RESULTATEN DOARPSAVONDEN & DOARPSVISIE 2011

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 1 28-04-12 20:33 1 | Inleiding

1.1. Dorpsvisie Easterein 1.3. Wat is een visie? 2. Door de inwoners van Easterein op de hoogte te stellen Voor u ligt de nieuwe dorpsvisie van Easterein. De vorige In een dorpsvisie omschrijft een dorp de plannen die het van de inhoud van deze dorpsvisie en hen jaarlijks te infor- visie is opgesteld in maart 2003. Deze was ondertussen heeft om de leefbaarheid op korte en vooral ook op middel- meren over de voortgang van de actiepunten, weten ook onze verouderd. Daarom heeft Doarpsbelang Hâld Faesje het ini- lange termijn te verbeteren. Leefbaarheid is een breed begrip; dorpsbewoners met welke concrete zaken Doarpsbelang tiatief genomen om een nieuwe dorpsvisie uit te werken. De in deze dorpsvisie komen de onderstaande thema’s aan de bezig is. werkgroep is samen met Doarpswurk met deze visie gestart. orde: 3. De actiepunten geven een goede structuur aan de werk- De aanpak was anders dan bij de vorige dorpsvisie (meer • Cultuur zaamheden van het bestuur van Doarpsbelang. hierover zie §1.4). Dit is onze visie voor de komende vijf jaar, • Wonen en woonomgeving van 2011-2016. • Werk en bedrijvigheid 1.4. Hoe is deze dorpsvisie tot stand gekomen? • Voorzieningen, zorg en welzijn De dorpsvisie is een visie van en door het dorp. Dit is vanaf 1.2. Wat is de aanleiding? • Infrastructuur de start het uitgangspunt geweest. Om die reden is, aller- Het hebben van een actuele dorpsvisie helpt Doarpsbelang in • Landschap en recreatie eerst het bestuur met medewerking van Nynke Talstra van het verbeteren van de leefbaarheid in Easterein en de directe • Krimp Doarpswurk, de aanpak van het updaten van vorige dorpsvi- omgeving. Dit is niet alleen maar om te kunnen reageren op sie besproken. De aanpak is anders dan de vorige keer. Deze plannen en initiatieven van anderen (overheid, particulieren, Het is niet alleen een visie van het bestuur van Doarpsbelang keer geen enquête maar nu twee dorpsavonden. De eerste bedrijven) maar ook om zelf met voorstellen te komen om de Hâld Faesje maar een visie van en door het dorp. Deze visie bijeenkomst was op 11 januari 2011. Bij de zeven hoofdthe- leefbaarheid te verbeteren. is tot stand gekomen door Doarpsbelang en inwoners van ma’s gaven de deelnemers hun ideeën bij dit thema aan. Elk Easterein. idee schreven zij op een aparte post-it. Die avond zijn er vele diverse ideeën ingebracht. Per thema werden alle ideeën bij Het doel van een onze dorpsvisie is: elkaar geplakt, de dubbelen kwamen bij elkaar. De deelnemers 1. Aanbieden aan het gemeentebestuur en aan woningcor- moesten vervolgens per thema twee ideeën aangeven die zij poratie Elkien. Zo kunnen zij bij het maken van uitvoerings- het belangrijkst vonden. In de volgende bijeenkomst gingen plannen, onderhoudsplannen ed. van meet af aan rekening we dieper in op de drie ideeën per thema die de meeste stem- houden met de wensen uit Easterein. Ook kan de dorpsvisie men kregen. Natuurlijk gaan de andere ideeën (buiten de gebruikt worden als basismateriaal voor de gemeentelijke top 3) niet verloren, deze krijgen ook een plaats in de nieuwe structuurvisie. dorpsvisie.

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 2 28-04-12 20:33 De tweede dorpsavond was op 1 februari 2011. De opkomst Presentatie concept dorpsvisie 1.6. Hoe is de dorpsvisie ingedeeld? was ongeveer gelijk aan de eerste avond. Iedere deelnemer In de jaarvergadering van Doarpsbelang Hâld Faesje van 26 Na dit inleidende hoofdstuk komen in de hoofdstukken 2 t/m kon deelnemen aan een tafeldiscussie. Aan de tafel werd april 2011 is de nieuwe concept dorpsvisie gepresenteerd aan 8 achtereenvolgens aan de orde: verder gesproken over de drie top ideeën binnen een thema. de inwoners van Easterein. De belangrijke conclusies zijn - Hoofdstuk 2 Cultuur De eerste ronde was iedereen ingedeeld. Men moest dus verteld. Op www.easterein.nl is vanaf medio mei 2011 in het - Hoofdstuk 3 Wonen en woonomgeving deelnemen aan een willekeurig thema. De tweede ronde kon Fries en in het Nederlands een exemplaar te downloaden. - Hoofdstuk 4 Werk en bedrijvigheid men zelf voor een thema kiezen. Er werd gesproken over: Op aanvraag is het ook mogelijk een geprint exemplaar te - Hoofdstuk 5 Voorzieningen, zorg en welzijn • Wat houdt het idee precies in? ontvangen. - Hoofdstuk 6 Infrastructuur • Waar moet het idee gerealiseerd worden? - Hoofdstuk 7 Landschap en recreatie • Wanneer moet het gerealiseerd worden? 1.5. Hoe nu verder? - Hoofdstuk 8 Krimp • Wat kunnen we zelf doen? Deze dorpsvisie is een document met daarin vele actiepunten In hoofdstuk 9 geven wij een totaal overzicht van de verschil- • Welke organisaties hebben we hierbij nodig? voor de toekomst. Voor het realiseren van deze actiepunten/ lende actiepunten. Ook hebben wij daaraan een prioriteit • Wat moet er als eerste gebeuren? ideeën zal het bestuur van Doarpsbelang de hulp inroepen toegekend. Daarbij is niet alleen naar de urgentie/noodzaak van Eastereiners. Aan de hand van de prioriteitenlijst zul- gekeken. Ook is er gekeken naar de uitvoerbaarheid van een Tijdens de twee dorpsavonden was er weinig animo van len werkgroepen worden samengesteld. Deze dorpsvisie zal idee volgens de mening van Doarpsbelang. de jeugdige Eastereiners. Om toch te weten wat er bij die overhandigd worden aan het College van Burgemeester en doelgroep leeft, hebben wij een groepsgesprek gehad met een Wethouders van Gemeente . We lichten aan hen In de bijlagen zijn opgenomen: tiental 15 tot 18 jarigen uit Easterein. onze dorpsvisie toe. • De uitnodiging voor de dorpsavond • Het korte verslag van de dorpsavond (gepubliceerd op www. Een aantal ideeën in deze dorpsvisie horen niet in een visie- easterein.nl) document thuis. Het zijn meer uitvoerende ideeën. Door de gekozen aanpak en de vele stemmen die sommige van deze ideeën hebben gekregen, hebben wij er toch voor gekozen om deze op te nemen in deze visie.

Dorpsvisie Easterein | 3

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 3 28-04-12 20:33 NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 4 28-04-12 20:33 Inhoud

pagina

1 Inleiding 2 2 Cultuur 6 3 Wonen en woonomgeving 8 4 Werk en bedrijvigheid 12 5 Voorzieningen, zorg en welzijn 14 6 Infrastructuur 16 7 Landschap en recreatie 20 8 Krimp 22 9 Prioriteitenlijst 24 Bijlagen 26

Dorpsvisie Easterein | 5

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 5 28-04-12 20:33 2 | Cultuur

Het begrip cultuur wordt in verschillende betekenissen gebruikt. In brede zin wordt het ge- Plan van aanpak bruikt voor alles wat door de samenleving wordt voortgebracht; ‘cultuur’ wordt dan tegenover Om de vele ideeën die worden aangedragen een kans van slagen te geven zal er een werk- ‘natuur’ gesteld. In Easterein kennen we veel culturele activiteiten. Denk onder andere aan: groep Culturele evenementen Easterein moeten worden opgericht. Deze kan helpen bij het het korps, toneel, alle verenigingen, exposities en concerten in de oude gereformeerde kerk opzetten en uitvoeren van de verschillende ideeën. (recentelijk nog de reünie van het famkeskoar), de Tsjerne, de Martinikerk, Easterein Rocks (tweejaarlijks muziekspektakel) en het dorpsfeest. 2.2 Saamhorigheid behouden, volgens het credo ‘samen staan we sterk’ De Eastereiners vinden dit een belangrijk punt voor het dorp. Het is in deze tijd een signaal Het algemene beeld is dat er voldoende te doen is Easterein en dat moet vooral ook zo dat de saamhorigheid in het dorp behouden moet blijven. Dit is iets waar we als dorp geza- blijven. Daarnaast zijn er nog genoeg ideeën waarmee de cultuuragenda van Easterein verrijkt menlijk voor zullen moeten zorgen dat het ook gebeurt. kan worden. Saamhorigheid creëer je door samen dingen te doen/te organiseren. Dit kan op verschillende niveaus zoals bij de verschillende (sport-)verenigingen maar ook dichterbij, in de straat of in Cultuur in Easterein de buurt. De volgende punten kregen de meeste steun van de Eastereiners: 1. Voor elke leeftijdsgroep activiteiten organiseren. 2.3 Aandacht voor de jeugd van 12-16 jaar 2. Saamhorigheid behouden, volgens het credo ‘samen staan we sterk’. Zie punt 5.1 onder Voorzieningen, zorg en welzijn. 3. Aandacht voor de jeugd van 12-16 jaar – dit punt is verder uitgewerkt bij het hoofdstuk Voor- zieningen, Zorg en Welzijn. 2.4 Actiepunten Mogelijkheden onderzoeken tot oprichting werkgroep Culturele evenementen. 2.1 Voor elke leeftijdsgroep activiteiten organiseren In Easterein is genoeg te doen voor wie daar behoefte aan heeft. De dorpsbewoners vinden het belangrijk dat er voor elke doelgroep activiteiten worden georganiseerd en dat de activi- teiten die er zijn, behouden blijven. De activiteiten vergroten het saamhorigheidsgevoel en de leefbaarheid van het dorp.

