Zał ącznik do Uchwały Nr XXXIII/221/09 Rady Gminy z dnia 26 stycznia 2009 r.

PLAN ROZWOJU LOKALNEGO

GMINY LUTOMIERSK

2007- 2015 SPIS TRE ŚCI

I. Wst ęp 4

II. Obszar i czas realizacji Planu Rozwoju Lokalnego 6

Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza na obszarze obj ętym wdraŜaniem III. 6 planu

3.1 Podstawowe dane dotycz ące obszaru gminy Lutomiersk 6

3.1.1. Poło Ŝenie i ogólna charakterystyka gminy 6

3.1.2. Środowisko przyrodnicze 6

3.1.3. Rys historyczny 10

3.2 Zagospodarowanie przestrzenne 11

3.2.1 Infrastruktura techniczna 11

3.2.2. Własno ść nieruchomo ści 14

3.2.3. Uwarunkowania ochrony środowiska 15

3.2.4. Stan obiektów dziedzictwa kulturowego 17

3.3 Sfera społeczna 22

3.3.1 Sytuacja demograficzna i społeczna na obszarze Gminy Lutomiersk 22

3.3.2. Warunki i jako ść Ŝycia mieszka ńców 22

3.3.3. Oświata i edukacja 24

3.3.4. Opieka zdrowotna 24

3.3.5. Okre ślenie grup społecznych wymagaj ących wsparcia 25

3.3.6. Rynek pracy 25

3.4 Sfera ekonomiczna 26

3.4.1. Rolnictwo 26

3.4.2. Działalno ść gospodarcza 26

3.4.3. Turystyka 27

Identyfikacja najwa Ŝniejszych problemów wyst ępuj ących na terenie Gminy IV. 29 Lutomiersk

4.1. Wykaz najwa Ŝniejszych problemów wyst ępuj ących na terenie Gminy Lutomiersk 29

4.2. Analiza SWOT- mocnych i słabych stron obszaru gminy Lutomiersk 29

V. Cele ogólne i szczegółowe rozwoju Gminy Lutomiersk 32

2

VI. Zadania zmierzaj ące do realizacji celów 33

6.1. Lista zada ń, poprawiaj ących sytuacj ę społeczno-gospodarcz ą gminy 33

6.2. Lista zada ń do zrealizowania na terenie gminy Lutomiersk 34

VII. Realizacja zada ń i projektów 38

Powi ązanie projektów z innymi działaniami realizowanymi na terenie gminy VIII. 59 oraz województwa

IX. Oczekiwane wska źniki osi ągni ęć Planu Rozwoju Lokalnego 62

X. Plan finansowy 65

XI. System wdra Ŝania Planu Rozwoju Lokalnego 66

XII. Sposoby monitorowania, oceny i komunikacji społecznej 68

12.1. System monitorowania Planu Rozwoju Lokalnego 68

12.2. Sposoby oceny Planu Rozwoju Lokalnego 68

Sposoby inicjowania współpracy pomi ędzy sektorem publicznym, prywatnym i 12.3. 68 organizacjami pozarz ądowymi

12.4. Działania informacyjne i promocja Planu Rozwoju Lokalnego 68

3

I. WST ĘP

Plan Rozwoju Lokalnego to dokument, który przedstawia zintegrowane i kompleksowe działania b ędące realizacj ą strategii społeczno-gospodarczej Gminy Lutomiersk na lata 2007– 2015. Strategia ta jest definiowana jako stan gotowo ści gminy do kreowania społecznych programów rozwoju i przyjmowania programów strukturalnych Unii Europejskiej . Plan Rozwoju Lokalnego okre śla nie tylko ogólne cele (jak ma to miejsce przy tworzeniu strategii), lecz konkretne zadania, terminy ich realizacji oraz sposoby finansowania. Poszerza to mo Ŝliwo ści inwestycyjne, umo Ŝliwia koncentracj ę inwestycji, a tym samym zwi ększa szybko ść ich realizacji, jednocze śnie zmniejszaj ąc koszty. Czas realizacji zada ń, o których mowa w Planie Rozwoju Lokalnego zawiera si ę w latach 2007 – 2015. Rezultaty i oddziaływania niektórych zada ń, szczególnie tych rozpocz ętych w latach 2010 - 2013 obejm ą tak Ŝe nast ępny okres programowania. Dokument jest spójny z nast ępuj ącymi rozporz ądzeniami: • Rozporz ądzeniem Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 roku ustanawiaj ącym przepisy ogólne dotycz ące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójno ści, • Rozporz ądzeniem (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 roku w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, • jak równie Ŝ - pod wzgl ędem celów i priorytetów - z Narodowym Planem Rozwoju na lata 2007 - 2013, a tak Ŝe z Narodow ą Strategi ą Spójno ści, horyzontalnymi Programami Operacyjnymi oraz Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Łódzkiego. Plan Rozwoju Lokalnego: • przedstawia sytuacj ę społeczno-ekonomiczn ą Gminy Lutomiersk, • diagnozuje najwa Ŝniejsze problemy/bariery oraz szanse rozwoju gminy, • formułuje cele, • zawiera opis, szacunkowy koszt oraz przewidywany termin podj ęcia działa ń zmierzaj ących do osi ągni ęcia rozwoju społecznego i gospodarczego. W Planie oszacowane zostały tak Ŝe spodziewane efekty planowanych interwencji i ich wpływ na przebieg procesów rozwojowych; wskazano kierunki zaanga Ŝowania środków funduszy strukturalnych oraz środków własnych gminy. Plan Rozwoju Lokalnego dla Gminy Lutomiersk na lata 2007 - 2015 b ędzie słu Ŝył jako punkt odniesienia dla działa ń o charakterze rozwojowym, podejmowanych wył ącznie z zasobów środków własnych, jak równie Ŝ pozwoli okre śli ć wysoko ść interwencji z funduszy unijnych. Metodologia opracowania Planu opiera si ę na zasadzie zrównowa Ŝonego rozwoju, jednak Ŝe poszczególne fazy jej wdro Ŝenia uzale Ŝniono w głównej mierze od uwarunkowa ń

4 lokalnych. Na tych filarach (zrównowa Ŝony rozwój, uwarunkowania lokalne) opieraj ą si ę bowiem wszystkie innowacyjne strategie zrównowa Ŝonego rozwoju w krajach UE. Tworz ąc taki rodzaj strategii nale Ŝy przede wszystkim zało Ŝyć, i Ŝ „ gospodarka nie mo Ŝe rozwija ć si ę kosztem ludzi i przyrody, a tak Ŝe przyroda nie mo Ŝe by ć wa Ŝniejsza ni Ŝ człowiek i gospodarka ”. Pa ństwa członkowskie UE uwa Ŝaj ą, i Ŝ to dwa elementy – społecze ństwo i środowisko naturalne, podniesione do rangi równorz ędnej z dominuj ącą dotychczas w strategiach rozwoju Unii Europejskiej - gospodark ą, utworzyły triad ę trzech dominant strategii rozwoju, która zyskała miano strategii zrównowa Ŝonej. Przyj ęcie takiej metodologii gwarantuje, i Ŝ jest ona nie tylko przeniesieniem na grunt Gminy Lutomiersk obowi ązuj ącej w UE wizji planowania, ale jest ona równie Ŝ z ni ą kompatybilna. Strategie b ądź plany rozwoju mog ą przyjmowa ć ró Ŝne formy w zale Ŝno ści od problemów, które chce si ę rozwi ąza ć. Generalnie, dotycz ą one ró Ŝnych dziedzin Ŝycia społeczno-gospodarczego. Jest jednak cecha, która wyró Ŝnia plany rozwoju lokalnego na tle innych strategii gospodarczych. Jest ni ą lokalny punkt odniesienia ograniczaj ący si ę do okre ślanej jednostki terytorialnego podziału kraju, b ędącej lokalnym, odr ębnym systemem społecznym i gospodarczym. W tym kontek ście Plan Rozwoju Gminy Lutomiersk ma by ć nie tylko narz ędziem polityki samorz ądu lokalnego umo Ŝliwiaj ącym wspieranie procesów rozwojowych, lecz równie Ŝ wyrazem aspiracji społeczno ści gminy i woli osi ągni ęcia wspólnych celów. W przypadku planowania rozwoju lokalnego, powinien by ć to proces przebiegaj ący dwukierunkowo: odgórny system wspierania realizacji celów strategii poprzez wsparcie finansowe, doradcze i specjalistyczne, udzielane przez okre ślone instytucje i struktury zewn ętrzne, ale tak Ŝe oddolny proces wspierania realizacji celów przez społeczno ści lokalne. Zatem projektowany w planie zrównowa Ŝony rozwój lokalny Gminy Lutomiersk będzie mo Ŝliwy tylko wówczas, gdy wokół wytyczonych dla niego kierunków uda si ę skupi ć szeroko rozumian ą społeczno ść lokaln ą oraz uzyska ć przychylno ść i akceptacj ę struktur i instytucji nadrz ędnych. W zaproponowanym Planie Rozwoju Lokalnego respektowane s ą zatem zarówno potrzeby rozwoju gospodarczego i tworzenia nowych miejsc pracy, polepszania warunków ekonomicznych i szeroko rozumianej jako ści Ŝycia mieszka ńców, jak równie Ŝ respektowanie filozofii działania wynikaj ące z koncepcji ekorozwoju.

5

I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO GMINY LUTOMIERSK

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Lutomiersk obejmuje działania na terenie gminy Lutomiersk, których realizacja została przewidziana na lata 2007-2015.

II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO – GOSPODARCZA GMINY LUTOMIERSK

3.1. Podstawowe dane dotycz ące obszaru gminy Lutomiersk

3.1.1. Poło Ŝenie i ogólna charakterystyka gminy jest poło Ŝona w centralnej cz ęś ci województwa łódzkiego i wchodzi w skład powiatu pabianickiego. Gmina Lutomiersk jest gmin ą wiejsk ą. Zajmuje powierzchni ę 133,87 km 2, któr ą zamieszkuje obecnie 7.194 osób. Obszar gminy Lutomiersk poło Ŝony jest na Wy Ŝynie Łaskiej wchodz ącej w skład Niziny Południowo - Wielkopolskiej. Gmina graniczy od zachodu i północnego zachodu z gmin ą Zadzim oraz miastem i gmin ą Podd ębice, od północy z gmin ą Dalików i gmin ą Aleksandrów Łódzki, od południowego wschodu z gmin ą , od południa z gmin ą Wodzierady. 3.1.2. Środowisko przyrodnicze Gmina Lutomiersk jest typow ą gmin ą podmiejsk ą poło Ŝon ą w bezpo średniej blisko ści drugiego co do wielko ści zaludnienia miasta Polski. Fakt ten w istotny sposób oddziałuje na ocen ę stanu środowiska przyrodniczego, a szczególnie jego walorów, w tym atrakcyjno ści dla potencjalnych u Ŝytkowników. Pomimo, i Ŝ ogólna ocena warunków agroklimatycznych, stanu lesisto ści, zró Ŝnicowania terenów otwartych, dost ępno ści dróg otwartych, jest okre ślana jako „ średnio korzystna” to fakt blisko ści du Ŝej koncentracji ludno ści i tak Ŝe ograniczonej atrakcyjno ści innych pobliskich terenów aglomeracji stwarza sytuację, Ŝe warto ść istniej ących walorów przyrodniczych ulega zwielokrotnionej pozytywnej ocenie. Do niew ątpliwych walorów środowiska przyrodniczego nale Ŝą :  tereny ziem ornych,  rozległa dolina Ner wraz z systemem melioracji i rozległymi terenami ł ąk,  powierzchnie ł ąk,  powierzchnie le śne,  zło Ŝa kruszyw,  zbiorniki wodne poło Ŝone w rejonach atrakcyjnych krajobrazowo,

6

 główne zbiorniki wód podziemnych,  parki podworskie i wiejskie,  cmentarze,  okazy drzew i okazały głaz. Walory terenów rolnych spowodowały, Ŝe przez całe wieki dominuj ącą funkcj ą gospodarcz ą gminy była i jest dot ąd funkcja rolnicza. Dolina Neru wraz z s ąsiaduj ącą z ni ą zabudow ą Lutomierska, w tym głównie klasztoru i o środkiem rekreacyjnym OO. Salezjanów we Wrz ącej, zabudow ą Kazimierza, tworzy obszar to Ŝsamo ści rejonu i obj ęta jest stref ą ochrony konserwatorskiej i panoramy. Walory lasów i rozłogów stworzyły z kolei podstaw ę do powołania Puczniewskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (którego cz ęść le Ŝy w gminie Lutomiersk) i postulowania formalnego powołania nast ępnych Obszarów Chronionego Krajobrazu, tak Ŝe obejmuj ących cz ęść obszaru gminy. Na wysoko ści mi ędzy innymi Lutomierska i Zgierza przebiega północna granica wyst ępowania jodły w Polsce. St ąd cz ęść lasu obj ęta jest form ą ochrony bardzo wysokiego stopnia - ustanowieniem rezerwatu jodły, a inna rezerwatu obejmuj ącego torfowiska śródle śne. Okazy drzew i du Ŝy głaz obj ęto ochron ą w formie ustanowienia dla nich statusu pomników przyrody. Parki podworskie i cmentarze uzyskały rang ę obiektów zabytkowych, w tym w cz ęś ci zostały wpisane do rejestru zabytków. Zbiorniki wodne nie tylko urozmaicaj ą krajobraz, ale tak Ŝe maj ą by ć i w cz ęś ci ju Ŝ s ą wykorzystywane dla celów k ąpieliskowych i hodowlanych. W sposób bardzo widoczny trwa dot ąd proces zabudowy terenów atrakcyjnych przyrodniczo na cele budownictwa letniskowego o coraz wy Ŝszym standardzie i w sposób coraz bardziej regulowany ustaleniami planów miejscowych. Walory te s ą jednak ograniczone, a w cz ęś ci i zagro Ŝone ze wzgl ędu na:  niezadowalaj ący stan czysto ści wód Neru i jego dopływów (Ner stanowi odbiornik wód z Łódzkiej Oczyszczalni Ścieków, której proces realizacji nie został zako ńczony, a tym samym i wymagany standard technologiczny nie jest osi ągni ęty. Samooczyszczenie rzeki b ędzie natomiast procesem długotrwałym)  wyst ępowanie w dolinie Neru zagro Ŝenia powodziowego,  brak pełnego komunalnego uzbrojenia zabudowy gminy,  gospodarka odpadami nie jest w pełni opanowana,  stosunkowo mał ą lesisto ść obszaru,  małe rozpropagowanie działalno ści agroturystycznej,  parki podworskie wymagaj ą rewitalizacji,  zbiorniki wodne wymagaj ą zagospodarowania,  tereny letniskowe wymagaj ą uporz ądkowania stanu prawnego i uzbrojenia komunalnego. 7

