Hollands Maandblad. Jaargang 2011 (758-769)
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Hollands Maandblad. Jaargang 2011 (758-769) bron Hollands Maandblad. Jaargang 2011 (758-769). Z.n. [Nieuw Amsterdam], z.p. [Amsterdam] 2011 Zie voor verantwoording: https://www.dbnl.org/tekst/_hol006201101_01/colofon.php Let op: werken die korter dan 140 jaar geleden verschenen zijn, kunnen auteursrechtelijk beschermd zijn. i.s.m. binnenkant voorplat [758] [Medewerkers] THOMAS BERSEE (1957) - Historicus, publicist en onderwijsadviseur. Winnaar van de Hollands Maandblad Schrijversbeurs 2003-2004 (Essayistiek) voor zijn eerdere publicaties in Hollands Maandblad. HUGO BRANDT CORSTIUS (1935) - Woont in Parijs. A.H.J. DAUTZENBERG (1967) - Woont en werkt in Tilburg-Noord. Publiceerde eerder verhalen in o.m. Hollands Maandblad en De Revisor. Onlangs verscheen de verhalenbundel Vogels met zwarte poten kun je niet vreten. Dit voorjaar verschijnt ook bij uitgeverij Contract zijn roman Samaritaan. MAARTEN DOORMAN (1957) - Filosoof, schrijver, oud-redacteur van Hollands Maandblad. In 2010 verscheen zijn Denkers in de grond; Een homerun langs 40 graven (met foto's van Fredie Beckmans). GAMAL ELDIN FOUAD (1976) - Woont in Berlijn. Publiceerde eerder verhalen in Hollands Maandblad, waarvoor hij de Nieuw Proza Prijs Venlo 2009 ontving. Werkt aan een bundel voor uitgeverij Querido. Maakt daarnaast deel uit van het kunstenaarsduo Felix & Mumford. PHILIP HUFF (1984) - Studeerde filosofie en geschiedenis te Amsterdam. Debuteerde in 2009 met de roman Dagen van gras; genomineerd voor de Academica Debutantenprijs en de Jongerenliteratuurprijs OLGA KORTZ (1985) - Schrijfster en dichteres. Was tussen 2007 en 2010 als redacteur verbonden aan het blad Propria Cures. Komend najaar verschijnt haar debuutroman Onnozele kinderen. JASPER MIKKERS (1948) - Debuteerde als TYMEN TROLSKY in 1974 bij De Bezige Bij. Is auteur van diverse dichtbundels en romans. In 2008 verscheen de recentste bundel eeuwigheid als ontbijt. KAREN OPSTELTEN (1962) - Beeldend kunstenaar. Volgde haar opleiding aan de Rietveld academie en de Rijksacademie. Exposeerde o.m. in Amsterdam, Den Haag, Tata (Hongarije) en in Alkmaar, waar zij haar atelier heeft. Zie ook: www.karenopstelten.nl. WIM STERKENBURG (1952) - Bedrijfseconoom en directeur van een der kleinere van de middelgrote woningcorporaties. Hij schrijft hier op persoonlijke titel. LEO VROMAN (1915) - Schrijver, dichter, tekenaar, hematoloog. Ontving de P.C. Hooftprijs (1964) en de VSB Poëzieprijs (1996). Recent verschenen Nee, nog Hollands Maandblad. Jaargang 2011 (758-769) niet dood (2008), De mooiste gedichten uit Hollands Maandblad (20083 met tekeningen van Iris Le Rütte) en Soms is alles eeuwig (2009). ARNO VAN DER VALK (1970) - Neerlandicus; publiceerde o.m. W.F. Hermans; het grootste gelijk buiten Nederland. Huurt als ‘scheefbetaler’ bij een der kleinere van de middelgrote woningcorporaties. Hollands Maandblad. Jaargang 2011 (758-769) 2 Deze maand De zijlijn bleek deze maand wederom de aangewezen plek om te voorkomen dat de werkelijkheid zo dicht onder je neus kwam dat je wel haar slechte adem rook, maar het zicht op de banale details verloor. Het voordeel van de dug-out is dat die een grappig perspectief biedt op de chaos van het bestaan, maar het nadeel blijft dat je steevast zelf de enige wisselspeler bent om de bordjes na rust te verhangen. Toch viel er