Dbajmy O Siebie!

PISMO SAMORZĄDOWE GMINY KOMORNIKI

PAŹDZIERNIK 2020 r. NR 9 (419) NUMER BEZPŁATNY ISSN 1232-6356

! CHOMĘCICE ! GŁUCHOWO ! KOMORNIKI ! ŁĘCZYCA ! PLEWISKA UKAZUJE SIĘ OD 1990 r. ! ROSNOWO ! ROSNÓWKO ! SZRENIAWA ! WALERIANOWO ! WIRY NAKŁAD: 4 000 egz.

DBAJMY O SIEBIE!

TUNEL I WIADUKT ZNACZEK TURYSTYCZNY NAJSZYBSZY KTO TU MIESZKAŁ MAJĄ WYKONAWCÓW PROMUJE GMINĘ W WIELKOPOLSCE 200 LAT TEMU? WA¯NE TELEFONY OD REDAKCJI

TELEFONY ALARMOWE: a 112 – POLICJA, STRAŻ POŻARNA, POGOTOWIE RATUNKOWE POLICJA: a 997 – z telefonu stacjonarnego a 47 77 148 90 – Komisariat Policji w Komornikach a 601 799 114 – telefon w radiowozie a 519 064 516, 47 77 145 37 – Dzielnicowy Rejonu Komorniki (lewa strona od ul. Poznańskiej), mł. asp. Sebastian Kuriata a 516 902 835 (stacjonarny: 47 77 145 36) – Dzielnicowy Rejonu Komorniki (prawa strona od ul. Poznańskiej, Głuchowo, Chomęcice, Rosnowo, Rosnówko, Walerianowo) a 519 064 515 (stacjonarny: 47 77 145 34) – Dzielnicowy Rejonu Plewiska (lewa strona od ul. Grunwaldzkiej), sierż. Andrzej Tyburski a 786 936 078 (stacjonarny: 47 77 145 36) – Dzielnicowy Rejonu Plewiska (prawa strona od ul. Grunwaldzkiej), sierż. Mateusz Szpunar a 786 936 065 (stacjonarny: 47 77 145 37) – Dzielnicowy Rejonu Wiry, Łęczyca, Szreniawa, Jarosławiec, Kątnik, asp. Maciej Dziuba W tym numerze „Nowin Komornickich” nie piszemy o sytuacji epidemicznej. STRAŻ GMINNA W KOMORNIKACH: Co aktualne dziœ, zmieni³oby siê podczas drukowania gazety i jej a 986 kolporta¿u. Polecam wydanie internetowe – www.nowinykomornckie.pl, a 61 8107 303 – Komenda Straży Gminnej gdzie zamieszczamy bie¿¹ce wiadomoœci. Publikowane s¹ te¿ one a 661 434 360 – patrol na internetowej stronie Urzêdu Gminy (www.komorniki.pl).

STRAŻ POŻARNA: Nie jest dobrze, a mo¿e byæ jeszcze gorzej. Niedawno powa¿ne osoby a 998 | 112 zapewnia³y nas, ¿e sytuacja jest opanowana, a wirus w odwrocie. a 61 651 78 90 – OSP Plewiska Niestety, wci¹¿ ma siê dobrze. Ludzie œwiadomi zagro¿eñ apelowali o przygotowanie do ciê¿kich czasów s³u¿by zdrowia, o tak¹ organizacjê ZDROWIE: nauki w szko³ach, by zminimalizowaæ zagro¿enia, o wzmocnienie Sanepidu. a 999 | 112 – Pogotowie Ratunkowe: a 61 853 53 52 24h/dobę – Centrum Informacji Medycznej Tel-Med Na pró¿no. Politycy i komentatorzy zastanawiaj¹ siê dziœ, czy nasze pañstwo zda³o egzamin. Chyba powinni raczej zapytaæ, czy w ogóle Przychodnie Lekarskie: do niego przyst¹pi³o. a 798 524 154 – Przychodnia Zespołu Lekarza Rodzinnego w Komornikach, ul. Stawna 7/11 Szko³y wymagaj¹ szczególnej uwagi, bo maj¹ wielki wp³yw na nasze a 61 893 50 31 – Przychodnia Lekarza Rodzinnego s.c. zdrowie. Tymczasem nauczyciele i rodzice skar¿¹ siê na nie¿yciowe w Komornikach, ul. Stawna 7/11 zarz¹dzenia, na brak mo¿liwoœci reagowania na lokaln¹ sytuacjê. a 61 651 77 92 – NZOZ KORAMED, Plewiska, ul. Grunwaldzka 571 Walka trwa. Pozamykanie wszystkich placówek uniemo¿liwi³oby wielu a 61 651 79 70 – NZOZ Twoja Przychodnia, Plewiska, osobom chodzenie do pracy. Gospodarka ucierpia³aby jeszcze bardziej. ul. Grunwaldzka 508 a 732 515 515 – Przychodnia Lekarza Rodzinnego Vita-Med, Mimo pandemii i mimo braku pe³nej wiedzy o finansowej sytuacji kraju ul. Komornicka 192, Wiry, I p. (budynek SPOŁEM) a 61 839 10 30; 512 075 575 – NZOZ OMEDICA, samorz¹d pracuje nad przysz³orocznym bud¿etem. Atutem gminy jest Poznań, ul. Stęszewska 41 demografia – przybywa mieszkañców, czyli p³atników podatków. To tylko jedna strona medalu, bo i nowi, i starzy mieszkañcy chc¹ ¿yæ w dobrych POGOTOWIE ENERGETYCZNE: a 991 warunkach, domagaj¹ siê inwestycji. Nie zawsze pamiêtaj¹, ¿e bud¿et gminy w du¿ym stopniu zale¿y od czynników zewnêtrznych. Dróg POGOTOWIE GAZOWE: a 992 rowerowych, bezpiecznych przejœæ przez jezdnie, nowych ulic by³oby wiêcej, gdyby pañstwo nie cedowa³o finansowych obowi¹zków na samorz¹d. " AUTOBUSY GMINNE: a 61 810 81 71 JÓZEF DJACZENKO WODOCIĄGI GMINNE: a 607 678 199

KANALIZACJA GMINNA: a 604 411 611 www.nowinykomornickie.pl PISMO SAMORZ¥DOWE GMINY KOMORNIKI ZWIĄZEK MIĘDZYGMINNY „CENTRUM ZAGOSPODAROWANIA Wydawca: Gminny Oœrodek Kultury ODPADÓW – SELEKT”: Adres: Gminny Oœrodek Kultury w Komornikach, ul. Koœcielna 37 Redakcja: tel. 61-810-06-57, 601-799-115, e-mail: [email protected], www.komorniki.pl a 731 400 065 a Kolegium redakcyjne: Józef Djaczenko (redaktor naczelny), Marian Adamski, 731 400 095 Lidia Klorek, Adam Pad³a, Piotr Napiera³a, Iwona Szczerbiak, Robert Witkowski a 731 500 034 Stale wspó³pracuj¹: Marcin Kaczmarek, Aneta Gierko Siedziba redakcji: Komorniki, ul. M³yñska 15, budynek Urzêdu URZĄD GMINY KOMORNIKI Sk³ad i ³amanie: Media Druk. Druk: „HEMIGRAF” Poznañ ul. Stawna 1, 62-052 Komorniki Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i adiustowania tekstów, materia³ów niezamówionych nie zwraca, nie odpowiada za treœæ plakatów, reklam i og³oszeñ. Przedruk czêœci lub ca³oœci a 61 8107 751, 61 8107 752, 61 8100 631 materia³ów z miesiêcznika „Nowiny Komornickie” dozwolony tylko po uprzedniej pisemnej zgodzie fax 61 8 107 985 wydawcy. email: [email protected] REKLAMA: tel. 601 764 481, e-mail: [email protected] Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020 Z URZĘ DU 3

CENTRUM TRADYCJI I KULTURY NAGRODZONE

łówna nagroda w kategorii „Bu- walorami, a także propagowanie i wspie- dowa XXI wieku”, w ogólnopol- ranie działań dla ratowania obiektów G skim konkursie organizowanym i budowli dziedzictwa narodowego. przez Stowarzyszenie Ochrony Narodo- Niezależna komisja doceniała nowocze- wego Dziedzictwa Materialnego i Targi sność stosowanej technologii, poziom Pomorskie Sp. z o.o., przyznana została rozwiązań architektonicznych i urbani- gminie Komorniki, która zbudowała stycznych. Centrum Tradycji i Kultury. Wyróżnie- W tegorocznej edycji konkursu nie to odebrał w Warszawie wójt Jan startowało 460 realizacji z całego kraju. Broda. Jury wizytowało 76 obiektów zakwalifi- Konkurs „Modernizacja Roku & kowanych do finału, w tym komornickie Budowa XXI w.” ma na celu wyłonienie Centrum Tradycji i Kultury. Nagrody i nagrodzenie realizacji przedsięwzięć przyznano w 12 kategoriach „Moderni- budowlanych ukończonych w danym ro- zacja Roku” oraz czterech kategoriach ku, wyróżniających się szczególnymi „Budowa XXI w.” "

PLAN DLA WIR WSTRZYMANY

Podczas jeszcze jednej zdalnej dobnie jak kolejna, o przedłużeniu sesji – w obecnej sytuacji ‘ umowy z apteką działającą w budynku nie zanosi się, by wrócili ośrodka zdrowia. do normalnego trybu – radni Place zabaw, boiska, siłownie ze- zagospodarowali rządową wnętrzne, były pod opieką Gminnego dotację dla gminy. Postanowili Ośrodka Kultury. Teraz trafiają pod skrzydła Gminnego Ośrodka Sportu i Re- zwiększyć limit wydatków kreacji, co wymaga zmiany w statucie tej na budowę szkoły w Wirach instytucji. Niektóre obiekty, związane do 19 milionów, przyspieszając z domami kultury, pozostaną pod nadzo- tę inwestycję. rem GOK-u. Piotr Wiśniewski zauważył, że dobrze byłoby przekazać takie obiek- pełnili też prośbę wójta gminy Jawor- i że trzeba zachować tereny rolnicze. ty firmie zewnętrznej, wymagać od niej nik Polski z Podkarpacia o finansową Kiedy wydawało się, że uchwała dobrych efektów pracy. Uchwała została Spomoc w wysokości 50 tys. zł na li- zostanie przyjęta, wycofano ją z powodu podjęta przy jednym tylko głosie wstrzy- kwidację zniszczeń powodziowych. uwag zgłoszonych przez radnych z Ko- mującym się. " Klaudiusz Lipiński miał wątpliwości, czy misji Polityki Przestrzennej. Wprowa- gmina powinna, w przeliczeniu na miesz- dzono nową – o konieczności dokonania kańców, dawać więcej niż Poznań. Sugero- w planie zmian (proponowanych przez wał, że przekazane pieniądze mogą być komisję) i ponowieniu procedury. Wójt Kolej niewłaściwie spożytkowane. Skarbnik prosił radnych, zwłaszcza pracujących Małgorzata Pinczak zapewniła, że w komisji, by w przyszłości zgłaszali Metropolitalna w umowie zostaną zawarte warunki wy- uwagi wtedy, gdy można uchwałę sko- korzystania pieniędzy. Wójt Jan Broda rygować bez dodatkowego opłacania w rozwoju apelował, by pomocy udzielić. Większość projektantów. radnych była tego samego zdania. Firma dzierżawiąca od gminy teren mina Komorniki jest członkiem Kontrowersje budził plan zagospo- w Plewiskach, gdzie znajdują się solary, Stowarzyszenia Metropolia Poznań. darowania obszaru w Wirach, w rejonie chcąc zmniejszyć koszty zaciągania kre- GWójt Jan Broda podpisał porozu- ulic Wirowskiej i Kosynierów. Podczas dytu, wystąpiła o wydłużenie okresu mienie o rozwoju, w ramach działalności wyłożenia planu zgłoszono 13 uwag. umowy z 25 lat na 29. Do kasy gminy trafi Stowarzyszenia, lokalnych połączeń Wójt je odrzucił, a radni podczas sesji więcej pieniędzy. Niektórzy radni intere- kolejowych, stanowiących alternatywę mieli się do tego odnieść. Tylko w jednym sowali się kosztami utylizacji urządzeń dla transportu indywidualnego. Gmina przypadku nie podzielili zdania wójta. po eksploatacji, domagali się weksla za- będzie partycypować we wspólnym Zgodzili się, że działki muszą być duże, bezpieczającego, co wywołało długą finansowaniu połączenia Poznań- co zapobiegnie intensywnej zabudowie dyskusję. Uchwała została przyjęta, po- -Wolsztyn i Wolsztyn-Poznań. " 4 Z URZĘ DU

Budżetowe przymiarki

Budżet gminy Komorniki kańców, meldują się kolejne osoby, na 2020 rok wyniósł około w gospodarce rosną płace. Niepojące są 210 milionów zł. Ten na rok jednak rosnące koszty, szczególnie przyszły urośnie, ale o ile, utrzymania oświaty. Właśnie to może to jeszcze niewiadoma. Można spowodować, że pieniędzy na inwestycje czekają z utęsknieniem – budowa węzła się spodziewać, że wyniesie będzie nieco mniej. Najważniejsze przed- na ulicy Grunwaldzkiej z tunelem pod sięwzięcia to kontynuacja budowy szkoły torami kolejowymi i wiaduktu na ul. około 220 milionów zł. w Wirach i budowa boiska w Szreniawie. Kolejowej. Przyczyną są rozstrzygnięcia Nie wiadomo, czy gminę będzie stać na przetargowe. – Dopiero na początku listo- ciąż brakuje przesłanek po- budowę hali sportowej w Chomęcicach. pada będziemy wiedzieć, czy stać nas zwalających określić, na co Droższe niż się zapowiadało, będą na wszystko, co zaplanowaliśmy W gminę będzie stać. Trzeba inwestycje, na które mieszkańcy od lat – podsumowuje wójt. " realizować to, co zostało zapisane w Wieloletniej Prognozie Finanso- wej. – Jeżeli okaże się, że pieniędzy jest mniej, niż się spodziewaliśmy, konieczne Budujemy ulice w Komornikach i Wirach, z oświetleniem. będą przesunięcia – obawia się wójt Firma KOMA Mariusz Kowalski wykona Jan Broda. nawierzchnię jezdni z kostki betonowej Wójt spotkał się z radnymi, by o końca listopada zostanie zbu- przepuszczalnej o powierzchni 1180 m kw. przekazać im informację o sytuacji dowana ulica Cmentarna w Łę- Powstanie też ok 630 m kw. chodnika związanej z finansami gminy. Kolejne D czycy. Firma DROBUD Sp. z o.o. z oraz ok. 200 m kw. zjazdów indywidual- spotkanie nastąpi, gdy danych będzie Poznania wykona jezdnię z kostki beto- nych i publicznych. Koszt – ok. 545 tys. zł. więcej. To radni uchwalą budżet. Rok nowej, kanalizację deszczową, oświetle- Podpisana została umowa na re- temu prosili wójta o wcześniejsze niż do nie, utwardzi pobocze. Za ponad 1,87 mont chodnika ul. Bukowej w Waleriano- tej pory przekazywanie im informacji. mln zł powstanie ok.1600 m kw. jezdni, wie. Przetarg wygrał Zakład Robót Obecne spotkania są spełnieniem tego 245 m kw. nawierzchni zjazdów oraz ok. Wielobranżowych Kubiaczyk Sp. Ko- postulatu. 1100 m kw. utwardzonych poboczy. mandytowa z Nekli. Koszt – niespełna W przyszłym roku przychody gminy Także do końca listopada zostaną 140 tys. zł. Prace powinny zakończyć powinny być wyższe. Przybywa miesz- zbudowane ulice Ognikowa i Malwowa się w listopadzie. "

