jaaroverzicht 2012 provincie West-Vlaanderen jaaroverzicht 2012 provincie West-Vlaanderen voorwoord Beste lezer,

Het jaarboek van de Provincie West-Vlaanderen, op gebiedsgerichte werking, een intensere samen- traditiegetrouw een overzicht van activiteiten en werking met de lokale besturen, ruimte creëren realisaties van het afgelopen jaar, zit in een nieuw voor een vernieuwend beleid, zoeken naar maximale jasje. We kiezen voor een handig formaat met meer hefboomwerking via Europese middelen en tot slot sprekend beeldmateriaal. Het maakt het nog dui- een optimale inzet van financiële middelen. Met deze delijker voor u als lezer. hoekstenen willen we als Provincie de komende zes jaar het verschil maken voor onze West-Vlamingen. We krijgen vaak de vraag: “Wat doet de Provincie eigenlijk?”. Dit jaarboek vormt de ideale leidraad 2012 was een speciaal jaar voor ons provincie- om daarop te antwoorden. De Provincie doet heel bestuur. De legislatuur 2006-2012 doorliep haar veel, maar wordt niet altijd geïdentificeerd met de laatste maanden en begin december legde een nieu- genomen initiatieven. Naast provinciale domeinen we provincieraad en nieuwe deputatie de eed af. Ik en recreatieve Groene Assen heeft ons provinciebe- dank hier uitdrukkelijk nogmaals alle collega’s voor stuur immers nog veel meer te bieden. Om dat nog hun samenwerking tijdens de voorbije legislatuur beter kenbaar te maken onder de West-Vlamingen, en wens de nieuwe collega’s alle succes toe. verspreiden we ons jaarboek op ruime schaal. Laten we samen bouwen aan een sterk West-Vlaan- Nu de Vlaamse overheid de Interne Staatshervorming deren, de gedreven provincie. uitvoert, herorganiseren ook de provinciebesturen zich volop. Ook in West-Vlaanderen zullen we – of Guido Decorte moeten, zoals u wil - in een aantal domeinen onze eerste gedeputeerde focus verleggen. Toch hebben we vijf uitdagingen waar we absoluut willen voor gaan: sterker inzetten inhoudstafel 8 18 22

de cijfers verkiezingen promotiecampagnes

30 34 42

de Groote Oorlog recreatieve routes tentoonstellingen

50 60 64

evenementen Olympische Spelen nieuwe producten

82 86 98

landbouw & visserij grenzen verleggen kwaliteit beloond

110 114 120

ruimtelijke planning waterbeheersing veiligheid

West-Vlaanderen de gedreven provincie 5 Ruimte voor accenten in nieuw meerjarenplan

Groen en mobiliteit centraal

Het provinciebudget 2013 is een overgangsbudget. Lopende projecten worden verder gezet, zonder nieuwe initiatieven te lanceren. Dat moet ruimte geven voor beleidsaccenten in een nieuw meerjarenplan.

Voor 2013 koos de provincie voor een afgeslankt, beheersbaar investeringsbudget. Er komen geen nieuwe initiatieven, maar opgestarte projecten of genomen initiatieven worden afgewerkt of ver- der gerealiseerd. Het budget, gebaseerd op het meerjarenplan 2012-2014, werd in november 2012 voorgesteld. De nieuwe bestuursploeg werkt aan een uitgebreid meerjarenplan voor de volledige legislatuur met nieuwe beleidsaccenten. Voor het eerst werd bij de opmaak van het budget gewerkt volgens de principes van de nieuwe Beleids- en Beheerscyclus, kortweg BBC.

Bestaande projecten Het Zwin Natuurcentrum, de uitbouw van fietsinfra- structuur, groendomeinen en Groene Assen (foto) zijn de belangrijkste, reeds opgestarte investe- ringsprojecten. Daarnaast komen ook de aanleg van bufferbekkens, de bouw van een watersportcentrum in De Gavers, de renovatie van provinciedomein Bergelen, het herstel van daken en gevels van het Provinciaal Technisch Instituut in Kortrijk en de realisatie van de duiktank op de Transfo-site in Zwevegem aan bod. de cijfers van West-Vlaanderen ¬ De sociale economie telt meer werknemers dan de voeding- of textielsector in West-Vlaanderen. Sociale tewerkstelling is goed voor 20.300 jobs.

Sociale economie creëert duizenden extra jobs

De inspanningen rond sociale economie leverden in cijfer 15.800. Vier jaar later steeg die groep met bijna 2010 bijna 20.300 jobs op voor West-Vlamingen uit 4.500 mensen. Met name plaatselijke werkgelegen- kansengroepen. Daarmee is de sector groter dan heidsagentschappen (PWA), beschutte werkplaatsen de voeding- en textielsector in de provincie. Met een en arbeidszorg (in sociale werkplaatsen) evolueren aandeel van 21,5 procent van alle Vlaamse tewerk- positief. Vooral in het combinatie met dienstenche- stelling in sociale economie, doet West-Vlaanderen ques - bijna een verdubbeling in vijf jaar tijd – is de het prima. De tewerkstelling van kansengroepen tewerkstelling van kansengroepen stijgend. nam de voorbije jaren flink toe. In 2006 bedroeg dat

8 jaaroverzicht 2012 West-Vlaamse conjunctuur nog niet aan een relance toe

Een duidelijke heropleving van de West-Vlaamse con- junctuur was er niet in 2012. Wel hoopvolle positieve signalen.

Uit cijfers van de POM van augustus 2012 blijkt dat de conjunctuurcurve voor West-Vlaanderen drie maanden op rij een verbetering toonde. Daardoor werd de dalende trend die begin 2011 werd ingezet, afgezwakt. In de tweede helft van het jaar ging de trend zelfs in stijgende lijn: hopelijk een keerpunt in de negatieve cijfers van de voorbije jaren.

Hogere werkloosheid In de eerste helft van 2012 lag de totale werkloos- heid 0,8 procent hoger dan in dezelfde periode in 2011. Het aantal jeugdwerklozen steeg in de eerste zes maanden met 6,7 procent op jaarbasis. Over het ganse jaar daalde enkel het aantal werklozen ouder dan 50 jaar. In de eerste zeven maanden daalde het ¬ De economie toonde in 2012 hoopvolle signalen voor een heropleving. Het aantal werklozen ouder dan 50 jaar daalde. aantal vacatures met 15 procent op jaarbasis. Het aantal faillissementen klokte in zes maanden af op 422, met 685 verdwenen jobs tot gevolg. Over Groeiende bevolking het hele jaar bekeken gingen acht procent meer De POM presenteerde in ‘West-Vlaanderen bedrijven failliet dan in 2011, met 17 procent meer Ontcijferd – sociaaleconomisch profiel van de pro- jobverlies. In januari 2013 ontving de VDAB minder vincie’ ook cijfers over demografie, huisvesting en werkaanbiedingen. ruimtelijke ordening, welvaart, arbeidsmarkt en opleiding, indicatoren van economische activitei- ten en sectoren. Zo leren we dat West-Vlaanderen 1.162.630 inwoners telt, een groei van 5 procent over de afgelopen 20 jaar. 406.000 daarvan werken, 36.800 zijn werkloos. West-Vlaanderen telt ruim 100.000 actieve ondernemingen.

www.pomwvl.be

West-Vlaanderen de gedreven provincie 9 Meeste zelfdoding in West-Vlaanderen

West-Vlaanderen is koploper in de Vlaamse zelf- dodingcijfers. In Vlaanderen ligt het gemiddelde op 17,8 per 100.000 inwoners. Twee op drie van de mensen die er zelf een eind aan maken, zijn mannen. In West-Vlaanderen stappen per 100.000 inwoners 29,4 mannen uit het leven. Bij vrouwen is dat 12,7 per 100.000. De hoge cijfers waren de aanleiding van een studievoormiddag ‘Suïcidecijfers in West-Vlaande- ren: spreken is zilver, preventie is goud’ in mei 2012. Uit onderzoek blijkt dat West-Vlamingen niet meer suïcidale gedachten hebben dan andere Vlamingen, maar dat ze minder snel hulp zoeken. De schaamte is groter dan elders. Tijdens de studiedag werd de zelfmoordpreventie in onze provincie tegen het licht gehouden.

¬ West-Vlamingen hebben niet meer suïcidale gedachten dan andere Vlamingen, maar zoeken minder snel hulp.

10 jaaroverzicht 2012 Gouverneur Decaluwé waarschuwt voor armoede

“Negen procent van de West-Vlaamse kinderen worden geboren in een kansarm gezin.” Bij zijn eerste rede tot de provincieraad nam gouverneur Carl Decaluwé armoede - en vooral de strijd tegen armoede - als kernbegrip. “Armoede is een bitch. Voor het eerst in de geschiedenis lopen jongeren een grotere kans om in de armoede te verzeilen dan ouderen. Daarnaast stijgt het aantal gezinnen zon- der werk. Het armoederisico bij Vlaamse gezinnen met kinderen, waar niemand werkt, is 60,2 procent”, aldus de gouverneur. Met twaalf actiepunten wil hij Aan de firma Thomas Cook. de strijd tegen armoede aangaan. Eén daarvan is de structurele en concrete communicatie van het Geachte heer Cook, OCMW-dienstverleningsaanbod bij zijn doelpubliek, Via affiches op de zijwanden van bushokjes kom maar ook een oproep tot solidariteit. “Armoede ik te vernemen dat ik tien dagen volpension in kan niet opgelost worden door enkel te kijken in de hotel Popi Star op het eiland Corfu kan verblijven richting van het beleid. Het is des te belangrijker voor de prijs van 219 euro. Als ik goed reken komt dat mensen elkaar onderling helpen om het goede dat op exact 657 euro per maand. te doen. Een sterke samenleving in buurten, wijken Ik zou mij bij deze willen inschrijven voor een en dorpskernen steunt grotendeels op solidariteit.” Bij de gouverneursrede hoorde een brief van Freddy levenslang verblijf in hotel Popi Star op het ei- De Meester, alias Dikke Freddy, uit het gelijknamige land Corfu. U kunt mijn reisticket sturen naar De boek van auteur Erik Vlaminck. Wilde Wingerd, opvangcentrum voor daklozen, waar ik momenteel verblijf, en waar ik eveneens exact 657 euro per maand moet dokken voor een krakend bed, een stinkend gemak en veel te weinig eten.

Met zakelijke hoogachting,

Freddy De Meester, ten stadhuize gekend als Dikke Freddy.

West-Vlaanderen de gedreven provincie 11 12 jaaroverzicht 2012 West-Vlaanderen als trekpleister voor toeristen

De Kust blijft de grootste speler in het West-Vlaamse toerisme. Maar daar leggen de andere toeristische regio’s zich niet zomaar bij neer. Terwijl het aantal overnachtingen aan de Noordzeekust daalde, steeg datzelfde aantal in het Brugse Ommeland.

De Kust blijft sterkste Vlaamse toeristische trekpleister Met 32,4 miljoen overnachtingen en 19,1 miljoen dag- “We hebben de ambitie toeristen in 2011 bleef de Vlaamse Kust de nummer om het toerisme nog verder één toeristische bestemming in Vlaanderen. en beter uit te bouwen. Zowel voor de West- Eerst de cijfers: 95 procent van het aanbod voor Vlaming en de toerist als overnachtingen voor vakantiegangers en reizigers voor de uitbaters en het in West-Vlaanderen bevindt zich aan de kust. Met personeel. Een kwalitatief een omzet van 2,8 miljard euro en 42.000 arbeids- en duurzaam toerisme is plaatsen bleef het economisch belang van het goed voor iedereen.” kusttoerisme intact. Door de structureel dalende Franky De Block, gedeputeerde Toerisme verblijfsduur van 6 nachten in 2007 tot 5,4 nachten in 2011 daalde het aantal overnachten wel van 16,8 tot 14,9 miljoen. De Kust blijft boeien, maar toeristen blijven minder lang. Campinggasten (met 3,6 miljoen overnachtingen) en het stijgende gebruik van een tweede verblijf (van 13,3 tot 13,9 miljoen tussen 2007 en 2011) nuanceren het dalende verhaal. Met een totale omzet van 2,8 miljard euro – dat is 0,1 miljoen meer dan in 2005 – blijft de economische factor stijgen. Ook positief is de tevredenheid van de bezoekers. 71 procent is zeer tot uiterst tevreden over de vakantie aan zee.

¬ De Kust blijft boeien. Het kusttoerisme telde 14,9 miljoen overnachtingen.

West-Vlaanderen de gedreven provincie 13 Brugse Ommeland realiseert 47 miljoen euro omzet uit toerisme Het aantal overnachtingen in het Brugse Ommeland steeg met 11 procent. Dat becijferde Westtoer.

In 2011 logeerden 11 procent meer mensen dan een jaar voordien in de regio Brugse Ommeland. Zo’n 137.000 toeristen waren samen goed voor 330.000 overnachtingen. Driekwart van de bezoe- kers logeerde in de regio voor een korte vakantie. Een vierde voor beroepsdoeleinden. Gemiddeld duurde een verblijf 2,4 nachten. In totaal kunnen 6000 mensen logeren in de regio (+ 2,4 procent).

Fietsen als troef Vooral Belgen (65%) en Nederlanders (15%) vormen het publiek. Met name de verschillende fietsnetwerken zijn populair met 1,6 miljoen gebruikers in 2011. De omzet van het toerisme in de regio steeg tot 46,9 miljoen euro. 40 procent daarvan dankzij de 774.000 dagtoeristen, waarvan een groot deel aan de Kust verblijft.

www.westtoer.be

¬ Het Brugse Ommeland is een regio in opmars. Driekwart van de bezoekers zijn toeristen.

14 jaaroverzicht 2012 Woontrends voor de komende tien jaar - Gezinsverdunning doet de vraag naar kleine, betaalbare woningen stijgen. - West-Vlamingen zoeken een huis zonder grote verbouwingen en een onderhouds- vriendelijke tuin. - Energiezuinigheid van een woning is doorslaggevend. - Verhuizen in functie van de noden tijdens een bepaalde levensfase is geen probleem. Vraag naar kleine en betaalbare - De nabijheid van werk en transportmiddelen (snelweg of trein) is van toenemend belang. woningen neemt toe - De prijs van een woning is doorslaggevend.

De woningmarkt moet uitbreiden en zich heroriënte- ren. Het provinciebestuur bracht in 2012 de regionale Tot 40.000 extra huishoudens woningmarkt en –behoeften in kaart. Uit een woonstudie van de Provincie bleek dat er tegen 2022 tussen de 30.000 en 40.000 huishoudens Het is goed wonen in West-Vlaanderen: 84 pro- zullen bijkomen. De vraag naar kleine en betaalbare cent van de West-Vlamingen verhuizen binnen de woningen zal stijgen. De studie werd uitgevoerd provinciegrenzen. Enkel in de kustgemeenten en door SumResearch urban consultancy, Sint-Lucas de grensgemeenten met andere provincies is dat Architectuur Brussel-Gent en het Geografisch percentage lager. Instituut van de KULeuven.

West-Vlaanderen de gedreven provincie 15 ¬ Het neogotisch kasteel D’Aertrycke is met zijn romantische tuin een rustgevende plek in Torhout.

Provinciedomeinen en Groene Assen blijven uitbreiden

In 2012 werd flink geïnvesteerd in groen en natuur. Heel wat provinciedomeinen werden uitgebouwd. Ook de laatste ontbrekende oude spoorwegbedding kwam in handen van de Provincie.

Kasteel en domein D’Aertrycke in Torhout Brugse Tillegembos klaar voor aansluiting in West-Vlaamse handen met stedelijk bos- en parkgebied De Provincie kocht voor 2,6 miljoen euro het kasteel De Provincie breidt het Brugse Tillegembos uit tot en bijhorend domein D’Aertrycke in Torhout. Inclu- een totale oppervlakte van 130 hectare. Daarvoor sief het kasteel, poortgebouw, hoeve en cafetaria is had de Provincie 512.000 euro veil. De nieuwe domein D’Aertrycke het vierde grote kasteeldomein gronden, oorspronkelijk van de familie Van Outry- dat de Provincie verwerft. Voor de bezoekers van ve d’Ydewalle, vormen de aansluiting met domein het provinciedomein verandert de aankoop niets. Tudor van de stad Brugge. Het Tillegembos is vooral NV Stella Maris en baron Xavier de Maere waren populair bij wandelaars en joggers. De aankoop past de vroegere eigenaren van het provinciedomein. ook in het Ruimtelijk Uitvoeringsplan waarbij de domeinen Tudor, Beisbroek en Tillegem worden uitgebouwd tot een aangesloten stedelijk bos- en parkgebied.

16 jaaroverzicht 2012 Provinciedomein De Kemmelberg verbonden De Zuidflank, Monteberg en Kemmelbergtop werden door de Provincie verbonden met elkaar. Daardoor kan ook de wandelweg tussen de Klok- hofweg en Montebergstraat gerealiseerd worden. De wandelweg is een nog ontbrekende schakel in het provinciaal wandelnetwerk en bevindt zich bij een aantal WO I-monumenten. De Provincie betaalde 952.265 euro voor de uitbreiding van het provinciedomein.

Laatste ontbrekende spoorwegbedding aangekocht Met de Vrijbosroute, de oude spoorlijn 63 tussen Kortemark en Ieper, kocht de Provincie de laatste van negen oude spoorwegbeddingen waarvan ze wel concessie, maar geen eigendom had. De voormalige spoorwegbedding zal net als de andere acht worden ingericht als een Groene As met fiets- en wandel- routes. In 2013 is bijvoorbeeld de Kezelbergroute (tussen Roeselare en Menen) aan de beurt. Bij de aanleg van de Vrijbosroute moet de Provincie er wel mee rekening houden dat de spoorlijn in de toekomst opnieuw in gebruik kan worden genomen. De aankoopprijs van de laatste spoorwegbedding ¬ Wandelen tussen de Zuidflank, Monteberg en Kemmelbergtop kan sinds 2012 volledig in het groen. bedroeg 722.068 euro. Dat bracht het totaalbudget voor alle spoorwegbeddingen op 3,3 miljoen euro. www.west-vlaanderen.be/domeinen

West-Vlaanderen de gedreven provincie 17 CD&V blijft nipt de grootste

N-VA valt buiten coalitie

Met 21 zetels bleef CD&V na de provincieraadsverkie- zingen de grootste partij. Voor een nieuwe meerderheid werd de bestaande coalitie tussen CD&V en sp.a uitge- breid met Open Vld.

Met 27 procent van de stemmen en 21 zetels werd CD&V de grootste partij in de provincie na de verkie- zingen van 14 oktober 2012. Ondanks het overwicht van CD&V kreeg de partij flinke concurrentie uit één hoek: N-VA. Die strandde op 20 zetels. In 2006 haalde N-VA in kartel met de CD&V 36 zetels. In 2012 haalden ze er gecombineerd 41. Die sterke score ten spijt maakt N-VA geen deel uit van de meerderheid.

Kleinere provincieraad De coalitiepartners van CD&V moesten allen zetels inboeten. Meerderheidspartner sp.a ging zes zetels achteruit en palmt er nu 12 in. Open Vld, de derde partij en nieuwkomer in de meerderheid, zakte van 14 naar 10 zetels. De CD&V, sp.a, Open Vld-meerder- heid bestaat uit 43 raadsleden. De nieuwe raad, met voortaan 72 in plaats van 84 zetels, werd geïnstal- leerd op 2 december. Vlaams Belang, in 2006 nog de absolute winnaar, daalde van 14 naar vijf zetels. Groen zag zijn zetels verdubbelen tot vier.

Uit de provincieraad werden zes gedeputeerden verkozen die samen met de provinciegouverneur en de provinciegriffier het dagelijks bestuur vormen.

www.west-vlaanderen.be verkiezingen in West-Vlaanderen De deputatie

Carl Decaluwé Guido Decorte CD&V Franky De Block sp.a Carl Vereecke Open Vld provinciegouverneur gedeputeerde gedeputeerde gedeputeerde voorzitter deputatie bestuurlijke organisatie; toerisme en recreatie; ruim- algemene financiering, budget algemene en ondersteunende telijke ordening; mobiliteit en en administratieve beroepen; dienstverlening; gebieds- weginfrastructuur personeel; informatietech- gerichte werking; milieu, nologie; sport; provinciaal landschap en natuur onderwijs

Bart Naeyaert CD&V Jean de Bethune CD&V Myriam Vanlerberghe sp.a Geert Anthierens gedeputeerde gedeputeerde gedeputeerde provinciegriffier landbouw en visserij; economie en streekontwik- cultuur; welzijn secretaris deputatie integraal waterbeleid; keling; externe relaties en infrastructuur en juridische Noord-Zuid-beleid; gelijke aangelegenheden; milieu- en kansenbeleid omgevingsvergunningen

20 jaaroverzicht 2012 ¬ De West-Vlaamse provincieraad, met voor het eerst in zijn geschiedenis een vrouwelijke voorzitter, Eliane Spincemaille (CD&V)..

