwrai#on le;gei au]toi#v h]rw;thsen to'n ]Ihsou#n peri' tw#n mayhtw#n o[ ]Ihsou#v, ]Egw; ei]mi ei[sth;kei de' au]tou# kai' peri' th#v didach#v au]tou# 20 kai' ]Iou;dav o[ paradidou'v au]to'n met ] a]pekri;yh au]tw#j o[ ]Ihsou#v ]Egw' au]tw#n 6 w[v ou}n ei}pen au]toi#v o=ti ]Egw; par]r[hsi;aj e]la;lhsa tw#j ko;smwj e]gw' ei]mi a]ph#lyon ei]v ta' o]pi;sw kai' e/peson pa;ntote e]di;daxa e]n th#j sunagwgh#j kai' e]n camai; 7 pa;lin ou}n au]tou;v e]phrw;thsen tw#j i[erw#j o=pou pa;ntote oi[ ]Ioudai#oi Ti;na zhtei#te oi[ de' ei}pon, ]Ihsou#n to'n sune;rcontai kai' e]n kruptw#j ela;lhsa Nazwrai#on 8 a]pekri;yh o[ ]Ihsou#v ou]de;n 21 ti; me e]perwta#jv e]perw;thson Ei}pon u[mi#n o=ti e]gw; ei]mi> ei] ou}n e]me' tou'v a]khkoo;tav ti; e]la;lhsa au]toi#v> i/de zhtei#te a/fete tou;touv u[pa;gein> 9 i=na ou{toi oi/dasin a` ei}pon e]gw; 22 tau#ta de' plhrwyh#j o[ lo;gov o`n ei}pen o=ti Ou`v au]tou# ei]po;ntov ei{v tw#n u[phretw#n de;dwka;v moi ou]k a]pw;lesa e]x au]tw#n paresthkw'v e/dwken r[a;pisma tw#j ]Ihsou# ou]de;na 10 Si;mwn ou}n Pe;trov e/cwn ei]pw;n Ou=twv a]pokri;nhj tw#j a]rcierei# ma;cairan ei=lkusen au]th'n kai' e/paisen 23 a]pekri;yh au]tw#j o[ ]Ihsou#v Ei] kakw#v to'n tou# a]rciere;wv dou#lon kai' e]la;lhsa martu;rhson peri' tou# kakou#> a]pe;koqen au]tou# to' w]ti;on to' dexio;n> h}n ei] de' kalw#v ti; me de;reiv 24 de' o/noma tw#j dou;lwj Ma;lcov 11 ei}pen a]pe;steilen au]to'n o[ =Annav dedeme;non ou}n o[ ]Ihsou#v tw#j Pe;trwj Ba;le th'n pro'v Kai~a;fan to'n a]rciere;a 25 }Hn de' ma;cairan sou ei]v th'n yh;khn> to' Si;mwn Pe;trov e[stw'v kai' yermaino;menov poth;rion o` de;dwke;n moi o[ path'r ou] mh' ei}pon ou}n au]tw#j Mh' kai' su' e]k tw#n pi;w au]to; 12 [H ou}n spei#ra kai' o[ mayhtw#n au]tou# ei} h]rnh;sato e]kei#nov kai' cili;arcov kai' oi[ u[phre;tai ei}pen Ou]k ei]mi; 26 le;gei ei{v e]k tw#n tw#n ]Ioudai;wn sune;labon to'n ]Ihsou#n dou;lwn tou# a]rciere;wv suggenh'v w\n ou{ kai' e/dhsan au]to'n 13 kai' a]ph;gagon a]pe;koqen Pe;trov to' w]ti;on Ou]k e]gw; se au]to'n pro'v =Annan prw#ton> h}n ga'r ei}don e]n tw#j kh;pwj met ] au]tou# 27 pa;lin penyero'v tou# Kai~a;fa o`v h}n a]rciereu'v ou}n h]rnh;sato o[ Pe;trov kai' eu]ye;wv tou# e]niautou# e]kei;nou> 14 h}n de'

132 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= a]le;ktwr e]fw;nhsen 28 /Agousin ou}n bou;lesye ou}n u[mi#n a]polu;sw to'n to'n ]Ihsou#n a]po' tou# Kai~a;fa ei]v to' basile;a tw#n ]Ioudai;wn 40 praitw;rion> h}n de' prwi;aj kai' au]toi' ou]k e]krau;gasan ou}n pa;lin pa;ntev, le;gontev ei]sh#lyon ei]v to' praitw;rion i=na mh' Mh' tou#ton a]lla' to'n Barabba#n h}n de' o[ mianyw#sin a]ll ] i=na fa;gwsin to' pa;sca Barabba#v lhjsth;v 29 e]xh#lyen ou}n o[ Pila#tov pro'v au]tou'v kai' ei}pen Ti;na kathgori;an fe;rete kata' tou# a]nyrw;pou tou;tou 30 a]pekri;yhsan kai' ei}pon au]tw#j Ei] mh' h}n ou{tov kako'poio;v, ou]k a/n soi paredw;kamen KEF. 19 au]to;n 31 ei}pen ou}n au]toi#v o[ Pila#tov La;bete au]to'n u[mei#v kai' kata' to'n no;mon 1 To;te ou}n e/laben o[ Pila#tov u[mw#n kri;nate au]to;n ei}pon ou}n au]tw#j to'n ]Ihsou#n kai' e]masti;gwsen 2 kai' oi[ oi[ ]Ioudai#oi [Hmi#n ou]k e/xestin stratiw#tai ple;xantev ste;fanon e]x a]poktei#nai ou]de;na> 32 i=na o[ lo;gov a]kanyw#n e]pe;yhkan au]tou# th#j kefalh#j tou# ]Ihsou# plhrwyh#j o`n ei}pen shmai;nwn kai' i[ma;tion porfurou#n perie;balon poi;wj yana;twj h/mellen a]poynh;jskein 33 au]to;n 3 kai' e/legon Cai#re o[ basileu'v Ei]sh#lyen ou}n ei]v to' praitw;rion pa;lin o[ tw#n ]Ioudai;wn> kai' e]di;doun au]tw#j Pila#tov kai' e]fw;nhsen to'n ]Ihsou#n kai' r[api;smata 4 e]xh#lyen ou}n pa;lin e/xw o[ ei}pen au]tw#j Su' ei} o[ basileu'v Pila#tov Kai' le;gei au]toi#v /Ide a/gw u[mi#n tw#n ]Ioudai;wn 34 a]pekri;yh au]tw#j au]to'n e/xw i=na gnw#te o=ti e]n au]tw#j o[ ]Ihsou#v a]f ] e[autou# su' tou#to le;geiv h\ ou]demi;an ai]ti;an eu[ri;skw 5 e]xh#lyen a/lloi soi ei}po;n peri' e]mou# 35 ou}n o[ ]Ihsou#v e/xw forw#n to'n a]ka;nyinon a]pekri;yh o[ Pila#tov Mh;ti ste;fanon kai' to' porfurou#n i[ma;tion e]gw' ]Ioudai#o;v ei]mi to' e/ynov to' so'n kai' kai' le;gei au]toi#v /Ide o[ a/nyrwpov 6 oi[ a]rcierei#v pare;dwka;n se e]moi;> ti; o=te ou}n ei}don au]to'n oi[ a]rcierei#v kai' oi[ e]poi;hsav 36 a]pekri;yh o[ ]Ihsou#v [H u[phre;tai e]krau;gasan le;gontev basilei;a h[ e]mh' ou]k e/stin e]k tou# Stau;rwson stau;rwson le;gei au]toi#v o[ ko;smou tou;tou> ei] e]k tou# ko;smou Pila#tov La;bete au]to'n u[mei#v kai' tou;tou h}n h[ basilei;a h[ e]mh; oi[ u[phre;tai staurw;sate> e]gw' ga'r ou]c eu[ri;skw e]n a/n oi[ e]moi' h]gwni;zonto i=na mh' paradoyw# au]tw#j ai]ti;an 7 a]pekri;yhsan au]tw#j toi#v ]Ioudai;oiv> nu#n de' h[ basilei;a h[ oi[ ]Ioudai#oi [Hmei#v no;mon e/comen> kai' e]mh' ou]k e/stin e]nteu#yen 37 ei}pen ou}n kata' to'n no;mon h[mw#n o]fei;lei a]poyanei#n au]tw#j o[ Pila#tov Ou]kou#n basileu'v ei} su; o=ti e[auto'n ui[o'n yeou# e]poi;hsen a]pekri;yh o[ ]Ihsou#v Su' le;geiv o=ti 8 =Ote ou}n h/kousen o[ Pila#tov tou#ton basileu;v ei]mi e]gw' e]gw' ei]v tou#to to'n lo;gon ma#llon e]fobh;yh 9 kai' gege;nnhmai kai' ei]v tou#to e]lh;luya ei]v ei]sh#lyen ei]v to' praitw;rion pa;lin kai' to'n ko;smon i=na marturh;sw th#j a]lhyei;aj> le;gei tw#j ]Ihsou# Po;yen ei} su; o[ pa#v o[ w\n e]k th#v a]lhyei;av a]kou;ei mou de' ]Ihsou#v a]po;krisin ou]k e/dwken au]tw#j th#v fwnh#v 10 le;gei ou}n au]tw#j o[ Pila#tov ]Emoi' ou] 38 le;gei au]tw#j o[ Pila#tov Ti; e]stin lalei#v ou]k oi}dav o=ti e]xousi;an e/cw a]lh;yeia Kai' tou#to ei]pw'n pa;lin e]xh#lyen staurw#sai; se kai' e]xousi;an e/cw pro'v tou'v ]Ioudai;ouv kai' le;gei a]polu#sai; se 11 a]pekri;yh o[ ]Ihsou#v au]toi#v ]Egw' ou]demi;an ai]ti;an eu[ri;skw Ou]k ei}cev e]xousi;an ou]demi;an kat ] e]mou# e]n au]tw#j 39 e/stin de' sunh;yeia u[mi#n i=na ei] mh' h}n soi dedome;non a/nwyen> dia' e=na u[mi#n a]polu;sw e]n tw#j pa;sca> tou#to o[ paradidou;v me; soi mei;zona a[marti;an e/cei 12 e]k tou;tou e]zh;tei o[

133 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

Pila#tov a]polu#sai au]to;n> oi[ a/nwyen u[fanto'v di ] o=lou 24 ei}pon ou}n de' ]Ioudai#oi e/krazon le;gontev ]Ea'n pro'v a]llh;louv Mh' sci;swmen au]to;n tou#ton a]polu;shjv ou]k ei} fi;lov tou# a]lla' la;cwmen peri' au]tou# ti;nov e/stai> Kai;sarov> pa#v o[ basile;a au]to;n poiw#n i=na h[ grafh' plhrwyh#j h[ le;gousa> a]ntile;gei tw#j Kai;sari 13 [O ou}n Diemeri;santo ta' i[ma;tia; mou e[autoi#v Pila#tov a]kou;sav tou#ton to'n logo'n, kai' e]pi' to'n i[matismo;n mou e/balon h/gagen e/xw to'n ]Ihsou#n kai' e]ka;yisen klh#ron Oi[ me'n ou}n stratiw#tai tau#ta e]pi' tou# bh;matov ei]v to;pon lego;menon e]poi;hsan 25 ei[sth;keisan de' para' tw#j Liyo;strwton [Ebrai~sti' de' Gabbaya staurw#j tou# ]Ihsou# h[ mh;thr au]tou# kai' h[ 14 h}n de' paraskeuh' tou# pa;sca w=ra de' a]delfh' th#v mhtro'v au]tou# Mari;a h[ tou# w[sei' e=kth kai' le;gei toi#v ]Ioudai;oiv /Ide Klwpa# kai' Mari;a h[ Magdalhnh; o[ basileu'v u[mw#n 15 oi[ de' 26 ]Ihsou#v ou}n i]dw'n th'n mhte;ra kai' to'n e]krau;gasan }Aron a}ron stau;rwson mayhth'n parestw#ta o`n h]ga;pa le;gei th#j au]to;n le;gei au]toi#v o[ Pila#tov To'n mhtri; au]tou#, Gu;nai i]dou# o[ ui[o;v sou 27 basile;a u[mw#n staurw;sw a]pekri;yhsan ei}ta le;gei tw#j mayhth#j ]Idou;, h[ mh;thr oi[ a]rcierei#v Ou]k e/comen basile;a ei] mh' sou kai' a]p ] e]kei;nhv th#v w=rav e/laben Kai;sara 16 to;te ou}n pare;dwken au]th'n o[ mayhth'v ei]v ta' i/dia 28 Meta' au]to'n au]toi#v i=na staurwyh#j tou#to ei]dw'v o[ ]Ihsou#v o=ti pa;nta h/dh Pare;labon de' to'n ]Ihsou#n kai' tete;lestai i=na teleiwyh#j h[ grafh; le;gei a]ph;gagon> 17 kai' basta;zwn to'n Diqw# 29 skeu#ov ou}n e/keito o/xouv stauro'n au]tou# e]xh#lyen ei]v to'n mesto;n> oi[ de', plh;santev spo;ggon o/xouv lego;menon Krani;ou To;pon o`v kai' u[ssw;pwj periye;ntev prosh;negkan le;getai [Ebrai~sti' Golgoya 18 o=pou au]tou# tw#j sto;mati 30 o=te ou}n e/laben au]to'n e]stau;rwsan kai' met ] au]tou# to' o/xov o[ ]Ihsou#v ei}pen Tete;lestai kai' a/llouv du;o e]nteu#yen kai' e]nteu#yen kli;nav th'n kefalh'n pare;dwken to' me;son de' to'n ]Ihsou#n 19 e/graqen de' pneu#ma 31 Oi[ ou}n ]Ioudai#oi i=na mh' kai' ti;tlon o[ Pila#tov kai' e/yhken e]pi' mei;nhj e]pi' tou# staurou# ta' sw;mata e]n tw#j tou# staurou#> h}n de' sabba;twj e]pei' paraskeuh' h}n h}n ga'r gegramme;non> ]Ihsou#v o[ Nazwrai#ov o[ mega;lh h[ h[me;ra e]kei;nou tou# sabba;tou basileu'v tw#n ]Ioudai;wn h]rw;thsan to'n Pila#ton i=na kateagw#sin 20 tou#ton ou}n to'n ti;tlon polloi' au]tw#n ta' ske;lh kai' a]ryw#sin 32 a]ne;gnwsan tw#n ]Ioudai;wn o=ti e]ggu'v h}n h}lyon ou}n oi[ stratiw#tai kai' tou# me'n th#v po;lewv o[ to;pov o=pou e]staurw;yh prw;tou kate;axan ta' ske;lh kai' tou# o[ ]Ihsou#v> kai' h}n a/llou tou# sustaurwye;ntov au]tw#j> 33 gegramme;non [Ebrai~sti; [Ellhnisti; [Rw e]pi' de' to'n ]Ihsou#n e]lyo;ntev w[v ei}don mai~sti; 21 e/legon ou}n tw#j Pila;twj oi[ au]to'n h/dh teynhko;ta ou] kate;axan a]rcierei#v tw#n ]Ioudai;wn Mh' gra;fe> [O au]tou# ta' ske;lh 34 a]ll ] ei{v tw#n basileu'v tw#n ]Ioudai;wn a]ll ] o=ti stratiwtw#n lo;gchj au]tou# th'n pleura'n e]kei#nov ei}pen Basileu;v ei]mi e/nuxen kai' eu]yu'v e]xh#lyen ai{ma kai' tw#n ]Ioudai;wn u=dwr 22 a]pekri;yh o[ Pila#tov `O ge;grafa 35 kai' o[ e[wrakw'v memartu;rhken kai' ge;grafa 23 Oi[ ou}n stratiw#tai o=te a]lhyinh' au]tou# e]stin h[ marturi;a e]stau;rwsan to'n ]Ihsou#n e/labon ta' ka ]kei#nov oi}den o=ti a]lhyh# le;gei i=na i[ma;tia au]tou# kai' e]poi;hsan te;ssara u[mei#v pisteu;shte 36 e]ge;neto ga'r me;rh e[ka;stwj stratiw;thj me;rov kai' to'n tau#ta i=na h[ grafh' plhrwyh#j ]Ostou#n ou] citw#na h}n de' o[ citw'n a/r]r[afov, e]k tw#n suntribh;setai au]tou# 37 kai' pa;lin

134 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= e[te;ra grafh' le;gei /Oqontai ei]v o`n ei]sh#lyen ei]v to' mnhmei#on kai' yewrei# ta' e]xeke;nthsan 38 Meta' de' tau#ta o]yo;nia kei;mena h]rw;thsen to'n Pila#ton o[ ]Iwsh'f o[ 7 kai' to' souda;rion o` h}n e]pi' th#v a]po' [Arimayai;av w\n mayhth'v kefalh#v au]tou# ou] meta' tw#n o]yoni;wn tou# ]Ihsou# kekrumme;nov de' dia' to'n kei;menon a]lla' cwri'v e]ntetuligme;non fo;bon tw#n ]Ioudai;wn i=na a/rhj to' sw#ma ei]v e=na to;pon 8 to;te ou}n ei]sh#lyen kai' tou# ]Ihsou#> kai' e]pe;treqen o[ Pila#tov o[ a/llov mayhth'v o[ e]lyw'n prw#tov ei]v to' h}lyen ou}n kai' h}ren to' sw#ma tou# ]Ihsou# mnhmei#on kai' ei}den kai' e]pi;steusen> 9 39 h}lyen de' kai' Niko;dhmov o[ e]lyw'n ou]de;pw ga'r h/jdeisan th'n grafh'n o=ti dei# pro'v to'n ]Ihsou#n nukto'v to' prw#ton au]to'n e]k nekrw#n a]nasth#nai 10 fe;rwn mi;gma smu;rnhv kai' a]lo;hv w[sei' a]ph#lyon ou}n pa;lin pro'v e[autou'v oi[ li;trav e[kato;n 40 e/labon ou}n to' sw#ma mayhtai; tou# ]Ihsou# kai' e/dhsan au]to' o]yoni;oiv 11 Mari;a de' ei[sth;kei pro'v to' mnhmei#on meta' tw#n a]rwma;twn kayw'v e/yov e]sti'n klai;ousa e/xw w[v ou}n e/klaien toi#v ]Ioudai;oiv e]ntafia;zein 41 h}n de' pare;kuqen ei]v to' mnhmei#on 12 kai' e]n tw#j to;pwj o=pou e]staurw;yh kh#pov kai' yewrei# du;o a]gge;louv e]n leukoi#v e]n tw#j kh;pwj mnhmei#on kaino'n e]n w{j kayezome;nouv e=na pro'v th#j kefalh#j kai' ou]de;pw ou]dei'v e]te;yh 42 e]kei# ou}n dia' e=na pro'v toi#v posi;n o=pou e/keito to' th'n paraskeuh'n tw#n ]Ioudai;wn o=ti sw#ma tou# ]Ihsou# 13 kai' le;gousin e]ggu'v h}n to' mnhmei#on e/yhkan to'n ]Ihsou#n au]th#j e]kei#noi Gu;nai ti; klai;eiv le;gei au]toi#v o=ti }Hran to'n ku;rio;n mou kai' ou]k oi}da pou# e/yhkan au]to;n 14 kai' tau#ta ei]pou#sa e]stra;fh ei]v ta' o]pi;sw kai' yewrei# to'n ]Ihsou#n e[stw#ta kai' ou]k h/jdei o=ti o[ ]Ihsou#v e]stin 15 le;gei au]th#j John 20 o[ ]Ihsou#v Gu;nai ti; klai;eiv ti;na zhtei#v e]kei;nh dokou#sa o=ti o[ khpouro;v e]stin KEF. 20 le;gei au]tw#j Ku;rie ei] su' e]ba;stasav

au]to;n ei]pe; moi pou# au]to;n e/yhkav ka]gw' 1 Th#j de' mia#j tw#n sabba;twn Mari;a h[ au]to'n a]rw# 16 le;gei au]th#j o` ]Ihsou#v Magdalhnh' e/rcetai prwi@ skoti;av e/ti Mari;a strafei#sa e]kei;nh le;gei ou/shv ei]v to' mnhmei#on kai' ble;pei to'n au]tw#j [Rabbouni o[ le;getai Dida;skale li;yon h]rme;non e]k tou# mnhmei;ou 2 17 le;gei au]th#j o[ ]Ihsou#v Mh; mou a=ptou tre;cei ou}n kai' e/rcetai pro'v Si;mwna ou/pw ga'r a]nabe;bhka pro'v to'n pate;ra> Pe;tron kai' pro'v to'n a/llon mayhth'n o`n mou poreu;ou de' pro'v tou'v a]delfou;v e]fi;lei o[ ]Ihsou#v kai' le;gei mou kai' ei]pe' au]toi#v ]Anabai;nw pro'v au]toi#v }Hran to'n ku;rion e]k tou# to'n pate;ra mou kai' pate;ra u[mw#n kai' mnhmei;ou kai' ou]k oi/damen pou# e/yhkan yeo;n mou kai' yeo'n u[mw#n 18 e/rcetai au]to;n 3 ]Exh#lyen ou}n o[ Pe;trov kai' o[ Mari;a h[ Magdalhnh' a]pagge;llousa a/llov mayhth;v kai' h/rconto ei]v to' toi#v mayhtai#v o=ti e[w;raken to'n ku;rion mnhmei#on 4 e/trecon de' oi[ du;o o[mou#> kai' tau#ta ei}pen au]th#j 19 Ou/shv ou}n kai' o[ a/llov mayhth'v proe;dramen o]qi;av th#j h[me;raj e]kei;nhj th#j mia#j tw#n ta;cion tou# Pe;trou kai' h}lyen prw#tov ei]v sabba;twn kai' tw#n yurw#n to' mnhmei#on kekleisme;nwn o=pou h}san oi[ mayhtai' 5 kai' paraku;qav ble;pei kei;mena ta' sunhgme;noi dia' to'n fo;bon o]yo;nia ou] me;ntoi ei]sh#lyen 6 e/rcetai tw#n ]Ioudai;wn h}lyen o[ ]Ihsou#v kai' e/sth ou}n Si;mwn Pe;trov a]kolouyw#n au]tw#j kai'

135 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 ei]v to' me;son kai' le;gei au]toi#v Ei]rh;nh u[mi#n 20 kai' tou#to ei]pw'n e/deixen 1 Meta' tau#ta e]fane;rwsen e[auto'n au]toi#v ta'v cei#rav kai' th'n pleura'n pa;lin o[ ]Ihsou#v toi#v mayhtai#v e]pi' th#v au]tou# e]ca;rhsan ou}n oi[ mayhtai' yala;sshv th#v Tiberia;dov> e]fane;rwsen i]do;ntev to'n ku;rion 21 ei}pen ou}n au]toi#v de' ou=twv 2 h}san o[mou# Si;mwn Pe;trov o[ ]Ihsou#v pa;lin Ei]rh;nh u[mi#n> kayw'v kai' Ywma#v o[ lego;menov Di;dumov kai' a]pe;stalke;n me o[ path;r ka]gw' pe;mpw Nayanah'l o[ a]po' Kana' th#v Galilai;av u[ma#v 22 kai' tou#to ei]pw'n e]nefu;shsen kai' oi[ tou# Zebedai;ou kai' a/lloi e]k tw#n kai' le;gei au]toi#v La;bete pneu#ma a=gion> mayhtw#n au]tou# du;o 3 le;gei au]toi#v 23 a/n tinwn a]fh#te ta'v a[marti;av Si;mwn Pe;trov [Upa;gw a[lieu;ein a]fie;ntai au]toi#v a/n tinwn krath#te le;gousin au]tw#j ]Erco;meya kai' h[mei#v kekra;thntai 24 Ywma#v de' ei{v e]k tw#n su'n soi; e]xh#lyon kai' a]ne;bhsan ei]v to' dw;deka o[ lego;menov Di;dumov ou]k h}n ploi#on eu]yu'v, kai' e]n e]kei;nhj th#j nukti' met ] au]tw#n o=te h}lyen o[ ]Ihsou#v 25 e]pi;asan ou]de;n 4 prwi:av de' h/dh e/legon ou}n au]tw#j oi[ a/lloi genome;nhv e/sth o[ ]Ihsou#v ei]v to'n mayhtai; [Ewra;kamen to'n ku;rion o[ de' ai]gialo;n ou] me;ntoi h/jdeisan oi[ mayhtai' ei}pen au]toi#v ]Ea'n mh' i/dw e]n tai#v cersi'n o=ti ]Ihsou#v e]stin 5 le;gei ou}n au]toi#v au]tou# to'n tu;pon tw#n h=lwn kai' ba;lw o[ ]Ihsou#v Paidi;a mh; ti prosfa;gion to'n da;ktulo;n mou ei]v to'n tu;pon tw#n e/cete a]pekri;yhsan au]tw#j Ou/ 6 o[ de' h=lwn kai' ba;lw th'n cei#ra mou ei]v th'n ei}pen au]toi#v Ba;lete ei]v ta' dexia' me;rh pleura'n au]tou# ou] mh' pisteu;sw 26 tou# ploi;ou to' di;ktuon kai' eu[rh;sete Kai' mey ] h[me;rav o]ktw' pa;lin h}san e/sw e/balon ou}n kai' ou]k e/ti au]to' e[lku;sai oi[ mayhtai' au]tou# kai' Ywma#v met ] i/scusan a]po' tou# plh;youv tw#n i]cyu;wn 7 au]tw#n e/rcetai o[ ]Ihsou#v tw#n yurw#n le;gei ou}n o[ mayhth'v e]kei#nov o`n h]ga;pa kekleisme;nwn kai' e/sth ei]v to' me;son kai' o[ ]Ihsou#v tw#j Pe;trwj [O ku;rio;v e]stin ei}pen Ei]rh;nh u[mi#n 27 ei}ta le;gei tw#j Si;mwn ou}n Pe;trov a]kou;sav o=ti o[ ku;rio;v Ywma#j Fe;re to'n da;ktulo;n sou w{de kai' e]stin to'n e]pendu;thn diezw;sato h}n ga'r i/de ta'v cei#ra;v mou kai' fe;re th'n cei#ra; gumno;v kai' e/balen e[auto'n ei]v th'n sou kai' ba;le ei]v th'n pleura;n mou kai' ya;lassan 8 oi[ de' a/lloi mayhtai' tw#j mh' gi;nou a/pistov a]lla' pisto;v 28 kai' ploiari;wj h}lyon ou] ga'r h}san makra'n a]pekri;yh [O Ywma#v kai' ei}pen au]tw#j o[ a]po' th#v gh#v a]ll ] w[v a]po' phcw#n ku;rio;v mou kai' o[ yeo;v mou 29 le;gei diakosi;wn su;rontev to' di;ktuon tw#n au]tw#j o[ ]Ihsou#v =Oti e[w;raka;v me Ywma#j i]cyu;wn 9 w[v ou}n a]pe;bhsan ei]v th'n gh#n pepi;steukav maka;rioi oi[ mh' i]do;ntev ble;pousin a]nyrakia'n keime;nhn kai' kai' pisteu;santev 30 Polla' me'n ou}n o]qa;rion e]pikei;menon kai' a/rton 10 kai' a/lla shmei#a e]poi;hsen o[ ]Ihsou#v le;gei au]toi#v o[ ]Ihsou#v ]Ene;gkate a]po' e]nw;pion tw#n mayhtw#n au]tou# a` ou]k tw#n o]qari;wn w{n e]pia;sate nu#n 11 e/stin gegramme;na e]n tw#j bibli;wj tou;twj> a]ne;bh Si;mwn Pe;trov kai' ei=lkusen to' 31 tau#ta de' ge;graptai i=na pisteu;shte di;ktuon e]pi' th#v gh#v, mesto'n i]cyu;wn o=ti o[ ]Ihsou#v e]stin o[ Cristo'v o[ ui[o'v tou# mega;lwn e[kato'n penthkontatriw#n> kai' yeou# kai' i=na pisteu;ontev zwh'n e/chte e]n tosou;twn o/ntwn ou]k e]sci;syh to' tw#j o]no;mati au]tou# di;ktuon 12 le;gei au]toi#v o[ ]Ihsou#v Deu#te a]risth;sate ou]dei'v de' e]to;lma tw#n mayhtw#n e]xeta;sai au]to;n Su' ti;v ei} John 21 ei]do;tev o=ti o[ ku;rio;v e]stin 13 e/rcetai ou}n o[ ]Ihsou#v kai' lamba;nei to'n a/rton KEF. 21

136 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= kai' di;dwsin au]toi#v kai' to' o]qa;rion ou]de' au]to'n oi}mai to'n ko;smon cwrh#sai o[moi;wv ta' grafo;mena bibli;a a]mh;n 14 tou#to h/dh tri;ton e]fanerw;yh o[ ]Ihsou#v toi#v mayhtai#v au]tou#, e]geryei'v e]k nekrw#n 15 =Ote ou}n h]ri;sthsan le;gei tw#j Si;mwni Pe;trwj o[ ]Ihsou#v Si;mwn ]Iwna#, a]gapa#jv me plei#o;n tou;twn le;gei au]tw#j Nai; ku;rie su' oi}dav o=ti filw# se le;gei au]tw#j Bo;ske ta' a]rni;a mou 16 le;gei au]tw#j pa;lin deu;teron Si;mwn ]Iwna# a]gapa#jv me le;gei au]tw#j Nai; ku;rie su' oi}dav o=ti filw# se le;gei au]tw#j Poi;maine ta' pro;bata; mou 17 le;gei au]tw#j to' tri;ton Si;mwn ]Iwna#, filei#v me e]luph;yh o[ Pe;trov o=ti ei}pen au]tw#j to' tri;ton Filei#v me kai' ei}pen au]tw#j Ku;rie su' pa;nta oi}dav su' ginw;skeiv o=ti filw# se le;gei au]tw#j o[ ]Ihsou#v Bo;ske ta' pro;bata; mou 18 a]mh'n a]mh'n le;gw soi o=te h}v new;terov e]zw;nnuev seauto'n kai' periepa;teiv o=pou h/yelev> o=tan de' ghra;shjv e]ktenei#v ta'v cei#ra;v sou kai' a/llov se zw;sei kai' oi/sei o=pou ou] ye;leiv 19 tou#to de' ei}pen shmai;nwn poi;wj yana;twj doxa;sei to'n yeo;n kai' tou#to ei]pw'n le;gei au]tw#j ]Akolou;yei moi 20 ]Epistrafei'v de; o[ Pe;trov ble;pei to'n mayhth'n o`n h]ga;pa o[ ]Ihsou#v a]kolouyou#nta o`v kai' a]ne;pesen e]n tw#j dei;pnwj e]pi' to' sth#yov au]tou# kai' ei}pen Ku;rie ti;v e]stin o[ paradidou;v se 21 tou#ton i]dw'n o[ Pe;trov le;gei tw#j ]Ihsou# Ku;rie ou{tov de' ti; 22 le;gei au]tw#j o[ ]Ihsou#v ]Ea'n au]to'n ye;lw me;nein e=wv e/rcomai ti; pro'v se; su; a]kolou;yei moi 23 e]xh#lyen ou}n o[ lo;gov ou{tov ei]v tou'v a]delfou'v o=ti o[ mayhth'v e]kei#nov ou]k a]poynh;jskei kai' ou]k ei}pen au]tw#j o[ ]Ihsou#v o=ti ou]k a]poynh;jskei> a]ll] ]Ea'n au]to'n ye;lw me;nein e=wv e/rcomai ti; pro'v se; 24 Ou{to;v e]stin o[ mayhth'v o[ marturw#n peri' tou;twn kai' gra;qav tau#ta kai' oi/damen o=ti a]lhyh'v e]sti;n h[ marturi;a au]tou# 25 /Estin de' kai' a/lla polla' o`sa e]poi;hsen o[ ]Ihsou#v a=tina e]a'n gra;fhtai kay ] e=n

137 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

leukh#j, 11 oi` kai' ei}pon, /Andrev ACTS Galilai#oi ti; e[sth;kate e]mble;pontev ei]v to'n ou]rano;n ou{tov o[ ]Ihsou#v o[ a]nalhfyei'v a]f ] u[mw#n ei]v to'n ou]rano'n PRAXEIS TWN AGIWN ou=twv e]leu;setai o`n tro;pon e]yea;sasye APOSTOLWN au]to'n poreuo;menon ei]v to'n ou]rano;n 12 To;te u[pe;streqan ei]v ]Ierousalh'm a]po' o/rouv tou# kaloume;nou ]Elaiw#nov o= Acts 1 e]stin e]ggu'v ]Ierousalh'm sabba;tou e/con o[do;n 13 kai' o=te ei]sh#lyon KEF. 1 a]ne;bhsan ei]v to' u[perw#jon ou{ h}san katame;nontev o= te Pe;trov kai' ]Ia;kwbov 1 To'n me'n prw#ton lo;gon e]poihsa;mhn kai' ]Iwa;nnhv kai' ]Andre;av Fi;lippov peri' pa;ntwn w} Yeo;file w{n h/rxato kai' Ywma#v Baryolomai#ov kai' o[ ]Ihsou#v poiei#n te kai' dida;skein 2 Matyai#ov, ]Ia;kwbov [Alfai;ou kai' a/cri h[v h[me;rav e]nteila;menov toi#v Si;mwn o[ zhlwth'v kai' ]Iou;dav ]Iakw;bou a]posto;loiv dia' pneu;matov a[gi;ou ou`v 14 ou{toi pa;ntev h}san e]xele;xato a]nelh;fyh 3 oi{v kai' proskarterou#ntev o[moyumado'n th#j pare;sthsen e[auto'n zw#nta meta' to' proseuch#j kai' th#j deh;sei, su'n gunaixi'n payei#n au]to'n e]n polloi#v tekmhri;oiv di ] kai' Maria;j th#j mhtri' tou# ]Ihsou# kai' su'n h[merw#n tessara;konta o]ptano;menov toi#v a]delfoi#v au]tou# 15 Kai' e]n tai#v au]toi#v kai' le;gwn ta' peri' th#v basilei;av h[me;raiv tau;taiv a]nasta'v Pe;trov e]n tou# yeou#> 4 kai' sunalizo;menov me;swj tw#n mayhtw#n ei}pen h}n te o/clov parh;ggeilen au]toi#v a]po' [Ierosolu;mwn o]noma;twn e]pi' to' au]to' w[s' e[kato'n mh' cwri;zesyai a]lla' perime;nein th'n ei/kosin, 16 /Andrev a]delfoi; e/dei e]paggeli;an tou# patro'v h`n h]kou;sate; plhrwyh#nai th'n grafh'n tau;thn, h`n mou 5 o=ti ]Iwa;nnhv me'n e]ba;ptisen proei#pen to' pneu#ma to' a=gion dia' u=dati u[mei#v de' baptisyh;sesye e]n sto;matov Dabi'd, peri' ]Iou;da tou# pneu;mati a[gi;wj ou] meta' polla'v tau;tav genome;nou o[dhgou# toi#v sullabou#sin h[me;rav 6 Oi[ me'n ou}n sunelyo;ntev to'n ]Ihsou#n e]ph]rw;twn au]to'n le;gontev Ku;rie ei] e]n 17 o=ti kathriymhme;nov h}n su'n h[mi#n kai' tw#j cro;nwj tou;twj a]pokayista;neiv th'n e/lacen to'n klh#ron th#v diakoni;av basilei;an tw#j ]Israh;l 7 ei}pen de' pro'v tau;thv au]tou;v Ou]c u[mw#n e]stin gnw#nai cro;nouv 18 Ou{tov me'n ou}n e]kth;sato cwri;on e]k h\ kairou'v ou`v o[ path'r e/yeto e]n th#j i]di;aj tou# misyou# th#v a]diki;av kai' prhnh'v e]xousi;aj geno;menov e]la;khsen me;sov kai' e]xecu;yh 8 a]lla' lh;qesye du;namin e]pelyo;ntov pa;nta ta' spla;gcna au]tou#> 19 kai' tou# a[gi;ou pneu;matov e]f ] u[ma#v kai' gnwsto'n e]ge;neto pa;sin toi#v e/sesye; moi ma;rturev e/n te ]Ierousalh'm katoikou#sin ]Ierousalh;m w=ste kai' e]n pa;shj th#j ]Ioudai;aj kai' Samarei;aj klhyh#nai to' cwri;on e]kei#no th#j i]di;aj kai' e=wv e]sca;tou th#v gh#v 9 kai' tau#ta diale;ktwj au]tw#n [Akeldama;, tou#t ] ei]pw'n blepo;ntwn au]tw#n e]ph;ryh kai' e/stin Cwri;on Ai=matov 20 Ge;graptai nefe;lh u[pe;laben au]to'n a]po' tw#n ga'r e]n bi;blwj qalmw#n Genhyh;tw h[ o]fyalmw#n au]tw#n 10 kai' w[v e/pauliv au]tou# e/rhmov kai' mh' e/stw o[ a]teni;zontev h}san ei]v to'n ou]rano'n katoikw#n e]n au]th#j kai; Th'n e]piskoph'n poreuome;nou au]tou# kai' i]dou;, a/ndrev au]tou# la;boi e=terov 21 dei# ou}n tw#n du;o pareisth;keisan au]toi#v e]n e]syh;ti

138 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= sunelyo;ntwn h[mi#n a]ndrw#n e]n panti' Galilai#oi 8 kai' pw#v h[mei#v a]kou;omen cro;nwj e]n w{j ei]sh#lyen kai' e]xh#lyen e]f ] e=kastov th#j i]di;aj diale;ktwj h[mw#n e]n h{j h[ma#v o[ ku;riov ]Ihsou#v 22 a]rxa;menov e]gennh;yhmen 9 Pa;ryoi kai' Mh#doi a]po' tou# bapti;smatov ]Iwa;nnou e=wv th#v kai' ]Elami#tai kai' oi[ katoikou#ntev th'n h[me;rav h[v a]nelh;fyh a]f ] h[mw#n ma;rtura Mesopotami;an ]Ioudai;an te kai' th#v a]nasta;sewv au]tou# gene;syai su'n Kappadoki;an Po;nton kai' th'n ]Asi;an h[mi#n e=na tou;twn 23 kai' e/sthsan 10 Frugi;an te kai' Pamfuli;an du;o ]Iwsh'f to'n kalou;menon Barsaba#n Ai/gupton kai' ta' me;rh th#v Libu;hv th#v o`v e]peklh;yh ]Iou#stov kai' Matyi;an 24 kata' Kurh;nhn kai' oi[ kai' proseuxa;menoi ei}pon, Su' ku;rie e]pidhmou#ntev [Rwmai#oi ]Ioudai#oi; te kai' kardiognw#sta pa;ntwn a]na;deixon e]k prosh;lutoi 11 Krh#tev kai' /Arabev tou;twn tw#n du;o e=na o`n e]xele;xw 25 a]kou;omen lalou;ntwn au]tw#n tai#v labei#n to'n klh#ron th#v diakoni;av h[mete;raiv glw;ssaiv ta' megalei#a tou# tau;thv kai' a]postolh#v e]x h[v yeou# 12 e]xi;stanto de' pa;ntev kai' pare;bh ]Iou;dav poreuyh#nai ei]v to'n dihpo;roun a/llov pro'v a/llon le;gontev to;pon to'n i/dion 26 kai' e/dwkan Ti; a/n ye;loi tou#to ei}nai 13 e=teroi de' klh;rouv au]tw#n, kai' e/pesen o[ klh#rov cleua;zontev e/legon o=ti Gleu;kouv e]pi' Matyi;an, kai' sugkateqhfi;syh memestwme;noi ei]si;n 14 Stayei'v de' meta' tw#n e=ndeka a]posto;lwn Pe;trov su'n toi#v e=ndeka e]ph#ren th'n fwnh'n au]tou# kai' a]pefye;gxato au]toi#v /Andrev ]Ioudai#oi kai' oi[ Acts 2 katoikou#ntev ]Ierousalh'm a=pantev, tou#to u[mi#n gnwsto'n e/stw kai' KEF. 2 e]nwti;sasye ta' r[h;mata; mou 15 ou] ga'r w[v u[mei#v u[polamba;nete ou{toi 1 Kai' e]n tw#j sumplhrou#syai th'n h[me;ran meyu;ousin e/stin ga'r w=ra tri;th th#v th#v penthkosth#v h}san a=pantev h[me;rav 16 a]lla' tou#to; e]stin to' o[moyumado'n e]pi' to' au]to; 2 kai' e]ge;neto ei]rhme;non dia' tou# profh;tou ]Iwh;l> 17 a/fnw e]k tou# ou]ranou# h}cov w=sper Kai' e/stai e]n tai#v e]sca;taiv h[me;raiv ferome;nhv pnoh#v biai;av kai' e]plh;rwsen le;gei o[ yeo;v e]kcew# a]po' tou# pneu;mato;v o=lon to'n oi}kon ou{ h}san kayh;menoi> 3 mou e]pi' pa#san sa;rka kai' kai' w/fyhsan au]toi#v diamerizo;menai profhteu;sousin oi[ ui[oi' u[mw#n kai' ai[ glw#ssai w[sei' puro;v e]ka;yisen te e]f ] yugate;rev u[mw#n kai' oi[ neani;skoi u[mw#n e=na e=kaston au]tw#n 4 kai' e]plh;syhsan o[ra;seiv o/qontai kai' oi[ presbu;teroi a=pantev pneu;matov a[gi;ou kai' h/rxanto u[mw#n e]nupni;a e]nupniasyh;sontai> 18 lalei#n e[te;raiv glw;ssaiv kayw'v to' kai; ge e]pi' tou'v dou;louv mou kai' e]pi' ta'v pneu#ma e]di;dou au]toi#v a]pofye;ggesyai dou;lav mou e]n tai#v h[me;raiv e]kei;naiv 5 }Hsan de' e]n ]Ierousalh'm e]kcew# a]po' tou# pneu;mato;v mou kai' katoikou#ntev ]Ioudai#oi a/ndrev profhteu;sousin 19 kai' dw;sw te;rata eu]labei#v a]po' panto'v e/ynouv tw#n u[po' e]n tw#j ou]ranw#j a/nw kai' shmei#a e]pi' th#v to'n ou]rano;n 6 genome;nhv de' th#v fwnh#v gh#v ka;tw ai{ma kai' pu#r kai' a]tmi;da tau;thv sunh#lyen to' plh#yov kai' kapnou#> 20 o[ h=liov metastrafh;setai sunecu;yh o=ti h/kouon ei{v e=kastov th#j ei]v sko;tov kai' h[ selh;nh ei]v ai{ma pri'n h[ i]di;aj diale;ktwj lalou;ntwn au]tw#n 7 e]lyei#n th'n h[me;ran kuri;ou th'n mega;lhn e]xi;stanto de' pa;ntev kai' e]yau;mazon kai' e]pifanh# 21 kai' e/stai pa#v o`v a\n le;gontev pro'#v a]llh;louv Ou]k i]dou;, e]pikale;shtai to' o/noma kuri;ou pa;ntev ou{toi; ei]sin oi[ lalou#ntev

139 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 swyh;setai 22 /Andrev ]Israhli#tai Ei}pen o[ ku;riov tw#j kuri;wj mou Ka;you e]k a]kou;sate tou'v lo;gouv tou;touv> ]Ihsou#n dexiw#n mou 35 e=wv a\n yw# tou'v e]cyrou;v to'n Nazwrai#on a/ndra a]po' tou# yeou# sou u[popo;dion tw#n podw#n sou 36 a]podedeigme;non ei]v u[ma#v duna;mesin kai' a]sfalw#v ou}n ginwske;tw pa#v te;rasin kai' shmei;oiv oi{v e]poi;hsen di ] oi}kov ]Israh'l o=ti kai' ku;rion kai' au]tou# o[ yeo'v e]n me;swj u[mw#n kayw'v kai' Cristo'n au]to'n o[ yeo;v e]poi;hsen tou#ton au]toi' oi/date to'n ]Ihsou#n o`n u[mei#v e]staurw;sate 23 tou#ton th#j w[risme;nhj boulh#j kai' 37 ]Akou;santev de' katenu;ghsan th#j prognw;sei tou# yeou# e/kdoton labo;ntev kardi;aj ei}po;n te pro'v to'n Pe;tron kai' dia' ceirw#n a]no;mwn tou'v loipou'v a]posto;louv Ti; poih;somen, prosph;xantev ]anei;lete 24 o`n o[ yeo'v a/ndrev a]delfoi; 38 Pe;trov de' e/fh a]ne;sthsen lu;sav ta'v w]di#nav tou# pro'v au]tou;v Metanoh;sate kai' yana;tou kayo;ti ou]k h}n dunato'n baptisyh;tw e=kastov u[mw#n e]pi' tw#j kratei#syai au]to'n u[p ] au]tou#> 25 o]no;mati ]Ihsou# Cristou# ei]v a/fesin Dabi'd ga'r le;gei ei]v au]to;n Prowrw;mhn a[martiw#n kai' lh;qesye th'n dwrea'n tou# to'n ku;rion e]nw;pio;n mou dia' panto;v o=ti a[gi;ou pneu;matov 39 u[mi#n ga;r e]stin h[ e]k dexiw#n mou; e]stin i=na mh' saleuyw# e]paggeli;a kai' toi#v te;knoiv u[mw#n kai' 26 dia' tou#to eu]fra;nyh h[ kardi;a mou pa#sin toi#v ei]v makra'n o=souv a\n kai' h]gallia;sato h[ glw#ssa; mou e/ti de' proskale;shtai ku;riov o[ yeo'v h[mw#n 40 kai' h[ sa;rx mou kataskhnw;sei e]p ] e[te;roiv te lo;goiv plei;osin e]lpi;di 27 o=ti ou]k e]gkatalei;qeiv th'n diemartu;reto kai' pareka;lei le;gwn, quch;n mou ei]v a=jdou, ou]de' dw;seiv to'n Sw;yhte a]po' th#v genea#v th#v skolia#v o=sio;n sou i]dei#n diafyora;n 28 tau;thv 41 oi[ me'n ou}n a]sme;nwv e]gnw;risa;v moi o[dou'v zwh#v plhrw;seiv me a]podexa;menoi to'n lo;gon au]tou# eu]frosu;nhv meta' tou# prosw;pou sou e]bapti;syhsan kai' prosete;yhsan th#j 29 /Andrev a]delfoi; e]xo'n ei]pei#n meta' h[me;raj e]kei;nhj qucai' w[sei' trisci;liai par]r[hsi;av pro'v u[ma#v peri' tou# 42 h}san de' proskarterou#ntev th#j patria;rcou Dabi;d o=ti kai' e]teleu;thsen didach#j tw#n a]posto;lwn kai' th#j koinwni;aj kai' e]ta;fh kai' to' mnh#ma au]tou# e/stin e]n kai' th#j kla;sei tou# a/rtou kai' tai#v h[mi#n a/cri th#v h[me;rav tau;thv 30 proseucai#v 43 e]ge;neto de' pa;shj quch#j profh;thv ou}n u[pa;rcwn kai' ei]dw'v o=ti fo;bov polla; te te;rata kai' shmei#a dia' o=rkwj w/mosen au]tw#j o[ yeo'v e]k karpou# tw#n a]posto;lwn ]Egi;neto th#v o]sfu;ov au]tou# to' kata' sa;rka 44 pa;ntev de' oi[ pisteu;ontev h}san e]pi' to' a]nasth;sein to'n Cristo'n, kayi;sai e]pi' au]to' kai' ei}con a=panta koina; 45 kai' tou# yro;nou au]tou# 31 proi~dw'n ta' kth;mata kai' ta'v u[pa;rxeiv e]la;lhsen peri' th#v a]nasta;sewv tou# e]pi;praskon kai' dieme;rizon au]ta' pa#sin Cristou# o=ti ou] katelei;fyh h[ quch' kayo;ti a/n tiv crei;an ei}cen> 46 kay ] au]tou# ei]v a=jdou, ou/de h[ sa'rx au]tou# h[me;ran te proskarterou#ntev ei}den diafyora;n 32 tou#ton o[moyumado'n e]n tw#j i[erw#j klw#nte;v te kat ] to'n ]Ihsou#n a]ne;sthsen o[ yeo;v ou{ pa;ntev oi}kon a/rton metela;mbanon trofh#v e]n h[mei#v e]smen ma;rturev> 33 th#j dexia#j ou}n a]gallia;sei kai' a]felo;thti kardi;av tou# yeou# u[qwyei'v th;n te e]paggeli;an 47 ai]nou#ntev to'n yeo'n kai' e/contev ca;rin tou# a[gi;ou pneu;matov labw'n para' tou# pro'v o=lon to'n lao;n o[ de' ku;riov patro'v e]xe;ceen tou#to o` nu'n u[mei#v proseti;yei tou'v swjzome;nouv kay ] ble;pete kai' a]kou;ete 34 ou] ga'r Dabi'd h[me;ran th#j e]kklhsi;a a]ne;bh ei]v tou'v ou]ranou;v le;gei de' au]to;v

140 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

pate;rwn h[mw#n e]do;xasen to'n pai#da Acts 3 au]tou# ]Ihsou#n o`n u[mei#v paredw;kate kai' h]rnh;sasye au]to;n kata' pro;swpon KEF. 3 Pila;tou kri;nantov e]kei;nou a]polu;ein> 14 u[mei#v de' to'n a=gion kai' di;kaion 1 e]pi' to' au]to; de' Pe;trov kai' ]Iwa;nnhv h]rnh;sasye kai' h]jth;sasye a/ndra fone;a a]ne;bainon ei]v to' i[ero'n ]Epi' th'n w=ran carisyh#nai u[mi#n 15 to'n de' a]rchgo'n th#v th#v proseuch#v th'n e]nna;thn 2 kai; tiv zwh#v a]pektei;nate o`n o[ yeo'v h/geiren e]k a]nh'r cwlo'v e]k koili;av mhtro'v au]tou# nekrw#n ou{ h[mei#v ma;rture;v e]smen 16 u[pa;rcwn e]basta;zeto o`n e]ti;youn kay ] kai' e]pi' th#j pi;stei tou# o]no;matov au]tou# h[me;ran pro'v th'n yu;ran tou# i[erou# th'n tou#ton o`n yewrei#te kai' oi/date legome;nhn [Wrai;an tou# ai]tei#n e]stere;wsen to' o/noma au]tou# kai' h[ e]lehmosu;nhn para' tw#n pi;stiv h[ di ] au]tou# e/dwken au]tw#j th'n ei]sporeuome;nwn ei]v to' i[ero;n> 3 o`v i]dw'n o[loklhri;an tau;thn a]pe;nanti pa;ntwn Pe;tron kai' ]Iwa;nnhn me;llontav u[mw#n 17 kai' nu#n a]delfoi; oi}da o=ti ei]sie;nai ei]v to' i[ero'n h]rw;ta kata' a/gnoian e]pra;xate w=sper kai' oi[ e]lehmosu;nhn labei#n 4 a]teni;sav de' a/rcontev u[mw#n> 18 o[ de' yeo'v a` Pe;trov ei]v au]to'n su'n tw#j ]Iwa;nnhj ei}pen prokath;ggeilen dia' sto;matov pa;ntwn Ble;qon ei]v h[ma#v 5 o[ de' e]pei#cen au]toi#v tw#n profhtw#n au]tou# payei#n to'n prosdokw#n ti par ] au]tw#n labei#n 6 Cristo'n e]plh;rwsen ou=twv 19 ei}pen de' Pe;trov ]Argu;rion kai' crusi;on metanoh;sate ou}n kai' e]pistre;qate ei]v ou]c u[pa;rcei moi o` de' e/cw tou#to; soi to' e]xaleifyh#nai u[mw#n ta'v a[marti;av di;dwmi> e]n tw#j o]no;mati ]Ihsou# Cristou# o=pwv a/n e/lywsin kairoi; a]naqu;xewv tou# Nazwrai;ou e]gei#rai kai' peripa;tei a]po; prosw;pou tou# kuri;ou 20 kai' 7 kai' pia;sav au]to'n th#v dexia#v ceiro'v a]postei;lhj to'n prokekhrugme;non h/geiren paracrh#ma de' e]sterew;yhsan u[mi#n ]Ihsou#n Cristo;n 21 o`n dei# au]tou# ai[ ba;seiv kai' ta' sfu#ra 8 kai' ou]rano'n me'n de;xasyai a/cri cro;nwn e]xallo;menov e/sth kai' periepa;tei kai' a]pokatasta;sewv pa;ntwn w{n e]la;lhsen ei]sh#lyen su'n au]toi#v ei]v to' i[ero'n o[ yeo'v dia' sto;matov pa;ntwn, a[gi;wn peripatw#n kai' a[llo;menov kai' ai]nw#n au]tou# profhtw#n a]p ] ai]w#nov 22 Mwsh#v to'n yeo;n 9 kai' ei}den au]to'n pa#v o[ lao'v me'n ga'r pro'v tou;v pate;rav ei}pen o=ti peripatou#nta kai' ai]nou#nta to'n yeo;n> Profh;thn u[mi#n a]nasth;sei ku;riov o[ yeo'v 10 e]pegi;nwskon te au]to'n o=ti ou[to'v h}n o[ u[mw#n e]k tw#n a]delfw#n u[mw#n w[v e]me;> pro'v th'n e]lehmosu;nhn kayh;menov e]pi' au]tou# a]kou;sesye kata' pa;nta o=sa a\n th#j [Wrai;aj Pu;lhj tou# i[erou# kai' lalh;shj pro'v u[ma#v 23 e/stai de' pa#sa e]plh;syhsan ya;mbouv kai' e]ksta;sewv quch' h=tiv a\n mh' a]kou;shj tou# profh;tou e]pi' tw#j sumbebhko;ti au]tw#j 11 e]kei;nou e]xoloyreuyh;setai e]k tou# laou# Kratou#ntov de' tou# i]aye]ntov cwlou# to'n 24 kai' pa;ntev de' oi[ profh#tai a]po' Pe;tron kai' ]Iwa;nnhn sune;dramen pro'v Samouh'l kai' tw#n kayexh#v o=soi au]tou'v pa#v o[ lao'v e]pi' th#j stoa#j th#j e]la;lhsan kai' prokath;ggeilan ta'v kaloume;nhj Solomw#ntov e/kyamboi 12 h[me;rav tau;tav 25 u[mei#v e]ste ui[oi' tw#n i]dw'n de' Pe;trov a]pekri;nato pro'v to'n profhtw#n kai' th#v diayh;khv h[v die;yeto o[ lao;n /Andrev ]Israhli#tai ti; yauma;zete yeo'v pro'v tou'v pate;rav h[mw#n le;gwn e]pi' tou;twj h\ h[mi#n ti; a]teni;zete w[v i]di;aj pro'v ]Abraa;m, Kai' tw#j spe;rmati; sou duna;mei h\ eu]sebei;aj pepoihko;sin tou# e]neuloghyh;sontai pa#sai ai[ patriai' peripatei#n au]to;n 13 o[ yeo'v ]Abraa'm th#v gh#v 26 u[mi#n prw#ton o[ yeo'v kai' ]Isaa'k kai' ]Iakw;b o[ yeo'v tw#n

141 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 a]nasth;sav to'n pai#da au]tou# ]Ihsou#n, o/noma; e]stin e=teron u[po' to'n ou]rano'n to' a]pe;steilen au]to'n eu]logou#nta u[ma#v e]n dedome;non e]n a]nyrw;poiv e]n w{j dei# tw#j a]postre;fein e=kaston a]po' tw#n swyh#nai h[ma#v 13 Yewrou#ntev de' th'n ponhriw#n u[mw#n tou# Pe;trou par]r[hsi;an kai' ]Iwa;nnou kai' katalabo;menoi o=ti a/nyrwpoi a]gra;mmatoi; ei]sin kai' i]diw#tai Acts 4 e]yau;mazon e]pegi;nwsko;n te au]tou'v o=ti su'n tw#j ]Ihsou# h}san 14 to;n de' KEF. 4 a/nyrwpon ble;pontev su'n au]toi#v e[stw#ta to'n teyerapeume;non ou]de'n 1 Lalou;ntwn de' au]tw#n pro'v to'n lao'n ei}con a]nteipei#n 15 keleu;santev de' e]pe;sthsan au]toi#v oi[ i[erei#v kai' o[ au]tou'v e/xw tou# sunedri;ou a]pelyei#n strathgo'v tou# i[erou# kai' oi[ sune;balon pro'v a]llh;louv 16 Saddoukai#oi 2 diaponou;menoi dia' to' le;gontev Ti; poih;somen toi#v a]nyrw;poiv dida;skein au]tou'v to'n lao'n kai' tou;toiv o=ti me'n ga'r gnwsto'n shmei#on katagge;llein e]n tw#j ]Ihsou# th'n ge;gonen di ] au]tw#n pa#sin toi#v a]na;stasin th'n e]k nekrw#n 3 kai' katoikou#sin ]Ierousalh'm fanero;n kai' e]pe;balon au]toi#v ta'v cei#rav kai' e/yento ou] duna;meya a]rn;hsasyai> 17 a]ll ] i=na ei]v th;rhsin ei]v th'n au/rion> h}n ga'r mh' e]pi' plei#on dianemhyh#j ei]v to'n lao;n e[spe;ra h/dh 4 polloi' de' tw#n a]peilh#j a]peilhsw;meya au]toi#v mhke;ti a]kousa;ntwn to'n lo;gon e]pi;steusan kai' lalei#n e]pi' tw#j o]no;mati tou;twj mhdeni' e]genh;yh o[ a]riymo'v tw#n a]ndrw#n w[sei' a]nyrw;pwn 18 kai' kale;santev au]tou'v cilia;dev pe;nte 5 ]Ege;neto de' e]pi' th'n parh;ggeilan au]toi#v to' kayo;lou mh' au/rion sunacyh#nai au]tw#n tou'v fye;ggesyai mhde' dida;skein e]pi' tw#j a/rcontav kai' presbute;rouv kai' o]no;mati tou# ]Ihsou# 19 o[ de' Pe;trov grammatei#v 6 ei/v ]Ierousalh;m kai' ]Iwa;nnhv a]pokriye;ntev pro'v au]tou;v kai' /Annan to'n a]rciere;a kai' Kai~a;fan, ei}pon Ei] di;kaio;n e]stin e]nw;pion tou# yeou# kai' ]Iwa;nnhn kai' ]Ale;xandron kai' o=soi u[mw#n a]kou;ein ma#llon h\ tou# yeou# h}san e]k ge;nouv a]rcieratikou# 7 kai' kri;nate 20 ou] duna;meya ga'r h[mei#v a` sth;santev au]tou'v e]n tw#j me;swj ei/domen kai' h]kou;samen mh' lalei#n 21 e]punya;nonto ]En poi;aj duna;mei h\ e]n oi[ de' prosapeilhsa;menoi a]pe;lusan poi;wj o]no;mati e]poih;sate tou#to u[mei#v 8 au]tou;v mhde'n eu[ri;skontev to' pw#v to;te Pe;trov plhsyei'v pneu;matov a[gi;ou kola;swntai au]tou;v dia' to'n lao;n o=ti ei}pen pro'v au]tou;v /Arcontev tou# laou# pa;ntev e]do;xazon to'n yeo'n e]pi' tw#j kai' presbu;teroi tou# ]Israh'l, 9 ei] gegono;ti> 22 e]tw#n ga'r h}n pleio;nwn h[mei#v sh;meron a]nakrino;meya e]pi' tessara;konta o[ a/nyrwpov e]f ] o`n eu]ergesi;aj a]nyrw;pou a]syenou#v e]n ti;ni e]gego;nei to' shmei#on tou#to th#v i]a;sewv ou{tov se;swstai 10 gnwsto'n e/stw 23 ]Apoluye;ntev de' h}lyon pro'v tou'v pa#sin u[mi#n kai' panti' tw#j law#j ]Israh'l i]di;ouv kai' a]ph;ggeilan o=sa pro'v au]tou'v o=ti e]n tw#j o]no;mati ]Ihsou# Cristou# tou# oi[ a]rcierei#v kai' oi[ presbu;teroi ei}pon Nazwrai;ou o`n u[mei#v e]staurw;sate o`n o[ 24 oi[ de' a]kou;santev o[moyumado'n h}ran yeo'v h/geiren e]k nekrw#n e]n tou;twj ou{tov fwnh'n pro'v to'n yeo'n kai' ei}pon, De;spota pare;sthken e]nw;pion u[mw#n u[gih;v 11 su' o[ Yeo'v o[ poih;sav to'n ou]rano'n kai' ou{to;v e]stin o[ li;yov o[ e]xouyenhyei'v u[f ] th'n gh#n kai' th'n ya;lassan kai' pa;nta ta' u[mw#n tw#n oi]kodo;mou;ntwn, o[ geno;menov e]n au]toi#v 25 o[ dia' sto;matov Dabi'd ei]v kefalh'n gwni;av 12 kai' ou]k e/stin tou# paido;v sou ei]pw;n [Inati; e]fru;axan e]n a/llwj ou]deni' h[ swthri;a ou/te ga'r

142 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= e/ynh kai' laoi' e]mele;thsan kena; 26 KEF. 5 pare;sthsan oi[ basilei#v th#v gh#v kai' oi[ a/rcontev sunh;cyhsan e]pi' to' au]to' kata' 1 ]Anh'r de; tiv [Anani;av o]no;mati su'n tou# kuri;ou kai' kata' tou# Cristou# Sapfei;rhj th#j gunaiki' au]tou# e]pw;lhsen au]tou# 27 sunh;cyhsan ga'r e]p ] kth#ma a]lhyei;av e]pi' to'n a=gion pai#da; 2 kai' e]nosfi;sato a]po' th#v timh#v sou ]Ihsou#n o`n e/crisav [Hrw;jdhv te kai' suneidui;av kai' th#v gunaiko;v au]tou#, kai' Po;ntiov Pila#tov su'n e/ynesin kai' e]ne;gkav me;rov ti para' tou'v po;dav tw#n laoi#v ]Israh;l 28 poih#sai o=sa h[ cei;r a]posto;lwn e/yhken 3 ei}pen de' sou kai' h[ boulh; sou prow;risen Pe;trov [Anani;a diati; e]plh;rwsen o[ gene;syai 29 kai' ta' nu#n ku;rie e/pide Satana#v th'n kardi;an sou qeu;sasyai; e]pi' ta'v a]peila'v au]tw#n kai' do'v toi#v se to' pneu#ma to' a=gion kai' nosfi;sasyai dou;loiv sou meta' par]r[hsi;av pa;shv a]po' th#v timh#v tou# cwri;ou 4 ou]ci' me;non lalei#n to'n lo;gon sou 30 e]n tw#j th'n soi' e/menen kai' praye'n e]n th#j sh#j e]xousi;aj cei#ra; sou e]ktei;nein se ei]v i/asin kai' u[ph#rcen ti; o=ti e/you e]n th#j kardi;aj sou to' shmei#a kai' te;rata gi;nesyai dia' tou# pra#gma tou#to ou]k e]qeu;sw a]nyrw;poiv o]no;matov tou# a[gi;ou paido;v sou ]Ihsou# a]lla' tw#j yew#j 5 a]kou;wn de' [Anani;av 31 kai' dehye;ntwn au]tw#n e]saleu;yh o[ tou'v lo;gouv tou;touv pesw'n e]xe;quxen to;pov e]n w{j h}san sunhgme;noi kai' kai' e]ge;neto fo;bov me;gav e]pi' pa;ntav e]plh;syhsan a=pantev pneu;matov a[gi;ou tou'v a]kou;ontav tau#ta 6 a]nasta;ntev kai' e]la;loun to'n lo;gon tou# yeou# meta' de' oi[ new;teroi sune;steilan au]to'n kai' par]r[hsi;av 32 Tou# de' plh;youv tw#n e]xene;gkantev e/yaqan 7 ]Ege;neto de' w[v pisteusa;ntwn h}n h[ kardi;a kai' h[ quch' w[rw#n triw#n dia;sthma kai' h[ gunh' au]tou# mi;a kai' ou]de' ei{v ti tw#n u[parco;ntwn mh' ei]dui#a to' gegono'v ei]sh#lyen 8 au]tw#j e/legen i/dion ei}nai a]ll ] h}n au]toi#v a]pekri;yh de' au`th o[ Pe;trov Ei]pe; moi ei] a=panta koina; tosou;tou to' cwri;on a]pe;dosye h[ de' 33 kai' mega;lhj duna;mei a]pedi;doun to' ei}pen Nai; tosou;tou 9 o[ de' Pe;trov martu;rion oi[ a]po;stoloi th#v ei}pen pro'v au]th;n Ti; o=ti sunefwnh;yh a]nasta;sewv tou# kuri;ou ]Ihsou# ca;riv u[mi#n peira;sai to' pneu#ma kuri;ou i]dou;, te mega;lh h}n e]pi' pa;ntav au]tou;v 34 oi[ po;dev tw#n yaqa;ntwn to'n a/ndra sou ou]de' ga'r e]ndeh;v tiv u[ph#jrcen e]n au]toi#v> e]pi' th#j yu;raj kai' e]xoi;sousi;n se 10 o=soi ga'r kth;torev cwri;wn h\ oi]kiw#n e/pesen de' paracrh#ma para' tou'v po;dav u[ph#rcon pwlou#ntev e/feron ta'v tima'v au]tou# kai' e]xe;quxen> ei]selyo;ntev de' oi[ tw#n pipraskome;nwn 35 kai' e]ti;youn neani;skoi eu{ron au]th'n nekra;n kai' para' tou'v po;dav tw#n a]posto;lwn e]xene;gkantev e/yaqan pro'v to'n a/ndra diedi;doto de' e[ka;stwj kayo;ti a/n tiv au]th#v 11 kai' e]ge;neto fo;bov me;gav e]f ] crei;an ei}cen 36 ]Iwsh#v de' o[ e]piklhyei'v o=lhn th'n e]kklhsi;an kai' e]pi' pa;ntav tou'v Barnaba#v u[po' tw#n a]posto;lwn o= e]stin a]kou;ontav tau#ta 12 Dia' de' tw#n meyermhneuo;menon ui[o'v paraklh;sewv ceirw#n tw#n a]posto;lwn e]ge;neto shmei#a Leui;thv Ku;priov tw#j ge;nei kai' te;rata e]n tw#j law#j> polla' kai' h}san 37 u[pa;rcontov au]tw#j a]grou# pwlh;sav o[moyumado'n a=pantev e]n th#j Stoa#j h/negken to' crh#ma kai' e/yhken para; tou'v Solomw#ntov 13 tw#n de' loipw#n ou]dei'v po;dav tw#n a]posto;lwn e]to;lma kolla#syai au]toi#v a]ll ] e]mega;lunen au]tou'v o[ lao;v> 14 ma#llon de' proseti;yento pisteu;ontev tw#j kuri;wj Acts 5 plh;yh a]ndrw#n te kai' gunaikw#n 15

143 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 w=ste kata' ta'v platei;av e]kfe;rein tou'v sunedri;wj kai' e]phrw;thsen au]tou'v o[ a]syenei#v kai' tiye;nai e]pi' klin;wn kai' a]rciereu'v 28 le;gwn, Ou] paraggeli;aj krabba;twn i=na e]rcome;nou Pe;trou ka\n parhggei;lamen u[mi#n mh' dida;skein e]pi' h[ skia' e]piskia;shj tini' au]tw#n 16 tw#j o]no;mati tou;twj kai' i]dou;, sunh;rceto de' kai' to' plh#yov tw#n pe;rix peplhrw;kate th'n ]Ierousalh'm th#v po;lewn ei/v ]Ierousalh;m fe;rontev didach#v u[mw#n kai' bou;lesye e]pagagei#n a]syenei#v kai' o]cloume;nouv u[po' e]f ] h[ma#v to' ai{ma tou# a]nyrw;pou tou;tou pneuma;twn a]kaya;rtwn oi=tinev 29 a]pokriyei'v de' o[ Pe;trov kai' oi[ e]yerapeu;onto a=pantev 17 ]Anasta'v de' a]po;stoloi ei}pon, Peiyarcei#n dei# yew#j o[ a]rciereu'v kai' pa;ntev oi[ su'n au]tw#j h[ ma#llon h\ a]nyrw;poiv 30 o[ yeo'v tw#n ou}sa ai=resiv tw#n Saddoukai;wn pate;rwn h[mw#n h/geiren ]Ihsou#n o`n u[mei#v e]plh;syhsan zh;lou 18 kai' e]pe;balon dieceiri;sasye krema;santev e]pi' xu;lou> ta'v cei#rav au]tw#n e]pi' tou'v a]posto;louv 31 tou#ton o[ yeo'v a]rchgo'n kai' swth#ra kai' e/yento au]tou'v e]n thrh;sei dhmosi;aj u=qwsen th#j dexia#j au]tou# dou#nai 19 a/ggelov de' kuri;ou dia' th#v nukto'v meta;noian tw#j ]Israh'l kai' a/fesin h/noixen ta'v yu;rav th#v fulakh#v a[martiw#n 32 kai' h[mei#v e]smen au]tou# e]xagagw;n te au]tou'v ei}pen 20 ma;rturev tw#n r[hma;twn tou;twn kai' to' Poreu;esye kai' staye;ntev lalei#te e]n pneu#ma de' to' a=gion o` e/dwken o[ yeo'v toi#v tw#j i[erw#j tw#j law#j pa;nta ta' r[h;mata th#v peiyarcou#sin au]tw#j 33 Oi[ de' zwh#v tau;thv a]kou;santev diepri;onto kai' 21 a]kou;santev de' ei]sh#lyon u[po' to'n e]bouleu;onto a]nelei#n au]tou;v 34 o/ryron ei]v to' i[ero'n kai' e]di;daskon a]nasta'v de; tiv e]n tw#j sunedri;wj Parageno;menov de' o[ a]rciereu'v kai' oi[ Farisai#ov o]no;mati Gamalih;l su'n au]tw#j suneka;lesan to' sune;drion nomodida;skalov ti;miov panti' tw#j law#j kai' pa#san th'n gerousi;an tw#n e]ke;leusen e/xw bracu' ti; tou'v ui[w#n ]Israh;l kai' a]pe;steilan ei]v to' a]posto;louv poih#sai 35 ei}pe;n te pro'v desmwth;rion a]cyh#nai au]tou;v 22 oi[ de' au]tou;v /Andrev ]Israhli#tai prose;cete u[phre;tai parageno;menoi ou]c eu{ron e[autoi#v e]pi' toi#v a]nyrw;poiv tou;toiv ti; au]tou'v e]n th#j fulakh#j> a]nastre;qantev me;llete pra;ssein 36 pro' ga'r tou;twn de' a]ph;ggeilan 23 le;gontev o=ti To' me'n tw#n h[merw#n a]ne;sth Yeuda#v le;gwn ei}nai; desmwth;rion eu=romen kekleisme;non e]n tina e[auto;n w{j prosekollh;yh a]riymo'v pa;shj a]sfalei;aj kai' tou'v fu;lakav e/xw a]ndrw#n w[sei' tetrakosi;wn> o`v a]nhjre;yh e[stw#tav pro' tw#n yurw#n a]noi;xantev de' kai' pa;ntev o=soi e]pei;yonto au]tw#j e/sw ou]de;na eu=romen 24 w[v de' h/kousan dielu;yhsan kai' e]ge;nonto ei]v ou]de;n 37 tou'v lo;gouv tou;touv o= te i[ereu;v kai' o= meta' tou#ton a]ne;sth ]Iou;dav o[ strathgo'v tou# i[erou# kai' oi[ a]rcierei#v Galilai#ov e]n tai#v h[me;raiv th#v dihpo;roun peri' au]tw#n ti; a\n ge;noito a]pografh#v kai' a]pe;sthsen lao'n i[kano'n tou#to 25 parageno;menov de; tiv o]pi;sw au]tou#> ka]kei#nov a]pw;leto kai' a]ph;ggeilen au]toi#v le;gwn o=ti ]Idou;, oi[ pa;ntev o=soi e]pei;yonto au]tw#j a/ndrev ou`v e/yesye e]n th#j fulakh#j ei]si'n dieskorpi;syhsan 38 kai' ta' nu#n le;gw e]n tw#j i[erw#j e[stw#tev kai' dida;skontev u[mi#n a]po;sthte a]po' tw#n a]nyrw;pwn to'n lao;n 26 to;te a]pelyw'n o[ tou;twn kai' e]a;sate au]tou;v> o=ti e]a'n h}j e]x strathgo'v su'n toi#v u[phre;taiv h}gagen a]nyrw;pwn h[ boulh' au=th h\ to' e/rgon au]tou;v ou] meta' bi;av e]fobou#nto ga'r to'n tou#to kataluyh;setai 39 ei] de' e]k yeou# lao;n i=na mh' liyasyw#sin e]stin ou] du;nasye katalu#sai au]to', 27 ]Agago;ntev de' au]tou'v e/sthsan e]n tw#j mh;pote kai' yeoma;coi eu[reyh#te 40

144 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= e]pei;syhsan de; au]tw#j kai' duna;mewv e]poi;ei te;rata kai' shmei#a proskalesa;menoi tou'v a]posto;louv mega;la e]n tw#j law#j 9 a]ne;sthsan de; dei;rantev parh;ggeilan mh' lalei#n e]pi' tinev tw#n e]k th#v sunagwgh#v th#v tw#j o]no;mati tou# ]Ihsou# kai' a]pe;lusan legome;nhv Liberti;nwn kai' Kurhnai;wn au]tou;v kai' ]Alexandre;wn kai' tw#n a]po' 41 Oi[ me'n ou}n e]poreu;onto cai;rontev Kiliki;av kai' ]Asi;av suzhtou#ntev tw#j a]po' prosw;pou tou# sunedri;ou o=ti u[pe'r Stefa;nwj 10 kai' ou]k i/scuon tou# o]no;matov au]tou# kathxiw;yhsan a]ntisth#nai th#j sofi;aj kai' tw#j pneu;mati w{j a]timasyh#nai 42 pa#sa;n te h[me;ran e]n e]la;lei 11 to;te u[pe;balon a/ndrav tw#j i[erw#j kai' kat ] oi}kon ou]k e]pau;onto le;gontav o=ti ]Akhko;amen au]tou# dida;skontev kai' lalou#ntov r[h;mata bla;sfhma ei]v eu]aggelizo;menoi ]Ihsou#n to'n Cristo;n Mwsh#n kai' to'n yeo;n> 12 suneki;nhsa;n te to'n lao'n kai' tou'v presbute;rouv kai' tou'v grammatei#v kai' e]pista;ntev Acts 6 sunh;rpasan au]to'n kai' h/gagon ei]v to' sune;drion 13 e/sthsa;n te ma;rturav KEF. 6 qeudei#v le;gontav [O a/nyrwpov ou{tov ou] pau;etai r[h;mata bla;sfhma lalw#n 1 ]En de' tai#v h[me;raiv tau;taiv kata' tou# to;pou tou# a[gi;ou tou;tou kai' plhyuno;ntwn tw#n mayhtw#n e]ge;neto tou# no;mou> 14 a]khko;amen ga'r au]tou# goggusmo'v tw#n [Ellhnistw#n pro'v le;gontov o=ti ]Ihsou#v o[ Nazwrai#ov ou{tov tou'v [Ebrai;ouv o=ti pareyewrou#nto e]n katalu;sei to'n to;pon tou#ton kai' th#j diakoni;aj th#j kayhmerinh#j ai[ ch#rai a]lla;xei ta' e/yh a` pare;dwken h[mi#n au]tw#n 2 proskalesa;menoi de' oi[ Mwu~sh#v 15 kai' a]teni;santev ei]v au]to'n dw;deka to' plh#yov tw#n mayhtw#n ei}pon, a=pa;ntev oi[ kayezo;menoi e]n tw#j sunedri;wj Ou]k a]resto;n e]stin h[ma#v ei}don to' pro;swpon au]tou# w[sei' katalei;qantav to'n lo;gon tou# yeou# pro;swpon a]gge;lou diakonei#n trape;zaiv 3 e]piske;qasye ou}n, a]delfoi; a/ndrav e]x u[mw#n marturoume;nouv e[pta' plh;reiv Acts 7 pneu;matov =Agiou kai' sofi;av ou`v katasth;somen e]pi' th#v crei;av tau;thv 4 KEF. 7 h[mei#v de' th#j proseuch#j kai' th#j diakoni;aj tou# lo;gou proskarterh;somen 5 kai' 1 Ei}pen de' o[ a]rciereu;v Ei] a/ra tau#ta h/resen o[ lo;gov e]nw;pion panto'v tou# ou=twv e/cei 2 o[ de' e/fh /Andrev a]delfoi' plh;youv kai' e]xele;xanto Ste;fanon kai' pate;rev a]kou;sate [O yeo'v th#v a/ndra plh;rh pi;stewv kai' pneu;matov do;xhv w/fyh tw#j patri' h[mw#n ]Abraa'm a[gi;ou kai' Fi;lippon kai' Pro;coron kai' o/nti e]n th#j Mesopotami;aj pri'n h\ Nika;nora kai' Ti;mwna kai' Parmena#n katoikh#sai au]to'n e]n Car]r[a;n 3 kai' kai' Niko;laon prosh;luton ]Antioce;a 6 ei}pen pro'v au]to;n /Exelye e]k th#v gh#v sou ou`v e/sthsan e]nw;pion tw#n a]posto;lwn kai' e]k th#v suggenei;av sou kai' deu#ro ei]v kai' proseuxa;menoi e]pe;yhkan au]toi#v gh#n h`n a/n soi dei;xw 4 to;te e]xelyw'n e]k ta'v cei#rav 7 Kai' o[ lo;gov tou# yeou# gh#v Caldai;wn katw;jkhsen e]n Car]r[a;n hu/xanen kai' e]plhyu;neto o[ a]riymo'v tw#n ka]kei#yen meta' to' a]poyanei#n to'n mayhtw#n e]n ]Ierousalh'm sfo;dra polu;v pate;ra au]tou# metw;jkisen au]to'n ei]v th'n te o/clov tw#n i[ere;wn u[ph;kouon th#j pi;stei gh#n tau;thn ei]v h`n u[mei#v nu#n katoikei#te 8 Ste;fanov de' plh;rhv pi;stewv kai' 5 kai' ou]k e/dwken au]tw#j klhronomi;an e]n

145 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 au]th#j ou]de' bh#ma podo;v kai' e]phggei;lato Kayw'v de' h/ggizen o[ cro;nov th#v au]tw#j dou#nai ei]v kata;scesin au]th'n kai' e]paggeli;av h[v w[mosen o[ yeo'v tw#j spe;rmati au]tou# met ] au]to;n ou]k tw#j ]Abraa;m hu/xhsen o[ lao'v kai' o/ntov au]tw#j te;knou e]plhyu;nyh e]n Ai]gu;ptwj 18 a/criv ou{ 6 e]la;lhsen de' ou=twv o[ yeo'v o=ti e/stai a]ne;sth basileu'v e=terov o`v ou]k h/jdei to' spe;rma au]tou# pa;roikon e]n gh#j to'n ]Iwsh;f 19 ou{tov a]llotri;aj kai' doulw;sousin au]to' kai' katasofisa;menov to' ge;nov h[mw#n kakw;sousin e/th tetrako;sia> 7 kai' to' e]ka;kwsen tou'v pate;rav h[mw#n tou# e/ynov w{j e]a'n douleu;swsin krinw# e]gw; poiei#n e/kyeta ta' bre;fh au]tw#n ei]v to' mh' ei}pen o[ yeo'v kai' meta' tau#ta zwjogonei#syai 20 e]n w{j kairw#j e]gennh;yh e]xeleu;sontai kai' latreu;sousi;n moi e]n Mwsh#v, kai' h}n a]stei#ov tw#j yew#j> o`v tw#j to;pwj tou;twj 8 kai' e/dwken au]tw#j a]netra;fh mh#nav trei#v e]n tw#j oi/kwj tou# diayh;khn peritomh#v> kai' ou=twv patro;v au]tou# 21 ]ekteye;nta de' au]to'n e]ge;nnhsen to'n ]Isaa'k kai' perie;temen a]nei;leto au]to'n h[ yuga;thr Faraw' kai' au]to'n th#j h[me;raj th#j o]gdo;hj kai' o[ ]Isaa'k a]neyre;qato au]to;n e[auth#j ei]v ui[o;n 22 to'n ]Iakw;b kai' o[ ]Iakw'b tou'v dw;deka kai' e]paideu;yh Mwsh#v pa;shj sofi;aj patria;rcav 9 Kai' oi[ patria;rcai Ai]gupti;wn h}n de' dunato'v e]n lo;goiv kai' zhlw;santev to'n ]Iwsh'f a]pe;donto ei]v e]n e/rgoiv 23 [Wv de' e]plhrou#to au]tw#j Ai/gupton> kai' h}n o[ yeo'v met ] au]tou# 10 tessarakontaeth'v cro;nov a]ne;bh e]pi' kai' e]xei;leto au]to'n e]k pasw#n tw#n th'n kardi;an au]tou# e]piske;qasyai tou'v yli;qewn au]tou# kai' e/dwken au]tw#j ca;rin a]delfou'v au]tou# tou'v ui[ou'v ]Israh;l kai' sofi;an e]nanti;on Faraw' basile;wv 24 kai' i]dw;n tina a]dikou;menon h]mu;nato Ai]gu;ptou kai' kate;sthsen au]to'n kai' e]poi;hsen e]kdi;khsin tw#j h[gou;menon e]p ] Ai/gupton kai' o=lon to'n kataponoume;nwj pata;xav to'n Ai]gu;ption oi}kon au]tou# 25 e]no;mizen de' sunie;nai tou'v a]delfou'v 11 h}lyen de' limo'v e]f ] o=lhn th'n gh'n au]tou# o=ti o[ yeo'v dia' ceiro'v au]tou# Ai]gu;ptou kai' Cana;an kai' yli#qiv di;dwsin au]toi#v> swthri;an oi[ de' ou] mega;lh kai' ou]c eu=riskon corta;smata sunh#kan 26 th#j te e]piou;shj h[me;raj w/fyh oi[ pate;rev h[mw#n 12 a]kou;sav au]toi#v macome;noiv kai' sunh;lasen de' ]Iakw'b o/nta si#ta; e=n Ai]gu;ptwj au]tou'v ei]v ei]rh;nhn ei]pw;n /Andrev e]xape;steilen tou'v pate;rav h[mw#n a]delfoi; e]ste> u[mei#v> i[nati; a]dikei#te prw#ton> 13 kai' e]n tw#j deute;rwj a]llh;louv 27 o[ de' a]dikw#n to'n plhsi;on a]negnwri;syh ]Iwsh'f toi#v a]delfoi#v a]pw;sato au]to'n ei]pw;n Ti;v se au]tou# kai' fanero'n e]ge;neto tw#j Faraw' kate;sthsen a/rconta kai' dikasth'n e]f ] to' ge;nov tou# ]Iwsh;f h[ma#v 28 mh' a]nelei#n me su' ye;leiv o`n 14 a]postei;lav de' ]Iwsh'f tro;pon a]nei#lev cye'v to'n Ai]gu;ption 29 metekale;sato to'n pate;ra e/fugen de' Mwsh#v e]n tw#j lo;gwj tou;twj kai' au]tou# ]Iakw'b kai' pa#san th'n e]ge;neto pa;roikov e]n gh#j Madia;m ou{ sugge;neian au]tou# e]n qucai#v e]ge;nnhsen ui[ou'v du;o 30 Kai' e[bdomh;konta pe;nte> 15 kate;bh plhrwye;ntwn e]tw#n tessara;konta de' ]Iakw'b ei]v Ai/gupton kai' w/fyh au]tw#j e]n th#j e]rh;mwj tou# o/rouv Sina# e]teleu;thsen au]to'v kai' oi[ pate;rev h[mw#n a/ggelov Kuri;ou e]n flogi' puro'v ba;tou 16 kai' metete;yhsan ei]v Suce'm kai' 31 o[ de' Mwsh#v i]dw'n e]yau;masen to' e]te;yhsan e]n tw#j mnh;mati o= o=rama prosercome;nou de' au]tou# w]nh;sato ]Abraa'm timh#v a]rguri;ou katanoh#sai e]ge;neto fwnh' kuri;ou pro'v para' tw#n ui[w#n [Emmo'r tou# Suce;m 17 au]to'n, 32 ]Egw' o[ yeo'v tw#n pate;rwn

146 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= sou o[ yeo'v ]Abraa'm kai' o[ Yeo'v ]Isaa'k to' a/stron tou# yeou# u[mw#n [Remfa'n, tou'v kai' o[ Yeo'v ]Iakw;b e/ntromov de' tu;pouv ou`v e]poih;sate proskunei#n geno;menov Mwsh#v ou]k e]to;lma au]toi#v kai' metoikiw# u[ma#v e]pe;keina katanoh#sai 33 ei}pen de' au]tw#j o[ ku;riov Babulw#nov 44 [H skhnh' tou# Lu#son to' u[po;dhma tw#n podw#n sou o[ ga'r marturi;ou h}n e]n toi#v patra;sin h[mw#n e]n to;pov e]n w{j e=sthkav gh# a[gi;a e]sti;n 34 th#j e]rh;mwj kayw'v dieta;xato o[ lalw#n tw#j i]dw'n ei}don th'n ka;kwsin tou# laou# mou Mwsh#j, poih#sai au]th'n kata' to'n tu;pon tou# e]n Ai]gu;ptwj kai' tou# stenagmou# o`n e[wra;kei> 45 h`n kai' ei]sh;gagon au]tw#n h/kousa kai' kate;bhn e]xele;syai diadexa;menoi oi[ pate;rev h[mw#n au]tou;v> kai' nu#n deu#ro a]poste;lw se ei]v meta' ]Ihsou# e]n th#j katasce;sei tw#n Ai/gupton 35 Tou#ton to'n Mwu~sh#n o`n e]ynw#n w{n e]xw#sen o[ yeo'v a]po' prosw;pou h]rnh;santo ei]po;ntev Ti;v se kate;sthsen tw#n pate;rwn h[mw#n e=wv tw#n h[merw#n a/rconta kai' dikasth;n tou#ton o[ yeo'v Dabi;d> 46 o`v eu{ren ca;rin e]nw;pion tou# a/rconta kai' lutrwth'n a]pe;steilen e]n yeou# kai' h]jth;sato eu[rei#n skh;nwma tw#j ceiri' a]gge;lou tou# o]fye;ntov au]tw#j e]n th#j Yew#j ]Iakw;b 47 Solomw#n de' ba;twj 36 ou{tov e]xh;gagen au]tou'v w]kodo;mhsen au]tw#j oi}kon 48 a]ll ] ou]c o[ poih;sav te;rata kai' shmei#a e]n gh#j u=qistov e]n ceiropoih;toiv naoi#v Ai]gu;ptou# kai' e]n ]Eruyra#j Yala;sshj kai' katoikei# kayw'v o[ profh;thv le;gei e]n th#j e]rh;mwj e/th tessara;konta 37 49 [O ou]rano;v moi yro;nov h[ de' gh# ou{to;v e]stin o[ Mwu~sh#v o[ ei]pw'n toi#v u[popo;dion tw#n podw#n mou> poi#on oi}kon ui[oi#v ]Israh;l Profh;thn u[mi#n oi]kodomh;sete; moi le;gei ku;riov h\ ti;v a]nasth;sei Ku;riov o[ yeo'v u[mw#n e]k tw#n to;pov th#v katapau;sew;v mou 50 ou]ci' h[ a]delfw#n u[mw#n w[v e]me; au]tou# cei;r mou e]poi;hsen tau#ta pa;nta 51 a]kou;sesye 38 ou{to;v e]stin o[ Sklhrotra;chloi kai' a]peri;tmhtoi th#j geno;menov e]n th#j e]kklhsi;aj e]n th#j e]rh;mwj kardi;aj kai' toi#v w]si;n u[mei#v a]ei' tw#j meta' tou# a]gge;lou tou# lalou#ntov au]tw#j pneu;mati tw#j a[gi;wj a]ntipi;ptete w[v oi[ e]n tw#j o/rei Sina# kai' tw#n pate;rwn h[mw#n pate;rev u[mw#n kai' u[mei#v 52 ti;na tw#n o`v e]de;xato lo;gia zw#nta dou#nai h[mi#n 39 profhtw#n ou]k e]di;wxan oi[ pate;rev u[mw#n w{j ou]k h]ye;lhsan u[ph;kooi gene;syai oi[ kai' a]pe;kteinan tou'v pate;rev h[mw#n a]ll ] a]pw;santo kai' prokataggei;lantav peri' th#v e]leu;sewv e]stra;fhsan tai#v kardi;aiv au]tw#n ei]v tou# dikai;ou ou{ nu#n u[mei#v prodo;tai kai' Ai/gupton 40 ei]po;ntev tw#j ]Aarw;n fonei#v gege;nhsye> 53 oi=tinev e]la;bete Poi;hson h[mi#n yeou'v oi` proporeu;sontai to'n no;mon ei]v diataga'v a]gge;lwn kai' h[mw#n> o[ ga'r Mwsh#v ou{tov o`v e]xh;gagen ou]k e]fula;xate 54 ]Akou;ontev de' h[ma#v e]k gh#v Ai]gu;ptou ou]k oi/damen ti; tau#ta diepri;onto tai#v kardi;aiv au]tw#n ge;gonen au]tw#j 41 kai' e]moscopoi;hsan kai' e/brucon tou'v o]do;ntav e]p ] au]to;n 55 e]n tai#v h[me;raiv e]kei;naiv kai' a]nh;gagon u[pa;rcwn de' plh;rhv pneu;matov a[gi;ou yusi;an tw#j ei]dw;lwj kai' eu]frai;nonto e]n a]teni;sav ei]v to'n ou]rano'n ei}den do;xan toi#v e/rgoiv tw#n ceirw#n au]tw#n 42 yeou# kai' ]Ihsou#n e[stw#ta e]k dexiw#n tou# e/streqen de' o[ yeo'v kai' pare;dwken yeou# 56 kai' ei}pen ]Idou;, yewrw# tou'v au]tou'v latreu;ein th#j stratia#j tou# ou]ranou'v a]newjgme;nouv kai' to'n ui[o'n tou# ou]ranou# kayw'v ge;graptai e]n bi;blwj a]nyrw;pou e]k dexiw#n e[stw#ta tou# yeou# tw#n profhtw#n Mh' sfa;gia kai' yusi;av 57 kra;xantev de' fwnh#j mega;lhj proshne;gkate; moi e/th tessara;konta e]n sune;scon ta' w}ta au]tw#n kai' w=rmhsan th#j e]rh;mwj oi}kov ]Israh;l 43 kai' o[moyumado'n e]p ] au]to;n 58 kai' a]nela;bete th'n skhnh'n tou# Molo'c kai' e]kbalo;ntev e/xw th#v po;lewv

147 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 e]liyobo;loun kai' oi[ ma;rturev a]pe;yento 11 prosei#con de' au]tw#j dia' to' i[kanw#j ta' i[ma;tia au]tw#n para' tou'v po;dav cro;nwj tai#v magei;aiv e]xestake;nai neani;ou kaloume;nou Sau;lou 59 kai' au]tou;v 12 o=te de' e]pi;steusan tw#j e]liyobo;loun to'n Ste;fanon Fili;ppwj eu]aggelizome;nwj ta' peri' th#v e]pikalou;menon kai' le;gonta basilei;av tou# yeou# kai' tou# o]no;matov Ku;rie ]Ihsou# de;xai to' pneu#ma; mou 60 tou# ]Ihsou# Cristou# e]bapti;zonto yei'v de' ta' go;nata e/kraxen fwnh#j mega;lhj a/ndrev te kai' gunai#kev 13 o[ de' Si;mwn Ku;rie mh' sth;shjv au]toi#v th'n a[marti;an kai' au]to'v e]pi;steusen kai' baptisyei'v tau;thn kai' tou#to ei]pw'n e]koimh;yh h}n proskarterw#n tw#j Fili;ppwj yewrw#n te shmei#a kai' duna;meiv mega;lav ginome;nav e]xi;stato 14 ]Akou;santev de' Acts 8 oi[ e]n [Ierosolu;moiv a]po;stoloi o=ti de;dektai h[ Sama;reia to'n lo;gon tou# KEF. 8 yeou# a]pe;steilan pro'v au]tou'v to'n Pe;tron kai' ]Iwa;nnhn 15 oi=tinev 1 Sau#lov de' h}n suneudokw#n th#j kataba;ntev proshu;xanto peri' au]tw#n a]naire;sei au]tou# ]Ege;neto de' e]n e]kei;nhj o=pwv la;bwsin pneu#ma a=gion> 16 ou/pw th#j h[me;raj diwgmo'v me;gav e]pi' th'n ga'r h}n e]p ] ou]deni' au]tw#n e]pipeptwko;v e]kklhsi;an th'n e]n [Ierosolu;moiv pa;ntev mo;non de' bebaptisme;noi u[ph#rcon ei]v to' te diespa;rhsan kata' ta'v cw;rav o/noma tou# kuri;ou ]Ihsou# 17 to;te th#v ]Ioudai;av kai' Samarei;av plh'n tw#n e]peti;youn ta'v cei#rav e]p ] au]tou;v kai' a]posto;lwn 2 suneko;misan de' to'n e]la;mbanon pneu#ma a=gion 18 Ste;fanon a/ndrev eu]labei#v kai' yeasa;menov de' o[ Si;mwn o=ti dia' th#v e]poi;hsanto' kopeto'n me;gan e]p ] au]tw#j 3 e]piye;sewv tw#n ceirw#n tw#n a]posto;lwn Sau#lov de' e]lumai;neto th'n e]kklhsi;an di;dotai to' pneu#ma to' =Agion, kata' tou'v oi/kouv ei]sporeuo;menov prosh;negken au]toi#v crh;mata 19 su;rwn te a/ndrav kai' gunai#kav le;gwn, Do;te ka]moi' th'n e]xousi;an tau;thn paredi;dou ei]v fulakh;n 4 Oi[ me'n ou}n i=na w{j a\n e]piyw# ta'v cei#rav lamba;nhj diaspare;ntev dih#lyon eu]aggelizo;menoi pneu#ma a=gion to'n lo;gon 5 Fi;lippov de' katelyw'n ei]v 20 Pe;trov de' ei}pen pro'v au]to;n To' po;lin th#v Samarei;av e]kh;russen au]toi#v a]rgu;rio;n sou su'n soi' ei/h ei]v a]pw;leian to'n Cristo;n 6 prosei#con te' oi[ o/cloi o=ti th'n dwrea'n tou# yeou# e]no;misav dia' toi#v legome;noiv u[po' tou# Fili;ppou crhma;twn kta#syai 21 ou]k e/stin soi o[moyumado'n e]n tw#j a]kou;ein au]tou'v kai' meri'v ou]de' klh#rov e]n tw#j lo;gwj tou;twj h[ ble;pein ta' shmei#a a` e]poi;ei> ga'r kardi;a sou ou]k e/stin eu]yei#a 7 pollw#n ga'r tw#n e]co;ntwn pneu;mata e]nw;pion tou# yeou# a]ka;yarta bow#nta mega;lhj fwnh#j 22 metano;hson ou}n a]po' th#v kaki;av sou e]xh;rceto> polloi' de' paralelume;noi tau;thv kai' deh;yhti tou# Yeou#, ei] a/ra kai' cwloi' e]yerapeu;yhsan> 8 kai' a]feyh;setai; soi h[ e]pi;noia th#v kardi;av e]ge;neto cara' mega;lh e]n th#j po;lei e]kei;nhj sou 23 ei]v ga'r colh'n pikri;av kai' 9 ]Anh'r de; tiv o]no;mati Si;mwn su;ndesmon a]diki;av o[rw# se o/nta 24 prou~ph#rcen e]n th#j po;lei mageu;wn kai' a]pokriyei'v de' o[ Si;mwn ei}pen Deh;yhte e]xistw#n to' e/ynov th#v Samarei;av le;gwn u[mei#v u[pe'r e]mou# pro'v to'n ku;rion o=pwv ei}nai; tina e[auto'n me;gan 10 w{j mhde'n e]pe;lyhj e]p ] e]me' w{n ei]rh;kate 25 prosei#con pa;ntev a]po' mikrou# e=wv Oi[ me'n ou}n diamartura;menoi kai' mega;lou le;gontev Ou{to;v e]stin h[ lalh;santev to'n lo;gon tou# kuri;ou du;namiv tou# yeou# h[ Mega;lh

148 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= u[pe;streqan ei]v ]Ierousalh;m polla;v te e]ke;leusen sth#nai to' a=rma kai' kw;mav tw#n Samareitw#n eu]hggeli;santo kate;bhsan a]mfo;teroi ei]v to' u=dwr o= te 26 /Aggelov de' kuri;ou e]la;lhsen pro'v Fi;lippov kai' o[ eu]nou#cov kai' e]ba;ptisen Fi;lippon le;gwn, ]Ana;sthyi kai' au]to;n 39 o=te de' a]ne;bhsan e]k tou# poreu;ou kata' meshmbri;an e]pi' th'n o[do'n u=datov pneu#ma kuri;ou h=rpasen to'n th'n katabai;nousan a]po' ]Ierousalh'm Fi;lippon kai' ou]k ei}den au]to'n ou]ke;ti o[ ei]v Ga;zan au=th e]sti'n e/rhmov 27 kai' eu]nou#cov e]poreu;eto ga'r th'n o[do'n au]tou# a]nasta'v e]poreu;yh> kai' i]dou;, a]nh'r cai;rwn 40 Fi;lippov de' eu[re;yh Ai]yi;oq eu]nou#cov duna;sthv Kanda;khv ei]v /Azwton> kai' dierco;menov th#v basili;sshv Ai]yio;pwn o`v h}n e]pi' eu]hggeli;zeto ta'v po;leiv pa;sav e=wv tou# pa;shv th#v ga;zhv au]th#v o`v e]lhlu;yei e]lyei#n au]to'n ei]v Kaisa;reian proskunh;swn ei]v ]Ierousalh;m 28 h}n te u[postre;fwn kai' kayh;menov e]pi' tou# a=rmatov au]tou# kai' a]negi;nwsken to'n Acts 9 profh;thn ]Hsai:an 29 ei}pen de' to' pneu#ma tw#j Fili;ppwj Pro;selye kai' KEF. 9 kollh;yhti tw#j a=rmati tou;twj 30 prosdramw'n de' o[ Fi;lippov h/kousen 1 [O de' Sau#lov e/ti e]mpne;wn a]peilh#v au]tou# a]naginw;skontov to'n kai' fo;nou ei]v tou'v mayhta'v tou# kuri;ou profh;thn ]Hsai:an kai' ei}pen }Ara; ge proselyw'n tw#j a]rcierei# 2 h]jth;sato ginw;skeiv a` a]naginw;skeiv 31 o[ de' par ] au]tou# e]pistola'v ei]v Damasko'n ei}pen Pw#v ga'r a\n dunai;mhn e]a'n mh; tiv pro'v ta'v sunagwga;v o=pwv e]a;n tinav o[dh;ghshj me pareka;lese;n te to'n eu=rhj th#v o[dou# o/ntav a/ndrav te kai' Fi;lippon a]naba;nta kayi;sai su'n au]tw#j gunai#kav dedeme;nouv a]ga;ghj 32 h[ de' perioch' th#v grafh#v h`n ei]v ]Ierousalh;m 3 e]n de' tw#j a]negi;nwsken h}n au=th> [Wv pro;baton e]pi' poreu;esyai e]ge;neto au]to'n e]ggi;zein th#j sfagh'n h/cyh kai' w[v a]mno'v e]nanti;on tou# Damaskw#j kai' e]xai;fnhv perih;straqen kei;rontov au]to'n a/fwnov ou=twv ou]k au]to'n fw#v a]po' tou# ou]ranou# 4 kai' a]noi;gei to' sto;ma au]tou# 33 ]En th#j pesw'n e]pi' th'n gh#n h/kousen fwnh'n tapeinw;sei au]tou# h[ kri;siv au]tou# h/ryh> le;gousan au]tw#j Saou'l Saou;l ti; me th'n de' genea'n au]tou# ti;v dihgh;setai o=ti diw;keiv 5 ei}pen de; Ti;v ei} ku;rie o[ de; ai/retai a]po' th#v gh#v h[ zwh' au]tou# Ku;riov ei}pen, ]Egw; ei]mi ]Ihsou#v o`n su' 34 ]Apokriyei'v de' o[ eu]nou#cov tw#j diw;keiv> sklhro;n soi pro'v ke;ntra Fili;ppwj ei}pen De;omai; sou peri' ti;nov o[ lakti;zein profh;thv le;gei tou#to peri' e[autou# h\ 6 Tre;mwn te kai' yambw#n ei}pen ku;rie ti; peri' e[te;rou tino;v 35 a]noi;xav de' o[ me; ye;leiv poih#sai kai' o= ku;riov pro;v Fi;lippov to' sto;ma au]tou# kai' au]to;n a]na;sthyi kai' ei/selye ei]v th'n a]rxa;menov a]po' th#v grafh#v tau;thv po;lin kai' lalhyh;setai; soi ti; se dei# eu]hggeli;sato au]tw#j to'n ]Ihsou#n 36 w[v poiei#n 7 oi[ de' a/ndrev oi[ sunodeu;ontev de' e]poreu;onto kata' th'n o[do;n h}lyon e]pi; au]tw#j ei[sth;keisan e]nneoi;, a]kou;ontev ti u=dwr kai; fhsin o[ eu]nou#cov ]Idou;, me'n th#v fwnh#v mhde;na de' yewrou#ntev 8 u=dwr> ti; kwlu;ei me baptisyh#nai 37 h]ge;ryh de' o[ Sau#lov a]po' th#v gh#v ei}pen de' o[ Fi;lippov Ei] pisteu;eiv e]x a]newjgme;nwn de' tw#n o]fyalmw#n au]tou# o=lhv th'v kardi;av, e/xestin a]pokriyei'v ou]de;na e/blepen> ceiragwgou#ntev de' de' ei}pen Pisteu;w to'n u[io'n tou# Yeou# au]to'n ei]sh;gagon ei]v Damasko;n 9 kai' e]inai to'n ]Ihsou#n Cristo;n 38 kai' h}n h[me;rav trei#v mh' ble;pwn kai' ou]k e/fagen ou]de' e/pien 10 }Hn de; tiv

149 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 mayhth'v e]n Damaskw#j o]no;mati [Anani;av tou'v ]Ioudai;ouv tou'v katoikou#ntav e]n kai' ei}pen pro'v au]to'n o[ ku;riov e]n Damaskw#j sumbiba;zwn o=ti ou{to;v e]stin o[ra;mati [Anani;a o[ de' ei}pen ]Idou;, e]gw; o[ Cristo;v 23 [Wv de' e]plhrou#nto ku;rie 11 o[ de' ku;riov pro'v h[me;rai i[kanai; sunebouleu;santo au]to;n ]Anasta'v poreu;yhti e]pi' th'n oi[ ]Ioudai#oi a]nelei#n au]to;n> 24 r[u;mhn th'n kaloume;nhn Eu]yei#an kai' e]gnw;syh de' tw#j Sau;lwj h[ e]piboulh' zh;thson e]n oi]ki;aj ]Iou;da Sau#lon au]tw#n parethrou#n te ta'v pu;lav h[me;rav o]no;mati Tarse;a> i]dou;, ga'r proseu;cetai te kai' nukto'v o=pwv au]to'n a]ne;lwsin> 25 12 kai' ei}den e]n o[ra;mati a/ndra labo;ntev de' au]to'n oi[ mayhtai' nukto'v o]no;mati [Anani;an ei]selyo;nta kai' kayh#kan dia' tou# tei;couv cala;santev e]n e]piye;nta au]tw#j cei#ra, o=pwv a]nable;qhj spuri;di 26 Parageno;menov de' o[ 13 a]pekri;yh de' o[ [Anani;av Ku;rie Sau#lov ei]v ]Ierousalh'm e]pei;ra#to a/kh;koa a]po' pollw#n peri' tou# a]ndro'v kolla#syai toi#v mayhtai#v kai' pa;ntev tou;tou o=sa kaka' e]poi;hsen toi#v a[gi;oiv e]fobou#nto au]to;n mh' pisteu;ontev o=ti sou e]n ]Ierousalh;m> 14 kai' w{de e/cei e]sti'n mayhth;v 27 Barnaba#v de' e]xousi;an para' tw#n a]rciere;wn dh#sai e]pilabo;menov au]to'n h/gagen pro'v tou'v pa;ntav tou'v e]pikaloume;nouv to' o/noma; a]posto;louv kai' dihgh;sato au]toi#v pw#v sou 15 ei}pen de' pro'v au]to'n o[ ku;riov e]n th#j o[dw#j ei}den to'n ku;rion kai' o=ti Poreu;ou o=ti skeu#ov e]klogh#v moi e]sti;n e]la;lhsen au]tw#j kai' pw#v e]n Damaskw#j ou{tov tou# basta;sai to' o/noma; mou e]par]r[hsia;sato e]n tw#j o]no;mati e]nw;pion e]ynw#n kai' basile;wn ui[w#n tou# ]Ihsou# 28 kai' h}n met ] au]tw#n te ]Israh;l> ei]sporeuo;menov kai' e]kporeuo;menov 16 e]gw' ga'r u[podei;xw au]tw#j o=sa dei# e]n ]Ierousalh;m 29 kai' au]to'n u[pe'r tou# o]no;mato;v mou payei#n par]r[hsiazo;menov e=n tw#j o]no;mati; tou# 17 ]Aph#lyen de' [Anani;av kai' ei]sh#lyen kuri;ou ]Ihsou# e]la;lei te kai' sunezh;tei ei]v th'n oi]ki;an kai' e]piyei'v e]p ] au]to'n ta'v pro'v tou'v [Ellhnista;v oi[ de' e]pecei;roun cei#rav ei}pen Saou'l a]delfe; o[ ku;riov au]to;n a]nelei#n 30 e]pigno;ntev de' oi[ a]pe;stalke;n me ]Ihsou#v o[ o]fyei;v soi e]n a]delfoi' kath;gagon au]to'n ei]v th#j o[dw#j h{j h/rcou o=pwv a]nable;qhjv kai' Kaisa;reian kai' e]xape;steilan au]to'n plhsyh#jv pneu;matov a[gi;ou 18 kai' ei]v Tarso;n 31 Ai[ me'n ou}n e]kklhsi;ai eu]ye;wv a]pe;peson a]po' tw#n o]fyalmw#n kay ] o=lhv th#v ]Ioudai;av kai' Galilai;av au]tou# w[sei' lepi;dev a]ne;bleqe;n te kai' Samarei;av ei}con ei]rh;nhn paracrh#ma, kai' a]nasta'v e]bapti;syh oi]kodomoume;nai kai' poreuome;nai tw#j 19 kai' labw'n trofh'n fo;bwj tou# kuri;ou kai' th#j paraklh;sei e]ni;scusen ]Ege;neto de' o[ Sau#lov meta' tou# a[gi;ou pneu;matov e]plhyu;nonto tw#n e]n Damaskw#j mayhtw#n h[me;rav tina;v 32 ]Ege;neto de' Pe;tron dierco;menon dia' 20 kai' eu]ye;wv e]n tai#v sunagwgai#v pa;ntwn katelyei#n kai' pro'v tou'v a[gi;ouv e]kh;russen to'n Cristo'n, o=ti ou{to;v e]stin tou'v katoikou#ntav Lu;ddan 33 eu{ren o[ ui[o'v tou# yeou# 21 e]xi;stanto de' de' e]kei# a/nyrwpo;n tina Ai]ne;an o]no;mati pa;ntev oi[ a]kou;ontev kai' e/legon Ou]c e]x e]tw#n o]ktw' katakei;menon e]pi' ou{to;v e]stin o[ poryh;sav e=n ]Ierousalh'm krabba;tw o`v h}n paralelume;nov 34 tou'v e]pikaloume;nouv to' o/noma tou#to kai' ei}pen au]tw#j o[ Pe;trov Ai]ne;a i]a#tai; kai' w{de ei]v tou#to e]lhlu;yei i=na se ]Ihsou#v o[ Cristo;v> a]na;sthyi kai' dedeme;nouv au]tou'v a]ga;ghj e]pi' tou'v strw#son seautw#j kai' eu]ye;wv a]ne;sth a]rcierei#v 22 Sau#lov de' ma#llon 35 kai' ei}don au]to'n pa;ntev oi[ e]nedunamou#to kai' sune;cunen katoikou#ntev Lu;ddan kai' to'n Sarw#nan,

150 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= oi=tinev e]pe;streqan e]pi' to'n ku;rion au]to'n kai' ei]po;nta au]tw#j Kornh;lie 4 o[ 36 ]En ]Io;pphj de; tiv h}n mayh;tria de' a]teni;sav au]tw#j kai' e/mfobov o]no;mati Tabiya; h` diermhneuome;nh geno;menov ei}pen Ti; e]stin ku;rie ei}pen de' le;getai Dorka;v> au=th h}n plh;rhv au]tw#j Ai[ proseucai; sou kai' ai[ a]gayw#n e/rgwn kai' e]lehmosunw#n w{n e]lehmosu;nai sou a]ne;bhsan ei]v e]poi;ei 37 e]ge;neto de' e]n tai#v h[me;raiv mnhmo;sunon e]nw;pion tou# yeou# 5 kai' e]kei;naiv a]syenh;sasan au]th'n nu#n pe;mqon ei]v ]Io;pphn a/ndrav kai' a]poyanei#n> lou;santev de' au]th'n e/yhkan meta;pemqai Si;mwna; o`v e]pikalei#tai e]n u[perw;jwj 38 e]ggu'v de' ou/shv Lu;ddhv Pe;trov> 6 ou{tov xeni;zetai para; tini th#j ]Io;pphj oi[ mayhtai' a]kou;santev o=ti Si;mwni bursei# w{j e]stin oi]ki;a para' Pe;trov e]sti'n e]n au]th#j a]pe;steilan du;o ya;lassan ou{tov lalh;sei soi ti; se dei# a/ndrav pro'v au]to'n parakalou#ntev Mh' poiei#n 7 w[v de' a]ph#lyen o[ a/ggelov o[ o]knh;sai dielyei#n e=wv au]tw#n 39 lalw#n tw#j Kornhli;wj, fwnh;sav du;o tw#n a]nasta'v de' Pe;trov sunh#lyen au]toi#v> o`n oi]ketw#n au]tou# kai' stratiw;thn eu]sebh# parageno;menon a]nh;gagon ei]v to' tw#n proskarterou;ntwn au]tw#j 8 kai' u[perw#jon kai' pare;sthsan au]tw#j pa#sai e]xhghsa;menov au]toi#v a=panta ai[ ch#rai klai;ousai kai' e]pideiknu;menai a]pe;steilen au]tou'v ei]v th'n ]Io;pphn 9 citw#nav kai' i[ma;tia o=sa e]poi;ei met ] Th#j de' e]pau;rion o[doiporou;ntwn e]kei;nwn au]tw#n ou}sa h[ Dorka;v 40 e]kbalw'n de' kai' th#j po;lei e]ggizo;ntwn a]ne;bh Pe;trov e/xw pa;ntav o[ Pe;trov yei'v ta' go;nata e]pi' to' dw#ma proseu;xasyai peri' w=ran proshu;xato kai' e]pistre;qav pro'v to' e=kthn 10 e]ge;neto de' pro;speinov kai' sw#ma ei}pen Tabiya; a]na;sthyi h[ de' h/yelen geu;sasyai paraskeuazo;ntwn h/noixen tou'v o]fyalmou'v au]th#v kai' de' e]kei;nwn, e]pe;pesen e]p ] au]to'n i]dou#sa to'n Pe;tron a]neka;yisen 41 e/kstasiv 11 kai' yewrei# to'n ou]rano'n dou'v de' au]th#j cei#ra a]ne;sthsen au]th;n a]newjgme;non kai' katabai#non e]p ] au]to'n fwnh;sav de' tou'v a[gi;ouv kai' ta'v ch;rav skeu#o;v ti w[v o]yo;nhn mega;lhn te;ssarsin pare;sthsen au]th'n zw#san 42 gnwsto'n a]rcai#v dedeme;non kai' kayie;menon e]pi' de' e]ge;neto kay ] o=lhv th#v ]Io;pphv kai' th#v gh#v 12 e]n w{j u[ph#rcen pa;nta ta' polloi' e]pi;steusan e]pi' to'n ku;rion tetra;poda th#v gh#v kai' ta' yhri;a kai' ta' 43 ]Ege;neto de' h[me;rav i[kana'v mei#nai e[rpeta' kai' ta' peteina' tou# ou]ranou# 13 au]to;n e]n ]Io;pphj para; tini Si;mwni kai' e]ge;neto fwnh' pro'v au]to;n ]Anasta;v bursei# Pe;tre yu#son kai' fa;ge 14 o[ de' Pe;trov ei}pen Mhdamw#v ku;rie o=ti ou]de;pote e/fagon pa#n koino'n h\ a]ka;yarton 15 Acts 10 kai' fwnh' pa;lin e]k deute;rou pro'v au]to;n `A o[ yeo'v e]kaya;risen su' mh' KEF. 10 koi;nou 16 tou#to de' e]ge;neto e]pi' tri;v kai' pa;lin a]nelh;fyh to' skeu#ov ei]v to'n 1 ]Anh'r de; tiv h}n e]n Kaisarei;aj o]no;mati ou]rano;n 17 [Wv de' e]n e[autw#j dihpo;rei Kornh;liov e[katonta;rchv e]k spei;rhv th#v o[ Pe;trov ti; a\n ei/h to' o=rama o` ei}den kai' kaloume;nhv ]Italikh#v 2 eu]sebh'v kai' i]dou;, oi[ a/ndrev oi[ a]pestalme;noi a]po' fobou;menov to'n yeo'n su'n panti' tw#j oi/kwj tou# Kornhli;ou dierwth;santev th'n au]tou# poiw#n te e]lehmosu;nav polla'v oi]ki;an Si;mwnov e]pe;sthsan e]pi' to'n tw#j law#j kai' deo;menov tou# yeou# pulw#na 18 kai' fwnh;santev diapanto;v 3 ei}den e]n o[ra;mati e]punya;nonto ei] Si;mwn o[ e]pikalou;menov fanerw#v w[sei' w=ran e]nna;thn th#v h[me;rav Pe;trov e]nya;de xeni;zetai 19 tou# de' a/ggelon tou# yeou# ei]selyo;nta pro'v

151 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

Pe;trou e]nyumoume;nou peri' tou# Kornh;lie ei]shkou;syh sou h[ proseuch' o[ra;matov ei}pen au]tw#j to' pneu#ma ]Idou;, kai' ai[ e]lehmosu;nai sou e]mnh;syhsan a/ndrev trei#v zhtou#sin se 20 a]lla' e]nw;pion tou# yeou# 32 pe;mqon ou}n a]nasta'v kata;bhyi kai' poreu;ou su'n ei]v ]Io;pphn kai' metaka;lesai Si;mwna o`v au]toi#v mhde'n diakrino;menov dio;ti e]gw' e]pikalei#tai Pe;trov ou{tov xeni;zetai e]n a]pe;stalka au]tou;v 21 kataba'v de' oi]ki;aj Si;mwnov burse;wv para' Pe;trov pro'v tou'v a/ndrav tou'v ya;lassan o`v parageno;menov lalh;sei a]pestalmenou#v a]po' tou# Kornhli;ou soi 33 e]xauth#v ou}n e/pemqa pro'v se; pro'v au[to'n, ei}pen ]Idou;, e]gw; ei]mi o`n su; te kalw#v e]poi;hsav parageno;menov zhtei#te> ti;v h[ ai]ti;a di ] h`n pa;reste 22 nu#n ou}n pa;ntev h[mei#v e]nw;pion tou# yeou# oi[ de' ei}pon, Kornh;liov e[katonta;rchv pa;resmen a]kou#sai pa;nta ta' a]nh'r di;kaiov kai' fobou;menov to'n yeo'n prostetagme;na soi u[po' tou# Yeou# marturou;meno;v te u[po' o=lou tou# e/ynouv 34 ]Anoi;xav de' Pe;trov to' sto;ma tw#n ]Ioudai;wn e]crhmati;syh u[po' ei}pen ]Ep a]lhyei;av katalamba;nomai a]gge;lou a[gi;ou metape;mqasyai; se ei]v o=ti ou]k e/stin proswpolh;pthv o[ yeo;v to'n oi}kon au]tou# kai' a]kou#sai r[h;mata 35 a]ll ] e]n panti' e/ynei o[ fobou;menov para' sou# au]to'n kai' e]rgazo;menov dikaiosu;nhn 23 ei]skalesa;menov ou}n au]tou'v dekto'v au]tw#j e]stin 36 to'n lo;gon o`n e]xe;nisen Th#j de' e]pau;rion o[ Pe;trov, a]pe;steilen toi#v ui[oi#v ]Israh'l e]xh#lyen su'n au]toi#v kai; tinev tw#n eu]aggelizo;menov ei]rh;nhn dia' ]Ihsou# a]delfw#n tw#n a]po' th'v ]Io;pphv sunh#lyon Cristou# ou{to;v e]stin pa;ntwn ku;riov 37 au]tw#j 24 kai' th#j e]pau;rion ei]sh#lyon ei]v u[mei#v oi/date to' geno;menon r[h#ma kay ] th'n Kaisa;reian> o[ de' Kornh;liov h}n o=lhv th#v ]Ioudai;av a]rxa;menon a]po' th#v prosdokw#n au]tou;v sugkalesa;menov Galilai;av meta' to' ba;ptisma o` tou'v suggenei#v au]tou# kai' tou'v e]kh;ruxen ]Iwa;nnhv 38 ]Ihsou#n to'n a]po' a]nagkai;ouv fi;louv 25 w[v de' e]ge;neto Nazare;t w[v e/crisen au]to'n o[ yeo'v ei]selyei#n to'n Pe;tron sunanth;sav au]tw#j pneu;mati a[gi;wj kai' duna;mei o`v dih#lyen o[ Kornh;liov pesw'n e]pi' tou'v po;dav eu]ergetw#n kai' i]w;menov pa;ntav tou'v proseku;nhsen 26 o[ de' Pe;trov au]to'n katadunasteuome;nouv u[po' tou# h/geiren le;gwn, ]Ana;sthyi> ka ]gw' au]to'v diabo;lou o=ti o[ yeo'v h}n met ] au]tou# 39 a/nyrwpo;v ei]mi 27 kai' sunomilw#n kai' h[mei#v e]smen ma;rturev pa;ntwn w{n au]tw#j ei]sh#lyen kai' eu[ri;skei e]poi;hsen e/n te th#j cw;raj tw#n ]Ioudai;wn sunelhluyo;tav pollou;v 28 e/fh te kai' e]n ]Ierousalh;m o`n a]nei#lon pro'v au]tou;v [Umei#v e]pi;stasye w[v krema;santev e]pi' xu;lou 40 tou#ton o[ a]ye;mito;n e]stin a]ndri' ]Ioudai;wj yeo'v h/geiren th#j tri;thj h[me;raj kai' e/dwken kolla#syai h\ prose;rcesyai a]llofu;lwj> au]to'n e]mfanh# gene;syai 41 ou] panti' tw#j kai' e]moi' o[ yeo'v e/deixen mhde;na koino'n h\ law#j a]lla' ma;rtusin toi#v a]ka;yarton le;gein a/nyrwpon> 29 dio' prokeceirotonhme;noiv u[po' tou# yeou# kai' a]nantir]r[h;twv h}lyon metapemfyei;v h[mi#n oi=tinev sunefa;gomen kai' punya;nomai ou}n ti;ni lo;gwj sunepi;omen au]tw#j meta' to' a]nasth#nai metepe;mqasye; me 30 kai' o[ Kornh;liov au]to'n e]k nekrw#n> 42 kai' parh;ggeilen e/fh ]Apo' teta;rthv h[me;rav me;cri tau;thv h[mi#n khru;xai tw#j law#j kai' th#v w=rav h/mhn nhsteu;wn, kai' th'n diamartu;rasyai o=ti au]to;v e]stin o[ e]nna;thn w=ran proseuco;menov e]n tw#j w[risme;nov u[po' tou# yeou# krith'v zw;ntwn oi/kwj mou kai' i]dou;, a]nh'r e/sth e]nw;pio;n kai' nekrw#n 43 tou;twj pa;ntev oi[ mou e]n e]syh#ti lampra#j 31 kai' fhsi;n profh#tai marturou#sin a/fesin

