Commissaris Van De Koning
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
PROVINCIE FLEVOLAND commissaris van de Koning Aan de leden van de Provinciale Staten van de Provincie Flevoland Verzenddatum Aantal bijlagen Uw kenmerk Ons kenmerk -1 JUNI 2017 1 2081932 Onderwerp Onderzoeksrapport 'Vanaf de zijlijn bekeken' Geachte leden van de Provinciale Staten, Op verzoek van de Minister van Veiligheid Et Justitie heeft de Kring van Commissarissen van de Koning een bijdrage geleverd aan de evaluatie van de Politiewet 2012, zoals die door de Tweede Kamer in 2012 is gevraagd. Zoals gevraagd ligt de focus daarbij op de rol van de burgemeester in het nieuwe bestel. De bijdrage is vormgegeven als advies aan de voorzitter van de evaluatiecommissie, de heer Kuijken. Voor deze bijdrage hebben de Commissarissen in eigen kring een onderzoek uitgevoerd. Commissaris Verbeek heeft daar het voortouw in genomen. Het onderzoeksrapport Vanaf de zijlijn bekeken treft u bijgaand aan. De Commissarissen willen met dit rapport een bijdrage leveren aan de verdere, constructieve, ontwikkeling van de nationale politie. De Commissarissen zien het gezag van de burgemeester als essentieel, om de burger te bedienen in zijn behoefte aan veiligheid en hulpverlening. Bovendien maakt dit gezag de controle door de gemeenteraad mogelijk en is het onderdeel van de zo belangrijke spreiding der machten. De burgemeester beschikt echter niet over bevoegdheden of instrumenten, waardoor het gezag drijft op informele verhoudingen. Dat hindert het serieus stellen van prioriteiten en de controle door de gemeenteraad. Er is een sterke concentratie van macht zowel bij één departement als binnen het apparaat. Ontwikkelingen in de wereld om ons heen maken duidelijk dat de rechtsstaat géén stabiel gegeven is, maar iets dat structuur en onderhoud vergt. Spreiding van bevoegdheden op basis van een degelijk, wettelijk, fundament is van vitaal belang. Postbus 55 8200 AB Lelystad Telefoon (0320-265 650) Faxnummer (0320-265 654) VerbeekiSflevoland.nl Bladnummer 2 De nationalisering van de politie is gepaard gegaan met een repressieve optiek. Dat is jammer, want repressie alléén werkt niet, veiligheid vergt allereerst goed en integraal beleid. De Commissarissen vinden het is belangrijk dat ook de politie, zoals voorheen, aan die integrale beleidsvorming blijft deelnemen. In het rapport zien we ook dat de burgemeester vaker in de rol van crime fighter wordt geduwd. Dit staat op gespannen voet met de burgervaderrol. Verder valt op dat de politie zich tot een vooral stedelijke politie heeft ontwikkeld. Er ontstaat een 'politieloos platteland', met lange aanrijtijden en het ontbreken van zichtbare aanwezigheid en toezicht, van recherchecapaciteit en van functionerende politie te water. Ook in de grensgebieden kost het moeite om aan de eisen die het werk daar stelt te voldoen. Tegelijkertijd heeft de beveiligingssector, zowel privaat als publiek, zich sterk ontwikkeld en worden nieuwe gerneentepolities zichtbaar. Dit zijn twee bewegingen die de Commissarissen signaleren en als aandachtpunt worden meegegeven. Met vriendelijke groet. Leen Verbeek VANAF DE ZIJLIJN BEKEKEN Commissarissen van de Koning over de Politiewet 2012 VANAF DE ZIJLIJN BEKEKEN VANAF DE ZIJLIJN BEKEKEN INHOUDINHOUD Bericht aan de evaluatiecommissie Politiewet 2012 ………………………………………………………………………… i Bericht aan de evaluatiecommissie Politiewet 2012 4 1. Inleiding ........................................................................................................ 1 1. 1.1.Inleiding Bijdrage aan de evaluatie Politiewet 2012 ......................................................... 1 8 1.2.1.1. BijdrageKorte geschiedenisaan de evaluatie van Politiewethet politiebestel 2012 ........................................................... 2 8 1.31.2.. KorteDoelstellingen geschiedenis van van de het wetgever politiebestel ...................................................................... 3 9 1.4.1.3. DoelstellingenHet belang vanvan hetde wetgevergezag van de burgemeester over de politie ................................ 4 10 2. 1.4.Bevindingen Het belang .................................................................................................... van het gezag van de burgemeester over de politie 5 11 2.1. Burgemeesterstevredenheid .......................................................................... 5 2. Bevindingen 12 2.2. De informatiepositie van de burgemeester ......................................................... 7 2.1. Burgemeesterstevredenheid 12 2.3. De beschikbaarheid van de politie ................................................................... 8 2.2. De informatiepositie van de burgemeester 14 2.4. Het driehoeksoverleg ................................................................................. 