Fund Af Småsommerfugle Fra Danmark I 1984 (Lepidoptera)

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Fund Af Småsommerfugle Fra Danmark I 1984 (Lepidoptera) Fund af småsommerfugle fra Danmark i 1984 (Lepidoptera) OTTO BUHL, OLE KARSHOL T, KNUD LARSEN, EIVIND PALM & KARSTEN SCHNACK Buh!, O., Karshol t, 0., Larsen, K., Palm, E., and Schnack, K.: Records of Microlepi­ doptera from Denmark in 1984 (Lepidoptera). Ent. Meddr 54:97-112. Copenhagen, Denmark, 1987. ISSN 0013-8851. The artide reports new records, plus finds of rare or biologically or faunistically interesting Danish Microlepidoptera collected in 1984 as well as similar finds of speci­ mens collected in previous years but not definitively identified until this year. The classification and nomenelature follow the newly published Catalogue ofthe Lepidop­ tera of Denmark (Schnack ed., 1985), in which the division of Denmark into Il di­ stricts is used. As the present paper was in preparation during the proofreading phase of the Catalogue, it was possible to incorporate into the Catalogue the nine species here published as new to the Danish fauna: Stigmel/a rhamnella (Herrich-Schiiffer, 1860) (Nepticulidae); Depressaria albipunctella (Denis & Schiffermiiller. 1775) (Oecophoridae); Agonopterix ulicitella (Stainton, 1849) (Oecophoridae); Elachista kilmunella Stainton, 1849 (Elachistidae); Coleophora zelleriella Heinemann, !854 (Coleophoridae); Scythris crypta Hannemann, !961 (Scythrididae) - four specimens found 5. and 15.vii.l984, which indicates that the Danish population is flying a month later than the Swedish one; Scrobipalpa coste/la (Humphreys & Westwood, 1845) (Gelechiidae); Agriphila aeneociliella (Eversmann, !844) (Pyralidae); and Diaserniapsis ramhuriafis (Duponchel, 1834) (Pyralidae). An introduced species, Tinea translucens Meyrick, 1917 (Tineidae) is recorded. Phyllonorycter anderidae (W. Fletch.), in Denmark previously only known from a single find, is reported from a second and third Danish locality. The larvae were found in Jul y as a second brood. Several specimens of Baiia lambdella (Donov.) are reported from four Joealities in Jutland. The species was previously known in Denmark only from two specimens. Numerous specimens o f the apparently undeseribed larva o f Elachista pollinariella Zell. were found in May on an unidentified very thin grass. The larvae were white with black heads; they mined from the tip ofthe blade downwards, making the outer­ most part ofthe blade entirely transparent. Some observations on the biology of Lobesia bicinctana (Dup.) are reported. The species flies in the end ofMay and the beginning of June; larvae were found in the first part of July. Sametimes a few ofthe larvae can produce a partial second generation in August. The larvae live in the top shoots of Sedum telephium, and there are usually many larvae of all ages in the same plant. The affected shoots are easily discovered owing to the white web and many excrements produced by the larvae. Whereas the young larva is light yellow-green with a black head, the full-grown larva is dark yel­ low-brown with a blue tinge from the internat organs. The head is dark yellow-brown too; the prothoracic plate and the legs are e ven darker. The entire larva is hairy at all stages. The article also deals with man y other species o f interest. Any o f the authors may be consulted for further information. Correspondence to: Småsommerfuglelisten, Zoologisk Museum, Universitetsparken 15, DK-2100 Kobenhavn Ø, Denmark. 97 Denne oversigt over fund af nye, sjældne og 1845) (Gelechiidae), Agriphila aeneociliella biologisk eller faunistisk set interessante (Eversmann, 1844) (Pyralidae), Diaserniop­ småsommerfugle er udarbejdet efter de sam­ sis ramhuriafis (Duponchel, 1834) (Pyrali­ me retningslinjer som de fem foregående li­ dae). Desuden omtales en ny indslæbt art, ster publiceret i Entomologiske Meddelelser Tinea translucens Meyrick, 1917 (Tinei­ siden 1981. dae). Fund medtages i listen i den udstrækning, Alle disse arter nåede under korrekturfa­ de rummer nye oplysninger om arternes bio­ sen at komme med i Katalog over de danske logi eller udbredelse. Fund af præimaginale Sommerfugle. Langt de fleste af meldingerne stadier medtages normalt ikke, hvis der ikke om nye distriktsfund i denne liste er ligele­ foreligger klækket materiale. Den systemati­ des kommet med i kataloget i sidste øjeblik. ske opdeling, rækkefølgen og nomenklaturen Vil man føre kataloget ajour, giver denne følger Katalog over de danske Sommerfugle liste anledning til følgende rettelser: Der (Schnack red., 1985). Opdelingen af Dan­ skal tilføjes prikker følgende steder: Elachi­ mark i distrikter er ligeledes den samme som sta littoricola, F; Coleophora solitariella, B; heri. Navne på planter følger Dansk Feltflo­ Aethes francillana, NWJ; Crocidosema ple­ ra (Hansen, 1981 ). Lokalitetsangivelserne er bejana, LFM; Cydia medicaginis, LFM; bragt i overensstemmelse med Geodætisk In­ Dichrorampha aeratana, B; Geina didac­ stituts »nye« topografiske atlas, Danmark tyla, NEJ; Vitula edmandsii, EJ. Ikke ud­ l: 100.000, 1982. Vi anbefaler stadig, at fyldte cirkler skal fyldes ud følgende steder: man skriver etiketter under hensyntagen til Aerolepia autumnitella, F; Cosmopterix navngivningen på netop dette kort. zieglerella, F. Ved Mierostega pandalis skal Forkortelsen ZMUC henviser til Zoolo­ prikken for LFM ikke være udfyldt. Ved gisk Museum, København, mens NHMÅ Stigmella continuella skal prikken ved NWJ står for Naturhistorisk Museum, Århus. I en flyttes til NEJ, og ved Lampronia luzella del tilfælde, hvor fældefangne dyr er indsam­ skal prikkerne flyttes således, at der ved F let af tre personer i fællesskab, er der an­ skal være en åben cirkel, mens der ved vendt følgende forkortelser: FAP =P. Falck, LFM, SZ og NWZ skal være udfyldte cirk­ JEG= G. Jeppesen, LRK =K. Larsen. ler. Vi kan i øvrigt gøre opmærksom på, at Listen er fortsat et kollektivt produkt, der er opstået en sammentællingsfejl ved an­ men i de tilfælde hvor enkeltpersoner har le­ givelsen af det totale artsantal i kataloget, veret grundige kommentarer til en art, anfø­ idet dette ikke som angivet er 2319, men i res den ansvarliges navn i parentes efter stedet er 2367. kommentaren på samme måde, som finder­ Næste årsliste vil blive udarbejdet efter ne angives i parentes efter de enkelte fund. samme retningslinjer. Det er nødvendigt for Ligeledes angives i særlige tilfælde navnet på os at fa oplysningerne hertil skriftligt på de den determinator, der står inde for bestem­ dertil udarbejdede meldeskemaer, som sen­ melsen af vanskelige arter. des til alle, der tidligere har indberettet fund. Listen rummer følgende 9 nye arter for Skemaerne kan naturligvis også rekvireres den danske fauna: Stigmella rhamnella hos listens forfattere, som også står til rådig• (Herrich-Schaffer, 1860) (Nepticulidae), hed, hvis man er i tvivl om, hvad man skal Depressaria albipunctella (Denis & Schif­ melde - eller om bestemmelsers holdbarhed. fermiiller, 1775) (Oecophoridae), Agonopte­ Alle, der afleverer meldeskemaer, far til­ rix ulicitella (Stainton, 1849) (Oecophori­ sendt et særtryk af fundliste n. dae), Elachista kilmunella Stainton, 1849 (Elachistidae), Coleophora zelleriella Heine­ mann, 1854 (Coleophoridae), Scythris cryp­ MICROPTERIGIDAE ta Hannemann, 1961 (Scythrididae), Scrobi­ palpa coste/la (Humphreys & Westwood, Micropterix mansuetella Zell. NEJ: S vink- 98 løv, 7 stk. 16.vi.l984 (P. Falck). Ny for Rhamnus cathartica (sydpå også andre distriktet. Rhamnus-arter). Minen (fig. l) er i begyndel­ sen en meget snoet gangmine, men udvider Micropterix aureatella (Scop.). NWZ: Ulke­ sig senere, så den kommer til at ligne en fla­ strup, l stk. 27.v.l984 (E. Palm). Ny for demine, hvilket den ikke gør hos catharti­ distriktet. cella. Dennes larve afsætter grønlige ekskre­ menter, mens de hos rhamnella er mørke­ Micropterix ostheJderi Heath. EJ: Gjern brune eller sorte, og i den brede del af minen Bakker, 9 stk. 18. og 19.v.l984 (H. Hend­ forbliver i en smal midterlinie (Borkowski, riksen, U. Seneca). 