Okręgu Polskiego Związku Wędkarskiego, PIOTR WIŚNIEWSKI co pomaga skuteczniej pełnić funkcję w kole gminnym. odiakalny Koziorożec, w styczniu Dzięki prowadzonej działalności skończy 50 lat. Wiceprzewodniczą- gospodarczej jest niezależny czasowo Z cy Rady Gminy. Jeden z najbardziej i finansowo, może poświęcić się sprawom doświadczonych samorządowców, obecną TWÓJ RADNY społecznym. W samorządzie najbardziej funkcję radnego sprawuje po raz czwarty. angażował się w prace komisji zajmujących Kontynuuje rodzinną tradycję – jego ojciec się polityką przestrzenną, gospodarką, był przewodniczącym Rady Gminy pierw- rolnictwem, ochroną środowiska, oświatą, szej, historycznej kadencji. – Zaszczepił sprawami społecznymi. we mnie potrzebę działania na rzecz Spośród samorządowych osiągnięć naszej społeczności – mówi radny. najbardziej sobie ceni przyczynienie się W Radzie Gminy działa od 1998 roku. do wdrożenia wieloletniego programu Pierwszą kadencję jako członek komisji budowy dróg gminnych, był jednym spoza Rady, kolejne już jako radny. z pomysłodawców. W ostatnim czasie Rodowity komorniczanin. Zanim zaangażował się w opracowanie polityki związał się z samorządem, zaangażował senioralnej i programu rozbudowy się w rewitalizację zielonych terenów gminnego monitoringu, a także w projekt w Parku Strażaka, co pomogło pozyskać – Wędkarstwo to moja największa powiększenia komornickiego cmentarza. fundusze na rzecz gminnego koła Pol- pasja. Zajmuję się tym od 1993 roku, od To ostatnie wymaga takich działań, jak skiego Związku Wędkarskiego. Było za 1994 roku przewodniczę naszemu gmin- zmiana studium uwarunkowań i kierunków co zarybiać publicznie dostępne gminne nemu kołu. Rok temu świętowaliśmy zagospodarowania przestrzennego jeziora, które wędkarze, w ramach statu- uroczyście jego 25-lecie – podkreśla radny. w tym zakresie oraz opracowania planu towej działalności, otoczyli opieką. Od jedenastu lat jest też członkiem Zarządu miejscowego dla tego terenu. " Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020 Z URZĘ DU 5

CMENTARZ BĘDZIE WIĘKSZY

Przełom października i listopada to dobry czas, by sobie uświadomić, na ręce przewodniczącego Rady Gminy że ważne są nie tylko infrastruktura, planowanie, oświata i inne sprawy, i wójta, złożył wniosek o zmianę studium którymi żyjemy na co dzień. Odwiedzając cmentarze, w tym ten i uchwalenie nowego planu zagospodaro- w Komornikach, widzimy, przed jakim wyzwaniem stanął samorząd. wania w obrębie istniejącego cmentarza Miejsca na pochówki dramatycznie ubywa. parafialnego w Komornikach. Cel – jak najszybsze powiększenie go o tereny przyległe. Po przeprowadzeniu badań geodezyjnych i uzyskaniu pozytyw- nych opinii sanitarnych, w porozumie- niu z proboszczem parafii św. Andrzeja Apostoła w Komornikach, Rada Gminy podjęła uchwały umożliwiające to przedsięwzięcie. Studium już zostało zmienione, ruszyły prace nad planem zagospodarowania. Równolegle toczą się rozmowy w sprawie wykupu potrzebnego na ten cel gruntu. Po zakończeniu tych formalności droga do powiększenia obecnego cmentarza będzie otwarta. Pozwoli to zaspokoić potrzeby na najbliż- sze kilkanaście lat. Gmina będzie miała czas na zaplanowanie i wybudowanie nowego cmentarza komunalnego. Każdego roku populacja gminy Ko- morniki rośnie o około tysiąc osób. Samo- rząd nie ma więc wiele czasu na szukanie lokalizacji nowego cmentarza. Warto o tym pamiętać nie tylko na przełomie października i listopada. "

KONDOLENCJE

Barbarze i Zygmuntowi Turowskim głębokie wyrazy współczucia z powodu śmierci teściowej i mamy

– Już na początku kadencji uświa- zapisów w studium uwarunkowań i kie- składa Bogdan Czerwiński domiłem sobie, że stoimy przed po- runków zagospodarowania przestrzen- ważnym problemem. Trzeba zacząć nego oraz w planach miejscowych. działać – mówi wiceprzewodniczący Ostatnie wskazane miejsce to działka Rady Gminy Piotr Wiśniewski. Już kil- 19/1 w obrębie Rosnowo-Szreniawa. Koleżance kanaście lat temu pojawił się pomysł Jednak obecne możliwości finansowe Beacie Kaminiarczyk budowy nowego cmentarza komunalnego. gminy i spodziewany brak akceptacji Sprawa jest jednak drażliwa i niełatwa do społecznej, a także brak planu miejsco- Z powodu śmierci przeprowadzenia. Nie każde wskazane wego dla tej działki nie pozwalają na miejsce spełni wymagania sanitarne optymizm – nie ma widoków, by w tym ojca i obowiązujące przepisy. Jeżeli nawet miejscu szybko można było założyć serdeczne wyrazy współczucia uda się takie znaleźć, to trzeba się liczyć cmentarz. przekazują z protestami okolicznych mieszkańców. Jak więc ratować sytuację? Radny koleżanki i koledzy z sekcji Nic więc dziwnego, że pojawiały się Piotr Wiśniewski znalazł odpowiedź. tenisa stołowego w Wirach różne propozycje lokalizacji cmentarza, 14 sierpnia 2019 roku w trybie pilnym, 6 Z URZĘ DU Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020

Przetargi rozstrzygnięte. Tunel i wiadukt będą droższe

Wytęsknione bezkolizyjne przejazdy przez tory kolejowe relacji Poznań-Berlin, zastępujące uciążliwe dla kierowców i pieszych rogatki, zostaną zbudowane. Najpierw jednak rozstrzygnięcia przetargowe muszą się uprawomocnić, a radni przyznać dodatkowe pieniądze. mina Komorniki zapłaci nieco więcej niż planowała, co w trud- Gnych czasach ma znaczenie, ale wszystko wskazuje, że w 2023 koszmar mieszkańców Plewisk i innych miejsco- wości pozostanie wspomnieniem. Wiemy już, kto zbuduje węzeł ko- munikacyjny w Plewiskach, w tym tunel pod torami kolejowymi, pętlę autobu- sową z parkingiem, drogi rowerowe, ciągi piesze. Zajmie się tym, za ponad 95 milionów zł, firma Budimex z War- szawy. Poznań ma pokryć ponad 46 proc. kosztów, gmina Komorniki prawie 30 proc., a powiat poznański ponad 23 proc. Budowa ma ruszyć w przyszłym roku. – Rozstrzygnięcie przetargu skazało nas na zapłacenie dodatkowych pienię- dzy, musimy dołożyć ok. półtora miliona złotych – mówi wójt Jan Broda. Alterna- tam zwycięzca przetargu oczekuje kwoty w wysokości ok. 3 milionów zł. Gmina tywą było unieważnienie przetargu i po- wyższej o ok. 2 miliony zł od tego, co Komorniki musi dać resztę, czyli ok. nowne go ogłoszenie. Władze Poznania, ujęte zostało w kosztorysie. Kolej nie 9 milionów zł. Obie inwestycje w rady- czyli główny inwestor, zadecydowały, ma zamiaru zwiększać swego wkładu kalny sposób poprawią wygodę miesz- że nie wchodzi to w grę, władze gminy finansowego. Spadło to na gminę Ko- kańców. – Na przejazdach kolejowych są tego samego zdania. morniki, która może liczyć na pomoc będzie bez porównania bezpieczniej, Podobna sytuacja wystąpiła pod- sąsiada – gminę Dopiewo. nie wspominając już o zaoszczędzonym czas rozstrzygania przetargu na budowę Koszt inwestycji – ok. 19 milionów czasie. Przestaniemy też marnować pali- wiaduktu nad torami na ulicy Kolejowej, zł. Ponad 7 milionów ma wydać PKP. wo w oczekiwaniu na przejazd pociągu na granicy Plewisk i Skórzewa. Także Gmina Dopiewo deklarowała wkład – podkreśla wójt. "

bohaterów: uczestników Powstania Wielkopolskiego i wojny Upamiętnimy rocznicę polsko-bolszewickiej. odzyskania Polacy, którzy walczyli o niepodległość najpierw z jednym, a potem drugim sąsiadem, byli prześladowani, i to podwójnie: niepodległości przez Niemców po 1939 roku i przez komunistów po 1945 roku. Swoje bohaterskie czyny ukrywali z obawy przed represjami, czę- sto nawet przed najbliższą rodziną. „Nowiny Komornickie”, z ini- odobnie jak cała Polska, gmina Komorniki uczci Narodo- cjatywy wójta Jana Brody, zbierają informacje o takich osobach, we Święto Niepodległości. Nie wiadomo jednak, czy uda kontaktują się z ich potomkami, publikują artykuły na ten temat. P się zrealizować wszystkie punkty obchodów. Epidemia Władze gminy złożą wiązanki kwiatów w Ogrodzie Pamięci, może pokrzyżować plany organizatorów. z udziałem pocztów sztandarowych, reprezentacji lokalnych Jednego możemy być pewni – 11 listopada w komornickim środowisk i społeczności. Mniej oficjalna część obchodów ma kościele św. Andrzeja Apostoła zostanie odprawiona uroczysta się odbyć w Centrum Tradycji i Kultury, o ile nie uniemożliwi msza św. w intencji polskich patriotów. Po jej zakończeniu na tego sytuacja epidemiczna. To samo dotyczy też zaplanowane- kościelnym murze zostanie odsłonięta ufundowana przez go na godzinę 18 koncertu „Moniuszko przy herbatce”, w wy- komornicki samorząd tablica upamiętniająca podwójnych konaniu artystów Teatru Wielkiego w Poznaniu. " Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020 WYDARZENIA 7

Jubileusz Domu Kultury „Dworek” w Głuchowie

Wystawa trwająca od 29 września do 13 października prezentowała zdję- cia od otwarcia „Dworku” przez 16 ro- dzinnych festynów Familiada zapocząt- kowanych przez Koło Gospodyń z Głu- chowa. Spotkania autorskie, m.in. z Emilią Krakowską czy Stanisławem Nowakiem, festiwale Verba Sacra, koncerty m.in. Sendi Lassaad, Młode Talen- ty, spotkania z seniorami, z okazji Dnia Kobiet, potrawy regionalne, warsztaty kreatywne, mikołajki, stoły wielkanocne, festyny z okazji Dnia Dziecka, pokazy iluzjonistyczne, turnie- je szachowe i tenisa stołowego. Wystawa została zrealizowana za pieniądze pozyskane w ramach Budżetu Obywatelskiego Gminy Komorniki. "

września 2020 r. została otwarta wystawa plenerowa 29 Jubileusz Domu Kultury „Dworek”, która była podróżą przez ponad 20 lat wydarzeń, koncertów, spekta- kli, festynów, spotkań w głuchowskim Domu Kultury. Podczas uroczystego otwarcia obecni byli: wójt Jan Broda, wiceprzewodniczący Rady Gminy Piotr Wiśniewski, radna i sołtys wsi Głuchowo Krystyna Kroll- Chilomer, ówczesny sołtys Ireneusz Krawczyk oraz zaproszeni goście.

Podzielili się krwią

onad 20 litrów najcenniejszego leku udało się zebrać w niedzielę podczas akcji P zorganizowanej przez Klub Honorowych Dawców Krwi PCK przy Urzędzie Gminy Komorniki. Tym razem miejscem jej pobierania było Centrum Tradycji i Kultury, przy zachowaniu surowego rygoru sanitarnego, wynikającego z panującej epidemii. Krew zbierana była z przeznaczeniem na operacje dla seniorów. Organizatorzy wdzięczni są sponsorom – firmie Hanna Style, cukierni Górniaczyk z Lubonia, gospodarstwu ogrodniczo-rolniczego pana Kosmalskiego, firmie Wirynka. Byli też zachwyceni wszechstronną i fachową opieką pani Żanety i pani Ewy z Gminnego Ośrodka Kultury. Przygotowują się do organizacji następ- nych akcji. " 8 WYDARZENIA Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020

TARGI SENIORALNE – IMPREZA POŻYTECZNA

I Targi Senioralne w Centrum Tradycji i Kultury Gminy Komorniki były wyjątkowym jesiennym wydarzeniem, podczas, którego każdy znalazł coś dla siebie.

UWAŻAJMY NA SIEBIE!