genoeg te genieten deze maand. Zo konden we als gebruikelijk straffeloos onze goede voornemens vergeten voordat we ze hadden uitgesproken. En tevens konden we zonder fatale consequenties voorbijgaan aan de vragen die werden opgeworpen door onze eigen lichtgelovigheid. Ik doel hier op de lichtgelovigheid die als een soort permanent beeldschermbehang ons digitale tijdperk illustreert. Het is allang geen geheim meer dat de meeste scholieren en studenten de eerste tien treffers op hun internetzoekmachine voetstoots aannemen als ‘de waarheid’. En het is evenmin een geheim dat de Volkskrant haar gratis weblog-service heeft opgedoekt omdat die helemaal niet de gehoopte ‘burgerjournalistiek’ voortbracht (hoe lichtgelovig kan men zijn), maar een digitale woekering aan onderbuikpraat, samenzweringstheorieën en pathologisch egotisme. Juist deze maand werd tevens bekend dat diezelfde ziekelijke ik-zucht, die pandemische manie om over zichzelf te spreken, die lichtgelovigheid dat men zelf het centrum van het universum is, ook het ooit zo hoopvol verwelkomde ‘Twitter-nieuws’ in de weg zit. In het wereldwijde gekwek van berichten die bestaan uit maximaal 140 tekens overleeft het allergrootste deel van het ‘nieuws’ helemaal niet. Terwijl een nieuwtje in de geschreven pers vijftig procent kans heeft om na een week nog te ‘leven’ in vervolgberichten, is die kans op Twitter minder dan vier procent. De tsunami aan berichten over ‘ik’ hebben de echte wereld dan allang weer weggedrongen. Dit wil niet zeggen dat de traditionele media niets kunnen leren van de digitalisering van ons wereldbeeld. Zo was er in de dug-out van het bestaan genoeg te piekeren over het probleem wat nu het interessantst was aan de WikiLeaks over Nederland. Was dat de volkomen accurate berichtgeving van de Amerikaanse ambassade aan Washington (‘Wilders is extreem-rechts’; ‘Wouter Bos is tegen voortzetting van de Afghanistan-missie’; ‘Balkenende wil o zo graag aanzitten bij de G20’)? Of was dat het feit dat de media zich geschokt toonden over de onthulling dat de Verenigde Staten de Nederlandse politiek dichter op de huid blijken te zitten dan zijzelf? In dit verband stelde The Guardian oog in oog met WikiLeaks al eerder de cruciale vraag, die elke Nederlandse journalist ook onder ogen dient te zien: waarom wisten wij dit niet; waarom wilden wij dit niet weten; waarom deden we geen moeite dit te weten? Als WikiLeaks iets aan het licht brengt, is dat immers niet een samenzwering van de machtigen der aarde, maar de collectieve waan dat wij de wereld doorhebben. Zulks is een zonderling abuis. Het digitale tijdperk heeft ons immers afgeleerd te geloven in niets, maar geleerd te geloven in alles, bovenal in het misverstand dat wijzelf geenszins lichtgelovig zijn. - BB Hollands Maandblad. Jaargang 2011 (758-769) 3 Don't remember the Alamo! Moedwil, misverstand & cultuurbotsing in Amerika door Thomas Bersee Hij zou er zijn, de gepensioneerde Britse popster Phil Collins. Net als de oogverblindende Beyoncé, de bebaarde rockgroep ZZ Top en veel andere Bekende Wereldburgers zou hij acte de présence geven op 6 maart aanstaande. En hij zou bij die gelegenheid zijn oude hits ‘Against All Odds’ en ‘True Colors’ ten gehore te brengen voor een publiek van talloos veel miljoenen. Collins was bedoeld als hoofdgast tijdens een openluchtconcert dat op de televisie in alle uithoeken van de Verenigde Staten te zien zou zijn. Tijdens