Strekningsvise utgreiingar - overordna fylkesvegar

Strekning 5: Bergensområdet Fv 198, Fv 212, Fv 216, Fv 217, Fv 218, Fv 224, Fv 555, Fv 561, Fv 562, Fv 563, Fv 566, Fv 567

September 2015 Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Statens vegvesen September 2015 2 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Innhald 1 INNLEIING ...... 6 2 SKILDRING AV RUTA SI FUNKSJON ...... 8 2.1 OMFANG OG UTSTREKNING ...... 8 2.2 PÅGÅANDE OVERORDNA UTGREIINGAR OG KVU ...... 10 2.3 STREKNINGAS FRAMTIDIG FUNKSJON ...... 11 2.4 STREKNINGAS TILFANGSOMRÅDE OG FORVENTA UTVIKLING ...... 11 3 STATUS OG UTFORDRINGAR FOR STREKNINGA ...... 13 3.1 SAMANDRAG ...... 13 3.1.1 Prioriterte vegprosjekt i Regional transportplan 2013-2024 ...... 13 3.1.2 Andre prosjekt under planlegging ...... 14 3.2 TRAFIKKFORHOLD ...... 15 3.2.1 Trafikkmengde ...... 15 3.3 FRAMKOME ...... 17 3.3.1 Vegstandard ...... 17 3.3.2 Fartsgrenser ...... 19 3.3.3 Høgfjellsproblematikk ...... 19 3.3.4 Tungtransport ...... 20 3.3.5 Skredsikring ...... 20 3.3.6 Tilrettelegging for gåande og syklande ...... 21 3.3.7 Kollektiv ...... 22 3.3.8 Etterslep på fylkesvegane ...... 22 3.4 TRAFIKKTRYGGLEIK ...... 23 3.4.1 Trafikkulukker ...... 23 3.4.2 Kvileplassar og kjettingplassar for tungtrafikken ...... 26 3.4.3 Rasteplassar for personbilar ...... 27 3.5 SKREDSIKRING ...... 28 3.6 ANDRE TEMA FOR OPPFØLGING I VIDARE PLANLEGGING ...... 28 3.6.1 Miljø og klima ...... 28 3.6.2 Universell utforming ...... 33 3.6.3 Hamner ...... 33 4 MÅL OG HOVEDUTFORDRINGAR FOR UTVIKLING AV STREKNINGA ...... 39 5 STRATEGIAR OG TILRÅDING AV TILTAK FOR Å NÅ MÅLA ...... 41 5.1 STRATEGIAR OG METODE FOR TILRÅDINGAR ...... 41 5.2 SKILDRING AV STREKNINGSVISE INVESTERINGSBEHOV OG TILRÅDINGAR ...... 42 5.2.1 Delstrekning 1 Fv 555 Eide - Skogsvåg (Sotra) ...... 44 5.2.2 Delstrekning 2 Fv 198 X Fv 555 – Skogsvåg (Sotra) ...... 44 5.2.3 Delstrekning 3 Fv 555 Skogsvåg – Fjell (Sotra) ...... 44 5.2.4 Delstrekning 4 Fv 555 Fjell – Beinastaden (Sotra) ...... 45 5.2.5 Delstrekning 5 Fv 561 Beinastaden – Ågotnes (Sotra)...... 45 5.2.6 Delstrekning 6 Fv 561 Ågotnes – Sture (Sotra) ...... 46 5.2.7 Delstrekning 7 Fv 224 Bleivassvegen (Sotra) ...... 46 5.2.8 Delstrekning 8 Fv 562 Storavatnet terminal – X Fv 219 (Askøy) ...... 47 5.2.9 Delstrekning 9 Fv 219 X Fv 562 - Hanøytangen (Askøy) ...... 47 5.2.10 Delstrekning 10 Fv 218 X Fv 562 - Horsøy (Askøy) ...... 48 5.2.11 Delstrekning 11 Fv 217 Storbotn – Erdal (Askøy) ...... 48 5.2.12 Delstrekning 12 Fv 216 Juvikflaten – Kleppestø (Askøy) ...... 48 5.2.13 Delstrekning 13 Fv 212 Strusshamnkrysset – Lindhaugen (Askøy) ...... 49 5.2.14 Delstrekning 14 Fv 563 Storeklubben – Kleppestø (Askøy) ...... 49 5.2.15 Delstrekning 15 Fv 563 Kleppestø – Ask ...... 50 5.2.16 Delstrekning 16 Fv 566 Kvisti – Hauge (Osterøy) ...... 50 5.2.172 Delstrekning 17 Fv 567 Hauge – Lonevåg (Osterøy) ...... 51 5.4 KORLEIS PRIORITERE OG FINANSIERE TILTAKA ...... 52 REFERANSAR ...... 53

Statens vegvesen September 2015 3 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Statens vegvesen September 2015 4 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Forord

Statens vegvesen har utarbeidd strekningsvise utgreiingar i Hordaland som svar på oppdrag gitt i regional transportplan Hordaland 2013-2024 (RTP). Delmåla i RTP er m.a.:

• I løpet av første 4-års periode skal det gjennomførast strekningsvise utgreiingar for det overordna vegnettet. Utgreiinga skal konkludere med framlegg om aktuell utbetringsstandard og prosjektavgrensingar for lengre strekningsvise utbetringstiltak.

• Overordna vegnett skal prioriterast med tiltak som aukar framkome og trafikktryggleik. Skredutsette strekningar skal prioriterast særskilt.

Ein skal skape betre trafikktryggleik, framkomst og forutsigbar transport for innbyggjarar og næringslivet. RTP har følgjande delmål for fylkesvegnettet:

• Samanhengande utbetringstiltak på særskilt viktige fylkesvegstrekningar • Punktvis utbetringar av flaskehalsar på øvrige deler av fylkesvegnettet

Det er seks delutgreiingar for det overordna vegnettet og denne rapporten er for delstrekning 5 Bergensområdet. Utgreiinga syner kva delar av ruta som bør byggast ut i eit langsiktig perspektiv. Utgreiinga har òg forslag til kortsiktige, avbøtande tiltak på strekningar der det er urimeleg å vente på dei langsiktige løysingane.

Dei strekningsvise utgreiingane er Statens vegvesen si faglege tilråding om framtidige tiltak på det overordna fylkesvegnettet. Vi ønsker å gi ei tilråding om mogelege tiltak på dei einskilde rutene slik at vi får ein god brukbar standard på lang sikt.

Dei strekningsvise utgreiingane kan vere grunnlag for strategiske diskusjonar og avgjerder. Prioritering av konkrete tiltak på vegnettet skal gjerast i samband med utarbeiding og revisjon av Regional Transportplan 2018 – 2029 og dei årlege budsjettvedtaka.

Det er første gang vi har gjennomført strekningsvise utgreiingane for det overordna fylkesvegnettet. Utgreiingane vil rullerast jamleg i tråd med revisjon av RTP.

Dei strekningsvise utgreiingane er utarbeidd av Statens vegvesen sine seksjonar for Plan og forvaltning ved Bergen og Voss.

Statens vegvesen vil i ein eigen utgreiing gjere ei vurdering av dei øvrige fylkesvegane om kome med forslag til punktvise utbetringstiltak. Ein slik utgreiing vil først ligge føre i løpet av 2016.

Bergen

September 2015

Statens vegvesen September 2015 5 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

1 Innleiing

Strekningsvise utgreiingar skal vera grunnlag for utforming av ein heilskapleg og samordna strategi for utvikling av det overordna fylkesvegnettet. Gjennom Regional transportplan Hordaland (RTP) 2013-2024 er fylkesvegnettet delt inn i overordna og øvrige fylkesvegar, sjå figur 1 nedanfor.

Figur 1: Det overordna fylkesvegnettet i Hordaland (Regional transportplan Hordaland 2013-2024)

Statens vegvesen September 2015 6 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

For dei strekningsvise utgreiingane er det overordna fylkesvegnettet delt inn i seks delstrekningar, og det er laga ein delrapport for kvar av strekningane, samt ein samlerapport for heile det overordna fylkesvegnettet i Hordaland.

Figur 2: Overordna fylkesvegnett delt inn i strekningar

Denne rapporten omhandlar strekning 5 Bergensområdet. Utgreiinga beskriver status og utfordringar for heile strekninga. Utgreiinga har vurdert dagens standard på alle vegar som inngår i strekninga. Vidare er behov for tiltak for å gi tilstrekkeleg trafikktryggleik og framkome på vegane vurdert og presentert. Behov vert skildra på eit overordna nivå og utgreiinga konkluderer med ei tilråding på kort og lang sikt.

Statens vegvesen September 2015 7 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

2 Skildring av ruta si funksjon

Dette kapitlet gjev eit oversyn over ruta sin plass i det regionale og nasjonale transportsystemet.

2.1 Omfang og utstrekning

Strekninga består av ulike delstrekningar på Sotra, Askøy og Osterøy som ikkje dannar ein samanhengande strekning.

På Sotra går overordna fylkesvegnett frå kommunesentret Skogsvåg i Sund kommune nordover gjennom Fjell kommune til Sture i Øygarden kommune. I strekninga inngår dermed Fv 198 (Sund), Fv 555 (Sund og Fjell) og Fv 561 (Fjell og Øygarden).

På Askøy inngår store delar av fylkesvegnettet sør på øya i overordna fylkesvegnett: Fv 562 frå Askøybrua og til krysset med Fv 219, Fv 563 frå Askøybrua fram til Hop, tverrforbindingane Fv 216, Fv 217, og Fv 219 som er tilkomst til Hanøytangen. Vidare inngår Fv 212 frå Strusshamnkrysset og fram til Lindhaugen.

På Osterøy inngår Fv 567 frå Lonevåg til Hauge og Fv 566 frå Hauge til Kvisti bru.

Fylkesvegar i Bergen kommune er i strekningsvise utgreiingar utelate. I samband med etablering av Bymiljøpakke for dei store byane vil det verte gjort ei tilsvarande utgreiing av vegnettet i kommunen.

Statens vegvesen September 2015 8 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Figur 3: Oversiktskart over strekninga Bergensområdet

Strekninga er til saman 100 km lang. Strekninga er del av det overordna fylkesvegnettet i Hordaland som følgje av at strekninga er eit viktig bindeledd mellom regionsenter, kommunesenter og by. Delstrekningane er viktig for busetnad og næringsliv på Vestlandet, og dermed viktig sett både i lokal og regional målestokk. Det er 4 bomstasjonar på strekninga, alle desse er plassert på Askøy og er tilknytt innkrevjing til Askøypakken.

Tabellen under syner ei oversikt over reisetida mellom eit utval destinasjonar på strekninga. Strekning Avstand Reisetid Fv 555 og Fv 561 Eide - Sture 50,6 km 57 min Fv 562 Askøybrua – Hanøytangen 13,8 km 15 min Fv 563 Askøybrua – Hop 8,5 km 10 min Fv 567 og Fv 566 Osterøybrua – Lonevåg 13,4 km 12 min Tabell 1: Reisetider på delstrekningar (kjelde Visveg)

Statens vegvesen September 2015 9 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Strekninga har kopling mot følgande riksvegruter: • Rv 555 • E16

Strekninga har koplingar mot øvrige fylkesvegar: Delstrekning overordna fylkesveg Øvrig fylkesveg Fv 555 Eide - Skogsvåg Fv 201 Eide - Glesvær Fv 555 Skogsvåg - Fjell Fv 203 Skogsvåg - Kallestad Fv 204 Tellnes - Haganes Fv 559 Fjell - Møvik Fv 555 Fjell – Beinastaden Fv 258 Kolltveit - Bildøystraumen Fv 561 Beinastaden - Ågotnes Fv 258 Kolltveit - Bildøystraumen Fv 561 Ågotnes – Sture Fv 211 Ågotnes - Solsvik Fv 224 Bleivassvegen (Vindenes) Fv 234 Turøy Fv 225 Vikavågen - Torsteinsvik Fv 226 Rongsundvegen Fv 228 Kollsnes Fv 230 Alvheimsvegen Fv 231 Terminalvegen Fv 229 Sture – Hellesøy Fv 212 Strusshamnkrysset – Lindhaugen Fv 213 Marikoven – Skiftesvik Fv 563 Kleppestø - Hop Fv 215 Florvågøen Fv 214 Maltvikneset (Kleppestø kai) Fv 566 Kvisti – Hauge Fv 360 Kvisti - Haus og Kvisti - Vestrevatnet Fv 359 Øvre Mjelde - Haus Fv 362 Rolland - Lone Fv 567 Hauge - Lonevåg Fv 367 Hauge - Raknes Fv 567 Lonevåg - Tyssebotn Tabell 2: Koplingar mellom overordna fylkesvegnett og øvrige fylkesvegar

2.2 Pågåande overordna utgreiingar og KVU

Det er ingen pågåande overordna utgreiingar eller KVU’ar innanfor området som delstrekninga dekker.

