Vol. 45 Issue 1-2
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
UDK 902 ISSN 0350-0179 (print) ISSN 2545-4358 (online) BALCANOSLAVICA 45 2016 vol. 45 Issue 1-2 BALCANOSLAVICA VOLUME 45, ISSUE 1-2, pag. 1-207, PRILEP, 2016 UDK 902 ISSN 0350-0179 (печатено) ISSN 2545-4358 (електронски) BALCANOSLAVICA 45 2016 Главен уредник и редактор: Ели ЛУЧЕСКА Членови на редакција: Виолета КРСТЕСКА, Владимир КАРАЏОСКИ, Бранислав РИСТЕСКИ, Атанас АТАНАСОСКИ, Звонко ДИМОСКИ, Орданче ПЕТРОВ, Христијан ТАЛЕВСКИ BALCANOSLAVICA ТОМ 45, БРОЈ 1-2, стр. 1-207, ПРИЛЕП 2016 Издавач: ЈНУ Институт за старословенска култура - Прилеп Уреднички одбор: Ели Луческа (Прилеп) Андреј Плетерски (Љубљана) Данијела Бирт Катиќ (Задар) Виолета Крстеска (Прилеп) Богуслав ЖЕЛИЊСКИ (Познањ) Иванка Гергова (Софија) Роберт МИХАЈЛОВСКИ (Мелбурн) Технички уредник и секретар: Орданче ПЕТРОВ Лектор на македонски јазик: Виолета КРСТЕСКА Компјутерска обработка: Орданче ПЕТРОВ Печати: АЦЕТОНИ Тираж 200 ЈНУ Институт за старословенска култура - Прилеп ул. Кичевско Џаде, бб. 7500 Прилеп, Р Македонија [email protected] journals.isk.edu.mk Изданието е финансиски помогнато од Министерството за образование и наука на Република Македонија UDK 902 ISSN 0350-0179 (print) ISSN 2545-4358 (online) BALCANOSLAVICA 45 2016 Editor-in-Chief: Eli Lučeska Editorial committee: Violeta KRSTESKA, Vladimir KARADŽOSKI, Branislav RISTESKI, Atanas ATANASOSKI, Zvonko DIMOSKI, Ordanče PETROV Hristijan TALEVSKI BALCANOSLAVICA VOLUME 45, ISSUE 1-2, pag. 1-207, PRILEP, 2016 Publisher: PRI Institute of old slavic culture - Prilep International editorial commitee: Eli LUČESKA (Prilep) Andrej pleterski (Ljubljana) Danijela BIRT katić (Zadar) Violeta KRsteska (Prilep) Boguslaw ŽIELINSKI (Pozna ) Ivanka gERgova (Sofia) ń Robert MIHAJLOVSKI (Melbourne) Techniocal editor and secretary: Ordanče PETROV Macedonian proofreading: Violeta KRSTESKA Computer layout: Ordanče PETROV Print: ACETONI Copies: 200 Institute of Old Slavic Culture - Prilep adress: Kichevsko Dzade, bb. 7500 Peilep, Republic of Macedonia [email protected] journals.isk.edu.mk This publication is financially supported by the Ministry of Education and Science of Republic of Macedonia Меѓународното списание Balcanoslavica, континуирана едногодишна периодична публикација во издание на ЈНУ Институт за старословенска култура – Прилеп, почнувајќи од 2016 г. со том 45 (број 1-2), ќе излегува двапати годишно. Оваа промена е во прилог на стекнување - фактор на влијание на списанието и достапност до поширок специјализиран аудиториум, како и привлекување на поголем број еминентни истражувачи од областа на хуманистичките и општествените науки на глобално ниво, коишто ќе ги претставуваат најновите проучувања, прелиминарни извештаи, дискусии, расправи, прикази и рецензии од областите на археологијата, историјата, историјата на уметност, науката за јазикот, славистиката, етнологијата, антропологијата, религијата и т.