Ideeën cultuur 4. Theater stimuleren (7 stemmen) 9. Culturele avonden (theater, film, cabaret) 13. Cursus Frysk in het dorp (1 stem) 1. Voor elke doelgroep(leeftijd) activiteiten organise- 5. Easterein op de kaart zetten (7 stemmen) (2 stemmen) 14. Stimuleren betrokkenheid/gezelligheid inwoners ren (15 stemmen) 6. Easterein als Fries dorp blijven stimuleren 10. Beschermd dorpsgezicht (karakter dorp) (1 stem) 2. Saamhorigheid (eengezindheid) behouden credo: (5 stemmen) (1 stem) 15. Nevenactiviteiten bij sportevenementen (1 stem) samen staan we sterk (10 stemmen) 7. Leesclub in Easterein (3 stemmen) 11. Lees service bibliotheek, bestellen + leveren 16. Easterein waterdorp/ophaalbruggen (1 stem) 3. Aandacht houden voor jeugd 12-16 jaar 8. Muziekkapel (3 stemmen) boeken aan huis (1 stem) 17. Garagesale (9 stemmen) 12. Kerstmarkt (1 stem) 18. Dorpstuin (bloemen/groente)

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 6 28-04-12 20:33 22. Recycling kunst maken uit afval 28. Goede activiteitenagenda 19. Rondleiding Easterein tussen Skrok en Pôle 23. Easterein Rocks behouden 29. Buurtspelen dorpsfeesten uitdagender (te voet/per boot) 24. Motiveren van juist kleurgebruik van 30. Stimuleren verenigingsleven 20. Open dagen bedrijven voor beleving en betrok- gebouwen (verf) 31. Karakter dorpsfeest behouden kenheid bewoners (bijv. Kuiper) 25. Stimuleren samenwerking 32. Eetclub Easterein 21. Meer doen met het gebouw (kerk) promotie, 26. Eastereiner huisstijl/taal verhuur voor muziek, symposia, workshops 27. Korps meer promoten

Dorpsvisie Easterein | 7

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 7 28-04-12 20:34 3 | Wonen en woonomgeving

Easterein is tevreden met de oude dorpskern rondom de inrichting leidt tot overschrijding van de maximaal toegestane kerk. Wij willen het beschermd dorpsgezicht zoveel mogelijk snelheid door gemotoriseerd verkeer. Dit zorgt voor gevaar- behouden en waar nodig verder opknappen. Het aanzicht lijke situaties voor fietsers en wandelaars. vanaf is mooi met de Delftsrode woningen van de Sjaardaleane. Vanaf komt men door een mooie De nieuwbouwlocatie Boomgaard III is bijna volgebouwd. Er groene haag met zicht op Noflik Bergsma. Het aanzicht zijn nog een paar kavels te bebouwen. Het aantal beschikbare vanaf het industrieterrein (vanaf ) is minder fraai. Het is woningen voor 1-2 persoonshuishoudens is te beperkt. Dit een asfaltweg zonder groene aankleding van de ruimte. De geldt voor zowel koopwoningen als bij de sociale woning- bouwwoningen. De woningcorporatie heeft een gering aanbod van vrije huurwoningen. Hierdoor kan het zijn dat er jongeren vertrekken uit Easterein. Easterein is door de gemeente Littenseradiel niet aangemerkt als groeikern. Dit betekent dat er de komende jaren maar zeer beperkt huizen gebouwd worden. 3.1 Inbreiding De inwoners zijn niet tevreden over het onder- Er zijn enkele locaties in het dorp die benut kunnen worden houd van het openbaar groen. Doarpsbelang als inbreidingslocaties. Hierbij denken wij aan het Komel- vindt dit een taak van de gemeente. kershúske, Us Gebou, het terrein van Joustra Branje in combinatie met oudere huurwoningen en volkstuintjes, herin- richting van de bestaande bebouwing Eeskwert / Kleaster, het Wonen en woonomgeving stimuleren terrein achter bouwbedrijf Veenstra (Wynserdyk/Populiere- Eastereiners vinden de volgende punten belang- leane) en het bedrijventerrein (wonen en werken). rijk met betrekking tot dit thema: Het is belangrijk om te investeren in inbreiding om verkrot- 1. Inbreiding ting tegen te gaan en de leefbaarheid te vergroten. Hierbij 2. Dorpsverlichting Friese architectuur moet de nadruk komen te liggen op kwaliteit van de ruimte in 3. Woningen voor 1-2 persoonshuishoudens plaats van het aantal (kwantiteit).

Ideeën wonen en woonomgeving: c. Voor bestaande gebouwen ruimte geven en (16 stemmen) (2 stemmen) 1. Inbreiding (14 stemmen) nemen om woningen te maken (2 stemmen) a. Het uitbreiden van het aanbod van 6. Goede op- en afritten op de trottoirs (1 stem) a. Inventarisatie inbreidingslocaties en d. Zorgwoningen in het bestaande Us Gebou jongerenwoningen kan in bestaande voorraad 7. Mogelijkheden faciliteren in lege gebouwen / herbestemmen locatie in nieuwbouwplan 2. Dorpsverlichting Friese architectuur b. Meer huurwoningen panden (1 stem) b. Oude huurwoningen herbouwen / (14 stemmen). 4. Walbeschoeiing Griene Leane en rondom de kerk 8. Braakliggende kavels terug naar gemeente opknappen (herstructureren jaren ‘70 buurt 3. Woningen voor starters (12 stemmen) (samenvoe- vernieuwen (7 stemmen) (1 stem) Eeskwert / Kleaster) (9 stemmen) gen met starterswoningen bij thema Krimp) 5. Historische dorpskern moet blijven bestaan 9. Groenvoorziening verbeteren

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 8 28-04-12 20:34 te realiseren binnen de bestaande voorraad, in Us Gebou, in de vorm van nieuwe huurwoningen in Plan van aanpak Boomgaard III en boerderijen in de kom. Het be- Nu starten met het uitwerken van plannen/ideevorming. Na houden van de jeugd is belangrijk voor de toekomst een woonbehoefte-onderzoek willen wij in gesprek gaan met van ons dorp. Dit zorgt voor leefbaarheid en voor de woningcorporatie Elkien en de gemeente Littenseradiel. doorstroming in woningen. Ook nagaan wat er mogelijk is met particulier opdrachtgever- schap (zoals voorbeeld Easterlittens). Het is belangrijk ook Plan van aanpak de jeugd al bij de planvorming/ideevorming actief te betrek- Zo snel mogelijk de woonbehoefte opnieuw on- ken. Andere organisaties die een rol spelen zijn: de politieke derzoeken. Deze noodzaak bij de gemeente en bij partijen (fracties), Doarpswurk, ondernemers/projectontwik- Elkien aangeven. In 2012 werken aan de planvor- kelaars en de provincie. Voor het realiseren van nieuwbouw is ming en dit in overleg met Elkien, de gemeente en het essentieel om druk op de ketel te houden. provincie opstarten. Nagaan wat de mogelijkheden zijn op particulier gebied of in samenwerking met 3.2 Dorpsverlichting Friese architectuur andere woningcorporaties. Binnen de gemeente In de oude dorpskern zouden we graag nostalgische verlich- niet alleen de ambtenaren maar ook de politieke ting plaatsen. Dit geeft uitstraling en sfeer, en het sluit aan op partijen en B&W betrekken, om ervoor te zorgen het beschermde dorpsgezicht. Met deze nieuwe verlichting Andere organisaties die een rol kunnen spelen zijn de ge- dat alle lagen van het ambtelijke en politieke ap- kunnen we ook inzetten op duurzaamheid door bijv. LED- meente, provincie, nutsbedrijven, organisaties voor cultureel paraat aangesloten zijn. verlichting te gebruiken. erfgoed en ZIUT. Bij de gemeente zullen we nagaan wat de vervangingsmomenten zijn van de huidige straatverlichting 3.4 Actiepunten Plan van aanpak en vervolgens kunnen we daar ons verlichtingsplan op laten • Inventariseren woonbehoefte bij alle Eastereiners in samen- Als eerste moet een werkgroep plannen maken en het idee aansluiten. werking met woningcorporatie Elkien. verkopen, het idee willen we tussen 2012 en 2017 realiseren. • Gemeente aansluiten bij ideevorming over inbreiding en We kunnen ook in andere dorpen kijken welke verlichting daar 3.3 Woningen voor 1-2 persoonshuishoudens woningen voor 1-2 persoonshuishoudens. is (bijv. , Deinum) en navragen hoe zij dit hebben Dorpsbewoners vinden dat er voldoende huurwoningen • Gemeente vragen wat zij doen tegen ‘verkrotting’, nemen zij gerealiseerd. voor 1-2 persoonshuishoudens (starters) moeten zijn. Dit is deel in het ‘rotte kiezen-project’?