152 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= a[martiw#n labei#n dia' tou# o]no;matov tou# ou]ranou# `A o[ yeo'v e]kaya;risen su' au]tou# pa;nta to'n pisteu;onta ei]v au]to;n mh' koi;nou 10 tou#to de' e]ge;neto e]pi' tri;v 44 /Eti lalou#ntov tou# Pe;trou ta' kai' pa;lin a]nespa;syh a=panta ei]v to'n r[h;mata tau#ta e]pe;pesen to' pneu#ma to' ou]rano;n 11 kai' i]dou;, e]xauth#v trei#v a=gion e]pi' pa;ntav tou'v a]kou;ontav to'n a/ndrev e]pe;sthsan e]pi' th'n oi]ki;an e]n h{j lo;gon 45 kai' e]xe;sthsan oi[ e]k h/mhn a]pestalme;noi a]po' Kaisarei;av peritomh#v pistoi' o=soi sunh#lyon tw#j pro;v me 12 ei}pen de' moi to' pneu#ma; Pe;trwj o=ti kai' e]pi' ta' e/ynh h[ dwrea' tou# sunelyei#n au]toi#v mhde'n diakri;no;menon a[gi;ou pneu;matov e]kke;cutai> 46 h/kouon h}lyon de' su'n e]moi' kai' oi[ e`x a]delfoi' ga'r au]tw#n lalou;ntwn glw;ssaiv kai' ou{toi kai' ei]sh;lyomen ei]v to'n oi}kon tou# megaluno;ntwn to'n yeo;n to;te a]pekri;yh o[ a]ndro;v 13 a]ph;ggeilen te h[mi#n pw#v Pe;trov 47 Mh;ti to' u=dwr kwlu#sai; ei}den to'n a/ggelon e]n tw#j oi/kwj au]tou# du;natai tiv tou# mh' baptisyh#nai staye;nta kai' ei]po;nta tou;touv oi=tinev to' pneu#ma to' a=gion au]tw#j, ]Apo;steilon ei]v ]Io;pphn a/ndrav, e/labon kayw'v kai' h[mei#v kai' meta;pemqai Si;mwna to'n 48 prose;taxen te au]tou'v baptisyh#nai e]pikalou;menon Pe;tron 14 o`v lalh;sei e]n tw#j o]no;mati tou# Kuri;ou to;te r[h;mata pro'v se' e]n oi{v swyh;shj su' kai' h]rw;thsan au]to'n e]pimei#nai h[me;rav tina;v pa#v o[ oi}ko;v sou 15 e]n de' tw#j a/rxasyai; me lalei#n e]pe;pesen to' pneu#ma to' a=gion e]p ] au]tou'v w=sper kai' e]f ] h[ma#v e]n a]rch#j Acts 11 16 e]mnh;syhn de' tou# r[h;matov kuri;ou w[v e/legen ]Iwa;nnhv me'n e]ba;ptisen u=dati KEF. 11 u[mei#v de' baptisyh;sesye e]n pneu;mati a[gi;wj 17 ei] ou}n th'n i/shn dwrea'n 1 /Hkousan de' oi[ a]po;stoloi kai' oi[ e/dwken au]toi#v o[ yeo'v w[v kai' h[mi#n a]delfoi' oi[ o/ntev kata' th'n ]Ioudai;an pisteu;sasin e]pi' to'n ku;rion ]Ihsou#n o=ti kai' ta' e/ynh e]de;xanto to'n lo;gon tou# Cristo;n e]gw' de' ti;v h/mhn dunato'v yeou# 2 kai' o=te a]ne;bh Pe;trov kwlu#sai to'n yeo;n 18 a]kou;santev de' ei]v [Ieroso;luma diekri;nonto pro'v tau#ta h[su;casan kai' e]do;xazon to'n yeo'n au]to'n oi[ e]k peritomh#v 3 le;gontev o=ti le;gontev /Arage kai' toi#v e/ynesin o[ yeo'v pro'v a/ndrav a]krobusti;an e/contav th'n meta;noian e/dwken ei]v zwh'n 19 Oi[ Ei]sh#lyev kai' sune;fagev au]toi#v 4 me'n ou}n diaspare;ntev a]po' th#v yli;qewv a]rxa;menov de' o[ Pe;trov e]xeti;yeto th#v genome;nhv e]pi' Stefa;nwj dih#lyon e=wv au]toi#v kayexh#v le;gwn 5 ]Egw' h/mhn e]n Foini;khv kai' Ku;prou kai' ]Antiocei;av po;lei ]Io;pphj proseuco;menov kai' ei}don mhdeni' lalou#ntev to'n lo;gon ei] mh' e]n e]ksta;sei o=rama katabai#non skeu#o;v mo;non ]Ioudai;oiv 20 h}san de; tinev e]x ti w[v o]yo;nhn mega;lhn te;ssarsin a]rcai#v au]tw#n a/ndrev Ku;prioi kai' Kurhnai#oi kayieme;nhn e]k tou# ou]ranou# kai' h}lyen oi=tinev ei]selyo;ntev ei]v ]Antio;ceian a/criv e]mou#> 6 ei]v h`n a]teni;sav e]la;loun pro'v tou'v [Ellhnista;v kateno;oun kai' ei}don ta' tetra;poda th#v eu]aggelizo;menoi to'n ku;rion ]Ihsou#n 21 gh#v kai' ta' yhri;a kai' ta' e[rpeta' kai' ta' kai' h}n cei'r kuri;ou met ] au]tw#n polu;v te peteina' tou# ou]ranou# 7 h/kousa de' a]riymo'v pisteu;sav e]pe;streqen e]pi' to'n fwnh#v legou;shv moi ]Anasta;v Pe;tre ku;rion 22 h]kou;syh de' o[ lo;gov ei]v ta' yu#son kai' fa;ge 8 ei}pon de; Mhdamw#v w}ta th#v e]kklhsi;av th#v ku;rie o=ti pa#n koino'n h\ a]ka;yarton e]n [Ierosolu;moiv peri' au]tw#n kai' ou]de;pote ei]sh#lyen ei]v to' sto;ma mou 9 e]xape;steilan Barnaba#n dielyei#n a]pekri;yh de' moi fwnh' e]k deute;rou e]k

153 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 e=wv ]Antiocei;av> 23 o`v parageno;menov th#v e]kklhsi;av pro'v to'n yeo'n u[pe'r kai' i]dw'n th'n ca;rin tou# yeou# e]ca;rh kai' au]tou# 6 =Ote de' e/mellen au]to'n pareka;lei pa;ntav th#j proye;sei th#v proa;gein o[ [Hrw;jdhv th#j nukti' e]kei;nhj h}n o[ kardi;av prosme;nein tw#j kuri;wj 24 o=ti Pe;trov koimw;menov metaxu' du;o h}n a]nh'r a]gayo'v kai' plh;rhv pneu;matov stratiwtw#n dedeme;nov a[lu;sesin dusi;n a[gi;ou kai' pi;stewv kai' prosete;yh o/clov fu;lake;v te pro' th#v yu;rav e]th;roun th'n i[kano'v tw#j kuri;wj 25 e]xh#lyen de' ei]v fulakh;n 7 kai' i]dou;, a/ggelov kuri;ou Tarso'n o[ Barna;bav a]nazhth#sai e]pe;sth kai' fw#v e/lamqen e]n tw#j Sau#lon 26 kai' eu[rw'n au]to'n h/gagen oi]kh;mati> pata;xav de' th'n pleura'n tou# au]to;n ei]v ]Antio;ceian e]ge;neto de' au]tou;v Pe;trou h/geiren au]to'n le;gwn, ]Ana;sta e]niauto'n o=lon sunacyh#nai e]n th#j e]n ta;cei kai' e]xe;peson au]tou# ai[ a[lu;seiv e]kklhsi;aj kai' dida;xai o/clon i[kano;n e]k tw#n ceirw#n 8 ei}pen te o[ a/ggelov crhmati;sai te prw;ton e]n ]Antiocei;aj pro'v au]to;n Peri;zw#sai kai' u[po;dhsai ta' tou'v mayhta'v Cristianou;v 27 ]En sanda;lia; sou e]poi;hsen de' ou=twv kai' tau;taiv de' tai#v h[me;raiv kath#lyon le;gei au]tw#j Peribalou# to' i[ma;tio;n sou a]po' [Ierosolu;mwn profh#tai kai' a]kolou;yei moi 9 kai' e]xelyw'n ei]v ]Antio;ceian 28 a]nasta'v de' ei{v e]x h]kolou;yei au]tw#j> kai' ou]k h/jdei o=ti au]tw#n o]no;mati =Agabov e]sh;manen dia' a]lhye;v e]stin to' gino;menon dia' tou# tou# pneu;matov limo'n me;gan me;llein a]gge;lou> e]do;kei de' o=rama ble;pein 10 e/sesyai e]f ] o=lhn th'n oi]koume;nhn o=stiv dielyo;ntev de' prw;thn fulakh'n kai' kai' e]ge;neto e]pi' Klaudi;ou Kai;sarov deute;ran h}lyon e]pi' th'n pu;lhn th'n 29 tw#n de' mayhtw#n kayw'v hu]porei#to; tiv sidhra#n th'n fe;rousan ei]v th'n po;lin w=risan e=kastov au]tw#n ei]v diakoni;an h=tiv au]toma;th h]noi;cyh au]toi#v kai' pe;mqai toi#v katoikou#sin e]n th#j ]Ioudai;aj e]xelyo;ntev proh#lyon r[u;mhn mi;an kai' a]delfoi#v> 30 o` kai' e]poi;hsan eu]ye;wv a]pe;sth o[ a/ggelov a]p ] au]tou# 11 a]postei;lantev pro'v tou'v presbute;rouv kai' o[ Pe;trov geno;menov e]n e[autw#j ei}pen dia' ceiro'v Barnaba# kai' Sau;lou Nu#n oi}da a]lhyw#v o=ti e]xape;steilen ku;riov to'n a/ggelon au]tou# kai' e]xei;leto me e]k ceiro'v [Hrw;jdou kai' pa;shv th#v Acts 12 prosdoki;av tou# laou# tw#n ]Ioudai;wn 12 sunidw;n te h}lyen e]pi' th'n oi]ki;an KEF. 12 Mari;av th#v mhtro'v ]Iwa;nnou tou# e]pikaloume;nou Ma;rkou ou{ h}san 1 Kat ] e]kei#non de' to'n kairo'n i[kanoi' sunhyroisme;noi kai' e]pe;balen [Hrw;jdhv o[ basileu'v ta'v proseuco;menoi cei#rav kakw#sai; tinav tw#n a]po' th#v 13 krou;santov de' tou# Pe;trou th'n e]kklhsi;av 2 a]nei#len de' ]Ia;kwbon to'n yu;ran tou# pulw#nov prosh#lyen a]delfo'n ]Iwa;nnou macai;raj 3 kai' paidi;skh u[pakou#sai o]no;mati [Ro;dh 14 i]dw'n o=ti a]resto;n e]stin toi#v ]Ioudai;oiv kai' e]pignou#sa th'n fwnh'n tou# Pe;trou prose;yeto sullabei#n kai' Pe;tron h}san a]po' th#v cara#v ou]k h/noixen to'n pulw#na de' h[me;rai tw#n a]zu;mwn 4 o`n kai' pia;sav ei]sdramou#sa de' a]ph;ggeilen e[sta;nai e/yeto ei]v fulakh;n paradou'v to'n Pe;tron pro' tou# pulw#nov 15 oi[ de' te;ssarsin tetradi;oiv stratiwtw#n pro'v au]th'n ei}pon, Mai;nhj h[ de' fula;ssein au]to;n boulo;menov meta' to' dii~scuri;zeto ou=twv e/cein oi[ d ] pa;sca a]nagagei#n au]to'n tw#j law#j 5 o[ e/legon [O a/ggelo;v au]tou# e]stin 16 o[ de' me'n ou}n Pe;trov e]threi#to e]n th#j fulakh#j> Pe;trov e]pe;menen krou;wn> a]noi;xantev de' proseuch' de' h}n e]ktenh;v ginome;nh u[po'

154 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= ei}don au]to'n kai' e]xe;sthsan nhsteuo;ntwn ei}pen to' pneu#ma to' 17 katasei;sav de' au]toi#v th#j ceiri' siga#n a=gion ]Afori;sate dh; moi to'n te dihgh;sato au]toi#v pw#v o[ ku;riov au]to'n Barnaba#n kai' to'n Sau#lon ei]v to' e/rgon o` e]xh;gagen e]k th#v fulakh#v ei}pe;n proske;klhmai au]tou;v 3 to;te de' ]Apaggei;late ]Iakw;bwj kai' toi#v nhsteu;santev kai' proseuxa;menoi kai' a]delfoi#v tau#ta kai' e]xelyw'n e]poreu;yh e]piye;ntev ta'v cei#rav au]toi#v a]pe;lusan ei]v e=teron to;pon 18 Genome;nhv de' 4 Ou{toi' me'n ou}n e]kpemfye;ntev u[po' tou# h[me;rav h}n ta;racov ou]k o]li;gov e]n toi#v pneu;matov tou# a[gi;ou kath#lyon ei]v th'n stratiw;taiv ti; a/ra o[ Pe;trov e]ge;neto Seleu;keian e]kei#ye;n te a]pe;pleusan ei]v 19 [Hrw;jdhv de' e]pizhth;sav au]to'n kai' mh' th'n Ku;pron 5 kai' geno;menoi e]n eu[rw'n a]nakri;nav tou'v fu;lakav Salami#ni kath;ggellon to'n lo;gon tou# e]ke;leusen a]pacyh#nai kai' katelyw'n yeou# e]n tai#v sunagwgai#v tw#n ]Ioudai;wn a]po' th#v ]Ioudai;av ei]v th'n Kaisa;reian ei}con de' kai' ]Iwa;nnhn u[phre;thn 6 die;triben 20 }Hn de' o[ [Hrw;dhv dielyo;ntev de' th'n nh#son a/cri Pa;fou yumomacw#n Turi;oiv kai' Sidwni;oiv> eu{ron tina' ma;gon o[moyumado'n de' parh#san pro'v au]to;n qeudoprofh;thn ]Ioudai#on w{j o/noma kai' pei;santev Bla;ston to'n e]pi' tou# Barihsou#v, 7 o`v h}n su'n tw#j a]nyupa;twj koitw#nov tou# basile;wv h]jtou#nto ei]rh;nhn Sergi;wj Pau;lwj a]ndri' sunetw#j ou{tov dia' to' tre;fesyai au]tw#n th'n cw;ran a]po' proskalesa;menov Barnaba#n kai' th#v basilikh#v Sau#lon e]pezh;thsen a]kou#sai to'n lo;gon 21 takth#j de' h[me;raj o[ [Hrw;jdhv tou# yeou#> 8 a]nyi;stato de' e]ndusa;menov e]syh#ta basilikh'n kai' au]toi#v ]Elu;mav o[ ma;gov ou=twv ga'r kayi;sav e]pi' tou# bh;matov e]dhmhgo;rei meyermhneu;etai to' o/noma au]tou# zhtw#n pro'v au]tou;v 22 o[ de' dh#mov e]pefw;nei diastre;qai to'n a]nyu;paton a]po' th#v Yeou# fwnh' kai' ou]k a]nyrw;pou 23 pi;stewv 9 Sau#lov de; o[ kai' Pau#lov paracrh#ma de' e]pa;taxen au]to'n a/ggelov plhsyei'v pneu;matov a[gi;ou kai' a]teni;sav kuri;ou a]ny w{n ou]k e/dwken th'n do;xan tw#j ei]v au]to'n 10 ei}pen }W plh;rhv panto'v yew#j kai' geno;menov skwlhko;brwtov do;lou kai' pa;shv r[ajdiourgi;av ui[e' e]xe;quxen 24 [O de' lo;gov tou# yeou# diabo;lou e]cyre' pa;shv dikaiosu;nhv ou] hu/xanen kai' e]plhyu;neto 25 Barnaba#v pau;shj diastre;fwn ta'v o[dou'v kuri;ou de' kai' Sau#lov u[pe;streqan ta'v eu]yei;av 11 kai' nu#n i]dou;, cei'r tou# e]x ]Ierousalh'm plhrw;santev th'n kuri;ou e]pi' se; kai' e/shj tuflo'v mh' diakoni;an sumparalabo;ntev ble;pwn to'n h=lion a/cri kairou# kai' ]Iwa;nnhn to'n e]piklhye;nta Ma#rkon paracrh#ma; de' e]pe;pesen e]p ] au]to'n a]clu'v kai' sko;tov kai' peria;gwn e]zh;tei ceiragwgou;v 12 to;te i]dw'n o[ Acts 13 a]nyu;patov to' gegono'v e]pi;steusen e]kplhsso;menov e]pi' th#j didach#j tou# KEF. 13 kuri;ou 13 ]Anacye;ntev de' a]po' th#v Pa;fou oi[ peri' to'n Pau#lon h}lyon ei]v 1 }Hsan de' tinev e]n ]Antiocei;aj kata' th'n Pe;rghn th#v Pamfuli;av> ]Iwa;nnhv de' ou}san e]kklhsi;an profh#tai kai' a]pocwrh;sav a]p ] au]tw#n u[pe;streqen dida;skaloi o= te Barnaba#v kai' Sumew'n ei]v [Ieroso;luma o[ kalou;menov Ni;ger kai' Lou;kiov o[ 14 au]toi' de' dielyo;ntev a]po' th#v Pe;rghv Kurhnai#ov Manah;n te [Hrw;jdou tou# parege;nonto ei]v ]Antio;ceian th#v tetra;rcou su;ntrofov kai' Sau#lov 2 Pisidi;av kai' ei]selyo;ntev ei]v th'n leitourgou;ntwn de' au]tw#n tw#j kuri;wj kai'

155 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 sunagwgh'n th#j h[me;raj tw#n sabba;twn kai' ta'v fwna'v tw#n profhtw#n ta'v kata' e]ka;yisan 15 meta' de' th'n a]na;gnwsin pa#n sa;bbaton a]naginwskome;nav tou# no;mou kai' tw#n profhtw#n kri;nantev e]plh;rwsan 28 kai' a]pe;steilan oi[ a]rcisuna;gwgoi pro'v mhdemi;an ai]ti;an yana;tou eu[ro;ntev au]tou'v le;gontev /Andrev a]delfoi; ei/ h]jth;santo Pila#ton a]naireyh#nai au]to;n e]stin lo;gov e]n u[mi#n paraklh;sewv pro'v 29 w[v de' e]te;lesan a=panta ta' peri' to'n lao;n le;gete 16 a]nasta'v de' au]tou# gegramme;na kayelo;ntev a]po' tou# Pau#lov kai' katasei;sav th#j ceiri' xu;lou e/yhkan ei]v mnhmei#on 30 o[ de' ei}pen> /Andrev ]Israhli#tai kai' oi[ yeo'v h/geiren au]to'n e]k nekrw#n 31 o`v fobou;menoi to'n yeo;n a]kou;sate 17 o[ w/fyh e]pi' h[me;rav plei;ouv toi#v yeo'v tou# laou# tou;tou ]Israh'l sunanaba#sin au]tw#j a]po' th#v Galilai;av e]xele;xato tou'v pate;rav h[mw#n kai' to'n ei]v ]Ierousalh;m oi=tinev ei]sin ma;rturev lao'n u=qwsen e]n th#j paroiki;aj e]n gh#j au]tou# pro'v to'n lao;n 32 kai' h[mei#v Ai]gu;ptwj, kai' meta' braci;onov u[qhlou# u[ma#v eu]aggelizo;meya th'n pro'v tou'v e]xh;gagen au]tou'v e]x au]th#v 18 kai' w[v pate;rav e]paggeli;an genome;nhn 33 o=ti tessarakontaeth# cro;non tau;thn o[ yeo'v e]kpeplh;rwken toi#v e]tropofo;rhsen au]tou'v e]n th#j e]rh;mwj 19 te;knoiv au]tw#n h[mi#n a]nasth;sav ]Ihsou#n kai' kayelw'n e/ynh e[pta' e]n gh#j Cana;an w[v kai' e]n tw#j qalmw#j tw#j deute;rwj kateklhrodo;thsen au]toi;v th'n gh#n ge;graptai Ui[o;v mou ei} su; e]gw' sh;meron au]tw#n 20 kai' meta' tau#ta w[v e/tesin gege;nnhka; se 34 o=ti de' a]ne;sthsen tetrakosi;oiv kai' penth;konta e/dwken au]to'n e]k nekrw#n mhke;ti me;llonta krita'v e=wv Samouh'l tou# profh;tou 21 u[postre;fein ei]v diafyora;n ou=twv ka]kei#yen h]jth;santo basile;a kai' ei/rhken o=ti Dw;sw u[mi#n ta' o=sia Dabi'd e/dwken au]toi#v o[ yeo'v to'n Saou'l ui[o'n ta' pista; Ki;v a/ndra e]k fulh#v Beniami;n e/th 35 dio; kai' e]n e[te;rwj le;gei Ou] dw;seiv tessara;konta 22 kai' metasth;sav to'n o=sio;n sou i]dei#n diafyora;n 36 au]to'n h/geiren au]toi#v to'n Dabi'd ei]v Dabi'd me'n ga'r i]di;aj genea#j u[phreth;sav basile;a w{j kai' ei}pen marturh;sav th#j tou# yeou# boulh#j e]koimh;yh kai' Eu{ron Dabi'd to'n tou# ]Iessai; a/ndra prosete;yh pro'v tou'v pate;rav au]tou# kata' th'n kardi;an mou o`v poih;sei pa;nta kai' ei}den diafyora;n> 37 o`n de' o[ yeo'v ta' yelh;mata; mou 23 tou;tou o[ yeo'v h/geiren ou]k ei}den diafyora;n 38 a]po' tou# spe;rmatov kat ] e]paggeli;an gnwsto'n ou}n e/stw u[mi#n a/ndrev a]delfoi; h/geiren tw#j ]Israh'l swth#ra ]Ihsou#n 24 o=ti dia' tou;tou u[mi#n a/fesiv a[martiw#n prokhru;xantov ]Iwa;nnou pro' katagge;lletai 39 kai; a]po; pa;ntwn w/n prosw;pou th#v ei]so;dou au]tou# ba;ptisma ou]k h]dunh;yhte e]n tw#j no;mwj Mwse;wv metanoi;av panti' tw#j law#j ]Israh;l 25 dikaiwyh#nai e]n tou;twj pa#v o[ pisteu;wn w[v de' e]plh;rou o[ ]Iwa;nnhv to'n dro;mon dikaiou#tai 40 ble;pete ou}n mh' e]pe;lyhj e/legen Ti;na me u[ponoei#te ei}nai ou]k ei]mi' e]f ] u[ma#v to' ei]rhme;non e]n toi#v profh;taiv e]gw;> a]ll ] i]dou;, e/rcetai met ] e]me' ou{ ou]k 41 /Idete oi[ katafronhtai; kai' ei]mi' a/xiov to' u[po;dhma tw#n podw#n lu#sai yauma;sate kai' a]fani;syhte o=ti e/rgon 26 /Andrev a]delfoi; ui[oi' e]gw' e]rga;zomai e]n tai#v h[me;raiv u[mw#n ge;nouv ]Abraa'm kai' oi[ e]n u[mi#n e/rgon w` ou] mh' pisteu;shte e]a;n tiv fobou;menoi to'n yeo;n u[mi#n o[ lo;gov th#v e]kdihgh#tai u[mi#n swthri;av tau;thv a]pesta;lh 27 oi[ ga'r 42 ]Exio;ntwn de' e]k th'v sunagwgh#v katoikou#ntev e]n ]Ierousalh'm kai' oi[ tw#n ]Ioudai;wn, pareka;loun ta' e/ynh ei]v a/rcontev au]tw#n tou#ton a]gnoh;santev to' metaxu' sa;bbaton lalhyh#nai au]toi#v

156 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= ta' r[h;mata tau#ta 43 luyei;shv de' th#v tw#n ]Ioudai;wn kai' lalh#sai ou=twv w=ste sunagwgh#v h]kolou;yhsan polloi' pisteu#sai ]Ioudai;wn te kai' [Ellh;nwn tw#n ]Ioudai;wn kai' tw#n sebome;nwn polu' plh#yov 2 oi[ de' proshlu;twn tw#j Pau;lwj kai' tw#j a]peiyou#ntev ]Ioudai#oi e]ph;geiran kai' Barnaba#j oi=tinev proslalou#ntev au]toi#v e]ka;kwsan ta'v quca'v tw#n e]ynw#n kata' e/peiyon au]tou'v e]pime;nein th#j ca;riti tou# tw#n a]delfw#n 3 i[kano'n me'n ou}n cro;non yeou# 44 Tw#j de' e]rcome;nwj sabba;twj die;triqan par]r[hsiazo;menoi e]pi' tw#j scedo'n pa#sa h[ po;liv sunh;cyh a]kou#sai kuri;wj tw#j marturou#nti tw#j lo;gwj th#v to'n lo;gon tou# Yeou# 45 i]do;ntev de' ca;ritov au]tou# kai' dido;nti shmei#a kai' oi[ ]Ioudai#oi tou'v o/clouv e]plh;syhsan te;rata gi;nesyai dia' tw#n ceirw#n au]tw#n zh;lou kai' a]nte;legon toi#v u[po' tou# 4 e]sci;syh de' to' plh#yov th#v po;lewv kai' Pau;lou legome;noiv a]ntile;gontev kai' oi[ me'n h}san su'n toi#v ]Ioudai;oiv oi[ de' blasfhmou#ntev su'n toi#v a]posto;loiv 5 w[v de' e]ge;neto 46 par]r[hsiasa;menoi; de' o[ Pau#lov kai' o[rmh' tw#n e]ynw#n te kai' ]Ioudai;wn su'n o[ Barnaba#v ei}pon, [Umi#n h}n a]nagkai#on toi#v a/rcousin au]tw#n u[bri;sai kai' prw#ton lalhyh#nai to'n lo;gon tou# yeou#> liyobolh#sai au]tou;v 6 sunido;ntev e]peidh' de' a]pwyei#sye au]to'n kai' ou]k kate;fugon ei]v ta'v po;leiv th#v Lukaoni;av a]xi;ouv kri;nete e[autou'v th#v ai]wni;ou Lu;stran kai' De;rbhn kai' th'n peri;cwron zwh#v i]dou;, strefo;meya ei]v ta' e/ynh 47 7 ka]kei# h}san eu]aggelizo;menoi 8 Kai; ou=twv ga'r e]nte;taltai h[mi#n o[ ku;riov tiv a]nh'r e]n Lu;stroiv a]du;natov toi#v Te;yeika; se ei]v fw#v e]ynw#n tou# ei}nai; se posi'n e]ka;yhto cwlo'v e]k koili;av mhtro'v ei]v swthri;an e=wv e]sca;tou th#v gh#v au]tou# u[pa;rcwn, o`v ou]de;pote 48 a]kou;onta de' ta' e/ynh e/cairon kai' peripepath;kei 9 ou{tov h/kouen tou# e]do;xazon to'n lo;gon tou# kuri;ou kai' Pau;lou lalou#ntov> o`v a]teni;sav au]tw#j e]pi;steusan o=soi h}san tetagme;noi ei]v kai' i]dw'n o=ti pi;stin e/cei tou# swyh#nai zwh'n ai]w;nion> 49 diefe;reto de' o[ lo;gov 10 ei}pen mega;lhj th#j fwnh#j ]Ana;sthyi e]pi' tou# kuri;ou di ] o=lhv th#v cw;rav 50 oi[ tou'v po;dav sou o]ryo;v kai' h=lleto kai' de' ]Ioudai#oi parw;trunan ta'v periepa;tei 11 oi= de' o/cloi i]do;ntev o` sebome;nav gunai#kav kai' ta'v e]poi;hsen o` Pau#lov e]ph#ran th'n fwnh'n eu]sch;monav kai' tou'v prw;touv th#v au]tw#n Lukaonisti' le;gontev Oi[ yeoi' po;lewv kai' e]ph;geiran diwgmo'n e]pi' to'n o[moiwye;ntev a]nyrw;poiv kate;bhsan Pau#lon kai' to'n Barnaba#n kai' pro'v h[ma#v 12 e]ka;loun te to'n me'n e]xe;balon au]tou'v a]po' tw#n o[ri;wn au]tw#n Barnaba#n Di;a to'n de' Pau#lon [Ermh#n 51 oi[ de' e]ktinaxa;menoi to'n koniorto'n e]peidh' au]to'v h}n o[ h[gou;menov tou# lo;gou tw#n podw#n au]tw#n e]p ] au]tou'v h}lyon 13 o= de; i[ereu'v tou# Dio'v tou# o/ntov pro' ei]v ]Iko;nion 52 oi= de' mayhtai' th#v po;lewv au]tw#n, tau;rouv kai' e]plhrou#nto cara#v kai' pneu;matov a[gi;ou ste;mmata e]pi' tou'v pulw#nav e]ne;gkav su'n toi#v o/cloiv h/yelen yu;ein 14 a]kou;santev de' oi[ a]po;stoloi Barnaba#v kai' Pau#lov diar]r[h;xantev ta' i[ma;tia au]tw#n ei]seph;dhsan ei]v to'n o/clon Acts 14 kra;zontev 15 kai' le;gontev /Andrev ti; tau#ta poiei#te kai' h[mei#v o[moiopayei#v KEF. 14 e]smen u[mi#n a/nyrwpoi eu]aggelizo;menoi u[ma#v a]po' tou;twn tw#n matai;wn 1 ]Ege;neto de' e]n ]Ikoni;wj kata' to' au]to' e]pistre;fein e]pi' to'n yeo'n to'n zw#nta o`v ei]selyei#n au]tou'v ei]v th'n sunagwgh'n

157 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 e]poi;hsen to'n ou]rano'n kai' th'n gh#n kai' KEF. 15 th'n ya;lassan kai' pa;nta ta' e]n au]toi#v> 16 o`v e]n tai#v parwjchme;naiv geneai#v 1 Kai; tinev katelyo;ntev a]po' ei/asen pa;nta ta' e/ynh poreu;esyai tai#v th#v ]Ioudai;av e]di;daskon tou'v o[doi#v au]tw#n> 17 kai' toi ge ou]k a]delfou'v o=ti ]Ea'n mh' perite;mnhsye tw#j a]ma;rturon e[auto'n a]fh#ken a]gayopoiw#n, e/yei Mwu~se;wv ou] du;nasye swyh#nai 2 ou]rano;yen h[mi#n u[etou'v didou'v kai' genome;nhv ou}n sta;sewv kai' suzhth;sewv kairou'v karpofo;rouv e]mpiplw#n trofh#v ou]k o]li;ghv tw#j Pau;lwj kai' tw#j Barnaba#j kai' eu]frosu;nhv ta'v kardi;av h[mw#n 18 pro'v au]tou'v e/taxan a]nabai;nein kai' tau#ta le;gontev mo;liv kate;pausan Pau#lon kai' Barnaba#n kai; tinav tou'v o/clouv tou# mh' yu;ein au]toi#v a/llouv e]x au]tw#n pro'v tou'v a]posto;louv 19 ]Eph#lyon de' a]po' ]Antiocei;av kai' presbute;rouv ei]v ]Ierousalh'm kai' ]Ikoni;ou ]Ioudai#oi kai' pei;santev peri' tou# zhth;matov tou;tou 3 Oi[ me'n tou'v o/clouv kai' liya;santev to'n ou}n propemfye;ntev u[po' th#v e]kklhsi;av Pau#lon e/suron e/xw th#v po;lewv dih;rconto th;n Foini;khn kai' Sama;reian nomi;santev au]to'n teyna;nai 20 e]kdihgou;menoi th'n e]pistrofh'n tw#n kuklwsa;ntwn de' au]to'n tw#n mayhtw#n e]ynw#n kai' e]poi;oun cara'n mega;lhn a]nasta'v ei]sh#lyen ei]v th'n po;lin kai' th#j pa#sin toi#v a]delfoi#v 4 parageno;menoi e]pau;rion e]xh#lyen su'n tw#j Barnaba#j ei]v de' ei]v ]Ierousalh'm a]pede;cyhsan u[po' De;rbhn 21 Eu]aggelisa;menoi; te th'n th#v e]kklhsi;av kai' tw#n a]posto;lwn kai' po;lin e]kei;nhn kai' mayhteu;santev tw#n presbute;rwn a]nh;ggeila;n te o=sa o[ i[kanou'v u[pe;streqan ei]v th'n Lu;stran yeo'v e]poi;hsen met ] au]tw#n kai' ]Iko;nion kai' ]Antio;ceian 22 5 e]xane;sthsan de; tinev tw#n a]po' th#v e]pisthri;zontev ta'v quca'v tw#n mayhtw#n ai[re;sewv tw#n Farisai;wn parakalou#ntev e]mme;nein th#j pi;stei kai' pepisteuko;tev le;gontev o=ti dei# o=ti dia' pollw#n yli;qewn dei# h[ma#v perite;mnein au]tou'v paragge;llein te ei]selyei#n ei]v th'n basilei;an tou# yeou# threi#n to'n no;mon Mwu~se;wv 6 23 ceirotonh;santev de' au]toi#v Sunh;cyhsa;n de' oi[ a]po;stoloi kai' oi[ presbute;rouv kat ] e]kklhsi;an presbu;teroi i]dei#n peri' tou# lo;gou proseuxa;menoi meta' nhsteiw#n tou;tou 7 pollh#v de' suzhth;sewv pare;yento au]tou'v tw#j kuri;wj ei]v o`n genome;nhv a]nasta'v Pe;trov ei}pen pro'v pepisteu;keisan 24 kai' dielyo;ntev th'n au]tou;v /Andrev a]delfoi; u[mei#v Pisidi;an h}lyon ei]v Pamfuli;an 25 kai' e]pi;stasye o=ti a]f ] h[merw#n a]rcai;wn o[ lalh;santev e]n Pe;rghj to'n lo;gon yeo'v e]n h[mi#n e]xele;xato dia' tou# kate;bhsan ei]v ]Atta;leian> 26 sto;mato;v mou a]kou#sai ta' e/ynh to'n ka]kei#yen a]pe;pleusan ei]v ]Antio;ceian lo;gon tou# eu]aggeli;ou kai' pisteu#sai> o=yen h}san paradedome;noi th#j ca;riti tou# 8 kai' o[ kardiognw;sthv yeo'v yeou# ei]v to' e/rgon o` e]plh;rwsan 27 e]martu;rhsen au]toi#v dou'v au]toi#v, to' parageno;menoi de' kai' sunagago;ntev pneu#ma to' a=gion kayw'v kai' h[mi#n 9 kai' th'n e]kklhsi;an a]nh;ggeila;n o=sa ou]de;n die;krinen metaxu' h[mw#n te kai' e]poi;hsen o[ yeo'v met ] au]tw#n kai' o=ti au]tw#n th#j pi;stei kayari;sav ta'v h/noixen toi#v e/ynesin yu;ran pi;stewv 28 kardi;av au]tw#n 10 nu#n ou}n ti; die;tribon de' e]kei# cro;non ou]k o]li;gon peira;zete to'n yeo;n e]piyei#nai zugo'n e]pi' su'n toi#v mayhtai#v to'n tra;chlon tw#n mayhtw#n o`n ou/te oi[ pate;rev h[mw#n ou/te h[mei#v i]scu;samen basta;sai 11 a]lla' dia' th#v ca;ritov Acts 15

158 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= kuri;ou ]Ihsou# Cristou# pisteu;omen u[ma#v lo;goiv a]naskeua;zontev ta'v quca'v swyh#nai kay ] o`n tro;pon ka]kei#noi u[mw#n le;gontev perite;mnesyai kai' 12 ]Esi;ghsen de' pa#n to' plh#yov kai' threi#n ton no;mon, oi{v ou] diesteila;meya h/kouon Barnaba# kai' Pau;lou 25 e/doxen h[mi#n genome;noiv o[moyumado'n e]xhgoume;nwn o=sa e]poi;hsen o[ yeo'v e]klexame;nouv a/ndrav pe;mqai pro'v shmei#a kai' te;rata e]n toi#v e/ynesin di ] u[ma#v su'n toi#v a]gaphtoi#v h[mw#n Barnaba#j au]tw#n 13 Meta' de' to' sigh#sai au]tou'v kai' Pau;lwj 26 a]nyrw;poiv a]pekri;yh ]Ia;kwbov le;gwn, /Andrev paradedwko;sin ta'v quca'v au]tw#n u[pe'r a]delfoi; a]kou;sate; mou 14 Sumew'n tou# o]no;matov tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# e]xhgh;sato kayw'v prw#ton o[ yeo'v Cristou# 27 a]pesta;lkamen e]peske;qato labei#n e]x e]ynw#n lao'n e]pi' ou}n ]Iou;dan kai' Sila#n kai' au]tou'v dia' tw#j o]no;mati au]tou# 15 kai' tou;twj lo;gou a]pagge;llontav ta' au]ta; 28 sumfwnou#sin oi[ lo;goi tw#n profhtw#n e/doxen ga'r tw#j a[gi;wj pneu;mati kai' h[mi#n kayw'v ge;graptai 16 Meta' tau#ta mhde'n ple;on e]piti;yesyai u[mi#n ba;rov a]nastre;qw kai' a]noikodomh;sw th'n plh'n tw#n e]pa;nagkev tou;twn 29 skhnh'n Dabi'd th'n peptwkui#an kai' ta' a]pe;cesyai ei]dwloyu;twn kai' ai=matov kateskamme;na au]th#v a]noikodomh;sw kai' pniktou# kai' pornei;av e]x w{n kai' a]noryw;sw au]th;n 17 o=pwv a\n diathrou#ntev e[autou'v eu} e]kzhth;swsin oi[ kata;loipoi tw#n pra;xete /Er]r[wsye 30 Oi[ me'n ou}n a]nyrw;pwn to'n ku;rion kai' pa;nta ta' a]poluye;ntev h}lyon ei]v ]Antio;ceian kai' e/ynh e]f ] ou`v e]pike;klhtai to' o/noma; mou sunagago;ntev to' plh#yov e]pe;dwkan th'n e]p ] au]tou;v le;gei ku;riov o[ poiw#n tau#ta e]pistolh;n 31 a]nagno;ntev de' e]ca;rhsan pa;nta 18 gnwsta' a]p ] ai]w#nov e]sti;n tw#j e]pi' th#j paraklh;sei 32 ]Iou;dav te kai' Yew#j pa;nta ta' e/rga au[tou# 19 dio' e]gw' Sila#v kai' au]toi' profh#tai o/ntev dia' kri;nw mh' parenoclei#n toi#v a]po' tw#n lo;gou pollou# pareka;lesan tou'v e]ynw#n e]pistre;fousin e]pi' to'n yeo;n 20 a]delfou'v kai' e]pesth;rixan 33 a]lla' e]pistei#lai au]toi#v tou# a]pe;cesyai poih;santev de' cro;non a]pelu;yhsan met ] a]po; tw#n a]lisghma;twn tw#n ei]dw;lwn kai' ei]rh;nhv a]po' tw#n a]delfw#n pro'v tou'v th#v pornei;av kai' tou# pniktou# kai' tou# a]posto;louv 34 e/doxen de' tw#j Si;laj ai=matov 21 Mwsh#v ga'r e]k genew#n e]pimei#nai au]tou# 35 Pau#lov de' kai' a]rcai;wn kata' po;lin tou'v khru;ssontav Barnaba#v die;tribon e]n ]Antiocei;aj au]to'n e/cei e]n tai#v sunagwgai#v kata' dida;skontev kai' eu]aggelizo;menoi meta' pa#n sa;bbaton a]naginwsko;menov 22 kai' e[te;rwn pollw#n to'n lo;gon tou# To;te e/doxen toi#v a]posto;loiv kai' toi#v kuri;ou 36 Meta' de; tinav h[me;rav ei}pen presbute;roiv su'n o=lhj th#j e]kklhsi;aj Pau#lov pro'v e]klexame;nouv a/ndrav e]x au]tw#n pe;mqai Barnaba#n ]Epistre;qantev dh' ei]v ]Antio;ceian su'n tw#j Pau;lwj kai' e]piskeqw;meya tou'v a]delfou'v h[mw#n Barnaba#j ]Iou;dan to'n e]pikalou;menon kata' pa#san po;lin e]n ai{v Barsaba#n kai' Sila#n a/ndrav kathggei;lamen to'n lo;gon tou# kuri;ou h[goume;nouv e]n toi#v a]delfoi#v 23 pw#v e/cousin 37 Barnaba#v de' gra;qantev dia' ceiro'v au]tw#n ta;de, Oi[ e]bou;leu;sato sumparalabei#n a]po;stoloi kai' oi[ presbu;teroi kai' Oi[ to'n ]Iwa;nnhn to'n kalou;menon Ma#rkon> a]delfoi' toi#v kata' th'n ]Antio;ceian kai' 38 Pau#lov de' h]xi;ou to'n a]posta;nta a]p ] Suri;an kai' Kiliki;an a]delfoi#v toi#v e]x au]tw#n a]po' Pamfuli;av kai' mh' e]ynw#n cai;rein 24 ]Epeidh' h]kou;samen sunelyo;nta au]toi#v ei]v to' e/rgon mh' o=ti tine'v e]x h[mw#n e]xelyo;ntev e]ta;raxan sumparalabei#n tou#ton 39 e]ge;neto

159 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 ou}n paroxusmo'v w=ste a]pocwrisyh#nai proske;klhtai h[ma#v o[ Ku;riov au]tou'v a]p ] a]llh;lwn to;n te Barnaba#n eu]aggeli;sasyai au]tou;v paralabo;nta to'n Ma#rkon e]kpleu#sai 11 ]Anacye;ntev ou}n a]po' th'v Trwja;dov ei]v Ku;pron eu]yudromh;samen ei]v Samoyra;jkhn th#j te 40 Pau#lov de' e]pilexa;menov Sila#n e]piou;shj ei]v Nea;polin 12 e]keiye;n te ei]v e]xh#lyen paradoyei'v th#j ca;riti tou# Yeou# Fili;ppouv h=tiv e]sti'n prw;th th#v meri;dov u[po' tw#n a]delfw#n> 41 dih;rceto de' th'n th'v Makedoni;av po;liv kolwni;a h}men de' Suri;an kai' Kiliki;an e]pisthri;zwn ta'v e]n tau;thj th#j po;lei diatri;bontev h[me;rav e]kklhsi;av tina;v 13 th#j te h[me;raj tw#n sabba;twn e]xh;lyomen e/xw th#v po;lewv para' potamo'n ou{ e]nomi;zeto proseuch; ei}nai Acts 16 kai' kayi;santev e]lalou#men tai#v sunelyou;saiv gunaixi;n 14 kai; tiv gunh' KEF. 16 o]no;mati Ludi;a porfuro;pwliv po;lewv Yuatei;rwn sebome;nh to'n yeo;n h/kouen 1 Kath;nthsen de' ei]v De;rbhn kai' h[v o[ ku;riov dih;noixen th'n kardi;an Lu;stran kai' i]dou;, mayhth;v tiv h}n e]kei# prose;cein toi#v laloume;noiv u[po' tou# o]no;mati Timo;yeov ui[o'v gunaiko'v Pau;lou 15 w[v de' e]bapti;syh kai' o[ tinov ]Ioudai;av pisth#v patro'v oi}kov au]th#v pareka;lesen le;gousa Ei] de' =Ellhnov 2 o`v e]marturei#to u[po' tw#n kekri;kate; me pisth'n tw#j kuri;wj ei}nai e]n Lu;stroiv kai' ]Ikoni;wj a]delfw#n 3 ei]selyo;ntev ei]v to'n oi}ko;n mou mei;nate tou#ton h]ye;lhsen o[ Pau#lov su'n au]tw#j kai' parebia;sato h[ma#v 16 ]Ege;neto de' e]xelyei#n kai' labw'n perie;temen au]to'n poreuome;nwn h[mw#n ei]v proseuch'n dia' tou'v ]Ioudai;ouv tou'v o/ntav e]n toi#v paidi;skhn tina' e/cousan pneu#ma to;poiv e]kei;noiv> h/jdeisan ga'r a=pantev Pu;ywnov a]panth#sai h[mi#n h=tiv e]rgasi;an to'n pate'ra au]tou# o=ti =Ellhn u[ph#rcen pollh'n parei#cen toi#v kuri;oiv au]th#v 4 w[v de' dieporeu;onto ta'v po;leiv manteuome;nh 17 au=th paredi;doun au]toi#v fula;ssein ta' katakolouyh;sasa tw#j Pau;lwj kai' h[mi#n do;gmata ta' kekrime;na u[po' tw#n e/krazen le;gousa Ou{toi oi[ a/nyrwpoi a]posto;lwn kai' tw#n presbute;rwn tw#n dou#loi tou# yeou# tou# u[qi;stou ei]si;n e]n ]Ierousalh;m 5 ai[ me'n ou}n oi=tinev katagge;llousin h[mi#n, o[do'n e]kklhsi;ai e]stereou#nto th#j pi;stei kai' swthri;av 18 tou#to de' e]poi;ei e]pi' e]peri;sseuon tw#j a]riymw#j kay ] h[me;ran 6 polla'v h[me;rav diaponhyei'v de' o[ dielyo;ntev de' th'n Frugi;an kai' th'n Pau#lov kai' e]pistre;qav tw#j pneu;mati Galatikh'n cw;ran kwluye;ntev u[po' tou# ei}pen Paragge;llw soi e]n tw#j a[gi;ou pneu;matov lalh#sai to'n lo;gon e]n o]no;mati ]Ihsou# Cristou# e]xelyei#n a]p ] th#j ]Asi;aj> 7 e]lyo;ntev kata' th'n Musi;an au]th#v> kai' e]xh#lyen au]th#j th#j w=raj 19 e]pei;razon kata' th'n Biyuni;an i]do;ntev de' oi[ ku;rioi au]th#v o=ti e]xh#lyen h[ poreu;esyai> kai' ou]k ei/asen au]tou'v to' e]lpi'v th#v e]rgasi;av au]tw#n pneu#ma 8 parelyo;ntev de' th'n Musi;an e]pilabo;menoi to'n Pau#lon kai' to'n kate;bhsan ei]v Trwja;da 9 kai' o=rama Sila#n ei=lkusan ei]v th'n a]gora'n e]pi' tou'v dia' th#v nukto'v w/fyh tw#j Pau;lwj a]nh'r tiv a/rcontav 20 kai' prosagago;ntev h}n Makedw;n e[stw'v parakalw#n au]to'n au]tou'v toi#v strathgoi#v ei}pon, Ou{toi oi[ kai' le;gwn, Diaba'v ei]v Makedoni;an a/nyrwpoi e]ktara;ssousin h[mw#n th'n boh;yhson h[mi#n 10 w[v de' to' o=rama po;lin ]Ioudai#oi u[pa;rcontev 21 kai' ei}den eu]ye;wv e]zhth;samen e]xelyei#n ei]v katagge;llousin e/yh a` ou]k e/xestin h[mi#n th'n Makedoni;an sumbiba;zontev o=ti

160 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= parade;cesyai ou]de' poiei#n [Rwmai;oiv e]kei;nouv 36 a]ph;ggeilen de' o[ ou}sin 22 kai' sunepe;sth o[ o/clov kat ] desmofu;lax tou'v lo;gouv tou;touv pro'v au]tw#n kai' oi[ strathgoi' perir]r[h;xantev to'n Pau#lon o=ti a]pesta;lkasin oi[ au]tw#n ta' i[ma;tia e]ke;leuon r[abdi;zein strathgoi' i=na a]poluyh#te> nu#n ou}n 23 polla;v te e]piye;ntev au]toi#v plhga'v e]xelyo;ntev poreu;esye e]n ei]rh;nhj 37 o[ e/balon ei]v fulakh;n paraggei;lantev tw#j de' Pau#lov e/fh pro'v au]tou;v Dei;rantev desmofu;laki a]sfalw#v threi#n au]tou;v h[ma#v dhmosi;aj a]katakri;touv 24 o`v paraggeli;an toiau;thn ei]lhfwv a]nyrw;pouv [Rwmai;ouv u[pa;rcontav e/balen au]tou'v ei]v th'n e]swte;ran e/balon ei]v fulakh;n kai' nu#n la;yraj fulakh'n kai' tou'v po;dav au]tw#n h[ma#v e]kba;llousin ou] ga;r a]lla' h]sfali;sato ei]v to' xu;lon 25 Kata' de' e]lyo;ntev au]toi' h[ma#v e]xagage;twsan to' mesonu;ktion Pau#lov kai' Sila#v 38 a]nh;ggeila;n de' toi#v strathgoi#v oi[ proseuco;menoi u=mnoun to'n yeo;n r[abdou#coi ta' r[h;mata tau#ta kai' e]phkrow#nto de' au]tw#n oi[ de;smioi> 26 e]fobh;yhsan a]kou;santev o=ti [Rwmai#oi; a/fnw de' seismo'v e]ge;neto me;gav w=ste ei]sin 39 kai' e]lyo;ntev pareka;lesan saleuyh#nai ta' yeme;lia tou# au]tou;v kai' e]xagago;ntev h]rw;twn desmwthri;ou> a]new;jcyhsan te e]xelyei#n th#v po;lewv 40 e]xelyo;ntev de' paracrh#ma ai[ yu;rai pa#sai kai' pa;ntwn e]k th#v fulakh#v ei]sh#lyon ei]v th'n Ludi;an ta' desma' a]ne;yh 27 e/xupnov de' kai' i]do;ntev tou'v a]delfou'v geno;menov o[ desmofu;lax kai' i]dw'n pareka;lesan au]tou#v, kai' e]xh#lyon a]newjgme;nav ta'v yu;rav th#v fulakh#v spasa;menov ma;cairan e/mellen e[auto'n a]nairei#n nomi;zwn e]kpefeuge;nai tou'v Acts 17 desmi;ouv 28 e]fw;nhsen de' fwnh#j mega;lhj o[ Pau#lov le;gwn, Mhde'n pra;xhjv KEF. 17 seautw#j kako;n a=pantev ga;r e]smen e]nya;de 29 ai]th;sav de' fw#ta 1 Diodeu;santev de' th'n ]Amfi;polin ei]seph;dhsen kai' e/ntromov geno;menov kai' ]Apollwni;an h}lyon ei]v prose;pesen tw#j Pau;lwj kai' tw#j Sila#j 30 Yessaloni;khn o=pou h}n h= sunagwgh' kai' proagagw'n au]tou'v e/xw e/fh Ku;rioi tw#n ]Ioudai;wn 2 kata' de' to' ei]wyo'v tw#j ti; me dei# poiei#n i=na swyw# 31 oi[ de' Pau;lwj ei]sh#lyen pro'v au]tou'v kai' e]pi' ei}pon, Pi;steuson e]pi' to'n sa;bbata tri;a diele;geto au]toi#v a]po' ku;rion ]Ihsou#n Cristo'n, kai' swyh;shj su' tw#n grafw#n 3 dianoi;gwn kai' kai' o[ oi}ko;v sou 32 kai' e]la;lhsan paratiye;menov o=ti to'n Cristo'n e/dei au]tw#j to'n lo;gon tou# kuri;ou kai' pa#sin payei#n kai' a]nasth#nai e]k nekrw#n kai' toi#v e]n th#j oi]ki;aj au]tou# 33 kai' o=ti ou{to;v e]stin o[ Cristo;v ]Ihsou#v o`n paralabw'n au]tou'v e]n e]kei;nhj th#j w=raj e]gw' katagge;llw u[mi#n 4 kai; tinev e]x th#v nukto'v e/lousen a]po' tw#n plhgw#n kai' au]tw#n e]pei;syhsan kai' e]bapti;syh au]to'v kai' oi[ au]tou# pa;ntev proseklhrw;yhsan tw#j Pau;lwj kai' tw#j paracrh#ma 34 a]nagagw;n te au]tou'v ei]v Sila#j tw#n te sebome;nwn [Ellh;nwn polu' to'n oi}kon au[tou#, pare;yhken tra;pezan plh#yov gunaikw#n te tw#n prw;twn ou]k kai' h]gallia;sato panoiki' pepisteukw'v o]li;gai 5 Zhlw;santev de' oi[ tw#j yew#j a]peiyou#ntev ]Ioudai#oi kai' 35 [Hme;rav de' genome;nhv a]pe;steilan oi[ proslabo;menoi tw#n a]gorai;wn tina'v strathgoi' tou'v r[abdou;couv a/ndrav ponhrou'v kai' o]clopoih;santev le;gontev ]Apo;luson tou'v a]nyrw;pouv e]yoru;boun th'n po;lin e]pista;ntev te th#j oi]ki;aj ]Ia;sonov e]zh;toun au]tou'v a]gagei#n

161 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 ei]v to'n dh#mon> 6 mh' eu[ro;ntev de' au]tou'v filoso;fwn sune;ballon au]tw#j kai' tinev e/suron to'n ]Ia;sona kai; tinav a]delfou'v e/legon Ti; a\n ye;loi o[ spermolo;gov ou{tov e]pi' tou'v polita;rcav bow#ntev o=ti Oi[ th'n le;gein oi[ de; Xe;nwn daimoni;wn dokei# oi]koume;nhn a]nastatw;santev ou{toi kai' kataggeleu'v ei}nai o=ti to'n ]Ihsou#n kai; e]nya;de pa;reisin 7 ou`v th'n a]na;stasin au]toi#v eu]hggeli;zeto 19 u[pode;dektai ]Ia;swn> kai' ou{toi pa;ntev e]pilabo;menoi; te au]tou# e]pi' to'n /Areion a]pe;nanti tw#n dogma;twn Kai;sarov Pa;gon h/gagon le;gontev Duna;meya pra;ttousin basile;a le;gontev e=teron gnw#nai ti;v h[ kainh' au=th h[ u[po' sou# ei}nai ]Ihsou#n 8 e]ta;raxan de' to'n o/clon laloume;nh didach; 20 xeni;zonta ga;r kai' tou'v polita;rcav a]kou;ontav tau#ta tina ei]sfe;reiv ei]v ta'v a]koa'v h[mw#n> 9 kai' labo;ntev to' i[kano'n para' boulo;meya ou}n gnw#nai ti; a\n ye;loi tou# ]Ia;sonov kai' tw#n loipw#n a]pe;lusan tau#ta ei}nai au]tou;v 10 Oi[ de' a]delfoi' eu]ye;wv dia' 21 ]Ayhnai#oi de' pa;ntev kai' oi[ th#v nukto'v e]xe;pemqan to;n te Pau#lon e]pidhmou#ntev xe;noi ei]v ou]de'n e=teron kai' to'n Sila#n ei]v Be;roian oi=tinev eu]kai;roun, h\ le;gein ti kai' a]kou;ein parageno;menoi ei]v th'n sunagwgh'n kaino;teron 22 Stayei'v de' o[ Pau#lov e]n tw#n ]Ioudai;wn a]ph;jesan 11 ou{toi de' me;swj tou# ]Arei;ou Pa;gou h}san eu]gene;steroi tw#n e]n Yessaloni;khj e/fh /Andrev ]Ayhnai#oi kata' pa;nta w[v oi=tinev e]de;xanto to'n lo;gon meta' pa;shv deisidaimoneste;rouv u[ma#v yewrw# 23 proyumi;av to' kay ] h[me;ran dierco;menov ga'r kai' a]nayewrw#n ta' a]nakri;nontev ta'v grafa'v ei] e/coi tau#ta seba;smata u[mw#n eu{ron kai' bwmo'n e]n w{j ou=twv 12 polloi' me'n ou}n e]x au]tw#n e]pege;grapto ]Agnw;stwj yew#j o`n ou}n e]pi;steusan kai' tw#n [Ellhni;dwn a]gnoou#ntev eu]sebei#te tou#ton e]gw' gunaikw#n tw#n eu]schmo;nwn kai' a]ndrw#n katagge;llw u[mi#n 24 o[ yeo'v o[ poih;sav ou]k o]li;goi 13 [Wv de' e/gnwsan oi[ a]po' to'n ko;smon kai' pa;nta ta' e]n au]tw#j ou{tov th#v Yessaloni;khv ]Ioudai#oi o=ti kai' e]n ou]ranou# kai' gh#v ku;riov u[pa;rcwn ou]k e]n th#j Beroi;aj kathgge;lh u[po' tou# Pau;lou o[ ceiropoih;toiv naoi#v katoikei# 25 ou]de' lo;gov tou# yeou# h}lyon ka]kei# u[po' ceirw#n a]nyrw;pwn yerapeu;etai saleu;ontev tou'v o/clouv 14 eu]ye;wv de' prosdeo;meno;v tinov au]to'v didou'v pa;sin to;te to'n Pau#lon e]xape;steilan oi[ zwh'n kai' pnoh'n kata' pa;nta> 26 a]delfoi' poreu;esyai w[v e]pi' th'n e]poi;hse;n te e]x e[no'v ai=mato;v pa#n e/ynov ya;lassan u[pe;menon de' o= te Sila#v kai' o[ a]nyrw;pwn katoikei#n e]pi' pa#n to' Timo;yeov e]kei# 15 oi[ de' kayistw#ntev prosw;pon th#v gh#v o[ri;sav to'n Pau#lon h/gagon au]to'n e=wv ]Ayhnw#n protetagme;nouv kairou'v kai' ta'v kai' labo;ntev e]ntolh'n pro'v to'n Sila#n o[royesi;av th#v katoiki;av au]tw#n 27 kai' Timo;yeon i=na w[v ta;cista e/lywsin zhtei#n to'n Ku;rion, ei] a/ra ge pro'v au]to'n e]xh;jesan 16 ]En de' qhlafh;seian au]to'n kai' eu=roien tai#v ]Ayh;naiv e]kdecome;nou au]tou'v tou# kai;toige ou] makra'n a]po' e[no'v e[ka;stou Pau;lou parwxu;neto to' pneu#ma au]tou# h[mw#n u[pa;rconta 28 ]En au]tw#j ga'r e]n au]tw#j yewrou#nti katei;dwlon ou}san zw#men kai' kinou;meya kai' e]sme;n w[v kai; th'n po;lin 17 diele;geto me'n ou}n e]n th#j tinev tw#n kay ] u[ma#v poihtw#n ei]rh;kasin sunagwgh#j toi#v ]Ioudai;oiv kai' toi#v Tou# ga'r kai' ge;nov e]sme;n 29 ge;nov ou}n sebome;noiv kai' e]n th#j a]gora#j kata' u[pa;rcontev tou# yeou# ou]k o]fei;lomen pa#san h[me;ran pro'v tou'v nomi;zein crusw#j h\ a]rgu;rwj h\ li;ywj paratugca;nontav 18 tine'v de' cara;gmati te;cnhv kai' e]nyumh;sewv tw#n ]Epikourei;wn kai' tw#n Stwi~kw#n a]nyrw;pou to' yei#on ei}nai o=moion 30

162 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= tou'v me'n ou}n cro;nouv th#v a]gnoi;av blasfhmou;ntwn e]ktinaxa;menov ta' u[peridw'n o[ yeo'v ta' nu#n paragge;llei i[ma;tia ei}pen pro'v au]tou;v To' ai{ma u[mw#n toi#v a]nyrw;poiv pa;sin pantacou# e]pi' th'n kefalh'n u[mw#n> kayaro'v e]gw;> metanoei#n a]po' tou# nu#n ei]v ta' e/ynh poreu;somai 7 31 dio;ti e/sthsen h[me;ran e]n h{j me;llei kai' metaba'v e]kei#yen h}lyen ei]v oi]ki;an kri;nein th'n oi]koume;nhn e]n dikaiosu;nhj tino'v o]no;mati ]Iou;stou sebome;nou to'n e]n a]ndri' w{j w=risen pi;stin parascw'n yeo;n ou{ h[ oi]ki;a h}n sunomorou#sa th#j pa#sin a]nasth;sav au]to'n e]k nekrw#n sunagwgh#j 8 Kri;spov de' o[ 32 ]Akou;santev de' a]na;stasin nekrw#n a]rcisuna;gwgov e]pi;steusen tw#j kuri;wj oi[ me'n e]cleu;azon oi[ de' su'n o=lwj tw#j oi/kwj au]tou# kai' polloi' tw#n ei}pon, ]Akouso;meya; sou pa;lin peri' Korinyi;wn a]kou;ontev e]pi;steuon kai' tou;tou 33 kai' ou=twv o[ Pau#lov e]bapti;zonto 9 ei}pen de' o[ ku;riov di ] e]xh#lyen e]k me;sou au]tw#n 34 tine'v de' o[ra;matov e]n nukti' tw#j Pau;lwj Mh' fobou# a/ndrev kollhye;ntev au]tw#j e]pi;steusan a]lla' la;lei kai' mh' siwph;shjv 10 dio;ti e]n oi{v kai' Dionu;siov o[ ]Areopagi;thv kai' e]gw; ei]mi meta' sou# kai' ou]dei'v gunh' o]no;mati Da;mariv kai' e=teroi su'n e]piyh;setai; soi tou# kakw#sai; se dio;ti au]toi#v lao;v e]sti;n moi polu'v e]n th#j po;lei tau;thj 11 ]Eka;yisen te e]niauto'n kai' mh#nav e`x dida;skwn e]n au]toi#v to'n lo;gon tou# yeou# 12 Galli;wnov de' a]nyupateu;ontov th#v ]Acai:av katepe;sthsan o[moyumado'n oi[ ]Ioudai#oi tw#j Pau;lwj kai' h/gagon au]to'n e]pi' to' bh#ma 13 le;gontev o=ti Para' to'n no;mon ou{tov a]napei;yei tou'v Acts 18 a]nyrw;pouv se;besyai to'n yeo;n 14 KEF. 18 me;llontov de' tou# Pau;lou a]noi;gein to' sto;ma ei}pen o[ Galli;wn pro'v 1 Meta' de' tau#ta cwrisyei'v o[ Pau#lov tou'v ]Ioudai;ouv Ei] me'n ou}n h}n a]di;khma; e]k tw#n ]Ayhnw#n h}lyen ei]v Ko;rinyon 2 ti h\ r[ajdiou;rghma ponhro;n w} ]Ioudai#oi kai' eu[rw;n tina ]Ioudai#on kata' lo;gon a\n h]nesco;mhn u[mw#n> 15 ei] o]no;mati ]Aku;lan Pontiko'n tw#j ge;nei de' zh;thma; e]stin peri' lo;gou kai' prosfa;twv e]lhluyo;ta a]po' o]noma;twn kai' no;mou tou# kay ] u[ma#v th#v ]Itali;av kai' Pri;skillan gunai#ka o/qesye au]toi;> krith'v ga'r e]gw' tou;twn au]tou# dia' to' diatetace;nai Klau;dion ou] bou;lomai ei}nai 16 kai' a]ph;lasen cwri;zesyai pa;ntav tou'v ]Ioudai;ouv e]k au]tou'v a]po' tou# bh;matov 17 th#v [Rw;mhv prosh#lyen au]toi#v 3 kai' e]pilabo;menoi de' pa;ntev oi[ =Ellhnev dia' to' o[mo;tecnon ei}nai e/menen par ] Swsye;nhn to'n a]rcisuna;gwgon e/tupton au]toi#v kai' ei]rga;zeto> h}san ga'r e/mprosyen tou# bh;matov> kai' ou]de'n 18 skhnopoioi' th;n te;cnhn 4 diele;geto de' tou;twn tw#j Galli;wni e/melen [O de' e]n th#j sunagwgh#j kata' pa#n sa;bbaton Pau#lov e/ti prosmei;nav h[me;rav i[kana'v e/peiye;n te ]Ioudai;ouv kai' =Ellhnav toi#v a]delfoi#v a]potaxa;menov e]xe;plei 5 [Wv de' kath#lyon a]po' th#v Makedoni;av ei]v th'n Suri;an kai' su'n au]tw#j o= te Sila#v kai' o[ Timo;yeov sunei;ceto tw#j Pri;skilla kai' ]Aku;lav keira;menov pneu;mati o[ Pau#lov diamarturo;menov th'n kefalh;n e]n Kegcreai#v ei}cen ga'r 19 toi#v ]Ioudai;oiv to'n Cristo;n ]Ihsou#n 6 eu]ch;n kath;nthsen de' ei]v /Efeson a]ntitassome;nwn de' au]tw#n kai' ka]kei;nouv kate;lipen au]tou# au]to'v de'

163 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 ei]selyw'n ei]v th'n sunagwgh'n diele;cyh eu[rw;n tinav mayhta;v 2 ei}pe;n pro'v toi#v ]Ioudai;oiv 20 e]rwtw;ntwn de' au]tou;v Ei] pneu#ma a=gion e]la;bete au]tw#n e]pi' plei;ona cro;non mei#nai par ] pisteu;santev oi[ de' ei#pon pro'v au]toi#v, ou]k e]pe;neusen 21 a]ll ] au]to;n ]All ou]de' ei] pneu#ma a=gion e/stin a]peta;xato au]toi#v, ei]pw;n Dei# me pa;ntwv h]kou;samen 3 ei}pe;n te pro'v au]tou'v, Ei]v th'n e[orth'n th'n e]rcomenhn poih#sai ti; ou}n e]bapti;syhte oi[ de' ei}pon, Ei]v ei]v ]Ieroso;luma, Pa;lin de' a]naka;mqw to' ]Iwa;nnou ba;ptisma 4 ei}pen de' pro'v u[ma#v tou# yeou# ye;lontov kai' Pau#lov ]Iwa;nnhv me'n e]ba;ptisen a]nh;cyh a]po' th#v ]Efe;sou 22 kai' ba;ptisma metanoi;av tw#j law#j le;gwn ei]v katelyw'n ei]v Kaisa;reian a]naba'v kai' to'n e]rco;menon met ] au]to'n i=na a]spasa;menov th'n e]kklhsi;an kate;bh pisteu;swsin tou#t ] e/stin ei]v to'n ei]v ]Antio;ceian 23 kai' poih;sav cro;non Cristo'n ]Ihsou#n 5 a]kou;santev de' tina' e]xh#lyen dierco;menov kayexh#v th'n e]bapti;syhsan ei]v to' o/noma tou# Galatikh'n cw;ran kai' Frugi;an kuri;ou ]Ihsou# 6 kai' e]piye;ntov au]toi#v e]pisthri;zwn pa;ntav tou'v mayhta;v tou# Pau;lou ta'v cei#rav h}lyen to' 24 ]Ioudai#ov de; tiv ]Apollw#v pneu#ma to' a=gion e]p ] au]tou;v e]la;loun te o]no;mati ]Alexandreu'v tw#j ge;nei a]nh'r glw;ssaiv kai' proefh;teuon 7 h}san de' lo;giov kath;nthsen ei]v /Efeson dunato'v oi[ pa;ntev a/ndrev w[sei' dekadu;o w\n e]n tai#v grafai#v 25 ou{tov h}n 8 Ei]selyw'n de' ei]v th'n sunagwgh'n kathchme;nov th'n o[do'n tou# kuri;ou kai' e]par]r[hsia;zeto e]pi' mh#nav trei#v ze;wn tw#j pneu;mati e]la;lei kai' dialego;menov kai' pei;ywn ta' peri' th#v e]di;dasken a]kribw#v ta' peri' tou# Kuri;ou, basilei;av tou# yeou# 9 w[v de; tinev e]pista;menov mo;non to' e]sklhru;nonto kai' h]pei;youn ba;ptisma ]Iwa;nnou> 26 ou{to;v te kakologou#ntev th'n o[do'n e]nw;pion tou# h/rxato par]r[hsia;zesyai e]n th#j plh;youv a]posta'v a]p ] au]tw#n a]fw;risen sunagwgh#j a]kou;santev de' tou'v mayhta;v kay ] h[me;ran au]tou# ]Aku;lav kai' Pri;skilla dialego;menov e]n th#j scolh#j Tura;nnou prosela;bonto au]to'n kai' a]kribe;steron tino;v 10 tou#to de' e]ge;neto e]pi' e/th du;o au]tw#j e]xe;yento th'n tou# yeou# o[do'n 27 w=ste pa;ntav tou'v katoikou#ntav boulome;nou de' au]tou# dielyei#n ei]v th'n ]Asi;an a]kou#sai to'n lo;gon tou# th'n ]Acai:an protreqa;menoi oi[ a]delfoi' kuri;ou ]Ihsou#, ]Ioudai;ouv te e/graqan toi#v mayhtai#v a]pode;xasyai kai' =Ellhnav 11 Duna;meiv te ou] ta'v au]to;n o`v parageno;menov suneba;leto tucou;sav e]poi;ei o[ yeo'v dia' tw#n ceirw#n polu' toi#v pepisteuko;sin dia' th#v Pau;lou 12 w=ste kai' e]pi' tou'v ca;ritov> 28 eu]to;nwv ga'r a]syenou#ntav e]pife;resyai a]po' tou# toi#v ]Ioudai;oiv diakathle;gceto crwto'v au]tou# souda;ria h\ simiki;nyia dhmosi;aj e]pideiknu'v dia' tw#n grafw#n kai' a]palla;ssesyai a]p ] au]tw#n ta'v ei}nai to'n Cristo'n ]Ihsou#n no;souv ta; te pneu;mata ta' ponhra' e]xe;rcesyai a]p ] au]tw#n 13 e]pecei;rhsan de; tinev a]po' tw#n Acts 19 periercome;nwn ]Ioudai;wn e]xorkistw#n o]noma;zein e]pi' tou'v e/contav ta' KEF. 19 pneu;mata ta' ponhra' to' o/noma tou# kuri;ou ]Ihsou# le;gontev [Orki;zomen 1 ]Ege;neto de' e]n tw#j to'n ]Apollw# ei}nai u[ma#v to'n ]Ihsou#n o`n o[ Pau#lov khru;ssei e]n Kori;nywj Pau#lon dielyo;nta ta' 14 h}san de; tine;v ui[oi' Skeua# ]Ioudai;ou a]nwterika' me;rh e]lyei#n ei]v /Efeson kai'

164 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= a]rciere;wv e[pta' oi[ tou#to poiou#ntev 15 mete;sthsen i[kano'n o/clon le;gwn o=ti ou]k a]pokriye'n de' to' pneu#ma to' ponhro'n ei]si'n yeoi' oi[ dia' ceirw#n gino;menoi 27 ei}pen To'n ]Ihsou#n ginw;skw kai' to'n ou] mo;non de' tou#to kinduneu;ei h[mi#n to' Pau#lon e]pi;stamai u[mei#v de' ti;nev e]ste; me;rov ei]v a]pelegmo'n e]lyei#n a]lla' kai' 16 kai' e]fallo;menov e]p ] au]tou'v o[ to' th#v mega;lhv yea#v ]Arte;midov i[ero'n a/nyrwpov e]n w{j h}n to' pneu#ma to' ponhro'n ei]v ou]de'n logisyh#nai me;llein de' kai' kai' katakurieu;sav au]tw#n i/scusen kayairei#syai th;n megaleio;thta au]th#v kat ] au]tw#n, w=ste gumnou'v kai' h`n o=lh h[ ]Asi;a kai' h[ oi]koume;nh se;betai tetraumatisme;nouv e]kfugei#n e]k tou# 28 ]Akou;santev de' kai' geno;menoi oi/kou e]kei;nou 17 tou#to de' e]ge;neto plh;reiv yumou# e/krazon le;gontev gnwsto'n pa#sin ]Ioudai;oiv te Mega;lh h[ /Artemiv ]Efesi;wn 29 kai' kai' =Ellhsin toi#v katoikou#sin e]plh;syh h[ po;liv o=lh sugcu;sewv th'n /Efeson kai' e]pe;pesen fo;bov e]pi' w=rmhsa;n te o[moyumado'n ei]v to' ye;atron pa;ntav au]tou;v kai' e]megalu;neto to' sunarpa;santev Ga;i~on kai' ]Ari;starcon o/noma tou# kuri;ou ]Ihsou# 18 polloi; te Makedo;nav sunekdh;mouv tou# Pau;lou tw#n pepisteuko;twn h/rconto 30 tou# de' Pau;lou boulome;nou e]xomologou;menoi kai' a]nagge;llontev ei]selyei#n ei]v to'n dh#mon ou]k ei/wn au]to'n ta'v pra;xeiv au]tw#n oi[ mayhtai;> 31 tine'v de' kai' 19 i[kanoi' de' tw#n ta' peri;erga tw#n ]Asiarcw#n o/ntev au]tw#j fi;loi praxa;ntwn sunene;gkantev ta'v bi;blouv pe;mqantev pro'v au]to'n pareka;loun mh' kate;kaion e]nw;pion pa;ntwn> kai' dou#nai e[auto'n ei]v to' ye;atron 32 suneqh;fisan ta'v tima'v au]tw#n kai' a/lloi me'n ou}n a/llo ti e/krazon> h}n ga'r eu{ron a]rguri;ou muria;dav pe;nte 20 h[ e]kklhsi;a sugkecume;nh kai' oi[ plei;ouv Ou=twv kata' kra;tov o[ lo;gov tou# kuri;ou ou]k h/jdeisan ti;nov e=neken hu/xanen kai' i/scuen 21 [Wv de' sunelhlu;yeisan 33 e]k de' tou# o/clou e]plhrw;yh tau#ta e/yeto o[ Pau#lov e]n tw#j proebi;basan ]Ale;xandron pneu;mati dielyw'n th'n Makedoni;an probalo;ntwn au]to'n tw#n ]Ioudai;wn> o[ kai' ]Acai:an poreu;esyai de' ]Ale;xandrov katasei;sav th'n cei#ra ei]v [Ierousa;lhm, ei]pw'n o=ti Meta' to' h/yelen a]pologei#syai tw#j dh;mwj 34 gene;syai me e]kei# dei# me kai' [Rw;mhn e]pigno;ntwn de' o=ti ]Ioudai#o;v e]stin fwnh' i]dei#n 22 a]postei;lav de' ei]v th'n e]ge;neto mi;a e]k pa;ntwn w[v e]pi' w=rav du;o Makedoni;an du;o tw#n diakonou;ntwn krazo;ntwn Mega;lh au]tw#j Timo;yeon kai' /Eraston au]to'v h[ /Artemiv ]Efesi;wn e]pe;scen cro;non ei]v th'n ]Asi;an 35 katastei;lav de' o[ grammateu'v to'n 23 ]Ege;neto de' kata' to'n kairo'n e]kei#non o/clon fhsi;n /Andrev ]Efe;sioi ti;v ga;r ta;racov ou]k o]li;gov peri' th#v o[dou# 24 e]stin a/nyrwpov o`v ou] ginw;skei Dhmh;triov ga;r tiv o]no;mati th'n ]Efesi;wn po;lin newko;ron ou}san th#v a]rguroko;pov poiw#n naou'v mega;lhv yea#v ]Arte;midov kai' tou# a]rgurou#v ]Arte;midov parei;ceto toi#v diopetou#v 36 a]nantir]r[h;twn ou}n o/ntwn tecni;taiv e]rgasi;an ou]k o]li;ghn 25 ou`v tou;twn de;on e]sti'n u[ma#v sunayroi;sav kai' tou'v peri' ta' toiau#ta katestalme;nouv u[pa;rcein kai' mhde'n e]rga;tav ei}pen /Andrev e]pi;stasye o=ti e]k propete'v pra;ttein 37 h]ga;gete ga'r tau;thv th#v e]rgasi;av h[ eu]pori;a h[mw#n tou'v a/ndrav tou;touv ou/te i[erosu;louv e]stin 26 kai' yewrei#te kai' a]kou;ete o=ti ou/te blasfhmou#ntav th'n yea'n u[mw#n 38 ou] mo;non ]Efe;sou a]lla' scedo'n pa;shv ei] me'n ou}n Dhmh;triov kai' oi[ su'n au]tw#j th#v ]Asi;av o[ Pau#lov ou{tov pei;sav tecni#tai pro;v tina lo;gon e/cousin

165 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 a]gorai#oi a/gontai kai' a]nyu;patoi; ei]sin e]pi' plei#on katenecyei'v a]po' tou# u=pnou e]gkalei;twsan a]llh;loiv 39 ei] de; ti e/pesen a]po' tou# triste;gou ka;tw kai' pe'ri e[te;rwn e]pizhtei#te e]n th#j e]nno;mwj h/ryh nekro;v 10 kataba'v de' o[ Pau#lov e]kklhsi;aj e]piluyh;setai 40 kai' ga'r e]pe;pesen au]tw#j kai' sumperilabw'n kinduneu;omen e]gkalei#syai sta;sewv ei}pen Mh' yorubei#sye h[ ga'r quch' au]tou# peri' th#v sh;meron mhdeno'v ai]ti;ou e]n au]tw#j e]stin 11 a]naba'v de' kai' u[pa;rcontov peri' ou{ dunhso;meya kla;sav a/rton kai' geusa;menov e]f ] a]podou#nai lo;gon th#v sustrofh#v tau;thv i[kano;n te o[milh;sav a/criv au]gh#v ou=twv 41 kai; tau#ta; ei]pw;n a]pe;lusen th;n e]xh#lyen 12 h/gagon de' to'n pai#da zw#nta e]kklhsi;an kai' pareklh;yhsan ou] metri;wv 13 [Hmei#v de' proelyo;ntev e]pi' to' ploi#on a]nh;cyhmen ei\v th'n }Asson e]kei#yen me;llontev a]nalamba;nein to'n Pau#lon> ou=twv ga'r h}n diatetagme;nov me;llwn KEF. 20 au]to'v pezeu;ein 14 w[v de' sune;balen h[mi#n ei]v th'n }Asson a]nalabo;ntev au]to'n 1 Meta' de' to' pau;sasyai to'n yo;rubon h/lyomen ei]v Mitulh;nhn 15 ka]kei#yen proskalesa;menov o[ Pau#lov tou'v a]popleu;santev th#j e]piou;shj mayhta'v kai' a]spasa;menov e]xh#lyen kathnth;samen a]ntikru; Ci;ou th#j de' poreuyh#nai ei]v th'n Makedoni;an 2 e[te;raj pareba;lomen ei]v Sa;mon kai' dielyw'n de' ta' me;rh e]kei#na kai' mei'nantev e]n trwgulli;wj, th#j e]come;nhj parakale;sav au]tou'v lo;gwj pollw#j h/lyomen ei]v Mi;lhton 16 e/krinen ga'r o[ h}lyen ei]v th'n [Ella;da 3 poih;sav te Pau#lov parapleu#sai th'n /Efeson mh#nav trei#v> genome;nhv au]tw#j e]piboulh#v o=pwv mh' ge;nhtai au]tw#j cronotribh#sai e]n u[po' tw#n ]Ioudai;wn me;llonti a]na;gesyai th#j ]Asi;aj> e/speuden ga'r ei] dunato'n h}n ei]v th'n Suri;an e]ge;neto gnw;mhj tou# au]tw#j th'n h[me;ran th#v penthkosth#v u[postre;fein dia' Makedoni;av 4 gene;syai ei]v [Ieroso;luma 17 ]Apo' de' sunei;peto de' au]tw#j a/cri th#v ]Asi;av th#v Milh;tou pe;mqav ei]v /Efeson Sw;patrov Beroiai#ov Yessalonike;wn metekale;sato tou'v presbute;rouv th#v de' ]Ari;starcov kai' Sekou#ndov kai' e]kklhsi;av 18 w[v de' parege;nonto pro'v Ga;i~ov Derbai#ov kai' Timo;yeov ]Asianoi' au]to'n ei}pen au]toi#v [Umei#v e]pi;stasye de' Tuciko'v kai' Tro;fimov 5 ou{toi a]po' prw;thv h[me;rav a]f ] h[v e]pe;bhn ei]v proelyo;ntev e/menon h[ma#v e]n Trwja;di 6 th'n ]Asi;an pw#v mey ] u[mw#n to'n pa;nta h[mei#v de' e]xepleu;samen meta' ta'v h[me;rav cro;non e]geno;mhn 19 douleu;wn tw#j tw#n a]zu;mwn a]po' Fili;ppwn kai' h/lyomen kuri;wj meta' pa;shv tapeinofrosu;nhv pro'v au]tou'v ei]v th'n Trwja;da a/criv kai' pollw#n dakru;wn kai' peirasmw#n h[merw#n pe;nte ou] dietri;qamen h[me;rav tw#n sumba;ntwn moi e]n tai#v e]piboulai#v e[pta; 7 ]En de' th#j mia#j tw#n sabba;twn tw#n ]Ioudai;wn 20 w[v ou]de'n sunhgme;nwn tw#n mayhtw#n tou# kla;sai u[pesteila;mhn tw#n sumfero;ntwn tou# mh' a/rton o[ Pau#lov diele;geto au]toi#v a]naggei#lai u[mi#n kai' dida;xai u[ma#v me;llwn e]xie;nai th#j e]pau;rion pare;teine;n dhmosi;aj kai' kat ] oi/kouv 21 te to'n lo;gon me;cri mesonukti;ou 8 diamarturo;menov ]Ioudai;oiv te h}san de' lampa;dev i[kanai' e]n tw#j u[perw;jwj kai' =Ellhsin th'n ei]v to'n yeo'n meta;noian ou{ h}san sunhgme;noi kai' pi;stin th'n ei]v to'n ku;rion 9 kayh;menov de; tiv neani;av o]no;mati h[mw#n ]Ihsou#n Cristo;n 22 kai' nu#n Eu/tucov e]pi' th#v yuri;dov katafero;menov i]dou;, e]gw' dedeme;nov tw#j pneu;mati u=pnwj bayei# dialegome;nou tou# Pau;lou

166 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= poreu;omai ei]v ]Ierousalh;m ta' e]n au]th#j Maka;rio;n e]stin dido;nai ma#llon h\ sunanth;sonta; moi mh' ei]dw;v 23 plh'n lamba;nein 36 Kai' tau#ta ei]pw'n yei'v ta' o=ti to' pneu#ma to' a=gion kata' po;lin go;nata au]tou# su'n pa#sin au]toi#v diamartu;retai; le;gon o=ti desma' me kai' proshu;xato 37 i[kano'v de' e]ge;neto yli;qeiv me;nousin 24 a]ll ] ou]deno'v klauymo'v pa;ntwn kai' e]pipeso;ntev e]pi' lo;gon poiou#mai ou]de' e/cw th'n quch'n mou to'n tra;chlon tou# Pau;lou katefi;loun timi;an e]mautw#j w[v teleiw#sai to'n au]to;n dro;mon mou meta' cara#v, kai' th'n 38 o]dunw;menoi ma;lista e]pi' tw#j lo;gwj w{j diakoni;an h`n e/labon para' tou# ei]rh;kei o=ti ou]ke;ti me;llousin to' kuri;ou ]Ihsou# diamartu;rasyai to' pro;swpon au]tou# yewrei#n proe;pempon eu]agge;lion th#v ca;ritov tou# yeou# 25 de' au]to'n ei]v to' ploi#on Kai' nu#n i]dou;, e]gw' oi}da o=ti ou]ke;ti o/qesye to' pro;swpo;n mou u[mei#v pa;ntev e]n oi{v dih#lyon khru;sswn th'n basilei;an tou# Yeou# 26 dio' martu;romai u[mi#n e]n th#j sh;meron h[me;raj o=ti kayaro;v e]gw' a]po' tou# ai=matov pa;ntwn> 27 ou] ga'r Acts 21 u[pesteila;mhn tou# mh' a]naggei#lai u[mi#n KEF. 21 pa#san th'n boulh'n tou# yeou# 28 prose;cete ou}n e[autoi#v kai' panti' tw#j 1 [Wv de' e]ge;neto a]nacyh#nai h[ma#v poimni;wj e]n w{j u[ma#v to' pneu#ma to' a=gion a]pospasye;ntav a]p ] au]tw#n e/yeto e]pisko;pouv poimai;nein th'n eu]yudromh;santev h/lyomen ei]v th'n Kw#n, e]kklhsi;an tou# yeou# h`n periepoih;sato th#j de' e[xh#v ei]v th'n [Ro;don ka]kei#yen ei]v dia' tou# i]di;ou ai=matov 29 e]gw' ga'r, Pa;tara> 2 kai' eu[ro;ntev ploi#on oi}da tou#to, o=ti ei]seleu;sontai meta' th'n diaperw#n ei]v Foini;khn e]piba;ntev a/fixi;n mou lu;koi barei#v ei]v u[ma#v mh' a]nh;cyhmen 3 a]nafa;nantev de' th'n feido;menoi tou# poimni;ou 30 kai' e]x Ku;pron kai' katalipo;ntev au]th'n u[mw#n au]tw#n a]nasth;sontai a/ndrev eu]w;numon e]ple;omen ei]v Suri;an kai' lalou#ntev diestramme;na tou# a]pospa#n kath;cyhmen ei]v Tu;ron> e]kei#se ga'r h}n to' tou'v mayhta'v o]pi;sw au]tw#n 31 dio' ploi#on a]pofortizo;menon to'n go;mon 4 grhgorei#te mnhmoneu;ontev o=ti trieti;an kai' a]neuro;ntev tou'v mayhta'v nu;kta kai' h[me;ran ou]k e]pausa;mhn meta' e]pemei;namen au]tou# h[me;rav e[pta; oi=tinev dakru;wn nouyetw#n e=na e=kaston 32 tw#j Pau;lwj e/legon dia' tou# pneu;matov mh' kai' tanu#n parati;yemai u[ma#v a]delfoi', a]nabai;nein ei]v ]Ierousalh;m 5 o=te de' tw#j yew#j kai' tw#j lo;gwj th#v ca;ritov au]tou# e]ge;neto h[ma#v e]xarti;sai ta'v h[me;rav tw#j duname;nwj e]poi]kodomh#sai, kai' e]xelyo;ntev e]poreuo;meya propempo;ntwn dou#nai u[mi#n klhronomi;an e]n toi#v h[ma#v pa;ntwn su'n gunaixi'n kai' te;knoiv h[giasme;noiv pa#sin 33 a]rguri;ou h\ e=wv e/xw th#v po;lewv kai' ye;ntev ta' crusi;ou h\ i[matismou# ou]deno'v go;nata e]pi' to'n ai]gialo'n e]peyu;mhsa> 34 au]toi' de' ginw;skete o=ti proshuxa;meya, 6 kai' a]spasa;menoi tai#v crei;aiv mou kai' toi#v ou}sin met ] a]llh;louv e]pe;bhmen ei]v to' ploi#on e]mou# u[phre;thsan ai[ cei#rev au{tai 35 e]kei#noi de' u[pe;streqan ei]v ta' i/dia pa;nta u[pe;deixa u[mi#n o=ti ou=twv 7 [Hmei#v de' to'n plou#n dianu;santev a]po' kopiw#ntav dei# a]ntilamba;nesyai tw#n Tu;rou kathnth;samen ei]v Ptolemai:da a]syenou;ntwn mnhmoneu;ein te tw#n lo;gwn kai' a]spasa;menoi tou'v a]delfou'v tou# kuri;ou ]Ihsou# o=ti au]to'v ei}pen e]mei;namen h[me;ran mi;an par ] au]toi#v 8

167 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 th#j de' e]pau;rion e]xelyo;ntev oi[ peri' to'n 21 kathch;yhsan de' peri' sou# o=ti Pau#lon h/lyon ei]v Kaisa;reian kai' a]postasi;an dida;skeiv a]po' Mwse;wv ei]selyo;ntev ei]v to'n oi}kon Fili;ppou tou# tou'v kata' ta' e/ynh pa;ntav ]Ioudai;ouv eu]aggelistou# tou# o/ntov e]k tw#n e[pta' le;gwn mh' perite;mnein au]tou'v ta' te;kna e]mei;namen par ] au]tw#j 9 tou;twj de' h}san mhde' toi#v e/yesin peripatei#n 22 ti; ou}n yugate;rev parye;noi te;ssarev e]stin pa;ntwv dei# plh#yov sunelyei#n> profhteu;ousai 10 e]pimeno;ntwn de' a]kou;sontai ga'r o=ti e]lh;luyav 23 h[mw#n h[me;rav plei;ouv kath#lye;n tiv a]po' tou#to ou}n poi;hson o= soi le;gomen> ei]si'n th#v ]Ioudai;av profh;thv h[mi#n a/ndrev te;ssarev eu]ch'n e/contev e]f ] o]no;mati =Agabov 11 kai' e]lyw'n pro'v e[autw#n 24 tou;touv paralabw'n h[ma#v kai' a/rav th'n zw;nhn tou# Pau;lou a[gni;syhti su'n au]toi#v kai' dapa;nhson dh;sav te au]tou# ta'v cei#rav kai' tou'v e]p ] au]toi#v i=na xurh;swntai th'n kefalh;n po;dav ei}pen Ta;de le;gei to' pneu#ma to' kai' gnw#sin pa;ntev o=ti w{n kath;chntai a=gion To'n a/ndra ou{ e]stin h[ zw;nh au=th peri' sou# ou]de;n e]stin a]lla' stoicei#v kai' ou=twv dh;sousin e]n ]Ierousalh'm au]to'v to'n no;mon fula;sswn 25 peri' de' oi[ ]Ioudai#oi kai' paradw;sousin ei]v tw#n pepisteuko;twn e]ynw#n h[mei#v cei#rav e]ynw#n 12 w[v de' h]kou;samen e]pestei;lamen kri;nantev mhde'n toiou#ton tau#ta parekalou#men h[mei#v te kai' oi[ threi#n au]tou'v ei] mh' fula;ssesyai e]nto;pioi tou# mh' a]nabai;nein au]to'n au]tou'v, to; te ei]dwlo;yuton kai' to;, ai{ma ei]v ]Ierousalh;m 13 a]pekri;yh de' o[ kai' pnikto'n kai' pornei;an 26 to;te o[ Pau#lov Ti; poiei#te klai;ontev kai' Pau#lov paralabw'n tou'v a/ndrav th#j sunyru;ptonte;v mou th'n kardi;an e]gw' e]come;nhj h[me;raj su'n au]toi#v a[gnisyei'v ga'r ou] mo;non deyh#nai a]lla' kai' ei]sh;jei ei]v to' i[ero;n diagge;llwn th'n a]poyanei#n ei]v ]Ierousalh'm e[toi;mwv e/cw e]kplh;rwsin tw#n h[merw#n tou# a[gnismou# u[pe'r tou# o]no;matov tou# kuri;ou ]Ihsou# e=wv ou{ proshne;cyh u[pe'r e[no'v e[ka;stou 14 mh' peiyome;nou de' au]tou# au]tw#n h[ prosfora; 27 [Wv de' e/mellon h[suca;samen ei]po;ntev to' ye;lhma Tou# ai[ e[pta' h[me;rai suntelei#syai oi[ a]po' kuri;ou gene;syw 15 Meta' de' ta'v th#v ]Asi;av ]Ioudai#oi yeasa;menoi au]to'n h[me;rav tau;tav a]poskeuasa;menoi e]n tw#j i[erw#j sune;ceon pa;nta to'n o/clon a]nebai;nomen ei]v [Ierousa;lhm 16 kai' e]pe;balon ta'v cei#rav e]p ] au]to'n 28 sunh#lyon de' kai' tw#n mayhtw#n a]po' kra;zontev /Andrev ]Israhli#tai Kaisarei;av su'n h[mi#n a/gontev par ] w{j bohyei#te> ou{to;v e]stin o[ a/nyrwpov o[ xenisyw#men Mna;swni; tini Kupri;wj kata' tou# laou# kai' tou# no;mou kai' tou# a]rcai;wj mayhth#j 17 Genome;nwn de' h[mw#n to;pou tou;tou pa;ntav pantacou# ei]v [Ieroso;luma a]sme;nwv e]de;xanto dida;skwn e/ti te kai' =Ellhnav h[ma#v oi[ a]delfoi; 18 th#j de' e]piou;shj ei]sh;gagen ei]v to' i[ero'n kai' kekoi;nwken ei]sh;jei o[ Pau#lov su'n h[mi#n to'n a=gion to;pon tou#ton 29 h}san ga'r pro'v ]Ia;kwbon pa;ntev te parege;nonto proewrako;tev Tro;fimon to'n ]Efe;sion oi[ presbu;teroi 19 kai' a]spasa;menov e]n th#j po;lei su'n au]tw#j o`n e]no;mizon o=ti ei]v au]tou'v e]xhgei#to kay ] e`n e=kaston w{n to' i[ero'n ei]sh;gagen o[ Pau#lov 30 e]poi;hsen o[ yeo'v e]n toi#v e/ynesin dia' th#v e]kinh;yh te h[ po;liv o=lh kai' e]ge;neto diakoni;av au]tou# 20 oi[ de' a]kou;santev sundromh' tou# laou# kai' e]pilabo;menoi e]do;xazon to'n Ku;rion> ei}po;n te au]tw#j tou# Pau;lou ei{lkon au]to'n e/xw tou# Yewrei#v a]delfe; po;sai muria;dev i[erou# kai' eu]ye;wv e]klei;syhsan ai[ ei]si'n ]Ioudai;wn tw#n pepisteuko;twn kai' yu;rai 31 zhtou;ntwn de' au]to'n pa;ntev zhlwtai' tou# no;mou u[pa;rcousin> a]poktei#nai a]ne;bh fa;siv tw#j cilia;rcwj

168 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= th#v spei;rhv o=ti o=lh pare;scon h[suci;an kai' fhsi;n> 3 ]Egw; sugke;cutai ]Ierousalh;m 32 o`v me'n ei]mi a]nh'r ]Ioudai#ov gegennhme;nov e]n e]xauth#v paralabw'n stratiw;tav kai' Tarsw#j th#v Kiliki;av a]nateyramme;nov de' e[katonta;rcouv, kate;dramen e]p ] au]tou;v e]n th#j po;lei tau;thj para' tou'v po;dav oi[ de' i]do;ntev to'n cili;arcon kai' tou'v Gamalih'l pepaideume;nov kata' stratiw;tav e]pau;santo tu;ptontev to'n a]kri;beian tou# patrw;jou no;mou zhlwth'v Pau#lon 33 to;te e]ggi;sav o[ cili;arcov u[pa;rcwn tou# yeou# kayw'v pa;ntev u[mei#v e]pela;beto au]tou# kai' e]ke;leusen e]ste sh;meron> 4 o`v tau;thn th'n o[do'n deyh#nai a[lu;sesin dusi;n kai' e]di;wxa a/cri yana;tou desmeu;wn kai' e]punya;neto ti;v a\n ei/h kai' ti; e]stin paradidou'v ei]v fulaka'v a/ndrav te kai' pepoihkw;v 34 a/lloi de' a/llo ti e]bo;wn gunai#kav 5 w[v kai' o[ a]rciereu'v e]n tw#j o/clwj mh' duname;nov de' gnw#nai to' marturei# moi kai' pa#n to' presbute;rion a]sfale'v dia' to'n yo;rubon e]ke;leusen par ] w{n kai' e]pistola'v dexa;menov pro'v a/gesyai au]to'n ei]v th'n parembolh;n 35 tou'v a]delfou'v ei]v Damasko'n o=te de' e]ge;neto e]pi' tou'v a]nabaymou;v e]poreuo;mhn a/xwn kai' tou'v e]kei#se o/ntav sune;bh basta;zesyai au]to'n u[po' tw#n dedeme;nouv ei]v ]Ierousalh'm i=na stratiwtw#n dia' th'n bi;an tou# o/clou 36 timwrhyw#sin 6 ]Ege;neto de; moi h]kolou;yei ga'r to' plh#yov tou# laou# poreuome;nwj kai' e]ggi;zonti th#j Damaskw#j kra#zon Ai}re au]to;n 37 Me;llwn te peri' meshmbri;an e]xai;fnhv e]k tou# ei]sa;gesyai ei]v th'n parembolh'n o[ ou]ranou# periastra;qai fw#v i[kano'n Pau#lov le;gei tw#j cilia;rcwj Ei] e/xesti;n peri' e]me; 7 e/peson te ei]v to' e/dafov kai' moi ei]pei#n ti pro'v se; o[ de' h/kousa fwnh#v legou;shv moi Saou'l e/fh [Ellhnisti' ginw;skeiv 38 ou]k a/ra Saou;l ti; me diw;keiv 8 e]gw' de' su' ei} o[ Ai]gu;ptiov o[ pro' tou;twn tw#n a]pekri;yhn Ti;v ei} ku;rie ei}pe;n te pro;v h[merw#n a]nastatw;sav kai' e]xagagw'n ei]v me ]Egw; ei]mi ]Ihsou#v o[ Nazwrai#ov o`n su' th'n e/rhmon tou'v tetrakiscili;ouv diw;keiv a/ndrav tw#n sikari;wn 39 ei}pen de' o[ 9 oi[ de' su'n e]moi' o/ntev to' me'n fw#v Pau#lov ]Egw' a/nyrwpov me;n e]yea;santo kai' e/mfoboi e]ge;nonto> th'n de' ei]mi ]Ioudai#ov Tarseu'v th#v Kiliki;av fwnh'n ou]k h/kousan tou# lalou#nto;v moi ou]k a]sh;mou po;lewv poli;thv> de;omai de; 10 ei}pon de; Ti; poih;sw ku;rie o[ de' ku;riov sou e]pi;treqo;n moi lalh#sai pro'v to'n ei}pen pro;v me ]Anasta'v poreu;ou ei]v lao;n 40 e]pitre;qantov de' au]tou# o[ Damasko;n ka]kei# soi lalhyh;setai peri' Pau#lov e[stw'v e]pi' tw#n a]nabaymw#n pa;ntwn w{n te;taktai; soi poih#sai 11 w[v kate;seisen th#j ceiri' tw#j law#j pollh#v de' de' ou]k e]ne;blepon a]po' th#v do;xhv tou# sigh#v genome;nhv prosefw;nhsen fwto'v e]kei;nou ceiragwgou;menov u[po' th#j [Ebrai:di diale;ktwj le;gwn tw#n suno;ntwn moi h}lyon ei]v Damasko;n 12 [Anani;av de; tiv a]nh'r eu]sebh'v kata' to'n no;mon marturou;menov u[po' pa;ntwn Acts 22 tw#n katoikou;ntwn ]Ioudai;wn 13 e]lyw'n pro;v me kai' e]pista'v ei}pe;n moi KEF. 22 Saou'l a]delfe; a]na;bleqon ka]gw' au]th#j th#j w=raj a]ne;bleqa ei]v au]to;n 14 o[ de' 1 /Andrev a]delfoi' kai' pate;rev ei}pen [O yeo'v tw#n pate;rwn h[mw#n a]kou;sate; mou th#v pro'v u[ma#v nu#n proeceiri;sato; se gnw#nai to' ye;lhma a]pologi;av au]tou# kai' i]dei#n to'n di;kaion kai' 2 a]kou;santev de' o=ti th#j [Ebrai:di a]kou#sai fwnh'n e]k tou# sto;matov au]tou# diale;ktwj prosefw;nei au]toi#v ma#llon

169 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

15 o=ti e/shj ma;rtuv au]tw#j pro'v pa;ntav e/fh ]Egw' de' kai' gege;nnhmai 29 eu]ye;wv a]nyrw;pouv w{n e[w;rakav kai' h/kousav ou}n a]pe;sthsan a]p ] au]tou# oi[ me;llontev 16 kai' nu#n ti; me;lleiv a]nasta'v au]to'n a]neta;zein kai' o[ cili;arcov de' ba;ptisai kai' a]po;lousai ta'v a[marti;av e]fobh;yh e]pignou'v o=ti [Rwmai#o;v e]stin sou e]pikalesa;menov to' o/noma tou# kai' o=ti h}n au]to'n dedekw;v 30 Th#j de' Kuri;ou 17 ]Ege;neto de; moi e]pau;rion boulo;menov gnw#nai to' u[postre;qanti ei]v ]Ierousalh'm kai' a]sfale'v to' ti; kathgorei#tai para' proseucome;nou mou e]n tw#j i[erw#j tw#n ]Ioudai;wn e/lusen au]to;n a]po' tw#n gene;syai me e]n e]ksta;sei 18 kai' i]dei#n desmw#n, kai' e]ke;leusen e]lyei#n tou'v au]to'n le;gonta; moi Speu#son kai' e/xelye a]rcierei#v kai' o=lon to' sune;drion au]tw#n, e]n ta;cei e]x ]Ierousalh;m dio;ti ou] kai' katagagw'n to'n Pau#lon e/sthsen ei]v parade;xontai; sou th'n marturi;an peri' au]tou;v e]mou# 19 ka]gw' ei}pon Ku;rie au]toi' e]pi;stantai o=ti e]gw' h/mhn fulaki;zwn kai' de;rwn kata' ta'v sunagwga'v tou'v Acts 23 pisteu;ontav e]pi' se; 20 kai' o=te e]xecei#to to' ai{ma Stefa;nou tou# KEF. 23 ma;rturo;v sou kai' au]to'v h/mhn e]festw'v kai' suneudokw#n th#j a]naire;sei au]tou#, 1 a]teni;sav de' o[ Pau#lov tw#j sunedri;wj kai' fula;sswn ta' i[ma;tia tw#n ei}pen /Andrev a]delfoi; e]gw' pa;shj a]nairou;ntwn au]to;n 21 kai' ei}pen pro;v suneidh;sei a]gayh#j pepoli;teumai tw#j yew#j me Poreu;ou o=ti e]gw' ei]v e/ynh makra'n a/cri tau;thv th#v h[me;rav 2 o[ de' e]xapostelw# se 22 /Hkouon de' au]tou# a]rciereu'v [Anani;av e]pe;taxen toi#v a/cri tou;tou tou# lo;gou kai' e]ph#ran th'n parestw#sin au]tw#j tu;ptein au]tou# to' fwnh'n au]tw#n le;gontev Ai}re a]po' th#v gh#v sto;ma 3 to;te o[ Pau#lov pro'v au]to'n to'n toiou#ton ou] ga'r kayh#kon au]to'n zh#n ei}pen Tu;ptein se me;llei o[ yeo;v toi#ce 23 kraugazo;ntwn de' au]tw#n kai' kekoniame;ne> kai' su' ka;yhj kri;nwn me r[iptou;ntwn ta' i[ma;tia kai' koniorto'n kata' to'n no;mon kai' paranomw#n ballo;ntwn ei]v to'n a]e;ra 24 e]ke;leusen keleu;eiv me tu;ptesyai 4 oi[ de' au]to'n o[ cili;arcov a/gesyai ei]v th'n parestw#tev ei}pon, To'n a]rciere;a tou# parembolh;n ei]pw'n ma;stixin yeou# loidorei#v 5 e/fh te o[ Pau#lov Ou]k a]neta;zesyai au]to'n i=na e]pignw#j di ] h`n h/jdein a]delfoi; o=ti e]sti'n a]rciereu;v> ai]ti;an ou=twv e]pefw;noun au]tw#j 25 w[v ge;graptai ga'r /Arconta tou# laou# sou de' proe;teinen au]to'n toi#v i[ma#sin ei}pen ou]k e]rei#v kakw#v 6 Gnou'v de' o[ Pau#lov pro'v to'n e[stw#ta e[kato;ntarcon o[ o=ti to' e`n me;rov e]sti'n Saddoukai;wn to' Pau#lov Ei] a/nyrwpon [Rwmai#on kai' de' e=teron Farisai;wn e/kraxen e]n tw#j a]kata;kriton e/xestin u[mi#n masti;zein sunedri;wj /Andrev a]delfoi; e]gw' 26 a]kou;sav de' o[ e[kato;ntarcov Farisai#o;v ei]mi ui[o'v Farisai;ou> peri' proselyw'n a]ph;ggeilen tw#j cilia;rcwj e]lpi;dov kai' a]nasta;sewv nekrw#n e]gw' le;gwn, =Ora Ti; me;lleiv poiei#n o[ ga'r kri;nomai 7 tou#to de' au]tou# a/nyrwpov ou{tov [Rwmai#o;v e]stin 27 lalh;santov, e]ge;neto sta;siv tw#n proselyw'n de' o[ cili;arcov ei}pen au]tw#j Farisai;wn kai' tw#n Saddoukai;wn kai' Le;ge moi ei} su' [Rwmai#ov ei] o[ de' e/fh Nai; e]sci;syh to' plh#yov 8 Saddoukai#oi me'n 28 a]pekri;yh te o[ cili;arcov ]Egw' ga'r le;gousin mh' ei}nai a]na;stasin mhde' pollou# kefalai;ou th'n politei;an a/ggelon mh;te pneu#ma Farisai#oi de' tau;thn e]kthsa;mhn o[ de' Pau#lov o[mologou#sin ta' a]mfo;tera 9 e]ge;neto de' kraugh' mega;lh kai'

170 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= a]nasta;ntev oi[ grammatei#v tou# me;rouv cili;arcov kai' a]nacwrh;sav kat ] i]di;an tw#n Farisai;wn diema;conto le;gontev e]punya;neto Ti; e]stin o` e/ceiv a]paggei#lai; Ou]de'n kako'n eu[ri;skomen e]n tw#j moi 20 ei}pen de' o=ti Oi[ ]Ioudai#oi a]nyrw;pwj tou;twj> ei] de' pneu#ma e]la;lhsen sune;yento tou# e]rwth#sai; se o=pwv au]tw#j h\ a/ggelov mh' yeomacwmen 10 au/rion ei]v to' sune;drion kataga;ghjv to'n Pollh#v de' genome;nhv sta;sewv Pau#lon w[v me;llonte;v ti a]kribe;steron eu]labhyei'v o[ cili;arcov mh' diaspasyh#j punya;nesyai peri' au]tou# 21 su' ou}n mh' o[ Pau#lov u[p ] au]tw#n e]ke;leusen to' peisyh#jv au]toi#v> e]nedreu;ousin ga'r stra;teuma kataba'n a[rpa;sai au]to'n e]k au]to'n e]x au]tw#n a/ndrev plei;ouv me;sou au]tw#n a/gein te ei]v th'n tessara;konta oi=tinev a]neyema;tisan parembolh;n 11 Th#j de' e]piou;shj nukti' e[autou'v mh;te fagei#n mh;te piei#n e=wv ou{ e]pista'v au]tw#j o[ ku;riov ei}pen Ya;rsei a]ne;lwsin au]to;n kai' nu#n e=toimoi ei]sin Pau#le> w[v ga'r diemartu;rw ta' peri' prosdeco;menoi th'n a]po' sou# e]paggeli;an e]mou# ei]v ]Ierousalh'm ou=twv se dei# kai' 22 o[ me'n ou}n cili;arcov a]pe;lusen to'n ei]v [Rw;mhn marturh#sai 12 Genome;nhv neani;an, paraggei;lav mhdeni' de' h[me;rav poih;santev tinev e]klalh#sai o=ti tau#ta e]nefa;nisav pro;v tw#n ]Ioudai;wn sustrofh'n me 23 Kai' proskalesa;menov du;o tina'v a]neyema;tisan e[autou'v le;gontev mh;te tw#n e[katontarcw#n ei}pen [Etoima;sate fagei#n mh;te pi;ein e=wv ou{ a]poktei;nwsin stratiw;tav diakosi;ouv o=pwv to'n Pau#lon 13 h}san de' plei;ouv poreuyw#sin e=wv Kaisarei;av kai' i[ppei#v tessara;konta oi[ tau;thn th'n e[bdomh;konta kai' dexiola;bouv sunwmosi;an pepoihko;tev, 14 oi=tinev diakosi;ouv a]po' tri;thv w=rav th#v nukto;v proselyo;ntev toi#v a]rciereu#sin kai' toi#v 24 kth;nh te parasth#sai i=na presbute;roiv ei}pon, ]Anaye;mati e]pibiba;santev to'n Pau#lon a]neyemati;samen e[autou'v mhdeno'v diasw;swsin pro'v Fh;lika to'n h[gemo;na geu;sasyai e=wv ou{ a]poktei;nwmen to'n 25 gra;qav e]pistolh'n perie;cousan to'n Pau#lon 15 nu#n ou}n u[mei#v e]mfani;sate tu;pon tou#ton> 26 Klau;diov Lusi;av tw#j tw#j cilia;rcwj su'n tw#j sunedri;wj o=pwv krati;stwj h[gemo;ni Fh;liki cai;rein 27 au/rion au]to'n kataga;ghj pro'v u[ma#v w[v To'n a/ndra tou#ton sullhfyen;ta u[po' me;llontav diaginw;skein a]kribe;steron tw#n ]Ioudai;wn kai' me;llonta ta' peri' au]tou#> h[mei#v de' pro' tou# e]ggi;sai a]nairei#syai u[p ] au]tw#n e]pista'v su'n tw#j au]to'n e=toimoi; e]smen tou# a]nelei#n au]to;n strateu;mati e]xeilo;mhn au]to'n, mayw'n 16 ]Akou;sav de' o[ ui[o'v th#v a]delfh#v o=ti [Rwmai#o;v e]stin 28 boulo;meno;v de' Pau;lou to; e/nedron parageno;menov kai' gnw#nai th'n ai]ti;an di ] h`n e]neka;loun ei]selyw'n ei]v th'n parembolh'n au]tw#j kath;gagon au]to'n ei]v to' sune;drion a]ph;ggeilen tw#j Pau;lwj au]tw#n 29 o`n eu{ron e]gkalou;menon peri' 17 proskalesa;menov de' o[ Pau#lov e=na zhthma;twn tou# no;mou au]tw#n mhde'n de' tw#n e[katontarcw#n e/fh To'n neani;an a/xion yana;tou h\ desmw#n e/gklhma tou#ton a]pa;gage pro'v to'n cili;arcon e/cei e/conta 30 mhnuyei;shv de; moi ga'r ti a]paggei#lai; au]tw#j 18 o[ me'n ou}n e]piboulh#v ei]v to'n a/ndra mellei;n paralabw'n au]to'n h/gagen pro'v to'n e/sesyai u[po' tw#n ]Ioudai;wn, e]xauth#v cili;arcon kai' fhsi;n [O de;smiov e/pemqa pro'v se; paraggei;lav kai' toi#v Pau#lov proskalesa;meno;v me h]rw;thsen kathgo;roiv le;gein ta' pro'v au]to'n e]pi' tou#ton to'n neani;an a]gagei#n pro'v se; sou# /Er]r[wso 31 Oi[ me'n ou}n e/conta; ti lalh#sai; soi 19 stratiw#tai kata' to' diatetagme;non e]pilabo;menov de' th#v ceiro'v au]tou# o[ au]toi#v a]nalabo;ntev to'n Pau#lon

171 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 h/gagon dia' th'v nukto'v ei]v ou{ dunh;shj au]to'v a]nakri;nav peri' th'n ]Antipatri;da 32 th#j de' e]pau;rion pa;ntwn tou;twn e]pignw#nai w{n h[mei#v e]a;santev tou'v i[ppei#v poreu;esyai su'n kathgorou#men au]tou# 9 sune;yento de' au]tw#j u[pe;streqan ei]v th'n parembolh;n> kai' oi[ ]Ioudai#oi fa;skontev tau#ta 33 oi=tinev ei]selyo;ntev ei]v th'n ou=twv e/cein 10 ]Apekri;yh de; o[ Pau#lov Kaisa;reian kai' a]nado;ntev th'n neu;santov au]tw#j tou# h[gemo;nov e]pistolh'n tw#j h[gemo;ni pare;sthsan kai' le;gein ]Ek pollw#n e]tw#n o/nta se krith'n to'n Pau#lon au]tw#j 34 a]nagnou'v de' o[ tw#j e/ynei tou;twj e]pista;menov h[gemw'n, kai' e]perwth;sav e]k poi;av eu]yu;moteron ta' peri' e]mautou# e]parci;av e]sti'n kai' puyo;menov o=ti a]po' a]pologou#mai 11 duname;nou sou Kiliki;av 35 Diakou;somai; sou e/fh gnw#nai o=ti ou] plei;ouv ei]si;n moi h[me;rai o=tan kai' oi[ kath;goroi; sou h/ dekadu;o, a]f ] h[v a]ne;bhn proskunh;swn parage;nwntai> e]ke;leusen te au]to;n e]n e]n ]Ierousalh;m 12 kai' ou/te e]n tw#j tw#j praitwri;wj tou# [Hrw;jdou i[erw#j eu{ro;n me pro;v tina dialego;menon h\ fula;ssesyai e]pisu;stasin poiou#nta o/clou ou/te e]n tai#v sunagwgai#v ou/te kata' th'n po;lin 13 ou;]te parasth#sai me du;nantai; peri' Acts 24 w{n nu#n kathgorou#si;n mou 14 o[mologw# de' tou#to; soi o=ti kata' th'n KEF. 24 o[do'n h`n le;gousin ai=resin ou=twv latreu;w tw#j patrw;jwj yew#j pisteu;wn 1 Meta' de' pe;nte h[me;rav kate;bh o[ pa;sin toi#v kata' to'n no;mon kai' toi#v a]rciereu'v [Anani;av meta' tw#n profh;taiv gegramme;noiv presbute;rwn kai' r[h;torov Tertu;llou 15 e]lpi;da e/cwn ei]v to'n yeo;n h`n kai' tino;v oi=tinev e]nefa;nisan tw#j h[gemo;ni au]toi' ou{toi prosde;contai a]na;stasin kata' tou# Pau;lou me;llein e/sesyai nekrw#n, dikai;wn te 2 klhye;ntov de' au]tou# h/rxato kai' a]di;kwn 16 e]n tou;twj de' au]to'v kathgorei#n o[ Te;rtullov le;gwn, Pollh#v a]skw# a]pro;skopon sunei;dhsin e/cein ei]rh;nhv tugca;nontev dia' sou# kai' pro'v to'n yeo'n kai' tou'v a]nyrw;pouv katorywma;twn ginome;nwn tw#j e/ynei diapanto;v 17 di ] e]tw#n de' pleio;nwn tou;twj dia' th#v sh#v pronoi;av 3 pa;nthj te paregeno;mhn e]lehmosu;nav poih;swn ei]v kai' pantacou# a]podeco;meya kra;tiste to' e/ynov mou kai' prosfora;v 18 e]n oi{v Fh#lix meta' pa;shv eu]caristi;av 4 i=na eu{ro;n me h[gnisme;non e]n tw#j i[erw#j ou] meta' de' mh' e]pi' plei#o;n se e]gko;ptw parakalw# o/clou ou]de' meta' yoru;bou tine;v de; a]po; a]kou#sai; se h[mw#n sunto;mwv th#j sh#j th#v ]Asi;av ]Ioudai#oi; 19 ou`v dei# e]pi' e]pieikei;aj 5 eu[ro;ntev ga'r to'n a/ndra sou# parei#nai kai' kathgorei#n ei/ ti tou#ton loimo'n kai' kinou#nta sta;sin e/coien pro'v me; 20 h\ au]toi' ou{toi pa#sin toi#v ]Ioudai;oiv toi#v kata' th'n ei]pa;twsan ei/ ti; eu{ron e]n e]moi' a]di;khma oi]koume;nhn prwtosta;thn te th#v tw#n sta;ntov mou e]pi' tou# sunedri;ou 21 h\ Nazwrai;wn ai[re;sewv 6 o`v kai' to' peri' mia#v tau;thv fwnh#v h[v e/kraxa i[ero'n e]pei;rasen bebhlw#sai o`n kai' e[stw'v e]n au]toi#v o=ti Peri' a]nasta;sewv e]krath;samen kai' kata; to;n h[me;teron nekrw#n e]gw' kri;nomai sh;meron u[f ] u[mw#n no;mon h]yelh;samen kri;nein 7 22 ]Akou;sav de' tau#ta o[ parelyw'n de' Lusi;av o[ ciliarcov meta' Fh#lix ]Aneba;leto au]tou'v pollh#v bi;av e]k tw#n ceirw#n h[mw#n a]kribe;steron ei]dw'v ta' peri' th#v o[dou# a]ph;gagen 8 keleu;sav tou;v ei/pwn, =Otan Lusi;av o[ cili;arcov kathgo;rouv au]tou# e/rcesyai e]pi; se; par ]

172 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= katabh#j diagnw;somai ta' kay ] u[ma#v> 23 e]pau;rion kayi;sav e]pi' tou# bh;matov diataxa;menov te tw#j e[katonta;rchj e]ke;leusen to'n Pau#lon a]cyh#nai 7 threi#syai to'n Pau#lon, e/cein te a/nesin paragenome;nou de' au]tou# perie;sthsan kai' mhde;na kwlu;ein tw#n i]di;wn au]tou# oi[ a]po' [Ierosolu;mwn u[phretei#n h\ prose;rcesyai au]tw#j 24 katabebhko;tev ]Ioudai#oi polla' kai' Meta' de' h[me;rav tina'v parageno;menov o[ bare;a ai]tia;mata fe;rontev kata' tou# Fh#lix su'n Drousi;llhj th#j gunaiki' au]tou# Pau#lou, a` ou]k i/scuon a]podei#xai 8 ou/shj ]Ioudai;aj metepe;mqato to'n a]pologoume;nou au]tou#, o=ti Ou/te ei]v to'n Pau#lon kai' h/kousen au]tou# peri' th#v ei]v no;mon tw#n ]Ioudai;wn ou/te ei]v to' i[ero'n Cristo'n pi;stewv 25 dialegome;nou de' ou/te ei]v Kai;sara; ti h=marton 9 au]tou# peri' dikaiosu;nhv kai' o[ Fh#stov de' toi#v ]Ioudai;oiv ye;lwn e]gkratei;av kai' tou# kri;matov tou# ca;rin kataye;syai a]pokriyei'v tw#j me;llontov e/sesyai, e/mfobov geno;menov Pau;lwj ei}pen Ye;leiv ei]v [Ieroso;luma o[ Fh#lix a]pekri;yh To' nu#n e/con poreu;ou a]naba'v e]kei# peri' tou;twn kri;nesyai e]p ] kairo'n de' metalabw'n metakale;somai; e]mou# 10 ei}pen de' o[ Pau#lov ]Epi' tou# se 26 a=ma de' kai' e]lpi;zwn o=ti crh;mata bh;matov Kai;saro;v e[stw;v ei]mi ou{ me dei# doyh;setai au]tw#j u[po' tou# Pau;lou> o=pwv kri;nesyai ]Ioudai;ouv ou]de'n h]di;khsa lu;shj au]to'n dio' kai' pukno;teron au]to'n> w[v kai' su' ka;llion e]piginw;skeiv 11 ei] metapempo;menov w[mi;lei au]tw#j 27 me'n ga'r a]dikw# kai' a/xion yana;tou Dieti;av de' plhrwyei;shv e/laben pe;praca; ti ou] paraitou#mai to' dia;docon o[ Fh#lix Po;rkion Fh#ston a]poyanei#n> ei] de' ou]de;n e]stin w{n ou{toi ye;lwn te ca;ritav kataye;syai kathgorou#si;n mou ou]dei;v me du;natai toi#v ]Ioudai;oiv o[ Fh#lix kate;lipen to'n au]toi#v cari;sasyai> Kai;sara Pau#lon dedeme;non e]pikalou#mai 12 to;te o[ Fh#stov sullalh;sav meta' tou# sumbouli;ou a]pekri;yh Kai;sara e]pike;klhsai e]pi' Acts 25 Kai;sara poreu;shj 13 [Hmerw#n de' diagenome;nwn tinw#n ]Agri;ppav KEF. 25 o[ basileu'v kai' Berni;kh kath;nthsan ei]v Kaisa;reian a]spaso;menoi to'n Fh#ston 1 Fh#stov ou}n e]piba'v th#j e]parci;aj, meta' 14 w[v de' plei;ouv h[me;rav die;tribon e]kei# trei#v h[me;rav a]ne;bh ei]v [Ieroso;luma o[ Fh#stov tw#j basilei# a]ne;yeto ta' kata' a]po' Kaisarei;av 2 e]nefa;nisa;n de' to'n Pau#lon le;gwn, ]Anh;r ti;v e]stin au]tw#j o[ a]rciereu;v kai' oi[ prw#toi kataleleimme;nov u[po' Fh;likov de;smiov tw#n ]Ioudai;wn kata' tou# Pau;lou kai' 15 peri' ou{ genome;nou mou pareka;loun au]to'n 3 ai]tou;menoi ca;rin ei]v [Ieroso;luma e]nefa;nisan kat ] au]tou# o=pwv metape;mqhtai au]to'n oi[ a]rcierei#v kai' oi[ presbu;teroi ei]v ]Ierousalh;m e]ne;dran poiou#ntev tw#n ]Ioudai;wn ai]tou;menoi kat ] au]tou# a]nelei#n au]to'n kata' th'n o[do;n 4 o[ me'n di;khn 16 pro'v ou`v a]pekri;yhn o=ti ou]k ou}n Fh#stov a]pekri;yh threi#syai to'n e/stin e/yov [Rwmai;oiv cari;zesyai; tina Pau#lon e]n Kaisarei;aj e[auto'n de' a/nyrwpon ei]v a]pw;leian, pri'n h\ me;llein e]n ta;cei e]kporeu;esyai> 5 o[ kathgorou;menov kata' pro;swpon e/coi Oi[ ou}n dunatoi' e]n u[mi#n fhsi;n tou'v kathgo;rouv to;pon te a]pologi;av sugkataba;ntev ei/ ti; e]stin e]n tw#j a]ndri' la;boi peri' tou# e]gklh;matov 17 tou;tw kathgorei;twsan au]tou# 6 sunelyo;ntwn ou}n au]tw#n e]nya;de Diatri;qav de' e]n au]toi#v h[me;rav plei;ouv a]nabolh'n mhdemi;an poihsa;menov th#j h\ de;ka kataba'v ei]v Kaisa;reian th#j