н.. За таа цел, истовремено, освен во печатена, Balcanoslavica започнува да излегува и во електронска форма, користејќи го Open Journal Access, софтверот за индексација на научни и стручни списанија во светски размери. Интердисциплинарниот карактер, како на нашата институција така и на списанието, и понатаму е основниот белег кој му дава нијанса на комплексност и посебност што се огледува и во научните трудови претставени во овој том, поврзани со хронлошко- тематското милје на развој на културата, уметноста, историјата, ракописното наследство, религијата. Од редакцијата СОДРЖИНА - CONTENT ПРИЛОЗИ / ARTICLES Александар МУРГОСКИ 11-27 ГЛАВНИТЕ ПРЕДИЗВИЦИ НА РАНИОТ НЕОЛИТ ВО ПЕЛАГОНИЈА Душко РАЗВОЈ НА СРЕДНОВЕКОВНИТЕ НАСЕЛБИ ВО СТРУМИЧКИОТ РЕГИОН ЦВЕТАНОВ 29-42 (XI -XIV ВЕК) Васил БЕЛЕШКИ ЗА СЛОВЕНСКИ РАКОПИСНИ КНИГИ И граѓанско, правнО- ЃОРЃИЕВ-ЛИПКИН 43-62 КАНОНСКИ текстови СО ПОТЕКЛО ОД СТРУМИЦА И СТРУМИЧКО Adisa Staroslavenska TRZNA/TRIZNA I NJENI TRAgovi U toponomastici, LEPIĆ 63-72 NADgrobnim SPOMENICIMA, običajima I vjerovanjima danas Владимир ОБРЕДНО – РЕЛИГИСКИОТ ЖИВОТ НА МУСЛИМАНСКОТО НАСЕЛЕНИЕ КАРАЏОСКИ 73-84 ОД СЕЛО КАНАТЛАРЦИ -ПРИЛЕПСКО Marinko ZEKIĆ 85-94 POLITIČKI PLURALIZAM U ISLAMSKOJ PRAVNOJ TEORIJI I PRAKSI Petryk BOROWIAK 95-101 O WYBRANYCH NAZWACH POLSKICH ZESPOŁÓW FOLKOWYCH Karen KUHN 103-109 MYSTICS IN CONVERSATION : JOHANNA BRANDT & BABA VANgA ИЗВЕштаи / REPORTS Трајче КОНЗЕРВАТОРСКО-РЕСТАВРАТОРСКИ РАБОТИ НА ОБЈЕКТ СТОА, НА НАЦЕВ 113-122 АРХЕОЛОШКИОТ ЛОКАЛИТЕТ ВАРДАРСКИ РИД – ГЕВГЕЛИЈА Antonio JAKIMOVSKI Marjan JOVANOV 123-131 THE Golden Hoard from TREMNIK – Ormanov Grob РАСПРАВИ И КРИТИКИ / DISCUSSIONS Христијан ТАЛЕВСКИ 135-146 АНГАЖИРАНАТА АРХЕОЛОГИЈА КАКО ПСЕВДОАРХЕОЛОГИЈА ПРИКАЗИ И РЕЦЕНЗИИ / BOOK REVIEWS ПРИКАЗ НА ДЕСЕТ КНИГИ ОД ПРОЕКТОТ „НАЈЗНАЧАЈНИТЕ ВРЕДНОСТИ Елица ОД ОБЛАСТА НА КУЛТУРНОТО И ПРИРОДНОТО НАСЛЕДСТВО НА МАНЕВА 149-155 РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА“ Библиографии / Bibliographies Орданче ПЕТРОВ 159-207 БИБЛИОГРАФИЈА НА СПИСАНИЕТО БАЛКАНОСЛАВИЦА ТОМ 1-44 (1972-2015) MYSTICS IN CONVERSATION jOHANNA BRANDT & BABA VANGA Karen KUHN Review article Adam Mickiewicz University of Poznań* Accepted: 20.12.2016 [email protected] UDK 801.73 Abstract: The paper explores the notion of interaction between the marginalized works of the South African propagandist and writer; Johanna Brandt (1876-1964) and the Balkan prophet; Vangelia Gushterova or Baba Vanga (1911-1996). By identifying similarities in terms of; a calling, physical and emotional experience, a Messenger and a message, a correlation between these two mystics can be drawn. A correlation between worlds and time, proposing a hermeneutics of synchronicity within Brandt’s visions and imagery of the supernatural in Afrikaans literature. Key words: Mysticism, Johanna Brandt, Baba Vanga, C.G. Jung. Introduction On the night of the first of December 1916 while guarding her mother’s deathbed, Johanna Brandt had a mystical experience. She recorded the mystical encounter and accompanied religious views, visions and imagery in her books: The Millennium – A Prophetic Message to the Native Tribes of South Africa (1918)1 and The Paraclete or Coming World Mother (1939)2. No publisher was willing to publish The Millennium and she did it at her own expense. The publication caused an outcry in both religious and political circles. Brandt recorded that all the newspapers in South Africa (Unioniste, S.A.P en Nationaliste) attacked, ridiculed and derided her3. Mysticism