(wat kunnen wij hier zelf in betekenen?) bestrating inrichten woning en tuin, verouderde woningen /straten 21. Bij nieuwbouw/inbreiding aandacht schenken 10. Meer ruimte voor eigen initiatief van de mensen 13. Kleinschalige nieuwbouw (desnoods eigen opwaarderen aan het karakteristieke karakter van het dorp | bewoners t.o.v. gemeentelijke toestemming voor initiatief) 17. Geen lichtreclame traditioneel bord 22. Up-to-date houden woningen voor ouderen verbouwing 14. Beter onderhoud trottoirs e.d. 18. Afwisselde beplanting (boomplantdag stimuleren) 23. Visie ouderen huisvesting ontwikkelen 11. Woonvormen voor ouderen in vrijgekomen 15. Meer kansen voor wonen “bûtenút” bijvoorbeeld 19. Oude panden niet veranderen (gevels) en 24. Woningen voor ouderen in de kern van het dorp boerderijen afgebrand huis Skrok beide kerken (huurwoningen voor senioren, woningen voor 65+) 12. Bebouwing, nieuwbouwplan qua 16. Verwaarlozing huizen/tuinen, onderhoud van 20. Aanzicht Sibadawei verbeteren in het dorp behouden

Dorpsvisie Easterein | 9

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 9 28-04-12 20:34 NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 10 28-04-12 20:34 NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 11 28-04-12 20:34 4 | Werk en bedrijvigheid

Er is volop bedrijvigheid in Easterein. De inwoners vinden het belangrijk dat er werkgelegenheid en bedrijvigheid in Easterein blijft. Ze doen een aantal suggesties om dat te stimuleren. Zo is het industrieterrein nog niet vol en zou het mooi zijn als er meer ruimte (fysiek en qua regelgeving) komt om dat voor elkaar te brengen. Easterein is geen groeikern en daardoor minder aantrekkelijk voor bedrijven om zich te vestigen. Maar we hebben de komende jaren nog wel plek om te bouwen. Daar zou meer aandacht voor moeten komen. Praktisch van aard is de opmerking dat nog niet overal glasvezelkabel ligt.

Werk en bedrijvigheid stimuleren Eastereiners vinden de volgende punten belangrijk met betrekking tot dit thema: 1. Verzamelgebouw voor kleine ondernemers 2. Huidig industrieterrein volbouwen 3. Promotie van Easterein

Ideeën werk en bedrijvigheid: 4. Bedrijventerrein uitstraling geven (4 stemmen) 9. Parkeergelegenheid stimuleren (2 stemmen) 14. Bedrijfsterreinen die landschap ontsieren. 1. Verzamelgebouw voor kleine ondernemers 5. Vestigingsmogelijkheden voor starters creëren (3 10. Meer bekendheid geven in dorp aan (eenmans) Blijvend groen/bomen (1 stem) (zzp’ers, starters) (18 stemmen) stemmen) bedrijven (1 stem) 15. Bedrijfsterreinen (1 stem) 2.Huidig bedrijventerrein vol bouwen (niet alleen 6. Wat er is stimuleren om te blijven (3 stemmen) 11. Bedrijven op dorpswebsite vernoemen (1 stem) 16. Bestemmingsplan voor nieuw bedrijventerrein voor Eastereiners) (15 stemmen) 7. Bedrijven centreren op bedrijventerrein (uit de 12. Bestaande ondernemers de ruimte geven 17. Meer kleine winkeltjes 3. Promotie Easterein, zie Wommels (10 stemmen) dorpskern halen) (3 stemmen) 13. Stageplekken Eastereiner jeugd (toekomst 18. Woningen voor zelfstandigen met bedrijfsruimte 8. Goede kinderopvang TSO/BSO (2 stemmen) werkgelegenheid) (1 stem) 19. Werkgelegenheid

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 12 28-04-12 20:34 4.1 Verzamelgebouw voor kleine ondernemers moet duurzaam zijn, uitstraling hebben en een meerwaarde in Easterein, een kerstmarkt, Easterein Rocks, een website Een niet al te groot verzamelgebouw voor kleine ondernemers leveren voor het dorp. die up to date is en waarop bedrijven en verenigingen zijn op het huidige industrieterrein heeft een positieve invloed op geïntegreerd. Door Easterein als sportdorp te profileren de werkgelegenheid, bedrijvigheid en leefbaarheid in en van 4.2 Huidig industrieterrein volbouwen worden promotiemogelijkheden gecreëerd. ons dorp. Het huidige industrieterrein moet worden volgebouwd. Om de promotie te realiseren moet er een werkgroep in het Nu trekken bedrijven c.q. kleine ondernemers naar Wommels, Nieuwe bedrijven of bedrijven die uitbreiden bieden leven worden geroepen. Andere opties die worden genoemd omdat er geen vestigingsmogelijkheden zijn in Easterein. werkgelegenheid en bedrijvigheid. Het gaat leegstand tegen zijn de promotie van het dorp door de lokale ondernemers en De uitbreiding en bedrijvigheid staan stil en dat wordt en geeft meteen de mogelijkheid om het terrein te verfraaien. een Eastereiner blog. Kortom, Doarpsbelang en ondernemers als achteruitgang gezien. Een verzamelgebouw zou hier moeten zich verenigen voor de Eastereiner promotie. Andere misschien verandering in kunnen brengen. Deelnemers Plan van aanpak organisaties die kunnen helpen zijn fondsen en stichtingen kunnen elkaar versterken en er komt meer actie in het dorp. Voor de gemeentelijke herindeling en de uitbreiding van het (Monumentenzorg). bedrijventerrein van Wommels moet het industrieterrein Plan van aanpak vol worden gebouwd. Dit gaat om de periode tussen 2012 4.4 Actiepunten Na 2015 gaat de tweede fase van de bouw van het en 2016. Als eerste moet een (bouw)commissie en/of - Inventariseren behoefte verzamelgebouw onder kleine bedrijventerrein in Wommels van start. Easterein moet Doarpsbelang de behoefte aan nieuwbouw bij ondernemers ondernemers. voor die tijd een verzamelgebouw realiseren. Dit komt peilen. Andere organisaties die een rol kunnen spelen zijn de - Behoefte nieuwbouw onder ondernemers peilen. neer op de periode tussen 2013 en 2015. De eerste gemeente en provincie. - Promotie van Easterein opzetten. stap is het inventariseren van de behoefte onder kleine ondernemers door Doarpsbelang in samenwerking met 4.3 Promotie van Easterein ondernemersvereniging(en). Dorpsbewoners vinden dat er de komende jaren geïnvesteerd De Eastereiner ondernemers hebben al een keer de krachten moet worden in de promotie van Easterein. Dit is belangrijk gebundeld en wie weet kan dit nu ook met het oprichten van vanwege de leefbaarheid en de bedrijvigheid en de daarmee een verzamelgebouw. Tegelijkertijd moet het industrieterrein samenhangende uitstraling van Easterein. worden gepromoot, zodat ondernemers zich er willen vestigen. Plan van aanpak Doarpsbelang, ondernemersvereniging(en), kleine Tussen 2012 en 2015 moet de promotie van Easterein vorm ondernemers zelf, KvK en gemeente kunnen een rol spelen bij krijgen. Hierbij kan gedacht worden aan samenwerking met het realiseren van een verzamelgebouw. Een dergelijk gebouw Wommels, open dagen bij bedrijven, bedrijven contactdagen

