NAKŁANIAJĄ DO REFLEKSJI, KULTYWUJĄ KASZUBSKIE TRADYCJE Str

NAKŁANIAJĄ DO REFLEKSJI, KULTYWUJĄ KASZUBSKIE TRADYCJE str. 12

nr 20/885 | 24 X 2019 | ISSN 2543-7038

W numerze:

str. 16 str. 14 str. 2

Unijna kasa Niech Was Mozart dla Pomorza Bóg prowadzi! byłby dumny Chórmistrzyni Agnieszka Franków-Żelazny Sam Mozart byłby dumny! Wieczór, 12 października br. Przed kościołem Ojców Redemptorystów w Gdyni przy ul. Portowej stoją długie kolejki. Czasy „przepychu” octu i musztardy na półkach sklepowych zdecydowanie minęły, ale te kolejki to swoiste deja vu, dla tych którzy tamte czasy pamiętają... Nic tu nie rozdają. Tłumy nie podążają również na modlitwę, choć duchownych z pewnością ucieszyłaby taka gorliwość wiernych! Tego wieczoru mieszkańcy Gdyni i Pomorza przybyli do świątyni po prawdziwą ucztę dla ucha i oka.

W ramach festiwalu Gdynia Classica Nova Mozart w gdyńskim kościele miało miejsce poruszające wykonanie „Requiem d-moll” Wolfganga Amadeusza Mozarta. Zebrani podziwiali na scenie Cap- pellę Gedanensis pod batutą Agnieszki Franków-Żelazny wraz z zaproszonymi gośćmi. Bilety na koncert rozeszły się kilkanaście dni wcześniej, a gdyńska świątynia była wypełniona po brzegi. Czy było warto? Zapytaliśmy kilku gości po zakończeniu koncertu, wrażenia były podobne. - Coś niezwykłego. Światło, muzyka, przepiękne wykonanie i niesamowity klimat tego kościoła dały wspaniały efekt. Dawno nie słyszałam czegoś tak pięknego i zarazem przejmującego. Jestem pewna, że sam Mozart byłby dumny z takiego wykonania tego utworu – powiedziała pani Maria, która na koncert przybyła z rodziną. Takich opinii było wiele więcej! Nic dziwnego, muzykę na najwyższym poziomie wzbogacił klimat w murach świątyni pod osłoną nocy oraz piękne efekty świetlne. Wśród gości dostrzegliśmy: przewodniczącą Rady Miasta Gdyni Joannę Zielińską oraz Warto przypomnieć, że Msza Żałobna to ostatni utwór wielkiego od lat pracującą z muzykami Cappelli Gedanensis prof. Alinę Kowalską-Pińczak kompozytora, którego nie dane mu było osobiście dokończyć – w imieniu umierającego mistrza dokonali tego asystenci. Jak mówiła nam jeszcze przed koncertem dyrygent Agnieszka Fran- ków-Żelazny, już sam ten fakt dodaje utworowi tajemniczości. - Mimo, że minęło już kilka stuleci wciąż nie wiadomo, które z części zostały przez Mozarta napisane, co z tych motywów, które jego ówczesny asystent Franz Xaver Sussmayr dopisał własnoręcznie jako własny pomysł muzyczny, a na ile było to jego ręką spisane myśli leżącego na łożu śmierci Mozarta. Jest to ciekawe muzykologicznie i ciekawie jest wykonywać taki utwór – mówiła chórmistrzyni. Zgodnie z zapowiedziami dyrektora Cappelli Gednanensis Marka Więcławka, mimo że „Requiem d-moll” jest jednym z bardziej znanych i często wykonywanych utworów Mozarta, ta odsłona dzieła Na Wybrzeżu przebywała delegacja z Ministerstwa Kultury Emiratów Arabskich, była wyjątkowa. Na scenie obok zespołu wokalnego i instrumen- która przybyła na koncert Festiwalu Gdynia Classica/Mozart. W drugim rzędzie właści- talnego Cappelli Gedanensis oraz solistów Marzeny Michałowskiej, cielka Centrum Edukacji i Promocji Regionu w Szymbarku Lidia Czapiewska Ewy Marciniec, Karola Kozłowskiego oraz Jerzego Butryna wystąpili także muzycy z różnych krajów Europy, którzy ubogacili koncert grą na historycznych instrumentach rzadko używanych współcześnie. Co więcej, cały koncert wykonany był w stroju 440 Hz, stosowanym w czasach Mozarta, który jednocześnie jest najbardziej przyswajalnym i najlepiej odbieranym przez ludzkie ucho. Łącznie w murach Kościoła Ojców Redemptorystów „Requiem” Mozarta wykonywało jednocześnie ponad 70 osób! Należy zaznaczyć, że „Requiem d-moll” Mozarta wykona- ne w Gdyni to jeden z wielu wspólnych projektów muzycznej wizytówki Pomorza i wrocławskiej dyrygentki. Artyści współpracują ze sobą już od ponad 2,5 roku i – co najważniejsze – obie strony tę współpracę sobie chwalą i cenią! Może więc już niedługo ponownie zobaczymy Cappellę Gedanensis w nowej odsłonie z Agnieszką Franków-Żelazny? Chętnych do posłuchania i oglądania z pewnością byłoby wielu! Kot się chowa, a myszy harcują... Działacze stowarzyszeń LGBT zdecydowanie wiedzą, jak zwracać na siebie uwagę. Wiedzą też doskonale jak obrażać, znieważać i zniesmaczyć większość Polaków. A potem się dziwią, że hejt, że homofobia, że dyskryminacja. Jak sobie pościelisz, tak się wyśpisz! I choć do żałosnych i tandetnych przedstawień z tęczową ideologią w roli głównej przyszło nam już (niestety!) przywyknąć, to wciąż dziwi zachowanie służb mundurowych, które zachowują się jakby miały klapki na oczach. Ślepi, zastraszani, a może postępujący dyplomatycznie?

16 października miała miejsce jedna z ważniejszych dla katolików bryków homoseksualnej mniejszości? A może policjanci nie obawiali rocznica – wyboru pierwszego polskiego kardynała na urząd papieża. się władzy na Wiejskiej, a tej bliższej? Wszak prezydentowi Krakowa Tego dnia w kościołach wierni modlili się dziękując za życie i pontyfikat Jackowi Majchrowskiemu o wiele bliżej do lewa niż do prawa. Czy to Jana Pawła II. Działacze LGBT postanowili kolejny raz udowodnić, że z krakowskiego ratusza przyszło polecenie, by nie rozganiać tęczowej mają duże braki szarych komórek i pod słynnym oknem papieskim libacji? Na jaką jeszcze profanację pozwolą sobie działacze środowisk w Krakowie (w którym papież spotykał się z wiernymi podczas wizyt LGBT zanim ktoś wreszcie ich zdyscyplinuje? Przecież widać gołym w Polsce) urządzili sobie... nocną potańcówkę z tęczowymi flagami. okiem, że większość ich manifestacji to haniebne prowokacje, mające W głowie się nie mieści? A jednak! Oczywiście imprezowicze nigdy nie na celu obrażanie wartości i symboli katolickich. przyznają się do tego, że happening był skandaliczny i miał na celu Polacy dzięki Bogu widzą coraz bardziej, że pochody z tęczową zwrócenie na siebie uwagi. Żeby jednak mieć „argument” wymyślili, flagą wcale nie nawołują do poszanowania mniejszości, a wręcz że jest to demonstracja w obronie edukacji seksualnej w szkołach. przeciwnie – atakują większość. Choć dewiancka impreza pod papieskim oknem była głośna i odby- Pamiętajcie o wartościach w jakich wzrastaliśmy: Bóg, Honor, wała się po godz. 22:00, służby porządkowe nie zareagowały. Mimo Ojczyzna. LGBT może nam podskoczyć - grzmi w internecie wind- jawnego zakłócania ciszy nocnej funkcjonariusze, którzy przybyli surferka Zofia Klepacka. Takich opinii jest coraz więcej, a i wybryki na miejsce w celu zabezpieczenia demonstracji „nie stwierdzili zła- społeczności LGBT zdążyły przyzwyczaić społeczeństwo do tego, że mania prawa”. to właśnie ta mniejszość chce dominować nad większością, nie być Mundurowi potulni jak owieczki schowali się czekając na rozejście traktowana na równi. Chce rządzić... Tego dowodem była właśnie się uczestników, a imprezka pod ich nosem trwała w najlepsze. Jakby uwłaczająca katolikom demonstracja w Krakowie. Wydarzenie to nie absurdu było w tym wszystkim mało, gdy do rozbawionych tęczowych umknęło uwadze i emocjom internautów. Z tysiąca komentarzy zwy- wyszedł duchowny z różańcem, ci stwierdzili że „przeszkadza” i za- kłych ludzi, Polaków, których notabene cytować nie chcemy znamienny grozili, że wezwą policję. I co? I też żadnej reakcji. Jak to możliwe, że był jeden: „Bardzo ciekawe, że edukacja seksualna powiązana jest policja tak się boi hałaśliwej hołoty? Gdyby w naszym kraju rządziła wg nich z tęczową flagą. Tam powinni stać młodzi, heteroseksuali- lewica, byłoby to zrozumiałe. Ale przecież nawet w Sejmie zdecydowaną ści, którzy mają lub niedługo mogą mieć dzieci, bo facet z tęczową większość mają ugrupowania prawicowe i konserwatywne. Dlaczego flagą optujący za wczesną edukacją seksualną nie przekonuje mnie, tak łagodnie podchodzą do coraz to ostrzejszych i wulgarnych wy- że to dla dobra dzieci...”. Wreszcie ktoś trafił w sedno! Izabela Trela

Która z poniższych demonstracji optuje za pokojem, równością i braterstwem? Ta obstawiona setkami policjantów, czy ta przy której dwóch mundurowych prowadzących przemarsz na motocyklach notorycznie ziewało?

Dwutygodnik Pomorski od 1990 roku

na zdjęciu: śpiewaczka operowa Katarzyna Bierecka Redakcja i współpracownicy: dr MICHAŁ ANTONISZYN - redaktor naczelny EWA PERŁOWSKA - redaktor prowadzący MICHAŁ WODZIŃSKI - korekta Marsz dla Życia i Rodziny przeszedł w czerwcu ulicami Gdańska. Jak widać obyło się bez brutalności i kordonów policyjnych. W pochodzie uczestniczyły całe rodziny i nie było żadnych agresywnych zachowań MAŁGORZATA RYPIŃSKA - dziennikarz IZABELA TRELA - dziennikarz EWA GRABOWSKA - fotoreporterka TADEUSZ KROTOS - rysownik

REDAKCJA: tel. 698 666 709 [email protected] [email protected] www.wieczorpomorze.pl

www.facebook.com/twojwieczor

ADRES KORESPONDENCYJNY: ul. Andrzeja Grubby 5/11, 80-180 Gdańsk

WYDAWCA: Gdańskie Wydawnictwo Prasowe Za treść reklam i ogłoszeń redakcja nie odpowiada. Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów tekstów i adiustacji. Tekstów nie zamó- wionych redakcja nie zwraca. Trójmiejski Marsz Równości odbywa się co roku w maju. Zawsze towarzyszą mu liczne kordony policji, a ruch w mie- ście jest na kilka godzin sparaliżowany 3 aktualności

Zaślubiny Polski z morzem, 10 lutego 2010. Na uroczystości z Warszawy przybył prezydent RP Lech Kaczyński. Na zdjęciu także: marszałek Sejmu RP, Bronisław Komorowski, burmistrz Pucka Marek Rintz, ks. Jan Kaczkowski, posłowie Kazimierz Plocke, Stanisław Lamczyk, Zdzisław Czucha, minister infrastruktury Anna Wypych-Namiotko, senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk, radny powiatu puckiego Wojciech Dettlaff, Waldemar Bonkowski Pomorscy parlamentarzyści dopięli swego! Niedawno informowaliśmy, że za sprawą posła z Pomorza, Kazimierza Plocke wspieranego przez kolegów z Koalicji Obywatelskiej, pod obrady Sejmu trafił projekt uchwały, mówiący o tym aby rok 2020 ustanowić Rokiem Zaślubin Polski z Morzem. Z pomysłem wówczas zgadzało się nawet kilku posłów partii rządzącej.

I udało się! Pomorscy parlamentarzyści dopięli swego i na ostat- wozdawcą tego projektu - napisał poseł. Wszystko zatem wskazuje nim w tej kadencji posiedzeniu Sejmu projekt trafił pod głosowanie. na to, że już w lutym czekają nas wielkie obchody rangi narodowej! „Za” była zdecydowana większość, bo aż 425 posłów. Dobre wieści Władze miasta od dłuższego czasu przygotowują program wyda- przekazał za pośrednictwem swojego profilu w medium społeczno- rzeń. Choć szczegółów na razie brak, to niedawno puccy urzędnicy ściowym inicjator akcji, Kazimierz Plocke. zaprezentowali oficjalne logo obchodów 100. rocznicy Zaślubin - Mogę z wielką radością ogłosić, że wczoraj zakończyliśmy 8 Polski z Morzem. To czerwona cyfra 100, której zera układają się kadencję Sejmu bardzo ważną dla mnie uchwałą. Sejm ustanowił w znak nieskończoności przeplecione niebieską wstęgą z falami. rok 2020 „Rokiem Zaślubin Polski z Morzem w Pucku". Cieszę się Logo będzie używane do promocji wydarzeń związanych z rocznicą. z tej wspólnej inicjatywy wraz z Hanną Pruchniewską. Byłem spra-

Ignorantia iuris nocet Kontrola Ruchu Drogowego - co nowego na jesień?

Już na początku listopada tego roku w życie wchodzą nowe prze- zagrażało bezpieczeństwu ruchu drogowego. pisy dotyczące ruchu drogowego pojazdów, w tym określające sposób Zmiany zajdą również w samym sposobie prowadzenia kontroli. wykonywania czynności kontrolnych na drodze przez uprawnione do Ugruntowana zasada głosi, że funkcjonariusz zatrzymując nasz pojazd, tego służby. zobowiązany jest do podania stopnia, imienia, nazwiska i przyczyn Najczęściej już samo zatrzymanie do kontroli nie jest przyjemnym zatrzymania. Naturalnie na nasze żądanie obowiązany jest również przeżyciem. Nawet jak pamiętamy gdzie jest ta gaśnica i udało się okazać legitymacje służbową. Od listopada 2019 roku natomiast rze- znaleźć trójkąt, odczuwamy pewną dozę dyskomfortu. Od wejścia czony sposób działania dozna istotnego ograniczenia. W przypadku natomiast w przyszłym miesiącu zmian w tej materii, uprawnienia zorganizowanych, dużych akcji policyjnych polegających na badaniu policjantów zwiększają się w jeszcze większym stopniu. Oczywiście stanu trzeźwości jak największej ilości kierowców, funkcjonariusz całość zmian ma przede wszystkim służyć (jak wskazuje na to usta- poprzestanie na podaniu jedynie powodu zatrzymania. Naturalnie wodawca), zwiększeniu bezpieczeństwa na drogach oraz usprawnienia nie ogranicza to naszego uprawnienia, do żądania okazania nam kontroli zatrzymywanych pojazdów. legitymacji służbowej. Na pierwszy plan wychodzi zmiana zawarta obecnie w projekcie Rozszerzeniu ulega też katalog sytuacji w których możemy zostać rozporządzenia w sprawie kontroli ruchu drogowego. Zgodnie z nią poproszeni przez funkcjonariusza, aby przejść do radiowozu. Oprócz pojazd policyjny, jeżeli jest to konieczne dla prowadzenia czynności nowej przesłanki dotyczącej przeciwdziałania próbie ucieczki (gdyby kontrolnych, może zostać unieruchomiony nawet w miejscu, gdzie kontrolowany postanowił taką próbę podjąć), są też dalsze sytuacje, jest to formalnie zabronione. Wystarczy, że działanie takie nie będzie które mogą znaleźć zastosowanie w większej ilości przypadków. Po

4 aktualności

Nowy rektor ale dlaczego? Jeszcze kilkanaście dni temu nic nie wskazywało na to, że w kadrze zarządzającej Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu zajdą jakieś zmiany. 2 października, podczas tradycyjnej inauguracji roku akademickiego rektor uczelni, prof. Waldemar Moska dumnie kroczył w gronostajach, przemawiał i za dotknięciem rektorskiego berła oficjalnie włączał nowych studentów do grona społeczności akademickiej. A tu raptem dwa tygodnie później media obiegła informacja, że prof. Moska złożył rezygnację ze stanowiska.