W³adze gminy apeluj¹ do seniorów, by do minimum ograniczyli wyjœcia z domów. W zrobieniu zakupów i za³atwieniu innych ¿yciowych spraw pomog¹ im stra¿acy z OSP Plewiska, wystarczy zadzwoniæ pod któryœ z numerów: 500 369 502, 509 417 566, 796 156 136. Warto te¿ korzystaæ z aplikacji BLISKO, gdzie mo¿na znaleŸæ informacje dedykowane seniorom.

ierwsze Targi Senioralne w Cen- Szreniawy. Swoje porady na temat ziół i dawali również spersonalizowane zale- trum Tradycji i Kultury Gminy ich wpływu na zdrowie udzielał senior cenia dietetycznych, a adwokaci z Wielo- PKomorniki były wyjątkową okazją Krzysztof Łukomski z Walerianowa. polskiej Izby Adwokackiej udzielali porad zwiedzenia Centrum Tradycji i Kultury, Na stoiskach w jednym miejscu senio- prawniczych. W sali widowiskowej sierżant spędzenia czasu z przyjaciółmi, nawiązania rzy korzystali z bezpłatnych konsultacji sztabowy policji Adrian Bezulski mówił kontaktów, zapisania się do Stowarzyszenia i porad specjalistów z: Urzędu Gminy, o czyhających na seniorów zagrożeniach Komornickich Seniorów „Aktywni Ra- Straży Gminnej, Ośrodka Pomocy Spo- oraz zapobieganiu im. zem”, wypełnienia wniosku o Komornicką łecznej, Ochotniczej Straży Pożarnej, I Targi Senioralne nie mogłyby za- Kartę Seniora, odebrania karty życia, Gminnego Ośrodka Sportu i Rekreacji – istnieć bez sportu. Instruktorzy z GOSiR-u spróbowania wypieków kół gospodyń, jednostek, które na co dzień pracują na zorganizowali pokazy, m. in. nordic wal- uczestnictwa w warsztatach, prezenta- rzecz seniorów. kingu – naukę chodzenia z kijkami, oraz cjach, koncertach, aktywnościach sporto- Oferta warsztatowa była niezwykle zajęcia sportowe - zdrowy kręgosłup. wych, skorzystania z konsultacji i porad. bogata: od profilaktyki, zdrowego ży- Seniorzy zwiedzali także piękną bibliotekę Otwarcie Targów nastąpiło na dzie- wienia, po metamorfozy z wizażystką i wypożyczali książki. dzińcu Centrum Tradycji i Kultury Klaudią Handke i stylistką Moniką Sekułą. Odwiedzające Targi seniorki z No- z udziałem Wójta Jana Brody, przewod- Korzystano z konsultacji dietetycznych wogródka Pomorskiego były pod wra- niczącego Rady Gminy Mariana Adam- przygotowanych przez specjalistki z Uni- żeniem organizacji Targów i koncertu: skiego, organizatorów: Urszuli Mojsiej, wersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, zespołu „Aspirynki” z duetem Kasia pełnomocnika gminy do spraw polityki a także z porad z zakresu schorzeń i re- i Jacek, zespołu „Komorniczanie” z nie- senioralnej, dyrektora GOK-u Adama habilitacji, których udzielali eksperci samowitym wirtuozem Z. Dolatą i radną Padły i GOSiR-u Marcina Kaczmarka, z Fundacji ORCHidea. O wpływie aktyw- Z. Liwerską oraz Duetem Iza i Marta. zaproszonych gości i zwiedzających. ności fizycznej na jakość życia mówiła Dziękuję wszystkim uczestnikom Targi były podzielone na trzy bloki dr Alicja Olejniczak-Mania, a o naturalnej i organizatorom I Targów Senioralnych tematyczne: stoiska, warsztaty/prezen- metodzie wspierania zdrowia – Acces w Centrum Tradycji i Kultury w Komor- tacje i koncerty. Projekt realizowany był bars Monika Rogowska. Pespektywę nikach, bez których targi nie byłyby tak w ramach Polityki Senioralnej Gminy lepszego odżywiania wg Chińczyków wyraziste i atrakcyjne. Dziękuję także Komorniki. zademonstrowała Katarzyna Jędraszyk. Gospodarstwu Rolno-Sadowniczemu Seniorzy przedstawili swoje pasje Fundacja Akceptacja, wykonywała Państwa Kosmalskim z Rosnowa za na tematycznych stoiskach. Prezento- badania przesiewowe - glukoza, ciśnie- piękne jabłka, które z ochotą konsumo- wali ofertę adresowaną dla wszystkich nie, puls, pulsyksometria, cholesterol, wali zwiedzający. " osób. Były piękne rękodzieła, szydełko- ocena SCORE. Zapraszam w przyszłym roku. wanie, koronki pań Krystyny Sznajder Naukowcy z Uniwersytetu Przyrod- URSZULA MOJSIEJ z Komornik, Joanny Szot z Głuchowa oraz niczego w Poznaniu przeprowadzali Koordynator ds. Polityki Senioralnej Bożeny Włodarczyk i Aliny Walczak ze także bezpłatną analizę składu ciała, Gminy Komorniki Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020 WYDARZENIA 9

ORCHidea – fundacja na miarę gminy

undacja działa od 2015 r. i ma swoją kopolska Otwarta dla Osób z Niepeł- siedzibę w Walerianowie. Została nosprawnościami czy w poznańskich Fpowołana w celu poprawy wsparcia INICJATORACH. W Poznaniu otworzyła osób, które doświadczyły np. udaru/ placówkę, w której zapewnia komplekso- urazu/guza mózgu albo zmagają się we wsparcie specjalistów, terapię grupo- z chorobą neurodegeneracyjną (np. choro- wą, różnorodne zajęcia, w tym: treningi ba Alzheimera, Parkinsona, otępienie). czynności życia codziennego, terapię Fundację tworzą specjaliści – neuro- z wykorzystaniem multimediów. lodzy, neurologopedzi, terapeuci, fizjote- W czasie pandemii Fundacja pro- rapeuci, którzy od lat pracują z chorymi wadziła Wielkopolską INFOlinię dla se- neurologicznie i doskonale znają braki niorów oraz wspólnie z seniorkami w systemie wsparcia chorych, zaś twarzą mieszkającymi w gminie Komorniki zre- i jednocześnie jej wiceprezesem jest alizowała akcję szycia maseczek, które p. Aleksandra Orchowska, która mieszka trafiły do gminnej biblioteki, domu kultury w Walerianowie. oraz bezpośrednio do mieszkańców. Za Od trzech lat Fundacja ORCHidea nia z nich – w miarę zdobytych środków prowadzenie INFOlinii, otrzymała po- realizuje w Komornikach projekt pn. zapewniamy możliwość skorzystania dziękowania od Wicemarszałek Marzeny „Wsparcie w chorobie”, współfinansowa- chociaż z pojedynczych konsultacji. Wodzińskiej. ny ze środków budżetu gminy Komorniki. Fundacja korzysta również z od- Fundacja liczy na szeroką współ- Dotacje są stosunkowo niewielkie, ale płatnych usług specjalistów, których pracę z gminą Komorniki. Wszystko to, z każdym rokiem jest tych środków więcej. nie ma w swoim gronie lub ma ich co dzieje się w Poznaniu, może być Nadal jednak nie są to finanse, które zbyt mało i dlatego prowadzi szereg również realizowane w Komornikach, mogłyby zapewnić pomoc wszystkim. działań i akcji, które pozwalają sfinanso- dla dobra mieszkańców, w celu zwięk- W ramach projektu potrzebujący miesz- wać te wydatki. Fundacja opracowuje szenia zakresu usług skierowanych do kańcy gminy Komorniki mają zapewniony i wydaje książki, prowadzi szkolenia, nich i przede wszystkim poprawy dostępu cykl (15-18) domowych wizyt fizjotera- pozyskuje środki od samorządu Woje- do specjalistycznego wsparcia. " peutycznych, psychologicznych czy wództwa Wielkopolskiego czy też od neurologopedycznych. Jedna taka wizyta darczyńców. W imieniu Fundacji ORCHidea kosztuje Fundację 120 złotych, z uwagi Fundacja za swoją dotychczasową zapraszam do kontaktu z Fundacją na ograniczone środki Fundacji nie działalność zdobyła liczne nagrody RADNY wszyscy chętni mają możliwość skorzysta- i wyróżnienia, m.in. w konkursie Wiel- MAREK KUBIAK Nowy komendant komornickich harcerzy

a dwuletnią kadencję Rada Ośrodka ZHP Komorniki wybrała nowego komendanta – phm. Monikę Wujczak. NPodczas zbiórki wyborczej podsumowano osiągnięcia i zaplanowano nowe działania. Zebrani wysłuchali sprawozdań z działalności komendy ośrodka. Plan na 2018 rok wykonano prawie w całości, choć ustępujący komendant phm. Mateusz Rochowiak stwierdził, że pandemia pokrzyżowała niektóre zamierzenia. Gremium instruktorów udzieliło absolutorium całej ko- mendzie. Wyborom przewodził komendant Hufca ZHP Poznań- -Rejon phm. Przemysław Gładysiak. Zgodnie z konstytucją Ośrodka ZHP Komorniki, w głosowaniu tajnym wybrana została długoletnia członkini i instruktorka lokalnego środowiska – phm. Monika Wujczak. Zamierza ona kontynuować linię programową poprzednika. ZHP w Komornikach działa nieprzerwanie od lat 90. XX wieku. Dotychczasowy komendant ustąpił ze stanowiska W gminie drużyny harcerskie istniały przed II wojną światową w związku z objęciem funkcji skarbnika hufca. Będzie jed- i u schyłku PRL, gdy działał tu osobny hufiec. Aktualnie nak wspierał lokalne środowisko, jako zastępca komendanta Ośrodek ZHP Komorniki zrzesza 5 jednostek we wszystkich ds. organizacyjno-kwatermistrzowskich. Instruktorzy liczą, grupach wiekowych. " że przybędzie harcerzy i zuchów. PWD. ADRIAN WOJTASZ 10 WYDARZENIA Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020

NA TROPIE DAWNYCH NAZW

ładne niedzielne popołudnie lokalnej historii, której wartość należy Na koniec zebrania mogliśmy podzi- spotkaliśmy się przy wspólnym podkreślać i przekazywać młodszym wiać wokalny talent pana Przemysława W stole tradycyjnie w komornickiej pokoleniom. Gmina Komorniki przez Waskowskiego, który niesamowitym gło- sali Piwnica. Na wrześniowym zebraniu kilkanaście lat diametralnie się zmieniła sem wprowadził nas w świat opery. gościliśmy Damiana Nowaka, młodego i powiększyła. Dużo czynników miało na Ogromny szacunek dla młodego człowieka radnego, który solennie obiecał współ- to wpływ, między innymi duży sąsiad, za piękny dar od Boga, który pan Przemek pracę z naszym Towarzystwem. Z obiet- czyli miasto Poznań oraz fakt, że przez kształci. Mocno trzymamy kciuki za nicy zaczyna się wywiązywać, co jest nasz teren przebiega autostrada A2. wokalne sukcesy! Panom Damianowi godne pochwały. Nasi przyjaciele Edek i Janek swoją i Markowi bardzo dziękujemy za obecność, Na zebranie pan Damian przyprowa- wiedzą i charyzmatycznymi opowieścia- wolne niedzielne popołudnie mogli prze- dził dwóch gości: pana radnego Marka mi wywołali żywą dyskusję, bo przecież cież spędzić w rodzinnym gronie. Kubiaka oraz młodą artystyczną duszę każdy z nas ma głęboko w sercu wspo- Jeśli sytuacja epidemiologiczna nie pana Przemysława Waskowskiego. Pan mnienia związane z dawną infrastrukturą. spowoduje obostrzeń, następne zebranie Marek Kubiak, podobnie jak pan Damian, Dyskusja mogłaby trwać bardzo długo, TPZK odbędzie się tydzień po Święcie został po raz pierwszy wybrany na radne- dlatego do tematu dawnego nazewnictwa Zmarłych, czyli 8 listopada w komornic- go w naszej gminie, od kilku lat mieszka na pewno wrócimy. Wielkie brawa dla kiej Piwnicy o godzinie 15. Serdecznie w Komornikach. Jak zauważył, od dawna naszych przyjaciół za podzielenie się nie- zapraszam. " interesuje się historią naszej wsi i z wielką bywałą wiedzą związaną z naszą historią. BARBARA TUROWSKA radością przyszedł na zebranie. W niedzielne popołudnie pan Marek mógł swoją wiedzę o historii gminy tylko pogłębić, dzięki inicjatywie naszych przyjaciół, Edwarda Mączyńskiego i Jana Kaczmarka. Zebrani mogli posłuchać przygotowanej przez nich prelekcji o specyficznym słowotwórstwie związa- nym z naszym miejscem zamieszkania. Dziś już tylko autochtoni mogą znać definicje takich terminów: Glinki, Głębo- kajda, Hajno, Most Żydowski itp. Miejsca i ich nazewnictwo, które współczesna infrastruktura zabudowała lub przekształciła, zawsze będziemy pa- miętać, bo to bardzo ważna część naszej Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020 WYDARZENIA 11

BARBARA RATAJCZAK: Pracowałam dla satysfakcji

Przez 30 lat prowadzi³a pani kasê zapomo- Na jakich zasadach kasa funkcjonuje? gowo-po¿yczkow¹. Niewiarygodnie d³ugo! – Od początku na takich samych. – Rzeczywiście, aż nie chce się Każdy członek godził się na potrącenie wierzyć, że minęło tyle lat. ze swych miesięcznych poborów 30 zł. Nie tracił tych pieniędzy, to był jego Ile pieniêdzy przesz³o w tym czasie przez wkład. W każdej chwili mógł je pobrać. pani rêce? Mógł też zaciągnąć pożyczkę i spłacić ją – Ojej! Nie policzę! Ale przez w 10 ratach, należność była odciągana wszystkie te lata, jak przypuszczam, z jego pensji. dobry milion złotych. A pewnie i więcej. Przypuœæmy, ¿e jestem cz³onkiem kasy. Co Szkoda tylko, ¿e to by³y cudze pieni¹dze, miesi¹c zasilam j¹ kwot¹ 30 z³. Kiedy re- absorbujące, a jedyna z tego korzyść to nie nale¿a³y do pani. montujê mieszkanie czy planujê wakacje, satysfakcja, że pomagam ludziom. Tego – Rzeczywiście, nie były moje, mogê skorzystaæ z po¿yczki. Jaka suma nikt mi nie odbierze. a szkoda (śmiech). Moja rola polegała wchodzi w grê? na tym, że udawałam się do banku, – Kiedyś obowiązywał limit 3 tysię- Niezale¿nie od tego pracowa³a pani zawodowo. odbierałam określoną sumę, a po go- cy zł. Został zwiększony do 5 tysięcy zł, – Tak, byłam nauczycielką mate- dzinie nie pozostawała z tego nawet ale i wkład miesięczny wynosi teraz 50 zł. matyki w szkole w Chomęcicach. złotówka. Wszyscy zainteresowani na- tychmiast się zgłaszali i wypłacałam Moja po¿yczka pochodzi z tego, co kasa Gdybyœmy zetknêli siê w szkole, chyba im, co trzeba. zgromadzi z wp³at swoich cz³onków? bym pani nie polubi³. – Dokładnie tak. – Nie lubi pan matematyki? Może Jak to siê zaczê³o? pan miał złych nauczycieli. Nie każdy – Przed 30 laty kasa zapomogowo- Mo¿e siê zdarzyæ, ¿e gdy kilka osób w jed- urodził się ze ścisłym umysłem, ale każ- -pożyczkowa mieściła się w Luboniu. nym czasie znajdzie siê w potrzebie, nie dego można nauczyć. Była to kasa międzygminna. Należały dla wszystkich wystarczy. do niej Mosina, Puszczykowo, Komorniki, – W banku na koncie mamy 200 tysię- Od pocz¹tku wykazywa³a pani zdolnoœci do Tarnowo Podgórne. Gmin dużo, ale cy zł, więc raczej nie wchodzi to w grę. œcis³ych przedmiotów? członków było mniej niż dziś w samych Pieni¹dze w banku s¹ oprocentowane? – Talent matematyczny ujawnił się Komornikach. – Wie pan, jakie jest teraz oprocen- u mnie dopiero w liceum. Miałam wspa- towanie? Symboliczne. Nie ma o czym niałą nauczycielkę, zaraziła mnie na całe To by³a kasa pracownicza. Kto móg³ do mówić. Ale pożyczki też nie są oprocen- życie. Skończyłam studia w tym kierunku. niej nale¿eæ? towane. Kto skorzysta z 5 tysięcy zł, I przez 34 lata pracowałam w szkole – Początkowo skupiała pracowni- zwraca tyle samo. w Chomęcicach. ków oświaty. Każda gmina musiała mieć w niej swego przedstawiciela. Re- Nie wszyscy zdaj¹ sobie sprawê, ¿e w ich Niewiarygodnie d³ugo! Doje¿d¿a³a pani prezentowałam Komorniki. Z czasem firmie te¿ mo¿na tak¹ kasê za³o¿yæ. z Lubonia? gminy rozdzieliły się. W ten sposób – Można, ale pod warunkiem, że bę- – Przez cały czas mieszkam w tym spadł na mnie obowiązek prowadzenia dzie miał kto ją prowadzić. samym miejscu. Dojeżdżałam autobusa- naszej gminnej kasy. Wzięłam pod pachę mi, z przesiadką na Górczynie. Dzień skrzyneczkę z wszystkimi nazwiskami Jest to praca spo³eczna? w dzień – upał nie upał, deszcz nie i tak to się zaczęło. – Tak. deszcz, mróz nie mróz, aż do emerytury.

