BE-A0518 113841 115533 DUT Archief Van De Abdij Van Groot
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
BE-A0518_113841_115533_DUT Archief van de Abdij van Groot-Bijgaarden Het Rijksarchief in België Archives de l'État en Belgique Das Staatsarchiv in Belgien State Archives in Belgium This finding aid is written in Dutch. 2 Groot-Bijgaarden BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF:................................................................................5 Raadpleging en gebruik.................................................................................................6 Voorwaarden voor de raadpleging....................................................................................6 Voorwaarden voor de reproductie....................................................................................6 Taal en schrift van de documenten..................................................................................6 Geschiedenis van archiefvormer en archief...................................................................7 Archiefvormer...................................................................................................................7 Archief...............................................................................................................................7 BESCHRIJVING VAN DE SERIES EN ARCHIEFBESTANDDELEN.....................................................9 Archief van de abdij van Groot-Bijgaarden...........................................................................9 I. Algemeen.................................................................................................................................9 A. Oude inventarissen.............................................................................................................9 B. Oorkonden..........................................................................................................................9 C. Cartularia.........................................................................................................................10 D. Necrologia........................................................................................................................10 E. Leden van de abdij............................................................................................................10 F. Jurisdictie.........................................................................................................................11 G. Briefwisseling...................................................................................................................11 H. Varia.................................................................................................................................11 II. Goederen, inkomsten en lasten.............................................................................................12 A. Algemeen..........................................................................................................................12 7815 - 7816 Goederenoverzichten. [17de eeuw]..............................................................12 7817 - 7829 Manualen van inkomsten uit renten en vastgoed 1503-1591.......................12 7830 - 7840 Manualen van inkomsten uit huur en pacht. 1613-1795..............................13 7843 - 7854 Manualen van de inkomsten uit goederen en renten. 1514-1563................14 7855 - 8029 Manualen van inkomsten en uitgaven voor voeding en huishoudelijke zaken. 1533-1795.............................................................................................................15 8031 - 8033 Manualen van inkomsten uit interne leerlingen. 1621-1652.......................27 8036 - 8041 Manualen van de inkomsten uit graan en andere korengewassen. 1622- 1796..................................................................................................................................27 B. Per plaats.........................................................................................................................28 8044 - 8045 Asse. 1611-1795...........................................................................................28 8048 - 8049 [Strombeek]-Bever. 1596-1788....................................................................29 8051 - 8052 Sint-Martens-Bodegem. 1604-1795.............................................................29 8056 - 8060 Sint-Ulriks-Kapelle. 1620-1795...................................................................29 8061 - 8062 Kobbegem. 1613-1794..................................................................................30 8063 - 8064 Dilbeek. 1572-1795.......................................................................................30 8067 - 8068 Groot-Bijgaarden. 1550-1795.......................................................................30 8072 - 8073 Sint-Martens-Lennik. 18de eeuw-1792.......................................................31 8078 - 8081 Merchtem. 1591-1795..................................................................................31 8082 - 8083 Mollem. 18de eeuw-1795.............................................................................32 8084 - 8085 Overboelare. 1551-1794...............................................................................32 8094 - 8095 Zellik. 1592-1791..........................................................................................33 8098 - 8100 Pachten te Anderlecht, Aaigem, Hillegem, Asse en Groot-Bijgaarden. 1658- 1795..................................................................................................................................33 8101 - 8102 Pachten te Bekkerzeel, [Strombeek-]Bever, Brussegem, Kobbegem, Dilbeek en Itterbeek. 1662-1795......................................................................................33 Groot-Bijgaarden 3 8103 - 8104 Pachten te Dilbeek, Erps, Godverdegem, Overboelaere en Huizingen. 1585- 1795..................................................................................................................................33 8106 - 8107 Pachten te Sint-Katherina-Lombeek, Ternat, Vosselare, Wemmel, Wolvertem, Rossem, Imde, Winksele en Zellik. 1657-1795.............................................34 8108 - 8115 Afschriften van pachtcontracten. 1370-1661...............................................34 C. Cijnzen en renten.............................................................................................................35 8128 - 8131 Manualen van de verschuldigde inkomsten uit cijnzen en renten op kapoenen en ganzen en van de uitgaven van cijnzen en renten aan lasten. 1612-1734. 35 8136 - 8143 Wolvertem en omgeving. Cijnsboeken. 1365-1497......................................36 8145 - 8146 Wolvertem en Sint-Ulriks-Kapelle. Inkomsten uit cijnzen. 1612-1644........37 8147 - 8149 Wolvertem. Cijnsboeken. 1626-1719............................................................37 D. Bossen en vijvers..............................................................................................................37 8155 - 8157 Processen-verbaal van de verkoop van gekapte bomen. 1616-1736...........38 E. Algemene rekeningen......................................................................................................38 8160 - 8206 Algemene rekeningen van de abdij, met inhoudsopgave. 1476-1733..........38 F. Tienden..............................................................................................................................44 G. Onderhoud van kerken en van pastoriën.........................................................................45 Groot-Bijgaarden 5 Beschrijving van het archief: Beschrijving van het archief: Naam archiefblok: Abdij van Groot-Bijgaarden Periode: 1133-1796 Archiefbloknummer: BE-A0518.1773 Omvang: • Laatste inventarisnummer: 60047 m • Omvang geklasseerd: 18.3 m Archiefbewaarplaats: Rijksarchief te Leuven 6 Groot-Bijgaarden Raadpleging en gebruik Raadpleging en gebruik Voorwaarden voor de raadpleging VOORWAARDEN VOOR DE RAADPLEGING De archiefstukken zijn vrij raadpleegbaar. Voorwaarden voor de reproductie VOORWAARDEN VOOR DE REPRODUCTIE Voor de reproductie gelden de voorwaarden in tarieven van toepassing in het Rijksarchief. Taal en schrift van de documenten TAAL EN SCHRIFT VAN DE DOCUMENTEN De stukken zijn in het Latijn, Frans en Nederlands. Groot-Bijgaarden 7 Geschiedenis van archiefvormer en archief Geschiedenis van archiefvormer en archief Archiefvormer ARCHIEFVORMER De religieuze gemeenschap te Groot-Bijgaarden vond haar oorsprong in het begin van de 12de eeuw. Rond 1120 beslisten Wivina en Emwara, twee telgen uit een adellijk geslacht, zich in de bossen rond Brussel terug te trekken en er een ascetisch bestaan te leiden. Geleidelijk aan vervoegden andere vrome vrouwen het duo en ontstond er een gemeenschap onder de regel van de Heilige Benedictus. In 1133 ontving deze van graaf Godfried I een stuk grond 'nabij zijn allodium te Bijgaarden' en werd ze onder het spirituele gezag van de abdij van Affligem geplaatst. Wivina werd aangesteld als priores van de nieuwe priorij, een functie die ze tot aan haar dood op 17 december 1170 zou bekleden. Doordat ze onder de bescherming van de Brabantse hertogen stonden, werden de monialen begiftigd met talrijke privileges en verwierven ze heel wat goederen. Hierdoor geraakten ze echter ook betrokken in talloze conflicten. In 1548 verhief paus Paulus III de priorij tot abdij en werd Catharina Van Straten I aangesteld als eerste abdis. Ten tijde van de religieuze troebelen, in 1578, vluchtten de religieuzen aanvankelijk naar Dendermonde, waar ze vier jaar verbleven vooraleer zich terug te trekken in