Schreef Score Voor Alberta NUMMER
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
FILMMUZIEKMAGAZINE DANIËL LOHUES – Schreef score voor Alberta NUMMER 191 – 46ste JAARGANG – MAART 2017 1 Score 191 Maart 2017 46ste jaargang ISSN-nummer: 0921- 2612 Het e-zine Score is een uitgave van de stichting FILMMUZIEKMAGAZINE Cinemusica, het Nederlands Centrum voor Filmmuziek REDACTIONEEL Informatienummer: +31 050-5251991 Filmcomponisten hebben allen hun eigen muzikale achter- grond. Meestal gaat een opleiding in de klassieke muziek E-mail: vooraf aan het bestaan van een filmcomponist, althans zo [email protected] denkt het grote publiek nog maar al te vaak. Een treffend voorbeeld is de Amerikaan Aaron Copland die een dergelijke opleiding genoot en naar Hollywood reisde om daar enkele Kernredactie: Paul memorabele scores te schrijven. Dat de werkelijkheid anders Stevelmans en Sijbold kan zijn, bewijzen enkele van de componisten die werden Tonkens genomineerd voor een Oscar dit jaar. De een komt uit de Aan Score 191 werkten avant-gardistische muziekwereld, een ander uit de alternatie- mee: Paul Stevelmans ve popwereld en weer een ander heeft een opleiding in de en Sijbold Tonkens klassieke muziek achter de rug. Dichterbij huis zien we dat Daniël Lohues zijn eigen muzikale Eindredactie: Paul ontwikkeling kent: de singer-songwriter heeft de laatste jaren Stevelmans voorzichtig aan de weg getimmerd als componist voor film. Deze Score begint met een interview met Lohues. Filmmu- ziek betekent niet per definitie een symfonische score, maar Vormgeving: Paul kent vele verschillende stijlen en daar mogen we heel blij mee Stevelmans zijn. Met dank aan: Daniël Lohues, Coen ter Wol- INHOUDSOPGAVE beek, Reyer Boxem (fo- to’s Daniël Lohues), 3 Daniël Lohues - Interview Marco Beltrami, Costa Communications, AMPAS 7 Marco Beltrami - Interview 10 In memoriam: Jan Stoeckart 13 Aaron Copland - Portret 17 Oscar 2017 23 Boekbespreking 24 Recensies 2 VAN IMPROVISATIE NAAR FILMSCORE Daniël Lohues over zijn muziek voor Alberta Als zanger en liedjesschrijver heeft Daniël Lohues al meer dan twee decennia zijn sporen ruimschoots verdiend. Met zijn band Skik en nadien als soloartiest heeft hij het ene succes aan het andere geregen. Maar de Drentse singer-songwriter bewandelt sinds enkele jaren ook andere wegen zoals het schrijven van muziek voor film. Na een eerste score voor De goede dood (2012) schreef Lohues voor Alberta, de nieuwe film van Eddy Terstall en coregisseur Erik Wünsch, een score die prima past bij de onmetelijke ruimte van de Canadese provincie Alberta. De film gaat deze week in roulatie. prairie te kijken naar de Rocky Mountains, ik kom er elk jaar. Het grappige was dat ik vorig jaar in Denver, aan de Amerikaanse kant van de Rockies, in een hotel uitkeek op dezelfde Rockies. Toen zag ik op Twit- ter dat Eddy Terstall ook in de Rockies zat, maar dan in Canada. Ik kende hem alleen maar van Twitter en stuurde hem een tweetje: Hey Eddy, ik zit precies aan de andere kant van dezelfde bergen. Hij zei: ik ben hier een film aan het opnemen. Ik: te gek man. En zo kwam er een contact Daniël Lohues. tussen ons met uiteindelijk de vraag of ik Eddy Terstall heeft in het verleden regel- misschien de muziek wilde maken voor matig artiesten uit de popwereld gevraagd zijn film. Dat was koren op mijn molen, om voor zijn films de muziek te schrijven, want ik ken dat gebied heel goed. Ik heb er getuige bekende namen als Paul de Mun- ooit eens vier pianostukken gemaakt, geïn- nik (Simon, 2004), Spinvis (Vox Populi, spireerd door die prairie en de bergen die 2008) en Benjamin Herman (Deal, 2012). je daar aan de horizon ziet en dus zat ik er Zijn nieuwe film Alberta, die hij samen al in.՚ met zijn scenarist Erik Wünsch regisseer- de, speelt grotendeels in deze Canadese Orgel provincie en verhaalt over een Nederlandse Geheel nieuw was deze muzikale discipli- zakenman die in een midlifecrisis belandt ne niet voor de Drentse zanger die de afge- tijdens een bezoek aan Canada. Hoe Daniël lopen tien jaar veel succes oogstte met cd’s Lohues (Emmen, 1971) bij deze film be- als Hout moet (2011), Ericana (2013), D trokken is geraakt, wil hij graag vertellen: (2014) en de vier Allennig albums (2006- ‛Ik kom mijn hele leven in Alberta, als zes- 2010). Zijn debuut als filmcomponist jarig jongetje al. Een oom van mij is er in maakte hij in 2012 voor de film De goede de jaren ’50 naartoe geëmigreerd. En zo- dood van Wannie de Wijn. Dit door De doende stond ik als kleine jongen al op een Wijn zelf geschreven drama over een man 3 op middelbare leeftijd die kiest voor eutha- zelf steeds terugkwamen en die heb ik om- nasie voorzag Lohues van een passend lied gezet voor strijkkwartet. Die muziekjes – Proaten doen we later wel – dat over de zijn enkele thema’s geworden in de film.