W gminie istniej ą jednak potencjalne mo Ŝliwo ści istotnego powi ększenia obszaru terenów le śnych a ponadto brak jest obecnie na terenie gminy działalno ści gospodarczej powoduj ącej istotne zagro Ŝenia stanu środowiska przyrodniczego. Gleby, lasy, wody Szczególn ą warto ść na terenie gminy posiadaj ą gleby wysokich klas bonitacyjnych oraz ł ąki, zwłaszcza w dolinie Neru. Ner spełnia szczególną rol ę w nawadnianiu ł ąk oraz ochronie dolin rzek Lubczyna i Wrz ąca. Ze wzgl ędu na zanieczyszczenie wód rzeki Ner dolina rzeki okre ślana jest obecnie jako „obszar przyrodniczo zdegradowany". Sie ć hydrograficzn ą na terenie Gminy Lutomiersk tworz ą:  rzeka Ner (125,9 km) wraz z Zalewk ą (dopływ Neru), Sroczk ą i systemem mniejszych cieków oraz rowów melioracyjnych.  zbiorniki na Zalewce we Wrz ącej i Zalewie, na Sroczce w Malanowie oraz koło Zofiówki. Istotny element systemu ekologicznego województwa łódzkiego stanowi ą lasy. Zarówno lasy jak i tereny przyle śne stanowi ą jednocze śnie bardzo atrakcyjny walor dla promocji gminy Lutomiersk, przyci ągaj ący do niej inwestorów realizuj ących tzw. budownictwo letniskowe, coraz cz ęś ciej nie tylko sezonowe, zwi ązane z por ą letni ą. W ramach lasów pa ństwowych wyst ępuj ą lasy ochronne. Istniej ą zamierzenia znacz ącego powi ększenia powierzchni le śnych (tj. powy Ŝej obecnych 22 % powierzchni gminy), a warto ściowe elementy le śne maj ą sta ć si ę składnikiem poszerzonych obszarów chronionego krajobrazu. Gmina posiada korzystne warunki dla produkcji rolnej. Warto ść wska źnikowa jako ści rolniczej przestrzeni produkcyjnej jest powy Ŝej średniej dla województwa łódzkiego. Warunki klimatyczne Klimat województwa łódzkiego, a zarazem gminy Lutomiersk ma charakter wybitnie przej ściowy. W układzie południkowym przej ściowo ść ta dotyczy stopnia oceanizmu i kontynentalizmu. W układzie równole Ŝnikowym natomiast przej ściowo ść ta oznacza poło Ŝenie pomi ędzy stref ą klimatów kształtujących si ę pod wpływem Bałtyku. Nizinny charakter obszaru umo Ŝliwia swobodny przepływ mas powietrza, z wyra źną przewag ą przepływów w układzie równole Ŝnikowym. Okres grzewczy trwa z reguły od pocz ątku pa ździernika do ostatniej dekady kwietnia, przy czym długotrwałe i silne mrozy wyst ępuj ą sporadycznie. Relatywnie najcieplejsza jest południowo - zachodnia cz ęść województwa. Okres wegetacyjny jest do ść długi i trwa około 210 dni. Budowa geologiczna Gmina Lutomiersk poło Ŝona jest w zasi ęgu synklinorium szczeci ńsko - łódzko - miechowskiego, a dokładniej niecki mogile ńsko - łódzkiej wypełnionej osadami kredy. Utwory kredowe prawie wykształcone s ą w postaci w ęglanowej jako wapienie z krzemieniami i marglami. Osady trzeciorz ędowe nie stanowi ą ci ągłej pokrywy. Ich mi ąŜ szo ść 8 jest bardzo zmienna i waha si ę od kilku do kilkunastu metrów. Na powierzchni wysoczyzny odsłaniaj ą si ę utwory warcia ńskie. S ą to: gliny zwałowe, piaski miejscami piaski i Ŝwiry lodowcowe i wodnolodowcowe oraz piaski miejscami piaski i Ŝwiry kemów i moren martwego lodu. Na wysoczy źnie wyst ępuj ą tak Ŝe piaski eoliczne w wydmach (okolice Czołczyna, Szydłowa, Mianowa). W dolinie wyst ępuj ą młodsze - vistulia ńskie i holoce ńskie - piaski i utwory organiczne (namuły, torfy). Mi ąŜ szo ść kompleksu skał czwartorzędowych na obszarze gminy nie przekracza 60 m. S ą to głównie gliny morenowe zlodowace ń południowopolskich i środkowopolskich oraz miejscami rozdzielaj ące je utwory piaszczyste i mułkowe wodnolodowcowe i jeziorne. Zasoby wód podziemnych Wschodnia cz ęść gminy to fragment obszaru zasobowego wód podziemnych okre ślanego jako GZWP Niecka Łódzka. Wody podziemne w rejonie Lutomierska to wody czwartorz ędu, kredy o małej mo Ŝliwo ści zanieczyszczenia pierwotnego poziomu uŜytkowego. Zło Ŝa kruszywa naturalnego Na terenie Gminy Lutomiersk wyst ępuj ą kopaliny u Ŝyteczne obejmuj ące tylko surowce okruchowe – utwory piaszczyste i piaszczysto – Ŝwirowe akumulacji eolicznej, lodowcowej i wodnolodowcowej. W południowej i wschodniej cz ęś ci gminy znajduj ą si ę 4 udokumentowane złoŜa piasków oraz piasków i Ŝwirów: Zalew, Zalew II, Zalew III i Florentynów. • Zło Ŝe ZALEW udokumentowano w 1993r. na powierzchni 5 114 m2. W tym samym roku wydano koncesj ę i rozpocz ęto eksploatacj ę. Surowiec wykorzystywany był w drogownictwie i do celów budowlanych. W 1996r. ze wzgl ędów na niedopełnienia przez wła ściciela zło Ŝa formalno ści zwi ązanych z opracowaniem odpowiednich dokumentów koncesj ę cofni ęto i eksploatacj ę zamkni ęto. Według aktualnego „Bilansu zasobów…” na dzie ń 31.12.2005r. zasoby bilansowe wynosz ą 35 640 ton. • Zło Ŝe ZALEW II poło Ŝone jest na cz ęś ci działki numer ewidencyjny 4, w miejscowo ści Zalew w gminie Lutomiersk. Zło Ŝe posiada udokumentowane zasoby o wielko ści 187 348 ton, a minimalny stopie ń ich wykorzystywania wynosi 0,87. Koncesja na wydobywania kruszyw została wydana przez Marszałka Województwa Łódzkiego w dniu 18.05.2007r. z dat ą wa Ŝno ści upływaj ąca z dniem 31.12.2020r. • Zło Ŝe ZALEW III udokumentowano w 2005r, na działce nr ew. 3. Jego powierzchnia wynosi 1,7 ha, a udokumentowane zasoby wynosz ą 245 982 Mg. Wa Ŝno ść koncesji upływa w ko ńcu 2016r. Zło Ŝe jest eksploatowane na bie Ŝą co • Zło Ŝe FLORENTYNÓW zostało udokumentowano na wielu prywatnych działkach o łącznej powierzchni 1,82 ha. Zasoby zło Ŝa wynosz ą 251 296 Mg. Zło Ŝe nie było dotychczas eksploatowane.

9

3.1.3. Rys historyczny

Miejscowo ść gminna Lutomiersk i jej rejon, zwi ązany szczególnie z rzek ą Ner, s ą uznawane w dokumentacji naukowo-historycznej (w tym w „Studium historyczno- urbanistycznym Lutomierska" autorstwa Jakuba Goldberga, Łód ź 1962) za jeden z najstarszych o środków osadnictwa nie tylko na terenie województwa łódzkiego, ale tak Ŝe na ziemiach polskich. Wykopaliska świadcz ą o wczesno średniowiecznym osadnictwie w III -XII w. Jednym z obiektów zabytkowych, wpisanych do rejestru zabytków jest kurhan i cmentarzysko z pó źnego okresu rzymskiego (wzgórze „Baba") poło Ŝone w miejscowo ści Bechcice - Biłgoraj (w znacznym stopniu jednak zniszczone). Najprawdopodobniej w Lutomiersku był gród ksi ąŜę cy o czym ma świadczy ć fakt, Ŝe t ę okolic ę wybrano na siedzib ę ruskiej dru Ŝyny wojskowej w XI w. (konsekwencje wyprawy Bolesława Chrobrego). Jak zapisano w historii Lutomierska „na przełomie XIV/XV wieku na bagnach nad Nerem, na wzgórku po grodku obronnym z XI w. wybudowany został zamek, którego pozostało ści s ą widoczne do dzi ś w murach klasztoru". Lutomiersk to tak Ŝe miejscowo ść , która niemal ju Ŝ przed o śmioma wiekami (29. IV. 1274 r.) uzyskała przywilej miejski od Leszka Czarnego (wła ściciela Ksi ęstwa Sieradzkiego, w skład którego wchodził Lutomiersk). Po Lutomiersku przywilej taki nadano pobliskiej miejscowo ści Kazimierz. Tak wi ęc ju Ŝ w pocz ątkowym okresie kształtowania pa ństwowo ści polskiej i organizacji struktur osadniczych powstał w tym rejonie zespół osadniczy składaj ący si ę z dwóch niewielkich miasteczek. Od XV w. Lutomiersk stał si ę własno ści ą szlacheck ą (nadanie miasta w 1406 r. przez Władysława Jagiełł ę jako formy nagrody Janowi z Chełmicy). Od tego właściciela wywodzi si ę ród Lutomirskich). W dawnych dokumentach wymienia si ę szereg miejscowo ści z rejonu Lutomierska, w tym Wrz ącą a w nowszych (XIX w.) tak Ŝe Zalew, Mikołajewice, Utrat ę. W pierwszej poł. XV w. nast ąpił dynamiczny rozwój. W 1418 roku Lutomiersk otrzymał prawo pobierania myta za przej ście brodem przez Ner, w 1448 roku król Zygmunt Stary nadał miastu przywilej na jarmarki. Do wzrostu gospodarczego niew ątpliwie przyczynił si ę zarz ądzaj ący miastem Konrad ze Zbro Ŝowa, który w XV wieku sprowadził z Czech majstrów sukienników, wszyscy oni zało Ŝyli tu swoje zakłady tkackie. Zgodnie z wol ą króla Zygmunta Starego miasto Lutomiersk pozyskało herb - „Centaura". Dotkliwie w karcie historii zapisał si ę rok 1530. Lutomiersk został tak bardzo zniszczony przez po Ŝar, ze mieszka ńcy zostali na 6 lat zwolnieni z podatków. Z histori ą miasta ści śle zwi ązany był tak Ŝe wojewoda rawski Andrzej Grudzi ński dzi ęki któremu wybudowany został murowany przyklasztomy ko ściół oraz klasztor Ojców Reformatów. Budowle te powstały na ruinach XV-wiecznego zamku. W

10

1697 roku miasto po raz kolejny nawiedził ogromny po Ŝar, który trwał 3 dni. Spłon ęło wówczas wiele budynków, w tym ponad 100 domów i 2 ko ścioły. Jako miasto prywatne Lutomiersk zmieniał swych wła ścicieli, w XVIII w. nale Ŝał do mo Ŝnego rodu Sanguszków. Zachowały si ę ksi ęgi miejskie Lutomierska od XVI do pocz. XIX w., w których powtarzaj ą si ę informacje o cz ęstych po Ŝarach niszcz ących dorobek mieszczan (powstały w okresie intensywnego rozwoju miasta w XVI - XVIII w). O tym rozwoju świadcz ą informacje, Ŝe w 1517 r. było na terenie Lutomierska 18 majstrów (w tym 7 sukienników), a w 1659 r. ju Ŝ 101 majstrów (sukienników, kołodziejów, kowali, piwowarów, zdunów, dekarzy, krawców). Rodzin mieszcza ńskich było w tym okresie 110. W XVIII w. nast ępuje wzrost udziału majstrów szewskich kosztem radykalnego zmniejszenia sukienników, pojawiaj ą si ę nowe specjalno ści -cyrulik, muzykant. W XVIII w. Lutomiersk stał si ę dosy ć istotnym ośrodkiem zarz ądzania jako centrum maj ętno ści Sanguszków. Nast ępował wzrost ilo ści mieszka ńców: - 1 7 8 7 r . -735 -1825r. -1921 -1835r. -2317. Z rzeki Ner korzystano przy spławianiu drewna jako artykułu eksportowego. W mie ście i jego okolicach nast ępowało mieszanie si ę kultur. Głównymi społeczno ściami byli śydzi a w mniejszo ści chrze ścijanie (katolicy i ewangelicy). Miał tu miejsce (w czasach Reformacji) tak Ŝe ruch Braci Czeskich. Oprócz ko ściołów i cmentarzy rzymsko-katolickich powstawały ewangelickie i wybudowano synagog ę. Prawdopodobnie ze wzgl ędu na prywatny charakter miasta Lutomiersk nie wszedł w skład kształtuj ącego si ę pasma miast fabrycznych w początkach XIX w. na terenie Królestwa Polskiego. Stał si ę jednak o środkiem zaspokajania potrzeb rozwijaj ącego si ę w XIX I XX w. Rynku Łódzkiego. Taki charakter utrzymuje si ę do dzisiaj. Ze wzgl ędu na dominuj ący w XIX wieku rolniczy charakter Lutomiersk i Kazimierz utraciły prawa miejskie w 1870 roku.

3.2. Zagospodarowanie przestrzenne

3.2.1 Infrastruktura techniczna Układ komunikacyjny Gmina Lutomiersk ma dobrze rozwini ętą sie ć dróg. Gminny układ komunikacyjny tworz ą:  droga krajowa Nr 71 relacji Stryków - Zgierz - Konstantynów Łódzki - Pabianice, przebiegaj ąca na południowo-wschodniej granicy gminy;  powi ązanie gminy Lutomiersk z t ą drog ą za po średnictwem drogi powiatowej Nr 3314E biegn ącej z Lutomierska w rejonie wsi Porszewice: długo ść około 1 , 1 km nawierzchnia bitumiczna;

11

 droga wojewódzka Nr 710 relacji Łód ź - Konstantynów Łódzki - Szadek -Warta - Błaszki; długo ść około 7,4 km, nawierzchnia bitumiczna;  drogi powiatowe o długo ści około 59,473 km,  drogi gminne łącz ące poszczególne miejscowo ści z drogami powiatowymi i drog ą wojewódzk ą.

Drogi powiatowe w gminie Lutomiersk: Długo ść Lp. Nr drogi Miejscowo ść (km) 1 3709E Kałów – -Lutomiersk 19,395

2 3706E Kuciny- Kwiatkowice 6,064

3 3719E Sarnów- Malanów 1,845

4 3300E Lutomiersk- Wodzierady 3,553

5 3301E Lutomiersk- Janowice 4,409

6 3314E Szydłów- Lutomiersk-Kol. Prusinowice 14,807

7 3315E Malanów- Charbice 3,475

8 5166E - Babice Du Ŝe- Lutomiersk 3,925 - (Aleks. Łódz.) – gr. pow. - Lutomiersk 9 1112E - Babice- Babiczki 2,000 - Babice Małe- Niesi ęcin

Razem : 59,473 km

Ł ączna długo ść dróg powiatowych około 59,473 km. Drogi gminne ł ącz ą poszczególne miejscowo ści z drogami powiatowymi i wyj ątkowo z drog ą wojewódzk ą; ł ączna długo ść dróg gminnych wynosi 60,126 km, w tym o nawierzchni utwardzonej 10 %. W zakresie komunikacji zbiorowej gmin ę obsługuj ą autobusy PKS, a miejscowo ść Lutomiersk tramwaj do Łodzi przez Konstantynów Łódzki. Zaopatrzenie w wod ę Na obszarze gminy funkcjonuj ą zorganizowane systemy zbiorowego zaopatrzenia w wod ę oparte o zasoby wód podziemnych formacji górnej kredy. Indywidualne studnie kopane i gł ębinowe wyst ępuj ą w rejonach znacznie oddalonych od sieci gminnej. Źródłami wody wodoci ągu gminnego s ą uj ęcia wody wraz ze stacjami wodoci ągowymi w miejscowo ściach Lutomiersk, Kazimierz, Prusinowice, Szydłów oraz w Ignacewie dla miasta Konstantynowa Łódzkiego, z którego zaopatrywane są wschodnie obszary gminy Lutomiersk. Stan zaopatrzenia gminy w wod ę nie stanowi bariery w rozwoju i jej urbanizacji.