„W dniu 16 października 2019 roku na kim życzę czekających nas mądrych decyzji posiedzeniu członków Senatu Akademii Wy- i wyborów, które zapewnią stabilizację i do- chowania Fizycznego i Sportu im. Jędrzeja brą przyszłość Uczelni” - czytamy na stronie Śniadeckiego w Gdańsku dr hab. Waldemar internetowej AWFiS. Moska, prof. AWFiS złożył mandat Rektora Dlaczego prof. Waldemar Moska zrezygno- Uczelni” - taki komunikat trafił do mediów wał ze stanowiska? Według jednych swoją od pracowników gdańskiej uczelni. W takiej decyzję argumentował problemami zdrowot- sytuacji zgodnie z obowiązującym regula- nymi. Według innych rezygnacja związana minem, obowiązki rektora przejmuje naj- jest z toczącymi się od lat sporami, niepra- starszy wiekiem prorektor. Jednak zarówno widłowościami oraz wiszącymi czarnymi dr hab. Władysław Jagiełło jak i dr hab. chmurami nad oliwską Alma Mater. Wszyscy Barbara Duda-Biernacka złożyli pisemną bowiem pamiętamy spór poprzedniego rek- rezygnację z tego stanowiska. AWFiS trafiła tora prof. Tadeusza Hucińskiego oraz prof. więc pod tymczasowe zarządzanie 43-let- Moski dotyczący licznych nadużyć, na które niego prorektora ds. studenckich prof. dr. nie pozwalał i nie przymykał oka urzędujący hab. Pawła Cięszczyka. Obowiązki rektora wówczas rektor. W kuluarach szepcze się coś będzie on sprawował do czasu wyboru no- właśnie z tej bajki... wego. Według regulaminu w ciągu 30 dni od rezygnacji rektora zorganizowane będą Przyczyną odejścia prof. Moski może wybory uzupełniające na to stanowisko. być wszczęte we wrześniu śledztwo Nowa głowa uczelni będzie nią zarządzać do 31 sierpnia 2020 roku, wtedy też odbę- w sprawie nadużycia przez rektora dą się wybory rektora na nową kadencję. uprawnień lub niedopełnienia p.o. rektora, prof. Cięszczyk w specjalnym obowiązku, a w konsekwencji komunikacie zwrócił się do wykładowców i studentów uczelni. „Jestem w pełni świa- wyrządzenia znacznej szkody domy odpowiedzialności jaka na mnie spo- majątkowej. I tu jakby sytuacja sprzed czywa, jednocześnie proszę o przyjęcie moich lat powtarza się, tym razem jednak podziękowań za okazane mi zaufanie oraz z innym finałem. Głośny skandal z byłym Burzowe chmury gromadziły się nad rek- powierzenie misji kierowania uczelnią w tym torem jednak już od dawna. Od kiedy objął przejściowym okresie. Zwracam się do całej już rektorem w roli głównej, dotyczący stanowisko wielu studentów zwracało uwagę naszej społeczności akademickiej z prośbą „chińskiej pralni pieniędzy”, czyli jak na to, iż modyfikacja programu nauczania o współpracę, pozytywną działalność dla Waldemar Moska miał wykorzystywać i planu zajęć dokonana przez Moskę wpłynęła dobra Uczelni i dla poprawy jej wizerunku na znaczne obniżenie standardów i poziomu bez względu na różnice w poglądach, które majątek uczelni, by wzbogacać się na nauczania na AWFiS. nie powinny działać destrukcyjnie, a tym przyjmowaniu chińskich studentów. samym niweczyć naszego dorobku. Wszyst-

pierwsze będziemy mieli możliwość w radiowozie uiszczenia grzywny my się zastosować (na przykład: wyłączenia nałożonej mandatem karnym w formie bezgotówkowej lub kaucji. pojazdu, czy umożliwienia dokonania jego Ponadto, jeżeli znajdujemy się w okolicznościach mogących stanowić identyfikacji poprzez udostępnienie komory zagrożenie, policja radiowozem może przewieźć nas w bezpieczne silnika czy innych miejsc w pojeździe). Ciekawe miejsce. Ciekawą i pożądaną zmianą są wprowadzane wreszcie do jest, że w przypadku ujrzenia sygnału funkcjo- powszechnego porządku prawnego zasady dotyczące tzw. „jazdy na nariusza, który nakazuje nam się zatrzymać do suwak” oraz „korytarza życia”. kontroli drogowej, obowiązani jesteśmy auto nie Od listopada tego roku będziemy mieli już zatem prawny obowiązek tylko zatrzymać, ale również trzymać ręce na ustępowania pojazdom w przypadku zablokowania pasa równoległego kierownicy i nie wysiadać z pojazdu, chyba że do tego którym się poruszamy. Rozwiązania takie powinny usprawnić żądanie takie przedstawi nam funkcjonariusz. Łukasz Kłapyta ruch w wielu miejscach (szczególnie miastach) i pozytywnie wpłynąć Należy pamiętać, że obowiązek przestrzegania aplikant adwokacki na kulturę jazdy kierowców. Tak samo zostały ustawowo określone wszystkich przepisów o ruchu drogowym rów- Kancelaria Adwokata Donata Paliszewskiego zasady dotyczące ustępowania pojazdom uprzywilejowanym, a więc nież obwarowany jest możliwością obciążenia związane z tworzeniem tzw. „korytarza życia”. Zgodnie z wprowa- nas mandatem karnym. dzanymi przepisami pojazdy znajdujące się na lewym pasie muszą W skrajnych przypadkach naruszenia przepisów możliwe jest też zjechać do lewej strony, a te znajdujące się na prawym pasie do strony zatrzymanie naszego prawa jazdy przez funkcjonariusza. Często nawet prawej. Należy pamiętać, że naruszenie rzeczonych zasad skutkować sytuacje, które pozornie mogłyby wydawać się niegroźne, mogą nieść może otrzymaniem mandatu! za sobą daleko idące konsekwencje. Warto zatem w takich okolicz- Wobec wszystkich przytoczonych wyżej zmian należy wskazać, nościach każdorazowo poprosić o pomoc prawnika. że funkcjonariusz kontrolujący nasz pojazd ma też szeroki wachlarz uprawnień. W tym m.in. wydawania nam poleceń, do których musi-

5 aktualności

Płażyński z największym zaufaniem Pomorzan! Tegoroczne wybory parlamentarne to morze zaskoczeń. W sejmowych ławach nie zasiądą bowiem tak znani pomorscy politycy jak Dorota Arciszewska-Mielewczyk, Ewa Lieder czy Małgorzata Zwiercan. Tym starszym i bardziej doświadczonym bywalcom salonów politycznych nosa utarł młody i pracowity. Bo jak inaczej nazwać postawę przewodniczącego PiS w Radzie Miasta Gdańska, radnego Kacpra Płażyńskiego?

Można go lubić lub nie, wszak każdy ma małżonką, Natalią Nitek-Płażyńską. Jesteście swoich zwolenników i przeciwników, ale wielcy!”. Dzień po ogłoszeniu wyników na jedno jest pewne – jego wynik budzi respekt specjalnie zwołanej konferencji prasowej i szacunek. Kacper Płażyński w wyborach przyszły poseł powiedział: - Mimo że wsze- parlamentarnych otrzymał najwięcej głosów dłem do ogólnopolskiej polityki, na razie spośród wszystkich polityków ubiegających wciąż widzę siebie jako lokalnego polityka. się o mandaty poselskie na Pomorzu. Syna Nie jestem tak częstym gościem w Warsza- byłego marszałka Sejmu RP śp. Macieja Pła- wie, jak mogłoby się wydawać. W dalszym żyńskiego i znanej sędzi Elżbiety Płażyńskiej ciągu będę patrzeć na ogólnopolską politykę poparło aż 89 384 wyborców! Jak napisał na przez pryzmat Pomorza i w tym kontekście swoim profilu w mediach społecznościowych: przeprowadzki do stolicy nie przewiduję. Od „Zrobię wszystko, żeby Was nie zawieść. 12 listopada miejsce szefa klubu radnych Dziękuję armii zaangażowanych wspaniałych PiS w Radzie Miasta Gdańska zajmie Prze- ludzi, bez których tego wyniku by nie było, mysław Majewski. na czele z szefem sztabu, a prywatnie moją

Do stu lat zabrakło tak niewiele...

Na tydzień przed swoimi 100. urodzinami odszedł od nas Tadeusz Jabłoński. Pisarz, publicysta i nestor pomorskiego dziennikarstwa szerszemu gremium znany jako Paweł Dzianisz, planował swój jubileusz w gdańskim Ratuszu Staromiejskim. Niestety Bóg zdecydował inaczej... Gdańsk bliski Asturii Pochodził z Poznania. Z jego twórczości emanował patriotyzm i szacunek do ojczyzny. Był działaczem spo- Stolica Pomorza została laureatem nagrody Księżnej Asturii łecznym. W prasie wybrzeżowej debiutował materiałem za 2019 rok w kategorii Zgoda (de la Concordia). dotyczącym sprowadzenia na Westerplatte prochów mjr. Henryka Sucharskiego. Przez lata był związany Jury uzasadniło swoją decyzję w następujący sposób: „Przeszłość i teraź- z bydgoskimi redakcjami - „Ilustrowanym Kurierem niejszość w Gdańsku to wrażliwość na solidarność, obronę wolności oraz Polskim” i „Dziennikiem Wieczornym”. W Gdańsku praw człowieka, a także ochronę pokoju". Kilka dni temu nagrodę z rąk króla pisał dla „Głosu Wybrzeża”, „Dziennika Bałtyckiego”, Hiszpanii Filipa VI odebrała w Oviedo, w hiszpańskim regionie Asturia, pre- „Gwiazdy Morza”, „Pielgrzyma”, „Pomeranii”, czy zydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz. Gospodarz Gdańska laur odebrała „Tygodnika Gdańskiego”. Był inicjatorem nagród że- w obecności Ich Królewskich Mości - Króla i Królowej Hiszpanii, a wydarzenie glarskich Rejs Roku i Srebrny Sekstant. Za twórczość zostało poprzedzone oficjalnym spotkaniem laureatów z rodziną królewską. literacką odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim - To nagroda dla nas wszystkich, gdańszczanek i gdańszczan. Wolność i soli- Orderu Odrodzenia Polski, medalem Zasłużonym Ziemi darność to szczególnie bliskie idee każdemu z nas. To w Gdańsku pokazaliśmy Gdańskiej, Medalem św. Wojciecha, Nagrodą Prezydenta światu, że rewolucje można przeprowadzić w sposób pokojowy, na drodze nie- Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury oraz Nagrodą łatwego, długiego dialogu. Bardzo się cieszę z tego wyróżnienia – powiedziała im. Conrada. prezydent Aleksandra Dulkiewicz. W gronie laureatów nagrody w kategorii Zgoda są m.in Unia Europejska, fundacja SOS Wioski Dziecięce, miasto Berlin, insty- tut Yad Vashem czy UNICEF. W zgłoszenie kandydatury Gdańska zaangażował się tuż przed tragiczną śmiercią śp. Paweł Adamowicz, pisząc do autorytetów w kraju i Europie listy o poparcie wniosku. Dlatego też na zaproszenie fundacji Księżnej Asturii udział w ceremonii przyznania nagrody wzięła także rodzina śp. prezydenta Pawła Adamowicza.

Nagroda Księżnej Asturii w świecie hiszpańskojęzycznym cieszy się prestiżem porównywalnym Gdyni do nagrody Nobla. Przyznawana jest co roku w ośmiu kategoriach. W tym roku wyróżnieni zostali również: w kategorii sztuka Peter Brook, w kategorii komunikacja i nauki społeczne Muzeum Prado, w kategorii współpraca międzynarodowa Salman Khan, w kategorii sport Lindsey Vonn, w kategorii literatura Siri Hustvedt, w kategorii nauki społeczne Alejandro Portes, w kategorii badania naukowe i techniczne Joanne Chory oraz Sandra Myrna Diaz. Każdy z laureatów nagrody Księżnej Asturii otrzymuje statuetkę zaprojektowaną przez wybitnego hiszpańskiego rzeźbiarza Joana Miró i nagrodę pieniężną w wysokości 50 tys. euro. fot. Uniwersytet Morski w Morski Uniwersytet fot. aktualności

„Teatr” nagrodził dobry teatr „Teatr”, najstarszy miesięcznik opisujący najważniejsze wydarzenia teatralne w Polsce i za granicą, na tej niwie kultury wyróżnił niedawno jednego z gdańszczan. I choć pismo nagradza najczęściej aktorów, tym razem „dostało się” managerowi i logistykowi.

Nagrodę Specjalną miesięcznika „Teatr” otrzymał bowiem Adam Orzechowski, dyrektor Teatru Wybrzeże. Jak napisano w uza- sadnieniu, „Nagrodę przyznano w uznaniu artystycznych i logistycznych talentów, a tak- że wyjątkowo udanego sezonu 2018/2019". Uroczysta gala wręczenia lauru miała miejsce w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Ra- szewskiego w Warszawie. Warto nadmienić, że Adam Orzechowski jest reżyserem, absolwen- tem Wydziału Reżyserii PWST w Krakowie. Jako dyrektor pracował w Teatrze Polskim w Bydgoszczy. Od 2006 r. prowadzi Teatr Wy- brzeże. Powołał do życia Festiwal Prapremier

i przegląd Wybrzeże Sztuki. Na swoim koncie Zarewicz Daniel ma mnóstwo wyreżyserowanych spektaklów. Jest także laureatem licznych nagród i wy- różnień m.in. Srebrnego Medalu Zasłużony

Kulturze Gloria Artis, Honorowej Nagrody i Karpati Kinga fot. Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki, Nagrody Teatralnej Miasta Gdańska czy Na- Warto zaznaczyć, że „Teatr” to najstarsze – obok „Twórczości” – polskie pismo kulturalne. Regularnie ukazuje się od 1946 roku i zajmuje się krytyką teatralną. Od 2012 roku „Teatr” ukazuje się w nowej szacie graficznej i w kolorze. grody Teatralnej Marszałka Województwa Pomorskiego.

Będzie nowy pasterz archidiecezji gdańskiej? Wiosną ubiegłego roku metropolita gdański abp Sławoj Leszek Głódź celebrował 10-lecie ingresu do archikatedry Trójcy Świętej w Gdańsku-Oliwie, a więc i kierowania archidiecezją gdańską. Niestety, prawdopodobnie kolejnej „okrągłej” rocznicy już nie będzie. Podczas inauguracji roku akademickiego w Gdańskim Seminarium Duchownym, hierarcha zdradził obecnym, że w przyszłym roku zamierza przejść na emeryturę.

Głowa gdańskiego Kościoła w przyszłym roku skończy 75 lat i to jeszcze nie wie, że zostanie posłany tutaj – powiedział metropo- właśnie wiek metropolita gdański podał jako przyczynę swojego lita gdański podczas uroczystości do alumnów pierwszego roku. planowanego ustąpienia z urzędu. - Jeżeli dożyję, to za rok zakończę - Na szczęście w Polsce to się tak ładnie nazywa: przejść na eme- swoją posługę i przejdę na emeryturę, zatem za sześć lat wyświęci ryturę. Bo „emeritus” znaczy po łacinie „zasłużony”. W Rosji mają Was już mój następca, który już pewnie gdzieś jest w Polsce, ale gorzej, bo tam przejść na emeryturę to „uyti v otstavku”, czyli „iść w odstawkę” - żartował arcybiskup. Abp Sławoj Leszek Głódź urodził się 13 sierpnia 1945 r. w Bob- rówce na Podlasiu. Do swojej miejscowości rodzinnej co roku jeździ na wakacje i z sentymentem opowiada o niej Pomorzanom przy wielu okazjach. Ba! Dorobił się nawet statusu sołtysa, i to honorowego sołtysa! Od kilku lat nosi bowiem tytuł Honorowego Sołtysa Wo- jewództwa Pomorskiego, nadany przez Stowarzyszenie Sołtysów Województwa Pomorskiego. Tym samym może pomagać swojej rodzinnej miejscowości nie tylko jako duchowny, ale i „włodarz” wsi. W młodości Sławoj Leszek Głódź spędził wiele czasu na Pod- lasiu. Święcenia kapłańskie przyjął 14 czerwca 1970 r., właśnie tam, bo w Białymstoku. W styczniu 1991 r. został mianowany przez papieża Jana Pawła II na biskupa polowego Wojska Polskie- go, ma stopień generała dywizji WP. W lutym tego samego roku przyjął święcenia biskupie z rąk prymasa Polski kardynała Józefa Glempa. W latach 2004-2008 był biskupem diecezjalnym warszaw- sko-praskim. 7 kwietnia 2008 r. papież Benedykt XVI mianował go arcybiskupem metropolitą gdańskim. Ingres do archikatedry Trójcy Świętej w Gdańsku-Oliwie, w trakcie którego kanonicz- nie objął urząd, odbył 26 kwietnia 2008 r.. 29 czerwca 2008 r. w Bazylice św. Piotra w Rzymie odebrał od papieża paliusz metropolitalny. W ubiegłym roku celebrował 10-lecie posługi jako metropolita gdański.

7 aktualności

Oni będą nas reprezentować w parlamencie! Była emocjonująca walka do samego końca. Choć Pomorze zawsze było bastionem Platformy Obywatelskiej, partii rządzącej udało się to zwycięstwo przełamać – dosłownie o włos – w okręgu gdyńsko-słupskim w wyborach do Sejmu. W okręgu nr 25 (Gdańsk) Koalicja Obywatelska pozostała niepokonana, choć najwięcej głosów spośród wszystkich kandydatów uzyskał kandydat PiS. W Senacie będą nas natomiast reprezentować wyłącznie kandydaci Koalicji Obywatelskiej – żaden kandydat PiS w żadnym z pomorskich okręgów nie uzyskał większości głosów. Oto nowi parlamentarzyści z Pomorza!

SENAT kartuski, bytowski, bytowski, kartuski, (powiaty: kościerski, kościerski, (powiaty: (Gdynia, powiat pucki) lęborski, wejherowski) lęborski,

Kazimierz Kleina człuchowski) chojnicki, Stanisław Lamczyk Sławomir Rybicki (Słupsk, powiaty: słupski, słupski, powiaty: (Słupsk, Okręg Wyborczy 62 nr. Okręg Wyborczy 63 nr. 60,02% głosów 46,81% głosów Okręg Wyborczy 64 nr. 60,95% głosów Koalicja Obywatelska Koalicja Obywatelska Koalicja Obywatelska kwidzyński) (Gdańsk, Sopot) (Gdańsk, (powiaty: gdański, malborski, sztumski, sztumski, malborski,

Bogdan Borusewicz tczewski) starogardzki, Ryszard Świlski Leszek Czarnobaj (powiaty: nowodworski, Okręg Wyborczy nr 67 Okręg Wyborczy 65 nr. 70,45% głosów Okręg Wyborczy 66 nr. 57,30% głosów 60,92% głosów Koalicja Obywatelska Koalicja Obywatelska Koalicja Obywatelska

Egzamin z demokracji? Zdany!

- Mnie uczyli, że demokracja to rządy większości. A teraz większość nie chodzi na wybory, więc co to za demokracja? - mówił nie tak dawno, bo podczas tegorocznych uroczystości rocznicowych podpisania Porozumień Sierpniowych był prezydent Lech Wałęsa. Trudno się z nim nie zgodzić, ale tę złą passę wreszcie udało się Polakom i Pomorzanom przełamać!

