9,39 MB | 176 S
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Sekans Sinema Kültürü Dergisi Mayıs 2016, Sayı e2, Ankara © Sekans Sinema Grubu Tüm Hakları Saklıdır. Sekans Sinema Kültürü Dergisi ve sekans.org içeriği Sekans Sinema Grubu ve yazarlardan izin alınmaksızın kullanılamaz. [email protected] http://www.sekans.org Yayın Yönetmeni Altuğ Kaan Paçacı [email protected] Tasarım Cem Kayalıgil [email protected] Tansu Ayşe Timuçin [email protected] Web Uygulama Ayhan Yılmaz [email protected] Kapak Düzenleme Seda Usubütün [email protected] Kapak Fotoğrafı Vale Abraão, Manoel de Oliveira, 1993 Katkıda Bulunanlar Öktem Aykut, Çiğdem Borucu Erdoğan, Gökhan Erkılıç, Ulaş Başar Gezgin, Sanjoy Ghosh, Gökhan Gökdoğan, Dilan İlhan, Aytül Kaplan, Elif Rongen Kaynakçı, Dila Naz Madenoğlu, İlker Mutlu, Can Öktemer, Osman Özarslan, Esra Özban, Azmi Recep Özdaş, Ebru Akay Pepedil, Halil Sanbur, Mine Tezgiden, Meryem Yavuz Bu elektronik dergi, bir Sekans Sinema Grubu ürünüdür. ÖNSÖZ Bahar geldi. Grubun raflar için hazırlayıp ekranlara ektiği ikinci sayısı da çiçek açıyor. Uzundur baharı beklediği için ilkinin hemen ardından filiz verdi. Bu sayımızın eleştiri bölümünde son dönemin ilgi çekici filmlerinden Clouds of Sils Maria (Assayas) geçen zamanın bizde bıraktığı tortularla, Mommy (Dolan) bireysel özgürlük-toplumsal baskı ikilemiyle, Seidl’ın Paradise üçlemesi hakikatimizi anlatan cehennemiyle, Kabile (Slaboshpytskiy) Ukrayna tarihi eşliğinde ele alınıyor. Ana söyleşideki konuğumuz Elif Rongen Kaynakçı, film arşivleri ve arşivcilik üzerine bu alanda çalışmak isteyenler için ilham verebilecek tecrübelerini paylaşıyor. Rus Sinemasında Güncel Manifesto, ülkemizde her zaman takipçisi olan Rus sinemasındaki güncel gelişmeleri takip etmek isteyenler için önemli bir yazı. Meryem Yavuz’la görüntü yönetimi üzerine yaptığımız söyleşi, özellikle kısa filmle uğraşan herkesin okumadan geçmek istemeyeceği nitelikte. Çözümleme bölümünde Açlık Oyunları serisinin ilk üç filmi politik psikoloji bağlamında incelenerek filmin siyasî tarihle bağlantıları ortaya çıkarılıyor. Yerli film eleştirisinde genellikle kısa beğeni cümleleriyle geçiştirilen bir alan olan sinemanın müziği, Şarkı Söyleyen Kadınlar filmiyle tartışmaya açılıyor. Ardından gelen Nick Cave’in Kurmaca Dünyası Üzerinde 20.000 Gün, müziğin sesini daha da açarak Cave’in iç ritmiyle birleştiriyor. Anı/nostalji bölümünde, Nubar Terziyan özelinde anlatılan Yeşilçam’daki gayrimüslimlerin durumu, yakın dönem siyasi tarihimiz için önemli sorulara kapı açıyor. Geçtiğimiz sene kaybettiğimiz Manoel de Oliviera tanıklıklar ve kendi sözleriyle; bir yıl arayla ellinci yaşına basmış Haremde Dört Kadın (Refiğ) ve Son Kuşlar (Tokatlı) hafızamızı tazeleyecek birer yazıyla anılıyor. Festival bölümümüzde, uluslararası film festivallerine kısa bir bakış atılmakla kalınmıyor, onlarla bağımızın da altı