Spullen Met Een Ziel

MAANDBLAD VooR DE INWoNERs VAN DE VLAAMsE RAND maart 2013 | jaargang 17 | #03

Retrobeurs kringwinkels Spullen met een ziel

Welzijn in de Rand Nog steeds een structureel tekort

Grafisch vormgever en scenograaf Jo Klaps ‘Mijn werk is vluchtig, zoals het leven’

Infoavonden over scheiden ‘Laat het niet tot een vechtscheiding komen’

+ AGENDA Peter Terrin op Passa Porta Festival De dunne lijn tussen feit en fictie 1 VERSCHIJNT NIET IN JULI EN AUGUSTUS | FOTO: FILIP CLAESSENSFILIP FOTO: | AUGUSTUS EN JULI IN NIET VERSCHIJNT FR DE EN traductions | Übersetzungen | translations deketting

Jelle De Wilde uit Strombeek-Bever werd vorige maand door Guus De Geyndt aangeduid om deketting voort te zetten. Jelle (26) is adjunct van de directeur bij de studiedienst van het Onderwijscentrum Brussel van de Vlaamse Gemeenschapscommissie in Brussel.

Duivenmolen in Diegem Strombeek is Brussel niet Ruïne krijgt Jelle De Wilde kijkt vanuit het raam van zijn jeugdhuizen in Grimbergen en Strombeek, dan appartement op de Singel in Strombeek uit moeten jongeren niet in het Prinsenbos en in op het voetbalplein van de ploeg die ooit in Strombeek rondhangen. Ik vind het ook spijtig tweede klasse speelde. ‘Van uit mijn zetel kan dat het Van der Nootpark ’s avonds wordt afge- ik voetbalwedstrijden volgen. Ik werk in het sloten om vandalisme tegen te gaan. Ik zie lie- eindelijk centrum van Brussel. Met de metro ben ik er in ver dat er contact met niet-georganiseerde jon- 20 minuten. Heel makkelijk. Ik huur een appar- geren wordt gezocht, dan een openbare plaats tement, maar zou graag iets kopen in het cen- af te sluiten. We kunnen met hen in debat gaan trum van Grimbergen omdat ik daar ben open hen proberen te overtuigen om geen verve- aandacht gegroeid. Ik ben onder meer actief geweest in lende dingen te doen. Als we parken moeten de jeugdraad, het speelplein en de KSJ en ben afsluiten of overal camera’s hangen, waar zijn nog altijd lid van de muziekvereniging De Ce- we dan mee bezig? Ik hoop dat Grimbergen en cilianen. Mijn ouders hebben een plantenzaak Strombeek blijven zoals het is. Ik wil hier niet vlakbij het kerkhof. Ik ben net zoals heel wat weg. Het feit dat het duur wonen is, is een ty- jonge Grimbergenaren noodgedwongen ver- pisch fenomeen voor de hele Rand. Dat er sinds trokken uit het centrum, omdat vastgoed daar kort vlakbij een Europese school is gekomen, te duur is geworden. In Strombeek is het iets zal de vastgoedprijzen zeker niet drukken. Er zal inhoud betaalbaarder. Ik kan zo voor de vuist weg tien nog meer een divers publiek komen, maar dat jongeren opnoemen die van Grimbergen naar geeft nieuwe kansen op samenleven.’ AGENDA Strombeek verhuisden. Sommige mensen ‘Ik voel me echt een randbewoner. Het MAART 2013 zeggen dat Strombeek stad aan het worden is hier zalig wonen, terwijl het zeer aange- Dialoog is, maar daar ben ik het niet mee eens. Je moet name Brussel zo dichtbij is. Door in Brussel tussen cellist eens in Brussel gaan kijken. Dat zie je toch een te studeren ken ik heel wat mensen uit anen twee dansers Cynthia Loemij en Mark Lo- DA rimer behoren tot de vaste- cast van Rosas. Met hun pro NS autonoom groot verschil met Strombeek.’ dere randgemeenten zoals Asse, Tervuren en ductiebureau Ovaal treden ze ook als nsgrammatica van duo naar buiten. Zonder de da te verloochenen, Anne Teresa De Keersmaeker tract en licht- lijkt hun choreografie minder absgen visualiseren Overijse. We spreken drie keer per jaar af om voetiger. De gebaren en houdin m en Jerry nog een pittig kat-en-muisspel, waar To delen het po- een puntje aan kunnen zuigen. Ze aar inspireren dium met cellist Thomas Luks, m uziek. Hun zich niet op de door hem gekozen m Jeugd een plaats geven eens goed te tafelen of om de Druivenfeesten bewegingsfrases zijn daarentegend, met als gebaseerd uitschie- op de popsongs uit hun jeug ears for van de Britse new wave groep T ter Shout menten uit vro- Fears. We krijgen echter enkel fragarokcomponist ‘Wat ik hier mis, is een jeugdhuis. Jeugdhuis ’t in Overijse te bezoeken.’ lijke capriccio’s van de Brusselse b en korte sere- Joseph Marie Clément (1710-1805) enze (°1926) nades voor cello van Hans Werner H rediënten heftig door te horen. Wanneer al de ing en vermake- tekst Joris Herpol . foto Filip Claessens elkaar worden geschud, ontstaat e ersoonlijke Mutske in Laken ligt vlakbij, maar in Strombeek lijke podiummix, waarin iederijsgeeft. zijn p . ld vrijheid liever bevestigt dan pr

© pieter de maertelaere DO · 21 MAA · 20.30 To Intimate zelf is er geen. Jeugdhuis Mamoet in Grimber- Cynthia Loemij, Mark Lorimer & Thomas Luks Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43 gen – waar ik veel vertoefde – is gesloten, en In onze rubriek deketting laten we elke De affaire justitie spreekverbod voor alle partijen die bij een- dus blijft er naast het Stoveke in Beigem en maand een bekende of minder bekende inwo- Furieus trekt advocaat gerechtelijk onderzoek betrokken zijn. Jour Walter Van Steenbrugge VOR - nalisten zouden ook geen namen of foto’s MING van leer tegen het Belgi van de verdachten mogen publiceren omdat- sche rechtssysteem. De voorbije jaren kwam de publieke opinie en de rechtspraak hier Bloem in Humbeek weinig plaats over waar ner uit de Rand aan het woord over de dingen hij vooral in het nieuws naar aanleiding van door in meerdere of mindere mate worden de pedofilieschandalen in de kerk. Hij voerde beïnvloed. In deze namiddaglezing wijst hij het woord in meer dan 24 assisenzaken. Zo de pijnpunten in het systeem aan en stelt hij . ld verdedigde hij onder meer de vetmester in de mogelijke remedies voor. die hem of haar bezighouden. Hij of zij duidt zaak Van Noppen. Hij is ervan overtuigd dat jongeren elkaar kunnen ontmoeten. Het nieu- DI · 5 MAA · 14.00 talloze justitionele onderzoeken niet goed worden gevoerd. De doorsnee burger slikt- De affaire justitie alles wat hem door de media wordt voorge Walter Van Steenbrugge schoteld en rechters zouden bevooroordeeld Dilbeek, kasteel La Motte, 02 466 20 30 13 we jeugdontmoetingscentrum dat vorig jaar de volgende randbewoner aan die de ketting zijn. In De affaire justitie pleit hij voor een 13 werd geopend, is een goed idee, maar vandaag voort mag zetten. gebeurt er weinig. Er is eerder nood aan twee AGENDA BINNENIN

2 © FC 12

Duivenmolen in Diegem Ruïne krijgt © FC 10 eindelijk aandacht

©FC 24 © FC 26 04 10 22 02 deketting Nog steeds ‘Mijn werk is vluchtig, De dunne lijn tussen 06 vanassetotzaventem een structureel tekort zoals het leven’ feit en ﬁ ctie In het dossier Investeren in welzijn Grafisch vormgever en scenograaf Onder de klinkende titel Imagine! 09 mijngedacht wijst de provincie op een aan- Jo Klaps uit Wolvertem heeft naar houdt het internationale Passa 16 bouwwerk tal knelpunten en schrijnende eigen zeggen een luxejob. ‘De ene Porta Festival ‘een pleidooi voor tekorten in de welzijnssector in week maak ik een tijdschrift, dan de verbeelding in het hart van 24 opstap Vlaams-Brabant. Vooral het arron- ontwerp ik een tentoonstelling of Europa, waar dromen steeds meer dissement Halle-Vilvoorde hinkt een uitnodiging, vervolgens geef onder druk komen te staan’. Win- 25 dekijker achterop in het aanbod aan ik enkele dagen les. Wat ik doe naar van de AKO Literatuurprijs FR welzijnsvoorzieningen. is altijd anders, het wordt Peter Terrin komt er spreken over 26 natuurlijk DE nooit saai.’ de dunne lijn tussen feit en fictie. 29 kwestievansmaak colofon 30 lostinderand RandKrant verschijnt maandelijks op 188.000 exemplaren voor de inwoners van de Vlaamse Rand rond Brussel. Het is een uitgave van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant | Realisatie vzw ‘de Rand’ | Hoofdredactie Geert Selleslach | Eindredactie en coördinatie Ingrid Laporte | 32 gemengdegevoelens Vormgeving Jansen & Janssen, Gent | Fotografi eFilip Claessens en David Legrève | Druk Roularta, Roeselare | Redactieadres Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, tel 02 767 57 89, e-mail [email protected], website www.derand.be | Verantwoordelijke uitgever Jan de Bock, Departement Diensten voor Algemeen Regeringsbeleid, Boudewijnlaan 30, 1000 Brussel | uit in de Rand wordt gerealiseerd met de fi nanciële steun van de provincie Vlaams-Brabant en de AGENDA BINNENIN Vlaamse Gemeenschap.

3 1 | Welzijn in de Rand Nog steeds een structureel tekort

In het dossier Investeren in welzijn gaat meteen op aan de dure huisvesting. In Pieter Van Herck, onderzoeker aan het Itinera- de Vlaamse Rand en het centrum van de pro- instituut. Hij doet onderzoek naar het aanbod, wijst de provincie op een aantal vincie zijn de prijzen van woningen zeer hoog. de kwaliteit en de financiering van de zorg in knelpunten en schrijnende tekorten in De grondprijzen in het arrondissement Halle- België en maakte een studie over het lokale ou- Vilvoorde behoren tot de hoogste in Vlaande- derenbeleid. ‘De economische groei komt dus de welzijnssector in Vlaams-Brabant. ren. Ze leggen een hypotheek op de bouw van niet iedereen ten goede’, zegt hij. ‘Beleidsma- nieuwe welzijnsvoorzieningen. Dat is de reden kers moeten rekening houden met die dualiteit Vooral het arrondissement Halle- waarom het provinciebestuur van Vlaams-Bra- en zeker ook met de regionale verschillen tus- Vilvoorde hinkt achterop in het aanbod bant er bij de Vlaamse overheid op aandringt sen landelijke gebieden (zoals het Pajottenland) om de financiële middelen van het Vlaams In- en de sterk verstedelijkte Rand, tussen de groe- aan welzijnsvoorzieningen. vesteringsfonds voor Persoonsgebonden Aan- ne en de sterk geïndustrialiseerde gebieden. Het gelegenheden (VIPA) aan de gronden woning- zijn regio’s met verschillende welzijnsnoden.’ TEKST Gerard Hautekeur . FOTO Filip Claessens prijzen te koppelen. Tegelijk wil de provincie De gemeenten Vilvoorde, Zaventem en Ma- de bouw stimuleren van een welzijnscampus, chelen zijn bijvoorbeeld sterk geïndustriali- e provincie Vlaams-Brabant is waarbij verschillende welzijnsvoorzieningen seerd en creëren veel werkgelegenheid. Tegelijk een rijke provincie. De meeste een gezamenlijke locatie en infrastructuur kie- trekt een stad als Vilvoorde veel jonge gezinnen gemeenten met een bevolking zen om de kosten te drukken. met lage inkomens en taalachterstand aan. Het met hogere inkomens liggen in Vlaamse stedenbeleid focust op de zogenaam- onze provincie. En toch is er een Duaal de centrumsteden. In tegenstelling tot andere Dtekort en een achterstand aan welzijnsvoorzie- Bovendien gaan we in onze regio naar een uitge- provincies, waar er telkens twee centrumste- ningen. Hoe komt dat? Hogere inkomens bren- sproken duale maatschappij. In Vlaams-Brabant den zijn erkend, krijgt in Vlaams-Brabant alleen gen weliswaar meer welstand mee en zorgen leven ook heel wat mensen met een laag inko- Leuven de erkenning en de investeringsmid- voor een betere gezondheid en minder hulp- men, vaak zelfs in armoedesituaties. ‘Het con- delen van een centrumstad. Gelet op de pro- vragen, maar een deel van dat hogere inkomen trast tussen arm en rijk is hier het grootst,’ aldus blemen van armoede, thuisloosheid, de hoge

4 een structureel tekort

instroom van nieuwkomers waaronder veel jonge gezinnen met lage inkomens, pleiten het FR Le déficit structurel subsiste provinciebestuur en politici van diverse partijen al een hele tijd voor de erkenning van Vilvoorde Il ressort du dossier Investeren in welzijn de la pro- les communes à facilités en particulier sont dans als een centrumstad. Dat zou een gedeeltelijk vince qu’une opération de rattrapage est en cours, le bas du classement. La politique des pouvoirs antwoord kunnen vormen op de achterstand mais que les déficits structurels sont encore tou- publics dans le Rand est principalement axée sur la aan welzijnsvoorzieningen in onze regio. jours d’actualité dans de nombreux établisse- langue et la culture, alors que la politique à l’égard ments de bien-être de Halle-Vilvoorde. ‘Le retard des seniors n’est vraiment pas mise en exergue. Structurele tekorten dans le domaine des établissements de bien-être Elle devrait être la première des priorités. Il ne In 2006 trekt de provincie een eerste keer aan persiste déjà depuis plus de dix ans. On peut par- s’agit pas uniquement du développement de mai- de alarmbel met een goed gestoffeerd dos- ler d’un réel déficit chronique dans la province et sons de repos, les solutions alternatives telle que sier; zes jaar later maakt ze de balans op in certainement dans le Rand’, explique Pieter Van les serviceflats, les centres de jour et les centres de het geactualiseerde dossier Investeren in wel- Herck, chercheur de l’institut Itinera. ‘Le Rand et services locaux sont tout aussi importantes.’ zijn. Daaruit blijkt dat er een inhaalbeweging aan de gang is, maar ook dat de structurele tekorten in tal van welzijnsvoorzieningen in Halle-Vilvoorde nog niet weggewerkt zijn. We bant en ontbreekt al helemaal in Halle-Vilvoor- de 6 faciliteitengemeenten hebben er geen. illustreren dit met een aantal gegevens op het de. Er is evenmin een vluchthuis voor vrouwen Voor de lokale dienstencentra blijft Vlaams- vlak van de zorg voor kinderen en jongeren, (met kinderen) die door hun partner mishan- Brabant onder het Vlaamse gemiddelde: slechts thuiszorg en gezinszorg, crisisopvang, oude- deld of bedreigd worden. Er zijn ook te weinig 17% van de programmatienorm is ingevuld. renvoorzieningen en lokale dienstencentra. mogelijkheden om na een verblijf in een cen- Vooral in Halle-Vilvoorde blijkt het moeilijk om Kind en Gezin subsidieert en erkent initi- trum voor crisisopvang of een vluchthuis door in voldoende lokale dienstencentra te voorzien. atieven voor buitenschoolse kinderopvang te stromen naar begeleid zelfstandig wonen of 13 van de 19 gemeenten in de Rand beschikken voor kinderen van 3 tot 12 jaar. Vlaams-Brabant naar een betaalbare woning. Er moet ook meer niet over een dienstencentrum. Een ander knel- heeft op dit vlak sinds 2006 weinig vooruit- diversiteit komen in de opvang, die is aange- punt in dit verband zijn de landelijke gebieden gang geboekt. De nieuwe initiatieven bevin- past aan de noden van specifieke doelgroepen. zoals het Pajottenland waar de mogelijke initi- den zich vooral in het arrondissement Leuven. De ouderenzorg bestaat uit woonzorgcen- atiefnemers niet groot genoeg zijn om een lo- In het arrondissement Halle-Vilvoorde, waar tra (rusthuizen), serviceflats, centra voor een kaal aanbod te creëren. Een intergemeentelijke het aanbod al erg laag is, is er de laatste jaren kort verblijf, dagverzorgingscentra, lokale en aanpak lijkt hier aangewezen. geen stijging meer. Halle-Vilvoorde klokt af regionale dienstencentra. In de voorzieningen op slechts 3 opvangplaatsen op 100 kinderen; voor ouderen hinken de provincies Limburg en Inhaalbeweging voortzetten het arrondissement Leuven heeft het dub- Vlaams-Brabant achterop voor de residenti- In verschillende andere sectoren, zoals het bel aantal plaatsen. Veel scholen bieden zelf ële woonvormen, de rusthuizen en de service- algemeen welzijnswerk en de gehandicap- naschoolse opvang voor de eigen leerlingen flats. Op Limburg na telt Vlaams-Brabant het tensector, moet de inhaalbeweging worden aan, zodat de overheid een onvolledig zicht laagste aantal plaatsen in woonzorgcentra. voortgezet om een historische achterstand heeft op het totale aanbod in die sector. Even Ook voor serviceflats ligt het aanbod erg laag weg te werken. Zo hebben Vlaams-Brabant problematisch is de bijzondere jeugdbijstand. (35,5% van de programmatienorm). ‘Daarbij en in het bijzonder het arrondissement Hal- Alhoewel Vlaanderen hierin sterk investeert moet je er nog rekening mee houden dat de le-Vilvoorde een achterstand in de uitbouw (2 miljoen euro in 2011, 1 miljoen in 2012) hinkt programmatienormen van de Vlaamse over- van de geestelijke gezondheidszorg. Noch- de provincie Vlaams-Brabant achterop. heid laag zijn’, zegt Pieter Van Herck. tans is er een grote aanwezigheid van risico- Voor de gerealiseerde uren gezinszorg scoort Wat de dagverzorgingscentra betreft, draagt groepen: kinderen en jongeren, alleenstaan- Vlaams-Brabant slecht. In 2010 was amper 70% Vlaams-Brabant de rode lantaarn. Slechts 42% den, mensen van niet-Belgische origine. van wat voorzien was (programmatienorm) in- van de programmatienorm is ingevuld. In 2012 ‘De achterstand op het vlak van welzijns- gevuld. Daarbij zien we opnieuw een groot con- voorzag de Vlaamse overheid in een budget voorzieningen sleept al meer dan tien jaar trast binnen de provincie. Het arrondissement waarmee 400 plaatsen in kortverblijf en dag- aan. Er is dus sprake van een chronisch te- Leuven boekt sterke resultaten (90%), terwijl verzorging kunnen worden gesubsidieerd. De kort in de provincie en zeker in de Rand’, al- Halle-Vilvoorde amper de helft van de program- evolutie is dus hoopgevend. dus Van Herck. ‘De Rand en in het bijzonder matienorm haalt. In Halle-Vilvoorde blijkt het Er is een inhaalbeweging merkbaar voor de faciliteitengemeenten bengelen onder- veel moeilijker om de vooropgestelde normen kortverblijf. Sinds 2006 is er een forse groei: aan. Het overheidsbeleid voor de Rand is te halen. Opvallend is dat anderstaligen, waar- ongeveer 43% van de programmatienorm in sterk gericht op taal en cultuur, terwijl bij- onder allochtonen, minder een beroep doen 2012 vergeleken met 13% in 2006. In de pro- voorbeeld het ouderenbeleid sterk onder- op professionele verzorgers. Er is een hogere vincie Vlaams-Brabant deed zich de grootste belicht is. Dit zou een topprioriteit moeten drempel voor niet-Nederlandstaligen. inhaalbeweging voor in het arrondissement worden. Het gaat daarbij niet enkel om de De crisisopvang van volwassenen, al dan niet Leuven. De Rand moet nog een serieus tandje uitbouw van woonzorgcentra, even belang- vergezeld van hun kinderen, en van jongeren bijsteken: 13 van de 19 gemeenten beschikt rijk zijn de alternatieven zoals serviceflats, tussen 16 en 18 jaar is beperkt in Vlaams-Bra- niet over een centrum voor kortverblijf, 5 van dagcentra en lokale dienstencentra.’

