Jilid IV fi Hari Isnin Bit, 10 ' 24hb Mac, 1986
MALAYSIA
PENYATA RASMI PARLIMEN PARLIAMENTARY DEBATES
DEWAN RAKYAT HOUSE OF REPRESENTATIVES
PARLIMEN KEENAM Sixth Parliament
PENGGAL KEEMPAT Fourth Session
KANDUNGANNYA
JAWAPAN-JAWAPAN MULUT BAGI PERTANYAAN-PERTANYAAN [Ruangan 1501]
USUL: Rancangan Malaysia Kelima 1986-1990 [Ruangan 1552]
DICETAK OLEH JABATAN PERCETAKAN NEGARA, KUALA LUMPUR HAJI MOKHTAR SHAMSUDDIN , J.S.D., S.M.T., S.M.S., K.M.N., P.I.S. KETUA PENGARAH 1986 MALAYSIA
DEWAN RAKYAT YANG KEENAM Penyata Rasmi Parlimen
PENGGAL YANG KEEMPAT
AHLI-AHLI DEWAN RAKYAT
Yang Berhormat Tuan Yang di-Pertua, TAN SRI DATO' MOHAMED ZAHIR BIN HAJI ISMAIL, P.M.N., S.P.M.K., D.S.D.K., J.M.N.
Yang Amat Berhormat Perdana Menteri dan Menteri Pertahanan, DATO' SERI DR MAHATHIR BIN MOHAMAD, S.S.D.K., S.S.A.P ., S.P.M.S ., S.P.M.J., D.P., D.U.P.N., S.P.N.S., S.P.D.K., S.P.C. M., S.S.M .T., D.U.N.M. (Kubang Pasu). Yang Berhormat Menteri Kerjaraya, DATO' S. SAMY VELLU, S.P.M.J ., D.P.M.S., P.C.M., A.M.N. (Sungei Siput).
„ Menteri Luar Negeri, Y.B.M. TENGKU DATO' AHMAD RITHAUDDEEN AL-HAJ BIN TENGKU ISMAIL, S.P.M.P., S.S.A.P., P.M.K. (Kota Bharu). „ Menteri Perdagangan dan Perindustrian, Y.B.M. TENGKU TAN SRI RAZALEIGH HAMZAH, D.K., P.S. M., S.P.M . K., S.S.A . P., S.P.M.S. (Ulu Kelantan).
„ Menteri Perusahaan Utama, DATO' PAUL LEONG KHEE SEONG, D.P.C.M. (Taiping).
„ Menteri Tenaga, Telekom dan Pos, DATUK LEO MOGGIE ANAK IROK, P.N.B.S. (Kanowit).
„ Menteri Perusahaan Awam, DATIN PADUKA RAFIDAH AZIZ, D.P.M.S., A.M.N. (Kuala Kangsar).
„ Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, DATUK DR SULAIMAN BIN HAJI DAUD, P.N.B.S., J.B.S . (Santubong). „ Menteri Pembangunan Negara dan Luar Bandar, DATUK SERI SANUSI BIN JUNID, D.S.D.K., D.G.S.M., S.M.K . (Jerlun-Langkawi).
„ Menteri Pelajaran, DATUK ABDULLAH BIN HMI AHMAD BADAWI, D.M.P.N., D.J.N., K.M.N . (KepalaBatas).
Menteri Penerangan, DATO' RAIS YATIM, D.S.N.S . (Jelebu).
„ Menteri Kesihatan, DATO' MAK HON KAM, D. P.M.P., J.M.N. (Tanjong Malim).
Menteri Kemajuan Tanah dan Kemajuan Wilayah, DATUK SERI MOHD. ADIB BIN HAJI MOHD. ADAM, D.G.S.M . (Alor Gajah).
Menteri Sains, Teknologi dan Alam Sekitar, DATUK AMAR STEPHEN YONG KUET TZE, D.A., P.N. B.S . (Padawan). 1487 24 MAC 1986 1488
Yang Berhormat Menteri Wilayah Persekutuan, DATO SHAHRIR BIN ABDUL SAMAD, D.P.M.J., P.I.S. (JohorBahru).
„ Menteri Pertanian, TUAN ANWAR BIN HAJI IBRAHIM (Permatang Pauh). „ Menteri Kehakiman dan Menteri di Jabatan Perdana Menteri, DATUK DR JAMES P. ONGKILI, S.P.D.K., D.I.M.P . (Tuaran). „ Menteri Kebajikan Masyarakat, DATO' ABU HASSAN BIN HAJI OMAR, D.P.M.s., S.M.T., P.I.S. (Kuala Selangor).
„ Menteri di Jabatan Perdana Menteri, DATO MOHAMED KHALIL BIN YAAKOB, D.S.A.P., J.S.M . (Maran). Menteri Kewangan, TUAN DAIM ZAINUDDIN (Kuala Muda). „ Menteri Pengangkutan, DATO DR LING LIONG SIK, D.P.M.P. (Mata Kuching).
„ Menteri Perumahan dan Kerajaan Tempatan, DATO' CHAN SIANG SUN, D.I.M.P., J.S.M., A.M.N., P.J.K., J.P. (Bentong).
„ Menteri Buruh, DATO LEE KIM SAI, D.P.M.S., P.P.N. (Ulu Selangor). „ Timbalan Menteri Pertanian, DR GOH CHENG TEIK (Nibong Tebal). „ Timbalan Menteri Kesihatan, DATO' K. PATHMANABAN, D.S.N.S., K.M.N. (Telok Kemang).
„ Timbalan Menteri Buruh , DATO' HAJI ZAKARIA BIN HAJI ABDUL RAHMAN, D.P.M.T., K.M.N., P.J.K . (Besut).
„ Timbalan Menteri Buruh, DATUK WILLIAM LYE CHEE HIEN, P.G.D.K. (Gaya).
„ Timbalan Menteri Pelajaran, TUAN BUJANG BIN HAJI ULIS (Simunjan).
„ Timbalan Menteri Pertahanan, DATO ABANG ABU BAKAR BIN DATU BANDAR ABANG HAJI MUSTAPHA, D.S.A.P., J.M.N. (Paloh).
„ Timbalan Menteri Pertanian, TUAN LUHAT WAN (Baram). „ Timbalan Menteri Penerangan, TURN MoHD. KASSIM BIN AHMED (Machang). „ Timbalan Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, DATIN PADUKA CHOW POH KHENG alias ROSEMARY CHONG, D.P.M.S. (Ulu Langat).
„ Timbalan Menteri di Jabatan Perdana Menteri, PUAN SHARIFFAH DORAH BINTI DATO' SYED MOHAMMED, S.M.J., A.M.N., P.I.S., B.S.I. (Semerah).
„ Timbalan Menteri Perdagangan dan Perindustrian, TUAN MUHYIDDIN BIN HAJI MOHD. YASSIN, S.M.J., P.I.S., B.S.I. (Pagoh).
„ Timbalan Menteri Perumahan dan Kerajaan Tempatan, DATO S. SUBRAMANIAM, D.S.N.S., S.M.J. (Segamat). 1489 24 MAC 1986 1490
Yang Berhormat Timbalan Menteri di Jabatan Perdana Menteri, DATO DR TAN TIONG HONG, D.S.A.P. (Raub).
„ Timbalan Menteri Pengangkutan, PUAN HAJJAH RAHMAH BINTI OTHMAN, J.S.M., S,M.S., A.M.N., P.J.K. (Selayang). „ Timbalan Menteri Kewangan, DATO SABBARUDDIN CHIK, D.S.A.P., S.M.S. (Temerloh).
„ Timbalan Menteri Perumahan dan Kerajaan Tempatan, PUAN NAPSIAH BINTI OMAR (Kuala Pilah).
„ Timbalan Menteri Luar Negeri, DATO ABDUL KADIR BIN HAJI SHEIKH FADZIR, A.M.K . (Kulim-Bandar Baru) .
„ Timbalan Menteri Dalam Negeri, DATO RADZI BIN SHEIKH AHMAD, D.P.M.P. (Kangar).
„ Timbalan Menteri Kewangan, DATO' OO GIN SUN, D.S.D.K., S.D.K., A.M.K., J.P. (Alor Setar).
„ Timbalan Menteri Wilayah Persekutuan, TUAN AHMAD SHAH BIN DATUK HUSSEIN TAMBAKAU, B.S.K . (Keningau) .
„ Timbalan Menteri Kerjaraya, DATO ZAINAL ABIDIN BIN ZIN, D.P.M.P., P.M.P. (Bagan Serai).
„ Timbalan Menteri Perusahaan Utama, TUAN MEGAT JUNID BIN MEGAT AYOB, A.M.P., A.M.K . (Hilir Perak) .
„ Timbalan Menteri Tenaga, Telekom dan Pos, TUAN HAJI ABDUL RAHIM BIN ABU BAKAR, S.M.P., A.M.N. (Kuantan).
„ Timbalan Menteri Perusahaan Awam, TUAN HAJI DAUD BIN DATO' HAJI TAHA (Batu Pahat).
„ Timbalan Menteri Pembangunan Negara dan Luar Bandar, TUAN ABDILLAH BIN HAJI ABDUL HAMID (Silam). „ Timbalan Menteri Penerangan, TUAN NG CHENG KUAI (Lumut). „ Timbalan Yang di-Pertua, DR ABDUL HAMID BIN PAWANTEH (Arau).
„ Setiausaha Parlimen Kementerian Sains, Teknologi dan Alam Sekitar, TUAN LAW HIENG DING, P.B.S. (Sarikei).
„ Setiausaha Parlimen Kementerian Kebajikan Masyarakat, TUAN JAWAN ANAK EMPALING, K.M.N. (Rajang).
„ Setiausaha Parlimen Kementerian Perusahaan Awam, TUAN HUSSEIN BIN MAHMUD (Tanah Merah). „ Setiausaha Parlimen Kementerian Tenaga, Telekom dan Pos, TUAN AU HOW CHEONG, K.M.N., A.M.P. (Telok Anson).
„ Setiausaha Parlimen Kementerian Pembangunan Negara dan Luar Bandar, TUAN MOHD. TAJOL ROSLI BIN MOHD. GHAZALI, A.M.P. (Gerik).
„ Setiausaha Parlimen Kementerian Kebudayaan, Belia dan Sukan , TUAN AWANG BIN JABAR , A.M.N., P . J.K. (Dungun). 1491 24 MAC 1986 1492
Yang Berhormat Setiausaha Parlimen Jabatan Perdana Menteri , TUAN MUSTAFFA BIN MOHAMMAD , S.M.J., K . M.N., P.I.S ., B.S.I. (Sri Gading). „ Setiausaha Parlimen , Kementerian Kemajuan Tanah dan Kemajuan Wilayah , DATO HAJI DUSUKI BIN HAJI AHMAD (Tumpat). „ Setiausaha Parlimen Kementerian Kesihatan , TUAN BAN HON KEONG (Batu Gajah).
„ TUAN ABDUL GHAFAR BIN BABA (Jasin).
,, TUAN ABDUL GHANI BIN MISBAH , P.P.N., B . S.K., A.S.D.K. (Kinabatangan).
DATO ABDUL MANAN BIN OTHMAN, D.P.M.T., P.P.T . (Kuala Terengganu).
,, TUAN ABDUL RAHMAN BIN SULIMAN (Pant Buntar).
DATUK PATINGGI HAJI ABDUL TAIB BIN MAHMUD, D.P., D.A., S.P.M.J., P .G.D.K. (Samarahan).
DATUK HAJI ABU BAKAR BIN UMAR, D.S.K.D., S.D.K. (Kota Setar).
TUAN HAJI AFFANDY BIN TUN HAJI MOHD. FUAD STEPHENS (Marudu).
,, TUAN AHMED HAMBAL BIN YEOP MAJLIS, P.P.T. (Pant).
,, TAN SRI DATIN PADUKA HAJJAH AISHAH BINTI HAJI ABDUL GHANI, P.M.N., D. P.M.S., J .M.N. (Kuala Langat).
DATUK ALFRED JABU ANAK NUMPANG, P.N.B.S ., K.M.N . (Betong).
TUAN ALIAS BIN MD. ALI, P.J.K . (Ulu Terengganu).
,, TUAN ANDREW JANGGI MUYANG (Lubok Antu). TUAN HAJI AZHARUL ABIDIN BIN HAJI ABDUL RAHIM, A.M.P. (Batang Padang).
,, TUAN BAHARI BIN HARON (Labis).
TUAN BAHAROM BIN HAJI BAKAR (Padang Terap).
,, DR GEORGE CHAN HONG NAM (Lambir). ,, TUAN CHAN KOK KIT ( Sungai Besi). ,, DR CHEN MAN HIN (Seremban). DATO MICHAEL CHEN WING SUM, D.P.M.S . (Beruas).
,, DATO CHIN HON NGIAN, D.S.I.J., S.M.J. (Rengam). TUAN PETER CHIN GAN OON , P.M.P. (Ipoh).
TAN SRI CHONG HON NYAN , P.S.M., D.G.S.M., J . M.N. (Batu Berendam).
,, DATUK CLARENCE E. MANSUL , P.G.D.K. (Penampang).
DATUK EDMUND LANGGU ANAK SAGA , P.N.B.S ., P.B.S. (Saratok). 1493 24 MAC 1986 1494
Yang Berhormat DATUK EDWIN ANAK TANGKUN, P.N.B.S., P.B.S., A.B.S . (Batang Lupar).
„ TUAN FUNG KET WING (Sandakan).
„ TUAN NEWMAN GABAN (Bandau). „ TUAN Gool HOCK SENG (Bukit Bendera).
„ TUAN V. GOVINDARAJ, A.M.N., P . J.K . (Pelabuhan Kelang).
„ DATUK HARRIS BIN MOHD . SALLEH, S.P.D.K ., S.P.M.J . (Ulu Padas).
„ TUAN HASSAN BIN HAJI MOHAMED , K.M.N., A.M . N. (Rantau Panjang).
„ TUAN HASSAN ALBAN BIN HAJI SANDUKONG , J.P. (Labuk Sugut).
„ DATO DR HEE TIEN LAI, D.S.I.J., A.M.N., P.I.S., B .S.I., J.P. (Ayer Hitam).
„ TUAN IBRAHIM AZMI BIN HASSAN (Kuala NeruS).
„ TUAN ISMAIL BIN ARSHAD, A.M.K. (Jerai).
„ TUAN ISMAIL alias MANSOR BIN SAID, A. M.N. (Kemaman).
„ DATO JAMALUDDIN BIN HAJI SUHAIMI , D.P.M.S ., A.M.N., P.J.K. (Sabak Bernam).
„ TUAN JUSTINE ANAK TEMENGGONG JINGGUT (Ulu Rajang).
„ TUAN KADOH BIN AGUNDONG (Ulu Padas).
„ DATO' SRI HAJI KAMARUDDIN BIN HAJI MOHD . ISA, S.P.M.P., K.M.N., J . P. (Larut).
„ TUAN KAN YAU FA, A.S. D.K. (Tawau).
„ TUAN KARPAL SINGH (Jelutong).
„ TUAN KHADRI BIN SABRAN (Tenggaroh).
„ TUAN MARK KODING (Kinabalu). „ DR KOH TSU KooN (Tanjong).
DATO LEE BOON PENG, D.S.N.S., A.M.N., P.J.K., J.P . (Mantin). ,, TUAN LEE LAM THYE (Kuala Lumpur Bandar).
DR LEO MICHAEL TOYAD (Mukah).
,, DATUK LEONARD LINGGI ANAK JUGAH, P.N.B.S ., P.B.S. (Kapit).
DATO LEW SIP HON, D. P.M.S., J .M.N. (Shah Alam).
TUAN LIM KIT SIANG (Kota Melaka).
TUAN LIM LIANG SENG, P. P.T. (Kinta).
TUAN LING SIE MING (Sibu).
TUAN MAMAT GHAZALEE BIN ABDUL RAHMAN, S.M.T., P.J.K. (Ulu Nerus). 1495 24 MAC 1986 1496
Yang Berhormat DATO ' HAJI MOHAMED BIN HAJI ALI, D.J.M.K., K.M.N., A.M.N., P. B . (Nilam Pun).
„ TUAN MOHAMED AMIN BIN HAJI DAUD, A.M.N. (Pekan).
„ DATO' MOHAMED BIN RAHMAT, S.P.M.J., S.S.I.J., P.N.B.S., K.M.N. (Pulai).
„ TUAN MOHAMED RAZLAN BIN HAJI ABDUL HAMID, P.P.N., P.P.T. (Matang).
„ DATO HAJI MOHAMED SUHAIMI BIN DATO HAJI KAMARUDDIN, D.P.M.S ., A.M.N. (Sepang).
„ DATO' HAJI MOHAMMAD ABU BAKAR BIN RAUTIN IBRAHIM, D.S.D.K., K.M.N. (Kuala Kedah).
„ TUAN MOHAMMAD IDRIS BIN MOHAMMAD BASRI (Setapak).
„ DATO MOHAMMAD YAHYA BIN LAMPONG, A.S.D.K. (Kota Belud).
„ TUAN MOHAMMED YUSSOF BIN HAJI YAKOB (Hilir PadaS).
„ TUAN HAJI MOHD. ZAIN BIN ABDULLAH, S.M.K. (Bachok).
„ TUAN MOKHTARAM BIN RABIDIN, A. M. N . , P. P. N . , P.I. S . (Pontian).
„ TAN SRI HAJI MUHAMMAD GHAZALI BIN SHAFIE, P.M.N., S.S.A.P., S.I.M.P., S .P.D.K. (Lipis).
„ DATO MUSA HITAM, S.P.M.J., S.S.I.J., S.P.M.S., D.U.N.M., S.P.N.S. (Panti).
„ TUAN MUTANG TAGAL (Bukit Mas).
„ DATO DR NEO YEE PAN, S. P.M.J., B .S.I. (Muar).
„ DATO' HAJI NGAH BIN HAJI ABDUL RAHMAN, S.P.M.J., S.S.I.J., P.I.S., B.S .I., A.M.N., J.P. (Ledang).
„ TUAN HAJI NIK ABDUL AZIZ BIN NIK MAT, K.M.N., J.P. (Pengkalan Chepa).
„ DATO' DR NIK HUSSAIN BIN ABDUL RAHMAN, D.P.M.K., K.M.N. (Kuala Krai).
TUAN OMAR BIN ABDULLAH (Tampin).
„ TUAN OTHMAN BIN ABDUL (Ulu Muda).
„ DATUK PENGIRAN OTHMAN BIN HAJI PENGIRAN RAUF, P.G.D.K., A.D.K. (Kimanis).
„ TUAN PATRICK ANEK UREN (Mas Gading).
„ TUAN QUAH WEE LIAM, P.I.S._, B.S .I. (Kluang).
TUAN RICHARD DAMPENG ANAK LAKI (Serian).
„ DATO' HAJI SAIDIN BIN HAJI MAT PIAH , D.P.M.P ., P.M.P., A.M.N., P.J.K. (Padang Rengas).
„ TUAN SEOW HUN KHIM ( Bukit Mertajam). 1497 24 MAC 1986 1498
Yang Berhormat TUAN HAJI SEROJI BIN HAJI HARON, A.M.N., P.P.N., B.K.M. (Baling).
„ TUAN SHAMSURI BIN MD. SALEH , A.M.N., P.K . T., J.P. (Balik Palau).
„ TUAN SIM KWANG YANG (Bandar Kuching). „ TUAN TAN KooN SWAN, A.M.P., J . P. (Damansara). „ TUAN TAN KOK Hooi (Padang Serai).
„ DR TAN SENG GIAW (Kepong).
„ TUAN THOMAS SALANG SIDEN (Julau).
„ TUAN TING LING KIEW (Bintulu).
„ WAN ABU BAKAR BIN WAN MOHAMAD (Jerantut).
„ WAN IBRAHIM BIN WAN ABDULLAH (Pasir Mas).
„ TUAN HAJI WAN MOHD. NAJIB BIN WAN MOHAMAD (Pasir Puteh).
„ WAN ZAINAB BINTI M .A. BAKAR, A.M.N., P . J.K. (Sungai Petani).
„ TUAN YAHYA BIN HAJI ZAKARIA , P.P.T. (Bagan Datok).
„ TUAN YEOH POH SAN (Petaling). „ TUAN YEW Foo WENG (Menglembu).
„ DATIN PADUKA HAJJAH ZALEHA BINTI ISMAIL , D.P.M.S., S.M.S., K.M.N. (Tanjong Karang). 1499 24 MAC 1986 1500
DEWAN RAKYAT
PEGAWAI-PEGAWAI KANAN
Setiausaha Dewan Rakyat: Datuk Azizul Rahman bin Abdul Aziz. Ketua Penolong Setiausaha : Haji Mohd. Salleh bin Abu Bakar. Penolong Setiausaha : Ghazali bin Haji Abdul Hamid. Penolong Setiausaha: Abdullah bin Abdul Wahab.
BAHAGIAN PENYATA RASMI PARLIMEN
Ketua Penyunting : Yahya Manap. Penyunting Kanan : P. B. Menon. Penyunting Kanan: Haji Osman bin Sidik. Penolong Penyunting : N. Ramaswamy. Penolong Penyunting : Amran bin Ahmad.
Pemberita pemberita Haji Abdul Rahman bin Haji Abu Samah. Suhor bin Husin. Mohd. Saleh bin Mohd. Yusof. Juliah binti Awam. Supiah binti Dewak. Ismail bin Hassan. Shamsiah binti Mohd. Yusof. Hajjah Kalsom binti Ghazali. Mohamed bin Osman. Norishah binti Mohd. Thani. Zaharah binti Naim.
BENTARA MESYUARAT
Mejar (B) Mohd. Kassim bin Hashim. 1501 24 MAC 1986 1502
MALAYSIA DEWAN RAKYAT
Isnin, 24hb Mac, 1986
Mesyuarat dimulakan pada pukul 2.30 petang
DOA serta memperkembangkan pengeluaran mata barangan (Yuan Yang di-Pertua, mem- kraf tempatan. Berpandukan pengerusikan Mesyuarat) kepada maklumat-maklumat pasaran dan bahan-bahan JAWAPAN-JAWAPAN rujukan tertentu, melalui MULUT BAGI penyelidikan, kraftangan PERTANYAAN- Malaysia telah mengeluarkan PERTANYAAN bentuk barang-barang kraf tempatan agar lebih menarik dan dapat memenuhi citarasa Tuan Yang di-Pertua: Yang pembeli-pembeli dari dalam Berhormat Tuan Khadri bin Sabran. dan luar negeri. Sehingga Jun, 1985 sebanyak 3,664 rekaan (Soalan No.1 Y.B. Tuan Khadri bin telah dihasilkan dan sejumlah Sabran tidak hadir) 3,616 telah dijadikan contoh.
KRAFTANGAN SEBAGAI (ii) Perkhidmatan kepakaran EKSPORT NEGARA untuk menembusi dan menyesuaikan selera dan 2. Tuan Haji Wan Mohd . Najib bin citarasa pasaran luar negeri, Wan Mohamad minta Menteri Kraftangan Malaysia telah Pembangunan Negara dan Luar mendapatkan khidmat Bandar menyatakan apakah usaha- kepakaran luar negeri secara usaha telah dijalankan bagi persendirian dan juga melalui menjadikan hasil kraftangan negara agensi-agensi bantuan kita sebagai hasil eksport negara. antarabangsa. Apakah persiapan hasil kraftangan kita sempena menyambut persidangan Kepakaran yang diperolehi PATA nanti. adalah di bidang perkembangan mata barang dan pengeluaran khusus Timbalan Menteri Pembangunan untuk memberi panduan Negara dan Luar Bandar (Tuan supaya dapat menghas'lkan Abdillah bin Haji Abdul Hamid): Tuan rekabentuk barangan Yang di-Pertua, untuk menjadikan kraftangan yang sesuai untuk kraftangan negara ini sebagai hasil menembusi pasaran-pasaran eksport negara, kraftangan Malaysia tertentu. Misalnya kepakaran telah mengaturkan usaha-usaha dan daripada International Trade strategi-strategi seperti berikut: Centre yang berpusat di (i) Melalui Program Daya- Geneva bagi perusahaan bulu, ciptanya, kraftangan Malaysia rotan dan Perak manakala di telah dapat memperluaskan Switzerland pula bai 1503 24 MAC 1986 1504
perusahaan kilang kayu dan di dan mesin ringan serta alat-alat Filipina bagi perusahaan beg ketukangan. Perbadanan juga tangan. memberi khidmat bimbingan kepada pengusaha di dalam bentuk maklumat (iii) Untuk menembusi pasaran pasaran, penggunaan mesin, teknik eksport Kraftangan Malaysia pengeluaran dan reka corak baru mengambil berat tentang untuk menembusi pasaran, di samping mutu barangan kraf yang itu bantuan-bantuan juga diberi dihasilkan oleh para kepada pengusaha-pengusaha pengusaha. Salah satu usaha individu. Setakat ini seramai 35 orang ialah pengawasan di peringkat pengusaha individu telah mendapat bekalan bahan mentah. bantuan tersebut, sementara seramai Melalui skim ini, skim 260 orang lagi dijangkakan diberi Kawalan Mutu, bahan-bahan bantuan menjelang tahun mi. mentah yang dibekalkan adalah terj amin dari segi Koperasi-koperasi industri mutu. Kawalan mutu bagi kampung yang sedang berjalan ialah kerja-kerja kemasan sebanyak 15 buah dan 22 buah lagi (finishing), dengan izin, akan didirikan tahun mi. Sementara dilakukan melalui khidmat ini 4 buah pusat gunasama lagi akan bimbingan teknikal. didirikan bagi menambah 2 buah pusat yang ada sekarang. (iv) Promosi pihak Perbadanan Kraftangan Malaysia juga Menjelang akhir Rancangan memberi kerjasama kepada Malaysia Kelima, Kementerian Perbadanan Kemajuan berharap is akan dapat membantu dan Pelancongan Malaysia, Sistem mewujudkan seramai 1,300 pengusaha Penerbangan Malaysia dan individu dan 130 koperasi industri Kedutaan-kedutaan Malaysia kampung. di luar negeri dengan meminjamkan barang-barang kraf untuk aktiviti-aktiviti Tuan Yang di-Pertua , bagi jawapan (b), sempena menyambut Persidangan tertentu di luar negeri. PATA , Perbadanan telah (v) Penyerapan teknologi merencanakan aktiviti-aktiviti seperti Kraftangan Malaysia juga berikut: berusaha menyerapkan penggunaan teknologi di (i) mengadakan pameran dan dalam proses pembuatan kraf. jualan di Pusat Dagangan Usaha-usaha ini adalah untuk Dunia Putra. Selain daripada membolehkan kraf-kraf pameran ini barang-barang tertentu dikeluarkan secara kraftangan jualan akan besar-besaran dan tidak dikendalikan oleh syarikat- menjejaskan mutu. syarikat pemasaran seperti Batek Malaysia Sdn., Bhd, Tuan Yang di-Pertua, selain Syarikat Pemasaran Karyanika daripada langkah-langkah tersebut di Sdn. Bhd., Selangor Pewter, atas pihak Kementerian saya juga Tabah Silver, Syarikat Tameng mengambil langkah yang lain, di mana Sari dan Federal Publication sebanyak 13 buah bengkel serta juga Dewan Bahasa dan pengeluaran yang tersusun telah Pustaka. Satu pertunjukan diwujudkan termasuklah 2 buah pusat fesyen yang memperagakan gunasama. Bengkel-bengkel ini kain-kain kraftangan tempatan dilengkapi dengan kemudahan jentera akan juga diadakan. 1505 24 MAC 1986 1506
Menyelaraskan pengeluaran soalan Ahli Yang Berhormat yang anak-anak patung yang pertama, saya memohon notis untuk berpakaian kebangsaan dan menjawab soalan itu oleh kerana ianya orang utan untuk jualan, adalah spesifik. menyelaraskan pengeluaran Untuk makluman Ahli Yang barang kraf yang sesuai Berhormat, seperti yang saya dijadikan sebagai cenderamata maklumkan di dalam jawapan saya kenang-kenangan untuk dibeli kepada soalan asal bahawa setakat ini oleh peserta-peserta 15 buah Koperasi Industri Kampung Persidangan; yang telah pun diadakan dan (ii) satu pameran seni ukiran Kementerian berhasrat untuk Orang-orang Asli akan mendirikan atau menubuhkan lagi 22 diadakan di Muzium Kraf buah koperasi dalam tahun mi. Antarabangsa pada 29 Mac ini Berkenaan dengan bengkel-bengkel, berhampiran dengan memanglah menjadi hasrat perkarangan Kompleks Kementerian untuk mengadakan Karyanika di Jalan Raja bengkel-bengkel di seluruh negara. Chulan; dan Untuk makluman Ahli Yang (iii) Yang akhir sekali, satu Berhormat, jawatankuasa Penyelaras pameran tekstil yang akan di peringkat negeri adalah diminta diadakan di Impocraft untuk mengemukakan permohonan- Malaysia yang terletak di permohonan dan juga cadangan- Bangunan JKR 26, Jalan cadangan supaya kita akan dapat Sultan Hishamuddin, Kuala tapak-tapak yang sesuai untuk Lumpur. membina bengkel-bengkel yang Tuan Mohamed Razlan bin Haji dimaksudkan oleh Ahli Yang Abdul Hamid : Tuan Yang di-Pertua, Berhormat tali. soalan tambahan. Tadi Timbalan Tuan Haji Seroji bin Haji Harun: Menteri Pembangunan Negara dan Tuan Yang di-Pertua, soalan Luar Bandar menyatakan bahawa tambahan. Saya ingin mendapat Kerajaan telah menyediakan 15 buah penjelasan daripada Timbalan pusat Koperasi Industri Kampung di Menteri Pembangunan Negara dan seluruh negara. Jadi, adakah di antara Luar Bandar berhubung dengan 15 buah Pusat Koperasi Industri perkara apakah kriteria yang diguna Kampung ini termasuk juga dalam oleh Kementerian Pembangunan kawasan saya iaitu kawasan Parlimen Negara dan Luar Bandar dalam Matang yang bertempat di Bukit mendirikan sesebuah pusat gunasama. Gantang. Sekiranya, ya, adakah Seperti yang telah diterangkan tali, Timbalan Menteri sedar Pusat bolehkah Yang Berhormat terangkan Koperasi yang berada di kawasan dua pusat telah pun didirikan dan tiga saya. Di Bukit Gantang itu tidak buah lagi akan didirikan, di manakah mempunyai satu bangunan yang itu? dikhaskan, cuma menumpang sahaja di Dewan Orangramai. Jadi, apakah Tuan Abdillah bin Haji Abdul langkah-langkah Kementerian ini bagi Hamid: Tuan Yang di-Pertua, di mengatasinya supaya benar-benar antara kriteria yang diperluaskan bagi mempunyai sebuah bengkel yang kita untuk mengadakan bengkel- menunjukkan sebagai satu indentiti bengkel ini ialah berkenaan dengan Koperasi Industri Kampung. kemudahan-kemudahan asas di Tuan Abdillah bin Haji Abdul kawasan tersebut seperti bekalan air, Hamid: Tuan Yang di-Pertua, kepada bekalan elektrik dan sebagainya. 1507 24 MAC 1986 1508
Berkenaan dengan penubuhan dua pihak peniaga-peniaga kecil di luar buah lagi pusat gunasama ini, saya Bandar, terutamanya kaum tidak dapat mengatakan di manakah bumiputera. dua buah pusat gunasama ini akan didirikan. Tetapi untuk makluman Yang ketiganya, saya ingin tahu, Ahli Yang Berhormat dua buah pusat nilai eksport hasil kraftangan yang gunasama ini akan didirikan dengan dieksport di seluruh dunia pada tahun secepat mungkin. 1983, 1984 dan 1985 supaya kita dapat membuat perbandingan se j auh Tuan Mutang Tagal : Tuan Yang di- manakah Perbadanan Kemajuan Pertua, saya ingin bertanya kepada Kraftangan Malaysia berjaya Yang Berhormat Timbalan Menteri memperhebatkan lagi kegiatan yang berkenaan sama ada beliau sedar kraftangan di negara mi. bahawa pasaran bagi kraftangan kita di pasaran antarabangsa adalah terhad Tuan Abdillah bin Haji Abdul dan kita perlu bersaing dengan Hamid: Tuan Yang di-Pertua, soalan kraftangan yang datangnya dari Yang Berhormat yang pertama negara ASEAN seperti Filipina, berkenaan dengan terhadapnya Thailand dan Indonesia di mana pemasaran, bagi saya kita memang kraftangannya adalah sudah menghadapi beberapa masalah established. berkenaan dengan pemasaran. Seperti saya nyatakan di dalam j awapan saya Oleh kerana itu, apakah langkah- satu daripada masalah ialah reka langkah yang diambil oleh Kerajaan bentuk barang-barang yang kita buat untuk menentukan bagi kita dalam negara ini. Kita terpaksa memasukki lebih banyak lagi pasaran mereka atau membuat bentuk yang di peringkat antarabangsa di samping disukai oleh orang ramai, terutamanya bersaing dengan negara-negara pelancong-pelancong daripada luar tersebut. Dan apakah langkah- negeri. langkah yang kita ambil supaya kita dapat bersaing dengan kraftangan- Masalah yang kita hadapi antara kraftangan dari negara ASEAN dan lain ialah masalah kepakaran. Walau sama ada cadangan supaya negara bagaimanapun untuk makluman Ahli ASEAN juga dijadikan pasaran utama Yang Berhormat kekurangan bagi kraftangan kita. kepakaran ini kita akan dapat mengatasinya apabila kita mendapat Yang keduanya, sama ada Kerajaan bantuan daripada negara Jepun dan bercadang supaya aktiviti ataupun negara Switzerland dalam bidang kegiatan Perbadanan Kemajuan kepakaran teknik dan sebagainya. Kraftangan Malaysia didecentraliskan memandangkan oleh kerana kesulitan Berkenaan dengan pembesaran dari segi wang atau kewangan yang industri kampung di seluruh negara terhad dan juga pegawai-pegawai di ini, memanglah menjadi matlamat dalam Perbadanan ini supaya kegiatan Kementerian di mana kita ingin agar industri kraftangan dapat masyarakat yang tinggal di luar bandar diperbesarkan di seluruh negara, ini dapat berkecimpung dalam terutama di luar Bandar dan sama ada lapangan industri kampung mi. Dan Kementerian bercadang supaya pihak- untuk makluman Ahli Yang pihak lain ditugaskan untuk Berhormat sekali lagi kita telah memperbesarkan kegiatan industri mengadakan jawatankuasa- kraftangan di seluruh negeri iaitu j awatankuasa disemua peringkat kalau dapat SEDC ditugaskan supaya negeri dan diwakili oleh Wakil-wakil juga mengambil bahagian di dalam Rakyat atau EXCO di negeri-negeri kegiatan industri usaha sama dengan yang berkenaan. 1509 24 MAC 1986 1510
