Mozaiek-Van-Het-Surinaamse-Volk
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
MOZAÏEK VAN HET SURINAAMSE VOLK: VOLKSTELLINGEN IN DEMOGRAFISCH, ECONOMISCH EN SOCIAAL PERSPECTIEF Redactie Jack Menke 0 INHOUDSOPGAVE VOORWOORD..................................................................................................................................................3 J. Marten W. Schalkwijk en Iwan Sno INTRODUCTIE...................................................................................................................................................4 Jack Menke DEEL 1 VOLKSTELLINGEN ..........................................................................................................................12 1. BEVOLKING EN VOLKSTELLINGEN IN REGIONAAL PERSPECTIEF......................................................................13 JACK MENKE 2. VOLKSTELLINGEN IN SURINAME 1921-2012: HISTORIE, INSTITUTIONELE STRUCTUUR, METHODE EN CONCEPTUELE BENADERINGEN ................................................................................................................................25 Reynold Simons DEEL 2 DEMOGRAFIE, ETNICITIET EN RELIGIE .......................................................................................49 3. DEMOGRAFIE: NATUURLIJKE GROEI VAN DE BEVOLKING .............................................................................50 IWAN SNO EN EDITH J. RITFELD 4. RAS EN ETNICITEIT IN VOLKSTELLINGEN VAN SURINAME .............................................................................76 JACK MENKE EN IWAN SNO 5. BINNENLANDSE EN BUITENLANDSE MIGRATIEPATRONEN 2004-2012 ...........................................................95 FALLON K. LAMBERT, J. MARTEN W. SCHALKWIJK EN EDITH J. RITFELD 6. RELIGIE IN SURINAME: DEMOGRAFISCHE VERANDERINGEN TUSSEN 1971 EN 2012........................................112 KIRTIE ALGOE EN JAÏR SCHALKWIJK 7. ALLEENSTAANDEN EN SAMENWONENDEN: DE BEVOLKING NAAR BURGERLIJKE STAAT......................................132 J. MARTEN W. SCHALKWIJK EN EDTIH J. RITFELD DEEL 3 GEZONDHEID EN ONDERWIJS .....................................................................................................148 8. GEZONDHEID IN SURINAME: EEN ANALYSE VAN CHRONISCHE AANDOENINGEN, BEPERKINGEN EN SPORTEN IN 2012 .......................................................................................................................................149 CHRISTEL C.F. ANTONIUS-SMITS 9. ONDERWIJS IN SURINAME: EEN ANALYSE VAN DE CENSUSRESULTATEN 2004 EN 2012 ...................................169 JAÏR SCHALKWIJK DEEL 4 WONEN EN LEEFMILIEU ..............................................................................................................185 10. HUISHOUDENS IN SURINAME: EEN ANALYSE VAN DE WOONSITUATIE GEBASEERD OP DE RESULTATEN VAN CENSUS 2004 EN CENSUS 2012 ........................................................................................................186 ANJALI DE ABREU-KISOENSING, ROSITA SOBHIE EN GIJS DEKKERS 11. HUISVESTING IN SURINAME: EEN ANALYSE VAN DE RESULTATEN VAN CENSUS 2012.......................................203 ANGELIKA NAMDAR EN NAOMI CAUPAIN 12. DE WOONSITUATIE VAN SURINAAMSE MANNEN EN VROUWEN: EEN ANALYSE VAN GENDERVERHOUDINGEN IN CENSUS 2012 ............................................................................................................................222 MARINA DENZ-DE BIES EN FALLON K. LAMBERT DEEL 5 WERKGELEGENHEID, MATERIËLE WELVAART EN LOKALE ONTWIKKELING .................................240 13. WERKGELEGENHEID IN SURINAME VAN 2004 TOT 2012 .........................................................................241 JO-ANN D. KEENSWIJK-FUNG A LOI, MIRELLA NANKOE EN ROSITA SOBHIE 14. MATERIËLE WELVAART EN ARMOEDE ONDER HUISHOUDENS .....................................................................263 ROSITA SOBHIE, ANJALI DE ABREU-KISOENGINGH EN GIJS DEKKERS 15. LOKALE ONTWIKKELING: TRENDS IN BROKOPONDO EN SIPALIWINI 2004-2012 ............................................285 MAYRA SUMTER EN MIRELLA NANKOE 1 OVER DE AUTEURS.......................................................................................................................................305 ANNEX 1 LIJST VAN AFKORTINGEN ........................................................................................................308 ANNEX 2 BEGRIPPENLIJST ......................................................................................................................311 2 Voorwoord Dit boek is het product van een goede samenwerking tussen het Algemeen Bureau voor de Statistiek (ABS) en de Anton de Kom Universiteit van Suriname (AdeKUS). Bij de AdeKUS werd de kar getrokken door het Institute for Graduate Studies & Research (IGSR). Het ABS en het IGSR tekenden op 25 april 2013 een Letter of Understanding