opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 1

Nederland op de PARALYM PI CS 2002 Een impressie uit salt lake opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 2 colofon Kop inhoud

Opdrachtgever Stichting Hephaïstos, ‘s-Gravenhage Koni nkli jk bezoek aan de Wi nt er Paralymi cs 4 De stichting Hephaïstos heeft onder meer tot doel ondersteuning te bieden aan publicaties Feest der herkenning: voorwoord Margo Vliegenthart, Staatssecretaris VWS 8 over gehandicaptensport. Voor meer informatie zie: www.stichtinghephiastos.nl Steeds meer de plaats die zij verdienen: voorwoord Rob Uijen, voorzitter NSV 10 Uitgeverij Pre mi um Pre ss, We e rt Geschiedenis 12 Auteurs Ja n Ri j p st ra Voorbereiding/ploegoverdracht 14 Annemari e Kapt ei n Sa l t La ke Ci t y 16 Met medewerking van Henk van Lint, Chef de Mission (dagboek) Olympisch dorp: Thuis ver van huis 18 Ei nd r e d a ct i e ? Opening 20 Fot ogr a f i e Stichting Hephaïstos (Jan Rijpstra en Annemarie Kaptein), behalve foto’s van Mathilde Dusol op Bi at lon / Bi at hlon 24 pagina’s: 4, 5, 7, 18, 19, 25, 26, 33, 37, 40, 41, 43, 44, 46, 50, 51, 55, 57, 63, 74. Foto’s van Langlaufen / Cross-country 30 Hein Koops op pagina’s: 14, 15. En foto’s van het ANP op pagina’s: 12,13,22-23,72,73. Afdali ng /Downhi ll 36 Sup e r-G 42 Design Ja nJa a p Ry p ke ma , Amst e rd a m Reuzenslalom / Giant slalom 48 Druk Pre Vi si o n, Ei nd ho ve n Sl a l o m 54 Co p y r i g h t Stichting Hephaïstos, ’s-Gravenhage IJsslee-hockey / Ice sledge hockey 60 Sluitingsceremonie / Closing ceremony 66 Weer Thuis / Home again 70 Voor meer informatie over de Stichting Hephaïstos en voor het bestellen van boeken: Huldiging / honouring 72 www.stichtinghephaistos.nl Ui t sl a g e n / Re sul t s 7 4 Dagboek Cees Vervoorn 14-70

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Stichting.

ISBN 90-76574-15-4

2 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 40

boven: De Armeense ploeg bereidt zich voor. recht s: een deel nemer aan de af dal i ng. recht sonder: De Nederl andse pl oeg en hun coaches i n de l i f t .

40 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 42

De afdaling is voor Martijn en Kjeld op 9 maart teleurstellend verlopen. We waren er al een beet j e bang voor want t i j dens Super g de twee verplichte trainingsdagen liep het niet lekker. Misschien lag deze afda- ling hen niet, of was de vorm niet opti- Punt 13e, Wijsman 17e op Super-G Punt 13th and Wijsman 17th on Super-G maal. Maar je denkt dan “Ach, het zijn maar trainingen die gebruikt worden om De Super-G combi neert de snelhei d van de The Super-G combines the speed of downhill de goede lijn te zoeken en wat dingen afdaling met het preciezere bochtenwerk van with the more precise turns of giant slalom. uit te proberen”. Je hoopt binnen de top- de reuzenslalom. Net als de afdaling en alle Like the downhill and the other ski events, sport - soms tegen beter weten in - dat andere skionderdelen, wordt de Super-G the Super-G was held in the Snowbasin Ski tijdens de competitie alle stukjes van de gehouden in Snowbasin Skiresort. Snowbasin resort. Created in 1939, Snowbasin is one of puzzel wel op de goede plaats zullen val- is één van de oudste wintersportgebieden the oldest continuously running ski areas in len. Nee dus! van de Verenigde Staten. Reeds in 1939 the United States. The downhill course for the ‘s Avonds ben ik naar de ijsslee- wordt hier al geskied. Vandaag is het de kans games was designed by Bernard Russi, a hockeywedstrijd Verenigde Staten- voor Martijn Wijsman en Kjeld Punt om zich te 1972 Olympic gold medalist. Canada gegaan. Wat een spektakel, wat verbeteren. Wederom, net als bij de afda- Today was a chance for both Dutch alpine een t opsport ! Ik weet dat er i n Nederl and ling, maar één run dus maar één keer een skiers to revanche their performances at the nog steeds criticasters zijn die gehandi- kans. Het is alles of niets. Beiden waren er downhill yesterday. Like downhill skiing, the captensport geen topsport vinden. Ik zou op gebrand, na hun respectievelijke 14e en Super-G has only one run. So it is an all or zeggen, ga eens wat wedstrijden bekijken 12e plaats de dag eerder tijdens de afdaling, nothing event. Both athletes were keen to en vooral : verdi ep j e er eens i n! hun prestaties op de Super-G aanzienlijk te improve their 14th and 12th positions of the Wat heb ik genoten van die wedstrijd. verbeteren. De Nederlandse alpineskiërs day before. Unfortunately, without much suc- Twee sterke teams die elkaar met tomelo- slaagden er niet in om zich bij de beste tien cess. They were not able to compete with the ze inzet bestreden. Het E-center was uit het klassement te scharen. Kjeld Punt ein- top ten in their class LW2. The Australian ath- totaal uitverkocht. De typisch digde op de 13e plaats, en Martijn Wijsman lete Michael Milton won the gold medal again Amerikaanse begeleiding van sport evene- op de 17e. Het goud ging in klasse LW2 and seemed to live up to his previously menten zorgt voor een fantastische opnieuw naar Michael Milton. De Australiër announced goal of becoming the king of the ambiance. Het gaat er hard, maar f air aan won eerder ook al de afdaling en leek erin te Rocky Mountains. His fellow countryman toe. Beslissingen van arbiters worden niet gaan slagen in zijn vooraf aangekondigde Planker gained silver. Martijn and Kjeld had aangevocht en, t rouwens bijna “ alles” is jacht op de titel van ‘Alpenkoning’. Hij then two days to prepare for the last two toegestaan. behaalde een tijd van 1:13,40. De zilveren events, the giant slalom and the slalom. Het grote verschil tussen Canada en de medaille ging naar de Italiaan Lanthaler. Zijn Vereni gde St at en is de Ameri kaan landgenoot Planker pakte het brons. Voor Silvester Flis. Wat een behendigheid, cre- Martijn en Kjeld volgen twee rust dagen om ativiteit, kracht en snelheid. Het wordt 5- te trainen en zich voor te bereiden op de reu- 1 voor de USA. Flis scoort driemaal en zenslalom en de slalom op woensdag en vrij- wordt uitgeroepen tot de beste dag. Amerikaanse speler en wordt t erecht bejubeld door de duizenden toeschou- wers.

Een visueel gehandicapte skiër wiens skibril is af geplakt zodat hij de compet it ie kan aangaan 42 met de volledig blinde skiërs in zijn klasse. opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 44

Technische uitleg Super-G Technical description Super-G

De Super-G is een kruising tussen de afdaling en de reuzenslalom Alpine skiing includes downhill, slalom, giant slalom and the Super- De 500 meter moeten zo snel mogelijk worden overbrugd waarbij G. Both men and women compete in these four events. The Super- de 45-55 poortjes het parcours een stuk zwaarder maken. Er wordt G is a hybrid of downhill and giant slalom. It combines the speed één run geskied zodat de einduitslag direct bekend is. of downhill with the more precise turns of giant slalom. The skiers Er wordt geskied in verschillende klassen. Zo is er de staande klas- ski one run with the fastest time winning. There are several cate- se (één been, één arm, wel of geen stokken of stabilisatoren). gories, depending on disability. There is a standing category for Deze loopt van LW1 t ot LW9. De zi t ski klasse vormt de t weede athletes with, for example, one leg or one arm. This category runs hoofdklasse, LW10,11 en 12. De visueel gehandicapten hebben from LW1 to LW9. The second category is the sit-skis, LW10, 11 een eigen klasse (B1,2 en 3) waarbij een omrekeningsfactor de and 12. In this category, athletes with double-leg amputations or ernst van de visuele handicap neutraliseert. Een niet visueel paralysis compete. Visually impaired athletes who compete in the- gehandicapte gids leidt de visueel gehandicapte door het par- se events use sighted guides who lead them through the course. cours. Iemand die zwaarder visueel is gehandicapt mag langer over They have their own classification (B1, 2 and 3). Using a conver- het parcours doen dan iemand met een lichtere visuele handicap. sion factor, the finishing results of athletes with varying sight Door de omrekeningsfactor kunnen beide eindtijden met elkaar ver- impairments can be compared to determine who won. geleken worden en kan er een rangvolgorde worden gemaakt. Deze werkwi jze zi en we ook t erug bi j de verschi llende cat egori eën LW tot en met LW 12. Daar waar categorieën worden samenge- voegd wordt een omrekeningsfactor toegepast om een eerlijke ver- gelijking te kunnen maken.

Martijn Wijsman deelt 44 handtekeningen uit opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 46

Een deelnemer aan de Super G. Overzicht van de Super-G in Snowbasin

46 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 48

De toegangsprijzen zijn tijdens de Paralympische Wint erspelen veel en veel lager dan die van de Olympische Winterspelen. Een wedstrijd bezoeken is Reuzenslalom/ hier voor veel mensen, en dus ook kinde- ren, bet aal baar. Bi j na al l e t oegangskaar- ten voor alle evenementen zijn uitverkocht. Wat hebben we met z’n allen genoten van het ijshockey op sleetjes. giant slalom Deze wedstrijd kon zeker concurreren Technische uitleg reuzenslalom Technical description Giant slalom met een wedstrijd van ijshockeyers op schaatsen. Ik geloof alleen dat de ver- Deze wedstrijd zal de boeken in gaan als de This event will go on record as the match in Het alpineskiën kent vier wedstrijdonderdelen: de afdaling, de sla- Alpine skiing includes downhill, slalom, giant slalom and the Super- diensten van de spelers wat verschillen... wedstrijd waar bijna de helft van de deelne- which almost half of all participants were eli- lom, de reuzenslalom en de Super-G (een combinatie van afdalen G. Both men and women compete in these four events. The giant mers vroegtijdig werd uitgeschakeld. Onder mi nat ed premat urely. In di ffi cult weat her con- en slalom). Zowel de mannen als de vrouwen komen op deze vier slalom is a faster, looser and longer version of the slalom. The moei li jke weersomst andi gheden, nameli jk ditions such as heavy snow and poor onderdelen in actie. number of gates to be passed are about forty. Each skier makes Het dunt uit! zware sneeuw en slecht zi cht , moest en de visibility, the competitors had to complete De reuzenslalom verschi lt van de slalom omdat de t e ski ën afst and two runs down two different courses on the same slope, with the deelnemers twee keer het parcours afleggen. two runs. The giant slalom is very demanding rond de 340 meter bedraagt en er minder poortjes staan (onge- fastest combined total winning. There are several categories, (13 maart 2002) De reuzenslalom vraagt veel van het concen- on the concentration and stamina of the ath- veer 40). De poortjes staan minder dicht bij elkaar waardoor de depending on disability. There is a standing category for athletes tratie- en uithoudingsvermogen en de lete. The stress on various muscle groups, snelheid van de skiër hoger is. De wedstrijd bestaat uit twee runs with, for example, one leg or one arm. This category runs from LW1 Ons team heeft zich de afgelopen week belasting van de verschillende spiergroepen, especially in the upper thighs, is tremendous. waarbij de tijden worden opgeteld voor de eindklassering. to LW9. The second category is the sit-skis, LW10, 11 and 12. In mogen verheugen in een grote belang- vooral in het bovenbeen, is groot. Dit laatste This was probably the cause for Martijn Er wordt geskied in verschillende klassen. Zo is er de staande klas- this category, athletes with double-leg amputations or paralysis st el l i ng. Best uurders van NOC*NSF, was er waarschijnlijk de oorzaak van dat Wijsman’s fall a few gates before arriving at se (één been, één arm, wel of geen stokken of stabilisatoren). compet e. Vi sually i mpai red at hlet es who compet e i n t hese event s NebasNsg en vertegenwoordigers van de Martijn Wijsman enkele poortjes voor de the finish-line. He stood up and completed Deze loopt van LW1 t ot LW9. De zi t ski klasse vormt de t weede use sighted guides who lead them through the course. They have Nederlandse Ski Vereniging en onze finish onderuit ging. Hij stond nog wel op en the race, but had he not crashed, he would hoofdklasse, LW10,11 en 12. De visueel gehandicapten hebben their own classification (B1, 2 and 3). Using a conversion factor, st aat ssecret ari s van VWS Margo finishte ook, maar als hij niet zou zijn geval- have finished within the first eight. Instead, een eigen klasse (B1,2 en 3) waarbij een omrekeningsfactor de the finishing results of athletes with varying sight impairments can Vliegenhart , vereerden ons met een len zou hij bij de eerste acht zijn geëindigd. he fell back to a tenth position. Kjeld Punt ernst van de visuele handicap neutraliseert. Een niet visueel be compared to determine who won. bezoek. Nu werd het een tiende plaats in het totaal- disappointed in the first run, but recovered in gehandicapte gids leidt de visueel gehandicapte door het par- Wat een leuke en bevlogen vrouw is dat. klassement. Kjeld Punt stelde in de eerste run the second with a 10th place. In the overall cours. Iemand die zwaarder visueel is gehandicapt mag langer over Ik heb onlangs een interview met haar wat teleur, maar herstelde zich goed in de score, this meant a 13th position result. As het parcours doen dan iemand met een lichtere visuele handicap. gelezen en ik vond haar openhartig, tweede run met een tiende plaats. In de ein- expected, there was an overpowering victory Door de omrekeningsfactor kunnen beide eindtijden met elkaar ver- intiem, maar vooral eerlijk en integer. drangschikking eindigde hij als dertiende. De for Australian Michael Milton, who won both geleken worden en kan er een rangvolgorde worden gemaakt. Natuurlijk heb ik haar weleens ontmoet overwinning ging, zoals verwacht met over- runs. Deze werkwi jze zi en we ook t erug bi j de verschi llende cat egori eën en de hand geschud. Meest al zeg j e als j e macht , naar de Aust rali ër Mi chael Mi lt on, di e LW 1 tot en met LW 12. Daar waar categorieën worden samenge- iemand tegenkomt: “Hoe gaat het?” of beide runs won. voegd wordt een omrekeningsfactor toegepast om een eerlijke ver- “Alles goed?”. Ik moet me dan altijd gelijking te kunnen maken. inhouden om niet tegen haar te zeggen: “Heb je twee dagen de tijd?”. Ik heb met Margo Vliegenthart niet alleen gesproken over sport , maar ook over de grot e probl emen i n de gezond- heidszorg. Ik ken via mijn meisje een klein beetje de problemen in de zorg en voel me zeer betrokken. We praten er

48 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 50

Martijn en Kjeld bereiden zich voor op de start . Kjeld Punt op weg naar een dertiende plaats. volgende pagina’s: Martijn Wijsman valt, maar staat snel op en weet toch nog als tiende te eindigen.

50 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 52

52 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 54

vaak t ot midden in de nacht over. Communicatie, inspiratie en people management zijn ons inziens de sleutel- woorden. Margo Vliegenhart toonde zich enorm bet rokken en bevl ogen. Ik hoop slalom dat de verkiezingen van mei aanstaande en de daarui t voort vl oei ende, onget wi j - feld moeilijke, coalitiebesprekingen er Goede prestaties Good results niet toe leiden dat zij buiten de boot valt. Ik vind haar meer dan ‘ministeria- Het meest t echni sche nummer ui t de alpi ne The slalom is the most technical of all alpine bel. Wel graag met sport in de portefeu- sport is de slalom, waarbij in twee runs wordt skiing disciplines. In two runs, it is decided ille. uitgemaakt wie goud, zilver en brons krijgt. who wins the gold, silver and bronze medals. Dit moest ik even kwijt. Zo, de bestuur- De t wee Nederlandse deelnemers, Kjeld Punt The two Dutch competitors can look back on ders en de staatssecretaris zijn inmiddels en Martijn Wijsman, kunnen tevreden terugkij- good results. Especially the second run of vert rokken. Vandaag heef t ook ken op dit onderdeel. Vooral de tweede run Martijn Wijsman was impressive and placed Els van Kernebeek - lid van ons team de van Martijn was indrukwekkend en hij rukte him from an 8th to a 5th position. A wonderful mission - ons verlaten en morgen ver- van een achtste plaats op naar de vijfde. Een achievement! Kjeld Punt also performed well trekt de familie Van de Bunt: vader, schitterende prestatie. Kjeld skiede in de in his second run, but had lost too much time moeder, man en kinderen . Het kroon- tweede run eveneens een scherpe tijd, maar in the first, therefore ending up in a 12th prinselijk paar is al eerder vertrokken. had in de eerste run te veel verloren, waar- position in the final score. The participants in Alleen de ‘die hards’ van de Nederlandse door hij uiteindelijk opn een twaalfde plaats the slalom know one another through and Ski Vereniging - Hans van de Togt en belandde. through. During the winter season, numerous Gerard Groot - gaan met ons terug naar De deelnemers aan de slalom kennen elkaar international competitions are held during Nederland. Het dunt uit! En met het door en door. In het winterseizoen zijn er de which everybody meets each other. It is haar op mijn hoofd gaat het ook al niet verschillende internationale wedstrijden en known who the favourites are, but everyone goed. komt men elkaar bij ieder wedstrijd opnieuw realises that every match offers new opportu- De stemming in de ploeg is uitstekend. tegen. Het is bekend wie de kanshebbers nities. The slopes are always different and Marjorie heeft op de 10 km langlaufen zijn, maar iedereen beseft dat elke wedstrijd the snow conditions also vary. opnieuw een medaille veroverd. Een zil- nieuwe kansen biedt. De hellingen zijn altijd At Salt Lake City, the favourites turned the veren, haar derde. Ze is echt i n de wi n- anders en ook de sneeuwcondities verschil- expectations into reality. In the women’s ning mood. Dat belooft wat voor len. event, we saw Sarah Will from the USA claim zaterdag. Vandaag staat de reuzenslalom In Salt Lake City hebben de favorieten de ver- four gold medals in the category LW 10/11 voor Martijn en Kjeld op het programma. wachtingen waar gemaakt. Bij de vrouwen and Katerina Tepla from the Czech Republic Ik hoop om een heleboel redenen dat zagen we Sarah Will uit de Verenigde Staten make it to three golds and one silver in the deze twee gasten een goede klassering vier keer goud binnen halen in de categorie B2/3 cat egory. Gerd Schoenfelder from maken. LW 10/11 en Katerina Tepla uit Tsjechië Germany ruled on all alpine events in the behaalde in de B2/3 categorie drie gouden category LW 3/5/7/9. Michael Milton form en één zilveren plak.Gerd Schoenfelder uit Australia did the same in category LW2. A Duitsland heerste op alle alpine onderdelen fifth place for Martijn Wijsman certainly sug- in de categorie LW 3/5/7/9. Michael Milton uit gests a good outlook for the future. Australië deed hetzelfde in de categorie LW2. De vijfde plaats van Martijn Wijsman op de slalom biedt beslist perspectief voor de toe- komst. Kjeld st art .

