Presentatie Zaans Museum in Gemeenteraad Zaanstad 30 Mei 2017 Dames En Heren, Er Was Eens Een Tamelijk Onbewoonbaar Nat Gebied R
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Presentatie Zaans Museum in Gemeenteraad Zaanstad 30 mei 2017 Dames en heren, Er was eens een tamelijk onbewoonbaar nat gebied rond een rivier. Mensen wilden er zich vestigen al was het eigenlijk ondoenlijk. Maar het eerste groepje mensen bestond uit doorzetters. Ze trokken niet verder maar temden de natuur. Ze groeven sloten, bouwden dijken en windmolens. Toen ze droge voeten hadden en het land bewerkbaar hadden gemaakt dachten ze na wat ze verder met de windmolens konden doen. Het bleken niet alleen doorzetters maar tevens innovatieve geesten. Windmolens werden industriemolens en het aanvankelijk onbewoonbaar-geachte gebied veranderde in het eerste industriegebied van West-Europa. Het DNA van de oorspronkelijke doorzetters kwam in het bloed van de opvolgende generaties. Mensen van niet lullen maar poetsen, innoveren, ondernemen, niet to veel hierarchies kortom u — de Zaankanter. Deze geschiedenis vormde niet alleen de mensen maar ook het landschap. Uitgestrekte polders met waterpartijen, molens en houten huizen, onder zware Hollandse luchten die zo fraai reflecteren in de Zaan. En wat nemand zich ooit had beseft; ditland werd door de rest van de wereld als zeer exotisch gezien. De Franse schilder Claude Monet werd betoverd door dit typische Zaanse landschap; hij zag het nog net op tijd in het wild, voordat het voor een groot deel verdween vanwege de industrialisatie. En nu komen er miljoenen mensen dat landschap bewonderen, in reservaatvorm op de Zaanse Schans. Toeristen die vanuit Amsterdam Haar de Zaanse Schans komen denken massaal dat ze touter in Holland zijn. Dat beeld wit het Zaans Museum verdiepen, daarom gooiden wij twee jaar geleden het roer om. Het Zaans Museum wit laten zien dat dat Holland is uitgevonden in de Zaanstreek. Beste toerst, kijk nou nog eens dit is niet zomaar een toeristisch decor, dit zijn verschillende soorten Zaanse huisjes en molens, allemaal met andere functies. Ze maakten deel uit van een geraffineerde samenleving. Van molenaars, wevers, scheepsbouwers, papiermakers, walvisvaarders, domnees en later de Verkademeisjes en grootwinkelondernemers. In 1998 werd het Zaans Museum naast de Zaanse Schans geplaatst. Niet onomstreden; het gebouw staat nog steeds bekend als het Monster van de Kalverpolder. Over smaak valt niet to twisten, maar het museum herbergt wet de collectie van alle Zaankanters, de vele generaties vanaf de eerste doorzetters tot u en uw kinderen. Het zijn uw spullen, uw schatten! Het is de taak van het museum ze zorgvuldigte bewaren, onderzoeken, beschrijven en daarmee de verhalen van de streek to vertellen en to koppelen aan de bezoekmotieven van de toeristen. En dat niet alleen. We willen deze verhalen opnemen in eigentijdse onderwijsprogramma's en arrangementen, we willen nog veel meer verhalen verzamelen —van en met Zaankanters, we willen tentoonstellingen maken over het verleden, maar ook over het heden —van de Tweede Wereldoorlog tot het Zaanse uitgaansleven. Doe dat dan, hoor ik u zeggen, voordat je om geld komt bedelen. U heeft gelijk! En we doen het al. De afgelopen twee jaar hebben we met liefde een spilfunctie vervuld voor het prachtige Zaanse erfgoed: met externe steun hebben we een Zaanse Monet weten to kopen, op de Zaanse Schans drie museumlocaties geopend en levende geschiedenis geintroduceerd, 1 inmiddels 75 vrijwilligers opgeleid voor diverse museumfuncties, het Hembrug Museum onder onze vleugels genomen, de zorg over de hele collectie in het Honig Breethuis, en zijn we samen met de Gemeente in de verkenningsfase om Museum Zaanse Tijd geheel to vernieuwen en een Kunsthal to ontwikkelen in het oude centrum van Zaandam. Daarnaast zijn we in goede harmonie met Vereniging De Zaansche Molen en Stichting de Zaanse Schans hard bezig om een verhaallijn voor de Zaanse Schans to ontwikkelen, en bereiden we met de Stichting Monet in Zaandam de viering van twee Monet kroonjaren 2021 en 2026 voor. En zo kan ik werkelijk nog even doorgaan. Op dit moment hebben we de organisatieomvang en bijbehorende subsidie vanuit de begintijd van het museum. Goed, u denkt misschien dat we meer dan genoeg krijgen. We zijn ook dankbaar, maar vergeleken met wat we daadwerkelijk doen staat het elastiekje op knappen. Ondanks dat, wisten we het afgelopen jaar to groeien van 70.000 Haar 110.000 bezoekers (los van het veelvoud aan bezoekers aan de Zaanse Schans die wij in het entree van het museum over de Zaanstreek informeren). AI met al hebben we nog Been medewerker meer dan 15 jaar geleden, toen het museum maar zo'n 20.000 bezoekers bediende en vijf locaties minder onder haar beheer had. En als u nog twijfelt, kijk dan wat de Gemeente Zaanstad aan haar eigen museum uitgeeft vergeleken met gelijksoortige gemeenten in Nederland. (zie laatste blad) De subsidiebedragen zijn netto, dat wil zeggen dat dit rechtstreeks voor exploitatie is en niet in huur verdwijnt. Het zit vanuit die eerste doorzettende pioniers in het DNA van de Zaankanters om vooral to kijken waar je aan kunt verdienen. Zo weten weal jaren dat toerisme geld oplevert. Maar dat geldt ook voor cultuur. Als je investeert in cultuur, dan verdient de samenleving dat niet alleen immaterieel, maar ook financieel dubbel en dwars terug. Door meer en gedifferentieerder bezoek dat langer blijft en meer uitgeeft. (Kijk bijvoorbeeld Haar wat het Bosch-jaar financieel voor Den Bosch betekend heeft). Daarnaast investeer je in je eigen trots; je eigen verhaal en de zichtbaarheid daarvan. Ik hoop u dan ook overtuigd to hebben dat het Zaans Museum niet alleen laat zien wat er de afgelopen jaren is bereikt, maartevens wat er nog kan wanneer u, in verhouding met andere gemeentes nog bescheiden, investeert in het eigen erfgoed. Ik dank u voor uw luisterend oor. 2 Bezoekers 2016 netto subsidie Zaans IViuseum 110.004 € 888.117 Museum Den Bosch 85.000 €1.246.000 Museum Alkmaar 70.000 € 2.521.062 Amsterdam Museum 425.000 € 7.950.000 Frans Hals Museum 137.000 € 2.589.592 Gemiddelde subsidie per bezoeker: Zaans Museum in 2016: € 8,07 Gemiddelde onderstaande museal in 2015: € 38,55 Museum Arnhem Amsterdam Museum Museum Schiedam Twentsewelle Museum's Hertogenbosch Museum Alkmaar Museum Flehite Dordrechts museum 1 Bron Museana.net 3.