DOCSLIB.ORG

CZYTANIE MIASTA Bielsko-Biała Jako Kulturowy Palimpsest

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
CZYTANIE MIASTA Bielsko-Biała Jako Kulturowy Palimpsest CZYTANIE MIASTA Bielsko-Biała jako kulturowy palimpsest Pod redakcją Marka Bernackiego i Roberta Pysza Bielsko-Biała 2016 Redaktor Naczelny: Kazimierz Nikodem Redaktor Działu: Michał Kopczyk Recenzent: Tomasz Stępień Sekretarz Redakcji: Grzegorz Zamorowski Adiustacja tekstu: Mirosław Dąbrowski Redakcja techniczna: Anna Hajduga Wydawnictwo Naukowe Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej 43-309 Bielsko-Biała, ul. Willowa 2 tel. 33 827 92 68 e-mail:[email protected] ISBN 978-83-65182-42-5 SPIS TREŚCI WSTĘP Marek Bernacki, Robert Pysz 7 Bielsko-Biała jako kulturowy palimpsest………………………………...... Ewa Chojecka Bielsko i Biała – miejsca wielorakich pamięci…………………………….. 9 Bożena i Bogusław Chorążowie Z badań nad średniowiecznymi i renesansowymi kaflami piecowymi odkrytymi na zamku w Bielsku………………………………………….… 24 Ewa Janoszek Ile jest Wiednia w małym Wiedniu? O twórcach znad Dunaju w architekturze i sztuce Bielska-Białej…………………………………………………….... 44 Monika Serafin Aby przypomnieć Zapomniane – przedwojenny ośrodek harcerski w Górkach Wielkich……………………………………………………………...…..… 63 Paulina Żmijowska Social media jako przestrzeń wspierająca ratowanie dziedzictwa kulturowego – na przykładzie ośrodka harcerskiego w Górkach Wielkich... 73 Janusz Berek, Angelika Matuszek O szkolnictwie zawodowym miasta Bielsko-Biała………………………… 82 Iwona Kusak Kultura a rozwój lokalny…………………………………………………... 99 Jakub Krajewski Obiekty rekreacyjno-sportowe w Cygańskim Lesie………………………… 109 Anna Węgrzyniak Taniec pod Czantorią. O liryce Jerzego Kronholda……………………….. 119 Barbara Tomalak Gola – Gałczyński. Model miłości w poezji teraz i 50 lat temu……….…... 136 Magdalena Legendź Na drodze do współtworzenia teatralnych zjawisk, czyli jak teatr skorzystał z odzyskanej wolności………………………………………....… 147 Aleksandra Giełdoń-Paszek Grafika w środowisku bielskim. Przegląd współczesnych postaw i tendencji na tle tradycji gatunku…………………………………………………….. 161 Ernest Zawada Okiem kuratora – prezentacja działań wystawienniczych Galerii Akademickiej ATH…………………………………………………………. 173 Karolina Kolasa, Karolina Wrona, Krzysztof Babicki Gajdoszowanie – zanikająca kultura ludowa Beskidu Śląskiego i Żywieckiego……………………………………………………………….. 181 Marek Bernacki Pomniki i tablice pamiątkowe w Bielsku-Białej. Próba typologii………… 191 Indeks osobowy……………………………………………………………. 211 CONTENS INTRODUCTION Marek Bernacki, Robert Pysz 7 Bielsko-Biała as a “cultural palimpsest” ………………………………….. Ewa Chojecka Bielsko and Biała – spaces of various memories ………………………….. 9 Bożena i Bogusław Chorąży The studies on medieval and Renaissance tiles discovered in the castle in Bielsko……………………………………………………………………… 24 Ewa Janoszek How much Vienna is there in the small Vienna? About the artists from the Danube river in architecture and art of Bielsko-Biała………………... 44 Monika Serafin To Remember the Forgotten – The Pre-war Scout Centre in Górki Wielkie.. 63 Paulina Żmijowska Social media as a “tool” of supporting the rescue of cultural heritage – Scout Centre in Górki Wielkie ……………………………………………........... 73 Janusz Berek, Angelika Matuszek About the vocational education in Bielsko-Biala………………………..… 82 Iwona Kusak Culture supports local development……………………………………...… 99 Jakub Krajewski Recreation and sport objects in Cygański Las ……………......…………..... 109 Anna Węgrzyniak Dance by the Czantoria Mountain. The poetry of Jerzy Kronhold….....…. 119 Barbara Tomalak Gola – Gałczyński. Model of love in poetry now and 50 years ago…........... 136 Magdalena Legendź The Path to Theatrical Phenomena Co-creation, or on How the Theater Has Benefited from Regained Freedom……................................................. 