Meer aandacht voor provincieraadsverkiezingen

Op 14 oktober 2012 trok elke stemgerechtigde West-Vlaming naar de stembus. Om een nieuw gemeentebestuur te kiezen, maar ook een nieuwe provincieraad. Met acties als ‘Stem op West-Vlaanderen’ en ‘Druk je stempel op je provincie’ wilde het provinciebestuur die laatste uit de schaduw tillen.

Stem op West-Vlaanderen Tolhuis. Het programma werd opgesteld in nauwe Het educatieve bezoekersprogramma ‘Stem op samenwerking met leerkrachten uit het secundair West-Vlaanderen’ in het Provinciaal Informatie- onderwijs. centrum Tolhuis nodigde laatstejaarsleerlingen uit om kennis te maken met het provinciaal beleid en Druk je stempel het fenomeen stemmen. De leerlingen brachten Daarnaast liep ook de campagne ‘Druk je stempel voor het eerst met een persoonlijke oproepingsbrief op je provincie’. Met advertenties, regionale tele- hun stem uit in een heus stemhokje. Ze leerden visie- en radiospots, online banners, website en nadien over zetelverdelingen en coalities. Ze kre- Facebook-app werden de provincieraadsverkiezin- gen ook opdrachten over provinciaal beleid en de gen en de rol van de provincie onder de aandacht regio West-Vlaanderen te verwerken. De focus lag gebracht. Voor kandidaat-raadsleden was er een steevast op beeldmateriaal en de leefwereld van de inspiratieboekje om de vernieuwde missie, bevoegd- jongeren. Ruim duizend leerlingen bezochten het heden en projecten toe te lichten.

West-Vlaanderen de gedreven provincie 21 Wij, Varkenland’ zoekt West-Vlaamse identiteit

Theatermaker Lucas De Man en filmregisseur Gilles Coulier zochten op een creatieve manier naar de iden- titeit van de West-Vlaming. Een theaterstuk, kortfilm en een fors uitgevallen multimediaal varken was het resultaat.

‘Wij, Varkenland – de herinnering, het verlangen en het z(w)ijn’. Veel sprekender kan een titel niet zijn. Het project reisde in het najaar van 2012 langs acht West-Vlaamse gemeenten. Lucas De Man bracht telkens een solovoorstelling over het landbouw- leven vroeger en nu. Gilles Coulier speelde zijn kortfilm ‘Radio Montagne’. Blikvanger was echter een multimediaal varken waar elke bezoeker zijn West-Vlaams gevoel kwijt kon. Tijdens de tournee creëerde elke gemeente een eigen kunstzinnige publieke installatie, vertrekkend vanuit het iconi- sche beeld van het varken. Als apotheose palmde de karavaan met creaties opeenvolgend Kortrijk, Oostende en Brugge in.

West-Vlaamse samenwerking Het kunstzinnige project was een initiatief van de Provincie en de drie kunstencentra Buda, Vrijstaat O en De Werf, in samenwerking met 11 deelnemende gemeenten en steden. Die ondersteunden het pro- ject met elk 5.000 euro. De Provincie zorgde voor 150.000 euro. promotiecampagnes in West-Vlaanderen ‘Let’s do it in the vuilbak’ gaat viraal

100 ingezonden filmpjes, 50.000 kijkers, 90.000 be- zoekers voor de website. Indrukwekkende cijfers die het succes van de campagne ‘Let’s do it in the vuilbak’ bewijzen.

Jongeren werden uitgedaagd om een video te maken waarbij ze op een originele manier hun afval in de vuilbak gooien. De actie lokte meer dan 100 filmpjes, goed voor ruim 23.000 stemmen via Facebook. Het filmpje van Cyriel Verstraete ging viraal met 2.302 kijkers en was een gespreksonderwerp on- line. Elke maand werden prijzen geschonken aan de beste video’s. De campagne ging van start op 1 maart en liep tot 30 september 2012 en was aan- wezig op tal van evenementen en festivals. Daarbij werden 8.000 hippe zonnebrillen en 2.000 ‘I did it’-onderlijfjes uitgedeeld.

Publieksprijs De geslaagde campagne won de publieksprijs voor overheidscommunicatie in november. Kortom, belangenvereniging voor overheidscommunicatie, deelde die prijs uit. Met de campagne wilden de Provincie en de West-Vlaamse Intercommunales (IVIO, IVBO, MIROM, IVOO, IMOG en IVVO) de zwerf- vuilproblematiek aankaarten.

¬ ‘Let’s do it in the vuilbak’ was aanwezig op tal van evenementen en festivals met coole onderlijfjes.

24 jaaroverzicht 2012 West-Vlamingen veranderen in groep van energieleverancier

De Provincie West-Vlaanderen organiseerde met suc- ces een tweede groepsaankoop voor groene stroom en gas. Maar liefst 42.839 West-Vlaamse gezinnen schre- ven zich in. Dat is 8,5 procent van alle West-Vlaamse gezinnen.

Tot 5 februari 2013 konden alle West-Vlamingen zich inschrijven voor de groepsaankoop. Een dag later bood Eneco de laagste prijs voor de combina- tie groene elektriciteit en gas, 14,8 procent onder de marktprijs. Voor groene elektriciteit bedroeg dat verschil, eveneens dankzij een bod van Eneco, 21,7 procent. In de vorige groepsaankoop was het ¬ Studenten toonden hun fiets- en verkeerskennis tijdens de ‘Beestige Fietsquiz’ gepresenteerd door zanger en acteur Niels Destadsbader. Het Onze-Lieve-Vrouwecollege uit Assebroek ging met de overwinning lopen. verschil groter. Een mogelijke verklaring is de prijs- aanpassing die enkele grote leveranciers intussen doorvoerden. Onze-Lieve-Vrouwecollege is ‘Beestigste Fietsschool’ Stevige besparing Maar liefst 60 procent van de deelnemende gezinnen Halfweg oktober 2012 ging de actie ‘Hang het beest stapte over na de groepsaankoop. De grootste be- niet uit in het verkeer’ opnieuw van start. De Pro- sparing voor een gezin bedroeg 959 euro. Gemiddeld vincie en de federale dienst politionele veiligheid bespaarden de deelnemende gezinnen 162 euro op spoorden jongeren van de secundaire scholen aan hun energiefactuur. Een jaar eerder werd een eerste om met een veilige fiets te rijden en de verkeers- groepsaankoop in West-Vlaanderen georganiseerd. regels te volgen. Bij de campagne hoorden 45.000 Toen lokte die 44.553 gezinnen. Toen goed voor een extra fietscontroles. Hoogtepunt van de actie was besparing van gemiddeld 278 euro per gezin. de ‘Beestige Fietsquiz’ die Niels Destadsbader op www.samengaanwegroener.be 9 februari 2013 in de Brugse gebouwen van sponsor Kinepolis presenteerde. Elke school kon een team afvaardigen. Uiteindelijk bleek het Onze-Lieve-Vrou- wecollege uit Assebroek de sterkste. Het college won een digitaal schoolbord.

West-Vlaanderen de gedreven provincie 25 ¬ Sport komt de fysieke en mentale gezondheid van gevangenen ten goede. Het programma ‘Levenslang sporten’ speelt daar op in.

Gevangenen sporten er op los

De Provincie, vzw De Rode Antraciet en de drie ding aan in de gevangenissen. Het project kreeg als West-Vlaamse gevangenissen sloegen de handen baseline ‘Sport door de muren heen’ mee en moest in elkaar om sport te promoten bij gedetineerden. de fysieke en mentale gezondheid van gevangenen Onder de noemer ‘Levenslang sporten’ werd in 2012 ten goede komen. Ook Bloso en vzw Vlabus waren een ambitieus programma opgesteld. Zo werd een partners in dit verhaal. aparte sportfunctionaris aangesteld en bood de provinciale sportdienst 400 lesuren sportbegelei-

26 jaaroverzicht 2012 Zeg nee tegen discriminatie

Op de vooravond van de internationale dag ter be- strijding van racisme en discriminatie (21 maart) stelde het West-Vlaamse provinciebestuur in samenwerking met de centrumsteden Kortrijk, Brugge, Roeselare, het Sociaal Huis in Oostende en de West-Vlaamse meldpunten discriminatie de campagne ‘’t Maakt niet uit’ voor. De campagne riep op tot verdraagzaamheid en gaf de duidelijke boodschap dat discriminatie strafbaar is. De cam- pagne werd gevoerd via affiches, broodzakken, busbekleding, bioscoopspots en andere. www.west-vlaanderen.be/discriminatie

Keuze te over voor 10.000 stappen

Uit onderzoek van de Universiteit Gent blijkt dat 55 procent van de bevolking onvoldoende beweegt. Wie 10.000 stappen per dag zet, voelt zich beter in zijn of haar vel, heeft minder kans op overge- wicht en minder risico’s op hart- en vaatziekten. De Provincie West-Vlaanderen, het Lokale Ge- zondheidsoverleg West-Vlaanderen (LOGO) en de Krant van West-Vlaanderen ontwikkelden daarom de campagne ‘10.000 stappen – elke stap telt’. In 60 van de 64 West-Vlaamse gemeenten werd een 10.000 stappenroute uitgewerkt. De routes werden ondersteund met een stappenkrant, een bijlage bij de Krant van West-Vlaanderen. De stappenroutes ¬ De campagne ‘’t Maakt niet uit’ riep op tot verdraagzaamheid op affiches, broodzakken, bussen en in de bioscoop. waren de West-Vlaamse invulling van het project ‘10.000-stappen’ van de Vlaamse overheid en de Universiteit Gent. www.west-vlaanderen.be/10000stappen

West-Vlaanderen de gedreven provincie 27 De rolmodellen voor de Westhoek

“De Westhoek is veel meer dan unieke landschappen vol landbouw en natuur. Wat je hier vindt is echt. Een echte geschiedenis, echt eten en drinken, echte doeners. Kortom echte mensen. Mensen die ruimte willen om te leven, ruimte om te ondernemen. Maar ook: ruimte voor elkaar. Mensen die vooruitkijken en die met een blik op de wereld geïnspireerd wor- den door alles wat de Westhoek te bieden heeft.” Het is de missie van de campagne ‘De Westhoek inspireert’. Die ging op 24 januari 2012 van start. 19 rolmodellen, waaronder Kobe Desramault, Jennie Vanlerberghe en Dirk Wynants, kregen een kwaliteitslabel als echte Westhoekers. Ze zetten de regio een jaar lang in de verf via nieuwsbrieven, activiteiten en online acties. De kwaliteitscampag- ¬ De wekelijkse West-Vlaamse markten liggen goed in de markt. Een spaaractie voor herbruikbare winkeltassen krikte ne vormde het sluitstuk van een Europees project het imago van de wekelijkse markten nog wat op. waarbij de Provincie, Resoc Westhoek en Westtoer drie jaar lang aan de streekidentiteit en het imago Imago marktkramers versterkt van de Westhoek werkten. www.dewesthoekinspireert.be De actie ‘Ik lig goed in de markt’ liep van 21 maart tot 21 april 2012 en moest het imago van de wekelijkse markten verbeteren, net als extra bezoekers lok- ken. Tijdens de campagne konden marktbezoekers sparen voor een unieke herbruikbare winkeltas via een spaarkaart. Er werden 28.500 tassen verdeeld in de verschillende gemeentehuizen of infopunten. De Onafhankelijke Orde van West-Vlaamse Markt- kramers, partner van de actie, deed daar paraplu’s bovenop. 33 West-Vlaamse gemeenten namen deel .

Designer en oprichter van Extremis Dirk Wynants zet als ¬ rolmodel de identiteit van de Westhoek in de kijker.

28 jaaroverzicht 2012 West-Vlaanderen de gedreven provincie 29 De Groote Oorlog als fictiereeks ‘In Vlaamse Velden’

3000 figuranten voor ambitieus televisieproject

Begin 2014 zendt Eén de nieuwe tiendelige fictiereeks ‘In Vlaamse Velden’ uit. Een serie over de Eerste Wereldoorlog. De Provincie West-Vlaanderen on- dersteunde het project financieel, materieel en met meer dan 1.000 figuranten.

De Provincie engageerde zich met veel overtuiging voor de herdenking van WO I. In het bijzonder voor de ambitieuze televisieserie ‘In Vlaamse Velden’. In de unieke televisiereeks spelen Barbara Sa- rafian, Wim Opbrouck, Lize Ferryn, Mathieu Sys en Wietse Tanghe de hoofdrollen. Meer dan 1.000 (vooral West-Vlaamse) figuranten zorgen voor mooie beelden. Van de modder op het slagveld tot de oorlog in het straatbeeld.

West-Vlamingen als ambassadeurs De Provincie coördineerde de zoektocht naar figuranten en droeg 400.000 euro financiële steun bij en 1 miljoen euro aan materiële steun. “Via het figurantenproject willen we de West-Vlamingen nauw betrekken bij de opnames. Het is immers in hun dagelijkse omgeving dat een wereldconflict woedde en hun familieverhaal geschreven werd. Ze zijn de eerste ambassadeurs voor de vele bezoekers in de regio”, klonk het. De opnames vonden plaats tussen 20 augustus en 30 november 2012 en tussen 1 maart en 30 juni 2013. Daarbij hoorde telkens een setbezoek. de Groote Oorlog in West-Vlaanderen Bezoekers welkom Tussen 2014 en 2018 verwacht de Provincie 2,5 mil- joen bezoekers aan de West-Vlaamse oorlogsvelden. Tijdens WO I sneuvelden 600.000 mensen, 90 procent daarvan in West-Vlaanderen. Naast de fictiereeks ‘In Vlaamse Velden’, een productie van Menuet, werkt de Provincie ook aan het cultuur- en evenementen- programma ‘GoneWest’. Ze zette ook de ontsluiting van de erfgoedsites hoog op de agenda.

www.invlaamsevelden.be

Leerlingen brengen 229.900 WO I-slachtoffers in kaart

Het In Flanders Fields Museum sloeg de handen in elkaar met de Provincie West-Vlaanderen om ‘De Namenlijst’ te realiseren. ‘De Namenlijst’ wil ¬ De fictiereeks ‘In Vlaamse Velden’ is in 2014 te zien op Eén. Lize Feryn, Wim Opbrouck, Matthieu Sys, Wietse Tanghe en alle 600.000 slachtoffers van WO I op Belgische Barbara Sarafian spelen de hoofdrol in het verhaal dat zich afspeelt tijdens WO I. bodem transparant in kaart brengen. Tot nog toe bestonden enkel deellijsten. Tijdens een marathon op 28 maart verwerkten 233 leerlingen en studenten “’In Vlaamse velden’, de VRT- 229.900 fiches van slachtoffers. Dat gebeurde in het fictiereeks die de provincie Koninklijk Atheneum in Ieper, Don Boscocollege in coproduceert, zal WO I zoals Kortrijk en Katho-Reno in Torhout. ‘De Namenlijst’ nooit tevoren in de huiskamers was de start van het herdenkingsproject ‘GoneWest’. brengen en de jonge generaties raken. De lijst dient ook als basis voor een kunstproject Oorlog is geen videogame maar met 600.000 beeldjes die in het provinciedomein eindeloos verwoestend, het is onze De Palingbeek te zien zullen zijn. plicht om dit te blijven zeggen. Vrede is een werkwoord.” Myriam Vanlerberghe, gedeputeerde Cultuur

32 jaaroverzicht 2012 ¬ De toeristische autoroute Ypres Salient vertelt het verhaal van WO I in de Westhoek langs ingrijpende plaatsen zoals Tyne Cot Cemetary. De komende jaren worden vijf extra routes uitgestippeld voor de herdenking van de Groote Oorlog.

Startsein voor WO I-autoroute Ypres Salient

Naar aanleiding van de 100-jarige herdenking gerealiseerd met de steun van het Departement van de Eerste Wereldoorlog ontwikkelt Westtoer Internationaal Vlaanderen. Ze zijn in circuitvorm zes nieuwe toeristische autoroutes met de Groote uitgewerkt en tellen zo’n 65 à 75 kilometer. De vol- Oorlog als rode draad. Ypres Salient beet begin no- gende vijf routes komen tot stand in 2013 en 2014. vember 2012 de spits af in Ieper. De route vertelt het Daarnaast vond de voorstelling van de website verhaal van het front rond Ieper. Onderweg ontdek je www.100jaargrooteoorlog.be plaats. Een duidelijke de geschiedenis van WO I in de Westhoek. De route en praktische site met alle mogelijke info over de gaat langs belangrijke bezienswaardigheden als Groote Oorlog en een overzicht van het WO I-aanbod Tyne Cot Cemetery, het Studentenfriedhof in Lan- in West-Vlaanderen. gemark, het Memorial Museum Passchendaele 1917 www.100jaargrooteoorlog.be en Hill 60. De zes toeristische WO I-routes worden

West-Vlaanderen de gedreven provincie 33 Nieuwe routes ontvangen eerste gasten

Veel nieuwe paden en wegen voor wandelaars en fietsers zagen in 2012 het levenslicht. Het provinciebestuur mocht in samenwerking met verschillende partners heel wat afstappen.

Een zee van wandelplezier langs de Kustwandelroute

Met 140 knooppunten en 180 kilometer wandelpaden vormt de Kustwandelroute een beleving voor jong en oud. Het nieuwe recreatieve product van Westtoer verbindt alle kustgemeenten, van De Panne tot Knok- ke-Heist. De paden gaan langs duinen en polders, slikken en schorren, zee, strand en sfeervolle plekjes om te pauzeren. Tegelijk komen de oorlogsgeschiede- nis langs de kust, het rijke maritieme verleden en de Belle Epoque aan bod. Designer Stefan Schönig stond in voor het ontwerp van de stijlvolle doelenwegwijzers en zit- en picknickbanken langs de route (foto). De Kustwandelroute is uniek door de twee parallelle wandelassen. Eén as loopt langs de kust, de andere meer landinwaarts en hier en daar zijn er verbin- dingspaden. De wandelaar kiest zelf waar hij begint en eindigt aan de hand van bewegwijzerde knooppunten. Het initiatief voor de Kustwandelroute komt van West- toer, dat nu al zeven prachtige wandelnetwerken in West-Vlaanderen uitstippelde. Verder werd de nieuwe route ondersteund door alle kustgemeenten, De Lijn, Natuurpunt en partners als MDK, ANB, IWVA en AWV. Financieel kwam er hulp van de Vlaamse minister van Toerisme en de Vlaamse Regering in het kader van het Kustactieplan 2005-2009.

www.kustwandelroute.be Recreatieve routes in West-Vlaanderen Oostende wandelt Krekenwandelroute in Oostende heeft er een prachtige wandelroute bij. De Krekenwandelroute werd op 26 november 2011 inge- wandeld en gaat langs het waardevolle, natuurrijke krekenlandschap tussen Oostende en het Kanaal Plassendale-Nieuwpoort. De 53ste provinciale route is 13 kilometer lang en start aan kinderboerderij De Lange Schuur in Stene. De grotendeels autovrije route verkent het Geuzenbos, de Grote Kneigaert, de Zwaanhoek, het dorpje Zandvoorde en de Groene 62. De routebrochure bevat drie thema’s: de ont- staansgeschiedenis van het gebied, de bijzondere fauna en flora, en de geschiedenis van de Groene 62, de oude spoorlijn tussen Oostende en Torhout. De ¬ Roeselaars schepen Henk Kindt, gedeputeerde Guido Decorte, Vlaams minister Hilde Crevits en gedeputeerde Patrick Krekenwandelroute is een initiatief van de Provincie Van Gheluwe ruimden begin juni 2012 baan voor de Stroroute. West-Vlaanderen en Westtoer in samenwerking met cvba Buitengoed, de Vlaamse Landmaatschappij, het Stroroute verwelkomt eerste wandelaars Agentschap voor Natuur en Bos en de stad Oosten- De Provincie West-Vlaanderen, het Agentschap de. Ze kadert in het Europese project ‘Grenzeloos voor Natuur en Bos, stad Roeselare en de gemeente Wandelen’, een Interreg IVA-project in de grensregio Moorslede openden begin juni de Stroroute. De voor- Vlaanderen-Nederland. malige spoorlijn 64 tussen Roeselare en Ieper kreeg een indrukwekkende make-over. Het eerste deel bestond uit een herbestemming tot fiets-, wandel- en ruiterpad en loopt van de Ring van Roeselare tot aan de Roeselaarsestraat in Moorslede. Het tweede deel omvatte de aanleg van een twee kilometer lange route die wandelaar, fietser en ruiter van Roeselare naar Moorslede brengen. In een later stadium wordt de Stroroute verder ontwikkeld tot een vlotte verbinding van Roeselare over Moorslede tot in Zonnebeke.