5 vanassetotzaventem

Sociaal wonen prioriteit

VLAAMS-BRABANT Bijna 10.000 ven we 15.000 tot 20.000 euro subsi- Vlaams-Brabantse gezinnen staan op die aan de huisvestingsmaatschappij. de wachtlijst voor een sociale woning. De provincie besteedt ook 3 miljoen Tegen 2023 moeten er in onze provincie euro per jaar aan renteloze leningen meer dan 8.000 sociale woningen bijvoor renovatie en energiebesparende komen. De subsidies van de Vlaamse maatregelen. Op die manier willen we overheid volstaan niet om dat streef- de achterstand op het vlak van sociale cijfer te halen. Daarom springt de huisvesting in Vlaams-Brabant aanpak- provincie Vlaams-Brabant de sociale ken. Door de interne staatshervorming huisvestingsmaatschappijen bij. ‘We wordt ook Vlabinvest toegewezen aan willen fors investeren in een bijkomend de provincie. Dat investeringsbudget aanbod sociale huisvesting en in be- moet de omvangrijke groep inwoners tere sociale huurwoningen’, zegt Tom helpen met een bescheiden inkomen en Dehaene (CD&V) gedeputeerde voor die niet in aanmerking komen voor een ©DL Wonen. ‘Per bijkomende woningen ge- sociale woning.’ . td

Zeven windmolens

BEERSEL Er zijn plannen voor maar liefst zeven windturbines langs het kanaal Brussel-Charle- roi in Sint-Pieters-Leeuw en Beersel. Ecopower en de groep Colruyt willen een park van drie Kunst in huis populair windmolens bouwen, Electrabel wil twee windturbines doen verrijzen op de site van Nexans, VLAAMSE RAND Het Kunst in kunstinhuis.be. Voor 9 euro heb en tot slot wil Enervest er nog één bouwen op Huis-project in het cultuurcen- je al een leuk, origineel kunst- de gronden van Amacro in Beersel. De plannen trum Westrand in Dilbeek viert werk bij jou in de woonkamer voor de zeven windmolens worden echter niet dit jaar zijn 35e verjaardag en hangen. De belangstelling voor overal op gejuich onthaald. Het actiecomité is nog altijd erg populair in de het project blijft groeien. In het van de wijk Witte Roos is volop bezwaarschiften Zennevallei en het Pajotten- Pajottenland zijn er 350 mensen aan het verzamelen tegen de bouw van twee land. Kunst in Huis beschikt over die regelmatig kunst lenen via van de molens op het grondgebied van Sint- een zeer diverse collectie van Kunst in Huis. . td Pieters-Leeuw. Volgens de bewoners zullen de meer dan 7.000 kunstwerken windturbines flink wat hinder veroorzaken en en werkt als een bibliotheek. Via worden ze veel te dicht bij de huizen ingeplant. uitleenplaatsen zoals cultuur- i De volgende uitleenmomenten in De provincie Vlaams-Brabant heeft intussen de centrum Westrand kan je op een cultuurcentrum Westrand vinden milieuvergunning goedgekeurd voor drie wind- aantal vaste data per jaar kunst- plaats op 2 maart en 4 mei. Meer molens langs het kanaal Brussel-Charlerloi. Dat werken ontlenen en inleveren. info over Kunst in Huis vind je op is trouwens ook het geval voor vier geplande Reserveren kan ook via een on- www.kunstinhuis.be en windturbines op het industrieterrein van Mol- ©DL line beeldcatalogus op www. www.westrand.be lem bij Asse. . td

 Het provinciebestuur wil dat er land zoveel koperdiefstal- gebouw gevonden voor demaand zo snel mogelijk werk gemaakt len gepleegd dan in het ar- het vredegerecht. wordt van de vier tramlijnen die rondissement Brussel-Halle-  Het natuurge- De Lijn in onze provincie wil aan- Vilvoorde, vorig jaar goed voor bied Oude Zuun in leggen.  Ondanks protest van 257 koperdiefstallen.  Compo- Sint-Pieters-Leeuw de buurtbewoners komt er in de nist Luc Brewaeys uit Vilvoorde wordt uitgebreid Kerkstraat in Zaventem toch een is door de klassieke muziekzen- met een perceel van één sportzaal met daarboven twee der Klara uitgeroepen tot hectare.  De curator van appartementen.  Volgens cij- musicus van het jaar. het failliete Sabena vindt fers van spoorwegnetbeheerder  In Zaventem is er dat de tijd rijp is voor een Infrabel worden nergens in ons nog altijd geen nieuw comeback van de naam

6 vanassetotzaventem Grimbergen Merchtem Meise Vilvoorde

Asse Machelen

Wemmel Zaventem Dilbeek Kraainem Goede voornemens Wezembeek-Oppem Tervuren Drogenbos VLAAMSE RAND De vzw ‘de Rand’ wil ligers die zich in de Vlaamse Rand in- ten.’ Die taalpromotie Sint-Pieters- Leeuw Linkebeek Overijse ook in 2013 werken aan een positief zetten voor ons Vlaams verenigings- blijft een van de be- Hoeilaart onthaalbeleid voor de Vlaamse Rand leven zijn van onschatbare waarde. Ik langrijkste taken van de Beersel en de verenigingen in de zes facili- hoop dat we in de komende jaren op vzw ‘de Rand’. ‘Taalpromotie Sint-Genesius-Rode teitengemeenten zo goed mogelijk hen kunnen blijven rekenen.’ Het fe- is een van de pijlers van het ont- ondersteunen. Dat bleek uit de toe- nomeen van de internationalisering haalbeleid dat de provincie samen spraken tijdens de voorbije nieuw- van de Vlaamse Rand brengt voor de met de vzw gestalte wil geven’, zegt jaarsreceptie. De vzw werkt al meer vzw nieuwe uitdagingen met zich Tom Dehaene (CD&V), gedeputeerde dan vijftien jaar in opdracht van de mee, maar dat schrikt directeur Eddy voor het Vlaams karakter. ‘Ik noem Vlaamse overheid en de provincie Frans niet af. ‘We hebben sinds enke- het graag een Breugeliaans beleid rond het behoud van het Nederlands- le jaren een goede gesprekspartner waarbij we op een hartelijke en ont- talige karakter van de Vlaamse Rand. gevonden in de integratieambtena- vankelijke manier mensen zo veel ‘Zo’n klus kunnen we niet alleen kla- ren van de verschillende gemeenten. mogelijk betrekken bij het culturele ren’, zegt Jan De Craen, voorzitter van Op die manier kunnen we onze taal- leven, of ze nu Nederlandstalig of vzw ‘de Rand’. ‘De honderden vrijwil- promotie ook daar optimaal inzet- anderstalig zijn.’ . td

Al scrabbelend Nederlands leren

SINT-PIETERS-LEEUW Nederlands oefenen al scrabbelend. Die originele formule lijkt bij steeds meer anderstaligen aan te slaan in Sint-Pieters-Leeuw. ‘Onlangs organiseerden het cultuurcentrum Coloma en de werkgroep De Vrede voor de 19e keer in de Merselborre een scrabbletoernooi voor zowel clubspelers als gelegenheidsdeelnemers’, vertelt Lut Mo- riau van de Leeuwse cultuurdienst. ‘Sinds een aantal jaar moedigen we ook anderstaligen aan om deel te nemen en met succes, want hun aantal stijgt elke keer. Elke anderstalige speeltafel krijgt een Nederlandstalige scrab- belaar als begeleider om alles in goede banen te leiden. De anderstaligen ervaren het als een toffe manier om hun Nederlands bij te spijke- ren en ze leren zo ook Nederlandstalige Leeu- ©DL wenaren kennen.’ . td

Sabena.  In Vlaams-Brabant de deuren sloot.  In Beersel De Raad van State heeft ander- prullenmand belandt.  Aan de hebben 1.788 vrijwilligers tijdens lijkt 2013 een veelbelovend jaar maal de plannen vernietigd om Pontbeek in Zellik worden twee het Grote Vogelweekend van Na- te worden voor brouwerij Drie in Westrode langs de A12 een woonwagenparken ontruimd.  tuurpunt gemiddeld 37 vogels Fonteinen dat met twee bieren in bedrijvenzone in te planten.  De Alexis Calmeyn is benoemd tot per tuin geteld.  De brand- de Top 50 staat van de Rate Beer Raad van State geeft de buurtbe- burgemeester van Drogenbos. weer van Asse moet de kazerne Awards.  Het pleintje op het woners van de wijk Bettendries  Na enkele jaren van burenru- in de Arsenaalstraat verlaten kruispunt van de Isabellestraat in Itterbeek gelijk in hun strijd zies en verbouwingen neemt omdat daar het Hopmarktpro- en de Lostraat in het gehucht tegen de bouw van een Col- Jeugdhuis Animoro een nieuwe ject komt.  Alsemberg is een Sint-Getrudis-Pede in Schepdaal ruytwarenhuis. Het is de derde start in het oude stationsge- stukje geschiedenis armer sinds wordt heringericht met bankjes, keer dat de bouwvergunning bouw van Sint-Genesius-Rode. café De Vissers na exact 119 jaar groen en 31 parkeerplaatsen.  van de warenhuisketen in de  Chaos in Zaventem alwaar, na

7 GEN-miserie

LINKEBEEK Het Brussels Gewest heeft eindelijk alle noodzakelijke vergunnin- gen afgeleverd voor de realisatie van het langverwachte Gewestelijk Expresnet (GEN). Het GEN moet het openbaar vervoer van en naar de hoofdstad verbete- ren. De laatste vergunning voor het GEN is nu dus een feit. Het gaat om de verdubbeling van de lijn Brussel-Nijvel van twee naar vier sporen. Om die verdubbeling te realiseren moet een deel van het station van Linkebeek, op de grens met Ukkel, afgebroken worden. Brussel had de vergunning hiervoor niet in het ©DL Nederlands opgesteld en dus moest

Nieuwe baas in Westrand Extra geld voor scholen in Asse

DILBEEK Cultuurcentrum Westrand in Dil- ASSE De Vlaamse Regering maakt 5 miljoen euro vrij om beek heeft een nieuwe directeur. Miranda de capaciteit van het onderwijs in Asse te vergroten. In Vankerk, die Westrand de voorbije vier jaar Asse zouden tegen 2020 345 extra plaatsen nodig zijn. leidde, nam ontslag om meer tijd te kun- Het gemeentebestuur van Asse wil het geld gebruiken nen maken voor haar familie. Haar opvolger om de 14 bestaande scholen uit te breiden en laat weten is Fred Gillebert (40), die nu in Sint-Agatha- dat het aangenaam verrast is door de flinke subsidie. Berchem woont, maar opgroeide in Dilbeek, Minder tevreden is men onder meer in Vilvoorde. De Vil- op een boogscheut van Westrand. Gillebert voordse scholen hebben nu al 172 kinderen moeten wei- is geen onbekende in culturele middens. geren omdat er volgend schooljaar geen plaats voor hen Tien jaar geleden ging hij aan de slag als is. De stad had aan de Vlaamse Regering 6,5 miljoen euro cultuurfunctionaris in CC ’t Vondel in Halle. gevraagd om extra plaatsen te kunnen creëren in het on- De voorbije drie jaar was hij regionaal coör- derwijs, maar kreeg niets. Vilvoorde wijst er ook op dat de dinator van de cultuurregio Pajottenland & 6 miljoen euro die voor het Brusselse onderwijs voorzien Zennevallei. Vanuit die functie stond hij mee is, niet volstaat en dat dat een negatieve impact zal heb- aan de wieg van de erfgoedcel en het festival ben op de omliggende gemeenten. Veel ouders die geen Weg van Klassiek. Fred Gillebert wil er naar plaats vinden voor hun kind in het Brusselse onderwijs eigen zeggen over waken dat Westrand een trekken naar de scholen in de Vlaamse Rand, maar ook warm nest blijft waar een echt gemeen- die scholen in onder meer Vilvoorde, Machelen en Zaven- ©DL schapsgevoel leeft. . td tem kampen met plaatsgebrek. . td

een klacht van de plaatselijke  Het gerechtelijk onderzoek Ondernemer van 2012.  De binnenkort 25 euro in N-VA en de uitspraak van de naar de treinramp in Buizin- Dilbeekse academie voor Mu- plaats van 18 euro per Raad voor Verkiezingsbetwis- gen, waar 19 mensen omkwa- ziek, Woord en Dans komt jaar moeten betalen tingen, de mandaten van het men, is nog altijd aan de gang. een stapje dichter bij de Award voor hun viervoeter. nieuwe schepencollege zijn Het is niet duidelijk wanneer het Building of the Year 2012, die  Streekvereniging ingetrokken.  De bouw van zal afgerond zijn.  De sociale uitgaat van één van de Zenne en Zoniën een nieuwe feestzaal in Brus- werkplaats 3Wplus, die onder grootste architec- gaat samenwer- segem loopt vertraging op meer de streekproductenwin- tuursites Arch- ken met de omdat de Raad van State zich kel De Woudpoort in Jezus-Eik daily.  Honden‑ vzw De Vrede eerst moet uitspreken over uitbaat, is bekroond tot Beste eigenaars zul- uit Vlezen- een klacht van een aannemer. Maatschappelijk Verantwoorde len in Hoeilaart beek. Bei-

8 mijngedacht

i Tom Serkeyn is journalist bij Ring-tv en violist bij de Vilvoordse muziekgroep Zakdoek. Hij is geboren in Brussel en woont in Peutie. Voor RandKrant schrijft de hele procedure worden overgedaan. hij afwisselend met Joris Hintjens, Fatima Maar nu is gebleken dat het station van Ualgasi en Dirk Volckaerts de column Linkebeek toch helemaal op Vlaams mijngedacht. grondgebied ligt en het Brussels Gewest dus helemaal geen vergunning moet af- leveren. Daardoor is de weg nu eindelijk vrij voor de verdubbeling van de spoor- lijn. Dat neemt niet weg dat de uitvoe- ring van het GEN in de loop der jaren een enorme vertraging heeft opgelopen. Oorspronkelijk moest het GEN vorig jaar volledig gerealiseerd zijn. De NMBS heeft in zijn meerjareninvesteringsplan Flamingant nu 2025 als nieuwe deadline vooropge- steld. Nog even geduld dus … . td in de Rand

