I (Prakrit) Sem

PUNYASHLOK AHILYADEVI HOLKAR SOLAPUR UNIVERSITY, SOLAPUR

NAAC Accredited-2015 ‘B’ Grade (CGPA 2.62)

Faculty Of Humanities

Syllabus for the Subject Prakrit

Name of the Course – M.A. I

Sem I & II

With effect from June- 2020

Prakrit - M.A. Part - I [SEM-I & II] CBCS From 2020 PUNYASHLOK AHILYA DEVI HOLKAR SOLAPUR UNIVERSITY School of Languages and Literature PRAKRIT * M.A. Part – I [SEM-I &II] Choice Based Credit System w.e.f. 2020-21 1) Preamble

PRAKRIT language is one of the Ancient & classical language of India, which transmit the cultural, social, and philosophical thoughts. The study of Prakrit language is not only important but an imperative to have a clear and objective grasp of Indian original history and linguistics. The Board of Studies should briefly mention foundation, core and applied components of the course/paper. The student should get into the prime objectives and expected level of study and advance knowledge at examination with required outcome in terms of basic level. 2) GENERAL OBJECTIVES OF THE COURSE/ PAPER/:

i) To acquaint with the Prakrit language, its different roots and Grammar. ii) To Study the life and work of Indian ancient Prakrit Authors & Acharya iii) To Study Jain Philosophy written in Prakrit literature iv) To introduce the Literature in Prakrit Language v) To introduce the scientific knowledge in Prakrit Language vi) To study of Modern Indian Languages vii) To inculcate language related skills.

Semester - First Title of the Paper Subject Hard Core - Compulsory Paper HCT 1.1 History of Prakrit Language प्राकृ त भाषेचा इततहास HCT 1.2 Ardhamagadhi-Aagam अर्धमागर्ी आगम HCT 1.3 Nemichandracharya And 'Dravyasangraha' नेमीचंद्राचार्ध आणि 'द्रव्र्संग्रह' DSE (Discipline Specific Elective) - A (Any one) Optional SCT 1.1 Prakrit Shilalekha (Inscriptions) प्राकृ त शिलालेख SCT 1.2 Prakrit Mahakavya प्राकृ त महाकाव्र् SCT 1.3 Anupreksha Dhyan Aani 'Barasanuvekkha' अनप्रु ेक्षा ध्र्ान आणि बारसािुवेक्खा SCT 1.4 Acharya Devsen And His Literature 'आचार्ध देवसेन' आणि तर्ांचे साहहतर् Soft Core - B (Any one) Optional SCT 1.1 Prakrit Katha Sahitya प्राकृ त कथा साहहतर् SCT 1.2 Prakrit Khandkavya प्राकृ त खंडकाव्र् SCT 1.3 Prakrit Vyakaran Sahitya प्राकृ त व्र्ाकरि साहहतर् SCT 1.4 Darshanshastra Aani 'Darshansaar' दिधनिास्त्र आणि 'दिधनसार'

Prakrit - M.A. Part - I [SEM-I & II] CBCS From 2020 M.A. – I (Prakrit) Sem. II

Semester - Second Title of the Paper Subject Hard Core - Compulsory Paper

HCT 1.1 History of Prakrit Literature प्राकृ त साहहतर्ाचा इततहास HCT 1.2 Prakrit Kavya प्राकृ त काव्र् HCT 1.3 Shourseni Aagam िौरसेनी आगम DSE (Discipline Specific Elective) - A (Any one) Optional SCT 1.1 'Haribhadrasuri' And His Literature 'हरीभद्रसरु ी' आणि तर्ांचे साहहतर् SCT 1.2 Prakrit Champu Kavya - 'Kuvalayamala' प्राकृ त चंपकु ाव्र् - 'कु वलर्माला' SCT 1.3 Bhavapahud 'भावपाहुड' SCT 1.4 Introduction of Pali Literature पाली साहहतर्ाचा पररचर् Generic Elective - B (Any one) Optional

OET 1.1 Manuscript Research Method हस्तलिखित ग्रंथ संशोधन प饍धती OET 1.2 Panchastikaya पंचास्स्त्तकार् OET 1.3 'Vibudh Shridhar' and His Literature 'ववबर्ु श्रीर्र' तर्ांचे साहहतर् OET 1.4 'Siddhahemshabdanushasan' 'शस饍र्हेमिब्दानिासनु '

Prakrit - M.A. Part - I [SEM-I & II] CBCS From 2020 PUNYASHLOK AHILYA DEVI HOLKAR SOLAPUR UNIVERSITY School of Languages and Literature PRAKRIT * M.A. Part – I [SEM-I] Choice Based Credit System * w.e.f. 2020-21 Hard Core - Compulsory Paper

HCT 1.1: प्राकृ त भाषेचा इततहास History of Prakrit Language

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs

Unit No. 1 Lectures : 15 i) Origin of Prakrit language and its Development ii) Prakrit Language of Common People and its Format i) प्राकृ त भाषेचा उगम आणि ववकास ii) सामान्र् जनांची प्राकृ त भाषा आणि ततचे स्त्व셂प Unit No. 2 Lectures : 15 i) Importance Ancient Prakrit language ii) Types of Prakrit language. Unit No.3 Lectures : 15

i) प्राकृ त भाषेचे आर्तु नक भाषेवर प्रभाव. ( मराठी, हहंदी, इंग्रजी, उदध…ु इतर्ादी ) II) प्राकृ त भाषा शिकण्र्ाचे फार्दे

