GLASILOGLASILO

ZELS NEWSLETTERNEWSLETTER

ЗАЕДНИЦА Генералното собрание НА ЕДИНИЦИТЕ ги избра новите делегати НА ЛОКАЛНАTA од Комитетот на советите САМОУПРАВА The General Assembly elected НА РЕПУБЛИКА new delegates from the МАКЕДОНИЈА Committee of Councils ЗЕЛС

ASSOCIATION Редовноста во плаќањето OF THE UNITS на членарината кон ЗЕЛС - OF LOCAL тема на дискусија на SELF-GOVERNMENT Управниот одбор OF THE REPUBLIC Regular payment of ZELS OF MACEDONIA membership fee – discussion topic of ZELS the Managing Board

ЈУЛИ / JULY 2016 www.zels.org.mk ZELS - Newsletter 2016

Почитувани, Dear readers, Генералното собрание на ЗЕЛС, на седми јули, The General Assembly of ZELS held on July 7, 2016 its seventh session 2016 година ја одржа седмата седница на која at which were presented the activities of the Association from the беа презентирани активностите на Заедницата previous year and the 2015 financial report. It is of utmost significance од минатата година и Финансискиот извештај that at this session the new members to the General Assembly, the за 2015 година. Од особено значење е што на Managing Board and the Supervisory Board, from the rows of the оваа седница беа изгласани новите членови Committee of Councils, were voted through. This was accomplished на Генералното собрание, на Управниот in line with the statutory changes adopted at the previous session of одбор и на Надзорниот одбор од редовите на the highest organ of the Association. Hence, the General Assembly Комитетот на советите, што беше реализирано now consists a total of 90 delegates, of whom newly-elected are nine во согласност со статутарните измени донесени delegates, members of the Committee of Councils, that is to say, one на претходната седница на ова највисоко тело на Заедницата. Така, from all eight planning regions of the Republic of Macedonia and one Генералното собрание на ЗЕЛС сега брои вкупно 90 делегати, од кои member from the Council of the City of . The Managing Board новоизбрани се девет делегати, членови на Комитетот на советите, is now comprised of three members more unlike 19 members so far, односно по еден од сите осум плански региони во Република while the Supervisory Board has a member more up to now. Македонија и еден член од Советот на Град Скопје. Управниот одбор има три члена повеќе од досегашните 19 члена, а во Надзорниот In the course of July took place the eleventh session of the Managing одбор има еден нов член повеќе од досега. Board of ZELS, which was attended by the new members from the row Во текот на јули, беше одржана и единаесеттата седница на Управниот of the Committee of Councils. The attendees considered the initiative одбор на ЗЕЛС на која учествуваа новите членови од редот на Комитетот on modifications to the Rulebook on the manner and conditions of на советите. Присутните ја разгледуваа иницијативата за измени на providing services to and the request addressed by Правилникот за начинот и условите за овозможување на услугите communal inspectors, tackling also the need of re-affirmation of кон општините, упатеното барањето од комуналните инспектори, meetings and negotiations between ZELS and EVN concerning all а се дискутираше и за потребата од реафирмирање на средбите и the challenges the municipalities face with this company, whereat преговорите на ЗЕЛС со ЕВН во однос на сите предизвици кои ги имаат emphasized were the challenges pertaining to the utility fee collection локалните власти со оваа компанија, при што особено беа посочени for street lighting. At this session, the President of ZELS accentuated Општинската администрација The municipal administration предизвиците околу наплатата на комуналната такса за уличното that regular payment of the membership fee is rather vital for smooth се подготвува за постапување is getting ready for management осветлување. Претседателот на ЗЕЛС, на оваа седница потенцира дека operation of the Association and maintenance of information systems редовното плаќање на членарината е од особена важност за непречено used by all municipalities, while the membership fee is the basic по новиот информациски систем of the new information system функционирање на Заедницата и за одржувањето на информациските financial source especially in circumstances when the support of за градежно земјиште for construction land системи што ги користат сите општини, а членарината е основниот donors is considerably decreased. извор на финансирање, особено во услови кога донаторската поддршка Resulting from the legal amendments by which as of August 1, е значително намалена. 2016 all procedures that are conducted in compliance with the Law Како резултат на законски измени со кои од 1 август 2016 година, Од 1 август 2016 година, сите постапки кои се спроведува- As of August 1, 2016 all procedures that are conducted on Construction Land and above all, the procedures of alienation ат врз основа на Закон за градежно Земјиште (Сл. Весник in compliance with the Law on Construction Land сите постапки кои се спроведуваат врз основа на Закон за градежно and lease of vacant construction land - property of the Republic of Земјиште а пред се постапките за отуѓување и давање под закуп Macedonia; procedures for alienation by means of direct agreement; на Република Македонија, бр. 15/2015,98/2015,193/2015, (Official Gazette of the Republic of Macedonia, No. на градежно неизградено земјиште, сопственост на Република procedures for establishment of the official right and other shall be 226/2015 и 31/2016), а пред се постапките за отуѓување 15/2015, 98/2015, 193/2015, 226/2015 and 31/2016) and Македонија, постапките за отуѓување по пат на непосредна solely conducted electronically via the new information system for спогодба, постапките за засновање на правото на службеност и и давање под закуп на градежно неизградено земјиште, above all, the procedures of: alienation and lease of construction land available on the website www.gradezno-zemjiste.mk. сопственост на Република Македонија, постапките за vacant construction land - property of the Republic of други, ќе се спроведуваат исклучиво по електронски пат, преку ZELS, in collaboration with the Ministry of Transport and Communication новиот информациски систем за градежно земјиште, поставен на (MTC) delivered a sequence of trainings in ZELS Training Centre отуѓување по пат на непосредна спогодба, постапките за Macedonia; procedures for alienation by means of direct интернет страната www.gradezno-zemjiste.mk, ЗЕЛС во соработка premises for municipal administration representatives and other засновање на правото на службеност и други, ќе се спро- agreement; procedures for establishment of the official со Министерството за транспорт и врски МТВ организира низа на system users so as to ensure its smooth utilization starting from the обуки во просториите на ЗЕЛС тренинг центарот за претставниците ведуваат исклучиво по електронски пат, преку новиот ин- right and other shall be solely conducted electronically од општинската администрација и други корисници на системот, за aforementioned date. формациски систем за градежно земјиште, поставен на via the new information system for construction land обезбедување на негово непречено користење од овој датум. The members of the Network of Inspectors for Road Traffic and Roads интернет страната www.gradezno-zemjiste.mk. Овој систем available on the website www.gradezno-zemjiste.mk. Во просториите на ЗЕЛС, овој месец се состанаа и членовите на of ZELS met this month in ZELS premises to discuss the challenges е изработен од страна на Министерството за транспорт и This system is designed by the Ministry of Transport Мрежата на инспектори за патен сообраќај и патишта при ЗЕЛС, they encounter during the management of the inspection procedure врски МТВ) во соработка со ЗЕЛС и истиот е подготвен за and Communication (MTC) and in collaboration with against natural entities in conformity with Article 99-a to the Law кои дискутираа за предизвиците со кои се соочуваат при водењето непречено користење во согласност со законските услови. ZELS is ready for incessant use in line with the legal на инспекциската постапка за физичко лице во согласност со член on Road Transport, and later on the obligations stemming from the 99-а од Законот за превоз во патниот сообраќај, потоа за обврските application of the Law on Amending and Supplementing the Law on Со цел сите единици на локална власт во земјава, од 1 requirements. кои произлегуваат од примената на Законот за изменување и Road Transport. август, 2016 година, да бидат подготвени и непречено Aiming that all local self-government units of the country дополнување на Законот за превоз во патниот сообраќај. Other activities were also conducted in the course of this month, yet да го користат новиот електронски систем за градежно are ready to incessantly use the new electronic system Во текот на овој месец беа организирани и други активности, а striving for further presentation of municipal activities; we left space земјиште, ЗЕЛС во соработка со МТВ, во периодот од 6 for construction land as of August 1, 2016 ZELS in co- со цел поголема застапеност на активностите и на општините, во in this edition of the ZELS Newsletter to numerous good practices of овој број на Гласилото на ЗЕЛС отстапивме место за многу добри municipalities in the country. до 15 јули, 2016 година, во просториите на ЗЕЛС тренинг operation with the MTC delivered trainings in the period практики на локалните власти од земјава. Dusica Perisic центарот организира обуки за службениците кои рабо- July 6-15, 2016 in ZELS premises for servants in charge Душица Перишиќ тат на прашања од областа на имотно- правните работи of legal and property issues and servants who conduct Executive Director of ZELS Извршен директор на ЗЕЛС како и службениците кои вршат пресметка на данок на calculation of the profit tax of the real estate land that промет на недвижност на земјиштето кое е предмет на is subject to alienation. Even though so far the right to отуѓување. Иако досега со правото за управување со management of vacant construction land was granted ЗАЕДНИЦА НА ЕДИНИЦИТЕ НА ЛОКАЛНАТА ASSOCIATION OF THE UNITS OF LOCAL SELF- градежното неизградено земјиште се стекнаа 45 општи- to 45 municipalities, the invitation for attendance of this САМОУПРАВА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА GOVERNMENT OF THE REPUBLIC OF MACEDONIA ни, поканата за проследување на обуката беше упатена training was extended to all local self-government units. тел. +389 (0) 2 30 99 033, факс: +389 (0) 2 30 61 994 tel. +389 (0)2 30 99 033, fax: +389 (0)2 30 61 994 до сите единици на локална власт. Дел од нив имаат Some of them have already commenced the procedure ул. Копенхагенска бр. 5, п.фах 32, St. Kopenhagenska, No. 5, P.O. Box 32, започнато постапка за преземање на оваа надлежност for undertaking this competence and others are planning 1000 Скопје, Република Македонија 1000 Skopje, Republic of Macedonia а, кај дел се планира отпочнување со процесот, особено to start the process, especially taking into consideration Извршен директор на ЗЕЛС: Executive Director of ZELS: што се разгледуваат можностите за одредени измени, possibilities for certain changes, that is to say, Душица Перишиќ Dusica Perisic односно општините кои не се стекнале со оваа надлеж- municipalities which have not obtained this competence ност, да не ги добиваат средствата во висина од 80% од shall not receive funds in the amount of 80% of the land Заменик извршен директор на ЗЕЛС: Deputy Executive Director of ZELS: продажбата или закупот на земјиштето. sale or lease. Ардита Дема-Мехмети Ardita Dema-Mehmeti Претставниците од општините, поделени во 15 групи, The municipal representatives, divided into 15 groups, Уреднични колегиум: Editorial Board: во компјутерскиот центар на ЗЕЛС, преку непосредна in the computer-based centre of ZELS through direct Весна Арсовска-Динковска, Виктор Арнаудоски Vesna Arsovska-Dinkovska, Viktor Arnaudoski симулација, ја минаа електронската постапка за јавно simulation passed through the electronic procedure of Превод: Арта Абази, Висар Полику Translated by: Arta Abazi, Visar Poliku наддавање и постапка со непосредна спогодба и при public auction and the procedure with direct agreement, Лекторирал: ДИУ СТАР – ДТ ДООЕЛ Скопје Proofread by: DUI STAR – DT SMLLC Skopje тоа поставуваа прашања до претставниците од Минис- posing questions to the representatives of the Ministry of Дизајн и подготовка: ПОИНТЕР ДОО Скопје Design and Preparation: POINTER LLC Skopje терството за транспорт и врски и ЗЕЛС за сите правни Transport and Communications and ZELS regarding all дилеми или предизвици во однос на спроведувањето legal dilemmas or challenges related to the conduction Печатење: БРАНКО ГАПО ДООЕЛ Скопје Print: BRANKO GAPO SMLLC Skopje на електронската постапка. of the electronic procedure.