3. danske lokalitet - alle i 1969). Borkowski (1975) skriver, at det er en EJ. varmeelskende art. Det vides endnu ikke, om rhamnella har en eller to generationer i Danmark. NEPTICULIDAE S. rhamnella er udbredt i Mellemeuropa, Stigmel/a confosel/a (Wals. & Wood). LFM: nordpå til Østersøen (Borkowski, 1975). Vindeholme Strand, flere la. 15. viii.l984 Den er også angivet fra flere områder i Syd­ (Betula pendula) (0. Karsholt, K. Schnack). europa, men da den tilhører en gruppe nært• Tidligere kendt fra flere steder i NEJ. stående arter, der endnu ikke er revideret, er det vanskeligt at vurdere, om angivelserne Stigmel/a alnetella (Stt. ). B: Snoge bæk, la. i handler om denne art. Den er ikke fundet i antal 19.x.l983, Alnus glutinosa (0. Kars­ Skandinavien, Storbritannien, Holland og bolt). Belgien. (0. Karsholt, K. Schnack). Stigmel/a microtheriella (Stt.). NWJ: Strandbjerggård, la. i antal 8.x.l983, Cory­ lus avellana (P. Falck, G. Jeppesen, K. Lar­ sen). Ny for Jylland. Stigmel/a rhamnella (HS.). LFM: Jydelejet, flere la. 24.ix.l983, Rhamnus cathartica (0. Karsholt, K. Schnack). Ny for Danmark. Arten (fig. 9) kendes fra S. catharticella (Stt.), der ligeledes lever på Rhamnus, på at den mangler den lyse tornalplet på forvin­ gen. Sammenlignet med de øvrige ensfarvede Stigmella-arter har rhamnella mere grov­ skællede forvinger, hvor de enkelte skæl er lyse mod basen og mørke udadtil. Dette giver den lighed med Trifurcula griseel/a Wolff og T. cryptella (Stt.). Hannerne af dis­ se kendes dog på, at de har en gullig skæl• dusk på spidsen af bagvingens underside, og griseel/a har yderligere en gul plet nær roden på forvingeundersiden. Hangenitalierne
Recommended publications
  • Beiträge Zur Insekteufauna Der DDR: Lepidoptera — Crambidae
    j Beitr. Ent. • Bd. 23 • 1973 • H. 1 -4 • S. 4 -5 5 - Berlin Institut für Pflaiizenscliutzforschung (BZA) der Akademie der Landwirtschaftswissenschaften der D D R zu Berlin Zweigstelle Eberswalde Abteilung Taxonomie der Insekten (ehem. DEI) Ebersw alde Gü n t h e r Pe te r se n , Gerrit F r ie se & Gü n th er R in n h o eer Beiträge zur Insekteufauna der DDR: Lepidoptera — Crambidae Mit 42 Figuren und 51 Farbabbildungen1 Inhalt E in le itu n g ......................................................................................................................... 5 Artenbestand ................................................................................................................... 5 Zoogeograpbische A n alyse ......................................................................... ............ 7 Ökologie ............................................................................................................................. s8 Bestimnumgstabelle ................................................................................................. 11 Systeuiatiseh-fannistiscbes Verzeichnis der Gattungen und Arten 2 0 Verzeichnis (Checklist) der Crambxden der D D R .................................. 50 L it e r a t u r .......................................................................................................................... 53 In d ex ................................................................................................................................... 5 4 Einleitung Im Gegensatz zu den meisten anderen
    [Show full text]
  • Nota Lepidopterologica
    ©Societas Europaea Lepidopterologica; download unter http://www.biodiversitylibrary.org/ und www.zobodat.at Notalepid. 1 (4): 146-172; 31 .X.1978 ISSN 0342-7536 Bibliography of Palaearctic Lepidoptera for 1977 Compiled by PAMELA GILBERT, with the Cooperation of the members of the SEL Committee on Currant Literature. With the founding of the Society in 1976 the decision was made to publish in the Journal of the Society, Current Literature references on Palaearctic Lepidoptera. Initially it was hoped that one Lepidopterist from each country would be Willing to record the literature published in the Journals of his own country. It has not been easy, nor indeed possible to find volunteers for a complete coverage for 1977. However, recording did not commence until late 1977, and the response from those who have helped has been excellent. The list of recorders is growing, and hopefully we shall soon have a complete coverage. It must be emphasised that the final list of papers published de- pends entirely on recorders Willing to give a little of their time to searching Journals. A list of recorders is given here, and help is solicited for any coun- try absent from the list. Unfortunately some recorders listed below have not sent in their 1977 report. If your paper has not been listed, may I ask you to send the füll reference to the recorder of the country where you have published the paper. Recorders: Algeria, Tunisia, Libya, Dr. H.-E. Back, Museum Alexander Koenig, Morocco Adenauerallee 160, D-5300 Bonn Aus tri a Dr. F. Kasy, Naturhistorisches Museum, Burg- ring 7, A-1014 Wien, Austria Belgium Mr.
