BIBLIOGRAPHY

Editions, Translations, and Synopses of Gallo-Roman and Frankish Conciliar Acta

Acta Conciliorum et Epistolae Decretales, ac Constitutiones Summorum Pontifi cum, edited by Jean Hardouin. : Ex Typographia Regia, 1714–1715. Canones Apostolorum et Conciliorum: Saeculorum IV, V, VI, VII, edited by Hermann Bruns. Berlin: Typis et Sumptibus G. Reimeri, 1839. Les canons des conciles mérovingiens (VIe–VIIe siècles). SC 354. Translated by Jean Gaudemet and Brigitte Basdevant-Gaudemet. Paris: Editions du Cerf, 1989. Conciles gaulois du IV siècle. SC 241. Translated by Jean Gaudemet. Paris: Editions du Cerf, 1977. Concilia aevi Karolini. MGH Leges, Sectio III, Tomus II. Edited by Albert Werminghoff . : Hahn, 1906. Concilia aevi Merovingici. MGH Leges, Sectio III, Tomus I. Edited by Friedrich Maassen. Hanover: Hahn, 1893. Concilia Antiqua Galliae, edited by Jacques Sirmond. Aalen, Germany: Scientia, 1970 (orig. 1629). Concilia Galliae: A.314–A.506. CCSL 148. Edited by Charles Munier. Turnhout: Brepols, 1963. Concilia Galliae: A.511–A.695. CCSL 148A. Edited by Charles de Clercq. Turnhout: Brepols, 1963. Concilia Omnia, edited by Petrus Crabbe. Cologne: Petrus Quentel Excudebat, 1538. Conciliorum Omnium, edited by Laurentius Surius. Cologne: Apud Geruuinum Calenium and Hæredes Iohannis Quentelij, 1567. Hefele, Karl Joseph Von. Conciliengeschichte. Freiburg im Breisgau: Herder, 1873–90. French edition: Histoire des conciles d’après les documents originaux. Edited and translated by Henri Leclercq. Paris: Letouzey et Ané, 1907–1952. English transla- tion: A History of the Councils of the Church. Translated by William R. Clark. Edinburgh: T. and T. Clark, 1883–96. Die Konzilien der Karolingischen Teilreiche 843–859. MGH Leges, Sectio III, Tomus III. Edited by Wilfried Hartmann. Hanover: Hahn, 1984. Die Konzilien der Karolingischen Teilreiche 860–874. MGH Leges, Sectio III, Tomus IV. Edited by Wilfried Hartmann. Hanover: Hahn, 1998. Konzilien und Synoden im spätantiken Gallien von 314 bis 696 nach Christi Geburt, translated by Josef Limmer. : Peter Lang, 2004. Sacrorum Conciliorum Nova et Amplissima Collection, edited by Giovanni Domenico Mansi. Paris: H. Welter, 1901–27 (orig. 1759–98). Sacrosancta Concilia ad Regiam Editionem Exacta, edited by Philippe Labbe and Gabriel Cossart. Paris: Imprentis Societatis Tipographicae Librorum Ecclesias- ticorum, 1671–1672. Nicholas Coleti ed. 1728–33.

Additional Primary Sources

Ado of Vienne. Sancti Adonis Chronicon. PL 123. Edited by J. P. Migne. Paris: Garnier Brothers, 1879. 268 bibliography

Ammianus Marcellinus. Ammianus Marcellinus (Rerum Gestarum Libri). Edited and translated by John C. Rolfe. Cambridge, MA: Harvard University Press, 1935–9. Annales Mettenses Priores, edited by Bernhard Simson. Hanover: Hahn, 1905. Partial English translation in Late Merovingian France, ed. Paul Fouracre and Richard Gerberding. Manchester: Manchester University Press, 1996. Annales Regni Francorum. MGH SRG I. Edited by Friedrich Kurz. Hanover: Hahn, 1895. English translation in Carolingian Chronicles. Translated by Bernhard Scholz. Ann Arbor: University of Michigan Press, 1970. Auvray, Lucien, ed. “Documents parisiens tires de la Bibliothèque du Vatican.” Mémoires de la Société de l’histoire de Paris et de I’Ile de France 19 (1892): 12–7. Avitus of Vienne. Opera. MGH AA VI.2. Edited by Rudolf Peiper. Berlin: Weidmann, 1883. English translation: Avitus of Vienne: Letters and Selected Prose. Edited and translated by Danuta Shanzer and Ian Wood. Liverpool: Liverpool University Press, 2002. Baudonivia. Vita Sanctae Radegundis Liber II. MGH SRM II. Edited by Bruno Krusch, 77–395. Hanover: Hahn, 1888. Bede. Historia Ecclesiastica Gentis Anglorum. Edited by Bertram Colgrave and R. A. B. Mynors. Rev. ed. Oxford: Clarendon Press, 1992. Bertram of Le Mans. Das Testament des Bischofs Berthramn von Le Mans vom 27. März 616. Edited by Margarete Weidemann. : Verlag des Römisch-Germanischen Zentralmuseums, 1986. Boniface. S. Bonifatii et Lulli Epistolae. MGH Epistolae III. Edited by Ernst Dümmler. Berlin: Weidmann, 1892. English translation: Th e Letters of Saint Boniface. Translated by Ephraim Emerton. New York: Columbia University Press, 1940. Capitularia Regum Francorum. MGH Leges II.1. Edited by Alfred Boretius. Hanover: Hahn, 1883. Chartae Latinae Antiquiores. Vols. 13–19 (France). Edited by Albert Bruckner and Robert Marichal. Olten: U. Graf, 1954–2004. Codex Th eodosianus, edited by Th eodore Mommsen and Paul M. Meyer. Berlin: Weidmann, 1905. English translation: Th e Th eodosian Code and Novels and the Sirmondian Constitutions. Translated by Clyde Pharr. New York: Greenwood Press, 1952. Coens, Maurice, ed. “Les vies de Saint Cunibert et la tradition manuscrite.” Annalecta Bollandiana 47 (1929): 338–67. Columbanus. Columbae Sive Columbani Abbatis Luxoviensis et Bobbiensis Epistolae. MGH Epistolarum III. Edited by Wilhelm Gundlach. Berlin: Weidmann, 1892. Concilium Universale Constantinopolitanum Tertium, edited by Rudolf Riedinger. Berlin: Walter de Gruyter, 1984. Deschamps, Paul, ed. “Critique du privilège épiscopal accordé par Emmon de Sens à l’Abbaye de Sainte-Colombe (660, 26 Août).” Moyen Age 25 (1912): 160–5. Desiderius of Cahors. Epistulae S. Desiderii Cadurcensis. Edited by Dag Norberg. Uppsala: Almquist and Wiksell, 1961. Diplomata, Chartae, Epistolae, Leges Aliaque Instrumenta ad Res Gallo-Francicas Spectantia. Edited by J. M. Pardessus. Aalen: Scientia Verlag, 1843–9. Donatus. Vita Ermenlandi, MGH SRM V. Edited by Wilhelm Levison, 674–710. Hanover: Hahn, 1910. Eddius Stephanus. Vita Wilfridi Episcopi Eboracensis. MGH SRM VI. Edited by Wilhelm Levison, 163–263. Hanover: Hahn, 1913. Einhard. Vita Karoli Magni. MGH SRG 25. Edited by Oswald Holder-Egger. Hanover: Hahn, 1911. English translation in Two Lives of Charlemagne. Translated by Lewis Th orpe. London: Penguin Books, 1969. Eleutherius of Tournai. Sermones. PL 65. Edited by J. P. Migne. Paris: Garnier Brothers, 1844–64.