36 jaaroverzicht 2012 ¬ Het wandelnetwerk Zwin biedt ontspanning aan jong en oud tussen duinen, polders, schorren- en slikkengebied.

Eigen wandelnetwerk voor Zwin Torhout telt nieuwe erfgoedwandelroute Met ruim 50 kilometer zorgvuldig geselecteerde De Provincie West-Vlaanderen, Westtoer en de wandelpaden biedt het grensoverschrijdend wandel- stad Torhout hebben samen een nieuwe erfgoed- netwerk Zwin een mix van natuur, cultuur en unieke wandelroute uitgewerkt. De route is 2,3 kilometer landschappen. 36 knooppunten verbinden adembe- lang en gaat op zoek naar de sporen van 1.000 jaar nemende vergezichten tussen Knokke-Heist aan geschiedenis. Torhout is de oudste stad van het Belgische kant en Retranchement en Cadzand aan graafschap Vlaanderen en kon bouwen op een rijk Nederlandse zijde. De kern van het netwerk is het verleden. Sinds de vroege middeleeuwen ligt het Zwin zelf. De internationale dijk biedt een prachtig op de belangrijkste handelsroutes en vonden er zicht op het schorren- en slikkengebied. Daarnaast grote jaarmarkten plaats. De wandeling gaat langs loopt het wandelnetwerk door het Vlaams natuurre- markante gebouwen en pleinen, maar toont ook servaat De Zwinduinen en –polders. De wandelaar diverse ambachten. Er zijn drie thema’s uitgewerkt: wandelt er tussen de Schotse Hooglandrunderen. de familie Van Oye, de Sint-Pietersbandenkerk en de De realisatie van het nieuwe wandelnetwerk Zwin Paardenmarkt. West-Vlaanderen telt nu 21 routes kadert binnen het Europese Interreg IVA-project met cultuurhistorisch erfgoed als centraal thema. ‘REECZ’. De route in Torhout is de derde in het Brugse Om- www.zwinstreek.eu meland, naast die van Damme en Tielt.

genieten in West-Vlaanderen 37 38 jaaroverzicht 2012 Prachtige wandelroute doorheen Oude Leiewandelroute doorheen Lippensgoed-Bulskampveld groene vallei Landschapspark Bulskampveld vormt het decor De Oude Leiewandelroute is de 55ste provinciale voor de 54ste provinciale wandelroute. Op 14 sep- wandelroute en leidt de wandelaar doorheen de tember 2012 werd de nieuwe route ingewandeld. De groene vallei van de Leie tussen Bavikhove, Dessel- Bulskampveldwandelroute telt 8,9 kilometer en gaat gem en Ooigem. De vallei wordt gevormd door de langs het kasteelpark, de kruidentuin, het karren- authentieke Oude Leiearmen die afgesloten werden en landbouwmuseum en het vogelopvangcentrum. bij de rechttrekking van de Leie. Diverse paden Er zijn diverse natuurgebieden te ontdekken, zoals leiden naar bosrijke gebieden met het Leembos en de Aanwijsputten, het heide- en boslandschap het bos van Ooigem als hoogtepunten. Daarnaast is en het natuurreservaat Heideveld-Bornebeek. er historisch erfgoed te zien, zoals de Sint-Aman- De realisatie van de nieuwe wandelroute kadert duskerk, de Dobbel Rose, de drietrapssluis en het in het Europese project ‘Grenzeloos Wandelen’, kasteel van Ooigem. De nieuwe wandelroute is een Interreg IVA-project in de grensregio Vlaan- een initiatief van Westtoer in samenwerking met deren-Nederland. Westtoer stond in voor de de stad Harelbeke, de gemeente Wielsbeke, de uitwerking, in nauwe samenwerking met de ge- stad Waregem en het Agentschap voor Natuur en meente Beernem, de Vlaamse Landmaatschappij, Bos. De Provincie West-Vlaanderen zorgde voor de het Agentschap voor Natuur en Bos en Natuurpunt financiële steun. Beernem. Financiële steun kwam er van Provincie

West-Vlaanderen, Toerisme Vlaanderen en de Eu- Het kronkelen van de Leie ropese Unie. Sinds de vroege Middeleeuwen wordt de Leie gebruikt voor scheepvaart. Steden als www.fietsen-wandelen.be Kortrijk en Gent hebben hun groei in belangrijke mate te danken aan de handel die langs de Leie bedreven werd. Omdat de Leie regelmatig overstroomde, werd die vanaf de 17de eeuw gekanaliseerd. Bochten werden recht getrokken, oevers breder gemaakt en verstevigd, sluizen werden toegevoegd. Het oorspronkelijke kronkelen van de rivier en de prachtige landschappen zijn evenwel vandaag nog steeds zichtbaar.

¬ De Bulskampveldwandelroute doet naast het kasteelpark en de kruidentuin ook heel wat natuurgebieden aan.

genieten in West-Vlaanderen 39 De Tom Boonen van zijn generatie Gaston Rebry, alias de Locomotief, won als wielrenner drie maal Paris-Roubaix. Hij wordt dan ook aanzien als de eerste Monsieur Paris-Roubaix. In 1934 maakte hij zichzelf onsterfelijk door na elkaar de Ronde van Vlaanderen en de helleklassieker op zijn naam te schrijven. Omdat een groot coureur ook in de eigen gemeente een koers verdient, werd dat jaar voor hem voor het eerst Gent-Wevelgem georganiseerd. Gaston Rebry stierf in 1953 in zijn woonplaats Wevelgem. Hij werd amper 48.

40 jaaroverzicht 2012 Wevelgem trots op mountainbikeroute Gaston Rebry Recreatief netwerk verbindt Vlaanderen en Frankrijk Eind april 2012 werd de mountainbikeroute Gaston Rebry geopend door de Provincie West-Vlaan- Het Europese project ‘Grensoverschrijdend deren, de gemeente Wevelgem, Bloso en de drie recreatief en functioneel netwerk’ werd op lokale mountainbikeclubs: Osantus, Fuerza en de 13 januari 2012 gelanceerd. Hoofddoel is het trage Bondstrappers. De route telt 46 kilometer en loopt wegennetwerk tussen Frankrijk en Vlaanderen te door drie deelgemeenten van Wevelgem. Ongeveer optimaliseren en de bestaande netwerken met de helft bestaat uit onverharde wegen, een droom elkaar te verbinden. Binnen dat kader wordt een voor mountainbikers. De route is genoemd naar fiets-, wandel- en ruiternetwerk ontwikkeld. De oud-wielerkampioen Gaston Rebry. verbinding tussen de kust en de Moeren wordt toegankelijker gemaakt en er komt een grens- Heropening mountainbikeroute overschrijdende verbinding tussen Duinkerke en Ringslot Adinkerke. Ook wordt gewerkt aan een program- De moutainbikeroute Ringslot in De Panne werd op ma voor bewoners en bezoekers om de streek 2 september heropend. Nieuw aan het traject zijn beter te leren kennen. Het project ontvangt steun een lus in de Moeren en in het Calmeynbos. De totale in het kader van het Interreg IVA-programma afstand bedraagt 52 kilometer en na 12 kilometer France-Wallonie-Vlaanderen en wordt gecoör- is een splitsing voorzien waardoor de route kan dineerd door de Provincie West-Vlaanderen. De worden ingekort tot 36 kilometer. De route maakt Communauté Urbaine de Dunkerque, de gemeen- deel uit van het Kustmountainbikeroutenetwerk te De Panne, de nv Waterwegen en Zeekanaal, en is geschikt voor geoefende en niet-geoefende en de Vlaamse Landmaatschappij zijn de andere mountainbikers. De route kwam tot stand door een projectpartners. Geassocieerde partners binnen samenwerking tussen de gemeente De Panne, de het project zijn Région Nord-Pas-de-Calais, het Provincie West-Vlaanderen, Westtoer, Bloso en de département du Nord, GECT/EGTS West-Vlaan- lokale mountainbikeclubs. deren/Flandre-Dunkerque-Côte d’Opale, de www.west-vlaanderen.be/sport Communauté de Communes de Flandre, het Agentschap voor Natuur en Bos, Westtoer, het Agentschap Wegen en Verkeer en de stad Veurne. In totaal wordt zo’n 3.762.100 euro geïnvesteerd waarvan Europa een derde betaalt.

www.interreg-fwvl.eu Introducing Be-Part façades

Het idee is eenvoudig: breng vier kunstenaars samen, geef ze een begrip en laat ze hun creativiteit botvieren. Be-Part sprak Stijn Cole (Gent, °1978), Hans Demeulenaere (Oostende , °1974), Honoré d’O (Oudenaarde, °1961) en Wesley Meuris (Lier, °1977) aan. Het thema werd ‘façade’, het resultaat een scala aan variaties vanuit architecturale, sculpturale, grafische en psycho-sociologische invalshoek. Kers op de taart was dat elke kunstenaar tegelijk optrad als curator van de bijdrage van een andere kunstenaar. Bezoekers werden ondergedompeld in een bevreemdende wereld van installaties, tekeningen en geluidsperformances. Een uniek gebeuren dat tot stand kwam door Centrum voor beeldende kunst, vormgeving en architectuur Zeeland in Middelburg (NL), Netwerk/Centrum voor hedendaagse kunst in Aalst, en Be-Part, Platform voor actuele kunst in Waregem.

www.be-part.be tentoonstellingen in West-Vlaanderen Unieke tentoonstelling over Belgische kunstenaarsboeken

Be-Part was de thuisbasis voor ‘Bookshowbook- shop’. Kunstenaar Vaast Colson en kunsthistoricus Johan Pas staken de koppen samen om de eerste tentoonstelling over Belgische kunstenaarsboeken in elkaar te steken. Ze zijn allebei gepassioneerd door het kunstenaarsboek en brachten 163 exempla- ren samen, gedateerd tussen 1960 en vandaag. Een kunstenaarsboek wordt geschreven en ontworpen door de kunstenaar zelf. Zo vormt het een kunstwerk op zichzelf, maar fungeert het ook als documenta- tie, anthologie of papieren tentoonstellingsruimte. Tijdens de tentoonstelling was het mogelijk om bepaalde publicaties aan te kopen.

Daniël Dewaele in close-up

‘Daniël Dewaele – Selected Projects’ bracht een tentoonstelling rond het werk van deze kunstenaar (Knokke, °1950). Sinds midden jaren 70 heeft hij een coherent traject afgelegd met diverse geëngageerde en sociaal geïnspireerde kunstprojecten. Tijdens de tentoonstelling kreeg de bezoeker voor het eerst in- zicht in het brede oeuvre van de kunstenaar. Openbare collecties, werken uit privécollecties én een nieuwe creatie zorgden voor een boeiend geheel. Daniël Dewaele maakt deel uit van de generatie Belgische kunstenaars die zich aansloot bij de conceptualisti- sche strekking van midden jaren 70. Zijn werk kan als postconceptueel worden omschreven. Foto’s, films of tekstdocumenten : Daniël Dewaele maakte veelvuldig gebruik van deze alternatieve media.

¬ Voor het eerst werden Belgische kunstenaarsboeken samengebracht in Be-Part in Waregem.

44 jaaroverzicht 2012 ¬ Voor Beaufort04 maakten Feipel & Bechameil aan de pier in Blankenberge een installatie met een bus, die wel ter plaatse gestrand en voor eeuwig versteend lijkt.

Beaufort brengt kunst Anne-Mie Van Kerckhoven aan de kust exposeert in Mu.ZEE

De vierde editie van de Triënnale voor Hedendaagse Weinig Belgische kunstenaars hebben zo’n om- Kunst aan Zee, beter bekend als Beaufort04, bracht vangrijk multimediaal oeuvre als Anne-Mie Van nationaal en internationaal gerenommeerde kunste- Kerckhoven. In het museum Mu.ZEE in Oostende liep naars naar de West-Vlaamse kust. West-Vlamingen een solotentoonstelling onder de titel ‘Meesteres Arne Quinze en Nick Ervinck zorgden voor een van de horizont’. Ze onderzoekt de relatie tussen bijdrage, maar ook het Zwitserse duo Les Frères kunst, wetenschap en de sociale realiteit. Ze ob- Chapuisat of de Let Ivars Drulle. In totaal vonden serveert, vanuit een vrouwelijke invalshoek, het 28 monumentale installaties en intrigerende wer- obscene en weerzinwekkende in de maatschappij ken tussen april en september 2012 een plek in en flirt met de grenzen van het toelaatbare. Ze de unieke biotoop van de kustgemeenten. Curator doorspekt haar werk met een ongeëvenaarde Phillip Van den Bossche en intendant Jan Moeyaert feministische toon. Een uniek oeuvre, een unieke zorgden voor de weloverwogen selectie. Beaufort tentoonstelling. is een initiatief van vzw Ku(n)st en haar partners. www.muzee.be www.beaufort.be

genieten in West-Vlaanderen 45 De Arend die niet vloog zonder zijn chihuahua Piloot André De Meulemeester maakte tijdens de oorlogsjaren van WO I naam toen hij in 1917 eigenhandig een Duits vliegtuig neerhaalde, een zogenaamde Albatros. De Arend van Vlaanderen was geboren. Zijn andere bijnaam - Mystère - dankt De Meulemeester dan weer aan de onuitspreekbaarheid van zijn naam voor zijn Franse collega’s. Het feit dat hij op elke vlucht zijn chihuahua meenam, verhoogde enkel het mysterie en de mythe. Ongeslagen in WO I, meldde hij zich opnieuw bij de Belgische luchtmacht tijdens WO II. André De Meulemeester mocht zich vriend noemen van heel wat ministers, generaals en hoogwaardigheidsbekleders toen hij in 1973 stierf als 79-jarige.

De Arend van Vlaanderen strijkt neer in het Tolhuis

André De Meulemeester (°1894 - †1973) was met 11 en zijn familie, een schenking van schoonzoon en officiële overwinningen een van de toppiloten van de architect Axel Ghyssaert. In de tentoonstelling Belgische luchtmacht tijdens WO I. Onder de naam kwamen ook een aantal onbekende aspecten uit ‘De Arend van Vlaanderen’ vond in de Provinciale het leven van de gevechtspiloot aan bod. Zo stamde Bibliotheek Tolhuis in Brugge een tentoonstelling hij uit de familie die eigenaar was van de belangrijke plaats over deze oorlogsheld. Het Tolhuis beschikt Brugse brouwerij Aigle-Belgica, was hij actief bij over een uniek archief van André De Meulemeester Club Brugge en hield hij van tekenen en schilderen.

46 jaaroverzicht 2012 Tentoonstelling over Brugse tekenaar, portrettist en boekillustrator

De Provinciale Bibliotheek Tolhuis organiseerde een tentoonstelling over Jules Fonteyne (°1878 - †1964). De bekende Brugse tekenaar verwierf vooral naam en faam met zijn tekeningen en schetsen van figuren en taferelen uit het verpauperde Brugge uit zijn jeugd. De tentoonstelling werd opgebouwd aan de hand van waardevolle stukken uit de Provinciale Bibliotheek en verscheidene privécollecties.

Ode aan de West-Vlaamse kapelletjes

‘Langs deze weg zet gene voet … West-Vlaamse kapelletjes in devoties, legenden en verhalen.’ Een titel die tot de verbeelding spreekt. De Provinciale Bibliotheek Tolhuis bracht met deze tentoonstelling het werk van Valentin Degrande (°1945) onder de aandacht. Hij maakte een uniek overzicht van alle De vele talenten van Jules Fonteyne kapellen in West-Vlaanderen. Waarom werden Kunstenaar Jules Fonteyne (Brugge, °1878 – †1964) was van alle markten thuis. Hij was ze gebouwd? Wat is hun belang? Welke verhalen schilder, etser, tekenaar, illustrator, fotograaf en docent. Heel wat werk van schrijvers vertellen deze vaak eeuwenoude bouwwerkjes? als Stijn Streuvels, Felix Timmermans, Maurits Sabbe en Karel De Wolf werden verlicht Vragen waarop de tentoonstelling antwoord gaf. met zijn tekeningen. Hij maakte naam en faam met portretten, maar werkte ook mee Verder werden talrijke stukken uit de collectie van aan de herinrichting van kerken tijdens de wederopbouw na WO I. de Provinciale Bibliotheek geselecteerd om de boeiende tocht langs het West-Vlaams religieus erfgoed in beeld te brengen. Wegens groot succes werd de tentoonstelling dan ook verlengd.

genieten in West-Vlaanderen 47 Natuur inspireert smid

De natuur inspireert niet alleen schilders en schrij- vers, maar ook smeden. In het bezoekerscentrum van het provinciedomein Lippensgoed-Bulskamp- veld in Beernem vond een tentoonstelling plaats van een unieke selectie smeedwerken geïnspireerd op de natuur. De smeden van dienst waren leden van de Ambachtelijke Smedersgilde vzw. Er stond een kleine smidse opgesteld die de ambachtelijke smeedkunst weer tot leven bracht en in de hoefstal werden paarden beslagen.

Koning eik stond te kijk

De eik is de koning van de bomen. Rotsvast, groot en oud. Dat typeert hem. Tijdens een informatieve ten- toonstelling in het bezoekerscentrum Bulskampveld ontdekte de bezoeker deze boom op speelse wijze. Bron van hout voor de mens, bron van voedsel voor de dieren en thuisbasis voor duizenden levende wezens. De veelzijdigheid van de eik werd in beeld gebracht.

Schone slapers wekken Bulskampveld

Wat is slaap? Waar komt slaapwandelen vandaan? Welk nut heeft slapen? Hoe slapen mensen in ande- re culturen? In het bezoekerscentrum Bulskampveld liep de tentoonstelling ‘Schone slapers’. Tijdens de ¬ De Ambachtelijke Smedersgilde laat zich inspireren door de natuur en brengt de smeedkunst weer tot leven. interactieve tentoonstelling kreeg de bezoeker een antwoord op heel wat vragen over slaap bij mens en dier. Daarnaast kon hij of zij een ‘slaapwandeling’ beleven, verschillende soorten bedden testen en op zoek gaan naar nachtdieren.

48 jaaroverzicht 2012 ¬ Een eenzaam kapelletje toont de blik van fotograaf Kris Pannecoucke op de Westhoek.