3 ЗЕЛС - Гласило 2016 ZELS - Newsletter 2016

At the training, it was highlighted that the new information ИНСПЕКТОРИТЕ ЗА ПАТЕН СООБРАЌАЈ ROAD TRAFFIC INSPECTORS system for construction land is uploaded on the so-far platform on the same website: www.gradezno-zemjiste.mk, ДИСКУТИРАА ЗА ПРЕДИЗВИЦИТЕ DISCUSSED CHALLENGES IN but is considerably upgraded and unlike blue, not it has ОД ПОСТАПКИТЕ И ЗА ОБВРСКИТЕ PROCEDURES AND OBLIGATIONS a red background. In conformity with the amendments КОИ ПРОИЗЛЕГУВААТ ОД STEMMING FROM THE to the Law on Notary and amendments to the Law on ПРИМЕНАТА НА ЗАКОНИТе APPLICATION OF LAWS Construction Land, the whole procedure from the submission of requests to the registration of the right of ownership in the Cadastre, including here the solemnization at the notary public, may be conducted electronically. This also arises from the alignment with the Law on General Administrative Procedure. This way, our country will be the only one in the region and wider, На обуката беше посочено дека новиот информациски wherein is enabled electronic conduction of construction систем за градежно земјиште е поставен на досегашната land procedures, starting from the submission of the платформа и на истата страна: www.gradezno-zemjiste.mk, request for registration of the right of ownership in но дека е значително надграден и наместо на сина, сега the Cadastre and will be an example of a good practice е на црвена основа. Во согласност со измените во За- whose application has already grasped the interest in the конот за нотаријат и измените во Законот за градежно neighbouring countries. земјиште, целата постапка од поднесувањето на барање At the training, it was also accentuated that actions in the па, до впишување на правото на сопственост во Катаста- system require a digital certificate by all sides included рот, вклучувајќи ја и солемнизацијата кај нотарот, може in the procedure itself, i.e. an electronic signature, да се одвиваат по електронски пат. Ова произлегува од issued by an authorized issuer. In this electronic system усогласувањето и со Законот за општа управна постап- extended are the roles of users, yet depending on the ка. На овој начин, нашата земја ќе биде единствена internal arrangement of the , an entity may во регионот и пошироко, каде ќе биде овозможено, по be granted several roles and sign separately for each електронски пат да се одвиваат постапките за градежно role, respectively. One role holds the entity in charge of земјиште, од поднесување на барање до впишување на the archive, who issues the reference number; however, право на сопственост во Катастарот и ќе биде пример it encompasses other servants, assistant heads of за добра практика за чија примена веќе постои интерес departments, heads of departments and ends up with the од соседните земји. Членовите на Мрежата на инспектори за патен со- The members of the Network of Inspectors for Road Traffic mayor, while the procedure now also comprises an entity обраќај и патишта при ЗЕЛС, на 30 јуни, 2016 година and Roads of ZELS on June 30, 2016 held a session in На обуката беше потенцирано и тоа дека за да може who calculates tax and another who verifies tax. во ЗЕЛС тренинг центарот одржаа седница на која дис- ZELS Training Centre at which they discussed numerous да се постапува по системот сите што се вклучени во ZELS has already commenced the procedure of кутираа за поголем број прашања што се од надлеж- issues under local self-government competence. The постапката мораат да имаат обезбедено дигитален creating usernames for the municipal administrators. ност на локалните власти. Присутните дискутираа за attendees tackled the challenges they encounter during сертификат-електронски потпис, издаден од овластен Each municipality appoints an administrator-servant, предизвиците со кои се соочуваат при водењето на the management of the inspection procedure for natural издавач. Во овој електронски систем, проширени се who is employed in the municipality, who submits his инспекциската постапка за физичко лице во соглас- entities in line with Article 99-a to the Law on Road улогите на корисниците, но во зависност од внатреш- electronic address in written form to ZELS, and then ност со член 99-а од Законот за превоз во патниот Transport, as well as the obligations deriving from the ното организирање во општината, едно лице,може да obtains a password to access the system. ZELS is also сообраќај, потоа за обврските кои произлегуваат од application of the Law on Amending and Supplementing добие повеќе улоги и се потпишува посебно за секоја anticipated to deliver an additional training for appointed примената на Законот за изменување и дополнување the Law on Road Transport, stipulated in the Official улога. Една улога има лицето во архивата, кое го из- administrators, who figure prominently if we take into на Законот за превоз во патниот сообраќај, утврдени Gazette of RM, No. 37/2016, thus presenting information дава уписниот број, па се вклучени други службеници, heed the complexity of their activities in the system во Службен весник на РМ бр. 37/2016 година а, беше about the initiative submitted by the City of Skopje on помошник раководители, раководители и завршува со (inserting remittances and other forms). изнесена и информација во врска со поднесената ини- amending and supplementing the Law on Public Roads. градоначалникот, а во постапката сега има и пресме- цијатива од Град Скопје за изменување и дополнување To this session summoned was also a representative of тувач на данок и потврдувач на данок. на Законот за јавните патишта. На седницата беше по- the Ministry of Transport and Communications for the ЗЕЛС веќе ја започна процедурата за креирање на канет и претставник од Министерството за транспорт и sake of familiarizing the participants with the possibilities кориснички имиња за општинските администрато- врски, со цел присутните да имаат можност непосред- and methods of overcoming indicated challenges. ри.. Секоја општина определува за администратор - но да разговараат за можностите и начините на над- Traffic inspectors accentuated that the greatest number службеник,вработен во општината, кој до ЗЕЛС испраќа минување на утврдените предизвици. of misdemeanours has been committed by natural допис со неговата електронска адреса, а потоа добива Сообраќајните инспектори посочија дека најголем број persons who provide shuttle without a license, that лозинка за пристапување на системот. За именуваните од прекршоците се сторени од физички лица кои вршат is to say, they are not certified, yet there is no order администратори, кои ќе имаат многу важна улога, со превоз без лиценца, односно не се сертифицирани, а determined upon which inspectors would act in such оглед на комплексноста на нивните активности во сис- при тоа недостасува утврден налог по кој ќе постапува- cases. It was pinpointed that the aim is not to punish темот( ќе внесуваат и уплатници и други поднесоци..), ат инспекторите во вакви случаи. Беше посочено дека someone, but instead to increase the number of entities предвидено е ЗЕЛС да одржи дополнителна обука. целта не е казнување, туку да се зголеми бројот на who are certified, i.e. who legally accomplish this activity. На обуката, претставникот од МТВ ги посочи новините лица кои се сертифицирани, односно легално ја вршат The MTC representative informed that by the end of кои се подготвуваат, а се поврзани со овластувањата на At the training, the MTC representative pinpointed оваа активност. Претставникот од МТВ информираше July, the law amendments will have also encompassed општинските службеници, вклучени во спроведување- the novelties that are being applied, related to the дека до крајот на месец јули, со законските измени ќе natural entities engaged in taxi shuttle, according to то на надлежноста на општината во однос на градежно- authorizations of municipal servants, included in бидат опфатени и физичките лица во такси превозот, a new procedure, stipulated under Article 99-a. The то земјиште и во електронската постапката. Лицата кои the execution of the municipal competence over the со нова постапка, утврдена во член 99 а. Присутните ја participants also highlighted the need of covering the досега се имаа стекнато со овластување во изминатиов construction land and the electronic procedure itself. посочија и потребата за опфаќање на таксистите, ре- taxi drivers, registered as sole proprietors, through the период, своето овластување ќе можат да го продолжат за The entities who have recently obtained an authorization гистрирани како трговец поединец, со едукацијата која training envisioned for the employees in taxi companies уште пет години, при што треба само да поднесат барање may prolong it for five years more, solely by submitting a е предвидена за вработените во такси компаниите кои functioning as legal entities. This is considered to be до Министерот за транспорт и врски, по излегување на из- request to the minister of transport and communications се правни лица. Се смета дека тоа би било од голема rather significant for the traffic safety and reduction of мената во Службен весник. Оние кои не поседуваат сер- once the amendment is released in the official gazette. важност за безбедност во сообраќајот и намалување misdemeanours in this area. тификат, ЗЕЛС ќе организира обуки и полагање на испит, For those who possess no certificate ZELS will deliver на прекршоците во оваа област. како што тоа беше реализирано во претходниот период и trainings and examination, as conducted previously, and за што навремено ќе ги информира своите членки. will notify its members about it.

4 5 ЗЕЛС - Гласило 2016 ZELS - Newsletter 2016

Присутните го отворија и прашањето за спроведување- The participants also opened the query appertaining to the taxi то на такси превозот кон друга општина и обратно. Беше shuttle to another municipality and back. They underscored посочено дека најголема контрола може да се води, до- that the greatest supervision may be conducted if the taxi колку такси возилото не враќа никаков патник од друга driver does not drive back any passenger from another општина, туку да има право да го одвезе во еден правец. municipality, who shall, nonetheless, be eligible to drive a Во праксата, инспекторите се соочуваат со најразно- passenger in one way. In practice, inspectors are faced by видни изговори од таксистите за тоа дали тие го враќаат various pretexts by taxi drivers related to whether they drive истото лице или, пак станува збор за сосема нов патник back the same passenger or it’s about a new one of another од друга општина, за чиј превоз не поседуваат лиценца. municipality, for whose shuttle they possess no license. По дискусијата, присутните се договорија утврдените Following the discussion, the participants agreed that заклучоци, да бидат електронски доставени и разгле- indicated conclusions ought to be electronically submitted дани од сите членови на Мрежата на инспектори за па- and revised by all members of the Network of Inspectors for тен сообраќај и патишта при ЗЕЛС, со цел доставување Road Traffic and Roads of ZELS aiming at submission of new и на нови иницијативи, а по усогласувањето да бидат initiatives, and once harmonized; they shall be submitted to испратени до надлежното министерство. the competent ministry.