Vroeger was het leven simpel voor de fl amingant Maar sommige politieke waarnemers en com- in de Rand. Je had enerzijds de Vlamingen, de mentatoren menen dat er iets grondig aan het autochtonen, de inboorlingen en aan de andere veranderen is in de geesten van de Fransta- kant de Franstaligen, de veroveraars, de gebieds- lige kiezers in Vlaanderen. De splitsing van het rovers, surfend op de alsmaar uitdijende Brus- kiesarrondissement Brusssel-Halle-Vilvoorde selse olievlek. Vanuit een oprecht rechtvaardig- maakt, ondanks de vele onvolkomenheden Extra geld voor scholen in Asse heidsgevoel stonden we op de barricaden – we, die het akkoord volgens sommige Vlamingen want ik reken mezelf er ook bij – en gingen het bevat, een uitbreiding van het Brussels terri- veelkoppige Francofone monster te lijf met ver- torium nu echt wel utopisch, dus waarom dan baal geweld. We waren de jongens van stavast nog stemmen voor Franstalige lijsten? die erop toezagen dat er geen morzel grond werd Of er inderdaad een oorzakelijk verband be- prijsgegeven aan die imperialisten uit de hoofd- staat tussen het dalend aantal stemmen op stad. Het was een vertrouwde vijand waar tegen Franstalige lijsten in de Rand en de splitsing van we streden, je kon er op rekenen, hij was er altijd. BHV is misschien moeilijk te bewijzen, maar het En al waren de Vlamingen steeds de belaagden, moet toch ergens aan liggen. Wellicht heeft het op den duur had het toch ook iets rustgevends, ook te maken met de boodschap die vzw ‘de want zolang de Fransdolle boeman om de hoek Rand’ nu al gedurende vijftien jaar uitdraagt. Op loerde, moesten we ons niet te veel zorgen ma- de nieuwjaarsreceptie van ‘de Rand’, nu alweer ken over andere problemen in de Rand. meer dan een maand geleden, vatte voorzit- Maar sinds de gemeenteraadsverkiezingen ter Jan De Craen de kerntaak van de vzw nog van 14 oktober 2012 lijkt niets meer zoals het eens samen: ‘Vzw ‘de Rand’ wil bijdragen tot de was. Het zijn verwarrende tijden voor de fl a- groei van een open en verdraagzame gemeen- mingant in de Rand. Er zijn geen zekerheden schap die het Nederlandstalige karakter van de meer. Er komen barstjes in het vertrouwde Rand respecteert, uitstraalt en versterkt.’ Dus vijandbeeld. Want hoewel bij velen het ge- niet defensief of krampachtig terugplooien voel heerst dat er de jongste jaren terug veel op zichzelf, maar stijlvol en gastvrij openstaan meer Frans wordt gesproken in de Rand, leren voor de internationale gemeenschap. Onge- de naakte cijfers ons dat er toch iets aan het twijfeld heeft mede daardoor de groeiende bougeren is in de frontstreek tussen Halle en internationalisering van de Rand bij de vorige Vilvoorde. Afgaande op de resultaten van de gemeenteraadsverkiezingen niet geleid tot een jongste gemeenteraadsverkiezingen zou je achteruitgang van de Nederlandstalige partijen. kunnen stellen dat de Rand ontfranst. Slechts Natuurlijk is het te vroeg voor euforie, maar op de verenigingen zetten zich in twee van de dertien randgemeenten boekte de nieuwjaarsreceptie van de ‘de Rand’ werd al- in voor het groen, landelijk een Franstalige lijst een lichte winst en enkel vast geklonken op de positieve boodschap van en Vlaams karakter van de in die faciliteitengemeenten waar een niet-be- de voorzitter. Tot spijt van wie het benijdt, want streek.  De gemeenteraad van noemde burgemeester de plak zwaait gaan de er zijn nu eenmaal nogal wat Vlamingen die niet Dilbeek vraagt aan de Vlaamse francofonen echt vooruit. Het was ooit anders. van goed nieuws houden. Voor hen is er nooit Regering om Stefaan Platteau Een trendbreuk? Een historisch feit? Bete- een reden goed genoeg om een glaasje cham- (Open VLD) de titel van ere-bur- kent de uitslag van de gemeenteraadsverkie- pagne te drinken . Neen, zelfs geen drupje cava. gemeester te geven. Platteau zingen nu dat al die ‘bekeerde’ Franstalige kie- was meer dan 20 jaar burge- zers plots vlotjes Nederlands praten en lid zijn tekst Tom Serkeyn . foto Filip Claessens meester van Dilbeek en zetelde geworden van de lokale Davidsfondsafdeling, 31 jaar in het schepencollege. . jh de harmonie Vlaams en Vrij of Wielerclub het Reacties? Mail naar [email protected] Pedaaltje? Neen, dat heeft niemand beweerd.

9 figurandt

Grafisch vormgever en scenograaf Jo Klaps ‘Mijn werk is vluchtig, zoals het leven’

‘Ik heb een luxejob’, vindt Jo Klaps uit Wolvertem. ‘De ene het ene project leidde naar het andere, met alweer nieuwe technieken om uit te probe- week maak ik een tijdschrift, dan ben ik bezig met het ontwerp ren.’ Vandaag runt Jo Klaps, samen met zijn van een tentoonstelling, vervolgens geef ik enkele dagen vrouw Christel Geelen, de studio Brussels Lof. Tijdschriften, tentoonstellingen, boeken, ca- les of ik ontwerp een uitnodiging. Wat ik doe is altijd anders, talogi, …, het passeert allemaal de revue.

het wordt nooit saai. Ik verdiep me constant in nieuwe dingen.’ Wat je niet wil en wel tekst Ines Minten . foto Filip Claessens ‘Eigenlijk gebeurt een groot deel van je vorming na je studie. Door te kijken, te reizen, tentoon- ij groeide op in het Limburg- Eigen handen stellingen te bezoeken. Veel studenten denken se Meeuwen-Gruitrode, volgde Het werd interieurarchitectuur in Hasselt. ‘Na dat een diploma een eindpunt is, maar daarmee Grieks-Latijnse op internaat in onze studie richtten we de vzw Labo op, met begint het pas. Je moet eerst te weten komen Rotselaar. ‘Het was altijd studeren, de bedoeling om tentoonstellingen te organi- wat je niet wil doen, om later te ontdekken wat H studeren. Geen enkel lesuur werd besteed aan seren. 25 jaar geleden stond vormgeving nog je wel wil.’ Die houding wil hij ook zijn studenten iets creatief. Tegen mijn achttiende snakte ik in zijn kinderschoenen, dus namen we het heft aan de Universiteit Hasselt bijbrengen. Tijdens ernaar om iets met mijn handen te doen, maar in eigen handen.’ Die eerste tentoonstellingen de opleiding scenografie komt het er voor hem van creatieve beroepen had ik op dat moment vonden plaats in een oude gelatinefabriek in vooral op aan om hun creativiteit te prikkelen nog nooit gehoord. Tot we een les kregen over Hasselt. De resultaten werden gezien en ge- met niet voor de hand liggende opdrachten en Lodewijk XIV en ik vernam dat hij binnenhuis- smaakt en de vzw begon opdrachten binnen te ze hun zelfbedachte projecten ook echt te laten architecten in dienst had.’ Binnenhuisarchitect, krijgen. ‘Voor ik er erg in had, was ik scenograaf, uitvoeren. ‘Een van de opdrachten die ze in het het woord klonk als muziek in de oren van de een begrip waarvan ik nog nooit had gehoord.’ derde jaar krijgen, gaat over ruimte en een the- jonge Klaps, maar hij had geen flauw benul van Tentoonstellingen hebben uitnodigingen ma. Dit jaar zaten daar onder meer ‘de conventie wat het beroep kon inhouden. ‘Mijn klasgeno- nodig. Jo maakte er één op basis van wat van Genève’, ‘de gebroeders Lumière’ en ‘Ötzi’, ten kozen richtingen als rechten, godsdienst- hij had opgestoken van zijn oude kotgeno- de ijsmummie tussen. Wanneer ze hun thema te wetenschappen of farmacie, maar dat trok me ten die grafische vormgeving hadden ge- horen krijgen, zetten veel van de 22-jarigen grote absoluut niet aan. Iets creatief moest het wor- studeerd. ‘Zo rolde ik die richting uit. Eind ogen op. ‘Ze weten soms totaal niet waarover den.’ De schooldirecteur hoorde Jo Klaps hoofd- jaren 80 kocht ik voor dat doel mijn eerste het gaat. Dat is de bedoeling: ze moeten niet al- schuddend aan en waarschuwde hem dat er Apple-computer. 300.000 frank kostte dat leen leren maken, ze moeten ook leren zoeken niets van hem terecht zou komen. ‘Dat sterkte ding. Heel even dacht ik: waar ben ik aan en opzoeken. Keer op keer krijgen we mooie me alleen maar in mijn overtuiging’, grinnikt hij. begonnen? Maar het liep vlot en intuïtief, en resultaten voorgeschoteld. Je ziet hoe ze hun thema leren kennen, hoe ze leren kijken en hoe ze dan helemaal open bloeien. Dat is prettig.’ Later, in de praktijk, zal het er soms net zo DE ‘Meine Arbeit ist flüchtig, so wie das Leben’ aan toe gaan. ‘Onlangs heb ik een tentoonstelling ontworpen voor de Begijnhofkerk van Sint- ‘Ich habe einen Luxusjob’, findet Jo Klaps aus ist kein Endpunkt, sondern nur ein Beginn. Man Truiden’, legt Jo Klaps uit. ‘Ze handelde over het Wolvertem. ‘Die eine Woche mache ich eine muss erst einmal herausfinden, was man nicht leven van Christina en Lutgardis, twee heiligen Zeitschrift, dann beschäftige ich mich mit der tun will, um später zu entdecken, was man wirk- uit die streek. Voor ik daaraan begon, heb ik me Gestaltung einer Ausstellung, danach gebe ich lich will.’ Seine eigenen Ideen sind häufig schon moeten verdiepen in het onderwerp. Dat vind ein paar Tage Unterricht oder entwerfe eine Ein- fix und fertig in seinem Kopf, wenn er das erste ik niet erg; ik leer graag bij.’ Zulke dingen ma- ladung. Ich vertiefe mich ständig in neue Dinge.’ Treffen mit seinen Kunden verlässt. ‘Der Kunde ken de job boeiend. ‘Het is altijd anders. Nooit Nach seinem Studium der Innenarchitektur hat erzählt etwas über das Thema, legt seine Visi- saai.’ Maar het allermooiste, blijft toch het cre- er sich allmählich in Richtung eines Designers on zur Ausstellung dar, und dann beginnt es bei ëren zelf. ‘Het maken’, benadrukt hij. ‘En het und Szenographen entwickelt. ‘Eigentlich er- mir zu mahlen.’ Seine Kreationen sind häufig feit dat je ideeën gerealiseerd worden.’ folgt ein grosser Teil der eigenen Ausbildung flüchtig. Nach Ablauf werden die Ausstellungen nach dem Studium. Indem man sich umschaut, abgerissen. Das findet er nicht schlimm. ‘Meine Vluchtig herumreist, Ausstellungen besucht. Ein Diplom Arbeit ist flüchtig, so wie das Leben.’ De ontwerper beseft dat zijn creaties vaak vluchtig zijn. Na afloop worden tentoonstel-

10 figurandt NAAM Jo Klaps BEROEP grafisch vormgever en scenograaf WOONPLAATS Wolvertem

lingen afgebroken. ‘Dat vluchtige heeft iets. Het leven is ook zo: het komt uit het niets, groeit uit tot iets en verschrompelt dan weer tot niets.’ Dat mechanisme fascineerde hem als kleine jongen al. ‘Onze lagere school keek uit over het dorpsplein. Twee keer per jaar kwam daar de kermis langs. Vrachtwagens reden af en aan, er kwam allerlei materiaal uit, en vier uur later stond de kermis er. Ik kon uren naar die opbouw kijken. Dan knipte de onderwijzer met de vingers: Opletten!’ Ten- toonstellingen zitten precies hetzelfde in elkaar. ‘Ik beperk me nooit tot een ontwerp op papier. Ik wil zelf aanwezig zijn bij de opbouw. Je komt dan die lege ruimte binnen en er is niets. De eerste vrachtwagen komt aan en je begint, tot alles af is, meestal vijf minuten voor de opening. Het publiek komt binnen en je ziet ze genieten van wat je gecre- ëerd hebt. Achteraf gaat alles weer weg. Dat vind ik boeiend, niet spijtig.’

Veel doen met weinig Wat Jo Klaps probeert te voorkomen, is dat al het materiaal achteraf op het stort terecht- komt. ‘Ik probeer zoveel mogelijk te recycle- ren.’ Daarvoor werkt hij geregeld samen met kringwinkels. ‘Ze halen het materiaal op en hergebruiken het. De kringwinkel van Sint- Truiden is bijvoorbeeld helemaal ingericht met materiaal van een van mijn tentoonstellingen, tot de trappen toe.’ Mensen gooien veel te veel weg, vindt hij. ‘Een stoel met een kapotte poot gaat al snel weg, terwijl je er met wat creativiteit een nieuwe poot onder zet en een uniek stuk in je bezit hebt.’ Om diezelfde reden moeten zijn studenten ook werken met recyclagemateriaal. Hij stuurt ze daarvoor naar Creazi, een initiatief van de Hasseltse kringwinkel. ‘Creazi haalt allerlei materiaal op bij bedrijven: overschotjes, spullen met een productiefout, enzovoort. Kunste- naars en andere creatievelingen kunnen voor tien euro lid worden en mogen in ruil zoveel materiaal meenemen als ze willen. Voor de is meestal meteen goed. Het komt zelden voor zelver, stond erbij. Ik kende Wolvertem niet, ik studenten is zoiets fantastisch. In België zijn dat ik een eigen ontwerp drie keer moet indie- heb het op een landkaart moeten opzoeken. nu eenmaal zelden grote budgetten beschik- nen voor het aanvaard wordt.’ Toen ik zag hoe dicht het bij Brussel lag, ben baar voor scenografie. Ze moeten dus leren ik meteen gaan kijken.’ Hij woont nu 17 jaar in om veel te doen met weinig middelen.’ Boerengat de gemeente. ‘Spijt? Nog geen moment. We Zijn eigen ideeën zitten vaak al bijna kant- Na zijn studie in Hasselt woonde en werkte Jo hebben een kleine tuin, genoeg om in de zo- en-klaar in zijn hoofd wanneer hij de eerste Klaps een tijd in Ieper en kwam daarna naar mer buiten te zitten. Op wandelafstand heb- vergadering met zijn klanten verlaat. ‘De klant Brussel. ‘Ik vond Brussel een geweldige stad ben we drie natuurreservaten.’ Zijn beide tie- vertelt iets over het onderwerp, legt zijn visie en zocht daar naar een woning. Het moest nerdochters delen de mening van hun vader op de tentoonstelling uit en dan begint het een pand zijn met weinig trappen omdat niet. ‘De oudste is 18. Ze zijn allebei klaar om bij mij te malen.’ Onderweg naar huis krijgt de ik veel zware en grote materialen moet ver- het huis uit te gaan en ze vinden Wolvertem expositie gestalte. ‘Dankzij het lesgeven heb slepen. Daarom zocht ik een soort industri- maar een boerengat. Ik snap dat wel. Ik vond ik snel leren denken. Je krijgt soms tot 60 stu- ële ruimte.’ Dat bleek een hopeloze zaak. ‘Zo dat vroeger ook van het dorp waar ik woon- denten op een dag over de vloer. Ze vertellen vond ik een oude zeepfabriek in Schaarbeek. de. Laat ze nu maar naar de stad trekken. Op wat hun ideeën zijn, waar ze vastzitten, waar Het pand kostte veel, lag er verloederd bij en een dag zullen ze beseffen dat ze het hier zo ze naartoe willen. Dan kun je als docent geen stond in een grauwe buurt zonder groen. Aan- slecht nog niet hadden.’ uren naar hun plannen staan turen. De oplos- vankelijk wou ik absoluut niet buiten Brussel singen moeten zich onmiddellijk aandienen: zoeken tot ik een oud café met feestzaal vond www.brusselslof.be probeer het misschien eens zo. Zo’n eerste idee in Wolvertem. Een huis voor een doe-het-

11 Aantal scheidingen 1995 2000 2005 2010 België 34.983 27.002 30.840 28.903 Vlaams-Brabant 2.827 3.461 2.347 2.096 Halle 84 64 79 98 Vilvoorde 115 82 87 96 Asse 74 66 69 71 Zaventem 73 54 55 37

(bron: statbel.fgov.be)

Infoavonden CAW Delta In samenwerking met Arch’educ Vormingplus Halle-Vilvoorde.

