792

Op dieselfde bladsy verskyn ook 'n .fA<=> van gewapende Inkatha ondersteuners met die volgende byskrif:

"Inkatha's impis - their size may shrink unless something is done for the half a million threatened with removal in Natal."

Bew. W 5 p 29

(h) State of the Nation - Feb./Mrt. 1985 op p 39:

Hier verskyn twee artikels oor verskuiwings:

(1) Die lste onder die opskrif "Voting for eviction" Daar word o,a, die volgende gese:

"While Hendrickse was .::.o ... ~\.,.;.~ the few votes that put him in parliament and raised his !=!~LQ.-~, the community of Stockenstrom were fighting removal from land they've owned for a century.

(2) Die 2de onder die opskrif "Glenmore to be moved yet again." Daar word o.a. die volgende gese:

"The Glenmore community is facing removal for the second time. Where they are now is bad. But Peddie is far worse •.. "

Bew. W 5 p 39

(i) Susp~ National - Mrt. 1984

Op p 16 verskyn artikels oor verskuiwings. Daar/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 793

Daar word meer spesifiek agtergrond gegee oor die verskuiwing van die mense in Magopa. Die woongebied word beskryf as:

11 an unsightly black spot on white territory ••. "

Daar word van die hoofopskrif gebruik gemaak:

"Exiled in ~and of their birth 11

Bew. W 19 p 16

(j) State of the Nation- Dec. 1983

Op p 23 verskyn h artikel onder die opskrif.

"The twenty year threat"

In hierdie artikel word gese:

"The only answer the Government has is force. Dr. Piet "Promises" Koornhof, the Minister of Co-operation and Development, has pro­ mised many times th~ would be no forced removals. But people are continually being forcibly removed. Maybe that is the governments plan."

Bew. W 2i p 23

(k) Work in Progress - No. 25

Op p 18 verskyn h artikel wat handel oor ver­ skuiwing onder die opskrif:

"Reserve/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 794

"Reserve Four resists removal"

Die volgende word o.a. gese:

" Three thousand Natal families have been living under the threat of removal since 1973. They stay in Reserve Four, a relatively fertile part of KwaZulu, north of Richards Bay. Their proposed relocation area is Ntambanana where soil is poor and drought an ongoing problem.

There are two chief's wards in Reserve Four - the Sokhulu ward and the Mbonambi ward. People in each of these wards have expressed hostility to being moved. The Sokhulu chief points out that Reserve Four is agriculturally more productive than other areas. 'This land supplies even different wards with food. Even during the drought, we had food and other brought their cattle here to graze. We are very concerned when we are told that we are to be removed. We prefer to die here' said the chief."

Bew. W 37 p 18

Uit voorgaande is dit duidelik dat UDF en sy affiliale die knelput van Verskuiwings landwyd veer en heelwat propaganda hieromtrent publiseer het - om die massas hierdeur te mobiliseer, politiseer en te organiseer.

6.1.2~ Bew. AB 17

Dit is h publikasie uitgegee deur die publikasie­ komitee van Azasm, h ondersteuner van Azapo, en hier word die kwessie van verskuiwings weer emosioneel

opgehaal/ .•.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 795

opgehaal ten einde die Grondwetlike Voorstelle van die Regering te opponeer.

6.1.2S' Bew. AB 29

Dit is h publikasie deur die n.e.c. van Casas uitgegee en bevat h aantal resolusies, waaronder resolusies oor Verskuiwings en Hervestigings.

(a) Op die kongres wat Casas gehou het en waarop die

resolusies aanvaar was 1 was Casas se takke vanaf die Vaal, Turfloop, Thokoza, Daveyton, Tembisa, Alexan­ dra, Atteridgeville/Saulsville, Mamelodi, Soweto, Thabong en Grahamstad verteenwoordig en het hul deelgeneem aan die besluitneming aldaar.

(b) Die resolusie is in dieselfde emosionele trant en dui die massas aan as exploiteerdes en onderdruktes, en word die "untold misery" en lyding van die mense genotuleer. Dit word besluit dat Casas alle vorme van hulp aan die verskuifde gemeenskappe beloof.

6 .1. 2b Bew. AC 4

Hierdie dokument bevat h aantal resolusies, waaronder die besluit dat die gemeenskappe of persone o.a. in Katlehong, wat verskuif is, ondersteun sal word en eis ook die afskaffing van Wetgewing ten aansien van ver­ skuiwings en die Groepsgebiede-wetgewing.

6.1.27 Bew. ·A.D. 15

Die skakeling tussen die verskillende knelpunte wat UDF aanvoer word duidelik uit hierdie UDF-pamflet - die massas word gemobiliseer om teen verskuiwings op te tree want die Regering gebruik hul beleid van '.<.o .... ~" .. ~ ~~,·c om die Swart, gekleurdes en Indiers in die Weegmag op

te/ •..

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 796

te neem om verskuiwings uit te voer. Die emosie­ belaaide boodskap is ooglopend daarop gemik om die grootste hoeveelheid massas te mobiliseer.

6.1.28 Bew. A.D. 16

In hierdie publikasie van die End Conscription Cam­ paign - h geaffilieerde en aktiewe ondersteuner van UDF en sy beleid, word gif gebraak teen die Rege­ ring en Staat en word die ANC en sy leiers as die leiers van die massas verheerlik. Die Staat en Rege­ ring word as h moordenaar en onderdrukker voorgestel. Die ANC-terroriste word as die "brothers" van die mas­ sas verheerlik en die massas word ge-indoktrineer om nie by die Weermag aan te sluit nie; want dan sal hul gebruik word om die beleid van verskuiwings te help uitvoer- p 4

6.1.29 Bew. A.D. 23

In hierdie dokument van UDF en wat oor konskripsie han­ del, word die kwessie van verskuiwings weereens opge­ haal en word die verset van persone teen verskuiwings goedgepraat.

6.1.30 Bew. AJ 29

In hierdie ooglopend-UDF-dokument word die hele spek­ trum van die "vryheidstryd" behandel. Die knelpunt van verskuiwings word weereens hier opgehaal en die massas word gemobiliseer tot optrede daarteen - belangrik hier is die feit dat die Freedom Charter hier weer opgehaal word as die "massas" se alterna­ tief tot die bestaande staatstelsel.

6.1. 31/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 797

6.1.31 Bew. AJ 36

In hierdie BSM/AZASO - dokument wat in Grahamstad uitgegee is, word die 1976-opstande goedgepraat en word die veiligheidsmagte as moordenaars uitge­ maak.

Die massas word aangestig om die Staat as hul vyand wat "oorlo! op ons mense verklaar het" te sien en te mobiliseer agter organisasies soos GYM, Cosas, Grayco en GRAWO.

Ook word die geweldpleging en onwettige optredes van groepe in Sharpeville, Cradock, Uitenhage en Cross­ roads goedgepraat as verkondig "wett~ge wyses" van optredes.

6.1.32 Bew. AD 39

Hierdie is h dokument van die D.P.S.C, h geaffilieerde organisasie van UDF en handel oor die sg. "State Repression".

Hieruit blyk dit (p 8) dat Fosatu kampanjes gevoer het o,a, teen die Verskuiwings en Hervestigings.

6.1.33 Bew. AK 1

Die UDF- dokument, wat ooglopend h pamflet vir ver­ spreiding is, word Inkatha veroordeel omdat dit ver­ skuiwings goedkeur en selfs deelneem daaraan.

6.1.34 Bew. AL 46

Hierdie is h UDF (Natal) geskrif waarin UDF (Natal)­ met die ooglopende goedkeuring en seen van UDF (nasionaal), h uiteensetting gee van sy lede, sterkte sommige/ ..

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 798

sommige van sy doelstellings. O.a. word gese dat UDF gestig is om die massas te mobiliseer teen verskui­ wings en Hervestigings - 3de par.

6.1.35 Bew. AL 49

Hierdie verslag van die UDF se Nasionale Konferensie van 17-18 Desember 1983 is deur beskuldigde 19 opge­ stel en bevind dat die pers en verslae nie genoeg aandag aan die kwessie van verskuwings gee nie.

6.1.36 Bew. AL 51

Hierdie ooglopend-UDF-dokument sit UDF se metodes waarop hy die "vryheidstryd" gaan veer uit en een van sy onmiddellike eise is h stop aan verskuiwings en hervestigings ten einde die massas in die anti­ verkiesingkampanje te mobiliseer.

6.1.39 bew. AL 53

Die bewysstuk bevat h aantal dokumente waaronder h ooglopende toespraak, beleidsverklarings en uiteen­ settings van UDF-beleid en strategie.

Hierin word verklaar dat omdat die knelpunt van o.a. verskuiwings nie deur Swart Plaaslike Besture hanteer kan word nie, UDF die liggame teenstaan.

6.1.39 Bew. AL 54

~ Oak in hierdie UDF-doku~te word verskuiwings veroor- deel en verklaar dat die "misery and oppression" van die Groepsgebiedewetgewing sal voortbestaan onder die nuwe grondwetlike bedeling.

6.1.40 Bew. AL 56 Hierdie/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 799

Hierdie dokument is vir die Anti-P.C. Committee, h stigterslid van UDF, opgestel en braak gif teen kapi­ talisasie en die regeringstelsel. Ook hier word die "landless" onderdruktes op die voorgrond gestel. Die geweld van die 1960's en deur die ANC en SAKP gepleeg en ge-uni~eer, word goedgepraat. Die kwes­ sie van verskuiwings word ook hier gesien as iets wat die "level of political consciousness" ondermyn.

Hier word dan verder gepropageer dat die Regering onwettig is, dat h alternatiewe Regering van die mas­ sas gebaseer op die Freedom Charter die minimum is waarvoor geveg moet word (p 5)

Hier word dan ook verklaar dat die eenheid van die mas­ sas noodsaaklik is, maar dat die "interest of the re­ volutionary vanguard" "predominate" moet wees. (p 6)

6.1.41 Bew. AL 58

Hierdie Anti-P.C.-dokument, wat deur Prof. l,Mohamed opgestel is, en wat h mede-samesweerder is, veroor­ deel die kwessie van verskuiwings en doen h beroep op eenheid in aksie deur die massas se organisasies.

6.1.42 Bew. AL 135

Hierdie dokument wat deur die sg. Joint Civic Commit­ tee in Khotso House (UDF se hoofkantoor) uitgegee is, mobiliseer die massas teen die Grondwetlike voorstelle omdat dit, volgens die dokument die "inhuman forced removals" sal laat voortduur. Dit word beweer dat die "Civic Associations" van Alex­ andra, Thembisa, Daveyton, T~kane, Duduza, Katlehong, Mamelodi, Atteridgeville/Saulsville, Sebokeng,Leandra en Soweto se stem geniet en die organisasies die publikasie ondersteun. Dit/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 800

Dit is hieruit duidelik hoe wydverspreid UDF­ se affilieerdes UDF se kampanjes uitvoer.

6.1.43 Bew. AL\36

Die massas word deur die dokument van UDF (Graham­ stad) mobiliseer en gepolitiseer om,deur gebruik­ making van o.a. die knelpunt van verskuiwings wat op emosionele wyse h beroep doen op die gevoelens van die massas, die UDF MSC-kampanje te ondersteun en die petisievorm te teken.

6.1.44 Bew. AL \37

Die dokument, soortgelyk aan Bew. AL 136 is in Natal uitgegee ter ondersteuning van UDF se MSC-kampanje deur die SRC, Natalse UNiversiteit, en verklaar teen­ cor die massas dat UDF nie glo in geweld nie (maar verkeerdelik tog die ANC-terroriste) en met verwy­ sing na die kwessie van Verskuiwings, mobiliseerde massas·oM DIE M.S.C. te ondersteun- par. 16).

6.1.45 Bew. AL 138

Die dokument deur UDF uitgegee in die Kaap, mobili­ seer die massas tot opp~isie teen die Grondwetlike Voorstelle deur te verkondig dat die massas se be­ lasting gebruik word om hul te onderdruk met Ver­ skuiwings.

6.1.46 Bew. AL 149

Hierdie dokument wat uitgegee is ter ondersteuning van UDF en in uitvoering van die kampanjes van UDF, o.a. die ten aansien van verskuiwings, veroordeel die nuwe grondwetlike bedeling op emosionele wyse en mobiliseer die massas daardeur teen die Grondwet. Die wat wel deel vorm van die nuwe bedeling word in

die/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 801

die sterkste terme gewaarsku dat hul h misdaad teen die massas pleeg.

6.1.47 Bew. AL 150

Dit is h persverklaring van UDF onder die hand van beskuldigde 19 en waarin die Regering gedaag word

om hul sg. "peace"-strewe te bewys deur die ~in­ human" beleid van verskuiwings en die "hated" Tuis­ landbeleid af te skaf en die ANC-leiers en- terro­ riste vry te laat.

6.1.48 Bew. AM 1

Volgens hierdie bewysstuk wat die program van aksie vir September-November 1983 van UDF (Transvaal) is, is die kwessie van verskuiwing en Hervestigings deel van UDF se program van aksie in Transvaal.

6.1.49 Bew. AM 12

In hierdie ooglopend-UDF-dokument word verklaar die knelpunt van verskuiwings moet deur Streke opgeneem word en die kampanje moet meer intensief gevoer word, asook dat die kampanje gemonitor moet word.

6.1.50 Be~. AM 13

Dit is die verslag wat UDF (Grens) voorgele het aan die Nasionale KOnferensie 17-18/12/83 en die besluit van UDF(Grens) is aan die Konferensie oorgedra - verskuiwings word veroordeel op emosionele wyse en solidariteit word met die gemeenskappe wat verskuif is, betuig.

6.1.51 Bew. AM 17 Dit/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 802

Dit is h notu1e van die UDF in Noord-Kaap te Huhudi. Daarvo1gens is die kne1punt van verskuiwings dee1 van hu1 Program van Aksie. Die bestuur van UDF Noord-Kaap was op die vergadering teenwoordig.

Twee Sekretarisse het opdrag gekry om oor o.a. ver­ skuiwings h raamwerk van optrede te bep1an en op die vo1gende vergadering terug te rapporteer.

6.1.52 Bew. AM 53

~ Hierdie pamf1et is deur Huyo, h geaffi1ieerde e~ ak- tiewe ondersteuner van UDF uitgegee en oog1opend versprei in Huhudi.

h Vergadering word bekendgemaak waartydens die massas mobi1iseer word teen verskuiwings en die Swart P1aas- 1ike Bestuur.

IN die dokument word die Regering afgemaak as die "Boere" wat hu1 na die "woestyne", waar "hongerte, dors, eensaamheid en swaarte" is; wi1 verskuif.

Die massas word deur die pub1ikasie ge-indoktrineer om hu1 te verset teen die Swart P1aas1ike Besture.

6.1.53 Bew. J 1

Hierdie is die notu1e van h NEC-vergadering op 10-11/ 11/84 waar besku1digde 21 teenwoordig was en dee1 gehad het aan die be1eidsbepa1ings van UDF.

(a) Die Uitvoerende Komitee, as dee1 van sy "Broad Strategic Direction", bepaa1 dat verskuiwings dee1 moet vorm hiervan.

6.1.54 Bew. J 5 Onder/.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 803

Onder UDF se leiding is h samespreking gevoer in ver­ band met sy strategie oor die I.Y.Y. en het die komi­ tee bevind dat verskuiwings een van die kampanjes is wat steeds in 1984 en 1985 gevoer moet word, en dat dit die taak van die jeug is om hul ook met hierdie kialpunt te bemoei.

6.1.55 Bew. X 1

Dit is h ooglopend-UDF-dokument en bevat eerstens h verwysing na Klousule 9 van die Freedom Charter, wat dan interpreteer word as op verskuiwings betrekking te h&. Ook word hier duidelik verklaar dat "these basic demands have not been met."

Verder behels die bewysstuk die agenda van h UDF­ konferensie oor verskuiwings.

Uit die agenda is dit duidelik dat die konferensie­ gangers eers gepolitiseer word deur middel van h video-vertoning oor verskuiwings, daarna volg 3 be­ sprekings onder leiding van UDF, die WCCA en CAHAC onderskeidelik en laastens moes die konferensiegangers besin oor hul eise wat hul ten aansien van verskuiwings maak en oor die wyses hoe hul hul doelstellings gaan verwesenlik.

6.1.56 Bew. X 2

Dit is h pamflet opgestel en bedoel vir verspreiding deur Black Sash, h aktiewe ondersteuner en meeloper ~I van UDF, veral wat verskuiwings betref. I

Die pamflet propageer teenoor die massas dat Verskui­ I wings h misdaad is en dat dit gelykstaande aan h doodsvonnis is - alles ooglopend om die massas te mobiliseer rondom hierdie UDF/ANC knelpunt. 6.1. 57/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 804

6.1.57 Bew. X 4

Hierdie is h skrywe van beskuldigde 19, as Algemene Sk:eretarise" van UDF, a an UDF (Grens) waarin beskul- _digde.l9-ui tspel dat die tyd geword het om verskuiwings en weerstand daarteen te politiseer.

Ook word UDF (Grens) versoek om die aangeleentheid te analiseer en voorstelle te maak "for a political intervention".

6.1.58 Bew. X 5

Dit is h kommissie~verslag van UDF Oos-Kaap aangaan­ de Verskuiwings na h uiteensetting van die gebiede wat deur Verskuiwings geraak word, verklaar UDF (Oos­ Kaap) dat die aangeleentheid verder hanteer moet word deur te konsentreer op instromingsbeheer, pas- u wette, tuislande, arbeid, behjsing en plakkery.

Verder verklaar UDF dat hul in Gr~~Reinet en Cradock h sterk teenwoordigheid handhaaf deur hul ge-affilieer­ des.

Ook word verklaar dat sodra UDF daarin slaag om hom­ self te vestig in klein-plattelandse dorpies, hy daarin sal slaag om plaas-arbeiders te bereik.

6.1.59 Bew. X 6

In hierdie UDF (Nasionaal) se boodskap van solidari- uo~ t~eit metA(Wes-Kaap), word solidariteit en skakeling tussen die verskuiwings in die Wes-Kaap en Transvaal ui tge \.. ~.J.

Insiggewend hier is die verwysing na die Vaal-onluste,

onluste/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 805

onluste in die Oos-Kaap, Soweto, Oos-Rand en die Vrystaat en dan die kommentaar daarop.

"We understood too that this solidarity is more than a mere gesture .•• The spark has lit the prairie fire."

6.1.60 Bew. X 7

Die Algemene Sekretaris van UDF (Grens) en n mede­ samesweerder, Eerw. Skofile, het hierdie dokument T\ opgestel en aan alle "q.it Secretaries" in die Grens gestuur.

In hierdie dokument word eerstens die Regering en sy strukture en die verskuiwingsbeleid sterk veroor­ deel as o.a. "machinations of evil people" . ..:::::::::=::: ------· Daar is n sterk oproep om mobilisasie tot massa-ver­ set en eenheid in aksie.

"We must step up our vigilance and resitance ..• We

must publicise the gov~ernment ploys and actions local­ ly, nationally and internationally. But above all, we must Resist, Resist, and Resist." We must fight side by side, all those who are opposed to and exploitation."

n Versoek word gerig dat alle "unit secretaries" h ge-detailleerde verslag moet saamstel oor data ten aansien van verskuiwings in hul gebiede, met die doel (to) "hE:lp us embark on more meaningful programmes of resistance" •

6.1.61 Bew. X 8 . Hierdie UDF-pamflet wat ooglopend v~~verspreiding.

uitgegee/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 806

uitgegee is, doen h beroep op die massas om te mobi- ~ liseer teen versku~ngs en UDF-geaffilieerde or- ganisasies te ondersteun in hul stryd teen ver­ skuiwings.

Ook word h beroep gedoen op die Kleurling- en Indier­ gemeenskappe om hul verset teen Verskuiwings te demon­ streer deur die Parlementere-verkiesings te boikot.

6.1.62 Bew. X 9

In hierdie brief van UDF (Nasionaa~ se sekretariaat aan alle streke van UDF, word streke versoek om pro­ gramme ten aansien van verskuiwings voor te le en word versoek dat opleidingskursusse gehou word om programme ten aansien van die knelpunt van verskui­ wings uit tewerk.

6.1.63 Bew. X 10

Dit is h dokument opgestel deur Diakonia, h ge-affi­ lieerde aktiewe ondersteuner en meeloper van UDF sever dit veral die knelpunt van Verskuiwings aangaan.

Die massas word geindoktrineer om hul te verset teen verskuiwings en h emosionele beroep word gedoen op "christene" om hul aan te sluit by die verset teen die Regering in hierdie beleid.

6.1.64 Bew. Y 5

Trevor Manual het hierdie bewysstuk op 16 April 1984 aangestuur om te reel vir h konferensie vir gemeen­ skapsorganisasies wat gehou sal word met die hoof­ doel om h kampanje rondom verskuiwings te bespreek.

6.1.65 Bew. C 9 Hierdie/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 807

Hierdie UDF dokument wat deur die Nasionale Sekre­ tariaat, waaronder beskuldigdes 19 en 20, opgestel is, gee h uiteensetting van UDF se sg. •suksesse"; sy strategie vir die toekoms en hoe UDF die "vryheid­ stryd"gaan voer. Op p 4 - 5, onder die opskrif "The Future", word UDF se strategie ten aansien van die knelpunt van Verskuiwings - as een van die klomp knel­ punte wat UDF aangegryp het om die massas te mobili­ seer - as volg uitgespel:

"To be effective and truly national the UDF must try to include these for~t~~ communities and thereby extend out base •. Already we have made ~o-~ gains. The period ahead calls for an intensification of this." (p 5, lste par.}

6.1.66 Bew. C 11

In hierdie sekretariele verslag van Eerw. Stofile, h mede-samesweerder en Sekretaris van UDF (Grens) aan UDF se Uitvoerende Komitee se vergadering op 23 - 24 Februarie 1985, word gewys op moontlike verskuiwings in die streek en verklaar Stofile dat UDF (Grens) die volgende paar maande besig sal wees met die voer van h kampanje teen Verskuiwings.

6.1.67 Bew. C 25

Hierdie is die teks van h toespraak wat Prof. I. Mohamed, h mede-samesweerder, self uitgeskryf het en wat hy gelewer het by h Azaso-konferensie in Julie 1984.

Mohamed wys op die verskuiwings wat plaasgevind en no beoog word in Lamontville, Kwamashu, Vryburg, Langa, Pietersburg ens. en wys die jeug by die vergadering op/ .•.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 808

op die "rising tide of anger and determination to break the bonds of racism •.• " Oak verkondig hy "a growing unity and struggle that is sweeping throughout our country."

As die hele toespraak in geheel gelees word, is daar net een redelike afleiding te maak - Mohamed stig die jeug aan tot verenigde aksie wat geweld insluit, en praat die reedsgepleegde geweldpleging geed by die jeug.

6.1.68 Bew. C 26

Hierdie geskrewe toespraak van Prof. I. Mohamed, h samesweerder, is ex facie die stuk, deur hom gelewer by die begrafnis van ene Jabulani Ncgobo in Soweto op 30 Desember 1984.

h Emosionele verwysing word gemaak na verskuiwings en dit word gekoppel aan die ander knelpunte wat UDF (en die ANC) aangryp in·die veer van die sg. "vryheid­ stryd". Van belang dan is oak hierdie feit dat die dade van veroordeelde moordenaars en terroriste soos Mahlangu, Mogoerani en die andere, hier goedgepraat word van moord op die terroriste, terwyl nie h woord gerep word oar die terroriste se gruweldade nie.

6.1.69 Bew. C 27

In h geskrewe dokument van die samesweerder Prof. I. Mohamed, en wat hy "An assessment of likely Events" noem, beskryf hy die grande waarop die "vryheid­ stryd" gevoer meet word. Hy beweer

" •.. the struggles of the oppressed to resolve the National Question must escalate. The balance of

power/ ... Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 809

power is (slowly) shifting in favour of the oppressed. Thus the social conflict must grow. We indicate some points of conflict without fur­ ther motivation."

En dan volg die knelpunt

"v. Relocations of People. The forced and coerced j removal of African pe~le to resettlement camps, .· the homelands and the so-called independent states must continue to be a serious problem."

Hierword dan ook verder verklaar dat:

"International opposition may also lead to growing armed conflict with an internal base."

Wanneer die dokument in sy geheel gelees word, is dit

duidelik dat hierdie mede-samesweerde~in die begin van 1985 (21 Januarie 1985) reeds voorsien het (en beoog het) dat geweld kan en moet volg indien die UDF voort­ gaan met sy kampanjes in die R.S.A.

6.1.70 Bew. C 46

Hirdie is die notule van resolusies wat deur die UDF (Oos-Kaap) op sy konferensie in Desember 1983 aanvaar is en is aanduidend van hoe al die affiliale hul daad­ werklik bey$er vir die uitvoering van hierdie kam­ panje van UDF oor Verskuiwings.

UDF Oos-Kaap het besluit om gemeenskappe aan te por om hul weerstand teen die Verskuiwingsbeleid van die Regering te verwerp en het hul heelhartige steun aan sulke gemeenskappe toegese. 6.1. 71/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 810

6.1.71 Bew. C 53

Hierdie is h UDF-dokument wat in 1984 (November) opge­ stel is en gee h uiteensetting van UDF se "suksesse" en toekomstige strategie en bevat ook h aantal erken­ nings ten aansien van UDF se optrede. Die verslag is in 4 dele opgedeel en in par. 1.2.2 verklaar UDF ten aansien van verskuiwings:

"The work against forced removals had taken the \ UDF into the rural areas. Organisation has in­ creased against forced removals, with the name of the UDF foremost in this re~tance. Some of the campaigns, eg. Huhudi, _had successfully resulted in sta~~~ off removals .•• The UDF att~&hes much importance to this area of work because of its ability to link town and country and spread resis­ tance to give our struggle a more national chara­ cter."

In'par. 3.1 word onder die hoof "UDF and the Future" gese

"3.1 Resistance to Removals Intensifying work of the previous period and working to the point of a campaign of a more national character. Building UDF structures in the rural areas." J

6.1.72 Bew. C 102

In die verklaring van die UDF (NEC) soos in Bew. C 102 beliggaam, word h uiteensetting van UDF se siening van die vryheidstryd gegee en net na UDF aangedui het dat hy die massas wil organiseer om die Staat se beleid te frustreer; vooruitgang te stop, die Staat te dwing om van sy magte afstandte doen, se UDF dat hy

" ... therefore/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 811

11 ••• therefore make the following immediate de­ mands as the beginning of a process of transition 11 en dan eis UDF die skrapping van die Groeps­ gebiedewet en h einde aan verskuiwings.

In die Sekretariele verslag van beskuldigdes 19 en 20f dui hul aan (par. 3.1) dat 11 anti-removals committees were set up in the Western Cape - the Border Regions to fight removals. We still need to broaden our re­ sistance on this front. 11

6.1.73 Bew. C 108

Dit is h boekie saamgestel deur Fedtra~, h ge-affi­ lieerde en is deur en deur bedoel om die vroue te moqiliseer in die vryheidstryd deur gebruikmaking van knelpunte - o.a. gedwonge verskuiwings na Tuis­ lande. Die vroue word gewys op die stryd wat in 1950's gevoer was, hul aandeel in die Freedom Charter en dan word die vroue gemobiliseer dat hul moet 11 unite and organise" want 11 the womans struggle must be part and parcel of our struggle for National liberation 11 - p 5.

6.1.74 Bew. C 127

Dit is h boekie gedruk deur Nusas, h geaffilieerde van UDF, en ooglopend bedoel vir verspreiding van h toespraak gelewer deur Auret van Heerden by die Cosas-Kongres en ook h gesamentlike sitting van die Cosas- en Azaso-besture in Desember 1982.

Dit is n toespraak waarin van Heerden die gehore wys op die wyses hoe die vryheidstryd gevoer moet word, die belangrikheid van mobilisasie en organisasie van die massas, en die gebruikmaking van knelpunte om/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 812

om die massas te mobiliseer o.a. word uitgespel hoe die knelpunt van verskuiwings aangewend moet word om die massas te mobiliseer - p 5.