54 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 56

Technische uitleg slalom Technical description slalom

Het alpineskiën kent vier wedstrijdonderdelen: de afdaling, de sla- Alpine skiing includes downhill, slalom, giant slalom and the Super- lom, de reuzenslalom en de Super-G (een combinatie van afdalen G. Both men and women compete in these four events. The slalom en slalom). Zowel de mannen als de vrouwen komen op deze vier is the most technical of all alpine events. It is a test of balance, onderdelen in actie. speed and agility as skiers zigzag rapidly between hinged break- De slalom i s het meest t echni sche onderdeel waarbi j op een away poles. In a distance of 167 meters, approximately 50 poles afstand van 167 meter ongeveer 50 poortjes zijn gestoken waar must be passed. The athletes ski two runs, with the fastest comb- tussendoor geskied moet worden. Er worden twee runs geskied en ined total winning. There are several categories, depending on de tijden worden bij elkaar opgeteld om een klassering te maken. disability. There is a standing category for athletes with, for exam- Er wordt geskied in verschillende klassen. Zo is er de staande klas- ple, one leg or one arm. This category runs from LW1 to LW9. The se (één been, één arm, wel of geen stokken of stabilisatoren). second category is the sit-skis, LW 10, 11 and 12. In this category, Deze loopt van LW1 t ot LW9. De zi t ski klasse vormt de t weede athletes with double-leg amputations or paralysis compete. hoofdklasse, LW10,11 en 12. De visueel gehandicapten hebben Visually impaired athletes who compete in these events use sigh- een eigen klasse ( B1,2 en 3) waarbij een omrekeningsfactor de ted guides who lead them through the course. They have their own ernst van de visuele handicap neutraliseerd. Een niet visueel classification (B1, 2 and 3). Using a conversion factor, the finishing gehandicapte gids leidt de visueel gehandicapte door het par- results of athletes with varying sight impairments can be compared cours. Iemand die zwaarder visueel is gehandicapt mag langer over to determine who won. het parcours doen dan iemand met een lichtere visuele handicap. Door de omrekeningsfactor kunnen beide eindtijden met elkaar vergeleken worden en kan er een rangvolgorde worden gemaakt. Deze werkwi jze zi en we ook t erug bi j de verschi llende cat egori eën LW 1 tot en met LW 12. Daar waar categorieën worden samenge- voegd wordt een omrekeningsfactor toegepast om een eerlijke ver- gelijking te kunnen maken.

Martijn Wijsman heeft een goede race. volgende pagina’s: startende deelnemers aan de slalom.

56 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 58

58 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 60

Accu opladen voor de laatste etappe ijsslee-hockey (14 maart 2002)

Het is nu donderdag 14 maart. We heb- ben een dag zonder wedstrijden. De alp- ice sledge hockey ineskiërs zijn naar Park City voor een slalomtraning. Ze zijn deze ochtend op hun gemak om 9.00 uur vertrokken. Dat is een uitzondering. Een alpineskiër heeft Een thuiswedstrijd voor de Verenigde liet Noorwegen zich niet verrassen. In een zin- een hard best aan. Op de compet i t i edagen St a t e n derende wedstrijd werd het na drie perioden gaat de wekker om 5 uur ‘s morgens, spelen 3-3 en in de verlenging werd niet meer 5.30 ontbijt en om 6.00 in de bus naar De zes sterkste landen van de wereld strijden gescoord dus moest een shoot-out moest de Snow Basin. Om 7.30 met de eerste lift in het E-Centre om de paralympische medail- beslissing brengen. Om de beurt mag een naar boven. Parcours verkennen, wed- les. Noorwegen, Canada, Verenigde Staten, speler alleen op de keeper afgaan en probe- strijd en het materiaal voor de volgende Japan, Estland en Zweden. IJsslee-hockey is ren te scoren. De Amerikanen maakten het dag in orde maken. Om half vijf ‘s mid- een tamelijke jonge loot aan de stam van de doelpunt en de Noren misten zodat de eind- dags weer met de bus naar het Olympisch Olympische Winterspelen. In Lillehammer stand op 4-3 kwam en de Verenigde Staten Dorp zodat rond zes uur hun “werkdag” (1994) werd het een officieel onderdeel. Paralympisch kampioen werden. erop zi t . Ze zi j n maar l i ef st 13 uur onder- De verwachting voor het ijsslee-hockey is dat weg. Daarom is zo’n dag als vandaag een Het is een spectaculaire sport die in snelheid landen als Tsjechië Denemarken, Engeland, verademing voor hen. De wekker ging af en fysieke kracht weinig onderdoet voor de Rusland, Korea en Nederland zich nadrukkelijk om half acht! Vrijdag is het laatste grote broer: het ijshockey. Zonder enig par- zullen gaan melden waardoor het toernooi onderdeel voor Martijn en Kjeld: de sla- don worden er één tegen één duels uitge- aan kracht zal winnen. lom. Een goede klassering moet toch één vochten waarbij de boarding niet wordt keer lukken. geschuwd en menig speler onderste boven A home ma tch for the USA Door droeve privé-omstandigheden heb- valt. Het publiek geniet met volle teugen en ben Arnold Polderman en zijn gids de aanmoedigingen zijn massaal. Een gewel- The six strongest countries in ice sledge hoc- Machiel Ittmann gisteren in grote haast dige sfeer, elke wedstrijd weer. De Verenigde key — Norway, Canada, USA, Japan, Estonia Salt Lake City verlaten. In de langlauf- Staten hebben het voordeel dat ze ‘thuis’ spe- and Sweden — competed at the E-Centre for wedstrijden tot nu toe heeft Arnold niet len en het publiek is op die momenten de the Paralympic medals. Ice sledge hockey is echt kunnen vl ammen, maar hi j begon zevende speler van het team. Tijdens de hal- one of the youngest Paralympic sports. In steeds beter in vorm te komen. Arnold is ve competitie is het snel duidelijk dat de 1994 in Lillehammer it became an official De Verenigde Staten tegen Noorwegen in de finale. een ‘ di esel ’. Ik ben ervan overt ui gd dat hi j Ve renigde Staten en Noorwegen de finale zul- Paralympic event. It is a spectacular sport that zaterdag op de 20 km langlauf goed zou len gaan spelen, vooral nadat de Verenigde is a match for its bigger brother ice hockey. presteren. Soms is het niet eerlijk om Staten Canada alle hoeken van het ijsstadion Without any reluctance, one-on-one duels are the team. Already halfway through the competitions, it was clear it was still 3 to 3 and the winner of the gold had to be determined keuzes te moeten maken. Arnold vond had laten zien. De finale was een thriller fought with many falls and players not shy that the main competitors were Norway and the USA, especially with shoot-outs. Eventually, Norway missed a shot and the USA dat hij geen echte keuze had; hij moest waarbij Noorwegen het de Verenigde Staten about using the railings. The atmosphere in after the USA/Canada game where the USA put unrelenting pressure was the golden champion. It is expected that in the coming years, gaan. knap lastig maakte. In het eerste treffen had the stadium was fantastic for every game. The on Canada. The finals were extremely thrilling. The USA had won count ri es li ke t he Czech Republi c, Denmark, Great Bri t ai n, Russi a, de Verenigde Staten het team van Noorwegen United States had the home ice advantage against Norway in an earlier match, but this time Norway was not Korea and the Netherlands will enthusiastically join in ice sledge met een nipte 2-1 verslagen maar in de finale and the crowd often became the 7th player of going to let itself be taken off guard. After three times 15 minutes, hockey competitions and help make the sport even stronger.

60 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 62

Over zi cht E- Cent re

Technische uitleg ijsslee-hockey boven: Het team van de Verenigde Staten wint goud. volgende pagina’s: Een spannende rally tussen de spelers van Verenigde Staten en Noorwegen leidt tot een overwinning voor de Vereni gde St at en. IJsslee-hockey is een spectaculaire sport en wordt gespeeld op een zijn stick voor het lichaam of hoofd van de tegenstander; holding, ijshockeyveld dat dezelfde afmetingen kent als bij het ‘gewone’ijs- het afhouden van een speler met de stick of handen, het slaan of hockey. De spelers zitten op een klein sleetje en bewegen zich vasthouden van een tegenstander. De tijdstraffen kunnen 2, 5 of Te chni ca l d e scr i p t i on I ce sl e d ge hock e y met twee stokken voort die ook gebruikt kunnen worden als sticks 10 minuten bedragen of een uitsluiting voor de hele verdere wed- om de puck te slaan. Het spel gaat razendsnel op en neer en de strijd. Een speler die een tijdstraf uitzit of uitgesloten is mag niet The Salt Lake 2002 Paralympic Winter Games hosted the men’s minute stop-time periods. The clock is stopped when the referee spelers ontzien elkaar niet. worden vervangen. In Salt Lake City werd het ijsslee-hockey nog tournament. Eighteen games played during six competition days. blows the whistle for a penalty and resumes when the puck is drop- Op het ijs mogen maximaal zes spelers per team aanwezig zijn. alleen door mannen beoefend en hadden Canada, Noorwegen, With the metallic crash of the sledges, the cracking of sticks on ice ped for a face-off. Players are substituted frequently during each Meestal zijn dit een keeper en vijf spelers. Op de bank zitten per Zweden, Japan, Estland en gastland Verenigde Staten zich voor dit and the roar of the crowd, ice sledge hockey offers one of the most period. The two teams with the highest number of total points in team nog eens zes wisselspelers. De wedstrijd bestaat uit drie toernooi gekwalificeerd. Er werd een halve competitie gespeeld exciting spectator experiences on earth. A maximum of 15 players, each of the preliminary round groups advance to the semifinals. The periodes van ieder 15 minuten zuivere speeltijd. Spelers kunnen waarna de nummers 5 en 6 van de eindstand om de vijfde en zesde including two goaltenders, is allowed per team. However, only 12 two semifinal winners play for the gold and silver medals. The two een tijdstraf krijgen voor een zware overtreding. Zware overtredin- plaats speelden; de nummers 3 en 4 speelden om de bronzen players may dress for each game. While play is in progress, no semifinal losers play for the bronze medal. Placing games for fifth gen zijn: high-sticking, de stick wordt boven de schouder gezwaaid medai lle en de nummers 1 en 2 om het goud en zi lver. more than six players are permitted on the ice at any time. These and sixth place are played for teams that do not advance to the wat direct gevaar kan opleveren; cross-checking, de speler houdt six players are designated as a goaltender, right and left defense, semifinals. center, a right wing and a left wing. The game consists of three 15-

62 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 64

De rest van de Noordse équipe heeft van- daag een rustdag. Ze zijn al om 9 uur naar een ijsslee-hockeywedstrijd vertrok- ken en gaan daarna downtown, samen met onze hostess Kimberley. Zij zal hen ongetwijfeld inwijden in de historie van de Mormoonse Kerk. Morgen zal Marjorie nog trainen en zaterdag moet ze weer aan de bak, 15 km langlauf en, vrije st ijl. Het weer is prachtig, ik ga ook maar eens naar buiten.

64 Jappie Walstra opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 66

Het bleef nog lang onrustig in Salt Lake City sluitingsceremonie (17 maart 2002)

Ik kom net terug van de sluitingsceremo- nie van de Paralympische Winterspelen closing ceremony 2002. The Games are over! Indrukwekkend hoe de vrijwilligers die dit soort evenementen mogelijk maken Vaarwel Salt Lake! pontificaal in het zonnetje worden gezet. Goodbye to the Games De sluiting is bijgewoond door 25.000 De slui t i ngsceremoni e op het Olympi c Medals mensen en vond plaats op ‘Medal Plaza’, Plaza in het centrum van Salt Lake City maakte The wrap up party for the Paralympic Winter waar tijdens de Olympische Winterspelen een eind aan meer dan een week vol sport en Games at the Olympic Medals Plaza in down- el ke avond de medai l l es werden ui t ge- medailles. “Wat een knalfeest was het”, zei town Salt Lake City made an end of more than rei kt . Een swi ngend f eest zal deze avond Phil Craven, de voorzitter van het Internatio-- a week full of sports and medals. “What a besluiten en ik denk dat het Downtown nale Paralympische Comité (IPC). Hij bedankte blast we’ve had here in Salt Lake City,” said Salt Lake nog lang onrustig zal blijven. in zijn toespraak het organiserend comité van IPC president Phil Craven, thanking the Salt Ik spoed me naar ons kantoor in het de Spelen in Salt Lake City voor hun gewel- Lake City Organizing Committee and the peo- Olympic Village om mijn laatste column dige inzet en de inwoners van Utah voor hun ple of Utah. The closing ceremony included a voor Sport.nl te schrijven. Sport.nl is voor gastvrijheid. In een video op grote schermen Paralympic Winter Games video tribute, a ons van groot belang geweest. Wij leven werden de mooiste beelden van de Spelen concert feat uri ng musi c legend Pat t i LaBelle toch redelijk geïsoleerd en weten niet nog eens herhaald. Nadat de Paralympische and a downtown fireworks celebration. The precies wat er in de kranten staat of wat vlag was overhandigd aan Turijn, de gastheer Paralympic flag was handed over to Torino, er op TV wordt ui t gezonden. De f anmai l van de Paralympische Winterspelen in 2006, the host of the 2006 Paralympic Wintergames. wordt elke dag door de sporters gretig werd de vlam gedoofd. Er volgde een optre- Goodbye to Salt Lake City and see you in gelezen. Tot voor drie jaar was ik een den van Patti LaBelle, met daarna nog een Torino! complete “digibeet”. Het is dat ik al ver- spetterend vuurwerk vanaf alle wolkenkrab- liefd ben, anders zou ik het worden op de bers in de stad. Goodbye Salt Lake City, see nieuwe media. Nee, nee, nee, wat schrijf you in Torino! ik nu: eventueel verliefd worden op een ding/een middel. Bij mij draait het altijd om mensen. Mensen kunnen inspireren, hebben ambities, trekken karren, stellen doelen en kunnen samen werken om iets tot stand te brengen. Ik heb ze hier in Salt Lake City weer gezien. Mensen met een beperking die van ver moeten komen. Eerst met jezelf in het reine komen, nieuwe doelen stel- len, kei- en keihard aan de realisering Het vuur wordt gedoofd

66 Pat t i LaBelle opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 68

boven: Turijn, de gastheer van de Paralympische winterspelen in 2006 krijgt de Paralympische vlag vast overgedragen. recht s: Nu kan het f eest en pas echt begi nnen.

68 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 70

werken, je kwalificeren voor de Paralym- pische Winterspelen en dan proberen hier in Salt Lake zo goed mogelijk te preste- ren. Ik vi nd het zo i nspi rerend i k kri j g er weer thuis/ zoveel energie door. Indrukwekkend!

Toch ben ik bezorgd, zeker als ik naar de directe toekomst kijk. Het is natuurlijk fantastisch dat wij als Nederland vier home again topsporters naar de Spelen afvaardigen, die er ook nog eens “wat te zoeken had- den”. Marjorie was excellent, Arnold Prinses van de Paralympics weer thuis Pr ince ss of t he Pa r a lympics begon warm te draaien, maar moest door privé-omstandigheden vervroegd naar Ze won ni et de meest e medai lles op de She did not win the most medals during the Nederland terugkeren, Kjeld presteerde Pa ra l y mp i sche Sp e l e n i n Sa l t La ke Ci t y , ma a r Paralympics, but one gold and three times sil- onder zijn niveau en Martijn finishte in vier plakken (1x goud, 3x zilver) maakten haar ver have certainly earned her the nickname ieder geval met een knappe vijfde plaats met recht pri nses van de Paralympi cs, zoals Princess of the Paralympics. After a long flight op de slalom. Maar achter deze vier top- de pers schreef. Na een lange vlucht mét over- and a stopover, the athletes arrived at the sporters is een groot gat. Waar zijn de stap in Minneapolis kwam de Paralympische national airport Schiphol, tired but satisfied. talenten? Er ligt een grote uitdaging voor ploeg op Schiphol aan. Moe maar tevreden. Family and friends gave them a warm welco- de Nederlandse Ski Vereniging om samen Familie en vrienden onthaalden de bekroonde me. The mi ssi on t eam could look back upon met andere partners en financiers een langlaufster en de twee alpine skiërs. very successful games. Not only the achieve- soort ‘Deltaplan’ te maken, om er voor te Het team de mission kan tevreden terugkijken ment s and medals were i mport ant . The i ncrea- zorgen dat er ook op de Paralympics in op de Paralympische Winterspelen in Salt sed media attention was also a conquest for links: Dit moet allemaal mee. Turijn 2006 een Nederlands Team mee- Lake City. Het succes is niet alleen te danken the team. A Dutch television crew was present onder: Nooit eerder was er zoveel pers op Schiphol. doet. aan de madailles van Marjorie van de Bunt en at the Paralympics for the first time. At the Ik ga nog even naar buiten. Nog even de vijfde plaats van Martijn Wijsman op de airport, the new mission chief and team for genieten van ons team en al die anderen. slalom, Ook de toenemende mediabelangstel- Athens 2004 were announced. They have Ik ben toch wel een klein beetje moe en ling kan als een overwinning voor de sporters been given the task to beat the results from heb zin om terug naar Nederland te gezien worden. Voor het eerst was een Sy d ne y . gaan. Ik zie uit naar het meisje, mijn kin- Nederlandse televisieploeg aanwezig bij de deren en kleinkinderen. Het was goed zo! Paralympics. En zo verzekerden de thuisblij- vers: het waren echte sportreportages zonder de nadruk te leggen op de handicap van de sporters. Op Schiphol werd na aankomst de nieuwe chef en het team de mission voor het Paralympisch team Athene 2004 gepresen- teerd. Aan hen nu de taak de prestaties van Sydney op zijn minst te evenaren.

70 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 72 huldiging honouring

Vijfde medaille voor Marjorie Marjorie’s fifth Medal

Te rug in Nederland werden de Nederlandse paralympiërs in het Back i n t he Net herlands, mult i -medal wi nner Marjori e van de Bunt Catshuis in Den Haag in het zonnetje gezet. De meervoudig (gold on the Biathlon, three times silver Cross-country) received a medaillewinnares Marjorie van de Bunt ontving een koninklijke royal honour for her achievement in Salt Lake City. Prime minister onderscheiding voor haar prestaties bij de Paralympische Spelen Kok emphasized in his speech that the athletes deserved great en werd Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Tijdens de respect because “performing sports when one has a disability is an huldiging spraken premier Kok en Staatssecretaris Margo exceptional accomplishment.” The Dutch Minister of Sports, Margo Vliegenthart Marjorie van de Bunt en ploeggenoten toe. Premier Vliegenthart, praised the persistence and will power of the para- Kok benadrukte dat de sporters ieders respect verdienen, want lympic athletes. “sporten met een lichamelijke beperking is een bijzondere presta- tie”. Staatssecretaris Vliegenthart roemde het doorzettingsvermo- Premier Kok en staatssecretaris Margo Vliegenthart gen en de wilskracht van de paralympiërs. ontvangen de Nederlandse ploeg op het Catshuis.