Ile by³o tych nazwisk? Przez 30 lat pracowa³a pani spo³ecznie, poma- Rzadko siê spotyka tak¹ wytrwa³oœæ. Dziœ – Dziś liczba ta wynosi 150. Gdy roz- gaj¹c ludziom, ratuj¹c ich w sytuacjach kryzy- ju¿ nie ma pani do czynienia z pieniêdzmi, poczynaliśmy, mieliśmy ok. 40 członków. sowych, zajmuj¹c siê niema³ymi pieniêdzmi? liczbami. Du¿a odpowiedzialnoœæ, korzyœæ ¿adna. – Mam uczęszczające do szkoły To sami pracownicy oœwiaty? – Przez 30 lat nie zarobiłam ani zło- wnuczki, które przychodzą i mówią: – Początkowo tak. Potem przystąpili tówki, a praca lekka nie była. Nie korzy- „jest takie zadanie…”. Mogą na mnie liczyć, pracownicy Urzędu Gminy. W kolejnych stałam z komputera. Wszystko było na bo to moja pasja, zawsze im pomogę etapach – Gminnego Ośrodka Sportu papierze, pisałam i liczyłam ręcznie. w matematyce. Poza tym uwielbiam i Rekreacji, Gminnego Ośrodka Kultury, Dopóki żył mój mąż, pomagał mi po- krzyżówki, łamigłówki. Jestem fanką Ośrodka Pomocy Społecznej. Dziś mamy brać pieniądze z banku, rozwieźć je, bo rozwiązywania przeróżnych zadań." członków z wszystkich tych jednostek, nie mam prawa jazdy. Potem trzeba było Rozmawia³ szkół i publicznych przedszkoli. kogoś prosić o podwózkę. Było to bardzo JÓZEF DJACZENKO 12 WYDARZENIA Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020

W POSZUKIWANIU ZABYTKÓW

Na terenie gminy Komorniki znajduje się ok. 300 obiektów zabytkowych. Do rejestru wpisane są m.in. dwa kościoły parafialne.

ościół parafialny pw. św. Andrze- ja Apostoła w Komornikach, zbu- Kdowany został na przełomie XV i XVI wieku. Rozbudowany w latach 1900-1912 z zachowaniem późnogotyckiego prezbiterium. Do tego zespołu sakralnego należą też dawna organistówka i plebania, ujęte w rejestrze zabytków. Organistówka to budynek o szachulcowej konstrukcji ścian powstały w XVIII stuleciu, znajdujący budynki gospodarcze z lat 1900-1910, wsi: Komorniki, Szreniawa, Chomęcice, po drugiej stronie ulicy. obory i czworaki. Plewiska, Wiry. Wszystkie powstały Kościół parafialny pw. św. Floriana Do rejestru zabytków gminy Ko- w XIX/XX wieku. w Wirach jest drugą świątynią pobudowa- morniki wpisane są 4 parki dworskie. Największym zaskoczeniem dla ną w tym miejscu w latach 1899-1900, Szczególnie polecam Park Podworski mnie było wpisanie do rejestru domów w stylu neoromańskim wg projektu archi- w Plewiskach (założony w XIX w. przez mieszkalnych. Ponad połowa zabytków tekta Jacka Łukomskiego. Do ewidencji Josefa Freudenreicha, ówczesnego wła- to budynki prywatne. Najstarsze znajdują zabytków wpisana jest plebania z 1864 r. ściciela dworku z zabudowaniami) oraz się na terenie: Komornik, Chomęcic, Łę- oraz dom parafialny z 1906 roku, muro- Park Podworski w Głuchowie. Tereny czycy i Wir. Powstały w latach 1883 – 1920. wana brama i ogrodzenie przy kościele. zadbane, wypielęgnowane nasadzenia, Podczas szukania materiałów do ar- Największym skupiskiem obiektów odnowione ławki, alejki i ogrodzenia. tykułu trafiłam na kilka obiektów, które zabytkowych na tym terenie jest Mu- Na terenie Wielkopolskiego Parku Naro- moim zdaniem zawsze były zabytkami, zeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu dowego znajduje się neogotycka kaplica a okazało się, że nigdy nie zostały wpi- Rolno-Spożywczego w Szreniawie, pro- – mauzoleum rodziny Bierbaumów. sane do rejestrów. Są też takie, które są wadzące działalność wystawienniczą Obiekt zbudowany około 1860 r., po re- zabytkami, choć nikt o tym nie wie. i edukacyjną. Jednym z najcenniejszych montach ukształtowany w formie tzw. Wymieniłam tylko ważniejsze budynków jest pałac z połowy XIX wieku, „trwałej ruiny”. Na szczycie znajduje się obiekty znajdujące się na terenie gmi- otoczony krajobrazowym parkiem taras widokowy (nie sprawdziłam, czy ny, wpisane do rejestrów zabytków. dworskim, przekształconym na potrzeby jeszcze działa kamera). Do rejestru za- Szczegółowe wymienianie ich zajęłoby muzealnicze. W pobliżu znajduje się bytków wpisano go w 1993 r. całe wydanie „Nowin”. Moim celem jest zespół budynków folwarcznych, po- Na uwagę zasługują zabytkowe bu- zachęcenie do zgłębienia tematu. Jest wstałych w końcu XIX wieku. W skład dynki stacji kolejowych z 1910 r. w Łęczycy to kolejna propozycja wycieczek w po- tych zabudowań wchodzą: rządcówka i Szreniawie. szukiwaniu tych miejsc. " z lat 60. XIX wieku, spichlerz z 1852 r., Odrębną grupę budowli zabytkowych KRYSTYNA NOWAK-GÓRSKA stodoły z lat 1852-1855 oraz gorzelnia, tworzą szkoły znajdujące się na terenie Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020 WYDARZENIA 13

Kolekcjonerzy znaczków turystycznych promują gminę

ościół św. Andrzeja Apostoła z Komornik znalazł się ze znaczków upamiętni postać księdza Franciszka Ksawerego na najnowszym znaczku turystycznym. To już szósty Malinowskiego. K poświęcony gminie. Dla kolekcjonerów to gratka, po- Ks. Adam Skrzypczak, proboszcz komornickiej parafii, trafią oni przejechać wiele kilometrów, by zdobyć coś, czego dziękując za promowanie gminy i świątyni, informował jeszcze w zbiorach nie mają. Na promocji znaczka, zorgani- o trwających w kościele św. Andrzeja pracach. Goście z Dolnego zowanej w Centrum Tradycji i Kultury, pojawili się goście Śląska wykupili swój przydział znaczków, więc otrzymają z Dolnego Śląska. koszulki komornickiego KKZT. " Krystyna Nowak-Górska, szefująca Klubowi Kolekcjonerów Znaczków Turystycznych, dziękowała Bibliotece Gminnej, która pomogła zorganizować wydarzenie, a także Gminnemu Ośrodko- ŚWIĄTYNIA PIĘKNIEJE wi Kultury finansującemu to przedsięwzięcie. Przypomniała, że w gminie Komorniki znajdują się zabytki i obiekty powszechnie Uwidoczniony na znaczku koœció³ jest odnawiany. Bêdzie mia³ nowe znane, a także te, o których niewiele powszechnie wiadomo. Pod- okna, konserwowane s¹ zabytkowe witra¿e. Koszt – 80 tys. z³ kreśliła, że znaczek promuje gminę nie tylko w Polsce. (35 tys. od starostwa powiatowego, reszta od wiernych). Głos zabrali wójt Jan Broda i przewodniczący Rady Gminy Wczeœniej odnowione zosta³y polichromie. Proboszcz ks. Adam Marian Adamski. Także oni mówili o promocji gminy, o możli- Skrzypczak planuje renowacjê zewnêtrznej elewacji. wości pokazywania najciekawszych obiektów, o konieczności Trwa przygotowywanie Kaplicy Wieczystej Adoracji Naj- kontynuowania dobrej współpracy z klubem kolekcjonerów. œwiêtszego Sakramentu, usytuowanej vis a vis wejœcia do zakrystii, Zachęcali do wydawania następnych znaczków, co jednak po drugiej stronie o³tarza. Wierni bêd¹ mogli wejœæ w ci¹gu wiąże się z kosztami – trzeba znaleźć sponsorów. Historyk dnia, obcowaæ z Najœwiêtszym Sakramentem. i regionalista Bogdan Czerwiński wyraził nadzieję, że jeden – Parafianie ¿ywo interesuj¹ siê tymi pracami. Widz¹, jak ko- œció³ wypiêknia³. Cieszê siê, ¿e to doceniaj¹ i ¿e mimo pandemii mo¿emy te prace prowadziæ – podkreœla ks. Adam Skrzypczak. " 14 Z POWIATU Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020

NOWE SERCE SZPITALA

o niedawna stała tu fontan- Sala przygotowania pacjenta. Przed na, dziś bije nowe serce szpi- zabiegiem pacjent trafia najpierw tutaj, Dtala w Puszczykowie. Pięć gdzie sprawdza się jego tożsamość i do- supernowoczesnych sal operacyjnych, kumentację medyczną. Przygotowywa- wyposażonych w najlepszy sprzęt me- ny jest do zabiegu, a czasami również dyczny, a wszystko połączone nowymi znieczulany. Bardzo pomocny w czasie windami z oddziałami szpitalnymi i cen- tych zabiegów jest ultarsonograf pozwa- tralną sterylizatornią. Cała inwestycja lający na precyzyjne zlokalizowanie kosztowała 31,5 miliona złotych. I wła- miejsca wkłucia. To skraca czas pobytu śnie została oddana do użytku. – Nowy pacjenta na sali operacyjnej i umożli- blok operacyjny postawił nas na rynku wia zwiększenie „przepustowości” całe- usług medycznych w zupełnie innym go bloku operacyjnego. miejscu. Otwiera olbrzymie możliwości funkcjonowania. Jest jednym z najno- W otoczeniu przyrody, która wycisza. cjalny tak zwany brudny korytarz, którym wocześniejszych w kraju i najnowocze- Przez bezdotykowo otwierane drzwi po zabiegu wywozi się odpady medyczne śniejszy w Wielkopolsce – podkreśla chory trafia na jedną z pięciu sal. Każda i narzędzia do sterylizacji.– Po wielu mie- z dumą Jan Grabkowski, starosta po- w odmiennej kolorystyce, uzupełnianej siącach projektowania, budowania i wy- znański. – Zainteresowanych inwestycją zdjęciami Wielkopolskiego Parku Narodo- posażania blok operacyjny rozpoczął zapraszam na stronę www.powiat.po- wego, który ma być kojącym widokiem przyjmowanie pacjentów. To bardzo sa- znan.pl/szpital/, na wirtualny spacer po dla pacjenta, ale też dla operatorów i per- tysfakcjonująca chwila. Przeprowadza- lecznicy – dodaje. sonelu medycznego. Jest również spe- my rocznie blisko 4000 operacji. Są to zabiegi z zakresu ortopedii, chirurgii, neurochirurgii i urologii. Część pacjen- tów trafia do nas w stanach nagłych, leczymy także osoby z chorobami on- kologicznymi. Nowy blok stwarza jeszcze lepsze warunki do opieki, a wysoko wykwalifikowanemu personelowi me- dycznemu, lekarzom i pielęgniarkom, znakomite warunki do pracy –mówi Ewa Wieja, prezes Zarządu Szpitala w Pusz- czykowie. Dr Amadou Diakite, szef bloku operacyjnego szpitala w Puszczykowie przyznaje, że aparaty do znieczulenia oraz bardzo zaawansowany system monito- rowania parametrów życiowych pacjenta pozwalają na bezpieczne prowadzenie znieczulenia, wczesne wykrywanie za- grożeń i ich eliminację. – Dodatkowe