6.1.75 Bew. C 138

Dit is h dokument wat die stukke van UDF (Wes-Kaap) se Algemene Vergadering van 1985, bevat.

As deel daarvan verskyn die Sekretariele verslag waar­ in belangrike erkennings gemaak ·word - o.a.

'(a)"In many areas, UDF structures have given birth to strong and militant grassroots organisation" - p 2

(b)" .•. we can begin to talk of a nationally-co­ ordinated struggle" -p 2

(c)"The anger that is exploding all around the country bears testimony to our people's readiness for mass action, and we must be committed to taking this forward." - p 3

(d)"We have seen throughout the country the anger of our people against structures such as the Black Local Authorities and community Councils an anger that in many places made it impossible for these structures to continue their oppressive practices. We salute our people and we will continue to ensure that the influence of such structures over our peoples lives is challenged." - p 4

(e)~r knelpunte word gesi dat die werklike doel daar­ van is -

"cost of living increases, rentals and wage demand~

are/ .•.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 813

are equally the life blood of our organisations."

Organisasies van UDF teer dus op die knelpunte ten einde die massas te kan mobiliseer.

Afgesien hiervan word verklaar dat die k~panje random die knelpunt van Verskuiiwngs deel vorm van UDF se program van aksie in die Wes-Kaap - (p 5)

6.1.76 V-reeks

Die bewysstukke algemeen bekend as die V-reeks word nie hier behandel nie, omdat dit meer volledig elders bespreek is. Nog een van die knelpunte wat UDF geidentifiseer het en waarom h kampanje geloods is, is die kwessie van die Regering se beleid en wetgewing ten aansien van behuising vir anderskleuriges. In hierdie verband word verwys na die volgende bewysstukke:

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 814

DAAD 51

~1~1 Hog een van die knelpunte wat UDF ge~dentifiseer het en waarom ~ kampanje geloods is, is die kwessie van die Regering se beleid en wetgewing ten aansien van behuising vir anderskleuriges. In hierdie verband word verwys na die volgende bewysstukke:

Bew. Al (lste dok) p 3

In sy publikasie met betrekking tot sy nasionale tot­ standkomping op 20 Augustus 1983, verklaar UDF.

"The UDF, as part of its programme of action, will also focus attention on the housing crisis ---. By doing so, the UDF hopes to show the destruc­ tive and oppressive reality of apartheid, not just as a system of racist legi,lGtion but as a system that has the effect of controlling and exploiting the majority of South Africans for the benefit of a wealthy majority."

Ook reeds op hierdie geleentheid het UDF h resolusie aanvaar om h kampanje te voer rondom behuising, o.a.

that/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 815

'~hat communities throughout organise ( themselves to oppose this new housing policy" -

p 24

Sien ook Bew. A 2 p 3 en Bew. A 3 p 3

Op die N.E.C. vergadering van UDF gehou te Pretoria op 21 - 22 Januarie 1984 is die nasionale sekretariaat van UDF h mandaat gegee om die moontlikheid te ondersoek van "co­ ordinating residents/community organisations for taking up the housing issue."

Bew. F p 2 par. 5.4

51·3. In die sekretariele verslag wat aan gemelde vergade- ring voorgele is, word die volgende gese:

"Housing has over the years been one of key political issues against which our people organised. Now with the new housing policy embodying a lot of contradic­ tions, it seems like housing became the focal point of common community struggles. The UDF must begin to study the provision of the new housing policy, eJ~,a\~ the community, p~~f~~~ resource material and prepare generally for intense campaigns/ struggles against housing."

Bew. T 2 p 4

5(.4. Ook op hierdie vergadering is dit besluit om h Na- sionale Konferense van burgerlike gemeenskapsorganisasies te bele. Daarna het die Nasionale Sekretariaat die kwessie bespreek op sy vergadering op .10 en 11 Maart 1984. Beskul­ digde 19 het daarna die UDF (Wes-Kaap) versoek om in same­ werking met CAHAC, wat by UDF geaffilieer is, so h konferen­ sie te beplan en te bele. UDF (Wes-Kaap) het vervolgens hulle

voorstelle/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 816

voorstelle op skrif gestel en aan alle streeksekretarisse van UDF gestuur wat dit weer vir bespreking aan die burgerlike ge­ meenskapsorganisasies in hulle gebied moes stuur. In die voorstelle wordJie oogmerke van die konferensie, so gestel:

"1.1 Major thrust should be the discussion of a campaign around the 'new housing deal' .•.

1.2 Make a political statement (concretised) on the housing crisis" - p 2

Bew. C 60. Sien ook bew. AM 36. Dit word ook uit­ druklik gestel dat maniere gevind moet word om burgerlike ge­ meenskapsorganisasies regdeur die land in die kampanje te betrek. IN die konsep-program van die konferensie word baie duidelik uit­ gespel hoe h knelpunt (in hierdie geval behuising) aangewend kan word om die massas te bereik en hulle te mobiliseer en te organiseer om hulle te betrek in die sg. vryheidstryd -

"The conference must not be seen as one where many long papers (talks) are given, to be followed by little discussion. But rather as one which re­ flects the anger of our people. Our people are angry because of the hardships caused by bad hou­ sing, bad planning, high rents, bad living condi­ tions and low wages: p 4

Sien ook Bew. T 27 en Bew. Y 3 en Bew- Y 5

Die belangrikheid van hierdie konferensie blyk ook uit h omsend­ brief wat UDF-hoofkantoor aan hulle Streeksekretarisse van UDF gestuur het op 21 Januarie 1985 -

"As you should know the Housing Conference has been on our Agenda for over a year. But because of the urgency of the campaign against the new constitution this issue has been shelved f~m time to time. However, the/ ..•

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 817

the matter must still be pursued with all the seriousness it deserves."

Bew. T 27 p 1 Bew. Y 3 Bew AM 9

~~- 5. Op h Nasionale Sekretariaat vergadering van UDF wat op 11 Maart 1984 gehou is, is die Regering se behuisingsbeleid ook bespreek en is daar besluit "that civic bodies must take up the issue" -

Bew. T 5 p 3

6/·6. In die Sekretariele verslag aan die Algemene Raad van UDF (Transvaal) gehou op 25 Februarie 1984, word gese:

n struggles around the housing question, which remains a burning question in the ghettos, need to be intensi­ fied and co-ordinated both regionally and rationally. To this the Executive committee has requested of the S.C.A. to make proposals for and convene a regional meeting of civic organisations."

Bew. T 19 p 2

~i·7. In die Sekretariele verslag van die UDF (Grens) aan die NEG van 23-24/2/85 word die kampanjes uitgespel wat die streek mee besig is. Een van die kampanjes is die een oor be­ huising.

Bew. C 11 p 2

In h toespraak wat Prof. Mohamed gelewer het by h AZASO Konferensie op 4/7/84, wys hy ook knelpunte uit, o.a. behuising, en haal die gehoor oar om in ~stand te kom teen die Regering wat hiervoor te blameer sou wees. Bew. I . ..

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 818

Bew. C 25 veral p 3

-s /'· 9 • In h stuk wat Prof. Mohamed op 21/1/85 opgestel het, getiteld "An assessment of likely events", beskryf hy o.a. sekere aspekte wat op die kort termyn konflik sal veroorsaak tussen die sg. onderdrukte massas en die Regering. Een so h punt van konflik is die behuisingskwessie.

Bew. C 27 p 3

~i·lO. In sy program vir die toekoms, verklaar UDF in November 1984 dat een van die kampanjes wat hy, veral d.m.v. burgerlike gemeenskapsorganisasies, in die toekoms sal voer, die een oor I behuising is. I

Bew. C 53 p 9

51·-11. IN die UDF (Transvaal) se Program van Aksie vir September tot November 1983 word gese dat die kwessie van behuising in die program geinkorporeer moet word.

Bew. C 120 p 3

5/·12. IN die verslag van UDF (Wes-Kaap) op die vergadering van die Nasionale Sekretariaat van UDF op 12-13/1/85 word dit ge­ rapporteer dat die kwessie van behuising gesien word as belang­ rik en dat'n konferensie gehou is met die tema "Housing, secu­ rity and Comfort", wat natuurlik uit die Freedom Charter ver­ kry word.

Bew. T 15 p 3

5/.13. Bew. Y 7 is h brosjure oor die behuisingskwessie wat uit- gegee is deur die Studenteraad van die Universiteit van Durban­ Westville. Daarin word die kon~1i~~ie duidelik gestel dat die stryd oor behuising maar net deel vorm van die sg. "broader struggle for democracy in South Africa". - p 6 14. I ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 819

6"/.14. Bew. Y 8 is 'n hele reeks sg. ~'fact sheets" wat opgestel e.., '"'. ·"- ~~, e e. is deur CAHAC - geaffilieerde UDF lid organisasie. Die hele reeks gaan oor die Regering se behuisingsbeleid.

"These fact sheets are a guide to action: no amount of knowledge or information about the new deal will in itself stop the government from skipping out of its responsibility for housing. Such a result can only come out of our struggle, organisation and action." - p 2

?1·15. Bew Y 10 is 'n dokument wat die geskiedenis uitspel van DHAC en JORAC (albei by UDF geaffilieer). Daaruit blyk ook hoe behuising as 'n knelpunt uitgelig is om die massas daarom te organiseer om hulle uiteindelik oor te haal om deel te neem aan die sg. bevrydingstryd.

51'·16. Bewysstukke Y 9 en Y 11 is kennisgewings van vergade-

rings wat Ratanda Civ~Association gehou het en waarin be­ huising ook as 'n knelpunt aangegryp is om die massas te mobi­ liseer, politiseer en organiseer. Op een was h UDF-bestuun­ lid die gasspreker.

5"/·17. Bewysstuk AM 1 is die UDF (Transvaal) se program van aksie vir September tot November 1983. Daarin word gemeld dat behuising een van die kwessies is wat in die program inkorpo­ reer moet word.

51. 18. Bew. AM 16 is die konsepgrondwet van GRACA (wat by UDF l geaffilieer is). Uit die aanhef en oogmerke en doelstellings van die organisasie, blyk dit dat die knelpunt van behuising baie sterk op die voorgrond tree as middel om die massas om te organiseer, politiseer en mobiliseer.

19. Dit is ook belangrik om daarop ~e let dat die knelpunt van behuising voortdurend onder die massas se aandag gebring

word/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 820

word en hulle oortuig word dat dit die onderdrukkende Regering is wat hiervoor te blameer is, in die verskillende publikasies wat by UDF geaffilieer is of UDF aktief ondersteun.

Sien, byvoorbeeld, -

(a) Support Congress - Message from TIC

"Congress demands housing

We live in backyards, outbuildings and flats. We have been pushed from pilken to post as a result of the Group Areas Act. Thousands of people have suffered this way.

Now, the government is telling us to build our own homes. Will we get bank loans? ·can we afford to ~ ~~ build our~ houses? The"new deal"A.not bring housing, security and comfort to our people".

Bew. w 7 p 2

"The government is spending less and less on housing education and welfare, and more and more on the army."

"The government has said that they are not going to build any more houses. That housing is not their responsibility. It is the responsibility of the

community. And those of us~ li~ving in Council hou- sing are going to face ~tecf increases in the coming months."

Bew. W 7 p 3

(b) WIP - Work in Progress - 1984 I 31 - op p 36 word die volgende gese: "This/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 821

"This tendency to reduce the State's financial ob­ ligations and dump them onto workers has already manifest itself in other areas such as housing and pensions."

Bew. W 10 p 36

(c) State of the Nation - Aug. 1983 uitgawe op p 12:

"The State's provision of housing, electricity, health services, and rc. .. .-e..e. '=:,·a... facilities has ~~ever been adequate. Now the governments new policy of forcing African, Coloures and Indian communitiea to pay their own way, mean chronic housing shortages and the state of disrepair of houses will get worse."

"However, even in unorganised communities people still feel the daily oppression of poor housing,

high transport costs, poor health• ~~.-~ and lack of control over local government."

Bew. W 1 p 12

(d) Suspa National - Mei 1984

"Op p 4 verskyn o.a. 2 artikels rakende behuising

(i) Die lste is onder die opskrif: "Housing heats anger at \<.a~e\..',\:..s"'a "

Die volgende aanhaling is onder meer hier van belang:

"It is important to observe how housing is used to sow divisions among the people."

( ii >I ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 822

(ii) Die tweede artikel is onder die opskrif: "Give us homes we can afford, says WCCA"

In bg. artikel word gese dat meer as 1000 mense op h WCCA-rally besluit het om die verskuiwings van \

Bew. W 20 p 4

(e) Anti-PC news - April 1984

Op p 4 se Allen Boesak:

"Housing

We are suffering a housing shortage because we can not decide on which houses we want, where we want them, and what rents should be paid. This is because the ~ligence ard apathy of the present government. This irresponsibility would not be tolerated in a democratic society."

Bew. W 40 p 3

(f) UOF News - Bew.W 41

Op p 4 is h artiket "Houses for New MP' s"

Daar word gese dat duisende mense in S.A. nie huise het nie maar die regering is bereid om vir Hendrikse ens. R43 000 h jaar te gee asook mooi huise.

Bew. W 41 p 4 (g) I ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 823

(g) Grassroots - Mrt. 1984

Op p 8 + 9 verskyn artikels oor behuising vir anders­ kleuriges:

"Good Housing is our right"

"We have a right to good houses, security and comfort. Why must we suffer evictions, broken houses, overcrowing? Why must our children grow up in this way?"

In die artikel word ook kritiek gelewer oor die regering se "New Housing Deal."

"What will the 'New deal' bring"

In die artikel word al die uoo'l's\.ell~ van die nuwe skema ui tgev a."f" bv. verhoging in huurgeld ens.

"We won} pay for the mess"

"The government has made a mess out of housing. Now they expect us to pay for this. We say NO to the'new' housing deal."

Bew. W 48 p 8 + 9

5~20. Ook die sg. Swartmagorganisasies, wat UDF in die sg. vry­ heidstryd aktief ondersteun, het hierdie knelpunt uitgelig en die massas daarom gemobiliseer, gepolitiseer en georganiseer. Van belang ook is dat AZAPO hom verbind tot magsoorname en in hierdie proses word die Blanke en die Blanke minderheidsrege­ ring by die massas gehaat gemaak en voorgelou as onderdrukkers en as die vyand. So verklaar AZAPO in die aanhef van sy Mani­ fes - "Our/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 824

"Our struggle for national liberation is directed against the historically evolved system of racism and capitalism i which holds the people of Azania in bondage for the bene-J 1 fit of the small minority of the population, i.e. the J capitalists and their allies, the white workers and the reactoinary sections of the middle classes. The struggle: against apartheid, therefore, is no more than the point of departure for our liberatory efforts."

Bew. B 16

Hulle stel dit dan ook dat sekere regte verskans sal wees in die waaronder -

"State provision of adequate and decent housing for all."

Bew. B 16 en B 28 p 16

Dit blyk duidelik dat in hierdie kampanje, dit veral die Rege­ ring is wat aangeval word en waarteen geagiteer word. Verder word dit aan die massas voorgehou dat die Blanke minderheid die massas ook op hierdie gebied onderdruk en word daar h haat teen­ oar die Blankes by die massas aangeblaas. Dit word ook duide­ lik ~itgespel dat die stryd om behuising maar bloat deel vorm van die grater sg. vryheidstryd wat die S.A. Regeing as vyand en teiken het en word die massas georganiseer, gepolitiseer en gemobiliseer om deel te neem aan die stryd. Twee aspekte wat hier ook van besondere belang is, is die feit dat die kampanje op nasionale vlak gevoer is, en die feit dat die ANC ook bier­ die knelpunt aangegryp het om h kampanje o~ te bou en dat UDF in hierdie verband presies qieselfde gaan doen het en as't ware die ANC ~kampanje net so oorgeneem het en sy eie gemaak het. v- reeks

Die bewysstukke algemeen bekend as die V-reeks word nie bier bespreek/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 825

bespreek nie omdat dit elders reeds volledig behandel is.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 82b

KAMPANJE WERKERS

In die Vryheidstryd wat deur die ANC gevoer word, word aan die werkers van die R.S.A. h sentrale posisie toegeken wat hulle moet vervul in die rewolusie om die bestaande Rege­ ring omver te werp. Daarom is dit so noodsaaklik dat die wer­ kers oor die lengte en breedte van die land georganiseer moet word in vakverenigings met een beherende en oorkoepelende liggaam.

Statement of The National Executive Of The African Na­ tional Congress - dated 8 January 1983 - p 6. r?B~.

"So far, only a small minority of the black workers is organised into trade unions. It is the task of the existing democratic trade union movement to ensure that the unorganised workers are infact organised. This orgisational drive must encompass also the workers in the mines and in agriculture. We do have to bend all efforts to ensure that every worker belongs to a demo­ cratic trade union.

Therefore, with all the power at our command, we make a special appeal to the democratic trade union movement to come together again and actually succeed to draw up and adopt a plan for the united action of the democratic, non-racial trade union movement. There is no obstacle too formidable to stop us from achieving this goal.

5~-2. Die idee dat werkers georganiseer en geaktifiseer word om deel te neem aan die vryheidstryd word ook al lank reeds voor gewerk.

Sechaba Februarie 1982 p 8 AAE 2

"We call upon our working people, the backbone of our li-

bera tion/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 827

beration movement to mobilise as never before at the point of production to build a powerful democratic trade union movement for the advancement of the interets of the workers and for their activisation into the struggle for the victory of the National democratic revolution. AAE 7 1 5~.3. In die Redaksionele kommentaar van die Sechaba Julie 1982 p l doen die ANC h spesiale beroep op die werkers vir n fede­ rasie van vakbonde en hulle aktiewe en uitgebreide deelname aan die vryheidstryd.

"As we observe the sixth anniversary of the ri~ing of our youth, we are heartily inspired by the militancy, stead­ fastness, political and class consciousness of our op­ pressed working class. The working class, our most revolutionary and decisive detachment is on the march - and with determined steps, it is marching against the capitalist system and its re­ pressive state machinery. The working class demands are not merely economic but increasingly becoming political. The demands are no longer confined to the improvement of living and working conditions, but also embrace rejection of bantustans, influx control regulations, oppressive and restrictive legislation. Indeed the worker~~ pol~itical voice, is increasingly being heard consistently and regularly. The broad democratic front of the working class within a single class within a single democratic federation, is no longer a mirage but a realistic goal. one country one trade union federation, one union one industry, has be­ come a rallying cry shouted out by the working class.

In the forefront of the working class battles, are the young men and women who led the marches and demonstra­ tions against inferior education in 1976.

SACTU die vakbonde vleuel van die ANC se artikel of die

vakbonde/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 828

vakbonde in die R.S.A. rnoet registraar volgens voorskrifte van wet. Kyk na argurnente en vgl. met UDF indien enige.

~2.4. Werkers rnoet georganiseer word om h belangrike rol te speel in die verenigde stryd. Enige punte van ontevredenheid moet gebruik word vir hierdie doel.

Mayibuye 3 van 1983 op p 6 - Bew. AAF 5 "We as workers have the ability to bend the rod-like at­ titude of Sats management. The State and Sats would like us to believe that we are powerless when faced with such giant corporations as Sats which have huge finan­ cial backing from the State. We must demonstrate our ability to fight in united action. More workers must be drawn into the union movement because only through orga­ nised workers will out struggle b ing us nearer to our goal - Work And Security for All! ~~ An Injury To One Is An Injury To All!!

~-5. In h i tern 11 Dea ths in Mines Must Stop 11 in Mayibuye No. 9 A~F

11 This situation calls for urgent action by the democra­ tic trade union movement to organise these workers into a trade union --- Our goal must be to have all workers unionised so that when we decide to break South Africa's backbone- the mines -we have all the workers behind us ...... •......

We must thus rally the workers around the call for safe working conditions in addition to other demands

...... It is a fact that occupational hazards as well as unsafe conditions exist in many industries in South Africa.

Let us flex out muscles and brace ourselves for the corning I . ..

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 829

corning struggles in which we who are nothing today, shall be all tomorrow! We shall govern! We shall get our share of the country's wealth! The land we till shall be shared amongst us." fl

~~.6. Dit is so dat die ANC hornself beskou en verklaar as die alternatiewe mag in Suid-Africa. Dit is besonder belangrik dat die ANC as alternatiewe mag nie vir UDF behandel of be­

s~ou as opposisie nie maar in werklikheid sover gaan om te pleit dat werkersorganisasies by UDF rnoet aansluit en UDF word voorgehou. as die United Action front . I Ma~buye No. 9 van 1983 op p 3 - Bew. AAF 8

(a) Die ANC identifiseer die vryheidstryd as "our na­ tional liberation struggle". Dit is ook wat UDF hul vryheidstryd noern. "Unions, join united action front. At this crucial moment of our national libera­ tion struggle we are left in no doubt that all South African patriots should do their utmost best to ensure unity in struggle.

(b) Die ANC bepleit onverpoosd dat daa~ eenheid in ak­ sie rnoet wees en het die jaar 1983 afgesonder as "Year of united action". Hierdie wekroep is opge­ neern en prakties toegepas deur UDF.

nPresently our people have come togeher under the united Democratic Front (UDF), emphasising the crying need and effectiveness of unity in ac­ tion. We have our different organisatons; students, workers, civic, women's, community, sports, cultural, writers, etc. It would be a mistake, for instance to think that their struggles ends with demands for better educa- tion." (c) I ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 830

(c) Die vryheidstryd is nie slegs in stryd teen kapita­ lisme nie maar h stryd teen die apartheid staat en dit is duidelik ingesien deur UDF.

q This is a fight not only against capitalist bosses but also a fight against the apart­ heid regime. This was seen clearly at the UDF meeting where people got together and made known their intention to fight against apartheid race inequality, national oppres­ sion and exploitation."

(d) Apartheid moet beveg word op alle fronte en daarom moet werkers aansluit by UDF. I "Apartheid must be fought on all fronts - poli­ tically, economically, culturally and in the field of sport. There is a place for trade unions in a broad front like the UDF.n

An injury to one

It is clear from the above that the struggle of the workers is interwoven with the total libe­ ration struggle of the people of South Africa."

~-).- 7. Mayibuye No. ll van 1983 - Bew. AAF 9 - p 4 - 5

Werkers in die R.S.A. moet verenig word onder een sambreel liggaam te wete h federasie van vakverenigings. Vir die ver- 'I eniging van swart vakbonde is een verenigingspunt h kerngedagte. Dit is eksploitasie deur kapitalisme. So h federasie van vak­ bonde moet egter nie n politieke party word nie. Die werkers- I klas in die R.S.A. word gelei deur die SAKP wat as politieke party die werkers in die stryd na sosialisme. Die SAKP en Sactu is die interne deel van die nasionale vryheidsbeweging en die ANC die "vanguard movement." "We/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 DAAD 52 831

Nog h knelpunt wat deur sowel die ANC as UDF geidentifiseer is en waarom h kampanje geloods is deur UDf, sy geaffilieerde organisasies en abtiewe, is die kwessie van die Regering se beleid en wetgewing ten aansien van arbeidsaangeleenthede vir anderskleuriges. In hierdie verband word verwys na die volgende bewysstukke:

(1) Reeds op die stigtingsvergadering van UDf op 20 Augustus 1983 te Kaapstad, het UDF h resolusie aangeneem.

"1. To work for a South Africa in which the oppression and exploitation of workers will cease to exist;

2. To encourage the building of geniune democratic trade unions;

3. To oppose the migrant labour system and to fight for the right of workers to have permanent urbana residences;

4. To strengthen the unity between geniune democra­ tic trade unions and all patriotic and freedom loving people in the struggle for political rights for all'."

In die motivering van heirdie resolusie word die massas oorgehaal om die Regering se beleid betreffende arbeidsaange­ leenthede te sien as onderdrukkend en onmenslik en word by hulle h haat aangeblaas teen die blanke minderheid -

"Noting:

1. That workers are the producers of the wealth of this country, yet they do not enjoy the benefits of the weslth they produce;

...... I ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 832

3. Workers continue to be harassed intimidated and jailed in their attempts to organise against these exploitative and oppressive conditions through the building of geniune democratic trade unions;

4. That state manouevres such as the President's Council Proposals, Whiehahn/Rieckert and the Koornhof Biils are dorigned to destroy the unity that workers are striving to build and are amied at denying workers genuine political rights;

5. The migrant labour system drives down the wages of workers and forces them to live in single-sex hostels;

And believing

6. That migrant labour and influx controls are a fundamental denial of the rights of workers to work where they choose." Bew. A.1 (eerste dokument) pp. 26 en 27 Bew. A. 2 p. 4 Bew. A. 3 p. 4 Sien ook Bew. C102 pp. 30 en 31

(2) Ook op hierdie stigtingsvergadering het Frank Chikane in sy openingsrede die knelpunte in hierdie verband uitge­ lig -

"Workers shall continue to be divided. Low wages, poor working conditions, suppression of trade unionizm and the migratory labour system shall continue."

Van/ .•.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 833

Van belang is, om te let op hoe hy sy boodskap afsluit:

"And, I want to call upon you all peace loving people in South Africa to put hands together, to walk side by side to fight against the implementation of these reform proposals so that we can then destroy the system, so we can put up a government by the people where people shall govern according to their will." Bew A. 1 (eerste dokurnent) p. 37

(3) By hierdie geleentheid het Samson Ndou gepraat as h werker en horn veral gerig tot die werkers. Hy stel dit duidelik dat " ••• workers struggle is the major struggle " Hy le klern op die onderdrukking waaraan die werkers onderwerp word deur die S.A. Regering en hy roep die werkers op om deel te neern aan die vryheidstryd -

"We must fight to change that exploitation and oppression.

But, the struggle of the warbing class will have to go beyond the paitary gates.

Forward to the United Dernocrated Front, forward to the worker's struggle, forward to the people's dernocrasy." Bew A.1 (eerste dokurnent) pp. 40-42

(4) In h toespraak wat Prof. Mohamed glewer het op h UDF byeenkorns op 30 Oktober 1983 dra hy dit in ernosionele taal aan die toehoorders oor dat die werkers deur die Regering onderdruk en uitgebuit word en skerp hy dit by hulle in dat die werkers reeds in die "national struggle for total liberation'' is. Hy por ook die werkers aan om te verenig sodat hulle die onderdrukkende blanke rninder­ heidsregering kan corwin. Bew. C22 (5) In/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 83 (5) In h toespraak by die AZASO konferensie op 4 Julie 1984, beklemtoon Prof. Mohamed dit weer eens dat die werkers onderdruk en uaitgebuit word. Hy roep hulle ook weer op om te verenig en dra dit oor dat as hulle verenig, hulle in staat is om hulle sg. vryheid te verower. Bew. C. 25

(6) Soos reeds aangetoon, rig UDF hom primer tot die sg. onderdrukte massas. Hier is dit veral die Swart werkers wat aangespreek word en dit is hulle wat verenig moet word in die sg. vryheidstryd. Dit is in die lig hiervan dat Bew C. 38 gelees moet word. Dit is h omsendbrief wat beskuldigde 19 stuur aan aldie Streeksekretarisse van UDF. Daarin word lg. opgeroep om gehoor te gee aan UDF se oogmerk of 'strengthening unity with unions.' Hy spel dit dan ook uit dat 'When we get up the UDF we emphasized the need for worker participation, especially the organized working class ...... We must not relent in our pursuit of this objective." Hy sluit dan sy brief so af:

"I actually think that we must seize this opportunity and use it to our advantage. I suggest you move \ in this matter. Please appoint a person to take responsibility and forward the name to the H/0. The appointment of a person to concentrate on relation­ ship with unions ensuring that meetings with unions take place is very essential." \ Sien ook Bew. Z7 en bew. Z9

Hiermee saam, kan ook verwys word na bewysstuk C54 waar beskuldigde 20 hom soos volg uitlaat oor die kwessie van werkers, op p. 3:

"We are not satisfied that we have achieved as much trade union support as we had hoped for. But we see the participation of workers in the UDF as impor­ tant. The more workers come in the closer we are to gaining a truly national character. South Africa is/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 835

is still under colonial conditions and the struggle against imperialism is a struggle against capitalism. For this reason the working class must provide the I backbone of the struggle."