173 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 e[xh#v kayi;sav e]pi' tou# bh;matov KEF. 26 e]ke;leusa a]cyh#nai to'n a/ndra> 18 peri' ou{ staye;ntev oi[ kath;goroi ou]demi;an 1 ]Agri;ppav de' pro'v to'n Pau#lon ai]ti;an e]pe;feron w{n u[peno;oun e]gw' 19 e/fh ]Epitre;petai; soi u[pe'r seautou# zhth;mata de; tina peri' th#v i]di;av le;gein to;te o[ Pau#lov a]pelogei#to deisidaimoni;av ei}con pro'v au]to'n kai' e]ktei;nav th'n cei#ra 2 Peri' pa;ntwn w{n peri; tinov ]Ihsou# teynhko;tov o`n e]gkalou#mai u[po' ]Ioudai;wn e/fasken o[ Pau#lov zh#n 20 basileu# ]Agri;ppa h=ghmai e]mauto'n a]porou;menov de' e]gw' ei]v th'n peri' tou;tou maka;rion me;llwn a]pologei#syai e]pi' zh;thsin e/legon ei] bou;loito poreu;esyai sou# sh;meron 3 ma;lista gnw;sthn o/nta ei]v ]Ierousalh;m ka]kei# kri;nesyai peri' se pa;ntwn tw#n kata' ]Ioudai;ouv e]yw#n te tou;twn 21 tou# de' Pau;lou kai' zhthma;twn dio' de;omai sou, e]pikalesame;nou thrhyh#nai au]to'n ei]v makroyu;mwv a]kou#sai; mou 4 Th'n me'n th'n tou# Sebastou# dia;gnwsin e]ke;leusa ou}n bi;wsi;n mou th'n e]k neo;thtov th'n a]p ] threi#syai au]to'n e=wv ou{ pe;mqw au]to'n a]rch#v genome;nhn e]n tw#j e/ynei mou pro'v Kai;sara 22 ]Agri;ppav de' pro'v e/n [Ierosolu;moiv i/sasin pa;ntev to'n Fh#ston e/fh, ]Eboulo;mhn kai' au]to'v oi[ ]Ioudai#oi tou# a]nyrw;pou a]kou#sai o[ de' Au/rion 5 proginw;skonte;v me a/nwyen e]a'n fhsi;n a]kou;shj au]tou# 23 Th#j ou}n ye;lwsin marturei#n o=ti kata' th'n e]pau;rion e]lyo;ntov tou# ]Agri;ppa kai' a]kribesta;thn ai=resin th#v h[mete;rav th#v Berni;khv meta' pollh#v fantasi;av yrhskei;av e/zhsa Farisai#ov 6 kai' nu#n kai' ei]selyo;ntwn ei]v to' a]kroath;rion e]p ] e]lpi;di th#v pro'v tou'v pate;rav su;n te toi#v cilia;rcoiv kai' a]ndra;sin e]paggeli;av genome;nhv u[po' tou# yeou# toi#v kat ] e]xoch'n ou}sin th#v po;lewv kai' e=sthka krino;menov 7 ei]v h`n to' keleu;santov tou# Fh;stou h/cyh dwdeka;fulon h[mw#n e]n e]ktenei;aj nu;kta o[ Pau#lov 24 kai; fhsin kai' h[me;ran latreu#on e]lpi;zei o[ Fh#stov ]Agri;ppa basileu# kai' pa;ntev katanth#sai peri' h[v e]lpi;dov oi[ sumparo;ntev h[mi#n a/ndrev yewrei#te e]gkalou#mai basileu# ]Agri;ppa u[po' tou#ton peri' ou{ pa#n to' plh#yov tw#n ]Ioudai;wn 8 ti; a/piston kri;netai tw#n ]Ioudai;wn e]ne;tuco;n moi e/n par ] u[mi#n ei] o[ yeo'v nekrou'v e]gei;rei 9 te [Ierosolu;moiv kai' e]nya;de e]gw' me'n ou}n e/doxa e]mautw#j pro'v to' e]pibow#ntev mh' dei#n zh#n au]to'n mhke;ti o/noma ]Ihsou# tou# Nazwrai;ou dei#n 25 e]gw' de' katalabo;menov mhde'n a/xion polla' e]nanti;a pra#xai 10 o` kai' yana;tou au]to'n peprace;nai kai' au]tou# e]poi;hsa e]n [Ierosolu;moiv kai' pollou;v de' tou;tou e]pikalesame;nou to'n tw#n a[gi;wn e]gw' fulakai#v kate;kleisa Sebasto'n e/krina pe;mpein au]to'n 26 th'n para' tw#n a]rciere;wn e]xousi;an peri' ou{ a]sfale;v ti gra;qai tw#j kuri;wj labw;n a]nairoume;nwn te au]tw#n ou]k e/cw dio' proh;gagon au]to'n e]f ] u[mw#n kath;negka qh#fon 11 kai' kata' pa;sav kai' ma;lista e]pi' sou# basileu# ]Agri;ppa ta'v sunagwga'v polla;kiv timwrw#n o=pwv th#v a]nakri;sewv genome;nhv scw# ti; au]tou'v h]na;gkazon blasfhmei#n gra;qai 27 a/logon ga;r moi dokei# perissw#v te e]mmaino;menov au]toi#v pe;mponta de;smion mh' kai' ta'v kat ] e]di;wkon e=wv kai' ei]v ta'v e/xw po;leiv au]tou# ai]ti;av shma#nai 12 ]En oi{v kai' poreuo;menov ei]v th'n Damasko'n met ] e]xousi;av kai' e]pitroph#v th#v para' tw#n a]rciere;wn 13 h[me;rav Acts 26 me;shv kata' th'n o[do'n ei}don basileu#

174 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= ou]rano;yen u[pe'r th'n lampro;thta tou# ga'r peri' tou;twn o[ basileu;v pro'v o`n kai' h[li;ou perila;mqan me fw#v kai' tou'v su'n par]r[hsiazo;menov lalw# lanya;nein ga'r e]moi' poreuome;nouv 14 pa;ntwn de; au]to'n ti tou;twn ou] pei;yomai ou]de;n ou] katapeso;ntwn h[mw#n ei]v th'n gh#n h/kousa ga;r e]stin e]n gwni;aj pepragme;non tou#to fwnh'n lalou#san pro;v me kai' le;gousan 27 pisteu;eiv basileu# ]Agri;ppa toi#v th#j [Ebrai:di diale;ktwj Saou'l Saou;l ti; profh;taiv oi}da o=ti pisteu;eiv 28 o[ me diw;keiv sklhro;n soi pro'v ke;ntra de' ]Agri;ppav pro'v to'n Pau#lon e/fh, ]En lakti;zein 15 e]gw' de' ei}pon, Ti;v ei} ku;rie o]li;gwj me pei;yeiv Cristiano'n gene;syai o[ de' ei}pen ]Egw; ei]mi ]Ihsou#v o`n su' 29 o[ de' Pau#lov ei]pen, Eu]xai;mhn a\n tw#j diw;keiv 16 a]lla' a]na;sthyi kai' sth#yi yew#j kai' e]n o]li;gwj kai' e]n pollw#j ou] e]pi' tou'v po;dav sou> ei]v tou#to ga'r mo;non se' a]lla' kai' pa;ntav tou'v w/fyhn soi proceiri;sasyai; se u[phre;thn a]kou;onta;v mou sh;meron gene;syai kai' ma;rtura w{n te ei}de;v w{n te toiou;touv o[poi#ov ka]gw; ei]mi parekto'v o]fyh;somai; soi 17 e]xairou;meno;v se e]k tw#n desmw#n tou;twn 30 kai' tau#ta tou# laou# kai' tw#n e]ynw#n ei]v ou`v nu#n se ei]po;ntov au]tou#, ]Ane;sth o[ basileu'v kai' a]poste;llw 18 a]noi#xai o]fyalmou'v o[ h[gemw'n h= te Berni;kh Kai' oi[ au]tw#n tou# e]pistre;qai a]po' sko;touv ei]v sugkayh;menoi au]toi#v 31 kai' fw#v kai' th#v e]xousi;av tou# Satana# e]pi' a]nacwrh;santev e]la;loun pro'v to'n yeo;n tou# labei#n au]tou'v a/fesin a]llh;louv le;gontev o=ti Ou]de'n yana;tou a[martiw#n kai' klh#ron e]n toi#v a/xion h\ desmw#n pra;ssei o[ a/nyrwpov h[giasme;noiv pi;stei th#j ei]v e]me; 19 =Oyen ou{tov 32 ]Agri;ppav de' tw#j Fh;stwj basileu# ]Agri;ppa ou]k e]geno;mhn e/fh ]Apolelu;syai e]du;nato o[ a/nyrwpov a]peiyh'v th#j ou]rani;wj o]ptasi;aj 20 a]lla' ou{tov ei] mh' e]peke;klhto Kai;sara toi#v e]n Damaskw#j prw#to;n kai' [Ierosolu;moiv ei]v pa#sa;n te th'n cw;ran th#v ]Ioudai;av kai' toi#v e/ynesin Acts 27 a]pagge;llwn metanoei#n kai' e]pistre;fein e]pi' to'n yeo;n a/xia th#v metanoi;av e/rga KEF. 27 pra;ssontav 21 e=neka tou;twn me oi= ]Ioudai#oi sullabo;menoi e]n tw#j i[erw#j 1 [Wv de' e]kri;yh tou# a]poplei#n h[ma#v ei]v e]peirw#nto diaceiri;sasyai 22 th'n ]Itali;an paredi;doun to;n te Pau#lon e]pikouri;av ou}n tucw'n th#v para' tou# kai; tinav e[te;rouv desmw;tav yeou# a/cri th#v h[me;rav tau;thv e=sthka e[katonta;rchj o]no;mati ]Iouli;wj spei;rhv marturou;menov mikrw#j te kai' mega;lwj Sebasth#v 2 e]piba;ntev de' ou]de'n e]kto'v le;gwn w{n te oi[ profh#tai ploi;wj ]Adramutthnw#j me;llontev plei#n e]la;lhsan mello;ntwn gi;nesyai kai' tou'v kata' th'n ]Asi;an to;pouv a]nh;cyhmen Mwsh#v, 23 ei] payhto'v o[ Cristo;v ei] o/ntov su'n h[mi#n ]Arista;rcou Makedo;nov prw#tov e]x a]nasta;sewv nekrw#n fw#v Yessalonike;wv 3 th#j te e[te;raj me;llei katagge;llein tw#j law#j kai' toi#v kath;cyhmen ei]v Sidw#na filanyrw;pwv te e/ynesin 24 Tau#ta de' au]tou# o[ ]Iou;liov tw#j Pau;lwj crhsa;menov a]pologoume;nou o[ Fh#stov mega;lhj th#j e]pe;treqen pro'v fi;louv poreuye;nta fwnh#j e/fh Mai;nhj Pau#le> ta' polla; se e]pimelei;av tucei#n 4 ka]kei#yen gra;mmata ei]v mani;an peritre;pei 25 o[ a]nacye;ntev u[pepleu;samen th'n Ku;pron de' Ou] mai;nomai fhsi;n kra;tiste Fh#ste dia' to' tou'v a]ne;mouv ei}nai e]nanti;ouv 5 a]ll ] a]lhyei;av kai' swfrosu;nhv to; te pe;lagov to' kata' th'n Kiliki;an kai' r[h;mata a]pofye;ggomai 26 e]pi;statai Pamfuli;an diapleu;santev kath;lyomen ei]v Mu;ra th#v Luki;av 6

175 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 ka]kei# eu[rw'n o[ e[kato;ntarcov e/r]r[iqamen 20 mh;te de' h[li;ou mh;te ploi#on ]Alexandri#non ple;on ei]v a/strwn e]pifaino;ntwn e]pi' plei;onav th'n ]Itali;an e]nebi;basen h[ma#v ei]v au]to; h[me;rav ceimw#no;v te ou]k o]li;gou 7 e]n i[kanai#v de' h[me;raiv e]pikeime;nou loipo'n perihjrei#to pa#sa braduploou#ntev kai' mo;liv geno;menoi e]lpi'v tou# sw;jzesyai h[ma#v 21 Pollh#v kata' th'n Kni;don mh' prosew#ntov h[ma#v de; a]siti;av u[parcou;shv to;te stayei'v o[ tou# a]ne;mou u[pepleu;samen th'n Krh;thn Pau#lov e]n me;swj au]tw#n ei}pen /Edei me;n kata' Salmw;nhn 8 mo;liv te w} a/ndrev peiyarch;santa;v moi mh' paralego;menoi au]th'n h/lyomen ei]v a]na;gesyai a]po' th#v Krh;thv kerdh#sai; te to;pon tina' kalou;menon Kalou'v Lime;nav th'n u=brin tau;thn kai' th'n zhmi;an 22 w{j e]ggu'v h}n po;liv Lasai;a kai' tanu#n parainw# u[ma#v eu]yumei#n> 9 [Ikanou# de' cro;nou diagenome;nou kai' a]pobolh' ga'r quch#v ou]demi;a e/stai e]x o/ntov h/dh e]pisfalou#v tou# ploo'v dia' to' u[mw#n plh'n tou# ploi;ou 23 pare;sth ga;r kai' th'n nhstei;an h/dh parelhluye;nai moi th#j nukti' tau;thj a/ggelov tou# yeou# ou{ parh;jnei o[ Pau#lov 10 le;gwn ei]mi w{j kai' latreu;w au]toi#v, /Andrev yewrw# o=ti meta' u=brewv 24 le;gwn, Mh' fobou# Pau#le Kai;sari; se kai' pollh#v zhmi;av ou] mo;non tou# fort;ou dei# parasth#nai kai' i]dou;, keca;ristai; kai' tou# ploi;ou a]lla' kai' tw#n qucw#n soi o[ yeo'v pa;ntav tou'v ple;ontav meta' h[mw#n me;llein e/sesyai to'n plou#n 11 o[ sou# 25 dio' eu]yumei#te a/ndrev> pisteu;w de' e[kato;ntarcov tw#j kubernh;thj kai' tw#j ga'r tw#j yew#j o=ti ou=twv e/stai kay ] o`n nauklh;rwj e]pei;yeto ma#llon h\ toi#v u[po' tro;pon lela;lhtai; moi 26 ei]v nh#son de; tou# Pau;lou legome;noiv 12 a]neuye;tou tina dei# h[ma#v e]kpesei#n 27 [Wv de' de' tou# lime;nov u[pa;rcontov pro'v tessareskaideka;th nu'x e]ge;neto paraceimasi;an oi[ plei;ouv e/yento diaferome;nwn h[mw#n e]n tw#j ]Adri;aj kata' boulh'n a]nacyh#nai ka]kei#yen ei/pwv me;son th#v nukto'v u[peno;oun oi[ nau#tai du;nainto katanth;santev ei]v Foi;nika prosa;gein tina' au]toi#v cw;ran 28 kai' paraceima;sai lime;na th#v Krh;thv boli;santev eu{ron o]rguia'v ei/kosi ble;ponta kata' li;ba kai' kata' cw#ron bracu' de' diasth;santev kai' pa;lin 13 [Upopneu;santov de' no;tou do;xantev boli;santev eu{ron o]rguia'v dekape;nte> th#v proye;sewv kekrathke;nai a/rantev 29 fobou;menoi; te mh;pwv ei]v tracei#v a}sson parele;gonto th'n Krh;thn 14 met ] to;pouv e]kpe;swsin e]k pru;mnhv r[i;qantev ou] polu' de' e/balen kat ] au]th#v a/nemov a]gku;rav te;ssarav hu/conto h[me;ran tufwniko'v o[ kalou;menov Eu]roklu;dwn> gene;syai 30 tw#n de' nautw#n zhtou;ntwn 15 sunarpasye;ntov de' tou# ploi;ou kai' fugei#n e]k tou# ploi;ou kai' calasa;ntwn mh' duname;nou a]ntofyalmei#n tw#j a]ne;mwj th'n ska;fhn ei]v th'n ya;lassan profa;sei e]pido;ntev e]fero;meya w[v e]k prw;rav mello;ntwn a]gku;rav 16 nhsi;on de; ti u[podramo;ntev e]ktei;nein 31 ei}pen o[ Pau#lov tw#j kalou;menon Klau;dhn, mo;liv i]scu;samen e[katonta;rchj kai' toi#v stratiw;taiv ]Ea'n perikratei#v gene;syai th#v ska;fhv 17 mh' ou{toi mei;nwsin e]n tw#j ploi;wj u[mei#v h`n a/rantev bohyei;aiv e]crw#nto swyh#nai ou] du;nasye 32 to;te oi[ u[pozwnnu;ntev to' ploi#on fobou;menoi; te stratiw#tai a]pe;koqan ta' scoini;a th#v mh' ei]v th'n Su;rtin e]kpe;swsin ska;fhv kai' ei/asan au]th'n e]kpesei#n cala;santev to' skeu#ov ou=twv e]fe;ronto 33 /Acri de' ou{ e/mellen h[me;ra gi;nesyai 18 sfodrw#v de' ceimazome;nwn h[mw#n th#j pareka;lei o[ Pau#lov a=pantav e[xh#v e]kbolh'n e]poiou#nto 19 kai' th#j metalabei#n trofh#v le;gwn, tri;thj au]to;ceirev th'n skeuh'n tou# ploi;ou Tessareskaideka;thn sh;meron h[me;ran

176 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= prosdokw#ntev a/sitoi diatelei#te mhde'n proslabo;menoi 34 dio' parakalw# u[ma#v proslabei#n trofh#v> tou#to ga'r pro'v th#v u[mete;rav swthri;av u[pa;rcei ou]deno'v ga'r u[mw#n yri'x e]k th#v kefalh#v pesei#tai 35 ei/pwn de' tau#ta kai' Acts 28 labw'n a/rton eu]cari;sthsen tw#j yew#j e]nw;pion pa;ntwn kai' kla;sav h/rxato KEF. 28 e]syi;ein 36 eu/yumoi de' geno;menoi pa;ntev kai' au]toi' prosela;bonto trofh#v 1 Kai' diaswye;ntev to;te e]pe;gnwsan o=ti 37 h/men de' e]n tw#j ploi;wj ai[ pa#sai qucai' Meli;th h[ nh#sov kalei#tai 2 oi= de; diako;siai e[bdomh;kontae;x 38 ba;rbaroi parei#con ou] th'n tucou#san koresye;ntev de' trofh#v e]kou;fizon to' filanyrwpi;an h[mi#n a]na;qantev ga'r ploi#on e]kballo;menoi to'n si#ton ei]v th'n pura'n prosela;bonto pa;ntav h[ma#v dia' ya;lassan 39 =Ote de' h[me;ra e]ge;neto to'n u[eto'n to'n e]festw#ta kai' dia' to' th'n gh#n ou]k e]pegi;nwskon ko;lpon de; tina qu#cov 3 sustre;qantov de' tou# Pau;lou kateno;oun e/conta ai]gialo'n ei]v o`n fruga;nwn plh#yov kai' e]piye;ntov e]pi' th'n e]bouleu;santo, ei] du;nainto e]xw#sai to' pura;n e/cidna e]k th#v ye;rmhv e]xelyou#sa ploi#on 40 kai' ta'v a]gku;rav kayh#qen th#v ceiro'v au]tou# 4 w[v de' perielo;ntev ei/wn ei]v th'n ya;lassan a=ma ei}don oi[ ba;rbaroi krema;menon to' a]ne;ntev ta'v zeukthri;av tw#n phdali;wn yhri;on e]k th#v ceiro'v au]tou# e/legon pro'v kai' e]pa;rantev to'n a]rte;mona th#j a]llh;louv Pa;ntwv foneu;v e]stin o[ pneou;shj katei#con ei]v to'n ai]gialo;n 41 a/nyrwpov ou{tov o`n diaswye;nta e]k th#v peripeso;ntev de' ei]v to;pon diya;lasson yala;sshv h[ di;kh zh#n ou]k ei/asen 5 o[ e]pw;keilan th'n nau#n kai' h[ me'n prw#jra me'n ou}n a]potina;xav to' yhri;on ei]v to' pu#r e]rei;sasa e/meinen a]sa;leutov h[ de' e/payen ou]de'n kako;n 6 oi[ de' pru;mna e]lu;eto u[po' th#v bi;av tw#n prosedo;kwn au]to'n me;llein kuma;twn 42 tw#n de' stratiwtw#n boulh' pi;mprasyai h\ katapi;ptein a/fnw e]ge;neto i=na tou'v desmw;tav nekro;n e]pi' polu' de' au]tw#n a]poktei;nwsin Mh;tiv e]kkolumbh;sav prosdokw;ntwn kai' yewrou;ntwn mhde'n diafu;goi 43 o[ de' e[kato;ntarcov a/topon ei]v au]to'n gino;menon boulo;menov diasw#sai to'n Pau#lon metaballo;menoi e/legon yeo;n au]to'n e]kw;lusen au]tou'v tou# boulh;matov ei}nai 7 ]En de' toi#v peri' to'n to;pon e]ke;leuse;n te tou'v duname;nouv e]kei#non u[ph#rcen cwri;a tw#j prw;twj th#v kolumba#n a]por]r[i;qantav prw;touv e]pi' nh;sou o]no;mati Popli;wj o`v th'n gh#n e]xie;nai 44 kai' tou'v loipou'v a]nadexa;menov h[ma#v trei#v h[me;rav ou`v me'n e]pi' sani;sin ou`v de' e]pi; tinwn tw#n filofro;nwv e]xe;nisen 8 e]ge;neto de' to'n a]po' tou# ploi;ou kai' ou=twv e]ge;neto pate;ra tou# Popli;ou puretoi#v kai' pa;ntav diaswyh#nai e]pi' th'n gh#n dusenteri;aj suneco;menon katakei#syai pro'v o`n o[ Pau#lov ei]selyw'n kai' proseuxa;menov e]piyei'v ta'v cei#rav au]tw#j i]a;sato au]to;n 9 tou;tou ou}n genome;nou kai' oi[ loipoi' oi[ e/contev a]syenei;av e]n th#j nh;swj prosh;rconto kai' e]yerapeu;onto 10 oi` kai' pollai#v timai#v e]ti;mhsan h[ma#v kai' a]nagome;noiv e]pe;yento ta' pro'v th'n

177 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 crei;an 11 Meta' de' trei#v mh#nav ai[re;sewv tau;thv gnwsto'n e]stin h[mi#n o=ti a]nh;cyhmen e]n ploi;wj parakeceimako;ti pantacou# a]ntile;getai 23 Taxa;menoi e]n th#j nh;swj ]Alexandri;nwj parash;mwj de' au]tw#j h[me;ran h{kon pro'v au]to'n ei]v th'n Dioskou;roiv 12 kai' katacye;ntev ei]v xeni;an plei;onev oi{v e]xeti;yeto Surakou;sav e]pemei;namen h[me;rav trei#v diamarturo;menov th'n basilei;an tou# 13 o=yen perielyo;ntev kathnth;samen yeou# pei;ywn te au]tou'v ta' peri' ei]v [Rh;gion kai' meta' mi;an h[me;ran tou# ]Ihsou# a]po; te tou# no;mou Mwse;wv e]pigenome;nou no;tou deuterai#oi kai' tw#n profhtw#n a]po' prwi@ e=wv h/lyomen ei]v Potio;louv 14 ou{ eu[ro;ntev e[spe;rav 24 kai' oi[ me'n e]pei;yonto toi#v a]delfou'v pareklh;yhmen e]p ] au]toi#v legome;noiv oi[ de' h]pi;stoun> 25 e]pimei#nai h[me;rav e[pta;> kai' ou=twv ei]v a]su;mfwnoi de' o/ntev pro'v a]llh;louv th'n [Rw;mhn h/lyomen 15 ka]kei#yen oi[ a]pelu;onto ei]po;ntov tou# Pau;lou r[h#ma a]delfoi' a]kou;santev ta' peri' h[mw#n e`n o=ti Kalw#v to' pneu#ma to' a=gion e]xh#lyon ei]v a]pa;nthsin h[mi#n e]la;lhsen dia' ]Hsai:ou tou# profh;tou a/criv ]Appi;ou Fo;rou kai' Triw#n pro'v tou'v pate;rav h[mw#n 26 le;gon Tabernw#n ou`v i]dw'n o[ Pau#lov Poreu;yhti pro'v to'n lao'n tou#ton kai' eu]caristh;sav tw#j yew#j e/laben ya;rsov ei]pe', ]Akoh#j a]kou;sete kai' ou] mh' sunh#te 16 =Ote de' h/lyomen ei]v [Rw;mhn o[ kai' ble;pontev ble;qete kai' ou] mh' i/dhte> e[kato;ntarcov pare;dwken tou'v 27 e]pacu;nyh ga'r h[ kardi;a tou# laou# desmi;ouv tw#j stratopeda;rchj> tw#j de' tou;tou kai' toi#v w]si'n bare;wv h/kousan Pau;lwj e]petra;ph me;nein kay ] e[auto'n kai' tou'v o]fyalmou'v au]tw#n e]ka;mmusan> su'n tw#j fula;ssonti au]to'n stratiw;thj mh;pote i/dwsin toi#v o]fyalmoi#v kai' toi#v 17 ]Ege;neto de' meta' h[me;rav trei#v w]si'n a]kou;swsin kai' th#j kardi;aj sugkale;sasyai to'n Pau#lon tou'v o/ntav sunw#sin kai' e]pistre;qwsin kai' tw#n ]Ioudai;wn prw;touv> sunelyo;ntwn i]a;swmai au]tou;v 28 gnwsto'n ou}n e/stw de' au]tw#n e/legen pro'v au]tou;v a/ndrev u[mi#n o=ti toi#v e/ynesin a]pesta;lh to' a]delfoi; ]Egw; ou]de'n e]nanti;on poih;sav swth;rion tou# yeou#> au]toi' kai' tw#j law#j h\ toi#v e/yesin toi#v patrw;joiv a]kou;sontai 29 kai' tau#ta au]tou# de;smiov e]x [Ierosolu;mwn paredo;yhn ei]po;ntov, a]ph#lyon oi[ ]Ioudai#oi, pollh'n ei]v ta'v cei#rav tw#n [Rwmai;wn 18 oi=tinev e/contev e]n e[autoi#v suzh;thsin 30 a]nakri;nante;v me e]bou;lonto a]polu#sai e/meinen de' o[ Pau#lov dieti;an o=lhn e]n dia' to' mhdemi;an ai]ti;an yana;tou i]di;wj misyw;mati kai' a]pede;ceto pa;ntav u[pa;rcein e]n e]moi;> 19 a]ntilego;ntwn de' tou'v ei]sporeuome;nouv pro'v au]to;n 31 tw#n ]Ioudai;wn h]nagka;syhn khru;sswn th'n basilei;an tou# yeou# kai' e]pikale;sasyai Kai;sara ou]c w[v tou# dida;skwn ta' peri' tou# kuri;ou ]Ihsou# e/ynouv mou e/cwn ti kathgorh#sai 20 Cristou# meta' pa;shv par]r[hsi;av dia' tau;thn ou}n th'n ai]ti;an pareka;lesa a]kwlu;twv u[ma#v i]dei#n kai' proslalh#sai e=neken ga'r th#v e]lpi;dov tou# ]Israh'l th'n a=lusin tau;thn peri;keimai 21 oi[ de' pro'v au]to'n ei}pon, [Hmei#v ou/te gra;mmata peri' sou# e]dexa;meya a]po' th#v ]Ioudai;av ou/te parageno;meno;v tiv tw#n a]delfw#n a]ph;ggeilen h\ e]la;lhse;n ti peri' sou# ponhro;n 22 a]xiou#men de' para' sou# a]kou#sai a` fronei#v peri' me'n ga'r th#v

178 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

ROMANS polla;kiv proeye;mhn e]lyei#n pro'v u[ma#v kai' e]kwlu;yhn a/cri tou# deu#ro i=na karpo'n tina' scw# kai' e]n u[mi#n kayw'v kai' PAULOU TOU e]n toi#v loipoi#v e/ynesin 14 =Ellhsi;n te APOSTOLOU H PROS kai' barba;roiv sofoi#v te kai' a]noh;toiv o]feile;thv ei]mi; 15 ou=twv to' kat ] e]me' RWMAIOUS EPISTOLH pro;yumon kai' u[mi#n toi#v e]n [Rw;mhj eu]aggeli;sasyai 16 Ou] ga'r e]paiscu;nomai to' eu]agge;lion tou# Romans 1 Cristou#>, du;namiv ga'r yeou# e]stin ei]v swthri;an panti' tw#j KEF. 1 pisteu;onti ]Ioudai;wj te prw#ton

kai' =Ellhni 17 dikaiosu;nh ga'r yeou# 1 Pau#lov dou#lov ]Ihsou# Cristou# e]n au]tw#j a]pokalu;ptetai e]k pi;stewv ei]v klhto'v a]po;stolov a]fwrisme;nov ei]v pi;stin kayw'v ge;graptai [O de' di;kaiov eu]agge;lion yeou# 2 o` proephggei;lato e]k pi;stewv zh;setai dia' tw#n profhtw#n au]tou# e]n grafai#v 18 ]Apokalu;ptetai ga'r o]rgh' yeou# a]p ] a[gi;aiv 3 peri' tou# ui[ou# au]tou# tou# ou]ranou# e]pi' pa#san a]se;beian kai' genome;nou e]k spe;rmatov Dabi'd kata' a]diki;an a]nyrw;pwn tw#n th'n a]lh;yeian e]n sa;rka 4 tou# o[risye;ntov ui[ou# yeou# e]n a]diki;aj kateco;ntwn 19 dio;ti to' duna;mei kata' pneu#ma a[giwsu;nhv e]x gnwsto'n tou# yeou# fanero;n e]stin e]n a]nasta;sewv nekrw#n ]Ihsou# Cristou# au]toi#v> o[ ga'r yeo'v au]toi#v e]fane;rwsen tou# kuri;ou h[mw#n 5 di ] ou{ e]la;bomen 20 ta' ga'r a]o;rata au]tou# a]po' kti;sewv ca;rin kai' a]postolh'n ei]v u[pakoh'n ko;smou toi#v poih;masin noou;mena pi;stewv e]n pa#sin toi#v e/ynesin u[pe'r tou# kayora#tai h= te a]i:diov au]tou# du;namiv o]no;matov au]tou# 6 e]n oi{v e]ste kai' kai' yeio;thv ei]v to' ei}nai au]tou'v u[mei#v klhtoi' ]Ihsou# Cristou# a]napologh;touv 21 dio;ti gno;ntev to'n 7 pa#sin toi#v ou}sin e]n [Rw;mhj a]gaphtoi#v yeo'n ou]c w[v yeo'n e]do;xasan h\ yeou# klhtoi#v a[gi;oiv ca;riv u[mi#n kai' eu]cari;sthsan a]ll ] e]mataiw;yhsan e]n ei]rh;nh a]po' yeou# patro'v h[mw#n kai' toi#v dialogismoi#v au]tw#n kai' e]skoti;syh kuri;ou ]Ihsou# Cristou# 8 Prw#ton me'n h[ a]su;netov au]tw#n kardi;a 22 eu]caristw# tw#j yew#j mou dia' ]Ihsou# fa;skontev ei}nai sofoi' e]mwra;nyhsan Cristou# u[pe'r pa;ntwn u[mw#n o=ti h[ pi;stiv 23 kai' h/llaxan th'n do;xan tou# u[mw#n katagge;lletai e]n o=lwj tw#j ko;smwj a]fya;rtou yeou# e]n o[moiw;mati ei]ko;nov 9 ma;rtuv ga;r mou; e]stin o[ yeo;v w{j fyartou# a]nyrw;pou kai' peteinw#n kai' latreu;w e]n tw#j pneu;mati; mou e]n tw#j tetrapo;dwn kai' e[rpetw#n 24 Dio' kai' eu]aggeli;wj tou# ui[ou# au]tou# w[v pare;dwken au]tou'v o[ yeo'v e]n tai#v a]dialei;ptwv mnei;an u[mw#n poiou#mai 10 e]piyumi;aiv tw#n kardiw#n au]tw#n ei]v pa;ntote e]pi' tw#n proseucw#n mou a]kayarsi;an tou# a]tima;zesyai ta' deo;menov ei/pwv h/dh pote' eu]odwyh;somai sw;mata au]tw#n e]n e[autoi#v 25 oi=tinev e]n tw#j yelh;mati tou# yeou# e]lyei#n pro'v meth;llaxan th'n a]lh;yeian tou# yeou# e]n u[ma#v 11 e]pipoyw# ga'r i]dei#n u[ma#v i=na ti tw#j qeu;dei kai' e]seba;syhsan kai' metadw# ca;risma u[mi#n pneumatiko'n ei]v e]la;treusan th#j kti;sei para' to'n to' sthricyh#nai u[ma#v 12 tou#to de; e]stin kti;santa o=v e]stin eu]loghto'v ei]v tou'v sumparaklhyh#nai e]n u[mi#n dia' th#v e]n ai]w#nav a]mh;n 26 dia' tou#to pare;dwken a]llh;loiv pi;stewv u[mw#n te kai' e]mou# 13 au]tou'v o[ yeo'v ei]v pa;yh a]timi;av ai= te ou] ye;lw de' u[ma#v a]gnoei#n a]delfoi; o=ti

179 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 ga'r yh;leiai au]tw#n meth;llaxan th'n dikaiokrisi;av tou# yeou# 6 o`v fusikh'n crh#sin ei]v th'n para' fu;sin 27 a]podw;sei e[ka;stwj kata' ta' e/rga au]tou#> o[moi;wv te kai' oi[ a/r]r[enev a]fe;ntev th'n 7 toi#v me'n kay ] u[pomonh'n e/rgou a]gayou# fusikh'n crh#sin th#v yhlei;av do;xan kai' timh'n kai' a]fyarsi;an e]xekau;yhsan e]n th#j o]re;xei au]tw#n ei]v zhtou#sin zwh'n ai]w;nion 8 toi#v de' e]x a]llh;louv a/rsenev e]n a/rsesin th'n e]riyei;av kai' a]peiyou#sin me'n th#j a]schmosu;nhn katergazo;menoi kai' th'n a]lhyei;aj peiyome;noiv de' th#j a]diki;aj a]ntimisyi;an h`n e/dei th#v pla;nhv au]tw#n yumo;v kai' o]rgh' 9 yli#qiv kai' e]n e[autoi#v a]polamba;nontev 28 kai' stenocwri;a e]pi' pa#san quch'n a]nyrw;pou kayw'v ou]k e]doki;masan to'n yeo'n e/cein tou# katergazome;nou to' e]n e]pignw;sei pare;dwken au]tou'v o[ yeo'v kako;n ]Ioudai;ou te prw#ton ei]v a]do;kimon nou#n poiei#n ta' mh' kai' =Ellhnov> 10 do;xa de' kai' timh' kai' kayh;konta 29 peplhrwme;nouv pa;shj ei]rh;nh panti' tw#j e]rgazome;nwj to' a]diki;aj pornei;aj, ponhri;aj pleonexi;aj a]gayo;n ]Ioudai;wj te prw#ton kaki;aj mestou'v fyo;nou fo;nou e/ridov kai' =Ellhni> 11 ou] ga;r e]stin do;lou kakohyei;av qiyurista;v 30 proswpolhqi;a para' tw#j yew#j 12 o=soi katala;louv yeostugei#v u[brista;v ga'r a]no;mwv h=marton a]no;mwv kai' u[perhfa;nouv a]lazo;nav e]feureta'v a]polou#ntai kai' o=soi e]n no;mwj h=marton kakw#n goneu#sin a]peiyei#v 31 dia' no;mou kriyh;sontai> 13 ou] ga'r oi[ a]sune;touv a]sunye;touv a]sto;rgouv a]kroatai' tou# no;mou di;kaioi para' tw#j a]spo;ndouv, a]neleh;monav> 32 oi=tinev to' yew#j a]ll ] oi[ poihtai' tou# no;mou dikai;wma tou# yeou# e]pigno;ntev o=ti oi[ ta' dikaiwyh;sontai 14 o=tan ga'r e/ynh ta' toiau#ta pra;ssontev a/xioi yana;tou mh' no;mon e/conta fu;sei ta' tou# no;mou ei]si;n ou] mo;non au]ta' poiou#sin a]lla' kai' poih#j, ou{toi no;mon mh' e/contev e[autoi#v suneudokou#sin toi#v pra;ssousin ei]sin no;mov> 15 oi=tinev e]ndei;knuntai to' e/rgon tou# no;mou grapto'n e]n tai#v kardi;aiv au]tw#n summarturou;shv Romans 2 au]tw#n th#v suneidh;sewv kai' metaxu' a]llh;lwn tw#n logismw#n kathgorou;ntwn KEF. 2 h\ kai' a]pologoume;nwn 16 e]n h[me;raj o=te kri;nei o[ yeo'v ta' krupta' tw#n a]nyrw;pwn 1 Dio' a]napolo;ghtov ei} w} a/nyrwpe pa#v o[ kata' to' eu]agge;lio;n mou dia' ]Ihsou# kri;nwn> e]n w{j ga'r kri;neiv to'n e=teron Cristou# 17 /Ide su' ]Ioudai#ov seauto'n katakri;neiv ta' ga'r au]ta' e]ponoma;zhj kai' e]panapau;hj tw#j no;mwj kai' pra;sseiv o[ kri;nwn 2 oi/damen de' o=ti to' kauca#sai e]n yew#j 18 kai' ginw;skeiv to' kri;ma tou# yeou# e]stin kata' a]lh;yeian ye;lhma kai' dokima;zeiv ta' diafe;ronta e]pi' tou'v ta' toiau#ta pra;ssontav 3 kathcou;menov e]k tou# no;mou logi;zhj de' tou#to w} a/nyrwpe o[ kri;nwn 19 pe;poiya;v te seauto'n o[dhgo'n ei}nai tou'v ta' toiau#ta pra;ssontav kai' poiw#n tuflw#n fw#v tw#n e]n sko;tei 20 au]ta; o=ti su' e]kfeu;xhj to' kri;ma tou# yeou# paideuth'n a]fro;nwn dida;skalon 4 h\ tou# plou;tou th#v crhsto;thtov au]tou# nhpi;wn e/conta th'n mo;rfwsin th#v kai' th#v a]noch#v kai' th#v makroyumi;av gnw;sewv kai' th#v a]lhyei;av e]n tw#j no;mwj> katafronei#v a]gnow#n o=ti to' crhsto'n tou# 21 o[ ou}n dida;skwn e=teron seauto'n ou] yeou# ei]v meta;noia;n se a/gei 5 kata' de' dida;skeiv o[ khru;sswn mh' kle;ptein th'n sklhro;thta; sou kai' a]metano;hton kle;pteiv 22 o[ le;gwn mh' moiceu;ein kardi;an yhsauri;zeiv seautw#j o]rgh'n e]n moiceu;eiv o[ bdelusso;menov ta' ei/dwla h[me;raj o]rgh#v kai' a]pokalu;qewv

180 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= i[erosulei#v 23 o`v e]n no;mwj kauca#sai Poih;swmen ta' kaka' i=na e/lyhj ta' a]gaya; dia' th#v paraba;sewv tou# no;mou to'n yeo'n w{n to' kri;ma e/ndiko;n e]stin 9 Ti; ou}n a]tima;zeiv> 24 to' ga'r o/noma tou# yeou# proeco;meya ou] pa;ntwv> prohjtiasa;meya di ] u[ma#v blasfhmei#tai e]n toi#v e/ynesin ga'r ]Ioudai;ouv te kai' =Ellhnav pa;ntav kayw'v ge;graptai 25 peritomh' me'n ga'r u[f ] a[marti;an ei}nai 10 kayw'v w]felei# e]a'n no;mon pra;sshjv> e]a'n de' ge;graptai o=ti Ou]k e/stin di;kaiov ou]de' paraba;thv no;mou h}jv h[ peritomh; sou ei{v 11 ou]k e/stin o[ suni;wn ou]k e/stin o[ a]krobusti;a ge;gonen 26 e]a'n ou}n h[ e]kzhtw#n to'n yeo;n 12 pa;ntev e]xe;klinan a]krobusti;a ta' dikaiw;mata tou# no;mou a=ma h]creiw;yhsan> ou]k e/stin poiw#n fula;sshj ou]ci; h[ a]krobusti;a au]tou# ei]v crhsto;thta ou]k e/stin e=wv e[no;v 13 peritomh'n logisyh;setai 27 kai' krinei# ta;fov a]newjgme;nov o[ la;rugx au]tw#n tai#v h[ e]k fu;sewv a]krobusti;a to'n no;mon glw;ssaiv au]tw#n e]doliou#san i]o'v telou#sa se' to'n dia' gra;mmatov kai' a]spi;dwn u[po' ta' cei;lh au]tw#n> 14 w{n to' peritomh#v paraba;thn no;mou 28 ou] ga'r sto;ma a]ra#v kai' pikri;av ge;mei 15 o]xei#v o[ e]n tw#j fanerw#j ]Ioudai#o;v e]stin ou]de' h[ oi[ po;dev au]tw#n e]kce;ai ai{ma 16 e]n tw#j fanerw#j e]n sarki' peritomh; su;ntrimma kai' talaipwri;a e]n tai#v 29 a]ll ] o[ e]n tw#j kruptw#j ]Ioudai#ov kai' o[doi#v au]tw#n 17 kai' o[do'n ei]rh;nhv ou]k peritomh' kardi;av e]n pneu;mati ou] e/gnwsan 18 ou]k e/stin fo;bov yeou# gra;mmati ou{ o[ e/painov ou]k e]x a]pe;nanti tw#n o]fyalmw#n au]tw#n 19 a]nyrw;pwn a]ll ] e]k tou# yeou# Oi/damen de' o=ti o=sa o[ no;mov le;gei toi#v e]n tw#j no;mwj lalei# i=na pa#n sto;ma fragh#j kai' u[po;dikov ge;nhtai pa#v o[ ko;smov tw#j Romans 3 yew#j> 20 dio;ti e]x e/rgwn no;mou ou] dikaiwyh;setai pa#sa sa'rx e]nw;pion KEF. 3 au]tou# dia' ga'r no;mou e]pi;gnwsiv a[marti;av 21 Nuni' de' cwri'v no;mou 1 Ti; ou}n to' perisso'n tou# ]Ioudai;ou h\ dikaiosu;nh yeou# pefane;rwtai ti;v h[ w]fe;leia th#v peritomh#v 2 polu' marturoume;nh u[po' tou# no;mou kai' tw#n kata' pa;nta tro;pon prw#ton me'n ga'r o=ti profhtw#n 22 dikaiosu;nh de' yeou# dia' e]pisteu;yhsan ta' lo;gia tou# yeou# 3 ti; pi;stewv ]Ihsou# Cristou# ei]v pa;ntav kai' ga'r ei] h]pi;sthsa;n tinev mh' h[ a]pisti;a e]pi' pa;ntav tou'v pisteu;ontav ou] ga;r au]tw#n th'n pi;stin tou# yeou# katargh;sei e]stin diastolh; 23 pa;ntev ga'r 4 mh' ge;noito> gine;syw de' o[ yeo'v a]lhyh;v h=marton kai' u[sterou#ntai th#v do;xhv tou# pa#v de' a/nyrwpov qeu;sthv kayw'v yeou# 24 dikaiou;menoi dwrea'n th#j ge;graptai =Opwv a\n dikaiwyh#jv e]n toi#v au]tou# ca;riti dia' th#v a]polutrw;sewv lo;goiv sou kai' nikh;shjv e]n tw#j kri;nesyai; th#v e]n Cristw#j ]Ihsou#> 25 o`n proe;yeto se 5 ei] de' h[ a]diki;a h[mw#n yeou# o[ yeo'v i[lasth;rion dia' th#v pi;stewv e]n tw#j dikaiosu;nhn suni;sthsin ti; e]rou#men mh' au]tou# ai=mati ei]v e/ndeixin th#v a/dikov o[ yeo'v o[ e]pife;rwn th'n o]rgh;n dikaiosu;nhv au]tou# dia' th'n pa;resin tw#n kata' a/nyrwpon le;gw progegono;twn a[marthma;twn 26 e]n th#j 6 mh' ge;noito> e]pei' pw#v krinei# o[ yeo'v to'n a]noch#j tou# yeou# pro'v e/ndeixin th#v ko;smon 7 ei] ga'r h[ a]lh;yeia tou# yeou# e]n dikaiosu;nhv au]tou# e]n tw#j nu#n kairw#j ei]v tw#j e]mw#j qeu;smati e]peri;sseusen ei]v th'n to' ei}nai au]to'n di;kaion kai' dikaiou#nta do;xan au]tou# ti; e/ti ka]gw' w[v a[martwlo'v to'n e]k pi;stewv ]Ihsou# 27 Pou# ou}n h[ kri;nomai kau;chsiv e]xeklei;syh dia' poi;ou no;mou 8 kai' mh' kayw'v blasfhmou;meya kai' tw#n e/rgwn ou]ci; a]lla' dia' no;mou kayw;v fasi;n tinev h[ma#v le;gein o=ti

181 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 pi;stewv 28 logizo;meya ou}n pi;stei peritomh#v mo;non a]lla' kai' toi#v dikaiou#syai a/nyrwpon cwri'v e/rgwn stoicou#sin toi#v i/cnesin th#v e]n th#j no;mou 29 h\ ]Ioudai;wn o[ yeo'v mo;non a]krobusti;aj pi;stewv tou# patro'v ou]ci' de' kai' e]ynw#n nai' kai' e]ynw#n 30 h[mw#n ]Abraa;m e]pei;per ei{v o[ yeo;v o`v dikaiw;sei 13 Ou] ga'r dia' no;mou h[ e]paggeli;a peritomh'n e]k pi;stewv kai' a]krobusti;an tw#j ]Abraa'm h\ tw#j spe;rmati au]tou# to' dia' th#v pi;stewv 31 no;mon ou}n klhrono;mon au]to'n ei}nai tou# ko;smou katargou#men dia' th#v pi;stewv mh' a]lla' dia' dikaiosu;nhv pi;stewv 14 ei] ge;noito> a]lla' no;mon i[stw#men ga'r oi[ e]k no;mou klhrono;moi keke;nwtai h[ pi;stiv kai' kath;rghtai h[ e]paggeli;a> 15 o[ ga'r no;mov o]rgh'n katerga;zetai> ou{ Romans 4 ga'r ou]k e/stin no;mov ou]de' para;basiv 16 dia' tou#to e]k pi;stewv i=na kata' ca;rin KEF. 4 ei]v to' ei}nai bebai;an th'n e]paggeli;an panti' tw#j spe;rmati ou] tw#j e]k tou# no;mou 1 Ti; ou}n e]rou#men ]Abraa'm to'n pate;ra mo;non a]lla' kai' tw#j e]k h[mw#n eu[rhke;nai kata' sa;rka 2 ei] pi;stewv ]Abraa;m o=v e]stin path'r ga'r ]Abraa'm e]x e/rgwn e]dikaiw;yh e/cei pa;ntwn h[mw#n 17 kayw'v ge;graptai o=ti kau;chma a]ll ] ou] pro'v to'n yeo;n 3 ti; Pate;ra pollw#n e]ynw#n te;yeika; se ga'r h[ grafh' le;gei ]Epi;steusen kate;nanti ou{ e]pi;steusen yeou# tou# de' ]Abraa'm tw#j yew#j kai' e]logi;syh au]tw#j zwjopoiou#ntov tou'v nekrou'v kai' ei]v dikaiosu;nhn 4 tw#j de' e]rgazome;nwj o[ kalou#ntov ta' mh' o/nta w[v o/nta> 18 o`v misyo'v ou] logi;zetai kata' ca;rin a]lla' par ] e]lpi;da e]p ] e]lpi;di e]pi;steusen ei]v kata' to; o]fei;lhma 5 tw#j de' mh' to' gene;syai au]to'n pate;ra pollw#n e]rgazome;nwj pisteu;onti de' e]pi' to'n e]ynw#n kata' to' ei]rhme;non> Ou=twv e/stai dikaiou#nta to'n a]sebh# logi;zetai h[ to' spe;rma sou 19 kai' mh' a]syenh;sav pi;stiv au]tou# ei]v dikaiosu;nhn> 6 th#j pi;stei ou] kateno;hsen to' e[autou# kaya;per kai' Dabi'd le;gei to'n sw#ma h/dh nenekrwme;non e[katontaeth;v makarismo'n tou# a]nyrw;pou w{j o[ yeo'v pou u[pa;rcwn kai' th'n ne;krwsin th#v logi;zetai dikaiosu;nhn cwri'v e/rgwn 7 mh;trav Sa;r]r[av> 20 ei]v de' th'n Maka;rioi w{n a]fe;yhsan ai[ a]nomi;ai kai' e]paggeli;an tou# yeou# ou] diekri;yh th#j w{n e]pekalu;fyhsan ai[ a[marti;ai> 8 a]pisti;aj a]ll ] e]nedunamw;yh th#j pi;stei maka;riov a]nh'r w{j ou{ mh' logi;shtai dou'v do;xan tw#j yew#j 21 kai' ku;riov a[marti;an plhroforhyei'v o=ti o` e]ph;ggeltai 9 o[ makarismo'v ou}n ou{tov e]pi' th'n dunato;v e]stin kai' poih#sai 22 dio' kai' peritomh'n h\ kai' e]pi' th'n a]krobusti;an e]logi;syh au]tw#j ei]v dikaiosu;nhn 23 le;gomen ga;r o=ti ]Elogi;syh tw#j ]Abraa'm Ou]k e]gra;fh de' di ] au]to'n mo;non o=ti h[ pi;stiv ei]v dikaiosu;nhn 10 pw#v ou}n e]logi;syh au]tw#j 24 a]lla' kai' di ] h[ma#v e]logi;syh e]n peritomh#j o/nti h\ e]n oi{v me;llei logi;zesyai toi#v pisteu;ousin a]krobusti;aj ou]k e]n peritomh#j a]ll ] e]n e]pi' to'n e]gei;ranta ]Ihsou#n to'n ku;rion a]krobusti;aj> 11 kai' shmei#on e/laben h[mw#n e]k nekrw#n 25 o`v paredo;yh dia' ta' peritomh#v sfragi#da th#v dikaiosu;nhv paraptw;mata h[mw#n kai' h]ge;ryh dia' th'n th#v pi;stewv th#v e]n th#j a]krobusti;aj ei]v to' dikai;wsin h[mw#n ei}nai au]to'n pate;ra pa;ntwn tw#n pisteuo;ntwn di ] a]krobusti;av ei]v to' logisyh#nai kai' au]toi#v th'n dikaiosu;nhn 12 kai' pate;ra peritomh#v toi#v ou]k e]k

182 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

KEF. 5 ga'r tw#j tou# e[no'v paraptw;mati oi[ polloi' a]pe;yanon pollw#j ma#llon h[ 1 Dikaiwye;ntev ou}n e]k pi;stewv ei]rh;nhn ca;riv tou# yeou# kai' h[ dwrea' e]n ca;riti th#j e/comen pro'v to'n yeo'n dia' tou# kuri;ou tou# e[no'v a]nyrw;pou ]Ihsou# Cristou# ei]v h[mw#n ]Ihsou# Cristou# 2 di ] ou{ kai' th'n tou'v pollou'v e]peri;sseusen 16 kai' prosagwgh'n e]sch;kamen th#j pi;stei ei]v ou]c w[v di ] e[no'v a[marth;santov to' th'n ca;rin tau;thn e]n h{j e[sth;kamen kai' dw;rhma> to' me'n ga'r kri;ma e]x e[no'v ei]v kaucw;meya e]p ] e]lpi;di th#v do;xhv tou# kata;krima to' de' ca;risma e]k pollw#n yeou# 3 ou] mo;non de; a]lla' kai' paraptwma;twn ei]v dikai;wma 17 ei] kaucw;meya e]n tai#v yli;qesin ei]do;tev ga'r tw#j tou# e[no'v paraptw;mati o[ o=ti h[ yli#qiv u[pomonh'n katerga;zetai 4 ya;natov e]basi;leusen dia' tou# e[no;v h[ de' u[pomonh' dokimh;n h[ de' dokimh' pollw#j ma#llon oi[ th'n perissei;an th#v e]lpi;da 5 h[ de' e]lpi'v ou] kataiscu;nei ca;ritov kai' th#v dwrea#v th#v dikaiosu;nhv o=ti h[ a]ga;ph tou# yeou# e]kke;cutai e]n tai#v lamba;nontev e]n zwh#j basileu;sousin kardi;aiv h[mw#n dia' pneu;matov a[gi;ou dia' tou# e[no'v ]Ihsou# Cristou# tou# doye;ntov h[mi#n 6 e/ti ga'r Cristo'v 18 /Ara ou}n w[v di ] e[no'v paraptw;matov o/ntwn h[mw#n a]syenw#n kata' kairo'n u[pe'r ei]v pa;ntav a]nyrw;pouv ei]v kata;krima a]sebw#n a]pe;yanen 7 mo;liv ga'r u[pe'r ou=twv kai' di ] e[no'v dikaiw;matov ei]v dikai;ou tiv a]poyanei#tai> u[pe'r ga'r tou# pa;ntav a]nyrw;pouv ei]v dikai;wsin zwh#v> a]gayou# ta;ca tiv kai' tolma#j a]poyanei#n> 19 w=sper ga'r dia' th#v parakoh#v tou# 8 suni;sthsin de' th'n e[autou# a]ga;phn ei]v e[no'v a]nyrw;pou a[martwloi' h[ma#v o[ yeo'v o=ti e/ti a[martwlw#n o/ntwn katesta;yhsan oi[ polloi; ou=twv kai' dia' h[mw#n Cristo'v u[pe'r h[mw#n a]pe;yanen 9 th#v u[pakoh#v tou# e[no'v di;kaioi pollw#j ou}n ma#llon dikaiwye;ntev nu#n e]n katastayh;sontai oi[ polloi; 20 no;mov tw#j ai=mati au]tou# swyhso;meya di ] au]tou# de' pareish#lyen i=na pleona;shj to' a]po' th#v o]rgh#v 10 ei] ga'r e]cyroi' o/ntev para;ptwma> ou{ de' e]pleo;nasen h[ kathlla;ghmen tw#j yew#j dia' tou# yana;tou a[marti;a u[pereperi;sseusen h[ ca;riv tou# ui[ou# au]tou# pollw#j ma#llon 21 i=na w=sper e]basi;leusen h[ a[marti;a katallage;ntev swyhso;meya e]n th#j zwh#j e]n tw#j yana;twj ou=twv kai' h[ ca;riv au]tou#> 11 ou] mo;non de; a]lla' kai' basileu;shj dia' dikaiosu;nhv ei]v zwh'n kaucw;menoi e]n tw#j yew#j dia' tou# kuri;ou ai]w;nion dia' ]Ihsou# Cristou# tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou# di ] ou{ nu#n th'n h[mw#n katallagh'n e]la;bomen 12 Dia' tou#to w=sper di ] e[no'v a]nyrw;pou h[ a[marti;a ei]v to'n ko;smon ei]sh#lyen kai' dia' th#v Romans 6 a[marti;av o[ ya;natov kai' ou=twv ei]v pa;ntav a]nyrw;pouv o[ ya;natov dih#lyen KEF. 6 e]f ] w{j pa;ntev h=marton> 13 a/cri ga'r no;mou a[marti;a h}n e]n ko;smwj a[marti;a de' 1 Ti; ou}n e]rou#men e]pimenou#men th#j ou]k e]llogei#tai mh' o/ntov no;mou 14 a[marti;aj i=na h[ ca;riv pleona;shj 2 mh' a]ll ] e]basi;leusen o[ ya;natov ge;noito oi=tinev a]peya;nomen th#j a[marti;aj a]po' ]Ada'm me;cri Mwse;wv kai' e]pi' tou'v pw#v e/ti zh;somen e]n au]th#j 3 h\ a]gnoei#te mh' a[marth;santav e]pi' tw#j o[moiw;mati th#v o=ti o=soi e]bapti;syhmen ei]v paraba;sewv ]Ada;m o=v e]stin tu;pov tou# Cristo'n ]Ihsou#n ei]v to'n ya;naton au]tou# me;llontov 15 ]All ou]c w[v to' e]bapti;syhmen 4 suneta;fhmen ou}n para;ptwma ou=twv kai' to' ca;risma> ei] au]tw#j dia' tou# bapti;smatov ei]v to'n ya;naton i=na w=sper h]ge;ryh Cristo'v e]k

183 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 nekrw#n dia' th#v do;xhv tou# patro;v ou=twv dikaiosu;nhj ei]v a[giasmo;n 20 o=te ga'r kai' h[mei#v e]n kaino;thti zwh#v dou#loi h}te th#v a[marti;av e]leu;yeroi h}te peripath;swmen 5 ei] ga'r su;mfutoi th#j dikaiosu;nhj 21 ti;na ou}n karpo'n gego;namen tw#j o[moiw;mati tou# yana;tou ei/cete to;te e]f ] oi{v nu#n e]paiscu;nesye to' au]tou# a]lla' kai' th#v a]nasta;sewv ga'r te;lov e]kei;nwn ya;natov e]so;meya> 6 tou#to ginw;skontev o=ti o[ 22 nuni' de; e]leuyerwye;ntev a]po' th#v palaio'v h[mw#n a/nyrwpov sunestaurw;yh a[marti;av doulwye;ntev de' tw#j yew#j e/cete i=na katarghyh#j to' sw#ma th#v a[marti;av to'n karpo'n u[mw#n ei]v a[giasmo;n to' de' tou# mhke;ti douleu;ein h[ma#v th#j a[marti;aj> te;lov zwh'n ai]w;nion 23 ta' ga'r o]qw;nia 7 o[ ga'r a]poyanw'n dedikai;wtai a]po' th#v th#v a[marti;av ya;natov to' de' ca;risma a[marti;av 8 ei] de' a]peya;nomen su'n tou# yeou# zwh' ai]w;niov e]n Cristw#j ]Ihsou# Cristw#j pisteu;omen o=ti kai' suzh;somen tw#j kuri;wj h[mw#n au]tw#j 9 ei]do;tev o=ti Cristo'v e]geryei'v e]k nekrw#n ou]ke;ti a]poynh;jskei ya;natov au]tou# ou]ke;ti kurieu;ei 10 o` ga'r Romans 7 a]pe;yanen th#j a[marti;aj a]pe;yanen e]fa;pax> o` de' zh#j zh#j tw#j yew#j 11 ou=twv KEF. 7 kai' u[mei#v logi;zesye e[autou'v nekrou'v me'n ei}nai th#j a[marti;aj zw#ntav de' tw#j yew#j 1 \H a]gnoei#te a]delfoi; ginw;skousin e]n Cristw#j ]Ihsou# tw#j Kuri;wj h[mw#n 12 ga'r no;mon lalw# o=ti o[ no;mov kurieu;ei Mh' ou}n basileue;tw h[ a[marti;a e]n tw#j tou# a]nyrw;pou e]f ] o=son cro;non zh#j 2 h[ ynhtw#j u[mw#n sw;mati ei]v to' u[pakou;ein ga'r u=pandrov gunh' tw#j zw#nti a]ndri' au=th e]n tai#v e]piyumi;aiv au]tou# de;detai no;mwj> e]a'n de' a]poya;nhj o[ a]nh;r 13 mhde' parista;nete ta' me;lh u[mw#n kath;rghtai a]po' tou# no;mou tou# a]ndro;v o=pla a]diki;av th#j a[marti;aj a]lla' 3 a/ra ou}n zw#ntov tou# a]ndro'v moicali'v parasth;sate e[autou'v tw#j yew#j w[v e]k crhmati;sei e]a'n ge;nhtai a]ndri' e[te;rwj> nekrw#n zw#ntav kai' ta' me;lh u[mw#n o=pla e]a'n de' a]poya;nhj o[ a]nh;r e]leuye;ra e]sti'n dikaiosu;nhv tw#j yew#j a]po' tou# no;mou tou# mh' ei}nai au]th'n 14 a[marti;a ga'r u[mw#n ou] kurieu;sei> ou] moicali;da genome;nhn a]ndri' e[te;rwj 4 ga;r e]ste u[po' no;mon a]ll ] u[po' ca;rin 15 w=ste a]delfoi; mou kai' u[mei#v Ti; ou}n a[marth;somen, o=ti ou]k e]sme'n u[po' e]yanatw;yhte tw#j no;mwj dia' tou# sw;matov no;mon a]ll ] u[po' ca;rin mh' ge;noito 16 tou# Cristou# ei]v to' gene;syai u[ma#v ou]k oi/date o=ti w{j parista;nete e[autou'v e[te;rwj tw#j e]k nekrw#n e]gerye;nti i=na dou;louv ei]v u[pakoh;n dou#loi; e]ste w{j karpoforh;swmen tw#j yew#j 5 o=te ga'r u[pakou;ete h/toi a[marti;av ei]v ya;naton h\ h}men e]n th#j sarki; ta' payh;mata tw#n u[pakoh#v ei]v dikaiosu;nhn 17 ca;riv de' a[martiw#n ta' dia' tou# no;mou e]nhrgei#to tw#j yew#j o=ti h}te dou#loi th#v a[marti;av e]n toi#v me;lesin h[mw#n ei]v to' u[phkou;sate de' e]k kardi;av ei]v o`n karpoforh#sai tw#j yana;twj> 6 nuni' de' paredo;yhte tu;pon didach#v 18 kathrgh;yhmen a]po' tou# no;mou e]leuyerwye;ntev de' a]po' th#v a[marti;av a]poyano;ntev e]n w{j kateico;meya w=ste e]doulw;yhte th#j dikaiosu;nhj 19 douleu;ein h[ma#v e]n kaino;thti pneu;matov a]nyrw;pinon le;gw dia' th'n a]sye;neian th#v kai' ou] palaio;thti gra;mmatov 7 Ti; ou}n sarko'v u[mw#n w=sper ga'r paresth;sate e]rou#men o[ no;mov a[marti;a mh' ge;noito> ta' me;lh u[mw#n dou#la th#j a]kayarsi;aj kai' a]lla' th'n a[marti;an ou]k e/gnwn ei] mh' dia' th#j a]nomi;aj ei]v th'n a]nomi;an ou=twv nu#n no;mou> th;n te ga'r e]piyumi;an ou]k h/jdein parasth;sate ta' me;lh u[mw#n dou#la th#j ei] mh' o[ no;mov e/legen Ou]k e]piyumh;seiv 8 a]formh'n de' labou#sa h[ a[marti;a dia' th#v

184 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= e]ntolh#v kateirga;sato e]n e]moi' pa#san a/ra ou}n au]to'v e]gw' tw#j me'n noi@ douleu;w e]piyumi;an> cwri'v ga'r no;mou a[marti;a no;mwj yeou# th#j de' sarki' no;mwj a[marti;av nekra; 9 e]gw' de' e/zwn cwri'v no;mou pote;> e]lyou;shv de' th#v e]ntolh#v h[ a[marti;a a]ne;zhsen e]gw' de' a]pe;yanon 10 kai' Romans 8 eu[re;yh moi h[ e]ntolh' h[ ei]v zwh'n au=th ei]v ya;naton> 11 h[ ga'r a[marti;a a]formh'n KEF. 8 labou#sa dia' th#v e]ntolh#v e]xhpa;thse;n me kai' di ] au]th#v a]pe;kteinen 12 w=ste o[ 1 Ou]de'n a/ra nu#n kata;krima toi#v e]n me'n no;mov a=giov kai' h[ e]ntolh' a[gi;a kai' Cristw#j ]Ihsou#> mh' kata' sa;rka dikai;a kai' a]gayh; 13 To' ou}n a]gayo'n peripatou#sin, a]lla' kata' pneu#ma 2 o[ e]moi' ge;gonen ya;natov mh' ge;noito> a]lla' ga'r no;mov tou# pneu;matov th#v zwh#v e]n h[ a[marti;a i=na fanh#j a[marti;a dia' tou# Cristw#j ]Ihsou# h]leuye;rwse;n me a]po' a]gayou# moi katergazome;nh ya;naton i=na tou# no;mou th#v a[marti;av kai' tou# ge;nhtai kay ] u[perbolh'n a[martwlo'v h[ yana;tou 3 to' ga'r a]du;naton tou# no;mou a[marti;a dia' th#v e]ntolh#v e]n w{j h]sye;nei dia' th#v sarko;v o[ yeo'v to'n 14 oi/damen ga'r o=ti o[ no;mov e[autou# ui[o'n pe;mqav e]n o[moiw;mati pneumatiko;v e]stin e]gw' de' sa;rkiko;v sarko'v a[marti;av kai' peri' a[marti;av ei]mi peprame;nov u[po' th'n a[marti;an 15 kate;krinen th'n a[marti;an e]n th#j sarki; 4 o` ga'r katerga;zomai ou] ginw;skw> ou] i=na to' dikai;wma tou# no;mou plhrwyh#j e]n ga'r o` ye;lw tou#to pra;ssw a]ll ] o` misw# h[mi#n toi#v mh' kata' sa;rka peripatou#sin tou#to poiw# 16 ei] de' o` ou] ye;lw tou#to a]lla' kata' pneu#ma 5 oi[ ga'r kata' poiw# su;mfhmi tw#j no;mwj o=ti kalo;v 17 sa;rka o/ntev ta' th#v sarko'v fronou#sin nuni' de' ou]ke;ti e]gw' katerga;zomai au]to' oi[ de' kata' pneu#ma ta' tou# pneu;matov 6 a]ll ] h[ oi]kou#sa e]n e]moi' a[marti;a 18 to' ga'r fro;nhma th#v sarko'v ya;natov to' oi}da ga'r o=ti ou]k oi]kei# e]n e]moi; tou#t ] de' fro;nhma tou# pneu;matov zwh' kai' e/stin e]n th#j sarki; mou a]gayo;n> to' ga'r ei]rh;nh> ye;lein para;keitai; moi to' de' 7 dio;ti to' fro;nhma th#v sarko'v e/cyra katerga;zesyai to' kalo'n ou]c eu[ri;skw ei]v yeo;n tw#j ga'r no;mwj tou# yeou# ou]c 19 ou] ga'r o` ye;lw poiw# a]gayo;n a]ll ] o` u[pota;ssetai ou]de' ga'r du;natai> 8 oi[ ou] ye;lw kako'n tou#to pra;ssw 20 ei] de' de' e]n sarki' o/ntev yew#j a]re;sai ou] o` ou] ye;lw e]gw' tou#to poiw# ou]ke;ti e]gw' du;nantai 9 u[mei#v de' ou]k e]ste' e]n sarki' katerga;zomai au]to' a]ll ] h[ oi]kou#sa e]n a]ll ] e]n pneu;mati ei/per pneu#ma yeou# e]moi' a[marti;a 21 Eu[ri;skw a/ra to'n oi]kei# e]n u[mi#n ei] de; tiv pneu#ma Cristou# no;mon tw#j ye;lonti e]moi' poiei#n to' kalo'n ou]k e/cei ou{tov ou]k e/stin au]tou# 10 ei] o=ti e]moi' to' kako'n para;keitai> 22 de' Cristo'v e]n u[mi#n to' me'n sw#ma nekro'n sunh;domai ga'r tw#j no;mwj tou# yeou# kata' di ] a[marti;an to' de' pneu#ma zwh' dia' to'n e/sw a/nyrwpon 23 ble;pw de' e=teron dikaiosu;nhn 11 ei] de' to' pneu#ma tou# no;mon e]n toi#v me;lesi;n mou e]gei;rantov ]Ihsou#n e]k nekrw#n oi]kei# e]n a]ntistrateuo;menon tw#j no;mwj tou# noo;v u[mi#n o[ e]gei;rav to'n Cristo'n e]k nekrw#n mou kai' ai]cmalwti;zonta; me tw#j no;mwj zwjopoih;sei kai' ta' ynhta' sw;mata u[mw#n th#v a[marti;av tw#j o/nti e]n toi#v me;lesi;n dia' to' e]noikou#n au]tou# Pneu#ma e]n u[mi#n mou 24 talai;pwrov e]gw' a/nyrwpov> ti;v 12 /Ara ou}n a]delfoi; o]feile;tai e]sme;n me r[u;setai e]k tou# sw;matov tou# ou] th#j sarki' tou# kata' sa;rka zh#n 13 ei] yana;tou tou;tou 25 e]uca;ristw# tw#j yew#j ga'r kata' sa;rka zh#te me;llete dia' ]Ihsou# Cristou# tou# kuri;ou h[mw#n a]poynh;jskein> ei] de' pneu;mati ta'v pra;xeiv tou# sw;matov yanatou#te

185 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 zh;sesye 14 o=soi ga'r pneu;mati yeou# ui[ou# au]tou# ei]v to' ei}nai au]to'n a/gontai ou{toi ei]sin ui[oi' yeou# 15 ou] prwto;tokon e]n polloi#v a]delfoi#v> 30 ga'r e]la;bete pneu#ma doulei;av pa;lin ei]v ou`v de' prow;risen tou;touv kai' fo;bon a]ll] e]la;bete pneu#ma ui[oyesi;av e]ka;lesen> kai' ou`v e]ka;lesen tou;touv e]n w{j kra;zomen Abba o[ path;r 16 au]to' kai' e]dikai;wsen> ou`v de' e]dikai;wsen to' pneu#ma summarturei# tw#j pneu;mati tou;touv kai' e]do;xasen 31 Ti; ou}n h[mw#n o=ti e]sme'n te;kna yeou# 17 ei] de' e]rou#men pro'v tau#ta ei] o[ yeo'v u[pe'r te;kna kai' klhrono;moi> klhrono;moi me'n h[mw#n ti;v kay ] h[mw#n 32 o=v ge tou# i]di;ou yeou# sugklhrono;moi de' Cristou# ei/per ui[ou# ou]k e]fei;sato a]ll] u[pe'r h[mw#n sumpa;scomen i=na kai' sundoxasyw#men pa;ntwn pare;dwken au]to;n pw#v ou]ci' kai' 18 Logi;zomai ga'r o=ti ou]k a/xia ta' su'n au]tw#j ta' pa;nta h[mi#n cari;setai 33 payh;mata tou# nu#n kairou# pro'v th'n ti;v e]gkale;sei kata' e]klektw#n yeou# yeo'v me;llousan do;xan a]pokalufyh#nai ei]v o[ dikaiw#n> 34 ti;v o[ katakrinw#n h[ma#v 19 h[ ga'r a]pokaradoki;a th#v Cristo'v o[ a]poyanw;n ma#llon de' kai; kti;sewv th'n a]poka;luqin tw#n ui[w#n tou# e]geryei;v o`v kai' e]stin e]n dexia#j tou# yeou# yeou# a]pekde;cetai 20 th#j ga'r o`v kai' e]ntugca;nei u[pe'r h[mw#n 35 ti;v mataio;thti h[ kti;siv u[peta;gh ou]c h[ma#v cwri;sei a]po' th#v a]ga;phv tou# e[kou#sa a]lla' dia' to'n u[pota;xanta e]p ] Cristou# yli#qiv h\ stenocwri;a h\ diwgmo'v e[lpi;di 21 o=ti kai' au]th' h[ kti;siv h\ limo'v h\ gumno;thv h\ ki;ndunov h\ e]leuyerwyh;setai a]po' th#v doulei;av th#v ma;caira 36 kayw'v ge;graptai fyora#v ei]v th'n e]leuyeri;an th#v do;xhv o=ti =Eneka; sou# yanatou;meya o=lhn th'n tw#n te;knwn tou# yeou# 22 oi/damen ga'r h[me;ran e]logi;syhmen w[v pro;bata o=ti pa#sa h[ kti;siv sustena;zei kai' sfagh#v 37 a]ll ] e]n tou;toiv pa#sin sunwdi;nei a/cri tou# nu#n> 23 ou] mo;non de; u[pernikw#men dia' tou# a]gaph;santov a]lla' kai' au]toi' th'n a]parch'n tou# h[ma#v pneu;matov e/contev kai' h[mei#v au]toi' e]n 38 pe;peismai ga'r o=ti ou/te ya;natov e[autoi#v stena;zomen ui[oyesi;an ou/te zwh' ou/te a/ggeloi ou/te a]rcai' ou/te a]pekdeco;menoi th'n a]polu;trwsin tou# duna;meiv ou/te e]nestw#ta ou/te me;llonta sw;matov h[mw#n 24 th#j ga'r e]lpi;di 39 ou/te u=qwma ou/te ba;yov ou/te tiv e]sw;yhmen> e]lpi'v de' blepome;nh ou]k kti;siv e[te;ra dunh;setai h[ma#v cwri;sai e/stin e]lpi;v> o` ga'r ble;pei ti;v ti; kai; a]po' th#v a]ga;phv tou# yeou# th#v e]n e]lpi;zei 25 ei] de' o` ou] ble;pomen Cristw#j ]Ihsou# tw#j kuri;wj h[mw#n e]lpi;zomen di ] u[pomonh#v a]pekdeco;meya 26 [Wsau;twv de' kai' to' pneu#ma sunantilamba;netai tai#v a]syenei;aiv Romans 9 h[mw#n> to' ga'r ti; proseuxw;meya kayo' dei# ou]k oi/damen a]ll] au]to' to' pneu#ma KEF. 9 u[perentugca;nei u[pe'r h[mw#n stenagmoi#v a]lalh;toiv> 27 o[ de' e]reunw#n ta'v 1 ]Alh;yeian le;gw e]n Cristw#j ou] kardi;av oi}den ti; to' fro;nhma tou# qeu;domai summarturou;shv moi th#v pneu;matov o=ti kata' yeo'n e]ntugca;nei suneidh;sew;v mou e]n pneu;mati a[gi;wj 2 u[pe'r a[gi;wn 28 oi/damen de' o=ti toi#v o=ti lu;ph moi; e]stin mega;lh kai' a]gapw#sin to'n yeo'n pa;nta sunergei# ei]v a]dia;leiptov o]du;nh th#j kardi;aj mou 3 a]gayo;n toi#v kata' pro;yesin klhtoi#v hu]co;mhn ga'r au]to'v e]gw' a]na;yema ei}nai ou}sin 29 o=ti ou`v proe;gnw kai' a]po' tou# Cristou# u[pe'r tw#n a]delfw#n prow;risen summo;rfouv th#v ei]ko;nov tou# mou tw#n suggenw#n mou kata' sa;rka 4 oi=tine;v ei]sin ]Israhli#tai w{n h[ ui[oyesi;a

186 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= kai' h[ do;xa kai' ai[ diayh#kai kai' h[ timh'n skeu#ov o` de' ei]v a]timi;an 22 ei] de' nomoyesi;a kai' h[ latrei;a kai' ai[ ye;lwn o[ yeo'v e]ndei;xasyai th'n o]rgh'n kai' e]paggeli;ai 5 w{n oi[ pate;rev kai' e]x w{n gnwri;sai to' dunato'n au]tou# h/negken e]n o[ Cristo'v to' kata' sa;rka> o[ w\n e]pi' pollh#j makroyumi;aj skeu;h o]rgh#v pa;ntwn yeo'v eu]loghto'v ei]v tou'v ai]w#nav kathrtisme;na ei]v a]pw;leian 23 kai' a]mh;n i=na gnwri;shj to'n plou#ton th#v do;xhv 6 Ou]c oi{on de' o=ti e]kpe;ptwken o[ lo;gov au]tou# e]pi' skeu;h e]le;ouv a` tou# yeou# ou] ga'r pa;ntev oi[ e]x ]Israh;l prohtoi;masen ei]v do;xan 24 ou`v kai' ou{toi ]Israh;l> 7 ou]d ] o=ti ei]si'n e]ka;lesen h[ma#v ou] mo;non e]x ]Ioudai;wn spe;rma ]Abraa;m pa;ntev te;kna a]lla' kai' e]x e]ynw#n 25 w[v kai' e]n a]ll] ]En ]Isaa'k klhyh;setai; soi tw#j [Wshe' le;gei Kale;sw to'n ou] lao;n spe;rma 8 tou#t ] e/stin ou] ta' te;kna th#v mou lao;n mou kai' th'n ou]k h]gaphme;nhn sarko'v tau#ta te;kna tou# yeou# a]lla' ta' h]gaphme;nhn> 26 kai' e/stai e]n tw#j to;pwj te;kna th#v e]paggeli;av logi;zetai ei]v ou{ e]r]r[h;yh au]toi#v Ou] lao;v mou u[mei#v spe;rma 9 e]paggeli;av ga'r o[ lo;gov e]kei# klhyh;sontai ui[oi' yeou# zw#ntov ou{tov Kata' to'n kairo'n tou#ton 27 ]Hsai:av de' kra;zei u[pe'r e]leu;somai kai' e/stai th#j Sa;r]r[aj ui[o;v 10 tou# ]Israh;l ]Ea'n h}j o[ a]riymo'v tw#n ou] mo;non de; a]lla' kai' [Rebe;kka e]x e[no'v ui[w#n ]Israh'l w[v h[ a/mmov th#v yala;sshv koi;thn e/cousa ]Isaa'k tou# patro'v h[mw#n> to' kata;leimma swyh;setai> 11 mh;pw ga'r gennhye;ntwn mhde' 28 lo;gon ga'r suntelw#n kai' sunte;mnwn praxa;ntwn ti a]gayo'n h\ kako;n, i=na h[ e]n dikaiosunhj o=ti lo;gon suntetmhme;non kat ] e]klogh'n tou# yeou# pro;yesiv me;nhj poih;sei ku;riov e]pi' th#v gh#v 29 kai' ou]k e]x e/rgwn a]ll ] e]k tou# kalou#ntov kayw'v proei;rhken ]Hsai:av Ei] mh' 12 e]r]r[h;yh au]th#j o=ti [O mei;zwn ku;riov Sabaw'y e]gkate;lipen h[mi#n douleu;sei tw#j e]la;ssoni spe;rma w[v So;doma a\n e]genh;yhmen kai' 13 kayw'v ge;graptai To'n ]Iakw'b w[v Go;mor]r[a a\n w[moiw;yhmen 30 Ti; ou}n h]ga;phsa to'n de' ]Hsau# e]mi;shsa 14 Ti; e]rou#men o=ti e/ynh ta' mh' diw;konta ou}n e]rou#men mh' a]diki;a para' tw#j yew#j mh' dikaiosu;nhn kate;laben dikaiosu;nhn ge;noito> 15 tw#j ga'r Mwsh#j dikaiosu;nhn de' th'n e]k pi;stewv le;gei ]Eleh;sw o`n a\n e]lew# kai' 31 ]Israh'l de' diw;kwn no;mon oi]kteirh;sw o`n a\n oi]ktei;rw 16 a/ra ou}n dikaiosu;nhv ei]v no;mon dikaiosu;nhv, ou]k ou] tou# ye;lontov ou]de' tou# tre;contov e/fyasen 32 diati; o=ti ou]k e]k pi;stewv, a]lla' tou# e]leou#ntov yeou# 17 le;gei ga'r a]ll ] w[v e]x e/rgwn no;mou> prose;koqan h[ grafh' tw#j Faraw' o=ti Ei]v au]to' tou#to ga'r tw#j li;ywj tou# prosko;mmatov, 33 e]xh;geira; se o=pwv e]ndei;xwmai e]n soi' th'n kayw'v ge;graptai ]Idou;, ti;yhmi e]n Siw'n du;nami;n mou kai' o=pwv diaggelh#j to' li;yon prosko;mmatov kai' pe;tran o/noma; mou e]n pa;shj th#j gh#j skanda;lou kai' pa#v o[ pisteu;wn e]p ] 18 a/ra ou}n o`n ye;lei e]leei# o`n de' ye;lei au]tw#j ou] kataiscunyh;setai sklhru;nei 19 ]Erei#v ou}n moi Ti; e/ti me;mfetai tw#j ga'r boulh;mati au]tou# ti;v a]nye;sthken 20 menou#nge w} a/nyrwpe Romans 10 su' ti;v ei} o[ a]ntapokrino;menov tw#j yew#j mh' e]rei# to' pla;sma tw#j pla;santi Ti; me KEF. 10 e]poi;hsav ou=twv 21 h\ ou]k e/cei e]xousi;an o[ kerameu'v tou# phlou# e]k tou# 1 ]Adelfoi; h[ me'n eu]doki;a th#v e]mh#v au]tou# fura;matov poih#sai o` me'n ei]v kardi;av kai' h[ de;hsiv h[ pro'v to'n yeo'n u[pe'r tou# ]Israh;l e]stin ei]v swthri;an 2

187 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 marturw# ga'r au]toi#v o=ti zh#lon yeou# fyo;ggov au]tw#n kai' ei]v ta' pe;rata th#v e/cousin a]ll ] ou] kat ] e]pi;gnwsin> 3 oi]koume;nhv ta' r[h;mata au]tw#n 19 a]lla' a]gnoou#ntev ga'r th'n tou# yeou# le;gw mh' ou]k e/gnw ]Israh'l prw#tov dikaiosu;nhn kai' th'n i]di;an dikaiosu;nhn Mwsh#v le;gei ]Egw' parazhlw;sw u[ma#v zhtou#ntev sth#sai th#j dikaiosu;nhj tou# e]p ] ou]k e/ynei e]pi' e/ynei a]sune;twj yeou# ou]c u[peta;ghsan> 4 te;lov ga'r parorgiw# u[ma#v 20 ]Hsai:av de' no;mou Cristo'v ei]v dikaiosu;nhn panti' a]potolma#j kai' le;gei Eu[re;yhn toi#v e]me' tw#j pisteu;onti 5 Mwsh#v ga'r gra;fei mh' zhtou#sin e]mfanh'v e]geno;mhn toi#v e]me' th'n dikaiosu;nhn th'n e]k tou# no;mou o=ti o[ mh' e]perwtw#sin 21 pro'v de' to'n ]Israh'l poih;sav au]ta' a/nyrwpov zh;setai e]n le;gei =Olhn th'n h[me;ran e]xepe;tasa ta'v au]toi#v 6 h[ de' e]k pi;stewv dikaiosu;nh cei#ra;v mou pro'v lao'n a]peiyou#nta kai' ou=twv le;gei Mh' ei/phjv e]n th#j kardi;aj sou a]ntile;gonta Ti;v a]nabh;setai ei]v to'n ou]rano;n tou#t ] e/stin Cristo'n katagagei#n> 7 h/ Ti;v katabh;setai ei]v th'n a/busson tou#t ] Romans 11 e/stin Cristo'n e]k nekrw#n a]nagagei#n 8 a]lla' ti; le;gei ]Eggu;v sou to' r[h#ma; e]stin KEF. 11 e]n tw#j sto;mati; sou kai' e]n th#j kardi;aj sou tou#t ] e/stin to' r[h#ma th#v pi;stewv o` 1 Le;gw ou}n mh' a]pw;sato o[ yeo'v to'n lao'n khru;ssomen 9 o=ti e]a'n o[mologh;shjv e]n au]tou# mh' ge;noito> kai' ga'r tw#j sto;mati; sou ku;rion ]Ihsou#n kai' e]gw' ]Israhli;thv ei]mi; e]k pisteu;shjv e]n th#j kardi;aj sou o=ti o[ yeo'v spe;rmatov ]Abraa;m fulh#v Beniami;n 2 au]to'n h/geiren e]k nekrw#n swyh;shj> 10 ou]k a]pw;sato o[ yeo'v to'n lao'n au]tou# o`n kardi;aj ga'r pisteu;etai ei]v dikaiosu;nhn proe;gnw h\ ou]k oi/date e]n ]Hli;aj ti; le;gei sto;mati de' o[mologei#tai ei]v swthri;an h[ grafh; w[v e]ntugca;nei tw#j yew#j kata' 11 le;gei ga'r h[ grafh; Pa#v o[ pisteu;wn tou# ]Israh;l le;gwn, 3 Ku;rie tou'v e]p ] au]tw#j ou] kataiscunyh;setai 12 ou] profh;tav sou a]pe;kteinan kai' ta' ga;r e]stin diastolh' ]Ioudai;ou te yusiasth;ria; sou kate;skaqan ka]gw' kai' =Ellhnov o[ ga'r au]to'v ku;riov u[pelei;fyhn mo;nov kai' zhtou#sin th'n pa;ntwn ploutw#n ei]v pa;ntav tou'v quch;n mou 4 a]lla' ti; le;gei au]tw#j o[ e]pikaloume;nouv au]to;n> 13 Pa#v ga'r o`v crhmatismo;v Kate;lipon e]mautw#j a\n e]pikale;shtai to' o/noma kuri;ou e[ptakiscili;ouv a/ndrav oi=tinev ou]k swyh;setai 14 Pw#v ou}n e]pikale;sontai e/kamqan go;nu th#j Ba;al 5 ou=twv ou}n ei]v o`n ou]k e]pi;steusan pw#v de' kai' e]n tw#j nu#n kairw#j lei#mma kat ] pisteu;sousin ou{ ou]k h/kousan pw#v de' e]klogh'n ca;ritov ge;gonen> 6 ei] de' a]kou;sousin cwri'v khru;ssontov 15 ca;riti ou]ke;ti e]x e/rgwn e]pei' h[ ca;riv pw#v de' khru;xousin e]a'n mh' ou]ke;ti gi;netai ca;riv ei] de' e]x e/rgwn> a]postalw#sin kayw'v ge;graptai [Wv ou]ke;ti e]sti'n ca;riv e]pei' to' e/rgon ou]ke;ti w[rai#oi oi[ po;dev tw#n eu]aggelizome;nwn e]sti;n e/rgon 7 ti; ou}n o` ei]rh;nhn, tw#n eu]aggelizome;nwn ta' e]pizhtei# ]Israh;l tou;tou ou]k e]pe;tucen h[ a]gaya; 16 ]All ou] pa;ntev u[ph;kousan de' e]klogh' e]pe;tucen> oi[ de' loipoi' tw#j eu]aggeli;wj ]Hsai:av ga'r le;gei Ku;rie e]pwrw;yhsan 8 kayw'v ti;v e]pi;steusen th#j a]koh#j h[mw#n 17 a/ra h[ ge;graptai /Edwken au]toi#v o[ yeo'v pi;stiv e]x a]koh#v h[ de' a]koh' dia' r[h;matov pneu#ma katanu;xewv o]fyalmou'v tou# mh' Yeou# 18 a]lla' le;gw mh' ou]k h/kousan ble;pein kai' w}ta tou# mh' a]kou;ein e=wv th#v menou#nge> Ei]v pa#san th'n gh#n e]xh#lyen o[ sh;meron h[me;rav 9 kai' Dabi'd le;gei Genhyh;tw h[ tra;peza au]tw#n ei]v pagi;da

188 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= kai' ei]v yh;ran kai' ei]v ska;ndalon kai' ei]v musth;rion tou#to i=na mh' h}te par] e[autoi#v a]ntapo;doma au]toi#v 10 fro;nimoi o=ti pw;rwsiv a]po' me;rouv skotisyh;twsan oi[ o]fyalmoi' au]tw#n tou# tw#j ]Israh'l ge;gonen a/criv ou{ to' mh' ble;pein kai' to'n nw#ton au]tw#n plh;rwma tw#n e]ynw#n ei]se;lyhj 26 kai' diapanto;v su;gkamqon 11 Le;gw ou}n mh' ou=twv pa#v ]Israh'l swyh;setai> kayw'v e/ptaisan i=na pe;swsin mh' ge;noito> a]lla' ge;graptai =Hxei e]k Siw'n o[ r[uo;menov tw#j au]tw#n paraptw;mati h[ swthri;a toi#v kai' a]postre;qei a]sebei;av a]po' ]Iakw;b> e/ynesin ei]v to' parazhlw#sai au]tou;v 12 27 kai' au=th au]toi#v h[ par ] e]mou# ei] de' to' para;ptwma au]tw#n plou#tov diayh;kh o=tan a]fe;lwmai ta'v a[marti;av ko;smou kai' to' h=tthma au]tw#n plou#tov au]tw#n 28 kata' me'n to' eu]agge;lion e]ynw#n po;swj ma#llon to' plh;rwma au]tw#n e]cyroi' di ] u[ma#v kata' de' th'n e]klogh'n 13 [Umi#n ga'r le;gw toi#v e/ynesin> e]f ] a]gaphtoi' dia' tou'v pate;rav> 29 o=son me'n ei]mi e]gw' e]ynw#n a]po;stolov th'n a]metame;lhta ga'r ta' cari;smata kai' h[ diakoni;an mou doxa;zw 14 ei/ pwv klh#siv tou# yeou# 30 w=sper ga'r kai' parazhlw;sw mou th'n sa;rka kai' sw;sw u[mei#v pote h]peiyh;sate tw#j yew#j nu#n de' tina'v e]x au]tw#n 15 ei] ga'r h[ a]pobolh' h]leh;yhte th#j tou;twn a]peiyei;aj 31 ou=twv au]tw#n katallagh' ko;smou ti;v h[ kai' ou{toi nu#n h]pei;yhsan tw#j u[mete;rwj pro;slhqiv ei] mh' zwh' e]k nekrw#n 16 ei] e]le;ei i=na kai' au]toi' e]lehyw#sin> 32 de' h[ a]parch' a[gi;a kai' to' fu;rama> kai' ei] sune;kleisen ga'r o[ yeo'v tou'v pa;ntav ei]v h[ r[i;za a[gi;a kai' oi[ kla;doi 17 Ei] de; a]pei;yeian i=na tou'v pa;ntav e]leh;shj tinev tw#n kla;dwn e]xekla;syhsan su' de' 33 }W ba;yov plou;tou kai' sofi;av kai' a]grie;laiov w\n e]nekentri;syhv e]n au]toi#v gnw;sewv yeou#> w[v a]nexereu;nhta ta' kai' sugkoinwno'v th#v r[i;zhv kai' th#v kri;mata au]tou# kai' a]nexicni;astoi ai[ pio;thtov th#v e]lai;av e]ge;nou 18 mh' o[doi' au]tou# 34 Ti;v ga'r e/gnw nou#n katakaucw# tw#n kla;dwn> ei] de' kuri;ou h\ ti;v su;mboulov au]tou# e]ge;neto katakauca#sai ou] su' th'n r[i;zan 35 h\ ti;v proe;dwken au]tw#j kai' basta;zeiv a]ll] h[ r[i;za se; 19 e]rei#v a]ntapodoyh;setai au]tw#j ou}n ]Exekla;syhsan oi= kla;doi i=na e]gw' 36 o=ti e]x au]tou# kai' di ] au]tou# kai' ei]v e]gkentrisyw# 20 kalw#v> th#j a]pisti;aj au]to'n ta' pa;nta> au]tw#j h[ do;xa ei]v tou'v e]xekla;syhsan su' de' th#j pi;stei e=sthkav ai]w#nav a]mh;n mh' u[qhlofro;nei, a]lla' fobou#> 21 ei] ga'r o[ yeo'v tw#n kata' fu;sin kla;dwn ou]k e]fei;sato mh;pwv ou]de' sou# fei;shtai 22 Romans 12 i/de ou}n crhsto;thta kai' a]potomi;an yeou#> e]pi' me'n tou'v peso;ntav a]potomi;an KEF. 12 e]pi' de' se' crhsto;thta e]a'n e]pimei;nhjv th#j crhsto;thti e]pei' kai' su' e]kkoph;shj 23 1 Parakalw# ou}n u[ma#v a]delfoi; dia' kai' e]kei#noi de; e]a'n mh' e]pimei;nwsin th#j tw#n oi]ktirmw#n tou# yeou# parasth#sai ta' a]pisti;aj e]gkentrisyh;sontai> dunato'v sw;mata u[mw#n yusi;an zw#san a[gi;an ga;r e]stin o[ yeo'v pa;lin e]gkentri;sai eu]a;reston tw#j yew#j th'n logikh'n au]tou;v 24 ei] ga'r su' e]k th#v kata' fu;sin latrei;an u[mw#n> 2 kai' mh' e]xeko;phv a]grielai;ou kai' para' fu;sin suschmati;zesye tw#j ai]w#ni tou;twj a]lla' e]nekentri;syhv ei]v kallie;laion po;swj metamorfou#sye th#j a]nakainw;sei tou# ma#llon ou{toi oi[ kata' fu;sin noo;v u[mw#n, ei]v to' dokima;zein u[ma#v ti; to' e]gkentrisyh;sontai th#j i]di;aj e]lai;aj 25 ye;lhma tou# yeou# to' a]gayo'n kai' Ou] ga'r ye;lw u[ma#v a]gnoei#n a]delfoi; to' eu]a;reston kai' te;leion 3 Le;gw ga'r dia' th#v ca;ritov th#v

189 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 doyei;shv moi panti' tw#j o/nti e]n u[mi#n mh' puro'v swreu;seiv e]pi' th'n kefalh'n u[perfronei#n par ] o` dei# fronei#n a]lla' au]tou# 21 mh' nikw# u[po' tou# kakou# fronei#n ei]v to' swfronei#n e[ka;stwj w[v o[ a]lla' ni;ka e]n tw#j a]gayw#j to' kako;n yeo'v e]me;risen me;tron pi;stewv 4 kaya;per ga'r e]n e[ni' sw;mati me;lh polla' e/comen ta' de' me;lh pa;nta ou] th'n au]th'n e/cei pra#xin 5 ou=twv oi[ polloi' e`n sw#ma; e]smen e]n Cristw#j o[ de' kay ] ei{v a]llh;lwn me;lh 6 e/contev de' cari;smata kata' th'n ca;rin th'n KEF. 13 doyei#san h[mi#n dia;fora ei/te profhtei;an kata' th'n a]nalogi;an th#v 1 Pa#sa quch' e]xousi;aiv u[perecou;saiv pi;stewv 7 ei/te diakoni;an e]n th#j u[potasse;syw ou] ga;r e]stin e]xousi;a ei] diakoni;aj ei/te o[ dida;skwn e]n th#j mh' a]po' yeou# ai[ de' ou}sai e]xousi;ai u[po' didaskali;aj 8 ei/te o[ parakalw#n e]n th#j tou# yeou# tetagme;nai ei]si;n> 2 w=ste o[ paraklh;sei> o[ metadidou'v e]n a[plo;thti a]ntitasso;menov th#j e]xousi;aj th#j tou# yeou# o[ proi~sta;menov e]n spoudh#j o[ e]lew#n e]n diatagh#j a]nye;sthken oi[ de' a]nyesthko;tev i[laro;thti 9 [H a]ga;ph a]nupo;kritov e[autoi#v kri;ma lh;qontai 3 oi[ ga'r a]postugou#ntev to' ponhro;n kollw;menoi a/rcontev ou]k ei]si'n fo;bov tw#n a]gayw#n tw#j a]gayw#j 10 th#j filadelfi;aj ei]v e/rgwn, a]lla' tw#n kakw#n ye;leiv de' mh' a]llh;louv filo;storgoi th#j timh#j fobei#syai th'n e]xousi;an? to' a]gayo'n a]llh;louv prohgou;menoi 11 th#j spoudh#j poi;ei kai' e=xeiv e/painon e]x au]th#v> mh' o]knhroi; tw#j pneu;mati ze;ontev tw#j 4 yeou# ga'r dia;kono;v e]stin soi' ei]v to' kairw#j douleu;ontev 12 th#j e]lpi;di a]gayo;n e]a'n de' to' kako'n poih#jv fobou#> ou] cai;rontev th#j yli;qei u[pome;nontev th#j ga'r ei]kh#j th'n ma;cairan forei#> yeou# ga'r proseuch#j proskarterou#ntev 13 tai#v dia;kono;v e]stin, e/kdikov ei]v o]rgh'n tw#j to' crei;aiv tw#n a[gi;wn koinwnou#ntev th'n kako'n pra;ssonti 5 dio' a]na;gkh filoxeni;an diw;kontev 14 eu]logei#te u[pota;ssesyai ou] mo;non dia' th'n o]rgh'n tou'v diw;kontav u[ma#v eu]logei#te kai' mh' a]lla' kai' dia' th'n sunei;dhsin katara#sye 6 dia' tou#to ga'r kai' fo;rouv telei#te> 15 cai;rein meta' cairo;ntwn kai' klai;ein leitourgoi' ga'r yeou# ei]sin ei]v au]to' meta' klaio;ntwn 16 to' au]to' ei]v tou#to proskarterou#ntev 7 a]po;dote a]llh;louv fronou#ntev mh' ta' u[qhla' ou}n pa#sin ta'v o]feila;v, tw#j to'n fo;ron fronou#ntev a]lla' toi#v tapeinoi#v to'n fo;ron tw#j to' te;lov to' te;lov tw#j to'n sunapago;menoi mh' gi;nesye fro;nimoi fo;bon to'n fo;bon tw#j th'n timh'n th'n timh;n par ] e[autoi#v 17 mhdeni' kako'n a]nti' 8 Mhdeni' mhde'n o]fei;lete ei] mh' to' kakou# a]podido;ntev pronoou;menoi kala' a]gapa#n a]llh;louv> o[ ga'r a]gapw#n to'n e]nw;pion pa;ntwn a]nyrw;pwn> 18 ei] e=teron no;mon peplh;rwken 9 to' ga'r Ou] dunato;n to' e]x u[mw#n meta' pa;ntwn moiceu;seiv Ou] foneu;seiv Ou] kle;qeiv a]nyrw;pwn ei]rhneu;ontev> 19 mh' Ou] qeudomarturh;seiv, Ou]k e[autou'v e]kdikou#ntev a]gaphtoi; a]lla' e]piyumh;seiv kai' ei/ tiv e[te;ra e]ntolh; e]n do;te to;pon th#j o]rgh#j ge;graptai tou;twj tw#j lo;gwj a]nakefalaiou#tai, e]n ga;r ]Emoi' e]kdi;khsiv e]gw' a]ntapodw;sw tw#j ]Agaph;seiv to'n plhsi;on sou w[v le;gei ku;riov 20 e]a'n ou}n peina#j o[ e]cyro;v e[auto;n 10 h[ a]ga;ph tw#j plhsi;on kako'n sou qw;mize au]to;n> e]a'n diqa#j po;tize ou]k e]rga;zetai> plh;rwma ou}n no;mou h[ au]to;n> tou#to ga'r poiw#n a/nyrakav a]ga;ph 11 Kai' tou#to ei]do;tev to'n

190 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= kairo;n o=ti w=ra h[ma#v h/dh e]x u=pnou ga'r parasthso;meya tw#j bh;mati tou# e]geryh#nai nu#n ga'r e]ggu;teron h[mw#n h[ Cristou# 11 ge;graptai ga;r, Zw# e]gw; swthri;a h\ o=te e]pisteu;samen 12 h[ nu'x le;gei ku;riov o=ti e]moi' ka;mqei pa#n go;nu proe;koqen h[ de' h[me;ra h/ggiken kai' pa#sa glw#ssa e]xomologh;setai tw#j a]poyw;meya ou}n ta' e/rga tou# sko;touv yew#j 12 a/ra ou}n e=kastov h[mw#n peri' kai; e]ndusw;meya ta' o=pla tou# fwto;v e[autou# lo;gon dw;sei tw#j yew#j 13 13 w[v e]n h[me;raj eu]schmo;nwv Mhke;ti ou}n a]llh;louv kri;nwmen> a]lla' peripath;swmen mh' kw;moiv kai' me;yaiv tou#to kri;nate ma#llon to' mh' tiye;nai mh' koi;taiv kai' a]selgei;aiv mh' e/ridi kai' pro;skomma tw#j a]delfw#j h\ ska;ndalon zh;lwj 14 a]ll] e]ndu;sasye to'n 14 oi}da kai' pe;peismai e]n kuri;wj ]Ihsou# ku;rion ]Ihsou#n Cristo;n kai' th#v sarko'v o=ti ou]de'n koino'n di ] e[autou# ei] mh' tw#j pro;noian mh' poiei#sye ei]v e]piyumi;av logizome;nwj ti koino'n ei}nai e]kei;nwj koino;n 15 ei] de' dia' brw#ma o[ a]delfo;v sou lupei#tai ou]ke;ti kata' a]ga;phn Romans 14 peripatei#v> mh' tw#j brw;mati; sou e]kei#non a]po;llue u[pe'r ou{ Cristo'v a]pe;yanen 16 KEF. 14 mh' blasfhmei;syw ou}n u[mw#n to' a]gayo;n 17 ou] ga;r e]stin h[ basilei;a tou# yeou# 1 To'n de' a]syenou#nta th#j pi;stei brw#siv kai' po;siv a]lla' dikaiosu;nh kai' proslamba;nesye mh' ei]v diakri;seiv ei]rh;nh kai' cara' e]n pneu;mati a[gi;wj> 18 dialogismw#n 2 o`v me'n pisteu;ei fagei#n o[ ga'r e]n tou;toiv douleu;wn tw#j Cristw#j pa;nta o[ de' a]syenw#n la;cana e]syi;ei 3 o[ eu]a;restov tw#j yew#j kai' do;kimov toi#v e]syi;wn to'n mh' e]syi;onta mh' e]xouyenei;tw a]nyrw;poiv 19 a/ra ou}n ta' th#v ei]rh;nhv kai' o[ mh' e]syi;wn to'n e]syi;onta mh' diw;kwmen kai' ta' th#v oi]kodomh#v th#v ei]v krine;tw o[ yeo'v ga'r au]to'n prosela;beto a]llh;louv 20 mh' e=neken brw;matov 4 su' ti;v ei} o[ kri;nwn a]llo;trion oi]ke;thn? kata;lue to' e/rgon tou# yeou# pa;nta me'n tw#j i]di;wj kuri;wj sth;kei h\ pi;ptei> kayara; a]lla' kako'n tw#j a]nyrw;pwj tw#j stayh;setai de;, dunato'v ga;r e]stin o[ dia' prosko;mmatov e]syi;onti 21 kalo'n Yeo'v sth#sai au]to;n 5 o`v me'n kri;nei to' mh' fagei#n kre;a mhde' piei#n oi}non mhde' h[me;ran par ] h[me;ran, o`v de' kri;nei pa#san e]n w{j o[ a]delfo;v sou prosko;ptei h\ h[me;ran> e=kastov e]n tw#j i]di;wj noi@ skandali;zetai h/ a]syenei# 22 su' plhroforei;syw 6 o[ fronw#n th'n pi;stin e/ceiv kata' sauto'n e/ce e]nw;pion h[me;ran kuri;wj fronei#> kai' o[ mh' fronw#n tou# yeou# maka;riov o[ mh' kri;nwn e[auto'n th'n h[me;ran, kuri;wj ou] fronei#> o[ e]syi;wn e]n w{j dokima;zei> 23 o[ de' diakrino;menov kuri;wj e]syi;ei eu]caristei# ga'r tw#j yew#j> e]a'n fa;ghj katake;kritai o=ti ou]k e]k kai' o[ mh' e]syi;wn Kuri;wj ou]k e]syi;ei kai' pi;stewv> pa#n de' o` ou]k e]k pi;stewv eu]caristei# tw#j yew#j 7 ou]dei'v ga'r h[mw#n a[marti;a e]sti;n e[autw#j zh#j kai' ou]dei'v e[autw#j a]poynh;jskei> 8 e]a;n te ga'r zw#men tw#j kuri;wj zw#men e]a;n te a]poynh;jskwmen tw#j kuri;wj Romans 15 a]poynh;jskomen e]a;n te ou}n zw#men e]a;n te a]poynh;jskwmen tou# kuri;ou e]sme;n 9 ei]v KEF. 15 tou#to ga'r Cristo'v kai' a]pe;yanen kai' a]ne;sth kai' a]ne;zhsen, i=na kai' nekrw#n 1 ]Ofei;lomen de' h[mei#v oi[ dunatoi' ta' kai' zw;ntwn kurieu;shj 10 su' de' ti; a]syenh;mata tw#n a]duna;twn basta;zein kri;neiv to'n a]delfo;n sou? h\ kai' su' ti; kai' mh' e[autoi#v a]re;skein 2 e=kastov e]xouyenei#v to'n a]delfo;n sou? pa;ntev ga;r h[mw#n tw#j plhsi;on a]reske;tw ei]v to'

191 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 a]gayo'n pro'v oi]kodomh;n> 3 kai' ga'r o[ e]ynw#n eu]pro;sdektov h[giasme;nh e]n Cristo'v ou]c e[autw#j h/resen> a]lla' pneu;mati a[gi;wj 17 e/cw ou}n kau;chsin e]n kayw'v ge;graptai Oi[ o]neidismoi' tw#n Cristw#j ]Ihsou# ta' pro'v yeo;n> 18 ou] o]neidizo;ntwn se e]pe;peson e]p ] e]me; 4 ga'r tolmh;sw lalei#n ti w{n ou] o=sa ga'r proegra;fh ei]v th'n h[mete;ran kateirga;sato Cristo'v di ] e]mou# ei]v didaskali;an proegra;fh, i=na dia' th#v u[pakoh'n e]ynw#n lo;gwj kai' e/rgwj 19 e]n u[pomonh#v kai' th#v paraklh;sewv tw#n duna;mei shmei;wn kai' tera;twn e]n grafw#n th'n e]lpi;da e/cwmen 5 o[ de' yeo'v duna;mei pneu;matov yeou#> w=ste me th#v u[pomonh#v kai' th#v paraklh;sewv dw;jh a]po' ]Ierousalh'm kai' ku;klwj me;cri u[mi#n to' au]to' fronei#n e]n a]llh;loiv kata' tou# ]Illurikou# peplhrwke;nai to' Cristo'n ]Ihsou#n 6 i=na o[moyumado'n e]n eu]agge;lion tou# Cristou# 20 ou=twv de' e[ni' sto;mati doxa;zhte to'n yeo'n kai' filotimou;menon eu]aggeli;zesyai ou]c pate;ra tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# o=pou w]noma;syh Cristo;v i=na mh' e]p ] Cristou# 7 Dio' proslamba;nesye a]llo;trion yeme;lion oi]kodomw# 21 a]llh;louv kayw'v kai' o[ Cristo'v a]lla' kayw'v ge;graptai Oi{v ou]k prosela;beto h[ma#v ei]v do;xan yeou# a]nhgge;lh peri' au]tou# o/qontai kai' oi` 8 le;gw de', ]Ihsou#n Cristo'n dia;konon ou]k a]khko;asin sunh;sousin 22 Dio' kai' gegenh#syai peritomh#v u[pe'r a]lhyei;av e]nekopto;mhn ta' polla' tou# e]lyei#n pro'v yeou# ei]v to' bebaiw#sai ta'v e]paggeli;av u[ma#v> 23 nuni' de' mhke;ti to;pon e/cwn e]n tw#n pate;rwn 9 ta' de' e/ynh u[pe'r e]le;ouv toi#v kli;masin tou;toiv e]pipoyi;an de' doxa;sai to'n yeo;n kayw'v ge;graptai Dia' e/cwn tou# e]lyei#n pro'v u[ma#v a]po' pollw#n tou#to e]xomologh;somai; soi e]n e/ynesin e]tw#n 24 w[v e]a'n poreu;wmai ei]v th'n kai' tw#j o]nomati; sou qalw# 10 kai' Spani;an> e]leu;somai pro'v u[ma#v e]lpi;zw pa;lin le;gei Eu]fra;nyhte e/ynh meta' tou# ga'r diaporeuo;menov yea;sasyai u[mav laou# au]tou# 11 kai' pa;lin Ai]nei#te to'n kai' u[f ] u[mw#n propemfyh#nai e]kei# e]a'n ku;rion pa;nta ta' e/ynh kai' e]paine;sate u[mw#n prw#ton a]po' me;rouv e]mplhsyw# 25 au]to'n pa;ntev oi[ laoi; 12 kai' nuni' de' poreu;omai ei]v ]Ierousalh'm pa;lin ]Hsai:av le;gei /Estai h[ r[i;za diakonw#n toi#v a[gi;oiv 26 eu]do;khsan tou# ]Iessai; kai' o[ a]nista;menov a/rcein ga'r Makedoni;a kai' ]Acai:a koinwni;an e]ynw#n e]p ] au]tw#j e/ynh e]lpiou#sin 13 o[ de' tina' poih;sasyai ei]v tou'v ptwcou'v tw#n yeo'v th#v e]lpi;dov plhrw;sai u[ma#v pa;shv a[gi;wn tw#n e]n ]Ierousalh;m 27 cara#v kai' ei]rh;nhv e]n tw#j pisteu;ein ei]v to' eu]do;khsan ga;r kai' o]feile;tai au]tw#n> perisseu;ein u[ma#v e]n th#j e]lpi;di e]n ei]si'n ei] ga'r toi#v pneumatikoi#v au]tw#n duna;mei pneu;matov a[gi;ou e]koinw;nhsan ta' e/ynh o]fei;lousin kai' e]n 14 Pe;peismai de; a]delfoi; mou kai' toi#v sarkikoi#v leitourgh#sai au]toi#v 28 au]to'v e]gw' peri' u[mw#n o=ti kai' au]toi' tou#to ou}n e]pitele;sav kai' mestoi; e]ste a]gaywsu;nhv peplhrwme;noi sfragisa;menov au]toi#v to'n karpo'n pa;shv gnw;sewv duna;menoi kai' tou#ton a]peleu;somai di ] u[mw#n ei]v th'n a]llh;louv nouyetei#n Spani;an> 29 oi}da de' o=ti e]rco;menov 15 tolmhro;teron de' e/graqa u[mi#n pro'v u[ma#v e]n plhrw;mati eu]logi;av tou# a]delfoi;, a]po' me;rouv w[v eu]aggeli;ou tou# Cristou# e]leu;somai 30 e]panamimnh;jskwn u[ma#v dia' th'n ca;rin th'n Parakalw# de' u[ma#v a]delfoi; dia' tou# doyei#sa;n moi u[po' tou# yeou# 16 ei]v to' kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou# kai' dia' ei}nai; me leitourgo'n ]Ihsou# Cristou# ei]v th#v a]ga;phv tou# pneu;matov ta' e/ynh i[erourgou#nta to' eu]agge;lion sunagwni;sasyai; moi e]n tai#v tou# yeou# i=na ge;nhtai h[ prosfora' tw#n proseucai#v u[pe'r e]mou# pro'v to'n yeo;n

192 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

31 i=na r[usyw# a]po' tw#n a]peiyou;ntwn e]n Narki;ssou tou'v o/ntav e]n kuri;wj 12 th#j ]Ioudai;aj kai' i=na h[ diakoni;a mou h[ a]spa;sasye Tru;fainan kai' Trufw#san ei]v ]Ierousalh'm eu]pro;sdektov ge;nhtai ta'v kopiw;sav e]n kuri;wj a]spa;sasye toi#v a[gi;oiv 32 i=na e]n cara#j e/lyw pro'v Persi;da th'n a]gaphth;n h=tiv polla' u[ma#v dia' yelh;matov yeou# kai' e]kopi;asen e]n kuri;wj 13 sunanapau;swmai u[mi#n 33 o[ de' yeo'v a]spa;sasye [Rou#fon to'n e]klekto'n e]n th#v ei]rh;nhv meta' pa;ntwn u[mw#n a]mh;n kuri;wj kai' th'n mhte;ra au]tou# kai' e]mou# 14 a]spa;sasye ]Asu;gkriton Fle;gonta [Erma#n Patroba#n [Ermh#n Romans 16 kai' tou'v su'n au]toi#v a]delfou;v 15 a]spa;sasye Filo;logon kai' ]Iouli;an KEF. 16 Nhre;a kai' th'n a]delfh'n au]tou# kai' ]Olumpa#n kai' tou'v su'n au]toi#v 1 Suni;sthmi de' u[mi#n Foi;bhn th'n pa;ntav a[gi;ouv a]delfh'n h[mw#n ou}san dia;konon th#v 16 ]Aspa;sasye a]llh;louv e]n filh;mati e]kklhsi;av th#v e]n Kegcreai#v 2 i=na a[gi;wj ]Aspa;zontai u[ma#v ai[ e]kklhsi;ai au]th'n prosde;xhsye e]n kuri;wj a]xi;wv tw#n tou# Cristou# 17 Parakalw# de' u[ma#v a[gi;wn kai' parasth#te au]th#j e]n w{j a\n a]delfoi; skopei#n tou'v ta'v dicostasi;av u[mw#n crh;jzhj pra;gmati> kai' ga'r au]th' kai' ta' ska;ndala para' th'n didach'n h`n prosta;tiv pollw#n e]genh;yh kai' au]tou# u[mei#v e]ma;yete poiou#ntav kai' e]kkli;nate e]mou# a]p ] au]tw#n> 3 ]Aspa;sasye Pri;skillan 18 oi[ ga'r toiou#toi tw#j kuri;wj kai' ]Aku;lan tou'v sunergou;v mou e]n h[mw#n ]Ihsou# Cristw#j ou] douleu;ousin Cristw#j ]Ihsou# a]lla' th#j e[autw#n koili;aj kai' dia' th#v 4 oi=tinev u[pe'r th#v quch#v mou to'n crhstologi;av kai' eu]logi;av e]xapatw#sin e[autw#n tra;chlon u[pe;yhkan oi{v ou]k e]gw' ta'v kardi;av tw#n a]ka;kwn 19 h[ ga'r mo;nov eu]caristw# a]lla' kai' pa#sai ai[ u[mw#n u[pakoh' ei]v pa;ntav a]fi;keto> cai;rw e]kklhsi;ai tw#n e]ynw#n 5 kai' th'n kat ] ou}n to' e]f ] u[mi#n ye;lw de' u[ma#v sofou'v oi}kon au]tw#n e]kklhsi;an me;n ei}nai ei]v to' a]gayo;n a]kerai;ouv de' a]spa;sasye ]Epai;neton to'n a]gaphto;n ei]v to' kako;n 20 o[ de' yeo'v th#v ei]rh;nhv mou o=v e]stin a]parch' th#v ]Acai:av ei]v suntri;qei to'n Satana#n u[po' tou'v po;dav Cristo;n 6 a]spa;sasye Mari;am, h=tiv u[mw#n e]n ta;cei h[ ca;riv tou# kuri;ou polla' e]kopi;asen ei]v h[ma#v 7 h[mw#n ]Ihsou# Cristou# mey ] u[mw#n 21 a]spa;sasye ]Andro;nikon kai' ]Iounia#n a]spa;zontai; u[ma#v Timo;yeov o[ sunergo;v tou'v suggenei#v mou kai' mou kai' Lou;kiov kai' ]Ia;swn kai' sunaicmalw;touv mou oi=tine;v ei]sin Swsi;patrov oi[ suggenei#v mou 22 e]pi;shmoi e]n toi#v a]posto;loiv oi` kai' pro' a]spa;zomai u[ma#v e]gw' Te;rtiov o[ gra;qav e]mou# ge;gonasin e]n Cristw#j 8 th'n e]pistolh'n e]n kuri;wj 23 a]spa;zetai a]spa;sasye ]Ampli;an to'n a]gaphto;n u[ma#v Ga;i~ov o[ xe;nov mou kai' th#v mou e]n kuri;wj 9 a]spa;sasye Ou]rbano'n e]kklhsi;av o=lhv a]spa;zetai to'n sunergo'n h[mw#n e]n Cristw#j kai' u[ma#v /Erastov o[ oi]kono;mov th#v po;lewv Sta;cun to'n a]gaphto;n mou 10 kai' Kou;artov o[ a]delfo;v 24 [H ca;riv a]spa;sasye ]Apellh#n to'n do;kimon e]n tou# Kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou# meta' Cristw#j a]spa;sasye tou'v e]k pa;ntwn u[mw#n a]mh;n 25 Tw#j de' tw#n ]Aristobou;lou 11 duname;nwj u[ma#v sthri;xai kata' to' a]spa;sasye [Hrodi;wna to'n suggenh# eu]agge;lio;n mou kai' to' kh;rugma ]Ihsou# mou a]spa;sasye tou'v e]k tw#n

193 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

Cristou# kata' a]poka;luqin musthri;ou cro;noiv ai]wni;oiv sesighme;nou 26 fanerwye;ntov de' nu#n dia; te grafw#n profhtikw#n kat ] e]pitagh'n tou# ai]wni;ou yeou# ei]v u[pakoh'n pi;stewv ei]v pa;nta ta' e/ynh gnwrisye;ntov 27 mo;nwj sofw#j yew#j dia' ]Ihsou# Cristou# w{j h[ do;xa ei]v tou'v ai}w#nav a}mh;n pro;v [Rwmai;ouv e]gra;fh a}po; Kori;nyou dia' foi;bhv th#v diako;nou th#v e=n Kegcreai#v e}kklhsi;av