Unit No.4 Lectures : 15 i) Prakrit Alphabet ii) Prakrit Phonetics i) प्राकृ त विधमाला, स्त्वर आणि व्र्ंजन ii) प्राकृ त भाषेतील ध्वनीततव

Reference Books 1. Prakrit Bhasha Aur Sahitya Ka Aalochnatmak Itihas : Dr. N.C. Shastri 2. Bhasha Vigyan Evam Bh. Shastra : K. Dwivedi Vis.vidyalaya Pr, Varanasi 3. Prakrit Sahityacha Itihas, G.V.Tagare : MVGNM : Nagpur 4. Jain aagam Sahitya Manan evam Mimasa, Ach.Devendra Muni 5. Prakrit Bhashaonka Vyakaran , Dr. Pischel 6. Prakrit Kavya Saurabh, Dr. Premsuman Jain

HCT 1.2: अर्धमागर्ी आगम Ardhamagadhi Aagam Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Lectures : 15 Introduction of 'Ardhamagadhi' ओळि i) Nature of Ardhamagadhi Prakrit Language ii) Characteristic of Ardhamagadhi i) 'अर्धमागर्ी' भाषा उगम आणि ववकास ii) अर्धमागर्ी भाषेची वैशिष्ट्र्े Unit No. 2 Lectures : 15 'Ardhamagadhi' Literature 'अधधमागधी' साहहत्य i) Introduction of Aagam literature ii) 45 Aagams and there subject i) आगम साहहतर्ाची ओळख ii) 45 आगम आणि तर्ांचे ववषर् Unit No.3 Lectures : 'Aacharang' 'आचारांग' 15 i) Introduction of 'Aacharang' ii) Philosophical Aspect of 'Acharang' i) आचारांग ग्रंथाचा पररचर् ii) आचारांगाचे अध्र्ास्तमक घटक Unit No.4 Lectures : 'Aacharang' text 'आचारांग' मूिपाठ 15 i) Pratham Adhyayan - 'Shastraparidnya' ii) Dvitiya Adhyayan - 'Lokvijay' i) प्रथम अध्र्ार् - 'िस्त्रपररज्ञा' ii) 饍ववतीर् अध्र्ार् - 'लोकववजर्'

Reference Books 1. Aacharang : Aagam Prakashan Samiti, Byavar (Rajsthan) 2. ‘Aayaro’, Jain Vishwa Bharati, Ladnun, (Rajsthan) 3. Introduction to Ardhamagdhi, Dr. Ghatge 4. Jain Sahitya ka Brihat Itihas, PVRI, Varanasi

HCT 1.3: नेमीचंद्राचार्ध आणि 'द्रव्र्संग्रह' Nemichandracharya & Dravyasangraha

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Life And Work of 'Nemichandracharya' Lectures : 15 'आ. नेमीचंद्र' यांचे जीवन आखि कायध i) Literature and Introduction ii) Contribution of Nemichandracharya to Jainagam i) परीचर् आणि साहहतर् ii) 'आ. नेमीचंद्र' र्ांचे जैनागमास र्ोगदान Unit No. 2 'Dravyasangraha' introduction Lectures : 15 द्र핍यसंग्रहाची पररचय / ववशेषता i) Characteristic of language in 'Dravyasangraha' ii) Spiritual Grandeur of 'Dravyasangraha' i) द्रव्र्संग्रहाची भावषक वैशिष्ट्र्े ii) द्रव्र्संग्रहाचे अध्र्ास्तमक वैभव Unit No.3 Lectures : 15 'Dravyasangraha' Text Part I 'आचारांग' i) Gatha- 01 To 30 ii) गाथा 1 ते 30

Unit No.4 Lectures : 15 'Dravyasangraha' Text Part II 'आचारांग' मूिपाठ i) Gatha-31 To 58 ii) गाथा 31 ते 58

Reference Books 1. Dravyasangraha : Acharya Nemichandra 2. Shaurseni Prakrit Bhasha Sahitya Ka Sankshipta Itihas, Dr. Rajaram Jain 3. Shaurseni Prakrit Bhasha Aur Vyakaran, Dr. Udaychandra Jain 4. Jain Sahitya ka Brihat Itihas, PVRI, Varanasi 5. Prakrit Sahitya Ka Itihas: G.V.Tagare : MVGNM : Nagpur

SCT 1.1: प्राकृ त शिलालेख Prakrit Shilalekh (Inscription)