Редовното плаќање на Regular payment of ZELS членарината кон ЗЕЛС, membership fee, клучно за успешно crucial for successful функционирање operation of на Заедницата the Association

Ефективно презентирање Effective Presentation Управниот одбор на ЗЕЛС на 19 јули, 2016 година, во The Managing Board of ZELS held on July 19, 2016 of the Municipal Budgets просториите на Заедницата ја одржаа единаесеттата in Association’s premises the eleventh session that на општинските буџети седница на која присуствуваа и новите членови што was attended by the new members from the row of пред граѓаните to the Citizens се од редот на Комитетот на советите, а кои беа из- the Committee of Councils, who were elected at the брани на последната седница на Генералното собра- last session of the General Assembly of ZELS, held „Ефективно презентирање на општинските буџети “Effective Presentation of the Municipal Budgets to ние на ЗЕЛС одржано овој месец. Присутните ја раз- this month. The attendees considered the initiative on пред граѓаните“ е темата на обуката што Програма- the Citizens” is the topic of the training delivered by гледуваа иницијативата за измени на Правилникот modifications to the Rulebook on the manner and con- та „Форуми во заедницата“ во соработка со ЗЕЛС, ја the “Community Forums” Programme in collaboration за начинот и условите за овозможување на услугите ditions of providing services to municipalities and the реализираа за претставници од општинската админи- with ZELS for municipal administration representatives кон општините, упатеното барањето од комуналните request addressed by communal inspectors, discuss- страција со цел зајакнување на нивните капацитетите aiming at their capacity strengthening with knowledge инспектори, а дискутираа и за предизвиците на ре- ing also the challenges in relation EVN – municipalities со знаења и вештини за креирање на општински буџет and skills for creating the municipal budget, which лација ЕВН - локална власт околу наплатата на ко- pertaining to the utility fee collection for street lighting кој ќе биде поразбирливо презентиран пред граѓани- would be clearly presented to the citizens. A total of муналната такса за уличното осветлување, како и за as well as other issues under municipal competence. те. Вкупно 20 учесници од 18 општини учествуваа на 20 participants from 18 municipalities attended the други прашања од надлежност на општините. At the session, the Mayor of the Municipality of Ku- последната дводневна обука наменета за вработени- last two-day training intended for the employees in the На седницата, градоначалникот на општина Кумано- manovo gave his own view to Article 2, paragraph 2, те лица во секторот финансии и буџет во единиците sector of finance and budget in local self-government во го изнесе својот став за членот 2, став 2, точка 3 item 3 to the Rulebook on the manner and conditions на локалната самоуправа во Македонија. Целта е да units of Macedonia. The purpose is to enable them to од Правилникот за начинот и условите за овозможу- of providing services to municipalities and initiated им се овозможи подобро да ги информираат граѓани- better inform the citizens so that the latter could easily вање на услугите кон општините и иницираше соод- appropriate modifications by which he would meet the те за тие полесно да го осознаат буџетот на општината discern the municipal budget and join the process of ветни измени со кои ќе им се излезе во пресрет на needs of municipalities with blocked accounts, who и да се вклучат во процесот на неговата подготовка, its preparation, adoption and implementation. The општините кои се со блокирани сметки и кои навре- cannot on time discharge their duty, concluded for municipalities of: Gevgelija, Kochani, City of Skopje, донесување и реализација. Општините Гевгелија, Ко- мено не можат да ја реализираат склучената обврска payment of the ZELS membership debt. In actuality, чани, Град Скопје, Виница, Куманово, Сарај, Градско, Vinica, Kumanovo, Saraj, Gradsko, Chucher Sandevo, за отплаќање на долгот од членарината кон ЗЕЛС. this article is related to the undertaking of a proce- Чучер Сандево, Центар Жупа, Пробиштип, Пехчево, Centar Zhupa, Probishtip, Pehchevo, Brvenica, Sveti Овој член всушност се однесува на преземањето на dure wherein the municipality that has not paid its Брвеница, Свети Николе, Новаци, Старо Нагоричане, Nikole, Novaci, Staro Nagorichane, Kichevo, Mogila and Кичево, Могила и Желино присуствуваа со свои учес- Zhelino took part with their own participants who got постапка кога општината не ја исплатила членарина- membership fee to ZELS within a deadline of 60 days ници кои се запознаа со концептот на партиципатив- familiarized with the concept of participatory budgeting. та кон ЗЕЛС, во рок од 60 дена по истек на претход- from the termination of previous year, is not eligible ната година, со што нема право да ги користи услу- to use the services for conducting sale procedures но буџетирање. Furthermore, the participants had the opportunity гите за спроведување на постапките за продажба на of movable and immovable assets through the sys- Исто така, учесниците имаа можност да се инфор- to get informed about the manner of applying this движни и недвижни ствари, преку системот поставен tem available on the website www.e-stvari.mk to the мираат за тоа како се применува овој концепт, да се concept, get acquainted with methods of making запознаат со начините како да се направи општин- the municipal budget more understandable to the на интернет страницата www.e-stvari.mk, се до мо- moment when the debt is settled or the Agreement скиот буџет поразбирлив за граѓаните, за тоа како citizens, about the way of converting the budget from ментот на подмирување на долгот или склучување for payment of the debt is concluded and the Plan се трансформира буџетот од трошковен во програм- cost to programme, the communication tools with на Спогодба за плаќање на долгот и исполнување на for payment in monthly instalments is met. Article ски, кои се алатките за комуникација со граѓаните за the citizens for selection of priorities, as well as the Планот за месечна исплата на ратите. Членот 2, став 2, paragraph 2, item 3 is also applied if two matured избор на приоритетите, како и местото и улогата на role of “Community Forums” in the participatory 2, точка 3 се применува и доколку не се платени две monthly instalment are not paid according to the Plan „Форумите во заедницата“ во процесот на партици- budgeting process. достасани месечни рати, во согласност со Планот за for payment of monthly instalments. пативното буџетирање. месечна исплата на ратите.

6 7 ЗЕЛС - Гласило 2016 ZELS - Newsletter 2016

Претседателот на ЗЕЛС, истакна дека редовно- The President of ZELS emphasized that the regular то плаќање на членарината е од особена важност payment of membership fee is rather vital for inces- за непречено функционирање на Заедницата и за sant functionality of the Association and maintenance одржувањето на информациските системи што ги of information systems used by all municipalities, while користат сите општини, а членарината е основниот the membership fee is the basic financial source es- извор на финансирање, особено во услови кога до- pecially in circumstances when the support of donors наторската поддршка е значително намалена. Преку is considerably decreased. Through the membership членарината всушност се подмируваат сите услуги fee are, in actuality, covered all the services that ZELS што ги обезбедува ЗЕЛС, меѓу кои е и користењето provides, among which the utilization of the informa- на информацискиот систем www.e-stvari.mk, што го tion system www.e-stvari.mk that ZELS designed with Присутните беа информирани и за можностите за ко- The participants got also informed about the possi- изработи ЗЕЛС со сопствени кадровски ресурси, а се its own human resources for the sake of meeting the ристење на платформата за интероперабилност за bilities of using the interoperability platform for elec- електронска размена на податоци и документи со ин- tronic data and document exchange with institutions со цел да им излезе во пресрет на своите членки, кои needs of its members, which obtained this competence ституциите кои склучиле договор со Министерство- that have signed an agreement with the Ministry of добија ваква надлежност но, не и алатка за нејзино but not also a tool for its implementation. то за информатичко општество и администрација за Information Society and Administration on using the спроведување. The participants agreed that each municipality must користење на платформата за интероперабилност. interoperability platform. The interoperability platform Присутните се согласија дека секоја општина треба regularly pay its membership fee to ZELS; however, Платформата за интероперабилност претставува is an ICT system for safe and standardized data and редовно да ја исплаќа членарината кон ЗЕЛС, сепак in order to overcome this issue, the Managing Board ИКТ систем за безбедна и стандардизирана разме- document exchange in electronic form in conformity за надминување на овој проблем, Управниот одбор reached a decision on altering the Rulebook on на на податоци и документи во електронска форма, with the Macedonian National Interoperability Frame- донесе одлука за изменување на Правилникот за the manner and conditions of providing services to во согласност со Македонската национална рам- work. Following the meeting between representatives начинот и условите за овозможување на услугите кон municipalities. Municipalities with blocked accounts ка за интероперабилност. По средбата на ЗЕЛС со of ZELS with those of MISA, consideration was paid to општините. На општините со блокирани сметки им се are given the possibility to discharge their debt in претставници од МИОА беше разгледуван предлог the proposal on signing a memorandum of coopera- дава можност за отплата на долгот на повеќе рати, кои several instalments, which will be harmonized with за склучување на меморандум за соработка, со што tion by which ZELS, for cost rationalization purposes ќе бидат усогласени со ЗЕЛС, додека пак општината ZELS, while the Municipality of Kumanovo should ЗЕЛС заради рационализација на трошоците, во име on behalf of all municipalities, shall act as a point of Куманово во најбрз можен рок да пристапи кон as soon as possible conclude a new debt payment на општините да делува како точка на поврзување connection between municipalities and all included in- потпишување на нова Спогодба за отплата на долгот agreement in instalments in view of its financial на општините со сите вклучени институции. Беше stitutions. Discussed was also the option of allowing на рати во согласност со можностите на локалната capacity it will assess is able to cover, after which ZELS дискутирана и опцијата да се остави можност секоја each municipality to individually conclude an agree- власт што таа ќе оцени дека може да ги покрива, will ensure its access to the system www.e-stvari.mk. општина индивидуално да потпише Договор за ко- ment on using this platform, to which the Managing по што ЗЕЛС ќе и обезбеди пристап до системот ристење на оваа платформа, на што Управниот од- Board reached the conclusion that ZELS ought to sub- бор донесе заклучок ЗЕЛС да испрати допис до сите mit a letter to all municipalities wherein it requires www.e-stvari.mk. општини во кој ќе побара тие да се изјаснат дали their declaration for whether they prefer to individually сакаат индивидуално да склучуваат договори или во conclude agreements or if ZELS may undertake this нивно име оваа активност да ја преземе ЗЕЛС. activity on their behalf. Членовите на Управниот одбор на ЗЕЛС не го под- The Managing Board members of ZELS did not support држаа барањето на комуналните инспектори за из- the request of communal inspectors on amending and менување и дополнување на Законот за комунални supplementing the Law on Communal Activities and дејности и Законот за пензиско и инвалидско оси- the Law on Pension and Disability Insurance for pro- гурување за обезбедување на бенефициран стаж за viding beneficial length of service to authorized com- овластените комунални инспектори. munal inspectors. Градоначалникот на општина Студеничани ги изне- The Mayor of the Municipality of Studenichani present- се предизвиците со кои се соочува со наплатата на ed the challenges he is facing pertaining to the utility комуналната такса за улично осветлување, при што fee collection for street lighting, whereby the munici- посочи дека општината од ЕВН не добива информа- pality receives no information from EVN or evidence ција или евиденција за ненаплатената комунална about outstanding utility fees, while citizens are al- такса и исто така на граѓаните им дозволуваат да lowed to pay the street lighting utility fee. It was high- не ја платат комуналната такса за уличното осветлу- lighted that other municipalities are also facing this вање. Беше посочено дека со овој предизвик се со- challenge and the same has been lagging behind for a очуваат и други општини и дека истиот се провлеку- longer period, for which purpose ZELS recently orga- ва подолг период, за што ЗЕЛС во минатиот период nized meetings on this and other topics with EVN. The имаше организирано средби на оваа и на други теми Managing Board concluded that a new meeting ought со ЕВН. Управниот одбор заклучи да се организира to be held between ZELS and EVN representatives and нова средба на претставници од ЗЕЛС со претстав- such meetings should be held regularly until numer- ници од ЕВН и тие средби да се одржуваат редовно ous challenges encountered by municipalities with this се до надминување на бројните предизвици со кои company are resolved. се соочуваат локалните власти со оваа компанија.