Statens vegvesen September 2015 10 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

2.3 Strekningas framtidig funksjon

Forhold som vil påverke trafikken i åra som kjem, er m.a. følgande prosjekt, jfr. RTP

2012-2017: 1. Askøypakken 2. Sotrasambandet

Askøypakken Ein rekke av prosjekta i Askøypakken vil betre framkome og trafikktryggleik på Askøy, også på vegar som inngår i overordna fylkesvegnett.

Sotrasambandet På Sotra er det utarbeidd kommunedelplan for store delar av dei strekningane på øya som inngår i overordna fylkesvegnett. Det er igangsatt reguleringsplanarbeid for desse strekningane i 2015. Samstundes er reguleringsplan for ny Sotrabru med tilkomstvegar lagt ut på offentlig høyring.

2.4 Strekningas tilfangsområde og forventa utvikling Strekninga går gjennom kommunane Sund, Fjell, Øygarden, Askøy, Osterøy og Bergen. Store delar av områda strekninga går gjennom er prega av spreidd busetnad. Det er landbruk og skogområde / lynghei. Dei områda / kommunane som ligg nærast Bergen er likevel i ei utvikling med meir bustader og næringsområde og mindre landbruk. Tettstader som Straume og Kleppestø er prega av fortetting. I området ligg det også store næringsområde, mellom anna CCB, Kollsnes, Sture, Storebotn og Hanøytangen.

Langs strekninga finn ein følgjande tettstader: • Skogsvåg • Ågotnes • Kleppestø • Lonevåg

Endringar i folketal og busetnadsmønster er ein av dei viktigaste faktorane som påverkar transportetterspurnaden (RTP Hordaland 2013-2024 s.19). I perioden fram mot 2035 ventast vekst i alle kommunar i fylket, med unntak av Granvin, Fedje og Odda. Den største auken (meir enn 33%) kjem langs kyststripa i kommunane Sveio, Austevoll, Os, Sund, Fjell, Askøy, Øygarden, Meland, Osterøy og Lindås (Hordaland i tal nr.1 2015 s.12).

Auka mobilitet skuldast i hovudsak betre utdanningsvilkår og tilgang til ein allsidig arbeidsmarknad. Urbaniseringa kan knytast tett til utviklinga av infrastruktur, og transportteknologi. I Hordaland kan dette koplast direkte til regionalisering og internasjonalisering av arbeidsmarknaden kring Bergen og regionsentra langs kyststripa. Auka mobilitet vert rekna som ein av føresetnadene for fortsatt høg velferd (Deloitte, 2014 s.5).

Utviklinga av infrastruktur og transportteknologi har konsekvensar for folkehelsa, og naudsynt bærekraft i bu og levemiljøa. Utvikling og tilrettelegginga av gang og sykkelveg, kollektivtransport, og elektrifisering av transportmiddel er nokre av svara på desse utfordringane. Ujamn alderssamansetjing påverkar også etterspurnaden etter transporttenester i dei einskilde kommunane. Ein kan vente at kommunar med høg del eldre (70+) og høg del yngre (18-) har andre transportutfordringar enn kommunar med en låg del av desse aldersgruppene.

Statens vegvesen September 2015 11 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Ein annan viktig faktor som påverkar etterspurnaden etter transport er graden av transportintensivt næringsliv i den einskilde kommune, og region.

Tabell 3: Pendlingsmatrise for kommunene Bergen, Askøy, Sund, Fjell, Øygarden og Osterøy per 2014 (Kjelde: SSB / Statistikkbanken) Arbeidsstad Bustad Bergen Askøy Sund Fjell Øygarden Osterøy Andre kommunar Bergen 128710 1274 137 3069 139 270 10715 Askøy 6609 5791 22 647 22 16 875 Sund 818 48 1291 879 36 1 296 Fjell 4968 187 257 6148 235 6 862 Øygarden 575 12 17 469 1021 0 202 Osterøy 1380 6 4 18 0 2231 334 Andre kommuner 15991 158 47 530 36 111

Forklaring: Med andre kommuner meinas alle andre kommuner enn Bergen, Askøy, Sund, Fjell, Øygarden og Osterøy

Statens vegvesen September 2015 12 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

3 Status og utfordringar for strekninga

3.1 Samandrag

Strekninga er 100 km lang. Utforminga på vegen er varierande og utfordringane langs ruta er ulike. Nokre stader er det særs høg trafikk, medan andre delar av strekninga har lave trafikktal. Delar av strekninga er viktig for store dei næringsområda på Ågotnes, Kollsnes, Sture, Hanøytangen og Storebotn, men også for sterkt voksande bustadområde på Sotra og Askøy. Stadvis opplever ein at kapasiteten er fullt utnytta. Størstedelen av trafikken på strekninga er knytt til lokal transport.

Framkome er vanskeleg på delar av strekninga. Standarden på vegen varierer mykje. Ca 30 % av strekninga manglar gul midtstripe. Spesielt er det strekningar på Askøy som har store utfordringar knytt til kapasitet og trafikktryggleik. Vegen er smal og utan gul midtstripe, veggeometrien har låg standard med krappe horisontal- og vertikalkurver, og det fins ikkje eit separat tilbod for mjuke trafikantar, samstundes med at trafikktala er relativt høge.

Det er ingen spesielle vektbegrensingar på strekninga, men mange stadar er vegdekket og fundamentet gamalt og får skader/utgliding av veg grunna tungtransport.

Det er ingen skredpunkt på denne strekninga med i prioriteringslista for fylkesvegar i Hordaland for sikriningsbehov for riks- og fylkesvegar Region vest som vart utarbeid i 2012.

Tilbodet til gåande og syklande på strekninga tilfredsstiller ikkje behovet. Stadvis er tilbodet for smalt, utan gjennomgåande standard og stadvis manglar det heilt. Sidan det stadvis er låge trafikktal er det likevel ikkje vurdert som naudsynt å ha gjennomgåande G/S-tilbod på heile strekninga.

3.1.1 Prioriterte vegprosjekt i Regional transportplan 2013-2024

Innanfor strekninga er det prosjekt i Askøypakken som er prioritert i 2013-2024.

Vegprosjekt Prosjektskildring Status 2015 Utbetring av eksisterande veg, gang- og Delar av strekninga er Fv 563 Florvåg – Erdal sykkelveg ferdigstilt Utbetring av eksisterande veg, ny veg, Reguleringsplan på høyring Fv 562 Lavik - Haugland gang- og sykkelveg (sommar 2015) Fv 562 Strusshamnkrysset Utbetring av kryss Utført Utbetring av eksisterande veg, gang- og Fv 562 Fromreide – Kjerrgarden Under planlegging sykkelveg Utbetring av eksisterande veg, gang- og Vedteken reguleringsplan, Fv 563 Strømsnes - Hop sykkelveg bygging frå 2016 Utbetring av eksisterande veg, gang- og Fv 562 Fauskanger sør Under planlegging sykkelveg Fv 212 Lindhaugen – Utbetring av eksisterande veg, gang- og Reguleringsplan på høyring Slettebrekka sykkelveg (sommar 2015) Fv 212 Slettebrekka – Hetlevik Utbetring / bygging av ny veg Godkjend reguleringsplan Utbetring av eksisterande veg, gang- og Fv 212 Skiftesvik – Marikoven Under planlegging sykkelveg Utbetring av strekning etablering av Fv 216 Skansen Ferdigsstilt fortau Andre tiltak Ikkje fastsett Ramme kollektivtiltak Ikkje fastsett Tabell 4: Oversikt over prosjekt med finansieringsplan

Statens vegvesen September 2015 13 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

3.1.2 Andre prosjekt under planlegging

Fv 561 Kolltveit – Ågotnes, Fjell kommune Sotrasambandet nord (Kolltveit – Ågotnes) er under reguleringsplanlegging. Vedteken kommunedelplan ligg til grunn for planlegginga. Planlegginga skjer i kommunal regi. Finansiering er ikkje avklart.

Fv 555 Kolltveit – Austefjorden, Fjell og Sund kommunar Sotrasambandet sør (Kolltveit – Austefjorden) er under reguleringsplanlegging. Vedteken kommunedelplan ligg til grunn for planlegginga. Planlegginga skjer i kommunal regi. Finansiering er ikkje avklart.

Fv 566 Vesetgjelet Utbetring av eksisterande veg og etablering av G/S-veg. Planforslag ligg ute på høyring med merknadsfrist 31.08.2015. Planlegginga skjer i kommunal regi. Finansiering er ikkje avklart.

Sambandet vest og nytt hovudvegnett på Askøy Eit privat initiativ har starta prosesser for å etablere eit samband vest mellom Sotra / Øygarden, Askøy og Meland, slik at trafikken mellom øyene i vest ikkje treng køyre via Bergen. Det er og gjort enkle vurderingar knytt til ein ny overordna hovudveg nordover på Askøy. Det er foreløpig ikkje gjort tilstrekkelege vurderingar om kostnader og effekt av desse prosjekta, og dei er heller ikkje under formell planlegging etter PBL.

Statens vegvesen September 2015 14 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

3.2 Trafikkforhold

3.2.1 Trafikkmengde

Årsdøgntrafikk

ÅDT (antal køyretøy pr. døgn i året) på vegar i strekninga er frå 400 - 16000. ÅDT er høgast på Fv 562 på Askøy, rett sør for Askøybrua.

Figur 4: Trafikkmengde Bergensområdet

Trafikkbelastning vert vist gjennom ÅDT (årsdøgntrafikk). Det er den totale trafikken i eit snitt eller på ei veglenke i løpet av eit kalenderår dividert med tal på dagar (365). Trafikkdata blir samla i faste eller mellombelse teljepunkt på riks- og fylkesvegar, og dannar grunnlaget for ei berekna trafikkbelastning for heile vegnettet. Trafikkbelastninga vil variere over året.

Statens vegvesen September 2015 15 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Svv har fire målepunkt på strekninga som registrerer trafikkmengda kontinuerleg, jf. tabell nedanfor. Tungtrafikkandel Målepkt. Stad Vegident. ÅDT (2013) (prosent) 1 Fv 555 Fjell kyrkje Hp 9 km. 1,050 10133 8 % 2 Fv 562 Ravnanger HP 3 km 0,090 7 037 8 % 3 Fv 562 Askøybrua HP 1 km 1,500 19 636 7 % 4 Fv 566 Osterøybrua HP 1 km. 0,005 3036 9 % Tabell 5: Årsdøgntrafikk på enkelte målpunkt 2013

Statens vegvesen September 2015 16 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

3.3 Framkome

Framkome er avhengig av tilstrekkeleg vegbreidde og geometrisk standard (vegens horisontal- og vertikalkurvatur). For få felt, eller for smale felt kan gi problem med framkomsten. Utilfredsstillande geometrisk standard påverkar også tidvis servicenivået. Den geometriske standarden fører mellom anna med seg at det over lange strekningar manglar høve til forbikøyring. Dette påverkar både framkomsten og trafikktryggleiken på desse delane av strekninga.

3.3.1 Vegstandard

Breidde Hovedkriteriet for at ein veg skal merkast med gul midtstripe er at den har asfaltert breidde > 6 m. Køyrefelta må vere minimum 2,75 m. Følgjande figur syner vegar med og utan gul midtstripe på strekninga.

Figur 5: Vegstrekningar utan gul stripe

Statens vegvesen September 2015 17 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Kurvatur- og stigningsforhold Store delar av strekninga har dårleg/ikkje tilfredsstillande horisontal- og vertikalkurvatur for å kunne oppnå krava til etablering av gul midtstripe (jf. Vegnormalane). Dårleg kurvatur gir dårleg sikt og stigningsforhold, og dermed trafikkfarlege situasjonar. Sjå 3.2.4 for knipe for tungtransport.

På strekninga er det spesielt Krossleitet sør for Fjell som er bratt kombinert med krapp horisontalkurvatur. Strekninga er ei utfordring på vinterstid med glatt føre. Strekninga er planlagt utbetra gjennom Sotrasambandet sør.

Fri høgde Det er ingen punkt med fri høgde under 4,5 m.