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Introduction of Shilalekh Lectures : 15 लशिािेिांची ओळि i) Mediums of Inscription ii) Scripts and Languages of Prakrit Incriptions i) आलेख आणि तर्ांची माध्र्मे ii) प्राकृ त आलेखांची भाषा आणि शलपी Unit No. 2 Samrat Ashok & Girnar Shilalekh Lectures : 15 सम्राट अशोक आखि त्यांचे लशिािेि i) Samrat Ashok and his Times ii) Girnar Shilalekh i) सम्राट अिोक आणि तर्ांचा काळ ii) गगरनार शिलालेख Unit No.3 Samrat Kharvel And His Shilalekh Lectures : 15 सम्राट िारवेि आखि हाथीग ंफा लशिािेि i) Samrat Kharvel and his Times ii) Hathi gumpha shilalekh i) सम्राट खारवेल आणि तर्ांचा काळ ii) हाथीगुंफा शिलालेख Unit No.4 Lectures : 15 Prakrit Inscription प्राकृ त लशिािेि i) Functional and Social Principles in Prakrit Inscriptions ii) Spiritual Principles In Prakrit Inscriptions i) शिलालेख र्ांमर्ील सामास्जक व व्र्ावहाररक ततव ii) शिलालेखातील अध्र्ास्तमक ततव

Reference Books 1. Purabhilekhvidya, Dr. Shobhana Gokhale, Continental Publ., Pune 2. Prakrit Bha. Aur Sahitya Ka Aloc. Iti, Dr. N.C. Shastri, Tara B Ag, Varanasi 3. Prakrit Sahity Ka Itihas : Dr.J.C.Jain: Choukhamba Prakashan:Varanasi 4. Prakrit Sahityacha Itihas,Dr. G.V. Tagare, MVGNM, Nagpur 5. Pandulipi Vidnyan, Dr. Satyendra, Rajsthan Hindi Granth, Jaipur 6. Bhartiya Puralipividya, Dr.Krishnadatta Vajpayee

SCT 1.2: प्राकृ त महाकाव्र् Prakrit Epic

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Epic Format & Types Lectures : 15 महाका핍य स्व셂प व प्रकार i) महाकाव्र्ांचे स्त्व셂प ii) महाकाव्र्ांची वैशिष्ट्र्े Unit No. 2 Lectures : 15 Prakrit Epic Development प्राकृ त महाक핍यांचा ववकास i) महाकाव्र्ांचा साहहस्तर्क ववकास ii) प्राकृ त महाकाव्र्ांचे प्रकार Unit No.3 Lectures : 15 Prakrit Epic Literature प्राकृ त महाका핍य साहहत्य

i) प्राकृ त महाकाव्र् साहहतर् रचनाकार ii) महाकाव्र् रचनांचा पररचर् Unit No.4 Gaudvaho Introduction & Text Lectures : 15 गउडवहो i) गउडवहो रचनाकार, काल, वैशिष्ट्र्े ii) गउडवहो तनवडक गाथा

Reference Books 1. Gaudvaho, Rampanivad, Continental Publ., Pune 2. Prakrit Bha. Aur Sahitya Ka Aloc. Iti, Dr. N.C. Shastri, Tara B Ag, Varanasi 3. Prakrit Sahity Ka Itihas : Dr.J.C.Jain: Choukhamba Prakashan:Varanasi 4. Prakrit Sahityacha Itihas,Dr. G.V. Tagare, MVGNM, Nagpur

SCT 1.3 : अनुप्रेक्षा-ध्र्ान आणि 'बारसािुवेक्खा' Anupreksha-Dhyan & Barasanuvekkha

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Anupreksha Lectures : 15 'अन प्रेक्षा'

i) अनुप्रक्षेच े स्त्व셂प ii) अनुप्रक्षेची वैशिष्ट्र्े Unit No. 2 Lectures : 15 Dhyan 鵍यान iii) ध्र्ानाचे स्त्व셂प iii) ध्र्ानाची वैशिष्ट्र्े Unit No.3 Lectures : 15 Barasanuvekkha Introduction 'बारसाि वे啍िा' ग्रंथ पररचय

i) 'काततकध े र्ानुप्रेक्षा' रचनेचा पररचर् ii) रचनाकार पररचर् व साहहतर् जीवन, ववषर्वस्त्तु व वैशिष्टठर्े Unit No.4 Lectures : 15 Barasanuvekkha Text 'बारसाि वे啍िा' गाथा i) मंगलाचरि, अतनतर्, अिरि, एकतव, अन्र्तव, संसार व लोक - गाथा 1 ते 42 ii) अिुगच, आस्रव, संवर, तनजधरा, र्मध व बोगर्दलु धभ - गाथा 43 ते 91

Reference Books 1. Jain Sahitya Ka Bruhat Itihas, Parshwanath Vidyashram Shodh Sansthan, Varanasi. 2. Barsanuvekha, Jain Sanskruti Sangh, Solapur. 3. Kartikeyanupreksha, Shri Mahaveer Dnyanopasana Samiti, Karanja. 4. Prakrit Sahityacha Itihas,Dr. G.V. Tagare, MVGNM, Nagpur

SCT 1.4 : 'आ.देवसेन' आणि तर्ांचे साहहतर् Acharya Devsen & his Literature

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Acharya Devasen Introduction Lectures : 15 'आचायध देवसेन' यांचा पररचय i) जीवन व कालखंड ii) साहहस्तर्क र्ोगदान Unit No. 2 Literaturary Importance Lectures : 15 साहहत्त्यक वैलशष्ठ्ये

i) साहहतर्ाची ववषर्वस्त्तू ii) वैशिष्ट्र्े Unit No.3 Aradhanasar Introduction Lectures : 15 आराधनासार गाथा

iii) 'आरार्नासार' रचनेचा पररचर्, ववषर्वस्त्तु व वैशिष्टठर्े iv) तनवडक गाथा Unit No.4 Tatwasar Text Lectures : 15 ' तत्वसार ' गाथा

i) 'तत्त्वसार' रचनेचा पररचर्, ववषर्वस्त्तु व वैशिष्टठर्े ii) तनवडक गाथा

Reference Books 1. Jain Sahitya Ka Bruhat Itihas, Parshwanath Vidyashram Shodh Sansthan, Varanasi. 2. Barsanuvekha, Jain Sanskruti Sangh, Solapur. 3. Aradhanasar, Jivraj Jain Granthamala, Solapur. 4. Tatwasar, Bhartiya Dnyanpeeth, Lodhi Road, New Delhi