Berkenaan dengan dicentralisekan secukupnya berkenaan dengan industri kampung ini, Kementerian penyakit AIDS dan cara-cara untuk saya memang ada satu Jabatan di mengelakkan diri daripada dijangkiti Kementerian iaitu Bahagian Industri oleh penyakit ini kepada orang ramai. Kampung di mana segala perancangan Pendek kata, cara yang berkesan terhadap hasrat untuk meninggikan untuk mengelak dari jangkitan kuman taraf industri kampung ini akan kita AIDS ialah melalui mengelak dari buat dipihak Jabatan dan juga agensi- hubungan rapat, seperti seks ataupun agensi yang ditubuhkan oleh suntikan intravenous, dengan Kementerian. golongan risiko tinggi menghidapi penyakit AIDS. Maklumat-maklumat tersebut disebarkan melalui radio, AIDS--KES PENYAKIT televisyen dan suratkhabar. Poster- poster pelajaran kesihatan telah juga 3. Tuan Haji Ahmed Hambal bin Yeop ditampalkan di tempat-tempat yang Majlis minta Menteri Kesihatan strategik untuk memberi maklumat menyatkan sehingga akhir Februari, kepada orang ramai. Risalah-risalah 1986 berapa banyakkah kes penyakit berkenaan penyakit AIDS juga telah AIDS telah dapat dikesan di negara diedarkan kepada golongan-golongan kita. Adakah pesakit-pesakit yang risiko tinggi seperti homoseksual, terlibat itu di dalam keadaan serius pelacur dan penagih dadah melalui dan membimbangkan. Bolehkah suntikan. Beberapa forum dan juga diterangkan langkah awal yang seminar-seminar berkenaan penyakit berkesan telah dibuat untuk menyekat AIDS telah pun diadakan di seluruh merebaknya penyakit tersebut ke negara oleh Persatuan-persatuan dan negara Malaysia mi. juga Persatuan Perubaan Malaysia, untuk menerangkan penyakit AIDS Timbalan Menteri Kesihatan (Dato' kepada orang ramai. K. Pathmanaban): Tuan Yang di- Pertua, apa yang dipanggil sebagai kes Malaysia adalah terdedah kepada penyakit AIDS ialah seorang yang penyakit ini kerana rakyat kita senang darahnya mengandungi antibodi sahaja dan kerap kali melawat ke luar AIDS dan juga menunjukkan tanda negeri dan rakyat asing juga ker^p dan gejala AIDS. Jika darah melawat ke negara kits. Kemungkinan seseorang itu mengandungi antibodi jangkitan penyakit ini juga terdapat di AIDS tetapi dia tidak ada apa-apa sini kerana golongan-golongan yang tanda dan gejala AIDS, orang itu berisiko tinggi juga berada di negara adalah biasanya dipanggil sebagai kita. Jadi adalah penting bahawa seorang "Pembawa Kuman AIDS" rakyat kita memahami cara dan atau "carrier". Sehingga akhir mengelak diri daripada jangkitan Februari 1986, tidak ada kes penyakit penyakit AIDS mi. AIDS di Malaysia. Hanya seorang Pembawa Kuman AIDS dikesan dan Dr Tan Seng Giaw: Tuan Yang di- ianya senang dirawati di Hospital Pertua, soalan tambahan. Bolehkah Besar Sultanah Aminah di Johor Yang Berhormat memberitahu Bahru untuk penyakit tibinya. Dewan yang mulia ini tugas-tugas Pengesan Pembawa Kuman AIDS ini Pasukan Petugas Kementerian telah pun diumumkan kepada orang Kesihatan selain daripada ramai pada bulan Disember, 1985. mengedarkan risalah dengan Pesakit itu adalah dalam keadaan yang mengadakan seminar. Adakah baik. Pasukan tersebut itu membuat satu Kementerian Kesihatan telah rancangan menyelidik, menyiasat memberi maklumat-maklumat yang dengan teliti golongan-golongan yang 1511 24 MAC 1986 1512 berisiko tinggi itu seperti pondan, meneruskan ujian darah khasnya di seperti mana dilaku oleh negara- atas golongan risiko tinggi menghidapi negara lain, misalnya Singapura, penyakit AIDS ini. Selepas Disember, mereka menumpukan perhatian yang kita sudah dapat mengesan keadaan penuh dengan mengadakan Pasukan darah lebih kurang 2,000 sample lagi Petugas menyiasat dengan teliti tiap- dan kebanyakannya daripada tiap kes, tiap-tiap orang pondan dan golongan yang disyaki dalam risiko sebagainya. tinggi. Kedua, berapa orangkah yang telah Mengenai pondan-pondan ini, saya dihantar ke Australia untuk latihan tidak tahu bagaimana Kerajaan untuk kursus lanjutan mengenai Singapura mengesan siapakah pondan AIDS; dan dan siapakah yang bukan pondan. Ketiga, adakah besar kemungkinan Dalam perkara ini, saya ingin bahawa kerana tindakan yang diambil menyatakan dua perkara sahaja. itu belum mempunyai kesan yang Tidak usah kita menumpukan dikehendaki, maka ada kes-kes yang perhatian kita kepada golongan yang tidak dapat dikesan sekarang. dipanggil sebagai pondan sahaja kerana golongan yang terbesar sekali yang masuk dalam golongan yang Dato K . Pathmanaban : Tuan Yang berisiko tinggi AIDS ini adalah di-Pertua, dukacita saya tidak golongan homoseksual, iaitu lebih membawa senarai tugas Pasukan kurang 70%. Daripada kes-kes yang Petugas Penyakit AIDS ini dengan dikesan di seluruh dunia, adalah kes- saya. Tetapi secara amnya, saya dapat kes yang dijangkiti kuman AIDS menyatakan di sini bahawa Pasukan melalui kegiatan hubungan Petugas yang kita telah wujudkan homoseksual dan homoseks ini adalah mempunyai tanggungjawab untuk satu yang susah dikesan oleh overall control mengenai perkara- Kementerian kerana ada juga ramai perkara perkembangan AIDS baik seperti Rock Hudson yang sudah Perkembangan perkhidmatan begitu lama di kalangan kita di dunia mengesan penyakit AIDS ini ataupun ini yang tidak dikenali sebagai perkembangan dalam kawalan- homoseks sehingga beliau telah kawalan dan kemudahan-kemudahan diserang oleh penyakit AIDS itu. di hospital dan di tempat-tempat yang lain. Homoseksual ini ada banyak orang Saya ingat Ahli Yang Berhormat yang sangat dihormati di masyarakat dari Kepong ini tidak mengikut ada juga sedikit sebanyak daripada perkembangan dalam perkara ini dan golongan yang dipanggil sebagai hanya mengikut perkembangan di pondan. Tidak usah kita salahkan Singapura dan bukan di sini. Saya semua orang yang pondan adalah dapat mengatakan bahawa Pasukan orang yang semulajadi kadang Petugas mengenai AIDS ini sudahpun kalanya. Jadi pondan itu adalah satu pada tahun yang lalu menjalankan golongan yang memang kita ujian darah ke atas lebih daripada mengawasi tetapi ada banyak kes 6,000 contoh darah yang terdapat pondan yang kita boleh tahu daripada beberapa golongan termasuk melainkan doktor-doktor seperi Yang sample yang besar daripada golongan- Berhormat dari Kepong dapat golongan berisiko tinggi dan hasil mengesan dan beritahu kepada kita, daripada kajian itu, kita telah atau dengan cara yang lain pun, bukan mengumumkan beberapa kali doktor, itu saya tidak tabu. Pegawai- termasuk di Dewan ini juga. Perkara pegawai di Kementerian saya tidak itu sedang diteruskan dan kita sedang menjalankan pemeriksaan jika 1513 24 MAC 1986 1514 seseorang itu pondan atau tidak. Kita bahawa jangkitan itu tidak begitu luas, memang mengatasi perkara ini selain hanya sebuah kes dapat dikesan dalam daripada apa yang saya kata. 6,000 tetapi kita sedang menjalankan ujian seterusnya untuk dapat Mengenai latihan khas khusus untuk mengesan jika ada jangkitan di pegawai-pegawai, memang kita telah kalangan orang-orang yang lain. mendapat segala keterangan mengenai perkara ini dan sudah memberi latihan atau exposure kepada beberapa RAKAN PERDAGANGAN UTAMA banyak pegawai yang boleh dan NEGARA pegawai khusus untuk mengesan atau 4. Dato Michael Chen Wing Sum menjalankan ujian dalam mengesan minta Menteri Perdagangan dan kuman AIDS ini telahpun kita hantar Perindustrian menyatakan sepuluh ke Australia dan beliau telah balik dan beliau sedang pada masa ini mengatur negara yang tertinggi yang mempunyai ujian-ujian confirmatory, dengan izin, pertalian perdagangan dengan kita dalam segi nilai dan kadar kuantiti dijalankan di Malaysia juga dan jika eksport dan import dan untuk perlu, kita akan menghantar lebih menyatakan juga apakah langkah orang k'eluar negeri. Pada masa ini positif akan diambil oleh Kerajaan tidak ada cadangan untuk menghantar untuk memperluaskan perdagangan yang lain selain daripada doktor- dengan negara lain. doktor dalam golongan pegawai yang masuk dalam bidang rawatan ini yang Timbalan Menteri Perdagangan dan pergi menghadiri seminar, kursus dan Perindustrian (Tuan Muhyiddin bin lain-lain di peringkat antarabangsa. Haji Mohd. Yassin): Tuan Yang di- Beliau akhirnya bertanya juga, jika Pertua, sepuluh buah rakan kita memang mempunyai banyak kes perdagangan utama negara pada masa AIDS, tetapi hanya tidak dapat ini ialah Jepun, Singapura, Amerika mengesannya, ini soalan saya rasa Syarikat, Korea Selatan, Netherlands, daripada seorang doktor yang tidak Thailand, Republik Persekutuan begitu bertanggungjawab kerana jika Germany, United Kingdom, Filipina ada pengesanan pembawa AIDS ini, dan Australia. Pada tahun 1985, adalah menjadi tanggungjawab jumlah perdagangan negara dari segi kepada semua orang termasuk doktor nilai dengan negara-negara berkenaan untuk melaporkan kepada adalah seperti berikut: Kementerian. Negara Eksport Import Sejauh ini saya dapat mengatakan (M$ juta) (M$ juta) tidak seorang pun yang dilaporkan oleh seorang doktor pun. Jika ada kes memang mereka ini sudah dapat Jepun .. .. 9,355.7 7,039.1 mengesan, mereka mempunyai Singapura .. 7,455.9 4,838.8 tanggungjawab dan saya rasa mereka Amerika Syarikat .. 4,891.2 4,675.4 akan melaporkan. Korea Selatan .. 2,244.6 673.6 Kita telah menjalankan ujian secara Netherlands .. 2,229.9 341.8 sample yang besar untuk dapat Thailand.. .. 1,306.8 1,082.7 mengesan jika kuman AIDS ini telah Republik 1,005.1 1,363.4 jangkiti dalam masyarakat. Survey itu Persekutuan adalah untuk mengesan jika sudah ada Germany jangkitan dan jika ada sejauh United Kingdom .. 985.7 1,206.1 manakah jangkitan itu dan survey Filipina .. .. 913.5 571.1 yang kita menjalankan itu di atas 6,000 Australia .. 655.6 1,238.9 sample darah itu menunjukkan 1515 24 MAC 1986 1516
Tuan Yang di-Pertua, amatlah sukar berkenaan, negeri Jepun adalah satu bagi saya memberikan maklumat negeri yang tertinggi yang mempunyai secara lisan di dalam Dewan yang pertalian perdagangan dengan negara mulia ini mengenai jumlah kita. Dan memandangkan bahawa perdagangan Malaysia mengikut matawang Yen Jepun telah kuantiti bagi eksport dan import oleh ditinggikan jika dibandingkan dengan kerana unit sukatan (unit of Dollar Amerika Syarikat, maka measurement) yang digunakan adalah bagaimanakah nilai matawang Yen berbeza mengikut jenis barangan, yang tinggi ini mempengaruhi ataupun umpamanya bagi barangan cecair, menukarkan keadaan penukaran asing sukatan isipadu digunakan dan bagi dan sejauh manakah Tanya juga barangan pepejal, sukatan berat, menukarkan imbangan pembayaran di panjang atau jumlah bilangan antara kedua-dua negeri itu? digunakan. Walau bagaimanapun, untuk maklumat Ahli Yang Tuan Muhyiddin bin Haji Mohd. Berhormat, anggaran kuantiti bagi Yassin: Tuan Yang di-Pertua, barangan utama negara seperti getah, mengikut apa yang saya telah jelaskan minyak kelapa sawit dan timah yang daripada perangkaan yang kita dieksport ke negara-negara dagangan perolehi sehingga akhir 1985 tali saya utama bagi bulan Januari hingga menyebutkan bahawa dari segi nilai September, 1985 adalah seperti eksport kita telahpun mengeksport berikut: sebanyak $9,355.7 juta sedangkan Jepun - 219,438 tonne nilaian import daripada Jepun, bagi Singapura - 926,275 tonne kita mengimportnya daripada Jepun sebanyak $7.039.1 juta. Dalam Amerika Syarikat - 247,932 tonne ertikata bahawa kita mempunyai satu Korea Selatan - 114,779 tonne pengimbangan perdagangan (balance Netherlands - 259,579 tonne of trade) yang positif dengan negara Republik - 105,153 Jepun setakat ini. Tetapi sudah pasti Persekutuan sebagaimana Ahli Yang Berhormat Germany telah menyatakan tali bahawa nilaian United Kingdom - 97,153 tonne matawang Jepun sekarang sudah Australia - 56,440 tonne meningkat tinggi, bermakna dalam satu segi mungkin kita menghadapi Kementerian saya telah dan akan masalah dari segi eksport kita dan terus mengambil beberapa langkah akan menjejaskan sedikit pasaran untuk meningkatkan eksport negara. kita. Tetapi sebagaimana yang saya Langkah-langkah yang diambil jelaskan khasnya dengan negara termasuklah manubuhkan pejabat- Jepun, kita sentiasa mengambil pejabat perdagangan di luar negeri, langkah, untuk membincangkan menyertai pameran-pameran dan dengan pihak mereka bagaimana rombongan-rombongan perdagangan pihak Jepun dapat meningkatkan ke luar negeri. Di samping itu import barangan kita untuk mengatasi Kementerian saya Bering masalah-masalah invisible yang selama menganjurkan seminar-seminar ini kita hadapi dengan pihak Jepun pasaran untuk memaklumkan para dan langkah ini berkesan sekali kerana pengeksport Malaysia berkenaan kebanyakan daripada barang-barang keadaan dan potensi pasaran eksport utama kita telahpun dikurangkan kita. dutinya. Yang terakhir ialah dari segi Tuan Sim Kwang Yang: Soalan minyak kelapa sawit dan usaha tambahan, Tuan Yang di-Pertua, sedangkan dibuat untuk dapat Menurut jawapan yang diberi oleh pengurangan duti bagi barangan Yang Berhormat Timbalan Menteri handicrafts seperti kain batik dan juga 1517 24 MAC 1986 1518
barangan-barangan yang lain tahap kejayaan dan pencapaian seumpamanya itu. Jadi dari segi matlamat Skim Rukun Tetangga jangka panjangnya saya fikir kita tidak adalah juga sukar diukur sama seperti mungkin menghadapi masalah besar mengukur tahap perpaduan kaum. walaupun keadaan jangka pendek Walau bagaimanapun sambutan sekarang ini nilaian wang Jepun penyertaan orang ramai di dalam adalah begitu tinggi sekali. aktiviti-aktiviti yang dianjurkan telah sedikit sebanyak menunjukkan perkembangan atau tanda-tanda ke SKIM RUKUN TETANGGA arah pencapaian matlamat RONDAAN pemupukan semangat kejiranan di kalangan penduduk di sesuatu 5. Tuan Baharom bin Haji Bakar kawasan dan Sektor Rukun Tetangga. minta Perdana Menteri menyatakan: Tuan Yang di-Pertua, sehingga 15hb (a) sehingga kini sejauh manakah Mac, 1986 sebanyak 928 kawasan di perkembangan dan kejayaan sektor Rukun Tetangga telah yang dicapai oleh Sektor Rukun diwujudkan di seluruh negara kecuali Tetangga dalam mencapai di negeri Sarawak yang masih lagi matlamat seperti yang dicita- menyenggarakan kegiatan-kegiatan citakan; dan kejiranan dan kemasyarakatannya (b) berapakah pula jumlah melalui Rancangan Perhubungan keseluruhan Rukun Tetangga Masyarakat. Daripada 928 kawasan diwujudkan di seluruh negara dan sektor Rukun Tetangga tersebut, dan berapakah pula yang 75% adalah bergerak dengan aktif. bergerak aktif dan juga yang kurang aktif. RANCANGAN UNTUK KAMPUNG BARU Timbalan Menteri di Jabatan Perdana Menteri (Dato Dr Tan Tiong 6. Tuan Lim Liang Seng minta Hong): Tuan Yang di-Pertua, mulai Menteri Perumahan dan Kerajaan fhb Januari, 1983 Skim Rukun Tempatan menyatakan apakah Tetangga yang menekankan kepada rancangan atau program yang spesifik, rondaan telah diubahsuai kepada skim jika ada, yang telah dirancang dan yang menekankan kepada konsep akan dilaksanakan tidak lama lagi, di kejiranan. Konsep ini adalah antara lebih daripada 100 buah bertujuan untuk memupuk semangat kampung-kampung baru di Perak kejiranan di kalangan anggota dalam konteks tujuan dan keazaman masyarakat, dengan menekankan Kerajaan memesatkan pembangunan sif at-sif at hormat-menghormati, semua kampung baru di negara ini bertanggungjawab sesama jiran melalui satu strategi baru sepertimana tetangga. yang telah diumumkan oleh Y. A. B . Timbalan Perdana Menteri baru Untuk mencapai cita-cita ini, sendiri. Sila nyatakan dengan aktiviti-aktiviti yang melibatkan terperinci program spesifik itu semua penduduk sesuatu kawasan dan mengenai tarikh perlaksanaan sektor Rukun Tetangga telah program dan anggaran peruntukan diadakan meliputi bidang-bidang yang akan atau telah diluluskan oleh sosial, kebajikan, kebudayaan, sukan Kerajaan. kegiatan anti-dadah dan lain-lain. Proses pemupukan semangat Menteri Perumahan dan Kerajaan kejiranan adalah memakan masa yang Tempatan (Dato' Chan Siang Sun): lama dan hasilnya sukar dilihat, maka Tuan Yang di-Pertua, Kementerian 1519 24 MAC 1986 1520
Perumahan dan Kerajaan Tempatan yang lalu mereka menderita daripada sedang menjalankan satu kajian masalah-masalah yang mendesak. awalan untuk mengklasifikasikan Yang Berhormat Menteri tali semua kampung-kampung baru memberi angka peruntukan termasuk kampung-kampung baru di Kementeriannya sebanyak $25 juta negeri Perak kepada beberapa sahaja bagi 400 buah lebih kampung- kategori dan jenis. Kajian awalan ini kampung baru. Soalan saya ialah pada masa ini adalah di peringkat bagaimanakan peruntukan yang kecil akhir dan oleh yang demikian, saya ini boleh memenuhi kehendak- tidak dapat memberikan apa-apa kehendak yang kian mendesak dalam program yang spesifik. kampung-kampung baru yang telah dilupakan oleh Kerajaan dalam Kementerian saya sedang tempoh panjang? mengenalpasti kampung-kampung baru yang sesuai dan berpotensi untuk Yang kedua, kenapakan langkah dimajukan sebagai pusat pertubuhan yang pertama yang diambil oleh ekonomi dan bandar yang baru. Kerajaan adalah hanya kajian awalan Sekiranya terdapat kampung- untuk classification sahaja dan bukan kampung baru di negeri Perak yang suatu kajian untuk menentukan didapati berpotensi dan sesuai is akan Master Plan untuk memulihkan sosio- dimasukkan dalam strategi ekonomi di semua kampung-kampung pembangunan ini. Oleh kerana kajian baru ini? awalan ini masih belum slap lagi, saya Dato' Chan Siang Sun: Tuan Yang tidak dapat memberi apa-apa di-Pertua, kalau kita memandangkan anggaran peruntukan yang akan kepada peruntukan bagi Rancangan diluluskan bagi maksud mi. Namun Malaysia Ketiga dan Rancangan demikian, peruntukan tambahan Malaysia Keempat, Rancangan untuk projek perintis ini akan dibiayai Malaysia Kelima ini diperuntukkan oleh Kerajaan. sebanyak $25 juta dengan keadaan ekonomi negara kita sekarang ini Untuk makluman Ahli Yang boleh dianggapkan boleh tahanlah Berhormat , Kementerian saya juga oleh kerana pada Rancangan Malaysia akan meneruskan program Ketiga kita cuma diperuntukkan penyediaan dan peningkatan sebanyak $19.5 juta dan pada kemudahan-kemudahan infrastruktur Rancangan Malaysia Keempat kita dan sosio-ekonomi yang asas untuk cuma diperuntukkan $26.5 juta. kampung-kampung Baru yang Tetapi perbelanjaan yang tetap (actual memerlukannya . Langkah ini adalah spending) cuma $25 juta sahaja dalam untuk kampung-kampung baru Rancangan Malaysia Keempat. Jadi, mempunyai kemudahan -kemudahan Rancangan Malaysia Kelima sekarang yang diperlukan dan menjadi satu oleh kerana kemelesetan ekonomi penempatan manusia (hukum negara dan sebagainya, kita masih settlement) yang sempurna. Bagi boleh juga memelihara dengan maksud pembangunan ini, peruntukan $25 juta seperti yang saya Kementerian saya telah diberikan katakan tali, bolehlah tahan dahulu. peruntukan sebanyak $25 juta bagi tempoh Rancangan Malaysia Kelima. Apa sebab tidak ada satu pelan induk yang menyeluruh untuk ini, Tuan Sim Kwang Yang: Soalan jadi, untuk mengadakan satu pelan tambahan. Tuan Yang di-Pertua, jika yang sempurna tentulah kita mesti ada saya tidak silap, Malaysia ada kira-kira klasifikasi dahulu. Selepas ada 460 buah lebih kampung baru di klasifikasi dengan kategori dan jenis Semenanjung ini dan pada 20 tahun barulah kita mengenalpasti. Selepas 1521 24 MAC 1986 1522 mengenalpasti barulah boleh sampai menetapkan lokasi tertentu untuk ke satu peringkat yang mana pelan penempatan mesin-mesin teller induk itu boleh sampai pada peringkat automatic yang dirancangkan mi. kesempurnaannya.
BANK SIMPANAN NASIONAL- ANAK PELARIAN FILIPINA BERSEKOLAH DI SABAH "AUTOMATIC TELLER MACHINES" 8. Tuan Fung Ket Wing minta Menteri Pelajaran menyatakan jumlah 7. Tuan Mohd . Idris bin Mohd. Basri bilangan anak-anak kepunyaan minta Menteri Kewangan menyatakan pelarian-pelarian Filipina dan bilakah Bank Simpanan Nasional akan pendatang-pendatang haram yang mengadakan automated teller belajar ini di berbagai sekolah di machine di lokasi-lokasi yang strategik seperti di Pe j abat-pe j abat Pos dan Sabah sejak 31-1-1986 dan sama ada kehadiran mereka akan komplek perniagaan yang besar bagi mengurangkan peluang-peluang dan memudahkan penyimpan kemudahan-kemudahan pelajaran mengeluarkan wang semasa dan anak-anak kita; jika ia, nyatakan selepas waktu pejabat terutamanya di Wilayah Persekutuan. langkah-langkah yang diambil oleh Kerajaan untuk memastikan peluang Timbalan Menteri Kewangan (Dato peluang dan kemudahan-kemudahan Oo Gin Sun): Tuan Yang di-Pertua, pelajaran anak-anak kita dijamin. untuk makluman Ahli Yang Berhormat, Bank Simpanan Nasional Timbalan Menteri Pelajaran (Tuan telah pun mengadakan perkhidmatan Bujang bin Haji Ulis): Tuan Yang di- Kad Bank Simpanan (Card Machine Pertua, mengikut rekod Kementerian Teller Automatic) sejak dari tahun Pelajaran, terdapat seramai lebih 1983 dan sejumlah tiga buah mesin kurang 3,000 orang anak-anak telah dipasang di Semenanjung pelarian Filipina yang sedang belajar Malaysia terutamanya di ibu-ibu di sekolah-sekolah di Sabah semenjak negeri. 31-1-1986. Peluang-peluang dan kemudahan-kemudahan pelajaran Perkhidmatan ini disediakan sejajar anak-anak tempatan tidak terjejas dengan objektif Bank Simpanan dengan adanya anak-anak pelarian Nasionai hendak menyediakan Filipina yang bersekolah di negeri itu, berbagai-bagai kemudahan banking lebih-lebih lagi kebanyakan mereka yang moden kepada para memperolehi kemudahan dari penyimpannya bagi membolehkan Suruhanjaya Pelarian Bangsa-bangsa mereka berurusan semasa dan selepas Bersatu. waktu pejabat. Sehingga ini mesin- mesin teller automatic Bank Simpanan Mengenai anak-anak pendatang Nasional hanya disediakan di haram pula, Tuan Yang di-Pertua, cawangan-cawangan dan cawangan- setakat ini Kementerian Pelajaran cawangan kecil tertentu sahaja. Mulai belum ada menerima laporan tentang tahun ini, Bank Simpanan Nasional kehadiran mereka di sekolah-sekolah akan melanjutkan perkhidmatan ini di di negeri itu. lokasi-lokasi strategik seperti di institusi pengajian tinggi , di Kompleks Dr Tan Seng Giaw : Tuan Yang di- pejabat-pejabat Kerajaan serta Pertua, bolehkah Yang Berhormat kompleks perniagaan. Namun Timbalan Menteri menyatakan berapa demikian, lembaga Pengarah Bank banyakkah bantuan daripada Simpanan Nasional belum lagi Suruhanjaya Pelarian Bangsa-bangsa 1523 24 MAC 1986 1524
Bersatu itu untuk anak-anak pelarian peningkatan kerjasama dalam bidang Filipina? media masa dan budaya dalam tahun 1969. Dalam perjanjian ini negara- Yang kedua, adakah Yang negara ASEAN bersetuju untuk Berhormat Timbalan Menteri itu meningkatkan aktiviti-aktiviti media bersama-sama dengan Menteri- dengan menyiarkan program-program menteri ataupun Timbalan-timbalan ASEAN melalui Radio dan Televisyen Menteri yang lain untuk menjaga oleh setiap negara ahli. Di samping itu keadaan keselamatan di dalam setiap negara juga bersetuju untuk sekolah? menganjurkan Festival Filem Tuan Bujang bin Haji Ulis: Tuan ASEAN, menggalakkan pertukaran Yang di-Pertua, saya mohon maaf artis-artis. dan pengeluaran filem kerana tidak ada angka. Namun secara bersama serta juga demikian, memang ada beberapa buah menganjurkan seminar-seminar dan sekolah yang didirikan oleh pihak aktiviti-aktiviti lain dalam bidang UNCHR (United Nations High media massa. Commission for Refugess) di Sabah dan belanjanya pun saya fikir memang Di dalam bidang budaya pula banyak. negara-negara ahli bersetuju meningkatkan kerjasama dengan Mengenai sama ada saya adalah pertukaran artis dalam bidang seni salah seorang daripada Menteri- visual dan pementasan; penyelidikan menteri yang terlibat dalam menjaga dan seminar dalam bidang seni dan keamanan sekolah-sekolah, memang, kesusasteraan serta bidang-bidang lain memang tugas kita untuk menjaga yang ada kaftan. keamanan di sekolah-sekolah, tetapi saya hendak tahu sekolah mana. Itu Semua aktiviti-aktiviti ini pada masa Yang Berhormat lupa tanya saya fikir. sekarang sedang berjalan dengan balk dan akan diperluaskan dan ASEAN-PERTUKARAN BAHAN dipertingkatkan lagi di masa-masa BACAAN akan datang.