8 9 ЗЕЛС - Гласило 2016 ZELS - Newsletter 2016

„Мостот на демократијата“ „The Bridge of Democracy” Општина Гостивар обезбеди Municipality of Gostivar provided средства за изградба на нов funds for construction of a new мост на реката Вардар bridge over the river Vardar

Општина Гостивар обезбеди средства за изградба на The Municipality of Gostivar provided funds for the con- нов, современ сообраќаен и пешачки мост на реката struction of a new, modern, vehicular and pedestrian Вардар, наречен - „ Мостот на демократијата“. Тој ќе ги bridge over the river Vardar called “The Bridge of Democ- поврзува двете страни на градот Гостивар, од левиот racy”. It will connect the two sides of the City of Gostivar, и десниот брег на реката Вардар, односно ќе ја повр- from the left and right banks of the river Vardar; that is to зува улицата „ЈНА“ со улицата „Живко Брајковски“ во say, it will connect Street “JNA” with Street “Zhivko Bra- населбата Дутлок. Предвидено е мостот да биде 42 ме- jkovski” in settlement Dutlok. The bridge is envisioned to три долг и 20 метри широк. Ќе има четири сообраќајни be 42 meters long and 20 meters wide. It will consist of ленти широки по 3,50 метри, две велосипедски патеки four road traffic lanes of 3, 50 meters in length, two bicycle широки по еден метар и два тротоара од по два метра. lanes of one meter in width and two pavements of two me- Мостот ќе се потпира на осум носечки столбови. ters. The bridge will rest on eight load-bearing pillars. На поставувањето на камен –темелникот за започну- At the ground-breaking ceremony of inaugurating the con- вање на изградбата на мостот, градоначалникот на struction of this bridge, the Mayor of the Municipality of општина Гостивар, Невзат Бејта, посочи дека после Gostivar, Nevzat Bejta pinpointed that after such a long мошне долг период во општината се гради мост и дека time a bridge is constructed in the municipality and it is веројатно станува збор за прва локална власт во земја- likely the first municipality in the country which has taken та која се охрабрила да реализира ваков проект. Тој по- the courage to implement such a project. He accentuated Генералното собрание General Assembly votes сочи дека „Мостот на демократијата“ ќе им овозможи that “The Bridge of Democracy” will ensure the inhabit- ги изгласа новите through new members на жителите квалитетно сообраќајно поврзување, и тоа ants a qualitative traffic connection of pedestrians and cy- членови во одлучувачките to Association’s на возилата на пешаците и на велосипедистите и ќе го clists’ vehicles and will reduce the traffic gridlock caused растерети досегашниот сообраќаен метеж при преми- up to present while driving from one to another side of the органи на Заедницата decision-making organs нувањето од едната кон другата страна од градот. Беше city. It was emphasized that the construction of the bridge од редот на Комитетот from the row of истакнато дека изградбата на мостот е во вредност од costs MKD 23, 600, 000, 00 while funds have been provided на советите Committee of Councils 23.600.000.00 денари, а средствата се обезбедени во via a credit by the Municipal Infrastructure Development форма на кредит, од Фонд за инфраструктурен развој Fund (MIDF) and by the anticipated dynamics; it is envi- на општините ( МИДФ) и според предвидената дина- sioned to be constructed within a deadline of six months. “Заедницата на сите единици на локалната самоупра- “The Association of all local self-government units of the мика се очекува да биде изграден во рок од шест месе- The company that will construct the bridge is “Pelagonija”, ва од земјава и во 2015 година, даде одреден придо- country also gave considerable contribution in 2015 to ци. Компанијата која ќе го гради мостот е „Пелагонија“, whereas the supervision will be carried out by “Teraplan”. нес за зацврстување на локалната власт, особено за strengthen the local government, especially in empower- а надзорот ќе го врши „Тераплан“. The Minister of Local Self-Government of the Republic јакнење на нашите општински капацитети и услугите ing our municipal capacities and services to the citizens. Министерката за локална самоуправа на Република of Macedonia, Shiret Elezi attended the ground-breaking кон граѓаните. Преку лобирањето, како наша основна Through lobbying, being our principal task, to ministries Македонија, Ширет Елези, присуствуваше на поставу- ceremony of the bridge and stated that the Municipal In- обврска, до министерствата и другите адекватни ин- and remaining competent institutions we submitted ini- вањето на камен -темелникот на мостот и посочи дека frastructure Development Fund (MIDF), a Luxembourg- ституции поднесувавме иницијативи, предлози и ре- tiatives, proposals and solutions, particularly in the ar- Фонд за инфраструктурен развој на општините (МИДФ) based EU fund, represented by the Frankfurt School for шенија, особено во областа на урбанизмот, пожарни- eas of: urban planning, fire-fighting, rural development, европски фонд, со седиште во Луксембург, застапен од Financial Services is a brand new fund for our country, карството, руралниот развој, даноците и таксите, жи- taxes and fees, the environment and other. Some of them страна на Училиштето за финансиски услуги – Франк- which aims at funding municipal infrastructure invest- вотната средина и други и дел од нив беа прифатени, were approved, others rejected, and some are under ne- фурт (Германија) е сосема нов за нашата земја и има ments via domestic commercial banks. She underscored некои одбиени, а за некои и понатаму продолжуваме gotiation. The political standing during this period had a за цел финансирање на општински инфраструктурни that the Municipality of Gostivar is the first municipality in со преговорите. Политичките состојби во овој период, certain reflection on our activities, too. Hence, perhaps инвестиции преку домашни комерцијални банки. Таа Macedonia that is going to use the funds from this Fund, имаа одредени рефлексии и на нашето работење, по- we did not achieve any great leap as in certain, prior peri- нагласи дека општина Гостивар е прва општина во thus she called on all municipalities nationwide to seek ради што можеби не постигнавме некои покрупни че- ods. However, we succeeded in improving and regulating Македонија која ќе користи средства од овој Фонд при for the possibilities it offers. It was highlighted that MIDF кори како во одредени, претходни периоди, но сепак vital issues under our competence.” што апелираше до сите локални власти од земјава да has also provided assistance to the municipality by its успеавме да подобриме и уредиме важни состојби од This was stated by the President of ZELS, Koce Tra- се обидат да ги искористат можностите што тој ги нуди. own experts in drafting the tender documentation for the нашата надлежност. “ janovski in his report on the activities of ZELS conducted Беше посочено дека МИДФ обезбедила и асистенција bridge construction as well as in preparing accompany- Ова го истакна претседателот на ЗЕЛС, Коце Траја- in 2015, which was expounded before the delegates of the на општината со свои експерти во подготвувањето на ing documents. новски во својот извештај за активностите на ЗЕЛС, General Assembly of ZELS at the seventh session held техничката документација за изградба на мостот и за Driton Zenku - PR of the Municipality of Gostivar реализирани во 2015 година, што ги изнесе пред де- on July 7, 2016 in Hotel “Holiday Inn” in Skopje, at which подготвувањето на попратните документи. легатите на Генералното собрание на ЗЕЛС, на сед- the 2015 financial report of ZELS was also presented. Дритон Зенку - ПР на општина Гостивар мата седница, што се одржа на 07 јули, 2016 година во This session was of utmost significance because the хотелот „ Холидеј ин“ во Скопје, на која исто така беше delegates voted through the new members to the Gen- презентиран и Финасискиот иозвештај на ЗЕЛС за eral Assembly, the Managing Board and the Supervisory 2015 година. Оваа седница беше од особена важност Board, from the rows of the Committee of Councils. This бидејќи делегатите ги изгласаа новите членови на Ге- was accomplished in conformity with the amendments нералното собрание, на Управниот и на Надзорниот to the Statute of ZELS, by which at the initiative of the одбор од редовите на Комитетот на советите. Ова беше Committee of Councils greater participation of munici- реализирано во согласност со измените на Статутот на pal councillors is enabled in decision-making organs of ЗЕЛС, со кои на иницијатива на Комитетот на советите the Association. Thus, the General Assembly now counts се овозможува поголема застапеност на општински- a total of 90 delegates, of whom newly-elected are nine те советници во одлучувачките тела на Заедницата. delegates, members of the Committee of Councils, that Така, Генералното собрание на ЗЕЛС сега брои вкупно is to say, per one of all eight planning regions in the Re- 90 делегати, од кои новоизбрани се девет делегати, public of Macedonia and one member of the Council of членови на Комитетот на советите, односно по еден од the City of Skopje. сите осум плански региони во Република Македонија и еден член од Советот на Град Скопје.

