Ochrona Beskidów Zachodnich 3: 55–78, 2010

Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Gorców Critical list of and lichenicolous fungi of the Gorce Mts

Paweł Czarnota

Abstract: A critical list of lichenized and lichenicolous fungi collected anywhere in the Gorce Mts (Western Car- pathians) is presented based on the re-examination of available herbarial materials and new fi ndings made during last three years of fi eld explorations. 649 taxa is mentioned here including 603 species of lichenized fungi (lichens), and 46 species of lichenicolous fungi. Almost 23% from them have only historical importance. Lecidea leprarioides is reported here as a new species for Poland, and Arthonia muscigena, Bacidina neosquamulosa, B. sulphurella, Biatora veteranorum, Cladonia grayi, C. polydactyla, C. rei, Lecania cyrtellina, Lecanora compallens, L. subintricata, Lecidea ny- landeri, Lecidella subviridis, Mycobilimbia pilularis, Verrucaria macrostoma as new for the Gorce Mts. Bacidina arnol- diana s.str. is confi rmed here for the fi rst time in Poland. Detailed localities and remarks for some noteworthy species and related literature for all listed taxa are included. 46 taxa have been excluded from the previously published data referring to the Gorce Mts due to their misidentifi cations, unclear taxonomic status or nomenclatural innovations.

Key words: Carpathians, Poland, checklist, fungi, biodiversity, distribution

Pracownia Naukowo-Edukacyjna Gorczańskiego Parku Narodowego, Poręba Wielka 590, 34-735 Niedźwiedź, e-mail: [email protected]

WSTĘP o wielkich rozmiarów plechach granicznika płucnika Lobaria pulmonaria, odnalezionych w rezerwacie im. Termin porosty jest określeniem fenomenu przy- W. Orkana pod Turbaczem (Motyka 1930). Z tego sa- rodniczego – życiowego, samowystarczalnego, sym- mego okresu pochodzą dane o występowaniu kilku biotycznego związku między wyspecjalizowanym nitkowatych brodaczek, w tym wymarłej współcześ- grzybem (mikobiontem) a fotosyntetyzującym glo- nie w całej Polsce brodaczki najdłuższej Usnea longis- nem lub sinicą (fotobiontem), w którym ten pierwszy sima (Motyka 1936-1938). Po wojnie, na przełomie lat przeważnie spełnia rolę zewnętrznego komponentu, 50. i 60., intensywne prace nad poznaniem różnorod- odpowiedzialnego za kształt, wielkość i kolor plechy ności gorczańskich porostów zainicjował dr K. Glanc, powstałej w drodze tej symbiozy. Mówienie o gatun- który zgromadził pokaźny zielnik, przechowywany kach porostów w takim kontekście jest nieprecyzyj- obecnie w herbarium Instytutu Botaniki Polskiej ne, lecz ze względu na tradycję i powszechny odbiór, Akademii Nauk w Krakowie. Jego zbiory stały się w dalszym ciągu kultywowane. Systematycznie rzecz po latach podstawą opracowania, liczącego 505 ga- ujmując, nazwa gatunkowa porostu odnosi się do tunków, stanowiącego znakomite, historyczne tło dla komponentu grzybowego, a więc mikobionta, zwa- dalszych prac lichenologicznych (Czarnota i in. 2005). nego w tym wypadku grzybem lichenizowanym. W międzyczasie autor niniejszego tekstu przedstawił kompleksowe opracowanie bioty porostów odnale- Poznawanie bioty porostów w Gorcach ma zionych w ostatnich latach ubiegłego wieku na terenie już swoją kilkudziesięcioletnią tradycję. Pierwsze Gorczańskiego Parku Narodowego (Czarnota 2000, wzmianki na ten temat pochodzą z początku lat 30. 2002a), które po uzupełnieniu bieżącymi datami, ubiegłego wieku, kiedy prof. Józef Motyka donosił weryfi kacji taksonomicznej i nomenklaorycznej du-

55 Ochrona Beskidów Zachodnich 3: 55–78, 2010

żej części zbiorów przez autora i lichenologów z róż- Nazewnictwo taksonów przyjęto głównie za Lišką nych instytucji naukowych, pozwoliło skompletować i in. (2008), a w przypadku braku stosownego takso- listę 603 taksonów grzybów zlichenizowanych i 46 nu na liście przyjmowano nomenklaturę stosowaną gatunków grzybów naporostowych, odnalezionych w zbiorczym opracowaniu porostów Wielkiej Bryta- kiedykolwiek na terenie Gorców. Blisko 74% z nich, nii i Irlandii [Smith et al. (eds) 2009], za wyjątkiem tj. około 480 gatunków notowano na obszarze GPN. Arthonia digitatae (Hafellner 1999), Bacidina sul- Niestety prawie 23% ogólnej liczby gorczańskich po- phurella (Hauck, Wirth 2010), Biatora veteranorum rostów (138 gatunków), stanowią taksony znane tylko (Sérusiaux i in. 2010), Caloplaca oasis (Wilk 2011), z not historycznych. Zapewne większość z nich uznać Chaenothecopsis consociata (Wirth 1995), Lecanora można za wymarłe na tym terenie. Postęp badań tak- fi lamentosa (Perez-Ortega i in. 2010), Placopyrenium sonomicznych w ostatnich latach przyczynił się do canellum i P. fuscellum (Krzewicka 2009) oraz Porpi- dia nigrocruenta i odmian P. sp e irea (Jabłońska 2010); identyfi kacji wielu pomijanych podczas prac tereno- w nomenklaturze rodzaju Verrucaria uwzgledniono wych lub nieznanych dotychczas gatunków. W licz- prace Th üs’a (2002) i Breuss’a (2008). bie ponad 120 taksonów odnalezionych w Gorcach W nawiasach kwadratowych po nazwie niektó- w ostatnich dwóch dekadach znajdują się również rych gatunków umieszczono najczęściej używane dwa gatunki opisane dla nauki, które tutaj właśnie synonimy, stosowane w cytowanej literaturze. Na mają swoje locus typicus: Agonimia repleta Czarnota końcu wykazu wymieniono gatunki wcześniej & Coppins (Czarnota & Coppins 2000) i Micarea no- błędnie zidentyfi kowane, także te, których wystę- wakii Czarnota & Coppins (Czarnota 2007). W przed- powanie w Gorcach jest wątpliwe oraz gatunki stawionym wykazie dodano 15 kolejnych, niepoda- grzybów nielichenizujących, podawanych dotych- wanych dotychczas z Gorców gatunków grzybów czas na listach porostów. Koncepcje gatunków zlichenizowanych oraz Lecidea leprarioides – takson z rodzajów Bryoria i Usnea, przyjęto za pracą Czar- niewyróżniany dotąd w Polsce pod tą nazwą. Po raz noty i in. (2005), bez weryfi kacji taksonomicznej. pierwszy w kraju wykazano z Gorców także Bacidi- Do gatunków publikowanych po raz pierwszy na arnoldiana s.str., gatunek ostatnio reaktywowany z Gorców dołączono wykazy kolekcji, które są (Brand i in. 2009; Hauck, Wirth 2010). Z poprzednich przechowywane w herbarium GPN. Stanowiska danych literaturowych, charakteryzujących różnorod- podano w układzie sieci ATPOL przystosowanej ność bioty porostów w Gorcach wykluczono w toku dla porostów (Cieśliński, Fałtynowicz 1993). rewizji 46 błędnie zidentyfi kowanych taksonów, grzy- by nielichenizujące, a także takie, których obecność w tym paśmie górskim jest wątpliwa, jak również LISTA POROSTÓW te nazwy, które obecnie uznawane są za synonimy I GRZYBÓW NAPOROSTOWYCH wcześnej opisanych gatunków. Zapewne w postępie badań taksonomicznych Stosowane skróty: + – grzyb naporostowy; ! – kolejnych grup, do których włączone zostaną zbio- gatunek nowy dla Gorców; !! – gatunek nowy dla ry porostów z Gorców, dojdzie jeszcze do niejednej Polski; Dg-F – Dentario glandulosae-Fagetum; GPN korekty w przedstawionym tu wykazie, niemniej – Gorczański Park Narodowy; incl. – włączając; katalog ten stanowi pierwsze krytyczne podsumo- oddz. – oddział; P-P – Plagiothecio-Piceetum; p.p. wanie dotychczasowych danych lichenologicznych – pro parte, częściowo; Stan. – stanowisko. z tego terenu i może być jednocześnie punktem Absconditella delutula (Nyl.) Coppins & H. Kilias odniesienia do dalszych badań. (Czarnota, Kukwa 2008a) A. lignicola Vĕzda & Pišút (Czarnota 2002a; Czar- MATERIAŁ I METODY nota i in. 2005; Czarnota, Kukwa 2008a) +Abrothallus caerulescens C. Kotte (Kukwa, Czar- nota 2006) Wykaz gatunków sporządzono w oparciu o mate- Acarospora fuscata (Schrad.) Th . Fr. (Czarnota riały publikowane jak również niepublikowane zbiory 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- autora z ostatnich kliku lat nieustannych eksploracji. wicz 2008)

56 Paweł Czarnota Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Gorców

A. glaucocarpa (Ach.) Körb. (Czarnota 2000; Czar- A. spadicea Leight. (Czarnota 2002a; Czarnota i in. nota i in. 2005) 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) A. cf. insolata H. Magn. (Czarnota i in. 2005; Czar- A. vinosa Leight. (Czarnota 2002a) nota, Wojnarowicz 2008) +Arthrorhaphis aeruginosa R. Sant. & Tønsberg A. intermedia H. Magn. (Czarnota i in. 2005) (Czarnota i in. 2005; Kukwa, Czarnota 2006; A. macrospora (Hepp) A. Massal. ex Bagl. (Glanc Kukwa i in. 2010) 1960; Czarnota i in. 2005) A. citrinella (Ach.) Poelt (Czarnota i in. 2005) A. nitrophila H. Magn. (Czarnota i in. 2005) +A. grisea Th . Fr. (Czarnota 2002a; Kukwa i in. A. oligospora (Nyl.) Arnold (Czarnota i in. 2005) 2010) A. umbilicata Bagl. (Czarnota i in. 2005; Czarnota, Arthothelium ruanum (A. Massal.) Körb. (Czarno- Wojnarowicz 2008) ta 2000) A. veronensis A. Massal. (Glanc 1960; Czarnota 2000; Aspicilia caesiocinerea (Nyl. ex Malbr.) Arnold Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) (Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Acrocordia gemmata (Ach.) A. Massal. (Czarnota Wojnarowicz 2008) 1994, 2000; Czarnota i in. 2005) A. cinerea (L.) Körb. (Czarnota i in. 2005; Czarno- A. subglobosa (Vězda) Vězda & Poelt (Czarnota ta, Wojnarowicz 2008) 2003) A. contorta (Hoff m.) Kremp. (Czarnota i in. 2005; Agonimia cf. allobata (Stizenb.) P. James (Czarnota Czarnota, Wojnarowicz 2008) i in. 2005) A. insolata (H. Magn.) Hav. (Czarnota i in. 2005) A. gelatinosa (Ach.) M. Brand & Diederich [= A. moenium (Vain.) G. Th or & Timdal (Czarnota Polyblastia gelatinosa (Ach.) Th . Fr.] (Czarnota 1994, 2000; Czarnota i in. 2005) 1998, 2000) A. simoënsis Räsänen (Czarnota i in. 2005) A. repleta Czarnota & Coppins (Czarnota, Cop- +Athelia arachnoidea (Berk.) Jül. (Kukwa, Czar- pins 2000; Czarnota 2003) nota 2006) Alectoria sarmentosa (Ach.) Ach. (Glanc 1960; Bacidia bagliettoana (A. Massal. & De Not.) Jat- Czarnota i in. 2005) ta [= Bacidia muscorum (Ach.) Mudd] (Glanc Amandina punctata (Hoff m.) Coppins & Scheid. 1960; Czarnota 1994, 2000; Czarnota i in. 2005) (Czarnota 1994, 2000; Czarnota i in. 2005; Czar- B. circumspecta (Nyl. ex Vain.) Malme (Czarnota nota, Wojnarowicz 2008) 2000) Anaptychia ciliaris (L.) Körb. (Czarnota i in. 2005) B. fuscoviridis (Anzi) Lettau Anisomeridium polypori (M.B. Ellis & Everh.) Doniesienie o odnalezieniu tego gatunku w Pol- M.E. Barr (Czarnota, Coppins 2006; Czarnota, sce zostało ostatnio opublikowane (Czarnota 2010), Wojnarowicz 2008) lecz miało ono charakter ogólnikowy, bez podania Arthonia didyma Körb. (Czarnota 2000) szczegółowej lokalizacji. Tutaj po raz pierwszy przy- +A. digitatae Hafellner (Kukwa i in. 2010) wołany został konkretny okaz i stanowisko. A. dispersa (Schrad.) Nyl. (Czarnota i in. 2005; Stan.: Ge–10, Gorce, Niedźwiedź, tama na rze- Czarnota, Wojnarowicz 2008) ce Porębiance, na betonie w ocienionym miejscu, A. lapidicola (Taylor) Branth & Rostr. (Czarnota 49°37’38”N, 20°05’15”E, 500 m n.p.m., 18.05.2008, 2000; Czarnota i in. 2005) leg. P. Czarnota 5358. A. leucopellaea (Ach.) Almq. (Czarnota 2000; B. pycnidiata Czarnota & Coppins (Czarnota, Czarnota i in. 2005) Coppins 2006) A. mediella Nyl. (Czarnota 2002a; Czarnota i in. B. rubella (Hoff m.) A. Massal. (Czarnota 1994, 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- !A. muscigena Th . Fr. wicz 2008) Stan.: GPN, oddz. nr 61b, dolina potoku Turbacz, B. subincompta (Nyl.) Arnold (Czarnota 2000; 49°33’35,4”N / 20°06’36,2”E, 1010 m n.p.m., na Czarnota i in. 2005) murszejącej kłodzie Fagus sylvatica blisko potoku !!Bacidina arnoldiana (Körb.) V. Wirth & Vězda w buczynie Dg-F, 6.05.2009, leg. Czarnota 5931. (Czarnota 1994, 2000) A. radiata (Pers.) Ach. (Czarnota 2002a; Czarnota Wobec niedawnych innowacji taksonomicznych i in. 2005) i nomenklatorycznych (Brand i in. 2009; Hauck,