OET 1.1 : प्राकृ त कथा साहहतर् व वसुदेवहहडं ी Prakrit Fiction (Story Literature) & Vasudevhindi

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Development of Literature Lectures : 15 साहहत्य परंपरेचा ववकास

i) ऐततहाशसक पार्शवभध ूमी व िैली ii) ववषर् वस्त्तू िैली, प्रभाव Unit No. 2 Prakrit Fiction Introduction Lectures : 15 कथा साहहत्याचा पररचय i) प्राचीन कथा साहहतर् रचनाकार, रचना ii) मध्र्र्ुगीन कथा साहहतर् रचनाकार Unit No.3 Vasudevhindi Lectures : 15 वस देव हहंडी

v) 'वसुदेवहहडं ी' रचनाकार पररचर् vi) रचनेची वैशिष्टठर्े Unit No.4 Vasudevhindi Selective Stories Lectures : 15 वस देव हहंडी तनवडक कथा

iii) 'वसुदेवहहडं ी' कथा पररचर्, ववषर्वस्त्तु iv) तनवडक कथा

Reference Books 1. Jain Sahitya Ka Bruhat Itihas, Parshwanath Vidyashram Shodh Sansthan, Varanasi. 2. Barsanuvekha, Jain Sanskruti Sangh, Solapur. 3. Aradhanasar, Jivraj Jain Granthamala, Solapur. 4. Vasudevhindi, Ed. Ranjandevsooridev, Delhi Publication House, Delhi

OET 1.2 : प्राकृ त खंडकाव्र् व कंसवहो Prakrit Volume Poetry & Kamsavaho

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Prakrit Volume Poetry Development Lectures : 15 िंड का핍य साहहत्त्यक ववकास i) उ饍गम व ववकास ii) खंडकाव्र् वैशिष्ट्र्े Unit No. 2 Prakrit Volume Poetry Introduction Lectures : 15 प्राकृ त िंडका핍य पररचय i) साहहतर् रचनाकार ii) रचना Unit No.3 Kamsavaho Introduction Lectures : 15 कंसवहो पररचय vii) 'कंसवहो' रचनाकार पररचर् viii) रचनेची वैशिष्टठर्े Unit No.4 Kamsavaho Selective Part Lectures : 15 कंसवहो गाथा

v) 'वसुदेवहहडं ी' कथा पररचर्, ववषर्वस्त्तु vi) तनवडक गाथा

Reference Books 1. Jain Sahitya Ka Bruhat Itihas, Parshwanath Vidyashram Shodh Sansthan, Varanasi. 2. Barsanuvekha, Jain Sanskruti Sangh, Solapur. 3. Aradhanasar, Jivraj Jain Granthamala, Solapur. 4. Kamsavaho, Ed. Ranjandevsooridev, Delhi Publication House, Delhi

OET 1.3 : प्राकृ त व्र्ाकरि साहहतर् Prakrit Grammar Literature

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Development of Indian Languages Lectures : 15 भारतीय भाषांचा ववकास i) उ饍गम व ववकास ii) भारतीय भाषांची वैशिष्ट्र्े Unit No. 2 Ancient Indian Grammar Lectures : 15 प्राचीन भारतीय 핍याकरि शास्र i) व्र्ाकरि रचनाकार ii) ववववर् रचना Unit No.3 Prakrit Grammar Literature Lectures : 15 प्राकृ त 핍याकरि साहहत्याचे स्थान

i) प्राकृ त व्र्ाकरि रचनाकार पररचर् ii) काल व वैशिष्ट्र्े Unit No.4 Prakrit Vyakaran Granth Lectures : 15 प्राकृ त 핍याकरि ग्रंथ iii) रचनेची वैशिष्ट्र्े iv) ववववर् व्र्ाकरि ग्रंथ

OET 1.4 : दिधनिास्त्र आणि दिधनसार Philosophy And Darshanshastra

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Development of Indian Philosophy Lectures : 15 भारतीय दशधनशास्राचा ववकास i) उ饍गम व ववकास ii) भारतीर् दिधन िास्त्राची वैशिष्ट्र्े व प्रभाव Unit No. 2 Ancient Indian Philosophy Lectures : 15 भारतीय दशधन शास्र i) अन्र् भारतीर् दिधने ii) जैन दिधन िास्त्रे व वैशिष्ट्र्े Unit No.3 Darshansar Granth Lectures : 15 दशधन साहहत्यात दशधनसारचे स्थान i) दिधनसार रचनाकार पररचर् ii) दिधनसार काल व ववभाग Unit No.4 Darshansar Granth Lectures : 15 दशधनसार ग्रंथ i) रचनेची वैशिष्ट्र्े ii) तनवडक गाथा