194 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

o=ti e=kastov u[mw#n le;gei ]Egw' me;n ei]mi I CORINTHIANS Pau;lou ]Egw' de' ]Apollw# ]Egw' de' Khfa# ]Egw' de' Cristou# 13 meme;ristai o[ Cristo;v mh' Pau#lov e]staurw;yh u[pe'r H PROS TOUS u[mw#n h\ ei]v to' o/noma Pau;lou KORINYIOUS EPISTOLH e]bapti;syhte 14 eu]caristw# tw#j yew#j o=ti PRWTH ou]de;na u[mw#n e]ba;ptisa ei] mh' Kri;spon kai' Ga;i~on 15 i=na mh; tiv ei/phj o=ti ei]v to'

e]mo'n o/noma e]ba;ptisa 16 e]ba;ptisa de'

kai' to'n Stefana# oi}kon loipo'n ou]k oi}da I Corinthians 1 ei/ tina a/llon e]ba;ptisa 17 ou] ga'r KEF. 1 a]pe;steile;n me Cristo'v bapti;zein a]ll] eu]aggeli;zesyai ou]k e]n sofi;aj lo;gou i=na 1 Pau#lov klhto'v a]po;stolov ]Ihsou# mh' kenwyh#j o[ stauro'v tou# Cristou# Cristou# dia' yelh;matov yeou# kai' 18 [O lo;gov ga'r o[ tou# staurou# toi#v me'n Swsye;nhv o[ a]delfo;v 2 th#j e]kklhsi;aj a]pollume;noiv mwri;a e]sti;n toi#v de' tou# yeou# th#j ou/shj e]n Kori;nywj swjzome;noiv h[mi#n du;namiv yeou# e]stin 19 h[giasme;noiv e]n Cristw#j ]Ihsou# klhtoi#v ge;graptai ga;r ]Apolw# th'n sofi;an tw#n a[gi;oiv su'n pa#sin toi#v e]pikaloume;noiv sofw#n kai' th'n su;nesin tw#n sunetw#n to' o/noma tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# a]yeth;sw 20 pou# sofo;v pou# Cristou# e]n panti' to;pwj au]tw#n te kai' grammateu;v pou# suzhthth'v tou# ai]w#nov h[mw#n> 3 ca;riv u[mi#n kai' ei]rh;nh a]po' tou;tou ou]ci' e]mw;ranen o[ yeo'v th'n yeou# patro'v h[mw#n kai' kuri;ou ]Ihsou# sofi;an tou# ko;smou tou;tou 21 e]peidh' Cristou# 4 Eu]caristw# tw#j yew#j mou ga'r e]n th#j sofi;aj tou# yeou# ou]k e/gnw o[ pa;ntote peri' u[mw#n e]pi' th#j ca;riti tou# ko;smov dia' th#v sofi;av to'n yeo;n yeou# th#j doyei;shj u[mi#n e]n Cristw#j ]Ihsou# eu]do;khsen o[ yeo'v dia' th#v mwri;av tou# 5 o=ti e]n panti' e]plouti;syhte e]n au]tw#j e]n khru;gmatov sw#sai tou'v pisteu;ontav> 22 panti' lo;gwj kai' pa;shj gnw;sei 6 kayw'v e]peidh' kai' ]Ioudai#oi shmei#on to' martu;rion tou# Cristou# e]bebaiw;yh ai]tou#sin kai' =Ellhnev sofi;an zhtou#sin 23 e]n u[mi#n 7 w=ste u[ma#v mh' u[sterei#syai h[mei#v de' khru;ssomen Cristo'n e]n mhdeni' cari;smati a]pekdecome;nouv e]staurwme;non ]Ioudai;oiv me'n th'n a]poka;luqin tou# kuri;ou ska;ndalon =Ellhsin de' mwri;an 24 h[mw#n ]Ihsou# Cristou#> 8 o`v kai' au]toi#v de' toi#v klhtoi#v ]Ioudai;oiv te bebaiw;sei u[ma#v e=wv te;louv kai' =Ellhsin Cristo'n yeou# du;namin a]negklh;touv e]n th#j h[me;raj tou# kuri;ou kai' yeou# sofi;an> 25 o=ti to' mwro'n tou# h[mw#n ]Ihsou# Cristou# 9 pisto'v o[ yeo'v yeou# sofw;teron tw#n a]nyrw;pwn e]sti;n di ] ou{ e]klh;yhte ei]v koinwni;an tou# ui[ou# kai' to' a]syene'v tou# yeou# i]scuro;teron au]tou# ]Ihsou# Cristou# tou# kuri;ou h[mw#n tw#n a]nyrw;pwn e]sti;n 26 10 Parakalw# de' u[ma#v a]delfoi; dia' Ble;pete ga'r th'n klh#sin u[mw#n tou# o]no;matov tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# a]delfoi; o=ti ou] polloi' sofoi' kata' Cristou# i=na to' au]to' le;ghte pa;ntev kai' sa;rka ou] polloi' dunatoi; ou] polloi' mh' h}j e]n u[mi#n sci;smata h}te de' eu]genei#v> 27 a]lla' ta' mwra' tou# kathrtisme;noi e]n tw#j au]tw#j noi@ kai' e]n th#j ko;smou e]xele;xato o[ yeo'v i=na tou'v au]th#j gnw;mhj 11 e]dhlw;yh ga;r moi peri' sofou;v kataiscu;nhj kai' ta' a]syenh# tou# u[mw#n a]delfoi; mou u[po' tw#n Clo;hv o=ti ko;smou e]xele;xato o[ yeo'v i=na 28 e/ridev e]n u[mi#n ei]sin 12 le;gw de' tou#to kataiscu;nhj ta' i]scura; kai' ta'

195 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 a]genh# tou# ko;smou kai' ta' e]xouyenhme;na ei] mh' to' pneu#ma tou# a]nyrw;pou to' e]n e]xele;xato o[ yeo;v kai' ta' mh' o/nta i=na ta' au]tw#j ou=twv kai' ta' tou# yeou# ou]dei'v o/nta katargh;shj 29 o=pwv mh' oi}den ei] mh' to' pneu#ma tou# yeou# 12 kauch;shtai pa#sa sa'rx e]nw;pion au]tou# h[mei#v de' ou] to' pneu#ma tou# ko;smou 30 e]x au]tou# de' u[mei#v e]ste e]n e]la;bomen a]lla' to' pneu#ma to' e]k tou# Cristw#j ]Ihsou# o`v e]genh;yh h[mi#n sofi;a yeou# i=na ei]dw#men ta' u[po' tou# yeou# a]po' yeou# dikaiosu;nh te kai' a[giasmo'v carisye;nta h[mi#n> 13 a` kai' lalou#men kai' a]polu;trwsiv 31 i=na kayw'v ou]k e]n didaktoi#v a]nyrwpi;nhv sofi;av ge;graptai [O kaucw;menov e]n kuri;wj lo;goiv a]ll ] e]n didaktoi#v kauca;syw pneu;matov [agi;ou, pneumatikoi#v pneumatika' sugkri;nontev 14 quciko'v de' a/nyrwpov ou] de;cetai ta' tou# I Corinthians 2 pneu;matov tou# yeou# mwri;a ga'r au]tw#j e]stin kai' ou] du;natai gnw#nai o=ti KEF. 2 pneumatikw#v a]nakri;netai> 15 o[ de' pneumatiko'v a]nakri;nei me'n pa;nta 1 Ka]gw' e]lyw'n pro'v u[ma#v a]delfoi; au]to'v de' u[p ] ou]deno'v a]nakri;netai 16 h}lyon ou] kay ] u[peroch'n lo;gou h\ sofi;av ti;v ga'r e/gnw nou#n kuri;ou o`v katagge;llwn u[mi#n to' martu;rion tou# sumbiba;sei au]to;n h[mei#v de' nou#n yeou# 2 ou] ga'r e/krina tou# ei]de;nai ti e]n Cristou# e/comen u[mi#n ei] mh' ]Ihsou#n Cristo'n kai' tou#ton e]staurwme;non 3 kai' e]gw' e]n a]syenei;aj kai' e]n fo;bwj kai' e]n tro;mwj pollw#j I Corinthians 3 e]geno;mhn pro'v u[ma#v 4 kai' o[ lo;gov mou kai' to' kh;rugma; mou ou]k e]n peiyoi#v KEF. 3 a]nyrwpi;nhv sofi;av lo;goiv a]ll ] e]n a]podei;xei pneu;matov kai' duna;mewv 5 1 Kai' e]gw;, a]delfoi; ou]k h]dunh;yhn i=na h[ pi;stiv u[mw#n mh' h}j e]n sofi;aj lalh#sai u[mi#n w[v pneumatikoi#v a]ll ] w[v a]nyrw;pwn a]ll ] e]n duna;mei yeou# 6 sarkikoi#v w[v nhpi;oiv e]n Cristw#j 2 Sofi;an de' lalou#men e]n toi#v telei;oiv ga;la u[ma#v e]po;tisa kai' ou] brw#ma ou/pw sofi;an de' ou] tou# ai]w#nov tou;tou ou]de' ga'r h]du;nasye a]ll ] ou}te e/ti nu#n tw#n a]rco;ntwn tou# ai]w#nov tou;tou tw#n du;nasye 3 e/ti ga'r sarkikoi; e]ste katargoume;nwn> 7 a]lla' lalou#men o=pou ga'r e]n u[mi#n zh#lov kai' e/riv kai' sofi;an yeou# e]n musthri;wj th'n dicostasi;ai, ou]ci' sarkikoi; e]ste kai' a]pokekrumme;nhn h`n prow;risen o[ yeo'v kata' a/nyrwpon peripatei#te 4 o=tan pro' tw#n ai]w;nwn ei]v do;xan h[mw#n> 8 h`n ga'r le;ghj tiv ]Egw' me;n ei]mi Pau;lou ou]dei'v tw#n a]rco;ntwn tou# ai]w#nov tou;tou e=terov de; ]Egw' ]Apollw# ou]ci' sarkikoi; e/gnwken ei] ga'r e/gnwsan ou]k a\n to'n e]ste 5 ti;v ou}n e]stin Pau#lov ti;v ku;rion th#v do;xhv e]stau;rwsan 9 a]lla' de; ]Apollw#v a]ll] h\ dia;konoi di ] w{n kayw'v ge;graptai `A o]fyalmo'v ou]k e]pisteu;sate kai' e[ka;stwj w[v o[ ku;riov ei}den kai' ou}v ou]k h/kousen kai' e]pi' e/dwken 6 e]gw' e]fu;teusa ]Apollw#v kardi;an a]nyrw;pou ou]k a]ne;bh a` e]po;tisen a]ll] o[ yeo'v hu/xanen> 7 w=ste h[toi;masen o[ yeo'v toi#v a]gapw#sin au]to;n ou/te o[ futeu;wn e]sti;n ti ou/te o[ poti;zwn 10 h[mi#n de' o[ yeo'v a]peka;luqen dia' tou# a]ll ] o[ au]xa;nwn yeo;v 8 o[ futeu;wn de' pneu;matov au]tou#> to' ga'r pneu#ma pa;nta kai' o[ poti;zwn e=n ei]sin e=kastov de' to'n e]reuna#j, kai' ta' ba;yh tou# yeou# 11 ti;v i/dion misyo'n lh;qetai kata' to'n i/dion ga'r oi}den a]nyrw;pwn ta' tou# a]nyrw;pou ko;pon> 9 yeou# ga;r e]smen sunergoi;

196 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= yeou# gew;rgion yeou# oi]kodomh; e]ste 10 musthri;wn yeou# 2 o= de' loipo'n Kata' th'n ca;rin tou# yeou# th'n doyei#sa;n zhtei#tai e]n toi#v oi]kono;moiv i=na pisto;v moi w[v sofo'v a]rcite;ktwn yeme;lion tiv eu[reyh#j 3 e]moi' de' ei]v e]la;cisto;n te;yeika, a/llov de' e]poikodomei# e=kastov e]stin i=na u[f ] u[mw#n a]nakriyw# h\ u[po' de' blepe;tw pw#v e]poikodomei# 11 a]nyrwpi;nhv h[me;rav> a]ll ] ou]de' e]mauto'n yeme;lion ga'r a/llon ou]dei'v du;natai a]nakri;nw 4 ou]de'n ga'r e]mautw#j yei#nai para' to'n kei;menon o=v su;noida a]ll ] ou]k e]n tou;twj e]stin ]Ihsou#v o[ Cristo;v 12 ei] de; tiv dedikai;wmai o[ de' a]nakri;nwn me ku;rio;v e]poikodomei# e]pi' to'n yeme;lion tou#ton e]stin 5 w=ste mh' pro' kairou# ti kri;nete cruso;n a/rguron li;youv timi;ouv xu;la e=wv a\n e/lyhj o[ ku;riov o`v kai' fwti;sei ta' co;rton kala;mhn 13 e[ka;stou to' e/rgon krupta' tou# sko;touv kai' fanerw;sei ta'v fanero'n genh;setai h[ ga'r h[me;ra boula'v tw#n kardiw#n> kai' to;te o[ dhlw;sei o=ti e]n puri' a]pokalu;ptetai> e/painov genh;setai e[ka;stwj a]po' tou# kai' e[ka;stou to' e/rgon o[poi#o;n e]stin to' yeou# 6 Tau#ta de; a]delfoi; pu#r dokima;sei 14 ei/ tinov to' e/rgon meteschma;tisa ei]v e]mauto'n menei# o` e]pwkodo;mhsen misyo'n lh;qetai kai' ]Apollw# di ] u[ma#v i=na e]n h[mi#n 15 ei/ tinov to' e/rgon katakah;setai ma;yhte to' Mh' u[pe'r o` ge;graptai zhmiwyh;setai au]to'v de' swyh;setai fronei#n, i=na mh' ei{v u[pe'r tou# e[no'v ou=twv de' w[v dia' puro;v 16 ou]k oi/date fusiou#sye kata' tou# e[te;rou 7 ti;v ga;r o=ti nao'v yeou# e]ste kai' to' pneu#ma tou# se diakri;nei ti; de' e/ceiv o` ou]k e/labev ei] yeou# oi]kei# e]n u[mi#n 17 ei/ tiv to'n nao'n de' kai' e/labev ti; kauca#sai w[v mh' tou# yeou# fyei;rei fyerei# tou#ton o[ yeo;v> labw;n 8 h/dh kekoresme;noi e]ste; h/dh o[ ga'r nao'v tou# yeou# a=gio;v e]stin oi=tine;v e]plouth;sate cwri'v h[mw#n e]ste u[mei#v 18 Mhdei'v e[auto'n e]basileu;sate> kai' o/felo;n ge e]xapata;tw> ei/ tiv dokei# sofo'v ei}nai e]n e]basileu;sate i=na kai' h[mei#v u[mi#n u[mi#n e]n tw#j ai]w#ni tou;twj mwro'v gene;syw sumbasileu;swmen 9 dokw# ga;r o=ti o[ i=na ge;nhtai sofo;v 19 h[ ga'r sofi;a tou# yeo'v h[ma#v tou'v a]posto;louv e]sca;touv ko;smou tou;tou mwri;a para' tw#j yew#j a]pe;deixen w[v e]piyanati;ouv o=ti ye;atron e]stin ge;graptai ga;r [O drasso;menov e]genh;yhmen tw#j ko;smwj kai' a]gge;loiv kai' tou'v sofou'v e]n th#j panourgi;aj au]tw#n> 20 a]nyrw;poiv 10 h[mei#v mwroi' dia' kai' pa;lin Ku;riov ginw;skei tou'v Cristo;n u[mei#v de' fro;nimoi e]n Cristw#j> dialogismou'v tw#n sofw#n o=ti ei]si'n h[mei#v a]syenei#v u[mei#v de' i]scuroi;> u[mei#v ma;taioi 21 w=ste mhdei'v kauca;syw e]n e/ndoxoi h[mei#v de' a/timoi 11 a/cri th#v a]nyrw;poiv> pa;nta ga'r u[mw#n e]stin a/rti w=rav kai' peinw#men kai' diqw#men 22 ei/te Pau#lov ei/te ]Apollw#v ei/te kai' gumnhteu;omen, kai' kolafizo;meya Khfa#v ei/te ko;smov ei/te zwh' ei/te kai' a]statou#men 12 kai' kopiw#men ya;natov ei/te e]nestw#ta ei/te me;llonta> e]rgazo;menoi tai#v i]di;aiv cersi;n> pa;nta u[mw#n e]stin, 23 u[mei#v de' loidorou;menoi eu]logou#men diwko;menoi Cristou# Cristo'v de' yeou# a]neco;meya 13 blasfhmou;menoi parakalou#men> w[v perikaya;rmata tou# ko;smou I Corinthians 4 e]genh;yhmen pa;ntwn peri;qhma e=wv a/rti 14 Ou]k e]ntre;pwn u[ma#v gra;fw tau#ta KEF. 4 a]ll ] w[v te;kna mou a]gaphta' nouyetw# 15 e]a'n ga'r muri;ouv paidagwgou'v e/chte 1 Ou=twv h[ma#v logize;syw a/nyrwpov w[v e]n Cristw#j a]ll ] ou] pollou'v pate;rav> e]n u[phre;tav Cristou# kai' oi]kono;mouv

197 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 ga'r Cristw#j ]Ihsou# dia' tou# eu]aggeli;ou zu;mhj kaki;av kai' ponhri;av a]ll ] e]n e]gw' u[ma#v e]ge;nnhsa 16 parakalw# ou}n a]zu;moiv ei]likrinei;av kai' a]lhyei;av u[ma#v mimhtai; mou gi;nesye 17 dia' 9 /Egraqa u[mi#n e]n th#j e]pistolh#j mh' tou#to e/pemqa u[mi#n Timo;yeon o=v e]sti;n sunanami;gnusyai po;rnoiv 10 kai' ou] te;knon mou a]gaphto'n kai' pisto'n e]n pa;ntwv toi#v po;rnoiv tou# ko;smou tou;tou kuri;wj o`v u[ma#v a]namnh;sei ta'v o[dou;v mou h\ toi#v pleone;ktaiv h\ a=rpaxin h\ ta'v e]n Cristw#j kayw'v pantacou# e]n pa;shj ei]dwlola;traiv e]pei' o]fei;lete a/ra e]k e]kklhsi;aj dida;skw 18 w[v mh' tou# ko;smou e]xelyei#n e]rcome;nou de; mou pro'v u[ma#v 11 nu#ni' de' e/graqa u[mi#n mh' e]fusiw;yhsa;n tinev> 19 e]leu;somai de' sunanami;gnusyai e]a;n tiv a]delfo'v tace;wv pro'v u[ma#v e]a'n o[ ku;riov yelh;shj o]nomazo;menov h}j po;rnov h\ pleone;kthv h\ kai' gnw;somai ou] to'n lo;gon tw#n ei]dwlola;trhv h\ loi;dorov h\ me;yusov h\ pefusiwme;nwn a]lla' th'n du;namin> 20 a=rpax tw#j toiou;twj mhde' sunesyi;ein 12 ou] ga'r e]n lo;gwj h[ basilei;a tou# yeou# ti; ga;r moi kai; tou'v e/xw kri;nein ou]ci' a]ll ] e]n duna;mei 21 ti; ye;lete e]n r[a;bdwj tou'v e/sw u[mei#v kri;nete 13 tou'v de' e/xw e/lyw pro'v u[ma#v h\ e]n a]ga;phj pneu;mati; te o[ yeo'v krinei# kai; e]xarei#te to'n ponhro'n prajo;thtov e]x u[mw#n au]tw#n

I Corinthians 5 I Corinthians 6

KEF. 5 KEF. 6

1 =Olwv a]kou;etai e]n u[mi#n pornei;a kai' 1 Tolma#j tiv u[mw#n pra#gma e/cwn pro'v to'n toiau;th pornei;a h=tiv ou]de' e]n toi#v e=teron kri;nesyai e]pi' tw#n a]di;kwn kai' e/ynesin o]noma;zetai, w=ste gunai#ka; tina ou]ci' e]pi' tw#n a[gi;wn? 2 ou]k oi/date o=ti oi[ tou# patro'v e/cein 2 kai' u[mei#v a=gioi to'n ko;smon krinou#sin? kai' ei] e]n pefusiwme;noi e]ste; kai' ou]ci' ma#llon u[mi#n kri;netai o[ ko;smov a]na;xioi; e]ste e]penyh;sate i=na e]xaryh#j e]k me;sou u[mw#n krithri;wn e]laci;stwn? 3 ou]k oi/date o[ to' e/rgon tou#to poih;sav 3 e]gw' me'n o=ti a]gge;louv krinou#men mh;ti ge ga;r w[v a]pw'n tw#j sw;mati parw'n de' tw#j biwtika;? 4 biwtika' me'n ou}n krith;ria pneu;mati h/dh ke;krika w[v parw'n to'n e]a'n e/chte tou'v e]xouyenhme;nouv e]n th#j ou=twv tou#to katergasa;menon> 4 e]n tw#j e]kklhsi;aj tou;touv kayi;zete 5 pro'v o]no;mati tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# e]ntroph'n u[mi#n le;gw ou=twv ou]k e]sti'n e]n Cristou#, sunacye;ntwn u[mw#n kai' tou# u[mi#n sofo'v ou]de' ei{v, o`v dunh;setai e]mou# pneu;matov su'n th#j duna;mei tou# diakri#nai a]na' me;son tou# a]delfou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou#, 5 au]tou#? 6 a]lla' a]delfo'v meta' a]delfou# paradou#nai to'n toiou#ton tw#j Satana#j ei]v kri;netai kai' tou#to e]pi' a]pi;stwn 7 h/dh o/leyron th#v sarko;v i=na to' pneu#ma me'n ou}n o=lwv h=tthma e]n u[mi#n e]stin o=ti swyh#j e]n th#j h[me;raj tou# kuri;ou ]Ihsou# 6 kri;mata e/cete mey ] e[autw#n diati; ou]ci' Ou] kalo'n to' kau;chma u[mw#n ou]k oi/date ma#llon a]dikei#sye? diati; ou]ci' ma#llon o=ti mikra' zu;mh o=lon to' fu;rama zumoi# a]posterei#sye? 8 a]lla' u[mei#v a]dikei#te 7 e]kkaya;rate ou}n th'n palaia'n zu;mhn kai' a]posterei#te kai' tau#ta a]delfou;v i=na h}te ne;on fu;rama kayw;v e]ste 9 h\ ou]k oi/date o=ti a/dikoi basilei;an a/zumoi> kai' ga'r to' pa;sca h[mw#n u[pe'r yeou# ou] klhronomh;sousin? mh' h[mw#n e]tu;yh Cristo;v 8 w=ste plana#sye> ou/te po;rnoi ou/te e[orta;zwmen mh' e]n zu;mhj palaia#j mhde' e]n ei]dwlola;trai ou/te moicoi' ou/te

198 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= malakoi' ou/te a]rsenokoi#tai 10 ou/te de' kai' h[ gunh' tw#j a]ndri; 4 h[ gunh' tou# kle;ptai ou/te pleone;ktai ou/te me;yusoi i]di;ou sw;matov ou]k e]xousia;zei a]ll] o[ ou] loi;doroi ou]c a=rpagev basilei;an a]nh;r o[moi;wv de' kai' o[ a]nh'r tou# i]di;ou yeou# ou] klhronomh;sousin 11 kai' sw;matov ou]k e]xousia;zei a]ll] h[ gunh; 5 tau#ta; tinev h}te> a]lla' a]pelou;sasye mh' a]posterei#te a]llh;louv ei] mh' ti a\n e]k a]lla' h[gia;syhte a]ll ] e]dikaiw;yhte e]n sumfw;nou pro'v kairo'n i=na scola;zhte tw#j o]no;mati tou# kuri;ou ]Ihsou# kai' e]n tw#j th#j nhstei;aj kai' th#j proseuch#j kai' pa;lin pneu;mati tou# yeou# h[mw#n e]pi' to' au]to' sune;rchsye, i=na mh' peira;zhj 12 Pa;nta moi e/xestin a]ll ] ou] pa;nta u[ma#v o[ Satana#v dia' th'n a]krasi;an u[mw#n sumfe;rei pa;nta moi e/xestin a]ll ] ou]k 6 tou#to de' le;gw kata' suggnw;mhn ou] e]gw' e]xousiasyh;somai u[po; tinov 13 ta' kat ] e]pitagh;n 7 ye;lw ga'r pa;ntav brw;mata th#j koili;aj kai' h[ koili;a toi#v a]nyrw;pouv ei}nai w[v kai' e]mauto;n> a]ll ] brw;masin o[ de' yeo'v kai' tau;thn kai' e=kastov i/dion ca;risma e/cei e]k yeou# o=v tau#ta katargh;sei to' de' sw#ma ou] th#j me'n ou=twv o=v de' ou=twv 8 Le;gw de' toi#v pornei;aj a]lla' tw#j kuri;wj kai' o[ ku;riov a]ga;moiv kai' tai#v ch;raiv kalo'n au]toi#v tw#j sw;mati> 14 o[ de' yeo'v kai' to'n e]stin e]a'n mei;nwsin w[v ka]gw;> 9 ei] de' ku;rion h/geiren kai' h[ma#v e]xegerei# dia' ou]k e]gkrateu;ontai gamhsa;twsan th#v duna;mewv au]tou# 15 ou]k oi/date o=ti krei#sson ga;r e]stin gamh#sai h\ ta' sw;mata u[mw#n me;lh Cristou# e]stin purou#syai 10 toi#v de' gegamhko;sin a/rav ou}n ta' me;lh tou# Cristou# poih;sw paragge;llw ou]k e]gw' a]ll] o[ ku;riov po;rnhv me;lh? mh' ge;noito 16 h\ ou]k gunai#ka a]po' a]ndro'v mh' cwrisyh#nai 11 oi/date o=ti o[ kollw;menov th#j po;rnhj e`n e]a'n de' kai' cwrisyh#j mene;tw a/gamov h\ tw#j sw#ma; e]stin? /Esontai ga;r fhsi;n oi[ du;o a]ndri' katallagh;tw kai' a/ndra ei]v sa;rka mi;an 17 o[ de' kollw;menov tw#j gunai#ka mh' a]fie;nai 12 Toi#v de' loipoi#v kuri;wj e`n pneu#ma; e]stin 18 feu;gete th'n e]gw' le;gw ou]c o[ ku;riov> ei/ tiv a]delfo'v pornei;an> pa#n a[ma;rthma o` e]a'n poih;shj gunai#ka e/cei a/piston kai' au=th a/nyrwpov e]kto'v tou# sw;mato;v e]stin> o[ suneudokei# oi]kei#n met ] au]tou# mh' de' porneu;wn ei]v to' i/dion sw#ma a]fie;tw au]th;n> 13 kai' gunh' h=tiv e/cei a[marta;nei 19 h\ ou]k oi/date o=ti to' a/ndra a/piston kai' au[to'v suneudokei# sw#ma u[mw#n nao'v tou# e]n u[mi#n a[gi;ou oi]kei#n met ] au]th#v mh' a]fie;tw au]to;n 14 pneu;mato;v e]stin ou{ e/cete a]po' yeou# kai' h[gi;astai ga'r o[ a]nh'r o[ a/pistov e]n th#j ou]k e]ste' e[autw#n? 20 h]gora;syhte ga'r gunaiki; kai' h[gi;astai h[ gunh' h[ a/pistov timh#v> doxa;sate dh' to'n yeo'n e]n tw#j e]n tw#j a]ndri;> e]pei' a/ra ta' te;kna u[mw#n sw;mati u[mw#n kai' e]n tw#j pneu;mati u[mw#n, a]ka;yarta; e]stin nu#n de' a=gia; e]stin 15 a=tina; e]stin tou# Yeou# ei] de' o[ a/pistov cwri;zetai cwrize;syw> ou] dedou;lwtai o[ a]delfo'v h\ h[ a]delfh' e]n toi#v toiou;toiv> e]n de' ei]rh;nhj ke;klhken I Corinthians 7 h[ma#v o[ yeo;v 16 ti; ga'r oi}dav gu;nai ei] to'n a/ndra sw;seiv h\ ti; oi}dav a/ner ei] th'n KEF. 7 gunai#ka sw;seiv 17 Ei] mh' e[ka;stwj w[v e]me;risen o[ yeo;v e=kaston w[v ke;klhken o[ 1 Peri' de' w{n e]gra;qate moi, kalo'n ku;riov ou=twv peripatei;tw kai' ou=twv e]n a]nyrw;pwj gunaiko'v mh' a=ptesyai> 2 dia' tai#v e]kklhsi;aiv pa;saiv diata;ssomai de' ta'v pornei;av e=kastov th'n e[autou# 18 peritetmhme;nov tiv e]klh;yh mh' gunai#ka e]ce;tw kai' e[ka;sth to'n i/dion e]pispa;syw> e]n a]krobusti;aj tiv e]klh;yh a/ndra e]ce;tw 3 th#j gunaiki' o[ a]nh'r th'n mh' peritemne;syw 19 h[ peritomh' ou]de;n o]feilome;nhn eu/noian a]podido;tw o[moi;wv

199 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 e]stin kai' h[ a]krobusti;a ou]de;n e]stin 36 Ei] de; tiv a]schmonei#n e]pi' th'n a]lla' th;rhsiv e]ntolw#n yeou# 20 parye;non au]tou# nomi;zei e]a'n h}j e=kastov e]n th#j klh;sei h{j e]klh;yh e]n tau;thj u[pe;rakmov kai' ou=twv o]fei;lei gi;nesyai mene;tw 21 dou#lov e]klh;yhv mh; soi o` ye;lei poiei;tw ou]c a[marta;nei mele;tw> a]ll ] ei] kai' du;nasai e]leu;yerov gamei;twsan 37 o`v de' e=sthken e[drai#ov gene;syai ma#llon crh#sai 22 o[ ga'r e]n e]n th#j kardi;aj mh' e/cwn a]na;gkhn e]xousi;an kuri;wj klhyei'v dou#lov a]peleu;yerov de' e/cei peri' tou# i]di;ou yelh;matov kai' kuri;ou e]sti;n o[moi;wv kai; o[ e]leu;yerov tou#to ke;kriken e]n th#j kardi;aj au]tou# tou# klhyei'v dou#lo;v e]stin Cristou# 23 threi#n th'n e[autou# parye;non kalw#v timh#v h]gora;syhte> mh' gi;nesye dou#loi poiei#> 38 w=ste kai' o[ e]kgami;zwn kalw#v a]nyrw;pwn poiei# o[ de' mh' e[kgami;zwn krei#sson poiei#> 24 e=kastov e]n w{j e]klh;yh a]delfoi; e]n 39 Gunh' de;detai no;mwj e]f ] o=son cro;non tou;twj mene;tw para' tw#j yew#j 25 Peri' de' zh#j o[ a]nh'r au]th#v> e]a'n de' koimhyh#j o[ a]nh;r tw#n parye;nwn e]pitagh'n kuri;ou ou]k e/cw au]th#v e]leuye;ra e]sti'n w{j ye;lei gnw;mhn de' di;dwmi w[v h]lehme;nov u[po' gamhyh#nai mo;non e]n kuri;wj kuri;ou pisto'v ei}nai 26 Nomi;zw ou}n 40 makariwte;ra de; e]stin e]a'n ou=twv tou#to kalo'n u[pa;rcein dia' th'n mei;nhj kata' th'n e]mh'n gnw;mhn> dokw# de' e]nestw#san a]na;gkhn o=ti kalo'n ka]gw' pneu#ma yeou# e/cein a]nyrw;pwj to' ou=twv ei}nai 27 de;desai gunaiki; mh' zh;tei lu;sin> le;lusai a]po' gunaiko;v mh' zh;tei gunai#ka 28 e]a'n de' I Corinthians 8 kai' gh;mhjv, ou]c h=martev> kai' e]a'n gh;mhj h[ parye;nov ou]c h=marten yli#qin de' th#j KEF. 8 sarki' e=xousin oi[ toiou#toi e]gw' de' u[mw#n fei;domai 29 tou#to de; fhmi a]delfoi; o[ 1 Peri' de' tw#n ei]dwloyu;twn oi/damen kairo'v sunestalme;nov to' loipo;n e]stin o=ti pa;ntev gnw#sin e/comen h[ gnw#siv i=na kai' oi[ e/contev gunai#kav w[v mh' fusioi# h[ de' a]ga;ph oi]kodomei#> 2 ei] de; e/contev w}sin 30 kai' oi[ klai;ontev w[v tiv dokei# ei]de;nai ti ou]de;pw ou]de'n mh' klai;ontev kai' oi[ cai;rontev w[v mh' e/gnwken kayw'v dei# gnw#nai> 3 ei] de; tiv cai;rontev kai' oi[ a]gora;zontev w[v mh' a]gapa#j to'n yeo;n ou{tov e/gnwstai u[p ] kate;contev 31 kai' oi[ crw;menoi twj au]tou# 4 Peri' th#v brw;sewv ou}n tw#n ko;smwj tou;twj w[v mh' katacrw;menoi> ei]dwloyu;twn oi/damen o=ti ou]de'n para;gei ga'r to' sch#ma tou# ko;smou ei/dwlon e]n ko;smwj kai' o=ti ou]dei'v yeo'v tou;tou 32 ye;lw de' u[ma#v a]meri;mnouv e=terov ei] mh' ei{v 5 kai' ga'r ei/per ei]si'n ei}nai o[ a/gamov merimna#j ta' tou# kuri;ou lego;menoi yeoi' ei/te e]n ou]ranw#j ei/te e]pi' pw#v a]re;sei tw#j kuri;wj> 33 o[ de' gamh;sav th#v gh#v w=sper ei]si'n yeoi' polloi' kai' merimna#j ta' tou# ko;smou pw#v a]re;sei th#j ku;rioi polloi; 6 a]ll ] h[mi#n ei{v yeo'v o[ gunaiki; 34 meme;ristai h[ gunh' kai' h[ path;r e]x ou{ ta' pa;nta kai' h[mei#v ei]v parye;nov h[ a/gamov merimna#j ta' tou# au]to;n kai' ei{v ku;riov ]Ihsou#v Cristo;v kuri;ou i=na h}j a[gi;a kai' sw;mati kai' di ] ou{ ta' pa;nta kai' h[mei#v di ] au]tou# pneu;mati> h[ de' gamh;sasa merimna#j ta' 7 ]All ] ou]k e]n pa#sin h[ gnw#siv> tine'v de' tou# ko;smou pw#v a]re;sei tw#j a]ndri; 35 th#j suneidh;sei tou# ei]dw;lou e=wv a/rti w[v tou#to de' pro'v to' u[mw#n au]tw#n sumfe;ron ei]dwlo;yuton e]syi;ousin kai' h[ le;gw ou]c i=na bro;con u[mi#n e]piba;lw sunei;dhsiv au]tw#n a]syenh'v ou}sa a]lla' pro'v to' eu/schmon kai' molu;netai 8 brw#ma de' h[ma#v ou] eu]pro;sedron tw#j kuri;wj a]perispa;stwv pari;sthsin tw#j yew#j> ou/te ga'r e]a'n fa;gwmen perisseu;omen ou/te e]a'n mh'

200 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= fa;gwmen u[sterou;meya 9 ble;pete de' yew#j 10 h\ di ] h[ma#v pa;ntwv le;gei di ] mh;pwv h[ e]xousi;a u[mw#n au=th pro;skomma h[ma#v ga'r e]gra;fh o=ti e]p ] e]lpi;di o]fei;lei ge;nhtai toi#v a]syenou#sin 10 e]a'n ga;r o[ a]rotriw#n a]rotria#n kai' o[ a]low#n th#v tiv i/dhj se' to'n e/conta gnw#sin e]n e]lpi;dov au]tou# mete;cein e]p ] e]lpi;di 11 ei]dwlei;wj katakei;menon ou]ci' h[ ei] h[mei#v u[mi#n ta' pneumatika' sunei;dhsiv au]tou# a]syenou#v o/ntov e]spei;ramen me;ga ei] h[mei#v u[mw#n ta' oi]kodomhyh;setai ei]v to' ta' ei]dwlo;yuta sarkika' yeri;somen 12 ei] a/lloi th#v e]syi;ein e]xousi;av u[mw#n mete;cousin ou] ma#llon 11 kai' a]polei#tai o[ a]syenw#n a]delfo'v h[mei#v ]All ou]k e]crhsa;meya th#j e]xousi;aj e]pi' th#j sh#j gnw;sei di ] o`n Cristo'v tau;thj a]lla' pa;nta ste;gomen i=na mh' a]pe;yanen e]gkoph;n tina dw#men tw#j eu]aggeli;wj tou# 12 ou=twv de' a[marta;nontev ei]v tou'v Cristou# 13 ou]k oi/date o=ti oi[ ta' i[era' a]delfou'v kai' tu;ptontev au]tw#n th'n e]rgazo;menoi e]k tou# i[erou# e]syi;ousin oi[ sunei;dhsin a]syenou#san ei]v Cristo'n tw#j yusiasthri;wj prosedreu;ontev tw#j a[marta;nete 13 dio;per ei] brw#ma yusiasthri;wj summeri;zontai 14 ou=twv skandali;zei to'n a]delfo;n mou ou] mh' kai' o[ ku;riov die;taxen toi#v to' fa;gw kre;a ei]v to'n ai]w#na i=na mh' to'n eu]agge;lion katagge;llousin e]k tou# a]delfo;n mou skandali;sw eu]aggeli;ou zh#n 15 e]gw' de' ou]deni' e]crhsa;mhn tou;twn ou]k e/graqa de' tau#ta i=na ou=twv ge;nhtai e]n e]moi;> kalo'n I Corinthians 9 ga;r moi ma#llon a]poyanei#n h/ to' kau;chma; mou i=na tiv kenw;shj 16 e]a'n KEF. 9 ga'r eu]aggeli;zwmai ou]k e/stin moi kau;chma> a]na;gkh ga;r moi e]pi;keitai> 1 Ou]k ei]mi' a]po;stolov ou]k ei]mi' ou]ai' de; moi e]sti'n e]a'n mh' e]leu;yerov ou]ci' ]Ihsou#n Cristo'n to'n eu]aggeli;zwmai, 17 ei] ga'r e[kw'n tou#to ku;rion h[mw#n e[w;raka ou] to' e/rgon mou pra;ssw misyo'n e/cw> ei] de' a/kwn u[mei#v e]ste e]n kuri;wj 2 ei] a/lloiv ou]k oi]konomi;an pepi;steumai> 18 ti;v ou}n ei]mi' a]po;stolov a]lla; ge u[mi#n ei]mi> h[ ga'r moi; e]stin o[ misyo;v i=na eu]aggelizo;menov sfragi'v th#v e]mh#v a]postolh#v u[mei#v e]ste a]da;panon yh;sw to' eu]agge;lion tou# e]n kuri;wj 3 [H e]mh' a]pologi;a toi#v e]me' Cristou#, ei]v to' mh' katacrh;sasyai th#j a]nakri;nousin au=th e]sti;n 4 mh' ou]k e]xousi;aj mou e]n tw#j eu]aggeli;wj e/comen e]xousi;an fagei#n kai' piei#n 5 mh' 19 ]Eleu;yerov ga'r w\n e]k pa;ntwn pa#sin ou]k e/comen e]xousi;an a]delfh'n gunai#ka e]mauto'n e]dou;lwsa i=na tou'v plei;onav peria;gein w[v kai' oi[ loipoi' a]po;stoloi kerdh;sw> 20 kai' e]geno;mhn kai' oi[ a]delfoi' tou# kuri;ou kai' Khfa#v toi#v ]Ioudai;oiv w[v ]Ioudai#ov 6 h\ mo;nov e]gw' kai' Barnaba#v ou]k e/comen i=na ]Ioudai;ouv kerdh;sw> toi#v u[po' no;mon e]xousi;an tou# mh' e]rga;zesyai 7 ti;v w[v u[po' no;mon i=na tou'v u[po' no;mon strateu;etai i]di;oiv o]qwni;oiv pote; ti;v kerdh;sw> 21 toi#v a]no;moiv w[v a/nomov futeu;ei a]mpelw#na kai' e]k tou# karpou# mh' w\n a/nomov yew#j a]ll ] e/nnomov Cristw#j au]tou# ou]k e]syi;ei h\ ti;v poimai;nei i=na kerdh;sw a]no;mouv> 22 e]geno;mhn poi;mnhn kai' e]k tou# ga;laktov th#v toi#v a]syene;sin w[v a]syenh;v i=na tou'v poi;mnhv ou]k e]syi;ei 8 Mh' kata' a]syenei#v kerdh;sw> toi#v pa#sin ge;gona a/nyrwpon tau#ta lalw# h\ ou]ci' kai' o[ ta' pa;nta i=na pa;ntwv tina'v sw;sw 23 no;mov tau#ta le;gei 9 e]n ga'r tw#j tou#to de' poiw# dia' to' eu]agge;lion i=na Mwse;wv no;mwj ge;graptai Ou] fimw;seiv sugkoinwno'v au]tou# ge;nwmai 24 Ou]k bou#n a]low#nta mh' tw#n bow#n me;lei tw#j

201 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 oi/date o=ti oi[ e]n stadi;wj tre;contev kath;nthsen pa;ntev me'n tre;cousin ei{v de' lamba;nei 12 w=ste o[ dokw#n e[sta;nai blepe;tw mh' to' brabei#on ou=twv tre;cete i=na pe;shj 13 peirasmo'v u[ma#v ou]k ei/lhfen katala;bhte ei] mh' a]nyrw;pinov> pisto'v de' o[ yeo;v o`v 25 pa#v de' o[ a]gwnizo;menov pa;nta ou]k e]a;sei u[ma#v peirasyh#nai u[pe'r o` e]gkrateu;etai e]kei#noi me'n ou}n i=na du;nasye a]lla' poih;sei su'n tw#j fyarto'n ste;fanon la;bwsin h[mei#v de' peirasmw#j kai' th'n e/kbasin tou# a/fyarton 26 e]gw' toi;nun ou=twv tre;cw du;nasyai u[ma#v u[penegkei#n 14 Dio;per w[v ou]k a]dh;lwv ou=twv pukteu;w w[v ou]k a]gaphtoi; mou feu;gete a]po' th#v a]e;ra de;rwn> 27 a]ll ] u[pwpia;zw mou to' ei]dwlolatrei;av 15 w[v froni;moiv sw#ma kai' doulagwgw# mh;pwv, a/lloiv le;gw> kri;nate u[mei#v o= fhmi 16 to' khru;xav au]to'v a]do;kimov ge;nwmai poth;rion th#v eu]logi;av o` eu]logou#men ou]ci' koinwni;a tou# ai=matov tou# Cristou# e]stin to'n a/rton o`n klw#men ou]ci' I Corinthians 10 koinwni;a tou# sw;matov tou# Cristou# e]stin KEF. 10 17 o=ti ei{v a/rtov e`n sw#ma oi[ polloi; e]smen oi[ ga'r pa;ntev e]k tou# e[no'v a/rtou 1 Ou] ye;lw de' u[ma#v a]gnoei#n a]delfoi; o=ti mete;comen 18 ble;pete to'n ]Israh'l oi[ pate;rev h[mw#n pa;ntev u[po' th'n nefe;lhn kata' sa;rka> ou]ci' oi[ e]syi;ontev ta'v h}san kai' pa;ntev dia' th#v yala;sshv yusi;av koinwnoi' tou# yusiasthri;ou dih#lyon 2 kai' pa;ntev ei]v to'n Mwsh#n ei]si;n 19 ti; ou}n fhmi o=ti ei/dwlon ti; e]bapti;santo e]n th#j nefe;lhj kai' e]n th#j e]stin h\ o=ti ei]dwlo;yuton ti; e]stin? yala;sshj 3 kai' pa;ntev to' au]to' brw#ma 20 a]ll ] o=ti a` yu;ei ta; e/ynh, daimoni;oiv pneumatiko'n e/fagon 4 kai' pa;ntev to' yu;ei kai' ou] yew#j ou] ye;lw de' u[ma#v au]to' po;ma pneumatiko'n e/pion e/pinon koinwnou'v tw#n daimoni;wn gi;nesyai 21 ga'r e]k pneumatikh#v a]kolouyou;shv ou] du;nasye poth;rion kuri;ou pi;nein kai' pe;trav h[ de' pe;tra h}n o[ Cristo;v 5 a]ll ] poth;rion daimoni;wn ou] du;nasye ou]k e]n toi#v plei;osin au]tw#n eu]do;khsen trape;zhv kuri;ou mete;cein kai' trape;zhv o[ yeo;v katestrw;yhsan ga'r e]n th#j e]rh;mwj daimoni;wn 22 h\ parazhlou#men to'n 6 tau#ta de' tu;poi h[mw#n e]genh;yhsan ei]v ku;rion mh' i]scuro;teroi au]tou# e]smen 23 to' mh' ei}nai h[ma#v e]piyumhta'v kakw#n Pa;nta moi e/xestin a]ll ] ou] pa;nta kayw'v ka]kei#noi e]peyu;mhsan 7 mhde' sumfe;rei> pa;nta moi; e/xestin a]ll ] ou] ei]dwlola;trai gi;nesye kayw;v tinev pa;nta oi]kodomei# 24 mhdei'v to' e[autou# au]tw#n w=v ge;graptai ]Eka;yisen o[ lao'v zhtei;tw a]lla' to' tou# e[te;rou e=kastov fagei#n kai' piei#n kai' a]ne;sthsan pai;zein 25 Pa#n to' e]n make;llwj pwlou;menon 8 mhde' porneu;wmen kayw;v tinev au]tw#n e]syi;ete mhde'n a]nakri;nontev dia' th'n e]po;rneusan kai' e/peson e=n mia#j h[me;raj sunei;dhsin 26 tou# ga'r kuri;ou h[ gh# kai' ei]kositrei#v cilia;dev 9 mhde' to' plh;rwma au]th#v 27 ei] de; tiv kalei# e]kpeira;zwmen to'n Cristo;n kayw'v kai; u[ma#v tw#n a]pi;stwn kai' ye;lete tinev au]tw#n e]pei;rasan kai' u[po' tw#n poreu;esyai pa#n to' paratiye;menon u[mi#n o/fewn a]pw;lonto 10 mhde' goggu;zete e]syi;ete mhde'n a]nakri;nontev dia' th'n kayw'v kai; tinev au]tw#n e]go;ggusan kai' sunei;dhsin 28 e]a'n de; tiv u[mi#n ei/phj a]pw;lonto u[po' tou# o]loyreutou# 11 Tou#to ei]dwlo;yuto;n e]stin mh' e]syi;ete di ] tau#ta de' pa;nta tu;poi sune;bainon e]kei#non to'n mhnu;santa kai' th'n e]kei;noiv e]gra;fh de' pro'v nouyesi;an sunei;dhsin> tou# ga'r kuri;ou h[ gh# kai' to' h[mw#n ei]v ou`v ta' te;lh tw#n ai]w;nwn

202 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= plh;rwma au]th#v 29 sunei;dhsin de' kuri;wj> 12 w=sper ga'r h[ gunh' e]k tou# le;gw ou]ci' th'n e[autou# a]lla' th'n tou# a]ndro;v ou=twv kai' o[ a]nh'r dia' th#v e[te;rou i=na ti; ga'r h[ e]leuyeri;a mou gunaiko;v> ta' de' pa;nta e]k tou# yeou# 13 kri;netai u[po' a/llhv suneidh;sewv 30 ei] e]n u[mi#n au]toi#v kri;nate> pre;pon e]sti'n de' e]gw' ca;riti mete;cw ti; blasfhmou#mai gunai#ka a]kataka;lupton tw#j yew#j u[pe'r ou{ e]gw' eu]caristw# 31 ei/te ou}n proseu;cesyai 14 h[ ou]de' au]th' h/ fu;siv e]syi;ete ei/te pi;nete ei/te ti poiei#te dida;skei u[ma#v o=ti a]nh'r me'n e]a'n koma#j pa;nta ei]v do;xan yeou# poiei#te 32 a]timi;a au]tw#j e]stin 15 gunh' de' e]a'n a]pro;skopoi gi;nesye kai' ]Ioudai;oiv koma#j do;xa au]th#j e]stin o=ti h[ ko;mh a]nti' kai' =Ellhsin kai' th#j e]kklhsi;aj tou# yeou# peribolai;ou de;dotai au]th#j 16 Ei] de; tiv 33 kayw'v ka]gw' pa;nta pa#sin a]re;skw dokei# filo;neikov ei}nai h[mei#v toiau;thn mh' zhtw#n to' e]mautou# su;mferon, a]lla' sunh;yeian ou]k e/comen ou]de' ai[ to' tw#n pollw#n i=na swyw#sin e]kklhsi;ai tou# yeou# 17 Tou#to de' paragge;llwn ou]k e]painw# o=ti ou]k ei]v to' krei#tton a]ll] ei]v to' h{tton sune;rcesye I Corinthians 11 18 prw#ton me'n ga'r sunercome;nwn u[mw#n e]n th#j e]kklhsi;aj a]kou;w sci;smata e]n KEF. 11 u[mi#n u[pa;rcein kai' me;rov ti pisteu;w 19 dei# ga'r kai' ai[re;seiv e]n u[mi#n ei}nai i=na 1 mimhtai; mou gi;nesye kayw'v ka]gw' oi[ do;kimoi faneroi' ge;nwntai e]n u[mi#n 20 Cristou# 2 ]Epainw# de' u[ma#v a]delfoi; Sunercome;nwn ou}n u[mw#n e]pi' to' au]to' o=ti pa;nta mou me;mnhsye kai' kayw'v ou]k e/stin kuriako'n dei#pnon fagei#n> pare;dwka u[mi#n ta'v parado;seiv 21 e=kastov ga'r to' i/dion dei#pnon kate;cete 3 ye;lw de' u[ma#v ei]de;nai o=ti prolamba;nei e]n tw#j fagei#n kai' o`v me'n panto'v a]ndro'v h[ kefalh' o[ Cristo;v peina#j o`v de' meyu;ei 22 mh' ga'r oi]ki;av e]stin kefalh' de' gunaiko'v o[ a]nh;r ou]k e/cete ei]v to' e]syi;ein kai' pi;nein h\ th#v kefalh' de' Cristou# o[ yeo;v 4 pa#v a]nh'r e]kklhsi;av tou# yeou# katafronei#te kai' proseuco;menov h\ profhteu;wn kata' kataiscu;nete tou'v mh' e/contav ti; u[mi#n kefalh#v e/cwn kataiscu;nei th'n kefalh'n ei/pw e]paine;sw u[ma#v e]n tou;twj ou]k au]tou# 5 pa#sa de' gunh' proseucome;nh h\ e]painw# 23 ]Egw' ga'r pare;labon a]po' profhteu;ousa a]katakalu;ptwj th#j tou# kuri;ou o` kai' pare;dwka u[mi#n o=ti o[ kefalh#j kataiscu;nei th'n kefalh'n ku;riov ]Ihsou#v e]n th#j nukti' h{j paredi;doto e[auth#v> e`n ga;r e]stin kai' to' au]to' th#j e/laben a/rton 24 kai' eu]caristh;sav e]xurhme;nhj 6 ei] ga'r ou] e/klasen kai' ei}pen La;bete, fa;gete, katakalu;ptetai gunh; kai' keira;syw> ei] Tou#to; mou e]sti'n to' sw#ma to' u[pe'r u[mw#n de' ai]scro'n gunaiki' to' kei;rasyai h\ klw;menon> tou#to poiei#te ei]v th'n e]mh'n xura#syai katakalupte;syw 7 a]nh'r a]na;mnhsin 25 w[sau;twv kai' to' me'n ga'r ou]k o]fei;lei katakalu;ptesyai poth;rion meta' to' deipnh#sai le;gwn, th'n kefalh;n ei]kw'n kai' do;xa yeou# Tou#to to' poth;rion h[ kainh' diayh;kh u[pa;rcwn> gunh' de' do;xa a]ndro;v e]stin 8 e]sti'n e]n tw#j e]mw#j ai=mati> tou#to poiei#te ou] ga;r e]stin a]nh'r e]k gunaiko;v a]lla' o[sa;kiv a\n pi;nhte ei]v th'n e]mh'n a]na;mnhsin gunh' e]x a]ndro;v> 9 kai' ga'r ou]k e]kti;syh 26 o[sa;kiv ga'r a\n e]syi;hte to'n a/rton a]nh'r dia' th'n gunai#ka a]lla' gunh' dia' tou#ton kai' to' poth;rion tou#to pi;nhte to'n to'n a/ndra 10 dia' tou#to o]fei;lei h[ gunh' ya;naton tou# kuri;ou katagge;llete e]xousi;an e/cein e]pi' th#v kefalh#v dia' tou'v a/criv ou{ a\n e/lyhj a]gge;louv 11 plh'n ou/te a]nh'r cwri'v 27 =Wste o`v a\n e]syi;hj to'n a/rton tou#ton gunaiko'v ou/te gunh' cwri'v a]ndro'v e]n

203 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 h\ pi;nhj to' poth;rion tou# kuri;ou a]naxi;wv pneuma;twn e[te;rwj de' ge;nh glwssw#n e/nocov e/stai tou# sw;matov kai' ai=matov a/llwj de' e[rmhnei;a glwssw#n> 11 pa;nta tou# kuri;ou 28 dokimaze;tw de' de' tau#ta e]nergei# to' e`n kai' to' au]to' a/nyrwpov e[auto;n kai' ou=twv e]k tou# pneu#ma diairou#n i]di;aj e[ka;stwj kayw'v a/rtou e]syie;tw kai' e]k tou# pothri;ou bou;letai 12 Kaya;per ga'r to' sw#ma e=n pine;tw> 29 o[ ga'r e]syi;wn kai' pi;nwn e]stin kai' me;lh e/cei polla' pa;nta de' ta' a]naxi;wv, kri;ma e[autw#j e]syi;ei kai' pi;nei me;lh tou# sw;matov tou# e[no;v, polla' o/nta mh' diakri;nwn to' sw#ma tou# kuri;ou 30 e=n e]stin sw#ma ou=twv kai' o[ Cristo;v> 13 dia' tou#to e]n u[mi#n polloi' a]syenei#v kai' kai' ga'r e]n e[ni' pneu;mati h[mei#v pa;ntev ei]v a/r]r[wstoi kai' koimw#ntai i[kanoi; 31 ei] e`n sw#ma e]bapti;syhmen ei/te ]Ioudai#oi ga'r e[autou'v diekri;nomen ou]k a\n ei/te =Ellhnev ei/te dou#loi ei/te e]krino;meya> 32 krino;menoi de' u[po' e]leu;yeroi kai' pa;ntev ei]v e`n pneu#ma kuri;ou paideuo;meya i=na mh' su'n tw#j e]poti;syhmen 14 kai' ga'r to' sw#ma ou]k ko;smwj katakriyw#men 33 w=ste e/stin e`n me;lov a]lla' polla; 15 e]a'n a]delfoi; mou sunerco;menoi ei]v to' ei/phj o[ pou;v =Oti ou]k ei]mi' cei;r ou]k ei]mi' fagei#n a]llh;louv e]kde;cesye 34 ei] de; e]k tou# sw;matov ou] para' tou#to ou]k tiv peina#j e]n oi/kwj e]syie;tw i=na mh' ei]v e/stin e]k tou# sw;matov 16 kai' e]a'n ei/phj kri;ma sune;rchsye. Ta' de' loipa' w[v a\n to' ou}v =Oti ou]k ei]mi' o]fyalmo;v ou]k ei]mi' e/lyw diata;xomai e]k tou# sw;matov ou] para' tou#to ou]k e/stin e]k tou# sw;matov> 17 ei] o=lon to' sw#ma o]fyalmo;v pou# h[ a]koh; ei] o=lon I Corinthians 12 a]koh; pou# h[ o/sfrhsiv 18 nuni' de' o[ yeo'v e/yeto ta' me;lh e`n e=kaston au]tw#n e]n tw#j KEF. 12 sw;mati kayw'v h]ye;lhsen 19 ei] de' h}n ta' pa;nta e`n me;lov pou# to' sw#ma 20 nu#n de' 1 Peri' de' tw#n pneumatikw#n a]delfoi; ou] polla' me'n me;lh e`n de' sw#ma 21 ou] ye;lw u[ma#v a]gnoei#n 2 Oi/date o=ti e/ynh du;natai de' o]fyalmo'v ei]pei#n th#j ceiri; h}te pro'v ta' ei/dwla ta' a/fwna w[v a\n Crei;an sou ou]k e/cw h\ pa;lin h[ kefalh' h/gesye a]pago;menoi 3 dio' gnwri;zw toi#v posi;n Crei;an u[mw#n ou]k e/cw> 22 u[mi#n o=ti ou]dei'v e]n pneu;mati yeou# lalw#n a]lla' pollw#j ma#llon ta' dokou#nta me;lh le;gei ]Ana;yema ]Ihsou#n, kai' ou]dei'v tou# sw;matov a]syene;stera u[pa;rcein du;natai ei]pei#n Ku;rion ]Ihsou#n, ei] mh' e]n a]nagkai#a; e]stin 23 kai' a` dokou#men pneu;mati a[gi;wj 4 Diaire;seiv de' a]timo;tera ei}nai tou# sw;matov tou;toiv carisma;twn ei]si;n to' de' au]to' pneu#ma> 5 timh'n perissote;ran periti;yemen kai' ta' kai' diaire;seiv diakoniw#n ei]sin kai' o[ a]sch;mona h[mw#n eu]schmosu;nhn au]to'v ku;riov> 6 kai' diaire;seiv perissote;ran e/cei 24 ta' de' e]nerghma;twn ei]si;n o[ de' au]to;v e]stin eu]sch;mona h[mw#n ou] crei;an e/cei a]ll] o[ yeo;v o[ e]nergw#n ta' pa;nta e]n pa#sin 7 yeo'v suneke;rasen to' sw#ma tw#j e[ka;stwj de' di;dotai h[ fane;rwsiv tou# u[sterou#nti perissote;ran dou'v timh;n pneu;matov pro'v to' sumfe;ron 8 w{j me'n 25 i=na mh' h}j sci;sma e]n tw#j sw;mati a]lla' ga'r dia' tou# pneu;matov di;dotai lo;gov to' au]to' u[pe'r a]llh;lwn merimnw#sin ta' sofi;av a/llwj de' lo;gov gnw;sewv kata' to' me;lh au]to' pneu#ma 9 e[te;rwj de' pi;stiv e]n tw#j 26 kai' ei/te pa;scei e`n me;lov sumpa;scei au]tw#j pneu;mati a/llwj de' cari;smata pa;nta ta' me;lh> ei/te doxa;zetai e`n me;lov i]ama;twn e]n tw#j au]tw#j pneu;mati 10 sugcai;rei pa;nta ta' me;lh 27 [Umei#v de; a/llwj de' e]nergh;mata duna;mewn a/llwj e]ste sw#ma Cristou# kai' me;lh e]k me;rouv de' profhtei;a a/llwj de' diakri;seiv

204 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

28 kai' ou`v me'n e/yeto o[ yeo'v e]n th#j nh;piov e]la;loun w[v nh;piov e]fro;noun w[v e]kklhsi;aj prw#ton a]posto;louv nh;piov e]logizo;mhn o=te de; ge;gona a]nh;r deu;teron profh;tav tri;ton kath;rghka ta' tou# nhpi;ou 12 ble;pomen didaska;louv e/peita duna;meiv ei}ta ga'r a/rti di ] e]so;ptrou e]n ai]ni;gmati to;te cari;smata i]ama;twn a]ntilh;qeiv, de' pro;swpon pro'v pro;swpon> a/rti kubernh;seiv ge;nh glwssw#n 29 mh' ginw;skw e]k me;rouv to;te de' pa;ntev a]po;stoloi mh' pa;ntev profh#tai e]pignw;somai kayw'v kai' e]pegnw;syhn mh' pa;ntev dida;skaloi mh' pa;ntev 13 nuni' de' me;nei pi;stiv e]lpi;v a]ga;ph ta' duna;meiv 30 mh' pa;ntev cari;smata tri;a tau#ta> mei;zwn de' tou;twn h[ a]ga;ph e/cousin i]ama;twn mh' pa;ntev glw;ssaiv lalou#sin mh' pa;ntev diermhneu;ousin 31 zhlou#te de' ta' cari;smata ta' I Corinthians 14 krei;ttona Kai' e/ti kay ] u[perbolh'n o[do'n u[mi#n dei;knumi KEF. 14

1 Diw;kete th'n a]ga;phn zhlou#te de' ta' I Corinthians 13 pneumatika; ma#llon de' i=na profhteu;hte 2 o[ ga'r lalw#n glw;sshj KEF. 13 ou]k a]nyrw;poiv lalei# a]lla' tw# yew#j> ou]dei'v ga'r a]kou;ei pneu;mati de' lalei# 1 ]Ea'n tai#v glw;ssaiv tw#n a]nyrw;pwn musth;ria> 3 o[ de' profhteu;wn lalw# kai' tw#n a]gge;lwn a]ga;phn de' mh' a]nyrw;poiv lalei# oi]kodomh'n kai' e/cw ge;gona calko'v h]cw#n h\ ku;mbalon para;klhsin kai' paramuyi;an 4 o[ a]lala;zon 2 kai' e]a'n e/cw profhtei;an lalw#n glw;sshj e[auto'n oi]kodomei#> o[ de' kai' ei]dw# ta' musth;ria pa;nta kai' pa#san profhteu;wn e]kklhsi;an oi]kodomei# 5 th'n gnw#sin kai' e]a'n e/cw pa#san th'n ye;lw de' pa;ntav u[ma#v lalei#n glw;ssaiv pi;stin w=ste o/rh meyista;nein a]ga;phn de' ma#llon de' i=na profhteu;hte> mei;zwn ga'r mh' e/cw ou]ye;n ei]mi 3 kai' e]a'n qwmi;sw o[ profhteu;wn h\ o[ lalw#n glw;ssaiv pa;nta ta' u[pa;rconta; mou kai' e]a'n e]kto'v ei] mh' diermhneu;hj i=na h[ e]kklhsi;a paradw# to' sw#ma; mou i=na kauyh;swmai oi]kodomh'n la;bhj 6 nuni' de; a]delfoi; e]a'n a]ga;phn de' mh' e/cw ou]de'n w]felou#mai e/lyw pro'v u[ma#v glw;ssaiv lalw#n ti; 4 [H a]ga;ph makroyumei# crhsteu;etai h[ u[ma#v w]felh;sw e]a'n mh' u[mi#n lalh;sw h\ e]n a]ga;ph ou] zhloi# h[ a]ga;ph ou] a]pokalu;qei h\ e]n gnw;sei h\ e]n profhtei;aj perpereu;etai ou] fusiou#tai 5 ou]k h\ e]n didach#j 7 o=mwv ta' a/quca fwnh'n a]schmonei# ou] zhtei# ta' e[auth#v ou] dido;nta ei/te au]lo'v ei/te kiya;ra e]a'n paroxu;netai ou] logi;zetai to' kako;n 6 diastolh'n toi#v fyo;ggoiv mh' dw#j pw#v ou] cai;rei e]pi' th#j a]diki;aj sugcai;rei de' th#j gnwsyh;setai to' au]lou;menon h\ to' a]lhyei;aj> 7 pa;nta ste;gei pa;nta kiyarizo;menon 8 kai' ga'r e]a'n a/dhlon pisteu;ei pa;nta e]lpi;zei pa;nta u[pome;nei fwnh'n sa;lpigx dw#j ti;v paraskeua;setai 8 [H a]ga;ph ou]de;pote e]kpi;ptei ei/te de' ei]v po;lemon 9 ou=twv kai' u[mei#v dia' th#v profhtei#ai katarghyh;sontai> ei/te glw;sshv e]a'n mh' eu/shmon lo;gon dw#te glw#ssai pau;sontai> ei/te gnw#siv pw#v gnwsyh;setai to' lalou;menon katarghyh;setai 9 e]k me;rouv ga'r e/sesye ga'r ei]v a]e;ra lalou#ntev 10 ginw;skomen kai' e]k me;rouv tosau#ta ei] tu;coi ge;nh fwnw#n e]stin e]n profhteu;omen> 10 o=tan de' e/lyhj to' ko;smwj kai' ou]de'n au]tw#n a/fwnon> 11 te;leion to;te to' e]k me;rouv e]a'n ou}n mh' ei]dw# th'n du;namin th#v fwnh#v katarghyh;setai 11 o=te h/mhn nh;piov w[v e/somai tw#j lalou#nti ba;rbarov kai' o[

205 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 lalw#n e]n e]moi' ba;rbarov 12 ou=twv kai' e/cei e[rmhnei;an e/cei> pa;nta pro'v u[mei#v e]pei' zhlwtai; e]ste pneuma;twn oi]kodomh'n gene;syw 27 ei/te glw;sshj pro'v th'n oi]kodomh'n th#v e]kklhsi;av tiv lalei# kata' du;o h\ to' plei#ston trei#v zhtei#te i=na perisseu;hte 13 dio;per o[ kai' a]na' me;rov kai' ei{v diermhneue;tw> lalw#n glw;sshj proseuce;syw i=na 28 e]a'n de' mh' h}j diermhneuth;v siga;tw e]n diermhneu;hj 14 e]a'n ga'r proseu;cwmai e]kklhsi;aj e[autw#j de' lalei;tw kai' tw#j glw;sshj to' pneu#ma; mou proseu;cetai o[ yew#j 29 profh#tai de' du;o h\ trei#v de' nou#v mou a/karpo;v e]stin 15 ti; ou}n lalei;twsan kai' oi[ a/lloi e]stin proseu;xomai tw#j pneu;mati diakrine;twsan> 30 e]a'n de' a/llwj proseu;xomai de' kai' tw#j noi:> qalw# tw#j a]pokalufyh#j kayhme;nwj o[ prw#tov pneu;mati qalw# de' kai' tw#j noi: 16 e]pei' siga;tw 31 du;nasye ga'r kay ] e=na e]a'n eu]logh;shjv tw#j pneu;mati o[ pa;ntev profhteu;ein i=na pa;ntev a]naplhrw#n to'n to;pon tou# i]diw;tou pw#v manya;nwsin kai' pa;ntev parakalw#ntai e]rei# to' ]Amh;n e]pi' th#j sh#j eu]caristi;aj 32 kai' pneu;mata profhtw#n profh;taiv e]peidh' ti; le;geiv ou]k oi}den> 17 su' me'n u[pota;ssetai 33 ou] ga;r e]stin ga'r kalw#v eu]caristei#v a]ll ] o[ e=terov a]katastasi;av o[ yeo'v a]ll] ei]rh;nhv [Wv ou]k oi]kodomei#tai 18 eu]caristw# tw#j e]n pa;saiv tai#v e]kklhsi;aiv tw#n a[gi;wn yew#j mou, pa;ntwn u[mw#n ma#llon 34 ai[ gunai#kev u[mw#n e]n tai#v e]kklhsi;aiv glw;ssaiv lalw#n> 19 a]ll] e]n e]kklhsi;aj siga;twsan> ou] ga'r e]pite;traptai ye;lw pe;nte lo;gouv dia' tou# noo;v mou au]tai#v lalei#n a]ll] u[pota;ssesyai, lalh#sai i=na kai' a/llouv kathch;sw h\ kayw'v kai' o[ no;mov le;gei 35 ei] de; ti muri;ouv lo;gouv e]n glw;sshj mayei#n ye;lousin e]n oi/kwj tou'v i]di;ouv 20 ]Adelfoi; mh' paidi;a gi;nesye tai#v a/ndrav e]perwta;twsan> ai]scro'n ga;r fresi;n a]lla' th#j kaki;aj nhpia;zete tai#v e]stin gunaixi'n e]n e]kklhsi;aj lalei#n 36 de' fresi'n te;leioi gi;nesye 21 e]n tw#j h\ a]f ] u[mw#n o[ lo;gov tou# yeou# e]xh#lyen h\ no;mwj ge;graptai o=ti ]En e[teroglw;ssoiv ei]v u[ma#v mo;nouv kath;nthsen 37 Ei/ tiv kai' e]n cei;lesin e[te;roiv lalh;sw tw#j law#j dokei# profh;thv ei}nai h\ pneumatiko;v tou;twj kai' ou]d ] ou=twv ei]sakou;sontai; e]piginwske;tw a` gra;fw u[mi#n o=ti tou# mou le;gei ku;riov 22 w=ste ai[ glw#ssai kuri;ou ei]si'n e]ntolai;> 38 ei] de; tiv ei]v shmei#o;n ei]sin ou] toi#v pisteu;ousin a]gnoei# a]gnoe;itw 39 w=ste a]delfoi; a]lla' toi#v a]pi;stoiv h[ de' profhtei;a ou] zhlou#te to' profhteu;ein kai' to' lalei#n toi#v a]pi;stoiv a]lla' toi#v pisteu;ousin glw;ssaiv mh' kwlu;ete 40 pa;nta 23 ]Ea'n ou}n sune;lyhj h[ e]kklhsi;a o=lh eu]schmo;nwv kai' kata' ta;xin gine;syw e]pi' to' au]to' kai' pa;ntev glw;ssaiv lalw#sin ei]se;lywsin de' i]diw#tai h\ a/pistoi ou]k e]rou#sin o=ti mai;nesye 24 I Corinthians 15 e]a'n de' pa;ntev profhteu;wsin ei]se;lyhj de; tiv a/pistov h\ i]diw;thv e]le;gcetai u[po' KEF. 15 pa;ntwn a]nakri;netai u[po' pa;ntwn 25 kai' ou=twv ta' krupta' th#v kardi;av 1 Gnwri;zw de' u[mi#n a]delfoi; to' au]tou# fanera' gi;netai kai' ou=twv pesw'n eu]agge;lion o` eu]hggelisa;mhn u[mi#n o` kai' e]pi' pro;swpon proskunh;sei tw#j yew#j parela;bete e]n w{j kai' e[sth;kate 2 di ] a]pagge;llwn o=ti [O yeo'v o/ntwv e]n u[mi#n ou{ kai' sw;jzesye ti;ni lo;gwj e]stin 26 Ti; ou}n e]stin a]delfoi; o=tan eu]hggelisa;mhn u[mi#n ei] kate;cete e]kto'v sune;rchsye e=kastov u[mw#n qalmo'n e/cei ei] mh' ei]kh#j e]pisteu;sate 3 pare;dwka didach'n e/cei glw#ssan e/cei a]poka;luqin ga'r u[mi#n e]n prw;toiv o` kai' pare;labon o=ti Cristo'v a]pe;yanen u[pe'r tw#n

206 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= a[martiw#n h[mw#n kata' ta'v grafa;v 4 Cristw#j pa;ntev zwjopoihyh;sontai 23 kai' o=ti e]ta;fh kai' o=ti e]gh;gertai th#j e=kastov de' e]n tw#j i]di;wj ta;gmati> a]parch' tri;thj h[me;raj kata' ta'v grafa;v 5 kai' Cristo;v e/peita oi[ Cristou# e]n th#j o=ti w/fyh Khfa#j ei}ta toi#v dw;deka> parousi;aj au]tou# 24 ei}ta to' te;lov o=tan 6 e/peita w/fyh e]pa;nw pentakosi;oiv paradw#j th'n basilei;an tw#j yew#j kai' a]delfoi#v e]fa;pax e]x w{n oi[ plei;ouv patri; o=tan katargh;shj pa#san a]rch'n me;nousin e=wv a/rti tine'v de' kai' kai' pa#san e]xousi;an kai' du;namin 25 e]koimh;yhsan> 7 e/peita w/fyh ]Iakw;bwj dei# ga'r au]to'n basileu;ein a/criv ou{ a/n ei}ta toi#v a]posto;loiv pa#sin> 8 e/scaton yh#j pa;ntav tou'v e]cyrou'v u[po' tou'v po;dav de' pa;ntwn w[sperei' tw#j e]ktrw;mati w/fyh au]tou# 26 e/scatov e]cyro'v katargei#tai ka]moi; 9 ]Egw' ga;r ei]mi o[ e]la;cistov o[ ya;natov> 27 pa;nta ga'r u[pe;taxen u[po' tw#n a]posto;lwn o`v ou]k ei]mi' i[kano'v tou'v po;dav au]tou# o=tan de' ei/phj o=ti kalei#syai a]po;stolov dio;ti e]di;wxa th'n pa;nta u[pote;taktai dh#lon o=ti e]kto'v tou# e]kklhsi;an tou# yeou#> 10 ca;riti de' yeou# u[pota;xantov au]tw#j ta' pa;nta 28 o=tan ei]mi o= ei]mi kai' h[ ca;riv au]tou# h[ ei]v e]me' de' u[potagh#j au]tw#j ta' pa;nta to;te kai' ou] kenh' e]genh;yh a]lla' perisso;teron au]to'v o[ ui[o'v u[potagh;setai tw#j au]tw#n pa;ntwn e]kopi;asa ou]k e]gw' de' u[pota;xanti au]tw#j ta' pa;nta i=na h}j o[ yeo'v a]ll] h[ ca;riv tou# yeou# h[ su'n e]moi; 11 ta' pa;nta e]n pa#sin 29 ]Epei' ti; ei/te ou}n e]gw' ei/te e]kei#noi ou=twv poih;sousin oi[ baptizo;menoi u[pe'r tw#n khru;ssomen kai' ou=twv e]pisteu;sate 12 nekrw#n ei] o=lwv nekroi' ou]k e]gei;rontai Ei] de' Cristo'v khru;ssetai o=ti e]k ti; kai' bapti;zontai u[pe'r tw#n nekrw#n nekrw#n e]gh;gertai pw#v le;gousi;n tinev e]n 30 ti; kai' h[mei#v kinduneu;omen pa#san u[mi#n o=ti a]na;stasiv nekrw#n ou]k e/stin w=ran 31 kay ] h[me;ran a]poynh;jskw nh' 13 ei] de' a]na;stasiv nekrw#n ou]k e/stin th'n h[mete;ran kau;chsin h`n e/cw e]n ou]de' Cristo'v e]gh;gertai> 14 ei] de' Cristw#j ]Ihsou# tw#j kuri;wj h[mw#n 32 ei] Cristo'v ou]k e]gh;gertai keno'n a/ra to' kata' a/nyrwpon e]yhrioma;chsa kh;rugma h[mw#n kenh' de' kai' h[ pi;stiv e]n ]Efe;swj ti; moi to' o/felov ei] nekroi' u[mw#n> ou]k e]gei;rontai Fa;gwmen kai' pi;wmen 15 eu[risko;meya de' kai' qeudoma;rturev au/rion ga'r a]poynh;jskomen 33 mh' tou# yeou# o=ti e]marturh;samen kata' tou# plana#sye> Fyei;rousin h/yh crhsy ] yeou# o=ti h/geiren to'n Cristo;n o`n ou]k o[mili;ai kakai; 34 e]knh;qate dikai;wv h/geiren ei/per a/ra nekroi' ou]k kai' mh' a[marta;nete a]gnwsi;an ga'r yeou# e]gei;rontai 16 ei] ga'r nekroi' ou]k tinev e/cousin pro'v e]ntroph'n u[mi#n le;gw e]gei;rontai ou]de' Cristo'v e]gh;gertai> 17 35 a]ll ] e]rei# tiv Pw#v e]gei;rontai oi[ ei] de' Cristo'v ou]k e]gh;gertai matai;a h[ nekroi; poi;wj de' sw;mati e/rcontai pi;stiv u[mw#n e/ti e]ste' e]n tai#v a[marti;aiv 36 /Afron su' o` spei;reiv ou] u[mw#n 18 a/ra kai' oi[ koimhye;ntev e]n zwjopoiei#tai e]a'n mh' a]poya;nhj> 37 kai' o` Cristw#j a]pw;lonto 19 ei] e]n th#j zwh#j spei;reiv ou] to' sw#ma to' genhso;menon tau;thj h]lpiko;tev e]sme'n e]n Cristw#j mo;non spei;reiv a]lla' gumno'n ko;kkon ei] tu;coi e]leeino;teroi pa;ntwn a]nyrw;pwn e]sme;n si;tou h/ tinov tw#n loipw#n> 38 o[ de' yeo'v 20 Nuni' de' Cristo'v e]gh;gertai e]k au]tw#j di;dwsin sw#ma kayw'v h]ye;lhsen nekrw#n a]parch' tw#n kekoimhme;nwn kai' e[ka;stwj tw#n sperma;twn to' i/dion e]ge;neto 21 e]peidh' ga'r di ] a]nyrw;pou o[ sw#ma 39 ou] pa#sa sa'rx h[ au]th' sa;rx ya;natov kai' di ] a]nyrw;pou a]na;stasiv a]lla' a/llh me'n sa'rx a]nyrw;pwn a/llh nekrw#n 22 w=sper ga'r e]n tw#j ]Ada'm de' sa'rx kthnw#n a/llh de' i]cyu;wn a/llh pa;ntev a]poynh;jskousin ou=twv kai' e]n tw#j de' pthnw#n 40 kai' sw;mata e]poura;nia

207 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 kai' sw;mata e]pi;geia> a]ll ] e[te;ra me'n h[ de' yew#j ca;riv tw#j dido;nti h[mi#n to' ni#kov tw#n e]pourani;wn do;xa e[te;ra de' h[ tw#n dia' tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou# e]pigei;wn 41 a/llh do;xa h[li;ou kai' 58 =Wste a]delfoi; mou a]gaphtoi; a/llh do;xa selh;nhv kai' a/llh do;xa e[drai#oi gi;nesye a]metaki;nhtoi a]ste;rwn> a]sth'r ga'r a]ste;rov diafe;rei perisseu;ontev e]n tw#j e/rgwj tou# kuri;ou e]n do;xhj 42 Ou=twv kai' h[ a]na;stasiv tw#n pa;ntote ei]do;tev o=ti o[ ko;pov u[mw#n ou]k nekrw#n spei;retai e]n fyora#j e]gei;retai e/stin keno'v e]n kuri;wj e]n a]fyarsi;aj> 43 spei;retai e]n a]timi;aj e]gei;retai e]n do;xhj> spei;retai e]n a]syenei;aj e]gei;retai e]n duna;mei> 44 spei;retai sw#ma quciko;n e]gei;retai sw#ma pneumatiko;n e/stin sw#ma quciko;n kai' e/stin sw#ma pneumatiko;n 45 ou=twv kai' ge;graptai ]Ege;neto o[ prw#tov I Corinthians 16 a/nyrwpov ]Ada'm ei]v quch'n zw#san o[ KEF. 16 e/scatov ]Ada'm ei]v pneu#ma zwjopoiou#n

46 a]ll ] ou] prw#ton to' pneumatiko'n 1 Peri' de' th#v logi;av th#v ei]v tou'v a[gi;ouv a]lla' to' quciko;n e/peita to' w=sper die;taxa tai#v e]kklhsi;aiv th#v pneumatiko;n 47 o[ prw#tov a/nyrwpov e]k Galati;av ou=twv kai' u[mei#v poih;sate 2 gh#v coi~ko;v o[ deu;terov a/nyrwpov o[ kata' mi;an sabba;twn e=kastov u[mw#n ku;riov e]x ou]ranou# 48 oi{ov o[ coi~ko;v par ] e[autw#j tiye;tw yhsauri;zwn o= ti a\n toiou#toi kai' oi[ coi~koi; kai' oi{ov o[ eu]odw#tai i=na mh' o=tan e/lyw to;te logi;ai e]poura;niov toiou#toi kai' oi[ e]poura;nioi> gi;nwntai 3 o=tan de' parage;nwmai ou`v 49 kai' kayw'v e]fore;samen th'n ei]ko;na e]a'n dokima;shte di ] e]pistolw#n tou;touv tou# coi~kou# fore;somen kai' th'n ei]ko;na pe;mqw a]penegkei#n th'n ca;rin u[mw#n tou# e]pourani;ou 50 Tou#to de; fhmi ei]v ]Ierousalh;m> 4 e]a'n de' h}j a/xion tou# a]delfoi; o=ti sa'rx kai' ai{ma basilei;an ka]me' poreu;esyai su'n e]moi' yeou# klhronomh#sai ou] du;nantai ou]de' h[ poreu;sontai 5 ]Eleu;somai de' pro'v fyora' th'n a]fyarsi;an klhronomei# 51 u[ma#v o=tan Makedoni;an die;lyw> i]dou;, musth;rion u[mi#n le;gw> pa;ntev me'n Makedoni;an ga'r die;rcomai ou] koimhyhso;meya pa;ntev de' 6 pro'v u[ma#v de' tuco'n paramenw# h\ kai' a]llaghso;meya 52 e]n a]to;mwj e]n r[iph#j paraceima;sw i=na u[mei#v me prope;mqhte o]fyalmou# e]n th#j e]sca;thj sa;lpiggi> ou{ e]a'n poreu;wmai 7 ou] ye;lw ga'r u[ma#v salpi;sei ga;r kai' oi[ nekroi' a/rti e]n paro;dwj i]dei#n e]lpi;zw de' cro;non e]geryh;sontai a/fyartoi kai' h[mei#v tina' e]pimei#nai pro'v u[ma#v e]a'n o[ ku;riov a]llaghso;meya 53 dei# ga'r to' fyarto'n e]pitre;phj 8 e]pimenw# de' e]n ]Efe;swj e=wv tou#to e]ndu;sasyai a]fyarsi;an kai' to' th#v penthkosth#v> ynhto'n tou#to e]ndu;sasyai a]yanasi;an 9 yu;ra ga;r moi a]ne;wjgen mega;lh kai' 54 o=tan de' to' fyarto'n tou#to e]ndu;shtai e]nergh;v kai' a]ntikei;menoi polloi; a]fyarsi;an kai' to' ynhto'n tou#to 10 ]Ea'n de' e/lyhj Timo;yeov ble;pete i=na e]ndu;shtai a]yanasi;an to;te genh;setai o[ a]fo;bwv ge;nhtai pro'v u[ma#v> to' ga'r lo;gov o[ gegramme;nov Katepo;yh o[ e/rgon kuri;ou e]rga;zetai w[v kai' e]gw; 11 ya;natov ei]v ni#kov 55 pou# sou ya;nate mh; tiv ou}n au]to'n e]xouyenh;shj to' ke;ntron pou# sou a=jdh, to' ni#kov 56 to' prope;mqate de' au]to'n e]n ei]rh;nhj i=na de' ke;ntron tou# yana;tou h[ a[marti;a h[ de' e/lyhj pro;v me> e]kde;comai ga'r au]to'n du;namiv th#v a[marti;av o[ no;mov> 57 tw#j meta' tw#n a]delfw#n 12 Peri'

208 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= de' ]Apollw# tou# a]delfou# polla' pareka;lesa au]to'n i=na e/lyhj pro'v u[ma#v meta' tw#n a]delfw#n> kai' pa;ntwv ou]k h}n ye;lhma i=na nu#n e/lyhj> e]leu;setai de' o=tan eu]kairh;shj 13 Grhgorei#te sth;kete e]n th#j pi;stei a]ndri;zesye krataiou#sye 14 pa;nta u[mw#n e]n a]ga;phj gine;syw 15 Parakalw# de' u[ma#v a]delfoi;> oi/date th'n oi]ki;an Stefana# o=ti e]sti'n a]parch' th#v ]Acai:av kai' ei]v diakoni;an toi#v a[gi;oiv e/taxan e[autou;v> 16 i=na kai' u[mei#v u[pota;sshsye toi#v toiou;toiv kai' panti' tw#j sunergou#nti kai' kopiw#nti 17 cai;rw de' e]pi' th#j parousi;aj Stefana# kai' Fourtouna;tou kai' ]Acai~kou# o=ti to' u[mw#n u[ste;rhma ou{toi a]neplh;rwsan> 18 a]ne;pausan ga'r to' e]mo'n pneu#ma kai' to' u[mw#n e]piginw;skete ou}n tou'v toiou;touv 19 ]Aspa;zontai u[ma#v ai[ e]kklhsi;ai th#v ]Asi;av ]Aspa;zontai u[ma#v e]n kuri;wj polla' ]Aku;lav kai' Pri;skilla, su'n th#j kat ] oi}kon au]tw#n e]kklhsi;aj 20 a]spa;zontai u[ma#v oi[ a]delfoi' pa;ntev ]Aspa;sasye a]llh;louv e]n filh;mati a[gi;wj 21 [O a]spasmo'v th#j e]mh#j ceiri' Pau;lou 22 ei/ tiv ou] filei# to'n ku;rion ]Ihsou#n Cristo;n, h/tw a]na;yema mara'n a]ya; 23 h[ ca;riv tou# kuri;ou ]Ihsou# Cristou# mey ] u[mw#n 24 h[ a]ga;ph mou meta' pa;ntwn u[mw#n e]n Cristw#j ]Ihsou# a]mh;n pro'v Korinyi;ouv prw;th e]gra;fh a]po' Fili;ppwn dia' Stefana# kai' Fourtouna;tou kai' ]Acai~kou# kai' Timoye;ou.

209 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

tou# zh#n> 9 a]lla' au]toi' e]n e[autoi#v to' II CORINTHIANS a]po;krima tou# yana;tou e]sch;kamen i=na mh' pepoiyo;tev w}men e]f ] e[autoi#v a]ll ] e]pi' tw#j yew#j tw#j e]gei;ronti tou'v nekrou;v> 10 o`v e]k thlikou;tou yana;tou e]r]r[u;sato H PROS TOUS h[ma#v kai' r[u;etai, ei]v o`n h]lpi;kamen o=ti KORINYIOUS EPISTOLH kai' e/ti r[u;setai 11 sunupourgou;ntwn kai' u[mw#n u[pe'r h[mw#n th#j deh;sei i=na e]k DEUTERA pollw#n prosw;pwn to' ei]v h[ma#v ca;risma

dia' pollw#n eu]caristhyh#j u[pe'r h[mw#n

12 [H ga'r kau;chsiv h[mw#n au=th e]sti;n to' II Corinthians 1 martu;rion th#v suneidh;sewv h[mw#n o=ti e]n KEF. 1 a[plo;thti kai' ei]likrinei;aj yeou# ou]k e]n sofi;aj sarkikh#j a]ll ] e]n ca;riti yeou# 1 Pau#lov a]po;stolov ]Ihsou# Cristou# a]nestra;fhmen e]n tw#j ko;smwj dia' yelh;matov yeou# kai' Timo;yeov o[ perissote;rwv de' pro'v u[ma#v 13 ou] ga'r a]delfo;v th#j e]kklhsi;aj tou# yeou# th#j ou/shj a/lla gra;fomen u[mi#n a]ll ] h\ a` e]n Kori;nywj su'n toi#v a[gi;oiv pa#sin toi#v a]naginw;skete h\ kai' e]piginw;skete> ou}sin e]n o=lhj th#j ]Acai:aj> 2 ca;riv u[mi#n e]lpi;zw de' o=ti kai' e=wv te;louv kai' ei]rh;nh a]po' yeou# patro'v h[mw#n kai' e]pignw;sesye 14 kayw'v kai' e]pe;gnwte kuri;ou ]Ihsou# Cristou# h[ma#v a]po' me;rouv o=ti kau;chma u[mw#n 3 Eu]loghto'v o[ yeo'v kai' path'r tou# e]smen kaya;per kai' u[mei#v h[mw#n e]n th#j kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou# o[ path'r h[me;raj tou# kuri;ou ]Ihsou# 15 Kai' tau;thj tw#n oi]ktirmw#n kai' yeo'v pa;shv th#j pepoiyh;sei e]boulo;mhn pro'v u[ma#v paraklh;sewv 4 o[ parakalw#n h[ma#v e]lyei#n pro;teron i=na deute;ran ca;rin e]pi' pa;shj th#j yli;qei h[mw#n ei]v to' e/ch#te> 16 kai' di ] u[mw#n dielyei#n ei]v du;nasyai h[ma#v parakalei#n tou'v e]n Makedoni;an kai' pa;lin a]po' pa;shj yli;qei dia' th#v paraklh;sewv h[v Makedoni;av e]lyei#n pro'v u[ma#v kai' u[f ] parakalou;meya au]toi' u[po' tou# yeou#> 5 u[mw#n propemfyh#nai ei]v th'n ]Ioudai;an o=ti kayw'v perisseu;ei ta' payh;mata tou# 17 tou#to ou}n bouleuo;menov mh; ti a/ra Cristou# ei]v h[ma#v ou=twv dia' Cristou# th#j e]lafri;aj e]crhsa;mhn h\ a` bouleu;omai perisseu;ei kai' h[ para;klhsiv h[mw#n 6 kata' sa;rka bouleu;omai i=na h}j par ] ei/te de' ylibo;meya u[pe'r th#v u[mw#n e]moi' to' Nai' nai' kai' to' Ou\ ou/ 18 pisto'v paraklh;sewv kai' swthri;av> th#v de' o[ yeo'v o=ti o[ lo;gov h[mw#n o[ pro'v u[ma#v e]nergoume;nhv e]n u[pomonh#j tw#n au]tw#n ou]k e]ge;neto Nai' kai' Ou/ 19 o[ ga'r tou# payhma;twn w{n kai' h[mei#v pa;scomen ei/te yeou# ui[o'v ]Ihsou#v Cristo'v o[ e]n u[mi#n di ] parakalou;meya u[pe'r th#v u[mw#n h[mw#n khrucyei;v di ] e]mou# kai' Silouanou# paraklh;sewv kai' swthri;av, kai' h= kai' Timoye;ou ou]k e]ge;neto Nai' kai' Ou/ 20 e]lpi;v h[mw#n bebai;a u[pe'r u[mw#n 7 a]lla' Nai' e]n au]tw#j ge;gonen o=sai ei]do;tev o=ti w=sper koinwnoi; e]ste tw#n ga'r e]paggeli;ai yeou# e]n au]tw#j to' Nai;> payhma;twn ou=twv kai' th#v kai' e]n au]tw#j to' ]Amh'n tw#j yew#j pro'v paraklh;sewv 8 Ou] ga'r ye;lomen u[ma#v do;xan di ] h[mw#n a]gnoei#n a]delfoi; u[pe'r th#v yli;qewv 21 o[ de' bebaiw#n h[ma#v su'n u[mi#n ei]v h[mw#n th#v genome;nhv h[mi#n e]n th#j ]Asi;aj o=ti Cristo'n kai' cri;sav h[ma#v yeo;v 22 o[ kai' kay ] u[perbolh'n e]barh;yhmen u[pe'r sfragisa;menov h[ma#v kai' dou'v to'n du;namin w=ste e]xaporhyh#nai h[ma#v kai' a]r]r[abw#na tou# pneu;matov e]n tai#v

210 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= kardi;aiv h[mw#n Makedoni;an 14 Tw#j de' yew#j ca;riv tw#j 23 ]Egw' de' ma;rtura to'n yeo'n pa;ntote yriambeu;onti h[ma#v e]n tw#j e]pikalou#mai e]pi' th'n e]mh'n quch;n o=ti Cristw#j kai' th'n o]smh'n th#v gnw;sewv feido;menov u[mw#n ou]ke;ti h}lyon ei]v au]tou# fanerou#nti di ] h[mw#n e]n panti' Ko;rinyon 24 ou]c o=ti kurieu;omen u[mw#n to;pwj> 15 o=ti Cristou# eu]wdi;a e]sme'n tw#j th#v pi;stewv a]lla' sunergoi; e]smen th#v yew#j e]n toi#v swjzome;noiv kai' e]n toi#v cara#v u[mw#n> th#j ga'r pi;stei e[sth;kate a]pollume;noiv 16 oi{v me'n o]smh' yana;tou ei]v ya;naton oi{v de' o]smh' zwh#v ei]v zwh;n kai' pro'v tau#ta ti;v i[kano;v 17 II Corinthians 2 ou] ga;r e]smen w[v oi[ polloi' kaphleu;ontev to'n lo;gon tou# yeou# a]ll ] KEF. 2 w[v e]x ei]likrinei;av a]ll ] w[v e]k yeou# katenw;pion tou# yeou# e]n Cristw#j 1 e/krina de' e]mautw#j tou#to to' mh' pa;lin lalou#men e]lyei#n e]n lu;phj pro'v u[ma#v 2 ei] ga'r e]gw' lupw# u[ma#v kai' ti;v e]stin o[ eu]frai;nwn me ei] mh' o[ lupou;menov e]x e]mou# 3 kai' II Corinthians 3 e/graqa u[mi#n tou#to au]to' i=na mh' e]lyw'n lu;phn e/cw a]f ] w{n e/dei me cai;rein KEF. 3 pepoiyw'v e]pi' pa;ntav u[ma#v o=ti h[ e]mh' cara' pa;ntwn u[mw#n e]stin 4 e]k ga'r 1 ]Arco;meya pa;lin e[autou'v pollh#v yli;qewv kai' sunoch#v kardi;av sunista;nein ei/ mh' crh;jzomen w=v tinev e/graqa u[mi#n dia' pollw#n dakru;wn ou]c sustatikw#n e]pistolw#n pro'v u[ma#v h\ e]x i=na luphyh#te a]lla' th'n a]ga;phn i=na u[mw#n sustatikw#n 2 h[ e]pistolh' h[mw#n gnw#te h`n e/cw perissote;rwv ei]v u[ma#v 5 u[mei#v e]ste e]ggegramme;nh e]n tai#v Ei] de; tiv lelu;phken ou]k e]me' lelu;phken kardi;aiv h[mw#n ginwskome;nh kai' a]ll] a]po' me;rouv i=na mh' e]pibarw# pa;ntav a]naginwskome;nh u[po' pa;ntwn a]nyrw;pwn u[ma#v 6 i[kano'n tw#j toiou;twj h[ e]pitimi;a 3 fanerou;menoi o=ti e]ste' e]pistolh' au=th h[ u[po' tw#n pleio;nwn Cristou# diakonhyei#sa u[f ] h[mw#n 7 w=ste tou]nanti;on ma#llon u[ma#v e]ggegramme;nh ou] me;lani a]lla' cari;sasyai kai' parakale;sai mh;pwv pneu;mati yeou# zw#ntov ou]k e]n plaxi'n th#j perissote;raj lu;phj katapoyh#j o[ liyi;naiv a]ll ] e]n plaxi'n kardi;av toiou#tov 8 dio' parakalw# u[ma#v sarki;naiv 4 Pepoi;yhsin de' toiau;thn kurw#sai ei]v au]to'n a]ga;phn> 9 ei]v tou#to e/comen dia' tou# Cristou# pro'v to'n yeo;n ga'r kai' e/graqa i=na gnw# th'n dokimh'n 5 ou]c o=ti i[kanoi; e]smen a]f ] e[autw#n u[mw#n ei] ei]v pa;nta u[ph;kooi; e]ste 10 w{j logi;sasyai; ti w[v e]x e[autw#n a]ll ] h[ de; ti cari;zesye kai' e]gw' kai' ga'r e]gw;> ei/ i[kano;thv h[mw#n e]k tou# yeou# 6 o`v kai' ti keca;rismai w{j keca;rismai di ] u[ma#v e]n i[ka;nwsen h[ma#v diako;nouv kainh#v prosw;pwj Cristou# 11 i=na mh' diayh;khv ou] gra;mmatov a]lla' pleonekthyw#men u[po' tou# Satana#> ou] pneu;matov> to' ga'r gra;mma a]poktei;nei, ga'r au]tou# ta' noh;mata a]gnoou#men to' de' pneu#ma zwjopoiei# 7 Ei] de' h[ 12 ]Elyw'n de' ei]v th'n Trwja;da ei]v to' diakoni;a tou# yana;tou e]n gra;mmasin eu]agge;lion tou# Cristou# kai' yu;rav moi e]ntetupwme;nh e]n li;yoiv e]genh;yh e]n do;xhj a]newjgme;nhv e]n kuri;wj 13 ou]k e/schka w=ste mh' du;nasyai a]teni;sai tou'v a/nesin tw#j pneu;mati; mou tw#j mh' eu[rei#n me ui[ou'v ]Israh'l ei]v to' pro;swpon Ti;ton to'n a]delfo;n mou a]lla' Mwse;wv dia' th'n do;xan tou# prosw;pou a]potaxa;menov au]toi#v e]xh#lyon ei]v au]tou# th'n katargoume;nhn 8 pw#v ou]ci'

211 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 ma#llon h[ diakoni;a tou# pneu;matov toi#v a]pollume;noiv e]sti'n kekalumme;non e/stai e]n do;xhj 9 ei] ga'r h[ diakoni;aj th#v 4 e]n oi{v o[ yeo'v tou# ai]w#nov tou;tou katakri;sewv do;xa pollw#j ma#llon e]tu;flwsen ta' noh;mata tw#n a]pi;stwn ei]v perisseu;ei h[ diakoni;a th#v dikaiosu;nhv to' mh' au]ga;sai au]toi#v to'n fwtismo'n tou# e]n do;xhj 10 kai' ga'r ou]de' dedo;xastai eu]aggeli;ou th#v do;xhv tou# Cristou# o=v to' dedoxasme;non e]n tou;twj tw#j me;rei e]stin ei]kw'n tou# yeou# 5 ou] ga'r e=neken th#v u[perballou;shv do;xhv 11 ei] e[autou'v khru;ssomen a]lla' ga'r to' katargou;menon dia' do;xhv pollw#j Cristo'n ]Ihsou#n ku;rion e[autou'v de' ma#llon to' me;non e]n do;xhj 12 /Econtev dou;louv u[mw#n dia' ]Ihsou#n ou}n toiau;thn e]lpi;da pollh#j par]r[hsi;aj 6 o=ti o[ yeo'v o[ ei]pw;n ]Ek sko;touv fw#v crw;meya 13 kai' ou] kaya;per Mwsh#v la;mqai o`v e/lamqen e]n tai#v kardi;aiv e]ti;yei ka;lumma e]pi' to' pro;swpon h[mw#n pro'v fwtismo'n th#v gnw;sewv th#v e[autou#, pro'v to' mh' a]teni;sai tou'v do;xhv tou# yeou# e]n prosw;pwj ]Ihsou# ui[ou'v ]Israh'l ei]v to' te;lov tou# Cristou# 7 /Ecomen de' to'n yhsauro'n katargoume;nou tou#ton e]n o]straki;noiv skeu;esin i=na h[ 14 a]ll] e]pwrw;yh ta' noh;mata au]tw#n u[perbolh' th#v duna;mewv h}j tou# yeou# kai' a/cri ga'r th#v sh;meron to' au]to' ka;lumma mh' e]x h[mw#n> 8 e]n panti' ylibo;menoi a]ll ] e]pi' th#j a]nagnw;sei th#v palaia#v diayh;khv ou] stenocwrou;menoi a]porou;menoi a]ll ] me;nei mh' a]nakalupto;menon o= ti e]n ou]k e]xaporou;menoi 9 diwko;menoi a]ll ] Cristw#j katargei#tai> 15 a]ll ] e=wv ou]k e]gkataleipo;menoi sh;meron h[ni;ka a]naginw;sketai Mwsh#v, kataballo;menoi a]ll ] ou]k ka;lumma e]pi' th'n kardi;an au]tw#n a]pollu;menoi 10 pa;ntote th'n ne;krwsin kei#tai> 16 h[ni;ka d] a/n e]pistre;qhj pro'v tou# Kuri;ou ]Ihsou# e]n tw#j sw;mati ku;rion periairei#tai to' ka;lumma 17 o[ perife;rontev i=na kai' h[ zwh' tou# ]Ihsou# de' ku;riov to' pneu#ma; e]stin> ou{ de' to' e]n tw#j sw;mati h[mw#n fanerwyh#j 11 a]ei' pneu#ma kuri;ou e]kei# e]leuyeri;a ga'r h[mei#v oi[ zw#ntev ei]v ya;naton 18 h[mei#v de' pa;ntev a]nakekalumme;nwj paradido;meya dia' ]Ihsou#n i=na kai' h[ prosw;pwj th'n do;xan kuri;ou zwh' tou# ]Ihsou# fanerwyh#j e]n th#j ynhth#j katoptrizo;menoi th'n au]th'n ei]ko;na sarki' h[mw#n 12 w=ste o[ me'n ya;natov e]n metamorfou;meya a]po' do;xhv ei]v do;xan h[mi#n e]nergei#tai h[ de' zwh' e]n u[mi#n kaya;per a]po' kuri;ou pneu;matov 13 e/contev de' to' au]to' pneu#ma th#v pi;stewv kata' to' gegramme;non ]Epi;steusa dio' e]la;lhsa II Corinthians 4 kai' h[mei#v pisteu;omen dio' kai' lalou#men 14 ei]do;tev o=ti o[ e]gei;rav to'n KEF. 4 ku;rion ]Ihsou#n kai' h[ma#v dia' ]Ihsou# e]gerei# kai' parasth;sei su'n u[mi#n 15 ta' 1 Dia' tou#to e/contev th'n diakoni;an ga'r pa;nta di ] u[ma#v i=na h[ ca;riv tau;thn kayw'v h]leh;yhmen ou]k pleona;sasa dia' tw#n pleio;nwn th'n e]kkakou#men> 2 a]ll] a]peipa;meya ta' eu]caristi;an perisseu;shj ei]v th'n do;xan krupta' th#v ai]scu;nhv mh' peripatou#ntev tou# yeou# 16 Dio' ou]k e]kkakou#men, a]ll ] e]n panourgi;aj mhde' dolou#ntev to'n lo;gon ei] kai' o[ e/xw h[mw#n a/nyrwpov tou# yeou# a]lla' th#j fanerw;sei th#v diafyei;retai a]ll ] o[ e/swyen a]lhyei;av sunistw;ntev e[autou'v pro'v a]nakainou#tai h[me;raj kai' h[me;raj 17 to' pa#san sunei;dhsin a]nyrw;pwn e]nw;pion ga'r parauti;ka e]lafro'n th#v yli;qewv tou# yeou# 3 ei] de' kai' e/stin h[mw#n kay ] u[perbolh'n ei]v u[perbolh'n kekalumme;non to' eu]agge;lion h[mw#n e]n

212 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= ai]w;nion ba;rov do;xhv katerga;zetai h[mi#n kardi;aj 13 ei/te ga'r e]xe;sthmen yew#j> 18 mh' skopou;ntwn h[mw#n ta' blepo;mena ei/te swfronou#men u[mi#n 14 h[ ga'r a]lla' ta' mh' blepo;mena> ta' ga'r a]ga;ph tou# Cristou# sune;cei h[ma#v blepo;mena pro;skaira ta' de' mh' kri;nantav tou#to o=ti ei] ei{v u[pe'r pa;ntwn blepo;mena ai]w;nia a]pe;yanen a/ra oi[ pa;ntev a]pe;yanon> 15 kai' u[pe'r pa;ntwn a]pe;yanen i=na oi[ zw#ntev mhke;ti e[autoi#v zw#sin a]lla' tw#j II Corinthians 5 u[pe'r au]tw#n a]poyano;nti kai' e]gerye;nti 16 =Wste h[mei#v a]po' tou# nu#n ou]de;na KEF. 5 oi/damen kata' sa;rka> ei] de' kai' e]gnw;kamen kata' sa;rka Cristo;n a]lla' 1 Oi/damen ga'r o=ti e]a'n h[ e]pi;geiov h[mw#n nu#n ou]ke;ti ginw;skomen 17 w=ste ei/ tiv oi]ki;a tou# skh;nouv kataluyh#j oi]kodomh'n e]n Cristw#j kainh' kti;siv> ta' a]rcai#a e]k yeou# e/comen oi]ki;an a]ceiropoi;hton parh#lyen i]dou;, ge;gonen kaina;> ta' pa;nta ai]w;nion e]n toi#v ou]ranoi#v 2 kai' ga'r e]n 18 ta' de' pa;nta e]k tou# yeou# tou# tou;twj stena;zomen to' oi]khth;rion h[mw#n katalla;xantov h[ma#v e[autw#j dia' ]Ihsou# to' e]x ou]ranou# e]pendu;sasyai Cristou# kai' do;ntov h[mi#n th'n diakoni;an e]pipoyou#ntev 3 ei/ge kai' e]ndusa;menoi th#v katallagh#v 19 w[v o=ti yeo'v h}n e]n ou] gumnoi' eu[reyhso;meya 4 kai' ga'r oi[ Cristw#j ko;smon katalla;sswn e[autw#j o/ntev e]n tw#j skh;nei stena;zomen mh' logizo;menov au]toi#v ta' barou;menoi e]peidh; ou] ye;lomen paraptw;mata au]tw#n kai' ye;menov e]n e]kdu;sasyai a]ll ] e]pendu;sasyai i=na h[mi#n to'n lo;gon th#v katallagh#v 20 katapoyh#j to' ynhto'n u[po' th#v zwh#v 5 o[ u[pe'r Cristou# ou}n presbeu;omen w[v tou# de' katergasa;menov h[ma#v ei]v au]to' tou#to yeou# parakalou#ntov di ] h[mw#n> deo;meya yeo;v o[ kai' dou'v h[mi#n to'n a]r]r[abw#na tou# u[pe'r Cristou# katalla;ghte tw#j yew#j 21 pneu;matov 6 Yar]r[ou#ntev ou}n pa;ntote to'n ga'r mh' gno;nta a[marti;an u[pe'r h[mw#n kai' ei]do;tev o=ti e]ndhmou#ntev e]n tw#j a[marti;an e]poi;hsen i=na h[mei#v ginw;meya sw;mati e]kdhmou#men a]po' tou# kuri;ou> 7 dikaiosu;nh yeou# e]n au]tw#j dia' pi;stewv ga'r peripatou#men ou] dia' ei/douv> 8 yar]r[ou#men de' kai' eu]dokou#men ma#llon e]kdhmh#sai e]k tou# II Corinthians 6 sw;matov kai' e]ndhmh#sai pro'v to'n ku;rion 9 dio' kai' filotimou;meya ei/te KEF. 6 e]ndhmou#ntev ei/te e]kdhmou#ntev eu]a;restoi au]tw#j ei}nai 10 tou'v ga'r 1 Sunergou#ntev de' kai' parakalou#men pa;ntav h[ma#v fanerwyh#nai dei# mh' ei]v keno'n th'n ca;rin tou# yeou# e/mprosyen tou# bh;matov tou# Cristou# de;xasyai u[ma#v> 2 le;gei ga;r Kairw#j i=na komi;shtai e=kastov ta' dia' tou# dektw#j e]ph;kousa; sou kai' e]n h[me;raj sw;matov pro'v a` e/praxen ei/te a]gayo'n swthri;av e]boh;yhsa; soi i]dou;, nu#n ei/te kako;n 11 Ei]do;tev ou}n to'n fo;bon kairo'v eu]pro;sdektov i]dou;, nu#n h[me;ra tou# kuri;ou a]nyrw;pouv pei;yomen yew#j de' swthri;av 3 mhdemi;an e]n mhdeni' pefanerw;meya> e]lpi;zw de' kai' e]n tai#v dido;ntev proskoph;n i=na mh' mwmhyh#j h[ suneidh;sesin u[mw#n pefanerw#syai 12 diakoni;a 4 a]ll ] e]n panti' sunistw;ntev ou] ga'r pa;lin e[autou'v sunista;nomen e[autou'v w[v yeou# dia;konoi e]n u[pomonh#j u[mi#n a]lla' a]formh'n dido;ntev u[mi#n pollh#j e]n yli;qesin e]n a]na;gkaiv e]n kauch;matov u[pe'r h[mw#n i=na e/chte pro'v stenocwri;aiv 5 e]n plhgai#v e]n tou'v e]n prosw;pwj kaucwme;nouv kai' ou] fulakai#v e]n a]katastasi;aiv e]n ko;poiv

213 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 e]n a]grupni;aiv e]n nhstei;aiv 6 e]n pneu;matov e]pitelou#ntev a[giwsu;nhn e]n a[gno;thti e]n gnw;sei e]n makroyumi;aj e]n fo;bwj yeou# 2 Cwrh;sate h[ma#v> ou]de;na crhsto;thti e]n pneu;mati a[gi;wj e]n a]ga;phj h]dikh;samen ou]de;na e]fyei;ramen ou]de;na a]nupokri;twj 7 e]n lo;gwj a]lhyei;av e]n e]pleonekth;samen 3 ou] pro'v duna;mei yeou#> dia' tw#n o=plwn th#v kata;krisin le;gw> proei;rhka ga'r o=ti e]n dikaiosu;nhv tw#n dexiw#n kai' a]risterw#n tai#v kardi;aiv h[mw#n e]ste ei]v to' 8 dia' do;xhv kai' a]timi;av dia' dusfhmi;av sunapoyanei#n kai' suzh#n 4 pollh; moi kai' eu]fhmi;av> w[v pla;noi kai' a]lhyei#v 9 par]r[hsi;a pro'v u[ma#v pollh; moi w[v a]gnoou;menoi kai' e]piginwsko;menoi w[v kau;chsiv u[pe'r u[mw#n> peplh;rwmai th#j a]poynh;jskontev kai' i]dou;, zw#men w[v paraklh;sei u[perperisseu;omai th#j paideuo;menoi kai' mh' yanatou;menoi 10 cara#j e]pi' pa;shj th#j yli;qei h[mw#n w[v lupou;menoi a]ei' de' cai;rontev w[v 5 Kai' ga'r e]lyo;ntwn h[mw#n ei]v ptwcoi' pollou'v de' plouti;zontev w[v Makedoni;an ou]demi;an e/schken a/nesin h[ mhde'n e/contev kai' pa;nta kate;contev 11 sa'rx h[mw#n a]ll ] e]n panti' ylibo;menoi> To' sto;ma h[mw#n a]ne;wjgen pro'v u[ma#v e/xwyen ma;cai e/swyen fo;boi 6 a]ll ] o[ Kori;nyioi h[ kardi;a h[mw#n pepla;tuntai> parakalw#n tou'v tapeinou'v 12 ou] stenocwrei#sye e]n h[mi#n pareka;lesen h[ma#v o[ yeo'v e]n th#j stenocwrei#sye de' e]n toi#v spla;gcnoiv parousi;aj Ti;tou 7 ou] mo;non de' e]n th#j u[mw#n> 13 th'n de' au]th'n a]ntimisyi;an w[v parousi;aj au]tou# a]lla' kai' e]n th#j te;knoiv le;gw platu;nyhte kai' u[mei#v 14 paraklh;sei h{j pareklh;yh e]f ] u[mi#n Mh' gi;nesye e[terozugou#ntev a]pi;stoiv> a]nagge;llwn h[mi#n th'n u[mw#n e]pipo;yhsin ti;v ga'r metoch' dikaiosu;nhj kai' a]nomi;aj to'n u[mw#n o]durmo;n to'n u[mw#n zh#lon u[pe'r ti;v de' koinwni;a fwti' pro'v sko;tov 15 e]mou# w=ste me ma#llon carh#nai ti;v de' sumfw;nhsiv Cristw#j pro'v Belia;r 8 o=ti ei] kai' e]lu;phsa u[ma#v e]n th#j h\ ti;v meri'v pistw#j meta' a]pi;stou 16 ti;v e]pistolh#j ou] metame;lomai> ei] kai' de' sugkata;yesiv naw#j yeou# meta' metemelo;mhn ble;pw ga'r o=ti h[ e]pistolh' ei]dw;lwn u[mei#v ga'r nao'v yeou# e]ste e]kei;nh ei] kai' pro'v w=ran e]lu;phsen u[ma#v zw#ntov kayw'v ei}pen o[ yeo'v 9 nu#n cai;rw ou]c o=ti e]luph;yhte a]ll ] o=ti o=ti ]Enoikh;sw e]n au]toi#v kai' e]luph;yhte ei]v meta;noian> e]luph;yhte e]mperipath;sw kai' e/somai au]tw#n yeo;v ga'r kata' yeo;n i=na e]n mhdeni' zhmiwyh#te kai' au]toi' e/sontai; moi lao;v 17 e]x h[mw#n 10 h[ ga'r kata' yeo'n lu;ph dio' ]Exe;lyete e]k me;sou au]tw#n kai' meta;noian ei]v swthri;an a]metame;lhton a]fori;syhte le;gei ku;riov kai' katerga;zetai h[ de' tou# ko;smou lu;ph a]kaya;rtou mh' a=ptesye> ka]gw' ya;naton kate]rga;zetai> 11 i]dou;, ga'r ei]sde;xomai u[ma#v 18 kai' e/somai u[mi#n au]to' tou#to to' kata' yeo'n luphyh#nai ei]v pate;ra kai' u[mei#v e/sesye; moi ei]v u[ma#v, po;shn kateirga;sato u[mi#n ui[ou'v kai' yugate;rav le;gei ku;riov spoudh;n a]lla' a]pologi;an a]lla' pantokra;twr a]gana;kthsin a]lla' fo;bon a]lla' e]pipo;yhsin a]lla' zh#lon a]ll] e]kdi;khsin e]n panti' sunesth;sate e[autou'v a[gnou'v II Corinthians 7 ei}nai e]n tw#j pra;gmati 12 a/ra ei] kai' e/graqa u[mi#n ou]c ei=neken tou# KEF. 7 a]dikh;santov ou]de' ei=neken tou# a]dikhye;ntov a]ll ] ei=neken tou# 1 tau;tav ou}n e/contev ta'v e]paggeli;av fanerwyh#nai th'n spoudh'n u[mw#n th'n a]gaphtoi; kayari;swmen e[autou'v a]po' u[pe'r h[mw#n pro'v u[ma#v e]nw;pion tou# yeou# panto'v molusmou# sarko'v kai'

214 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

13 dia' tou#to parakeklh;meya ]Epi' th#j plou;siov w/n i=na u[mei#v th#j e]kei;nou paraklh;sei u[mw#n> perissote;rwv de' ptwcei;aj plouth;shte 10 kai' gnw;mhn e]n ma#llon e]ca;rhmen e]pi' th#j cara#j Ti;tou o=ti tou;twj di;dwmi> tou#to ga'r u[mi#n sumfe;rei a]nape;pautai to' pneu#ma au]tou# a]po' oi=tinev ou] mo;non to' poih#sai a]lla' kai' pa;ntwn u[mw#n 14 o=ti ei/ ti au]tw#j u[pe'r to' ye;lein proenh;rxasye a]po' pe;rusi> u[mw#n kekau;chmai ou] kathjscu;nyhn a]ll ] 11 nuni' de' kai' to' poih#sai e]pitele;sate w[v pa;nta e]n a]lhyei;aj e]lalh;samen u[mi#n o=pwv kaya;per h[ proyumi;a tou# ye;lein ou=twv kai' h[ kau;chsiv h[mw#n h[ e]pi' Ti;tou ou=twv kai' to' e]pitele;sai e]k tou# e/cein a]lh;yeia e]genh;yh 15 kai' ta' spla;gcna 12 ei] ga'r h[ proyumi;a pro;keitai kayo' au]tou# perissote;rwv ei]v u[ma#v e]stin e]a'n e/chj tiv eu]pro;sdektov ou] kayo' ou]k a]namimnhjskome;nou th'n pa;ntwn u[mw#n e/cei 13 ou] ga'r i=na a/lloiv a/nesiv u[mi#n u[pakoh;n w[v meta' fo;bou kai' tro;mou de' yli#qiv a]ll ] e]x i]so;thtov> e=n tw#j nu#n e]de;xasye au]to;n 16 cai;rw o=ti e]n panti' kairw#j to; u[mw#n peri;sseuma ei/v to; yar]r[w# e]n u[mi#n e]kei;nwn u[ste;rhma; 14 i=na kai' to' e]kei;nwn peri;sseuma ge;nhtai ei]v to' u[mw#n u[ste;rhma o=pwv ge;nhtai i]so;thv 15 II Corinthians 8 kayw'v ge;graptai [O to' polu' ou]k e]pleo;nasen kai' o[ to' o]li;gon ou]k KEF. 8 h]latto;nhsen 16 Ca;riv de' tw#j yew#j tw#j dido;nti th'n au]th'n spoudh'n u[pe'r u[mw#n 1 Gnwri;zomen de' u[mi#n a]delfoi; th'n e]n th#j kardi;aj Ti;tou 17 o=ti th'n me'n ca;rin tou# yeou# th'n dedome;nhn e]n tai#v para;klhsin e]de;xato spoudaio;terov de' e]kklhsi;aiv th#v Makedoni;av 2 o=ti e]n u[pa;rcwn au]yai;retov e]xh#lyen pro'v pollh#j dokimh#j yli;qewv h[ perissei;a th#v u[ma#v 18 sunepe;mqamen de' met ] au]tou# cara#v au]tw#n kai' h[ kata' ba;youv to'n a]delfo'n ou{ o[ e/painov e]n tw#j ptwcei;a au]tw#n e]peri;sseusen ei]v to'n eu]aggeli;wj dia' pasw#n tw#n e]kklhsiw#n plou#ton th#v a[plo;thtov au]tw#n> 3 o=ti 19 ou] mo;non de' a]lla' kai' ceirotonhyei'v kata' du;namin marturw# kai' u[pe'r u[po' tw#n e]kklhsiw#n sune;kdhmov h[mw#n du;namin au]yai;retoi 4 meta' pollh#v su'n th#j ca;riti tau;thj th#j diakonoume;nhj paraklh;sewv deo;menoi h[mw#n th'n ca;rin u[f ] h[mw#n pro'v th'n au]tou# tou# kuri;ou kai' th'n koinwni;an th#v diakoni;av th#v ei]v do;xan kai' proyumi;an u[mw#n 20 tou'v a[gi;ouv de;xasyai h[ma#v> 5 kai' ou] stello;menoi tou#to mh; tiv h[ma#v kayw'v h]lpi;samen a]ll ] e[autou'v e/dwkan mwmh;shtai e]n th#j a[dro;thti tau;thj th#j prw#ton tw#j kuri;wj kai' h[mi#n dia' diakonoume;nhj u[f ] h[mw#n> 21 yelh;matov yeou# 6 ei]v to' parakale;sai pronoou#menoi kala' ou] mo;non e]nw;pion h[ma#v Ti;ton i=na kayw'v proenh;rxato kuri;ou a]lla' kai' e]nw;pion a]nyrw;pwn ou=twv kai' e]pitele;shj ei]v u[ma#v kai' th'n 22 sunepe;mqamen de' au]toi#v to'n ca;rin tau;thn 7 a]ll ] w=sper e]n panti' a]delfo'n h[mw#n o`n e]dokima;samen e]n perisseu;ete pi;stei kai' lo;gwj kai' polloi#v polla;kiv spoudai#on o/nta nuni' gnw;sei kai' pa;shj spoudh#j kai' th#j e]x u[mw#n de' polu' spoudaio;teron pepoiyh;sei e]n h[mi#n a]ga;phj i=na kai' e]n tau;thj th#j pollh#j th#j ei]v u[ma#v 23 ei/te u[pe'r Ti;tou ca;riti perisseu;hte 8 Ou] kat ] koinwno'v e]mo'v kai' ei]v u[ma#v sunergo;v> e]pitagh'n le;gw a]lla' dia' th#v e[te;rwn ei/te a]delfoi' h[mw#n a]po;stoloi spoudh#v kai' to' th#v u[mete;rav a]ga;phv e]kklhsiw#n do;xa Cristou# 24 th'n ou}n gnh;sion dokima;zwn> 9 ginw;skete ga'r e/ndeixin th#v a]ga;phv u[mw#n kai' h[mw#n th'n ca;rin tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# kauch;sewv u[pe'r u[mw#n ei]v au]tou'v Cristou# o=ti di ] u[ma#v e]ptw;ceusen