57 Ochrona Beskidów Zachodnich 3: 55–78, 2010

Wirth 2010) większość zbieranych w Gorcach oka- (GPN/2474); GPN, Dolina Łopusznej przy drodze zów uznawanych dotychczas za ten gatunek należy nad potokiem Jaworzyna, 1040 m n.p.m., mchy zaliczyć do B. sulphurella (patrz komentarz pod tym nadrzewne na korze Fagus sylvatica, 5.05.1995, leg. gatunkiem). B. arnoldiana s.str. potwierdzono tylko P. Czarnota (GPN/1059); GPN, Dolina Kamienicy w jednym przypadku i jest to jednocześnie pierwsze poniżej polany Bieniowe, 840 m n.p.m., mchy epi- doniesienie o obecności tego gatunku w Polsce. fi tyczne i kora Sambucus racemosa, 15.05.1997, leg. Stan.: Ge–10, Gorce, enklawa GPN, Poręba P. Czarnota (GPN/1679). Wielka, park dworski Wodzickich, na piaskowcach Baeomyces rufus (Huds.) Rebent. (Czarnota 2000; w kamiennym murze okalającym park, 500 m Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz n.p.m., 5.10.1993, leg. P. Czarnota (GPN/50). 2008) B. chloroticula (Nyl.) Vězda & Poelt (Czarnota, Biatora chrysantha (Zahlbr.) Printzen (Czarnota Wojnarowicz 2008) 2002a; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- B. egenula (Nyl.) Vězda (Czarnota 1994, 2000) wicz 2008) B. inundata (Fr.) Vězda [= Bacidia inundata (Fr.) B. effl orescens (Hedl.) Räsänen (Czarnota 2000; Körb.] (Glanc 1960; Czarnota 2000; Czarnota Czarnota i in. 2005) i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) B. globulosa (Flörke) Fr. [= Catillaria globulosa !B. neosquamulosa (Aptroot & Herk) S. Ekman (Flörke) Th . Fr., Bacidia globulosa (Flörke) Ha- Stan.: Ge–11, Gorce, na skraju wsi Lubomierz, fellner & V. Wirth; Lecania hyalina (Fr.) R. Sant.] w osiedlu Borki poniżej wzniesienia Kobyla Gło- (Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) wa, na korze Salix fragilis, 610 m n.p.m., 12.07.1999, B. helvola Körb. ex Hellb. (Czarnota 2000; Czarno- leg. P. Czarnota 2008. ta i in. 2005) B. phacodes (Körb.) Vězda (Czarnota 2000; Czar- B. ocelliformis (Nyl.) Arnold (Czarnota 2000; Czar- nota i in. 2005) nota, Coppins 2000; Czarnota i in. 2005) !B. sulphurella (Samp.) Hauck & Wirth B. vernalis (L.) Fr. (Czarnota i in. 2005) Gatunek spotykany w Gorcach od dawna, uj- !B. veteranorum Coppins & Sérus. [= Catillaria mowany dotychczas jako Bacidina arnoldiana alba Coppins & Vĕzda] i pod tą nazwą publikowany w pracach Czarnoty Stan.: GPN, oddz. nr 101a, Dolina Kamie- (1994, 2000). Niedawne innowacje taksonomiczne nicy, opodal Wspólnego Potoku, 49°33’41”N / przywróciły starą nazwę Bacidia sulphurella Samp. 20°11’25”E, 980 m n.pm., na murszejącym drew- (Brand i in. 2009) dla okazów Bacidina arnoldia- nie złomu Picea abies w buczynie karpackiej, na s.lat. wykształcających hakowato zakrzywione 10.12.2008, leg. P. Czarnota 5735. konidia, rosnących przede wszystkim epifi tycznie, Biatoridium monasteriense J. Lahm (Czarnota w odróżnieniu od B. arnoldiana s.str., która wydaje 2000; Czarnota i in. 2005) się preferować wapniste podłoże skalne i wykształ- Bilimbia sabuletorum (Schreb.) Arnold [= Myxobi- ca konidia co najwyżej lekko zakrzywione. Z uwagi limbia sabuletorum (Schreb.) Hafellner] (Glanc na cechy fenetyczne ostatnio przeniesiono ten gatu- 1960, jako Bacidia fusca; Czarnota 1994, 2000; nek do rodzaju Bacidina (Hauck, Wirth 2010) i taką Czarnota i in. 2005) koncepcję przyjęto także w tym opracowaniu. Botryolepraria lesdainii (Hue) Canals, Hern-Ma- Stan. (wybrane): Ge–10, Gorce, Niedźwiedź – rine, Gomez-Bolea & Llimona (Kukwa, Czarno- Witów w łęgu nad potokiem Konina, 490 m n.p.m., ta 2008) na korze Alnus incana, 13.05.2001, leg. P. Czarnota Bryophagus gloeocapsa Nitschke ex Arnold (Czar- (GPN/2674); GPN, park dworski Wodzickich w Po- nota 2002a; Czarnota i in. 2005) rębie Wielkiej, 540 m n.p.m., na korze Salix fragilis, Bryoria bicolor (Ehrh.) Brodo & D. Hawksw. [= 15.10.2000, leg. P. Czarnota (GPN/2366). Ge–20, Alectoria bicolor (Ehrh.) Nyl.] (Glanc 1960; GPN, dolina potoku Olszowy, Rezerwat Turbacz, Glanc, Tobolewski 1965; Czarnota i in. 2005) 810 m n.p.m., na korze Fagus sylvatica, 7.05.1996, leg. B. capillaris (Ach.) Brodo & D. Hawksw. (Czarnota P. Czarnota (GPN/886). Ge–21, GPN, Dolina i in. 2005) Kamienicy, uroczysko Zapadłe na SE stoku Mo- B. fuscescens (Gyeln.) Brodo & D. Hawksw. [incl. B. stownicy, 1120 m n.p.m., mchy nadrzewne na crispa (Motyka) Bystrek] (Czarnota 2000; Czar- korze Fagus sylvatica, 15.07.2001, leg. P. Czarnota nota i in. 2005)

58 Paweł Czarnota Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Gorców

B. implexa (Hoff m.) Brodo & D. Hawksw. [incl. C. cirrochroa (Ach.) Th . Fr. (Glanc, Tobolewski B. vrangiana (Gyelnik) Brodo & D. Hawksw.] 1969; Czarnota i in. 2005) (Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) C. citrina (Hoff m.) Th . Fr. (Czarnota 1994, 2000; B. mirabilis (Motyka) Bystrek (Czarnota i in. Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) 2005) C. decipiens (Arnold) Blomb. & Forssell (Czarnota B. nadvornikiana (Gyeln.) Brodo & D. Hawksw. 1994, 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- (Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) narowicz 2008) B. sophiae (Motyka) Bystrek (Czarnota i in. 2005) C. fl avocitrina (Nyl.) A.E. Wade (Czarnota, Wojna- B. subcana (Nyl. ex Stizenb.) Brodo & D. Hawksw. rowicz 2008) (Czarnota i in. 2005) C. fl avorubescens (Huds.) J.R. Laundon (Czarnota Buellia aethalea (Ach.) Th . Fr. (Czarnota i in. 2005; i in. 2005) Czarnota, Wojnarowicz 2008) C. fl avovirescens (Wulfen) Dalla Torre & Sarnth. B. disciformis (Fr.) Mudd (Czarnota 2000; Czarno- (Glanc 1960; Czarnota i in. 2005; Czarnota, ta i in. 2005) Wojnarowicz 2008) B. erubescens Arnold (Czarnota i in. 2005) C. herbidella (Hue) H. Magn. (Glanc 1960; Glanc, B. griseovirens (Turner & Borrer ex Sm.) Almb. Tobolewski 1965; Czarnota 2000, 2002b; Czar- (Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, nota i in. 2005) Wojnarowicz 2008) C. holocarpa (Hoff m. ex Ach.) A.E. Wade (Czar- B. leptocline (Flot.) A. Massal. (Czarnota 2000; nota 1994, 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Czarnota i in. 2005) Wojnarowicz 2008) B. ocellata (Flot.) Körb. (Czarnota i in. 2005) C. oasis (A. Massal.) Szatala (Wilk 2011) Calicium abietinum Pers. (Glanc 1960; Glanc, C. obscurella (J. Lahm) Th . Fr. (Czarnota i in. 2005; Tobolewski 1965; Tobolewski 1966; Czarnota Czarnota, Wojnarowicz 2008) 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- C. pusilla (A. Massal.) Zahlbr. (Wilk 2011) wicz 2008) C. saxicola (Hoff m.) Nordin (Czarnota i in. 2005; C. glaucellum Ach. (Czarnota 2000; Czarnota i in. Czarnota, Wojnarowicz 2008) 2005) C. teicholyta (Ach.) J. Steiner (Czarnota 1994, C. lenticulare Ach. [= C. subquercinum Asahina] 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- (Czarnota i in. 2005) wicz 2008) C. salicinum Pers. (Tobolewski 1966; Czarnota C. variabilis (Pers.) Müll. Arg. (Czarnota i in. 2000; Czarnota i in. 2005) 2005) C. trabinellum (Ach.) Ach. (Glanc 1960; Glanc, C. velana (A. Massal.) Du Rietz [= C. dolomiticola Tobolewski 1965; Tobolewski 1966; Czarnota (Hue) Zahlbr.] (Czarnota i in. 2005) 2000; Czarnota i in. 2005) Candelaria concolor (Dicks.) Stein (Czarnota C. viride Pers. (Glanc 1960; Glanc, Tobolewski 1994, 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- 1965; Tobolewski 1966; Czarnota 2000; Czarno- narowicz 2008) ta i in. 2005) Candelariella aurella (Hoff m.) Zahlbr. (Czarnota Caloplaca arenaria (Pers.) Müll. Arg. (Czarnota 1994, 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- 2000) narowicz 2008) C. cerina (Ehrh. ex Hedw.) Th . Fr. var. cerina (Czar- C. coralliza (Nyl.) H. Magn. (Czarnota 2000; Czar- nota 2000; Czarnota i in. 2005) nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) C. cerina var. chloroleuca (Sm.) Th . Fr. [= C. stillici- C. refl exa (Nyl.) Lettau (Czarnota 2000; Czarnota diorum (Vahl.) Lynge] (Czarnota i in. 2005) i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) C. chlorina (Flot.) H. Olivier (Czarnota 2000; C. vitellina (Hoff m.) Müll. Arg. (Czarnota 2000; Czar- Czarnota i in. 2005); okaz podawany w pracy nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) Czarnota, Wojnarowicz (2008) należy do inne- C. xanthostigma (Ach.) Lettau (Czarnota 1994, go gatunku Caloplaca. 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- C. chrysodeta (Vain. ex Räsänen) Dombr. [= Le- wicz 2008) proplaca chrysodeta (Vain. ex Räsänen) J.R. Carbonea vorticosa (Flörke) Hertel (Czarnota i in. Laundon] (Czarnota i in. 2005) 2005)

59 Ochrona Beskidów Zachodnich 3: 55–78, 2010

Catillaria chalybeia (Borrer) A. Massal. (Czarnota +Chaenothecopsis consociata (Nádv.) Alb. Schmidt 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- (Czarnota i in. 2005) wicz 2008) +Ch. epithallina Tibell (Czarnota 2000) C. erisiboides (Nyl.) Th . Fr. (Czarnota i in. 2005) +Ch. pusilla (Ach.) Alb. Schmidt (Czarnota 2000; C. lenticularis (Ach.) Th . Fr. (Czarnota 2002a; Czar- Czarnota i in. 2005) nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) +Ch. pusiola (Ach.) Vain. (Czarnota 2000; Czarno- C. nigroclavata (Nyl.) Schuler (Czarnota i in. 2005; ta i in. 2005; Kukwa i in. 2010) Czarnota, Wojnarowicz 2008) +Ch. savonica (Räsänen) Tibell (Kukwa i in. 2010) +Cercidospora epipolytropa (Mudd) Arnold +Ch. viridireagens (Nádv.) Alb. Schmidt (Tobolewski (Czarnota i in. 2005) 1966; Czarnota i in. 2005; Kukwa i in. 2010) Cetraria aculeata (Schreb.) Fr. (Czarnota i in. Chrysothrix candelaris (L.) J.R. Laundon (Czarno- 2005) ta 2000; Czarnota i in. 2005) C. ericetorum Opiz (Czarnota i in. 2005) Cladonia arbuscula (Wallr.) Flot. (Czarnota i in. 2005) C. islandica (L.) Ach. (Kornaś, Medwecka-Kornaś C. botrytes (K.G. Hagen) Willd. (Czarnota i in. 2005) 1967; Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) C. caespiticia (Pers.) Flörke (Czarnota, Wojnaro- Cetrelia olivetorum (Nyl.) W.L. Culb. & C.F. Culb. wicz 2008) [incl. C. cetrarioides (Delise ex Duby) W.L. Culb. C. cenotea (Ach.) Schaer. (Czarnota 2000; Czarno- & C.F. Culb. = Parmelia cetrarioides (Delise ex ta i in. 2005) Duby) Nyl.] (Glanc 1960; Sulma, Fałtynowicz C. cervicornis subsp. verticillata (Hoff m.) Ahti 1987; Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) (Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) Chaenotheca brachypoda (Ach.) Tibell [= Conio- C. chlorophaea (Flörke ex Sommerf.) Spreng. cybe sulphurea (Retz.) Nyl.] (Glanc 1960; Glanc, (Czarnota 1994, 2000; Czarnota i in. 2005; Czar- Tobolewski 1965; Tobolewski 1962, 1966; Czar- nota, Wojnarowicz 2008) nota 2000; Czarnota i in. 2005) C. ciliata var. tenuis (Flörke) Ahti (Czarnota i in. Ch. brunneola (Ach.) Müll. Arg. (Tobolewski 1962, 2005) 1966; Czarnota i in. 2005) C. coccifera (L.) Willd. (Czarnota i in. 2005; Czar- Ch. chrysocephala (Turner ex Ach.) Th . Fr. (Czar- nota, Wojnarowicz 2008) nota 1997c, 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, C. coniocraea (Flörke) Spreng. (Czarnota 1994, Wojnarowicz 2008) 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- Ch. ferruginea (Turner ex Sm.) Mig. (Czarnota wicz 2008) 1997c, 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- C. cornuta (L.) Hoff m. (Czarnota 2000; Czarnota narowicz 2008) i in. 2005) Ch. furfuracea (L.) Tibell (Tobolewski 1962, 1966; C. cryptochlorophaea Asah. (Czarnota, Wojnaro- Czarnota 1994, 2000; Czarnota i in. 2005; Czar- wicz 2008) nota, Wojnarowicz 2008) C. deformis (L.) Hoff m. (Czarnota i in. 2005) Ch. gracilenta (Ach.) J. Mattsson & Middelb. (To- C. digitata (L.) Hoff m. (Czarnota 1997c, 2000; Czar- bolewski 1962, 1966; Czarnota i in. 2005) nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) Ch. hispidula (Ach.) Zahlbr. (Czarnota i in. 2005) C. fi mbriata (L.) Fr. (Czarnota 1994, 2000; Czarno- Ch. phaeocephala (Turner) Th . Fr. (Czarnota i in. ta i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) 2005) C. foliacea (Huds.) Willd. (Czarnota i in. 2005) Ch. stemonea (Ach.) Müll. Arg. (Czarnota 2000; C. furcata (Huds.) Schrad. (Czarnota 2000; Czar- Czarnota i in. 2005) nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) Ch. subroscida (Eitner) Zahlbr. (Czarnota i in. C. glauca Flörke (Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) Ch. trichialis (Ach.) Th . Fr. (Tobolewski 1966; C. gracilis (L.) Willd. (Czarnota i in. 2005) Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) !C. grayi G. Merr. ex Sandst. Ch. xyloxena Nádv. [= Ch. nudiuscula Nádv.] Stan.: Ge–11, GPN, dolina potoku Turbacz przy (Glanc 1960; Tobolewski 1962, 1966; Czarnota polance Aniołka, 790 m n.p.m., na mszakach na- 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- ziemnych, 22.05.1996, leg. P. Czarnota (GPN/3295); wicz 2008) det. A. Kowalewska.