147 Aleksandra Giełdoń-Paszek Graphics in Bielsko-Biała environment. A review of current attitudes and trends on the background of tradition of the genre……………………....... 161 Ernest Zawada Eye curator of the gallery – presentation of the exhibition activities of the Academic Gallery ATH…………………………………………………….. 173 Karolina Kolasa, Karolina Wrona, Krzysztof Babicki ‘Gajdoszowanie’ – the disappearing culture of the Silesian and the Żywiec Beskidy Mountains…………………………………………………..…….. 181 Marek Bernacki Monuments and memory arrays in Bielsko-Biała. An attempt of typology.... 191 Personal index……………………………………………………………... 211 Wstęp Czytanie miasta. Bielsko-Biała jako kulturowy palimpsest Marek Bernacki, Robert Pysz We wprowadzeniu do monograficznego 10. numeru interdyscyplinarnego czasopisma naukowego „Świat i Słowo”, ukazującego się na Wydziale Humanistyczno-Społecznym ATH w Bielsku-Białej, Renata Jochymek i Tomasz Stępień pisali: Bielsko-Biała (podobnie jak Żywiec i Cieszyn) to specyficzny i odrębny obszar kulturowy. Dwójmiasto, rozdzielone rzeką, położone między doliną i górami, na granicy Śląska i Małopolski. Wpisane historycznie w kulturę polską, niemiecką, czeską i żydowską; w katolicyzm, protestantyzm i judaizm. Zgodna współpraca, dialog i zrozu- mienie oraz ostre konflikty społeczne, polityczne i religijne, przejawy nietolerancji i wykluczania splatają się w historycznej przeszłości regionu. Bielsko-Biała – to miasto- hybryda, zawierające w sobie przestrzenie kulturowe góralskiej wioski, średniowiecznego organizmu miejskiego, XIX-wiecznego miasta przemysłowego i regionalnej mikro- metropolii. Miasto, które wchłania okoliczne wioski i jest zarazem rozpraszane przez okrążające je supermarkety. Miasto tranzytowe, usytuowane w Euroregionie Beskidy (Polska, Czechy, Słowacja); miasto postsocjalistyczne i poprzemysłowe, które próbuje budować swoją nową – lokalną i europejską – tożsamość1. Dostrzeżoną i opisaną w kilkudziesięciu tekstach palimpsestowość Bielska- Białej i regionu Podbeskidzia dopełnia po siedmiu latach monografia Czytanie miasta: Bielsko-Biała jako kulturowy palimpsest. Impulsem do jej powstania były dwa wydarzenia. Na początku 2015 roku Wydział Humanistyczno-Społeczny ATH wraz z Bielsko-Bialskim Towarzystwem Historycznym zorganizował interdyscy- plinarną konferencję naukową „Bielsko-Biała: historia – kultura – sztuka”2, w której wzięło udział kilkunastu referentów oraz kilkudziesięciu uczestników reprezentujących zarówno bielskie środowisko akademickie, jak i najważniejsze instytucje kulturalno-oświatowe naszego miasta. Drugim ważnym wydarzeniem 1 R. Jochymek, T. Stępień, Mała ojczyzna, „Świat i Słowo” 2008, nr 1(10), s. 16. 2 Konferencja odbyła się 16 lutego 2015 roku w Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej. 8 Czytanie miasta. Bielsko-Biała jako kulturowy palimpsest było powołanie do istnienia w roku akademickim 2015/2016 Akademickiego Forum Humanistycznego pod egidą dziekana Wydziału Humanistyczno- Społecznego ATH, pomyślanego jako przestrzeń spotkań oraz wymiany myśli budujących „tkankę łączną” regionalnej pamięci, a tym samym przyczyniających się do tworzenia tożsamości mieszkańców miasta nad Białą. Współautorami tomu są znani bielscy historycy, historycy sztuki i archeo- lodzy: prof. Ewa Chojecka, dr Ewa Janoszek, dr hab. Aleksandra Giełdoń- Paszek, dr Bogusław Chorąży, mgr Bożena Chorąży, pracownicy naukowo- dydaktyczni Wydziału Humanistyczno-Społecznego ATH: prof. dr hab. Anna Węgrzyniak, dr hab. Barbara Tomalak, dr hab. Ernest Zawada, dr hab. Marek Bernacki, dr Angelika Matuszek oraz studenci filologii polskiej w ATH: Paulina Żmijowska, Karolina Kolasa, Karolina Wrona i Krzysztof Babicki. Ważną funkcję pełnią w strukturze książki artykuły członków Bielsko-Bialskiego Towarzystwa Historycznego (poza