12

Odprowadzanie ścieków śadna z miejscowo ści w gminie nie posiada kompleksowego, zorganizowanego systemu odprowadzania ścieków. Brak kanalizacji jest powa Ŝną barier ą w rozwoju. W chwili obecnej znaczna cz ęść przydomowych i przyobiektowych zbiorników na nieczysto ści ciekłe to nieszczelne szamba, nios ące zagro Ŝenia dla środowiska. Dalszy rozwój urbanizacji warunkowany jest sukcesywnym rozwi ązaniem problemu odprowadzania i oczyszczania ścieków. Zaopatrzenie w gaz Zaopatrzenie cz ęś ci gminy w gaz ziemny wysokometanowy realizowane jest gazoci ągami średniego ci śnienia, zasilanymi z Konstantynowa Łódzkiego gazociągiem Dn 150 mm, biegn ącym wzdłu Ŝ ulicy Konstantynowskiej. Sieci ą gazow ą obj ęto miejscowo ści Mirosławice, Lutomiersk, Wrz ąca, Prusinowice, Kazimierz, Zdziechów, Czołczyn, tj. wschodni ą cz ęść gminy. Nie ma przeszkód technicznych, aby pozostałą cz ęść gminy obj ąć sieci ą gazow ą. Dalszy rozwój uzale Ŝniony jest jednak od uzasadnienia ekonomicznego celowo ści z uwagi na oddalenie od sieci magistralnej oraz rozproszon ą zabudow ę. Zaopatrzenie w energi ę elektryczn ą Zaopatrzenie w energi ę elektryczn ą nast ępuje z regionalnego systemu elektroenergetycznego poprzez linie napowietrzne 15kV doprowadzane z głównych punktów zasilaj ących GPZ 110/15 kV „Szadek". „Podd ębice", „Łask" i „Konstilana". Zaopatrzenie odbiorców poprzez stacje transformatorowe 15/0,4 kV, głównie słupowe, a nast ępnie liniami niskiego napi ęcia napowietrznymi i kablowymi. Stopie ń rozwoju systemu zapewnia pokrycie potrzeb obecnych odbiorców. Na terenach przewidzianych do urbanizacji niezb ędna b ędzie budowa nowych sieci średniego i niskiego napi ęcia wraz ze stacjami transformatorowymi oraz rozbudowa sieci istniej ących. Przez południowe rejony gminy przebiega napowietrzna linia elektroenergetyczna wysokiego napi ęcia 220 kV relacji Pabianice - Adamów. Jej przebieg głównie przez tereny niezurbanizowane nie stwarza zagro Ŝeń dla otoczenia. Zaopatrzenie w ciepło W zwi ązku z przewag ą rozproszonego budownictwa jednorodzinnego i zagrodowego w gminie nie było i nie ma podstaw technicznych i ekonomicznych dla realizacji sieci scentralizowanych. Ciepło do ogrzania i przygotowania ciepłej wody uŜytkowej wytwarzane jest w piecach i paleniskach domowych lub przez lokalne kotłownie przyobiektowe. Do celów grzewczych wykorzystywane są paliwa stałe, gaz płynny, gaz przewodowy oraz olej opałowy. Charakter zabudowy jak i g ęsto ść zabudowy nadal b ędą wyklucza ć celowo ść realizacji scentralizowanego systemu grzewczego. Telekomunikacja Wzdłu Ŝ drogi wojewódzkiej Nr 710, z Łodzi w kierunku na Szadek biegnie mi ędzymiastowa linia światłowodowa. Na kierunku wschód - zachód przebiegaj ą 13 korytarze teletransmisyjne relacji Łód ź - Zygry, na trasie, których wyst ępuje ograniczenie wysoko ści zabudowy do max. 10 m. od poziomu gruntu. Gospodarka odpadami Na terenie gminy funkcjonuje system zbiórki odpadów niesegregowanych (komunalnych) oraz system selektywnej zbiórki odpadów (szkło, tworzywo sztuczne, papier, metale). Zbiórk ą odpadów komunalnych jest obj ętych 80% mieszka ńców. Odbiorem odpadów komunalnych za terenu Gminy Lutomiersk zajmuj ą si ę nast ępuj ące firmy:

Lp. Nazwa firmy Rodzaj odpadów

1. „Sanator" s.c. 95-070 R ąbie ń ul. Pa ńska 68/70 Nieczysto ści stałe 2. REMONDIS , ul. 3 Maja 64/66 , Łód ź Nieczysto ści stałe

3. Wywóz Nieczysto ści oraz Przewóz Ładunków Nieczysto ści stałe Wiesław Strach ul. Kosmowskiej 6 m.94 Cz ęstochowa 42-200 3. Transport i Wywóz Nieczysto ści Płynnych Nieczysto ści płynne Jadwiga Rychlik Wrz ąca ul. Piłsudskiego 27

4. Zakład Robót Komunalnych „SANTEX" s.c. Aleksandrów Nieczysto ści płynne

5. Wywóz Nieczysto ści Płynnych Mirosław Komorowski Zgierz Nieczysto ści płynne

Wytworzone przez mieszka ńców odpady s ą odbierane z pojemników i nast ępnie transportowane specjalistycznym sprz ętem na teren składowisk. Odpady trafiaj ą na składowiska odpadów we wsi Franki, gm. Kro śniewice, we wsi Goraninie, gm. Ślesin oraz w Czmoniu. Na terenie gminy Lutomiersk jest prowadzona selektywna zbiórka odpadów. Na terenie gminy rozstawione są pojemniki do zbiórki szkła, tworzyw sztucznych i papieru.

3.2.2. Własno ść nieruchomo ści

Informacja o stanie mienia komunalnego gminy Lutomiersk:

 tereny budowlane na stanie gminy z mocy decyzji komunalizacyjnych: 7,8963 ha  pozostałe grunty na stanie gminy z mocy decyzji komunalizacyjnych: 45,8474 ha  tereny letniskowe: 12,30 ha  tereny letniskowe stanowi ące własno ść gminy Lutomiersk z mocy decyzji komunalizacyjnych: 12,3163 ha

14

Drogi na stanie gminy: Lp. Nr działki Powierzchnia w m² Miejscowo ść 1 36 6000 Wygoda 2 147 11500 Mikołajewice 3 131 10500 Mikołajewice 4 14 5600 Kazimierz 5 93 17900 Kazimierz 6 209 21800 Kazimierz 7 pozostałe drogi 18,750 ha Kazimierz 8 drogi 9,2600 ha Babice 9 drogi 20,7300 ha Lutomiersk 10 drogi 5,6400 ha Florentynów 11 drogi 1,5400 ha Stanisławów Stary 12 drogi 3,8200 ha Stanisławów Nowy 13 drogi 13,3600 ha Malanów 14 drogi 0,1122 ha Babice Razem 80,5422 ha X

3.2.3. Uwarunkowania ochrony środowiska Na terenie gminy Lutomiersk znajduj ą si ę obszary i obiekty środowiska przyrodniczego szczególnie cenne oraz obj ęte indywidualnymi aktami prawnymi: rezerwaty przyrody, pomniki przyrody, Puczniewski Obszar Chronionego Krajobrazu, parki, cmentarze, krajobraz, inne warto ściowe elementy środowiska przyrodniczego obj ęte ochron ą poprzez powszechnie obowi ązuj ące ustawy. Rezerwaty przyrody Na terenie gminy s ą dwa rezerwaty przyrody: 1. Rezerwat le śny „Jodły Ole śnickie" - wielowarstwowy drzewostan jodłowy ze starodrzewem, utworzony w celu ochrony stanowisk jodły rosn ącej na granicy geograficznego zasi ęgu tego gatunku. 2. Śródle śny kompleks torfowisk niskich z ro ślinno ści ą torfowiskow ą „Mianowo" obejmuj ący ekosystem potencjalnie najbardziej nara Ŝony na degradacj ę, tj. zło Ŝony układ hydrologiczny i ro ślinny zwi ązany ze zło Ŝami torfu.

15

Gmina posiada te Ŝ pomniki przyrody :

Nazwa - Miejscowo ść Poło Ŝenie Obwód Rodzaj pomnika przedmiot [cm] Lipaochrony Mikołajewice Plac przy 445 Pomnik przyrody oŜywionej szerokolistna ko ściele

Lipa Mikołajewice Plac przy 390 Pomnik przyrody oŜywionej szerokolistna ko ściele

Grupa drzew - Puczniew Park zabytkowy Pomnik przyrody oŜywionej jedno- gatunkowa Dąb Puczniew Park zabytkowy 390 Pomnik przyrody oŜywionej szypułkowy

Dąb Puczniew Park zabytkowy 280 Pomnik przyrody oŜywionej szypułkowy

Jesion Puczniew Park zabytkowy 450 Pomnik przyrody oŜywionej wyniosły

Grupa drzew - Szydłów Park zabytkowy Grupa drzew jednogatunkowa

Głaz Trupianka Las prywatny 106 Pomnik przyrody nieo Ŝywionej narzutowy

Puczniewski Obszar Chronionego krajobrazu Puczniewski Obszar Chronionego Krajobrazu obejmuje wyró Ŝniaj ące si ę krajobrazowo ró Ŝne typy ekosystemów - pola, lasy, cieki. Ustalenia dotycz ące gospodarki przestrzennej na tym terenie wykluczaj ą działalno ść , która w istotny sposób mogłaby zakłóca ć równowag ę ekologiczn ą. Puczniewski Obszar Chronionego Krajobrazu funkcjonuj ący na terenie gmin Dalików, Podd ębice, Lutomiersk, a wi ęc tak Ŝe na obszarze gmin, z którymi graniczy gmina Lutomiersk powołany został Rozporz ądzeniem Wojewody Sieradzkiego z dnia 31 lipca 1998 roku. Obszar ten wraz z terenami pól i dolin rzecznych stanowi element zachodniego pier ścienia zielonego wokół Łodzi. S ą to tereny le Ŝą ce na przewa Ŝaj ącym (od strony zachodniej w stosunku do Łodzi) kierunku spływu mas powietrza, a wi ęc jest to obszar 16 nawietrzania Łodzi (a tak Ŝe Aleksandrowa, Konstantynowa). St ąd tak du Ŝa jego rola nie tylko w odniesieniu do turystyczno-wypoczynkowej funkcji samej gminy. Obszar ten jest wyrazem powi ąza ń przyrodniczych w sferze koncentracji funkcji metropolitalnych Łodzi.

Parki

Miejscowo ść Gmina Powiat Rodzaj parku Geneza UŜytkownik Pow. w Czas ha powst.

Malanów Lutomiersk pabianicki zabytkowy dworski RSP 4,00 XVII w.

Puczniew Lutomiersk pabianicki zabytkowy dworski Roi. Z-dy Do św. 5,70 XIX w. SGGW AR

Szydłów Lutomiersk pabianicki wiejski dworski SKR 4,40 XIX w.

Zofiówka Lutomiersk pabianicki wiejski dworski S. Sentkowski. 4,30 XIX w RSP

Gmina Lutomiersk jest gmin ą o charakterze typowo rolniczym. W ostatnich latach wzrasta znaczenie funkcji wypoczynkowo - rekreacyjno - turystycznej w oparciu o walory krajobrazowe, kompleksy le śne, pomniki przyrody, zabytki. Rozwija si ę działalno ść agroturystyczna. Powstało szereg osiedli typu letniskowego: np. Babiczki, Wrz ąca, Florentynów.

3.3.4 Stan obiektów dziedzictwa kulturowego

Pomimo posiadania wielosetletniej tradycji miejskiej, zachowanych obiektów świadcz ących o materialnym dorobku obu byłych o środków miejskich jest mało. Przede wszystkim uległy zniszczeniom poprzez po Ŝary. Do zachowanego dziedzictwa nale Ŝą przede wszystkim: - układy urbanistyczne rynków i ulic wokół rynków w obu miejscowo ściach, - ślady dawnych szlaków handlowych (ze Śląska na Mazowsze, droga Szadek - Zgierz, a nast ępnie Lutomiersk - Konstantynów), - obiekty i zało Ŝenia architektoniczno - kompozycyjne, głównie sakralne, - zało Ŝenia parkowe, - cmentarze, - pojedyncze obiekty mieszkalne (szczególnie z XIX i XX w.). Według materiałów udost ępnionych przez Słu Ŝbę Ochrony Zabytków w Łodzi (IX.2OO2) zalicza si ę do zabytków poni Ŝsze elementy: Obiekty wpisane do rejestru zabytków:  Lutomiersk: 17

1. Ko ściół klasztorny d. Reformatów, ob. 00 Salezjanów pw. Niepokalanego Pocz ęcia N.P. Marii, mur, spalony 1914 r.. odbud. 1923 r. dec. 28.08.1967 Kl. IV-680/411/67, nr rej. A/ /270 (Sieradz) 2. Klasztor O. Reformatów, ob. 00. Salezjanów wybud. 1650 r. na zr ębach zamku gotyckiego z XIV w dec 28.08.1967 Kl IV-680/412/67. nr rej. A/ /272 3. Ko ściół parafialny rzym -kat. P.w. N.M. Panny mur., wybud. 1780 r. pó źnobarokowy dec 28.08.1967 Kl. IV-680/413/67 nr rej. A/ /272 (Sieradz) 4. Dzwonnica ko ścioła parafialnego rzym.-kat. pw. N.M. Panny mur., wybud. 1780 r., barokowa dec. 8.08.1967 Kl. IV-680/414/67 nr rejestru A/ 1272 (Sieradz)  Puczniew 5. Park podworski, zało Ŝony 1820-1830 r., (pow. 5.32. dz. 186), dec. 20.08.1977 Kl.1X5340/9/77 nr rejestru A/ 293 (Sieradz)  Szydłów 6. Grodzisko pier ścieniowate IX-X w. dec. 22.10.1955 Kl. Ul/44/ /55, nr rej. A/ /403 (Sieradz) 7. Park podworski z XIX w. pow. 4.4 ha, dz. dec. 20.08.1977 Kl. IX 5340/8/7. nr rej. A/6/292 (Sieradz)  Bechcie - Biłgoraj 8. Kurhan i cmentarzysko z pó źnego okresu rzymskiego (wzgórze „Baba") dec. 11.06.1953/544 Kl. III-43/4/54 nr rejestru A/231 (Sieradz)  Kazimierz n/Nerem 9. Ko ściół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela mur., wybud. 1902-1914 wg projektu P.Dzieko ńskiego przy współpracy Z. M ącze ńskiego. Styl – neogotyk, dec. 1.06.1992 PSOZ Kil. IV-5340/1/92, nr rejestru A/383  Malanów 10. Dwór, drew. wybud. I poł. XIX w. dec. 28.08.1967 Kl. IV-680/415/67 nr rejestru A/150/274 11. Park podworski zało Ŝony XVI-XVII w.pow. 4 ha. 2 aleje, dz. 304 dec. 23.01.950 r. Wydz. K.S. Urz ędu Wojewódzkiego V/1/21/50  Mikołajewice 12. Ko ściół paraf. pw. Narodzenia N.P. Marii oraz św. Piotra i Pawła drewniany wybudowany w 1711 lub 1720 r., z kaplic ą mur. z 1880 r. Styl - barok dec. 25.07.1967 Kl. IV-680/146/67 nr rejestru A/43/275

 Obiekty umieszczone w ewidencji zabytków:  Lutomiersk ul. D ąbrowskiego: - Dom nr 19, wł. S. Przyrowska, drewn., 2 poł. XIX 18

- Dom nr 12a, wł. Z. Janiak, drewn., 2 poł. XIX - Dom nr 6/6a, wł. H. Stachowicz, drewn., 2 poł. XIX ul. Głowackiego: - Dom nr 5, wł. B. Zakrzewski. drewn., k. XIX - Dom nr 9/9, wł. S. Paczkowski i F. Wasilewski, drewn.. 1891 - Dom nr 17, wł. A. Sobalska i B. Kowalczykowa. drewn., 2 poł. XIX ul. Kili ńskiego - Dom nr 15, wł. J. Szkudlarek, drewn., 2 poł. XIX - Dom nr 27, wł. J. Kraft, drewn., ok. poł. XIX ul. Ko ściuszki - Dom nr 18, drew., k. XIX ul. Ł ęgowa - Dom nr 9, wł. W. Stachowicz, drewn.-mur., k. XIX ul. 1-go Maja - Dom nr 21, wł. P. Kubik, drewn.. k. XIX ul. Moniuszki - Dom nr 1b, mur.-srewn., 2 poł. XIX - Dom nr 2, wł. J. Poszepczy ńska, drewn.-mur., poł. XIX  Kazimierz nad Nerem ul. Kili ńskiego - Dom nr 35, wł. B. Paczkowski. drewn. XIX/XX - Dom nr 42, wł. M. Czechowicz. drewn.. XIX/XX - Dom nr 50, wł. Zgromadzenie Sióstr Urszulanek, mur. pocz. XX ul. 22-go Lipca - Dom nr 7, wł. H. Czołczy ński, drewn., XIX/XX ul. Promyka - Dom nr 4, wł. A. Adamiak, mur., XIX/XX - Dom nr 8, wł. E. D ębski, mur., XIX/XX - Dom nr 12, wł. J. Romanowska, mur, XIX/XX - Dom nr 26, wł. H. Czechowicz, mur, XIX/XX ul. Sienkiewicza - Dom nr 10, wł. J. Zasina, mur., pocz. XX  Babice Du Ŝe - Dom nr 36, wł. J. Sprusi ńska, drewn., 2 poł. XIX - Dom nr 42, wł. K. Maurer, drewn., k. XIX - Dom nr 45, wł. W. Maurer, drewn., k. XIX  Babiczki - Dom nr 26, wł. M. Kruszy ńska, drewn., 2 poł. XIX  19