12/03 Help, mijn kind heeft gescheiden ouders (Asse) 17/04 Leven in twee huizen, co-ouderschap (Dilbeek) 14/05 Leven in een nieuw samengesteld gezin (Asse) 01/09 Leven in twee huizen, co-ouderschap (Halle) 15 /10 Grootouder(s) zijn na scheiding (Dilbeek)

Infoavonden over scheiden koord via bemiddeling, een compromis via ad- vocaten of de rechter laten beslissen. Uiteraard is het voor iedereen beter als het niet tot een ‘ Laat het niet tot vechtscheiding komt, maar ook in de meest conflictueuze situaties kan het ouder-kind een vechtscheiding contact onder begeleiding hersteld worden.’ Zoeken naar evenwicht Als de thuissituatie onleefbaar wordt, zijn de kinderen de dupe. Maar ook als er een komen’ scheiding volgt, zijn de problemen niet altijd meteen achter de rug. ‘Toch blijf ik ervan Elk jaar scheiden er in ons land 30.000 koppels. Voor elke tien hu- overtuigd dat ouders het best geplaatst zijn om de kinderen door het hele scheidingspro- welijken zijn er zeven scheidingen. Daarmee is België Europees ces te steunen. Soms worden ze echter zelf koploper. sinds 2008 organiseert CAW Delta in de Rand een reeks zo overspoeld dat ze wat minder betrokken kunnen zijn bij de kinderen. Als ouders apart infoavonden over scheiden en ouderschap. tekst Bart Claes . foto Filip Claessens wonen, alleen voor de opvoeding instaan en hard moeten werken voor de centjes, moeten ze opnieuw evenwicht vinden’, vertelt de psychotherapeute. De woonprijzen in de AW Delta – actief in de Rand van Vechtscheiding of bemiddeling? Rand kunnen dan voor een extra druk zorgen. Overijse over Halle tot Londer- Gemiddeld één op vijf scheidingen draait uit Ouders die in deze situatie verkeren, kunnen zeel – heeft de handen vol met op een vechtscheiding. ‘Wanneer voor één steun vinden bij elkaar. Daarom start het mensen met relationele pro- partner de beslissing tot scheiding onher- CAW Delta met gespreksavonden voor alleen- blemen.C Het Centrum voor Algemeen Wel- roepelijk is, stapt deze vaak eenzijdig naar staande ouders met kinderen. Waar en wan- zijnswerk is er voor iedereen die op zoek is een advocaat en gaat de bal aan het rollen’, neer is nog niet geweten. Meer informatie naar info, advies en ondersteuning, maar schetst Vicky Maes. ‘De tweede partner voelt hierover krijg je bij het CAW. liefst 78% van de vragen gaat over moeilijk- zich dan erg machteloos en genoodzaakt om Waar meer mensen scheiden, ontstaan er heden in een relatie. ‘In onze zetels in Asse, te strijden tegen de ex, waarbij de kinderen ook meer nieuw samengestelde gezinnen. Halle en Ninove komen elk jaar iets meer dan soms uit het oog worden verloren.’ ‘Een merkbare evolutie, want we krijgen meer 2.000 mensen aankloppen met relationele Een gesprek met een hulpverlener van het en meer vragen daarover. Het is dan ook een moeilijkheden en vragen rond apart wonen, CAW kan verhinderen dat het zo ver komt. thema van een van de infoavonden. Het vor- scheiding, de vorming van een nieuw sa- ‘Soms is de vraag naar een scheiding een nood- men van een nieuw gezin is een zoekproces mengesteld gezin en zo meer’, vertelt Vicky kreet van een koppel dat niet meer tevreden is dat wel eens turbulent kan verlopen vooraleer Maes, psychotherapeute en bemiddelaar in hun relatie. Mits begeleiding kunnen part- iedereen zijn eigen plaats heeft gevonden.’ van het CAW. ‘Opvallend is dat mensen vaak ners vaak toch nog een bevredigende relatie pas hulp zoeken als het onderlinge conflict al uitwerken. Als twee mensen echt uit elkaar wil- ver gevorderd is of als de kinderen het moei- len, volgt er een gesprek waarbij we informatie Een gesprek over relationele proble- lijk hebben met de situatie. De stap naar geven over de verschillende manieren om tot men? Informatie over scheiding? de hulpverlening is dus nog groot. Daarom een regeling te komen. Zo kunnen ze opnieuw Scheidingsbemiddeling? deze reeks laagdrempelige infoavonden over greep op hun situatie krijgen en de manier kie- Voor meer informatie: www.cawdelta.be scheiding en ouderschap.’ zen die hen het beste lijkt: een onderling ak-

12 Agenda MAART 2013

Dialoog tussen cellist en twee dansers

Cynthia Loemij en Mark Lo- DA rimer behoren tot de vaste NS cast van Rosas. Met hun pro- ductiebureau Ovaal treden ze ook als autonoom duo naar buiten. Zonder de dansgrammatica van Anne Teresa De Keersmaeker te verloochenen, lijkt hun choreografie minder abstract en licht- voetiger. De gebaren en houdingen visualiseren een pittig kat-en-muisspel, waar Tom en Jerry nog een puntje aan kunnen zuigen. Ze delen het podium met cellist Thomas Luks, maar inspireren zich niet op de door hem gekozen muziek. Hun bewegingsfrases zijn daarentegen gebaseerd op de popsongs uit hun jeugd, met als uitschie- ter Shout van de Britse new wave groep Tears for Fears. We krijgen echter enkel fragmenten uit vro- lijke capriccio’s van de Brusselse barokcomponist Joseph Marie Clément (1710-1805) en korte sere- nades voor cello van Hans Werner Henze (°1926) te horen. Wanneer al de ingrediënten heftig door elkaar worden geschud, ontstaat een vermake- lijke podiummix, waarin ieder zijn persoonlijke vrijheid liever bevestigt dan prijsgeeft. . ld © pieter de maertelaere DO · 21 MAA · 20.30 To Intimate Cynthia Loemij, Mark Lorimer & Thomas Luks Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43 De affaire justitie

Furieus trekt advocaat spreekverbod voor alle partijen die bij een VOR Walter Van Steenbrugge gerechtelijk onderzoek betrokken zijn. Jour- MING van leer tegen het Belgi- nalisten zouden ook geen namen of foto’s sche rechtssysteem. De voorbije jaren kwam van de verdachten mogen publiceren omdat hij vooral in het nieuws naar aanleiding van de publieke opinie en de rechtspraak hier- de pedofilieschandalen in de kerk. Hij voerde door in meerdere of mindere mate worden het woord in meer dan 24 assisenzaken. Zo beïnvloed. In deze namiddaglezing wijst hij verdedigde hij onder meer de vetmester in de de pijnpunten in het systeem aan en stelt hij zaak Van Noppen. Hij is ervan overtuigd dat mogelijke remedies voor. . ld talloze justitionele onderzoeken niet goed worden gevoerd. De doorsnee burger slikt DI · 5 MAA · 14.00 alles wat hem door de media wordt voorge- De affaire justitie schoteld en rechters zouden bevooroordeeld Walter Van Steenbrugge zijn. In De affaire justitie pleit hij voor een Dilbeek, kasteel La Motte, 02 466 20 30

13 A hard day’s night

Toen vier jongens uit Liverpool een halve MU eeuw geleden de hitparade bestormden, ZIEK waren de reacties zo overrompelend dat een heel tijdperk naar hen werd genoemd. De sixties werden de beatlesjaren en alle groepen en bandjes die als paddenstoelen uit de grond schoten, probeerden de Fab Four te evenaren. Ook bij ons ging het er wild aan toe. De Beatlesmania houdt nog steeds stand. Hun tijdloze songs worden door Ramon Box (ex- Novastar), Armand Bourgoignie (Milk the Bishop), Sjoerd Bruil (Black Cassette) en Marc Bonne in een tributeconcert zo zui- ver mogelijk geïmiteerd. ‘We are not The Beatles, we are from Belgium!’, waarschuwen de vier. Zij schaften zich in Carnaby Street nochtans identieke zwarte pakken aan. Ook hun pruiken herinneren aan de netjes gekamde kapsels van hun idolen. Trek je dansschoenen aan en schraap je keel. . ld

ZA · 16 MAA · 20.30 They are alive and from Belgium! Not The Beatles Kraainem, GC de Lijsterbes, 02 721 28 06

Verontwaardiging leidt soms tot protest

In hoeverre weerspiegelt een betoging het maatschappelijk ongenoe- VOR gen? Betekent een lage opkomst dat slechts een kleine minderheid van MING de bevolking of beroepsgroep de doelstellingen van de betogers steunt?

De Antwerpse politicoloog Jeroen Van Laer (UA) Protestbewegingen zijn de motor van maatschap- stelt vast dat niet iedereen die verontwaardigd pelijke veranderingen. Soms ten goede, soms ten is daar in het openbaar ook daadwerkelijk voor kwade. En of het nu tegen de klimaatopwarming van uitkomt. ‘Er zijn vele soorten drempels zowel psy- de aarde, de voedselafvalbergen of voor de onafhan- chologisch als praktisch’, zegt hij. ‘Je kan je bij- kelijkheid van Vlaanderen is: betogen voor de goede voorbeeld ergeren aan luidruchtig protest. Of je zaak is zeker zinvol.’ hebt geen vrienden die mee willen opstappen. Of De impact van een protestmanifestatie is echter je bent bevreesd voor imagoschade. Misschien wil moeilijk te meten. ‘In de jaren tachtig leek de anti- je er door collega’s of kennissen niet op aangespro- rakettenbetoging succesvol, hoewel dit wapentuig ken worden. Vaak verwachten de organisatoren in uiteindelijk toch niet werd weggehaald. Voor veel eerste instantie een massa volk en dagen er uitein- deelnemers was het de eerste keer dat ze hun ver- delijk maar een handvol deelnemers op. Je kan het ontwaardiging op straat lieten blijken. Zij waren vergelijken met een afvalkoers. Aanvankelijk is de later makkelijker te mobiliseren voor gelijkaardige belangstelling groot, maar naargelang de bewuste of totaal andere initiatieven. Ook de Witte Mars in dag nadert, slinkt het aantal actievoerders. We 1996 zorgde voor een keerpunt. De eerste betoging noemen dit een mobilisatie deficit.’ waarin iemand meeloopt, is cruciaal voor zijn actie- Een vakbondsbetoging brengt andere mensen op bereidheid op lange termijn. Hij zal er zijn politiek en de been dan een Witte of Groene Mars. Het geluid van sociaal bewustzijn mee aanscherpen. Bovendien zal tractoren, het lozen van melk, fruit en groenten en hij ook vrienden en familie warm maken voor nieuwe het kabaal met voetzoekers heeft een afschrikwek- protestacties waarmee het beleid rekening moet kende uitwerking op potentiële deelnemers. De witte houden.’ . ludo dosogne ballonnen, het wandelritme en de stilte of de samen- zang bij betogingen van algemeen belang verleiden MA · 11 MAA · 20.30 daarentegen een groot deel van de bevolking uit alle Verontwaardigd ben je, sociale klassen. ‘Wat je op straat ziet, is maar het protesteren kies je tipje van de sluier’, zegt Van Laer. ‘De manifestanten Jeroen Van Laer vertegenwoordigen ook de zwijgende meerderheid. Dilbeek, kasteel La Motte, 02 466 20 30 anti-bontprotest

14 cultkids +8j

A hard day’s night

De groepstentoonstelling Dropouts/ Blijven kijken EX in het Leuvense Museum M is toegespitst op de PO materie van de media. Daar horen, in de visie van curator Pieter Van den Bogaert, naast de pixels en letters ook de mensen bij, die deze beelden maken, bekijken en verspreiden. Circus dicht generatiekloof Verontwaardiging leidt soms tot protest Soms faalt het systeem en neemt de ruis het over van het signaal en verschijnen er dropouts. Door storingen verdwijnen deeltjes uit het beeld. Een Wie dacht dat het circus is uitgestorven, voorbeeld hiervan zien we in Videovoid (1993) van David Larcher, waar het vergist zich. Acrobatenfamilie Rouda houdt elektronisch systeem faalt. In het digitale tijdperk zijn de storingen vaak te stand. De goedlachse directeur Oscar rolt wijten aan problemen die het binair systeem heeft bij de keuze tussen ja en met zijn spierballen. Zijn dochter Valia waagt neen of tussen 0 en 1. haar leven op de trapeze. Zoon Django fietst Met eenvoudige middelen bereiken sommige kunstenaars verbijsterende op één wiel en demonstreert enkele gevaar- resultaten. Voor Pixelspleen (2007) hebben Anouk De Clerq en Jerry Galle lijke goocheltrucs. De show neemt een on- slechts twee pixels nodig om hun verhaal over het eindeloze aantrekken en verwachte wending als een gesluierd skelet afstoten te vertellen. Herman Asselberghs laat in After Empire (2010) miljoe- met vuurrode lippen langskomt. De heer- nen manifestanten tegen de oorlog in Irak verdwijnen. Hij plukte filmpjes lijk zwoele muziek maakt het lekker span- van het internet, beelden van zijn gsm en herfilmde videofragmenten. ‘As- nend. Kleurrijke ballen en knotsen worden in selberghs werkt hier een wijsgerig concept uit’, nuanceert de curator. ‘Hij steeds grotere aantallen opgegooid en opge- verbeeldt de multitude. Ook het succes van de Arabische Lente en de Occu- vangen. De rekwisieten verdwijnen in korven py-beweging is deels te danken aan de sociale media.’ achter de gordijnslierten, waar iedereen ook In Three Monochromes RGB (2011) reconstrueert Stefaan Quix de pixel die snel van outfit kan wisselen. Hoewel ze in dreigt te verdwijnen in de retina display van de nieuwe iPad van Apple. De dit spullentheater maar met zijn vieren zijn, pixels op dit scherm zijn zo klein dat ze niet langer met het blote oog kunnen is het toch een drukte van jewelste omdat worden waargenomen. Gorik Lindemans herschrijft een schilderij met be- de in circusartiesten verklede acteurs van de hulp van photoshop. Elias Heuninck herwerkte beelden van een nitraatfilm Amsterdamse Toneelmakerij ook een hele voor internet. resem poppen hanteren. Auteur Ad de Bont De tentoonstelling focust ook op de verbondenheid van de media met belicht in dit stuk een familiale identiteits- hun gebruikers. Ze kunnen niet meer zonder elkaar, maar hun mogelijkhe- crisis. Hoe sterk zijn ouders en kinderen nog den zijn begrensd. ‘De expositie heeft ook een historische dimensie’, ge- met elkaar verbonden? Het gezelschap, dat tuigt Pieter Van den Bogaert. ‘Ze blikt via video’s vanuit het elektronische in Nederland verschillende gemeenschaps- tijdperk vooruit op het digitale tijdperk en ze kijkt vanuit de digitale periode projecten op stapel heeft staan, werkt samen terug op het elektronische tijdperk. Niet enkel wij turen naar deze werken, met World Granny, een organisatie die zich zij kijken ook naar ons. Wanneer ze peilen naar onze hoofdbezigheid en ons inzet voor ouderen en hun omgeving. . LD letterlijk vragen wat doen jullie de hele tijd?, dan luidt het antwoord: kijken, blijven kijken. . ludo dosogne ZA · 16 MAA · 19.00 Een echte familie (+8j) TOT 12 MEI De Toneelmakerij Dropouts / Blijven kijken Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 Leuven, Museum M, www.mleuven.be