UDF het dan ook reeds op h NEL vergadering wat gehou is op 1-2 Junie 1984 besluit om h sg. Labour Unit daar te stel bestaande uit B. Nair en K. Ndlovu tesame met een van die nasionale beamtpes. Bew. G 4 p. 1

(7) Op h konferensie wat die streekraad van UDF(Oos-Kaap) gehou het op 4 Desember 1983, het hulle sekere resohisies aangeneem. In die resolusie oor arbeidsaangeleenthede het hulle die regering se beleid in die verband beskryf as onderdrukkend en beklemtoon dat die Regering die werkers uit'qjf1en dat die Regering verantwoordelik is vir wanvoeding, ho~ersnood en werkloosheid en bring hulle die werkers in opstand teen die Regering wat vir hulle die tykdom toe-eien wat deur die werkers verdien word en wat aan hulle toekom. Bew. C. 46 p. 4; C. 114 p. 5 en A02 p. 5

(8) Jodac, wat by UDF geaffilieer si en hom spesifiek beywer om UDF se kampanjes uit te voer, identifiseer ook arbeidsaangeleenthede as h kampanje wat opgeneem moet word en beklemtoon "the power of organised workers and the threat it provides to apartheid rule". Jodac verbind hom dan ook om hierdie kampanje te steun en uit te voer. Bew. C. 78 veral p.a 6

(9) As deel van die kampanje rondom die Freedom Charter is h opleidingskursus op 20 Januarie 1985 in Johannesburg gehou. By die geleentheid het Raymond Suttner, opleidingsbe­ ampte op die uitvoerende komitee van UDF (Transvaal), h referout, getiteld "A political analysis of the Freedom Charter", gelewer. Daarin het hy die toehoorders breed­ voerig toegespreek oor "The Freedom Charter and the Working Class" en hy beklemtoon dat "Although the Charter is not/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 836

a programme of the working-class alone, it nevertheless primarily reflects its interests." Hy sluit hierdie deel soos volg af:

II it is false to counterpose national liberation and socialism, for they are part of a single process. Realising the Freedom Charter is part of the struggle to achieve socialism." Bew. c. 97 pp. 21-24

Dit is van belang om hier daarop te let dat die hele arbei?s­ kwessie wat vir die ANC van soveel belang is, met net soveel entosiasme deur DUF aanvaar en deur gevoer is.

(10) In aansluiting by voorgaande paragraaf, word verwys na bewysstuk C. 100 getiteld "Protest to Challenge". UDF verklaar daarin, o.a., dat om effektief te wees, "challenge needs to be rooted in the masses." Hulle vervolg dan

"Only then will the challenge be a fundamental one and fully take on a mass African and working class character." (My onderstreping)

"This is a necessary prerequisite, bu tnot a sufficient condition to ensure African and working class lea­ dership." (My onderstreping)

Die stuk word soos volg afgesluit -

"At another level it will ensure that the composition of our oganisations refelcts the main content of the National Democratic Struggle - the participation of the African masses and the leadership of the Africa working class." (My onderstreping) - p. 5

(11) Die/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 834 (11) Die mag van die werkers, en hoe dit aangewend kan word, blyk ook uit die oproep vir die groot wegblyaksie op 5 en 6 November 1984 deur die Transvaal Stay-away Commit­ tee wat bestaan uit UDF-geaffilieerde organisasies. Daar word in emosionele taal aan die werkers uitgewys hoe hulle deur die Regering uitgebyt en onderdruk is en die oproep word afgesluit met die wekroep.

"Workers of the Country Unite for you have nothing to loose but your chains." Bew. Z 1

(12) In bewysstuk Z2, h verslag wat deur h geaffilieerde organisasie van UDF opgestel is en o.a. aan UDF voorgele is, word die knelpunte rakende werkers bespreek en word aangetoon hoe werkers onderdruk word deur die Regering.

(13) In bewysstuk Z3, wat getiteld is "Worker power­ May Day Message en uitgereik is deur UDF-geaffilieerde organisasies, word dit onder die mense se aandag gebring dat die Regering die werkers uitbyt en onderdruk. f "The worker in South Africa need to remember this. ,j The worker is the victim of a cruel and oppressive J system." - p. 2

Die werkers word dan opgeroep om deel te neem aan die vryheidstryd. -

"We need to break the chains of our exploitation and appression." - p. 3

(14) UDF het die viering van Workers Day (May Day) gereel op 5 Mei 1984 waar beskuldigde 20 as spreker opgetree het. UDF roep ook die werkers op om te verenig en deel te neem aan die sg. vryheidstryd. Bew. Z4 Di t/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 838

Dit is in hierdie ver band ook insiggewend dat bewysstuk Z5 in UDF se kantore in Johannesburg gevind is. In die stuk word die geskiedenis van May Day breedvoerig behandel en blyk dit dat die kompanje aanvanklik deur sosialiste in die RSA ingevoer is en later deur die ANC, SAKP, TIC en NIC verder gevoer is.

(15) Uit bewysstuk Z6 blyk dit duidelik van hoeveel be­ lang die werkers se rol in die sg. vryheidstryd is en word die Regering weereens voorgehou as die onderdrukker en die vyand. Dit toon ook aan van hoeveel belang hierdie hele kwessie vir UDF is.

(16) In dieselfde asem kan bewysstuk Z8 genoem word waar beskuldigde 19 o.a. meld dat UDF en die National Union of Mineworkers saam in die sg. vryheidstryd is. Sien ook bewysstuk Z10

(17) Ook COSAS, wat by UDF geaffilieer is, besef die belangrike rol wat die werkers speel in die sg. vryheid­ stryd. In bewysstuk AB 7 p. 2 verklaar COSAS dat hulle die steun soek van alle werker-organisasies en stel hulle I dit dat hulle h wegblyaksie beoog, maar afhangende van hoe die werkers daarop sal reageer.

COSAS wys ook uit dat die Regering hulle gemeenskaplike vyand is en dat hulle (COSAS) nie die vryheidstryd kan wen sender die ondersteuning en sameswering van die werkers nie. Bew. AB 7 p. 4

(18) Na die oproep vir steun van COSAS, het die werkers r toe inderdaad hulle stem aan die studente toegese en h hele reeks "politieke" eise gestel. Hulle doen ook h beroep op alle politieke en vurgerlike gemeenskapsorgani­ sasies om te verenig in die studente se stryd. Bew. AB 7 p. 5

(19) Hierdie/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 839

(19) Hierdie sameswering tussen COSAS en die werkers het uiteindelik uitgeloop op die wegblyaksie van 5 en 6 November 1 984. ( sien par. ( 11 ) supra). Di t is van belang om daarop te let dat die aksie wyd uitgekring het en dat h groot aantal UDF-geaffilieerde organisasies, o.a. VCA deelgenote in hierdie hele kompot was. In hierdie aksie word die S.A. Polisie uitgekryt as bandiete en terro­ riste en word van Gemeenskapsraadslede geeis om onmiddellik te bedank met h bedekte dreigement daaraan gekoppel as hulle sou weier. Die finale woord word soos volg bespreek:

"But the call still remains adapt or die. Meet our demands or face the ~rath of the people. The ball is now rolling on the courts of the Authorities. The powers that be the Government. For we are on the oppersive, on the march towards a democratic J future." - p. 8

Bew AB 7 pp. 6-8 Sien ook bew. AB 9 p. 5

Dit is ook van besondere belang om daarop te let dat hier­ die wegblyaksie beplan en deurgevoer is met die deeglike besef van die sukses wat in die stryd behaal is met die r onmiddellik voorafgaande wegblyaksie op 3 September 1984 in die Vaal. I (20) Die massas word voortdurend onder die indruk gebring en herinner aan die mag van die werker en hiermee saam hoe die werker uitgebyt en onderdruk word. Dit vind selfs uiting in die liedjies wat gesing word om die massas te verenig in die stryd. Bew. AB 24

(21) UDF dra dit aan die massas oor dat wanneer dit by die arbeidskwessie kom, die vrouens eintlik nog meer deru die stelsel onderdruk word en dat hulle aangewend word vir slawe-arbeid. Die mense word dan opgeroep om rondom hierdie kwessie te organiseer en aktief aan die stryd deel te neem. UDF se rol word in heirdie verband uitgespel

"Within/ .•.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 840

"Within the UDF we hope to move the women's struggle and the struggle as a whole forward. Our task is to reach out to unorganised women and draw them into the democratic movement. The task of organising women is a task that confronts us all - the trade union movement, the student movement, the civic associations and the youth movement." Bew AE 28 p. 2

In dieselfde stuk word daar klem gele op die ander knel­ punte rondom hierdie kwessie.

(22) Die belangrikheid van die werkerskorps vir UDF kom ook na vore in hulle veroordeling van die verbanning van SAAWU in die Ciskei en terselfdertyd word die onderdrukking van die mense in die Ciskei uitgelig as deel van die Rege­ ring se odnerdrukkingsmaatreels. UDF roep ook alle progres­ siewe vakbonde op om te verenig in die stryd. Bew AJ 16

(23) Hierdie rol wat die werkerskorps speel in die hele UDF bestel vind verder uiting in die verklaring wat UDF uitgereik het na aanleiding van die aanhouding van twee vakbondleiers wat ook sleutelfigure is in die UDF. Daar word ook verwys na die "increasing worker participation in the campaigns of the Front." Bew AJ 19

(24) CUSA, h lid van UDF, sluit heirby aan en verklaar dat "No degree fo harassment and intimidation will stop the grouth of the working class. It may retard it for a while - but the struggle of the working class will conti- nue." Bew. AJ 30

(25) In/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 841

(25) In bewysstuk AL 1 spel UDF dit in geen onduidelike taal nie uit dat die werkersklas die deurslaggewende rol moet speel in die sg. vryheidstryd -

II we need to deepen the struggle for national libe- ration and take it further, so that it becomes a struggle for complete transformation of all of socie­ ty. Such a struggle can be based. only on the large and strategically powerful class located in the heart of capitalist society - the working class."

Op die vraag hoe dit verwesenlik moet word, is die ant­ woord soos volg -

"It follows from the above argument that the correct political strategy is to mobilise the "nation" in a broad struggle for national liberation, while placing special emphasis on developing within the nation the forces for complete social transformation - which is to say, the working class and its close allies (the unemployed, the youth, the students, the poor peasants). We can point to three areas of work:

1. Organisation: It is very important to build grassroots organisations in the communities and facto­ ries. It is these organisations that build the power of the working people. It is in these organisations that democracy (that is control by the people) develops, and it is through them that working class leaders emerge." Bew AL 1 p. 8

Die konklusie waartoe gekom word, is dat '' ..• if our struggle is really to solve the needs of the people,

1 ) our aim must be for national liberation which transforms society top to bottom;

2) our I . ..

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 842

2) our strategy must be to build working class organi­ sation, consciousness and leadership within a broad class alliance;

3) our ideology must be transformed so that it becomes,

~ in fact a sWcialist ideology embracing all the national aspirations and culture of our people". - p. 9

(25) Ons vind noue aansluiting by wat in die vorige para­ graaf bespreek is in bewysstuk AL 7 wat die siening van die Transvaal Anti-P.C., h lid van UDF, weergee------"We believe that it is not enough just to have 'one person- one vote'. For the majority of South Africans (namely the working people) 'liberation' will be meaningless and empty unless the economy is restruc­ tured because that is the only way to quarantee signifi­ cant and lasting improvements in the quality of life of our working people.

Hence the CLASS STRUGGLE is a vital component of our fight for change. Here the working class and its allies confront the owning class and its allies.

-~

We believe THAT AT ALL TIMES WE MUST STRUGGLE TO DEVELOP THE CLASS CONSCIOUSNESS OF WORKING PEOPLE.'' - p. Sien ook bew AL 55

(27) UDF se strategie om die werkers te betrek in die stryd, blyk ook uit hulle beplanning van wat in hul amptelike koerant, die UDF News, publiseer moet word. Op 13 April 1984 besluit hulledus dat die koerant moet verskyn voor MAY Day, dat dit artikels moet bevat oor UDF se steun vir vakbonde en May Day aktiwiteite, UDF se oproep vir werkers om by vakbonde aan te sluit en boodskappe van steun van vakbonde. Bew AL 79 (28) In/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 843 (28) In h parnflet wat UDF uitgegee het met die terna "Waarorn UDF rnense vra om nie te stern in die 22 Augustus verkiesing", word die knelpunte rondorn werkers o.a. aangegryp en word verklaar dat idnien die rnense nie stern nie, s@ hulle

"5. NEE vir swak lone en salarisse wat lei to hanger­ snood in h land waar die rykdorn in die hande van h klein groepie rnense is."

In dieselfde stuk word die rnense daarop gewys dat "Ons weet dat hulle (die Regering) nooit hul mag vrywilliglik sal opgee nie." Daar word dan ges@ dat die "nuwe" Suid­ Afrika daargestel kan word deur, o.a., die volgende te doen -

"Ons kan begin deur by osn dorpe se dernokratiese organi­ sasies aan te sluit en ook aan ons vooruitstrewende werkersunies deel te neern." \ Bew. AL 87

(29) Die belangrikheid van die werkers-kwessie vir UDF korn ook na vore in bewysstuk AL 128. UDF verklaar -

"For UDF to lay claim to representing a significant sector of S.A. 's population, it must be 'active in the labour field'. Most of S.A. 's population are workers'. In this regard, UDF values the participa­ tion of its trade union affiliates highly and fosters good working relations with non-affiliated trade I unions." 'l

(30) UDF se strategie om die sg. onderdrukking en uitbyting van die werkers te gebruik om die rnassas te organiseer en hulle op te sweep teen die Regering, blyk ook uit die volgende -

"Workers/ .•.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 844 "Workers in factories, out on farms, miners deep under ground. We who build the cities, and tar roads, our pay packets are small, yet the wealth of the country is born in our hands. We say: No to apartheid! Sign! Unite!" Bew. LA 136 p. 4

(31) Saam met die voorgaande, gaan bewysstuk AL 137-

"11. Although most South Africans spend almost their entitre lives producing wealth that puts South Africa in one of the top 20 nations of the world, they never enjoy the fruits of their labour. 80 % of the popu­ lation own only 20 % of the country's wealth. This is what exploitation means. The rich get richer and the poor get poorer." - p. 3

(32) In aansluitging by wat supra oor die w-reeks van bewysstukke betoog is, word op die volgenoe gewys:

(a) In bewysstuk W3 op p. 7 word die knelpunte uitgewys wat werkers raak.

(b) In die red~ionele artikel van State of the Nation; bew. WS, word gewys op die Regering se onderdrukkende beleid t.a.v. arbheidsaangleenthede en hoe die werkers daardeur uitgebyt word. Die artikel sluit af met die boodskap dat al die voorskrifte van die Treedom Charter nagekom moet word en dat die werkersklas hul regmatige aandeel in die land se rykdom moet by. Sien ook bew WS p. 3

Die belangrikheid van vera! die plattelandse werkers vir UDF, word deur beskuldigde 20 beskryf in die artikel getiteld "Talking to the Front" op p. 9 - "Also/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 84;) "Also, because workers in urban areas are relatively more comportable, it seems that a high level of militancy will come from rural areas. To ignore these areas is to ignore areas of high resistance." - kolom 4

Hy wys ook daarop dat werkers van die tuislande af kom en in die stede lede word van vakbonde en daardeur word hulle politieke bewutheid verhoog. Dit het tot gevolg dat hulle krities kyk na die omstandighede waarin hull~ hul kinders en vroue agtergelaat het op die platteland. Van belang dan is beskuldigde 20 se stelling dat "All this is petrol which generates heat and must generate action through organisation." - Kolom 1

In die artikel getiteld "Unwanted Workers" op p. 10 word die leser vertel van die hoe werkloosheid syfer in die tuislande en die haglike omstandighede en hongersnood waarin die mense verkeer. Die blaam vir dit alles word op die Regering geplaas.

In aansluiting hierby moet die artikels op pp. 31-tot 33 gesien word. Daar word die lot van die plaaswerker beskryf en hoe hy deur die blanke onderdruk word.

(c) In bewysstuk W11, amptelike publikasie van CUSA (h

UDF lid), word op p. 7 verwys na die sukse~se van die wegblyaksie op 5 en 6 November 1984 (wat supra) bespreek is). Die wegblyaksie word aan die leser voorgehou as "a major step forward for the working class in this country", en ook dat "It was a historie step in the struggle for liberation - it was a clear and forceful message that the working class was not prepared to be appressed politically and economically for much longer."

In die artikel word dit ook duidelik voorgehou dat die "labour movement" in Suid-Afrika nie net gemoeid is met hoer lone en beter werksomstandighede nie, maar inderdaad die deurslaggewende rol moet speel in die sg. vryheidstryd. Verder word daarop gewys dat: "It/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 846

"It is the working class which is ultimately going to bring about change in this country. And this change is going to come about much sooner if the working class 1 leads and directs this struggle - kolom 3".

(d) In bewysstuk W38 op p. 4 beklemtoon beskuldigde 20 die belangrike rol wat die werkers speel in die sg. vryheid­ stryd en ook in UDF. -

"But our opposition to the 'new deal' is.taking place in a capitalist society. We therefore consider the role and participation of the working class to be of crucial importance. If the struggle against the current order is to be maintained at an effective level over a long peiod of time, the backbone of that resistance must be the working class. The working class, by virtue of its continious exploitation, is the section of the population that finds itself in constant conflict with the current order. It is there­ fore vital that the working class plays a central role in that struggle .... Workers will constitute the nucleus of that resistance, while other sections of the population will play a supportive role."

(e) Bewysstuk W61 is die tyskrif van die Benoni Student Movement wat by UDF geaffilieer is. In die artikel getiteld "Labour Retrenchments" op p. 21 word die leser vertel hoe die huidige sisteem die werker onderdruk en uitbuit -

"The present economic system has created an oppressed and exploited class. Workers reject this system and demand a just and democratic system - one in which the wealth of the country will be equally distributed and in which the land shall be shared amongst all those who work it." - kolom 2

(23) Ook AZAPO verwys in sy konstitusie se aanhef na die belangrike rol wat die werker in die sg. vryheidstryd speel en hoe hy deur die Regering uitgebuit en onderdruk word. Bew. B. 1 p. 3 AZAPO/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 847

AZAPO se eerste oogmerk en doelstelling is dan ook om die Swart werkers te "conscientise, politicise and mobilise" om te veg vir hul regmatige regte. Bew. B. 1 p. 4

(24) In h toespraak wat gemaak is by derde jaarlikse kongres van AZAPO in Februarie 1983, word die rol van die werker in die revolusie ook uigelig

"The stark reality of white racism can only be confron­ ted and destroyed by the revolutionary working class and peasantry " Bew. B. 2 p. 20

(25) Ook die National Forum verkondig aan die massas dat die Swart werkersklas in die voorpunt van die revolusionere oorlogvoering is en dat dit h "just struggle" is. Bew. B. 7 pp. 1 en 3 Sien ook Bew B. 16 p. 1

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 848

Ekonomie en Lewenskoste

~3·1. Die Suid-Afrikaanse ekonomie en lewenskoste striktuur

is ook ~ uiters geskikte onderwerp om ~ kampanje oor te voer want dit raak die sakke van die massas; dit kan maklik gekoppel word aan daaglikse probleme wat die landsburgers ondervind; dit kan ook maklik gekoppel word aan die lands­ uitgawes vir Verdediging. Weens die emosionele aard van hierdie onderwerp kan die massas baie makliker polities indoktrineer en opgesweep word tot ontevredenheid en haat teen die Regering en bestaande bestel in die RSA en sal maklik oorgaan tot aksie teen die Regering. Hierdie onder­ werp was dan ook spesifiek afgesonder as ~ kampanje in dieselfde dokument as die waarin 'n oproep gedoen word om die "front" te stig. Hierdie kampanje moes dan ook deur die "front" en demokratiese organisasies gevoer word.

"Statement of the National Executive Committee of the ANC - dated 8 January 1983 op p.9

111 "The apartheid system is~a deep crisis not only-poli- tically, but also economically. At the same time, the Pretoria regime is spending astronomic al sums of money on its military machine and on the rest of its repres­ sive a/aratus. The burden of this economic crisis and military. build-up is shoudered by the ordinary wor­ king people in the form of higher prices, rents, fares, taxes, reduced wages and salaries, and higher unem­ ployment. We must fight for a system in our country a system whose wealth shall be used for the benefit of all our people."

Sien ook

Dokument met buiteblad: "Comrade OR Tambo, The peoples President." ~{1C. ~~ Sechaba Maart 1983 p. 2 - "We must Organise Ourselves into a Conq.uering Force."

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 849 53·2. Die kampanje is natuurlik ook van groat belang om die Vryheidsmanifes wat die grondslag moet vorm vir die Regering van die massas, te propageer - veral ten aansien van die massas wat moet deel in die rykdom van die land.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 MOBILISEER VIR AKSIE 850 h Ander spesifieke opdrag wat wat uitgegaan het vanaf die ANC saam met die oproep om h verenigde Front te stig is dat die massas oor die lengte en breedte van die RSA gemobili­ seer moes word vir aktiewe deelname aan die vryheidstryd.

Statement of the National Executive Committee of the ANC- 8/1/83 op 5 e.v.

"In the face of this determined enemy counter-offensive, we must hit back with all our strength, ensuring that the millions of our people are engage in struggle. To increase our offensive power:

Large sections of our people remain unorganised. We should not allow the situation to continue any longer. For us to achieve victory, it is essential that the masses of our people engage in struggle as a conscious and united force. That requires that these masses must have their own democratic organisations to mobilise and guidethem and through which they can themselves make their own point of view heard .

..•... We do have to bend all efforts to ensure that every worker belongs to a democratic trade union.

These masses need also to be organised and mobilised into action where they are and wherever they are. They must be mobilised to confront the oppressor and exploiter now. Hence the need for mass democratic organisations that will lead them.

Similarly, all patriots and revolutionaries must work tirelessly to strengthen and expend the masSdemocratic organisations among the youtft}.nd students, among the women, among the cultural and sport workers, the religious community I . ..

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 community and at the civic level. 851 Sien ook:

Dokument met buiteblad "Comrade O.R, Tambo. The People's At:~IJRe 13 President Sechaba Maart 19831\p. 2 . "We must organise ourselves into a conqu~ring force."

LEWENSKOSTE

53·1. Mayebuye No. 4 van 1984- Bew. AAF 13- p. 3

?3·2. Mayibuye No. 5 van 1984 - Bew. AAf 14 - p. 6.

"The increase in G.S.T. increases our poverty."

(1) Dit is nie natuurrampe wat armoede verhoog nie maar die apartheid-Regering se beleid. Hieronder is Alg. Koop Belasting en prysverhoging die vernaamste bronne d van on~rdrukking.

(2) Die doel hiervan. so word beweer is om die Verdedigingsbe­ groting te finansieer vir doeleindes van onderdrukking. Voorbeelde word verskaf.

"This means that we are being forced to buy the Pretoria w1-mongers more bombs and bullets. 1\ Horwood justified this exiessive spending by saying that 'we are in a stage of war'."

(3) Dit is die aktiwiteite van Umkhonto we Sizwe en destabi­ lisasie van Afrika-State wat hierdie uitgawes noodsaak. h Verdere rede is die Konstitusionele planne. Geld word spandeer aan projekte wat nie die massas dien nie maar die kapitaliste. Ook bedrae gespandeer aan Tuislande raak die massas direk.

"We/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 852 "We must demand that the regime should scrap the sales ~QX . We must not be fooled by Horwood's promises that certain items such as bread, mielie meal, unsifted wheat meal, raw meat, raw fish, fresh vegetables and fruits .••. "

(4) UDF ondersteun h verbruikers-boikot deur vakbonde. Hierdie kwessie is h wapen in ons hande om te eksplo­ teer.

"This is a card in our hand: we must play it. Our fight to scrap the GST must be linked with IJ our struggles for higher wages. i• l Our community organisations should take up this call to scrap the GST and demand that the prices of basic foodstuffs be lowered. We are starving as it is Among others, hospital fees, and the prices of medical requisites should be slashed drastically.

Together with our democratic unions and community organisations, the women's organisations, house­ wi lies leagues and other consumer groups should be at the forefront of this struggle. We must be able to go further than being outraged at the increases and make more concrete our demand to scrap the ~.S~ and campaign vigorously for a stop to this attack on our living standards."

~3·3. Bew. A. 1 p. 30

(1) UDF het h resolusie aanvaar om h kampanje te voer teen die lewenskoste maar wat belangrik is, is dat hierdie kampanje gevoer word nie as h konstruktiewe poging om die Regering te help om lewenskoste laag

te hou nie maar as h kampanje om lewenskoste-sty~ings te gebruik as h middel om die massas op te sweep teen

die Staat. Ook hierdie kampanje,soos deur UDF geste~ vind sy ontstaan en bestaansreg in die F.C. "et soos wa t/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 853

wat die ANC dit doen word die kwessie van lewenskoste gekoppel aan ander kampanjes soos die oor behuising en die verdedigingsmag en dan as h middel om die massas op te sweep teen die Regering.

(2) In hierdie verband is die resolusie en die aanhef soos beliggaam op p. 30 reeds h duidelike aanduiding. h Duidelike beeld word ook geskets op p. 3 en wat alle organisasies wat met UDF geaffilieer het, moet uitvoer:

"The main focus of the UDF campaign however will be at the local and regional levels. Organisations affiliated to the UDF will run campaigns around cer­ tain aspects of the new constitution that affect their membership in a direct way.

Other local campaigns involve_ organisation against removals in the Northern Cape, the incorpo­ ration of Lamontville and other Durban townships into Kwa Zulu, the removal of the people of Crossroads to Kha7elitsha, low wages, high rents inadequite public transport, gutter education •..••. in fact around any aspect of apartheid that affects people's daily lives."

(3) In die deklarasie van UDF word hierdie aangeleentheid ook opgeneem (vergelyk met F.C.) op p. 5.

"We know that there will not be an end to the unequal distribution of the land, wealth and resources of the country."

Dit is ook vir heirdie doel dat hulle onde~eem om saam te werk om die massas te organiseer, mobiliseer, politiseer en te aktiveer tot eenheid in aksie - sien p. 5

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 LEWENSKOSTE 854 DAAD 53

Bew A.l

UDF verklaar reeds by sy stigting, in die inligtingsdokument, p.3 dat een van die redes vir die stigting van UDF is om nie slegs ~ ·protes-groep te wees nie, maar om te verseker dat organisasies geklou en versterk word as 'n alternatief tot apartheid.

Om dit te doen is dit nodig om aspekte soos lae lone, hoe huur, ontoereikende openbare vervoer, swak onderwys, en gebrek aan behoorlike kindertoesig-dienste, "in fact any aspect of apartheid that affects people's daily lives", d.m.v. kampanjes te voer.

Dit word ooglopend weer gedoen om die massas te mobiliseer en te organiseer, want hoe anders gaan die "demokratiese" organisasies uitgebou en versterk word? - p.3.

In die Deklerasie word eweneens verwys na die knelpunt van lewenskoste.

"We know That --- rents and other basic charges will increase. And, that our living standards will fall, ~ow wages, poor working conditions ... will continue."

En dan word onderneem om saam te werk.

"(to) unite in action against these Bills and other day-to-day problems affecting our people" - p.5.

'n Aantal resolusies is aanvaar - waaronder een oor "Cost of living" - en nadat 'n klomp feite gestel is (ooglopend I met die doel om die grootste hoeveelheid mense te mobiliseer) is twee resolusies oor hierdie aspek aanvaar.

Die/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 Die feite wat gestel is is o.a. 855

"A serious attack on our living standards. Many are starving in a country of gold ... most of us live a life of poverty and misery. Unequal and totally inadequate social security benefits in the form of pensions, unemployment insurance and other State grants. The problems above are caused by the government pre­ ferentially allocating r· unds to defence, police and propaganda." - p.30

Die resolusies wat aanvaar is, is

"to l.continue to - struggle for our basic right to cheap f11.41:(t'!'t~U~ . '- · food and other essentials" en

"to create and join democratic organisations through which we will fight for these rights" - p.30 1/

2. Bew A.2 is 'n herhaling van bew A.l, p.30, en is gevind in die besit van+arook Meer te Durban.

3. Bew A.3 is identisees aan Bew A.2, en is gevind in besit van die samesweerder Yunus Mohamed.

Bew C23

Hierdie is die teks van 'n toespraak wat Prof. I. Mohamed, die mede-samesweerder gemaak het by die Anti-Swart Plaaslike Besture-vergadering wat die SCA op 27 November 1983 gehou het.