9. Tuan Haji Mohd. Zain bin Mengenai kerjasama antara Abdullah minta Menteri Luar Negeri Malaysia dan Indonesia dalam bidang- menyatakan setakat manakah bidang ini, suatu Memorandum kemajuan yang telah dicapai dalam Persefahaman mengenai komunikasi bidang pertukaran bahan-bahan antara kedua-dua negara telah bacaan dan tuntutan (buku-buku, ditandatangani di dalam tahun 1984. filem-filem dan sebagainya) dan lain- Isi kandungan Memorandum itu telah lain bidang ilmiah di antara Malaysia pun diperakui oleh kedua-dua pihak. dengan negara-negara anggota Pada masa sekarang telah pun ASEAN yang lain, khususnya diadakan program-program seperti Indonesia. Adakah sebarang halangan pertukaran pegawai-pegawai yang menyatakan kemajuan usaha- penerangan dan pertukaran bahan- usaha itu, dan sejauh manakah ikhtiar bahan bacaan, filem dan sebagainya. telah dijalankan bagi mengatasi halangan-halangan itu. Tuan Yang di-Pertua, memang terdapat beberapa masalah mengenai Timbalan Menteri Luar Negeri perlaksanaan projek-projek mi. (Datok Abdul Kadir bin Haji Sheikh Mengenai pertukaran buku dan bahan Fadzir): Tuan Yang di-Pertui, negara- ilmiah ada terdapat ketidak negara ASEAN ada menandatangani seimbangan antara kedua negara di suatu perjanjian mengenai mana lebih banyak buku-buku dan 1525 24 MAC 1986 1526 bahan-bahan ilmiah dari Indonesia lebih teratur, kerana sekarang ini, rasa yang masuk ke Malaysia dibandingkan saya dengan negara Thailand langsung dengan buku-buku dan bahan tidak ada pertukaran filem. Apakah daripada Malaysia ke Indonesia. masalah yang menyebabkan perkara Perkara ini telah pun dibangkitkan ini berlaku, sedangkan antara dengan pihak Indonesia. Mengenai Malaysia, Thailand dan Filipina ini pertukaran filem juga keadaannya banyak persamaan dari segi budaya, yang sama juga telah berlaku. cara hidup, fizikal rakyatnya. Jadi lebih baik pertukaran cara ini Walau bagaimanapun kedua-dua diadakan daripada kita membawa buah negara sedang sentiasa berusaha filem-filem daripada Barat ke negara untuk mengatasi masalah-masalah kita. tersebut supaya kerjasama antara Malaysia dan Indonesia di dalam bidang-bidang ini dapat diperluas dan Dato Abdul Kadir bin Haji Sheikh dipertingkatkan lagi. Malah baru-baru Fadzir : Tuan Yang di-Pertua, soal ini telah pun diadakan usaha-usaha utama yang menimbulkan masalah untuk membawa masuk lebih banyak mengenai pertukaran filem di antara lagi filem-filem dari Malaysia ke negara-negara ASEAN khususnya Indonesia. antara Malaysia dengan Indonesia adalah oleh sebab kebanyakan Dato Haji Ngah bin Haji Abdul pengeluaran pengedaran filem serta Rahman: Tuan Yang di-Pertua, saya juga tuan-tuan punya panggung ingin membuat soalan tambahan wayang adalah terdiri dari pihak kepada Yang Berhormat Timbalan swasta, oleh sebab itu sungguhpun ada Menteri Luar, iaitu mengikut jawapan perjanjian di peringkat Kerajaan yang telah diberi sebentar tali, dalam dengan Kerajaan tetapi untuk kita perjanjian yang telah dibuat antara memaksa ataupun pihak swasta untuk negara-negara ASEAN telah menyambut sebarang persetujuan itu menyebutkan setiap negara bersetuju memang merupakan satu masalah untuk menganjurkan Festival Filem kerana pihak swasta sebagaimana ASEAN, menggalakkan pertukaran yang kita tahu lebih berdasarkan artis-artis dan pengeluaran filem kegiatan mereka itu dari segi untung secara bersama, tetapi se j auh ini atau ruginya, itulah satu masalah yang setakat ini bolehkah Yang Berhormat besar di mana pasaran untuk filem- Timbalan Menteri menerangkan filem Indonesia di Malaysia memang mengapakah kerj a-kerj a di dalam begitu baik dan ada sahajalah bidang perfileman antara negara- pengimport dan juga pengedar bagi negara ASEAN terutama negara kita filem-filem itu tetapi bagi Indonesia amat kurang sekali dengan negara- kita terdapat bahawa minat terhadap negara ASEAN ini kecuali dengan filem-filem itu tidak begitu banyak. negara Indonesia, sedangkan dalam negara kita begitu banyak dibawa Walau bagaimanapun, saya rasa kita filem-filem daripada negara-negara telahpun mengadakan rundingan Barat. dengan berbagai-bagai pihak termasuk juga wakil-wakil swasta iaitu Apa masalah-masalah yang pengimport dan pengedar filem dan menyebabkan Malaysia tidak tuan punya panggung wayang dan membuat perhubungan ataupun sebagainya di Indonesia, termasuklah mengadakan perjanjian supaya dengan kerjasama sepenuhnya oleh pertukaran filem antara Malaysia Kerajaan Indonesia, maka masalah- dengan negara ASEAN seperti masalah tersebut sekarang nampaknya Thailand dan Filipina dilipat- mulai terdapat perubahan sikap dan gandakan ataupun diadakan dengan insya Allah filem-filem Malaysia dapat 1527 24 MAC 1986 1528 menembusi pasaran Indonesia dengan untuk mendapatkan butir-butir yang lebih banyak lagi dalam bulan-bulan terperinci mengenai majikan-majikan dan tahun-tahun yang akan datang, tersebut serta butir-butir pendatang- insya Allah. pendatang haram di bawah upahan mereka. Mengenai dengan pertukaran filem dengan Thailand, memanglah satu masalah, oleh sebab soal bahasa dan Jelaslah upahan mereka itu adalah sebagainya, tetapi walau macam mana dilakukan secara haram dan pihak pun kita akan kaji dari semasa ke majikan lazimnya tidak memasukkan semasa mengenai perkara tersebut. butir-butir pekerja pendatang haram itu ke dalam rekodnya. Tambahan pula, pekerja-pekerja pendatang PENDATANG HARAM haram kerap kali bertukar majikan di INDONESIA-PENGAMBILAN dalam jangka masa yang singkat, lebih-lebih lagi di dalam sektor 10. Tuan Gooi Hock Seng minta perladangan yang bergerak di kawasan Menteri Buruh menyatakan: pendalaman dan terpencil. (i) nama majikan-majikan atau syarikat-syarikat yang sedang Walau bagaimanapun Kementerian mengambil pendatang- saya telah, sedang dan akan terus pendatang haram Indonesia mengambil tindakan di bawah Akta sebagai pekerja-pekerja; dan Sekatan Kerja 1968 terhadap majikan- majikan yang didapati menggaji (ii) apakah tindakan-tindakan yang warganegara asing tanpa permit kerja Kerajaan telah ambil terhadap ataupun pas kerja yang sah. "Operasi majikan-majikan atau syarikat- serbuan" keatas tempat-tempat syarikat tersebut. pekerjaan bagi maksud ini sentiasa dijalankan dari masa ke masa Tuan Tan Kok Hooi minta Menteri dengan kerjasama pihak Imigresen Buruh menyatakan adakah dan Polis Di Raja Malaysia. Kementerian Buruh sedia mengambil tindakan terhadap majikan-majikan yang mengupah pendatang-pendatang Dr Tan Seng Giaw: Tuan Yang di- haram bekerja. Pertua, adakah Yang Berhormat sedar bahawa di dalam Bab 4, muka surat Timbalan Menteri Buruh (Datuk 169 Rancangan Malaysia Kelima, William Lye Chee Hien): Tuan Yang disebutkan, "Langkah-langkah yang di-Pertua, saya mohon izin untuk berkesan akan diambil untuk menjawab soalan ini bersama-sama menyekat kemasukan baru pekerja- dengan soalan dari Ahli Yang pekerja asing sendiri pendatang- berhormat dari Padang Serai pada 3hb pendatang haram khususnya yang April, 1986 oleh kerana soalan ini menganggur dan bekerja sementara adalah didapati hampir sama. dalam sektor perkhidmatan...... ", Tuan Yang di-Pertua: Baiklah. Tiada disebutkan sektor pembinaan ataupun pertanian ataupun Datuk William Lye Chee Hien: perladangan, cuma perkhidmatan Terima kasih. Tuan Yang di-Pertua, sahaja yang akan dihantar pulang ke walaupun pengupahan pendatang- negara asal dan bolehkah Yang pendatang haram oleh majikan Berhormat sebutkan bagaimana cara khasnya disektor perladangan dan untuk mengesan dan untuk pembinaan adalah satu pengetahuan menghantar balik dan untuk umum, namun demikian Kementerian mendakwa si majikan yang mengambil saya masih menghadapi kesukaran pekerja-pekerja haram mi. 1529 24 MAC 1986 1530
Datuk William Lye Chee Hien: Tuan bercadang membina sebuah bangunan Yang di-Pertua, saya rasa apa yang pejabat post baru di Bandar Labis, disebutkan oleh Yang Berhormat itu Johor memandangkan bangunan lama ertinya sektor perkhidmatan itu bagi telah begitu usang dan pengguna- saya sendiri ini memang termasuk pengguna telah bertambah. Jika ada, semua pekerj aan, ini bukanlah bilakah ianya akan dilaksanakan. menjadi masalah...... Timbalan Menteri Tenaga , Telekom Dr Tan Seng Giaw : (Bangun) dan Pos (Tuan Haji Abdul Rahim bin ): Tuan Yang di-Pertua, Tuan Yang di-Pertua: Beni Yang Abu Bakar Berhormat menjawab dahulu, silakan untuk makluman Ahli Yang teruskan. Berhormat, memang Kerajaan mempunyai rancangan untuk Datuk William Lye Chee Hien: Bagi membina sebuah pejabat pos Baru di soalan Yang Berhormat itu, apakah Labis, Johor. mi adalah sejajar tindakan yang akan diambil oleh dengan perancangan Kerajaan untuk Kerajaan, baru-baru ini saya telahpun mengganti semua bangunan-bangunan jawab di soalan asal saya iaitu, lama pajabat pos kepada bangunan tindakan di bawah Kementerian saya yang lebih sesuai mengikut keadaan adalah mengikut Akta Sekatan Kerja masa. 1968. Walau bagaimanapun, oleh kerana Di bawah ini, Jikalau dapat bukti- terdapat masih banyak tempat-tempat bukti yang tertentu, Kementerian saya lain yang belum ada pejabat-pejabat boleh mendakwa majikan-majikan pos, jadi pembinaan pajabat pos baru yang menggaji atau mengupah Labis tiada dapat keutamaan sekarang pendatng-pendatang haram. Selain ini. Lagipun mengikut laporan dani itu di bawah Undang-undang bangunan pejabat pos Labis dapati Imigresen, Polis boleh juga masih kukuh dan boleh digunakan lagi mengambil tindakan mengikut dan pengkajian akan dibuat untuk Undang-undang Imigresen. mengubahsuaikan sewajarnya bagi Dr Tan Seng Giaw: Tuan Yang di- menampung beban kerj a yang Pertua, sektor perkhidmatan yang bertambah. disebutkan tadi di dalam RML itu termasuk pelancongan , termasuk hotel, termasuk banking dan termasuk BAS EKSPRES HARAM insurans tetapi tidak termasuk pembinaan , perladangan ataupun 12. Dato' Haji Saidin bin Haji Mat pertanian , ini sektor yang lain, jadi Piah minta Menteri Pengangkutan hendaklah dijelaskan di sini. Yang menerangkan adakah pihak Keraj aan Berhormat tadi salah faham maksud sedar wujudnya kegiatan Bas Ekspres saya dan maksud RML. Haram di negara ini. Jika sedar berapa banyakkah yang telah dikesan di Tuan Yang di-Pertua: Baiklah. seluruh negara dan apakah langkah Kalau itu fikiran Yang Berhormat, positif yang telah, sedang dan akan kata yang Berhormat Timbalan diambil oleh pihak Kementerian agar Menteri itu salah faham. Biarlah itu perkhidmatan Bas Ekspres Haram itu pendapat Yang Berhormat. tidak terus berleluasa di negara mi.
PEJABAT POS BARU DI LABIS Timbalan Menteri Pengangkutan (Puan Hajjah Rahmah binti Othman): 11. Than Bahari bin Harun minta Tuan Yang di-Pertua, terdapat dua Menteri Tenaga, Telekom dan Pos agensi Kerajaan yang menyatakan adakah Kementerian bertanggungjawab secara langsung 1531 24 MAC 1986 1532 untuk mengawasi pengendalian Tuan Yang di-Pertua: Masa sudah perkhidmatn bas persiaran. Lembaga cukup. Pelesenan Pengangkutan Jalan di bawah Kementerian Perusahaan (Masa untuk Pertanyaan bagi Jawab Mulut telah cukup dan Jawapan bag Awam mempunyai bidangkuasa untuk Pertanyaan No. 1 dan 13 hingga 2! meluluskan permohonan dan adalah diberi di bawah ii). menetapkan syarat-syarat pengendalian dan Jabatan Pengangkutan Jalan pula DASAR PELAJARAN bertanggungjawab untuk melaksanakan penguatkuasaan agar KEBANGSAAN--MATLAMAT syarat-syarat pengendalian serta undang-undang lalulintas dipatuhi. 1. Tuan Khadri bin Sabran minta Menteri Pelajaran menyatakan adakah Kerajaan berpuashati tentang Kerajaan sedar bahawa pads masa pencapaian matlamat Dasar Pelajaran ini beberapa buah syarikat atau Kebangsaan dari segi: pengusaha-pengusaha bas persiaran telah melanggar syarat-syarat permit (a) Penggunaan Bahasa Malaysia di bas-bas mereka dan sebaliknya semua peringkat pengajaran menjalankan perkhidmatan yang dan pembelajaran; dan dinamakan bas ekspres haram. (b) Mempertimbangkan kedu- Walaupun pengusaha-pengusaha itu dukan bilangan pelajar-pelajar disyaratkan membawa penumpang- di institusi-intitusi Pelajaran penumpang dengan tujuan melancong Tinggi. mengikut jadual perjalanan pelancongan yang ditetapkan, malah Tuan Bujang bin Haji Ulis: bas-bas mereka tidak mematuhi syarat tersebut dan sebaliknya menjalankan (a) Kementerian Pelajaran kegiatan bas ekspres secara sulit. berpuashati tentang matlamat Dasar Pelajaran Kebangsaan dari segi pengunaan Bahasa Kementerian Pengangkutan dengan Malaysia di semua peringkat kerjasama pihak Lambaga Pelesenan pengajaran dan pembelajaran di Pengangkutan Jalan, Polis dan sekolah-sekolah. Bahasa Perbadanan Pelancongan Malaysia Malaysia telahpun digunakan telah mengambil langkah-langkah sebagai bahasa penghantar bagi tertentu untuk menentukan hanya semua mata pelajaran kecuali mereka yang layak sahaja dibenar mata palajaran Bahasa Inggeris, menjalankan perkhidmatan bas di semua Sekolah Kebangsaan, persiaran supaya pengusaha- Sekolah Rendah Kebangsaan pengusaha bas ekspres tidak akan dan d; semua Sekolah diganggu dalam pengusahaan mereka. Menengah bantuan Kerajaan Antara langkah-langkah yang diambil kecuali di Sarawak di mana ialah memperkenalkan pengeluaran Bahasa Malaysia sebagai bahasa lesen perkhidmatan bas persiaran, penghantar baru sampai ke memperkemaskan syarat-syarat Tingkatan Empat. Selain pengendalian dan mengadakan daripada itu Bahasa Malaysia tindakan penguatkuasaan. juga digunakan di dalam aktiviti ko-kurikulum. Di peringkat Setakat ini sebanyak 100 buah bas Institusi Pengajian Tinggi persiaran yang melanggar syarat- penggunaan Bahasa Malaysia syarat pelesenan telah diambil telah dilaksanakan mulai tahun tindakan. 1983. 1533 24 MAC 1986 1534
(b) Bagi memperseimbangkan koko ini adalah kepunyaan ladang- kedudukan bilangan pelajar- ladang swasta. pelajar di Institusi Pengajian Walau bagaimanapun, beberapa Tinggi, Kerajaan telahpun agensi di bawah Kementerian bersetuju untuk memenuhi Pertanian bergiat cergas di kawasan ini kuota pengambilan pelajar ke universiti tempatan seperti Jabatan Pertanian, berdasarkan nisbah 55:45 sejak Perkhidmatan Haiwan, Pant dan Taliair dan LKIM. Peruntukan akan tahun 1984. terus diberikan kepada agensi-agensi tersebut untuk melaksanakan program masing-masing di kawasan mi. PROJEK PERTANIAN BERSEPADU DI BAGAN DATOH INDUSTRI YANG MEMPUNYAI 13. Tuan Yahya bin Haji Zakaria POTENSI EKSPORT minta Menteri Pertanian menerangkan apakah dalam 14. Tuan Mutang Tagal minta perancangan Kementeriannya untuk Menteri Perdagangan dan m&Iuaskan rancangan projek Perindustrian menyatakan secara Bersepadu seperti Projek Barat Laut terperinci apakah industri-industri Selangor ke kawasan Bagan Datoh. yang dikenalpasti oleh beliau untuk Menteri Pertanian (Tuan Anwar bin membesarkan dan memperluaskan Haji Ibrahim): Kajian tentang industri-industri eksport kita dan juga kesesuaian dan potensi industri-industri yang merupakan membangunkan kawasan Bagan "agro-based". Datoh sebagai sebuah Projek Tuan Muhyiddin bin Haji Mohd. Pertanian Bersepadu atau sebahagian Yassin: Kementerian Perdagangan dari perluasan projek-projek dan Perindustrian baru saj a Bersepadu yang sedia ada sedang mengumumkan Pelan Induk dilaksanakan oleh Unit Perancang Perindustrian Malaysia pada 3hb dan Ekonomi Negeri Perak. Walau 4hb Februari, 1986. Pelan Induk ini bagaimanapun dari maklumat- telah mengenalpasti beberapa industri maklumat latar belakang kawasan yang mempunyai potensi untuk Bagan Datoh yang ada, penubuhan eksport seperti industri electronik, sebuah projek pembangunan industri getah, industri kayu, industri bersepadu yang baru agak kurang minyak kelapa sawit dan industri sesuai. Di antara sebab-sebabnya ialah pemerosesan barang-barang makanan. pertamanya hanya lebih kurang 50% Pelan Induk ini juga telah dari penduduk adalah merupakan mengenalpasti jenis-jenis keluaran di petani, dan purata umur mereka bawah setiap industri untuk dalam lingkungan 51 tahun. Faktur digalakkan bagi eksport seperti taya, kedua ialah tanaman utama di "oleochemicals", minyak isirong kawasan ini ialah kelapa dan koko, kelapa sawit yang diproses (processed yang tidak begitu menghadapi masalah palm kernel oil) minyak dan lemak di segi pengurusan kerana merupakan (fats dan oils), "consumer and tanaman kekal. Pelaksanaan tanaman industrial electronics, joinery/ kelapa dan koko boleh diuruskan oleh mouldings", perabut keluaran koko, Jabatan Pertanian dan FAMA buah-buah sayur-sayuran dalam tin. sementara Jabatan Pant dan Taliair menyediakan kemudahan-kemudahan Sebahagian daripada industri- infrastruktur seperti sistem saliran. industri yang telah dikenalpasti ini Sebahagian dari tanaman kelapa dan ialah industri "agro-based" seperti 1535 24 MAC 1986 1536 getah, kelapa sawit dan pemerosesan Penubuhan Unit Penguatkuasaan di barang-barang makanan. Lebuhraya Kuala Lumpur-Ipoh masih lagi di dalam peringkat perancangan, yang mana penubuhannya adalah DASAR BELIA NEGARA termasuk di dalam sekim pihak 15. Tuan Mohd . Yussof bin Haji Lembaga Lebuhraya Malaysia untuk Yakob minta Menteri Kebudayaan, mengujudkan unit seperti itu secara Belia dan Sukan menyatakan sama berperingkat-peringkat bagi sepanjang ada draf Dasar Belia Negara telah Lebuhraya Tol Utara-Selatan. Walau diluluskan dan juga sama ada bagaimanapun, dalam tahun 1986 ini, Kementerian Belia bercadang untuk pihak Lembaga Lebuhraya Malaysia memberi taklimat mengenai dasar akan melancarkan unit tersebut kepada semua persatuan belia penguatkuasaan tersebut di termasuk persatuan-persatuan belia di Lebuhraya Tanjung Malim-Slim River Sabah dan Sarawak. dan Lebuhraya Senai-Johor Baharu.
Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan (Datuk Dr Sulaiman bin Haji PENGSWASTAAN PEMERIKSAAN Daud): Draf Dasar Belia Negara KENDERAAN PERDAGANGAN telahpun diluluskan pada bulan November, 1985. Kementerian 17. Tuan Omar bin Abdullah minta Kebudayaan, Belia dan Sukan Menteri Pengangkutan menyatakan bercadang untuk memberi taklimat kemajuan ura-ura mengswastakan mengenai dasar tersebut kepada kerja-kerja pemeriksaan kenderaan persatuan-persatuan belia di seluruh Jabatan Pengangkutan Jalan, Malaysia. Di samping itu Kementerian kenapakah kerja-kerja ini juga sedang mencetak risalah diswastakan. Adakah Kementerian mengenai Dasar ini untuk diedarkan. bercadang bekerjasama dengan MARA melibatkan bengkel Pusat perkhidmatan Automobil anjurannya. KENDERAAN YANG DISAMAN 16. Tuan Haji Azharul Abidin bin Puan Hajjah Rahmah binti Othman: Haji Abdul Rahim minta Menteri Sejajar dengan dasar Kerajaan untuk Kerjaraya menyatakan berapa orang mengswastakan beberapa pemandu telah dikenakan saman oleh perkhidmatan Kerajaan, Kementerian Pasukan Peronda Lebuhraya kerana Pengangkutan telah mengambil kesalahan lalulintas sejak Pasukan ini tindakan untuk mengswastakan tugas- ditubuhkan di Lebuhraya Kuala tugas pemeriksaan kenderaan- Lumpur-Seremban dan Kuala kenderaan perdagangan yang Lumpur-Karak dan bilakah pasukan sekarang ini dijalankan oleh Jabatan seumpama ini akan ditubuhkan di Pengangkutan Jalan. Pengswastaan Lebuhraya Kuala Lumpur-Ipoh. kerja-kerja pemeriksaan kenderaan perdagangan ini antara dan bertujuan Menteri Kerjaraya (Dato' S. Samy untuk menukar cara-cara pemeriksaan Vellu): Semenjak unit penguatkuasaan kenderaan yang dibuat secara manual Lembaga Lebuhraya Malaysia sekarang kepada penggunaan mesin dilancarkan pada 13 Januari 1986 otomatik dan berkomputer. Dengan untuk Lebuhraya Kuala Lumpur- cara ini tahap pemeriksaan dan Seremban dan Lebuhraya Kuala keadaan kenderaan yang lulus Lumpur-Karak, jumlah kenderaan pemeriksaan akan bertambah baik yang disaman sehingga 28 Februari untuk dipandu di Jalanraya. Melalui 1986 adalah sebanyak 1,043 kenderaan pengswastaan ini juga, Kerajaan yang melibatkan 1,329 kesalahan. bukan sahaja dapat mengatasi masalah 1537 24 MAC 1986 1538 kekurangan kakitangan bagi tugas- sememangnya banyak diberikan tugas pemeriksaan tersebut yang kepada banduan-banduan di dalam semakin meningkat bilangannya, penjara di mana terdapatnya guru- malah is dapat mempercepatkan guru yang bertauliah, kemudahan- urusan pemeriksaan. kemudahan mengambil peperiksaan seperti Sijil Rendah Pelajaran (SRP), Pada masa ini Kementerian Sijil Pelajaran Malaysia (SPM), Sijil telahpun menyiapkan dokumen- Tinggi Persekolahan (STPM). Begitu dokumen tender yang diperlukan dan juga banduan-banduan yang tender bagi pengswastaan ini akan mengambil sesuatu peperiksaan dikeluarkan tidak lama lagi. Kerajaan tersebut akan juga diberikan "tution". juga telah mengambil keputusan bahawa pengswastaan ini akan Kerajaan memberi peluang-peluang ditawarkan kepada Syarikat kepada banduan-banduan untuk pemasangan kenderaan bermotor mendalami di dalam bidang pelajaran tempatan sahaja. tetapi sejauhmana mereka dapat mempergunakan pengetahuan ini selepas pembebasan mereka adalah BANDUAN DALAM PENJARA- bergantung kepada peluang-peluang PELAJARAN yang diberi oleh masyarakat.
18. Tuan Ibrahim bin Hassan minta Pengajaran-pengajaran agama Menteri Dalam Negeri menyatakan: memang ada diberikan kepada banduan-banduan bagi tujuan (a) apakah pengajaran-pengajaran membentuk akhlak yang baik. yang diberikan kepada Orang- orang salah di dalam penjara Banduan-banduan di dalam penjara kerana di zaman penjajah ada diberikan latihan-latihan dahulu banyak didapati orang- pertukangan (latihan vokasional) iaitu orang pandai hinggalah seperti tukang kayu, tukang rotan, berupaya menjadi Guru pula tukang kasut, percitakan, menjilid kepada masyarakatnya; adakah buku dan lain-lain. Kesemua kegiatan- pesalah-pesalah atau banduan- kegiatan tersebut adalah bertujuan banduan dizaman kita ini juga untuk memajukan sifat-sifat rajin seperti itu atau tidak; jika ya, bekerja dikalangan banduan-banduan apakah pengajaran Agama juga tersebut dan juga untuk membantu diberikan; dan mereka supaya dapat mencari nafkah apabila dibebaskan kelak. (b) apakah pekerja-pekerja harian yang ditugaskan kepada orang- orang salah di dalam penjara, PATA--PERBELANJAAN adakah sesuatu pekerjaan yang PESIDANGAN membawakan ke arah kepandaian-kepandaian yang 19. Tuan Chan Kok Kit minta Menteri boleh memberikan sandaran Perdagangan dan Perindustrian mata pencarian kepada mereka menyatakan amaun wang yang apabila mereka keluar dari disediakan dan telah dibelanjakan penjara kelak atau hanya oleh pihak Kerajaan dalam membuat pekerjaan untuk semata-mata persediaan untuk persidangan PATA menghilangkan kebosanan ini. Apakah di antara perbelanjaan- mereka. perbelanjaan yang telah dibuat.
Timbalan Menteri Dalam Negeri Tuan Muhyiddin bin Haji Mohd. (Dato Radzi bin Sheikh Ahmad): Yassin: Peruntukan yang telah Kemudahan-kemudahan pelajaran disediakan untuk kerja-kerja 1539 24 MAC 1986 1540 persiapan bagi mengan jurkan sektor perumahan, perlakangan Persidangan PATA 1986 ialah dan perindustrian; dan sejumlah $7.716 juta, akan tetapi (c) apakah langkah yang sedang $3.43 juta daripadanya adalah untuk diambil oleh Kerajaan untuk program penggalakan bagi menarik lebih ramai pekerja memperkenalkan Malaysia sebagai Malaysia untuk pekerja dalam destinasi pelancongan dan konvensyen sektor-sektor yang tersebut di utama di rantau mi. Dengan itu, atas. peruntukan yang khusus bagi penganjuran persidangan tersebut Dato Radzi bin Sheikh Ahmad: ialah cuma $4.286 juta. Dari jumlah Saoalan ini telah dijawab pada 13 Mac besar tersebut, $2.9 juta adalah 1986 dan saga tidak bercadang untuk berupa sumbangan sektor swasta bagi membuat apa-apa tambahan. perlaksanaan beberapa aktiviti dan program tertentu berkaitan dengan persidangan tersebut. BAITULMUQADDIS-PENCABULAN ISRAEL Sehingga akhir bulan Februari, 1986, sebanyak $2.937 juta telah 21. Tuan Haji Hassan bin Haji dibelanjakan. Sebahagian besar Mohamed minta Menteri Luar Negeri daripada perbelanjaan ini adalah menyatakan apakah tindakan- untuk aktiviti penggalakkan secara tindakan yang lebih berkesan sebagai tidak langsung, bagi menarik lebih tindakan balas terhadap pencabulan ramai delegasi ke Persidangan PATA Israel ke atas tempat-tempat suci `86. Selainnya dibelanjakan untuk orang Islam di Baitulmuqaddis baru- aktiviti-aktiviti publisiti dalam negeri, baru ini dan apakah hasil Persidangan program upacara-upacara rasmi dan Khas Jawatankuasa AI-Quds dan Urusetia PATA 1986. Pertubuhan Persidangan Islam (OIC) di Magribi.
Dato' Abdul Kadir bin Haji Sheikh BURUH ASING-KEMASUKAN Fadzir : Sebagaimana Dewan yang mulia ini sedia maklum masalah 20. Tuan Lee Lam Thye minta Baitulmuqaddis adalah sebahagian Menteri Dalam Negeri menyatakan: daripada masalah Palestin seluruhnya (a) jumlah bilangan perjanjian yang diperjuangkan oleh rakyat dengan negara-negara asing Palestin dan umat Islam. untuk membawa masuk buruh Pencerobohan dan pencabulan yang asing ke negara ini; negara- dilakukan oleh golongan Zionisma negara yang terlibat dan jumlah baru-baru ini adalah satu tindakan bilangan pekerja asing yang jahat bagi mengancam tempat suci dibawa masuk ke negara ini orang-orang Islam. sehingga 28-2-1986 berdasarkan Persidangan negara-negara Islam kewarganegaraan mereka; dalam memberi sokongan penuh (b) sama ada Kerajaan menyedari terhadap perjuangan rakyat Palestin bahawa kehadiran pekerja- telah menubuhkan satu jawatankuasa pekerja asing telah menyulitkan khas yang dipengerusikan oleh Raja pekerja-pekerja Malaysia Hassan II Morocco untuk mengkaji mendapatkan pekerjaan, jika dan mengambil apa-apa tindakan yang sedar sama ada pekerja asing perlu bagi membebaskan akan dihantar balik apabila Baitulmuqaddis dari ancaman Israel. pekerja-pekerja Malaysia Di Persidangan negara-negara Islam mencukupi untuk bekerja di baru-baru ini beberapa keputusan 1541 24 MAC 1986 1542 telah diambil bagi menguatkan usaha Keselamatan Bangsa-bangsa Bersatu yang telah diluluskan sebelum ini yang telah mengadakan Sessi Khas dalam rangka tindakan negara-negara mengenainya. Islam mengenai Baitulmuqaddis. mi termasuklah langkah untuk menambahkan lagi derma bagi tabung PETRONAS-KEJATUHAN Baitulmuqaddis dan usaha-usaha HARGA MINYAK bukan sahaja bagi mengekalkan ciri- 22. Tuan Othman bin Abdul minta ciri Islam bahkan meneruskan Perdana Menteri menyatakan: perjuangan untuk mendapatkannya kembali kedaulatan rakyat Palestin. (a) apakah kesan-kesan terhadap Persidangan juga telah meluluskan perlombongan minyak tindakan supaya negara-negara Islam PETRONAS dengan ke j atuhan melaksanakan pemulauan dalam harga minyak yang berlaku bidang politik, ekonomi dan sekarang; kebudayaan dan supaya negara-negara (b) apakah tindakan-tindakan lain mengelakkan dari mengadakan Kerajaan bagi menjamin hubungan di semua peringkat sama bahawa PETRONAS akan ada secara langsung atau tidak dengan terus menjadi sebahagian dari pihak Zionist Israel. punca tetap pendapatan negara Dalam rangka untuk menimbulkan dalam keadaan kemelesetan kesedaran rakyat umum terhadap ekonomi sekarang; dan masalah Palestin dan Baitulmuqaddis (c) berapakah jumlah stesen-stesen Persidangan telah meluluskan minyak PETRONAS yang telah tindakan dalam rangka Rancangan dibuka dan berapa banyak lagi Penerangan (Information Plan) bagi akan dibuka. Berapakah jumlah mengadakan seminar mengenainya matlamat Kerajaan. terutama di negara-negara barat. Di samping ini Setiausaha Agong OIC Menteri Kehakiman dan Menteri di juga telah mengeluarkan satu Jabatan Perdana Menteri (Datuk Dr kenyataan menyeru supaya James P. Ongkili): Jawapan saya masyarakat antarabangsa mengambil adalah seperti berikut: langkah-langkah tertentu untuk (a) Kejatuhan harga minyak menentang dan mengelak golongan mentah kebelakangan ini tidak Zionisma dari rancangan tempat suci mendatangkan kesan yang orang-orang Islam mi. begitu ketara terhadap aktiviti- Mesyuarat Jawatankuasa Al-Quds aktiviti mencarigali dan baru-baru ini pula telah mengeluarkan pengeluaran minyak satu deklarasi mengutuk tindakan PETRONAS. Syarat-syarat yang telah dilakukan oleh pihak Perjanjian Perkongsian Zionist Israel . Jawatankuasa tersebut Pengeluaran yang baru dan telah juga mengesyorkan supaya menarik dijangka akan dapat negara-negara Islam mengadakan menarik lebih banyak lagi Khutbah Jumaah khas bagi syarikat-syarikat minyak untuk membantah tindakan golongan Zionist meneroka di kawasan-kawasan itu. Kita telah menyokong tindakan ini yang baru di negara ini. Walau dan telah mengadakan khutbah khas bagaimanapun, bagi kawasan selaras dengan keputusan tersebut. yang terdapat lapangan- lapangan minyak yang kecil dan Di samping ini OIC juga telah mempunyai simpanan minyak mengemukakan masalah pencabulan yang tidak begitu banyak, golongan Zionist ini ke Majlis kejatuhan harga minyak akan 1543 24 MAC 1986 1544
merumitkan usaha-usaha untuk ekonomi negara tidak mullah mebangunkan lapangan- terjejas sekiranya pendapatan lapangan tersebut. daripada sektor petroleum kurang daripada yang (b) Bagi menjamin supaya dijangkakan. PETRONAS akan terus men- (c) Sehingga fhb Mac, 1986 jadi sebahagian dari punca PETRONAS mempunyai tetap negara, Kerajaan sen- sebanyak 141 buah stesen servis tiasa mengawasi pengeluaran dan 11 buah stesen tangki skid petroleum mentah yang beroperasi. PETRONAS PETRONAS yang dibuat merancang untuk mendirikan mengikut pasaran dunia dan sebanyak 59 buah stesen servis kedudukan kewangan negara. lagi Sehingga akhir tahun mi. Salah satu langkah yang telah PETRONAS Merancang untuk diambil oleh Kerajaan selaras memiliki sebanyak 300 buah dengan keperluan ini ialah stesen servis beroperasi memperbaharui syarat-syarat menjelang tahun 1990. perjanjian perkongsian pengeluaran dengan syarikat- syarikat perkongsian PETRONAS. Syarat-syarat BEKALAN ELEKTRIK yang lebih menarik ini memberi galakan kepada syarikat- 23. Tuan Haji Seroji bin Haji Haron syarikat tersebut mem- minta Menteri Tenaga, Telekom dan pertingkatkan usaha men- Pos menyatakan berapa paratus rakyat carigali minyak di negara mi. Malaysia mendapat bekalan elekrik Peningkatan usaha ini dan pada tahun berapa dijangka akan seterusnya bukan sahaja akan dapat dinikmati oleh seluruh menambah hasil negara tetapi penduduk. akan memberi kesan secara Tuan Haji Abdul Rahim bin Abu langsung dari segi pertumbuhan Bakar: Bilangan rakyat Malaysia yang ekonomi negara. mendapat bekalan elektrik ialah 71.3% di Semenanjung Malaysia, 48% Walau bagaimanapun ingin di Sabah dan 49.3% di Sarawak pada saya memaklumkan bahawa di tahun 1985. Adalah dijangka bahawa dalam jangka masa panjang hampir semua rakyat Malaysia akan adalah lebih wajar bagi menikmati bekalan elektrik pada kerajaan tidak bergantung tahun 2001. kepada sektor petroleum sahaja sebagai punca tetap pendapatan negara, lebih-lebih lagi dalam SEKOLAH DI PROJEK keadaan kemelesetan ekonomi HYDRO BATANG AI yang terdapat sekarang mi. Oleh itu, usaha-usaha dan 24. Tuan Andrew Janggi Muyang langkah-langkah lain patut dan minta Menteri Pelajaran menyatakan: sedang diambil bagi menggalakkan dan mem- (a) adakah Kementerian sedar pertingkatkan lagi penge- bahawa masih ramai lagi luaran sektor pertanian dan penduduk-penduduk yang pembuatan dalam usaha tinggal di kawasan "partial mempelbagaikan pengeluaran Danger Zone" di projek Hydro barangan sektor-sektor ini di Batang Ai, Sarawak yang tidak masa hadapan. Dengan Cara ini ada bangunan sekolah; dan 1545 24 MAC 1986 1546
(b) adakah Kerajaan bercadang (b) Pada tahun 1985 juga, seramai untuk membina sekolah rendah 168 pelajar-pelajar dari di kawasan itu, jika ya, bila dan Sarawak telah mendapat jika tidak mengapa. biasiswa/pinjaman dari Kerajaan untuk melanjutkan Tuan Bujang bin Haji Ulis: pelajaran di dalam dan di luar Berdasarkan kajian yang telah dibuat negeri. Dari jumlah itu seramai oleh Kementerian Pelajaran, sekolah- 144 atau 86% adalah terdiri dari sekolah baru adalah tidak perlu dibina bumiputera dan 24 atau 14% di kawasan projek Hydro Batang Ai. adalah bukan bumiputera. Ini disebabkan sekolah-sekolah yang ada disekitarnya sudah mencukupi bagi menampung keperluan SISWAZAH YANG MENGANGGUR penduduknya. 26. Datuk Jamaluddin bin Haji Suhaimi minta Menteri Buruh menyatakan berapakah jumlah PELAJAR SARAWAK sebenar siswazah yang masih DI UNIVERSITI TEMPATAN menganggur dengan mengikut pecahan jurusan masing-masing, 25. Tuan Ling Sie Ming minta Menteri sastera, jurutera, arkitek, akauntan, Pelajaran menyatakan: kedoktoran, peguam dan lain-lain. (a) bahawa pada tahun 1985, Datuk William Lye Chee Hien: berapa orangkah pelajar-pelajar Jumlah siswazah yang menganggur negeri Sarawak yang berjaya dalam daftar Biro Ikhtisas, Jabatan diterima masuk oleh enam buah Tenaga Rakyat di bawah Kementerian universiti tempatan. Di antara Buruh sehingga akhir bulan Disember yang berjaya masuk itu, 1985 ialah sejumlah 2,095 orang. berapakah peratus dari kaum Pecahannya adalah seperti berikut: Melayu, Iban, kaum Cina dan lain-lain kaum; dan 1. Akauntan .. 101 (b) pada tahun 1985, ada berapa 2. Arkitek 47 orangkah pelaj ar-pelaj ar negeri 3. Ahli Komputer.. 73 Sarawak yang mendapat 4. Ahli Penyelidikan 157 bantuan kewangan dari 5. Jurutera .. 515 Kerajaan supaya melanjutkan 6. pelajaran di dalam dan luar Juruukur .. 82 negeri; di antaranya, berapakah 7. Perubatan .. 8 peratus untuk bumiputera dan 8. Pendidikan .. 10 bukan bumiputera. 9. Personel & Perhubungan 16 10. Pentadbiran & Pengurus 1,086 Tuan Bujang bin Haji Ulis: JUMLAH BESAR: 2,095 (a) Jumlah pelajar dari Sarawak yang diterima masuk di enam buah universiti tempatan bagi PERSYARIKATAN MALAYSIA- sessi 1985 adalah seramai 276 KEJAYAAN orang. Berkenaan dengan peratus kemasukan pula, 67.7% 27. Tuan Sim Kwang Yang minta terdiri dari bumiputera dan Perdana Menteri memberi satu 32.3% adalah bukan penilaian mengenai kejayaan yang bumiputera. dicapai dalam pelaksanaan konsep- 1547 24 MAC 1986 1548 konsep dan dasar-dasar Kerajaan Melalui Teladan", kedua-duanya berikut: sudah menjadi panduan yang nyata kepada semua pegawai dan (a) "Persyarikatan Malaysia"; kakitangan Kerajaan . Setakat ini (b) "Bersih, Cekap dan Amanah"; tahap pencapaian kepada matlamat- (c) "Kepimpinan Melalui matlamat tersebut oleh anggota- Teladan"; anggota perkhidmatan awam adalah memuaskan . Pelancaran sistem Kad (d) "Pandang ke Timur"; Perakam waktu , Pandunn (e) "Nilai-nilai Islam dalam Perkhidmatan Cemerlang , Kumpulan Pentadbiran". Meningkat Mutu Kerja dan Pusat Membayar Setempat merupakan alat- Dato' Mohamed Khalil bin Yaakob: alat yang berkesan bagi mencapai Penilaian mengenai kejayaan yang matlamat itu . Kajian yang dibuat dicapai dalam pelaksanaan konsep- mengenai tanggapan orang ramai konsep dan dasar-dasar Kerajaan terhadap anggota perkhidmatan awam adalah ` satu perkara yang dijalankan menunjukkan bahawa mereka secara terus-menerus. Ini termasuklah semakin berpuashati dengan dasar-dasar dan konsep-konsep yang perkhidmatan yang diberikan dibangkitkan dalam soalan Ahli Yang walaupun masih ada aspek-aspek Berhormat itu. perkhidmatan yang masih boleti diperbaiki. Hasil penilaian itu adalah dibentangkan melalui berbagai Dasar "Pandang Ke Timur" juga laporan yang sesuai dan juga sudah difahami ramai tentang maksud terkandung dalam Dokumen tujuannya. Ia bertujuan untuk Rancangan-rancangan Lima Tahun, mengalakkan anggota-anggota termasuklah Rancangan Malaysia perkhidmatan awam dan orang ramai Kelima yang dikemukakan dalam juga untuk mengambil nilai-nilai kerja Dewan yang mulia ini . Oleh itu, saya yang balk dari Jepun dan Korea. hanya akan memberi penjelasan Kejayaan Kerajaan Jepun dan Korea ringkas sahaja di sini. Selatan sudah diketahui ramai dengan ethika kerja yang berasaskan Kesemua konsep dan dasar yang kerajinan dan kejujuran bekerja, disebutkan oleh Ahli Yang Berhormat motivasi yang tinggi dengan perasaan itu telah dilaksanakan dengan giat dan taat setia pada negara dan bangsa. berhati-hati.