20. Bedrijven versterken door mee te werken aan 24. Bedrijventerrein vol zien te krijgen, eventueel 28. Minimarkt voor sociale contacten verbouwingen met huizen 29. Mogelijkheid voor bedrijvigheid in eigen dorp 21. Vertegenwoordiging van ouderen in 25. Bestemmingsplan voor nieuw bedrijventerrein behouden Doarpsbelang 26.Bedrijvendag, dorp en regio 30. Alle bedrijfsbussen uit de bebouwde kom 22. Gemeente en haar ambtenaren moeten actief 27. Verruiming in tijdelijke ontheffing b 31. Samenwerken met regio/gemeentelijk meewerken en meedenken estemmingsplan om bedrijf aan huis 23. Parkeergelegenheid bedrijfspanden mogelijk te maken

Dorpsvisie Easterein | 13

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 13 28-04-12 20:34 5 | Voorzieningen, zorg en welzijn

Easterein kent een groot aantal voorzieningen ten behoeve diaconie van de SOW gemeente van Easterein, stichting de delijks, met uitzondering van de maand augustus, uit. De van recreatie en ontspanning. De huidige accommodaties Tsjerne beheert het pand. schoolkrant wordt meegegeven aan de ouders, een abon- (sporthal, sportvelden en het MFC) zijn voor een dorp met nement voor Eastereiners zonder schoolgaande kinderen is deze omvang uniek. Boodschappen moeten elders worden Momenteel komt er weinig jeugd af op de uitgaansavond mogelijk. De voetbalvereniging en de kerk hebben ook hun gehaald, Easterein heeft geen supermarkt, bakker of slager van de Tsjerne. Omdat het voorheen op de zaterdagavond eigen krant. meer. Vooral voor oudere mensen is dit lastig. Zorg en wel- een druk bezochte gelegenheid is geweest, is de terugloop De wens vanuit het dorp is: de Doarpskrite en de schoolkrant zijn zijn niet toereikend, veel ouderen gaan naar Wommels een reden tot zorg. Het kan zijn dat dit een maatschappelijke samen uit te brengen voor het hele dorp. voor de winkels, fysiotherapie en openbaar vervoer. Op de 1e trend is, want ook elders is voor de doelgroep veel te doen. en de 3e dinsdagmiddag van de maand zijn Johanna Stout De clubavonden worden wel goed bezocht. De Tsjerne is Plan van aanpak en mevr. Mulder van WenZ punt aanwezig in de Skoalleseize vertrouwd en moet blijven bestaan. Dit punt heeft voor Doarpsbelang geen prioriteit. Er is eind om inwoners te ondersteunen bij aanvragen op gebied van 2009 een enquête gehouden in het dorp over de dorpskrant voorzieningen, zorg en welzijn. Plan van aanpak “de Doarpskrite”. Naar aanleiding van de uitslag van de Tussen 2011 en 2012 een enquête houden onder de verschil- enquête is door Doarpsbelang actie ondernomen richting de Eastereiners vinden de volgende punten belangrijk: lende jeugdgroepen. Een bijeenkomst organiseren met het redactie van de Doarpskrite. Doarpsbelang ziet geen kans 1. Jeugdhonk de Tsjerne openhouden voor de toekomst. Tsjerne-bestuur, de ouders en de jeugd. De jeugdwerker van bovenstaand plan te laten slagen. 2. Schoolkrant en dorpskrant samen uitbrengen. de gemeente bij deze plannen betrekken. Ook de verenigin- 3. Realisatie van een 3e sportveld voor voetbal en kaatsen. gen die gebruik maken van het gebouw hierbij betrekken. Met 5.3 Realisatie van een derde veld voor voetbal en kaatsen het plan van aanpak, dat hieruit voortkomt, wordt weer aan Het bloeiende verenigingsleven zorgt ervoor dat Easterein 5.1 Jeugdhonk de Tsjerne openhouden voor de toekomst een gezonde toekomst gewerkt. Meer werken aan promotie, leeft. De sociale cohesie en betrokkenheid zijn erg groot. Jeugdhonk de Tsjerne is al meer dan 40 jaar een begrip in via sociale media en de dorpskrant. Meer Eastereiners betrek- Easterein is hét sportdorp van de gemeente. Veel mensen Easterein. Op zaterdagavond is het een uitgaansgelegenheid ken bij de Tsjerne, buiten de ouders om. Volgens de jeugd komen naar het dorp om te sporten (sporthal, tennisbanen, voor de jeugd van 12 tot en met 16 jaar. Eens per maand trekt het gebouw nu niet, het moet gemoderniseerd worden. sportvelden voor voetbal en kaatsen). wordt er een kinderdisco gehouden voor de jeugd van de Organiseren van extra activiteiten zoals een thema-avond of De voetbalvereniging SDS en de kaatsvereniging van Eas- basisschool. Ook wordt dit gebouw gebruikt voor de club- cabaret wordt ook genoemd. terein maken gebruik van de sportvelden van Easterein. Deze bijeenkomsten. Momenteel zijn ook de darters, klaverjassers velden liggen op sportcomplex de Skoalleseize. SDS heeft en biljarters actief in de Tsjerne. De deelnemers van deze 5.2 Schoolkrant en dorpskrant samen uitbrengen een regiovoorziening, in de gemeente Littenseradiel zijn maar activiteiten zijn volwassenen. De Tsjerne is eigendom van de Het dorpskrantje van Easterein de Doarpskrite komt maan- twee voetbalverenigingen actief. De voetbalwedstrijden en

Opmerkingen over Voorzieningen zorg en 3. Doarpsbelang meer gezag geven, i.p.v. dat ze een 9. Samenwerking sportverenigingen (overleg) 15. Aanleunwoningen welzijn: mening mogen geven aan onze politiek 10. Faciliteiten gezond ouder worden 16. Doarpsbelang jaarlijks 5 tot 10 duizend euro 1. Alle huidige voorzieningen behouden: 4. Digitaal spreekuur bij de dokter (webcam) 11. Up to date houden en/of moderniseren van geven voor onderhoud dorp. school, sporthal, alle verenigingen 5. Bruin kafé, behoud kroeg voorzieningen 17. Hangplek jeugd 2. Betere ondersteuning sportpark 6. Nog meer bekendheid geven aan WenZ punt 12. IJsbaan aanleggen 18. Meer openheid m.b.t. vandalisme, (de plegers “de Skoalleseize”door de gemeente (goedkopere 7. Zwembad Wommels blijven steunen 13. Bij gladheid zout strooien in kleinere straten aangeven) sport kan de gemeente haar burgers niet geven) 8. Pinapparaat 14. Doarpsbelang meer intermediair 19. Doarpskrite verbeteren

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 14 28-04-12 20:34 de kaatswedstrijden overlappen elkaar gedurende een steeds langere periode van het sportseizoen. Er wordt nu soms getraind op een kunstveld in . Het is wenselijk dat de leden op eigen velden in Easterein hun sport beoefenen. Bij de voetbalvereniging dreigt bovendien een ledenstop, de vereniging heeft nu ongeveer 370 leden. Er zijn verschillende locaties waar een nieuw voetbalveld gerealiseerd kan worden. Inmiddels zijn er al veel plannen op dit gebied, er wordt druk gewerkt aan de realisatie ervan.

Plan van aanpak Uitzoeken wat een kunstveld kost en op basis van die gege- vens een plan maken en dit vervolgens overhandigen aan de gemeente. Overleg met de kerkrentmeesters organiseren. Geld ophalen door actie. Het is noodzakelijk om alle belang- hebbende verenigingen bij dit plan in te schakelen zoals SDS, de kaatsvereniging en stichting de Skoalleseize. Het Doarps- belang kan hierin een ondersteunende functie hebben. De pers (Op’e Skille, Leeuwarder Courant) kan ook een belang- rijke schakel zijn. Het doel is om in 2013 het derde (kunst) veld te realiseren. 5.4 Actiepunten - Bijeenkomst organiseren met het bestuur van de Tsjerne, ouders en jeugd over de toekomst van het jeugdgebouw. De jeugdwerker van de gemeente in de plannen betrekken. - Ondersteunen plan realisatie derde sportveld voor voetbal en kaatsen.