72 Staatssecretaris Margo Vliegenthart spelt Marjorie van de Bunt haar Ridderorde op. opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 4 koninklijk bezoek aan de winter paralympics De leden van ons koninklijk huis kennen een lange traditie als het om het bezoeken van sportieve evenementen gaat. De band tus- sen de Oranjes en de sport is zonder meer een goede te noemen en als men het Engelse en Noorse koningshuis als voorbeeld mag nemen dan doen de Oranjes hier weinig voor onder. Zeker nu kroonprins Willem-Alexander deel uitmaakt van het Internationaal Olympisch Comité (IOC) is die band alleen maar versterkt. De prins heeft meer dan eens aangegeven wat het belang van sportbeoefe- ning is en dat de basis op de scholen in de lessen lichamelijke opvoeding gelegd moet worden. De betrokkenheid van de kroon- prins bij de actieve sportbeoefening is eveneens groot. Als bedwinger van de Elfstedentocht en de marathon van New York maar ook als enthousiast skiër geeft de prins aan dat het niet alleen bij het vergaderen van het IOC blijft. Actief zijn is zijn motto. Het is een grote verrassing geweest dat kroonprins Willem- Alexander en zi jn vrouw pri nses Máxi ma de Paralympi sche wi nt er- spelen in Salt Lake City hebben bezocht. Aan het einde van hun huwelijksreis wilden ze zelf meemaken hoe de Paralympics zijn georganiseerd en welke sporten er worden beoefend. Hun aanwe- zigheid op de eerste wedstrijddag in Soldier Hollow inspireerde Staatssecretaris Vliegenthart, Prins Willem-Alexander, Prinses Màxima samen met de Nederlandse ploeg in het Olympisch Dorp. Marjorie van de Bunt om gelijk een gouden medaille op de biatlon te halen. ten een erkenning van hun inzet en prestaties. A Royal visit to the Paralympics Het kersverse bruidspaar wilde echter zelf ook ervaren hoe het is om als visueel gehandicapte te moeten schieten met een compu- The members of our Royal family have a long tradition when it tergestuurd geweer. Met de koptelefoon op lagen de kroonprins en comes to visiting sports events. The affiliation between the House prinses geconcentreerd naar de lage en hoge tonen te luisteren om of Orange and sports has always been very positive and if one de trekker over te halen op het moment dat de hoogste toon takes the British and Norwegian Royal Families as example, they bereikt werd, wat inhield dat het geweer in de roos wees. Een are well matched. The membership of the Crown Prince of the unieke ervaring vonden ze het. Net herlands, Wi llem-Alexander i n t he Int ernat i onal Olympi c Kroonpri ns en pri nses bezocht en ook het olympi sch dorp waar zi j Committee (IOC) only enhanced this. The Prince has stated more ongedwongen gesprekken voerden met de atleten en hun begelei- than once that getting lots of exercise and playing sports is impor- ders. Dit werd ’s-avonds voortgezet tijdens een besloten informeel tant for young children, and that the basis for a healthy physically diner dat door de Nederlandse ambassade in samenwerking met active lifestyle must be laid down in the primary school. It was a het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport werd aange- pleasant surprise that he and his newly wed wife visited the Prins Willem-Alexander tijdens zijn bezoek in Sal t Lak e Ci t y boden. Een mooie afsluiting van hun huwelijksreis en voor de atle- Paralympics at the end of their honeymoon. Their presence at the

4 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 6

boven: De Nederlandse delegatie en het prinselijke paar moedigen de biatleten aan. links: Prins Willem-Alexander en prinses Màxima ondervinden hoe het is om te schieten als visueel gehandicapte.

Staatssecretaris Margo Vliegenthart in Sydney met rolstoelbasketbalster José Mos

6 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 8 barrieres doorbreken

Beste lezer,

U heeft een mooi document in handen over de Paralympische Winterspelen in Salt Lake City 2002 De Wi nt er Paralympi cs vormen het mi nst bekende evenement i n de reeks van Olympische en Paralympische Spelen. Niettemin is het een sporttoernooi dat onze aandacht verdient. Ik heb zelf enkele dagen in de bergen van Utah mogen meemaken hoe topsporters met een beperking uit de hele wereld met elkaar streden om de medailles. Indrukwekkend was de afdaling voor eenbenige skiers waar onze Nederlanders Kjeld Punt en Martijn Wijsman aan meede- den. Ze vielen niet in de prijzen, maar toonden toch aan dat Nederland ook in het skiën tot de wereldtop kan horen. Het hoogtepunt voor alles wat Oranje was, was toch het optreden van Marjorie van de Bunt. Met recht de Koningin van Salt Lake City. Met één gouden en drie zilveren medailles sloot ze een schitteren- Festival of recognition de sportcarriere af. Deze spelen werden gekenmerkt door sportiviteit, een goede Dear Reader, sfeer, mooie prestaties en dat alles in een schitterend decor. Niet- valide sporters moeten vaak vooraf vele barrieres doorbreken om The winter Paralympics is the least known sporting event in the zelfs maar aan de start van dit evenement te mogen verschijnen. series of Olympic and Paralympic events. Nevertheless, it is an Dat maakt deze prest at i es ext ra bi jzonder. event that deserves our attention. I witnessed the Dutch athletes Voor wie er bij was, is dit boek een feest van herkenning en een compete in Salt Lake City myself and was impressed. For those who mooie herinnering. Voor wie er niet bij was is dit boek een fraaie were there, this book will be a celebration of recognition. For tho- kennismaking met het bijzondere karakter van de Paralympische se who weren’t, I hope this book will form a splendid introduction Winterspelen. to the unique nature of the winter Paralympics. Ik hoop u allen in 2006 in Turijn te mogen begroeten. I hope to see you all in 2006 in Torino.

Margo Vliegenthart Dut ch Mi ni st er of Sport s, Staatssecretaris Volksgezondheid, Welzijn en Sport Margo Vliegenthart

8 Staatssecretaris Margo Vliegenthart mag de bloemen aan Marjorie van de Bunt uitreiken tijdens de medaille huldiging opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 10 Steeds meer de plaats die zij verdienen

Dat slaat op t opsport ers met een li chameli jke handi cap, maar ook op de Paralympisch Winterspelen. Een kleine delegatie van sneeuwsporters - allemaal sporters van de Nederlandse Ski Vereniging - nam dit jaar deel aan de Paralympische Winterspelen in Salt Lake City (Utah, USA). Vier sporters en hun begeleiders hebben na een intensieve voor- bereiding in Salt Lake City laten zien dat ook sport bedrijven op topniveau, ook waar het de wintersport betreft, voor Nederlanders mogeli jk i s. De Nederlandse Ski Vereniging is trots op haar sporters die bewe- More and more the position zen hebben op het gebied van skiën tot de wereldtop te behoren. Geweldige ambassadeurs voor het aangepaste wintersporten! they deserve! Ik hoop dat hun prestaties en de toegenomen publiciteit daarover, anderen zal aanzetten om ook de sneeuwsport in aangepaste vorm This refers to the athletes with a disability, but also to the te gaan beoefenen. Paralympics themselves. A small delegation, all athletes of the De Paralympi sch Wi nt erspelen zi jn een pracht i g evenement , - dat Dutch Ski Federation, took part in the Paralympics in Salt Lake City. blijkt ook wel uit de hierna volgende foto’s - waar meer sporten We are very proud that they belong to the top atheletes in the zijn vertegenwoordigd dan de sneeuwsporten. world and they are great ambassadors for the adapted sports. I Het is zeker de moeite waard om er met het oog op Turijn 2006 hope their achievements and spirit will inspire others. With Turin aan te werken de Nederlandse delegatie groter te maken en bij- 2006 in mind, I hope we can extend our delegation and possibly voorbeeld uit te breiden met deelnemers voor prikslee en sledge- even extend the number of sports in which we participate (e.g., ice hockey. sledge hockey).

Laat de inhoud van dit boek u inspireren. Let this book inspire you.

Ro b Ui j e n Ro b Ui j e n Voorzitter Nederlandse Ski Vereniging President of the Dutch Ski Federation

10 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 12

geschiedenis History

De Paralympische beweging begon als een droom The Paralympic movement began as a dream of English neurosurge- to that of nondisabled athletes: an Olympics for athletes with disa- van een Engelse neurochirurg Sir Ludwig Guttmann. on Sir Ludwig Guttman. He wanted to provide athletes with disabili bilities. The Salt Lake City Games were the 8th Paralympic winter Hi j wi lde voor at let en met een handi cap de moge- ties the opportunity to compete at an international level equivalent games with 415 athletes from 36 countries competing. lijkheid creëren met elkaar in internationaal ver- band de competitie aan te gaan zoals dat ook voor andere atleten het geval was. Een Olympische Spelen voor mensen met een beperking. De eerste Stoke Mandeville Games, genoemd naar het ziekenhuis waarin hij werkte, werden gehouden in juli 1948 in Londen. Zestien veteranen uit de Eerste Wereldoorlog bonden hier de strijd met elkaar aan. De eerste formele Paralympische Spelen werden in 1960 in Rome gehouden, kort na de Olympische Spelen, met vierhonderd atleten uit drieenentwintig landen. ‘Paralympisch’ komt van het woord parallel, hetgeen betekent dat de spe- len voor mensen met een beperking parallel wor- den gehouden aan Spelen voor valide atleten. Ornskoldsvik (Zweden) was gastheer van de eer- ste Paralympische winterspelen in 1976 en sinds Albertville (1992, Frankrijk) is het het gebruik dat de stad die de Olympische winterspelen organi- seert, ook de Paralympische winterspelen organi- seert. De Spelen van Salt Lake City waren de achtste winterspelen. Na Ornskoldsvik (1976, Zweden) zi jn ze gehouden i n Gei lo ( 1980, Noorwegen), twee keer in Innsbruck (1984 en 1988, Oostenrijk), Albertville (1992, Frankrijk), Lillehammer (1994, Noorwegen) en tot slot, vier jaar geleden in Nagano (1998, Japan). In Salt Lake City streden vierhonderdvijftien atleten uit zesen- dertig verschillende landen om de hoogste eer. boven en rechts: Paralympische Spelen in 1980 (Geilo, Noorwegen)

12 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 14

Dagboek Henk van Lint Henk van Lint (1949) is voor de tweede maal VOORBEREIDING/ chef de mission van het Nederlandse team. Voor familie en vrienden thuis hield hij een dagboek bij, dat werd gepubliceerd op www.sport.nl. Hier en op volgende pagina’s is een samenvat t i ng van di t dagboek opgeno- ploegoverdracht men Diary Henk van Lint Heel veel succes! Preparation and handing over of the teams: Good Luck! Henk van Lint (1949) was chef de mission of the Dutch team for the second time. Na jaren van voorbereiding door atleten, dens van cabaratier Tom Sligting, het Loek After years of preparation and hard work, both the Olympic and For family and friends at home he kept a begeleiders en sportbonden werden in januari van Van Son ijstheather en een demonstratie- Paralympic teams were handed over by the Crown Prince of the regular diary that was published at ter laatste voorbereiding van de Spelen de wedstrijd van de Nederlandse ijsslee-hockey- Net herlands and IOC member, Wi llem-Alexander, t o t he t wo www.sport.nl . Here you will find an ploegen voor zowel de Olympische als ploeg. Na een presentatie van de Olympische Missions Chiefs in January 2002. The handing over was precee- impression of his diary in Dutch. Paralympische Spelen door prins Willem- kleding werden de ploegen symbolisch via ded by a demonstration game of the Dutch icesledge hockey Alexander offi ci eel overgedragen aan de chefs een fakkel van ijs aan de chefs de mission team. de mission. Tussen de verschillende speeches overgedragen. en interviews met sporters door waren optre-

Henny Jacobse, vice- voorzitter NebasNsg draagt de fakkel over als teken van de overdracht van de ploeg. links: Martijn Wijsman wordt geïnterviewd door Mart Smeets op Papendal 14 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 16

Eindelijk (4 maart 2002) Salt Lake City Daar sta je dan op vrijdagmorgen 1 maart om 7.00 uur gepakt en gezakt met Stad van de mormonen, verwelkomt “je meisje” op Schiphol. Twee jaar voor- Pa r a lympië r s bereiding. Samen met Rian Smit, Els van Kernebeek en Joyce van Barnevel d t al l oze Salt Lake City is in 1847 gesticht door de mor- het eerst dat de Olympische en Paralympische vergaderingen gehad, veel plannen monen, die tot op de dag van vandaag nog Spelen door hetzelfde comité zijn georgani- gemaakt, draaiboeken opgesteld. steeds een duidelijk stempel op de stad druk- seerd. Ter gelegenheid van de beide Spelen Vorige pagina: Bij aankomst van het team in het Olympisch Dorp Het maakt dan niet uit of je ploeg uit ken. Een groot gedeelte van de mormonen waren verschillende gebouwen in het stads- wordt de Nederlandse vlag gehesen. tien of veertig personen bestaat. Het wereldwijd leeft nog steeds in de omgeving cent rum omget overd. Twaalf enorme afbeel- Links: Vrolijk vlagvertoon in het Olympisch Dorp in Homebush afscheid is warm, 18 dagen elkaar niet van Salt Lake City en in het centrum bevindt dingen van Olympische en Paralympische Bay, waar de atleten en hun begeleiders waren ondergebracht. zien is lang. Nog even zwaaien en dan op zi ch het Temple plei n met de grot e t empel en atleten, de grootste was vierendertig meter weg naar Salt Lake City, naar de de wereldbekende tabernakel. hoog en tweeëndertig meter breed, sierden Paralympische Winterspelen. Toch nog Na vier eerdere pogingen de Spelen binnen te de gebouwen van Salt Lake City. De wedstrij- even Anni e, di e al weer op weg is naar halen waarvan één keer met slechts vier stem- den werden op drie locaties gehouden: het Heesselt, in de auto gebeld, of er nog men verschil (Nagano), kreeg Salt Lake City in skiën (alle disciplines) in Snowbasin, de Chanel gekocht moet worden en zo ja 1995 eindelijk de Spelen voor 2002 toegewe- cross-country en biatlon in Soldier Hollow en welke soort. zen. Het omkoopschandaal waarmee di t tot slot het ijsslee-hockey in het E Centre, gepaard ging, zal iedereen echter nog lang aan de westkant van Salt Lake City. Ik reis alleen. Het invliegen van de overi- heugen. De affaire van de ‘gekochte’ stemmen De Paralympische winterspelen van Salt Lake ge ploegleden vindt plaats via een inge- zorgde uiteindelijk voor grote hervormingen City zijn de eerste ooit in de Verenigde wikkeld schema, op verschillende dagen binnen het IOC. In Salt Lake City is het voor St a t e n g e ho ud e n. en vanui t di verse pl aat sen. Maar ei ndel i j k ben ik op weg. De reis duurt lang. Ik vind vliegen fan- tastisch, maar echt comfortabel is het niet als een reis langer dan twee of drie uur duurt. Rond halfvijf –lokale tijd - in de middag land ik op de luchthaven van Sal t Lak e.

Ik word meteen opgevangen door een boven: Uitzicht over Salt Lake City in ‘the Vally’ vrijwilliger van SLOC (Salt Lake links: De afbeeldingen op de gebouwen in het centrum van Salt Lake City Organisation Committee) in een rolstoel. Met een “rotgang”, ik kon hem écht niet Salt Lake City welcomes paralympic athletes bijhouden, brengt hij mij naar de infor- matiestand en de ruimte waar de bagage Settled in 1847 by Mormon pioneers, even today, the Mormons and Paralympic Winter Games were staged by the same organi- moet worden afgehaald. Ik wist niet wat leave their distinctive influence on Salt Lake City. After four prior zi ng commi t t ee. Already duri ng t he Olympi cs, t he Paralympi cs were bids, in 1995 Salt Lake City was finally selected as host of the integrated into Salt Lake City’s celebration as part of one of the Olympic and Paralympic winter games 2002. Unfortunately with a largest building banner projects in history: twelve huge banners taint of corruption. This was the first time that both the Olympic were hung on downtown buildings. 16 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 18

ik zag: twee vrouwen met de Nederlandse vlag en oranje kronen op hun hoofd. En: ze kwamen voor mij! Het zijn twee van thuis ver van huis de vrijwilligers die de komende periode de Nederlandse ploeg komen ondersteu- nen. Een van hen, Kimberly Jackson, is De campus van de Universiteit van Utah in bereiden op de komende wedstrijden. De een Nederl andse. Haar moeder, di e i n Salt Lake City vormde tien dagen lang het meeste van deze wedstrijden vonden plaats Nederland woont, had de kronen naar thuis van de atleten. Hier werd door de 415 buiten Salt Lake City, behalve het ijsslee-hoc- haar dochter opgestuurd. Zij moet vast atleten geslapen, getrained, medailles key. Voor het skiën moesten de atleten naar hebben gedacht dat het wel leuk voor gevierd en teleurstellingen verwerkt. De cam- Snowbasin, een skigebied vlakbij de plaats Kimberly is om ze te kunnen gebruiken, pus, een verzameling van twintig in oude styl Ogden, zo’n 65 kilometer buiten Salt Lake als wij in Salt Lake zijn. gebouwde huisjes rond een mooi aangelegd City. Soldier Hollow, nog iets verder (zo’n 75 park, straalde een gezelligheid en gemoede- kilometer) in Heber Valley vormde de ‘venue’ Het is koud bij aankomst. Ik ben moe en lijkheid uit die overal in Salt Lake City voel- voor de zogenaamde Noordse sporten, lang- onze ruimtes kunnen nog niet worden baar was. Een goed plek om je voor te laufen en de biatlon. opgeleverd. Ik slaap de eerste nacht ergens anders. Dat sl apen wordt geen succes, maar gelukkig draait het onder: Even een mailtje naar huis sturen (Martijn Wijsman). Olympisch Dorp 24 uur op volle toeren pagina19: De vlaggenmasten in het Olympisch Dorp. en kan i k om dri e ‘ s nacht s i n de “ eet - tent” wat drinken en eten.

Home away from home

The campus of the University of Utah in Salt Lake City was the The campus of the University of Utah in Salt Lake City was the home of the athletes during both the Olympics and the Paralympic home of the athletes during both the Olympics and the Paralympic Games. This is where the 415 athletes slept, ate, celebrated their Games. This is where the 416 athletes slept, ate, celebrated their victories and got over their disappointments. A nice and quiet pla- victories and got over their disappointments. A nice and quiet pla- ce to get ready for the coming events. For most of the events, ce to get ready for the coming events. For most of the events, excepting ice sledge hockey, the athletes had to travel. The skiing excepting ice sledge hockey, the athletes had to travel. The skiing events took place in Snowbasin, a ski resort 40 miles outside Salt events took place in Snowbasin, a ski resort 40 miles outside Salt Lake City. Soldier Hollow, located in the Heber Valley 45 miles from Lake City. Soldier Hollow, located in the Heber Valley 45 miles from Salt Lake City, was the venue for the Nordic skiing: cross-country Salt Lake City, was the venue for the Nordic skiing: cross-country and biathlon. and biathlon. 18 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 20

Ik verbaas mij erover dat er die nacht tientallen vrijwilligers aan het werk zijn. Dat zal wel elke nacht het geval zijn, alleen hoop ik dat niet meer mee te opening maken. Morgen is er weer een dag en ga ik pas echt aan de slag. Precies elf dagen na het olympisch afscheid, Mae barste vervolgens het vuurwerk los . Er doen 415 atleten mee aan de kon het vuur in het Rice-Eccles Stadium weer Stevie Wonder besloot de openingsceremonie Paralympische Winterspelen. Er hebben worden ontstoken. Hoewel de weersvoorspel- met een concert, “We don’t worry about the zich 67.000 vrijwilligers aangemeld voor lingen spraken van onstuimig weer en er werd rain”, zong het publiek met hem mee van zowel de Olympische als de gevreesd voor bliksem en zware regen, hiel- onder hun regenponcho’s , toen het aan het Paralympische Spelen. De organisat ie den de weergoden van Utah zich rustig. Onder eind van de ceremonie toch nog begon te heeft er ‘slechts’ 23.500 nodig. Ik kan me luid gejuich van 44.600 toeschouwers ver- regenen. daar amper een voorstelling bij maken. klaarde president George W. Bush net na half Die moeten allemaal worden inge- acht via een videoboodschap die op een Opening roosterd, geschoold en worden aange- levensgroot scherm werd vertoond, de achtste kleed; een onvoorstelbare klus. Zonder Paralympische Winterspelen voor geopend. Exactly 11 days after de Olympics farewell, hen zijn dit soort evenementen niet meer Nadat de fakkel het uitverkochte stadion werd the flame is back in Salt Lake City. Although mogelijk. binnen gedragen door Eric Weihenmayer, de thundershowers were expected, the weather eerst blinde mens die de Mount Everest conditions remained good. After George W. Inmiddels zijn Marjorie, Arnold, Niels, beklom, was aan de Amerikaanse paralympi- Bush declared the games open, the two disa- Machiel, Robbert, Gustaaf en Cor gearri- sche skiers Muffy Davis en Christopher Wadell bled skiers Muffy Davis and Chris Waddell veerd. Vanmi ddag - 4 maart - arri veren de eer het paralympisch vuur te ontsteken. lighted the caldron above Rice-Eccles Stadium: Kjeld en Martijn. Dan zijn we compleet. Het feest kon nu echt begi nnen. Op muzi ek Let the Games begin! Het bureau is ingericht. Alles functioneert van onder andere Wynona, pop ikoon Donny en de vl ag wappert bui t en. De Spel en Osmond en de klassieke pop violiste Vanessa kunnen wat mij betreft beginnen.