60 Paweł Czarnota Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Gorców

C. macilenta Hoff m. (Czarnota 2000; Czarnota i in. C. rangiferina (L.) F.H. Wigg. (Czarnota 2000; 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) Czarnota i in. 2005) C. mitis Sandst. (Czarnota i in. 2005) C. rangiformis Hoff m. (Czarnota i in. 2005; Czar- C. monomorpha Aptroot, Sipman & van Herk (Ko- nota, Wojnarowicz 2008) walewska, Kukwa 2004) !C. rei Schaer. (Czarnota 2000, jako C. acuminata; C. ochrochlora Flörke (Czarnota 1994, 2000; Czar- det. P. Osyczka) nota i in. 2005) C. squamosa Hoff m. (Czarnota i in. 2005; Czarno- C. peziziformis (With.) J.R. Laundon (Czarnota ta, Wojnarowicz 2008) i in. 2005) C. subulata (L.) Weber ex F.H. Wigg. (Czarnota 2000; C. phyllophora Hoff m. (Czarnota i in. 2005) Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) C. pocillum (Ach.) Grognot (Czarnota 2000; Czar- C. symphycarpia (Flörke) Fr. (Czarnota i in. 2005) nota i in. 2005) C. turgida Hoff m. (Glanc 1960; Kornaś, Medwe- !C. polydactyla (Flörke) Spreng. cka-Kornaś 1967; Czarnota 2000; Czarnota i in. Stan.: Ge–21, GPN, oddz. nr 106c, Dolina Ka- 2005) mienicy poniżej Mostownicy, 49°33,281’N / C. uncialis (L.) Weber ex F.H. Wigg. (Czarnota i in. 20°08,150’E, 1165 m n.p.m., na korze uschniętego 2005) świerka, 04.09.2008, leg. P. Czarnota 5685; det. P. Clauzadea monticola (Schaer.) Hafellner & Bellem. Osyczka. (Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, C. pyxidata s.lat. (Czarnota 2000; Czarnota i in. Wojnarowicz 2008) 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008; Kowalew- Coenogonium pineti (Schrad. ex Ach.) Lücking ska i in. 2008, Fig.2) & Lumbsch [= Dimerella pineti (Ach.) Vězda] Weryfi kacja taksonomiczna grupy Cladonia py- (Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, xidata-chlorophaea dokonana przez Kowalewską Wojnarowicz 2008) i in. (2008) pokazała obecność Cl. pyxidata s.str. Collema callopismum A. Massal. (Czarnota, Woj- w Gorcach, podobnie jak i w sąsiednich pasmach narowicz 2008) górskich. Stąd poniżej zamieszczono potwierdzo- C. fl accidum (Ach.) Ach. (Czarnota 2000; Czarnota ne notowania tego gatunku. i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) Stan. (wybrane): Ge–11, GPN, N stok Gorca C. fuscovirens (With.) J.R. Laundon (Czarnota i in. Porębskiego w dolinie potoku Gorcowy, 780 m 2005) n.p.m., na korze Picea abies u podstawy, 4.10.1996, C. limosum (Ach.) Ach. (Czarnota 2003; Czarnota leg. P. Czarnota (GPN/1461). Ge–21, GPN, Dolina i in. 2005) Kamienicy przy drodze dolinowej poniżej przełę- C. tenax (Sw.) Ach. (Czarnota 2000; Czarnota i in. czy Borek, 970 m n.p.m., na glebie wśród mszaków, 2005) 3.10.1994, leg. P. Czarnota (GPN/715); GPN, dolina Cyphelium karelicum (Vain.) Räsänen (Czarnota potoku Konina, polanka Hucisko, na zwietrzelinie i in. 2005) na głazie piaskowcowym, 780 m n.p.m., 3.10.1994, C. tigillare (Ach.) Ach. (Czarnota 2000; Czarnota leg. P. Czarnota (GPN/707). i in. 2005) C. ramulosa (With.) J.R. Laundon (Kornaś, Me- Cystocoleus ebeneus (Dillwyn) Th waites (Czarnota dwecka-Kornaś 1967) 2000; Czarnota i in. 2005) Notowania podane przez Czarnotę (2000) od- +Dactylospora purpurascens Triebel (Kukwa, noszą się do innych taksonów. Wobec wątpliwo- Czarnota 2006; Czarnota, Wojnarowicz 2008) ści co do poprawności także wcześniejszych iden- Dermatocarpon miniatum (L.) W. Mann (Czarno- tyfi kacji Cl. ramulosa w Gorcach, poniżej podano ta i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) współczesne stanowisko, dotychczas niepubliko- Dibaeis baeomyces (L.) Rambold & Hertel (Czar- wane. nota 2000; Czarnota i in. 2005) Stan.: Ge–21, GPN, oddz. nr 70b, dolina potoku Dictyocatenulata alba Finley & E.F Morris (Die- Olszowy, 49°33,468’N / 20°06,057’E, 800 m n.p.m., derich i in. 2008) na mszakach na murszejącej kłodzie w buczynie Diploschistes gypsaceus (Ach.) Zahlbr. (Czarnota karpackiej, 12.10.2008, leg. P. Czarnota 5754; det. 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- P. Osyczka. wicz 2008)

61 Ochrona Beskidów Zachodnich 3: 55–78, 2010

D. muscorum (Scop.) R. Sant. (Czarnota i in. 2005; Graphis scripta (L.) Ach. (Czarnota 1994, 2000; Czarnota, Wojnarowicz 2008) Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz D. scruposus (Schreb.) Norman (Czarnota 2000; 2008) Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz Gregorella humida (Kullh.) Lumbsch [= Moelle- 2008) ropsis humida (Kullh.) Coppins & P.M. Jørg.] Diplotomma alboatrum (Hoff m.) Flot. [incl. D. (Czarnota 2003) margaritaceum auct. = Buellia nivalis (Bagl. & Gyalecta fl otowii Körb. (Glanc 1960; Czarnota Carestia) Hertel] (Czarnota 1994; Czarnota i in. 2000; Czarnota i in. 2005) 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) G. jenensis (Batsch.) Zahlbr. (Czarnota 2000; Czar- D. ambiguum (Ach.) Flagey (Czarnota i in. 2005) nota i in. 2005) D. epipolium (Ach.) Arnold [= Buellia epipolia G. truncigena (Ach.) Hepp [= Gyalecta derivata (Ach.) Mong.] (Czarnota 2000; Czarnota i in. (Nyl.) H. Olivier] (Czarnota 2000) 2005) Gyalidea lecideopsis (Massal.) Lettau (Czarnota D. pharcidium (Ach.) M. Choisy [= B. pharcidia 2003) (Ach.) Malme] (Czarnota 2000) Haematomma ochroleucum var. porphyrium Dirina stenhammari (Fr. ex Stenh.) Poelt & Foll- (Pers.) J.R. Laundon (Czarnota i in. 2005) mann [= D. massiliensis Durieu & Mont.] (Czar- Heppia lutosa (Ach.) Nyl. (Glanc, Tobolewski 1965; nota 2002a; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- Czarnota i in. 2005) narowicz 2008) Hypocenomyce caradocensis (Leight. ex Nyl.) P. Ja- Elixia fl exella (Ach.) Lumbsch (Czarnota 2000; mes & Gotth. Schneid. (Czarnota 1997c, 2000; Czarnota i in. 2005) Czarnota i in. 2005) Endocarpon pusillum Hedw. (Czarnota i in. 2005) H. scalaris (Ach. ex Lilj.) M. Choisy [= Lecidea +Endococcus propinquus (Körb.) D. Hawksw. (Psora) scalaris Ach. ex Lilj.] (Glanc, Tobolewski (Czarnota, Wojnarowicz 2008) 1965; Czarnota 1994, 1997c, 2000; Czarnota i in. Enterographa zonata (Körb.) Källsten (Czarnota 2005) i in. 2005) Hypogymnia bitteri (Lynge) Ahti (Sulma, Fałtyno- +Epicladonia sandstedei (Zopf) D. Hawksw. (Czar- wicz 1987; Czarnota i in. 2005) nota, Wojnarowicz 2008) H. farinacea Zopf [= H. bitteriana (Zahlbr.) Räsä- Evernia prunastri (L.) Ach. (Czarnota 1994, 2000; nen] (Sulma, Fałtynowicz 1987; Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) Czarnota i in. 2005) Fellhanera subtilis (Vězda) Dieder. & Sérus. (Miąd- H. physodes (L.) Nyl. (Sulma, Fałtynowicz 1987; likowska 1997; Czarnota 2000; Czarnota, Kukwa Czarnota 1994, 1997c, 2000; Czarnota i in. 2005; 2006) Czarnota, Wojnarowicz 2008) +Feltgeniomyces luxemburgensis Diederich (Ku- H. tubulosa (Schaer.) Hav. [= Parmelia tubulosa kwa, Czarnota 2006) (Schaer.) Bitter] (Glanc, Tobolewski 1965; Sul- Flavocetraria cucullata (Bellardi) Kärnefelt & ma, Fałtynowicz 1987; Czarnota 1994, 2000; Th ell (Czarnota i in. 2005) Czarnota i in. 2005) Flavoparmelia caperata (L.) Hale (Czarnota 1994, H. vittata (Ach.) Parrique [= Parmelia vittata 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- (Ach.) Nyl.] (Glanc 1960; Sulma, Fałtynowicz wicz 2008) 1987; Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005; Czar- Fuscidea austera (Nyl.) P. James (Czarnota 2000) nota, Wojnarowicz 2008) F. kochiana (Hepp) V. Wirth & Vĕzda (Czarnota Hypotrachyna revoluta (Flörke) Hale (Czarnota i in. 2005) i in. 2005) F. pusilla Tønsberg (Czarnota, Coppins 2000; Czar- Icmadophila ericetorum (L.) Zahlbr. (Czarnota nota 2000) 2000; Czarnota i in. 2005) Fuscopannaria leucophaea (Vahl) P.M. Jørg. [= Immersaria atroocarpa (Ach.) Rambold & Pie- Pannaria leucophaea (Vahl.) P.M. Jørg.; P. mi c - tschm. (Czarnota i in. 2005) rophylla (Sw.) A. Massal.] (Glanc 1960; Czarnota Imshaugia aleurites (Ach.) S.L.F. Meyer [= Parme- 2000, 2002d; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- liopsis aleurites (Ach.) Lettau ] (Glanc, Tobolew- narowicz 2008) ski 1965; Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005)

62 Paweł Czarnota Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Gorców

Ionaspis ceracea (Arnold) Hafellner & Türk (Czar- L. allophana f. sorediata Vain. (Czarnota, Wojna- nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) rowicz 2008) Japewia subaurifera Muhr & Tønsberg (Czarnota L. argentata (Ach.) Malme (Czarnota 1994, 2000; 2009) Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) J. tornoensis (Nyl.) Tønsberg (Czarnota 2009) L. campestris (Schaer.) Hue (Czarnota 2000; Czar- Lecanactis abietina (Ach.) Körb. (Glanc 1960; nota i in. 2005) Glanc, Tobolewski 1965; Czarnota 2000; Czar- L. carpinea (L.) Vain. (Czarnota 1994, 2000; Czar- nota i in. 2005) nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) L. dilleniana (Ach.) Körb. (Glanc 1960; Czarnota L. cenisia Ach. (Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- i in. 2005) narowicz 2008) Lecania cyrtella (Ach.) Th . Fr. (Czarnota 2000; L. chlarotera Nyl. (Czarnota 1994, 2000; Czarnota Czarnota i in. 2005) i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) !L. cyrtellina (Nyl.) Sandst. !L. compallens Herk & Aptroot W polskich Karpatach gatunek ten notowano Stan.: Ge–21, GPN, oddz. nr 101a, Dolina Ka- dotychczas tylko w Tatrach (Bielczyk 2003). Poza mienicy, poniżej polany Stawieniec, 49°33’34,8”N / tym znane sa nieliczne doniesienia o jego wystę- 20°11’48,4”E, 880 m n.pm., na korze Fagus sylvatica powaniu na północy kraju (Fałtynowicz 2003). w buczynie karpackiej, 10.12.2008, leg. P. Czarnota Stan.: Ge–10, Gorce, Niedźwiedź – Witów, na ko- 5837; det. M. Kukwa. rze Salix fragilis w niewielkim łęgu nad potokiem L. conizaeoides Nyl. ex Cromb. (Czarnota 1994, Konina, 490 m n.p.m., 13.05.2001, leg. P. Czarnota 1997c, 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- 2734. Gatunki towarzyszące: Bacidia rubella, Biato- narowicz 2008) ridum monasteriense, Lepraria vouauxii. L. dispersa s.lat. (Czarnota 1994, 2000; Czarnota L. erysibe (Ach.) Mudd (Czarnota i in. 2005; Czar- i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) nota, Wojnarowicz 2008) L. expallens Ach. (Czarnota 2000; Czarnota, Woj- L. inundata (Hepp ex Körb.) M. Mayrhofer (Czar- narowicz 2008) nota 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- L. fi lamentosa (Stirt.) Elix & Palice [= L. ramulicola (H. narowicz 2008) Magn.) Printzen & P.F. May] (Czarnota i in. 2010) L. naegelii (Hepp) Diederich & Van den Boom [= Ba- L. glabrata (Ach.) Malme (Czarnota 2000; Czarno- cidia naegelii (Hepp) Zahlbr.] (Glanc 1960; Czar- ta i in. 2005) nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) L. hagenii (Ach.) Ach. [= L. umbrina (Ach.) A. Massal.] L. sambucina (Körb.) Zahlbr. (Czarnota, Wojnaro- (Czarnota 2000, 2002a; Czarnota i in. 2005) wicz 2008) L. impudens Degel. [= L. maculata (Erichsen) L. cf. sylvestris (Arnold) Arnold (Czarnota, Wojna- Almb., Pertusaria maculata Erichsen non H. rowicz 2008) Magn.] (Czarnota i in. 2005) Lecanographa abscondita (Th . Fr.) Egea & Tor- L. intricata (Ach.) Ach. (Czarnota 2000; Czarnota rente [= Lecanactis abscondita (Th . Fr.) Lojka] i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) (Czarnota i in. 2005) L. intumescens (Rebent.) Rabenh. (Glanc 1960; Lecanora aitema (Ach.) Hepp (Czarnota i in. Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) 2010) L. phaeostigma (Körb.) Almb. (Czarnota i in. 2005, L. albella (Pers.) Ach. [= L. pallida (Schreb.) Ra- jako L. hypopta Ach.; Czarnota i in. 2010) benh.] (Glanc 1960; Czarnota 2000; Czarnota L. polytropa (Ehrh. ex Hoff m.) Rabenh. (Czarnota i in. 2005) 1994, 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- L. albellula (Nyl.) Th . Fr. [= L. piniperda Körb.; = narowicz 2008) L. glaucella (Flot.) Nyl.] (Glanc 1960; Czarnota L. pulicaris (Pers.) Ach. (Czarnota 2000; Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) L. albescens (Hoff m.) Branth. & Rostr. (Czarnota L. rugosella Zahlbr. (Czarnota i in. 2005; Czarnota, 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- Wojnarowicz 2008) wicz 2008) L. rupicola (L.) Zahlbr. (Glanc, Tobolewski 1965; L. allophana Nyl. (Czarnota 2002a; Czarnota i in. Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, 2005) Wojnarowicz 2008)