20. Buitenschoolse opvang 26. Contact school met dorp verbeteren 31. Samenwerking/ afstemming bedrijven en 35. Bezoeken van dorpsgenoten, boodschappen- 21. Goed op elkaar passen 27. Actualiteit van de website van Doarpsbelang sponsoring dienst, ouderenvervoer 22. School betrekken bij het dorp(bv. himmeldei), bewaken 32. Jeugd vanaf 12 jr. ruimte blijven geven, 36. Ouderen moeten in eigen omgeving kunnen contact met dorp verbeteren 28. Versterken wat we hebben in het dorp Tsjerne opkomst zien te vergroten blijven wonen (thuiszorg, wijkverpleging) 23. Jeugd 29. Tsjerne optimaal inzetten voor gelegenheden 33. Kerk vaker open met stiltecentrum 24. School behouden 30. Communicatie in agenda verenigingen 34. Kerk meer inzetbaar maken/toegankelijker door 25. Ook om de mensen buiten de kerk denken bv. thema-avonden

Dorpsvisie Easterein | 15

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 15 28-04-12 20:34 6 | Infrastructuur

Wat vinden de Eastereiners van de infrastructuur in Infrastructuur in Easterein. verkeer. Dit komt de verkeersveiligheid ten goede, een het dorp? En wat is het doel van dit onderwerp in Wat zijn de belangrijkste ideeën van onze inwoners: voordeel dat zal wegvallen wanneer er een nieuwe situatie deze dorpsvisie: een betere doorstroming of juist het 1. Meer parkeergelegenheid in het dorp. ontstaat met voldoende parkeerplaatsen. voorkomen van verkeer dat geen bestemming heeft 2. Fietspad van Sibadawei naar Skrok. in Easterein? Op de twee info- en meedenkavonden 3. Glasvezelkabel voor snel internet. In combinatie met werk Plan van aanpak werd duidelijk dat het onderwerp ‘infrastructuur’ breed en bedrijvigheid. Om nieuwe parkeerruimte te realiseren is het belangrijk opgevat wordt. We vinden het belangrijk om te zorgen dat dat het dorp Easterein zelf plannen maakt. De plannen Easterein met de tijd meegaat en een dynamisch dorp blijft 6.1 Meer parkeergelegenheid in het dorp moeten door Doarpsbelang ondersteund worden en aan de om in te wonen en te werken. Ook Easterein is een dorp waar mensen vaak meerdere auto’s gemeente voorgelegd worden. Verder is het van belang dat voor de deur hebben staan met als gevolg de huidige parkeerruimte beter benut wordt door een betere dat er op bepaalde plekken problemen met bewegwijzering in het dorp en mensen beter op de auto- en het parkeren ontstaan. Verder heeft het dorp looproutes te attenderen (denk hierbij aan de autoroute naar enkele horecagelegenheden en het sportpark de het parkeerterrein bij de sporthal en de looproute van het Skoalleseize waar grote concentraties auto’s op parkeerterrein bij de sporthal naar het café). Een realisatie bepaalde tijdstippen komen. De insteek bij het binnen vijf jaar verdient de aanbeveling. verhelpen van de parkeerproblematiek is om de aanrijroute voor hulpdiensten vrij te houden. De 6.2 Aanpakken gevaarlijke verkeerssituaties Wynserdyk, doorstroming moet te allen tijde gegarandeerd Sibadawei en van Eysingaleane kunnen worden. De oplossingen zullen liggen De hoge snelheid waarmee gereden wordt op de doorgaande bij het verplaatsen van parkeergelegenheid uit wegen in Easterein baart veel mensen zorgen, zo blijkt uit de de dorpskom naar de omringende straten en inspraakavonden. Fietsers en voetgangers voelen zich niet parkeerplaatsen (sporthal, MFC) en de aanleg veilig, mensen zouden graag naar een gescheiden systeem van nieuwe parkeerhavens buiten de dorpskom. tussen autowegen en fietsvoetpaden willen om zonder Een bijkomend voordeel is dat de netheid het problemen en gevaar gebruik te kunnen maken van onze aanzien van het dorp ten goede komt. infrastructuur. De huidige situatie biedt overigens het Schoolgaande kinderen maken dagelijks gebruik van de voordeel dat her en der geparkeerde auto’s wegen in het dorp, hierin ligt een belangrijk argument voor een remmende werking hebben op het overige verbetering van de infrastructuur. Verder wordt aangedragen

Onderwerp Infrastructuur: 7. Veiligheid schoolgaande kinderen in het 13. Gladheidbestrijding binnen de bebouwde kom 1. Meer parkeergelegenheid in het dorp. dorp verhogen uitvoeren 2. Fietspad van Sibadawei naar Skrok. 8. Drempel in de Wynserdyk verwijderen. 14. Verkeersremmers in het dorp. 3. Glasvezelkabel voor snel internet. 9. Boothelling om boten te water te laten 15. Gevaar vracht- en landbouwverkeer binnen de 4. Vaarwegen uitdiepen. 10. Busverbinding naar Sneek. bebouwde kom aanpakken 5. Walbeschoeiing vernieuwen. 11. Bestrating in het dorp aanpakken. 16. Straatverlichting in het dorp in oude stijl 6. Fietspad Easterein naar Itens. 12. Bord doodlopende weg Skippersbuorren 17. Mooie fiets- en wandelroutes met elkaar verbinden.

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 16 28-04-12 20:34 dat het nemen van verkeersremmende maatregelen Easterein. Vooral voor de doorgaande niet alleen voor fietsers en voetgangers een belangrijk wegen van Eysingaleane, Wynserdyk en veiligheidsvoordeel oplevert maar dat ook hiermee de Sibadawei. trillingen en geluiden gereduceerd kunnen worden. Door plannen te maken en het idee van verkeersremmende 6.3 Glasvezelkabel voor snel internet maatregelen (door het smaller maken van wegen, de stoep De glasvezelkabel wordt voor bedrijven en te integreren in de weg) aan de gemeente voor te leggen, particulieren steeds belangrijker. Aanleg en woon-werk verkeer naar Sneek over te sturen hiervan wordt voor de toekomst als een kan de veiligheid volgens de bewoners verhoogd worden. must gezien. Bedrijven doen steeds De hoogste prioriteit heeft het aanpakken van de veiligheid meer zaken via internet, denk hierbij aan van de Sibadawei. Hier zou een voet/fietspad kunnen opdrachten verstrekken, correspondentie, worden aangelegd, in eerste instantie tot Skrok en dan later maar ook aan onderdelenvoorzieningen. doortrekken naar Itens. Ook wordt het idee geopperd om het Ook het “nieuwe werken” doet steeds meer fietspad vanaf Wommels aan te sluiten op Skrok door een zijn intrede dus is een goede verbinding soort fietsrondweg te realiseren vanaf de van Eysingaleane voor bedrijf en particulier noodzaak. Voor (achter de woningen langs) en deze te laten aansluiten op gezinnen met schoolgaande kinderen kan het industrieterrein tussen Couperus hydrauliek en De Jong een snelle verbinding ook uitkomst bieden, installatiebedrijf om vervolgens door het land weer aan te er worden momenteel veel schoolse zaken sluiten op Skrok. via de computer geregeld. 6.4 Actiepunten De hulp van organisaties als VVN (Veilig Verkeer Nederland), - Plannen maken voor nieuwe gemeente en Provincie zal hierbij zeer wenselijk zijn. Als Plan van aanpak parkeervoorzieningen tijdspad wordt genoemd dat een en ander binnen 5 jaar Onderzoek doen naar de behoefte van glasvezel voor - Betere bewegwijzering naar huidige parkeervoorzieningen opgelost moet zijn. nu en naar de toekomst bij bedrijven en particulieren. (sporthal/sportvelden) Dit kan bijvoorbeeld via de ondernemersvereniging en - Plan maken voor verkeersremmende maatregelen, prioriteit Plan van aanpak de Doarpskrite. Ook moet het mogelijk zijn dit via www. voor wandel/fietspad Sibadawei- Skrok Inventariseren grootste knelpunten en in samenwerking met easterein.nl te doen. - Onderzoeken haalbaarheid glasvezelkabel gemeente, provincie en VVN plan maken voor meer veiligheid in de bebouwde kom van

Dorpsvisie Easterein | 17

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 17 28-04-12 20:34 NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 18 28-04-12 20:34 NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 19 28-04-12 20:34 7 | Landschap en recreatie

Easterein is een parel en ligt in een prachtige landelijke suggesties gedaan om uitlegborden bij bijzondere gebouwen omgeving volgens de dorpsbewoners. Wat mooi is moet te plaatsen waardoor recreanten een mooie wandeling langs mooi blijven, nostalgie staat hoog in het vaandel. Weilanden historische panden kunnen maken. vol boterbloemen, zo zou een inwoner de natuur rond Easterein graag zien. In deze schoonheid liggen kansen Landschap ontwikkelen en recreatie stimuleren voor het dorp, zo denken de inwoners. Recreanten zijn Eastereiners vinden de volgende punten belangrijk met eenvoudig te enthousiasmeren over Easterein. Toerisme kan betrekking tot het thema: de lokale economie versterken, maar tegelijkertijd is men ook 1. Waterwegen aanpakken van mening dat het niet grootschalig moet zijn. Er worden 2. Uitbreiden fiets- en wandelpaden 3. Aanzicht dorp vanuit buitenkom, en industrieterrein verfraaien

7.1 Waterwegen aanpakken Het ontwikkelen van het landschap en het stimuleren van de recreatie is van belang voor de levendigheid van Easterein, zowel voor inwoners en recreanten. Het aanpakken van de waterwegen staat al geruime tijd op het wensenlijstje van de nieuwe functie kunnen krijgen. Twee onderwerpen die het inwoners van Easterein. Tegelijkertijd realiseren meest haalbaar worden geacht zijn het uitdiepen van de de mensen zich dat het structureel aanpakken vaarwegen van Meilahuzen tot aan Skrok, wat al in geen van de waterwegen duur is en daardoor dertig jaar meer gebeurd is, en het realiseren van laadpunten misschien zelfs onhaalbaar. Elektrische voor elektrosloepen. Dit laatste lijkt te passen bij de aard en bootjes, een passantenhaven, een vaarroute schaal van Easterein. De Skippersbuorren zou hiervoor een door Easterein en ophaalbruggen zoals we die geschikte locatie zijn vanwege de ruimte, bovendien ligt er vroeger hadden, passeren de revue. Wellicht een gemeentelijke kade hetgeen scheelt in de kosten. Een zijn elders gedemonteerde / overbodige passantenhaven lijkt te passen aan de Skippersbuorren en het bruggen op te kopen die in Easterein een uitdiepen van Meilahuzen tot Skrok spreekt voor zich.

