Kociewskie Trasy Rowerowe
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
wydawca: SZEROKIEJ STECKI Kociewie zamienia „cztery kółka” trujące środowisko, region i jego mieszkańców ul. 30 Stycznia 4, 83-110 Tczew na dwa napędzane siłą mięśni i radością tkwiącą w rowerzystach. Zatem tel. 58 531 37 41 z samochodów i szos zapraszamy na kociewskie rowery i kociewskie trasy rowerowe. e-mail: [email protected] www.lot.kociewie.eu Nasza propozycja to szesnaście różnych możliwości spędzenia czasu w siodełku. Jakiegokolwiek byś wyboru nie dokonał, czeka Cię różnorodność atrakcji teksty: Jarosław Wojciechowski przyrodniczych i kulturowych. redakcja i wybór zdjęć: Emilia Laskowska baza teleadresowa: Anna Brzezicka Z wszystkich kierunków i we wszystkich kierunkach, wzdłuż i wszerz Kociewia, wiodą korekta: Monika Kosznik szlaki, po których możesz poruszać się w ciszy, ciesząc się bogactwem natury koncepcja publikacji: Piotr Kończewski i skarbami tradycji ludzkiej. zdjęcia: Emilia Laskowska, Jarosław Wojciechowski, archiwum LOT KOCIEWIE, Magdalena Tkaczyk, Małgorzata Klein Szesnaście tras rowerowych przez nas przedstawianych to zachęta do wybrania się w teren i ochoczego pedałowania. opracowanie graficzne: Anna Kałdus podkład kartograficzny: Maciej Kumor Książeczka, którą Wam oddajemy do rąk, mamy nadzieję przysłuży się przynajmniej na trzy sposoby. Po pierwsze – będzie miłą lekturą i podróżą palcem po mapie (to na początek). Po drugie – będzie inspiracją urlopową, wakacyjną, weekendową lub po prostu rekreacyjną. Po trzecie – wierzymy, iż finalnie stanie się niezbędnym elementem ekwipunku turysty-rowerzysty. Bez względu na to, na jakim etapie swojej rowerowej pasji się znajdujesz aktualnie, „Kociewskie Trasy Rowerowe” roztaczają przed Tobą perspektywy turystycznego spełnienia. Czekają na Ciebie odcinki „lekkie, łatwe i przyjemne”, ale i trudniejsze wyzwania, podczas których z pewnością będziesz musiał zastosować najodpowiedniejszą przerzutkę. Możesz jechać jak po sznurku po wyznaczonych w terenie trasach istniejących albo wybrać się na wyprawę w najbliższą przyszłość rowerowego Kociewia po projektowanych traktach. I tam, i tu na każdą ze ścieżek Wydawca podjął starania, by treść publikacji była poprawna i aktualna. Jednak szybko nanizane są rozliczne kociewskie niespodzianki krajoznawcze. To nie miejsce zmieniająca się rzeczywistość może sprawić, że część zamieszczonych informacji może utracić ani czas, by je zdradzać – o tym, że rowerowe eskapady po naszym regionie są swoją aktualność. Lokalna Organizacja Turystyczna KOCIEWIE nie bierze odpowiedzialności ich pełne, przekonasz się podczas czytelniczej, wirtualnej jazdy próbnej. za skutki korzystania z tych danych. Wszelkie błędy czy uchybienia postaramy się poprawić i uzupełnić w kolejnych wydaniach publikacji, jeśli tylko zechcecie się nimi z nami podzielić. Życzymy Ci, by obcowanie z treścią i formą, słowem i obrazem tego przewodnika przerodziło się w najbliższym czasie w Twe odkrywanie Kociewia wszystkimi zmysłami z rowerowego siodełka. 