University of Malaya
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
PARTI ISLAM SEMALAYSIA (PAS) DALAM KERJASAMA POLITIK DI MALAYSIA, 1999-2015 MOHD IZANI BIN MOHD ZAIN Malaya of UniversityFAKULTI SASTERA DAN SAINS SOSIAL UNIVERSITI MALAYA KUALA LUMPUR 2017 PARTI ISLAM SEMALAYSIA (PAS) DALAM KERJASAMA POLITIK DI MALAYSIA, 1999-2015 MOHD IZANI BIN MOHD ZAIN Malaya TESIS DISERAHKAN SEBAGAI MEMENUHI KEPERLUANof BAGI IJAZAH DOKTOR FALSAFAH University FAKULTI SASTERA DAN SAINS SOSIAL UNIVERSITI MALAYA KUALA LUMPUR 2017 UNIVERSITI MALAYA PERAKUAN KEASLIAN PENULISAN Nama: Mohd Izani bin Mohd Zain No. Pendaftaran: AHA090023 Nama Ijazah: Ijazah Doktor Falsafah Tajuk Tesis (“Hasil Kerja ini”): Parti Islam SeMalaysia (PAS) dalam Kerjasama Politik di Malaysia, 1999-2015 Bidang Penyelidikan: Sejarah Politik Saya dengan sesungguhnya dan sebenarnya mengaku bahawa: (1) Saya adalah satu-satu pengarang/penulis Hasil Kerja ini; (2) Hasil Kerja ini adalah asli; (3) Apa-apa penggunaan mana-mana hasil kerja yang mengandungi hakcipta telah dilakukan secara urusan yang wajar dan bagi maksud yang dibenarkan dan apa- apa petikan, ekstrak, rujukan atau pengeluaranMalaya semula daripada atau kepada mana-mana hasil kerja yang mengandungi hakcipta telah dinyatakan dengan sejelasnya dan secukupnya dan satu pengiktirafan tajuk hasil kerja tersebut dan pengarang/penulisnya telah dilakukan di dalam Hasil Kerja ini; (4) Saya tidak mempunyai apa-apa pengetahuanof sebenar atau patut semunasabahnya tahu bahawa penghasilan Hasil Kerja ini melanggar suatu hak cipta hasil kerja yang lain; (5) Saya dengan ini menyerahkan semua dan tiap-tiap hak yang terkandung di dalam hakcipta Hasil Kerja ini kepada Universiti Malaya (“UM”) yang seterusnya mula dari sekarang adalah tuan punya kepada hakcipta di dalam Hasil Kerja ini dan apa-apa pengeluaran semula atau penggunaan dalam apa jua bentuk atau dengan apa juga cara sekalipun adalah dilarang tanpa terlebih dahulu mendapat kebenaran bertulis dari UM; (6) Saya sedar sepenuhnya sekiranya dalam masa penghasilan Hasil Kerja ini saya telah melanggar suatu hakcipta hasil kerja yang lain sama ada dengan niat atau sebaliknya, saya boleh dikenakan tindakan undang-undang atau apa-apa tindakan lain sebagaimana yang diputuskan oleh UM. UniversityTandatangan Calon Tarikh Diperbuat dan sesungguhnya diakui di hadapan, Tandatangan saksi Tarikh Nama: Jawatan: ii ABSTRAK Kajian ini bertujuan mendapatkan kefahaman yang lebih baik dan jitu tentang kerjasama politik yang dijayakan oleh Parti Islam SeMalaysia (PAS) antara 1999 hingga 2015 melalui Barisan Alternatif (BA), Pakatan Rakyat (PR), Kelab Penyokong PAS (KPP) dan Dewan Himpunan Penyokong PAS (DHPP). Dalam pada itu, pendekatan, pembentukan dan implikasi dalam kerjasama politik PAS telah diteliti bagi tujuan merumuskan penyertaan PAS dalam kerjasama politiknya. Dalam kajian ini, kaedah sejarah lisan telah dilakukan dan penggunaan sumber pertama seperti dokumen dan minit mesyuarat. Hasil kajian menunjukkan bahawa PAS mempunyai konsep Tahaluf Siyasi sebagai pendekatan dalam kerjasama politik bagi mencapai matlamat kemenangan Islam dan dasar perjuangan parti. KajianMalaya juga mendapati pembentukan kerjasama politik PAS dalam