Ideeën landschap en recreatie: Easterein normaal bevaarbaar maken 3. Aanzien dorp vanuit buitenkom verfraaien/ 7. Geen verdere uitbreiding windmolens/ 1. Waterwegen e. Passantenhaven, haventje mogelijkheid voor verbeteren (geldt ook voor industrieterrein) windmolens kopje kleiner maken a. Doorvaarthoogte bruggen vergroten, geschikt overnachting 4. Vogelkijkhut opleuken met interactieve 8. Bomen en groenblijvende struiken en bomen rond maken voor doorvaart grotere boten f. Aanlegsteiger Skippersbuorren / Sibadawei activiteiten boerderijen die landschapshinderlijke elementen b. Uitdiepen vaarroutes (met elektrosloep aansluitingen) 5. Stimuleren open landschap hebben c. Ophaalbruggen in ere herstellen 2. Uitbreiden fiets/wandelpaden, Easterein- Itens, 6. Gebruik de website voor betere informatie over 9. Hier en daar nog een bankje aan de fietspaden d. Rondje kanoën Easterein-Hidaardervaart, Pôle, Easterein-Hidaard Easterein 10. Elkaar versterken: bedrijven en verenigingen

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 20 28-04-12 20:34 Plan van aanpak Plan van aanpak 7.3 Aanzicht dorp vanuit buitenkom, en industrieterrein Tussen 2013 en 2015 zouden de plannen vorm moeten Binnen vijf jaar zou dit plan gerealiseerd moeten worden. verfraaien krijgen. Easterein kan het plan voor recreatie, een Doarpsbelang kan het initiatief voor de financiering nemen Over het aanzicht van het dorp vanuit de buitenkom is al passantenhaventje en elektrosloepen concreet maken, door in te zetten op veiligheid. Ook moet zij het belang vaker gediscussieerd alleen is het lastig om hier daadwerkelijk wellicht kan Easterein zich aansluiten bij de al bestaande duidelijk maken aan de gemeente. De provincie, het project verandering in te brengen. werkgroep van Kûbaard (Easterein is hier al zijdelings bij oude paden, nieuwe wegen, VVN en de gemeente zijn betrokken ). organisaties die kunnen helpen bij het realiseren van het idee. Plan van aanpak Andere organisaties van betekenis kunnen zijn: de Marrekrite, Hoewel tijdens de brainstormavond het Fryske Merenproject, gemeente, waterschap, provincie, naar voren is gekomen dat het en marktpartijen die oplaadpunten leveren. Deze partijen aanzicht van Easterein vanuit de kunnen behulpzaam zijn bij de installatie, financiering en het buitenkom verfraaid moet worden, beheer. komt de urgentie hiervan tijdens de Ook het dorp zelf zou in actie moeten komen om het idee discussieavond niet duidelijk naar aantrekkelijk te maken. Ter inspiratie kan men gaan kijken hoe voren. op andere locaties elektrosloepen worden verhuurd. Doarpsbelang neemt contact op met de werkgroep van 7.4 Actiepunten Kûbaard zodat er eventueel samengewerkt kan worden. • Voor onderstaande onderwerpen inventariseren wat haalbaar is en wat 7.2 Uitbreiden fiets- en wandelpaden niet en van daaruit actie ondernemen. Rond Easterein ligt een uitgebreid netwerk van fiets- en • Verbeteren vaarwegen (samen met wandelpaden. De dorpsbewoners zouden graag zien dat werkgroep vanuit Kûbaard) het historische pad tussen Easterein en Hidaard in ere • Herstellen historische paden wordt hersteld. Aansluitend hierop past ook het herstel van bijvoorbeeld Easterein – Hidaard en bijvoorbeeld het pad Hidaard-Reahûs. Het zou een wandel- Hidaard – Reahûs. en fietspad zoals rond De Pôle moeten worden. Het is • Uitlegborden plaatsen bij bijzondere veiliger voor de recreanten om de fiets- en wandelpaden uit gebouwen / locaties. te breiden, bovendien is het belangrijk voor de veiligheid van schoolgaande kinderen.

11. Oude dorpskern meer benutten voor toerisme 15. Tekst plaatsen bij bijzondere gebouwen/locaties 19. Oude landschappelijke structuren behouden 12. Open dagen in Easterein “festival” 16. Landschapverfraaiing: bv. bij boeren in het 20. Beter onderhoud schelpenpaden 13. Plattegrondborden waar ook voet- en fietspaden weiland 1 karakteristieke boom plaatsen 21. Beter aangeven wat er op het gebied van op staan (vb. Engeland) toerisme en vrije tijd te doen is 14. Meer bloemen in het dorp bv. bloembakken bij 17. We hebben een prachtig landschap, laten we er 22. Bed en breakfast mogelijkheden Foarbuorren en waterpomp Skilplein en bij ingang zuinig op zijn! dorp 18. Easterein museumdorp (maar wel heel mooi)

Dorpsvisie Easterein | 21

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 21 28-04-12 20:34 8 | Krimp

Krimp is de angst van alle kleine dorpen en door de media kunnen blijven wonen. Er moeten dus voldoende woningen uitgebreid belicht met doemscenario’s. Leegstaande huizen zijn in zowel de huur- als koopklasse voor de starters in de waardoor verloedering toeslaat, dalende huizenprijzen, ver- woningmarkt. De laatste nieuwbouwpercelen en inbreiding grijzing van de bevolking en het wegvallen van voorzieningen bieden een uitgelezen kans voor dit soort woningen. in het dorp waardoor het aantrekken nieuwe bewoners alleen maar moeilijker wordt. Het beleid van Elkien op het gebied van de huurwoningen is Gelukkig heeft Easterein net een nieuwbouwwijk gerealiseerd niet dynamisch. Seniorenwoningen voldoen niet meer aan de waardoor er (nog) geen gevoel van krimp heerst onder de be- eisen voor de doelgroep en worden daarom maar als star- woners. Wel zijn er de laatste jaren voorzieningen verdwenen, terswoningen (1-en 2 persoonshuishoudens) verhuurd. De als laatste is de slagerij gesloten waar nog enige levensmid- woningen zijn afgeschreven, het geld blijft binnenkomen, er delen verkocht werden. Doordat Easterein niet als groeikern is is geen leegstand en de wachtlijsten zijn laag: dus waarom aangeduid en er in Wommels wel nieuwbouwmogelijkheden verdere actie? Elkien zou uitgenodigd kunnen worden voor zijn, wordt er gesignaleerd dat jonge gezinnen naar Wom- een gesprek om te zien of het beleid dynamischer gemaakt mels verhuizen. Dit baart wel zorgen. kan worden naar de wensen van het dorp.