Niezależnie od poglądów, wszystkie ugrupowania polityczne Niestety, nie wszystkie części naszego województwa uda- w Polsce i wszystkie władze cieszyły się z wysokiej frekwencji w te- ło się przekonać, że udział w wyborach to sprawa wielkiej gorocznych wyborach parlamentarnych. W skali kraju wyniosła ona wagi. Najniższą frekwencję w regionie odnotowano w powiecie 61,74%. Co więcej, w każdym z 16 województw do urn wyborczych sztumskim – tu wyniosła ona zaledwie 47,22%. Drugie miejsce przyszła ponad połowa uprawnionych do głosowania. od końca należało do powiatu człuchowskiego – tam do urn wyborczych poszło niewiele ponad 51% uprawnionych. Wśród A jak na tle kraju wypadło Pomorze? Bardzo dobrze! gmin najsłabiej wypadła gmina Stary Dzieżgoń – tutaj zaledwie W naszym regionie frekwencja wyniosła powyżej średniej 38,63% mieszkańców wzięło udział w wyborach. – 63,46%. Najlepiej wypadło Trójmiasto: w Sopocie zagłosowało aż 74,32% uprawnionych (najlepszy wynik wśród pomorskich gmin), w Gdyni – 72,50%. Niewiele więcej, bo 72,54% wyniosła frekwencja w Gdańsku.

Prezydent miasta Aleksandra Dulkiewicz jeszcze przed wyborami apelowała do mieszkańców o udział w wyborach licząc na wynik co najmniej na poziomie 60%. Poinformowała, że stolica Pomorza bierze udział w „turnieju największych miast na najwyższą fre- kwencję” pod hasłem „Akcja Demokracja!”. W razie pobicia rekordu na mieszkańców miała czekać nagroda. I rekord padł! Dzięki temu w kolejny weekend każdy mógł skorzystać z bezpłatnego wejścia do Europejskiego Centrum Solidarności i gdańskiego ZOO.

8 aktualności

SEJM nr 25 (Gdańsk) 41,31% (6 mandatów) (6 41,31% Koalicja Obywatelska Okręg Wyborczy Jarosław Wałęsa Piotr Adamowicz Agnieszka Pomaska Sławomir Neumann Małgorzata Chmiel 61 805 głosów 41 795 głosów 39 103 głosy 25 202 głosy 13 557 głosów 32,10% mandaty) (4

Jerzy Borowczak Prawo i Sprawiedliwość Kacper Płażyński Jarosław Sellin Kazimierz Smoliński Tadeusz Cymański 5 491 głosów 89 384 głosy 29 834 głosy 10 993 głosy 8 019 głosów

Lewica Konfederacja 7,21% (1 mandat) (1 7,21% 13,47% (1 mandat)13,47% (1 36,43% mandatów) (5 (Gdynia, Słupsk) (Gdynia, Prawo i Sprawiedliwość Beata Maciejewska Michał Urbaniak Marcin Horała Piotr Müller 23 319 głosów 14 918 głosów Okręg Wyborczy nr 26 86 079 głosów 26 892 głosy 35,85% mandatów) (5 Koalicja Obywatelska Aleksander Mrówczyński Magdalena Sroka Janusz Śniadek Barbara Nowacka Henryka Krzywonos 16 726 głosów 9 349 głosów 9 342 głosy 88 833 głosy -Strycharska 14 508 głosów

Lewica 12,47% (2 mandaty) Zbigniew Konwiński Kazimierz Plocke Tadeusz Aziewicz Joanna Senyszyn Marek Rutka 13 286 głosów 12 627 głosów 9 385 głosów 36 405 głosów 7 929 głosów Konfederacja Konfederacja 7,30% (1 mandat) (1 7,30% 7,94% (1 mandat) (1 7,94% PSL Koalicja Polska Marek Biernacki Artur Dziambor 19 272 głosy 19 334 głosy 9 Nad polskie morze nie tylko w sezonie!

Hotel Lido położony w słonecznej Juracie na Półwyspie Helskim zaprasza do spędzenia urokliwych chwil na Wybrzeżu! Bliskość morza i sosnowych lasów tworzy wspaniałe warunki do harmonijnego wypoczynku i regeneracji.

Swoim gościom hotel oferuje: • 97 pokoi, w tym 1, 2, 3 osobowe, • 6 apartamentów, • 6 pokoi typu "studio", • restaurację i drink bar • monitorowany parking dla samochodów osobowych i autokarów • gabinet kosmetyczny Hotel organizuje konferencje, bankiety, wesela, chrzciny, komunie i inne imprezy okolicznościowe.

Komfort i miła atmosfera Hotelu Lido** sprzyja udanemu wypoczynkowi.

Kontakt: 84-141 Jurata ul. Wojska Polskiego 26 woj. pomorskie

tel: +48 (58) 675 25 54 +48 (58) 675 29 13 fax: +48 (58) 675 28 80 Recepcja: [email protected] Dział rezerwacji: [email protected] aktualności

Najwięksi przegrani tych wyborów Niektórym zabrakło szczęścia, innym dosłownie kilku głosów, inni ponieśli spektakularną porażkę... na własne życzenie. Wszystkich łączy jednak wynik wyborów zdecydowanie poniżej oczekiwań.

z kandydatem KO – Stanisławem Lamczykiem. Obywatelską, Zwiercan uzyskała bardzo sła- Na Drelicha głosowało 41,19% wyborców. by wynik. Z 7 879 głosami wyborców zajęła Dlaczego ostatecznie się nie udało? Może dopiero siódme miejsce wśród kolegów i ko- Pomorzanie wciąż mają w pamięci komentarz leżanek z listy. A mandatów PiS obsadził 5. wojewody po tragicznej nawałnicy w 2017 roku o „grabieniu liści” przez wojsko?

Sławomir Neumann. Choć ostatecznie objął mandat poselski, wielu uważa go za najwięk- szego przegranego tegorocznych wyborów parlamentarnych. Szef Platformy Obywatel- skiej na Pomorzu i „jedynka” listy Koalicji Obywatelskiej w okręgu gdańskim uzyskał Jan Kilian. Poseł z okręgu gdańskiego, podob- dopiero czwarty wynik wśród kolegów z li- nie jak Małgorzata Zwiercan, musiał obejść się sty – niewiele ponad 25 tys. głosów. Co było Waldemar Bonkowski. Były senator PiS po smakiem. Mimo czwartego miejsca na liście przyczyną tak słabego wyniku? Z pewnością wyrzuceniu z partii postanowił wystarto- i czterech mandatów uzyskanych przez PiS w dużej mierze zaważyły „taśmy Neumanna” wać w wyborach jako niezależny kandydat. w tym okręgu, Kilian uzyskał dopiero szósty opublikowane przez TVP na tydzień przed Niestety, poniósł spektakularną porażkę. wynik z liczbą 7 110 głosów. Wyprzedzili go wyborami. Słyszymy na nich posła mówiącego Przegrał zarówno z kandydatem KO Stani- koledzy z niższych miejsc – Tadeusz Cymański m.in. że „rzyga Tczewem”. Tczew „odwdzię- sławem Lamczykiem, jak i kandydatem partii i Kazimierz Smoliński. czył” się więc z nawiązką. rządzącej Dariuszem Drelichem. Pewnie ze zdumieniem odkrył, że nie ma zbyt wielu wiernych wyborców, gdyż – jak pokazuje jego wynik 12% - elektorat PiS pozostał wierny partii i zagłosował na oficjalnego kandydata partii rządzącej.

Ewa Lieder. Posłanka Nowoczesnej musi Dorota Arciszewska-Mielewczyk. Posłanka przełknąć gorycz porażki. Na liście Koalicji na Sejm III, IV, VII i VIII kadencji, senator VI Obywatelskiej w okręgu gdańskim startowała i VII kadencji tym razem startowała do Senatu z ostatniego miejsca i otrzymała znacznie i musiała uznać wyższość kontrkandydata – mniej głosów niż koledzy, którym udało się Kazimierza Kleiny z KO. Zagłosowało na nią pozyskać mandat. W obliczu ponad 60 tys. 39,98% wyborców. Co teraz zamierza robić Antoni Szymański. Były senator nie obronił głosów Jarosława Wałęsy czy ponad 40 tys. była już posłanka, która w polskim parlamen- honoru partii rządzącej, która całkowicie głosów Piotra Adamowicza, Lieder z wynikiem cie zasiadała przez wiele lat? Nie wiadomo. Na poległa w wyborach do Senatu i z Pomorza niecałych 4 tys. głosów nie miała szans na swoim koncie w medium społecznościowym nie będzie miała ani jednego przedstawiciela mandat. podziękowała wszystkim za oddane na nią w izbie wyższej parlamentu. Szymański z wy- głosy i dodała: „Praca z ludźmi i dla ludzi nikiem 42,70% głosów przegrał z wicemarszał- była zawsze podstawą mojej politycznej drogi. kiem województwa pomorskiego Ryszardem Mam nadzieję, że na tej drodze jeszcze nie raz Świlskim w Okręgu Wyborczym nr 66. się spotkamy”.

Andrzej Kobylarz. Poseł Kukiz'15 może mówić o wielkim pechu. Startując z pierwszego miejsca na liście PSL Koalicji Polskiej w okręgu gdańskim uzyskał sporo, bo prawie 7,5 tys Małgorzata Zwiercan. Posłanka Porozumie- głosów. Niestety, koalicja nie uzyskała wy- Dariusz Drelich. Urzędujący wojewoda po- nia Jarosława Gowina startująca z listy PiS maganego progu wyborczego 8%, więc nie morski też miał chętkę na senacką ławę. w okręgu gdyńsko-słupskim nie obroniła udało się wywalczyć ani jednego mandatu Niestety, podobnie jak koleżanka Arciszew- mandatu poselskiego. Mimo, że w tym okręgu w okręgu gdańskim. Zabrakło dużo, bo na ska-Mielewczyk, przegrał w swoim okręgu partia rządząca nieznacznie wygrała z Koalicją PSL zagłosowało zaledwie 5,9% wyborców.

11 aktualności

Na wydarzeniu gościł bp pomocniczy Archidiecezji Gdańskiej Zbigniew Zieliński Refleksja nad życiem ludzkim, jego kruchością i ostatecznym przemijaniem... „Inspiracja istnieje, ale musi Cię zastać przy pracy” mawiał Pablo Picasso. I chyba wszyscy, którzy uczestniczyli w koncercie „Pusta noc, gdy odchodzisz duszo”, dostrzegli niewyobrażalny nakład sił, pracy i talentów twórców tego wydarzenia.

19 października, w parafii pw. Św. Józefa i Judy w Rumi pomor- W trakcie trwania utworów muzycznych na sce- scy muzycy przenieśli nas w świat refleksji i zadumy nad życiem nie pojawiali się również aktorzy. Całości towarzyszyły i śmiercią. Widowisko słowno-muzyczne „Pusta noc, gdy odcho- wizualizacje autorstwa Artura Wyszeckiego i Wojciecha Ostrow- dzisz duszo” to nie tylko dawka wspaniałej muzyki, poezji i tradycji skiego. To co uczyniło projekt nietuzinkowym to połączenie kaszubskich, ale przede wszystkim lekcja etyki i filozofii. Przypo- słowa, obrazu, dźwięku w zestawieniu z ciszą oraz gry światła mnijmy, że światowa premiera wydarzenia miała miejsce rok temu. i nieuniknionych ciemności. Tym razem w nieco innym składzie artystów, Wojciech Rybakowski, Artyści „Pustej nocy” to swoiści edukatorzy, którzy nie tylko prezes Stowarzyszenia Misternicy Kaszubscy i reżyser, skłonił nas nauczyli nas czym była i jest w tradycji kaszubskiej pusta noc. do wyciągania wniosków oraz przypomniał, że życie toczy się tu To także mentorzy, prowadzący nas za rękę, pokazujący nieunik- i teraz. Kiedyś bowiem przeminie bezpowrotnie! nioność śmierci i wartość ludzkiego życia. Bo „Pusta noc” to nie tylko obrzęd kaszubski, ale bardzo dogłębna forma wypowiedzi Na koncercie w kościele parafialnym pw. Św. Józefa muzyków. Jak powiedziała solistka Katarzyna Bierecka: - Widowi- i Judy w Rumi wystąpili: Katarzyna Bierecka - sopran, sko słowno-muzyczne „Pusta noc” ma skłonić widzów do refleksji nad życiem ludzkim, jego kruchością i ostatecznym przemijaniem. Marcin Miloch - baryton, Wejherowski Chór Mieszany Wydarzenie jest o tyle ciekawe, że łączy klasyczne elementy kon- Camerata Musicale i Polska Filharmonia Kameralna certu symfonicznego z udziałem chóru, z bardziej nowoczesnymi Sopot pod dyrekcją Maestro Wojciecha Rajskiego. elementami jak przekaz multimedialny, czyli projekcje oraz efekty świetlne i dźwiękowe. Zadaniem nas, artystów jest pokazanie piękna

„Pustą noc” w tym roku tworzyli także Wejherowski Chór Mieszany Camerata Musicale i Polska Filharmonia Kameralna Sopot pod dyrekcją Maestro Wojciecha Rajskiego Solistka Katarzyna Bierecka

12 aktualności

Jarosław i Alicja Biereccy jak zawsze kibicowali swojej córce w kolejnym muzycznym projekcie Wydarzeniu towarzyszyły pokazy multimedialne i istoty naszych polskich, kaszubskich tradycji, które są warte kontynuacji! Kompozycję i aranżację wydarzenia objął swoimi skrzydłami Cezary Paciorek, akordeonista, pianista, uznawany przez magazyn Jazz Forum za numer jeden wśród polskich akordeonistów. Autorem tekstów jest Jerzy Stachurski, poeta dwóch języków - polskiego i kaszubskiego. Organizatorem projektu „Pusta noc” jest Stowarzy- szeni Katolickie Amatorskie Centrum Kultury w Gdyni Małym Kacku. Koordynowała go Monika Baran. A i sama instytucja jest zdecydowanie warta uwagi. Bo Katolickie Amatorskie Centrum Kultury promuje Katarzyna Bierecka - sopran, Marcin Miloch – baryton kulturę i sztukę opartą o wartości chrześcijańskie. Twórcy instytucji chcą też, aby Katolickie Amatorskie Centrum Kultury w Gdyni Małym Kacku powstało jako budynek, miejsce gdzie mogą spotykać się i czerpać z kultury i sztuki mieszkańcy Gdyni. Obecnie trwa zbiórka pieniędzy na budowę obiektu. Warto nadmienić, że „Pusta noc” to nie jedyny projekt realizowany przez Katolickie Amatorskie Cen- trum Kultury w Gdyni Małym Kacku. Organizacja co roku tworzy również projekt KURTYNA, czyli Przegląd Teatrów Amatorskich. W tym roku odbędzie się on po raz czwarty od 24 do 30 listopada, a Kościół pw. Chrystusa Króla w Gdyni Małym Kacku zamieni się w teatr. Każdego dnia widzowie będą mogli obejrzeć 3 spektakle. Wydarzenie zwieńczy sobotnia gala fina- łowa z wręczeniem nagród i koncertem Arki Noego. EP Odpowiedzialny za aranżację wydarzenia – Cezary Paciorek

Muzykom na scenie towarzyszyli aktorzy

13 aktualności

- Przede wszystkim życzę Wam wytrwało- ści. Gaude Mater Polonia. Ciesz się, matko Polsko, że masz takich szlachetnych mło- dych ludzi. Niech przez następne dziesięcio- lecia i stulecia ta pieśń rozbrzmiewa. Vivat Academia, vivant professores! Niech żyje nasze Gdańskie Seminarium Duchowne – mówił metropolita gdański abp Sławoj Leszek Głódź. Specjalne stypendia alumnom wręczyła starosta wejherowska Gabriela Lisius. Na zdjęciu wraz ze studentami GSD, metropolitą gdańskim abp Sławojem Leszkiem Głódziem oraz wicestarostą powiatu wejherowskiego Jackiem Thiel Pomorze w ogólnopolskiej czołówce! Kaszubskie wychowanie oparte na katolickich wartościach i silnych korzeniach polskiej tradycji oraz odpowiedni, mądrzy i wrażliwi przewodnicy duchowi sprawiają, że na Pomorzu wielu młodych chłopców odpowiada na Boże powołanie i decyduje się na najprawdopodobniej najtrudniejszą posługę – Bogu i bliźnim do końca życia. W tym roku aż 11 Pomorzan rozpoczęło edukację w Gdańskim Seminarium Duchownym i jest to jedna z najwyższych – jeśli nie najwyższa – frekwencja w kraju.