Reference Books 1. Jain Sahitya Ka Bruhat Itihas, Parshwanath Vidyashram Shodh Sansthan, Varanasi. 2. Barsanuvekha, Jain Sanskruti Sangh, Solapur. 3. Aradhanasar, Jivraj Jain Granthamala, Solapur. 4. Darshansar, Ed. Hiralal Jain, Bhartiya Dnyanpeeth, New Delhi

Prakrit - M.A. Part - I [SEM-I & II] CBCS From 2020 PUNYASHLOK AHILYA DEVI HOLKAR SOLAPUR UNIVERSITY School of Languages and Literature PRAKRIT * M.A. Part – I [SEM-II] Choice Based Credit System * w.e.f. 2020-21 Hard Core - Compulsory Paper

HCT 2.1: प्राकृ त साहहत्याचा इततहास History Of Prakrit Literature

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Prakrit Literature Lectures : 15 प्राकृ त साहहत्य i) Introduction Of Prakrit Literature ii) Various Prakrit Composition

i) प्राकृ त साहहतर्ाचा पररचर् ii) प्राकृ त साहहतर्ातील रचना Unit No. 2 Classification of Prakrit Lit. Linguistics Lectures : 15 प्राकृ त साहहत्त्यक भाषा व वगीकरि i) Intoduction to Ardhmagdhi, Magadhi, Shourseni Literature ii) Maharashtri, Paisachi and Apabhransh Literature i) अर्धमागर्ी मागर्ी आणि िौरसेनी साहहतर्ाचा पररचर् ii) महाराष्टरी पैिाची आणि अपभ्रंि साहहतर्ाचा पररचर् Unit No.3 Prakrit in Dramatic Compositions Lectures : 15 नाट्य साहहत्यातीि प्राकृ त रचना i) Prakrit in Play Literature ii) Prakrit Dialogues of Various Characters in play.

i) ना्र् साहहतर्ातील प्राकृ त ii) ना्र् साहहतर्ातील प्राकृ त पारे व संवाद Unit No.4 Prakrit ‘Sattaka’ Literatures Lectures : 15 प्राकृ त सट्टक साहहत्य i) Intoduction to ‘Sattaka’ Literatureii) ii)Literary ‘Sattaka’ Books i) स्टक साहहतर्ाचा पररचर् ii) स्टक साहहतर् रचना

Reference Books 1. Shou. Prakrit Bhasha Sahitya Ka Sankshipta Iti., Dr. Rajaram Jain 2. Shaurseni Prakrit Bhasha Aur Vyakaran, Dr. Udaychandra Jain 3. Prakrit Sahity Ka Itihas: Dr.J.C.Jain: Choukhamba Pra. : Varanasi 4. Apabhransh Bhasha Aur Sahitya Itihas, Dr. Devendrakumar Jain 5. Mricchhakatikam : Shudrak, Choukhamba Sur. Praka., Varanasi 6. Abhigyanshakuntalam, Kalidasa: Diamond Pocket Books, Delhi

HCT 2.2: प्राकृ त का핍य साहहत्य Prakrit Poetry

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Prakrit Poetic Literature Lectures : 15 प्राकृ त का핍य i) Intoduction to History of Prakrit Poetic Compositions ii) Asthetics of Prakrit Poetic Compositions i) प्राकृ त काव्र् साहहतर्ाचा पररचर् ii) प्राकृ त काव्र्ातील रचना आणि वगीकरि Unit No. 2 Prakrit ‘Mahakavya’ Lectures : 15 प्राकृ त महाका핍य i) Introduction to Prakrit Mahakavya ii) History and characteristic of Prakrit Mahakavya i) महाकाव्र्ाची वैशिष्ट्र्े आणि इततहास ii) महाकाव्र्ांचा पररचर् Unit No.3 Prakrit ‘Khandkavyas’ Lectures : 15 प्राकृ त िण्डका핍य i) Introduction to Prakrit khandakavya ii) History and characteristic of Prakrit khandakavya i) खंडकाव्र्ांचा इततहास आणि वैशिष्ट्र्े ii) खंडकाव्र्ांचा पररचर् Unit No.4 Prakrit ‘Muktak kavya’ Lectures : 15 प्राकृ त म 啍तक का핍य i) History and characteristic of Prakrit Muktakakavya ii) Introduction to Prakrit Muktakakavya i) मुक्तक काव्र्ांचा इततहास आणि वैशिष्ट्र्े ii) मुक्तक काव्र्ांचा पररचर् Reference Books 1. Pra. Bh. Aur Sa. Ka Aalo. Iti: Dr. N.C. Shastri, Tara Book Ag., VRN 2. Prakrit Sahityacha Itihas: G.V.Tagare : MVGNM : Nagpur 3. Gathasaptashati: Mahakavi Haal: Prakrit Bharti Academy, Jaipur 4. Vajjalaggam : Vishwanath Pathak : PVRI Varanasi 5. Prakrit evam Apabhransh Sahitya ka Itihas: Dr.L.B. Ram Anant 6. Apabhransha Rachana Saurabh : Dr. K.C. Sogani

