Beter voetbal Ad van Emmenes in samenwerking met C.H. Geudeker bron Ad van Emmenes en C.H. Geudeker, Beter voetbal. Nieuwe Wieken, Amsterdam 1948. Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/emme006bete01_01/colofon.htm © 2008 dbnl / erven Ad van Emmenes en C.H. Geudeker 9 Voorwoord van de bondsvoorzitter HET is mij een bijzonder genoegen een inleidend woord te schrijven voor het boekwerk over onze sport, dat aan het brein van de twee als voetbaltechnici te goeder naam bekend staande sportjournalisten, Ir. A. van Emmenes en C.H. Geudeker, ontsproten is, al zij eerlijkheidshalve vermeld, dat Ir. van Emmenes het leeuwendeel voor zijn rekening heeft genomen. Dit met grote liefde voor onze sport en met een beheersing van de materie verrichte werk is geschied in opdracht van de Koninklijke Nederlandse Voetbalbond, zodat dit boek in feite als een uitgave van de Bond kan worden beschouwd. Dat verleent aan dit boek het officiële karakter, dat het naar mijn persoonlijke mening ten volle verdient. De behoefte aan het uitgeven van bondswege van een dergelijk boek is door het Bestuur van de Bond vooral terstond na beëindiging van de oorlog sterk gevoeld, omdat de Verenigingen algemeen hunkerden naar goede lectuur over het moderne spel, en daarnaast ook toonden, wat meer te willen weten van de psychologische en paedagogische zijde van het voetbalvraagstuk in zo breed mogelijke zin. Daarom hebben wij er op gestaan, dat in dit boek niet alleen speltechnische, doch ook andere met de beoefening en de verheffing van het spel verband houdende onderwerpen behandeld zouden worden. De auteurs hebben, naar het mij wil voorkomen, aan deze opdracht voldaan op een wijze, die ik lofwaardig acht. Zij hebben zich niet opgeworpen als de dogmatische propagandisten van een bepaald systeem, doch zij hebben met kennis van zaken verschillende moderne spelsystemen ontleed. En ook al is in het bijzonder de Engelse speelwijze, die het Nederlands Elftal en zij, die met de leiding daarvan belast zijn, als het ware aan den lijve ondervonden hebben, in extenso onder de loupe genomen, toch is eenzijdigheid vermeden en vinden ook andere problemen de aandacht, die zij in het boek als het onderhavige ongetwijfeld verdienen. Daar de basis van ons spel toch altijd zal blijven de techniek en de tactiek, in practijk gebracht door een zo volmaakt mogelijke lichaamsbeheersing, is het ten zeerste gewenst, dat dit boek, dat naar mijn mening als standaardwerk voor het huidige tijdperk van ontwikkeling van onze sport gelden mag, onder alle verenigingen wordt verspreid. Het zij ook een leidraad voor oefenmeesters en technische coaches, die, zelf deskundig, niettemin verstandig doen de in dit werk gegeven toelichtingen op systemen en methodes te bestuderen. Er zullen er zijn, die zeggen: ‘Al weer een boek, al weer een beschouwing over de theorie van ons spel’ - en als we nagaan, wat er in de Ad van Emmenes in samenwerking met C.H. Geudeker, Beter voetbal 10 laatste jaren gepubliceerd is over dit onderwerp, dan kan ik mij begrijpen, dat men hier en daar het gevoel van indigestie voelt opkomen. Doch juist omdat er zo véél gepubliceerd is, juist omdat daarbij ook wel eens aan het licht trad, dat de schrijvers niet allen de materie volledig beheersten, resp. deze op de juiste wijze tot uitdrukking vermochten te brengen, juich ik de verschijning van dit boek zo zeer toe. De stof is in hoge mate interessant, doch niet ieder vermag haar op de juiste wijze te verwerken. Er wordt vooral nog veel te veel geliefhebberd, niet alleen op het gebied van de techniek en de tactiek van het voetbalspel, doch eveneens op het terrein der mentale training, van jeugdleiding en wat dies meer zij. Hier, in dit werk zijn echter vakmensen aan het woord, die niet alleen de materie grondig bestudeerd hebben, maar ook tot uiting weten te brengen, wat ter algemene voorlichting in dit werk vermeld moest worden. Willen wij ons huidige spelpeil, dat ontegenzeggelijk minder is dan vóór de oorlog en helaas geen gelijke tred hield met de spelontwikkeling elders, weer omhoog brengen, dan zullen wij niet alleen een grondige studie moeten maken van het spel, maar vóór alles de grondbeginselen van onze sport, dus de techniek, aan onze spelers moeten bijbrengen. Daarom beveel ik dit boek zo van ganser harte bij iedereen aan, die onze sport een warm hart toedraagt en op enigerlei post staat om haar te helpen omhoog te werken. Moge het een leidraad zijn voor onze huidige generatie voetballers, moge het ten goede komen zowel aan de ontwikkeling als aan de vertegenwoordiging van ons Nederlandse Voetbal. K.J.J. LOTSY, Voorzitter K.N.V.B. Ad van Emmenes in samenwerking met C.H. Geudeker, Beter voetbal 11 Inleiding DE behoefte aan een Nederlands standaardwerk op voetbalgebied kwam reeds tijdens de laatste oorlog in de boezem van het Bondsbestuur van de K.N.V.B. naar boven en resulteerde in een door ons als zeer vererend beschouwde