wcześniej wymienionymi osobami – również Jakuba Krajewskiego), a także: Iwony Kusak – kierowniczki Domu Kultury im. Wiktorii Kubisz, Magdaleny Legendź – krytyka teatralnego, laureatki Ikara za rok 2014, Janusza Berka – nauczyciela i wicedyrektora w Zespole Szkół Technicznych i Handlowych im. Franciszka Kępki w Bielsku-Białej, oraz Moniki Serafin – pracownika Centrum Kultury i Sztuki „Dwór Kossaków” w Górkach Wielkich. Różnorodność punktów widzenia i polifoniczność wypowiedzi widoczna w poruszanej tematyce, oscylującej wokół historii, kultury i sztuki jest wyni- kiem coraz bardziej ożywionej współpracy środowiska humanistycznego miasta z Wydziałem Humanistyczno-Społecznym ATH, który w 15-lecie swojego istnienia pragnie w ten skromny sposób zaznaczyć swój udział w kształtowaniu symbolicznej pamięci i tożsamości naszego miasta. Bielsko-Biała, 7 stycznia 2016 ROZDZIAŁ I BIELSKO I BIAŁA – MIEJSCA WIELORAKICH PAMIĘCI Ewa Chojecka* Przed pięciu laty ukazała się czterotomowa monografia miasta, wszech- stronnie, solidnie opracowana, oparta na badaniach źródłowych, profesjonalna i wyczerpująca1. Prawidłowo też zawiera w tytule nazwę Bielsko-Biała, inaczej niż czynimy to tutaj. Przytoczona monografia obfituje w rzeczowo usystema- tyzowany materiał, daje dobre naukowe wyjaśnienia zjawisk. A jednak na jedno ważne pytanie odpowiedzi nie daje i dać nie może. Jakie – powiem za chwilę. Nauka historii a miejsca pamięci Spróbujmy rzecz zobaczyć z szerszej perspektywy. Dlaczego naukowo przygotowane monografie miast – w ostatnim ćwierćwieczu ich liczba impo- nująco wzrosła – nie znajdują powszechnego rezonansu, nie wywołują fascynacji mediów, nie są szeroko czytane i dyskutowane? Czemu nie zapadają w zbiorową pamięć? Tak postawione pytanie nie dotyka istoty rzeczy. To nie traktaty naukowe same w sobie tworzą pamięć. Może to być ich walor literacki, sugestywność narracji, umiejętność przekonywania do prezentowanych racji, co czyni z nich instrument budowania pamięci. Znamy takie dzieła. Są to jednak najczęściej ujęcia wielkiej syntezy, tworzące obrazy całościowe. Tymczasem monografia * Prof. dr hab. Ewa Chojecka – historyk
Load more

Recommended publications
  • Legacy of Religious Identities in the Urban Space of Bielsko-Biała
    PRaCE GEOGRaFiCznE, zeszyt 137 instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ Kraków 2014, 137 – 158 doi : 10.4467/20833113PG.14.013.2158 Legacy of reLigious identities in the urban space of bieLsko-biała Emilia Moddelmog-Anweiler Abstract : Religious heritage is an important cultural resource for a city. First, cities are at the crossroads of conflicting trends in globalisation. Urban communities are looking for that which makes them universal and unique at the same time. Second, reflection on identity in relation to the heritage and history of a city reveals the multicultural past of Central and Eastern Europe, and shows an image of social change and transformation. Religious heritage plays, therefore, various roles. Places connected with religious identities have symbolic, sacred and artistic meanings. They construct a local universe of meaning ; they are an important factor of the local narrative and customs, and they place it in the context of national, regional and ethnic traditions. Churches, temples, and cemeteries are also a sign of memory, this shows not only history but also the contemporary processes of remember- ing and forgetting. The city of Bielsko-Biała was a cultural and religious mosaic until 1945. Jewish, German and Polish cultures were meeting here everyday with diverse religious belonging and boundaries. Today, the heritage of its religious identity is recognized mainly via monuments, tourist attractions, and cultural events. Only occasionally is the religious heritage of the city analysed in the context of collective identities. Urban space still reflects the complexity of the relationships between religious, national, and regional identities. The purpose of the paper is to describe the variety of functions of religious heritage in a contemporary city on the example of Bielsko-Biała in Poland.