zijn entree op het podium zouden straaljagers van de Amerikaanse luchtmacht laag over scheren om dan bij het optrekken een rookspoor achter te laten in rood, wit en blauw. En dat onder de tonen van patriottische liederen gespeeld door het San Antonio Symfonie Orkest. Niet gering, kortom, maar het ging dan ook om iets. En nu gaat het niet door. Dat is niet minder dan een ramp, een Amerikaanse tragedie - en nog wel een tragedie over een tragedie. Op 6 maart is het 175 jaar geleden dat de Alamo viel. En de Alamo mag dan een kleine missiekapel zijn geweest in het stadscentrum van San Antonio, Texas, maar de historische betekenis ervan is groot, en de historische mythe erover is nog groter. ‘Remember the Alamo!’ is een kreet die bij elke Amerikaan een rilling over de ruggengraat doet gaan (of verondersteld wordt zulks te doen) en de herdenking van de ondergang van de missiepost en allen die haar verdedigden tegen de Mexicanen zou een grote plechtigheid moeten worden - echt groot, minstens zo groot als de herdenking later dit jaar van 9/11 in New York. Maar ja, nu wordt roet in het eten gegooid door een slepend onderzoek van het Texaanse openbaar ministerie naar de ‘Dochters van de Republiek Texas’, de officiële hoeders en uitbaters van de Alamo. De beoogde sponsors zijn huiverig geworden en hielden de hand op de knip, zodat Phil Collins (alsmede Beyoncé, ZZ Top en de US Air Force Hurricanes) afgebeld diende te worden. Het is een zonderlinge en voor Amerikanen schokkende deconfiture. De Alamo is immers de heilige graal in de Amerikaanse geschiedenis. En geen volk ter wereld is zo bezig met zijn eigen verleden als de Amerikanen. Dat geldt zeker voor de Texanen. Sterker nog: Texas is Amerika, maar dan erger, zoals het gezegde luidt. De val van de Alamo, dat is weinig minder dan de Gründungsmythe van de Verenigde Staten. Nu ja, het is een van de vier, want het lijkt er op dat de VS een ontstaansmythe hebben voor elk van de vier windstreken. In het oosten gaat het om de Mayflower en de Pelgrimfathers die het nieuwe Jeruzalem gingen stichten aan de oever van de Hudson, in het westen gaat het om de Wild West en de Frontier die de beschaving zou brengen voorbij de horizon van de bekende wereld, terwijl het in het noorden gaat om de Eskimo's als oudste bewoners van het continent die nog stammen van voor de precolumbiaanse beschavingen. Maar in het zuiden gaat het om de Alamo, en wel speciaal om de heroïsche maar vergeefse verdediging ervan. De bloedige slag om de missiepost op 6 maart 1836, waarbij de blanke helden (onder wie Davy Crockett en James Bowie - van het Bowie-mes) hun missiepost tot de laatste man verdedigden tegen de Mexicaanse aanvallers, is uitgegroeid tot het Hollands Maandblad. Jaargang 2011 (758-769) symbool van de vechtlust en standvastigheid van de Verenigde Staten. En meer in het bijzonder is het wellicht een symbool geworden van de Ameri- Hollands Maandblad. Jaargang 2011 (758-769) 4 kaanse houding jegens de altoos dreigende apocalyptische botsing aldaar tussen vrijheid en tirannie, tussen democratie en onderdrukking, tussen protestantisme en rooms-katholicisme, tussen de maagdelijke nieuwe wereld en de oude corrupte wereld, tussen het superieure blanke Angelsaksische ras en de inferieure mestiezen, de halfbloeden. In haar beste gedaante staat Alamo voor de strijd van de beschaving tegen de barbarij, van goed tegen kwaad, van licht tegen duisternis.