To Theo Van Gogh, the Hague, on Or About Friday, 13 July 1883
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
To Theo van Gogh, The Hague, on or about Friday, 13 July 1883. on or about Friday, 13 July 1883 Metadata Source status: Original manuscript Location: Amsterdam, Van Gogh Museum, inv. nos. b323 V/1962 (sheet 1) and b1036 V/1962 (sheet 2) Date: Vincent asks Theo to send a little extra, because he is already broke as a result of spending money in order to be able to start painting in Scheveningen (l. 49 and ll. 82-85). That places this letter after letter 361 of on or about 11 July 1883, since there he wrote that he wanted to work in Scheveningen. It must also have been written before the coming Sunday, when he is expecting a photographer (l. 79; in letter 363 this photographer indeed turns out to have come). We therefore date the letter on or about Friday, 13 July 1883. Additional: Original [1r:1] Waarde Theo, Voor ik naar Schevening ga wou ik nog even een woordje met U praten. Ik heb t maar eens doorgezet met de Bock dat ik bij hem een pied terre krijg. Misschien zal ik nu & dan bij Blommers eens aangaan ook.1 En dan is mijn plan een tijd lang Schevening geheel & al als hoofdzaak te beschouwen, smorgens er heen te gaan en den dag te blijven, of anders als ik thuis moet zijn dat thuis zijn in t middaguur te stellen als t te warm is en dan savonds er weer heen. Dit zou me nieuwe idees geven vertrouw ik, en rust, niet door stilzitten maar door verandering van omgeving en bezigheid. Ik zit anders hier wel nog diep in t werk. Vandaag nog eens den Weesman4 gehad en wel voor iets dat me 1 De Bock2s studio was at Van Stolkweg 20; Blommers3 lived at Van Stolkweg 17. 4 Van Goghs model was the orphan man Adrianus Jacobus Zuyderland5 (see letter 267). 1 2 To Theo van Gogh, The Hague, on or about Friday, 13 July 1883. plotseling in t hoofd kwam ik nog eens door wou zetten voor ik aan iets anders begin. Ge moet weten ik toch nog eens in t weeshuis ben geweest op een bezoekdag.6 Toen had ik daar het tuinmannetje gezien en geteekend uit het raam. 7 Nu, dat wou ik niet laten schieten en staat er nu op in dezen vorm zoo ongeveer, voor zoover k me uit thoofd [1v:2] herrinner.8 Gisteren avond heb ik een cadeau gekregen dat mij enorm pleizier deed (van die twee landmeters want er is een tweede nog bijgekomen sedert), 9 namelijk een zeer echt Scheveningsch buis met staanden kraag, pittoresk verkleurd en gelapt. Ik heb voor zoo veel me doenlijk was mijn schildergerij in orde gebragt & aangevuld wat ik mankeerde en me van tramkaartjes voorzien &c. Van morgen heb ik de negatieven gezien van drie photos. 11 Ik ben verlangend naar de drukken en heb wel hoop zij alzoo in t klein iets zijn zullen waarmede wij bij de illustraties zullen kunnen[1v:3] demarches doen. Ik denk er over het tuinmannetje van heden ook te laten doen want dat figuur is veel, veel uitvoeriger dan in dezen krabbel, en entourage ook minder tam dan hier. Ik hoop U volgende week drukken van photos te kunnen zenden. Maar kerel, ik wou U wel vragen Uw uiterste best te doen om als t eenigzins kan mij nog iets te sturen want ik ben reeds sec door een & ander ik absoluut noodig had om Schevening te kunnen beginnen. Het hoeft niet veel te zijn maar iets om den tijd door te komen en in t duin niet absoluut op een droogje te zitten. De photos zijn Zaaier, aardappel wroeters en Turfstekers, laatstgenoemde kwam mij voor t best te doen. Vindt ge dat niet aardig van die landmeters, t zijn aardige, vroolijke lui die me veel 6 The Nederlands Hervormd Oude-mannen-en-vrouwenhuis at Z. Buitensingel 1. 7 This was the beginning of June (see letter 351). 8 The drawing on which the letter sketch Gardener near a gnarled apple tree (F - / JH 380) is based is not known. The lithograph with the same title, (F 1659 / JH 379), has, however, survived. 9 It is not known who this second surveyor in addition to Antoine Philippe Furne10 was. As becomes apparent later in the letter, like the 21-year-old Furne, he was an examination candidate. 11 The photographs are specified later in the letter. The three photographs have survived from the estate of L.W.R. Wenckebach12. They belonged to the collection of Anthon van Rappard13, who must have been given them by Van Gogh. The drawings after which the photographs were made have been lost. They are Peat diggers in the dunes (F 1031 / JH 363); Potato grubbers (F 1034 / JH 372) and Sower (F 1035 / JH 374). There are prints in the RKD in The Hague and the Van Gogh Museum in Amsterdam (inv. nos. p 628-630). See exhib. cat. Vienna 1996, pp. 146-147, cat. nos. 43-45. To Theo van Gogh, The Hague, on or about Friday, 13 July 1883. 