Uroczysta inauguracja roku akademickiego się w absolutnej ogólnopolskiej czołówce. To Po złożeniu przyrzeczenia studenci odebra- w GSD rozpoczęła się tradycyjnie mszą św. wielki dar Boga dla naszej archidiecezji oraz li indeksy od metropolity gdańskiego abpa w Bazylice Archikatedralnej w Gdańsku Oli- owoc chrześcijańskiego życia rodzin i pracy Sławoja Leszka Głódzia, rektora GSD ks. wie, której przewodniczył metropolita gdański wielu kapłanów w duszpasterstwie młodzieży, dra Krzysztofa Kinowskiego oraz dziekana abp Sławoj Leszek Głódź, a homilię wygłosił a zwłaszcza wśród ministrantów i lektorów. Wydziału Teologicznego UKSW ks. prof. dr. wykładowca teologii moralnej oraz b. rektor Drodzy klerycy, zwłaszcza wy, alumni I roku. hab. Piotra Tomasika. Podczas uroczystości GSD ks. prof. Jacek Bramorski. Po zakończeniu Wkroczcie w nowy rok formacyjny z radością wyróżniono też najlepszych alumnów. Spe- nabożeństwa studenci wraz z zaproszonymi i gorliwością. Z odwagą podążajcie za wa- cjalne stypendia wręczyła również starosta gośćmi udali się do Auli im. św. Jana Pawła II szymi marzeniami, wpisanymi w piękny Boży wejherowska Gabriela Lisius. Wykład inaugu- na oficjalną część uroczystości, którą otworzył plan, przygotowany dla każdego z was przez racyjny pt. „Wzrastanie ku dojrzałości" wygło- rektor Gdańskiego Seminarium Duchownego Stwórcę. Niestety nie wszyscy przyjaciele siła dr hab. Magdalena Błażek, prowadząca ks. dr Krzysztof Kinowski. Witając przybyłych Gdańskiego Seminarium Duchownego mogli w seminarium wykłady z psychologii. Na gości rektor seminarium wyraził swoją wielką być tego dnia w Auli Jana Pawła II. Na wyda- zakończenie uroczystości głos zabrał „go- radość, że w tym roku edukację i zarazem dro- rzeniu zabrakło m.in.: Amicus Noster Jakuba spodarz” seminarium, metropolita gdański gę do kapłaństwa rozpocznie aż 11 chłopców: Szadaja oraz Tadeusza Dzierzęckiego, którzy abp Sławoj Leszek Głódź, który podziękował - Biorąc pod uwagę niż demograficzny z powodów zdrowotnych lub rodzinnych byli studentom za ich aktywność, szczególnie tę w Polsce i trudny, niekiedy wręcz antypowo- nieobecni. W ich intencji wszystkich zgroma- naukową i twórczą oraz złożył życzenia na łaniowy klimat w niektórych środowiskach, dzonych poproszono o modlitwę. rozpoczynający się rok akademicki. jest to wynik, który napawa optymizmem. Wstąpienie alumnów do braci seminaryjnej MR Gdańskie Seminarium Duchowne znajduje przypieczętowała tradycyjna immatrykulacja.

Kanclerz Kapituły Stowarzyszenia Absolwentów Uniwer- W tym roku aż 11 alumnów rozpoczęło edukację w Gdańskim Seminarium Duchownym sytetu Gdańskiego doc. dr Henryk Jan Lewandowski

14 aktualności

Na zdjęciu m.in. prorektor ds. Nauki AWFiS dr hab. Władysław Jagiełło, prorektor ds. kształcenia i studenckich Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni dr inż. Mariusz Mięsikowski, rektor Kaszubsko -Pomorskiej Szkoły Wyższej w Wejherowie prof. dr hab. Marcin Pliński, rektor Akademii Muzycznej w Gdańsku prof. dr hab. Maciej Sobczak, były rektor GSD ks. prof. Jacek Bramorski, przewodniczący Zastępca prezydenta Wejherowa Arkadiusz Kraszkiewicz oraz regionu gdańskiego NSZZ „Solidarność" Krzysztof Dośla wiceburmistrz Rumi Marcin Kurkowski

Uroczyste wręczenie indeksu przez J.E. metropolitę gdańskie- Ks. infułat Stanisław Zięba oraz dyrektor Radia Plus Na wydarzeniu nie mogło zabraknąć byłego rektora GSD go abp. Sławoja Leszka Głódzia w Gdańsku ks. Maciej Kwiecień ks. prof. Grzegorza Szamockiego

Student I roku GSD w imieniu wszystkich alumnów podziękował metropolicie gdańskie- Gości uroczystości powitał rektor GSD ks. dr Krzysztof Kinowski (w środku) mu abp. Sławojowi Leszkowi Głódziowi

Od lewej: bp Zbigniew Zieliński, metropolita gdański abp Sławoj Leszek Głódź, starosta wejherowska Gabriela Lisius, bp Marcin Hintz. Na drugim planie: burmistrz Redy Krzysztof Krzemiński, radny miasta Gdańska Karol Rabenda, Z prawej szef gdańskiej NSZZ Solidarność senator Antoni Szymański Krzysztof Dośla

15 odkrywamy Pomorskie

Pamiątkowe zdjęcie samorządowców, którzy otrzymali unijne dofinansowanie z rąk marszałka Mieczysława Struka Transport, ekologia... i wiele więcej! Co można zrobić za 3 mln zł? Przy odpowiednim i mądrym rozdysponowaniu bardzo wiele! 13 samorządów z północnej części Pomorza za tę kwotę pochodzącą ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 ukończy aż 16 projektów. 10 października w Urzędzie Miasta Redy włodarze samorządów odebrali od marszałka województwa pomorskiego Mieczysława Struka symboliczne czeki.

Gospodarz uroczystości, burmistrz miasta Redy Krzysztof Krze- Budynki te charakteryzują się niską efektywnością energetyczną, miński powitał przybyłych samorządowców oraz radnych miasta ale wkrótce to się zmieni! Przeprowadzone prace będą polegały na Redy z przewodniczącym Kazimierzem Okrojem na czele, którzy dociepleniu przegród budynków, wymianie stolarki, modernizacji c.o. nie tylko zawsze licznie uczestniczą w tego typu wydarzeniach, ale i c.w.u. oraz montażu OZE. Głównym celem projektu jest zwiększenie też aktywnie działają na rzecz pozyskiwania funduszy i realizacji efektywności energetycznej wspomnianych budynków, co będzie sprzy- projektów na terenie miasta. -Przypadł nam dzisiaj zaszczyt gościć jać rozwojowi niskoemisyjnej gospodarki, wzrostowi bezpieczeństwa Was, drodzy samorządowcy, na bardzo przyjemnej i ważnej dla nas energetycznego i poprawie stanu środowiska naturalnego w Redzie. wszystkich uroczystości. Za chwilę odbierzemy symboliczne czeki na niemałe kwoty, i choć Reda nie jest tutaj liderem, to dla nas każde Najwyższą kwotę dofinansowania otrzymało natomiast pieniądze są ważne. Termomodernizacja i rewitalizacja to tematy, miasto Wejherowo. Za ponad 1,5 mln zł samorząd zrealizuje które w naszych samorządach są bardzo istotne. Ochrona środowi- ska, oszczędność energii i ciepła to coś, na co stawialiśmy i nadal projekt pt. „Rewitalizacja Śródmieścia Wejherowa”. stawiamy. Przywiązujemy do tego naprawdę dużą wagę i chcemy realizować tego typu projekty, a dzięki wsparciu finansowemu W ramach realizacji projektu zaplanowano m.in. zakup wy- możemy zrobić jeszcze więcej dobrego dla naszego samorządu i na- posażenia dla Klubu Integracji Społecznej, utworzenie punktu szych mieszkańców – mówił burmistrz Redy Krzysztof Krzemiński. „Aktywni +”. Punkt ten będzie skupiał lokalne inicjatywy rewi- Następnie głos zabrał marszałek województwa pomorskiego, który talizacyjne związane m.in. z zagospodarowaniem terenów zieleni podziękował władzom Redy za zorganizowanie spotkania, po czym i przestrzeni publicznych, realizacją wspólnych koncepcji dot. małej nadeszła ta najprzyjemniejsza część uroczystości, czyli przekazanie architektury, wspólnymi inicjatywami artystycznymi i innymi ini- symbolicznych czeków. Dofinansowanie otrzymały: miasta: Wejherowo, cjatywami pochodzącymi bezpośrednio od mieszkańców obszaru Rumia, Reda, Puck i Hel, gminy: Władysławowo, Puck, Wejherowo, objętego wsparciem. Projekt realizowany będzie do końca 2022 r. Szemud, Luzino, Jastarnia oraz powiaty: pucki i wejherowski. Na co A to nie jedyna dotacja dla stolicy powiatu wejherowskiego! Miasto samorządy przeznaczą środki unijne? otrzymało dodatkowo ponad 215 tys. zł na „Kompleksową termomo- dernizację budynków komunalnych w Wejherowie w celu znaczącego Miasto Reda otrzymało ponad 51 tys. zł. na realizację obniżenia zapotrzebowania energetycznego”. W ramach realizacji projektu pn. „Kompleksowa modernizacja energetyczna inwestycji prawdziwą eko-przemianę przejdzie aż 14 komunalnych wielorodzinnych budynków mieszkalnych, dzięki czemu poprawi się budynków stanowiących własność Gminy Miejskiej Reda”. ich efektywność energetyczna. Zakończenie projektu zaplanowano Termomodernizację przejdzie aż 5 budynków użyteczności w sierpniu 2022 r. Wśród beneficjentów znaleźli się również: gmina publicznej i komunalnych (m.in. Przedszkole „Akademia Jastarnia, gmina Władysławowo, gmina wiejska Wejherowo, gmina Szemud, gmina Luzino, miasta Rumia, Puck i Hel, powiat wejhe- Pana Kleksa” i „Przy Parku", budynek komunalny przy ul. rowski, pucki i gmina wiejska Puck. Wodociągowej 68 i 70, budynek Ochotniczej Straży Pożarnej). IT

- To, że mogliśmy się tutaj dzisiaj z Państwem spotkać i przekazać dodatkowe kwoty dofinansowania wynika z kilku okoliczno- ści. Od kiedy samorządowcy składali pierwsze wnioski o dofinansowania tych projektów, minęło dużo czasu, bo nawet kilka lat. Wiele się od tego czasu zmieniło, m.in. wartości przedsięwzięć, zmiany zakresów finansowania. Ponadto odnotowuje- my teraz bardzo przychylny kurs złotówki, dzięki czemu po przeliczeniu kwot z euro mamy więcej złotych, większą alokację gotówkową, którą możemy Państwu przekazać. Inflacja zwiększyła też wartość projektów, gdyż podrożały materiały i wykonanie, więc ten dodatkowy zastrzyk gotówki jest tym projektom bardzo potrzebny. Unii Europejskiej bardzo zależy na tym, żeby promować wydatkowanie środków unijnych na te cele, które są przedmiotem tych dofinansowań. Unia Europej- ska stawia na ekologiczne rozwiązania, redukcję dwutlenku węgla, efektywność energetyczną, odnawialne źródła energii, ale też transport publiczny i wszystkie jego aspekty – mówił marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk.

16 odkrywamy Pomorskie

Marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Stuk przybył na zaproszenie przewodniczącego Rady Miejskiej w Redzie Kazimierza Okroja oraz burmistrza Redy Krzysztofa Krzemińskiego

W gminie Puck eko-metamorfozę przejdzie aż 6 gminnych obiektów tj. budynki: Ochotniczej Straży Pożarnej w Połczynie, Szkoły Podstawo- wej w Gnieżdżewie, Szkoły Podstawowej w Połczynie, Szkoły Podsta- wowej w Mieroszynie, Szkoły Podstawowej w Swarzewie oraz budynek Wiejskiego Domu Kultury w Strzelnie. Na ten cel gmina otrzymała z funduszy unijnych ponad 86 tys. zł.

Na wydarzenie przybyli radni Rady Miejskiej w Redzie

Symboliczny czek od marszałka województwa Symboliczny czek burmistrzowi Redy Krzysztofowi pomorskiego Mieczysława Struka odbiera wiceburmistrz Dofinansowanie odebrała zastępca prezydenta Krzemińskiemu wręczył marszałek Mieczysław Struk Rumi Marcin Kurkowski Wejherowa Beata Rutkiewicz

Dofinansowanie dla powiatu wejherowskiego odebrali: starosta Dofinansowanie otrzymuje gmina Luzino Prezes Zarządu GOM Michał Glaser. Obok Halina – Gabriela Lisius oraz wicestarosta Jacek Thiel Grzeszczuk – zastępca burmistrza Redy

Gmina Puck otrzymała dofinansowa- Przemawia marszałek województwa pomorskiego Mieczy- nie na eko-metamorfozę 6 gminnych sław Struk. Obok przewodniczący Rady Miasta Reda, prezes Dofinansowanie dla powiatu puckiego odebrał wicestarosta Tomasz obiektów. Symboliczny czek odebrał Zarządu Forum Przewodniczących Rad Gmin i Powiatów Herrmann gospodarz gminy, wójt Tadeusz Pomorza Kazimierz Okrój Puszkarczuk 17 odkrywamy Pomorskie

B. prodziekan WSTiH doc. dr Henryk Jan Lewandowski Przed nimi kolejny rok nauki i wyzwań!

Praca z człowiekiem, a przede wszystkim dla człowieka to zawsze duże wyzwanie. A przecież do takich właśnie należy profesja branży hotelarskiej i turystycznej. Obsługa codziennie styka się z innym człowiekiem, ale przecież ludzie są różni, mają różne charaktery, potrzeby i wymagania. Sprostać im to nie lada sztuka!

Dlatego wszyscy nieustraszeni, którzy chcą pracować w branży całym świecie. B. prodziekan WSTiH złożył na ręce kadry dydaktycznej turystycznej muszą odebrać solidne wykształcenie, które przygotuje gratulacje z okazji rozpoczynającego się roku akademickiego oraz ich do nawet najbardziej ekstremalnych sytuacji. Takie przygotowanie złożył życzenia całej społeczności uczelni. - Pragnę złożyć serdeczne do zawodu przyszli hotelarze odbierają w Wyższej Szkole Turystyki podziękowania i wyrazy uznania za ogromne zaangażowanie w rozwój i Hotelarstwa w Gdańsku. W połowie października cała społeczność naszej Alma Mater. Życzę dalszych sukcesów i wytrwałości w pracy akademicka oraz zaproszeni goście zainaugurowali uroczyście nowy dydaktycznej dla dobra uczelni oraz wszelkiej pomyślności w życiu rok 2019-2020 w Hotelu Hilton w Gdańsku. Miejsce nieprzypadkowe, osobistym. Wszystkim studentom życzę powodzenia w nowym roku bo przecież hotel to przyszłe miejsce pracy wielu absolwentów uczelni. akademickim i serdecznie gratuluję – powiedział podczas uroczystości Podczas uroczystości inaugurującej głos oprócz władz uczelni zabierali doc. dr Henryk Jan Lewandowski. także goście specjalni, jak były wykładowca WSTiH doc. dr Henryk Jan Zgodnie z akademicką tradycją podczas uroczystości ślubowanie Lewandowski. Warto nadmienić, że spod skrzydeł znawcy branży tury- złożyli studenci pierwszego roku, którzy tym samym zostali oficjalnie stycznej wyszło przez lata wielu znakomitych hotelarzy i specjalistów przyjęci do grona społeczności akademickiej. Wręczono również na- ds. turystyki. Za sprawą doc. dra Lewandowskiego studenci WSTiH grody i dyplomy dla najlepszych studentów, a uroczystość zakończyła przez lata mieli możliwość odbywać praktyki w wielu miejscach na tradycyjnie pieśń „Gaude Mater Polonia”. Lewica wróciła na Wiejską Zwolennicy lewicy w Polsce wreszcie mają powody do zadowolenia! W tegorocznych wyborach do Sejmu RP, SLD, Wiosna, Razem i PPS, uplasowały się na trzecim miejscu z dobrym wynikiem – 11,9%.

Czy zatem na Wiejskiej posłowie lewej strony, będą w stanie zaakcentować nieco aspektów swojego programu wyborczego? Jeszcze przed 13 października zdecydowanie opowiadali się np. za kontynuacją programu 500+, wprowadzeniem zerowego ZUS przez 18 miesięcy dla firm zatrudniających pierwszego i drugiego pracownika, obniżeniem VAT do 21% (w pozostałych przypadkach wysokość składki na ZUS miałaby być uzależniona od miesięcznych przychodów firmy), wprowadzeniem pełnopłatnego i obowiązkowego urlopu dla obojga rodziców w minimalnym wymiarze 12 tygodni. Czy coś jeszcze lewica zaproponuje Polakom i polskim przedsiębior- com? Szczególnie tym małym i średnim, które są głównym żywicielem budżetu państwa. - Obiecaliśmy swoim partiom, obiecaliśmy do której polska lewica Polskę wprowadziła. wyników szef SLD Włodzimierz Czarzasty. lewicy, że wrócimy do Sejmu. To jest wielki Bądźcie z tego dumni. (…) Przez cztery lata Lewica, jak każda partia zasiadająca w Sej- sukces. Będziemy mogli przedstawiać swój będziemy przygotowywali najlepsze programy. mie będzie mogła wychodzić z inicjatywą program. Będziemy mogli bronić konstytucji, Będziemy się przygotowywali do najlepszego ustawodawczą. Pole manewru nie jest duże, którą Polsce dała polska lewica. Będziemy rządzenia. Chyba, że Ipsos się pomylił i będzie- ale zawsze... mogli mówić o Europie i Unii Europejskiej, my rządzili – powiedział zaraz po ogłoszeniu

18 odkrywamy Pomorskie

Idealna sylwetka bez wysiłku? To możliwe! Słodycze, fast foody, nieregularne posiłki i siedzący tryb życia – to tylko kilka z wielu powodów przez które tyjemy. Gromadzenie tkanki tłuszczowej może zająć nam zaledwie kilka miesięcy, a jej definitywne pozbycie i powrót do formy dwa lub trzy razy dłużej. Jest to na domiar złego okraszone katorżniczymi dietami, bo nagle zamiast pysznej kremówki trzeba zjeść sałatę, chude mięso i coś, co przypomina trociny. Wylewanie potu na siłowni jest również wskazane!

I w ten oto sposób przepis na redukcję wagi gotowy. No może trochę żartobliwie podeszliśmy do tematu, ale bez ujemnego bilansu kalorycznego i aktywności fizycznej nie ma mowy o redukcji wagi. A iluż to z nas próbowało zgubić zbędne kilogramy bezskutecznie... Wymaga to bowiem czasu, pracy i samozaparcia. A gdyby tak dało się szybko i bez wysiłku...