    [Show full text]
  • Lepidoptera: Pyralidae, Crambidae) Ростовской Области
    Эверсманния. Энтомологические исследования Eversmannia в России и соседних регионах. Вып. 17-18. 15. VI. 2009: 57–70 No. 17-18. 2009 А.Н. Полтавский 1, К.С. Артохин 2, Ю.А. Силкин 3 1г. Ростов-на-Дону, Ботанический сад Южного Федерального университета 2г. Ростов-на-Дону, ООО «Агролига России» 3г. Ростов-на-Дону, Ростовское отделение РЭО К фауне огнёвок (Lepidoptera: Pyralidae, Crambidae) Ростовской области A.N. Poltavsky, K.S. Artokhin, Y.A. Silkin. To the fauna of Pyralid and Crambid moths (Lepidoptera: Pyralidae, Crambidae) of Rostov-on-Don Province. SUMMARY. Since 1978, during day- and night-time moth monitoring in Rostov-on-Don Province, 5397 ex. of 137 species Pyralidae and Crambidae were collected in 36 localities. Preliminary studies of S.N. Alpheraky [Алфера- ки, 1876] represented 63 species. The total list now includes 157 species of both families. Two species of Pyralidae (Phycitinae), Pempelia amoenella (Zeller, 1848) and Metallosticha argyrogrammos (Zeller, 1847), re reported from Russia for the first time. The most common and mass species are: Nomophila noctuella ([Den. & Schiff.]), Etiella zinckenella (Tr.), Aporodes floralis (Hb.), Euchromius ocellea (Hw.), Actenia brunnealis (Tr.), Homoeosoma nimbella (Dup.), Mecyna flavalis ([Den. & Schiff.]), Synaphe moldavica (Esp.), Pediasia luteella ([Den. & Schiff.]), Lamoria anella ([Den. & Schiff.]), Endotricha flammealis ([Den. & Schiff.]), Parapoynx stratiotata (L.), Hypsopygia costalis (F.), Calamotropha paludella (Hb.), Thisanotia chrysonuchella (Scop.), Agriphila tristella ([Den. & Schiff.]). Введение Для Ростовской области известен единственный список огнёвок, включающий 63 вида [Ал- фераки, 1876], причем часть указаний нуждается в уточнении. Особую актуальность изучение региональной фауны огнёвок имеет в связи с тем, что эта группа представляет весомую часть биоразнообразия, включает значительное число угрожаемых видов и индикаторов малонару- шенных природных комплексов [Большаков, 1999].
    [Show full text]
  • Description of Coleophora Oreiosella Baldizzone, Sp. N. And
    SHILAP Revista de Lepidopterología ISSN: 0300-5267 ISSN: 2340-4078 [email protected] Sociedad Hispano-Luso-Americana de Lepidopterología España Baldizzone, G. Description of Coleophora oreiosella Baldizzone, sp. n. and new records on the distribution of some European Coleophoridae (Lepidoptera: Coleophoridae) SHILAP Revista de Lepidopterología, vol. 47, no. 186, 2019, May-August, pp. 269-277 Sociedad Hispano-Luso-Americana de Lepidopterología España Available in: https://www.redalyc.org/articulo.oa?id=45561111015 How to cite Complete issue Scientific Information System Redalyc More information about this article Network of Scientific Journals from Latin America and the Caribbean, Spain and Journal's webpage in redalyc.org Portugal Project academic non-profit, developed under the open access initiative SHILAP Revta. lepid., 47 (186) junio 2019: 269-277 eISSN: 2340-4078 ISSN: 0300-5267 Description of Coleophora oreiosella Baldizzone, sp. n. and new records on the distribution of some European Coleophoridae (Lepidoptera: Coleophoridae) G. Baldizzone* Abstract A new species of the genus Coleophora Hübner, 1822, C. oreiosella Baldizzone, sp. n., known to be found only in the Sierra Nevada, Spain, is described. New data on the distribution of some European species are provided. The male of C. depunctella Toll, 1961, is shown for the first time. KEY WORDS: Lepidoptera, Coleophoridae, Coleophora, new species, new records, Europa. Descripción de Coleophora oreiosella Baldizzone, sp. n. y nuevos registros sobre la distribución de algunos Coleophoridae europeos (Lepidoptera: Coleophoridae) Resumen Se describe una nueva especie del género Coleophora Hübner, 1822, C. oreiosella Baldizzone sp. n., sólo conocida de Sierra Nevada, España. Se proporcionan nuevos datos sobre la distribución de algunas especies europeas.