Dasar "Persyarikatan Malaysia" Dasar "Penerapan Nilai-nilai Islam" umpamanya telah ketara viabilitinya dalam pentadbiran negara Pula sudah melalui TV3 dan "Uniphone" di mana pun mencapai matlamat peringkat khidmat-khidmat yang dahulunya awalnya iaitu pengertian Dasar dipikul oleh kerajaan sahaja, kini tersebut kepada semua pihak. Dasar telah dapat dijalankan oleh pihak ini adalah bertujuan untuk swasta . Sebagaimana Ahli Yang menerapkan nilai-nilai Islam yang Berhormat juga sedia makium, memang bersifat universal seperti beberapa khidmat lain yang amanah , bertanggungjawab , ikhlas, ditanggung oleh Kerajaan seperti dedikasi, berbudi pekerti yang mulia, Telekom dan Pelabuhan Kelang kemesraan bergaul dan keinginan sedang juga dalam pertimbangan aktif untuk berbakti bersungguh -sungguh untuk diswastakan. kepada negara dan masyarakat untuk melahirkan satu pentadbiran yang Mengenai konsep "Bersih, Cekap bersih, Cekap , amanah dan dan Amanah " dan "Kepimpinan berwibawa . Inilah nilai -nilai kerja dan 1549 24 MAC 1986 1550
keperibadian yang sedang pelajaran Bahasa Malaysia diperkembangkan melalui Dasar mi. dengan kredit di peringkat Sijil Peringkat kedua Dasar ini sudah pun Pelajaran Malaysia, cadangan dijalankan iaitu untuk mengwujudkan Kementeriannya juga menrek- Ethika Kerja Islam dan mempastikan rut guru-guru Bahasa Inggeris supaya ethika-ethika kerja yang lain daripada England tanpa tidak bercanggah dengannya. mi akan dimestikan kredit bagi mata menghasilkan satu ethika kerja yang pelajaran Bahasa Malaysia tunggal dalam seluruh perkhidmatan dalam Sijil Pelajaran Malaysia yang dapat memenuhi keperluan nilai- dan adakah Kementeriannya nilai universal yang saya sebutkan sedar akibatnya terdapat tali. Alhamdulillah, usaha ini telah kekurangan guru-guru POL dan berjalan dengan balk dan hasilnya adakah Kementeriannya akan setakat ini adalah memuaskan. melonggarkan syarat bagi pengambilan guru-guru Bahasa Ibunda supaya selaras dengan BAHASA IBUNDA (POL) guru-guru Bahasa Inggeris DI SEKOLAH asing.
28. Tuan Peter Chin Gan Onn minta Tuan Bujang bin Haji Ulis: Menteri Pelajaran menyatakan: (a) Istilah Bahasa Ibunda atau (a) apakah kedudukan rasmi "Pupil's Own Language" tidak Bahasa Ibunda atau "Pupil's terdapat di mana-mana Own Language" dalam bahagian Akta Pelajaran. Apa kurikulum sekolah; yang disebutkan ialah (b) kenapa Bahasa Ibunda pengajaran Bahasa Cina dan dikecualikan daripada jadual Bahasa Tamil di mana waktu biasa dan oleh kerana pengajaran kedua-dua bahasa tiada masa yang diperuntukkan ini boleh diadakan sekiranya bagi kelas-kelas Bahasa Ibunda terdapat permintaan daripada dikecualikan daripada jadual ibu bapa murid-murid yang waktu yang biasa dan oleh tidak kurang daripada 15 orang. kerana tiada masa yang Jika Kementerian Pelajaran diperuntukkan bagi kelas-kelas mendapati perlu dan sesuai Bahasa Ibunda pelajaran Tanya dilaksanakan setelah sebegitu menjadi sukar bagi mengambil kira masalah guru murid-murid untuk dan tempat belajar. menghadirinya kerana mereka (b) Pengajaran Bahasa Cina dan terpaksa diajar selepas waktu Bahasa Tamil tidak sekolah; dikecualikan daripada (c) mengapakah tidak botch diajar dimasukkan dalam jadual pelajaran Bahasa Ibunda waktu biasa sekiranya pihak semasa murid-murid Islam sekolah tidak mengalami mempelajari ugama mereka, masalah kepadatan jadual dan bukannya dikehendaki waktu, kekurangan guru mempelajari pelajaran moral, Bahasa Cina dan Tamil dan yang dapat dipindahkan selepas juga tempat belajar. waktu sekolah; dan (c) Semasa murid-murid beragama (d) apakah rational dengan Islam mempelajari Pendidikan menegaskan bahawa guru-guru Agama, murid-murid bukan POL mesti lulus dalam mata Islam diajar Pendidikan Moral. 1551 24 MAC 1986 1552
mi adalah berdasarkan kerana kebanjiran pendatang- perakuan 36, Laporan pendatang haram Indonesia ke Jawatankuasa Kabinet. Walau Malaysia untuk bekerja telah menjadi- bagaimanapun jadual waktu jadi sehingga menjejaskan mata khas telah diperuntukkan bagi pencarian-periuk nasi rakyat kita pelajaran Bahasa Tamil dan sendiri. Cina di Sekolah Kebangsaan/ SRK dalam KBSR. Dato' Radzi bin Sheik Ahmad: Soalan ini telah dijawab pada 13 Mac (d) Guru-guru Bahasa Inggeris 1986 dan saya tidak bercadang untuk yang diambil dari luar negeri membuat apa-apa tambahan. adalah merupakan guru-guru kontrak untuk mengatasi masalah pengajaran Bahasa Inggeris sebagai satu langkah USUL jangka pendek iaitu 3 tahun sahaja. Oleh yang demikian RANCANGAN MALAYSIA KELIMA meletakkan syarat bagi guru- 1986-1990 guru ini memperolehi kredit dalam Bahasa Malaysia SPM Aturan Urusan Mesyuarat adalah tidak wajar sama sekali dibacakan bagi menyambung semula kerana mereka bukanlah perbahasan yang ditangguhkan atas merupakan pegawai-pegawai masalah: tetap kerajaan dan rakyat Bahawa Dewan ini menyedari negara ini; manakala guru yang kemajuan yang telah dicapai dalam mengajar Bahasa Cina dan usaha melaksanakan Rancangan Bahasa Tamil adalah terdiri Malaysia Keempat, bersetuju daripada guru-guru yang dengan usaha-usaha Kerajaan berjawatan tetap di dalam melaksanakan Dasar Ekonomi Baru perkhidmatan Kerajaan. Oleh untuk mencapai tujuan utama, iaitu itu atas keperluan perpaduan negara serta perkhidmatan maka guru-guru mengekalkan keamanan dan ini dan juga guru-guru untuk keselamatan; melulus dan mata pelajaran-mata pe- menyetujui Rancangan Malaysia lajaran lain dikehendaki Kelima yang telah dirangka untuk memperolehi kepujian dalam menyesuai dan menumpukan dasar- Bahasa Malaysia. dasar dan program-program bagi mengekalkan perkembangan sosio- ekonomi dan menjamin kestabilan PENDATANG HARAM ekonomi dalam jangka panjang INDONESIA-KEBANJIRAN serta meneruskan langkah-langkah untuk membasmi kemiskinan 29. Tuan Chan Kok Kit minta Menteri dan menyusun semula masyarakat Buruh menyatakan jumlah pekerja- seperti yang dibentangkan dalam pekerja dari Indonesia yang dibawa Kertas Perintah Bilangan 15 Tahun untuk bekerja di sini di bawah 1986. Bahawa dalam meluluskan Perjanjian Buruh Indonesia- Rancangan Malaysia Kelima ini, Malaysia se j ak per j an j ian tersebut Dewan ini menyeru rakyat Malaysia dimetrai, jumlah yang telah cabut lari dari segenap lapisan untuk berusaha (absconded), jumlah yang telah balik dengan lebih gigih lagi serta ke Indonesia selepas penamatan melengkapkan diri mereka untuk Kontrek mereka dan bukankah benar menghadapi cabaran sosio-ekonomi perjanjian merupakan satu kegagalan dan politik yang lebih besar selaras 1553 24 MAC 1986 1554
dengan hasrat Rukunegara dan penganggur telah meningkat dengan bersatu padu untuk mewujudkan pesat, misalnya 448,600 bagi tahun negara yang adil; progresif dan 1985. Kami berpendapat sebanarnya kukuh. (2lhb Mac, 1986). bilangan penganggur adalah lebih daripada 500,000 sekarang. Tuan Yang di-Pertua: Yang Pengangguran bermakna kemiskinan. Berhormat dari Kepong. Diminta berucap dalam masa 15 minit. Kemiskinan di kalangan pekebun kecil getah telah meningkat; kadar 3.35 ptg. kemiskinan pada tahun 1984 ialah 43.4%. Bilangan yang miskin adalah Dr Tan Seng Giaw (Kepong): Tuan 247,000 bagi tahun 1983 berbanding Yang di-Pertua, saya hendak dengan 226,000 bagi tahun 1970. membangkitkan bantahan di dalam Pada tahun 1982, dilaporkan Dewan yang mulia ini kerana Ahli-ahli bahawa 79.1% isirumah di negeri Dewan diberi hanya enam hari iaitu 18 Kelantan hanya menerima $92 jam untuk membahas RML yang sebulan. Akan tetapi, menurut mengandungi 632 mukasurat, dengan Kerajaan kadar kemiskinan bagi tahun peruntukan pembangunan sektor 1984 ialah 39.2%. Pada tahun lepas, awam sebanyak $74 billion dan Timbalan Menteri Besar Negeri pelaburan sektor swasta $73.397 Pahang mengumumkan bahawa kadar billion. Sekiranya Parlimen adalah kemiskinan di negeri itu adalah 38% benar-benar teragung, maka walhal Kerajaan mencatatkan sebagai sekurang-kurangnya dua minggu 15.7% bagi tahun 1984. Negeri hendaklah diaturkan untuk Terengganu mempunyai kadar perbahasan. kemiskinan 51%, akan tetapi Tuan Yang di-Pertua, sekarang saya Kerajaan menyebutkan sebagai 28.9% terpaksa mempercepat dan bagi tahun 1984. meringkaskan lebih daripada 30 mukasurat kepada 41 mukasurat Walaupun kadar kemiskinan di sahaj a. kalangan petani telah jatuh kepada 57.7% pada tahun 1984, angka-angka Tuan Yang di-Pertua, hanya ini hanyalah satu nilai purata dan tidak pendapatan benar dapat membawa dapat mewakili kawasan-kawasan kepada kuasa membeli yang lebih tertentu yang masih mengalami kadar tinggi atau rendah dan bukan kemiskinan yang tinggi seperti di luar pendapatan wang dan taraf hidup kawasan MUDA dan KEMUBU di masyarakat adalah berdasarkan mana kadarnya adalah setinggi 89% kepada kuasa membeli penduduknya. pada tahun 1980. Pihak Kerajaan juga gagal untuk memberi sebab-musabab garis Tuan Yang di-Pertua, angka-angka kemiskinan dipilih walaupun cara tersebut jelas menunjukkan satu pengukuran kemiskinan relatif adalah rancangan khas hendaklah diadakan kacukan di antara cara pengukuran untuk memperbaiki identifikasi kemiskinan mutlak dan ketidak persiapan dan pelaksanaan program- seimbangan pendapatan. program bagi orang-orang miskin di luar bandar. Selagi kadar Walaupun kadar kemiskinan pertumbuhan penduduk adalah terlalu dicatatkan sebanyak 18.4% bagi tahun tinggi, seperti 3% setahun sekarang 1984 berbanding dengan 49.3% bagi dan selagi bilangan pendatang haram tahun 1970, adalah sukar untuk kian meningkat, misalnya 1.5 juta dipercayai kerana garis kemiskinan orang masa kini serta dasar-dasar yang tidak- diterangkan dan bilangan sering berubah, dasar-dasar 1555 24 MAC 1986 1556 berpindah, matlamat-matlamat DEB Jabatan Pulau Pinang $1,200 juta, termasuk pembasmian kemiskinan Dayabumi $330 juta dan KOMTAR tidak akan tercapai. Keadaan-keadaan $600 juta, bagaimana bagi kampung- kemiskinan di estet-estet adalah masih kampung baru untuk bilangan serius selain daripada keadaan yang penduduk 1.8 juta itu hanya $25 juta. amat buruk di Selancar Empat, di Itu satu angka yang sangat kecil. ladang-ladang seperti di Batu Arang dan di Channing Eatate tempat tinggal Terdapat pelbagai masalah di dalam bagi pekerja-pekerja dan kemudahan kampung-kampung baru, termasuk kemudahan asas seperti air dan kekurangan tanah, ketiadaan geran, elektrik serta perkhidmatan kesihatan industri-industri kecil dan pencemaran adalah buruk. Kerajaan seharusnya alam sekitar. Memandangkan mengambil langkah yang lebih positif Kerajaan telah mengumumkan hasrat dan cekap untuk memperbaiki untuk mengadakan pelan keadaan yang seburuk mi. komprehensif untuk kampung- kampung baru, kami membangkitkan $25 juta telah diperuntukkan bagi cadangan-cadangan seperti berikut 465 buah kampung baru di seluruh sebagai larigkah permulaan: negara dengan jumlah penduduk (1) peruntukan yang lebih realistik dianggarkan sebagai 1.8 juta untuk hendaklah diadakan, misalnya projek-projek pembangunan $1,500 juta ataupun $2,500 juta; infrastruktur. Ini bermakna $5 juta untuk semua kampung setahun (2) bancian dan kajian hendaklah ataupun $2.78 seorang setahun. diadakan, bukan sahaja bancian Peruntukan seperti ini adalah sangat awalan tetapi bancian kecil. Bilangan penduduk di Jinjang komprehensif untuk yang merupakan kampung baru yang mengetahui bilangan penduduk terbesar di negara ini adalah yang sebenar, keadaan kerja dianggarkan kira-kira 100,000 orang. serta pengangguran; dan Ini bererti tiap-tiap tahun mereka (3) bahagian khas haruslah akan mendapat hanya lebih kurang diadakan di Jabatan-jabatan $300,000 setahun daripada RML Tanah untuk menyelesaikan untuk pembangunan infrastruktur. masalah tanah dan geran di Jika dibandingkan dengan $12 juta kampung-kampung baru. yang dikehendaki, maka peruntukan $300,000 adalah terlalu kecil, tidak Tuan Yang di-Pertua, matlamat- cukup untuk memperbaiki sebatang matlamat penyusunan semula jalan sub-standard yang jaraknya 3 masyarakat tidak akan tercapai pada km. keseluruhannya. Di beberapa sektor seperti pertanian, penyusunan adalah Tuan Yang di-Pertua, peruntukan tidak berlaku di dalam tempoh 20 bagi rancangan Malaysia Keempat tahun (1970-1990) hanya 5% orang- adalah $25 juta juga. Walaupun pihak orang Melayu boleh di ambil walhal MCA dan Gerakan sentiasa melaung- kira-kira 75% peluang pekerjaan laungkan kebolehan dan diperuntukkan bagi bukan Melayu. keberkesanan mereka di dalam Sebenarnya ini tidak dilakukan. Kabinet dan penggubalan dasar Usaha-usaha Kerajaan telah tertumpu Kerajaan, peruntukan $25 juta untuk kepada sektor syarikat. Hakmilik kampung-kampung baru di dalam modal saham rakyat Malaysia RML sekali jelas menunjukkan MCA dianggarkan telah meningkat kepada dan Gerakan tidak mempunyai kira-kira 74% daripada jumlah modal pengaruh di dalam "Kerajaan UMNO berbayar pada tahun 1985 berbanding Nasional'. Dengan peruntukan bagi dengan 57% pada tahun 1980. 1557 24 MAC 1986 1558
Hakmilik bumiputera pada tahun 1985 bidang politik atupun ekonomi dan dianggarkan kira-kira 18%. Bahagian dengan konsep bumiputeraisme, asas hakmilik rakyat Malaysia yang lain asal perkauman telah dan akan telah meningkat lagi daripada kira- menjadi lebih ketara. Oleh itu, adalah kira 45% daripada jumlah modal mustahak bagi Kerajaan untuk saham pada tahun 1980 kepada 57% mengkaji semula apa yang pada tahun 1985. Angka-angka ini dimaksudkan sebagai penyusunan adalah kurang lengkap dan ketetapan semula masyarakat supaya isi adalah diragui. Bagaimanakah angka- kandungan dan pelaksanaan dasar angka tersebut diperkirakan. ekonomi dapat mencapai matlamat utama, iaitu perpauuan negara. Tuan Yang di-Pertua, dianggarkan bahawa golongan bumiputera Penyelarasan dan penyesuaian perseorangan telah membuat hendaklah diadakan untuk pelaburan sebanyak $13,546.9 juta ke menentukan kadar pengeluaran dalam pasaran modal saham, iaitu minyak mentah dengan keperluan asas 10.1% tetapi golongan ini membuat negara supaya jenerasi akan datang pelaburan secara tidak langsung masih dapat menikmati hasil daripada menerusi koperasi-koperasi, Amanah petroleum. Sementara itu, Dasar Saham MARA, Amanah Saham Susutan Minyak Nasional haruslah Nasional, dalam Lembaga Urusan dan dikuatkuasakan dalam ertikata yang Tabung Haji. Kerajaan mungkin sebenarnya. Setakat ini, RML adalah terlalu optimis dengan bilangan menjangka pertambahan di dalam 2 juta orang pelaburnya dalam ASN, pengeluaran minyak mentah, iaitu iaitu kira-kira 43% daripada mereka 510,000 tong sehari tahun mi. yang layak melabur dan jumlah Saya pernah memberi amaran pelaburan sebanyak kira-kira $1,900 kepada Kerajaan di dalam Dewan juta. Jumlah pelaburan ini memang yang mulia ini mengenai harga menggalakkan tetapi is tidak petroleum menurun ke bawah AS$20 semestinya bererti bahawa setiap setong. Sekarang, is telah jatuh ke orang yang melabur memperolehi AS$14 setong. Menurut laporan faedah yang sama rata. Adalah terbaru, Malaysia akan kehilangan difahamkan bahawa daripada 85% AS$1 juta ($2.45 juta) sehari akibat mereka yang memiliki jumlah saham daripada kejatuhan harga minyak yang kurang daripada 500 unit mentah sebanyak AS$4 setong seorang, 81% mempunyai saham yang daripada bulan Februari tahun mi. kurang daripada 100 unit. Kira-kira 7,000 daripada jumlah besar pelabur Mengikut angka-angka yang ASN mempunyai milikan saham yang didapati daripada Kerajaan, maksimum, iaitu 50,000 unit. Jelas kedudukan simpanan minyak mentah sekali bahawa pulangan yang lumayan semenjak 1983 2,570 juta tong dan daripada ASN hanya menguntungkan 1986 sekarang masih ada 2,909 juta sebilangan kecil orang sahaja. tong dan apa yang dikeluarkan, misalnya pada tahun 1985 163.2 juta Kerana kek ekonomi tidak tong dan ini tidak memenuhi apa yang berkembang dengan pesat dan kerana disebutkan sebagai Dasar Susutan usaha-usaha untuk memperbetulkan Minyak Nasional, terutama dengan ketidakseimbangan sosio-ekonomi harga minyak yang kian menurun yang telah mewuukkan perbezaan yang ini akan merugikan rakyat Malaysia. terlalu nyata, maka polarisasi kaum telah menjadi lebih buruk. Dengan Angka ini jelas menunjukkan ketagihan untuk menonjolkan bahawa Kerajaan adalah tidak serius kepentingan kaum sama ada di dalam dengan Dasar Susutan Minyak 1559 24 MAC 1986 1560
Nasional. Adalah peri mustahak bagi sokongan dari industri kerta yang Kerajaan untuk memberi jaminan besar dan pasaran dunia yang kurang kepada rakyat bahawa keutamaan memuaskan. akan diberi kepada pertanggungjawapan Kerajaan Jika Kerajaan sedar akan mengenai keluaran minyak mentah kepentingan industri-industri kecil negara dan industri petroleum supaya kepada pembangunan industri negara, mengelakkan ketiadaan disiplin maka is patut membuat satu kajian kewangan dalam bidang mi. mendalam untuk mengenalpastikan masalah yang paling mendesak dalam Tuan Yang di-Pertua, Pelan Induk perkembangannya. Contohnya, tapak- Industri (IMP) menumpu kepada tapak kilang yang murah kerana para pengeluaran lebih banyak barang- pengusaha-pengusaha industri kecil barang buatan yang mengguna tidak mampu untuk membeli kilang- sumber-sumber semula jadi negara kilang bertingkat yang bernilai di untuk tujuan eksport. Pusat strategi antara $180 ribu sehingga $240 ribu. IMP adalah berkisar pada industri Bantuan kredit untuk membolehkan kereta nasional Proton Saga. Di antara mereka ini membeli kilang-kilang ini syor-syor yang dikemukakan untuk hanya akan membebankan mereka menjayakan industri ini adalah dengan hutang berlebihan. Satu daftar manghadkan bilangan kilang industri kecil yang lebih menyeluruh pemasangan kereta dari 11 kepada 3 mesti juga diadakan agar industri- buah. mi akan memburukkan lagi industri kecil, sederhana dan besar keadaan pengangguran dalam negara dapat dijodohkan dengan industri- ini disamping mematikan sistem industri kecil. Industri-industri kecil ekonomi yang bebas. Tambahan lagi, akan memperolehi kontrak-kontrak Malaysia seharusnya memulakan tambahan dalam pembekalan bahan- industri ini dalam tahun-tahun 1970an bahan pengeluaran industri-industri lagi semasa tingkat teknologinya besar dan sederhana ini. Maka, adalah setaraf dengan negara-negara perhubungan teknik diperkukuhkan di Korea dan Taiwan dan pasaran antara semua bentuk industri dalam keretanya adalah terbesar di antara negara. Langkah ini akan ketiga-tiga negara ini. Sekarang, meningkatkan penggunaan bahan- pasaran kereta Malaysia dijangka bahan tempatan dalam pengeluaran akan berkurangan sebanyak 20% lagi dan pads masa yang sama sementara kedua-dua negara yang lain memperluaskan pasaran tempatan itu telah mendahului kita dalam industri-industri kecil. Bantuan kedua-dua faktor teknologi dan Kewangan dan kredit mesti dikaji dari pasaran dunia. masa kesemasa agar pembangunan sektor ini dikaji dan perubahan dasar Tekanan juga diberi kepada industri dibuat selaras dengan kemajuannya. tayar, iaitu satu industri yang memerlukan sokongan daripada Tuan Yang di-Pertua, sama seperti industri pembuat kereta yang besar rancangan-rancangan ekonomi dan multinationals. Teknologi baru Kerajaan yang lain, IMP adalah dalam industri ini telah juga kurang lengkap kerana tidak mengurangkan pengeluaran tayar membekalkan latarbelakang ekonomi dunia dalam kilang-kilang tayar yang yang menjadi asas perangkaan IMP tersedia ada disebabkan tayar-tayar dan andaian-andaian yang terlalu sekarang adalah lebih tahan lasak. optimis seperti dianggap kadar Oleh yang demikian, membangunkan pertumbuhan ekonomi dapat dikekal industri tayar di Malaysia adalah tidak pada purata yang melebihi 5% setahun rasional kerana kita tidak mempunyai sehingga tahun 2000. 1561 24 MAC 1986 1562
Pertimbangan tidak diberi kepada 3.54. ptg. fakta bahawa kos faktor pengeluaran di Malaysia adalah tinggi dan pasaran Tuan Haji Wan Mohd . Najib bin tempatannya adalah kecil. Oleh yang Wan Mohamad (Pasir Puteh): Tuan demikian, perkembangan industri Yang di-Pertua, saya bangun untuk akan terhad kepada bidang-bidang di sama-sama membincangkan Dasar mana Malaysia mempunyai lebihan Ekonomi Baru ataupun Rancangan relatif ke atas negara yang lain supaya Malaysia Kelima yang bertujuan pasaran, yang sangat penting bagi untuk membasmikan kemiskinan kejayaan industri dapat diperluaskan. tanpa mengira kaum dan menyusun IMP juga dirangka berdasar kepada semula masyarakat supaya pengenaran dasar "go-it-alone" (berdikari). kaum mengikut fungsi ekonomi dan Kerjasama ekonomi dengan negara- juga kedudukan kawasan dapat negara jiran seperti Singapura dapat dihapuskan dalam masa 20 tahun. Ini memperluaskan pasaran dan juga target yang diberi oleh Kerajaan. menyediakan kewangan dan kepakaran yang tidak tersedia ada Tuan Yang di-Pertua, sebagaimana dengan banyaknya di dalam negara yang dinyatakan bahawa Dasar kita. Bagi industri yang memerlukan Ekonomi Baru digubal berikutan teknologi yang tinggi, sekiranya dengan peristiwa rusuhan 13 May 1969 Kerajaan hendak menumpu perhatian yang mendedahkan gejala-gejala ke atas industri ini, bukankah lebih perpecahan kaum yang semakin nyata lojik dan praktikal jika kerajaan dalam masyarakat Malaysia yang Malaysia berlabur di dalam negara boleh mengancam dan men j e j askan asing kerana tingkat teknologi keharmonian dan keselamatan negara sedemikian termasuk penyelidikan kita. Ini adalah hasil daripada akibat mullah didapati di sana. kebongkakan dan kesombongan puak yang cuba mencabar kekuasaan politik orang-orang Melayu dan juga politik Akhirnya kerana sektor pembuatan UMNO di dalam negara mi. merupakan sektor yang terpenting, iaitu 19.1% daripada KDNK dan Tuan Yang di-Pertua, apakah dalam 758,500 pekerja dalam tahun 1981 masa 15 tahun yang lalu kita telah digajikan dalam sektor ini, dan is mencapai matlamat asas yang dijangka meningkat kepada 23.9% dikehendaki bagi mewujudkan daripada KDNK dan 1.464 juta perpaduan negara dan juga integrasi pekerja menjelang tahun 1995, isi nasional yang diharapkan oleh kandungannya haruslah dibentang dan Kerajaan, maka dengan hasrat dibahaskan di Parlimen. Sikap Kerajaan bagi membentuk sebuah Kerajaan menolak cadangan saya ini negara yang tegoh dan bersatu-padu atas alasan bahawa IMP adalah dan amat penting lagi bagi menjamin semata-mata untuk orang yang keutuhan dan keselamatan negara tertentu sahaja tidak dapat diterima. dalam jangka panjang. Perkara ini Jelas sekali dari angka-angka tersebut sama-sama kits kaji dan saksikan bahawa IMP mempunyai implikasi darisegi realitinya, apakah perkara ini yang besar ke atas penduduk- telah tercapai. penduduk dan pembangunan ekonomi negara. Sekian, terima kasih. Tuan Yang di-Pertua, pepaduan negara akan wujud apabila suasana sosio-ekonomi yang membolehkan Tuan Yang di-Pertua: Yang penyertaan semua kaum- dan juga Berhermat Pasir Puteh. Jangan memberi keadilan dalam proses berucap lebih daripada sejam. pembangunan dapat dilakukan dengan 1563 24 MAC 1986 1564 jayanya kerana menernsi pembasmian Tuan Yang di-Pertua, dalam Dasar kemiskinan dan juga memupuk Ekonomi Barn, dalam masa 15 tahun, semangat hidup bermasyarakat dan Kerajaan memang telah dapat juga perasaan yang terjamin dengan mengurangkan kemiskinan dari 49.3% mengurangkan perasaan diketepikan pada tahun 1970 kepada 18.4% sahaja dan perasaan terasing apabila dalam tahun 1984, iaitulah di golongan miskin dilibatkan di dalam Semenanjung Malaysia ini. Begitu pembangunan dalam corak jugalah kekurangan ini berlaku di pembangunan ekonomi ini. Sabah dan Sarawak dan di dalam penambahan hak milik dan juga Begitu juga dalam penyusunan penguasaan sektor syarikat masyarakat yang juga telah bumiputera menernsi ajensi amanah melibatkan kaum dalam kegiatan dan juga syarikat yang ditubuhkan perdagangan dan juga perindustrian. oleh Kerajaan telah meningkat kepada Tuan Yang di-Pertua, walau 4.3% pada tahun 1971 kepada 17.8% bagaimanapun, matlamat ke arah menjelang akhir tahun 1985. Tetapi perpaduan negara ini dan juga bukan Bumiputera telah meningkat kenegaraan telah mencapai kamajuan, begitu tinggi sekali pada tahun 1971 tetapi masalah kepentingan peribadi, sebanyak 34% pada masa itu tetapi kehendak-kehendak yang keterlaluan, telah meningkat kepada 56. 7% pada sifat-sifat yang melampau, diberi betis tahun 1985. Dan hak milik hendak peha terns berlaku di kalangan kepentingan asing telah berkurangan sebilangan masyarakat yang daripada 61.7% tahun 1971 kepada berkepentingan di dalam negara ini. 25.5% dalam tahun 1985. Oleh itu pendekatan dari segi aspek sosial, politik, kebudayaan dan Apakah bumiputera akan mencapai psikologi perlu dilaksanakan bagi matlamatnya mempunyai 30% ekuiti mewujudkan perpaduan dan dalam saham-saham syarikat pembinaan negara kita yang berbilang menjelang 1990. Ini perlu Kerajaan kaum ini walaupun kita tidak mengambil perhatian untuk mencapai 100% yang kita kehendaki mengimbangkan hakmilik bumiputera itu. dengan bukan bumiputera, kerana ianya mernpakan asas yang penting Tuan Yang di-Pertua, perpaduan bagi menghilangkan keraguan yang negara menjadi tanggungjawab setiap timbul di antara kaum kerana rakyat dari berbagai lapisan dan kaum kurangnya perhatian dan juga tidak yang bernsaha bagi membentuk dan mencapainya matlamat yang menanamkan nilai-nilai baik dan juga dikehendaki ini, maka ini mernpakan tanggapan dan juga sikap positif dalam suatu yang hams dilakukan oleh membina masyarakat berbilang kaum Kerajaan bagi mencapai matlamat yang mengamalkan sikap bertolak 30% di dalam ekuitinya, tetapi bukan ansur, keharmonian, saling faham semua 30%, hanya mempunyai memahami dan memahami tentang hakmilik saham sahaja. keadilan serta jujur dan bersatu-padu di dalam masyarakat. Sikap yang lebih Tuan Yang di-Pertua, sebagaimana memahami dan menghormati nilai yang telah dinyatakan tadi, perpaduan sensitif di dalam sesebuah masyarakat negara merupakan matlamat serta menerima pengalaman dan nilai keseluruhan bagi pembangunan sosio nilai yang seragam, mernpakan ekonomi dalam negara ini, kerana usaha-usaha penting ke arah dalam masyarakat berbilang kaum menggalakkan keharmonian dan juga terdapat beberapa perbezaan di antara toleransi di antara kaum dan juga kaum itu sendiri, perbezaan hubungan di antara rakyat di negara ekonominya, perbezaan politiknya, kita ini. sosial, agama dan juga kebudayaan 1565 24 MAC 1986 1566 dan bahasa yang berbeza-beza. Inilah kanak-kanak dan juga pelajar-pelajar di antara faktor-faktor yang di sekolah, terutama dalam kegiatan menjadikan punca perselisihan dan ko-kurikulum bersama di kalangan perpecahan yang menjadikan keadaan sekolah kebangsaan dan Sekolah Jenis negara kita tidak stabil, dan kembali Kebangsaan adalah wajar sekali. Ini kepada perbezaan sosio ekonomi yang akan merupakan satu program yang ketara di kalangan kumpulan ethnic boleh melahirkan satu generasi yang utama di dalam negara kita, setakat ini benar-benar berpadu pada masa akan usaha-usaha Kerajaan telah datang kerana integrasi kaum akan dijalankan kerana ia merupakan asas wujud apabila kanak-kanak yang bersatu-padu, supaya setiap kaum rehung ini dapat mengenal dan mendapat bahagian hak yang sama. memahami antara satu sama lain Walaupun perbezaan di antara tentang peradaban, cara hidup dan kumpulan ethnic sentiasa wujud dan juga budaya masing-masing yang adalah sukar untuk dihapuskan diperkenalkan dari pengalaman perbezaan ini kerana ianya merupakan bersama-sama dengan keluarga sifat-sifat yang semula jadi, yang mereka masing-masing selama ini. menjadikan sebahagian daripada Kalau orang-orang China dididik dan hidup individu itu, tetapi dengan diasuh dengan kechinaannya, orang usaha oleh semua pihak, terutama orang India dididik dan diasuh dengan oleh pihak Kerajaan dan pihak-pihak keindiaannya dan orang-orang Melayu parti pembangkang juga bagi dididik dan diasuh dengan membentuk rakyat Malaysia tanpa kemelayuannya, dari bayi sehingga mengira keturunan kaum, supaya dewasa, bilakah mereka ini dapat lebih bersatu-padu dan tanamkan sikap berpeluang memahami antara satu cintakan negara, maka polarisasi sama lain dalam mewujudkan integrasi kaum dapat dikurangkan ke tahap kaum di dalam negara ini yang yang paling minima. merupakan asas utama bagi perpaduan negara ini. Apabila sudah Tetapi, Tuan Yang di-Pertua, menjadi buluh, sudah besar panjang, adalah amat malang bagi kita di dalam barulah kita bercakap fasal integrasi usaha dan niat yang baik Kerajaan ini, dan perpaduan, maka percakapan dan telah terdengar suara sumbang yang cita-cita kita itu adalah sia-sia sahaja tidak puas hati, suara-suara yang dan tidak memberi apa-apa makna tamak, suara-suara yang cuba kepada perpaduan yang sebenarnya, membangkitkan perkara-perkara yang tambah pula ia telah diperkenalkan bukan-bukan supaya menggagalkan dengan perkara-perkara yang tidak usaha Kerajaan memupuk 'perpaduan, baik dan apa yang mereka kurang basil daripada mengimbangkan mendapatnya, tetapi tidak pernah pembahagian kek yang adil di dalam memberitahu kepada mereka, apa negara ini. Ketidakseimbangan yang mereka dapat lebih daripada kek ekonomi yang ketara dalam yang ada di dalam negara kita ini dan masyarakat, jurang orang kaya dan juga mereka itu dibebankan dengan orang miskin terlampau jauh, maka sikap negatif terhadap kaum-kaum perasaan tidak puas hati dan perasaan lain. ketidakadilan sosial akan terus wujud. Ini adalah akan menjejaskan Tuan Yang di-Pertua, adalah lebih perpaduan negara kita. dahsyat lagi kalau pemuda itu berada dalam parti DAP atau parti PAS yang Tuan Yang di-Pertua, langkah lebih sukakan kepada perpecahan dan langk!lh yang diambil oleh Kerajaan polarisasi kaum secara meluas, kerana bagi menggalakkan program selama ini DAP dan PASlah yang mewujudkan integrasi di kalangan mengeluarkan racun yang bisa untuk
