Rocznik Pleszewski 2011
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
ROCZNIK PLESZEWSKI 2011 Pleszew 2012 ZESPÓŁ REDAKCYJNY: Witold Hajdasz, Elżbieta Mielcarek, Arkadiusz Ptak, Katarzyna Rutkowska, Adam Staszak KOREKTA: Zespół Redakcyjny OPRACOWANIE KALENDARIUM: Elżbieta Mielcarek PROJEKT OKŁADKI: Iwona Wieruszewska Zespół Redakcyjny zaprasza wszystkich zainteresowanych do przekazywania informacji do kalendarium. Zespół zastrzega sobie prawo ostatecznego wyboru wydarzeń. Copyright by Muzeum Regionalne w Pleszewie. Korzystanie dla celów dydaktycznych i publicystycznych dozwolone tylko pod warunkiem podania źródła. WYDAWCA: Muzeum Regionalne w Pleszewie ul. Poznańska 34, 63-300 Pleszew www.muzeum.pleszew.pl, e-mail: [email protected] Nakład: 500 egz. ISSN: 1643-8213 Adres do korespondencji: Muzeum Regionalne w Pleszewie ul. Poznańska 34, 63-300 Pleszew tel. 62 742 83 59 Skład i druk: Zakład Poligraficzny SUPER PRINT s.c. ul. Kaliska 67, 63-300 Pleszew SPIS tREśCI I. Miasto i Gmina Ple szew w liczbach .......................... 5 II. Kalendarium .............................................. 9 III. Artykuły . 51 1. Andrzej Szymański – Stanisław Bródka – to był Człowiek……… Człowiek, mimo numerów 136102, 80559, 15535 ....................... 53 2. Maciej Grzesiński – Kresowy obrońca granic – Jan Rubas ..... 69 3. Edward Pisarski – Nazwy związane z parafią Grodzisko – historyczne i miejscowe, zachowane i zapomniane ............ 78 4. Piotr Hasiński – Powstanie, struktura organizacyjna i działalność Komitetu Obywatelskiego w Pleszewie (1989 – 2000) .................................. 85 5. ks. Henryk Szymiec – Błogosławiony Jan Paweł II a Pleszewianie ........................................... 108 6. ks. Krzysztof Grobelny – Nawiedzenie Matki Bożej w kopii Jasnogórskiego Obrazu w dekanacie pleszewskim ............ 115 7. Edward Kubisz – Pleszewski Uniwersytet Trzeciego Wieku . .. 123 8. Stanisław Szurek – Komunalne Przedsiębiorstwo Transportowo-Sprzętowe „TRANSKOM” w Kaliszu z siedzibą w Pleszewie .................................... 131 9. Wiesław Jarzębowski – 80 lat tenisa po pleszewsku – korty elitarne i egalitarne ............................... 137 10. Ewa Świątek – Wybory w jednostkach pomocniczych Miasta i Gminy Pleszew w 2011 r. ........................ 145 IV. Z prac nad monografią Pleszewa pod redakcją dra hab. Andrzeja Gulczyńskiego . .............. 153 1. Andrzej Gulczyński – Społeczeństwo w przestrzeni miejskiej . 155 2. Grzegorz Szczurek – Grodzisko z wczesnej epoki żelaza i wczesnego średniowiecza w Grodzisku .................... 165 3 3. Adam Kozak – Burmistrzowie i rajcowie późnośredniowiecznego Pleszewa (1428 – 1519)................ 174 4. Szymon Paciorkowski – Sąd Pokoju w Pleszewie (1920 – 1926) . ................................ 193 5. Krzysztof Stryjkowski – Niemiecka lista narodowościowa (DVL), jej realizacja w Pleszewie i powojenne konsekwencje (1939 – 1945) ................................ 211 6. Aleksandra Guminiak – Między Niemcami a Polską. Paulus Kiczka SVD . .....................................226 7. Stanisław Jankowiak – Kościół pleszewski w ocenie Służby Bezpieczeństwa w związku z przygotowaniami do milenium Chrztu Polski ............................... 