3 gezelligheid al hebben bezorgd. Ze beginnen werkelijk wel aardige schetsen te maken maar zitten beiden voor hun [1r:4] eindexamen, een voor dat van landmeter en den ander voor ingenieur. Als ik me wat georienteerd heb op Schev. dan zal ik de vrouw nu en dan meenemen om te poseeren of ten minste plaats & grootte van figuren aan te kunnen geven. Ik verlang erg naar U kerel, ik hoop er bij t werk iets zijn zal waar ge eenig pleizier in hebt en dat ge wat gevorderd vindt. Bock zag nog sommige geschilderde studies van verl. jaar en vond er iets in maar mij bevallen ze hoe langer hoe minder, ik hoop er beteren te maken dit jaar. Zondag krijg ik den photograaf14 op t atelier om eens met hem te praten wat t best voor photos zou zijn onder de figuren die ik heb. Ik zou niet weinig in moeielijkheid zijn als gij absoluut niets extras zenden kondt. Ik heb enkel het bepaald onmisbare genomen voor de schilderdoos maar heb toch zoo goed als niets kunnen overhouden. Het Scheveningsch buis is me een meevallertje. Ik schreef U eens dat t me misschien gaan zou als toen ik jaren geleden ook te sHage woonde, dat het eerst een beroerden tijd zou zijn maar later prettiger worden.15 t is in menig opzigt dezen laatsten tijd gezelliger en prettiger geworden al. Nu adieu, doe wat ge kunt en geloof me, met een handdruk t. t. Vincent [2r:5] Iets wat ik U nog wou zeggen is dat de figuurstudies voor de groote teekeningen in mijn oog veel beter zijn dan de teekeningen zelf. Dat een vrij groot aantal van die figuren iets is wat ik al vast op t atelier heb en ik meen me van een blijvend nut zullen zijn in t jaar dat voor de borst staat. t Is niet dat ik moedeloos ben over t afgeloopen jaar sedert Uw laatste bezoek en nu, maar hadden de inkomsten iets ruimer geweest kunnen zijn, we waren met t schilderen verder gevorderd. [2v:6] Het is een kwestie van den 14 For this photographer, see letter 361, n. 34. 15 Which particular letter fragment Van Gogh has in mind here has not been established. 4 To Theo van Gogh, The Hague, on or about Friday, 13 July 1883. moed niet opgeven en niet verslappen. Tegen dat ge komt zal ik alles op orde zetten zoo dat we het makkelijk en geregeld doorkijken kunnen.16 Maar zie ge wat lang bij me blijft, broer. Als de tijden moeielijk zijn moeten we zien elkaar althans zedelijken moed te geven zoo dat we het niet opgeven als epreuves komen. En als we onze sereniteit bewaren kunnen zoo is er hoop om tot iets goeds te geraken dat vast staat op zijn pooten.[2v:7] Tegenover andere schilders tracht ik mij wat kort af en als geen oogenblik twijfelend te houden. Als we t volgend jaar geschilderde studies konden hebben, even vast geschilderd als de tegenwoordigen vast geteekend zijn, zoo meen ik dat we de bataille voorloopig gewonnen konden rekenen. Vr dien tijd zal het er nog spannen en als we wat kracht kunnen vernieuwen zullen we die tot het uiterste moeten inspannen en in geen geval er te veel van hebben kunnen. Ik denk dat vriend Rappard niet ongenegen zal zijn ons nog een handje te helpen nu en dan. 17 Hij heeft me onlangs gezegd dat hij met vernieuwde gedachten van mijn atelier was gekomen en ik van t zijne ook19 maar de kracht waarover ik momenteel beschikken kan is niet veel. Ofschoon ik van C.M. geen syllabe antwoord ontving op mijn schrijven21 en croquis van Turfspitters23 en zandgroef, 24 zoo geef ik hem niet geheel op.[2r:8] Verleden jaar was hij over de laatste zending teekeningen niet in zijn humeur en schreef me een onaangenaam briefje.25 ik repliceerde daarop dat Rappard die zelfde teekeningen had gezien en in plaats van ze minder te vinden dan mijn vorigen ze gedecideerd beter had gevonden. Ik was toen al ziek en kreeg C.M.s 16 Van Gogh had written the same before, in letter 361. 17 A reference to the earlier loan of 25 guilders from Van Rappard18: see letter 339. 19 Van Rappard20 had visited Van Gogh in mid-May; Van Gogh returned the courtesy on or about 21 May: see letters 343 and 345. 21 Vincent reported to Theo on 3 June 1883 that he had written to Uncle Cor22: see letter 349.