opdracht aan mijn collega C.H. Geudeker en mij om ons met de samenstelling daarvan te belasten. Wij hebben ons daarvan gaarne gekweten en slechts de grote na-oorlogse moeilijkheden, verbonden aan het uitgeven van boeken, zijn er de oorzaak van dat eerst nu dit werk het licht ziet. De omstandigheden hebben er toe geleid, dat het schrijven van het boek tenslotte nagenoeg geheel door mij is geschied. Ik heb daarbij echter alle medewerking gehad van de heer Geudeker, met wie ik de stof uit en ter na besproken heb, zodat onze gezamenlijke denkbeelden in dit boek verwerkt zijn. Bij het samenstellen van de stof heb ik allereerst met grote dankbaarheid gebruik gemaakt van het boek, dat als de voorganger van dit werk te beschouwen is: ‘Voetbal’ van C.J. Groothoff. Dit werk was echter, ondanks de vernieuwingen die telkens in nieuwe drukken waren aangebracht, enigszins als verouderd te beschouwen, hetgeen wel goed tot uiting kwam op de cursussen voor candidaat-oefenmeesters, waar zijn werk als verplicht studieboek beschouwd werd. Niettemin hebben veel van Groothoff's gedachten en beschouwingen de basis gevormd van enkele hoofdstukken van dit boek. Bij de samenstelling van de hoofdstukken ‘Techniek’, ‘Tactiek’ en ‘Spelsystemen’ heeft de Technische Commissie van de K.N.V.B. mij met raad en daad bijgestaan en met dankbaarheid worde gememoreerd dat de Bondsoefenmeester K.J. Kaufman mij met het samenstellen en doorgeven van zijn volledige oefenstof een grote dienst bewezen heeft, die de waarde van dit boek heeft verhoogd. Het hoofdstuk ‘Geestelijke voorbereiding’ is vanzelfsprekend ter goedkeuring voorgelegd aan de heer K.J.J. Lotsy, aan wie eveneens dank moge worden gebracht. Twee speciale hoofdstukken heb ik liever doen samenstellen door specialisten op dit gebied. Het moeilijke en belangrijke vraagstuk van de jeugdleiding in de voetbalsport is uitvoerig behandeld door een jeugdsportleider, die ongenoemd wenste te blijven. De medische zijde van de voetbalsport tenslotte is behandeld door Dr. C.J. van Mervennée. Zo is met veler zeer gewaardeerde medewerking dit boek ontstaan. Gestreefd is naar een zo volledig mogelijke behandeling, waarbij nochtans de vrees nu al moet worden uitgesproken, dat bepaalde onderdelen niet of onvoldoende behandeld zijn. In dit verband houd ik mij voor op- en aanmerkingen ten zeerste aanbevolen. De snelle Ad van Emmenes in samenwerking met C.H. Geudeker, Beter voetbal 12 evolutie in de voetbalsport, vooral op het gebied van de ploegtactiek, kàn tot gevolg hebben, dat dit boek binnen afzienbare tijd op enkele onderdelen moet worden herzien, in welk geval het van groot belang kan zijn indien met gefundeerde opmerkingen van anderen rekening gehouden is. Het boek is bestemd voor iedereen, die belang stelt in de voetbalsport, - en dat zijn er dus vele duizenden in ons land. Het is stellig mede bedoeld als leerboek voor de cursussen voor candidaat-oefenmeesters, maar ook als handboek voor iedereen die deze populaire sport beoefent. De tallozen, die, zelf niet spelend, week in week uit getrouw de wedstrijden bezoeken, zullen er eveneens veel van hun gading in aantreffen en zo zal dit boek, naar vertrouwd mag worden, inderdaad datgene kunnen zijn wat het bestuur van de K.N.V.B. zich er van heeft voorgesteld: een standaardwerk op voetbalgebied. Ir. A. VAN EMMENES. Ad van Emmenes in samenwerking met C.H. Geudeker, Beter voetbal 13 Hoofdstuk I Techniek Algemeen DAT een handboek over de voetbalsport, een boek dat streeft naar beter voetbal, met de techniek van het spel begint, ligt voor de hand. De techniek toch is één van de grondslagen van het spel en wij mogen gerust zeggen: de belangrijkste grondslag. Er zijn verschillende definities van de techniek te geven, waarbij vooropgesteld moet worden, dat de bekende uitdrukking ‘De techniek is de basis van het spel’ wel geheel en al juist is, maar slechts onvoldoende en vaag aangeeft wat de techniek eigenlijk is. Groothoff zegt in zijn boek ‘Voetbal’: ‘Onder de techniek van het spel verstaat men de lichamelijke bekwaamheden, die nodig zijn om het spel uit te voeren.’ In een voor een aantal technische Bondsofficials gehouden referaat komt H.J. Mommers, lid van de Technische Commissie en oud-internationaal, tot de conclusie, dat aan het woord techniek de betekenis moet worden toegekend van ‘bedreven- of vaardigheid in alle handelingen, welke nodig zijn om het voetbal te kunnen spelen, en alles wat hierop weer betrekking heeft en er in meer of mindere mate mede in direct verband staat.’ Men moet dus, om het voetbalspel uit te voeren, kunnen.... voetballen. Daar komt het op neer. En men zal het pas kunnen doen als men het geleerd heeft. Inderdaad zijn er voetballers, die aanvankelijk weinig te leren hebben, die op jeugdige leeftijd al aardig wat van de voetbalkunst verstaan. Zij behoren tot de categorie der ‘geboren voetballers’, zij tonen heel jong al hun aanleg voor de voetbalsport.