tempoh kajianof telah meneroka satu bentuk pakatan baharu yang menjangkaui pilihan raya dengan memberi fokus kepada isu serta kepentingan bersama, menggunakan pendekatan yang toleran, demokratik dan inklusif. Kajian turut mendapati PAS berhadapan dengan implikasi dalam kerjasama politiknya apabila wujud pertembungan antara pendekatan melalui konsep Tahaluf Siyasi dengan pembentukan kerjasama politik yang berasaskan kepada toleran, demokratik dan inklusif. Dapatan ini boleh dibuktikan melalui pergolakan dan kemelut yang terpaksa dihadapi oleh PAS sepertiUniversity keperluan parti itu untuk mengimbangi matlamat politik dengan dasar asal perjuangan parti, menangani demokrasi menjangkaui pilihan raya dan meneroka perjuangan merentasi kaum. Sementara itu, kajian ini telah menyumbang kepada penemuan penting dalam memahami kerjasama politik oleh PAS yang masih lagi bersifat hubungan keselesaan atau ‘coalition of convenience’ dan belum lagi beranjak kepada ‘coalition of commitment’, iaitu kerjasama yang berasaskan kepada komitmen yang tinggi dalam kalangan ahlinya. iii ABSTRACT The research aims to understand better the nature of Parti Islam SeMalaysia’s (PAS) political cooperation between 1999 and 2015, through alliances of Barisan Alternatif (BA), Pakatan Rakyat (PR), Kelab Penyokong PAS (KPP) and Dewan Himpunan Penyokong PAS (DHPP). In doing so, PAS’ approach, development and implication in the political cooperation are investigated to determine the nature of its participation. Oral history method was conducted and primary sources, such as documents and minutes of meeting, were referred to in order to obtain data. Findings reveal that PAS adopts the concept of Tahaluf Siyasi as its political cooperation approach with a view to achieve victory for Islam and the party’s endeavours. The research also discovers that PAS’ political cooperation within the time frame ofMalaya the study has explored a new type of alliance which supersedes the election but places focus on mutually beneficial issues, based on the adoption of the concepts of tolerance,of democratic and inclusive. PAS also finds itself having to face the implications of its political cooperation, when there appears to be a head-on collision between the concept of Tahaluf Siyasi which it embraces, and that of the notions of tolerance, democratic and inclusive, which are a result of the cooperation. The findings are corroborated through the turbulence and dilemma that the party faces, such as when it finds itself having to balance its political objective with that of the party’s original goals, managing democracy beyond the electionUniversity and exploring multiracial political stance. The crux of the research is the finding that PAS’ political cooperation remains within the realm of coalition of convenience, and does not look like it is anywhere near a coalition of commitment, defined as cooperation which is based on high commitment amongst its members. iv PENGHARGAAN Alhamdulillah, saya panjatkan kesyukuran ke hadrat Allah Taala kerana dengan limpah kurnia dan izin-Nya, maka saya dapat menyempurnakan amanah dan tanggungjawab pengajian di peringkat Ijazah Doktor Falsafah (PhD.) ini. Pada kesempatan yang terbaik ini, saya