Strategia Rozwoju Województwa Lubuskiego20081029083929
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Zarz ąd Województwa Lubuskiego Strategia Rozwoju Województwa Lubuskiego Aktualizacja z horyzontem czasowym do 2020 roku Zielona Góra, grudzie ń 2005 SPIS TRE ŚCI ...................................................................................................................................... Strona 1. WST ĘP ............................................................................................................................... 3 2. MIEJSCE WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO NA ŚCIE śCE ROZWOJU ..................... 6 3. PROBLEMOWA DIAGNOZA WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO ............................... 9 3.1 Kapitał materialny .......................................................................................................... 10 3.1.1. Produkt Krajowy Brutto ............................................................................................. 10 3.1.2. Infrastruktura transportowa ........................................................................................ 11 3.1.3. Infrastruktura turystyczna ........................................................................................... 16 3.1.4. Infrastruktura teleinformacyjna .................................................................................. 18 3.1.5. Infrastruktura energetyczna ........................................................................................ 21 3.1.6. Przemysł ..................................................................................................................... 23 3.1.7. Rolnictwo ................................................................................................................... 24 3.2. Kapitał przyrodniczy ..................................................................................................... 26 3.3. Kapitał ludzki ................................................................................................................ 31 3.4. Kapitał społeczny .......................................................................................................... 36 3.5. Ocena dotychczasowej realizacji strategii województwa .............................................. 39 3.6. Analiza mocnych i słabych stron województwa ............................................................ 44 4. STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO W ŚWIETLE „STRATEGII LIZBO ŃSKIEJ” ................................................................. 46 5. WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE W PRZESTRZENI EUROPEJSKIEJ ......................... 49 6. WIZJA WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO ZA 20 LAT ............................................... 51 7. KONCEPCJA STRUKTURY PRZESTRZENNEJ ......................................................... 54 8. STRUKTURA FUNKCJONALNO - PRZESTRZENNA WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO ................................................................................................................ 56 9. POLITYKA PRZESTRZENNA WOJEWÓDZTWA ...................................................... 60 10. WYZWANIA ROZWOJOWE I KOMPLEKSY DZIAŁA Ń STRATEGICZNYCH........... 62 11. SKUTECZNA REALIZACJA ZADA Ń BIE śĄ CYCH JAKO WARUNEK OSI ĄGANIA CELÓW STRATEGICZNYCH .............................................................. 65 12. STRATEGICZNE CELE ROZWOJU WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO ................ 68 13. PONADREGIONALNE PRZEDSI ĘWZI ĘCIA ROZWOJOWE .................................. 71 14. SYSTEM MONITOROWANIA STRATEGII............................................................... 72 15. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA ........................................................................................ 74 ANEKS 1 ............................................................................................................................. 80 ANEKS 2 ............................................................................................................................. 86 ZAŁ ĄCZNIK 1 .................................................................................................................. 116 STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO - wersja angielska ......... 