Bruer Det er nokre smale bruer på strekninga. Vegnummer Stadnamn Omtale Fv 561 Ulvsundet bru Manglar G/S-veg (avslutta på begge sider av brua) Blomvågen bru Smal veg Osundet bru Manglar G/S-veg (avslutta på begge sider av brua) Tjeldstøsundet bru Manglar G/S-veg (avslutta på begge sider av brua) Tabell 6: Smale bruer på strekninga

Blomvåg bru er den einaste brua som har for smal køyrebane, medan dei andre bruane har tilstrekkeleg breidde for to felt. Desse er likevel for smale sett i høve til G/S-veg / fortau som vegen har på kvar side av brua, men ikkje over brua.

Statens vegvesen September 2015 18 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

3.3.2 Fartsgrenser

Den generelle fartsgrensa på strekninga er 80 km/t utanfor tettbygd strøk. Reduksjon i fartsgrensene er fyrst og fremst knytt til tettstader og strekningar med randbusetnad. Det er behov for ein total gjennomgang med tanke på å få meir einsarta fartsgrenser, oppdaterte visningsskilt og fornying av anna skilting.

Figur 6: Fartsgrenser Bergensområdet

3.3.3 Høgfjellsproblematikk Det er ingen fjellovergangar på strekninga.

Statens vegvesen September 2015 19 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

3.3.4 Tungtransport

Det er ein del tungtransport på strekninga, spesielt til / frå dei store industriområda på Sotra og Askøy. Vegnettet på strekninga er vurdert til å ha så bra standard at det berre er nokre få punkt som fungerer som knip for tungtransporten. Desse er vist i kartet under. Knip på austsida av Askøy (Fv 563) vil verte utbetra snarleg gjennom Askøypakka.

Figur 7: Knip for tungtransporten på strekninga.

3.3.5 Skredsikring Det er ikkje identifisert skredfarlege punkt med høg prioritet på strekninga.

Statens vegvesen September 2015 20 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

3.3.6 Tilrettelegging for gåande og syklande

Følgjande kart viser gang- og sykkeltilbod med eigne trasear langs strekninga.

Figur 8: Oversikt over gang- og sykkelvegar i Bergensområdet

Dei stadane som er høgast trafikkert med gåande og syklande har i dag eit tilbod. Det er likevel noko mangelfullt G/S-vegnett i tilknytting til områda Kleppestø og Kolltveit. Her kunne truleg G/S-andel vore høgre om tilbodet for dei mjuke trafikantane hadde vore betre og strukke seg lengre ut frå tettstadane.

Statens vegvesen September 2015 21 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

3.3.7 Kollektiv

Denne utgreiinga tek ikkje for seg tyngre omtale av kollektivutfordringar og framtidig satsing. Dette blir fanga opp i Hordaland fylkeskommune og Skyss sine eigne prosesser inn mot RTP.

Det er utarbeid kollektivstrategi for Hordaland-utvikling fram mot 2030- som vart vedteken i fylkestinget i 2014. Kollektivstrategien blir no følgt opp av eit fireårleg handlingsprogram, med årleg rullering. Nokre av plantema knytt til kollektivtransport i den gjeldane transportplanen er teke opp i denne prosessen, og er difor ikkje eigne plantema i ny regional transportplan. Vidare har Skyss fått utarbeid rapporten «Knutepunkter i Hordaland-kartlegging av oppgraderingsbehov» i 2014 som grunnlag for prioriteringar.

Vegfagleg og generelt uttalt for kollektivtilbod utanom Bergen og dei større knutepunkta er det ei løpande utfordring med: • Busslommer med noko dårleg utforming, varierande standard eller manglande skur. • For mange og farleg plasserte kantstopp ifm skuleskyss

3.3.8 Etterslep på fylkesvegane Det er eit stort vedlikehaldsetterslep på vegnettet i Noreg. Definisjonen ein nyttar i utrekningar av forfallet på riks og fylkesveger er:

• Forfall knytt til vegobjekt som ikkje tilfredstillar krava gitt i standard for drift og vedlikehald (Handbok R 610 – tidlegare HB 111) • Kostnaden for å fjerne forfallet for eit vegobjekt er kostnaden ved å bringe objektet som ikkje tilfredstillar krava i handbok R 610 frå si noverande tilstand til ein tilstand kor objektet oppfyller sin tiltenkte funksjon over normal levetid.

I nokre tilfelle vil det vere rasjonelt og økonomisk optimalt å foreta større utskiftingar og ikkje berre rette opp forfallet på einskilde objekt. Dette gjeld særleg for tunnelar der det kan vere mest økonomisk å skifte ut heile systema og ikkje berre einskilddelar av dette.

Det kan og vere trong for å gjere oppgraderingar (dvs. heve standarden ut over den opphavlege) for å oppfylle krava som gjeld i dag, men som ikkje var gjeldande på det tidspunktet då vegkonstruksjonen vart bygd. Dette kan vere krav til nytt utstyr som ikkje var tidlegare eller utstyr som må installerast fordi krava er skjerpa no. Dette gjeld spesielt for tunnelar der krav til tryggingsutstyret er skjerpa. Kostanden med dette er ikkje definert som forfall, men det som er krav til å oppnå ønskja vedlikehaldsstandard.

Statens vegvesen September 2015 22 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

3.4 Trafikktryggleik

Regional transportplan legg til grunn den nasjonale nullvisjonen – «null drepte og varig skadde». Etappemål i nullvisjonen (NTP 2010-2019) er at tal drepne og hardt skadde i vegtrafikken skal reduserast med minst en tredel innan 2020. Veg- og trafikkmiljøet må utformast slik at det hjelper trafikantane til rett atferd og vernar mot alvorlege konsekvensar ved feil handlingar.

3.4.1 Trafikkulukker

Ulukkessituasjonen varierer noko på strekninga. I 10 års perioden 2004-2013 har det på strekninga, vore 350 trafikkulukker med personskader.

Figur 9 Oversikt over trafikkulukker Bergensområdet i perioden 2004-2013

Statens vegvesen September 2015 23 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Tabellen under viser særleg ulukkesutsette punkt / strekningar i perioden 2004-2013 (meir enn 5 ulukker på ein kortare strekning, typisk 1 km). I tabellen er ingen strekningar på Osterøy med grunna for låg ulukkesfrekvens.

Tal Veg Hp Km Stad Merknad ulukker Fv 555/ Rundkøyring v/ Fordelt på Rv 555 (3 stk), Fv 561 (3 stk) og 8 0,200 7 Fv 561 Kolltveittunnelen Fv 555 (1 stk) 60% påkøyring bakfrå, 40% møteulykker og 9 0,290-0,475 Kolltveit -Blommen 5 3 drepne ved forbikjøring. 8 lettare skadd. 50% fotgjengar påkjørt utanfor gangfelt. 11 9 1,400-0,007 Blommen – Fjell 6 lettare skadd. 10 0,460-1,420 Fjell - Krossleitet 7 71% utforkjøring , 28% påkøyring bakfrå Fv 555 X Fjell festning- 10 2,205-3,235 8 62 % møteulykker. 12 lettare skadd Fossvatnet 57% utforkjøring,28% møteulykker. 3 10 5,331-6,148 Dala - Stortårnet 7 alvorleg skadd 50% venstresving foran møtande, 50% 10 7,490-7,930 X Fv 203- Skogsvatnet 6 påkøyring bakfrå 50% utforkjøring, 38% utforkjøring. 14 1 1,284-1,251 Kolltveit 8 lettare skadd 50% påkøyring bakfrå, 30% påkjørt bakfrå, 1 1,700-3,565 Morlandstø 10 20% møteulykker. 1 drepen, 3 særs alvorleg skadd og 8 lettare skadd 1 3,985-4,503 Knappskog 6 67% påkjørt bakfrå. 12 lettare skadd 1 6,050-6,280 Spjeld 5 40% utforkjøring. 6 lettare skadde 40% utforkjøring, 40% møteulukker. 7 Fv 561 1 6,801-7,230 Austre Trollhaug 5 lettare skadde 1 7,8208-8,680 Ågotnes 10 70% påkøyring bakfrå. 19 lettare skadde 50% møteulukke i kurve, 33% utforkøyring. 2 1,790-2,050 Olsvik (Landrodalen) 6 11 lettare skadde. 60% påkøyring bakfrå ved feltskifte. 1 2/3 3,900-0,715 Solsviksundet 5 alvorleg og 6 lettare skadde 75% påkøyring bakfrå, 25% utforkøyring. 1 6 1,490-2,400 Rong / Ulvsundet 7 alvorleg og 15 lettare skadde Utforkøyring dominerande, men flest skadde Fv 217 1 1,000 - 2,000 Steinrusta 6 i kryssulukke. 2 alvorleg skadd og 4 lettare skadde. Utforkøyring dominerande. Dødsulukka var 1 0,000 - 0,400 Ørjebekken N 6 også ei utforkøyring. 1 drepen, 1 alvorleg skadd og 4 lettare skadde. Påkøyring bakfrå er dominerande, dernest 1 1,700 - 2,400 Olsviktunnelen N 10 utforkøyring. 1 alvorleg skadd og 9 lettare skadde. Møteulukker og påkøyring bakfrå er 2 0,000 - 0,600 Stongafjelltunnelen S 7 dominerande. 3 alvorleg skadde og 4 lettare Fv 562 skadde. Møte- og utforkøyring er dominerande. 12 2 2,700 - 3,700 Krokås 12 lettare skadde. Påkøyring bakfrå og kryssulukker er 2 7,400 - 8,200 Haugland 13 dominerande. 1 alvorleg skadd og 12 lettare skadde. Utforkøyring er dominerande. 6 lettare 3 1,000 - 1,800 Revura 6 skadde. Påkøyring bakfrå og kryssulukker er 1 0,000 - 1,100 Storeklubben 11 dominerande. 1 alvorleg skadd og 10 lettare Fv 563 skadde.

Samansett ulukkesmønster, men påkøyring 2 0,100 - 1,000 Kleppestø senter 10 bakfrå er dominerande. 10 lettare skadde. Tabell 7: Særlig ulukkesutsette punkt/strekningar 2004-2013 (Strekningar som ligg i Askøypakka er tatt ut).

Statens vegvesen September 2015 24 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Ulukkesfrekvens

Uf (ulukkesfrekvens) er personskadeulukker pr million køyretøykilometer og gir eit bilete på ulukkessituasjonen over ein gitt periode, vekta med ÅDT og lengde på strekninga. Normal ulukkesfrekvens for norske vegar er Uf 0,21. For tofeltsveg, spreidd busetnad og fartsgrense 80 km/t er normal ulukkesfrekvens Uf 0,17.

Strekninga er delt inn i fylgjande delstrekningar som det er rekna Uf for:

Tal Ulykkes- Veg Strekning Lengde (km) ulukker frekvens

Beinastaden x Fv 555 - Ågotnes x Fv 211 8,3 51 0,16 Fv 561 Ågotnes x Fv 211 - Søndre Toft x Fv 225 8,7 21 0,14 Søndre Toft x Fv 255 - Sture Fv 231 19,1 36 0,16 Beinastaden x Fv 561 - Fjell x Fv 559 2,4 12 0,15 Fv 555 Fjell x Fv 559 - Skogsvatnet x Fv 198 8,2 36 0,22 Skogsvatnet x Fv 198 - Eide x Fv 201 2,7 4 0,10 Kvalvågen x Fv 198 Hp50 - Fv 198 2,0 2 0,11 Skogsvatnet x Fv 555 Fv 212 Strusshamnvatnet – Lindhaugen (AP) 1,0 6 0,26 Fv 216 Vatnavatnet – Krokås (AP) 2,8 7 0,16 Lavik - Steinrusta 1,4 5 0,22 Fv 217 Steinrusta - Erdal 1,6 5 0,24 Fv 218 Juvik – Horsøy (liten ÅDT) 1,8 1 0,28 Fv 219 Revura - Hanøytangen 4,4 4 0,11 Ørjebekken N - Storeklubben 3,4 18 0,08 Storeklubben - Strusshamnvatnet 1,3 11 0,15 Fv 562 Strusshamnvatnet – Ravnanger (delvis AP) 7,0 71 0,25 Ravnanger - Heiavatn 1,8 11 0,26 Storeklubben - Kleppestø senter 1,5 13 0,23 Fv 563 Kleppestø senter – Erdal (delvis AP) 4,0 23 0,27 Erdal – Olavika (AP) 1,7 6 0,24 Tabell 8: Ulukkesfrekvens.