Krimp voorkomen In de nieuwbouw blijven kavels leeg. De huidige bewoners Eastereiners vinden de volgende punten belangrijk met be- storen zich eraan dat er ondanks onverkochte bouwkavels trekking tot het thema: de bestemmingsplannen gehandhaafd blijven waardoor 1. Jongeren in het dorp proberen te houden de verkoop aan een kleine doelgroep voorbehouden blijft. 2. De school moet behouden blijven Ondertussen wordt de infrastructuur niet aangelegd omdat 3. De zelfredzaamheid van het dorp bevorderen er nog gebouwd moet worden. Het mes kan aan beide kanten snijden als er een aantal huurwoningen gebouwd zouden 8.1 Jongeren in het dorp proberen te houden worden. Starters, Doarpsbelang en ondernemers moeten Door jongeren in het dorp te houden blijft het levendig. Het de behoefte hard maken en daarmee het overleg met de geeft draagkracht voor het verenigingsleven doordat binding gemeente en Elkien aangaan. Hierbij kan gebruik gemaakt blijft en het vertrekken naar een buurdorp minder voor de worden van politiek en publiciteit. De problematiek speelt nu, hand liggend is. Als het sociale leven op peil is, moeten er na- en kan direct opgepakt worden. tuurlijk ook voorzieningen zijn zodat de jongeren in het dorp

Ideeën krimp: 5. Organiseren grote evenementen (4 stemmen) 9. Easterein rond 1000-1200 inwoners laten zijn 14. Infrastructuur naar werkplekken buiten 1. Jongeren in het dorp proberen te houden 6. Positief inspelen op krimp, kwaliteit voor kwanti- (1 stem) Easterein, bv bus (20 stemmen) teit (4 stemmen) 10. Ruimte voor ontwikkeling Us Gebou (1 stem) 15. Soos combineren met peuters 2. Starterswoningen (16 stemmen) 7. Zorgen voor leefbaarheid dan is er geen krimp 11. Toename bevolking 16. Krimp = stemmingsmakerij, het valt wel mee 3. Behoud school (6 stemmen) (4 stemmen) 12. Kracht dorp benutten, positief denken in Easterein 4. Zelfredzaamheid van dorp bevorderen 8. Vrijwilligerswerk stimuleren (1 stem) 13. Geld 17. Meer woningen wegens kleinere gezinnen (5 stemmen) 18. Boodschappen service

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 22 28-04-12 20:34 Plan van aanpak invulling zal zijn. De grootst belanghebbende partij schoolbe- Het genereren van geld zal ook investeren betekenen. Een Het verenigingsleven wordt als goed ervaren en het is vooral stuur moet warm gemaakt worden om hier de leidende rol in nog op te richten werkgroep zal moeten onderzoeken welke van belang om de voorzieningen op orde te hebben, zodat de te nemen. Deze lobby kan door de andere belanghebbenden projecten haalbaar zijn. Daarna zal een stichting nodig zijn jongeren in het dorp kunnen blijven wonen. en schoolcommissie opgestart worden. om de uitvoering en exploitatie uit te voeren. Doarpsbelang Er zijn al inbreidingsplannen door lokale projectontwikkelaars kan een rol spelen bij het opzetten van een werkgroep maar om dit te faciliteren, maar de realisatie hiervan gaat niet zo 8.3 De zelfredzaamheid van het dorp bevorderen de nieuwe stichting zal onafhankelijk moeten werken en de soepel. Doarpsbelang moet in overleg met de gemeente om De zelfredzaamheid van het dorp kan op meerdere totaal verantwoordelijkheid op zich moeten nemen. Mogelijk dat de ernst van de zaak duidelijk te maken en samen te werken verschillende manieren worden bevorderd. Enerzijds bijvoor- partijen als de NOM (Noordelijke ontwikkelingsmaatschap- aan het ontwikkelen en realiseren van de inbreidingsplannen. beeld door voorzieningen te realiseren waardoor oudere be- pij) voor dit soort projecten geraadpleegd kunnen worden. woners langer in het dorp kunnen blijven wonen, anderzijds 8.2 De school moet behouden blijven door mogelijk inkomsten te genereren waardoor het dorp zelf 8.4 Actiepunten Een basisschool in het dorp wordt gezien als een van de zaken kan bekostigen die we niet via de gemeente geregeld - Behoefte starterswoningen (1-2 persoonshuishoudens) belangrijkste voorzieningen van het dorp. Het voorkomt dat krijgen. kwantificeren door Doarpsbelang en daarmee samen met jonge gezinnen vertrekken en is een belangrijk punt bij de Er zijn meerdere opties mogelijk om uit te werken. Voorbeel- ondernemers in overleg gaan met gemeente en woningcorpo- keuze voor een woonplaats van nieuwe bewoners. Op dit den in beide categorieën zijn levensmiddelen bestellen via ratie over gevoerde beleid. moment is het voortbestaan van de school op basis van het internet die thuis bezorgd worden en windmolens plaatsen - Opzetplan brede school bekijken en nagaan of dit voor leerlingaantal geen reden tot ongerustheid. Het is mogelijk waarmee eigen energie opgewekt wordt. Easterein de toekomst is voor de school. Mogelijk dat de dat het voortbestaan van de school zeker gesteld kan wor- schoolcommissie hier een eerste goede ingang voor is. den door de school een breder karakter te geven. Dit zou op Plan van aanpak - Behoefte oudere inwoners inventariseren door WenZ punt. huidige locatie of bijvoorbeeld bij de Skoalleseize gerealiseerd De behoeften van ouderen moeten in kaart gebracht worden, - Werkgroep oprichten voor studie naar mogelijke investe- kunnen worden. het doel is om een beeld te krijgen wat de knelpunten zijn ringsprojecten. Geïnitieerd door Doarpsbelang maar onafhan- om langer zelfstandig in het dorp te blijven. Het WenZ punt kelijk opererend. Plan van aanpak zou een rol kunnen spelen in deze inventarisatie. Ze zouden Er moet geïnventariseerd worden wie er belang hebben bij bijvoorbeeld een cursus kunnen opzetten voor het bestellen een brede school. Denk hierbij aan kinderopvang en ouderen- van boodschappen via internet. Verder zou een winkelketen begeleiding. Er zijn meerdere brede scholen in de omgeving of SRV-wagen belang kunnen hebben bij het opzetten van een waarvan een draaiboek zal bestaan. Door deze als voorbeeld dergelijke service. Ook zouden ze actief in de opzet kunnen te nemen kan bekeken worden wat voor Easterein een goede deelnemen.

19. Sociale controle 20. Actieve gemeente 21. Mantelzorg organiseren bij groei ouderen 22. Voorspelling Littenseradiel is gelijk of groei

Dorpsvisie Easterein | 23

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 23 28-04-12 20:34 9 | Prioriteitenlijst

Doarpsbelang heeft in mei 2011 aan alle actiepunten een prioriteit toegekend. Er zijn drie verschillende prioriteiten: I actie binnen 0 tot 2 jaar, II actie binnen 2 tot 5 jaar, III actie binnen 5 tot 8 jaar

NR. ACTIEPUNT PRIORITEIT

Actiepunten cultuur 1 Mogelijkheden onderzoeken tot oprichting werkgroep Culturele evenementen II

Actiepunten wonen en woonomgeving 2 Inventariseren woonbehoefte bij alle Eastereiners in samenwerking met Elkien. I 3 Gemeente aansluiten bij ideevorming over inbreiding en woningen voor 1-2 persoonshuishoudens. I 4 Gemeente vragen wat zij doen tegen ‘verkrotting’, nemen zij deel in het ‘rotte kiezen-project’? I 5 Elkien vragen naar hun visie voor Easterein: hoe zien zij het vraag-aanbod verhaal? I 6 Commissie verlichtingsplan in het leven roepen door Doarpsbelang. III

Actiepunten werk en bedrijvigheid 7 Inventariseren behoefte verzamelgebouw onder kleine ondernemers. I 8 Behoefte nieuwbouw onder ondernemers peilen. I 9 Promotie van Easterein opzetten. II

Actiepunten voorzieningen, zorg en welzijn 10 Bijeenkomst organiseren met het bestuur van de Tsjerne, ouders en jeugd over de toekomst van het jeugdgebouw. De jeugdwerker van de gemeente in de plannen betrekken. I 11 Ondersteunen plan realisatie derde sportveld voor voetbal en kaatsen. I

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 24 28-04-12 20:34 Colofon

NR. ACTIEPUNT PRIORITEIT Easterein, juni 2011

Actiepunten infrastructuur Werkgroep: 12 Plannen maken voor nieuwe parkeervoorzieningen. I I Yvonne van Beem 13 Betere bewegwijzering naar huidige parkeervoorzieningen (sporthal/sportvelden). I Marcel Janssen 14 Plan maken verkeersremmende maatregelen, prioriteit voor wandel/fietspad Sibadawei- Skrok. I Grietje Jorritsma 15 Onderzoeken haalbaarheid glasvezelkabel. I Menno Landstra Tineke Meijer Actiepunten landschap en recreatie Engelien Reitsma 16 Voor onderstaande onderwerpen inventariseren wat haalbaar is en wat niet Abe Jan Stegenga en van daaruit actie ondernemen. i. Verbeteren vaarwegen (samen met werkgroep vanuit Kûbaard). Uitwerking: ii. Herstellen historische paden bijvoorbeeld Easterein – Hidaard en Hidaard – Reahûs. III Arnold van Schepen 17 Uitlegborden plaatsen bij bijzondere gebouwen / locaties. I I I Overzetting naar Fries: Silvia Hania Actiepunten krimp Foto’s: 18 Behoefte starterswoningen (1-2 persoonshuishoudens) kwantificeren door Doarpsbelang en o.a. Paul de Bruin: pag 4-5, daarmee samen met ondernemers in overleg gaan met gemeente en woningcorporatie 7 (Easterein Rocks, Winterwille), 20. over gevoerde beleid. I 19 Opzetplan brede school bekijken en nagaan of dit voor Easterein de toekomst is voor de school. Mogelijk dat de schoolcommissie hier een eerste goede ingang voor is. I I I 20 Behoefte oudere inwoners inventariseren door WenZ punt. I I 21 Werkgroep oprichten voor studie naar mogelijke investeringsprojecten. Geïnitieerd door Doarpsbelang maar onafhankelijk opererend. III