HCT 2.3: िौरसेनी आगम Shourseni Aagam

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Lectures : 15 Succession परंपरा i) History, Succession and Development ii) Classification and characteristic facts of ‘Aagamas’ i) िौरसेनी आगमांचा उदगम परंपरा व इततहास ii) आगमांचे वगीकरि व वैशिष्ट्र्े Unit No. 2 Tradition of Acharya Lectures : 15 आचायध परंपरा i) Acharya Dharasen ii) Acharya Veerasen i) आचार्ध र्रसेन ii) आचार्ध वीरसेन Unit No.3 Introduction to Agamas Lectures : 15 आगम ग्रंथांचा पररचय i) ‘Shatkhandagam’ etc. ii) Commentaries on ‘Shatakhandagam’ i) 'षटखंडागम' ii) ‘षटखंडागम’ ग्रंथावरील व्र्ाख्र्ा व हटका साहहतर् Unit No.4 Shivarya and Bhagawati Aaradhana Lectures : 15 आ. लशवायध आखि भगवती आराधना i) Acharya ‘Shivarya’, life and his Literature ii) ‘Bhagwati Aaradhana’, (Gatha 774 to 885 i) आचार्ध शिवार्ध जीवन आणि कृ तत ii) भ. आरार्ना ( गाथा 774 ते 885 ) Reference Books 1. Prakrit Bhasha Aur Sahitya Ka Alo. Itihas: Dr. NC Shastri 2. Mahaveer aur unaki Aacharya Parampara: Dr.N.C. Shastri 3. Shatkhandagam: JSSS, Solapur 4. Bhagwati Aaradhana: 5. Jain Granth Prashasti Sangrah: P. Jain : Veer S. Mandir, Delhi 6. Shou. Prakrit Bhasha Sahitya ka Sankshipt Iti.: Dr. Rajaram Jain 7. Shaurseni Prakrit Bhasha aur Vyakaran: Dr. P.S. Jain

SCT 2.1: हरीभद्रसरु ी आणि तर्ांचे साहहतर् Haribhadrasuri and His Literature

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Life History-Haribhadra and his Contri. Lectures : 15 हरीभद्रस री यांचे जीवन i) Introduction ii) Literature i) हररभद्रसूरी र्ांचा जीवन पररचर् ii) हररभद्रसूरी र्ांचा साहहतर् पररचर् Unit No. 2 Lectures : 15 Stories हरीभद्रस री यांचे कथा साहहत्य i) Introduction to ‘Dhurtakhyan’ ii) Chapter 4 & 5 i) ‘समराहदतर्कहा'चा पररचर् ii) मूलपाठ - चररर्संगहिीगाहाओ (गाथा 1 ते 30) Unit No.3 Lectures : 15 Poetry हरीभद्रस री यांचे का핍य साहहत्य i) Introduction to ‘Dhurtakhyan’ ii) Chapter 4 & 5 i) ‘र्तु ाधख्र्ान’ पररचर् ii) अध्र्ार् - 4 & 5 Unit No.4 Philosophical Literature Lectures : 15 हरीभद्रस री यांचे तत्वज्ञान ववषयक साहहत्य i) Special Study of ‘Shadadarshanasamucchaya’ ii) Opinions on ‘Shadadarshanasamucchaya’ i) ‘षड्दिनध समु楍चर्’ ग्रंथाचा वविेष अभ्र्ास ii) ‘षड्दिनध समु楍चर्’ ग्रंथ ववषर्क ववववर् मते Reference Books 1. Prakrit Sahitya Ka Itihas: Dr.J.C.Jain : Chou. Publ., Varanasi 2. Shadadarshanasamucchaya: Dr.M.k. Jain: Bharatiya Gyan., Delhi 3. Dhurtakhyan: Jinvijay Muni: Bharatiya Vidya Bhawan, Mumbai 4. Samaradityakaha: Dr. R.C. Jain: Bharatiya Gyanpeeth, Delhi 5. Haribhadrasuri ka Jain Dharma Mein Yogdan, Dr.Darshanprabha 6. Jain Sahitya ka Brihat Itihas, Parshwanath Vidyapeeth, Varanasi 7. Jain Aagam Manan Evam Mimansa, Acharya Devendra Muni

SCT 2.2: प्राकृ त चंपकु ाव्र् 'कु वलर्माला' Prakrit Champukavya Kuvalayamala

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Champukavya Concept Lectures : 15 चपं का핍य संक쥍पना i) Introduction ii) Literature Speciality i) चपं ुकाव्र् साहहतर् प्रकाराचा पररचर् ii) वैशिष्ट्र्े Unit No. 2 Selected Prakrit Champukavya Lectures : 15 प्राकृ त चपं का핍य रचना i) Champukavya Writters ii) Different Champukavya i) चपं ू रचनाकार व प्रभाव ii) ववववर् सहहतर्रचना Unit No.3 Kuvalaymala Introduction Lectures : 15 'क वियमािा' पररचय

i) कु वलर्माला रचनाकार पररचर् ii) कु वलर्माला काल व प्रकरि Unit No.4 Kuvalaymala Selected Gatha Lectures : 15 'क वियमािा' तनवडक प्रकरि i) रचनेची वैशिष्ट्र्े ii) तनवडक गाथा