çiziliyor. Baharı güzel kılan beraber kutlamaktır; yorum yağmurunuz topraktan daha cesaretli çıkmamızı sağladı. Her damlasına teşekkürler. Yazın kurak geçmeyeceğine artık emin olabiliriz. Altuğ Kaan Paçacı İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ 2 İÇİNDEKİLER 3 ELEŞTİRİ Bulutlar Kayıp Gider Zaman da Öyle… 5 Clouds of Sils Maria, Olivier Assayas Dilan İlhan Delilere Özgürlük! Mommy Filminde Özgürlüğün Ütopik Hali 16 Mommy, Xavier Dolan Dila Naz Madenoğlu Avrupa’da Bir Hayalet: Ulrich Seidl ve Cehennem Yanığı: Paradise 24 Paradise Üçlemesi, Ulrich Seidl A. Recep Özdaş Kabile 30 Tribe, Myroslav Slaboshpytskiy Osman Özarslan ANA SÖYLEŞİ Elif Rongen Kaynakçı 39 Esra Özban KURAM YORUM Rus Sinemasında Güncel Manifesto: Yeni Naturalist Gerçekçi Belgesel Sinema 51 Öktem Aykut KISA Meryem Yavuz’la Kısa Filmde Görüntü Yönetimi… 69 Mine Tezgiden ÇÖZÜMLEME Açlık Oyunları’nın Politik Psikolojisi 78 Ulaş Başar Gezgin SİNEMANIN MÜZİĞİ “Ne İçindeyim Zamanın, Ne de Büsbütün Dışında”: 98 Şarkı Söyleyen Kadınlar ve Arvo Pärt Çiğdem Borucu Erdoğan BELGESEL Nick Cave’in Kurmaca Dünyası Üzerinde 20.000 Gün 111 Seda Usubütün ANI/NOSTALJİ Nubar Terziyan ve Yeşilçam'da Gayrimüslimler 127 Can Öktemer ANISINA Manoel Candido Pinto de Oliveira (1908-2015) 136 Seda Usubütün 50. YAŞINDA Haremde Dört Kadın 141 İlker Mutlu Son Kuşlar 151 İlker Mutlu FESTİVAL Uluslararası Film Festivalleri: Kısa Bir Bakış 163 Sanjoy Ghosh SİNEMA KİTAPLIĞI 170 Hayatımın Filmleri François Truffaut, Alfa Yayıncılık 2015 Gökhan Gökdoğan Modern Zamanın Akışında Sinema Sanatı Mehmet Öztürk, Doğu Kitabevi 2015 F. Aytül Kaplan Sinema ve Psikanaliz 2- Kayıp ve Zaman Özden Terbaş, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları 2015 Seda Usubütün ---- ---- Clouds of Sils Maria / Sils Maria: Ve Perde Olivier Assayas Senaryo: Olivier Assayas Yorick Le Saux Gabriella Ausonio Kurgu: Marion Monnier Oyuncular: - Almanya - Olivier Assayas Clouds of Sils Maria (2014)Nuri Bilge Ceylan (2014) Clouds of Sils Maria ndan usta bir aktrist olan Maria Enders Avrupa sanat internetten imi zaman Enders ile sosyal medya ve magazin haberleriyle Ma e2 : 5-15 Valentine aras hayli yerinde Juliette Binoche, Jean-Luc Godard, Krzysztof Kieslowski serisi ile Kristen Stewart Valentine iken, -Ann El - Chloe Grace Moretz . H isimli 6 . nedeni tam olarak bilinmeyen lara "" filminde Maria Enders, Sigrit alan ve giti us Diesterweg, y, bu kez, ni 7 bir ir ve , ni daha eklemektedir. i 8 , felsefesine Uzaklarda da 9 Binocheun ve ka bu karakteri . , Olivier Assayans , , 10 kurgu olanda Sigrit ve Helena, Maria ve Valentine - mine - eri Jo- mayacak -Ann Maria ile kilit rol oynuyor. 