    [Show full text]
  • Pravěká Minulost Bruntálu a Jeho Horského Okolí1
    ČASOPIS SLEZSKÉHO ZEMSKÉHO MUZEA SÉRIE B, 64/2015 Vratislav J a n á k – Petr R a t a j PRAVĚKÁ MINULOST BRUNTÁLU A JEHO HORSKÉHO OKOLÍ1 Abstract In terms of natural conditions the mountain part of the Bruntál district fundamentally differs from the North- Eastern part – Krnov and Osoblaha regions. They are part of the traditional settlement area on the fertile soils of the Upper Silesian loess, with characteristics similar to Central Europe regions - with a few exceptions – i.e. continuity of a relatively dense settlement based on agriculture since the beginning of Neolith in the 6th millen- nium BC until today. The wooded mountain surroundings of Bruntál are regions where continuous settlement started much later, sometimes – as in this case – as late as in the High Middle Ages. If there was an earlier set- tlement, it can be described as sparse and discontinuous in time and space, and with non-agricultural priorities - the main motives of their establishment and episodic existence were apparently communications, exploitation of mineral resources and non-agricultural use of forests. We have no reliable evidence of settlement in the Bruntál region and up to now the archaeologic finds have suggested mere penetration. Most common are iso- lated discoveries of stone industry. Part of them form something like a rim at the very edge of the mountain re- gion and are probably connected with the activities of the lowlands population in the vicinity; the rest suggests penetration into the heart of Jeseníky. Isolated finds from the mountains include coins and metal objects from the Roman era and the beginning of the Migration Period.
    [Show full text]
  • Bielsko-Biala Is a Regional Capital Town in the South of Poland, Close to the Polish- Czech Border of About 175 Thousands Inhabitants
    Bielsko-Biala is a regional capital town in the south of Poland, close to the Polish- Czech border of about 175 thousands inhabitants. Once there were to separated towns: Silesian Bielsko founded in 12th c. ( granted city charter in 13th c.) and Lesser Poland’s Biala known from about 1560 (city charter on 9 January 1723), they were linked together on 1 January 1951. Situated at the foot of Silesian (Slaski) and Little (Maly) Beskid Mountains on the Biala river the town is important administration and industrial, as well as tourist and academic centre. It is one of the best economically developed towns in Poland with low unemployment (less then 6%). The centre of trade and industry in which medium and small-businesses are predominant. Many tourist trails leading to the mountains begin in the town. It is also well-known cultural centre offering various cultural events, such as concerts, theatre performances, exhibitions or festivals (e.g. Bielsko Jazz Jesien and Bielsko Jazz Zadymka festivals). Since 16th c. Bielsko has been developed as clothing and trade industry and the pottery, while Biala was the weaving centre. At the turn of 19th and 20th cc. both towns became one of the most important industry centres in the Austro-Hungarian Monarchy and the process of the unification them began. Since ages the two-towns have been multinational and multicultural as well as multidenominational centre inhabited by Poles, Germans and Jews. During the WWII the city was annexed to the Third Reich and its Jewish population annihilated. Its current architecture is eclectic in character reverting to Roman, Gothic and Renaissance style.