՚ eindtitels is te horen en enkele strijkkwar- Wat was nieuw aan het componeren voor tetten. Wat spreekt Lohues zo aan in het film voor iemand die graag en veel impro- componeren voor film? ‛De afgelopen vijf- viseert? ‛Dat je precies op de seconde of entwintig jaar is popmuziek maken mijn zelfs op de milliseconde dingen moet voornaamste bezigheid geweest, maar van schrijven. Dat vind ik heel leuk om te huis uit ben ik opgegroeid als organist in doen, juist omdat ik in mijn eigen werk de de katholieke kerk. Als de kerk ter commu- complete vrijheid heb: dit is een song en nie ging, dan werd er niet gezongen, maar die moet zus en zo lang zijn, maar voor de was het zaak dat je ging improviseren op rest kan ik doen wat ik wil. Maar ik maak het orgel. Mijn vader deed dat altijd en hij ook graag toegepaste muziek, oftewel mu- liet mij dat als kleine jongen ook af en toe ziek voor een speciaal doel. En dan inder- doen. Dat improviseren zonder noten en daad ook muziek voor zo’n filmscène: zus dan af en toe naar beneden kijken of ieder- en zo lang moet hij zijn, daarnaast moet ik een al naar de communie was geweest ging rekening houden met dingen als een toon- mij goed af. Hier ligt de kiem van iets wat soort. Dat vind ik een geweldige uitdaging ik nog steeds heel veel doe als ik ’s mor- om zo te werken. Het is alweer een tijd gens begin met piano spelen: dan ga ik im- geleden, maar die thema’s kan ik zo wel proviseren. Waar vaak ook weer liedjes weer voor de geest halen. Ik weet nog dat uitkomen, maar daarnaast is het voor mij ik het geweldig vond toen het af was en ik altijd een droom geweest om instrumentale het terug hoorde.՚ muziek te maken. Die Allennig-serie die ik Alberta is Lohues’ tweede filmscore. Hoe gemaakt heb, dat zijn vier albums waar ik heeft hij dit project aangepakt? ‛De film in mijn eentje liedjes speelde op de piano was ruw gemonteerd en toen ben ik op de en de gitaar, maar daar staan ook een paar laptop en op de vleugel tijdens het kijken instrumentale nummers op.՚ gaan spelen. Die improvisaties heb ik op- genomen en daar kwamen een paar aardi- ge, lange melodieën uit voort. Ik vind nog altijd de Nederlandse filmmuziek van de seventies geweldig, dat is toch wel iets heel eigens: Rogier van Otterloo en ande- ren. Toen dacht ik: dat zou ik ook graag doen, echt mooie melodieën schrijven. Daar heb ik ook hard mijn best op gedaan om dat te maken.՚ Saskia Bonarius en Wilbert Gieske in De goe- de dood. Bach Toen de vraag kwam of Lohues De goede Waar komt die interesse voor filmmuziek dood wilde voorzien van muziek zat hij vandaan? ‛De grote namen uit de Ameri- zelf net in een periode waarin een goede kaanse filmmuziek ken ik wel, maar ik ben vriend van hem hetzelfde overkwam wat in opgevoed met klassieke muziek. Bij ons de film gebeurt. ‛Ik zat daar heel erg in en thuis was helemaal geen popmuziek te vin- toen ben ik improvisaties gaan opnemen en den, er was alleen maar klassieke muziek. daaruit heb ik themaatjes gehaald die van- Mijn vader draait nog steeds alleen maar 4 barok: Bach, Telemann en nog ouder werk. Erik en ik samen muziek in de film ge- Ik heb op mijn orgellessen als kind heel plaatst.՚ Belangrijk bij het componeren was veel muziek gespeeld: renaissance, barok, het landschap: de bergen, de bomen, de muziek van Händel, noem maar op. Mijn rivier, maar net zo goed de persoonlijke moeder draaide veel Beethoven, en natuur- relatie tussen de hoofdfiguren. ‛Een mix lijk alle grote bekende klassieke werken. van allerlei gevoelens waar de film bol van En altijd was er muziek van Bach, met staat,՚ aldus Lohues. name de orgelmuziek, die heb ik heel hoog Samenwerking zitten. Dus daar komt mijn interesse in instrumentale muziek ook vandaan.՚ Hoe verliep de samenwerking met Eddy Terstall? ‛Heel goed. Het boterde prima tussen ons en we zijn er echt vrienden door geworden. We zitten ook op dezelfde golflengte, denk ik: ik met de muziek en hij met zijn film. Ook hebben we veel gelachen tijdens het samenwerken. Eddy is heel vrij en daardoor kon ik ook zeggen: nou, hier is muziek, kijk maar hoe jij het gebruikt, want het is jouw film. Voor mijn eigen plaat is er bijna niemand die ik toelaat in het creatieve proces, omdat ik Twee Canadian Mounties in Alberta. altijd precies wil maken wat diep uit mij komt. Maar in het geval van toegepaste Bestaat de score voor Alberta uit geheel kunst wil ik graag weten: hoe zie je dat, nieuwe muziek of heeft Lohues ook ge- wat zoek je? En dan wil ik dat graag ma- bruikgemaakt van bestaande stukken? ‛De ken.