Mamy dobre wieści: jest to możliwe. Oczywiście nic nie zastąpi trzymania diety i ruchu, ale można się „wspomóc” najnowocze- śniejszą technologią. Jedno z takich „cudeniek” w kraju znajduje się niedaleko serca Pomorza, w Tczewie. Takie urządzenie znajduje się w ZOZ Medical w Tczewie. BTL EMSCULPT, bo o nim mowa pozwala na pozbycie się tłuszczu i pięknie rozbudowuje mięśnie... A wszystko to bez wysiłku i potu, leżąc i odpoczywając! Należy zaznaczyć, że jest to jedyny nieinwazyjny system do rzeźbienia mięśni i redukcji tkanki tłuszczowej. BTL Ta informacja wywołuje silną reakcję uwolnienia energii i ponad- maksymalną lipolizę. W bliskim sąsiedztwie kurczących się mięśni, EMSCULPT to pierwsza na rynku maszyna, która wykonuje m.in. z powodu zwiększonego przepływu krwi w tkance tłuszczowej, lifting pośladków, zwiększa ich jędrność i muskulaturę, dochodzi do nagromadzenia wolnych kwasów tłuszczowych (FFA), a także wyszczupla talię i rzeźbi brzuch. Rozwiązanie a ich nadmiar wywołuje rozpad komórek tłuszczowych. Uwolniony w ten sposób z adipocytów tłuszcz jest w naturalny sposób meta- idealne dla fanów szczupłej ale wysportowanej sylwetki. bolizowany i wydalany z organizmu. Taki trening jest nieosiągalny w trakcie wykonywanych samodzielnie ćwiczeń fizycznych, nie tylko ze względu na ich rekordową liczbę, ale i wielokrotnie dłuższe trwanie poszczególnych skurczów. Jaki to daje efekt? Tkanka mięśniowa musi przystosować się do tak ekstremalnego treningu, dlatego pod wpływem ponadmaksymalnych skurczów przebudowuje swoją strukturę. Wy- twarza nowe włókna mięśniowe, zwiększa gęstość i objętość mięśni, co powoduje, że są one większe, lepiej napięte i bardziej widoczne.

Komu dedykowany jest zabieg? Zapraszamy do zapoznania się ze wskazaniami do jego zastosowania: • Wiotki, nieumięśniony brzuch i talia • Płaskie, wiotczejące, opadające pośladki • Słabe mięśnie brzucha • Niewielkie złogi tłuszczu w rejonie pośladków, tali, brzucha • Rozstęp mięśni prostych brzucha po ciąży i porodzie • Nieregularna powierzchnia brzucha lub pośladków po liposukcji • Kurczenie się i osłabienie mięśni związane z wiekiem • Przygotowanie do treningów w przypadku osłabionych mięśni. BTL EMSCULPT można zatem nazwać przełomowym urządze- niem modelującym sylwetkę. Jako jedyne urządzenie na świecie jednocześnie rozbudowuje mięśnie i błyskawicznie spala tłuszcz. A robi to w sposób całkowicie nieinwazyjny i bezbolesny. Żadna inna technologia modelowania sylwetki nie jest w stanie rozbudowywać mięśni. Takiego efektu nie daje ani liposukcja, ani lipoliza, ani zabiegi z radiofrekwencją czy ultradźwiękami. To prawdziwa innowacja i pierwsza taka technologia na rynku. O sile zabiegu niech świadczy fakt, że w ciągu 30 min nasze mięśnie wykonują pracę porównywalną do 20 000 brzuszków lub przysiadów!

Brzmi prawie niemożliwie! Nie do końca, wystarczy bowiem wie- dzieć na czym polega praca urządzenia i co robi z naszym ciałem. Otóż w trakcie jednego zabiegu zastosowana w urządzeniu energia HIFEM wywołuje ponad 20 tysięcy niezwykle intensywnych skur- czów mięśni, tzw. skurczów supramaksymalnych. Mózg otrzymuje wtedy informację, że potrzebna będzie ekstremalna ilość energii.

19 odkrywamy Pomorskie

Czego potrzebuje każda Panna Młoda i każdy Pan Młody? Za nami kolejne targi „Ślub i Wesele” organizowane w Ergo Arenie przez branżowy kwartalnik „Weselnik”. Pary odwiedzające liczne stanowiska mogły nie tylko znaleźć tu idealnego fotografa, zespół, florystę czy cukiernię, ale też skorzystać z porad ekspertów.

Wiele par nie wiedziało, czego potrzebuje ani jak to zorganizować – począwszy od stroju w tym najważniejszym dniu aż po detale. No właśnie, skoro już o stroju mowa, to wiado- mym jest, że Para Młoda musi w dniu ślubu wyglądać najpiękniej. I o ile suknia Panny Młodej pozwala bez trudu wyróżnić jej się z tłumu gości, to już strój Pana Młodego jest zazwyczaj problematyczny. O to, jak powinien wyglądać Pan Młody w najważniejszym dniu swojego życia zapytaliśmy podczas targów wybitnego znawcę – mistrza krawiectwa Jaro- sława Konaszewskiego, który stroje (także dla panów z wyższych sfer) tworzy od dziesiątek lat. -Pan Młody przede wszystkim powinien się wyróżniać. Nie może być tak, że gość wchodzi na salę i nie potrafi wskazać Pana Młodego, Mistrz krawiectwa Jarosław Konaszewski oraz Kamil Werochowski bo wszyscy mężczyźni wyglądają tak samo. go powinien być spójny z koncepcją wesela, np. że chce się ubrać na zielono, my możemy Pan Młody powinien wyglądać tak, że kiedy dominującą kolorystyką, miejscem. Np. na mu zaoferować kilka milionów odcieni zie- ktoś patrzy na salę pełną gości, od razu po- ślub w stylu królewskim, które odbywać się lonego, kilka tysięcy próbników, dziesiątki trafi wskazać najważniejszego w tym dniu będzie w zamku mamy strój zaprezentowany tysięcy możliwych krojów i możemy dopaso- mężczyznę – mówi Jarosław Konaszewski. tutaj – czarno-złoty z prawdziwym 24-karato- wać każdy detal. Dlatego zawsze stoimy za A jak wybrać, jak wymyślić, czy może lepiej wym złotem – dodaje Jarosław Konaszewski. klientem i zadajemy pytanie: czego oczekuje? wymarzyć taki kostium? -Strój Pana Młode- W zakładzie krawieckim Jarosława Kona- - dodaje uczeń mistrza Konaszewskiego Kamil szewskiego panowie mogą przyjść z każdym, Werochowski. nawet najbardziej szalonym i nietuzinkowym Warto nadmienić, że zakład krawiecki pomysłem. Na nawet najbardziej wymagające- Jarosława Konaszewskiego posiada w swo- go klienta czekają dziesiątki tysięcy kolorów, im asortymencie nawet oryginalne włoskie wzorów i tkaniny najwyższej jakości. -Jeste- tkaniny inspirowane twórczością wybitnego śmy krawiectwem miarowym i specjalizujemy surrealisty i wizjonera Salvadora Dali! Tak się w zadawaniu pytań i spełnianiu fantazji, szerokiej oferty połączonej profesjonalnym nie stricte szyciu, bo od typowego szycia jest podejściem do klienta i atrakcyjną ceną nie krawiectwo masowe, na którym być może nie- znajdzie się w żadnym sklepie oferującym którym zależy. Nam zależy przede wszystkim masowe szycie ani nawet w żadnym innym na realizowaniu wizji klienta i spełnianiu zakładzie krawieckim na Pomorzu. Tego wła- marzeń. Kiedy klient przychodzi do nas i mówi śnie potrzebuje każdy Pan Młody. Mistrzowskie malarstwo nieustannie zachwyca! Czy „złote czasy” dla malarstwa się skończyły? Czy dzisiaj dzieła na płótnie nie potrafią już zachwycać zwykłego odbiorcy? Absolutnie nie! Dzieła pędzla wielkich mistrzów cieszą się wciąż powodzeniem i zachwytem nie tylko znawców sztuki, ale także przeciętnego odbiorcy. Właściciele Galerii Sztuki SAS w Gdańsku przy ul. Szerokiej 18/19 przekonują, że każdego dnia progi galerii odwiedzają tłumy gości, by chociaż przez chwilę popatrzeć na wspaniałe dzieła na płótnie.

Choć w galerii znajdziemy arcydzieła wielu znanych polskich malarzy, jak Zenon Aniszewski czy Zdzisław Zaborowski, największym zaintere- sowaniem gości cieszy się obraz autorstwa prof. Macieja Świeszewskiego przedstawiający małpę w kartonowym pudełku porzuconym gdzieś na zielonej łące. Obraz intryguje i zmusza do myślenia. Każdy z gości stara się odkryć, co autor miał na myśli? Małpy od zawsze znajdują szczególnie miejsce w malarstwie mistrza Świeszewskiego. Najczęściej olbrzymich roz- miarów szympans zajmuje pierwszy plan, otoczony mikroskopijnej wielkości bibelotami i detalami. Co takim wyrazem autor chce przekazać odbiorcy? To pewnie wie tylko on. Ale na jednym z obrazów z małpą w roli głównej znaleźć można maleńki, prawie niewidoczny podpis: „Portret Autora”. Czy zatem sam autor kryje się pod postacią małpy na każdym obrazie? A może każdy szympans symbolizuje coś innego? Każdy, podobnie jak wielu innych gości może odwiedzić Galerię Sztuki SAS i patrząc na dzieło prof. Macieja Świeszewskiego spróbować je zinter- pretować. Kto wie, może w końcu ktoś odkryje tajemnicę autora?

20 odkrywamy Pomorskie

Gdzie na Pomorzu można rodzić po ludzku?

Niestety, polskie szpitale wciąż nie kojarzą nam się dobrze. Nie chodzi tu tylko o poziom i jakość leczenia, ale również o same wnętrza. Szare lub białe, smutne i nieprzyjemne pogarszają tylko samopoczucie pacjentek, które nie sprzyja powrotowi do zdrowia. A przecież tak być nie musi!

Na szczęście coraz więcej placówek szpitalnych zdaje sobie sprawę z tego, jak ważne jest stworzenie pacjen- towi przyjaznych, niemal domowych warunków. Tak jest np. na nowo wyremontowanym Oddziale Położni- czo-Ginekologicznym w Powiatowym Centrum Zdrowia w Malborku. Gdy tylko wejdzie się na tamtejsze sale, ma się jedno wrażenie: jak w domu! Takie samo wrażenie mają pacjentki rodzące na nowym oddziale, które swoje zadowolenie wyraziły poprzez głosy w ankietach i ran- kingach. Tym samym Oddział Położniczo-Ginekologiczny W tak komfortowych warunkach kobiety mogą regenerować się po porodzie w malborskim szpitalu obecnie jest na pierwszym miejscu spośród wszystkich pomorskich placówek w rankingu prowadzonym przez Fundację „Rodzić po ludzku”. -Cieszy nas przede wszystkim to, że nasze działania prowadzone od kilku lat zostały docenione przez pacjentki i pozytywnie ocenione – mówi prezes Powiatowego Centrum Zdrowia w Malborku Paweł Chodyniak. Obecnie na trakcie porodowym malborskiego szpitala znajdują się 2 sale porodowe jednołóżkowe z łazienkami natomiast na oddziale położniczym znajdują się 3 sale dwułóżkowe i 1 sala jednołóżkowa. Wszystkie sale są wyposażone w łazienki. To jednak nie koniec prac na oddziale, gdyż planuje się powstanie kolejnych dwóch sal. Oddział nie tylko jest wyposażony w nowoczesny sprzęt medyczny, ale pacjentki cenią go przede wszystkim za przyjazne wnętrza, zupełnie nieprzypominające szarych i smutnych murów szpitalnych, których w Polsce są niestety tysiące. -Mimo, że pracowałem w wielu miejscach, to szczególną uwagę zwracam na to, że tutaj warunki są znacznie bardziej kameralne z możliwością dłuższego kontaktu z pacjentką. Dla pacjentek też jest to o wiele bardziej komfortowa sytuacja – mówi ordynator Oddziału Położniczo-Ginekologicznego lek. med. Janusz Zalewski. Sala porodowa Choć za modernizację oddziału odpowiadają rzecz jasna władze szpitala, to pomysł stworzenia iście domowych warunków dla rodzących wyszedł od pracowników od- działu, w szczególności pielęgniarek położnych. - Naszą inspiracją była Warszawa, gdzie zaczęły powstawać tzw. domy narodzin. Z lekką zazdrością patrzyłyśmy na te domy, które były urządzone w stylu bardziej domowym. Wtedy wpadłyśmy na pomysł, żeby nasze sale również wyglądały bardziej domowo, żeby pacjentki się u nas dobrze czuły – mówi pielęgniarka koordynująca Oddział Noworodkowy Małgorzata Zasempa. Efekt przeszedł naj- śmielsze oczekiwania zarówno personelu jak i pacjentek. Oprócz przyjaznych wnętrz i nowoczesnego sprzętu pacjentki Oddziału Położniczo-Ginekologicznego w Malborku mogą również liczyć na profesjonalną opiekę wykwali- fikowanego personelu, który na dodatek ma sobie coś, co w tym zawodzie i kontakcie z pacjentem ma ogromne znaczenie – duże pokłady empatii i ludzkiego podejścia do drugiego człowieka. Wbrew powszechnie panującej opinii, na Pomorzu można więc rodzić po ludzku.

Sala po porodzie 21 odkrywamy Pomorskie

Jedną z nowo powstałych inwestycji w ramach BO w Wejherowie jest świetlica osiedlowa przy ul. Mostnika na Osiedlu Sucharskiego Co nowego (powstanie) w Wejherowie? Choć mieszkańcy Wejherowa na brak inwestycji nie mogą narzekać, to tym razem przyjrzymy się tym, których inicjatorami i twórcami są właśnie wejherowianie. Mieszkańcy swoimi głosami rozstrzygnęli, które projekty zgłoszone w ramach Budżetu Obywatelskiego 2019 zostaną zrealizowane. A jest ich naprawdę dużo!

W tym roku miasto przeznaczyło 1 mln głosy i zdecydowali o kolejnych inwestycjach powstanie w ich mieście, na ich osiedlu, zł na realizację projektów w ramach Bu- i wydarzeniach realizowanych w mieście. a może nawet pod ich oknem. Czy nie warto dżetu Obywatelskiego, z czego 900 tys. zł Wejherowianie po raz kolejny pokazali, że mieć na to wpływ? na projekty inwestycyjne, a 100 tys. zł na chcą aktywnie uczestniczyć w zarządzaniu Największą popularnością cieszyły się nieinwestycyjne. Maksymalna wartość pro- budżetem miejskim i mają na to pomysły – w tym roku, podobnie jak w poprzednich jektu inwestycyjnego nie może przekroczyć mówił prezydent. – inwestycje związane z szeroko pojętym 200 tys. zł, a nieinwestycyjnego – 10 tys. Władze miasta cieszyły się również z fre- sportem. Wejherowianie chcieli budowy lub zł. W ostatecznym głosowaniu wejhero- kwencji w głosowaniu, która wyniosła co modernizacji boisk sportowych, organizacji wianie wybrali do realizacji 16 spośród 20 prawda nieco ponad 21%, ale i tak była zawodów w piłce nożnej, koszykówce, czy zgłoszonych projektów - 6 inwestycyjnych najwyższa spośród wszystkich samorzą- nauki pływania. Przypomnijmy, że w ciągu i aż 10 nieinwestycyjnych. Radości z dużej dów Stowarzyszenia Obszar Metropolitalny czterech edycji BO w Wejherowie wybudowa- aktywności mieszkańców nie krył podczas Gdańsk-Gdynia-Sopot. Budżet Obywatelski no m.in. 5 boisk sportowych, wielofunkcyjne ogłoszenia wyników prezydent Wejherowa to inicjatywa mająca zaledwie kilka lat, więc Centrum Sportu Tytani, drogi osiedlowe Krzysztof Hildebrandt. - Aktywność spo- najprawdopodobniej mieszkańcy jeszcze nie i parkingi. Powstało też kilka projektów łeczna ze strony mieszkańców Wejherowa zdają sobie sprawy z wagi ich głosu, choć nieinwestycyjnych, jak np. impreza sportowa była duża i to ze strony wnioskodawców, trzeba przyznać, że z roku na rok zaintere- Wejher Cross Games czy projekt edukacyjny którzy wypracowali ciekawe projekty i ze sowanie mieszkańców jest coraz większe. dla dzieci „Zielona Szkoła – uczymy dzieci strony wejherowian, którzy oddali swoje I powinno, gdyż w BO decydują o tym, co dbania o przyrodę”.

Projekty inwestycyjne, które zostaną zrealizowane Projekty nieinwestycyjne, które zostaną zrealizowane w ramach BO 2019: w ramach BO 2019 w Wejherowie: 1. „UMIEM PŁYWAĆ" - Nauka pływania dla dzieci i młodzieży w wieku 7-15 lat 1. Budowa boiska do piłki nożnej II etap na os. Sucharskiego plac mieszkających w Wejherowie, autor: Piotr Bławat, 1600 głosów im. Ryszarda Jakubka, autor: Dariusz Kreft, 1638 głosów 2. Pierwsza pomoc dla każdego, autorka: Katarzyna Dowgan, 1517 głosów 2. Bezpieczne miasto – sprzęt dla Ochotniczej Straży Pożarnej 3. Warsztaty integracyjno-rozwojowe na os. Sucharskiego, autorka: Iwona Musiał, 1464 w Wejherowie, autor: Kamil Groth, 1489 głosów głosów 3. „Rowerowe miasteczko" - budowa wiaty rowerowej wraz 4. „Szkoła łączy pokolenia” – Festyn Szkoły Podstawowej nr 9 z okazji 50 rocznicy z częściowym zagospodarowaniem terenu obejmującym powstania budynku na Osiedlu 1000 lecia PP 15, autorka: Lilianna Breen, 924 głosy stacjonarne miasteczko ruchu drogowego wraz z kreatywną strefą 5. Dziecięca Wejherowska Liga Piłki Nożnej – WLPN Kids 2020, autor: Tadeusz Ciapa, gier podwórkowych przy Szkole Podstawowej nr 11 im. Teodora 395 głosów Bolduana w Wejherowie, autorka: Izabela Sikora, 1159 głosów 6. Spichlerz Sztuki 2020, autor: Artur Wyszecki, 268 głosów 4. „Wejherek" – od przedszkola do seniora, autor: Leszek 7. Srebrna Nitka rozplata wspomnienia wejherowian, autorka: Beata Myszka, 264 głosy Szczypior, 738 głosy 8. Międzynarodowy Turniej Koszykówki Młodzików – Wejher Cup 2020, autor: 5. Budowa boiska do piłki nożnej przy Osiedlu Dzięcielskiego, Bartłomiej Woźniak, 205 głosów autor: Mariusz Łupina, 627 głosów 9. Rodzinne z bajkami zgrywanie, autor: Krzysztof Powałka, 149 głosów 6. Modernizacja boiska przy ul. Granicznej, autor: Anna Musiałek, 10. Otwarte Biegi Przełajowe/Nordic Walking – VI Memoriał im. Macieja Kanteckiego, 617 głosów autorka: Aneta Kłosińska, 131 głosów.

czytaj nas również na www.wieczorpomorze.pl

22 odkrywamy Pomorskie

Takiego oka na Kaszuby pozazdrości Pomorze! Już kilka miesięcy minęło od informacji, że gmina Karsin wzbogaci się o kolejną atrakcję turystyczną. Mowa o wieży widokowej, której wysokość wyniesie 40 m i będzie to drugi po Wieżycy najwyższy punkt widokowy Kaszub.