- Dom nr 24, wł. M. Gasi ńska, mur, XIX/XX  Charbice Górne - Zespół dworski, wł. PGR Góra Bałdrzychowska a/ dwór, mur., ok. 1830, rozbud. 1 poł. XX b/ czworaki, mur., 2 poł. XIX  Franciszkanów - Obora w zagrodzie nr 20, wł. J. Sowi ński, mur., pocz. XX  - Dom nr 11, wł. J. G ąsiorowski, drewn., XIX/XX  Jeziorko - Dom nr 1. wł. D. Michalak. drewn., XIX/XX - Dom nr 7. wł. A. Wojciechowska. drewn.. 2 poł. XIX - Obora w zagrodzie nr 10. wł. L. Pacholak, mur.. XIX/XX  Puczniew - Zespół dworski, wł. SGGW-AR Warszawa a/ stajnia, mur, pocz. XX b/ lodownia, ob. magazyn, mur., XIX - Dom nr 2, wł. B. Cierpikowski, drewn., 2 poł. XIX - Stajnia, ob. bud. gospo. wł. H. Wiaderek, mur, 1912  Prusinowice - Dom nr 45, wł. WOPR Prusinowice, mur.. XIX/XX  Stanisławów Stary - Dom nr 20, wł. H. Niewiadomska, drewn. XIX/XX - Stodoła w zagrodzie nr 36, wł. H. Nowak, drewn., XIX/XX  Szydłów - Dom nr 35, wł. T. Mrozowski, drewn.-mur., pocz. XX  - Zagroda nr 19, wł. S. Szymczak a/ dom, drewn., 2 poł. XIX b/ obora, mur., XIX/XX - Dom nr 22, wł. S. Wojtas, drewn., 2 poł. XIX  Trupianka - Dom nr 11, wł. W. Kazimierczak, drewn., XIX/XX  Zygmuntów - Stodoła w zagrodzie, wł. I. Uła ńska, drewn. XX

 Cmentarze 1. BABICE Cmentarz ewangelicki, zało Ŝony II poł. XIX w. 2. BECHCICE 20

Cmentarz ewangelicki, pó źniej tj. 1914 r cmentarz wojenny 3. 3. FLORENTYNÓW Cmentarz ewangelicki, zało Ŝony II poł. XIX w. 4. JERWONICE Cmentarz o nieustalonym wyznaniu 5. KAZIMIERZ N/NEREM Cmentarz rzymsko-katolicki, zało Ŝony II poł. XIX w. 6. LUTOMIERSK Cmentarz rzymsko-katolicki parafialny, zało Ŝony ok. poł. XIX w. 7. MIKOŁAJEWICE Cmentarz rzymsko-katolicki, zało Ŝony ok. 1880 r. 8. PUCZNIEW Cmentarz ewangelicki, zało Ŝony II poł. XIX w. 9. PUCZNIEW Cmentarz choleryczny z 1883 r. 10.STANISŁAWÓW - Cmentarz ewangelicki, zało Ŝony II poł. XIX w. - Obiekty mieszkalne to przewa Ŝnie budynki drewniane w złym lub co najwy Ŝej średnim stanie technicznym. - Obiekty sakralne, murowane, s ą w dobrym lub średnim stanie technicznym, okresowo restaurowane, wyposa Ŝone w ruchome obiekty o warto ściach historyczno-kulturowych.  S tanowiska archeologiczne na terenie Lutomierska: - zamek średniowieczny (a wła ściwie miejsce wskazywane jako rejon lokalizacji zamku, którego pozostało ści znajduj ą si ę w murach Klasztoru), - domniemany grodek sto Ŝkowaty. - miejsce cmentarzyska wczesno średniowiecznego z XI wieku oraz osada k łu Ŝyckiej z IV okresu epoki br ązu. - cmentarzysko k. łu Ŝyckiej z III i IV okresu epoki br ązu. - zabytkowy dwór z XIX wieku, - osada wczesno średniowieczna, - osada łu Ŝycka V epoka br ązu - Halsztat - osada wczesno średniowieczna - osady k. łu Ŝyckiej, k. przeworskiej, - cmentarzysko z IV okresu epoki br ązu, mezolit, neolit, osada wczesno średniowiecza, - wie ś i miasto wczesno średniowieczne (całe pod nadzorem), nowo Ŝytne (XVII - XIX), pracownie garncarskie.

21

Istotn ą warto ści ą kulturow ą, tworz ącą to Ŝsamo ść rejonu, s ą panoramy krajobrazu, głównie samego Lutomierska zwi ązane szczególnie z zało Ŝeniami sakralnymi zespołu klasztornego oraz z rozległ ą dolin ą Neru i terenami polno-le śnymi na obszarze gminy. Na to Ŝsamo ść gminy Lutomiersk składa si ę tak Ŝe cały szereg imprez kulturalno - sportowych o charakterze gminnym, regionalnym a nawet ogólnopolskim (s ą to zarówno Dni Lutomierska i do Ŝynki, jak i zloty niepełnosprawnych, festiwal orkiestr dętych itd). Warto ści środowiska historyczno-kulturowego wi ąŜą si ę bezpo średnio z warto ściami przyrodniczo-krajobrazowymi

3.3. SFERA SPOŁECZNA 3.3.1. Sytuacja demograficzna i społeczna na obszarze Gminy Lutomiersk Zgodnie z danymi ewidencyjnymi stan na dzie ń 20.11.2007 roku gmin ę Lutomiersk zamieszkiwało ogółem 7147 osób, w tym 3541 m ęŜ czyzn i 3606 kobiet. W wieku przedprodukcyjnym – 1603 osoby w tym 857 m ęŜ czyzn i 746 kobiet . W wieku produkcyjnym – 4494 osób w tym 2419 m ęŜ czyzn i 2075 kobiet. W wieku poprodukcyjnym gmin ę zamieszkiwały 1271 osoby w tym 395 m ęŜ czyzn i 876 kobiet. 3.3.2. Warunki i jako ść Ŝycia mieszka ńców Sytuacj ę mieszkaniow ą na terenie gminy okre śla si ę jako niezł ą z tym, Ŝe brak urz ądze ń sanitarnych i stan techniczny starej zabudowy obniŜa ogólny standard zabudowy mieszkaniowej, Według danych szacunkowych Urz ędu Gminy z 2002 roku na terenie gminy było 2170 mieszka ń. • przeci ętna ilo ść osób na mieszkanie - 3,03; • przeci ętna ilo ść osób na izb ę mieszkaln ą - 0.94; • przeci ętna powierzchnia u Ŝytkowa na mieszkanie - 61,47 m 2 • przeci ętna powierzchnia u Ŝytkowa na izb ę mieszkaln ą - 19.99 m 2 Informacje o ró Ŝnego typu decyzjach dotycz ących ruchu budowlanego świadcz ą o jego dynamice i znacznym udziale w ogólnej jego strukturze budownictwa letniskowego. Fakt tak znacznego zainwestowania gminy budownictwem letniskowym świadczy o tym, Ŝe gmina Lutomiersk stanowi obszar aktywizacji turystyki i rekreacji o znaczeniu regionalnym. Istnieje szansa dalszego rozszerzenia propozycji programowych - budownictwo rezydencjalne. agroturystyka. pensjonaty itp.. Sytuacj ę mieszkaniow ą na terenie gminy, stan urz ądze ń sanitarnych i zabudowy mieszkaniowej okre śla si ę jako niezł ą. Nale Ŝy si ę liczy ć, Ŝe mo Ŝe nast ąpi ć wzrost zainteresowania urokami lokalnego krajobrazu, terenami charakteryzuj ącymi si ę czystym powietrzem dla lokalizacji zabudowy mieszkaniowej wśród osób, które s ą zainteresowane przeniesieniem si ę z obszarów wielkomiejskich do rejonów wiejskich z blisko ści ą lasów, pól, wód. Jest to element procesu charakterystyczny dla aglomeracji wielkomiejskich. 22

Na terenie gminy Lutomiersk działa 19 jednostek ochotniczych stra Ŝy z których trzy (Lutomiersk, Kazimierz, Szydłów ) nale Ŝą do Krajowego Systemu Ratowniczo – Ga śniczego. Jednostki te wyposa Ŝone s ą w 25 samochodów po Ŝarniczych (1 ci ęŜ ki, 6 średnich oraz 18 lekkich). Działa w nich 605 druhów ochotników. W centrum Lutomierska w budynku Gminnego O środka Kultury znajduje si ę równie Ŝ Komisariat Policji, który dba o bezpiecze ństwo publiczne w całej gminie.

Zaspokajanie podstawowych potrzeb mieszka ńców

Gmina wyposa Ŝona jest w funkcjonuj ące obiekty i lokale słu Ŝą ce zaspokajaniu podstawowych potrzeb mieszka ńców gminy w zakresie o światy, kultury, słu Ŝby zdrowia, handlu, rzemiosła, gastronomii, bankowo ści, ł ączno ści, ochrony p. po Ŝarowej, sportu. Na terenie gminy funkcjonuje tak Ŝe szereg instytucji, których oddziaływanie ma charakter ponadlokalny. Nale Ŝą do nich przede wszystkim o środki: salezja ński w Lutomiersku o zró Ŝnicowanym profilu działalno ści (sakralnej, edukacyjnej, kulturotwórczej. rekreacyjno -wypoczynkowej): naukowo-badawczy w Puczniewie prowadz ący prace naukowo-badawcze dotycz ące hodowli zwierz ąt, zwi ązany z SGGW w Warszawie; rehabilitacyjno - rekreacyjny w Zofiówce prowadzony przez Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Upo śledzeniem Umysłowym Lutomiersk jest siedzib ą Urz ędu Gminy, Rady Gminy, Policji, O środka Salezja ńskiego, liceum, gimnazjum, Szkoły Muzycznej II stopnia, Gminnego O środka Zdrowia, Gminnego O środka Kultury, filii Banku Spółdzielczego, Apteki, Lecznicy dla Zwierz ąt. W Lutomiersku s ą usytuowane: boisko sportowe, hotel parafii, a tak Ŝe stacja gazowa i benzynowa na wje ździe do Lutomierska, Z innych miejscowo ści wybijaj ą si ę jako miejsca koncentracji usług tak Ŝe Kazimierz i Szydłów. Obiekty obsługi podstawowej (o światy handlu, stra Ŝnice OSP) rozmieszczone s ą na terenie gminy w miejscach o podstawowej koncentracji ludno ści, centrach rejonów obsługi, głównie w Lutomiersku, Kazimierzu. Szydłowie. Zasadniczym rejonem koncentracji obiektów usługowych jest miejscowo ść gminna - Lutomiersk. Zgrupowanie instytucji usługowych i obsługi w Lutomiersku stało si ę podstaw ą do nast ępuj ącego okre ślenia zawartego w planie zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego, przytoczonego w cytowanej informacji Urz ędu Marszałkowskiego w Łodzi "wie ś gminna Lutomiersk - znacz ący o środek lokalny organizuj ący zewn ętrzne obszary zachodniej cz ęś ci aglomeracji łódzkiej, w planie województwa zakwalifikowana została do grupy potencjalnych o środków miejskich". Na terenie miejscowo ści Lutomiersk znajduje si ę Gminny O środek Kultury, w budynku którego znajduje si ę równie Ŝ Gminne Centrum Informacji, Informacja Turystyczna, Gminna Biblioteka Publiczna, Łódzki Oddział Doradztwa Rolniczego. Gminny O środek Kultury

23 prowadzi szereg zaj ęć dodatkowych m.in. działa w nim orkiestra d ęta, zespoły Hit Machinie i Big Band, s ą prowadzone zaj ęcia z ta ńca nowoczesnego (break dance i hip hop). S ą prowadzone równie Ŝ zaj ęcia z j ęzyka angielskiego. Ponadto w GOK w Lutomiersku działaj ą równie Ŝ oddziały nast ępuj ących organizacji i stowarzysze ń: • Zwi ązek Emerytów i Rencistów Koło Gminne w Lutomiersku, • Zwi ązek Kombatantów RP i Byłych Wi ęź niów Politycznych Koło Gminne w Lutomiersku W zakresie komunikacji zbiorowej gmin ę obsługuj ą autobusy PKS, a miejscowo ść Lutomiersk tramwaj do Łodzi przez Konstantynów Łódzki.

3.3.3. Oświata i edukacja

Potrzeby o światowe s ą realizowane w nast ępuj ących placówkach na terenie gminy:  Szkoła Podstawowa im. Orła Białego, w której uczy si ę 251 uczniów. Zatrudnionych jest tam 22 pracowników pedagogicznych i 6 pracowników obsługi i administracji.  Szkoła Podstawowa im. M. Konopnickiej, w której uczy si ę 107 uczniów. Zatrudnionych jest tam 17 pracowników pedagogicznych i 5 pracowników obsługi i administracji.  Szkoła Podstawowa im. A. Mickiewicza, w której uczy si ę 101 uczniów. Zatrudnionych jest tam 13 pracowników pedagogicznych i 4 pracowników obsługi i administracji.  Gimnazjum im. Leszka Białego, w którym uczy si ę 217 uczniów. Zatrudnionych jest tam 30 pracowników pedagogicznych i 6 pracowników obsługi i administracji.  Salezja ńska Szkoła Muzyczna II stopnia – Szkoła Organistowska licząca 6 uczniów oraz Salezja ńska Ogólnokształc ąca Szkoła Muzyczna II stopnia licz ąca 58 uczniów. Jest w nich zatrudnionych 27 pracowników pedagogicznych oraz 6 pracowników obsługi. W Kazimierzu znajduje si ę równie Ŝ niepubliczne przedszkole prowadzone przez Zgromadzenie Sióstr Urszulanek SJK, w którym przebywa 50 dzieci w wieku od 3 do 6 lat.

3.3.4. Opieka zdrowotna

W Lutomiersku funkcjonuje Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Łasku, w którym mieszka ńcy Lutomierska mog ą korzysta ć z usług świadczonych przez lekarzy rodzinnych. Dzi ęki temu mieszka ńcy mog ą korzysta ć z szerokiego zakresu usług medycznych świadczonych przez przychodni ę. Przychodnia świadczy usługi medyczne i diagnostyczne, zatrudnia 2 lekarzy rodzinnych posiadaj ących aktywn ą list ę pacjentów oraz 3 piel ęgniarki. W Kazimierzu i Szydłowie funkcjonuje Niepubliczny ZOZ „Validus”, w którym mieszka ńcy mog ą korzysta ć z usług świadczonych przez lekarzy rodzinnych. Przychodnia 24

świadczy usługi medyczne i diagnostyczne, zatrudnia 2 lekarzy rodzinnych posiadaj ących aktywn ą list ę pacjentów oraz piel ęgniark ę. W przypadku konieczno ści hospitalizacji, jak równie Ŝ specjalistycznych usług medycznych, mieszka ńcy gminy Lutomiersk korzystaj ą z usług Szpitala Powiatowego w Łasku lub szpitali. Mieszka ńcy mog ą zaopatrzy ć si ę w środki farmaceutyczne w Lutomiersku w 2 punktach aptecznych i w Kazimierzu w 1 punkcie aptecznym.