15 bouwwerk

Sint-Anna ©tdw BRUSSEGEM De pittoreske, recent ge- Liefde, restaureerde Sint-Annakapel van Vijlst- Brussegem heeft een rijke geschiedenis. De legende vertelt dat lang geleden een eigenaardig, houten beeldje werd gevon- seks den in een houtmijt van hoeve ’t Hof te Veylst. Het stelde de heilige moeder Anna voor met op haar arm de heilige Maria als kind die op haar beurt het kindje Jezus en de fee © david hamilton droeg. Vrome handen plaatsten het beeld in een houten kapelletje aan een boom waar gelovigen heen kwamen om te bid- den en verlichting te vragen voor hun lij- De Gentse Pascale Platel is vertrokken voor een nieuwe tournee met den. Met de tijd kwam er een grotere, in THEA een nieuwe theatermonoloog. In het verleden maakte Platel hoofd- hout getimmerde kapel. Uit dankbaar- TER zakelijk toneel voor kinderen, af en toe voor volwassenen. Gezien de heid aan de heilige Anna, die tijdens de omstandigheden valt duidelijk in de laatste categorie. pestepidemie veel levens gespaard had, zo wordt gezegd, werd in 1639 een stenen kapel gebouwd. Sinds 2008 is de kapel De ondertitel luidt: een seksueel sprookje met de zaak is echter ook problematisch, want het prachtig gerestaureerd. Zowel de buiten- een realistisch einde. Platel wil vooraf zelfs – sprookje dat Platel vertelt gaat over een feetje kant, gevel en torentje, als het interieur. min of meer – zeggen waarover het stuk gaat. dat wordt omgetoverd tot een vrouw. Feeën Hierbij kwamen onderliggende lagen en ‘Volgens mij gaat Gezien de omstandigheden zijn voor Platel meisjes die seksualiteit uitstra- tijdsinvloeden aan het licht. Met welon- over mijn verleden als fee op een Zweeds len, hoewel ze eigenlijk niet of nauwelijks met derzochte schilder-, marmer-, en decora- lichtschip, botten, de dood, en de allesom- seks bezig zijn. Dat heeft een vervelend nadeel, tietechnieken werd het 18e eeuwse roco- vattende liefde die ik aan boord leg wanneer getuigt Platel, want toen ze zelf nog in haar coaltaar met textielvelum met het Lam ik een massage geef, maar het kan ook over feeperiode was, en regelmatig in café Almost Gods uit de 19e eeuw in zijn kleurenpracht iets anders zijn.’ Feemos zat, kon ze daar rekenen op de avances hersteld. Ook de stralenbundel, het Oog Enfin, denk daar haar typische schalkse van Jackie The Ripper. ‘Hij wilde altijd joints ro- van God, prijkt opnieuw boven het altaar Gentse tongval bij en het klinkt als vintage ken met mij. En daarna vrijen. Maar ik had geen met herschilderde wolkjes en gevleugeld Pascale Platel. Gezien de omstandigheden is vagina. Dat vond ik zelf ook zeer spijtig.’ Het ir- engelenhoofdje. Het beeld van Sint-Anna- opnieuw een soort van conférence die een in- reële kantje van het feeënbestaan maakt dus Ten-Drieën uit de 18e eeuw kreeg een op- kijk geeft in de rijk geschakeerde ziel van de een aantal zaken onmogelijk. Aan de andere knapbeurt en een plaats op een eenvoudi- schrijfster en actrice. Tegelijk is die zo associ- kant: niet alle alternatieven zijn te verkiezen, ge sokkel. Sinds 1631 wordt hier nog altijd atief en absurd opgebouwd dat ze inderdaad want als je juist heel hard met seksualiteit be- traditiegetrouw elke dinsdagavond de ka- een sprookje kan zijn en toch een realistisch zig bent maar helemaal geen sexappeal hebt, pellemis opgedragen. Ook voor jonge ge- einde hebben. ben je ook niet te benijden. . michaël bellon liefden blijft de kapel de plaats bij uitstek Haar personage vertelt alles vanuit het rust- om elkaar het ja-woord te geven. . TDW huis voor palliatieve zorg Stille Ruhe, waar de WO · 6 MAA · 20.30 patiënten op een toegewijde massage kun- Gezien de omstandigheden nen rekenen die hen eerst de kleine en dan de Pascale Platel grote dood laat sterven. De seksuele kant van Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90

16 Melancholische mijmeringen

Ook voor een huis- door de auteur in een theatrale setting THEA vader kan het leven en onder het toeziend oog van NTGent TER wonderlijk zijn. In coach Julie Van den Berghe voorgelezen. zijn krantencolumns berichtte Bernard Gezapig mijmert hij aan zijn schrijfta- Dewulf over vrouw en kinderen. Zijn fel over het verleden. Zijn dochter heeft kronieken verschenen op de voorpagina haar rode laarsjes achteloos uitgegooid. van De Morgen zodat ze getoetst kon- De stoelen zijn her en der verspreid over den worden aan het wereldnieuws. Het het speelvlak. Op enkele televisiescher- waren poëtische stijloefeningen met men verschijnen beelden van Dewulfs verrassende ontboezemingen. Hij obser- favorieten. De oude dames in het verzor- veerde de lichaamstaal van zijn huisge- gingstehuis, de Leuvense tekenaar Mar- noten of snoof de sfeer van de lente op. cel Raes en conceptuele pionier Marcel Zo werden zijn journalistieke besognes, Broodthaers worden op die manier opge- waarmee hij overdag werd geconfron- nomen in het familiegebeuren. . ld teerd, draaglijk. Het geluk is te vinden in een klein hoekje, was bijna steeds de onderliggende boodschap. Toen in 2010 dO · 21 MAA · 20.30 een aantal cursiefjes werden gebundeld Kleine dagen werd Dewulf bekroond met de Libris NTGent Literatuurprijs. De teksten verdwenen Vilvoorde, CC Het Bolwerk, niet in de boekenkast, maar worden nu 02 255 46 90

Rusteloze Allemaal lichtjes

Beethoven In de Brusselse volkscafés is Julien VOR Vrebos, waar hij omwille van zijn weel- MING derige haargroei tussen neus en lip ook Zijn meest gevoelige strijkkwartetten componeerde Snormans wordt genoemd, een graag geziene gast. Hij KLAS Ludwig von Beethoven in volledige afzondering toen consumeert en trakteert er gul de streekbieren en knoopt SIEK hij doof was. Hoe dat mogelijk was, legt dirigent Jan gesprekken aan met jong en oud. Eerst in het Maroliens of Caeyers uit tijdens de concerten die hij dit seizoen verzorgt met het Ensor het Schaarbeeks, later in de taal die zijn gesprekspartner Strijkkwartet. Terwijl violisten Eric Robberecht en Frans Reusens, altvio- het best begrijpt. Hoewel hij ooit voor landmeter studeerde, list Frans Vos en cellist Steven Caeyers hun kostbare instrumenten voor- werd hij cineast met een voorliefde voor het sociale. De di- zichtig stemmen, analyseert hij de persoonlijkheid en het temperament- versiteit van Brussel is zijn belangrijkste inspiratiebron. Dat volle karakter van de componist. Hij diept de thema’s uit die hij eerder in er zoveel nationaliteiten leven, ervaart hij als een godsge- een monografie heeft behandeld. De artistieke gedrevenheid, de wisse- schenk. ‘Brussel is een drinkbak waaruit alle dieren komen lende stemmingen, de onblusbare hunkering naar de onsterfelijke gelief- drinken’, grapte hij in een interview. Hij pendelt dag in dag de; al deze aspecten zijn met elkaar vervlochten en worden weerspiegeld uit tussen de druk bewoonde wijken in de muziek. Het Ensor Strijkkwartet bestaat ondertussen 23 jaar. Enkele en de groene oases van de groot- indringende strijkkwartetten van Beethoven verschenen eerder op cd. Vier stad. Heimwee naar het verleden jaar geleden toerde het ensemble met De Zeven Laatste Woorden aan het heeft hij niet; hij smult met vol- kruis van Joseph Haydn, waarin auteur Dimitri Verhulst afstand nam van de le teugen van het heden. . ld oorspronkelijke religieuze context en de zinnen benaderde vanuit de dage- lijkse realiteit. . ld WO · 13 MAA · 20.15 Brussel à la ZA · 9 MAA · 20.15 Julien Vrebos Beethoven, Julien Vrebos een componistenportret Alsemberg, CC de Meent, Ensor Strijkkwartet met Jan Caeyers 02 359 16 00 Alsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00

17 agenda

dO · 14 MAA · 20.30 ZO · 3 MAA · 10.30 VR · 22 MAA · 19.00 CCC – de vette jaren Knoester De verschrikkelijke ikke (+6j) zijn voorbij en berkelientje (+5j) familiefilm SKaGeN familiefilm Sint-Genesius-Rode, GC de Boesdaal- Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 Dilbeek, CC Westrand, hoeve, 02 381 14 51 02 466 20 30 VR · 15 MAA · 20.30 ZO · 24 MAA · 9.30 THEATER Twee meisjes en een schurk ZA · 9 MAA · 15.00 Pudding T (+5j) Ensemble Leporello ’t zit zo! Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43 WO · 6 MAA · 20.30 Tervuren, GC Papeblok, 02 766 53 47 Barre Weldaad Poëten en bandieten Wezembeek-Oppem, GC de Kam, VR · 29 MAA · 19.30 De Warme Winkel dI · 19 MAA · 20.30 02 731 43 31 Itak (+10j) Dilbeek, CC Westrand, Duister hart Het Banket 02 466 20 30 Josse De Pauw ZA · 9 MAA · 19.00 Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 Bakkebaarden (8-13j) WO · 6 MAA · 20.30 B&D HUMoR Gezien de omstandigheden dO · 21 MAA · 20.30 Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59 Pascale Platel Kleine dagen VR · 1 MAA · 20.30 Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 NTGent ZA · 9 MAA · 20.30 Maestroloog Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 Eenmaal, andermaal, Guga dO · 7 MAA · 20.30 verkocht! Sint-Genesius-Rode, Dollarcyclus 1 – VR · 22 MAA · 20.30 Theater Taptoe GC de Boesdaalhoeve, Timon van Athene Zus van Tervuren, GC Papeblok, 02 766 53 47 02 381 14 51 De Roovers NTGent Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43 Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43 En lang en gelukkig (+6j) Hier is wat ik denk Cie Frieda Wouter Deprez Zwart SportStories ZO · 10 MAA · 15.00 1 en 2 MAA · 20.30 De Koe Stef Wijnants Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59 VR · 8 MAA · 20.30 VR · 22 MAA · 20.30 ZO · 17 MAA · 15.00 19 en 20 MAA · 20.30 Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59 Vilvoorde, CC Het Bolwerk, Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43 dO · 28 MAA · 20.30 02 255 46 90 26 en 27 MAA · 20.30 Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43 VR · 29 MAA · 20.30 ZO · 10 MAA · 15.00 Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 Charlieston (2-6j) ’n Kat es gin poos Circus Krak! ZA · 2 MAA · 20.00 Brussels Volkstejoêter 22 en 23 MAA · 20.00 Linkebeek, GC de Moelie, Line up 8, 9 en 10 MAA · 20.00 en 15.00 Martha en Mathilda 02 380 77 51 met o.a. Jovanka, Xander De Ryke Wemmel, GC de Zandloper, 02 460 73 24 De Pieterman Meise, GC De Muze van Meise, 15, 16 en 17 MAA · 20.00 en 15.00 Wemmel, GC de Zandloper, ZA · 16 MAA · 19.00 02 268 61 74 Meise, GC De Muze van Meise, 02 460 73 24 Een echte familie (+8j) 02 268 61 74 de Toneelmakerij ZO · 3 MAA · 20.30 KIDs Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 Spijtig spijtig spijtig Achter de wolken Wim Helsen ’t Arsenaal met Chris Lomme ZA · 2 MAA · 19.00 WO · 20 MAA · 15.00 Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 en Jo De Meyere Mijnheertje Kokhals doet Bambi VR · 8 MAA · 20.30 mee (+7j) familiefilm dO · 7 MAA · 20.15 Kraainem, GC de Lijsterbes, 02 721 28 06 Villanella Sint-Genesius-Rode, Koñec dO · 14 MAA · 20.00 Dilbeek, CC Westrand, GC de Boesdaalhoeve, De Nieuwe Snaar Linkebeek, GC de Moelie, 02 380 77 51 02 466 20 30 02 381 14 51 Alsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00

Knoester en berkelientje (3/03) Radio Modern (15/03)

18 DO · 7 MAA · 20.30 senioren VR · 1 MAA · 20.30 ZA · 9 MAA · 20.30 Hoogspanning Klarinetchoir Pushing the limits Adriaan Van den Hoof DI · 5 MAA · 14.30 Academie Asse Belgian Brass Vilvoorde, CC Het Bolwerk, Bakje troost Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43 02 255 46 90 Kristien Hemmerechts & Sylvie De Pauw ZO · 3 MAA · 11.00 ZA · 9 MAA · 20.00 DO · 14 MAA · 20.30 Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 Noir’s Zjef Vanuytsel & Micheline The Perfect Concert part II Didier Laloy Van Hautem Stenzel en Kivits dans Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 Meise, GC De Muze van Meise, 02 268 61 74 Sint-Genesius-Rode, GC de Boesdaalhoeve, DO · 21 MAA · 20.30 DI · 5 MAA · 14.00 Histrylogie 02 381 14 51 To Intimate In ’t klein Zaki & band Cynthia Loemij, Mark Lorimer & Chris De Bruyne ZA · 9 MAA · 20.30 DO · 14 MAA · 20.30 Thomas Luks Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59 Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 Vaderland Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43 VR · 22 MAA · 20.30 Bert Kruismans VR · 8 MAA · 20.15 Jezus-Eik, GC de Bosuil, 02 657 31 79 Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 WO · 27 MAA · 20.30 Sioen VR · 29 MAA · 20.30 Personae Alsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00 Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43 VR · 15 MAA · 20.00 José Navas/ Compagnie Flak De moedermonoloog Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 VR · 8 MAA · 20.30 DO · 14 MAA · 20.00 An Nelissen April Vech Le Grand Bateau Wezembeek-Oppem, Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 Yves Meerschaert en groep GC de Kam, Wemmel, GC de Zandloper, 02 460 73 24 02 731 43 31 VR · 8 MAA · 20.30 Saint-Marteau se fait VR · 15 MAA · 20.30 ZO · 24 MAA · 15.00 Gainsbourg Radio Modern Madam Claxon Saint-Marteau Humbeek, El Dorado, 02 263 03 43 Echt Antwaarps Teater Grimbergen, CC Strombeek, Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 263 03 43 VR · 15 MAA · 20.30 02 255 46 90 VR · 1 MAA · 20.30 Brahim solo Binnen zonder kloppen Jezus-Eik, GC de Bosuil, 02 657 31 79 Faq of Music De Beenhouwerij WIN een duoticket door een Ass-Dur Hoeilaart, GC Felix Sohie, 02 657 05 04 mail te sturen naar rand- ZA · 16 MAA · 20.30 DI · 26 MAA · 20.30 [email protected]. We ge- They are alive Grimbergen, CC Strombeek, Diep in mij – ode aan ven 5 duotickets weg! and from Belgium! 02 263 03 43 Yasmine Not The Beatles ZA · 30 MAA · 20.30 met o.a. Barbara Dex, Clara Cleymans VR · 8 MAA · 20.30 Kraainem, GC de Lijsterbes, 02 721 28 06 Dilbeek, CC Westrand, VR · 1 MAA · 20.30 Nerveuze vrouwen 02 466 20 30 Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 Te Gek?! ZO · 17 MAA · 11.00 VR · 8 MAA · 20.30 Vilvoorde, CC Het Bolwerk, Pure sax LITERATUUR Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 02 255 46 90 Cedel Ossel, Sint-Jan-De Doperkerk, 20 TOT 24 MAA VR · 1 MAA · 20.00 ZA · 9 MAA · 20.30 02 460 73 24 Imagine! Alfonsina Moi non plus Passa Porta Festival Orquestra Tanguedia Ianka Fleerackers, Ann Ceurvels & ZO · 17 MAA · 15.30 Brussel, verschillende lokaties, Meise, GC De Muze van Meise, Tania Poppe Norwegian tapas www.passaporta.be 02 268 61 74 Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 Ternat, Sint-Jozefskerk, 02 466 20 30

Acoustic Afrika (20/03) Beasts of the Southern Wild (3 en 5/03)

© Tom Roelofs 19 WO · 20 MAA · 20.30 ZA · 9 MAA · 20.15 Offline WO · 20 MAA · 14.00 EN 20.00 Acoustic Afrika Beethoven, MA · 4 MAA · 20.30 We need to talk about Kevin Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 een componistenportret Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 Meise, GC De Muze van Meise, 02 268 61 74 Ensor Strijkkwartet met Jan Caeyers DI · 5 MAA · 20.30 DO · 21 MAA · 20.30 Alsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00 Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 WO · 20 MAA · 20.30 Walrus WO · 27 MAA · 20.30 Twilight Breaking Dawn part II graanzolderconcert ZO · 10 MAA · 11.00 Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59 Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59 Sint-Genesius-Rode, Als Louise GC de Boesdaalhoeve,02 381 14 51 Annelies Gramberen WO · 6 MAA · 20.30 DO · 21 MAA · 15.00 EN 20.00 & Elise Simoens Looper Amour ZA · 23 MAA · 20.30 Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59 Wezembeek-Oppem, GC de Kam, Memoires van 02 731 43 31 een balmuzikant ZA · 23 MAA · 20.30 WO · 6 MAA · 20.30 Raymond van het Groenewoud Philippe Raskin & friends Jagten ZO · 24 MAA · 20.00 Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 Kraainem, GC de Lijsterbes, 02 721 28 06 Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43 Life of Pi (3D) Alsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00 DO · 28 MAA · 20.00 ZO · 24 MAA · 17.00 ZO · 10 MAA · 20.00 Welk oog en hoeveel tranen? Bachs Mattheuspassie Tabu MA · 25 MAA · 20.30 Jelle Cleymans Grimbergen, abdijkerk, 02 263 03 43 Alsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00 Anna Karenina Wemmel, GC de Zandloper, 02 460 73 24 Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 VR · 29 MAA · 20.15 WO · 11 MAA · 20.30 DO · 28 MAA · 20.30 In ’t witte paard Kid Ivan Smeulders & Emile Vlaams Muziek Theater Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43 Verstraeten Alsemberg, CC de Meent, tapijtconcert 02 359 16 00 DI · 12 MAA · 20.30 Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 Beyond the Hills jazz Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 DO · 28 MAA · 20.30 Kalaban Coura VR · 8 MAA · 20.30 DI · 12 MAA · 20.30 uit Mali Jazz met pit The Cook, the Thief, 2 TOT 24 MAA Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 Mitchel Forman & Chuck Loeb his Wife and her lover 25 jaar creatief andersvaliden Tervuren, pachthof Stroykens, Grimbergen, CC Strombeek, atelier VR · 29 MAA · 20.30 02 721 28 06 02 263 03 43 Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 Simply live 2 met o.a Stan Van Samang, Bert Gielen VR · 15 MAA · 14.00 EN 20.00 TOT 3 MAA Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 Wuthering Heights NachtKijker Wemmel, GC de Zandloper, 02 460 73 24 Patrick Bardyn klassiek Linkebeek, GC de Moelie, 02 380 77 51 ZO · 17 MAA · 20.00 ZO · 3 MAA · 11.00 The Impossible 8 TOT 17 MAA Zo vader zo dochter (of toch Alsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00 Elke foto een postkaart niet?) Chris De Knop Nico & Barbara Baltussen Beasts of the Southern Wild Django unchained Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 Meise, GC De Muze van Meise, ZO · 3 MAA · 20.00 MA · 18 MAA · 20.30 02 268 61 74 Alsemberg, CC de Meent, Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 8 TOT 17 MAA 02 359 16 00 MA · 25 MAA · 20.30 Jan Cinema ZO · 3 MAA · 11.00 DI · 5 MAA · 20.30 Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43 met Sint-Pieters-Leeuw en de Marollen Klarinettenkwartet Arghul Grimbergen, CC Strombeek, DI · 26 MAA · 20.30 Sint-Pieters-Leeuw, CC Coloma, Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59 02 263 03 43 Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 02 371 22 62