10 11 ЗЕЛС - Гласило 2016 ZELS - Newsletter 2016

Новите делегати во Генералното собрание New delegates to the General Assembly на ЗЕЛС се: of ZELS as follows: 1. Од Скопскиот регион-Трајче Донев, 1. From Skopje region-Trajche Donev, President of претседател на Совет на општина Кисела Вода; the Council of the Municipality of Kisela Voda; 2. Од Полошкиот регион-Хисен Џемаили, 2. From Polog region-Hisen Djemaili, President of претседател на Совет на општина Тетово; the Council of the Municipality of Tetovo; 3. Од Источниот регион-Ранко Давитков, 3. From Eastern region-Ranko Davitkov, President of претседател на Совет на општина Пробиштип; the Council of the Municipality of Probishtip; 4. Од Североисточниот регион-Максим 4. From North-Eastern region-Maksim Dimitrievski, Димитриевски, претседател на Советот на President of the Council of the Municipality of Претседателот на ЗЕЛС, Коце Трајановски во својот The President of ZELS, Koce Trajanovski pinpointed in his општина Куманово; Kumanovo; извештај посочи одредени закони, кои беа донесени report certain laws that were adopted or had underwent 5. Од Југозападниот регион-Башким Машкули, 5. From South-Western region-Bashkim Mashkulli, или претрпеа измени и дополнувања, по иницијатива some amendments and supplements at the initiative of претседател на Советот на општина Дебар; President of the Council of the Municipality of Debar; на ЗЕЛС, меѓу кои Законот за пожарникарство. ЗЕЛС ZELS, among which the Law on Fire-Fighting. ZELS with 6. Од Вардарскиот регион-Александар Колев, 6. From Vardar region-Aleksandar Kolev, President со поддршка на Мрежата на територијални противпо- the support of the Network of Territorial Fire-Fighting претседател на Советот на општина Велес; of the Council of the Municipality of Veles; жарни единици изготви работен текст на Предлог за Units drafted a working paper to the proposal on amend- изменување и дополнување на овој Закон и го достави ing and supplementing this law and submitted it to the 7. Од Пелагонискиот регион-Никола Димески, 7. From Pelagonija region-Nikola Dimeski, President до Министерство за одбрана, со кој се обезбеди соод- Ministry of Defence, which as such, provided appropriate претседател на Советот на општина Прилеп; of the Council of the Municipality of Prilep; ветно утврдување на статусот на вработените во тери- specification of the status of employees in territorial fire- 8. Од Југоисточниот плански регион-Николче 8. From South-Eastern region-Nikolche Miovski, торијално противпожарните единици (ТППЕ), како дел fighting units (TFFU), as part of the sole protection and Миовски, претседател на Советот од општина President of the Council of the Municipality of од единствениот систем на заштита и спасување во Ре- rescue system in the Republic of Macedonia. Later on, he Радовиш и Radovish and публика Македонија. Потоа, ги посочи активностите за elaborated the activities conducted in view of detecting 9. По функција, од Град Скопје, Ирена Мишева, 9. Ex officio, from the City of Skopje, Irena Misheva, изнаоѓање на најсоодветен модел за обезбедување на the most suitable model for ensuring revaluation of the претседател на Советот на Град Скопје President of the Council of the City of Skopje ревалоризација на вредноста на имотот на правните и property value of both natural and legal entities, which физичките лица, кои се основ за утврдување на данокот is the basis for determining the property tax; a crucial на имот - важен финансиски извор на општините, како financial resource of municipalities, as well as the initia- и иницијативата за измени во Методологијата за про- tive on modifications to the Methodology for assessment цена на пазарната вредност на недвижен имот. Беше of the market value of real estate property. Highlighted потенцирана и иницијативата на ЗЕЛС за изменување и was also the initiative of ZELS on amending and supple- дополнување на Законот за постапување со бесправно menting the Law on Treatment of Illegally Constructed изградени објекти, во кој се прифати објектите кои се Buildings, within which buildings located in envisioned наоѓаат на планирани сообраќајници и булевари да се road arteries and boulevards were accepted to be in- вклопат во урбанистичката документација, но без мож- corporated in the urban documentation, excluding the ност за натамошно добивање на дозвола за градба, до- possibility for further obtainment of a construction, ex- градба и надградба, а беа направени и одредени проме- tension or superstructure permit, while certain changes ни кај обесштетувањето. На иницијатива на ЗЕЛС беше were applied to the redress section. At the initiative of даден дополнителен рок за поднесување на барања за ZELS, an additional deadline was given for submission легализација, до 31 март 2016 година, а поволно беа of legalization requests until March 31, 2016; whereas прифатени и иницијативите за измени во Програмата за favourably were approved the initiatives on changes to финансиска поддршка на руралниот развој. Трајановски the Programme for Financial Support to Rural Develop- посочи дека од особена важност за ЗЕЛС е што во 2015 ment. Trajanovski accentuated that the adoption of the година беше донесен нов Стратегиски план на ЗЕЛС new Strategic Plan of ZELS 2016-2020 is highly impor- Бројот на членови на Управниот одбор на ЗЕЛС The number of delegates of the Managing Board за 2016-2020 година, чие донесување мина низ исклу- tant for ZELS, whose adoption went through an extraor- зголемен со тројца општински советници of ZELS increased by three municipal councillors чително транспарентна постапка кај целото членство. dinarily transparent procedure for all its members. It is Делегатите на Генералното собрание на ЗЕЛС ги The delegates of the General Assembly of ZELS also voted Тоа е уште еден амбициозен план, кој е фокусиран на one further ambitious plan, focused on the development изгласа и тројцата нови членови на Управниот одбор through three new members to the Managing Board of ZEL, развој на три стратегиски цели: Лобирање; Обезбеду- of three strategic goals: Lobbying; Provision and Main- на ЗЕЛС, од Комитетот на советите, со што ова тело from the Committee of Councils, by which this organ is now вање и одржување на системот на услуги за општините tenance of the System of Services to Municipalities; and брои вкупно 22 члена. Еден од тројцата членови comprised of 22 members. One of these three members is и Одржливост на ЗЕЛС. Беа истакнати и активностите Sustainability of ZELS. Emphasis was also placed on е со право на глас, а тоа го утврдува Комитетот на eligible to vote, which is stipulated by the Committee of Coun- поврзани со меѓународната соработка и реализација на activities related to the international co-operation and советите, на седница. Новоизбрани се членовите: cils, at its session. The newly-elected members are as follows: регионални проекти насочени кон зајакнување на капа- implementation of regional projects pertaining to the цитетите на општините за областите на: енергетската empowerment of municipal capacities in the areas of: 1. Трајче Донев, претседател на Комитетот на 1. Trajche Donev, President of the Committee of Councils of ZELS; ефикасност, обезбедувањето на поквалитетни услуги во energy efficiency, ensuring better services in the com- Советите на ЗЕЛС; комуналната сфера, активностите за зајакнување на ко- munal area, activities for strengthening the committees 2. Хисен Џемаили, потпретседател на Комитетот на 2. Hisen Djemaili, Vice-President of the Committee мисиите за заштитата на човековите права и родовата on protection of human rights and gender equality, cer- Советите на ЗЕЛС;и of Councils of ZELS and еднаквост, сертификацијата на форумските модератори. tification of forum moderators. Concerning the support 3. Максим Димитриевски, исто така, потпретседател 3. Maksim Dimitrievski, also Vice-President of the Во делот на поддршката на ЗЕЛС на своите членки за of ZELS to its members in developing the local economy, на Комитетот на Советите на ЗЕЛС; Committee of Councils of ZELS развивање на локалната економија беше потенциран underlined was the regional project for certification of регионалниот проект за сертифицирање на општините municipalities with a favourable business environment со поволно деловно опкружување „ БФЦ СЕЕ“. На крајот “BFC SEE”. At the end of his address, Trajanovski em- од обраќањето Трајановски истакна дека го радува фак- phasized to be delighted of the fact that the previous year И Надзорниот одбор на ЗЕЛС со нов член Supervisory Board also has a new member тот што во претходната година значително е зголемен was marked by an increased percentage of revenues of За нов член на Надзорниот одбор, делегатите на As a new member to the Supervisory Board, the delegates процентот на приходите на ЗЕЛС и упати апел до сите ZELS and appealed to all municipalities to regularly pay Генералното собрание го избраа Ранко Давитков, of the General Assembly elected Ranko Davitkov, општини редовно да ја исплаќаат членарината кон their membership fee to ZELS, especially because in May претседател на Советот на општина Пробиштип, President of the Council of the Municipality of Probishtip, ЗЕЛС, особено што од мај 2016 година заврши буџет- 2016 the budget support to the Association by SDC ter- што го предложи Комитетот на Советите, и според who was proposed by the Committee of Councils and is ската поддршка на Заедницата од страна на СДЦ и што minated and numerous donors are leaving the country статутарните одредби е без право на глас. ineligible to vote, in line with the statutory provisions. голем број донатори ја напуштаат земјава и регионот. and the region.

12 13 ЗЕЛС - Гласило 2016 ZELS - Newsletter 2016

Димитриевски посочи дека има впечаток дека процесот Dimitrievski emphasized to be under the impression that на децентрализацијата во земјата наместо да се развива the decentralization process is flowing in the wrong direc- и да оди во нагорна линија, според него се движи во об- tion, instead of being in the ascendant. He also pinpointed ратна насока. Тој изнесе и одредени искуства од својата certain experience of his municipality, by which he gets the општина, според кои има впечаток дека не сите единици impression that not all local self-government units of this на локална власт од земјата добиваат еднаква поддрш- country are equally supported when it comes to the alloca- ка при распределбата на средства од централната власт. tion of central government funds. His future commitment Неговата идна заложба ќе биде сета енергијата во ЗЕЛС да means that the whole energy of ZELS shall be spent on оди во насока на преземање на активности за развивање undertaking activities for the development of the decen- на децентрализацијата на власта со поголема финансиска tralization of power with greater financial independence of независност на општините и еднаква распределба на municipalities and equal allocation of funds by the country, средствата од страна на државата, независно која поли- notwithstanding the political elite elected in the municipal- тичка елита е избрана во општината. И претседателот на ЗЕЛС одговори дека всушност сите насоки на Заедница и ity. The President of ZELS responded that in actuality all Потоа, извршната директорка на ЗЕЛС, Душица Перишиќ Afterwards, the Executive Director of ZELS, Dusica Perisic pre- до сега одеа во таа насока, и дека се направени големи ис- directions of the Association have so far been made in this го презентираше Финансискиот извештај на ЗЕЛС за 2015 sented the financial report of ZELS for 2015. She expounded чекори, особено во обезбедување на поголемо зафаќање direction, that great leaps have been achieved especially година. Таа ја образложи состојбата на приходи и расходи the balance of revenues and expenditures of ZELS in this pe- на средства во полза на сите општини. Тој нагласи дека in providing further coverage of funds in favour of all mu- на ЗЕЛС за овој период, потенцирајќи дека за прв пат про- riod, highlighting that for the first time the percentage of rev- ЗЕЛС и понатаму ќе биде препознатлива, токму по тоа што nicipalities. He emphasized that ZELS will keep on being центот на приходите од членарина е поголем од процентот enues from membership fees is higher than the percentage of во неговото работење не преовладуваат политички реше- recognizable precisely by the fact that no political decisions на средствата добиени од донација. Во 2015 година ЗЕЛС funds obtained by donation. In 2015, ZELS achieved revenues нија, туку решенија во полза на сите граѓани. prevail in its work, but decisions in favour of all citizens. оствари приходи и од консултантски услуги, што беа дадени from consulting services offered to the Republic of Serbia on Со слични ставови беше и дискусијата на градоначални- Of similar standpoints was the discussion led by the Mayor на Република Србија за имплементирање на електронскиот implementation of the electronic system “E-Building Permit”, систем „е-одобрение за градба“, за кого се интересираат кот на општина Јегуновце, Тони Коцески, кој ја истакна of the Municipality of Jegunovce, Toni Koceski, who accentu- which grasps the interest of remaining countries in the region, својата долгогодишна градоначалничка кариера и учест- ated his long-time career as mayor and participation in the и другите земји од регионот и доаѓаат во просториите на who come to visit ZELS and get thoroughly acquainted with ЗЕЛС да се запознаат подетално со него, а оваа годи- во во органите на ЗЕЛС, каде е сведок дека секогаш во organs of ZELS, where he has witnessed that discussions it. This year, the Association transferred its experience in this на овие искуства Заедницата ги пренесе и во Република нивното работење, дискусиите и одлуките се носеле во and decisions in their work have always been reached in Албанија. Во однос на членарината беше исто така истак- area to the Republic of Albania, too. Regarding the member- интерес на сите општини. При тоа посочи дека општини- favour of all municipalities. Meanwhile, he pointed out that ната потребата за редовно и навремено плаќање од страна ship fee, underscored was the need of regular and timely pay- те не треба да чекаат само на средства од државата туку и municipalities should not solely rely on state funds, but the на општините, бидејќи тоа е потребно за сите активности на ment by municipalities because it is requires for all the ac- самите градоначалници да прават напори за подобрување mayors should themselves make efforts to improve activi- ЗЕЕЛС, како и за одржување на електронските системи, кои tivities of ZELS and for the maintenance of electronic systems, на активностите и за ангажирање преку различни меѓуна- ties for engagement through various international and EU се обезбедуваат и одржуваат од Заедницата. provided and maintained by the Association. родни и европски проекти за подобрување на услугите кон projects on improving the services for the citizens. He also Седницата продолжи со дискусија на која прв се пријави The session continued with a discussion in which the Presi- граѓаните. Тој исто така, го реафирмираше барањето за re-affirmed the request on providing appanage for mayors, претседателот на Советот на општина Куманово, Максим dent of the Council of the Municipality of Kumanovo, Maksim обезбедување на апанажа на градоначалниците, кои исто, who just like the members of the parliament are office- како и членовите на Собранието се избрани функционери Димитриевски, кој во името на новоизбраните делегати Dimitrievski first took the floor, extending gratitude on behalf holders elected in direct elections, therefore it is necessary на непосредни избори и дека е потребно и законски да се им се заблагодари на членовите на Генералното собра- of newly-elected delegates to the members of the General to be legally equated in this section. ние за укажаната доверба и за можноста советниците да Assembly on their confidence demonstrated and the possibil- изедначат во овој дел. учествуваат во одлучувачките тела на ЗЕЛС, да ги изне- ity for councillors to participate in decision-making organs of сат нивните предизвици, ставови и концепти за развој ZELS, exchange their challenges, positions and development во спроведувањето на надлежностите на општините. concepts during the execution of municipal competencies. Општина Кочани посветена на обезбедување на услови за заштеда на енергија и поквалитетни услови за работа на учениците