Reference Books 1. Prakrit Sahitya Ka Itihas: Dr.J.C.Jain : Chou. Publ., Varanasi 2. Shadadarshanasamucchaya: Dr.M.k. Jain: Bharatiya Gyan., Delhi 3. Kuvalayamala: Ed. Premsuman Jain, Vidya Prakashan, Udaipur 4. Jain Sahitya ka Brihat Itihas, Parshwanath Vidyapeeth, Varanasi 7. Jain Aagam Manan Evam Mimansa, Acharya Devendra Muni

SCT 2.3: भावपाह ड Bhavpahud

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Bhavpahud Introduction Lectures : 15 ' भावपाह ड ' पररचय

i) भावपाहुड रचनाकार पररचर् ii) भावपाहुड काल व अन्र् रचना Unit No. 2 Bhavpahud Specialities Lectures : 15 ' भावपाह ड ' वेलशष्ठट्ये

i) भावपाहुड रचनेची वैशिष्ट्र्े ii) भावपाहुड रचनेची भाषािैली Unit No.3 Bhavpahud Selected Gatha I Lectures : 15 ' भावपाह ड ' तनवडक गाथा 1

i) भावपाहुड रचनेची ववभागिी ii) भावपाहुड तनवडक गाथा 01 ते 50 Unit No.4 Bhavpahud Selected Gatha II Lectures : 15 ' भावपाह ड ' तनवडक गाथा 2

i) भावपाहुड रचनेतील संदेि ii) भावपाहुड तनवडक गाथा 51 ते 100

Reference Books 1. Prakrit Sahitya Ka Itihas: Dr.J.C.Jain : Chou. Publ., Varanasi 2. Shadadarshanasamucchaya: Dr.M.k. Jain: Bharatiya Gyan., Delhi 3. Jain Sahitya ka Brihat Itihas, Parshwanath Vidyapeeth, Varanasi 4. Bhavpahud, Ed. Hiralal Jain, Prakrit Text Society 5. Bhavpahud, Ed. Hukumchand Bharilla, Jaipir

SCT 2.4: अपभ्रंष प्राकृ त व पउमचररयं Apabransha Prakrit And Paumachariyam

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Apabransha Prakrit Introduction Lectures : 15 अपभ्रंष प्राकृ त पररचय

i) ववववर् प्राकृ त पररचर् ii) कालानु셂प प्राकृ त भाषेतील पररवतधने व अपभ्रंष Unit No. 2 Apabransha Prakrit Features Lectures : 15 अपभ्रंष प्राकृ त वैलशष्ठट्ये i) अपभ्रंष भाषेची वैशिष्ट्र्े ii) क्षेरभेदानुसार ववववर् प्राकृ त अपभ्रंष Unit No.3 Apabransha Prakrit Mahakavi Pushpadant Lectures : 15 अपभ्रंष प्राकृ त महाकवी प ष्ठपदंत

i) आचार्ध परंपरेत पुष्टपदंतांच े स्त्थान ii) काल व गु셁 परंपरा Unit No.4 Paumachariyam Lectures : 15 ' पउमचररयं ' तनवडक गाथा i) पउमचररर्ं रचनेची वैशिष्ट्र्े ii) पउमचररर्ं सगध 1

OET 2.1 : हस्तलिखित ग्रंथ संशोधन प饍धती Manuscript Research Method

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Lekhan Padhati Vikas Lectures : 15 िेिन प饍धती ववकास i) लेखन प饍र्तीचा इततहास ii) लेखनातील बदल Unit No. 2 Different mediums Lectures : 15 लेखनाची ववववर् माध्र्मे i) िीला, काष्टठ इ. कठोर माध्र्म ii) ताडपर, भूजपध र, कागद इ. लवगचक माध्र्म Unit No.3 Importance of Tadpatra Grantha Lectures : 15 ताडपर ग्रंथांची मोलिकता i) ताडपर ग्रंथ, उपलब्र् स्त्थान, ववषर् ii) ताडपर ग्रंथ व आंतराधष्टरीर् महत्त्व Unit No.4 Tadpatra Grantha Handaling & Preservation Lectures : 15 ताडपर ग्रंथांची संरक्षि प饍धती i) ताडपर ग्रंथ संरक्षि उपार् व प饍र्ती ii) ताडपर ग्रंथ जतनासाठी डडस्जटलार्जेिन

Reference Books 1. Purabhilekhvidya, Dr. Shobhana Gokhale, Continental Publ., Pune 2. Prakrit Bha. Aur Sahitya Ka Aloc. Iti, Dr. N.C. Shastri, Tara B Ag, Varanasi 3. Prakrit Sahity Ka Itihas : Dr.J.C.Jain: Choukhamba Prakashan:Varanasi 4. Prakrit Sahityacha Itihas,Dr. G.V. Tagare, MVGNM, Nagpur 5. Hastalikhit sanrakshan, Shrinand Bapat, Bhandarkar Institute, Pune