    [Show full text]
  • Annual Report Center for Mission and Evangelism of the Evangelical Church of the Augsburg Confession in Poland 2015 Is Behind Us
    2015 . ANNUAL REPORT CENTER FOR MISSION AND EVANGELISM OF THE EVANGELICAL CHURCH OF THE AUGSBURG CONFESSION IN POLAND 2015 IS BEHIND US Dear readers of the report The year 2015 in the Evangelical Church of the Augsburg Confession in Poland was the Year of Evangelical Culture, accom- panied by the biblical text from the Letter to Romans 15:7: ”Accept one another, then, just as Christ accepted you, in order to bring praise to God.” In our actions we were mainly highlighting the idea of no divisions, focusing on mutual respect, acceptance and under- standing that the other person may have a different point of view and that we should try to keep the peace and build good relationships. Secondly, that we as Christians should follow Jesus Christ in our lives, take care of other people’s wellbeing, not concentrate on their flaws, and to take care of our own actions and take responsibility for them because this is the only way to experience unity and unanimity in Christ. “Christians should act as their Savior did. He accepted the people no matter what, once for all … Peace and unanimity are the most important things in common praise for God and Father of our Lord Jesus Christ (see Rom 15:6). It is also important that by this attitude of “accepting” we not only mean tolerating the second person but that we focus on a real, deep, exi- stential engagement for his or her good, also in taking on his or her weaknesses and shortages.” Dr. Dominik Nowak In our work throughout the year we used two slogans, promoting them at the same time: People To improve are God’s the quality method of life slogan to be used in the Church slogan depicting the CME and other Christian backgrounds as the Public Benefit Institution AS THE INSTITUTION WE HAVE BEEN ACTIVE IN POLAND FOR THE LAST 19 YEARS, AS THE PUBLIC BENEFIT INSTITUTION WE HAVE BEEN WORKING FOR THE LAST 11 YEARS.
    [Show full text]
  • G. Strefa Miasto Bielsko-Biała
    Program ochrony powietrza dla stref województwa śląskiego, w których stwierdzone zostały ponadnormatywne poziomy substancji w powietrzu G. strefa miasto Bielsko-Biała 1 Program ochrony powietrza dla stref województwa śląskiego, w których stwierdzone zostały ponadnormatywne poziomy substancji w powietrzu Spis treści G. strefa miasto Bielsko-Biała ....................................................................................................................... 1 Spis tabel ....................................................................................................................................................... 4 Spis rysunków ............................................................................................................................................... 5 I CZĘŚĆ - OPISOWA ............................................................................................................. 1 1. Uzgodnienia ze stronami i konsultacje społeczne .................................................................. 1 1.1. Uzgodnienia ze stronami ........................................................................................................................ 1 1.2. Konsultacje społeczne ............................................................................................................................ 1 2. PRZYCZYNA STWORZENIA PROGRAMU ..................................................................... 2 2.1. Charakterystyka obszaru objętego Programem .....................................................................................