Mysticism is a term deriving from the greek; meaning; ‘I conceal’ and as a collective finds itself seated in a variety of disciplines altering across the ages. A transformation established within an individual due to a personal experienceμυω of some form of contact with a deity, a higher source, regardless of the religious context. Texts are analysed within the Swiss psychoanalyst Carl gustav Jung’s theoretical framework. Jung believed that the transformation 1 Johanna Brandt, The Millennium – A Prophetic 2 Johanna Brandt, The Paraclete or Coming World Message to the Native Tribes of South Africa, 3rd ed. Mother (Self-published, 1936). (Bloemfontein : De Nationale Pers, Beperkt, 1918). 3 Jackie grobler, The War Diary of Johanna Brandt (Pretoria : Protea Book House, 2007), 9-20. 103 BALCANOSLAVICA vol. 45, is. 1-2 (2016): 103-109 of the self is at the mystical core of all religions. Jung refers to the ‘participation mystique’: […] which is nothing but a relic of the original non-differentiation of subject and object, and hence of the primordial unconscious state4. He further mentions: The “mystical” experience of the French philosopher Descartes involved a … sudden revelation in which he saw in a flash the “order of all sciences”5. Johanna Brandt Johanna van Warmelo was born on the 18th of November 1876 in Heidelberg, in the Transvaal (a province from 1910-1994) in South Africa. She grew up in a parsonage, within the Dutch Reform Church. Her father emigrated from the Netherlands and this established a link to Europe for Johanna. Her mother descended from a family of Afrikaner pioneers which in their turn fostered a strong sense of patriotism within Johanna. After her father’s death Johanna and her mother moved to the Harmonie estate, on the banks of the Apies river in Sunnyside, Pretoria. In 1897 Johanna and her mother embarked on a six months trip to Europe. With the outbreak of the Anglo-Boer War in 1899, Johanna worked as a nurse in the Irene-concentration camp up till when the British subjugated Pretoria. Lord Kitchener’s headquarters was situated near Harmonie, resulting in the estate becoming the centre of British occupation. It is during these times that Johanna and her mother started a secret service that served as link for personal relations between the Boer force and Paul Kruger in The Netherlands. Johanna also objected the poor conditions within the camps and later published two books: Het concentratie-kamp van Iréne (1905)6 and Die Kappie Kommando (1913)7 The Petticoat Commando or Boer Women In Secret Service (1913) a reportage of the dire conditions within the camps. Johanna married Louis Ernst Brandt in the Netherlands. He emigrated to South Africa where he served 21 years as moderator of the Dutch Reformed Church9. Baba Vanga Vangelia gushterova of Baba (grandma) Vanga is known as die ‘Nostradamus of the Balkans’. The prophetess is born on the 31st of January 1911 in Strumica, former Yugoslavia. She gained worldwide fame through the manifestation of some of her visions. The prediction of the 9/11 attack and refugees entering Europe (especially in 2016), placed her recently in the spotlight with extensive media coverage. 4 gustav C. Jung, Psychological Types (The