en een intentieverklaring om samen onderzoeksresultaten te analyseren en publiceren. Als onderdeel van de nieuwe samenwerking stelde het ABS een steekproef van 10% uit de Census 2004 ter beschikking van het IGSR. Op 20 oktober 2014, tijdens een persconferentie op het ABS- hoofdkantoor, voegde het ABS daar een meeromvattende 10%-steekproef uit Census 2012 aan toe. Daarna raakte de boekproductie in een stroomversnelling. Het idee was eerst om een boek te schrijven met nadere analyses van de meest actuele gegevens waarover het ABS beschikte, namelijk de data van de volkstelling 2012. Het boek moest de analyses van deze data vertalen naar een breder publiek, zodat er meer gebruik zou worden gemaakt van deze waardevolle informatie. Bij verdere besprekingen werd geopperd dat het interessant zou zijn om de data van 2012 te vergelijken met die van 2004, om - hopelijk - wat trends zichtbaar te maken. Er zijn eerst onderwerpen geïdentificeerd die een goed beeld geven van de Surinaamse samenleving. De analyses moesten ook bruikbaar zijn voor studenten en docenten op de middelbare school en/of in het hoger onderwijs. Zij zouden dan kunnen putten uit Surinaamse voorbeelden en niet alleen uit buitenlandse literatuur. Het boek heeft in dit opzicht dus ook een educatief doel. Nadat de onderwerpen waren geselecteerd, moesten er schrijvers worden gezocht. Hier was het doel om vooral jonge c.q. minder ervaren auteurs uit te nodigen en te stimuleren, om zo nieuwe schrijvers te vormen en beginnende schrijvers meer ervaring te laten opdoen. Een aantal ervaren auteurs zou meelezen en feedback geven. Om onderlinge discussies te stimuleren en expertise samen te brengen, zijn meerdere schrijvers per hoofdstuk aangewezen. De schrijvers zijn gezocht binnen het ABS, het IGSR en onder promovendi en docenten van de universiteit. Vanuit het team hebben Anjali De Abreu-Kisoensingh (ABS) en Mirella Nankoe (IGSR) de contacten gecoördineerd en gemonitord. Wij zijn trots op iedereen die zich heeft ingezet om dit boek tot stand te brengen. Via regelmatige besprekingen in grote en kleine groepen, feedback van mensen met meer ervaring, en inschakeling van extra meelezers en 'editors', is het gelukt om deze publicatie te realiseren. Jack Menke heeft de lastige taak op zich genomen om als 'editor' de losse hoofdstukken te stroomlijnen tot één geheel, wat zeker niet gemakkelijk was. De tekst is op Nederlands gecontroleerd en waar nodig bijgeschaafd. De Inter-American Development Bank werd bereid gevonden om de publicatie mede te financieren. Dit project bleek uiteindelijk een grotere klus dan wij oorspronkelijk voor ogen hadden en vooral beginnende schrijvers waren af en toe de wanhoop nabij. Gelukkig hebben zij niet opgegeven, waardoor het proces tot een goed einde is gebracht. Dit voor Suriname unieke en belangrijke boek ligt nu voor u. Wanneer het u meer inzicht geeft in de Surinaamse samenleving, zijn wij helemaal tevreden! Paramaribo, juli 2016 J. Marten W. Schalkwijk (Hoogleraar Sociale Verandering en Ontwikkeling) en Iwan Sno (directeur ABS) 3 Introductie Jack Menke De eerste volkstellingen werden in de Oudheid gehouden. Hierbij speelden militaire, fiscale en economische motieven. Evenals in andere koloniën hield het koloniaal regime in Suriname volkstellingen, waarbij men militaire en economische informatie tot doel had en daarnaast ook inzicht wilde hebben in demografische, sociaal-culturele en vooral de aantalsverhoudingen tussen “rassen” en groepen. De officiële statistieken in hedendaagse samenlevingen vinden hun oorsprong in volkstellingen en bieden de mogelijkheid om de omvang, de samenstelling en de leefsituatie van de bevolking gedetailleerd te beschrijven. Naast het beschrijven van demografische kenmerken bieden volkstellingen ook de mogelijkheid voor het verder analyseren van de bevolking naar diverse culturele, sociale en economische aspecten. Tegenwoordig is voor de planning, maar bovenal voor het identificeren en kunnen oplossen van vele structurele en actuele vraagstukken in samenlevingen zoals Suriname, er behoefte aan het toegankelijk maken van goede en betrouwbare bevolkingsdata. Tegen deze achtergrond besloten het Algemeen Bureau voor de Statistiek (ABS ) en het Institute for Graduate Studies and Research (IGSR) samen te werken bij het analyseren en publiceren van onderzoek dat gebaseerd is op census- en andere data. Binnen het kader van een in 2014 gesloten samenwerkingsovereenkomst is dit de eerste publicatie. Hieraan is bijgedragen door deskundigen van het ABS, het IGSR en andere instituten van de Anton de Kom Universiteit van Suriname. Het Algemeen Bureau voor de Statistiek (ABS) in Suriname houdt periodiek volkstellingen en publiceert de resultaten daarvan in verschillende publicaties met - doorgaans gedetailleerde - statistische informatie. Uit deze volkstellingen