63 Ochrona Beskidów Zachodnich 3: 55–78, 2010

L. saligna (Schrad.) Zahlbr. var. saligna (Czarnota L. subrugosa Nyl. (Czarnota 1994, 2000; Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) wicz 2008) L. sulphurea (Hoff m.) Ach. (Czarnota i in. 2005; L. saligna var. sarcopis (Ach.) Hillm. (Czarnota Czarnota, Wojnarowicz 2008) 1994, 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- L. symmicta (Ach.) Ach. (Czarnota 2000 p.p.; Czar- narowicz 2008) nota i in. 2005 p.p.). L. sarcopidoides (A. Massal.) A.L. Sm. (Czarnota Niemal wszystkie okazy L. symmicta z powyż- 2000; ver. Z. Palice) szych prac reprezentują L. fi lamentosa (patrz Czar- L. semipallida H. Magn. [= L. fl otoviana auct.] nota i in. 2010). Poniżej podano tylko notowania (Czarnota, Wojnarowicz 2008; Śliwa 2009) potwierdzone. L. soralifera (Suza) Räsänen (Czarnota i in. 2005) Stan.: Ge–21, GPN, Zielone Młaki na grzbie- L. subcarpina Szatala [= L. nemoralis Mak.] (Czar- cie Kiczory w zlewni Kamienicy, 1240 m n.pm., nota i in. 2005) na korze Picea abies, 16.06.1993, leg. P. Czarnota !L. subintricata (Nyl.) Th . Fr. (GPN/86). Ge–22, Gorce, Ochotnica Dolna – Gor- Czarnota (2000) podał z Gorców ten gatunek nie- cowe, ok. 550 m n.pm., na deskach płotu przy zagro- pewnie jako L. cfr. subintricata, z kory Alnus incana. dach, 12.07.1966, leg. K. Glanc (KRAM-L-40267). Notowanie to było błędne; okaz należy do innego L. thysanophora R.C. Harris (Czarnota i in. 2005; przedstawiciela rodzaju Lecanora. Za wyjątkiem do- Kukwa 2005) niesienia o występowaniu L. subintricata w Tatrach L. varia (Hoff m.) Ach. (Czarnota 2000; Czarnota (Bielczyk 2003) brak było dotychczas publikowanych i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) współczesnych danych o tym gatunku z Polski (po- Lecidea cf. conferenda Nyl. (Czarnota, Wojnaro- równaj Fałtynowicz 2003). Tymczasem w Gorcach, wicz 2008) w obszarach dawnego żerowania korników i działania L. confl uens (Weber) Ach. (Glanc 1960; Czarnota huraganowych wiatrów (szczególnie w strefi e górne- 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- go regla), na drewnie stojących, martwych świerków, wicz 2008) a także ich kilkumetrowych złomów L. subintrica- L. erythrophaea Flörke ex Sommerf. (Czarnota 2000) ta spotyka się często, niekiedy na znacznej części L. fuscoatra (L.) Ach. (Czarnota 2000; Czarnota pni pozbawionych kory. Gatunek ten zbierany był i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) w Gorcach przez autora także w latach 90. ubiegłego L. hypnorum Lib. [= Mycobilimbia hypnorum (Lib.) wieku, lecz błędnie identyfi kowany jako Cliostomum Kalb & Hafellner] (Glanc 1960, jako Lecidea griffi thii (patrz także Gatunki błędnie podane ...). sanguineoatra; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Stan. (wybrane; jeżeli nie zaznaczono ina- Wojnarowicz 2008) czej, wszystkie okazy zebrano na drewnie stoją- L. lactea Flörke ex Schaer. [= L. lapicida var. cych, martwych pni świerkowych w zbiorowisku pantherina (DC.) Ach.] (Czarnota i in. 2005) P-P): Ge–11, GPN, oddz. nr 14c, opodal polany L. lapicida (Ach.) Ach. (Czarnota 2000; Czarnota Pustak, 49°34’14”N / 20°10’13”E, 1200 m n.p.m., i in. 2005) 11.07.2008, leg. P. Czarnota 5769. Ge–21, GPN, !!L. leprarioides Tønsberg oddz. nr 158a, Jaworzyna Kamienicka, 49°32,792’N Gatunek nowy dla Polski. Nazwa ta nie fi guruje / 20°09,940’E, 1255 m n.p.m., 02.10.2008, leg. w dotychczasowych katalogach porostów Polski, P. Czarnota 5866; GPN, oddz. nr 35a, na E od choć takson ten znajdowany był w starych zbio- Czoła, 49°33,166’N / 20°07,369’E, 1215 m n.p.m., rach zielnikowych pod Lecidea turgidula i zbierany 14.10.2008, leg. P. Czarnota 5882; GPN, oddz. w kraju już kilkadziesiąt lat temu, także w Gorcach. nr 155b, dolina potoku Jaszcze, 49°32,496’N / Do nadania nowego statusu i nazwy temu gatun- 20°10,538’E, 1100 m n.p.m., na korze Picea abies kowi przez Tønsberga (1992) traktowany był jako w mieszanym drzewostanie buczyny karpackiej, odmiana L. turgidula var. pulveracea Th . Fr. o gru- 20.10.2008, leg. P. Czarnota 5928; GPN, oddz. nr bej, proszkowatej plesze. Oprócz tej cechy, diagno- 30a, dolina potoku Konina na NE stoku Mostow- styczna jest także odrębność chemiczna obu tak- nicy, 49°33’46”N / 20°08’24”E, 990 m n.p.m., na sonów; L. turgidula produkuje kwas plakodiowy, drewnie pnia Abies alba w buczynie karpackiej, zaś L. leprarioides kwas pseudoplakodiowy, znany 10.07.2008, leg. P. Czarnota 5718. ponadto m.in. u Lecanora sarcopidoides. L. leprario-

64 Paweł Czarnota Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Gorców ides jest gatunkiem częstym w Beskidach Zachod- drewnie martwego świerka w P-P, 13.09.2008, leg. nich, na co wskazują dane z Gorców i Babiej Góry P. Czarnota 5741; GPN, oddz. 35d, E stok Czoła (Czarnota dane niepubl.), w tych partiach górnore- w dolinie potoku Roztoka, 49°33,128’N / 20°07,299’E, glowych świerczyn, które w ostatnim 20-leciu ule- 1210 m n.p.m., na drewnie martwego świerka w P- gły procesom szybkiego rozpadu spowodowanego P, 14.10.2008, leg. P. Czarnota 5803; GPN, Rezerwat działalnością korników i huraganowych wiatrów. Turbacz poniżej polany Czoło, 1050 m n.p.m., na Stan. (wybrane; jeżeli nie zaznaczono inaczej, korze Abies alba w Dg-F, 12.09.1959, leg. K. Glanc wszystkie na drewnie stojącego lub złamanego po- (det. M. Kukwa; TLC: kwas diwarikatowy). suszu świerkowego w borach świerkowych): Ge– L. plana (J. Lahm) Nyl. (Czarnota 2000; Czarnota 20, GPN, E stok Suhory w dolinie potoku Olszo- i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) wy, 24.05.1994, P. Czarnota 894 (dupl. w zielniku L. pullata (Norman) Th . Fr. [= Biatora amaurospo- PRA, jako L. turgidula; det. Z. Palice (Průhonice). da Anzi] (Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) Ge–21, GPN, oddz. nr 35d, E stok Czoła, 49°33,148’N L. turgidula Fr. (Czarnota 2000; Czarnota i in. / 20°07,239’E, 1205 m n.p.m., 14.10.2008, leg. 2005) P. Czarnota 5842; GPN, oddz. nr 35a, W stok Mo- L. variegatula Nyl. (Czarnota i in. 2005; Czarnota stownicy, 49°33,302’N / 20°07,318’E, 990 m n.p.m., 2007) 8.10.2008, leg. P. Czarnota 5822; GPN, oddz. nr Lecidella anomaloides (A. Massal.) Hertel & H. Ki- 184f, górna część Doliny Łopusznej, 49°32,519’N lias (Czarnota i in. 2005) / 20°08,364’E, 30.08.2008, 1160 m n.p.m., P. Czar- L. carpathica Körb. (Czarnota 2000; Czarnota i in. nota 5760; GPN, N stok Turbacza poniżej szczytu, 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) 1280 m n.p.m., 25.05.2001, leg. P. Czarnota 5369; L. elaeochroma (Ach.) M. Choisy (Czarnota 2000; GPN, oddz. nr 136c, Dolina Kamienicy poni- Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz żej polany Jaworzyna Kamienicka, 49°33,478’N / 2008) 20°09,203’E, 1060 m n.p.m., 9.09.2008, leg. P. Czar- L. fl avosorediata (Vězda) Hertel & Leuckert (Czar- nota 5686; GPN, oddz. 106c, Dolina Kamienicy po- nota 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- niżej Mostownicy, 49°33,281’N / 20°08,150’E, 1165 narowicz 2008) m n.p.m., na korze martwego Picea abies w strefi e L. scabra (Taylor) Hertel & Leuckert (Czarno- przejściowej między Dg-F a P-P, 04.09.2008, leg. ta 2000; Czarnota, Kukwa 2001; Czarnota i in. P. Czarnota 5684. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) L. lithophila (Ach.) Ach. (Czarnota 2000; Czarnota L. stigmatea (Ach.) Hertel & Leuckert (Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) 1994, 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- !L. nylanderi (Anzi) Th . Fr. narowicz 2008) Gatunek znany dotychczas z bardzo nielicznych !L. subviridis Tønsberg stanowisk w polskich Karpatach (por. Bielczyk 2003), Gatunek podawany z południa Polski, tylko lecz zapewne przeoczany z uwagi na podobieństwo z Babiej Góry (Kukwa, Czarnota 2004), jednak płonnej, drobno ziarenkowatej plechy do sterylnych prawdopodobnie niezbyt rzadki. Ze względu na plech Lepraria spp. (szczególnie do L. elobata o nie- zwykle sterylną, sorediowaną plechę przypomina- bieskawym odcieniu), często przemieszanej z innymi jącą pospolite w górach gatunki: Lecanora expal- porostami. W świerczynach górnoreglowych Beski- lens i żółtawo zabarwione morfotypy Lepraria spp., dów Zachodnich i Tatr gatunek częsty, lokalnie nawet oraz konieczność identyfi kacji w technice chro- pospolity (Czarnota dane niepubl.). matografi i cienkowarstwowej, najpewniej rzadko Stan.: Ge–21, GPN, oddz. nr 30c, NE stok Mo- zbierany. stownicy, 49°33’40”N / 20°08’15”E, 1050 m n.p.m., Stan.: Ge–21, GPN, Kopieniec, 1080 m n.p.m., na drewnie Picea abies w strefi e przejściowej między na korze Abies alba w Dg-F, 13.09.1959, leg. Dg-F i P-P, 10.07.2008, leg. P. Czarnota 5773; GPN, K. Glanc; GPN, Rezerwat Turbacz poniżej polany oddz. nr 158a, W grzbiet Jaworzyny Kamienickiej, Średniak, dolina potoku Turbacz, 940 m n.p.m., na 49°32,792’N / 20°09,940’E, 1255 m n.p.m., na korze korze Acer pseudoplatanus w Dg-F, 30.05.1996, leg. Picea abies w P-P, 02.10.2008, leg. P. Czarnota 5865; P. Czarnota 934; GPN, oddz. 122a, Dolina Kamie- GPN, oddz. 98a, S stok Kudłonia w Dolinie Kamie- nicy, 49°33’36,1”N / 20°12’11,3”E, 880 m n.p.m., nicy, 49°33,955’N / 20°10,459’E, 1100 m n.p.m., na na korze Fagus sylvatica w Dg-F, 15.12.2008, leg.

65 Ochrona Beskidów Zachodnich 3: 55–78, 2010

P. Czarnota 5817; GPN, oddz. 123b, Dolina Kamie- L. tenuissimum (Dicks.) Körb. (Czarnota i in. 2005; nicy, 49°33’28,9”N / 20°11’37,0”E, 840 m n.p.m., na Czarnota, Wojnarowicz 2008) drewnie pnia Picea abies w Dg-F, 15.12.2008, leg. L. teretiusculum (Wallr.) Arnold (Czarnota i in. 2005) P. Czarnota 5807; det. M. Kukwa). +Libertiella malmedyensis Speg. & Roum. (Miąd- L. viridans (Flot.) Körb. (Czarnota i in. 2005; Czar- likowska, Alstrup 1995) nota, Wojnarowicz 2008) +Lichenoconium erodens M.S. Christ. & D. Lempholemma chalazanum (Ach.) de Lesd. (Czar- Hawksw. (Czarnota, Wojnarowicz 2008; Kukwa nota i in. 2005) i in. 2010) Lepraria alpina (de Lesd.) Tretiach & Baruff o [= L. +Lichenoconium lecanorae (Jaap) D. Hawksw. cacuminum (A. Massal.) Lohtander] (Czarnota, (Czarnota, Wojnarowicz 2008) Kukwa 2004; Czarnota i in. 2005) +Lichenoconium pyxidatae (Oudem.) Petr. & Syd. L. borealis Lohtander & Tønsberg (Czarnota, Ku- (Kukwa i in. 2010) kwa 2001) +Lichenodiplis lecanorae (Vouaux) Dyko & D. L. caesioalba (de Lesd.) J.R. Laundon (Czarnota, Hawksw. (Kukwa, Czarnota 2006; Czarnota, Kukwa 2001; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) Wojnarowicz 2008) Lichenomphalia umbellifera (L.) Redhead, Lutzo- L. crassissima (Hue) Lettau (Czarnota i in. 2005) ni, Moncalvo & Vilgalys [= Omphalina umbelli- L. diff usa var. chrysodetoides (J.R. Laundon) Ku- fera (L.: Fr.) Quélet] (Czarnota 2002a; Czarnota kwa (Czarnota, Kukwa 2004) i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) L. diff usa (J.R. Laundon) Kukwa var. diff usa [= +Lichenostigma elongata Nav.-Ros. & Hafellner Leproloma diff usum J.R. Laundon] (Czarnota (Kukwa, Czarnota 2006) 2000; Czarnota, Kukwa 2001) Lobaria pulmonaria (L.) Hoff m. [= Sticta pulmo- L. eburnea J.R. Laundon (Czarnota, Kukwa 2001) naria (L.) Hoff m.] (Motyka 1930; Glanc 1960; L. ecorticata (J.R. Laundon) Kukwa [= Lecanora Glanc, Tobolewski 1965; Czarnota 2000; Czar- leuckertiana auct.] (Kukwa 2006) nota i in. 2005) L. elobata Tønsberg (Czarnota, Kukwa 2001; Czar- Lobothallia radiosa (Hoff m.) Hafellner (Czarnota nota, Wojnarowicz 2008) i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) L. incana (L.) Ach. (Czarnota 2000; Czarnota, Ku- Lopadium disciforme (Flot.) Kullh. [= L. pezizoide- kwa 2001) um auct.] (Czarnota i in. 2005) L. jackii Tønsberg (Czarnota 2000; Czarnota, Ku- Loxospora cismonica (Beltr.) Hafellner [= Haema- kwa 2001; Czarnota, Wojnarowicz 2008) tomma cismonicum Beltr.] (Glanc 1960; Czarno- L. lobifi cans Nyl. (Czarnota 2000; Czarnota, Kukwa ta i in. 2005) 2001; Czarnota, Wojnarowicz 2008) L. elatina (Ach.) A. Massal. (Czarnota 2000; Czar- L. membranacea (Dicks.) Vain. [= Leproloma nota i in. 2005) membranaceum (Dicks.) Vain. (Czarnota 2000; Melanelia disjuncta (Erichsen) Essl. (Sulma, Fałty- Czarnota, Kukwa 2001; Czarnota, Wojnarowicz nowicz 1987; Czarnota, Wojnarowicz 2008) 2008) M. glabra (Schaer.) Essl. (Czarnota i in. 2005) L. neglecta (Nyl.) Lettau (Czarnota i in. 2005) M. sorediata (Ach.) Goward & Ahti (Czarnota i in. L. rigidula (de. Lesd.) Tønsberg (Czarnota, Kukwa 2005) 2001; Czarnota, Wojnarowicz 2008) Melanelixia fuliginosa (Fr. ex Duby) O. Blanco, A. L. vouauxii (Hue) R.C. Harris [= Leproloma vouau- Crespo, Divakar, Essl., D. Hawksw. & Lumbsch xii (Hue) J.R. Laundon] (Czarnota 2000; Czarno- [= Melanelia fuliginosa (Fr. ex Duby) Essl.; Par- ta, Kukwa 2001; Czarnota, Wojnarowicz 2008) melia fuliginosa (Fr. ex Duby) Nyl.] (Glanc, To- Leptogium gelatinosum (With.) J.R. Laundon bolewski 1965; Sulma, Fałtynowicz 1987; Czar- (Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) nota 1994, 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, L. intermedium (Arnold) Arnold (Czarnota 1997b, Wojnarowicz 2008) 2000) M. subargentifera (Nyl.) O. Blanco, A. Crespo, Di- L. lichenoides (L.) Zahlbr. (Glanc, Tobolewski 1965; vakar, Essl., D. Hawksw. & Lumbsch [= Melanelia Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, subargentifera (Nyl.) Essl.] (Czarnota 1994, 2000; Wojnarowicz 2008) Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008)

