Wiosenny Przeł
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
| TEMAT NUMERU | Wiosenny przeł Radon bezkolbowy bez tajemnic Znów po 75 latach – i to znów w marcu – Fabryka Broni w Radomiu uruchamia produkcję nowatorskiego TEKST LESZEK ERENFEICHT, JAROSŁAW przełomie lat 2007/2008 w Zakładzie Kon - karabinu, który ma szansę stać LEWANDOWSKI strukcji Specjalnych Instytutu Techniki Uz- bro jenia Wydziału Mechatroniki Wojskowej się eksportowym przebojem, pierwszy dzień wiosny, Akademii Technicznej w Warszawie i jedno- ale przede wszystkim mógłby 21 marca, Fabryka Broni cześnie w radomskiej Fabryce Broni „Łucznik” skutecznie uzbroić polską w Radomiu zorganizowa- – Radom Sp. z o.o. jako projekt badawczo- armię. Pozostaje mieć nadzieję, ła prasową premierę strze- -rozwojowy PBR/15-224/2007/WAT. Projekt że dzieje karabinu Maroszka lającego prototypu kara- rozwojowy nr O R00 0010 04, zatytułowany Wbinu MSBS-5,56 w konfiguracji bezkol bo wej. „Opracowanie, wykonanie oraz badania kon- i roku 1939 nie powtórzą się Rozwój projektu MSBS-5,56 śledziliśmy bacz- strukcyjno-technologiczne karabinków stan- zbyt dokładnie... nie na naszych łamach (STRZAŁ 1, 10/09, 1, dar dowych (podstawowych) modułowego 4, 9, 10/10, 7-8, 10-11/11, 9/12), więc teraz systemu broni strzeleckiej kalibru 5,56 mm tylko przypomnimy pokrótce jego historię dla Sił Zbrojnych RP” został rozpisany na i zajmiemy się konstrukcyjną oraz użytkową trzy lata: od 4 grudnia 2007 do 3 grudnia stroną nowej konfiguracji Radona. Cykl wy- 2010 roku. dawniczy sprawił, że inni ubiegli nas w prezen- Po raz pierwszy w dziejach polscy kon- tacji zdjęć bezkolbowego Radona – ale za to my struktorzy broni uciekli się wówczas do sze- jako pierwsi pokażemy Wam, co ma w środku! roko zakrojonych konsultacji wśród zarów- no docelowych użytkowników wojskowych, MSBS-5,56 Radon jak i cywilnych profesjonalistów (w tym nas, Program Modułowego Systemu Broni Strze- dziennikarzy prasy fachowej) na temat zało- leckiej kalibru 5,56 mm zapoczątkowano na żeń programu i szczegółowych rozwiązań 6 STRZAŁ numer specjalny | KWIECIEŃ 2014 Komora spustowa bezkolbowca w przedniej części – widoczny hak łączący ją z komorą zamkową; faktura wydruku jest bardzo przyjemna, warto ją zachować w wersji docelowej Wojskowi bowiem niestety od początku nie wykazywali entuzjazmu. W ich ocenie Beryl miał całkowicie zaspokajać potrzeby armii, a jego nieperspektywiczność specjal- nie panom generałom nie spędzała snu karabinu w konfiguracji klasycznej (kolbo- z powiek – wszak zgodnie z poglądami z cza- wej) powstała w technologii wydruku trój- sów, w których spora część z nich zdobyła wymiarowego (rapid prototyping) latem generalskie gwiazdki, wojen już się nie wy- 2008 roku, a publicznie zaprezentowano ją grywało karabinami. Świadomość tego, że wraz z podobną makietą w konfiguracji bez- karabin stał się na powrót podstawowym kolbowej w grudniu (STRZAŁ 1/09). narzędziem pracy żołnierza, przyniosły do- Zadaniem trzecim, obliczonym na równo świadczenia udziału WP w zagranicznych rok, od grudnia 2008 do grudnia 2009 roku, konfliktach asymetrycznych. było „Wykonanie dwóch demonstratorów om: technologii”, czyli produkcja funkcjonalnych Nowe otwarcie modeli metalowych. Jego