Tabu (10/03) Beyond the Hills (12/03) Madagascar (13/03)

© jimmy kets TOT 10 MAA DO · 7 MAA · 20.30 ZO · 24 MAA · 14.00 Als ik jou Ohne Rosen geht es nicht Willy Vandersteen 100 Verbeelding onder druk Fast Forward Werner Mannaers Geert De Weyer Dubbelluik op passa Porta Festival DI · 5 MAA · 20.00 Beersel, Herman Teirlinckhuis, Sint-Genesius-Rode, Brussel, Beurskafee, Kraainem, GC de Lijsterbes, 02 721 28 06 02 359 16 43 GC de Boesdaalhoeve, 02 381 14 51 www.deburen.eu DI · 12 MAA · 20.00 Wezembeek-Oppem, GC de Kam, TOT 29 MAA MA · 11 MAA · 20.30 DI · 26 MAA · 14.00 02 731 43 31 Allemaal Vlaams-Brabanders Verontwaardigd ben je, Als een cel in het lichaam DI · 19 MAA · 20.30 fototentoonstelling protesteren kies je ontspoort Jezus-Eik, GC de Bosuil, 02 657 31 79 Wemmel, GC de Zandloper, 02 460 73 24 Jeroen Van Laer Filip Lardon Dilbeek, kasteel La Motte, 02 466 20 30 Dilbeek, kasteel La Motte, ZA · 9 MAA · 13.00 TOT 31 MAA 02 466 20 30 Wijde wereldevent Spannende spinnen! DI · 13 MAA · 20.00 miXXit Tervuren, Koninklijk museum voor Nationale parken van WO · 27 MAA · 19.30 Grimbergen, Guldendal, 02 263 03 43 Midden-Afrika, 02 769 52 11 Canada & USA Luiheid, het laatste taboe Guido en Mia Vervoort Brussel, Argos, ZO · 10 MAA · 13.00 TOT 31 APR Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 www.deburen.eu Pepernoot (3-12j) Don Quichotte in kleur Muziek- en dansfestival Jef Couck WO · 13 MAA · 20.00 Grimbergen, op locatie, 02 263 03 43 Wezembeek-Oppem, GC de Kam, Madagascar 02 731 43 31 Meise, GC De Muze van Meise, ZA · 23 MAA · 18.00 02 268 61 74 Zuiders wereldwinkeletentje TOT 12 MEI Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 Dropouts / Blijven kijken WO · 13 MAA · 20.15 Leuven, Museum M, www.mleuven.be Brussel à la Julien ZA · 23 MAA · 18.00 Julien Vrebos Femmuze (women only) Alsemberg, CC de Meent, ZO · 3 MAA · 14.00 met Veerle Malshaert 02 359 16 00 Zevenbronnen-visgraat- Meise, GC De Muze van Meise, 02 268 61 74 wandeling DI · 15 MAA · 20.00 Sint-Genesius-Rode, Zevenbronnen, ZA · 30 MAA · 9.30 Turkije 0474 01 47 14 Pasen in de Lijsterbes (2-10j) Jan en Rita Thienpont paaseierenjacht, workshops & voorstelling Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 DO · 7 MAA · 14.00 Kraainem, GC de Lijsterbes, 02 721 28 06 Resten uit WO I en II DI · 5 MAA · 14.00 DO · 21 MAA · 19.00 Hoeilaart, parking Station, De affaire justitie Zuid-Afrikaanse keuken www.ngz.be UiT in de Rand Walter Van Steenbrugge Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 Op www.uitinderand.be verneem Dilbeek, kasteel La Motte, je wat er in de negentien gemeen- 02 466 20 30 VR · 22 MAA · 14.00 ten van de Vlaamse Rand allemaal Het leven in 1940-1950 te beleven valt op sociaal-cultu- reel gebied. Je kunt er perfect een Vermoeidheid, Dilbeek, parochiezaal ’t Verloren Hofke avondje uit mee plannen. Naast burn-out, stress theater, muziek, dans, enzovoort, Hilde Van Couwenberghe VR · 22 MAA · 20.00 vind je er ook de activiteiten van WO · 6 MAA · 20.00 Afrikaanse dans tal van verenigingen. Organisa- Dilbeek, CC Westrand, Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 ties die hun activiteiten bekend 02 466 20 30 ZA · 2 MAA · 19.00 willen maken, kunnen die DO · 7 MAA · 20.00 ZA · 23 MAA · 14.00 Museum night fever trouwens zelf in de UiTdatabank Wemmel, GC de Zandloper, Afrikaans speelgoed maken Brussel, musea, invoeren via www.uitdatabank.be 02 460 73 24 Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 www.museumnightfever.be

Wijde wereldevent (9/03)

De agenda wordt samengesteld met gegevens uit de UiTdatabank. Organisaties en verenigingen die hun activiteiten opgenomen willen zien in de agenda, moeten ons hun informatie ander- halve maand voor het verschijnen ervan bezorgen. Je kunt de gegevens mailen naar randkrant@ derand.be, per brief sturen naar ons redactieadres (RandKrant – UiT in de Rand Agenda, Kaas- markt 75, 1780 Wemmel) of invoeren in de UiTdatabank via www.uitdatabank.be. Gezien het beperkte aantal beschikbare pagina’s wordt bij de aankondigingen prioriteit verleend aan de activiteiten in de gemeenschaps- en cultuurcentra in de Rand. Om voor plaatsing in aanmerking te komen, worden de andere activiteiten vooral beoordeeld op hun uitstraling naar alle inwoners van de Rand. Het volledige vormingsaanbod van Arch’educ vind je op www.archeduc.be.

beeld van hem bij nabestaanden en critici nooit kan samenvallen met het beeld dat hij van zichzelf heeft. Geleidelijk aan wordt Steegman zelf door deze gedachte besmet. In het eerste deel van het boek toon ik hoe het leven met een idee voor een roman je blik op de wereld verandert. Steegman tast zijn omgeving af en bekijkt zijn eigen leven vanuit een ander daglicht. Daarmee wil ik aan mijn dochter laten zien hoe belangrijk de verbeelding is. In deel drie zie je hoe Steegman via de verbeelding iets probeert te bedingen, te bezweren als in een soort gebed, maar daarover kan ik helaas niet meer vertellen zonder te veel prijs te geven’, zegt Peter Terrin.

Ingehaald door de realiteit ‘Ik liep al met plannen rond voor een absurde thriller over een biofobe, teruggetrokken schrijver waarin de gebeurtenissen helemaal Peter Terrin op Passa Porta Festival zouden ontaarden, toen ik werd ingehaald door de feiten, door de plotse ziekte van Re- née. Later heb ik besloten om haar verhaal in het boek te verwerken omdat het er perfect in paste. Vroeger had ik – net als Steegman De dunne lijn trouwens – nooit gedacht dat ik mijn eigen leven in die mate in een boek zou verwerken. In ieder geval ben ik blij dat ik Post Mortem tussen feit geschreven heb. Het is een boek voor mijn dochter geworden. Ik toon haar mijn liefde voor de literatuur en mijn liefde voor haar. Met dit boek heb ook ik de biograaf de wind en fictie uit de zeilen genomen. Ik ben blij dat Renée de gebeurtenissen van mijzelf zal kunnen verne- men.’ Dat sommige lezers zijn boek kochten, niet om zijn literaire kwaliteiten, maar omwille van de emotionele gebeurtenissen met zijn dochter stoort Terrin hoegenaamd niet. ‘Inte- Onder de klinkende titel Imagine! houdt de dunne lijn tussen feit en fictie. Dat die gendeel, Post Mortem werkt als een paard van lijn soms heel dun is, bewees Terrin met zijn Troje. Mensen die enkel over Renée gehoord de vierde editie van het internationale jongste roman Post Mortem, die hem in okto- hebben en daarom het boek kopen, worden Passa Porta Festival ‘een pleidooi voor de ber 2012 de AKO Literatuurprijs opleverde en stiekem de literatuur binnengesmokkeld.’ waarmee hij op de longlist van de Libris Lite- Jonge schrijvers zweren wel eens bij dog- verbeelding in het hart van Europa, waar ratuur Prijs 2013 staat. Het hoofdpersonage, ma’s, bijvoorbeeld dat enkel pure fictie goede een veertigjarige auteur, vertoont veel gelij- literatuur oplevert. ‘Ik vind dat je gewoon dromen steeds meer onder druk komen te kenissen met Terrin. Ook zijn leven valt plot- moet kiezen voor datgene wat goed is voor je staan’. De kracht van de verbeelding als seling stil wanneer zijn dochtertje wordt ge- verhaal. De bewaker was een existentiële thril- troffen door een herseninfarct. Toch is deze ler waarin weinig of niets persoonlijks was. heilmiddel in tijden van economische crisis. literaire roman, ondanks de veelheid aan au- Vrouwen en kinderen eerst was dan weer bijna tobiografische elementen, een pleidooi voor helemaal autobiografisch, maar niemand tekst Joke Bellen . foto Filip Claessens de verbeelding geworden. heeft daar toen over gerept. Momenteel werk ik aan mijn nieuwe roman Monte Carlo, over p 24 maart strijken er zo’n hon- Ode aan de verbeelding een Engelse mecanicien die deel uitmaakt derd auteurs in de Brusselse ‘Post Mortem gaat over de onbekende auteur van een Formule 1-team in de jaren zestig. binnenstad neer. Elke recht- Emiel Steegman. Op een dag staat hij onder Niets autobiografisch dus; de verbeelding geaarde literatuurliefhebber de douche en krijgt hij een briljant idee voor aan de macht.’ Okan zich te goed doen aan lezingen, debat- een nieuwe roman over een beroemde schrij- ten, workshops, wandelingen en uitstapjes ver die een biofobie ontwikkelt, een angst 20 TOT 24 MAA naar andere kunsten op bekende en minder voor zijn eigen biografie. Hij heeft een doch- Imagine! bekende plekken. Een van de auteurs die je tertje van bijna vier en beseft dat, als hij mor- Passa Porta Festival kan ontmoeten, is Peter Terrin die het samen gen zou sterven, zij geen enkele eigen herin- Brussel, verschillende lokaties, met collega Tommy Wieringa zal hebben over nering aan hem zou hebben. Hij weet dat het www.passaporta.be

22 Retrobeurs kringwinkels Spullen met een ziel

Op zaterdag 16 maart gaan de kringwinkels retro. Het wordt een dag die de liefhebbers van de jaren 50, 60, 70 of 80 niet willen missen. Deze retrobeurs is het uitgelezen moment voor wie dat unieke stuk uit de tijd van toen voor enkele euro’s op de kop wil tikken.

tekst Nathalie Dirix . foto Filip Claessens

n de Rand zorgen die dag zeven kring- op de taart kun je een styliste winnen. Winnaars voor mensen met een klein budget. Vandaag winkels voor een aanbod aan allerlei hebben recht op een styliste die je gedurende komt iedereen over de vloer. Ze zijn een merk vintage voorwerpen. Vanaf 10 uur kun je een paar uren aanleert hoe je jezelf een retro- geworden dat garant staat voor unieke spul- een wondere wereld van kledingstukken, look kunt geven’, zegt Ingrid De Roo, commu- len aan een meer dan correcte prijs. ‘Tijdens huisraadI en elektrotoestellen uit vervlogen tij- nicatieverantwoordelijke bij Televil, de organi- de retrobeurs zal je merken hoe gevarieerd den binnenstappen. Al was het maar door de satie achter de zeven kringwinkels in De Rand. ons publiek is. Zowel de budgetkopers, de vele objecten in de typische oranje, bruine en ‘In elk van onze zeven winkels is het centrale schattenjagers, de echte vintage liefhebbers groene tinten van de jaren 70, de verzameling thema op 16 maart retro, maar elke winkel legt als mensen die vanuit een sociale bewo- vinylplaten, het blikken speelgoed, een Sabena een ander accent. In Vilvoorde en Halle ligt de genheid kopen, komen er naartoe.’ Maar de miniatuur vliegtuig of een stel borden van het nadruk op meubels en elektro, in Opwijk op kringwinkels zijn meer dan winkels, ze zor- fel gegeerde Boch servies. speelgoed en kleding, in Dilbeek op boeken gen in de eerste plaats voor sociale tewerk- ‘Naast een gigantisch aanbod aan retro en platen en in Sint-Pieters-Leeuw op huisraad stelling. ‘Achter onze winkels schuilt er een spullen wordt er ook voor animatie gezorgd. en meubelen. In Strombeek steken we van wal organisatie waarvoor 250 mensen werken. Zo wordt er muziek van vroeger gedraaid en met onze pop-up vintage store. Daar wordt de Het zijn vooral mensen die in het normale worden er workshops georganiseerd waarmee winkel omgetoverd tot een kledingzaak waar arbeidscircuit uit de boot vallen en hier op- je helemaal in de sfeer van toen komt. Er is een je enkel vintage kledingstukken vindt. Je kunt nieuw een kans krijgen. Ze kunnen op vele workshop waar je kunt leren hoe je die smokey er beroep doen op een specialiste die je advies fronten aan de slag. Wij hebben heel wat eyes uit de jaren 60 kunt schminken. Of hoe je geeft over de vintage stijl die bij jou past.’ mensen nodig om al die spullen in te zame- je haar kunt opsteken zodat je er uitziet alsof je len, klaar te maken voor de verkoop en om ze uit een magazine van de jaren 70 komt wande- Een divers publiek dan in de winkel aan de man te brengen.’ len. Er is een workshop waarin je cupcakes met De laatste jaren zijn de kringwinkels sterk ge- een vleugje retro leert klaarmaken. En als kers ëvolueerd. Vroeger waren ze vooral bedoeld Bezieling Wat maakt dat mensen vandaag op zoek gaan naar gebruikte spullen? ‘Vintage is in. Voor onze retrobeurs staan de mensen van ’s EN Objects with a soul morgens vroeg aan te schuiven. Ze willen dat ene object vinden dat voor hen bijzonder is. The recycling shops (kringwinkels) are set cent years but primarily represent a social Het is mooi om te zien welke grote vreugde to go retro on Saturday, 16 March. An out- project providing job opportunities for peo- kleine voorwerpen kunnen brengen. Ik denk standing opportunity for someone looking ple who have trouble finding work. ‘We have bijvoorbeeld aan die vrouw die verleden jaar to pick up that unique piece from the days 250 people working for us. Mainly individu- zo blij was omdat ze die ene vinylplaat vol of yore. The Rand has seven such shops of- als sidelined by the regular labour market herinneringen op de kop kon tikken. Of die fering a wide range of all kinds of vintage who are offered a fresh opportunity here’, oudere dame die een melkkannetje vond dat objects. There you can step into a wonderful says Ingrid De Roo, communications officer perfect bij haar lievelingsservies paste. Of ie- world of garments, furnitureWIN and electrical with Televil, the agency behind the seven mand die een jeugdboek vond met een hand- appliances from days long gone. The shops recycling shops in the Rand. ‘To what do we tekening van een vriendin van vroeger. Zo have attracted a wide range of people in re- owe our success? All the objects have a soul.’ zijn er vele verhalen. Stuk voor stuk gaan ze over het ontdekken van spullen met een ziel.’

23 OPENBAAR VERVOER VERTREKPUNT WAARD OM TE ZIEN Treinstation Diegem ligt Sint-Katarinastraat of Duivenmolen, restanten Hoeve Vermeren en groene opstap op wandelafstand. sportstadion Diegem Park. omgeving, poortdonjon ex-kasteel Marga.