66 Paweł Czarnota Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Gorców

M. subaurifera (Nyl.) O. Blanco, A. Crespo, Diva- M. misella (Nyl.) Hedl. (Czarnota 2000, 2007; kar, Essl., D. Hawksw. & Lumbsch [= Melanelia Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz subaurifera (Nyl.) Essl.] (Sulma, Fałtynowicz 2008; Kukwa i in. 2000) 1987; Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005; Czar- M. myriocarpa V. Wirth & Vězda ex Coppins nota, Wojnarowicz 2008) (Czarnota, Coppins 2000; Czarnota 2000, 2007; Melanohalea exasperata (De Not.) O. Blanco, Czarnota, Wojnarowicz 2008) A. Crespo, Divakar, Essl., D. Hawksw. & Lumbsch M. nigella Coppins (Czarnota, Coppins 2000; Czar- [= Melanelia exasperata (De Not.) Essl.] (Sulma, nota 2000, 2007; Czarnota i in. 2005) Fałtynowicz 1987) M. nitschkeana (Lahm ex Rabenh.) Harm. (Kukwa M. exasperatula (Nyl.) O. Blanco, A. Crespo, Diva- i in. 2000, podany błędnie; Czarnota 2007; Czar- kar, Essl., D. Hawksw. & Lumbsch [= Melanelia nota, Wojnarowicz 2008) exasperatula (Nyl.) Essl.] (Sulma, Fałtynowicz M. peliocarpa (Anzi) Coppins & R. Sant. [= Baci- 1987; Czarnota 1994, 2000; Czarnota i in. 2005) dia trisepta (Hellb.) Zahlbr.] (Glanc 1960; Czar- M. laciniatula (Flagey ex H. Olivier) O. Blanco, nota 2000, 2007; Czarnota i in. 2005; Czarnota, A. Crespo, Divakar, Essl., D. Hawksw. & Lumbsch Wojnarowicz 2008) [= Melanelia laciniatula (H. Olivier) Essl.] (Sul- M. prasina Fr. [= Catillaria prasina (Fr.) Th . Fr.] ma, Fałtynowicz 1987; Czarnota i in. 2005) (Czarnota 2000, 2007; Czarnota i in. 2005; Czar- +Melaspilea granitophila (Th . Fr.) Coppins (Czar- nota, Wojnarowicz 2008) nota i in. 2005) M. sylvicola (Flot.) Vĕzda & V. Wirth (Czarnota Menegazzia terebrata (Hoff m.) A. Massal. [= Par- 2000, 2007; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- melia pertusa (Schrank.) Schaer.] (Glanc 1960; narowicz 2008) Glanc, Tobolewski 1965; Sulma, Fałtynowicz M. synotheoides (Nyl.) Coppins (Czarnota 1997b, 1987; Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) 2000, 2007) Micarea adnata Coppins (Czarnota 1997a, 2000, M. viridileprosa Coppins & Van den Boom (Czar- 2007; Czarnota i in. 2005) nota 2004a, 2007; Czarnota, Wojnarowicz 2008) M. anterior (Nyl.) Hedl. (Czarnota 2004a, 2007) +Microcalicium arenarium (Hampe ex A. Massal.) M. botryoides (Nyl.) Coppins (Czarnota 2000, Tibell (Czarnota i in. 2005) 2007; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- +M. disseminatum (Ach.) Vain. (Tobolewski 1966; wicz 2008; Kukwa i in. 2000) Czarnota i in. 2005) M. byssacea (Th . Fr.) Czarnota, Guzow-Krzemińska Miriquidica garovaglii (Schaer.) Hertel & Ram- & Coppins (Czarnota, Guzow-Krzemińska 2010) bold (Czarnota i in. 2005) M. cinerea (Schaer.) Hedl. (Czarnota 2000, 2007) M. leucophaea (Flörke ex Rabenh.) Hertel & Ram- M. denigrata (Fr.) Hedl. [= Catillaria denigrata (Fr.) bold (Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) Vain.] (Glanc 1960; Czarnota 2000, 2007; Czar- +Monodyctis epilepraria Kukwa & Diederich (Ku- nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) kwa, Diederich 2005; Kukwa i in. 2010) M. erratica (Körb.) Hertel, Rambold & Pietschm. +Muellerella lichenicola (Sommerf.) D. Hawksw. (Czarnota 2007) (Kukwa, Czarnota 2006; Czarnota, Wojnaro- M. globulosella (Nyl.) Coppins (Czarnota 2007) M. hedlundii Coppins (Czarnota 1997b, 2000, wicz 2008) 2007; Czarnota, Wojnarowicz 2008) +Muellerella pygmaea (Körb.) D. Hawksw. (Czar- M. lignaria (Ach.) Hedl. (Czarnota 2000, 2007; Czar- nota, Wojnarowicz 2008) nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) Mycobilimbia carneoalbida (Müll. Arg.) V. Wirth M. lithinella (Nyl.) Hedl. (Czarnota 1998, 2000, [= Biatora carneoalbida (Müll. Arg.) Coppins] 2007; Czarnota, Wojnarowicz 2008) (Czarnota i in. 2005) M. lutulata (Nyl.) Coppins (Czarnota 2003, 2007) M. epixanthoides (Nyl.) Vitik., Ahti, Kuusinen, M. melaena (Nyl.) Hedl. [= Bacidia melaena (Nyl.) Lommi & T. Ulvinen [= Biatora epixanthoides Zahlbr.] (Glanc 1960; Czarnota 2000, 2002e, (Nyl.) Diederich] (Czarnota 2003; Czarnota, 2007; Czarnota i in. 2005) Wojnarowicz 2008) M. micrococca (Körb.) Gams ex Coppins (Czarno- M. lurida (Ach.) Hafellner & Türk [= Lecidea luri- ta 2007; Czarnota, Wojnarowicz 2008) da Ach.] (Czarnota i in. 2005)

67 Ochrona Beskidów Zachodnich 3: 55–78, 2010

!M. pilularis (Körb.) Hafellner & Türk [= Biatora ujmowane przez lichenologów, jako oddzielne ga- sphaeroides (Dicks.) Körb.] tunki (np. Pentecost, James 2009) lub podgatunki Stan.: Ge–10, Gorce, zapora na Porębiance w obrębie O. vulgata (np. Wirth 1995). Wobec co- w Niedźwiedziu, 500 m n.p.m., na mchach naskal- raz częstszych przypadków separacji gatunków na nych, 30.06.1999, leg. P. Czarnota (GPN/1957). podstawie różnic w wielkości i kształcie konidiów M. tetramera (De Not.) Vitik., Ahti, Kuusinen, (patrz np. Bacidina arnoldiana i B. sulphurella), Lommi & Ulvinen [= Biatora tetramera (De także i tutaj przyjęto taką koncepcję, tym bardziej, Not.) Coppins; = Mycobilimbia fusca (A. Massal.) że ostatnie badania molekularne wydają się ją po- Hafellner & V. Wirth] (Czarnota 1994, podany twierdzać (Ertz i in. 2009). błędnie; Czarnota 2000) Pachyphiale fagicola (Hepp) Zwackh (Glanc, To- Mycoblastus affi nis (Schaer.) T. Schauer (Czarnota bolewski 1969; Czarnota i in. 2005) 2000; Czarnota i in. 2005) +Paranectria oropensis (Ces.) Hawksw. & Piroz. M. fucatus (Stirt.) Zahlbr. (Czarnota 2000; Czarno- (Czarnota, Kukwa 2001) ta i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) Parmelia omphalodes (L.) Ach. (Czarnota i in. M. sanguinarius (L.) Norman (Glanc, Tobolewski 2005) 1965; Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) P. saxatilis (L.) Ach. (Sulma, Fałtynowicz 1987; Myriospora heppii Nägeli ex Hue [= Acarospora Czarnota 1994, 2000; Czarnota i in. 2005; Czar- heppii (Nägeli ex Hue) Nägeli ex Körb.] (Czar- nota, Wojnarowicz 2008) nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) P. sulcata Taylor (Sulma, Fałtynowicz 1987; Czar- Nephroma parile (Ach.) Ach. (Czarnota 2000; nota 1994, 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Czarnota i in. 2005) Wojnarowicz 2008) N. resupinatum (L.) Ach. (Czarnota i in. 2005) Parmeliella triptophylla (Ach.) Müll. Arg. [= P. co - Normandina pulchella (Borrer) Nyl. (Czarnota 2002a; rallinoides (Hoff m.) Zahlbr.] (Glanc 1960; Czar- Czarnota i in. 2005; Czarnota, Kukwa 2007) nota 2000, jako Leptogium subtile; Czarnota i in. Ochrolechia androgyna (Hoff m.) Arnold (Glanc, 2005) Tobolewski 1965; Fałtynowicz, Sulma 1994; Parmelina tiliacea (Hoff m.) Hale (Czarnota 1994, Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- O. arborea (Kreyer) Almb. (Czarnota i in. 2005) wicz 2008) O. pallescens (L.) A. Massal. (Czarnota i in. 2005) Parmeliopsis ambigua (Wulfen) Nyl. (Glanc, To- Opegrapha atra Pers. (Czarnota 2000; Czarnota bolewski 1965; Czarnota 2000; Czarnota i in. i in. 2005) 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) O. gyrocarpa Flot. (Czarnota 2002a, 2004b; Czar- P. hyperopta (Ach.) Arnold (Sulma, Fałtynowicz nota i in. 2005) 1987; Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) O. niveoatra (Borrer) J.R. Laundon (Czarnota 2000) Parmotrema arnoldii (Du Rietz) Hale (Sulma, Fał- O. rufescens Pers. (Czarnota 2000; Czarnota i in. tynowicz 1987; Jabłońska i in. 2009) 2005) Peltigera canina (L.) Willd. (Miądlikowska, Al- O. varia Pers. (Czarnota 1994, 2000; Czarnota i in. strup 1995; Czarnota 2002a; Czarnota i in. 2005; 2005) Czarnota, Wojnarowicz 2008) O. viridis (Pers. ex Ach.) Behlen & Desberger P. degenii Gyeln. (Czarnota 2000) (Glanc 1960; Glanc, Tobolewski 1965; Czarnota P. didac t yla (With.) J.R. Laundon (Czarnota i in. 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) wicz 2008) P. hor iz ontali s (Huds.) Baumg. (Czarnota 2000; O. vulgata Ach. (Czarnota 2000 p.p.; Czarnota i in. Czarnota i in. 2005) 2005 p.p.) P. hy me nina (Ach.) Delise (Czarnota 2000) Rewizja okazów zielnikowych Opegrapha vulga- P. leucophlebia (Nyl.) Gyeln. (Czarnota 2000) ta z Gorców wykazała, że zdecydowana wiekszość P. necke r i Hepp ex Müll. Arg. (Miądlikowska, Al- z nich posiada krótkie (< 9µm długości), lekko strup 1995; Czarnota i in. 2005) sierpowate konidia charakterystyczne dla O. niveo- P. polydac t ylon (Neck.) Hoff m. (Czarnota 2000; atra [= O. subsiderella (Nyl.) Arnold, = O. vulgata Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz subsp. subsiderella Nyl.]. Oba taksony były różnie 2008)

68 Paweł Czarnota Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Gorców

P. praetextata (Flörke ex Sommerf.) Zopf (Miądli- Physcia adscendens (Fr.) H. Olivier (Czarnota kowska, Alstrup 1995; Czarnota 2000; Czarnota 1994, 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) narowicz 2008) P. rufescens (Weiss) Humb. (Miądlikowska, Alstrup Ph. aipolia (Ehrh. ex Humb.) Fürnr. (Czarnota i in. 1995; Czarnota i in. 2005) 2005) Pertusaria albescens (Huds.) M. Choisy & Werner Ph. caesia (Hoff m.) Fürnr. (Czarnota 2000; Czar- (Czarnota 1994, 2000; Czarnota i in. 2005; Czar- nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) nota, Wojnarowicz 2008) Ph. dubia (Hoff m.) Lettau (Glanc 1960; Czarnota P. alpina Hepp ex Ahles (Glanc 1960; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) i in. 2005) Ph. stellaris (L.) Nyl. (Czarnota 1994, 2000; Czar- P. amara (Ach.) Nyl. (Fałtynowicz, Sulma 1994; nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Ph. tenella (Scop.) DC. (Czarnota 1994, 2000; Czar- Wojnarowicz 2008) nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) P. coccodes (Ach.) Nyl. (Glanc 1960; Fałtynowicz, Ph. vainioi Räsänen (Czarnota i in. 2005) Sulma 1994; Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) Physconia detersa (Nyl.) Poelt (Czarnota 1994, P. corallina (L.) Arnold (Czarnota i in. 2005; Czar- 2000) nota, Wojnarowicz 2008) Ph. distorta (With.) J.R. Laundon (Czarnota 1994, P. coronata (Ach.) Th . Fr. (Fałtynowicz, Sulma 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- 1994; Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) wicz 2008) P. hemisphaerica (Flörke) Erichsen (Fałtynowicz, Ph. enteroxantha (Nyl.) Poelt (Czarnota 1994, Sulma 1994; Czarnota i in. 2005) 2000; Czarnota i in. 2005) P. lac tea (L.) Arnold (Czarnota 2000; Czarnota i in. Ph. grisea (Lam.) Poelt (Czarnota 1994, 2000; Czar- 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) P. leioplaca DC. (Fałtynowicz, Sulma 1994; Czar- Ph. muscigena (Ach.) Poelt (Czarnota i in. 2005) nota 2000; Czarnota i in. 2005) Ph. perisidiosa (Erichsen) Moberg (Czarnota 1994, P. leucosora Nyl. (Czarnota 2000) 2000) P. multipuncta (Turner) Nyl. (Czarnota 2000; ver. Piccolia ochrophora (Nyl.) Hafellner (Czarnota, M. Kukwa & M. Oset.) Wojnarowicz 2008) P. pe r tu s a (L.) Tuck. (Fałtynowicz, Sulma 1994; Placidium rufescens (Ach.) A. Massal. [= Catapyre- Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) nium rufescens (Ach.) Breuss] (Czarnota i in. 2005) P. trachythallina Erichsen (Glanc 1960, ? jako P. P. s quamulosum (Ach.) Breuss [= Catapyrenium squ- laevigata; Czarnota i in. 2005) amulosum (Ach.) Breuss] (Czarnota i in. 2005) Phaeophyscia chloantha (Ach.) Moberg (Czarnota Placocarpus schaereri (Fr.) Breuss (Czarnota i in. 1994, 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- narowicz 2008) 2005) Ph. endophoenicea (Harm.) Moberg (Czarnota Placopyrenium canellum (Nyl.) Gueidan & Cl. 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- Roux (Krzewicka 2009) wicz 2008) P. fuscellum (Nyl.) Gueidan & Cl. Roux [= V. fuscel- Ph. hirsuta (Mereschk.) Essl. (Czarnota i in. 2005) la (Turner) Winch] (Czarnota i in. 2005; Krze- Ph. nigricans (Flörke) Moberg (Czarnota i in. 2005; wicka 2009) Czarnota, Wojnarowicz 2008) Placynthiella dasaea (Stirt.) Tønsberg (Czarnota, Ph. orbicularis (Neck.) Moberg (Czarnota 1994, 2000; Wojnarowicz 2008) Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) P. icmalea (Ach.) Coppins & P. James (Czarnota Ph. sciastra (Ach.) Moberg (Czarnota i in. 2005; 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- Czarnota, Wojnarowicz 2008) wicz 2008) +Phaeopyxis punctum (A. Massal.) Rambold, Trie- P. oligotropha (J.R. Laundon) Coppins & P. James bel & Coppins (Kukwa i in. 2010) (Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) Phlyctis argena (Spreng.) Flot. (Fałtynowicz, Sul- P. uliginosa (Schrad.) Coppins & P. James (Czar- ma 1994; Czarnota 1994, 2000; Czarnota i in. nota 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) narowicz 2008)