Po kilku tygodniach od rozpo- do obsługi ruchu turystycznego częcia inwestycji można śmiało i edukacji ekologicznej z izbą wysta- powiedzieć, że prace idą zgodnie wową, punktem sprzedaży pamiątek z harmonogramem. Projekt pn.: i toaletami. Powstanie też parking „Ochrona i popularyzacja wartości dla samochodów oraz autokarów. przyrodniczych Wdzydzkiego Parku Na szczycie wieży zamontowane Krajobrazowego poprzez budowę zostanie łącznie 8 kamer. Cztery wieży widokowej i budynku edukacji kamery, po jednej z każdej strony ekologicznej w Przytarni gm. Karsin” tarasu widokowego, będą służyć wkracza w decydującą fazę. Gotowe do udostępniania podglądu z wieży są już bowiem fundamenty pod wie- online. Pozostałe będą służyć do mo- żę, a prace skupiły się na budowie nitorowania terenu wokół inwestycji. budynku edukacji ekologicznej, wiat Dla zwiększenia bezpieczeństwa, na zaplanowanym terenie rekreacyj- na dachu wieży Lasy Państwowe nym oraz infrastrukturze towarzy- wiosną 2020 r. dodatkowo zamon- szącej. W tym czasie w Zakładzie tują obrotową kamerę termowizyjną, Budowy Maszyn Zremb wykonano która służyć będzie do lokalizowa- elementy konstrukcji stalowych wie- nia zagrożeń pożarowych w oko- ży. Po całkowitym zamontowaniu licznych lasach. Warto nadmienić, elementów i uprzątnięciu terenu pla- że samorząd karsiński na budowę nuje się oddanie wieży do użytku wieży przeznaczył ponad 2,5 mln w listopadzie bieżącego roku. zł z czego 1,7mln zł (66%) pochodzi Wysokość wieży wyniesie 40 me- z dotacji ze środków Unii Europej- trów i będzie to drugi po Wieżycy skiej w ramach Regionalnego Progra- najwyższy punkt widokowy Kaszub. mu Operacyjnego dla Województwa Znajdą się na nim dwa podesty wi- Pomorskiego. Głównym wykonawcą dokowe, na wysokościach 27 i 37 robót jest firma Vic-Mar Sp. z o.o. metrów. Przy wieży stanie budynek z Kobylnicy.

Najlepsze drogi prowadzą do... Kosakowa? Choć stan ogólnopolskich dróg pozostawia niestety wiele do życzenia, to samorządy, szczególnie pomorskie z tą bolączką sobie radzą. Jest więc duża szansa, że już wkrótce gmina Kosakowo zasłynie tym, że na jej terenie będą najlepsze drogi spośród okolicznych samorządów. Wraz z końcem wakacji i ruchu turystycznego ruszyły lub ruszą w najbliższym czasie inwestycje drogowe, które na kolejny sezon wakacyjny będą jak znalazł. Wszak do gminy Kosakowo co roku zjeżdżają tłumy wczasowiczów, którzy chcą zaczerpnąć nadmorskiego powietrza i kąpieli słonecznych z dala od wielkomiejskiego szumu.

Najważniejszą z wspomnianych inwestycji jest trwający już kom- sakowo. Niedawno samorządom udało się uzyskać dofinansowanie pleksowy remont fragmentu ul. Morskiej – jedynej drogi prowadzącej na realizację tego zadania z Funduszu Dróg Samorządowych, które do Rewy, która w okresie letnim przeżywa prawdziwe oblężenie. wyniosło 50% całkowitych kosztów. Pozostała część została pokryta Komfort kierowców zwiększy poszerzenie jezdni na odcinku ok. 700 przez powiat i gminę. Łączny koszt zamknie się w kwocie około 761 metrów. Ponadto zostanie wymieniona nawierzchnia oraz utwardzone tysięcy złotych. Prawdopodobnie całość prac zakończy się jeszcze pobocze od niezabudowanej strony drogi. Poprawi się też jakość zjaz- w listopadzie tego roku. Kolejna wspólna i już trwająca inwestycja dów w kierunku posesji i chodnika wiodącego wzdłuż zabudowań. drogowa powiatu puckiego i gminy Kosakowo to modernizacja ul. Przy skrzyżowaniu ulic Morskiej i Wiklinowej odtworzone zostanie Kwietniowej w Kazimierzu. Również i na ten projekt samorządy na przejście dla pieszych. Przebudowa fragmentu ul. Morskiej to inwe- początku października uzyskały dofinansowanie w kwocie 630 tys stycja realizowana przez powiat pucki we współpracy z gminą Ko- zł, co stanowi połowę całkowitego kosztu. Po ok. 320 tys zł na ten cel przeznaczyły władze powiatu i gminy. Na początku październi- ka udało się również wyłonić wykonawcę prac, które zakończą się jeszcze w tym roku. Inwestycją wykonywaną samodzielnie przez samorząd gminy Kosakowo jest budowa ul. Bahdaja w Suchym Dworze. Inwestycja została zrealizowana w ramach Harmonogramu Budowy Dróg i jest odpowiedzią na liczne prośby mieszkańców, które przekazywali władzom gminy jeszcze na początku września, podczas spotkań w ramach realizacji Funduszu Sołeckiego. Odpowiadając na potrzeby Kosakowo

UG mieszkańców, gmina zrealizowała także modernizację ul. Aksamitnej

fot. fot. w Kosakowie. Dzięki temu właściciele posesji nie tylko mają nową nawierzchnię drogi, ale przede wszystkim dzięki odpowiedniemu od- Trwa remont ul. Morskiej w Rewie. Roboty obejmują poszerzenie jezdni wodnieniu nie są już zalewani podczas intensywnych opadów deszczu. na odcinku ok. 700 metrów. Wymieniana jest także nawierzchnia oraz utwardzane pobocze od niezabudowanej strony drogi 23 odkrywamy Pomorskie

Bezwzględność jest kobietą? W naszej kulturze kobieta przez wieki uchodziła za istotę łagodną, subtelną i wrażliwą w kontraście do męskiej brutalności, władczości i agresji. To panowie byli od knucia, intryg i ciemnych, szemranych interesów, to oni wzbogacali się na cudzej krzywdzie i żerowali na osobach słabszych. Ale czasy się zmieniają i dziś kobiety też mogą rządzić światem, także tym przestępczym. Do czego zdolna jest kobieta, gdy chce władzy i unicestwienia wroga? Czy to możliwe, że nie cofnie się przed niczym? Dosłownie niczym?

Do świata bezwzględnych kobiet zabiera ła w sobie cokolwiek z kobiety, jak choćby „Czarne Wdowy” znakomicie wpisują się nas Teatr Miejski im. Witolda Gombrowicza uczucia macierzyńskie, które okazuje swo- we współczesną koncepcję kobiety silnej w Gdyni w sztuce pt „Czarne Wdowy”. W tym jemu synowi Paolo. Co nie mienia faktu, że i niezależnej, zrywającej z tradycjami i pa- świecie jest sześć kobiet, które łączy status interes to interes i Rita Conti chce zniszczyć triarchalnym systemem wartości. Sztuka to wdowy, żądza władzy, intryga i osiąganie Brunę Fabbri i ma na to swój plan... Oprócz jednak żer nie tylko dla feministek. Również własnych celów za wszelką cenę. Już na sa- wątku walki pomiędzy dwiema „królowymi zatroskane o rodzinę panie domu, a nawet mym początku możemy się przekonać, że mafii” własne intrygi prowadzą też współ- panowie znajdą w niej coś dla siebie. Sztuka nie mamy do czynienia z potulnymi paniami pracowniczki obu pań. Knują przeciw sobie bowiem obfituje w dobry, inteligentny humor, domu. Jedna opowiada jak rozpuściła męża nawzajem i przeciw swoim pracodawczyniom. a i może skłonić do refleksji. Nie tylko nad w kwasie, inna, że pochowała swojego w ur- Czy w takim świecie może być miejsce na kobiecym losem. Izabela Trela nie, którą przechowuje u fryzjera, a kolejna jakiekolwiek uczucia wyższe, jak np. miłość? – wściekła, zdradzona żona włożyła męża do Oczywiście że może! Silne uczucie także może trumny wraz z kochanką po zabiciu obojga. być motywem działania, szczególnie gdy w grę Bohaterki dzielą się na dwa obozy: rodzinę wchodzi ochrona ukochanej osoby... W sztuce Fabbri i rodzinę Conti. Na czele każdej z nich znajdziemy także praktycznie skopiowany stoi żona szefa mafii, a dziś – szefowa mafii. najsłynniejszy szekspirowski wątek miłosny. Obie panie szczerze się nie znoszą, a ich Jednak czy w tym przypadku zakończy się główny cel to pozbycie się konkurentki. Na on równie dramatycznie, czy może los prze- czele rodziny Fabbri stoi Bruna, wdowa po klętych kochanków uda się odwrócić? Choć Tonym, w którą znakomicie wcieliła się Elż- w „Czarnych Wdowach” prym wiodą panie, bieta Mrozińska. Jej bohaterka to zło wcielone: na scenie panowie też mogli się zaprezento- okrutna, nieustępliwa i bezwzględna, nawet wać. Spośród kilku wyróżniał się natomiast dla swojej córki, której albo nie dostrzega, albo jeden – Rafał Kowal - w roli nierozgarniętego bezlitośnie obśmiewa. Jest gotowa wydać ją i przeciętnego pod każdym względem Gigiego za fajtłapowatego bratanka Carlo Gottiego, Gotti, który przez zmowę swojego wuja Carlo byle tylko móc z nim połączyć siły przeciwko i Bruny Fabbri miał poślubić jej córkę Maru- Ricie Conti. Aktorka obdarzona niskim, ma- zellę. Swoją niezdarnością potrafi nie tylko gnetyzującym głosem swoim zachowaniem przykuć uwagę widza, ale też szczerze go i mową ciała dodała swojej bohaterce męsko- rozbawić. Wszak nawet w najczarniejszym ści, co sprawia, że widz nie ma wątpliwości, świecie jest miejsce na odrobinę humoru. że jej płeć w żaden sposób nie współgra z jej W spektaklu uwagę zwraca piękna i nowo- usposobieniem. Bruna Fabbri w swoich za- czesna scenografia autorstwa Marka Brauna. miarach jest tak zawzięta, iż wydaje się, że Choć na scenie skromna, ale wystarczająca nie ugnie się przed niczym. Czy jest możli- dla wprowadzenia odpowiedniego klimatu. we, by nieoczekiwany splot wydarzeń i bunt Wzbogacają ją w tle ciekawe wizualizacje najbliższych współpracowników złagodził jej autorstwa Wojciecha Kapeli. Pięknie też podły charakter? Naprzeciw Fabbri stoi inna komponuje się z klasycznymi (jak na czas wdowa po mafiozie – Rita Conti i jej dwie i miejsce akcji), acz niebanalnymi kostiuma- bliskie, równie bezwzględne współpracow- mi Jolanty Łagowskiej-Braun. No i muzyka! niczki. W roli zimnej i wyrafinowanej Rity W tym spektaklu mamy jej naprawdę dużo, bo wystąpiła Dorota Lulka. Choć na pierwszy rzut całość obfituje w piosenki wykonywane przez oka Brunę i Ritę łączy właściwie wszystko, aktorów. Znów możemy posłuchać pięknego to w przeciwieństwie do oponentki mimo głosu Beaty Buczek-Żarneckiej, który wyróż-

fot. Roman Jocher Roman fot. życia w centrum mafii pani Conti zachowania spośród wielu głosów pań.

24 rozmaitości

Wyzwania na poważnie i od zaraz! Bo jak inaczej nazwać inwestycje w drogi, ich modernizacje i remonty... Wszak infrastruktura drogowa to samorządowa studnia bez dna. Nie znamy włodarza, który uważałby inaczej. Tym bardziej cieszą wiadomości płynące z gminy Przywidz.

Z początkiem października w Urzędzie Gminy Przywidz została podpisana umowa na „Przebudowę drogi gminnej nr 169006G Czarna Huta - Roztoka” pomiędzy Firmą Bu- dowlano-Drogową MTM S.A. z siedzi- bą w Gdyni, a tutejszym magistratem. Dokument sygnowali: prezes Zarządu firmy MTM S.A. Marek Ignatowski i wiceprezes Władysław Grzech oraz gospodarz Przywidza, wójt Marek Zimakowski i skarbnik Barbara Bo- rowska. Przedmiotem umowy, która opiewa na kwotę 536.907,30 zł jest wykonanie nawierzchni asfaltowej ul. Białej w Czarnej Hucie na odcinku ok. 1 km. Należy nadmienić, że inwestycja otrzymała dofinansowanie z Urzę- du Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, które wynosi 130.000

zł. Zakończenie prac planowane jest Prz ywidz UG

na 1 połowę listopada. fot. Psycholog radzi Na głęboką wodę? Gdybym miał zażartować, to powie- Nadchodzące święta Bożego Narodzenia będą ogromnym wydarzeniem działbym, że niepotrzebnie fatygowała w naszej rodzinie. Nasza jedyna córka wychodzi za mąż. Lista gości spo- się pani pisząc list do mnie, gdyż pani rządzona, restauracja zamówiona. A ja żyję w wielkich nerwach i niepew- siostra doradziła tak trafnie i mądrze, ności. Asia ma 25 lat, rok temu skończyła studia, obecnie pracuje w banku. że lepiej nie można. Po prostu trafiła Marek jest od niej o rok starszy, kończył tę samą uczelnię i prowadzi od w samo sedno problemu. Nie ulega żad- dwóch miesięcy biuro nieruchomości. Znają się od półtora roku i w tym nej wątpliwości, iż daje pani znacznie czasie kilka razy ze sobą zrywali. Powody był różne, ale z całą pewnością więcej nie tylko córce, ale i przyszłemu niezbyt poważne. Młodzi nie mają mieszkania, więc na początku zamiesz- zięciowi, aniżeli bogaci rodzice Marka. kają z nami. Rodzice przyszłego zięcia, mimo że mają znacznie większe Prawdopodobnie – zupełnie podświa- mieszkanie, w czasie przyjęcia zaręczynowego stwierdzili, że nie chcą domie – liczyła pani, że rodzice zięcia dr Michał Antoniszyn mieszkać z młodymi, bo wtedy będą tylko konflikty i nieporozumienia. A jak w równym stopniu (jeśli nie większym) – psychoterapeuta już urodzi się dziecko (na razie nic na to nie wskazuje), to oni nie mieliby włączą się w urządzanie bytu material- z wieloletnim stażem chwili spokoju i wytchnienia. Nie protestowałam, ponieważ kocham córkę nego młodych. Okazało się jednak, że oni i chcę, żeby było jej jak najlepiej. Jednak kiedy Marek zaczął pożyczać od w ogóle nie mają zamiaru występować nas coraz częściej samochód (jego rodzice też mają auto i to o wiele lepsze w roli dobrych wujków z Ameryki, którzy postanowili zapewnić od naszego), sprzeciwiłam się. Uważam, że mogę pożyczyć w wyjątkowych swoim dzieciom beztroskie i bogate życie. Pani widząc, że ze sytuacjach, ale nie uczynić z tego codzienną praktykę. Wiem od córki, strony rodziców Marka nie można na nic liczyć, też zaczęła się – że Marek poczuł się urażony. Ja natomiast powiedziałam, że nam samo- i słusznie – buntować. Niestety, w międzyczasie zdążyła już pani chód też jest potrzebny i Marek ma dwa wyjścia: albo sobie kupić auto, przyzwyczaić zięcia do wyciągania ręki i liczenia na pomoc teściów. albo codziennie pożyczać od swoich rodziców. Podobnie sprawa ma się Dlatego niech się pani specjalnie nie zdziwi, że chłopak się obraził, z pieniędzmi. Kiedy Marek uruchamiał biuro nieruchomości, wziął kredyt czuje się zawiedziony, a nawet w pewien sposób źle potraktowany. z banku. Od nas też pożyczył sporą sumę i domyślam się, że nie zamie- Zapewniam jednak panią, iż rozgoryczenie Marka szybko minie. rza jej oddać. Najgorsze jest to, że handel nieruchomościami nie przynosi Tym bardziej, gdy jego rodzice nie są zainteresowani niesieniem oczekiwanych korzyści i znaczna część zarobionych przez córkę pieniędzy jakiejkolwiek pomocy materialnej. Nie wiem, czy zdobędzie się idzie na spłatę kredytu. Próbowałam na ten temat rozmawiać z rodzicami pani na zakomunikowanie młodym niezbyt przyjemnej dla nich Marka, ale oni rozmowę szybko ucięli stwierdzeniem, że nie mają zamiaru wiadomości, iż mimo wcześniejszych uzgodnień dobrze by było, inwestować w dorosłe dzieci. Oni sobie sami radzili, Marek też musi. Mnie gdyby zamieszkali osobno. Ostatecznie są dorośli, oboje pracują taka odpowiedź nie satysfakcjonuje, gdyż zdają sobie sprawę, że jeśli po i niech wspólne życie zaczynają od samodzielnego mieszkania. ślubie będą ze mną mieszkali, to problem ich utrzymania spadnie na moją Podejrzewam, że początkowo narazi się pani na niezadowolenie ze głowę. Chcieliśmy córce w prezencie ślubnym dać pewną sumę pieniędzy, strony córki i jej przyszłego męża. Ale tak będzie tylko przez krótki ale teraz wahamy się widząc, że bogaci rodzice Marka nie wykazują żad- czas, potem wszystko się unormuje. A im szybciej młodzi poznają nych chęci pomocy synowi. Boimy się, że nasze ciężko zarobione i długo smak dorosłego życia, tym lepiej. Natomiast co do pieniędzy, które odkładane pieniądze gdzieś utoną. Siostra radzi mi, żebym młodych chciałaby pani ofiarować córce w prezencie ślubnym – jeśli ma puściła na głęboką wodę i zmusiła ich do wynajęcia pokoju i mieszkania, pani jakieś wątpliwości, można na jakiś czas się z tym wstrzymać żeby w ten sposób uwolnić się od nich. Co pan o tym wszystkim myśli? i ulokować pieniądze na przykład w dobrym banku. A życie pokaże Niespokojna matka czy młode małżeństwo jest na tyle odpowiedzialne i mądre, aby taki prezent od Pani otrzymać.