Ruïne krijgt eindelijk aandacht Duivenmolen in Diegem

De Duivenmolen in Diegem is al eeuwenlang een begrip voor de omwonen- den. Zij wonen pal onder de startbaan van de luchthaven van Zaventem, maar

laten dat blijkbaar niet aan hun hart komen. tekst Herman Dierickx . foto Filip Claessens

er hoogte van de Sint-Katarina- omdat dit monument straffe papieren kan hoeverestanten en de drukke Woluwelaan straat 56 ligt de ruïne van de in 1976 voorleggen. Zo dateert de eerste versie al van zijn vooral in gebruik bij de lokale vissers. De beschermde molen, die misschien voor 1360 en deed hij dienst als graan-, olie- wandelwegen ertussen zijn vrij toegankelijk ooit een wederopstanding zal kenen poedermolen. Het rivierwater werd via een en leiden vast tot een ontmoeting met ge- Tnen. Dat hangt af van de uitkomst van het sluizensysteem naar de molen afgeleid. Daar dweeë watervogels die hier al jaren voet aan onderzoek dat de dienst Onroerend Erfgoed ligt de Woluwe trouwens nog even in open de grond hebben. Blauwe reiger, aalscholver voert en dat tegen 2014 moet nagaan wat er bedding, maar een wandelpad is er niet. en zelfs ijsvogel zitten wel eens in de buurt. nog te redden valt van dit merkwaardig maar Via de Zaventemsesteenweg kun je heel Waterhoentjes, meerkoeten, wat eenden en zieltogend monument. even de grote ring oversteken en je verga- ganzen en een klad meeuwen kunnen alle- pen aan de opstijgende vliegtuigen die hier maal je dag kleuren. Als je de vissers een tijd- Vijvers met de regelmaat van een klok overkomen. je observeert, zal je merken dat ze wel eens Als een land of gewest wordt getaxeerd op Je kunt er hallucinante beelden schieten van grote kleppers bovenhalen die ze fier tonen de manier waarop het met zijn molens om- deze onwaarschijnlijke mastodonten die je aan al wie het zien wil. Ook de slimme meeu- gaat, ziet het er niet goed uit voor België en bijna kunt vastgrijpen. Daarna kun je terug- wen komen dan dichter dan normaal. Vlaanderen. Van het tiental watermolens dat keren naar de echte Zaventemsesteenweg ooit op de Woluwerivier actief was, blijven die je via de drukke Haachtsesteenweg naar Heel apart beeld er nog maar enkele over, waarvan die van de Broekstraat brengt. Daar vind je een an- Je kunt van de gelegenheid gebruikmaken Lindekemale (Sint-Lambrechts-Woluwe) en der monument: de donjon en het jachthuis om de Woluwelaan over te steken en je, via de Stockman (Zaventem) de best bewaarde zijn. van de eeuwenoude, inmiddels verdwenen, Witloofstraat en de Kleetbeekstraat, verge- Ze zijn intussen omgevormd tot restaurants. Hoeve Vermeren aan de Broekstraat 77. Nu is wissen van deze eigenaardige omgeving met Dat lot staat de Duivenmolen waarschijnlijk er een restaurant gevestigd in een aangena- een mozaïek aan gebouwen en ruigten die zo niet te wachten vanwege de ver gevorderde me groene omgeving. De verschillende, toch typisch zijn voor ons randstedelijk gebied. Je staat van ontbinding. Dat is dubbel jammer niet zo natuurlijke vijvers tussen de rustige bevindt je in een bizar en onbekend achter-

24 PARKOERS 5 à 7 km nagenoeg helemaal verhard. dekijker

Verwarming

Koukleumen met drie. Klappertanden. Dat alles op een zotte morgen, de kop nog Kippenvel op armen en benen. We wer- vol nacht. Eerst dacht ik in de verte aan een den er stilaan bedreven in, de kampioe- liedje van Zjef Vanuytsel, maar het bleek het slecht uitgesproken woord ‘faim’ te zijn dat nen van het donsdeken. mijn oor uiteindelijk opving. Ik keek de man De scherpe, barre wind gierde door gaten recht in de ogen, zag enige wanhoop en ook en kieren. Sterretjes op de ramen, lang voor een beetje honger en dorst, – we hadden dan er sprake was van het sterrenmeisje. Een toch iets gemeenschappelijk. meisje dat we natuurlijk allemaal willen Wij waren uitgegaan op briefjes van vijf ontmoeten, want de einder van het heelal, euro, maar ver weg in mijn broekzak hoorde Duivenmolen in Diegem dat trekt ons allen aan. Krakende planken ik nog enkele munten rinkelen. Ik drukte een door het vriesweer. Een bevroren toilet. De euro in de man zijn hand, knikte hem goed- tol van enkel glas en een krochtig krot van moedig toe en – eerlijk is eerlijk – ik keek ook een kot. Geen geld voor een extra portie aandachtig naar zijn handen op zoek naar stookolie. Gelukkig, ja dat waren we wel, de glinstering van een lemmet … dat er na- want nu hadden we een uitstekend uitvlucht tuurlijk niet was. Dat verdomde vooroordeel. om niet naar de les te moeten en in bed te Ik kreeg een vieze smaak in mijn mond van kunnen blijven liggen, en voor een keer was mezelf. Hij bedankte mij beleefd, niet on- het geen kater. Gelukkig ook met onze Chi- derdanig, gewoon beleefd. Neuriede zacht- leense kotgenoot die ons introduceerde in jes een liedje. Een zanger? Messenvechters, de wijnen van zijn vaderland. Bij elke slok Selleslach, hoe haal je het in godsnaam in plekje dat je nooit te zien krijgt vanaf de grote zagen we de zacht waaiende wijnranken in je hoofd? Zijn vrouw, die wat verderop stond invalswegen die hier passeren. Je hebt als het de zon. Het was zijn afkoopsom om te mo- met een kind van twee op haar arm, en het ware een inkijk achter de grote façades en gen blijven. En een beetje warmte voor onze tafereel met lichtelijk bezorgde ogen had dat geeft toch een heel ander beeld dan wat winterse lijven. Gelukkig ook, omdat we wis- aanschouwd, maakte een kleine, opvallend je gewoon bent. Je kunt via de Parochiestraat ten dat de situatie van tijdelijke aard was. soepele buiging. Een danseres? en de Haachtsesteenweg de Woluwelaan op- Nu, dertig jaar later, bestellen we zonder Op de uitweg via die ellenlange roltrappen nieuw oversteken en via de Watermolenstraat probleem een extra lading stookolie om de zinderde deze korte, woordenloze ontmoe- en de Frans Degeyndtgaarde uitkomen in de warmte door de schouw van huis of appar- ting nog even na. Tot mijn vriend, zelfver- buurt van je vertrekpunt. tement te jagen. De laatste jaren zelfs gas, klaarde kenner van de zelfkant, mij wakker Als je wil, kun je even tevoren nog de want we zijn overgeschakeld op mooie, groe- schudde met de woorden ‘het zijn echte’. Woluwelaan oversteken om een frisse neus ne energie. En groen, wie kan daar tegen zijn? Wat? ‘Het zijn echte, ze hebben het geld echt te halen in het toch nog redelijk grote, leuk We behoren ondertussen tot de middenklas- nodig, ze hebben echt niets.’ Echt? ‘Echt.’ Hier bewandelbare sportstadion Diegem Park dat se en moesten vorig jaar noodgedwongen klopt iets niet, maar wat? Twee jonge men- grenst aan de historische poortdonjon van enkel een kleinere wagen aanschaffen. Cri- sen en een kind, ver weg van heem en haard, het inmiddels verdwenen Kasteel van Diegem sis? Tralala. Maar de bankiers verdienen wel in de barre koude van een lelijk metrostation, (Kasteel Marga). Je hebt dan een stukje van te veel, da’s waar. ongetwijfeld met talenten en hopelijk in een de Rand gezien dat representatief is voor vele Nu geven we af en toe zelfs een euro aan situatie van tijdelijke aard. Ik keek nog eens andere dichtbevolkte gebieden in onze regio. een bedelaar. Uit nonchalance of om onze om, ontmoedigd door het besef van deze zielenrust af te kopen. Zo laatst nog in harde werkelijkheid. Wilde naar beneden KAART metrostation Botanique alwaar een jong, spurten voor nog een euro, maar bleef staan Topografische kaart: NGI 31/3-4 (schaal grauwbleek koppel mij op die mega-tus- en rolde zachtjes verder naar mijn verwarm- 1:20.000), wel al wat verouderd want uit 1999. senverdieping aanklampte en de man mij de huis met vrouw, kind, sanseveria en hond. iets in een Oost-Europese taal toefluisterde. tekst Geert Selleslach

25 4 | Buurtcinema’s Kinema Nova in Machelen ‘ Nova was even goed uitgerust als de beste zalen in Brussel’

Het zou overdreven zijn om Machelen het Hollywood van de Vlaamse De eigenaar van de voormalige cinemazaal en het café is de Vereniging Parochiale Wer- Rand te noemen, maar toch is er filmgeschiedenis geschreven. In het ken, de rest van het gebouw is eigendom van begin van de twintigste eeuw stond er een grote filmstudio, in 1973 de kerkfabriek. Nova werd immers gebouwd met de opbrengst van de Breughelkermis- kwam Jacques Brel er filmen en de gereputeerde buurtcinema Nova sen en aandelen van de Machelse parochi- anen. ‘De gangmaker van het hele project staat er nog altijd overeind. tekst Michaël Bellon . foto Filip Claessens was pastoor Cosijns, een filmliefhebber die ook graag een glas dronk en daarom populair en invloedrijk was. Hij wilde een filmzaal inema Nova in het centrum van Ma- binnenstapt en de met oude filmposters be- hebben als ideologisch tegengewicht tegen chelen is onderdeel van het grote hangen gang ten einde loopt, komt in de cine- de twee bestaande Machelse cinemazalen Parochiaal Ontmoetingscentrum mazaal terecht. Daar hebben we afgesproken Palace en Concordia. Die zijn onder de druk dat in 1956 werd gebouwd. Wie er met Ludo Jappens, bestuurder bij de vzw Nova van de concurrentie ook snel moeten slui- K die het gebouwencomplex beheert. Hij heeft ten. Cosyns wou groot uitpakken en daarom zich verdiept in de Machelse filmgeschiedenis. werd de zaal, met een capaciteit van ruim FR Kinema Nova à Machelen 600 toeschouwers, meteen voorzien van Cinefiele pastoor projectoren die het nieuwe Cinemascope- Ce serait excessif de qualifier Machelen d’Hollywood du Vlaamse Op het podium voor het filmscherm horen we breedbeeldsysteem ondersteunden, waar- Rand, mais il n’empêche qu’une histoire du cinéma y a été écrite. meteen dat onze stem probleemloos tot ach- door ze even goed uitgerust was als de beste Au début du 20ème siècle, il existait un vaste studio de ciné- teraan in de grote zaal draagt. ‘De akoestiek zalen in Brussel.’ ma, Jacques Brel est venu y tourner un film en 1973 et le célèbre is zeer goed’, zegt Jappens. ‘Nova is gebouwd Omdat de boekhouding van de filmzaal cinéma de quartier Nova est encore toujours là. Lorsque nous door de plaatselijke architect Guillaume Van altijd nauwkeurig werd bijgehouden, kreeg nous trouvons sur la scène devant l’écran, notre voix porte sans den Branden, die zijn ontwerp goed had be- Jappens een goed zicht op het succes en de le moindre problème jusqu’au fond de la grande salle. ‘L’acous- studeerd. Vandaag worden hier niet veel films terugval van Nova. ‘In schriftjes werd netjes tique est excellente’, dit Ludo Jappens, qui s’est intéressé à l’his- meer vertoond, maar voor concerten is de zaal opgeschreven welke film er getoond werd, toire du cinéma à Machelen. ‘La salle, qui a une capacité de près nog pico bello. Will Tura kwam hier geregeld hoeveel mensen er in de zaal zaten, hoeveel de 600 spectateurs, a été équipée de projecteurs qui soutiennent repeteren, de muziekkapellen van de lucht- en chips er werd verkocht. De eerste film ooit le nouveau système Cinémascope à écran large, de sorte qu’elle de zeemacht maakten hier opnamen, de har- vertoond, was The Robe met Richard Burton. était aussi bien équipée que les meilleures salles de Bruxelles.’ monie en de fanfare repeteren hier nog altijd.’ Die trok 1.200 toeschouwers. Ter vergelijking: natuurlijk

eitjes wordt gedeponeerd. Zo hebben de larven Bijenhotels meteen eten als ze het ei verlaten en moeten opgroeien tot een volwassen bij. Daarna be- In maart komen de solitaire bijen massaal op gint de cyclus opnieuw. Dat kan voor sommige bezoek in de hotels die speciaal voor hen wor- soorten een paar maanden later zijn, voor an- den geïnstalleerd. Vooral in de tuinen gaan ze dere duurt het een jaar vooraleer ze opnieuw op zoek naar de kleine of grote kastjes die ter als volwassen insect tevoorschijn komen. hunner ere worden opgetrokken. Nu komen Belangrijk voor alle bijensoorten is dat er de bijen tevoorschijn uit hun oude nesten en voldoende voedsel aanwezig is in de buurt gaan ze op zoek naar partners en een nieuwe van de nesten. Dat is er liefst vanaf maart tot nest. Vooral enkele soorten metselbijen zijn de eind oktober. Als je daar kunt voor zorgen komende weken hyperactief en bezoeken vele help je vele soorten vooruit, want aan voed- hotels die ze aan een indringend onderzoek sel ontbreekt het hen tegenwoordig nogal. onderwerpen. Als ze ze goed vinden, begin- De vroegste bloeiers, zoals sneeuwklokjes en nen de wijfjes meteen aan het bouwen van krokussen, zijn enkel interessant voor de hom- hun nest. Ze slepen stuifmeel aan dat bij de melkoninginnen, die al vanaf februari vliegen.

26 ‘ Nova was even goed uitgerust als de beste zalen in Brussel’

in 1968, toen de neergang al was ingezet, kwa- Filmstudio’s zijn gebouwd. En dan is er nog het verhaal van men naar Dokter Zjivago 431 mensen kijken. De exploitatie van het Nova-complex is een Far West, de film van Jacques Brel die in 1973 Na de jaren zestig ging het verder achteruit en dure zaak, maar er hebben per jaar nog vijf- gedraaid werd op het moment dat er in Ma- zat de zaal alleen nog vol voor klassiekers zo- honderd activiteiten plaats. De Machelaars chelen huizen werden onteigend om de grote als De Dolle Kever of The Sound of Music.’ koesteren dit stukje erfgoed dus met de nodige ring aan te leggen. Brel had zo’n leegstaand In 1977 werden de laatste films vertoond. fierheid. In 2006 werd er naar aanleiding van huis nodig omdat hij volgens het scenario een Jappens herinnert zich uit dat laatste jaar de vijftigste verjaardag opnieuw een vertoning muur moest omduwen. Maar de tractor die nog een anekdote. ‘Pastoor Van Huyneghem georganiseerd van The Robe. Ter gelegenheid klaarstond om de muur omver te trekken op programmeerde alleen nog maar familie- van de Erfgoeddag 2013 geeft Jappens twee le- het moment dat Brel ertegen duwde, begon al films en tekenfilms op zondagmiddag. Hij zingen over de Machelse cinemageschiedenis. te rijden toen de regisseur roulez riep.’ liet ons vooraf een briefje zien met de films Want daar valt nog veel meer over te vertellen. die hij voor ogen had. Op een keer stond daar ‘Zo had de eerste filmvertoning in Machelen Ludo Jappens geeft twee voordrachten Tarzoon op, een allesbehalve onschuldige pa- al in 1911 plaats. Ook de geschiedenis van de over de filmgeschiedenis van Machelen tijdens rodie op Tarzan. Dat hebben we hem uit het Belga Filmstudio’s in Machelen is opmerkelijk: Erfgoeddag Stop de Tijd! op 21 april in de foyer en hoofd kunnen praten, zodat een schandaal in een megalomaan project van internationale de raadzaal van het gemeentehuis. Machelen op de valreep vermeden werd.’ allure waar enorme decors voor 17 stille films natuurlijk

De beste vroege bloeiers voor bijen zijn bos- of hebben het loodje gelegd. Ze aantrekken dat alle 360 bijensoorten in Nederland (en dus wilg en sleedoorn, dus die kun je best in de met hotels en bloemen is dus de boodschap. ook in Vlaanderen) bespreekt. Soortenbeschrij- buurt hebben. De laatste bloeier is klimop, op Als je zelf een bijenhotel wil maken, kun je je vingen, vliegtijden, leefgebieden, vijanden, voorwaarde dat hij in de volle zon staat en niet daarvoor makkelijk informeren via het internet. levenswijze, tekeningen, foto's, … het staat er wordt gesnoeid aan de groeitoppen. Daar tus- Bijenhotels intikken in de zoekmachine levert je allemaal in. Het gaat om een kanjer van een senin, van mei tot oktober, heb je in principe meteen een heleboel nuttige tips op waarmee wetenschappelijk werk dat je niet even tijdens veel planten die voor bijen geschikt zijn. Zolang je aan de slag kunt. Minder handige Harry’s je ontbijt uitleest. Het boek bundelt alle tegen- het maar geen gekweekte soorten zijn met kunnen een bijenhotel kopen bij Natuurpunt of woordig gekende gegevens van deze bijzonde- dubbele bloemen, en liefst ook soorten van bij in een tuinwinkel. Er zijn echter heel wat mo- re en merkwaardige groep insecten. ons. Omdat het Vlaamse landschap er tegen- dellen in omloop die minder geschikt zijn van- woordig steeds bloemenarmer uitziet, hopen wege te weinig, te kleine of te grote invliegope- De Nederlandse bijen, verschillende auteurs, natuurbeschermers op tuiniers en bedrijven ningen. Daardoor zijn ze wat minder succesvol 2012, KNNV Uitgeverij, isbn 978 90 5011 447 9, om de nood te helpen lenigen. Dat is allemaal dan de kastjes die je zelf maakt of die Natuur- 550 blz., 50 euro. Te koop in de Natuurpunt nogal redelijk dringend, want het aantal bijen punt aanbiedt. boekenwinkel (Mechelen) of te bestellen bij de gaat steeds verder achteruit. Heel wat soorten Half december vorig jaar verscheen er voor betere boekhandel. zijn zeldzaam, leven op de rand van uitsterven het eerst een standaardwerk in het Nederlands