------1567 24 MAC 1986 1568 membunuh perpaduan dan sikap satu- boleh memperjuangkan Islam? padu antara kaum dalam negara mi. Jawapannya orang UMNO lebih Sekiranya perpaduan wujud DAP banyak dan lebih berj asa daripada akan hilang isu, dan PAS ketiadaan PAS dalam memperjuangkan Islam modal lagi untuk mengkafirkan dalam negara ini, kerana UMNO sesama Islam, sebab itulah mereka ini menggunakan partinya dan manifesto merupakan parti perkauman yang politiknya untuk mendapat kekuasaan pekat yang semata-mata dalam negara ini bagi memperjuangkan untuk satu kaum memperjuangkan sesuatu hasrat dan sahaja , kaum lain biarlah jahanam. matlamat yang dikehendaki. Tetapi Kalau DAP menggunakan isu kaum PAS menggunakan kesucian hukum bagi membangkitkan perkauman, Islam dan dipolitikkan untuk maka PAS pula menggunakan isu mendapat kekuasaan dalam negara agama Islam untuk mewujudkan ini. Inilah yang amat sedih bagi kita perkauman mereka , bukan sahaja kerana kesucian Islam dan kesucian perkauman antara kaum , tetapi Al-Quran dan kesucian Hadis telah perkauman antara orang-orang dipergunakan untuk menjadi kempen Melayu dan juga orang-orang Islam bagi mendapat kerusi dalam kerana tidak masuk PAS, itulah pilihanraya, dan sekarang ini timbul sebabnya . Tetapi kalau iblis ataupun bahawa melalui pilihanraya juga syaitan , menjadi ahli PAS ianya akan merupakan perjuangan jihad bagi menjadi malaikat , semuanya balk mereka mendapat kuasa dalam negara dipanggil al-ustaz , tok guru sana, tok ini dan kalau mereka ini menyebut guru sini, serban slang malam , sampai tentang jihad dan juga berkorban, masuk ke tandas pun pakai serban kadang-kadang kutip derma pun jihad. kerana baik. Sekarang ini deposit pilihanraya Tuan Yang di-Pertua , ini bukan berdasarkan undang-undang akan saya menghina orang yang pakai dinaikkan . Maka berdasarkan alasan serban , tetapi sebaliknya janganlah ini juga orang PAS telah meminta kita menggunakan serban itu sebagai supaya orang yang menderma pun topeng untuk menipu sesama Islam, lebih banyak memberi supaya dapat kerana keimanan dan ketagwaan mereka ini memperjuangkan jihad bukan terletak kepada pakaian , tetapi bagi memperjuangkan Islam. Jadi, kepada Kati dan jiwa seseorang itu. inilah cara tipu helah dilakukan oleh Sekiranya pemimpin PAS berucap dan PAS kerana selama ini mereka bercakap kepada penyokong- menggunakan perjuangan yang salah penyokongnya tentang gerakan Islam di dalam memperjuangkan Islam yang dan bercakap tentang perjuangan sebenarnya. Islam, cerita-cerita kisah Nabi dan Tuan Yang di-Pertua, kerana juga perjuangan Nabi Mumammad menggunakan isu kaum dan juga s.a.w. untuk menaikkan semangat menggunakan isu agama adalah amat keislamannya , ini adalah baik , tetapi mullah bagi kita untuk menarik semangat keislaman ini penyokong-penyokong iaitu disalahgunakan iaitu telah digunakan penyokong-penyokong yang sama untuk menentang sesama Islam dan dengannya , bukan penyokong- sesama Melayu . Apakah ertinya ini? penyokong yang cerdek , mungkin Apakah mereka ini benar-benar sama-sama bodoh atau sama-sama mengamalkan perjuangan Islam yang tidak tahu. mereka laungkan dan bercakap selama ini? Apakah perjuangan Islam itu Tuan Yang di-Pertua , kembali boleh dilakukan oleh orang PAS kepada Dasar Pelajaran Kebangsaan sahaja? Apakah orang UMNO tidak yang terkandung di dalam Akta 1961 1569 24 MAC 1986 1570 telah menyediakan peluang-peluang mengeluarkan perbelanjaan di dalam belajar yang lebih luas bagi meluluskan pembelajaran pra-sekolah penggunaan Bahasa Malaysia sebagai yang dilakukan sekarang ini dan pengantar utama dan juga terletak pula pendidikan pra-sekolah pembentukan kurikulum yang sama ini di luar bandar iaitu bertambah dan penggunaan Bahasa Malaysia dan sebanyak 149,850 iaitu 54% mengikut Bahasa Inggeris dalam sistem pendidikan pra-sekolah pada tahun peperiksaan kebangsaan dan juga 1984 mi. pengajaran bahasa ibunda seperti dalam Akta 1961 diteruskan. Begitu jugalah pelajaran rendah telah bertambah daripada 2 juta pada Dasar Pelajaran Kebangsaan telah tahun 1980 kepada 2.2 juta di mana memberi penekanan kepada pelaj aran jangkaannya ialah sebanyak 2.5 juta teknikal dan vokesyenal serta pada tahun 1990. Pada tahun 1995 pendidikan moral dan agama. Inilah kemasukan ke Darjah I telah perlaksanaan Dasar Pelajaran dari bertambah, daripada 98.6% pada semenjak tahun 1961 sehingga kepada tahun 1980 kepada 99% pada tahun 1985 yang lalu dan diperbaiki dengan 1985. Laporan Jawatankuasa Kabinet yang Kepada Pelajaran Menengah telah diterima oleh Kerajaan pada Rendah pula telah bertambah dari tahun 1980 dalam membentuk 13.1% kepada 14.9% pada tahun 1990 kurikulum bercorak kebangsaan serta iaitulah kira-kira 812,100 dalam tahun memperolehi kemahiran membaca, 1980 telah menjadi kepada 918,400 menulis dan mengira di peringkat pada tahun 1985. Bagi Pelajaran rendah. Antaranya menekankan Menengah Atas bertambah dari pentingnya sains dan teknologi dalam 35.2% iaitu kira-kira 229,000 dalam pendidikan serta pentingnya mutu tahun 1980 kepada 309,000 pada tahun pelajaran ditingkatkan, serta tempoh 1985 dan dijangka 24.3% akan persekolahan dilanjutkan daripada 9 bertambah dalam tahun 1980. tahun kepada 11 tahun. Dan penekanan yang diberi ini juga Pertambahan peringkat rendah mengimbangkan program akademik keperingkat menengah pula ialah dengan kegiatan kokurikulum serta 18.3% pada tahun 1980 menjadi memperkukuhkan pendidikan agama, kepada 88.2% pada tahun 1985. sivik, moral dan membentuk nilai-nilai Menyedari pembentukan sekolah yang positif. Inilah pendidikan yang sekarang dengan Kerajaan dilakukan selama ini di dalam Dasar mengadakan pra-sekolah dan juga Pelajaran Kebangsaan. mengadakan sekolah rendah, sekolah menengah dan sekolah tinggi apakah Berbalik kepada pendidikan pra- Keraj aan bercadang untuk sekolah, dari kajian yang dijalankan membentuk pra-sekolah ini telah berkembang dalam tempoh 1981 sebahagian daripada pelajaran sekolah hingga 1984 di mana kanak-kanak di rendah di bawah Kementerian dalam lingkungan umur 4 tahun Pelaj aran kerana Keraj aan telah hingga 6 tahun telah bertambah dari mengeluarkan banyak belanja di 171,000 pada tahun 1980 kepada dalam pra-sekolah ini. Pra-sekolah 279,000 dalam tahun 1984. Dalam yang lebih dikenali dengan TADIKA tempoh yang sama terdapat sebanyak atau Taman Didikan Kanak-kanak 5,657 pusat pre-sekolah berbanding patut dijadikan sebahagian daripada dengan 2,974 dalam tahun 1980. dasar di bawah Kementerian Pelajaran Sebanyak 4,487 iaitu 79% supaya Tanya akan memudahkan dikendalikan oleh agensi-agensi pengawasan, pengawalan, Kerajaan. Dan Kerajaan telah penyelarasan sebagai pelaj aran 1571 24 MAC 1986 1572 permulaan kepada kurikulum sekolah sekolah rendah sudah menjadi tidak yang telah dibentuk. Kerana selama sama kebolehannya. Orang-orang ini kita kedapatan kadang-kadang bandar atau yang kaya lebih bernasib pelajaran yang diajar di sekolah baik dan anaknya lebih cerdik TADIKA itu adalah mempunyai daripada orang-orang luar Bandar dan kurikulum yang tersendiri dan kadang miskin yang tidak berpeluang kadang digunakan daripada Darjah I bersekolah seperti pra-sekolah atau sekolah rendah. Dan ini akan sekolah TADIKA. membosankan kanak-kanak itu apabila kanak-kanak itu menyambung pelajaran di sekolah rendah nanti. Oleh itu saya mencadangkan supaya Kementerian Pelajaran ini mengubah struktur persekolahannya kepada Jadi, dengan hasrat menjadikan pra pelajaran rendah. Pelajaran rendah sekolah ini sebahagian daripada diadakan TAD IKA bagi yang pelajaran rendah maka pembentukan berumur 4 hingga 5 tahun dan Darjah kurikulum yang teratur dan tersusun I, II, dan III menjadikan sekolah dan tidak bertindih dengan kurikulum Darjah I dapat dilaksanakan. rendah.
Juga Kerajaan akan mengadakan Kepada peringkat yang kedua, di latihan guru-guru yang lebih baik dan peringkat pelajaran rendah juga iaitu tersusun mengikut kaedah-kaedah darjah 4, 5 dan 6, ini dijadikan satu mengajar yang betul; serta juga akan sekolah pusat, ini dibentuk 5 atau 6 meninggikan mutu pendidikan pra buah sekolah rendah, Kerajaan sekolah atau TADIKA yang ada. mengadakan sebuah sekolah pusat yang mempunyai kelengkapan yang Tuan Yang di-Pertua, maka cukup dan sempurna kerana setakat Kerajaan hendaklah menjadikan pra ini kita dapati bahawa di tempat sekolah ini sebahagian daripada tempat pendalaman bukan sahaja sekolah rendah dan juga boleh sekolah tidak sempurna, bukan sahaja menambahkan tempoh persekolahan kelangkapan tidak cukup, tetapi juga di peringkat rendah ini daripada 6 guru pun tidak cukup untuk tahun ke 7 atau 8 tahun kerana kanak menjalankan tanggungjawab di kanak ini akan bermula sekolah di sekolah-sekolah rendah seperti ini. TADIKA pada umur 4 atau 5 tahun. Mungkin Kerajaan boleh mengadakan Sekarang ini ada terdapat TADIKA 2, 3 buah sekolah pusat yang merata-rata dan dianjurkan oleh ditubuhkan di kampung atau pekan berbagai-bagai agensi, ada dianjurkan atau satu kawasan yang banyak oleh sekolah-sekolah private, dan ada mempunyai sekolah-sekolah rendah pula dianjurkan oleh badan-badan yang saya katakan tadi. Dan masa di tertentu. Ini merupakan kurikulum sekolah pusat ini umur kanak-kanak atau cara pendidikan yang tidak sama. itu telah meningkat di antara 9-12 Dan ada juga setengah kanak-kanak tahun yang mereka ini telahpun boleh yang keluarganya senang atau naik basikal ataupun menggunakan keluarga berada yang mendapat bas dengan baik. Kalau jauh sedikit kemudahan pendidikan pra-sekolah pun mungkin tidak memberi apa-apa ini tetapi bagaimana anak-anak di masalah dan apabila mengadakan kampung yang tidak mendapat sekolah seperti ini maka Kementerian kemudahan dan juga kesenangan di ataupun Jabatan Pelajaran akan dapat dalam hidup mereka bagi mendapat memberi tumpuan dengan kemudahan ini? Apabila pendidikan kelengkapan dan guru-guru serta pra-sekolah ini tidak diselaraskan bangunan-bangunan yang lebih maka kemasukan kanak-kanak di sempurna kepada sekolah-sekolah 1573 24 MAC 1986 1574 yang tertentu yang memberi didikan Kerajaan hendaklah menseragamkan kepada kanak-kanak itu. pembayaran biasiswa dan juga peralatan serta kemudahan Peringkat yang kedua ialah kemudahan kepada semua tempat pelajaran menengah. Pelajaran bagi pelajar-pelajar yang mengambil menengah ini ialah Kerajaan boleh A-Level. mengadakan seberapa ban yak sekolah-sekolah menengah iaitu Jangan ada perbezaan, kerana ada sekolah menengah rendah bagi setengah pelajar yang mengambil A Tingkatan 1, 2 dan 3. Kepada Level di ITM mendapat pembayaran Tingkatan 4, 5 dan 6 juga kelas kepada yang lebih daripada kanak-kanak yang pra universiti, juga A level dan juga membuat latihan A-Level di sekolah AAD (American Associate Degree) sekolah dan kadang-kadang anak dan juga kelas persediaan ke anak yang belajar di sekolah ini universiti. Ini Kerajaan menamakan terpaksa menerima peraturan sekolah sekolah ini sekolah menengah ataupun itu dari segi pembayaran biasiswa. sekolah menengah atas yang boleh Ada setengahnya dibayar setahun memberi tumpuan yang lebih dan sekali biasiswa kepada anak-anak itu. boleh memperbanyakkan dengan Ini juga harus dikaji supaya kelengkapan yang cukup di satu-satu diseragamkan, jangan · ada tidak tempat supaya bilangan sekolah puashati anak-anak ini daripada menengah rendah itu lebih banyak peringkat mula lagi. Kalau anak ini daripada sekolah menengah ini. mula tidak puashati di peringkat di dalam negeri, sudah tentu tidak Apabila mengadakan persediaan puashati ini akan terbawa di luar-luar seperti ini sudahlah tumpuan ini boleh negeri. Inilah yang kita tidak diadakan kepada sekolah tersebut. dikehendaki berlaku di dalam negara Bagi Tingkatan 1 sehingga Tingkatan 6 kita bagi anak-anak yang mentah ini. boleh diadakan sckiranya sekolah ini Yang ketiga ialah pelajaran tinggi mempunyai asrama seperti sekolah yang merupakan peringkat diploma berasrama penuh yang ada sekarang bagi latihan profesional dan juga ini. Dalam pada itu saya menyokong peringkat universiti tempatan dan luar pen uh dasar Kerajaan yang negeri. Inilah struktur persekolahan mengadakan kursus persediaan ke yang saya cadangkan supaya dapat universiti dalam negara ini selama 2 kita memberi masa yang lebih kepada tahun bagi mereka yang hendak anak-anak di peringkat sekolah menyambung pelajaran di luar negeri rendah. seperti kursus A-Level dan juga kursus American Associate Degree Tuan Yang di-Pertua, ... kerana ini boleh mengurangkan masa kanak-kanak itu berada di luar negeri. Timbalan Menteri Pelajaran (Tuan Tetapi sebaliknya kelas-kelas m1 Bujang bin Haji Ulis): hendaklah mempunyai standard ataupun taraf yang sama dengan yang (Bangun) ada di luar negeri kerana mereka ini akan menjalankan peperiksaan Tuan Yang di-Pertua: Yang mengikut sukatan yang ada di luar Berhormat, minta jalan? negeri. Kelas-kelas ini ju_ga hendaknya mempunyai kelengkapan yang cukup Tuan Bujang bin Haji Ulis: Tuan dan juga mempunyai guru yang benar Yang di-Pertua, saya minta jalan. benar terlatih dan berpengalaman bagi Dapatkah Ahli Yang Berhormat memenuhi kehendak-kehendak yang ringkaskan struktur tadi, dihapuskan ada di luar negeri dan satu lagi sekolah Tadika digantikan dengan 1575 24 MAC 1986 1576 persekolahan yang di bawah jagaan sekolah-sekolah sekarang ini, Kementerian Pelajaran? Terima matapelajaran makin bertambah dari kasih. masa ke semasa. Sebagai contohnya untuk Darjah 4 sekarang ini tidak kurang daripada 9 matapelajaran Tuan Haji Wan Mohd. Najib bin diajar termasuk dalam jadual waktu wan Mohamad : Ya, Tuan Yang di- persekolahan, sedangkan masa sessi Pertua, begitulah maksud saya, iaitu persekolahan tidak bertambah. kerana selama ini agensi Kerajaan mengeluarkan belanja sampai $4,000 Jikalau Kerajaan mengadakan satu bagi sekolah-sekolah pra persekolahan sessi, maka hendaknya waktu atau tadika yang dianjurkan oleh persekolahan ini ditambah daripada KEMAS. Apa salahnya perkara ini, pukul 8.00 pagi hingga pukul 4.00 kalau Kementerian Pelajaran petang misalnya, supaya dapat di mengadakan pra persekolahan atau sekolah ini menjalankan kokurikulum tadika ini merupakan sebahagian di dengan secara yang teratur dan bawah Kementerian Pelajaran supaya terkawal dan dengan terdapat juga Tanya dapat mengadakan kurikulum pertambahan matapelajaran- yang bersambung di antara tadika ini matapelajaran yang diperkenalkan ataupun latihan pra persekolahan ini dalam waktu itu sentiasa bertambah dengan sekolah rendah darjah satu dengan perkembangan keadaan dan juga tiada terdindih dalam tamadun sekarang ini, tetapi masa kurikulumnya. tidak bertambah, maka saya mencadangkan supaya masa Inilah cadangan saya kalau pempelajaran itu ditambah daripada Kementerian Pelajaran pukul 8.00 hingga pukul 4.00 misalnya berkemampuan melakukannya dan dan dengan cara ini kita akan dapat juga bolehlah diberi guru-guru yang menyediakan kemudahan-kemudahan tua yang hampir hendak pencen itu untuk melayani keperluan bagi untuk mengajar bagi kelas-kelas ini dinikmati masa kanak-kanak itu sekurang-kurangnya dapat mereka itu dengan bermakna lagi dan juga dapat bermain dengan anak-anak ini memenuhi keperluan pendidikan asas sebelum mereka itu bersara, kalau bagi membaca, manulis, mengira dan sekiranya mereka itu masih hendak juga pengetahuan asas mengenai alam berkhidmat dengan Kerajaan. dengan lebih teratur. [Timbalan Yang di-Pertua Tuan Yang di-Pertua, saya suka mempengerusikan Mesyuarat] hendak menyebut di dalam masalah memberi masa yang lebih panjang lagi Dan juga memenuhi keperluan bagi untuk kanak-kanak ini kepada kegemaran bermain dan juga pengedahan pendidikan yang formal berinteraksi dengan rakan-rakan dalam masa persekolahan yang lebih sebayanya dengan cara yang sihat, dan panjang lagi. Sekarang ini kita ada juga memenuhi keperluan untuk persekolahan di antara pukul 7.30 pagi mendapat peluang memupuk bakat sehingga pukul 1.00 tengahari dan semula jadi kanak-kanak terutama yang petangnya dari pukul 1.00 atau dalam bidang seni dan juga rekreasi 12.30 sehingga pukul 5.30 atau 6.00 dengan lebih sempurna dan teratur petang bagi sekolah dua sessi. Apa serta memenuhi keperluan pendidikan yang penting ialah hasrat Kerajaan sosial kanak-kanak mengikut nilai- untuk mengasaskan persekolahan nilai sosial yang dikehendaki dan selama satu sessi sahaja. mi adalah sekolah akan menjadi satu tempat amat digalakkan. Tetapi dengan yang paling seronok dan memberikan pertambahan matapelajaran di pengalaman yang bermakna kepada 1577 24 MAC 1986 1578 kanak-kanak itu apabila sebarang mendapat didikan dan pengajian kegiatan yang dilakukan itu diperhati tambahan ini kerana jika kita ada di dan dikawal oleh guru. waktu petang maka akan menyelesaikan masalah ibu-bapa juga Dalam sistem persekolahan biasa, tidak menghantar anak-anak ini untuk ramai kanak-kanak tidak dapat mendapat kemudahan-kemudahan memenuhi kehendak-kehendak ini yang disebut itu, dan juga akan dan juga keperluan jasmani dan juga mengurangkan masalah penjagaan rohani kerana ramai kanak-kanak itu kepada kanak-kanak itu oleh ibu- yang terdiri daripada keluarga miskin bapa. dan juga masalah alam sekitarnya dan juga ketiadaan masa di sekolah yang Ibu-bapa yang bekerja selalunya cukup dan juga ketiadaan kemudahan menghadapi masalah anak-anak yang dan juga bimbingan daripada guru pulang dari sekolah. Sebahagian besar atupun orang-orang tertentu. Jadi masa kanak-kanak itu terbuang tanpa semua ini dapat dipenuhi apabila kita dibuat perancangan, apabila habis ba- mengadakan masa yang lebih panjang lk sekolah pukul 1.00, petangnya ibu- kerana sebarang kelengkapan yang bapa tidak ada kerana bekerja, maka diperlukan oleh kanak-kanak ini dapat di masa itulah kanak-kanak ini akan disediakan. membuat rancangan sendiri dan menjalankan kegiatan yang tiaaa Sistem ini akan memberi sistem terkawal. Ibu-bapa yang tidak bekerja kepada sekolah merupakan institusi pun akan mendapat masalah kerana masyarakat yang membolehkan juga sibuk mengurus rumahtangga, ini ibu-bapa melibatkan diri berkhidmat mungkin dapat disesuaikan jika dengan secara sukarela dengan sekiranya anak itu terns belajar sekolah berkenaan dan juga aktiviti sehingga petang. Sistem persekolahan sekolah sentiasa menjadi perhatian sekarang ini, kanak-kanak kepada ibu-bapa secara dekat dan juga menggunakan masa dengan lebih baik berlaku hubungan langsung di antara kerana sistem di sekolah ini akan ibu-bapa dengan guru-guru kerana ada membentuk kanak-kanak itu di antara ibubapa-ibubapa yang tidak menggunakan masa yang lebih melalui bekerja dan juga yang mempunyai kegiatan yang sihat, yang dirancang, masa lapang boleh menolong perkara- juga yang dikawal oleh guru. Sekarang perkara ini. Sistem ini boleh ini kita dapati bahawa sistem mengembangkan aspirasi ibu-bapa persekolahan yang ada sekarang ini terhadap sistem pendidikan yang kita dapat kalau kanak-kanak itu dikehendaki hasil daripada belajar waktu pagi maka pukul 5.00- penglibatan langsung ibu-bapa dengan 5.30 kanak-kanak telah keluar tunggu pihak sekolah. bas, dan yang belajar petangnya pukul 10.30-1.00 sudah keluar dan diantara Dalam memberi pendidikan yang masa yang ini adalah merupakan masa menyeluruh untuk kanak-kanak, kita terbuang bagi mereka dan juga dapat menyediakan kemudahan terlampau awal bagi mereka. Kalau pendidikan asas yang diperlukan ini pukul 5.30 tunggu bas, maka sudah dengan lebih sempurna dan tentu pukul 8.00 cikgu mengajar dia menyediakan pendidikan tambahan tertidur. Jadi dengan sebab itulah kita seperti pendidikan dalam bidang memberi masa ini diubah supaya dapat agama juga bacaan Al-Quran dan juga memberi masa yang lebih luas kepada pendidikan seni muzik dan rekreasi anak-anak ini dan juga dapat memberi bagi menyelesaikan masalah ibu-bapa peluang yang lebih baik kepada guru- juga yang terpaksa menghantar anak- guru apabila guru-guru ini mungkin anak ini ke tempat tertentu untuk dapat diberi pembantu guru dalam 1579 24 MAC 1986 1580 menyelesaikan masalah-masalah yang Timbalan Yang di-Pertua : Ya, Yang lain, misalnya dari segi mengadakan Berhormat! makan tengahari dan juga sebagainya dan ini juga memberikan makanan Tuan Bujang bin Haji Ulis: Yang yang seimbang kepada anak-anak kita. Berhormat kata ada yang tidur bila masuk ke kelas apabila bangun pukul 5.00 tunggu bas. Jadi ini memang Kita jangan lupa apabila kita adakah, Yang Berhormat? Saya mengadakan petang ko-kurikulum, hendak tanya sedikit. anak-anak yang miskin, anak-anak yang jauh tidak balik dan mereka ini Tuan Haji Wan Mohd . Najib bin kadang-kadang tidak makan Wan Mohamad : Tuan Yang di-Pertua, tengahari. Kita hanya mengadakan saga pun pernah jadi cikgu, saya tahu. kokurikulum, mengadakan j actual itu Kalau pukul 10.00 pagi keluar rumah dan ini tetapi kita terlupa memikirkan mengaji petang, pukul 1.00; pukul anak-anak itu tidak balik tengahari, 2.00 tidak tidur tetapi kalau pukul 5.30 tanpa dikawal, tanpa diberi makan pagi menunggu bas, sudah tentu dia yang sepenuhnya dan jika sekiranya akan bangun pukul 4.30 pagi. Kalau persekolahan ini diatur dengan cara pukul 4.30 bangun, pukul 8.00 sedap yang ada ini, saya rasa ini dapat lena tidur. Cuba kita try sendiri dikawal dan juga dapat diberi sate melalui pengalaman di sekolah, cara supaya anak-anak miskin ini jangan kita fikir anak pun tidak serupa dapat makan waktu tengahari dan dengan kita, anak serupa kita sama-sama dapat menikmati dan juga tambahan pula sekarang ini televisyen masa persekolahan anak-anak ini akan pukul 12.00 baru tidur. Kalau di lebih panjang lagi. Tidaklah kita kampung mungkin boleh tidur awal. bercakap sekarang ini masa yang Itu pengalaman lain Pula, tetapi kalau panjang bersama dengan ibu-bapa, di bandar-Bandar sudah tentu pukul jadi pembentukan pendidikan adalah 10.00, pukul 11.00, pukul 12.00 tidur terserah kepada ibu-bapa, tetapi apa dan hendakkan dia jaga pukul 4.00 salahnya kita katakan masa yang lebih pagi tidak semudah yang kita jangka. panjang itu terserah kepada orang Jadi apa salahnya masa ini dibahagi yang berpengalaman iaitu pendidik seolah-olah macam waktu pejabat juga supaya dapat mendidik kita dalam satu sekolah ini dan tidak pula ada tuduhan hari selama 8 jam. kata cikgu mengajar sekerat hari.