12 2.3. De beschikbaarheid van de politie 15 2.5.2.4. HetSchuivende driehoeksoverleg panelen binnen de gemeente ......................................................... 14 19 2.6.2.5. SchuivendeDe gemeenteraad panelen ......................................................................................binnen de gemeente 16 21 2.7.2.6. De Hetgemeenteraad landelijk- en regionaal beleid en – overleg ................................................... 18 23 2.8.2.7. HetInternationale landelijk- en regionaalsamenwerking beleid in ende –grensstreken overleg ................................................ 21 25 2.9.2.8. InternationaleDe checks and samenwerking Balances .............................................................................. in de grensstreken 22 28 2.9. De checks and Balances 29 3. Slotwoord ...................................................................................................... 26 4. Bronnen ........................................................................................................ 27 3. Slotwoord 33 4.1. Respondenten .......................................................................................... 27 4. 4.2.Bronnen Documentatie .......................................................................................... 28 34 5. 4.1.Bijlage: Respondenten Overzicht van mogelijke aanpassingen .......................................................... 1 34 4.2. Documentatie 35 Opdrachtgever: Leen Verbeek, CdK Flevoland 5. Onderzoeker Bijlage: Overzicht en redacteur van :mogelijke drs. Bert Wiegantaanpassingen2 37 Opdrachtgever: Leen Verbeek, CdK Flevoland Onderzoeker en redacteur: drs. Bert Wiegant12 21 De heer A. (Bert) Wiegant is sociaalpsycholoog en werkt sinds 1984 als zelfstandig gevestigd adviseur voor openbare orde, veiligheid en crisisbeheersing. Hij werkte voor gemeentepolitie, rijkspolitie, regiopolitie, nationale politie en voor politie- opleidingscentra. Hij werkte met- en voor agenten, management, bestuur en departementen, was betrokken bij vele ‘takken van sport’, van wijkgericht politiewerk en noodhulp tot de multidisciplinaire aanpak van de zware-/georganiseerde misdaad. Hij ondersteunt sinds 2014 de staf van CdK Verbeek. Vanaf de zijlijn bekeken - 170328 3 v VANAF DE ZIJLIJN BEKEKEN BERICHT AAN DE EVALUATIECOMMISSIE POLITIEWET 2012 a) Evaluatie Politiewet 2012 In 2017 wordt de Politiewet 2012 geëvalueerd. De minister van Veiligheid & Justitie (VenJ) en de voorzitter van de evaluatiecommissie hebben aan de Kring van commissarissen van de Koning (CdK’s) gevraagd om hieraan een bijdrage te leveren, met als richtpunt de functie van burgemeester binnen het politiebestel. Hiertoe is een onderzoek uitgevoerd: CdK’s en/of door hen aangewezen stafleden zijn geïnterviewd en er is literatuur verwerkt. Er zijn veel variabelen van invloed op de politie, daardoor is een specifieke toewijzing van ervaringen aan de Politiewet niet realistisch, evaluatie van de wet is evaluatie van de politie. In dit onderzoek zijn de doelstellingen van de Politiewet 2012 als kader voor die evaluatie genomen. b) De doelstellingen van de politiewet 2012 De Politiewet 2012 had als doelstellingen: a) vermindering bestuurlijke drukte, b) betere democratische inbedding, versterking rol gemeenteraad c) behoud en versterking van de lokale inbedding, inspelen op lokale omstandigheden, politie met basis dicht bij de burger en d) het gezag lokaal bij de burgemeester, de driehoek bepaalt inzet en beleid. Uit de bevindingen blijkt, dat het idee van nationaal beheerde politie niet ter discussie staat. Als het gaat om de doelstellingen dan is de wetgever erin geslaagd om de bestuurlijke drukte te verminderen. Wel is een aantal doelstellingen van de wet nog niet bereikt en zijn er knelpunten naar voren gekomen. Advies: houd vast aan nationaal beheerde politie, maar breng de doelstellingen dichterbij en los knelpunten op. c) Het gezag van de burgemeester is essentieel De aandacht gaat uit naar het gezag van de burgemeester, omdat de burgemeester in het politiebestel essentieel is. De politie kent maar twee gezagsdragers: de burgemeester en de officier van justitie. Als één van beiden niet goed kan functioneren is het bestel defect. Daarom is het belangrijk hierbij stil te staan. Juridisch is het gezag van de burgemeester gebaseerd op de Grondwet, de Gemeentewet en de Politiewet, met als doel om de openbare orde te handhaven en de hulpverleningstaak uit te voeren. Dit gezag van de burgemeester maakt tevens de democratische controle door de gemeenteraad mogelijk en is onderdeel van de spreiding van bevoegdheden in het besturen van de zwaardmacht als geheel. Dat is weer een vitaal element van de democratische rechtsstaat. Deze constructie heeft tot doel de burger te bedienen in zijn behoefte aan veiligheid en hulpverlening, met de burgemeester als boegbeeld en