Една од стратегиските определби на Општина Кочани е заштеда на енергија преку користење на обновливи извори на енергија и создавање на енергетски ефи- Municipality of Kochani касни објекти, со кои ќе се придонесе за обезбедување на поквалитетни услови за работа во јавните установи. dedicated to provide energy Во тој контекст, општината подолг временски период е saving conditions and enhanced посветена на создавањето на услови за искористување working conditions with pupils на сопствените природни ресурси, меѓу кои геотермал- ните води, како извор за затоплување, што веќе е реали- One of the strategic determinations of the Municipality зирано во две училишта, спортската сала и зградата на of Kochani is energy saving by using renewable sources основниот суд во Кочани. Неодамна, заштеда на енер- of energy and creating energy efficient buildings, which гија беше обезбедена и со искористување на сончевата would contribute to the provision of better working condi- топлина, со поставување на хибридни соларни панели tions in public institutions. At this point, the municipality во објектот „Бамби“ на Детската градинка „Павлина has been for a longer period devoted to create conditions Велјанова“ од Кочани, за производство на топлинска и for absorption of its own natural resources, among which на електрична енергија. Според утврдените резултати, geothermal waters, as a heating source, having been освен економски придобивки утврдени се податоци за introduced in two schools, the sports hall and the Basic заштита на животната средина, односно испуштениот Court’s building in Kochani. Recently, energy saving was СО2 во воздухот е намален на 5 тони годишно, а заште- also purveyed through the use of solar energy, by setting дата на средствата за електрична енергија се во износ hybrid solar panels in the building “Bambi” within kin- од 94 илјади денари и истите ќе бидат наменети за нови dergarten “Pavlina Veljanova” in Kochani for heating and еколошки проекти во градинката. electric energy production.

14 15 ЗЕЛС - Гласило 2016 ZELS - Newsletter 2016

Општината започна со реализација на обезбедување According to indicated results, except for the economic на уште еден енергетски ефикасен објект на својата benefits, stipulated have been data for environmental pro- Општина Гевгелија ќе го искористи и доделениот грант The Municipality of Gevgelija will make use of the grant територија. Станува збор за училиштето „ Св. Кирил tection, i.e. emitted CO2 in the air has reduced by 5 tons и Методиј“ во Горни Подлог, објект изграден пред 50 annually, while saved energy funds amount to MKD 94 од 260.000 евра од страна на Министерството за фи- amounting to € 260. 000 awarded by the Ministry of Fi- нансии. Паралелно со ова во тек е постапка што ја води nance. Parallel to this, there is an on-going procedure години, чија инфраструктурна состојба, освен од „за- thousand and the same shall be invested for new ecologi- УНДП со грант од Јапонската влада за реконструкција conducted by UNDP with a grant of the Japanese gov- бот на времето“, беше особено влошена и од попла- cal projects in the kindergarten. на еден бунар од Вардарското бунарско подрачје на кое ernment for the reconstruction of a well in the Vardar The municipality also initiated activities for securing an- вите што ја зафатија земјава и овој регион, во месец издашноста на водата за пиење ќе му биде зголемена well area, in which the discharge rate of drinking wa- other energy efficient building in its territory. It’s spoken февруари, минатата година. Влагата во училиштето, од 50 на 100 литри во секунда. Со овие финансиски ter shall increase from 50 to 100 litres per second. With of school “Ss. Cyril and Methodius” in Gorni Podlog, a претставува сериозна пречка за квалитетно одвивање средства предвидено е да се изведат три нови експло- these funds, envisaged for construction is what follows: facility constructed 50 years ago, whose infrastructural и следење на наставата на околу 130 –те ученици, од атациони бунари крај Вардар, еден резервоар од 1000 three new exploitation wells along Vardar; one reservoir condition, save the “ravages of time”, was vastly devas- прво до деветто одделение, од селата: Горни Подлог, метри кубни, хлорна станица, електро и хидротехнички of 1000 square meters; a chloric station; electric and tated by the floods that hit the country and this region Долни Подлог и Мојанци. Ангажираноста на општина- инсталации и три куќички за бунари. Реализацијата на hydro-electric installations, and three well houses. The in February the year before. The moisture in this school та за справување со овој предизвик, заврши успешно, проектот ќе придонесе и за решавањето на предиз- project implementation will contribute to the resolution poses a grave obstacle to qualitative process of attending со одобрување на грант на општината од Владата на виците со присуство на поголеми количини аресен од of challenges due to the presence of larger amounts of lectures for roughly 130 pupils, from first to ninth grade Јапонија, во висина од 70.479 евра, за реновирање дозволените стандарди, со што проблемот со водата за arsenic from the allowed standards; by which the water in the villages: Gorni Podlog, Dolni Podlog and Mojanci. на зградата, што опфаќа: реконструкцијата на кровот, пиење за населението ќе биде дефинитивно надминат. issue for the population will be definitely overcome. The engagement of the municipality in tackling this chal- нова фасада, делумна обнова на подот и замена на lenge came to fruition with the approval of a grant by the Љубчо Алексовски Ljubcho Aleksovski вратите и прозорците. Japan government to the municipality in the amount of ПР на Општина Гевгелија PR of the Municipality of Gevgelija Градоначалникот на Општина Кочани, Ратко Дими- € 70, 479 for refurbishment of the building, which en- тровски вели дека со овој проект ќе се обезбеди мо- compassed: roof reconstruction, new facade, partial floor дерна енергетски ефикасна зграда, со поквалитетни renovation and replacement of doors and windows. услови за работа и учење, а градежните работи ќе се The Mayor of the Municipality of Kochani, Ratko Dimitrovski одвиваат во летниот период, кога учениците не посету- stated that this project shall provide a modern energy „ Стратегија за лобирање за “Lobbying Strategy on ваат настава. Според градоначалникот, средствата беа efficient building with better working and learning con- енергетска ефикасност за Energy Efficiency for овеќе од добредојдени, бидејќи ќе бидат искористени ditions, while building works will take place in the sum- асоцијациите на ЈИЕ“ Associations in SEE” за најмладите, да се отстрани влагата во училниците и mer period, when pupils attend no course. According to да им се овозможи здрава и чиста средина за следење the mayor, these funds were more than welcome as they на училишната настава. will be used for the youngest; the removal of moisture „Стратегија за лобирање и застапување за енергетска “Lobbying and Advocacy Strategy on Energy Efficiency Љубинка Ајтовска in classrooms, providing for them a healthy and pristine ефикасност во асоцијациите на општините на земји- for Associations of Municipalities in South-East Europe environment meant for attending lectures. ПР на Општина Кочани те од југоисточна Европа (СЛЗЕЕ)“ е новата публи- Countries – LASEE” is the new publication issued in the Ljubinka Ajtovska кација издадена во рамките на Регионалниот проект frames of the regional project “Energy Efficiency in Mu- PR of the Municipality of Kochani „Енергетска ефикасност во општинските асоцијации nicipal Associations (EeMA)” implemented in the recent (ЕеМА)“, што се реализираше во изминатиот период во period in our country, and in Bosnia and Herzegovina, нашата земја и во Босна и Херцеговина, Косово, Црна Kosovo, Montenegro and Serbia. Гора и Србија. The development of the publication LASEE was the fi- Општина Гевгелија презема Municipality of Gevgelija Како краен резултат на заедничката работа на сите nal result of the joint work of all partners, included in активности за решавање на undertakes activities to партнери, вклучени во проектот и со употреба на ре- the project and the application of a regionally devel- гионално развиена заедничка методологија, беше oped common methodology, which aims at supporting проблемот со обезбедување resolve the issue of providing реализирана оваа публикација СЛЗЕЕ, чија цел е да the associations of SEE countries in the impact over на квалитетна вода за пиење qualitative drinking water ги поддржи асоцијациите на локални власти во земји- national governments striving for enhancement and за населението for the population те од ЈИЕ во влијанието врз националните влади, за empowerment of conditions for developing energy ef- унапредување и подобрување на условите за развој на ficiency and sustainable energy management in cit- енергетската ефикасност и оддржливото управување ies and municipalities of the region for attainment of Општина Гевгелија презема активности за долгороч- The Municipality of Gevgelija undertook activities for a со енергијата во градовите и општините од регионот structural changes in the sector of energy efficiency, но решавање на проблемот со обезбедување на ква- long-term resolution of the issue related to the provision за постигнување структурни промени во секторот за as a crucial area for the economic development of литетна вода за пиење за градот и за сите населени of qualitative drinking water for the city and all populated енергетска ефикасност, како клучна област за економ- municipalities. места кои се приклучени на регионалниот водовод. areas, connected to the regional water supply network. ски развој на општините. In the frames of this publication, there are twenty gold- Станува збор за капитален проект за кој општината се It refers to a capital project for which the municipality Во рамките на оваа публикација дадени се и дваесетте en rules given which ought to be followed by municipal задолжи со 83,5 милиони денари кај Светската банка has indebted itself with MKD 83, 5 million to the World златни правила кои треба да ги следат асоцијациите на associations and municipalities themselves in order за изградба на систем за обезбедување дополнител- Bank for the construction of a system for providing ad- општините и самите локални власти во лобирањето до to lobby before decision makers and holders as well ни количини вода за пиење од бунар- ditional amounts of drinking water креаторите и носителите на за- as the three steps to successful ското подрачје Вардар. Во рамки на from the well area of Vardar. In the конски одлуки и трите основни development of strategies whilst проектот за подобрување на општин- frames of the project on improvement чекори за успешно креирање lobbying. One section is intended ските услуги, градоначалникот на of municipal services, the Mayor of the на стратегија при лобирањето. to the method in which activities општина Гевгелија, Иван Франгов Municipality of Gevgelija, Ivan Frangov Еден дел е посветен и на начи- should be conducted along with го потпиша договорот за користење signed the agreement for using a sub- нот како да се работи со новина- the journalists so as to achieve подзаем со Министерството за фи- loan with the Ministry of Finance once рите во насока на постигнување lobbying goals, having also iden- нансии, откако претходно гевгелис- the municipal council of Gevgelija на своите цели во лобирањето, tified here main projects on lob- киот општински Совет донесе одлука reached a decision on long-term in- а дадени се и главните проекти bying in SEE countries. Another за долгорочно задолжување, по што debtedness, which was followed by за лобирање во земјите од ЈИЕ. section of the publication en- започнаа подготовки и постапка за preparations and the procedure of Дел од публикацијата опфаќа и compasses the gender equality распишување тендер за реализација publishing a tender for the project родова еднаквост како еден од as one of the principles of the на проектот, според правилата на implementation in compliance with принципите на СЛЗЕЕ, како и LASEE as well as monitoring Светската банка. the World Bank rules. мониторинг и евалвација. and evaluation.