Prof. Mohamed stel dit aan sy gehoor dat die stryd o.a. gaan oor die eksploi~asie deur die ~pitaliste van die swart massas - ~

II That I . ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 856 II That crisis is also the conflict between exploiter and exploited, the conflict between those who own the t wealth of our country and those who -€.o1t in. ~he mines, in the factories and on the building site. It is the struggle between those who live in unbelievable wealth and luxury by the vast mass of our people who create that wealth but lead a miserable existence."

Uit sy toespraak is dit duidelik dat hy besig is om die mas­ sas op te sweep en te mobiliseer. fc_,!ort"l 'h·,e-rJl ;~ ~rl~\~~_, t.

Hy verklaar dan verder

"Those who rule over us, those who reap the benefit of our labour and those who have plundered the re- ,. sources of our country are seeing the dark storm clouds

' of the oppressed peoples anger on the horizon. il - - ___. 1

Prof. Mohamed spel dan die taak uit:

"We must carry the voice of our people into every fac­ tory, township, church and home.

- We mus~ build our people-workers, community and students· into a massive anvil an unv.il on which the beast that is destroying us will meet its end."

Bew.C.25

By die Azaso-kongres in 1984 het Prof. Mohamed die toespraak in hierdie dokument vervat, gelewer. Daar het hy die massas deur hierdie knelpunt gemobiliseer.

"The anger of our people in their plastic shelters in Crossroads ... the angry marches of our people in Mitchells Plain against rising prices and demands for a decent livelH hood is reflect~d in the strikes in the motorcarplants on the Witwatersrand and Pretoria ... "

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 6. Bew C.26: 857

Op 30 Desember 1984 het Prof. Mohamed die toespraak gelewer, waarvan die teks in hierdie dokument voorkom, by die begrafnis van ene Jabulani Mgobo.

Ook hier word die knelpunt aan lewenskoste gepropageer en word die regering en sy beleid gehaat gemaak by die toe- , hoorders.

"They have seen families suffering from malnitru-'tion unable to keep body and soul together while the vast majority of white South Africa live in luxury and wealth with an overabundance of food ... "- p.1

7. Bew C27

Prof. Mohamed het in hierdie dokument 'n evaluasie gedoen t.a.v. die vryheidstryd en die gebiede waar hierdie stryd gevoer moet word. Hy propageer dat die "social conflict __ must grow . p.1 ~

Een van die punte van konflik wat hy identifiseer waar die vryheidstryd gevoer moet word, is die knelpunt van stygende lewenskoste.

8. Bew CS3

Die dokument is die beste van 2 lesings wat deur belangrike UDF aktiviste gelewer is. Januarie 1985 b~ -'n opleidings­ kursus gehou vir aktiviste wat in die Kampanje om die Freedom Charter te populariseer aktief meewerk.

Raymond/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 858 Raymond Suttner se lesing het gehandel oof 'n politieke analise van die Freedom Charter.

Die publikasie is ooglopend bedoel vir mobilisering van die massas.

So word in die publikasie .•.uei-LY'Jdij· dat die massas wat hul teen AVB, hoe huur ens, verset, eintlik maar eis dat die bepaling van die Freedom Charter dat "there Be houses, Security and Comfort" nakom.

9. Bew C102 rn die sekretariele verslag word gepropageer teenoor die aktiviste dat "the State has declared war on their standards of living" deur die verhoging van AVB en dan word ge­ propageer dat our people cannot continue to be starved to death in the country of their birth."

10. Bew C108

Dit is ~ publikasie van Fedtraw, die ge-affilieerde van UDF, en dit mobiliseer die vroue tot eenheid in aksie en deelname in die "vryheidstryd" deur gebruikmaking van hierdie knelpunt - "working class women have the worst paid jobs" - p.3-

11. Bew C114 en AD 2

Dit is die notule van besluite waartoe UDF (Oos-Kaap) gekom het op 4 Desember 1983.

Hier word gepropageer dat die regering "perpetual exploita­ tion, high unemployment" deur sy beleid veroorsaak en dat die Regering die produseerdes van die rykdom van die land bespot en ignoreer.

1 2. Bew I . ..

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 1 2. Bew C1 38 859

Hierdie udf 8wes-kaap publikasie is ooglopend vir versprei­ ding bedoel en bevat h aantal resolusies van UDF op 16 en 17 Maart 1985.

In die program van Aksie soos deur die Sekretariaat van UDF Wes-Kaap) gesien, word gepropageer dat die Kampanje teen hoe lewenskoste een van die belangrike kampanjes van UDF sal wees.

Die UDF (Wes-Kaap) het ook resolusies aanvaar t.a.v. hierdie knelpunt na hul sekere bevindings gemaak het (oorlopend om die massas te mobiliseer random hierdie knelpunt):

"That this bad state of affafrs (high unemployment and rapidly increasing cost of living) is adding untold misery and hardships on our people II ook is die Regering beskuldig vir hierdie toedrag van sake en die meegaande vier resolusies is so bewoord om werkloses, werkers, vakbonde, pensionarisse, huurders, pendelaars en die verbruiker in die algemeen te mobiliseer random hierdie knel­ punt.

1 3 • Bew C1 41 :

Hierdie UWO/UDF dokument, wat vir verspreiding bedoel was, mobiliseer die massas en aktiviste random die kwessies van "adequate health care for child and mother", "wages remain -1 low and the p~ces and G.S.T. go up", en dan word die massas gevra om deel te neem aan h massa saamtrek, en 'n "blitz" by plakkerkampe en fabrieke.

1 4. Bew G1 :

Op die UDF se Nasionale Uitvoerende Komitee se vergadering van 1 en 2 Junie 1984 waar beskuldigdes 19, 20 en 21 aan deelgehad het, is die knelpunt -----van A.V.B. en voedselpryse bespreek en is bevind dat hierdie knelpunt t.a.v. lewenskoste "had the capacity to take the front beyond

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 the August 22 Elections". 860

Daar is toe besluit deur hierdie vergadering

(a) dat h lys van basiese items meet opstel en h kampanje daaromheen meet begin;

(b) d9:!__b_e_sku_!_?~gde 20 in samewerking met navorsingsinstel­ lings h program van Aksie meet voorberei

(c) Dat die UDF streke die vakbonde meet kontak en nooi om saam hierdie kampanje teen lewenskoste te veer; en

(d) dat 1 ~uly 1984 tot h Nasionale Dag van fokus op hoe voedselpryse en AVB verklaar meet word. Al die voorgaande is gedoen met die klaarblyklike doel om die massas d.m.v. hierdie kampanje en propagande te mobiliseer en te betrek by UDF se "vryheid~tryd". Hierdie bewysstuk is die notule van die betrokke vergadering.

1 5. Bew G2

In hierdie verslag van UDF se beamptes aan die NEC van UDF, word gese "we must take the initiative in terms of opposing the G.S.T."

16. BewwG4 + 5

Hierdie bewysstukke is herhalings van wat reeds in bew. G 1 en 2 behandel is, en word dus nie hier verder bespreek nie. Al wat wel tersake is, is dat beww. G1 en 2 gevind is in die Ka.t"\tcr(. koQa~ van UDF (Kaapstad)~terwyl bew G4 te UDF Johannes- Q-Y\ w.~6 tQ.CO~B'\Ni.\.~~Y\\O~J burg~(h geaffilieerde van UDF) Oos-Londen, asook by A-Hen- drikse te Oos-Londen gevind is.

1 7. Bew I . ..

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 861 31. Bew AA7 en 8

Hierdie pamflette is albei deur UDF te Johannesburg uit­ gegee bew AA7 is gevind hy D. Nkosi bestuurslid van RCA, h ge-affilieerde van UDF en bew AA8 is by UD~ te Johannes­ burg gevind. Ook in beide die dokumente word die knelpunt van lewenskoste gebruik om die massas te mobiliseer en verder word UDF - Oos Rand area komitee, TIC, FedSDWr BSM, ERAPO, SAAWU, COSAS en RCA aan die massas gepropageer as "the or­ ganisations of the people."

32. Bew AB7:

Hierdie bewysstuk bevat h aantal dokumente wat handel oor die sg. stay-away·van 5-6 November 1984 en is gereel deur h klomp affiliale van UDF - en met UDF se seen.

Die verklarings wat uitgereik was, is klaarblyklik bedoel vir mobilisasie van die massas en ook vir propagering van die organisasies ( en UDF) se doelstellings.

Die knelpunt van lewenskoste is hier ook deel van die pa­ ging om die massas te mobiliseer.

(a) II our demands: for free books and schooling" - p.3

(b) II and demand ••• 2. rent increases to be stopped. 6. Bus fare increased to be halted. 7. withdrawal of unfair GST and taxation" - p.4 .------·-~

Die· ware doel agter hierdie propagering is die mobilisering van die massas vir die "vryheidstryd", en die "vryheidstryd" <..:: ..... ______...... , is niks anders as rewolusionere oorlogvoering wat hier be-oog word nie:

"We/ .••

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 862

"We the people of the Transvaal also demand the with­ drawal of these terrorists who (terrorise) our town­ ships nicknamed police. Their presence disburbt the peaceful residents.

We therefore say to Constable Louis Le Grange Viljoen and their adopted babies by the name of councillors meet these demands or else,

We have been long voicing out these (grievances) verbally now we are taking the first step practically. ----- To the people of Transvaal we request them to Unite in ~- ~-

But the call still remains adapt or die. Meet our demands or face the wrath of the people ... The Powers that be the Government for we are on the offensive, on the march towards a democratic future." (my onder­ strepings) - pp 7-8

33. Bew AB 14:

Hierdie is ex facie die stuk inUDF-dokument en is gekry in besit van bestuurslede van ge-affilieerde organisasies.

Ook hier word die knelpunt van lewenskoste aangehaal as een van die basi:se waarop die UDF sy samewerking in die IYY grondves - p.3 onder die hoof "Development".

Ook hieruit blyk dit dat die IYY gebruik sal word vir die mobilisasie van die massas want "the .demands placed on us as youth organisations is to be a catalysing, militant and fightinc youth - organising young people around issues that affect them. Obviously this requires mass action and education as just two important factors" - p.2, par 2.

34. Bew/ ..••

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 56. Bew W1: 863

Hierdie koerant, die State of the Nation, word uitgegee en versprei deur Saspu National, h ge-affilieerde en aktiewe ------·--- ondersteuner van UDF. ----- Op p.12, onder die titel "Bread and Butter Battles", word die knelpunt van lewenskoste en die verskillende versetaksies van organisasies, (en die massas - soos voorgehou aan die leser), aan die leser voorgehou. Aan die leser word gepro­ pageer dat "Communities all over the country are joining the fight".

Insiggewend is, pas h maand voor die Vaal-onluste rondom die knelpunt van huur-verhogings, die massas gewys word daar­ op dat

"Sometimes resistance to this oppression is very mili­

tant. For example, in the ~ietermaritzburg township of Sobantu, a recent rent hike led angry residents to set fire to the Community Council Chambers" - presies dieselfde teikens wat in die Vaal aangeval is - p.12, 2de kolom.

Ook word, net onder boffemelde passasie, aan die massas ge­ propageer:

"The past years have seen the expression of popular power py communities taking on the authorities in united and often creative ways.

Marches, demonstrations, boycotts have become the rule of the day, in response to --- rent increases and bus fares and Yises."

In/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 864

In dieselfde artikel word na die massas gewys word daarop dat die massas die RaadstelsJ, tuislandregerings en sg. "reaksionere" leiers verwerp het, die massas geindoktrineer om die alternatiewe strukture van UDF en sy organisasies te ondersteun:

"Instead residentstsupport the alternative leadership

that has grown wi~h grassroots organisation·. The anger of Eamontville residents after Dube's Assasina­ tion shows the trend well." - p.12, laaste kolom

57. Bew W2:

Speak is h ge-affilieerde van UDF en het die hele kwessie van lewenskoste opgeneem en in hul artikel hieronder, word die Regering cs h "injust system" uitgemaak om die massas teen te Regering en sy liggaam op te sweep - p.11

"For the last decade the South African government has on the one hand been spending more money that it budgeted for and on the other, it has not been receiving as much money as it hoped.

Because the government is trying to impose an unpopular, ~H undemocratic and unjust system on the majorityAthe people it has to spend -uasi sums of money on the army, police, forced removals and influx control. The new tricameral parliament structures and black local authorities were

also very e~pensive and it is rumoured much more e~­ pensive than they initially envisaged. More than a quarter of the budget for 1984 was spent on maintaining and defending Apartheid.

So the government is very heavily in debt. They have tried to pay their extra bills by:

Printing more money. Borrowing money on the international market. Passing the costs onto the people.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 865

However all three solutions have only got them into an increasing mess.

The South African government is a big borrower of money and so the interest that has to be paid back is astro­ nomical. So the country gets deeper and deeper into debt.

Therefore the government has turned on the people. In an effort to raise money to pay its bills, it has:

Increased hospital and medical tariffs-

Increased rents and service charges.

Cut the subsidies on food and public transport so bread and trainfares have gone up.

Encouraged busbess to be more productive which ~ usually means they get machines to replace people.

The effect on the people as the government loads its financial burden onto the shoulders of the people, they are going to suffer more than ever before.

For example workers are being retrenched in their e thousands. Recent research rev~aled that about seven million workers which is little more than half of South African's workforce could be jobless by the end of the year.

The government's talk of change for the better has amounted to naught. Far greater changes are needed be­ fore the financial problems of South Africa can be sorted out."

57. Bew/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 866 57. Bew W3

Hierdie is die nuusblad van CUSA, h UDF-geaffilieerde, en hier word die werkers rondom verhoogde broodprys gemobiliseer om die regering en weermag te sien as die oorsaak van die "vicious blow":

"This policy of giving with the one hand and taking with the other, is still going to backfire badly.

People are not fooled by these financial g~mnastics. The harsh reality of trying to feed themselves and their c; families expose~ this.

The government could easily have increased its bread subsidy. After all, it can afford to increase its mi­ litary budget every year.

Bread, not bullets is what the people want. And badly - rent electricity, bus fare and food increases have already dealt workers a vicious blow." en op p.7:

"Sales Tax

Conference is deeply concerned that food stuff has been included in the tax categories and places on record its opinion that the imposition of the tax on such basic items of food as maize, milk and cheese is inaquitable and will have a serious adverse effect on the household budget of a great many South Africans.

Conference therefore urges the Minister of Finances as a matter of priority to exempt from sales tax all basic items of food and also to grant exemption from payment of the tax to all charitable and welfare institutions."

58. Bew/ •..

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 58. Bew W 11 : 867

{ In hierdie publikasie van Cusa, wod.. die Regering se hervor- mingsbeleid aangeval en word die massas ge-indoktrineer om die Regering se hervormingsbeleid te verwerp en die regering as hul onderdrukker te sien:

"YET ANOTHER PRICE INCREASE

WORKERS are faced by yet more price increases before ihe end of the year - Putco will increase its busfares on December 3, and the price of meat may rise before Christmas.

These increases show an increasing lack of sensitiv~ty to the needs of workers, who are already battling to cope with recent increases.

Now Putco will increase its fares in the Transvaal by 12,5%. the new fares have already been approved by the Natio~Jl Transport Commission. I'

And recently the MEat Board said it "suspected" that the price of meat will increase before Christmas - because there will be an increase in demand during this period.

It is always the worker who has to bear the brunt of this perverted logic as well as the increases in the operational costs of transport services.

But, instead of the government protecting workers against such increases, it approves them. This exposes the shallowness of the government's professed concern for the less-privileged.

HYPOCRISY/ •.•

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 868 HYP. OCRISY

(.1.~0~'~ It also ~ the hyp~ocrisy of the government's reformist plans - after all, most of the workers in this country are black, so why should it care.

It only has to take the needs of the rest of the country into account at election time or when a referendum is

being held to rubber-stamp some more pecudo-reform~.

The new increases will follow and already long list of increases this year - in the price of maize, eggs, suga• bread and canned foods.

Other increases this year include increases in the price of petrol, water, electricity, tariffs, tyres, postal tariffs, Transvaal hospital fees and transport fees.

Yet the worker is expected to~ust grin and bear it.

And when the frustration explodes in places like Cradock and the Vaal, there is surprise and dismay - even re­ sentment and bitterness.

but in fact, it is only the natural and inevitable out­ come of a long suppressed frustration."

59. Bew wa

Dit is persverklaring op 23 Januarie 1985 van UDF en hier in word die knelpunt direk gekoppel aan die eis om abdikasie van die Regering

"For the UDF the so I u tion to the economic crisis lies in:

- withdrawal of the SADF from Angola

~ an end to the illegal occupation of NAmibia. ~;c:,""'1"''';"') ot H"" I,O~t\ '\ a"''l "'"'~·~"h,. "b-a"'l\4- "'"dw.. ,

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 869 ~hf- ( il""'h··' ,.. tri. . parliament and the Black local Autho- rities

- full political rights for all South Africans."

60. Bew W19

Hierdie is h publikasie van h UDF-ge-affilieerde, Saspu National, en op p.18 en 19 word die lewenskosteknelpunt ge­ koppel aan die kampanje teen die grondwet in h artikel "a Black tax to make workers pay more for less" en daarin word gese:

"Some groups in South Africa have tax with representa­ tion, the majority do not. This is not equality" - p.19, 4de kolom, laaste par

61 • Bew W21 :

Hierdie is h koerant Saspu Focus, en is deur h geaffilieerde van UDF uitgegee. Die uitgawe van November 1984 gaan basies oor die knelpunt van Onderwys, maar soos UDF en ANC-beleid is, en voorgeskryf word, word die knelpunt aan ander gekoppel om weer mense te mobiliseer in die "vryheidstryd".

So word 9P p.8, onder die opskrif "Year of Struggle, Time of learning", die ouers en werkers gemobiliseer om hul by die stryd aan te sluit en dan word die kwessie van lewenskoste by die hare ingesleep -

"But as the> conflict intensified, parents and workers began to side actively with their children -

They too were under pressure. Towhship conditions grew more unbearable by the day and people's ability to survive was under attack. Prices of food, transport,

clothing/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 870 clothing and other items went up and up. GST was a crippling 10 percent, wages were low, and every day more breadwinners were losing their jobs."

62. Bew W44

Dit is die UDF News van Transvaalstreek van Augustus 1984 en hier word die massas teen die nuwe konstitusie mobiliseer deur gebruikmaking van die knelpunt van lewenskoste:

"GST has already hit us. But the harshest effect of the New Deal will come when the new parliaments start in September"- p.1, kplom 1.

63. Bew W48

In hierdie koerant, h geaffilieerde van UDF, word die weer­ mag en nuwe konstitusie in onj~"s: gebring by die massas deur gebruikmaking van die knelpunt van lewenskoste: - p.S -

"ANGER AT G.S.T. AND BREAD PRICE INCREASE

At a time when thousands of South Africans are dying from starvation, when thousands are without a job, when thousands are struggling to feed their families, the

government has increased ~$ales Tax from six to seven percent and increased the price of bread.

This has angered the people.

Our wages are not going up. Rents and maintenance will only increase. Where must we find the extra money for dood, people are asking.

The increase in GST will mean that we are giving the Government an extra RSO million per month. Will ~ tht,. money be spent on decent housing and education for all of us?

"No./.llil.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 871 "No. the government is spending our tax money on the new constitution, on homelands, on the apartheid system which our people reject.

They spend money on slaries for politicians. These salaries have just increased. They will now be earning nearly R3 000 per month - more than many of us earn in a year.

"They spend our money on weapons to protect apartheid.

Last year, nearly R3 Billie~ was spent on defence.

Mrs Jacobs, of Retreat said: "We are forced to pay GST when we can't afford it. We must pay high rents, water and electricity bills. We will have to buy less food to pay for GST."

"I see this as part of how the government is operating. It is part of the weapon that is used against us. The government spends more money on defence than education, which is much more important" said Mr Ismail, Bellville.

Mr Mngesi of Nyanga said: "Why must we pay this? We can't afford it. And we don't get any benefits. We have no say in how they spend tax. Why don't rich people pay more tax?"

en op ~ word die massas deur dieselfde knelpunt teen die regering opgesweep:

"The Government is mad. Just yesterday the G.S.T. went up, now the same with food. Now they tell us bread will go up by 6c for brown, now they want us to pay many taxes.

We/ •..

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 872

We have to fight this madness, or else we will find our­ selves unable to cook. How do we live with these pri­ ces'?" These were the words of f't rs Gwebani.

Mrs Gwebani spoke much about this, for she knows that as from 1st March she will have to pay this tax.

One woman worker said: "The Government promised to bring

about changes, but prices go ~p daily. The UDF is right, we should unite and fight the Government because he does not care for us." ------6 4 • Bew " • 56

Hierdie is h publikasie van Graca, h geaffilieerde van UDF in G~amstad, en hierin word gepropageer dat deur aan die MSC van UDF deel te neem, die massas die nasionale v~yheid­ stryd sa~ meehelp. Die massas word opgesweep deur te verwys na die "·bad conditions of work and life here in Grhamstown".

Insiggewend is die verduideliking aan die einde van die berig op p.8 van Graca, met wat hy bedoel met die slagspreuk

II ':'""''-II II Aluta cont~ ~ - .•• comes from the Mozambican revolution II Hier is weereens h stukkie bewys dat UDF se geaffi- lieerdes weet dat die "vryheidstryd" inderwaarheid h "re­ wolusie" is - soos die geweldadige rewolusie van Mosambiek, wat algemene kennis is.

65. Bew W58:

Dit is h publikasie van TIC,. h UDF geaffilieerde en is uit­ gegee en versprei ex facie dt"e st'lk vanaf Oktober 1 984.

Hierin word gepropageer teenoor die massas op uiters emosionele wyse, dat die Staat en veiligheidsmagte die

oorsaak/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 873 oorsaak is van die geweldpleging en dood van aktiviste en die gemeenskap. oie veiligheidsmagte word voorgehou as die moordenaars van kinders en aan die massas word uitgespel dat dit die veiligheidsmagte is wat geweldadig optree en "wreed­ same optogte" om die haglike omstandighede van die gemeenskap onder die owerheid se aandag te bring, met geweervuur tee­ gaan.

66. Bew W.59:

In hierdie UDF (Tvl) News van November 1983 word die massas opgesweep teen die Regering en Swart Plaaslike besture deur gebruik te maak van die knelpunt van lewenskoste, en hier word onder die massas ook gepropageer dat die re­ gering besig is met dade van geweld teen hulle.

67. Bew W.67:

Hierdie publikasie, "The Eye", wat met UDF ge-affilieer is, is ex facie die"stuk bedoel vir verspreiding.

Die massas word opgesweep teen Swart Plaaslike Besture deur die gebruikmaking van die knelpunt van lewenskoste, en op dieselfde wyse word die massas ge-indoktrineer om by UDF se organissies aan te sluit, o.a. word beweer

"Tembisa Civic Association is growing stronger and stronger. This is because the civic is taking up issues which affect the residents."

6 8 • Bew W. 6 9 :

Speak is h koerant wat met UDF geaffilieer is. In die pu­ blikasie van Januarie 1984 word o.a. onder die opskrif "Hoe lank gaan ons suffer?" (p.2) die pensionari'sse op­ gesweep teen die Regering.

69. Bew/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 874

6 9 • Bew W. 7 0 :

Speak is h geaffilieerde organisasie van UDF en in hierdie koerant van November 1984 word op p.14, onder die opskrif "What will the new bodies mean", die massas teen die Re­ gering opgesweep deur te propageer dat die nuwe Regering­ strukture hul fondse sal verkry deur die massas swaarder te belas.

70. Bew W.72:

Dit is die stukke van Cahac, h UDF-geaffilieerde, en bevat o.a. die Voorsittersrede van Oktober 1984, welke rede ex facie die stuk deur Wilfred Rhodes, h samesweerder en leiers­ figuur in UDF, opgestel is,

Rhodes mobiliseer die massas vir UDF en sy organisasies, deur te propageer dat die Regering verantwoordelik is vir die "attacks on our living standards ..• ", en doen h beroep op die massas om te "resist".

In die Sekretariele verslag word gespog dat die Plaaslike Besture in die Vaal, Grahamstad en Graaf-Reinet vernietig is deur massa-aksie. In die stuk word dan net daarna aan die .... massas verkondig dat die regering 'n "illegi~ate government" is, en dan word die eis gestel dat "the people shall govern and we will accept nothing less than this."

71 • Bew W. 7 4 :

Dit is h dokument wat die stukke van die SCA, h geaffili­

eerde met UDF, se algeme~jaarvergadering van 1984, bevat. Een van die samesweerders, Dr. Motlana, en 'n leidende lig in die SCA, UDF (Tvl), verklaar hier openlik die sea se trou aan die "powerfull peoples movements" wat die Re­ gering, wat (gepropageer word "forces of darkness" te v wees) die stryd aangese het. SCA/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 875

SCA verklaar hier 81\ propageer onder die massas dat hy "is committed to working at the grassroots for the removal of al~ disabilities that impoverish ••• the residents of this (;-petto" (Soweto).

Ook verklaar hierdie samesweerder dat we war~ed that unless the government spelt out clearly how the Black Local Authorities are to be financed, there would be turmoil in the townships" - p.S.

72. Bew W.75:

Hierdie publikasie van Graca bevat op p.6 h artikel "High prices, tew jobs waarin die massas geindoktrineer word om te aanvaar en te glo dat die Regering hul d.m.v. stygende lewenskoste onderdruk en dat die mass~~se enigste uitweg 1\ teen die "onderdrukking" die uitbou van hul eie organisasies en hul aktiewe deelname daarin is.

Op p.6, word aan die massas weer uitgespel dat organisasie hul enigste uitweg is, maar dan word bygevoeg wat gedoen moet word met die organisering van die massa-woede:

But if we want to win the struggle against apartheid - capitalism we must change the people's anger into people's organisation

The government will always be able to resist feelings of anger. But oppressive regimes all over the world - in Mozambique, Zimbabwe, and other places - have been overthrown by the organised and limited masses" - p.6, laaste par.

Ook hier kom dit duidelik uit eerstens wat eintlik beoog word met die voer van kampanjes rondom die sg. "day to day issues", en tweedens, dat die geaffilieerdes van UDF presies op die hoogte is met UDF se werklike doelstelling met die mobilisasie en organisasie van die massas.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 876

Jeug en Onderwys

S~· 1. In die strategie van die ANC speel veral die Swart jeug

~ baie belangrike rol en is ~ belangrike komponent in die vryheidstryd. Dit blyk uit die oproep van die Nasionale Uitvoerende Kommittee van die ANc op 8 Januarie 1983.

Sechaba Februarie 1982 op p. 9 11/7£2

"We call upon our youth and students to maintain and heighten their spirit of resistance. You have al­ ready demonstrated that you are a detachment of greatest courage and heroisjm. Now, more than ever before, our struggle demands that you act with sup­ reme dedication and vigous under the banner of our fighting movement."

S~· 2. Die stryd random onderwys gaan hoegenaamd nie om ver­ betering van regte of fasiliteite nie. Dit is ten nouste gekoppel aan die politiek en magsoorname. Watter toege­ wing ookal gemaak word kart van politieke abdikasie van die Regering sal onvoldoende wees. Die ANC spel dit duidelik dat tevredenheid alleen bereik sal word met mags- oorname deur die massas. Die hele kwessie van skookrade en lyfstraf is ~ massiewe 0~-verblindery en gerieflike in­ sl'trumente.vir mobilisasie, politieke opswepery vir oproer en geweld.

Secha ba Junie 1982 op 1 fj.;1£ i.:":J

"Two things need be said about the struggle of the stu­ dents and pupils against inferior education.