2 3 8 3 TCZEW Skarszewy L. Boroszewo SPIS TREŚCI Pogódki Stara Kiszewa 5 6 1 | Szlak Grzymisława | s. 06 Góra 4 15 2 | Szlak Po Dolinie Dolnej Wisły | s. 10 Starogard Sumin Kaliska GdańsKI Pelplin 3 | Szlak Motławski | s. 14 14 2 Bobowo 1 4 | Szlak Maternów | s. 15 Lubichowo Dzierżążno Czarna Woda 10 5 | Szlak Opata Wernera | s. 17 Gniew Łąg 16 7 6 | Szlak Joannitów | s. 19 11 Skórcz 7 | Szlak Rumiankowy | s. 21 Czersk Osieczna 12 13 Smętowo Gr. 8 | Szlak Tczewski | s. 24 Osiek Śliwice 9 | Szlak Napoleona | s. 27 9 10 | Szlak Św. Rocha | s. 28 Nowe Lipinki 11 | Szlak Jeziorny | s. 30 Osie Tleń 12 | Szlak Borowiacki | s. 33 13 | Szlak Droga Połomska | s. 36 14 | Szlak Starościński | s. 38 15 | Szlak Starogardzki | s. 41 GRUDZIąDZ 16 | Szlak Kaliski | s. 45 ŚWIECIE 4 5 NajważNIEJSZE SZLAK MIEJSca NA SZLAKU GRZYMISŁAWA GRZYMISławowYM DŁUGOŚć szLAKU: 100 KM 1 | TCZEW 3 1 • ponad 150-letnie Mosty Nasz książę namiestnik przejeżdżał Tczewskie, konstrukcje w konia swoje włości (wymienione z żelaza starsze niż Wieża w dokumencie z 1198 roku) na jedno Eiffl’a stajanie. I Tobie polecamy dwudniową Śliwiny • bulwar z nadwiślańską podróż szlakiem średniowiecznych promenadą, przystanią dziejów. Zostań na popas gdzieś żeglarską i tarasem w połowie drogi. Od jednego wschodu widokowym 4 słońca do drugiego zachodu poznasz Gniszewo • tczewska fara, kościół PELPLIN – KRużGANKI BAZYLIKI Katedralnej 100 kilometrowy kawałek historii naszego Podwyższenia Krzyża regionu, a tę „setkę” zamienisz na tysiąc Świętego z XIII-wieczną wieżą PIASECZNO – CUDOWNE ŹRÓDŁO wspomnień z tysiąca lat historii Kociewia. Wielgłowy • Fabryka Sztuk, czyli miejsce gdzie władzę sprawują prawie 3 | DZIERżążNO wszystkie muzy • najstarsza parafia kociewska, podobno • Muzeum Wisły, jeden już z roku 1001 5 | PIASECZNO Leśnictwo z niewielu na świecie • Sanktuarium Matki Bożej Gogolewo Bukowiec rzecznych obiektów 4 | GNIEW Królowej Pomorza muzealnych • zamek pokrzyżacki z XIII-XIV wieku, centrum • źródło cudownej wody historii, kultury i rozrywki w studzience Matki Boskiej 2 | PELPLIN • barokowy Pałac Marysieńki z 1679 roku Piaseckiej Rajkowy • gotycka, pocysterska Bazylika (obecnie hotel) • kościół z 1348 roku Katedralna z XIII wieku • kościół św. Mikołaja z XIV wieku z gotycką figurą Madonny • Collegium Marianum, • rynek z zabytkowymi kamieniczkami z XVII-XIX z Dzieciątkiem zabytkowe budynki wieku • Muzeum Historii Polskiego tcZEW 2 5 katedralnej szkoły „tumskiej • ratusz z przyziemną częścią z XIII-XIV wieku Ruchu Ludowego, zbiory i śpiewaczej” etnograficzne z Kociewia • capella ante portam, i Pomorza XIV-wieczny gotycki kościół Bielawki farny Bożego Ciała Grzymisław był księciem świeckim, • bogate eksponatami lubiszewsko-tczewskim. Prawdopodobnie Muzeum Diecezjalne był synem lub wnukiem Świętopełka. z unikatową Madonną Rombark Wyręby Wielkie W 1198 roku nadał joannitom Starogard Szafkową i Skarszewy oraz patronat nad kościołem • jedyny w Polsce oryginalny w Lubiszewie. Podczas jego panowania egzemplarz Biblii w Świeciu, od roku 1198 do 1207, jego Nowa Cerkiew Gutenberga państwo sięgało od Brdy aż do Tczewa. • Góra Jana Pawła II, W północnej części księstwa świeckiego wzniesienie pamiętające leżała ziemia gniewska i starogardzka papieską Mszę św. z Zaborami pod Czerskiem i Wielem, Gętomie Bobrowiec na południe zaś i zachód ogromne bory, pełne jezior, moczarów i strug, resztki których stanowią dzisiaj Bory