Applicability of Translation Criticism Approaches to Different Text Types
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Hacettepe University Graduate School of Social Sciences Department of Translation and Interpreting APPLICABILITY OF TRANSLATION CRITICISM APPROACHES TO DIFFERENT TEXT TYPES Tuncay TEZCAN Master‟s Thesis Ankara, 2015 APPLICABILITY OF TRANSLATION CRITICISM APPROACHES TO DIFFERENT TEXT TYPES Tuncay TEZCAN Hacettepe University Graduate School of Social Sciences Department of Translation and Interpreting Master‟s Thesis Ankara, 2015 KABUL VE ONAY Tuncay TEZCAN tarafından hazırlanan “Applicability of Translation Criticism Approaches to Different Text Types” başlıklı bu çalışma, 21.07.2015 tarihinde yapılan savunma sınavı sonucunda başarılı bulunarak jürimiz tarafından Yüksek Lisans tezi olarak kabul edilmiştir. Yukarıdaki imzaların adı geçen öğretim üyelerine ait olduğunu onaylarım. Prof. Dr. Yusuf Çelik Enstitü Müdürü BİLDİRİM Hazırladığım tezin/raporun tamamen kendi çalışmam olduğunu ve her alıntıya kaynak gösterdiğimi taahhüt eder, tezimin/raporumun kağıt ve elektronik kopyalarının Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü arşivlerinde aşağıda belirttiğim koşullarda saklanmasına izin verdiğimi onaylarım: Tezimin/Raporumun tamamı her yerden erişime açılabilir. Tezim/Raporum sadece Hacettepe Üniversitesi yerleşkelerinden erişime açılabilir. Tezimin/Raporumun …3… yıl süreyle erişime açılmasını istemiyorum. Bu sürenin sonunda uzatma için başvuruda bulunmadığım takdirde, tezimin/raporumun tamamı her yerden erişime açılabilir. iii ÖZET TEZCAN, Tuncay. Çeviri Eleştirisi Yaklaşımlarının Farklı Metin Türlerine Uygulanabilirliği, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2015 Çeviri eleştirisi çeviriyi nesnel bir bakış açısıyla değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Ancak, çeviriler önceleri sistemsiz bir şekilde değerlendirilmekte ve çeviri eleştirisi öznel değerlendirmelerle sınırlı kalmaktaydı. Çeviri eleştirisindeki temel eğilim “hata avcılığı” yapmaktan öteye geçemiyordu. Çeviri çalışmalarının akademik bir disiplin haline gelmesiyle çeviri eleştirisine olan yaklaşım önemli ölçüde değişiklik gösterdi. Çeviri eleştirisi için yeni yaklaşımlar öne sürüldü. Bu tez çeviribilim paradigmaları çerçevesinde değerlendirilen çeviri eleştirisi modellerinin farklı metin türleri üzerinde uygulanabilirliğini analiz etmeyi amaçlamıştır. Yapılan analiz çerçevesinde sırasıyla Popovic, Koller, Reiss, House, Broeck, Toury ve Berman‟ın çeviri eleştirisi yaklaşımları farklı metin türlerine uygulanmıştır. Bu çeviri eleştirisi yaklaşımlarının uygulanabilirliğini ortaya koymak için kuramsal çerçeve olarak Katharina Reiss‟ın bilgilendirici, anlatımsal ve işlemsel metin türlerini içeren metin tiplendirmesi kullanılmıştır. Son olarak, çeviri eleştirisi yaklaşımlarının yeterli olduğu ya da yetersiz kaldığı yönleri her bir metin türü için verilen örneklerle tartışılmıştır. Bu çalışmadan elde edilen bulgular çeviri eleştirisi yaklaşımlarının uygulanabilirliğinin Reiss‟ın önerdiği metin türlerine göre değişiklik gösterdiğini ortaya koymuştur. Analiz kısmındaki örnekler ışığında, bu çalışma çeviri eleştirisi yaklaşımlarının seçilen metin türlerine kısmi bir şekilde uygulanabilmesinden dolayı tüm metin türleri için geçerli bir çeviri eleştirisi olmadığı sonucuna varmıştır. Bu yüzden farklı çeviribilim paradigmaları çerçevesinde ortaya çıkan çeviri eleştirisi modellerinin belirli metinler üzerinde uygulanabilir olduğu gözlemlenmiştir. Anahtar Sözcükler Çeviri eleştirisi yaklaşımları, metin türleri, çeviribilim paradigmaları, Katharina Reiss iv ABSTRACT TEZCAN, Tuncay. Applicability of Translation Criticism Approaches to Different Text Types, Master‟s Thesis, Ankara, 2015 Translation criticism aims at evaluating the translated work from an objective perspective. However, translations were initially reviewed unsystematically and translation criticism was confined to subjectivity. The main tendency of translation criticism was „finding faults‟. With the development of translation studies as an academic discipline, the approach towards translation criticism has changed dramatically. New approaches have been offered for translation criticism. This thesis aims at analyzing the applicability of translation criticism approaches discussed under the turns in Translation Studies to different text types. The analysis has been carried out by applying translation criticism approaches of Popovic, Koller, Reiss, House, Van den Broeck, Toury and Berman to different text types respectively. In order to discuss the applicability of translation criticism approaches, text typology of Katharina Reiss including informative, expressive and operative text types has been used as a theoretical framework. Finally, the deficiencies and advantages of translation criticism approaches have been argued within the framework