We zijn er klaar voor

(6 maart 2002)

Alles loopt hier in Salt Lake City op rol- letjes. De wedstrijdaccommodaties liggen er f ant ast isch bi j . De t rai ni ngsf aci l i t ei t en zijn optimaal. Ook de organisatie van de Paralympische Winterspelen en van onze ploeg zelf is warm gedraaid. Zo er al “probleempjes” zijn, staan er talloze vrij- willigers klaar om deze op te lossen. De boven: De Nederlandse ploeg komt binnen. Nederlandse ploeg wordt ondersteund links en volgende pagina: De spetterende openingsceremonie. door vijf vrijwilligers.

20 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 22

22 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 24

Martijn, Kjeld, Marjorie en Arnold zijn gezond en in goede vorm. Het aftellen is voor hen begonnen. Marjorie en Arnold Biatlon/Biathlon komen als eerste in actie. Vrijdag staat de biatlon gepland. Martijn en Kjeld hebben zaterdag de afdaling op het programma Op de eerste dag goud! A Gold medal on the first day! staan. De gids, Machiel Ittmann van Arnold Polderman is niet helemaal fit. Hij De verwachtingen waren hoog gespannen, omrekeningspercentages vanwege de handi- Expectations were high on this sportdicipline, especi- heeft een lichte verhoging. We hebben met name voor Marjori e van de Bunt . Deze cap. Al gauw wordt duidelijk dat Marjorie ally for Marjorie van de Bunt. Marjorie was well prepa- hem op een aparte kamer ondergebracht ijzersterke vrouw met zoveel langlauf en biat- niets te vrezen heeft en de gouden medaille red and in very good shape and the will to win was om de rest van het team niet aan te ste- lon ervaring wil deze spelen nog één keer waar iedereen op gehoopt heeft is binnen! bigger than ever. Although the visiabily was bad ken. Maar het gaat de goede kant met vlammen. De voorbereidingen zijn goed De andere Nederlandse bi at leet i s Arnold because of the snow and wether conditions, she hem op en ik ben er zeker van dat hij geweest, de conditie is perfect en de wil om Polderman. Deze visueel gehandicapte atleet managed not to miss one shot and finished in an vrijdag present is bij de biatlon. Het is nu te winnen is er meer dan ooit. Het zal op de is met zijn vijftig jaar de veteraan onder de excellent time. She graphed our first golden medal. zeker dat de kroonprins en zijn vrouw eerste dag gelijk moeten gebeuren, de 7,5 km sporters maar daar is niets van te merken. The other Dutch biathlete, Arnold Polderman who is behalve de openingsceremonie ook de biatlon. De weersomstandigheden zijn slecht. Arnold is een veelzijdig atleet die ook andere visually impaired, ended 16th with his guide Machiel biatlonwedstrijd van vrijdag zullen Veel sneeuwval maakt het zicht niet echt sporten beoefent als zwemmen, rolskiën, wan- Ittmann due to four extra points he received for his bezoeken. Ik merk trouwens dat er steeds super. Marjorie gaat goed van start en onder delen, fietsen en fitness. Zijn grote uithou- missed shots. After the event Crown Prince of the meer belangstelling van de media komt het toeziend oog van kroonprins Willem- dingsvermogen maakt hem vooral op de Net herlands Wi llem-Alexander and hi s wi fe Màxi ma voor deze Paralympische Spelen, zeker in Alexander en de vele toeschouwers langlauft langere afstanden van het langlaufen tot een experienced what it is like to shoot as a visually vergelijking met de Spelen van vier jaar Marjorie snel naar de eerste plaats. Bij de geduchte concurrent voor de medailles. Samen impaired. With headphones, they heard the signals geleden in Nagano. De balans tussen de biatlon zegt dit niet alles omdat er na de eer- met zi jn gi ds, Machi el It t mann, wordt hi j op de the visually impaired hear while shooting and said it aandacht voor Olympische en Paralym- ste en tweede omloop vijf schoten afgevuurd 7,5 km biatlon 16e. Tegenvallend vooral door was hard to concentrate on the signals, even when pische Spelen komt steeds meer in even- moeten worden en elk schot mis betekent één de vier strafminuten bij het schieten. Dat het you didn’t take part in the cross-country. wicht. Het is een langzaam proces, maar minuut straftijd. De afwisseling tussen zo snel schieten ook door visueel gehandicapten de progressie gaat - vind ik - spectaculair mogelijk langlaufen en geconcentreerd lig- wordt gedaan, ondervonden kroonprins snel . gend, half steunend schieten maakt de biat- Willem-Alexander en prinses Màxima aan den lon zo zwaar. Te snelle ademhaling en een lijve. Met de koptelefoon op hoorden zij de Wat ons betreft kan het beginnen, we hoge hartslag kunnen net dat ene foutje bij signalen die visueel gehandicapten bij het zijn er klaar voor! het schieten veroorzaken waardoor de opge- schieten ook horen. Na afloop vertelden ze bouwde voorsprong bij het langlaufen in een dat het moeilijk is, zelfs als je geen ronde achterstand wordt omgezet. Marjorie is echter hebt gelanglauft, om je alleen op het geluid in topvorm en zij maakt geen enkele fout bij te oriënteren en bij een bepaalde toon te het schieten en gaat als eerste over de finish. moet en schi et en. Het wachten is op de andere atleten en de

24 Arnold Polderman daalt af. opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 26

Technische uitleg biatlon Technical description biathlon

Zowel de mannen als de vrouwen langlaufen drie ronden van 2,5 Competitors are divided into three main categories: sit-ski, stan- km zodat er totaal 7,5 km wordt afgelegd. Na de eerste en tweede ding and visually impaired. Each category is divided into individual ronde moeten de atleten vijf schoten met het geweer afvuren op classes t hat separat e t he compet i t ors accordi ng t o funct i onal abi li - vijf doelen die op tien meter afstand staan. Als er een doel wordt ty. The biathlon event is composed of both men’s 7.5 km individual gemist kost dit één minuut straftijd. In het totaal kan er per ronde and women’s 7.5 km individual. Competitors ski a 2.5 km loop maximaal vijf minuten straftijd bij de totaaltijd opgeteld worden. three times, stopping twice and assuming a prone position to fire Het geweer wordt bij de biatlon niet meegenomen bij het skiën en five shots at targets 10 m away. A penalty of one minute will be er wordt vanaf een steun geschoten. added to a competitor’s overall time for each target missed. In Bij de biatlon onderscheiden we twee verschillende geweren en biathlon, all rifles remain at the firing lane so competitors may ski doelen. Deelnemers in de zitski categorie en staande categorie unburdened. Paralympic biathlon features two different rifle and gebruiken de standaard luchtdruk geweren en schieten op vijf target systems. Competitors in the standing and sit-ski categories zwart metalen schijven die naast elkaar tegen een witte achter- use standard air rifles and fire at targets consisting of black steel grond hangen. Als een schijf is geraakt, wordt deze wit en dat discs mounted in a rectangular white frame. The center of the tar- betekent een treffer. get stands 1 m (3.28 ft) above the ground. When hit, the target’s Vi sueel gehandi capt en gebrui ken een comput ergest uurd schi et - white frame swings over the black frame and provides the shooter, systeem. Ze krijgen een koptelefoon op en horen hoge en lage officials and spectators with immediate visual feedback. Visually tonen. Gaat de loop van het geweer van het doel af dan horen ze impaired athletes use a computerized acoustic rifle system, which lage tonen; komt de loop van het geweer in de buurt van het doel allows the athlete to adjust the rifle aim according to audio cues dan worden de tonen hoger. Het schot dient bij de hoogste toon- heard through a headset. As the athlete aims the rifle toward the frequentie plaats te vinden en is het een treffer dan wordt ook hier target, the frequency of the sound increases. If the rifle is aimed de zwarte schijf wit. directly at the small target, the high frequency tone has a distinct- Ten aanzien van de handicaps worden er omrekeningsfactoren ly elevated pitch. As the rifle moves away from the target, the gebruikt. De categrorie LW 1is de lichtste categorie, dus met de sound becomes deeper. A device on the target detects the exact minste lichamelijke beperkingen. Via LW2 loopt dit door naar position of the rifle when the trigger is pulled, enabling the compu- LW12. LW12 is de categorie waarin de rolstoelers meedoen. Zij zit- ter system to detect and display a hit or miss. In an effort to crea- ten in een zitje op maat dat op twee langlaufski’s is gemonteerd. te a level playing field among competitors within a category, each De omrekeni ngsfact oren zorgen ervoor dat bi j het samenvoegen class is assigned a percentage factor, similar to a golf handicap, van bepaalde categorieën er gelijke kansen zijn. Voor de visueel relative to the strongest class within the category. gehandicapten geldt dat een volledig blinde atleet (B1) een omre- keningsfactor van 83% heeft en een minder visueel gehandicapte atleet (B3) wordt op 100% gesteld. Dit betekent dat de tijd van de B1 atleet met 83% wordt vermenigvuldigd en van de B3 atleet met 100%.

Marjorie van de Bunt tijdens de oefening.

26 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 28

Marjorie van de Bunt op weg naar goud Moe maar tevreden over de finish, samen met Rita van Driel, voorzitter van de Nordic Sport Assembly Executive Committee (SAEC) van het Int ernat ional Paralympic Commit t ee (IPC).

28 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 30

oppermachtig. Maar datzelfde kan van Marjorie gezegd worden. Een dag om nooit De tweede plaats wordt door niemand bedreigd en zij kan haar Paralympische toernooi dan ook afsluiten met één gouden en drie te vergeten Langlaufen / zilveren medailles. Nog nooit heeft een Nederlandse sporter zo goed gepresteerd op de Paralympische Winterspelen. (8 maart 2002) Cr o ss- co unt r y Eindelijk de eerste wedstrijddag van de Paralympische Winterspelen. En direct Cross-country Which sport allows one to play hard and enjoy nature at the een dag om nooi t t e verget en! Marj ori e same time? Of course, it is cross-country skiing. But at these van de Bunt wint een gouden medaille Games, the competition was fierce and the athletes didn’t pay op de biatlon. De basis heeft ze gelegd Langlaufen is een prachtige sport. Bij welke Spelen niet meer stuk. Ze is ontspannen en much attention to the beautiful surroundings. The leading coun- door tweemaal vijf schoten in de roos te sport kun je én je inspannen én genieten van langlauft ook zo. Haar concurrenten zijn de tries in cross-country skiing were Germany, Norway and Finland. schieten. Natuurlijk, ze is een goede de natuur? De deelnemers aan de verschillen- Finse Tanja Kari, de Noorse Siw Vestengen en In the Netherlands, there are many cross-country skiers, but not schutter, maar om het op het goede de langlaufonderdelen zullen dit zeker bea- de Française Anne Floriet. Vooral de Finse laat many with a handicap. The two Dutch athletes Marjorie van de moment te doen, is alleen weggelegd men maar hebben tijdens de wedstrijd weinig haar grote klasse zien en wint de 5 kilometer Bunt and Arnold Polderman show us t hat adapt ed cross-count ry voor echte toppers. oog voor de omgeving. De toonaangevende maar opmerkelijk is dat Marjorie de Noorse en skiing is possible and it is possible to perform at the top level. Marjorie heeft een perfecte voorbereiding landen zijn nog steeds Duitsland, Noorwegen de Française ruim achter zich laat en daarmee After the biathlon, the three remaining cross-county events were op deze Paralympische Winterspelen en Finland. Van oudsher zijn het landen waar behaalt ze een zilveren medaille. De prijsuit- the short-distance (5 kilometres), middle-distance (10 kilome- gehad en straalt heel veel zelfvertrouwen het langlaufen veel wordt beoefend. reiking is feestelijk en krijgt een bijzonder tres) and long-distance (15 for the women and 20 kilometres for uit. Precies 1 minuut en dertig seconden Nederland kent ook veel langlaufliefhebbers tintje omdat staatssecretaris Margo the men). Both Marjorie and Arnold were starting at all distances. bedraagt haar voorsprong op haar rivale, maar er zijn slechts een handjevol wedstrijd- Vliegenthart de bloemen uitreikt. Helaas werd After her gold medal at the biathlon, Marjorie seemed invincible. de Française Anne Floriet. Ook die schoot sporters, laat staan met een handicap. Dat is na de korte afstand cross-country bekend Her mai n compet i t ors were t he Finni sh Tanja Kari , t he Norwegi an tweemaal ‘volle bak’. Marjorie is ‘cool’ . jammer omdat Marjorie van de Bunt en Arnold gemaakt dat de Duitser Thomas Oelsner zijn Siw Vestengen and the Frenchwoman Anne Floriet. At the 5 kilo- Ze weet dat onze Kroonprins en zijn Polderman laten zien dat het langlaufen ook gouden medailles op de biatlon en korte af- metres she left her Norway and French competitors far behind and vrouw op de tribune zitten samen met door mensen met een beperking gedaan kan stand cross-country heeft moeten inleveren won silver. Arnold finished at a disappointing 10th position. He worden en dat er topprestaties geleverd kun- wegens dopinggebruik. De regelementen zijn is a very experienced skier, but like a steam train, he is better at nen worden. Topprestaties die een voorbeeld onverbiddelijk en terecht. long-distance events. Unfortunately, after the short distance moeten zijn voor de nieuwe lichting langlau- De middenafstand, de 10 kilometer, laat een event it was announced that the German Thomas Oelsner had to fers. herstel van Arnold zien met een 8e plaats. relinquish his gold medals for the biathlon and the short distance Nadat Marjorie van de Bunt een gouden Zi jn gi ds Machi el It t mann lei dt hem fei lloos cross-country due to drug use. The regulations are uncompromi- medaille heeft behaald op de biatlon staan er over het parcours. Prachtig om te zien hoe de sing and just. nog een drietal afstanden bij het langlaufen communi cat i e t ussen di e t wee verloopt . De 10 op het programma. De 5, 10 en 15 (vrouwen) kilometer van Marjorie lijkt een kopie van At the 10 kilometres, Arnold ended 8th. It was fascinating to see of 20 (mannen) kilometer cross-country. haar eerste race. Ook hier is de Finse Tanja how precisely the communication flows as his guide led him fault- Zowel Marjori e als Arnold doen aan deze Kari onverslaanbaar maar zet Marjorie Siw lessly over the parcourse. The 10 kilometres race for Marjorie loo- onderdelen mee. Arnold heeft jarenlange Vestengen en Anne Floriet op een ruime ked like a copy of her short-distance race. She set down an ervaring met het langlaufen en heeft laten afstand. De tweede zilveren medaille! excellent time and again gained a silver medal. Due to unfortuna- zien dat zijn kracht vooral op de lange afstan- Door droevi ge fami li e omst andi gheden moet te family circumstances, Arnold had to leave the Paralympics and den ligt. Toch heeft hij een moeizame start. Arnold Polderman terug naar Nederland. Gids Salt Lake City before the start of the long-distance event — the De biatlon liep niet zo geweldig en ook de Machiel Ittmann gaat met hem mee. Samen event that suits him best. Marjorie concluded what may be her eerste afstand, de 5 kilometer, leverde een uit, samen thuis. Marjorie staat dan voor haar last Paralympic experience with a third silver medal for the 10 enigszins teleurstellende 10e plaats op. waarschijnlijk laatste Paralympische optreden, kilometres. Only Tanja Kari remained unbeatable. No Dutch athle- Marjorie is in topvorm de laatste tijd en met de 15 kilometer langlaufen. De kaarten zijn te had ever performed so well with one gold and three times sil- de gouden medaille op zak kunnen haar gauw geschud en opnieuw is Tanja Kari ver. Quite an achievement! Marjorie van de Bunt op 15 kilometer, haar laatste Paralympische wedstrijd? 30 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 32

Technische uitleg langlaufen Te chni ca l d e scr i p t i on Cr oss- count r y

Bij het langlaufen worden de volgende afstanden door alle Cross-country skiing includes short, middle and long-distance klassen afgelegd: events and relays. The actual distances vary for men and women, depending on their disability. Kort e Afst and Mi dden Afst and Lange Afst and Competitors are divided into three main categories: sit-ski (LW10, Vri je t echni ek Vri je t echni ek Klassi eke t echni ek 11 and 12), standing (LW1 to LW9) and visually impaired. Visually Zitski impaired athletes who compete in these events use sighted guides Vrouwen 2,5 km 5 km 10 km who lead them through the course. They have their own classifica- Mannen 5 km 10 km 15 km tion (B1, 2 and 3). Each category is divided into individual classes that separate the competitors according to functional ability. Staand en visueel gehandicapt Vrouwen 5 km 10 km 20 km Short-distance Middle-distance Long-distance Mannen 5 km 10 km 20 km Fr e e s t y l e Fr e e s t y l e Cl a s s i ca l

Naast de individuele wedstrijden is er de estafette. De mannene- Si t - sk i stafette bestaat uit 2,5 km zitski, gevolgd door 5 km langlaufen Women 2,5 km 5 km 10 km met de klassieke techniek gevolgd door 5 km vrije techniek. De Men 5 km 10 km 15 km vrouwen leggen 3x2,5 km af waarbij er tenminste één deelnemer van het team volgens de klassieke techniek langlauft. Standing and visually impaired Women 5 km 10 km 20 km De klassieke techniek bestaat uit het parallel laten lopen van de Men 5 km 10 km 20 km beide ski’s en het klimmen in de V-vorm; bij de vrije techniek mag ook de schaatstechniek worden toegepast. In the individual distance events, the skiers start 30 seconds apart Er zijn verschillende klassen oplopend van een lichte handicap met in a race against the clock. The start order is based on a random bijvoorbeeld het gebruik van één stok (LW 1) tot een zware handi- drawing within each class. Electronic equipment along the course cap waar de benen niet gebruikt kunnen worden en waar de spor- records skiers’ times. This allows coaches to run alongside the ath- ter in een zitski het parcours aflegt (LW 12). Via een omrekenings- letes at various places during the race to inform them of their stan- tabel kunnen verschillende klassen in één race worden geplaatst dings. waardoor de deelnemers gelijkwaardig aan elkaar worden. Dit In addition to the individual events, the cross-country competition gebeurt eveneens bij de visueel gehandicapten, waarbij B1 de also includes relay events. The team relay is composed of the cat egori e i s voor ski ërs met het slecht st e gezi cht svermogen, en B2 men’s relay ( 2.5 km si t -ski , 5 km classi cal and 5 km free) and t he en B3 categorieën zijn voor skiërs waarvan het gezichtsvermogen women’s relay (3 x 2.5 km with a minimum of one classical leg). Een deelneemster aan de Cross-country beter is. The classic technique consists of traversing with both skis running parallel and climbing in the V form. The free technique includes also the skating form. tes categorised as totally blind (B1) are assigned an 83 percent compet i t or’s act ual race t i me i s adjust ed ( mult i pli ed) by t he per- In an effort to create a level playing field among competitors factor, while the less visually impaired class (B3) has a 100 per- centage factor assigned to the class. The athlete in each category within a category, each class is assigned a percentage factor, simi- cent factor. This means that the B1 skier needs to ski 83 percent as with the fastest adjusted time is awarded a gold medal. lar to a golf handicap, relative to the strongest class within the fast as the B3 skier to have an equal ranking or time in the compe- category. For example, within the visually impaired category, athle- tition (i.e., the clock runs 83 percent slower for the B1 athlete). The

32 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 34

Arnold Polderman met zijn gids Machiel Ittmann. links: Langlauf voor visueel gehandicapten betekent vertrouwen op je gids.