Timbalan Yang di-Pertua: Bukan mi juga dapat memudahkan orang kanak-kanak sekolah sahaja yang yang bekerja suami-isteri, pagi hantar tidur, ada yang tidak tidur lambatpun anak; petang boleh ambil anak bawa tidur! (Ketawa). Silakan, Yang balik pukul 4.00 petang habis kerja, Berhormat. kalau tidak payah, twang tengahari pergi ambil anak. Ada pegawai- Tuan Haji Wan Mohd. Najib bin pegawai pergi ambil anak tengahari, Wan Mohamad : Itu yang malas, Tuan tinggal kerja pun ada. Jadi ini Yang di-Pertua. Kembali kepada memberi peluang supaya mendapat gunatenaga profesional yang ada keadaan ini lebih baik. Guru-guru pun dalam negara kita ini. Dalam mungkin lebih rajin dan yang mana- gunatenaga profesional dalam negara mana itu adalah reliefnya yang boleh kita ini, kita tidak akan mencapai dia rehat untuk sembahyang, itu pengimbangan antara kaum sekiranya penyusunan pihak Kerajaan. Apa rancangan dasar terakhir pada tahun yang penting ialah supaya masa yang 1990 ini tidak kita lipatgandakan, lebih diberi kepada anak-anak itu kerana Tanya berdasarkan kepada untuk..... trend pengajian tinggi di dalam dan di 1581 24 MAC 1986 1582 luar negeri sekarang mi. Mengikut Tuan Yang di-Pertua, kalau kita JPA yang telah membuat anjuran berkehendakan tenaga profesional output tenaga profesional antara mengikut nisbah komposisi kaum iaitu tahun 1981 kepada tahun 1995, jumlah 55% bumiputera dan juga 45% bukan tenaga profesional bumiputera akan bumiputera, maka masa yang lama ditingkatkan begitu banyak tetapi mesti diambil bagi mencapai matlamat jumlah profesional bukan bumiputera ini. Oleh itu, Kerajaan hendaklah juga akan meningkat dengan melipatgandakan lagi pengambilan pesatnya. Jadi mengikut trend yang pelajar bumiputera bagi mencapai ada penglibatan tenaga profesional matlamat 55% tenaga profesional bumiputera pada target 30% hanya bumiputera. akan dapat dicapai pada tahun 1994. Bagi mencapai target 55% kita perlu Ini bermakna Kerajaan mesti mempunyai pelajar bumiputera dilatih melipatgandakan program latihan seramai 374,810 orang. Yang ada pada sekiranya Kerajaan hendak mencapai masa itu hanya 133,000 orang. matlamat nisbah tenaga profesional Kekurangan ini sebanyak 241,800 mengikut komposisi kaum di negara orang. Maka dalam Rancangan ini ialah 55% bumiputera dan 45% Malaysia Kelima ini, Kerajaan bukan bumiputera. hendaklah melatih pelajar bumiputera mulai tahun 1986 sehingga 1990 untuk Sebagaimana yang disebutkan tali, menambahkan tenaga profesional anjuran ini dibuat dengan bumiputera, maka latihannya mesti menggunakan straight line projection diadakan kepada tidak kurang bagi output tenaga profesional dalam daripada 50,000 orang pelajar negeri. Dalam jangkaan universiti setahun. Apakah Kerajaan mampu tempatan hanya akan berkembang berbuat demikian? Hanya tepuk dada, 12% setahun dan bilangan tanya selera Tuan Yang di-Pertua. pengambilan penuntut berdasarkan nisbah 55% dan 45% antara Tetapi dalam Rancangan Malaysia bumiputera dan bukan bumiputera Kelima ini pengaliran pelajar mulai bagi Sessi 1984/1985 ini dan mengikut pelajaran tinggi bukan lagi output tenaga profesional luar negeri tenaga profesional hanya seramai pula bertambah bilangan penuntut 42,000 pada tahun 1990 dan graduan bukan bumiputera dalam kadar 12.5% ataupun penuntut yang lulus berijazah setahun, manakala bilangan penuntut bagi peringkat pelajaran tinggi dari bumiputera tetap sama seperti tahun institusi awam dijangka sebanyak 1982, maka straight line projection 106,100 orang. Ini semua sekali-tidak dibuat sehingga tahun 1995. bumiputera sahaja. Ini adalah amat jauh dengan pencapaian matlamatnya. Berdasarkan anjuran ini maka pada Oleh itu, Kerajaan mesti berbuat tahun 1990 tenaga profesional sesuatu supaya matlamat ini tercapai. bumiputera hanya berada sebanyak 76,050 orang, kira-kira 28.1% dan Saya suka juga menyebut tentang bukan bumiputera pula berada Kebudayaan Nasional. Sekarang ini 194,300 orang, kira-kira 71.9% dan heboh, Tuan Yang di-Pertua, orang jurang perbezaan di antara kedua-dua menyebut tentang Kebudayaan ini ialah 118,250 orang dan pada tahun Nasional. Apa yang penting dalam 1994 tenaga profesional bumiputera Kebudayaan Nasional ini, apakah ialah 119,850 orang, kira-kira 30.1% kebudayaan itu mempunyai nilai-nilai dan bukan bumiputera 277,900 orang, kenegaraan ataupun nilai-nilai ke kira-kira 69.9%, jurang perbezaan Malaysiaan. Kebudayaan Nasional ini sebanyak 158,050 orang. sebagaimana yang kita tahu 1583 24 MAC 1986 1584 berteraskan Kebudayaan Melayu yang inilah kepunyaan orang-orang di berasaskan nilai-nilai Islam dan nilai- Malaysia. Sebab itulah satu masa nilai yang balk yang wujud dalam dahulu saya berkata: kalau kita masyarakat Malaysia. Kalau inilah hendak menjaga peradaban kita, kita hendak mewujudkan Kebudayaan misalnya kalau kita orang Cina, pergi Nasional, maka kita ketepikan ke negeri China; kalau kita orang perasaan kaum yang boleh merugikan India, pergi ke negeri India; kalau kita kita. Banyak perkara. Misalnya, kalau orang Arab, pergi ke Arab; kalau kita sebut kebudayaan maka DAP pertama orang Jawa, pergi ke Jawa dan sekali akan sebut Tarian Naga hendak seterusnya begitu. Biarlah kita dijadikan Kebudayaan Nasional. mengadakan ciri-ciri ke Malaysiaan j angan kita hanya mengambil bulat- Tarian Naga ini kita tidak tahu sama bulat kebudayaan negara asing yang ada Tarian Naga ini sebahagian menjadi kebudayaan negara itu daripada agama ataupun sebahagian hendak dibawa masuk ke sini, hendak daripada kebudayaan, tetapi kita tidak diaku juga kebudayaan kita. mi yang mahu, misalnya pelancong datang kita tidak mahu. Apa salahnya kita esok iaitu apabila orang China mengubah corak-coraknya. Saya daripada negeri China datang ke bukan hendak apa-apa. negeri kita supaya kalau kita sambut dengan Tarian Naga maka mereka itu Misalnya cari satu cara yang boleh akan menganggapkan bahawa negara menjadikan kebudayaan ini satu ini sebahagian daripada wilayah daripada perkara yang boleh China, kerana kebudayaan Tarian menerima unsur-unsur yang ada dalam Naga yang ditunjukkan dalam negara negara kita ini supaya dalam perkara kita ini sama dengan yang di negeri ini kita hendaklah berfikir ke arah China. Begitu juga tarian lain, yang balk yang boleh membentukkan mungkin tarian yang ada di sini yang satu cara yang boleh diterima oleh dibuat oleh orang India sama dengan Malaysia dengan unsur-unsur dan ciri yang ada di negeri India da.n kalau kita kebudayaan juga peradaban kita kata Tarian Melayu di sini, dia tidak masing-masing. Jangan kita fikir ke sama dengan mana-mana, kadang- arah yang boleh merugikan, kerana ini kadang Tarian Melayu ini sama merupakan satu daripada alat dengan Tarian India pun ada, sama perpaduan dan juga alat bagi kita dengan Tarian China pun ada dan untuk mewujudkan integrasi di antara sama dengan taian-tarian orang lain kaum. Kalau kita fikir ke arah yang pun ada. Jadi, kalau kita hendak boleh merugikan, ianya boleh mewujudkan satu Kebudayaan menjejaskan matlamat sebanar Nasional, begitu juga tarian, cara kepada perpaduan negara dan hidup, pakaian dan sebagainya maka keselamatan negara dan kalau kita kenalah diterima oleh masyarakat hendak berkeras dengan cara kita Malaysia seluruhnya. sendiri, dengan cara yang tidak boleh diterima oleh masyarakat-masyarakat Saya bukan hendak menyebut lain. tentang ini sebagai satu daripada perkara-perkara yang menjadikan isu Dengan itu, saya menyokong kepada mereka yang tertentu, tetapi Rancangan Malaysia Kelima yang di saya sebut ini sebagai contoh bahawa bentangkan di Dewan ini pada hari perkara yang kita buat itu kenalah ada Jumaat yang lepas. Sekian, terima ciri-ciri ke Malaysiaan supaya bila kasih. orang menengok kebudayaan itu, wah! inilah kebudayaan Malaysia, Timbalan Yang di-Pertua: Yang inilah kepunyaan rakyat Malaysia dan Berhormat dari Kapit. 1585 24 MAC 1986 1586
4.48 ptg. perdagangan ini membuat kita senang terkecam apabila ekonomi dunia Datuk Leonard Lnnggi Anak Jugah meleset. (Kapit): Tuan Yang di-Pertua, saya bangun untuk menyokong Rancangan Tuan Yang di-Pertua, pasaran dunia Malaysia Kelima yang dibentangkan tidak akan memberi "impetus" untuk oleh Yang Amat Berhormat Perdana perkembangan ekonomi Malaysia. Menteri di Dewan yang mulia mi. Kemelesetan ekonomi dunia yang berpanjangan sekarang adalah dari Rancangan Malaysia Kelima ini segi struktur, dari ini menyebabkan senang dilancarkan di waktu ekonomi struktur ekonomi Malaysia mesti Malaysia lembab oleh keadaan diubahsuaikan, khasnya dengan kemelesetan ekonomi yang merendahkan penggantungan kita berpanjangan. Dengan wajarnya kepada luar dan mengalih tekanan kandungan dan objektif Rancangan utama pembangunan masa depan Malaysia Kelima ini telah mengambil kepada struktur dalam negeri supaya kira keadaan ekonomi sekarang. ekonomi kita dapat mengeluarkan Cadangan rancangan Malaysia Kelima bahan-bahan yang kita gunakan. Ini ini dalam pandangan saya adalah akan mengurangkan eksport. praktikal dan realistik. Saya bercadang empat langkah- Tuan Yang di-Pertua, dari segi langkah ke arah self-reliance, Tuan ekonomi dan sosial, kemelesetan Yang di-Pertua, dengan izin. Pertama, ekonomi dunia sekarang telah bahan makanan. Rancangan Kelima membawa kesan-kesan yang tidak mengenali keperluan untuk menyenangkan. Dengan ini, negara meningkatkan sektor pertanian. kita menghadapi cabaran untuk Keperluan untuk meningkatkan membentuk dan melaksanakan dasar- pengeluaran bahan makanan dasar yang berpatutan sebagai tempatan adalah satu langkah ke arah tindakan untuk mengatasi yang betul, oleh kerana Malaysia kemelesetan ekonomi mi. membelanjakan banyak wang untuk mengimport makanan. Dalam tahun Walau bagaimanapun, kemelesetan 1981 Malaysia membelanjakan $3,000 ekonomi ini telah membantu kita million, atau $3 billion untuk untuk mengenal-pasti kelemahan mengimport makanan. Tahun 1984- dalam sistem ekonomi kita dan ini $3.46 billion dan tahun 1985--$3.64 telah memberi peluang untuk billion. perancang-perancang kita untuk menyemak semula strategi ekonomi Kedua, industri kecil. Dalam sektor kita supaya Malaysia dapat mencapai industri lebih lagi galakan harus diberi satu sistem ekonomi yang kuat dan kepada industri tempatan. bergantung kepada dirinya. Penggunaan sumber-sumber tempatan yang mengeluarkan barangan asas Pernah dikatakan bahawa ekonomi yang diperlukan oleh kaum majoriti Malaysia adalah satu-satunya dalam kita yang miskin. Industri-industri dunia ini yang bergantung tinggi kecil ini mengeluarkan bermacam- kepada perdagangan. Dalam tahun macam jenis barang, seperti makanan, 1980 bahan eksport merupakan 60% alat-alat rumah, perabot, jala ikan dan daripada GDP Malaysia dibandingkan bakul. Satu dasar industri mendalam dengan 37% untuk Korea Selatan, berasaskan pembangunan industri 31% Indonesia, 28% United kecil harus dibentuk dengan Kingdom, 25% Negeri Thai, 14% mengurangkan tekanan atas industri Jepun, 10% Amerika Syarikat. besar yang mengeluarkan barang- Pergantungan yang tinggi kepada barang lumayan. 1587 24 MAC 1986 1588
Ketiga , pembentukan teknologi Walaupun peraturan dan kawalan tempatan . Pembentukan satu dasar adalah perlu untuk mengekalkan teknologi yang berpatutan adalah keadaan yang teratur , peraturan- komponen yang penting dalam peraturan ini mestilah ditetapkan cadangan peralihan kepada strategi kepada had yang minima untuk pembangunan keperluan asas kearah menghalangkan penyalahgunaan dan self-reliance . Pergantungan kita penyelewengan . Peraturan-peraturan sekarang kepada teknologi asing yang seharusnya tidak merumitkan mahal bolehlah diganti dengan perusahaan yang wujud sekarang pembangunan yang berpatutan dan untuk membangun dan membuat yang meningkatkan beberapa teknologi baru , mustahil untuk wujud ataupun, tempatan yang kecil, yang baik dari dengan izin, "regulation must not segi echology , dan biasanya dibentuk make it difficult for existing enterprise dari sumber-sumber tempatan dan to thrive or impossible for the new one senang diperolehi oleh kaum miskin, to make off" Khasnya saya ingin misalnya teknologi pertkknan yang menyebut di sini tentang perintah boleh memberi lebih banyak peluang ataupun ruling yang dibuat oleh Bank bekerja dan lebih baik dari segi Negara berkenaan dengan "non echology kalau dibandingkan dengan performing loan". cara pukat tunda . Sama juga dalam pembinaan rumah-rumah Melayu Tuan Yang di-Pertua, pada masa tradisional ataupun teknologi yang susah ini kemungkinan untuk pembinaan rumah-rumah panjang mana sahaja syarikat yang tidak seperti di Sarawak. membuat pembayaran tepat dengan masa adalah besar. Mengenakan Tuan Yang di-Pertua , keempat, perintah atas "non performing loan" perkhidmatan kesihatan. Dalam ini dengan ketat pada masa ini dengan kawasan perkhidmatan kesihatan, senang boleh membawa akibat buruk pembangunan industri pharmaceutical kepada syarikat-syarikat yang patut diadakan . Pengeluaran dan berpotensi balk seperti syarikat- import dan pemasaran ubat-ubat syarikat yang tercebur dalam industri sekarang ini dikuasai oleh multi balak atau hartanah . Saya mohon nasional syarikat asing. Import ubat- kepada Kementerian Kewangan untuk ubat sekarang berjumlah lebih dari menyemak semula dasar itu untuk $20 million setahun . Jumlah kebaikan industri tersebut. pertukaran asing yang boleh Tuan Yang di-Pertua, kos untuk dijimatkan oleh kita. perniaga dalam Malaysia mestilah setanding , Kadar cukai kita amatlah Tuan Yang di-Pertua, saya pun menghalangkan . Kebiasaannya ingin menyentuh sedikit dari peranan sekarang adalah untuk menurunkan sektor swasta yang dicadangkan dalam cukai untuk membuat pelaburan lebih ramalan Rancangan Malaysia Kelima menarik . Negara jiran kita sudahpun ini. Strategi Rancangan Kelima yang mengambil langkah untuk memperbesarkan lagi tanggungjawab mengurangkan cukai pendapatan, sektor swasta sebagai jentera cukai persyarikatan dan cukai harta. perkembangan dialu-alukan oleh Amatlah wajar bagi Malaysia turun pihak perniagaan. Sekitar perniagaan sama . Langkah seperti ini akan dapat yang menggalakkan adalah perlu. Satu membinakan semula kepercayaan contoh untuk mewujudkan sekitar dalam perniagaan untuk mengatasi pelaburan yang menggalakkan adalah kemelesetan yang kita alami sekarang. dengan mengadakan friendly regulation , dengan izin, ataupun Saya juga rasa bahawa sistem cukai peraturan yang menyenangkan. kita perlu dikaji semula. Buat masa 1589 24 MAC 1986 1590 sekarang kita dicukai atas pendapatan mereka masih susah. Mereka berasa dan bukan perbelanjaan. Sistem ini ti- tersingkir, berasa serba berkurangan dak menggalakkan penyimpanan, or in dan kehampaan mula memasuki another words, dengan izin, does not sistem perasaan mereka. Suatu encourage savings. Sistem yang lebih langkah positif haruslah dilakukan baik ialah mencukaikan perbelanjaan dengan segera oleh kerana Malaysia dan apa sahaja yang boleh disimpan setakat ini adalah dalam suku akhir oleh seseorang itu patut dikecualikan rancangan 20 tahun. dari cukai. Misalnya jika seseorang itu berpendaptan $3,000 sebulan, dan Oleh kerana Kerajaan kini telah membelanjakan $2,000 dan membuat dasar untuk membawa menjimatkan $1,000, cukai kaum-kaum miskin dan minoriti ke pendapatan sepatutnya dikenakan ke dalam saluran utama ekonomi, saya atas $2,000 itu. memohon kepada Kerajaan Pusat untuk mengambil langkah dengan Tuan Yang di-Pertua, dasar segera untuk membawa kaum Dayak, Keraj aan yang berterusan untuk Orang Ulu dan Lembawang di mencapai sebuah negara yang bersatu Sarawak ke dalam saluran utama dan mebuangkan perbezaan sosio ekonomi negara. Bagi pertamanya, ekonomi yang "glaring" antara kaum tubuhlah satu pasukan petugas untuk adalah satu-satu yang dipuji. Rakyat mengkaji kadar kemiskinan yang telah diberi jaminan bahawa tiada sebenarnya. Selepas kadar kemiskinan siapa yang akan berasa berkurangan, yang sebenarnya dikaji dan sebab- pengenalan bangsa dengan fungsinya sebabnya diketahui barulah tindakan dalam ekonomi dan lokasi haruslah boleh menjadi positif dan bererti. ditinggalkan. Tiada siapa yang boleh menafikan bahawa banyak telah Agensi-agensi yang tepat untuk dicapai sepanjang 15 tahun membangunkan luar Bandar sarawak kebelakangan ini. Kemiskinan telah adalah agensi-agensi Persekutuan dikurangkan dari 40.9% kepada 18.4% seperti FELDA dan FELCRA dan di Semenanjung Malaysia. Mutu bersama dengan agensi-agensi kehidupan telah meningkat. Kerajaan Negeri Sarawak seperti SALCRA dan LCDA. Proses Adalah menjadi kenyataan bahawa membasmikan kemiskinan dan lebih banyak lagi harus dilakukan menyusun semula masyarakat boleh lebih-lebih untuk kaum bumiputera di dipercepatkan lagi. Saya memohon Sarawak khasnya kaum bumiputera kepada Kerajaan Pusat untuk yang bukan Islam. Kemiskinan di memberi peruntukan yang mencukupi kalangan kaum Dayak dan Orang Ulu dari $5 . 7 billion untuk pembangunan adalah lebih tinggi dari 31.9%. Mutu tanah dalam Rancangan Malaysia kehidupan mereka belum meningkat, Kelima ini kepada agensi-agensi ini pendapatan purata bulanan mereka untuk membasmi kemiskinan di luar adalah jauh rendah dari $384. Mereka bandar Sarawak . Saya telah diberi sukar sekali mendapat perkhidmatan tahu Bahawa Kerajaan Negeri awam yang moden dan kemudahan Sarawak telah mengenepikan setengah sosial seperti air paip atau dengan izin, juta ekar tanah untuk projek seperti treated water system, elektrik dan mi. perkhidmatan kesihatan yang mencukupi. Rancangan perumahan Tuan Yang di-Pertua, kawasan kos rendah jarang sekali, Tuan Yang dalam Persegi (Triangle) Tatau, di-Pertua, diadakan di kawasan Belaga dan Kapit adalah satu kawasan pendalaman di Sarawak. Kebanyakan yang ideal untuk melancarkan projek kawasan tidak ada jalanraya dan hidup seperti ini. Tanahnya subur. Projek 1591 24 MAC 1986 1592 seperti ini bolehlah menempatkan dengan kestabilan . Ini adalah satu orang-orang yang terlibat dalam tugas yang sukar yang dihadapi oleh projek Bakun yang dicadangkan dan pihak perancang dalam kerja juga orang-orang dari kawasan menyediakan pelan tersebut. Saya Ngemah , Katibas dan Baleh yang percaya mereka telah berjaya. Saya sekarang ini hidup hanya bergantung mengucapkan tahniah kepada mereka atas pertanian shifting cultivation. atas satu kerja sukar yang telah dibuat dengan baiknya. Tuan Yang di-Pertua, kepada mereka yang mungkin kurang sedar Tuan Yang di-Pertua, sudah cukup atas keadaan penghidupan kaum sukar kini dengan satu ekonomi yang bumiputera yang tinggal di kawasan lembab tanpa juga mengadakan pendalaman di Sarawak permohonan pertumbuhan ekonomi. Dalam dan permintaan saya mungkin konteks ini adalah penting dianggap berlebihan tetapi orang- sebagaimana yang dinyatakan oleh orang kami masih lagi belum ditarik Yang Amat Berhormat Perdana dalam saluran utama aktiviti ekonomi Menteri iaitu untuk membantu sektor yang besar, keuntungan yang mana swasta , pihak Kerajaan pada telah dinikmati oleh kaum bumiputera sebenarnya akan mencipta satu yang lain. Kalaulah sense of belonging suasana pelaburan yang sesuai lagi ataupun perasaan berpunya hendak menarik . Adalah dirancangkan diwujudkan , keeratan negara dicapai bahawa salah satu daripada langkah dan kehampaan dielak, langkah- yang paling positif untuk langkah mestilah diambil dengan menggalakkan pertumbuhan ekonomi segera supaya kaum bumiputera ialah melalui sektor perindustrian bukan Islam di Sarawak boleh juga khasnya pengilangan untuk eksport. sama menyertai proses pembangunan. Adalah penting iaitu suasana dan keadaannya mestilah tepat untuk Akhir sekali peruntukan $4,126.61 menarik minat para pelabur juta untuk Sarawak adalah adil terutamanya orang-orang asing yang memandangkan pendapatan negara mempunyai teknologi pengetahuan kian berkurangan disebabkan dan kewangan untuk melabur dalam kemelesetan ekonomi , saya dengan sektor pembuatan itu. penuh harapan berharap peruntukan yang terhad ini akan digunakan Tuan Yang di-Pertua , malangnya dengan baik di mana is sangat sekali pada masa kini satu daripada negeri diperlukan. kita, Sabah sedang menghadapi kegeloraan hasil perbuatan tertentu Timbalan Yang di-Pertua: Yang orang-orang yang terdesak . Anasir- Berhormat dari Ipoh. anasir perosak ini mahu mengadakan kekacauan untuk tujuan politik 5.07 ptg. mereka , dengan mengadakan perselisihan , perbalahan dan pada Tuan Peter Chin Gan Oon (Ipoh): amnya menggoncang negeri Sabah. Tuan Yang di-Pertua , Rnncangan Mereka berharap bahawa hasil Malaysia Kelima adalah satu langsung tindakan mereka itu ialah rancangan yang realistik dalam erti- campurtangan Kerajaan Persekutuan kata, bahawa harga-harga barangan dalam bentuk pemerintahan darurat. utama yang menurun dan ekonomi antarabangsa yang lembab ada diambil Kerajaan Persekutuan mestilah kira dalam ramalan untuk 5 tahun akan menolak percubaan itu sebagai satu datang . Bagaimanapun, pihak prinsipnya dan jugs hendaknya jangan kerajaan masih cuba mengadakan mengadakan satu precedence yang tak pertumbuhan ekonomi sederhana demokratik. 1593 24 MAC 1986 1594
Saya ucapkan tahniah kepada Persekutuan berusaha sedaya upaya Kerajaan Persekutuan kerana berdiri untuk membawa masuk para pelabur, teguh dengan pendiriannya , iaitu tidak tetapi pada satu pihak lagi nampaknya payah untuk pemerintahan darurat membenarkan pendatang -pendatang diisytiharkan oleh kerana pihak Polis haram di negeri Sabah untuk sudah dapat mengawal keadaannya. menakutkan para pelabur dengan Rusuhan-rusuhan dan tunjuk perasaan ancaman kepada demokrasi di Sabah. ini telah memberikan Malaysia satu imej yang buruk . Ramai pemberita Tuan Yang di-Pertua, adalah asing kini berada di Sabah . Televisyen menjadi tujuan Kerajaan asing akan menunjukkan kereta- menggalakkan sektor swasta untuk kereta dan bangunan-bangunan yang memainkan peranan utama bagi terbakar serta jalanraya yang lengang membantu negara mencapai matlamat kerana keadaan yang tegang yang pertumbuhan kita untuk Rancangan disebabkan oleh tujuan politik. Pada Malaysia Kelima . mi adalah kerana amnya pelabur-pelabur asing yang pihak Kerajaan sendiri kena tidak tahu keadaan yang sebenar dan mengurangkan Belanjawan mungkin membkarkan negeri Sabah Pembangunannya supaya adalah seluruh Malaysia. Imej-imej mengurangkan kekurangan itu. Ianya begini mungkin memberi kesan yang telah menyatakan dengan sejelas- salah , iaitu kegelisahan sedang jelasnya yang is tidak akan berlaku di seluruh Malaysia. Maka memainkan peranan utama dalam adalah penting untuk Kerajaan menggalakkan pertumbuhan Persekutuan memberhentikan ekonomi . Bagaimanapun, pihak kegeloraan bagini dengan serta-merta Kerajaan dapati sektor swasta setakat dan membiarkan rakyat memilih ini enggan atau tidak boleh sebuah Kerajaan Negeri yang mereka memainkan peranan tersebut mahu . Dengan Cara ini kestabilan dan berbagai-bagai langkah diperkenalkan ketenteraman aan kembali kepada untuk menggalakkan pelaburan negeri Sabah . Beginilah keadaannya swasta. memandangkan kebanyakan penunjuk perasaan adalah orang- Tuan Yang di-Pertua , kenapa orang asing dan bukan anak-anak begini? Walaupun saya percaya negeri Sabah. terdapat daya dinamik kepandaian bahawa pembaharuan serta Pada masa yang sama pandangan pragmatisme kepada sektor swasta, kepada dunia ialah Malaysia adalah saya percaya untuk menggalakkan sebuah negara yang demokratik. Jika sektor swasta melabur khasnya di bukan kerana gambaran-gambaran sektor perindustrian , pihak Kerajaan salah yang dipersembahkan oleh mestilah sejauh mana yang boleh sebilangan kecil orang , orang-orang menghapuskan kawalan ke atas itu mahu mengambil alih Kerajaan ekonomi . Saya gembira Kerajaan juga Negeri dengan kacaubilau. Saya mempunyai pemikiran yang sama, mengesa Kerajaan Persekutuan malangnya di sini pemikiran saya supaya mengambil tindakan serta- berlainan dengan rancangan merta demi untuk suasana pelaburan, Kerajaan . Para perancang berfikir kalau tidak , walau macam mana menghapuskan kawalan ke atas menarik pun Rancangan Malaysia ekonomi berperingkat-peringkat Kelima itu kepada pelabur asing, seperti pindaan baru-baru ini ke atas ianya tidak akan menggalakkan peruntukan-peruntukan tertentu Akta sebarang pelaburan asing. Akan Penyelarasan Industri atau ICA. menjadi satu perkara yang memalukan Perubahan bagini adalah terlalu jika pada satu pihak Kerajaan sedikit dan terlalu lambat. Pihak 1595 24 MAC 1986 1596
Kerajaan mesti mengambil langkah- bumiputera adalah kurang daripada langkah yang berani lagi drastik untuk bukan bumiputera . Misalnya pada mengadakan perubahan struktur muka 119 Jadual III-13 "Penggunaan dalam usaha menghapuskan kawalan Tenaga mengikut sektor dan bangsa"; ke atas ekonomi . Pada masa kini pihak di semua sektor dari perlombongan ke Kerajaan bertindak balas dengan perkhidmatan Kerajaan, Rancangan mengadakan pindaan-pindaan Malaysia Kelima telah merancangkan sementara terhadap kaedah-kaedah penyertaan bertambah oleh kaum dan peraturan yang pada pokoknya bumiputera dengan merugikan kaum bukan menggalakkan pelaburan atau bukan bumiputera, kecuali untuk "disincentive to investment", dengan sektor pertanian dan pembinaan. Pada izin. Di samping itu, pindaan itu sektor pertanian adalah diketahui dibuat setelah beberapa waktu dan umum bahawa kaum bukan selepas berlaku bantahan daripada bumiputera memang berasa kaum-kaum pengilang . Tafsiran saya perlucutan peluang-peluang . Sekali mengenai mengambil langkah-langkah demi sekali soalan-soalan pernah yang berani lagi drastik itu untuk ditimbulkan di Dewan yang mulia ini menghapuskan kawalan-kawalan ke bahawa pembangunan tanah-tanah atas ekonomi itu ialah dengan baru serta aktiviti-aktiviti pemulihan menghapuskan sama sekali kesemua tanah yang dijalankan oleh FELDA, kaedah-kaedah dan peraturan yang FELCRA, RISDA dan Pihak-pihak menjadi penghalang pelaburan. Salah berkuasa Kemajuan Wilayah tidak satu penghalang tersebut ialah ICA. menawarkan cukup peluang kepada kaum bukan bumiputera , khasnya Tuan Yang di-Pertua , Malaysia kaum Cina. masih sebuah negara yang berada walaupun kita sekarang menghadapi Malangnya jawapan selalu Keraj aan harga-harga barangan utama yang ialah kaum Cina tidak berminat merosot . Negara-negara maju menyertai skim-skim kemajuan tanah. akhirnya tentu akan menggunakan Jawapan itu adalah amat dikesali. lebih banyak barangan utama kita oleh Pihak Kerajaan nampaknya telah lupa kerana ianya lebih murah . Kuatnya di bahawa adalah semata-mata kerana belakang permintaan terhadap kekurangan peluang atau komoditi kits inilah yang akan latarbelakang sejarah , maka Dasar menjadi asas pertumbuhan sederhana Ekonomi Baru dirumuskan. Alat yang kami jangkakan . Maka adalah pelaksanaan NEP itu ialah rangka penting bagi kita meletakkan satu asas rancangan jangka panjang dan oleh yang kukuh untuk pertumbuhan kerana Rancangan Malaysia Kelima ekonomi akan datang dengan ini adalah yang terakhir maka ianya menghapuskan dengan serta-merta seharusnya membetulkan keadaan. semua penghalang kepada pelaburan. Tetapi penggunaan tenaga kaum Cina Jika kita tidak melakukannya dalam sektor pertanian dijangka kekal sekarang bila ekonomi dunia pulih, sama dengan 16 . 3% berbanding para pelabur asing akan melabur di dengan 73% untuk bumiputera pada negara lain. tahun 1990.
Tuan Yang di-Pertua , saya berasa Secara perbandingan bila terdapat keciwa mendapat tahu bahawa di kekurangan kaum profesional dan bawah Rancangan Malaysia Kelima ini teknikal bumiputera , pihak Kerajaan tiada usaha yang sebenar untuk walaupun terdapat bebanan mengatur semula penggunaan tenaga pendidikan yang dialami oleh kaum rakyat melainkan memperbaiki bumiputera , kerana latarbelakang sektor-sektor di mana tenaga sejarah telah berusaha sedaya-upaya 1597 24 MAC 1986 1598 membetulkan keadaan itu sehingga Rukunegara telah mengabdikan pada tahun 1985, kaum bumiputera di negara Malaysia kepada lima bidang profesional dan teknikal telah matlamat akhir dan dua daripadanya meningkat kepada 54.4%, daripada ialah: pekerja-pekerja begini lebih separuh (a) mencapai perpaduan yang lebih daripada jumlah tersebut. erat di kalangan seluruh masyarakatnya; dan Tuan Yang di-Pertua, saya harap pihak Kerajaan dapat mengkaji semua (b) memelihara satu cara hidup penggunaan tenaga dalam sektor demokratik; pertanian untuk membolehkan penyertaan Cina yang lebih besar. Rukunegara telah mengikrarkan Tuan Yang di-Pertua, saya harap rakyat Malaysia kepada lima prinsip Rancangan Malaysia Kelima ini akan bagi mencapai matlamat-matlamat dilaksanakan dengan sedemikian akhir ini, dan tiga daripadanya ialah: rupa, segala rakyat Malaysia tidak mengira asal-usulnya akan mempunyai (a) Keluhuran Perlembagaan; bahagian kek ekonomi yang saksama. (b) Kedaulatan Undang-undang; (c) Kesopanan dan Kesusilaan; Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat dari Kota Melaka. Sejak 12 hari lalu ini, rakyat Sabah khasnya dan rakyat Malaysia amnya, 5.23 ptg. berhak menanya sama ada Kerajaan Tuan Lim Kit Siang (Kota Melaka): Malaysia telah menggantungkan Tuan Yang di-Pertua, Yang Amat kedua-dua matlamat ini dan tiga Berhormat Perdana Menteri dalam prinsip Rukunegara itu sehingga satu usulnya mengenai Rancangan Kempen yang terancang untuk Malaysia Kelima telah meminta mempertingkatkan ketakutan, rasa Dewan menyeru semua rakyat tidak selamat, kegelisahan dan Malaysia dari segenap lapisan untuk kekerasan melalui demonstrasi- berusaha dengan lebih gigih lagi serta demonstrasi, letupan-letupan born, melengkapkan diri mereka untuk pembakaran dan rusuhan yang menghadapi cabaran sosio-ekonomi bertujuan menjatuhkan sistem dan politik yang lebih besar selaras Kerajaan yang terpilih di Sabah dengan hasrat Rukunegara dan menerusi cara-cara yang tidak bersatu-padu untuk mewujudkan berpelembagaan dan tidak sah dari negara yang adil, progresif dan kukuh. segi undang-undang yang bersif at kekerasan boleh dibenarkan Kata-kata ini adalah amat menambah momentumnya tanpa menguriskan hati, akan tetapi is dihentikan oleh pihak berkuasa yang tidak mencapai tujuan yang berkenaan. diharapkan dan tidak pula menimbulkan apa-apa reaksi. Sejak Rancangan Malaysia Kelima yang dua minggu kebelakangan ini, menggariskan agenda program persoalan-persoalan yang asasi dan pembangunan untuk lima tahun akan berleluasa telah timbul tentang sama datang ini hendaklah menj adi ada Kerajaan Barisan Nasional adalah peristiwa yang paling penting bagi komited terhadap pembinaan sebuah rakyat dan negara setiap lima tahun. negara yang adil, progresif dan Ia sepatutnya memusatkan seluruh kukuh-malah sama ada Kerajaan perhatian negara terhadap apakah Barisan Nasional percaya lagi dalam jenis masa depan yang dibayangkan Rukunegara. bagi rakyat kita. 1599 24 MAC 1986 1600
Walau bagaimanapun, Rancangan dan perunuhan dicegah sejak mula- Malaysia Kelima akan tercatat dalam mula lagi pada hari pertama iaitu 12hb sejarah Malaysia sebagai rancangan Mac, 1986 dengan pihak Polis yang menimbulkan minat awam yang memberitahu dengan sejelas-jelasnya terkurang sekali kerana rakyat terlalu kepada pengacau-pengacau bahawa leka dengan terlalu banyak isu-isu mereka , dengan izin , mean business, yang mempunyai kesan-kesan buruk segala racangan agitasi itu akan lenyap yang luas seperti skandal $2 . 5 billion begitu sahaja. BMF, tragedi Memali , kelembapan ekonomi , perpecahan Kerajaan 2M Saya berada di Kota Kinabalu pada kepada pentadbiran Kerajaan 1M dan hari yang sama itu, dan Sabah dan krisis Sabah. seluruh bahagian Malaysia yang lain pada hari itu seolah-olah adalah dua dunia yang berasingan-YAB Jumaat lalu apabila pembentangan Perdana Menteri di Kuala Lumpur Rancangan Malaysia Kelima oleh membentangkan Rancangan Malaysia YAB Perdana Menteri di Dewan Kelima secara terus-menerus melalui Rakyat ditayangkan terus-menerus televisyen dari Dewan yang mulia ini kepada seluruh negara, tiaaa dan seluruh negeri Sabah terganggu sesiapapun di Sabah yang minat Pula dengan persoalan yang paling terhadapnya . Ia bukanlah disebabkan asas sekali dalam setiap masyarakat- rakyat Sabah tidak menghormati keselamatan nyawa dan hartabenda Perdana Menteri atau tidak berminat dan sama ada Polis dan Pihak terhadap Rancangan Malaysia Kelima Berkuasa akan menjalankan tugas itu, tetapi apa yang tersemat dalam mereka untuk menghentikan pemikiran mereka ialah keselamatan peningkatan ketakutan , kegelisahan mereka , keluarga serta hartabenda dan kekerasan. mereka. Ini mengikut hemat saya adalah alasan yang paling kukuh yang Mereka tak sanggup untuk menolak dakwaan Kerajaan Dalam mengetahui apakah strategi-strategi Rancangan Malaysia Kelima bahawa pembangunan yang Keraj aan sejak lima belas tahun kebelakangan mempunyai untuk lima tahun akan ini, matlamat menyeluruh Dasar datang ini atau apakah peruntukan Ekonomi Baru dan Rancangan yang diberi kepada Negeri Sabah. Malaysia Kedua , Ketiga dan Keempat Mereka telah, malah sekarang juga telah mencapai kemajuan yang agak memikir bila dan di manakah letupan baik dalam pencapaian perpaduan born akan berlaku , siapa yang negara dan pembinaan negara. terbunuh atau tercedera , mana satu hartakah yang musnah ; bilakah Apabila kita membahas Rancangan demonstrasi , rusuhan , dan kebakaran Malaysia Kelima , kita tidak akan berlaku lagi. Mereka tidak ada seharusnya melupakan matlamat masa untuk rancangan Malaysia menyeluruh Dasar Ekonomi Baru Kelima kerana mereka berasa marah untuk memupuk perpaduan negara bahawa pihak Polis dan Pihak dan pembinaan negara . Satu ciri yang Berkuasa Pusat telah gagal dalam penting dalam perpaduan negara dan tugas asas mereka untuk melindungi pembinaan negara ialah nyawa dan hartabenda , memelihara pengintegrasian serantau yang undang-undang dan ketenteraan membawa kepada keeratan yang lebih awam kerana tidak syak lagi bahawa antara negeri-negeri di Malaysia sekiranya kempen agitasi yang khasnya dalam mengintegrasikan melibatkan demonstrasi-demonstrasi, Semenanjung Malaysia , Sabah dan letupan-letupan born, pembakaran Sarawak. 1601 24 MAC 1986 1602
Rakyat Sabah tidak pernah berasa letupan born telah berlaku yang lebih terasing daripada Kuala rnembunuh seorang dan Lumpur seperti sekarang sejak Sabah mencederakan 14 orang lain, dan menyertai Malaysia 23 tahun dahulu pihak polis telah menernui 14 butir iaitu dalam tahun 1963 kerana mereka born yang tidak meletup, satu darinya menganggap Kuala Lumpurlah yang didapati dalam Masjid Negeri di Kota merestui Kempen agitasi dan Kinabalu. Satu rusuhan telah berlaku peningkatan ketakutan, kegelisahan di Kota Kinabalu pada Mac 19 dan dan kekerasan menerusi demontrasi- buat pertama kali dalam sejarah demontrasi, letupan-letupan born, Sabah, perintah berkurung telah pembakaran dan rusuhan yang dikenakan di Kota Kinabalu dari menyebabkan kematian, kecederaan petang hingga pagi. Harta-benda yang dan kerosakan hartabenda. dimusnahkan atau rosak adalah bernilai kira-kira $10 juta di seluruh Saya tidak menyalahkan mereka negeri tersebut. Perniagaan telah henti atau kebanyakan rakyat Malaysia dan dan sekolah-sekolah, pejabat-pejabat pemerhati-pemerhati dunia kerana ditutup. membuat tanggapan ini kerana tidak ada sebarang penjelasan yang lain Ini adalah satu keadaan yang amat mengenai mengapa Polis dan serius dan berat dan sesiapa sahaja Kerajaan Pusat tidak bertindak yang ingin menunjuk perasaan dan dengan tegas dan keras untuk mencipta kegelisahan pasti akan tahu, hentikan kempen agitasi dan bahawa mereka akan menghadapi peningkatan ketakutan dan kekerasan tindakan yang tegas dari pihak yang yang tidak kurang dari satu komplot berkuasa. Tetapi berita televisyen untuk men j atuhkan sistem Kerajaan malam tali yang menunjukkan yang terpilih melalui cara-cara tidak dernonstrasi dan perarakan yang berpelembagaan. diketuai oleh Datuk Harris Salleh bermula seolah-olah para penunjuk Adalah jelas dan nyata bahawa perasaan itu mengambil bahagian pihak Polis dan Kerajaan Persekutuan dalam picnic, mereka bergurau dan tanpa mengisytiharkan darurat dan ketawa seolah-olah mereka akan mengambil alih Kerajaan Negeri menikmati keseronokan dengan izin, a Sabah mernpunyai kuasa dan Pasukan good time. Polis yang cukup untuk bukan sahaja mematahkan kempen agitasi dan Apa yang terlintas dengan serta- peningkatan itu tetapi juga merta dalam pemikiran ialah bahawa mernulihkan Sabah kepada keadaan terdapat satu pakatan antara polis dan biasa dalam tempoh masa beberapa para penunjuk perasaan itu. Pihak hari sahaja. Polis akan membenarkan para penunjuk perasaan berdemonstrasi Demonstrasi yang terbaharu sekali dan meningkatkan ketakutan dan yang diketuai oleh bekas Ketua ketegangan sementara para penunjuk Menteri Sabah, Harris Salleh di Kota perasaan pula akan membenarkan Kinabalu semalarn merupakan sate pihak polis menembak gas pemedih "indictment" besar terhadap Polis mata, dikurung dalam Masjid Negeri, Sabah dan Kerajaan Persekutuan. kemudian disaman!