69 Ochrona Beskidów Zachodnich 3: 55–78, 2010

Placynthium nigrum (Huds.) Gray (Czarnota i in. P. speirea var. alpina (Hepp ex Arnold) Clauzade & 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) Cl. Roux (Czarnota i in. 2005 p.p., jako P. sp e irea ; P. tremniacum (A. Massal.) Jatta (Czarnota i in. Jabłońska 2010) 2005) P. tuberculosa (Sm.) Hertel & Knoph (Jabłońska Platismatia glauca (L.) W.L. Culb. & C.F. Culb. 2009) (Sulma, Fałtynowicz 1987; Czarnota 2000; Czar- Dane o P. tub e rc u l os a publikowane w pracach nota i in. 2005) Czarnoty (2000); Czarnoty i in. (2005) oraz Czarno- Pleurosticta acetabulum (Neck.) Elix & Lumbsch ty, Wojnarowicz 2008 odnoszą się do P. s oredi z o d es . (Czarnota i in. 2005) P. zeoroides (Anzi) Knoph & Hertel (Jabłońska Polyblastia cupularis A. Massal. (Czarnota 2000; 2010) Czarnota i in. 2005) Protoblastenia cf. calva (Dicks.) Zahlbr. (Czarnota +Polycoccum minutulum Kocourková & F. Berger i in. 2005) (Kukwa, Czarnota 2006) P. r upestr i s (Scop.) J. Steiner (Czarnota 2000; Czar- +P. peltigerae (Fuckel) Vězda (Miądlikowska, Al- nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) strup 1995) Protopannaria pezizoides (Weber) M. Jørg. & S. Polysporina lapponica (Ach. ex Schaer.) Degel. Ekman [= Pannaria pezizoides (Weber) Tre- (Czarnota 2002a; Czarnota i in. 2005; Czarnota, visan] (Glanc 1960; Glanc, Tobolewski 1965; Wojnarowicz 2008) Czarnota 2000, 2002c; Czarnota i in. 2005) P. simplex (Davies) Vězda (Czarnota 2000; Czarno- Protoparmelia badia (Hoff m.) Hafellner (Czarno- ta i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) ta 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojna- Porina aenea (Wallr.) Zahlbr. [= Pseudosagedia rowicz 2008) aenea (Wallr.) Hafellner & Kalb] (Glanc, Tobo- P. hy potre mella van Herk, Spier & V. Wirth (Czar- lewski 1969; Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005; nota, Wojnarowicz 2008) Czarnota, Wojnarowicz 2008) Protoparmeliopsis muralis (Schreb.) M. Choisy [= P. chlorotica (Ach.) Müll. Arg. [= Pseudosagedia chlo- Lecanora muralis (Schreb.) Rabenh.] (Czarnota rotica (Ach.) Hafellner & Kalb] (Czarnota 2000; 1994, 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) narowicz 2008) P. guentheri (Flot.) Zahlbr. [= Pseudosagedia guenthe- Protothelenella corrosa (Körb.) H. Mayrhofer & ri (Flot.) Hafellner & Kalb] (Czarnota i in. 2005) Poelt (Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) P. leptalea (Durieu & Mout.) A.L. Sm. (Czarnota P. sphinctrinoidella (Nyl.) H. Mayrhofer & Poelt 2000) (Czarnota i in. 2005) Porpidia albocaerulescens (Wulfen) Hertel & Pseudevernia furfuracea (L.) Zopf (Sulma, Fał- Knoph (Jabłońska 2009) tynowicz 1987; Czarnota 1994, 2000; Czarnota P. cinereoatra (Ach.) Hertel & Knoph [incl. P. mu - i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) siva (Körb.) Hertel & Knoph] (Czarnota 2000, Pseudosagedia austriaca (Körb.) Hafellner [= Porina 2002a, podany błędnie; Czarnota i in. 2005; Ja- austriaca (Körb.) Arnold, = Arthopyrenia austriaca błońska 2008) (Körb.) J. Nowak & Tobol.] (Czarnota 2000) P. cr u stulata (Ach.) Hertel & Knoph (Czarnota Psilolechia clavulifera (Nyl.) Coppins (Czarno- 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- ta 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Kukwa wicz 2008; Jabłońska 2008) 2006, 2008b; Czarnota, Wojnarowicz 2008) P. grisea Gowan (Jabłońska 2010) P. lucida (Ach.) M. Choisy (Czarnota 2002a; Czar- P. macrocarpa (DC.) Hertel & A.J. Schwab (Czar- nota i in. 2005; Czarnota, Kukwa 2008b; Czar- nota 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- nota, Wojnarowicz 2008) narowicz 2008; Jabłońska 2010) Psorotichia murorum Massal. (Czarnota, Wojnaro- P. nig rocr ue nta (Anzi) Diederich & Sérus. (Jabłoń- wicz 2008) ska 2010) Punctelia subrudecta (Nyl.) Krog (Czarnota 1994, P. s orediz odes (Lamy ex Nyl.) J.R. Laundon (Czar- 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- nota 2000; Jabłońska 2009) wicz 2008) P. speirea var. speirea (Ach.) Kremp. (Czarnota Pycnora sorophora (Vain.) Hafellner [= Hypoce- 2000; Czarnota i in. 2005 p.p.; Jabłońska 2010) nomyce sorophora (Vainio) P. James & Poelt]

70 Paweł Czarnota Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Gorców

(Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, R. pyrina (Ach.) Arnold (Czarnota i in. 2005; Czar- Wojnarowicz 2008) nota, Wojnarowicz 2008) Pycnothelia papillaria (Ehrh.) L.M. Dufour (Glanc, Ropalospora viridis (Tønsberg) Tønsberg (Czar- Tobolewski 1965; Czarnota 2000; Czarnota i in. nota, Coppins 2000; Czarnota 2000; Czarnota, 2005) Wojnarowicz 2008) +Pyrenidium actinellum Nyl. (Kukwa, Czarnota +Roseliniopsis tartaricola (Nyl.) Matzer. (Kukwa, 2006) Czarnota 2006) Pyrenula laevigata (Pers.) Arnold (Czarnota 2000; Sarcogyne clavus (DC.) Kremp. (Czarnota, Wojna- Czarnota i in. 2005) rowicz 2008) P. nitida (Weigel) Ach. (Czarnota 2000; Czarnota S. privigna (Ach.) A. Massal. (Czarnota i in. 2005) i in. 2005) S. regularis Körb. (Czarnota 1994, 2000; Czarnota P. nitidella (Flörke ex Schaer.) Müll. Arg. (Czarno- i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) ta 2000) Sarcosagium campestre (Fr.) Poetsch & Schied. Ramalina baltica Lettau (Czarnota i in. 2005) (Czarnota 1994, 2000; Czarnota i in. 2005) R. farinacea (L.) Ach. (Czarnota i in. 2005) Schismatomma pericleum (Ach.) Branth & Rostr. R. fastigiata (Pers.) Ach. (Czarnota i in. 2005) (Czarnota 2000; Czarnota, Krzewicka 2004; R. intermedia (Delie ex Nyl.) Nyl. (Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) Czarnota i in. 2005) Sclerophora peronella (Ach.) Tibell [= Coniocybe R. obtusata (Arnold) Bitter (Czarnota i in. 2005) hyalinella Nyl.] (Glanc, Tobolewski 1969; Czar- R. pollinaria (Westr.) Ach. (Czarnota 2000; Czar- nota i in. 2005) nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) Scoliciosporum chlorococcum (Graewe ex Stenh.) Rhizocarpon badioatrum (Flörke ex Spreng.) Th . Vězda [= Bacidia chlorococca (Graewe ex Stenh.) Fr. (Czarnota i in. 2005) Lettau] (Glanc, Tobolewski 1965; Czarnota Rh. disporum (Nägeli ex Hepp) Müll. Arg. (Czar- 1994, 1997c, 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, nota i in. 2005) Wojnarowicz 2008) Rh. distinctum Th . Fr. (Glanc 1960; Czarnota 2000; S. sarothamni (Vain.) Vězda (Czarnota, Wojnaro- Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) wicz 2008) Rh. geminatum Körb. (Czarnota 2000) S. umbrinum (Ach.) Arnold [= Bacidia umbrina Rh. geographicum (L.) DC. (Czarnota 2000; Czar- (Ach.) Bausch] (Glanc 1960; Czarnota 2000; Czar- nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) Rh. lecanorinum Anders (Czarnota i in. 2005) +Skyttea gregaria Sherwood, D. Hawksw. & Cop- Rh. reductum Th . Fr. [incl. Rh. obscuratum (Ach.) pins (Kukwa, Czarnota 2006) A. Massal.] (Glanc 1960; Czarnota 2000; Czar- Solorina spongiosa (Ach.) Anzi (Czarnota i in. 2005) nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) +Sphinctrina turbinata (Pers.) De Not (Czarnota Rh. petraeum (Wulfen) A. Massal. (Czarnota i in. 2000; Czarnota i in. 2005; Kukwa, Czarnota 2006) 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) Staurothele ambrosiana (A. Massal.) Zschacke Rh. polycarpum (Hepp) Th . Fr. (Czarnota 2000; Czar- (Czarnota i in. 2005) nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) S. frustulenta Vain. (Czarnota i in. 2005; Czarnota, Rh. viridiatrum (Wulfen) Körb. (Czarnota i in. Wojnarowicz 2008) 2005) S. hymenogonia (Nyl.) Th . Fr. (Czarnota i in. 2005) Rinodina archaea (Ach.) Arnold [= R. laevigata condensatum Hoff m. (Czarnota i in. (Ach.) Malme] (Czarnota i in. 2005) 2005) R. conradii Körb. (Glanc, Tobolewski 1969; Czar- !S. tomentosum Fr. (Glanc, Tobolewski 1969; Czar- nota i in. 2005) nota i in. 2005, jako S. incrustatum Flörke; det. R. exigua (Ach.) S. Gray (Czarnota 2000; Czarnota M. Oset) i in. 2005) S. nanodes Tuck. (Czarnota i in. 2005) R. griseosoralifera Coppins (Czarnota, Kukwa S. pileatum Ach. (Czarnota i in. 2005) 2007) S. vesuvianum Pers. (Czarnota 2000) R. oxydata (A. Massal.) A. Massal. (Czarnota, Woj- +Stigmidium clauzadei Cl. Roux & Nav.-Ros. (Ku- narowicz 2008) kwa, Czarnota 2006)

71 Ochrona Beskidów Zachodnich 3: 55–78, 2010

+S. fuscatae (Arnold) R. Sant. (Czarnota, Wojna- T. obtegens (Th . Fr.) Hertel (Czarnota i in. 2005; rowicz 2008) Czarnota, Wojnarowicz 2008) +S. mycobilimbiae Roux, Triebel & Etayo (Czarno- T. placodioides Coppins & P. James (Czarnota 2000; ta, Kukwa 2004) Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) +S. peltideae (Vain.) R. Sant. (Miądlikowska, Al- Trapeliopsis fl exuosa (Fr.) Coppins & P. James strup 1995) (Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, +S. squamariae (de Lesd.) Cl. Roux & Triebel (Ku- Wojnarowicz 2008) kwa, Czarnota 2006) T. gelatinosa (Flörke) Coppins & P. James (Czarno- Strangospora moriformis (Ach.) B. Stein (Czarnota ta 2000; Czarnota i in. 2005) 2000; Czarnota, Wojnarowicz 2008) T. glaucolepidea (Nyl.) Gotth. Schneid. [= T. percre- Strigula stigmatella (Ach.) R.C. Harris (Czarnota nata (Nyl.) Gotth. Schneid.] (Czarnota, Wojna- 2000; Czarnota i in. 2005) rowicz 2008) +Taeniolella beschiana Diederich (Czarnota, Woj- T. granulosa (Hoff m.) Lumbsch (Czarnota 2000; narowicz 2008; Kukwa i in. 2010) Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) Tephromela atra (Huds.) Hafellner ex Kalb (Czar- T. pseudogranulosa Coppins & P. James (Czarnota nota 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- narowicz 2008) wicz 2008) Th elidium eitneri Zahlbr. (Czarnota 2000) T. viridescens (Schrad.) Coppins & P. James (Czar- T. zwackhii (Hepp) A. Massal. [= T. olivascens (Zah- nota 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- lbr.) Nowak & Tobol.] (Czarnota 2000; Czarno- narowicz 2008) ta i in. 2005) +Tremella hypogymniae Diederich & M.S. Christ. T. zahlbruckneri Servít (Czarnota 2000; Czarnota (Kukwa, Czarnota 2006; Kukwa i in. 2010) i in. 2005) +T. lichenicola Diederich (Kukwa, Czarnota 2006) Th elocarpon epibolum Nyl. (Miądlikowska, Al- Tuckermannopsis chlorophylla (Willd.) Hale (Sul- strup 1995; Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005; ma, Fałtynowicz 1987; Czarnota 2000; Czarnota Czarnota, Wojnarowicz 2008) i in. 2005) T. impresellum Nyl. (Czarnota i in. 2005) Umbilicaria cylindrica (L.) Delise ex Duby (Czar- T. intermediellum Nyl. (Kukwa i in. 2010) nota 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Woj- T. laureri (Flot.) Nyl. (Czarnota 2000; Czarnota narowicz 2008) i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) U. deusta (L.) Blaumg. (Czarnota 2000; Czarnota T. lichenicola (Fuckel) Poelt & Hafellner (Czarnota i in. 2005) 2002a) U. hirsuta (Sw. ex Westr.) Hoff m. (Czarnota i in. 2005) Th elomma ocellatum (Körb.) Tibell (Czarnota U. polyphylla (L.) Blaumg. (Czarnota i in. 2005) 2000; Czarnota i in. 2005) Usnea barbata (L.) Weber ex F.H. Wigg. [= U. scro- Th elopsis rubella Nyl. (Czarnota i in. 2005) biculata Motyka] (Czarnota i in. 2005) Th elotrema lepadinum (Ach.) Ach. (Czarnota U. capillaris Motyka (Czarnota i in. 2005) 2000; Czarnota i in. 2005) U. ceratina Ach. (Czarnota i in. 2005) Th rombium epigeum (Pers.) Wallr. (Czarnota i in. U. faginea Motyka (Glanc 1960; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) 2005) Toninia aromatica (Sm.) A. Massal. (Czarnota i in. U. fi lipendula Stirt. (Motyka 1936-1938; Czarnota 2005) 2000; Czarnota i in. 2005) T. candida (Weber) Th . Fr. (Czarnota i in. 2005) U. fi lipendula var. hirtella Arnold [= U. hirtella Trapelia coarctata (Sm.) M. Choisy (Czarnota (Arnold) Motyka] (Czarnota i in. 2005) 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- U. fulvoreagens (Räsänen) Räsänen [= U. soredii- wicz 2008) fera sensu Motyka] (Glanc 1960; Czarnota i in. T. corticola Coppins & P. James (Czarnota i in. 2005) 2005; Czarnota, Kukwa 2009) U. glabrescens (Nyl. ex Vain.) Vain. (Motyka 1936- T. glebulosa (A.L. Sm.) J.R. Laundon [= T. involuta 1938; Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) (Taylor) Hertel] (Czarnota 2000; Czarnota i in. U. hirta (L.) Weber ex F.H. Wigg. (Czarnota i in. 2005) 2005)