De Westhoek over de grenzen heen

Tijdens de zomermaanden liep de tentoonstelling vier verschillende tentoonstellingen. Westtoer coör- ‘Westhoek in spiegelbeeld’ die de grensoverschrij- dineerde het gebeuren in het kader van het project dende streek als één toeristische regio voorstelde. ‘Westhoek zonder grenzen’. Dit grensoverschrijdend Een uniek initiatief gepresenteerd door de Vlaamse Europees project (Interreg IV) wil de identiteit van Westhoek en Franse Pays de Flandre. Tijdens de deze regio ontwikkelen en promoten. Maar liefst expositie waren exclusieve foto’s van Kris Pannecou- 25 partners nemen initiatieven om de Vlaamse en cke (BE) en Matthew Weinreb (FR) te zien. Beide Franse Westhoek als één geheel te presenteren. fotografen ontdekten een nieuwe regio waarbij ze Het project ging eind 2010 van start en loopt tot bijzondere, nooit eerder getoonde verhalen in beeld eind 2013. Het budget bedraagt 5 miljoen euro, brachten. Documentairefotograaf Kris Pannecou- waarvan 40 procent door de Europese Unie wordt cke trok naar Ieper en Poperinge, architectuur- en gefinancierd. landschapsfotograaf Matthew Weinreb bezocht www.interreg-fwvl.eu Hazebrouck en Esquelbecq. Hun foto’s werden in de stad in kwestie tentoongesteld. Dit resulteerde in

genieten in West-Vlaanderen 49 Gavers centraal tijdens Open Gaversdag en Gavermania

Het Provinciaal Sport- en Natuurcentrum De Gavers houdt jaarlijks een ‘Open Gaversdag’. Op de laatste zondag van augustus kan de bezoeker gratis deelnemen aan tal van activiteiten op en rond het water in het provinciedomein. Naast het sportieve aanbod als surfen, duikinitiatie en zeilen, waren er in 2012 ook natuureducatieve activiteiten als natuurwandeling met gids, wateronderzoek of speuren naar vogels. De allerkleinsten kregen een make-over bij de kindergrime. De Open Gaversdag wordt steevast georganiseerd door het Provinciaal Sport- en Natuurcentrum De Gavers in samen- werking met sportclubs en natuurverenigingen die hun werking op De Gavers hebben. De Provincie West-Vlaanderen stond in voor de organisatie van Gavermania, een sportief evenement voor kinderen tussen 8 en 14 jaar. Hiermee wil de Provincie de troeven van De Gavers in de verf zetten, aangevuld met leuke en vernieuwende sportactiviteiten. In 2012 was badminton de sporttak in de kijker. evenementen in West-Vlaanderen Aangepast sporten scoort Ruim 10.500 kinderen op in De Gavers ‘Doe Aan Sport-beurs’

Eind mei 2012 zakten meer dan 1.500 kinderen, Jong geleerd is oud gedaan. Een spreekwoord dat jongeren en volwassenen met hun begeleiders af perfect aansluit bij de ‘Doe Aan Sport-beurs’, kortweg naar het provinciedomein De Gavers in Harelbeke. De DAS-beurs, die plaatsvond in Kortrijk Xpo. Voor de West-Vlaamse ‘Driedaagse Aangepast Sporten’ is on- twintigste keer al konden leerlingen van het zesde dertussen al aan zijn 26ste editie toe. De deelnemers leerjaar kennismaken met een zo breed mogelijke hebben keuze uit meer dan 35 sporten: eigentijds, waaier aan sporten. Maar liefst 10.500 enthousiaste avontuurlijk en aangepast aan de doelgroep. Zumba, kinderen haalden hun sportieve outfit boven om een sportstapelen, relaxatie, huifkartochten, trampoline greep uit de 90 aangeboden sporten te beoefenen. enz. Het aanbod is uiterst divers. Nieuw deze keer Van balsporten en atletiek over zwemmen en tur- waren twee activiteiten rond natuur- en milieuedu- nen tot capoeira, speedminton en poi spinning. De catie. De sporten zijn aangepast aan de behoeften meest uiteenlopende sporten waren vertegenwoor- van de doelgroep, maar er wordt geen onderscheid digd. Deze twintigste editie stond in het teken van gemaakt naar handicap. Dit jaar stond de samen- de Olympische Spelen. Zo waren er enkele typisch werking met de sportschool V.I.L.O. Ter Borcht uit Engelse sporten als cricket, golf en curve bowls te Meulebeke centraal. De studenten uit de sportschool beoefenen. Initiatiefnemers van het project waren helpen al jaren bij de begeleiding van een aantal de Provincie West-Vlaanderen, Bloso, de Stichting activiteiten: een belangrijke bijdrage aan de organi- Vlaamse Schoolsport, de stad Kortrijk en Kortrijk satie en een verrijkende ervaring voor henzelf. Het Xpo. Het aanbod op de beurs was afkomstig van de initiatief gaat uit van de Provincie West-Vlaanderen sportfederaties die er met hun provinciaal bestuur of op vraag van de sector naar aangepaste sportdagen. lokale sportvereniging een stand verzorgden. Dit jaar 150 medewerkers staan paraat: watersportclubs, werd voor het eerst samengewerkt met vzw Intro om brandweerkorpsen, sportschool V.I.L.O. Ter Borcht de toegankelijkheid voor personen met een beper- en het zevende jaar leefgroepenwerking van het MMI king te verhogen. Met ‘DAS-beurs blijft groen’ werd uit Kortemark. gestreefd naar een zo klein mogelijke ecologische voetafdruk voor standhouders en leerlingen.

www.doeaansportbeurs.be

Van poi spinning tot muurklimmen. Tienduizend kinderen leerden ¬ nieuwe sporten kennen tijdens de ‘Doe Aan Sport-beurs’ in Kortrijk Xpo.

52 jaaroverzicht 2012 genieten in West-Vlaanderen 53 Drugspreventie en sensibiliseren via sport

‘Kick op Sport’ zet avontuurlijk sporten en sensibi- lisatie over middelengebruik in de kijker. Op de site van Gemeenschapsinstelling De Zande doken op 11 en 12 oktober 2012 2.875 jongeren op tussen 11 en 14 jaar voor de veertiende editie van het evenement. Ze konden kiezen uit verschillende uitdagingen die telkens bestonden uit een infomoment, dansvorm, groepssport, educatieve sessie, survivalrun, activi- teit op het water en kicksport. Tegelijk maakten ze kennis met Gemeenschapsinstelling voor Bijzonde- re Jeugdbijstand (GBJ) De Zande uit Ruiselede en Beernem, het Penitentiair Landbouwcentrum (PLC) en het Opvangcentrum van het Rode Kruis Wingene (OC). De drie instellingen stonden ook in voor de organisatie van het evenement, in samenwerking met de Provincie West-Vlaanderen, de Stichting Vlaamse Schoolsport, Defensie en de gemeenten Ruiselede, Wingene en Beernem. Dit jaar namen ook 200 Noord-Franse leerlingen deel. Er stond een Noord-Franse preventiebus met info en duiding over middelengebruik en risicopreventie. Op die manier maakte ‘Kick op Sport’ deel uit van het Interreg IVA-project ‘Grensoverschrijdend jeugdwerk’ dat 50 procent Europese steun geniet. ¬ In Gemeenschapsinstelling De Zande worden jongeren met avontuurlijke sporten uitgedaagd, in combinatie met sensibilisatie rond druggebruik. www.interreg-fwvl.eu

54 jaaroverzicht 2012 ¬ De Transplantfitdag zet na een orgaantransplantatie aan tot beweging.

Transplantfitdag zet in beweging

Transplantfitdag is een sportdag voor getrans- planteerden, hun familie en sympathisanten. Op 22 september 2012 vond de tweede editie plaats “Ik ben dankbaar. Hoewel mijn in provinciehuis Boeverbos in Sint-Andries. Gella donor anoniem moet blijven, Vandecaveye was het gezicht van de sportdag. Met de voel ik een grote verbondenheid. Transplantfitdag wil de Provincie West-Vlaanderen Ik leef nu anders. Ik relativeer mensen die een orgaan ontvingen ertoe aanzetten meer en ik geniet met volle teugen om te bewegen. Van zwemmen, wandelen en fietsen van de kleinste dingen.” tot volksspelen en petanque. Iedereen vindt iets naar Philip Truwant, onderging in 2011 een levertransplantatie zijn smaak en vermogen. Het initiatief kadert in de provinciale campagne orgaandonatie: leven om te GEVEN om te leven. www.west-vlaanderen.be/orgaandonatie

genieten in West-Vlaanderen 55 Samen klinken tijdens literair aperitief

De Provincie West-Vlaanderen draagt literatuur hoog in het vaandel. Het literair aperitief kadert dan ook perfect in het streefdoel om iedereen warm te maken voor literatuur. Negen zondagvoormiddagen in het najaar van 2012 en het voorjaar van 2013 kon je terecht in onder meer Damme, Bredene, Tielt en Heuvelland voor een sfeervol literair samenkomen. Jooris Van Hulle, samensteller van het boek ‘Ieder- een is van ergens – 25 auteurs uit West-Vlaanderen’ interviewde telkens twee auteurs, die daarna uit eigen werk voorlazen. Na de lezing was er een aperitiefje en kregen de aanwezigen een gratis exemplaar van het boek.

Op bezoek bij artiesten

Voor de negende keer op rij vond tijdens het derde weekend van oktober ‘Buren bij kunstenaars’ plaats. Dit jaar namen maar liefst 1.460 kunstenaars (185 meer dan in 2011) deel aan de open-atelierdagen. Samen stelden ze 904 ateliers open. Zowel gerenom- meerde kunstenaars als amateurs namen deel. Door de ateliers op vrijdag open te stellen, kregen scholen de kans om in klasverband kunstenaars te bezoeken. ‘Buren bij kunstenaars’ wordt georganiseerd door de Provincie West-Vlaanderen, maar gelijktijdig loopt De West-Vlaamse taalgoochelaars het project ook in Noord-Frankrijk. Jooris Van Hulle had 18 West-Vlaamse schrijvers te gast tijdens de literaire aperi- www.burenbijkunstenaars.be tiefmomenten. Respectievelijk Herman Leenders (foto), Luuk Gruwez, Luc Devoldere, Gwy Mandelinck, Hendrik Carette, Peter Verhelst, Gaston Durnez, Erik Spinoy, Willy Spillebeen, Frank Adam, Hedwig Speliers, Renaat Ramon, Peter Terrin, Philip Hoorne, Sylvia Vanden Heede, Jozef Deleu, Sylvie Marie en Patrick Lateur schoven aan tafel voor een babbel.

56 jaaroverzicht 2012 ¬ Tijdens ‘Week van de Zee’ beleefden jong en oud activiteiten waarbij de natuur centraal staat. Zowel de kustgemeenten, bezoekerscentra, natuurorganisaties, de Provincie als Horizon Educatief zorgden voor beleving.

Laat je verrassen door de zee Laat je trakteren door Europa

Tijdens ‘Week van de Zee’ vestigt de Provincie Europa trakteert, animeert, informeert. De familie- West-Vlaanderen de aandacht op de zorg voor natuur dag ‘Europa Trakteert’ zat vol leuke en ontspannende en milieu aan de kust. In mei 2012 vond de zestiende activiteiten voor klein en groot. Op 23 september editie plaats. Met de slogan ‘De Week van de Zee… werden de bezoekers in Transfo Zwevegem getrak- natuurlijk!’ wou de Provincie focussen op de prach- teerd op een breed aanbod van entertainment voor tige en intrigerende natuur aan de kust. Tijdens tal het hele gezin. De vroegere elektriciteitscentrale van activiteiten ontdekten jong en oud de mooiste werd getransformeerd tot een decor voor onder meer en meest verrassende natuur en natuurgebieden. speleologie, circustechnieken, en een heus freesty- Ter gelegenheid van het evenement gaf de Provincie le- en avonturenparcours. Ook Mega Mindy was van samen met Uitgeverij Ballon Media het 259ste Jom- de partij. ‘Europa Trakteert’ ging uit van Toerisme mekesalbum ‘Storm aan zee’ uit. ‘Week van de Zee‘ Leiestreek/Westtoer, de Provincie West-Vlaande- gaat uit van de Provincie in samenwerking met de tien ren en de gemeente Zwevegem in het kader van de kustgemeenten, bezoekerscentra, natuurorganisaties ‘European Cooperation Days’. Het evenement kreeg en Horizon Educatief vzw. financiële ondersteuning van het Europees Fonds www.weekvandezee.be voor Regionale Ontwikkeling.

genieten in West-Vlaanderen 57 58 jaaroverzicht 2012 150 jaar Kanaal Roeselare-Leie Feestjaar met cross-over tussen economie, toerisme en cultuur

In 2012 was het precies 150 jaar geleden dat er beslist strand aan het kanaal, een openluchtcinema met werd om het Kanaal Roeselare-Leie te graven. Om dat projecties op bedrijfsgebouwen, een fietsfeest en te vieren werd een heus feestprogramma met diverse een kunstproject. Het programma werd gereali- activiteiten op poten gezet. seerd in samenwerking met Westtoer (Toerisme Leiestreek), de West-Vlaamse Intercommunale, De Provincie West-Vlaanderen, Roeselare, Izegem, Waterwegen en Zeekanaal NV, Resoc/Serr Mid- Ingelmunster, Oostrozebeke en Wielsbeke sloegen den-West-Vlaanderen en TERF. de handen in elkaar om de 150ste verjaardag van het Kanaal Roeselare-Leie te vieren. Eeuwen geleden Kunst langs het water werden al pogingen ondernomen om een bevaarbare In het kader van 150 jaar Kanaal Roeselare-Leie “Kunst brengt kleur in weg te realiseren, maar pas in 1862 slaagde men werd het kunstproject ‘KANAL – Ondernemen is onze grijze havenzone. in dit opzet. In het feestjaar 2012 was er aandacht een kunst’ georganiseerd. Daarbij werden diverse Het zorgt voor meer voor de geschiedenis van het 16,5 km lange kanaal kunstwerken in, op of rond een bedrijf langs het dynamiek en leven en de huidige en toekomstige ontwikkeling van de kanaal opgesteld. Het project was een unieke sa- in een anders kanaalzone. menwerking tussen de Provincie West-Vlaanderen, monotone omgeving.” Roeselare, Izegem, Ingelmunster, Oostrozebeke Patrick Maselis, CEO Maselis Duurzame ontwikkeling van en Wielsbeke, 12 bedrijven langs het kanaal en Europese waterwegen enkele kunstenaars. Het doel van KANAL was de Ook de resultaten van de acties van het Europese kanaalzone niet alleen economisch, maar ook ar- project ‘Waterways for Growth’ kregen een plaats. tistiek op de kaart te zetten. Deelnemende bedrijven Dat project heeft als doel de Europese waterwe- waren Maselis en Soubry (Roeselare), Brouwerij gen en hun omgeving op een duurzame manier te Van Honsebrouck, Deltracon en Verschoore Con- ontwikkelen. De Provincie West-Vlaanderen is een structie (Ingelmunster), A&S Energie en Waelkens van de partners, samen met Groot-Brittannië, Duits- (Oostrozebeke), Isolava-Knauf, Unilin, Flanders land, Zweden, België, Nederland en Noorwegen. In Tapestries en Vanden Avenne (Wielsbeke). Er West-Vlaanderen werd met het programma vooral waren onder meer werken van Nick Ervinck, Koen ingezet op de kanaalzone Roeselare-Ooigem. Vanmechelen en Anne-Mie Van Kerckhoven te zien. Christa Vyvey was de curator van het project. De Kanaalstrand kunstenaars lieten zich inspireren door de kennis Het eerste verjaardagsweekend in april vond plaats en producten van de bedrijven, waarbij de interactie aan de kop van het kanaal. Voor de gelegenheid tussen beide werelden resulteerde in bijzondere, meerden onder meer een duikboot en historische vaak imposante, kunstwerken. schepen aan. Verder stonden op de agenda een

genieten in West-Vlaanderen 59 Izegemse topturnhal laatste thuisbasis voor topsporters

Turnhal als trainingscentrum voor Olympische Spelen 2012

De topturnhal in Izegem kreeg als laatste het label ‘Thuisbasis voor topsporters’. Het gelijknamige project selecteerde centra in West-Vlaanderen en Noord-Frankrijk waar op topniveau internationale stages en tornooien naar aanleiding van de Olympische Spelen 2012 konden plaatsvinden.

‘Thuisbasis voor topsporters’ wou atleten van over de hele wereld de kans bieden om zich in onze grensstreek voor te bereiden op de Olympisch Spelen van Londen. Op 2 juni kreeg de topturnhal in Izegem het label. In West-Vlaanderen werden in totaal negen topinfrastructuren geselecteerd, waaronder ook het Brugse Jan Breydelstadion, de Lange Munte in Kortrijk en Schiervelde in Roeselare. Het project paste binnen een grensoverschrijdende samenwerking van de Provincie West-Vlaanderen en de Côte d’Opale.

Europese en Vlaamse steun ‘Thuisbasis voor topsporters’ ontving via het Interreg IV-programma Frankrijk-Wallonië-Vlaanderen zo’n 750.000 euro Europese steun. Het provinciebestuur gebruikte dat geld om jaarlijks drie internationale topstages te ondersteunen. Catering en overnach- ting vroegen een grote hap uit het budget. Daarnaast voorzag West-Vlaanderen nog eens 317.000 euro, waarvan de helft via Europese steun. Olympische Spelen in West-Vlaanderen ¬ Bezoekers namen de geschiedenis van de Olympische Spelen onder de loep tijdens een reizende expo.

Geschiedenis Olympische Spelen zonder grenzen Reizende tentoonstelling in Roeselare, Kortrijk en Brugge Tijdens een grensoverschrijdende Olympische tentoonstelling kon het publiek kennismaken met het verleden van de internationale sportmanifestatie.

De gratis tentoonstelling was in het voorjaar te zien De tentoonstelling ontstond uit een samenwerking in sporthal Schiervelde in Roeselare. Aan de hand in het kader van het grensoverschrijdend project van een lange panelenwand werd elk aspect van de ‘Thuisbasis voor topsporters’. Het provinciebestuur Spelen onder de loep genomen. Van de oude Griekse van West-Vlaanderen, het Syndicat Mixte de la Côte Spelen over Pierre de Coubertin tot de Spelen in d’Opale (SMCO) en de vereniging ‘Een hart voor de Londen. Daarna verhuisde de tentoonstelling tijdens Olympische Spelen’ sloegen de handen in elkaar en de zomermaanden naar Xpo Kortrijk en Sportcam- kwamen zo tot een boeiende tentoonstelling. Ook pus Lange Munte om af te sluiten in het Provinciaal het Internationaal Olympisch Comité, het Olympisch Hof in Brugge. museum in Lausanne, het BOIC en het Franse Olym- pisch Comité ondersteunden de realisatie ervan.

62 jaaroverzicht 2012 Provincie ontvangt West-Vlaamse paralympiërs

De Provincie West-Vlaanderen is terecht trots op haar paralympiërs. Na de Olympische Spelen in Londen ont- ving de deputatie hen voor een persoonlijke felicitatie.

De resultaten van onze West-Vlaamse paralympiërs tijdens de Paralympics in Londen waren voortref- felijk. Op 24 september verwelkomde de deputatie hen daarom voor een persoonlijke felicitatie. Onder meer Sven Decaesstecker (zwemmen), Tom Vanhove (goalbal), Wim Decleir (wielrennen), Michèle George (paardrijden), Wendy Laeremans (directeur Konink- lijke Belgische Ruitersportfederatie), Frederic Van Den Heede (atletiek), Ciska Vermeulen (paardrijden), Glenn Van Thournout (goalbal) en Bob Vanacker (rol- stoelrugby) waren er te gast.

¬ De paralympiërs werden voor hun mooie prestaties letterlijk in de bloemetjes gezet door de Provincie. Met de steun van de Provincie De voorbije jaren nam de Provincie West-Vlaanderen tal van initiatieven om sport voor personen met een handicap te stimuleren. Zo vindt in provinciedomein De Gavers naar goede gewoonte de West-Vlaamse Driedaagse Aangepast Sporten plaats. Ook bij de verdeling van subsidies is sport voor personen met een handicap prioritair.

genieten in West-Vlaanderen 63 Smullen en proeven in het Vlaams Huis van de Voeding

In de gebouwen waar ooit Rodenbach zijn bier bottelde, kan je sinds mei 2012 alles ontdekken over voeding.

