Diagnoza Czynników I Zjawisk Kryzysowych, Skali I Charakteru Potrzeb Rewitalizacyjnych W Gminie Kalwaria Zebrzydowska
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Źródło: www.maps.google.pl DIAGNOZA CZYNNIKÓW I ZJAWISK KRYZYSOWYCH, SKALI I CHARAKTERU POTRZEB REWITALIZACYJNYCH W GMINIE KALWARIA ZEBRZYDOWSKA Kalwaria Zebrzydowska, 2016 r. DIAGNOZA CZYNNIKÓW I ZJAWISK KRYZYSOWYCH, SKALI I CHARAKTERU POTRZEB REWITALIZACYJNYCH W GMINIE KALWARIA ZEBRZYDOWSKA Spis treści Streszczenie ............................................................................................................................................. 3 1.1 Wprowadzenie ............................................................................................................................ 6 1.2 Charakterystyka gminy Kalwaria Zebrzydowska ......................................................................... 8 2.1 Diagnoza w sferze społecznej .................................................................................................... 14 2.1.1 Dynamika zmian liczby ludności ........................................................................................ 14 2.1.2 Ubóstwo gospodarstw domowych .................................................................................... 17 2.1.3 Poziom bezpieczeństwa .................................................................................................... 21 2.1.4 Aktywność obywatelska .................................................................................................... 23 2.2 Diagnoza w sferze gospodarczej ............................................................................................... 30 2.3 Diagnoza w sferze funkcjonalno-przestrzennej ........................................................................ 32 2.4 Diagnoza w sferze środowiskowej ............................................................................................ 39 2.5 Diagnoza czynników jakościowych ............................................................................................ 44 2.5.1 Charakterystyka respondentów badania .......................................................................... 45 2.5.2 Analiza odpowiedzi ............................................................................................................ 48 2.5.3 Podsumowanie badania ankietowego .............................................................................. 57 2.6 Obszary problemowe w opracowaniach strategicznych ........................................................... 58 2.7 Ustalenia dokonane podczas warsztatów i konsultacji ............................................................. 60 3.1 Obszar zdegradowany ............................................................................................................... 65 3.1.1 Metodologia wyznaczania obszarów zdegradowanych .................................................... 65 3.2.2 Zasięg przestrzenny obszarów zdegradowanych .............................................................. 67 3.2 Obszar rewitalizacji ................................................................................................................... 70 Spis tabel ............................................................................................................................................... 88 Spis rysunków i wykresów ..................................................................................................................... 89 Załączniki ............................................................................................................................................... 92 2 DIAGNOZA CZYNNIKÓW I ZJAWISK KRYZYSOWYCH, SKALI I CHARAKTERU POTRZEB REWITALIZACYJNYCH W GMINIE KALWARIA ZEBRZYDOWSKA Streszczenie Na obszarze Miasta i Gminy Kalwaria Zebrzydowska przeprowadzono diagnozę czynników i sytuacji kryzysowych w celu identyfikacji obszarów zdegradowanych występujących na terenie gminy oraz wyznaczenia obszaru rewitalizacji. Wykorzystano metodę analizy danych zastanych oraz informacje zebrane ze źródeł społecznych w formie badania kwestionariuszowego. Szczegółowa analiza pozwala na wyciągnięcie następujących wniosków: na terenie gminy Kalwaria Zebrzydowska w latach 2013-15 nie wystąpiło zjawisko depopulacji – liczba mieszkańców nieznacznie wzrosła na terenach wiejskich Gminy występuje zjawisko ubóstwa rodzin – 80% spośród świadczeniobiorców programu 500+ zamieszkuje obszary wiejskie w tym samym okresie odnotowano starzenie się społeczności – współczynnik obciążenia demograficznego liczony jako stosunek liczby osób w wieku nieprodukcyjnym do liczby osób w wieku produkcyjnym wzrasta z roku na rok; w 2015 r. wynosił 57,1% i pozostawał poniżej wartości współczynnika dla Polski wynoszącego 60,1% pomimo wzrastającej liczby osób starszych, na terenie Gminy nie funkcjonują