Tabell 9 viser at ulukkesfrekvensen er høgare enn normalt for ein del delstrekningar. Strekningar merka med (AP) ligg i Askøypakken, og er allereie under planlegging / utbygging / utbetring. Det er også starta planarbeid for utbetring / ombygging av Fv 555 og Fv 561 på Sotra og Fv 218 på Askøy.

Type ulukker Av alle trafikkulukker som er registrert er det er 4 typar ulukker som er dominerande: Utforkjøring 29 % Påkjøring bakfrå 27 % Møteulykker 19 % Kryssulykker 15 %

Ulukker med bil involvert utgjer 77 %, MC-ulukker 14 % og ulukker med gåande/syklande 9 %.

Føreforhold: 88 % av ulukkene har skjedd på berr veg, og 11 % på snø og isføre.

Statens vegvesen September 2015 25 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Dagslys/mørke: 70 % av ulukkene har skjedd i dagslys, og 25 % i mørket. Av ulukkene som har skjedd i mørke har 85 % vore på vegar med vegljos. 4 % av ulykkene har skjedd i tussmørke (skumring).

Tunnelsikkerheit Tunnelforskrifta set krav til mellom anna breidde og høgde for alle tunnelar over 500 m. Følgjande tunnelar er det berekna kostander knytt til forfall og oppgraderingsbehov:

Kostnad ved å Kostnad til Sum forfall og Vegnr. Tunnelnamn fjerne forfall oppgradering oppgradering (i 1000 kr) (i 1000 kr) (i 1000 kr) Fv 561 Spjeldtunnelen 2 771 2 493 5 264 Fv 562 Olsviktunnelen 50 25 323 25 373 Fv 562 Stongafjelltunnelen 13 617 5 468 19 085 Fv 563 Florvågtunnelen 1 646 1 221 2 867 SUM 18 084 34 505 52 589 Tabell 9: Oppgraderingsbehov tunneler

Denne oversikta er utarbeida i 2010. Det skal gjerast nye utredningar etter tunnelforskrifta i løpet av 2015.

Tunnelar er ikkje tillatne brukt for gåande og syklande utan at særskilde tiltak vert godkjent og gjennomført.

3.4.2 Kvileplassar og kjettingplassar for tungtrafikken Tungtrafikken har behov for eigna stader for å kunne stoppe i samband med å overhalde køyre- /kviletid og døgnkvil. Spesielt kring dei større tettstadene og byane er det slike behov. På slike stader er det ein fordel å kunne kombinere dette med servicebedrifter som kan tilby sal av mat, dusjfasilitetar, bensinstasjon etc. I området rundt Bergen er det ikkje foreslått nye plassar for tungtrafikken, her er det meir naturleg at desse vert lagt i tilknyting til E39 og E16 enn på fylkesvegnettet.

Statens vegvesen September 2015 26 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

3.4.3 Rasteplassar for personbilar

I følgje vegnormalane er det rådd til at det skal vera 45 kilometer mellom kvar hovudrasteplass og 15 kilometer mellom mindre rasteplassar. Små rasteplassar er utstyrt med avfallsdunk og eit lite tal bord. Hovudrasteplassane vert bygde med høgare standard, med fleire bord, toalett og romslegare geometri. Rasteplassane er hovudsakleg tilpassa personbilar, sjølv om dei i nokre tilfelle også har plass til større køyrety.

Figur 10: Oversikt over rasteplassar Bergensområdet

Statens vegvesen September 2015 27 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

3.5 Skredsikring

Skredutsette strekningar skal i følge RTP prioriterast særskilt. Skredsikringstiltak kan både reknast som tiltak for å betre framkome og trafikktryggleik. Strekninga har ingen særskilte problem med skred, men nokre stader fins det skjeringar som må sikrast mot nedfall av is og stein.

3.6 Andre tema for oppfølging i vidare planlegging

Fleire tema kan danne grunnlag for å prioritere tiltak på fylkesvegar. Dette kan vere punkt som må utbetrast av omsyn til t.d. miljø, universell utforming, tettstadar og hamner. Nokre miljøtiltak er lovpålagte å gjennomføre etter t.d. Vassforskrifta og Forureiningslova. Slike enkelttiltak vert finansiert over andre programområde i fylkesvegbudsjettet, og gir ikkje grunnlag for å prioritere tiltak i denne utgreiinga. Det er likevel naudsynt å omtale slike tema på eit overordna nivå, sidan dei skal takast omsyn til i vidare detaljplanlegging av dei strekningsvise tiltaka. I dette kapittelet går ein kortfatta gjennom miljøtema, aktuelle klimautfordringar, universell utforming, tettstadar og hamner.

3.6.1 Miljø og klima

Miljø vert her knytt til tema landskapsbilete, naturmangfald, kulturmiljø, støy og luftforureining. Klima omhandlar utslepp av klimagassar og tilpassing til klimaendringar.

Landskapsbilete Dei ulike delstrekningane får tydeleg fram endringane i landskapsgradienten frå vest mot aust, og går innom tre landskapsregionar (20-22). Med utgangspunkt i Nasjonalt referansesystem for landskap (NRL), viser tabellen nedanfor variasjonane i landskapstypar langs strekninga.

Ein landskapstype har karakteristiske trekk når det gjeld landskapet sitt innhald og si form. Ei samanstilling av type og tal landskapstypar langs ein vegstrekning gir grunnlag for vurdering av verdi, særpreg, og tåleevne for inngrep. Det gir dermed også ein peikepinn i høve til utfordringar knytt til lokalisering av utvidingar / utbetringar / nyanlegg av veg.

Strekning Kommune Landskapstype Karakteristiske trekk Delstrekning 1 Heilt mot nord er strekninga 20-03Ytre Skjærgård eksponert mot havet. Vidare sørover Fv 561 Sture-Kolltveit Øygarden/Fjell 20-09 Kystheiene vekslar det med korte intervall 20-05Våg-og smalsund mellom kysthei, vågar og sund, og nærføring til Hjeltefjorden. Det låge og delvis tresette kystheilandskapet dominerer. Fleire Fv 555 Kolltveit-Eide stader har strekninga nærføring til 20-09 Kystheiene og arm fv.198 til Fjell/Sund små ferskvatn og smale sund. 20-12 Åslandskap Skogsvåg Vegarmen til Skogsvåg, går som namnet tilseier gjennom eit område med noko meir skogspreg. Delstrekning 2 I nord er det tresett kysthei med Fv 562 Abedissen- 20-09 Kystheiene innslag av sund og vågar. Overgang Godvik 20-04 Indre skjærgård til annan landskapsregion (21) ved Fv 563 Åsebø- 20-05 Våg og smalsund Kjerrgarden. For sentrale deler av Askøy/Bergen Askøybrua 21-08 Åslandskap Askøy er det eit småkupert og Fv 216, 217 og 219 er 21-06 Vågsvatn skogprega landskap med einskilde sidearmar 21-02 Middels brede fjordløp høgdedrag som er karaktertrekka. Mot vest og sør ligg Fv 563

Statens vegvesen September 2015 28 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

eksponert mot ulike fjordarmar. Fv 219 går gjennom eit landskap prega av mange småøyer og holmar. Delstrekning 3 Landskapet er prega av dei karakteristiske Bergensbuene, der Fv 567 Lonevåg- 21-03Småfjord og storsund vegen ligg nede i tronge daldrag Hauge Osterøy 21-09 Sprekkedal mellom smale åsar. I nord og sør er Fv 566 Hauge- 22-06 Middels brede fjordløp vegstrekninga knytt til fjordtypar Osterøybrua med ulikt preg. Overgang til annan landskapsregion (22) ved Kvisti. Tabell 10: Oversikt over landskapstypar langs vegstrekningar på Sotra, Askøy og Osterøy.

På Sotra og nord i Askøy ligg strekninga i eit ope kystlandskap eksponert mot hav og sjø. Sørlege deler av Askøy er knytt til dei ulike fjordsystema, og Osterøy til eit landskap forma av Bergensbuene. Landskapsmessig gir dette ulike utfordringar knytt til vegutviding. Jordbruksareala langs strekninga er relativt små i areal og med store variasjonar når det gjeld arrondering og topografi, noko som gjer dei sårbare for fragmentering og inngrep. Kulturlandskapet langs strekninga inneheld døme på dei karakteristiske kulturlandskapstypane for ytre strok av Hordaland, og desse har stor verdi. Det inngår ingen nasjonalt verdifulle kulturlandskap i strekninga, men fleire av jordbruksgrendene og kyst-/og fjordmiljøa framstår som heilskaplege kulturlandskap.

Reiseoppleving Attgroing av kystlandskapet og av anna kulturmark ute av hevd er medverkande til endring av landskapet. Attgroinga medfører ei redusert oppleving for trafikantane, i tillegg til at det kan gje tryggingsproblem og redusere sikt framover i veglinja. Vektlegging av god drift og vedlikehald av veg og sideareal har mykje å seie for landskapsbilete, landskapsoppleving og tryggleik.

Naturmangfald Ein oversikt over registreringane av biologisk mangfald langs strekninga er vist i tabellen nedanfor. Opplysningane er henta frå Naturbasen til Miljødirektoratet. http://www.miljødirektoratet.no/no/Tjenester-og-verktoy/Database/Naturbase/

Tema Tal Merknad Verneområde 1 Det er registrert eitt naturreservat, Tjeldstø i Øygarden Utvalde naturtypar 0 Ikkje registrert Det er registrert 4 A-område (svært viktig), 13 B-område (viktig) og 10 C- Naturtypar 17 område (lokalt viktig). Artar av nasjonal Det er registrert 2 ansvarsarter (punktfesta) og 7 område. Av truga arter er 16 forvaltningsinteresse det 2 (punktfesta) og 2 område. Nær truga arter er 3 registrert (punktfesta) Tabell 11: Registreringar henta frå Naturbase. Område som grensar til dagens veg eller ligg like ved, er tekne med. Dette er gjort skjønsmessigt innanfor ein avstand 50 meter frå veg.

Tjeldstø naturreservat nord i Øygarden er hovedføremålet med vernet å sikra eit større våtmarks- og lyngheiområde med viktig funksjon som trekk- og hekkeområde for fugl. Det er fleire registrerte område for fugl i Naturbasen nord i Fjell og i Øygarden langs Fv 561. Det er funn av elvemusling i Lonelva på Osterøy (Fv 567). Bestanden er sårbar. Nederste del er og lakseførande og vertsfisk for elvemusling. Lonelva som renn ut i Lonevågen på Osterøy er med i verneplan for vassdrag.

Det er også ein del hjort langs strekninga. Opplysningar frå fallviltbasen viser fleire påkjørsel av hjort (2008-2015). På Osterøy er det særleg mange langs Fv 566 frå Haugo til Tiråstunnelen. På Askøy fleire påkjørselspunkt på Fv 562 Ravnangervegen. På Fv 561 i Øygarden og i Fjell er det spreidde påkjørselspunkt langs heile strekninga. http://www.hjorteviltregisteret.no/FallviltInnsyn#) . Særleg

Statens vegvesen September 2015 29 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet utsatt er områder der hjorten må kryssa vegen for å nå dyrka mark, med skog på eine sida og dyrka mark på andre sida av vegen.

Vassforskrifta

Det er gjort ei registrering av alle vassdrag gjennom Regional plan for vassregion Hordaland. Planen er på 2. gongs høyring fram til den 20. september 2015 jf. http://www.vannportalen.no/vannregioner/hordaland/plandokument/.

Tiltak som vert vedtekne i tiltaksprogrammet skal gjennomførast i perioden 2016 - 2021.

Tabellen nedanfor viser vassdrag langs aktuell vegstrekning, med forslag til tiltak.

Vassførekomst Forslag Risiko- Føreslåtte/pla Lokalitet Kommune Påverknad til miljø- vurdering n-lagde tiltak Id. nr. mål

Opprette Transport / GØT vegetasjons- 0261010902-C Pollen (sjø) Sund Moderat infrastruktur 2021 sonar tilknytt veg

Utbetre vandrings- Angeltveit- Fiskevandrings- GØT hinder tilknytt 057-23-R Fjell Moderat vassdraget hinder 2021 kulvert under Fv 2012 / Fv 2010

Bjørkedalen / Transport / GØT Problem- 057-36-R Fossa- Fjell Moderat Infrastruktur 2021 kartlegging vassdraget

Utbetre Bekker søndre Fiskevandrings- GØT vandrings- 059-29-R Askøy Moderat Askøy hinder 2021 hinder / kulvert ved Fv 218

Tabell 12: Tiltakspunkt henta frå Tiltaksprogram for vassregion Hordaland

Kulturmiljø Kulturminne er alle spor etter menneskeleg verksemd i vårt fysiske miljø, inkludert stader det knyt seg historiske hendingar, tru eller tradisjon til. Der fleire kulturminne inngår som del av ein større heilskap eller samanheng, vert desse definert som kulturmiljø. Langs det meste av strekninga finn ein kulturminne og kulturmiljø, både det som er automatisk freda, dvs frå før 1537 e. Kr., og frå nyare tid. Mange av kulturminna er registrert i forskjellige databasar, men i tillegg er her òg ei stor mengd kulturminne som enno ikkje er registrert. Dette gjeld især førhistoriske kulturminne, som ofte ikkje er synlege på markoverflata.