O SZPITALU W PUSZCZYKOWIE To w³aœnie w puszczykowskim szpitalu jako jednym z pierwszych w Polsce wykwalifikowany zespó³, w sk³ad którego wchodzili: neurochirurdzy, anestezjolog, neurofizjolog oraz neuropsycholog Szpital w Puszczykowie przeprowadza zabiegi w dziedzinie ortopedii, kliniczny – przeprowadzi³ zabieg usuwania guzów mózgu z mapowaniem chirurgii ogólnej, urologii oraz neurochirurgii. Wykonuje siê tu bardzo kory mózgowej. Mapowanie kory mózgowej polega na wybudzeniu skomplikowane zabiegi endoplastyki stawów, zabiegi chirurgiczne pacjenta podczas operacji i oznaczeniu wa¿nych czêœci mózgu, w procesie leczenia schorzeñ onkologicznych przewodu pokarmowego. odpowiedzialnych za funkcje mowy i ruchu. Daje to szansê na Urolodzy maj¹ najwiêksze w regionie doœwiadczenie w endoskopowym wyd³u¿enie ¿ycia z jednoczesnym zachowaniem wszystkich czynnoœci leczeniu kamieni nerkowych (PCNL). Lecz¹ tak¿e operacyjnie umo¿liwiaj¹cych pe³ne i sprawne funkcjonowanie. Nowotwory bowiem schorzenia nowotworowe pêcherza moczowego i prostaty. Z kolei bywaj¹ lokalizowane w okolicy, której uszkodzenie zagra¿a neurochirurdzy operuj¹ guzy oœrodkowego uk³adu nerwowego oraz upoœledzeniem mowy, funkcji rêki lub zaburzeniami chodzenia przeprowadzaj¹ operacje krêgos³upa. (niedow³adami). " Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020 Z POWIATU 15

funkcje, jak ocena głębokości snu oraz stopnia zwiotczenia mięśni zapewniają INWESTYCJA W SKRÓCIE pełną kontrolę nad przebiegiem znieczulenia oraz szybsze budzenie chore- ! I etap obejmował budowę szybu go. To urządzenia na miarę XXI wieku – windowego, który dwiema windami dodaje dr A. Diakite. łączy 9 kondygnacji szpitala bezpo- Sale w zależności od specyfiki wy- średnio z blokiem operacyjnym. Wy- konywanych zabiegów wyposażane są konawcą była firma SKANSKA S.A. dodatkowo w artroskop, laparoskop, mi- kroskop operacyjny, ultrasonograf lub ! II etap uwzględniał budowę blo- aparat rentgenowski. Do dyspozycji jest ku operacyjnego z pięcioma salami, też supernowoczesne oświetlenie salą wybudzeniową oraz centralną z wmontowaną kamerą, która przekazu- sterylizatornią. je obraz operowanego pola na duże mo- nitory. Ogromnym ułatwieniem są także ! Ca³kowity koszt budowy wyniósł stacje DICO – to komputerowy system, blisko 32 mln złotych (I etap kosztował umożliwiający lekarzowi wgląd w histo- i pozwala na kompleksowy nadzór nad 3,3 mln złotych, II etap ok. 28,5 mln rię choroby, która jest błyskawicznie do- wszystkimi jego funkcjami. złotych, z czego wyposażenie to blisko stępna na specjalnych ekranach. – Wy- – Zakończyliśmy kolejny etap w życiu 9 mln złotych). posażenie nowego bloku kosztowało 9 mi- naszego szpitala. 16 lat temu ratowaliśmy lionów złotych – dodaje starosta Jan budżet, spłacaliśmy długi, a następnie ! Udzia³ finansowy z budżetu po- Grabkowski. sukcesywnie finansowaliśmy infrastruk- wiatu to ok. 14 mln złotych, a wkład turę i sprzęt. Dopiero po kilku latach własny szpitala to 18 mln złotych. Sala wybudzeñ. Tu pacjenci trafiają po przyszedł czas na duże inwestycje zakończonym zabiegu i pozostają pod – wspomina Jan Grabkowski, starosta ! Autorem projektu szybu i bloku opieką personelu pielęgniarskiego oraz poznański. – Ale to nie koniec myślenia jest Tomasz Drożdżyński (Architekto- lekarskiego do czasu przekazania ich na o rozwoju naszej lecznicy. Teraz czas na niczna Pracownia Projektowa Tomasz oddział. Ta sala imponuje rozmiarami. wspieranie rozwoju kadr. Mamy w powie- Drożdżyński). Generalnym wykonaw- Dziesięć w pełni monitorowanych stanowisk cie plany na wiele lat i na wiele milionów cą – PKOB Wegner sp. z o.o. sp.k. " zapewnia swobodny dostęp do pacjenta – podsumowuje starosta. KG Uczniowie z gminy Komorniki będą bezpieczniejsi

ierwszoklasiści z podpoznańskich gmin do szkoły będą nosić nie tylko maseczki, ale też odblaskowe kamizelki. PNa początku października odbyła się symboliczna inauguracja corocznej akcji. To już 19. edycja programu, który wpisuje się w politykę powiatu poznańskiego na rzecz bezpieczeństwa jego mieszkańców. Do tej pory samorząd rozdał ponad 70 tys. kamizelek i elementów odblaskowych. Teraz kolejne 7 tysięcy trafi do uczniów klas pierwszych wszystkich podstawówek w regionie. Otrzymają je także uczniowie szkół nr 1 i 2 w Komornikach, Jedynki i Dwójki z Plewisk, podstawówek w Wirach oraz Chomęcicach. – W trosce o komfort, a przede wszystkim o bezkolizyjność podróży rowerem, dużo inwestujemy w rozwój sieci ścieżek. Chcemy, aby najmłodsi cykliści nosili odblaski i przypominali towarzyszącym im dorosłym, że warto zadbać o lepszą w Poznaniu. Zazwyczaj każdemu spotkaniu towarzyszyła widoczność na drodze – mówi Jan Grabkowski, starosta pogadanka o bezpieczeństwie w domu i w ruchu drogowym. poznański. Dzieci chętnie chwaliły się swoją wiedzą na temat np. postę- W tegorocznej akcji do blisko 100 podstawówek trafią odblaski powania w wypadku pożaru oraz słuchały o zagrożeniu, jakie za 85 tys. zł. Wcześniej szkoły odebrały też płyny oraz specjalne stwarza tlenek węgla. " KG urządzenia do bezdotykowej dezynfekcji rąk. Powiat przeznaczył na ten cel ok. 100 tys. zł. – „Bezpieczny powiat” pozostaje naszą Wystartowa³a dziewi¹ta edycja konkursu „Czujka tlenku wêgla dewizą – zapewnia starosta poznański. mo¿e uratowaæ Twoje ¿ycie” organizowanego wraz z Komend¹ Akcja prowadzona jest przez Starostwo Powiatowe, Komendę Miejsk¹ Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej w Poznaniu. Warto œledziæ Miejską Policji i Komendę Miejską Państwowej Straży Pożarnej www.powiat.poznan.pl, tam znajduj¹ siê jego szczegó³owe zasady. 16 BEZPIECZEŃ STWO Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020

KRONIKA POLICYJNA W nagłym wypadku 01.09 Komorniki, ul. Storczykowa – uszkodzenie mienia Plewiska, ul. Kminkowa – uszkodzenie mienia ywa, że służby ratujące 03.09 Komorniki, ul. Stawna – kradzie¿ elementów pojazdu osoby poszkodowane 04.09 Komorniki, ul. Nowa – próba oszustwa metod¹ Bw nagłych zdarzeniach „na policjanta” nie wiedzą, kogo powiadomić, 07.09 Plewiska, ul. Po³udniowa – kradzie¿ elementów pojazdu od kogo uzyskać niezbędne Wiry, ul. Kolejowa – uszkodzenie mienia informacje. Z myślą o takich 08.09 Komorniki, ul. Kolejowa – po¿ar budynku sytuacjach stworzono kartę Plewiska, ul. Szkolna – kradzie¿ pojazdu ICE (skrót od angielskiego „in 09.09 Komorniki, ul. Komornicka – zatrzymanie sprawcy case of emergency” – w na- uszkodzenia mienia głym wypadku). 14.09 Komorniki, ul. Wiœniowa – kradzie¿ elementów pojazdów Kartę taką każdy powinien 15.09 Plewiska, ul. Miêtowa – kradzie¿ elementów pojazdu nosić ze sobą, na przykład 16.09 Komorniki, ul. Fabianowska – kradzie¿ z w³amaniem w portfelu – na wszelki wypadek. Komorniki, ul. Konwaliowa – uszkodzenie mienia Zawiera numer telefoniczny Komorniki, ul. Konwaliowa – kradzie¿ pojazdu osoby mającej elementarną Plewiska, ul. Szkolna – zatrzymanie nietrzeŸwego przynajmniej wiedzą o stanie zdrowia właściciela, przyjmo- kieruj¹cego wanych lekach. 18.09 Komorniki, ul. Poznañska – kradzie¿ z w³amaniem Z karty ICE można też dowiedzieć się o grupie krwi po- 19.09 Plewiska, ul. Czarna Droga – zatrzymanie nietrzeŸwego siadacza, o ewentualnych alergiach. Niejedna osoba, która kieruj¹cego nagle zasłabła, ocaliła w ten sposób życie. Karta nie musi być Komorniki, ul. Malinowskiego – kradzie¿ dokumentów papierowa. Można korzystać z wersji elektronicznej, wpisując 20.09 £êczyca, ul. Dworcowa – zatrzymanie nietrzeŸwego dane do telefonu komórkowego. kieruj¹cego Kto odwiedził Targi Senioralne w Komornikach miał okazję 22.09 Komorniki, ul. Kolumba – kradzie¿ mienia bezpłatnie otrzymać kartę ICE. To inicjatywa Straży Gminnej G³uchowo, ul. Stawna – zatrzymanie osoby w Komornikach. Karty są dostępne także w siedzibie Straży posiadaj¹cej zabronione substancje odurzaj¹ce Gminnej przy ul. Młyńskiej 15. 23.09 Plewiska, ul. Koz³owskiego – kradzie¿ elementów – Nosiłem się z zamiarem stworzenia ciekawej wizytówki pojazdów naszej jednostki. Zrodził się pomysł wydrukowania jej 24.09 G³uchowo, ul. Poznañska – zatrzymanie kieruj¹cego w formie karty ICE. Jej posiadacz miałby dane teleadresowe z s¹dowym zakazem kierowania pojazdami komendy i jednocześnie informacje potrzebne służbom Komorniki, ul. Fabianowska – kradzie¿ elementów w razie nagłych zdarzeń – tłumaczy Stefan Silski, komendant pojazdu Straży Gminnej w Komornikach. " 25.09 Komorniki, ul. Przemys³owa – kradzie¿ elementów pojazdu Plewiska, ul. Zimowa – uszkodzenie mienia 26.09 G³uchowo, ul. Komornicka – kradzie¿ dokumentów Bezpieczniejsza gmina Komorniki, ul. Przemys³owa – kradzie¿ elementów pojazdu olejny etap budowy gminnego systemu monitoringu Komorniki, ul. Fabianowska – kradzie¿ elementów zakończony. W zasięgu zainstalowanych ostatnio pojazdu K kamer znalazła się centralna część Komornik: skate 29.09 Plewiska, ul. Skryta - zatrzymanie kieruj¹cego park, plebania, parking przy kościele, skrzyżowania ulicy z s¹dowym zakazem kierowania pojazdami Kościelnej z Rosnowską i Spokojną, wyjazd z ul. Kościelnej Komorniki, ul. Kolumba – zatrzymanie sprawcy w kierunku drogi nr 5, Centrum Tradycji i Kultury, Park kradzie¿y Strażaka, siłownia i plac zabaw. Wszystkie te miejsca mogą na monitorach oglądać Ponadto policjanci przyjêli 26 zg³oszeñ o innych przestêpstwach, funkcjonariusze Straży Gminnej. W ich siedzibie przy w tym 4 to oszustwa na ró¿nych portalach internetowych. ul. Młyńskiej 15 znajduje się centrala monitoringu. Obraz Obs³u¿ono 18 kolizji w ruchu drogowym. Przeprowadzono można powiększać, by wychwycić szczegóły, wszystko jest 415 interwencji. rejestrowane i przechowywane przez 30 dni. – W razie potrzeby udostępniamy nagrania policji, gdy są potrzebne do prowadzonych spraw – informuje Stefan Silski, Policja w Komornikach prosi o wszelkie informacje, które mog¹ przyczyniæ siê do ograniczenia przestêpczoœci lub do wykrycia komendant Straży Gminnej. ich sprawców. Wszelkie spostrze¿enia mo¿na przekazywaæ W poprzednich etapach gminny monitoring objął dzielnicowym. Zapewniamy anonimowoœæ. zasięgiem fragmenty Plewisk i Wir, osiedle Soplicowo. W nag³ych przypadkach prosimy o kontakt na numer telefonu W kolejnych latach przyłączane będą kolejne obszary gminy alarmowego KP Komorniki 601-799-114 lub do Oficera Komorniki, w tym odległe miejscowości. Obraz do centrali Dy¿urnego Komendy Miejskiej Policji w Poznaniu 997 lub 112. będą przekazywać setki kamer. " Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020 O Ś WIATA 17

Przedszkole w czasie pandemii

Rok szkolny okazał się być pełen wyzwań, ze względu na sytuację pandemiczną. W przedszkolu Małe Talenty w Plewiskach wprowadzono procedury zgodne z wytycznymi Ministerstwa Edukacji i GIS-u. Rodzice przedszkolaków zostali zobowiązani do ich przeczytania oraz stosowania.

zieci musiały szybko zaadapto- pandemii. Nie żyją w odosobnieniu wać się do nowej rzeczywistości. i potrafią wiele na ten temat powiedzieć. D Szybko nauczyły się nowych Często też same przypominają o obo- norm i zasad. Starszym przyszło to łatwiej, wiązujących zasadach. Każda grupa a młodsze, szczególnie maluszki, nadal omawiała tematy związane ze zbiorem trzeba wspierać w ich przestrzeganiu. owoców i warzyw, a przy okazji dzieci Dla dobra naszych podopiecznych (jeszcze bardziej niż dotychczas) są za- zrezygnowaliśmy z wyjść na spacery chęcane do zdrowego odżywiania się. oraz wycieczek i zapraszania gości, Najbliższe miesiące upłyną pod grup teatralnych do przedszkola. Jednak znakiem obostrzeń. Rodzice nie mogą najważniejsze informacje. Nasze działania na nudę nie narzekamy. W grupach są wchodzić do przedszkolnej szatni. Jed- można śledzić na stronie internetowej prowadzone zajęcia gimnastyczne, nak jest dobra strona tej sytuacji. Nawet przedszkola. Panie utrzymujące czystość plastyczne, dydaktyczne. Dzieci bawią najmłodsze dzieci zaczęły sobie radzić w przedszkolu mają więcej pracy, po- się w ogródku w wyznaczonych strefach, z przebieraniem butów i ubrań, a także nieważ trzeba częściej myć sale, szatnie każda grupa osobno. Często też są poru- wzmocniły się emocjonalne, ponieważ i zabawki. Radzą sobie dobrze z tym za- szane tematy bezpieczeństwa oraz oma- pożegnania są krótkie. Jedynie rodzice daniem. Rodzice starają się stosować do wiane i przypominane są zasady higieny. maluszków mogli wchodzić z nimi do przyjętych zasad. Jeżeli wszyscy bę- Dzieci w każdej grupie, jak co roku, szatni, na bardzo krótką chwilę, ale tylko dziemy postępować odpowiedzialnie, to uczyły się i przypominały sobie zasady przez pierwsze dwa tygodnie. zminimalizujemy ryzyko wystąpienia bezpieczeństwa. W tym roku doszły Z rodzicami utrzymywany jest kontakt przykrych sytuacji. "

jeszcze tematy związane z zachowaniem głównie drogą internetową lub telefoniczną. MARTA B¥CZKOWSKA bezpieczeństwa i zdrowia w czasie Podczas odbioru dzieci przekazywane są Przedszkole Ma³e Talenty w Plewiskach