    [Show full text]
  • Lajiluettelo 2019
    Lajiluettelo 2019 Artlistan 2019 Checklist 2019 Helsinki 2020 Viittausohje, kun viitataan koko julkaisuun: Suomen Lajitietokeskus 2020: Lajiluettelo 2019. – Suomen Lajitietokeskus, Luonnontieteellinen keskusmuseo, Helsingin yliopisto, Helsinki. Viittausohje, kun viitataan osaan julkaisusta, esim.: Paukkunen, J., Koponen, M., Vikberg, V., Fernandez-Triana, J., Jussila, R., Mutanen, M., Paappanen, J., Várkonyi, G. 2020: Hymenoptera, pistiäiset. – Julkaisussa: Suomen Lajitietokeskus 2020: Lajiluettelo 2019. Suomen Lajitietokeskus, Luonnontieteellinen keskusmuseo, Helsingin yliopisto, Helsinki. Citerande av publikationen: Finlands Artdatacenter 2020: Artlistan 2019. – Finlands Artdatacenter, Naturhistoriska centralmuseet, Helsingfors universitet, Helsingfors Citerande av en enskild taxon: Paukkunen, J., Koponen, M., Vikberg, V., Fernandez-Triana, J., Jussila, R., Mutanen, M., Paappanen, J., Várkonyi, G. 2020. Hymenoptera, steklar. – I: Finlands Artdatacenter 2020: Artlistan 2019. – Finlands Artdatacenter, Naturhistoriska centralmuseet, Helsingfors universitet, Helsingfors Citation of the publication: FinBIF 2020: The FinBIF checklist of Finnish species 2019. – Finnish Biodiversity Information Facility, Finnish Museum of Natural History, University of Helsinki, Helsinki Citation of a separate taxon: Paukkunen, J., Koponen, M., Vikberg, V., Fernandez-Triana, J., Jussila, R., Mutanen, M., Paappanen, J., Várkonyi, G. 2020: Hymenoptera, sawflied, wasps, ants and bee. – In: FinBIF 2020: The FinBIF checklist of Finnish species 2019. – Finnish Biodiversity
    [Show full text]
  • Nachtvlinderonderzoek in De Wassenaarse Duinen
    Nachtvlinderonderzoek in de Wassenaarse duinen Wouter Moerland Neeltje van Zuytbrouckhof 50 2311 WD Leiden [email protected] In de duinen bij Wassenaar worden sinds 2004 nachtvlinders gevangen. De eerste vlinderinventarisaties vonden plaats als onderdeel van de veldcursus ‘dierecologie’ aan de Leidse universiteit. Tegenwoordig zijn er particuliere initiatieven, zoals excursies van de NJN of de Leidse biologenclub. Kleinschalig vlinder- onderzoek toonde al de aanzienlijke vlinderdiversiteit in de Hollandse duinen: resultaten tot 2006 wor- den gepresenteerd door Van Alphen (2006). Sindsdien is het onderzoek voortgezet, met enkele grote inventarisaties. In juli 2007 en 2008 is in verband met de toen nieuwe website www.microlepidoptera.nl de omgeving van veldstation De Klip grondig bemonsterd. Ook buiten dit ‘vlinderhoogseizoen’ is volop gevlinderd, van maart tot in de december. Op basis van deze aanvullende vangsten presenteert dit artikel een herziene en geactualiseerde soortenlijst van nachtvlinders. Het geeft een overzicht van de resultaten van zeven jaar nachtvlinderen in de Wassenaarse duinen. Onderzoek naar nachtvlinders Vlinders (Lepidoptera) vormen in Nederland een diverse groep insecten: ongeveer 2200 soorten zijn er gevestigd (Noordijk et al. 2010). Een niet-wetenschappelijk maar pragmatisch onderscheid wordt gemaakt tussen de ‘grote’ en ‘kleine’ vlinders. Een derde van die 2200 soorten wordt gerekend tot die grote vlinders, de macrolepidoptera (macro’s), inclusief dagvlinders. Het overige deel, de kleine vlinders, wordt microlepidoptera (micro’s) genoemd. Alle vlinders die niet tot de dagvlinders worden gerekend, bestempelt men als nachtvlinders. Figuur 1. Directe omgeving De Klip in de schemering – op de bunker een nachtvlinderlaken. Foto WM 16 Holland’s Duinen nr 57, april 2011 Nachtvlinderonderzoek in de Wassenaarse duinen Veel van de nachtvlinders vliegen ’s nachts of in de schemering.