Dorpsvisie Easterein | 25

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 25 28-04-12 20:34 Bijlagen

De uitnodiging voor de dorpsavond • Eerste bijeenkomst op dinsdag 11 januari 2011 • Tweede bijeenkomst op dinsdag 1 februari 2011

Uitnodiging om mee te denken en mee te praten! Dorpsvisie Easterein

Beste dorpsgenoten, In en door ons dorp wordt momenteel aan de ontwikkeling van een dorpsvisie gewerkt. De mening van de inwoners over de toekomst van Easterein wordt geïnventariseerd en verwoord in een breed gedragen visie. Op 11 januari was de eerste, succesvolle avond. Op dinsdag 1 februari praten we verder over de meest aangedragen onderwerpen:

Wonen en woonomgeving Voorzieningen, zorg en welzijn • Inbreiding: Inventarisatie inbreidingslocaties en herbestem- • Tsjerne: iepen hâlde, opkomst zien te vergroten en optimaal men locatie in nieuwbouwplan, oude huurwoningen herbou- inzetten voor diverse gelegenheden. Jeugd vanaf 12 jr. meer wen/opknappen, voor bestaande gebouwen ruimte geven en ruimte geven, creëren van hangplek jeugd. nemen om woningen te maken, zorgwoningen in ‘Us Gebou’. • Skoalkrante + Doarpskrite tegearre útbringe, skoalle belûke • Dorpsverlichting meer passend bij historisch architectuur. bij it doarp (bv. himmeldei), Doarpskrite verbeteren. • Woningen voor starters: aanbod jongeren woningen kan in • Sportvoorziening: 3e voetbalveld/kaatsveld. bestaande voorraad, meer huurwoningen. Cultuur Infrastructuur • Voor elke doelgroep/leeftijd activiteiten en culturele avonden • Meer parkeergelegenheid in het dorp. (theater, film, cabaret) organiseren, theater stimuleren, kerst- • Fietspad van Sibadawei naar Skrok. markt terug, GarageSale-dag, Fryske Lêzklup opzetten, • Glasvezelkabel voor snel internet. Easterein Rocks behouden, ‘Iteklub Easterein’, Nevenactivitei- ten bij sportevenementen, Fryske kursus yn it doarp. Krimp • Samenhorigheid behouden: samen staan we sterk. • Jongeren in het dorp proberen te houden. • Aandacht houden voor jeugd 12-16 jaar. • Behoud school. • Zelfredzaamheid van dorp bevorderen. Landschap & recreatie • Waterwegen: geschikt maken voor doorvaart grotere boten Werk en bedrijvigheid dmv uitdiepen vaarroutes, bruggen verhogen, ophaalbruggen • Verzamelgebouw voor kleine ondernemers, in ere herstellen. Rondje kanoën Easterein-Hidaardervaart- vestigingsmogelijkheden voor starters creëren. Pôle-Easterein bevaarbaar maken, passantenhaven met • Huidig bedrijventerrein vol bouwen. mogelijkheid tot overnachting, aanlegsteiger Skippersbuorren/ • Promotie Easterein: meer bekendheid geven in dorp aan Sibadawei. (eenmans)bedrijven. • Fiets/wandelpaden richting Itens en Hidaard. • Aanzien dorp vanuit buitenkom verfraaien.

Op 1 februari praten we in kleine groepjes over bovenstaande onderwerpen en de ideeën hierover. Bent u niet op de eerste avond geweest? Geen probleem, ook op de tweede en laatste avond kunt u nog een waardevolle bijdrage leveren aan de dorpsvisie en de toekomst van Easterein!

Tot ziens op: DINSDAG 1 FEBRUARI OM 20.00 UUR IN SKOALLESEIZE

Dorpsbelang Hâld Faesje

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 26 28-04-12 20:34 Kort verslag van de dorpsavond van februari 2011 DE SAN TEMA’S MEI DE TRIJE WICHTICHSTE ÛNDERWERPEN (gepubliceerd op www.easterein.nl) (útkomst 1ste doarpejûn op 11-1-2011).

TWADDE DOARPEJÛN DOARPSFISY OP 1 FEBREWARIS 2011 Wonen en woonomgeving • Inbreiding: Inventarisatie inbreidingslocaties en herbestemmen locatie in Dizze jûn wienen rom 25 Eastereiners nei de SkoalleSeize ta kommen om mei te wurkjen nieuwbouwplan, oude huurwoningen herbouwen/opknappen, voor bestaande oan de nije doarpsfisy fan Easterein. Maeike Lok fan Doarpswurk lei koart út hoe at wy gebouwen ruimte geven en nemen om woningen te maken, zorgwoningen in jûn oan it wurk gean sille. Yn lytse groepkes hawwe wy it hân oer hoe’t wy fierder kinne ‘Us Gebou’. mei de prioriteiten út de sân tema’s/ûnderwerpen dy’t de foarige doarpejûn oan de oarder • Dorpsverlichting meer passend bij historisch architectuur. kommen binne. • Woningen voor starters: aanbod jongeren woningen kan in bestaande voorraad, meer huurwoningen. We starten mei de fraach “Hoe is de situaasje no?, dêrnei gongen we fierder mei it Infrastructuur útwurkjen fan it idee. • Meer parkeergelegenheid in het dorp. • Wat hâldt it idee yn? Wat wolle wy? • Fietspad van Sibadawei naar Skrok. • Werom is dit wichtich foar Easterein? • Glasvezelkabel voor snel internet. Wat is der no mis, wat giet der mis at we neat dogge? Krimp • Wer kin it idee realisearre wurde? • Jongeren in het dorp proberen te houden. • Wat kin Easterein sels dwaan om dit idee te realisearjen? • Behoud school. • Wat foar organisaasjes kinne ús helpe om dit idee te realisearjen? • Zelfredzaamheid van dorp bevorderen. • Wannear wol Easterein dit idee realisearre hawwe? Werk en bedrijvigheid • Wat moat der as earste dien wurde? • Verzamelgebouw voor kleine ondernemers, vestigingsmogelijkheden voor starters • Binne der noch opmerkings as oandachtspunten? creëren. • Huidig bedrijventerrein vol bouwen. • Promotie Easterein: meer bekendheid geven in dorp aan (eenmans)bedrijven.

Dorpsvisie Easterein | 27

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 27 28-04-12 20:34 Voorzieningen, zorg en welzijn • Tsjerne: iepen hâlde, opkomst zien te vergroten en optimaal inzetten voor diverse Dizze jûn koene alle oanwêzigen oer twa tema’s diskussearje. It wie in slagge jûn. Wy gelegenheden. Jeugd vanaf 12 jr. meer ruimte geven, creëren van hangplek jeugd. hawwe as wurkgroep in boel ynformaasje krigen en festlein. We geane no fierder mei • Skoalkrante + Doarpskrite tegearre útbringe, skoalle belûke bij it doarp it útwurkjen fan ús doarpsfisy. De wurkgroep Doarpsfisy bestiet út Yvonne van Beem, (bv. himmeldei), Doarpskrite verbeteren. Engelien Reitsma, Abe Jan Stegenga, Menno Landstra, Marcel Janssen, Grietje Jorritsma • Sportvoorziening: 3e voetbalveld/kaatsveld. en Tineke Meijer. Tige tank foar jim ynbring! Cultuur • Voor elke doelgroep/leeftijd activiteiten en culturele avonden (theater, film, cabaret) Ferslach op www.easterein.nl: organiseren, theater stimuleren, kerstmarkt terug, GarageSale-dag, Fryske Lêzklup http://www.easterein.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=45:doarpejun& opzetten, Easterein Rocks behouden, ‘Iteklub Easterein’, Nevenactiviteiten bij catid=1:algemeen sportevenementen, Fryske kursus yn it doarp. • Samenhorigheid behouden: samen staan we sterk. • Aandacht houden voor jeugd 12-16 jaar. Landschap & recreatie • Waterwegen: geschikt maken voor doorvaart grotere boten dmv uitdiepen vaarroutes, bruggen verhogen, ophaalbruggen in ere herstellen. Rondje kanoën Easterein- Hidaardervaart-Pôle-Easterein bevaarbaar maken, passantenhaven met mogelijkheid tot overnachting, aanlegsteiger Skippersbuorren/Sibadawei. • Fiets/wandelpaden richting Itens en Hidaard. • Aanzien dorp vanuit buitenkom verfraaien.

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 28 28-04-12 20:34 NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 29 28-04-12 20:34 RESULTATEN RESULTATEN DOARPSJÛNEN & & DOARPSJÛNEN DOARPSFISY 2011 2011 DOARPSFISY EASTEREIN

NL Dorpsvisie Easterein 2011.indd 30 28-04-12 20:34