Sidan talet på kulturminne og kulturmiljø er så stort langs strekninga, vert berre eit utval av desse tatt med her. Fokus har vore på dei største samla førekomstane av kulturminne, særeigne kulturminne, i tillegg til nærleik til veg (sjå tabell 21).

Dei førhistoriske kulturminna ein finn langs strekninga, er i hovudsak steinalderbuplassar. Spesielt i Øygarden finn ein mange spor etter menneskeleg aktivitet frå denne eldste delen av forhistoria. Ein fullstendig oversikt over desse finn ein i Askeladden, Riksantikvaren sin database over kulturminne (kulturminnesok.no).

Statens vegvesen September 2015 30 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Ikkje uventa er den aller største kategorien av kulturminne langs strekninga forskjellige bygningar frå nyare tid. Ein oversikt over mange av desse finn ein i SEFRAK-registeret (kart.ivest.no eller miljostatus.no), medan ein finn ein oversikt over freda bygningar (vedtaksfreda, forskriftsfreda eller automatisk freda) i Askeladden. Primært er dei nyare tids bygningane ein finn langs strekninga forskjellige typar gardshus. Desse ligg gjerne samla i eldre gardsbruk eller grender, kor ein òg finn kulturspor som steingardar, rydningsrøysar, og liknande. Fleire stadar er det òg godt bevarte kulturlandskap.

Delstrekning Sture - Skogsvåg Kulturmiljø Veg Kommune Kulturminne Vernestatus 1 – Tjeldstø Fv 561 Øygarden Førhistoriske kulturminne Aut. freda 2 – Straumøy Fv 561 Øygarden Førhistoriske og nyare tids kulturminne Fleire forskjellige 3 – Oni Fv 561 Øygarden Førhistoriske og nyare tids kulturminne Fleire forskjellige 4 – Rossneset Fv 561 Øygarden Nyare tids kulturminne 5 – Sele Fv 561 Øygarden Nyare tids kulturminne 6 – Rongesundet Fv 561 Øygarden Nyare tids kulturminne 7 – Vik Fv 561 Øygarden Førhistoriske og nyare tids kulturminne Fleire forskjellige 8 – Ågotnes Fv 561 Fjell Nyare tids kulturminne 9 – Spjeld Fv 561 Fjell Nyare tids kulturminne 10 – Knappskog Fv 561 Fjell Nyare tids kulturminne 11 – Fjell Fv 561 Fjell Nyare tids kulturminne Delstrekning Hanøytangen - Askøybrua Kulturmiljø Veg Kommune Kulturminne Vernestatus 12 – Hanøy Fv 219 Askøy Nyare tids kulturminne 13 – Ravnanger Fv 562 Askøy Nyare tids kulturminne 14 – Haugland Fv 562 Askøy Nyare tids kulturminne Delstrekning Hop - Askøybrua Kulturmiljø Veg Kommune Kulturminne Vernestatus 15 – Florvåg Fv 563 Askøy Nyare tids kulturminne Tabell 13: Kulturmiljø, kulturminne og deira vernestatus.

Figur 11: Kulturmiljø langs strekninga.

Statens vegvesen September 2015 31 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Støy Støy kan vera ei utfordring langs store delar av strekninga, jf. utarbeidde støyvarselkart 2011 (for utandørs støynivå). Utarbeidde kart er basert på trafikkprognoser for 2025 og berekningshøgde 4 meter. Gul støysone har støynivå frå 55-65 dBA. Raud støysone har støynivå over 65 dBA.

Forureiningslova med forskrift om berekning av forureining (forureiningsforskrifta) del II, Innandørs støynivå – kartlegging og tiltak, krev oppdatering av kartlegging av innandørs støynivå ned til 35 dBA kvart femte år. I kartlegging frå 2011-13 har ingen bustadhus langs denne strekninga så høge støyverdiar at dei etter Forureiningslova med forskrift har krav på å få gjennomført tiltak (˃42dBA). Trafikktala er framskrive til 2017 i samsvar med prognoser som vart lagt til grunn for arbeidet med Nasjonal Transportplan (NTP 2010 – 2019)

Luftforureining Lokal luftforureining er ikkje eit stort problem på strekninga. Forureiningsforskriften gjev juridisk bindande grenseverdiar for lokal luftkvalitet. I tillegg er det gjeve nasjonale mål for luftkvalitet i 2010.

Klima Omsyn til klima i vegplanlegging omhandlar både det å redusere klimagassutslepp og det å tilpasse seg dei klimaendringar som vil skje i framtida. Når det gjeld klimagassutslepp så er vegtrafikken ein stor bidragsytar. Trafikkmengde har mykje å seie for utsleppa, men også utforming, drift og vedlikehald av veganlegg har betydning for dei totale utsleppa på vegen. Det bør liggje ein klimarekneskap til grunn for val av løysingar i dei konkrete vegprosjekta langs strekninga.

Tilpassing til klimaendringar byr på utfordringar i alle vegprosjekter. Det nyleg avslutta etatsprogrammet Klima og transport konkluderer med at dette i all hovudsak dreier seg om kjente utfordringar, men at dei vil tilta i omfang og frekvens og oppstå på nye stader. Det blir varmare og våtare på Vestlandet. Ifølgje www.miljøstatus.no syner framskrivingar mot år 2100 mellom anna at temperaturen skal auke med 1,9 til 4,2 grader, at vinternedbøren på Vestlandet kan auke med over 40 % og at det vil bli fleire dagar med mykje nedbør og utfordringar knytt til avrenning. Ifølge prosjektet «GeoExtreme» vil auken i døger med kraftig nedbør føre til auke i frekvensen av steinsprang. Det er store regionale og lokale skilnadar på klima i Hordaland, og den aktuelle vegstrekninga representerer store topografiske og meteorologiske variasjonar (sjå til dømes grovmaska nedskalering på www.senorge.no).

Kapittel 3.4 tek omsyn til nedbør i tilråding av skredsikringstiltak. Flomfare er med i ROS-analyse (sjå tabell 14).

I Klimaplan for Hordaland 2014-2030, s. 55, står det i eit avsnitt som omhandlar konsekvensar for bygningar, vegar og annan infrastruktur at «Investeringar med tidshorisont på over 30 år bør ta omsyn til klimaendringar». Korleis ein bør ta omsyn til klimaendringar i veg og annan infrastruktur er i dag gjenstand for fleire forskings- og utviklingsprosjekt (sjå t.d. Norsk klimaservicesenter og www.klimatilpasning.no). I Hordaland er det på gong eit gryande samarbeidsprosjekt – HORDAKLIM – under leiing av UNI Research Klima, som skal nedskalere klimamodellar og skreddarsy klimadata til eit utval kommunar i Hordaland. Ny og konkret kunnskap om klimaendringar og klimatilpassing er avgjerande for at det overordna fylkesvegnettet skal tåle både dagens og framtidas klima.

Statens vegvesen September 2015 32 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

3.6.2 Universell utforming

Med universell utforming meiner vi at produkt, bygg og uteområde for allmenta skal utformast på ein slik måte at hovudløysinga kan nyttast av flest mogleg. Universell utforming skal gi alle betre høve til likeverdig samfunnsdeltaking. Dette gjeld ikkje berre personar med nedsett funksjonsevne, men også for eksempel familiar med barn i barnevogn og eldre.

For å få eit fylkesnett som tilfredsstiller krava til universell utforming kravst ulike tilrette- leggingstiltak. For fylkesvegane inneber krav til universell utforming at det vert gjennomført tiltak knytt til haldeplassar, kollektivknutepunkt, kryssingspunkt som gangfelt, gang- og sykkelvegar og fortau.

Alle nye anlegg skal utformast i samsvar med prinsippa for universell utforming.

• Diskriminerings- og tilgjengelegheitslova • Plan- og bygningslova • Lov om offentlege anskaffelsar

3.6.3 Hamner

Det er ei rikspolitisk målsetting at vi skal arbeide mot overføring av godstransport frå veg til sjø. Potensialet for eksportretta transportar frå hamnene på Vestlandet er langt frå godt nok utnytta. Eit vilkår for å forbetre dette er imidlertid at tilførselsnettet på veg vert betre utbygd. Mykje gods frå Vestlandet vert i dag frakta over fjellet til Oslo-området for utskiping derifrå eller med bil vidare til kontinentet i staden for mykje kortare vegtransport internt på Vestlandet for direkte utskiping frå stamhavnene der.

Stad Veg Hamn / Kai Tekniske data SUND Klokkarvik Fv 555 Ferjeleie med ferjelem. Tillegg langs smal betongkai Fv 555 Kai i forsettinga av ferjeleiet. Betong. Lengde: 26 + 20 m Djupne: 3,0-2,9 m Dårleg fendra Skoge / Fv 198 Kai. Stein og betong. Skaganeset Lengde: 20 m Djupne: 3,1-1,0 m Mindre kaier i bruk som småbåthamn. Betong. Kaier i industriområdet: Betong. Slakteanlegg for laks. Lengde: 34 m Djupne: 8,7-6,7 m Kaier i industriområdet: Betong. Utskiping av m.a. grus. Lengde: 39 m Djupne: 13,0-9,4 m FJELL Tellnessjøen Fv 204 Kai, no brukt til småbåtar. Betong. ( Fv 555) Lengde: 50 m Djupne: 2,3-1,3 m Døsjø Fv 204 Kai for m.a. mottak av sand og grus. Betong. (Rv 555) Lengde: 49 m Djupne: 6,5-1,6 m

Statens vegvesen September 2015 33 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Kolltveit Fv 561 Kai. Betong. Lengde: 10 + 10 m Djupne: 3,2-3,0 m Knappskog Fv 561 Rutebåtkai for rutebåt til Geitanger Stein. Lengde: 9,5 m Djupne: 2,4-0,9 m Ågotnes Fv 561 Åsneset: tidlegare rutekai Stein. Lengde: 37 m Djupne: 7,7-2,8 m Fv 561 Coast Center Base: Fv 561 Coast Center Base: Betong og fjell. 9 kaier Lengde: 60 + 60 +105 + 52 + 60 + 21 + 170 + 60 + 110 +35 m Djupner: 46,5 – 1,3 m Vindenes Fv 224 Tidlegare rutebåtkai. Stein. Lengde: 13 + 9 m Djupne: 5,1-1,5 m Fv 224 Sotra Contracting. Stein og betong. Lengde: Ca 40 + 50 m Djupne: 9-1,8 m Solsvik Fv 221 Tidlegare ferjekai. Tillegg langs (Fv 561) betongkai. Fv 221 Tidlegare rutebåtkai. Betong. (Fv 561) Lengde: 27 m Djupne: 5-3,4 m Fv 221 Småbåtkai Betong. (Fv 561) Lengde: 58 + 10 m Fv 221 Privat kai Betong. (Fv 561) Lengde: 36 + 16 m Djupne: 2,5-1,1 m Fv 221 Kai i fortsetting av privat kai. Betong. (Fv 561) Lengde: 13 m Djupne: 2,5-2,3 m Misje Fv 561 Båtverkstad, kai med kran Lengde: 17 m Djupne: 10,7-1,2 m Fv 561 Kai Betong. Lengde: 27 m Fv 561 3 mindre kaier, no brukt til småbåtar Betong Stegavika Fv 561 Sør for Vikavågen, sveisefirma. Betong. Lengde: 38 + 25 m Djupne: 6,8-6,0 m Vikavågen Fv 561 Tidlegare rutebåtkai. Lengde: 53 + 7 m Djupne: 4,7-2,3 m Fv 561 Nedlagt ferjeleie i flukt med rutebåtkaia. Toftvågen Fv 225 Kai Betong. (Fv 561) Lengde: 18 m Djupne: 8,1-4,8 m Fv 225 Kai. Betong. (Fv 561) Lengde: 22 + 9 m Djupne: 2,9-2,7 m

Statens vegvesen September 2015 34 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Torsteinsvik Fv 225 Kai Betong. (Fv 561) Legnde: 31 m Djupne: 3,8-1,6 m Kjøpmannsvågen Fv 561 Offentleg kai Betong. Lengde: 22 m Djupne: 2,0-1,3 m 3 private kaier. Betong. Lengde: 16 + 20 +13 m Solsvik mek. Verkstad. Betong. Lengde: 16 m Djupne: 2,8-2,0 m ØYGARDEN Rong Fv 561 Tidlegare ferjeleie utan ferjelem. Tidlegare rutebåtkai som heng saman Betong. med ferjeleiet. Lengde: 30 m Blomvåg Fv 227 Knarrvik. Kai. Betong. (Fv 561) Lengde: 17 m Fv 227 Blomvåg. Kai nedbygd til uteliggere Stein og tre. (Fv 561) med småbåtfortøying Blomstøa Fv 561 Kai Betong. Lengde: 30 + 18 m Djupne: 5,9-2,1 m Kollsnes Fv 228, sideveg til 561 - Statoil Kollsnes. Nord for ilandføringsanlegg Kai med ro-ro Betong. Lengde: 100 m Djupne: 14,0-8,3 m Ro-ro-kaier med tre dykdalber. 40 m Djupne: 24-8,6 m mellom kvar av kaiene. Tømmerkai.