25 rozmaitości

Kynolog radzi Kupiliśmy psa, i co dalej? Serdecznie witam w kolejnym felietonie. W poprzednim omawialiśmy wybór rasy i pierwsze tygodnie szczeniaka w nowym domu, które bywają trudne, zwłaszcza dla osób mieszkających w mieście, na osiedlach w blokach, bez skrawka własnego trawnika. To wszystko z powodu koniecznej kwarantanny do zakończenia cyklu obowiązkowych, trzykrotnych szczepień.

Czas ochronny trwa do osiągnięcia przez pieska wieku 12 tyg. więc za nieposłuszeństwo nie wolno pieska karać, tylko powtarzać i dopiero wówczas zakładamy, że jego organizm wytworzył pełną przywoływanie do skutku. odporność na psie choroby, szczególnie niebezpieczne w wieku szcze- Szczeniaka w wieku 3 – 6 miesięcy, z kompletem szczepień, w tym nięcym. W tym czasie niestety, swoje wiadome potrzeby załatwiać przeciwko wściekliżnie, można zapisać do „psiego przedszkola”or- musi w mieszkaniu. Pomocna jest w tej sytuacji higieniczna mata ganizowanego m.in., przez oddziały ZKwP. Spotykają się tam zwykle z ligniny, a ja np. używam ścinków papierowych, takich z niszczarki w weekendy, właściciele ze szczeniakami, które pod okiem instruktora dokumentów. Trzeba mieć silną motywację i wierzyć, że wreszcie biegają, bawią się i uczą właściwego zachowania w grupie, oraz będzie lepiej. I tak będzie! Bo pierwsze spacery z psem, to nagroda za podstaw posłuszeństwa i aportu. Jest to wstęp do dalszego szkole- wytrwałość. Szczenię 3-miesięczne, to już nie jest bezradne maleństwo. nia w zakresie posłuszeństwa. Korzystają też właściciele, ucząc się Rozpiera go energia i chce poznawać świat, ma ostre ząbki i gryzie razem z psami, jak osiągnąć porozumienie i czego trzeba nauczyć co popadnie. Może coś zniszczyć, albo połknąć, więc trzeba na niego psa, zamiast „daj łapkę”, poproś, itp. sztuczek. Życie pod jednym uważać. Powinno wychodzić na spacery, niezbyt forsowne, ale na dachem z psem, który nas słucha i rozumie, staje się lekkie i przy- smyczy, żeby kontrolować jego reakcję na widok innych psów, jemne, pod warunkiem jednak, że potrzeby psa są zrozumiałe osób, ruchu ulicznego itp. Poza tym na spacerze piesek się dla posiadacza psa i zaspokojone pod każdym względem. załatwia, najlepiej w wybranym i do tego przeznaczonym Namawiam też Państwa, by razem ze swoim młodym miejscu, a po piesku koniecznie musimy posprzątać, pieskiem, posiadającym metrykę ZKwP zarejestrować więc należy mieć przy sobie, przynajmniej łopatkę się w najbliższym Oddziale Związku Kynologicznego, i woreczek foliowy. Na rynku spotyka się różne rodzaje chociaż po to, by uzyskać 4 pokoleniowy rodowód tych akcesoriów, więc można wypróbować wszystkie FCI, ale nie tylko. Członkostwo w ZkwP uprawnia i wybrać najskuteczniejsze. pana i psa do udziału w w Wystawach Psów Rasowych Spacer to także nauka chodzenia na smyczy, najlepiej krajowych i międzynarodowych, od razu po lewej stronie, ponieważ w przyszłości, pies oraz innych psich sportach np. Agi- będzie wykonywać wszystkie elementy szkolenia na posłu- lity, Obedience, Wyścigów Chartów lub szeństwo, właśnie przy lewej nodze przewodnika. Wszelkie zmiany Psich Zaprzęgów. Ponadto Państwa piesek lub są niepożądane i dezorientują psa. Niektóre szczenięta bardzo źle suczka może uzyskać uprawnienia hodowlane reagują na ucisk na szyję po założeniu obroży, wówczas pomocne z wpisem do rodowodu REPRODUKTOR lub będą regulowane szeleczki, na których piesek bez oporów będzie SUKA HODOWLANA co oznacza, że po spełnie- podążać za, lub przed właścicielem. Jednak gdy już opanuje sztukę niu pewnych kryteriów mogą zostać rodzicami chodzenia na smyczy, należy powrócić do obroży – zwykłej zapinanej, szczeniąt rodowodowych. Istotne jest też, że a NIE zaciąganej lub kolczatki. W warunkach miejskich niewiele jest wchodzi się w środowisko „psiarzy”, ludzi miejsc, gdzie można bez obawy, puszczać psa luzem, ale z powodze- o wspólnych zainteresowaniach, z którymi niem można razem z psem na smyczy biegać dla wspólnej korzyści. można dyskutować, wymieniać doświadczenia, Tam gdzie jest to bezpieczne, można psa puszczać luzem, ćwicząc organizować spotkania i wycieczki, a nawet Justyna Bielicka - doświadczona kynolog przy okazji przywoływanie pieska, nagradzając go każdorazowo za karnawałowy Bal pod Psem. Gorąco zachęcam i miłośniczka posłuszeństwo. Hasło „do mnie” musi się psu kojarzyć pozytywnie, i pozdrawiam. czworonogów

RESTAURACJA CHLEB I WINO położona w Gdańsku przy historycznej ul. Stągiewnej na Wyspie Spichrzów – ZAPRASZA!

Na Gości czeka codziennie wypiekany chleb według własnej receptury i tradycyjnego sposobu piekarniczego. Specjalnościami lokalu są również pasty, do których makaron wykonywany jest ręcznie na miejscu. W 1889 r. w Neapolu powstał przepis na niesamowite ciasto, z którego powstaje pizza rozpływająca się w ustach, jej ciasto jest cienkie i kruche. Skosztujecie ją właśnie u nas! Pizza rozpieszcza podniebienie smakiem świeżo zerwanych włoskich pomidorów, doprawionych aromatycznymi ziołami. Bogata karta win zadowoli najbardziej wymagających miłośników tego wspaniałego trunku. Specjalnie dla Gości restauracji, w Palarni Kawy Kopernik w Toruniu, wypalane są wyselekcjonowane i najlepsze ziarna kawy, którą wypijecie właśnie w Chleb i Wino. Zapraszamy Państwa w piękną kulinarną podróż! Czekamy na Was w sercu Gdańska! rozmaitości

Savoir-vivre Wszystkich Świętych to nie Halloween! Czego nie wypada na cmentarzu? Zbliża się 1 listopada, czyli czas, kiedy wszyscy odwiedzamy groby naszych bliskich zmarłych. Niestety coraz częściej podczas zadumy, spotykamy się z niestosownym zachowaniem innych osób. O czym zatem warto wiedzieć? Co można a czego nie przystoi na cmentarzu?

Osoby pamiętające klimat Wszystkich Świętych sprzed jeszcze kilkunastu lat mogą się złapać za głowę widząc przy wejściu na cmentarz stragany z watą cukrową, popcornem i balonami w kształcie postaci z bajek. A jeszcze dziwniejsze jest to, że niektórzy Polacy nie widzą w tym nic niestosownego i chętnie z tych „dobrodziejstw” korzystają. Czy naprawdę uważacie Państwo, że to wypada... Pamiętajmy, że cmentarz to miejsce kultu i obowiązują na nim takie zasady zachowania, jak w kościele. Nie biegamy, nie krzyczymy, nie śmiejemy się głośno, nie jemy i nie pije- my niczego. Przekraczając bramę cmentarza, mężczyźni powinni zdjąć czapkę, nawet jeśli jest chłodno. Tę godzinę czy nawet dwie na- prawdę można wytrzymać, szczególnie, że syberyjskie mrozy nie zawitały do Polski już od wielu lat i nic nie wskazuje na to, by miały powrócić. Całe szczęście, że Święto Zmarłych obchodzimy jesienią, bo aż strach pomyśleć jakie stroje wybierałyby panie na tę „okazję”. Dziś specjalnie „na Wszystkich Świętych” kobiety kupują płaszcze, garnitury, sukienki. Zakładają minispódnice i kilkunastocentyme- trowe szpilki. Nie wspominając już o specjalnie przygotowanym na ten dzień manicure i makijażu. Szanowni Państwo, cmentarz to nie wybieg! W takim miejscu obowiązuje stosowny strój w stonowanych kolorach – czerni, szarościach, brązie lub granacie. I tak jak w ko- ściele: należy bezwzględnie mieć zakryte pięty, kolana i łokcie. Nie przesadzamy z dekoltem. Pamiętajmy, że Wszystkich Świętych to nie konkurs na najładniejszy nagrobek. Nie komentujemy kto, ile i jakich zniczy postawił.

Nawet jeśli bratowa zostawiła tylko jeden mały znicz, nic nam do tego. Może ma problemy finansowe i na więcej jej nie stać? A może po prostu doskonale zdaje sobie sprawę z tego, że w tym święcie chodzi przede wszystkim o modlitwę i pamięć, a nie okazały znicz czy bukiet. Na cmentarzu, nawet gdy spotkamy rodzinę czy znajomych, nie roz- mawiamy o rzeczach doczesnych, osobistych. Nie opowiadamy sobie o chorobach, kredytach, polityce, nie plotkujemy. Takie zachowanie w miejscu kultu zdecydowanie nie przystoi dobrze wychowanym oso- bom. A przecież za takich chcemy uchodzić, czyż nie? Na cmentarzu palimy tylko znicze. Ani papieros tradycyjny, ani nawet elektroniczny nie ma prawa pojawić się w naszej dłoni w takim miejscu i chwili. Dzieci na cmentarzu nie mają specjalnych względów. Rodzice powinni wpajać swoim latoroślom już od najmłodszych lat zasady zachowania w takich miejscach i tłumaczyć, dlaczego tak się dzieje. Nie ma biegania między grobami, nie ma krzyków i kłótni, jedzenia, picia ani wnoszenia zabawek. Nie dajemy się więc skusić ani na watę cukrową, ani popcorn, ani kolorowe balony. Możemy natomiast pozwolić maluchowi wybierać znicze czy ułożyć na nagrobku jak mu się podoba lub możemy pójść na spacer w poszukiwaniu grobu cioci czy babci. Powinno to być oczywistą oczywistością, ale na wszelki wypadek przypominamy: po cmentarzu nie jeździmy ani na rowerze, ani hulajnodze i nie wprowadzamy żadnych zwierząt. Zwyczajowo nie wynosimy też niczego z cmentarza, możemy jedynie stare kwiaty czy znicze wyrzucić do stojącego najbliżej śmietnika. Red.

27 rozmaitości Turystyka i obyczaje O obyczajach Dentical Przychodnia dentystyczna w Gdańsku słów kilka... Boisz się dentysty? W Denticalu leczymy bez bólu. Normy prawne regulują większość przejawów Szeroka oferta, nawet dla najbardziej wymagających: życia, ale nie wszystkie. Wśród nich ważną rolę - stomatologia zachowawcza spełniają szczególnie normy moralne, które – - stomatologia dziecięca podkreślam to mocno – przenikają zdecydowaną - stomatologia estetyczna większość przepisów prawnych. Normy moralne - protetyka powstały w wyniku doświadczeń licznych po- doc. dr Henryk Jan - endodoncja koleń doceniających ich znaczenie w układaniu Lewandowski - rentgenodiagnostyka zgodnego współżycia. Określają one stosunki – pisarz, publicysta, kanclerz Kapituły - implanty – NOWOŚĆ!!! międzyludzkie w danej epoce i społeczeństwie. Stowarzyszenia U ich podstaw leży rozgraniczenie moralne Absolwentów na dobro i zło. Cechy takie, jak pracowitość, Uniwersytetu Gdańskiego bezinteresowna życzliwość, prawdomówność, punktualność kwalifikowane są jako dobre, zaś asekuranctwo, arogancja, Rejestracja: Kontakt: łapownictwo, wykorzystywanie stanowiska dla osiągania osobistych +48 (58) 344 06 59 tel. (58) 344 06 59 korzyści, uchylanie się od odpowiedzialności – jako złe. Godziny otwarcia: [email protected] Podlizywanie się, pijaństwo, postępowanie niezgodne z własnymi Pon. - Pt.: 8:00 – 20:00 Aleja Grunwaldzka 244 przekonaniami obniżają godność człowieka. Czytanie cudzej kore- Sob.: 9:00 – 14:00 Gdańsk spondencji, upowszechnianie informacji zasłyszanych, wdzieranie się w cudze tajemnice naruszają prywatność człowieka i świadczą o braku delikatności. Przestrzeganie takich norm, jak „nie kłam”, „nie kradnij”, GABINET MEDYCYNY WSCHODNIEJ „bądź lojalny”, „licz się ze słowami”, „dotrzymuj obietnicy” - przyczynia GABINET MEDYCYNY WSCHODNIEJ się do wytworzenia harmonijnej atmosfery w kontaktach międzyludzkich. BAYALAGBAYALAG ERDEM GONCHIGGONCHIG Naruszenie norm moralnych pociąga za sobą sankcje opinii publicznej – krytykę i potępienie. Normy moralne mają bowiem kluczowe znaczenie w stosunkach międzyludzkich. Ogłada towarzyska czy wyjątkowa • hirudoterapia (leczenie pijawkami) grzeczność niewiele znaczą, jeśli jednostka w swym codziennym postę- • akupunktura i masaż leczniczy powaniu wykazuje chwiejną postawę moralną, a stosunkach z ludźmi • schorzenia kręgosłupa zapomina, że w każdym powinna widzieć przede wszystkim człowieka i szanować jego godność. • choroby serca Ważnym uzupełnieniem norm prawnych i moralnych są reguły • bóle stawów, głowy obyczajowe. Są one liczne i różnorodne. W jednych krajach żałobę symbolizuje kolor czarny, w innych biały, a w jeszcze innych szary. • reumatyzm Obcując z ludźmi, z którymi nie łączą nas bliskie stosunki, używamy • choroby układu krążenia form grzecznościowych – pan i pani, ale np. mieszkańcy Alp taktują • nadciśnienie wszystkich jednakowo i są ze wszystkimi na ty. Kawę pije się na ogół z cukrem, ale Lapończycy „słodzą” ją solą. Narody niemieckiego kręgu • zakrzepica, żylaki, hemoroidy kulturowego przeznaczają gościowi honorowemu miejsce za stołem po • obrzęki nóg lewej stronie gospodyni, chociaż według zwyczaju międzynarodowego miejsce to znajduje się właściwie po prawej stronie. Wypowiadamy się zdecydowanie za przestrzeganiem punktualności. Praktyka bywa Gdańsk Wrzeszcz ul. Sobótki 3/1 często inna. Osoba spóźniająca się zamiast przeprosić potrafi nawet tel. 885 813 048 powiedzieć: „słuchaj, spóźniłem się tylko pół godziny”. Japończyk jednak przybędzie na umówione spotkanie punktualnie. Jeśli my zaś się spóźnimy, to niewątpliwie uzna, że zdarzyło nam się coś przykrego, a w jego oczach zauważymy życzliwe współczucie. Inne są obyczaje w krajach Ameryki Środkowej. Uogólniając możemy powiedzieć, że mamy do czynienia z obyczajami P narodowymi, regionalnymi, klasowymi i międzynarodowymi. Reguły R : obyczajowe regulują zewnętrzną stronę zachowania człowieka i obejmu- ją: postępowanie w kontaktach międzyludzkich, a więc pozdrawianie, przedstawianie, tytułowanie, zachowanie przy stole, wzajemny szacunek; • krzyże i pierścienie atlantów • remedia do feng shui przyjmowanie gości; ubiór, czystość i higienę, a ta ostatnia jest bardzo • wahadła • neutralizatory, istotna; zachowanie w pracy, urzędzie, samochodzie, tramwaju, na ulicy; • piramidki i piramidy odpromienniki adr umiejętność prowadzenia rozmowy poprzez nadanie jej stosownego po- • różdżki • święta geometria ziomu kulturowego. Reguły obyczajowe jednak zmieniają się z biegiem • generatory energii • anioły czasu, jedne wychodzą z użycia, inne rodzą się lub zyskują coraz szerszy • amulety i talizmany • literatura specjalistyczna zasięg. Przebudowa społeczna, przemiany w kulturze, upowszechnienie się radia, telewizji, internetu spowodowały zmianę warunków życia, a w konsekwencji zanikanie starych obyczajów i powstawanie nowych. Bo Grzegorz Ciszak Sklep / biuro przecież przestrzeganie reguł obyczajowych pozwala uniknąć konfliktów. 60-175 Poznań, godziny otwarcia: Żyjemy w końcu w zorganizowanym społeczeństwie, jesteśmy wzajem- ul. Malwowa 34 pon - pt: 9.00 - 17.00 nie uzależnieni. Bez obopólnego szacunku, liczenia się z innymi, nasza Tel./fax. 61 867 72 74 sobota: 10.00 - 14.00 egzystencja byłaby wprost niemożliwa. Nic też dziwnego, że niektórzy [email protected] www.ciszak.pl rolę reguł obyczajowych w społeczeństwie porównują do znaczenia smaru w pracującej maszynie. sklep internetowy: www.ciszak.pl

28 Gazeta Wieczór Pomorze rozmaitości

Najlepszy chirurg, najskuteczniejszy święty? Wiara w cuda, niewyjaśnione uzdrowienia i inne niewytłumaczalne przez naukę i ludzki rozum świadectwa łaski stanowią silne podwaliny religii, nie tylko chrześcijańskiej. Jednak nie każdy daje się do tego tak łatwo przekonać, gdyż sceptyków, nawet wśród osób ochrzczonych i teoretycznie wierzących nie brakuje.