34 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 36

onze staatssecretaris Margo Vliegenthart. Alle ogen zijn op haar gericht ‘and she did it’. Fantastisch! Alles aan haar race klopte. Afdaling / downhill Dit moest ik eerst aan dit dagboek toe- vert rouwen maar er is nog meer gebeurd! De kroonprins en prinses Màxima hebben Nederlanders buiten top tien de avond voorafgaand aan de gouden medaillerace van Marjorie ook de impo- Op zaterdag, de eerste dag van de skicompe- klasse, waarin de twee Nederlanders mee- nerende opening mee beleefd. ‘Mind, titie, stond de afdaling op het programma. De doen, kwamen eenentwintig atleten aan de Body and Spirit’ was het thema. Ook als afdaling is het snelste onderdeel van de alpi- start. Het goud was voor de Australiër Michael je door de Amerikaanse rituelen heen- ne-onderdelen. De snelste tijd die in Milton. Hij finishte uiteindelijk ruim acht kijkt, wordt dit thema op een erg inspire- Snowbasin gemeten werd was 104,8 kilome- seconden eerder dan de Nederlanders. De rende wi j ze ui t gewerkt . Wel ke handi cap ter per uur. Terwijl de visueel gehandicapte afdaling vond plaats onder grote publieke je ook hebt, geloof in jezelf, stel doelen skiërs de dag eerder niet konden starten van- belangstelling. Het was de eerste Paralym- en ga aan het werk. Als j e i n j ezel f wege de hoeveelheid sneeuw die ’s-nachts pische wedstrijd die volledig uitverkocht was. gelooft, is alles mogelijk. gevallen was, gingen de wedstrijden vandaag Dat was mede te danken aan de grote hoe- De Olympische vlam wordt ontstoken gelukkig gewoon door. Helaas zonder al te veelheid Amerikaanse paralympische skiërs door een blinde man die als eerste en veel succes voor de twee Nederlandse deel- die in actie kwamen. Zowel Muffy Davis als vooralsnog als enige de Mt. Everest heeft nemers Martijn Wijsman en Kjeld Punt. Beiden grote favoriet Christopher Wadell, beiden beklommen. Indrukwekkend! eindigden op de tweede wedstrijddag buiten hadden twee dagen eerder de eer het para- de top 10 van de afdaling. Punt maakte in zijn lympische vuur aan te steken tijdens de ope- Voor het Nederlandse team is het een race veel technische foutjes. Vooral in het ningsceremonie, skieden vandaag hun eerste onvergetelijke dag geworden mede door middenstuk verloor hij daardoor veel tijd. wedstrijddag. Beiden wonnen zilver in de de informele contacten met onze kroon- Uiteindelijk eindigde hij in een tijd van klasse LW10 (zitski). Het publiek was dan ook prins Willem-Alexander en zijn vrouw, 1.31.51 als twaalfde. Wijsman kwam in uitzinnig van enthousiasme. Tijd om de accu prinses Màxima. Het is fantastisch om 1.32.03 over de finish Ook hij maakte veel op te laden was er voor de Nederlanders niet vel e uren met hen door t e brengen. Naast fouten en de benodigde scherpte ontbrak. echt. De Super-G is de volgende dag. hun bezoek aan de biatlonwedstrijd heb- Hij werd uiteindelijk veertiende. In de LW 2 ben we een uitgebreide fotosessie in het Olympisch Dorp gehad en een informeel besloten diner. De betrokkenheid van het kroonprinselijke paar en hun deskundig- Start Martijn Wijsman heid met betrekking tot het aangepaste sporten is indrukwekkend. Ik ben trots op Dutch athletes not in the top ten dit prachtige stel. Het hele team en ik zullen deze prachtige On Saturday, the first day of the skiing competition, the downhill 14th. The gold medal went to the Australian skier Michael Milton in dag koesteren. was scheduled. The downhill is the fastest of all alpine events. The the LW12 class. The downhill competitions in Snowbasin drew a maxi mum speed measured was 104.8 ki lomet res per hour ( 65 large audience, mostly due to the high number of American miles). While the visually impaired could not start the previous day Paralympic skiers at the start. Both Muffy Davis and the popular IJsslee-hockey due to the heavy snowfall, today’s events were on. Unfortunately Christopher Wadell, who both lighted the Paralympic flame during though, without much success for both Dutch athletes Martijn the opening ceremony, started their competition. Both won silver (11 maart 2002) Wijsman and Kjeld Punt. Both skiers ended up not in the top ten. on their sit-skis. There was not much time for the Dutch skiers to Punt made a number of technical mistakes. He lost a lot of time in regain their breath. The Super-G was scheduled for the next day. the middle part of his races and finished 12th. Wijsman ended up 36 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 38

Technische uitleg afdaling Technical description downhill

Het alpineskiën kent vier wedstrijdonderdelen: de afdaling, de sla- Alpine skiing includes downhill, slalom, giant slalom and the Super- lom, de reuzenslalom en de Super-G (een combinatie van afdalen G. Both men and women compete in these four events. The down- en slalom). Zowel de mannen als de vrouwen komen op deze vier hill is the fastest of all alpine events. It features the longest course onderdelen in actie. and the highest speeds. Maximum speeds of more then one hund- De afdaling is het snelste alpine onderdeel. Er worden snelheden red kilometres per hour are measured. Each skier makes a single van meer dan 100 km per uur bereikt. Voor de skiër is het vaak run down a single course. For the athletes, it’s most of the time all alles of niets en vooral overeind blijven. or nothing and especially don’t fall. There are several categories, De eindklassering bij de afdaling wordt opgemaakt na één run. depending on disability. There is a standing category for athletes Er wordt geskied in verschillende klassen. Zo is er de staande klas- with, for example, one leg or one arm. This category runs from LW1 se (één been, één arm, wel of geen stokken of stabilisatoren). to LW9. The second category is the sit-skis, LW10, 11 and 12. In Deze loopt van LW1 t ot LW9. De zi t ski klasse vormt de t weede this category, athletes with double-leg amputations or paralysis hoofdklasse, LW10,11 en 12. De visueel gehandicapten hebben compet e. Vi sually i mpai red at hlet es who compet e i n t hese event s een eigen klasse (B1,2 en 3) waarbij een omrekeningsfactor de use sighted guides who lead them through the course. They have ernst van de visuele handicap neutraliseert. Een niet visueel their own classification (B1, 2 and 3). Using a conversion factor, gehandicapte gids leidt de visueel gehandicapte door het par- the finishing results of athletes with varying sight impairments can cours. Iemand die zwaarder visueel is gehandicapt mag langer over be compared to determine who won. het parcours doen dan iemand met een lichtere visuele handicap. Door de omrekeningsfactor kunnen beide eindtijden met elkaar ver- geleken worden en kan er een rangvolgorde worden gemaakt. Deze werkwi jze i s t erug t e zi en bi j de verschi llende cat egori eën LW 1 tot en met LW 12. Daar waar categorieën worden samengevoegd wordt een omrekeningsfactor toegepast om een eerlijke vergelij- king te kunnen maken.

38 Kjeld Punt kijkt naar zijn eindtijd en voorlopige classering. opmaak salt lake12 10-04-2002 12:48 Pagina 40

boven: De Armeense ploeg bereidt zich voor. recht s: een deel nemer aan de af dal i ng. recht sonder: De Nederl andse pl oeg en hun coaches i n de l i f t .

40 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 40

boven: De Armeense ploeg bereidt zich voor. recht s: een deel nemer aan de af dal i ng. recht sonder: De Nederl andse pl oeg en hun coaches i n de l i f t .

40 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 42

De afdaling is voor Martijn en Kjeld op 9 maart teleurstellend verlopen. We waren er al een beet j e bang voor want t i j dens Super g de twee verplichte trainingsdagen liep het niet lekker. Misschien lag deze afda- ling hen niet, of was de vorm niet opti- Punt 13e, Wijsman 17e op Super-G Punt 13th and Wijsman 17th on Super-G maal. Maar je denkt dan “Ach, het zijn maar trainingen die gebruikt worden om De Super-G combi neert de snelhei d van de The Super-G combines the speed of downhill de goede lijn te zoeken en wat dingen afdaling met het preciezere bochtenwerk van with the more precise turns of giant slalom. uit te proberen”. Je hoopt binnen de top- de reuzenslalom. Net als de afdaling en alle Like the downhill and the other ski events, sport - soms tegen beter weten in - dat andere skionderdelen, wordt de Super-G the Super-G was held in the Snowbasin Ski tijdens de competitie alle stukjes van de gehouden in Snowbasin Skiresort. Snowbasin resort. Created in 1939, Snowbasin is one of puzzel wel op de goede plaats zullen val- is één van de oudste wintersportgebieden the oldest continuously running ski areas in len. Nee dus! van de Verenigde Staten. Reeds in 1939 the United States. The downhill course for the ‘s Avonds ben ik naar de ijsslee- wordt hier al geskied. Vandaag is het de kans games was designed by Bernard Russi, a hockeywedstrijd Verenigde Staten- voor Martijn Wijsman en Kjeld Punt om zich te 1972 Olympic gold medalist. Canada gegaan. Wat een spektakel, wat verbeteren. Wederom, net als bij de afda- Today was a chance for both Dutch alpine een t opsport ! Ik weet dat er i n Nederl and ling, maar één run dus maar één keer een skiers to revanche their performances at the nog steeds criticasters zijn die gehandi- kans. Het is alles of niets. Beiden waren er downhill yesterday. Like downhill skiing, the captensport geen topsport vinden. Ik zou op gebrand, na hun respectievelijke 14e en Super-G has only one run. So it is an all or zeggen, ga eens wat wedstrijden bekijken 12e plaats de dag eerder tijdens de afdaling, nothing event. Both athletes were keen to en vooral : verdi ep j e er eens i n! hun prestaties op de Super-G aanzienlijk te improve their 14th and 12th positions of the Wat heb ik genoten van die wedstrijd. verbeteren. De Nederlandse alpineskiërs day before. Unfortunately, without much suc- Twee sterke teams die elkaar met tomelo- slaagden er niet in om zich bij de beste tien cess. They were not able to compete with the ze inzet bestreden. Het E-center was uit het klassement te scharen. Kjeld Punt ein- top ten in their class LW2. The Australian ath- totaal uitverkocht. De typisch digde op de 13e plaats, en Martijn Wijsman lete Michael Milton won the gold medal again Amerikaanse begeleiding van sport evene- op de 17e. Het goud ging in klasse LW2 and seemed to live up to his previously menten zorgt voor een fantastische opnieuw naar Michael Milton. De Australiër announced goal of becoming the king of the ambiance. Het gaat er hard, maar f air aan won eerder ook al de afdaling en leek erin te Rocky Mountains. His fellow countryman toe. Beslissingen van arbiters worden niet gaan slagen in zijn vooraf aangekondigde Planker gained silver. Martijn and Kjeld had aangevocht en, t rouwens bijna “ alles” is jacht op de titel van ‘Alpenkoning’. Hij then two days to prepare for the last two toegestaan. behaalde een tijd van 1:13,40. De zilveren events, the giant slalom and the slalom. Het grote verschil tussen Canada en de medaille ging naar de Italiaan Lanthaler. Zijn Vereni gde St at en is de Ameri kaan landgenoot Planker pakte het brons. Voor Silvester Flis. Wat een behendigheid, cre- Martijn en Kjeld volgen twee rust dagen om ativiteit, kracht en snelheid. Het wordt 5- te trainen en zich voor te bereiden op de reu- 1 voor de USA. Flis scoort driemaal en zenslalom en de slalom op woensdag en vrij- wordt uitgeroepen tot de beste dag. Amerikaanse speler en wordt t erecht bejubeld door de duizenden toeschou- wers.

Een visueel gehandicapte skiër wiens skibril is af geplakt zodat hij de compet it ie kan aangaan 42 met de volledig blinde skiërs in zijn klasse. opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 44

Technische uitleg Super-G Technical description Super-G

De Super-G is een kruising tussen de afdaling en de reuzenslalom Alpine skiing includes downhill, slalom, giant slalom and the Super- De 500 meter moeten zo snel mogelijk worden overbrugd waarbij G. Both men and women compete in these four events. The Super- de 45-55 poortjes het parcours een stuk zwaarder maken. Er wordt G is a hybrid of downhill and giant slalom. It combines the speed één run geskied zodat de einduitslag direct bekend is. of downhill with the more precise turns of giant slalom. The skiers Er wordt geskied in verschillende klassen. Zo is er de staande klas- ski one run with the fastest time winning. There are several cate- se (één been, één arm, wel of geen stokken of stabilisatoren). gories, depending on disability. There is a standing category for Deze loopt van LW1 t ot LW9. De zi t ski klasse vormt de t weede athletes with, for example, one leg or one arm. This category runs hoofdklasse, LW10,11 en 12. De visueel gehandicapten hebben from LW1 to LW9. The second category is the sit-skis, LW10, 11 een eigen klasse (B1,2 en 3) waarbij een omrekeningsfactor de and 12. In this category, athletes with double-leg amputations or ernst van de visuele handicap neutraliseert. Een niet visueel paralysis compete. Visually impaired athletes who compete in the- gehandicapte gids leidt de visueel gehandicapte door het par- se events use sighted guides who lead them through the course. cours. Iemand die zwaarder visueel is gehandicapt mag langer over They have their own classification (B1, 2 and 3). Using a conver- het parcours doen dan iemand met een lichtere visuele handicap. sion factor, the finishing results of athletes with varying sight Door de omrekeningsfactor kunnen beide eindtijden met elkaar ver- impairments can be compared to determine who won. geleken worden en kan er een rangvolgorde worden gemaakt. Deze werkwi jze zi en we ook t erug bi j de verschi llende cat egori eën LW tot en met LW 12. Daar waar categorieën worden samenge- voegd wordt een omrekeningsfactor toegepast om een eerlijke ver- gelijking te kunnen maken.

Martijn Wijsman deelt 44 handtekeningen uit opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 46

Een deelnemer aan de Super G. Overzicht van de Super-G in Snowbasin

46 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 48

De toegangsprijzen zijn tijdens de Paralympische Wint erspelen veel en veel lager dan die van de Olympische Winterspelen. Een wedstrijd bezoeken is Reuzenslalom/ hier voor veel mensen, en dus ook kinde- ren, bet aal baar. Bi j na al l e t oegangskaar- ten voor alle evenementen zijn uitverkocht. Wat hebben we met z’n allen genoten van het ijshockey op sleetjes. giant slalom Deze wedstrijd kon zeker concurreren Technische uitleg reuzenslalom Technical description Giant slalom met een wedstrijd van ijshockeyers op schaatsen. Ik geloof alleen dat de ver- Deze wedstrijd zal de boeken in gaan als de This event will go on record as the match in Het alpineskiën kent vier wedstrijdonderdelen: de afdaling, de sla- Alpine skiing includes downhill, slalom, giant slalom and the Super- diensten van de spelers wat verschillen... wedstrijd waar bijna de helft van de deelne- which almost half of all participants were eli- lom, de reuzenslalom en de Super-G (een combinatie van afdalen G. Both men and women compete in these four events. The giant mers vroegtijdig werd uitgeschakeld. Onder mi nat ed premat urely. In di ffi cult weat her con- en slalom). Zowel de mannen als de vrouwen komen op deze vier slalom is a faster, looser and longer version of the slalom. The moei li jke weersomst andi gheden, nameli jk ditions such as heavy snow and poor onderdelen in actie. number of gates to be passed are about forty. Each skier makes Het dunt uit! zware sneeuw en slecht zi cht , moest en de visibility, the competitors had to complete De reuzenslalom verschi lt van de slalom omdat de t e ski ën afst and two runs down two different courses on the same slope, with the deelnemers twee keer het parcours afleggen. two runs. The giant slalom is very demanding rond de 340 meter bedraagt en er minder poortjes staan (onge- fastest combined total winning. There are several categories, (13 maart 2002) De reuzenslalom vraagt veel van het concen- on the concentration and stamina of the ath- veer 40). De poortjes staan minder dicht bij elkaar waardoor de depending on disability. There is a standing category for athletes tratie- en uithoudingsvermogen en de lete. The stress on various muscle groups, snelheid van de skiër hoger is. De wedstrijd bestaat uit twee runs with, for example, one leg or one arm. This category runs from LW1 Ons team heeft zich de afgelopen week belasting van de verschillende spiergroepen, especially in the upper thighs, is tremendous. waarbij de tijden worden opgeteld voor de eindklassering. to LW9. The second category is the sit-skis, LW10, 11 and 12. In mogen verheugen in een grote belang- vooral in het bovenbeen, is groot. Dit laatste This was probably the cause for Martijn Er wordt geskied in verschillende klassen. Zo is er de staande klas- this category, athletes with double-leg amputations or paralysis st el l i ng. Best uurders van NOC*NSF, was er waarschijnlijk de oorzaak van dat Wijsman’s fall a few gates before arriving at se (één been, één arm, wel of geen stokken of stabilisatoren). compet e. Vi sually i mpai red at hlet es who compet e i n t hese event s NebasNsg en vertegenwoordigers van de Martijn Wijsman enkele poortjes voor de the finish-line. He stood up and completed Deze loopt van LW1 t ot LW9. De zi t ski klasse vormt de t weede use sighted guides who lead them through the course. They have Nederlandse Ski Vereniging en onze finish onderuit ging. Hij stond nog wel op en the race, but had he not crashed, he would hoofdklasse, LW10,11 en 12. De visueel gehandicapten hebben their own classification (B1, 2 and 3). Using a conversion factor, st aat ssecret ari s van VWS Margo finishte ook, maar als hij niet zou zijn geval- have finished within the first eight. Instead, een eigen klasse (B1,2 en 3) waarbij een omrekeningsfactor de the finishing results of athletes with varying sight impairments can Vliegenhart , vereerden ons met een len zou hij bij de eerste acht zijn geëindigd. he fell back to a tenth position. Kjeld Punt ernst van de visuele handicap neutraliseert. Een niet visueel be compared to determine who won. bezoek. Nu werd het een tiende plaats in het totaal- disappointed in the first run, but recovered in gehandicapte gids leidt de visueel gehandicapte door het par- Wat een leuke en bevlogen vrouw is dat. klassement. Kjeld Punt stelde in de eerste run the second with a 10th place. In the overall cours. Iemand die zwaarder visueel is gehandicapt mag langer over Ik heb onlangs een interview met haar wat teleur, maar herstelde zich goed in de score, this meant a 13th position result. As het parcours doen dan iemand met een lichtere visuele handicap. gelezen en ik vond haar openhartig, tweede run met een tiende plaats. In de ein- expected, there was an overpowering victory Door de omrekeningsfactor kunnen beide eindtijden met elkaar ver- intiem, maar vooral eerlijk en integer. drangschikking eindigde hij als dertiende. De for Australian Michael Milton, who won both geleken worden en kan er een rangvolgorde worden gemaakt. Natuurlijk heb ik haar weleens ontmoet overwinning ging, zoals verwacht met over- runs. Deze werkwi jze zi en we ook t erug bi j de verschi llende cat egori eën en de hand geschud. Meest al zeg j e als j e macht , naar de Aust rali ër Mi chael Mi lt on, di e LW 1 tot en met LW 12. Daar waar categorieën worden samenge- iemand tegenkomt: “Hoe gaat het?” of beide runs won. voegd wordt een omrekeningsfactor toegepast om een eerlijke ver- “Alles goed?”. Ik moet me dan altijd gelijking te kunnen maken. inhouden om niet tegen haar te zeggen: “Heb je twee dagen de tijd?”. Ik heb met Margo Vliegenthart niet alleen gesproken over sport , maar ook over de grot e probl emen i n de gezond- heidszorg. Ik ken via mijn meisje een klein beetje de problemen in de zorg en voel me zeer betrokken. We praten er

48 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 50

Martijn en Kjeld bereiden zich voor op de start . Kjeld Punt op weg naar een dertiende plaats. volgende pagina’s: Martijn Wijsman valt, maar staat snel op en weet toch nog als tiende te eindigen.