Het Miummm-Vlaams Huis van de Voeding is een interactief doe- en belevingscentrum over voeding in Roeselare. Bezoekers doorlopen er alle schakels van de voedingsketen – van grond tot mond – op een speelse en interactieve manier. In een Innovation Food Box stellen bedrijven en onderzoeksinstellin- gen hun nieuwste innovaties voor. Dat het Vlaams Huis van de Voeding zich in West-Vlaanderen bevindt is geen toeval. West-Vlaanderen is niet voor niets de groentetuin van Europa. Het Miummm-Vlaams Huis van de Voeding kwam tot stand dankzij heel wat stakeholders uit de agro-voedingswereld en kadert in het Europees project ‘Thought 4 Food’. De Provincie treedt op als promotor.

www.miummm.be nieuwe producten in West-Vlaanderen g ben West-Vlamin ik in mijn hoofd

66 jaaroverzicht 2012 Gratis app van de Provincie test over West-Vlaanderen, West-Vlaamse campagnes West-Vlaams gevoel en West-Vlaamse dialecten waren de ingrediënten voor een heerlijk bordje West-Vlaams. Met meer dan “Download de De campagne ‘Iedereen West-Vlaams’ van de Provin- 10.000 clicks op de ‘Vind ik leuk’-knop eveneens een nieuwste versie van cie West-Vlaanderen zette de West-Vlaamse identiteit succes! de app ‘Iedereen centraal. Eind mei 2012 ging de campagne van start met www.iedereenwestvlaams.be West-Vlaams’ voor de lancering van een app en een Facebook-toepassing. iPhone of Android.” Een succes! ‘West-Vlinderen’ is persoonlijke Wat is het West-Vlaamse gevoel? Wie zijn de gids op smartphone West-Vlamingen? Niet-West-Vlamingen Axl Pele- man, Stijn Meuris en Pascal Platel omschreven ons Origineel fietsen of wandelen in West-Vlaanderen? in de radiospots als levensgenieters, Bourgondiërs, Dankzij ‘West-Vlinderen’, een gratis mobiele applicatie mensen die van aanpakken weten met oog voor le- van Westtoer, werd het een makkie! venskwaliteit. Naar het einde van de spots kregen ze zelfs een licht West-Vlaamse tongval. Het bewijs De fiets- en wandelnetwerken in West-Vlaanderen dat in iedere niet-West-Vlaming toch een beetje zijn vooral tijdens de zomermaanden geliefd bij West-Vlaming zit. jong en oud. Met het handige knooppuntensysteem komen fietser en wandelaar langs de mooiste Do the app plekjes van de provincie. Uiteraard hoort daar Met de op maat gemaakte applicatie voor smartpho- ook een hapje en een drankje bij. En dat is precies nes kreeg iedereen alle troeven in handen om vriend wat de applicatie ‘West-Vlinderen’ doet. Op basis en vijand te verrassen met de leukste West-Vlaamse van persoonlijke voorkeuren (wandelen of fietsen, woorden en uitdrukkingen. De app - voor zowel met of zonder kinderen, sportief of recreatief enz.) iPhone als Android - leerde de gebruiker de tofste suggereert de app een route op maat. Knooppunten, woorden, die nadien ook getest werden. Een hit zalige adresjes en leuke weetjes. Niet tevreden met ruim 80.000 downloads (60.000 voor iPhone onderweg? Even schudden met je smartphone en en 20.000 voor Android) in 2012. er verschijnt een nieuw voorstel. Ook social media werd geïntegreerd. Op basis van een unieke code West-Vlaamse Facebook kan je de route delen met je vrienden via Facebook Voor de campagne werd ook een Facebook-toepas- of Twitter. sing ontwikkeld. (Niet-)West-Vlamingen konden De app is gratis beschikbaar voor iPhone en Android. er samen met of tegen vrienden checken hoe het www.west-vlinderen.be gesteld is met hun West-Vlaamse kennis. Vragen

ondernemen in West-Vlaanderen 67 Erfgoedgids socio-economische Recreatieve kaarten onthullen evolutie in West-Vlaanderen oude verdedigingswerken

De Provincie West-Vlaanderen liet een erfgoed- De partners van het Interreg IVA-project ‘Forten gids ontwikkelen rond de industriële periode en Linies in Grensbreed Perspectief’ ontwikkelden in Midden- en Zuid-West-Vlaanderen. De gids is recreatieve kaarten waarmee fietsers, wandelaars, gebaseerd op een streekstudie van de toenmali- ruiters en automobilisten forten, linies en oude ver- ge socio-economische evolutie. Op vraag van de dedigingswerken ontdekken. Er zijn verschillende Provincie maakte het Centrum voor Agrarische themakaarten die onder meer de Staats-Spaanse Geschiedenis (CAG) in 2011 een uitgebreide studie Linies, de Fortengordels van Antwerpen, en de van de socio-economische evolutie van Midden- en Zuiderwaterlinie van Noord-Brabant belichten. Zuid-West-Vlaanderen tussen 1840 en 1970. Die stu- Het project wil zo de aandacht vestigen op forten, die diende als basis voor erfgoedsites zoals Eperon versterkte steden en linies in de grensstreek van d’Or (Izegem), het Vlasmuseum (Kortrijk) en Transfo Vlaanderen met Nederland. Stuk voor stuk zijn het (Zwevegem) of de 150ste verjaardag van het Kanaal elementen van cultuurhistorische, landschappelijke Roeselare-Leie. Een meerwaarde, want voordien en toeristisch-recreatieve waarde.

was enkel onbetrouwbaar of ontoegankelijk cijfer- www.staatsspaanselinies.eu materiaal voorhanden. Het project kwam tot stand in samenwerking met Erfgoedcel TERF, Erfgoed- cel Kortrijk, Resoc Zuid-West-Vlaanderen, Resoc Midden-West-Vlaanderen, Overleg Cultuur Regio Kortrijk en Toerisme Leiestreek. De erfgoedgids is te verkrijgen in het Provinciaal Informatiecentrum Tolhuis in Brugge.

Wandelen, fietsen, paardrijden of een autotocht langs de Staats-Spaanse Linies en andere ¬ historische verdedigingsgordels kunnen voortaan met passende kaarten voor recreanten.

68 jaaroverzicht 2012 ondernemen in West-Vlaanderen 69 ¬ Spelen in de duinen of zwemmen in de zee. Dankzij de nieuwe website is een overnachting makkelijk en overzichtelijk te boeken zonder meerprijs.

Een weekje aan zee Eenvoudig het West-Vlaamse reserveer je online archief doorzoeken op Probat

Westtoer en de hotelsector aan de Kust ontwik- Op zoek naar foto’s, affiches, kaarten of dossiers? kelden samen een boekingsmodule voor hotels en Sinds eind november 2012 kan iedereen terecht gastenkamers. Het doel was toeristen rechtstreeks op Probat, de online databank van het provinciaal bij het hotel te laten boeken via een boekingssite. In archiefnetwerk van West-Vlaanderen. Deelnemende tegenstelling tot andere boekingssites, worden hier archiefdiensten zijn de Provinciale Archiefdienst geen hogere kosten aangerekend aan het hotel. Het West-Vlaanderen en de archieven van Harelbeke, nieuwe systeem werd gelanceerd met een tijdelijke Heuvelland, Houthulst, Ichtegem, Kortemark, vroegboekactie aan scherpe prijzen voor een verblijf Langemark-Poelkapelle, Middelkerke, Poperinge, in het najaar van 2012. Meer dan honderd kustho- Staden, Tielt (Stad en OCMW), Vleteren, Wervik en tels tekenden in op het nieuwe reservatiesysteem Zedelgem. Tal van andere West-Vlaamse lokale ar- en het aantal blijft stijgen. De handige module is chieven worden nog steeds toegevoegd. Met Probat vooral goed nieuws voor de consument, aangezien wil de Provincie bijdragen aan de automatisering die een mooi overzicht krijgt van de hotels en hun van de archiefsector in West-Vlaanderen en aan het prijs-kwaliteitverhouding. standaardiseren van de interne werkprocessen bij

www.dekust.be de West-Vlaamse lokale archiefdiensten. www.west-vlaanderen.be/probat

70 jaaroverzicht 2012 Nieuwe fotografiekoffer laat kinderen speels ontdekken

De digitale fotografiekoffer is een koffer boordevol educatief materiaal omtrent digitale fotografie. Kleuter- en lagere scholen kunnen de koffer ont- lenen. Leerlingen leren zo op interactieve wijze de creatieve mogelijkheden van dit medium kennen. De koffer bevat onder meer een handige werkmap met basistechnieken en lesideeën, enkele digitale toestellen en een set voorbeeldfoto’s. Doel is om de leerlingen op een zo aangenaam mogelijke manier alle facetten van de fotografiewereld te laten ont- dekken. De fotografiekoffer was in 2012 de eerste in een reeks van drie mediakoffers. Later volgt nog een audiokoffer en een videokoffer. Sinds 1996 leent de Provincie kunstkoffers gratis uit aan lagere scholen ¬ Een handige werkmap met basistechnieken en lesideeën, enkele digitale toestellen en een set voorbeeldfoto’s. Het is de inhoud van een digitale fotografiekoffer waarmee kleuter- en lagere scholen het medium ontdekken. en kleuterklassen. Er zijn nu zo’n 17 kunstkoffers, 1 project rond pesten op school en 1 koffer over de Groote Oorlog. De Provincie West-Vlaanderen Warmtefoto’s West-Vlaamse is de enige Vlaamse provincie met zo’n uitgebreid bedrijventerreinen zijn primeur aanbod koffers. De inhoudelijke uitwerking ge- beurt telkens in samenwerking met het Kortrijkse Een goede dakisolatie bespaart energie en kosten. Eekhoutcentrum. Toch beschikken veel bedrijven nog steeds niet over www.west-vlaanderen.be/uitleendienst een stevig geïsoleerd dak. De POM West-Vlaanderen wil hen op weg helpen door de kwaliteit van hun dakisolatie te bepalen op basis van een thermo- grafische luchtfoto. Een primeur voor België. Tot nu toe gebeurde dat enkel voor particulierenwonin- gen. In de nacht van 21 op 22 februari 2012 werden luchtfoto’s genomen van vier West-Vlaamse bedrij- venterreinen: Kampveld in Oostkamp, Herdersbrug in Brugge, Transportzone Zeebrugge en Plassendale in Oostende.

www.eco2profit.eu/warmtefoto

ondernemen in West-Vlaanderen 71 ‘Gans en Frietje’ gaat ganzenoverlast tegen

In Vlaanderen is de jacht op zomerganzen een noodzakelijke beheersmaatregel om de toene- mende populatie onder controle te houden. ‘Gans en Frietje’, een publicatie van Inagro, is een gan- zenreceptenboekje voor de jager en de kok om de jacht op zomerganzen te stimuleren. Een must voor zowel landbouw als natuur en recreatie. De ganzen veroorzaken immers heel wat overlast en schade op de percelen van land- en tuinbouwers. Ook vormen de ganzen een bedreiging voor de inheemse biodiversiteit. Ten slotte zorgen hun Dressing voor salade van gerookte ganzenborst uitwerpselen en agressief gedrag voor overlast in Heerlijk als voorgerecht recreatiegebieden. Met het boekje vraagt Inagro de West- en Oost-Vlaamse jagers om hulp in het kader Benodigdheden van het Interreg IV project INVEXO, in combinatie 6 ontpitte dadels met recepten met ganzenvlees. 1 glas porto www.inagro.be 1 eetlepel mosterd mengsel van balsamicoazijn en olijfolie (verhouding 1:3) peper en zout

Bereiding De dressing bereid je door de dadels in dunne schijfjes te snijden. Voeg het glas porto toe en meng dit met de mosterd en het mengsel van balsamicoazijn en olijfolie. Voeg naar smaak wat peper en zout toe. Huis voor Duurzaam Wonen opent de deuren

Iedereen heeft het over duurzaam wonen, maar wat houdt dat precies in? En vooral: waar kan je terecht met je vragen? Sinds oktober 2012 is iedereen welkom in het Provinciaal Huis voor Duurzaam Wonen in Veurne voor onafhankelijk advies.

In het Provinciaal Huis voor Duurzaam Wonen krijg je gratis antwoord op vragen over isolatie, energiefacturen, energiezuinige verwarming, ma- teriaalkeuze, ventilatie enz. Het initiatief gaat uit van de Provincie West-Vlaanderen in samenwerking met vzw ZonneWinDT. De vzw werkte al langer samen met de Provincie voor bouwadvies.

Startende ondernemers Het Provinciaal Huis voor Duurzaam Wonen bevindt zich in de Pannestraat in Veurne, in het provinciale starterscentrum met atelier- en kantoorruimte voor startende bedrijven. Daarom gaat ZonneWinDT ook op zoek naar starters met activiteiten rond duurzaam bouwen om er hun intrek te nemen. Dat vergroot de samenwerking en kruisbestuiving in de ¬ Het Huis voor Duurzaam Wonen biedt antwoord op alle vragen rond energiezuinig bouwen en verbouwen. Iedereen kan er terecht voor onafhankelijk advies. sector. Het initiatief is een eerste stap in de uitbouw van een volwaardig bezoekers- en belevingscen- trum rond duurzaam wonen in West-Vlaanderen. “Een eerste stap richting De activiteiten vormen ook een onderdeel van de een volwaardig bezoekers- werking van het ‘Steunpunt Duurzaam Wonen en en belevingscentrum rond Bouwen’ van de Provincie West-Vlaanderen. Op duurzaam wonen.” verzoek gaat ZonneWinDT voor advies thuis bij de Guido Decorte, gedeputeerde Milieu West-Vlamingen . www.west-vlaanderen.be/duurzaambouwen

ondernemen in West-Vlaanderen 73 74 jaaroverzicht 2012 Fietstunnel geopend onder Vrachtwagens uit kleine N36 in Izegem dorpskernen geweerd

Dagelijks passeren tal van fietsers het drukke kruis- De regio Ieper-Diksmuide-Roeselare (IDR) snak- punt op de N36 ter hoogte van de Burgemeester te naar een veilig systeem voor vrachtverkeer. Vandenbogaerdelaan en de Meensesteenweg in Een noodzaak gezien het landelijke karakter en Izegem. Om hun veiligheid te verhogen werd een kleine dorpskernen in combinatie met het zware tunnel onder de Meensesteenweg aangelegd. De vrachtverkeer. Op 11 juni 2012 stelden de Provincie tunnel werd officieel geopend op 1 februari 2012 West-Vlaanderen, de gemeenten uit de driehoek door de Provincie West-Vlaanderen, de stad Ize- en het Agentschap Wegen en Verkeer de beweg- gem en het agentschap Wegen en Verkeer met een wijzeringsmaatregelen en de resultaten van het leuke attentie voor de voorbijrijdende fietsers. De overlegproces ‘Veilig vrachtverkeer’ in de IDR-zone nieuwe tunnel past binnen het bovenlokale functio- voor. Om te vermijden dat vrachtwagenchauffeurs nele fietsroutenetwerk, bedoeld voor de dagelijkse zich nog vast rijden in kleine dorpskernen, werden verplaatsingen naar school, werk, station enz. een aantal routes voor vrachtverkeer uitgestippeld. De chauffeurs worden aan de hand van nieuwe Tunnel voor Guldensporenpad IDR-wegwijzers naar de zone van bestemming geleid. Het bewegwijzeringsplan is een verfijning Het Guldensporenpad in Zwevegem is een veelge- van het Vlaams vrachtroutenetwerk (VRN). Het VRN bruikte fietsverbinding voor werknemers, scholieren beoogt een vlotte doorstroming van vrachtverkeer en recreatieve fietsers. De vlotte verbinding en naar de bedrijven met zo weinig mogelijk hinder voor behoorlijke afstand (Marke-Zwevegem) maken het de verkeersveiligheid en leefbaarheid in de dorpen.

Guldensporenpad één van de eerste fietssnelwegen www.west-vlaanderen.be/mobiliteit in West-Vlaanderen. In het najaar van 2012 werd de nieuwe tunnel onder de gewestweg N391 (Es- serstraat) in Zwevegem geopend. De tunnel zorgt voor een veilige oversteek voor fietsers vanuit het Guldensporenpad. Het pad maakt deel uit van het provinciale functionele fietsroutenetwerk dat fiets- verbindingen voor dagelijkse verplaatsingen op een veilige manier wil garanderen. De fietstunnel is een initiatief van het Vlaamse Gewest en het provincie- bestuur van West-Vlaanderen. De totale kostprijs kwam op 1.463.060 euro, het provinciebestuur droeg hier 231.915 euro aan bij.

¬ De nieuwe fietstunnel onder de N36 in Izegem maakt verplaatsingen naar school, werk of station een pak veiliger.

ondernemen in West-Vlaanderen 75 Groenten en fruit op shuttle Roeselare-Venlo

In het verleden reden dagelijks meerdere vrachtwa- gens, soms maar gedeeltelijk geladen, van de REO Veiling in Roeselare naar het Nederlandse Venlo. Een dagelijkse shuttledienst op hetzelfde traject maakte in december 2012 een einde aan dat ineffi- ciënte transportsysteem. Door de goederenstromen van verse groenten en fruit te bundelen werd het aantal voertuigkilometers sterk gereduceerd. Aanvankelijk ging het om een testcase, maar de bevindingen waren alvast positief. Het initiatief gaat uit van de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij (POM) West-Vlaanderen en Greenport Venlo Innova- tion Center (GVIC). Het kadert in het Interreg-project ‘Oost West Poort’ dat de bestaande economische en logistieke samenwerking tussen West-Vlaanderen en de regio Venlo verder wil uitbouwen.

www.oostwestpoort.eu

¬ De Reo Veiling in Roeselare is een knooppunt voor handel in groenten en fruit. Een dagelijkse shuttledienst biedt de West-Vlaamse producten ook in het Nederlandse Venlo aan.

76 jaaroverzicht 2012 Cleantech in mensentaal Cleantech of Clean Technology staat voor producten, diensten en processen op basis van technologieën die het gebruik van natuurlijke hulpbronnen optimaliseren en de milieu-impact minimaliseren. West-Vlaanderen goes cleantech

West-Vlaanderen trekt de kaart van schone technolo- vincie met het grootste aantal uren zon, het meeste gieën. De lancering van I-Cleantech Vlaanderen vzw wind, een sterke grondwaterproblematiek en een (ICTV) in Greenbridge Oostende zette alvast de toon. directe toegang tot de Noordzee, koos voor her- De vzw ijvert voor innovatie in cleantech en vormt een nieuwbare energie (o.a. windenergie) en water. Ook katalysator voor de ontwikkeling en verspreiding van Greenbridge (het West-Vlaamse wetenschapspark schone technologieën in Vlaanderen. Er zijn vijf pro- van de Universiteit Gent in Oostende) en Vlakwa vzw vinciale cleantech-antennes, waarbij de Provinciale (het Vlaams Kenniscentrum Water in Kortrijk) worden Ontwikkelingsmaatschappij (POM) voor West-Vlaan- hier nauw bij betrokken omwille van hun expertise. deren deze rol opneemt. Elk provinciebestuur stelt www.pomwvl.be/cleantech ‘speerpuntsectoren’ voor. West-Vlaanderen, de pro-

ondernemen in West-Vlaanderen 77 ¬ In aanwezigheid van heel wat prominenten opende het Starterscentrum in Poperinge zijn deuren.

78 jaaroverzicht 2012 Poperinge ontvangt nieuwe technologische ondernemers

Het Starterscentrum Poperinge trekt de kaart van milieuvriendelijkheid. De nieuwe onthaalinfrastruc- tuur voor starters wordt thematisch uitgebouwd rond cleantech in de landbouw.

