Imeachtaí Agus Tionscadail: Mí Eanáir
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ImeachtaíClár agus Tionscadail: Mí Eanáir lth. / page Nóta ó Éarlamh Bhliain na Gaeilge 2018, Uachtarán na hÉIreann, Micheál D. Ó hUigínn 1. A Note from the Patron of Bliain na Gaeilge 2018, President of Ireland, Micheál D. Ó hUigínn 3 Céard í Bliain na Gaeilge 2018? agus Bliain na Gaeilge go dtí seo 2. What is Bliain na Gaeilge? and Bliain na Gaeilge sa far 4 Cúpla Focal ó Ambasadóirí na Bliana 3. A few words from the Ambassadors of the Year 8 Clár Ildánach na Scoileanna: Iúil go Nollaig 4. Creative Schools Programme: July to December 10 Buaicimeachtaí agus Tionscadail Mhóra na Bliana: Iúil go Nollaig 5. Signature events and key projects of the year: July to December 12 Liosta imeachtaí ó Iúil go Nollaig 2018 atá cláraithe go dtí seo 6. Listings of events from January to June 2018 that are registered to date 28 Amlíne: 1893 - 2018 7. Timeline: 1893 - 2018 40 Comórtas Idirnáisiúnta na Bliana 8. The International Competition of the Year 78 *Tá an clár seo curtha le chéile agus foilsithe ag Conradh na Gaeilge Tá breis sonraí faoi na himeachtaí ag www.gaeilge2018.ie 332 Is féidir imeachtaí breise a chlárú linn ag www.gaeilge2018.ie 1. Nóta ónár nÉarlamhEvents | A Note and Projects:From Our January Patron “Tá ag éirí go seoigh le Bliain na Gaeilge, agus tar éis cúpla Bliain na Gaeilge is proving a huge success, and following mí den phlé, den cheiliúradh agus den mhachnamh, tá sé an- several months of discussion, reflection and celebration, it is soiléir go bhfuil beocht agus fás inár dteanga dhúchais! more than clear that our native language is alive! Tá an Ghaeilge beo sna Gaeltachtaí, tá sí beo sna naíonraí agus Irish is alive in the Gaeltacht areas, is it alive in Irish play sna Gaelscoileanna, tá sí beo sna campaí samhraidh, tá sí beo schools and Gaelscoileanna, it is alive in summer camps, it is sna teaghlaigh Ghaelacha fud fad na tíre, tá sí beo ar na meáin alive in families all over the country, it is alive in the media and chumarsáide agus tá sí beo sna ciorcail chomhrá, sna clubanna it is alive in the conversation groups, in the book clubs, in the leabhar, sna “pop-up” Gaeltachtaí agus sna seisiúin cheoil ar “pop-up” Gaeltachtaí and in the music sessions all over the fud na tíre agus ar fud na cruinne. country and all over the world. Caithfimid aitheantas ar leith a thabhairt, agus ceiliúradh ar This year, we have to give the Gaeltacht communities specific leith a dhéanamh ar phobail na nGaeltachtaí i mbliana, agus recognition and celebrate them, and make every effort to gach iarracht le cinntiú go mbeidh todhchaí inmharthanach ensure that they have a viable future. The Gaeltachtaí are the acu. Is iad na Gaeltachtaí tobair na teanga sa tír seo, agus tá sé well of language in this country, and it is vital that we recognise riachtanach go n-aithneoimid chomh luachmhar is atá siad. how valuable they are. Tá muid réidh anois leis an gcéad chéim eile a ghlacadh i We are now ready to take this next step towards the living dtreo fís bheo na hathbheochana, ‘sé sin úsáid na Gaeilge a vision of the renaissance, that is to encourage the use of Irish spreagadh agus a chraobhscaoileadh go bródúil agus go forleathan ar fud na tíre and to disseminate it proudly and all over agus ar fud an domhain. the country and the world. Tá dualgas agus ról againn ar fad san iarracht seo. Bíodh sé go ndéarfadh muid We each have a responsibility and a role in this effort. Be that saying ”Go raibh “Go raibh maith agat” le strainséirí, nó go mbainfeadh muid úsáid as an méid maith agat” to strangers, or using as much Irish as we have when we can. Be that Gaeilge atá againn nuair is féidir. Bíodh sé go dtógfadh muid ár bpáistí trí raising our children through Irish or finding one of the thousands of ways we can Ghaeilge nó go n-aimseodh muid ceann de na mílte bealach eile gur féidir linn an achieve that vision. As long as the vision lives, the Irish language will live. As we fhís a bhaint amach. A fhad is a mhairfidh an fhís, mairfidh an Ghaeilge. De réir strengthen the vision, we strengthen the Irish language. mar a neartófar an fhís, neartófar an Ghaeilge.” I wish the second half of Bliain na Gaeilge every success! Guím gach rath ar an dara chuid de Bhliain na Gaeilge! Micheál D. Ó hUigínn Micheál D. Ó hUigínn President of Ireland Uachtarán na hÉireann More info on events available at www.gaeilge2018.ie 333 Further events can be registered at www.gaeilge2018.ie Imeachtaí2. Céard í Bliainagus Tionscadail:na Gaeilge? Mí Eanáir Déanfar ceiliúradh ar an teanga trí ghníomhú ar chúig théama faoi leith le linn Bhliain na Gaeilge 2018: Athbheochan na Gaeilge le 125 bliain anuas; Cruthaitheacht na Gaeilge; Beocht na Teanga; Rannpháirtíocht an Phobail; agus Luach ár nGaeltachtaí. Déanfar tábhacht athbheochan na Gaeilge agus tionchar na hathbheochana sa phobal agus Athbheochan ar imeachtaí stairiúla le 125 bliain anuas a cheiliúradh agus a chraobhscaoileadh. ‘Céard faoi imeacht a eagru in 2018 i do phobal fhéin?’ Tá féilire d’imeachtaí ildánacha, ealaíonta agus pobail ar fud an domhain beartaithe do 2018. Cuirfear le líon na n-imeachtaí i rith na bliana, agus tá cúpla eochairthionscadal a leanfaidh Cruthaitheacht ar aghaidh i ndiaidh 2018. Déanfar beocht na teanga a cheiliúradh agus méadófar úsáid, dea-íomhá, feiceálacht, Beocht úinéireacht roinnte agus normalú na Gaeilge sa phobal. Spriocghrúpaí Spreagfar rannpháirtíocht láidir ón bpobal agus tabharfar aitheantas don obair atá idir 1. Pobal líofa sa Ghaeilge Rannpháirtíocht lámha leis an nGaeilge a chur chun cinn. 2. Pobal na Gaeltachta 3. Pobal leis an gcúpla focal nó atá báúil don teanga Aithneofar luach ár nGaeltachtaí i saol na tíre, spreagfar próifíl agus mórtas a bpobail, agus tabharfar faoi na dúshláin atá rompu sa lá atá inniu ann, len iad a chosaint agus a neartú. Gaeltacht 4. Pobal an diaspóra Tá breis sonraí faoi na himeachtaí ag www.gaeilge2018.ie 334 Is féidir imeachtaí breise a chlárú linn ag www.gaeilge2018.ie Events2. What and is Bliain Projects: na Gaeilge? January During Bliain na Gaeilge 2018 we will celebrate the Irish language through action on five themes: the revival of the language over the last 125 years; the creativity of the language; the vibrancy of the language; the participation of the community; and the value of our Gaeltachts. We will celebrate and discuss the importance of the Irish language revival and the Revival influence of the revival on communities and on historical events over the last 125 years. How about organising an event in your own community in 2018? We have organised a calendar of creative, artistic and community events around the world in 2018. Further events will be added to the programme during the year, and some key Creativity projects will continue after 2018. We will celebrate the vibrancy of the language and increase the usage, positive image, Vibrancy visibility, shared ownership and normalisation of the Irish language in the community. Target groups We will encourage strong participation from the community in the year and acknowledge 1. People fluent in Irish Participation ongoing work to promote the Irish language. 2. The Gaeltacht community 3. People with cúpla focal or favourable to the language We will recognise the unique value of our Gaeltachts to national life, raise the profile and pride of their communities, and take on the unique challenges they face today to ensure 4. The diaspora community Gaeltacht their survival and renewal. More info on events available at www.gaeilge2018.ie 335 Further events can be registered at www.gaeilge2018.ie Imeachtaí2. Céard í Bliainagus Tionscadail:na Gaeilge? Mí Eanáir 2. What is Bliain na Gaeilge? Imeachtaí3. Cúpla Focal agus ónar Tionscadail: nAmbasadóirí Mí Eanáir Bláthnaid Ní Chofaigh Eoghan McDermott Lynette Fay Táim ag obair mar láithreoir raidió agus Is as Baile Átha Cliath domsa. Níor tógadh Is as Dún Geanainn i gContae Thír Eoghain teilifíse le RTÉ ó bhí mé ocht mbliana déag i gceantar Gaeltachta mé ach tar éis dom ó dhúchas mé. Is léiritheoir agus láithreoir d’aois. Ón ‘All Ireland Talent Show’ go freastal ar Spleodar, coláiste samhraidh teilifíse agus raidió mé, i ndiaidh dom staidéar a ‘Moment of Truth’ agus ‘The Afternoon Show’, Gaeilge, chuir mé an-spéis sa teanga. dhéanamh ar an Ghaeilge, Stair agus Cumarsáid tá taithí leathan agam ar réimse de chláir in Ollscoil na Gaillimhe. éagsúla i seánraí difriúla, ina measc ócáidí speisialta, fíriciúla, daoine óga, cúrsaí reatha, Is ar TG4 a chur mé tús le mo ghairm sna Tá mé i mbun craolta as Gaeilge agus as Béarla siamsaíocht, teilifís lae, agus cláir as Gaeilge. meáin, ar chlár darb ainm Seacht, agus ar BBC Raidió Uladh ó 2001, ar gach cineál Táim ag baint an-sult as an dara séasúr den anois tá clár laethúil am tiomána raidió cláir, ó chúrsaí reatha go spórt. Faoi láthair, chlár ‘Bláthnaid Libh’ ar Raidió na Gaeltachta agam ar RTÉ 2FM. Bíonn an deis agam tá trí chlár ceoil á léiriú agus á gcur i láthair faoi láthair agus bronnadh ‘Gradaim réaltaí móra a chur faoi agallamh – d’éirigh agam – Blas Ceoil, The Lynette Fay Show agus Cumarsáide an Oireachtais’ agus ‘Celtic Media liom Katy Perry a chur ag labhairt Gaeilge Folk Club. Ó thaobh na teilifíse, bíonn idir Award’ orm le déanaí. Bhain mé M.A. i staidéar anuraidh! chláir shiamsaíochta, cheoil agus fhaisnéise á ar Mhná agus Inscne amach ó Choláiste ndéanamh agus á gcur i láthair agam ar an BBC Ollscoile Bhaile Átha Cliath le déanaí freisin, Cuireann sé iontas orm i gcónaí an méid agus ar TG4.