215 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 e]ndeixasye kai' ei]v pro;swpon tw#n e]n panti' ploutizo;menoi ei]v pa#san e]kklhsiw#n a[plo;thta h=tiv katerga;zetai di ] h[mw#n eu]caristi;an tw#j yew#j> 12 o=ti h[ diakoni;a th#v leitourgi;av tau;thv ou] mo;non e]sti'n II Corinthians 9 prosanaplhrou#sa ta' u[sterh;mata tw#n a[gi;wn a]lla' kai' perisseu;ousa dia' KEF. 9 pollw#n eu]caristiw#n tw#j yew#j 13 dia' th#v dokimh#v th#v diakoni;av tau;thv 1 Peri' me'n ga'r th#v diakoni;av th#v ei]v doxa;zontev to'n yeo'n e]pi' th#j u[potagh#j th#v tou'v a[gi;ouv perisso;n moi; e]stin to' o[mologi;av u[mw#n ei]v to' eu]agge;lion tou# gra;fein u[mi#n> Cristou# kai' a[plo;thti th#v koinwni;av ei]v 2 oi}da ga'r th'n proyumi;an u[mw#n h`n u[pe'r au]tou'v kai' ei]v pa;ntav 14 kai' au]tw#n u[mw#n kaucw#mai Makedo;sin o=ti ]Acai:a deh;sei u[pe'r u[mw#n e]pipoyou;ntwn u[ma#v pareskeu;astai a]po' pe;rusi kai' o[ e]x dia' th'n u[perba;llousan ca;rin tou# yeou# u[mw#n zh#lov h]re;yisen tou'v plei;onav 3 e]f ] u[mi#n 15 ca;riv de' tw#j yew#j e]pi' th#j e/pemqa de' tou'v a]delfou;v i=na mh' to' a]nekdihgh;twj au]tou# dwrea#j kau;chma h[mw#n to' u[pe'r u[mw#n kenwyh#j e]n tw#j me;rei tou;twj i=na kayw'v e/legon pareskeuasme;noi h}te 4 mh;pwv e]a'n II Corinthians 10 e/lywsin su'n e]moi' Makedo;nev kai' eu=rwsin u[ma#v a]paraskeua;stouv KEF. 10 kataiscunyw#men h[mei#v i=na mh; le;gwmen u[mei#v e]n th#j u[posta;sei tau;thj th#v 1 Au]to'v de' e]gw' Pau#lov parakalw# kauch;sewv 5 a]nagkai#on ou}n u[ma#v dia' th#v prajo;thtov kai' e]pieikei;av h[ghsa;mhn parakale;sai tou'v a]delfou'v tou# Cristou# o`v kata' pro;swpon me'n i=na proe;lywsin ei]v u[ma#v kai' tapeino'v e]n u[mi#n a]pw'n de' yar]r[w# ei]v prokatarti;swsin th'n u[ma#v> 2 de;omai de' to' mh' parw'n prokathggelme;nhn eu]logi;an u[mw#n yar]r[h#sai th#j pepoiyh;sei h{j logi;zomai tau;thn e[toi;mhn ei}nai ou=twv w[v eu]logi;an tolmh#sai e]pi; tinav tou'v logizome;nouv kai' mh' w[sper pleonexi;an h[ma#v w[v kata' sa;rka peripatou#ntav 3 6 Tou#to de; o[ spei;rwn feidome;nwv e]n sarki' ga'r peripatou#ntev ou] kata' feidome;nwv kai' yeri;sei kai' o[ spei;rwn sa;rka strateuo;meya 4 ta' ga'r o=pla e]p ] eu]logi;aiv e]p ] eu]logi;aiv kai' yeri;sei th#v stratei;av h[mw#n ou] sarkika' a]lla' 7 e=kastov kayw'v proairei#tai th#j dunata' tw#j yew#j pro'v kayai;resin kardi;aj mh' e]k lu;phv h\ e]x a]na;gkhv> o]curwma;twn 5 logismou;v i[laro'n ga'r do;thn a]gapa#j o[ yeo;v 8 kayairou#ntev kai' pa#n u=qwma dunato'v de' o[ yeo'v pa#san ca;rin e]pairo;menon kata' th#v gnw;sewv tou# perisseu#sai ei]v u[ma#v i=na e]n panti' yeou# kai' ai]cmalwti;zontev pa#n no;hma pa;ntote pa#san au]ta;rkeian e/contev ei]v th'n u[pakoh'n tou# Cristou# 6 kai' e]n perisseu;hte ei]v pa#n e/rgon a]gayo;n 9 e[toi;mwj e/contev e]kdikh#sai pa#san kayw'v ge;graptai ]Esko;rpisen e/dwken parakoh;n o=tan plhrwyh#j u[mw#n h[ toi#v pe;nhsin h[ dikaiosu;nh au]tou# me;nei u[pakoh; 7 Ta' kata' pro;swpon ble;pete ei]v to'n ai]w#na 10 o[ de' e]picorhgw#n ei/ tiv pe;poiyen e[autw#j Cristou# ei}nai spe;rma tw#j spei;ronti kai' a/rton ei]v tou#to logize;syw pa;lin a]f ] e[autou# o=ti brw#sin corhg;hsai kai' plhyunai# to'n kayw'v au]to'v Cristou# ou=twv kai' h[mei#v spo;ron u[mw#n kai' au]xh;sai ta' Cristou# 8 e]a;n te ga'r kai' gennh;mata th#v dikaiosu;nhv u[mw#n> 11 perisso;tero;n ti kauch;swmai peri' th#v

216 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= e]xousi;av h[mw#n h[v e/dwken o[ ku;riov h[mi#n th#j panourgi;aj au]tou# ou=twv fyarh#j ta' ei]v oi]kodomh'n kai' ou]k ei]v kayai;resin noh;mata u[mw#n a]po' th#v a[plo;thtov th#v u[mw#n ou]k ai]scunyh;somai 9 i=na mh' ei]v to'n Cristo;n 4 ei] me'n ga'r o[ do;xw w[v a\n e]kfobei#n u[ma#v dia' tw#n e]rco;menov a/llon ]Ihsou#n khru;ssei o`n e]pistolw#n> 10 o=ti Ai[ me;n e]pistolai' ou]k e]khru;xamen h\ pneu#ma e=teron fhsi;n barei#ai kai' i]scurai; h[ de' lamba;nete o` ou]k e]la;bete h\ eu]agge;lion parousi;a tou# sw;matov a]syenh'v kai' o[ e=teron o` ou]k e]de;xasye kalw#v lo;gov e]xouyenhme;nov 11 tou#to h]nei;cesye 5 logi;zomai ga'r mhde'n logize;syw o[ toiou#tov o=ti oi{oi; e]smen tw#j u[sterhke;nai tw#n u[per li;an a]posto;lwn> lo;gwj di ] e]pistolw#n a]po;ntev toiou#toi 6 ei] de' kai' i]diw;thv tw#j lo;gwj a]ll ] ou] th#j kai' paro;ntev tw#j e/rgwj 12 Ou] ga'r gnw;sei a]ll ] e]n panti' fanerwye;ntev e]n tolmw#men e]gkri#nai h\ sugkri#nai pa#sin ei]v u[ma#v 7 \H a[marti;an e]poi;hsa e[autou;v tisin tw#n e[autou'v e]mauto'n tapeinw#n i=na u[mei#v u[qwyh#te sunistano;ntwn a]lla' au]toi' e]n e[autoi#v o=ti dwrea'n to' tou# yeou# eu]agge;lion e[autou'v metrou#ntev kai' sugkri;nontev eu]hggelisa;mhn u[mi#n e[autou'v e[autoi#v ou] suniou#sin 13 8 a/llav e]kklhsi;av e]su;lhsa labw'n h[mei#v de' ou]ci ei]v ta' a/metra o]qw;nion pro'v th'n u[mw#n diakoni;an 9 kauchso;meya a]lla' kata' to' me;tron tou# kai' parw'n pro'v u[ma#v kai' u[sterhyei'v ou] kano;nov ou{ e]me;risen h[mi#n o[ yeo'v me;trou katena;rkhsa ou]deno;v> to' ga'r e]fike;syai a/cri kai' u[mw#n 14 ou] ga'r w[v u[ste;rhma; mou prosaneplh;rwsan oi[ mh' e]fiknou;menoi ei]v u[ma#v a]delfoi' e]lyo;ntev a]po' Makedoni;av kai' u[perektei;nomen e[autou;v a/cri ga'r kai' e]n panti' a]barh# u[mi#n e]mauto'n e]th;rhsa u[mw#n e]fya;samen e]n tw#j eu]aggeli;wj tou# kai' thrh;sw 10 e/stin a]lh;yeia Cristou# Cristou# 15 ou]k ei]v ta' a/metra e]n e]moi' o=ti h[ kau;chsiv au=th ou] kaucw;menoi e]n a]llotri;oiv ko;poiv sfragi;setai ei]v e]me' e]n toi#v kli;masin e]lpi;da de' e/contev au]xanome;nhv th#v th#v ]Acai:av 11 diati; o=ti ou]k a]gapw# pi;stewv u[mw#n e]n u[mi#n megalunyh#nai u[ma#v o[ yeo'v oi}den 12 `O de' poiw# kai' kata' to'n kano;na h[mw#n ei]v perissei;an poih;sw i=na e]kko;qw th'n a]formh'n tw#n 16 ei]v ta' u[pere;keina u[mw#n yelo;ntwn a]formh;n i=na e]n w{j kaucw#ntai eu]aggeli;sasyai ou]k e]n a]llotri;wj eu[reyw#sin kayw'v kai' h[mei#v 13 oi[ ga'r kano;ni ei]v ta' e=toima kauch;sasyai toiou#toi qeudapo;stoloi e]rga;tai 17 [O de' kaucw;menov e]n kuri;wj do;lioi metaschmatizo;menoi ei]v kauca;syw> 18 ou] ga'r o[ e[auto'n a]posto;louv Cristou# 14 kai' ou] suni;stwn e]kei#no;v e]stin do;kimov a]ll] o`n yaumasto;n> au]to'v ga'r o[ Satana#v o[ ku;riov suni;sthsin metaschmati;zetai ei]v a/ggelon fwto;v 15 ou] me;ga ou}n ei] kai' oi[ dia;konoi au]tou# metaschmati;zontai w[v dia;konoi II Corinthians 11 dikaiosu;nhv> w{n to' te;lov e/stai kata' ta' e/rga au]tw#n 16 Pa;lin le;gw mh; ti;v me KEF. 11 do;xhj a/frona ei}nai> ei] de' mh;ge ka\n w[v a/frona de;xasye; me i=na mikro;n ti ka]gw' 1 /Ofelon a]nei;cesye; mou mikro;n th#j kauch;swmai 17 o` lalw# ou] lalw# kata' a]frosu;nh a]lla' kai' a]ne;cesye; mou 2 ku;rion a]ll ] w[v e]n a]frosu;nhj e]n tau;thj th#j zhlw# ga'r u[ma#v yeou# zh;lwj h[rmosa;mhn u[posta;sei th#v kauch;sewv 18 e]pei' ga'r u[ma#v e[ni' a]ndri' parye;non a[gnh'n polloi' kaucw#ntai kata' th;n sa;rka parasth#sai tw#j Cristw#j> 3 fobou#mai ka]gw' kauch;somai 19 h[de;wv ga'r de' mh;pwv w[v o[ o/fiv Eu=an e]xhpa;thsen e]n

217 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 a]ne;cesye tw#n a]fro;nwn fro;nimoi o/ntev> 20 a]ne;cesye ga'r ei/ tiv u[ma#v 1 Kauca#syai dh' ou] sumfe;rei moi> katadouloi# ei/ tiv katesyi;ei ei/ tiv e]leu;somai ga'r ei]v o]ptasi;av kai' lamba;nei ei/ tiv e]pai;retai ei/ tiv u[ma#v a]pokalu;qeiv kuri;ou 2 oi}da ei]v pro;swpon de;rei 21 kata' a]timi;an a/nyrwpon e]n Cristw#j pro' e]tw#n le;gw w[v o=ti h[mei#v h]syenh;samen e]n w{j d ] dekatessa;rwn ei/te e]n sw;mati ou]k oi}da a/n tiv tolma#j e]n a]frosu;nhj le;gw tolmw# ei/te e]kto'v tou# sw;matov ou]k oi}da o[ yeo'v ka]gw; 22 [Ebrai#oi; ei]sin oi}den a[rpage;nta to'n toiou#ton e=wv ka]gw; ]Israhli#tai; ei]sin ka]gw; tri;tou ou]ranou# 3 kai' oi}da to'n spe;rma ]Abraa;m ei]sin ka]gw; 23 toiou#ton a/nyrwpon ei/te e]n sw;mati ei/te dia;konoi Cristou# ei]sin parafronw#n e]kto'v tou# sw;matov ou]k oi}da o[ yeo'v lalw# u[pe'r e]gw;> e]n ko;poiv oi}den 4 o=ti h[rpa;gh ei]v to'n para;deison perissote;rwv e]n plhgai#v kai' h/kousen a/r]r[hta r[h;mata a` ou]k e]xo'n u[perballo;ntwv e]n fulakai#v a]nyrw;pwj lalh#sai 5 u[pe'r tou# perissote;rwv e]n yana;toiv polla;kiv toiou;tou kauch;somai u[pe'r de' e]mautou# 24 u[po' ]Ioudai;wn penta;kiv ou] kauch;somai ei] mh' e]n tai#v a]syenei;aiv tessara;konta para' mi;an e/labon 25 mou 6 e]a'n ga'r yelh;sw kauch;sasyai tri'v e]r]r[abdi;syhn, a=pax e]liya;syhn tri'v ou]k e/somai a/frwn a]lh;yeian ga'r e]rw#> e]naua;ghsa nucyh;meron e]n tw#j buyw#j fei;domai de; mh; tiv ei]v e]me' logi;shtai pepoi;hka> 26 o[doipori;aiv polla;kiv u[pe'r o` ble;pei me h\ a]kou;ei ti e]x e]mou# 7 kindu;noiv potamw#n kindu;noiv lhjstw#n kai' th#j u[perbolh#j tw#n a]pokalu;qewn i=na kindu;noiv e]k ge;nouv kindu;noiv e]x e]ynw#n mh' u[perai;rwmai e]do;yh moi sko;loq th#j kindu;noiv e]n po;lei kindu;noiv e]n e]rhmi;aj sarki; a/ggelov Sata#n, i=na me kolafi;zhj kindu;noiv e]n yala;sshj kindu;noiv e]n i=na mh' u[perai;rwmai qeudade;lfoiv 27 e]n ko;pwj kai' mo;cywj 8 u[pe'r tou;tou tri'v to'n ku;rion e]n a]grupni;aiv polla;kiv e]n limw#j kai' pareka;lesa i=na a]posth#j a]p ] e]mou# 9 di;qei e]n nhstei;aiv polla;kiv e]n qu;cei kai' ei/rhke;n moi> ]Arkei# soi h[ ca;riv mou kai' gumno;thti> 28 cwri'v tw#n parekto'v h[ ga'r du;namiv mou e]n a]syenei;aj h[ e]pisu;stasiv mou h[ kay ] h[me;ran h[ teleiou#tai h=dista ou}n ma#llon me;rimna pasw#n tw#n e]kklhsiw#n 29 ti;v kauch;somai e]n tai#v a]syenei;aiv mou> i=na a]syenei# kai' ou]k a]syenw# ti;v e]piskhnw;shj e]p ] e]me' h[ du;namiv tou# skandali;zetai kai' ou]k e]gw' purou#mai Cristou# 30 Ei] kauca#syai dei# ta' th#v a]syenei;av 10 dio' eu]dokw# e]n a]syenei;aiv e]n mou kauch;somai 31 o[ yeo'v kai' path'r u=bresin e]n a]na;gkaiv e]n diwgmoi#v e]n tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# ]Cristou# oi}den stenocwri;aiv u[pe'r Cristou#> o=tan ga'r o[ w\n eu]loghto'v ei]v tou'v ai]w#nav o=ti ou] a]syenw# to;te dunato;v ei]mi 11 Ge;gona qeu;domai 32 e]n Damaskw#j o[ a/frwn kaucw;menov> u[mei#v me e]yna;rchv [Are;ta tou# basile;wv h]nagka;sate e]gw' ga'r w/feilon u[f ] u[mw#n e]frou;rei th'n Damaskhnw#n po;lin suni;stasyai> ou]de'n ga'r u[ste;rhsa tw#n pia;sai me ye;lwn> 33 kai' dia' yuri;dov u[per li;an a]posto;lwn ei] kai' ou]de;n ei]mi e]n sarga;nhj e]cala;syhn dia' tou# tei;couv 12 ta' me'n shmei#a tou# a]posto;lou kai' e]xe;fugon ta'v cei#rav au]tou# kateirga;syh e]n u[mi#n e]n pa;shj u[pomonh#j e]n shmei;oiv kai' te;rasin kai' duna;mesin 13 ti; ga;r e]stin o` h[tth;yhte u[pe'r ta'v II Corinthians 12 loipa'v e]kklhsi;av ei] mh' o=ti au]to'v e]gw' ou] katena;rkhsa u[mw#n cari;sasye; moi KEF. 12

218 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= th'n a]diki;an tau;thn 14 ]Idou;, tri;ton a]syenei;av a]lla' zh#j e]k duna;mewv yeou# e[toi;mwv e/cw e]lyei#n pro'v u[ma#v kai' ou] kai' ga'r h[mei#v a]syenou#men e]n au]tw#j katanarkh;sw> u[mw#n ou] ga'r zhtw# ta' a]lla' zh;someya su'n au]tw#j e]k duna;mewv u[mw#n> a]ll] u[ma#v ou] ga'r o]fei;lei ta' yeou# ei]v u[ma#v te;kna toi#v goneu#sin yhsauri;zein a]ll ] 5 [Eautou'v peira;zete ei] e]ste' e]n th#j oi[ gonei#v toi#v te;knoiv 15 e]gw' de' h=dista pi;stei e[autou'v dokima;zete> h\ ou]k dapanh;sw kai' e]kdapanhyh;somai u[pe'r e]piginw;skete e[autou'v o=ti ]Ihsou#v tw#n qucw#n u[mw#n ei] kai' perissote;rwv Cristo'v e]n u[mi#n e]sti;n ei] mh; ti a]do;kimoi; u[ma#v a]gapw#n h{tton a]gapw#mai 16 e/stw e]ste 6 e]lpi;zw de' o=ti gnw;sesye o=ti de; e]gw' ou] kateba;rhsa u[ma#v> a]ll] h[mei#v ou]k e]sme'n a]do;kimoi 7 eu]co;mai u[pa;rcwn panou#rgov do;lwj u[ma#v e/labon de' pro'v to'n yeo'n mh' poih#sai u[ma#v kako'n 17 mh; tina w{n a]pe;stalka pro'v u[ma#v di ] mhde;n ou]c i=na h[mei#v do;kimoi fanw#men au]tou# e]pleone;kthsa u[ma#v a]ll ] i=na u[mei#v to' kalo'n poih#te h[mei#v de' 18 pareka;lesa Ti;ton kai' w[v a]do;kimoi w}men 8 ou] ga'r duna;meya; sunape;steila to'n a]delfo;n> mh; ti ti kata' th#v a]lhyei;av a]ll] u[pe'r th#v e]pleone;kthsen u[ma#v Ti;tov ou] tw#j au]tw#j a]lhyei;av pneu;mati periepath;samen ou] toi#v 9 cai;romen ga'r o=tan h[mei#v a]syenw#men au]toi#v i/cnesin 19 Pa;lin dokei#te o=ti u[mei#v de' dunatoi' h}te> tou#to de' kai' u[mi#n a]pologou;meya kate;nwpion tou# eu]co;meya th'n u[mw#n kata;rtisin 10 dia' yeou# e]n Cristw#j lalou#men> ta' de' pa;nta tou#to tau#ta a]pw'n gra;fw i=na parw'n mh' a]gaphtoi; u[pe'r th#v u[mw#n oi]kodomh#v 20 a]poto;mwv crh;swmai kata' th'n e]xousi;an fobou#mai ga'r mh;pwv e]lyw'n ou]c oi=ouv h`n e/dwke;n moi o[ ku;riov ei]v oi]kodomh'n ye;lw eu=rw u[ma#v ka]gw' eu[reyw# u[mi#n oi{on kai' ou]k ei]v kayai;resin ou] ye;lete> mh;pwv e/reiv zh#loi, yumoi; 11 Loipo;n a]delfoi; cai;rete e]riyei;ai katalaliai; qiyurismoi; katarti;zesye parakalei#sye to' au]to' fusiw;seiv a]katastasi;ai> 21 mh' fronei#te ei]rhneu;ete kai' o[ yeo'v th#v pa;lin e]lyo;nta me tapeinw;shj o[ yeo;v mou a]ga;phv kai' ei]rh;nhv e/stai mey ] u[mw#n 12 pro'v u[ma#v kai' penyh;sw pollou'v tw#n a]spa;sasye a]llh;louv e]n a[gi;wj prohmarthko;twn kai' mh' filh;mati 13 ]Aspa;zontai u[ma#v oi[ metanohsa;ntwn e]pi' th#j a]kayarsi;aj kai' a=gioi pa;ntev 14 [H ca;riv tou# pornei;aj kai' a]selgei;aj h{j e/praxan Kuri;ou ]Ihsou# Cristou# kai' h[ a]ga;ph tou# Yeou#, kai' h[ koinwni;a tou# [Agi;ou Pneu;matov meta' pa;ntwn u[mw#n a]mh;n II Corinthians 13 pro;v Korinyi;ouv deute;raj e]gra;fh a]po; Fili;ppwn th#v Makedoni;av dia; Ti;tou KEF. 13 kai; Louka#

1 Tri;ton tou#to e/rcomai pro'v u[ma#v> e]pi' sto;matov du;o martu;rwn kai' triw#n stayh;setai pa#n r[h#ma 2 proei;rhka kai' prole;gw w[v parw'n to' deu;teron kai' a]pw'n nu#n gra;fw toi#v prohmarthko;sin kai' toi#v loipoi#v pa#sin o=ti e]a'n e/lyw ei]v to' pa;lin ou] fei;somai 3 e]pei' dokimh'n zhtei#te tou# e]n e]moi' lalou#ntov Cristou# o`v ei]v u[ma#v ou]k a]syenei# a]lla' dunatei# e]n u[mi#n 4 kai' ga'r ei/ e]staurw;yh e]x

219 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

13 ]Hkou;sate ga'r th'n e]mh'n GALATIANS a]nastrofh;n pote e]n tw#j ]Ioudai~smw#j o=ti kay ] u[perbolh'n e]di;wkon th'n e]kklhsi;an tou# yeou# kai' e]po;ryoun au]th;n 14 kai' H PROS GALATAS proe;kopton e]n tw#j ]Ioudai~smw#j u[pe'r EPISTOLH PAULOU pollou'v sunhlikiw;tav e]n tw#j ge;nei mou perissote;rwv zhlwth'v u[pa;rcwn tw#n patrikw#n mou parado;sewn 15 o=te de' Galatians 1 eu]do;khsen o[ yeo'v o[ a]fori;sav me e]k koili;av mhtro;v mou kai' kale;sav dia' KEF. 1 th#v ca;ritov au]tou# 16 a]pokalu;qai to'n ui[o'n au]tou# e]n e]moi' i=na eu]aggeli;zwmai 1 Pau#lov a]po;stolov ou]k a]p ] au]to'n e]n toi#v e/ynesin eu]ye;wv ou] a]nyrw;pwn ou]de' di ] a]nyrw;pou a]lla' prosaneye;mhn sarki' kai' ai=mati dia' ]Ihsou# Cristou# kai' yeou# patro'v 17 ou]de' a]nh#lyon ei]v [Ieroso;luma pro'v tou# e]gei;rantov au]to'n e]k nekrw#n 2 kai' tou'v pro' e]mou# a]posto;louv a]ll] oi[ su'n e]moi' pa;ntev a]delfoi; tai#v a]ph#lyon ei]v ]Arabi;an kai' pa;lin e]kklhsi;aiv th#v Galati;av 3 ca;riv u[mi#n u[pe;streqa ei]v Damasko;n 18 /Epeita kai' ei]rh;nh a]po' yeou# patro'v kai' kuri;ou meta' e/th tri;a a]nh#lyon ei]v [Ieroso;luma h[mw#n ]Ihsou# Cristou# 4 tou# do;ntov i[storh#sai Pe;tron, kai' e]pe;meina pro'v e[auto'n u[pe'r tw#n a[martiw#n h[mw#n o=pwv au]to'n h[me;rav dekape;nte 19 e=teron de' e]xe;lhtai h[ma#v e]k tou# e]nestw#tov ai]w#nov tw#n a]posto;lwn ou]k ei}don ei] ponhrou# kata' to' ye;lhma tou# yeou# kai' mh' ]Ia;kwbon to'n a]delfo'n tou# kuri;ou patro'v h[mw#n 5 w{j h[ do;xa ei]v tou'v 20 a` de' gra;fw u[mi#n i]dou;, e]nw;pion tou# ai]w#nav tw#n ai]w;nwn a]mh;n 6 Yauma;zw yeou# o=ti ou] qeu;domai 21 e/peita h}lyon o=ti ou=twv tace;wv metati;yesye a]po' tou# ei]v ta' kli;mata th#v Suri;av kai' th#v kale;santov u[ma#v e]n ca;riti Cristou# ei]v Kiliki;av> 22 h/mhn de' a]gnoou;menov tw#j e=teron eu]agge;lion 7 o` ou]k e/stin a/llo prosw;pwj tai#v e]kklhsi;aiv ei] mh; tine;v ei]sin oi[ tara;ssontev u[ma#v th#v ]Ioudai;av tai#v e]n Cristw#j 23 mo;non kai' ye;lontev metastre;qai to' de' a]kou;ontev h}san o=ti [O diw;kwn h[ma#v eu]agge;lion tou# Cristou# 8 a]lla' kai' pote nu#n eu]aggeli;zetai th'n pi;stin h=n e]a'n h[mei#v h\ a/ggelov e]x ou]ranou# pote e]po;ryei 24 kai' e]do;xazon e]n e]moi' eu]aggeli;zhtai u[mi#n par ] o` to'n yeo;n eu]hggelisa;meya u[mi#n a]na;yema e/stw 9 w[v proeirh;kamen kai' a/rti pa;lin le;gw ei/ tiv u[ma#v eu]aggeli;zetai par ] o` parela;bete a]na;yema e/stw 10 /Arti ga'r a]nyrw;pouv pei;yw h\ to'n yeo;n h\ zhtw# a]nyrw;poiv a]re;skein ei] ga'r e/ti a]nyrw;poiv h/reskon Cristou# dou#lov ou]k a\n h/mhn 11 Gnwri;zw de' u[mi#n a]delfoi; to' eu]agge;lion to' Galatians 2 eu]aggelisye'n u[p ] e]mou# o=ti ou]k e/stin KEF. 2 kata' a/nyrwpon> 12 ou]de' ga'r e]gw' para' a]nyrw;pou pare;labon au]to; ou/te 1 /Epeita dia' dekatessa;rwn e]tw#n e]dida;cyhn a]lla' di ] pa;lin a]ne;bhn ei]v [Ieroso;luma meta' a]pokalu;qewv ]Ihsou# Cristou#

220 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

Barnaba# sumparalabw'n kai' Ti;ton> 2 ou]k ]Ioudai~kw#v ti; ta' e/ynh a]ne;bhn de' kata' a]poka;luqin> kai' a]nagka;zeiv ]Ioudai:zein 15 [Hmei#v a]neye;mhn au]toi#v to' eu]agge;lion o` fu;sei ]Ioudai#oi kai' ou]k e]x e]ynw#n khru;ssw e]n toi#v e/ynesin kat ] i]di;an de' a[martwloi;> 16 ei]do;tev o=ti ou] toi#v dokou#sin mh;pwv ei]v keno'n tre;cw h\ dikaiou#tai a/nyrwpov e]x e/rgwn no;mou e/dramon 3 a]ll ] ou]de' Ti;tov o[ su'n e]a'n mh' dia' pi;stewv ]Ihsou# Cristou# kai' e]moi; =Ellhn w/n h]nagka;syh h[mei#v ei]v Cristo'n ]Ihsou#n peritmhyh#nai> e]pisteu;samen i=na dikaiwyw#men e]k 4 dia' de' tou'v pareisa;ktouv pi;stewv Cristou# kai' ou]k e]x e/rgwn qeudade;lfouv oi=tinev pareish#lyon no;mou dio;ti ou] dikaiwyh;setai e]x e/rgwn kataskoph#sai th'n e]leuyeri;an h[mw#n h`n no;mou pa#sa sa;rx 17 ei] de' zhtou#ntev e/comen e]n Cristw#j ]Ihsou# i=na h[ma#v dikaiwyh#nai e]n Cristw#j eu[re;yhmen kai' katadoulw;swntai 5 oi{v ou]de' pro'v au]toi' a[martwloi; a}ra Cristo'v w=ran ei/xamen th#j u[potagh#j i=na h[ a]lh;yeia a[marti;av dia;konov mh' ge;noito 18 ei] tou# eu]aggeli;ou diamei;nhj pro'v u[ma#v ga'r a` kate;lusa tau#ta pa;lin oi]kodomw# 6 a]po' de' tw#n dokou;ntwn ei}nai; ti o[poi#oi; paraba;thn e]mauto'n suni;sthmi 19 e]gw' pote h}san ou]de;n moi diafe;rei> ga'r dia' no;mou no;mwj a]pe;yanon i=na yew#j pro;swpon yeo'v a]nyrw;pou ou] lamba;nei zh;sw 20 Cristw#j sunestau;rwmai zw# e]moi' ga'r oi[ dokou#ntev ou]de'n de' ou]ke;ti e]gw; zh#j de' e]n e]moi' Cristo;v> o` prosane;yento 7 a]lla' tou]nanti;on de' nu#n zw# e]n sarki; e]n pi;stei zw# th#j tou# i]do;ntev o=ti pepi;steumai to' eu]agge;lion ui[ou# tou# yeou# tou# a]gaph;santo;v me kai' th#v a]krobusti;av kayw'v Pe;trov th#v parado;ntov e[auto'n u[pe'r e]mou# peritomh#v 8 o[ ga'r e]nergh;sav Pe;trwj 21 ou]k a]yetw# th'n ca;rin tou# yeou#> ei] ei]v a]postolh'n th#v peritomh#v e]nh;rghsen ga'r dia' no;mou dikaiosu;nh a/ra Cristo'v kai' e]moi' ei]v ta' e/ynh 9 kai' gno;ntev th'n dwrea'n a]pe;yanen ca;rin th'n doyei#sa;n moi ]Ia;kwbov kai' Khfa#v kai' ]Iwa;nnhv oi[ dokou#ntev stu#loi ei}nai dexia'v e/dwkan e]moi' kai' Barnaba#j koinwni;av i=na h[mei#v ei]v ta' e/ynh au]toi' de' ei]v th'n peritomh;n> 10 mo;non tw#n ptwcw#n i=na mnhmoneu;wmen o` kai' e]spou;dasa au]to' tou#to poih#sai Galatians 3 11 =Ote de' h}lyen Pe;trov KEF. 3 ei]v ]Antio;ceian kata' pro;swpon au]tw#j a]nte;sthn o=ti kategnwsme;nov h}n 12 pro' 1 }W a]no;htoi Gala;tai ti;v u[ma#v tou# ga'r e]lyei#n tinav a]po' ]Iakw;bou e]ba;skanen th#j a]lhyei;aj mh' pei;yesyai, meta' tw#n e]ynw#n sunh;syien> o=te de' h}lyon oi{v kat ] o]fyalmou'v ]Ihsou#v Cristo'v u[pe;stellen kai' a]fw;rizen e[auto;n proegra;fh e]n u[mi#n e]staurwme;nov 2 fobou;menov tou'v e]k peritomh#v 13 kai' tou#to mo;non ye;lw mayei#n a]f ] u[mw#n> e]x sunupekri;yhsan au]tw#j kai' oi[ e/rgwn no;mou to' pneu#ma e]la;bete h\ e]x loipoi' ]Ioudai#oi w=ste kai' Barnaba#v a]koh#v pi;stewv 3 ou=twv a]no;htoi; e]ste sunaph;cyh au]tw#n th#j u[pokri;sei 14 e]narxa;menoi pneu;mati nu#n sarki' a]ll ] o=te ei}don o=ti ou]k o]ryopodou#sin e]pitelei#sye 4 tosau#ta e]pa;yete ei]kh#j pro'v th'n a]lh;yeian tou# eu]aggeli;ou ei/ge kai' ei]kh#j 5 o[ ou}n e]picorhgw#n u[mi#n ei}pon tw#j Pe;trwj e/mprosyen pa;ntwn Ei] to' pneu#ma kai' e]nergw#n duna;meiv e]n u[mi#n su' ]Ioudai#ov u[pa;rcwn e]ynikw#v zh#jv kai' e]x e/rgwn no;mou h\ e]x a]koh#v pi;stewv 6

221 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 kayw'v ]Abraa'm e]pi;steusen tw#j yew#j kai' ceiri' mesi;tou 20 o[ de' mesi;thv e[no'v ou]k e]logi;syh au]tw#j ei]v dikaiosu;nhn> 7 e/stin o[ de' yeo'v ei{v e]stin 21 [O ou}n Ginw;skete a/ra o=ti oi[ e]k pi;stewv ou{toi no;mov kata' tw#n e]paggeliw#n tou# yeou# mh' ei]sin ui[oi; ]Abraa;m ge;noito ei] ga'r e]do;yh no;mov o[ duna;menov 8 proi~dou#sa de' h[ grafh' o=ti e]k pi;stewv zwjopoih#sai o/ntwv a\n e]k no;mou h}n h[ dikaioi# ta' e/ynh o[ yeo'v dikaiosu;nh> 22 a]lla' sune;kleisen h[ proeuhggeli;sato tw#j ]Abraa'm grafh' ta' pa;nta u[po' a[marti;an i=na h[ o=ti ]Eneuloghyh;sontai e]n soi' pa;nta ta' e]paggeli;a e]k pi;stewv ]Ihsou# Cristou# e/ynh> 9 w=ste oi[ e]k pi;stewv doyh#j toi#v pisteu;ousin 23 Pro' tou# de' eu]logou#ntai su'n tw#j pistw#j ]Abraa;m e]lyei#n th'n pi;stin u[po' no;mon 10 o=soi ga'r e]x e/rgwn no;mou ei]si'n u[po' e]frourou;meya sugkekleisme;noi ei]v th'n kata;ran ei]si;n> ge;graptai me;llousan pi;stin a]pokalufyh#nai 24 ga'r ]Epikata;ratov pa#v o`v ou]k e]mme;nei w=ste o[ no;mov paidagwgo'v h[mw#n ge;gonen e]n pa#sin toi#v gegramme;noiv e]n tw#j ei]v Cristo;n i=na e]k pi;stewv bibli;wj tou# no;mou tou# poih#sai au]ta; 11 dikaiwyw#men> 25 e]lyou;shv de' th#v o=ti de' e]n no;mwj ou]dei'v dikaiou#tai para' pi;stewv ou]ke;ti u[po' paidagwgo;n e]smen tw#j yew#j dh#lon o=ti [O di;kaiov e]k pi;stewv 26 Pa;ntev ga'r ui[oi' yeou# e]ste dia' th#v zh;setai> 12 o[ de' no;mov ou]k e/stin e]k pi;stewv e]n Cristw#j ]Ihsou#> 27 o=soi pi;stewv a]ll ] [O poih;sav au]ta' ga'r ei]v Cristo'n e]bapti;syhte Cristo'n a/nyrwpov zh;setai e]n au]toi#v 13 e]nedu;sasye 28 ou]k e/ni ]Ioudai#ov Cristo'v h[ma#v e]xhgo;rasen e]k th#v ou]de' =Ellhn ou]k e/ni dou#lov ou]de' kata;rav tou# no;mou geno;menov u[pe'r e]leu;yerov ou]k e/ni a/rsen kai' yh#lu> h[mw#n kata;ra ge;graptai pa;ntev ga'r u[mei#v ei{v e]ste e]n ga'r, ]Epikata;ratov pa#v o[ krema;menov Cristw#j ]Ihsou# 29 ei] de' u[mei#v Cristou# e]pi' xu;lou 14 i=na ei]v ta' e/ynh h[ eu]logi;a a/ra tou# ]Abraa'm spe;rma e]ste; kai' kat ] tou# ]Abraa'm ge;nhtai e]n Cristw#j ]Ihsou# e]paggeli;an klhrono;moi i=na th'n e]paggeli;an tou# pneu;matov la;bwmen dia' th#v pi;stewv 15 ]Adelfoi; kata' a/nyrwpon le;gw> o=mwv a]nyrw;pou kekurwme;nhn diayh;khn ou]dei'v a]yetei# h\ e]pidiata;ssetai 16 tw#j de' ]Abraa'm Galatians 4 e]r]r[h;yhsan ai[ e]paggeli;ai kai' tw#j spe;rmati au]tou# ou] le;gei Kai' toi#v KEF. 4 spe;rmasin w[v e]pi' pollw#n a]ll ] w[v e]f ] e[no;v Kai' tw#j spe;rmati; sou o=v e]stin 1 Le;gw de; e]f ] o=son cro;non o[ klhrono;mov nh;pio;v e]stin ou]de'n Cristo;v 17 tou#to de' le;gw> diayh;khn prokekurwme;nhn u[po' tou# yeou# ei]v diafe;rei dou;lou ku;riov pa;ntwn w/n 2 Cristo'n o[ meta' e/th tetrako;sia kai' a]lla' u[po' e]pitro;pouv e]sti'n kai' tria;konta gegonw'v no;mov ou]k a]kuroi# oi]kono;mouv a/cri th#v proyesmi;av tou# patro;v 3 ou=twv kai' h[mei#v o=te h}men ei]v to' katargh#sai th'n e]paggeli;an 18 ei] ga'r e]k no;mou h[ klhronomi;a ou]ke;ti e]x nh;pioi u[po' ta' stoicei#a tou# ko;smou h}men e]paggeli;av> tw#j de' ]Abraa'm di ] dedoulwme;noi> 4 o=te de' h}lyen to' plh;rwma tou# cro;nou e]xape;steilen o[ e]paggeli;av keca;ristai o[ yeo;v 19 Ti; ou}n o[ no;mov tw#n paraba;sewn ca;rin yeo'v to'n ui[o'n au]tou# geno;menon e]k prosete;yh a/criv ou{ e/lyhj to' spe;rma w{j gunaiko;v geno;menon u[po' no;mon 5 i=na e]ph;ggeltai diatagei'v di ] a]gge;lwn e]n tou'v u[po' no;mon e]xagora;shj i=na th'n ui[oyesi;an a]pola;bwmen 6 =Oti de; e]ste

222 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= ui[oi; e]xape;steilen o[ yeo'v to' pneu#ma tou# e]sti'n [Aga;r 25 to' ga'r [Aga'r Sina# o/rov ui[ou# au]tou# ei]v ta'v kardi;av u[mw#n, e]sti'n e]n th#j ]Arabi;aj> sustoicei# de' th#j kra#zon Abba o[ path;r 7 w=ste ou]ke;ti ei} nu#n ]Ierousalh;m douleu;ei de' meta' tw#n dou#lov a]ll] ui[o;v> ei] de' ui[o;v kai' te;knwn au]th#v 26 h[ de' klhrono;mov yeou# dia' Cristou# a/nw ]Ierousalh'm e]leuye;ra e]sti;n h=tiv 8 ]Alla' to;te me'n ou]k ei]do;tev yeo'n e]sti'n mh;thr pa;ntwn h[mw#n> 27 e]douleu;sate toi#v mh' fu;sei ou}sin yeoi#v> ge;graptai ga;r Eu]fra;nyhti stei#ra h[ ou] 9 nu#n de' gno;ntev yeo;n ma#llon de' ti;ktousa r[h#xon kai' bo;hson h[ ou]k gnwsye;ntev u[po' yeou# pw#v e]pistre;fete w]di;nousa> o=ti polla' ta' te;kna th#v pa;lin e]pi' ta' a]syenh# kai' ptwca' e]rh;mou ma#llon h\ th#v e]cou;shv to'n a/ndra stoicei#a oi{v pa;lin a/nwyen douleu;ein 28 h[mei#v de; a]delfoi; kata' ]Isaa'k ye;lete 10 h[me;rav parathrei#sye kai' e]paggeli;av te;kna e]sme;n 29 a]ll ] mh#nav kai' kairou'v kai' e]niautou;v 11 w=sper to;te o[ kata' sa;rka gennhyei'v fobou#mai u[ma#v mh;pwv ei]kh#j kekopi;aka e]di;wken to'n kata' pneu#ma ou=twv kai' nu#n ei]v u[ma#v 12 Gi;nesye w[v e]gw; o=ti ka]gw' 30 a]lla' ti; le;gei h[ grafh; /Ekbale th'n w[v u[mei#v a]delfoi; de;omai u[mw#n ou]de;n me paidi;skhn kai' to'n ui[o'n au]th#v> ou] ga'r mh' h]dikh;sate> 13 oi/date de' o=ti di ] klhronomh;shj o[ ui[o'v th#v paidi;skhv meta' a]sye;neian th#v sarko'v eu]hggelisa;mhn tou# ui[ou# th#v e]leuye;rav 31 a/ra, u[mi#n to' pro;teron 14 kai' to'n a]delfoi; ou]k e]sme'n paidi;skhv te;kna peirasmo'n mou to'n e]n th#j sarki; mou# ou]k a]lla' th#v e]leuye;rav e]xouyenh;sate ou]de' e]xeptu;sate a]ll] w[v a/ggelon yeou# e]de;xasye; me w[v Cristo'n ]Ihsou#n 15 ti;v ou}n h{n o[ makarismo'v u[mw#n marturw# ga'r u[mi#n o=ti ei] dunato'n tou'v o]fyalmou'v u[mw#n e]xoru;xantev a\n e]dw;kate; moi 16 w=ste Galatians 5 e]cyro'v u[mw#n ge;gona a]lhyeu;wn u[mi#n 17 zhlou#sin u[ma#v ou] kalw#v a]lla' KEF. 5 e]kklei#sai u[ma#v ye;lousin i=na au]tou'v zhlou#te> 18 kalo'n de' to' zhlou#syai e]n 1 th#j e]leuyeri;aj ou}n h}j Cristo'v h[ma#v kalw#j pa;ntote kai' mh' mo;non e]n tw#j h]leuye;rwsen> sth;kete kai' mh' pa;lin parei#nai; me pro'v u[ma#v 19 tekni;a mou zugw#j doulei;av e]ne;cesye 2 /Ide e]gw' ou`v pa;lin w]di;nw a/criv ou{ morfwyh#j Pau#lov le;gw u[mi#n o=ti e]a'n Cristo'v e]n u[mi#n> 20 h/yelon de' perite;mnhsye Cristo'v u[ma#v ou]de'n parei#nai pro'v u[ma#v a/rti kai' a]lla;xai w]felh;sei 3 martu;romai de' pa;lin th'n fwnh;n mou o=ti a]porou#mai e]n u[mi#n panti' a]nyrw;pwj peritemnome;nwj o=ti 21 Le;gete; moi oi[ u[po' no;mon ye;lontev o]feile;thv e]sti'n o=lon to'n no;mon poih#sai ei}nai to'n no;mon ou]k a]kou;ete 22 4 kathrgh;yhte a]po' tou# Cristou# oi=tinev ge;graptai ga'r o=ti ]Abraa'm du;o ui[ou'v e]n no;mwj dikaiou#sye th#v ca;ritov e/scen e=na e]k th#v paidi;skhv kai' e=na e]k e]xepe;sate 5 h[mei#v ga'r pneu;mati e]k th#v e]leuye;rav 23 a]ll ] o[ me'n e]k th#v pi;stewv e]lpi;da dikaiosu;nhv paidi;skhv kata' sa;rka gege;nnhtai o[ de' a]pekdeco;meya 6 e]n ga'r e]k th#v e]leuye;rav dia' th#v e]paggeli;av Cristw#j ]Ihsou# ou/te peritomh; ti i]scu;ei 24 a=tina; e]stin a]llhgorou;mena> au{tai ou/te a]krobusti;a a]lla' pi;stiv di ] ga;r ei]sin ai[ du;o diayh#kai mi;a me'n a]po' a]ga;phv e]nergoume;nh 7 ]Etre;cete o/rouv Sina# ei]v doulei;an gennw#sa h=tiv kalw#v> ti;v u[ma#v a]ne;koqen th#j a]lhyei;aj

223 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 mh' pei;yesyai 8 h[ peismonh' ou]k e]k tou# kalou#ntov u[ma#v 9 mikra' zu;mh o=lon to' fu;rama zumoi# 10 e]gw' pe;poiya ei]v Galatians 6 u[ma#v e]n kuri;wj o=ti ou]de'n a/llo fronh;sete> o[ de' tara;sswn u[ma#v KEF. 6 basta;sei to' kri;ma o=stiv a\n h}j 11 e]gw' de; a]delfoi; ei] peritomh'n e/ti khru;ssw ti; 1 ]Adelfoi; e]a'n kai' prolhfyh#j e/ti diw;komai a/ra kath;rghtai to' a/nyrwpov e/n tini paraptw;mati u[mei#v oi[ ska;ndalon tou# staurou# 12 o/felon pneumatikoi' katarti;zete to'n toiou#ton kai' a]poko;qontai oi[ a]nastatou#ntev e]n pneu;mati prao:thtov, skopw#n u[ma#v 13 [Umei#v ga'r e]p ] e]leuyeri;aj seauto;n mh' kai' su' peirasyh#jv e]klh;yhte a]delfoi;> mo;non mh' th'n 2 ]Allh;lwn ta' ba;rh basta;zete kai' e]leuyeri;an ei]v a]formh'n th#j sarki; a]lla' ou=twv a]naplhrw;sate to'n no;mon tou# dia' th#v a]ga;phv douleu;ete a]llh;loiv 14 Cristou# 3 ei] ga'r dokei# tiv ei}nai; ti o[ ga'r pa#v no;mov e]n e[ni' lo;gwj plhrou#tai, mhde'n w/n e[auto;n frenapata#j 4 to' de' e]n tw#j> ]Agaph;seiv to'n plhsi;on sou w[v e/rgon e[autou# dokimaze;tw e=kastov kai' eauto;n 15 ei] de' a]llh;louv da;knete to;te ei]v e[auto'n mo;non to' kau;chma e=xei kai' katesyi;ete ble;pete mh' u[po; kai' ou]k ei]v to'n e=teron> 5 e=kastov ga'r a]llh;lwn a]nalwyh#te 16 Le;gw de; to' i/dion forti;on basta;sei 6 pneu;mati peripatei#te kai' e]piyumi;an Koinwnei;tw de' o[ kathcou;menov to'n sarko'v ou] mh' tele;shte 17 h[ ga'r sa'rx lo;gon tw#j kathcou#nti e]n pa#sin a]gayoi#v e]piyumei# kata' tou# pneu;matov to' de' 7 Mh' plana#sye yeo'v ou] mukthri;zetai o` pneu#ma kata' th#v sarko;v tau#ta de' ga'r e]a'n spei;rhj a/nyrwpov tou#to kai' a]nti;keitai a]llh;loiv i=na mh' a` a\n ye;lhte yeri;sei> 8 o=ti o[ spei;rwn ei]v th'n sa;rka tau#ta poih#te 18 ei] de' pneu;mati e[autou# e]k th#v sarko'v yeri;sei fyora;n o[ a/gesye ou]k e]ste' u[po' no;mon 19 fanera' de' spei;rwn ei]v to' pneu#ma e]k tou# de; e]stin ta' e/rga th#v sarko;v a=tina; pneu;matov yeri;sei zwh'n ai]w;nion 9 to' e]stin moicei;a, pornei;a a]kayarsi;a de' kalo'n poiou#ntev mh' e]kkakw#men> a]se;lgeia 20 ei]dwlolatrei;a kairw#j ga'r i]di;wj yeri;somen mh' farmakei;a e/cyrai e/reiv, zh#loi, yumoi; e]kluo;menoi 10 a/ra ou}n w[v kairo'n e]riyei;ai dicostasi;ai ai[re;seiv 21 e/comen e]rgazw;meya to' a]gayo'n pro'v fyo;noi fo;noi, me;yai kw#moi kai' ta' o=moia pa;ntav ma;lista de' pro'v tou'v oi]kei;ouv tou;toiv a` prole;gw u[mi#n kayw'v kai' th#v pi;stewv 11 /Idete phli;koiv u[mi#n proei#pon o=ti oi[ ta' toiau#ta pra;ssontev gra;mmasin e/graqa th#j e]mh#j ceiri; 12 basilei;an yeou# ou] klhronomh;sousin o=soi ye;lousin eu]proswph#sai e]n sarki; 22 [O de' karpo'v tou# pneu;mato;v e]stin ou{toi a]nagka;zousin u[ma#v a]ga;ph cara; ei]rh;nh makroyumi;a perite;mnesyai mo;non i=na mh' tw#j staurw#j crhsto;thv a]gaywsu;nh pi;stiv 23 tou# Cristou# diw;kwntai 13 ou]de' ga'r prao:thv, e]gkra;teia> kata' tw#n toiou;twn oi[ peritemno;menoi au]toi' no;mon ou]k e/stin no;mov 24 oi[ de' tou# Cristou# fula;ssousin a]lla' ye;lousin u[ma#v th'n sa;rka e]stau;rwsan su'n toi#v perite;mnesyai i=na e]n th#j u[mete;raj sarki' payh;masin kai' tai#v e]piyumi;aiv 25 ei] kauch;swntai 14 e]moi' de' mh' ge;noito zw#men pneu;mati pneu;mati kai' kauca#syai ei] mh' e]n tw#j staurw#j tou# stoicw#men 26 mh' ginw;meya keno;doxoi kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou# di ] ou{ e]moi' a]llh;louv prokalou;menoi a]llh;loiv ko;smov e]stau;rwtai ka]gw' tw#j ko;smwj fyonou#ntev 15 e]n ga'r Cristw#j ]Ihsou# ou/te peritomh; ti; i]scu;ei, ou/te a]krobusti;a a]lla' kainh'

224 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= kti;siv 16 kai' o=soi tw#j kano;ni tou;twj stoich;sousin ei]rh;nh e]p ] au]tou'v kai' e/leov kai' e]pi' to'n ]Israh'l tou# yeou# 17 Tou# loipou# ko;pouv moi mhdei'v parece;tw> e]gw' ga'r ta' sti;gmata tou# Kuriou# ]Ihsou# e]n tw#j sw;mati; mou basta;zw 18 [H ca;riv tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou# meta' tou# pneu;matov u[mw#n a]delfoi;> a]mh;n pro;v Gala;tav e]gra;fh a]po; [Rw;mhv

225 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

EPHESIANS Cristw#j 13 e]n w{j kai' u[mei#v a]kou;santev to'n lo;gon th#v a]lhyei;av to' eu]agge;lion th#v swthri;av u[mw#n e]n w{j kai' PROS EFESIOUS pisteu;santev e]sfragi;syhte tw#j EPISTOLH PAULOU pneu;mati th#v e]paggeli;av tw#j a[gi;wj 14 o=v e]stin a]r]r[abw'n th#v klhronomi;av h[mw#n ei]v a]polu;trwsin th#v peripoih;sewv ei]v e/painon th#v do;xhv au]tou# 15 Dia' tou#to ka]gw; a]kou;sav th'n KEF. 1 kay ] u[ma#v pi;stin e]n tw#j kuri;wj ]Ihsou# kai' th'n a]ga;phn th'n ei]v pa;ntav tou'v 1 Pau#lov a]po;stolov ]Ihsou# Cristou# a[gi;ouv 16 ou] pau;omai eu]caristw#n dia' yelh;matov yeou# toi#v a[gi;oiv toi#v u[pe'r u[mw#n, mnei;an u[mw#n poiou;menov e]pi' ou}sin e]n ]Efe;swj kai' pistoi#v e]n tw#n proseucw#n mou 17 i=na o[ yeo'v tou# Cristw#j ]Ihsou# 2 ca;riv u[mi#n kai' ei]rh;nh kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou# o[ path'r a]po' yeou# patro'v h[mw#n kai' th#v do;xhv dw;hj u[mi#n pneu#ma sofi;av kai' kuri;ou ]Ihsou# Cristou# 3 Eu]loghto'v o[ a]pokalu;qewv e]n e]pignw;sei au]tou# 18 yeo'v kai' path'r tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# pefwtisme;nouv tou'v o]fyalmou'v th#v Cristou# o[ eu]logh;sav h[ma#v e]n pa;shj dianoi;av u[mw#n ei]v to' ei]de;nai u[ma#v ti;v eu]logi;aj pneumatikh#j e]n toi#v e]stin h[ e]lpi'v th#v klh;sewv au]tou# kai' ti;v e]pourani;oiv Cristw#j o[ plou#tov th#v do;xhv th#v klhronomi;av 4 kayw'v e]xele;xato h[ma#v e]n au]tw#j pro' au]tou# e]n toi#v a[gi;oiv 19 kai' ti; to' katabolh#v ko;smou ei}nai h[ma#v a[gi;ouv u[perba;llon me;geyov th#v duna;mewv kai' a]mw;mouv katenw;pion au]tou# e]n au]tou# ei]v h[ma#v tou'v pisteu;ontav kata' a]ga;phj 5 proori;sav h[ma#v ei]v ui[oyesi;an th'n e]ne;rgeian tou# kra;touv th#v i]scu;ov dia' ]Ihsou# Cristou# ei]v au]to;n kata' th'n au]tou# 20 h`n e]nh;rghsen e]n tw#j Cristw#j eu]doki;an tou# yelh;matov au]tou# 6 ei]v e]gei;rav au]to'n e]k nekrw#n kai' e]ka;yisen e/painon do;xhv th#v ca;ritov au]tou# e]n h{j e]n dexia#j au]tou# e]n toi#v e]pourani;oiv 21 e]cari;twsen h[ma#v e]n tw#j h]gaphme;nwj 7 u[pera;nw pa;shv a]rch#v kai' e]xousi;av kai' e]n w{j e/comen th'n a]polu;trwsin dia' tou# duna;mewv kai' kurio;thtov kai' panto'v ai=matov au]tou# th'n a/fesin tw#n o]no;matov o]nomazome;nou ou] mo;non e]n tw#j paraptwma;twn kata' to'n plou#ton th#v ai]w#ni tou;twj a]lla' kai' e]n tw#j me;llonti> ca;ritov au]tou# 8 h[v e]peri;sseusen ei]v 22 kai' pa;nta u[pe;taxen u[po' tou'v po;dav h[ma#v e]n pa;shj sofi;aj kai' fronh;sei 9 au]tou# kai' au]to'n e/dwken kefalh'n u[pe'r gnwri;sav h[mi#n to' musth;rion tou# pa;nta th#j e]kklhsi;aj 23 h=tiv e]sti'n to' yelh;matov au]tou# kata' th'n eu]doki;an sw#ma au]tou# to' plh;rwma tou# pa;nta e]n au]tou# h`n proe;yeto e]n au]tw#j 10 ei]v pa#sin plhroume;nou oi]konomi;an tou# plhrw;matov tw#n kairw#n a]nakefalaiw;sasyai ta' pa;nta e]n tw#j Cristw#j ta' te e]n toi#v ou]ranoi#v kai' ta' e]pi' th#v gh#v 11 e]n au]tw#j e]n w{j kai' e]klhrw;yhmen proorisye;ntev kata' pro;yesin tou# ta' pa;nta e]nergou#ntov kata' th'n boulh'n tou# yelh;matov au]tou# 12 ei]v to' ei}nai h[ma#v ei]v e/painon th#v do;xhv au]tou# tou'v prohlpiko;tav e]n tw#j

226 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

Ephesians 2 kai' to' meso;toicon tou# fragmou# lu;sav 15 th;n e/cyran e]n th#j sarki; au]tou# to'n KEF. 2 no;mon tw#n e]ntolw#n e]n do;gmasin katargh;sav i=na tou'v du;o kti;shj e]n 1 Kai' u[ma#v o/ntav nekrou'v toi#v e[au]tw#j ei]v e=na kaino'n a/nyrwpon poiw#n paraptw;masin kai' tai#v a[marti;aiv 2 ei]rh;nhn 16 kai' a]pokatalla;xhj tou'v e]n ai{v pote periepath;sate kata' to'n a]mfote;rouv e]n e[ni' sw;mati tw#j yew#j dia' ai]w#na tou# ko;smou tou;tou kata' to'n tou# staurou# a]poktei;nav th'n e/cyran e]n a/rconta th#v e]xousi;av tou# a]e;rov tou# au]tw#j 17 kai' e]lyw'n eu]hggeli;sato pneu;matov tou# nu#n e]nergou#ntov e]n toi#v ei]rh;nhn u[mi#n toi#v makra'n kai' toi#v e]ggu;v> ui[oi#v th#v a]peiyei;av> 3 e]n oi{v kai' h[mei#v 18 o=ti di ] au]tou# e/comen th'n pa;ntev a]nestra;fhme;n pote e]n tai#v prosagwgh'n oi[ a]mfo;teroi e]n e[ni' e]piyumi;aiv th#v sarko'v h[mw#n poiou#ntev pneu;mati pro'v to'n pate;ra 19 a/ra ou}n ta' yelh;mata th#v sarko'v kai' tw#n ou]ke;ti e]ste' xe;noi kai' pa;roikoi a]lla' dianoiw#n kai' h/men te;kna fu;sei o]rgh#v sumpoli#tai tw#n a[gi;wn kai' oi]kei#oi tou# w[v kai' oi[ loipoi;> 4 o[ de' yeo'v plou;siov yeou# 20 e]poikodomhye;ntev e]pi' tw#j w\n e]n e]le;ei dia' th'n pollh'n a]ga;phn yemeli;wj tw#n a]posto;lwn kai' profhtw#n au]tou# h`n h]ga;phsen h[ma#v 5 kai' o/ntav o/ntov a]krogwniai;ou au]tou# ]Ihsou# h[ma#v nekrou'v toi#v paraptw;masin Cristou# 21 e]n w{j pa#sa h= oi]kodomh' sunezwopoi;hsen tw#j Cristw#j ca;riti; e]ste sunarmologoume;nh au/xei ei]v nao'n seswjsme;noi 6 kai' sunh;geiren kai' a=gion e]n kuri;wj 22 e]n w{j kai' u[mei#v suneka;yisen e]n toi#v e]pourani;oiv e]n sunoikodomei#sye ei]v katoikhth;rion tou# Cristw#j ]Ihsou# 7 i=na e]ndei;xhtai e]n yeou# e]n pneu;mati toi#v ai]w#sin toi#v e]percome;noiv to'n u[perba;llonta plou#ton th#v ca;ritov au]tou# e]n crhsto;thti e]f ] h[ma#v e]n Cristw#j ]Ihsou# 8 th#j ga'r ca;riti; e]ste seswjsme;noi dia' th#v pi;stewv> kai' tou#to KEF. 3 ou]k e]x u[mw#n yeou# to' dw#ron> 9 ou]k e]x e/rgwn i=na mh; tiv kauch;shtai 10 au]tou# 1 Tou;tou ca;rin e]gw' Pau#lov o[ de;smiov ga;r e]smen poi;hma ktisye;ntev e]n tou# Cristou# ]Ihsou# u[pe'r u[mw#n tw#n Cristw#j ]Ihsou# e]pi' e/rgoiv a]gayoi#v oi{v e]ynw#n prohtoi;masen o[ yeo'v i=na e]n au]toi#v 2 ei/ge h]kou;sate th'n oi]konomi;an th#v peripath;swmen 11 Dio' mnhmoneu;ete ca;ritov tou# yeou# th#v doyei;shv moi ei]v o=ti u[mei#v pote' ta' e/ynh e]n sarki; oi[ u[ma#v 3 o=ti kata' a]poka;luqin lego;menoi a]krobusti;a u[po' th#v e]gnw;risen moi to' musth;rion kayw'v legome;nhv peritomh#v e]n sarki' proe;graqa e]n o]li;gwj 4 pro'v o` du;nasye ceiropoih;tou 12 o=ti h}te e]n tw#j kairw#j a]naginw;skontev noh#sai th'n su;nesi;n e]kei;nwj cwri'v Cristou# mou e]n tw#j musthri;wj tou# Cristou# 5 o` a]phllotriwme;noi th#v politei;av e]n e[te;raiv geneai#v ou]k e]gnwri;syh toi#v tou# ]Israh'l kai' xe;noi tw#n diayhkw#n th#v ui[oi#v tw#n a]nyrw;pwn w[v nu#n e]paggeli;av e]lpi;da mh' e/contev kai' a]pekalu;fyh toi#v a[gi;oiv a]posto;loiv a/yeoi e]n tw#j ko;smwj 13 nuni' de' e]n au]tou# kai' profh;taiv e]n pneu;mati 6 Cristw#j ]Ihsou# u[mei#v oi= pote o/ntev ei}nai ta' e/ynh sugklhrono;ma kai' makra'n e]ggu'v e]genh;yhte e]n tw#j ai=mati su;sswma kai' summe;toca th#v tou# Cristou# 14 Au]to'v ga;r e]stin h[ e]paggeli;av au]tou# e]n tw#j Cristw#j dia' ei]rh;nh h[mw#n o[ poih;sav ta' a]mfo;tera e`n tou# eu]aggeli;ou

227 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

7 ou{ e]geno;mhn dia;konov kata' th'n dwrea'n th#v ca;ritov tou# yeou# th'n doyei#san moi kata' th'n e]ne;rgeian th#v Ephesians 4 duna;mewv au]tou# 8 e]moi' tw#j e]lacistote;rwj pa;ntwn tw#n a[gi;wn e]do;yh KEF. 4 h[ ca;riv au=th e]n toi#v e/ynesin eu]aggeli;sasyai to'n a]nexicni;aston 1 Parakalw# ou}n u[ma#v e]gw' o[ de;smiov plou#ton tou# Cristou# e]n kuri;wj a]xi;wv peripath#sai th#v 9 kai' fwti;sai pa;ntav ti;v h[ koinwni;a klh;sewv h[v e]klh;yhte 2 meta' pa;shv tou# musthri;ou tou# a]pokekrumme;nou tapeinofrosu;nhv kai' prajo;thtov, meta' a]po' tw#n ai]w;nwn e]n tw#j yew#j tw#j ta' pa;nta makroyumi;av a]neco;menoi a]llh;lwn e]n kti;santi dia' ]Ihsou# Cristou#, 10 i=na a]ga;phj 3 spouda;zontev threi#n th'n gnwrisyh#j nu#n tai#v a]rcai#v kai' tai#v e[no;thta tou# pneu;matov e]n tw#j sunde;smwj e]xousi;aiv e]n toi#v e]pourani;oiv dia' th#v th#v ei]rh;nhv> 4 e`n sw#ma kai' e`n pneu#ma e]kklhsi;av h[ polupoi;kilov sofi;a tou# kayw'v kai' e]klh;yhte e]n mia#j e]lpi;di th#v yeou# 11 kata' pro;yesin tw#n ai]w;nwn h`n klh;sewv u[mw#n> 5 ei{v ku;riov mi;a pi;stiv e]poi;hsen e]n Cristw#j ]Ihsou# tw#j kuri;wj e`n ba;ptisma 6 ei{v yeo'v kai' path'r h[mw#n 12 e]n w{j e/comen th'n par]r[hsi;an pa;ntwn o[ e]pi' pa;ntwn kai' dia' pa;ntwn kai' th'n prosagwgh'n e]n pepoiyh;sei dia' kai' e]n pa#sin u[mi#n 7 [Eni' de' e[ka;stwj th#v pi;stewv au]tou# 13 dio' ai]tou#mai mh' h[mw#n e]do;yh h[ ca;riv kata' to' me;tron th#v e]kkakei#n e]n tai#v yli;qesi;n mou u[pe'r dwrea#v tou# Cristou# 8 dio' u[mw#n h=tiv e]sti'n do;xa u[mw#n 14 Tou;tou le;gei ]Anaba'v ei]v u=qov h]jcmalw;teusen ca;rin ka;mptw ta' go;nata; mou pro'v to'n ai]cmalwsi;an kai' e/dwken do;mata toi#v pate;ra tou# Kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# a]nyrw;poiv 9 to' de' ]Ane;bh ti; e]stin ei] Cristou#, 15 e]x ou{ pa#sa patria' e]n mh' o=ti kai' kate;bh prw#ton ei]v ta' ou]ranoi#v kai' e]pi' gh#v o]noma;zetai 16 katw;tera me;rh th#v gh#v 10 o[ kataba'v i=na dw;#h u[mi#n kata' to'n plou#ton th#v au]to;v e]stin kai' o[ a]naba'v u[pera;nw do;xhv au]tou# duna;mei krataiwyh#nai dia' pa;ntwn tw#n ou]ranw#n i=na plhrw;shj ta' tou# pneu;matov au]tou# ei]v to'n e/sw pa;nta 11 kai' au]to'v e/dwken tou'v me'n a/nyrwpon 17 katoikh#sai to'n Cristo'n a]posto;louv tou'v de' profh;tav tou'v de' dia' th#v pi;stewv e]n tai#v kardi;aiv u[mw#n eu]aggelista;v tou'v de' poime;nav kai' e]n a]ga;phj e]r]r[izwme;noi kai' didaska;louv 12 pro'v to'n teyemeliwme;noi 18 i=na e]xiscu;shte katartismo'n tw#n a[gi;wn ei]v e/rgon katalabe;syai su'n pa#sin toi#v a[gi;oiv ti; diakoni;av ei]v oi]kodomh'n tou# sw;matov to' pla;tov kai' mh#kov kai' ba;yov kai' tou# Cristou# 13 me;cri katanth;swmen u=qov oi[ pa;ntev ei]v th'n e[no;thta th#v pi;stewv 19 gnw#nai; te th'n u[perba;llousan th#v kai' th#v e]pignw;sewv tou# ui[ou# tou# yeou# gnw;sewv a]ga;phn tou# Cristou# i=na ei]v a/ndra te;leion ei]v me;tron h[liki;av plhrwyh#te ei]v pa#n to' plh;rwma tou# tou# plhrw;matov tou# Cristou# 14 i=na yeou# 20 Tw#j de' duname;nwj u[pe'r pa;nta mhke;ti w}men nh;pioi kludwnizo;menoi kai' poih#sai u[pe'r e]k perissou# w{n perifero;menoi panti' a]ne;mwj th#v ai]tou;meya h\ noou#men kata' th'n du;namin didaskali;av e]n th#j kubei;aj tw#n th'n e]nergoume;nhn e]n h[mi#n 21 au]tw#j h[ a]nyrw;pwn e]n panourgi;aj pro'v th'n do;xa e]n th#j e]kklhsi;aj e]n Cristw#j ]Ihsou# meyodei;an th#v pla;nhv 15 a]lhyeu;ontev ei]v pa;sav ta'v genea'v tou# ai]w#nov tw#n de' e]n a]ga;phj au]xh;swmen ei]v au]to'n ta' ai]w;nwn a]mh;n pa;nta o=v e]stin h[ kefalh; o[ Cristo;v 16 e]x ou{ pa#n to' sw#ma sunarmologou;menon

228 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= kai' sumbibazo;menon dia' pa;shv a[fh#v crhstoi; eu/splagcnoi carizo;menoi th#v e]picorhgi;av kat ] e]ne;rgeian e]n e[autoi#v kayw'v kai' o[ yeo'v e]n Cristw#j me;trwj e[no'v e[ka;stou me;rouv th'n au/xhsin e]cari;sato u[mi#n tou# sw;matov poiei#tai ei]v oi]kodomh'n e[autou# e]n a]ga;phj 17 Tou#to ou}n le;gw kai' martu;romai e]n kuri;wj mhke;ti u[ma#v Ephesians 5 peripatei#n kayw'v kai' ta' loipa' e/ynh peripatei# e]n mataio;thti tou# noo'v KEF. 5 au]tw#n 18 e]skotisme;noi th#j dianoi;aj o/ntev a]phllotriwme;noi th#v zwh#v tou# 1 gi;nesye ou}n mimhtai' tou# yeou# w[v yeou# dia' th'n a/gnoian th'n ou}san e]n te;kna a]gaphta; 2 kai' peripatei#te e]n au]toi#v dia' th'n pw;rwsin th#v kardi;av a]ga;phj kayw'v kai' o[ Cristo'v h]ga;phsen au]tw#n 19 oi=tinev a]phlghko;tev h[ma#v kai' pare;dwken e[auto'n u[pe'r h[mw#n e[autou'v pare;dwkan th#j a]selgei;aj ei]v prosfora'n kai' yusi;an tw#j yew#j ei]v e]rgasi;an a]kayarsi;av pa;shv e]n o]smh'n eu]wdi;av 3 pornei;a de' kai' pa#sa pleonexi;aj 20 u[mei#v de' ou]c ou=twv a]kayarsi;a h\ pleonexi;a mhde' e]ma;yete to'n Cristo;n 21 ei/ge au]to'n o]nomaze;syw e]n u[mi#n kayw'v pre;pei h]kou;sate kai' e]n au]tw#j e]dida;cyhte a[gi;oiv 4 kai' ai]scro;thv kai' mwrologi;a kayw;v e]stin a]lh;yeia e]n tw#j ]Ihsou# 22 h\ eu]trapeli;a ta' ou]k a]nh;konta> a]lla' a]poye;syai u[ma#v kata' th'n prote;ran ma#llon eu]caristi;a 5 tou#to ga'r e/ste a]nastrofh'n to'n palaio'n a/nyrwpon to'n ginw;skontev o=ti pa#v po;rnov h\ fyeiro;menon kata' ta'v e]piyumi;av th#v a]ka;yartov h\ pleone;kthv o=v e]stin a]pa;thv 23 a]naneou#syai de' tw#j ei]dwlola;trhv ou]k e/cei klhronomi;an e]n pneu;mati tou# noo'v u[mw#n 24 kai' th#j basilei;aj tou# Cristou# kai' yeou# 6 e]ndu;sasyai to'n kaino'n a/nyrwpon to'n Mhdei'v u[ma#v a]pata;tw kenoi#v lo;goiv> kata' yeo'n ktisye;nta e]n dikaiosu;nhj kai' dia' tau#ta ga'r e/rcetai h[ o]rgh' tou# yeou# o[sio;thti th#v a]lhyei;av 25 Dio' e]pi' tou'v ui[ou'v th#v a]peiyei;av 7 mh' ou}n a]poye;menoi to' qeu#dov lalei#te gi;nesye summe;tocoi au]tw#n> 8 h}te ga;r a]lh;yeian e=kastov meta' tou# plhsi;on pote sko;tov nu#n de' fw#v e]n kuri;wj> w[v au]tou# o=ti e]sme'n a]llh;lwn me;lh 26 te;kna fwto'v peripatei#te 9 o[ ga'r o]rgi;zesye kai' mh' a[marta;nete> o[ h=liov karpo'v tou# Pneu;matov e]n pa;shj mh' e]pidue;tw e]pi' tw#j parorgismw#j u[mw#n a]gaywsu;nhj kai' dikaiosu;nhj kai' 27 mh;te di;dote to;pon tw#j diabo;lwj 28 o[ a]lhyei;aj 10 dokima;zontev ti; e]stin kle;ptwn mhke;ti klepte;tw ma#llon de' eu]a;reston tw#j kuri;wj 11 kai' mh' kopia;tw e]rgazo;menov to' a]gayo;n tai#v sugkoinwnei#te toi#v e/rgoiv toi#v cersi'n i=na e/chj metadido;nai tw#j crei;an a]ka;rpoiv tou# sko;touv ma#llon de' kai' e/conti 29 pa#v lo;gov sapro'v e]k tou# e]le;gcete 12 ta' ga'r krufh#j gino;mena sto;matov u[mw#n mh' e]kporeue;syw a]ll] ei/ u[p ] au]tw#n ai]scro;n e]stin kai' le;gein 13 tiv a]gayo'v pro'v oi]kodomh'n th#v crei;av ta' de' pa;nta e]legco;mena u[po' tou# fwto'v i=na dw#j ca;rin toi#v a]kou;ousin 30 kai' mh' fanerou#tai pa#n ga;r to; fanerou;menon lupei#te to' pneu#ma to' a=gion tou# yeou# e]n fw#v e]sti;n 14 dio' le;gei /Egeirai, o[ w{j e]sfragi;syhte ei]v h[me;ran kayeu;dwn kai' a]na;sta e]k tw#n nekrw#n a]polutrw;sewv 31 pa#sa pikri;a kai' kai' e]pifau;sei soi o[ Cristo;v 15 yumo'v kai' o]rgh' kai' kraugh' kai' Ble;pete ou}n pw#v a]kribw#v peripatei#te blasfhmi;a a]ryh;tw a]f ] u[mw#n su'n pa;shj mh' w[v a/sofoi a]ll ] w[v sofoi; 16 kaki;aj 32 gi;nesye de' ei]v a]llh;louv e]xagorazo;menoi to'n kairo;n o=ti ai[ h[me;rai ponhrai; ei]sin 17 dia' tou#to mh'

229 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 gi;nesye a/fronev a]lla' sunie;ntev ti; to' ou=twv a]gapa;tw w[v e[auto;n h[ de' gunh' i=na ye;lhma tou# kuri;ou 18 kai' mh' fobh#tai to'n a/ndra meyu;skesye oi/nwj e]n w{j e]stin a]swti;a a]lla' plhrou#sye e]n pneu;mati 19 lalou#ntev e[autoi#v qalmoi#v kai' u=mnoiv Ephesians 6 kai' w]jdai#v pneumatikai#v a/jdontev kai' qa;llontev e]n th#j kardi;aj u[mw#n tw#j kuri;wj KEF. 6 20 eu]caristou#ntev pa;ntote u[pe'r pa;ntwn e]n o]no;mati tou# kuri;ou 1 Ta' te;kna u[pakou;ete toi#v goneu#sin h[mw#n ]Ihsou# Cristou# tw#j yew#j kai' patri; u[mw#n e]n kuri;wj> tou#to ga;r e]stin di;kaion 21 u[potasso;menoi a]llh;loiv e]n fo;bwj 2 ti;ma to'n pate;ra sou kai' th'n mhte;ra Yeou# 22 Ai[ gunai#kev toi#v i]di;oiv h=tiv e]sti'n e]ntolh' prw;th e]n e]paggeli;aj a]ndra;sin u[pota;ssesye, w[v tw#j kuri;wj 3 i=na eu} soi ge;nhtai kai' e/shj 23 o=ti o[ a]nh;r e]stin kefalh' th#v makrocro;niov e]pi' th#v gh#v 4 Kai' oi[ gunaiko'v w[v kai' o[ Cristo'v kefalh' th#v pate;rev mh' parorgi;zete ta' te;kna u[mw#n e]kklhsi;av kai' au]to'v e]sti;n swth'r tou# a]ll] e]ktre;fete au]ta' e]n paidei;aj kai' sw;matov> 24 a]ll ] w[sper h[ e]kklhsi;a nouyesi;aj kuri;ou 5 Oi[ dou#loi u[pota;ssetai tw#j Cristw#j ou=twv kai' ai[ u[pakou;ete toi#v kuri;oiv kata' sa;rka gunai#kev toi#v i]di;oiv a]ndra;sin e]n panti; meta' fo;bou kai' tro;mou e]n a[plo;thti th#v 25 Oi[ a/ndrev a]gapa#te ta'v gunai#kav kardi;av u[mw#n w[v tw#j Cristw#j 6 mh' kat ] e[autw#n, kayw'v kai' o[ Cristo'v h]ga;phsen o]fyalmodoulei;an w[v a]nyrwpa;reskoi th'n e]kklhsi;an kai' e[auto'n pare;dwken a]ll ] w[v dou#loi tou# Cristou# poiou#ntev u[pe'r au]th#v 26 i=na au]th'n a[gia;shj to' ye;lhma tou# yeou# e]k quch#v 7 met ] kayari;sav tw#j loutrw#j tou# u=datov e]n eu]noi;av douleu;ontev tw#j kuri;wj kai' ou]k r[h;mati 27 i=na parasth;shj au]th'n a]nyrw;poiv 8 ei]do;tev o=ti o` e]a;n ti e[autw#j e/ndoxon th'n e]kklhsi;an mh' e=kastov poih;shj a]gayo;n tou#to e/cousan spi;lon h\ r[uti;da h/ ti tw#n komiei#tai para' tou# kuri;ou ei/te dou#lov toiou;twn a]ll ] i=na h}j a[gi;a kai' a/mwmov ei/te e]leu;yerov 9 Kai' oi[ ku;rioi ta' 28 ou=twv o]fei;lousin oi[ a/ndrev a]gapa#n au]ta' poiei#te pro'v au]tou;v a]nie;ntev th'n ta'v e[autw#n gunai#kav w[v ta' e[autw#n a]peilh;n ei]do;tev o=ti kai' u[mw#n au]tw#n o[ sw;mata o[ a]gapw#n th'n e[autou# gunai#ka ku;rio;v e]stin e]n ou]ranoi#v kai' e[auto'n a]gapa#j 29 ou]dei'v ga;r pote th'n proswpolhqi;a ou]k e/stin par ] au]tw#j e[autou# sa;rka e]mi;shsen a]ll] e]ktre;fei 10 To' loipo'n, a]delfoi; mou, kai' ya;lpei au]th;n kayw'v kai' o[ Ku;riov e]ndunamou#sye e]n kuri;wj kai' e]n tw#j th'n e]kklhsi;an 30 o=ti me;lh e]sme'n tou# kra;tei th#v i]scu;ov au]tou# 11 sw;matov au]tou# e]k th#v sarko;v au]tou#, e]ndu;sasye th'n panopli;an tou# yeou# kai; e]k tw#n o]ste;wn au]tou# 31 a]nti' pro'v to' du;nasyai u[ma#v sth#nai pro'v ta'v tou;tou katalei;qei a/nyrwpov to'n meyodei;av tou# diabo;lou> 12 o=ti ou]k pate;ra au]tou# kai' th'n mhte;ra kai' e/stin h[mi#n h[ pa;lh pro'v ai{ma kai' sa;rka proskollhyh;setai pro'v th'n gunai#ka a]lla' pro'v ta'v a]rca;v pro'v ta'v e]xousi;av au]tou# kai' e/sontai oi[ du;o ei]v sa;rka pro'v tou'v kosmokra;torav tou# sko;touv mi;an 32 to' musth;rion tou#to me;ga tou# ai]w#nov tou;tou pro'v ta' pneumatika' e]sti;n> e]gw' de' le;gw ei]v Cristo'n kai' ei]v th#v ponhri;av e]n toi#v e]pourani;oiv 13 th'n e]kklhsi;an 33 plh'n kai' u[mei#v oi[ dia' tou#to a]nala;bete th'n panopli;an kay ] e=na e=kastov th'n e[autou# gunai#ka tou# yeou# i=na dunhyh#te a]ntisth#nai e]n th#j h[me;raj th#j ponhra#j kai' a=panta katergasa;menoi sth#nai 14 sth#te ou}n

230 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= perizwsa;menoi th'n o]sfu'n u[mw#n e]n a]lhyei;aj kai' e]ndusa;menoi to'n yw;raka th#v dikaiosu;nhv 15 kai' u[podhsa;menoi tou'v po;dav e]n e[toimasi;aj tou# eu]aggeli;ou th#v ei]rh;nhv 16 e]pi' pa#sin a]nalabo;ntev to'n yureo'n th#v pi;stewv e]n w{j dunh;sesye pa;nta ta' be;lh tou# ponhrou# ta' pepurwme;na sbe;sai> 17 kai' th'n perikefalai;an tou# swthri;ou de;xasye kai' th'n ma;cairan tou# pneu;matov o= e]stin r[h#ma yeou# 18 dia' pa;shv proseuch#v kai' deh;sewv proseuco;menoi e]n panti' kairw#j e]n pneu;mati kai' ei]v au]to' tou#to a]grupnou#ntev e]n pa;shj proskarterh;sei kai' deh;sei peri' pa;ntwn tw#n a[gi;wn 19 kai' u[pe'r e]mou# i=na moi doyei;h lo;gov e]n a]noi;xei tou# sto;mato;v mou e]n par]r[hsi;aj gnwri;sai to' musth;rion tou# eu]aggeli;ou 20 u[pe'r ou{ presbeu;w e]n a[lu;sei i=na e]n au]tw#j par]r[hsia;swmai w[v dei# me lalh#sai 21 =Ina de' ei]dh#te kai' u[mei#v ta' kat ] e]me; ti; pra;ssw pa;nta u[mi#n gnwri;sei Tuciko'v o[ a]gaphto'v a]delfo'v kai' pisto'v dia;konov e]n kuri;wj 22 o`n e/pemqa pro'v u[ma#v ei]v au]to' tou#to i=na gnw#te ta' peri' h[mw#n kai' parakale;shj ta'v kardi;av u[mw#n 23 Ei]rh;nh toi#v a]delfoi#v kai' a]ga;ph meta' pi;stewv a]po' yeou# patro'v kai' kuri;ou ]Ihsou# Cristou# 24 h[ ca;riv meta' pa;ntwn tw#n a]gapw;ntwn to'n ku;rion h[mw#n ]Ihsou#n Cristo'n e]n a]fyarsi;aj a]mh;n pro;v Efe;siouv e]gra;fh a]po; [Rw;mhv dia; Tucikou#

231 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

o=ti ta' kat ] e]me' ma#llon ei]v prokoph'n PHILIPPIANS tou# eu]aggeli;ou e]lh;luyen 13 w=ste tou'v desmou;v mou fanerou'v e]n Cristw#j H PROS TOUS gene;syai e]n o=lwj tw#j praitwri;wj kai' toi#v loipoi#v pa;sin 14 kai' tou'v plei;onav FILIPPHSIOUS tw#n a]delfw#n e]n kuri;wj pepoiyo;tav toi#v EPISTOLH desmoi#v mou perissote;rwv tolma#n a]fo;bwv to'n lo;gon lalei#n 15 Tine'v me'n

kai' dia' fyo;non kai' e/rin tine'v de' kai' di ]

eu]doki;an to'n Cristo'n khru;ssousin> Philippians 1 16 oi[ me'n e]x e]riyei;av to'n Cristo'n KEF. 1 katagge;llousin, ou]c a[gnw#v, oi]o;menoi yli#qin e]pife;rein toi#v desmoi#v mou> 17 1 Pau#lov kai' Timo;yeov dou#loi ]Ihsou# oi[ de' e]x a]ga;phv, ei]do;tev o=ti ei]v Cristou# pa#sin toi#v a[gi;oiv e]n a]pologi;an tou# eu]aggeli;ou kei#mai 18 Cristw#j ]Ihsou# toi#v ou}sin e]n Fili;ppoiv ti; ga;r plh'n panti' tro;pwj ei/te profa;sei su'n e]pisko;poiv kai' diako;noiv 2 ca;riv ei/te a]lhyei;aj Cristo'v katagge;lletai u[mi#n kai' ei]rh;nh a]po' yeou# patro'v h[mw#n kai' e]n tou;twj cai;rw a]lla' kai' 19 kai' kuri;ou ]Ihsou# Cristou# 3 carh;somai oi}da ga'r o=ti tou#to; moi Eu]caristw# tw#j yew#j mou e]pi' pa;shj th#j a]pobh;setai ei]v swthri;an dia' th#v u[mw#n mnei;aj u[mw#n 4 pa;ntote e]n pa;shj deh;sei deh;sewv kai' e]picorhgi;av tou# mou u[pe'r pa;ntwn u[mw#n meta' cara#v th'n pneu;matov ]Ihsou# Cristou# 20 de;hsin poiou;menov 5 e]pi' th#j koinwni;aj kata' th'n a]pokaradoki;an kai' u[mw#n ei]v to' eu]agge;lion a]po' prw;thv e]lpi;da mou o=ti e]n ou]deni' h[me;rav a/cri tou# nu#n 6 pepoiyw'v au]to' ai]scunyh;somai a]ll ] e]n pa;shj par]r[hsi;aj tou#to o=ti o[ e]narxa;menov e]n u[mi#n e/rgon w[v pa;ntote kai' nu#n megalunyh;setai a]gayo'n e]pitele;sei a/criv Cristo'v e]n tw#j sw;mati; mou ei/te dia' zwh#v 21 h[me;rav ]Ihsou#> Cristou# 7 kayw;v e]stin ei/te dia' yana;tou e]moi' ga'r to' zh#n di;kaion e]moi' tou#to fronei#n u[pe'r Cristo'v kai' to' a]poyanei#n ke;rdov 22 pa;ntwn u[mw#n dia' to' e/cein me e]n th#j ei] de' to' zh#n e]n sarki; tou#to; moi karpo'v kardi;aj u[ma#v e/n te toi#v desmoi#v mou kai' e/rgou kai' ti; ai[rh;somai ou] gnwri;zw 23 th#j a]pologi;aj kai' bebaiw;sei tou# sune;comai ga'r e]k tw#n du;o th'n eu]aggeli;ou sugkoinwnou;v mou th#v e]piyumi;an e/cwn ei]v to' a]nalu#sai kai' ca;ritov pa;ntav u[ma#v o/ntav su'n Cristw#j ei}nai pollw#j ma#llon 24 8 ma;rtuv ga;r mou e]stin o[ yeo;v w[v krei#sson> to' de' e]pime;nein e]n th#j e]pipoyw# pa;ntav u[ma#v e]n sarki' a]nagkaio;teron di ] u[ma#v 25 kai' spla;gcnoiv ]Ihsou# Cristou# 9 kai' tou#to pepoiyw'v oi}da o=ti menw# kai' tou#to proseu;comai i=na h[ a]ga;ph u[mw#n sumparamenw# pa#sin u[mi#n ei]v th'n u[mw#n e/ti ma#llon kai' ma#llon perisseu;hj e]n prokoph'n kai' cara'n th#v pi;stewv 26 e]pignw;sei kai' pa;shj ai]syh;sei 10 ei]v to' i=na to' kau;chma u[mw#n perisseu;hj e]n dokima;zein u[ma#v ta' diafe;ronta i=na h}te Cristw#j ]Ihsou# e]n e]moi' dia' th#v e]mh#v ei]likrinei#v kai' a]pro;skopoi ei]v h[me;ran parousi;av pa;lin pro'v u[ma#v 27 Mo;non Cristou# 11 peplhrwme;noi karpw#n a]xi;wv tou# eu]aggeli;ou tou# Cristou# dikaiosu;nhv tw#n dia' ]Ihsou# Cristou# politeu;esye i=na ei/te e]lyw'n kai' i]dw'n ei]v do;xan kai' e/painon yeou# 12 u[ma#v ei/te a]pw'n a]kou;sw ta' peri' u[mw#n Ginw;skein de' u[ma#v bou;lomai a]delfoi; o=ti sth;kete e]n e[ni' pneu;mati mia#j quch#j

232 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= sunaylou#ntev th#j pi;stei tou# eu]aggeli;ou kai' tro;mou th'n e[autw#n swthri;an 28 kai' mh' pturo;menoi e]n mhdeni' u[po' tw#n katerga;zesye> 13 o[ yeo'v ga;r e]stin o[ a]ntikeime;nwn h=tiv au]toi#v me;n e]sti'n e]nergw#n e]n u[mi#n kai' to' ye;lein kai' to' e/ndeixiv a]pwlei;av u[mi#n de' swthri;av e]nergei#n u[pe'r th#v eu]doki;av 14 pa;nta kai' tou#to a]po' yeou#> 29 o=ti u[mi#n poiei#te cwri'v goggusmw#n kai' e]cari;syh to' u[pe'r Cristou# ou] mo;non to' dialogismw#n 15 i=na ge;nhsye a/memptoi ei]v au]to'n pisteu;ein a]lla' kai' to' u[pe'r kai' a]ke;raioi te;kna yeou# a]mw;mhta e]n au]tou# pa;scein 30 to'n au]to'n a]gw#na me;swj genea#v skolia#v kai' e/contev oi{on i/dete e]n e]moi' kai' nu#n diestramme;nhv e]n oi{v fai;nesye w[v a]kou;ete e]n e]moi; fwsth#rev e]n ko;smwj 16 lo;gon zwh#v e]pe;contev ei]v kau;chma e]moi' ei]v h[me;ran Cristou# o=ti ou]k ei]v keno'n e/dramon Philippians 2 ou]de' ei]v keno'n e]kopi;asa 17 a]ll] ei] kai' spe;ndomai e]pi' th#j yusi;aj kai' leitourgi;aj KEF. 2 th#v pi;stewv u[mw#n cai;rw kai' sugcai;rw pa#sin u[mi#n> 18 to' d] au]to' kai' u[mei#v 1 Ei/ tiv ou}n para;klhsiv e]n Cristw#j ei/ ti cai;rete kai' sugcai;rete; moi paramu;yion a]ga;phv ei/ tiv koinwni;a 19 ]Elpi;zw de' e]n kuri;wj ]Ihsou# pneu;matov ei/ tina spla;gcna kai' Timo;yeon tace;wv pe;mqai u[mi#n i=na ka]gw' oi]ktirmoi; 2 plhrw;sate; mou th'n cara'n eu]qucw# gnou'v ta' peri' u[mw#n 20 ou]de;na i=na to' au]to' fronh#te th'n au]th'n a]ga;phn ga'r e/cw i]so;qucon o=stiv gnhsi;wv ta' e/contev su;mqucoi to' e`n fronou#ntev 3 peri' u[mw#n merimnh;sei> 21 oi[ pa;ntev mhde'n kata' e]riyei;an h\ kenodoxi;an ga'r ta' e[autw#n zhtou#sin ou] ta' tou# a]lla' th#j tapeinofrosu;nhj a]llh;louv Cristou# ]Ihsou# 22 th'n de' dokimh'n h[gou;menoi u[pere;contav e[autw#n 4 mh' au]tou# ginw;skete o=ti w[v patri' te;knon ta' e[autw#n e=kastov skopei#te, a]lla' kai' su'n e]moi' e]dou;leusen ei]v to' eu]agge;lion ta' e[te;rwn e=kastov 5 tou#to ga'r 23 tou#ton me'n ou}n e]lpi;zw pe;mqai w[v a\n fronei;syw e]n u[mi#n o` kai' e]n a]pi;dw ta' peri' e]me' e]xauth#v> 24 Cristw#j ]Ihsou# 6 o`v e]n morfh#j yeou# pe;poiya de' e]n kuri;wj o=ti kai' au]to'v u[pa;rcwn ou]c a[rpagmo'n h[gh;sato to' tace;wv e]leu;somai 25 ]Anagkai#on de' ei}nai i/sa yew#j 7 a]ll] e[auto'n e]ke;nwsen h[ghsa;mhn ]Epafro;diton to'n a]delfo'n morfh'n dou;lou labw;n e]n o[moiw;mati kai' sunergo'n kai' sustratiw;thn mou a]nyrw;pwn geno;menov> 8 kai; sch;mati u[mw#n de' a]po;stolon kai' leitourgo'n th#v eu[reyei;v w=v a/nyrwpov e]tapei;nwsen crei;av mou pe;mqai pro'v u[ma#v 26 e[auto'n geno;menov u[ph;koov me;cri e]peidh' e]pipoyw#n h}n pa;ntav u[ma#v kai' yana;tou yana;tou de' staurou# 9 dio' a]dhmonw#n dio;ti h]kou;sate o=ti kai' o[ yeo'v au]to'n u[peru;qwsen kai' h]sye;nhsen 27 kai' ga'r h]sye;nhsen e]cari;sato au]tw#j o/noma to' u[pe'r pa#n paraplh;sion yana;twj> a]ll] o[ yeo'v au]to;n o/noma 10 i=na e]n tw#j o]no;mati ]Ihsou# pa#n h]le;hsen ou]k au]to'n de' mo;non a]lla' kai' go;nu ka;mqhj e]pourani;wn kai' e]pigei;wn e]me; i=na mh' lu;phn e]pi' lu;phj scw# 28 kai' katacyoni;wn 11 kai' pa#sa spoudaiote;rwv ou}n e/pemqa au]to'n i=na glw#ssa e]xomologh;shtai o=ti i]do;ntev au]to'n pa;lin carh#te ka]gw' ku;riov ]Ihsou#v Cristo'v ei]v do;xan yeou# a]lupo;terov w} 29 prosde;cesye ou}n patro;v 12 =Wste a]gaphtoi; mou kayw'v au]to'n e]n kuri;wj meta' pa;shv cara#v kai' pa;ntote u[phkou;sate mh' w[v e]n th#j tou'v toiou;touv e]nti;mouv e/cete 30 o=ti parousi;aj mou mo;non a]lla' nu#n pollw#j dia' to' e/rgon tou# Cristou# me;cri ma#llon e]n th#j a]pousi;aj mou meta' fo;bou

233 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 yana;tou h/ggisen parabouleusa;menov tou# Cristou# ]Ihsou# 13 a]delfoi; e]gw' th#j quch#j i=na a]naplhrw;shj to' u[mw#n e]mauto'n ou] logi;zomai kateilhfe;nai> e`n u[ste;rhma th#v pro;v me leitourgi;av de; ta' me'n o]pi;sw e]pilanyano;menov toi#v de' e/mprosyen e]pekteino;menov 14 kata' skopo'n diw;kw e]pi' to' brabei#on th#v a/nw klh;sewv tou# yeou# e]n Cristw#j ]Ihsou# Philippians 3 15 =Osoi ou}n te;leioi tou#to fronw#men> kai' ei/ ti e[te;rwv fronei#te kai' tou#to o[ KEF. 3 yeo'v u[mi#n a]pokalu;qei> 16 plh'n ei]v o` e]fya;samen tw#j au]tw#j stoicei#n kano;ni, to' 1 To' loipo;n a]delfoi; mou cai;rete e]n a]uto fronei#n kuri;wj ta' au]ta' gra;fein u[mi#n e]moi' me'n 17 Summimhtai; mou gi;nesye a]delfoi; ou]k o]knhro;n u[mi#n de' a]sfale;v 2 kai' skopei#te tou'v ou=twv Ble;pete tou'v ku;nav ble;pete tou'v peripatou#ntav kayw'v e/cete tu;pon h[ma#v kakou'v e]rga;tav ble;pete th'n katatomh;n 18 polloi' ga'r peripatou#sin ou`v 3 h[mei#v ga;r e]smen h[ peritomh; oi[ polla;kiv e/legon u[mi#n nu#n de' kai' pneu;mati Yew#j latreu;ontev kai' klai;wn le;gw tou'v e]cyrou'v tou# staurou# kaucw;menoi e]n Cristw#j ]Ihsou# kai' ou]k tou# Cristou# 19 w{n to' te;lov a]pw;leia e]n sarki' pepoiyo;tev 4 kai;per e]gw' w{n o[ yeo'v h[ koili;a kai' h[ do;xa e]n th#j e/cwn pepoi;yhsin kai' e]n sarki; ei/ tiv ai]scu;nhj au]tw#n oi[ ta' e]pi;geia dokei# a/llov pepoiye;nai e]n sarki; e]gw' fronou#ntev 20 h[mw#n ga'r to' poli;teuma ma#llon> e]n ou]ranoi#v u[pa;rcei e]x ou{ kai' swth#ra 5 peritomh#j o]ktah;merov e]k a]pekdeco;meya ku;rion ]Ihsou#n Cristo;n ge;nouv ]Israh;l fulh#v 21 o`v metaschmati;sei to' sw#ma th#v Beniami;n [Ebrai#ov e]x [Ebrai;wn kata' tapeinw;sewv h[mw#n ei]v to' gene;syai au]to' no;mon Farisai#ov 6 kata' zh#lon su;mmorfon tw#j sw;mati th#v do;xhv au]tou# diw;kwn th'n e]kklhsi;an kata' kata' th'n e]ne;rgeian tou# du;nasyai dikaiosu;nhn th'n e]n no;mwj geno;menov au]to'n kai' u[pota;xai e[au]tw#j ta' pa;nta a/memptov 7 a]ll] a=tina h}n moi ke;rdh tau#ta h=ghmai dia' to'n Cristo'n zhmi;an 8 a]lla' menou#nge kai' h[gou#mai pa;nta Philippians 4 zhmi;an ei}nai dia' to' u[pere;con th#v gnw;sewv Cristou# ]Ihsou# tou# kuri;ou KEF. 4 mou di ] o`n ta' pa;nta e]zhmiw;yhn kai' h[gou#mai sku;bala ei}nai i=na Cristo'n 1 =Wste a]delfoi; mou a]gaphtoi' kai' kerdh;sw 9 kai' eu[reyw# e]n au]tw#j mh' e]pipo;yhtoi cara' kai' ste;fano;v mou e/cwn e]mh'n dikaiosu;nhn th'n e]k no;mou ou=twv sth;kete e]n kuri;wj a]gaphtoi; 2 a]lla' th'n dia' pi;stewv Cristou# th'n e]k eu]wdi;an parakalw# kai' Suntu;chn yeou# dikaiosu;nhn e]pi' th#j pi;stei 10 tou# parakalw# to' au]to' fronei#n e]n kuri;wj 3 gnw#nai au]to'n kai' th'n du;namin th#v kai' e]rwtw# kai' se; su;zuge gnh;sie a]nasta;sewv au]tou# kai' th'n koinwni;an sullamba;nou au]tai#v ai=tinev e]n tw#j tw#n payhma;twn au]tou# summorfou;menov eu]aggeli;wj sunh;ylhsa;n moi meta' kai' tw#j yana;twj au]tou# 11 ei/ pwv Klh;mentov kai' tw#n loipw#n sunergw#n katanth;sw ei]v th'n e]xana;stasin tw#n mou w{n ta' o]no;mata e]n bi;blwj zwh#v 4 nekrw#n 12 Ou]c o=ti h/dh e/labon h\ h/dh Cai;rete e]n kuri;wj pa;ntote> pa;lin e]rw# tetelei;wmai diw;kw de' ei] kai' cai;rete 5 to' e]pieike'v u[mw#n gnwsyh;tw katala;bw e]f ] w{j kai' katelh;fyhn u[po' pa#sin a]nyrw;poiv o[ ku;riov e]ggu;v 6

234 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= mhde'n merimna#te a]ll ] e]n panti' th#j a=gion e]n Cristw#j ]Ihsou# a]spa;zontai proseuch#j kai' th#j deh;sei meta' u[ma#v oi[ su'n e]moi' a]delfoi; 22 eu]caristi;av ta' ai]th;mata u[mw#n a]spa;zontai u[ma#v pa;ntev oi[ a=gioi gnwrize;syw pro'v to'n yeo;n 7 kai' h[ ma;lista de' oi[ e]k th#v Kai;sarov oi]ki;av ei]rh;nh tou# yeou# h[ u[pere;cousa pa;nta 23 h[ ca;riv tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# nou#n frourh;sei ta'v kardi;av u[mw#n kai' Cristou# meta' pa;ntwn u[mw#n a]mhn pro;v ta' noh;mata u[mw#n e]n Cristw#j ]Ihsou# 8 Filipphsi;ouv e]gra;fh a]po; [Rw;mhv To' loipo;n a]delfoi; o=sa e]sti'n a]lhyh# di ] ]Epafrodi;tou o=sa semna; o=sa di;kaia o=sa a[gna; o=sa prosfilh# o=sa eu/fhma ei/ tiv a]reth' kai' ei/ tiv e/painov tau#ta logi;zesye> 9 a` kai' e]ma;yete kai' parela;bete kai' h]kou;sate kai' ei/dete e]n e]moi; tau#ta pra;ssete> kai' o[ yeo'v th#v ei]rh;nhv e/stai mey ] u[mw#n 10 ]Eca;rhn de' e]n kuri;wj mega;lwv o=ti h/dh pote' a]neya;lete to' u[pe'r e]mou# fronei#n e]f ] w{j kai' e]fronei#te h]kairei#sye de; 11 ou]c o=ti kay ] u[ste;rhsin le;gw e]gw' ga'r e/mayon e]n oi{v ei]mi au]ta;rkhv ei}nai 12 oi}da de' tapeinou#syai oi}da kai' perisseu;ein> e]n panti' kai' e]n pa#sin memu;hmai kai' corta;zesyai kai' peina#n kai' perisseu;ein kai' u[sterei#syai> 13 pa;nta i]scu;w e]n tw#j e]ndunamou#nti; me Cristw#j 14 plh'n kalw#v e]poih;sate sugkoinwnh;sante;v mou th#j yli;qei 15 Oi/date de' kai' u[mei#v Filipph;sioi o=ti e]n a]rch#j tou# eu]aggeli;ou o=te e]xh#lyon a]po' Makedoni;av ou]demi;a moi e]kklhsi;a e]koinw;nhsen ei]v lo;gon do;sewv kai' lh;qewv, ei] mh' u[mei#v mo;noi 16 o=ti kai' e]n Yessaloni;khj kai' a=pax kai' di'v ei]v th'n crei;an moi e]pe;mqate 17 ou]c o=ti e]pizhtw# to' do;ma a]ll ] e]pizhtw# to'n karpo'n to'n pleona;zonta ei]v lo;gon u[mw#n 18 a]pe;cw de' pa;nta kai' perisseu;w> peplh;rwmai dexa;menov para' ]Epafrodi;tou ta' par ] u[mw#n o]smh'n eu]wdi;av yusi;an dekth;n eu]a;reston tw#j yew#j 19 o[ de' yeo;v mou plhrw;sei pa#san crei;an u[mw#n kata' to'n plou#ton au]tou# e]n do;xhj e]n Cristw#j ]Ihsou# 20 tw#j de' yew#j kai' patri' h[mw#n h[ do;xa ei]v tou'v ai]w#nav tw#n ai]w;nwn a]mh;n 21 ]Aspa;sasye pa;nta

235 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

th#v do;xhv au]tou# ei]v pa#san u[pomonh'n COLOSSIANS kai' makroyumi;an meta' cara#v 12 eu]caristou#ntev tw#j patri' tw#j H PROS KOLASSAEIS i[kanw;santi h[ma#v ei]v th'n meri;da tou# klh;rou tw#n a[gi;wn e]n tw#j fwti;> 13 o`v EPISTOLH PAULOU e]r]r[u;sato h[ma#v e]k th#v e]xousi;av tou# sko;touv kai' mete;sthsen ei]v th'n basilei;an tou# ui[ou# th#v a]ga;phv au]tou# 14 e]n w{j e/comen th'n a]polu;trwsin dia' KEF. 1 tou# ai=matov au]tou#, th'n a/fesin tw#n a[martiw#n> 15 o=v e]stin ei]kw'n tou# yeou# 1 Pau#lov a]po;stolov ]Ihsou# Cristou# tou# a]ora;tou prwto;tokov pa;shv dia' yelh;matov yeou# kai' Timo;yeov o[ kti;sewv 16 o=ti e]n au]tw#j e]kti;syh ta' a]delfo'v pa;nta ta' e]n toi#v ou]ranoi#v kai' ta' e]pi' th#v 2 toi#v e]n Kolassai#v a[gi;oiv kai' pistoi#v gh#v ta' o[rata' kai' ta' a]o;rata ei/te yro;noi a]delfoi#v e]n Cristw#j ca;riv u[mi#n kai' ei/te kurio;thtev ei/te a]rcai' ei/te ei]rh;nh a]po' yeou# patro'v h[mw#n kai' e]xousi;ai> ta' pa;nta di ] au]tou# kai' ei]v Kuri;ou ]Ihsou# Cristou# 3 au]to'n e/ktistai> 17 kai' au]to;v e]stin Eu]caristou#men tw#j yew#j kai' patri' tou# pro' pa;ntwn kai' ta' pa;nta e]n au]tw#j kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou# pa;ntote sune;sthken 18 kai' au]to;v e]stin h[ peri' u[mw#n proseuco;menoi 4 kefalh' tou# sw;matov th#v e]kklhsi;av> o=v a]kou;santev th'n pi;stin u[mw#n e]n e]stin a]rch; prwto;tokov e]k tw#n nekrw#n Cristw#j ]Ihsou# kai' th'n a]ga;phn th'n ei]v i=na ge;nhtai e]n pa#sin au]to'v prwteu;wn pa;ntav tou'v a[gi;ouv 5 dia' th'n e]lpi;da 19 o=ti e]n au]tw#j eu]do;khsen pa#n to' th'n a]pokeime;nhn u[mi#n e]n toi#v ou]ranoi#v plh;rwma katoikh#sai 20 kai' di ] au]tou# h`n prohkou;sate e]n tw#j lo;gwj th#v a]pokatalla;xai ta' pa;nta ei]v au]to;n a]lhyei;av tou# eu]aggeli;ou 6 tou# ei]rhnopoih;sav dia' tou# ai=matov tou# paro;ntov ei]v u[ma#v kayw'v kai' e]n panti' staurou# au]tou# di ] au]tou# ei/te ta' e]pi' tw#j ko;smwj kai' e]sti'n karpoforou;menon th#v gh#v ei/te ta' e]n toi#v ou]ranoi#v 21 Kai' kayw'v kai' e]n u[mi#n a]f ] h[v h[me;rav u[ma#v pote o/ntav a]phllotriwme;nouv kai' h]kou;sate kai' e]pe;gnwte th'n ca;rin tou# e]cyrou'v th#j dianoi;aj e]n toi#v e/rgoiv toi#v yeou# e]n a]lhyei;aj> 7 kayw'v kai; e]ma;yete ponhroi#v nuni; de; a]pokath;llaxen 22 e]n a]po' ]Epafra# tou# a]gaphtou# sundou;lou tw#j sw;mati th#v sarko'v au]tou# dia' tou# h[mw#n o=v e]stin pisto'v u[pe'r u[mw#n yana;tou parasth#sai u[ma#v a[gi;ouv kai' dia;konov tou# Cristou# 8 o[ kai' a]mw;mouv kai' a]negklh;touv katenw;pion dhlw;sav h[mi#n th'n u[mw#n a]ga;phn e]n au]tou# 23 ei/ge e]pime;nete th#j pi;stei pneu;mati 9 Dia' tou#to kai' h[mei#v a]f ] h[v teyemeliwme;noi kai' e[drai#oi kai' mh' h[me;rav h]kou;samen ou] pauo;meya u[pe'r metakinou;menoi a]po' th#v e]lpi;dov tou# u[mw#n proseuco;menoi kai' ai]tou;menoi eu]aggeli;ou ou{ h]kou;sate tou# i=na plhrwyh#te th'n e]pi;gnwsin tou# khrucye;ntov e]n pa;shj th#j kti;sei th#j u[po' yelh;matov au]tou# e]n pa;shj sofi;aj kai' to'n ou]rano;n ou{ e]geno;mhn e]gw' Pau#lov sune;sei pneumatikh#j 10 peripath#sai dia;konov 24 Nu#n cai;rw e]n toi#v u[ma#v a]xi;wv tou# kuri;ou ei]v pa#san payh;masin mou u[pe'r u[mw#n kai' a]reskei;an e]n panti' e/rgwj a]gayw#j a]ntanaplhrw# ta' u[sterh;mata tw#n karpoforou#ntev kai' au]xano;menoi ei]v yli;qewn tou# Cristou# e]n th#j sarki; mou th'n e]pignw;sin tou# yeou# 11 e]n pa;shj u[pe'r tou# sw;matov au]tou# o= e]stin h[ duna;mei dunamou;menoi kata' to' kra;tov

236 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= e]kklhsi;a 25 h[v e]geno;mhn e]gw' dia;konov au]th#j e]n eu]caristi;aj 8 ble;pete mh; tiv kata' th'n oi]konomi;an tou# yeou# th'n u[ma#v e/stai o[ sulagwgw#n dia' th#v doyei#sa;n moi ei]v u[ma#v plhrw#sai to'n filosofi;av kai' kenh#v a]pa;thv kata' th'n lo;gon tou# yeou# para;dosin tw#n a]nyrw;pwn kata' ta' 26 to' musth;rion to' a]pokekrumme;non stoicei#a tou# ko;smou kai' ou] kata' a]po' tw#n ai]w;nwn kai' a]po' tw#n genew#n Cristo;n> 9 o=ti e]n au]tw#j katoikei# pa#n nuni' de' e]fanerw;yh toi#v a[gi;oiv au]tou# to' plh;rwma th#v yeo;thtov swmatikw#v 27 oi{v h]ye;lhsen o[ yeo'v gnwri;sai tiv o= 10 kai' e]ste' e]n au]tw#j peplhrwme;noi o=v plou#tov th#v do;xhv tou# musthri;ou e]stin h[ kefalh' pa;shv a]rch#v kai' tou;tou e]n toi#v e/ynesin o=v e]stin Cristo'v e]xousi;av 11 e]n w{j kai' perietmh;yhte e]n u[mi#n h[ e]lpi'v th#v do;xhv> 28 o`n h[mei#v peritomh#j a]ceiropoih;twj e]n th#j katagge;llomen nouyetou#ntev pa;nta a]pekdu;sei tou# sw;matov tw#n a[martiw#n a/nyrwpon kai' dida;skontev pa;nta th#v sarko;v e]n th#j peritomh#j tou# Cristou# a/nyrwpon e]n pa;shj sofi;aj i=na 12 suntafe;ntev au]tw#j e]n tw#j parasth;swmen pa;nta a/nyrwpon bapti;smati, e]n w{j kai' sunhge;ryhte dia' te;leion e]n Cristw#j> ]Ihsou#> 29 ei]v o` kai' th#v pi;stewv th#v e]nergei;av tou# yeou# tou# kopiw# a]gwnizo;menov kata' th'n e]ne;rgeian e]gei;rantov au]to'n e]k tw#n nekrw#n> 13 au]tou# th'n e]nergoume;nhn e]n e]moi' e]n kai' u[ma#v nekrou'v o/ntav e]n toi#v duna;mei paraptw;masin kai' th#j a]krobusti;aj th#v sarko'v u[mw#n sunezwpoi;hsen su'n au]tw#j carisa;menov h[mi#n pa;nta ta' Colossians 2 paraptw;mata 14 e]xalei;qav to' kay ] h[mw#n ceiro;grafon toi#v do;gmasin o` h}n KEF. 2 u[penanti;on h[mi#n kai' au]to' h}rken e]k tou# me;sou proshlw;sav au]to' tw#j staurw#j> 1 Ye;lw ga'r u[ma#v ei]de;nai h[li;kon a]gw#na 15 a]pekdusa;menov ta'v a]rca'v kai' ta'v e/cw peri' u[mw#n kai' tw#n e]n Laodikei;aj e]xousi;av e]deigma;tisen e]n par]r[hsi;aj kai' o=soi ou]c e[wra;kasin to' pro;swpo;n yriambeu;sav au]tou'v e]n au]tw#j 16 Mh' mou e]n sarki; 2 i=na paraklhyw#sin ai[ ou}n tiv u[ma#v krine;tw e]n brw;sei h\ e]n kardi;ai au]tw#n sumbibasye;ntwn e]n po;sei h\ e]n me;rei e[orth#v h\ noumhni;av h\ a]ga;phj kai' ei]v pa;nta plou#ton th#v sabba;twn> 17 a= e]stin skia' tw#n plhrofori;av th#v sune;sewv ei]v mello;ntwn to' de' sw#ma tou# Cristou# 18 e]pi;gnwsin tou# musthri;ou tou# yeou# kai' mhdei'v u[ma#v katabrabeue;tw ye;lwn e]n patro'v kai' tou# Cristou# 3 e]n w{j ei]sin tapeinofrosu;nhj kai' yrhskei;aj tw#n pa;ntev oi[ yhsauroi' th#v sofi;av kai' th#v a]gge;lwn a` mh' e[w;raken e]mbateu;wn ei]kh#j gnw;sewv a]po;krufoi 4 Tou#to de' le;gw fusiou;menov u[po' tou# noo'v th#v sarko'v i=na mh tiv u[ma#v paralogi;zhtai e]n au]tou# 19 kai' ou] kratw#n th'n kefalh;n piyanologi;aj 5 ei] ga'r kai' th#j sarki' e]x ou{ pa#n to' sw#ma dia' tw#n a[fw#n kai' a/peimi a]lla' tw#j pneu;mati su'n u[mi#n ei]mi sunde;smwn e]picorhgou;menon kai' cai;rwn kai' ble;pwn u[mw#n th'n ta;xin kai' sumbibazo;menon au/xei th'n au/xhsin tou# to' stere;wma th#v ei]v Cristo'n pi;stewv yeou# 20 Ei] ou}n a]peya;nete su'n tw#j u[mw#n 6 [Wv ou}n parela;bete to'n Cristw#j a]po' tw#n stoicei;wn tou# ko;smou Cristo'n ]Ihsou#n to'n ku;rion e]n au]tw#j ti; w[v zw#ntev e]n ko;smwj dogmati;zesye peripatei#te 21 Mh' a=qhj mhde' geu;shj mhde' yi;ghjv 22 7 e]r]r[izwme;noi kai' e]poikodomou;menoi a= e]stin pa;nta ei]v fyora'n th#j a]pocrh;sei e]n au]tw#j kai' bebaiou;menoi e]n th#j pi;stei kata' ta' e]nta;lmata kai' didaskali;av kayw'v e]dida;cyhte perisseu;ontev e]n

237 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 tw#n a]nyrw;pwn 23 a=tina; e]stin lo;gon e]cari;sato u[mi#n ou=twv kai' u[mei#v> 14 me'n e/conta sofi;av e]n e]yeloyrhskei;a e]pi' pa#sin de' tou;toiv th'n a]ga;phn h=tiv kai' tapeinofrosu;nhj kai' a]feidi;aj e]stin su;ndesmov th#v teleio;thtov 15 sw;matov ou]k e]n timh#j tini pro'v kai' h[ ei]rh;nh tou# Yeou# brabeue;tw e]n plhsmonh'n th#v sarko;v tai#v kardi;aiv u[mw#n ei]v h`n kai' e]klh;yhte e]n e[ni' sw;mati> kai' eu]ca;ristoi gi;nesye 16 o[ lo;gov tou# Cristou# e]noikei;tw e]n u[mi#n plousi;wv e]n pa;shj sofi;aj Colossians 3 dida;skontev kai' nouyetou#ntev e[autou'v qalmoi#v kai' u=mnoiv kai' w]jdai#v KEF. 3 pneumatikai#v e]n ca;riti a/jdontev e]n th#j kardi;aj u[mw#n tw#j Kuri;wj 17 kai' pa#n o= 1 Ei] ou}n sunhge;ryhte tw#j Cristw#j ta' ti a\n poih#te e]n lo;gwj h\ e]n e/rgwj pa;nta e]n a/nw zhtei#te ou{ o[ Cristo;v e]stin e]n dexia#j o]no;mati kuri;ou ]Ihsou# eu]caristou#ntev tou# yeou# kayh;menov> 2 ta' a/nw tw#j yew#j kai' patri' di ] au]tou# 18 Ai[ fronei#te mh' ta' e]pi' th#v gh#v 3 a]peya;nete gunai#kev u[pota;ssesye toi#v i]di;oiv ga;r kai' h[ zwh' u[mw#n ke;kruptai su'n tw#j a]ndra;sin w[v a]nh#ken e]n kuri;wj 19 Oi[ Cristw#j e]n tw#j yew#j> 4 o=tan o[ Cristo'v a/ndrev a]gapa#te ta'v gunai#kav kai' mh' fanerwyh#j h[ zwh' h[mw#n to;te kai' u[mei#v pikrai;nesye pro'v au]ta;v 20 Ta' te;kna su'n au]tw#j fanerwyh;sesye e]n do;xhj 5 u[pakou;ete toi#v goneu#sin kata' pa;nta Nekrw;sate ou}n ta' me;lh u[mw#n ta' e]pi' th#v tou#to ga'r e]stin eu]a;resto;n tw#j kuri;wj gh#v pornei;an a]kayarsi;an pa;yov 21 Oi[ pate;rev mh' e]reyi;zete ta' te;kna e]piyumi;an kakh;n kai' th'n pleonexi;an u[mw#n i=na mh' a]yumw#sin 22 Oi[ dou#loi h=tiv e]sti'n ei]dwlolatrei;a, 6 di ] a` u[pakou;ete kata' pa;nta toi#v kata' e/rcetai h[ o]rgh' tou# yeou# e]pi' tou'v ui[ou'v sa;rka kuri;oiv mh' e]n th#v a]peiyei;av 7 e]n oi{v kai' u[mei#v o]fyalmodoulei;aiv w[v a]nyrwpa;reskoi periepath;sate; pote o=te e]zh#te e]n au/toiv a]ll ] e]n a[plo;thti kardi;av fobou;menoi 8 nuni' de' a]po;yesye kai' u[mei#v ta' to'n Yeo;n> 23 kai' pa#n o` ti e]a'n poih#te e]k pa;nta o]rgh;n yumo;n kaki;an blasfhmi;an quch#v e]rga;zesye w[v tw#j kuri;wj kai' ou]k ai]scrologi;an e]k tou# sto;matov u[mw#n> 9 a]nyrw;poiv 24 ei]do;tev o=ti a]po' kuri;ou mh' qeu;desye ei]v a]llh;louv a]polh;qesye th'n a]ntapo;dosin th#v a]pekdusa;menoi to'n palaio'n a/nyrwpon klhronomi;av tw#j ga'r kuri;wj Cristw#j su'n tai#v pra;xesin au]tou# 10 kai' douleu;ete> 25 o[ de' a]dikw#n komiei#tai o` e]ndusa;menoi to'n ne;on to'n h]di;khsen kai' ou]k e/stin proswpolhqi;a a]nakainou;menon ei]v e]pi;gnwsin kat ] ei]ko;na tou# kti;santov au]to;n 11 o=pou ou]k e/ni =Ellhn kai' ]Ioudai#ov peritomh' Colossians 4 kai' a]krobusti;a ba;rbarov Sku;yhv dou#lov e]leu;yerov a]lla' ta' pa;nta kai' KEF. 4 e]n pa#sin Cristo;v 12 ]Endu;sasye ou}n w[v e]klektoi' tou# 1 Oi[ ku;rioi to' di;kaion kai' th'n i]so;thta yeou# a=gioi kai' h]gaphme;noi spla;gcna toi#v dou;loiv pare;cesye ei]do;tev o=ti kai' oi]ktirmw#n, crhsto;thta u[mei#v e/cete ku;rion e]n ou]ranoi#v 2 Th#j tapeinofrosu;nhn prajo;thta, proseuch#j proskarterei#te makroyumi;an 13 a]neco;menoi a]llh;lwn grhgorou#ntev e]n au]th#j e]n eu]caristi;aj 3 kai' carizo;menoi e[autoi#v e]a;n tiv pro;v proseuco;menoi a=ma kai' peri' h[mw#n i=na o[ tina e/chj momfh;n> kayw'v kai' o[ Cristo'v yeo'v a]noi;xhj h[mi#n yu;ran tou# lo;gou

238 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= lalh#sai to' musth;rion tou# Cristou# di ] Kolassaei#v e]gra;fh a]po; [Rw;mhv dia; o` kai' de;demai 4 i=na fanerw;sw au]to' tucikou# kai; ]Onhsi;mou w[v dei# me lalh#sai 5 ]En sofi;aj peripatei#te pro'v tou'v e/xw to'n kairo'n e]xagorazo;menoi 6 o[ lo;gov u[mw#n pa;ntote e]n ca;riti a=lati h]rtume;nov ei]de;nai pw#v dei# u[ma#v e[ni' e[ka;stwj a]pokri;nesyai 7 Ta' kat ] e]me' pa;nta gnwri;sei u[mi#n Tuciko'v o[ a]gaphto'v a]delfo'v kai' pisto'v dia;konov kai' su;ndoulov e]n kuri;wj 8 o`n e/pemqa pro'v u[ma#v ei]v au]to' tou#to i=na gnw#j ta' peri' u[mw#n kai' parakale;shj ta'v kardi;av u[mw#n, 9 su'n ]Onhsi;mwj tw#j pistw#j kai' a]gaphtw#j a]delfw#j o=v e]stin e]x u[mw#n> pa;nta u[mi#n gnwriou#sin ta' w{de 10 ]Aspa;zetai u[ma#v ]Ari;starcov o[ sunaicma;lwto;v mou kai' Ma#rkov o[ a]neqio'v Barnaba# peri' ou{ e]la;bete e]ntola;v e]a'n e/lyhj pro'v u[ma#v de;xasye au]to;n 11 kai' ]Ihsou#v o[ lego;menov ]Iou#stov oi[ o/ntev e]k peritomh#v ou{toi mo;noi sunergoi' ei]v th'n basilei;an tou# yeou# oi=tinev e]genh;yhsa;n moi parhgori;a 12 a]spa;zetai u[ma#v ]Epafra#v o[ e]x u[mw#n dou#lov Cristou# pa;ntote a]gwnizo;menov u[pe'r u[mw#n e]n tai#v proseucai#v i=na sth#te te;leioi kai' peplhrwme;noi e]n panti' yelh;mati tou# yeou# 13 marturw# ga'r au]tw#j o=ti e/cei zh#lon polu'n u[pe'r u[mw#n kai' tw#n e]n Laodikei;aj kai' tw#n e]n [Ierapo;lei 14 a]spa;zetai u[ma#v Louka#v o[ i]atro'v o[ a]gaphto'v kai' Dhma#v 15 ]Aspa;sasye tou'v e]n Laodikei;aj a]delfou'v kai' Nu;mfan kai' th'n kat ] oi}kon au]tou# e]kklhsi;an 16 kai' o=tan a]nagnwsyh#j par ] u[mi#n h[ e]pistolh; poih;sate i=na kai' e]n th#j Laodike;wn e]kklhsi;aj a]nagnwsyh#j kai' th'n e]k Laodikei;av i=na kai' u[mei#v a]nagnw#te 17 kai' ei/pate ]Arci;ppwj> Ble;pe th'n diakoni;an h`n pare;labev e]n kuri;wj i=na au]th'n plhroi#v 18 [O a]spasmo'v th#j e]mh#j ceiri' Pau;lou mnhmoneu;ete; mou tw#n desmw#n h[ ca;riv mey ] u[mw#n a]mh;n pro;v

239 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

ei]dw;lwn douleu;ein yew#j zw#nti kai' I THESSALONIANS a]lhyinw#j 10 kai' a]name;nein to'n ui[o'n au]tou# e]k tw#n ou]ranw#n o`n h/geiren e]k nekrw#n ]Ihsou#n to'n r[uo;menon h[ma#v a]po' H PROS YESSALONIKEIS th#v o]rgh#v th#v e]rcome;nhv EPISTOLH PAULOU