Nagrody dla nauczycieli

ie było, bo nie mogło być gminnych uroczystości z okazji Dnia Edukacji N Narodowej. Jednak wójt Jan Broda napisał list do nauczycieli, dziękując im za zaangażowanie. Przyznał też pracownikom oświaty nagrody. Otrzymali je: Dyrektorzy: Hanna Drapiewska, Bożena Czaińska, Angelika Włodarczak (SP 1 Komor- Przerwa na czytanie niki), Barbara Koralewska-Idzikowska (SP 2 Komorniki), Robert Witkowski (SP 1 Plewiska), Marlena Woźniak (SP 2 Plewiska), Janusz zkoła Podstawowa nr 2 w Komornikach włączyła się do I edycji między- Judziński (SP Wiry), Anna Golczak (SP Cho- narodowej akcji „Przerwa na czytanie – bicie rekordu w czytaniu na prze- męcice), Małgorzata Gubańska (Przedszkole S rwie”. Realizowana jest w ramach kampanii społecznej„Cała Polska czyta Komorniki), Jadwiga Głowacka (Przedszkole dzieciom”, ma też związek z październikowym Miesiącem Bibliotek Szkolnych. Plewiska), Karolina Pomykalska (Przedszkole Celem akcji jest promocja czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży, pokazanie im, że Wiry), Małgorzata Kurasz (Przedszkole czytanie jest ciekawe, zachęcenie uczniów do sięgania po książkę w każdej sytuacji i każ- Rosnówko). dym miejscu. W naszej szkole do akcji włączyło się 83 uczniów. Dla najmłodszych zosta- Nauczyciele: Maria Tomczyk (SP 1 Plewiska), ły stworzone specjalne strefy, w których swoim uczniom czytali wychowawcy. Miejmy Agata Brudkiewicz (SP 2 Plewiska), Alicja nadzieję, że w kolejnych latach ta liczba będzie stale rosła." Walkowiak (SP Wiry), Ewelina Karasiewicz RAFA³ B£ASZCZYK nauczyciel bibliotekarz (SP 2 Komorniki). " 18 O Ś WIATA Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020

DZIEŃ GŁOŚNEGO CZYTANIA

Ustanowiony został z inicjatywy II – „Podróż przez Warszawę” i dla klas III Polskiej Izby Książki w 2001 roku – „Jak Krzyś odczarował Basię”). i przypada 29 września. Na koniec posypały się pytania Odnosi się też do urodzin dotyczące morałów z bajek. Młodzi Janiny Porazińskiej, autorki uczniowie wykazali się niesamowitą książek dla dzieci i młodzieży. aktywnością podczas rozmowy o prze- czytanych utworach i ich bohaterach. łośne czytanie to nasza wspólna Pani Agnieszka Zbaracka przeczytała wędrówka po świecie książki, także humorystyczną opowiastkę Ga czytanie uczniom rozbudza „Książka bez obrazków”. w nich ciekawość otaczającego świata, Podczas wtorkowego spotkania dlatego w tym roku Biblioteka Szkolna poproszono też uczniów o wykonanie przy Szkole Podstawowej nr 2 w Komorni- Podczas tych zajęć koleżanki ze star- zakładki do książki. Prace plastyczne kach z uczennicami klasy 8b (Mają Jelitto, szych klas oraz nauczyciel bibliotekarz wychowawca klasy przekaże do biblio- Aleksandrą Bąbką, Kamilą Garczarek Rafał Błaszczyk czytali opowiadania teki szkolnej, a tam trafią na gazetkę. "

i Agnieszką Sarbak) przeprowadziła akcję z morałem (dla klas I – „O królewnie Kar- RAFA£ B£ASZCZYK czytelniczą dla uczniów klas I-III. toflance i kucharzu Czarodzieju”, dla klas NAUCZYCIEL BIBLIOTEKARZ

Fantastyczna podróż PEKA dla uczniów

owy rok szkolny ie do wszystkich uczniów i ich rodziców dotarła w świetlicy Szkoły informacja, mimo iż publikowana była ona we N Podstawowej im. N wszystkich lokalnych mediach, że poznański samorząd Powstańców Wielkopol- wprowadził odpłatność za przejazdy dla dzieci i młodzieży skich w Wirach rozpoczął szkolnej. Dotychczas były one darmowe. Nie wszyscy też się pod hasłem poznawania wiedzą o bilecie w preferencyjnej cenie 60 zł za cały rok. świata, dzięki projektowi Dotyczy to pasażerów tramwajów i autobusów w całej „Palcem po mapie”, stwo- poznańskiej aglomeracji. Także dla lokalnej komunikacji rzonego przez nauczycieli w gminie Komorniki i w innych – Czerwonaku, Dopiewie, świetlicy naszej szkoły. Pro- Dusznikach, Kaźmierzu, Kleszczewie, Kostrzynie, Kórniku, jekt będzie realizowany we Luboniu, Mosinie, Murowanej Goślinie, Pobiedziskach, wszystkich grupach wieko- Puszczykowie, Rokietnicy, Suchym Lesie, Swarzędzu, Sza- wych w ciągu roku szkolne- motułach, Tarnowie Podgórnym, Zaniemyślu. go. W jego ramach wybie- Preferencyjny bilet dla uczniów ważny jest do 30 września rzemy się w podróż po całej przyszłego roku. Chcąc z niego korzystać, czyli płacić za kuli ziemskiej, a nawet dalej! przejazdy tylko 5 zł na miesiąc, trzeba sobie wyrobić We wrześniu przygląda- imienną kartę PEKA oraz dysponować aktualną legitymacją liśmy się naszej planecie z perspektywy kosmosu. Odbyliśmy lot szkolną. Wszystkie niezbędne informacje znajdziemy na promem kosmicznym, aby poznać planety Układu Słonecznego stronie poznańskiego Zarządu Transportu Miejskiego. " i inne ciała niebieskie. Następnie wylądowaliśmy na Ziemi, cofając się w czasie o wiele tysięcy lat. Przyjrzeliśmy się budowie Ziemi i jej niezwykle ciekawej historii. Poznaliśmy ciekawostki o dinozaurach. Nie pamiętam tytułu, ale… Teraz, gdy znamy już budowę i historię naszej planety, będziemy podróżować po kolejnych kontynentach. Na razie o nazwa nowej akcji prowadzonej w bibliotece Szkoły poznajemy Polskę i jej sąsiadów. Bardzo się cieszymy, że Podstawowej nr 2 w Komornikach, która rozpoczyna w realizację projektu włączają się również rodzice, którzy chętnie T zarazem obchodzony w październiku Miesiąc Bi- dzielą się z nami swoją wiedzą na temat różnych państw. bliotek Szkolnych. Działanie, poprzez zabawną, przyciąga- Już w listopadzie ruszamy poza Europę. Czekają na nas jącą wzrok formę, ma na celu uzmysłowienie uczniom, jak najodleglejsze zakątki naszej planety. Poznawanie przyrody, ważna przy poszukiwaniu książki jest znajomość jej pod- kultury, zwyczajów i języka ludzi zamieszkujących inne stawowych danych, takich jak choćby autor i tytuł. kontynenty będzie na pewno bardzo ciekawe. Nie możemy Na dobry początek wystawka książek z czerwoną " się już doczekać kolejnych fascynujących podróży! To będzie okładką. RAFA£ B³ASZCZYK wspaniały rok w świetlicy! "~ NAUCZYCIELE ŒWIETLICY NAUCZYCIEL BIBLIOTEKARZ Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020 TWÓJ SĄ SIAD 19

KREWNI KSIĘDZA MALINOWSKIEGO MIESZKAJĄ W KOMORNIKACH

Potrzeba było niezwykłego trafu, by w Komornikach zamieszkali krewni tutejszego XIX-wiecznego proboszcza, człowieka o ogromnych zasługach dla mieszkańców, dla nauki i Kościoła – księdza Franciszka Ksawerego Malinowskiego, upamiętnionego w nazwie ulicy, patrona Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Komornickiej.

rofesor Kazimierz Zimniewicz, zanim przeszedł na emeryturę, był wykładowcą Ppoznańskiego Uniwersytetu Ekonomicz- nego. – Brat przyrodni księdza Malinowskiego, Izydor, to po kądzieli mój prapradziadek. Jego córka Józefa, która wyszła za mąż za Konstantego Zimniewicza, to moja prababcia – tłumaczy rodzinne koneksje profesor. Po przedwczesnej śmierci swego brata, ksiądz Malinowski otoczył bratową i jej dzieci serdeczną opieką. Najstarsza z czworga rodzeństwa, a prababcia profesora, Józefa, pełniła funkcję „sekretarki” księdza, po- magając mu w badaniach językoznawczych. działał ten wybitny duchowny. Syn profesora, Szymon, szukał Profesor mieszka obecnie w Poznaniu. Jest ekonomistą, miejsca, w którym mógłby się z rodziną osiedlić, zbudować dom. ale pasjonuje się też badaniami regionalnymi. Z gminą Ko- Zainteresował się nieruchomością w spokojnej części Komornik. morniki nie miał bliższych związków, choć na zaproszenie Właściciel byłego gospodarstwa ogrodniczego, Tadeusz Gandecki, Bogdana Czerwińskiego, podczas obrad Towarzystwa Przyjaciół nie chciał jednak słyszeć o zbyciu kawałka ziemi. Ziemi Komornickiej, wygłosił odczyt na temat dorobku nauko- – Byłem konsekwentny. Przyjeżdżałem, namawiałem, wego księdza Malinowskiego. przekonywałem, aż się udało. To był świetny ruch. Mojej XIX-wieczny komornicki proboszcz to postać wybitna. rodzinie idealnie się tu mieszka, a pan Gandecki i jego żona Pochodził z Pomorza, tam jednak z powodu działalności pa- okazali się wspaniałymi ludźmi. Każdemu życzyłbym takich triotycznej nie mógł kontynuować posługi. Choć nie miał sąsiadów – mówi pan Szymon, którego rodzina zamieszkała wykształcenia uniwersyteckiego, wyspecjalizował się w bada- w Komornikach w 2009 roku. Nie może się nachwalić tego, niach lingwistycznych, został cenionym naukowcem, specjalistą co tu znaleźli. – Trudno sobie wyobrazić miejsce lepiej sko- od języków słowiańskich. Postulował wprowadzenie wspólnego munikowane, a dla mnie jest to ważne, bo pracuję w Koninie. dla narodów słowiańskich alfabetu, opierającego się na pisowni Mój ojciec mieszka w Poznaniu, a nie może liczyć naświatłowód. fonetycznej z wykorzystaniem liter łacińskich. Ja go tu mam –dodaje. Żyje tu z żoną Magdaleną, trojgiem dzieci, Dokonania i tezy księdza Malinowskiego odbiły się szerokim z których dwoje przyszło na świat już na ziemi komornickiej. echem, szczególnie w Rosji, gdzie żywe były idee panslawizmu, Podobnie jak ojciec, pan Szymon ma wykształcenie eko- czyli zjednoczenia całej Słowiańszczyzny pod protektoratem nomiczne, ze stopniem naukowym doktora. Pracuje w Pań- cara. Stąd plebania w Komornikach gościła badaczy rosyjskich stwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Koninie, jest menedżerem przekonujących księdza Malinowskiego do wykorzystania na kierunku logistyka. Między innymi dlatego tak bardzo ceni w swoich badaniach alfabetu rosyjskiego, czyli „grażdanki”. dostęp do autostrady. Jego żona nie może się doczekać, aż Ksiądz Malinowski nie uległ jednak tym namowom. Warto minie epidemia i komornickie Centrum Tradycji i Kultury podkreślić, że był poliglotą. Miał również wielkie zasługi na polu w pełni rozwinie skrzydła. pracy organicznej, m. in. w zakresie dokształcania włościan. Był Profesor Zimniewicz chętnie się udziela na forum pu- współzałożycielem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, blicznym, popularyzuje wiedzę o regionie, bywał gościem a za dokonania na polu naukowym został powołany w skład TPZK. – Coraz mniej osób chce się poświęcać dla lokalnej pierwszego zespołu członków Polskiej Akademii Umiejętności społeczności, robić coś pożytecznego. Na szczęście wciąż w Krakowie. można spotkać pasjonatów nieszczędzących czasu i energii. Trudno się dziwić, że postać księdza Malinowskiego Dzięki temu możliwe są takie akcje, jak sprzątanie gminy i kul- zafascynowała profesora Zimniewicza. Nie mógł jednak nie tywowanie pamięci o dokonaniach naszych przodków, przewidzieć, że jego rodzina zwiąże się z miejscowością, w której o dziejach tej ziemi – komentuje jego syn. " 20 KULTURA Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020

wybrała Monika Płotkowiak BIBLIOTECZNY REGAŁ NOWOŚCI (na podstawie materiałów wydawnictw)

napiêtnowan¹, która musi wys³uchiwaæ ¿e sprawa ¿ycia i œmierci zwalnia go „POKORA” wyznañ umieraj¹cych, i w ramach z jej dotrzymania. Okazuje siê, ¿e jest pogrzebowego obrz¹dku spo¿ywaæ jeszcze jedna szansa na znalezienie Szczepan Twardoch rytualne pokarmy, symbolizuj¹ce dawcy… pó³siostra Uli. Jak zmieni siê 11 listopada 1918. Leutnant Alois ich grzechy, aby w ten sposób wzi¹æ ¿ycie rodziny po ods³onieniu wieloletniej Pokora wychodzi ze szpitala na ulice na siebie winê za ich wystêpki. tajemnicy? I czy pojawi siê szansa na zrewoltowanego Berlina. Stary œwiat siê Niespodziewanie zostaje wpl¹tana uratowanie Idy? skoñczy³. La Belle Époque umar³a w spisek z morderstwem w tle w okopach I wojny œwiatowej. Nowy na królewskim dworze w XVI-wiecznej „RYTUAŁ ŁOWCY” œwiat rodzi siê w bólach: na froncie Anglii i aby ocaliæ ¿ycie, musi znaleŸæ Przemysław Borkowski zachodnim i podczas rewolucji, w sobie si³ê i pomœciæ œmieræ przetaczaj¹cej siê przez pokonane poprzedniczki, mimo spo³ecznego M³oda prokurator Gabriela Seredyñska Niemcy. odrzucenia. po przeprowadzce do Warszawy dostaje Alois nie nale¿a³ do starego œwiata, swoj¹ pierwsz¹ powa¿n¹ sprawê – nie nale¿y te¿ do nowego. Syn górnika „GORSZA SIOSTRA” morderstwo. Zw³oki znaleziono z Górnego Œl¹ska, zrz¹dzeniem losu w pobli¿u muru cmentarza, a twarz Justyna Bednarek, Jagna wyrwany z proletariackiej rodziny, ofiary zosta³a mocno okaleczona. wszêdzie spotyka siê z pogard¹ Kaczanowska Komisarz Aleksanderski, który pierwszy i odrzuceniem. Samotny i przeœladowany, Ida ma 25 lat, mê¿a Tomka i dwuletni¹ przyby³ na miejsce zbrodni, odnajduje wierzy tylko w erotyczn¹ relacjê córeczkê - Dziuniê. Przed rokiem pod murem cmentarza kartkê z z perwersyjn¹, dominuj¹c¹ Agnes. wykryto u kobiety bia³aczkê. Choroba wierszem, który zdaje siê jedynym Jednak w œwiecie, który siê skoñczy³, postêpuje szybko i jest wyniszczaj¹ca. tropem policji. nic nie jest prawdziwe. Mama Idy, Urszula, jest przera¿ona, Wkrótce pojawia siê kolejna ofiara, chce ratowaæ córkê za wszelk¹ cenê! a po niej nastêpne. Wszystkie ³¹czy „ZJADACZKA GRZECHÓW” Okazuje siê, ¿e tylko przeszczep mo¿e to samo: niecodzienne obra¿enia uratowaæ Idzie ¿ycie, a niestety, ¿aden zadawane po œmierci, które mog¹ Megan Campisi z cz³onków rodziny nie mo¿e byæ wskazywaæ na jakiegoœ typu praktyki Za kradzie¿ bochenka chleba dawc¹ szpiku. magiczne. Z czasem Seredyñskiej udaje czternastoletnia May zostaje skazana Podczas rodzinnego spotkania okazuje siê wpaœæ na trop zbrodniarza. Niestety do¿ywotnio na straszn¹ karê: siê, ¿e wuj Urszuli, benedyktyn z Tyñca, równie¿ on zwraca na ni¹ uwagê. Jest zostaje Zjadaczk¹ Grzechów – zna rodzinn¹ tajemnicê. Przysiêga³ m³oda, piêkna, inteligentna i idealnie kobiet¹ spo³ecznie wyklêt¹, brutalnie milczeæ, jednak w tej sytuacji uznaje, nadaje siê na jego kolejn¹ ofiarê… "