Tucholskie. Jakieś info ogólnewww.kociewie.eu GNIEW – ZAMEK PELPLIN – JARMARK CYSTERSKI 6 7 Kościelna Jania NOWE Stara Jania 6 | NOWE • wschodnie skrzydło zamku pokrzyżackiego z 1350 roku • rynek miejski z bogatym zestawem kamienic w różnych stylach • prawie nienaruszony charakter Leśna Jania średniowiecznego miasta • kościół farny św. Mateusza z XIV wieku z niezwykłym malowidłem Wilgefortis na krzyżu • kościół pofranciszkański z gotycką kryptą NOWE – WilgeFortiS z 1311 roku • cmentarz z kaplicą św. Jerzego, wzorowaną na świątyni jerozolimskiej Frąca • przedmieście Rybaki z oryginalną zabudową drewnianą w stylu holenderskim Według legendy Wilgefortis była córką króla Luzytanii. Kiedy ojciec postanowił wydać ją za poganina, czego Lalkowy ona nie chciała, modliła się żarliwie do Boga, aby uratował ją przed pogańskim ślubem. W wyniku długiej modlitwy wyrosła jej długa broda. Twarda Góra Oczywiście kandydat na męża nie chciał mieć brodatej małżonki i zrezygnował ze związku. Rozwścieczony, bezduszny ojciec dziewczyny kazał ją PIASECZNO ukrzyżować. – SanktUARIUM MARYJNE 6 8 2 | GORzęDZIEJ 6 | REZERWAT OPALENIE SZLAK • sanktuarium św. Wojciecha • połączone w jeden dawne z relikwiami patrona rezerwaty Opalenie Dolne PO DOLINIE • panorama Wisły i Żuław i Opalenie Górne. W nim Wiślanych z brzegu doliny 4 rzadkie gatunki roślin i stare 1 DOLNEJ WISŁY drzewostany DŁUGOŚć szLAKU: 476 KM 3 | NIZINA walicHNOWSka • lapidaria mennonickie, 7 | NOWE Zapraszając na obie strony Wisły, cmentarze osadników • wschodnie skrzydło zamku zachwycamy się lewobrzeżną rowerową holenderskich z XVIII wieku pokrzyżackiego z 1350 roku kociewskością najważniejszej polskiej rzeki. • zabytki hydrotechniki • rynek miejski z bogatym Od północnego do południowego krańca zestawem kamienic w różnych Kociewia i z powrotem. Zgodnie z prądem stylach rzeki i natury oraz pod prąd kierunkom • prawie nienaruszony charakter architektury i sztuki tu występującym. średniowiecznego miasta Bogactwo przyrody przeplata się • kościół farny św. Mateusza za każdym większym zakrętem ze skarbami z XIV wieku przeszłości cywilizacyjnej. Połącz przyjemne 4 | GNIEW 5 z niezwykłym malowidłem z pożytecznym tak, jak to się samo łączy W maju 1939 roku • zamek pokrzyżacki z XIII-XIV wieku, centrum Wilgefortis na krzyżu w tej Dolinie. niemieccy sztabowcy historii, kultury i rozrywki • kościół pofranciszkański rozpoczęli przygotowania • barokowy Pałac Marysieńki z 1679 roku z gotycką kryptą z 1311 roku do przedsięwzięcia pod (obecnie hotel) • cmentarz z kaplicą św. kryptonimem „Aktion • kościół św. Mikołaja z XIV wieku Jerzego, wzorowaną na Zug” (Akcja „Pociąg”), • rynek z zabytkowymi kamieniczkami z XVII-XIX świątyni jerozolimskiej którego najważniejszym wieku • przedmieście Rybaki 2 celem było opanowanie • ratusz z przyziemną częścią z XIII-XIV wieku z oryginalną zabudową mostów tczewskich drewnianą w stylu (zwłaszcza kolejowego) 5 | TYmawa holenderskim i niedopuszczenie do • w 1224 roku siedziba rycerzy z Calatravy, ich uszkodzenia przez cystersów hiszpańskich wojska polskie. Żołnierze • nadwiślańskie tereny górzyste, tzw. „Alpy 6 ukryci w nadjeżdżających Tymawskie” TCZEW – MOSTY od strony Malborka cywilnych pociągach towarowych po wjeździe TO,