OET 2.2: पंचात्स्तकाय Panchastikaya

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Panchastikaya Introduction Lectures : 15 ' पंचात्स्तकाय ' पररचय i) पंचास्स्त्तकार् रचनाकार पररचर् ii) पंचास्स्त्तकार् काल व अन्र् रचना Unit No. 2 Panchastikaya Specialities Lectures : 15 ' पंचात्स्तकाय ' वैलशष्ठट्ये i) पंचास्स्त्तकार् रचनेची वैशिष्ट्र्े ii) पंचास्स्त्तकार् रचनेची भाषािैली Unit No.3 Panchastikaya Selected Gatha I Lectures : 15 ' पंचात्स्तकाय ' तनवडक गाथा 1 i) पंचास्स्त्तकार् रचनेची ववभागिी ii) पंचास्स्त्तकार् तनवडक गाथा 01 ते 50 Unit No.4 Panchastikaya Selected Gatha II Lectures : 15 ' पंचात्स्तकाय ' तनवडक गाथा 2 i) पंचास्स्त्तकार् रचनेतील संदेि ii) पंचास्स्त्तकार् तनवडक गाथा 51 ते 100

Reference Books 1. Prakrit Sahitya Ka Itihas: Dr.J.C.Jain : Chou. Publ., Varanasi 2. Shadadarshanasamucchaya: Dr.M.k. Jain: Bharatiya Gyan., Delhi 3. Jain Sahitya ka Brihat Itihas, Parshwanath Vidyapeeth, Varanasi 4. Panchastikaya, Ed. Hiralal Jain, Prakrit Text Society 5. Panchastikaya, Ed. Hukumchand Bharilla, Jaipir

OET 2.3: ववब ध श्रीधर व त्यांचे साहहत्य Vibudha Shridhar and his Literature

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Life History-Vibudha Shridhar Lectures : 15 ववब धश्रीधर यांचे जीवन

i) ववबुर् श्रीर्र रचनाकार पररचर् ii) ववबुर् श्रीर्र काल व गु셁परंपरा Unit No. 2 Lectures : 15 Vibudha Shridhara’s Literature ववब ध श्रीधर साहहत्त्यक वैलशष्ठट्ये

i) ववबुर् श्रीर्र र्ां楍र्ा साहहतर्ाचा पररचर् ii) ववबुर् श्रीर्र र्ां楍र्ा साहहतर्ाची वैशिष्ट्र्े Unit No.3 Lectures : 15 Vibudha Shridhara’s Pasanahcharitam पासिाहचररतं i) पासिाहचररतं रचनेची ववभागिी व वैशिष्ट्र्े ii) पासिाहचररतं तनवडक गाथा 01 ते 50 Unit No.4 Lectures : 15 Vibudha Shridhara’s Bhavisayattakaha भवीसयत्तकहा i) भववसर्त्तकहा रचनेची ववभागिी व वैशिष्ट्र्े ii) भववसर्त्तकहा तनवडक प्रकरि

Reference Books 1. Prakrit Sahitya Ka Itihas: Dr.J.C.Jain : Chou. Publ., Varanasi 2. Shadadarshanasamucchaya: Dr.M.k. Jain: Bharatiya Gyan., Delhi 3. Jain Sahitya ka Brihat Itihas, Parshwanath Vidyapeeth, Varanasi 4. Bavisyattakaha, Ed. Rajaram Jain, Prakrit Text Society 5. Pasnahcharitam, Ed.Jainendra Jain, Delhi

Prakrit - M.A. Part - I [SEM-I & II] CBCS From 2020

PUNYASHLOK AHILYA DEVI HOLKAR SOLAPUR UNIVERSITY School of Languages and Literature PRAKRIT * M.A. Part – I [SEM-II] Choice Based Credit System * w.e.f. 2020-21 Generic Elective (Any one) Opt - A (Any one) Optional

OET 2.4: लस饍धहेमश녍दान शासन Siddhhemshabdanushasan

Max. Mark: 80 Total Lectures: 60 hrs Unit No. 1 Siddhahemshabadanushasan Writter Lectures : 15 ' लस饍धहेमश녍दानश ासन ' पररचय i) हेमचंद्राचार्ध - रचनाकार पररचर् ii) शस饍र्हेमिब्दानुिासन रचनाकाल व अन्र् रचना Unit No. 2 Siddhahemshabadanushasan Subject Lectures : 15 'लस饍धहेमश녍दान शासन'मधीि 핍याकरि ववषय

i) संस्त्कृ त व्र्ाकरि ii) ववववर् प्राकृ तांचे व्र्ाकरि Unit No.3 Siddhahemshabadanushasan Importance Lectures : 15 'लस饍धहेमश녍दान शासन' मधीिवखिधत 핍याकरि वैलशष्ठट्ये

i) शस饍र्हेमिब्दानुिासन प्राकृ त वैशिष्ट्र्े ii) शस饍र्हेमिब्दानुिासन तनवडक सूर Unit No.4 Siddhahemshabadanushasan Sootra Lectures : 15 'लस饍धहेमश녍दान शासन' सूर i) अध्र्ार् 8 वा ii) शस饍र्हेमिब्दानुिासन तनवडक सूर

Reference Books 1. Prakrit Sahitya Ka Itihas: Dr.J.C.Jain : Chou. Publ., Varanasi 2. Shadadarshanasamucchaya: Dr.M.k. Jain: Bharatiya Gyan., Delhi 3. Jain Sahitya ka Brihat Itihas, Parshwanath Vidyapeeth, Varanasi 4. siddhahemshabdanushasan, Ed. Ranjandevsoori, Prakrit, Vaishali Bihar

Prakrit - M.A. Part - I [SEM-I & II] CBCS From 2020