Dalam tempoh 12 hari ini dari 12hb Kesemua ini, adalah dengan izin, Mac, 1986 sehingga semalarn, kempen very good fun di mana pihak polis agitasi dan peningkatan ketakutan, menunjukkan bahawa mereka telah kegelisahan dan kekerasan telah mengambil tindakan sementara para meragut 5 nyawa. Sebanyak 31 penunjuk perasaan pula mencapai 1603 24 MAC 1986 1604 matlamat mereka untuk mencipta sekiranya beliau memikir bahawa ketakutan dan menegangkan keadaan pihak polls adalah serius dan mungkin di Sabah sebagai langkah ke arah beliau akan ditembak! Beliau hanya rancangan mereka untuk mencipta akan menonjol diri sekiranya beliau satu keadaan yang memberi alasan benar-benar pasti bahawa walaupun untuk meminta Pusat mengambil alih terdapat dengan izin, lightning and dan mengenakan perintah darurat. thunder oleh pihak polis, tidak apa- apa yang akan berlaku kepada mereka Adalah amat mustahil bahawa kecuali satu saman yang akan selepas 12 hari berlakunya letupan dikeluarkan kepada mereka di bawah born, pembakaran, perusuhan dan Seksyen 27 (8) Akta Polis 1967 kerana kerosakan kepada harta-benaa, pihak berhimpun secara haram yang polis masih membenarkan Datuk memperuntukkan hukum Benda Harris Salleh dan para penunjuk maksimum sebanyak $500 atau perasaan untuk berhimpun dan penjara enam bulan atau kedua- berarak. Takkanlah polis yang duanya. bertanggungjawab, yang berazam memelihara undang-undang dan Bagi seorang jutawan atau ketenteraman awam akan dibawa "billionaire" seperti Datuk Harris keadaan sedemikian akan Salleh, beliau mampu menunjuk membenarkan para penunjuk perasaan setiap hari dengan seramai perasaan berhimpun dan berarak! 500 orang kerana Benda yang biasa dikenakan untuk perhimpunan haram Apakah pihak polis boleti berkata ialah $150 dan ini bermakna belanja mereka tidak tahu bahawa satu harian sebanyak $75,000 Bagi Benda demonstrasi akan diadakan? Ini untuk seramai 500 orang yang akan adalah jauh tidak boleh dipercayai dan berjumlah kepada $2.2 juta bagi sekiranya ini benar, maka seluruh sebulan dan ini adalah dengan izin, pasukan polls Sabah hendaklah chicken-feed bagi seorang seperti ditukar dan digantikan. Datuk Harris Salleh. Sebaliknya beliau akan berjaya mem- Apabila saya berada di Kota pertingkatkan ketakutan, panik dan Kinabalu Jumaat lalu, saya sudahpun kekerasan di Sabah. mendengar bahawa sesuatu peristiwa benar akan berlaku pada hari Ahad Bolehkah pihak polls Persekutuan dan pada hari Sabtu pula, penduduk- menerangkan mengapa dalam penduduk Kota Kinabalu telah keadaan yang begitu tegang di Sabah, mendengar dan tabu cukup benar mereka masih membenarkan tunjuk- sehingga mereka tidak turun ke tunjuk perasaan diadakan, sebelum Bandar pada hari Ahad itu. mereka disuraikan?
Qleh hal yang demikian, saya Datuk Harris Salleh serta mereka terpaksa menyimpulkan bahawa polis yang berdemonstrasi di Kota Kinabalu Kota Kinabalu telah tahu lebih awal semalam, Sandakan dan Tawau bukan lagi tentang demonstrasi dan saha j a melakukan kesalahan perarakan oleh Datuk Harris Salleh perhimpunan secara haram yang itu. Mengapakah polis Sabah tidak membawa kepada Benda maksimum menggagalkannya dengan mencegah $500, tetapi semenjak 12hb Mac, telah apa-apa perhimpunan para penunjuk mengambil bahagian dalam suatu perasaan daripada berlaku semalam? konspirasi bersama untuk Takkanlah Datuk Harris Salleh akan menjatuhkan Kerajaan Negeri Sabah berani menonjolkan diri dan Datuk Joseph Pairin Kitingan, mengetuai demonstrasi tersebut walaupun is sekarang merupakan satu 1605 24 MAC 1986 1606 caretaker government. Tujuan mereka haram, letupan-letupan born, adalah untuk mengeciwakan proses pembakaran dan rusuhan. demokratik dan sistem Kerajaan terpilih. Cara-cara yang digunakan Dalam ucapan beliau pada hari dalam konspirasi ini adalah tidak Jumaat lepas, Yang Amat Berhormat berperlembagaan serta bersifat Perdana Menteri telah berucap kekerasan seperti pergolakan yang mengenai "mengatasi ancaman dirancang dan penyemaian perasaan terhadap perpaduan, keselamatan dan ketakutan, ketegangan dan kekerasan kestabilan", dan saya petik yang merebak melalui demonstrasi- ucapannya. demonstrasi, letupan-letupan bom, pembakaran serta rusuhan, tanpa "Kita mestilah berhati-hati dalam menghiraukan kehilangan nyawa, menghadapi ancaman-ancaman badan dan harta. terhadap kestabilan masyarakat kita kerana tanpa kestabilan, adalah Dengan berbuat demikian, Datuk sukar bagi kita mengekalkan Harris Salleh serta penunjuk- pembangunan. penunjuk perasaan bukan sahaja Fahaman dan sikap yang melakukan kesalahan terhadap melampau merupakan satu gejala ketenteraman awam, malah juga besar yang menggugat kestabilan. kesalahan-kesalahan againss the State Tidak ada tempat bagi fahaman ialah treason, penderhakaan. melampau dalam masyarakat kita kerana Tanya akan mengikis dan Saya menyeru kepada Polis serta seterusnya memusnahkan segala pihak Persekutuan supaya memberkas yang telah kita capai dengan Datuk Harris Salleh dan penunjuk- bertungkus lumus. Golongan penunjuk perasaan atas kesalahan- pelampau begitu bersungguh- kesalahan penderhakaan di bawah sungguh untuk mewujudkan konflik Seksyen 121(b) Kanun keseksaan, dan mereka sanggup mengorbankan Seksyen ini memperuntukan power, keamanan dan kestabilan negara. dengan izin: Mereka sentiasa menganggap diri "Whoever compasses, imagines, mereka sahaja yang betul dan tidak invents or intends ...... the ragu-ragu untuk menggunakan overawing by means of criminal kekerasan dalam usaha force or the show of criminal force mendapatkan pengikut-pengikut, the Government of Malaysia or of perhatian dan kuasa." any State, shall be punished with imprisonment for life and shall also be liable to fine". Tuan Yang di-Pertua, Yang Amat Berhormat Timbalan Perdana Menteri Seksyen 121c pula berkata bahawa Malaysia tidak memperuntukkan bahawa sesiapa mampu serta tidak patut yang bersubahat melakukan membenarkan pelampau-pelampau ini kesalahan-kesalahan penderhakaan berada dalam masyarakat kita. akan mengalami hukuman yang diperuntukkan bagi kesalahan- kesalahan mi. Diskripsi Perdana Menteri akan "pelampau" yang rela mengancam Bukti mengenai penggunaan dan negara adalah begitu tepat dengan penonjolan kekerasan jenayah untuk "mastermind" kempen ketakutan, mengancam Kerajaan Negeri Sabah ketegangan dan kekerasan yang adalah jelas sekali semenjak 12hb Mac terancang di Sabah semenjak 12hb seperti demonstrasi-demonstrasi Mac. 1607 24 MAC 1986 1608
Akan tetapi, rakyat Sabah dan oleh polls walaupun mereka telah Malaysia tidak melihat sebarang melakukan kesalahan yang besar ketegangan dalam usaha Kerajaan melibatkan penderhakaan dan Persekutuan untuk mengawal aktiviti- hasutan, penunjuk-penunjuk perasaan aktiviti mereka. Sebaliknya, rakyat telah mengadakan satu perarakan 6 mendapati bahawa Kerajaan kilometer ke kediaman Tun Mustapha Persekutuan bukan sahaja menutup di Tanjung Aru di mana nasi bungkus satu mata, bahkan kadang-kadang dan minuman menunggu mereka. kedua-dua matanya terhadap kegiatan-kegiatan mereka. Ataupun Datuk Harris Salleh telah adakah Kerajaan Pusat mengawalkan menyatakan pada hari yang sama "double standards" dalam bahawa PBS dan pucuk pimpinannya menghadapi "ekstremis-ekstremis" yang telah "disturbed the hornet's yang rela mengorbankan keamanan nests" semasa pilihanraya umum dan kestabilan bahawa ada ekstremis bukan April dan semasa pilihanraya- yang "boleh dibenarkan" dan pilihanraya kecil kemudiannya. ekstremis yang "tidak boleh dibenarkan?" Soalan ini Bering Pada 13hb Mac, beberapa lagi tertimbul apabila kita mengkaji letupan Baru berlaku di Kota Kinabalu semula peristiwa-peristiwa Sabah beberapa kejadian pembakaran di se j ak 12hb Mac, 1986. Tawau dan Sandakan dengan dua kematian dalam kebakaran di Tawau. Pada 12hb Mac, 3,000 orang Lebihkurang 600 orang telah kebanyakannya pendatang-pendatang berkumpul dalam Masjid Negeri di haram Filipino yang diketuai oleh Ahli Kota Kinabalu lalu berdemonstrasi Yang Berhormat dari Kota Belud dan. menentang Kerajaan PBS dan Ketua Pemangku Setiausaha Agung USNO, Menterinya dengan membentang Hamid Tun Mustapha, Timbalan "placards", melontari batu ke atas Presiden USNO, Sekaran Dandai dan pemandu-pemandu kenderaan serta Naib Presiden BERJAYA, Abdul mengeluarkan kata-kata kesat ke atas Malik Chua, telah menunjuk perasaan mereka. di luar Mahkamah Tinggi Kota Kinabalu di mana satu permohonan dalam kamar oleh bekas Ahli Dewan Pada 14hb Mac, lebih 1,000 Undangan Negeri Bebas, Ghapur penunjuk perasaan tidak Salleh, untuk mendapat satu memperdulikan undang-undang dan perintah untuk menahan Pilihanraya ketenteraman dengan mengadakan Umum Negeri Sabah dari diadakan. satu perarakan haram dari Masjid Penunjuk-penunjuk perasaan Negeri ke kediaman Tun Mustapha membentangkan sepanduk-sepanduk pada lebihkurang pukul 1.00 tengahari mengutuk Ketua Negeri Sabah, Tun di many mereka diberi makanan dan Haji Mohd. Adnan Robert, dan Ketua minuman. Menteri Datuk Joseph Pairin Kitingan kerana telah membubarkan Dewan Perarakan itu bermula dari Masjid Undangan Negeri. Mereka bertepuk Negeri selepas sembahyang Jumaat tangan dan bersorak apabila tujuh pada tengah hari dan selepas satu born meletup satu demi satu dalam perundingan di antara pemimpin- lingkungan setengah batu dalam pusat pemimpin USNO dan BERJAYA, bandar yang telah mengakibatkan termasuk Sakaran Dandai, Hamid enam orang cedera. Mustapha, Yahya Lampong dan Abdul Malek Chua. Pada 15hb, lebih Selepas menunjuk perasaan selama kurang 600 orang terus menunjuk dua jam setengah, tanpa disuraikan perasaan di Majlis Negeri. 1609 24 MAC 1986 1610
Tun Mustapha, yang pulang ke Kota dengan batang-batang besi, batu Bata, Kinabalu dari :Kuala Lumpur pada ketul-ketul kayu, meneriak serta awal hari itu mengakui dalam satu melemparkan batu ke atas kompleks- jawapan kepada pemberita-pemberita kompleks beli-belah, dan bahawa beliau telah mengeluarkan memecahkan cermin kereta. arahan bagi apa yang telah berlaku dalam beberapa hari Pada 18hb Mac, empat butir born kebelakangannya. masa telah meletup di Sandakan dan membunuh Chong Tong Sin, seorang Berikut adalah transcript mengenai penjual surat khabar, dan rakaman pita, dengan izin: mencederakan 4 anggota polls. Di "Tun Mustapha (kepada pihak Kota Kinabalu pula, demonstrasi akhbar): Apa mahu tanya? "hold out" di Masjid Negeri telah berterusan. Pemberita : Tun, apa komen tentang apa yang sudah jadi dua tiga Pada 19hb. Mac, rusuhan-rusuhan hari ini? (riots) telah mencetus di Kota Kinabalu dan menyebabkan 2 Tun Mustapha: Tidak ada komen. kematian dan perintah berkurung dari Saya punya arahan, pasal saya 6 petang hingga 6 pagi dikenakan. marah sama Pairin..... kerana Penunjuk-penunjuk perasaan dia tidak patuh kepada undang- diketahui oleh Yahya Lampong, undang sedangkan Mahkamah Sakaran Dandai dan bekas-bekas Ahli belum beri keputusan pembicaraan, Dewan Undangan Negeri Zaki dia bubarkan Dewan Undangan Gusmiah dan Dayang Mahani Tun Negeri. Nombor satu penipu, Ahmad Raffae telah berarak keluar nombor satu jahat. Saya akan dari Masjid Negeri. Mereka engan hadapi dia. Itu sahaja. Tidak ada menyurai apabila diperintah oleh polls. lain cakap saya." Apabila gas pemedih mata ditembak, Tuan Yang di-Pertua, pada 16hb mereka telah merusuh di Karamunsing Mac, jurnlah 600 orang yang telah membakar kereta-kereta kedai-kedai terus menunjuk perasaan dalam dan gudang-gudang dan menyebabkan Masjid Negeri telah berlipat ganda kerugian berjumlah $6.3 juta. menjadi 3,000 untuk mendengar Tun Penunjuk-penunjuk perasaan telah Mustapha menyeru semua umat Islam balik ke Masjid di mana mereka telah berhimpun di Masjid itu untuk dikurung oleh pihak polls. mempertahankan agama mereka. Pada 20hb dan 21hb Mac, sejumlah Pada 17hb Mac, tunjuk perasaan 1,656 orang dari Masjid Negeri telah yang ketiga diketuai oleh Sakaran menyerahkan diri kepada pihak polis, Dandai dan Abdul Malek Chua, dalam 2 kumpulan. Akan tetapi, pihak bersama-sama dengan 3,000 orang polis masih belum menerangkan penunjuk perasaan berarak dari mengapa mereka tidak memberkas Masjid Negeri ke Mahkamah Tinggi, Yahya Lampong, Sakaran Dandai, yang telah menolak permohonan Zaki Gusmiah dan Dayang Mahani untuk satu perintah menahan yang bukan sahaja berada di dalam pilihanraya umum Negeri Sabah dari Masjid Negeri pada malam diadakan. tercetusnya rusuhan tersebut, bahkan mereka juga dilihat di Masjid Negeri Pihak polis telah menembak gas pada malam 20hb Mac. Persoalan pemedih mata terhadap penunjuk- yang timbul ialah sama ada polis telah penunjuk perasaan, yang bersenjata membantu mereka melepaskan din. 1611 24 MAC 1986 1612
Ahli Yang Berhormat dari Kota seramai 300,000 orang bercampur Belud dan ketiga-tiga bekas Ahli tangan di dalam hal ehwal politik Dewan Undangan Negeri , Sakaran dalaman negara kita. Ini sahaja sudah Dandai , Zaki Gusmiah dan Dayang merupakan satu perbuatan yang tidak Mahani sepatutnya diberkas dan taat setia, anti nasional dan dituduh di bawah seksyen 147 kerana menderhaka. merusuh , yang membawa kepada hukuman penjara 2 tahun , denda, atau Saya menyeru Kerajaan kedua-duanya sekali. Persekutan supaya mengambil tindakan tegas untuk menegakkan Saya difahamkan bahawa Yang undang-undang , menghormati Berhormat dari Kota Belud telah Rukunegara dan memberkas kedua- melarikan diri ke Brunei . Saya telah dua bekas Ketua Menteri Sabah, menimbulkan perkara ini dengan Datuk Harris Salleh dan Tun Pesuruhjaya Polis, Haji Ahmad Mustapha dan Ahli Parlimen USNO Maulana Babjee dan beliau telah dari Kota Belud bersama-sama dengan menerangkan bahawa pihak polis 4 bekas Ahli Dewan Undangan Negeri sedang mencari beliau . Adakah USNO iaitu Sakaran Dandai , Dayang Sakaran Dandai, Zaki Gusmiah dan Mahani , Hamid Mustapha serta Zaki Dayang Mahani telah juga melarikan Gusmiah dan seorang bekas Ahli diri ke Brunei? Dewan Undangan Negeri BERJAYA, Abdul Malek Chua . Ini adalah Ini adalah salah satu daripada disebabkan konspirasi jenayah yang banyak aspek-aspek yang kurang dimainkan mereka dalam kempen memuaskan berhubung dengan ketakutan dan kekerasan yang pengendalian polis akan keseluruhan terancang untuk menjatuhkan sistem kempen ketakutan dan kekerasan Kerajaan terpilih melalui cara-cara semenjak 12hb Mac di mana suatu yang tidak berperlembagaan. Suruhanjaya Siasatan Di-Raja mesti ditubuhkan untuk menyiasat Tindakan tegas perlu diambil oleh keseluruhan konspirasi yang bertujuan Kerajaan untuk membebaskan rakyat menjatuhkan sistem Kerajaan terpilih Sabah dari ancaman yang ditimbulkan di Sabah melalui cara-cara yang tidak oleh Pendatang-pendatang haram berperlembagaan serta keras dan juga Filipina. kelakuan polis dalam episode tersebut. Satu perkara yang sering timbul dalam fikiran rakyat Sabah ialah Suatu pola yang jelas adalah bahawa percakapan-percakapan bahawa orang wujud suatu konspirasi yang mengarah MORO bersenjata dari Filipina seluruh kempen ketakutan dan Selatan akan datang ke Sabah untuk kekerasan , dengan melibatkan tunjuk- campur tangan dalam kempen tunjuk perasaan , letupan-letupan ketakutan dan kekerasan untuk born, pembakaran dan rusuhan untuk mengancam kestabilan negeri dan juga menjatuhkan sistem Kerajaan terpilih. untuk membalas dendam peristiwa Lahad Datu tahun lalu. Yang lebih terkutuk ialah penggunaan pendatang-pendatang Pihak polis dan Kerajaan Pusat haram Filipina untuk mengambil harus berhenti memandang ringan bahagian dalam demonstrasi- perlindungan harta dan nyawa rakyat demonstrasi , letupan-letupan born, Sabah . Tanpa menggugat hak-hak pembakaran dan rusuhan . Ini adalah demokrasi rakyat Sabah, tanpa seolah-olah membenarkan segolongan mengisytiharkan darurat dan orang asing, yang saya anggarkan pengambilan alih oleh Pusat , Kerajaan 1613 24 MAC 1986 1614
Pusat hendaklah menghantar anggota- kerusi yang mempunyai majoriti dari anggota keselamatan dan polis kaum Kadazan, 8 kerusi dengan kaum tambahan khususnya polis marin, Tionghua sebagai majoriti dan 19 untuk melindungi rakyat Sabah dari kerusi lagi dengan kaum Muslim/ kegelisahan dalaman dan ancaman Melayu sebagai majoriti. Adalah luar. ditakuti bahawa sekiranya pendaftaran pemilih secara haram Negeri Sabah harus berfikir dengan pendatang-pendatang Filipina dan serius untuk menghantar batik semua Indonesia dibenarkan berlaku tanpa pendatang-pendatang Filipina balk disekat untuk selama tiga tahun, yang memperolehi atau tidak kedudukan kawasan-kawasan mempunyai permit bekerja batik ke pilihanraya akan berubah kepada 16 Filipina . Saya tahu ini akan ditentang kerusi dengan majoriti kaum keras oleh USNO dan BERJAYA Kadazan, 2 kerusi dengan majoriti kerana pendatang-pendatang haram kaum Tionghua dan 30 kerusi dengan Filipina memainkan peranan penting majoriti MelayulFilipinalIndonesia. dalam strategi mereka untuk merampas dan mengekalkan kuasa. Pendaftaran pemilih secara haram orang-orang Filipina dan. Indonesia Sudahlah menjadi pengetahuan hendaklah diberhentikan jika umum bahawa pendatang-pendatang Kerajaan jujur dengan matlamat atau pendatang-pendatang haram memupuk perpaduan negara dan Filipina telah dikeluarkan dengan kad pembinaan negara oleh kerana proses pengenalan biru dan telah juga ini hanya akan menghancurkan apa- didaftar sebagai pemilih dan ini masih apa perpaduan negara yang telah berterusan. mi barangkali tercapai setakat mi. menjelaskan ramalan Datuk Harris Salleh selepas beliau digulingkan oleh Semasa saya di Kota Kinabalu pada PBS dalam pilihanraya umum April hari Jumaat lalu, saya telah ditanya 1985 bahawa PBS akan memerintah sama ada saya ini jurucakap PBS. Saya Kerajaan Negeri lebih satu penggal ingin menerangkan di si'ni bahawa saya selama lima tahun sahaja. Beliau telah bukanlah bercakap untuk PBS kerana mengatakan kepada akhbar Star PBS mempunyai jurucakapnya sendiri dalam bulan Mei, 1985, dengan izin: dan pemimpin-pemimpinnya. Walau bagaimanapun saya adalah jurucakap "After the elections (Sabah demokrasi dan perpaduan negara. general elections) the Malays have gone to USNO and either USNO or Sebenarnya setiap rakyat Malaysia another Islamic Party may get 24 harus menjadi jurucakap demokrasi seats in a future election because a dan perpaduan negara sekiranya kita lot of people are getting citizenships mencintai kedua-dua mi. and all that". Saya perhatikan bahawa ini diiktirafkan dalam Rancangan Tuan Yang di-Pertua, rakyat Sabah Malaysia Kelima yang berbunyi: terdapat satu lagi konspirasi untuk mendaftar sebagai pemilih secara "Perpaduan dan pembinaan haram pendatang-pendatang dan negara adalah satu matlamat jangka pendatang-pendatang haram Filipina panjang yang perlu dicapai dan memberikan mereka hak menerusi pendekatan-pendekatan mengundi dengan tujuan menukar dari berbagai aspek seperti faktor peta politik negeri Sabah. Kini, di sosial, politik, kebudayaan dan antara 48 buah kerusi Dewan psikologi. Usaha Kerajaan hanya Undangan Negeri Sabah, 21 adalah merupakan satu aspek daripada 1615 24 MAC 1986 1616
keseluruhan usaha untuk hotel dibatalkan dari sejauh Eropah. meningkatkan perpaduan negara. Kerajaan Persekutuan sedang Perpaduan negara juga menjadi membelanjakan berjuta-juta ringgit tanggungjawab setiap rakyat dan menjelang Persidangan PATA dalam seharusnya mendapat perhatian dari usaha menarik pelancong- setiap lapisan masyarakat. Oleh itu pelancong untuk menjadikan usaha perlu dibuat bagi membentuk pelancongan suatu sumber basil dan menanam nilai-nilai, tanggapan negara. Akan tetapi tindakan- dan sikap yang positif dalam tindakan di Sabah telah menggagalkan membina masyarakat berbilang usaha-usaha mi. kaum yang mengemalkan sikap bertolak ansur, harmoni, saling Stabiliti politik adalah suatu bahan faham-memahami, adil, jujur dan penting dalam mengekakan iklim bersatu-padu". pelaburan yang balk, samada pelaburan oleh rakyat Malaysia atau Dalam ucapannya, Yang Amat luar negeri. mi tidak bermakna Berhormat Perdana Menteri telah bahawa setiap negeri di dalam negara berkata bahawa Kerajaan akan terus ini mesti diperintah oleh sebuah parti memberi kepimpinan untuk komponen Barisan Nasional. Ia mengekalkan iklim pelaburan yang adalah berdasarkan penerimaan balk untuk membolehkan negara sistem demokrasi berparlimen oleh menghadapi kesulitan-kesulitan semua parti politik, mengiktirafkan ekonomi di masa depan. Jika hak rakyat untuk memilih Kerajaan pengedalian krisis politik di Sabah di yang mereka kehendaki, walaupun sepanjang tahun lepas oleh Kerajaan parti yang berlainan. Persekutuan boleh digunakan sebagai ukuran, is tidak mungkin Jika para pemimpin UMNO mewujudkan keyakinan dalam bersedia menerima prinsip ini, maka kebijaksanaan atau kebolehan Harris Salleh atau Tun Mustapha tidak Kerajaan untuk berbuat demikian. akan mereka rancangan serta membiayai operasi-operasi untuk Sabah serta Malaysia pasti tidak menjatuhkan Kerajaan PBS berkuasa akan dilanda dengan krisis demi krisis sekali lagi secara lansung atau tidak sepanjang tahun lepas jika Kerajaan lansung. Saya telah difahamkan Persekutuan telah dari dahulu-dahulu bahawa Harris Salleh adalah lagi menerima keputusan rakyat dalam "financier" utama dalam menjatuhkan pilihanraya umum bulan April, 1985 Kerajaan PBS baru-baru ini, dan memberikan suatu amanat yang khususnya dalam usaha memujuk Ahli jelas kepada USNO dan BERJAYA Dewan Undangan Negeri PBS supaya memainkan peranan sebagai berpaling tadah, supaya Kerajaan PBS pembangkang yang taat serta hanya mempunyai minority Ahli membina, dan bukan sentiasa cuba Dewan Undangan Negeri yang membolot kuasa melalui cara-cara terpilih. Inilah yang telah undang-undang, Perlembagaan, menyebabkan pembubaran Dewan politik serta di luar Perlembagaan. Undangan Negeri Sabah oleh Datuk Joseph Pairin Kitingan. Semasa saya beraaa di Kota Kinabalu, saya mendapat tahu bahawa Saya menyeru kepada Perdana akibat daripada liputan televisyen Menteri untuk membentangkan suatu dunia mengenai demonstrasi di Sabah, Kertas Putih di Parlimen mengenai letupan-letupan horn, pembakaran kempen ketakutan dan kekerasan dan rusuhan yang mempunyai unsur- serta konspirasi menjatuhkan sistem unsur agama, tempahan-tempahan Kerajaan terpilih di Sabah, kerana ini 1617 24 MAC 1986 1618 mesti dianggap seserius skandal BMF Tuan Yang di-Pertua, saya telah dan peristiwa Memali. Rakyat Sabah menyentuh begitu banyak mengenai dan Sarawak tidak patut diberikan krisis Sabah kerana is merupakan satu peluang merungut bahawa hanya apa ujian akan demokrasi dan pembinaan yang berlaku di Semenanjung negara Malaysia. Terdapat juga Malaysia sahajalah yang dianggap masalah-masalah pembinaan negara penting tetapi bukan apa yang berlaku yang lain seperti dibuktikan oleh di Sabah atau di Sarawak. peningkatan polarisasi kaum dan agama di negara ini tetapi saya tidak bercadang untuk membicarakannya di Pada hari ini , Yang Amat sini. Akan tetapi satu contoh yang Berhormat Perdana Menteri telah ingin saya membawa ke perhatian mengadakan lawatan yang diadakan Dewan ini untuk menunjukkan begitu lewat ke Sabah dan beliau bahawa kata-kata yang sedap dan membawa bersamanya satu formula manis yang terkandung dalam UMNO mengatasi krisis politik Sabah. Rancangan Malaysia Kelima kerapkali Saya ingin mengetahui mengapa ianya dilupai selepas is ditulis dan dicetak. merupakan satu formula UMNO dan bukan formula Barisan Nasional. Sekali lagi, ini menunjukkan betapa Mengenai pembinaan negara, signifikant dan relevantnya parti-parti Rancangan Malaysia Kelima berkata: anggota Barisan Nasional yang lain, "Sikap yang lebih memahami dan yang hanya memainkan peranan, menghormati nilai-nilai sensitif dalam dengan izin , "to do and die" and "not sesebuah masyarakat serta menerima to reason why" serta menjadi "yes- pengalamanr-pengalaman dan nilai- men" dalam Parlimen dan dalam nilai yang seragam juga merupakan Kabinet dan "yes-party" dalam unsur penting ke arah menggalakkan Barisan Nasional. keharmonian dan toleransi antara kaum, di samping memperkukuhkan Tidak ada perlunya bagi apa-apa lagi hubungan antara rakyat formula UMNO untuk mengatasi Malaysia." Dari pengalaman saya krisis palsu di Sabah kerana ramuan selama 20 tahun ini, nampaknya kata- untuk menyelesaikan krisis politik di kata ini adalah semata-mata untuk Sabah boleh didapati dalam rakyat Malaysia tetapi is bukanlah Rukunegara, iaitu matlamat menjadi satu garispanduan untuk perpaduan negara, demokrasi serta kakitangan-kakitangan Kerajaan dan prinsip-prinsip keluhuran pegawai-pegawai awam. perlembagaan, kedaulatan undang- undang, kesopanan dan kesusilaan. Saya boleh memberi satu senarai Semua ini diikuti, krisis Sabah boleh penuh katalog mengenai ketidak diatasi. sensitiviti Kerajaan terhadap sensitiviti-sensitiviti pelbagai kaum di Adalah jelas pemimpin-pemimpin negara ini. Contoh yang terbaharu Barisan Nasional di peringkat sekali ialah keputusan untuk melantik Persekutuan dan Negeri telah melupai seorang beragama Islam menjadi akan Rukunegara dan mereka Guru Besar Sekolah Menengah hendaklah merujuk kepada matlamat- Convent Kota di Taiping mulai 1-4- matlamat dan prinsip-prinsip 1986, satu sekolah yang terbesar sekali Rukunegara terlebih dahulu sebelum di Taiping. mi adalah bercanggah mereka melaung-laungkan mengenai dengan prinsip, dengan izin, Rukunegara tanpa mengetahui apakah perundingan maksima atau maximum erti sebenarnya. consultations seperti dipersetujui 1619 24 MAC 1986 1620 antara Pihak Berkuasa Sekolah- Tuan Yang di-Pertua, dalam sekolah Kristian dan Kementerian ucapannya , Yang Amat Berhormat Pelajaran dalam tahun 1984. Perdana Menteri telah berkata bahawa langkah-langkah akan diambil Masyarakat Katolik di Taiping dan untuk mengurangkan secara beransur- di Malaysia berasa terkilan kerana ansur saiz dan peranan sektor awam perbuatan ini menunjukkan bahawa melalui perkukuhan atau konsolidasi perasaan mereka itu tidak diambil kira untuk mempastikan kecekapan, dan keprihatian mereka supaya ciri- akauntabiliti dan Jaya pengeluaran ciri dan identiti sekolah-sekolah dalam pengurusan jabatan-jabatan mission hendaklah dipelihara, tidak Kerajaan dan perusahaan-perusahaan dihiraukan langsung . Keprihatian ini awam. termasuk: Prinsip akauntabiliti telah menjadi (1) Hak ibubapa-ibubapa untuk mangsa terbesar di bawah pentadbiran menghantar anak-anak mereka sekarang . Ini adalah lamat ironik ke sekolah pilihan mereka. kerana pentadbiran 2M bermula (2) Hak ibubapa untuk dalam tahun 1981 dengan heboh- mendapatkan agama diajar heboh tentang komitmennya terhadap anak-anak mereka dalam akauntabiliti awam dengan sekolah-sekolah mission. menggunakan Ketua Audit Negara, Tan Sri Ahmad Noordin sebagai (3) Hak sekolah-sekolah mission simbol komitmen Kerajaan . Kini Tan untuk mengajar agama kepada Sri Ahmad Noodin merupakan satu kanak-kanak Katolik melalui personaliti yang sering dimaki hamun bantuan guru-guru Katolik yang yang juga membayangkan tidak sepatutnya didera kerana pengunduran atau retreat Kerajaan berbuat demikian. dari prinsip akauntabiliti awam.