Op de site ‘Poort tot Poperinge’ bevindt zich sinds juni 2012 het nieuwe Starterscentrum. De nieu- we onthaalstructuur voor starters zet cleantech in de landbouw centraal. Het starterscentrum omvat drie ateliers en één landschapskantoor. In samenwerking met Inagro, de stad Poperinge, de Bedrijven-, ondernemers- of starterscentra. Er zijn heel wat hogescholen en diverse kenniscentra wordt het plaatsen waar startende West-Vlaamse entrepreneurs terecht starterscentrum uitgebouwd tot ‘een demonstra- kunnen: Oostende, Brugge, Diksmuide, Ieper, Poperinge, Veur- tor van cleantechtoepassingen in de landbouw en ne, Wervik, Izegem, Roeselare, Wingene, Kortrijk, Waregem. een incubator waar starters intensief technische begeleiding krijgen’. www.actievoorstarters.be

Een groeiend netwerk Om de ondernemingszin te stimuleren besloot de Provincie West-Vlaanderen in 2008 te investeren in de ondersteuning van starters in West-Vlaanderen. Sinds maart 2009 zorgde 18 miljoen euro financiële “Zowel inhoudelijk als op steun van Europa en Vlaanderen voor een doorge- het gebied van huisvesting dreven starterspolitiek met het project ‘Actie voor willen we startende ondernemers Starters’. Dat omvat huisvesting aan voordelige stimuleren en ondersteunen. Dat is huurtarieven, intensieve inhoudelijke begeleiding een provinciale taak bij uitstek.” en ondersteuning door UNIZO, VOKA, Syntra West en Jean de Bethune, gedeputeerde Economie het Ondernemerscentrum Kortrijk. Samen met de ontwikkelingsmaatschappij POM West-Vlaanderen opent de Provincie nieuwe startersinfrastructuren in verschillende steden en gemeenten. Zwinstreek verwelkomt Nieuw bezoekerscentrum toont nieuwe gastheren het mooiste van Damme

De Zwinstreek is enkele tientallen nieuwe gastheren ‘Damme en de Zwinstreek’ is de naam van het nieuwe en -vrouwen rijker. Belgische en Nederlandse bezoekerscentrum in Damme. Er zijn drie permanente lokale ondernemers kregen een praktijkgerichte tentoonstellingen gehuisvest over de gelijknamige stad opleiding van vijf halve dagen over lokale cultuur, en streek. natuur, erfgoed en toeristisch beleid. Ze namen ook deel aan een individuele en een groepsopdracht De regio kent een rijke geschiedenis en heeft heel om elkaar en de streek beter te leren kennen. Met wat te bieden. Een bezoekerscentrum over de het certificaat mogen de ondernemers bezoekers streek is dan ook een meerwaarde voor de regio. wegwijs maken in het uitgebreide aanbod van Het centrum is te vinden in Huyse De Grote Sterre activiteiten in de Zwinstreek. Je herkent hen aan het in Damme en werd begin april 2012 geopend door de gevellogo ‘gastheer/gastvrouw van de Zwinstreek’. stad Damme, het West-Vlaamse provinciebestuur Het grensoverschrijdend netwerk van lokale en de Vlaamse minister van Toerisme. ondernemers kwam tot stand in het kader van de Europese projecten REECZ en Natura People. Wandelen, fietsen, paardrijden

www.zwinstreek.eu Er zijn drie permanente tentoonstellingen te zien: het ontstaan en de evolutie van Damme, het landschap van de Zwinstreek en de forten en verdedigings- werken van de Staats-Spaanse Linies. De bezoeker krijgt ook informatie over de natuurgebieden, dorpen, stadjes, fietsnetwerken en wandel- en rui- terroutes. Kortom, een bron van cultuur-historische en toeristisch-recreatieve informatie over de streek. Het bezoekerscentrum kwam tot stand in een sa- menwerking met de stad Damme en de Provincie West-Vlaanderen. Het kostenplaatje van het project bedroeg 267.000 euro en werd gefinancierd door de Europese Unie, Toerisme Vlaanderen, de Provincie en de stad Damme.

Tentoonstellingen, toeristische info, cultuur en historie: het vindt ¬ allemaal een plek in het nieuwe bezoekerscentrum Damme en de Zwinstreek.

80 jaaroverzicht 2012 ondernemen in West-Vlaanderen 81 Beloftevol Boeren met ISO-certificaat

Een groep Belgische en West-Vlaamse land- en tuinbouwbedrijven behaalde voor het eerst het ISO 14001-certificaat. Het certificaat is de kroon op het werk na inspanningen op vlak van milieumanagement binnen landbouwbedrijven.

Bedrijfsleiders uit verschillende landbouwsectoren werkten in samenwerking met Inagro gedurende twee jaar een specifiek milieuzorgsysteem uit voor hun bedrijf. En met succes. Voor het eerst behaalden Belgische landbouwers het ISO 14001-certificaat: een bewijs voor de buitenwereld dat ze milieuzorg hoog in het vaandel dragen. De gecertificeerde landbouwers groepeerden zich onder de noemer Beloftevol Boeren.

De motivatie bij de landbouwers was zeer divers. De ene landbouwer wou zijn bedrijf op orde hebben voor zijn opvolger, de andere wou zijn bedrijf efficiënter maken. Om de ISO-norm te behalen werd een kri- tische analyse gemaakt van de bestaande situatie, gevolgd door een actieplan. Opleidingen, onderlinge bezoeken en uitwisselingen hielpen de deelnemers in hun ISO-parcours. Het geslaagde traject is ech- ter geen einddoel. Met voortdurende bijsturing en evaluatie blijft de milieuzorg een prioriteit binnen de ISO-bedrijven. landbouw & visserij in West-Vlaanderen Inagro baart eerste Vlaamse snoekbaarsjes

Inagro opende in 2011 het Praktijkcentrum voor Aquacultuur dat meteen al voor een primeur in Vlaanderen zorgde. Het praktijkonderzoek is gericht op de duurzame productie van zoetwatervissen, in het bijzonder snoekbaars. Het nieuw opgezette experiment om snoekbaarzen te reproduceren zorgde in 2012 voor de geboorte van de eerste 100.000 snoekbaarsjes. Het experiment zorgde enerzijds voor de perfecte omstandigheden voor de snoekbaarzen om zich voort te planten, anderzijds bracht het de juiste ingrediënten samen om de eitjes te laten uitkomen en de vissen groot te brengen. Met dat resultaat is het Praktijkcentrum Aquacultuur klaar voor een volgende stap: de commercialisering. Hierbij werd gekozen voor de Vlaamse Visveiling, een logische en strategisch belangrijke partner om samen te werken aan een stabiele en rendabele markt voor duurzaam gekweekte vis in Vlaanderen. Inagro is het provinciaal onderzoek- en adviescen- trum voor land- en tuinbouw.

www.inagro.be

¬ Het Praktijkcentrum Aquacultuur is klaar voor de commercialisering van ‘hun’ snoekbaarsjes, in samenwerking met de Vlaamse Visveiling.

84 jaaroverzicht 2012 Financiële steun voor ontwikkeling Belgisch zeevisserijgebied

In 2012 kregen zeven projecten samen bijna één miljoen euro subsidie van Europa, Vlaanderen en de Provincie in het kader van het Europees Visserijfonds (EVF – AS4).

De Plaatselijke Groep voor de ontwikkeling van het Belgisch zeevisserijgebied keurde eind 2011 drie projectvoorstellen goed en in april 2012 nog eens vier. De inzet was de verhoging van de toegevoegde waarde van visserijproducten, de diversificatie van activiteiten of de opleiding van werknemers in de visserijsector. Ook projecten die de rol van vrouwen ¬ Met onder andere promotie voor Belgische vis en opleidingen voor kok- en hotelscholen zet de Provincie de West- Vlaamse visserijsector in de kijker. in de visserij versterken of een duurzaam beheer van de kust en het maritieme milieu beogen kwa- men in aanmerking. Nog tot en met 2013 is er zo’n vier miljoen euro overheidssteun beschikbaar voor OoLaVis! gelijkaardige projecten. Het project ‘Cool! Ik voel!’ focuste dan weer op de uitwerking van ervaringsgerichte leermethodes. Vlaamse vis troef De actie wil een voelaquarium integreren binnen Via workshops wil ‘Fish2know’ Vlaamse kok- en ho- de werking van het Nationaal Visserijmuseum. De telscholen op de hoogte brengen van de herkomst en bezoeker maakt zo via interactieve tools kennis met het aanbod van wild gevangen vis. De diversiteit die de Vlaamse vissoorten. Ook werden visserijlessen de Vlaamse vissers aanbieden, de keten die de vis georganiseerd onder leiding van echte vissers. Het doorloopt alvorens in de keuken terecht te komen en project ‘Oostendse Langoustine Visserij (OoLaVis)’ de beoordeling van de kwaliteit: het komt tijdens de wil nationaal en internationaal Vlaamse langousti- gratis opleidingen in de Vlaamse Visveiling allemaal nes promoten. ‘NorthSeaChefs & Vissers’ brengt aan bod. De dagopleiding geeft zo een totaalbeeld vissers en chefs dichter bij elkaar en ‘Vistraject’ van de activiteiten van de Vlaamse visserijsector. geeft uitvoering aan het convenant ‘Naar een duur- Het project ‘Valorisatie van duurzame en dagvers zame visserij’. ‘Van boord tot bord, een blik op de gevangen vis’, kortweg VALDUVIS, wou de kwalitei- hedendaagse kustvisserij’ ten slotte, zette in op de ten van Vlaamse vis zichtbaar maken voor viskopers. promotie van het product vis, de visserijsector en Versheid, bewaring en behandeling aan boord, vis- de Nieuwpoortse visveiling. techniek en beheer onderscheiden de Vlaamse vis www.west-vlaanderen.be/evf van goedkopere importvis. Eigenschappen die ook warenhuizen steeds belangrijker vinden.

ondernemen in West-Vlaanderen 85 In stijl kopje onder

Vlaanderen en Nederland hebben enkele prachtige plaatsen waar duikers graag kopje onder gaan. Het project ‘Grenzeloos duiken’ wil unieke duiklocaties rea- liseren met een geïntegreerde en grensoverschrijdende aanpak.

Wie een beetje vertrouwd is met duiken, weet dat Zeeland in Nederland dé duikprovincie bij uitstek is. Het behoort tot de mooiste duikgebieden van Noordwest-Europa. Ook Vlaanderen kent een aan- tal openwatervlakken, maar heel wat minder dan Zeeland. Bijgevolg trekken veel Vlaamse duikers “Niet enkel in de de grens over. Beide landen kampen echter met provincie, maar ook hetzelfde probleem: te weinig aangepaste en veilige in Vlaanderen en bij duikinfrastructuur. In het kader van het Interreg uitbreiding West-Europa IVA-programma Vlaanderen-Nederland sloegen is dit een uniek project.” verschillende partners de handen in elkaar: de Carl Vereecke, gedeputeerde Sport Provincie West-Vlaanderen, de Nederlandse Onderwatersportbond, de Nederlandstalige Liga voor Onderwateronderzoek en -sport, de Provincie Zeeland en de gemeenten Goes en Kapelle.

Stookolietank wordt duiktank Ook de realisatie van een duiktank op de Transfo-site in Zwevegem maakt deel uit van ‘Grenzeloos duiken’. Daarvoor wordt een voormalige stookolietank onder handen genomen. Een uniek gegeven omwille van de herbestemming van industrieel erfgoed en de afmetingen (diameter 20 meter, diepte 15 meter). Duiken in een tank is een ideale tussenstap van duiken in een zwembad naar duiken in open water. grenzen verleggen in West-Vlaanderen 88 jaaroverzicht 2012 Plattelandsontwikkeling verhoogt Overheidssteun voor attractiviteit Tielts Plateau Westhoek-projecten

Leader Tielts Plateau, het programma voor Plat- In 2012 keurde Leader Westhoek, het programma telandsontwikkeling in de Tieltse regio, keurde 13 voor Plattelandsontwikkeling in de Westhoek, 10 projecten goed in 2012. Die moeten de attractiviteit projecten goed. Samen ontvangen ze 917.743 euro en de belevingswaarde van de regio verhogen, overheidssteun, 30 procent van Europa, 33 pro- het sociaal dorpsweefsel versterken of streven cent van de Vlaamse overheid en 37 procent van naar vitaal ondernemerschap, aangepast aan het de Provincie West-Vlaanderen. Sinds 2008 werd platteland. De projecten ontvangen Europese, door de drie partijen 8.211.120 euro in de Westhoek Vlaamse en Provinciale steun, samen goed voor geïnvesteerd via 80 projecten, waarvan er 24 al wer- ruim 976.000 euro. Enkele projecten zijn: de re- den afgerond. De nieuwe projecten in 2012 waren creatieve ontwikkeling van het ‘Landschapspark onder meer: ‘Loket Onderhoud Buitengebied’ voor Bulskampveld’, de inrichting van een oude trein- een goed beheer van het openbaar groen op het wagon met als thema WO I en het heraanleggen platteland, ‘De Kinderbrouwerij’ voor kinderen van het speelplein achter het O.C. in Aarsele. Er is en jongeren, en ‘Westhoek Inspireert Onderne- ook ruimte en budget voor transnationale samen- merschap’ om jonge ondernemers te stimuleren. werking. Zo werken Leader Westhoek en de regio Het transnationaal budget schept ook ruimte voor samen met de Poolse provincie Lubelskie (in het internationale samenwerking met Polen en Frank- oosten van Polen). rijk. Leader Westhoek moet de attractiviteit en de belevingswaarde van de regio verhogen, het sociaal dorpsweefsel versterken of streven naar een vitaal en aan het platteland aangepast ondernemerschap.

www.west-vlaanderen.be/leader

¬ Europese, Vlaamse en Provinciale steun zorgden voor 976.000 euro om de aantrekkelijkheid en de belevingswaarde van het Tieltse Platteau te versterken.

ondernemen in West-Vlaanderen 89 Sporters zonder grenzen Met het project ‘Transsport’ leren West-Vlaamse en Franse sportclubs elkaar beter ken- nen. Zowel gemeentelijke sportdiensten als sportclubs worden via vorming en uitwisseling dichter bij hun anderstalige collega’s gebracht. Zo wordt een inventaris gemaakt van de grensoverschrijdende sportinfrastructuur en het overzicht van de contactgegevens van de clubs en sportverenigingen. Dat maakt het makkelijk voor de sportdiensten om een geschikte locatie te vinden voor een sportevenement. Transsport ondersteunt ook sportactiviteiten die de nationale en regionale grenzen overstijgen.

Europese steun voor 15 grensoverschrijdende projecten

Het Europese Interreg IVA-programma ‘Fran- 1,3 miljoen euro. Er kwamen verschillende thema’s ce-Wallonie-Vlaanderen’ verdeelde op 23 mei aan bod: ‘300 jaar grens’ stelt de herdenking van de ruim 6 miljoen euro onder 15 regionale en grens- Vrede van Utrecht centraal, ‘Van kust tot kust’ werkt overschrijdende projecten. Alle initiatieven stonden aan een grensoverschrijdende marketingcampagne in het teken van een harmonieuze sociaal-eco- van de Kust, en ‘Transsport’ ijvert voor een net- nomische ontwikkeling van de grensgebieden. werkvorming tussen sportclubs aan weerszijden Bij heel wat van de projecten was de Provincie van de grens.

West-Vlaanderen betrokken. De Provincie voorzag www.interreg-fwvl.eu zelf een aanvullende cofinanciering van meer dan

90 jaaroverzicht 2012 West-Vlaanderen verwelkomt ‘marshal’ van Polen

De zogenaamde ‘marshal’ van de Poolse regio Lubelskie, Krzysztof Hetman, bracht een of- ficieel bezoek aan West-Vlaanderen op 27 en 28 maart 2012. Met dat bezoek wilden beide regio’s hun samenwerking verder uitbouwen. Eind 2009 werd met het provinciebestuur van Lubelskie een samenwerkingsakkoord afgesloten dat focust op plattelandsontwikkeling, toerisme en cultuur, onderwijs en streekontwikkeling. Binnen die samen- werking startte het pilootproject ‘Boot2Lubelskie’, samen met vzw de Boot uit Merkem. ‘Boot2Lu- belskie’ beoogde de transfer van West-Vlaamse expertise in plattelandsontwikkeling en duurzaam ¬ Krzysztof Hetman, de marshal van de Poolse regio Lubelskie, bezoekt West-Vlaanderen. De samenwerking tussen beide provincies resulteerde al in een bekroonde kanoroute. watergebonden toerisme. Dat was meteen ook de succesvolle opstap naar een diepgaande samenwer- king met de Oost-Poolse Provincie. De kanoroute Jongeren actief voor ‘Bug-Krzna’ werd het uiteindelijke resultaat van goed doel uit het Zuiden het project, nadien in Polen verkozen tot het ‘Beste Toeristisch Product van 2011’. ‘Zuiddag’ geeft jongeren de kans om één dag bij een bedrijf, organisatie of particulier te werken. In ruil voor de inzet van de jongere schenkt het bedrijf of de organisatie 40 euro aan het project van Zuiddag vzw. Op 18 oktober 2012 gingen 21 jongeren aan de slag bij het West-Vlaamse provinciebestuur. Leerlingen tussen 15 en 20 jaar zetten zich onder meer in op een van de provinciale domeinen, in het Streekhuis Zuid-West-Vlaanderen of het Provinciaal Noord-Zuid Centrum. Elk jaar gaat de opbrengst naar een ander project. Dit jaar was dat Bello Belgo, een vzw die een jongerenproject rond kwaliteitsonderwijs in de sloppenwijken van Caracas (Venezuela) uitbouwt.

www.zuiddag.be

ondernemen in West-Vlaanderen 91 ¬ Leerlingen uit het vijfde middelbaar van het Provinciaal Technisch Instituut in Kortrijk trokken tien dagen naar Oekraïne om er een internaat op te knappen. Vzw Oekraïne uit Brugge zorgde voor de contacten.

Studenten knappen ‘Nonkel Pater’ spreekt internaat in Oekraïne op In de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw voelden In het Oekraïense internaat van Strilky verblijven veel Vlaamse jongens zich geroepen om missionaris gehandicapte en sociaal verwaarloosde (wees)kin- te worden. Velen trokken hiervoor naar Belgisch deren jonger dan 18 jaar. Een schril contrast met het Congo. De Congolezen noemden hen ‘sango’, leven dat de leerlingen uit het vijfde middelbaar van pastoor in het Lingala. De achterblijvers in België het Provinciaal Technisch Instituut (PTI) in Kortrijk kenden hen vooral als Nonkel Pater dankzij brieven kennen. Daarom trokken 15 van hen in 2012 samen en verhalen. Op 20 april 2012 vond in het Provinciaal met twee leerkrachten tien dagen naar Oekraïne Noord-Zuid Centrum in Roeselare de gespreksavond om er het internaat op te knappen. Hoofddoel van ‘Nonkel Pater’ plaats. Net als in het gelijknamige de werkstage was de leerlingen een bijdrage doen Canvasprogramma kwamen enkele (oud-)missio- leveren aan een gemeenschap die het met heel wat narissen vertellen over hun leven en werk in Congo. minder moet doen. Vzw Oekraïne uit Brugge bracht Het werd een boeiende avond boordevol anekdotes, hen in contact met het liefdadigheidsproject. Om de diepe overpeinzingen en uniek beeldmateriaal uit nodige werkmaterialen en de reiskosten te financie- de oude doos. ren organiseerde het PTI een spaghettiavond. Ook in 2013 werd die werkstage herhaald en trokken 23 leerlingen en drie leerkrachten naar Lavriv om er een internaat op te knappen.

92 jaaroverzicht 2012 Verhalen van (ex)-kindsoldaten in beeld

‘Kandogo’ of kleintje is in de regio van de Grote Meren een verwijzing naar de kindsoldaten. De gelijknamige tentoonstelling bracht in het Provinciaal Noord-Zuid Centrum in Roeselare het verhaal van (ex)-kindsol- daten uit de Democratische Republiek Congo. Tekeningen, schilderijen, verhalen en foto’s schetsten een beeld van het leven in en na het leger. Doel was het ruime publiek bewustmaken van de kinderrech- tenschendingen in het Zuiden. De tentoonstelling werd samengesteld door de ngo VIC Kinderrechten. Die organisatie zette met haar Congolese partner Cefades een preventieproject op in Noord-Kivu om de rekrutering van kindsoldaten tegen te gaan.