domy opieki i integracji seniorów niedostateczną wagę przypisuje się problemowi dostępności obiektów publicznych dla osób niepełnosprawnych – budynki szkół są nieprzystosowane do potrzeb 36 dzieci o ograniczonej sprawności, nie odbywają się także zajęcia integracji sensorycznej średnio 70% obszarów gminy Kalwaria Zebrzydowska nie ma połączenia z zielenią urządzoną np. w formie parków czy skwerów, a średnio z terenu 39% obszarów Gminy w promieniu 500 m nie ma dostępu do urządzonych przestrzeni publicznych Kalwaria Zebrzydowska nie wykorzystuje potencjału ponad 1 mln turystów przybywających rocznie, brakuje oferty handlowej, restauracyjnej i kulturalnej na obszarze Miasta ważna dla turystów estetyka przestrzeni miejskiej jest niespójna i niezachęcająca do obcowania z przestrzenią – potrzebna odmiana stylu zagospodarowania Kalwarii na obszarze Gminy zdiagnozowano budynki użyteczności publicznej opisane jako zdegradowane i zabytki wymagające remontu; najwięcej takich obiektów znajduje się na terenie miejscowości: Brody – 42 i Bugaj – 31, duża część to obiekty związane z kultem religijnym promocja lokalnych produktów jest niewystarczająca, współpraca przedsiębiorców nie jest organizowana – ma charakter nieznaczący 3 DIAGNOZA CZYNNIKÓW I ZJAWISK KRYZYSOWYCH, SKALI I CHARAKTERU POTRZEB REWITALIZACYJNYCH W GMINIE KALWARIA ZEBRZYDOWSKA Na podstawie wskaźników wyliczonych z zebranych danych, wybrano fragmenty gminy Kalwaria Zebrzydowska, na których natężenie niekorzystnych zjawisk przyjmuje wartości znacznie przewyższające średnią gminną. Elementem uzupełniającym wyliczenia matematyczne był głos społeczny i badanie opinii publicznej poprzez przeprowadzenie na terenie gminy ankietyzacji w formie kwestionariusza z pytaniami. Z informacji podawanych w próbie ankietowej wynoszącej 771 osób wynika, że obywatele są świadomi swoich potrzeb i przekazują o nich informacje. Według wskazań mieszkańców i przedsiębiorców, działaniom rewitalizacyjnym powinny przede wszystkim zostać poddane fragmenty miejscowości Kalwaria Zebrzydowska (16% wskazań) oraz miejscowości: Zebrzydowice (16%), Stanisław Dolny (12%) i Brody (8%). W ujęciu szczegółowym, na terenie miejscowości Brody był to budynek klubu sportowego Cedron. Na obszarze Kalwarii Zebrzydowskiej kilkakrotnie wymieniono obszar Rynku, odkryte boisko sportowe przy ul. Jana Pawła II (tzw. „Boisko Sahara”), obszar za cmentarzem, a także teren Centrum Kultury Sportu i Turystyki przy ul. Mickiewicza. W zakresie najpoważniejszych problemów gminnych, wymieniano najczęściej: niewystarczający udział w życiu publicznym i kulturalnym niewystarczającą promocję gminy i niewykorzystanie potencjału turystycznego zanieczyszczenie środowiska naturalnego niski poziom obsługi komunikacyjnej Ponadto z opinii mieszkańców wynika, iż należy zwrócić uwagę na duży fragment niezagospodarowanej przestrzeni na terenach rekreacyjnych wokół Kalwarianki ograniczony ulicami: Jana Pawła II, Władysława Broniewskiego, Adama Mickiewicza i torami kolejowymi. Użytkownikom przestrzeni potrzebna jest rozbudowa infrastruktury towarzyszącej np. ścieżek rowerowych i dobrze zagospodarowanych przestrzeni publicznych, które wpływają na jakość życia. Jej dostarczenie stanowi konieczność w celu retencji mieszkańców, zwłaszcza w wieku produkcyjnym. Po przeprowadzeniu analizy obszarów zdegradowanych i uwzględnieniu wyników konsultacji społecznych do obszaru rewitalizacji na terenie Miasta Kalwaria Zebrzydowska zaliczono ulice: 3 Maja, Rynek, wschodnią część Jagiellońskiej przyległą do Rynku, Sądową, Targową, Władysława Broniewskiego, Wojciecha Weissa, Adama Mickiewicza, Batalionów Chłopskich, Aleja Jana Pawła II oraz zachodnią część ulicy Krakowskiej przyległa do Rynku. 4 DIAGNOZA CZYNNIKÓW I ZJAWISK KRYZYSOWYCH, SKALI I CHARAKTERU POTRZEB REWITALIZACYJNYCH W GMINIE KALWARIA ZEBRZYDOWSKA Na obszarze wiejskim gminy Kalwaria Zebrzydowska do obszaru rewitalizacji wybrano obszary znajdujące się w granicach miejscowości: Brody, Zebrzydowice, Stanisław Dolny, Przytkowice, Leńcze oraz Zarzyce Wielkie. Na podstawie przeprowadzonych analiz wyróżniono kluczowe problemy wewnętrzne występujące na terenie gminy Kalwaria Zebrzydowska. Poważne zagrożenie dla aktywnego funkcjonowania społeczności lokalnej stanowi niski poziom jakości życia, który może wynikać z kilku czynników, których występowanie potwierdzono w procesie diagnozy. Należą do nich przede wszystkim: znaczące zanieczyszczenie środowiska wynikające z niedostatecznej dbałości o redukcję emisji zanieczyszczeń i odpadów, a także niedobory w zakresie organizacji czasu wolnego – działalności rekreacyjnej i kulturalnej różnych grup społecznych, od dzieci i młodzieży, aż do seniorów. Rysunek 1. Ciąg przyczynowo-skutkowy negatywnych zjawisk Niedobór oferty rekreacyjnej i kulturalnej Starzenie się Niska Niski poziom społeczności aktywność jakości życia i brak nowych społeczna