PRWTH I Thessalonians 2

KEF. 2 I Thessalonians 1 1 Au]toi' ga'r oi/date a]delfoi; th'n KEF. 1 ei/sodon h[mw#n th'n pro'v u[ma#v o=ti ou] kenh' ge;gonen 1 Pau#lov kai' Silouano'v kai' Timo;yeov 2 a]lla' kai' propayo;ntev kai' th#j e]kklhsi;aj Yessalonike;wn e]n yew#j u[brisye;ntev kayw'v oi/date e]n Fili;ppoiv patri' kai' kuri;wj ]Ihsou# Cristw#j ca;riv e]par]r[hsiasa;meya e]n tw#j yew#j h[mw#n u[mi#n kai' ei]rh;nh a]po' Yeou# patro'v h[mw#n, lalh#sai pro'v u[ma#v to' eu]agge;lion tou# kai' kuri;ou ]Ihsou# Cristou# 2 yeou# e]n pollw#j a]gw#ni 3 h[ ga'r Eu]caristou#men tw#j yew#j pa;ntote peri' para;klhsiv h[mw#n ou]k e]k pla;nhv ou]de' pa;ntwn u[mw#n mnei;an u[mw#n, poiou;menoi e]x a]kayarsi;av ou]te' e]n do;lwj 4 a]lla' e]pi' tw#n proseucw#n h[mw#n 3 kayw'v dedokima;smeya u[po' tou# yeou# a]dialei;ptwv mnhmoneu;ontev u[mw#n tou# pisteuyh#nai to' eu]agge;lion ou=twv e/rgou th#v pi;stewv kai' tou# ko;pou th#v lalou#men ou]c w[v a]nyrw;poiv a]ga;phv kai' th#v u[pomonh#v th#v e]lpi;dov a]re;skontev a]lla' tw#j yew#j tw#j tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou# dokima;zonti ta'v kardi;av h[mw#n 5 ou/te e/mprosyen tou# yeou# kai' patro'v h[mw#n 4 ga;r pote e]n lo;gwj kolakei;av ei]do;tev a]delfoi' h]gaphme;noi u[po' yeou# e]genh;yhmen kayw'v oi/date ou/te e]n th'n e]klogh'n u[mw#n 5 o=ti to' eu]agge;lion profa;sei pleonexi;av yeo'v ma;rtuv 6 h[mw#n ou]k e]genh;yh ei]v u[ma#v e]n lo;gwj ou/te zhtou#ntev e]x a]nyrw;pwn do;xan ou/te mo;non a]lla' kai' e]n duna;mei kai' e]n a]f ] u[mw#n ou/te a]p ] a/llwn duna;menoi e=n pneu;mati a[gi;wj kai' e]n plhrofori;aj ba;rei ei}nai w=v Cristou# a]po;stoloi 7 pollh#j kayw'v oi/date oi{oi e]genh;yhmen e]n a]ll] e]genh;yhmen h/pioi e]n me;swj u[mw#n w[v u[mi#n di ] u[ma#v 6 kai' u[mei#v mimhtai' h[mw#n a\n trofo'v ya;lphj ta' e[auth#v te;kna 8 e]genh;yhte kai' tou# kuri;ou dexa;menoi ou=twv i[meiro;menoi u[mw#n eu]dokou#men to'n lo;gon e]n yli;qei pollh#j meta' cara#v metadou#nai u[mi#n ou] mo;non to' pneu;matov a[gi;ou 7 w=ste gene;syai eu]agge;lion tou# yeou# a]lla' kai' ta'v u[ma#v tu;pouv pa#sin toi#v pisteu;ousin e]n e[autw#n quca;v dio;ti a]gaphtoi' h[mi#n th#j Makedoni;aj kai' th#j ]Acai:aj 8 a]f ] gege;nhsye 9 mnhmoneu;ete ga;r a]delfoi; u[mw#n ga'r e]xh;chtai o[ lo;gov tou# kuri;ou to'n ko;pon h[mw#n kai' to'n mo;cyon> nukto'v ou] mo;non e]n th#j Makedoni;aj kai' ]Acai:aj ga;r, kai' h[me;rav e]rgazo;menoi pro'v to' mh' a]lla' kai' e]n panti' to;pwj h[ pi;stiv u[mw#n h[ e]pibarh#sai; tina u[mw#n e]khru;xamen ei]v pro'v to'n yeo'n e]xelh;luyen w=ste mh' u[ma#v to' eu]agge;lion tou# yeou# 10 u[mei#v crei;an h[ma#v e/cein lalei#n ti 9 au]toi' ma;rturev kai' o[ yeo;v w[v o[si;wv kai' ga'r peri' h[mw#n a]pagge;llousin o[poi;an dikai;wv kai' a]me;mptwv u[mi#n toi#v ei/sodon e/comen pro'v u[ma#v kai' pw#v pisteu;ousin e]genh;yhmen 11 kaya;per e]pestre;qate pro'v to'n yeo'n a]po' tw#n oi/date w[v e=na e=kaston u[mw#n w[v path'r

240 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= te;kna e[autou# parakalou#ntev u[ma#v kai; sunergo'n h[mw#n e]n tw#j eu]aggeli;wj tou# paramuyou;menoi kai; marturou;menoi Cristou# ei]v to' sthri;xai u[ma#v kai' 12 ei]v to' peripath#sai u[ma#v a]xi;wv tou# parakale;sai u[ma#v peri' th#v pi;stewv yeou# tou# kalou#ntov u[ma#v ei]v th'n u[mw#n 3 tw#j mhde;na sai;nesyai e]n tai#v e[autou# basilei;an kai' do;xan 13 dia' yli;qesin tau;taiv au]toi' ga'r oi/date o=ti tou#to Kai' h[mei#v eu]caristou#men tw#j yew#j ei]v tou#to kei;meya> 4 kai' ga'r o=te pro'v a]dialei;ptwv o=ti paralabo;ntev lo;gon u[ma#v h}men proele;gomen u[mi#n o=ti a]koh#v par ] h[mw#n tou# yeou# e]de;xasye ou] me;llomen yli;besyai kayw'v kai' e]ge;neto lo;gon a]nyrw;pwn a]lla' kayw;v e]stin kai' oi/date 5 dia' tou#to ka]gw' mhke;ti a]lhyw#v lo;gon yeou# o`v kai' e]nergei#tai e]n ste;gwn e/pemqa ei]v to' gnw#nai th'n pi;stin u[mi#n toi#v pisteu;ousin 14 u[mei#v ga'r u[mw#n mh;pwv e]pei;rasen u[ma#v o[ peira;zwn mimhtai' e]genh;yhte a]delfoi; tw#n kai' ei]v keno'n ge;nhtai o[ ko;pov h[mw#n e]kklhsiw#n tou# yeou# tw#n ou]sw#n e]n 6 /Arti de' e]lyo;ntov Timoye;ou pro'v th#j ]Ioudai;aj e]n Cristw#j ]Ihsou# o=ti h[ma#v a]f ] u[mw#n kai' eu]aggelisame;nou tau]ta' e]pa;yete kai' u[mei#v u[po' tw#n i]di;wn h[mi#n th'n pi;stin kai' th'n a]ga;phn u[mw#n sumfuletw#n kayw'v kai' au]toi' u[po' kai' o=ti e/cete mnei;an h[mw#n a]gayh'n tw#n ]Ioudai;wn 15 tw#n kai' to'n ku;rion pa;ntote e]pipoyou#ntev h[ma#v i]dei#n a]pokteina;ntwn ]Ihsou#n kai' tou'v i]di;ouv kaya;per kai' h[mei#v u[ma#v 7 dia' tou#to profh;tav kai' u[ma#v e]kdiwxa;ntwn kai' pareklh;yhmen a]delfoi; e]f ] u[mi#n e]pi' yew#j mh' a]resko;ntwn kai' pa#sin pa;shj th#j yli;qei kai' a]na;gkhj h[mw#n dia' a]nyrw;poiv e]nanti;wn 16 kwluo;ntwn th#v u[mw#n pi;stewv 8 o=ti nu#n zw#men e]a'n h[ma#v toi#v e/ynesin lalh#sai i=na swyw#sin u[mei#v sth;khte e]n kuri;wj 9 ti;na ga'r ei]v to' a]naplhrw#sai au]tw#n ta'v eu]caristi;an duna;meya tw#j yew#j a[marti;av pa;ntote e/fyasen de' e]p ] a]ntapodou#nai peri' u[mw#n e]pi' pa;shj th#j au]tou'v h[ o]rgh' ei]v te;lov 17 [Hmei#v de; cara#j h{j cai;romen di ] u[ma#v e/mprosyen a]delfoi; a]porfanisye;ntev a]f ] u[mw#n tou# yeou# h[mw#n 10 nukto'v kai' h[me;rav pro'v kairo'n w=rav prosw;pwj ou] kardi;aj u[pe'r e]kperissou# deo;menoi ei]v to' i]dei#n perissote;rwv e]spouda;samen to' u[mw#n to' pro;swpon kai' katarti;sai ta' pro;swpon u[mw#n i]dei#n e]n pollh#j u[sterh;mata th#v pi;stewv u[mw#n 11 e]piyumi;aj 18 dio; h]yelh;samen e]lyei#n Au]to'v de' o[ yeo'v kai' path'r h[mw#n kai' o[ pro'v u[ma#v e]gw' me'n Pau#lov kai' a=pax ku;riov h[mw#n ]Ihsou#v Cristo;v kai' di;v kai' e]ne;koqen h[ma#v o[ Satana#v kateuyu;nai th'n o[do'n h[mw#n pro'v u[ma#v> 19 ti;v ga'r h[mw#n e]lpi'v h\ cara' h\ 12 u[ma#v de' o[ ku;riov pleona;sai kai' ste;fanov kauch;sewv h\ ou]ci' kai' u[mei#v perisseu;sai th#j a]ga;phj ei]v a]llh;louv e/mprosyen tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# kai' ei]v pa;ntav kaya;per kai' h[mei#v ei]v Cristou# e]n th#j au]tou# parousi;aj 20 u[ma#v 13 ei]v to' sthri;xai u[mw#n ta'v u[mei#v ga;r e]ste h[ do;xa h[mw#n kai' h[ cara; kardi;av a]me;mptouv e]n a[giwsu;nhj e/mprosyen tou# yeou# kai' patro'v h[mw#n e]n th#j parousi;aj tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# I Thessalonians 3 Cristou# meta' pa;ntwn tw#n a[gi;wn au]tou#

KEF. 3 I Thessalonians 4 1 Dio' mhke;ti ste;gontev eu]dokh;samen kataleifyh#nai e]n ]Ayh;naiv mo;noi 2 KEF. 4 kai' e]pe;mqamen Timo;yeon to'n a]delfo'n h[mw#n kai' dia;konon tou# yeou# kai' 1 to' Loipo'n ou}n a]delfoi; e]rwtw#men

241 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 u[ma#v kai' parakalou#men e]n fwnh#j a]rcagge;lou kai' e]n sa;lpiggi yeou# kuri;wj ]Ihsou# kayw'v parela;bete par ] katabh;setai a]p ] ou]ranou# kai' oi[ nekroi' h[mw#n To' pw#v dei# u[ma#v peripatei#n kai' e]n Cristw#j a]nasth;sontai prw#ton 17 a]re;skein yew#j i=na perisseu;hte ma#llon e/peita h[mei#v oi[ zw#ntev oi[ 2 oi/date ga'r ti;nav paraggeli;av perileipo;menoi a=ma su'n au]toi#v e]dw;kamen u[mi#n dia' tou# kuri;ou ]Ihsou# a[rpaghso;meya e]n nefe;laiv ei]v 3 tou#to ga;r e]stin ye;lhma tou# yeou# o[ a]pa;nthsin tou# kuri;ou ei]v a]e;ra> kai' a[giasmo'v u[mw#n a]pe;cesyai u[ma#v a]po' th#v ou=twv pa;ntote su'n kuri;wj e]so;meya pornei;av 4 ei]de;nai e=kaston u[mw#n to' 18 =Wste parakalei#te a]llh;louv e]n e[autou# skeu#ov kta#syai e]n a[giasmw#j toi#v lo;goiv tou;toiv kai' timh#j 5 mh' e]n pa;yei e]piyumi;av kaya;per kai' ta' e/ynh ta' mh' ei]do;ta to'n yeo;n 6 to' mh' u[perbai;nein kai' I Thessalonians 5 pleonektei#n e]n tw#j pra;gmati to'n a]delfo'n au]tou# dio;ti e/kdikov o[ ku;riov KEF. 5 peri' pa;ntwn tou;twn kayw'v kai' proei;pamen u[mi#n kai' diemartura;meya 1 Peri' de' tw#n cro;nwn kai' tw#n kairw#n 7 ou] ga'r e]ka;lesen h[ma#v o[ yeo'v e]pi' a]delfoi; ou] crei;an e/cete u[mi#n a]kayarsi;aj a]ll ] e]n a[giasmw#j 8 gra;fesyai toigarou#n o[ a]yetw#n ou]k a/nyrwpon 2 au]toi' ga'r a]kribw#v oi/date o=ti h[ a]yetei# a]lla' to'n yeo'n to'n kai' do;nta to' h[me;ra kuri;ou w[v kle;pthv e]n nukti' pneu#ma au]tou# to' a=gion ei]v h[ma#v 9 ou=twv e/rcetai Peri' de' th#v filadelfi;av ou] crei;an 3 o=tan ga'r le;gwsin Ei]rh;nh kai' e/cete gra;fein u[mi#n au]toi' ga'r u[mei#v a]sfa;leia to;te ai]fni;diov au]toi#v yeodi;daktoi; e]ste ei]v to' a]gapa#n e]fi;statai o/leyrov w=sper h[ w]di'n th#j e]n a]llh;louv 10 kai' ga'r poiei#te au]to' ei]v gastri' e]cou;shj kai' ou] mh' e]kfu;gwsin 4 pa;ntav tou'v a]delfou'v tou'v e]n o=lhj th#j u[mei#v de; a]delfoi; ou]k e]ste' e]n sko;tei Makedoni;aj parakalou#men de' u[ma#v i=na h[ h[me;ra u[ma#v w[v kle;pthv katala;bhj> a]delfoi; perisseu;ein ma#llon 11 kai' 5 pa;ntev u[mei#v ui[oi' fwto;v e]ste kai' ui[oi' filotimei#syai h[suca;zein kai' pra;ssein h[me;rav ou]k e]sme'n nukto'v ou]de' sko;touv> ta' i/dia kai' e]rga;zesyai tai#v i]di;aiv 6 a/ra ou}n mh' kayeu;dwmen w[v kai' oi[ cersi'n u[mw#n kayw'v u[mi#n parhggei;lamen loipoi; a]lla' grhgorw#men kai' nh;fwmen 12 i=na peripath#te eu]schmo;nwv pro'v 7 oi[ ga'r kayeu;dontev nukto'v tou'v e/xw kai' mhdeno'v crei;an e/chte 13 kayeu;dousin kai' oi[ meyusko;menoi Ou] ye;lw de' u[ma#v a]gnoei#n a]delfoi; peri' nukto'v meyu;ousin> 8 h[mei#v de' h[me;rav tw#n kekoimhme;nwn, i=na mh' luph#sye o/ntev nh;fwmen e]ndusa;menoi yw;raka kayw'v kai' oi[ loipoi' oi[ mh' e/contev pi;stewv kai' a]ga;phv kai' perikefalai;an e]lpi;da 14 ei] ga'r pisteu;omen e]lpi;da swthri;av> 9 o=ti ou]k e/yeto o=ti ]Ihsou#v a]pe;yanen kai' a]ne;sth ou=twv h[ma#v o[ yeo'v ei]v o]rgh'n a]ll] ei]v kai' o[ yeo'v tou'v koimhye;ntav dia' peripoi;hsin swthri;av dia' tou# kuri;ou tou# ]Ihsou# a/xei su'n au]tw#j 15 Tou#to h[mw#n ]Ihsou# Cristou# 10 tou# ga'r u[mi#n le;gomen e]n lo;gwj kuri;ou o=ti a]poyano;ntov u[pe'r h[mw#n i=na ei/te h[mei#v oi[ zw#ntev oi[ perileipo;menoi ei]v grhgorw#men ei/te kayeu;dwmen a=ma su'n th'n parousi;an tou# kuri;ou ou] mh' au]tw#j zh;swmen 11 Dio' parakalei#te fya;swmen tou'v koimhye;ntav> a]llh;louv kai' oi]kodomei#te ei{v to'n e=na 16 o=ti au]to'v o[ ku;riov e]n keleu;smati e]n kayw'v kai' poiei#te 12 ]Erwtw#men de' u[ma#v a]delfoi; ei]de;nai tou'v kopiw#ntav

242 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= e]n u[mi#n kai' proi~stame;nouv u[mw#n e]n kuri;wj kai' nouyetou#ntav u[ma#v 13 kai' h[gei#syai au]tou'v u[per e]kperissou# e]n a]ga;phj dia' to' e/rgon au]tw#n ei]rhneu;ete e]n e[autoi#v 14 parakalou#men de' u[ma#v a]delfoi; nouyetei#te tou'v a]ta;ktouv paramuyei#sye tou'v o]ligoqu;couv a]nte;cesye tw#n a]syenw#n makroyumei#te pro'v pa;ntav 15 o[ra#te mh; tiv kako'n a]nti' kakou# tini a]podw#j a]lla' pa;ntote to' a]gayo'n diw;kete kai' ei]v a]llh;louv kai' ei]v pa;ntav 16 Pa;ntote cai;rete 17 a]dialei;ptwv proseu;cesye 18 e]n panti' eu]caristei#te> tou#to ga'r ye;lhma yeou# e]n Cristw#j ]Ihsou# ei]v u[ma#v 19 to' pneu#ma mh' sbe;nnute 20 profhtei;av mh' e]xouyenei#te 21 pa;nta dokima;zete to' kalo'n kate;cete 22 a]po' panto'v ei/douv ponhrou# a]pe;cesye 23 Au]to'v de' o[ yeo'v th#v ei]rh;nhv a[gia;sai u[ma#v o[lotelei#v kai' o[lo;klhron u[mw#n to' pneu#ma kai' h[ quch' kai' to' sw#ma a]me;mptwv e]n th#j parousi;aj tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou# thrhyei;h 24 pisto'v o[ kalw#n u[ma#v o`v kai' poih;sei 25 ]Adelfoi; proseu;cesye peri' h[mw#n 26 ]Aspa;sasye tou'v a]delfou'v pa;ntav e]n filh;mati a[gi;wj 27 o]rki;zw u[ma#v to'n ku;rion a]nagnwsyh#nai th'n e]pistolh'n pa#sin toi#v a[gi;oiv a]delfoi#v 28 [H ca;riv tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou# mey ] u[mw#n a]mh;n pro;v Yessalonikei;v prw;th e]gra;fh a]po; ]Ayhnw#n

243 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

klh;sewv o[ yeo'v h[mw#n kai' plhrw;shj II THESSALONIANS pa#san eu]doki;an a]gaywsu;nhv kai' e/rgon pi;stewv e]n duna;mei 12 o=pwv e]ndoxasyh#j to' o/noma tou# kuri;ou H PROS YESSALONIKEIS h[mw#n ]Ihsou# Cristou# e]n u[mi#n kai' u[mei#v EPISTOLH DEUTERA e]n au]tw#j kata' th'n ca;rin tou# yeou# h[mw#n kai' kuri;ou ]Ihsou# Cristou#

II Thessalonians 1 II Thessalonians 2 KEF. 1 KEF. 2 1 Pau#lov kai' Silouano'v kai' Timo;yeov th#j e]kklhsi;aj Yessalonike;wn e]n yew#j 1 ]Erwtw#men de' u[ma#v a]delfoi; u[pe'r th#v patri' h[mw#n kai' kuri;wj ]Ihsou# Cristw#j parousi;av tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# 2 ca;riv u[mi#n kai' ei]rh;nh a]po' yeou# Cristou# kai' h[mw#n e]pisunagwgh#v e]p ] patro'v h[mw#n kai' kuri;ou ]Ihsou# au]to;n 2 ei]v to' mh' tace;wv saleuyh#nai Cristou# 3 Eu]caristei#n o]fei;lomen tw#j u[ma#v a]po' tou# noo'v mh;te yroei#syai mh;te yew#j pa;ntote peri' u[mw#n a]delfoi; kayw'v dia' pneu;matov mh;te dia' lo;gou mhte' di ] a/xio;n e]stin o=ti u[perauxa;nei h[ pi;stiv e]pistolh#v w[v di ] h[mw#n w[v o=ti e]ne;sthken u[mw#n kai' pleona;zei h[ a]ga;ph e[no'v h[ h[me;ra tou# Cristou#> 3 mh; tiv u[ma#v e[ka;stou pa;ntwn u[mw#n ei]v a]llh;louv 4 e]xapath;shj kata' mhde;na tro;pon o=ti e]a'n w=ste h[ma#v au]tou'v e]n u[mi#n kauca#syai e]n mh' e/lyhj h[ a]postasi;a prw#ton kai' tai#v e]kklhsi;aiv tou# yeou# u[pe'r th#v a]pokalufyh#j o[ a/nyrwpov th#v a[marti;av, u[pomonh#v u[mw#n kai' pi;stewv e]n pa#sin o[ ui[o'v th#v a]pwlei;av 4 o[ a]ntikei;menov toi#v diwgmoi#v u[mw#n kai' tai#v yli;qesin kai' u[perairo;menov e]pi' pa;nta ai{v a]ne;cesye 5 e/ndeigma th#v dikai;av lego;menon yeo'n h\ se;basma w=ste au]to'n kri;sewv tou# yeou# ei]v to' kataxiwyh#nai ei]v to'n nao'n tou# yeou# w[v Yeo'n kayi;sai u[ma#v th#v basilei;av tou# yeou# u[pe'r h[v a]podeiknu;nta e[auto'n o=ti e/stin yeo;v 5 kai' pa;scete 6 ei/per di;kaion para' Ou] mnhmoneu;ete o=ti e/ti w\n pro'v u[ma#v yew#j a]ntapodou#nai toi#v yli;bousin u[ma#v tau#ta e/legon u[mi#n 6 kai' nu#n to' yli#qin 7 kai' u[mi#n toi#v ylibome;noiv kate;con oi/date ei]v to' a]pokalufyh#nai a/nesin mey ] h[mw#n e]n th#j a]pokalu;qei tou# au]to'n e]n tw#j e[autou# kairw#j 7 to' ga'r kuri;ou ]Ihsou# a]p ] ou]ranou# met ] musth;rion h/dh e]nergei#tai th#v a]nomi;av> a]gge;lwn duna;mewv au]tou# 8 e]n puri' mo;non o[ kate;cwn a/rti e=wv e]k me;sou flogo;v dido;ntov e]kdi;khsin toi#v mh' ge;nhtai 8 kai' to;te a]pokalufyh;setai ei]do;sin yeo'n kai' toi#v mh' u[pakou;ousin o[ a/nomov o`n o[ ku;riov a]nalw;sei tw#j tw#j eu]aggeli;wj tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# pneu;mati tou# sto;matov au]tou# kai' Cristou#> 9 oi=tinev di;khn ti;sousin katargh;sei th#j e]pifanei;aj th#v o/leyron ai]w;nion a]po' prosw;pou tou# parousi;av au]tou# 9 ou{ e]stin h[ kuri;ou kai' a]po' th#v do;xhv th#v i]scu;ov parousi;a kat ] e]ne;rgeian tou# Satana# e]n au]tou# 10 o=tan e/lyhj e]ndoxasyh#nai e]n pa;shj duna;mei kai' shmei;oiv kai' te;rasin toi#v a[gi;oiv au]tou# kai' yaumasyh#nai e]n qeu;douv 10 kai' e]n pa;shj a]pa;thj th#v pa#sin toi#v pisteu;ousin o=ti e]pisteu;yh a]diki;av e]n toi#v a]pollume;noiv a]ny w{n to' martu;rion h[mw#n e]f ] u[ma#v e]n th#j h[me;raj th'n a]ga;phn th#v a]lhyei;av ou]k e]de;xanto e]kei;nhj 11 ei]v o` kai' proseuco;meya ei]v to' swyh#nai au]tou;v 11 kai' dia' pa;ntote peri' u[mw#n i=na u[ma#v a]xiw;shj th#v tou#to pe;mqei au]toi#v o[ yeo'v e]ne;rgeian

244 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= pla;nhv ei]v to' pisteu#sai au]tou'v tw#j h[ma#v o=ti ou]k h]takth;samen e]n u[mi#n 8 qeu;dei 12 i=na kriyw#sin pa;ntev oi[ mh' ou]de' dwrea'n a/rton e]fa;gomen para; pisteu;santev th#j a]lhyei;aj a]ll] tinov a]ll ] e]n ko;pwj kai' mo;cywj nu;kta eu]dokh;santev e]n th#j a]diki;aj 13 [Hmei#v kai' h[me;ran e]rgazo;menoi pro'v to' mh' de' o]fei;lomen eu]caristei#n tw#j yew#j e]pibarh#sai; tina u[mw#n> 9 ou]c o=ti ou]k pa;ntote peri' u[mw#n a]delfoi' h]gaphme;noi e/comen e]xousi;an a]ll ] i=na e[autou'v u[po' kuri;ou o=ti ei=leto u[ma#v o[ yeo'v a]p] tu;pon dw#men u[mi#n ei]v to' mimei#syai h[ma#v arch#v ei]v swthri;an e]n a[giasmw#j 10 kai' ga'r o=te h}men pro'v u[ma#v tou#to pneu;matov kai' pi;stei a]lhyei;av 14 ei]v parhgge;llomen u[mi#n o=ti ei/ tiv ou] ye;lei o` e]ka;lesen u[ma#v dia' tou# eu]aggeli;ou e]rga;zesyai mhde' e]syie;tw 11 h[mw#n ei]v peripoi;hsin do;xhv tou# kuri;ou a]kou;omen ga;r tinav peripatou#ntav e]n h[mw#n ]Ihsou# Cristou# 15 a/ra ou}n u[mi#n a]ta;ktwv mhde'n e]rgazome;nouv a]delfoi; sth;kete kai' kratei#te ta'v a]lla' periergazome;nouv> parado;seiv a`v e]dida;cyhte ei/te dia' 12 toi#v de' toiou;toiv paragge;llomen lo;gou ei/te di ] e]pistolh#v h[mw#n 16 kai' parakalou#men dia' tou# kuri;ou Au]to'v de' o[ ku;riov h[mw#n ]Ihsou#v Cristo'v h[mw#n ]Ihsou# Cristou, i=na meta' h[suci;av kai' o[ yeo'v kai' path'r h[mw#n o[ a]gaph;sav e]rgazo;menoi to'n e[autw#n a/rton h[ma#v kai' dou'v para;klhsin ai]wni;an kai' e]syi;wsin 13 [Umei#v de; a]delfoi; mh' e]lpi;da a]gayh'n e]n ca;riti 17 e]kkakh;shte kalopoiou#ntev 14 ei] de; parakale;sai u[mw#n ta'v kardi;av kai' tiv ou]c u[pakou;ei tw#j lo;gwj h[mw#n dia' th#v sthri;xai u[ma#v e]n panti' lo;gwj kai' e/rgwj e]pistolh#v tou#ton shmeiou#sye kai' mh' a]gayw#j sunanami;gnusye au]tw#j i=na e]ntraph#j> 15 kai' mh' w[v e]cyro'n h[gei#sye a]lla' nouyetei#te w[v a]delfo;n 16 Au]to'v de' o[ II Thessalonians 3 ku;riov th#v ei]rh;nhv dw;jh u[mi#n th'n ei]rh;nhn dia' panto'v e]n panti' tro;pwj o[ ku;riov KEF. 3 meta' pa;ntwn u[mw#n 17 [O a]spasmo'v th#j e]mh#j ceiri' Pau;lou o= e]stin shmei#on e]n 1 To' loipo'n proseu;cesye a]delfoi; peri' pa;shj e]pistolh#j> ou=twv gra;fw 18 h[ h[mw#n i=na o[ lo;gov tou# kuri;ou tre;chj kai' ca;riv tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou# doxa;zhtai kayw'v kai' pro'v u[ma#v 2 kai' meta' pa;ntwn u[mw#n a]mh;n pro;v i=na r[usyw#men a]po' tw#n a]to;pwn kai' Yessalonikei;v deute;raj e]gra;fh ponhrw#n a]nyrw;pwn> ou] ga'r pa;ntwn h[ a]po; ]Ayhnw#n pi;stiv 3 pisto'v de; e]stin o[ ku;riov o`v sthri;xei u[ma#v kai' fula;xei a]po' tou# ponhrou# 4 pepoi;yamen de' e]n kuri;wj e]f ] u[ma#v o=ti a` paragge;llomen u[mi#n, kai' poiei#te kai' poih;sete 5 [O de' ku;riov kateuyu;nai u[mw#n ta'v kardi;av ei]v th'n a]ga;phn tou# yeou# kai' ei]v u[pomonh'n tou# Cristou# 6 Paragge;llomen de' u[mi#n a]delfoi; e]n o]no;mati tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou# ste;llesyai u[ma#v a]po' panto'v a]delfou# a]ta;ktwv peripatou#ntov kai' mh' kata' th'n para;dosin h`n pare;laben par ] h[mw#n 7 au]toi' ga'r oi/date pw#v dei# mimei#syai

245 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

pisto;n me h[gh;sato ye;menov ei]v I TIMOTHY diakoni;an 13 to'n pro;teron o/nta bla;sfhmon kai' diw;kthn kai' u[bristh;n H PROS TIMOYEON a]ll] h]leh;yhn o=ti a]gnow#n e]poi;hsa e]n a]pisti;aj> 14 u[perepleo;nasen de' h[ EPISTOLH PRWTH ca;riv tou# kuri;ou h[mw#n meta' pi;stewv kai' a]ga;phv th#v e]n Cristw#j ]Ihsou# 15 pisto'v o[ lo;gov kai' pa;shv a]podoch#v I Timothy 1 a/xiov o=ti Cristo'v ]Ihsou#v h}lyen ei]v to'n ko;smon a[martwlou'v sw#sai w{n prw#to;v KEF. 1 ei]mi e]gw; 16 a]lla' dia' tou#to h]leh;yhn i=na e]n e]moi' prw;twj e]ndei;xhtai ]Ihsou#v 1 Pau#lov a]po;stolov ]Ihsou# Cristou# Cristo'v th'n pa#san makroyumi;an pro'v kat ] e]pitagh'n yeou# swth#rov h[mw#n kai' u[potu;pwsin tw#n mello;ntwn pisteu;ein Kurio;u ]Ihsou# Cristou# th#v e]lpi;dov e]p ] au]tw#j ei]v zwh'n ai]w;nion 17 tw#j de' h[mw#n 2 Timoye;wj gnhsi;wj te;knwj e]n basilei# tw#n ai]w;nwn a]fya;rtwj a]ora;twj pi;stei ca;riv e/leov ei]rh;nh a]po' yeou# mo;nwj sofw# yew#j timh' kai' do;xa ei]v tou'v patro'v h[mw#n kai' Cristou# ]Ihsou# tou# ai]w#nav tw#n ai]w;nwn a]mh;n 18 Tau;thn kuri;ou h[mw#n 3 Kayw'v pareka;lesa; se th'n paraggeli;an parati;yemai; soi prosmei#nai e]n ]Efe;swj poreuo;menov ei]v te;knon Timo;yee kata' ta'v proagou;sav Makedoni;an i=na paraggei;lhjv tisi'n mh' e]pi' se' profhtei;av i=na strateu;hj e]n e[terodidaskalei#n 4 mhde' prose;cein au]tai#v th'n kalh'n stratei;an 19 e/cwn mu;yoiv kai' genealogi;aiv a]pera;ntoiv pi;stin kai' a]gayh'n sunei;dhsin h=n tinev ai=tinev zhth;seiv pare;cousin ma#llon h\ a]pwsa;menoi peri' th'n pi;stin oi]konomi;an yeou# th'n e]n pi;stei 5 to' de' e]naua;ghsan 20 w{n e]stin [Ume;naiov te;lov th#v paraggeli;av e]sti'n a]ga;ph e]k kai' ]Ale;xandrov ou`v pare;dwka tw#j kayara#v kardi;av kai' suneidh;sewv Satana#j i=na paideuyw#sin mh' a]gayh#v kai' pi;stewv a]nupokri;tou 6 w{n blasfhmei#n tinev a]stoch;santev e]xetra;phsan ei]v mataiologi;an 7 ye;lontev ei}nai nomodida;skaloi mh' noou#ntev mh;te a` I Timothy 2 le;gousin mh;te peri' ti;nwn diabebaiou#ntai KEF. 2 8 Oi/damen de' o=ti kalo'v o[ no;mov e]a;n tiv au]tw#j nomi;mwv crh#tai 9 ei]dw'v tou#to 1 Parakalw# ou}n prw#ton pa;ntwn o=ti dikai;wj no;mov ou] kei#tai a]no;moiv de' poiei#syai deh;seiv proseuca;v e]nteu;xeiv kai' a]nupota;ktoiv a]sebe;sin kai' eu]caristi;av u[pe'r pa;ntwn a]nyrw;pwn 2 a[martwloi#v a]nosi;oiv kai' bebh;loiv u[pe'r basile;wn kai' pa;ntwn tw#n e]n patralw;jaiv kai' mhtralwj;aiv u[peroch#j o/ntwn i=na h/remon kai' h[su;cion a]ndrofo;noiv 10 po;rnoiv bi;on dia;gwmen e]n pa;shj eu]sebei;aj kai' a]rsenokoi;taiv a]ndrapodistai#v semno;thti 3 tou#to ga'r kalo'n kai' qeu;staiv e]pio;rkoiv kai' ei/ ti e=teron th#j a]po;dekton e]nw;pion tou# swth#rov h[mw#n u[giainou;shj didaskali;aj a]nti;keitai 11 yeou# 4 o`v pa;ntav a]nyrw;pouv ye;lei kata' to' eu]agge;lion th#v do;xhv tou# swyh#nai kai' ei]v e]pi;gnwsin a]lhyei;av makari;ou yeou# o` e]pisteu;yhn e]gw; 12 e]lyei#n 5 ei{v ga'r yeo;v ei{v kai' mesi;thv Kai' Ca;rin e/cw tw#j e]ndunamw;santi; me yeou# kai' a]nyrw;pwn a/nyrwpov Cristw#j ]Ihsou# tw#j kuri;wj h[mw#n o=ti Cristo'v ]Ihsou#v 6 o[ dou'v e[auto'n

246 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= a]nti;lutron u[pe'r pa;ntwn to' martu;rion e/cein a]po' tw#n e/xwyen i=na mh' ei]v kairoi#v i]di;oiv 7 ei]v o` e]te;yhn e]gw' kh#rux o]neidismo'n e]mpe;shj kai' pagi;da tou# kai' a]po;stolov a]lh;yeian le;gw e]n diabo;lou 8 Diako;nouv w[sau;twv Cristw#j, ou] qeu;domai dida;skalov semnou;v mh' dilo;gouv mh' oi/nwj pollw#j e]ynw#n e]n pi;stei kai' a]lhyei;aj 8 prose;contav mh' ai]scrokerdei#v 9 Bou;lomai ou}n proseu;cesyai tou'v e/contav to' musth;rion th#v pi;stewv e]n a/ndrav e]n panti' to;pwj e]pai;rontav kayara#j suneidh;sei 10 kai' ou{toi de' o[si;ouv cei#rav cwri'v o]rgh#v kai' dokimaze;sywsan prw#ton ei}ta dialogismou# 9 w[sau;twv kai' ta'v diakonei;twsan a]ne;gklhtoi o/ntev 11 gunai#kav e]n katastolh#j kosmi;wj meta' gunai#kav w[sau;twv semna;v mh' ai]dou#v kai' swfrosu;nhv kosmei#n diabo;louv nhfale;ouv pista'v e]n pa#sin e[auta;v mh' e]n ple;gmasin h\ crus;wj, h\ 12 dia;konoi e/stwsan mia#v gunaiko'v margari;taiv h\ i[matismw#j polutelei# 10 a/ndrev te;knwn kalw#v proi~sta;menoi kai' a]ll ] o` pre;pei gunaixi'n tw#n i]di;wn oi/kwn 13 oi[ ga'r kalw#v e]paggellome;naiv yeose;beian di ] e/rgwn diakonh;santev baymo'n e[autoi#v kalo'n a]gayw#n 11 gunh' e]n h[suci;aj manyane;tw peripoiou#ntai kai' pollh'n par]r[hsi;an e]n pa;shj u[potagh#j> 12 gunaiki' de' e]n pi;stei th#j e]n Cristw#j ]Ihsou# 14 dida;skein ou]k e]pitre;pw ou]de' Tau#ta; soi gra;fw e]lpi;zwn e]lyei#n pro'v au]yentei#n a]ndro;v a]ll ] ei}nai e]n h[suci;aj se' ta;cion> 15 e]a'n de' bradu;nw i=na 13 ]Ada'm ga'r prw#tov e]pla;syh ei}ta ei]dh#jv pw#v dei# e]n oi/kwj yeou# Eu=a 14 kai' ]Ada'm ou]k h]path;yh h[ de' a]nastre;fesyai h=tiv e]sti'n e]kklhsi;a gunh' a]pathyei#sa e]n paraba;sei yeou# zw#ntov stu#lov kai' e[drai;wma th#v ge;gonen> a]lhyei;av 16 kai' o[mologoume;nwv me;ga 15 swyh;setai de' dia' th#v teknogoni;av e]sti'n to' th#v eu]sebei;av musth;rion> Yeo'v e]a'n mei;nwsin e]n pi;stei kai' a]ga;phj kai' e]fanerw;yh e]n sarki; e]dikaiw;yh e]n a[giasmw#j meta' swfrosu;nhv> pneu;mati w/fyh a]gge;loiv e]khru;cyh e]n e/ynesin e]pisteu;yh e]n ko;smwj a]nelh;fyh e]n do;xhj I Timothy 3

KEF. 3 I Timothy 4 1 pisto'v o[ lo;gov Ei/ tiv e]piskoph#v o]re;getai kalou# e/rgou e]piyumei# 2 dei# KEF. 4 ou}n to'n e]pi;skopon a]nepi;lhpton ei}nai mia#v gunaiko'v a/ndra nhfa;leon 1 To' de' pneu#ma r[htw#v le;gei o=ti e]n sw;frona ko;smion filo;xenon u[ste;roiv kairoi#v a]posth;sontai; tinev didaktiko;n 3 mh' pa;roinon mh' plh;kthn th#v pi;stewv prose;contev pneu;masin mh' ai]scrokerdh#, a]ll] e]pieikh# a/macon pla;noiv kai' didaskali;aiv daimoni;wn a]fila;rguron 4 tou# i]di;ou oi/kou kalw#v 2 e]n u[pokri;sei qeudolo;gwn proi~sta;menon te;kna e/conta e]n u[potagh#j kekauthriasme;nwn th'n i]di;an meta' pa;shv semno;thtov 5 ei] de; tiv tou# sunei;dhsin 3 kwluo;ntwn gamei#n i]di;ou oi/kou prosth#nai ou]k oi}den pw#v a]pe;cesyai brwma;twn a` o[ yeo'v e/ktisen e]kklhsi;av yeou# e]pimelh;setai 6 mh' ei]v meta;lhqin meta' eu]caristi;av toi#v neo;futon i=na mh' tufwyei'v ei]v kri;ma pistoi#v kai' e]pegnwko;sin th'n a]lh;yeian e]mpe;shj tou# diabo;lou 4 o=ti pa#n kti;sma yeou# kalo;n kai' ou]de'n 7 dei# de' au]to'n kai' marturi;an kalh'n a]po;blhton meta' eu]caristi;av

247 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 lambano;menon> 5 a[gia;zetai ga'r dia' a]podido;nai toi#v progo;noiv> tou#to ga;r lo;gou yeou# kai' e]nteu;xewv 6 Tau#ta e]stin kalo'n kai' a]po;dekton e]nw;pion tou# u[potiye;menov toi#v a]delfoi#v kalo'v e/shj yeou# 5 h[ de' o/ntwv ch;ra kai' dia;konov ]Ihsou# Cristou# e]ntrefo;menov memonwme;nh h/lpiken e]pi' to;n yeo'n kai' toi#v lo;goiv th#v pi;stewv kai' th#v kalh#v prosme;nei tai#v deh;sesin kai' tai#v didaskali;av h{j parhkolou;yhkav> 7 proseucai#v nukto'v kai' h[me;rav 6 h[ de' tou'v de' bebh;louv kai' graw;deiv mu;youv spatalw#sa zw#sa te;ynhken 7 kai' paraitou# gu;mnaze de' seauto'n pro'v tau#ta para;ggelle i=na a]nepi;lhptoi eu]se;beian> 8 h[ ga'r swmatikh' w}sin 8 ei] de; tiv tw#n i]di;wn kai' ma;lista gumnasi;a pro'v o]li;gon e]sti'n w]fe;limov h[ tw#n oi]kei;wn ou] pronoei# th'n pi;stin de' eu]se;beia pro'v pa;nta w]fe;limo;v h/rnhtai kai' e/stin a]pi;stou cei;rwn 9 e]stin e]paggeli;an e/cousa zwh#v th#v nu#n Ch;ra katalege;syw mh' e/latton e]tw#n kai' th#v mellou;shv 9 pisto'v o[ lo;gov e[xh;konta gegonui#a e[no'v a]ndro'v gunh; 10 kai' pa;shv a]podoch#v a/xiov> 10 ei]v e]n e/rgoiv kaloi#v marturoume;nh ei] tou#to ga'r kai' kopiw#men kai' e]teknotro;fhsen ei] e]xenodo;chsen ei] o]neidizo;meya, o=ti h]lpi;kamen e]pi' yew#j a[gi;wn po;dav e/niqen ei] ylibome;noiv zw#nti o=v e]stin swth'r pa;ntwn a]nyrw;pwn e]ph;rkesen ei] panti' e/rgwj a]gayw#j ma;lista pistw#n e]phkolou;yhsen 11 Para;ggelle tau#ta kai' di;daske 12 11 newte;rav de' ch;rav paraitou#> o=tan mhdei;v sou th#v neo;thtov katafronei;tw ga'r katastrhnia;swsin tou# Cristou# a]lla' tu;pov gi;nou tw#n pistw#n e]n lo;gwj gamei#n ye;lousin 12 e/cousai kri;ma o=ti e]n a]nastrofh#j e]n a]ga;phj e]n pneu;mati, e]n th'n prw;thn pi;stin h]ye;thsan> 13 a=ma pi;stei e]n a[gnei;aj 13 e=wv e/rcomai de' kai' a]rgai' manya;nousin pro;sece th#j a]nagnw;sei th#j paraklh;sei perierco;menai ta'v oi]ki;av ou] mo;non de' th#j didaskali;aj 14 mh' a]me;lei tou# e]n a]rgai' a]lla' kai' flu;aroi kai' peri;ergoi soi' cari;smatov o` e]do;yh soi dia' lalou#sai ta' mh' de;onta 14 bou;lomai profhtei;av meta' e]piye;sewv tw#n ceirw#n ou}n newte;rav gamei#n teknogonei#n tou# presbuteri;ou 15 tau#ta mele;ta e]n oi]kodespotei#n mhdemi;an a]formh'n tou;toiv i/syi i=na sou h[ prokoph' fanera' dido;nai tw#j a]ntikeime;nwj loidori;av h}j e]n pa#sin 16 e/pece seautw#j kai' th#j ca;rin> 15 h/dh ga;r tinev e]xetra;phsan didaskali;aj e]pi;mene au]toi#v> tou#to ga'r o]pi;sw tou# Satana# 16 ei/ tiv pisto'v h[ poiw#n kai' seauto'n sw;seiv kai' tou'v pisth' e/cei ch;rav e]parkei;tw au]tai#v kai' a]kou;onta;v sou mh' barei;syw h\ e]kklhsi;a i=na tai#v o/ntwv ch;raiv e]parke;shj 17 Oi[ kalw#v proestw#tev presbu;teroi diplh#v timh#v I Timothy 5 a]xiou;sywsan ma;lista oi[ kopiw#ntev e]n lo;gwj kai' didaskali;aj 18 le;gei ga'r h[ KEF. 5 grafh; Bou#n a]low#nta ou] fimw;seiv kai; /Axiov o[ e]rga;thv tou# misyou# au]tou# 1 Presbute;rwj mh' e]piplh;xhjv a]lla' 19 kata' presbute;rou kathgori;an mh' paraka;lei w[v pate;ra newte;rouv w[v parade;cou e]kto'v ei] mh' e]pi' du;o h\ triw#n a]delfou;v martu;rwn 20 tou'v a[marta;nontav 2 presbute;rav w[v mhte;rav newte;rav w[v e]nw;pion pa;ntwn e/legce i=na kai' oi[ a]delfa'v e]n pa;shj a[gnei;aj 3 Ch;rav ti;ma loipoi' fo;bon e/cwsin 21 ta'v o/ntwv ch;rav 4 ei] de; tiv ch;ra te;kna Diamartu;romai e]nw;pion tou# yeou# kai' h\ e/kgona e/cei manyane;twsan prw#ton Kuri;ou ]Ihsou# Cristou# kai' tw#n to'n i/dion oi}kon eu]sebei#n kai' a]moiba'v

248 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= e]klektw#n a]gge;lwn i=na tau#ta fula;xhjv peirasmo'n kai' pagi;da kai' e]piyumi;av cwri'v prokri;matov mhde'n poiw#n kata' polla'v a]noh;touv kai' blabera;v ai=tinev pro;sklisin 22 Cei#rav tace;wv mhdeni' buyi;zousin tou'v a]nyrw;pouv ei]v e]piti;yei mhde' koinw;nei a[marti;aiv o/leyron kai' a]pw;leian 10 r[i;za ga'r a]llotri;aiv> seauto'n a[gno'n th;rei 23 pa;ntwn tw#n kakw#n e]stin h[ filarguri;a Mhke;ti u[dropo;tei a]ll] oi/nwj o]li;gwj crw# h[v tinev o]rego;menoi a]peplanh;yhsan dia' to'n sto;macon sou kai' ta'v pukna;v a]po' th#v pi;stewv kai' e[autou'v sou# a]syenei;av 24 Tinw#n a]nyrw;pwn ai[ perie;peiran o]du;naiv pollai#v 11 Su' de; a[marti;ai pro;dhloi; ei]sin proa;gousai w} a/nyrwpe tou# yeou# tau#ta feu#ge> ei]v kri;sin tisi'n de' kai' di;wke de' dikaiosu;nhn eu]se;beian pi;stin e]pakolouyou#sin> 25 w[sau;twv kai' ta' a]ga;phn u[pomonh;n prajo;thta 12 kala' e/rga pro;dhla e]sti;n kai' ta' a]gwni;zou to'n kalo'n a]gw#na th#v pi;stewv a/llwv e/conta krubh#nai ou] du;natai e]pilabou# th#v ai]wni;ou zwh#v ei]v h`n kai' e]klh;yhv kai' w[molo;ghsav th'n kalh'n o[mologi;an e]nw;pion pollw#n martu;rwn I Timothy 6 13 paragge;llw soi e]nw;pion tou# yeou# tou# zwopoiou#ntov ta' pa;nta kai' KEF. 6 Cristou# ]Ihsou# tou# marturh;santov e]pi' Ponti;ou Pila;tou th'n kalh'n o[mologi;an 1 =Osoi ei]si'n u[po' zugo'n dou#loi tou'v 14 thrh#sai; se th'n e]ntolh'n a/spilon i]di;ouv despo;tav pa;shv timh#v a]xi;ouv a]nepi;lhpton me;cri th#v e]pifanei;av tou# h[gei;sywsan i=na mh' to' o/noma tou# yeou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou# 15 h`n kai' h[ didaskali;a blasfhmh#tai 2 oi[ kairoi#v i]di;oiv dei;xei o[ maka;riov kai' de' pistou'v e/contev despo;tav mh' mo;nov duna;sthv o[ basileu'v tw#n katafronei;twsan o=ti a]delfoi; ei]sin basileuo;ntwn kai' ku;riov tw#n a]lla' ma#llon douleue;twsan o=ti pistoi; kurieuo;ntwn 16 o[ mo;nov e/cwn ei]sin kai' a]gaphtoi' oi[ th#v eu]ergesi;av a]yanasi;an fw#v oi]kw#n a]pro;siton o`n a]ntilambano;menoi Tau#ta di;daske kai' ei}den ou]dei'v a]nyrw;pwn ou]de' i]dei#n paraka;lei 3 ei/ tiv e[terodidaskalei# du;natai> w{j timh' kai' kra;tov ai]w;nion kai' mh' prose;rcetai u[giai;nousin lo;goiv a]mh;n 17 Toi#v plousi;oiv e]n tw#j nu#n toi#v tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou# ai]w#ni para;ggelle mh' u[qhlofronei#n kai' th#j kat ] eu]se;beian didaskali;aj 4 mhde' h]lpike;nai e]pi' plou;tou a]dhlo;thti tetu;fwtai mhde'n e]pista;menov a]lla' a]ll ] e]n tw#j yew#j tw#j zw#nti, tw#j pare;conti nosw#n peri' zhth;seiv kai' logomaci;av e]x h[mi#n plousi;wv pa;nta ei]v a]po;lausin w{n gi;netai fyo;nov e/riv blasfhmi;ai 18 a]gayoergei#n ploutei#n e]n e/rgoiv u[po;noiai ponhrai; 5 paradiatribai' kaloi#v eu]metado;touv ei}nai diefyarme;nwn a]nyrw;pwn to'n nou#n kai' koinwnikou;v a]pesterhme;nwn th#v a]lhyei;av 19 a]poyhsauri;zontav e[autoi#v nomizo;ntwn porismo'n ei}nai th'n yeme;lion kalo'n ei]v to' me;llon i=na eu]se;beian a]fi;staso a]po' tw#n toiou;twn e]pila;bwntai th#v ai]wnio;u zwh#v 20 }W 6 e/stin de' porismo'v me;gav h[ eu]se;beia Timo;yee th'n parakatayh;khn fu;laxon meta' au]tarkei;av> 7 ou]de'n ga'r e]ktrepo;menov ta'v bebh;louv kenofwni;av ei]shne;gkamen ei]v to'n ko;smon dh#lon o=ti kai' a]ntiye;seiv th#v qeudwnu;mou ou]de' e]xenegkei#n ti duna;meya> 8 gnw;sewv 21 h=n tinev e]paggello;menoi e/contev de' diatrofa'v kai' skepa;smata peri' th'n pi;stin h]sto;chsan [H ca;riv tou;toiv a]rkesyhso;meya 9 oi[ de' meta' sou# a]mh;n pro;v Timo;yeon prw;th boulo;menoi ploutei#n e]mpi;ptousin ei]v

249 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 e]gra;fh a]po; Laodikei;av h=tiv e]sti;n e]pifanei;av tou# swth#rov h[mw#n ]Ihsou# mhtro;poliv frugi;av th#v Pakatianh#v Cristou# katargh;santov me'n to'n ya;naton fwti;santov de' zwh'n kai' a]fyarsi;an dia' tou# eu]aggeli;ou 11 ei]v o` e]te;yhn e]gw' kh#rux kai' a]po;stolov kai' II TIMOTHY dida;skalov e]ynw#n 12 di ] h`n ai]ti;an kai' tau#ta pa;scw> a]ll ] ou]k e]paiscu;nomai oi}da ga'r w{j pepi;steuka H PROS TIMOYEON kai' pe;peismai o=ti dunato;v e]stin th'n EPISTOLH DEUTERA parayh;khn mou fula;xai ei]v e]kei;nhn th'n h[me;ran 13 u[potu;pwsin e/ce u[giaino;ntwn lo;gwn II Timothy 1 w{n par ] e]mou# h/kousav e]n pi;stei kai' a]ga;phj th#j e]n Cristw#j ]Ihsou#> 14 th'n KEF. 1 kalh'n parakatayh;khn fu;laxon dia' pneu;matov a[gi;ou tou# e]noikou#ntov e]n 1 Pau#lov a]po;stolov ]Ihsou# Cristou# h[mi#n 15 Oi}dav tou#to o=ti dia' yelh;matov yeou# kat ] e]paggeli;an a]pestra;fhsa;n me pa;ntev oi[ e]n th#j ]Asi;aj zwh#v th#v e]n Cristw#j ]Ihsou# 2 Timoye;wj w{n e]stin Fu;gellov kai' [Ermoge;nhv 16 a]gaphtw#j te;knwj ca;riv e/leov ei]rh;nh a]po' dw;jh e/leov o[ ku;riov tw#j ]Onhsifo;rou yeou# patro'v kai' Cristou# ]Ihsou# tou# oi/kwj o=ti polla;kiv me a]ne;quxen kai' th'n kuri;ou h[mw#n 3 Ca;rin e/cw tw#j yew#j w{j a=lusi;n mou ou]k e]ph#scu;nyh, 17 a]lla' latreu;w a]po' progo;nwn e]n kayara#j geno;menov e]n [Rw;mhj spoudaio;teron suneidh;sei w[v a]dia;leipton e/cw th'n e]zh;thse;n me kai' eu{ren> 18 dw;jh au]tw#j o[ peri' sou# mnei;an e]n tai#v deh;sesi;n mou ku;riov eu[rei#n e/leov para' kuri;ou e]n nukto'v kai' h[me;rav 4 e]pipoyw#n se i]dei#n e]kei;nhj th#j h[me;raj kai' o=sa e]n ]Efe;swj memnhme;nov sou tw#n dakru;wn i=na cara#v dihko;nhsen be;ltion su' ginw;skeiv plhrwyw# 5 u[po;mnhsin lamba;nwn th#v e]n soi' a]nupokri;tou pi;stewv h=tiv e]nw;jkhsen prw#ton e]n th#j ma;mmhj sou II Timothy 2 Lwi:di kai' th#j mhtri; sou ]Eunei;khj pe;peismai de' o=ti kai' e]n soi; 6 di ] h`n KEF. 2 ai]ti;an a]namimnh;jskw se a]nazwpurei#n to' ca;risma tou# yeou# o= e]stin e]n soi' dia' 1 Su' ou}n te;knon mou e]ndunamou# e]n th#j th#v e]piye;sewv tw#n ceirw#n mou 7 ou] ca;riti th#j e]n Cristw#j ]Ihsou# 2 kai' a` ga'r e/dwken h[mi#n o[ yeo'v pneu#ma deili;av h/kousav par ] e]mou# dia' pollw#n a]lla' duna;mewv kai' a]ga;phv kai' martu;rwn tau#ta para;you pistoi#v swfronismou# 8 mh' ou}n e]paiscunyh#jv to' a]nyrw;poiv oi=tinev i[kanoi' e/sontai kai' martu;rion tou# kuri;ou h[mw#n mhde' e]me' e[te;rouv dida;xai 3 su' ou}n to'n de;smion au]tou# a]lla' kakopa;yhson, w[v kalo'v sugkakopa;yhson tw#j eu]aggeli;wj kata' stratiw;thv ]Ihsou# Cristou# 4 ou]dei'v du;namin yeou# 9 tou# sw;santov h[ma#v strateuo;menov e]mple;ketai tai#v tou# kai' kale;santov klh;sei a[gi;aj ou] kata' bi;ou pragmatei;aiv i=na tw#j ta' e/rga h[mw#n a]lla' kat] i]di;an pro;yesin stratologh;santi a]re;shj 5 e]a'n de' kai' kai' ca;rin th'n doyei#san h[mi#n e]n a]ylh#j tiv ou] stefanou#tai e]a'n mh' Cristw#j ]Ihsou# pro' cro;nwn ai]wni;wn 10 nomi;mwv a]ylh;shj 6 to'n kopiw#nta fanerwyei#san de' nu#n dia' th#v gewrgo'n dei# prw#ton tw#n karpw#n

250 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= metalamba;nein 7 no;ei a le;gw> dw;jh ta'v de' newterika'v e]piyumi;av feu#ge ga;r soi o` ku;riov su;nesin e]n pa#sin 8 di;wke de' dikaiosu;nhn pi;stin a]ga;phn Mnhmo;neue ]Ihsou#n Cristo'n ei]rh;nhn meta' tw#n e]pikaloume;nwn to'n e]ghgerme;non e]k nekrw#n e]k spe;rmatov ku;rion e]k kayara#v kardi;av 23 ta'v de' Dabi;d, kata' to' eu]agge;lio;n mou 9 e]n w{j mwra'v kai' a]paideu;touv zhth;seiv kakopayw# me;cri desmw#n w[v kakou#rgov paraitou# ei]dw'v o=ti gennw#sin ma;cav> 24 a]ll] o[ lo;gov tou# yeou# ou] de;detai> 10 dou#lon de' kuri;ou ou] dei# ma;cesyai a]ll] dia' tou#to pa;nta u[pome;nw dia' tou'v h/pion ei}nai pro'v pa;ntav didaktiko;n e]klektou;v i=na kai' au]toi' swthri;av a]nexi;kakon 25 e]n pra#o;thti tu;cwsin th#v e]n Cristw#j ]Ihsou# meta' paideu;onta tou'v a]ntidiatiyeme;nouv do;xhv ai]wni;ou 11 pisto'v o[ lo;gov> ei] mh;pote dw#j au]toi#v o[ yeo'v meta;noian ei]v ga'r sunapeya;nomen kai' suzh;somen> 12 e]pi;gnwsin a]lhyei;av 26 kai' ei] u[pome;nomen kai' sumbasileu;somen> a]nanh;qwsin e]k th#v tou# diabo;lou ei] a]rnou;meya, ka]kei#nov a]rnh;setai pagi;dov e]zwgrhme;noi u[p ] au]tou# ei]v to' h[ma#v> 13 ei] a]pistou#men e]kei#nov pisto'v e]kei;nou ye;lhma me;nei a]rnh;sasyai e[auto'n ou] du;natai 14 Tau#ta u[pomi;mnhjske diamarturo;menov e]nw;pion tou# Kuri;ou# II Timothy 3 mh' logomacei#n ei]v ou]de'n crh;simon e]pi' katastrofh#j tw#n a]kouo;ntwn 15 KEF. 3 spou;dason seauto'n do;kimon parasth#sai tw#j yew#j e]rga;thn 1 Tou#to de' gi;nwske o=ti e]n e]sca;taiv a]nepai;scunton o]ryotomou#nta to'n lo;gon h[me;raiv e]nsth;sontai kairoi' calepoi;> 2 th#v a]lhyei;av e/sontai ga'r oi[ a/nyrwpoi fi;lautoi 16 ta'v de' bebh;louv kenofwni;av fila;rguroi a]lazo;nev u[perh;fanoi perii:staso> e]pi' plei#on ga'r bla;sfhmoi goneu#sin a]peiyei#v proko;qousin a]sebei;av a]ca;ristoi a]no;sioi 3 a/storgoi 17 kai' o[ lo;gov au]tw#n w[v ga;ggraina a/spondoi dia;boloi a]kratei#v a]nh;meroi nomh'n e=xei w{n e]stin [Ume;naiov kai' a]fila;gayoi 4 prodo;tai propetei#v Fi;lhtov tetufwme;noi filh;donoi ma#llon h\ 18 oi=tinev peri' th'n a]lh;yeian h]sto;chsan filo;yeoi le;gontev th'n a]na;stasin h/dh gegone;nai 5 e/contev mo;rfwsin eu]sebei;av th'n de' kai' a]natre;pousin th;n tinwn pi;stin 19 du;namin au]th#v h]rnhme;noi> kai' tou;touv o[ me;ntoi stereo'v yeme;liov tou# yeou# a]potre;pou 6 e]k tou;twn ga;r ei]sin oi[ e=sthken e/cwn th'n sfragi#da e]ndu;nontev ei]v ta'v oi]ki;av kai' tau;thn> /Egnw ku;riov tou'v o/ntav au]tou# ai]cmalwteu;ontev ta' gunaika;ria kai; ]Aposth;tw a]po' a]diki;av pa#v o[ seswreume;na a[marti;aiv a]go;mena o]noma;zwn to' o/noma Crist;ou 20 ]En e]piyumi;aiv poiki;laiv 7 pa;ntote mega;lhj de' oi]ki;aj ou]k e/stin mo;non skeu;h manya;nonta kai' mhde;pote ei]v e]pi;gnwsin crusa# kai' a]rgura# a]lla' kai' xu;lina a]lhyei;av e]lyei#n duna;mena 8 o`n kai' o]stra;kina kai' a` me'n ei]v timh'n a` de' tro;pon de' ]Ia;nnhv kai' ]Iambrh#v ei]v a]timi;an> a]nte;sthsan Mwu~sei# ou=twv kai' ou{toi 21 e]a'n ou}n tiv e]kkaya;rhj e[auto'n a]po' a]nyi;stantai th#j a]lhyei;aj a/nyrwpoi tou;twn e/stai skeu#ov ei]v timh;n katefyarme;noi to'n nou#n a]do;kimoi peri' h[giasme;non kai' eu/crhston tw#j despo;thj th'n pi;stin> 9 a]ll ] ou] proko;qousin e]pi' ei]v pa#n e/rgon a]gayo'n h[toimasme;non 22 plei#on> h[ ga'r a/noia au]tw#n e/kdhlov e/stai pa#sin w[v kai' h[ e]kei;nwn e]ge;neto

251 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

10 Su' de' parhkolou;yhka;v mou th#j diakoni;an sou plhrofo;rhson 6 ]Egw' didaskali;aj th#j a]gwgh#j th#j proye;sei th#j ga'r h/dh spe;ndomai kai' o[ kairo'v th#v pi;stei th#j makroyumi;aj th#j a]ga;phj th#j e]mh#v a]nalu;sew;v e]fe;sthken 7 to'n u[pomonh#j 11 toi#v diwgmoi#v toi#v a]gw#na to'n kalo'n h]gw;nismai to'n dro;mon payh;masin oi{a; moi e]ge;neto tete;leka th'n pi;stin teth;rhka> 8 e]n ]Antiocei;aj e]n ]Ikoni;wj e]n Lu;stroiv loipo'n a]po;keitai; moi o[ th#v dikaiosu;nhv oi=ouv diwgmou'v u[ph;negka kai' e]k ste;fanov o`n a]podw;sei moi o[ ku;riov e]n pa;ntwn me e]r]r[u;sato o[ ku;riov e]kei;nhj th#j h[me;raj o[ di;kaiov krith;v ou] 12 kai' pa;ntev de' oi[ ye;lontev eu]sebw#v mo;non de' e]moi' a]lla' kai' pa;sin toi#v zh#n e]n Cristw#j ]Ihsou# diwcyh;sontai 13 h]gaphko;sin th'n e]pifa;neian au]tou# ponhroi' de' a/nyrwpoi kai' go;htev 9 Spou;dason e]lyei#n pro;v me tace;wv> proko;qousin e]pi' to' cei#ron planw#ntev 10 Dhma#v ga;r me e]gkate;lipen kai' planw;menoi 14 su' de' me;ne e]n oi{v a]gaph;sav to'n nu#n ai]w#na kai' e]poreu;yh e/mayev kai' e]pistw;yhv ei]dw'v para' ti;nov ei]v Yessaloni;khn Krh;skhv ei]v e/mayev 15 kai' o=ti a]po' bre;fouv ta' Galati;an Ti;tov ei]v Dalmati;an> i[era' gra;mmata oi}dav ta' duna;mena; se 11 Louka#v e]stin mo;nov met ] e]mou# sofi;sai ei]v swthri;an dia' pi;stewv th#v Ma#rkon a]nalabw'n a/ge meta' seautou# e]n Cristw#j ]Ihsou# 16 pa#sa grafh' e/stin ga;r moi eu/crhstov ei]v diakoni;an yeo;pneustov kai' w]fe;limov pro'v 12 Tuciko'n de' a]pe;steila ei]v /Efeson didaskali;an pro'v e/legcon, pro'v 13 to'n failo;nhn o`n a]pe;lipon e]n Trwja;di e]pano;rywsin pro'v paidei;an th'n e]n para' Ka;rpwj e]rco;menov fe;re kai' ta' dikaiosu;nhj 17 i=na a/rtiov h}j o[ tou# yeou# bibli;a ma;lista ta'v membra;nav a/nyrwpov pro'v pa#n e/rgon a]gayo'n 14 ]Ale;xandrov o[ calkeu'v polla; moi e]xhrtisme;nov kaka' e]nedei;xato> a]podw;jh au]tw#j o[ ku;riov kata' ta' e/rga au]tou#> 15 o`n kai' su' fula;ssou li;an ga'r a]nye;sthken toi#v II Timothy 4 h[mete;roiv lo;goiv 16 ]En th#j prw;thj mou a]pologi;aj ou]dei;v moi sumparege;neto, KEF. 4 a]lla' pa;ntev me e]gkate;lipon> mh' au]toi#v logisyei;h> 17 o[ de' ku;rio;v moi pare;sth 1 Diamartu;romai ou}n e]gw' e]nw;pion tou# kai' e]neduna;mwse;n me i=na di ] e]mou# to' yeou# kai' tou# kuri;ou ]Ihsou# Cristou# kh;rugma plhroforhyh#j kai' a]kou;shj tou# me;llontov kri;nein zw#ntav kai' pa;nta ta' e/ynh kai' e]r]r[u;syhn e]k nekrou;v kata' th'n e]pifa;neian au]tou# kai' sto;matov le;ontov 18 kai' r[u;setai; me o[ th'n basilei;an au]tou#> 2 kh;ruxon to'n ku;riov a]po' panto'v e/rgou ponhrou# kai' lo;gon e]pi;sthyi eu]kai;rwv a]kai;rwv sw;sei ei]v th'n basilei;an au]tou# th'n e/legxon e]piti;mhson paraka;leson e]n e]poura;nion> w{j h[ do;xa ei]v tou'v ai]w#nav pa;shj makroyumi;aj kai' didach#j 3 e/stai tw#n ai]w;nwn a]mh;n 19 /Aspasai ga'r kairo'v o=te th#v u[giainou;shv Pri;skan kai' ]Aku;lan kai' didaskali;av ou]k a]ne;xontai a]lla' kata' to'n ]Onhsifo;rou oi}kon ta'v e]piyumi;av ta'v i]di;av e[autoi#v 20 /Erastov e/meinen e]n Kori;nywj e]piswreu;sousin didaska;louv Tro;fimon de' a]pe;lipon e]n Milh;twj knhyo;menoi th'n a]koh;n 4 kai' a]po' me'n a]syenou#nta th#v a]lhyei;av th'n a]koh'n a]postre;qousin 21 Spou;dason pro' ceimw#nov e]pi' de' tou'v mu;youv e]ktraph;sontai 5 e]lyei#n ]Aspa;zetai; se Eu/boulov kai' su' de' nh#fe e]n pa#sin kakopa;yhson Pou;dhv kai' Li;nov kai' Klaudi;a kai' oi[ e/rgon poi;hson eu]aggelistou# th'n

252 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= a]delfoi' pa;ntev 22 [O ku;riov ]Ihsou#v Cristo'v meta' tou# pneu;mato;v sou h[ ca;riv mey ] u[mw#n a]mh;n pro;v Timo;yeon deute;raj th#v ]Efesi;wn e]kklhsi;av prw#ton e]pi;skopon ceirotonhye;nta e]gra;fh a]po; [Rw;mhv o=te e]k deute;rou pare;sth Pau#lov tw#j Kai;sari; Ne;rwni

253 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

Krh#tev a]ei' qeu#stai kaka' yhri;a TITUS gaste;rev a]rgai; 13 h[ marturi;a au=th e]sti'n a]lhyh;v di ] h`n ai]ti;an e/legce H PROS TITON EPISTOLH au]tou'v a]poto;mwv i=na u[giai;nwsin e]n th#j pi;stei 14 mh' prose;contev ]Ioudai~koi#v PAULOU mu;yoiv kai' e]ntolai#v a]nyrw;pwn a]postrefome;nwn th'n a]lh;yeian 15 pa;nta me'n kayara' toi#v kayaroi#v> toi#v Titus 1 de' memiasme;noiv kai' a]pi;stoiv ou]de'n kayaro;n a]lla' memi;antai au]tw#n kai' o[ KEF. 1 nou#v kai' h[ sunei;dhsiv 16 yeo'n o[mologou#sin ei]de;nai toi#v de' e/rgoiv 1 Pau#lov dou#lov yeou# a]po;stolov a]rnou#ntai bdeluktoi' o/ntev kai' de' ]Ihsou# Cristou# kata' pi;stin a]peiyei#v kai' pro'v pa#n e/rgon a]gayo'n e]klektw#n yeou# kai' e]pi;gnwsin a]lhyei;av a]do;kimoi th#v kat ] eu]se;beian 2 e]p ] e]lpi;di zwh#v ai]wni;ou h`n e]phggei;lato o[ a]qeudh'v yeo'v pro' cro;nwn ai]wni;wn 3 e]fane;rwsen de' Titus 2 kairoi#v i]di;oiv to'n lo;gon au]tou# e]n khru;gmati o` e]pisteu;yhn e]gw' kat ] KEF. 2 e]pitagh'n tou# swth#rov h[mw#n yeou# 4 Ti;twj gnhsi;wj te;knwj kata' koinh'n pi;stin 1 Su' de' la;lei a` pre;pei th#j u[giainou;shj ca;riv e/leov, ei]rh;nh a]po' yeou# patro'v didaskali;aj 2 presbu;tav nhfali;ouv kai' Kuri;ou ]Ihsou# Cristou# tou# ei}nai semnou;v sw;fronav u[giai;nontav th#j swth#rov h[mw#n 5 Tou;tou ca;rin pi;stei th#j a]ga;phj th#j u[pomonh#j> 3 kate;lipo;n se e]n Krh;thj i=na ta' lei;ponta presbu;tidav w[sau;twv e]n katasth;mati e]pidioryw;shj kai' katasth;shjv kata' i[eroprepei#v mh' diabo;louv mh' oi/nwj po;lin presbute;rouv w[v e]gw; soi pollw#j dedoulwme;nav dietaxa;mhn 6 ei/ ti;v e]stin a]ne;gklhtov kalodidaska;louv 4 i=na mia#v gunaiko'v a]nh;r te;kna e/cwn pista; swfroni;zwsin ta'v ne;av fila;ndrouv mh' e]n kathgori;aj a]swti;av h\ a]nupo;takta ei}nai filote;knouv 7 dei# ga'r to'n e]pi;skopon a]ne;gklhton 5 sw;fronav a[gna;v oi]kourou;v a]gaya;v ei}nai w[v yeou# oi]kono;mon mh' au]ya;dh mh' u[potassome;nav toi#v i]di;oiv a]ndra;sin o]rgi;lon mh' pa;roinon mh' plh;kthn mh' i=na mh' o[ lo;gov tou# yeou# blasfhmh#tai ai]scrokerdh# 8 a]lla' filo;xenon 6 tou'v newte;rouv w[sau;twv paraka;lei fila;gayon sw;frona di;kaion o=sion swfronei#n e]gkrath# 9 a]nteco;menon tou# kata' th'n 7 peri' pa;nta seauto'n pareco;menov didach'n pistou# lo;gou i=na dunato'v h}j tu;pon kalw#n e/rgwn e]n th#j didaskali;aj kai' parakalei#n e]n th#j didaskali;aj th#j a]dia]fyori;an, semno;thta a]fyarsian, 8 u[giainou;shj kai' tou'v a]ntile;gontav lo;gon u[gih# a]kata;gnwston i=na o[ e]x e]le;gcein 10 Ei]si'n ga'r polloi' kai' e]nanti;av e]ntraph#j mhde'n e/cwn peri' u[mw#n a]nupo;taktoi mataiolo;goi kai' le;gein fau#lon 9 dou;louv i]di;oiv frenapa;tai ma;lista oi[ e]k peritomh#v despo;taiv u[pota;ssesyai e]n pa#sin 11 ou`v dei# e]pistomi;zein oi=tinev o=louv eu]are;stouv ei}nai mh' a]ntile;gontav 10 oi/kouv a]natre;pousin dida;skontev a` mh' mh' nosfizome;nouv a]lla' pi;stin pa#san dei# ai]scrou# ke;rdouv ca;rin 12 ei}pe;n e]ndeiknume;nouv a]gayh;n i=na th'n tiv e]x au]tw#n i/diov au]tw#n profh;thv didaskali;an tou# swth#rov u[mw#n yeou#

254 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= kosmw#sin e]n pa#sin 11 ]Epefa;nh ga'r h[ pepisteuko;tev tw#j yew#j> tau#ta; e]stin ta' ca;riv tou# yeou# h[ swth;riov pa#sin kala' kai' w]fe;lima toi#v a]nyrw;poiv 9 a]nyrw;poiv 12 paideu;ousa h[ma#v i=na mwra'v de' zhth;seiv kai' genealogi;av kai' a]rnhsa;menoi th'n a]se;beian kai' ta'v e/reiv kai' ma;cav nomika'v perii:staso> kosmika'v e]piyumi;av swfro;nwv kai' ei]si'n ga'r a]nwfelei#v kai' ma;taioi 10 dikai;wv kai' eu]sebw#v zh;swmen e]n tw#j nu#n ai[retiko'n a/nyrwpon meta' mi;an kai' ai]w#ni 13 prosdeco;menoi th'n makari;an deute;ran nouyesi;an paraitou# 11 e]lpi;da kai' e]pifa;neian th#v do;xhv tou# ei]dw'v o=ti e]xe;straptai o[ toiou#tov kai' mega;lou yeou# kai' swth#rov h[mw#n ]Ihsou# a[marta;nei w\n au]tokata;kritov Cristou# 14 o`v e/dwken e[auto'n u[pe'r 12 =Otan pe;mqw ]Artema#n pro'v se' h\ h[mw#n i=na lutrw;shtai h[ma#v a]po' pa;shv Tuciko;n spou;dason e]lyei#n pro;v me ei]v a]nomi;av kai' kayari;shj e[autw#j lao'n Niko;polin e]kei# ga'r ke;krika periou;sion zhlwth'n kalw#n e/rgwn 15 paraceima;sai 13 Zhna#n to'n nomiko'n Tau#ta la;lei kai' paraka;lei kai' e/legce kai' ]Apollw# spoudai;wv pro;pemqon meta' pa;shv e]pitagh#v> mhdei;v sou i=na mhde'n au]toi#v lei;phj 14 perifronei;tw manyane;twsan de' kai' oi[ h[me;teroi kalw#n e/rgwn proi:stasyai ei]v ta'v a]nagkai;av crei;av i=na mh' w}sin a/karpoi Titus 3 15 ]Aspa;zontai; se oi[ met ] e]mou# pa;ntev /Aspasai tou'v filou#ntav h[ma#v KEF. 3 e]n pi;stei h[ ca;riv meta' pa;ntwn u[mw#n a]mh;n. pro;v Ti;ton th#v Krhtw#n e]kklhsi;av 1 [Upomi;mnhjske au]tou'v a]rcai#v kai' prw#ton e]pi;skopon ceirotonhye;nta e]xousi;aiv u[pota;ssesyai peiyarcei#n e]gra;fh a]po; Nikopo;lewv th#v pro'v pa#n e/rgon a]gayo'n e[toi;mouv ei}nai Makedoni;av 2 mhde;na blasfhmei#n a]ma;couv ei}nai e]pieikei#v pa#san e]ndeiknume;nouv prajo;thta pro'v pa;ntav a]nyrw;pouv 3 }Hmen ga;r pote kai' h[mei#v a]no;htoi a]peiyei#v planw;menoi douleu;ontev e]piyumi;aiv kai' h[donai#v poiki;laiv e]n kaki;aj kai' fyo;nwj dia;gontev stughtoi; misou#ntev a]llh;louv 4 o=te de' h[ crhsto;thv kai' h[ filanyrwpi;a e]pefa;nh tou# swth#rov h[mw#n yeou# 5 ou]k e]x e/rgwn tw#n e]n dikaiosu;nhj w{n e]poih;samen h[mei#v a]lla' kata' to'n au]tou# e/leon e/swsen h[ma#v dia' loutrou# paliggenesi;av kai' a]nakainw;sewv pneu;matov a[gi;ou 6 ou{ e]xe;ceen e]f ] h[ma#v plousi;wv dia' ]Ihsou# Cristou# tou# swth#rov h[mw#n 7 i=na dikaiwye;ntev th#j e]kei;nou ca;riti klhrono;moi genw;meya kat ] e]lpi;da zwh#v ai]wni;ou 8 Pisto'v o[ lo;gov> kai' peri' tou;twn bou;lomai; se diabebaiou#syai i=na fronti;zwsin kalw#n e/rgwn proi:stasyai oi[

255 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

tou#to e]cwri;syh pro'v w=ran, i=na ai]w;nion PHILEMON au]to'n a]pe;chjv, 16 ou]ke;ti w[v dou#lon, a]ll ] u[pe'r dou#lon, a]delfo'n a]gaphto'n, [ ' ; ma;lista e]moi', po;swj de' ma#llo;n soi, kai' H PROS FILHMONA e]n sarki' kai' e]n Kuri;wj? 17 Ei] ou}n e]me' ] ' ; e/ceiv koinwno'n, proslabou# au]to'n w[v EPISTOLH PAULOU e]me;. 18 Ei] de; ti h]di;khse; se h\ o]fei;lei, tou#to e]moi' e]llo;gei. 19 e]gw' Pau#lov e/graqa th#j e]mh#j ceiri', ]Egw' a]poti;sw. i=na 1 P AU#LOS de;smiov Cristou# ]Ihsou#, mh' le;gw soi, o=ti kai' seauto;n moi kai' Timo;yeov o[ a]delfo'v, Filh;moni tw#j prosofei;leiv. 20 Nai', a]delfe;. e]gw; a]gaphtw#j kai' sunergw#j h[mw#n, 2 sou o]nai;mhn e]n Kuri;wj. a]na;pauso;n mou kai' ]Apfi;aj th#j a]gaphth#j, kai' ]Arci;ppwj ta' spla;gcna e]n Kuri;wj. 21 pepoiyw'v th#j tw#j sustratiw;thj h[mw#n, kai' th#j kat ] u[pakoh#j sou e/graqa; soi, ei]dw'v o=ti kai' oi}ko;n sou e]kklhsi;a>j 3 ca;riv u[mi#n kai' u[pe'r o` le;gw, poih;seiv. 22 a=ma de' kai' ei]rh;nh a]po' Yeou# patro'v h[mw#n, kai' e[toi;maze; moi xeni;an> e]lpi;zw ga'r o=ti dia' Kuri;ou ]Ihsou# Cristou#. 4 Eu]caristw# tw#n proseucw#n u[mw#n carisyh;somai tw#j Yew#j mou, pa;ntote mnei;an sou u[mi#n. 23 ]Aspa;zontai; se ]Epafra#v o[ poiou;menov e]pi' tw#n proseucw#n mou, 5 sunaicma;lwto;v mou e]n Cristw#j ]Ihsou#, a]kou;wn sou th'n a]ga;phn kai' th'n pi;stin 24 Ma;rkov, ]Ari;starcov, Dhma#v, h`n e/ceiv pro'v to'n Ku;rion ]Ihsou#n kai' ei]v Louka#v, oi[ sunergoi; mou. 25 [H ca;riv pa;ntav tou'v a[gi;ouv, 6 o=pwv h[ koinwni;a tou# Kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou# meta' th#v pi;stew;v sou e]nergh'v ge;nhtai e]n tou# pneu;matov u[mw#n. ]Amh;n. e]pignw;sei panto'v a]gayou# tou# e]n u[mi#n ei]v Cristo'n ]Ihsou#n. 7 ca;rin ga'r Pro'v Filh;mona e]gra;fh a]po' [Rw;mhv e/comen pollh'n kai' para;klhsin e]pi' th#j dia' ]Onhsi;mou oi]ke;tou. a]ga;phj sou, o=ti ta' spla;gcna tw#n a[gi;wn ]En sti;coiv lz ;. a]nape;pautai dia' sou#, a]delfe;. 8 Dio' pollh'n e]n Cristw#j par]r[hsi;an e/cwn e]pita;ssein soi to' a]nh#kon, 9 dia' th'n a]ga;phn ma#llon parakalw#, toiou#tov w\n w[v Pau#lov presbu;thv, nuni' de' kai' de;smiov ]Ihsou#> Cristou#. 10 Parakalw# se peri' tou# e]mou# te;knou, o`n e]ge;nnhsa e]n toi#v desmoi#v mou, ]Onh;simon, 11 to'n pote; soi a/crhston, nuni' de; soi kai' e]moi' eu/crhston, 12 o`n a]ne;pemqa. Su' de' au]to'n, (toute;sti ta' e]ma' spla;gcna,) proslabou#, 13 o`n e]gw' e]boulo;mhn pro'v e]mauto'n kate;cein, i=na u[pe'r sou# diakonh#j moi e]n toi#v desmoi#v tou# eu]aggeli;ou> 14 cwri'v de' th#v sh#v gnw;mhv ou]de'n h]ye;lhsa poih#sai, i=na mh' w[v kata' a]na;gkhn to' a]gayo;n sou h}j, a]lla' kata' e[kou;sion. 15 Ta;ca ga'r dia'

256 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

11 au]toi' a]polou#ntai su' de' diame;neiv HEBREWS kai' pa;ntev w[v i[ma;tion palaiwyh;sontai 12 kai' w[sei' peribo;laion e[li;xeiv au]tou;v kai' a]llagh;sontai> su' de' o[ H PROS EBRAIOUS au]to'v ei} kai' ta' e/th sou ou]k EPISTOLH PAULOU e]klei;qousin 13 pro'v ti;na de' tw#n a]gge;lwn ei/rhke;n pote Ka;you e]k dexiw#n mou e=wv a\n yw# tou'v e]cyrou;v sou Hebrews 1 u[popo;dion tw#n podw#n sou 14 ou]ci' pa;ntev ei]si'n leitourgika' pneu;mata ei]v KEF. 1 diakoni;an a]postello;mena dia' tou'v me;llontav klhronomei#n swthri;an 1 Polumerw#v kai' polutro;pwv pa;lai o[ yeo'v lalh;sav toi#v patra;sin e]n toi#v profh;taiv 2 e]p ] e]sca;twn tw#n h[merw#n Hebrews 2 tou;twn e]la;lhsen h[mi#n e]n ui[w#j o`n e/yhken klhrono;mon pa;ntwn di ] ou{ kai' tou'v KEF. 2 ai]w#nav> e]poi;hsen 3 o`v w\n a]pau;gasma th#v do;xhv kai' carakth'r th#v 1 Dia' tou#to dei# perissote;rwv h[ma#v u[posta;sewv au]tou# fe;rwn te ta' pa;nta prose;cein toi#v a]kousyei#sin mh;pote tw#j r[h;mati th#v duna;mewv au]tou# di ] parar]r[uw#men 2 ei] ga'r o[ di ] a]gge;lwn eautou# kayarismo'n poihsa;menov tw#n lalhyei'v lo;gov e]ge;neto be;baiov kai' a[martiw#n hmw#n, e]ka;yisen e]n dexia#j th#v pa#sa para;basiv kai' parakoh' e/laben megalwsu;nhv e]n u[qhloi#v 4 tosou;twj e/ndikon misyapodosi;an 3 pw#v h[mei#v krei;ttwn geno;menov tw#n a]gge;lwn o=swj e]kfeuxo;meya thlikau;thv a]melh;santev diaforw;teron par ] au]tou'v swthri;av h=tiv a]rch'n labou#sa keklhrono;mhken o/noma 5 Ti;ni ga'r lalei#syai dia' tou# kuri;ou u[po' tw#n ei}pe;n pote tw#n a]gge;lwn Ui[o;v mou ei} su; a]kousa;ntwn ei]v h[ma#v e]bebaiw;yh 4 e]gw' sh;meron gege;nnhka; se kai' sunepimarturou#ntov tou# yeou# shmei;oiv pa;lin ]Egw' e/somai au]tw#j ei]v pate;ra te kai' te;rasin kai' poiki;laiv kai' au]to'v e/stai moi ei]v ui[o;n duna;mesin kai' pneu;matov a[gi;ou 6 o=tan de' pa;lin ei]saga;ghj to'n merismoi#v kata' th'n au]tou# ye;lhsin 5 prwto;tokon ei]v th'n oi]koume;nhn le;gei Ou] ga'r a]gge;loiv u[pe;taxen th'n Kai' proskunhsa;twsan au]tw#j pa;ntev oi]koume;nhn th'n me;llousan peri' h[v a/ggeloi yeou# 7 kai' pro'v me'n tou'v lalou#men 6 diemartu;rato de; pou; tiv a]gge;louv le;gei [O poiw#n tou'v a]gge;louv le;gwn, Ti; e]stin a/nyrwpov o=ti mimnh;jskhj au]tou# pneu;mata kai' tou'v leitourgou'v au]tou# h\ ui[o'v a]nyrw;pou o=ti e]piske;pthj au]tou# puro'v flo;ga au]to;n 7 h]la;ttwsav au]to'n bracu; ti 8 pro'v de' to'n ui[o;n [O yro;nov sou o[ yeo;v par ] a]gge;louv do;xhj kai' timh#j ei]v to'n ai]w#na tou# ai]w#nov r[a;bdov e]stefa;nwsav au]to;n kai' kate;sthsav eu]yu;thtov h[ r[a;bdov th#v basilei;av sou au]to'n e]pi' ta' e/rga tw#n ceirw#n sou> 8 9 h]ga;phsav dikaiosu;nhn kai' e]mi;shsav pa;nta u[pe;taxav u[poka;tw tw#n podw#n a]nomi;an> dia' tou#to e/crise;n se o[ yeo;v o[ au]tou# e]n ga'r tw#j u[pota;xai au]tw#j ta' yeo;v sou e/laion a]gallia;sewv para' pa;nta ou]de'n a]fh#ken au]tw#j a]nupo;takton tou'v meto;couv sou 10 kai; Su' kat ] nu#n de' ou/pw o[rw#men au]tw#j ta' pa;nta a]rca;v ku;rie th'n gh#n e]yemeli;wsav kai' u[potetagme;na> 9 to'n de' bracu; ti par ] e/rga tw#n ceirw#n sou; ei]sin oi[ ou]ranoi;> a]gge;louv h]lattwme;non

257 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 ble;pomen ]Ihsou#n dia' to' pa;yhma tou# kataskeua;sav au]to;n> 4 pa#v ga'r oi}kov yana;tou do;xhj kai' timh#j e]stefanwme;non kataskeua;zetai u[po; tinov o[ de' ta' o=pwv ca;riti yeou# u[pe'r panto'v geu;shtai pa;nta kataskeua;sav yeo;v 5 kai' yana;tou 10 /Eprepen ga'r au]tw#j di ] o`n Mwsh#v me'n pisto'v e]n o=lwj tw#j oi/kwj ta' pa;nta kai' di ] ou{ ta' pa;nta pollou'v au]tou# w[v yera;pwn ei]v martu;rion tw#n ui[ou'v ei]v do;xan a]gago;nta to'n a]rchgo'n lalhyhsome;nwn th#v swthri;av au]tw#n dia' payhma;twn 6 Cristo'v de' w[v ui[o'v e]pi' to'n oi}kon teleiw#sai 11 o[ te ga'r a[gia;zwn kai' oi[ au]tou#> ou{ oi}ko;v e]smen h[mei#v e]a;nper th'n a[giazo;menoi e]x e[no'v pa;ntev> di ] h`n par]r[hsi;an kai' to' kau;chma th#v e]lpi;dov ai]ti;an ou]k e]paiscu;netai a]delfou'v me;cri te;louv bebai;an kata;scwmen 7 au]tou'v kalei#n 12 le;gwn, ]Apaggelw# Dio; kayw'v le;gei to' pneu#ma to' a=gion to' o/noma; sou toi#v a]delfoi#v mou e]n Sh;meron e]a'n th#v fwnh#v au]tou# a]kou;shte me;swj e]kklhsi;av u[mnh;sw se 13 kai' 8 mh' sklhru;nhte ta'v kardi;av u[mw#n w[v pa;lin ]Egw' e/somai pepoiyw'v e]p ] au]tw#j e]n tw#j parapikrasmw#j kata' th'n h[me;ran kai' pa;lin ]Idou;, e]gw' kai' ta' paidi;a a= tou# peirasmou# e]n th#j e]rh;mwj moi e/dwken o[ yeo;v 14 e]pei' ou}n ta' 9 ou{ e]pei;rasan me oi[ pate;rev u[mw#n paidi;a kekoinw;nhken sarko;v kai' e]dokimasa;n me, kai' ei}don ta' e/rga mou ai=matov kai' au]to'v paraplhsi;wv tessara;konta e/th> 10 dio' mete;scen tw#n au]tw#n i=na dia' tou# prosw;cyisa th#j genea#j e]kei;nhj, kai' yana;tou katargh;shj to'n to' kra;tov ei}pon ]Aei' planw#ntai th#j kardi;aj au]toi' e/conta tou# yana;tou tou#t ] e/stin to'n de' ou]k e/gnwsan ta'v o[dou;v mou 11 w[v dia;bolon 15 kai' a]palla;xhj tou;touv w/mosa e]n th#j o]rgh#j mou> Ei] o=soi fo;bwj yana;tou dia' panto'v tou# zh#n ei]seleu;sontai ei]v th'n kata;pausi;n mou e/nocoi h}san doulei;av 16 ou] ga'r dh;pou 12 Ble;pete a]delfoi; mh;pote e/stai e/n a]gge;lwn e]pilamba;netai a]lla' tini u[mw#n kardi;a ponhra' a]pisti;av e]n spe;rmatov ]Abraa'm e]pilamba;netai tw#j a]posth#nai a]po' yeou# zw#ntov 13 17 o=yen w/feilen kata' pa;nta toi#v a]lla' parakalei#te e[autou'v kay ] a]delfoi#v o[moiwyh#nai i=na e]leh;mwn e[ka;sthn h[me;ran a/criv ou{ to' Sh;meron ge;nhtai kai' pisto'v a]rciereu'v ta' pro'v kalei#tai i=na mh' sklhrunyh#j tiv e]x u[mw#n to'n yeo;n ei]v to' i[la;skesyai ta'v a]pa;thj th#v a[marti;av 14 me;tocoi ga'r a[marti;av tou# laou# 18 e]n w{j ga'r gego;namen tou# Cristou# e]a;nper th'n pe;ponyen au]to'v peirasyei;v du;natai a]rch'n th#v u[posta;sewv me;cri te;louv toi#v peirazome;noiv bohyh#sai bebai;an kata;scwmen 15 e]n tw#j le;gesyai Sh;meron e]a'n th#v fwnh#v au]tou# a]kou;shte Mh' sklhru;nhte ta'v kardi;av Hebrews 3 u[mw#n w[v e]n tw#j parapikrasmw#j 16 ti;nev ga'r a]kou;santev parepi;kranan a]ll ] ou] KEF. 3 pa;ntev oi[ e]xelyo;ntev e]x Ai]gu;ptou dia' Mwse;wv 17 ti;sin de' prosw;cyisen 1 =Oyen a]delfoi' a=gioi klh;sewv tessara;konta e/th ou]ci' toi#v e]pourani;ou me;tocoi katanoh;sate to'n a[marth;sasin w{n ta' kw#la e/pesen e]n th#j a]po;stolon kai' a]rciere;a th#v o[mologi;av e]rh;mwj 18 ti;sin de' w/mosen mh' h[mw#n Cristo'n ]Ihsou#n 2 pisto'n o/nta ei]seleu;sesyai ei]v th'n kata;pausin tw#j poih;santi au]to'n w[v kai' Mwsh#v e]n au]tou# ei] mh' toi#v a]peiyh;sasin 19 kai' o=lwj tw#j oi/kwj au]tou# 3 plei;onov ga'r ble;pomen o=ti ou]k h]dunh;yhsan do;xhv ou{tov para' Mwsh#n h]xi;wtai kay ] ei]selyei#n di ] a]pisti;an o=son plei;ona timh'n e/cei tou# oi/kou o[

258 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

kai' ou]k e/stin kti;siv a]fanh'v e]nw;pion au]tou# pa;nta de' gumna' kai' Hebrews 4 tetrachlisme;na toi#v o]fyalmoi#v au]tou# pro'v o`n h[mi#n o[ lo;gov 14 /Econtev ou}n KEF. 4 a]rciere;a me;gan dielhluyo;ta tou'v ou]ranou;v ]Ihsou#n to'n ui[o'n tou# yeou# 1 Fobhyw#men ou}n mh;pote kratw#men th#v o[mologi;av 15 ou] ga'r kataleipome;nhv e]paggeli;av ei]selyei#n e/comen a]rciere;a mh' duna;menon ei]v th'n kata;pausin au]tou# dokh#j tiv e]x sumpayh#sai tai#v a]syenei;aiv h[mw#n u[mw#n u[sterhke;nai 2 kai' ga;r e]smen pepeirame;non de' kata' pa;nta kay ] eu]hggelisme;noi kaya;per ka]kei#noi> o[moio;thta cwri'v a[marti;av 16 a]ll ] ou]k w]fe;lhsen o[ lo;gov th#v a]koh#v prosercw;meya ou}n meta' par]r[hsi;av tw#j e]kei;nouv mh' sugkekrame;nov th#j pi;stei yro;nwj th#v ca;ritov i=na la;bwmen e/leon, toi#v a]kou;sasin 3 ei]serco;meya ga'r ei]v kai' ca;rin eu=rwmen ei]v eu/kairon th'n kata;pausin oi[ pisteu;santev kayw'v boh;yeian ei/rhken [Wv w/mosa e]n th#j o]rgh#j mou Ei] ei]seleu;sontai ei]v th'n kata;pausi;n mou kai;toi tw#n e/rgwn a]po' katabolh#v Hebrews 5 ko;smou genhye;ntwn 4 ei/rhken ga;r pou peri' th#v e[bdo;mhv ou=twv Kai' KEF. 5 kate;pausen o[ yeo'v e]n th#j h[me;raj th#j e[bdo;mhj a]po' pa;ntwn tw#n e/rgwn au]tou# 1 Pa#v ga'r a]rciereu'v e]x a]nyrw;pwn 5 kai' e]n tou;twj pa;lin Ei] ei]seleu;sontai lambano;menov u[pe'r a]nyrw;pwn ei]v th'n kata;pausi;n mou 6 e]pei' ou}n kayi;statai ta' pro'v to'n yeo;n i=na a]polei;petai tina'v ei]selyei#n ei]v au]th;n prosfe;rhj dw#ra; te kai' yusi;av u[pe'r kai' oi[ pro;teron eu]aggelisye;ntev ou]k a[martiw#n 2 metriopayei#n duna;menov ei]sh#lyon di ] a]pei;yeian 7 pa;lin tina' toi#v a]gnoou#sin kai' planwme;noiv e]pei' o[ri;zei h[me;ran Sh;meron e]n Dabi'd le;gwn kai' au]to'v peri;keitai a]sye;neian 3 kai' meta' tosou#ton cro;non kayw'v ei/rhtai, dia' tau]th'n o]fei;lei kayw'v peri' tou# Sh;meron e]a'n th#v fwnh#v au]tou# a]kou;shte laou# ou=twv kai' peri' e[autou# mh' sklhru;nhte ta'v kardi;av u[mw#n 8 ei] prosfe;rein u[pe'r a[martiw#n 4 kai' ou]c ga'r au]tou'v ]Ihsou#v kate;pausen ou]k a\n e[autw#j tiv lamba;nei th'n timh;n a]lla' o[ peri' a/llhv e]la;lei meta' tau#ta h[me;rav kalou;menov u[po' tou# yeou# kaya;per kai' 9 a/ra a]polei;petai sabbatismo'v tw#j o[ ]Aarw;n 5 Ou=twv kai' o[ Cristo'v ou]c law#j tou# yeou# 10 o[ ga'r ei]selyw'n ei]v e[auto'n e]do;xasen genhyh#nai a]rciere;a th'n kata;pausin au]tou# kai' au]to'v a]ll ] o[ lalh;sav pro'v au]to;n Ui[o;v mou ei} kate;pausen a]po' tw#n e/rgwn au]tou# su; e]gw' sh;meron gege;nnhka; se> w=sper a]po' tw#n i]di;wn o[ yeo;v 11 6 kayw'v kai' e]n e[te;rwj le;gei Su' i[ereu'v spouda;swmen ou}n ei]selyei#n ei]v e]kei;nhn ei]v to'n ai]w#na kata' th'n ta;xin th'n kata;pausin i=na mh' e]n tw#j au]tw#j tiv Melcise;dek 7 o`v e]n tai#v h[me;raiv th#v u[podei;gmati pe;shj th#v a]peiyei;av 12 sarko'v au]tou# deh;seiv te kai' i[kethri;av Zw#n ga'r o[ lo;gov tou# yeou# kai' e]nergh'v pro'v to'n duna;menon sw;jzein au]to'n e]k kai' tomw;terov u[pe'r pa#san ma;cairan yana;tou meta' kraugh#v i]scura#v kai' di;stomon kai' dii~knou;menov a/cri dakru;wn prosene;gkav kai' merismou# quch#v te kai' pneu;matov ei]sakousyei'v a]po' th#v eu]labei;av 8 a[rmw#n te' kai' muelw#n kai' kritiko'v kai;per w\n ui[o'v e/mayen a]f ] w{n e/payen e]nyumh;sewn kai' e]nnoiw#n kardi;av> 13 th'n u[pakoh;n 9 kai' teleiwyei'v e]ge;neto

259 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 toi#v u[pakou;ousin au]tw#j pa#sin ai/tiov eu]logi;av a]po' tou# yeou#> 8 e]kfe;rousa swthri;av ai]wni;ou de' a]ka;nyav kai' tribo;louv a]do;kimov 10 prosagoreuyei'v u[po' tou# yeou# kai' kata;rav e]ggu;v h[v to' te;lov ei]v a]rciereu'v kata' th'n ta;xin Melcise;dek kau#sin 9 Pepei;smeya de' peri' u[mw#n 11 Peri' ou{ polu'v h[mi#n o[ lo;gov kai' a]gaphtoi; ta' krei;ttona kai' e]co;mena dusermh;neutov le;gein e]pei' nwyroi' swthri;av ei] kai' ou=twv lalou#men 10 gego;nate tai#v a]koai#v ou] ga'r a/dikov o[ yeo'v e]pilaye;syai tou# 12 kai' ga'r o]fei;lontev ei}nai e/rgou u[mw#n kai' tou# ko;pou th#v a]ga;phv dida;skaloi dia' to'n cro;non pa;lin h[v e]nedei;xasye ei]v to' o/noma au]tou# crei;an e/cete tou# dida;skein u[ma#v tina' diakonh;santev toi#v a[gi;oiv kai' ta' stoicei#a th#v a]rch#v tw#n logi;wn tou# diakonou#ntev 11 e]piyumou#men de' yeou# kai' gego;nate crei;an e/contev e=kaston u[mw#n th'n au]th'n e]ndei;knusyai ga;laktov kai' ou] sterea#v trofh#v 13 spoudh'n pro'v th'n plhrofori;an th#v pa#v ga'r o[ mete;cwn ga;laktov a/peirov e]lpi;dov a/cri te;louv 12 i=na mh' nwyroi' lo;gou dikaiosu;nhv nh;piov ga;r e]stin> ge;nhsye mimhtai' de' tw#n dia' pi;stewv kai' 14 telei;wn de; e]stin h[ sterea' trofh; makroyumi;av klhronomou;ntwn ta'v tw#n dia' th'n e=xin ta' ai]syhth;ria e]paggeli;av 13 Tw#j ga'r ]Abraa'm gegumnasme;na e]co;ntwn pro'v dia;krisin e]paggeila;menov o[ yeo;v e]pei' kat ] kalou# te kai' kakou# ou]deno'v ei}cen mei;zonov o]mo;sai w/mosen kay ] e[autou# 14 le;gwn, }H mh'n eu]logw#n eu]logh;sw se kai' plhyu;nwn plhyunw# se> Hebrews 6 15 kai' ou=twv makroyumh;sav e]pe;tucen th#v e]paggeli;av 16 a/nyrwpoi men ga'r KEF. 6 kata' tou# mei;zonov o]mnu;ousin kai' pa;shv au]toi#v a]ntilogi;av pe;rav ei]v bebai;wsin 1 Dio' a]fe;ntev to'n th#v a]rch#v tou# o[ o=rkov> 17 e]n w{j perisso;teron Cristou# lo;gon e]pi' th'n teleio;thta boulo;menov o[ yeo'v e]pidei#xai toi#v ferw;meya mh' pa;lin yeme;lion klhrono;moiv th#v e]paggeli;av to' kataballo;menoi metanoi;av a]po' a]meta;yeton th#v boulh#v au]tou# nekrw#n e/rgwn kai' pi;stewv e]pi' yeo;n e]mesi;teusen o=rkwj 18 i=na dia' du;o 2 baptismw#n didach#v e]piye;sew;v te pragma;twn a]metaye;twn e]n oi{v ceirw#n a]nasta;sew;v te nekrw#n kai' a]du;naton qeu;sasyai yeo;n i]scura'n kri;matov ai]wni;ou 3 kai' tou#to para;klhsin e/cwmen oi[ katafugo;ntev poih;somen e]a;nper e]pitre;phj o[ yeo;v krath#sai th#v prokeime;nhv e]lpi;dov> 19 4 ]Adu;naton ga'r tou'v a=pax h`n w[v a/gkuran e/comen th#v quch#v fwtisye;ntav geusame;nouv te th#v a]sfalh# te kai' bebai;an kai' dwrea#v th#v e]pourani;ou kai' meto;couv ei]sercome;nhn ei]v to' e]sw;teron tou# genhye;ntav pneu;matov a[gi;ou 5 kai' katapeta;smatov 20 o=pou pro;dromov kalo'n geusame;nouv yeou# r[h#ma u[pe'r h[mw#n ei]sh#lyen ]Ihsou#v kata' th'n duna;meiv te me;llontov ai]w#nov 6 kai' ta;xin Melcise;dek a]rciereu'v geno;menov parapeso;ntav pa;lin a]nakaini;zein ei]v ei]v to'n ai]w#na meta;noian a]nastaurou#ntav e[autoi#v to'n ui[o'n tou# yeou# kai' paradeigmati;zontav 7 gh# ga'r h[ piou#sa to'n e]p ] au]th#v polla;kiv e]rco;menon u[eto;n kai' ti;ktousa bota;nhn eu/yeton e]kei;noiv di ] ou`v kai' gewrgei#tai metalamba;nei

260 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

kai' ou] kata' th'n ta;xin ]Aarw'n le;gesyai 12 metatiyeme;nhv ga'r th#v i[erwsu;nhv e]x a]na;gkhv kai' no;mou meta;yesiv gi;netai 13 e]f ] o`n ga'r le;getai tau#ta fulh#v e[te;rav mete;schken a]f ] h[v ou]dei'v prose;schken tw#j yusiasthri;wj> 14 Hebrews 7 pro;dhlon ga'r o=ti e]x ]Iou;da a]nate;talken o[ ku;riov h[mw#n ei]v h`n KEF. 7 fulh'n ou]de'n peri' i[erwsunh;v Mwsh#v e]la;lhsen 15 kai' perisso;teron e/ti 1 Ou{tov ga'r o[ Melcise;dek basileu'v kata;dhlo;n e]stin ei] kata' th'n o[moio;thta Salh;m i[ereu'v tou# yeou# tou# u[qi;stou o[ Melcise;dek a]ni;statai i[ereu'v e=terov sunanth;sav ]Abraa'm u[postre;fonti 16 o`v ou] kata' no;mon e]ntolh#v sarki;khv a]po' th#v koph#v tw#n basile;wn kai' ge;gonen a]lla' kata' du;namin zwh#v eu]logh;sav au]to;n 2 w{j kai' deka;thn a]po' a]katalu;tou pa;ntwn e]me;risen ]Abraa;m prw#ton me'n 17 marturei# ga'r o=ti Su' i[ereu'v ei]v to'n e[rmhneuo;menov basileu'v dikaiosu;nhv ai]w#na kata' th'n ta;xin Melcise;dek 18 e/peita de' kai' basileu'v Salh;m o= e]stin a]ye;thsiv me'n ga'r gi;netai proagou;shv basileu'v ei]rh;nhv 3 a]pa;twr a]mh;twr e]ntolh#v dia' to' au]th#v a]syene'v kai' a]genealo;ghtov mh;te a]rch'n h[merw#n mh;te a]nwfele;v 19 ou]de'n ga'r e]telei;wsen o[ zwh#v te;lov e/cwn a]fwmoiwme;nov de' tw#j no;mov e]peisagwgh' de' krei;ttonov ui[w#j tou# yeou# me;nei i[ereu'v ei]v to' e]lpi;dov di ] h[v e]ggi;zomen tw#j yew#j 20 Kai' dihneke;v 4 Yewrei#te de' phli;kov ou{tov kay ] o=son ou] cwri'v o[rkwmosi;av> 21 oi= w{j kai' deka;thn ]Abraa'm e/dwken e]k tw#n me;n ga;r cwri;v o[rkwmosi;av ei]sin i[erei#v a]kroyini;wn o[ patria;rchv 5 kai' oi[ me'n gegono;tev o[ de' meta' o[rkwmosi;av, dia' e]k tw#n ui[w#n Leui' th'n i[eratei;an tou# le;gontov pro'v au]to;n> /Wmosen lamba;nontev e]ntolh'n e/cousin ku;riov kai' ou] metamelhyh;setai> Su' a]podekatou#n to'n lao'n kata' to'n no;mon i[ereu'v ei]v to'n ai]w#na kata' th'n ta;xin tou#t ] e/stin tou'v a]delfou'v au]tw#n Melcisede;k 22 kata' tosou#ton kai;per e]xelhluyo;tav e]k th#v krei;ttonov diayh;khv ge;gonen o]sfu;ov ]Abraa;m> 6 o[ de' mh' e/gguov ]Ihsou#v 23 kai' oi[ me'n plei;one;v genealogou;menov e]x au]tw#n ei]sin gegono;tev i[erei#v dia' to' yana;twj dedeka;twken to'n ]Abraa;m kai' to'n kwlu;esyai parame;nein> 24 o[ de' dia' to' e/conta ta'v e]paggeli;av eu]lo;ghken 7 me;nein au]to'n ei]v to'n ai]w#na a]para;baton cwri'v de' pa;shv a]ntilogi;av to' e/latton e/cei th'n i[erwsu;nhn> 25 o=yen kai' sw;jzein u[po' tou# krei;ttonov eu]logei#tai ei]v to' pantele'v du;natai tou'v 8 kai' w{de me'n deka;tav a]poynh;jskontev prosercome;nouv di ] au]tou# tw#j yew#j a/nyrwpoi lamba;nousin e]kei# de' pa;ntote zw#n ei]v to' e]ntugca;nein u[pe'r marturou;menov o=ti zh#j 9 kai' w[v e/pov au]tw#n 26 Toiou#tov ga'r h[mi#n e/prepen ei]pei#n dia' ]Abraa'm kai' Leui' o[ deka;tav a]rciereu;v o=siov a/kakov a]mi;antov lamba;nwn dedeka;twtai> 10 e/ti ga'r e]n kecwrisme;nov a]po' tw#n a[martwlw#n kai' th#j o]sfu;i~ tou# patro'v h}n o=te sunh;nthsen u[qhlo;terov tw#n ou]ranw#n geno;menov 27 au]tw#j o[ Melcise;dek 11 Ei] me'n ou}n o`v ou]k e/cei kay ] h[me;ran a]na;gkhn w=sper telei;wsiv dia' th#v Leuitikh#v i[erwsu;nhv oi[ a]rcierei#v pro;teron u[pe'r tw#n i]di;wn h}n o[ lao'v ga'r e]p ] au]th#j nenomoye;thto, a[martiw#n yusi;av a]nafe;rein e/peita tw#n ti;v e/ti crei;a kata' th'n ta;xin tou# laou#> tou#to ga'r e]poi;hsen e]fa;pax Melcise;dek e=teron a]ni;stasyai i[ere;a

261 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 e[auto'n a]nene;gkav 28 o[ no;mov ga'r le;gei ku;riov> didou'v no;mouv mou ei]v th'n a]nyrw;pouv kayi;sthsin a]rcierei#v dia;noian au]tw#n kai' e]pi' kardi;av au]tw#n e/contav a]sye;neian o[ lo;gov de' th#v e]pigra;qw au]tou;v kai' e/somai au]toi#v ei]v o[rkwmosi;av th#v meta' to'n no;mon ui[o'n ei]v yeo'n kai' au]toi' e/sontai; moi ei]v lao;n> to'n ai]w#na teteleiwme;non 11 kai' ou] mh' dida;xwsin e=kastov to'n plhsi;on au]tou# kai' e=kastov to'n a]delfo'n au]tou# le;gwn, Gnw#yi to'n Hebrews 8 ku;rion o=ti pa;ntev ei]dh;sousi;n me a]po' mikrou# au]tw#n e=wv mega;lou au]tw#n 12 KEF. 8 o=ti i=lewv e/somai tai#v a]diki;aiv au]tw#n kai' tw#n a[martiw#n au]tw#n kai' tw#n 1 Kefa;laion de' e]pi' toi#v legome;noiv a]nomiw#n au]tw#n, ou] mh' mnhsyw# e/ti 13 toiou#ton e/comen a]rciere;a o`v e]ka;yisen e]n tw#j le;gein Kainh'n pepalai;wken th'n e]n dexia#j tou# yro;nou th#v megalwsu;nhv prw;thn> to' de' palaiou;menon kai' e]n toi#v ou]ranoi#v 2 tw#n a[gi;wn ghra;skon e]ggu'v a]fanismou# leitourgo'v kai' th#v skhnh#v th#v a]lhyinh#v h`n e/phxen o[ ku;riov kai' ou]k a/nyrwpov 3 pa#v ga'r a]rciereu'v ei]v to' prosfe;rein Hebrews 9 dw#ra; te kai' yusi;av kayi;statai> o=yen a]nagkai#on e/cein ti kai' tou#ton o` KEF. 9 prosene;gkhj 4 ei] me'n ga'r h}n e]pi' gh#v ou]d ] a\n h}n i[ereu;v 1 ei}ce;n me'n ou}n kai' h[ prw;th skhnh; o/ntwn tw#n i[ere;wn tw#n prosfero;ntwn dikaiw;mata latrei;av to; te a=gion kata' to'n no;mon ta' dw#ra> 5 oi=tinev kosmiko;n u[podei;gmati kai' skia#j latreu;ousin tw#n 2 skhnh' ga'r kateskeua;syh h[ prw;th e]n e]pourani;wn kayw'v kecrhma;tistai h{j h= te lucni;a kai' h[ tra;peza kai' h[ Mwsh#v me;llwn e]pitelei#n th'n pro;yesiv tw#n a/rtwn h=tiv le;getai =Agia> skhnh;n =Ora ga;r fhsi;n poih;shjv pa;nta 3 meta' de' to' deu;teron katape;tasma kata' to'n tu;pon to'n deicye;nta soi e]n tw#j skhnh' h[ legome;nh =Agia [Agi;wn 4 o/rei> 6 nuni' de' diaforwte;rav te;teucen crusou#n e/cousa yumiath;rion kai' th'n leitourgi;av o=swj kai' krei;ttono;v e]stin kibwto'n th#v diayh;khv diayh;khv mesi;thv h=tiv e]pi' krei;ttosin perikekalumme;nhn pa;ntoyen crusi;wj e]n e]paggeli;aiv nenomoye;thtai 7 Ei] ga'r h[ h{j sta;mnov crush# e/cousa to' ma;nna kai' h[ prw;th e]kei;nh h}n a/memptov ou]k a\n r[a;bdov ]Aarw'n h[ blasth;sasa kai' ai[ deute;rav e]zhtei#to to;pov 8 memfo;menov pla;kev th#v diayh;khv 5 u[pera;nw de' ga'r au]toi#v le;gei ]Idou;, h[me;rai au]th#v ceroubim do;xhv kataskia;zonta e/rcontai le;gei ku;riov kai' suntele;sw to' i[lasth;rion> peri' w{n ou]k e/stin nu#n e]pi' to'n oi}kon ]Israh'l kai' e]pi' to'n le;gein kata' me;rov oi}kon ]Iou;da diayh;khn kainh;n 9 ou] 6 Tou;twn de' ou=twv kateskeuasme;nwn kata' th'n diayh;khn h`n e]poi;hsa toi#v ei]v me'n th'n prw;thn skhnh'n diapanto;v patra;sin au]tw#n e]n h[me;raj ei]si;asin oi[ i[erei#v ta'v latrei;av e]pilabome;nou mou th#v ceiro'v au]tw#n e]pitelou#ntev 7 ei]v de' th'n deute;ran e]xagagei#n au]tou'v e]k gh#v Ai]gu;ptou o=ti a=pax tou# e]niautou# mo;nov o[ a]rciereu;v au]toi' ou]k e]ne;meinan e]n th#j diayh;khj mou ou] cwri'v ai=matov o` prosfe;rei u[pe'r ka]gw' h]me;lhsa au]tw#n le;gei ku;riov> 10 e[autou# kai' tw#n tou# laou# a]gnohma;twn o=ti au=th h[ diayh;kh h`n diayh;somai tw#j 8 tou#to dhlou#ntov tou# pneu;matov tou# oi/kwj ]Israh'l meta' ta'v h[me;rav e]kei;nav a[gi;ou mh;pw pefanerw#syai th'n tw#n

262 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= a[gi;wn o[do'n e/ti th#v prw;thv skhnh#v scedo'n e]n ai=mati pa;nta kayari;zetai e]cou;shv sta;sin 9 h=tiv parabolh' ei]v kata' to'n no;mon kai' cwri'v to'n kairo'n to'n e]nesthko;ta kay ] o`n ai[matekcusi;av ou] gi;netai a/fesiv dw#ra; te kai' yusi;ai prosfe;rontai mh' 23 ]Ana;gkh ou}n ta' me'n u[podei;gmata duna;menai kata' sunei;dhsin teleiw#sai tw#n e]n toi#v ou]ranoi#v tou;toiv to'n latreu;onta 10 mo;non e]pi' kayari;zesyai au]ta' de' ta' e]poura;nia brw;masin kai' po;masin kai' diafo;roiv krei;ttosin yusi;aiv para' tau;tav 24 ou] baptismoi#v kai' dikaiw;masin sarko'v ga'r ei]v ceiropoi;hta a=gia ei]sh#lyen o[ me;cri kairou# dioryw;sewv e]pikei;mena Cristo;v a]nti;tupa tw#n a]lhyinw#n a]ll ] 11 Cristo'v de' parageno;menov ei]v au]to'n to'n ou]rano;n nu#n a]rciereu'v tw#n mello;ntwn a]gayw#n dia' e]mfanisyh#nai tw#j prosw;pwj tou# yeou# th#v mei;zonov kai' teleiote;rav skhnh#v ou] u[pe'r h[mw#n> ceiropoih;tou tou#t ] e/stin, ou] tau;thv th#v 25 ou]d ] i=na polla;kiv prosfe;rhj e[auto;n kti;sewv 12 ou]de' di ] ai=matov tra;gwn w=sper o[ a]rciereu'v ei]se;rcetai ei]v ta' kai' mo;scwn dia' de' tou# i]di;ou ai=matov a=gia kat ] e]niauto'n e]n ai=mati a]llotri;wj ei]sh#lyen e]fa;pax ei]v ta' a=gia ai]wni;an 26 e]pei' e/dei au]to'n polla;kiv payei#n lu;trwsin eu[ra;menov 13 ei] ga'r to' ai{ma a]po' katabolh#v ko;smou> nun# de' a=pax tau;rwn kai' tra;gwn kai' spodo'v e]pi' suntelei;aj tw#n ai]w;nwn ei]v a]ye;thsin dama;lewv r[anti;zousa tou'v a[marti;av dia' th#v yusi;av au]tou# kekoinwme;nouv a[gia;zei pro'v th'n th#v pefane;rwtai 27 kai' kay ] o=son sarko'v kayaro;thta 14 po;swj ma#llon a]po;keitai toi#v a]nyrw;poiv a=pax to' ai{ma tou# Cristou# o`v dia' pneu;matov a]poyanei#n meta' de' tou#to kri;siv 28 ai]wni;ou e[auto'n prosh;negken a/mwmon ou=twv o[ Cristo;v a=pax prosenecyei'v ei]v tw#j yew#j kayariei# th'n sunei;dhsin u[mw#n to' pollw#n a]nenegkei#n a[marti;av e]k a]po' nekrw#n e/rgwn ei]v to' latreu;ein yew#j deute;rou cwri'v a[marti;av o]fyh;setai zw#nti 15 Kai' dia' tou#to diayh;khv toi#v au]to'n a]pekdecome;noiv ei]v kainh#v mesi;thv e]sti;n, o=pwv yana;tou swthri;an genome;nou ei]v a]polu;trwsin tw#n e]pi' th#j prw;thj diayh;khj paraba;sewn th'n e]paggeli;an la;bwsin oi[ keklhme;noi th#v Hebrews 10 ai]wni;ou klhronomi;av 16 o=pou ga'r diayh;kh ya;naton a]na;gkh fe;resyai tou# KEF. 10 diayeme;nou> 17 diayh;kh ga'r e]pi' nekroi#v bebai;a e]pei' mh;pote i]scu;ei o=te 1 Skia'n ga'r e/cwn o[ no;mov tw#n zh#j o[ diaye;menov 18 o=yen ou]d ] h[ prw;th mello;ntwn a]gayw#n ou]k au]th'n th'n cwri'v ai=matov e]gkekai;nistai> 19 ei]ko;na tw#n pragma;twn kat ] e]niauto'n lalhyei;shv ga'r pa;shv e]ntolh#v kata' tai#v au]tai#v yusi;aiv a`v prosfe;rousin no;mon u[po' Mwu~se;wv panti' tw#j law#j ei]v to' dihneke'v ou]de;pote du;natai tou'v labw'n to' ai{ma tw#n mo;scwn kai' tra;gwn prosercome;nouv teleiw#sai> 2 e]pei' meta' u=datov kai' e]ri;ou kokki;nou kai' ou]k a\n e]pau;santo prosfero;menai dia' u[ssw;pou au]to; te to' bibli;on kai' pa;nta to' mhdemi;an e/cein e/ti sunei;dhsin to'n lao'n e]r]r[a;ntisen 20 le;gwn, Tou#to a[martiw#n tou'v latreu;ontav a=pax to' ai{ma th#v diayh;khv h[v e]netei;lato kekayarme;nouv pro'v u[ma#v o[ yeo;v 21 kai' th'n skhnh'n de' 3 a]ll ] e]n au]tai#v a]na;mnhsiv a[martiw#n kai' pa;nta ta' skeu;h th#v leitourgi;av tw#j kat ] e]niauto;n> 4 a]du;naton ga'r ai{ma ai=mati o[moi;wv e]r]r[a;ntisen 22 kai' tau;rwn kai' tra;gwn a]fairei#n a[marti;av 5 Dio' ei]serco;menov ei]v to'n ko;smon