117 Strategia Rozwoju Województwa Lubuskiego 3 1. WSTĘP W dniu 6 marca 2000 r. Sejmik Województwa Lubuskiego uchwał ą nr XV/91/2000 przyj ął Strategi ę Rozwoju Województwa Lubuskiego. Był to wówczas pierwszy tej rangi dokument strategiczny przyj ęty przez samorz ąd województwa w skali kraju. W okresie niemal pi ęciu lat funkcjonowania strategii stanowiła ona podstaw ę przy opracowaniu licznych programów, strategii sektorowych oraz innych dokumentów wytyczaj ących kierunki i priorytety rozwoju województwa oraz okre ślaj ących hierarchi ę wa Ŝno ści realizowanych zada ń i projektów. Strategia stanowiła ponadto wa Ŝny instrument w procesie pozyskiwania zewn ętrznych środków, kierowanych do regionu w ramach programów wspierania jego rozwoju. Ten regionalny dokument strategiczny odegrał istotn ą rol ę przy ubieganiu si ę o środki z programów przedakcesyjnych Unii Europejskiej oraz w ramach funkcjonuj ących od 2001 roku kontraktów wojewódzkich. Według zewn ętrznych analiz i ocen wykorzystania funduszy Unii Europejskiej lubuskie znajduje si ę na pierwszym miejscu w skali kraju pod względem wielko ści skierowanych tu środków pomocowych na głow ę mieszka ńca. Zgodnie z cytowan ą uchwał ą Sejmiku Województwa Lubuskiego Zarz ąd Województwa przedstawiał co roku sprawozdanie z realizacji strategii. Dotychczas - w okresie jej obowi ązywania - nie zachodziła potrzeba zmian celów głównych i operacyjnych zdefiniowanych w tym dokumencie. Zarówno w okresie przed przyst ąpieniem Polski do Unii Europejskiej, jak i w trwaj ącej obecnie perspektywie finansowej UE 1, „Strategia Rozwoju Województwa Lubuskiego” spełniała i nadal spełnia wa Ŝną rol ę w procesie wyboru przedsi ęwzi ęć i projektów mog ących uzyska ć wsparcie z unijnych środków pomocowych. Wysoki stopie ń centralizacji instrumentów polityki regionalnej - wyra Ŝaj ący si ę m.in. skierowaniem dominuj ącego strumienia środków UE na działania o charakterze sektorowym (w ramach Sektorowych Programów Operacyjnych zarz ądzanych przez resorty) oraz przyj ęciem jednego Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego na lata 2004-2006 - spowodował przyj ęcie 1 Zgodnie z obowi ązuj ącą w UE zasad ą wieloletniego planowania obecnie trwaj ący okres realizacji polityk unijnych obejmuje lata 2000-2006. W przypadku naszego kraju wieloletnie planowanie finansowe obejmuje lata 2004-2006. 4 Strategia Rozwoju Województwa Lubuskiego jednolitego dla całego kraju systemu priorytetów i działa ń mog ących uzyska ć wsparcie. Nasza strategia - ze wzgl ędu na wysoki stopie ń zbie Ŝno ści okre ślonych w niej priorytetów i celów z podobnymi zapisami zawartymi w dokumentach narodowych mogła przyczynia ć si ę do skutecznego osi ągania celów stawianych przed tego typu dokumentem. Oczywi ście w ci ągu ponad pi ęciu lat, jakie upłyn ęły od momentu podj ęcia prac nad nasz ą strategi ą, wiele zawartych w tym dokumencie zapisów uległo dezaktualizacji (np. diagnoza społeczno-gospodarcza województwa), wiele przedsi ęwzi ęć - w szczególno ści zaprezentowanych w „Wizji województwa lubuskiego za 10 lat” - zostało ju Ŝ zrealizowanych lub znajduje si ę w stadium wysokiego zaawansowania. Uwzgl ędniaj ąc fakt, Ŝe horyzont lubuskiej strategii si ęga roku 2010, ostateczna ocena realizacji zawartych w niej zapisów dokonana zostanie w stosownym terminie. Ale nie tylko z tych - naturalnych i uzasadnionych wzgl ędów - stan ęli śmy przed konieczno ści ą gł ębszej ni Ŝ w minionych latach oceny lubuskiej strategii, b ędącej w istocie gł ębok ą aktualizacj ą tego najwa Ŝniejszego dokumentu strategicznego, którego przyj ęcie nale Ŝy do ustawowych kompetencji Sejmiku Województwa Lubuskiego. Kraj nasz od maja 2004 roku jest członkiem Unii Europejskiej. Po raz pierwszy mamy niezbywalne prawo aktywnego udziału w programowaniu kierunków rozwoju naszego regionu w okresie pełnej perspektywy finansowej UE, obejmuj ącej lata 2007-2013. Na poziomie krajowym podstawowym dokumentem programowym okre ślaj ącym miejsce Polski na tle przyszłej polityki spójności UE jest Narodowy Plan Rozwoju na lata 2007-2013. W pracach nad tym dokumentem uczestniczyli przedstawiciele samorz ądów województw z pełnym prawem reprezentowania stanowisk regionów w odniesieniu do wszystkich zagadnie ń dotycz ących polityki regionalnej, w kontek ście przygotowywanych dokumentów i ich struktury. Równolegle z pracami Mi ędzyresortowego Zespołu ds. Przygotowania NPR odbywały si ę warsztaty z udziałem przedstawicieli wszystkich województw, odpowiedzialnych za kierowanie zagadnieniami polityki regionalnej w Urz ędach Marszałkowskich. Podstawowym i szczególnie istotnym z regionalnego punktu widzenia uzgodnieniem zawartym w „Zało Ŝeniach do NPR na lata 2007-2013” przyj ętych przez Rad ę Ministrów w dniu 30 kwietnia 2004 jest akceptowana przez stron ę rz ądow ą i samorz ądow ą koncepcja opracowania przez wszystkie województwa odr ębnych Regionalnych Programów Operacyjnych na lata 2007-2013, z równoczesnym odej ściem od Strategia Rozwoju Województwa Lubuskiego 5 dotychczasowej koncepcji lokuj ącej polityk ę regionaln ą, wspieran ą w ramach unijnej polityki spójno ści w jednym dla wszystkich województw zintegrowanym dokumencie programowym. Koncepcja ta została potwierdzona w projekcie NPR 2007-2013, przyj ętym przez Rad ę Ministrów w dniu 6 wrze śnia 2005 r. W nowej sytuacji, stwarzaj ącej zdecydowanie wi ększe szanse dostosowania środków zewn ętrznego wsparcia do specyfiki regionu - wyra Ŝaj ącej si ę m.in. poprzez odmienne priorytety i cele rozwojowe - konieczne okazało si ę dokonanie gł ębszej ni Ŝ w ubiegłych latach