    [Show full text]
  • Erik Van Nieukerken & Sjaak Koster
    DE VALKRUIDMINEERVLINDER DIGITIVALVA ARNICELLA IN NEDERLAND: HERONTDEKKING EN BEHOUD (LEPIDOPTERA: PLUTELLIDAE: ACROLEPIINAE) Erik van Nieukerken & Sjaak Koster De valkruidmineervlinder Digitivalva arnicella leek al sinds het begin van de eeuw uit Nederland verdwenen. Niemand had echter speciaal op deze soort gelet, en toen de auteurs in Drenthe de laatste grote groeiplaatsen van valkruid bezochten, bleek dat het vlindertje er waarschijnlijk nooit is weggeweest. In totaal werden acht populaties van de vlinder vastgesteld, waarvan er in de laatste zes jaar twee verdwenen zijn. Vroeger moet de vlinder overal waar valkruid groeide gevlogen hebben. Dat kon op een bijzondere wijze worden vastgesteld: niet in insectencollecties, maar door rupsen- mijnen in historisch herbariummateriaal van Arnica te onderzoeken. Met de voed- selplant is D. arnicella enorm achteruitgegaan en momenteel zeer ernstig bedreigd in zijn voortbestaan in ons land. Bij het beheer van de groeiplaatsen van valkruid zal daarom speciaal gelet moeten worden op deze soort. Het wegmaaien van de hele vegetatie in augustus, zoals dat nu op sommige vindplaatsen gebeurt, is in elk geval funest voor de rupsen, die dan in de bladeren zitten. Valkruid of wolverlei (Arnica montana L.) (plaat In 1991 kon de eerste auteur tot zijn verrassing op 3: 3) is een in Nederland sterk in aantal groei- twee Drentse groeiplaatsen rupsen van D. arnicel- plaatsen achteruitgaande plant (Bokeloh & van la vinden. Van 1992 tot 1994 werden door beide Zanten 1992), die vanwege zijn opvallende uiter- auteurs nog meer groeiplaatsen bezocht om het lijk en belang als homeopathisch geneesmiddel huidige verspreidingsbeeld vast te leggen, en kon sinds 1973 beschermd is op grond van de de rups op acht plaatsen in Drenthe vastgesteld Natuurbeschermingswet.
    [Show full text]
  • PDF Auf Websitebuilder.Easyname.Com
    Faun.-Ökol.Mitt. 8, 201-218 Kiel, 2002 Ergänzungen zur Schmetterlingsfauna (Lepidoptera) von Schleswig- Holstein und Hamburg von HARTMUT ROWECK , Kiel und NIKOLAY SAVENKOV , Riga Zusammenfassung Vorliegende Arbeit beschränkt sich auf eine Zusammenstellung solcher Arten aus der Gruppe der sog. Kleinschmetterlinge, die im „Verzeichnis der Schmetterlinge Deutschlands“ von GAEDIKE & HEINICKE (Hrsg.) 1999 nicht für Schleswig-Holstein erwähnt werden, obwohl sie in den Aufsammlungen von EVERS , MEDER , RILL und TIEDEMANN vorhanden sind, ergänzt durch einige Neufunde der genannten Arten. Nach unserer Kenntnis wurde die von MEDER gesammelte, aber nicht erkannte, Nepticulide Ectoedemia albibimaculella (LARSEN , 1927) bisher in Deutschland nicht nachgewiesen. Einige faunistisch interessante Arten werden farbig abgebildet. Summary This paper presents a list of “microlepidoptera” new for Schleswig-Holstein (northern Germany) and in one case ( Ectoedemia albibimaculella (Larsen, 1927)) new for Germany, referring to a compilation by GAEDIKE & HEINICKE (Eds.) 1999. The species mentioned were not caught in the field but detected in museum-material of earlier collectors in Schleswig-Holstein and Hamburg. For some species of faunistic interest colour illustrations are given. Einleitung Über das Vorkommen der sog. Großschmetterlinge im nördlichsten Bundesland sind wir, trotz einer überschaubaren Zahl heute aktiver Entomologen, noch vergleichsweise gut unterrichtet. Die derzeitigen Datenauswertungen und Kartierungen im Zusammenhang mit der Erstellung eines Verbeitungsatlanten der Tagfalter des Gebietes sowie die vorliegende Rote Liste (KOLLIGS , 1998) belegen dies; gerade letztere zeigt aber auch, dass wir bezüglich der aktuellen Verbreitung vieler Arten leider nur unklare Vorstellungen haben und jedenfalls weit entfernt sind von einer räumlich hoch aufgelösten status quo-Aufnahme, die z.B. als Interpretationsgrundlage für künftige Populationsschwankungen dienen könnte, wie dies z.B.