3.3.5. Grupy społeczne wymagaj ące wsparcia W gminie pomocy osobom potrzebuj ącym udziela Gminny O środek Pomocy Społecznej, zorganizowany w formie jednostki bud Ŝetowej. Potrzeba wsparcia jest realizowana głównie w środowisku osób bezrobotnych, starszych i niepełnosprawnych (795 osób). Gminny O środek Pomocy Społecznej udziela świadcze ń w ramach zada ń zleconych, finansowanych z otrzymanej dotacji celowej z bud Ŝetu pa ństwa oraz zada ń własnych, finansowanych ze środków gminy. Gminny O środek Pomocy Społecznej realizował w 2006 roku następuj ące świadczenia, wypłacane w ramach zada ń własnych:  koszty do Ŝywiania w szkołach w kwocie 59.505 zł  opłaty za energi ę elektryczn ą za 18 rodzin w kwocie 2.560 zł  zakup leków dla 14 rodzin za kwot ę 3.923 zł  inne formy pomocy (zakup paczek Ŝywno ściowych, ksi ąŜ ek dla dzieci, opału): 7.459 zł  zasiłki celowe dla 155 podopiecznych: 45.153 zł  zasiłki z tytułu kl ęski suszy pobrało 306 rolników na kwot ę 375.956 zł  świadczenia rodzinne wraz z dodatkami pobiera 524 rodzin na kwot ę 1.583.000 zł  z tytułu bezrobocia: 18.000 zł W ramach zada ń zleconych wypłacono zasiłki stałe w ogólnej kwocie 70.740 zł.

3.3.6. Rynek pracy

Według danych Powiatowego Urz ędu Pracy w Pabianicach na dzie ń 31.10.2007r. stopa bezrobocia w całym powiecie pabianickim kształtowała si ę na poziomie 12,4%. Według danych w 2007 roku liczba bezrobotnych ogółem w Gminie Lutomiersk si ęgała 304 osoby, w tym 158 kobiet i 146 m ęŜ czyzn. Sytuacja dotycz ąca bezrobocia w gminie Lutomiersk kształtuje si ę na podobnym poziomie jak w całym powiecie.

25

3.4. SFERA EKONOMICZNA

3.4.1. Rolnictwo

Według danych Głównego Urz ędu Statystycznego, generalna struktura u Ŝytkowania ziemi w gminie przedstawia si ę nast ępuj ąco:  powierzchnia gminy ogółem 13.387 ha - 100%  uŜytki role -71,3% (grunty orne 57%, sady 0.9% ł ąki i pastwiska 13.4%)  lasy -22,1%  pozostałe grunty i nieu Ŝytki – 6,6% Według informacji Urz ędu Gminy z wrze śnia 2007 roku struktura gospodarstw rolnych w gminie przedstawia si ę nast ępuj ąco: ogólna liczba gospodarstw 1 667 sztuk - 100% w tym: • o powierzchni do 2 ha 597 - 35,9% • o powierzchni 2-5 ha 509 - 30.6% • o powierzchni 5-6,99 ha 214 -12,8% • o powierzchni 7-9,99 ha 184 - 11% • o powierzchni 10-14,99 ha 89 - 5,3% • o powierzchni powy Ŝej 15 ha 74 - 4,4%

Jak wynika z powy Ŝszych informacji na terenie gminy ilo ściowo przewa Ŝaj ą gospodarstwa małe do 2 ha.

3.4.2. Podmioty gospodarcze

Obecnie na terenie Gminy działa około 440 jednostek gospodarczych Wi ększo ść z nich jest małymi firmami produkcyjno – handlowo - usługowymi. W Gminie nie ma du Ŝych zakładów przemysłowych Są to podmioty działaj ące głównie w zakresie handlu, dziewiarstwa, krawiectwa, transportu. WYKAZ NAJWI ĘKSZYCH PRZEDSI ĘBIORCÓW znajduj ących si ę na terenie gminy Lutomiersk

Adres Lp Imi ę i nazwisko Adres zakładu głównego

1 Olivia Kurkowska Lutomiersk,ul Polna 15 Lutomiersk, Pl. GIOVANNI COLOR Bartłomieja 5 2. Henryka i Zbigniew Konstantynów Łodzki, Lutomiersk, Aleja Tomaszewscy ul. Sucharskiego Jordana 9 P.P.H.U. „CERAMIKA” 3. Rychlik Jadwiga Wrzaca, ul. Wrzaca, ul. Sklep spo Ŝywczy Piłsudskiego 27 Piłsudskiego 27 4. Grabowska Teresa Mirosławice 77 Mirosławice 77 26

P.P.H.U. “GRABPOL” 5. Sobieraj Mirosław Bechcice-Parcela 21 Bechcice-Parcela 21 P.H.U. „JAMIR” 6. Stachlewski Maciej Lutomiersk, ul. Lutomiersk, ul. 3 Przedsi ębiorstwo Południowa 10 Maja 37 Wielobran Ŝowe „BUD-MASZ” 7. Pawłowska Gra Ŝyna Lutomiersk, ul. Lutomiersk, ul. 3 P.P.H.U. Północna 5 Maja 37 8. Kozera Mieczysław Lutomiersk, ul. Lutomiersk, ul. 3 P.P.H.U. Kili ńskiego 75 Maja 38 9. Tadeusz Koralewski Stanisławów Stary 44 Stanisławów Stary 44 P.P.H.U. „TESPOL” 10. Romuald Miller Wygoda Mikołajewska Wygoda Firma Wielobran Ŝowa nr 4 Mikołajewska 4 „STOLPO” 11. Lech Madali ński Kazimierz, ul. Kazimierz, ul. „P.P.H.U. „GWOBUD” Wschodnia 9 Wschodnia 9 12. Garczy ńska Aneta Lutomiersk, ul. Lutomiersk, ul. „TARTAK” Ko ściuszki 38 Ko ściuszki nr 38 13 Czechowicz Krzysztof Stanisławów Stary nr 38 Lutomiersk, ul. 3 „CZECH-POL” Maja 18 14 Pawłowski Piotr Babiczki nr 28c Babiczki nr 27a P.P.H.U. „AGMES” 15 Wielobran Ŝowe P.P.H.U Wrz ąca, ul. Sikorskiego Wrz ąca, ul. Cieplucha Andrzej Alina, nr 14, Sikorskiego 14 Tomasz

śuberek Janina Lutomiersk, ul. Lutomiersk, ul. 16 Włodarczyk Małgorzata Północna nr 9 Północna nr 9 SALTO S .C. Kowalczyk Radosław Lutomiersk, ul. Sieradz, ul. Łokietka P.P.U „KORA” 33/3 17 Ko ściuszki 32

Marek i Zbigniew Kazimierz, ul. Promyka Wrz ąca, ul. Parcela

Czołczy ńscy 20 1, 18 Zakład Masarski – rozbiór i przetwórstwo mi ęsa Bartczyk Andrzej Zdziechów-Nowy nr Zdziechów-Nowy nr 19 ANGELO 13 13 Teresa Białkowska Florentynów ul. D ębowa Konstantynów Ł, ul. 20 NZOZ MEDICUS- nr 6 Kopernika 2 DENT„samo zdrowie” KONSPORT Lutomiersk, ul. Dąbrowskiego 7 Majewski Mieczysław 21. Kiełbasa Krzysztof

Salezja ńska Lutomiersk, ul. Lutomiersk, ul. 22 ogólnokształc ąca szkoła Kopernika 3 Kopernika 3 muzyczna

Marian Janowski Jeziorko 47 gm. Charbice Górne 23. Gospodarstwo Rolne Koluszki

27

3.4.3.Turystyka

Ogromnym atutem gminy s ą jej walory turystyczne wynikaj ące ze środowiska przyrodniczego, ści ągaj ące turystów z pobliskiej aglomeracji łódzkiej i Pabianic. Władze gminy coraz wi ęcej najsłabszych gruntów, przeznaczaj ą na działki rekreacyjne, st ąd gmina staje si ę z roku na rok coraz silniejszym regionem turystycznym. Baza turystyczna gminy opiera si ę przede wszystkim na pi ęknie zagospodarowanym przyklasztornym kąpielisku, na akwenie wodnym w Zofijówce oraz stwarzaniu dogodnych warunków dla gospodarstw agroturystycznych. Niestety na terenie gminy działa tylko jedno gospodarstwo agroturystyczne w miejscowo ści Czołczyn. Na terenie Gminy zlokalizowane s ą cenne zabytki, in. dworki w Mikołajewicach, Kazimierzu, Zofijówce, Lutomiersku, Bogda ńcu i Mianowie, a tak Ŝe Ko ściół Parafialny i Klasztor Salezjanów w Lutomiersku z Salezja ńsk ą Ogólnokształc ącą Szkoł ą Muzyczn ą II stopnia. Do najwi ększych atrakcji przyrodniczych nale Ŝy Puczniewski Obszar Chronionego Krajobrazu. Rosn ą tu wieloletnie jodły i sosny. Niew ątpliw ą atrakcyjno ść krajoznawcz ą gminy Lutomiersk podnosz ą tak Ŝe pomniki przyrody, wyst ępuj ące w: Szydłowie (aleja d ębów szypułkowych), Mikołajewicach (lipy drobnolistne), Lutomiersku (d ąb szypułkowy), Orzechowie - Trupiance (głaz narzutowy) i kilka innych. O atrakcyjno ści turystycznej terenu świadczy to, Ŝe wła śnie przez Mikołajewice przebiega jedyny szlak turystyczny w Gminie Lutomiersk (czerwony) o nazwie Szlak okolic Łodzi. Szlak ten biegnie z Łodzi przez Tuszyn, Pabianice, Łask-Kolumn ę, Mikołajewice, Lutomiersk, Kazimierz a Ŝ do Klasztoru w Łagiewnikach k/Łodzi. Obok atrakcyjnych, corocznych uroczysto ści o charakterze regionalnym, takich jak Dni Lutomierska i Do Ŝynki, w gminie odbywaj ą si ę imprezy o charakterze ogólnopolskim: Festiwal Piosenki Dzieci Niepełnosprawnych.

28

IV. IDENTYFIKACJA NAJWA śNIEJSZYCH PROBLEMÓW WYST ĘPUJ ĄCYCH NA TERENIE GMINY LUTOMIERSK

4.1. Wykaz najwa Ŝniejszych problemów wyst ępuj ących na terenie Gminy Lutomiersk :

Sfera zagospodarowania przestrzennego • Standard wyposa Ŝenia gminy w zakresie infrastruktury technicznej jest niewystarczaj ący głównie w zakresie kanalizacji, gazyfikacji, • Nienajlepszy stan techniczny dróg i chodników; • Brak Planu Zagospodarowania Przestrzennego • Niedostatecznie rozwini ęta baza wypoczynkowo-turystycznej • Zanieczyszczenie terenów le śnych. • Niezadawalaj ący stan czysto ści rzeki Ner, Lubczynki oraz drobniejszych cieków wodnych; • Du Ŝy udział gleb o słabej klasie bonitacyjnej; • Zły stan techniczny Sfera społeczna  Wysoki wska źnik bezrobocia,  Brak alternatywnych do rolnictwa źródeł utrzymania  niewystarczaj ący standard bazy medycznej,,  niedostateczna oferta kulturalna dla dzieci i młodzie Ŝy  niedostateczna baza sportowa przy niektórych szkołach Sfera ekonomiczna: • Rozdrobnienie gospodarstw i zwi ązane z tym niskie dochody rolników; • Zbyt mała liczba du Ŝych podmiotów gospodarczych b ędących motorem rozwoju i źródłem utrzymania dla miejscowej ludno ści • Brak perspektyw na wzrost zatrudnienia w rolnictwie i przemy śle – emigracja za prac ą.

4.2. Analiza SWOT – mocnych i słabych stron obszaru gminy Lutomiersk

Nazwa SWOT jest akronimem angielskich słów Strengths (mocne strony), Weaknesses (słabe strony), Opportunities (szanse w otoczeniu), Threats (zagro Ŝenia w otoczeniu). Jest ona efektywn ą metod ą identyfikacji słabych i silnych stron miejscowo ści oraz badania szans i zagro Ŝeń, jakie stoj ą przed miejscowo ści ą. SWOT zawiera okre ślenie czterech grup czynników:

29

- „mocnych stron” – uwarunkowa ń wewn ętrznych, które stanowi ą silne strony miejscowo ści i które nale Ŝycie wykorzystane sprzyja ć b ędą jej rozwojowi (utrzyma ć je jako mocne, i na których nale Ŝy oprze ć jej przyszły rozwój); - „słabych stron” – uwarunkowa ń wewn ętrznych, które stanowi ą słabe strony miejscowo ści i które nie wyeliminowane utrudnia ć b ędą jej rozwój (ich oddziaływanie nale Ŝy minimalizowa ć); - „szans” - uwarunkowa ń zewn ętrznych, które nie s ą bezpo średnio zale Ŝne od zachowania społeczno ści wiejskiej, ale które mog ą by ć traktowane jako szanse, i przy odpowiednio podj ętych przez ni ą działaniach, wykorzystane jako czynniki sprzyjaj ące rozwojowi miejscowo ści; - „zagro Ŝeń” - uwarunkowa ń zewn ętrznych, które tak Ŝe nie s ą bezpo średnio zale Ŝne od zachowania społeczno ści wiejskiej, ale które mog ą stanowi ć zagro Ŝenie dla jej rozwoju (nale Ŝy unika ć ich negatywnego oddziaływania na rozwój miejscowo ści). Przedstawiona poni Ŝej analiza mocnych i słabych stron oraz szans i zagro Ŝeń jest syntez ą poszczególnych obszarów Ŝycia społeczno-gospodarczego Gminy Lutomiersk

Mocne strony Słabe strony 1. Dobre poło Ŝenie obok aglomeracji 1. Nienajlepszy stan techniczny dróg i Łódzkiej, Pabianic; chodników, 2. Istnienie potencjału infrastruktury dla 2. Brak sieci kanalizacyjnej; inicjatyw społeczno-kulturalnych (budynki 3. Rozdrobnienie gospodarstw i zwi ązane z szkół, budynek Gminnego O środka, tym niskie dochody rolników; remiz stra Ŝackich); 4. Brak du Ŝych podmiotów gospodarczych 3. Dobry poziom kształcenia lokalnych będących motorem rozwoju i źródłem szkół utrzymania dla miejscowej ludno ści; 4. Wysoki stopie ń zwodoci ągowania gminy, 5. Bezrobocie, brak nowych miejsc pracy dobrze rozwini ęta sie ć telefoniczna 6. Mała ilo ść inwestorów zewn ętrznych i elektro-energetyczna; 7. Zanieczyszczenie terenów le śnych. 5. Pr ęŜ nie działaj ące jednostki OSP zarówno w sferze ratownictwa ogniowego jak i imprez o charakterze kulturalno-społecznym; 6. Korzystne warunki do wypoczynku i rozwoju agroturystyki; 7. Aktywno ść mieszka ńców ch ętnie podejmuj ących inicjatywy społeczne; 8. Rozwój budownictwa mieszkaniowego 30

i letniskowego;

Szanse Zagro Ŝenia 1. Sprzyjaj ąca polityka regionalna, w tym 1. Niestabilny system prawny, szczególnie adresowana do rozwoju obszarów podatkowy w Polsce. wiejskich ze strony rz ądu i władz 2. Trudno dost ępny pieni ądz (niestabilno ść wojewódzkich; kredytowa i bankowa). 2. Mo Ŝliwo ść uzyskania środków z 3. Ograniczone mo Ŝliwo ści finansowe funduszy Unii Europejskiej; bud Ŝetu Gminy Lutomiersk; 3. Popyt w Polsce na usługi turystyczne 4. Du Ŝa konkurencja w zakresie oparte o zasoby przyrodnicze; pozyskiwania środków unijnych; 4. Uruchomienie programów 5. Migracja młodzie Ŝy zwi ązana z edukacj ą i restrukturyzacji rolnictwa; poszukiwaniem pracy. 5. Modernizacja nawierzchni dróg; 6. Bezrobocie; 6. Opracowanie Planu Zagospodarowania Przestrzennego.