est nam miło poinformować, o nieocenionej roli czytania w rozwoju ich dziecka że Biblioteka Publiczna Gminy oraz o rozmaitych korzyściach wynikających z częstego J Komorniki ponownie bierze odwiedzania biblioteki. " udział w projekcie „Mała Książka – Wielki Człowiek”, realizowanym Udział w projekcie jest całkowicie bezpłatny. pod patronatem Instytutu Książki. Zachęcamy Dzieci i Rodziców do udziału! Jesienią 2020 roku w Bibliotece na wszystkie dzieci w wieku przedszkolnym (roczniki 2014 - 2017) będzie czekać wyjątkowy prezent – Wyprawka Czytelnicza na dobry czy- telniczy start. Dzieci znajdą w niej wyjątkową książkę, dosto- sowaną pod względem formy i treści do potrzeb przedszko- laka i spełniającą najwyższe standardy w projektowaniu pięk- nych i mądrych książek dla najmłodszych, a także Kartę Małe- go Czytelnika. Za każdą wizytę w bibliotece połączoną z wypożycze- niem minimum jednej książki z księgozbioru dziecięcego Mały Czytelnik otrzyma naklejkę, a po zebraniu dziesięciu zostanie uhonorowany imiennym dyplomem potwierdzają- cym jego czytelnicze zainteresowania. W Wyprawce znajdą coś dla siebie także rodzice – przygotowana dla nich broszura informacyjna przypomni Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020 KULTURA 21

JAN MAĆKOWIAK, dyrektor Narodowego Muzeum Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie: WYJDZIEMY Z PANDEMII OBRONNĄ RĘKĄ

Jak sobie radzicie w czasach pandemii? programów rządowych, unijnych, szu- – Jesteśmy instytucją publiczną kamy wsparcia fundacji. Ubiegając się i wszyscy mają prawo nas odwiedzać, o dofinansowanie do inwestycji, musimy w sobotę nawet za darmo. Musimy jednak mieć wkład własny. Mamy zapewnienie dbać o przestrzeganie dyrektyw sani- pana marszałka, że jeżeli wystaramy się tarnych i szczegółowych instrukcji. Za- o takie pieniądze, to on nam wkład przestaliśmy organizowania publicz- własny zapewni. Niezależnie od tego nych pokazów. Nie przyjmujemy grup występujemy do samorządu o sfinanso- zwiedzających. Ograniczyliśmy liczbę wanie konserwacji zbiorów, zakupów. osób wchodzących do pawilonów i do pałacu. Nie wpuszczamy nikogo do wieży Przybywa wam eksponatów? widokowej, gdzie trudno zachować – Oczywiście. Korzystamy z daro- dystans. Pracownicy spełniają surowe wizn, niektóre rzeczy sami kupujemy, rygory, mierzymy im temperaturę. choć w tym roku musieliśmy się ograni- mę przeszliśmy z konieczności. Zdajemy czyć. Chyba, że zdarzy się coś atrakcyjne- Niedawne zawody hippiczne przyci¹gnê³y sobie sprawę, że to tylko namiastka. go, jak ostatnio samochody marki tarpan, t³umy ludzi, ma³o kto przestrzega³ jakich- Wykorzystujemy każdą możliwość pod- które zresztą trzeba poddać konserwacji. kolwiek zasad. trzymania kontaktów z muzeum. To formy Mamy jedną z najlepszych w kraju kolek- – Nie my byliśmy organizatorem, tylko zastępcze, ale nie chcemy, by ludzie cji powozów. Nie byłoby jej bez pomocy udostępniliśmy teren. Na podobnych zasa- o nas zapomnieli. pana marszałka, a w grę wchodzą kwoty dach wypożyczamy stodołę na wesela liczone w setkach tysięcy. Właściciel i przyjęcia. Nie możemy ponosić odpowie- W weekendy zawsze odwiedza³y was t³u- zbierał je 40 lat, miały trafić na Mazowsze, dzialności za zachowanie użytkowników. my ludzi. Przyje¿d¿ali g³ównie z Poznania. postanowiliśmy je przejąć. Sk¹d jeszcze? Nie macie zamiaru wróciæ do organizowania – Z całej Polski i nie tylko. Nie spraw- Wszyscy w Polsce s³yszeli o muzeum popularnych pokazów? dzamy ich pochodzenia, otrzymujemy w Szreniawie, ale niewielu wie, ¿e ta Szreniawa – Otrzymujemy wiele telefonów w tej tylko sygnały z kasy, że zjawiają się osoby le¿y w gminie Komorniki. sprawie. Dotyczą m.in. cieszących się po- zza granicy. Będzie ich coraz więcej, bo – Przy każdej możliwej okazji, gosz- wodzeniem lekcji dla dzieci. Chcemy do jesteśmy świetnie skomunikowani ze cząc osoby z zewnątrz, podkreślamy do- nich wrócić, przy zachowaniu reżimu bez- światem. brą współpracę z gminą Komorniki. Rela- pieczeństwa, rezygnacji z degustacji. cje między nami a miejscowym samorzą- Jesteœcie znani z przedsiêwziêæ naukowych, dem są wręcz wzorcowe. Wcale nie prze- Jak te obostrzenia wp³ynê³y na frekwencjê? popularyzatorskich. Co z nimi? sadzam. Formalnie podlegamy marszałko- – Rocznie odwiedzało nas ok. 120 – Przygotowujemy się, wspólnie wi, ale znajdujemy się na terenie gminy tysięcy osób. Teraz liczba ta zmaleje do z władzami Lubonia, do upamiętnienia i robimy co możliwe, by współpraca była ok. 30 tysięcy. jubileuszu szkoły rolniczej „Halina”, zało- idealna. Jest to nieodzowne choćby żonej przez Augusta hrabiego Cieszkow- w dziedzinie planowania przestrzennego. To siê musi prze³o¿yæ na dochody placówki. skiego. Będziemy obecni, choć częściowo Współpracujemy z gminnymi szkołami – Powinniśmy finansowo dać sobie przez internet. U nas przygotowujemy i przedszkolami. Mieszkańcy Szreniawy radę, niestety przy zmniejszeniu wydat- konferencję poświęconą Maksymilianowi i Rosnówka mają u nas wstęp bezpłatny. ków na różne przedsięwzięcia. Oszczę- Jackowskiemu. W pałacu możemy usa- dzamy na wydawnictwach. Zmniejszamy dzić tylko 22 osoby, innym pozostaje in- Jak¹ powierzchniê zajmuje muzeum? liczbę wystaw. Duże pieniądze kosztował ternet. Nie chcemy rezygnować z takich – Mamy pięć oddziałów, w kilku nas udział w takich imprezach, jak jar- wydarzeń. Nasz cel – wydanie książek. powiatach – poznańskim, obornickim, mark bożonarodzeniowy, ale na nich zara- nowotomyskim. W Szreniawie zajmu- bialiśmy. W tym roku prawdopodobnie Ile ich rocznie publikujecie? jemy 20 hektarów, z tego 10 to pola. nic z tego nie będzie. Zrezygnowaliśmy – Poważnych pozycji – cztery, pięć. Pod dachem – 2,6 hektara. Jest to jedno z imprez dla dzieci pod hasłem „Jesień na z największych muzeów w Polsce. Mamy wsi”, a w ciągu miesiąca gościliśmy ich Z czego muzeum siê utrzymuje, oprócz 13 pawilonów wystawienniczych, ok. pięciu tysięcy. sprzeda¿y biletów? z czego 12 po remoncie kapitalnym. – Podlegamy samorządowi woje- Słyszałem opinie, że jesteśmy w ścisłej Wci¹¿ jesteœcie aktywni wirtualnie. wódzkiemu i to głównie on nas utrzymuje. europejskiej czołówce. Pracowaliśmy na – Poprzez internet można zwiedzić Otrzymujemy też dotację od Ministerstwa to 20 lat i nie mamy się czego wstydzić."

takie nasze wystawy, jak „Wieś polska Rolnictwa, sięgającą 15 procent naszych Rozmawia³ w okresie II wojny światowej”. Na tę for- wydatków. Korzystamy z rozmaitych JÓZEF DJACZENKO 22 HISTORIA Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020

KTO ZAMIESZKIWAŁ KOMORNIKI?

Odpowiedź to na to pytanie znamy dzięki genealogicznej pasji Marcina Nagórskiego. Badając dzieje swoich przodków, chciał się dowiedzieć, gdzie mieli swoje gospodarstwa.

iewiele wiemy o średniowiecz- nych Komornikach, choć z tego N okresu pochodzą pierwsze źródła pisane. W późniejszych wiekach miej- scowość była własnością kościelną, aż do zaborów władali nią poznańscy bi- skupi. W 1794 roku powstała mapa tego terenu, wykonana na polecenie biskupa przeprowadzającego inwentaryzację wszystkich swych włości. Spoczywała w archiwach, aż dotarł do niej Marcin Nagórski. Dzięki temu dokumentowi, a także późniejszym wiemy, jaki kształt miała miejscowość pod koniec XVIII wieku, jak potem zmieniała się, gdzie były roz- mieszczone gospodarstwa i jak wytyczono należące do rolników pola. Mapki wyko- Charakteryzowały się nietypowym kształ- takie jak wieś Komorniki, stały się wła- nane ponad 200 lat temu są zadziwiająco tem – były długie i wąskie, bo zaczynały snością pruskiego państwa. W 1823 roku dokładne, choć pruskim urzędnikom, się na tyłach budynków gospodarskich. uwłaszczono gospodarzy na gruntach, słynącym ze skrupulatności, zdarzało się Nie wszystkie obecne ulice zachowa- które wcześniej tylko dzierżawili. Zabu- popełniać błędy w opisie. ły dawny przebieg. Trakt w kierunku dowania zachowały się, ale pola były Na XVIII-wiecznej mapce wyraźnie Plewisk nie prowadził wokół kościoła. już inaczej podzielone, miały kształt bliski zaznaczony jest bieg Wirynki. Widać W miejscu obecnej ulicy Malinowskiego dzisiejszemu. ówczesne drogi, których kształt nie rozciągały się pola. Do Plewisk podążało Rozciągająca się pod Wirami łąka wszędzie pokrywa się z układem obec- się przy starej szkole z czerwonych cegieł, była wspólna. Podczas wypasania bydła nym. Miejscowość przecinał główny dalej droga przecinała dzisiejszą ulicę doszło widać do niesnasek, bo rolnicy trakt wiodący z Poznania do Stęszewa. Polną. Zmarłych chowano w pobliżu ko- w 1848 roku wystąpili o podział. W tym Wytyczono już kilka dróg znanych nam ścioła. Obecnej ulicy Stawnej nie było, samym roku sporządzono nowy spis dziś jako ulice Poznańska, Kościelna, ale był staw, podobnie jak inne – w Parku właścicieli. Różnił się od tych z 1794 Słoneczna, Młyńska, Pocztowa. Strażaka, za kościołem. i z 1823 roku. W międzyczasie zawierano Wieś miała charakter rolniczy. W spisie XVIII-wiecznych gospodarzy małżeństwa, przeprowadzano transakcje. Wszystkie gospodarstwa, dokładnie za- znajdziemy nazwiska dzisiejszych Na późniejszych mapach widać kolejne znaczone na mapie, zostały ponumero- mieszkańców Komornik, niekiedy zmie- zmiany – pojawił się cmentarz przy wane. Można się doliczyć 24 domostw. nione. Przy dzisiejszym skrzyżowaniu ul. Poznańskiej. Wytyczono nowe drogi, Innych obiektów, poza stojącym w cen- ulicy Zakładowej z Młyńską gospodarzył w tym tę wiodącą do Wir. Wcześniej tralnym miejscu kościołem, na mapie Thomas Lysse. – Znalazłem to nazwisko, biegła wzdłuż Wirynki. nie zaznaczono, z czego wynika, że ich tworząc swoje drzewo genealogiczne. Marcin Nagórski dysponuje jeszcze po prostu nie było. Gospodarstwa roz- To był mój pięciokrotny pradziadek jednym spisem dawnych mieszkańców. ciągały się przede wszystkim wzdłuż Tomasz Łysek. Co ciekawe, w moim – Mój pradziadek był przed wojną sołty- obecnych ulic Pocztowa, Kościelna drzewie nazwisko to występuje w kilku sem. Do jego obowiązków należało i Słoneczna, na Młyńskiej znajdowały miejscach. Skoro rodzin było niewiele zbieranie podatków. Gdy wybuchła się tylko dwa. więcej niż 20, musiały się ze sobą krzyżo- wojna, dokumenty ukrył w domu. Od- Do mapy dołączono legendę z nazwi- wać – mówi Marcin Nagórski. Jak dodaje, nalazł je jego potomek, ale już w XXI skami gospodarzy. Dzięki temu wiemy, rodzina ta do dziś mieszka w tym samym wieku, podczas rozbiórki. Był tam kto i gdzie gospodarzył, jak kształtował miejscu. m.in. spis gospodarzy opłacających się układ pól. Nie były one jeszcze Po zaborach własność kościelna w 1923 toku podatek na Izbę Rolniczą – własnością gospodarzy, lecz biskupa. była sekularyzowana. Wszelkie dobra, opowiada. " 23 24 SPORT Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020