50 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 52

52 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 54

vaak t ot midden in de nacht over. Communicatie, inspiratie en people management zijn ons inziens de sleutel- woorden. Margo Vliegenhart toonde zich enorm bet rokken en bevl ogen. Ik hoop slalom dat de verkiezingen van mei aanstaande en de daarui t voort vl oei ende, onget wi j - feld moeilijke, coalitiebesprekingen er Goede prestaties Good results niet toe leiden dat zij buiten de boot valt. Ik vind haar meer dan ‘ministeria- Het meest t echni sche nummer ui t de alpi ne The slalom is the most technical of all alpine bel. Wel graag met sport in de portefeu- sport is de slalom, waarbij in twee runs wordt skiing disciplines. In two runs, it is decided ille. uitgemaakt wie goud, zilver en brons krijgt. who wins the gold, silver and bronze medals. Dit moest ik even kwijt. Zo, de bestuur- De t wee Nederlandse deelnemers, Kjeld Punt The two Dutch competitors can look back on ders en de staatssecretaris zijn inmiddels en Martijn Wijsman, kunnen tevreden terugkij- good results. Especially the second run of vert rokken. Vandaag heef t ook ken op dit onderdeel. Vooral de tweede run Martijn Wijsman was impressive and placed Els van Kernebeek - lid van ons team de van Martijn was indrukwekkend en hij rukte him from an 8th to a 5th position. A wonderful mission - ons verlaten en morgen ver- van een achtste plaats op naar de vijfde. Een achievement! Kjeld Punt also performed well trekt de familie Van de Bunt: vader, schitterende prestatie. Kjeld skiede in de in his second run, but had lost too much time moeder, man en kinderen . Het kroon- tweede run eveneens een scherpe tijd, maar in the first, therefore ending up in a 12th prinselijk paar is al eerder vertrokken. had in de eerste run te veel verloren, waar- position in the final score. The participants in Alleen de ‘die hards’ van de Nederlandse door hij uiteindelijk opn een twaalfde plaats the slalom know one another through and Ski Vereniging - Hans van de Togt en belandde. through. During the winter season, numerous Gerard Groot - gaan met ons terug naar De deelnemers aan de slalom kennen elkaar international competitions are held during Nederland. Het dunt uit! En met het door en door. In het winterseizoen zijn er de which everybody meets each other. It is haar op mijn hoofd gaat het ook al niet verschillende internationale wedstrijden en known who the favourites are, but everyone goed. komt men elkaar bij ieder wedstrijd opnieuw realises that every match offers new opportu- De stemming in de ploeg is uitstekend. tegen. Het is bekend wie de kanshebbers nities. The slopes are always different and Marjorie heeft op de 10 km langlaufen zijn, maar iedereen beseft dat elke wedstrijd the snow conditions also vary. opnieuw een medaille veroverd. Een zil- nieuwe kansen biedt. De hellingen zijn altijd At Salt Lake City, the favourites turned the veren, haar derde. Ze is echt i n de wi n- anders en ook de sneeuwcondities verschil- expectations into reality. In the women’s ning mood. Dat belooft wat voor len. event, we saw Sarah Will from the USA claim zaterdag. Vandaag staat de reuzenslalom In Salt Lake City hebben de favorieten de ver- four gold medals in the category LW 10/11 voor Martijn en Kjeld op het programma. wachtingen waar gemaakt. Bij de vrouwen and Katerina Tepla from the Czech Republic Ik hoop om een heleboel redenen dat zagen we Sarah Will uit de Verenigde Staten make it to three golds and one silver in the deze twee gasten een goede klassering vier keer goud binnen halen in de categorie B2/3 cat egory. Gerd Schoenfelder from maken. LW 10/11 en Katerina Tepla uit Tsjechië Germany ruled on all alpine events in the behaalde in de B2/3 categorie drie gouden category LW 3/5/7/9. Michael Milton form en één zilveren plak.Gerd Schoenfelder uit Australia did the same in category LW2. A Duitsland heerste op alle alpine onderdelen fifth place for Martijn Wijsman certainly sug- in de categorie LW 3/5/7/9. Michael Milton uit gests a good outlook for the future. Australië deed hetzelfde in de categorie LW2. De vijfde plaats van Martijn Wijsman op de slalom biedt beslist perspectief voor de toe- komst. Kjeld st art .

54 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 56

Technische uitleg slalom Technical description slalom

Het alpineskiën kent vier wedstrijdonderdelen: de afdaling, de sla- Alpine skiing includes downhill, slalom, giant slalom and the Super- lom, de reuzenslalom en de Super-G (een combinatie van afdalen G. Both men and women compete in these four events. The slalom en slalom). Zowel de mannen als de vrouwen komen op deze vier is the most technical of all alpine events. It is a test of balance, onderdelen in actie. speed and agility as skiers zigzag rapidly between hinged break- De slalom i s het meest t echni sche onderdeel waarbi j op een away poles. In a distance of 167 meters, approximately 50 poles afstand van 167 meter ongeveer 50 poortjes zijn gestoken waar must be passed. The athletes ski two runs, with the fastest comb- tussendoor geskied moet worden. Er worden twee runs geskied en ined total winning. There are several categories, depending on de tijden worden bij elkaar opgeteld om een klassering te maken. disability. There is a standing category for athletes with, for exam- Er wordt geskied in verschillende klassen. Zo is er de staande klas- ple, one leg or one arm. This category runs from LW1 to LW9. The se (één been, één arm, wel of geen stokken of stabilisatoren). second category is the sit-skis, LW 10, 11 and 12. In this category, Deze loopt van LW1 t ot LW9. De zi t ski klasse vormt de t weede athletes with double-leg amputations or paralysis compete. hoofdklasse, LW10,11 en 12. De visueel gehandicapten hebben Visually impaired athletes who compete in these events use sigh- een eigen klasse ( B1,2 en 3) waarbij een omrekeningsfactor de ted guides who lead them through the course. They have their own ernst van de visuele handicap neutraliseerd. Een niet visueel classification (B1, 2 and 3). Using a conversion factor, the finishing gehandicapte gids leidt de visueel gehandicapte door het par- results of athletes with varying sight impairments can be compared cours. Iemand die zwaarder visueel is gehandicapt mag langer over to determine who won. het parcours doen dan iemand met een lichtere visuele handicap. Door de omrekeningsfactor kunnen beide eindtijden met elkaar vergeleken worden en kan er een rangvolgorde worden gemaakt. Deze werkwi jze zi en we ook t erug bi j de verschi llende cat egori eën LW 1 tot en met LW 12. Daar waar categorieën worden samenge- voegd wordt een omrekeningsfactor toegepast om een eerlijke ver- gelijking te kunnen maken.

Martijn Wijsman heeft een goede race. volgende pagina’s: startende deelnemers aan de slalom.

56 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 58

58 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 60

Accu opladen voor de laatste etappe ijsslee-hockey (14 maart 2002)

Het is nu donderdag 14 maart. We heb- ben een dag zonder wedstrijden. De alp- ice sledge hockey ineskiërs zijn naar Park City voor een slalomtraning. Ze zijn deze ochtend op hun gemak om 9.00 uur vertrokken. Dat is een uitzondering. Een alpineskiër heeft Een thuiswedstrijd voor de Verenigde liet Noorwegen zich niet verrassen. In een zin- een hard best aan. Op de compet i t i edagen St a t e n derende wedstrijd werd het na drie perioden gaat de wekker om 5 uur ‘s morgens, spelen 3-3 en in de verlenging werd niet meer 5.30 ontbijt en om 6.00 in de bus naar De zes sterkste landen van de wereld strijden gescoord dus moest een shoot-out moest de Snow Basin. Om 7.30 met de eerste lift in het E-Centre om de paralympische medail- beslissing brengen. Om de beurt mag een naar boven. Parcours verkennen, wed- les. Noorwegen, Canada, Verenigde Staten, speler alleen op de keeper afgaan en probe- strijd en het materiaal voor de volgende Japan, Estland en Zweden. IJsslee-hockey is ren te scoren. De Amerikanen maakten het dag in orde maken. Om half vijf ‘s mid- een tamelijke jonge loot aan de stam van de doelpunt en de Noren misten zodat de eind- dags weer met de bus naar het Olympisch Olympische Winterspelen. In Lillehammer stand op 4-3 kwam en de Verenigde Staten Dorp zodat rond zes uur hun “werkdag” (1994) werd het een officieel onderdeel. Paralympisch kampioen werden. erop zi t . Ze zi j n maar l i ef st 13 uur onder- De verwachting voor het ijsslee-hockey is dat weg. Daarom is zo’n dag als vandaag een Het is een spectaculaire sport die in snelheid landen als Tsjechië Denemarken, Engeland, verademing voor hen. De wekker ging af en fysieke kracht weinig onderdoet voor de Rusland, Korea en Nederland zich nadrukkelijk om half acht! Vrijdag is het laatste grote broer: het ijshockey. Zonder enig par- zullen gaan melden waardoor het toernooi onderdeel voor Martijn en Kjeld: de sla- don worden er één tegen één duels uitge- aan kracht zal winnen. lom. Een goede klassering moet toch één vochten waarbij de boarding niet wordt keer lukken. geschuwd en menig speler onderste boven A home ma tch for the USA Door droeve privé-omstandigheden heb- valt. Het publiek geniet met volle teugen en ben Arnold Polderman en zijn gids de aanmoedigingen zijn massaal. Een gewel- The six strongest countries in ice sledge hoc- Machiel Ittmann gisteren in grote haast dige sfeer, elke wedstrijd weer. De Verenigde key — Norway, Canada, USA, Japan, Estonia Salt Lake City verlaten. In de langlauf- Staten hebben het voordeel dat ze ‘thuis’ spe- and Sweden — competed at the E-Centre for wedstrijden tot nu toe heeft Arnold niet len en het publiek is op die momenten de the Paralympic medals. Ice sledge hockey is echt kunnen vl ammen, maar hi j begon zevende speler van het team. Tijdens de hal- one of the youngest Paralympic sports. In steeds beter in vorm te komen. Arnold is ve competitie is het snel duidelijk dat de 1994 in Lillehammer it became an official De Verenigde Staten tegen Noorwegen in de finale. een ‘ di esel ’. Ik ben ervan overt ui gd dat hi j Ve renigde Staten en Noorwegen de finale zul- Paralympic event. It is a spectacular sport that zaterdag op de 20 km langlauf goed zou len gaan spelen, vooral nadat de Verenigde is a match for its bigger brother ice hockey. presteren. Soms is het niet eerlijk om Staten Canada alle hoeken van het ijsstadion Without any reluctance, one-on-one duels are the team. Already halfway through the competitions, it was clear it was still 3 to 3 and the winner of the gold had to be determined keuzes te moeten maken. Arnold vond had laten zien. De finale was een thriller fought with many falls and players not shy that the main competitors were Norway and the USA, especially with shoot-outs. Eventually, Norway missed a shot and the USA dat hij geen echte keuze had; hij moest waarbij Noorwegen het de Verenigde Staten about using the railings. The atmosphere in after the USA/Canada game where the USA put unrelenting pressure was the golden champion. It is expected that in the coming years, gaan. knap lastig maakte. In het eerste treffen had the stadium was fantastic for every game. The on Canada. The finals were extremely thrilling. The USA had won count ri es li ke t he Czech Republi c, Denmark, Great Bri t ai n, Russi a, de Verenigde Staten het team van Noorwegen United States had the home ice advantage against Norway in an earlier match, but this time Norway was not Korea and the Netherlands will enthusiastically join in ice sledge met een nipte 2-1 verslagen maar in de finale and the crowd often became the 7th player of going to let itself be taken off guard. After three times 15 minutes, hockey competitions and help make the sport even stronger.

60 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 62

Over zi cht E- Cent re

Technische uitleg ijsslee-hockey boven: Het team van de Verenigde Staten wint goud. volgende pagina’s: Een spannende rally tussen de spelers van Verenigde Staten en Noorwegen leidt tot een overwinning voor de Vereni gde St at en. IJsslee-hockey is een spectaculaire sport en wordt gespeeld op een zijn stick voor het lichaam of hoofd van de tegenstander; holding, ijshockeyveld dat dezelfde afmetingen kent als bij het ‘gewone’ijs- het afhouden van een speler met de stick of handen, het slaan of hockey. De spelers zitten op een klein sleetje en bewegen zich vasthouden van een tegenstander. De tijdstraffen kunnen 2, 5 of Te chni ca l d e scr i p t i on I ce sl e d ge hock e y met twee stokken voort die ook gebruikt kunnen worden als sticks 10 minuten bedragen of een uitsluiting voor de hele verdere wed- om de puck te slaan. Het spel gaat razendsnel op en neer en de strijd. Een speler die een tijdstraf uitzit of uitgesloten is mag niet The Salt Lake 2002 Paralympic Winter Games hosted the men’s minute stop-time periods. The clock is stopped when the referee spelers ontzien elkaar niet. worden vervangen. In Salt Lake City werd het ijsslee-hockey nog tournament. Eighteen games played during six competition days. blows the whistle for a penalty and resumes when the puck is drop- Op het ijs mogen maximaal zes spelers per team aanwezig zijn. alleen door mannen beoefend en hadden Canada, Noorwegen, With the metallic crash of the sledges, the cracking of sticks on ice ped for a face-off. Players are substituted frequently during each Meestal zijn dit een keeper en vijf spelers. Op de bank zitten per Zweden, Japan, Estland en gastland Verenigde Staten zich voor dit and the roar of the crowd, ice sledge hockey offers one of the most period. The two teams with the highest number of total points in team nog eens zes wisselspelers. De wedstrijd bestaat uit drie toernooi gekwalificeerd. Er werd een halve competitie gespeeld exciting spectator experiences on earth. A maximum of 15 players, each of the preliminary round groups advance to the semifinals. The periodes van ieder 15 minuten zuivere speeltijd. Spelers kunnen waarna de nummers 5 en 6 van de eindstand om de vijfde en zesde including two goaltenders, is allowed per team. However, only 12 two semifinal winners play for the gold and silver medals. The two een tijdstraf krijgen voor een zware overtreding. Zware overtredin- plaats speelden; de nummers 3 en 4 speelden om de bronzen players may dress for each game. While play is in progress, no semifinal losers play for the bronze medal. Placing games for fifth gen zijn: high-sticking, de stick wordt boven de schouder gezwaaid medai lle en de nummers 1 en 2 om het goud en zi lver. more than six players are permitted on the ice at any time. These and sixth place are played for teams that do not advance to the wat direct gevaar kan opleveren; cross-checking, de speler houdt six players are designated as a goaltender, right and left defense, semifinals. center, a right wing and a left wing. The game consists of three 15-

62 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 64

De rest van de Noordse équipe heeft van- daag een rustdag. Ze zijn al om 9 uur naar een ijsslee-hockeywedstrijd vertrok- ken en gaan daarna downtown, samen met onze hostess Kimberley. Zij zal hen ongetwijfeld inwijden in de historie van de Mormoonse Kerk. Morgen zal Marjorie nog trainen en zaterdag moet ze weer aan de bak, 15 km langlauf en, vrije st ijl. Het weer is prachtig, ik ga ook maar eens naar buiten.

64 Jappie Walstra opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 66

Het bleef nog lang onrustig in Salt Lake City sluitingsceremonie (17 maart 2002)

Ik kom net terug van de sluitingsceremo- nie van de Paralympische Winterspelen closing ceremony 2002. The Games are over! Indrukwekkend hoe de vrijwilligers die dit soort evenementen mogelijk maken Vaarwel Salt Lake! pontificaal in het zonnetje worden gezet. Goodbye to the Games De sluiting is bijgewoond door 25.000 De slui t i ngsceremoni e op het Olympi c Medals mensen en vond plaats op ‘Medal Plaza’, Plaza in het centrum van Salt Lake City maakte The wrap up party for the Paralympic Winter waar tijdens de Olympische Winterspelen een eind aan meer dan een week vol sport en Games at the Olympic Medals Plaza in down- el ke avond de medai l l es werden ui t ge- medailles. “Wat een knalfeest was het”, zei town Salt Lake City made an end of more than rei kt . Een swi ngend f eest zal deze avond Phil Craven, de voorzitter van het Internatio-- a week full of sports and medals. “What a besluiten en ik denk dat het Downtown nale Paralympische Comité (IPC). Hij bedankte blast we’ve had here in Salt Lake City,” said Salt Lake nog lang onrustig zal blijven. in zijn toespraak het organiserend comité van IPC president Phil Craven, thanking the Salt Ik spoed me naar ons kantoor in het de Spelen in Salt Lake City voor hun gewel- Lake City Organizing Committee and the peo- Olympic Village om mijn laatste column dige inzet en de inwoners van Utah voor hun ple of Utah. The closing ceremony included a voor Sport.nl te schrijven. Sport.nl is voor gastvrijheid. In een video op grote schermen Paralympic Winter Games video tribute, a ons van groot belang geweest. Wij leven werden de mooiste beelden van de Spelen concert feat uri ng musi c legend Pat t i LaBelle toch redelijk geïsoleerd en weten niet nog eens herhaald. Nadat de Paralympische and a downtown fireworks celebration. The precies wat er in de kranten staat of wat vlag was overhandigd aan Turijn, de gastheer Paralympic flag was handed over to Torino, er op TV wordt ui t gezonden. De f anmai l van de Paralympische Winterspelen in 2006, the host of the 2006 Paralympic Wintergames. wordt elke dag door de sporters gretig werd de vlam gedoofd. Er volgde een optre- Goodbye to Salt Lake City and see you in gelezen. Tot voor drie jaar was ik een den van Patti LaBelle, met daarna nog een Torino! complete “digibeet”. Het is dat ik al ver- spetterend vuurwerk vanaf alle wolkenkrab- liefd ben, anders zou ik het worden op de bers in de stad. Goodbye Salt Lake City, see nieuwe media. Nee, nee, nee, wat schrijf you in Torino! ik nu: eventueel verliefd worden op een ding/een middel. Bij mij draait het altijd om mensen. Mensen kunnen inspireren, hebben ambities, trekken karren, stellen doelen en kunnen samen werken om iets tot stand te brengen. Ik heb ze hier in Salt Lake City weer gezien. Mensen met een beperking die van ver moeten komen. Eerst met jezelf in het reine komen, nieuwe doelen stel- len, kei- en keihard aan de realisering Het vuur wordt gedoofd

66 Pat t i LaBelle opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 68

boven: Turijn, de gastheer van de Paralympische winterspelen in 2006 krijgt de Paralympische vlag vast overgedragen. recht s: Nu kan het f eest en pas echt begi nnen.