Ljøsøybukta Privat veg Eksportkai, truleg med Ro/Ro. Ca. Betong. (Fv 561) 100 + 15 meter Lengde: 100 + 15 m Eksportkai for gassprodukter med utliggere for fortøying. Herdlevær Fv 228 Fv 228 Kommunal kai i Lengde: 14 m (Fv 561) Grunnesundet/Langholmen. Djupne: 4,1-1,6 m Kommunal kai i Stein. Grunnesundet/Breivik. Lengde: 13 m Djupne: 4-3,8 m Tjeldstø Fv 230 Vinkelkai. Truleg tidlegare rutebåtkai. Stein. (Fv 561) Lengde: 35 + 15 m Djupne: 4,7-2,3 m Stureterminalen Fv 231 Pir med fortøyningskar ytst. Betong. (Fv 561) Lengde: ca 100 m Djupne: 29-26 m 2 tilleggskaier for losbåter i molo. Betong. Lengde: ca 10 m (kvar) Bunkerskai. Betong. Lengde: 40 m Djupne: 9,4 – 8,1 m

Statens vegvesen September 2015 35 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Utskipingskonstruksjon. Betong. Lengde: ca 100 m Djupne: 30-25 m Sæle Fv 229 Kai Betong. (Fv 561) Lengde: 25 m Djupne: 2,2 – 1,9 m Kaianlegg med utstikkarar for Lengde: ca 110 m småbåtar. Mogleg kaitillegg mellom utstikkarane. Hellsøy Fv 229 Kai i «knekk» ved tidlegare Betong (Fv 561) hermetikkfabrikk, no utleie for Lengde: ca 50 m turistar. Samla lengde utanom Djupne: 3,5-2,7 m småtbåttillegg Kai. Betong. Lengde: 24 m Djupne: 4,4-1,6 m Rutebåtkai for rute til Hernar. Betong. Lengde: 12 m Djupne: 2,5-1,4 m ASKØY Hanøytangen Fv 219 (Fv Stort industriområde for diverse 2 store 562) service til maritim og oljerelatert djupvannskaier i næring. betong. Kvar ca. 100 meter. Fleire betongpirar for m.a. fortøying. Horsøy Fv 218 Nytt industriområde til Frank Mohn- Stor(e) (Fv562) Fortsatt under utbygging. djupvannskai(er) på nordsida, lengde ca. 150-200 meter. Follese Fv 212 (Fv Kommunal /privat kai. Stein. 562) Lengde: 14 m. Djupne: 2,7-2,4 m. Veglaus gamal industrianlegg på Stein. vestsida av utløpet av Follesevågen Lengde: 65 + 43 m. med kaier. Djupne: 5,8-0,8 m. Skardholmen Fv 562 Industriareal med 5 kaier. Betong. Lengde: Ca. 50, 35, 20, 20 og 25 m. Fv 562 Tidlegare tankanlegg i omforming. Lengde: Ca. 20, 40 og 20 m. Klampavika Fv 563 Tankanlegg. Import- og bunkerskai. Lengde: 10 + 45 og 40 m. Djupne: 15,2-6,6 m. Fv 563 Nord i Klampavika, kai. Betong. Lengde: 26 m. Djupne: 5,5-1,2 m. Kleppestø Fv 563 På vestsida av vågen: privat kai. Betong. Lengde: ca 25 m. Fv 563 På austsida av vågen: kai Betong. Lengde: ca 45 m. Fv 563 Kai på vestsida av snøggbåtkai. Betong. Tilleggskai. Ca. 35 meter

Statens vegvesen September 2015 36 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Fv 563 Tilleggskai for snøggbåt. Tidlegare Betong. ferjelem vert nytta som på- og Lengde: ca. 50 meter avstigning for snøggbåten. Fv 563 På austsida av tilleggskaia for snøggbåten: Sjå over. Ferjelem innerst. Fv 563 Maltvika (med parkeringsplassen innanfor) er vidare fylt ut med stein og kan bli ny kaifront. Fv 563 Plassering av ny snøggbåtterminal på Kleppestø er ikkje på plass Sandvika Fv 563 Florvåg bruk. Betong. Lengde: 25 + 15 + 15 m. Djupne: 3,0-08 m. Leirvika Fv 563 Frank Mohn AS. Nye kaianlegg under utbygging. Florvåg Fv 563 Frå innløpet, vestsida innover og austside: Betongkai med uteliggar for Ca.40 meter småbåtar. Privat kai for bygningsfirma Betong. Lengde: Ca. 60 meter. Djupne: 4,6-2,1 m. Kommunal kai Betong. Lengde: Ca 50 m + 10 m + 50 m Djupne: 4,6-2,7 m Kai ved slipp Betong. Lengde: Ca 30 m Djupne: 3,7-0,5 m Innerst i Florvåg fleire kaianlegg direkte i husvegg til diverse noverande og tidlegare bedrifter. Fv 215 (Fv Kai i Kyllaren Betong. 563) Lengde: 25+15 m Djupne: 12,9-1,3 m Fv 215 (Fv Diverse kaier ved nedlagt Lengder: 10 + 35 +70 563) sildoljefabrikk. +40 +80 m Bakarvågen Fv 563 Heile vågen er omforma til Betong. småbåthamn med utstikkarar. I tillegg Lengde: 20 m kai på neset. Norderdal Fv 563 Kai. Stein. Lengde: 14 m Djupne: 2,6-2,3 m Straumsneset Fv 563 Kommunal kai med Stein. småbåtuteliggarar. Lengde: 8,5 m Mjølkevik Kommunal Kommunal sideveg til Fv 223 (varden) veg Kommunal tømmerkai i (Fv 223 og industriområdet på Mjølkevikvarden Fv 562) OSTERØY Valestrandsvågen Fv 567 Ferjeleie med utstikker og ferjelem

Statens vegvesen September 2015 37 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Fv 567 Vinkelkai for handlesenter Betong Lengde: 18 + 10 m. Djupne: 5,6-1,1 m. Fv 567 Fiskeoppdrettskai. Betongkai i knekk. Stor del av eine kaia opptatt av Lengde: Ca 40 + 40 merder for fisk til slakting. m. Djupne: 8,7-6,8 m. Haus Fv 360 Kai ved samvirkelag. Betong. (Fv 567) Ca. 40 meter + smal tilleggskai Fv 360 Nedlagt ferjeleie med ferjelem. Mindre betongkaier (Fv 567) (ca. 10 meter) på kvar side av ferjeleiet. Lonevåg Fv 567 Kommunal kai i vinkel Betong Lengde: Ca. 25 + 10 m. Djupne: 4,6-3,6 m. Tabell 14: Hamner / kaier i tilknyting til fylkesvegnettet på strekninga.

Statens vegvesen September 2015 38 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

4 Mål og hovedutfordringar for utvikling av strekninga

I dette kapitlet oppsummerer vi kortfatta måla for utvikling av strekninga sett i perspektiv av dei viktigaste utfordringane for næringsliv og busetnad langs strekninga med omsyn på framkomst, trafikktryggleik, miljø og universell utforming.

Dei viktigaste utfordringane for strekninga kan oppsummerast slik: ― Redusert framkomst på grunn høge trafikktal (spesielt i rush), stadvis for smale vegar ― Mangelfullt tilbod for gåande og syklande ― Busetnad tett på fylkesvegane ― Utforkøyringsulukker ― Ulykker med påkøyring bakfrå

Måla for det overordna fylkesvegnettet er først og fremst avklara i Regional transportplan for Hordaland 2013-2024. På bakgrunn av nasjonale og regionale føringar legg Regional transportplan (2013-2024) følgjande overordna mål til grunn: . Transporttilbodet skal bidra til positiv verdiskaping og sikra robuste bustad- og arbeidsmarknadsregionar . I distrikta skal transporttilbodet gje betre framkome og reduserte avstandskostnader. . Transporttilbodet skal bidra til betre trafikktryggleik og å redusera risikonivå, med særleg vekt på skredsikring. . Transporttilbodet skal bidra til å oppnå viktige klima- og miljøpolitiske mål . Transporttilbodet skal bidra til å sikre tilgjenge for alle (universell utforming)

Av relevante delmål i RTP for denne strekninga: - Stoppe veksten i forfallet på vegnettet - I byar og tettstadar skal det byggjast ut samanhengande gang- og sykkeltilbod, for å auke andelen av gåande og syklande, og bidra til å dempe trafikken på vegnettet. - I distriktet elles skal det byggjast ut gang- og sykkelvegar i område kring skular og andre målpunkt for barn og unge.

Måla dannar grunnlag for prioriteringar av tiltaka. Vektlegging av framkome, trafikktryggleik og skredsikring er særskilt viktig i tilråding av tiltak for å sikre måloppnåing.

Nasjonale og internasjonale krav og standardar vil vere førande for tiltak på vegnettet når det kjem til fysisk gjennomføring. Standardkrav er knytt til Håndbok N 100 (017) Veg- og gateutforming, N 200 (018) Vegbygging og N 500 (021) Vegtunneler og vegnormalar. Handbok N100 avgjer val av standard, med bakgrunn i vegen sin status, årsdøgntrafikk (ÅDT) og fartsgrense. Del C i vegnormalane definerer måla for utbygging av nye vegar, del D definerer måla for utbetring av eksisterande vegar. Denne delen har reduserte krav til geometri, framkome og tryggleiksstandard. Del E.2 gir krav til utforming av G/S-veg.

I tillegg RTP og handbøkene viser ein til vedtak i Fylkestinget: FT-sak PS 37/2015. Der kjem det fram at fylket ynskjer å vere tidleg involvert i vurdering og val av standard for oppgradering av vegar, og det er eit behov for større fleksibilitet knytt til standardval slik at vegutbetringa i større grad tek omsyn fylkets behov.

Med dette som bakgrunn er Statens vegvesen si tilråding at utbetring av delstrekningar innanfor strekninga dels skjer etter nyveg-standard, og dels etter utbetringsstandard. Ved vegutbetring skal omsynet til dei mjuke trafikantane særskilt ivaretakast. Dei delane av strekninga som ligg i tettbygde strok treng i all hovudsak utbetring av tilbodet for gåande og syklande, framfor ytterlegare kapasitetsauke for biltrafikk.

Sett i høve til at trafikktala stadvis er høge, samstundes med at strekninga stetter eit viktig regionalt behov rår Statens vegvesen til at dei delane av strekninga som ligg på Sotra vert oppgradert til nyveg-

Statens vegvesen September 2015 39 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet standard. Dei delane av strekninga som ligg på Askøy har i dag langt dårlegare standard. I hovudsak alle delstrekningane på Askøy vil verte oppgradert gjennom Askøypakken. Askøypakken har som hovudmål å oppgradere til tilfredsstillande standard, dvs gul midtstripe og eit tilbod til mjuke trafikantar på hovudfartsårane, i hovudsak etter utbetringsstandard gitt i kapittel D i N100. I dei tettbygde stroka på Askøy bør ytterlegare oppgradering legge til rette for eit tilbod for gåande og syklande med høg standard, medan oppgradering av bilveg er utbetring av trafikktryggleik, snarare enn kapasitetsauke.

På Osterøy er vegen relativt ny, og standarden er tilfredsstillande, med unntak av eit delstrekk. Ved oppgradering rår vi til utbetringsstandard.