First Blacks have never wanted the same education as whites and it exist in South Africa today - there are always the dangers of cultural imperialism. What the Blacks want is the improvement of the content of education, a reflection of black thinking and achieve-

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 877

ment in the syllabus, a direct say in what is being taught, how much money is being spent and what it is spent on.

Bantu Education is a system designed not by black edu­ cationists and black parents but by a white government in which Blacks have no say. Verwoerd's philosophy and motivation - which be enumicated so bluntly - has poisoned the entire system probably beyond repair Bantu Education is closely linked with black poverty and jobs colour bar.

Ther e is the other equelly important question. Ade~uate finances for black education must be accom­ panied by improved conditions ·in the education system II

~ It is our conviction that an oppressed people cannot gain control of its own education without first gai­ ning control over the economy of the country and this depends on the political arrangements in the country. Therefore it becomes clear tha~ any talk about strug­ , gle against Bantu Education is essentially about po­ I litical power because unrest will always erupt as long as the demand for political power is not met

As far the solutions to these problems they are all there in the Freedom Charter and that is why we regard QF June 16 as one those many mil~stones in the his- tory of our struggle towards national liberation; a half-way station in our long march to freedom; a pointer towards the Freedom Charter which was adopted on June 26, 1955.~

5~·3. In die Redaksionele kommentaar van Sechaba Julie 1982 roep die ANC die jongmense in die RSA op om Bantu-onderwys te vernieti~; by werkers organisasies aan te sluit en die stryd daar te voer, by burgerlike gemeenskapsorganisasies aan te sluit en saam met hulle ouers te veg teen Swart Plaaslike Besture. So ook word hulle. opgeroep tot stryd teen die nuwe bedeling van Regering.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 878

Sechaba Julie 1982 op p1 i1d£ 7

"June 16th this year, marks the 6th anniversary of the heroic resistance of our youth against the inferior and much hated system of Bantu Education. On this day, we look back an reflect on the events around June 16, 1976 - when the cream of our youth the flower of our nation resolved that Bantu Education that had come to // symbolise servitude, inequality, racism and capita­ ~ lism had to be challenged, crushed and consigned to the dustbin of history.

Since this heroic uprising by our students six years ago, the influence, support and prestige of the African National Congress, have grown by leaps and bounds

The enemy is being engaged systematically in armed combat inside our country. From the stone throwing and moloto~ cocktail swinging youngsters, have appeared on the battlefronts of our country

As we observe the sixth anniversary of the rising of our youth, we are heartily inspired by the militancy, stead~stness, political and class consciousness of j our appressed working class.

In the forefront of the working class battles, are the young men and women who led the marchess and demon­ strations against inferior education in 1976.

The African National Congress, the trusted vanguard ~f the national liberation struggle of our people, calls on all our youth to take their place in the progres­ sive civic organisations that have been created by our people to fight the daily affictions suffered by them in their localities. Let the struggle against I h~gh rents, high transport fares, poor housing, community I . ..

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 879

community councils, management boards, be intensified. The young people must join their parents in building popular mass democratic civic organisations that must lead the struggle against apartheid in all its manifestations.

We also appeal to the young people of our country, the hope and inspiration of our people, to build and strengthen the progressive youth and student movement in our country.

We call upon you young countrymen to campaign vigo­ rously for the rejection of the recommendations of the Presidents Council. Let Us not be party to de­ visive devices, designed to weaken our united struggle,against the enemy." /MIE 11 ~-#.4. Sechaba Januarie 1983 op 14 ev- The Roots of Bantu Education - vergelyk met UDF en AZASO en COSAS argumente later.

5~·5. Mayibuye No. ,11 van 1983 - Bew AAF 9- p.6

Volgens die ANC het Swart en Wit Onderwysers van die "National Educational Union of South Africa" (NEUSA) in

Pietermari~zbu~g vergader om die huidige onderwysstelsel in SA te _b_e ;·:;.,e-'1 en besluit dat daar 'n behoefte bestaan vir 'n "Educational Charter" en dat

"NEUSA stood for an equal and democratic system in which students, teachers and parents would,partici­ pate on equal terms. In other resolutions they con­ demmed the banning of Si}A~vU, the Koornhof Bills the I C: !./ <: conferment of the notor- · ,J batallion 21 by Thabehali and his fellow traitors; they also rejected the De Lange Report and expressed their intention to join the United Democratic Front." ------·-- Hierdie/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 880

Hierdie optrede dra die ongekwalifiseerde goedkeuring van die ANC weg en word die volgende spesifieke opdrag aan die onderwysers gerig.

"Central in the teachers' struggle should be the bringing together of all teachers in a single democratic and non-racial association. To this end we should start calling on teachers from all over the country to unite around the rejection of the racial system of educa­ tion. There should also be a vigonous campaign to involve those teachers who are presently ~onfined to teachers bodies which are ineffectual and actually db not oppose any of the racist laws in education."

/( It should be the task of the teachers to be brave and do everything possible to include a spirit of patrio­ tism and sacrifice in the students for the liberation of our country."

5 ~-~·6. Mayibuye No. 8 van 1984 - Bew AAF 1 - p.8

"Closer to the Community"

( 1 ) Die Studente se stryd teen sogenaamde minderwaar­ dige onderwysstelsel ~an nie tot hierdie front beperk word nie. Hoewel dit hulle ten nouste raak is die onderwysstelsel van kardinale belang vir die voortsetting van apartheid. Daarom is dit nodig dat die stryd teen onderwys gevoer word as deel van die algemene Vryheidstryd.

(2) Dit is die rigting wat studente moet neem en as bewys hiervan is die rigting ingeslaan in die apartheidsverkiesings van Kleurlinge en Indiers. Daar het studente die studente se stryd gekoppel aan die vryheidstryd in die algemeen. Het die skole boikot verstrengel geraak met bree stryd teen die konstitusie.

(3) Honderde/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 881

(3) Honderde duisende skoliere het geweier om skole by te woon in direkte protes teen die konstitusie wat die sisteem van aparte onderwys vir afsonder­ like rasse groepe voortstaan.

(4) Ons weet die apartheid regime wil apartheid ten alle koste behou. Daarom kan ons as studente veel leer uit die boikot aksie teen die verkiesings.

(a) ~ Groot mate van eenheid was bereik tussen verskillende rasse groepe.

(b) Wit, Swart, Kleurling en Indier studente demon­ streer eenheid in aksie.

Uit hierdie eenheid in aksie moet ons voortbou na meer verenigde aksie.

(5) 'n Groter mate van eenheid tussen studente en gemeen­ skappe het op die voorgrond getree. Dit is be­ langrik want

"This has paved the way for the community to be even more involved in the students strug­ gles that have envolved the country since the beginning of the year.

It became clear during the struggles that with the great number of students participa­ ting in the boycott and the potential for the growth of this number, the racist were unable to close the boycotting schools."

(6) Oproep: - "Our Petential".

"It is therefore necessary to call those schools

and/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 882

and universities that have not yet joined the struggle against inferior education to do so.

In this way we will hav~ strengthened our­ selves against the faclst regime.

Lastly we have realised our potential to organise countrywide at short notice. We have realised that it is in the offensive that our capacity to strike is sharpened.

Let us plunge the into crisis!

Maatla Ke-Arona! All Po~er to the People."

~

~9· 7. M?yibuye No. 9 van 1984- Bew AAF 16 - p.4

(1) Die stelsel gee nou voor dat hulle goeie bedoelings met Swart studente het maar Swart Onderwys in al sy manifastasies kan nooit tot hulle belang wees nie.

(2) Swart onderwys is h belangrike onderafdeling van die apartheid sisteem en daarom sal hulle dit nooit skrap nie - selfs nie eens as die stryd om dit te vernietig landswyd gevoer word nie. Die Rege­ ring sal net een taktiek volg en dit is om nuwe en irrelefante strukture te skep om hul basiese eise te dwarsboom. So wil hulle tyd wen.

(3) Vir die voortgesette stryd moet hierdie strategie ondersoek en evalueer word.

(4) Die hoof taak is om skole te her-open en sodoende die skyn te verwerk dat die onus op ons rus om terug te keer skole toe as ons met ons opvoeding wil voortgaan. Hulle bied selfs ekstra klasse aan.

(5) Skole was gesluit a.g.v. die rassistiese beleid wat hulle wettige eise van studenterade, skrapping van die ouderdoms beperkings be-eindiging van

lyfstraf/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 883

lyfstraf en ander rassistiese maatreels wat daarop gemik is om van hulle instrumente van goedkoop arbeid te maak.

(6) Ons aktiwiteite het die apartheid sisteem bedreig. Ons verenigde stand in die boikots het vastigheid verkry en nou moet hulle skole heropen veral as gevolg van gesamentlike optrede daar gemeenskappe as geheel.

Ons eis vir studenterade is die gewildste omdat

ons sulke liggame b~nodig om ons griewe en eise te lig. Omdat die stelsel ons nie meer kan kon- troleer nie, het hulle aandag gegee aan die vraag­ stuk en het toegestem tot studente Rade wat demokraties verkies moet word. Hierdie ''demokra­ sie" is rassisties van aard en daarop gemik ons sake te beheer i.p.v. om ons toe te laat om ons eie sake te behartig.

(8) Ons idees van SRC's is verskillend. Ons wil ons eie konstitusies opstel, ons eie leiers kies, ons wil vrylik met studente organisasies van ons keuse affilieer en ons wil besluit hoe om te af­ filieer. Ons verwerp die Regering se eis dat Studente rade nie polities moet wees nie. Ons verlang Studente rade wat ons in die Vryheidstryd moet lei teen minderwaardige onderwyssisteem.

(9) Die Regering gebruik soortgelyke strukture van marionette oral in die Drie-Kamer parlement, Nywerheidsraad, Konsiliasie Rade, Swart Plaaslike Besture, Tuislande en Bestuurskommittees.

(10) Wat ookal die maatreels is wat die Regering tref weet ons hoe dit gebruik gaan word teen ons stryd.

Hulle verlang van ons om ~ onderwysstelsel te

aanvaa~ wat daaroo gemik is om ons voortdurend onaer awang te nou. uns verwerp~ng Deceken:

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 884

"Our rejection of their system is an expression of our will to be free to choose the system of education we want and to decide what type of government we want for our future . .s All these ideals are clearly ¢pelt out in the Freedom Charter, our alternative to the pre- s~------,.-----~ (11) Ons moet die stryd voortsit tot ons eise verwesenlik is en hierdie taak oorwegings en verpligtinge op ons:

(a) Eerstens moet ons verseker dat ons reaksie op hierdie skeppings oral dieselfde is en dit is van deurslaggewende belang.

(b) Ons moet streef om alle studente onder die on­ derdrukte groep aaam met sg. demokraties ge­

orienteerde te smelt en ~ gemeenskaplike doel daar te stel in die stryd teen rassistiese onderwys.

(c) Ons het ~ gemeenskaplike doel in die stryd teen Kleurling en Indier verkiesings. Met dit as vertrekpunt moet ons verenig in ons

oorlog teen apartheid onderwys as ~ geheel.

(12) Onlangse skermutselinge het duidelik die belang van eenheid in ons aktiwiteite bewys met die massas, werkers-, gemeenskappe-, vroue- en jeug organisasies. Daarom moet ons intensiewe politisering van hierdie formasies van die vryheidsbeweging bewerkstellig. Hulle moet weet wat ons toekomsplanne is, ten einde hulle volle steun in ons vryheidstryd te wen.

(13) In die vraag of ons moet teruggaan skole toe en of ...,;.. ons die skoleboikot moet voortsi$, hang af van die taktiek/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 885

taktiek wat ons moet gebruik. Ongeveer 200 000 studente neem deel aan die boikot van klasse terwyl andere die stryd voortsit op ander gebiede en kampusse.

(14) As ons besluit om terug te gaan skole toe moet dit hoofsaaklik wees om te hergroepeer en te beplanning van wyses om ons eie verwesenlik te kry. As ons egter met die boikot voortgaan is dit omdat ons .so beplan en besluit het dat dit die beste metodes is om ons doel te verwesenlik.

(15) Wat ons ookal besluit

" the aim in whatever we decide, must be to continue to deal deadly blows at the system and increase the crisis of the education ! system."

(16) Ons magtige offensief:

"The apartheid system of education .is nearer to cracking than ever before. The offensive we have launched against it in the last eight years has left its mark. The SADF is roaming the locations because of the heightened level of struggle. These have grown to such an extent that the huge, well armed police force of the regime is just not enough to quell the situation.

n In m~ areas, such as the Vaal Triangle, Soweto, East Rand, Eastern Cape and many others, the boycott campaigh continues des­ pite the enemy's resolution to use everything to put down our offensive.

To advance forward we have to grasp that when the enemy begins to make desperate, meaningless

overtures/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 886

overtues to us, it is not because it feels stronger but because it feels its seat of power becomes shackier by the day."

~~.8. Sechaba Julie 1984 - Bew AAE 23 - p.8

"Education and Liberation"

(1) Bepalings van die plek van onderwys in die vryheid­ stryd.

"In order to determine accurately the role of (' education in the libe~ation struggle of the people of South Africa, it is important to grasp both the essential nature of education and its function in society."

(2) Aanvaarbaar vir ANC is die gedagte dat onderrig die oordra van kennis en ontwikkeling van die moontlik­ hede van jongelinge om hulle voor te berei om h waar­ devolle en konstruktiewe rol in die gemeenskap te vervul.

(3) Daarom is onderwys normatief. Die opleiding in bevoegdhede in spesifieke rigtings impliseer onder­ ste~ning en goedkeuring van daardie bevoegdhede as die mees geskikte vir die gemeenskap. Amptelik goedge\keurde onderwys in h gemeenskap, is h nor­ matiewe ondersteuning van die gemeenskap se spesiale sisteem waarin die onderrig plaasvind.

(4) In h gemeenskap wat slawerny toepas, word onderrig u en wat slawerny onderste~n, bedryf beskerm. Onderwys dra dus nie alleen kennis en kulturele bekwaamhede oor nie maar verskaf ook morele regverdiging vir die sosiale sisteem waarin dit be-oefen word.

(5) In/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 887

(5) In Suid-Afrika berei onderwys die jeug voor vir

eff~ektiewe deelname aan h kapitalistiese ekonomiese sisteem. Swart onderwys wqs daarop gemik om hulle te verwesters. Dit is in ~aamhede om in die kapi talistiese sisteem te funksioneer en westerse waar­ des te kweek. Hierin het dit dan ook geslaag. Onder geleerdes is die doel die verkryging van rykdom en eiendom.

(6) Die ongeletterde massas in SA was ook blootgestel aan kapitalisme en het geleer om met mekaar te onder­ handel in kapitalistiese terme ten einde te oorleef. Tradisionele waardes is stelselmatig ondergraaf en uitgeskakel. In SA was onderwys gemik op die voorbring van werksmense vir westerse ekonomiese

belange is 1 is gepoog om alle tradisionele waardes te onderdruk en te vervang met westerse waardes.

(7) Onderwys was een van die vernaamste wapens gebruik om h imperialistiese wurggreep in Suid-Afrika te vestig. Dit was h belangrike wapen om die voorgesette ekonomiese eksploitasie van die hulpbronne en mense in SAte verseker. In 1953 het die SA Regering h vername verandering ingebring deur die skepping van die Departement van Bantoe Onderwys.

(8) Die hoofdoel hiervan was om Swart mense voor te berei om binne die Suid-Afrikaanse ekonomie as ar­ beiders en bediendes te funksioneer en aan die eise van die wit settelaarsgemeenskap te voldoen. Sedert koloniale anneksasie is die Swart mense afgetakel tot arbeiders van die wit gemeenskap.

(9) Die 1953 wetgewing in teenstelling met opleiding van wittes se hoofdoel was om onderwys aan swartes te ontse. Volgens Swart onderwys kan die Swart jeug slegs opgelei word vir hande-arbeid. Dit word be­ reik deur vakkeuses en selabusses - dus tot sla­ werny.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 888

(10) Slegs die totale vernietiging van die sisteen in SA kan veranderinge bring.

"The liberation of the oppressed people of South Africa can only come about after the complete destruction of the apartheid systeem together with the capitalist relations existing within it. Toh chieve this the liberation movement must positively seek to educate the people away from capitalism. The educational programme of the liberation movement must aim to produce men and women who are committed to the economic emanipation of the people as a whole. It is clear that education must be seen as one of the most important means of training a dedicated revolutionary leader­ ship for the liberation movement".

(11) die Vryheidstryd in SA beoog totale politieke en ekonomiese emansipasie van die Swart massas en dit kan nie bereik word sonder rewolusionere mags­ ocr name in SA nie en daarvoor het die rewolusionere regering opgeleide mense nodig.

(12) Daarom is onderwys nie h aktiwiteit wat apart staan en nie verbonde is aan die vryheidstryd nie. Dit is h integrale deel van die vryheidstryd. n Rewolusionere gesindheid moet onder die swart jeug gekweek en bevorder word.

"The educational training of our people, in addition to producing professional men and women, must produce revolutionary cadres committed to participation in the struggle now and social reconstruction after the over­ throw of apartheid."

(13) Voorkeur/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 889

(13) Voorkeur gebiede van opleiding. Dit word uiteengesit in FC. Dit is die basiese beleidsdokument van die SA vryheidsbeweging vir

(a) "a future independent people's Government" sal vry mediese dienste verskaf en sosiale dienste verskaf en word opgeleides verlang.

(b) Die rykdomme van die land moet gedeel word - banke, myne en industriee sal genasionaliseer word. Bekwame mense moet dit bedryf.

(c) Die grond meot gedeel word deur hulle wat dit bewerk. Nasionalisasie van die land verlang gekwalifiseerde boere en tegnisi.

(d) Ond erwys sn../~ vry en verp 1·1gten d wees v1r· a 1 rna 1 . Kundiges op die gebied van onderwys word ver­ lang.

(14) Een van die vernaamste take van die vryheidsbeweging:

"One of the most important tasks of the libera­ tion movement, as already stresses, is to edu­ cate our people away from capitalist individua

1is~ values and to promote a revolutionary conscuousness consistent with their genuine liberation. To us education is not a seperate activity unrelated to the liberation struggle. It is an integral part of the liberation pro­ cess. Through education we have a duty to train the manpower required form the realisa­ tion of the aspirations of our people, enshrined in the Freedom Charter."

~:irr· 9. Mayibuye No. 1 van 1 982 - Bew AAF 1 - p. 2

"Students/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 890 "Students struggle -One facet of Liberation Struggle."

(1) Raevel Nkondo vorige organiseerder van AZASO en Iggy Mathebula h stigterslid van AZASO lig die sluier oor die doel en plek van AZASO in die Vry­ heidstryd.

(2) AZASO was gevorm weens die verbanning van studente organisasies en weens die toename van militante aksie op werkers, studente onder vlakke moes AZASO h rol speel om militante studente aksie te ko-or­ dineer met die ander militante aksies van die massas.

"The national student organisation would, there fore, co-ordinate these actions and present student problems and ideals with one voice under one banner."

(3) AZASO verteenwoordig alle Swart studente in SA. In die besef van die Regering se beleid om die mense van SA te verdeel in etniese groepe moet studente van verskillende rasse en etniese groepe verenig word onder een bannier.

(4) h Doel van AZASO is om studente aksie te ko-ordineer in die stryd vir h onderwysstelsel soos voorgeskryf in die Freedom Charter.

(5) Azaso streef daarna om met ander progessiewe stu­ dente organisasies te verenig in aksie. In die besonder met co_sAs~fs hulle:'

"In this, we are united by common objectives, aims and ideals. We are united in action be­ cause of our belief in the people's document the Freedom Charter."

(6) Die/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 891

(6) Die Azaso kongres van 1981 het vir die toekoms be- ... ------··-·· ~------··-- .. ····· ._ ..... langrike gevolge.

(a) Tydens die kongres was daar belangrike aktiwi­ teite nie alleen van Unkhonto we Sizwe nie, maar ook op vlak van plakker weerstand, teen I verskuiwings en werkers weerstand.

(b) Die progressiewe vakbond beweging het die kongres bygewoon en die werkers se "day to day str1,1ggles" by studente beklemtoon en hulle in- gelig omtrent progressiewe vakbonde en hoe studente hulle in hul aktiwiteie kan onder­ I steun.

(c) Die gevolg was dat in vakbondaksies daar daarin ondersteunings kommittees geskep was.

(d) h Ander belangrike faset van die kongres was die besef dat werkers as gelykes in die vry­ heidstryd betrek moet word.

(e) Azaso het op die kongres duidelikheid verkry en dit bevestig dat Azaso as basis gevestig woord as nasionale organisasie op alle kampusse.

(7) Azaso se kongres was suksesvol want

"Yes the congress was definetely a success be­ cause firstly, Azaso had managed to establish its base at the different universities. Se­ condly, it was also mentioned at the congress that there was a greater need to incorporate the students in the bantustans into the national student organisation because there was a ten­ dency in the past to regard these students as being separate from the overall student com­ munity and thus from the struggle in our country.

Whilst/ •..

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 892

Whilst in theory we would reject the bantustans, and so-called independece, in practice there was nothing done to give support and guidance to the students in the bantustan areas. Another achievement is that for the first time there was a clear need expressed to include students in the teacher training colleges in the Azaso structure."

(8) Die rol van studente in die vryheidstryd teen die "Pre;oria regime" vereis dat studente stryd nie eindig by eise vir herstel van ge­ breekte vensterruie of vir Stadsrade nie, maar

"Those SRC's at the campuses and schools must know what their role is when workers, for example in Soweto, say, 'Azikhwelwa! and start boycot­ ting buses. They must know what their role is when the workers at Nelson-Rowntree are being sacked without reason. The students should I play a supportive role in all the struggles I I waged by the society. We must know that I it is impossible to get rid of this racist educational system until the whole system of apartheid and its caploitative nature i has been radically changed. Educational struggles have to be seen in this context."

( 9 ) JStudente as deel van die onderdrukte gemeenskap moet die stryd teen sy "dummy institutions" as hul eie stryd bejeen. Hulle moet ondersteunings groep vorm. In elke nasionale kampanje is dit die taak van studente om saam te werk met die res van die gemeenskap in bv. die stryd teen tuislande. Elke lid van die gemeenskap moet georganiseer word en die verskillende organisasies moet gekonsolideer word om saam te werk.

(10) Soos/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 893 (10) Soos die graad van organisasie styg, sal die aktiwi­ teite van MK betekenis kry onder die massas en

"For MK combatants to operate effectiely in- -~------·------·········- ~i~~~~e co~ryL_they haye to be protect~ Where~ver they go, they should find a recep­ tive atmosphere. The people should not swallow the poison that the regime is trying, to feed, them with that our brothers and sisters are terrorists. We have to understand the con­ nection between mass struggles, and the mili­ tary actions of MK for, it is the combination of these aspects of struggle which will result in the seizure of power from the fascist regime."

(11) Studente het h belangrike rol om te vervul in

If ... consolidating their own base and creating conditions which will enable the units of Umkhonto we Sizwe and the ANC underground to operate with maximum effectiveness. One of the ways is to take up the issue'of the six MK m ill comrades who are awaiting the hamg~ans oose in Pretoria. Another is to plan and engage in activites to observe the 70th anniversafy of the ANC."

(12) Meer omtrent die ANC ondergrond in SA.

"As you know, the student struggle is one facet of the natonal democratic liberation struggle, and because of the repressive nature of the Pretoria regime, at a certain point in time it becomes virtually impossible to I operate above ground."

Dan/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 894

Dan die oproep aan die jeug in die woorde van Mandela.

"And lastly, dear conraces, to the militant youth of our country we say that in order to have victory in our lifetime, we've got to take up the message from Robben Island from Comrade Nelson Mandela:

Unite! Mobilised. Fight on!!"

5~.10. Mayibuye No. 2 van 1982 - Bew AAF 2 - p.3

"Education Struggle: Defeat the enemy's Schemes."

(1) Die onderwysstryd oorskry die skoolgronde en vereis die aandag van ouers sowel as onderwysers. Die Staat word gekonfronteer met studente en ouers se verstand teen die rassistiese onderwys en die sis­ teem van onderdrukking.

(2) die sisteem provokeer Swartes met ouderd~omsbeperkings wat sal lei tot meer studente wat nie skoal kan by­ woon nie ter uitvoering van die beleid om aan Swartes onderrig te ontse om goedkoop arbeid te verseker.

(3) Dit is die wil van die massas om die rassistiese onderwysstelsel te vernietig. Die nuwe regulasies is gemik teen "agitators and unruly elements". Die ho~ dopsyfer is a.g.v. hul eie kriteria wat polities gemotiveer word en so kan weggedoen word met stu­ dente wat as ongewensd beskou word.

(4) Ouers moet h dokument onderteken dat kinders die regulasies sal gehoorsaam en die outoriteit van die skoal administrasie aanvaar. Die bloeddorstige moordenaars het in klosule ingevoeg wat hulle vry­ stel van verantwoordelikheid met die dood of besering van 'n s k o 1 ler.. C/~· on d er t e k enlng . van d le. voor- waardes beteken dat leerlinge nie toegelaat word nie.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 895 ht(> ,"' t. e.<"/') (5) Ons moet ons weerstand - bied deur georgani- seerde massa aksieJalle patriotiese en demokratiese organisasies insluitende burgerlike gemeenskaps­ organisasies en kerke moet hierdie strydpunt opneem en die massas organiseer tot landswye weerstand. Ouers, studente en onderwys verenigings moet die kern vorm in die stryd en eenheid in aksie verseker.

5~.11. Mayibuye No. 5 van 1984- Bew AAF 14- p.7

"The crisis in Education Deepens."

(1) Studente opstande in 1976 en 1980-81 se geweldadige onderdrukking het by gedra om studente aan te moedig om apartheid onderwys te bring en te vernietig.

(2) Die tussentyd word gebruik om tydelik terug te trek en te beplan vir hulle volgende aanval. 1984 het begin met die groei van weerstand teen Swart On­ derwys en Bantoestan aanhegtings.

(3) Dit begin met weerstand en boikot teen leerlinge wat uitgesluit word weens ouderdomsbeperkings. Dit het winste gelewer en landswye opstand. Dit weerspieel die studente se ondervinding in taktiek strategie.

"Whereas the past struggles were based on a central issue, the 1984 struggles took up varied issues in the different areas and 0 scho;s. Among the issues taken were the age limit regulations, the demand for students representative councils, the detention of stu­ dent leaders, the presence of police and armies in the bantastan universities, graduation ceremonies addressed by bantustan puppets and so on. But what was glaringly clear was that an all-round attack was being launched on the gutter education system."

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 896

(4) Die ANC aanvaar dat hulle nie alle taktiese en strategiese optredes suksesvol sal wees nie maar skole wat gesluit word kan aangewend word vir hul doel.

II we are thus not dismayed or demorilised by the fact that in Pretoria and Transkei, the sdhools were closed down. We are certain that it willbe imperative for us to organise all sections of the community in support of the schools that have been closed down. Thus from our temporary set backs in the struggle, we will emerge prepared for new battles ahead."

(5) Die skolestryd het ook sy negatiewe aspekte. Die stryd was meer gelokaliseerd en nie op nasionale vlak gevoer nie.

"To redress this situation, we have to relate every singly issue such as that of the SRC's to our general onslaught on an inferior system of education. Every struggle should be part and parcel of the offensive on which we have embarked."

(6) Hoewel ons die boikot wapen dikwels gebruik moet dit aangepas word vir die geleentheid.

"In the second place, while we use the boycott tactic extensively, and effectively we have to

var~ our tacties according to the demands of the situation. Methods such as sit-ins, poster and placard campaigns, politions, etc., will be useful for mobilisation and bringing toge­ ther students for the planning of new offen- ces."

(7) Ander/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 8Jl

(7) Ander groepe rnoet betrek word in die hele vryheid­ stryd, in ons taktiek.

"In the third place the present struggle have involved mainly the African group. We have to go beyond this barrier and mobilise the whole black community. The struggle have to be used as a means of making the students contribute in the fight against the regimes constiputional plans. This means that we have to link our present struggle with the whole system of apartheid and realise that the defeat of the enernys selections plans will be a giant step towards the whole apartheid system and its i{rrior education system for blacks."