11 Jo- le Mar r at getirir ve onu terk etmek , aciz ve yorulan Valentine, oyunun bir par ektir. n 12 Cloud Phenomena of Majola (Maloja Bulut Fenomeni) be aramaya gitmesiyle bu defa bu . -Ann, haberd-Ann haberi - kabullenmekse 13 . kabullenen ok Jo- yla u gibi bizleri de hayli etkile de Filmde Juliette Binoche Kristen Stewart or. Clouds of Sils Maria 14 Stewart a yerini alan Clouds of Sils Maria Olivier Assayas or. Senaryoyu okurken Jo- , duymak -Ann 15 ----ELEŞTİRİ---- DELİLERE ÖZGÜRLÜK! MOMMY FİLMİNDE ÖZGÜRLÜĞÜN ÜTOPİK HALİ Dila Naz Madenoğlu Mommy Yönetmen: Xavier Dolan Senaryo: Xavier Dolan Görüntü Yönetmeni: André Turpin Müzik: Eduardo Noya Kurgu: Xavier Dolan Oyuncular: Anne Dorval, Antoine-Olivier Pilon, Suzanne Clément Yapımcı: Xavier Dolan, Nancy Grant 2014/139’/Kanada Xavier Dolan’ın 2014 yılında yönettiği, Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye için yarışmış olan beşinci filmi Mommy, mevcut toplumsal düzene ve o düzenin çizdiği sınırlara karşı çıkarak özgürlük kavramının karşılığını izleyiciye tekrar sorgulatan bir film. Diane ya da kısaca Die (Anne Dorval), Steve (Antoine- Olivier Pilon) ve Kyla (Suzanne Clément) üçlüsü üzerine kurulu olan hikâyede anne-oğul-komşu ilişkisinden ziyade, bu karakterlerden gerçekleştirmeleri beklenen ve toplum tarafından uygun görülen roller ile kişilikleri arasındaki uyum problemleri ele alınmaktadır. Oğlunu hayalindeki gibi yetiştiremeyen Die, örnek evlat olamayan Steve, iyi bir ev kadını olamayan Kyla... Film aslında ütopik hayaller ve gerçeklik arasında gidip gelmektedir. Filmin başında hayali Kanada’daki bir yasa tasarısı ve o tasarının içeriği ile ilgili bir yazı yer almaktadır. Yasa tasarısında, fiziksel ve psikolojik açıdan tehlikede olan ve mali sıkıntı SEKANS Sinema Kültürü Dergisi Mayıs 2016 | Sayı e2 : 16-23 yaşayan ebeveynlerin, davranış problemi olan çocuklarını, hiçbir hukuksal süreç olmadan kamu hastanesinde bakıma sokmaları için ahlaki ve hukuki açıdan hakları bulunduğu belirtilmiştir. Hayali bir yasa tasarısının sunumu ile ütopik bir başlangıç yapan filmin gerçekliğe dönüşü, Die’ın açılış sekansında ağaçtan kopardığı elma ile gerçekleşmektedir. Ağaçtan koparılan elmanın yasak elmayı temsil etmesi olasıdır; nitekim inanışa göre yasak elmayı kopardığı için cezalandırılıp sınanmak üzere dünyaya gönderilen Âdem ve Havva gibi Die da elmayı kopardıktan sonra yaptığı araba kazası ile gerçek hayata döner ve otorite ile başı dertte olan oğlu Steve ile sınanmaya başlar. Kocasının ölümünden sonra borçlarla baş etmeye çalışan, mesleki anlamda başarılı olamamış Die, ıslah evinin kantininde çıkardığı yangın yüzünden oradan atılan oğlu ile tekrar birlikte yaşamaya başlar. Rahatsız edici hareketlerinden dolayı oğlunu evde eğitmeye karar veren Die, bu zorlu süreçte komşusu Kyla ile yakın arkadaş olur. Öğretmen olan komşusu Steve’e ders çalıştırırken Die da para kazanmanın yollarını arar. Vakitlerinin çoğunu birlikte geçiren üçlünün yolları Steve’in akıl hastanesine yerleştirilmesi ile ayrılır. Die ve Steve’in film içindeki ilişkisi, anne-oğuldan çok sevgili ilişkisini anımsatmaktadır.