68 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 70

werken, je kwalificeren voor de Paralym- pische Winterspelen en dan proberen hier in Salt Lake zo goed mogelijk te preste- ren. Ik vi nd het zo i nspi rerend i k kri j g er weer thuis/ zoveel energie door. Indrukwekkend!

Toch ben ik bezorgd, zeker als ik naar de directe toekomst kijk. Het is natuurlijk fantastisch dat wij als Nederland vier home again topsporters naar de Spelen afvaardigen, die er ook nog eens “wat te zoeken had- den”. Marjorie was excellent, Arnold Prinses van de Paralympics weer thuis Pr ince ss of t he Pa r a lympics begon warm te draaien, maar moest door privé-omstandigheden vervroegd naar Ze won ni et de meest e medai lles op de She did not win the most medals during the Nederland terugkeren, Kjeld presteerde Pa ra l y mp i sche Sp e l e n i n Sa l t La ke Ci t y , ma a r Paralympics, but one gold and three times sil- onder zijn niveau en Martijn finishte in vier plakken (1x goud, 3x zilver) maakten haar ver have certainly earned her the nickname ieder geval met een knappe vijfde plaats met recht pri nses van de Paralympi cs, zoals Princess of the Paralympics. After a long flight op de slalom. Maar achter deze vier top- de pers schreef. Na een lange vlucht mét over- and a stopover, the athletes arrived at the sporters is een groot gat. Waar zijn de stap in Minneapolis kwam de Paralympische national airport Schiphol, tired but satisfied. talenten? Er ligt een grote uitdaging voor ploeg op Schiphol aan. Moe maar tevreden. Family and friends gave them a warm welco- de Nederlandse Ski Vereniging om samen Familie en vrienden onthaalden de bekroonde me. The mi ssi on t eam could look back upon met andere partners en financiers een langlaufster en de twee alpine skiërs. very successful games. Not only the achieve- soort ‘Deltaplan’ te maken, om er voor te Het team de mission kan tevreden terugkijken ment s and medals were i mport ant . The i ncrea- zorgen dat er ook op de Paralympics in op de Paralympische Winterspelen in Salt sed media attention was also a conquest for links: Dit moet allemaal mee. Turijn 2006 een Nederlands Team mee- Lake City. Het succes is niet alleen te danken the team. A Dutch television crew was present onder: Nooit eerder was er zoveel pers op Schiphol. doet. aan de madailles van Marjorie van de Bunt en at the Paralympics for the first time. At the Ik ga nog even naar buiten. Nog even de vijfde plaats van Martijn Wijsman op de airport, the new mission chief and team for genieten van ons team en al die anderen. slalom, Ook de toenemende mediabelangstel- Athens 2004 were announced. They have Ik ben toch wel een klein beetje moe en ling kan als een overwinning voor de sporters been given the task to beat the results from heb zin om terug naar Nederland te gezien worden. Voor het eerst was een Sy d ne y . gaan. Ik zie uit naar het meisje, mijn kin- Nederlandse televisieploeg aanwezig bij de deren en kleinkinderen. Het was goed zo! Paralympics. En zo verzekerden de thuisblij- vers: het waren echte sportreportages zonder de nadruk te leggen op de handicap van de sporters. Op Schiphol werd na aankomst de nieuwe chef en het team de mission voor het Paralympisch team Athene 2004 gepresen- teerd. Aan hen nu de taak de prestaties van Sydney op zijn minst te evenaren.

70 opmaak salt lake12 10-04-2002 12:59 Pagina 72 huldiging honouring

Vijfde medaille voor Marjorie Marjorie’s fifth Medal

Te rug in Nederland werden de Nederlandse paralympiërs in het Back i n t he Net herlands, mult i -medal wi nner Marjori e van de Bunt Catshuis in Den Haag in het zonnetje gezet. De meervoudig (gold on the Biathlon, three times silver Cross-country) received a medaillewinnares Marjorie van de Bunt ontving een koninklijke royal honour for her achievement in Salt Lake City. Prime minister onderscheiding voor haar prestaties bij de Paralympische Spelen Kok emphasized in his speech that the athletes deserved great en werd Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Tijdens de respect because “performing sports when one has a disability is an huldiging spraken premier Kok en Staatssecretaris Margo exceptional accomplishment.” The Dutch Minister of Sports, Margo Vliegenthart Marjorie van de Bunt en ploeggenoten toe. Premier Vliegenthart, praised the persistence and will power of the para- Kok benadrukte dat de sporters ieders respect verdienen, want lympic athletes. “sporten met een lichamelijke beperking is een bijzondere presta- tie”. Staatssecretaris Vliegenthart roemde het doorzettingsvermo- Premier Kok en staatssecretaris Margo Vliegenthart gen en de wilskracht van de paralympiërs. ontvangen de Nederlandse ploeg op het Catshuis.

72 Staatssecretaris Margo Vliegenthart spelt Marjorie van de Bunt haar Ridderorde op. classificatie TIJDENS DEZE PARALYMPISCHE WINTERSPELEN WORDEN DE VOLGENDE KLASSEN NAAR LW9/1 Athletes with disabilities in one upper limb and one lower limb above knee HANDICAP ONDERSCHEIDEN: amputation or comparable disability; or CP7 athletes with severe hemiplegia. LW9/2 Athletes with disabilities in one upper limb and one lower limb below knee - Visueel gehandicapt: B1 - B3. Gezichtsvermogen loopt op van B1-B3. amputation or comparable disability; or CP7 athletes with minimal or moderate to - Lichamelijke gehandicapt, staande skiën: LW1 – LW 9. Onderverdeling in slight hemiplegia. verschillende handicaps zoals een geamputeerd onderbeen of één arm. - Lichamelijk gehandicapt, zitskiën: LW10-12. Meestal sporters die beide benen missen CLASSIFICATION SKIING SIT-SKI/ZITSKI of een dwarslaesie hebben. LW10 Athletes with disabilities in lower limbs, no functional sitting balance. Via omrekeningsfactoren kunnen sporters met verschillende zwaarte in handicap in één wedstrijd Athletes with Cerebral Palsy with disabilities in all four limbs. uitkomen. Een deelnemer met een lichtere handicap zal door de omrekeningsfactor als het ware LW11 Athletes with disabilities in lower limbs and a fair sitting balance. Athletes with een snellere tijd moeten realiseren om de sporter met een zwaardere handicap voor te blijven. Cerebral Palsy with disabilities in lower extremities. LW12 Athletes with disabilities in lower limbs and good sitting balance. De verschillende klassen zijn volgens internationale standaards opgesteld. Hierover vindt regelma- LW12/1 Athletes with spinal cord lesion or other disabilities. tig overleg plaats. Hieronder treft u de officiële classificatie indeling in voor alpine, biatlon en lang- LW12/2 Athletes with amputations in the lower limbs. lauf.

CLASSIFICATION NORIDC SKIING VISUALLY IMPAIRED/LANGLAUFEN EN BIATLON VISUEEEL CLASSIFICATION SKIING VISUALLY IMPAIRED/VISUEEL GEHANDICAPTEN GEHANDI CAPT

B1 No light perception in either eye up to light perception, but inability to recognize the B1 No light perception in either eye up to light perception, but inability to recognize shape of a hand at any distance or in any direction. the shape of a hand at any distance or in any direction. B2 From ability to recognize the shape of a hand up to visual acuity of 2/60 and/or visual B2 From ability to recognize the shape of a hand up to visual acuity of 2/60 and/or field of less than 5 degrees. visual field of less than 5 degrees. B3 From visual acuity above 2/60 up to visual acuity of 6/60 and/or visual field of more B3 From visual acuity above 2/60 up to visual acuity of 6/60 and/or visual field of more than 5 degrees and less than 20 degrees. than 5 degrees and less than 20 degrees.

CLASSIFICATION SKIING STANDING/STAANDE SKIËN CLASSI FI CATI ON NORDI C SKI I NG STANDI NG/ LANGLAUFEN EN BI ATLON STAANDE LW1 Athletes with severe disabilities in both lower limbs. LW 2 Athletes with severe disabilities in one lower limb, skiing with two skis and LW2 Athletes with severe disabilities in one lower limb. two poles. LW3 Athletes with disabilities in both lower limbs skiing with two normal skis and two LW3 Athletes with disabilities in both lower limb, skiing with two skis and two poles. poles or two stabilizers. LW4 Athletes with disabilities in one lower limb skiing with two skis and two poles. LW3/1 Athletes with double below the knee amputation, and those with disabilities LW5/7 Athletes with disabilities in both upper limbs, skiing with two skis but without in both lower limbs with maximum of 60 muscle points. poles. The disability must be such that the use of poles is not possible. LW3/2 Athletes with cerebral palsy who have moderate to slight diplegic involvement, or LW6/8 Athletes with disabilities in one upper limb, skiing with two skis and one pole. moderate athetoid or atactic impairment. The disability must be such that the functional use of more than one pole is LW4 Athletes with disabilities in one lower limb, skiing with two skis and two poles. not possible. LW5/7 Athletes with disabilities in both upper limbs, skiing with two normal skis and LW9 Athletes with a combination of disabilities in upper limbs and lower limbs, skiing without poles. with equipment of their choice. LW6/8 Athletes with disabilities in one upper limb, skiing with two normal skis and one pole. The disability must be such that the functional use of more than one pole is CLASSIFICATION NORDIC SKIING SIT-SKI/LANGLAUFEN EN BIATLON ZITSKI not possible. LW10 Athletes with disabilities in the lower limbs, no functional sitting balance. LW9 Ahtletes with disabilities in one upper limb and one lower limb skiing with LW11 Athletes with disabilities in the lower limbs and a fair sitting balance. equipment of their choice. LW12 Athletes with disabilities in the lower limbs and a good sitting balance.

74 medaille uitslagen klassmenten Afdaling / Downhill 3. Karolina Wisniewska (Can) 1.32.19 MANNEN - LW2 / MEN LW2 VROUWEN - LW10,11,12 / WOMEN LW10,11,12 1. Michael Milton (Aus) 1.23.64 1. Sarah Will (VSt) 1.25.96 MEDAILLEKLASSEMENT 2. Christian Lanthaler (Ita) 1.25.62 2. Muffy Davis (VSt) 1.27.65 3. Jason Lalla (VSt) 1.25.88 3. Stephani Victor (VSt) 1.32.34 Land / Cmntry Goud Zilver Brons 12. Kjeld Punt (Ned) 1.31.51 14. Martijn Wijsman (Ned) 1.32.03 VROUWEN - B2,3 / WOMEN B2,3 1. Duitsland / Germany 17 1 15 1. Pascale Casanova/Mikael Genin (Fra) 1.25.80 2. Amerika / USA 10 22 11 MANNEN - LW3,5/7,9 / MEN LW 5/7,9 2. Katerina Tepla/Renata Karamanova (Tsj) 1.26.73 3. Noorwegen / Norway 10 3 6 1. Gerd Schoenfelder (Dui) 1:23.76 3. Gabriele Huemer/Maximilian Huemer (Oos) 1.32.82 4. Oostenrijk / Austria 9 10 10 2. Arno Hirschbuehl (Oos) 1:27.71 5. Rusland / Russia 7 9 5 3. Jacob Rife (VSt) 1:28.07 Reuzenslalom / Giant Slalom 6. Canada / Canada 6 4 5 7. Zwitserland / Switzerland 6 4 2 MANNEN - LW4 / MEN LW4 MANNEN - LW 2/MEN LW 2 8. Australië / Australia 6 1 0 1. Hans Burn (Zwi) 1:23.65 1E RUN 2E RUN TOTAAL 9. Finland / Finland 4 1 3 2. Jim Lagerstrom (VSt) 1:24.20 1. Michael Milton (Aus) 1.07.80 1.08.32 2.16.12 10. Nieuw-Zeeland / New Zealand 4 0 2 3. Steven Bayley (NZl) 1:24.91 2. Jason Lalla (VSt) 1.08.50 1.09.55 2.18.05 15. Nederland / The Netherlands 1 3 0 3. Asle Tangvik (Noo) 1.07.80 1.11.15 2.18.95 MANNEN - LW6/8 / MEN LW6/8 10. Martijn Wijsman (Ned) 1.12.17 1.19.40 2.31.57 1. Rolf Heinzmann (Zwi) 1.24.26 13. Kjeld Punt (Ned) 1.18.68 1.15.96 2.34.64 2. Lionel Brun (Fra) 1.24.27 Martijn Wijsman had de elfde tijd in de eerste run en de der- 3. Markus Pfefferle (Dui) 1.24.70 tiende tijd in de tweede run. Kjeld Punt had de zestiende tijd in de eerste run en de tiende tijd in de tweede run. MANNEN - LW10 / MEN LW10 1. Martin Braxenthaler (Dui) 1.22.20 MANNEN - LW 3,5/7,9/MEN LW 3/5/7/9 2. Chris Waddell (VSt) 1.22.49 1E RUN 2E RUN TOTAAL 3. Ronny Persson (Zwe) 1.23.01 1. Gerd Schoenfelder (Dui) 1.06.08 1.07.36 2.13.44 2. Romain Riboud (Fra) 1.08.62 1.08.94 2.17.56 MANNEN - LW11 / MEN LW11 3. Arno Hirschbuehl (Oos) 1.10.90 1.12.14 2.23.04 1. Harald Eder (Oos) 1.21.04 2. Andreas Schiestl (Oos) 1.22.03 MANNEN - LW 4/MEN LW 4 3. Fabrizio Zardini (Ita) 1.23.01 1E RUN 2E RUN TOTAAL 1. Steven Bayley (NZl) 1.07.27 1.06.84 2.14.11 MANNEN - LW12 / MEN LW12 2. Hans Burn (Zwi) 1.07.67 1.08.53 2.16.20 1. Kevin Bramble (VSt) 1.22.05 3. Robert Meusburger (Oos) 1.08.34 1.09.52 2.17.86 2. Chris Devlin-Young (VSt) 1.22.22 3. Daniel Wesley (Can) 1:23.20 MANNEN - LW 6/8/MEN LW 6/8 1E RUN 2E RUN TOTAAL MANNEN - B1,2,3 / MEN B1,2,3 1. Rolf Heinzmann (Zwi) 1.06.73 1.07.69 2.14.42 1. Bart Bunting/Nathan Chivers (Aus) 1.19.92 2. Lionel Brun (Fra) 1.08.16 1.08.19 2.16.35 2. Eric Villalon/Pere Comet (Spa) 1.20.64 3. Frank Pfortmueller (Dui) 1.08.93 1.09.58 2.18.51 3. Yon Santacana/Raul Capdevila (Spa) 1.21.57 MANNEN - LW 10/MEN LW 10 VROUWEN - LW2 / WOMEN LW2 1E RUN 2E RUN TOTAAL 1. Danja Haslacher (Oos) 1.26.75 1. Martin Braxenthaler (Dui) 1.05.55 1.05.83 2.11.38 2. Sarah Billmeier (VSt) 1.28.50 2. Ronny Persson (Zwe) 1.07.74 1.07.65 2.14.83 3. Inga Medvedeva (Rus) 1.30.83 3. Chris Waddell (VSt) 1.07.74 1.07.39 2.15.13