72 Paweł Czarnota Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Gorców

U. laricina Vain. (Czarnota i in. 2005) V. nig rescens Pers. (Czarnota 2000; Czarnota i in. U. longissima Ach. (Motyka 1936-1938; Czarnota 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) i in. 2005) V. opiziana Servít (Czarnota i in. 2005) U. prostrata Vain. ex Räsänen (Motyka 1936- V. polysticta Borrer [= V. subfuscella Nyl.] (Czar- 1938) nota 2000, jako V. fuscella; Krzewicka 2009) U. rigida s. lato [= U. glauca Motyka] (Czarnota V. praetermi ssa (Trevis) Anzi [= V. annulifera Eit- i in. 2005) ner; = V. guestphalica Servít ] (Czarnota 2000; U. silesiaca Motyka (Czarnota i in. 2005) Czarnota i in. 2005) U. subfl oridana Stirt. (Czarnota 2000; Czarnota V. procopii Servít (Czarnota, Wojnarowicz 2008 i in. 2005) p.p.) U. wasmuthii Räsänen (Glanc 1960; Czarnota i in. Okazy cytowane w pracach Czarnoty (2000) 2005) oraz Czarnoty i in. (2005) zidentyfi kowano błęd- Verrucaria aethiobola Wahlenb. (Czarnota 2000 nie. Potwierdzono obecność tego gatunku w Gor- p.p.; Czarnota i in. 2005 p.p.; Czarnota, Wojna- cach tylko na jednym stanowisku. rowicz 2008) Stan.: Ge–22, Dolina Ochotnicy, Ochotnica Dolna W powyższych pracach V. aethiobola ujmowano – Barbarówka, osuwisko skalne na S stoku Twarogów, łącznie z V. cataleptoides (patrz też np. Fałtynowicz 530 m n.p.m., silnie wapnisty piaskowiec, 5.11.1999, 2003; Index Fungorum 2010), dlatego też tylko te leg. P. Czarnota (GPN/2167; ver. B. Krzewicka). cytowane tam okazy rosnące na nadpotokowych V. sphaerospora Anzi (Czarnota 2002a; Czarnota kamieniach opryskiwanych wodą reprezentują i in. 2005) V. aethiobola (patrz też pod V. cataleptoides). V. sublobulata Eitner ex Servít (Czarnota i in. V. aquatilis Mudd [Czarnota 2000 p.p., jako V. de- 2005) nudata (GPN/1495, ver. B. Krzewicka); Czarno- V. xyloxena Norman (Czarnota i in. 2005) ta i in. 2005] Vezdaea aestivalis (Ohlert) Tscherm.-Woess & V. bryoctona (Th . Fr.) Orange (Czarnota 2003) Poelt (Czarnota 2000; Czarnota, Kiszka 2004; V. cataleptoides (Nyl.) Nyl. (Czarnota i in. 2005 Czarnota i in. 2005; Czarnota, Kukwa 2009) p.p., cześć okazów rosnących na nasłonecznio- V. retigera Poelt & Döbbeler (Czarnota, Kukwa nych wapnistych piaskowcach jako V. aethiobo- 2009) la; Breuss 2008) V. stipitata Poelt & Döbbeler (Czarnota 1998, 2000; V. denudata Nyl. (Czarnota 2000; Czarnota i in. Czarnota, Kukwa 2009) 2005) +Vouauxiella lichenicola (Linds.) Petr. & Syd. (Ku- V. dolosa Hepp (Czarnota 1994, 2000; Czarnota kwa, Czarnota 2006) i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) Vulpicida pinastri (Scop.) J.-E. Mattsson & M.J. Lai V. f unckii (Spreng.) Zahlbr. [= V. mougeotii (Zscha- (Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) cke) Servít] (Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005; Xanthoparmelia conspersa (Ehrh. ex Ach.) Hale Krzewicka, Kiszka 2007) [= Parmelia conspersa (Ehrh. ex Ach.) Ach.] V. hydrela Ach. [= V. subhydrella Servít] (Czarnota (Glanc, Tobolewski 1965; Czarnota i in. 2005; i in. 2005) Czarnota, Wojnarowicz 2008) Okaz cytowany w pracy Czarnoty (2000) re- X. loxodes (Nyl.) O. Blanco, A. Crespo, Elix, D. prezentuje inny gatunek Verrucaria. V. hydrella Hawksw. & Lumbsch [= Neofuscelia loxodes odnaleziono w zbiorach zielnikowych z Gorców (Nyl.) Essl.; Parmelia isidiotyla Nyl.] (Glanc, To- także na innych stanowiskach (B. Krzewicka dane bolewski 1965; Czarnota i in. 2005; Czarnota, niepubl.) Wojnarowicz 2008) !V. macrostoma Dufour ex DC. [Czarnota 2002a X. somloensis (Gyeln.) Hale (Czarnota i in. 2005) p.p.; Czarnota i in. 2005 p.p.; Czarnota, Woj- X. verruculifera (Nyl.) O. Blanco, A. Crespo, Elix, D. narowicz 2008 p.p., wszędzie jako V. velana Hawksw. & Lumbsch [= N. verruculifera (Nyl.) (B. Krzewicka pers. inform.)] Essl.] (Czarnota i in. 2005) V. murali s Ach. [incl. V. confl uens A. Massal.] (Czar- Xanthoria candelaria (L.) Th . Fr. (Czarnota 1994, nota 1994, 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- Wojnarowicz 2008) wicz 2008)

73 Ochrona Beskidów Zachodnich 3: 55–78, 2010

X. elegans (Link.) Th . Fr. (Czarnota i in. 2005; Czar- Podawane przez Czarnotę (2000) notowanie C. nota, Wojnarowicz 2008) cariosa w rzeczywistosci odnosi się do C. cervicor- X. fallax (Hepp) Arnold [= Xanthomendoza fallax nis; det. P. Osyczka. (Hepp) Søchting, Kärnefelt & S. Kondratyuk] Cliostomum griffi thii (Sm.) Coppins [Czarno- (Czarnota 1994, 2000; Czarnota i in. 2005; Czar- ta 2000; okazy należą do Lecanora subintricata nota, Wojnarowicz 2008) o wyjątkowo grubej, żółtawej plesze i pstrokatych, X. parietina (L.) Th . Fr. (Czarnota 1994, 2000; Czar- bladobązowych do szaroczarnych owocnikach] nota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz 2008) Dactylospora parasitica (Flörke) Zopf [Czarnota X. polycarpa (Hoff m.) Th . Fr. ex Rieber (Czarnota 2000; okazy należą do Tremella lichenicola] 2000; Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnaro- D. saxatilis (Schaer.) Hafellner [Czarnota 2000; wicz 2008) okazy należą do D. purpurascens Triebel] X. ucrainica S. Kondratyuk (Czarnota i in. 2005; Haematomma ochroleucum (Neck.) J.R. Laundon Czarnota, Wojnarowicz 2008) var. ochroleucum [Czarnota 2000; okazy na- X. ulophyllodes Räsänen [= Xanthomendoza drzewne należą do Lecanora thysanophora, okazy ulophyllodes (Räsänen) Søchting, Kärnefelt & naskalne do H. ochroleucum var. porphyrium] S. Kondratyuk] (Czarnota i in. 2005; Czarnota, Lecanora cadubriae (A. Massal.) Hedl. [Czarnota Wojnarowicz 2008) 2000; Czarnota i in. 2005; okazy należą do L. fi - Xylographa parallela (Ach.:Fr.) Behlen & Desber- lamentosa] ger [= X. abietina (Pers.) Zahlbr.] (Glanc 1960; L. chloropolia Erichsen [Czarnota 1994; okaz nale- Czarnota 2000; Czarnota i in. 2005) ży do Buellia griseovirens] +Zwackhiomyces peltigerae Miądlikowska & Al- L. crenulata Hook. [Czarnota 1994, 2000; oznacze- strup (Miądlikowska, Alstrup 1995) nie wątpliwe] L. cf. fuscescens (Sommerf.) Nyl. [Czarnota 2000; gatunek wątpliwy] GATUNKI BŁĘDNIE PODANE, L. hypopta Ach. [Czarnota i in. 2005; okazy należą WĄTPLIWE W GORCACH do Lecanora phaeostigma; det. Z. Palice] I NIELICHENIZUJĄCE L. cf. populicola (DC.) Duby [Czarnota 1994; ozna- czenie wątpliwe] Arthonia exilis (Flörke) Anzi [Czarnota 2000; okaz Lecidea micacea Körb. [Glanc 1960; okazy praw- GPN/227 – oznaczenie wątpliwe, glony Trentepoh- dopodobnie należą do Lecidella stigmatea] lia, przekrój apotecjum K– , być może A. aspersella L. sanguineoatra (Wulfen) Ach. [Glanc 1960; oka- Leight (= A. didyma; wg. Index Fungorum 2010); zy należą do Lecidea hypnorum] okaz GPN/721 należy do A. muscigena]. Leptogium subtile (Schrader) Torss. [Czarnota A. fuliginosa (Turner & Borrer) Flot. [Czarnota 2000; okaz należy do Parmeliella triptophylla] 2000; okaz należy do A. leucopellea] Ochrolechia subviridis (Høeg) Erichsen [Glanc A. punctiformis Ach. [Czarnota 2002a; okaz należy 1960, jako Pertusaria subviridis Høeg; gatunek do A. mediella] wątpliwy; Czarnota 2000, okaz należy do Pertu- Arthopyrenia punctiformis auct. [Czarnota 2002a; saria hemisphaerica] okaz należy do Verrucaria sp.] O. tartarea (L.) A. Massal. [Czarnota 2000; okaz Bacidia albicans (Körb.) Vězda [Czarnota 2000; należy do rodzaju Pertusaria, prawdopodobnie synonim Micarea peliocarpa (Anzi) Coppins & P. l ac tea ] R. Sant.] Parmotrema perlatum (Huds.) M. Choisy [Sul- Bacidina assulata (Körb.) Vězda [Czarnota 2000; ma, Fałtynowicz 1987, jako Parmelia perlata okaz należy do B. inundata] (Huds.) Vain.; Czarnota i in. 2005, jako P. chi - Chaenothecopsis gracilis Nádv. [Czarnota 2000; nense (Osbeck) Hale & Ahti; okaz należy do P. okaz należy do Mycocalicium subtile] arnoldii] Cladonia acuminata (Ach.) Norrlin [Czarnota Pertusaria aspergilla (Ach.) J.R. Laundon [Czar- 2000; okaz należy do Cladonia rei] nota 2000; synonim P. leucosora Nyl.] C. cariosa (Ach.) Spreng. [Czarnota 2000; Czarno- P. subdubia Nyl. [Czarnota 2000; okazy należą do ta i in. 2005; gatunek wątpliwy w Gorcach] P. coronata ]

74 Paweł Czarnota Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Gorców

P. globulife ra var. subfl otowiana Erichsen [Glanc Gdański). Dr Beacie Krzewickiej (IB PAN, Kra- 1960; takson wątpliwy, prawdopodobnie okaz ków) składam serdeczne podziękowania za kry- należy do P. alb es ce n s ] tyczną rewizję gatunków z rodzaju Verrucaria s.lat. P. fl avida (DC.) J.R. Laundon [Czarnota 2000; oka- oraz udostępnienie niektórych niepublikowanych zy należą do Lecanora thysanophora] wyników swoich badań, dr Piotrowi Osyczce (Uni- P. lae v igata (Th . Fr.) Anzi [Glanc 1960; prawdopo- wersytet Jagielloński) i dr Agnieszce Kowalewskiej dobnie okaz należy do P. leioplaca] (Uniwersytet Gdański) za weryfi kację i oznacze- Porpidia glaucophaea (Körb.) Hertel & Knoph nie kilku gatunków z rodzaju Cladonia, zaś mgr A. [Czarnota i in. 2005; okazy należą do P. alboca- Jabłońskiej (Uniwersytet Gdański) za weryfi kację erulescens] gatunków z rodzaju Porpidia. Dr Zdenkowi Palice Stenocybe pullatula (Ach.) Stein [Czarnota i in. (Průhonice, Czechy) dziękuję za konsultacje, które 2005; grzyb nielichenizujący] pomogły mi zidentyfi kować kilka nowych lub sła- Stereocaulon incrustatum Flörke [Glanc, Tobolew- bo wyróżnianych taksonów w Polsce. ski 1969; Czarnota i in. 2005, okaz należy do S. tomentosum] PIŚMIENNICTWO Th elidium aquaticum Servít [Czarnota i in. 2005; grzyb nielichenizujący] Bielczyk U. 2003. Th e lichens and allied fungi of the Verrucaria annulifera Eitner [Czarnota 2000; sy- Polish Western Carpathians. [In:] U. Bielczyk nonim V. praetermissa] (ed.), Th e lichens and allied fungi of the Polish V. barrandei Servít [Czarnota i in. 2005; oznacze- Carpathians – an annotated checklist: 23–232. nie błędne, status gatunku niejasny] W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of V. caerulea DC. [Czarnota 2002a; oznaczenie błędne] Sciences, Kraków. V. deminuta (Servít) Servít [Czarnota i in. 2005; Brand M., Coppins B., van den Boom P.P.G., Séru- oznaczenie błędne] siaux E. 2009. Further data on the genus V. fuscoatroides Servít [Czarnota i in. 2005; ozna- Bacidia s.l. in the Canary Islands and Western czenie błędne, status gatunku niejasny] Europe, with descriptions of two new species. V. guestphalica Servít [Czarnota i in. 2005; syno- Biblioth. Lichenol. 99: 81–92. nim V. praetermissa] Breuss O. 2008. Bemerkungen zu einigen Arten der V. latebrosa Körb [Czarnota i in. 2005; oznaczenie Flechtengattung Verrucaria. Sauteria 15: 121–138. błędne] Cieśliński S., Fałtynowicz W. 1993. Note from edi- V. macrostomoides Servít [Czarnota i in. 2005; tors. [In:] S. Cieśliński, W. Fałtynowicz (eds), At- oznaczenie błędne, status gatunku niejasny] las of the geographical distribution of lichens in V. obf u scans (Nyl.) Nyl. [Czarnota i in. 2005; ozna- Poland. 1: 7–8. W. Szafer Institute of Botanyof czenie błędne] Polish Academy of Sciences, Kraków. V. cf. subdolosa Servít [Czarnota 2000; oznaczenie Czarnota P. 1994. Porosty zabytkowego parku błędne] dworskiego w Porębie Wielkiej w Gorcach. V. subhydrela Servít [Czarnota i in. 2005; synonim Fragm. Flor. Geobot. Polonica 1: 91–95. V. hydrela] Czarnota P. 1997a. Micarea adnata (Micareaceae) V. velana (A. Massal.) Zahlbr. [Czarnota 2002a; – a new species in the lichen fl ora of Poland. Czarnota i in. 2005; Czarnota, Wojnarowicz Fragm. Flor. Geobot. 42,1: 192–193. 2008; większość okazów należy do V. macrosto- Czarnota P. 1997b. Micarea synotheoides, M. hedlun- ma; status gatunku niejasny] dii (Micareaceae) and Leptogium intermedium (Collemataceae), three lichens new to Poland. Fragm. Flor. Geobot. 42,2: 489–494. PODZIĘKOWANIA Czarnota P. 1997c. Hypocenomycetum caradocensis – a new association of epiphytic lichens. Fragm. Za długoletnią współpracę i dokonanie identy- Flor. Geobot. 42,2: 495–501. fi kacji bądź weryfi kacji licznych okazów sterylnych Czarnota P. 1998. Some interesting lichens from z wykorzystaniem techniki TLC gorąco pragnę Gorce Mts (Western Beskidy Mts) new to Po- podziękować dr Martinowi Kukwie (Uniwersytet land. Graphis Scripta 9: 59–61.