Boeren uit het Zuiden ontdekken duurzaamheid in het Noorden

Blanca, Fermin, Ada, Angela, Leonel en Orlando, allen boeren uit Honduras en Nicaragua waren uit- genodigd voor een ongewone fietstocht. In het kader van de Noord-Zuidwerking rond duurzame landbouw ontdekten ze op 23 juni 2012 per fiets enkele lokale duurzame landbouwinitiatieven in West-Vlaanderen. De bezoekers uit Centraal-Amerika zijn boeren met een eigen bedrijfje en een stuk grond van enkele hectaren. Ze verbouwen onder meer bonen, maïs Opkomen voor de meest kwetsbare jongeren en rietsuiker, en organiseren zich in coöperatieven VIC Kinderrechten is een Belgische ngo voor ontwikkelingssamenwerking die strijdt of associaties om sterker te staan. De fietstocht ging voor de rechten van kwetsbare kinderen. In ons land gebeurt dat door kinderen, jon- langs biohoeve Lochting–Dedrie in Roeselare en geren en volwassenen te informeren en te sensibiliseren over kinderrechten. Zowel in melkveebedrijf Rammant in Hooglede. Organisatoren scholen als bij jeugdbewegingen gaat de ngo langs. In het Zuiden legt de ngo zich toe op waren de Provincie West-Vlaanderen, Vredeseilanden onderwijs, onderdak en het waarborgen van kinderrechten door de overheden te wijzen en de FairTradeGemeenten Roeselare en Hooglede. op hun verantwoordelijkheid. VIC Kinderrechten ondersteunt projecten in de Brazilië, de Democratische Republiek Congo, Burundi, India en de Filippijnen. www.west-vlaanderen.be/pnzc

ondernemen in West-Vlaanderen 93 94 jaaroverzicht 2012 Confucius Instituut doet intrede in Brugge

Op 19 april opende het Confucius Instituut van Brugge de deuren. In het instituut staat de promo- tie van het Chinees centraal. Naast een uitgebreid cursusaanbod worden ook tal van culturele acti- viteiten georganiseerd. Speciaal voor de opening waren mevrouw Liu Yandong, staatsadviseur van de volksrepubliek China, en de heer Liao Liqiang, ambassadeur voor de volksrepubliek China, te gast bij de West-Vlaamse gouverneur Carl Decaluwé. De oprichting van het instituut is het resultaat van de vriendschapsband tussen West-Vlaanderen en de Chinese Provincie Zhejiang. De voorbije jaren werkten beide regio’s actief samen op het vlak van duurzame economie en hoger onderwijs. Het Confucius Instituut is een samenwerking tussen de Zhejiang Gongshang University in Hangzhou en de Hogeschool West-Vlaanderen (Howest). www.howest.be

¬ Het Confucius Instituut in Brugge is het resultaat van de nauwe samenwerking tussen West-Vlaanderen en de Chinese Provincie Zhejiang.

ondernemen in West-Vlaanderen 95 Geslaagd tweede West-Vlaamse scholen op de uitwisselingsproject met Zhejiang koffie bij Chinese partnerscholen

Voor het tweede jaar op rij trokken West-Vlaamse De Provincie West-Vlaanderen nam het initiatief studenten en docenten richting China voor een om secundaire scholen te begeleiden in de zoek- uitwisselingsproject. Acht studenten en zes do- tocht naar geschikte partnerscholen in China voor centen volgden een bedrijfsstage of lesopdracht uitwisselingsprojecten. 18 secundaire scholen uit in een onderwijsinstelling en/of Chinees bedrijf in West-Vlaanderen gingen van 11 tot 18 maart 2012 naar de provincie Zhejiang. In 2011 vond de eerste uit- de Chinese Provincie Zhejiang. Voor West-Vlaamse wisseling plaats in het kader van het provinciaal scholen is de uitwisseling een unieke kans omdat reglement voor de subsidiëring van transnationale Zhejiang een regio is met kwaliteitsvol onderwijs uitwisselingsprojecten voor onderwijs tussen beide waarin leerlingen voorbereid worden op de eco- provincies. Toen gingen zeven studenten en vier nomie van morgen. De Provincie Zhejiang is een docenten op bezoek. De Provincie West-Vlaanderen bevoorrechte partner van de Provincie West-Vlaan- wil meer West-Vlamingen laten deelnemen aan deren. De regio’s werkten de voorbije jaren samen transnationale uitwisselingsprojecten. Tegelijk op het vlak van duurzame economie en hoger wordt ook een meer structurele samenwerking onderwijs. met de Provincie Zhejiang beoogt. Als bevoorrechte partner werkte West-Vlaanderen de voorbije jaren vaak samen met Zhejiang op het vlak van duurzame Paul Breyne ereburger in China economie en hoger onderwijs

www.west-vlaanderen.be/china Paul Breyne mocht op 18 september het erebur- gerschap van de Provincie Zhejiang (China) in ontvangst nemen. Zhejiang kende de West-Vlaamse ere-provinciegouverneur die titel toe als blijk van waardering en erkenning voor zijn jarenlange inzet voor de bilaterale samenwerking tussen de beide provincies.

96 jaaroverzicht 2012 ¬ Door bemiddeling van de Provincie, de POM en het FAVV stelt China haar deuren open voor Belgisch varkensvlees. Onder meer het Westrozebeekse bedrijf Westvlees kan daardoor wekelijks containers varkensvlees exporteren naar China.

China eet varkensvlees uit Westrozebeke

De Chinese overheid opende op 21 juni 2012 for- De Provincie West-Vlaanderen, de Provinciale Ont- meel de grenzen voor Belgisch varkensvlees. Het wikkelingsmaatschappij (POM) West-Vlaanderen en bedrijf Westvlees uit Westrozebeke exporteert het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de daardoor wekelijks containers varkensvlees naar voedselketen (FAVV) zagen hun gezamenlijke in- China. De voorbije jaren kreeg de West-Vlaamse spanningen hiermee beloond. Vooral op het vlak van varkenssector het hard te verduren door oplopende voedselveiligheid eiste China waterdichte garanties. productiekosten en lage prijzen. Met de openstelling De Provincie hoopt op termijn ook West-Vlaamse van de Chinese grenzen ging een nieuwe markt open groenten, aardappelen en diepvriesgroenten op de en kon de vraag naar varkensvlees opnieuw stijgen. Chinese markt te kunnen brengen.

ondernemen in West-Vlaanderen 97 Grote belangstelling voor Prijs Vormgeving

De vierjaarlijkse ‘Prijs voor Vormgeving van de Provincie West-Vlaanderen’ is bestemd voor alle disciplines binnen de vormgeving: meubilair, ver- lichting, textiel, mode, elektronica enz. In 2012 werd de prijs voor de derde keer uitgereikt. Laureaten waren Jurgen Maelfeyt (Veurne, °1974) uit Gent, het duo Jan Wouter Hespeel (Kortrijk, °1972) en Randoald Sabbe (Brugge, °1973) uit Ardooie, en Dirk Wynants (Turnhout, °1964) uit Proven. Ze hebben elk 2.500 euro en een zilveren ereplaket ontvangen. De jury kreeg maar liefst 208 ontwerpen/ realisaties voorgeschoteld van 31 vormgevers of samenwerkende teams. De drie laureaten hebben de Prijs voor Vormgeving 2012 telkens ontvangen voor al hun inzendingen samen. Jurgen Maelfeyt is grafisch ontwerper, het duo Jan Wouter Hespeel en Randoald Sabbe (foto) legt zich toe op grafisch en meubelontwerp voor Labt, en Dirk Wynants van Extremis is gespecialiseerd in buitenmeubilair. kwaliteit beloond in West-Vlaanderen ¬ De Koninklijke Stadsfanfaren van Izegem werden verkozen tot beste muziekgezelschap van West-Vlaanderen.

Trompetgeschal bij Koninklijke Kristien Dieltiens en Jan Vantoor- Stadsfanfaren Izegem telboom winnen Prijs Letterkunde

De Koninklijke Stadsfanfaren van Izegem werden De ‘Prijs Letterkunde van de Provincie West-Vlaan- laureaat van het Provinciaal Instrumentaal Mu- deren’ was in 2012 bestemd voor het genre proza. Er ziekfestival. Tijdens de finale van het Provinciaal werden 55 werken ingediend, waarvan 17 gepubli- Muziekfestival op 2 december 2012 streden ze met ceerde en 38 ongepubliceerde bundels. ‘Kelderkind’ andere gezelschappen in het Concertgebouw Brug- van Kristien Dieltiens en ‘De verzonken jongen’ van ge. De Izegemse fanfare, onder leiding van Hans Jan Vantoortelboom vielen in de prijzen in de cate- Demeurisse, mocht 1.500 euro in ontvangst nemen. gorie roman. Beide schrijvers mochten 2.500 euro in Het Koninklijk Harmonieorkest Vooruit (Harelbeke) ontvangst nemen. Thomas Blondeau (roman ‘Don- werd tweede en won 1.000 euro. De Concertharmo- derhart’), Luc Devoldere (essay ‘Lucifers bij de nie Crescendo (Bissegem) werd derde met 500 euro. brand’), Roderik Six (roman ‘Vloed’) en Laure Van Daarnaast krijgen de drie laureaten de kans om in den Broeck (roman ‘Birdie’) kregen elk een premie 2013 samen met het provinciebestuur een project van 1.250 euro. De Provincie West-Vlaanderen wil uit te werken. Het provinciebestuur ondersteunt al met de ‘Prijs Letterkunde’ literatuur promoten op jaren de West-Vlaamse muziekensembles, gaande haar grondgebied door de individuele creativiteit van harmonieorkesten en fanfares over brassbands van schrijvers te stimuleren. en bigbands tot strijkorkesten.

100 jaaroverzicht 2012 Oranje wint West-Vlaamse Vrijwilligerstrofee

Met de ‘West-Vlaamse Vrijwilligerstrofee 2012’ wou het provinciebestuur een West-Vlaamse vereniging of organisatie die met vrijwilligers werkt belonen voor de manier waarop zij met haar vrijwilligers om- gaat. Oranje vzw mocht op 2 maart, tijdens de Week van de Vrijwilliger, de prijs in ontvangst nemen. De vzw zorgt ervoor dat mensen met een beperking de kans krijgen om op een volwaardige manier deel te nemen aan onze samenleving, onder meer via woon- ondersteuning, dagbesteding en vrije tijd. De visie van Oranje vzw rond het werken met vrijwilligers overtuigde de jury van hun kunnen. De vzw kreeg als prijs een publireportage ter waarde van 2.300 euro in alle edities van de Krant van West-Vlaanderen. Zo wordt Oranje een voorbeeld voor andere vrijwil- ligersorganisaties in West-Vlaanderen. www.oranje.be

Van jeugdbeweging tot sociale beweging Vzw Oranje werd opgericht in 1966. De eerste actie was het starten van speelpleinwerking voor kinderen met en zonder beperking. De kinderen kregen een oranje sjaaltje, vandaar de naam Oranje. De inspanningen van de vzw groeiden mee met de kinderen van de speelpleinwerking. Eerst door het oprichten van een eigen jeugdbeweging, maar een clubwerking, ontmoetings- en vakantiewerking volgden snel. Tegenwoordig biedt Oranje woonondersteuning, dagbesteding en sociale dienstverlening aan in Noord-West-Vlaan- deren en Meetjesland. Daarbij gaan ze op zoek naar een samenwerking met lokale verenigingen, middenstand, scholen of dienstencentra.

kwaliteit in West-Vlaanderen 101 De beste sporters van West-Vlaanderen in 2012 Sportman van het jaar: Frederik Van Lierde (triatlon) Sportvrouw van het jaar: Delfine Persoon (boksen) Sportploeg van het jaar: Omega Pharma – Quick-Step (wielrennen) Sporter met een handicap van het jaar: Michèle George (paardrijden) Beloftevolle jongere van het jaar: Kimmer Coppejans (tennis) Beoefenaar minder bekende sport van het jaar: Jore Van den Berghe (skeeleren) Trofee voor sportverdienste: Gilbert Prinzie (provinciaal voorzitter wielerbond) Trofee voor sportloopbaan: Sigrid Rondelez (windsurfen)

102 jaaroverzicht 2012 Goud voor West-Vlaamse Provinciale Tuinbouwschool triatleet en bokster hofleverancier voor één dag

Naast de nationale sportprijzen zijn er ook pro- Het is een kans waar velen slechts van kunnen vinciale varianten te winnen. De ‘West-Vlaamse dromen: een eigen bloemwerk overhandigen Sportprijzen 2012’ vonden op 21 februari 2013 plaats aan een prinses. Op 15 november 2012 werd die in De Spil in Roeselare. Er waren genomineerden droom werkelijkheid voor de leerlingen van het in acht categorieën: Sportman, Sportvrouw, Sport- zevende specialisatiejaar ‘Bloemsierkunst’ van ploeg, Sporter met een handicap, Minder bekende de Provinciale Tuinbouwschool uit Kortrijk. Emma sporter, Beloftevolle jongere, Sportloopbaan en Deweer, Florine Eeckhout en Stefanie Masschelein Sportverdienste. Frederik van Lierde (triatlon) mochten een piekfijn boeket overhandigen aan de uit Menen werd Sportman 2012, Delfine Persoon prinsessen Astrid, Claire en Mathilde. Samen met (boksen) uit Gits mag zich Sportvrouw 2012 noemen. hun leerkracht, Fred Verhaeghe, realiseerden ze De ‘West-Vlaamse Sportprijzen’ worden jaarlijks de groendecoratie voor de Koningsdag in het Parle- uitgereikt en zijn een samenwerking tussen de ment. De leerlingen kregen ook de ruimte om even Provincie West-Vlaanderen en de sportredacties te praten met de prinsessen, een onvergetelijk van Focus/WTV en de Krant van West-Vlaanderen. moment. De afdeling ‘Groendecoratie’ van het PTI kwam al vaker in het nieuws met tal van bebloemin- gen en decoraties tijdens beurzen en evenementen.

www.pti.be

kwaliteit in West-Vlaanderen 103 Scholen bouwen eigen milieuzorgsysteem uit

Maar liefst 29 West-Vlaamse scholen mochten een eerste of tweede MOS-logo in ontvangst nemen. 18 scholen behaalden het derde en laatste MOS-logo. MOS, kort voor‘Milieuzorg Op School’, is een milieu- zorgproject van de kleuterschool tot lagere school. Het project helpt de scholen op een leuke, duurzame en pedagogisch verantwoorde manier een eigen mili- euzorgsysteem uit te bouwen. Op 26 september 2012 vond het MOS-feest plaats in De Spil in Roeselare. Scholen die in het project stappen worden staps- gewijs voor hun milieu-inspanningen beloond met het drieledige MOS-logo. Tijdens het MOS-feest dit jaar werden ook de winnaars van de ‘Actie Diamant’ bekendgemaakt. Die actie wil kinderen en hun ouders aanmoedigen om schoolgerief langer te gebruiken en bleek eveneens een groot succes.

www.west-vlaanderen.be/mos

¬ Scholen kunnen een MOS-logo verdienen door duurzaam om te gaan met milieu op school. De uitreiking van de logo’s gebeurde op een ludieke manier.

104 jaaroverzicht 2012 ¬ De Kemmelberg in Heuvelland biedt niet enkel een prachtig uitzicht, het bosbeheer gebeurt er ook op een verantwoorde manier. Goed voor een bekroning met het FSC-certificaat.

Verantwoord bosbeheer in West-Vlaamse provinciale domeinen

Het FSC-certificaat staat voor ‘Forest Stewardship nen bedraagt 673 hectare. Met de certificering Council’ en vormt het bewijs van een gezond en is de oppervlakte van FSC-gecertificeerd bos in verantwoord bosbeheer. Vier West-Vlaamse pro- West-Vlaanderen met 65 procent vermeerderd. De vinciedomeinen werden eind november 2012 beloond Provincie streeft ernaar het FSC-certificaat te be- met het certificaat: Lippensgoed-Bulskampveld komen voor al haar provinciale domeinen. Volgende in Beernem, Gasthuisbossen in Ieper/Zonnebeke, kandidaten zijn: Baliekouter (Dentergem), Bergelen Kemmelberg in Heuvelland en Tillegembos in (Wevelgem), De Gavers (Harelbeke/Deerlijk), de Brugge. De totale oppervlakte van de vier domei- Palingbeek (Ieper) en het Sterrebos (Roeselare).

kwaliteit in West-Vlaanderen 105 106 jaaroverzicht 2012 Grensoverschrijdende en Gouden Roos voor strategische aanpak CHEWsumsigns

Projecten met een voorbeeldfunctie op het vlak Op 29 juni 2012 werd in de internationale rozen- van grensoverschrijdende samenwerking tussen tuin (Kortrijk) voor de 51ste keer de ‘Gouden Roos’ België en Frankrijk worden beloond. Op 14 no- uitgereikt aan de kweker van de best presterende vember 2012 kregen vijf Interreg IV-projecten het nieuwe roos. De heester CHEWsumsigns van Jan label ‘Strategisch Project 2012’. Bij drie daarvan Spek Rozen B.V. mocht de prestigieuze prijs in ont- is de Provincie West-Vlaanderen, Westtoer en/of vangst nemen. De internationale rozentuin omvat Inagro partner: ‘Cobalt’ richtte met ‘Franel’ een een rozendemonstratietuin met o.a. een prachtige internationaal webplatform op voor personen die collectie over de geschiedenis van de roos en een ro- Frans of Nederlands willen leren, ‘Leiestreek, van zenproeftuin met nieuwe rozen. In de rozenproeftuin bron tot monding’ wil toeristische projecten langs worden de rozen beoordeeld op hun geschiktheid de Leie op touw zetten en ‘DurAgr’iso’ stimuleert voor de bij ons heersende groeiomstandigheden. landbouwers om te kiezen voor een duurzame aan- De rozen krijgen geen behandeling tegen ziekten, pak. Verder vielen ook ‘Distance Zéro’ en ‘Apport’ zo kunnen de variëteiten goed vergeleken worden. in de prijzen. Het Europese Interreg IV-programma Ze blijven twee jaar in de tuin staan en worden France-Wallonie-Vlaanderen ondersteunt grens- verschillende keren gekeurd en beoordeeld door overschrijdende projecten tussen Frankrijk en de jury. De tuin werd aangelegd door de Provincie België met als doel een harmonieuze sociaal-eco- West-Vlaanderen. Inagro, het onderzoekscentrum nomische ontwikkeling van de grensgebieden. voor land- en tuinbouw van de Provincie, verzorgt Het programma ging in 2007 van start. Met ruim de tuin met financiële steun van de stad Kortrijk. 138 miljoen euro Europese financiering steunde De internationale rozentuin is gratis toegankelijk het al 197 projecten op het vlak van economische voor het publiek. ontwikkeling, arbeidsmarkt, cultuur en toerisme, www.inagro.be gezondheidszorg en dienstverlening aan de bevol- king, milieu, en plattelandsontwikkeling. www.interreg-fwvl.eu

¬ ‘Leiestreek, van bron tot monding’ wil toeristische projecten langs de oevers van de Leie stimuleren. De campagne kreeg de steun van het Europese Interreg IV-programma met een label van ‘Strategisch Project 2012’.

kwaliteit in West-Vlaanderen 107 Vijftien genomineerden voor vijfde editie Westtoer-prijs

De ‘Prijs Fernand Peuteman’, de prestigieuze Westtoer-award, wordt uitgereikt aan spelers uit de West-Vlaamse toeristisch-recreatieve sector. De prijs draagt de naam van de gedeputeerde die Westtoer oprichtte. Op 27 september 2012 vierde Westtoer zijn tienjarig bestaan tijdens de Nacht van Westtoer in het Kusttheater ’t Colisée in Blan- kenberge. Die avond werden ook de vier Fernand Peutemans uitgereikt: de Prijs van verdienste, de In- novatie- en creativiteitsprijs, de Carrièreprijs en de Prijs voor Recreatie en Groen. Van de 37 ingediende kandidaturen selecteerde de jury 15 genomineer- den. Steve Van den Kerkhof (CEO Plopsa Group) werd winnaar van de Prijs van verdienste en mocht het kunstwerk ‘De Reiziger’ van Johan Tahon in ont- vangst nemen. Toerisme Oostende kreeg 2.500 euro als winnaar van de Innovatie- en creativiteitsprijs voor de Marvin Gaye – Midnight Love Tour. Marnique Dezwarte van vzw Folkfestival Dranouter mocht als winnaar van de Carrièreprijs een kunstwerk ter waarde van 2.500 euro in ontvangst nemen. De Prijs voor Recreatie en Groen ten slotte, werd dit jaar verdeeld onder drie laureaten: de eerste prijs voor de stad Roeselare voor de herinrichting van de oude stedelijke begraafplaats, de tweede prijs voor de stad Nieuwpoort voor de herinrichting van het Prins Mauritspark en de derde prijs voor de gemeente Staden voor het project Trage weg Luikewegel. ¬ Steven Van den Kerkhof, CEO van Plopsaland, kreeg de Prijs van verdienste Fernand Peuteman. Daarmee werd het toeristisch belang van Plopsaland in de kijker gezet.

108 jaaroverzicht 2012 ¬ De veerdienst van Oostende vaart van april tot en met september elke dag tussen wester- en oosteroever. De veerdienst is één van de winnaars van de Awards Duurzaam Kustproject 2012.