    [Show full text]
  • Heathlands a Lost World?
    Heathlands A Lost World? Mattias Lindholm Institutionen för biologi och miljövetenskap Naturvetenskapliga fakulteten Akademisk avhandling för filosofie doktorsexamen i naturvetenskap med inriktning biologi, som med tillstånd från Naturvetenskapliga fakulteten kommer att offentligt försvaras fredag den 24 maj 2019, kl. 10.00 i Hörsalen, Botanhuset, Institutionen för biologi och miljövetenskap, Carl Skottsbergs gata 22B, Göteborg. Fakultetsopponent är Docent Erik Öckinger, Institutionen för ekologi, Sveriges lantbruksuniversitet, Uppsala. Heathlands – A Lost World? Mattias Lindholm Department of Biological and Environmental Sciences University of Gothenburg Box 461 SE405 30 Göteborg Sweden E-mail: [email protected] © Mattias Lindholm 2019 Cover: Heathland. Illustration by Per Axell ISBN 978-91-7833-446-9 (Printed) ISBN 978-91-7833-447-6 (PDF) http://hdl.handle.net/2077/59796 Printed by BrandFactory Group AB 2019 Till Valle och Arvid Figure 1. Arnica montana. Illustration by Kerstin Hagstrand-Velicu. Lindholm M. (2019) Heathlands – A Lost World? Mattias Lindholm, Department of Biological and Environmental Sciences, University of Gothenburg, Box 461, SE405 30 Göteborg, Sweden E-mail: [email protected] Keywords Heathland, Calluna, Conservation, Coleoptera, Carabidae, Lycosidae, Management, Restoration, Conservation strategy Abstract Heathland is a familiar landscape type in southwest Sweden. It is open with few trees, and the vegetation is dominated by dwarf-shrubs growing on nutrient-poor soils. Dry heaths with Heather Calluna vulgaris and wet heaths with Bell Heather Erica tetralix are common vegetation communities in the heathland, and they often form mosaics. The heathland landscape is highly threatened, with large substantial areal losses of 95% in Sweden since the 1800s. Heathland supports around 200 red-listed species, including plants, insects, birds and reptiles.
    [Show full text]
  • Beitrag Zur Kenntnis Der Mikrolepidopterenfauna Der Balkanhalbinsel
    ©www.senckenberg.de/; download www.contributions-to-entomology.org/ Beitr. Bnt,, Berlin 25 (1975) 2, S. 221-226 Institut für Pflanzenschutzforschung (BZA) der Akademie der Landwirtschaftswissenschaften der DDE Bereich Bberswalde Abteilung Taxonomie der Insekten (ehern. DEI) Eberswalde R e i n h a r d G-a e d i k e Beitrag zur Kenntnis der Mikrolepidopterenfauna der Balkanhalbinsel (Epermeniidae, Acrolepiidae, Douglasiidae) Seit dem Erscheinen der ersten zusammenfassenden Darstellungen über die Epermenii­ dae "und Acrolepiidae des Gebietes (G a e d ik e , 1966a; 1969) konnte zahlreiches weiteres Faltermaterial dieser beiden Familien untersucht werden, das zum Teil neue Erkenntnisse zur Verbreitung der Arten im behandelten Gebiet brachte. Auch die Durchsicht von Literatur ergab eine Reihe von neuen Angaben. In diesem Beitrag wird neben den Er­ gänzungen zu den beiden oben genannten Zusammenstellungen ein Überblick über die auf der Balkanhalbinsel bisher nachgewiesenen Douglasiidae gegeben, die kürzlich revi­ diert wurden (G a e d ik e , 1974). Neu aufgenommen wurden Angaben für Rumänien. Allen Kollegen, die mir Material zusandten sowie Fundmitteilungen gemacht haben, sei vielmals gedankt. Epermeniidae Cataplectica devotella (H e y d e n , 1863) (Stett. ent. Ztg., p. 107) Stdgr .-REBBL-X at. Nr. 3545. — Spuler p. 433. — Gaedike 1966b, p. 655—656, Big. 37—39, 42a—42b (Genit.). Biologie: Raupen in den Samendolden von Heradeum spondylium und Angelica spec. V erbreitung: Mitteleuropa (BRD, Österreich, Schweiz), vom Balkan aus Jugoslawien (Slowenien) nachgewiesen. Jugoslawien: Carniola, Crna Prst (K atjtz ); Erstfund für die Balkanhalbinsel! Epermenia pontifieella H ü b n e r , 1796 Gaedike 1966a, p. 463. Jugoslawien: Lasko [Tuffer](S t a r k e ); Erstfund für Slowenien! Fium e (Aig n e r -Ab a e i , 1896); Lesina(N o v a k ) ; D renovo (K l im e s c h ); Stari Dojran (K l i- m esc h , 1968).