75 Ochrona Beskidów Zachodnich 3: 55–78, 2010

Czarnota P. 2000. Porosty Gorczańskiego Parku Gorce Mts (Western Beskidy Mts) new to Po- Narodowego. Cz. I. Wykaz i rozmieszczenie ga- land. Graphis Scripta 11: 56–60. tunków. Parki Nar. Rez. Przyr. 19,1: 3–73. Czarnota P., Coppins B.J. 2006. A new Bacidia with Czarnota P. 2002a. Porosty Gorczańskiego Parku long-necked pycnidia from Central Europe. Li- Narodowego. Część I. Wykaz i rozmieszczenie chenologist 38,5: 407–410. gatunków – uzupełnienia. Parki Nar. Rez. Przyr. Czarnota P., Glanc K., Nowak J. 2005. Materiały 21,2: 177–184. do bioty porostów Gorców ze zbiorów Herba- Czarnota P. 2002b. Caloplaca herbidella (Hue) H. rium Instituti Botanici Polskiej Akademii Nauk Magn. [In:] U. Bielczyk, S. Cieśliński, W. Fałty- w Krakowie. Fragm. Flor. Geobot. Polonica 12,2: nowicz (eds.), Atlas of the geographical distri- 327–370. bution of lichens in Poland 3: 25–28. W. Szafer Czarnota P., Guzow-Krzemińska B. 2010. A phy- Insitute of Botany PAN, Kraków. logenetic study of the Micarea prasina-group Czarnota P. 2002c. Pannaria pezizoides (Weber) shows that Micarea micrococca includes three Trevis. [In:] U. Bielczyk, S. Cieśliński, W. Fałty- distinct lineages. Lichenologist 42,1: 7–20. nowicz (eds.), Atlas of the geographical distri- Czarnota P., Kiszka J. 2004. Vezdaea aestivalis (Oh- bution of lichens in Poland 3: 63–68. W. Szafer lert) Tscherm.-Woess & Poelt. [In:] U. Bielczyk, S. Insitute of Botany PAN, Kraków. Cieśliński, W. Fałtynowicz (eds.), Atlas of the geo- Czarnota P. 2002d. Fuscopannaria leucophaea graphical distribution of lichens in Poland 4: 107– (Vahl) P.M. Jørg. [In:] U. Bielczyk, S. Cieśliński, 110. W. Szafer Insitute of Botany PAN, Kraków. W. Fałtynowicz (eds.), Atlas of the geographical Czarnota P., Krzewicka B. 2004. Schismatomma peric- distribution of lichens in Poland 3: 47–50. W. leum (Ach.) Branth & Rostrup. [In:] U. Bielczyk, Szafer Insitute of Botany PAN, Kraków. S. Cieśliński, W. Fałtynowicz (eds.), Atlas of the Czarnota P. 2002e. Micarea melaena (Nyl.) Hedl. geographical distribution of lichens in Poland 4: [In:] U. Bielczyk, S. Cieśliński, W. Fałtynowicz 89–94. W. Szafer Insitute of Botany PAN, Kraków. (eds.), Atlas of the geographical distribution of Czarnota P., Kukwa M. 2001. Lichens of the gene- lichens in Poland 3: 51–57. W. Szafer Insitute of ra Lepraria and Leproloma from the Gorce Mts Botany PAN, Kraków. (Western Carpathians, Poland) and note on Czarnota P. 2003. Notes on some new and note- lichenicolous Paranectria oropensis fo- worthy lichens from southern Poland. Graphis und on Leproloma membranaceum. Polish Bot. Scripta 14: 18–26. J. 46,2: 199–206. Czarnota P. 2004a. New and some rare species of Czarnota P., Kukwa M. 2004. Some sorediate li- the genus Micarea (Micareaceae) in the lichen chens and lichenicolous fungi new to Poland. fl ora of Poland. Polish Bot. J. 49,2: 135–143. Graphis Scripta 15: 24–32. Czarnota P. 2004b. Opegrapha gyrocarpa Flot. [In:] Czarnota P., Kukwa M. 2006(2007). Lichenes Po- U. Bielczyk, S. Cieśliński, W. Fałtynowicz (eds.), loniae Exsiccati. Fasc. III (Nos. 51–75). [In:] T.S. Atlas of the geographical distribution of lichens Olszewski, R. Afranowicz, K. Bociąg (eds), Con- in Poland 4: 59–63. W. Szafer Insitute of Botany temporary trends of botanical research – on PAN, Kraków. Professor Hanna Piotrowska 80th birthday anni- Czarnota P. 2007. Lecidea variegatula (, versary. Acta Botanica Cassubica 6: 179–188. zlichenizowane ) nie jest gatunkiem Czarnota P., Kukwa M. 2007. Rinodina griseosora- wymarłym w Polsce. Fragm. Flor. Geobot. Polo- lifera, a lichen species new to the Western Car- nica 14,1: 175–181. pathians. Acta Mycol. 42,2: 287–290. Czarnota P. 2007. Th e lichen genus Micarea (Le- Czarnota P., Kukwa M. 2008a. Contribution to the canorales, Ascomycota) in Poland. Polish Bot. knowledge of some poorly known lichens in Stud. 23: 1–199. Poland. I. Th e genus Absconditella. Folia Cryp- Czarnota P. 2009. Japewia tornoensis and further tog. Estonica 44: 1–7. localities of J. subaurifera found in the Carpat- Czarnota P., Kukwa M. 2008b. Contribution to the hians. Acta Mycol. 44,2: 259–264. knowledge of some poorly known lichens in Czarnota P., Coppins B.J. 2000. A new species of Poland. II. Th e genus Psilolechia. Folia Cryptog. Agonimia and some interesting lichens from Estonica 44: 9–15.

76 Paweł Czarnota Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Gorców

Czarnota P., Kukwa M. 2009. Contribution to the Jabłońska A., Oset M., Kukwa M. 2009. Th e lichen knowledge of some poorly known lichens in family Parmeliaceae in Poland. I. Th e genus Par- Poland. III. Trapelia corticola and the genus Ve- motrema. Acta Mycol. 44,2: 211–222. zdaea. Folia Cryptog. Estonica 46: 25–31. Kornaś J., Medwecka-Kornaś A. 1967. Zespoły roślin- Czarnota P., Osyczka P., Kowalewska A. 2010. Sta- ne Gorców. I. Naturalne i na wpół naturalne zespo- tus of some poorly known lichen species from ły nieleśne. Fragm. Flor. Geobot. 13,2: 167–316. the genus Lecanora (lichenized Ascomycota) in Kowalewska A., Kukwa M. 2004. New records of Poland. Mycotaxon 113: 449–462. Cladonia monomorpha (Cladoniaceae, licheni- Czarnota P., Wojnarowicz A. 2008. Porosty i grzyby zed Ascomycotina) from Europe. Herzogia 17: naporostowe północnej części grupy Lubania 103–105. w Gorcach. Ochrona Beskidów Zachodnich 2: Kowalewska A., Kukwa M., Ostrowska I., Jabłoń- 21–49. ska A., Oset M. & Szok J. 2008. Th e lichens of the Diederich P., Palice Z., Ertz D. 2008. Cheiromycina Cladonia pyxidata-chlorophaea group and allied ananas is a synonym of Dictyocatenulata alba, species in Poland. Herzogia 21: 61–78. a widespread, lichenized, synnematous hypho- Krzewicka B., Kiszka J. 2007. Verrucaria elaeome- mycete herewith reported as new for Europe. laena and V. funckii (Verrucariaceae) in Poland. Sauteria 15: 205–214. Polish Bot. J. 52,2: 125–131. Ertz D., Miądlikowska J., Lutzoni F., Dessein S., Ra- Krzewicka B. 2009. Th e ‘Verrucaria fuscella-group’ spé O., Vigneron N., Hofstetter V., Diederich P. in Poland with some nomenclatorial remarks. 2009. Towards a new classifi cation of the Art- Acta Soc. Bot. Pol. 78,3: 229–234. honiales (Ascomycota) based on a three-gene Kukwa M. 2005. Lecanora thysanophora (Lecano- phylogeny focussing on the genus Opegrapha. raceae, zlichenizowane Ascomycota) w Polsce. Mycol. Res. 113: 141–152. Fragm. Flor. Geobot. Polonica 12,2: 385–391. Glanc K. 1960. Interesujące i rzadkie gatunki po- Kukwa M. 2006. Notes on taxonomy and distri- rostów z Gorców. Fragm. Flor. Geobot. 6,4: bution of the lichen species Lepraria ecorticata 601–608. comb. nov. Mycotaxon 97: 63–66. Glanc K., Tobolewski Z. 1965. Lichenotheca Po- Kukwa M., Czarnota P. 2006. New or interesting lonica. Fasc. XVIII. Nr. 401–425. Lichenes ex records of lichenicolous fungi from Poland IV. Montibus Gorce. Wydawnictwo PAN, Poznań. Herzogia 19: 111–123. Glanc K., Tobolewski Z. 1969. Lichenotheca Polo- Kukwa M., Czarnota P. 2008. Nowe stanowiska Bo- nica. Fasc. XXI. Nr. 476–500. Lichenes Poloniae. tryolepraria lesdainii w Polsce. Fragm. Flor. Geo- Wydawnictwo PAN, Poznań. bot. Polonica 15,2: 342–345. Hafellner J. 1999. Beiträge zu einem Prodromus Kukwa M., Czarnota P., Perz P. 2010. New or inte- der lichenicolen pilze Österreichs und angren- resting records of lichenicolous fungi from Po- zender Gebiete. IV. Drei neue Arten und weite- land VIII. Herzogia 23: 111–119. re bemerkenswerte Funde hauptsächlich in der Kukwa M., Diederich P. 2005. Monodyctis epilepra- Steiermark. Linzer biol. Beitr. 31,1: 507–532. ria, a new species of lichenicolous hyphomyce- Hauck M., Wirth V. 2010. New combinations in tes on Lepraria. Lichenologist 37,3: 217–220. Bacidina. Herzogia 23: 15–17. Kukwa M., Zalewska A., Czarnota P. 2000. New Index Fungorum 2010. Dostępny na stronie http:// records of three species of the genus Micarea www.indexfungorum.org, data konsultacji (lichenized Ascomycota) in Poland. Acta Mycol. 13.12.2010. 35,1: 125–133. Jabłońska A. 2008. Th e lichen genus Porpidia in Liška J., Palice Z., Slavíková Š. 2008. Checklist and Poland I. P. cinereoatra and P. crustulata. Herzo- Red List of lichens of the Czech Republic. Pres- gia 21: 41–49. lia 80: 151–182. Jabłońska A. 2009. Th e lichen genus Porpidia in Miądlikowska J. 1997. Lichens on Vaccinium myr- Poland II. Species with soredia. Herzogia 22: tillus in Poland. Graphis Scripta 8: 1–3. 135–146. Miądlikowska J., Alstrup V. 1995. Some peltigeri- Jabłońska A. 2010. Th e lichen genus Porpidia in colous fungi and lichens mainly from Poland. Poland III. Herzogia 23,2: 217–228. Graphis Scripta 7: 7–10.

77 Ochrona Beskidów Zachodnich 3: 55–78, 2010

Motyka J. 1930. Znaczenie rezerwatu karpackiej Wirth V. 1995. Die Flechten Baden-Württembergs. puszczy w Gorcach. Ochr. Przyr. 10: 58–61. Verlag E. Ulmer, Stuttgart. Motyka J. 1936-1938. Lichenum generis Usnea. Studium monographicum. Pars Systematica. Leopoli, Lwów. SUMMARY Nowak J., Tobolewski Z. 1975. Porosty polskie. PWN, Warszawa – Kraków. First reports on the lichens in the Gorce Mts Pentecost A., James P.W. 2009. Opegrapha Ach. appeared 80 years ago, when Prof. J. Motyka pub- (1809). [In:] C.W. Smith, A. Aptroot, B.J. Coppins, lished an information on the large thalli of Lobaria A. Fletcher, O.L. Gilbert, P.W. James, P.A. Wolseley pulmonaria found in the Turbacz nature reserve (eds), Th e Lichens of Great Britain and Ireland: (Motyka 1930), and several species of Usnea from 631–647. Th e British Lichen Society, London. there he included into his monograph (Motyka Perez-Ortega S., Spribille T., Palice Z., Elix J.A., 1936-1938). First intensive lichenological explo- Printzen C. 2010. A molecular phylogeny of the rations of this region were made, however, by Dr. Lecanora varia group, including a new species K. Glanc about 50 years ago, but his collection from western North America. Mycol. Progress has been worked out just recently (Czarnota et al. 9,4: 523–535. 2005). In the meantime the author of this paper Sérusiaux E., Brand A.M., Motiejūnaitė J., Orange made an elaboration of current lichen biota of the A., Coppins B.J. 2010. Lecidea doliiformis be- Gorce National Park (Czarnota 2000, 2002a). Th o- longs to Micarea, Catillaria alba to Biatora, and se and recent data, aft er taxonomic revision and Biatora ligni-mollis occurs in Western Europe. nomenclatural improvements, have been compiled Bryologist 113,2: 333–344. into the list of 603 taxa of lichenized and 46 spe- Smith C.W., Aptroot A., Coppins B.J., Fletcher A., cies of lichenicolous fungi. Among them near 480 Gilbert O.L., James P.W., Wolseley P.A. (eds). taxa are known from the area of the Gorce Natio- 2009. Th e Lichens of Great Britain and Ireland. nal Park. Unfortunately, almost 23% of all lichens Th e British Lichen Society, London. mentioned here (138 species) have only historical Sulma T., Fałtynowicz W. 1987(1988). Materiały do importance, as they were collected in that fi rst pe- rozmieszczenia porostów z rodziny Parmeliace- riod of lichenological investigations. On the other ae w Polsce. Acta Mycol. 23,1: 107–123. hand, during the last two decades more than 120 Śliwa L. 2009. Lecanora semipallida (lichenized Asco- new taxa have been found, including two new spe- mycota) in Poland. Polish Bot. J. 54,1: 31–36. cies discovered for science: Agonimia repleta Czar- Th üs H. 2002. Taxonomie, Verbreitung und Ökolo- nota & Coppins (Czarnota & Coppins 2000) and gie silicoler Süßwasserfl echten im außeralpinen Micarea nowakii Czarnota & Coppins (Czarnota Mitteleuropa. Biblioth. Lichenol. 83: 1–214. 2007), for which here are their loci typici. Tobolewski Z. 1962. Rodzina Caliciaceae (Lichenes) Th is critical checklist is supplied by next 15 li- w Polsce. Pr. Komis. Biol. Pozn. Tow. Przyj. Nauk chen species not known to date from this region, 24,2: 1–19. and Lecidea leprarioides is reported as new for Po- Tobolewski Z. 1966. Rodzina Caliciaceae (Lichenes) land. Moreover, Bacidina arnoldiana s.str. has been w Polsce. Pr. Komis. Biol. Pozn. Tow. Przyj. Nauk confi rmed here for the fi rst time in the country. 46 24,5: 1–105. taxa mentioned in the previously published papers Wilk K. 2011. New or noteworthy records of Calo- referring to the Gorce Mts have been excluded due placa (Teloschistaceae) from Poland. Mycotaxon to their misidentifi cations, unclear taxonomic sta- (w druku). tus or nomenclatural innovations.

78