ingin merakamkan setinggi penghargaan dan sekalung budi kepada penyelia, Yang Berusaha Dr. Azharudin Mohamed Dali atas kesabaran dan komitmen beliau membimbing saya untuk menyelesaikan amanah pengajian ini dengan jayanya. Sikap profesional beliau yang menyerlahkan kualiti kepemimpinan akademik dan integriti yang tinggi amatlah saya sanjungi dan kagumi. Saya percaya, tempoh masa yang diambil untuk menyelesaikan amanah pengajian ini, menjadi antara segmen indah lagi bermakna dalam kehidupan saya sebagai ahli akademik dan insan. Terima kasih juga diucapkan kepada semua tokoh politik yang telah bersetuju untuk ditemubual bagi menyempurnakan kajian ini. Malaya Saya dedikasikan tesis ini kepada bonda tercipta, Puan Jenap Endon atas segala pengorbanan membesar dan mendidik saya.of Juga kepada arwah abah, Allahyarham Mohd Zain Abdullah yang menjadi ayahanda terbaik walaupun dalam masa yang amat singkat. Siapalah saya tanpa kalian. Terima kasih juga kepada beberapa individu terdekat yang banyak memberi sumber ilham dan inspirasi kepada saya secara langsung juga tidak langsung. Perjalanan akademik saya lebih sempurna dengan kerjasama dan tunjuk ajar mereka. Setinggi apreasiasi juga dirakamkan kepada Kementerian Pendidikan Tinggi (KPT), Universiti Putra Malaysia (UPM) dan Universiti Malaya (UM) atas kerjasama yang diberikan. Akhir kata, semoga kajian saya ini boleh memberi sumbangan kepada wacana dan percambahan ilmu berkaitan kerjasama politik khususnyaUniversity dalam konteks Islam dan Demokrasi di negara ini. Insya Allah. v KANDUNGAN PERAKUAN KEASLIAN PENULISAN ii ABSTRAK iii ABSTRACT iv PENGHARGAAN v KANDUNGAN vi SENARAI JADUAL ix SENARAI SINGKATAN x SENARAI LAMPIRAN xii BAB 1 : PENDAHULUAN Malaya Pengenalan 1 Persoalan Kajian of 13 Objektif Kajian 14 Kepentingan Kajian 15 Skop Kajian 16 Kajian Literatur 17 Kaedah dan Sumber Kajian 26 Pembahagian Bab 30 University BAB 2 : LATAR BELAKANG KERJASAMA POLITIK PAS DI MALAYSIA Pengenalan 34 Wacana Kerjasama Politik 35 Kerjasama Politik PAS Era Awal Kemerdekaan 39 Kerjasama PAS dengan Parti Negara (PN) 42 vi Kerjasama PAS dan UMNO/Perikatan dalam Kerajaan Campuran dan 45 Barisan Nasional (BN) Kesinambungan Kerjasama Politik PAS dan UMNO/ 54 Perikatan dalam Barisan Nasional (BN) Kerjasama PAS dalam Chinese Consultative Council (CCC) 62 Kerjasama PAS dalam Angkatan Perpaduan (APU) 67 Kesimpulan 78 BAB 3 : KONSEP TAHALUF SIYASI DAN PENDEKATAN PAS DALAM KERJASAMA POLITIK Pengenalan 80 PAS dan Faktor Kerjasama Politik 81 Konsep Tahaluf Siyasi dalam Politik Islam 86 Konsep Tahaluf Siyasi Malaya 90 dalam Kerjasama Politik PAS Pendekatan PAS dan Tahaluf Siyasi dalam ofKerjasama Politik 100 Kesimpulan 110 BAB 4 : PEMBENTUKAN KERJASAMA POLITIK PAS Pengenalan 114 Kerjasama PAS dalam Gerakan Keadilan Rakyat Malaysia (GERAK) 115 Kerjasama PAS dalam Barisan Alternatif (BA) 123 Kerjasama PAS dalam Kelab Penyokong PAS (KPP) 141 dan Dewan Himpunan Penyokong PAS (DHPP) University Kerjasama PAS dalam Pakatan Rakyat (PR) 153 Kesimpulan 175 BAB 5 : MENGIMBANGI MATLAMAT POLITIK DENGAN MEMPERTAHANKAN DASAR PERJUANGAN PARTI Pengenalan 178 vii Mengimbangi Matlamat Politik 179 dengan Mempertahankan Dasar Perjuangan Parti Kesimpulan 206 BAB 6 : MENANGANI