263 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 le;gei Yusi;an kai' prosfora'n ou]k ta'v kardi;av a]po' suneidh;sewv ponhra#v h]ye;lhsav sw#ma de' kathrti;sw moi> 6 kai' leloume;noi to' sw#ma u=dati o[lokautw;mata kai' peri' a[marti;av ou]k kayarw#j> 23 kate;cwmen th'n o[mologi;an eu]do;khsav 7 to;te ei}pon ]Idou;, h=kw e]n th#v e]lpi;dov a]klinh# pisto'v ga'r o[ kefali;di bibli;ou ge;graptai peri' e]mou# e]paggeila;menov 24 kai' katanow#men tou# poih#sai o[ yeo;v to' ye;lhma; sou 8 a]llh;louv ei]v paroxusmo'n a]ga;phv kai' a]nw;teron le;gwn o=ti yusi;an kai' kalw#n e/rgwn 25 mh' e]gkatalei;pontev prosfora'n kai' o[lokautw;mata kai' th'n e]pisunagwgh'n e[autw#n kayw'v e/yov peri' a[marti;av ou]k h]ye;lhsav ou]de' tisi;n a]lla' parakalou#ntev kai' eu]do;khsav ai=tinev kata' to;n no;mon tosou;twj ma#llon o=swj ble;pete prosfe;rontai 9 to;te ei/rhken ]Idou;, e]ggi;zousan th'n h[me;ran 26 [Ekousi;wv h=kw tou# poih#sai o[ Yeo;v, to' ye;lhma; sou ga'r a[martano;ntwn h[mw#n meta' to' a]nairei# to' prw#ton i=na to' deu;teron labei#n th'n e]pi;gnwsin th#v a]lhyei;av sth;shj 10 e]n w{j yelh;mati h[giasme;noi ou]ke;ti peri' a[martiw#n a]polei;petai e]sme'n oi[ dia' th#v prosfora#v tou# yusi;a 27 fobera' de; tiv e]kdoch' sw;matov tou# ]Ihsou# Cristou# e]fa;pax kri;sewv kai' puro'v zh#lov e]syi;ein 11 Kai' pa#v me'n i[ereu'v e=sthken kay ] me;llontov tou'v u[penanti;ouv 28 h[me;ran leitourgw#n kai' ta'v au]ta'v a]yeth;sav tiv no;mon Mwse;wv, cwri'v polla;kiv prosfe;rwn yusi;av ai=tinev oi]ktirmw#n e]pi' dusi'n h\ trisi'n ma;rtusin ou]de;pote du;nantai perielei#n a[marti;av a]poynh;jskei> 29 po;swj dokei#te cei;ronov 12 au{tov de' mi;an u[pe'r a[martiw#n a]xiwyh;setai timwri;av o[ to'n ui[o'n tou# prosene;gkav yusi;an ei]v to' dihneke'v yeou# katapath;sav kai' to' ai{ma th#v e]ka;yisen e]n dexia#j tou# yeou# 13 to' diayh;khv koino'n h[ghsa;menov e]n w{j loipo'n e]kdeco;menov e=wv teyw#sin oi[ h[gia;syh kai' to' pneu#ma th#v ca;ritov e]cyroi' au]tou# u[popo;dion tw#n podw#n e]nubri;sav 30 oi/damen ga'r to'n au]tou# 14 mia#j ga'r prosfora#j ei]po;nta ]Emoi' e]kdi;khsiv e]gw' tetelei;wken ei]v to' dihneke'v tou'v a]ntapodw;sw le;gei ku;riov kai' pa;lin a[giazome;nouv 15 Marturei# de' h[mi#n Ku;riov> Krinei# to'n lao'n au]tou# 31 kai' to' pneu#ma to' a=gion> meta' ga'r to' fobero'n to' e]mpesei#n ei]v cei#rav yeou# proeirhke;nai, 16 Au=th h[ diayh;kh h`n zw#ntov 32 ]Anamimnh;jskesye de' ta'v diayh;somai pro'v au]tou'v meta' ta'v pro;teron h[me;rav e]n ai{v fwtisye;ntev h[me;rav e]kei;nav le;gei ku;riov> didou'v pollh'n a/ylhsin u[pemei;nate payhma;twn no;mouv mou e]pi' kardi;av au]tw#n kai' e]pi' 33 tou#to me'n o]neidismoi#v te kai' tw#n dianoiw#n au]tw#n e]pigra;qw au]tou;v yli;qesin yeatrizo;menoi tou#to de' 17 kai' tw#n a[martiw#n au]tw#n kai' tw#n koinwnoi' tw#n ou=twv a]nastrefome;nwn a]nomiw#n au]tw#n ou] mh' mnhsyw# e/ti 18 genhye;ntev 34 kai' ga'r toi#v desmoi#v o=pou de' a/fesiv tou;twn ou]ke;ti mou sunepayh;sate kai' th'n a[rpagh'n prosfora' peri' a[marti;av 19 /Econtev tw#n u[parco;ntwn u[mw#n meta' cara#v ou}n a]delfoi; par]r[hsi;an ei]v th'n ei/sodon prosede;xasye ginw;skontev e/cein e]n tw#n a[gi;wn e]n tw#j ai=mati ]Ihsou# 20 h`n e[autoi#v krei;ttona u=parxin e]n ou]ranoi#v e]nekai;nisen h[mi#n o[do'n pro;sfaton kai' kai' me;nousan 35 mh' a]poba;lhte ou}n zw#san dia' tou# katapeta;smatov tou#t ] th'n par]r[hsi;an u[mw#n h=tiv e/cei e/stin th#v sarko'v au]tou# 21 kai' i[ere;a misyapodosi;an mega;lhn 36 u[pomonh#v me;gan e]pi' to'n oi}kon tou# yeou# 22 ga'r e/cete crei;an i=na to' ye;lhma tou# prosercw;meya meta' a]lhyinh#v kardi;av yeou# poih;santev komi;shsye th'n e]n plhrofori;aj pi;stewv e]r]r[antisme;noi e]paggeli;an 37 e/ti ga'r mikro'n o=son

264 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= o=son o[ e]rco;menov h=xei kai' ou] croniei# katoikh;sav meta' ]Isaa'k kai' ]Iakw'b 38 o[ de' di;kaio;v e]k pi;stewv zh;setai kai' tw#n sugklhrono;mwn th#v e]paggeli;av th#v e]a'n u[postei;lhtai ou]k eu]dokei# h[ quch; au]th#v> 10 e]xede;ceto ga'r th'n tou'v mou e]n au]tw#j 39 h[mei#v de' ou]k e]sme'n yemeli;ouv e/cousan po;lin h[v tecni;thv u[postolh#v ei]v a]pw;leian a]lla' pi;stewv kai' dhmiourgo'v o[ yeo;v 11 Pi;stei kai' ei]v peripoi;hsin quch#v au]th' Sa;r]r[a du;namin ei]v katabolh'n spe;rmatov e/laben kai' para' kairo'n h[liki;av e/teken, e]pei' pisto'n h[gh;sato to'n Hebrews 11 e]paggeila;menon 12 dio' kai' a]f ] e[no'v e]gennh;yhsan kai' tau#ta nenekrwme;nou KEF. 11 kayw'v ta' a/stra tou# ou]ranou# tw#j plh;yei kai' w[sei' a/mmov h[ para' to' 1 /Estin de' pi;stiv e]lpizome;nwn cei#lov th#v yala;sshv h[ a]nari;ymhtov 13 u[po;stasiv pragma;twn e/legcov ou] Kata' pi;stin a]pe;yanon ou{toi pa;ntev mh' blepome;nwn 2 e]n tau;thj ga'r labo;ntev ta'v e]paggeli;av a]lla' e]marturh;yhsan oi[ presbu;teroi 3 po;r]r[wyen au]ta'v i]do;ntev kai' Pi;stei noou#men kathrti;syai tou'v peisye;ntev, kai' a]spasa;menoi kai' ai]w#nav r[h;mati yeou# ei]v to' mh' e]k o[mologh;santev o=ti xe;noi kai' fainome;nwn ta; blepo;mena gegone;nai 4 parepi;dhmoi; ei]sin e]pi' th#v gh#v 14 oi[ Pi;stei plei;ona yusi;an =Abel para' ga'r toiau#ta le;gontev e]mfani;zousin o=ti Ka;i~n prosh;negken tw#j yew#j di ] h[v patri;da e]pizhtou#sin 15 kai' ei] me'n e]marturh;yh ei}nai di;kaiov e]kei;nhv e]mnhmo;neuon a]f ] h[v e]xh#lyon marturou#ntov e]pi' toi#v dw;roiv au]tou# ei}con a\n kairo'n a]naka;mqai> 16 nuni' tou# yeou# kai' di ] au]th#v a]poyanw'n e/ti de' krei;ttonov o]re;gontai tou#t ] e/stin lalei#tai e]pourani;ou dio' ou]k e]paiscu;netai 5 Pi;stei [Enw'c metete;yh tou# mh' i]dei#n au]tou'v o[ yeo'v yeo'v e]pikalei#syai ya;naton kai' ou]c eu[ri;sketo, dio;ti au]tw#n> h[toi;masen ga'r au]toi#v po;lin 17 mete;yhken au]to'n o[ yeo;v pro' ga'r th#v Pi;stei prosenh;nocen ]Abraa'm metaye;sewv au]tou# memartu;rhtai to'n ]Isaa'k peirazo;menov kai' to'n eu]hresthke;nai tw#j yew#j> monogenh# prose;feren o[ ta'v e]paggeli;av 6 cwri'v de' pi;stewv a]du;naton a]nadexa;menov 18 pro'v o`n e]lalh;yh eu]aresth#sai> pisteu#sai ga'r dei# to'n o=ti ]En ]Isaa'k klhyh;setai; soi spe;rma proserco;menon tw#j yew#j o=ti e/stin kai' 19 logisa;menov o=ti kai' e]k nekrw#n toi#v e]kzhtou#sin au]to'n misyapodo;thv e]gei;rein dunato'v o[ yeo;v o=yen au]to'n kai' gi;netai 7 Pi;stei crhmatisyei'v Nw#e e]n parabolh#j e]komi;sato 20 Pi;stei peri' tw#n mhde;pw blepome;nwn peri' mello;ntwn eu]lo;ghsen ]Isaa'k eu]labhyei'v kateskeu;asen kibwto'n ei]v to'n ]Iakw'b kai' to'n ]Hsau# 21 swthri;an tou# oi/kou au]tou# di ] h[v Pi;stei ]Iakw'b a]poynh;jskwn e=kaston kate;krinen to'n ko;smon kai' th#v kata' tw#n ui[w#n ]Iwsh'f eu]lo;ghsen kai' pi;stin dikaiosu;nhv e]ge;neto klhrono;mov proseku;nhsen e]pi' to' a/kron th#v r[a;bdou 8 Pi;stei kalou;menov ]Abraa'm au]tou# 22 Pi;stei ]Iwsh'f teleutw#n u[ph;kousen e]xelyei#n ei]v to'n to;pon o`n peri' th#v e]xo;dou tw#n ui[w#n ]Israh'l h/mellen lamba;nein ei]v klhronomi;an e]mnhmo;neusen kai' peri' tw#n o]ste;wn kai' e]xh#lyen mh' e]pista;menov pou# au]tou# e]netei;lato 23 Pi;stei Mwsh#v e/rcetai gennhyei'v e]kru;bh tri;mhnon u[po' tw#n 9 Pi;stei parw;jkhsen ei]v th'n gh#n th#v pate;rwn au]tou# dio;ti ei}don a]stei#on to' e]paggeli;av w[v a]llotri;an e]n skhnai#v

265 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 paidi;on kai' ou]k e]fobh;yhsan to' ylibo;menoi kakoucou;menoi 38 w{n ou]k dia;tagma tou# basile;wv 24 Pi;stei h}n a/xiov o[ ko;smov e]n e]rhmi;aiv Mwsh#v me;gav geno;menov h]rnh;sato planw;menoi kai' o/resin kai' sphlai;oiv le;gesyai ui[o'v yugatro'v Faraw; 25 kai' tai#v o]pai#v th#v gh#v 39 Kai' ou{toi ma#llon e[lo;menov sugkakoucei#syai tw#j pa;ntev marturhye;ntev dia' th#v pi;stewv law#j tou# yeou# h\ pro;skairon e/cein ou]k e]komi;santo th'n e]paggeli;an 40 a[marti;av a]po;lausin 26 mei;zona tou# yeou# peri' h[mw#n krei#tto;n ti plou#ton h[ghsa;menov tw#n e]n Ai]gu;ptwj probleqame;nou i=na mh' cwri'v h[mw#n yhsaurw#n to'n o]neidismo'n tou# Cristou#> teleiwyw#sin a]pe;blepen ga'r ei]v th'n misyapodosi;an 27 Pi;stei kate;lipen Ai/gupton mh' fobhyei'v to'n yumo'n tou# basile;wv> to'n Hebrews 12 ga'r a]o;raton w[v o[rw#n e]karte;rhsen 28 Pi;stei pepoi;hken to' pa;sca kai' th'n KEF. 12 pro;scusin tou# ai=matov i=na mh' o[ o]loyreu;wn ta' prwto;toka yi;ghj au]tw#n 1 Toigarou#n kai' h[mei#v tosou#ton 29 Pi;stei die;bhsan th'n ]Eruyra'n e/contev perikei;menon h[mi#n ne;fov Ya;lassan w[v dia' xhra#v h[v pei#ran martu;rwn o/gkon a]poye;menoi pa;nta kai' labo;ntev oi[ Ai]gu;ptioi katepo;yhsan 30 th'n eu]peri;staton a[marti;an di ] Pi;stei ta' tei;ch ]Iericw' e/pesen u[pomonh#v tre;cwmen to'n prokei;menon kuklwye;nta e]pi' e[pta' h[me;rav 31 h[mi#n a]gw#na 2 a]forw#ntev ei]v to'n th#v Pi;stei [Raa'b h[ po;rnh ou] sunapw;leto pi;stewv a]rchgo'n kai' teleiwth'n ]Ihsou#n toi#v a]peiyh;sasin dexame;nh tou'v o`v a]nti' th#v prokeime;nhv au]tw#j cara#v katasko;pouv met ] ei]rh;nhv 32 Kai' ti; u[pe;meinen stauro'n ai]scu;nhv e/ti le;gw e]pilei;qei ga'r me dihgou;menon katafronh;sav e]n dexia#j te tou# yro;nou o[ cro;nov peri' Gedew;n Bara;k te kai' tou# yeou# eka;yisen 3 a]nalogi;sasye Samqw;n kai' ]Iefya;e Dabi;d te kai' ga'r to'n toiau;thn u[pomemenhko;ta u[po' Samouh'l kai' tw#n profhtw#n 33 oi` dia' tw#n a[martwlw#n ei]v a]uto'n a]ntilogi;an pi;stewv kathgwni;santo basilei;av i=na mh' ka;mhte tai#v qucai#v u[mw#n ei]rga;santo dikaiosu;nhn e]pe;tucon e]kluo;menoi 4 Ou/pw me;criv ai=matov e]paggeliw#n e/fraxan sto;mata leo;ntwn a]ntikate;sthte pro'v th'n a[marti;an 34 e/sbesan du;namin puro;v e/fugon a]ntagwnizo;menoi 5 kai' e]kle;lhsye th#v sto;mata macai;rav e]nedunamw;yhsan paraklh;sewv h=tiv u[mi#n w[v ui[oi#v a]po' a]syenei;av e]genh;yhsan i]scuroi' e]n diale;getai Ui[e; mou mh' o]ligw;rei pole;mwj parembola'v e/klinan paidei;av kuri;ou mhde' e]klu;ou u[p ] a]llotri;wn 35 e/labon gunai#kev e]x au]tou# e]legco;menov> 6 o`n ga'r a]gapa#j a]nasta;sewv tou'v nekrou'v au]tw#n> ku;riov paideu;ei mastigoi# de' pa;nta a/lloi de' e]tumpani;syhsan ou] ui[o'n o`n parade;cetai 7 ei/ paidei;an prosdexa;menoi th'n a]polu;trwsin i=na u[pome;nete w[v ui[oi#v u[mi#n prosfe;retai o[ krei;ttonov a]nasta;sewv tu;cwsin> 36 yeo;v ti;v ga'r e]stin ui[o'v o`n ou] paideu;ei e=teroi de' e]mpaigmw#n kai' masti;gwn path;r pei#ran e/labon e/ti de' desmw#n kai' 8 ei] de' cwri;v e]ste paidei;av h[v me;tocoi fulakh#v> 37 e]liya;syhsan e]pri;syhsan gego;nasin pa;ntev a/ra no;yoi e]ste kai' e]peira;syhsan, e]n fo;nwj macai;rav ou]c ui[oi; a]pe;yanon perih#lyon e]n mhlwtai#v e]n 9 ei}ta tou'v me'n th#v sarko'v h[mw#n ai]gei;oiv de;rmasin u[sterou;menoi pate;rav ei/comen paideuta'v kai' e]netrepo;meya> ou] pollw#j ma#llon

266 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= u[potaghso;meya tw#j patri' tw#n ai=mati r[antismou# krei;ttona lalou#nti pneuma;twn kai' zh;somen 10 oi[ me'n ga'r para' to'n =Abel 25 Ble;pete mh' pro'v o]li;gav h[me;rav kata' to' dokou#n paraith;shsye to'n lalou#nta> ei] ga'r au]toi#v e]pai;deuon o[ de' e]pi' to' sumfe;ron e]kei#noi ou]k e/fugon, to'n e]pi' th#v gh#v ei]v to' metalabei#n th#v a[gio;thtov au]tou# paraithsa;menoi crhmati;zonta pollw#j 11 pa#sa de' paidei;a pro'v me'n to' paro'n ma#llon h[mei#v oi[ to'n a]p ] ou]ranw#n ou] dokei# cara#v ei}nai a]lla' lu;phv a]postrefo;menoi 26 ou{ h[ fwnh' th'n gh#n u=steron de' karpo'n ei]rhniko'n toi#v di ] e]sa;leusen to;te nu#n de' e]ph;ggeltai au]th#v gegumnasme;noiv a]podi;dwsin le;gwn, /Eti a=pax e]gw' sei;w ou] mo;non th'n dikaiosu;nhv 12 Dio' ta'v pareime;nav gh#n a]lla' kai' to'n ou]rano;n 27 to' cei#rav kai' ta' paralelume;na go;nata de; /Eti a=pax dhloi# tw#n saleuome;nwn a]noryw;sate 13 kai' trocia'v o]rya'v th'n meta;yesin w[v pepoihme;nwn i=na mei;nhj poih;sate toi#v posi'n u[mw#n i=na mh' to' ta' mh' saleuo;mena 28 Dio' basilei;an cwlo'n e]ktraph#j i]ayh#j de' ma#llon 14 a]sa;leuton paralamba;nontev e/cwmen Ei]rh;nhn diw;kete meta' pa;ntwn kai' to'n ca;rin di ] h[v latreu;wmen eu]are;stwv tw#j a[giasmo;n ou{ cwri'v ou]dei'v o/qetai to'n yew#j meta' ai]dou#v kai' eu]labei;av 29 ku;rion 15 e]piskopou#ntev mh; tiv kai' ga'r o[ yeo'v h[mw#n pu#r katanali;skon u[sterw#n a]po' th#v ca;ritov tou# yeou# mh; tiv r[i;za pikri;av a/nw fu;ousa e]noclh#j kai' dia' tau]th#v mianyw#sin polloi; 16 Hebrews 13 mh; tiv po;rnov h\ be;bhlov w[v ]Hsau# o`v a]nti' brw;sewv mia#v a]pe;doto ta' KEF. 13 prwtoto;kia au]tou# 17 i/ste ga'r o=ti kai' mete;peita ye;lwn klhronomh#sai th'n 1 [H filadelfi;a mene;tw 2 th#v eu]logi;an a]pedokima;syh metanoi;av ga'r filoxeni;av mh' e]pilanya;nesye dia' to;pon ou]c eu{ren kai;per meta' dakru;wn tau;thv ga'r e/layo;n tinev xeni;santev e]kzhth;sav au]th;n 18 Ou] ga'r a]gge;louv 3 mimnh;jskesye tw#n desmi;wn proselhlu;yate qhlafwme;nwj o/rei, kai' w[v sundedeme;noi tw#n kakoucoume;nwn kekaume;nwj puri' kai' gno;fwj kai' sko;twj, w[v kai' au]toi' o/ntev e]n sw;mati 4 Ti;miov kai' yue;llhj 19 kai' sa;lpiggov h/cwj kai' o[ ga;mov e]n pa#sin kai' h[ koi;th a]mi;antov fwnh#j r[hma;twn h[v oi[ a]kou;santev po;rnouv de' kai' moicou'v krinei# o[ yeo;v parhjth;santo mh' prosteyh#nai au]toi#v 5 ]Afila;rgurov o[ tro;pov a]rkou;menoi lo;gon 20 ou]k e/feron ga'r to' toi#v parou#sin au]to'v ga'r ei/rhken Ou] mh; diastello;menon Ka\n yhri;on yi;ghj tou# se a]nw# ou]d ] ou] mh; se e]gkatali;pw 6 o/rouv liyobolhyh;setai> h\ boli;di w=ste yar]r[ou#ntav h[ma#v le;gein Ku;riov katatoxeuyh;setai> 21 kai; ou=twv e]moi' bohyo;v kai' ou] fobhyh;somai ti; fobero'n h}n to' fantazo;menon Mwsh#v poih;sei moi a/nyrwpov 7 Mnhmoneu;ete ei}pen /Ekfobo;v ei]mi kai' e/ntromov 22 tw#n h[goume;nwn u[mw#n oi=tinev e]la;lhsan a]lla' proselhlu;yate Siw'n o/rei kai' u[mi#n to'n lo;gon tou# yeou# w{n po;lei yeou# zw#ntov ]Ierousalh'm a]nayewrou#ntev th'n e/kbasin th#v e]pourani;wj kai' muria;sin a]gge;lwn a]nastrofh#v mimei#sye th'n pi;stin 23 panhgu;rei kai' e]kklhsi;aj 8 ]Ihsou#v Cristo'v cye'v kai' sh;meron o[ prwtoto;kwn e]n ou]ranoi#v au]to;v kai' ei]v tou'v ai]w#nav 9 didacai#v a]pogegramme;nwn kai' krith#j yew#j pa;ntwn poiki;laiv kai' xe;naiv mh' perife;resye> kai' pneu;masin dikai;wn teteleiwme;nwn kalo'n ga'r ca;riti bebaiou#syai th'n 24 kai' diayh;khv ne;av mesi;thj ]Ihsou# kai' kardi;an ou] brw;masin e]n oi{v ou]k w]felh;yhsan oi[ peripath;santev 10

267 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 e/comen yusiasth;rion e]x ou{ fagei#n ou]k a[gi;ouv a]spa;zontai u[ma#v oi[ a]po' e/cousin e]xousi;an oi[ th#j skhnh#j th#v ]Itali;av 25 h[ ca;riv meta' pa;ntwn latreu;ontev 11 w{n ga'r ei]sfe;retai u[mw#n a]mh;n pro;v [Ebrai;ouv e]gra;fh a]po; zw;jwn to' ai{ma peri' a[marti;av ei]v ta' a=gia th#v ]Itali;av dia; Timoye;ou dia' tou# a]rciere;wv tou;twn ta' sw;mata katakai;etai e/xw th#v parembolh#v 12 dio' kai' ]Ihsou#v i=na a[gia;shj dia' tou# i]di;ou ai=matov to'n lao;n e/xw th#v pu;lhv e/payen 13 toi;nun e]xercw;meya pro'v au]to'n e/xw th#v parembolh#v to'n o]neidismo'n au]tou# fe;rontev> 14 ou] ga'r e/comen w{de me;nousan po;lin a]lla' th'n me;llousan e]pizhtou#men 15 di ] au]tou# ou}n a]nafe;rwmen yusi;an ai]ne;sewv diapanto;v tw#j yew#j tou#t ] e/stin karpo'n ceile;wn o[mologou;ntwn tw#j o]no;mati au]tou# 16 th#v de' eu]poii:av kai' koinwni;av mh' e]pilanya;nesye> toiau;taiv ga'r yusi;aiv eu]arestei#tai o[ yeo;v 17 Pei;yesye toi#v h[goume;noiv u[mw#n kai' u[pei;kete au]toi' ga'r a]grupnou#sin u[pe'r tw#n qucw#n u[mw#n w[v lo;gon a]podw;sontev i=na meta' cara#v tou#to poiw#sin kai' mh' stena;zontev> a]lusitele'v ga'r u[mi#n tou#to 18 Proseu;cesye peri' h[mw#n> pepoi;yamen ga'r o=ti kalh'n sunei;dhsin e/comen e]n pa#sin kalw#v ye;lontev a]nastre;fesyai 19 perissote;rwv de' parakalw# tou#to poih#sai i=na ta;cion a]pokatastayw# u[mi#n 20 [O de' yeo'v th#v ei]rh;nhv o[ a]nagagw'n e]k nekrw#n to'n poime;na tw#n proba;twn to'n me;gan e]n ai=mati diayh;khv ai]wni;ou to'n ku;rion h[mw#n ]Ihsou#n 21 katarti;sai u[ma#v e]n panti' e/rgwj a]gayw#j ei]v to' poih#sai to' ye;lhma au]tou# poiw#n e]n u[mi#n to' eu]a;reston e]nw;pion au]tou# dia' ]Ihsou# Cristou# w{j h[ do;xa ei]v tou'v ai]w#nav tw#n ai]w;nwn a]mh;n 22 Parakalw# de' u[ma#v a]delfoi; a]ne;cesye tou# lo;gou th#v paraklh;sewv kai' ga'r dia' brace;wn e]pe;steila u[mi#n 23 Ginw;skete to'n a]delfo'n Timo;yeon a]polelume;non mey ] ou{ e]a'n ta;cion e/rchtai o/qomai u[ma#v 24 ]Aspa;sasye pa;ntav tou'v h[goume;nouv u[mw#n kai' pa;ntav tou'v

268 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

e]stin kakw#n peira;zei de' au]to'v ou]de;na JAMES 14 e=kastov de' peira;zetai u[po' th#v i]di;av e]piyumi;av e]xelko;menov kai' IAKWBOU EPISTOLH deleazo;menov> 15 ei}ta h[ e]piyumi;a sullabou#sa ti;ktei KAYOLIKH a[marti;an h[ de' a[marti;a a]potelesyei#sa a]poku;ei ya;naton 16 Mh' plana#sye a]delfoi; mou a]gaphtoi; 17 pa#sa do;siv James 1 a]gayh' kai' pa#n dw;rhma te;leion a/nwye;n e]stin katabai#non a]po' tou# patro'v tw#n KEF. 1 fw;twn par ] w{j ou]k e/ni parallagh' h\ troph#v a]poski;asma 18 boulhyei'v 1 ]Ia;kwbov yeou# kai' kuri;ou ]Ihsou# a]peku;hsen h[ma#v lo;gwj a]lhyei;av ei]v to' Cristou# dou#lov tai#v dw;deka fulai#v ei}nai h[ma#v a]parch;n tina tw#n au]tou# tai#v e]n th#j diaspora#j cai;rein 2 Pa#san ktisma;twn 19 =Wste, a]delfoi; mou cara'n h[gh;sasye a]delfoi; mou o=tan a]gaphtoi;> e/stw pa#v a/nyrwpov tacu'v ei]v peirasmoi#v peripe;shte poiki;loiv 3 to' a]kou#sai bradu'v ei]v to' lalh#sai ginw;skontev o=ti to' doki;mion u[mw#n th#v bradu'v ei]v o]rgh;n> 20 o]rgh' ga'r a]ndro'v pi;stewv katerga;zetai u[pomonh;n 4 h[ dikaiosu;nhn yeou# ou] katerga;zetai 21 de' u[pomonh' e/rgon te;leion e]ce;tw i=na h}te dio' a]poye;menoi pa#san r[upari;an kai' te;leioi kai' o[lo;klhroi e]n mhdeni' perissei;an kaki;av e]n prau:thti leipo;menoi 5 Ei] de; tiv u[mw#n lei;petai de;xasye to'n e/mfuton lo;gon to'n sofi;av ai]tei;tw para' tou# dido;ntov yeou# duna;menon sw#sai ta'v quca'v u[mw#n 22 pa#sin a[plw#v kai' mh' o]neidi;zontov kai' Gi;nesye de' poihtai' lo;gou kai' mh' mo;non doyh;setai au]tw#j 6 ai]tei;tw de' e]n a]kroatai' paralogizo;menoi e[autou;v pi;stei mhde'n diakrino;menov o[ ga'r 23 o=ti ei/ tiv a]kroath'v lo;gou e]sti'n kai' diakrino;menov e/oiken klu;dwni ou] poihth;v ou{tov e/oiken a]ndri' yala;sshv a]nemizome;nwj kai' r[ipizome;nwj katanoou#nti to' pro;swpon th#v gene;sewv 7 mh' ga'r oi]e;syw o[ a/nyrwpov e]kei#nov au]tou# e]n e]so;ptrwj> 24 kateno;hsen ga'r o=ti lh;qetai; ti para' tou# kuri;ou e[auto'n kai' a]pelh;luyen kai' eu]ye;wv 8 a]nh'r di;qucov a]kata;statov e]n pa;saiv e]pela;yeto o[poi#ov h}n 25 o[ de' tai#v o[doi#v au]tou# 9 Kauca;syw de' o[ paraku;qav ei]v no;mon te;leion to'n th#v a]delfo'v o[ tapeino'v e]n tw#j u=qei au]tou# e]leuyeri;av kai' paramei;nav ou{tov ou]k 10 o[ de' plou;siov e]n th#j tapeinw;sei a]kroath'v e]pilhsmonh#v geno;menov a]lla' au]tou# o=ti w[v a/nyov co;rtou poihth'v e/rgou ou{tov maka;riov e]n th#j pareleu;setai 11 a]ne;teilen ga'r o[ poih;sei au]tou# e/stai 26 Ei/ tiv dokei# h=liov su'n tw#j kau;swni kai' e]xh;ranen to'n yrhsko'v ei}nai e]n u[mi#n, mh' calinagwgw#n co;rton kai' to' a/nyov au]tou# e]xe;pesen glw#ssan au]tou# a]ll] a]patw#n kardi;an kai' h[ eu]pre;peia tou# prosw;pou au]tou# au]tou# tou;tou ma;taiov h[ yrhskei;a 27 a]pw;leto> ou=twv kai' o[ plou;siov e]n tai#v yrhskei;a kayara' kai' a]mi;antov para' porei;aiv au]tou# maranyh;setai 12 tw#j yew#j kai' patri' au=th e]sti;n Maka;riov a]nh'r o`v u[pome;nei peirasmo;n e]piske;ptesyai o]rfanou'v kai' ch;rav e]n o=ti do;kimov geno;menov lh;qetai; to'n th#j yli;qei au]tw#n a/spilon e[auto'n threi#n ste;fanon th#v zwh#v o`n e]phggei;lato o[ a]po' tou# ko;smou Ku;riov toi#v a]gapw#sin au]to;n 13 mhdei'v peirazo;menov lege;tw o=ti ]Apo' tou# yeou# peira;zomai> o[ ga'r yeo'v a]pei;rasto;v James 2

269 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

KEF. 2 16 ei/phj de; tiv au]toi#v e]x u[mw#n [Upa;gete e]n ei]rh;nhj yermai;nesye kai' corta;zesye 1 ]Adelfoi; mou mh' e]n proswpolhqi;aiv mh' dw#te de' au]toi#v ta' e]pith;deia tou# e/cete th'n pi;stin tou# kuri;ou sw;matov ti; to' o/felov 17 ou=twv kai' h[ h[mw#n ]Ihsou# Cristou# th#v do;xhv 2 e]a'n pi;stiv e]a'n mh' e/rga e/chj nekra; e]stin kay ] ga'r ei]se;lyhj ei]v th;n sunagwgh'n u[mw#n e[auth;n 18 ]All e]rei# tiv Su' pi;stin a]nh'r crusodaktu;liov e]n e]syh#ti e/ceiv ka]gw' e/rga e/cw> dei#xo;n moi th'n lampra#j ei]se;lyhj de' kai' ptwco'v e]n pi;stin sou e]k tw#n e/rgwn sou ka]gw; r[upara#j e]syh#ti 3 kai' e]pible;qhte e]pi' dei;xw soi e]k tw#n e/rgwn mou th'n pi;stin to'n forou#nta th'n e]syh#ta th'n lampra'n mou 19 su' pisteu;eiv o=ti o[ yeo;v ei{v kai' ei/phte au]tw#j, Su' ka;you w{de kalw#v e]stin kalw#v poiei#v> kai' ta' daimo;nia kai' tw#j ptwcw#j ei/phte Su' sth#yi e]kei# h\ pisteu;ousin kai' fri;ssousin 20 ka;you w{de u[po' to' u[popo;dio;n mou 4 ye;leiv de' gnw#nai w} a/nyrwpe kene; o=ti h[ kai' ou] diekri;yhte e]n e[autoi#v kai' pi;stiv cwri'v tw#n e/rgwn nekra; e]stin e]ge;nesye kritai' dialogismw#n ponhrw#n 21 ]Abraa'm o[ path'r h[mw#n ou]k e]x e/rgwn 5 ]Akou;sate a]delfoi; mou a]gaphtoi;> e]dikaiw;yh a]nene;gkav ]Isaa'k to'n ui[o'n ou]c o[ yeo'v e]xele;xato tou'v ptwcou'v tou# au]tou# e]pi' to' yusiasth;rion 22 ble;peiv ko;smou tou;tou, plousi;ouv e]n pi;stei o=ti h[ pi;stiv sunh;rgei toi#v e/rgoiv au]tou# kai' klhrono;mouv th#v basilei;av h[v kai' e]k tw#n e/rgwn h[ pi;stiv e]teleiw;yh e]phggei;lato toi#v a]gapw#sin au]to;n 6 23 kai' e]plhrw;yh h[ grafh' h[ u[mei#v de' h]tima;sate to'n ptwco;n ou]c oi[ le;gousa ]Epi;steusen de' ]Abraa'm tw#j plou;sioi katadunasteu;ousin u[mw#n yew#j kai' e]logi;syh au]tw#j ei]v dikaiosu;nhn kai' au]toi' e=lkousin u[ma#v ei]v krith;ria kai' fi;lov yeou# e]klh;yh 24 o[ra#te 7 ou]k au]toi' blasfhmou#sin to' kalo'n toi;nun o=ti e]x e/rgwn dikaiou#tai o/noma to' e]piklhye'n e]f ] u[ma#v 8 ei] a/nyrwpov kai' ou]k e]k pi;stewv mo;non 25 me;ntoi no;mon telei#te basiliko'n kata' o[moi;wv de' kai' [Raa'b h[ po;rnh ou]k e]x th'n grafh;n ]Agaph;seiv to'n plhsi;on sou e/rgwn e]dikaiw;yh u[podexame;nh tou'v w[v seauto;n kalw#v poiei#te> 9 ei] de' a]gge;louv kai' e[te;raj o[dw#j e]kbalou#sa proswpolhptei#te, a[marti;an e]rga;zesye 26 w=sper ga'r to' sw#ma cwri'v e]legco;menoi u[po' tou# no;mou w[v pneu;matov nekro;n e]stin ou=twv kai' h[ paraba;tai 10 o=stiv ga'r o=lon to'n pi;stiv cwri'v tw#n e/rgwn nekra; e]stin no;mon thrh;sei, ptai;sei de' e]n e[ni; ge;gonen pa;ntwn e/nocov 11 o[ ga'r ei]pw;n Mh' moiceu;shjv ei}pen kai; Mh' foneu;shjv> ei] de' ou] moiceu;seiv, foneu;seiv de; ge;gonav paraba;thv no;mou 12 ou=twv lalei#te James 3 kai' ou=twv poiei#te w[v dia' no;mou KEF. 3 e]leuyeri;av me;llontev kri;nesyai 13 h[ ga'r kri;siv a]ni;lewv tw#j mh' poih;santi e/leov> kai' katakauca#tai e/leov 1 Mh' polloi' dida;skaloi gi;nesye a]delfoi; mou ei]do;tev o=ti mei#zon kri;ma kri;sewv 14 Ti; to' o/felov a]delfoi; mou e]a'n pi;stin le;ghj tiv e/cein e/rga de' mh' e/chj lhqo;meya 2 polla' ga'r ptai;omen a=pantev ei/ tiv e]n mh' du;natai h[ pi;stiv sw#sai au]to;n 15 e]a'n de' a]delfo'v h\ a]delfh' gumnoi' lo;gwj ou] ptai;ei ou{tov te;leiov a]nh;r u[pa;rcwsin kai' leipo;menoi w}sin th#v dunato'v calinagwgh#sai kai' o=lon to' e]fhme;rou trofh#v sw#ma 3 i]dou;, tw#n i=ppwn tou'v calinou'v ei]v ta' sto;mata ba;llomen pro'v to'

270 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= pei;yesyai au]tou'v h[mi#n kai' o=lon to' a]nupo;kritov sw#ma au]tw#n meta;gomen 4 i]dou;, kai' ta' 18 karpo'v de' th#v dikaiosu;nhv e]n ei]rh;nhj ploi#a thlikau#ta o/nta kai' u[po' spei;retai toi#v poiou#sin ei]rh;nhn sklhrw#n a]ne;mwn e]launo;mena meta;getai u[po' e]laci;stou phdali;ou o=pou a\n h[ o[rmh' tou# eu]yu;nontov James 4 bou;lhtai 5 ou=twv kai' h[ glw#ssa mikro'n me;lov e]sti'n kai' KEF. 4 mega;laucei# ]Idou;, o]li;gon pu#r h[li;khn u=lhn a]na;ptei> 6 kai' h[ glw#ssa pu#r> o[ 1 Po;yen po;lemoi kai' ma;cai e]n u[mi#n ou]k ko;smov th#v a]diki;av ou=twv h[ glw#ssa e]nteu#yen e]k tw#n h[donw#n u[mw#n tw#n kayi;statai e]n toi#v me;lesin h[mw#n h[ strateuome;nwn e]n toi#v me;lesin u[mw#n 2 spilou#sa o=lon to' sw#ma kai' e]piyumei#te kai' ou]k e/cete foneu;ete kai' flogi;zousa to'n troco'n th#v gene;sewv zhlou#te kai' ou] du;nasye e]pitucei#n kai' flogizome;nh u[po' th#v gee;nnhv 7 ma;cesye kai' polemei#te ou]k e/cete de', pa#sa ga'r fu;siv yhri;wn te kai' peteinw#n dia' to' mh' ai]tei#syai u[ma#v 3 ai]tei#te e[rpetw#n te kai' e]nali;wn dama;zetai kai' kai' ou] lamba;nete dio;ti kakw#v deda;mastai th#j fu;sei th#j a]nyrwpi;nhj 8 ai]tei#sye i=na e]n tai#v h[donai#v u[mw#n th'n de' glw#ssan ou]dei'v du;natai dapanh;shte 4 moicoi' kai' moicali;dev a]nyrw;pwn dama;sai a]kata;sceton ou]k oi/date o=ti h[ fili;a tou# ko;smou kako;n mesth' i]ou# yanathfo;rou 9 e]n e/cyra tou# yeou# e]stin o`v a\n ou}n boulhyh#j au]th#j eu]logou#men to'n Yeo'n kai' pate;ra fi;lov ei}nai tou# ko;smou e]cyro'v tou# yeou# kai' e]n au]th#j katarw;meya tou'v kayi;statai 5 h\ dokei#te o=ti kenw#v h[ a]nyrw;pouv tou'v kay ] o[moi;wsin yeou# grafh' le;gei Pro'v fyo;non e]pipoyei# to' gegono;tav 10 e]k tou# au]tou# sto;matov pneu#ma o` katw;jkhsen e]n h[mi#n 6 mei;zona e]xe;rcetai eu]logi;a kai' kata;ra ou] crh; de' di;dwsin ca;rin dio' le;gei [O yeo'v a]delfoi; mou tau#ta ou=twv gi;nesyai 11 u[perhfa;noiv a]ntita;ssetai tapeinoi#v de' mh;ti h[ phgh' e]k th#v au]th#v o]ph#v bru;ei to' di;dwsin ca;rin 7 u[pota;ghte ou}n tw#j yew#j gluku' kai' to' pikro;n 12 mh' du;natai a]nti;sthte tw#j diabo;lwj kai' feu;xetai a]delfoi; mou sukh# e]lai;av poih#sai h\ a]f ] u[mw#n 8 e]ggi;sate tw#j yew#j kai' e]ggiei# a/mpelov su#ka ou=twv ou]demia phgh' u[mi#n kayari;sate cei#rav a[martwloi; a[luko'n kai' gluku' poih#sai u=dwr 13 kai' a[gni;sate kardi;av di;qucoi 9 Ti;v sofo'v kai' e]pisth;mwn e]n u[mi#n talaipwrh;sate kai' penyh;sate kai' deixa;tw e]k th#v kalh#v a]nastrofh#v ta' klau;sate o[ ge;lwv u[mw#n ei]v pe;nyov e/rga au]tou# e]n prau:thti sofi;av 14 ei] metastrafh;tw kai' h[ cara' ei]v de' zh#lon pikro'n e/cete kai' e]riyei;an e]n kath;feian 10 tapeinw;yhte e]nw;pion th#j kardi;aj u[mw#n mh' katakauca#sye kai' tou# kuri;ou kai' u[qw;sei u[ma#v 11 Mh' qeu;desye kata' th#v a]lhyei;av 15 ou]k katalalei#te a]llh;lwn a]delfoi; o[ e/stin au=th h[ sofi;a a/nwyen katalalw#n a]delfou# kai' kri;nwn to'n katercome;nh a]ll] e]pi;geiov qucikh; a]delfo'n au]tou# katalalei# no;mou kai' daimoniw;dhv 16 o=pou ga'r zh#lov kai' kri;nei no;mon> ei] de' no;mon kri;neiv ou]k ei} e]riyei;a e]kei# a]katastasi;a kai' pa#n poihth'v no;mou a]lla' krith;v 12 ei{v fau#lon pra#gma 17 h[ de' a/nwyen sofi;a e]stin o[ nomoye;thv o[ duna;menov sw#sai prw#ton me'n a[gnh; e]stin e/peita ei]rhnikh; kai' a]pole;sai> su' ti;v ei} o`v kri;neiv to'n e]pieikh;v eu]peiyh;v mesth' e]le;ouv kai' e=teron 13 /Age nu#n oi[ le;gontev karpw#n a]gayw#n a]dia;kritov kai' Sh;meron kai' au/rion poreusw;meya ei]v th;nde th'n po;lin kai' poih;swmen e]kei#

271 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 e]niauto'n e=na kai' e]mporeusw;meya kai' u[po;deigma la;bete th#v kakopayei;av kerdh;swmen 14 oi=tinev ou]k e]pi;stasye a]delfoi; mou, kai' th#v makroyumi;av tou'v to' th#v au/rion poi;a ga;r h[ zwh' u[mw#n> profh;tav oi` e]la;lhsan tw#j o]no;mati a]tmi'v ga'r e]stin h[ pro'v o]li;gon kuri;ou 11 i]dou;, makari;zomen tou'v fainome;nh e/peita de' a]fanizome;nh 15 u[pome;nontav> th'n u[pomonh'n ]Iw'b a]nti' tou# le;gein u[ma#v ]Ea'n o[ ku;riov h]kou;sate kai' to' te;lov kuri;ou ei/dete yelh;shj kai' zh;swmen kai' poih;swmen o=ti polu;splagcno;v e]stin o[ ku;riov kai' tou#to h\ e]kei#no 16 nu#n de' kauca#sye e]n oi]kti;rmwn 12 Pro' pa;ntwn de; a]delfoi; tai#v a]lazonei;aiv u[mw#n> pa#sa kau;chsiv mou mh' o]mnu;ete mh;te to'n ou]rano'n mh;te toiau;th ponhra; e]stin 17 ei]do;ti ou}n th'n gh#n mh;te a/llon tina' o=rkon> h/tw de' kalo'n poiei#n kai' mh' poiou#nti a[marti;a u[mw#n to' Nai' nai' kai' to' Ou\ ou/ i=na mh' ei/v au]tw#j e]stin u[po'kri;sin pe;shte 13 Kakopayei# tiv e]n u[mi#n proseuce;syw> eu]yumei# tiv qalle;tw> 14 a]syenei# tiv e]n u[mi#n James 5 proskalesa;syw tou'v presbute;rouv th#v e]kklhsi;av kai' proseuxa;sywsan KEF. 5 e]p ] au]to'n a]lei;qantev au]to'n e]lai;wj e]n tw#j o]no;mati tou# kuri;ou 15 kai' h[ eu]ch' 1 /Age nu#n oi[ plou;sioi klau;sate th#v pi;stewv sw;sei to'n ka;mnonta kai' o]lolu;zontev e]pi' tai#v talaipwri;aiv e]gerei# au]to'n o[ ku;riov> ka\n a[marti;av h}j u[mw#n tai#v e]percome;naiv 2 o[ plou#tov pepoihkw;v a]feyh;setai au]tw#j 16 u[mw#n se;shpen kai' ta' i[ma;tia u[mw#n e]xomologei#sye a]llh;loiv ta' shto;brwta ge;gonen 3 o[ cruso'v u[mw#n paraptw;mata, kai' eu/cesye u[pe'r kai' o[ a/rgurov kati;wtai kai' o[ i]o'v a]llh;lwn o=pwv i]ayh#te polu' i]scu;ei au]tw#n ei]v martu;rion u[mi#n e/stai kai' de;hsiv dikai;ou e]nergoume;nh 17 ]Hli;av fa;getai ta'v sa;rkav u[mw#n w[v pu#r a/nyrwpov h}n o[moiopayh'v h[mi#n kai' e]yhsauri;sate e]n e]sca;taiv h[me;raiv 4 proseuch#j proshu;xato tou# mh' bre;xai i]dou;, o[ misyo'v tw#n e]rgatw#n tw#n kai' ou]k e/brexen e]pi' th#v gh#v e]niautou'v a]mhsa;ntwn ta'v cw;rav u[mw#n o[ trei#v kai' mh#nav e=x> 18 kai' pa;lin a]pesterhme;nov a]f ] u[mw#n kra;zei kai' ai[ proshu;xato kai' o[ ou]rano'v u[eto'n boai' tw#n yerisa;ntwn ei]v ta' w}ta kuri;ou e/dwken kai' h[ gh# e]bla;sthsen to'n Sabaw'y ei]selhlu;yasin 5 e]trufh;sate karpo'n au]th#v e]pi' th#v gh#v kai' e]spatalh;sate 19 ]Adelfoi; e]a;n tiv e]n u[mi#n planhyh#j e]yre;qate ta'v kardi;av u[mw#n w[v e]n a]po' th#v a]lhyei;av kai' e]pistre;qhj tiv h[me;raj sfagh#v au]to;n 6 katedika;sate e]foneu;sate to'n 20 ginwske;tw o=ti o[ e]pistre;qav di;kaion ou]k a]ntita;ssetai u[mi#n 7 a[martwlo'n e]k pla;nhv o[dou# au]tou# Makroyumh;sate ou}n a]delfoi; e=wv th#v sw;sei quch'n e]k yana;tou kai' kalu;qei parousi;av tou# kuri;ou i]dou;, o[ gewrgo'v plh#yov a[martiw#n e]kde;cetai to'n ti;mion karpo'n th#v gh#v makroyumw#n e]p ] au]tw#j e=wv a\n la;bhj u[eto'n prw;i~mon kai' o/qimon 8 makroyumh;sate kai' u[mei#v sthri;xate ta'v kardi;av u[mw#n o=ti h[ parousi;a tou# kuri;ou h/ggiken 9 mh' stena;zete kat ] a]llh;lwn a]delfoi; i=na mh' katakriyh#te> i]dou;, krith'v pro' tw#n yurw#n e=sthken 10

272 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

ei]v Cristo'n payh;mata kai' ta'v meta' I PETER tau#ta do;xav 12 oi{v a]pekalu;fyh o=ti ou]c e[autoi#v h[mi#n de' dihko;noun au]ta; a` nu#n a]nhgge;lh u[mi#n dia' tw#n PETROU KAYOLIKH eu]aggelisame;nwn u[ma#v e]n pneu;mati EPISTOLH PRWTH a[gi;wj a]postale;nti a]p ] ou]ranou# ei]v a` e]piyumou#sin a/ggeloi paraku;qai 13 Dio' a]nazwsa;menoi ta'v o]sfu;av th#v I Peter 1 dianoi;av u[mw#n nh;fontev telei;wv e]lpi;sate e]pi' th'n ferome;nhn u[mi#n ca;rin KEF. 1 e]n a]pokalu;qei ]Ihsou# Cristou# 14 w[v te;kna u[pakoh#v mh' suschmatizo;menoi 1 Pe;trov a]po;stolov ]Ihsou# Cristou# tai#v pro;teron e]n th#j a]gnoi;aj u[mw#n e]klektoi#v parepidh;moiv diaspora#v e]piyumi;aiv Po;ntou Galati;av Kappadoki;av ]Asi;av 15 a]lla' kata' to'n kale;santa u[ma#v kai' Biyuni;av 2 kata' pro;gnwsin yeou# a=gion kai' au]toi' a=gioi e]n pa;shj patro;v e]n a[giasmw#j pneu;matov ei]v a]nastrofh#j genh;yhte 16 dio;ti u[pakoh'n kai' r[antismo'n ai=matov ]Ihsou# ge;graptai =Agioi ge;nesye, o=ti e]gw' a=giov Cristou# ca;riv u[mi#n kai' ei]rh;nh ei]mi 17 Kai' ei] pate;ra e]pikalei#sye to'n plhyunyei;h 3 Eu]loghto'v o[ yeo'v kai' a]proswpolh;ptwv kri;nonta kata' to' path'r tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou# e[ka;stou e/rgon e]n fo;bwj to'n th#v o[ kata' to' polu' au]tou# e/leov paroiki;av u[mw#n cro;non a]nastra;fhte a]nagennh;sav h[ma#v ei]v e]lpi;da zw#san di ] 18 ei]do;tev o=ti ou] fyartoi#v a]rguri;wj h\ a]nasta;sewv ]Ihsou# Cristou# e]k nekrw#n crusi;wj e]lutrw;yhte e]k th#v matai;av 4 ei]v klhronomi;an a/fyarton kai' u[mw#n a]nastrofh#v patroparado;tou 19 a]mi;anton kai' a]ma;ranton tethrhme;nhn a]lla' timi;wj ai=mati w[v a]mnou# a]mw;mou e]n ou]ranoi#v ei]v h[ma#v 5 tou'v e]n duna;mei kai' a]spi;lou Cristou# 20 yeou# frouroume;nouv dia' pi;stewv ei]v proegnwsme;nou me'n pro' katabolh#v swthri;an e[toi;mhn a]pokalufyh#nai e]n ko;smou fanerwye;ntov de' e]p ] e]sca;twn kairw#j e]sca;twj 6 e]n w{j a]gallia#sye tw#n cro;nwn di ] u[ma#v 21 tou'v di ] au]tou# o]li;gon a/rti ei] de;on e]sti'n luphye;ntev e]n pisteu;ontav ei]v yeo'n to'n e]gei;ranta poiki;loiv peirasmoi#v 7 i=na to' au]to'n e]k nekrw#n kai' do;xan au]tw#j do;nta doki;mion u[mw#n th#v pi;stewv polu w=ste th'n pi;stin u[mw#n kai' e]lpi;da ei}nai timiw;teron crusi;ou tou# a]pollume;nou ei]v yeo;n 22 Ta'v quca'v u[mw#n h[gniko;tev dia' puro'v de' dokimazome;nou eu[reyh#j ei]v e]n th#j u[pakoh#j th#v a]lhyei;av dia' e/painon kai' timh'n kai' do;xan e]n Pneu;matov ei]v filadelfi;an a]pokalu;qei ]Ihsou# Cristou#> 8 o`n ou]k a]nupo;kriton e]k kayara#v kardi;av ei]do;tev a]gapa#te ei]v o`n a/rti mh' o[rw#ntev a]llh;louv a]gaph;sate e]ktenw#v 23 pisteu;ontev de' a]gallia#sye cara#j a]nagegennhme;noi ou]k e]k spora#v a]neklalh;twj kai' dedoxasme;nhj 9 fyarth#v a]lla' a]fya;rtou dia' lo;gou komizo;menoi to' te;lov th#v pi;stewv u[mw#n zw#ntov yeou# kai' me;nontov ei]v to'n ai]w#na swthri;an qucw#n 10 Peri' h[v swthri;av 24 dio;ti pa#sa sa'rx w[v co;rtov kai' e]xezh;thsan kai' e]xhreu;nhsan profh#tai pa#sa do;xa a]nyrw;pou w[v a/nyov co;rtou> oi[ peri' th#v ei]v u[ma#v ca;ritov e]xhra;nyh o[ co;rtov kai' to' a/nyov au]tou# profhteu;santev 11 e]reunw#ntev ei]v e]xe;pesen> 25 to' de' r[h#ma kuri;ou me;nei ti;na h\ poi#on kairo'n e]dh;lou to' e]n au]toi#v pneu#ma Cristou# promarturo;menon ta'

273 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 ei]v to'n ai]w#na tou#to de; e]stin to' r[h#ma to' tw#n kalw#n e/rgwn e]popteu;santev eu]aggelisye'n ei]v u[ma#v doxa;swsin to'n yeo'n e]n h[me;raj e]piskoph#v 13 [Upota;ghte ou}n pa;shj a]nyrwpi;nhj kti;sei dia' to'n ku;rion ei/te I Peter 2 basilei# w[v u[pere;conti 14 ei/te h[gemo;sin w[v di ] au]tou# pempome;noiv ei]v KEF. 2 e]kdi;khsin me'n kakopoiw#n e/painon de' a]gayopoiw#n> 15 o=ti ou=twv e]sti'n to' 1 ]Apoye;menoi ou}n pa#san kaki;an kai' ye;lhma tou# yeou# a]gayopoiou#ntav pa;nta do;lon kai' u[pokri;seiv kai' fimou#n th'n tw#n a]fro;nwn a]nyrw;pwn fyo;nouv kai' pa;sav katalalia;v 2 w[v a]gnwsi;an 16 w[v e]leu;yeroi kai' mh' w[v a]rtige;nnhta bre;fh to' logiko'n a/dolon e]pika;lumma e/contev th#v kaki;av th'n ga;la e]pipoyh;sate i=na e]n au]tw#j e]leuyeri;an a]ll ] w[v dou#loi yeou# 17 au]xhyh#te 3 ei/per e]geu;sasye o=ti pa;ntav timh;sate th'n a]delfo;thta crhsto'v o[ ku;riov 4 pro'v o`n a]gapa#te to'n yeo'n fobei#sye to'n proserco;menoi li;yon zw#nta u[po' basile;a tima#te 18 Oi[ oi]ke;tai a]nyrw;pwn me'n a]podedokimasme;non u[potasso;menoi e]n panti' fo;bwj toi#v para' de' yew#j e]klekto'n e/ntimon despo;taiv ou] mo;non toi#v a]gayoi#v kai' 5 kai' au]toi' w[v li;yoi zw#ntev e]pieike;sin a]lla' kai' toi#v skolioi#v 19 oi]kodomei#sye oi}kov pneumatiko'v tou#to ga'r ca;riv ei] dia' sunei;dhsin yeou# i[era;teuma a=gion a]nene;gkai u[pofe;rei tiv lu;pav pa;scwn a]di;kwv 20 pneumatika'v yusi;av eu]prosde;ktouv tw#j poi#on ga'r kle;ov ei] a[marta;nontev kai' yew#j dia' ]Ihsou# Cristou# 6 dio' kai' kolafizo;menoi u[pomenei#te a]ll ] ei] perie;cei e]n th#j grafh#j ]Idou;, ti;yhmi e]n a]gayopoiou#ntev kai' pa;scontev Siw'n li;yon a]krogwniai#on e]klekto'n u[pomenei#te tou#to ca;riv para' yew#j 21 e/ntimon kai' o[ pisteu;wn e]p ] au]tw#j ou] mh' ei]v tou#to ga'r e]klh;yhte o=ti kai' Cristo'v kataiscunyh#j 7 u[mi#n ou}n h[ timh' toi#v e/payen u[pe'r h[mw#n h[mi#n u[polimpa;nwn pisteu;ousin a]peiyou#sin de' Li;yon o`n u[pogrammo'n i=na e]pakolouyh;shte toi#v a]pedoki;masan oi[ oi]kodomou#ntev ou{tov i/cnesin au]tou# 22 o`v a[marti;an ou]k e]genh;yh ei]v kefalh'n gwni;av 8 kai' e]poi;hsen ou]de' eu[re;yh do;lov e]n tw#j li;yov prosko;mmatov kai' pe;tra sto;mati au]tou# 23 o`v loidorou;menov skanda;lou> oi` prosko;ptousin tw#j lo;gwj ou]k a]nteloido;rei pa;scwn ou]k h]pei;lei a]peiyou#ntev ei]v o` kai' e]te;yhsan paredi;dou de' tw#j kri;nonti dikai;wv> 24 9 [Umei#v de' ge;nov e]klekto;n basi;leion o`v ta'v a[marti;av h[mw#n au]to'v a]nh;negken i[era;teuma e/ynov a=gion lao'v ei]v e]n tw#j sw;mati au]tou# e]pi' to' xu;lon i=na peripoi;hsin o=pwv ta'v a]reta'v tai#v a[marti;aiv a]pogeno;menoi th#j e]xaggei;lhte tou# e]k sko;touv u[ma#v dikaiosu;nhj zh;swmen ou{ tw#j mw;lwpi kale;santov ei]v to' yaumasto'n au]tou# au]tou# i]a;yhte 25 h}te ga'r w[v pro;bata fw#v> 10 oi= pote ou] lao'v nu#n de' lao'v planw;mena> a]ll] e]pestra;fhte nu#n e]pi' yeou# oi[ ou]k h]lehme;noi nu#n de' to'n poime;na kai' e]pi;skopon tw#n qucw#n e]lehye;ntev 11 ]Agaphtoi; parakalw# u[mw#n w[v paroi;kouv kai' parepidh;mouv a]pe;cesyai tw#n sarkikw#n e]piyumiw#n ai=tinev strateu;ontai kata' th#v quch#v> 12 th'n a]nastrofh'n u[mw#n e]n toi#v I Peter 3 e/ynesin e/contev kalh;n i=na e]n w{j katalalou#sin u[mw#n w[v kakopoiw#n e]k KEF. 3

274 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

ku;rion de' to'n Yeo'n a[gia;sate e]n tai#v 1 [Omoi;wv ai[ gunai#kev u[potasso;menai kardi;aiv u[mw#n e=toimoi de' a]ei' pro'v toi#v i]di;oiv a]ndra;sin i=na kai' ei/ tinev a]pologi;an panti' tw#j ai]tou#nti u[ma#v a]peiyou#sin tw#j lo;gwj dia' th#v tw#n lo;gon peri' th#v e]n u[mi#n e]lpi;dov meta; gunaikw#n a]nastrofh#v a/neu lo;gou prau:thtov kai; fo;bou kerdhyh;swntai 16 sunei;dhsin e/contev a]gayh;n i=na e]n w{j 2 e]popteu;santev th'n e]n fo;bwj a[gnh'n katalalw#sin u[mw#n w[v kakopoiwn, a]nastrofh'n u[mw#n 3 w{n e/stw ou]c o[ kataiscunyw#sin oi[ e]phrea;zontev u[mw#n e/xwyen e]mplokh#v tricw#n kai' th'n a]gayh'n e]n Cristw#j a]nastrofh;n periye;sewv crusi;wn h\ e]ndu;sewv 17 krei#tton ga'r a]gayopoiou#ntav ei] i[mati;wn ko;smov 4 a]ll ] o[ krupto'v th#v ye;lei to' ye;lhma tou# yeou# pa;scein h\ kardi;av a/nyrwpov e]n tw#j a]fya;rtwj tou# kakopoiou#ntav 18 o=ti kai' Cristo'v praje;ov kai' h[suci;ou pneu;matov o= e]stin a=pax peri' a[martiw#n e/payen di;kaiov e]nw;pion tou# yeou# polutele;v 5 ou=twv u[pe'r a]di;kwn i=na h[ma#v prosaga;ghj tw#j ga;r pote kai' ai[ a=giai gunai#kev ai[ yew#j yanatwyei'v me'n sarki' zwjopoihyei'v e]lpi;zousai e]pi' to'n yeo'n e]ko;smoun de' tw#j pneu;mati> 19 e]n w{j kai' toi#v e]n e[auta;v u[potasso;menai toi#v i]di;oiv fulakh#j pneu;masin poreuyei'v e]kh;ruxen a]ndra;sin 6 w[v Sa;r]r[a u[ph;kousen 20 a]peiyh;sasi;n pote o=te a=pax tw#j ]Abraa;m ku;rion au]to'n kalou#sa h[v e]xede;ceto h[ tou# yeou# makroyumi;a e]n e]genh;yhte te;kna a]gayopoiou#sai kai' mh' h[me;raiv Nw#e kataskeuazome;nhv fobou;menai mhdemi;an pto;hsin 7 Oi[ kibwtou# ei]v h`n o]li;gai, tou#t ] e/stin o]ktw' a/ndrev o[moi;wv sunoikou#ntev kata' qucai; diesw;yhsan di ] u=datov 21 o` kai' gnw#sin w[v a]syeneste;rwj skeu;ei tw#j h[ma#v a]nti;tupon nu#n sw;jzei ba;ptisma ou] gunaikei;wj a]pone;montev timh;n w[v kai' sarko'v a]po;yesiv r[u;pou a]lla' sugklhrono;moi ca;ritov zwh#v ei]v to' mh' suneidh;sewv a]gayh#v e]perw;thma ei]v e]kko;ptesyai ta'v proseuca'v u[mw#n 8 yeo;n di ] a]nasta;sewv ]Ihsou# Cristou# To' de' te;lov pa;ntev o[mo;fronev 22 o=v e]stin e]n dexia#j tou# yeou# poreuyei'v sumpayei#v fila;delfoi eu/splagcnoi ei]v ou]rano;n u[potage;ntwn au]tw#j filo;fronev> 9 mh' a]podido;ntev kako'n a]gge;lwn kai' e]xousiw#n kai' duna;mewn a]nti' kakou# h\ loidori;an a]nti' loidori;av tou]nanti;on de' eu]logou#ntev ei]do;tev o=ti ei]v tou#to e]klh;yhte i=na eu]logi;an I Peter 4 klhronomh;shte 10 o[ ga'r ye;lwn zwh'n a]gapa#n kai' i]dei#n h[me;rav a]gaya'v KEF. 4 pausa;tw th'n glw#ssan au]tou# a]po' kakou# kai' cei;lh au]tou# tou# mh' lalh#sai 1 Cristou# ou}n payo;ntov u[pe'r h[mw#n do;lon 11 e]kklina;tw a]po' kakou# kai' sarki' kai' u[mei#v th'n au]th'n e/nnoian poihsa;tw a]gayo;n zhthsa;tw ei]rh;nhn kai' o[pli;sasye o=ti o[ payw'n e=n sarki' diwxa;tw au]th;n> 12 o=ti oi= o]fyalmoi' pe;pautai a[marti;av 2 ei]v to' mhke;ti kuri;ou e]pi' dikai;ouv kai' w}ta au]tou# ei]v a]nyrw;pwn e]piyumi;aiv a]lla' yelh;mati de;hsin au]tw#n pro;swpon de' kuri;ou e]pi' yeou# to'n e]pi;loipon e]n sarki' biw#sai poiou#ntav kaka; 13 Kai' ti;v o[ kakw;swn cro;non 3 a]rketo'v ga'r h[mi#n o[ u[ma#v e]a'n tou# a]gayou# mimhtai' ge;nhsye parelhluyw'v cro;nov tou# bi;ou to' 14 a]ll ] ei] kai' pa;scoite dia' ye;lhma tw#n e]ynw#n katerga;sasyai, dikaiosu;nhn maka;rioi to'n de' fo;bon peporeume;nouv e]n a]selgei;aiv au]tw#n mh' fobhyh#te mhde' taracyh#te 15 e]piyumi;aiv oi]noflugi;aiv kw;moiv po;toiv kai' a]yemi;toiv ei]dwlolatrei;aiv>

275 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

4 e]n w{j xeni;zontai mh' suntreco;ntwn pistw#j kti;sthj paratiye;sywsan ta'v u[mw#n ei]v th'n au]th'n th#v a]swti;av quca'v e[autw#n e]n a]gayopoii:aj a]na;cusin blasfhmou#ntev 5 oi` a]podw;sousin lo;gon tw#j e[toi;mwv e/conti kri#nai zw#ntav kai' nekrou;v 6 ei]v tou#to I Peter 5 ga'r kai' nekroi#v eu]hggeli;syh i=na kriyw#sin me'n kata' a]nyrw;pouv sarki' KEF. 5 zw#sin de' kata' yeo'n pneu;mati 7 Pa;ntwn de' to' te;lov h/ggiken 1 Presbute;rouv tou'v e]n u[mi#n swfronh;sate ou}n kai' nh;qate ei]v ta'v parakalw# o[ sumpresbu;terov kai' proseuca;v> 8 pro' pa;ntwn de' th'n ei]v ma;rtuv tw#n tou# Cristou# payhma;twn o[ e[autou'v a]ga;phn e]ktenh# e/contev o=ti kai' th#v mellou;shv a]pokalu;ptesyai a]ga;ph kalu;qei plh#yov a[martiw#n 9 do;xhv koinwno;v> filo;xenoi ei]v a]llh;louv a/neu 2 poima;nate to' e]n u[mi#n poi;mnion tou# goggusmw#n> yeou# e]piskopou#ntev mh' a]nagkastw#v 10 e=kastov kayw'v e/laben ca;risma ei]v a]ll] e[kousi;wv mhde' ai]scrokerdw#v e[autou'v au]to' diakonou#ntev w[v kaloi' a]lla' proyu;mwv 3 mhd w[v oi]kono;moi poiki;lhv ca;ritov yeou# 11 ei/ katakurieu;ontev tw#n klh;rwn a]lla' tiv lalei# w[v lo;gia yeou#> ei/ tiv diakonei# tu;poi gino;menoi tou# poimni;ou> 4 kai' w[v e]x i]scu;ov h[v corhgei# o[ yeo;v i=na e]n fanerwye;ntov tou# a]rcipoi;menov pa#sin doxa;zhtai o[ yeo'v dia' ]Ihsou# komiei#sye to'n a]mara;ntinon th#v do;xhv Cristou# w{j e]stin h[ do;xa kai' to' kra;tov ste;fanon 5 [Omoi;wv new;teroi ei]v tou'v ai]w#nav tw#n ai]w;nwn a]mh;n u[pota;ghte presbute;roiv> pa;ntev de' 12 ]Agaphtoi; mh' xeni;zesye th#j e]n u[mi#n a]llh;loiv u[potasso;menoi, th'n purw;sei pro'v peirasmo'n u[mi#n ginome;nhj tapeinofrosu;nhn e]gkombw;sasye w[v xe;nou u[mi#n sumbai;nontov 13 a]lla' o=ti [O yeo'v u[perhfa;noiv a]ntita;ssetai kayo' koinwnei#te toi#v tou# Cristou# tapeinoi#v de' di;dwsin ca;rin 6 payh;masin cai;rete i=na kai' e]n th#j Tapeinw;yhte ou}n u[po' th'n krataia'n a]pokalu;qei th#v do;xhv au]tou# carh#te cei#ra tou# yeou# i=na u[ma#v u[qw;shj e]n a]galliw;menoi 14 ei] o]neidi;zesye e]n kairw#j 7 pa#san th'n me;rimnan u[mw#n o]no;mati Cristou# maka;rioi o=ti to' th#v e]pir]r[i;qantev e]p ] au]to;n o=ti au]tw#j me;lei do;xhv kai' to' tou# yeou# pneu#ma e]f ] u[ma#v peri' u[mw#n 8 Nh;qate grhgorh;sate o=ti a]napau;etai kata' me'n au]tou'v o[ a]nti;dikov u[mw#n dia;bolov w[v le;wn blasfhmei#tai, kata' de' u[ma#v doxa;zetai w]ruo;menov peripatei# zhtw#n tina 15 mh' ga;r tiv u[mw#n pasce;tw w[v katapi;hj> 9 w{j a]nti;sthte stereoi' th#j foneu'v h\ kle;pthv h\ kakopoio'v h\ w[v pi;stei ei]do;tev ta' au]ta' tw#n payhma;twn a]llotrioepi;skopov> 16 ei] de' w[v th#j e]n ko;smwj u[mw#n a]delfo;thti Cristiano;v mh' ai]scune;syw doxaze;tw e]pitelei#syai 10 [O de' yeo'v pa;shv de' to'n yeo'n e]n tw#j me;rei tou;twj 17 o=ti o[ ca;ritov o[ kale;sav h[ma#v ei]v th'n ai]w;nion kairo'v tou# a/rxasyai to' kri;ma a]po' tou# au]tou# do;xan e]n Cristw#j ]Ihsou# o]li;gon oi/kou tou# yeou#> ei] de' prw#ton a]f ] h[mw#n payo;ntav au]to'v katarti;sai u[ma#v ti; to' te;lov tw#n a]peiyou;ntwn tw#j tou# sthri;xai syenw;sai, yemeliw;sai 11 yeou# eu]aggeli;wj 18 kai' ei] o[ di;kaiov au]tw#j h[ do;xa kai' to' kra;tov ei]v tou'v mo;liv sw;jzetai o[ a]sebh'v kai' a[martwlo'v ai]w#nav tw#n ai]w;nwn a]mh;n 12 Dia' pou# fanei#tai 19 w=ste kai' oi[ Silouanou# u[mi#n tou# pistou# a]delfou# w[v pa;scontev kata' to' ye;lhma tou# yeou# w[v logi;zomai di ] o]li;gwn e/graqa parakalw#n kai' e]pimarturw#n tau;thn

276 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= ei}nai a]lhyh# ca;rin tou# yeou# ei]v h`n e[sth;kate 13 ]Aspa;zetai u[ma#v h[ e]n Babulw#ni suneklekth' kai' Ma#rkov o[ ui[o;v mou 14 a]spa;sasye a]llh;louv e]n filh;mati a]ga;phv ei]rh;nh u[mi#n pa#sin toi#v e]n Cristw#j ]Ihsou# a]mh'n

277 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

u[mi#n h[ ei/sodov ei]v th'n ai]w;nion II PETER basilei;an tou# kuri;ou h[mw#n kai' swth#rov ]Ihsou# Cristou# 12 Dio' ou]k a]melh;sw u[ma#v a]ei' u[pomimnh;jskein peri' EPISTOLH PETROU tou;twn kai;per ei]do;tav kai' KAYOLIKH DEUTERA e]sthrigme;nouv e]n th#j parou;shj a]lhyei;aj 13 di;kaion de' h[gou#mai e]f ] o=son ei]mi' e]n tou;twj tw#j skhnw;mati diegei;rein u[ma#v e]n II Peter 1 u[pomnh;sei 14 ei]dw'v o=ti tacinh; e]stin h[ a]po;yesiv tou# skhnw;mato;v mou kayw'v KEF. 1 kai' o[ ku;riov h[mw#n ]Ihsou#v Cristo'v e]dh;lwse;n moi 15 spouda;sw de' kai' 1 Sumew'n Pe;trov dou#lov kai' e[ka;stote e/cein u[ma#v meta' th'n e]mh'n a]po;stolov ]Ihsou# Cristou# toi#v e/xodon th'n tou;twn mnh;mhn poiei#syai 16 i]so;timon h[mi#n lacou#sin pi;stin e]n Ou] ga'r sesofisme;noiv mu;yoiv dikaiosu;nhj tou# yeou# h[mw#n kai' e]xakolouyh;santev e]gnwri;samen u[mi#n swth#rov ]Ihsou# Cristou# 2 ca;riv u[mi#n th'n tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou# kai' ei]rh;nh plhyunyei;h e]n e]pignw;sei tou# du;namin kai' parousi;an a]ll ] e]po;ptai yeou# kai' ]Ihsou# tou# kuri;ou h[mw#n genhye;ntev th#v e]kei;nou megaleio;thtov 3 [Wv pa;nta h[mi#n th#v yei;av duna;mewv 17 labw'n ga'r para' yeou# patro'v timh'n au]tou# ta' pro'v zwh'n kai' eu]se;beian kai' do;xan fwnh#v e]necyei;shv au]tw#j dedwrhme;nhv dia' th#v e]pignw;sewv tou# toia#sde u[po' th#v megaloprepou#v do;xhv kale;santov h[ma#v dia' do;xhv kai' a]reth#v> ou{to;v e]stin [O ui[o;v mou o[ a]gaphto;v ei]v 4 di ] w{n ta' me;gista h[mi#n kai' ti;mia o`n e]gw' eu]do;khsa 18 kai' tau;thn th'n e]pagge;lmata dedw;rhtai i=na dia' fwnh'n h[mei#v h]kou;samen e]x ou]ranou# tou;twn ge;nhsye yei;av koinwnoi' fu;sewv e]necyei#san su'n au]tw#j o/ntev e]n tw#j o/rei a]pofugo;ntev th#v e]n ko;smwj e]n e]piyumi;aj tw#j a[gi;wj 19 kai' e/comen bebaio;teron fyora#v 5 kai' au]to' tou#to de' spoudh'n to'n profhtiko'n lo;gon w{j kalw#v poiei#te pa#san pareisene;gkantev prose;contev w[v lu;cnwj fai;nonti e]n e]picorhgh;sate e]n th#j pi;stei u[mw#n th'n au]cmhrw#j to;pwj e=wv ou{ h[me;ra diauga;shj a]reth;n e]n de' th#j a]reth#j th'n gnw#sin 6 e]n kai' fwsfo;rov a]natei;lhj e]n tai#v de' th#j gnw;sei th'n e]gkra;teian e]n de' th#j kardi;aiv u[mw#n 20 tou#to prw#ton e]gkratei;aj th'n u[pomonh;n e]n de' th#j ginw;skontev o=ti pa#sa profhtei;a u[pomonh#j th'n eu]se;beian 7 e]n de' th#j grafh#v i]di;av e]pilu;sewv ou] gi;netai> 21 eu]sebei;aj th'n filadelfi;an e]n de' th#j ou] ga'r yelh;mati a]nyrw;pou h]ne;cyh pote; filadelfi;aj th'n a]ga;phn 8 tau#ta ga'r profhtei;a a]ll] u[po' pneu;matov a[gi;ou u[mi#n u[pa;rconta kai' pleona;zonta ou]k fero;menoi e]la;lhsan oi[ a=gioi yeou# a]rgou'v ou]de' a]ka;rpouv kayi;sthsin ei]v a/nyrwpoi th'n tou# kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou# e]pi;gnwsin> 9 w{j ga'r mh' pa;restin tau#ta tuflo;v e]stin muwpa;zwn lh;yhn labw'n tou# kayarismou# tw#n pa;lai au]tou# a[martiw#n 10 dio' ma#llon a]delfoi; spouda;sate bebai;an u[mw#n th'n klh#sin kai' e]klogh'n poiei#syai> tau#ta ga'r poiou#ntev ou] mh' ptai;shte; pote 11 ou=twv ga'r plousi;wv e]picorhghyh;setai

278 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

II Peter 2 katafyarh;sontai, 13 komiou;menoi misyo'n a]diki;av h[donh'n KEF. 2 h[gou;menoi th'n e]n h[me;raj trufh;n spi;loi kai' mw#moi e]ntrufw#ntev e]n tai#v a]pa;taiv 1 ]Ege;nonto de' kai' qeudoprofh#tai e]n au]tw#n suneuwcou;menoi u[mi#n 14 tw#j law#j w[v kai' e]n u[mi#n e/sontai o]fyalmou'v e/contev mestou'v moicali;dov qeudodida;skaloi oi=tinev kai' a]katapau;stouv a[marti;av pareisa;xousin ai[re;seiv a]pwlei;av kai' delea;zontev quca'v a]sthri;ktouv to'n a]gora;santa au]tou'v despo;thn kardi;an gegumnasme;nhn pleonexi;aiv a]rnou;menoi e]pa;gontev e[autoi#v tacinh'n e/contev kata;rav te;kna> a]pw;leian 2 kai' polloi' 15 katali;pontev th'n eu]yei#an o[do'n e]xakolouyh;sousin au]tw#n tai#v e]planh;yhsan e]xakolouyh;santev th#j a]pwlei;aiv, di ] ou`v h[ o[do'v th#v a]lhyei;av o[dw#j tou# Balaa'm tou# Boso;r o`v misyo'n blasfhmhyh;setai 3 kai' e]n pleonexi;aj a]diki;av h]ga;phsen 16 e/legxin de' e/scen plastoi#v lo;goiv u[ma#v e]mporeu;sontai i]di;av paranomi;av> u[pozu;gion a/fwnon e]n oi{v to' kri;ma e/kpalai ou]k a]rgei# kai' a]nyrw;pou fwnh#j fyegxa;menon e]kw;lusen h[ a]pw;leia au]tw#n ou] nusta;zei 4 Ei] th'n tou# profh;tou parafroni;an 17 ga'r o[ yeo'v a]gge;lwn a[marthsa;ntwn ou]k Ou{toi; ei]sin phgai' a/nudroi nefe;lai u[po' e]fei;sato a]lla' seirai#v zo;fou lai;lapov e]launo;menai oi{v o[ zo;fov tou# tartarw;sav pare;dwken ei]v kri;sin sko;touv ei]v ai]w#na teth;rhtai 18 tethrhme;nouv> 5 kai' a]rcai;ou ko;smou u[pe;rogka ga'r mataio;thtov ou]k e]fei;sato a]ll ] o/gdoon Nw#e fyeggo;menoi delea;zousin e]n e]piyumi;aiv dikaiosu;nhv kh;ruka e]fu;laxen sarko'v a]selgei;aiv tou'v o/ntwv kataklusmo'n ko;smwj a]sebw#n e]pa;xav 6 a]pofu;gontav tou'v e]n pla;nhj kai' po;leiv Sodo;mwn kai' Gomo;r]r[av a]nastrefome;nouv 19 e]leuyeri;an tefrw;sav katastrofh#j kate;krinen au]toi#v e]paggello;menoi au]toi' dou#loi u[po;deigma mello;ntwn a]sebei#n u[pa;rcontev th#v fyora#v> w{j ga;r tiv teyeikw;v 7 kai' di;kaion Lw't h=tthtai tou;twj kai' dedou;lwtai 20 ei] kataponou;menon u[po' th#v tw#n a]ye;smwn ga'r a]pofugo;ntev ta' mia;smata tou# e]n a]selgei;aj a]nastrofh#v e]r]r[u;sato> 8 ko;smou e]n e]pignw;sei tou# kuri;ou kai' ble;mmati ga'r kai' a]koh#j o[ di;kaiov swth#rov ]Ihsou# Cristou# tou;toiv de' e]gkatoikw#n e]n au]toi#v h[me;ran e]x h[me;rav pa;lin e]mplake;ntev h[ttw#ntai ge;gonen quch'n dikai;an a]no;moiv e/rgoiv au]toi#v ta' e/scata cei;rona tw#n prw;twn e]basa;nizen> 9 oi}den ku;riov eu]sebei#v 21 krei#tton ga'r h}n au]toi#v mh' e]k peirasmou# r[u;esyai a]di;kouv de' ei]v e]pegnwke;nai th'n o[do'n th#v dikaiosu;nhv h\ h[me;ran kri;sewv kolazome;nouv threi#n e]pignou#sin e]pistre;qai e]k th#v 10 ma;lista de' tou'v o]pi;sw sarko'v e]n paradoyei;shv au]toi#v a[gi;av e]ntolh#v e]piyumi;aj miasmou# poreuome;nouv kai' 22 sumbe;bhken de' au]toi#v to' th#v kurio;thtov katafronou#ntav Tolmhtai; a]lhyou#v paroimi;av Ku;wn e]pistre;qav au]ya;deiv do;xav ou] tre;mousin e]pi' to' i/dion e]xe;rama kai; [#uv blasfhmou#ntev 11 o=pou a/ggeloi i]scu;i~ lousame;nh ei]v ku'lisma borbo;rou kai' duna;mei mei;zonev o/ntev ou] fe;rousin kat ] au]tw#n para' Kuri;wj bla;sfhmon kri;sin 12 ou{toi de; w[v a/loga zw#ja fusika' gegenhme;na ei]v a=lwsin kai' fyora;n e]n oi{v a]gnoou#sin blasfhmou#ntev e]n th#j fyora#j au]tw#n

279 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

II Peter 3 kainou'v de' ou]ranou'v kai' gh#n kainh'n kata' to' e]pa;ggelma au]tou# KEF. 3 prosdokw#men e]n oi{v dikaiosu;nh katoikei# 14 Dio; a]gaphtoi; tau#ta 1 Tau;thn h/dh a]gaphtoi; deute;ran u[mi#n prosdokw#ntev spouda;sate a/spiloi gra;fw e]pistolh;n e]n ai{v diegei;rw u[mw#n kai' a]mw;mhtoi au]tw#j eu[reyh#nai e]n e]n u[pomnh;sei th'n ei]likrinh# dia;noian 2 ei]rh;nhj 15 kai' th'n tou# kuri;ou h[mw#n mnhsyh#nai tw#n proeirhme;nwn r[hma;twn makroyumi;an swthri;an h[gei#sye kayw'v u[po' tw#n a[gi;wn profhtw#n kai' th#v tw#n kai' o[ a]gaphto'v h[mw#n a]delfo'v Pau#lov a]posto;lwn h[mw#n e]ntolh#v tou# kuri;ou kata' th'n au]tw#j doyei#san sofi;an kai' swth#rov e/graqen u[mi#n 16 w[v kai' e]n pa;saiv tai#v 3 tou#to prw#ton ginw;skontev o=ti e]pistolai#v lalw#n e]n au]tai#v peri' e]leu;sontai e]p ] e]sca;tou tw#n h[merw#n tou;twn e]n oi{v e]stin dusno;hta; tina a` oi[ e]mpai#ktai kata' ta'v i]di;av au]tw#n a]mayei#v kai' a]sth;riktoi streblou#sin e]piyumi;av poreuo;menoi 4 kai' le;gontev w[v kai' ta'v loipa'v grafa'v pro'v th'n Pou# e]stin h[ e]paggeli;a th#v parousi;av i]di;an au]tw#n a]pw;leian 17 [Umei#v ou}n au]tou# a]f ] h[v ga'r oi[ pate;rev a]gaphtoi; proginw;skontev fula;ssesye e]koimh;yhsan pa;nta ou=twv diame;nei a]p ] i=na mh' th#j tw#n a]ye;smwn pla;nhj a]rch#v kti;sewv 5 lanya;nei ga'r au]tou'v sunapacye;ntev e]kpe;shte tou# i]di;ou tou#to ye;lontav o=ti ou]ranoi' h}san sthrigmou# 18 au]xa;nete de' e]n ca;riti e/kpalai kai' gh# e]x u=datov kai' di ] kai' gnw;sei tou# kuri;ou h[mw#n kai' u=datov sunestw#sa tw#j tou# yeou# lo;gwj swth#rov ]Ihsou# Cristou# au]tw#j h[ do;xa 6 di ] w{n o[ to;te ko;smov u=dati kai' nu#n kai' ei]v h[me;ran ai]w#nov a]mh;n kataklusyei'v a]pw;leto> 7 oi[ de' nu#n ou]ranoi' kai' h[ gh# au]tou# lo;gwj teyhsaurisme;noi ei]si'n puri; throu;menoi ei]v h[me;ran kri;sewv kai' a]pwlei;av tw#n a]sebw#n a]nyrw;pwn 8 `En de' tou#to mh' lanyane;tw u[ma#v a]gaphtoi; o=ti mi;a h[me;ra para' kuri;wj w[v ci;lia e/th kai' ci;lia e/th w[v h[me;ra mi;a 9 ou] bradu;nei o[ ku;riov th#v e]paggeli;av w=v tinev bradu;thta h[gou#ntai a]lla' makroyumei# ei]v h[ma#v, mh' boulo;meno;v tinav a]pole;syai a]lla' pa;ntav ei]v meta;noian cwrh#sai 10 =Hxei de' h{j h[me;ra kuri;ou w[v kle;pthv e]n nukti' e]n h[ oi[ ou]ranoi' r[oizhdo'n pareleu;sontai stoicei#a de' kausou;mena luyh;sontai, kai' gh# kai' ta' e]n au]th#j e/rga katakah;setai 11 tou;twn ou'n pa;ntwn luome;nwn potapou'v dei# u[pa;rcein u[ma#v e]n a[gi;aiv a]nastrofai#v kai' eu]sebei;aiv 12 prosdokw#ntav kai' speu;dontav th'n parousi;an th#v tou# yeou# h[me;rav di ] h`n ou]ranoi' purou;menoi luyh;sontai kai' stoicei#a kausou;mena th;ketai 13

280 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

h[marth;kamen, qeu;sthn poiou#men au]to'n, I JOHN kai' o[ lo;gov au]tou# ou]k e/stin e]n h[mi#n.

EPISTOLH] ' IWA] NNOU; I John 2

KAYOLIKH ' PRWTH.; 2

1 Tekni;a mou, tau#ta gra;fw u[mi#n, i=na mh' I John 1 a[ma;rthte> kai' e]a;n tiv a[ma;rth,j para;klhton e/comen pro'v to'n 1 pate;ra, ]Ihsou#n Cristo'n di;kaion> 2 kai' au]to'v i[lasmo;v e]sti peri' tw#n 1 O HN} a]p ] a]rch#v, o` a]khko;amen, o` a[martiw#n h[mw#n> ou] peri' tw#n h[mete;rwn e[wra;kamen toi#v o]fyalmoi#v h[mw#n, o` de' mo;non, a]lla' kai' peri' o=lou tou# e]yeasa;meya, kai' ai[ cei#rev h[mw#n ko;smou. 3 Kai' e]n tou;twj ginw;skomen e]qhla;fhsan peri' tou# lo;gou th#v zwh#v, o=ti e]gnw;kamen au]to'n, e]a'n ta'v e]ntola'v 2 (kai' h[ zwh' e]fanerw;yh> kai' au]tou# thrw#men> 4 o[ le;gwn, e/gnwka e[wra;kamen, kai' marturou#men, kai' au]to'n, kai' ta'v e]ntola'v au]tou# mh' thrw#n, a]pagge;llomen u[mi#n th'n zwh'n th'n qeu;sthv e]sti', kai' e]n tou;twj h[ a]lh;yeia ai]w;nion, h=tiv h}n pro'v to'n pate;ra, kai' ou]k e/stin> 5 o`v d ] a\n thrh#j au]tou# to'n e]fanerw;yh h[mi#n>) 3 o` e[wra;kamen kai' lo;gon, a]lhyw#v e]n tou;twj h[ a]ga;ph tou# a]khko;amen, a]pagge;llomen u[mi#n, i=na kai' Yeou# tetelei;wtai. e]n tou;twj ginw;skomen u[mei#v koinwni;an e/chte mey ] h[mw#n, kai' o=ti e]n au]tw#j e]smen. 6 o[ le;gwn e]n au]tw#j h[ koinwni;a de' h[ h[mete;ra meta' tou# me;nein, o]fei;lei, kayw'v e]kei#nov patro'v kai' meta' tou# ui[ou# au]tou# ]Ihsou# periepa;thse, kai' au]to'v ou=twv Cristou#. 4 kai' tau#ta gra;fomen u[mi#n, peripatei#n. 7 ]Adelfoi', ou]k e]ntolh'n i=na h[ cara' h[mw#n h}j peplhrwme;nh. 5 Kai' kainh'n gra;fw u[mi#n, a]ll ] e]ntolh'n au=th e]sti'n h[ e]paggeli;a h`n a]khko;amen palaia'n, h`n ei/cete a]p ] a]rch#v. h[ e]ntolh' a]p ] au]tou,# kai' a]nagge;llomen u[mi#n, o=ti h[ palaia; e]stin o[ lo;gov o`n h]kou;sate a]p ] o[ Yeo'v fw#v e]sti, kai' skoti;a e]n au]tw#j a]rch#v> 8 pa;lin e]ntolh'n kainh'n gra;fw ou]k e/stin ou]demi;a. u[mi#n, o= e]stin a]lhye'v e]n au]tw#j, kai' e]n 6 ]Ea'n ei/pwmen o=ti koinwni;an e/comen u[mi#n, o=ti h[ skoti;a para;getai, kai' to' met ] au]tou#, kai' e]n tw#j sko;tei fw#v to' a]lhyino'n h/dh fai;nei. 9 [O peripatw#men, qeudo;meya, kai' ou] le;gwn e]n tw#j fwti' ei}nai, kai' to'n poiou#men th'n a]lh;yeian> 7 e]a'n de' e]n tw#j a]delfo'n au[tou# misw#n, e]n th#j skoti;aj fwti' peripatw#men, w[v au]to;v e]stin e]n tw#j e]sti'n e=wv a/rti> 10 o[ a]gapw#n to'n fwti', koinwni;an e/comen met ] a]llh;lwn, a]delfo'n au[tou#, e]n tw#j fwti' me;nei, kai' kai' to' ai{ma ]Ihsou# Cristou# tou# ui[ou# ska;ndalon e]n au]tw#j ou]k e/stin. 11 o[ de' au]tou# kayari;zei h[ma#v a]po' pa;shv misw#n to'n a]delfo'n au[tou#, e]n th#j skoti;aj a[marti;av. 8 e]a'n ei/pwmen o=ti a[marti;an e]sti', kai' e]n th#j skoti;aj peripatei#, kai' ou]k e/comen, e[autou'v planw#men, kai' ou]k oi}de pou# u[pa;gei, o=ti h[ skoti;a h[ a]lh;yeia ou]k e/stin e]n h[mi#n> 9 e]a'n e]tu;flwse tou'v o]fyalmou'v au]tou#. 12 o[mologw#men ta'v a[marti;av h[mw#n, pisto;v Gra;fw u[mi#n, tekni;a, o=ti a]fe;wntai u[mi#n e]sti kai' di;kaiov i=na a]fh#j h[mi#n ta'v ai[ a[marti;ai dia' to' o/noma au]tou#. 13 a[marti;av, kai' kayari;shj h[ma#v a]po' gra;fw u[mi#n, pate;rev, o=ti e]gnw;kate to'n pa;shv a]diki;av> 10 e]a'n ei/pwmen o=ti ou]c a]p ] a]rch#v. gra;fw u[mi#n, neani;skoi, o=ti

281 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 nenikh;kate to'n ponhro;n. gra;fw u[mi#n, e]sti, kai' ou]k e/sti qeu#dov. Kai' kayw'v paidi;a, o=ti e]gnw;kate to'n pate;ra. 14 e]di;daxen u[ma#v, menei#te e]n au]tw#j> 28 e/graqa u[mi#n, pate;rev, o=ti e]gnw;kate to'n kai' nu#n, tekni;a, me;nete e]n au]twj#, i=na a]p ] a]rch#v. e/graqa u[mi#n, neani;skoi, o=ti o=tan fanerwyh#j, e/cwmen par]r[hsi;an, kai' i]scuroi; e]ste, kai' o[ lo;gov tou# Yeou# e]n mh' ai]scunyw#men a]p ] au]tou#, e]n th#j u[mi#n me;nei, kai' nenikh;kate to'n ponhro;n. parousi;aj au]tou#. 29 e]a'n ei]dh#te o=ti 15 Mh' a]gapa#te to'n ko;smon, mhde' ta' e]n di;kaio;v e]sti, ginw;skete o=ti pa#v o[ poiw#n tw#j ko;smw>j e]a;n tiv a]gapa#j to'n ko;smon, th'n dikaiosu;nhn, e]x au]tou# gege;nhtai. ou]k e/stin h[ a]ga;ph tou# patro'v e]n au]tw#j> 16 o=ti pa#n to' e]n tw#j ko;smwj, h[ e]piyumi;a th#v sarko'v, kai' h[ e]piyumi;a tw#n I John 3 o]fyalmw#n, kai' h[ a]lazonei;a tou# bi;ou ou]k e/stin e]k tou# patro'v, a]ll ] e]k tou# 3 ko;smou e]sti;. 17 kai' o[ ko;smov para;getai, kai' h[ e]piyumi;a au]tou># o[ de' 1 /Idete potaph'n a]ga;phn de;dwken h[mi#n poiw#n to' ye;lhma tou# Yeou# me;nei ei]v to'n o[ path'r, i=na te;kna Yeou# klhyw#men> dia' ai]w#na. 18 Paidi;a, e]sca;th w=ra e]sti;> tou#to o[ ko;smov ou] ginw;skei h[ma#v, o=ti kai' kayw'v h]kou;sate o=ti o[ a]nti;cristov ou]k e/gnw au]to;n. 2 ]Agaphtoi', nu#n e/rcetai, kai' nu#n a]nti;cristoi polloi' te;kna Yeou# e]smen, kai' ou/pw gego;nasin, o=yen ginw;skomen o=ti e]sca;th e]fanerw;yh ti; e]so;meya> oi/damen de' o=ti w=ra e]sti;n. 19 e]x h[mw#n e]xh#lyon, a]ll ] e]a'n fanerwyh#j, o=moioi au]tw#j e]so;meya, ou]k h}san e]x h[mw#n> ei] ga'r h}san e]x h[mw#n, o=ti o]qo;meya au]to'n kayw;v e]sti> 3 kai' memenh;keisan a\n mey ] h[mw#n> a]ll ] i=na pa#v o[ e/cwn th'n e]lpi;da tau;thn e]p ] au]tw#j, fanerwyw#sin o=ti ou]k ei]si' pa;ntev e]x a[gni;zei e[auto'n, kayw'v e]kei#nov a[gno;v h[mw#n. 20 Kai' u[mei#v cri;sma e/cete a]po' e]sti. 4 Pa#v o[ poiw#n th'n a[marti;an, kai' tou# a[gi;ou, kai' oi/date pa;nta. 21 ou]k th'n a]nomi;an poiei#> kai' h[ a[marti;a e]sti'n e/graqa u[mi#n, o=ti ou]k oi/date th'n h[ a]nomi;a. 5 kai' oi/date o=ti e]kei#nov a]lh;yeian, a]ll ] o=ti oi/date au]th'n, kai' e]fanerw;yh, i=na ta'v a[marti;av h[mw#n a/rhj, o=ti pa#n qeu#dov e]k th#v a]lhyei;av ou]k kai' a[marti;a e]n au]tw#j ou]k e/sti. 6 pa#v e/sti. 22 ti;v e]stin o[ qeu;sthv, ei] mh' o[ e]n au]tw#j me;nwn ou]c a[marta;nei> pa#v o[ a]rnou;menov o=ti ]Ihsou#v ou]k e/stin o[ a[marta;nwn ou]c e[w;raken au]to'n, ou]de' o[ Cristo;v? ou{to;v e]stin o[ a]nti;cristov, e/gnwken au]to;n. 7 Tekni;a, mhdei'v o[ a]rnou;menov to'n pate;ra kai' to'n ui[o;n. plana;tw u[ma#v. o[ poiw#n th'n 23 pa#v o[ a]rnou;menov to'n ui[o'n, ou]de' to'n dikaiosu;nhn, di;kaio;v e]sti, kayw'v pate;ra e/cei. 24 [Umei#v ou}n o` h]kou;sate e]kei#nov di;kaio;v e]stin> 8 o[ poiw#n th'n a]p ] a]rch#v, e]n u[mi#n mene;tw> e]a'n e]n u[mi#n a[marti;an e]k tou# diabo;lou e]sti'n, o=ti mei;nhj o` a]p ] a]rch#v h]kou;sate, kai' u[mei#v a]p ] a]rch#v o[ dia;bolov a[marta;nei. Ei]v e]n tw#j ui[w#j kai' e]n tw#j patri' menei#te. 25 tou#to e]fanerw;yh o[ ui[o'v tou# Yeou#, i=na kai' au=th e]sti'n h[ e]paggeli;a, h`n au]to'v lu;shj ta' e/rga tou# diabo;lou. 9 pa#v e]phggei;lato h[mi#n, th'n zwh'n th'n ai]w;nion. o[ gegennhme;nov e]k tou# Yeou#, a[marti;an 26 Tau#ta e/graqa u[mi#n peri' tw#n ou] poiei#, o=ti spe;rma au]tou# e]n au]tw#j planw;ntwn u[ma#v> 27 kai' u[mei#v to' me;nei> kai' ou] du;natai a[marta;nein, o=ti cri;sma o` e]la;bete a]p ] au]tou#, e]n u[mi#n e]k tou# Yeou# gege;nnhtai. 10 e]n tou;twj me;nei, kai' ou] crei;an e/cete i=na ti'v fanera; e]sti ta' te;kna tou# Yeou# kai' ta' dida;skhj u[ma#v> a]ll ] w[v to' au]to' cri;sma te;kna tou# diabo;lou. Pa#v o[ mh' poiw#n dida;skei u[ma#v peri' pa;ntwn, kai' a]lhye;v dikaiosu;nhn, ou]k e/stin e]k tou# Yeou#, kai' o[ mh' a]gapw#n to'n a]delfo'n au[tou#>

282 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

11 o/ti au=th e]sti'n h[ a]ggeli;a h`n h]kou;sate a]p ] a]rch#v, i=na a]gapw#men I John 4 a]llh;louv> 12 ou] kayw'v Ka;i~n e]k tou# ponhrou# h}n, kai' e/sfaxe to'n a]delfo'n 4 au[tou#. kai' ca;rin ti;nov e/sfaxen au]to;n? o=ti ta' e/rga au]tou# ponhra' h}n, ta' de' tou# 1 ]Agaphtoi', mh' panti' pneu;mati a]delfou# au]tou# di;kaia. 13 Mh' pisteu;ete, a]lla' dokima;zete ta' yauma;zete a]delfoi; mou, ei] misei# u[ma#v pneu;mata, ei] e]k tou# Yeou# e]stin> o=ti o[ ko;smov. 14 h[mei#v oi/damen o=ti polloi' qeudoprofh#tai e]xelhlu;yasin metabebh;kamen e]k tou# yana;tou ei]v th'n ei]v to'n ko;smon. 2 e]n tou;twj ginw;skete zwh'n, o=ti a]gapw#men tou'v a]delfou;v> o[ mh' to' pneu#ma tou# Yeou#> pa#n pneu#ma o` a]gapw#n to'n a]delfo'n, me;nei e]n tw#j o[mologei# ]Ihsou#n Cristo'n e]n sarki' yana;tw.j 15 Pa#v o[ misw#n to'n a]delfo'n e]lhluyo;ta e]k tou# Yeou# e]sti> 3 kai' pa#n au[tou#, a]nyrwpokto;nov e]sti;> kai' oi/date pneu#ma o` mh' o[mologei# to'n ]Ihsou#n o=ti pa#v a]nyrwpokto;nov ou]k e/cei zwh'n Cristo'n e]n sarki' e]lhluyo;ta, e]k tou# ai]w;nion e]n au]tw#j me;nousan. 16 e]n Yeou# ou]k e/sti. kai' tou#to; e]sti to' tou# tou;twj e]gnw;kamen th'n a]ga;phn, o=ti a]nticri;stou, o` a]khko;ate o=ti e/rcetai, e]kei#nov u[pe'r h[mw#n th'n quch'n au[tou# kai' nu#n e]n tw#j ko;smwj e]sti'n h/dh. 4 u[mei#v e/yhke> kai' h[mei#v o]fei;lomen u[pe'r tw#n e]k tou# Yeou# e]ste, tekni;a, kai' a]delfw#n ta'v quca'v tiye;nai. 17 \Ov d ] nenikh;kate au]tou'v, o=ti mei;zwn e]sti'n a\n e/chj to'n bi;on tou# ko;smou, kai' yewrh#j o[ e]n u[mi#n h\ o[ e]n tw#j ko;smw.j 5 Au]toi' e]k to'n a]delfo'n au[tou# crei;an e/conta, kai' tou# ko;smou ei]si', dia' tou#to e]k tou# klei;shj ta' spla;gcna au[tou# a]p ] au]tou#, ko;smou lalou#si, kai' o[ ko;smov au]tw#n pw#v h[ a]ga;ph tou# Yeou# me;nei e]n au]tw#j? a]kou;ei. 6 h[mei#v e]k tou# Yeou# e]smen> 18 Tekni;a mou, mh' a]gapw#men lo;gw,j o[ ginw;skwn to'n Yeo'n, a]kou;ei h[mw#n> o`v mhde' glw;sshj, a]ll] e/rgwj kai' a]lhyei;aj> ou]k e/stin e]k tou# Yeou#, ou]k a]kou;ei 19 kai' e]n tou;twj ginw;skomen o=ti e]k th#v h[mw#n. e]k tou;tou ginw;skomen to' pneu#ma a]lhyei;av e]sme'n, kai' e/mprosyen au]tou# th#v a]lhyei;av kai' to' pneu#ma th#v pla;nhv. pei;somen ta'v kardi;av h[mw#n. 20 o=ti e]a'n 7 ]Agaphtoi', a]gapw#men a]llh;louv, o=ti kataginw;skhj h[mw#n h[ kardi;a, o=ti h[ a]ga;ph e]k tou# Yeou# e]sti, kai' pa#v mei;zwn e]sti'n o[ Yeo'v th#v kardi;av h[mw#n, o[ a]gapw#n, e]k tou# Yeou# gege;nnhtai, kai' kai' ginw;skei pa;nta. 21 ]Agaphtoi', e]a'n ginw;skei to'n Yeo;n> 8 o[ mh' a]gapw#n, ou]k h[ kardi;a h[mw#n mh' kataginw;skhj h[mw#n, e/gnw to'n Yeo'n, o=ti o[ Yeo'v a]ga;ph e]sti;n. par]r[hsi;an e/comen pro'v to'n Yeo;n> 22 9 e]n tou;twj e]fanerw;yh h[ a]ga;ph tou# kai' o` e]a'n ai]tw#men, lamba;nomen par ] Yeou# e]n h[mi#n, o=ti to'n ui[o'n au[tou# to'n au]tou#, o=ti ta'v e]ntola'v au]tou# throu#men, monogenh# a]pe;stalken o[ Yeo'v ei]v to'n kai' ta' a]resta' e]nw;pion au]tou# poiou#men. ko;smon, i=na zh;swmen di ] au]tou#> 10 e]n 23 kai' au=th e]sti'n h[ e]ntolh' au]tou#, i=na tou;twj e]sti'n h[ a]ga;ph, ou]c o=ti h[mei#v pisteu;swmen tw#j o]no;mati tou# ui[ou# h]gaph;samen to'n Yeo'n, a]ll ] o=ti au]to'v au]tou# ]Ihsou# Cristou#, kai' a]gapw#men h]ga;phsen h[ma#v, kai' a]pe;steile to'n ui[o'n a]llh;louv, kayw'v e/dwken e]ntolh'n h[mi#n. au[tou# i[lasmo'n peri' tw#n a[martiw#n 24 kai' o[ thrw#n ta'v e]ntola'v au]tou,# e]n h[mw#n. 11 ]Agaphtoi', ei] ou=twv o[ Yeo'v au]tw#j me;nei, kai' au]to'v e]n au]tw#j. kai' e]n h]ga;phsen h[ma#v, kai' h[mei#v o]fei;lomen tou;twj ginw;skomen o=ti me;nei e]n h[mi#n, e]k a]llh;louv a]gapa#n. 12 Yeo'n ou]dei'v tou# pneu;matov ou{ h[mi#n e/dwken. pw;pote teye;atai> e]a'n a]gapw#men a]llh;louv, o[ Yeo'v e]n h[mi#n me;nei, kai' h[ a]ga;ph au]tou# teteleiwme;nh e]sti'n e]n

283 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 h[mi#n. 13 e]n tou;twj ginw;skomen o=ti e]n ou]k ei]si'n, 4 o=ti pa#n to' gegennhme;non e]k au]tw#j me;nomen kai' au]to'v e]n h[mi#n, o=ti e]k tou# Yeou# nika#j to'n ko;smon. kai' au=th tou# pneu;matov au[tou# de;dwken h[mi#n> 14 e]sti'n h[ ni;kh h[ nikh;sasa to'n ko;smon, kai' h[mei#v teyea;meya, kai' martou#mena h[ pi;stiv h[mw#n. 5 ti;v e]stin o[ nikw#n to'n o=ti o[ path'r a]pe;stalke to'n ui[o'n ko;smon, ei] mh' o[ pisteu;wn o=ti ]Ihsou#v swth#ra tou# ko;smou. 15 o`v a\n e]stin o[ ui[o'v tou# Yeou#? 6 ou{to;v e]stin o[mologh;shj o=ti ]Ihsou#v e]stin o[ ui[o'v tou# o[ e]lyw'n di ] u=datov kai' ai=matov, ]Ihsou#v Yeou#, o[ Yeo'v e]n au]tw#j me;nei, kai' au]to'v o[ Cristo;v> ou]k e]n tw#j u=dati mo;non, a]ll ] e]n tw#j Yew#.j 16 kai' h[mei#v e]gnw;kamen e]n tw#j u=dati kai' tw#j ai=mati> kai' to' kai' pepisteu;kamen th'n a]ga;phn h`n e/cei pneu#ma; e]sti to' marturou#n, o=ti to' o[ Yeo'v e]n h[mi#n. o[ Yeo'v a]ga;ph e]sti', kai' pneu#ma; e]stin h[ a]lh;yeia. 7 o=ti trei#v o[ me;nwn e]n th#j a]ga;phj, e]n tw#j Yew#j me;nei, ei]sin oi[ marturou#ntev e]n tw#j ou]ranw#j, kai' o[ Yeo'v e]n au]tw#.j 17 ]En tou;twj o[ path'r, o[ lo;gov, kai' to' a=gion pneu#ma> tetelei;wtai h[ a]ga;ph mey ] h[mw#n, i=na kai' ou{toi oi[ trei#v e=n ei]si. 8 kai' trei#v par]r[hsi;an e/cwmen e]n th#j h[me;raj th#v ei]sin oi[ marturou#ntev e]n th#j gh#j, to' kri;sewv, o=ti kayw'v e]kei#no;v e]sti, kai' pneu#ma, kai' to' u=dwr, kai' to' ai{ma> kai' h[mei#v e]smen e]n tw#j ko;smwj tou;twj. 18 oi[ trei#v ei]v to' e=n ei]si. 9 Ei] th'n Fo;bov ou]k e/stin e]n th#j a]ga;phj, a]ll ] marturi;an tw#n a]nyrw;pwn lamba;nomen, h[ telei;a a]ga;ph e/xw ba;llei to'n fo;bon, h[ marturi;a tou# Yeou# mei;zwn e]sti'n, o=ti o=ti o[ fo;bov ko;lasin e/cei> o[ de' au=th e]sti'n h[ marturi;a tou# Yeou# h`n fobou;menov ou] tetelei;wtai e]n th#j memartu;rhke peri' tou# ui[ou# au[tou#. 10 a]ga;ph.j 19 h[mei#v a]gapw#men au]to'n, o=ti o[ pisteu;wn ei]v to'n ui[o'n tou# Yeou#, e/cei au]to'v prw#tov h]ga;phsen h[ma#v. 20 e]a;n th'n marturi;an e]n e[autw#j> o[ mh' pisteu;wn tiv ei/phj, o=ti a]gapw# to'n Yeo'n, kai' to'n tw#j Yew#j, qeu;sthn pepoi;hken au]to'n, o=ti a]delfo'n au[tou# mish#j, qeu;sthv e]sti;n> ou] pepi;steuken ei]v th'n marturi;an h`n o[ ga'r mh' a]gapw#n to'n a]delfo'n au[tou# o`n memartu;rhken o[ Yeo'v peri' tou# ui[ou# e[w;rake, to'n Yeo'n o`n ou]c e[w;rake, pw#v au[tou#> 11 kai' au=th e]sti'n h[ marturi;a, du;natai a]gapa#n? 21 kai' tau;thn th'n o=ti zwh'n ai]w;nion e/dwken h[mi#n o[ Yeo'v, e]ntolh'n e/comen a]p ] au]tou#, i=na o[ a]gapw#n kai' au=th h[ zwh' e]n tw#j ui[w#j au]tou# e]stin. to'n Yeo'n, a]gapa#j kai' to'n a]delfo'n 12 o[ e/cwn to'n ui[o'n, e/cei th'n zwh;n> o[ mh' au[tou#. e/cwn to'n ui[o'n tou# Yeou#, th'n zwh'n ou]k e/cei. 13 tau#ta e/graqa u[mi#n toi#v pisteu;ousin ei]v to' o/noma tou# ui[ou# tou# I John 5 Yeou#, i=na ei]dh#te o=ti zwh'n e/cete ai]w;nion, kai' i=na pisteu;hte ei]v to' o/noma tou# u[iou# 5 tou# Yeou#. 14 kai' au=th e]sti'n h[ par]r[hsi;a h`n e/comen pro'v au]to'n, o=ti 1 Pa#v o[ pisteu;wn o=ti ]Ihsou#v e]stin e]a;n ti ai]tw;meya kata' to' ye;lhma au]tou#, o[ Cristo'v, e]k tou# Yeou# gege;nnhtai> kai' a]kou;ei u[mw#nb> 15 kai' e]a'n oi/damen o=ti pa#v o[ a]gapw#n to'n gennh;santa, a]gapa#j a]kou;ei h[mw#n o` a\n ai]tw;meya, oi/damen kai' to'n gegennhme;non e]x au]tou#. 2 ]En o=ti e/comen ta' ai]th;mata a` h]jth;kamen tou;twj ginw;skomen o=ti a]gapw#men ta' par ] au]tou#. 16 ]Ea;n tiv i/dhj to'n te;kna tou# Yeou#, o=tan to'n Yeo'n a]delfo'n au[tou# a[marta;nonta a[marti;an a]gapw#men, kai' ta'v e]ntola'v au]tou# mh' pro'v ya;naton, ai]th;sei, kai' dw;sei thrw#men> 3 au=th ga;r e]stin h[ a]ga;ph au]tw#j zwh'n, toi#v a[marta;nousi mh' pro'v tou# Yeou#, i=na ta'v e]ntola'v au]tou# ya;naton. e/stin a[marti;a pro'v ya;naton, thrw#men. kai' ai[ e]ntolai' au]tou# barei#ai

284 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= ou] peri' e]kei;nhv le;gw i=na e]rwth;shj. 17 pa#sa a]diki;a a[marti;a e]sti', kai' e/stin a[marti;a ou] pro'v ya;naton. 18 Oi/damen o=ti pa#v o[ gegennhme;nov e]k tou# Yeou# ou]c a[marta;nei> a]ll ] o[ gennhyei'v e]k tou# Yeou# threi# e]auto'n, kai' o[ ponhro'v ou]c a=ptetai au]tou#. 19 Oi/damen o=ti e]k tou# Yeou# e]sme'n, kai' o[ ko;smov o=lov e]n tw#j ponhrw#j kei#tai> 20 oi/damen de' o=ti o[ ui[o'v tou# Yeou# h=kei, kai' de;dwken h[mi#n dia;noian i=na ginw;skwmen to'n a]lhyino;n. kai; e]smen e]n tw#j a]lhyinwj#, e]n tw#j ui[w#j au]tou# ]Ihsou# Cristw#j. ou{to;v e]stin o[ a]lhyino'v Yeo'v, kai' h[ zwh' ai]w;niov. 21 tekni;a, fula;xate e[autou'v a]po' tw#n ei]dw;lwn. a]mh;n.

]Iwa;nnou e]pistolh' kayolikh' prw;th e]gra;fh e]n sti;coiv sog'. a: Typographical error: read marturou#men b: Typographical error: read h[mw#n

285 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

ca;rtou kai' me;lanov> a]lla' e]lpi;zw II JOHN e]lyei#n pro'v u[ma#v, kai' sto;ma pro'v sto;ma lalh#sai, i=na h[ cara' h[mw#n h}j peplhrwme;nh 13 ]Aspa;zetai; se ta' EPISTOLH] ' IWA] NNOU; te;kna th#v a]delfh#v sou th#v ]Eklekth#v. ; a]mh;n. DEUTERA. ]Iwa;nnou e]pistolh' deute;ra e]gra;fh e]n sti;coiv l'. 1 O PRESBUTEROS; ]Eklekth#j kuri;aj, kai' toi#v te;knoiv au]th#v, ou`v e]gw' a]gapw# e]n a]lhyei;aj, kai' ou]k e]gw' mo;nov, a]lla' kai' pa;ntev oi[ e]gnwko;tev th'n a]lh;yeian, 2 dia' th'n a]lh;yeian th'n me;nousan e]n h[mi#n, kai' mey ] h[mw#n e/stai ei]v to'n ai]w#na> 3 e/stai mey ] h[mw#n ca;riv, e/leov, ei]rh;nh para' Yeou# patro'v, kai' para' Kuri;ou ]Ihsou# Cristou# tou# ui[ou# tou# patro'v, e]n a]lhyei;aj kai' a]ga;phj. 4 ]Eca;rhn li;an o=ti eu=rhka e]k tw#n te;knwn sou peripatou#ntav e]n a]lhyei;a,j kayw'v e]ntolh'n e]la;bomen para' tou# patro;v. 5 Kai' nu#n e]rwtw# se kuri;a, ou]c w[v e]ntolh'n gra;fw soi kainh'n, a]lla' h`n ei/comen a]p ] a]rch#v, i=na a]gapw#men a]llh;louv> 6 kai' au=th e]sti'n h[ a]ga;ph, i=na peripatw#men kata' ta'v e]ntola'v au]tou#. au=th e]sti'n h[ e]ntolh', kayw'v h]kou;sate a]p ] a]rch#v, i=na e]n au]th#j peripath#te> 7 o=ti polloi' pla;noi ei]sh#lyon ei]v to'n ko;smon, oi[ mh' o[mologou#ntev ]Ihsou#n Cristo'n e]rco;menon e]n sarki;> ou{to;v e]stin o[ pla;nov kai' o[ a]nti;cristov. 8 ble;pete e[autou'v, i=na mh' a]pole;swmen a` ei]rgasa;meya, a]lla' misyo'n plh;rh a]pola;bwmen. 9 pa#v o[ parabai;nwn kai' mh' me;nwn e]n th#j didach#j tou# Cristou#, Yeo'n ou]k e/cei> o[ me;nwn e]n th#j didach#j tou# Cristou#, ou{tov kai' to'n pate;ra kai' to'n ui[o'n e/cei. 10 Ei/ tiv e/rcetai pro'v u[ma#v, kai' tau;thn th'n didach'n ou] fe;rei, mh' lamba;nete au]to'n ei]v oi]ki;an, kai' cai;rein au]tw#j mh' le;gete> 11 o[ ga'r le;gwn au]tw#j cai;rein, koinwnei# toi#v e/rgoiv au]tou# toi#v ponhroi#v. 12 Polla' e/cwn u[mi#n gra;fein, ou]k h]boulh;yhn dia'

286 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

pro'v sto;ma lalh;somen. Ei]rh;nh soi. III JOHN a]spa;zontai; se oi[ fi;loi. ]Aspa;zou tou'v fi;louv kat ] o/noma.

EPISTOLH] ' IWA] NNOU; ]Iwa;nnou e]pistolh' kayolikh' tri;th ; sti;cwn lb '. TRITH.

a: Typographical error: read e/cw

1 O PRESBUTEROS; Gai:wj tw#j a]gaphtwj#, o`n e]gw' a]gapw# e]n a]lhyei;aj. 2 ]Agaphte', peri' pa;ntwn eu/comai; se eu]odou#syai kai' u[giai;nein, kayw'v eu]odou#tai; sou h[ quch;. 3 e]ca;rhn ga'r li;an e]rcome;nwn a]delfw#n, kai' marturou;ntwn sou th#j a]lhyei;aj, kayw'v su' e]n a]lhyei;aj peripatei#v. 4 meizote;ran tou;twn ou]k e]cwa cara'n, i=na a]kou;w ta' e]ma' te;kna e]n a]lhyei;aj peripatou#nta. 5 ]Agaphte', pisto'n poiei#v o` e]a'n e]rga;shj ei]v tou'v a]delfou'v kai' ei]v tou'v xe;nouv, 6 oi` e]martu;rhsa;n sou th#j a]ga;phj e]nw;pion e]kklhsi;av> ou`v kalw#v poih;seiv prope;mqav a]xi;wv tou# Yeou#> 7 u[pe'r ga'r tou# o]no;matov e]xh#lyon, mhde'n lamba;nontev a]po' tw#n e]ynw#n. 8 h[mei#v ou}n o]fei;lomen a]polamba;nein tou'v toiou;touv, i=na sunergoi' ginw;meya th#j a]lhyei;aj. 9 e/graqa th#j e]kklhsi;aj> a]ll ] o[ filoprwteu;wn au]tw#n Diotrefh'v ou]k e]pide;cetai h[ma#v> 10 dia' tou#to e]a'n e/lyw, u[pomnh;sw au]tou# ta' e/rga a` poiei#, lo;goiv ponhroi#v fluarw#n h[ma#v> kai' mh' a]rkou;menov e]pi' tou;toiv, ou/te au]to'v e]pide;cetai tou'v a]delfou'v, kai' tou'v boulome;nouv kwlu;ei, kai' e]k th#v e]kklhsi;av e]kba;llei. 11 ]Agaphte', mh' mimou# to' kako'n, a]lla' to' a]gayo;n. o[ a]gayopoiw#n e]k tou# Yeou# e]stin> o[ de' kakopoiw#n ou]c e[w;rake to'n Yeo;n. 12 Dhmhtri;wj memartu;rhtai u[po' pa;ntwn, kai' u[p ] au]th#v th#v a]lhyei;av> kai' h[mei#v de' marturou#men, kai' oi/date o=ti h[ marturi;a h[mw#n a]lhyh;v e]sti. 13 Polla' ei}con gra;fein, a]ll ] ou] ye;lw dia' me;lanov kai' kala;mou soi gra;qai> 14 e]lpi;zw de' eu]ye;wv i]dei#n se, kai' sto;ma

287 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

JUDE Ou{toi de' o=sa me'n ou]k oi/dasi, blasfhmou#sin> o=sa de' fusikw#v w[v ta' a/loga zw#a e]pi;stantai, e]n tou;toiv EPISTOLH] ' TOU # IOU] DA; fyei;rontai. 11 Ou]ai' au]toi#v, o=ti th#j ' o[dw#j tou# Ka;i~n e]poreu;yhsan, kai' th#j KAYOLIKH. pla;nhj tou# Balaa'm misyou# e]xecu;yhsan, kai' th#j a]ntilogi;aj tou# Kore' a]pw;lonto. 12 ou{toi; ei]sin e]n tai#v a]ga;paiv u[mw#n, 1 I OUDAS; ]Ihsou# Cristou# dou#lov, spila;dev, suneuwcou;menoi, a]fo;bwv a]delfo'v de' ]Iakw;bou, toi#v e]n Yew#j patri' e[autou'v poimai;nontev> nefe;lai h]giasme;noiv, kai' ]Ihsou# Cristw#j a/nudroi, u[po' a]ne;mwn perifero;menai, tethrhme;noiv klhtoi#v> 2 e/leov u[mi#n kai' de;ndra fyinopwrina', a/karpa, di'v ei]rh;nh kai' a]ga;ph plhyunyei;h. a]poyano;nta, e]krizwye;nta> 13 ku;mata 3 ]Agaphtoi', pa#san spoudh'n a/gria yala;sshv, e]pafri;zonta ta'v poiou;menov gra;fein u[mi#n peri' th#v e[autw#n ai]scu;nav, a]ste;rev planh#tai, koinh#v swthri;av a]na;gkhn e/scon gra;qai oi{v o[ zo;fov tou# sko;touv ei]v to'n ai]w#na u[mi#n, parakalw#n e]pagwni;zesyai th#j teth;rhtai. 14 proefh;teuse de' kai' a=pax paradoyei;shj toi#v a[gi;oiv pi;stei> tou;toiv e=bdomov a]po' ]Ada'm [Enw'c, 4 pareise;dusan ga;r tinev a/nyrwpoi oi[ le;gwn, ]Idou' h}lye Ku;riov e]n muria;sin pa;lai progegramme;noi ei]v tou#to to' a[gi;aiv au[tou#, 15 poih#sai kri;sin kata' kri#ma, a]sebei#v, th'n tou# Yeou# h[mw#n pa;ntwn, kai' e]xele;gxai pa;ntav tou'v ca;rin metatiye;ntev ei]v a]se;lgeian, kai' a]sebei#v au]tw#n, peri' pa;ntwn tw#n e/rgwn to'n mo;non despo;thn Yeo'n, kai' Ku;rion a]sebei;av au[tw#n w{n h]se;bhsan, kai' peri' h[mw#n ]Ihsou#n Cristo'n a]rnou;menoi. 5 pa;ntwn tw#n sklhrw#n w{n e]la;lhsan kat ] u[pomnh#sai de' u[ma#v bou;lomai, ei]do;tav au]tou# a[martwloi' a]sebei#v. 16 ou{toi; u[ma#v a=pax tou#to, o=ti o[ Ku;riov lao'n e]k ei]si goggustai', memqi;moiroi, kata' ta'v gh#v Ai]gu;ptou sw;sav, to' deu;teron tou'v e]piyumi;av au[tw#n poreuo;menoi, kai' to' mh' pisteu;santav a]pw;lesen> 6 sto;ma au]tw#n lalei# u[pe;rogka, a]gge;louv te tou'v mh' thrh;santav th'n yauma;zontev pro;swpa, w]felei;av ca;rin. e[autw#n a]rch'n, a]lla' a]polipo;ntav to' 17 [Umei#v de' a]gaphtoi' mnh;syhte tw#n i/dion oi]khth;rion, ei]v kri;sin mega;lhv r[hma;twn tw#n proeirhme;nwn u[po' tw#n h[me;rav, desmoi#v a]i~di;oiv u[po' zo;fon a]posto;lwn tou# Kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# teth;rhken> 7 w[v So;doma kai' Go;mor]r[a, Cristou,# 18 o=ti e/legon u[mi#n o=ti e]n kai' ai[ peri' au]ta'v po;leiv to'n o=moion e]sca;twj cro;nwj e/sontai e]mpai#ktai, kata' tou;toiv tro;pon e]kporneu;sasai, kai' ta'v e[autw#n e]piyumi;av poreuo;menoi tw#n a]pelyou#sai o]pi;sw sarko'v e[te;rav, a]sebeiw#n. 19 ou{toi; ei]sin oi[ pro;keintai dei#gma, puro'v ai]wni;ou a]podiori;zontev, qucikoi', pneu#ma mh' di;khn u[pe;cousai. 8 [Omoi;wv me;ntoi e/contev. 20 [Umei#v de', a]gaphtoi', th#j kai' ou{toi e]nupniazo;menoi sa;rka me'n a[giwta;thj u[mw#n pi;stei e]poikodomou#ntev miai;nousi, kurio;thta de' a]yetou#si, e[autou'v, e]n pneu;mati a[gi;wj do;xav de' blasfhmou#sin. 9 o[ de' proseuco;menoi, 21 e[autou'v e]n a]ga;phj Micah'l o[ a]rca;ggelov o=te tw#j diabo;lwj Yeou# thrh;sate, prosdeco;menoi to' diakrino;menov diele;geto peri' tou# e/leov tou# Kuri;ou h[mw#n ]Ihsou# Cristou#, Mwse;wv sw;matov, ou]k e]to;lmhse kri;sin ei]v zwh'n ai]w;nion> 22 kai' ou`v me'n e]penegkei#n blasfhmi;av, a]ll] e]leei#te diakrino;menoi, 23 ou`v de' e]n ei}pen, ]Epitimh;sai soi Ku;riov. 10 fo;bwj sw;zete, e]k tou# puro'v a[rpa;zontev,

288 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= misou#ntev kai' to'n a]po' th#v sarko'v e]spilwme;non citw#na. 24 Tw#j de' duname;nwj fula;xai au]tou;v a]ptai;stouv, kai' sth#sai katenw;pion th#v do;xhv au[tou# a]mw;mouv e]n a]gallia;sei, 25 mo;nwj sofw#j Yew#j swth#ri h[mw#n do;xa kai' megalwsu;nh, kra;tov kai' e]xousi;a, kai' nu#n kai' ei]v pa;ntav tou'v ai]w#nav. ]Amh;n.