    [Show full text]
  • Place Names and Nationalism in the Czech-Polish Borderlands1)
    Mitteilungen der Österreichischen Geographischen Gesellschaft, 160. Jg., S. 303–329 (Annals of the Austrian Geographical Society, Vol. 160, pp. 303–329) Wien (Vienna) 2018, https://doi.org/10.1553/moegg160s303 City Divided: Place Names and Nationalism in the Czech-Polish Borderlands1) Přemysl Mácha, Horst Lassak, and Luděk Krtička, all Ostrava (Czechia)* Initial submission / erste Einreichung: 02/2018; revised submission / revidierte Fassung: 09/2018; final acceptance / endgültige Annahme: 12/2018 with 1 figure and 5 tables in the text Contents Zusammenfassung .......................................................................................................... 303 Summary ........................................................................................................................ 304 1 Introduction .............................................................................................................. 304 2 Theoretical framework ............................................................................................. 305 3 Methods .................................................................................................................... 307 4 Teschen/Těšín/Cieszyn as a locus of nationalist conflict ......................................... 309 5 The politics of toponymy and the urban space ......................................................... 313 6 Conclusions .............................................................................................................. 324 7 References ...............................................................................................................
    [Show full text]
  • Cuius Regio? Ideological and Territorial Cohesion of the Historical Region of Silesia (C
    Cuius regio? Ideological and Territorial Cohesion of the Historical Region of Silesia (c. 1000-2000) vol. 4 eds Lucyna Harc, Przemysław Wiszewski, Rościsław Żerelik Online access: http://www.bibliotekacyfrowa.pl/publication/63930 http://cuiusregio.uni.wroc.pl/en/publikacje http://cuiusregio.uni.wroc.pl/pl/publikacje Region Divided. Times of Nation-States (1918-1945) eds Marek Czapliński, Przemysław Wiszewski Wrocław 2014 The book was published with funds of the program Cuius regio. Analiza sił spajających i destrukcyjnych w obrębie regionu określających przynależność osób (grup społecznych) oraz spójność społeczną jako zjawisko historyczne / Cuius regio. An analysis of the cohesive and disruptive forces destining the attachment of (groups of) persons to and the cohesion within regions as a historical phenomenon, decision of the Polish Minister of Science and Higher Education No. 832/N-ESF-CORECODE/2010/0. Peer review: Piotr Greiner Translated by: Katarzyna Hussar (chapters), Przemysław Wiszewski and Maciej Zińczuk (summaries) Language proofreading: Matthew La Fontaine, Matthew Bastock © Copyright by Authors and Uniwersytet Wrocławski Cover design: Marcin Fajfruk Typesetting: Anna Lenartowicz, Tomasz Kalota ISBN 978-83-927132-8-9 Publishing House eBooki.com.pl ul. Obornicka 37/2 51-113 Wrocław tel.: +48 602 606 508 email: [email protected] WWW: http://www.ebooki.com.pl Table of Contents Przemysław Wiszewski In the shadow of nation-states. Silesia divided (1918-1945) ..............................9 Tomasz Kruszewski Silesian administrative
    [Show full text]
  • Silesian Administrative Authorities and Territorial Transformations of Silesia (1918-1945)
    Tomasz Kruszewski Institute of History of State and Law, University of Wrocław Silesian administrative authorities and territorial transformations of Silesia (1918-1945) Abstract: The publication concerns conditions in the 19th and 20th centuries leading to the dissolution of Silesian unity as well as the viewpoints of German, Polish and Czechoslovakian political au- thorities regarding Silesian unity following World War I, while also taking into account the viewpoints of Church institutions. The text is an analysis and a summary of existing works on the subject matter, with the main area of interest being the analysis of legal, organizational and administrative institutions concerning their policies towards the dissolution of Silesian unity. The latter half of the 19th century was chiefly responsible for the breakup of Silesian unity, due to the rise of the idea of nationalism leading to the idea of nation-states. The materialization of this idea in respect of Silesia, a region inhabited by three nations, two of which were then build- ing their own states, could only mean the dissolution of the monolithic administrative structure erected within the Second German Reich. The realisation of these ideas was brought on by World War I, in whose wake the Republic of Poland and the Republic of Czechoslovakian were born, while the Second German Reich collapsed. Keywords: Silesia, administration, Church history, political life, interwar period Introduction: political and legal factors behind the disintegration of the uniform province of Silesia The defeat of the Wilhelmine Reich in the First World War brought about the final collapse of the territorial unity of Silesia; it has never been restored.