podsumowa- Pierwsze demonstratory były przyrządami la- niem była pierwsza publiczna prezentacja boratoryjnymi i taką też miały urodę. Służyły demonstratorów technologii MSBS-5,56K wypróbowaniu w praktyce pomysłów kon- (prawie) (kolbowego) i MSBS-5,56B (bezkolbowe- strukcyjnych, a nie wygrywaniu konkursów go), mająca miejsce 15 grudnia 2009 roku piękności, co niestety było po nich widać. w Radomiu (STRZAŁ 1/10). Ściśle z tym po- Kiedy już przetestowano wszystko, co wiązane było zadanie czwarte, „Przepro - było do przetestowania, przyszedł czas na wadzenie badań dwóch demonstratorów zewnętrzną formę. WAT utworzyła zespół, technologii”, obliczone na 9 miesięcy – do w którym wziął udział współpracownik września 2010 roku, po którego wykonaniu Strzału, Adam Gawron. Dzięki wysiłkom demonstratory technologii po raz pierwszy tego zespołu powstała zupełnie nowa bryła zaprezentowano publicznie na targach zewnętrzna obu konfiguracji karabinów, przyszłego systemu. Cieszy nas bardzo, że MSPO w Kielcach. Ostatnie trzy miesiące które przestały straszyć blokowatymi kształ- w kolejnych odsłonach nowego systemu trwania projektu poświęcono na realizację tami. Ta operacja plastyczna wymagała jed- widzimy wiele rozwiązań zaproponowanych zadania piątego, którym była „Analiza wyni- nak daleko idącej ingerencji w wewnętrzną wówczas między innymi przez zespół ma- ków badań oraz wybór docelowego układu konstrukcję – właściwie zbudowania nowe- gazynu STRZAŁ. konstrukcyjnego MSBS-5,56 przez Siły Zbroj - go karabinu. Wydruki 3D nowej wersji Drugim zadaniem było obliczone na 9 ne RP”. Założeniem miało być skoncentro- MSBS-5,56K (i makietę nowego 40 mm gra- miesięcy (od marca do grudnia 2008 roku) wanie wysiłków konstrukcyjnych na konfi- natnika podwieszanego do niego) zapre- „Opracowanie dwóch projektów demon- guracji wybranej przez wojsko, ale skoń- zentowano w sierpniu 2010 roku na WAT stratorów technologii”. Pierwsza makieta czyło się na analizie wyników badań. (STRZAŁ 9/10). Analogicznie do procesu konstruowania nowych samochodów, identyczne założenia wstępne wynikające z ergonomii i współ- czesnych poglądów na użycie broni długiej dały w rezultacie karabin przypominający inne modele tworzone w tym czasie. Szyb - ko podniosły się więc zarzuty, że karabin jest do nich zbyt podobny – zwłaszcza do Remingtona ACR, mimo że ten nigdy nie miał odmiany bezkolbowej. Kolejne wersje prezentowane na targach MSPO wraz z de- Komora zamkowa wraz z suwadłem i zamkiem, od dołu – jak widać, MSBS jest zupełnie monstratorami technologii stopniowo od- nowym karabinem, to ani nie AK, ani nie AR-15, ani nie ACR... chodziły od wzornictwa ACR, dopracowując KWIECIEŃ 2014 | numer specjalny STRZAŁ 7 Bezkolbowy MSBS-5,56B/Radon-B w całej okazałości. Charakterystyczny podłużny otwór pomiędzy komorą spustową a komorą zamkową służy do chłodzenia lufy na newralgicznym odcinku tuż za komorą nabojową – ale nie jest pewne, czy utrzyma się w wersji produkcyjnej karabinu, bo jak się okazuje nie jest niezbędny: lufa się nie przegrzewa Niestety, nie możemy pokazać wnętrza komory spustowej, wraz ze szczegółowymi rozwiązaniami mechanizmu wypinania magazynka, a także pokazać samego modułu spustowo- -kurkowego, bo zostaliśmy nieomal