]Epistolh' ]Iou;da kayolikh' sti;cwn oa'.

289 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550

basilei;aj kai' u[pomonh#j ]Ihsou# Cristou#, REVELATION e]geno;mhn e]n th#j nh;swj th#j kaloume;nhj Pa;tmwj dia' to'n lo;gon tou# yeou# kai' dia' th'n marturi;an ]Ihsou# Cristou# 10 APOKALUQIS IWANNOU e]geno;mhn e]n pneu;mati e]n th#j kuriakh#j TOU YEOLOGOU h[me;raj kai' h/kousa o]pi;sw mou fwnh'n mega;lhn w[v sa;lpiggov 11 legou;shv ]Egw; e]imi to' A kai' to' W, `O prw#tov kai' o[ e/scatov> kai' o[ ble;peiv gra;qon ei]v bibli;on kai' pe;mqon tai#v KEF. 1 e]kklhsi;aiv tai#v e]n ]Asi;aj, ei]v /Efeson kai' ei]v Smu;rnan kai' ei]v Pe;rgamon kai' 1 ]Apoka;luqiv ]Ihsou# Cristou# h`n ei]v Yua;teira kai' ei]v Sa;rdeiv kai' ei]v e/dwken au]tw#j o[ yeo;v dei#xai toi#v dou;loiv Filade;lfeian kai' ei]v Laodi;keian 12 au]tou# a` dei# gene;syai e]n ta;cei kai' Kai' e]pe;streqa ble;pein th'n fwnh'n h=tiv e]sh;manen a]postei;lav dia' tou# a]gge;lou e]la;lhsen met ] e]mou# kai' e]pistre;qav au]tou# tw#j dou;lwj au]tou# ]Iwa;nnhj 2 o`v ei}don e[pta' lucni;av crusa#v 13 kai' e]n e]martu;rhsen to'n lo;gon tou# yeou# kai' me;swj tw#n e[pta' lucniw#n o=moion u[iw#j th'n marturi;an ]Ihsou# Cristou# o=sa te a]nyrw;pou e]ndedume;non podh;rh kai' ei}den 3 maka;riov o[ a]naginw;skwn kai' periezwsme;non pro'v toi#v mastoi#v zw;nhn oi[ a]kou;ontev tou'v lo;gouv th#v crush#n 14 h[ de' kefalh' au]tou# kai' ai[ profhtei;av kai' throu#ntev ta' e]n au]th#j tri;cev leukai' w[sei e/rion leuko;n w[v gegramme;na o[ ga'r kairo'v e]ggu;v ciw;n kai' oi[ o]fyalmoi' au]tou# w[v flo'x 4 ]Iwa;nnhv tai#v e[pta' e]kklhsi;aiv tai#v puro;v 15 kai' oi[ po;dev au]tou# o=moioi e]n th#j ]Asi;aj> ca;riv u[mi#n kai' ei]rh;nh a]po' calkoliba;nwj w[v e]n kami;nwj tou# o[ w\n kai' o[ h}n kai' o[ e]rco;menov kai' pepurwme;noi> kai' h[ fwnh' au]tou# w[v a]po' tw#n e[pta' pneuma;twn a` e]stin fwnh' u[da;twn pollw#n 16 kai' e/cwn e]n e]nw;pion tou# yro;nou au]tou# 5 kai' th#j dexia#j au]tou# ceiri' a]ste;rav e[pta; kai' a]po' ]Ihsou# Cristou# o[ ma;rtuv o[ pisto;v e]k tou# sto;matov au]tou# r[omfai;a o[ prwto;tokov e]k tw#n nekrw#n kai' o[ di;stomov o]xei#a e]kporeuome;nh kai' h[ a/rcwn tw#n basile;wn th#v gh#v Tw#j o/qiv au]tou# w[v o[ h=liov fai;nei e]n th#j a]gaph;santi h[ma#v kai' lou;santi h[ma#v duna;mei au]tou# 17 Kai' o=te ei}don au]to;n a]po' tw#n a[martiw#n h[mw#n e]n tw#j ai=mati e/pesa pro'v tou'v po;dav au]tou# w[v nekro;v au]tou# kai' e]pe;yhken th'n dexia'n au]tou# cei#ra 6 kai' e]poi;hsen h[ma#v basilei#v kai' e]p ] e]me' le;gwn, moi, Mh' fobou#> e]gw; ei]mi o[ i[erei#v tw#j yew#j kai' patri' au]tou# au]tw#j h[ prw#tov kai' o[ e/scatov 18 kai' o[ zw#n kai' do;xa kai' to' kra;tov ei]v tou'v ai]w#nav tw#n e]geno;mhn nekro'v kai' i]dou;, zw#n ei]mi ei]v ai]w;nwn> a]mh;n 7 ]Idou;, e/rcetai meta' tou'v ai]w#nav tw#n ai]w;nwn a]mh;n> kai' e/cw tw#n nefelw#n kai' o/qetai au]to'n pa#v ta'v klei#v tou# a=jdou kai' tou# yana;tou 19 o]fyalmo'v kai' oi=tinev au]to'n gra;qon a` ei}dev kai' a` ei]si'n kai' a` e]xeke;nthsan kai' ko;qontai e]p ] au]to'n me;llei gine;syai meta' tau#ta 20 to' pa#sai ai[ fulai' th#v gh#v nai; a]mh;n musth;rion tw#n e[pta' a]ste;rwn w}n ei}dev 8 ]Egw; ei]mi to' A kai' to' W a]rch' kai' e]pi' th#v dexia#v mou kai' ta'v e[pta' lucni;av te;lov, le;gei o[ ku;riov o[ w\n kai' o[ h}n kai' o[ ta'v crusa#v> oi[ e[pta' a]ste;rev a/ggeloi e]rco;menov o[ pantokra;twr tw#n e[pta' e]kklhsiw#n ei]sin kai' ai[ e[pta' 9 ]Egw' ]Iwa;nnhv o[ kai' a]delfo'v u[mw#n lucni;ai a=v ei}dev e[pta' e]kklhsi;ai ei]si;n kai' sugkoinwno'v e]n th#j yli;qei kai' e]n th#j

290 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA=

gra;qon> Ta;de le;gei o[ e/cwn th'n r[omfai;an th'n di;stomon th'n o]xei#an> 13 Revelation 2 Oi}da ta' e/rga sou, kai' pou# katoikei#v o=pou o[ yro;nov tou# Satana# kai' kratei#v KEF. 2 to' o/noma; mou kai' ou]k h]rnh;sw th'n pi;stin mou kai' e]n tai#v h[me;raiv e]n 1 Tw#j a]gge;lwj th#v ]Efe;si;nhv e]kklhsi;av ai{v ]Antipa#v o[ ma;rtuv mou o[ pisto;v o`v gra;qon> Ta;de le;gei o[ kratw#n tou'v e[pta' a]pekta;nyh par ] u[mi#n o=pou katoikei# o[ a]ste;rav e]n th#j dexia#j au]tou# o[ peripatw#n Satana#v e]n me;swj tw#n e[pta' lucniw#n tw#n crusw#n> 14 a]ll ] e/cw kata' sou# o]li;ga o=ti e/ceiv 2 Oi}da ta' e/rga sou kai' to'n ko;pon sou e]kei# kratou#ntav th'n didach'n Balaa;m kai' th'n u[pomonh;n sou, kai' o=ti ou] du;nhj o`v e]di;dasken e=n tw#j Bala'k balei#n basta;sai kakou;v kai' e]peira;sw tou'v ska;ndalon e]nw;pion tw#n ui[w#n ]Israh;l fa;skontav ei}nai a]posto;louv kai' ou]k fagei#n ei]dwlo;yuta kai' porneu#sai 15 ei]si;n kai' eu{rev au]tou'v qeudei#v 3 kai' ou=twv e/ceiv kai' su' kratou#ntav th'n e]ba;stasav kai' u[pomonh'n e/ceiv kai' dia' didach'n tw#n Nikolai~tw#n o= misw# 16 to' o/noma; mou kekopi;akav kai' ou] metano;hson ei] de' mh; e/rcomai; soi tacu; ke;kmhkav 4 a]ll ] e/cw kata' sou# o=ti kai' polemh;sw met ] au]tw#n e]n th#j th'n a]ga;phn sou th'n prw;thn a]fh#kav 5 r[omfai;aj tou# sto;mato;v mou 17 o[ e/cwn mnhmo;neue ou}n po;yen e]kpe;ptwkav, kai' ou}v a]kousa;tw ti; to' pneu#ma le;gei tai#v metano;hson kai' ta' prw#ta e/rga e]kklhsi;aiv tw#j nikw#nti dw;sw au]tw#j poi;hson> ei] de' mh; e/rcomai; soi ta;cei kai' fagei#n a]po' tou# ma;nna tou# kekrumme;nou kinh;sw th'n lucni;an sou e]k tou# to;pou kai' dw;sw au]tw#j qh#fon leukh'n kai' e]pi' au]th#v e]a'n mh' metanoh;shjv 6 a]lla' th'n qh#fon o/noma kaino'n gegramme;non o` tou#to e/ceiv o=ti misei#v ta' e/rga tw#n ou]dei'v e/gnw ei] mh' o[ lamba;nwn 18 Kai' Nikolai~tw#n a` ka]gw' misw# 7 o[ e/cwn ou}v tw#j a]gge;lwj th#v e]n Yuatei;roiv e]kklhsi;av a]kousa;tw ti; to' pneu#ma le;gei tai#v gra;qon> Ta;de le;gei o[ ui[o'v tou# yeou# o[ e]kklhsi;aiv tw#j nikw#nti dw;sw au]tw#j e/cwn tou'v o]fyalmou'v au]tou# w[v flo;ga fagei#n e]k tou# xu;lou th#v zwh#v o= e]stin e]n puro;v kai' oi[ po;dev au]tou# o=moioi me;sw# tou# paradei;sou tou# yeou# 8 Kai' calkoliba;nwj> 19 Oi}da; sou ta' e/rga tw#j a]gge;lwj th#v e]kklhsi;av Smurnai;wn kai' th'n a]ga;phn kai' th'n diakoni;an kai' gra;qon> Ta;de le;gei o[ prw#tov kai' o[ th'n pi;stin kai' th'n u[pomonh;n sou kai' ta' e/scatov o`v e]ge;neto nekro'v kai' e/zhsen> e/rga sou kai' ta' e/scata plei;ona tw#n 9 Oi}da; sou ta' e/rga kai' th'n yli#qin kai' prw;twn th'n ptwcei;an plou;siov de' ei} kai' th'n 20 a]ll] e/cw kata' sou# o]li;ga o=ti e]a#jv th'n blasfhmi;an tw#n lego;ntwn ]Ioudai;ouv gunai#ka ]Ieza;bhl, th'n le;gousan e[auth'n ei}nai e[autou;v kai' ou]k ei]si'n a]lla' profh#tin dida;skein kai' plana#syai sunagwgh' tou# Satana# 10 mhde'n fobou# e]mou'v dou;louv porneu#sai kai' a` me;lleiv pa;scein i]dou;, me;llei ba;lein ei]dwlo;yuta fagei#n 21 kai' e/dwka e]x u[mw#n o[ dia;bolov ei]v fulakh'n i=na au]th#j cro;non i=na metanoh;shj e]k th#v peirasyh#te kai' e=xete yli#qin h[merw#n pornei;av au]th#v kai' ou] meteno;hsen de;ka gi;nou pisto'v a/cri yana;tou kai' 22 i]dou;, e]gw' ba;llw au]th'n ei]v kli;nhn dw;sw soi to'n ste;fanon th#v zwh#v 11 o[ kai' tou'v moiceu;ontav met ] au]th#v ei]v e/cwn ou}v a]kousa;tw ti; to' pneu#ma le;gei yli#qin mega;lhn e]a'n mh' metanoh;swsin tai#v e]kklhsi;aiv o[ nikw#n ou] mh' a]dikhyh#j e]k tw#n e/rgwn au]tw#n 23 kai' ta' te;kna e]k tou# yana;tou tou# deute;rou 12 Kai' au]th#v a]poktenw# e]n yana;twj kai' tw#j a]gge;lwj th#v e]n Perga;mwj e]kklhsi;av

291 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 gnw;sontai pa#sai ai[ e]kklhsi;ai o=ti e]gw; e]kklhsi;aiv 7 Kai' tw#j a]gge;lwj th#v e]n ei]mi o[ e]reunw#n nefrou'v kai' kardi;av Filadelfei;aj e]kklhsi;av gra;qon> Ta;de kai' dw;sw u[mi#n e[ka;stwj kata' ta' e/rga le;gei o[ a=giov o[ a]lhyino;v o[ e/cwn th'n u[mw#n 24 u[mi#n de' le;gw kai' loipoi#v toi#v klei#da tou# Dabi;d, o[ a]noi;gwn kai' ou]dei'v e]n Yuatei;roiv o=soi ou]k e/cousin th'n klei;ei, kai' klei;ei kai' ou]dei'v a]noi;gei> 8 didach'n tau;thn kai' oi=tinev ou]k Oi}da; sou ta' e/rga i]dou;, de;dwka e/gnwsan ta' ba;yh tou# Satana# w[v e]nw;pio;n sou yu;ran a]newjgme;nhn, kai' le;gousin> ou] ba;lw e]f ] u[ma#v a/llo ou]dei'v du;natai klei#sai au]th;n o=ti ba;rov 25 plh'n o` e/cete krath;sate mikra'n e/ceiv du;namin kai' e]th;rhsa;v mou a/criv ou{ a\n h=xw 26 kai' o[ nikw#n kai' o[ to'n lo;gon kai' ou]k h]rnh;sw to' o/noma; mou thrw#n a/cri te;louv ta' e/rga mou dw;sw 9 i]dou;, didwmi e]k th#v sunagwgh#v tou# au]tw#j e]xousi;an e]pi' tw#n e]ynw#n 27 kai' Satana# tw#n lego;ntwn poimanei# au]tou'v e]n r[a;bdwj sidhra#j w[v e[autou'v ]Ioudai;ouv ei}nai kai' ou]k ei]si'n ta' skeu;h ta' keramika' suntri;betai w[v a]lla' qeu;dontai i]dou;, poih;sw au]tou'v ka]gw; ei/lhfa para; tou# patro;v mou 28 i=na h=xwsin kai' proskunh;swsin e]nw;pion kai' dw;sw au]tw#j to'n a]ste;ra to'n tw#n podw#n sou kai' gnw#sin o=ti e]gw' prwi~no;n 29 o[ e/cwn ou}v a]kousa;tw ti; to' h]ga;phsa; se 10 o=ti e]th;rhsav to'n lo;gon pneu#ma le;gei tai#v e]kklhsi;aiv th#v u[pomonh#v mou ka]gw; se thrh;sw e]k th#v w=rav tou# peirasmou# th#v mellou;shv e/rcesyai e]pi' th#v oi]koume;nhv o=lhv peira;sai tou'v katoikou#ntav e]pi' th#v gh#v 11 i]dou;, e/rcomai tacu;> kra;tei o` e/ceiv KEF. 3 i=na mhdei'v la;bhj to'n ste;fano;n sou 12 o[ nikw#n poih;sw au]to'n stu#lon e]n tw#j naw#j 1 Kai' tw#j a]gge;lwj th#v e]n Sa;rdesin tou# yeou# mou kai' e/xw ou] mh' e]xe;lyhj e/ti e]kklhsi;av gra;qon> Ta;de le;gei o[ e/cwn kai' gra;qw e]p ] au]to'n to' o/noma tou# yeou# ta' pneu;mata tou# yeou# kai' tou'v e[pta' mou kai' to' o/noma th#v po;lewv tou# yeou# a]ste;rav> Oi}da; sou ta' e/rga o=ti to' mou th#v kainh#v ]Ierousalh;m h[ o/noma e/ceiv o=ti zh#jv kai' nekro'v ei} 2 katabai;nousa e]k tou# ou]ranou# a]po' tou# gi;nou grhgorw#n kai' sth;rixon ta' loipa' yeou# mou kai' to' o/noma; mou to' kaino;n a` me'llei a]poyanei#n ou] ga'r eu=rhka; sou 13 o[ e/cwn ou}v a]kousa;tw ti; to' pneu#ma ta' e/rga peplhrwme;na e]nw;pion tou# yeou# le;gei tai#v e]kklhsi;aiv 14 Kai' tw#j 3 mnhmo;neue ou}n pw#v ei/lhfav kai' a]gge;lwj th#v e]kklhsi;av Laodike;wn h/kousav kai' th;rei kai' metano;hson e]a'n gra;qon> Ta;de le;gei o[ ]Amh;n o[ ma;rtuv o[ ou}n mh' grhgorh;shjv h=xw e]pi' se; w[v pisto'v kai' a]lhyino;v h[ a]rch' th#v kti;sewv kle;pthv kai' ou] mh' gnw#jv poi;an w=ran h=xw tou# yeou#> 15 Oi}da; sou ta' e/rga o=ti e]pi' se 4 e/ceiv o]li;ga o]no;mata kai' e]n ou/te qucro'v ei} ou/te zesto;v o/felon Sa;rdesin a` ou]k e]mo;lunan ta' i[ma;tia qucro'v ei/hv h\ zesto;v 16 ou=twv o=ti au]tw#n kai' peripath;sousin met ] e]mou# e]n cliaro'v ei} kai' ou/te qucro;v ou/te zesto'v leukoi#v o=ti a/xioi; ei]sin me;llw se e]me;sai e]k tou# sto;mato;v mou 5 o[ nikw#n ou=tov peribalei#tai e]n 17 o=ti le;geiv o=ti Plou;sio;v ei]mi kai' i[mati;oiv leukoi#v kai' ou] mh' e]xalei;qw to' peplou;thka kai' ou]deno'v crei;an e/cw o/noma au]tou# e]k th#v bi;blou th#v zwh#v kai' kai' ou]k oi}dav o=ti su' ei} o[ talai;pwrov e]xomologh;somai to' o/noma au]tou# kai' e]leeino'v kai' ptwco'v kai' tuflo'v kai' e]nw;pion tou# patro;v mou kai' e]nw;pion gumno;v 18 sumbouleu;w soi a]gora;sai tw#n a]gge;lwn au]tou# 6 o[ e/cwn ou}v par ] e]mou# crusi;on pepurwme;non e]k a]kousa;tw ti; to' pneu#ma le;gei tai#v

292 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= puro'v i=na plouth;shjv kai' i[ma;tia leuka' te;ssara zw#ja ge;monta o]fyalmw#n i=na periba;lhj kai' mh' fanerwyh#j h[ e/mprosyen kai' o/pisyen 7 kai' to' zw#jon ai]scu;nh th#v gumno;thto;v sou kai' to' prw#ton o=moion le;onti kai' to' kollou;rion e]gcri#son tou'v o]fyalmou;v deu;teron zw#jon o=moion mo;scwj kai' to' sou i=na ble;phjv 19 e]gw' o=souv e]a'n filw# tri;ton zw#jon e/con to' pro;swpon w[v e]le;gcw kai' paideu;w> zh;lwson ou}n kai' a/nyrwpov kai' to' te;tarton zw#jon o=moion metano;hson 20 i]dou;, e=sthka e]pi' th'n a]etw#j petwme;nwj 8 kai' te;ssara zw#ja e`n yu;ran kai' krou;w> e]a;n tiv a]kou;shj th#v kay ] e[auto' ei/con a]na' pte;rugav e=x fwnh#v mou kai' a]noi;xhj th'n yu;ran kuklo;yen kai' e/swyen ge;monta ei]seleu;somai pro'v au]to'n kai' deipnh;sw o]fyalmw#n kai' a]na;pausin ou]k e/cousin met ] au]tou# kai' au]to'v met ] e]mou# 21 o[ h[me;rav kai' nukto'v le;gonta, =Agiov nikw#n dw;sw au]tw#j kayi;sai met ] e]mou# e]n a=giov a=giov ku;riov o[ yeo'v o[ tw#j yro;nwj mou w[v ka]gw' e]ni;khsa kai' pantokra;twr o[ h}n kai' o[ w\n kai' o[ e]ka;yisa meta' tou# patro;v mou e]n tw#j e]rco;menov 9 kai' o=tan dw;sousin ta' yro;nwj au]tou# 22 o[ e/cwn ou}v a]kousa;tw zw#ja do;xan kai' timh'n kai' eu]caristi;an ti; to' pneu#ma le;gei tai#v e]kklhsi;aiv tw#j kayhme;nwj e]pi' tou# yro;nou, tw#j zw#nti ei]v tou'v ai]w#nav tw#n ai]w;nwn 10 pesou#ntai oi[ ei/kosi kai' te;ssarev Revelation 4 presbu;teroi e]nw;pion tou# kayhme;nou e]pi' tou# yro;nou kai' proskunou#sin tw#j KEF. 4 zw#nti ei]v tou'v ai]w#nav tw#n ai]w;nwn kai' ba;llousin tou'v stefa;nouv au]tw#n 1 Meta' tau#ta ei}don kai' i]dou;, yu;ra e]nw;pion tou# yro;nou le;gontev 11 /Axiov h]newjgme;nh e]n tw#j ou]ranw#j kai' h[ fwnh' h[ ei} Ku;rie, labei#n th'n do;xan kai' th'n timh'n prw;th h`n h/kousa w[v sa;lpiggov kai' th'n du;namin o=ti su' e/ktisav ta' lalou;shv met ] e]mou# le;gousa, ]Ana;ba pa;nta kai' dia' to' ye;lhma; sou ei]sin kai' w{de kai' dei;xw soi a` dei# gene;syai meta' e]kti;syhsan tau#ta 2 kai' eu]ye;wv e]geno;mhn e]n pneu;mati kai' i]dou;, yro;nov e/keito e]n tw#j ou]ranw#j kai' e]pi' tou# yro;nou kayh;menov Revelation 5 3 kai' o[ kayh;menov h}n o=moiov o[ra;sei li;ywj i]a;spidi kai' sardi;nwj> kai' i}riv KEF. 5 kuklo;yen tou# yro;nou o=moiov o[ra;sei smaragdi;nwj 4 kai' kuklo;yen tou# 1 Kai' ei}don e]pi' th'n dexia'n tou# yro;nou yro;noi ei/kosi kai' te;ssarev kai' kayhme;nou e]pi' tou# yro;nou bibli;on e]pi' tou'v yro;nouv ei/don tou'v ei/kosi kai' gegramme;non e/swyen kai' o/pisyen te;ssarav presbute;rouv kayhme;nouv katesfragisme;non sfragi#sin e[pta; 2 peribeblhme;nouv e]n i[mati;oiv leukoi#v kai' ei}don a/ggelon i]scuro'n khru;ssonta kai' e/scon e]pi' ta'v kefala'v au]tw#n fwnh#j mega;lhj Ti;v e]stin a/xiov a]noi#xai to' stefa;nouv crusou#v 5 kai' e]k tou# bibli;on kai' lu#sai ta'v sfragi#dav yro;nou e]kporeu;ontai a]strapai' kai' au]tou# 3 kai' ou]dei'v h]du;nato e]n tw#j brontai; kai' fwnai' kai' e[pta' lampa;dev ou]ranw#j ou]de' e]pi' th#v gh#v ou]de' u[poka;tw puro'v kaio;menai e]nw;pion tou# yro;nou ai= th#v gh#v a]noi#xai to' bibli;on ou]de' ble;pein ei]sin ta' e[pta' pneu;mata tou# yeou# 6 au]to; 4 kai' e]gw' e/klaion polla', o=ti kai' e]nw;pion tou# yro;nou ya;lassa ou]dei'v a/xiov eu[re;yh a]noi#xai kai' u[ali;nh o[moi;a krusta;llwj Kai' e]n me;swj a]nagnw#nai to' bibli;on ou/te ble;pein tou# yro;nou kai' ku;klwj tou# yro;nou au]to; 5 kai' ei{v e]k tw#n presbute;rwn

293 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 le;gei moi Mh' klai#e i]dou;, e]ni;khsen o[ le;wn o[ w\n e]k th#v fulh#v ]Iou;da h[ r[i;za Revelation 6 Dabi;d, a]noi#xai to' bibli;on kai' lu#sai ta'v e[pta' sfragi#dav au]tou# 6 Kai' KEF. 6 ei}don kai' i]dou;, e]n me;swj tou# yro;nou kai' tw#n tessa;rwn zw;jwn kai' e]n me;swj tw#n 1 Kai' ei}don o=te h/noixen to' a]rni;on mi;an presbute;rwn a]rni;on e[sthko'v w[v e]k tw#n sfragi;dwn kai' h/kousa e[no'v e]k e]sfagme;non e/con ke;rata e[pta' kai' tw#n tessa;rwn zw;jwn le;gontov w[v fwnh'v o]fyalmou'v e[pta; oi= ei]sin ta' e[pta' tou# bronth#v /Ercou kai' ble;pe 2 kai' ei}don yeou# pneu;mata ta' a]pestalme;na ei]v kai' i]dou;, i=ppov leuko;v kai' o[ kayh;menov pa#san th'n gh#n 7 kai' h}lyen kai' ei/lhfen e]p ] au]tw#j e/cwn to;xon kai' e]do;yh au]tw#j to' bibli;on e]k th#v dexia#v tou# kayhme;nou ste;fanov kai' e]xh#lyen nikw#n kai' i=na e]pi' tou# yro;nou 8 kai' o=te e/laben to' nikh;shj 3 Kai' o=te h/noixen th'n deute;ran bibli;on ta' te;ssara zw#ja kai' oi[ sfragi#da h/kousa tou# deute;rou zw;jou ei/kosite;ssarev presbu;teroi e/peson le;gontov /Ercou kai' ble;pe 4 kai' e]nw;pion tou# a]rni;ou e/contev e=kastov e]xh#lyen a/llov i=ppov pur]r[o;v kai' tw#j kiya;rav, kai' fia;lav crusa#v gemou;sav kayhme;nwj e]p ] au]tw#j e]do;yh au]tw#j labei#n yumiama;twn ai= ei]sin ai[ proseucai' tw#n th'n ei]rh;nhn a]po' th#v gh#v kai' i=na a[gi;wn 9 kai' a/jdousin w]jdh'n kainh'n a]llh;louv sfa;xwsin kai' e]do;yh au]tw#j le;gontev /Axiov ei} labei#n to' bibli;on ma;caira mega;lh 5 Kai' o=te h/noixen th'n kai' a]noi#xai ta'v sfragi#dav au]tou# o=ti tri;thn sfragi#da h/kousa tou# tri;tou e]sfa;ghv kai' h]go;rasav tw#j yew#j h[ma#v e]n zw;jou le;gontov /Ercou kai' ble;pe kai' tw#j ai=mati; sou e]k pa;shv fulh#v kai' ei}don kai' i]dou;, i=ppov me;lav Kai' o[ glw;sshv kai' laou# kai' e/ynouv 10 kai' kayh;menov e]p ] au]tw#j e/cwn zugo'n e]n th#j e]poi;hsav h[ma#v tw#j yew#j h[mw#n basilei#v ceiri' au]tou# 6 kai' h/kousa fwnh'n e]n kai' i[erei#v kai' basileu;somen e]pi' th#v gh#v me;swj tw#n tessa;rwn zw;jwn le;gousan, 11 Kai' ei}don kai' h/kousa fwnh'n Coi#nix si;tou dhnari;ou kai' trei#v a]gge;lwn pollw#n ku;kloyen tou# yro;nou coi;nikev kriyh#v dhnari;ou kai' to' e/laion kai' tw#n zw;jwn kai' tw#n presbute;rwn kai' kai' to'n oi}non mh' a]dikh;shjv 7 Kai' o=te cilia;dev cilia;dwn 12 le;gontev fwnh#j h/noixen th'n sfragi#da th'n teta;rthn mega;lhj /Axio;n e]stin to' a]rni;on to' h/kousa fwnh'n tou# teta;rtou zw;jou e]sfagme;non labei#n th'n du;namin kai' le;gousan, /Ercou kai' ble;pe 8 kai' plou#ton kai' sofi;an kai' i]scu'n kai' timh'n ei}don kai' i]dou;, i=ppov clwro;v kai' o[ kai' do;xan kai' eu]logi;an 13 kai' pa#n kayh;menov e]pa;nw au]tou# o/noma au]tw#j o[ kti;sma o` e]stin e]n tw#j ou]ranw#j kai' e]n th#j ya;natov kai' o[ a=jdhv a]kolou;yei met ] gh#j, kai' u[poka;tw th#v gh#v kai' e]pi' th#v au]tou# kai' e]do;yh au]toi#v e]xousi;a yala;sshv a= e]sti;n kai' ta' e]n au]toi#v a]poktei#nai e]pi' to' te;tarton th#v gh#v e]n pa;nta h/kousa le;gontav Tw#j kayhme;nwj r[omfai;aj kai' e]n limw#j kai' e]n yana;twj kai' e]pi' tou# yro;nou# kai' tw#j a]rni;wj h[ eu]logi;a u[po' tw#n yhri;wn th#v gh#v 9 Kai' o=te kai' h[ timh' kai' h[ do;xa kai' to' kra;tov ei]v h/noixen th'n pe;mpthn sfragi#da ei}don tou'v ai]w#nav tw#n ai]w;nwn 14 kai' ta' u[poka;tw tou# yusiasthri;ou ta'v quca'v te;ssara zw#ja e/legon, ]Amh;n, kai' oi[ tw#n e]sfagme;nwn dia' to'n lo;gon tou# yeou# ei/kosite;ssarev presbu;teroi e/pesan kai' dia' th'n marturi;an h`n ei}con 10 kai' kai' proseku;nhsan zw#nti ei]v tou'v e/krazon fwnh#j mega;lhj le;gontev, =Ewv ai]wnav tw#n ai]w;nwn po;te o[ despo;thv o[ a=giov kai' o[ a]lhyino;v, ou] kri;neiv kai' e]kdikei#v to' ai{ma h[mw#n a]po' tw#n katoikou;ntwn e]pi' th#v gh#v? 11

294 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= kai' e]do;yhsan e[ka;stoiv stolai' leukai', ya;lassan mh;te ta' de;ndra a/criv ou{ kai' e]r]r[e;yh au]toi#v i=na a]napau;swntai sfragi;zwmen tou'v dou;louv tou# yeou# e/ti cro;non mikro;n e=wv ou{ plhrwsontai h[mw#n e]pi' tw#n metw;pwn au]tw#n 4 kai' kai' oi[ su;ndouloi au]tw#n kai' oi[ a]delfoi' h/kousa to'n a]riymo'n tw#n au]tw#n oi[ me;llontev a]poktei;nesyai w[v e]sfragisme;nwn rmd; cilia;dev kai' au]toi; e]sfragisme;noi e]k pa;shv fulh#v 12 Kai' ei}don o=te h/noixen th'n sfragi#da ui[w#n ]Israh;l> 5 e]k fulh#v ]Iou;da ib; th'n e=kthn kai' i]dou;, seismo'v me;gav cilia;dev e]sfragisme;noi e]k e]ge;neto kai' o[ h=liov e]ge;neto me;lav w[v fulh#v [Roubh'n ib; cilia;dev sa;kkov tri;cinov kai' h[ selh;nh e]ge;neto e]sfragisme;noi> e]k fulh#v Ga'd ib; w[v ai{ma 13 kai' oi[ a]ste;rev tou# cilia;dev e]sfragisme;noi> 6 e]k ou]ranou# e/pesan ei]v th'n gh#n w[v sukh# fulh#v ]Ash'r ib; cilia;dev ba;llei tou'v o]lu;nyouv au]th#v u[po' e]sfragisme;noi> e]k fulh#v Nefyalei;m ib; mega;lou a]ne;mou seiome;nh 14 kai' cilia;dev e]sfragisme;noi> e]k fulh#v ou]rano'v a]pecwri;syh w[v bibli;on Manassh# ib; cilia;dev e]sfragisme;noi> ei[lisso;menon kai' pa#n o/rov kai' nh#sov e]k 7 e]k fulh#v Sumew'n ib; cilia;dev tw#n to;pwn au]tw#n e]kinh;yhsan 15 kai' e]sfragisme;noi> e]k fulh#v Leui' ib; oi[ basilei#v th#v gh#v kai' oi[ megista#nev cilia;dev e]sfragisme;noi> e]k kai' oi[ plou;sioi kai' oi[ cili;arcoi kai' oi[ fulh#v ]Isaca;r ib; cilia;dev dunatoi', kai' pa#v dou#lov kai' pa#v e]sfragisme;noi> 8 e]k fulh#v Zaboulw'n e]leu;yerov e/kruqan e[autou'v ei]v ta' ib; cilia;dev e]sfragisme;noi e]k sph;laia kai' ei]v ta'v pe;trav tw#n o]re;wn fulh#v ]Iwsh'f ib; cilia;dev 16 kai' le;gousin toi#v o/resin kai' tai#v e]sfragisme;noi> e]k fulh#v Beniami'n ib; pe;traivm Pe;sete e]f ] h[ma#v kai' kru;qate cilia;dev e]sfragisme;noi> 9 Meta' h[ma#v a]po' prosw;pou tou# kayhme;nou e]pi' tau#ta ei}don kai' i]dou;, o/clov polu;v o`n tou# yro;nou kai' a]po' th#v o]rgh#v tou# a]riymh#sai au]to'n ou]dei'v h]du;nato, e]k a]rni;ou 17 o=ti h}lyen h[ h[me;ra h[ mega;lh panto'v e/ynouv kai' fulw#n kai' law#n kai' th#v o]rgh#v au]tou#, kai' ti;v du;natai glwssw#n e[stw#tev e]nw;pion tou# yro;nou stayh#nai kai' e]nw;pion tou# a]rni;ou peribeblhme;noi stola'v leuka;v kai' foi;nikev e]n tai#v cersi'n au]tw#n 10 kai' Revelation 7 kra;zontev fwnh#j mega;lhj le;gontev, [H swthri;a tw#j kayhme;nwj e]pi' tou# yro;nou, KEF. 7 tou# yeou# h[mw#n kai' tw#j a]rni;wj 11 kai' pa;ntev oi[ a/ggeloi e[sth;kesan ku;klwj 1 Kai' meta' tau#ta ei}don te;ssarav tou# yro;nou kai' tw#n presbute;rwn kai' a]gge;louv e[stw#tav e]pi' ta'v te;ssarav tw#n tessa;rwn zw;jwn kai' e/peson gwni;av th#v gh#v kratou#ntav tou'v e]nw;pion tou# yro;nou e]pi' pro;swpon te;ssarav a]ne;mouv th#v gh#v i=na mh' pne;hj au]tw#n kai' proseku;nhsan tw#j yew#j a/nemov e]pi' th#v gh#v mh;te e]pi' th#v 12 le;gontev ]Amh;n h[ eu]logi;a kai' h[ do;xa yala;sshv mh;te e]pi' pa#n de;ndron 2 kai' kai' h[ sofi;a kai' h[ eu]caristi;a kai' h[ ei}don a/llon a/ggelon a]naba;nta a]po' timh' kai' h[ du;namiv kai' h[ i]scu'v tw#j yew#j a]natolh#v h[li;ou e/conta sfragi#da yeou# h[mw#n ei]v tou'v ai]w#nav tw#n ai]w;nwn> a]mh;n zw#ntov kai' e/kraxen fwnh#j mega;lhj toi#v 13 Kai' a]pekri;yh ei{v e}k tw#n te;ssarsin a]gge;loiv oi{v e]do;yh au]toi#v presbute;rwn le;gwn moi, Ou{toi oi[ a]dikh#sai th'n gh#n kai' th'n ya;lassan 3 peribeblhme;noi ta'v stola'v ta'v leuka'v le;gwn, Mh' a]dikh;shte th'n gh#n mh;te th'n

295 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 ti;nev ei]si'n kai' po;yen h}lyon 14 kai' Kai' o[ prw#tov a/ggelov e]sa;lpisen> kai' ei/rhka au]tw#j Ku;rie; su' oi}dav kai' ei}pe;n e]ge;neto ca;laza kai' pu#r memigme;na moi Ou{toi; ei]sin oi[ e]rco;menoi e]k th#v ai=mati kai' e]blh;yh ei]v th'n gh#n kai' to' yli;qewv th#v mega;lhv kai' e/plunan ta'v tri;ton tw#n de;ndrwn kateka;h kai' pa#v stola'v au]tw#n kai' e]leu;kanan stola'v co;rtov clwro'v kateka;h 8 Kai' o[ au]tw#n e]n tw#j ai=mati tou# a]rni;ou 15 dia' deu;terov a/ggelov e]sa;lpisen> kai' w[v tou#to; ei]sin e]nw;pion tou# yro;nou tou# o/rov me;ga puri' kaio;menon e]blh;yh ei]v yeou# kai' latreu;ousin au]tw#j h[me;rav kai' th'n ya;lassan kai' e]ge;neto to' tri;ton th#v nukto'v e]n tw#j naw#j au]tou# kai' o[ yala;sshv ai{ma 9 kai' a]pe;yanen to' kayh;menov e]pi' tou# yro;nou skhnw;sei e]p ] tri;ton tw#n ktisma;twn tw#n e]n th#j au]tou;v 16 ou] peina;sousin e/ti ou]de' yala;sshj ta' e/conta quca;v kai' to' tri;ton diqh;sousin e/ti ou]de' mh' pe;shj e]p ] au]tou'v tw#n ploi;wn diefya;rh 10 Kai' o[ tri;tov o[ h=liov ou]de' pa#n kau#ma 17 o=ti to' a/ggelov e]sa;lpisen> kai' e/pesen e]k tou# a]rni;on to' a]name;son tou# yro;nou ou]ranou# a]sth'r me;gav kaio;menov w[v poimanei# au]tou;v kai' o[dhgh;sei au]tou'v lampa;v kai' e/pesen e]pi' to' tri;ton tw#n e]pi' zw;sav phga'v u[da;twn kai' e]xalei;qei potamw#n kai' e]pi' ta'v phga'v u[da;twn 11 o[ yeo'v pa#n da;kruon a]po' tw#n o]fyalmw#n kai' to' o/noma tou# a]ste;rov au]tw#n le;getai /Aqinyov kai' gi;netai to' tri;ton ei]v a/qinyon kai' polloi' a]nyrw;pwn a]pe;yanon e]k tw#n u[da;twn o=ti e]pikra;nyhsan 12 Kai' o[ te;tartov a/ggelov e]sa;lpisen> kai' e]plh;gh to' tri;ton tou# h[li;ou kai' to' tri;ton th#v KEF. 8 selh;nhv kai' to' tri;ton tw#n a]ste;rwn i=na skotisyh#j to' tri;ton au]tw#n kai' h[ h[me;ra 1 Kai' o=te h/noixen th'n sfragi#da th'n mh' fai;nhj to' tri;ton au]th#v kai' h[ nu'x e[bdo;mhn e]ge;neto sigh' e]n tw#j ou]ranw#j w[v o[moi;wv 13 Kai' ei}don kai' h/kousa e[no'v h[miw;rion a]gge;lou petwme;nou e]n mesouranh;mati 2 kai' ei}don tou'v e[pta' a]gge;louv oi` le;gontov fwnh#j mega;lhj Ou]ai' ou]ai' ou]ai' e]nw;pion tou# yeou# e[sth;kasin kai' toi#v katoikou#sin e]pi' th#v gh#v e]k tw#n e]do;yhsan au]toi#v e[pta' sa;lpiggev 3 loipw#n fwnw#n th#v sa;lpiggov tw#n triw#n Kai' a/llov a/ggelov h}lyen kai' e]sta;yh a]gge;lwn tw#n mello;ntwn salpi;zein e]pi' to' yusiasth;rion e/cwn libanwto'n crusou#n kai' e]do;yh au]tw#j yumia;mata polla' i=na dw;shj tai#v proseucai#v tw#n Revelation 9 a[gi;wn pa;ntwn e]pi' to' yusiasth;rion, to' crusou#n to' e]nw;pion tou# yro;nou 4 kai' KEF. 9 a]ne;bh o[ kapno'v tw#n yumiama;twn tai#v proseucai#v tw#n a[gi;wn e]k ceiro'v tou# 1 Kai' o[ pe;mptov a/ggelov e]sa;lpisen> a]gge;lou e]nw;pion tou# yeou# 5 kai' kai' ei}don a]ste;ra e]k tou# ou]ranou# ei/lhfen o[ a/ggelov to' libanwto;n kai' peptwko;ta ei]v th'n gh#n kai' e]do;yh au]tw#j h[ e]ge;misen au]to' e]k tou# puro'v tou# klei'v tou# fre;atov th#v a]bu;ssou 2 kai' yusiasthri;ou kai' e/balen ei]v th'n gh#n h/noixen to' fre;ar th#v a]bu;ssou kai' kai' e]ge;nonto fwnai' kai' brontai' kai' a]ne;bh kapno'v e]k tou# fre;atov w[v kapno'v a]strapai' kai' seismo;v 6 Kai' oi[ e[pta' kami;nou mega;lhv kai' e]skoti;syh o[ h=liov a/ggeloi e/contev ta'v e[pta' sa;lpiggav kai' o[ a]h'r e]k tou# kapnou# tou# fre;atov 3 h[toi;masan eau]tou'v i=na salpi;swsin 7 kai' e]k tou# kapnou# e]xh#lyon a]kri;dev ei]v

296 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= th'n gh#n kai' e]do;yh au]tai#v e]xousi;a w[v th'n w=ran kai' h[me;ran kai' mh#na kai' e/cousin e]xousi;an oi[ skorpi;oi th#v gh#v 4 e]niauto;n i=na a]poktei;nwsin to' tri;ton kai' e]r]r[e;yh au]tai#v i=na mh' adikh;swsin tw#n a]nyrw;pwn 16 kai' o[ a]riymo'v to'n co;rton th#v gh#v ou]de' pa#n clwro'n strateuma;twn tou# i[ppikou# du;o ou]de' pa#n de;ndron ei] mh' tou'v a]nyrw;pouv muria;dev muria;dwn kai' h/kousa to'n mo;nouv oi=tinev ou]k e/cousin th'n a]riymo'n au]tw#n sfragi#da tou# yeou# e]pi' tw#n metw;pwn 17 kai' ou=twv ei}don tou'v i=ppouv e]n th#j au]tw#n 5 kai' e]do;yh au]tai#v i=na mh' o[ra;sei kai' tou'v kayhme;nouv e]p ] au]tw#n a]poktei;nwsin au]tou;v a]ll ] i=na e/contav yw;rakav puri;nouv kai' basanisyw#sin mh#nav pe;nte kai' o[ u[akinyi;nouv kai' yeiw;deiv kai' ai[ basanismo'v au]tw#n w[v basanismo'v kefalai' tw#n i=ppwn w[v kefalai' skorpi;ou o=tan pai;shj a/nyrwpon 6 kai' leo;ntwn kai' e]k tw#n stoma;twn au]tw#n e]n tai#v h[me;raiv e]kei;naiv zhth;sousin oi[ e]kporeu;etai pu#r kai' kapno'v kai' yei#on a/nyrwpoi to'n ya;naton kai' ou]c 18 u[po' tw#n triw#n tou;twn eu[rh;sousin au]to;n kai' e]piyumh;sousin a]pekta;nyhsan to' tri;ton tw#n a]nyrw;pwn a]poyanei#n kai' feu;xetai o[ ya;natov a]p ] e]k tou# puro'v kai' e]k tou# kapnou# kai' e]k au]tw#n 7 Kai' ta' o[moiw;mata tw#n tou# yei;ou tou# e]kporeuome;nou e]k tw#n a]kri;dwn o=moia i=ppoiv h[toimasme;noiv stoma;twn au]tw#n 19 ai[ ga'r e]xousi;ai ei]v po;lemon kai' e]pi' ta'v kefala'v au]tw#n au]tw#n e]n tw#j sto;mati au]tw#n ei]sin ai[ w[v ste;fanoi o=moioi crusw#j kai' ta' ga'r ou]rai' au]tw#n o=moiai o/fesin pro;swpa au]tw#n w[v pro;swpa e/cousai kefala;v kai' e]n au]tai#v a]nyrw;pwn 8 kai' ei}con tri;cav w[v a]dikou#sin 20 Kai' oi[ loipoi' tw#n tri;cav gunaikw#n kai' oi[ o]do;ntev au]tw#n a]nyrw;pwn oi` ou]k a]pekta;nyhsan e]n tai#v w[v leo;ntwn h}san 9 kai' ei}con yw;rakav plhgai#v tau;taiv ou/te meteno;hsan e]k w[v yw;rakav sidhrou#v kai' h[ fwnh' tw#n tw#n e/rgwn tw#n ceirw#n au]tw#n i=na mh' pteru;gwn au]tw#n w[v fwnh' a[rma;twn proskunh;swsin ta' daimo;nia kai' i=ppwn pollw#n treco;ntwn ei]v po;lemon ei/dwla ta' crusa# kai' ta' a]rgura# kai' ta' 10 kai' e/cousin ou]ra'v o[moi;av skorpi;oiv calka# kai' ta' li;yina kai' ta' xu;lina a` kai' ke;ntra h}n e]n tai#v ou]rai#v au]tw#n kai' ou/te ble;pein du;natai ou/te a]kou;ein h[ e]xousi;a au]tw#n a]dikh#sai tou'v ou/te peripatei#n 21 kai' ou] meteno;hsan a]nyrw;pouv mh#nav pe;nte 11 kai' e]k tw#n fo;nwn au]tw#n ou/te e]k tw#n e/cousin e]f ] au]tw#n basile;a to'n farmakeiw#n au]tw#n ou/te e]k th#v a/ggelon th#v a]bu;ssou o/noma pornei;av au]tw#n ou/te e]k tw#n klemma;twn au]tw#j [Ebrai~sti' ]Abaddw'n kai' e]n au]tw#n th#j [Ellhnikh#j o/noma e/cei ]Apollu;wn 12 [H ou]ai' h[ mi;a a]ph#lyen> i]dou;, e/rcontai e/ti du;o ou]ai' meta' tau#ta 13 Revelation 10 Kai' o[ e=ktov a/ggelov e]sa;lpisen> kai' h/kousa fwnh'n mi;an e]k tw#n tessa;rwn KEF. 10 kera;twn tou# yusiasthri;ou tou# crusou# tou# e]nw;pion tou# yeou# 14 le;gousan tw#j 1 Kai' ei}don a/llon a/ggelon i]scuro'n e=ktwj a]gge;lwj o=v ei/ce th'n sa;lpigga katabai;nonta e]k tou# ou]ranou# Lu#son tou'v te;ssarav a]gge;louv tou'v peribeblhme;non nefe;lhn kai' i}riv e]pi' dedeme;nouv e]pi' tw#j potamw#j tw#j mega;lwj th#v kefalh#v kai' to' pro;swpon au]tou# w[v Eu]fra;thj 15 kai' e]lu;yhsan oi[ o[ h=liov kai' oi[ po;dev au]tou# w[v stu#loi te;ssarev a/ggeloi oi[ h[toimasme;noi ei]v puro;v 2 kai' ei/cen e]n th#j ceiri' au]tou# biblari;dion a]newjgme;non> kai' e/yhken

297 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 to'n po;da au]tou# to'n dexio'n e]pi' th'n le;gwn, /Egeirai, kai' me;trhson to'n nao'n ya;lassan, to'n de' eu]w;numon e]pi' th'n gh#n, tou# yeou# kai' to' yusiasth;rion kai' tou'v 3 kai' e/kraxen fwnh#j mega;lhj w=sper proskunou#ntav e]n au]tw#j 2 kai' th'n le;wn muka#tai kai' o=te e/kraxen au]lh'n th'n e/swyen tou# naou# e/kbale e]la;lhsan ai[ e[pta' brontai' ta'v e[autw#n e/xw, kai' mh' au]th'n metrh;shjv o=ti e]do;yh fwna;v 4 kai' o=te e]la;lhsan ai[ e[pta' toi#v e/ynesin kai' th'n po;lin th'n a[gi;an brontai; ta'v fwna'v e[autw#n, e/mellon path;sousin mh#nav tessara;konta du;o gra;fein kai' h/kousa fwnh'n e]k tou# 3 kai' dw;sw toi#v dusi'n ma;rtusi;n mou ou]ranou# le;gousan moi, Sfra;gison a` kai' profhteu;sousin h[me;rav cili;av e]la;lhsan ai[ e[pta' brontai; kai' mh' diakosi;av e[xh;konta peribeblhme;noi tau]ta' gra;qhjv 5 Kai' o[ a/ggelov o`n sa;kkouv 4 ou{toi; ei]sin ai[ du;o e]lai#ai ei}don e[stw#ta e]pi' th#v yala;sshv kai' e]pi' kai' du;o lucni;ai ai[ e]nw;pion tou# Yeou# th#v gh#v h}ren th'n cei#ra au]tou# ei]v to'n th#v gh#v e[stw#sai 5 kai' ei/ tiv au]tou'v ou]rano'n 6 kai' w/mosen e]n tw#j zw#nti ei]v ye;lhj a]dikh#sai pu#r e]kporeu;etai e]k tou# tou'v ai]w#nav tw#n ai]w;nwn o`v e/ktisen to'n sto;matov au]tw#n kai' katesyi;ei tou'v ou]rano'n kai' ta' e]n au]tw#j kai' th'n gh#n kai' e]cyrou'v au]tw#n> kai' ei/ tiv au]tou'v ye;lhj ta' e]n au]th#j kai' th'n ya;lassan kai' ta' e]n a]dikh#sai ou=twv dei# au]to'n au]th#j o=ti cro;nov ou]k e/stai e;ti> 7 a]lla' a]poktanyh#nai 6 ou{toi e/cousin e]n tai#v h[me;raiv th#v fwnh#v tou# e[bdo;mou e]xousi;an klei#sai to'n ou]rano;n i=na mh' a]gge;lou o=tan me;llhj salpi;zein kai' bre;chj u[eto'v e]n h[me;raiv au]tw#n th#v telesyh#j to' musth;rion tou# yeou# w[v profhtei;av kai' e]xousi;an e/cousin e]pi' eu]hgge;lisen toi#v e[autou# dou;loiv toi#v tw#n u[da;twn stre;fein au]ta' ei]v ai{ma kai' profh;taiv 8 Kai' h[ fwnh' h`n h/kousa e]k pata;xai th'n gh#n pa;shj plhgh#j o[sa;kiv e]a'n tou# ou]ranou# pa;lin lalou#sa met ] e]mou# yelh;swsin 7 kai' o=tan tele;swsin th'n kai' le;gousa, =Upage la;be to' marturi;an au]tw#n to' yhri;on to' biblari;dion to' h]newjgme;non e]n th#j ceiri' a]nabai#non e]k th#v a]bu;ssou poih;sei a]gge;lou tou# e[stw#tov e]pi' th#v yala;sshv po;lemon met ] au]tw#n kai' nikh;sei au]tou'v kai' e]pi' th#v gh#v 9 kai' a]ph#lyon pro'v to'n kai' a]poktenei# au]tou;v 8 kai' ta' a/ggelon le;gwn au]twj#, Do;v moi to' ptw#mata au]tw#n e]pi' th#v platei;av biblari;dion kai' le;gei moi La;be kai' po;lewv th#v mega;lhv h=tiv kalei#tai kata;fage au]to; kai' pikranei# sou th'n pneumatikw#v So;doma kai' Ai/guptov koili;an a]ll ] e]n tw#j sto;mati; sou e/stai o=pou kai' o[ ku;riov h[mw#n e]staurw;yh 9 gluku' w[v me;li 10 kai' e/labon to' kai' ble;qousin e]k tw#n law#n kai' fulw#n biblari;dion e]k th#v ceiro'v tou# a]gge;lou kai' glwssw#n kai' e]ynw#n ta' ptw;mata kai' kate;fagon au]to; kai' h}n e]n tw#j au]tw#n h[me;rav trei#v kai' h=misu kai' ta' sto;mati; mou w[v me;li gluku; kai' o=te ptw#mata au]tw#n ou]k a]fh;sousin teyh#nai e/fagon au]to; e]pikra;nyh h[ koili;a mou ei]v mnh#mata 10 kai' oi[ katoikou#ntev 11 kai' le;gei moi Dei# se pa;lin e]pi' th#v gh#v ca;rousin e]p ] au]toi#v kai' profhteu#sai e]pi' laoi#v kai' e/ynesin kai' eu]franyh;sontai, kai' dw#ra pe;mqousin glw;ssaiv kai' basileu#sin polloi#v a]llh;loiv o=ti ou{toi oi[ du;o profh#tai e]basa;nisan tou'v katoikou#ntav e]pi' th#v gh#v 11 kai' meta' ta'v trei#v h[me;rav kai' Revelation 11 h=misu pneu#ma zwh#v e]k tou# yeou# ei]sh#lyen e]p] au]tou;v kai' e/sthsan e]pi' KEF. 11 tou'v po;dav au]tw#n kai' fo;bov me;gav e/pesen e]pi' tou'v yewrou#ntav au]tou;v, 12 1 Kai' e]do;yh moi ka;lamov o=moiov r[a;bdwj

298 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= kai' h/kousan fwnh'n mega;lhn e]k tou# selh;nh u[poka;tw tw#n podw#n au]th#v kai' ou]ranou# le;gousan au]toi#v ]Ana;bhte e]pi' th#v kefalh#v au]th#v ste;fanov w{de kai' a]ne;bhsan ei]v to'n ou]rano'n e]n th#j a]ste;rwn dw;deka nefe;lhj kai' e]yew;rhsan au]tou'v oi[ 2 kai' e]n gastri' e/cousa kra;zei e]cyroi' au]tw#n 13 Kai' e]n e]kei;nhj th#j w=raj w]di;nousa kai' basanizome;nh tekei#n 3 e]ge;neto seismo'v me;gav kai' to' de;katon kai' w/fyh a/llo shmei#on e]n tw#j ou]ranw#j th#v po;lewv e/pesen kai' a]pekta;nyhsan kai' i]dou;, dra;kwn me;gav pur]r[o;v e/cwn e]n tw#j seismw#j o]no;mata a]nyrw;pwn kefala'v e[pta' kai' ke;rata de;ka kai' e]pi' cilia;dev e[pta; kai' oi[ loipoi' e/mfoboi ta'v kefala'v au]tou# diadh;mata e[pta' 4 e]ge;nonto kai' e/dwkan do;xan tw#j yew#j tou# kai' h[ ou]ra' au]tou# su;rei to' tri;ton tw#n ou]ranou# 14 [H ou]ai' h[ deute;ra a]ste;rwn tou# ou]ranou# kai' e/balen a]ph#lyen> i]dou;, h[ ou]ai' h[ tri;th e/rcetai au]tou'v ei]v th'n gh#n kai' o[ dra;kwn tacu; 15 Kai' o[ e=bdomov a/ggelov e=sthken e]nw;pion th#v gunaiko'v th#v e]sa;lpisen> kai' e]ge;nonto fwnai' mellou;shv tekei#n i=na o=tan te;khj to' mega;lai e]n tw#j ou]ranw#j le;gousai, te;knon au]th#v katafa;ghj e]ge;nonto ai[ basilei#ai tou# ko;smou tou# 5 kai' e/teken ui[o;n a/r]r[ena, o`v me;llei kuri;ou h[mw#n kai' tou# Cristou# au]tou# poimai;nein pa;nta ta' e/ynh e]n r[a;bdwj kai' basileu;sei ei]v tou'v ai]w#nav tw#n sidhra#j kai' h[rpa;syh to' te;knon au]th#v ai]w;nwn 16 kai' oi[ ei/kosi kai' te;ssarev pro'v to'n yeo'n kai' to'n yro;non au]tou# 6 presbu;teroi oi[ e]nw;pion tou# yeou# kai' h[ gunh' e/fugen ei]v th'n e/rhmon o=pou kayh;menoi e]pi' tou'v yro;nouv au]tw#n e/cei to;pon h[toimasme;non a]po' tou# yeou# e/pesan e]pi' ta' pro;swpa au]tw#n kai' i=na e]kei# tre;fwsin au]th'n h[me;rav cili;av proseku;nhsan tw#j yew#j 17 le;gontev diakosi;av e[xh;konta 7 Kai' e]ge;neto Eu]caristou#me;n soi ku;rie o[ yeo'v o[ po;lemov e]n tw#j ou]ranw#j o[ Micah'l kai' oi[ pantokra;twr o[ w\n kai' o[ h}n kai' o[ a/ggeloi au]tou# e]pole;mhsan kata' tou# e]rco;menov, o=ti ei/lhfav th'n du;nami;n sou dra;kontov kai' o[ dra;kwn e]pole;mhsen th'n mega;lhn kai' e]basi;leusav 18 kai' kai' oi[ a/ggeloi au]tou# 8 kai' ou]k ta' e/ynh w]rgi;syhsan kai' h}lyen h[ o]rgh; i/scusan, ou]te' to;pov eu[re;yh au]tw#n e/ti sou kai' o[ kairo'v tw#n nekrw#n kriyh#nai e]n tw#j ou]ranw#j 9 kai' e]blh;yh o[ dra;kwn kai' dou#nai to'n misyo'n toi#v dou;loiv sou o[ me;gav o[ o/fiv o[ a]rcai#ov o[ kalou;menov toi#v profh;taiv kai' toi#v a[gi;oiv kai' toi#v Dia;bolov kai' o[ Satana#v o[ planw#n th'n foboume;noiv to' o/noma; sou toi#v mikroi#v oi]koume;nhn o=lhn e]blh;yh ei]v th'n gh#n kai' kai' toi#v mega;loiv, kai' diafyei#rai tou'v oi[ a/ggeloi au]tou# met ] au]tou# diafyei;rontav th'n gh#n 19 kai' h]noi;gh o[ e]blh;yhsan 10 kai' h/kousa fwnh'n nao'v tou# yeou# e]n tw#j ou]ranw#j kai' w/fyh h[ mega;lhn le;gousan e]n tw#j ou]ranw#j /Arti kibwto'v th#v diayh;khv au]tou# e]n tw#j naw#j e]ge;neto h[ swthri;a kai' h[ du;namiv kai' h[ au]tou# kai' e]ge;nonto a]strapai' kai' basilei;a tou# yeou# h[mw#n kai' h[ e]xousi;a fwnai' kai' brontai' kai' seismo'v kai' tou# Cristou# au]tou# o=ti kate]blh;yh o[ ca;laza mega;lh kath;gorov tw#n a]delfw#n h[mw#n o[ kathgorw#n autw#n e]nw;pion tou# yeou# h[mw#n h[me;rav kai' nukto;v 11 kai' au]toi' e]ni;khsan au]to'n dia' to' ai{ma tou# a]rni;ou kai' dia' to'n lo;gon th#v marturi;av au]tw#n KEF. 12 kai' ou]k h]ga;phsan th'n quch'n au]tw#n a/cri yana;tou 12 dia' tou#to 1 Kai' shmei#on me;ga w/fyh e]n tw#j ou]ranw#j eu]frai;nesye oi[ ou]ranoi' kai' oi[ e]n gunh' peribeblhme;nh to'n h=lion kai' h[

299 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 au]toi#v skhnou#ntev ou]ai' toi#v yhri;ou 4 kai' proseku;nhsan to;n katoikou#sin th'n gh#n kai' th'n ya;lassan dra;konta o=v e/dwken e]xousi;an tw#j yhri;wj o=ti kate;bh o[ dia;bolov pro'v u[ma#v e/cwn kai' proseku;nhsan to' yhri;on, le;gontev yumo'n me;gan ei]dw'v o=ti o]li;gon kairo'n Ti;v o=moiov tw#j yhri;wj ti;v du;natai e/cei 13 Kai' o=te ei}den o[ dra;kwn o=ti polemh#sai met ] au]tou# 5 Kai' e]do;yh e]blh;yh ei]v th'n gh#n e]di;wxen th'n gunai#ka au]tw#j sto;ma lalou#n mega;la kai' h=tiv e/teken to'n a/r]r[ena 14 kai' blasfhmi;av kai' e]do;yh au]tw#j e]xousi;a e]do;yhsan th#j gunaiki' du;o pte;rugev tou# poih#sai mh#nav tessara;konta du;o 6 a]etou# tou# mega;lou i=na pe;thtai ei]v th'n kai' h/noixen to' sto;ma au]tou# ei]v e/rhmon ei]v to'n to;pon au]th#v o=pou blasfhmi;an pro'v to'n yeo;n tre;fetai e]kei# kairo'n kai' kairou'v kai' blasfhmh#sai to' o/noma au]tou# kai' th'n h=misu kairou# a]po' prosw;pou tou# o/fewv skhnh'n au]tou# kai' tou'v e]n tw#j ou]ranw#j 15 kai' e/balen o[ o/fiv o]pi;sw th#v skhnou#ntav 7 kai' e]do;yh au]tw#j gunaiko'v e]k tou# sto;matov au]tou# u=dwr po;lemon poih#sai meta' tw#n a[gi;wn kai' w[v potamo;n i=na tau]th'n potamofo;rhton nikh#sai au]tou;v kai' e]do;yh au]tw#j poih;shj 16 kai' e]boh;yhsen h[ gh# th#j e]xousi;a e]pi' pa#san fulh'n kai' glw#ssan gunaiki; kai' h/noixen h[ gh# to' sto;ma au]th#v kai' e/ynov 8 kai' proskunh;sousin au]tw#j kai' kate;pien to'n potamo'n o`n e/balen o[ pa;ntev oi[ katoikou#ntev e]pi' th#v gh#v w{n dra;kwn e]k tou# sto;matov au]tou# 17 kai' ou{ ge;graptai ta' o/nomata e]n th#j bi;blwj w]rgi;syh o[ dra;kwn e]pi' th#j gunaiki; kai' th#v zwh#v tou# a]rni;ou e]sfagme;nou a]po' a]ph#lyen poih#sai po;lemon meta' tw#n katabolh#v ko;smou 9 Ei/ tiv e/cei ou}v loipw#n tou# spe;rmatov au]th#v tw#n a]kousa;tw 10 ei/ tiv ai]cmalwsi;an throu;ntwn ta'v e]ntola'v tou# yeou# kai' suna;gei, ei]v ai]cmalwsi;an u[pa;gei> ei/ tiv e]co;ntwn th'n marturi;an tou# ]Ihsou# e]n macai;raj a]poktenei, dei# au]to'n e]n Cristou# macai;raj a]poktanyh#nai. {Wde; e]stin h[ u[pomonh' kai' h[ pi;stiv tw#n a[gi;wn 11 Kai' ei}don a/llo yhri;on a]nabai#non e]k th#v gh#v Revelation 13 kai' ei}cen ke;rata du;o o=moia a]rni;wj kai' e]la;lei w[v dra;kwn 12 kai' th'n KEF. 13 e]xousi;an tou# prw;tou yhri;ou pa#san poiei# e]nw;pion au]tou# kai' poiei# th'n gh#n 1 Kai' e]sta;yhn e]pi' th'n a/mmon th#v kai' tou'v katoikou#ntav e]n au]th#j i=na yala;sshv kai' ei}don e]k th#v yala;sshv proskunh;swsin to' yhri;on to' prw#ton ou{ yhri;on a]nabai#non e/con kefala'v e[pta; e]yerapeu;yh h[ plhgh' tou# yana;tou kai' ke;rata de;ka kai' e]pi' tw#n kera;twn au]tou# 13 kai' poiei# shmei#a mega;la i=na au]tou# de;ka diadh;mata kai' e]pi' ta'v kai' pu#r poih#j katabai;nein e]k tou# kefala'v au]tou# o]no;ma blasfhmi;av 2 ou]ranou# ei]v th'n gh#n e]nw;pion tw#n kai' to' yhri;on o` ei}don h}n o=moion a]nyrw;pwn 14 kai' plana#j tou'v parda;lei kai' oi[ po;dev au]tou# w[v katoikou#ntav e]pi' th#v gh#v dia' ta' shmei#a a/rktou, kai' to' sto;ma au]tou# w[v sto;ma a` e]do;yh au]tw#j poih#sai e]nw;pion tou# le;ontov kai' e/dwken au]tw#j o[ dra;kwn th'n yhri;ou le;gwn toi#v katoikou#sin e]pi' th#v du;namin au]tou# kai' to'n yro;non au]tou# gh#v poih#sai ei]ko;na tw#j yhri;wj o` e/cei th'n kai' e]xousi;an mega;lhn 3 kai' ei}don plhgh'n th#v macai;rav, kai' e/zhsen 15 mi;an tw#n kefalw#n au]tou# w[v kai' e]do;yh au]tw#j dou#nai pneu#ma th#j e]sfagme;nhn ei]v ya;naton kai' h[ plhgh' ei]ko;ni tou# yhri;ou i=na kai' lalh;shj h[ tou# yana;tou au]tou# e]yerapeu;yh kai' ei]kw'n tou# yhri;ou kai' poih;shj o=soi a\n mh' e]yauma;syh e=n o=lh th#j gh# o]pi;sw tou#

300 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= proskunh;swsin th'n ei]ko;na tou# yhri;ou eu]aggeli;sai tou'v katoikou#ntav e]pi' th#v i=na a]poktanyw#sin 16 kai' poiei# pa;ntav gh#v kai' pa#n e/ynov kai' fulh'n kai' tou'v mikrou'v kai' tou'v mega;louv kai' glw#ssan kai' lao;n 7 le;gonta e]n fwnh#j tou'v plousi;ouv kai' tou'v ptwcou;v kai' mega;lhj, Fobh;yhte to'n yeo'n kai' do;te tou'v e]leuye;rouv kai' tou'v dou;louv i=na au]tw#j do;xan o=ti h}lyen h[ w=ra th#v dw;shj au]toi#v ca;ragma e]pi' th#v ceiro'v kri;sewv au]tou# kai' proskunh;sate tw#j au]tw#n th#v dexia#v h\ e]pi' tw#n me;twpwn poih;santi to'n ou]rano'n kai' th'n gh#n kai' au]tw#n 17 kai' i=na mh; tiv du;nhtai ya;lassan kai' phga'v u[da;twn 8 Kai' a]gora;sai h\ pwlh#sai ei] mh' o[ e/cwn to' a/llov a/ggelov h]kolou;yhsen ca;ragma h\ to' o/noma tou# yhri;ou h\ to'n le;gwn, /Epesen> e/pesen Babulw'n h[ a]riymo'n tou# o]no;matov au]tou# 18 {Wde po;liv h` mega;lh o=ti e]k tou# oi/nou tou# h[ sofi;a e]sti;n o[ e/cwn to'n nou#n yumou# th#v pornei;av au]th#v pepo;tiken qhfisa;tw to'n a]riymo'n tou# yhri;ou pa;nta e/ynh 9 Kai' tri;tov a/ggelov a]riymo'v ga'r a]nyrw;pou e]sti;n kai' o[ h]kolou;yhsen au]toi#v le;gwn e]n fwnh#j a]riymo'v au]tou# cxv mega;lhj, Ei/ tiv to' yhri;on proskunei# kai' th'n ei]ko;na au]tou# kai' lamba;nei ca;ragma e]pi' tou# metw;pou au]tou# h\ e]pi' Revelation 14 th'n cei#ra au]tou# 10 kai' au]to'v pi;etai e]k tou# oi/nou tou# yumou# tou# yeou# tou# KEF. 14 kekerasme;nou a]kra;tou e]n tw#j pothri;wj th#v o]rgh#v au]tou# kai' basanisyh;setai e]n 1 Kai' ei}don kai' i]dou;, a]rni;on e[sthko'v puri' kai' yei;wj e]nw;pion tw#n a[gi;wn e]pi' to' o/rov Siw;n kai' met ] au]tou# e[kato'n a]gge;lwn kai' e]nw;pion tou# a]rni;ou 11 tessara;konta te;ssarev cilia;dev kai' o[ kapno'v tou# basanismou# au]tw#n e/cousai to' o/noma tou# patro'v au]tou# a]nabai;nei ei]v ai]w#nav ai]w;nwn kai' ou]k gegramme;non e]pi' tw#n metw;pwn au]tw#n 2 e/cousin a]na;pausin h[me;rav kai' nukto;v kai' h/kousa fwnh'n e]k tou# ou]ranou# w[v oi[ proskunou#ntev to' yhri;on kai' th'n fwnh'n u[da;twn pollw#n kai' w[v fwnh'n ei]ko;na au]tou# kai' ei/ tiv lamba;nei to' bronth#v mega;lhv kai' fwnh'n h/kousa ca;ragma tou# o]no;matov au]tou# 12 {Wde kiyarwjdw#n kiyarizo;ntwn e]n tai#v u[pomonh' tw#n a[gi;wn e]sti;n> w{de oi[ kiya;raiv au]tw#n 3 kai' a/jdousin w[v throu#ntev ta'v e]ntola'v tou# yeou# kai' th'n w]jdh'n kainh'n e]nw;pion tou# yro;nou kai' pi;stin ]Ihsou# 13 Kai' h/kousa fwnh#v e]k e]nw;pion tw#n tessa;rwn zw;jwn kai' tw#n tou# ou]ranou# legou;shv moi, Gra;qon> presbute;rwn kai' ou]dei'v h]du;nato Maka;rioi oi[ nekroi' oi[ e]n kuri;wj mayei#n th'n w]jdh'n ei] mh' ai[ e[kato'n a]poynh;jskontev a]parti; nai; le;gei to' tessara;konta te;ssarev cilia;dev oi[ pneu#ma i=na a]napau;swntai e]k tw#n h]gorasme;noi a]po' th#v gh#v 4 ou{toi; ei]sin ko;pwn au]tw#n ta' de' e/rga au]tw#n oi` meta' gunaikw#n ou]k e]molu;nyhsan a]kolouyei# met ] au]tw#n 14 Kai' ei}don parye;noi ga;r ei]sin ou{toi ei]sin oi[ kai' i]dou;, nefe;lh leukh; kai' e]pi' th'n a]kolouyou#ntev tw#j a]rni;wj o=pou a\n nefe;lhn kayh;menov o=moiov uiw#j u[pa;ghj ou{toi h]gora;syhsan a]po' tw#n a]nyrw;pou e/cwn e]pi' th#v kefalh#v au]tou# a]nyrw;pwn a]parch' tw#j yew#j kai' tw#j a]rni;wj ste;fanon crusou#n kai' e]n th#j ceiri' 5 kai' e]n tw#j sto;mati au]tw#n ou]c eu[re;yh au]tou# dre;panon o]xu; 15 kai' a/llov do;lov> a/mwmoi; ga;r ei]sin e]nw;pion tou# a/ggelov e]xh#lyen e]k tou# naou# kra;zwn e]n yro;nou tou# yeou# 6 Kai' ei}don a/llon mega;lhj fwnh#j tw#j kayhme;nwj e]pi' th#v a/ggelon petw;menon e]n mesouranh;mati nefe;lhv, Pe;mqon to' dre;pano;n sou kai' e/conta eu]agge;lion ai]w;nion

301 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 ye;rison o=ti h}lyen soi h[ w=ra tou# h=xousin kai' proskunh;sousin e]nw;pio;n yeri;sai o=ti e]xhra;nyh o[ yerismo'v th#v gh#v sou o=ti ta' dikaiw;mata; sou 16 kai' e/balen o[ kayh;menov e]pi' th'n e]fanerw;yhsan 5 Kai' meta' tau#ta nefe;lhn to' dre;panon au]tou# e]pi' th'n gh#n ei}don kai' i]dou;, h]noi;gh o[ nao'v th#v skhnh#v kai' e]yeri;syh h[ gh# 17 Kai' a/llov tou# marturi;ou e]n tw#j ou]ranw#j 6 kai' a/ggelov e]xh#lyen e]k tou# naou# tou# e]n tw#j e]xh#lyon oi[ e[pta' a/ggeloi e/contev ta'v ou]ranw#j e/cwn kai' au]to'v dre;panon o]xu; e[pta' plhga'v e]k tou# naou# e]ndedume;noi 18 Kai' a/llov a/ggelov e]xh#lyen e]k tou# li;non kayaro'n kai' lampro'n kai' yusiasthri;ou e/cwn e]xousi;an e]pi' tou# periezwsme;noi peri' ta' sth;yh zw;nav puro;v kai' e]fw;nhsen kraugh#j mega;lhj tw#j crusa#v 7 kai' e`n e]k tw#n tessa;rwn e/conti to' dre;panon to' o]xu' le;gwn, zw;jwn e/dwken toi#v e[pta' a]gge;loiv e[pta' Pe;mqon sou to' dre;panon to' o]xu' kai' fia;lav crusa#v gemou;sav tou# yumou# tru;ghson tou'v bo;truav th#v gh#v o=ti tou# yeou# tou# zw#ntov ei]v tou'v ai]w#nav h/kmasan ai[ stafulai' au]th#v 19 kai' tw#n ai]w;nwn 8 kai' e]gemi;syh o[ nao'v e/balen o[ a/ggelov to' dre;panon au]tou# kapnou# e]k th#v do;xhv tou# yeou# kai' e]k th#v ei]v th'n gh#n kai' e]tru;ghsen th'n a/mpelon duna;mewv au]tou# kai' ou]dei'v h]du;nato th#v gh#v kai' e/balen ei]v th'n lhno'n tou# ei]selyei#n ei]v to'n nao'n a/cri telesyw#sin yumou# tou# yeou# th'n me;galhn 20 kai' ai[ e[pta' plhgai' tw#n e[pta' a]gge;lwn e]path;yh h[ lhno'v e/xw th#v po;lewv kai' e]xh#lyen ai{ma e]k th#v lhnou# a/cri tw#n calinw#n tw#n i=ppwn a]po' stadi;wn cili;wn Revelation 16 e[xakosi;wn KEF. 16

Revelation 15 1 Kai' h/kousa fwnh#v mega;lhv e]k tou# naou# legou;shv toi#v e[pta' KEF. 15 a]gge;loiv [Upa;gete kai' e]kce;ate ta'v fia;lav tou# yumou# tou# yeou# ei]v th'n gh#n 1 Kai' ei}don a/llo shmei#on e]n tw#j 2 Kai' a]ph#lyen o[ prw#tov kai' e]xe;ceen th'n ou]ranw#j me;ga kai' yaumasto;n a]gge;louv fia;lhn au]tou# e]pi' th'n gh#n kai' e]ge;neto e[pta' e/contav plhga'v e[pta' ta'v e]sca;tav e=lkov kako'n kai' ponhro'n ei]v tou'v o=ti e]n au]tai#v e]tele;syh o[ yumo'v tou# a]nyrw;pouv tou'v e/contav to' ca;ragma yeou# 2 Kai' ei}don w[v ya;lassan tou# yhri;ou kai' tou'v th#j ei]ko;ni au]tou# u[ali;nhn memigme;nhn puri; kai' tou'v proskunou#ntav 3 Kai' o[ deu;terov nikw#ntav e]k tou# yhri;ou kai' e]k th#v a/ggelov e]xe;ceen th'n fia;lhn au]tou# ei]v ei]ko;nov au]tou# kai' e]k tou# cara;gmatov th'n ya;lassan kai' e]ge;neto ai{ma w[v au]tou# e]k tou# a]riymou# tou# o]no;matov nekrou# kai' pa#sa quch' zw#sa a]pe;yanen au]tou# e[stw#tav e]pi' th'n ya;lassan th'n e]n th#j yala;sshj 4 Kai' o[ tri;tov a/ggelov u[ali;nhn e/contav kiya;rav tou# yeou# 3 e]xe;ceen th'n fia;lhn au]tou# ei]v tou'v kai' a/jdousin th'n w]jdh'n Mwse;wv dou;lou potamou'v kai' ei]v ta'v phga'v tw#n u[da;twn tou# yeou# kai' th'n w]jdh'n tou# a]rni;ou kai' e]ge;neto ai{ma 5 kai' h/kousa tou# le;gontev Mega;la kai' yaumasta' ta' a]gge;lou tw#n u[da;twn le;gontov Di;kaiov e/rga sou ku;rie o[ yeo'v o[ pantokra;twr> Ku;rie, ei} o[ w\n kai' o[ h}n kai' o[ o=siov o=ti di;kaiai kai' a]lhyinai' ai[ o[doi; sou o[ tau#ta e/krinav 6 o=ti ai{ma a[gi;wn kai' basileu'v tw#n a[gi;wn 4 ti;v ou] mh' profhtw#n e]xe;cean kai' ai{ma au]toi#v fobhyh#j se, ku;rie kai' doxa;shj to' o/noma; e;dwkav piei#n a/xioi; ga;r ei]sin 7 kai' sou o=ti mo;nov o=siov o=ti pa;nta ta' e/ynh h/kousa a/llou e]k tou# yusiasthri;ou

302 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= le;gontov Nai; ku;rie o[ yeo'v o[ brontai; kai' a]strapai' kai' seismo'v pantokra;twr a]lhyinai' kai' di;kaiai ai[ e]ge;neto me;gav oi{ov ou]k e]ge;neto a]f ] ou{ kri;seiv sou 8 Kai' o[ te;tartov a/ggelov oi[ a/nyrwpoi e]ge;nonto e]pi' th#v gh#v e]xe;ceen th'n fia;lhn au]tou# e]pi' to'n h=lion thlikou#tov seismo'v ou=twv me;gav 19 kai' e]do;yh au]tw#j kaumati;sai tou'v kai' e]ge;neto h[ po;liv h[ mega;lh ei]v tri;a a]nyrw;pouv e]n puri; 9 kai' me;rh kai' ai[ po;leiv tw#n e]ynw#n e/peson> e]kaumati;syhsan oi[ a/nyrwpoi kau#ma kai' Babulw'n h[ mega;lh e]mnh;syh me;ga kai' e]blasfh;mhsan to' o/noma tou# e]nw;pion tou# yeou# dou#nai au]th#j to' yeou# tou# e/contov e]xousi;an e]pi' ta'v poth;rion tou# oi/nou tou# yumou# th#v o]rgh#v plhga'v tau;tav kai' ou] meteno;hsan au]tou# 20 kai' pa#sa nh#sov e/fugen kai' dou#nai au]tw#j do;xan 10 Kai' o[ pe;mptov o/rh ou]c eu[re;yhsan 21 kai' ca;laza a/ggelov e]xe;ceen th'n fia;lhn au]tou# e]pi' mega;lh w[v talantiai;a katabai;nei e]k to'n yro;non tou# yhri;ou kai' e]ge;neto h[ tou# ou]ranou# e]pi' tou'v a]nyrw;pouv kai' basilei;a au]tou# e]skotwme;nh kai' e]blasfh;mhsan oi[ a/nyrwpoi to'n yeo'n e]k e]massw#nto ta'v glw;ssav au]tw#n e]k tou# th#v plhgh#v th#v cala;zhv o=ti mega;lh po;nou 11 kai' e]blasfh;mhsan to'n yeo'n e]sti'n h[ plhgh' au]th#v sfo;dra tou# ou]ranou# e]k tw#n po;nwn au]tw#n kai' e]k tw#n e[lkw#n au]tw#n kai' ou] meteno;hsan e]k tw#n e/rgwn au]tw#n 12 Kai' o[ e=ktov Revelation 17 a/ggelov e]xe;ceen th'n fia;lhn au]tou# e]pi' to'n potamo'n to'n me;gan to'n Eu]fra;thn KEF. 17 kai' e]xhra;nyh to' u=dwr au]tou# i=na e[toimasyh#j h[ o[do'v tw#n basile;wn tw#n 1 Kai' h}lyen ei{v e]k tw#n e[pta' a]gge;lwn a]po' a]natolw#n h[li;ou 13 Kai' ei}don e]k tw#n e]co;ntwn ta'v e[pta' fia;lav kai' tou# sto;matov tou# dra;kontov kai' e]k tou# e]la;lhsen met ] e]mou# le;gwn moi, Deu#ro sto;matov tou# yhri;ou kai' e]k tou# dei;xw soi to' kri;ma th#v po;rnhv th#v sto;matov tou# qeudoprofh;tou mega;lhv th#v kayhme;nhv e]pi' tw#n u[da;twn pneu;mata tri;a a]ka;yarta o[moi;a tw#n pollw#n 2 mey ] h[v e]po;rneusan oi[ batra;coiv 14 ei]si'n ga'r pneu;mata basilei#v th#v gh#v kai' e]meyu;syhsan e]k daimon;wn poiou#nta shmei#a tou# oi/nou th#v pornei;av au]th#v oi[ e]kporeu;esyai e]pi' tou'v basilei#v th#v gh#v katoikou#ntev th'n gh#n 3 kai' a]ph;negke;n kai' th#v oi]koume;nhv o=lhv sunagagei#n me ei]v e/rhmon e]n pneu;mati kai' ei}don au]tou'v ei]v po;lemon th#v h[me;rav e]kei;nhv gunai#ka kayhme;nhn e]pi' yhri;on ko;kkinon th#v mega;lhv tou# yeou# tou# ge;mon o]noma;twn blasfhmi;av e/con pantokra;torov 15 ]Idou;, e/rcomai w[v kefala'v e[pta' kai' ke;rata de;ka 4 kai' kle;pthv maka;riov o[ grhgorw#n kai' h[ gunh' h[ peribeblhme;nh porfu;raj kai' thrw#n ta' i[ma;tia au]tou# i=na mh' gumno'v ko;kkinwj, kai' kecruswme;nh crusw#j kai' peripath#j kai' ble;pwsin th'n li;ywj timi;wj kai' margari;taiv e/cousa a]schmosu;nhn au]tou# 16 kai' sunh;gagen crusou#n poth;rion e]n th#j ceiri' au]th#v au]tou'v ei]v to'n to;pon to'n ge;mon bdelugma;twn kai' a]ka;yarthtov kalou;menon [Ebrai~sti' [Armageddw;n pornei;av au]th#v 5 kai' e]pi' to' me;twpon 17 Kai' o[ e=bdomov a/ggelov e]xe;ceen th'n au]th#v o/noma gegramme;non musth;rion fia;lhn au]tou# ei]v to'n a]e;ra kai' e]xh#lyen Babulw'n h[ mega;lh h[ mh;thr tw#n pornw#n fwnh' mega;lh a]po' tou# naou# tou# kai' tw#n bdelugma;twn th#v gh#v 6 kai' ou]ranou#, a]po' tou# yro;nou le;gousa ei}don th'n gunai#ka meyu;ousan e]k tou# Ge;gonen 18 kai' e]ge;nonto fwnai' kai' ai=matov tw#n a[gi;wn kai' e]k tou# ai=matov tw#n martu;rwn ]Ihsou# Kai' e]yau;masa

303 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 i]dw'n au]th'n yau#ma me;ga 7 kai' ei}pe;n ei}dev e/stin h[ po;liv h[ mega;lh h[ e/cousa moi o[ a/ggelov Dia'ti; e]yau;masav e]gw' soi basilei;an e]pi' tw#n basile;wn th#v gh#v e]rw# to' musth;rion th#v gunaiko'v kai' tou# yhri;ou tou# basta;zontov au]th;n tou# e/contov ta'v e[pta' kefala'v kai' ta' de;ka ke;rata 8 yhri;on o` ei}dev h}n kai' ou]k e/stin kai' me;llei a]nabai;nein e]k th#v Revelation 18 a]bu;ssou kai' ei]v a]pw;leian u[pa;gein> kai' yauma;sontai oi[ katoikou#ntev e]pi' th#v KEF. 18 gh#v w{n ou] ge;graptai ta' o]no;mata e]pi' to' bibli;on th#v zwh#v a]po' katabolh#v 1 kai' Meta' tau#ta ei}don a/ggelon ko;smou blepo;ntev to' yhri;on o` ti h}n kai' katabai;nonta e]k tou# ou]ranou# e/conta e]xousi;an mega;lhn Kai' h[ gh# e]fwti;syh e]k ou]k e/stin kai'per e/stin 9 w{de o[ nou#v o[ e/cwn sofi;an ai[ e[pta' kefalai' o/rh ei]si;n th#v do;xhv au]tou# 2 kai' e/kraxen e]n e[pta' o=pou h[ gunh' ka;yhtai e]p ] au]tw#n i]scu;i~ fwnh#j mega;lh le;gwn, /Epesen> e/pesen Babulw'n h[ mega;lhj kai' e]ge;neto 10 kai' basilei#v e[pta; ei]sin oi[ pe;nte e/pesan kai' o[ ei{v e/stin o[ a/llov ou/pw katoikhth;rion daimon;wn kai' fulakh' h}lyen kai', o=tan e/lyhj o]li;gon au]to'n dei# panto'v pneu;matov a]kaya;rtou kai' fulakh' panto'v o]rne;ou a]kaya;rtou kai' mei#nai 11 kai' to' yhri;on o` h}n kai' ou]k e/stin kai' au]to'v o/gdoo;v e]stin kai' e]k tw#n memishme;nou 3 o=ti e]k tou# oi/nou tou# yumou# th#v pornei;av au]th#v pe;pwken e[pta; e]stin kai' ei]v a]pw;leian u[pa;gei 12 kai' ta' de;ka ke;rata a` ei}dev de;ka pa;nta ta' e/ynh kai' oi[ basilei#v th#v gh#v basilei#v ei]sin oi=tinev basilei;an ou/pw met ] au]th#v e]po;rneusan kai' oi[ e/mporoi e/labon a]ll] e]xousi;an w[v basilei#v mi;an th#v gh#v e]k th#v duna;mewv tou# strh;nouv au]th#v e]plou;thsan 4 Kai' h/kousa w=ran lamba;nousin meta' tou# yhri;ou 13 ou{toi mi;an gnw;mhn e/cousin kai' th'n a/llhn fwnh'n e]k tou# ou]ranou# du;namin kai' th'n e]xousi;an e[autw#n tw#j le;gousan ]Exe;lyete e]x au]th#v o[ lao;v mou i=na mh' sugkoinwnh;shte tai#v yhri;wj diadidw;sousin 14 ou{toi meta' tou# a]rni;ou polemh;sousin kai' to' a]rni;on a[marti;aiv au]th#v kai' i=na mh' la;bhte e]k nikh;sei au]tou;v o=ti ku;riov kuri;wn e]sti'n tw#n plhgw#n au]th#v 5 o=ti h]kolou;yhsan kai' basileu'v basile;wn kai' oi[ met ] au]th#v ai[ a[marti;ai a/cri tou# ou]ranou# au]tou# klhtoi' kai' e]klektoi' kai' pistoi; kai' e]mnhmo;neusen o[ yeo'v ta' a]dikh;mata au]th#v 6 a]po;dote au]th#j w[v kai' au]th' 15 Kai' le;gei moi Ta' u=data a` ei}dev ou{ h[ po;rnh ka;yhtai laoi' kai' o/cloi ei]si'n kai' a]pe;dwken u[mi#n, kai' diplw;sate au]th#j dipla# kata' ta' e/rga au]th#v e]n tw#j e/ynh kai' glw#ssai 16 kai' ta' de;ka ke;rata a` ei}dev e]pi' to' yhri;on ou{toi pothri;wj w{j e]ke;rasen kera;sate au]th#j mish;sousin th'n po;rnhn kai' h]rhmwme;nhn diplou#n 7 o=sa e]do;xasen e[auth'n, kai' poih;sousin au]th'n kai' gumnh;n kai' ta'v e]strhni;asen tosou#ton do;te au]th#j sa;rkav au]th#v fa;gontai kai' au]th'n basanismo'n kai' pe;nyov o=ti e]n th#j kardi;aj au]th#v le;gei Ka;yhmai katakau;sousin e]n puri; 17 o[ ga'r yeo'v e/dwken ei]v ta'v kardi;av au]tw#n poih#sai basi;lissa kai' ch;ra ou]k ei]mi; kai' th'n gnw;mhn au]tou# kai' poih#sai mi;an pe;nyov ou] mh' i/dw 8 dia' tou#to e]n mia#j gnw;mhn kai' dou#nai th'n basilei;an h[me;raj h=xousin ai[ plhgai' au]th#v ya;natov au]tw#n tw#j yhri;wj a/cri telesyh#j ta' kai' pe;nyov kai' limo;v kai' e]n puri' katakauyh;setai o=ti i]scuro'v ku;riov o[ r[h;mata; tou# yeou# 18 kai' h[ gunh' h`n yeo'v o[ kri;nwn au]th;n 9 Kai' klau;sontai au]th'n kai' ko;qontai e]p ]

304 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= au]th#j oi[ basilei#v th#v gh#v oi[ met ] au]th#v e]n th#j yala;sshj e]k th#v timio;thtov au]th#v porneu;santev kai' strhnia;santev o=tan o=ti mia#j w=raj h]rhmw;yh 20 Eu]frai;nou ble;pwsin to'n kapno'n th#v purw;sewv e]p ] au]th;n ou]rane; kai' oi[ a=gioi au]th#v 10 a]po' makro;yen e[sthko;tev dia' a]po;stoloi kai' oi[ profh#tai o=ti e/krinen to'n fo;bon tou# basanismou# au]th#v o[ yeo'v to' kri;ma u[mw#n e]x au]th#v 21 Kai' le;gontev Ou]ai' ou]ai; h[ po;liv h[ mega;lh h}ren ei{v a/ggelov i]scuro'v li;yon w[v Babulw'n h[ po;liv h[ i]scura; o=ti e]n mia#j mu;lon me;gan kai' e/balen ei]v th'n w=raj h}lyen h[ kri;siv sou 11 Kai' oi[ ya;lassan le;gwn, Ou=twv o[rmh;mati e/mporoi th#v gh#v klai;ousin kai' blhyh;setai Babulw'n h[ mega;lh po;liv penyou#sin e]p ] au]th#j, o=ti to'n go;mon au]tw#n kai' ou] mh' eu[reyh#j e/ti 22 kai' fwnh' ou]dei'v a]gora;zei ou]ke;ti 12 go;mon kiyarwjdw#n kai' mousikw#n kai' au]lhtw#n crusou# kai' a]rgu;rou kai' li;you timi;ou kai' salpistw#n ou] mh' a]kousyh#j e]n soi' kai' margari;tou kai' bu;ssou kai' e/ti kai' pa#v tecni;thv pa;shv te;cnhv ou] mh' porfu;rav kai' shrikou#, kai' kokki;nou eu[reyh#j e]n soi' e/ti kai' fwnh' mu;lou ou] mh' kai' pa#n xu;lon yu;i~non kai' pa#n skeu#ov a]kousyh#j e]n soi' e/ti 23 kai' fw#v lu;cnou e]lefa;ntinon kai' pa#n skeu#ov e]k xu;lou ou] mh' fa;nhj e]n soi' e/ti kai' fwnh' numfi;ou timiwta;tou kai' calkou# kai' sidh;rou kai' nu;mfhv ou] mh' a]kousyh#j e]n soi' e/ti> kai' marma;rou 13 kai' kina;mwmon kai' o=ti oi[ e/mporoi; sou h}san oi[ megista#nev yumia;mata kai' mu;ron kai' li;banon kai' th#v gh#v o=ti e]n th#j farmakei;aj sou oi}non kai' e/laion kai' semi;dalin kai' e]planh;yhsan pa;nta ta' e/ynh 24 kai' e]n si#ton kai' kth;nh kai' pro;bata kai' i=ppwn au]th#j ai{ma profhtw#n kai' a[gi;wn eu[re;yh kai' r[edw#n kai' swma;twn kai' quca'v kai' pa;ntwn tw#n e]sfagme;nwn e]pi' th#v gh#v a]nyrw;pwn 14 kai' h[ o]pw;ra th#v e]piyumi;av th#v quch#v sou a]ph#lyen a]po' sou# kai' pa;nta ta' lipara' kai' ta' Revelation 19 lampra' a]ph#lyen a]po' sou# kai' ou]ke;ti ou] mh' eu[rh;shjv au]ta' 15 oi[ e/mporoi KEF. 19 tou;twn oi[ plouth;santev a]p ] au]th#v a]po' makro;yen sth;sontai dia' to'n fo;bon tou# 1 kai' meta' tau#ta h/kousa fwnh'n o/clou basanismou# au]th#v klai;ontev kai' pollou# mega;lhn e]n tw#j ou]ranw#j penyou#ntev 16 kai' le;gontev Ou]ai' ou]ai; lego;ntov, [Allhloui~a;> h[ swthri;a kai' h[ h[ po;liv h[ mega;lh h[ peribeblhme;nh do;xa kai' h[ timh' kai' h[ du;namiv Kuri;wj tw#j bu;ssinon kai' porfurou#n kai' ko;kkinon Yew#j h[mw#n 2 o=ti a]lhyinai' kai' di;kaiai kai' kecruswme;nh e]n crusw#j kai' li;ywj ai[ kri;seiv au]tou#> o=ti e/krinen th'n timi;wj kai' margari;taiv> 17 o=ti mia#j w=raj po;rnhn th'n mega;lhn h=tiv e/fyeiren th'n h]rhmw;yh o[ tosou#tov plou#tov Kai' pa#v gh#n e]n th#j pornei;aj au]th#v kai' e]xedi;khsen kubernh;thv kai' pa#v e]pi' tw#n ploi;wn o[ to' ai{ma tw#n dou;lwn au]tou# e]k th#v o=milov, kai' nau#tai kai' o=soi th'n ceiro'v au]th#v 3 kai' deu;teron ya;lassan e]rga;zontai a]po' makro;yen ei/rhkan [Allhloui~a;> kai' o[ kapno'v e/sthsan 18 kai' e/krazon o[rw#ntev to'n au]th#v a]nabai;nei ei]v tou'v ai]w#nav tw#n kapno'n th#v purw;sewv au]th#v le;gontev ai]w;nwn 4 kai' e/pesan oi[ presbu;teroi Ti;v o[moi;a th#j po;lei th#j mega;lhj 19 kai' oi[ ei/kosi kai' te;ssarev kai' ta' te;ssara e/balon cou#n e]pi' ta'v kefala'v au]tw#n zw#ja kai' proseku;nhsan tw#j yew#j tw#j kai' e/krazon klai;ontev kai' penyou#ntev kayhme;nwj e]pi' tou# yro;nou, le;gontev Ou]ai' ou]ai; h[ po;liv h[ mega;lh e]n le;gontev ]Amh;n [Allhloui~a; 5 Kai' h{j e]plou;thsan pa;ntev oi[ e/contev ploi#a fwnh' e]k tou# yro;nou e]xh#lyen le;gousa Ai]nei#te to'n Yeo'n h[mw#n pa;ntev oi[ dou#loi

305 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 au]tou# kai' oi[ fobou;menoi au]to;n kai' oi[ o/noma gegramme;non> Basileu'v mikroi' kai' oi[ mega;loi 6 kai' h/kousa basile;wn kai' ku;riov kuri;wn 17 Kai' w[v fwnh'n o/clou pollou# kai' w[v fwnh'n ei}don e=na a/ggelon e[stw#ta e]n tw#j h[li;wj u[da;twn pollw#n kai' w[v fwnh'n brontw#n kai' e/kraxen fwnh#j mega;lhj le;gwn pa#sin i]scurw#n lego;ntav, [Allhloui~a; o=ti toi#v o]rne;oiv toi#v petwme;noiv e]n e]basi;leusen ku;riov o[ yeo'v o[ mesouranh;mati, Deu#te Kai' suna;gesye pantokra;twr 7 cai;rwmen kai' ei]v to' dei#pnon tou# mega;lou yeou# 18 a]galliw#meya, kai' dw#men th'n do;xan i=na fa;ghte sa;rkav basile;wn kai' au]tw#j o=ti h}lyen o[ ga;mov tou# a]rni;ou kai' sa;rkav cilia;rcwn kai' sa;rkav i]scurw#n h[ gunh' au]tou# h[toi;masen e[auth;n 8 kai' kai' sa;rkav i=ppwn kai' tw#n kayhme;nwn e]do;yh au]th#j i=na periba;lhtai bu;ssinon e]p ] au]tw#n kai' sa;rkav pa;ntwn kayaro;n> kai' lampro'n to' ga'r bu;ssinon e]leuye;rwn kai' dou;lwn kai' mikrw#n kai' ta' dikaiw;mata e]sti;n tw#n a[gi;wn 9 Kai' mega;lwn 19 Kai' ei}don to' yhri;on kai' le;gei moi Gra;qon> Maka;rioi oi[ ei]v to' tou'v basilei#v th#v gh#v kai' ta' dei#pnon tou# ga;mou tou# a]rni;ou strateu;mata au]tw#n sunhgme;na keklhme;noi kai' le;gei moi Ou{toi oi[ poih#sai po;lemon meta' tou# kayhme;nou lo;goi a]lhyinoi' ei]sin tou# yeou# 10 kai' e]pi' tou# i=ppou kai' meta' tou# e/peson e/mprosyen tw#n podw#n au]tou# strateu;matov au]tou# 20 kai' e]pia;syh proskunh#sai au]tw#j kai' le;gei moi =Ora to' yhri;on kai' meta' tou]tou# o[ mh;> su;ndoulo;v sou; ei]mi kai' tw#n qeudoprofh;thv o[ poih;sav ta' shmei#a a]delfw#n sou tw#n e]co;ntwn th'n e]nw;pion au]tou# e]n oi{v e]pla;nhsen tou'v marturi;an tou# ]Ihsou#> tw#j yew#j labo;ntav to' ca;ragma tou# yhri;ou kai' prosku;nhson h[ ga'r marturi;a tou'v proskunou#ntav th#j ei]ko;ni au]tou# tou# ]Ihsou# e]stin to' pneu#ma th#v zw#ntev e]blh;yhsan oi[ du;o ei]v th'n li;mnhn profhtei;av 11 Kai' ei}don to'n ou]rano'n tou# puro'v th'n kaiome;nhn e]n tw#j yei;wj 21 a]newjgme;non, kai' i]dou;, i=ppov leuko;v kai' kai' oi[ loipoi' a]pekta;nyhsan e]n th#j o[ kayh;menov e]p ] au]to'n kalou;menov r[omfai;aj tou# kayhme;nou e]pi' tou# i=ppou pisto'v kai' a]lhyino;v kai' e]n dikaiosu;nhj th#j e]kporeuome;nhj e]k tou# sto;matov kri;nei kai' polemei# 12 oi[ de' o]fyalmoi' au]tou# kai' pa;nta ta' o/rnea au]tou# w[v flo'x puro;v kai' e]pi' th'n e]corta;syhsan e]k tw#n sarkw#n au]tw#n kefalh'n au]tou# diadh;mata polla; e/cwn o/noma gegramme;non o` ou]dei'v oi}den ei] mh' au]to;v 13 kai' peribeblhme;nov i[ma;tion bebamme;non ai=mati kai' kalei#tai to' o/noma au]tou# o[ lo;gov tou# yeou# 14 kai' KEF. 20 ta' strateu;mata e]n tw#j ou]ranw#j h]kolou;yei au]tw#j e]f ] i=ppoiv leukoi#v 1 Kai' ei}don a/ggelon katabai;nonta e]k e]ndedume;noi bu;ssinon leuko'n kai' tou# ou]ranou# e/conta th'n klei#da th#v kayaro;n 15 kai' e]k tou# sto;matov a]bu;ssou kai' a=lusin mega;lhn e]pi' th'n au]tou# e]kporeu;etai r[omfai;a o]xei#a i=na cei#ra au]tou# 2 kai' e]kra;thsen to'n e]n au]th#j pata;sshj ta' e/ynh kai' au]to'v dra;konta to'n o/fin to'n a]rcai#on, o=v e]stin poimanei# au]tou'v e]n r[a;bdwj sidhra#j kai' Dia;bolov kai' Satana#v kai' e/dhsen au]to'v patei# th'n lhno'n tou# oi/nou tou# au]to'n ci;lia e/th 3 kai' e/balen au]to'n yumou# kai' th#v o]rgh#v tou# yeou# tou# ei]v th'n a/busson kai' e/kleisen au]to'n pantokra;torov 16 kai' e/cei e]pi' to' kai' e]sfra;gisen e]pa;nw au]tou# i=na mh' i[ma;tion kai' e]pi' to'n mhro'n au]tou# to' planh;shj ta' e/ynh e/ti a/cri telesyh#j ta' ci;lia e/th kai' meta' tau#ta dei# au]to'n

306 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= luyh#nai mikro'n cro;non 4 Kai' ei}don nekrou'v kai' o[ ya;natov kai' o[ a=jdhv yro;nouv kai' e]ka;yisan e]p ] au]tou;v kai' e/dwkan tou'v e]n au]toi#v nekrou'v kai' kri;ma e]do;yh au]toi#v kai' ta'v quca'v tw#n e]kri;yhsan e=kastov kata' ta' e/rga pepelekisme;nwn dia' th'n au]tw#n 14 kai' o[ ya;natov kai' o[ a=jdhv marturi;an ]Ihsou# kai' dia' to'n lo;gon e]blh;yhsan ei]v th'n li;mnhn tou# puro;v tou# yeou# kai' oi=tinev ou] proseku;nhsan ou{tov e]stin o[ deu;tero;v ya;natov 15 kai' tw#j yhriw#j, ou]te' th'n ei]ko;na au]tou# kai' ei/ tiv ou]c eu[re;yh e]n th#j bi;blwj th#v zwh#v ou]k e/labon to' ca;ragma e]pi' to' me;twpon gegramme;nov e]blh;yh ei]v th'n li;mnhn tou# au]tw#n kai' e]pi' th'n cei#ra au]tw#n, kai' puro;v e/zhsan kai' e]basi;leusan meta' Cristou# ta; ci;lia e/th 5 oi[ de' loipoi' tw#n nekrw#n ou]k a]ne/zhsan e=wv telesyh#j ta' ci;lia e/th Revelation 21 au=th h[ a]na;stasiv h[ prw;th 6 maka;riov kai' a=giov o[ e/cwn me;rov e]n th#j a]nasta;sei KEF. 21 th#j prw;thj> e]pi' tou;twn o[ ya;natov o[ deu;terov ou]k e/cei e]xousi;an a]ll ] 1 Kai' ei}don ou]rano'n kaino'n kai' gh#n e/sontai i[erei#v tou# yeou# kai' tou# kainh;n o[ ga'r prw#tov ou]rano'v kai' h[ Cristou# kai' basileu;sousin met ] au]tou# prw;th gh# parh#lyen kai' h[ ya;lassa ou]k ci;lia e/th 7 Kai' o=tan telesyh#j ta' ci;lia e/stin e/ti 2 kai' e]gw' ]Iwa;nnhv ei}don th'n e/th luyh;setai o[ Satana#v e]k th#v po;lin th'n a[gi;an ]Ierousalh'm kainh'n fulakh#v au]tou# 8 kai' e]xeleu;setai katabai;nousan a]po' tou# yeou# e]k tou# planh#sai ta' e/ynh ta' e]n tai#v te;ssarsin ou]ranou# h[toimasme;nhn w[v nu;mfhn gwni;aiv th#v gh#v to'n Gw'g kai' to'n Magw;g kekosmhme;nhn tw#j a]ndri' au]th#v 3 kai' sunagagei#n au]tou'v ei]v po;lemon w{n o[ h/kousa fwnh#v mega;lhv e]k tou# ou]ranou# a]riymo'v w[v h[ a/mmov th#v yala;sshv 9 legou;shv ]Idou;, h[ skhnh' tou# yeou# meta' kai' a]ne;bhsan e]pi' to' pla;tov th#v gh#v kai' tw#n a]nyrw;pwn kai' skhnw;sei met ] e]ku;klwsan th'n parembolh'n tw#n a[gi;wn au]tw#n kai' au]toi' laoi' au]tou# e/sontai kai' th'n po;lin th'n h]gaphme;nhn kai' kai' au]to'v o[ yeo'v e/stai met ] au]tw#n yeo;v kate;bh pu#r a]po' tou# Yeou# e]k tou# au]tw#n 4 kai' e]xalei;qei o[ Yeo'v pa#n ou]ranou# kai' kate;fagen au]tou;v 10 kai' da;kruon a]po' tw#n o]fyalmw#n au]tw#n kai' o[ dia;bolov o[ planw#n au]tou'v e]blh;yh ei]v o[ ya;natov ou]k e/stai e/ti ou/te pe;nyov th'n li;mnhn tou# puro'v kai' yei;ou o=pou to' ou/te kraugh' ou/te po;nov ou]k e/stai e/ti yhri;on kai' o[ qeudoprofh;thv kai' o=ti ta' prw#ta a]ph#lyon 5 Kai' ei}pen o[ basanisyh;sontai h[me;rav kai' nukto'v kayh;menov e]pi' tou# yro;nou, ]Idou;, kaina' ei]v tou'v ai]w#nav tw#n ai]w;nwn 11 Kai' pa;nta poiw# kai' le;gei moi, Gra;qon o=ti ei}don yro;non leuko'n me;gan kai' to'n ou{toi oi[ lo;goi a]lhyinoi; kai' pistoi' kayh;menon e]p ] au]tou#, ou{ a]po' prosw;pou ei]sin 6 kai' ei}pe;n moi ge;gonen e]gw; ei]mi e/fugen h[ gh# kai' o[ ou]rano;v kai' to;pov ou]c to' A kai' to' W h[ a]rch' kai' to' te;lov e]gw' eu[re;yh au]toi#v 12 kai' ei}don tou'v tw#j diqw#nti dw;sw e]k th#v phgh#v tou# nekrou;v mikrou;v kai' mega;louv e[stw#tav u=datov th#v zwh#v dwrea;n 7 o[ nikw#n e]nw;pion tou# yeou#, kai' bibli;a klhronomh;sei pa;nta, kai' e/somai au]tw#j h]newjcyhsan> kai' bibli;on a/llo h]newjcyh, yeo'v kai' au]to'v e/stai moi o[ ui[o;v o= e]stin th#v zwh#v kai' e]kri;yhsan oi[ 8 deiloi#v de' kai' a]pi;stoiv kai' nekroi' e]k tw#n gegramme;nwn e]n toi#v e]bdelugme;noiv kai' foneu#sin kai' bibli;oiv kata' ta' e/rga au]tw#n 13 kai' po;rnoiv kai' farmakeu#sin kai' e/dwken h[ ya;lassa tou'v e]n au]th#j ei]dwlola;traiv kai' pa#sin toi#v qeude;sin to' me;rov au]tw#n e]n th#j li;mnhj th#j

307 TEXTUS RECEPTUS STEPHANUS 1550 kaiome;nhj puri' kai' yei;wj o= e]stin sa;rdiov> o[ e=bdomov cruso;liyov o[ deu;terov ya;natov 9 Kai' h}lyen pro'v me o/gdoov bh;rullov o[ e/natov topa;zion o[ ei{v tw#n e[pta' a]gge;lwn tw#n e]co;ntwn ta'v de;katov cruso;prasov o[ e[nde;katov e[pta' fia;lav ta'v gemou;sav tw#n e[pta' u[a;kinyov o[ dwde;katov a]me;yustov 21 plhgw#n tw#n e]sca;twn kai' e]la;lhsen met ] kai' oi[ dw;deka pulw#nev dw;deka e]mou# le;gwn, Deu#ro dei;xw soi th'n margari#tai a]na' ei{v e=kastov tw#n nu;mfhn tou# a]rni;ou th'n gunai#ka pulw;nwn h}n e]x e[no'v margari;tou kai' h[ 10 kai' a]ph;negke;n me e]n pneu;mati e]p] platei#a th#v po;lewv crusi;on kayaro'n o/rov me;ga kai' u[qhlo;n kai' e/deixe;n moi w[v u=alov diafanh;v 22 Kai' nao'n ou]k th'n po;lin th'n mega;lhn, th'n ei}don e]n au]th#j o[ ga'r ku;riov o[ yeo'v o[ a[gi;an ]Ierousalh'm katabai;nousan e]k pantokra;twr nao'v au]th#v e]stin kai' to' tou# ou]ranou# a]po' tou# yeou# a]rni;on 23 kai' h[ po;liv ou] crei;an e/cei 11 e/cousan th'n do;xan tou# yeou# kai' o[ tou# h[li;ou ou]de' th#v selh;nhv i=na fwsth'r au]th#v o=moiov li;ywj timiwta;twj fai;nwsin e]n au]th#j h[ ga'r do;xa tou# yeou# w[v li;ywj i]a;spidi krustalli;zonti 12 e]fw;tisen au]th;n kai' o[ lu;cnov au]th#v to' e/cousan te tei#cov me;ga kai' u[qhlo;n a]rni;on 24 kai' ta' e/ynh tw#n swzome;nwn e/cousan pulw#nav dw;deka kai' e]pi' toi#v e]n tw#j fwti; au]th#v peripath;sousin kai' pulw#sin a]gge;louv dw;deka kai' oi[ basilei#v th#v gh#v fe;rousin th'n do;xan o]no;mata e]pigegramme;na a= e]stin tw#n kai' th'n timh'n au]tw#n ei]v au]th;n 25 kai' dw;deka fulw#n tw#n ui[w#n ]Israh;l> 13 oi[ pulw#nev au]th#v ou] mh' kleisyw#sin a]p ] a]natolh#v pulw#nev trei#v a]po' bor]r[a# h[me;rav nu'x ga'r ou]k e/stai e]kei# pulw#nev trei#v a]po' no;tou pulw#nev trei#v 26 kai' oi/sousin th'n do;xan kai' th'n a]po' dusmw#n pulw#nev trei#v 14 kai' to' timh'n tw#n e]ynw#n ei]v au]th;n 27 kai' ou] mh' tei#cov th#v po;lewv e/con yemeli;ouv ei]se;lyhj ei]v au]th'n pa#n koinou#n, kai' dw;deka kai' e]n au]toi#v o]no;mata tw#n poiou#n bde;lugma kai' qeu#dov ei] mh' oi[ dw;deka a]posto;lwn tou# a]rni;ou 15 Kai' gegramme;noi e]n tw#j bibli;wj th#v zwh#v tou# o[ lalw#n met ] e]mou# ei}cen ka;lamon a]rni;ou crusou#n i=na metrh;shj th'n po;lin kai' tou'v pulw#nav au]th#v kai' to' tei#cov au]th#v 16 kai' h[ po;liv tetra;gwnov kei#tai kai' to' Revelation 22 mh#kov au]th#v tosou#to;n e]sti;n o=son kai' to' pla;tov kai' e]me;trhsen th'n po;lin tw#j KEF. 22 kala;mwj e]pi' stadi;wn dw;deka cilia;dwn to' mh#kov kai' to' pla;tov kai' to' u=qov 1 Kai' e/deixe;n moi kayaro'n potamo'n au]th#v i/sa e]stin u=datov zwh#v lampro'n w[v kru;stallon 17 kai' e]me;trhsen to' tei#cov au]th#v e]kporeuo;menon e]k tou# yro;nou tou# yeou# e[kato'n tessara;konta tessa;rwn phcw#n kai' tou# a]rni;ou 2 e]n me;swj th#v me;tron a]nyrw;pou o= e]stin a]gge;lou 18 platei;av au]th#v kai' tou# potamou# kai' h}n h[ e]ndo;mhsiv tou# tei;couv au]th#v e]nteu#yen kai' e]nteu#yen xu;lon zwh#v i/aspiv kai' h[ po;liv crusi;on kayaro'n poiou#n karpou'v dw;deka kata' mh#na e=na o=moia u[a;lwj kayarw#j 19 kai' oi[ e=kaston a]podidou#n to'n karpo'n au]tou# yeme;lioi tou# tei;couv th#v po;lewv panti' kai' ta' fu;lla tou# xu;lou ei]v yerapei;an li;ywj timi;wj kekosmhme;noi> o[ yeme;liov o[ tw#n e]ynw#n 3 kai' pa#n katana;yema ou]k prw#tov i/aspiv o[ deu;terov sa;pfeirov> o[ e/stai e/ti kai' o[ yro;nov tou# yeou# kai' tou# tri;tov calkhdw;n o[ te;tartov sma;ragdov a]rni;ou e]n au]th#j e/stai kai' oi[ dou#loi 20 o[ pe;mptov sardo;nux o[ e=ktov au]tou# latreu;sousin au]tw#j 4 kai' o/qontai to' pro;swpon au]tou# kai' to'

308 THS# KAINHS# DIAYHKHS; APANTA= o/noma au]tou# e]pi' tw#n metw;pwn au]tw#n 5 o[ ye;lwn lambane;tw to' u=dwr zwh#v kai' nu'x ou]k e/stai e]kei, kai' crei;an ou]k dwrea;n 18 Summarturou#mai ga'r e/cousin lu;cnou kai' fwto'v h[li;ou o=ti panti' a]kou;onti tou'v lo;gouv th#v ku;riov o[ yeo'v fwti;zei au]tou;v kai' profhtei;av tou# bibli;ou tou;tou, e]a;n tiv basileu;sousin ei]v tou'v ai]w#nav tw#n e]pitiyh#j pro'v tau#ta, e]piyh;sei o[ yeo'v e]p ] ai]w;nwn 6 Kai' ei}pe;n moi, Ou{toi oi[ lo;goi au]to'n ta'v plhga'v ta'v gegramme;nav e]n pistoi' kai' a]lhyinoi; kai' ku;riov o[ yeo'v bibli;wj tou;twj tw#n a[gi;wn profhtw#n a]pe;steilen to'n 19 kai' e]a;n tiv a]fairh#j a]po' tw#n lo;gwn a/ggelon au]tou# dei#xai toi#v dou;loiv bi;blou th#v profhtei;av tau;thv au]tou# a` dei# gene;syai e]n ta;cei 7 i]dou;, a]fairh;sei o[ yeo'v to' me;rov au]tou# a]po' e/rcomai tacu.; maka;riov o[ thrw#n tou'v bi;blou th#v zwh#v kai' e]k th#v po;lewv th#v lo;gouv th#v profhtei;av tou# bibli;ou a[gi;av kai' tw#n gegramme;nwn e]n bibli;wj tou;tou 8 kai' e]gw' ]Iwa;nnhv o[ ble;pwn tou;twj 20 Le;gei o[ marturw#n tau#ta, tau#ta kai' a]kou;wn kai' o=te h/kousa kai' Nai; e/rcomai tacu;. ]Amh;n, nai;, e/rcou, e/bleqa e/pesa proskunh#sai e/mprosyen ku;rie ]Ihsou# 21 [H ca;riv tou# kuri;ou tw#n podw#n tou# a]gge;lou tou# h[mw#n ]Ihsou# Cristou# meta' pa;ntwn deiknu;onto;v moi tau#ta 9 kai' le;gei u[mw#n. ]Amh;n moi, =Ora mh;> su;ndoulo;v sou ga;r ei]mi kai' tw#n a]delfw#n sou tw#n profhtw#n kai' tw#n throu;ntwn tou'v lo;gouv tou# bibli;ou tou;tou> tw#j yew#j prosku;nhson 10 kai' le;gei moi, Mh' sfragi;shjv tou'v lo;gouv th#v profhtei;av tou# bibli;ou tou;tou o=ti o[ kairo'v e]ggu;v e]stin 11 o[ a]dikw#n a]dikhsa;tw e/ti kai' o[ r[upw#n r[upwsa;tw e/ti kai' o[ di;kaiov dikaiwyh;tw e/ti kai' o[ a=giov a[giasyh;tw e/ti 12 kai' i]dou;, e/rcomai tacu; kai' o[ misyo;v mou met ] e]mou# a]podou#nai e[ka;stwj w[v to' e/rgon au]tou# e]stai 13 e]gw; ei]mi to' A kai' to' W a]rch' kai' te;lov o[ prw#tov kai' o[ e/scatov 14 Maka;rioi oi[ poiou#ntev ta'v e]ntola'v au]tou#, i=na e/stai h[ e]xousi;a au]tw#n e]pi' to' xu;lon th#v zwh#v kai' toi#v pulw#sin ei]se;lywsin ei]v th'n po;lin 15 e/xw de' oi[ ku;nev kai' oi[ fa;rmakoi kai' oi[ po;rnoi kai' oi[ fonei#v kai' oi[ ei]dwlola;trai kai' pa#v o[ filw#n kai' poiw#n qeu#dov 16 ]Egw' ]Ihsou#v e/pemqa to'n a/ggelo;n mou marturh#sai u[mi#n tau#ta e]pi' tai#v e]kklhsi;aiv> e]gw; ei]mi h[ r[i;za kai' to' ge;nov tou# Dabi;d, o[ a]sth'r o[ lampro'v kai' o]ryrino;v 17 Kai' to' pneu#ma kai' h[ nu;mfh le;gousin, ]Elye, kai' o[ a]kou;wn ei]pa;tw, ]Elye, kai' o[ diqw#n e]lye;tw> kai'

309 For more public comain pdfs, go to http://bibletranslation.ws/