16 17 ЗЕЛС - Гласило 2016 ZELS - Newsletter 2016

With the new “Business Club” to Туристичката понуда - потенцијал Tourism offer – Good earning a more profound collaboration за добра заработувачка на potential for the population between Municipality населението од општината of Demir Hisar Municipality and local business community Демир Хисар

For the sake of deepening the partner relations between Општина Демир Хисар се поголемо внимание посветува The Municipality of Demir Hisar is paying considerable the local business community and the municipality, the на развивањето на туризмот, како значајна стопанска attention to the development of tourism, as an essential development of mutual dialogue and mutual inform- гранка, преку обезбедување на стратегиски пристап во economic branch, by ensuring a strategic approach to ing on time, the Municipality of Ilinden launched a new утврдувањето на содржините на локалните туристички determine the content of local tourism offers. Hence, in Business Club. In it, participation may take 180 com- понуди. Па така, последните неколку години Општина- recent several years, the municipality has been staunchly panies located in nine local economic zones and other та сериозно се зафати со осмислување на можностите engaged in conceptualizing the possibilities and methods parts of the municipal territory, wherein they will under- и начините за привлекување на поголем број туристи. of attracting as many tourists as possible. Taking into ac- take mutual activities aiming at creation of more favour- Имајќи во предвид дека станува збор за област која count that it is an area without prerequisites for devel- Со новиот „Деловен клуб“ до able conditions for the development of economy, busi- нема предиспозиции за развивање на масовен тури- opment of massive tourism (lakes, beaches, and skiing уште попродлабочена соработка ness management and provision of new investments. зам ( езера, плажи, скијачки терени..) и сè уште е не- terrains) and is still insufficiently popular in the tourism на општината Илинден со This co-operation will be deepened by the conclusion of доволно позната на туристичкиот пазар, Општината се market, the municipality oriented itself to the develop- локалната бизнис заедница the Memorandum of cooperation between the Munici- насочи кон развој на таканаречените селективни фор- ment of the so-called selective forms of tourism. These pality of Ilinden and the Chambers of Commerce of the ми на туризам. Овие форми на туризам имаат извесна forms of tourism have certain distinctiveness in their cre- Republic of Macedonia (MCC), whose members are an специфичност во нивното создавање и осмислување и ation and conceptualization, being of course in line with Со цел продлабочување на партнерскиот однос меѓу immense number of companies of this area. the existing potential of the municipality: its rich cultural локалната бизнис заедница и општината, развивање се разбира се во согласност со постојните потенцијали на взаемен дијалог и навремено меѓусебно информи- на општината: богато културно наследство, историја, heritage, history, gastronomy, intact and undiscovered рање, Општина Илинден формира нов Деловен клуб. гастрономија, недопрени и неоткриени природни ат- natural attractions and other. Therefore, the municipal- ракции и друго. Затоа Општина Демир Хисар свесно ity of Demir Hisar consciously and unremittingly insists Во него учество може да земат 180-те компании ло- “This is a further indicator of the commitment of the on transforming its existing natural resources into a pe- цирани во деветте локални економски зони, како и од municipality to the development of the local economy и понагласено настојува постојните културни ресурси другите делови на територијата на општината, каде ќе and the support to the local business community” да ги претвори во своевидна атракција, па почетните culiar attraction, whose initial outcomes have already преземаат заеднички активности со цел создавање emphasized the Mayor of Ilinden, Zhika Stojanovski. резултати веќе стануваат видливи. become noticeable. на поповолни услови за развивање на економијата, „Демирхисарското културно лето“ прераснува во “Demir Hisar Cultural Summer” is growing into a pres- водење на бизнисот и обезбедување на нови инвес- престижна културна манифестација, која трае околу tigious cultural event that lasts nearly two months, be- тиции. Оваа соработка ќе се продлабочи и со потпишу- два месеца и на која гостуваат голем број дејци од ing attended by an immense number of activists from вањето на Меморандум за соработка меѓу општината Actually, for the purpose of creating a well-trained and македонската и меѓународната елитна научна фела и the Macedonian and international scientific elite world Илинден и Сојузот на стопански комори на Република skilled administration that could best collaborate and познати македонски, европски и светски имиња од as well as prominent Macedonian, European and glob- Македонија (ССК), чии членки се и поголем број ком- support the business community as well as appropriate областа на театарската и филмската уметност Тра- al minds in the fields of theatre and cinematography. пании од ова подрачје. conditions for incessant attraction of new investments, диционално, веќе трета година, манифестацијата Traditionally, for the third year now, the manifesta- the Municipality of Ilinden is implementing in this period започнува во месец јули, на големиот христијански tion commences in July on the great Christian holiday the certification process of obtaining the regional BFC празник Иванден (07 јули), а годинава се совпадна и Ivan’s Day (7th of July), but this year it concurred to SEE, as a favourable business destination. The munici- со одбележувањето на 1100 години од упокојувањето the 1100th anniversary from the death of St. Clement „Ова е уште еден показател за посветеноста на pality is dedicated to improve the living standard of its на Свети Климент Охридски. of Ohrid. општината кон развивањето на локалната економија citizens, which is demonstrated by the drastic unemploy- и поддршката на локалната бизнис заедница“ ment decrease by 10%, which keep on reducing with the Општинската стратегија е насочена и кон обезбеду- The municipal strategy is dedicated to the provision of истакна градоначалникот на Илинден, Жика Стојановски. activation of give new investments that will open new 130 вањето на услови за развивање на манастирски ту- conditions for development of monastery tourism, de- jobs as well as the opening of the local economic zone ризам, тргнувајќи од фактот дека после Охрид, Демир parting from the fact that after Ohrid, Demir Hisar is Marino-Kadino, wherein so far 15 commercial buildings Хисар е втора општина во Република Македонија, по the second municipality of the Republic of Macedonia by бројот на регистрирани културно – историски споме- the number of registered cultural and historical monu- Впрочем, со цел општината да создаде и добро оспо- have been constructed while 20 are under construction. собена и обучена администрација, која ќе умее квали- All of this makes the Municipality of Ilinden one of the ници и археолошки локалитети, од коишто седум се ments and archaeological sites, of which seven are pro- тетно да соработува и да ја поддржува бизнис заедни- most successful municipalities in the area of local eco- под заштита на државата. Градоначалникот, Љупчо tected by the country. Mayor Ljupcho Blazhevski states цата, како и да создава адекватни услови за постојано nomic development. Блажевски вели дека општината посветено работи that the municipality is working assiduously to provide привлекување на нови инвестиции, Општина Илинден, Risto Tomovski на обезбедување на предуслови за развивање на preconditions for the development of this kind of tour- овој вид на туризам, преку активности во инфра- ism through infrastructural activities. A road has already во овој период го спроведува процесот на сертифи- PR of the Municipality of Ilinden цирањето за стекнување со регионалниот сертификат структурата. Веќе е изграден нов пат до манастирот been constructed to the monastery “St. Athanasius of БФЦ СЕЕ, за бизнис поволна дестинација. Општината „Св. Атанасиј Александриски“ кај селото Журче, осум Alexandria” in the village Zhurche; eight kilometres of е посветена кон подобрување на животниот стандард километри асфалтни патишта до манастирите „Св. asphalted roads to the monasteries “St. Athanasius” in на граѓаните, што се докажува и преку драстичното на- Атанасиј“ кај Сопотница и „Св. Пресвета Богороди- Sopotnica and “Most Holy Mother of God” in Suvodol, and малување, до само 10% невработеност, која и натаму ќе ца“ кај Суводол, а ова лето ќе започне изградбата на this summer a new asphalted road shall be constructed се намалува со активирање на новите пет инвестиции нов асфалтен пат и до манастирот „Свети Петар“, кај to the monastery “Saint Peter” in Smilevo, which is 5, кои ќе отворат нови 130 работни места , како и со отво- Смилево во должина од 5,7 километри. Во текот на 7 kilometres in length. In the recent seven-eight years, рањето на локалната економска зона Марино-Кадино, изминативе седум осум години, по разни поводи, во several scientific and cultural events, as the following, во која досега се изградени 15 стопански објекти, а 20 легендарното село Смилево, годишно се организира- are held annually on various occasions in the legendary се во фаза на изградба. Сето тоа, општината Илинден ја ат по неколку научни и културни манифестации, како village Smilevo: the great Ilinden feast “Ilinden is Smi- прави една од поуспешните локални власти на полето што се: големата илинденска прослава-„Илинден е levo”; “Smilevo Congress Days”; “Observance of Dame на развивањето на локалната економија. Смилево“; „Денови на Смилевскиот конгрес“; „Чес- Gruev” and other. Ристо Томовски твувања за Даме Груев“ и други. ПР на Општина Илинден

18 19 ЗЕЛС - Гласило 2016 ZELS - Newsletter 2016 „visitkumanovo.com“- информативна „visitkumanovo.com” - information алатка на општина Куманово за tool of for привлекување на нови туристи attracting new tourists