zaprzysiężeni – na osłodę więc rysunki wersji wcześniejszej („kanciastej”), która nie różni się aż tak bardzo od obecnej Zamek MSBS jest w typie AR-15, ale w szczegółach odmienny się szeregu własnych oryginalnych rozwią- zań, chronionych dziś 11 wzorami użytko- wymi i 7 patentami – a kolejne czekają na ochronę zgłoszonymi patentami. Dziś to nowe karabiny – jak Desert Tech MDR – po- równuje się z kolei z Radonem-B, co chyba dobrze świadczy o jego oryginalności i ja- kości pracy zespołu odpowiedzialnego za wzornictwo. Sukces pierwszej fazy prac pozwolił roz- począć drugą – program badawczo-rozwo- jowy i wdrożeniowy „MSBS”, wykonywany przez WAT i FB Radom, finansowany przez Polski Holding Obronny ze środków Mini - sterstwa Skarbu w latach 2011–2014, a wpi- ków walki składającego się z karabinu sujący się w ustanowiony w roku 2009 przez w układzie kolbowym, granatnika podwie- Ministra Obrony Narodowej program ope- szanego i noża-bagnetu. Później ruszył jeszcze racyjny „Zaawansowane Indywidualne Sys - program rozwojowy Nr O ROB 0034 03 001 temy Walki – kryptonim Tytan” – czyli polski pod tytułem „Opracowanie, wykonanie oraz program Żołnierza Przyszłości. Program ten badania konstrukcyjno-technologiczne Mo- przewidywał wdrożenie do uzbrojenia Sił du łowego Systemu Broni Strzeleckiej kali- Zbrojnych RP zespołu indywidualnych środ- bru 5,56 mm (MSBS-5,56)” wykonywanego 8 STRZAŁ numer specjalny | KWIECIEŃ 2014 przez konsorcjum FB i WAT, a dofinansowa- bez precedensu w historii krajowego prze- rabinu kolbowego w bezkolbowy (i vice nego przez Narodowe Centrum Badań i Roz - mysłu zbrojeniowego – zapłaciła z własnych versa), wymiana lufy (na lufę innej długości woju ze środków przeznaczonych na naukę pieniędzy za badania certyfikacyjne Radona, lub konstrukcji, w zależności od potrzeb), w latach 2012–2016. zwykle finansowane przez wojsko. Teraz pił- jak również zmiana kierunku wyrzucania 14 sierpnia 2012 roku w Radomiu zapre- ka leży po stronie wojska – ciekawe czy i co łusek z prawostronnego na lewostronny – zentowano ostateczne prototypy karabi - stanie tym razem na przeszkodzie do osta- w zasadzie potrzebna jedynie w układzie nów w układzie klasycznym (STRZAŁ 9/12). tecznego zerwania pępowiny łączącej armię bezkolbowym, ale możliwa w obu ze wzglę- Wszystko zdawało się na prostej drodze do z dawnymi czasami? du na unifikację komór zamkowych. Obie przyjęcia do uzbrojenia, zwłaszcza odkąd wersje mają około 60% wspólnych części, wraz z Radonem zaczęto prezentować nowy Radon z bliska czyli dużo. radomski granatnik podwieszany 40 mm, 5,56 mm karabin MSBS-5,56 Radon jest au- MSBS-5,56 działa na zasadzie wykorzy- konforemny z nową szatą karabinu. Od tam- tomatyczną bronią indywidualną, działającą stania energii części gazów prochowych od- tej prezentacji minęły dwa lata: mamy za- na zasadzie odprowadzania gazów. Wystę - prowadzanych przez boczny otwór w lufie kładany w projekcie Tytan rok 2014, karabin puje w dwóch zasadniczych wersjach, róż- na tłok gazowy o krótkim skoku, który na jest gotowy do produkcji, podobnie jak gra- niących się układem konstrukcyjnym: odcinku około 17 mm napędza suwadło. natnik i bagnet – ale niestety Radona jak MSBS-5,56K/Radon-K (układ klasyczny, kol- W czasie