    [Show full text]
  • Lepidoptera, Pyraloidea) Заповедника «Бастак»
    ЧТЕНИЯ ПАМЯТИ АЛЕКСЕЯ ИВАНОВИЧА КУРЕНЦОВА A.I. Kurentsov's Annual Memorial Meetings ___________________________________________________________________ 2015 вып. XXVI УДК 595.782 ЭКОЛОГИЧЕСКИЕ ОСОБЕННОСТИ ОГНЕВОК (LEPIDOPTERA, PYRALOIDEA) ЗАПОВЕДНИКА «БАСТАК» И.А. Лантухова ФГБОУ ВПО «Благовещенский государственный педагогический университет», г. Благовещенск E-mail: [email protected] Проведен анализ сроков лёта огневок заповедника «Бастак» в Еврейской автономной области. Установлено, что большинство видов являются моно- вольтинными (88,7%) и относятся к летней фенологической группе (88 видов). Рассмотрено многообразие трофических связей гусениц 100 видов огневок. Доминирует группа биотрофов (88%), которая в основном представлена фито- фагами (83 вида). Преобладают группы широких олигофагов и полифагов, т.к. для гусениц большинства видов огневок характерен широкий спектр трофических связей. Установлено, что биогеоценотический комплекс, включающий долинный многопородный широколиственный лес и мезофитные луга, наиболее богат видами огневок (86%). Видовой состав огневок этого комплекса сходен с комплексом изолированного широколиственного леса, пойменного леса и лугов различной степени увлажнения, что объясняется схожестью биотопической составляющей, разнообразием растительности, а также антропогенным влиянием. Комплекс предгорного хвойно-широколиственного леса с уремной раститель- ностью и гигрофитными лугами характеризуются относительно невысоким ви- довым разнообразием огневок. Наиболее своеобразен биогеоценотический комплекс лиственничных
    [Show full text]
  • Lepidoptera — Acrolepiidae
    View metadata, citation and similar papers at core.ac.uk brought to you by CORE provided by Beiträge zur Entomologie = Contributions to Entomology... Beitr. Ent. • Bd. 20 • 1970 • H. 3/4 * S. 2 0 9 -2 2 2 • Berlin Deutsches Entomologisches Institut der Deutschen Akademie der Landwirtschaftswissenschaften zu Berlin Ebers walde R e in h a r d G a e d ik e Beiträge zur Insekten-Fauna der D D R : Lepidoptera — Acrolepiidae Mit 32 Textfiguren und 20 Earbabbildungen In vorliegendem Beitrag wird die Kleinschmetterlingsfamilie Acrolepiidae bearbeitet Jede Art wurde entsprechend den Richtlinien dieser Publikations­ reihe abgehandelt, so daß sich eine Erläuterung der Anordnung erübrigt. Zur Erleichterung der Bestimmung aller Arten wurden neben den Genitalien auch die Vorderflügel aller behandelten Arten abgebildet.1 Die Familie ist mit 32 Arten in der Paläarktis vertreten, 22 davon kommen in Europa vor. Allen Arten gemeinsam ist die minierende Lebensweise der Raupen. Die bisher in der Gattung Acrolepia stehenden Arten wurden auf der Grundlage der Genitalmorphologie sowie der Biologie der Raupen in 3 Gattungen neu gruppiert (G a e d ik e 1970). Die vorliegenden Angaben zum Vorkommen der einzelnen Arten sind auf der Basis der gesamten, unser Gebiet betreffenden Literatur (F r ie s e 1967) sowie aller verfügbaren Sammlungen, die DDR-Material enthalten (P e t e r s e n 1968), zusammengestellt worden. Verzeichnis der Acrolepiidae der DDR Digitivalva Gaedike, 1970 (Ent. Abh. Mus. Tierk. Dresden 88,4) T y p u s a r t: Acrolepia valeriella Snellen, 1877 — 78 Die Gattung ist mit 20 Arten in der Paläarktis vertreten, von denen 6 auch in Mitteleuropa Vorkommen.
    [Show full text]