31

V. CELE OGÓLNE I SZCZEGÓŁOWE ROZWOJU GMINY LUTOMIERSK

Głównym celem rozwoju gminy Lutomiersk jest podniesienie poziomu Ŝycia mieszka ńców poprzez pełniejsze wykorzystanie potencjału do rozwoju funkcji gospodarczych (przedsi ębiorczo ści, turystyki, rolnictwa) oraz zachowanie równowagi przyrodniczej środowiska naturalnego. Najwa Ŝniejszymi celami szczegółowymi dla gminy s ą: 1. Cele ekologiczne i kulturowe: • ochrona walorów systemów ekologicznych, • ochrona jako ści i zasobów wód powierzchniowych i podziemnych, • powi ększanie świadomo ści ekologicznej społecze ństwa, • zachowanie ładu przestrzennego w jednostkach osadniczych, • ochrona i utrzymanie obiektów zabytkowych w celu wzbogacenia oferty turystycznej gminy, 2. Cele społeczno – gospodarcze: • tworzenie warunków dla powstawania nowych miejsc pracy • rozwój turystyki w oparciu o wyst ępuj ące na terenie gminy walory przyrodnicze, • kreowanie rozwoju gospodarczego gminy z uwzgl ędnieniem dostosowania si ę do norm Unii Europejskiej, • poprawa warunków Ŝycia mieszka ńców 3. Cele rozwoju infrastruktury technicznej i transportowej z uwzgl ędnieniem bezpiecze ństwa pa ństwa: • zaspokojenie potrzeb ludno ści poprzez uzbrojenie gminy w odpowiedniej ilo ści i jako ści infrastruktur ę techniczn ą, • poprawa warunków technicznych systemów komunikacyjnych zewn ętrznych i wewn ętrznych w celu podniesienia atrakcyjno ści inwestycyjnej obszaru.

32

VI. ZADANIA ZMIERZAJ ĄCE DO REALIZACJI CELÓW

6.1. Lista zada ń, poprawiaj ących sytuacj ę społeczno-gospodarcz ą gminy: a) Zmiany w strukturze gospodarczej obszaru, w tym zasady kształtowania rolnej i le śnej przestrzeni produkcyjnej: • wspieranie restrukturyzacji i modernizacja rolnictwa, w tym rozwój alternatywnych dla rolnictwa źródeł utrzymania • wspieranie rozwoju przedsi ębiorczo ści w celu dywersyfikacji bran Ŝ działalno ści wytwórczej • stworzenie warunków do rozwoju przetwórstwa i przechowalnictwa płodów rolnych i ogrodniczych • wspieranie rozwoju agroturystyki i usług zwi ązanych z rekreacj ą i turystyk ą • wspieranie tworzenia alternatywnych źródeł dochodów dla mieszka ńców gminy b) Zmiany w sposobie u Ŝytkowania terenu • Cz ęś ciowe zalesienie gleb o niskiej przydatno ści rolniczej, sprzyjaj ące utrzymaniu przyrodniczo-krajobrazowych walorów gminy. • rozwój funkcji rekreacyjno-letniskowej gminy • budowa sieci rowerowych szlaków turystycznych c) Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury • poprawa jako ści (nawierzchni i szeroko ści) dróg • rozbudowa i modernizacja sieci kanalizacyjnej i oczyszczalni ścieków • budowa chodników dla pieszych i ście Ŝek rowerowych (lub ci ągów pieszo- rowerowych). d) Poprawa stanu środowiska naturalnego • ochrona i rozwój obszarów chronionych; • osi ągni ęcie standardów jako ści elementów środowiska przyrodniczego; • poprawa gospodarki wodno – ściekowej poprzez budow ę systemu kanalizacji i budow ę oraz modernizacj ę oczyszczalni ścieków; • przywrócenie jako ści wód powierzchniowych do wymaganych standardów oraz ochrona jako ści wód podziemnych wraz z racjonalizacj ą ich wykorzystania • rekultywacja doliny Neru • wzrost wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych • promowanie produkcji czystej ekologicznie • zwi ększenie lesisto ści gminy • organizacja systemu składowania i utylizacji odpadów komunalnych • wdro Ŝenie systemu sortowania odpadów w miejscu ich powstawania 33

• upowszechnienie systemu recyklingu surowców wtórnych (makulatury, szkła, tworzyw sztucznych, aluminium i in.) • budowa przył ączy sieci gazowej • podnoszenie świadomo ści ekologicznej mieszka ńców gminy. e) Poprawa stanu środowiska kulturowego • rozwijanie i wspieranie ruchu sportowego i kulturalnego • modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej, edukacyjnej i kulturalnej f) Poprawa warunków i jako ści Ŝycia mieszka ńców • poprawa jako ści dróg i zwi ększenie bezpiecze ństwa ruchu drogowego • budowa (rozbudowa) sieci kanalizacyjnej i przydomowych oczyszczalni ścieków • rozbudowa sieci gazowej, elektroenergetycznej, telekomunikacyjnej • poprawa kultury fizycznej dzieci i młodzie Ŝy poprzez budow ę sal gimnastycznych, hal sportowych przy szkołach podstawowych oraz stadionów wiejskich • podniesienie jako ści kształcenia poprzez wyposa Ŝenie pracowni przedmiotowych w szkołach podstawowych w niezb ędne pomoce dydaktyczne oraz rozszerzenie oferty zaj ęć pozalekcyjnych • budowa mieszka ń socjalnych i komunalnych g) Rozwój zasobów ludzkich • pobudzanie lokalnej przedsi ębiorczo ści • zmiana form pomocy społecznej • szkolenia dla osób bezrobotnych • dokształcanie rolników z wykorzystaniem infrastruktury szkolnej • podniesienie poziomu edukacji mieszka ńców gminy

6.2. Lista zada ń do zrealizowania na terenie gminy Lutomiersk

W ramach inwestycji planowanych w gminie na lata 2007-2015 realizowane b ędą nast ępuj ące zadania: I) Przebudowa centrum Lutomierska 1) I etap przebudowa parku na Pl. Jana Pawła II 2) II etap przebudowa ulic w centrum Lutomierska - nawierzchnie i chodniki

II) Przebudowa centrum Kazimierza: 1) I etap przebudowa parku na Pl. Ko ściuszki i 2) II etap przebudowa ulic w centrum Kazimierza-nawierzchnie i chodniki

III) Poprawa lokalnych poł ącze ń drogowych z drogami powiatowymi na terenie gminy Lutomiersk:

34

1) Przebudowa dróg gminnych na terenie gminy Lutomiersk : nr 111057 E w Mianowie zadanie I, nr 108210 E w Kolonii Bechcice zadanie II, nr 103408 E we Florentynowie zadanie III” 2) Przebudowa drogi gminnej nr 108208E Zacisze - Mikołajewice granice gminy Wodzierady - Ludowinka 3) Przebudowa drogi gminnej nr 108206ECharbice Dolne - Czołczyn 4) Przebudowa drogi gminnej nr 108205E Jerwonice granice gminy Wodzierady - Kwiatkowice 5) Przebudowa drogi gminnej nr 108209EJeziorko- granice gminy Zadzim - Mały ń 6) Przebudowa drogi gminnej nr 108204E Babiczki- granice miasta Konstantynów Łódzki 7) Przebudowa drogi gminnej nr 108203EStanisławów Stary - Babice Du Ŝe - Babice Małe -Kazimierz 8) Przebudowa drogi gminnej nr 120003E Zgniłe Błoto - granice gminy Aleksandrów Łódzki-Zdziechów Nowy – Albertów - Malanów 9) Przebudowa drogi gminnej nr 108201E Trupianka – Orzechów - Charbice Górne 10) Przebudowa drogi gminnej nr 108202E Franciszków – Szydłów 11) Przebudowa drogi gminnej Zalew - Legendzin (Prusinowiczki) 12) Przebudowa ulicy Wiejskiej we Wrz ącej 13) Przebudowa odcinka ulicy Przełajowej we Wrz ącej 14) Przebudowa odcinka drogi gminnej w Babicach 15) Przebudowa odcinka drogi gminnej nr 111055E Fułki – granice gminy Dalików – Mianów 16) Przebudowa odcinka drogi gminnej nr 111058E (Madaje Stare) – granice gminy Dalików - Orzechów IV) Poprawa lokalnych poł ącze ń drogowych z drog ą wojewódzk ą: 1) Przebudowa drogi gminnej nr 108207E Czołczyn – Antoniew 2) Przebudowa drogi gminnej Mirosławice – Babice 3) Przebudowa drogi gminnej Mirosławice – Bechcice 4) Przebudowa drogi gminnej Mirosławice przez wie ś 5) Przebudowa drogi gminnej Antoniew - Zacisze V) Poprawa lokalnych poł ącze ń drogowych na terenie gminy Lutomiersk w ni Ŝej wymienionych miejscowo ściach:

• Albertów • Babice • Bechcice • Bechcice Kol. • Charbice Dolne • Charbice Górne 35

• Dziektarzew • Florentynów • Florentynów-Bechcice • Franciszków • Kazimierz • Lutomiersk • Malanów • Mikołajewice i Mikołajewice Kolonia • Mirosławice • Prusinowice • Prusinowice - Florentynów • Puczniew • Stanisławów Stary • Szydłów - Szydłówek • Wrz ąca • Zalew • Zdziechów • śurawieniec VI) Przebudowa ulic wewn ątrzosiedlowych w Lutomiersku VII) Przebudowa ulic wewn ątrzosiedlowych w Kazimierzu VIII) Przebudowa odcinka ulicy Szkolnej w Kazimierzu IX) Przebudowa odcinka ulicy Sikorskiego we Wrz ącej X) Przebudowa odcinka ulicy Kwiatowej w Lutomiersku i odcinka ulicy Przełajowej we Wrz ącej XI) Przebudowa drogi gminnej w Charbicach Dolnych XII) Budowa ście Ŝek rowerowych na terenie gminy Lutomiersk XIII) Rozbudowa o świetlenia ulicznego przy drogach gminnych XIV) Budowa oczyszczalni ścieków i sieci kanalizacyjnej wraz z przył ączami na terenie gm. Lutomiersk - I etap budowa oczyszczalni ścieków w Lutomiersku i sieci kanalizacji sanitarnej z przył ączami w Lutomiersku i Wrz ącej XV) Modernizacja i przebudowa budynku gminnego przy ul. Dąbrowskiego 21 w Lutomiersku z przeznaczeniem na Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej XVI) Poprawa bezpiecze ństwa i ochrony zdrowia mieszka ńców gminy- doposa Ŝenie gminnych jednostek OSP w Kazimierzu i Szydłowie – zakup średnich samochodów po Ŝarniczych XVII) Budowa sali gimnastycznej przy Szkole Podstawowej w Lutomiersku XVIII) Modernizacja uj ęcia wody w Szydłowie XIX) Modernizacja uj ęcia wody w Prusinowicach i Lutomiersku

36

XX) Rozbudowa bazy sportowej przy Szkołach Podstawowych w Kazimierzu i Szydłowie XXI) Rozbudowa stadionu sportowego wraz z zapleczem w Lutomiersku XXII) Przebudowa budynku GOK w Lutomiersku wraz z przebudow ą otoczenia. XXIII) „nie tylko tablica – wykorzystanie nowoczesnych technologii informatycznych w kształceniu młodzie Ŝy ze szkół ró Ŝnych szczebli”.

37 VII. REALIZACJA ZADA Ń I PROJEKTÓW

Zadanie I

Przebudowa centrum Lutomierska: 1) I etap przebudowa parku na Pl. Jana Pawła II TYTUŁ ZADANIA 2) II etap przebudowa ulic w centrum Lutomierska

CAŁKOWITY KOSZT 800.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 - 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych nawierzchni i chodników Wska źniki rezultatu: • Poprawa bezpiecze ństwa mieszka ńców SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie II

Przebudowa centrum Kazimierza: 1) I etap przebudowa parku na Pl. Ko ściuszki TYTUŁ ZADANIA 2) II etap przebudowa ulic w centrum Kazimierza - nawierzchnie i chodniki CAŁKOWITY KOSZT 400.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROW– 75 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 25 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych nawierzchni i chodników Wska źniki rezultatu: • Poprawa bezpiecze ństwa mieszka ńców

SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

38 Zadanie III 1

Przebudowa dróg gminnych na terenie gminy Lutomiersk : nr 111057 E w Mianowie zadanie I, TYTUŁ ZADANIA nr 108210 E w Kolonii Bechcice zadanie II, nr 103408 E we Florentynowie zadanie III”

CAŁKOWITY KOSZT 980.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2008 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie III 2

Przebudowa drogi gminnej nr 108208E Zacisze - Mikołajewice granice gminy Wodzierady - TYTUŁ ZADANIA Ludowinka

CAŁKOWITY KOSZT 250.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

39 Zadanie III 3

Przebudowa drogi gminnej nr 108206E Charbice TYTUŁ ZADANIA Dolne - Czołczyn CAŁKOWITY KOSZT 300.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie III4

Przebudowa drogi gminnej nr 108205E

TYTUŁ ZADANIA Jerwonice granice gminy Wodzierady - Kwiatkowice CAŁKOWITY KOSZT 300.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść zmodernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

40

Zadanie III5

Przebudowa drogi gminnej nr 108209E Jeziorko- TYTUŁ ZADANIA granice gminy Zadzim - Mały ń CAŁKOWITY KOSZT 200.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2008 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie III6

Przebudowa drogi gminnej nr 108204E Babiczki- TYTUŁ ZADANIA granice miasta Konstantynów Łódzki CAŁKOWITY KOSZT 300.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2010 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

41

Zadanie III7

Przebudowa drogi gminnej nr 108203E TYTUŁ ZADANIA Stanisławów Stary- Babice Du Ŝe- Babice Małe - Kazimierz CAŁKOWITY KOSZT 300.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2010 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie III8

Przebudowa drogi gminnej nr 120003E Zgniłe TYTUŁ ZADANIA Błoto- granice gminy Aleksandrów Łódzki - Zdziechów Nowy – Albertów - Malanów CAŁKOWITY KOSZT 300.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007– 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

42

Zadanie III9

Przebudowa drogi gminnej nr 108201E TYTUŁ ZADANIA Trupianka – Orzechów - Charbice Górne CAŁKOWITY KOSZT 300.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie III10

Przebudowa drogi gminnej nr 108202E TYTUŁ ZADANIA Franciszków –Szydłów CAŁKOWITY KOSZT 300.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

43 Zadanie III11

Przebudowa drogi gminnej Zalew – Legendzin TYTUŁ ZADANIA (Prusinowiczki )

CAŁKOWITY KOSZT 180.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie III12

Przebudowa ulicy Wiejskiej we Wrz ącej TYTUŁ ZADANIA

CAŁKOWITY KOSZT 300.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2008 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

44 Zadanie III13

Przebudowa odcinka ulicy Przełajowej we TYTUŁ ZADANIA Wrz ącej

CAŁKOWITY KOSZT 180.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2009 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie III14

Przebudowa odcinka drogi gminnej w Babicach TYTUŁ ZADANIA

CAŁKOWITY KOSZT 180.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2008 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

45 Zadanie III15

Przebudowa odcinka drogi gminnej nr 111055E TYTUŁ ZADANIA Fułki – granice gminy Dalików – Mianów

CAŁKOWITY KOSZT 100.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długość modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie III16

Przebudowa odcinka drogi gminnej nr 111058E (Madaje Stare) – granice gminy Dalików - TYTUŁ ZADANIA Orzechów

CAŁKOWITY KOSZT 350.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

46 Zadanie IV1

Przebudowa drogi gminnej nr 108207E Czołczyn TYTUŁ ZADANIA - Antoniew

CAŁKOWITY KOSZT 300.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie IV2

Przebudowa drogi gminnej Mirosławie - Babice TYTUŁ ZADANIA

CAŁKOWITY KOSZT 300.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

47 Zadanie IV3

Przebudowa drogi gminnej Mirosławice - Bechcice TYTUŁ ZADANIA

CAŁKOWITY KOSZT 300.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie IV4

Przebudowa drogi gminnej Mirosławice przez wie ś TYTUŁ ZADANIA

CAŁKOWITY KOSZT 250.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2008 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