(8) Ook ouers rnoet betrek word.

"In the fourth place, we have not sufficiently involved our parents in the struggles for a better education. They must be part of it. It is us who have the responsibility to mobilise them into the struggle. Each one of us must carry out this task. Every student activist must be an organiser for united national ac­ tion. For a free democratic and non-racial system of education."

~~.12. Bewysstuk A1

(1) Onderwys en die jeug is vir die ANC h baie belang­ rike deel van die sogenaarnde vryheidstryd en spits horn sterk toe op die politisering van die jeug. In hierdie proses speel Swart Onderwys h kern rol as deel van die sogenaarnde "day to day struggle" en opswepingsrnedia. Soos gesien is die FC deel van die werksbeginsels van die ANC en word onderwys beklerntoon.

(2) Met/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 898

( 2 ) Met die stigting van UD~ord h resolusie aanvaar om h kampanje te v~oor onderwys om veral die swart jeug te organiseer en te verenig in aksie. Weereens is dit opmerklik hoedat hierdie resolusie geklee word in die taal van die ANC en van die Freedom Charter - p.28.

(3) Die belangrikheid van hierdie kampanje as een van die plaaslike kampanjes word soos volg gestel op p.3.

"The UDF, as part of its programme of action, will also focus attention the the housing crisis and the education crisis as well as on removals. By doing so, the UDF hopes to show the des­ tructive and oppressive reality. of apartheid, not just as a system of racist legislation but as a system that has the effect of controlling and exploiting the majority of South Africans for the benefit of a wealthy minority."

(4) Udf het onderwys ook betrek in sy Deklerasie op p.5.

"Students will continue to suffer under unequal education, created to supply a resevoir of cheap labour. Ethnic control and unequal fa­ cilities will remain. Apartheid will still II I be felt in our classrooms.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 DAAD 54 899

Die Regering se beleid en wetgewing ten aansien van Swart onderwys is ook h kwessie wat deur sowel die ANC as UDF geidentifiseer is as h knelpunt en waaromheen h kampanje geloods is deur UDF en sy geaffilieerde organisasies en aktiewe ondersteuners. In hierdie verband word verwys na die volgende bewysstukke.

(1) In bew. A. 1 (eerste dokument) wys UDF daarop dat die UDF kampanje gevoer sal word op h aantal vlakke. Daar wod dan daarop gewys ftat die klem veral sal val op die plaaslike en streeksvlakke. een van die plaaslike kampanjes II invole organisation against gutter education, II - p. 3.

In dieselfde stuk word gese:

"The UDF, as part of it's programme of action, will also focus attention on the housing crisis and the education crisis as well as on removals. By doing so, the UDF hopes to show the destructive and oppressive reality of apartheid, not just as a system of racist legislation but as a system that has the effect of controlling and exploiting the majority of South Africans for the benefit of a wealthy minority." - p. 3

(2) In die UDF deklarasie word verklaar dat UDF weet dat onder die huidige bestel " ... studenst will continue to suffer under unequal education, created to supply a resevoir of cheap labour." Bew. A. 1 (eerste dokument) p. 5

(3) Op die konferensie met die stigting van UDF op 20 Augustus 1983 het Samson Ndou ook die toehoorders teen die Regering opgesweep deur te verwys na die knelpunte wat hulle kinders raak in die Swart onderwys. Hy wys ook uit dat die studente reeds besig is om te veg om dinge te/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 900 te verander en dra dit ook aan sy gehoor oor dat die Regering die blaarn rnoet dra vir al die problerne.

I i "In our schools, our children do not have proper facilities and are given a racist education, are taught in a I I I way that hides the real proved history of our people. Studens in schools are fighting to change these." Bew. A. 1 (eerste dokurnent) p. 40

Ndou het ook verwys na die studente onrus van 1976 en die optrede by die gehoor geregverdig om dit by hulle aanvaarbaar te maak as geregverdigde deelname aan die sg. vryheidstryd.

"In 1976 our children took the lead and shook the country with 18 months of continious acting against apartheid comination saying that they would rather die fighting for freedom than live passively as slaves.

They stood unflichningly in the face of police, guns, batons, dogs and teargas - this has been a point of no return and left a memory in the minds of freedom loving people which could never be erased. With the suffering of their children in mind, workers threw themselves into the tasks of organising to smash this brutal system." - p. 41

( 4 ) UDF het dan ook reeds met sy stigting op 20 Augustus 1983 verklaar.

"1. That the separate and inferior system of education for the majority of the people of South African entrenches inferior and undemocratic ideas;

2. That this education system entrenches apartheid;"

en verder dat die studente oar die lengte en breedte van die land besig is met "courageous struggles". Hulle het oan h resolusie aanvaar.

"1. T 0 I •••

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 901 "1. to fully support the struggles being waged by our students;

2. to continue the fight and demand for a single, non-racial and democratic system of education for all in a democratic South Africa;

3. that students, teachers and community organisations should unite to fight for democratic education." Bew. A. 1 (eerste dokument) p. 28 Bew. A. 2 p. 5 Bew. A. 3 p. 6 Sien ook Bew. C102 pp. 42 en 43 en W51 p. 10

(5) Ook AZAPO se oogmerk en doelstelling is, o.a.,

"2. To work towards the establishment of an educational system that will respond creatively towards the needs of Azanians." Bew. B. 1 p. 4

(6) In bewysstuk B8 word die belangrike rol wat die studente speel in die sg. vryheidstryd beklemtoon en uitgespel. En in bewysstuk B 10 word gewys op die belangrikheid van die Swart student-werker solidariteit in die revolusie. Sien ook Bew. B. 11 p. 2 B. 1 2 p. 1 B. 1 3 p. 2 B. 25 AB. 7 AB. 1 6

(7) Bew. B. 14 bevat h uiteensetting van AZAPO se onderwys­ beleid. Daarin word, o.a., die Swart massas en -jeug oor­ tuig dat die Regering se onderwysstelsel deur die Staat en Blanke minderheid aangewend word om die massas te onder­ druk en apartheid te beskerm, en dat dit verwerp en vernie­ tig moet word. Sien ook Bew. B. 21 p. 4

(8) In/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 902 (8) In bew B. 15 word op p. 3 o.a. verwys na sg. daaglikse knelpunte wat Swart skoliere raak en word dit aangewend om hulle te verenig teen die stelsel. Op pp. 5 en 6 doen AZASM h oproep om Swart Studente om nie gradeplegtighede , by te woon nie aangesien dit in die pad van die sg. vryheid­ stryd staan en teen- revolusionere tendensies het. I! Sien ook bew. AB. 17

(9) By die AZAPO kongres in Jan. 1984 is aan die aanwesiges uitgewys hoe onderwys deur die Regering aangewend word om die massas te onderdruk. Die massas word teen die Regering opgesweep en aangemoedig om, soos in 1976, oproer en geweld aan te gaan. Bew. B. 18 pp. 15 en 16, en 29 B. 27 pp. 4 en 5

(10) Op 22 Feb. 1985 rapporteer die UDF (Grens) aan die UDF NEC dat hulle besig is met h kampanje rondom die Edu­ cation Charter. Bew. C. 11

(11) Op die AZAPO konferensie in Jul. 1984 wys Prof. Mohamed

aan die gehoor uit dat die onderwyskrises nie in ~ie klaskamer opgelos sal word nie, maar deel uitmaak van die sg. vryheidstryd. Bew. C. 25 veral p. 4

Hy dra ook oor dat die onderwysstelsel van die Regering aangewend word om die Swart mense te verslaaf. Sien ook Bew c. 26

(12) In bew. C. 27 stel Prof. Mohamed dit dat die Regering se sg. minderwaardige onderwysstelsel vir Swartes wat aangewend word om hulle te verslaaf, h konfliksituasie daarstel en dit "must be a time bomb". - p. 2

(13) By h konferensie gehou op 4 Des. 1983 het die Streeks­ raad van UDF (Oos-Kaap) sekere resolusies aanvaar. Een daarvan was m.b.t. die onderwyskwessie en is o.a. aanvaar dat UDF die sg. "struggle of the students movement" ten volle sal steun en om die kampanje rondom onderwys aktief te/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 903

te betrek in die sg. vryheidstryd. Bew c. 46 p. 6 c. 114 p. 6 AD. 2 p. 6

(14) In bewysstuk C. 53 verklaar UDF dat die kampanje random die onderwysstelsel in die toekoms in intensiteit sal toeneem. In die proses sal UDF ook gebruik maak van sy knelpunte -

"This campaign will afford us the ability to unite parents and students more around common problems which t1 confront them." - p. 12

Dit word ook gestel dat die hele onderwyskwessie " •.. might become a specialised area within the UDF" - p. 12 Sien ook Bew. C. 120 p. 3

(15) By h opleidingskursus wat gereel is deur UDF op 6 Augustus 1983 in Natal, het ene Yacoob Khan, h referant gelewer oor onderwys. hy het aan die toehoorders oorgenra hoe sleg die Regering se onderwysbeleid is en dat dit slegs gemik is daarop om Swartes te onderdruk en verslaaf -

"In a nut shell it means the maintenance of the status quo and to ensure that the darker skinned people of this country will forever be hewers of wood and drawers of water - an attitude that is neither Christian, nor National nor is it education." Bew. c. 65 p. 1 AL 81 p. 1 Sien ook bew. AL. 137 p. 4

(16) AZAASO verkonder dat die Regering se onderwysbeleid onderdrukkend en h "rascist education" is en dat hulle a trotse geskiedenis van weerstand daarteen het - "As/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 904

''As oppressed students we have a long, proud and militant history of resistance to rascist education and to apartheid as a whole. AZASO is commited to continuing this tradition of resistance. Through the Education Charter campaign we hope to get students to formulate their own demands with regard to education. The Education Charter is envisged as containing the short-term and long-term demands of the oppressed and as serving as a beacon for students engaged in struggle." Bew. C. 74 p. 3 en Sien ook Bew. W. 13 pp. 4 en 7 en W. 17 p. 2 en w. 21 pp. 18 en 19

Hulle stel dit ook pertinent dat die onderwysstryd net h onderdeel is van die breer en groter stryd vir sg. nasionale bevryding. II Bew. C. 143 Sien ook Bew)e) AB 1 AB 30 AC 7 en AM 37

(17) Op h gesamentlike vergadering van die Nasionale Sekreta­ riaat en Tesourie van UDF gehou op 28 Apr. 1984, waar beskul­ digdes 19, 20 en 21 teenwoordig was, is verslag gedoen dat h opleidingskursus beplan is deur AZASO, NUSAS en COSAS. Die doe! van die kursus was om te besin en beplan hoe onderwys gekoppel kan word aan die UDF se Million Signature Campaign en ander UDF werk in die algemeen.

Van belang is om daarop te let dat die onderwyskwessie op landwye-basis deur UDF opgeneem en aangewend is in sy organisering, mobilisering en politisering van die massas. So is verslae aangevra oor die onderwys-krisis van verskillende plekke af en besk. 20 het aangebied om h verslag saam te stel oor die kwessie in Cradock. Bew. c. 89 p. 8 Sien ook bew. 0.1 p. 7, T.6 p. 7, AB.18 en AJ.43

(18) In 1985 het die UDF se Nasionale Algemene Raad h verklaring uitgereik waarin hulle, o.a., as een van hulle onmiddelike eise "as the beginning of a process of transition from the prevailing oppressive and exploitative order to a/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 905

a democratic state", gestel het h sg. "unified and democratic education system". Bew. C. 1 0 2 p. 8

(19) In die sekretariele verslag aan die Jaarlikse Nasionale Konferensie van UDF op 5 Apr. 1985, stel UDF dit dat onderwys een van die frisis gebiede in die land is. Dit is van belang om daarop te let dat UDF se taak dan uitgespel word, nl. om die onderwysstryd deel te maak van die revolusionere aanslag teen die Staat. Alle geaffilieerdes in alle streke van UDF word dan opgeroep om die Education Charter Campaign wat geleiw ord deur AZASO, COSAS, NUSAS en NEUSA aktief- te ondersteun. Bew. C. 1 0 p. 11 Sien ook bew(e) F. p. 6, J.2 P. 1, K.1 p. 1, T.15 p. 5 en AB. 2

(20) Ook COSAS verkondig dat hulle die Regering se onderwys­ stelsel verwerp omdat dit daarop gemik is om die Swartes vir ewig slawe te maak, en die blanke baasskap te behou en die. mense te verdeel wat die sg. vryehidstryd oneffektief gaan maak. Bew. C. 1 0 3 p. 1 Sien ook Bew(e) AB. 8, AB. 9, AB. 29 en AB. 33

(21) COSAS en UDF het aktief saamgewerk om die knelpunte rondom die onderwyskwessie te gebruik om die massas te mobiliseer, organiseer en politiseer. Besk. 19 het h groot aandeel hieraan gehad. Bew. AB. 5 en AB. 19

Dit is ook insiggewend om daarop te let dat Frank Chibane van UDF h belangrike rol gespeel het in die hele onderwyskwes­ sie. Bew. AB. 20

(22) In bewysstuk AB 21 spe~die rol van die student in die sg. bevrydingstryd onder die tiel "students as the Lifeblood of the People's Struggle."

' (23) In/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 906 (23) In bewysstuk AB. 23 hou UDF dit by monde van besk. (/ 21 aan die massas voor dat die sg. knelpunte wat die studente ¥-aangryp in die kampanje teen die Regering se onderwysbeleid vir anderkleuriges geregverdig is. Hy stel dit ook dat as die Staat sou optree teen onrus en geweldpleging deur die studente die optrede en geweld wat daaruit mag voortspruit toegeskryf moet word aan die Staat as instrument van onderdruk­ king, eerder as aan die Swart jeugdiges. Sien ook bew. AB. 40

(24) ~se program van aksie behels, o.a., dat hulle 'n ondersteunende rol speel "in struggles waged by trade unions, student organisations, women's organisations, political organisations and church organisations. Hulle verklaar ook verder dat hulle dee! is van die sg. stryd vir nasionale bevryding en dat hulle sal meewerk aan alle UDF en RMC kampanjes aan nasionale omvang. Hulle verbind hulle ook "to root out and destroy all the reactionary and counter­ revolutionary elements throughout the country and the world". Hulle strewe ook na massa-mobilisasie en massa-aksie. Bew. AB 25, vera! p. 1

(25) Besk. 22 verklaar in bewysstuk AB 26 in sy hoedanigheid as president van die Black Students Movement van AZASO ook dat die Regering onderwys gebruik om apartheid te bevor­ der. Hy stel dit ook dat AZASO, COSAS en NUSAS in 1985 die Education Charter sal opstel wat "will spell out our demands for a better and more relevant education system." - p. 2

(26) Soos hierbo daarop gewys, was dit AZASO, COSAS, NUSAS en NEUSA wat voorgehou is as die organisasies wat aktief betrokke was met die opstel van die Education Charter en vir die voer van die kampanje daar om. Dit is dan van belang om te let daarop dat dit UDF was wat voorstelle vir die Charter versprei het met die versoek dat enige idees daaroor aan UDF gestuur moes word. Ook van belang is om daarop te let dat dit in die voorstelle pertinent gestel word dat die sg. onderwysstryd 'n baie belangrike dee! is van die breer sg. vryheidstryd. Bew. AB. 28 ( 2 7) Om/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 907 (27) In bewysstuk AB 43 wys COSAS op die sg. knelpunte =====-<. wat die studente raak ten einde die mense op te sweep tot ontevredenheid in vyandiggesindheid teenoor die Regering en hulle te verkry om random hierdie aspekte te verenig en in opstand te kom teen die Regering.

Hierdie selfde tema word herhaal in bewysstuk AB. 45 waaruit verder blyk die nou samewerking tussen COSAS en AZASO. Verder word n oproep tot eenheid gedoen om hul verenigde mag te gebruik as die Regering nie aan hulle eise sou gehoor gee nie. - p. 2 Sien oak Bew. W. 16 p. 4, W. 17 pp. 2 en 3 en w. 21 pp. 27-31

(28) Bewysstuk AB. 48 is 'n tydskrif - "African Perspective". Feitlik die hele uitgawe word gewei aan artikels oar die onderwys. Die massas word voortdurend daaraan herinner hoe sleg en onderdrukkend die Regeringsbeleid t.a.v. Swart onderwys is.

(29) Bewysstukke AB. 34, 35 en 36 is AZASO verslae waarin die verskillende takke rapporteer oar hulle werksaamhede. Van belang is die feit dat die bewysstukke gevind is in die besit van M. Morabe, die koordineerder van die UDF se Million Signature Campaign, en 'n aktivis wat baie aktief is in die hele UDF-opset. Dit dui, m.i., op die groat mate van samewerking en veral oak koordinasie van AZASO aktiwiteite deur UDF.

(30) Wat die W-reeks van bewysstukke betref, word op die voglende gewys:.

(a) In bewysstuk W. 12 word FEDTRAW se resolusies voorgehou. O.a. verbind hulle hulle oak om die Education Charter campaign aktief te steun en skaar hulle hulle oak agter die sg. knelpunte in die onderwys-kwessie- p.1 . (b) Bew. I . ..

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 9 0 ~

(b) Bew. W. 13 is AZASO se nasionale diensbrief. In die president se boodskap word die studente se rol in die sg. "national democratic struggle" beklemtoon. Op. p. 3 word verslag gedoen oor die AZASO kongres en word dit gestel dat die hoogtepunt h paneelbespreking was oor die geskiede­ nis van die studente beweging. Besk. 20 was deel van die paneel.

"The discussion was aimed at tracing the roots of the student movement to see whether AZASO was on the correct path or not ••.

I think at the end all AZASO activists could rest assured that we were continuing the tradition created by organisations as far back as the ANC Youth League and the South African Students Organisation." - p. 3 (My onderstreping)

Dit word gestel dat adv. Zac Yacoob van UDF (Natal) en NIC op die Congres die aanwesiges toegespreek het oor die "national democratic struggle". Hy het die Freedom Charter sterk op die voorgrond gestel as "the beacon and guiding force in the struggle for total liberation in South Africa." Hy het dit ook oorgedra dat nie een groep of klas, soos bv. die studente, alleen in die stryd is nie maar "all these forces welded into a popular unity." Hy het dit by die mense ingeskerp dat hulle moes meewerk om die bestaande bestel te vervang met h "society contemplated in the Freedom Charter".

Dit is in die lig hiervan, dat die kwotasies uit die Freedom !Charter wat teen die mure van die kongressaal se mure gedrapeer was, meer betekenis kry as blote versierings. - pp. 3 en 4

(c) In bew. W. 19 word die "evil" van Swart onderwys weer onder die massas se aandag gebring en word weer verwys na die knelpunte in die onderwys. In dieselfde artikel word Curtis Nbondo, hoof van NEUSA en UDF aktivis, ook aangehaal waar hy dit stel dat oproer en geweldpleging, veel/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 909 veel erger as die 1976-onluste, baie waarskynlik is as die Regering nie afsien van sg. "apartheid education" nie. - pp. 1 en 3

In nog h artikel op p. 3 word dit aan die massas voorgehou dat waar die veiligheidsmagte opgetree het tydens die oproer en onluste tydens h skole boycot in Pretoria, die Regering die volle blaam dra vir die dood van h skolier en die skuld daarvoor nie voor die deur van die skoliere gele kan word nie. Sien ook bew. W. 21 pp. 5-17

(d) In bew. W. 20 word dit nogmaals aan die massas voorgehou dat die Regering se onderwysbeleid onderdrukkend en ondemokra­ ties is en dat die studente se stryd h uitegrale deel vorm van die sg. vryheidstryd. - p. 4

(e) In bew. W. 42, h UDF News, word dit aan die mense oorgedra, dat die skole onrus net tot h einde sal kom wanneer die huidige regering vervang word met h sg. demokratiese regering, waar daar h sg. dinamiese, vrye en verpligte onderwysbeleid sal wees. Die sg. knelpunte in die onderwys word ook weer uitgelig en dit gestel dat rondom hulle georga­ niseer moet word. - p. 2

(f) In bew. 48 p. 4 word weer verwys na die sg. knelpunte in die onderwys en word die massas oorgehaal om daarom te verenig en word h gevoel van haat teenoor die Regering opgewek.

(g) In die begin van 1984 het h aantal geaffilieerde jeugor­ ganisasies van UDF in Johannesburg vergader by h National Youth Conference. Daar is besluit om die Freedom Charter te propageer as "the Beacon in the struggle". Daar is die jeug geindobtrineer om te aanvaar dat hulle h baie belangrike rol het om te speel in die sg. vryheidstryd om die Regering omver te werp en hulle te bevry van die uitbuiting en onderdrukking deur die S.A. Regering. Bew. W. 48 p. 11 (h) Bew. I . ..

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 910 (h) Bew. W. 50 is h verklaring van COSAS se Nasionale Uitvoerende Bestuur waarin dit gestel word dat die Regering se onderwysbeleid ondemokraties en onderdrukkend is en aangewend word om die Swartes ondergeskik te stel aan die Blankes en die Regering se belange. Dit word gestel dat in sg. nie-rassistiese, gelykwaardige en demokratiese onder­ wysbeleid slegs verwysenlik kan word deur die omverwerping (van die huidige bestel en h vervanging daarvan deur h sg. demokratiese regering. Die sg. knelpunte in die onderwys ~,{ word uitgewys om die massas om te organiseer en die studente se stryd deel te maak van die sg. vryheidstryd. Vir die doel word die aanwesiges ook opgeroep om aktief deel te neem aan die Education Charter Campaign.

(i) In bew. W. 61 op p. 23 word dit aan die massas voorgehou hoe minderwaardig en onderdrukkend die Regering se onderwysstel­ sel vir Swartes is. Dit word ook gestel dat die Regering die stelsel gebruik ten bate van die Swartes en ten gunste van die Blankes teenoor wie h haatgevoel opgewek word. Die studente word ook opgeroep. "(to) always ensure that they link the educational struggle with the overall struggle for liberation."

(j) In bew. W. 62 op p. 1 word die mense ingelig oor die van stapel stuur van die Education Charter Campaign en word dit beklemtoon dat die Education Charter gebaseer moes wees op die Freedom Charter. If Steve Tshwete, president van UDF (Grens) word ook aangehaal I dat hy verkondig dat die Regering se onderwysstelsel antwerp is om onderdrukking en uitbuiting te laat voortduur. Hy laat die mense ook glo dat h aanval op die stelsel geregver­ dig is omdat dit h direkte aanval is op apartheid. Hy beklemtoon ook die belangrikheid van solidariteit tussen ouers, werkers en studente.

k) In/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 911 (k) In bew. W. 63 word die beeld uitgedra dat die sg. "Bantu education" besig is om te verbrokkel a.g.v. die grootskaalse skole-boykotte rondom die sg. knelpunte in die onderwys. Die skoliere word aangespoor om die vel- hard in hulle stryd om die stelsel te breek. - p. 5. Dieself­ de boodskap word uitgedra in h artikel op p. 6 waar dit ook tuisgebring word dat die studente se stryd deel is van die groter sg. vryheidstryd. Dieselfde tema word gebruik in h verdere artikel op p. 7

(1) Op p. 1 van bew. W. 64 word die boodskap oorgedra dat die studente deel vorm van die groter stryd deurdat hulle klasse boikot uit protes teen die inwerkingstelling van die nuwe grondwet. In h tweede artikel op p. 1 word die skole-boikot verder gekopel aan die Kleurling- en Indi~rverkiesings -

"The apartheid education time bomb is esploding. All over the country students from schools, universities and technicons are on boycott to demonstrate their rejection of the apartheid elections and in support of their educational demands."

~ Die oproep vir die boikot is gedoen deur COSAS en AZASO.

(m) Murphy Morobe van UDF en SOYCO het ook h beroep op die jeug gedoen om die verkiesings te boikot -

"Instead of these elections, youth should struggle for a free, non-racial and democratic South Africa where the people shall govern." Bew. W. 64 p. 6

( n) In bew. W. 70 op p. 3 word die gedagte oorgedra dat skoliere nie soseer ontevrede is oor die sg. knelpunte wat deurgaans aangegryp en geopper word nie, maar dat die Regering se onderwysbeleid (soos ook die Regering self) 1 vervang meet word met h heeltemal nuwe stelsel van h sg. 1 W "peopleLs education". Frank Ch~ane, visie.:..president van UDF, spel ook UDF se rol in die verband uit - "The/ .•.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 912 "The Education Charter must be a document of the people, by the people," Frank Chikane, vice-president of the UDF said.

"The campaign will give us a chance to go to our people, talk to our people and give them a chance to explain exactly what kind of education they want for themselves and their children."

"The Charter will not be drawn up by a few people - everybody will be able to have a hand. The UDF stands fully behind this democratic act," Rev. Chikane said.

Op p. 10 is h artikel waarin die sg. knelpunte nogeens uitgespel word en word die jeug en studente opgeroep om daarom te verenig en word daar h haatgevoel teenoor die Regering opgewek. Op die volgende bladsy verskyn nog h artikel met dieselfde tema.

In h artikel op p. 16 word berig oor die Soweto Parent Committee wat hulle skaar agter die studente se griewe. Insiggewend is dat hulle verklaar dat hulle voorlegging oor die knelpunte aan die Regering slegs tussentydse maat­ reels is. Hulle slotsom, egter, is -

"Unless the government dismantles apartheid and allows for a non-racial democratic and undivided South Africa, there is no way the situation in South Africa can be normalised without similar recurrences of unrest."

(o) In bew. W. 73 op p. 1 word die geskiedenis van "Bantu Education" weergegee en word ook verhaal hoe die ANC vroeer alternatiewe skole georganiseer het. Weereens word die Regering as wreed en onderdrukkend voorgestel en word die studente se kenlpunte aangestip. Die studente word opgeroep om te verenig. "so that their aspirations should determine the future education of our country." (p) In/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 913

(p) In bew. W. 76 op p. 7 word die geskiedenis van Swart onderwys verhaal en word die rol van die ANC in teenstand daarteen geskets. Die boodskap word ook weer oorgedra dat die Regering wreed en gevoelloos teenoor die studente opgetree het.

(q) In bew. W. 79 op pp. 1 en 2 word vertel hoe die studente in Graharnstad wreedaardig deur die polisie aangeval is tydens h klasseboikot o.a. in teenkanting teen die nuwe grondwet en word die knelpunte weer uitgelig. Sien ook pp. 6 en 7

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 DAAD 55. (CISKEI). 914

1. BEWYSSTUK: B.l7 -

In hierdie notule van die Algemene Vergadering van AZAPO gedurende Maart 1982, word in die Uitvoerende Bestuur se verslag aangetoon dat n seminaar gehou was deur AZAPO oor die kwessie van die Ciskei, dat die Regering se verlening van onafhanklikheid aan die Ciskei verkondig word n bedrog= spul te wees wat daarop gemik is om die Swart massas te ver= deel, en dat n besluit geneem is om n Anti-Ciskei-kampanje te begin voer.

Dit pas dan in by die UDF/ANC-kampanjes oor dieselfde onder= werp en wat ook in die RSA op landwye basis gevoer word.

2. BEWYSSTUK: B.l8 -

Hierdie dokument is eweneens die stukke van AZAPO se vierde Algemene Raadsvergadering van 1984, en hierin word ook ge= k~1o•n propageer in die presidentsrede deur ~u Mabasa, een van die samesweerders, dat die Regering deur sy "surrogates - the so-called homelands, independant and not yet independant states - continues butchering hundreds of our people." Die Ciskei word dan verkondig een so n "independant state'' te wees - p. 2 van die Presidentsrede.

Wat ook baie belangrik is in die Presidentsrede, is die //feit dat hier openlik verkondig word dat AZAPO n rew~l~sio= j ( / ner·e·· org. anis. a. sie is met 'n "revolu~na·r·yta:;,k" ;;~;lm~UaL tJ met die Staat saamwerk, te identifiseer_ip. 1). Ook word L {)1i ·di~ Staat._a_s.hul "enemy" identifiseer, -en ~-p·(;.- 4) van die Presidentsrede vind ons dat hier weer verkondig word dat die massas georganiseer en gemobiliseer moet word, want "Revo= -- ····------.------.... -- - lutions can neither be exported nor imported", en daarom is die massa-aksie deur n opgeleide en politiek-bewusgemaakte massa, en gelei deur n "dedicated revolutionary movement"

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 915

noodsaaklik vir uiteindelike oorwinning - d.i. as die hele stuk in geheel gelees word - magsoorname.