Do takich zresztą sama na- zabrali ją do siebie. Jeden z synów leżę. Na historie o „cudownych kobiety poszedł do znajdującego ozdrowieniach” reaguję zazwyczaj się nieopodal sanktuarium św. z przymrużeniem oka przekonana, Szarbela prosząc o zdrowie dla że to, iż człowiek nie potrafi czegoś matki. Wieczorem córka kobiety wyjaśnić wcale nie oznacza, że namaściła jej szyję olejem-relikwią tego nie da się wyjaśnić. Przecież świętego. W nocy Libance przyśnili kiedyś ludzkość nie znała teorii się dwaj mnisi – św. Szarbel i św. wielkiego wybuchu ani pojęcia Maron. Pierwszy z nich powiedział grawitacji. A jednak z upływem Nouhad, że przyszli ją zoperować, lat udało się to wszystko wyjaśnić żeby już nie cierpiała. Tak też się przy pomocy wiedzy, nauki i logiki. stało. Libanka po przebudzeniu Jednakże nawet taki niedowiarek mogła chodzić i mówić, a patrząc jak ja, zgłębiając historię św. ojca w lustro dostrzegała po obu stro- Szarbela, złapie się zdumiona za nach szyi dwie cięte, zaszyte rany. głowę. Czy to, co się stało za wstawiennictwem tego świętego jest Cudowne ozdrowienie przycią- możliwe? gało do jej domu tłumy gapiów, przez co lekarz polecił jej przepro- Zanim jednak przejdziemy do wadzkę w inne miejsce. Jednak cudów św. Szarbela, przedstaw- wtedy ponownie przyszedł do niej my krótko historię jego życia i... we śnie św. Szarbel mówiąc, że śmierci, gdyż ma ona ogromne zoperował ją, by była świadec- znaczenie w kontekście jego nie- twem tego, że Bóg istnieje i aby zwykłych zdolności uzdrawiania ludzie się nawracali. Nakazał jej przez modlitwę. Szarbel Makhlo- także uczestniczyć we mszy św. uf urodził się w 1828 roku w Li- w klasztorze w Annai każdego 22 banie jako Jusuf Antun Machluf. dnia miesiąca. Dodał, że na pa- Od najmłodszych lat odznaczał miątkę uzdrowienia jej rana będzie się pobożnością i zamiłowaniem krwawić w każdy pierwszy piątek do samotności. W wieku 23 lat i 22 dnia każdego miesiąca. Tak wstąpił do maronickiego klasztoru św. Ma- wiele cudów uzdrowienia, które posłużyły też się działo jednak krew sącząca się z ran rona w miejscowości Annaja, gdzie przyjął jako dowody w procesie beatyfikacyjnym kobiety nie jest krwią jej samej. Co więcej, zakonne imię Szarbel. Większość życia spę- św. Szarbela. Ten zakończył się w 1965 roku po przebadaniu jej dokładnie okazało się, dził w znajdującej się w pobliżu klasztoru i papież Paweł VI dokonał beatyfikacji za- że jest to krew ludzka, ale nie występująca pustelni pod wezwaniem świętych Piotra konnika, a w 1977 roku – kanonizacji. Co u nikogo, gdyż nie posiada żadnej grupy. Co i Pawła. Żyjąc w odosobnieniu prowadził ciekawe, aż do momentu włączenia Szar- więcej, z obrazu św. Szarbela znajdującego niezwykle ascetyczny tryb życia, poszcząc bela w poczet świętych jego ciało pozostało się w domu Al-Chami zaczął cieknąć ten sam i umartwiając się, większość czasu spędzając w nienaruszonym stanie, w temperaturze olej, który wylewał się z jego trumny. Ta na modlitwie i praktykach religijnych. Zmarł ciała żyjącego człowieka, a z trumny sączył sama ciecz wypływała też z obrazu świętego w Wigilię Bożego Narodzenia – 24 grudnia się wspomniany olej. znajdującego się w domu pewnej Szwedki. 1898 roku. Został pochowany na klasztor- nym cmentarzu. To, co działo się później Choć po kanonizacji mnicha ciało Choć św. Szarbel uchodzi za sprawiło, że do dziś św. Szarbel uchodzi za rozłożyło się i pozostał tylko szkielet, najskuteczniejszego świętego od świętego najbardziej umiłowanego przez Boga, za wstawiennictwem którego można a ciecz przestała się sączyć, nie uzdrowień, nazywanym „najlepszym dostąpić wszelkich łask. zakończyły się cuda dokonane chirurgiem na świecie”, wierni za wstawiennictwem świętego. zwracają się do niego ze wszelkimi Po pogrzebie nad grobem mnicha pojawiła się jaśniejąca łuna, która przyciągała do Udokumentowanych dotąd przypadków sprawami. Proszą m.in. o uratowanie Libanu tłumy pielgrzymów. Gdy po kilku jest aż 24 tysiące! Do najgłośniejszych rozpadającego się małżeństwa, miesiącach, zaintrygowane wydarzeniami i najbardziej spektakularnych dobrą pracę, czy narodziny dziecka. władze klasztoru dokonały ekshumacji po- należy uzdrowienie w 1993 roku chówku okazało się, że ciało ojca Szarbela Istnieje nowenna do świętego, którą od- jest w doskonałym stanie, zachowało ela- 50-letniej Libanki Nouhad Al-Chami. mawia się codziennie przez dziewięć dni i za styczność i temperaturę ciała osoby żyjącej Kobieta przeżyła wylew, ale jej ciało sprawą której można dostąpić niezwykłej oraz wydzielało ciecz. Po umyciu i przebraniu było lewostronnie sparaliżowane. łaski. Jednak – jak mówi ks. Jarosław Cielecki zwłoki zostały złożone w drewnianej trumnie – największy propagator kultu św. Szarbela i umieszczone w klasztornej kaplicy. Z ciała Nie mogła chodzić ani mówić w Polsce – warunkiem jest silna, nieustają- zmarłego dalej sączyła się substancja, która a karmiono ją tylko przez rurkę. ca wiara, jak napisano w Piśmie Świętym: została uznana za relikwię. Ciecz o kon- „stanie się Wam według Waszej wiary”. Bez systencji oleju miała niezwykłe właściwości Kobieta bardzo cierpiała i w modlitwie niej modlitwa będzie nieskuteczna i jałowa. uzdrawiające. Za jej sprawą dokonało się prosiła św. Szarbela i Matkę Boską o to, by IT rozmaitości

A to znacie? - Czarny naprawdę cię wyszczupla, kochanie i naprawdę Żali się Żydówka polskiej sąsiadce: mogę powiedzieć, że nigdy nie wyglądałaś seksowniej. - Źle coś z moim Mojsze, blady jest jak maca! - Włącz to światło, chamie! Polka odpowiada: - To naprawdę musi być z nim kiepsko. Mój Do Zakopanego przyjechała wycieczka. Prze- Stach jak maca, to jest czerwony. wodnik pokazuje na Giewont i mówi: - Proszę popatrzeć, ten Giewont wygląda jak śpiący rycerz. Le- Mówi policjant do policjanta: genda głosi, że jakby się źle w Polsce działo, to on wstanie. Uwielbiam, kiedy Amerykanie nazywają tortury „rozszerzonymi - To na co on czeka? technikami przesłuchania". Przyjmując taką terminologię, ktoś nie jest gwałcicielem, tylko stosuje „rozszerzone techniki flirtu". Pacjent ustala szczegóły dotyczące operacji: - A ile będzie kosztować narkoza? - pyta. Znalazła babka lampę Aladyna. Pociera, tradycyjnie wyskoczył dżin. - 1200 złotych - odpowiada anestezjolog. - Czego pragniesz, o pani? - 1200 złotych za to, żeby mi się film urwał? Trochę za drogo, nie - Bardzo kocham swojego męża. Chcę być dla niego najważ- sądzi pan? niejsza. Chcę, by zawsze spał obok mnie. Chcę, żeby każ- - Nie. Urwany film dostaje pan gratis. Opłata jest dy dzień zaczynał kierując na mnie swój wzrok. By bez za to, żeby znowu zaczął się wyświetlać... przerwy mnie dotykał i zabierał wszędzie ze sobą. - To zamnienię Cię w smartfona. Wchodzi student do żeńskiego akademika. - Ty do kogo, młody człowieku? - pyta portierka. Rozmowa w sypialni: - A kogo by mi pani poleciła? Wybierz rybę i podreperuj zdrowie! Wszyscy wiemy, że ryby są bardzo zdrowe. Często jednak będąc w restauracji czy chociażby sklepie rybnym nie wiemy, po jaką sięgnąć. Co wybrać? Nie tylko biorąc pod uwagę smak, ale także walory zdrowotne? Oto kilka propozycji:

Tuńczyk: Makrela • bogactwo witaminy D i nienasyconych kwasów tłusz- • dostarcza najwyższej jakości białka, potasu i fosforu czowych • bogactwo kwasów omega 3 i 6 • minus - gromadzi metale ciężkie np. rtęc • bogactwo selenu i witamin z grupy d • sięgaj po niego najczęściej raz na dwa tygodnie • jedź przynajmniej raz w tygodniu

Pstrąg tęczowy Łosoś • ma chude mięso • bogactwo witamin A, D, E, B, jodu i potasu • zawiera najwięcej kwasów omega 3 ze wszystkich ryb • najlepsze łososie są pacyficzne i atlantyckie słodkowodnych • jedz kilka razy w tygodniu • sztucznie hodowany zawiera substancje chemiczne • unikaj spożywania Panga • pochodzi z wietnamu Tilapia • faszerowana jest w hodowli antybiotykami i środkami • tania, ale niezdrowa, bo hodowana w Wietnamie bakteriobójczymi • karmi się ją soją i rybną mączką • ma w sobie bardzo mało cennych substancji, nie zawiera • w efekcie zawiera niekorzystną kombinację kwasów ome- kwasów omega 3 ga 3 i 6. • unikaj spożycia • unikaj spożywania

Sardynki • źródło kwasów omega 3 i 6, witamin z grupy B • źródło wapnia, fosforu, potasu i selenu • ma bardzo mało rtęci pochodzącej z zanieczyszczeń • warto je spożywać, polecane również kobietom w ciąży

Pstrąg źródlany • pochodzi z rzek i potoków • źródło witamin, minerałów i składników odżywczych • bogactwo kwasów omega 3 • mięso delikatne w smaku • można go jeść nawet codziennie

Dorsz atlantycki • z jego wątroby pozyskuje się tran • źródło witamin i kwasów tłuszczowych • mięso jest chude, białe i lekkostrawne • można go jeść codziennie

30 Gazeta Wieczór Pomorze Restauracja „Gdańska” zaprasza na Dziedzictwo Kulinarne Pomorza Podstawowe dania wchodzące w skład menu regionalnego:

były po prostu grzybami, które domach – gościła gęś pieczona. zbierano rzadko, bo tych praw- Dawniej była potrawą spożywaną dziwych znajdowano całe kosze. w czasie wielkich uroczystości ro- Borowiki – niezastąpione w swym dzinnych, takich jak wesela – dziś aromacie i smaku – chętnie wyko- jadana bardzo chętnie podczas rzystywane były przez gospodynie rodzinnych niedzielnych obiadów. do przygotowywania wielu potraw. Tuszkę nacierano solą i majeran- Obecnie wiodą prym w postaci zup kiem, a do środka wkładano jabłka w naszej restauracji. zazwyczaj odmiany szara reneta Śledziowa po kaszubsku i pieczono pod przykryciem. W tradycyjnym pożywieniu Ka- szubów ryby były spożywane jako Kawa po kaszubsku – Brejka danie podstawowe, ale i dodatek Zwyczaj picia oraz przygotowy- do potraw. Wśród ryb łowionych wania kawy zbożowej został pod- w morzu ważne miejsce zajmował patrzony przez miejscową ludność śledź. Przepisy na sałatki śledzio- u niemieckich kolonistów osiedla- we zależały od lokalnych tradycji jących się na ziemiach pomorskich. i przekazów rodzinnych. Najbar- Napój ten szybko zyskał popularność dziej popularna sałatka na Kaszu- i stał się najczęściej spożywanym bach to krojone w kostkę śledzie, Gęś pieczona pomorska napojem wśród robotników w mia- ogórki, ziemniaki, cebula z przy- z jabłkiem stach. Z czasem zwyczaj picia kawy prawami zalaną śmietaną. Hodowla gęsi na Pomorzu, zbożowej rozpowszechnił się na wsie, W gościnne progi zwłaszcza lokalnych ras: pomor- gdzie upowszechnił się po pierwszej Zupa z borowików skiej czy kartuskiej, zarówno w go- wojnie światowej. Do przyrządze- restauracji „Gdańskiej” z lasów kaszubskich spodarstwach chłopskich, jak i w nia kawy zbożowej wykorzystywano Pomorze to jeden z najbardziej majątkach ziemskich, była niegdyś ziarna żyta, pszenicy lub jęczmienia zapraszają Maria grzybodajnych regionów w Polsce. bardzo rozpowszechniona. Gęsi były z dodatkiem sproszkowanego korze- i Henryk Lewandowscy Bogactwo lasów dostarczało licz- łatwe w hodowli i wszechstronnie nia cykorii. Na początek wyprażano nych odmian grzybów które przy- użytkowane: dostarczały mięsa, ziarna zbóż na patelni, mieszkając je, rządzano w kuchni pomorskiej na smalcu, puchu i pierza. Gęsinę spo- by zbytnio się nie zrumieniły. Wysu- Restauracja „Gdańska” różne sposoby: marynowano w oc- żywano na wiele sposobów, zarówno szone w ten sposób ziarno mielono ul. Świętego Ducha 16/24 cie, duszono, gotowano, smażono, w potrawach codziennych, jak i od- w młynku do kawy. Tak przygotowa- przyrządzano zupy, nadzienia do świętnych. Tradycja przyrządzania ny ekstrakt mieszano ze sproszko- 80-834 Gdańsk pierogów. Do najszlachetniejszych gęsiny utrzymuje się nadal wśród wanym korzeniem cykorii. Całość +48 58 305 76 71 grzybów zaliczano prawdziwki – mieszkańców Kaszub. Na świątecz- zalewano wrzącą wodą. www.gdanska.pl borowiki rydze i kurki, pozostałe nym stole – zwłaszcza w bogatych Cudowne właściwości torfu leczniczego Czyli dobrze znanej nam borowiny, jednakże często – niedocenianej! Borowina jest to nieodwodniony torf, składający się przede wszystkim z substancji organicznych. Jej składniki są bardzo dobrze przyswajane przez organizm.

Substancje organiczne zawarte w borowinie – kwasy huminowe, białka, enzymy, estrogeny i związki bituminowe regenerują uszkodzone tkanki - zwiększają ich ukrwienie oraz uaktyw- niają reakcje, które powodują wzrost metabolizmu komórkowego. Odznaczają się też działaniem antybakteryjnym, przeciwwirusowym i przeciwgrzybicznym. W borowinie występują również w bardzo niewielkich ilościach hormony: progesteron, estradiol, estriol, testosteron i kortyzol. Ponadto istnieje też transport odwrotny tj. ze skóry do warstwy borowiny. W ten sposób skóra i organizm oczyszcza się, zjawisko to nazywane jest „dializą skórną”. W lecznictwie borowina znalazła zastosowanie w przypadku: stanów bólowych i obrzęków po stłuczeniach, złamaniach, operacjach ortopedycznych lub wysiłku fizycznym, dolegliwościach bólowych pochodzenia reumatycznego czy artretycznego, rwie kulszowej, porażeniach i niedowładach, chorobach kobiecych, stanach zapalnych pochwy i przydatków, nadżerek, po operacjach kobiecych, przy niedoczynności hormonalnej jajników. Ponadto torf łagodzi objawy menopauzy, schorzeń naczyń krwionośnych, chorób układu krążenia w obrębie kończyn, dolegliwości układu pokarmowego. Borowina została także wykorzystana przy zabiegach modelujących sylwetkę, likwidujących cellulit oraz rozstępy. Szczególnie duże stężenie aktywnych związków, wchodzących w skład preparatów do zabiegu, ma zasadnicze znaczenie przy odtoksycznianiu tkanek objętych celluli- tem, a co za tym idzie znacznemu zmniejszeniu skórki pomarańczowej oraz utracie centymetrów poprzez miejscowe rozgrzanie tkanek i przyspieszenie metabolizmu komórkowego. Na bazie borowiny produkowane są mydła, maseczki, sole, szampony, płyny borowinowe do kąpieli. Z udziałem borowiny polecane są szczególnie kąpiele. Taka kąpiel jednak musi mieć ściśle określoną temperaturę, może sięgać najwyżej do okolic pod sercem i nie powinna trwać dłużej niż 20 minut. Ciało zmywamy ciepłą wodą, a po kąpieli niezbędny jest dłuższy wypoczynek. www.wieczorpomorze.pl

WSZYSTKO O ŻYCIU POMORZA! O GDAŃSKU I REGIONIE

od strony samorządowej, kulturalnej, politycznej i gospodarczej.

Chcesz wiedzieć więcej?