48 Zadanie IV5

Przebudowa drogi gminnej Antoniew - Zacisze TYTUŁ ZADANIA

CAŁKOWITY KOSZT 250.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie V

Poprawa lokalnych poł ącze ń drogowych na terenie gminy Lutomiersk w nast ępuj ących miejscowo ściach: Albertów, Babice, Bechcice, Bechcice Kol. Charbice Dolne, Charbice Górne Dziektarzew, Florentynów, Florentynów - TYTUŁ ZADANIA Bechcice, Franciszków, Kazimierz, Lutomiersk, Malanów, Mikołajewice i Mikołajewice Kolonia, Mirosławice, Prusinowice, Prusinowice – Florentynów, Puczniew, Stanisławów Stary, Szydłów – Szydłówek, Wrz ąca, Zalew., Zdziechów, śurawieniec CAŁKOWITY KOSZT 2.000.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2015 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

49 Zadanie VI

Przebudowa ulic wewn ątrzosiedlowych TYTUŁ ZADANIA w Lutomiersku CAŁKOWITY KOSZT 1.500.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2015 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wskaźniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie VII

TYTUŁ ZADANIA Przebudowa ulic wewn ątrzosiedlowych w Kazimierzu CAŁKOWITY KOSZT 1.500.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2015 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

50 Zadanie VIII

Przebudowa odcinka ulicy Szkolnej w Kazimierzu TYTUŁ ZADANIA

CAŁKOWITY KOSZT 300.000PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2008 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie IX

Przebudowa odcinka ulicy Sikorskiego we TYTUŁ ZADANIA Wrz ącej CAŁKOWITY KOSZT 198.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2008 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

51 Zadanie X

Przebudowa odcinka ulicy Kwiatowej TYTUŁ ZADANIA w Lutomiersku i odcinka ulicy Przełajowej we Wrz ącej CAŁKOWITY KOSZT 275.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2008 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie XI

Przebudowa drogi gminnej w Charbicach TYTUŁ ZADANIA Dolnych

CAŁKOWITY KOSZT 250.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2008 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść modernizowanych dróg gminnych • Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy Wska źniki rezultatu: • Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci • No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

52 Zadanie XII

Budowa ście Ŝek rowerowych na terenie gminy TYTUŁ ZADANIA Lutomiersk CAŁKOWITY KOSZT 300.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2015 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść wybudowanych ście Ŝek rowerowych Wska źniki rezultatu: • Liczba nowych ofert programowych w zakresie kultury i turystyki • Liczba nowych miejsc pracy powstała w wyniku realizacji projektów turystycznych i kulturalnych • Liczba osób korzystaj ących z nowej lokalnej bazy kulturalnej i turystycznej SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie XIII

Rozbudowa o świetlenia ulicznego przy drogach TYTUŁ ZADANIA gminnych CAŁKOWITY KOSZT 200.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Liczba wybudowanych/zmodernizowanych punktów oświetleniowych

Wska źniki rezultatu: • Liczba osób korzystaj ących z oświetlonych odcinków drogi

SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

53 Zadanie XIV

Budowa oczyszczalni ścieków i sieci kanalizacyjnej wraz z przył ączami na terenie gm.

TYTUŁ ZADANIA Lutomiersk - I etap budowa oczyszczalni ścieków w Lutomiersku i sieci kanalizacji sanitarnej z przył ączami w Lutomiersku i Wrz ącej CAŁKOWITY KOSZT 8.500.000,00 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2012 – 2015 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Długo ść wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej; • Liczba wybudowanych oczyszczalni ścieków Wska źniki rezultatu: • Liczba osób korzystaj ących z kanalizacji • Liczba gospodarstw domowych/budynków obsługiwanych przez oczyszczalni ę ścieków SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie XV

Modernizacja i przebudowa budynku gminnego przy ul. D ąbrowskiego 21 w Lutomiersku z TYTUŁ ZADANIA przeznaczeniem na Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej

CAŁKOWITY KOSZT 1.000.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Powierzchnia zmodernizowanego obiektu

Wska źniki rezultatu: • Poprawa warunków u Ŝytkowania

SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

54 Zadanie XVI

Poprawa bezpiecze ństwa i ochrony zdrowia mieszka ńców gminy - doposa Ŝenie gminnych TYTUŁ ZADANIA jednostek OSP w Kazimierzu i Szydłowie – zakup średnich samochodów po Ŝarniczych

CAŁKOWITY KOSZT 1.200.000PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Ilo ść średnich samochodów po Ŝarniczych Wska źniki rezultatu: • Zwi ększenie bezpiecze ństwa mieszka ńców

SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie XVII

Budowa sali gimnastycznej przy Szkole TYTUŁ ZADANIA Podstawowej w Lutomiersku

CAŁKOWITY KOSZT 4.500.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2009 – 2011 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • powierzchnia wybudowanej sali gimnastycznej • powierzchnia boiska w sali gimnastycznej • powierzchnia u Ŝytkowa sali gimnastycznej • kubatura sali gimnastycznej • liczba miejsc dla publiczno ści Wska źniki rezultatu: • liczba uczniów korzystaj ących z sali gimnastycznej • liczba osób korzystaj ących z sali gimnastycznej • liczba nowych ofert programowych w zakresie kultury fizycznej • Liczba nowych miejsc pracy powstała w wyniku realizacji projektów z zakresu infrastruktury sportowej SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

55 Zadanie XVIII

TYTUŁ ZADANIA Modernizacja uj ęcia wody w Szydłowie CAŁKOWITY KOSZT 1.000.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Liczba wybudowanych / zmodernizowanych stacji uzdatniania Wska źniki rezultatu: • Liczba gospodarstw domowych /budynków obsługiwanych przez stacj ę uzdatniania wody • Powierzchnia terenów inwestycyjnych obj ęta działaniem stacji uzdatniania wody

SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie XIX

TYTUŁ ZADANIA Modernizacja uj ęcia wody w Prusinowicach CAŁKOWITY KOSZT 150.000PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • Liczba wybudowanych / zmodernizowanych stacji uzdatniania Wska źniki rezultatu: • Liczba gospodarstw domowych /budynków obsługiwanych przez stacj ę uzdatniania wody • Powierzchnia terenów inwestycyjnych obj ęta działaniem stacji uzdatniania wody

SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

56 Zadanie XX

Rozbudowa bazy sportowej przy Szkołach TYTUŁ ZADANIA Podstawowych w Kazimierzu i w Szydłowie CAŁKOWITY KOSZT 300.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • liczba wybudowanych/ zmodernizowanych obiektów infrastruktury społecznej • powierzchnia boiska piłkarskiego • długo ść bie Ŝni okr ęŜ nej • długo ść bie Ŝni prostej • liczba miejsc dla publiczno ści Wska źniki rezultatu: • liczba osób korzystaj ących ze zmodernizowanego obiektu (mieszka ńców gminy) • liczba nowych ofert programowych w zakresie kultury fizycznej • Liczba nowych miejsc pracy powstała w wyniku realizacji projektów z zakresu infrastruktury sportowej SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie XXI

Rozbudowa stadionu sportowego wraz z TYTUŁ ZADANIA zapleczem w Lutomiersku CAŁKOWITY KOSZT 500.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA RPO WŁ – 85 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • liczba wybudowanych/ zmodernizowanych obiektów infrastruktury społecznej • powierzchnia boiska piłkarskiego Wska źniki rezultatu: • liczba osób korzystaj ących ze zmodernizowanego obiektu (mieszka ńców gminy) • liczba nowych ofert programowych w zakresie kultury fizycznej • Liczba nowych miejsc pracy powstała w wyniku realizacji projektów z zakresu infrastruktury sportowej SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

57

Zadanie XXII

Przebudowa budynku GOK w Lutomiersku wraz TYTUŁ ZADANIA z przebudow ą otoczenia CAŁKOWITY KOSZT 607.000 PLN ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROW – 75 % kosztów Bud Ŝet Gminy – 25 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2007 – 2013 OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki produktu: • powierzchnia zmodernizowanego budynku Wska źniki rezultatu: • liczba osób korzystaj ących z budynku GOK

SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Protokół odbioru • Dokumentacja powykonawcza

Zadanie XXIII

„Nie tylko tablica – wykorzystanie nowoczesnych TYTUŁ ZADANIA technologii informatycznych w kształceniu młodzie Ŝy ze szkół ró Ŝnych szczebli”

CAŁKOWITY KOSZT 200.000 PLN RPO – 85 % kosztów ŹRÓDŁA FINANSOWANIA Bud Ŝet Gminy – 15 % kosztów HARMONOGRAM REALIZACJI Lata 2009-2010 Wska źniki produktu: • ilo ść zakupionych komputerów • ilo ść zakupionego oprogramowania • OCZEKIWANE REZULTATY – WSKA ŹNIKI Wska źniki rezultatu: • liczba osób korzystaj ących z zakupionego sprz ętu

• Protokół odbioru SPOSÓB POMIARU WSKA ŹNIKÓW • Dokumentacja powykonawcza

Realizacja wy Ŝej wymienionych zada ń przebiega ć b ędzie zgodnie z uwarunkowaniami zagospodarowania przestrzennego gminy, przy udziale środków bud Ŝetowych gminy, środków z bud Ŝetu pa ństwa, oraz z uwzgl ędnieniem współfinansowania ze środków Unii Europejskiej.

58 VIII. POWI ĄZANIE PROJEKTÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI, REALIZOWANYMI NA TERENIE GMINY/POWIATU/WOJEWÓDZTWA

Niniejszy Plan Rozwoju Lokalnego to dokument programowy, który w swoich ustaleniach jest komplementarny do dokumentów planistycznych, b ędących podstaw ą polityki regionalnej zarówno na poziomie wojewódzkim, krajowym jak i europejskim. Zgodno ść Planu Rozwoju Lokalnego ze strategicznymi dokumentami planistycznymi wy Ŝszego rz ędu jest bowiem warunkiem koniecznym jego skutecznej realizacji. Poni Ŝej wykazano zgodno ść zakładanych kierunków rozwoju Gminy Lutomiersk z zało Ŝeniami niektórych dokumentów. Powi ązanie z Narodowym Planem Rozwoju na lata 2007 – 2013 Podstaw ą opracowania Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Lutomiersk w zakresie metodycznym jest Narodowy Plan Rozwoju na lata 2007 – 2013. Diagnoza stanu gminy, prognozy trendów demograficznych i gospodarczych oraz sformułowane na ich podstawie cele s ą spójne z zało Ŝeniami i celami NPR. Nale Ŝy podkre śli ć, i Ŝ diagnoza aktualnego stanu gminy w dziedzinie gospodarczej i społecznej ujawniła oraz potwierdziła wyst ępowanie na terenie gminy problemów i negatywnych tendencji opisywanych tak Ŝe w analizie stanu kraju zawartej w NPR. Chodzi tu m.in. o: o słabe wykorzystanie szans wynikaj ących z rozwoju turystyki w Polsce, o trudn ą sytuacj ę na rynku pracy – wysok ą stop ę bezrobocia oraz niski poziom wska źników aktywno ści zawodowej i zatrudnienia, o du Ŝe zró Ŝnicowanie mi ędzy dochodami gospodarstw domowych, o zbyt nisk ą aktywno ść społeczną Polaków, o brak innowacyjnych przedsi ęwzi ęć . W zwi ązku z tym cele strategiczne obu dokumentów s ą ze sob ą powi ązane. Dotyczy to głównie nast ępuj ących celów NPR: • wzmocnienie konkurencyjno ści regionów i przedsi ębiorstw oraz wzrost zatrudnienia, • podniesienie poziomu spójno ści społecznej, gospodarczej i przestrzennej. Powi ązanie z Narodow ą Strategi ą Spójno ści Zapisy Narodowej Strategii Spójno ści w zakresie identyfikacji problemów na obszarze Polski oraz zamierzonych do osi ągni ęcia celów s ą to Ŝsame z celami stawianymi przed władzami oraz społeczno ści ą Gminy Lutomiersk. Dotyczy to przede wszystkim nast ępuj ących celów horyzontalnych: a) Poprawa jako ści kapitału ludzkiego i zwi ększenie spójno ści społecznej: • Wzrost poziomu edukacji oraz poprawa jako ści kształcenia, • Tworzenie warunków sprzyjaj ących rozwojowi przedsi ębiorczo ści, • Przeciwdziałanie ubóstwu i zapobieganie wykluczeniu społecznemu, • Wzmocnienie potencjału zdrowotnego kapitału ludzkiego.

59 b) Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej, maj ącej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjno ści Polski i jej regionów, m. in. poprzez: • Zapewnienie i rozwój infrastruktury ochrony środowiska, • Wsparcie podstawowej infrastruktury społecznej. c) Podniesienie konkurencyjno ści i innowacyjno ści przedsi ębiorstw, w tym szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej warto ści dodanej oraz rozwój sektora usług: • Wspieranie działalno ści wytwórczej przynosz ącej wysok ą warto ść dodan ą, • Rozwój sektora usług, • Poprawa otoczenia funkcjonowania przedsi ębiorstw i ich dost ępu do zewn ętrznego finansowania, • Społecze ństwo informacyjne, • Zwi ększenie inwestycji w badania i rozwój i tworzenie rozwi ąza ń innowacyjnych. d) Wzrost konkurencyjno ści polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej: • Przeciwdziałanie marginalizacji i peryferyzacji obszarów problemowych. e) Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich: • Wyrównywanie szans rozwojowych na obszarach wiejskich. Zało Ŝenia Planu Rozwoju Lokalnego odnosz ą si ę tak Ŝe do celu głównego NSS, okre ślonego jako: tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjno ści gospodarki opartej na wiedzy i przedsi ębiorczo ści zapewniaj ącej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójno ści społecznej, gospodarczej i przestrzennej Powi ązanie z Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Lutomiersk wpisuje si ę w priorytetowe dla rozwoju regionu łódzkiego działania podejmowane w ramach trzech najwa Ŝniejszych stref strategicznych uj ętych w Regionalnym Program Operacyjnym Województwa Łódzkiego, tj.: I. Wzrost ogólnego poziomu cywilizacyjnego województwa Priorytetowe kierunki działa ń:

− Podniesienie poziomu wykształcenia i rozwój kulturowy mieszka ńców,

− Podniesienie jako ści Ŝycia i stanu zdrowotno ści mieszka ńców,

− Uporz ądkowanie gospodarki przestrzennej. II. Poprawa pozycji konkurencyjnej gospodarki województwa

Priorytetowe kierunki działa ń:

− Zwi ększenie dost ępno ści regionu poprzez rozwój infrastruktury transportowej i informacyjnej,

60 − Tworzenie nowoczesnej bazy gospodarczej,

− Stymulowanie wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich regionu,

− Tworzenie, w kraju i zagranic ą, wizerunku regionu przyjaznego i atrakcyjnego do zamieszkania, inwestowania i współpracy III. Stworzenie rzeczywistego regionu społeczno-ekonomicznego posiadaj ącego własn ą podmiotowo ść kulturow ą i gospodarcz ą Priorytetowe kierunki działa ń:

− Wspomaganie i promowanie ró Ŝnych form edukacji regionalnej dzieci, młodzie Ŝy i dorosłych,

− Inicjowanie i wspomaganie rozwoju ró Ŝnych form i przejawów kultury regionalnej oraz ruchów regionalistycznych,

− Stymulowanie przemian w sieci osadniczej województwa, polegaj ących na wzro ście roli miast w organizacji funkcjonalno-przestrzennej regionu. Plan Rozwoju Lokalnego gminy Lutomiersk na lata 2007–2015 jest kontynuacj ą dotychczasowych inwestycji i polityki rozwoju gminy, realizowanych przez samorz ąd. Plan nawi ązuje tak Ŝe do innych dokumentów wyznaczaj ących polityk ę rozwojow ą gminy, takich jak:  Studium Uwarunkowa ń i Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Lutomiersk  Program Ochrony Środowiska dla Gminy Lutomiersk  Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Lutomiersk  Projekt zało Ŝeń do Planu Zaopatrzenia w Ciepło, Energi ę Elektryczn ą i Paliwa gazowe Gminy Lutomiersk  Wieloletni Plan Inwestycyjny Gminy Lutomiersk  Plan Rozwoju Lokalnego na lata 2004 - 2006

61 IX. OCZEKIWANE WSKA ŹNIKI OSI ĄGNI ĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO

Okre ślenie wska źników osi ągni ęć Planu Rozwoju Lokalnego jest niezb ędnym warunkiem pozwalaj ącym na prowadzenie obiektywnego monitoringu działa ń obj ętych Planem. Pozwoli równie Ŝ na precyzyjne ustalanie poziomu realizacji zarówno samego Planu, jak i poszczególnych, zapisanych w dokumencie projektów inwestycyjnych. W oparciu o wska źniki mo Ŝliwe b ędzie tak Ŝe dokonanie cało ściowej oceny efektów, jakie przyniosła realizacja Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Lutomiersk po zako ńczeniu horyzontu czasowego okre ślonego w dokumencie, czyli w roku 2015.