(4) Hak mana-mana sekolah Ini jelas ternampak dengan skandal mission untuk diuruskan oleh BMF berjumlah $2.5 billion. seorang Gurubesar yang Sungguhpun Kerajaan menuntut beragama Katolik kerana ini bahawa is telah menerbitkan Laporan akan membolehkannya Akhir BMF yang disediakan oleh memahami lebih serta Jawatankuasa Siasatan Ahmad berkongsi keperluan-keperluan Noordin dengan kerelaan sendiri, dan agama para pelajar Katolik bukan kerana tekanan orang ramai, serta memelihara nilai-nilai orang ramai lebih tahu . Jika tuntutan yang dijunjung oleh sekolah- ini benar , maka mengapakah Menteri- sekolah mission. menteri dan Ahli-ahli Parlimen Kerajaan bersungut Tan Sri Ahmad Saya berharap Yang Berhormat Noordin melebihi syarat -syarat Menteri Pelajaran akan campurtangan rujukan mereka , beliau membuat dengan serta-merta dalam perkara ini seruan terbuka supaya Laporan Akhir untuk membetulkan masalah -masalah BMF diterbitkan. dan isu-isu ini yang dihadapi oleh sekolah-sekolah mission menurut Sejak perlantikannya sebagai keempat-empat prinsip yang saya Pengerusi Jawatankuasa Siasatan telah huraikan tali kerana sekolah- BMF dalam bulan Januari , 1984, Tan sekolah mission telah memberi Sri Ahmad Noordin telah sumbangan yang besar terhadap mengeluarkan kenyataan atau pelajaran di Malaysia sejak 150 tahun interview tentang siasatan itu. Selama mi. dua tahun , Kerajaan tidak membuat 1621 24 MAC 1986 1622 sebarang bantahan - oleh kerana ini Award dan Tun Razak Award lalu memberi gambaran kepada rakyat mencadangkan seolah-olah Tan Sri bahawa Kerajaan jujur dalam Ahmad Noordin telah melakukan menyiasat secara dalam , skandal sesuatu yang, dengan izin, BMF. Tetapi apabila Tan Sri Ahmad dishonourable dan ignoble . Saya pasti Noordin menyeru penerbitan Laporan Tan Sri Ahmad Noordin bersedia Akhir . BMF, Keraj aan mula memetik untuk mengisytiharkan kepada orang Perintah Am 17. Yang Berhormat ramai aset-aset beliau dan yang Menteri Kewangan dalam jawapannya dimiliki oleh keluarganya untuk atas perbahasan Titah Ucapan DiRaja menunjukkan bahawa beliau tidak berkata bahawa Perintah Am melarang mengumpul apa-apa keuntungan pegawai-pegawai awam dari membuat secara haram dalam masa dan melalui sebarang kenyataan awam secara karier perkhidmatan awam. Tetapi, bertulis ataupun lisan, khususnya jika adakah Yang Amat Berhormat kenyataan itu boleh menjejaskan Perdana Menteri, Menteri Kewangan kewibawaan Kerajaan. dan semua Menteri Kabinet bersedia untuk mengisytiharkan aset-aset Saya meminta Yang Berhormat mereka dan yang dimiliki oleh waris- Menteri Kewangan menerangkan waris mereka kepada orang ramai bagaimana seruan Tan Sri Ahmad untuk menegakkan prinsip kejujuran Noordin supaya Laporan Akhir BMF dan kewibawaan integriti awam. diterbitkan boleh menjejaskan kewibawaan Kerajaan meman- Sebenarnya , dengan membuat dangkan beliau sendiri telah pengisytiharan ini, Yang Amat menuntut bahawa Kerajaan memang Berhormat Perdana . Menteri boleh mahu mengumumkan laporan ini mematikan dengan muktamadnya kepada orang ramai dari awal lagi? khabar-khabar angin bahawa beliau Jelas sekali Kerajaan mempunyai satu- adalah di antara Perdana Menteri satu yang perlu disembunyi dan is terkaya ataupun orang-orang terkaya terpaksa mengumumkan kepada dalam dunia yang beliau telah khasnya orang ramai Laporan Akhir BMF. mi keluar di kaca TV dalam program Hal menerangkan kemarahan Yang Ehwal Semasa untuk menafikannya. Amat Berhormat Perdana Menteri dan Adakah Kerajaan kini mencadangkan pemimpin-pemimpin Kerajaan bahawa Tan Sri Ahmad Noordin terhadap Tan Sri Ahmad Noordin. sepatutnya sekarang menulis kepada Yayasan-yayasan Magsaysay Award Saya mendapati serangan-serangan dan Tun Razak Award dan meminta ke atas Tan Sri Ahmad Noordin dan mereka mengadakan satu upacara Chooi Mun Sou, dua orang ahli pemulangan kembali anugerah- Jawatankuasa Siasatan BMF , paling anugerah itu, supaya beliau dapat tidak perlu dan tidak senonoh dan seterusnya meminta kebenaran juga remeh-remeh serta tidak Kerajaan Malaysia sebelum mengenang budi, dengan izin, in poor menerimanya. taste and unwarranted. Suratkhabar STAR telah Selepas ucapan Yang Berhormat menganugerahkan Tan Sri Ahmad Menteri Kewangan , Kerajaan telah Noordin bersama-sama dengan 2 mengeluarkan sebuah cerita dalam orang lain Jawatankuasa Siasatan akhbar mensifatkan bahawa Tan Sri "Men of the Year 1985" dan Ahmad Noordin masih belum menghadiahkan setiap daripada mendapat kebenaran daripada Ketua mereka satu lencana yang dicungkir Jabatannya sebelum beliau boleh dengan pengumuman muka depan menerima anugerah Magsaysay STAR itu. Patutlah . Tan Sri Ahmad 1623 24 MAC 1986 1624
Noordin sekarang memulangkan mereka untuk memikul lencana itu kepada STAR, ataupun tanggungjawab ke atas Laporan Akhir kepada Perbendaharaan Negara BMF itu. kerana is mungkin bernilai lebih daripada $100. Dalam jawapannya, Yang Berhormat Menteri Kewangan telah Yang Berhormat Menteri merujuk kepada dokumen Ahli Yang Kewangan dan Kerajaan berasa begitu Berhormat dari Ulu Muda , bahawa marah kerana Jawatankuasa Siasatan Chooi Mun Sou melakukan telah meminta nasihat " Queen's percanggahan kepentingan (conflict of Counsel" mengenai rahsia bank dan interest) kerana menjadi peguamcara penerbitan Laporan Akhir itu. Apa bagi Kerajaan Hong Kong dalam, yang telah dilakukan oleh dengan izin , "proceedings for the Jawatankuasa adalah di dalam Deposition of Evidence" di lingkungan syarat-syarat rujukannya, Mahkamah Tinggi Malaya baru-baru iaitu, dengan izin, "to determine and ini sebagai anggota Jawatankuasa enquire into and report on the Siasatan. measures which are necessary in order to ensure the due and proper administration of BMF in the future". Saya dapati bahawa kesibukan Jawatankuasa Siasatan jelasnya Menteri Kewangan dan Ahli Yang berpendapat bahawa penerbitan Berhormat dari Ulu Muda dengan apa Laporan itu adalah suatu langkah yang yang diperlihatkan sebagai conflict of perlu Permintaan Nasihat Queen's interest paling membingungkan. Counsel juga qdak boleh dikatakan Seperti dinyatakan oleh Tan Sri melebihi syarat-syarat rujukan serta Ahmad Noordin di Kuching beberapa peranan Jawatankuasa. hari yang lalu, syarikat guaman Chooi Mun Sou tidak menerima perlantikan Yang Berhormat Menteri sebagai peguamcara bagi Kerajaan Kewangan juga telah menyalahkan Hong Kong atas kes-kes jenayah Tan Sri Ahmad Noordin dan Chooi George Tan , sehingga selepas Mun Sou kerana memorandum pembubaran Jawatankuasa Penyiasat bersama kepada Perdana Menteri BMF dan penyampaian Laporan yang menyatakan kesediaan mereka Akhir kepada Bank Bumiputra untuk memikul tanggungjawab ke atas Malaysia Berhad. Laporan Akhir BMF. Ini adalah amat tidak adil . Yang Amat Berhormat Perdana Menteri sendirilah yang telah Saya tidak melihatkan "conflict of menekankan bahawa Tan Sri Ahmad interest", malah kepentingan yang Noordin mesti mengumumkan secara complementality of interest" dan awam kesediaannya untuk memikul dengan "conflict of interest". tanggungjawab ke atas Laporan sekiranya keazaman bersama kedua- tersebut sebelum Kerajaan dua Kerajaan Malaysia dan Hong menerbitkannya . Jika Yang Kong untuk membawa pesalah- Berhormat Menteri Kewangan hendak pesalah BMF itu ke muka pengadilan. menyalahkan sesiapa , beliau patut Saya pasti bahawa Chooi Mun Sou menyalahkan Perdana Menteri kerana akan dengan relanya memberikan mengenakan satu syarat yang begitu perkhidmatan beliau kepada Kerajaan mustahil berhubung dengan satu Malaysia , jika Kerajaan Malaysia perkara kepentingan awam yang sedia menggunakan kepakaran beliau begitu berat . Tan Sri Ahmad Noordin untuk mendakwa pesalah-pesalah dan Chooi Mun Sou sepatutnya dipuji BMF itu di Malaysia. Sebenarnya dan bukan dikritik kerana kerelaan inilah tawaran anggota-anggota 1625 24 MAC 1986 1626
Jawatankuasa Penyiasat dalam ketiga- saya. Akan tetapi saya ingin bertanya tiga Ikhtisar Khas atau Special Briefs, Yang Berhormat Menteri Kewangan di mana mereka berkata bahawa mengapakah beliau dan Yang Amat mereka rela memberi sebarang Berhormat Perdana Menteri pertolongan yang mungkin diperlukan menyembunyikan maklumat ini oleh pihak-pihak Polis Malaysia. daripada Parlimen selama dua minggu . Maklumat ini sepatutnya Yang Berhormat Menteri termuat dalam Kertas Putih Kerajaan Kewangan telah menuduh saya dan sekiranya is tidak sempat sebagai takut meneruskan dengan dilakukan untuk sebab percetakan kata-kata 24 jam yang diberikan oleh satu addendum berasingan kepada saya di dalam Dewan yang mulia ini Kertas Putih hendaklah diberi kepada pada 11hb Mac, 1986 kepada Bank Ahli-ahli Parlimen. Bumiputera untuk membuat laporan Polis terhadap bekas Lembaga Kedua-dua Yang Amat Berhormat Pengarah BBMB yang diketuai oleh Perdana Menteri dan Yang Berhormat Pengerusinya waktu itu, Dr Nawawi Menteri Kewangan telah melanggar Mat Awin , mengenai pembelian aset- hak keistimewaan Parlimen dengan aset di Amerika Syarikat yang menyembunyikan maklumat- sebenarnya bertujuan menjadi maklumat ini selama dua minggu jaminan (security) bagi pinjaman- daripada Parlimen mengenai laporan pinjaman BMF. Polis BBMB yang dibuat pada 6hb Mac itu. Apakah sebabnya maklumat Saya tidak perlu takut . Saya telah ini disembunyikan? menukar fikiran saya apabila saya menyedari bahawa sekiranya saya Dengan mengambil ingatan bahawa membuat laporan Polis, maka BBMB pihak BBMB telah bertindak secara akan terlepas dari tanggungjawabnya ganjil dalam beberapa tindakan untuk melaksanakan perakuan- susulan , misalnya dalam perakuan yang disyorkan oleh membenarkan tujuh writ saman untuk Jawatankuasa Penyiasat. Pihak mendapat balik US$138 juta dari BBMB akan berkata pula bahawa George Tan meluput , apakah BBMB disebabkan saya sudahpun membuat juga memikir tentang kemungkinan laporan Polis, maka tidak perlu yang sama iaitu untuk menarik balik baginya untuk membuat laporan Polis laporan Polis terhadap Dr Nawawi dan yang sama . Saya sudah pasti akan bekas Lembaga Pengarah BBMB membuat laporan Polis sekiranya selepas peredaran satu masa yang pihak BBMB terus enggan bertindak. sesuai? Laporan dibuat supaya boleh jawab di Parlimen , bila ditekan ada Namun Yang Berhormat Menteri buat laporan , kalau tidak ditekan Kewangan telah mendedahkan semasa tidak payah bongkar dan boleh diam- menggulung perbahasan Khamis lalu diam tank balik. bahawa MBBMB telahpun pada 6hb Mac, .1986 membuat laporan Polis Saya mendapati bahawa jawapan terhadap bekas Lembaga Pengarah Yang Berhormat Menteri Kewangan BBMB yang diketuai oleh Dr Nawawi ke atas skandal BMF adalah seolah- serta pengarah-pengarah BMF ke atas olah scandalous kerana beliau gagal transaksi US$85 juta yang melibatkan menumpukan perhatian kepada isu-isu pembelian aset-aset Carrian di sebenar dan sebesar dalam skandal Amerika Syarikat. tersebut. Beliau sebaliknya mengambil , dengan izin , cheap pot- Sa^ya mengalu-alukan pendedahan shots terhadap DAP kerana kononnya ini kerana inilah yang ditekankan oleh cuba mempolitikkan Laporan Akhir 1627 24 MAC 1986 1628
BMF, walhal beliaulah yang paling skandal BMF. Versi Bahasa Malaysia salah melakukan kesalahan mi. Laporan Akhir BMF hendaklah dikeluarkan sebelum pilihanraya Umpamanya , Yang Berhormat umum atau Kerajaan akan dituduh Menteri Kewangan telah menuduh sebagai bukan sahaja menafikan saya sebagai mempunyai niat jahat rakyat Malaysia yang berpendidikan yang inginkan Bank Bumiputera dalam Bahasa Malaysia peluang mengalami kerugian yang lebih besar membaca Laporan tersebut tetapi juga apabila saya mencadangkan bahawa tidak menghormati Bahasa Malaysia kedua-dua jilid Laporan Akhir BMF sendiri sebagai bahasa rasmi dan itu dicetak dan dijual kepada orang kebangsaan. ramai dengan harga $10 atau $20 setiap set. Dan sekejap lagi pula, Saya sangat terperanjat bahawa beliau sendiri ingin , dengan izin, claim tidak ada seorang ahli UMNO berdiri credit ke atas keputusan Kerajaan bertanya kenapa tidak ada laporan untuk mencetak dan menjual dalam Bahasa Malaysia. Semua kedua-dua jilid Laporan Akhir BMF pejuang-pejuang Bahasa sudah hilang. kepada orang ramai dengan harga $40. Semua pejuang-pejuang bahasa sudah tidak ada lagi, oleh kerana ini tidak Saya rasa tidaklah perlu bagi saya demi kepentingan Parti UMNO. untuk menjawab , dengan izin, cheap not-shots seumpama itu. Biarlah Tuan Yang di-Pertua , dalam ucapan rakyat Malaysia menghakimkan siapa beliau , Yang Berhormat Menteri yang sebenarnya serius dan siapa yang Kewangan telah menyalahkan DAP flippant dan dengan izin , frivolous. kerana menyelewengkan orang awam Apakah Yang Berhormat Menteri mengenai skandal BMF dan sebagai Kewangan benar-benar mahukan contoh beliau mendakwa bahawa rakyat mempercayai bahawa Kerajaan semasa pilihanraya umum 1982, DAP begitu pandang berat terhadap telah menjadikan ini suatu isu hangat. penjimatan $20 bagi setiap dua jilid Beliau berkata bahawa pihak MCA Laporan Akhir BMF itu pada hal is telah menuntut supaya pihak DAP begitu gembira atau, dengan 'izin, menarik balik dakwaan bahawa happy-go-lucky tentang kehilangan pemimpin-pemimpin MCA telah $2.5 billion dalam skandal BMF. terlibat dalam skandal BMF, tetapi Beliau adalah, dengan izin, dollars sehingga sekarang pihak DAP gagal wise, billions foolish dalam perkara meminta maaf. ini, kerana perbelanjaan tambahan itu adalah wajar dan patut jika dengan Saya tidak pernah menemui seorang kadar yang lebih murah Laporan Menteri Kewangan yang memegang Akhir ini boleh disampaikan ke tangan jawatan kedua penting dalam Kabinet sebilangan besar rakyat Malaysia selepas Perdana Menteri yang begitu untuk membolehkan mereka cuai, yang begitu cuai akan hakikat- memahami betapa besar dan hodoh hakikat (facts and allegations) serta skandal BMF itu. dakwaan-dakwaannya sehingga saya tidak tahu apa yang dilakukan dalam Dalam pada ii,. saya menyeru memegang portpolio kewangannya. Kementerian Kewangan memberi keutamaan untuk menerbitkan 2 jilid Saya ingin mengingatkan Yang Laporan Akhir BMF dalam Bahasa Berhormat Menteri Kewangan Malaysia supaya rakyat Malaysia yang bahawa pilihanraya umum 1982 telah tidak memahami bahasa Inggeris diadakan pada bulan April, 1982, tetapi hanya dididik dalam Bahasa walaupun pada masa itu Yang Malaysia boleh membaca mengenai Berhormat Menteri Kewangan dan 1629 24 MAC 1986 1630
pemimpin-pemimpin atasan UMNO pendirian yang tegas atas skandal sudah tahu-menahu mengenai skandal BMF. Di dalam Parlimen , Ahli-ahli tersebut, saya mesti mengaku bahawa Parlimen MCA begitu dikenali kerana pihak DAP langsung tidak mempunyai mengelakkan skandal ini. Selain sebarang saluran memperolehi daripada rujukan-rujukan yang kecil- maklumat sedemikian dan kami tidak kecilan sahaja. Sebabnya adalah amat mengetahui apa-apa pun mengenai senang sekali : pihak MCA tidak skandal BMF ini pada April, 1982. berani menyinggung hati UMNO atas Baru pemimpin-pemimpin UMNO skandal BMF ini , khususnya tatkala tahu dan mereka sembunyikan. Maka MCA sendiri mengalami skandal Pan persoalan mengenai pihak DAP El Presidennya Tan Koon Swan. melemparkan dakwaan-dakwaan BMF terhadap pemimpin-pemimpin Saya mendapati jawapan kedua-dua MCA semasa pilihanraya umum 1982 Yang Amat Berhormat Perdana tidak timbul sama sekali. Menteri dan Yang Berhormat Menteri Kewangan mengenai skandal BMF di Di sini saya tidak mahu terganggu Parlimen bersikap begitu mengelak dengan isu MCA kerana sekiranya (evasive) dan kurang memuaskan. perlu bagi sesiapa meminta maaf, Mereka mahukan rakyat mempercayai pihak MCA sendirilah yang telah bahawa kesalahan keseluruhannya memungkiri janji pilihanraya 1982nya skandal BMF terletak pada Lorrain bagi suatu , dengan izin, breakthrough Osman , Hashim Shamsuddin, Rais bagi rakyat Malaysia Cina-Tionghua. saniman , Ibrahim Jaaf ar dan tidak Akan tetapi pihak MCA sebenarnya lebih daripada itu. Saya tidak boleh bertanggungjawab terhadap menerima kesimpulan ini sehingga breakdown hak rakyat Malaysia pembongkaran-pembongkaran baru Tionghua ini. yang diberikan oleh Jawatankuasa Pihak DAP telah mencabar Siasatan BMF dalam Laporan Akhir Menteri-menteri serta pemimpin- dan ketiga-tiga Special Brief khasnya, pemimpin MCA kepada suatu siri seterusnya disiasat melalui suatu perbahasan nasional atas dakwaannya Suruhanjaya Siasatan Di Raja, malah bahawa is mempunyai pengaruh dan Jawatankuasa Siasatan BMF juga kedudukan dalam Kerajaan Barisan mengesyorkan siasatan-siasatan Nasional dan reaksinya yang begitu seterusnya diadakan. beremosi tanpa memikir terhadap kenyataan Timbalan Perdana Menteri Misalnya , Menteri Kewangan juga Singapura bahawa kedudukan MCA telah mengatakan bahawa pinjaman- dalam Kerajaan Malaysia adalah amat pinjaman US$292 juta dan US$580 tidak significant. Tiada sebarang juta merupakan pengkhianatan pemimpin atau Menteri MCA yang amanah oleh keempat-empat pesalah berani menerima cabaran mi. BMF. Saya tidak boleh menerima ini Mungkin ini adalah suatu tindakan kerana seawal 1981 , pinjaman- betul kerana dalam suatu siri pinj aman BMF yang begitu besar perbahasan nasional sedemikian akan berjumlah US$292 juta adalah jelas hanya membuktikan betapa benarnya kepada sesiapa pun dalam BBMB di kenyataan Goh Chok Tong itu dari Kuala Lumpur, tetapi tidak segi hakikat walaupun tidak begitu dikenalpasti . Jika ada, is mungkin discreet diplomaticaly. dapat menghentikan pinjaman- pinjaman US$580 juta pada Pihak MCA juga sepatutnya penghujung tahun 1981. Lebih-lebih meminta maaf daripada rakyat kerana lagi walaupun Menteri Kewangan pemimpin-pemimpin serta Menteri- telah menolak rujukan Laporan Akhir menterinya tidak berani mengambil kepada cadangan Kerajaan Malaysia 1631 24 MAC 1986 1632 membeli Gammon House , beliau Jawatankuasa Penyeliaan mi yang tidak dapat menerangkan mengapa paling ideal dilantik adalah ahli-ahli telah mendahulukan US$200 juta Jawatankuasa Siasatan BMF, tetapi untuk membiayai pembelian harta dengan perasaan permusuhan 100% oleh George Tan yang tidak (animosity) yang ditonjolkan oleh dikenali dan masih belum diuji. Kerajaan dan BBMB ke atas Tan Sri Ahmad Noordin dan Chooi Mun Sou, Bank Bumiputra adalah saya fikir kedua-dua mereka mi tidak bertanggungjawab atas kehilangan akan diberi sebarang perlantikan wang yang terbesar oleh mana-mana rasmi untuk beberapa lama lagi. satu institusi dalam negara sejak merdeka. Ia tidak boleh dipercayai mi juga adalah sebab mengapa untuk membuat keputusan muktamat kontrak Tan Sri Ahmad Noordin sama ada perlu bertindak atas syor- sebagai Ketua Audit Negara tidak syor Jawatankuasa Siasatan BMF oleh mungkin diperbaharui apabila is tamat kerana is mempunyai kepentingan dalam bulan Mei walaupun beliau untuk menyembunyikan skandal masih boleh berkhidmat dengan BMF. cemerlangnya sebagai Ketua Audit Negara untuk memberi makna dan isi Sepertimana Kerajaan telah kandungan kepada prinsip mengarahkan Bank Bumiputra untuk akauntabiliti awam . Yang Amat menubuhkan Jawatankuasa Siasatan, Berhormat Perdana Menteri akan memutuskan bagi Bank Bumiputra menunjuk satu aspek personalitinya anggota-anggota serta syarat -syarat yang hingga kini tidak pernah rujukan Jawatankuasa tersebut, diketahui sekiranya beliau boleh Kerajaan perlu sekarang mengenepikan perasaan animus mengarahkan Bank Bumiputra terhadap Tan Sri Ahmad Noordin atas bertindak atas syor-syor Jawatankuasa siasatan BMF untuk membuat Siasatan itu untuk mengadu secara perakuan kepada Yang di-Pertuan rasmi kepada pihak Polis dan juga Agong supaya kontrak dan mengambil tindakan-tindakan susulan perkhidmatan Tan Sri Ahmad berasaskan ketiga -tiga Special Brief. Noordin diperbaharui untuk satu penggal lagi . Ia akan meletakkan Sekiranya Kerajaan sekarang kepentingan negara ke atas segala- melepaskan keputusan muktamad dan galanya. tanggungjawab atas apa yang perlu dibuat atas syor-syor Jawatankuasa Pada awal tahun lalu , penasihat Siasatan kepada BBMB, maka PETRONAS yang juga bekas Perdana Kerajaan sudah gagal dalam tugasnya Menteri , Tun Hussein Onn, telah seperti juga is gagal sama sekali dalam berkata bahawa Bank Bumiputra skandal BMF. mempunyai masalah pinjaman tempatan seburuk skandal BMF. Parlimen dan rakyat hendaklah Beliau mendakwa bahawa beberapa diberi satu Laporan terperinci tentang pegawai bank tertentu telah menerima apa tindakan Kerajaan talah memutus kick-backs dan berjuta-juta ringgit untuk mengambil atas setiap syor dalam bentuk pinjaman tempatan Jawatankuasa Siasatan BMF. Saya telah diberi walaupun terdapat cadangkan penubuhan sebuah j aminan yang kurang mencukupi dan Jawatankuasa Khas dengan diragui . Pinj aman-pinj aman non- tanggungjawabnya untuk mengawasi performing Bank Bumiputra adalah tindakan-tindakan susulan yang yang terbesar sekali dalam negara ini diambil oleh BBMB atas setiap syor mengikut' satu sumber . Selepas Jawatankuasa Siasatan . Ahli-ahli skandal BMF $2 .5 billion di Hong 1633 24 MAC 1986 1634
Kong, rakyat berhak menuntut supaya negara. Kemudian dilaporkan bahawa terdapat taraf yang tertinggi dalam inilah projek bekalan air yang mempastikan satu pembersihan diswastakan yang pertama sekali dan pengurusan Bank Bumiputra bahawa syarikat Antah Biwater yang dilakukan. 51% sahamnya adalah dimiliki oleh Antah Holdings Berhad dan baki 49% Dalam keadaan kesulitan kewangan pula dimiliki oleh sebuah syarikat waktu ini, bank-bank mendapati utama British dalam pembekalan dan bahawa pinjaman-pinjaman mereka penapisan air iaitu Biwater Ltd. kini telah meningkat sebanyak 300% atau berada di peringkat akhir sebelum 400% berbanding dengan cagaran diberi tawaran itu yang melibatkan 174 yang diberi. Parti DAP menggesa skim air. supaya sebuah Suruhanjaya Penyiasatan Di Raja ditubuhkan di Walaupun projek ini ditonjolkan dalam masalah pinjaman tempatan sebagai projek bekalan air pertama Bank Bumiputra untuk mempastikan yang diswastakan di dalam negara, ini bahawa tiada timbulnya skandal tidak senlestinya benar kerana pinjaman tempatan seperti skandal Kerajaan Malaysia perlu mengambil BMF. alih projek apabila diselesaikan oleh Antah Biwater. Operasi serta Tuan Yang di-Pertua, Yang Amat pengendalian loji-loji akan tetap Berhormat Perdana Menteri telah merupakan tanggungjawab Kerajaan berkata bahawa di bawah Rancangan Malaysia. Antah Biwater hanya Malaysia Kelima, lebih banyak agensi- berunding bagi memperolehi kontrak agensi dan kegiatan-kegiatan atas dasar turnkey, bersama-sama Kerajaan akan diswastakan untuk dengan pembiayaan kewangan. mengurangkan penyertaan Kerajaan dalam ekonomi. Tuan Yang di-Pertua, ahli-ahli pakar perunding air serta jurutera- Walau bagaimanapun adalah jelas jurutera tempatan mempersoalkan demi kepentingan awam untuk mengapa projek bekalan air $1.4 menentukan bahawa dalam proses billion ini diberikan kepada Antah penswastaan yang melibatkan projek- Biwater tahpa tender terbuka, walhal projek bernilai beratus-ratus juta pakar perunding tempatan yang malah berbilion-bilion ringgit, tidak berkebolehan.... . berlakunya rasuah, nepotisme atau lain-lain kecurangan, yang hanya akan Timbalan Yang di-Pertua: Yang menambahkan kos akhir dan Berhormat, minta duduk sebentar. perunding-perunding dan jurutera- Yang Berhormat, memandangkan jurutera dan pemborong-pemborong taraf Yang Berhormat sebagai Ketua tempatan tidak digantikan dengan Pembangkang, saya akan memberi perunding-perunding, jurutera- Yang Berhormat sedikit masa lagi jurutera dan pemborong-pemborong. iaitu 28 tninit lagi, sekiranya Yang Berhormat perlu, namun juga Dalam bulan Januari ini, Yang memandangkan taraf Yang Berhormat Berhormat Timbalan Menteri sebagai Ketua Pembangkang, saya Kewangan ada berkata empat juta lagi ingin mengingati bahawa masalah orang akan menerima bekalan air di hadapan Majlis ialah: apabila program bekalan air bernilai $1.4 billion dilaksanakan dalam bulan Bahawa Dewan ini menyedari Jun tahun ini. Beliau berkata program kemajuan yang telah dicapai dalam tersebut akan melibatkan 100 skim usaha melaksanakan Rancangan yang telah dikenal-pasti di seluruh Malaysia Keempat, bersetuju 1635 24 MAC 1986 1636
dengan usaha-usaha Kerajaan mengenai skandal BMF ataupun yang melaksanakan Dasar Ekonomi Baru biasanya dalam perbahasan di dalam untuk mencapai tujuan utama, iaitu Rancangan Malaysia Kedua, Mid- perpaduan negara serta term Review, perbahasan Rancangan mengekalkan keamanan dan Malaysia Ketiga, Mid-term Review; keselamatan; melulus dan Rancangan Malaysia Keempat, Mid- menyetujui Rancangan Malaysia term Review di mana saya dengan Kelima yang telah dirangka untuk panjang lebar memberi pandangan- menyesuai dan menumpukan dasar- pandangan saya tetapi saya rasa kita dasar dan program-program bagi sampai satu peringkat yang mana, mengekalkan perkembangan sosio- Yang Amat Berhormat sendiri pun ekonomi dan menjamin kestabilan ada berkata bahawa sungguhpun ekonomi dalam jangka panjang beliau ada menyeru rakyat jangkn serta meneruskan langkah-langkah putus asa, sungguhpun ada begitu untuk membasmi kemiskinan dan banyak masalah-masalah ekonomi dan menyusun semula masyarakat politik, bahawa masalah-masalah seperti yang dibentangkan dalam datang dan akan pergi dan oleh kerana Kertas Perintah Bilangan 15 Tahun masa yang begitu singkat.... . 1986. Bahawa dalam meluluskan Rancangan Malaysia Kelima ini, Timbalan Yang di-Pertua: Yang Dewan ini menyeru semua rakyat Berhormat, sila duduk dahulu, saya Malaysia dari segenap lapisan untuk ingin hanya mengetahui sama ada berusaha dengan lebih gigih lagi Yang Berhormat bangun serta melengkapkan diri mereka membangkang atau menyokong Usul, untuk menghadapi cabaran sosio- itu sahaja. ekonomi dan politik yang lebih besar selaras dengan hasrat Tuan Lim Kit Siang : Mengenai Rukunegara dan bersatu padu tujuan, tidak ada orang, segala untuk mewujudkan negara yang tujuannya balk termasuk objektif dua adil, progresif, dan kukuh. prong, untuk menyusun semula masyarakat, untuk membasmi Saya bukan berhasrat menegur kemiskinan. tentang ucapan, sama ada isi ucapan Yang Berhormat relevent atau tidak, Itu tidak ada orang yang bantah; tetapi cuma saya ingin bertanya kita mahu perpaduan, mahu kerana Yang Berhormat belum keselamatan, mahu keamanan, semua menyatakan Yang Berhormat sokong sokong. Tetapi sebenarnya ialah atau bangkang Usul mi. adakah kita dalam keadaan di mana kita mengarah kepada objektif- Tuan Lim Kit Siang: Khasnya objektif ini. Itu mustahak dan, sebab mengenai masa untuk saya boleh itu saya rasa oleh kerana krisis di teruskan ucapan, saya tahu mengenai Sabah, skandal BMF merupakan Usul, mengenai Rancangan Malaysia penyakit-penyakit utama yang akan Kelima, tujuan satu program men j ahanamkan Rancangan Malaysia pembangunan untuk lima tahun ini Kelima dan sebabnya saya tetapi yang dinyatakan dalam menonjolkan dua-dua perkara dengan rancangan Malaysia Kelima objektif masa yang begitu panjang lebar dan overiding ialah bahawa pembinaan rakan-rakan saya akan bahas dengan negara, perpaduan negara dan saya butir-butiran yang lebih mengenai perlu dalam perbahasan ini membuat aspek-aspek yang lain. (Disampuk). satu pilihan, sama ada mahu No doubt, IIJ jam, tiga hari pun boleh menekankan apa yang berlaku di bercakap kalau lepaskan masa Yang Sabah dan juga untuk menekankan Berhormat yang berkenaan. 1637 24 MAC 1986 1638
Timbalan Yang di-Pertua: Ahli-ahli besar kerja-kerja rekabentuk dan Yang Berhormat, sila pelihara Tertib kejuruteraan akan diberikan oleh Mesyuarat. Sila teruskan Yang Biwater di United Kingdom. Pakar- Berhormat. pakar perunding tempatan akan dinafikan peluang-peluang ini, dan Tuan Lim Kit Siang: Tuan Yang di- jurutera-jurutera Malaysia akan Pertua, saya mahu habiskan perkara mengalami kesan-kesan yang buruk. Antah Biwater dahulu. Terdapat juga beberapa kontraktor- Tuan Yang di-Pertua, ahli-ahli kontraktor tempatan yang layak serta pakar perunding air serta jurutera- berkebolehen mengendalikan projek- jurutera tempatan mempersoalkan projek bekalan air di Malaysia. Jika mengapa projek bekalan air $1.4 kesemua.. bilion ini diberikan kepada Antah Biwater tanpa tender-tender terbuka, Timbalan Yang di-Pertua: Yang walhal pakar perunding tempatan Berhormat, masa sudah cukup, Yang yang berkebolehan mengendalikan 174 Berhormat boleh menyambung projek tersebut. Menurut suatu semula ucapan esok. anggaran 90% daripada kira-kira 300 skim air luar Bandar adalah Tuan Lim Kit Siang : Terima Kasih. dikendalikan secara tempatan dengan rekaan pakar-pakar perunding serta Timbalan Yang di-Pertua: Ahi-ahli jurutera tempatan. Yang Berhormat, mesyuarat ditangguhkan sekarang. Dewan akan Negara kini sedang menghadapi bersidang semula pada pukul 2.30 masalah pengangguran yang begitu petang esok petang esok. serius, termasuk jurutera-jurutera. Jika 174 skim bekalan air diberikan Dewan ditangguhkan pada pukul kepada Antah Biwater, sebahagian 6.30 petang.