233 8. Artur Bajerski – Zasięg i natężenie dojazdów do pracy w mieście i gminie Pleszew w świetle danych Głównego Urzędu Statystycznego ..........................243 9. Jacek Schmidt – Pleszewianie o swoim mieście i sobie. Drugi rok badań empirycznych . .......................... 252 10. Dorota Saja, Joanna Krzemińska, Agata Piotrowska, Magdalena Zielińska – Życie codzienne w Pleszewie w połowie XX wieku. Raport z badań etnologicznych ........264 11. O dawnych zwyczajach w pleszewskiem – do druku podał Andrzej Gulczyński ....................... 279 V. Odznaczeni i wyróżnieni................................... 289 4 I Miasto i Gmina Ple szew w liczbach MIaStO I GMINa PLESZEW W LICZbaCh Liczba i struktura ludności. Stan na 16.01.2012 r. Miasto Pleszew Gmina Pleszew 0 – 18 lat 3 173 2 909 19 – 60 lat 10 752 7 789 Powyżej 60 lat 3 513 1 852 Razem 17 438 12 550 Źródło: Wydział Spraw Obywatelskich UMiG. Małżeństwa, urodzenia, zgony. Stan na 31.12.2011 r. Miasto Pleszew Gmina Pleszew Zawierane małżeństwa 88 82 Urodzenia 169 137 Zgony 189 109 Źródło: Urząd Stanu Cywilnego UMiG. Ilość uczniów. Stan na 30.09.2011 r. Szkół podstawowych Gimnazjów Przedszkoli 1 857 924 999 Źródło: System Informacji Oświatowej. Czytelnictwo. Stan na dzień 31.12.2011 r. Liczba wol. Ilość Ilość Księgozbiór na 100 czytelników wypożyczeń mieszkańców Biblioteka 25 835 – 540 8 600 Pedagogiczna Biblioteka Publiczna 106 142 356 6 575 161 755 Źródła: Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Pleszew, Biblioteka Pedagogiczna. 7 Finanse Miasta i Gminy Pleszew. Stan na 31.12.2011 r. Wydatki Dochody MiG Wydatki MiG Zadłużenie majątkowe 69 104 144,75 zł 77 061 353,47 zł 14 895 760,63 zł 33 228 776,87 zł Źródło: Wydział Finansowy UMiG. Sprawozdanie z wykonania budżetu za rok 2011. Liczba bezrobotnych. Stan na 31.12.2011 r. Razem Kobiety Z prawem do zasiłku Miasto i Gmina Pleszew 1 614 936 218 Zamieszkali na wsi 718 435 95 Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Pleszewie. bezpieczeństwo publiczne na terenie Miasta i Gminy. Stan na 31.12.2011 r. Miasto Pleszew Gmina Pleszew Pożary 41 65 Miejscowe zagrożenia 132 241 Alarmy fałszywe 10 11 Źródło: Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Pleszewie. Liczba dochodzeń i śledztw oraz ich wykrywalność. Stan na 31.12.2011 r. Liczba przestępstw stwierdzonych Wykrywalność 881* 81,6 % Źródło: Komenda Powiatowa Policji w Pleszewie. *dotyczy całego powiatu pleszewskiego 8 II Kalendarium KaLENdaRIuM 2011 1 stycznia Pierwszym pleszewianinem urodzonym w 2011 roku był Dawid Koralewski, syn Bogusława i Aliny. 2 stycznia Wprowadzone zostało nowe logo miasta i gminy Pleszew. Obok tradycyjnej wieżyczki z herbu pojawił się napis „Pleszew – miasto otwarte”. Po trzech latach samorząd powrócił też do tradycyjnych barw miejskich. 6 stycznia W Domu Parafialnym im. ks. Piotra Skargi odbył się koncert noworoczny „Paryż kontra Wiedeń” w wykonaniu orkiestry Sinfonietta Polonia dyrygowanej przez maestro Cheunga Chau. W programie znalazły się walce wiedeńskie i paryskie oraz francuska muzyka filmowa. Nie zabrakło takich utworów jak polka „Na polowaniu” czy „Galop bandytów” Johanna Straussa, czardasz z „Rycerza Pasmana”, dzieł barwnej postaci paryskiej ulicy słynnego Gavroche. Orkiestrze towarzyszyli soliści: Barbara Tritt oraz wirtuoz akordeonu Wiesław Prządka. Organizatorami spotkania był Dom Kultury i Urząd Miasta i Gminy. 