Ook van besondere belang is die stuk van N.M. Phosa, getiteld "The Hair and the Struggle", wat deel vorm van die stukke en afgesien daarvan dat die stuk in sy geheel belangrik is, word hier gepropageer dat "the strategy of non-violence ...... is about to outlive its------··· usefulness .•.. "

3. BEWYSSTUK: B22 -

Hierdie pamflet van AZAPO handel grotendeels oor propaganda teen Buthelezi, maar op p. 3 word die massas geindokt\r~eer om die Ciskeise Staat en Regering, asook die S.A. Regering te verwerp en word op emosionele wyse die massas opgesweep.

4. BEWYSSTUK: C86 -

Hierdie UDF-Transvaal pamflet wat gevind is in die kantore van die UDF (Kaap), en wat ooglopend bedoel is vir mobili= sasie en opsweping van die massas, propageer dat die Rege= ring en ook die S.A. Polisie die massas aldaar treiter, ver= moor, verkragting pleeg en martel.

5. BEWYSSTUK: Cl02 -

Dit is die stukke van die Nasionale Algemene Vergadering van UDF in Maart 1985, en was gevind by Beskuldigde 19.

Onder die resolusies wat in die stuk opgeneem is, is een oor die voortgesette kampanje teen die Ciskei en word die massas geindoktrineer dat die Regering aldaar besig is met die "dirty work of their apartheid masters".

6. BEWYSSTUK: Cll4 -

Hierdie is die resolusies aqnyaar deur die QDf (Oos-Ka~) . ~""''" "Wtvlo "'a. ~ao,6)ac, 'faot.~.,.,, ~o~ .., n ...:M,.,., \t.'"'l41~~.,.~ op 4 Desember 1983, en word na die persone wat teen die "

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 916 Regering en Ciskei se Regering optree, verheerlik.

Ook word gepropageer dat die S.A. Regering verantwoordelik is viralle geweldpleging in die Ciskei en word die massas opgesweep om die regering aldaar as onwettig te beskou.

7. BEWYSSTUKKE: D.l en T.l -

Dit is die notule van die UDF NEC se vergadering van 10 en 11 September 1983, en waarop Beskuldigdes 19 en 20 sitting gehad het en deel gehad het aan die besluitneming en die uitvoering daarvan.

Op p. 5 van die notule vind ons dat die NEC besluit het om massavergaderings te reel oor hierdie kwessie - ooglopend om die massas hierdeur teen die regering en sy beleid te mobi= liseer.

8. BEWYSSTUK: E2 -

Uit hierdie verslag van UDF (Transvaal) aan die NEC van UDF op 5 November 1983, waar beskuldigdes 19, 20 en 21 op sit= ting gehad het en deelgeneem het aan die besluitneming, vind ons dat n Komitee gevorm is bestaande uit nklomp filia1e van UDF wat die knelpunt van die Ciskei moes hanteer, en dat UDF n perskonferensie, n massavergadering en pamflet gehou en uitgegee het oor hierdie kwessie. Alles ooglopend om hul doelstelling om die massas te mobiliseer en te orga= niseer, te verwesenlik.

9. BEWYSSTUK: K.l -

Uit die notule van die Algemene Vergadering van UDF (Trans= vaal) op 17 September 1983, en waarop 20 affiliale van UDF verteenwoordig was, blyk dit (par. 3.12) dat n vergadering tussen UDF en n aantal ander geaffilieerdes plaasgevind het en waarop besluit is om n gesamentlike kampanje te voer oor hierdie knelpunt. Belangrik ook was beluit om n massa=

vergadering op 22 September 1983 in Khotso~Huis (UDF se Hoofkantoorsetel) te hou in solidariteit met SAAWU en die

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 917 massas in die Ciskei - ooglopend om die massas rondom die knelpunt te mobiliseer.

Die vergadering het wel plaasgevind waarvan Bewysstukke 2 en V2 getuig, en hierop het onder andere Beskuldigde 19 (as voorsitter) opgetree. Die verrigtinge van die verga= dering word elders meer volledig bespreek.

10. BEWYSSTUK: S.l -

Hierdie is die notule van vergadering van die REC van UDF (Transvaal) van 15 September 1983 waarop onder andere Be= skuldigdes 19 en 20 sitting gehad het en deelgeneem het aan die besluitneming.

Hier is dieselfde besluite geneem deur hierdie vergadering as die hierbo ten opsigte van Bewysstuk K.l bespreek, en gevolglik word dit nie weer herhaal nie.

11. BEWYSSTUK: W.l -

Hierdie publikasie ''State of the Nation" van Augustus 1983, word uitgegee deur Saspu, n geaffilieerde van UDF, en hierin op die tweede blad (p. 10), word die massas opgesweep om die studente-boikotte in die Ciskei te aanvaar as geregverdig en word die Regering, Regeringshoof en Polisie aldaar se optrede veroordeel.

12. BEWYSSTUKKE: W4 en W63 (p. 18) -

In hierdie ooglopend UDF-publikasie, word op p. 2 onder andere die massas opgesweep teen die Regering van die Ciskei en word verkondig dat bykans 100 mense doodgeskiet en meer as 800 aangehou word in die "onderdrukking" wat in die Ciskei plaasvind. Die optrede van die lede van die SAAWU word goedgepraat en verklaar UDF - "We take a very serious view of the right of workers to their Unions and to defend themselves against exploi= tation".

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 918 13. BEWYSSTUK: W5 -

In hierdie "State of the Nation" van Maart 1985 word die massas teen die Tuisland-beleid en die onafhanklike state van Transkei en Ciskei se regerings opgeweep,'... en word die regerings hier aan die massas voorgehou as 'n klomp ui tbui= ters wat die RSA-Regering se werk doen, en word op p. 34 na verwys as die persone wat "Pretoria's dirtiest work (do) - controlling the people who are at the bottom of apart= heid' s heap."

14. BEWYSSTUK: W.l7 -

In hierdie AZASO-nuusbrief wat begin 1984 uitgegee is vir . ,.,~fo~a,~atv verspreiding word in die Pres1dentsrede g~opper dat -

"Our people in the Ciskei have in particular been subjected to repression u~paralleled in our history,"

en word die massas verder oak teen die Staatsbestel opge= sweep en gemobiliseer vir massa-aksie.

15. BEWYSSTUK: W.l8 -

Op p. 9 van die Saspu Focus word die massas geindoktrineer en opgesweep teen die regering in die Ciskei en word die siening dat die Ciskei nag steeds deel van die RSA is, onder die massas verkondig.

16. BEWYSSTUK: W22 - In hierdie uitgawe van "State of the Nation" van Desember 1983, word die hele uitgawe gewy aan die Ciskeise kwessie. Die massas word opgesweep teen die RSA se Regering en die Ciskei se Regering deur middel van berigte met opskrifte soos - a) "It began as a bus boycott .. Now its civil war" - p.3; b) "Broken bodies .. in Mdantsane Bus battle .. " - p. 3); c) "The dogs of the Ciskei war" - p. 6; d) "Ride or Die!" - p. 5; e) "The stadium that screams in the night" - p. 6; f) "Songs from the cells" - p. 20;

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 919 g) "In Ciskei you loose all but your chains" - p. 20; h) "Paying for Poverty" - p. 22; i) "A diary of repression" - p. 24.

17. BEWYSSTUK: W23 -

In die uitgawe van die Saspu National van Oktober 1983, word prominensie verleen aan die gebeure in Ciskei en word ~ die massas opgesweep teen die S.A. en Ciskei regerings II deur gebruikmaking van bewerings van faltering en wreedhede teenoor die massas gepleeg.

18. BEWYSSTUK: W24 -

UDF (Nasionaal) propageer in sy nuusbrief van Oktober 1983 dat die Ciskeise regering besig is met h "ruthless reign '- of terror against the people and the trade unions in that Bantustan" - p. 2.

Aan die massas word ook gepropageer dat "the struggle of our people in that part of our country called Ciskei, is the struggle of democrats throughout the length and breadth of our country" - p. 2.

19. BEWYSSTUK: W25 -

Vanaf p. 5 van die publikasie "Learn and Teach" van 1983 verskyn h artikel getiteld "Ciskei - the Backyard of Apart= heid" en in hierdie artikel word die massas opgesweep teen die regering deur bewerings van moord, marteling en verkrag= tings wat deur die Ciskeise Polisie gepleeg sou gewees het. Die massas word landswyd gemobiliseer random hierdie knel= punt.

20. BEWYSSTUK: W28 -

Ook in hierdie uitgawe van Spiked word die massas opgesweep teen die Tuislandbeleid in die algemeen en die Ciskei en RSA Regerings wat verantwoordelik gehou word vir moorde, geweld, ens. pp. 8 en 9.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 920 21. BEWYSSTUK: W69 -

Op p. 15 van "Speak" van Januarie 1984 verskyn h artikel ten opsigte van die Ciskei onder die opskrif "The buses smell of detention and blood" en hierin word die massas opgesweep teen die Ciskeise regering deur bewerings van etlike moorde, onderdrukking en geweldpleging deur Ciskeise Veiligheidsmagte. Ook word die massas geindoktrineer om saam te staan in verenigde aksie.

22. BEWYSSTUK: W77 -

Op p. 4 van die Grahamstown Voice van Augustus 19~3, word h berig oor die Ciskei aangetref waardeur die massas opgesweep word om die Ciskeise en S.A. Regerings te sien as hul onder= drukkers en word die massas gemobiliseer rondom hierdie knelpunt.

23. BEWYSSTUK: W78 -

Op pp. 6- 7 van die Grahamstown Voice van Oktober 1983 word die massas weer eens geindoktrineer om die Ciskeise Regering te verwerp en word die regering voorgestel as wreed, terwyl die massas gemobiliseer word.

"The anger, courage and resistance of the Mdantsane people against the cruel Sebe regime must be admired."

24. BEWYSSTUKKE: AC2 en AC6 -

Hierdie dokument is ex facie die stuk self, h UDF-dokument, en is h poging om die massas te mobiliseerteen die Ciskeise regering deur bewerings van geweldpleging, moorde en onder=

drukking~ "There are stories of disappearances and secret burials. Sebe's figure of seven dead is nowhere near the truth" -

dit is met sulke vae bewerings wat UDF die massas indoktri= neer en opsweep.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 25. BEWYSSTUK: AC4 - 921

Met hierdie resolusie van UDF word die massas opgesweep deur bewerings van "naked violence perpetrated by the Sebe puppet regime" en word die gebeure in die Ciskei voor die deur van die S.A. Regering gele.

26. BEWYSSTUK: ACS -

Beskuldigde 19 skryf hier op 27 September 1983 aan belang= stellendes en versoek hulle om donasies te maak vir mediese en regskoste van aangehoudenes in die Ciskei.

27. BEWYSSTUK: AD2 -

Onder die resolusies wat deur UDF (Oos-Kaap) op 4 Desember 1983 aanvaar was, was een oor die sogenaamde onderdrukking in die Ciskei. Daar is aanvaar dat die Regering in die RSA die verantwoordelikheid moet dra vir wat in die Ciskei sou gebeur, en aan die massas sal voorgehou word dat die Ciskei se regering onwettig is.

"That the responsibility for the Sebe regime's excessive violence against the peaceful bus boycott lies with±fl racist Pretoria as it creates illegitimate Bantustans with puppet leaders."

28. BEWYSSTUK: AJ.l6- 1\e .. a-c-t\\~t. In hierdie verklaring van UDF en h aantal geaffilieerde vakbonde op 20 September 1983, en wat oog= lopend vir publikasie en verspreiding bedoel is, word die S.A. Regering die skuld gegee vir wat in die Ciskei na be= wering plaasgevind het en word die massas opgesweep teen die Regering en die Ciskeise Regering deur bewerings wat so gestel is dat dit net tot wrewel, afsku en haat aanleiding kan gee.

"By this act the Apartheid Government has illustrated that the bantustand structures will increasingly be used to suppress any resistance to their apartheid policies. Alongside this ban is reported excesses comparable with those of Nazi Germany. A stadium in Mdantsane has been converted into a concentration camp. Scores of our defenceless people are being herded into and tortured there."

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 29. BEWYSSTUK: AJ21 - 922

Bewysstuk AJ21 is ook 'n verkaring deur Beskuldigde 19 ...... -~~· - namens UDF op 31 Oktober 1983, en ook hier word gal ge= braak met die doel om die massas teen die Regering en j Ciskei se regering op te sweep en die regerings gehaat te maak.

30. BEWYSSTUK: AJ31 -

Hierdie pamflet van n geaffilieerde en aktiewe onder= steuner van UDF, is uitgegee om die massas op te sweep teen die regering en die gehaat te maak onder die mas= sas as synde hul onderdrukker, en dan word na die Ciskei verwys om die punt sterker uit te bring en die massas te indoktrineer teen die nuwe Grondwet.

"These 'Junior Partners' of Apartheid will ass~st the government to more harshly control the liRes of the majority. We need only look at rich Sebe and the starving people in the Ciskei".

31. BEWYSSTUK: AL85 -

In hierdie pamflet wat vir die MSC uitgegee is. word die massas deur UDF gemobiliseer om die MSC te ondersteun deur onder andere te verwys na "the shooting of people in the Ciskei".

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 DAAD 56 923 KaQpanje - Verdedigingsmag in die R.S.A.

1. Die ANC (in die dokument waarin die stigting van 'n front beveel word) sander ook die verdedigingsmag en die

beleid en wetgewing van die Regering uit as ~ onderwerp. Die weermag is veral geskik as propagande voorwerp om die massas op te sweep om dit te haat as instrument van onder­ drukking en dwingelandy. Dit is ook geskik om veral onder die Blankes siviele ongehoorsaamheid aan te blaas deur te weier om opleiding te ondergaan. Net so kan dit gebruik word om Kleurlinge en Indiers aan te spoor om nie in die parlementere verkiesings deel te neem nie. Die Kampanje moet deur die "front" en demokratiese organisasies ge­ voer word.

Statement of the National Executive Committee of the ANC - dated 8 January 1983 op p.9

"The apartheid system is in a deep crisis not only politically, b·.1t also economically. At the same time, the Pretoria regime is spending astronomical sums of money on its militar machine and on the rest of its re ressive a artus. The burden of this economic crisis and military build-up is shouldered by the or­ dinary working people in the form of higher prices,

rents, fares, t~x·es, reduced wages and salaries and higher unemployment. We must fight for a system in our country, a system whose wealth shall be used for the benefit of all our people."

Sien ook

Dokument met buiteblad: "Comrade OR Tambo - The Peoples President'' Sechaba Maart 1983 p.2 - "We must organise ourselves into a Conquering Force." 171 E 3

2. Die/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 924

2. Die aanval teen die weermag as instelling van die staat is ook ~ aanval teen nasionale sekuriteit. Dit alles word gesien as ~ paging om imperialisme en kapitalisme te be-,, skerm. In 'n werkstuk "The National security Doctrine word die agtergrond geskets en dit is opmerklik dat UDF kommen­ tatore later heelwat van hierdie argumente slaafs napraat.

Sechaba Maart 1982 op 220 ev en op 23 word die volgende 'l gevolgtrekking ges~l l'ir!c ~ "The National Security Doctrine is therefore primarily a war doctrine. The traditional role assigned to the military as a apolitical instrument of the state ceases to exist. The doctrine allows the military to gain paramaountcy and control of the whole state ap­ paratus.

There is a strong line of continuity between all the fascist military regimes in different parts of the world. their emergence is in keeping with the ongoing

crisis of the world capitalist econo~y. Their exis­ tence is dependent upon imperealism which is faltering in the face of the ascendancy of popular movements and national liberation struggles in various parts of the globe. The militarisation of the state should be considered as a violent phase in the attempt to ensure the survival of the imperialist monopoly capitalist system."

3. Sien artikel "The National Security Doctrine". Let op hoe argumente oor samewerking tussen weermag en besigheid ooreenstem met UDF stellings. Sechaba Junie 1982 p. 20. - ~C\1':: \o

4. Artikel/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 925

4. Artikel Sechaba Julie 1982 op p.24- Artikel oor weer­ mag aktiwiteite- vergelyk met UDF argumente.- ~~~~

5. die Suid-Afrikaanse Weermag bly maar ~ belangrike skyf vir die ANC se aanvalle. Dit is ook te verstane want die sterk Suid-Afrikaanse weermag is ~ groat en sterk struikel­ blok in die weg van die ANC se rewolusie in die RSA. Self kan die ANC se Umkhonto we Sizwe dit nie aanpak nie. Die enigste wyse om dit-aa~r-IS:om deur middel van pro­ paganda te probeer om dit uit te rafel en te verswak en Suid-Afrikaners tot burgerlike ongehoorsaamheid oor te haal. Daarom gebeur dit dan ook altoos dat die weermag gekoppel word aan die ekonomie en lewenskoste en ook dat dit die Staatsgesag oorgeneem het. Sien Sechaba Mei 1983 p15 ev.- ~ t~.~ 1S

Ek haal die volgende stukkie aan.

"The aim of this article is to focus on the role of the military in this proces and to trace the rise of its influence since the @id 1970's. Facts and figures regarding the growth of the armed forces, military

spending ... Is the ~ncreasingly common reference to the apartheid regime as a military state useful propa­

gand~ or does it mean what it says?

(Vergelyk artiketmet UDF)

6. Die ANC annaliseer die S.A. Weermag, opleiding en die vvet.

(1) Die begroting van Weegmag.

(2) Vergrootte opnames van Blankes in die weermag.

(3) Toename in mense met gewetens-besware om in die weermag te dien.

(4) Ontleding/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 926

(4) Ontleding van die Wet en klassifisering van klasse beswaarmakers.

(5) Oproep' dat die ANC se oproep vir burgerlike onge­ hoorsaamheid om nie in die weermag te dien nie die algemene massas moet bereik.

"~.Je must find ways of ensuring that our mes­ sage of resistance reaches the largest number of the white youth. We must write letters to those abowt to be called-up and initiate discussion on this matter everywhere. Leaf­ lets must be printed and pasted in every barrack."

Dit is interressant en belangrik om te let op wat UDF hieroor ges@ en gedoen het. ANC pamflet~e en briewe het nooit na vore gekom nie maar wel van UDF af. Die vraag ontstaan pertinent van wie die "we" is waarnet die ANC verwys.

Die ANC doen ~ openlike beroep op ~ kampanje as deel van die vryheidstryd, vir burgerlike onge­ hoorsaamheid.

"In united action we must mobilise around the call: Black and White Youth- Refuse to Serve In The Racist Army! Oppose The Un­ just War! Fight for a Democratic And Peace­ ful South Africa!.,

Die enigste "we" wat hierdie oproep iE die naam van die "we" opgevolg en uitgevoer het is UDF.

Mayibuye no. 3/1983 op p.7- Bew AAF 5

* Mayibuye/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 927

7. Mayibuye No. 9 van 1983 op p8 - Bew AAF 8

In ~ aanval op die SA weermag word die Nuwe Grondwet voor­ gehou as rede om Indiers en Kleurlinge aan te moedig om nie deel te he aan die weermag nie.

'n Ander vraagstuk wat betrek word is die tuisland beleid waar die Swartes betrek sal word om te dien in die weermag.

'n Veldtog van die S.A. Weermag OF op skole-vlak samewerking te bewerkstellig kry veral heftige teenkanting. Die ANC doen ~ beroep dat ~ intensiewe kampanje op hierdie vlak gevoer word.

"These brainwashing attempts have to be exposed and defeated at all levels. Our schools ~ve to be orga­ nised and united around the common rejection of these evil intentions of the SADF. We have to refuse to accept the material given out by the SADF and refuse to attend the meetings organised by the collaborating principals for the SADF to spread its lies Denied op­ portunities as we are we must however refuse to be -- --

etc. Instead we must organise our own camps ~vhere we can meet as youth dedicated to the struggle for a democratic non-racial future where we will be able to discuss the role we have to play as youth in the great struggle ahead.

We must begin now to campaign against this intended fascist law and the whole constitutional proposals. In this we must be in the forefront of all Battles that the community, workers and Umknonto He Sizwe are en­ gaged in."

Dit is belangrik om kennis te neem daarvan dat UDF as die "ons" hierdie oproep letterlik opgeneem en uitgevoer het.

8. Mayibuye/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 928

8. Mayibuye No. 3 van 1984 - Bew AAF 12 - p.2

(1) Die deelname van Swartes aan die aktiwiteite van die SA Weermag help om die Swart massas te verdeel en maak dit vir hulle moeilik om die vyand te identifiseer.

(2) Dit is noodsaaklik dat die weermag vernietig word. In die wit gemeenskap is daar toenemende weerstand teen die weermag en konskripsie.

~(3) Daar moet dus georganiseerde kampanjes gevoer word om die mense aan te moedig om weens gewetensbe­ sware in die weermag te dien en terselfdertyd moet

daar ~ georganiseerde aanslag wees om die SA Weer­ mag van binne te rysmier.

"The objectives have to be clearly set out. r Ocganised agitation should be the order of the day. It must have practical conseluences. All this would necessitate the formation of resistance calls within the army. These would be the care of the organisational work that

would ensure planned and con~tinuous work."

(4) Die weermagte in Bantoe-tuislande is slegs ver­ lengstukke van die SA Weermag en die mense daarin moet georganiseer word om hulle status in hierdie state te verstaan •en te rebelleer.

,__... --? "Education and agitatior~ must be carried out with sole aim of these armies to turn their weapons against their 9uppet rulers. Winning over the &ntustan a:;.-mies has sereral ad­ vantages among them:eing that the enemy would have to scatter his forced in a bid to defend the borders.

(5) Die/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 929

(5) Die vernietiging en destabilisasie van die Weermag J,"<- kan nie oorbeklemtoon word nie en hie~ taak rus op die sg. patriotiese magte wat teen die Regering draai.

"Their importance of destabilising and even- tually destroying the SADF rendering it in­ capable of coherent action, cannot be over­ stressed. This task lies on those patriotic forces who would turn against the facists. Our long-term objective should be to agitate whole sections of the army into deserting -.. ...•;\.\ ...... ~ with their arms, ~eeting in the battlefield, joining sides with Umkhonto we Sizwe in the ~t mid~ of battle, etc. However the immediate task is to organise and educate those in the racist army. This political education must be carried out both within the army and the community.''

9. Mayibuye No. 4 van 1984- Bew AAF 13 - p.2

(1) Die "regime" steun op sy ekonomiese en weermag om vrede te bewerkstellig en kapitaliseer op die mense se strewe na vrede.

( 2) Binne 2 weke na "Nkomati Accord" het S/-. ':1 mili tere begroting in gedien.

(3) Dit word gevolg deur ~ wit papier oor verskaffing van wapens en waarvolgens dit blyk asof SA voor­ berei vir oorlog teen Afrika STate.

(4) As die "regime" van vrede praat word dit nie gestaaf deur hul dade nie. Dit toon die onderdrukker en aggresser van die hele kontinent.

(5) Dit/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 930

(5) Dit word gedoen om UDF in SA te vernietig sowel as die eenheid tussen UDF Umkhonte we Sizwe en die ondergrondse ANC in SA.

"The regime is doing all this because it needs a respite in which to harness its for­ ces and create conditions for the destruction of the democratic movement inside the country. Further, it is trying to break the unity that has developed between the armed struggle waged by MK and the mass struggle waged by the democratic movement and the ANC under- ground.

We have to close ranks and strengthen the ANC under ground, the democratic movement and Umkhonto we Sizwe."

' 10. Mayibuye No. 4 van 1984 - Bew AAF 13 - p.6

In hierdie stuk word terreur en rewolusie voorgehou as geregverdig en regmatig omdat dit vrede en regverdigheid Jc-. .... o•..le.r-· Daarteenoor word die Regering se optrede en beskerming van die Staat, lewe en eiendom voorgehou as onregmatig moord en 1 onderdrukking. Dit word voorgehou aan die blanke jeug as geregverdigde redes vir burgerlike ongehoorsaamheid en ondermyning van die SA weermag. Hulle word aangemoedig om nie in die SA Weermag te dien nie maar om by Unkhonto We Sizwe aan te sluit.

11. Mayibuye No 10 van 1982 - Bew AAF 4 - p.2

"A Roan for Guns"

( 1 ) 'n I ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 931 (1) 'n Groot lening wat die SA Regering aangegaan het, is nie bedoel om die eskalerende lewenskoste en werkloosheid te bekamp nie maar om die verdedi­ gingsbegroting te betaal en ook die Polisie be­ grating.

(2) Lenings en belastings van die werkers word na die weermag gekanaliseer. Miljoene word spandeer om wapens te koop en te vervaardig sowel as vir die uitbreiding van personeel.

(3) Dan is daar die uitbreiding van die kern aanvals moontlikhede wat direk apn die VSA, Britse, Franse en Wes Duitse hulp toegeskryf word.

(4) SA beplan om wapen uitvoere te bevorder.

(5) Die lening sal ook SA se invalle in Angola finan­

sier sowel as~ ander Afrika State.

12. Bew A1 op p.26

(1) Soos gesien het die ANC ~ verbete kampanje gevoer

om die Suid-Afrikaanse W~.§rm.g_.g __te ondermyn en in diskrediet te being. Herhaaldelik was beroepe gedoen op die massas in Suid-Afrika om te orga­ niseer teen die Weermag en word klem veral geves­ tig op verdedigingsbegroting teenoor die massas se armoede en belastings wat hulle betaal of op onderdrukking en sogenaamde wreedhede deur die weermag.

( 2) Met s het UDF spesiaal ~ resolusie aan- vaar om die Suid-Afrikaanse Weermag e eveg en ... ·~- .. -- -- .. _,.. ____ ~ -- .... - ..... #··------~ ...... --~----~ te ondermyn. Dit is belangrik om te let op die argumente aangevoer in die aanhef tot die reso­ lusie en dit te vergelyk met die identiese ar­ gumente van die ANC.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 932

"Voting: 1. the increased militarisation and massive defence budget of our country while our people are deprived of the basi' necesi­ ties for living;

2. the continued acts of aggression perpetrated by the SADF against our neighbouring states;

3. the growing instances of young people resisting conscription into the South African army;

4. the SADF is involved in a cam- paign to win the hearts and minds of young children in communities through the orga- nisation of youth camps and believing.

(i) that the SADF is being used by the SA regime to uphold white domination;

(ii) that the government in­ ~-"'· o ... ~ \., tends its constitutional \.. bill to compelt Indians anc coloureds to join the army to defend apartheid.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 DAAD 56. (KONSKRIPSIE). 933

1. BEWYSSTUK: B20 -

In hierdie AZAPO-dokument wat in 1984 uitgegee is, word die massas gemobiliseer teen die nuwe Grondwet deur te propa= geer dat deur te stem, h persoon vir sy eie "oppression" en vir "Border Duty" sal stem, en word die massas gemobiliseer om AZAPO insy "Vryheidstryd" te ondersteun.

2. BEWYSSTUK: B26 -

In die nuwejaarsboodskap van AZAPO vir 1984 word die massas eweneens opgesweep teen die hervormingsbeleiq van die S.A. Regering deur onder andere aan die massas uit te spel dat ondersteuning van die Presidentsraad se voorstelle verpligte konskripsie sal beteken, en word die massas mobiliseer om AZAPO te ondersteun in sy vryheidstryd vir h "Anti-racist socialist workers Republic in Azania".

3. BEWYSSTUK: C9 -

In die Sekretariele Verslag aan die nasionale Algemene Ver= gadering van UDF, h verslag waaraan Beskuldigdes 19, 20 en 21 vanwee die peste wat hulle beklee, deel het, word gepropageer op p. 2 dat die S.A. Weermag die sogenaamde "democratic forces outside South Africa" probeer vernietig, en word die reg van die Weermag om teen terroriste wat die land binnesypel vanuit

buurstate, op te tree, verdag gemaak onder die ma~sas.