VROUWEN - LW3,4,6/8 / WOMEN LW3,4,6/8 MANNEN - LW 11/MEN LW 11 1. Rachael Battersby (NZl) 1.30.63 1E RUN 2E RUN TOTAAL 2. Csilla Kristof (VSt) 1.31.41 1. Harald Eder (Oos) 1.04.29 1.08.19 2.12.48 2. Juergen Egle (Oos) 1.06.51 1.06.88 2.13.39 2. Pascale Casanova (Fra)/ 2. Mary Riddell (VSt) 1.18.83 3. Andreas Schiestl (Oos) 1.07.30 1.07.53 2.14.83 G Mikael Genin (Fra) 1.12.03 1.12.36 2.24.39 3. Karolina Wisniewska (Can) 1.20.60 3. Sabina Rogie (Tsj)/ MANNEN - LW 12/MEN LW 12 G Michal Karasek 1.15.94 1.20.07 2.36.01 VROUWEN - LW10,11,12 / WOMEN LW10,11,12 1E RUN 2E RUN TOTAAL 1. Sarah Will (VSt) 1.19.43 1. Hans-Joerg Arnold (Zwi) 1.07.98 1.12.54 2.20.52 Super-G / Super-G 2. Muffy Davis (VSt) 1.21.97 2. Sang Min Han (ZKo) 1.09.69 1.13.43 2.23.12 3. Lacey Heward (VSt) 1.22.20 3. Scott Patterson (Can) 1.10.60 1.14.65 2.25.25 MANNEN - LW2 / MEN LW2 1. Michael Milton (Aus) 1.13.40 VROUWEN - B2,3 / WOMEN B2,3 MANNEN - B 1/2/MEN B 1/2 2. Christian Lanthaler (Ita) 1.16.26 1. Katerina Tepla/Renata Karamanova (Tsj) 1.15.60 1E RUN 2E RUN TOTAAL 3. Florian Planker (Ita) 1.16.63 2. Gabriele Huemer/Maximilian Huemer (Oos) 1.18.49 1. Eric Villalon (Fra)/ 13. Kjeld Punt (Ned) 1.23.88 3. Pascale Casanova/Mikael Genin (Fra) 1.20.93 G Pere Comet (Fra) 1.04.99 1.07.35 2.12.34 17. Martijn Wijsman (Ned) 1.30.46 2. Bart Bunting (Aus)/ Slalom /Slalom G Nathan Chivers (Aus) 1.07.59 1.07.01 2.14.60 MANNEN - LW 3/5/7/9/ MEN LW 3/5/7/9 1E RUN 2E RUN TOTAAL 3. Radomir Dudas (Zwe)/ 1. Gerd Schoenfelder (Dui) MANNEN - LW 2 / MEN LW 2 G Juraj Mikulas (Zwe) 1.10.05 1.11.24 2.21.29 2. Romain Riboud (Fra) 1. Michael Milton (Aus) 45.01 44.02 1.29.03 4. Arno Hirschbuehl 2. Monte Meier (VSt) 46.13 44.96 1.31.09 MANNEN - B 3/MEN B 3 3. Michael Hipp (Dui) 47.08 45.70 1.32.78 1E RUN 2E RUN TOTAAL MANNEN - LW4 / MEN LW4 5. Martijn Wijsman (Ned) 49.60 47.41 1.37.01 1. Yon Santacana (Spa)/ 1. Hubert Mandl (Oos) 1.14.32 12. Kjeld Punt (Ned) 52.98 48.74 1.41.72 G Raul Capdevila (Spa) 1.03.26 1.05.07 2.08.33 2. Josef Schoesswendter (Oos) 1.15.08 2. Gianmaria Dal Maistro (Ita)/ 3. Steven Bayley (NZl) 1.15.19 MANNEN - LW 3,5/7,9 / MEN LW 3,5/7,9 G Guido Lanaro (Ita) 1.04.44 1.06.51 2.10.95 1E RUN 2E RUN TOTAAL 3. Andy Parr (VSt)/ MANNEN - LW6/8 / MEN LW 6/8 1. Gerd Schoenfelder (Dui) 44.91 44.05 1.28.96 G David Marchi (VSt) 1.05.50 1.06.25 2.11.75 1. Rolf Heinzmann (Zwi) 1.16.17 2. Arno Hirschbuehl (Oos) 46.31 43.99 1.30.30 2. Lionel Brun (Fra) 1.16.19 3. Alexei Moshkine (Rus) 48.53 44.98 1.33.51 VROUWEN - LW 2/ WOMEN LW 2 3. Wolfgang Moosbrugger (Oos) 1.16.55 1E RUN 2E RUN TOTAAL MANNEN - LW 4 / MEN LW 4 1. Danja Haslacher (Oos) 1.10.64 1.14.21 2.24.85 MANNEN - LW10 / MEN LW10 1E RUN 2E RUN TOTAAL 2. Allison Jones (VSt) 1.15.16 1.17.39 2.32.55 1. Martin Braxenthaler (Dui) 1.10.09 1. Hubert Mandl (Oos) 44.75 43.04 1.27.79 3. Nicola Lechner (Oos) 1.15.90 1.17.05 2.32.95 2. Ronny Persson (Zwe) 1.16.40 2. Hans Burn (Zwi) 46.23 44.64 1.30.87 3. Michael Kroener (Dui) 1.16.73 3. Martin Falch (Oos) 46.57 44.72 1.31.29 VROUWEN - LW 3,4,9/ WOMEN LW 3,4,9 1E RUN 2E RUN TOTAAL MANNEN - LW11 / MEN LW11 MANNEN - LW 6/8 / MEN LW 6/8 1. Mary Riddel (VSt) 1.09.88 1.16.02 2.25.90 1. Fabrizio Zardini (Ita) 1.13.76 1E RUN 2E RUN TOTAAL 2. Karolina Wisniewska (Can) 1.13.15 1.16.70 2.29.85 2. Andreas Schiestl (Oos) 1.14.56 1. Wolfgang Moosbrugger (Oos) 46.66 44.82 1.31.48 3. Lauren Woolstencroft (Can) 1.14.08 1.16.95 2.31.03 3. Denis Barbet (Fra) 1.15.15 2. Rolf Heinzmann (Zwi) 47.43 45.31 1.32.74 3. Lionel Brun (Fra) 47.30 45.62 1.32.92 VROUWEN - LW 10/11/ WOMEN LW 10/11 MANNEN - LW12 / MEN LW12 1E RUN 2E RUN TOTAAL 1. Chris Devlin-Young (VSt) 1.11.29 MANNEN - LW 10 / MEN LW 10 1. Sarah Will (VSt) 1.12.27 1.15.41 2.27.68 2. Daniel Wesley (Can) 1.12.49 1E RUN 2E RUN TOTAAL 2. Muffy Davis (VSt) 1.15.19 1.15.76 2.30.95 3. Ludwig Wolf (Dui) 1.13.52 1. Martin Braxenthaler (Dui) 43.35 40.32 1.23.67 3. Lacey Heward (VSt) 1.19.27 1.18.55 2.37.82 2. Ronny Persson (Zwe) 46.37 42.31 1.28.68 MANNEN - B1,2,3 / MEN B1,2,3 3. Chris Waddell (VSt) 48.26 44.61 1.32.87 VROUWEN - LW 12/ WOMEN LW 12 1. Bart Bunting/Nathan Chivers (Aus) 1.09.54 1E RUN 2E RUN TOTAAL 2. Eric Villalon/Peer Comet (Spa) 1.10.04 MANNEN - LW 11 / MEN LW 11 1. Allison Pearl (VSt) 1.12.91 1.14.45 2.27.36 3. Yon Santacana/Raul Capdevila (Spa) 1.11.22 1E RUN 2E RUN TOTAAL 2. Cecilia Paulson (Zwe) 1.15.94 1.20.36 2.36.30 1. Denis Barbet (Fra) 46.76 43.42 1.30.18 3. Kuniko Obinata (Jap) 1.29.34 1.27.95 2.57.29 VROUWEN - LW2 / WOMEN LW2 2. Juergen Egle (Oos) 47.81 42.75 1.30.56 1. Sarah Billmeier (VSt) 1.18.43 3. Harald Eder (Oos) 48.06 45.22 1.33.28 VROUWEN - B2/3 / WOMEN B2/3 2. Allison Jones (VSt) 1.22.63 1E RUN 2E RUN TOTAAL 3. Sandy Dukat (VSt) 1.24.14 MANNEN - LW 12 / MEN LW 12 1. Katerina Tepla (Tsj)/ 1E RUN 2E RUN TOTAAL G Ranata Karamanova (Tsj) 1.08.39 1.11.86 2.20.25 VROUWEN - LW3,4,6/8,9 / WOMEN LW3,4,6/8,9 1. Daniel Wesley (Can) 45.85 44.17 1.30.02 1. Lauren Woolstencroft (Can) 1.18.12 2. Hans-Joerg Arnold (Zwi) 47.76 46.04 1.33.80 ∫ ı fan van alle atleten. Als echte fan is Ben er trots op de Winterspelen en de Paralympics in Salt Lake City van zo dichtbij te hebben meegemaakt. Dat geldt ook voor een andere Ben - Ben Cabey, die in Salt Lake City woont. Hij zegt: ‘Ik ben jazzmuzikant. En atleten zijn net als jazzmuziek - sterk, positief en lekker snel. Het was een eer om de Spelen en zoveel talent in onze stad te ontvangen.’ Ben is het eens met Ben en doet hem en alle andere sportfans de groeten. 3. Ludwig Wolf (Dui) 49.31 44.97 1.34.28 Langlaufen, korte afstand: 5 km VROUWEN - STAAND / WOMEN, STANDING Cross-country, short-distance: 5 km 1. Tanja Kar (Fin) 14.18.4 MANNEN - B 1,2 / MEN B 1,2 2. Marjorie van de Bunt (Ned) 15.07.9 1E RUN 2E RUN TOTAAL MANNEN - LW2,3,4 / MEN, LW2,3,4 3. Siw Vestengen (Noo) 15.15.4 1. Eric Villalon (Spa)/ 1. Kjartan Haugen (Noo) 12.50.2 G Pere Comet (Spa) 46.97 51.68 1.38.65 2. Steve Cook (VSt) 13.04.2 VROUWEN - B1 / WOMEN B1 2. Radomir Dudas (Svk)/ 3. Roland Gaess (Dui) 13.11.7 1. Verena Bentele/ G Juraj Mikulas (Svk) 51.11 53.72 1.44.83 G Ralph Schmidt (Dui) 15.52.7 3. Stefan Kopcik (Svk)/ MANNEN - LW5/7,6/8,9 / MEN, LW 5/7,6/8,9 2. Fabienne Kaci/ G Branislav Magzut (Svk) 52.21 56.11 1.48.32 1. Andreas Hustveit (Noo) 12.51.0 G Gerard Bl anc (Fra) 17.39.4 2. Axel Hecker (Dui) 12.51.6 3. Merja Hannele Hanski/ MANNEN - B 3/MEN B 3 3. Yoshihiro Nitta 12.53.1 G Kirsi Vaisanen (Fin) 17.50.5 1E RUN 2E RUN TOTAAL Thomas Oelsner (Dui) won goud, maar moest de medaille 1. Chris Williamson (Can)/ inleveren nadat hij werd betrapt op dopinggebruik. VROUWEN - B2,3 / WOMEN B2,3 G Bill Harriot (Can) 45.76 50.57 1.36.33 1. Yadviha Skorabahataya/ 2. Andy Parr (VSt)/ MANNEN - LW10 / MEN LW10 G Vasili Haurukovich (WRu) 15.51.3 G David Marchi (VSt) 47.78 50.21 1.37.99 1. Sergey Shilov (Rus) 15.18.3 2. Jaana Argillander/ 3. Norbert Holik (Svk)/ 2. Michail Terentiev (Rus) 15.41.5 G Arto Kaukonen (Fin) 15.55.9 G Radoslav Grus (Svk) 50.30 48.73 1.39.03 3. Klaus Kleiser (Dui) 16.56.2 3. Tone Gravvold/ G Kristian Soerensen (Noo) 16.14.8 VROUWEN - LW 2/WOMEN LW 2 MANNEN - LW11 / MEN LW11 1E RUN 2E RUN TOTAAL 1. Roland Ruepp (Ita) 15.42.3 VROUWEN - ZIT-SKI / WOMEN, SIT-SKI 1. Danja Haslacher (Oos) 52.66 57.74 1.50.68 2. Oliver Anthofer (Oos) 15.50.5 1. Ragnhild Myklebust (Noo) 9.01.2 2. Sarah Billmeier (VSt) 51.80 1.00.10 1.51.90 3. Alain Marguerettaz (Fra) 16.00.3 2. Svitlana Tryfonova (Oek) 9.11.4 3. Sandy Dukat (VSt) 54.61 59.78 1.54.49 3. Olena Yurkovska (Oek) 9.38.2 MANNEN - LW12 / MEN LW12 VROUWEN - LW 3/4/9/ WOMEN LW 3/4/9 1. Taras Krijanovski (Rus) 16.08.3 Langlaufen, midden afstand 1o km 1E RUN 2E RUN TOTAAL 2. Vladimir Gajdiciat (Slw) 16.31.5 Cross-country, middle-distance 10 km 1. Lauren Woolstencroft (Can) 52.99 57.41 1.50.40 3. Wieslaw Fiedor (Pol) 16.33.3 2. Karolina Wisniewska (Can) 54.01 56.79 1.50.80 MANNEN - LW2,3,4 / MEN LW2,3,4 3. Jennifer Kelchner (VSt) 53.99 57.11 1.51.10 MANNEN - B1 / MEN B1 1. Nils-Erik Ulset (Noo) 23.43.9 1. Helge Flo/ 2. Steve Cook (VSt) 24.09.3 VROUWEN - LW 6/8/ WOMEN LW 6/8 G Paal Sneve (Noo) 12.58.3 3. Harald Thauer (Dui) 24.26.9 1E RUN 2E RUN TOTAAL 2. Oleh Munts/ 1. Rachel Battersby (NZl) 52.43 54.94 1.47.37 G Volodymyr Storozhok (Oek) 13.08.4 MANNEN - LW5/7,6/8,9 / MEN LW5/7,7/8,9 2. Csilla Kristof (VSt) 52.20 56.47 1.48.67 3. Valeri Kouptchinski/ 1. Axel Hecker (Dui) 25.08.5 3. Iveta Chlebakova (Svk) 54.54 59.87 1.54.41 G Viatcheslav Doubov (Rus) 13.11.0 2. Andreas Hustveit (Noo) 25.23.6 3. Josef Giesen (Dui) 25.30.2 VROUWEN - LW 10/11/12/ WOMEN LW 10/11/12 MANNEN - B2 / MEN B2 1E RUN 2E RUN TOTAAL 1. Frank Höfle/ MANNEN - LW10 / MEN LW10 1. Sarah Will (VSt) 56.27 1.00.35 1.56.62 G Ulrich Zipfel (Dui) 12.20.6 1. Michail Terentiev (Rus) 36.43.7 2. Cecilia Paulson (Swe) 1.00.65 1.02.42 2.03.07 2. Nikolai Ilioetsjenko/ 2. Sergey Shilov (Rus) 37.36.3 3. Kuniko Obinata (Jpn) 1.00.59 1.03.22 2.03.81 G Andrey Gladisjev (Rus) 12.46.1 3. Hanspeter Weber (Zwi) 39.53.6 3. Emil Oestberg/ VROUWEN - B 2/3/WOMEN B 2/3 G Peter Rune (Zwe) 13.00.2 MANNEN - LW11 / MEN LW11 1E RUN 2E RUN TOTAAL 10. Arnold Polderman/ 1. Roland Ruepp (Ita) 35.07.5 1. Gabriele Huemer (Oos)/ G Machiel Ittmann (Ned) 15.23.4 2. Alain Marguerettaz (Fra) 35.16.3 G Maximilian Huemer (Oos) 53.29 57.45 1.50.74 3. Rudolf Weber (Zwi) 35.23.6 2. Pascale Casanova (Fra)/ MANNEN - B3 / MEN B3 G Mikael Genin (Fra) 55.01 57.92 1.52.93 1. Brian McKeever/ MANNEN - LW12 / MEN LW12 3. Sabina Rogie (Cze)/ G Robi n M cKeever (Can) 12.07.3 1. Wieslaw Fiedor (Pol) 35.42.4 G Michal Karasek (Cze) 58.59 1.02.71 2.01.30 2. Irek Mannanov/ 2. Robert Balk (VSt) 35.52.4 G Salavat Gumerov (Rus) 13.03.1 3. Mykola Ovcharenko (Oek) 35.57.9 3. Vitaliy Lukyanenko/ G Volodymyr Ivanov (Oek) 13.12.7 MANNEN - B1 / MEN B1 1. Valeri Kouptchinski/ G Viatcheslav Doubov (Rus) 23.06.1 MANNEN - VISUEEL GEHANDICAPT/ 16. Arnold Polderman/ 2. Oleh Munts/ MEN VISUALLY IMPAIRED G Machiel Ittman (Ned) 24.56.4 G Volodymyr Storozhok (Oek) 23.47.2 1. Valeri Kouptchinski (Rus)/ 3. Wilhelm Brem/ G Viatcheslav Doubov (Rus) 54.08.2 MANNEN - STAAND / MEN, STANDING G Ol af Gruhn (Dui ) 24.09.9 2. Brian McKeever (Can)/ 1. Josef Giesen (Dui) 18.13.4 G Robi n M ckeever (Can) 55.41.4 2. Valeri Darovskikh (Rus) 19.01.0 MANNEN - B2 / MEN B2 3. Frank Höfle (Dui)/ 3. Jozef Mesik (Slw) 19.22.2 1. Frank Hoefle/ G Ulrich Zipfel (Dui) 55.50.1 Thomas Oelsner (Dui) won goud, maar moest de medaille G Ulrich Zipfel (Dui) 22.45.9 inleveren nadat hij werd betrapt op dopinggebruik. 2. Emil Oestberg/ MANNEN - ZITSKI / MEN SIT-SKI G Peter Rune (Zwe) 22.56.9 1. Sergej Shilov (Rus) 42.03.2 MANNEN - ZITSKI / MEN, SIT-SKI 3. Nikolai Ilioutchenko/ 2. Michail Terentiev (Rus) 42.59.9 1. Rudolf Weber (Zwi) 25.54.2 G Andrey Gladyshev (Rus) 23.24.0 3. Oliver Anthofer (Oos) 43.51.8 2. Oliver Anthofer (Oos) 26.08.2 8. Arnold Polderman/ 3. Roland Ruepp (Ita) 26.46.4 G Machiel Ittmann (Ned) 27.05.4 VROUWEN - ZITSKI / WOMEN SIT-SKI 1. Ragnhild Myklebust (Noo) 33:43.8 VROUWEN - ZITSKI / WOMEN, SIT-SKI MANNEN - B3 / MEN B3 2. Svetlana Trifonova (Oek) 34:41.5 1. Ragnhild Myklebust (Noo) 28.26.8 1. Brian McKeever/ 3. Olena Jurkovska (Oek) 35:25.6 2. Olena Yurkovska (Oek) 30.41.8 G Robi n M cKeever (Can) 22.39.1 3. Svitlana Tryfonova (Oek) 30.43.0 2. Irek Mannanov/ VROUWEN - STAAND / WOMEN STANDING G Salavat Gumerov (Rus) 23.16.3 1. Tanja Kari (Fin) 43.59.9 VROUWEN - VISUEEL GEHANDICAPT / 3. Alexander Schwarz/ 2. Marjorie van de Bunt 47.53.9 WOMEN, VISUALLY IMPAIRED G Ralf Rombach (Dui) 24.33.3 3. Siw Vestengen (Noo) 48.42.4 1. Verena Bentele/ G Ralph Schmidt (Dui) 22.39.3 VROUWEN - B1,2 / WOMEN B1,2 VROUWEN - VISUEEL GEHANDICAPT/ 2. Tone Gravvold/ 1. Verena Bentelle/ WOMEN VISUALLY IMPAIRED G Kristian Soerensen (Noo) 24.48.6 G Ralph Schmidt (Dui) 29.14.7 1. Verena Bentele (Dui)/ 3. Emilie Tabouret/ 2. Emilie Tabouret/ G Ralph Schmidt (Dui) 48.32.2 G Li onel Bayon (Fra) 24.57.1 G Li onel Bayon (Fra) 31.38.9 2. Tatiana Ilioutchenko (Rus)/ 3. Fabienne Kaci/ G Andrey Gladyshev (Rus) 49.35.0 VROUWEN - STAAND / WOMEN, STANDING G Gerard Bl anc (Fra) 31.52.8 3. Jaana Argillander (Fin)/ 1. Marjorie van de Bunt (Ned) 22.01.4 G Arto Kaukonen (Fin) 51.02.6 2. Anne Floriet (Fra) 23.31.4 VROUWEN - B3 / WOMEN B3 3. Bogumila Kaploniak (Pol) 27.49.7 1. Jaana Argillander/ Estafette / Relay race G Arto Kaukonen (Fin) 30.53.4 IJsslee-hockey / Icesledge hockey 2. Yadviha Skorabahataya/ MANNEN / MEN G Vasili Haurukovich (WRu) 30.54.8 1. Rusland 45.49.1 EI NDSTAND POULE- WEDSTRI JDEN / FI NAL SCORES 3. Tatiana Ilioutchenko/ 2. Verenigde Staten 45.50.7 GROUPS G Roman I vanov (Rus) 30.59.3 3. Noorwegen 46.49.7 Gesp. Gew . Gel . Ver l . Pnt . V- T VROUWEN - STAAND / WOMEN, STANDING 1. Verenigde Staten 5 5 0 0 10 22-3 1. Tanja Kari (Fin) 27.16.8 VROUWEN / WOMEN 2. Noorwegen 5 3 0 2 6 18-8 2. Marjorie van de Bunt (Ned) 29.22.8 1. Noorwegen 32.03.9 3. Zweden 5 2 1 2 5 12-18 3. Siw Vestengen (Noo) 30.37.8 2. Rusland 33.07.7 4. Canada 5 1 2 2 4 8-12 3. Finland 35.28.4 5. Estland 5 1 1 3 3 8-20 VROUWEN - ZITSKI / WOMEN, SIT-SKI 6. Japan 5 1 0 4 2 5-12 1. Ragnhild Myklebust (Noo) 20.19.0 Biatlon / Biathlon 2. Svitlana Tryfonova (Oek) 20.44.7 FI NALE RONDE / FI NAL GAM ES: 3. Olena Yurkovska (Oek) 21.18.3 MANNEN - VISUEEL GEHANDICAPT / Om de 5de en 6de plaats: Estland-Japan 2-6 MEN, VISUALLY IMPAIRED Om de 3de en 4de plaats: Zweden-Canada 2-1 Langlaufen, lange afstand: 20 km (m) 15 km (v) 1. Wilhelm Brem/ Om de 1ste en 2de plaats: Verenigde Staten-Noorwegen 4-3 Cross-country longe-distance: 20 km (m), 15 km (v) G Ol af Gruhn (Dui ) 19.22.9 (beslist door shoot-out) 2. Marian Balaz/ EI NDSTAND MANNEN - STAAND / MEN STANDING G Michal Jurco (Slw) 19.45.5 1. Verenigde Staten 4. Canada 1. Nils-Erik Ulset (Noo) 56.45.6 3. Frank Hoefle/ 2. Noorwegen 5. Japan 2. Steve Cook (VSt) 59.11.2 G Ulrich Zipfel (Dui) 20.50.5 3. Zweden 6. Estland 3. Josef Giesen (Dui) 59.59.0 De publi cat i e van “ Nederland op de Paralympi cs 2002” werd mede mogelijk gemaakt door onderstaande bedrijven en instellingen

NUMICO RESEARCH

80