Van Het Volksleven Tot Opheffing Ca. 1850–1900
Tot opheffing van het volksleven Mensen achter het CBS ca. 1850–1900 Ronald van der Bie ‘Tot opheffing van het volksleven’ Mensen achter het CBS ca. 1850–1900 Colofon Uitgever Centraal Bureau voor de Statistiek Henri Faasdreef 312, 2492 JP Den Haag www.cbs.nl Prepress: Textcetera, Den Haag en Grafimedia, Den Haag Ontwerp: Edenspiekermann Inlichtingen Tel. 088 570 70 70, fax 070 337 59 94 Via contactformulier: www.cbs.nl/infoservice Bestellingen Alleen als pdf beschikbaar. © Centraal Bureau voor de Statistiek, Den Haag/Heerlen, 2014. Verveelvoudigen is toegestaan, mits het CBS als bron wordt vermeld. Woord vooraf Dit onderzoek gaat over de geschiedenis van de Centrale Commissie voor de Statis tiek (1892), de voorgangster van het Centraal Bureau voor de Statistiek (1899). Die geschiedenis wortelt in de discussie over de sociale kwestie, één van de grote vraagstukken die het publieke debat in ons land in de tweede helft van de negen tiende eeuw beheersten. Rondom dit debat vormde zich een groep opinie leiders, vooral in progressiefliberale kringen, die de belangrijke discussieplatforms bemanden, de meningvorming beïnvloedden, initiatieven namen voor directe actie, oproepen deden voor (statistisch) onderzoek en de beleidsvoorbereiding ondersteunden. Enkele hoofdrolspelers in dit debat zijn in 1892 uitgenodigd om zitting te nemen in de Centrale Commissie voor de Statistiek, dat opgericht was voor het verzamelen, bewerken en publiceren van statistieken voor de departementen en andere open bare besturen. En dat, in de woorden van minister Tak van Poortvliet, uit gesproken bij de installatie van de commissie op 22 november 1892: ‘tot steun van de regering, tot voorlichting van de wetgever, tot bevordering van de wetenschap, tot op heffing van het volksleven.’ De commissie bestond uit dertig leden die ik eerder heb geportretteerd in De macht van de statistiek.
[Show full text]