Figur 12: Tilrådd standard ved oppgradering av strekning 5.

Statens vegvesen September 2015 40 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

5 Strategiar og tilråding av tiltak for å nå måla

Overordna vegnett skal prioriterast med tiltak som aukar framkome og trafikktryggleik. Skredutsette strekningar skal prioriterast særskilt. Strekningsvise utgreiingane skal konkludere med framlegg om aktuell utbetringsstandard og prosjektavgrensingar for lengre strekningsvise utbetringstiltak.

5.1 Strategiar og metode for tilrådingar

Det er lagt opp til følgande strategiar for å nå måla som er sett opp for strekninga i kap. 4:

Dette skal gjerast gjennom: • Utvide vegen og få gulstripe der det er mogeleg og størst behov • Utvide vegen til fire felt der trafikktryggleiken og kapasiteten er for dårleg • Bygge gode, samanhengande gang- og sykkelvegar i tettstader, særskilt på skuleveg • Ha tilstrekkeleg nivå på drift og vedlikehald, og at ulike tiltak samordast langs strekninga

Denne strekningsvise utgreiinga gjev ein tilråding til prioritering. Først når prioritering av konkrete tiltak gjerast i budsjettarbeidet, startar arbeidet med å skissere og detaljere tiltaka ut frå gjeldande lovverk og standardkrav.

Statens vegvesen September 2015 41 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

5.2 Skildring av strekningsvise investeringsbehov og tilrådingar

Strekningane er delt inn i parsellar ut frå veg, hp og km, type utfordringar, ÅDT og med stigande km.

Veg/strekning hp,km Lengde Hovudutfordringar ÅDT Hp10 km 10,935 – Låg standard, 1 Fv 555 Eide - Skogsvåg 2,7 km 4 700 8,281 manglande midtlinje Fv 198 X Fv 555 – Hp1 km 5,845 – Tilfredsstillande 2 1,5 km 2 700 Skogsvåg 7,300 standard Stadvis låg standard, Hp10 km 8,216 - manglande midtlinje 5 800 - 3 Fv 555 Skogsvåg – Fjell 8,2 km 0,000 og tilbod for mjuke 6 500 trafikantar Fv 555 Fjell – Hp9 km 2,335 – 4 2,3 km Smal G/S-veg 10 400 Beinastaden (Kolltveit) 0,000 Relativt god Fv 561 Beinastaden Hp1 km 0,721 – standard, men 12 500 – 5 8 km (Kolltveit) – Ågotnes 8,840 underdimensjonert 11 300 for høge trafikktal Låg horisontalgeometri, Hp1 km 8,942 – Hp 27,8 1 200 – 6 Fv 561 Ågotnes – Sture smal breidde bruer, 7 km 2,435 km 11 000 manglande vedlikehald Hp 01 km 0,000 – 1500 - 7 Fv 224 Bleivassvegen 2,1 km Smal veg 2,140 6400 Høg trafikk, stadvis Fv 562 Storavatnet Hp 01 km 0,000 – dårlig kurvatur, 20 000 - 8 13 km terminal – X Fv 219 Hp 03 km 1,150 manglande tilbod til 7150 mjuke trafikantar Fv 219 X 562 – Hp 01 km 0,000 – 3000 - 9 4,3 km Usikra skjeringar Hanøytangen 4,270 1300 Fv 218 X Fv 562 - Hp 01 km 0,000 – 10 1,8 km Smal veg 400 Horsøy 1,830 Stadvis manglande Hp 01 km 0,000 – 5000 - 11 Fv 217 Storebotn – Erdal 3,0 km tilbod til mjuke 3,000 3600 trafikantar Fv 216 Juvikflaten – Hp 01 km 2,800 – 5000 - 12 2,8 km Busslommer Kleppestø 0,000 4000 Stadvis manglande Fv 212 Hp 01 km 0,000 – tilbod til mjuke 8000 - 13 Strusshamnkrysset – 1,0 km 1,000 trafikantar, usikra 6800 Lindhaugen skjeringar Manglande planfri Fv 563 Storeklubben – Hp 01 0,000 – hp 02 14 1,4 km kryssing for mjuke 11 500 Kleppestø km 0,340 trafikantar

Statens vegvesen September 2015 42 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Stadvis smal veg og Hp 02 km 0,400 – 7000 - 15 Fv 563 Kleppestø – Hop 5,8 km manglande tilbod for 6,150 4000 mjuke trafikantar Stadvis smal veg og Hp 01 km 0,000 – 11,0 16 Fv 566 Kvisti – Hauge manglande tilbod til 3200 Hp 06 km 5,400 km mjuke trafikantar Hp 05 km 4,050 – 17 Fv 567 Hauge – Lonevåg 3,3 km Iskjøving 3600 7,350

I det etterfylgjande kjem det nærare detaljering av punkt på delstrekningane ; Tilråding i kolonne 1 Tilråding i kolonne 1 har eit 10 årsperspektiv for muleg gjennomføring (2016-2026). Her skal ein sette inn mindre utbetringstiltak på eksisterande veg som vil ha den beste måloppnåing innafor framkome, trafikktryggleik og skredsikkerheit. Det er i hovudsak kun utbetring av eksisterande veg som skal inn her. Andre tiltak som inneber utbygging av ny veg, tunnel eller bru som allereie er prioritert under strekningsvise tiltak i RTP kan også takast inn i denne kolonnen. Også skredsikringstiltak som er prioritert høgast i rassikringsplan for Region vest kan takast inn i kolonne 1, sjølv om dette inneber utbygging av ny veg, tunnel eller bru.

Tilråding i kolonne 2 Tilråding i kolonne 2 har eit 10-20 årsperspektiv for muleg gjennomføring (2026-2036). Tilråding ut frå realistisk finansiering innafor programområda er mindre viktig i denne kollonna. I kolonne 2 skal ein sette inn mindre utbetringstiltak som vil ha god måloppnåing innafor framkome, trafikktryggleik og skredsikring. Det er i hovudsak kun tiltak som inneber utbetring av eksisterande veg som skal inn i denne kollonna. Av tiltak som inneber ny veg, tunnel eller bru kan ein ta inn skredsikringstiltak som er høgt prioritert i rassikringsplan for Region vest. I tillegg kan ein her ta inn ny veg, tunnel eller bruer dersom det ikkje er muleg å gjere noko med eksisterande veg. Dette kan være gode tiltak som det arbeidast for at skal prioriterast før 2026, men sidan det er tiltak som vil krevje særskilt finansiering utanfor programområda skal dei ikkje inn i kolonne 1.

Tilråding i kolonne 3 Tilråding i kolonne 3 har eit 20-40 årsperspektiv for muleg gjennomføring (2036-2056). I kolonne 3 skal dei resterande tiltaka som vil sikre heile strekninga ein standard med gul stripe. Her kan løysingar med ny veg kome med dersom det er umuleg eller lite hensiktsmessig å utbetre eksisterande veg med gul stripe.

Statens vegvesen September 2015 43 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

5.2.1 Delstrekning 1 Fv 555 Eide - Skogsvåg (Sotra)

Store delar av strekninga har tilfredsstillande utforming, men ein del av strekninga har låg standard med manglande midtlinje. Det er berre prisa ei utviding av vegen, sidan Fjell og Sund kommunar har starta reguleringsplanarbeide for ein heilt ny trasé for Fv 555 på strekket. Beskrivelse av Tilråding Veg Strekning prosjekt eller grupper av tiltak 1 2 3 Hammersland - Hp10 km 9,980- Utviding til midtlinje 50-60 Eide 10,970 Tabell 15 Tilråding av nye vegprosjekt på delstrekning 1

5.2.2 Delstrekning 2 Fv 198 X Fv 555 – Skogsvåg (Sotra)

Strekninga har tilfredsstillande standard, og det er ikkje vurdert som naudsynt å konkretisere prosjekt for delstrekninga.

5.2.3 Delstrekning 3 Fv 555 Skogsvåg – Fjell (Sotra)

Fv 555 har på delar av strekninga tilfredsstillande standard, men det er også ein stor del av strekninga som er utan midtlinje. Fjell og Sund kommunar har satt i gang reguleringsplanarbeide for ny veg på heile strekninga.

Beskrivelse av prosjekt Tilråding Veg Strekning eller grupper av tiltak 1 2 3 Fjell – Dale Utbetring / Hp10 km (eksl breiddeutviding og 150-200 0,231 - 5,807 Krossleitet) etablering av G/S-veg Fjell- Hp 9 km 1,400 Fjellsikring; rensk, 8-10 Blommen – 2,000 bolting og nett

Hp10 km 0,800 Justering / omlegging Krossleitet 60-100 – 2,000 av veg Oppgradering Heile Fjell - busslommer til 15-20 strekninga Skogsvåg universell utforming 30 busslommer

Kolltveit – Ny veg. Planarbeid er 1700-2200 Austefjorden igangsatt. Tabell 16 Tilrådingar av nye vegprosjekt på delstrekning 3

Statens vegvesen September 2015 44 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

5.2.4 Delstrekning 4 Fv 555 Fjell – Beinastaden (Sotra)

Vegen har på strekninga relativt god standard, men G/S-vegen er for smal. Fjell og Sund kommunar har satt i gang reguleringsplanarbeide for ny veg på heile strekninga. Beskrivelse av Tilråding Veg Strekning prosjekt eller grupper av tiltak 1 2 3 Etablering av G/S- Fjell - Hp 09 km veg 30-50 Beinastaden 0,034 – 1,034 ca 1 km Tabell 17 Tilråding av nye vegprosjekt på delstrekning 4

5.2.5 Delstrekning 5 Fv 561 Beinastaden – Ågotnes (Sotra)

Vegen har på strekninga relativt god standard, men er underdimensjonert for trafikktala. Fjell kommune har satt i gang reguleringsplanarbeide for ny veg på heile strekninga. Beskrivelse av Tilråding Veg Strekning prosjekt eller grupper av tiltak 1 2 3 Oppgradering av Beinastaden Hp1 km 0,880 2-3 kontrollplass Utbetring / Heile strekninga oppgradering av 5-10 rekkverk Sikring av Heile strekninga Stadvis skjeringar, rensk, 15-20 bolting og nett Oppgradering av 24 Heile strekninga Stadvis busslommer til 10-15 universell utforming

Kolltveit – Ny veg. Planarbeid 700-1000 Ågotnes er igangsatt. Tabell 18 Tilråding av nye vegprosjekt på delstrekning 5

Statens vegvesen September 2015 45 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

5.2.6 Delstrekning 6 Fv 561 Ågotnes – Sture (Sotra)

Vegen har på strekninga relativt god standard, men treng oppgradering på nokre punkt. Beskrivelse av Tilråding Veg Strekning prosjekt eller grupper av tiltak 1 2 3 Blomvåg Hp 6 km 5,261 Ny bru 60-100 Oppgradering Rongesundet Hp 3 km 7,210 rasteplass og 10-15 parkering Ca Hp 6 km 1,700 Etablering av planfri Rong 10-15 (ikkje endeleg kryssing avklart) Endre kurvaturen og Hp 2 km 2,091- Landrodalen bytte ut kulvert over 10-15 2,232 Landrovegen Heile strekninga Stadvis Bytte rekkverk 10-15 Sikring av Heile strekninga Stadvis skjeringar, rensk, 60-70 bolting og nett Oppgradering av 62 Heile strekninga busslommer til 30-40 universell utforming Tabell 19 Tilråding av nye vegprosjekt på delstrekning 6

5.2.7 Delstrekning 7 Fv 224 Bleivassvegen (Sotra)

Vegen er smal på heile strekninga og manglar gul midtlinje. Beskrivelse av Tilråding Veg Strekning prosjekt eller grupper av tiltak 1 2 3 Hp 01 km Utbetring / utviding Bleivassvegen 100-120 0,000 – 2,140 av vegen Tabell 20 Tilråding av nye vegprosjekt på delstrekning 7

Statens vegvesen September 2015 46 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