Zgodnie z zasadami doboru i pomiaru wska źników funduszy strukturalnych wska źniki osi ągni ęć Planu Rozwoju Lokalnego podzielone zostały na: - wska źniki produktu - Produkt – bezpo średni, materialny efekt realizacji przedsi ęwzi ęcia mierzony konkretnymi wielko ściami; - wska źniki rezultatu - Rezultat – bezpo średni i natychmiastowy wpływ zrealizowanego projektu na otoczenie społeczno – ekonomiczne uzyskany natychmiast lub krótko po zako ńczeniu realizacji projektu. - Wska źnik oddziaływania - Oddziaływanie - konsekwencje danego programu wykraczaj ące poza natychmiastowe efekty dla bezpo średnich beneficjentów, np. liczba pojazdów korzystaj ących z drogi.

Dla wymienionych w Planie Rozwoju Lokalnego zada ń okre ślone zostały nast ępuj ące wska źniki osi ągni ęć :

l.p. WSKA ŹNIKI PRODUKTU Jednostka miary 1 Długo ść nowobudowanych dróg gminnych km 2 Długo ść nowobudowanych dróg gminnych km 3 Liczba nowych obiektów infrastruktury drogowej szt. 4 Długo ść zmodernizowanych dróg gminnych km 5 Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy km 6 Liczba wybudowanych miejsc postojowych szt. 7 Liczba wybudowanych zatok autobusowych szt. 8 Długo ść wybudowanych chodników km 9 Długo ść wybudowanych ci ągów pieszo-rowerowych km 10 Liczba wybudowanych punktów o świetleniowych szt. 11 Liczba wybudowanych przej ść dla pieszych szt. 12 Liczba zmodernizowanych obiektów infrastruktury drogowej szt. 13 Długo ść wybudowanej sieci kanalizacyjnej km 14 Długo ść wybudowanej sieci kanalizacji deszczowej km

62 15 Długo ść wybudowanych/zmodernizowanych przył ączy (przykanalików) km 16 Liczba wybudowanych/zmodernizowanych przył ączy (przykanalików) szt. 17 Liczba wybudowanych stacji uzdatniania wody szt. 18 Liczba wybudowanych oczyszczalni ścieków szt. 19 Powierzchnia zmodernizowanych/wyremontowanych obiektów infrastruktury edukacyjnej m2 20 Powierzchnia zmodernizowanych/wyremontowanych sal gimastycznych m2

l.p. WSKA ŹNIKI REZULTATU Jednostka miary 1 Powierzchnia terenów inwestycyjnych, które stały si ę dost ępne w wyniku realizacji projektów ha 2 Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci min 3 No śno ść zmodernizowanych dróg kN/o ś 4 Przepustowo ść odci ąŜ onych dróg zdefiniowanych przez beneficjenta % 5 Liczba gospodarstw domowych/budynków podł ączonych do sieci wodoci ągowej szt. 6 Długo ść sieci wodoci ągowej na terenie gminy km 7 Powierzchnia terenów inwestycyjnych z dost ępem do sieci wodoci ągowej ha 8 Liczba gospodarstw domowych/budynków podł ączonych do sieci kanalizacji sanitarnej szt. 9 Długo ść sieci kanalizacji sanitarnej na terenie gminy km 10 Powierzchnia terenów inwestycyjnych z dost ępem do sieci kanalizacji sanitarnej ha 11 Liczba gospodarstw domowych/budynków obsługiwanych przez stacj ę uzdatniania wody szt. 12 Powierzchnia terenów inwestycyjnych obj ęta działaniem stacji uzdatniania wody ha 13 Liczba gospodarstw domowych/budynków obsługiwanych przez oczyszczalni ę ścieków szt. 14 Powierzchnia terenów inwestycyjnych obj ęta działaniem oczyszczalni ścieków ha 15 Wykorzystywana moc przerobowa wybudowanej oczyszczalni ścieków m3/doba 16 Przepustowo ść wybudowanej oczyszczalni ścieków m3/doba 17 Ilo ść nieoczyszczonych ścieków m3/doba 18 Warto ść fizykochemiczna oczyszczanych ścieków bezpo średnio po zako ńczeniu projektu mg/l

63

L.p. Wska źniki oddziaływania

1. Liczba pojazdów korzystaj ących z drogi (w okresie 1 roku) szt. 2. Cena gruntów inwestycyjnych, które stały si ę lepiej dost ępne (w okresie 2 lat) tys. PLN 3. Liczba utworzonych miejsc pracy (w okresie 1 lat) szt. 4. Ilo ść wody konsumowanej (w okresie 1 roku) m3/miesi ąc 5. Ilo ść ścieków odprowadzonych/oczyszczonych (w okresie 1 roku) m3/miesi ąc 6. Liczba osób korzystaj ących z sieci wodociągowej osoby 7. Liczba osób korzystaj ących z sieci kanalizacyjnej osoby

64 X. PLAN FINANSOWY NA LATA 2007-2015

Dochody bud Ŝetowe gminy Lutomiersk osi ągn ą w roku 2007 kwot ę: 12.526.155,00 zł. Źródła finansowania planu rozwoju lokalnego w latach 2007-2015 w gminie Lutomiersk:

1. Bud Ŝet gminy: 4.885.700,00 PLN 2. Środki Unii Europejskiej: 27.014.300,00 PLN suma: 31.900.000,00 PLN

Faktyczne nakłady na realizacj ę inwestycji w gminie s ą wi ększe niŜ własne mo Ŝliwo ści finansowe gminy. Jest to spowodowane tym, Ŝe zaplanowane działania inwestycyjne s ą realizowane nie tylko ze środków własnych, ale w du Ŝej mierze przy zało Ŝeniu finansowania zewn ętrznego w nadchodz ących latach, przede wszystkim z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. W celu umo Ŝliwienia realizacji inwestycji planowanych w najbliŜszych latach konieczne będzie znalezienie dodatkowych środków na ich finansowanie. Niektóre inwestycje mają tak Ŝe szans ę by ć sfinansowane z dotacji z bud Ŝetu pa ństwa.

65 XI. SYSTEM WDRA śANIA PLANU ROZWOJU LOKALNEGO Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Lutomiersk zostanie zatwierdzony i przyj ęty do realizacji uchwał ą Rady Gminy. Odpowiedzialno ść za wdro Ŝenie Planu Rozwoju Lokalnego spoczywa na samorz ądzie gminy oraz innych jednostkach odpowiedzialnych za realizacj ę poszczególnych zada ń. Bezpo średnim wdro Ŝeniem Planu Rozwoju Lokalnego zajm ą si ę pracownicy gminy, jednostek organizacyjnych gminy oraz jednostek współpracuj ących z gmin ą w realizacji zada ń. Realizatorzy zada ń s ą odpowiedzialni za wybór bezpo średnich wykonawców inwestycji oraz dostawców usług i towarów a tak Ŝe za wykonanie zaplanowanych i finansowanych działa ń niezb ędnych do osi ągni ęcia wyznaczonych celów. Podmioty te odpowiadaj ą równie Ŝ za gromadzenie niezb ędnej dokumentacji i danych pozwalaj ących na pełn ą kontrol ę sposobu realizacji projektu. Podstawow ą zasad ą, na której opiera ć si ę b ędzie zarz ądzanie lokalnym planem rozwoju jest zasada partnerstwa. Aby zapewni ć udział społeczny zostan ą przeprowadzone działania konsultacyjne i koordynacyjne nad programem z ró Ŝnymi grupami społecznymi i środowiskiem gospodarczym. W przypadku konieczno ści aktualizacji zada ń do realizacji w gminie, wynikaj ących z kierunków polityki rozwoju gminy lub z pojawienia si ę dodatkowych mo Ŝliwo ści bud Ŝetowych, wszelkie uzupełnienia i zmiany b ędą uj ęte w aneksach do Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Lutomiersk. Realizacja Planu Rozwoju Gminy Lutomiersk uzale Ŝniona jest od wysoko ści pozyskanych środków zarówno krajowych jak i z funduszy strukturalnych. Bior ąc pod uwag ę prognoz ę dopuszczalnej wysoko ści zobowi ąza ń w poszczególnych latach i wysoko ść środków, jakie mog ą by ć wydatkowane bezpo średnio z bud Ŝetu, mo Ŝliwo ści finansowe gminy wskazuj ą, Ŝe na realizacj ę przyj ętych celów zabezpiecz ą 15% wkładu w stosunku do uzyskanych środków wspólnotowych Za wdra Ŝanie Planu Rozwoju Lokalnego odpowiedzialny b ędzie Urz ąd Gminy Lutomiersk. Urz ąd Gminy w Lutomiersku, jako instytucja wdra Ŝaj ąca Plan Rozwoju Lokalnego, jest odpowiedzialny za:  kreowanie, przyjmowanie i składanie wniosków aplikacyjnych od instytucji podległych beneficjentom pomocy  kontrol ę formaln ą składanych wniosków, ich zgodno ści z procedurami i z zapisami w Planie Rozwoju Lokalnego  ewentualne monitorowanie wdra Ŝania poszczególnych projektów  zapewnienie informowania o współfinansowaniu przez UE realizowanych projektów.

66 Realizacja projektów okre ślonych w Planie Rozwoju Lokalnego wymagała b ędzie współpracy wszystkich komórek organizacyjnych. Koordynacja i wła ściwy podział prac spoczywa ć b ędzie na podmiocie odpowiedzialnym za wdro Ŝenie Planu – Wójcie Gminy. Proces wdra Ŝania Planu Rozwoju Lokalnego polegał b ędzie na:  opracowaniu dokumentacji inwestycji zapisanych w Planie,  wyst ępowanie z wnioskami o przyznanie dofinansowania ze źródeł zewn ętrznych,  przeprowadzanie post ępowa ń o udzielenie zamówie ń publicznych,  nadzór nad przebiegiem prac w poszczególnych realizowanych projektach,  zbieranie danych statystycznych na temat post ępów wdra Ŝania projektów oraz opracowywanie sprawozda ń,  prowadzenie rozlicze ń oraz planowanie wydatków,  informowanie o realizacji projektów oraz wdra Ŝaniu Planu Rozwoju Lokalnego. Za wymienione wy Ŝej zakresy działa ń odpowiedzialne b ędą poszczególne komórki Urz ędu Gminy, zgodnie z obowi ązuj ącym regulaminem organizacyjnym oraz podziałem prac wyznaczonym przez Wójta Gminy

67 XII. SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO

12.1. System monitorowania Planu Rozwoju Lokalnego Kluczowe znaczenie w monitorowaniu i stymulowaniu realizacji Planu Rozwoju Lokalnego posiada Wójt gminy Lutomiersk oraz Rada Gminy, których główn ą rol ą b ędzie monitorowanie przebiegu realizacji zada ń. Odpowiedzialno ść za bie Ŝą ce monitorowanie Planu Rozwoju Lokalnego spoczywa ć będzie na osobach bezpo średnio odpowiedzialnych za realizacj ę zada ń lub merytorycznie nadzoruj ących realizacj ę zada ń. Monitorowanie b ędzie odbywało si ę w oparciu o wska źniki zawarte w ka Ŝdym ze zło Ŝonych projektów współfinansowanych ze środków funduszy strukturalnych. Wójt gminy b ędzie przedkładał Radzie Gminy pisemne okresowe sprawozdania z przebiegu wdra Ŝania Planu Rozwoju Lokalnego. Procedury dotycz ące uruchomienia i obiegu przepływów finansowych, maj ących na celu zapewnienie ich przejrzysto ści oraz opis szczegółowych rozwi ąza ń i procedur słu Ŝą cych kontroli wynikaj ą z Ustawy o finansach publicznych. 12.2. Sposoby oceny Planu Rozwoju Lokalnego Bie Ŝą ca ocena Planu Rozwoju Lokalnego b ędzie dokonywana w oparciu o wska źniki uj ęte w lokalnym planie rozwoju i zawarte w ka Ŝdym z przedstawianych do dofinansowania projektów. Wska źniki te okre ślone s ą zgodnie z dokumentami programowymi z zakresu wdra Ŝania funduszy strukturalnych w Polsce. 12.3. Sposoby inicjowania współpracy pomi ędzy sektorem publicznym, prywatnymi organizacjami pozarz ądowymi. Samorz ąd gminy b ędzie rozwijał współprac ę z organizacjami pozarz ądowymi i sektorem prywatnym w zakresie rozwoju gminy i realizacji zada ń uj ętych w Planie Rozwoju Lokalnego poprzez inicjowanie spotka ń i konsultacji społecznych. Miar ą powodzenia projektu rozwoju lokalnego b ędzie wzrost partycypacji mieszka ńców w działaniach podejmowanych w gminie na rzecz rozwoju gospodarczego, kultury i społecze ństwa obywatelskiego. 12.4. Działania informacyjne i promocja Planu Rozwoju Lokalnego Dla podniesienia znaczenia oraz uzyskania przejrzysto ści inicjatyw podejmowanych i realizowanych przez samorz ąd gminy przy udziale Środków z Unii Europejskiej oraz dla umo Ŝliwienia spójnego obrazu tych działa ń konieczne jest uwzgl ędnienie działa ń informacyjnych i promocyjnych dotycz ących interwencji Funduszy Strukturalnych.

68 Plan Rozwoju Lokalnego zostanie wobec tego przyj ęty uchwał ą przez Rad ę Gminy i udost ępniony do publicznej wiadomo ści na stronie internetowej Urz ędu Gminy oraz w jednostce gminy. Wszelkie działania podejmowane w ramach Planu Rozwoju Lokalnego gminy Lutomiersk b ędą uwzgl ędniały specyficzne potrzeby grup docelowych w kwestii informacji oraz u Ŝytych instrumentów w celu osi ągni ęcia maksymalnej skuteczno ści. Grupami docelowymi promocji Planu Rozwoju Lokalnego jest społeczno ść lokalna – bezpo średni beneficjent działa ń współfinansowanych w ramach RPOWŁ. Aby osi ągn ąć cele zwi ązane z informacj ą i promocj ą Planu Rozwoju Lokalnego, b ędą stosowane zamiennie m.in. nast ępuj ące środki i instrumenty:  informowanie o projektach i ich promocja przez beneficjentów – dbanie o przekazywanie odpowiedniej wiedzy beneficjentom z terenu gminy.  serwisy internetowe - kompleksowe źródło informacji o osi ągni ęciach Planu Rozwoju Lokalnego i wsparciu ze środków Unii Europejskiej dla gminy Lutomiersk  publikacje, broszury informacyjne – pozwalaj ą w łatwy, przyst ępny i atrakcyjny sposób przekazywa ć wiedz ę o Unii Europejskiej i dost ępnej pomocy, a tak Ŝe o roli instytucji samorz ądowych w zarz ądzaniu t ą pomoc ą  współpraca z mediami – publikacje prasowe, wiadomości w lokalnej telewizji oraz rozgło śniach radiowych oraz ogłoszenia to kluczowe źródła przekazu wszelkich informacji o realizacji Planu Rozwoju Lokalnego w szczególno ści w odniesieniu do opinii publicznej .

69