27 7 | Ateliers in de Rand

Beeldend kunstenaar Kaarin Poppe en het sociaal-artistieke project ArtEco ‘Iedereen kan creatief zijn’

In de Rand wonen en werken de meest uiteenlopende kunstenaars en ambachtsmensen. Ze werken in ateliers van alle vormen en stijlen. In onze reeks Ateliers in de Rand tonen we de variatie, proeven we de sfeer, zien we wat er gebeurt. Deze maand brengen we een bezoek aan

het 2-in-1-atelier van Kaarin Poppe en ArtEco. tekst Ines Minten . foto Filip Claessens

et kleine rijhuis waarin ArtEco nu sche kwetsbaarheden. Personen die bijvoor- stijlen uitgeprobeerd, maar aquarel ligt me al bijna drie jaar onderdak vindt, beeld een depressie of een psychose hebben het best’, zegt hij. Hij toont een zonson- nodigt al van ver uit met een gehad, kunnen hier terecht. Het project helpt dergang geschilderd op een oude houten kleurig uithangbord. We komen hen om opnieuw een plaats te vinden in de plank. ‘Hier heb ik geëxperimenteerd met H er toe op een koude maandagochtend. Be- maatschappij.’ Aan alle muren hangen afge- pointillisme. Je ziet in dit werk heel goed halve begeleidster Kaarin Poppe hebben van- werkte en half afgewerkte schilderijen. We hoe ik geëvolueerd ben: bovenaan is het daag twee deelnemers de weg naar het ate- zien een stoel die in papier-maché is gewik- werk nog vrwij grof. Naarmate het vorderde, lier gevonden. ‘Normaal zijn we met zeven, keld en een nieuwe toekomst als kunstobject ben ik almaar fijner beginnen werken. Ik stel maar er zijn er een aantal ziek’, zegt Kaarin. tegemoet gaat. Hier en daar staat een sculp- de tips die Kaarin geeft erg op prijs. Zulke Geen nood. We drijven de kou uit onze bot- tuur. ‘Alles wat je hier ziet, hebben we zelf, met dingen leer je niet als je thuis zomaar wat ten met een warme kop koffie. De woorden enkele vrijwilligers, uit de grond gestampt’, bezig bent met verf.’ en werken doen de rest. legt Kaarin uit. Ze wijst naar de ophangsyste- De deelnemers moeten zich in de eerste men voor schilderijen aan de muren. ‘Zo kun- plaats goed voelen bij ArtEco. ‘Ze kunnen Alles zelf nen we ons werk op ooghoogte plaatsen.’ volop experimenteren met stijlen en ma- ‘We krijgen het huisje gratis ter beschikking terialen. Ik geef feedback en advies. Het van Huisvestingsmaatschappij Inter-Vilvoor- Goed voelen en experimenteren gaat hem vooral om durven en loslaten, dse en RISO’, legt Kaarin Poppe uit. ‘ArtEco is Deelnemer Wilfried legt zich vooral toe op niet om kennis en achtergrond. ArtEco is een kunstproject voor mensen met psychi- aquarel. ‘Ik heb ook andere technieken en geen school. Je mag hier buiten de lijntjes kleuren’, zegt Kaarin. Buiten de lijntjes kleuren is precies wat Kaarin ook in haar eigen werk doet. Ze volgde een opleiding aan een DE Jeder kann kreativ sein kunsthogeschool, maar stak daar naar eigen zeggen niet veel op. ‘Ik kreeg vooral ne- In unserer Reihe ‘Ateliers im Rand’ statten wir sehen einen Stuhl, der in Pappmaché gewi- gatieve kritiek. Het moest anders, volgens in diesem Monat dem 2-in-1-Atelier von Kaarin ckelt ist und einer neuen Zukunft als Kunst- hun normen. Maar ik ben koppig mijn eigen Poppe und ArtEco in Vilvoorde einen Besuch objekt entgegensieht. Hier und dort steht eine ding blijven doen. Ik schilder intuïtief, van- ab.’ArtEco ist ein Kunstprojekt für Menschen Skulptur. Im Gegenzug für ihre ehrenamtliche uit mijn gevoel. Ik leg mijn persoonlijkheid mit psychischen Verletzlichkeiten. Personen, Arbeit bei ArtEco darf Kaarin das Atelier vor in mijn werk en dat is wat volgens mij telt die beispielsweise eine Depression oder eine ihre eigene Arbeit benutzen. Ihre Gemälde und in kunst.’ Psychose erlitten haben, können hierher kom- Bildnisse stehen und hängen zwischen denen men. Das Projekt hilft ihnen, erneut einen Platz der Teilnehmer. ‘Ich arbeite mit Acrylfarbe und 2-in-1 in der Gesellschaft zu finden.‘ An allen Wänden Recylingmaterialien. Derzeit experimentiere Kaarin doet vrijwilligerswerk bij ArtEco. De hängen fertige und halbfertige Gemälde. Wir ich mit Löchern.’ deelnemers komen er elke maandag en don- derdag samen. In ruil voor haar inspanningen

28 kwestievansmaak

De bittere waarheid van witloof

Witloof (cichorium intybus) werd in van volle grond en de kroppen volledig afge- 1830 eerder toevallig ontdekt. Een lek- dekt met dekgrond. Wiltoof heeft volledige kere groente met een leuk verhaal. duisternis nodig en moet rust krijgen om te groeien. Deze traditionele kweek geeft zijn Een versie luidt dat we het witloof te danken typische knapperigheid, bitterzoete smaak hebben aan een boer die tijdens de Belgi- en zijn fijne bladstructuur. Juist de licht bitte- sche revolutie een partij cichoreiwortels zou re smaak biedt veel culinaire mogelijkheden. verborgen hebben in zijn donkere kelder in Schaarbeek. Om zeker te zijn dat niemand ze Voedzaam vond, schepte hij er een laagje aarde over. Na Witloof is een voedzame groente die voor een paar weken stelde hij tot zijn verbazing meer dan 90% uit water bestaat en heel wei- vast dat er uit de cichoreiwortels mooie malse nig calorieën bevat. Daardoor is witloof licht witte kroppen waren gesproten (wit-loof) die verteerbaar. Naast deze voordelen zit hij vol heel smakelijk bleken. De officiële versie luidt mineralen, vitamine C en B9 en ontbreken de mag ze het atelier de andere dagen van de anders: de hoofdhovenier van de Brusselse belangrijke voedingsvezels niet. Wie meer wil week voor haar eigen werk gebruiken. Haar plantentuin zou een eerste opkweektechniek weten over de teelt van witloof kan terecht in schilderijen en beelden staan en hangen tus- hebben toegepast waarbij de witloofkrop op- het witloofmuseum in Kampenhout. Je vindt sen die van de deelnemers, verspreid over groeide onder een deklaag van grond. er ook het witloofpad; een streek- en natuur- de twee verdiepingen van het huis. Boven wandeling langs oude en moderne witloof- hangen enkele oudere werken in zwart-wit. Grondwitloof hoeven en historische bezienswaardigheden. Het zijn uitzonderingen. De meeste doeken Hoe het ook zij, tot het einde van de 19e eeuw In restaurant ‘t Stoveke serveert chef-kok lopen over van de felle kleuren. ‘Ik werk met bleef witloof beperkt tot de gemeenten rond Daniel Antuna witloof met een trio van gan- acrylverf en recyclagematerialen’, zegt Kaar- Brussel, daarna verspreidde de teelt zich ver- zenlever. Hij snijdt de witloofstronkjes in twee in. Ze toont hoe ze in een schilderij een bor- der over Vlaams-Brabant, Nederland en Frank- en haalt het bittere gedeelte eruit. Hij snijdt ze stel en een stuk van een slot heeft verwerkt. rijk, waar de groente endive belge genoemd fijn en bakt ze aan in boter. Het witloof wordt ‘Momenteel experimenteer ik met gaten.’ In wordt. Hoewel we nu het hele jaar door wit- gekruid met peper, zout en nootmuskaat. Hij de ruimte ernaast hangt een groot, recent loof kunnen kopen, blijft de oude wijsheid voegt er nog een scheut Grimbergen bier bij werk waaruit blijkt wat ze bedoelt. Twee ga- gelden dat je geen witloof eet voor de herfst. en wat suiker en laat de groente stoven tot het ten in het doek nodigen de toeschouwer uit Grondwitloof is een seizoensproduct, een vocht weg is. Daarnaast bakt hij pompoenpit- om erin te kijken. Wanneer je dat doet, zie je tweejarig gewas en delicatesse die je – op de ten in olijfolie alsook een deel van de ganzen- je eigen oog erin weerspiegeld. Opeens maak traditioneel geteelde wijze – niet overal meer levers. Het trio van ganzenlevers bestaat uit je zelf deel uit van het schilderij. kan vinden. Hij behoort tot de plantenfamilie een mousse, carpaccio en gebakken ganzen- ‘Als kind was ik voortdurend aan het te- van andijvie, sla en paardenbloem. Tegen- levers. Daarbij worden de pompoenpitten en kenen, maar ik deed het een beetje verdo- woordig wordt het witloof echter heel het het witloof geserveerd samen met een coulis ken, omdat mijn vader mijn schetsen graag jaar door verhandeld en spreken we over for- van lava (kruid), balsamico, limoenolie, zoet- ‘verbeterde’. Hij deed dat waarschijnlijk ceren of hydrocultuur. Qua voedingswaarde zure sesamolie met daarnaast nog een fijne met de beste bedoelingen, maar leuk was is er geen verschil tussen traditioneel geteeld granny appelcompote. Een heel mooi tafereel het niet. Ik zal hier — of in de andere work- grondwitloof en witloof uit de hydrocultuur, op het bord. shops die ik geef — dan ook nooit zeggen qua smaak scoort grondwitloof beter. tekst Anne Baekens dat iets niet goed is. Ik ben er namelijk van De klassieke witloofteelt is zeer arbeids- overtuigd dat iedereen creatief kan zijn. Ik intensief. Het is een zaak van geduld en veel Onze medewerkster Anne Baekens gaat wil dat de deelnemers graag komen, dat ze werk in het najaar en de winter. Witloof wordt in kwestievansmaak op zoek naar bijzondere, kunnen groeien in hun creativiteit en zin in mei gezaaid, vanaf augustus worden de doodgewone of verrassende smaken. Deze krijgen om voort te doen.’ wortels geoogst en volledig met de hand uit maand sprak ze met chef-kok Daniel Antuna, de grond gehaald, de bladerknop wordt af- die samen met zijn vrouw Petra De Cock restau- [email protected] gebroken en in bakken gestapeld. Thuis in de rant ’t Stoveke uitbaat, Jetsestraat 52 in Strom- http://dhost.info/kaarinpoppe/kaarin.htm kelder of de schuur worden de wortels volle- beek-Bever, 02 267 67 25. dig ingetafeld en naast elkaar gelegd in bedjes

29 lostinderand

Roger Van Vooren (56) is een freelance fotograaf uit Zaventem. Naast de surrealistische en melancholische reeks Onderweg – postkaarten met een hoek af, noemt hij ze zelf – maakt Roger ook sobere, indringende portretten. Hij heeft meerdere expo’s in België op zijn actief en werd recent gevraagd als setfotograaf voor een nieuwe Vlaamse film. Roger blijft onderweg, zijn foto- credo blijft onveranderd: minder is meer.

www.rogervanvooren.com

30 31 gemengdegevoelens

MOOISTE HERINNERING AAN NOORD-ENGELAND Familiefeesten en vriendenkring. MOOISTE MOMENT OM NAAR NOORD-ENGELAND TE GAAN De Yorkshire Dales in de zomermaanden. GROOTSTE MAN OF VROUW IN BRITSE GESCHIEDENIS Mijn vader Jack Gamble (1910-2000). In WOII bracht hij als Engelse soldaat enkele weken door in Waanrode, een dorp tussen Leuven en Diest.

Integratie Arthur en Lily huurden een tijd een woning in Moorsel en trokken later naar Vossem. Ze voelen zich goed en blijven hier, ook nu hun pensioen is aangebroken. ‘De sociale zeker- heid en gezondheidszorg zijn in België goed geregeld en we kunnen vanuit dit land makkelijk naar het buitenland reizen. De mensen hier zijn vriendelijk, al hebben ze misschien niet de warmte die de Engelsen typeert. In Taalvirtuoos het noorden van Engeland word je soms echt overweldigend ontvangen. Belgen hebben toch een beetje een rem naar buitenlanders. Ik merk dat die rem wegvalt als ze doorheb- komt op verhaal ben dat je een ‘belangrijke functie in een belangrijke instelling’ invult. Toch een beetje jammer dat dat van belang is.’ Het is nooit te laat om aan politiek te doen. Arthur Gamble is Arthur wil iets doen aan de integratie van anderstalige nieuwkomers in zijn gemeente. bijna tachtig en kwam in oktober vorig jaar voor het eerst op bij de ‘We moeten vooral mild zijn voor nieuwe bewoners. Deze mensen komen vaak plots met gemeenteraadsverkiezingen in Tervuren. tekst Johan De Crom . foto Filip Claessens hun hele gezin overgevlogen uit bijvoorbeeld Azië, Afrika of elders en krijgen te maken met een heel andere taal en cultuur. We moeten hen niet op de hielen zitten, maar hen on- k werd niet verkozen, maar ga wel zetelen pensioen leraar Duits, Frans en Nederlands in dersteunen. Een team van anderstalige vrij- in een adviesraad voor het onthaal van de BSB. ‘Daar zitten kinderen van 2,5 tot 19 jaar. willigers zou deze mensen wegwijs kunnen anderstalige nieuwkomers. Hoe kunnen Dat geeft een speciale verbondenheid. Soms maken en helpen aansluiting vinden bij het we hen helpen bij hun integratie? Daar zitten vier of vijf kinderen van één gezin tegelijk verenigingsleven. Dat wil ik doen. Ik wil naar Iwil ik mee over nadenken’, zegt de kranige Brit. in dezelfde school. Ook onze eigen kinderen, hen luisteren. Het is belangrijk dat elke mens Uitbollen staat niet in het rijke woordenboek Susan en Richard, zijn er grootgebracht.’ zijn verhaal kan vertellen.’ van deze taalvirtuoos. Hij vindt in ons land zijn tweede adem. Lerarentraditie ‘Mijn vrouw en ik gaven vele jaren les in EN Virtuoso linguist returns to the fray Actief Noord-Engeland. Wij komen uit de omgeving ‘Rugby speel ik niet meer, maar dat heeft met van Leeds en Manchester. Toen we een adver- Arthur Gamble from the UK used to teach at the British mijn leeftijd te maken’, grapt Arthur Gamble. tentie in de krant lazen voor de British School School in Tervuren. He has long played an active role in Hij was vele jaren rugbyspeler in Engeland en in Tervuren hebben we ons kandidaat gesteld local voluntary organisations. In October of last year he werd coach van het schoolteam van de British en ze hebben ons gekozen’, vertelt Arthur fought for the first time in the local elections in Tervuren. School Brussels (BSB) in Tervuren. Het is een van bescheiden. ‘In Engeland gaf ik Franse les, ‘I failed to get elected but I will be sitting on an advisory de zaken waarop Arthur met de jaren moest maar de Britten zijn niet zo geïnteresseerd in council for the reception of non-native speaking new- inleveren, maar actief is hij altijd gebleven. De vreemde talen. Ze komen er niet mee in con- comers. I am keen to be involved in the debate on how moedige man straalt aanwezigheid uit, be- tact en hebben ze ook minder nodig. In België we can help them to integrate.’ He believes we should trokkenheid en interesse. Arthur kwam bij de word je door alle talen omringd, dat is veel adopt a generous attitude towards new residents. ‘They gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2012 uitdagender voor een leerkracht. In Tervuren often suddenly arrive with their entire families, flying in op voor de CD&V, is zes jaar lid geweest van de heb ik al die jaren Frans, Duits en Nederlands from places such as Asia, Africa and elsewhere and have cultuurraad van Tervuren en is penningmeester gegeven. Mijn vrouw Lily gaf wiskunde. We to contend with a different language and culture. Rather van Ziekenzorg Vossem, waardoor hij veel op hebben ook een tijd in Frankrijk les gegeven, than being at their heels we should lend them support. A huisbezoek gaat. Hij speelde tien jaar trompet maar de Fransen vallen ook nogal terug op team of non-native volunteers should offer these people in de Koninklijke Harmonie van Vossem. De hun eigen taal. Hier loopt het vlotter’, vertelt guidance, encourage and help them become involved in spraakvaardige Brit was van 1972 tot aan zijn Arthur in voortreffelijk Nederlands. local organisations and clubs.’