JUBILEUSZOWE DERBY

Wielkopolska Komorniki staje się klubem z tradycjami. Został założony w czerwcu 1970 roku, czyli pół wieku temu. Epidemia uniemożliwiła świętowanie jubileuszu w terminie, mimo iż była dodatkowa okazja – powrót, po rocznej banicji, do ligi okręgowej. Uroczystość została przełożona na wrzesień, na derbowy, atrakcyjnie zapowiadający się mecz z ówczesnym liderem tabeli – Orkanem Konarzewo.

rudno się dziwić, że to spotkanie dynek. Gra była zacięta i ciekawa, do wyrównania. Gola do szatni, jak się miało wyjątkowo liczną widow- szczególnie w pierwszej połowie, gdy okazało ostatniego w tym spotkaniu, T nię. Na trybunach zasiadło dwu- padały bramki. Zaczęło się od przewagi zdobył Patryk Przybyła. krotnie więcej osób nie zwykle, a wśród gości, którzy zamknęli miejscową drużynę W drugiej połowie miejscowi mieli tych, którzy derbowy pojedynek oglądali na jej połowie. Widać było, że to lider dalsze okazje bramkowe. Goście wyraźnie na własne oczy, znalazły się władze gminy tabeli. Wydawało się, że wyjście Orkanu tracili siły, grało im się gorzej. Dowieźli z wójtem Janem Brodą, przewodniczą- na prowadzenia to kwestia czasu. Miej- do końca jeden punkt, mimo iż publicz- cym Rady Gminy Marianem Adamskim, scowy zespół otrząsnął się jednak ność wspierała ambitnie atakującą panią sekretarz Olgą Karłowską. Nie i przejął inicjatywę, zdobył gola po Wielkopolskę. Mecz miał wyjątkową mogło zabraknąć szefującego GOSiR-owi strzale Franciszka Siwka. oprawę. Spikerem był Grzegorz Hałasik, Marcina Kaczmarka. Wszyscy oni, a także Zanim do tego doszło, podopieczni dziennikarz Radia Poznań. gość honorowy, prezes WZPN Paweł trenera Arkadiusza Miklosika dwukrotnie W kolejnych spotkaniach Wielko- Wojtala, złożyli gratulacje prezesowi wychodzili sam na sam z bramkarzem, polsce szło w lidze okręgowej ze zmien- klubu Dariuszowi Janickiemu. ale nie potrafili go pokonać. Mieli też nym szczęściem. Pokonała na wyjeździe Część oficjalna odbyła się na środ- bardzo dobrą okazję do podwyższenia Promień Opalenica aż 6:3, przegrała ku boiska przed pierwszym gwizdkiem prowadzenia. Nie udało się, i to się nie- u siebie 2:3 z Naszą Dyskobolią Gro- sędziego. Potem weszli na nie piłkarze stety zemściło, bo goście tuż przed dzisk Wielkopolski, nowym liderem obu klubów, by stoczyć derbowy poje- końcem pierwszej połowy doprowadzili tabeli. Plasuje się w środku tabeli. " Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020 SPORT 25

NAJSZYBSZY W WIELKOPOLSCE

Bartek Piekarczyk mieszka w Plewiskach, ma 13 lat. Nikt spośród jego tutejszych rówieśników nie biega równie szybko. W regionie nie ma sobie równych, jest w krajowej czołówce sprinterów, z szansami na duże sukcesy.

rzygodę ze sportem zaczął od piłki nożnej. Trenował w Gromie Ple- P wiska, jako podopieczny trenera Mariusza Szeflera. Nie był tym zachwy- 100 metrów w kategorii do 14 lat, też zajął dnia. Jest dzień tempa czy dzień siły. Po cony. – Trener zauważył, że jestem czwarte miejsce, też w konkurencji sezonie trwa okres mniej ciekawy: bu- bardziej stworzony do sportów indy- ogólnopolskiej. Zawody te odbyły się dowanie wytrzymałości, siły. Trzeba widualnych niż drużynowych. Poradził, we Włocławku. biegać na dłuższych dystansach, a za żebym wykorzystał swoją szybkość, – Trenerzy twierdzą, że Bartek ma tym akurat Bartek nie przepada. Cieka- uprawiając biegi – mówi Bartek. budowę ciała sprzyjającą sprintom. Jeśli wiej będzie pod koniec roku, pojawi się Trzeba było rozejrzeć się za klubem to utrzyma, a przy tym będzie ćwiczył, szansa startu w zawodach halowych. lekkoatletycznym, prowadzącym treningi to ma szanse na sukcesy. Nikt nie mówi, Biegał już w takich w Toruniu i w Spale. biegowe. Tata Bartka, pan Mariusz, znalazł że zostanie mistrzem sportu, tego się Dobrze je wspomina. W swojej kategorii w internecie namiary na AZS Poznań. nigdy nie przewidzi, ale realne są szanse wiekowej plasował się w krajowej czo- Udało się złapać kontakt z panią trener na to, że będzie liczącym się biega- łówce, najwyżej kilku chłopaków biegało Elżbietą Cieślicką, prowadzącą nabory czem, plasującym się w czołówce szybciej. dla dzieci chcących biegać, spróbować wszystkich zawodów, w których wy- Trzeba godzić szkołę i sport, co nie szczęścia w sprintach. startuje – mówi pan Piekarczyk. Jego zawsze jest łatwe. Szkoła kończy się po – Zadzwoniłem, porozmawiałem, syn musi więc rozwijać się fizycznie 15. Pozostaje niewiele czasu na jedze- zaproponowali nam odwiedzenie sta- i pracować nad sobą. nie i podróż na trening na godzinę 17. dionu lekkoatletycznego na Golęcinie. Po- Póki co – trenuje regularnie, co wy- Po powrocie trzeba brać się za naukę. jechaliśmy, Bartek tu został – opowiada maga organizacyjnego wysiłku ze strony Niekiedy, gdy czeka go kilka kartkówek pan Piekarczyk. Dodaje, że w AZS nikogo, rodziców. Bartka trzeba trzy razy w tygo- i trzeba przysiąść nad lekcjami, musi kto się zgłosi, nie odsyłają z kwitkiem. dniu wozić z Plewisk na Golęcin. Zajęcia zrezygnować z któregoś treningu. – Muszę Nie liczą się predyspozycje i talent. trwają od półtorej godziny do dwóch. go pochwalić. Latem, gdy pani trener Ważne jest to, że ktoś ma szczere chęci – Kiedyś czekałem na syna w samocho- o wcześniejszej porze organizowała za- trenować. – Sprinty to fajny, ogólnoro- dzie. Potem zacząłem wykorzystywać jęcia, musiał opanować dojeżdżanie zwojowy sport, zajęcia odbywają się na ten czas i biegać. Tereny na Golęcinie autobusami – mówi pan Piekarczyk. świeżym powietrzu, samo zdrowie – temu sprzyjają – mówi pan Piekarczyk. Rodzice próbują znaleźć dla niego podkreśla. Każdy trening Bartka poprzedza szkołę sportową. Niestety, w Poznaniu Pojawiły się sportowe sukcesy Bartka. długa rozgrzewka. Potem – zależy od nie ma żadnej o profilu lekkoatletycznym. Trzy razy z rzędu startował i wygrywał Dzięki pośrednictwu trenerki, pani Eli, w corocznych finałach miejskich rozmawiali z klubowym specjalistą od czwartków lekkoatletycznych, organizowa- AKADEMIA CZEKA sprintów. Niebawem będzie mógł starto- nych dla dzieci z całej Polski, z podziałem wać w zawodach dla 14-, 15-latków, ma na województwa, na gminy. Reprezentuje Ka¿dy mo¿e pójœæ w œlady Bartka szansę trafić na dobrego trenera. się tam swoją szkołę. W przypadku Piekarczyka korzystaj¹c z oferowanych Szkoła i sport zapełniają Bartkowi Bartka – Szkołę Podstawową nr 2 w Ple- przez GOSiR Komorniki akademii sportu. niemal cały czas. Trudno go znaleźć na wiskach. Zanim została zbudowana, Wœród nich – obok pi³karskiej, tenisowej inne zainteresowania, ale przy dobrych uczęszczał do „jedynki”. Konkurując – jest Lekkoatletyczna Akademia Sportu. chęciach się udaje. – Ostatnio odgrze- z rówieśnikami z całej Polski, zajął Zaprasza ona dzieci z klas I-VI baliśmy moją starą pasję – samochody ostatnio czwarte miejsce. w poniedzia³ki, godz. 17.30-19, do SP 2 zdalnie sterowane. Kiedyś się w to bawi- Na zawodach „Lekkoatletyka dla w Plewiskach i w œrody w tych samych łem, teraz wciągnąłem syna, spodobało każdego”, organizowanych przez Polski godzinach do SP 1 w Plewiskach. mu się – mówi pan Piekarczyk. Zdarzają Związek Lekkiej Atletyki, a sponsoro- Wiêcej informacji na www. gosirkomorniki.pl się nawet wyjazdy na zawody dla takich wanych przez Nestle i Orlen, w biegu na lub pod numerem telefonu 605 919 591. pasjonatów. " 26 POMAGAMY Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020

JESIENNE PUSTKOWIE

W połowie września udaliśmy się na warsztatowy wyjazd do Pustkowa. Od godzin porannych wyczekiwaliśmy na parkingu naszego autobusu. Piękne słońce i bezchmurne niebo było zwiastunem udanego wyjazdu. roga upłynęła nam bardzo spo- śmy się do swoich pokoi, aby jutro po- kojnie i płynnie. Po przyjeź- witać kolejny dzień. D dzie zostaliśmy zakwaterowani Po smacznym śniadaniu mieliśmy w pokojach ośrodka ZEM-TURIST spotkanie, w sali konferencyjnej, z pa- w Pustkowiu, rozpakowaliśmy bagaże. niami z PCPR-u, Anną Pawlak i Sylwią W stołówce czekał na nas pyszny i bardzo Popławską-Weilandt. W bardzo intere- zdrowy, oparty na surówkach warzyw- sujący i rzeczowy sposób opowiedziały nych, owocowych i na sałatkach obiad. nam o podejmowaniu działań zmierza- Po wspólnym posiłku z panem kierow- jących do ograniczenia skutków niepeł- nikiem wybraliśmy się na wycieczkę nosprawności, likwidacji barier, sprzęcie Podziwialiśmy piękne nadmorskie do Trzęsacza, przywitać się z morzem rehabilitacyjnym, dofinansowaniach, krajobrazy, mieliśmy okazję zobaczyć i wykonać interesujące, pamiątkowe zasiłkach pielęgnacyjnych, zasadach latarnię w Niechorzu. Po powrocie mie- zdjęcia. Część osób wybrała drogę i wymogach przyznawania turnusów liśmy jeszcze energię i sił, na zabawę wzdłuż morza, odważniejsi nawet zamo- rehabilitacyjnych, terminach składania przy muzyce, którą dla wszystkich przy- czyli stopy. wniosków, barierach architektonicznych, gotowałem. Bawiliśmy się przy lubianych Kolejną atrakcją, przewidzianą tego barierach w komunikacji, urządzeniach i znanych utworach popularnych zespo- dnia, było wieczorne ognisko, smażenie przystosowanych do osób niepełno- łów muzycznych (m.in. Akcent, Boys). kiełbasek i zabawa przy akompania- sprawnych, podnośnikach, rampach Ostatniego dnia pożegnało nas mencie zespołu. Tego dnia swoje uro- mobilnych, dostosowanych dla osób piękne słońce i lenia pogoda. Wypoczęci, dziny obchodzili Kornel i Kamila, wszy- niepełnosprawnych. Wiedza ta była dla zadowoleni i uśmiechnięci wyruszyliśmy scy wspólnie odśpiewaliśmy „Sto lat!”, nas cenna i pomocna. w drogę do domu. To był pięknie spę- składając najserdeczniejsze życzenia. Do obiadu mieliśmy czas dla siebie. dzony czas, pełen przygód i wyjątko- Miło i przyjemnie, w rytm znanych nam Spacerowaliśmy po plaży, kupiliśmy wych chwil. " wszystkim utworów, spędziliśmy wie- pamiątki dla bliskich, jedliśmy lody, pili- MIKO£AJ LAMBRYCZAK czór przy ognisku. Tak upłynął nam śmy kawę. Równie przyjemnie upłynęło uczestnik Warsztatów Terapii pierwszy dzień pobytu w Pustkowiu. Po nam popołudnie. Atrakcją wieczoru była Zajêciowej „Promyk” zakończonej zabawie, zmęczeni udali- przejażdżka kolejką Retro, do Niechorza. w Konarzewie Święto pieczonego ziemniaka

września na terenie WTZ szare kluski i frytki. Jednym słowem: sma- ,,Promyk” w Otuszu jak co kowicie, jak to w powiecie poznańskim. 26 roku odbyła się impreza Niespodziankę sprawiła nam obec- z okazji Święta Pieczonego Ziemniaka. ność animatorki, która umilała czas przez W tegorocznym festynie wzięli udział wykonywanie ogromnych baniek mydla- uczestnicy warsztatów z Otusza i Konarze- nych i zachęcała do udziału w zajęciach wa z rodzicami oraz członkowie Stowarzy- z chustą Klanzy. Dużo frajdy dostarczyły szenia Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych też przejażdżki bryczkami. ,,Promyk” w Komornikach. Prezes Stowarzyszenia, pan Bogdan Wśród gości znaleźli się Tomasz Maćkowiak, zadbał o każdy detal, nagro- Woźnica, zastępca dyrektora PCPR-u, dził wszystkich tych, którzy brali udział Paweł Przepióra, zastępca wójta gminy w poszczególnych konkurencjach. Szczę- Dopiewo. Na przybyłych czekały wspa- ście się do nas uśmiechnęło, ponieważ niałe atrakcje: quiz na temat ziemniaka, pogoda sprzyjała spędzaniu czasu na konkurs na rzeźbę z ziemniaka, kon- powietrzu. Serdecznie dziękujemy za kurs na najdłuższą obierkę oraz zwie- niesamowite przeżycia, które na długo dzanie wozu strażackiego. Państwo So- pozostaną w naszej pamięci. " kołowscy z Buku zaserwowali nam ALEKSANDRA TONDER różne potrawy z ziemniaka, takie jak: uczestniczka WTZ „Promyk” pyry z gzikiem, placki ziemniaczane, w Otuszu Nr 9 (419) PAŹ DZIERNIK 2020 ZAPRASZAMY 27