5.2.8 Delstrekning 8 Fv 562 Storavatnet terminal – X Fv 219 (Askøy)

Vegen har på strekninga relativt god standard. Det er høg trafikkbelastning på strekninga. Delstrekninga mellom Storavatnet terminal og Olsviktunnelen vart nyleg utvida med eige kollektivfelt. Delstrekninga mellom Strusshamnkrysset og Juvikflaten manglar separat tilbod til mjuke trafikantar. Delar av strekninga skal oppgraderast gjennom Askøypakken. Beskrivelse av Tilråding Veg Strekning prosjekt eller grupper av tiltak 1 2 3 Strusshamnkrysset Hp 2 km 1,100 Etablering av G/S- 40-50 – Juvikflaten – 2,700 veg Nytt toplanskrss (følger av forslag til Kryss Askøy senter Hp 2 km 2,580 privat plan 150-200 / Kleppevegen utarbeidet av Askøy senter) Heile strekninga Oppgradering av 14 (med unntak av busslommer til 7-10 strekninga Juvik – universell utforming Ravnanger) Oppgradering G/S- Heile strekninga 300-400 veg Sideveg forbi Oppgradering G/S- 100-120 Stongafjellstunnelen veg

Oppgradering / etablering av ny veg Juvik – Ravnanger (Inngår i Askøypakken) Tabell 21 Tilråding av nye vegprosjekt på delstrekning 8

5.2.9 Delstrekning 9 Fv 219 X Fv 562 - Hanøytangen (Askøy)

Vegen har på strekninga relativt god standard, men har behov for sikring av fjellskjering på nokre punkt. Beskrivelse av Tilråding Veg Strekning prosjekt eller grupper av tiltak 1 2 3 Sikring av Heile strekninga Stadvis skjeringar, rensk, 30-40 bolting og nett Tabell 22 Tilråding av nye vegprosjekt på delstrekning 9

Statens vegvesen September 2015 47 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

5.2.10 Delstrekning 10 Fv 218 X Fv 562 - Horsøy (Askøy)

Vegen har i dag dårleg standard. Det er utarbeidd ein privat plan for utvikling av eit næringsområde på Horsøy med rekkefølgekrav til utviding av Fv 218 frå krysset på Juvik. Behov for vegutbetringa følger dermed utviklinga av næringsområdet. Beskrivelse av Tilråding Veg Strekning prosjekt eller grupper av tiltak 1 2 3

Fv 218 x Fv 562 - Hp 01 km 0,000 Næringsområdet på Utbetring av veg – 1,830 Horsøy Tabell 23 Tilråding av nye vegprosjekt på delstrekning 10

5.2.11 Delstrekning 11 Fv 217 Storbotn – Erdal (Askøy)

Vegen har relativt god standard, men på nokre punkt manglar det tilbod for mjuke trafikantar, eller tilbodet ikkje er tilstrekkeleg. Beskrivelse av Tilråding Veg Strekning prosjekt eller grupper av tiltak 1 2 3 Stadvis etablering av G/S-veg, eller Heile strekninga Stadvis 40-50 oppgradering eksisterande Etablering av ei Hp 1 km 0,100- Erdal skole busslomme og 3-5 0,200 kryssingspunkt Tabell 24 Tilråding av nye vegprosjekt på delstrekning 11

5.2.12 Delstrekning 12 Fv 216 Juvikflaten – Kleppestø (Askøy)

Store delar av strekninga er rusta opp dei siste åra. Det er etablert tilbod for mjuke trafikantar på heile strekninga. Det er under utarbeiding reguleringsplan for Askøy senter som krev ei omlegging av Fv 216. Beskrivelse av Tilråding Veg Strekning prosjekt eller grupper av tiltak 1 2 3 Oppgradering av Heile strekninga Stadvis busslommer til 3-5 universell utforming Oppgradering G/S- Heile strekninga 180-220 veg

Omlegging av Fv 216 Hp 1 km 2,290- (følger av forslag til Askøy senter 2,780 privat plan utarbeidet av Askøy senter) Tabell 25 Tilråding av nye vegprosjekt på delstrekning 12

Statens vegvesen September 2015 48 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

5.2.13 Delstrekning 13 Fv 212 Strusshamnkrysset – Lindhaugen (Askøy)

Delar av strekninga inngår i Askøypakken. Enkelte stader (som ikkje er i Askøypakken) er det ikkje godt nok tilrettelagt for mjuke trafikantar. Beskrivelse av Tilråding Veg Strekning prosjekt eller grupper av tiltak 1 2 3 Hp 01 km Etablering av fortau Follesevegen 3-5 0,747-0,800 på sørsida av vegen Sikring av Heile strekninga Stadvis skjeringar, rensk, 2-4 bolting og nett Oppgradering G/S- Heile strekninga 50-60 veg Tabell 26 Tilråding av nye vegprosjekt på delstrekning 13

5.2.14 Delstrekning 14 Fv 563 Storeklubben – Kleppestø (Askøy)

Vegen har relativt god standard, men manglar langsgåande tilbod for mjuke trafikantar. Det er høg trafikkbelastning på strekninga, i kombinasjon med relativt høgt fartsnivå. Fotgjengartrafikk til og frå kollektivknutepunkt kryssar vegen i plan, og det er naudsynt med TS-tiltak for å betre tilhøva for kryssande, evt stenge for kryssande. Beskrivelse av Tilråding Veg Strekning prosjekt eller grupper av tiltak 1 2 3 Sikring av Storeklubben Hp1 km 0,080 skjeringar, rensk, 1-2 bolting og nett TS-tiltak for Storeklubben – Hp1 km 0,180 kryssande 20-30 Kleppestø fotgjengarar Tabell 27 Tilråding av nye vegprosjekt på delstrekning 14

Statens vegvesen September 2015 49 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

5.2.15 Delstrekning 15 Fv 563 Kleppestø – Ask

Det er varierande standard på vegen over strekninga. På store deler er det gjort utbetringsarbeid og etablert tilbod for mjuke trafikantar. Delstrekninga Strømsnes – Hop skal utbetrast gjennom Askøypakken. Nokre punkt er likevel uløyst. Beskrivelse av Tilråding Veg Strekning prosjekt eller grupper av tiltak 1 2 3 Stenge kryss (konsekvens er ei Kryss mindre opp- Hp 2 km 0,761 20-25 Strandvegen gradering av kommunal veg ca 700 m) Hp 2 km 1,747- Utbetring / utviding Florvåg sentrum 20-30 Km 2,109 av vegen

Oppgradering G/S- Heile strekninga 500-600 veg

Oppgradering av ny Strømsnes – Hop veg (Inngår i Askøypakken) Tabell 28 Tilråding av nye vegprosjekt på delstrekning 15

5.2.16 Delstrekning 16 Fv 566 Kvisti – Hauge (Osterøy)

Delstrekningane mellom Kvisti og kryss mot Haus, og mellom Rolland til Hauge har relativ god standard. Delstrekninga gjennom Vesetgjelet har lågare standard, og eit utbetringsbehov. Det er og behov for å etablere eit langsgåande tilbod for mjuke trafikantar på dette delstrekket. Beskrivelse av Tilråding Veg Strekning prosjekt eller grupper av tiltak 1 2 3 Sikring av Hp1 890m – Kvisti skjeringar, rensk, 6-8 1030m bolting og nett Hp1 km 3,600 - Fjerne voll / Sandbrekkena 1-3 3,840 sikthinder

Utbetring av vegen (kommunalt Vesetgjelet 200-210 planarbeid igangsatt) Tabell 29 Tilråding av nye vegprosjekt på delstrekning 16

Statens vegvesen September 2015 50 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

5.2.172 Delstrekning 17 Fv 567 Hauge – Lonevåg (Osterøy)

Strekninga har relativt god standard. Det er behov for nokre mindre utbetringar på strekninga. Beskrivelse av Tilråding Veg Strekning prosjekt eller grupper av tiltak 1 2 3 Sikring av Hp5 km 4,460 Hauge skjeringar, rensk, 2-4 - 4,560 bolting og nett Hp5 km 4,700 Haugedalen Drenering 1-2 – 5,250 Tabell 30 Tilråding av nye vegprosjekt på delstrekning 17

Statens vegvesen September 2015 51 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

5.4 Korleis prioritere og finansiere tiltaka

Handlingsprogram for Regional transportplan for Hordaland legg rammen for finansiering av strekningsvise tiltak. Tiltak vert prioritert i dei årlege Plan- og byggeprogramma som vert vedtekne i budsjettprosessen av Hordaland fylkesting.

Nye vegprosjekt skal i prinsippet finansierast over Store strekningsvise tiltak. Utbetringar av eksisterande vegnett skal i utgangspunktet finansierast gjennom vedlikehaldsbudsjettet. For å ta att forfallet på fylkesvegnettet set handlingsprogrammet av investeringsmidlar under posten for Standardheving i dei årlege plan- og byggeprogram. I tillegg vert det sett av midlar under programområdene; kollektiv, trafikksikring, gang- og sykkel, miljø og mindre utbetringar.

Tilrådingar av strekningsvise utbetringstiltak som her er skildra, kan foreslås finansierast over posten Standardheving med mogleg medfinansiering frå programområda. Fylkeskommunen har planar om å auke både Standardhevingsposten og programområda i åra framover. Det er eit mål at dei overordna fylkesvegstrekningane skal prioriterast med strekningsvise standardhevingstiltak. Samstundes er det heva over ein kvar tvil at noko av midlane og må gå til det øvrige fylkesvegnettet, fordi dette vegnettet mange stadar er i svært dårleg forfatning.

Det vert løyvd statlege midlar til skredsikring av fylkesvegnettet. Desse midlane vert løyvd i handlingsprogram for regional transportplan og dei årlege plan- og byggeprogramma.

Store investeringsprosjekt kan finansierast med fylkeskommunale midlar, eksterne midlar og bompengar. Bruk av bompengar skal tilfredsstille kriteria gjevne av Stortinget gjennom NTP (St.melding. nr. 16 (2008-2009). - For enkeltprosjekt er det presisert at bomstasjonen må plasserast slik at dei som har nytte av prosjektet betalar og vise versa (nytteprinsippet). - Vidare er eit viktig krav der at ein fortrinnsvis ikkje bør nytte bompengar som finansieringsgrunnlag dersom ein ikkje kan dekke minst 50 % av anleggskostnaden.

Ein konsekvens av dette er at vi som ein tommelfingerregel ikkje bør nytte bompengar der ÅDT er under 1500. Frå ÅDT 1500 til 3000 kan det vurderast dersom anleggskostnadene ikkje er for store. Eit unntak frå dette er dersom trafikken har veldig høg nytteverdi av prosjektet slik at ein kan ha ein høg bompengesats.

Vidare bør nytten av bompengar vegast opp mot den ulempen det gjev for lokalsamfunnet, og ein bør skjele til den totale bompengebelastningen ein får på strekninga.

Statens vegvesen September 2015 52 Region vest Strekningsvise utgreiingar Overordna fylkesvegnett Hordaland Strekning 5 Bergensområdet

Referansar

• http://kart3.nois.no/kvam/Content/Main.asp?layout=kvam&east=345752&north=6697654&sc ale=59970%2E35249999999&poiSRS=EPSG%3A32632&time=1410342467&vwr=asv • http://www.artsdatabanken.no/ • http://www.dirnat.no/naturmangfold/ • http://geocortex.dirnat.no/silverlightViewer/?Viewer=Naturbase • http://www.nve.no/verneplan • www.vannportalen.no www.vann-nett.no • http://www.kulturminnesok.no/ • http://kart.ivest.no/geocortex/essentials/Default/web/Viewer.aspx?Site=Hordaland&ReloadKe y=False • http://www.miljostatus.no/ • http://www.hordaland.no/Hordaland-fylkeskommune/Kultur/Kulturminnevern-og- museum/Faglitteratur---rapportar/ • Deloitte, 2014: På vei mot et mer internasjonalt arbeidsmarked for Norge. Rapport om global mobilitet (http://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/no/Documents/human- capital/Global_mobilitet_rapport_godkjent.pdf) • Hordaland fylkeskommune, 2012: Regional transportplan Hordaland 2013-2024. (http://www.hordaland.no/PageFiles/50190/Regional%20transportplan%20Hordaland%20201 3-2024.pdf) • Hordaland fylkeskommune, 2015: Regional areal- og transportplan for Bergensområde. (http://www.hordaland.no/PageFiles/42537/Regional%20areal-%20og%20transportplan- Hoyringsforslag_24_06_2015.pdf) • Puschmann, O., 2004: Landskapstyper langs kyst og fjord i Hordaland. NIJOS rapport 10/2004. • Uttakleiv, L. A., 2/2009: Landskapskartlegging av Hordaland fylke. Landskapstypeklassifisering av innland. Aurland Naturverkstad rapport 02-2009.

Statens vegvesen September 2015 53 Region vest Statens vegvesen Region vest Vegavdeling Hordaland Askedalen 4 6863 LEIKANGER Tlf: (+47 915) 02030 [email protected] vegvesen.no Trygt fram sammen