Kustforum als denktank voor de Kust

Het strand van de toekomst of de druk op de na- werden ook de ‘Awards Duurzaam Kustproject’ tuur langs de Noordzee. Het zijn twee thema’s die voorgesteld. In 2012 vielen 125 jaar Kusttram, na- in Knokke-Heist in februari 2012 aan bod kwamen tuurinrichtingsgebied Oostends Krekengebied, de tijdens het Kustforum. Het forum brengt de beleids­ lichtenlijn Knokke-Heist en de veerdienst Oostende makers, belangenorganisaties, organisatoren, en Nieuwpoort in de prijzen. Tijdens het forum werd bewoners en ondernemers samen om na te denken het jaarboek De Kust 2011 voorgesteld. over de toekomst van de kust. In een organisatie www.kustbeheer.be van het Coördinatiepunt Duurzaam Kustbeheer

kwaliteit in West-Vlaanderen 109 Suikerfabriek wordt bruisend hart van Veurne

De site van de vroegere suikerfabriek in Veurne lag er de laatste jaren verlaten bij. Maar daar komt veran- dering in. De site moet het nieuwe kloppende hart van de stad worden door een herbestemming tot woon- en werkomgeving.

Vlak aan het station en het centrum van Veurne ligt de site van de vroegere suikerfabriek. Meteen na de sluiting in 2005 besloten Veurne en de Provincie West-Vlaanderen om dit strategisch gebied in te zetten voor de toekomstige ontwikkeling van de stad. Het 48 hectare tellende terrein heeft heel wat troe- ven om een aantrekkelijke woon- en werkomgeving te worden. Op 26 april 2012 heeft de provincieraad het ontwerp provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan (PRUP) voor de site goedgekeurd. In het plan wordt aandacht geschonken aan het rijke verleden van de site en het unieke landschappelijke patroon van dijken en bekkens. Die 18 hectare natuurlijke rijk- dom zal het groene hart en recreatief parkgebied van het nieuwe stadsdeel vormen. Daarnaast is 15 hectare nieuwe woonzone voor zo’n 450 woningen voorzien en 15 hectare voor gemengde regionale bedrijven. Ook de bevolking is nauw betrokken bij deze grootse plannen. Zo was er twee maanden lang een infomarkt in de bibliotheek waar iedereen terecht kon voor uitgebreide informatie omtrent de herbestemming van de Suikerfabrieksite. Na de definitieve goedkeuring van de PRUP door de Provincie gaat de West-Vlaamse Intercommunale (wvi) van start met de ontwikkeling van de site.

www.suikerfabriekveurne.be ruimtelijke planning in West-Vlaanderen ¬ Jarenlang was er onduidelijkheid over de woningen en weekendverblijven in de Nonnebossen in Zonnebeke. De Provincie hakte de knoop door: bestaande woningen kunnen blijven, nieuwe zijn er niet meer welkom.

Bestaande problematieken oplossen

In opdracht van de Vlaamse regering dient de provincie een oplossing te geven aan het permanent wonen in weekendverblijven.

Permanente bewoning mag in Nonnebossen en Vijverbos In de Nonnebossen en het Vijverbos in Zonnebeke nente rechten verkrijgen om het weekendverblijf hebben mensen al jaren een vaste bewoning in hun als woning te gebruiken en verkopen. Er mogen weekendverblijf. Er is lang onduidelijkheid geweest echter geen nieuwe weekendverblijven/woningen over het al dan niet toestaan van permanent verblijf gebouwd worden. In de wijken zijn nu weliswaar in die zone, maar op 28 juni 2012 keurde de provin- belangrijke infrastructuurwerken noodzakelijk om cieraad de definitieve vaststelling van de PRUP’s de brandveiligheid en kwaliteit van de voorzieningen goed. De Provinciale Ruimtelijke Uitvoeringsplannen te verbeteren. Er loopt evenwel nog een procedure zorgen ervoor dat die gebieden omgezet worden bij de Raad van State. naar woonzone, zodat de bewoners er perma-

112 jaaroverzicht 2012 Ruimte voor wonen, werken en ontspanning

In uitvoering van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) worden de kleinstedelijke gebieden door de Provincie West-Vlaanderen afgebakend. Dat moet ruimte geven aan wonen, werken, groen, recreatie en andere stedelijke activiteiten.

Nieuwe bedrijventerreinen en veerd voor toekomstige projecten van regionaal en mogelijkheden in Waregem strategisch niveau. Er is ook ruimte voor een nieuwe In Waregem werd een Provinciaal Ruimtelijk Uitvoe- stedelijke woonomgeving aan de Burgweg en aan ringsplan uitgetekend dat ondernemers en gezinnen de Proostdijkstraat, samen goed voor ruim zeven nieuwe mogelijkheden biedt. De belangrijkste acties hectare extra woongebied in Veurne. omvatten: de uitbreiding van het zuidelijk regionaal bedrijventerrein (Vijverdam-Brabantstraat) met Ontwikkeling bedrijventerrein en 25 hectare om bestaande bedrijven te laten uit- kantorenzone in Menen breiden, de ontwikkeling van een nieuw regionaal Met de afbakening van het kleinstedelijk gebied bedrijventerrein Blauwpoort, ontwikkelingsmoge- Menen in een Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan lijkheden op en rond het Regenboogstadion, en het werd het bedrijventerrein Menen-West bestemd. vastleggen van de toekomstperspectieven voor de Deze nieuwe zone voor regionale bedrijvigheid komt handelszaak Europoint. Daarnaast is er ruimte voor tussen de N8, N58 en N338. Daarnaast wordt aan de nieuwe stedelijke woonomgevingen. In Waregem N8 ook nog een kantorenzone Menen-Oost voorzien. zelf gaat het vooral om inbreidingsprojecten. Ten Ook de ontwikkeling van nieuwe stedelijke woonom- westen van Sint-Eloois-Vijve kan het woongebied gevingen wordt mogelijk gemaakt. Het gaat om de met drie hectare uitbreiden en wordt een zone in het woonuitbreidingsgebieden Hagewinde, Krommebeek binnengebied Dommelpark voor bewoning voorzien. en Groenhof. Er loopt evenwel nog een procedure bij de Raad van State.

Proostdijkvaart en omgeving Duurzame energie op industriezone in Sint-Baafs-Vijve Gasthuisstraat in het nieuw De deputatie gaf op 2 februari 2012 haar fiat voor een covergistingsinstallatie, de ver- In 2012 werd voor Veurne de afbakening van het plaatsing van één bestaande windturbine en de plaatsing van drie nieuwe windturbines. kleinstedelijk gebied vastgelegd in een Provinciaal De bedrijven in de betreffende industriezone investeren in de productie van duurzame Ruimtelijk Uitvoeringsplan (PRUP). Het gaat om de energie. Het gaat om de productie van groene elektriciteit door biogas en windenergie. De bestemming van het bedrijventerrein Proostdijkvaart, covergistingsinstallatie wordt geplaatst door BioMegaWatt. Storm bvba verplaatst op haar een nieuwe zone voor regionale bedrijvigheid tussen beurt een bestaande windturbine om ruimte te winnen en plaatst een nieuwe. Electrabel de E40, N35 en Proostdijkvaart. In het PRUP komt bouwt twee bijkomende windturbines. Eerder verleende de deputatie al een milieuver- ook het deelplan Gasthuisstraat aan bod, een acht gunning voor een andere covergistingsinstallatie (Leie-Energie) op het bedrijventerrein. hectare tellend bouwvrij agrarisch gebied gereser- In totaal zal de industriezone zes windturbines en twee covergistingsinstallaties tellen.

kwaliteit in West-Vlaanderen 113 Bufferzone langs Kasteelbeek

In het verleden zorgde hevige regenval regelmatig voor overstromingen van de Kasteelbeek langs de Kapel Milanenstraat in Zwevegem. De nieuwe bufferzone langs de beek moet nu een oplossing bie- den aan extreme weersomstandigheden. Hiermee wordt de onmiddellijke omgeving en het stroom- afwaarts gebied tot aan de Ellestraat gevrijwaard van overstromingen. Op 2 maart heeft de Provincie de bufferzone in Zwevegem officieel geopend. De bufferstrook heeft een lengte van 150 meter wat een gecontroleerde overstromingszone van om en bij de 3000 kubieke meter creëert. In combinatie met een afsluitschuif ter hoogte van de Avelgemstraat wordt ook het afvoerdebiet beperkt. waterbeheersing in West-Vlaanderen Waterbeheersingswerken voor Onledebeek

Het centrum van Beveren (Roeselare) had meer dan eens te kampen met wateroverlast. De aanleg van het gecontroleerd overstromingsgebied op de Onledebeek moet dat risico beperken. Het over- stromingsgebied werd op 2 oktober 2012 geopend door de Provincie West-Vlaanderen. Het totale afwateringsgebied ter hoogte van Beveren-cen- trum bedraagt 655 hectare. Het bufferbekken van ¬ Met de komst van het bufferbekken in Ruiselede behoren wateroverlast bij hevige regenval en watertekort in periodes de Onledebeek meet 290 meter bij 60 meter en is van grote droogte tot het verleden. twee meter diep. De werken creëerden een bijko- mende buffercapaciteit van 32.500 kubieke meter. Poekebeek krijgt bufferbekken Het gebied loopt van de Huwijnsbossen tot aan het Dominiek Saviodomein, het Land van Belofte en de Bij hevige regenval dreigde de Poekebeek al eens Gitsberg. De werken werden uitgevoerd voor een voor wateroverlast te zorgen. In periodes van grote bedrag van 290.000 euro. droogte kampte men dan weer met een watertekort. Met de komst van het bufferbekken in Ruiselede behoren die zaken tot het verleden. De Provincie heeft het bekken ter hoogte van de Kruiswegestraat op 18 juni 2012 officieel geopend. De bestaande Poekebeek werd verbreed en uitgediept om zo een waterspaarbekken te creëren. Het bekken is “Eerst droge voeten en 75 meter lang, 70 meter breed, 5 meter diep en dan de rest. We doen bevat zo’n 13 miljoen liter water. Het bufferbekken het maximale om West- moet overstromingsrisico’s en watersnood zoals Vlamingen te beschermen in juli 2005 voorkomen. Ter hoogte van de Kruis- tegen wateroverlast in hun wegestraat bedraagt het overstromingsgebied eigen woning.” 1.900 hectare, van het centrum van Tielt tot aan de Bart Naeyaert, gedeputeerde Integraal Waterbeleid gehuchten Rozeke en Flesse. In periodes van droog- te zal de watervoorraad als tapplaats dienen voor land- en tuinbouwers. De totale kostprijs bedroeg 470.000 euro, een bedrag dat volledig werd betaald door de Provincie West-Vlaanderen.

116 jaaroverzicht 2012 ¬ Het nieuwe bufferbekken langs de Harelbeek behoedt Sint-Eloois-Winkel van overstromingen. Daarnaast kan ook de land- en tuinbouw van het bekken profiteren als watervoorraad.

Bufferbekken beschermt Harelbeek tegen overstromingen

Wie ooit in periodes van hevige neerslag in de buurt dauw beveiligd tegen de risico’s op wateroverlast. van de Harelbeek passeerde, was wellicht getuige Daarnaast dient het bufferbekken als watervoorraad van wateroverlast. De komst van een bufferbek- voor land- en tuinbouw. Het bekken is 110 meter ken ter hoogte van de Kleine Izegemstraat brengt lang, 85 meter breed en heeft een totale capaciteit daar echter verandering in. De Provincie opende van 24.115 kubieke meter. Het ontwerp werd ge- op 9 maart 2012 het nieuwe bufferbekken in Sint- maakt in opdracht van het gemeentebestuur van Eloois-Winkel. Met de aanleg van het bufferbekken Ledegem. De werken kostten 324.116 euro, volledig zijn de Kleine Izegemstraat en de wijk Klein Schar- gedragen door de Provincie West-Vlaanderen.

kwaliteit in West-Vlaanderen 117 4,7 miljoen voor Bornebeek Het filteren van huishoudelijk afvalwater uit de Bornebeek is één aspect van het inte- graal waterproject dat er loopt. Waterkwaliteit is één zaak, maar ook waterbeheersing, natuurontwikkeling en de relatie tussen water en landbouw komen in het project aan bod. In totaal investeren de lokale besturen een bedrag van 4,7 miljoen euro. Daarvan wordt 2,5 miljoen euro gerecupereerd via Vlaamse subsidies.

Bornebeek is eerste waterloop zonder huishoudelijk afvalwater

In alle waterlopen in West-Vlaanderen komt ‘individuele behandelingssystemen voor afvalwater’ huishoudelijk afvalwater terecht. De Provincie (IBA’s) waardoor het afvalwater niet meer in de beek West-Vlaanderen en de gemeenten Beernem en terecht komt. De waterkwaliteit van het beekwa- Oostkamp gingen in 2012 van start met een project ter zal verbeteren met een exponentiële toename dat de Bornebeek (Beernem/Oostkamp) volledig van het aantal vissen en vissoorten tot gevolg. De vrij maakt van huishoudelijk afvalwater. In een Bornebeek ontspringt in het provinciedomein Lip- tijdspanne van twee à drie jaar zal de Bornebeek pensgoed-Bulskampveld en mondt uit in het kanaal de eerste waterloop in West-Vlaanderen zijn zonder Gent-Brugge. Deze primeur is het resultaat van een huishoudelijk afvalwater. Om dat te realiseren zullen jarenlange samenwerking tussen de Provincie en alle huishoudelijke lozingspunten van de omliggende de gemeenten Beernem en Oostkamp in het kader bewoners gezuiverd worden met rioleringen of door van het integraal waterproject ‘Bornebeek’.

118 jaaroverzicht 2012 Palingbeek Rekkem heeft nieuw bufferbekken

Bij de overvloedige regenval in september 2005 deed zich heel wat wateroverlast voor in de zones rond de Palingbeek in Rekkem. Huizen, straten, weilanden en akkers stroomden onder. Om derge- lijke scenario’s in de toekomst te vermijden werd een gecontroleerd overstromingsgebied aange- legd langs de Palingbeek in Rekkem (Menen). De Provincie opende het bekken op 26 september. Het gecontroleerd overstromingsgebied ligt stroom- opwaarts van het centrum en vermindert het risico ¬ Stuwen langs grachten houden het water langer tegen. Ze vermijden bij hevige regen overstromingen in lager gelegen gebieden. op wateroverlast voor de woonkernen tussen de Dronckaertstraat en het centrum van Rekkem. Het bufferbekken heeft een lengte van 500 meter en Stuwen voorkomen wateroverlast biedt een bergingscapaciteit van zo’n 26.000 kubieke meter. De werken kostten zo’n 940.000 euro, volledig De Provincie West-Vlaanderen is een pilootpro- ten laste van de Provincie West-Vlaanderen. ject gestart met stuwen om het water van beken langer vast te houden. Hiermee wil de Provincie het probleem van wateroverlast en watertekort tegengaan. Op de Poulagiebeek in Oedelem (Beer- nem) werden een tiental stuwen geplaatst aan de toevoerende grachten. Ook in Oostkamp, Wingene en Ledegem komen er stuwen. In totaal worden er zo’n 50 stuwen geplaatst in 16 verschillende bovenstroomse gebieden. Met de stuwen wil men hinderlijke wateroverlast in lager gelegen gebieden tegengaan en tegelijk verdroging van hoger gelegen percelen voorkomen. Vooral in hellende gebieden van de provincie stelt zich deze problematiek en kan het gebruik van stuwen een oplossing bieden. De investering wordt uitgevoerd in samenwerking met de gemeenten en de landbouwers. De Provincie voorziet 103.112,68 euro, waarvan 85.217,03 euro via Europese subsidies wordt gerecupereerd.

kwaliteit in West-Vlaanderen 119 25 jaar Herald of Free Enterprise herdacht

Op 6 maart 1987 om 19.05 uur kapseisde de Herald of Free Enterprise voor de Belgische Kust na het uitvaren uit de haven van Zeebrugge. 193 mensen lieten het leven. De officiële herdenking 25 jaar na de verschrikkelijke scheepsramp vond plaats op 4 maart 2012 in Zeebrugge. Naast het herdenken van de slachtoffers werd ook de nadruk gelegd op het feit dat de ramp een keerpunt betekend heeft voor de noodplanning in België, zowel aan land als op zee. Zo werd onder meer het rampenplan Noordzee en een medisch interventieplan opgesteld. Op 6 maart 2012 werd door gouverneur Decaluwé ook een bloemenkrans op het water neergelaten waar de Herald of Free Enterprise ten onder ging. veiligheid in West-Vlaanderen Verkeersveilige dagen en nachten werpen vruchten af

De opgedreven verkeerscontroles tijdens de einde- jaarsperiode hebben effect. Het aantal bestuurders die een positieve alcoholcontrole aflegden daalde voor het derde jaar op rij. Gouverneur Decaluwé lanceerde op vrijdag 14 en zaterdag 15 december 2012 twee ‘Verkeersveilige nachten’. In totaal werden meer dan 225 politie- mensen ingezet en 2.707 chauffeurs gecontroleerd. 4,4 procent legde een positieve ademtest af. In 2010 was dat nog 5,2 procent. Ook het aantal snelheids- overtredingen daalde. Ook op maandag 27 februari 2012 werd een groot- scheepse verkeersactie gehouden, zij het overdag. Toen werden ruim 34.000 chauffeurs op snelheid gecontroleerd. 8,4 procent reed te snel. Een jaar eerder was dat nog bijna 21 procent. De datum van de actie is symbolisch: op 27 februari 1996 lieten tien mensen het leven bij een kettingbotsing op de E17.

“Verkeersacties zijn nodig. Zo zorgen we er hopelijk voor dat mensen bewuster in de wagen stappen.” Carl Decaluwé, provinciegouverneur

122 jaaroverzicht 2012 ¬ Het Rode Kruis biedt hulp aan een slachtoffer. Gelukkig gaat het om een oefening.

Provinciale rampoefening in Diksmuide

Welke hulpdiensten moeten paraat staan als een voor de simulatie van een ongeval op de hoek van tankwagen gevuld met benzine en een Lijnbus op de Woumenweg en de Cardijnlaan in Diksmuide: elkaar inrijden? Dat was de opzet van de provinciale brandweer, medische en psychosociale diensten, rampoefening in Esen (Diksmuide). Samen met de politie, civiele bescherming en de verantwoordelij- burgemeester van Diksmuide en de betrokken ken voor informatie aan bevolking en pers. Iedere hulpverleningsdiensten nam de gouverneur van discipline is verantwoordelijk voor een aspect van de West-Vlaanderen als coördinator van de nood- en in- hulpverlening tijdens een ramp. Naast het operatio- terventieplanning op provinciaal niveau het initiatief nele werd ook het beleidsmatige aspect ingeoefend. voor de rampoefening. Doel was het uittesten van Zo kwam het provinciaal coördinatiecomité onder het Algemeen Nood- en Interventieplan (ANIP) van leiding van de gouverneur samen in het provinciale de provincie West-Vlaanderen en de stad Diksmuide. crisiscentrum. Op 24 oktober 2012 stonden alle hulpdiensten klaar

kwaliteit in West-Vlaanderen 123 Colofon

Het jaaroverzicht’12 van de provincie West-Vlaanderen werd samengesteld en uitgegeven in opdracht van de deputatie van de provincieraad van West-Vlaanderen.

Carl Decaluwé (provinciegouverneur) Guido Decorte, Franky De Block, Carl Vereecke, Bart Naeyaert, Jean de Bethune, Myriam Vanlerberghe (gedeputeerden) Geert Anthierens (provinciegriffier)

Coördinatie en eindredactie Peter Verheecke en Cindy Baute Dienst communicatie

Rewriting Arne Vansteenkiste

Ontwerp en grafische vormgeving Aynsley Bral Dienst communicatie – grafische dienst

Druk Dienst communicatie – grafische dienst

Fotografie Wolf & wolf Foto Masselis Jan Masyn vzw Ku(n)st Bart Degrande Jan Stragier Vloot Klaas Vandenbussche Foto Jan Layla Aerts Westtoer Belga News Agency Daniel de Kievith Nele Van Canneyt Mu.ZEE Shutterstock Unitas Fotos Foto Eric Inagro

Voor meer info over de provincie West-Vlaanderen Provinciaal Informatiecentrum Tolhuis Jan Van Eyckplein 2, 8000 Brugge T 0800 20 021 (gratis nummer) E [email protected]

www.facebook.com/westvlaanderen @provinciewvl

www.west-vlaanderen.be D/2013/0248/13

124 jaaroverzicht 2012