6 stycznia W kościele pw. Ścięcia św. Jana Chrzciciela odbyła się uroczysta msza św. z okazji Święta Powiatu Pleszewskiego. W sali kina „Hel” okolicznościowe przemówienie wygłosił starosta pleszewski Michał Karalus, a wykład „Autorytet lokalny-uśpiona duma” prof. Waldemar Łazuga z UAM w Poznaniu. Na zakończenie spotkania młodzież ZST przy ul. Zielonej zaprezentowała spektakl historyczny „Nic nie jest dane raz na zawsze”, przygotowany pod kierunkiem ks. Mariusza Drzymały i nauczyciela historii mgr. Janusza Waliszewskiego. 9 stycznia W kościele pw. Ścięcia św. Jana Chrzciciela odprawiona została msza św. w intencji pleszewskich powstańców, zamówiona przez Towarzystwo Upamiętniania Powstania Wielkopolskiego, którego prezesem jest Leszek Bierła. 9 stycznia Odbył się XIX finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Pleszewskim partnerem imprezy był Dom Kultury, którego dyrektorem jest Mariusz Szymczak. W ramach wspierania akcji wolontariusze zbierali środki na profilaktykę chorób urologicznych i nefrologicznych u dzieci, stowarzyszenie WRC Rajdowy Pleszew zorganizowało pokaz rajdowy jazdy na zimowym odcinku specjalnym. Uczestnicy mogli licytować jazdę autami terenowymi, quadami i jeppami. W kinie „Hel” odbyła się ponadto licytacja przedmiotów na rzecz W.O.Ś.P., na scenie wystąpiły pleszewskie chóry „Lutnia” i „Harmonia” oraz soliści i zespoły związane z pleszewskim Domem Kultury. W części koncertowej wystąpiły zespoły: „MOONHEAD”, a w bloku RAP NIGHT H- „Bit&Kruk”, „NPG&Oczami Rapu”, „Meluś”, ‘Swingin With 11 The Beat”, „Drinkin Fellaz”, „Chuck’, „Wrona”. Zbiórkę pieniędzy na rzecz W.O.Ś.P. prowadziły, jak co roku,dwa połączone sztaby ZHP Hufiec Pleszew oraz Domu Kultury. Do puszek zebrano: ZHP – 20.396 zł (kwesta uliczna), sztab DK 9.118 zł (w tym: 2.352 zł WRC, 620,90 zł. młodzież z miejscowości Brzezie, 451,94 zł. uczestnicy Turnieju Kręglarskiego, oraz 3.211 zł z licytacji przedmiotów ofiarowanych na WOŚP). W Liceum Ogólnokształcącym im. S.Staszica zebrano 700 zł. Atrakcją XIX Finału był pies Borys – który towarzyszył dh. Markowi Zawistowskiemu. Szefem harcerskiego sztabu WOSP był dh Przemysław Kubiak. 15 stycznia Na strzelnicy LOK w Pleszewie rozegrano X Zawody strzeleckie o puchar pleszewskiej firmy DELTA Sp.J, w dwóch kategoriach: pracowników i zaproszonych gości. Wśród pracowników najlepszymi okazali się Rafał Urbaniak, Ryszard Chlasta, a wśród gości Florian Siekierski. Triumfatorką młodzieżowego dwuboju została Paulina Kozłowicz. Właścicielami DELTY są: Zenon Jankowski, Mariusz Pluciński i Maciej Zawada. 17 stycznia Samorząd Miasto i Gmina Pleszew pozyskał od Agencji Nieruchomości Rolnych Skarbu Państwa teren o obszarze prawie 0,9 ha w Kuczkowie przeznaczony pod boisko piłkarskie. Kopię dokumentu własności od Burmistrza MiG Mariana Adamka odebrali przedstawiciele drużyny piłkarskiej kuczkowskiego LZS-u Tomasz Grabarek, Piotr Przybylski oraz radny z tej miejscowości – Marian Suska. 18 stycznia W Dniu Kubusia Puchatka w Filii BPMiG w Taczanowie Drugim zorganizowano imprezę czytelniczą poświęconą tej jakże zabawnej postaci bajkowej.