Информативниот веб портал visitkumanovo.com е нова The information web portal visitkumanovo.com is a new tool алатка што ја креираше општина Куманово, со цел да се designed by the Municipality of Kumanovo for the purpose привлечат туристите да дојдат во што поголем број и да of attracting the immense number of tourists who come to ги посетат природните и културно-историски богатства на visit natural, cultural and historical resources of this region овој крај од земјата како и да уживаат во вкусните гастро- of the country and relish the delicious gastronomic diversi- номски разноликости и гостопримството на населението. ties and the hospitality of local people. The initiative came Иницијативата е на Одделението за стратешко планирање from the Department of Strategic Planning and Local Eco- и локален економски развој, кое во соработка со волон- nomic Development, which designed this web portal in col- терките од американскиот Мировен корпус – Реган Скот и laboration with female U.S. Peace Corps volunteers, Regan Моника Пициа го изработиja овој веб портал, а поддршка Scott and Monica Piccia, while support was given by a vast дадоа и голем број субјекти од приватниот сектор. number of subjects from the private sector. На сајтот, на англиски, на македонски и на албански ја- The website contains a spectrum of handy pieces of informa- зик, може да се најдат палета од корисни информации tion in English, Macedonian and Albanian for potential visi- за потенцијалните посетители, тргнувајќи од тоа како tors, departing from the manner of arriving to the city of Ku- Амбициозните планови на општината, во смисла на The ambitious municipal plans, in the sense of enriching може да се стигне во градот Куманово и други поважни manovo and other vital destinations where accommodation is збогатување на туристичката понуда, кон крајот на the tourism offer, gave further significant contribution by дестинации, каде може да се престојува, специфики- offered, the features and landmarks of cultural and historical минатата година дадоа уште еден значаен придо- the end of last year to greater affirmation of natural rari- те и знаменитостите на културно историските места и sites and sites with natural beauty. On this website, visitors нес за поголема афирмација и на природните ре- ties and values located on the borders of this municipality на локациите со природни убавини. Посетителите на may also find a series of other useful information containing сајтот може да добијат и низа други корисни инфор- a given description, substantiated with a map and detailed ткости и вредности што се наоѓаат во границите на – the arrangement, mapping and construction of tourism мации меѓу кои е дадениот опис, поткрепен со мапа и оваа општина – уредувањето, мапирањето и поста- signalization heading to the springs of the Black River data about four means of transport by which one could arrive детални податоци за четирите сообраќајни можности to Kumanovo (plane, train, bus and car), data about restau- вувањето на туристичка сигнализација на изворите (Crna Reka) in village Zheleznec. Black River’s springs за пристигнување во Куманово (авион, воз,автобус и на Црна Река, во селото Железнец. Црно-реканските are no longer an unfamiliar destination, but an eye- rants with national and international food, locations with fast автомобил), податоци за ресторани со национална и food, information about taxi companies, exchange offices, врела не се веќе непозната дестинација, туку атрак- catching excursion destination that has begun attracting интернационална храна, за места со брза храна, ин- hospitals and ambulances. The website also encompasses тивна излетничка дестинација која почна да привле- many visitors. формации за такси компании, менувачници, болници information about certain institutions such is the National In- кува голем број посетители. Списокот на конкретни The list of specific interventions is relatively exhaus- и амбуланти. На сајтот се вклучени и информации за stitution “Museum – Kumanovo”, the Cultural Centre “Trajko зафати е релативно голем , но преостануваат и уште tive; still there are activities the municipality should одредени институции, како Националната установа Prokopiev”, and information about old crafts that are distinc- „Музеј – Куманово“, Центарот за Култура „Трајко Про- активности што треба да ги преземе општината за да undertake to ensure a qualitative and structured tour- tive for this region as well as data about business and indus- копиев“, потоа податоци за старите занаети кои се се обезбеди поквалитетна и организирана туристичка ism offer. It’s about ensuring conditions for better ac- trial capacities. It is rather interesting that on this website понуда. Станува збор за обезбедување на услови за карактеристични за ова поднебје но, има и податоци there are some Kumanovo legends and fairytales presented, commodation capacities; categorization of existing за современите стопански и индустриски капацитети. поквалитетни сместувачки капацитети, категориза- among which the one of the jokester Batko Gjorgjija, a per- ones, whose number for the time being is symbolical; Мошне интересно е што на сајтот се изнесени и кума- sonality from this area, who has turned into a favourite hero, ција на постојните, чија бројка засега е симболична and undertaking activities to raise the awareness of новски легенди и приказни, меѓу кои и онаа за шего- a synonym and a distinguishing mark of Kumanovo, as well и преземање на активности за развивање на свеста the population, that not solely tobacco, but tourism биецот Батко Ѓорѓија, лик од овој крај, кој станал оми- as the fairytale of Kumanovo’s “four poles”. кај населението, дека не само тутунот, туку и туризмот may bring solid earnings, too. лен јунак, синоним и препознатлив белег на Куманово, може да донесе солидна заработувачка. On this website, one could also find the interesting trade Blagoja Shundovski како и приказната за кумановските - „четири бандере“. Благоја Шундовски На оваа страна може да се најде и интересниот предлог proposal “Shoe Shopping Tour”, a reason more to come PR of the Municipality of Demir Hisar and pay a visit to the region of Kumanovo. It’s about an- ПР на општина Демир Хисар за пазарење -„Чевларска шопинг тура“, дополнителна причина да се дојде и да се посети кумановскиот крај. other project of the Department of Strategic Planning Станува збор за уште еден проект на Одделението за and LED of the Municipality of Kumanovo, through which стратешко планирање и ЛЕР на Општина Куманово со кој numerous shoe companies, with their own production се промовираат бројните чевларски компании, со соп- and sale, are promoted. There are some supplementary ствено производство и продажба. Во наредниот период activities for promotion of the web portal anticipated in планирани се дополнителни активности за промоција на the forthcoming period, while the project is part of the веб порталот, а проектот е дел од Програмата за општа Programme for General Tourism Propaganda and Im- туристичка пропаганда и за подобрување на условите за provement of Accommodation Conditions for Tourists in престој на туристите во Општина Куманово за 2016 годи- the Municipality of Kumanovo in 2016. A brochure and на. Предвидено е и печатење на брошура и летоци кои ќе leaflets are also envisaged to be printed, which will be се дистрибуираат на разни манифестации, саемски на- disseminated at various manifestations and fair events, стани, ќе се доставуваат до дипломатски претставништва will be disseminated to diplomatic offices, while during а, за време на летната сезона, ќе се делат на граничните the summer season, they will also be disseminated at премини, со цел претставување на општина Куманово и border crossings with the aim to represent the Munici- како идеална локација за транзитен туризам. pality of Kumanovo as an ideal transit tourism location. Бисера Благојевиќ - ПР на општина Куманово Bisera Blagojevikj - PR of the Municipality of Kumanovo

20 21 ЗЕЛС - Гласило 2016 ZELS - Newsletter 2016

Прилеп - Prilep – „Срцето на авантурата“ “The Heart of Adventure”

„Прилеп како споменик на природата и на културата “Prilep, as a monument of nature and culture is an е неисцрпна дестинација за љубителите на активни- inexhaustible destination for active tourism lovers. от туризам. Спортистите и учесниците во традицио- Athletes and participants in the traditional outdoor налните фестивали на отворено; во болдеринг, па- festivals in bouldering, paragliding, mountain biking, раглајдерство, планински велосипедизам, планин- mountain running and other kinds of sports attributed ско трчање и другите видови на спорт, на Прилеп му to Prilep the epithet “Heart of Adventure”. All of this, го дадоа епитетот „Срцето на авантурата“. Сето ова enriched with the ethno-cultural identity of Prilep ex- збогатено со етно-културниот идентитет на Прилеп, pressed through historical heritage, churches, monas- изразен низ историското богатство, црквите, мана- teries, archaeological sites, museums and folk tradi- стирите, археолошките локалитети, музеите, тради- tions along with its urban culture, delicious special- ционалниот фолклор заедно со урбаната култура, ties and numerous festivals such are: “Beer Festival”, вкусните специјалитети како и бројните фестивали: “Jazz Festival”, International Carnival “Prochka”; the „Пиво фест“„ Џез фестивалот“; Меѓународниот кар- Festival of Folk Instruments and Songs “Pece Atanaso- невал „Прочка“;, Фестивалот на народни инструмен- vski”; the Theatre Festival with long tradition “Vojdan ти и песни „Пеце Атанасовски“; Театарскиот Фес- Chernodrinski”; then “The Days of King Marko” are a тивал со долга традиција-„Војдан Чернодрински“; reason more to choose Prilep as a unique destination потоа „Денови на Крале Марко“; се причина повеќе for discovery. да се избере Прилеп како уникатна дестинација за This is how the representatives of the Department of разоткривање.“ Local Economic Development in this municipality in Вака, претставниците од Одделението за локален partnership with the Association “Avant-garde Cre- економски развој од оваа општина, во партнерство ativity Forum” depicted the potential of Prilep area со Здружението „Форум за авангардна креативност“ in the Brochure “Prilep – the Heart of Adventure”. In ги опишаа потенцијалите на прилепскиот крај во it, through pictures and texts presented are all these Брошурата што ја - „Прилеп - срцето на авантурата“. sports and festivals, with a detailed description, time Во неа, преку слика и текст се претставени сите овие of holding them, the concept and other detailed infor- спортови и манифестации, со детален опис, времето mation. The pictures of adventurers shown will take Целта е Прилеп навистина да стане „срцето на аван- The aim is that Prilep actually becomes “the Heart на нивното одржување, концептот и други подетални your breath away, as they find the challenge in walking турата“ како што впрочем беше претставен и пре- of Adventure” as it was presented and recognized at податоци. Без здив ќе ве остават прикажаните фото- along a tense elastic tape set up between the rocks of познаен на Балканската конференција за активен the Balkans Conference on Active Tourism “Adventure графии од авантуристите кои предизвикот го наоѓаат Mariovo region. Paragliders savour in the air by taking туризам „AdventureNext Balkans 2016“ што се одржа Next Balkans 2016” which took place in Ohrid, whereat во одењето по тенка еластична лента поставена меѓу a look on marvellous sceneries of Galichica, Krushevo, во Охрид и каде оваа брошира за прв пат беше про- this brochure was for the first time promoted before an каприте од мариовскиот крај. Параглајдеристите кои Mariovo, mountain and natural lakes. Alpinists from мовирана пред големиот број присутни туристички immense number of attending tourist agents from the уживаат во воздухот разгледувајќи ги прекрасните the whole world discerned uniqueness in the rocks агенти од целиот регион и пошироко. whole region and wider. пејзажи на Галичица, Крушево, Мариово и планин- of these regions, which is necessary to increase their Марија Ташкоска Marija Tashkoska ските и природни езера. Алпинистите од целиот свет, adrenaline while climbing steeping rocks. Additionally, во карпите од овие предели препознаа уникатност, motorcyclists and bicyclists worldwide say they have ПР на Општина Прилеп PR of the Municipality of Prilep потребна за зголемување на адреналинот при иска- experienced the best adventures precisely in this part чувањето по стрмните карпи, а моторџиите и велоси- of Macedonia. педисти од целиот свет велат дека најубавите аван- тури ги доживеале токму во овој дел од Македонија.

22 23 ЗАЕДНИЦА НА ЕДИНИЦИТЕ НА ЛОКАЛНАTA САМОУПРАВА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА GLASILOGLASILO ASSOCIATION OF THE UNITS OF LOCAL SELF-GOVERNMENT OF THE REPUBLIC OF MACEDONIA ZELS NEWSLETTERNEWSLETTER

ЗАЕДНИЦА Генералното собрание НА ЕДИНИЦИТЕ ги избра новите делегати НА ЛОКАЛНАTA од Комитетот на советите САМОУПРАВА The General Assembly elected НА РЕПУБЛИКА new delegates from the МАКЕДОНИЈА Committee of Councils ЗЕЛС

ASSOCIATION Редовноста во плаќањето OF THE UNITS на членарината кон ЗЕЛС - OF LOCAL тема на дискусија на SELF-GOVERNMENT Управниот одбор OF THE REPUBLIC Regular payment of ZELS OF MACEDONIA membership fee – discussion topic of ZELS the Managing Board

КОНТАКТ ИНФОРМАЦИИ: тел. +389 (0)2 30 99 033 | факс: +389 (0)2 30 61 994 ул. Копенхагенска бр. 5, п.фах 32, 1000 Скопје, Република Македонија [email protected] | www.zels.org.mk

CONTACT INFORMATION: tel. +389 (0)2 30 99 033 | fax: +389 (0)2 30 61 994 St. Kopenhagenska, No. 5, P.O. Box 32, 1000 Skopje, Republic of Macedonia [email protected] | www.zels.org.mk ЈУЛИ / JULY 2016 www.zels.org.mk