    [Show full text]
  • Czechout 1993 2
    CZECHOUT Journal of The Czechoslovak Philatelic Society of Great Britain 1953-1993 June 1993 ISSN 0142-3525 Whole No 71 Vol.11 No. 2 Editor: A.J. Knight Copyright 1993 CPSGB Technical Production: W.A. Page Vol. 11/2 CONTENTS June 1993 Editorial 23 Society News & Notices 24 New RDPs - Another Society member honoured 25 Exhibitions: "POLSKA '93" and "ORAPEX '93 26 Austrian Silesia - Post 1918 events/changes 28 Another "Chainbreaker" forgery emerges 34 "Query Corner" (Boh. & Mor. and WW1 35 " " The 'Postgut' Parcel Service 37 Errors in Czechoslovak Stamp Designs 40 Philately and History (Pt.2) - conclusion 44 EDITORIAL Where are our writers? Despite a number of various appeals for articles and studies in support of the output of our journal, the Editor's pending file is now dangerously low in content. If it is to maintain and improve its appeal to students and specialists in our philatelic field, C zechout must have a steady and reliable infeed of substantial studies and lighter articles by which to maintain its objective of 'informing and assisting'our readers - and they are not confined to our membership: this journal is widely read throughout the world! In October, we are celebrating our 40th Anniversary, yet despite an appeal in our last edition for suitable material to support this, the response, so far, has been n il! Whilst the Society is deeply indebted to that small band of loyal and very supportive writers, this journal still needs very much more in the way of literary support as outlined above. We have within our circle, good and informed philatelic writers whose opinions and findings are valued and we are now making this - yet another - appeal for that extra support that is now badly required if this journal is to carry out its intended functions.
    [Show full text]
  • Labor, War, and Revolution in a Habsburg Industrial District, 1906-1919
    CALAMITOUS METHODS OF COMPULSION: LABOR, WAR, AND REVOLUTION IN A HABSBURG INDUSTRIAL DISTRICT, 1906-1919 John Robertson A dissertation submitted to the faculty at the University of North Carolina at Chapel Hill in partial fulfillment of the requirements for the decree of Doctor of Philosophy in the Department of History. Chapel Hill 2014 Approved by: Chad Bryant Konrad Jarausch Wayne Lee Louise McReynolds Donald Reid © 2014 John Robertson ALL RIGHTS RESERVED ii ABSTRACT John Robertson: Calamitous Methods of Compulsion: Labor, War, and Revolution in a Habsburg Industrial District, 1906-1919 (Under the direction of Chad Bryant) This investigation re-centers violence in the domestic experience of the First World War in order to explain the collapse of the Habsburg Monarchy, arguing that the First World War revolutionized the experience of Habsburg governance in the Ostrava-Karviná industrial district. Before the outbreak of war, the state acted as judge and arbiter; afterwards it acted as tyrant, according to plans laid out before the war. The tyrannical character of war-time Habsburg governance as it sought to mobilize and coerce industrial labor hollowed out the state, as deprivation and violence drove desperation and resistance. Ultimately by the summer of 1918 the Habsburg state had become disposable, shattering Habsburg authority long before the formal end of Habsburg rule in the Bohemian lands. The end of the war and the dissolution of the Habsburg state opened up a moment of broad political and social possibilities, in which the ethno- nationalist and class politics suppressed by the war re-emerged as competing power centers. Though there were many claimants for legitimacy and loyalty in Ostrava-Karviná, the iron fist of the Czech Legion led to the establishment of a new multi-ethnic empire in Ostrava-Karviná - Czecho-Slovakia.