of text examples chosen for each text type. The findings of this study have indicated that the applicability of translation criticism approaches has varied according to text types proposed by Reiss. In the light of the examples discussed in Analysis of Samples part, this study has concluded that there is no general translation criticism approach that can be applied to all text types since the approaches have partially been applied for the text types mentioned above. Thus, it has been observed that each translation criticism approach proposed under the turns in Translation Studies has been applicable to certain text types. Key Words translation criticism approaches, text types, turns in translation studies, Katharina Reiss v TABLE OF CONTENTS KABUL VE ONAY .......................................................................................................... i BİLDİRİM ....................................................................................................................... ii ÖZET ............................................................................................................................... iii ABSTRACT .................................................................................................................... iv TABLE OF CONTENTS ................................................................................................ v LIST OF ABBREVIATIONS ...................................................................................... vii LIST OF TABLES AND CHARTS ............................................................................ viii INTRODUCTION ........................................................................................................... 1 1. GENERAL REMARKS .................................................................................... 1 2. THE SCOPE OF THE THESIS ........................................................................ 3 3. THE PURPOSE OF THE THESIS ................................................................... 4 4. RESEARCH QUESTIONS ............................................................................... 4 5. LIMITATION ................................................................................................... 5 6. AN OUTLINE OF THE THESIS ..................................................................... 6 CHAPTER 1 –CONCEPTS OF CRITICISM .............................................................. 7 1.1. THEORIES AND METHODS OF CRITICISM ........................................... 8 1.1.1. Structuralist Method ........................................................................ 8 1.1.2. Psychoanalytic Method ................................................................... 9 1.1.3. Formalistic Method ....................................................................... 10 1.1.4. New Historicism ............................................................................ 10 1.1.5. Marxist Method ............................................................................. 11 1.2. TYPES OF CRITICISM .............................................................................. 12 1.2.1. Art Criticism .................................................................................. 12 1.2.2. Music Criticism ............................................................................. 12 1.2.3. Theatre Criticism ........................................................................... 13 1.2.4. Film Criticism ................................................................................ 13 1.2.5. Literary Criticism .......................................................................... 14 CHAPTER 2 – TRANSLATION CRITICISM APPROACHES ............................. 16 2.1. THE CONCEPT OF „TURN‟ IN TRANSLATION STUDIES ................... 16 2.1.1. The Linguistic Turn ....................................................................... 17 vi 2.1.1.1. Anton Popovic and the Concept of „Shifts of Expressions‟ in Translation Analysis ................................................................ 20 2.1.1.2. Werner Koller‟s „The Concept of Equivalence‟ and „Text Analysis‟ ...................................................................................... 24 2.1.1.3. Katharina Reiss‟ Translation Criticism Approach .......... 28 2.1.1.4. Juliane House‟s Model for Translation Quality Assessment .................................................................................. 33 2.1.2. The Cultural Turn .......................................................................... 37 2.1.2.1. Raymond Van den Broeck‟s Model of Translation Criticism ...................................................................................... 39 2.1.2.2. Gideon Toury‟s „Target-Oriented Approach‟ Descriptive Translation Studies ....................................................................