4. BEWYSSTUK: C.ll -

Is die verslag van UDF (Grens) aan die NEC van UDF en hierin word uitgespel dat UDF (Grens) in 1985 die Kampanje teen Konskripsie verder sal veer.

5. BEWYSSTUKKE: C21, C25- C27 -

Hierdie is almal toesprake wat die samesweerder I. Mohamed op verskillende geleenthede, aldus sy eie aantekeninge en

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 934 erkennings onderaan elke stuk, gemaak het voor gehore, en hieruit blyk die blatante opsweping teen die S.A. Regering en Veiligheidsmagte duidelik. Hy sweep die massas hierin op tot n gevoel van haat teen die veiligheidsmagte - ook propageer hy onder die massas dat terroriste en oproermakers se optrede geregverdig is, en selfs navolgingswaardig is. In die toesprake mobiliseer hy die massas tot verenigde massa­ aksie teen die Staatsbestel. Hieronder volg enkele aanha= lings om bogenoemde te staaf, alhoewel al die bewysstukke in hul geheel belangrik is.

(a) II the tremendous struggles waged seemed to be crushed by the oppressive regime and with the greater part of our leadership ---- even murdered here and beyond our borders" - C21, par. 1, p. 1.

(b) "We remember ----- those who have been robbed of life Jabulani Ngcobo, who was gunned down in Manzini and branded an ANC dog ----" - C.l p. 3.

(c) " His death ---- and those murdered in maputo, Maseru, Cassinga, Harare, Luanda, Gabarone, Manzini, Mbabane --- have set this country firmly on the road to violence " - C.l p. 4.

(d) "It can not provide the schools, houses, hospitals and jobs needed because it has to feed a growing war machine in Namibia on our borders ----" - Bewysstuk C25, p. 3.

(e) "That constitution will make greater and greater demands on our people to man the racist army and fight on the S.A. Borders to protect apartheid. The dirty task of encircling our townships with machine guns, as in Western Township, will fall on our shoulders -----" Bewysstuk C25, p. 6.

( f ) "--- you must tell them that the constitution will con= script your men to fight our sons and daughters who had to flee our borders" - Bewysstuk C25, p. 7.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 935

(g) "Let our brave sons and daughters who had to flee our Country --- kindle the flames of freedom ---- " Bewysstuk C25, p. 8.

(h) "Let those who have been so cruelly robbed of life, Mahlangu, Mogoerane, Msololi, Motaung ---- never forgetting those who fell at Cassinga, Maputo, Maseru --- inspire to blow those flames of freedom into raging f ires___ o:f l-iberation __·..:.:.:. " Bewysstuk C2 5, p. 8 ------.. - -- - ·-..-..-----~---·--~·- "This death like those of Solomon Mahlangu and those murdered in Maputo, Maseru, Cassinga is testimony that the rulers have set this country firmly on the road to violence and conflict -----" Bewysstuk C26, p. 2.

(j) "Army. A growing army with conscription of Coloured and Indian Youth and recruitment of Africa Youth ---­ will also be involved in conflict situations in the townships and outside our borders." Bewysstuk C27, p. 5.

6. BEWYSSTUK: C24 -

Dit is n Anti-PC-verslag aan UDF, Desember 1983 en is deur onder andere I. Mohamed, G. du Plessis (twee leidende figure van UDF), opgestel.

Hier word die noodsaaklikheid om die massas teen konskripsie te indoktrineer duidelik gemeld -

"We must organise mass resistance to conscription ---- " p. 2.

7. BEWYSSTUKKE: C46 en C.ll4 -

Nusas, gesekondeer deur MACWUSA en GWUSA, het op die UDF (Oos-Kaap) se vergadering n resolusie voorgestel ten opsigte van Konskripsie, welke resolusie aanvaar is en waarin gepro= pageer word dat die S.A. Weermag in n burgeroorlog gewikkel is, en dat die S.A. Weermag gebruik word om ander state in Suider-Afrika te destabiliseer.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 936 8. BEWYSSTUK: C53 -

Hier word verklaar in die UDF-dokument dat die gemeenskap geindoktrineer moet word in n intensiewe kampanje teen kon= skripsie.

9. BEWYSSTUK: C78 -

In JODAC, n geaffilieerde van UDF se Program van Aksie vir 1985, word aangedui dat die massas opgesweep en geindoktri= neer moet word teen Konskripsie.

10. BEWYSSTUK: Cl02 -

In die verklaring van die Algemene Raad van UDF (p. 7) van die stukke van die vergadering van 1985, word weer eens ge= propageer om die S.A. Weermag in onguns by die massas te bring, dat - "while subsidies for essential food are reduced or withdrawn, raised GST pays for SADF aggressions."

In die Sekretariele Verslag, par. 3.3, word gepropageer - "Today we witness increased brutal activity on the part of the SADF in our Townships and schools."

In die resolusie wat die vergadering aanvaar het, word die massas opgesweep deur bewerings van - "our people are deprived of the basic necessities of life''; "acts of agression perpetrated by the SADF"; "--- use of the SADF ---to crush the legitimate resistance of our people"; "--- the SADF poison the minds of young children ----" teen die S.A. Weermag en word hulle verder opgeroep om hulle teen konskripsie te verset.

11. BEWYSSTUK: C.l20 -

UDF (Wes-Kaap) het op sy Algemene Vergadering gedurende Maart 1985 ook resolusies aanvaar waaronder een oor militarisasie, en ook hieruit blyk die opsweping van die massas teen die S.A. Weermag en die Staat duidelik -

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 937 " massive ~efence budget --- while our people are deprived of the basic necessities for living"; "continued acts of aggression perpetrated by the SADF"; "--- use of the SADF to crush the legitimate resistance of our people in the townships".

12. BEWYSSTUK: C.l42 -

Op p. 7 van die publikasie SCANC, wat deur NUSAS, n geaffi= lieerde van UDF, uitgegee word, word die rnassas opgesweep om die Weerrnag en rnilit~re diensplig as "verkeerd" te aanvaar, want daardeur, word gepropageer, word "oppression and injus= tice in a new guise" verdedig.

13. BEWYSSTUK: D.l -

Die NEC van UDF het op 10 en 11 September 1983 vergader, waaronder Beskuldigdes 19 en 20, en het besluit dat UDF n besliste rol rnoet speel rondorn die kwessie van Konskripsie en dat UDF propaganda rnoet verskaf soos toesprake, persver= klarings en publikasies om die rnassas te kondisioneer en te indoktrineer teen Konskripsie.

14. BEWYSSTUKKE: E.l en E3 -

Op die NEC-vergadering van 5 November 1983 waar Beskuldigdes 19, 20 en 21 deelgeneern het aan die besluitnerning, is besluit dat UDF (Wes-Kaap) n kornrnissie oor Konskripsie rnoes vorrn en alle jeugorganisasies wat geaffilieerd is aan UDF, die karn= panje rnoet opneern as een van hul hooftake - p. 6.

15. BEWYSSTUK F -

Die NEC van UDF, waaronder Beskuldigdes 19, 20 en 21, het op 21 Januarie 1984 die kwessie van Konskripsie oorweeg en is gerapporteer dat UDF (Wes-Kaap) n saarntrek beplan rondorn Konskripsie en dat Beskuldigde 20 en n SWAPO-lid hulle sal kern toespreek oor Konskripsie.

16. BEWYSSTUK: K2 -

UDF (Transvaal) het, met die doel om die Grondwet en Swart

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 938

Plaaslike Besture se implementering te voorkom, eenheid van die massas verkry, massa-aksie verkry, en om die organisasie van die massas uit te bou, besluit om Konskripsie deel van die program van aksie te maak.

17. BEWYSSTUK: TS -

Die Nasionale Sekretariaat, waaronder Beskuldigdes 19, 20 en 21, het op 10 Maart 1984 vergader en besluit dat die kam= panje teen Konskripsie en die indoktrinering van die jeug teen Konskripsie en die S.A. Weermag, geintensifiseer moet word en ook dat meer propaganda oor konskripsie geproduseer moes word.

18. BEWYSSTUK: U6 -

Uit Bewysstuk U6-(a} en (b) blyk dit dat UDF n opleidings= kursus aangebied het oor Konskripsie en Militarisasie.

Bewysstuk U6-(c) is n pamflet van UDF waarin die massas opge= sweep en geindoktrineer word teen die S.A. Weermag en Rege= ring rondom die knelpunt van Konskripsie met bewerings van - "The Government spends millions on 'defence' while our people are deprived of the basic necessities for living, the SADF is used to strengthen our oppressors; the SADF undermines the freedom and independance of our neighbouring countries; the new constitution is a fraud---"; en "We are fighting for freedom--- ".

In dieselfde dokument word die massas geindoktrineer om in verset te kom teen konskripsie en word hulle gekondisioneer om aan die een kant verset teen Konskripsie (en dus misdaad) as geregverdig te aanvaar, en aan die ander kant die opge= leide terroriste wat die land vir dade van moord en terreur binnesypel, as hul "eie" te aanvaar en optrede teen diesulkes as verkeerd te aanvaar - "Conscientious objectors - people who say NO to the SADF - they believe that it is wrong to join the SADF because they believe that apartheid is wrong." en aan die ander kant - "The SADF is building its forces to fight our youth who have left the country-----".

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 939

Bewysstuk U6-(d) is ex facie die stuk ooglopend n UDF­ dokument en hierin se UDF waarom hulle die kampanje teen Konskripsie aanpak. "UDF is building a national consciousness in opposition to Apartheid and exploitation. Our aims are to build a broad mass opposition to the extension of Conscrip= tion into this consciousness of the people of South ~frica."

Bewysstuk U6-(f) is die notule van die "Anti-conscription Workshop" wat deur sewe affiliale van UDF bygewoon was en hieruit blyk dit dat organisasies deur middel van publika= sies en die Media die massas moet opsweep teen konskripsie en die S.A. Weermag deur onder andere die verhoogde AVB te koppel aan die Verdedigingsbegroting.

19. DIE W-REEKS VAN DOKUMENTE -

In hierdie reeks Bewysstukke, synde publikasies van UDF self, sy affiliale en aktiewe.ondersteuners, word die propaganda aan die massas grotendeels aangetref. In die publikasies word die massas opgesweep en geindoktrineer om die S.A. Weer= mag as hul onderdrukkers te sien, besig met n burgeroorlog teen die massas; besig met n onwettige okkupasie in Namibie; besig met onwettige aanvalle en moorde in en teen die buur= state, en word verset teen Konskripsie as geregverdig voor= gestel en word die massas teen die S.A. Weermag gemobiliseer. Die massas word opgesweep om die S.A. Weermag te haat en as moordenaars te sien.

Enkele voorbeelde van bogenoemde -

(a) "--- this country is involved in an unjust war in Namibia" - Bewysstuk W.l, p. 26, 3de kolom. State of the Nation (van Saspu) gedateer Augustus 1983.

(b) "The SADF wants bombers, notbread. The masses crave food, not firearms ---" - Bewysstuk W.l p. 26, 2 - 4de kolomme.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 940 (c) " forces us to pay GST on everything we buy so that the Government can spend all its money on the army" - Bewysstuk W4, p. 2, laaste kolom.

(d) "For the UDF the solution to the economic crisis lies in - 'withdrawal of the SADF from South Angola and end to the illegal occupation of Namibia" - Bewysstuk W8 - n persverklaring van 23 Januarie 1985.

(e) " noting that our men will be forced to defend an oppressive and unjust system, reject any partici= pation by our men in the SADF's brutality" - Bewysstuk W.l2 p. 2, par. 5; FEDTRAW - First Conference, December 1984.

(f) "For me it became immoral to participate in the SADF and defend such an unjust system, immoral to fight against our own people - the youth of Soweto '76 now returning. I could not participate in a war of occu= pation in Namibia --- in the suppression of uprisings"­ Bewysstuk W.l3, p. 6, laaste kolom : AZASO National Student Newsletter van Oktober 1983.

(g) "How long will the people of Namibia have to wait before South Africa leaves them in peace? For how long will South Africans be forced to fight in this senseless, unjustified and brutal war? - Bewysstuk W26 - p. 9, laaste paragraaf: OBJECTOR 1984.

(h) In Bewysstuk W27, p. 4, word n klomp stukkies propaganda teen Konskripsie die wereld ingestuur "Botha's army stinks", "Die army is onse vyand".

'!> (i) "The people we would be fighting a~/the,, border are not so-called 'terrorists', oung people who left South Africa in 1976. figh= ting for equal rights, r housing, health services and a peaceful future" - Bewysstuk W33 The Young eader, n publikasie van LYL, p. 2, lste kolom, laa e paragraaf.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 941 20. BEWYSSTUKKE: AA3 en AA4

In die pamflet van UDF word die massas opgesweep teen die Regering en Weermag en word gepropageer dat die Weermag n burgeroorlog ontketen het (AA3). In Bewysstuk AA4, n pers= verklaring van UDF, word dieselfde gepropageer.

21. BEWYSSTUK: AB29 -

In COSAS se Nasionale Kongresverslag word op p. 14 verklaar dat - "The SADF is an organ of repression and defender of an oppressive and exploitative system; The SADF is desperate to gain respectability --­ after its butchery of thousands of unarmed Black students and workers in the 1976 uprisings."

22. DIE AD-REEKS VAN BEWYSSTUKKE -

Die hele reeks handel oor propaganda en besluite ten aansien van die knelpunt van Konskripsie en militarisme deur UDF, sy affiliale en aktiewe ondersteuners.

(a) We live in an unjust society --- we live in a society in a state of civil war, where brother is called on= to fight brother; young men are conscripted to main= tain the illegal occupation of Namibia, and to wage an unjust war ----" - Bewysstuk AD.l (pamflet van die ECC).

(b) "We believe that every one has a moral right to exercise freedom of conscience and choose whether to fight in the SADF or not" - pamflet - identies aan deel van AD.l.

(c) "As ons by die army gaan aansluit, sal ons gebruik word om ons eie mense te onderdruk. Daarom verwerp ons die Regering, word ons verwerp die gebruik van geweld en die army om ons mense se regverdige eise te onderdruk" - UDF Nuus, November 1984 - AD7.

(d) "While we pay for the army, we can't feed our children while we suffer, it is our money that is paying for the helicopters and jets, for the bullets that shot our

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 942 children " - Bewysstuk AD.l5, lste paragraaf.

(e) "The war must have a reasonable chance of success. The war in Namibia is unwinnable" - Bewysstuk AD.l6, p. 1, par. 4.

( f ) "But do we bring our children up so that they can die defending a system - that forces us to pay GST so the government can spend all their money on the army?" - Bewysstuk AD.l9 - h UDF-pamflet aan ouers onderwysers en_die gemeenskap.

(g) "No to Botha's army --- We say NO because the army is used to strengthen our oppressors" - Bewysstuk AD20, '0 Uf-pamflet.

23. BEWYSSTUK: AE.l4 -

FEDSAW het in sy pamflet oor "women's week" Augustus 1984, die vroue gemobiliseer. "Let us say no to our sons and bothers who will be forced to go and fight on the border for apartheid".

24. BEWYSSTUK: AE.l7 '-

In die brief van FEDSAW so Soweto-groep aan SWAPO se vroue­ groep, word die vroue van SWAPO in Namibie opgesweep. -teen die Regering deur middel van die kwessie van Konskripsie - "If we could forge links meet and discuss ways of combating this parasite which is draining our beau= tiful black blood. This vampire needs to have a sta~e.. ~ put through its evil heart." 25. BEWYSSTUK: AE28 -

In n UDF/UWO-rondskrywe word die vroue gemobiliseer teen die Regering random die knelpunte van Konskripsie : "We cannot live in peace and friendship when our sons are dragged into the Army" - p. 2, Sde paragraaf.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 943 26. BEWYSSTUK: AL67 -

I. Mohamed, een van die samesweerders, het in sy toespraak wat hy ex facie die stuk op 18 Julie 1984 a an TIC gelewer het, namens die Anti-PC, die nuwe Konstitusie verwerp en gepropageer dat die nuwe Konstitusie - "offers us call up into the racist army to die on the borders fighting our sons and daughters ------" - p. 1.

27. BEWYSSTUK: AL90 -

In die TIC-pamflet word die massas teen Konskripsie opge= sweep - "The Whites will force us to send all our children to the borders to die for Apartheid."

28. BEWYSSTUK: AL92 -

UDF-pamflet "Don't vote for harship and Botha's·army".

29. BEWYSSTUK: AL.l24-

' TIC-pamflet waar die massas opgesweep word teen die Kon= stitusie en Konskripsie - "Where will they be when our sons will be forced to die on the borders for Apartheid?" - Sien ook Bewysstuk AL.l34.

30. BEWYSSTUK: AL.l59-

Beskuldigde 19 het in die brief namens UDF aan die Kerke gepropageer dat - "--- they will be obliged to commit the Coloured and Indian Youths to the border duties of the racist army "

31. BEWYSSTUK: AN7 -

In die UDF-pamflet word die massas teen die Weermag gemobi= liseer en opgesweep - "Unite against Botha's army and the armed invasion of the Vaal".

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 Daad 57 944

Kampanje Namibia en Afrika State

1. Die ANC ag dit van besondere belang dat die massas binne die RSA ~ kampanje voer teen die Regering se beleid en betrokkenheid in Namibia. So 'n kampanJ e het die voordeel dat heelwat propagand teen die Regering opgewerp kan word en daardeur word die massas gekondisioneer tot haat en teenstand teen die Regering. In die proses word die weer­ mag afgekraak terwyl SWAPOJ~ terroristiese organisasie en gewaardeerde vriend van die ANC, en terreur gepopulariseer 1 wo~d. Die opdrag is juis dat die massas in die RSA die aanval op die Suid-Afrikaanse regering en weermag en ook die pupularisering van terreur en terroriste organisasies moet doen en hulle daarmee vereenselwig - ~ proses van solidariteit met terreur en geweld.

Statement of the National Executive of the African O'P -,r\ National Congress- dated 8 January 1983 .·p.10 ~~~~~. \

"An issue that is of grave importance for us in South Africa is the fact that the Pretoria racist regime is ommitting daily acts of agression against the people, and against independent African states in Southern AFrica. In the course of this, through its agents and directly, it kills people including children, and it carries out political and economic destabilisation of these states on a wide scale.

We cannot remain aloof in the face of this criminal activity. We must denounce and actively oppose this campaign of terror that the Pretoria regime has un leashed against independent Africa. The most effec- '/ t\e de~erre~to the campaign of terror across our bor- ders is a massive assault upon the regime on all fronts within our borders, and by the people as a whole.

In/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 945

In your name, dear compatriots, we salute our comra­ des in arms, the heroic people of Namibia, their va­ liant vanguard SWAPO, and the mighty People's liberation Army of Namibia (PLAN) all under the dy­ namic leadership of President Sam Nujoma. We pledge our solidarity with them."

Sien ook

Dokument met buiteblad: "Comrade OR Tambo. The Peoples President" ('\1-l}.?,:., Sechaba Haart 1983, p.2 - "We must Organise Ourselves into a Conquering Force."

2. 'n Ander baie belangrike rede waarom hierdie kampanje deur die massas in die RSA gevoer moet word en soveel haat as moontlik teen die Regering in die rSA aan te blaas is

een van selfbond en selfverdediging van die ANC sel~ want hulle kan uit die buur-state uitgegooi word.

11/Jj Statement of the National Executive of the African 1117 National Congress op p.4

"The enemy has stated the purpose of this aggression quite clearly, when it has repeatedly proclaimed its intention to act against those countries so long as they allow the ANC to be present within their territo­ ries. Clearly therefore, the people of Southern Africa are having to pay the supreme sacrifice, as they have done and are doing in Angola, Lesotho, Mozambique, Zimbabwe and elsewhere in the region, because they are refusing to bow down to the demands of the enemy to have the ANC and SWAPO of Namibia uprooted and expelled form this region.

The offer made a few days back by the racist Prim~ Minister Botha to the independent states of Southern

Africa/ ...

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 946

Africa for these states to sign non-aggression pacts with apartheid South AFrica, constitutes part of this offensive designed to impose Pretoria's will on these states.

3. In 1982 word verwys na hoe die SWAPO'S se vryheidstryd verstrengel is met die van die ANC.

Sechaba Februarie 1982 p.9 AAE 2

"Today the heroic struggle in which the Namibian people

a~e engaged is itself a mighty contribution to our f own liberation, an expression of a united offensive i in which we suffer under a common enemy are engaged we i' pledge to our follow combatants of Namibia that we

shall intensify the offensive on our front so that (.I ,),_\t; IJ(1 both our peoples can secure their eman · II -- ~-w-~--- ...... ~•,..

;:)t)(;: 1 r; 4. In Sechaba Desember 1982 ... op 5 eM in ~ toesp aak van OR Tambo voor die VVO word ~ s riemende aanval geloods teen SA se optrede in SWA!Namibia en die steun van die VSA aan SA en Israel en versoek sanksies van SA.

"Faced with the determined resistance ~ va ._\ .~e1 p~y~. a joint responsibility to work for its · · •"

5. Mayibuye No. 2 van 1984 - BEW AAF 11 - p.z·

(1) Die ANC en SWAPO sweer tot samewerking. Dit is dan ook opvallend hoedat UDF uit sy pad gaan om SWAPO te populariseer en om samewerking te bevorder.

The ANC and SWAPO remain firmly committed ... South Africa and Namibiq

(2) Daar moet ~ massa kampanje gevoer word teen agressie nl.

"No I •••

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 947

"No to Aggression! Yes to Liberation and Peace.

At the same time, we must further sharpen and extend our assault on the organs of government of the apartheid regime. To reduce the ca­ pacity of the racists to govern our country also means to weaken its capacity to commit aggression against independent Africa."

6. Bew A.1 p.31

(1) Die ANC voer lank reeds verbete kampanje teen SA se teenwoordigheid in Namibia en het hom op die massas in SA beroop om dieselfde te doen. Die vernaamste mikpunte met hierdie kampanje is om Suid-Afrika te issoleer in die internationale arena en om die Suid-AFrikaanse Weermag te verswak en in diskrediet te bring. Gevolglik word hierdie kampanje so verstrengel in die ANC se kampanjes teen Imper'ia­ lisrne en die SA Weermag dat dit nie daarvan geskei kan word nie. Gevolglik het ons net die bogernelde klomoie voorbeelde hier aangehaal terwyl die res ingesluit is by die karnpanjes teen Imperialisrne of teen die S.A. Weermag.

(2) UD~ vo~ die ANC slaafs in hierdie opsig en het ~ res~usie op 20 Augustus 1983 aanvaar om ~ Karnpanje oor Namibia te voer. Dit word gedoen op dieselfde basis en argurnente as die ANC en gevolglik sal dit verder behandel word as deel van of UDF se Karnpanje teen Irnperialisrne of UDF se karnpanje teen die S.A. Weerrnag. die bewoording van die resolusie op p.31 spreek duidelik van die ooreensternrnende ar­ gurnente en terminologie.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 948 DAAD 57. (NAMIBIE)

1. BEWYSSTUK: B2 -

In die resolusies wat AZAPO aanvaar het op sy derde Kongres in 1983, was onder andere een oor Namibie-

"This Congress taking congnisance of the gallant resis= tance of the Namibian people to racist foreign domina= tion in their country : RESOLVES : 1) to express solidarity with the Namibian people in their struggle for the repossession of their land and the establishment of a Socialist order in their motherland".

In dieselfde stuk het SWAPO ook gewys op die eenheid van hul stryd en die van UDF en hul geloof in samewerking met UDF bevestig - p. 36 laaste paragraaf - p. 37 eerste kolom.

2. BEWYSSTUK: B7 -

Die National Forum het in Junie 1983 ook gepropageer dat die S.A. Weermag in Namibie besig is met h "colonial war qgainst the people of Namibia" en dat die "racist forces" moet onttrek uit Namibie - resolusie 5.

3. DIE W-REEKS VAN BEWYSSTUKKE-

In hierdie dokumente, wat hoofsaaklik bestaan uit UDF, sy affiliale en aktiewe ondersteuners se koerante, pamflette, tydskrifte en besluite, word die knelpunt van Namibie aange= gryp en propaganda vrygestel waarin die S.A. Regering, Suidwes Regering, die Weermag en ander Staatsinstellings as die vyand van die massas uitgemaak word; waarin die massas geindoktri= neer en opgesweep word om die S.A. Regering en Weermag as on= wettig, rassisties en onderdrukkend te aanvaar, waarin die terreur gepleeg deur SWAPO-terroriste as geregverdig gesien word, en waarin die massas opgesweep word om SWAPO as die wettige regering van Namibie te aanvaar en te eis dat die S.A: Regering onttrek uit Namibie.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 949

(a) BEWYSSTUK W.l: "State of the Nation" van Augustus 1983 op p. 30 - "While the question of South Africa's illegal occu= pation of Namibia ------".

(b) "Widespread allegations of security force brutalities against civilians in border areas were made ----" pp. 11-30, Bewysstuk w.

(c) BEWYSSTUK W5: "State of the Nation" Maart 1985: "This has led to a wanton crop destruction by the South African military and vindictive crop de= struction of fields belonging to kraals suspec= ted of being sympathetic to the guerillas" - p. 21.

(d) Persverklaring van 23 Januarie 1985 - "For the UDF the solution to the economic crisis lies i~·an end in the illegal occupation of Namibia".

(e) BEWYSSTUK W.l9: "Saspu National", Maart 1984 - p. 13- "The Namibian people are bitter towards the South African Government. We should have been long free ------"

(f) BEWYSSTUK W26: "Objector" p. 7 - "--- there is no doubt that the primary source of this escalation (of terror activities) is the South African army."

(g) BEWYSSTUK W63: "Saspu National", September 1984 p. 13- "Namibia's war has been long and bitter. But 10,00 deaths have not killed SWAPO. The people keep it alive------".

4. BEWYSSTUK AB29: COSAS se 1983 Kongresverslag.

COSAS het op die Kongres ook h resolusie aanvaar ten aansien van Namibie, waardeur gepropageer word dat Suid-Afrika se beheer oor Namibie onwettig is - "South Africa's occupation in Namibia is illegal" - pra. E.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 950 5. BEWYSSTUK: AD.l (PAMFLET VAN E.CC.) -

In die pamflet word ook gepropageer teenoor die massas dat die okkupasie van Namibie onwettig is.

6. BEWYSSTUK: AD6 -

In die UDF (Wes-Kaap)-Pamflet word eweneens gepropageer dat die "S.A.D.F. is an occupying army illegally present in that territory".

7. BEWYSSTUK: AD.l4 -

In die pamflet van die "End Conscription Campaign" word die massas opgesweep teen die S.A. Weermag se optrede deur bewe= rings van "torture and intimidation" deur S.A. Weermaglede en die Polisie, word die massas geindoktrineer om te aanvaar dat die okkupasie van Namibie onwettig is en word die massas teen die Regering en Weermag geindoktrineer met n bewering van - "This has forced the S.A. Government to recognise the war as unwinnable" - pp. 8- 10.

8. BEWYSSTUK: AD.l6 -

Die pamflet van die ECC.sweep die massas teen die Regering op deur te propageer dat die Regering besig is met n "unjust war".

BEWYSSTUK: AD23 -

In die UDF-pamflet word die massas geindoktrineer om die Weermag se teenwoordigheid in Namibie te beskou as onwettig en om SWAPO se terroriste as hul "eie" te aanvaar.

"--- the people of Namibia says that SWAPO is their liberation movement and that the SADF is an army of occupation."

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018 951 10. BEWYSSTUK: AJ51 - Qctrl In die skrywe van Besku1digde 19 namens UDF efl SWAPO, word SWAPO nie a11een versoek om a1les in hul vermoe te doen om die verkiesings in Walvisbaai te "halt" nie, maar word ook uitgewys dat as die verkiesing verongeluk word, dit sal beteken dat die massas daar hul afkeur toon aan die onwet= tige okkupasie van Namibie deur die RSA.

Digitised by the Department of Library Services in support of open access to information, University of Pretoria, 2018