    [Show full text]
  • Cieszyn/Těšín) OPEN ACCESS Region Before 1880
    The Situation with Regard to Language and Nationality in the Teschen (Cieszyn/Těšín) OPEN ACCESS Region before 1880 Dan Gawrecki KEYWORDS: Habsburg Monarchy — Teschen region — Nationality — Census In order to assess how respondents’ language of daily use (Umgangssprache) was de- termined in the censuses conducted within the Habsburg Monarchy from 1880 on- wards, it is useful to take into account developments which occurred prior to this date.1 This is particularly true if we consider the Teschen (Cieszyn/Těšín) region — a region located far away from the centres of nations and states, whose population was made up of different ethnic groups which frequently cited historical events to support their claims in polemical disputes concerning censuses. This paper is not concerned with the Celtic, Germanic or Slavic tribes or nations that lived in the Te- schen region; instead it focuses on how historical events were used to construct ar- guments which were deployed in census-related disputes, how these events affected national identification, and thus how they impacted on the results of the censuses. Neither Czech nor Polish archeological literature consider it probable that Celtic tribes existed in the Teschen region, though some archeological finds at the town’s Cas- tle Hill (Góra Zamkowa) may provide evidence of Celtic expansion. There is also no archeological evidence of the presence of Germanic tribes and ethnic groups from the Völkerwanderung period,2 though in the 18th century it was assumed that the re- gion was inhabited by the Quadi. There is ample evidence of Slavic tribes from the 8th century onwards, but no consensus exists among historians as to whether the region was inhabited by Western Croats, Golensizi, Opolans or Wislans, so it is not possible to make any qualified statements as to which language they spoke.3 The Teschen region lay within the sphere of influence of Great Moravia, and later it probably came under the control of the Přemyslids.
    [Show full text]
  • Rocznik MGPE Tom 4 (2016
    4 2016 Rada naukowa Prof. dr hab. Antoni Barciak Uniwersytet Śląski w Katowicach Dr hab. Dionizjusz Czubala, prof. ATH Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej Dr Krzysztof Fokt Uniwersytet Jagielloński w Krakowie Dr Jerzy Gorzelik Uniwersytet Śląski w Katowicach Prof. zw. dr hab. Ewa Kosowska Uniwersytet Śląski w Katowicach Doc. PaedDr. Jana Raclavská, Ph.D. Ostravská univerzita w Ostrawie Prof. zw. dr hab. Halina Rusek Uniwersytet Śląski w Katowicach Prof. dr hab. Jan Święch Uniwersytet Jagielloński w Krakowie Zespół redakcyjny Redaktor naczelna Agnieszka Przybyła-Dumin kontakt: [email protected] Redaktorzy tematyczni Barbara Grabny Barbara Klajmon Przemysław Nocuń Dobrawa Skonieczna-Gawlik Ewa Zacharyasz Redaktor statystyczna Monika Miczka-Pajestka Redaktor językowa Dagmara Tomiczek Czasopismo recenzowane Artykuły/Studia 9 Wacław Gojniczek Dwór Jana Tschammera w Dolnym Ustroniu w świetle inwentarza pośmiertnego z 1689 roku 34 Irma Kozina ”Ornamented farm” hrabiego Fryderyka Wilhelma von Reden w Bukowcu jako nowocześnie prowadzone gospodarstwo rolne na Śląsku 52 Katarzyna Łakomy, Anna Steuer-Jurek Układy dworsko-folwarczne w ich kształcie w 2. połowie XIX i z początku XX wieku w krajobrazie współczesnego miasta 75 Bożena Łebzuch Konie, czyli miłość i pasja rodziny Henckel von Donnersmarcków – studium zabudowań przystosowanych do hodowli koni 87 Marcin Wądołowski Urbarz wsi Siemianowice z 1789 roku jako źródło do badań powinności chłopów wobec górnośląskich właścicieli ziemskich 99 Michael Morys-Twarowski Dzieje chłopskiego rodu Zająców z Ogrodzonej koło Cieszyna od XVII do początku XX wieku 138 Artur Paczyna Salamonowie z Połomi 167 Jerzy Gorzelik Treści ideowe polichromii w kościele pw. św. Michała Archanioła w Żernicy 184 Jan Gałaszek Zmienne oblicza zabytków. Z perspektywy historii i problemów konserwatorskich 211 Julita Ćwikła Konserwacja ludowych skrzyń polichromowanych ze zbiorów Muzeum w Raciborzu w latach 1997–2015 Materiały/Koncepcje 225 Adrian Poloczek, Agata Poloczek Kościół pw.
    [Show full text]